text_structure.xml
54.3 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 10 min. 25)</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Obecni: Ministrowie: Minister Spraw Wewnętrznych Władysław Raczkiewicz, Minister Skarbu Eugenjusz Kwiatkowski, Minister Komunikacji Juliusz Ulrych. Podsekretarze Stanu: W Prezydjum Rady Ministrów Wacław Grzybowski, w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Jan Szembek.)</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">(Przewodniczący Marszałek Sejmu Stanisław Car.)</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#StanisławCar">Otwieram posiedzenie. Protokół 7 posiedzenia Sejmu uważam za przyjęty, gdyż nie wniesiono przeciw niemu zarzutów. Jako sekretarze zasiadają pp. Długosz i Tarnowski. Protokół i listę mówców prowadzi p. Tarnowski.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#StanisławCar">Od p. Prezesa Rady Ministrów otrzymałem dnia 15 b. m. pismo z zawiadomieniem o zwolnieniu p. inż. Michała Butkiewicza z urzędu Ministra Komunikacji i o mianowaniu p. pułk. dypl. Juliusza Ulrycha Ministrem Komunikacji.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#StanisławCar">Od p. Marszałka Senatu otrzymałem dnia 22 grudnia 1935 r. pismo z zawiadomieniem o przyjęciu przez Senat bez zmian następujących projektów ustaw. Proszę Pana Sekretarza o odczytanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#komentarz">(czyta)</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#Sekretarz">O dodatkowych kredytach na rok 1935/36, o dodatkowych kredytach na rok 1934/35, o amnestii, o utworzeniu Muzeum Józefa Piłsudskiego w Belwederze, o wykonywaniu kontroli parlamentarnej nad długami Państwa, oraz w sprawie ratyfikacji: konwencji handlowej i nawigacyjnej między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Hiszpańska, podpisanej w Madrycie dnia 14 grudnia 1934 r. umowy gospodarczej między Rzecząpospolitą Polską a Rzeszą Niemiecką, podpisanej w Warszawie dnia 4 listopada 1935 r. protokółu taryfowego między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Estońską, podpisanego w Warszawie dnia 27 marca 1935 r., protokółu dodatkowego do układu dodatkowego z dnia 3 lutego 1934 r. do konwencji handlowej, zawartej między Rzecząpospolitą Polską a Szwajcarią w dniu 26 czerwca 1922 r., podpisanego w Warszawie dnia 20 września 1935 r., porozumienia między Rzecząpospolitą Polską a Szwajcarią w formie wymiany not z dnia 29 lipca 1935 r., dotyczących wzajemnego udzielenia kontyngentów na tkaniny wełniane i plecionki do kapeluszy, dodatkowego traktatu ekstradycyjnego między Rzecząpospolitą Polską a Stanami Zjednoczonemi Ameryki Północnej, podpisanego w Warszawie dnia 5 kwietnia 1935 r.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#StanisławCar">Usprawiedliwiają nieobecność w Sejmie p. p. Bilak, Bura, Celewicz, Formela, Hanebach, Józef Kamiński, Kuźmowycz, Ligoń, Mincberg, Peleński, Terszakowec, Trojan i Zenkteler.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#StanisławCar">Udzieliłem urlopu p. Strońskiemu na jeden tydzień.</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#StanisławCar">Proszą Izbę o udzielenie urlopów z powodu choroby p. p.: Wielhorski na 3 tygodnie, Sapieha zaś na 38 dni.</u>
<u xml:id="u-4.3" who="#StanisławCar">Nie słyszę sprzeciwu, uważam zatem, że Izba zgodziła się na udzielenie tych urlopów.</u>
<u xml:id="u-4.4" who="#StanisławCar">Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-4.5" who="#StanisławCar">Dnia 21 stycznia b. r. zmarł Jego Królewska Mość Król Anglii Jerzy V.</u>
<u xml:id="u-4.6" who="#komentarz">(Posłowie wstają.)</u>
<u xml:id="u-4.7" who="#StanisławCar">Dając wyraz serdecznemu współczuciu, jakie wraz z całym narodem polskim odczuwa dla potężnego a pogrążonego w głębokiej żałobie narodu angielskiego Sejm Rzeczypospolitej — w imieniu Sejmu i własnem złożyłem w ambasadzie angielskiej w Warszawie kondolencje.</u>
<u xml:id="u-4.8" who="#StanisławCar">Obecnie stwierdzam, że Wysoka Izba przez powstanie uczciła pamięć zmarłego Monarchy.</u>
<u xml:id="u-4.9" who="#StanisławCar">Przystępujemy do punktu 1 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych o rządowym projekcie ustawy w sprawie ratyfikacji podpisanego w Warszawie dnia 5 września 1935 r. protokółu dodatkowego do konwencji handlowej i nawigacyjnej między Rzecząpospolitą. Polską a Republiką Czeskosłowacką z dnia 10 lutego 1934 r. (druki nr 15 i 34).</u>
<u xml:id="u-4.10" who="#StanisławCar">Proszę p. Przewodniczącego komisji o zajęcie miejsca przy stole prezydjalnym.</u>
<u xml:id="u-4.11" who="#StanisławCar">Udzielam głosu sprawozdawcy p. Choińskiemu-Dzieduszyckiemu.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#JanChoińskiDzieduszycki">Wysoki Sejmie!</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#JanChoińskiDzieduszycki">Tematem mego przemówienia jest zreferowanie ustawy w sprawie ratyfikacji podpisanego w Warszawie dnia 5 września 1935 r. protokółu dodatkowego nr 2 do Konwencji Handlowej i Nawigacyjnej między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Czeskosłowacką z dnia 10 lutego 1934 r.</u>
<u xml:id="u-5.2" who="#JanChoińskiDzieduszycki">Rządowy projekt ustawy składa się z 3 artykułów, nie będę tutaj o nich szerzej mówił dlatego, że treść znana jest Panom z druku. Zanim przejdę do postawienia wniosku o uchwalenie rządowego projektu ustawy w sprawie dodatkowego protokułu nr 2 do konwencji handlowej i nawigacyjnej, chciałbym w kilku rzutach przedstawić Wysokiej Izbie stan rzeczy przed podpisaniem w dniu 5 września minionego roku tego protokółu.</u>
<u xml:id="u-5.3" who="#JanChoińskiDzieduszycki">Otóż pierwszym etapem uregulowania naszych wzajemnych stosunków handlowych było zawarcie w dniu 10 lutego 1934 r. głównej zasadniczej Konwencji tak zwanej Handlowej i Nawigacyjnej o terminie trwania nieograniczonym, z obowiązującem trzymiesięcznem wypowiedzeniem. Konwencja ta została ratyfikowana przez Prezydenta Rzeczypospolitej w dniu 25 listopada 1934 r. Zgodnie z wnioskiem p. Ministra Przemysłu i Handlu postanowiła Rada Ministrów, że postanowienia tej umowy mają być prowizorycznie stosowane od 7 marca 1934 r. do dnia wejścia w życie umowy, a to na podstawie ustawy o uregulowaniu stosunków celnych w Państwie z roku 1934.</u>
<u xml:id="u-5.4" who="#JanChoińskiDzieduszycki">Drugim etapem przedstawionej przeze mnie sprawy był protokół dodatkowy nr 1 z dnia 8 lutego 1935 r. Ten protokół dodatkowy był potrzebny z tego względu, że art. 10 powyższej konwencji ustala dla obu stron szereg celnych zniżek, przyczem niektóre z nich zostały ograniczone w czasie, a mianowicie do 31 grudnia 1934 r. Te terminowo ograniczone zniżki celne obejmowały dla towarów polskich: rzepak, kwas siarkowy azotniak i superfosfaty, dla towarów czeskich: węgiel aktywowany, siarczek węgla, bakelit i wyroby z bakelitu. Rządowi naszemu zależało na utrzymaniu w mocy zniżek celnych, przedewszystkiem z uwagi na eksport azotniaku, który do Czechosłowacji wynosi 20% ogólnego naszego eksportu z Chorzowa. Chodziło Rządowi Polskiemu także o utrzymanie eksportu artykułów rolniczych. Z drugiej strony istniała dla naszego przemysłu cukrowniczego potrzeba importu z Czechosłowacji węgla aktywowanego.</u>
<u xml:id="u-5.5" who="#JanChoińskiDzieduszycki">W protokóle dodatkowym nr 1 ważność terminowych zniżek celnych została przedłużona do 30 czerwca 1935 r., przyczem tu muszę zaznaczyć, że Czechosłowacja odmówiła tych zniżek na rzepak, ze względu na swoją wewnętrzną politykę, zgodziła się natomiast na dodatkowy kontyngent na trzodę chlewną. Po wygaśnięciu terminu określonego w dodatkowym protokóle nr 1 podpisano 5 września 1935 r. w Warszawie protokół dodatkowy nr 2, przedłużający te zniżki celne do 30 czerwca 1936 r. na te towary, które były wymienione w listach A. i B. samej konwencji, a które, jak wyżej wspomniałem, były ograniczone w czasie. Ten protokół dodatkowy nr 2 zapewnia nam dalszą możność wywozu azotniaku i kwasu siarkowego. Kwas siarkowy jest wtórnym produktem przy fabrykacji blachy i może być dość ważnym artykułem eksportowym dla nas obecnie wobec podpisania umowy handlowej z Niemcami. W dalszym ciągu dajemy Czechosłowacji możność wwozu węgla aktywowanego po cenach zniżonych, natomiast podnieśliśmy cła na siarczan węgla z 1.30 zł na 2.60 zł, a zniżka na bakelit została wogóle wycofana.</u>
<u xml:id="u-5.6" who="#JanChoińskiDzieduszycki">Jeżeli chodzi o artykuły rolne — a tu nawiasem muszę zwrócić uwagę, ze Rząd nasz we wszystkich traktatach handlowych stara się zapewniać możliwości dla eksportu rolniczego, — to strona czeska zobowiązała się w osobnej nocie poza kontyngentem do faworyzowania przywozu polskiego łubinu.</u>
<u xml:id="u-5.7" who="#JanChoińskiDzieduszycki">Protokół dodatkowy nr 2, którego ratyfikacja jest treścią przedłożonej ustawy, to trzeci etap naszych stosunków, uregulowanych konwencją handlową z dnia 10 lutego 1934 r. W tym protokóle nadmieniono, że niniejszy protokół będzie ratyfikowany i wymiana dokumentów ratyfikacyjnych nastąpi równocześnie z wymianą dokumentów ratyfikacyjnych powyższej konwencji handlowej i protokółu dodatkowego z dn. 8 lutego 1935 r. A zatem trzy dokumenty, t. j. zasadnicza konwencja i oba protokóły — protokół nr 1 i 2 — stanowią jedną całość i dlatego nieratyfikowanie protokółu nr 2 uniemożliwiłoby wymianę dokumentów ratyfikacyjnych zarówno konwencji, jak i protokółów dodatkowych.</u>
<u xml:id="u-5.8" who="#JanChoińskiDzieduszycki">Wobec tego proszę Wysoką Izbę o przyjęcie w myśl uchwały Komisji Spraw Zagranicznych ustawy w sprawie ratyfikacji protokółu z dnia 5 września 1935 r. w brzmieniu rządowem.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#StanisławCar">Proszę p. Sprawozdawcę o zajęcie miejsca przy stole prezydjalnym.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#StanisławCar">Czy kto zgłasza krótkie zapytanie z miejsca? Ponieważ nikt nie zgłasza zapytań i nikt nie jest zapisany do głosu, przystępujemy do głosowania. Będziemy głosowali nad projektem ustawy w całości. Kto jest za przyjęciem projektu w całości, zechce wstać. Stoi większość, stwierdzam, że projekt ustawy został w całości w drugiem czytaniu uchwalony.</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#StanisławCar">Przystępujemy do trzeciego czytania. Kto jest za przyjęciem projektu ustawy, zechce wstać. Stoi większość. Stwierdzam, że Izba projekt ustawy uchwaliła.</u>
<u xml:id="u-6.3" who="#StanisławCar">Przystępujemy do punktu 2 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych o rządowym projekcie ustawy w sprawie ratyfikacji konwencji handlowej między Polską a Kanadą, podpisanej w Ottawie dnia 3 lipca 1935 r. (druki nr 16 i 44).</u>
<u xml:id="u-6.4" who="#StanisławCar">Głos ma sprawozdawca p. Hutten-Czapski.</u>
<u xml:id="u-6.5" who="#komentarz">(Przewodnictwo obejmuje Wicemarszałek Schaetzel.)</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#EmerykAugustHuttenCzapski">Wysoki Sejmie! Zagadnienie wywozu towarowego z Rzeczypospolitej Polskiej zagranicę staje się zagadnieniem coraz bardziej palącem i ze względu na nasz bilans handlowy i ze względu na nasz bilans płatniczy. Jeżeli weźmiemy pod uwagę, że saldo dodatnie na naszą korzyść w wywozie zagranicznym w ciągu roku 1935 wyniosło kwotę sześćdziesięciu kilku milionów złotych w porównaniu do kwoty stu kilkudziesięciu milionów złotych w roku 1934, jeśli z drugiej strony uprzytomnimy sobie, że potrzebujemy jednak wciąż znacznych jeszcze kwot, chociażby dla obsługi naszych długów zagranicznych, to zdamy sobie sprawę, że każde posunięcie w kierunku zwiększenia naszego wywozu zagranicę jest rzeczą dziś dla nas pierwszorzędnej wagi. Z drugiej strony wywóz napotyka obecnie we wszystkich nieomal krajach na coraz większe trudności. Utrudnienia celne i kontyngentowanie stoją na przeszkodzie wymiany międzynarodowej. Dlatego też szczególną należy zwrócić uwagę na kształtowanie się naszych stosunków z zagranicą i służba nasza gospodarcza czyni coraz większe wysiłki w kierunku otwierania nowych rynków zbytu albo rozszerzenia, o ile możności, istniejących.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#EmerykAugustHuttenCzapski">Podstawą dla normalizacji wymiany handlowej muszą być oczywiście traktaty handlowe. Mamy je już z wszystkiemi krajami Europy poza Litwą i Albanią; z państw pozaeuropejskich mamy traktaty ze Stanami Zjednoczonemi, z Brazylią, Japonią, Chinami, Indiami Angielskiemi, Turcją, i obecnie właśnie zawarliśmy traktat z Kanadą. Mamy pozatem jeszcze rokowania w toku z Unią Południowej Afryki, Siamem, Indiami Holenderskiemi, następnie z Costariką, Kolumbją, Kubą, Haiti, Urugwajem i Argentyną. W wielu wypadkach zawarcie traktatu nie będzie miało doniosłego wpływu na nasz wywóz i stosunki handlowe, ale sam fakt unormowania tych stosunków stwarza możliwości ich rozwoju, a to już ma pewne znaczenie.</u>
<u xml:id="u-7.2" who="#EmerykAugustHuttenCzapski">Typowym zasadniczym traktatem jest właśnie traktat z Kanadą, który mam zaszczyt referować.</u>
<u xml:id="u-7.3" who="#EmerykAugustHuttenCzapski">W r. 1934 Rada Traktatowa delegowała do Kanady wybitnego fachowca, który przedstawił wyczerpujące sprawozdanie o możliwościach naszej wymiany handlowej z tym olbrzymim krajem. Kanada liczy 9.600.000 km2 powierzchni, zamieszkała jest zaledwie przez 10 milionów mieszkańców. Jest to kraj przeważnie rolniczy, z drugiej strony sąsiaduje z wysoko uprzemysłowionemi Stanami Zjednoczonemu A więc możliwości wywozowe artykułów przemysłowych do Kanady nie wydają się duże. Obecne nasze stosunki kształtują się w ten sposób, że w r. 1934 przywieźliśmy z Kanady towarów za 208 tys. zł, wywieźliśmy za 14,5 miliona zł. W r. 1935 zwiększył się nasz obrót, jeżeli chodzi o przywóz, przywieźliśmy bowiem na sumę 586 tys. zł., wywieźliśmy zaś za 4,7 milj. zł. Nie są to jednakże liczby, któreby nam właściwie ukazywały obrót z Kanadą, a to dlatego, że w pozycjach wywozu naszego do Kanady mieści się przeważnie zboże, wywożone do Stanów Zjednoczonych, a tylko przechodzące tranzytem, gwoli dogodności komunikacyjnej, przez Kanadę. Właściwie i w jednym i w drugim roku dotychczasowe nasze saldo było dla nas ujemne i tem bardziej należy robić wysiłki, ażeby temu niekorzystnemu dla nas stanowi rzeczy położyć kres.</u>
<u xml:id="u-7.4" who="#EmerykAugustHuttenCzapski">W dniu 3 lipca 1935 r. podpisana została w Ottawie konwencja handlową między Rzecząpospolitą Polską a Kanadą. Konwencja ta stanowi pierwszy pełny traktat handlowy zasadniczy; jednocześnie reguluje szereg kwestyj praw obywatelskich i kupieckich, w szczególności służby konsularnej i obrotu towarowego. Wprowadzona jest zasada największego uprzywilejowania, oczywiście z wyjątkiem tych norm, które obowiązują w stosunkach handlowych między Kanadą i Wielką Brytan ją na mocy sławnych układów ottawskich, stwarzających jedyne w swoim rodzaju możliwości wymiany handlowej między Anglią a dominiami. Pod względem podatków i opłat są wprowadzone zasady parytetu, tak samo pod względem tranzytu.</u>
<u xml:id="u-7.5" who="#EmerykAugustHuttenCzapski">W dziedzinie celnej udzieliliśmy szczególnych zniżek dla 8 pozycyj towarów kanadyjskich, uzyskując wzamian za to zniżki dość znaczne dla 21 pozycyj taryfy celnej przy wywozie z Polski do Kanady.</u>
<u xml:id="u-7.6" who="#EmerykAugustHuttenCzapski">Zdaje się, według sprawozdania tego wybitnego fachowca, że mamy możliwości wywozu całego szeregu artykułów do Kanady, które w tych zniżkach celnych nie są uwzględnione.</u>
<u xml:id="u-7.7" who="#EmerykAugustHuttenCzapski">Zacytuję tutaj choćby możliwość wywozu chmielu. Z drugiej strony, właśnie w tych zniżkach przewidziany jest wywóz całego szeregu towarów, który wydaje mi się niezbyt w dzisiejszych warunkach realny. Tak np., jeśli chodzi o wywóz z Kanady do Polski celulozy, to zdaje mi się, nie będzie można liczyć na wielki obrót, chociażby z tego względu, że my również posiadamy surowiec na wyrób celulozy i jesteśmy jej eksporterami. Obecnie Kanada wywozi dużo celulozy do Stanów Zjednoczonych, a więc bez transoceanicznego frachtu. Z drugiej strony wywóz grzybów suszonych z Polski do Kanady również nie zapowiada większych obrotów. Tem niemniej traktat ten stanowi pierwszy zasadniczy krok w kierunku normalizacji naszych obrotów towarowych z Kanadą.</u>
<u xml:id="u-7.8" who="#EmerykAugustHuttenCzapski">Na podstawie tego traktatu być może uda się nam z biegiem czasu nasz wywóz zwiększyć i dlatego też wnoszę o ratyfikowanie konwencji pomiędzy Rzecząpospolitą Polską a Kanadą, podpisanej w Ottawie dnia 3 lipca 1935 r. zgodnie z przedłożeniem rządowem.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#TadeuszSchaetzel">Proszę p. Sprawozdawcę o zajęcie miejsca przy stole prezydjalnym.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#TadeuszSchaetzel">Czy kto zgłasza krótkie zapytanie z miejsca? Ponieważ nikt nie zgłasza zapytań i nikt nie jest zapisany do głosu, przystępujemy do głosowania. Będziemy głosowali nad projektem ustawy w całości. Kto jest za przyjęciem projektu ustawy w całości, zechce wstać. Stoi większość. Stwierdzam, że projekt ustawy został w całości w drugiem czytaniu uchwalony.</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#TadeuszSchaetzel">Przystępujemy do trzeciego czytania. Kto jest za przyjęciem projektu ustawy w trzeciem czytaniu, zechce wstać. Stoi większość. Stwierdzani, że Izba projekt ustawy uchwaliła.</u>
<u xml:id="u-8.3" who="#TadeuszSchaetzel">Przystępujemy do punktu 3 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych o rządowym projekcie ustawy w sprawie ratyfikacji międzynarodowej konwencji o ujednostajnieniu niektórych zasad, odnoszących się do przywilejów i hipotek morskich, podpisanej w Brukseli dnia 10 kwietnia 1926 r. (druki nr 17 i 45).</u>
<u xml:id="u-8.4" who="#TadeuszSchaetzel">Jako sprawozdawca głos ma p. Marchlewski.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#TadeuszWiktorMarchlewski">Wysoki Sejmie! Ustawa, którą mam zaszczyt referować, ustawa w sprawie ratyfikacji międzynarodowej konwencji o ujednostajnieniu niektórych zasad, odnoszących się do przywilejów i hipotek morskich, podpisana w Brukseli 10 kwietnia 1926 r., stanowi duży krok w kierunku unifikacji międzynarodowego prawa handlowego morskiego. Jest rzeczą oczywistą, że jednolitość norm prawnych przyczyniłaby się znakomicie do ułatwienia obrotu w handlu morskim, tem bardziej, że handlowa żegluga morska z natury swej stwarza doskonałe możliwości dla unormowania jej jednolitemi przepisami. Na wszystkich bowiem morzach żegluga morska posługuje się temi samemi podmiotami i przedmiotami prawnemi oraz wkracza w dziedzinę tych samych stosunków prawnych. Niestety duch tradycjonalizmu t. zw. esprit traditionaliste, jak wspomina znakomity teoretyk prawa morskiego prof. Rippert, stoi na przeszkodzie unifikacji norm handlowego prawa morskiego. Wprawdzie miejsce norm prawnych zastępują zwyczaje, uwzględniane prawie powszechnie, jednakże ten stan rzeczy nie jest jeszcze ideałem i dlatego każdy krok na drodze do unifikacji prawa morskiego witany jest z uznaniem przez wszystkie strony zainteresowane w handlu i transporcie morskim.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#TadeuszWiktorMarchlewski">O ile chodzi o poszczególne postanowienia konwencji, to należy zaznaczyć, że art. 1, uznający jako ważne i obowiązujące we wszystkich państwach hipoteki i inne zastawy na statkach, prawidłowo ustanowione według ustaw danego państwa, polepszy sytuację polskich przedsiębiorstw żeglugowych, które z braku własnej jeszcze stoczni będą zmuszone przez szereg lat udzielać zamówień na nowe jednostki stoczniom zagranicznym, w związku z czem korzystać będą z kredytu przez te stocznie udzielanego, a zabezpieczonego t. zw. hipoteką okrętową. Wprawdzie stan ten istnieje już obecnie i cały szereg naszych statków został w ten sposób wybudowany, jednak w każdym wypadku zawierania kontraktu ze stocznią zagraniczną trzeba było przekonywać, względnie wyjaśniać kontrahentowi zagranicznemu obowiązujące u nas ustawodawstwo oraz postanowienia niemieckiego kodeksu cywilnego § 1259–1272, traktujące o hipotece okrętowej. Ostrożny kontrahent zagraniczny nieraz badał formę i tryb ustanawiania tej hipoteki wedle prawa naszego i porównywał je z ustawodawstwem swojego kraju, co naturalnie przewlekało rokowania i było nieraz momentem obciążającym w ogólnej dyskusji. Pragnę tu zaznaczyć, że jeśli państwa takie jak Dania bez większych trudności udzielały nam hipotek na statki, dlatego, że znały nasze stosunki, to budując statki w Anglii natrafialiśmy na trudności, gdyż Anglia nie orientowała się dostatecznie w naszem ustawodawstwie.</u>
<u xml:id="u-9.2" who="#TadeuszWiktorMarchlewski">W art. 2 konwencji wyliczone są wierzytelności, posiadające przywilej na statku, frachcie tej podróży, podczas której powstała uprzywilejowana wierzytelność, oraz na przynależnościach statku i frachtu. Dziedzinę tę normują również przepisy obowiązującego u nas ustawodawstwa, a mianowicie § 754–756 niem. kodeksu handlowego, wchodzące w skład IV księgi niemieckiego kodeksu handlowego, która została utrzymana przez art. VI i XXIV przepisów wprowadzających do polskiego kodeksu handlowego.</u>
<u xml:id="u-9.3" who="#TadeuszWiktorMarchlewski">Również art. 3 konwencji ma swój odpowiednik w obowiązującym § 776 niemieckiego kodeksu handlowego, a swoboda udzielona ustawodawstwom poszczególnych krajów, znajdująca swój wyraz w ust. 2 wyżej wspomnianego artykułu konwencji, pozwoli, w razie konieczności, nowemu prawu morskiemu, znajdującemu się na porządku obrad Komisji Kodyfikacyjnej, a ściśle mówiąc, wyłonionej przez nią Podkomisji Prawa Morskiego, inaczej ugrupować wierzytelności uprzywilejowane, znajdujące pokrycie przed hipotekami i innemi zastawami na statku. Prawo morskie wprowadza różnicę między hipoteką a przywilejem i dopuszcza korzystanie z przywileju przed hipoteką, przyczem kolejność przywileju ciążącego na statku pozostawia własnemu ustawodawstwu.</u>
<u xml:id="u-9.4" who="#TadeuszWiktorMarchlewski">Art. 4 konwencji, wyliczający t. zw. przynależności statku i frachtu, przyczynia się również do unifikacji normy międzynarodowego handlowego prawa morskiego i usunie niewątpliwie w praktyce szereg konfliktów, które na ten temat wynikają lub mogłyby wyniknąć.</u>
<u xml:id="u-9.5" who="#TadeuszWiktorMarchlewski">Należy dodać, że ustęp ostatni art. 4 znajduje swój odpowiednik w § 767 ustęp 3 niemieckiego kodeksu handlowego.</u>
<u xml:id="u-9.6" who="#TadeuszWiktorMarchlewski">Również bardzo ważna zasada wyrażona w art. 10, a postanawiająca, że przywilej na frachcie może być wykorzystany dopóki fracht nie jest jeszcze zapłacony, lecz dopóki należność frachtowa znajduje się jeszcze w ręku kapitana lub ajenta (maklera) — pokrywa się całkowicie z przepisem § 771 obowiązującego u nas niemieckiego kodeksu handlowego.</u>
<u xml:id="u-9.7" who="#TadeuszWiktorMarchlewski">Z tych przykładów wynika, że konwencja, którą mamy ratyfikować, nie sprzeciwia się istniejącemu już w tej chwili u nas ustawodawstwu krajowemu.</u>
<u xml:id="u-9.8" who="#TadeuszWiktorMarchlewski">Nie chcąc wchodzić bliżej w rozbiór dalszych postanowień i ograniczając się jedynie do nakreślenia powyższych uwag, pragnę jeszcze raz podkreślić, że ratyfikacja konwencji będzie powitana z dużem uznaniem nie tylko przez naszych armatorów, lecz również przez naszych maklerów i ekspedytorów oraz kupców zainteresowanych w handlu morskim, a sam akt ratyfikacyjny pozwoli wprowadzić postanowienia konwencji do nowego projektu polskiego prawa morskiego, stawiając w ten sposób Polskę w rzędzie państw, praktycznie forsujących ideę unifikacji międzynarodowego handlowego prawa morski ego i zbliży nas również i w tej dziedzinie do ogólnej rodziny państw morskich.</u>
<u xml:id="u-9.9" who="#TadeuszWiktorMarchlewski">Na tej podstawie wnoszę o ratyfikację ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#TadeuszSchaetzel">Proszę p. Sprawozdawcę o zajęcie miejsca przy stole prezydjalnym.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#TadeuszSchaetzel">Czy kto zgłasza krótkie zapytanie z miejsca? Ponieważ nikt nie zgłasza zapytań i nikt nie jest zapisany do głosu, przystępujemy do głosowania. Będziemy głosowali nad projektem ustawy w całości. Kto jest za przyjęciem projektu ustawy w całości, zechce wstać. Stoi większość. Stwierdzam, że projekt ustawy został w całości w drugiem czytaniu uchwalony.</u>
<u xml:id="u-10.2" who="#TadeuszSchaetzel">Przystępujemy do trzeciego czytania. Kto jest za przyjęciem ustawy w trzeciem czytaniu, zechce wstać. Stoi większość. Stwierdzam, że Izba projekt ustawy uchwaliła.</u>
<u xml:id="u-10.3" who="#TadeuszSchaetzel">Przystępujemy do punktu 4 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych o rządowym projekcie ustawy w sprawie zatwierdzenia zgłoszonego przez Rząd Polski w dniu 31 października 1921 r. przystąpienia Rzeczypospolitej Polskiej do konwencji w sprawie okrętów szpitalnych, podpisanej w Hadze dnia 21 grudnia 1904 r. (druki nr 18 i 46).</u>
<u xml:id="u-10.4" who="#TadeuszSchaetzel">Udzielam głosu sprawozdawcy p. Formeli.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#BolesławFormela">Wysoki Sejmie! Sprawozdanie rządowego projektu ustawy w sprawie zatwierdzenia zgłoszonego przez Rząd Polski w dniu 31 października 1921 r. przystąpienia Rzeczypospolitej Polskiej do konwencji w sprawie okrętów szpitalnych, podpisanej w Hadze dnia 21 grudnia 1904 r.</u>
<u xml:id="u-11.1" who="#BolesławFormela">Cel konwencji: konwencja haska z dnia 21 grudnia 1904 r. w sprawie okrętów szpitalnych ma na celu ułatwienie zadania okrętom szpitalnym Czerwonego Krzyża w wojnie morskiej — dotyczy to głównie okrętów szpitalnych marynarki wojennej, pozatem i tych okrętów marynarki handlowej, które zostały na ten cel specjalnie przeznaczone.</u>
<u xml:id="u-11.2" who="#BolesławFormela">Konwencja postanawia: w czasie wojny okręty szpitalne w portach państw umownych zwolnione są od wszelkich opłat portowych.</u>
<u xml:id="u-11.3" who="#BolesławFormela">Rząd Polski podpisał przystąpienie do konwencji w dniu 31 października 1921 r., lecz dotychczas jej nie ratyfikował z powodu trudności natury technicznej.</u>
<u xml:id="u-11.4" who="#BolesławFormela">Udział Polski w tej konwencji jest wskazany ze względu na jej wybitnie humanitarny charakter i ze względu na korzyści natury praktycznej, jakie daje udział w konwencji w razie wojny.</u>
<u xml:id="u-11.5" who="#BolesławFormela">Wobec powyżej przytoczonych motywów stawiam wniosek: Wysoki Sejm uchwalić raczy ustawę w brzmieniu rządowem.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#TadeuszSchaetzel">Czy kto zgłasza krótkie zapytanie z miejsca? Ponieważ nikt nie zgłasza zapytań i nikt nie jest zapisany do głosu, przystępujemy do głosowania. Będziemy głosowali nad projektem ustawy w całości. Kto jest za przyjęciem projektu ustawy w całości, zechce wstać. Stoi większość. Stwierdzam, że projekt ustawy został w całości w drugiem czytaniu uchwalony.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#TadeuszSchaetzel">Przystępujemy do trzeciego czytania. Kto jest za przyjęciem projektu ustawy w trzeciem czytaniu, zechce wstać. Stoi większość. Stwierdzam, że Izba projekt ustawy uchwaliła.</u>
<u xml:id="u-12.2" who="#TadeuszSchaetzel">Przystępujemy do punktu 5 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych o rządowym projekcie ustawy w sprawie ratyfikacji konwencyj międzynarodowych: 1) dotyczącej konosamentów i 2) dotyczącej ograniczenia odpowiedzialności właścicieli statków morskich (druki nr 19 i 47).</u>
<u xml:id="u-12.3" who="#TadeuszSchaetzel">Jako sprawozdawca głos ma p. Formela.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#BolesławFormela">Sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy w sprawie ratyfikacji konwencyj międzynarodowych:</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#BolesławFormela">1) dotyczącej konosamentów,</u>
<u xml:id="u-13.2" who="#BolesławFormela">2) dotyczącej ograniczenia odpowiedzialności właścicieli statków morskich.</u>
<u xml:id="u-13.3" who="#BolesławFormela">Konosament jest dokumentem obrotu morskiego, odpowiadającym dowodowi załadowania w rozumieniu § 444 i 445 khn. Podczas gdy umowa przewóz ładunku wyraża stosunek obowiązkowy pomiędzy wysyłającym i przewoźnikiem, to konosament stwierdza według khn odrębny stosunek prawny pomiędzy armatorem, będącym z reguły kontrahentem umowy przewozowej, t. j. przewoźnikiem i odbiorcą (§ 651 ustęp 1 khn).</u>
<u xml:id="u-13.4" who="#BolesławFormela">Konosament potwierdza przyjęcie ładunku na statek i zawiera jednostronne zobowiązanie wydania go uprawnionemu odbiorcy w porcie przeznaczenia. Według § 642 khn kapitan statku jest zobowiązany wystawić konosament po ukończeniu załadowania ładunku na statek. Khn postanawia w § 643, jaką treść powinien zawierać konosament. Swoboda umieszczenia przez przewoźnika klauzul, zwalniających go od jakiejkolwiek odpowiedzialności za przewożony ładunek, wywołała potrzebę ustalenia jednolitych norm dla wystawiania konosamentów.</u>
<u xml:id="u-13.5" who="#BolesławFormela">Konwencja brukselska z dnia 25 sierpnia 1924 r. o ujednostajnieniu niektórych zasad konosamentu, podpisana przez Polskę, lecz dotąd nie ratyfikowana, czyni zadość tej potrzebie.</u>
<u xml:id="u-13.6" who="#BolesławFormela">Ustalając na wstępie zasadnicze pojęcia, jak: przewoźnik, umowa o przewóz, statek i ładunek, konwencja zawiera następujące główne zasady (art. 3, 4, 5 i 6):</u>
<u xml:id="u-13.7" who="#BolesławFormela">I. Przewoźnik powinien wykazać należytą staranność przy przygotowaniu statku do podróży morskiej, w przeciwnym razie ponosi odpowiedzialność za wynikłe z uchybień straty w ładunku.</u>
<u xml:id="u-13.8" who="#BolesławFormela">Powinien odpowiednio obchodzić się z ładunkiem jemu powierzonym. W konosamencie należy wymienić główne znaki na ładunku, ilość i wagę, przyczem załadowcę uważa się za gwarantującego dokładność podanych przez niego znaków.</u>
<u xml:id="u-13.9" who="#BolesławFormela">Postanowienia zwalniające przewoźnika od odpowiedzialności, wynikającej z naruszenia powyższych obowiązków, są nieważne.</u>
<u xml:id="u-13.10" who="#BolesławFormela">I. W razie strat i szkód w ładunku, wynikłych według twierdzenia poszkodowanego z zaniedbania obowiązków przewoźnika, powinien tenże przewoźnik dostarczyć dowodów, że swoje obowiązki spełnił.</u>
<u xml:id="u-13.11" who="#BolesławFormela">Za straty i szkody w ładunku, spowodowane przez okoliczności o charakterze siły wyższej, jak również straty i szkody, wynikające z przeprowadzenia akcji ratowniczej, nie odpowiada ani przewoźnik, ani statek, również nie odpowiada przy uchybieniach nawigacyjnych kapitana lub pilota, co stanowi innowację w kierunku zmniejszenia jego ustawowej odpowiedzialności, wynikającej dotychczas z khn. Odpowiedzialność przewoźnika i statku odpada w razie zadeklarowania w konosamencie rozmyślnie fałszywie rodzaju i wartości towaru.</u>
<u xml:id="u-13.12" who="#BolesławFormela">I. Przewoźnik może ze swych praw zastrzeżonych w konwencji częściowo zrezygnować, lecz musi to być zaznaczone w konosamencie.</u>
<u xml:id="u-13.13" who="#BolesławFormela">Jak widzimy, konwencja stara się wprowadzić pewną stabilizację postanowień konosamentu z uwagi na ich płynność, istniejącą wskutek swobody umieszczenia w konosamencie najróżniejszych klauzul, zmierzających do zmniejszenia odpowiedzialności przewoźnika za przyjęty lądunek.</u>
<u xml:id="u-13.14" who="#BolesławFormela">Odpowiedzialność armatora, wynikająca z nawiązanych z nim stosunków prawnych, jest specjalna, co tłumaczyć należy wyjątkowemi okolicznościami i warunkami, w których on pracuje, a w szczególności ryzykiem, na które jego majątek i zobowiązania są narażone. Odpowiedzialność jego może być rozmaita, a mianowicie:</u>
<u xml:id="u-13.15" who="#BolesławFormela">1) osobista, czyli całkiem nieograniczona;</u>
<u xml:id="u-13.16" who="#BolesławFormela">2) ograniczona osobista, to znaczy do pewnej kwoty i 3) rzeczowa, czyli ograniczona do przedmiotów majątku morskiego t. j. statku i frachtu.</u>
<u xml:id="u-13.17" who="#BolesławFormela">Stosowanie tak luźnych systemów odpowiedzialności armatora komplikuje sam przewóz w międzynarodowej komunikacji morskiej. Temu zaradzić mają konwencje międzynarodowe, specjalnie dwie:</u>
<u xml:id="u-13.18" who="#BolesławFormela">1) z dnia 25. VIII.1927 r. o ujednostajnieniu niektórych zasad, dotyczących ograniczenia odpowiedzialności właścicieli statków morskich,</u>
<u xml:id="u-13.19" who="#BolesławFormela">2) dopiero co referowana przez sprawozdawcę posła Marchlewskiego. Polska obie konwencje podpisała, lecz dotąd jednak ich nie ratyfikowała.</u>
<u xml:id="u-13.20" who="#BolesławFormela">Konwencja zmierza do ograniczenia odpowiedzialności armatora zasadniczo do wartości statku i frachtu. Wylicza pozatem szereg uprzywilejowanych w stosunku do statku i frachtu wierzytelności. Postanowienia konwencji nie naruszają właściwości sądów, ustanowionych przez sądy krajowe. Postanowienia nie mają zastosowania do okrętów wojennych i statków państwowych, przeznaczonych do służby publicznej.</u>
<u xml:id="u-13.21" who="#BolesławFormela">Międzynarodowa konferencja w Brukseli, która opracowała tę konwencję, miała na celu: z jednej strony ułatwienie dochodzenia roszczeń, powstających w międzynarodowym obrocie morskim, z drugiej strony zaś obronę interesów żeglugi morskiej przez ustrzeżenie właścicieli statków przed nadmiernem powiększeniem ich odpowiedzialności za zobowiązania.</u>
<u xml:id="u-13.22" who="#BolesławFormela">Przystąpienie Polski do konwencji wskazane jest ze względu na to, że daje duże realne korzyści i, jak poprzednio wspomniałem, postanowienia konwencji nie stoją w sprzeczności z ustawą krajową.</u>
<u xml:id="u-13.23" who="#BolesławFormela">Wobec tego wnoszę o ratyfikowanie ustawy w brzmieniu projektowanem przez Rząd.</u>
<u xml:id="u-13.24" who="#komentarz">(Przewodnictwo obejmuje Marszałek.)</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#StanisławCar">Proszę p. Sprawozdawcę o zajęcie miejsca przy stole prezydjalnym.</u>
<u xml:id="u-14.1" who="#StanisławCar">Czy kto zgłasza krótkie zapytanie z miejsca? Ponieważ nikt nie zgłasza zapytań i nikt nie jest zapisany do głosu, przystępujemy do głosowania. Będziemy głosowali nad projektem ustawy w całości. Kto jest za przyjęciem projektu ustawy w całości, zechce wstać. Stoi większość. Stwierdzam, że projekt ustawy został w całości w drugiem czytaniu uchwalony.</u>
<u xml:id="u-14.2" who="#StanisławCar">Przystępujemy do trzeciego czytania. Kto jest za przyjęciem projektu ustawy w trzeciem czytaniu, zechce wstać. Stoi większość. Stwierdzam, że Izba projekt ustawy uchwaliła.</u>
<u xml:id="u-14.3" who="#StanisławCar">Przystępujemy do punktu 6 porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowych projektów ustaw:</u>
<u xml:id="u-14.4" who="#StanisławCar">a) o służbie w samorządzie terytorialnym (druk nr 49),</u>
<u xml:id="u-14.5" who="#StanisławCar">b) o odpowiedzialności służbowej członków organów zarządzających i funkcjonariuszów w samorządzie terytorialnym (druk nr 50),</u>
<u xml:id="u-14.6" who="#StanisławCar">c) o uposażeniach w samorządzie terytorialnym (druk nr 48).</u>
<u xml:id="u-14.7" who="#StanisławCar">Stosownie do art. 45 regulaminu pierwsze czytanie projektu ustawy polega na odesłaniu go do komisji. Proponuję zgodnie z art. 19 regulaminu powołanie na okres obecnej sesji zwyczajnej Komisji Administracyjno-Samorządowej w składzie 30 członków.</u>
<u xml:id="u-14.8" who="#StanisławCar">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał moją propozycję za przyjętą. Nie słyszę sprzeciwu, wobec tego uważam tę propozycję za przyjętą.</u>
<u xml:id="u-14.9" who="#StanisławCar">Na członków komisji proponuję następujących pp. posłów: Bogusz Edward, Chełmicki Bohdan, Długosz Wacław, Dratwa Dominik, Duch Kazimierz, Dudziński Juliusz, Gdula Tadeusz, Gładysz Marian, Gromada Józef, Inglot Wincenty, Kaczkowski Józef, Koj Jan, Kolbusz Franciszek, Kroebl Adam, Krukowski Roman, Krzeczunowicz Kornel, Maleszewski Wiktor, Michałowski Stanisław, Nowicki Witold, Pacholczyk Antoni, Puławski Ignacy, Skrypnyk Stefan, Sommerstein Emil, Stroński Zdzisław, Szalewicz Tomasz, Światopełk Mirski Kazimierz, Świdziński Bolesław, Trojan Kornel, Widacki Stanisław, Wolański Iwan.</u>
<u xml:id="u-14.10" who="#StanisławCar">Czy są jeszcze jakieś inne propozycje? Jeżeli nie będą zgłoszone żadne propozycje, będę uważał, że proponowana przeze mnie lista została przez pp. posłów przyjęta.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#EugeniuszJurkowski">Zgłaszam kandydaturę p. Dublasiewicza.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#AndrzejZubrzycki">Zgłaszam kandydaturę p. Jana Wójcika.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#CzesławDębicki">Zgłaszam kandydatury pp. Suchorzewskiego Leona i Zadurskiego Józefa.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#JanWójcik">Zgłaszam kandydaturę p. Chybia.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#JózefBakon">Zgłaszam kandydaturę p. Szczypy Władysława.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#StanisławCar">Czy są jeszcze jakieś inne propozycje? Niema, uważam więc listę kandydatów za zamkniętą. Kandydatami są zarówno ci pp. posłowie, których nazwiska umieściłem na liście proponowanej przeze mnie, jak również ci, którzy zostali zgłoszeni przez pp. posłów.</u>
<u xml:id="u-20.1" who="#StanisławCar">Czy wszyscy pp. Posłowie otrzymali listę proponowanych przeze mnie członków komisji?</u>
<u xml:id="u-20.2" who="#StanisławCar">Proszę p. Sekretarza o odczytanie listy kandydatów do komisji, zgłoszonych podczas posiedzenia.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#ArturKazimierzTarnowski">Poza listą, zgłoszoną przez p. Marszałka, zostali zgłoszeni pp.: Dublasiewicz, Wójcik, Suchorzewski, Zadurski, Chyb i Szczypa.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#StanisławCar">Przypominam Panom, że głosować należy tak, ażeby na karcie było najwyżej 30 nazwisk; karty, na których będzie więcej, niż 30 nazwisk, będą nieważne. Karta, na której będzie mniej nazwisk, będzie uważana za ważną. W proponowanej przezemnie liście Panowie mogą więc skreślać pewne nazwiska i zastępować je innemi, z pośród kandydatów zgłoszonych przez Izbę. Głosować będziemy kartami.</u>
<u xml:id="u-22.1" who="#StanisławCar">Proszę pp. Sekretarzy o rozdanie kart do głosowania.</u>
<u xml:id="u-22.2" who="#komentarz">(Po rozdaniu kart.)</u>
<u xml:id="u-22.3" who="#StanisławCar">Proszę pp. Sekretarzy o zebranie kart. Czy wszyscy Posłowie oddali karty do głosowania? Zapytuję po raz drugi, czy wszyscy oddali karty? Nikt się nie zgłasza. Zamykam głosowanie i zarządzam przerwę dla ustalenia wyniku głosowania.</u>
<u xml:id="u-22.4" who="#StanisławCar">Proszę wszystkich pp. Sekretarzy, aby zechcieli wziąć udział w skrutynjum.</u>
<u xml:id="u-22.5" who="#komentarz">(Przerwa od godz. 11 min. 22 do godz. 12 m. 27.)</u>
<u xml:id="u-22.6" who="#StanisławCar">Wznawiam posiedzenie. Ogłaszam wynik głosowania: oddano kart 172, w tem kart ważnych 170, bezwzględna większość wynosi 86. Otrzymali głosów posłowie:</u>
<u xml:id="u-22.7" who="#StanisławCar">1) Duch 160,</u>
<u xml:id="u-22.8" who="#StanisławCar">2) Gromada 159,</u>
<u xml:id="u-22.9" who="#StanisławCar">3) Gdula 158,</u>
<u xml:id="u-22.10" who="#StanisławCar">4) Inglot 158,</u>
<u xml:id="u-22.11" who="#StanisławCar">5) Nowicki 158,</u>
<u xml:id="u-22.12" who="#StanisławCar">6) Bogusz 157,</u>
<u xml:id="u-22.13" who="#StanisławCar">7) Kaczkowski 157,</u>
<u xml:id="u-22.14" who="#StanisławCar">8) Kroebl 157,</u>
<u xml:id="u-22.15" who="#StanisławCar">9) Dratwa 156,</u>
<u xml:id="u-22.16" who="#StanisławCar">10) Michałowski 156,</u>
<u xml:id="u-22.17" who="#StanisławCar">11) Krukowski 154,</u>
<u xml:id="u-22.18" who="#StanisławCar">12) Widacki 154,</u>
<u xml:id="u-22.19" who="#StanisławCar">13) Gładysz 153,</u>
<u xml:id="u-22.20" who="#StanisławCar">14) Koj 153,</u>
<u xml:id="u-22.21" who="#StanisławCar">15) Kolbusz 153,</u>
<u xml:id="u-22.22" who="#StanisławCar">16) Maleszewski 153,</u>
<u xml:id="u-22.23" who="#StanisławCar">17) Dudziński 152,</u>
<u xml:id="u-22.24" who="#StanisławCar">18) Świdziński 152,</u>
<u xml:id="u-22.25" who="#StanisławCar">19) Puławski 150,</u>
<u xml:id="u-22.26" who="#StanisławCar">20) Długosz 149,</u>
<u xml:id="u-22.27" who="#StanisławCar">21) Trojan 149,</u>
<u xml:id="u-22.28" who="#StanisławCar">22) Krzeczunowicz 145,</u>
<u xml:id="u-22.29" who="#StanisławCar">23) Szalewicz 145,</u>
<u xml:id="u-22.30" who="#StanisławCar">24) Chełmicki 144,</u>
<u xml:id="u-22.31" who="#StanisławCar">25) Wolański 141,</u>
<u xml:id="u-22.32" who="#StanisławCar">26) Pacholczyk 133,</u>
<u xml:id="u-22.33" who="#StanisławCar">27) Skrypnyk 128,</u>
<u xml:id="u-22.34" who="#StanisławCar">28) Sommerstein 125,</u>
<u xml:id="u-22.35" who="#StanisławCar">29) Światopełk-Mirski 125,</u>
<u xml:id="u-22.36" who="#StanisławCar">30) Stroński 109.</u>
<u xml:id="u-22.37" who="#StanisławCar">Ponadto otrzymali głosów posłowie: Dublasiewicz 53, Suchorzewski 40, Szczypa 28, Zagórski 26, Chyb 25 i Wójcik 24.</u>
<u xml:id="u-22.38" who="#StanisławCar">Stwierdzam, że Sejm dokonał wyboru komisji w składzie 30 posłów, których nazwiska zostały przezemnie na początku odczytane.</u>
<u xml:id="u-22.39" who="#StanisławCar">Proszę panów członków Komisji Administracyjno-Samorządowej, ażeby zechcieli zebrać się w jednej z sal komisyjnych we wtorek 28 b. m. o godz. 12 dla ukonstytuowania się. Projekty ustaw samorządowych odeślę do p. przewodniczącego komisji.</u>
<u xml:id="u-22.40" who="#StanisławCar">Przechodzimy do punktu 7 porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowych projektów ustaw:</u>
<u xml:id="u-22.41" who="#StanisławCar">a) o wydawaniu Dziennika Taryf i Zarządzeń Kolejowych (druk nr 42).</u>
<u xml:id="u-22.42" who="#StanisławCar">Proponuję tę sprawę odesłać do Komisji Prawniczej.</u>
<u xml:id="u-22.43" who="#StanisławCar">Sprzeciwu nie słyszę, propozycję moją uważam za przyjętą.</u>
<u xml:id="u-22.44" who="#StanisławCar">Punkt 7b): o użyciu broni przez wartowników cywilnych, zatrudnionych w poszczególnych działach administracji wojskowej i w przedsiębiorstwach wojskowych (druk nr 43).</u>
<u xml:id="u-22.45" who="#StanisławCar">Proponuję dla rozważenia tej sprawy powołać komisję specjalną na podstawie art. 19 regulaminu w składzie 15 posłów. Sprzeciwu niema, uważam propozycję moją za przyjętą.</u>
<u xml:id="u-22.46" who="#StanisławCar">Proponuję do tej komisji następujących pp. posłów: Bolucha Wasyla, Byczyńskiego Wojnara Stefana, Formelę Bolesława, Głowackiego Józefa, Haczyńskiego Wacława, Jurkowskiego Eugenjusza, Łazarskiego Michała, Łobodzińskiego Jana, Mesinga Henryka, Płonkę Józefa, Pomianowskiego Stanisława, Ropelewskiego Tadeusza, Suchorzewskiego Leona, de Thuna Tadeusza i Żeligowskiego Lucjana.</u>
<u xml:id="u-22.47" who="#StanisławCar">Czy są jeszcze inne propozycje? Jeśli nie usłyszę innych propozycyj, będę uważał, że zaproponowana przeze mnie lista została przyjęta. Innych propozycyj nie słyszę, uważam, że propozycja moja została przyjęta. Sprawę odeślę do p. przewodniczącego komisji. O terminie ukonstytuowania się tej komisji będą Panowie Posłowie zawiadomieni na piśmie.</u>
<u xml:id="u-22.48" who="#StanisławCar">Przechodzimy do punktu 8 porządku dziennego: Wybór Komisji Zdrowia Publicznego i Opieki Społecznej. Statut Fundacji im. Jakuba hr. Potockiego wymienia jako członka Rady Fundacji, przewodniczącego sejmowej Komisji Zdrowia Publicznego, a więc aczkolwiek nie mamy do załatwienia żadnej konkretnej sprawy o charakterze ustawodawczym, niemniej zachodzi potrzeba wybrania tej komisji. Proponuję przeto wybór komisji w składzie 27 członków. Będzie to komisja stała. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał moją propozycję za przyjętą. Nie słyszę sprzeciwu, uważam, że propozycja moja została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-22.49" who="#StanisławCar">Proponuję następujący skład komisji: Augustyniak Mieczysław, Bura Nikita, Dąbrowski Stefan, Dehnel Marian, Donimirski Jerzy, Gdula Tadeusz, — na liście którą Panom przedłożyłem jest nazwisko p. posła Hofmana, który jednak zrzekł się wyboru, wobec czego proponuję kandydaturę posła Ostafina Józefa, dalej Jasiński Aleksander, Kaczorowski Klemens, Kamiński Józef, Kasprzykowski Edward, Kozicki Jerzy, Krawczyński Stanisław, Krupa Władysław, Kukliński Adam, ks. Lubelski Józef, Nowak Ignacy, Ostrowski Stanisław, Prystorowa Janina, Surzyński Leon, Szymański Franciszek, Urbański Franciszek, Wasilewski Aleksander, Wełykanowicz Dymitr, Wymysłowski Michał, Snopczyński Antoni, Dostych Jan.</u>
<u xml:id="u-22.50" who="#StanisławCar">Czy są jeszcze jakieś inne propozycje?</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#KazimierzDublasiewicz">Zgłaszam kandydaturę p. ks. Downara.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#StefanDownar">Zrzekam się.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#JózefOstafin">Zgłaszam kandydaturę p. Madejskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#StanisławCar">Czy p. Madejski przyjmuje kandydaturę?</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#ZbigniewMadeyski">Nie przyjmuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#StanisławCar">Wobec tego, że nie zostały zgłoszone żadne dodatkowe kandydatury, stwierdzam, że Izba propozycję moją przyjęła. O terminie ukonstytuowania się tej komisji będą Panowie Posłowie zawiadomieni na piśmie.</u>
<u xml:id="u-28.1" who="#StanisławCar">Przystępujemy do punktu 9 porządku dziennego: Wybór prezesa Sądu Marszałkowskiego oraz wiceprezesów, rzecznika i jego zastępcy.</u>
<u xml:id="u-28.2" who="#StanisławCar">Proszę Panów! Ponieważ poraź pierwszy przystępujemy do wyboru prezydjum Sądu Marszałkowskiego, pozwolę sobie przeczytać Panom odpowiednie przepisy regulaminu.</u>
<u xml:id="u-28.3" who="#StanisławCar">Art. 100 regulaminu brzmi: „Sąd Marszałkowski składa się z Prezesa i wiceprezesów, wybranych przez Sejm, oraz z sędziów, powołanych przez strony z pośród posłów”.</u>
<u xml:id="u-28.4" who="#StanisławCar">Art. 101 w ustępie 2 głosi: „Rzecznik Sądu Marszałkowskiego, gdy sprawa będzie tego wymagać, przeprowadzi wstępne dochodzenie i wystąpi przed Sądem Marszałkowskim w charakterze oskarżyciela; w tym ostatnim przypadku służyć mu będą prawa strony”.</u>
<u xml:id="u-28.5" who="#StanisławCar">Art. 102 głosi: „Prezesa, wiceprezesów i rzecznika Sądu Marszałkowskiego Sejm wybiera w sposób, określony dla wyboru wicemarszałków”.</u>
<u xml:id="u-28.6" who="#StanisławCar">Na prezesa Sądu Marszałkowskiego proponuję p. Swidzińskiego. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał tę kandydaturę za przyjętą.</u>
<u xml:id="u-28.7" who="#komentarz">(Oklaski.)</u>
<u xml:id="u-28.8" who="#StanisławCar">Niema sprzeciwu, uważam, że p. Świdziński został wybrany na prezesa.</u>
<u xml:id="u-28.9" who="#StanisławCar">Dalej mamy na porządku dziennym kwestię wyboru zastępców przewodniczącego. Regulamin nie określa liczby zastępców. Proponuję, żebyśmy ustalili liczbę zastępców na dwóch. Jeżeli nikt nie wystąpi z inną propozycją, będę uważał, że moja propozycja została przyjęta. Nie słyszę sprzeciwu, propozycję uważam za przyjętą.</u>
<u xml:id="u-28.10" who="#StanisławCar">Proponuję, żebyśmy nie przystępowali dziś do wyboru zastępców, bo chciałbym się co do tego porozumieć z wybranym przed chwilą przez Panów Prezesem Sądu Marszałkowskiego. Sprawę tę postawię na porządku dziennym jednego z najbliższych posiedzeń. Natomiast proponuję, żebyśmy dokonali wyboru rzecznika Sądu Marszałkowskiego. Proponuję p. posła Sowińskiego.</u>
<u xml:id="u-28.11" who="#komentarz">(Oklaski).</u>
<u xml:id="u-28.12" who="#StanisławCar">Jeżeli nie usłyszę innej propozycji, będę uważał moją propozycję za przyjętą. Nie słyszę sprzeciwu, wobec czego uważam kandydaturę za przyjętą.</u>
<u xml:id="u-28.13" who="#StanisławCar">Porządek dzienny został wyczerpany. Zamierzam zamknąć posiedzenie, Proszę p. Sekretarza o odczytanie wniosków.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#WacławDługosz">Projekt ustawy, złożony przez p. Siodę, w sprawie zmiany ustawy z dnia 29 marca 1933 r. o ulgach w zakresie oprocentowania i terminów spłaty wierzytelności hipotecznych (Dz. U. R. P. Nr. 25/33 poz. 213, Nr. 94/24 poz. 845, Nr. 71/35 poz. 448).</u>
<u xml:id="u-29.1" who="#WacławDługosz">Projekt ustawy, złożony przez p. Hofmana, w sprawie zmiany rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 22 listopada 1935 r. o zmianie niektórych przepisów, dotyczących zaopatrzenia emerytalnego funkcjonariuszów państwowych i zawodowych wojskowych.</u>
<u xml:id="u-29.2" who="#WacławDługosz">Wniosek p. dra Stefana Barana w sprawie nowelizacji art. 5 dekretu Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 14 listopada 1935 r. o specjalnym podatku od wynagrodzeń, wypłacanych z funduszów publicznych (Dz. U. R. P. Nr. 82, poz. 503) w związku z przepisami art. 575 kodeksu postępowania cywilnego.</u>
<u xml:id="u-29.3" who="#WacławDługosz">Wniosek p. Szczepańskiego w sprawie zmiany ustawy z dnia 18 grudnia 1919 r. o czasie pracy w przemyśle i handlu (Dz. U. R. P. Nr. 2/20 r. poz. 7).</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#StanisławCar">Wnioski te przyjmuję do laski marszałkowskiej. Do innych wniosków, które zostały złożone podczas dzisiejszego posiedzenia, ponieważ nie miałem możności zapoznania się z ich treścią, ustosunkuję się na najbliższem posiedzeniu.</u>
<u xml:id="u-30.1" who="#StanisławCar">Proszę p. Sekretarza o odczytanie złożonych interpelacyj.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#WacławDługosz">Interpelacja p. Dudzińskiego do p. Ministra Skarbu w sprawie ogłoszenia listy spółdzielni rolniczo-handlowych, mających prawo zawierania układów na Bank Akceptacyjny z instytucjami kredytowemi.</u>
<u xml:id="u-31.1" who="#WacławDługosz">Interpelacja p. Bołądzia do p. Ministra Rolnictwa i Reform Rolnych w sprawie przetwórni mięsnej w Wołkowysku.</u>
<u xml:id="u-31.2" who="#WacławDługosz">Interpelacja p. Michałowskiego do p. Prezesa Rady Ministrów w sprawie uruchomienia fabryki Polski Przemysł Gumowy (PePeGe) w Grudziądzu.</u>
<u xml:id="u-31.3" who="#WacławDługosz">Interpelacja p. Olewińskiego do p. Ministra Rolnictwa i Reform Rolnych w sprawie pomocy Polesiu, głodującemu z braku mrozów.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#StanisławCar">Interpelacje te przyjmuję do laski marszałkowskiej i prześlę je p. Prezesowi Rady Ministrów.</u>
<u xml:id="u-32.1" who="#StanisławCar">Protokół dzisiejszego posiedzenia będzie wyłożony do przejrzenia w Biurze Sejmu.</u>
<u xml:id="u-32.2" who="#StanisławCar">O terminie i porządku dziennym następnego posiedzenia Sejmu będą Panowie Posłowie zawiadomieni na piśmie.</u>
<u xml:id="u-32.3" who="#StanisławCar">Zamykam posiedzenie.</u>
<u xml:id="u-32.4" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godz. 12 min. 40)</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>