text_structure.xml
29.4 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 16 min. 15.)</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#WładysławRaczkiewicz">Otwieram posiedzenie.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#WładysławRaczkiewicz">Pan Prezes Rady Ministrów nadesłał mi przy piśmie z dnia 28 października 1933 r. następujące zarządzenie Pana Prezydenta Rzeczypospolitej:</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#WładysławRaczkiewicz">„Zarządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej w sprawie zwołania Senatu na sesję zwyczajną.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#WładysławRaczkiewicz">Na podstawie art. 37 Konstytucji zwołuję Senat do m. st. Warszawy na sesję zwyczajną od dnia 31 października 1933 r.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#WładysławRaczkiewicz">Warszawa, dnia 26 października 1933 r.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#WładysławRaczkiewicz">Prezydent Rzeczypospolitej (—) I. Mościcki.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#WładysławRaczkiewicz">Prezes Rady Ministrów (—) J. Jędrzejewicz”.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#WładysławRaczkiewicz">W dniu 6 listopada 1933 r. Pan Prezes Rady Ministrów przesłał mi następujące zarządzenie Pana Prezydenta Rzeczypospolitej:</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#WładysławRaczkiewicz">„Zarządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej w sprawie odroczenia sesji zwyczajnej Senatu.</u>
<u xml:id="u-2.9" who="#WładysławRaczkiewicz">Na podstawie art. 37 Konstytucji odraczam z dniem dzisiejszym sesję zwyczajną Senatu na dni trzydzieści.</u>
<u xml:id="u-2.10" who="#WładysławRaczkiewicz">Spała, dnia 6 listopada 1933 r.</u>
<u xml:id="u-2.11" who="#WładysławRaczkiewicz">Prezydent Rzeczypospolitej (—) I. Mościcki.</u>
<u xml:id="u-2.12" who="#WładysławRaczkiewicz">Prezes Rady Ministrów (—) J. Jędrzejewicz”.</u>
<u xml:id="u-2.13" who="#WładysławRaczkiewicz">Na podstawie tych zarządzeń zwołałem dzisiejsze posiedzenie z porządkiem dziennym, który został Panom Senatorom rozesłany.</u>
<u xml:id="u-2.14" who="#WładysławRaczkiewicz">Jako sekretarzy zapraszam pp. senatorów: Hubicką i Wańkowicza.</u>
<u xml:id="u-2.15" who="#WładysławRaczkiewicz">Listę mówców prowadzi p. s. Hubicka.</u>
<u xml:id="u-2.16" who="#WładysławRaczkiewicz">Protokół 56 posiedzenia uważam za przyjęty, gdyż nie wniesiono przeciw niemu zarzutów; protokół 57 posiedzenia jest do przejrzenia w Biurze Senatu.</u>
<u xml:id="u-2.17" who="#WładysławRaczkiewicz">Dnia 15 kwietnia 1933 r. otrzymałem od Pana Prezesa Rady Ministrów pismo z zawiadomieniem, że Pan Prezydent Rzeczypospolitej postanowieniem z dnia 15 kwietnia 1933 r. zamianował p. inż. Emila Kalińskiego, podpułkownika W. P., Ministrem Poczt i Telegrafów.</u>
<u xml:id="u-2.18" who="#WładysławRaczkiewicz">Dnia 9 maja 1933 r. otrzymałem od Pana Prezesa Rady Ministrów Aleksandra Prystora pismo z zawiadomieniem o zwolnieniu go wraz z całym Gabinetem z piastowanych urzędów.</u>
<u xml:id="u-2.19" who="#WładysławRaczkiewicz">Dnia 10 maja 1933 r. otrzymałem od Pana Prezesa Rady Ministrów Janusza Jędrzejewicza zawiadomienie o mianowaniu go postanowieniem Pana Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 10 maja 1933 r. Prezesem Rady Ministrów i Ministrem Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego i na jego wniosek pp.: Bronisława Pierackiego Ministrem Spraw Wewnętrznych, Józefa Becka Ministrem Spraw Zagranicznych, Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego Ministrem Spraw Wojskowych, prof. Władysława Mariana Zawadzkiego Ministrem Skarbu, Czesława Michałowskiego Ministrem Sprawiedliwości, dr. Bronisława Nakoniecznikof-Klukowskiego Ministrem Rolnictwa i Reform Rolnych, dr. Ferdynanda Zarzyckiego Ministrem Przemysłu i Handlu, inż. Michała Butkiewicza Ministrem Komunikacji, dr. Stefana Hubickiego Ministrem Opieki Społecznej, inż. Emila Kalińskiego Ministrem Poczt i Telegrafów.</u>
<u xml:id="u-2.20" who="#WładysławRaczkiewicz">Od Pana Prezesa Najwyższej Izby Kontroli otrzymałem w dniu 1 października 1933 r. „Sprawozdanie Kontroli Państwowej z działalności za okres budżetowy 1932/33”. Sprawozdanie to znajduje się w Biurze Senatu, i jest do przejrzenia.</u>
<u xml:id="u-2.21" who="#WładysławRaczkiewicz">W dniu 20 grudnia 1933 r. otrzymałem od Pana Prezesa Najwyższej Izby Kontroli „Uwagi Kontroli Państwowej o zamknięciach rachunków Państwa i wykonaniu budżetu za 1931/32 r.”. Egzemplarze tych uwag zostały rozesłane członkom Komisji Skarbowo-Budżetowej, pozostałe znajdują się w Biurze Senatu do użytku PP. Senatorów.</u>
<u xml:id="u-2.22" who="#WładysławRaczkiewicz">Mam smutny obowiązek zakomunikować Wysokiej Izbie, że w okresie przerwy pomiędzy sesjami zmarł ś. p. sen. Stanisław Godlewski.</u>
<u xml:id="u-2.23" who="#WładysławRaczkiewicz">Ś. p. senator Godlewski urodził się w Warszawie w r. 1867; studia wyższe ukończył na wydziale prawnym Uniwersytetu Warszawskiego w r. 1890. Następnie Zmarły życie poświęcił dwu zawodom: prawniczemu i rolniczemu. W obu dziedzinach pracy odznaczał się zawsze nieskazitelnością charakteru i zainteresowaniem zagadnieniami ogólno-narodowemi i społecznemi ze stanowiskiem. Jego związanemi. Wybitne zdolności i wartość charakteru Zmarłego wszyscy mogliśmy ocenić w tej Izbie, w której zasiadał dwukrotnie, biorąc szczególnie czynny udział w pracach Komisji Gospodarstwa Społecznego i Prawniczej.</u>
<u xml:id="u-2.24" who="#WładysławRaczkiewicz">Stwierdzam, że Wysoka Izba przez powstanie uczciła pamięć Zmarłego.</u>
<u xml:id="u-2.25" who="#WładysławRaczkiewicz">W dniu 13 grudnia 1933 r. otrzymałem od senatora Jana Steckiego pismo, w którem senator Stecki zrzeka się mandatu do Senatu.</u>
<u xml:id="u-2.26" who="#WładysławRaczkiewicz">Na podstawie art. 2 Regulaminu Obrad Senatu i zgodnie z art. 111 i 113 Ordynacji Wyborczej do Sejmu i Senatu proszę o stwierdzenie wygaśnięcia mandatów senatora Stanisława Godlewskiego z powodu śmierci i senatora Jana Steckiego z powodu zrzeczenia się mandatu. Nie słyszę sprzeciwu, stwierdzam, że Senat uznał mandaty ś. p. senatora Stanisława Godlewskiego i senatora Jana Steckiego za wygasłe, o czem zawiadomię Państwową Komisję Wyborczą.</u>
<u xml:id="u-2.27" who="#WładysławRaczkiewicz">Usprawiedliwiają swą nieobecność w Senacie na dzisiejszem posiedzeniu senatorowie:, Bobrowski, Horbaczewski, Kobyliński, Korfanty, Meissner, Mózgała, Pant, Pawłykowski i Tullie.</u>
<u xml:id="u-2.28" who="#WładysławRaczkiewicz">Proszą Izbę o udzielenie urlopu z powodu choroby senatorowie: Limanowski na przeciąg 2 miesięcy, Rydzewski na przeciąg 3 miesięcy i Ciastek do dnia 1 lutego r. b.</u>
<u xml:id="u-2.29" who="#WładysławRaczkiewicz">Nie słyszę sprzeciwu, stwierdzam, że urlopy powyższe zostały przez Izbę udzielone.</u>
<u xml:id="u-2.30" who="#WładysławRaczkiewicz">Przystępujemy do porządku dziennego. Punkt 1: Sprawozdanie Komisji Skarbowo-Budżetowej o projekcie ustawy o dodatkowym kredycie na rok 1933/34 (druki nr 317 i 318).</u>
<u xml:id="u-2.31" who="#WładysławRaczkiewicz">Głos ma sprawozdawca s. Skoczylas.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#StanisławSkoczylas">Wysoka Izbo! Rządowy projekt ustawy o dodatkowym kredycie na rok 1933/34 dotyczy Państwowego Funduszu Drogowego. Otóż przy wykonywaniu planu finansowo-gospodarczego tego funduszu okazało się, że wpływy przewidziane i preliminowane dla tego funduszu nie zostaną uzyskane, a więc będzie niedobór wobec wydatków. Niedobór ten okazał się w trzech najgłówniejszych pozycjach, mianowicie w opłatach od pojazdów mechanicznych, w opłatach od miejsc w zarobkowych pojazdach mechanicznych — w obydwu pozycjach po 1 milionie złotych niedoboru, następnie w opłatach od materiałów napędowych niedobór wynosił 4 miliony złotych.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#StanisławSkoczylas">Najprostszą rzeczą byłoby, aby ten niedobór we wpływach pokryć, zwęzić i skondensować wydatki. Jednakże, jeżeli Wysoka Izba sobie przypomina, wydatki Funduszu Drogowego składają się w bieżącym roku z pozycyj bardzo sztywnych, których uszczuplić się nie da, albowiem wchodzą w skład wydatki na służbę drogową w kwocie 5.100.000 Złotych, potem koszt wykupu skryptów dłużnych za roboty kredytowane w kwocie 14.500.000 Złotych, wreszcie dla wyrównania zaległości za poprzednie okresy budowlane w wysokości 6.031.000 Zł. Z uwagi na to, że kondensacją wydatków nie można tych niedoborów zapełnić i pokryć, Rząd proponuje, ażeby niedobór ten pokryć przez powiększenie dopłaty ze Skarbu Państwa do Funduszu Drogowego, dopłaty, która jest preliminowana w kwocie 100.000 Złotych, o kwotę 6.000.000 Zł.</u>
<u xml:id="u-3.2" who="#StanisławSkoczylas">Sejm projekt ustawy uchwalił, zmieniając tylko jej tytuł. W imieniu Komisji Skarbowo-Budżetowej proszę Wysoką Izbę o przyjęcie tej ustawy o dodatkowym kredycie dla Funduszu Drogowego w brzmieniu sejmowem.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#WładysławRaczkiewicz">Nikt z pp. Senatorów do głosu się nie zapisał. Przystępujemy do głosowania. Kto jest za przyjęciem ustawy w brzmieniu, uchwalonem przez Sejm, zechce wstać. Stoi większość. Ustawa przyjęta.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#WładysławRaczkiewicz">Punkt 2 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Skarbowo-Budżetowej o projekcie ustawy o dodatkowym kredycie na rok 1933/34 (druk sejmowy nr 750 i druk nr 319).</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#WładysławRaczkiewicz">Głos ma sprawozdawca s. Żaczek.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#KazimierzZaczek">Wysoka Izbo, w marcu ub. roku uchwalona została ustawa, na podstawie, której pobór szeregu podatków państwowych, względu nie samorządowych, wymierzanych i pobieranych dotychczas przez władze samorządowe, przeniesiony został na władze i urzędy skarbowe, są to mianowicie: państwowy podatek od nieruchomości, podatek od lokali, państwowy podatek od placów budowlanych oraz dodatek komunalny do państwowego podatku od nieruchomości i od placów budowlanych. Przejęcie to nastąpiło w zasadzie od 1 lipca ub. r., w całym szeregu miast większych przejęcie to nastąpiło później, mianowicie od 1 września względnie 1 października ub. r.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#KazimierzZaczek">Ustawa, o której mowa, została uchwalona po uchwaleniu budżetu na bieżący okres, wobec tego efekty finansowe tej ustawy nie mogły w ustawie skarbowej być przewidziane. Projekt, obecnie Wysokiej Izbie przedstawiony, ma na celu zapełnienie tej luki. Ministerstwo Skarbu oblicza, że koszty, spowodowane dla Skarbu Państwa przejęciem wymiaru i poboru tych podatków, wyniosą w bieżącym okresie budżetowym sumę 3.580.000 Zł. Według obliczenia tegoż Ministerstwa konsekwencje budżetowe tej ustawy w stosunku rocznym są następujące: Skarb uzyskał cały szereg dochodów i poczynił pewne oszczędności; jako dochód zalicza się tutaj, odszkodowanie, które pobierać będzie Skarb Państwa za wymiar dodatku komunalnego do podatku od nieruchomości oraz 3% odszkodowania za wymiar i pobór podatków od lokali i placów budowlanych; ponadto Skarb Państwa osiągnie oszczędności przez to, że odszkodowanie, płacone dotychczas władzom samorządowym, odpadnie. Dochody, więc wyniosą w stosunku rocznym 2.500.000 Zł, a oszczędności uzyskane wyniosą 2.400.000 Zł, razem, więc w stosunku rocznym dodatni efekt finansowy tej ustawy dla Skarbu Państwa przedstawia się sumą 4.900.000 Zł. Oczywiście, w bieżącym okresie budżetowym suma ta osiągnięta nie będzie, choćby z tego względu, że ustawa wchodzi w życie później, w środku okresu budżetowego, wymiar i pobór całego szeregu podatków został przez władze samorządowe już dokonany. Ministerstwo Skarbu obliczyło, że w bieżącym okresie budżetowym te dodatnie efekty tej ustawy ujawnią się kwotą tylko 1.750.000 Zł, dochody, które uzyskane będą w tym okresie budżetowym, wyniosą sumę 950.000 Zł, a oszczędności, które się uzyska, wyniosą sumę 800.000 Zł, razem, więc efekt dodatni tej ustawy w budżecie będzie wynosić 1.750.000 Zł. Ponieważ zaś, jak wspomniałem na wstępie, wydatki, z wprowadzeniem w życie tej ustawy związane, wynoszą sumę 3.580.000 zł, okazał się niedobór około 1.800.000 zł, który łącznie z wszystkiemi wydatkami, spowodowanemi tą ustawą, pokryty będzie w ramach globalnej sumy budżetu, przewidzianej w ustawie budżetowej na rok bieżący. Ponieważ są pewne podstawy do przyjęcia, że istotnie w ramach globalnej sumy ogólnej budżetu suma, wymagana tą ustawą, się pomieści, przeto zgodnie z wnioskiem Komisji Skarbowo-Budżetowej przedkładam wniosek o przyjęcie tej ustawy w brzmieniu, uchwalonem przez Sejm.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#WładysławRaczkiewicz">Nikt z Panów Senatorów do głosu nie jest zapisany. Przystępujemy do głosowania. Kto z Panów Senatorów jest za przyjęciem ustawy, zechce wstać. Stoi większość. Ustawa przyjęta.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#WładysławRaczkiewicz">Przechodzimy do 3 punktu porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Skarbowo-Budżetowej o projekcie ustawy o dodatkowym kredycie na rok 1933/34 (druk sejmowy nr 751 i druk nr 320).</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#WładysławRaczkiewicz">Głos ma sprawozdawca p. s. Rdułtowski.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#KonstantyRdułtowski">Wysoka Izbo! W dniu 15 grudnia r. ub. Sejm uchwalił rządowy projekt ustawy o dodatkowym kredycie na rok 1933/34 w sumie 7.721.000 Zł na popieranie eksportu artykułów hodowlanych, która to suma ma wejść do wydatków zwyczajnych budżetu Ministerstwa Skarbu w dziale 6 rozdział 3 § 1.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#KonstantyRdułtowski">Projekt tej ustawy został spowodowany wprowadzoną w okresie budżetowym zmianą w systemie popierania wywozu zagranicę niektórych artykułów hodowlanych, przedewszystkiem bekonów, również mięsa i szynek peklowanych. Od tego czasu zaniechano stosowania zwrotu cel przy wywozie tych produktów, natomiast zaczęto wypłacać premie w stosunku do strat, poniesionych faktycznie przy eksporcie, przyczem premiowany może być jedynie towar odpowiedni pod względem, jakości. Dotychczas kredyty na zwrot ceł nie figurowały oddzielnie w budżecie, a dochody z ceł były preliminowane netto, to znaczy po odliczeniu od sum faktycznie wypłaconych kosztów premii. Wprowadzona zmiana musi powodować zwiększenie sumy dochodów z ceł, które nadal mają być uwidocznione w całej swej wysokości, natomiast wymaga wprowadzenia odpowiednich sum do wydatków i w tym celu został utworzony nowy rozdział 3 § 1 na te właśnie potrzeby. Wysokość sumy, określona przez Ministerstwo Skarbu, została dostosowana do przeciętnych kosztów popierania tej dziedziny eksportu w okresach poprzedzających, mianowicie w latach poprzednich Skarb wypłacił na cele popierania wywozu produktów hodowlanych w r. 1932/33–12.400.000, w roku 1931/32–15.900.000, W poprzednich około 7.000.000 Zł.</u>
<u xml:id="u-7.2" who="#KonstantyRdułtowski">Tu pozwolę sobie zauważyć, że położenie obecnie nacisku, na jakość towarów przy eksporcie jest niezmiernie dodatniem zjawiskiem dlatego, że daje możność uzyskania lepszych cen za te towary i podnosi przez to ostateczny wynik pieniężny przy ich wywozie, a jednocześnie zmniejsza obawę strat i przez to mniej naraża Skarb Państwa na wydatki.</u>
<u xml:id="u-7.3" who="#KonstantyRdułtowski">Prócz tego ten nowy system dodatnio wpływa na przejrzystość budżetu i pozwala wprowadzić do niego wpływy z ceł w wysokości brutto, co jest bardzo ważne.</u>
<u xml:id="u-7.4" who="#KonstantyRdułtowski">Wprowadzenie sumy 7.721.000 Zł na poparcie eksportu artykułów hodowlanych nie wywoła zwiększenia globalnej sumy wydatków uchwalonych przy ustawie skarbowej na rok bieżący w budżecie z tego względu, że zostanie ona pokryta z oszczędności, dokonanych przez Rząd przy wykonywaniu tego budżetu.</u>
<u xml:id="u-7.5" who="#KonstantyRdułtowski">Wreszcie, ustawa ta ma obowiązywać od tego samego terminu, co i ogólny budżet uchwalony przy ustawie skarbowej, to znaczy z dniem 1 kwietnia 1933 r., gdyż jest ona tylko uzupełnieniem tej ustawy. Tu pragnę zaznaczyć, że chociaż na rok bieżący Rząd wnosi o wprowadzenie tej sumy do budżetu Ministerstwa Skarbu, jednak w przyszłym budżecie sumy te będą figurowały w budżecie Ministerstwa Rolnictwa, co należy uważać za rzecz pożądaną ze względu na to, iż dowodzi to skoncentrowania w ręku jednego ministra, Ministra Rolnictwa, całej akcji polityki interwencyjnej przy wywozie produktów rolnych.</u>
<u xml:id="u-7.6" who="#KonstantyRdułtowski">W imieniu Komisji Skarbowo-Budżetowej mam zaszczyt przedłożyć wniosek o przyjęcie bez zmian tego projektu ustawy w brzmieniu uchwalonem przez Sejm.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#WładysławRaczkiewicz">Nikt do głosu nie jest zapisany, przystępujemy do głosowania. Kto z Panów Senatorów jest za przyjęciem ustawy według wniosku komisji, zechce wstać. Stoi większość, stwierdzam, że Senat ustawę przyjął.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#WładysławRaczkiewicz">Przystępujemy do 4 punktu porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Skarbowo-Budżetowej o projekcie ustawy o dodatkowym kredycie na rok 1933/34 (druk sejmowy nr 754 i druk nr 321).</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#WładysławRaczkiewicz">Głos ma sprawozdawca s. Rdułtowski.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#KonstantyRdułtowski">Druga ustawa, którą mam zaszczyt referować, polega na wprowadzeniu dodatkowego kredytu na rok 1933/34 w sumie 6.000.000 Zł na popieranie obrotu produktami rolniczemi. Projekt tej ustawy został spowodowany wydaniem w ciągu okresu bieżącego roku w dniu 27 października 1933 r. rozporządzeń Prezydenta Rzeczypospolitej wprowadzających nowe dochody: z 10%-owego dodatku do podatku gruntowego i przemysłowego oraz z podatku od uboju zwierząt, które to wpływy mają służyć na cele interwencyjne dla podniesienia cen płodów rolnych. Dochody te ód dnia wejścia w życie rozporządzeń Prezydenta Rzeczypospolitej do końca okresu budżetowego według ostrożnych obliczeń Rządu mają wynosić w zaokrągleniu 6.000.000 Zł. I w tejże sumie mają być zarachowane na nowe paragrafy w budżecie Ministerstwa Skarbu w rozdziale 6 dziale 1-ym. Jednocześnie zaś Rząd wystąpił z wnioskiem, który tu mam zaszczyt referować już w formie uchwalonej przez Sejm ustawy, o otwarcie w tejże sumie kredytów w wydatkach na popieranie obrotu produktami rolniczemi.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#KonstantyRdułtowski">Akcję interwencyjną, która ma na celu podtrzymanie cen produktów rolnych, prowadzi specjalna komisja przy Ministerstwie Rolnictwa i Reform Rolnych, powołana uchwałą Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów z dn. 11 listopada 1933 r. Komisja ta składa się z przewodniczącego, mianowanego przez Prezesa Rady Ministrów, oraz z przedstawicieli Biura Ekonomicznego Rady Ministrów, przedstawicieli zainteresowanych ministerstw t. zn. Ministerstwa Skarbu, Ministerstwa Rolnictwa i Reform Rolnych, Przemysłu i Handlu i Spraw Wewnętrznych oraz przedstawicieli związków samorządowych, Związku Izb Przemysłowo-Handlowych i Państwowych Zakładów Przemysłowo-Zbożowych. Posiadane środki komisja wydaje na popieranie obrotu zbożem, produktami hodowlanemi i innemi. Decyzja, na jaki cel w danym okresie czasu ma być skierowana interwencja, należy do Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów.</u>
<u xml:id="u-9.2" who="#KonstantyRdułtowski">W ostatnim czasie dysponowane przez komisję środki były obracane przedewszystkiem do obrotu z P. Z. P. Z. Komisja ta obecnie koncentruje w swym ręku dysponowanie wszystkiemi środkami na państwową interwencję z zakresu produktów rolnych. Kredyt dodatkowy w myśl p. 2 art. 2 projektu ustawy nie wpłynie na podwyższenie ogólnej sumy wydatków w ustawie skarbowej z dnia 28 lutego 1933 r.</u>
<u xml:id="u-9.3" who="#KonstantyRdułtowski">Ustawa ta, jak i poprzednie ustawy o dodatkowych kredytach, obowiązywać musi ze względów formalnych od dnia 1 kwietnia 1933 r.</u>
<u xml:id="u-9.4" who="#KonstantyRdułtowski">Rządowy projekt ustawy został przyjęty przez Sejm bez żadnej zmiany. W imieniu Komisji Skarbowo-Budżetowej mam zaszczyt prosić Wysoki Senat o przyjęcie tej ustawy również bez zmian w brzmieniu sejmowem.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#WładysławRaczkiewicz">Nikt z Panów Senatorów do głosu się nie zapisał. Przystępujemy do głosowania. Kto jest za przyjęciem ustawy w brzmieniu uchwalonem przez Sejm, zechce wstać. Większość — ustawa została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#WładysławRaczkiewicz">Przystępujemy do punktu 5 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Skarbowo-Budżetowej o projekcie ustawy o dodatkowym kredycie na rok 1933/34 (druk sejmowy nr 755 i druk nr 322).</u>
<u xml:id="u-10.2" who="#WładysławRaczkiewicz">Jako sprawozdawca ma głos s. Evert.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#LudwikJózefEvert">Wysoka Izbo! Zwrot ceł na wyroby włókiennicze leży w słusznej naszej polityce gospodarczej, i dlatego nowy projekt zasługuje na naszą pilną uwagę. Zwrot ceł był kilkakrotnie zmieniany. Ostatnio podstawą jego była waga towaru, przyczem dawało to pole do pewnych nadużyć, albowiem przez sztuczne w apreturze towaru obciążenia otrzymywało się większą sumę zwrotu ceł. Nie potrzeba mówić, iż ten system szkodził nam, ponieważ pogarszanie, jakości towarów eksportowanych psuło nam markę za granicą.</u>
<u xml:id="u-11.1" who="#LudwikJózefEvert">Pozatem suma, używana na zwrot ceł, była czerpana z sum bieżących wpływów celnych, wobec tego wpływy z ceł zarachowywane były na budżet w sumie netto. Nowela do ustawy zmienia ten system. Pierwsza zasadnicza zmiana dotyczy systemu, którego podstawą nie będzie waga, lecz obecnie będzie on oparty na zasadzie standaryzowania towarów, i w tym celu zostaną powołane osobne komisje standaryzacyjne. Eksport odzieży do Anglii, dość poważny, będzie skoncentrowany przy Komisji Standaryzacyjnej w Łodzi. Komisje te będą badały, jakość towarów i będą ewentualnie przyznawały dopłaty wyrównawcze. Norma dopłat wyrównawczych będzie ustalana przez Ministerstwo Przemysłu i Handlu, przyczem lista towarów obejmie 25 artykułów standaryzowanych.</u>
<u xml:id="u-11.2" who="#LudwikJózefEvert">Ten projekt ustawy nie powiększa żadnych wydatków, przewiduje zwrot cła na wywożone towary w sumie 4 milionów złotych, licząc przeciętnie miesięcznie po 800.000 Zł przez 5 miesięcy od 1 listopada do końca marca, a mieści się w sumach, które izby ustawodawcze uchwaliły. W imieniu Komisji Skarbowo-Budżetowej wnoszę: Senat zechce tę ustawę uchwalić w brzmieniu, uchwalonem przez Sejm.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#WładysławRaczkiewicz">Nikt z Panów Senatorów do głosu nie jest zapisany. Przystępujemy do głosowania. Kto z Panów Senatorów jest za przyjęciem ustawy w brzmieniu, uchwalonem przez Sejm? Większość. Ustawa przyjęta.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#WładysławRaczkiewicz">Przystępujemy do punktu 6 i ostatniego: Sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych o projekcie ustawy w sprawie ratyfikacji protokółu między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Czechosłowacką, podpisanego w Warszawie dnia 26 października 1933 r., dotyczącego interpretacji artykułu XX konwencji handlowej między Polską a Czechosłowacja z dnia 23 kwietnia 1925 r. (druk sejmowy nr 790 i druk nr 323).</u>
<u xml:id="u-12.2" who="#WładysławRaczkiewicz">Głos ma s. Rogowicz.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#JanAntoniRogowicz">Wysoka Izbo! Ustawa, którą mam zaszczyt w imieniu Komisji Spraw Zagranicznych referować, dotyczy ratyfikacji protokółu, jaki został podpisany dnia 26 października 1933 r. między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Czechosłowacką. Protokół ten dotyczy interpretacji artykułu XX konwencji handlowej między Polską a Czechosłowacją z dn. 23 kwietnia 1925 r. Konieczność dania wykładni ścisłej artykułu XX wspomnianej konwencji wynika z następujących okoliczności.</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#JanAntoniRogowicz">Importerzy węgla polskiego w Austrii wytoczyli szereg procesów przeciw kolejom austriackim, czeskosłowackim i polskim o zwrot nadwyżki taryfy, jakoby niesłusznie wysoko obliczonej, wyższej, niż taryfa, którą stosowano dla węgla polskiego, który szedł do Włoch, względnie do Jugosławji. W procesach tych opierano się na konwencji handlowej polsko-austriackiej, mianowicie na artykułach 13 i 15 z roku 1932. Kiedy zaś rząd austriacki specjalnem rozporządzeniem wyjaśnił istotną interpretację tych artykułów konwencji polsko-austriackiej i pozbawił w ten sposób procesujących się odbiorców węgla polskiego podstaw prawnych do wytoczenia sprawy, wtedy zwrócili się oni do innej konwencji handlowej polsko-czechosłowackiej, interpretując art. XX w tym sensie, jakoby on dawał podstawy do żądania od kolei obliczenia zniżonych taryf. Ponieważ kolej polska zainteresowana jest w tym procesie, który przez pierwszą instancję przechodzi, a następnie w instancji apelacyjnej może wypaść na niekorzyść polskich kolei państwowych, a wartość przedmiotu sporu wynosi około 120 milionów koron czeskich t. j. około 30 milionów złotych, i w tem udział polskich kolei wynosi mniej-więcej — ⅓, więc wynikła konieczność dania autentycznej interpretacji tej konwencji handlowej polsko-czesko-słowackiej, na którą się w tej chwili procesujący odbiorcy powołują.</u>
<u xml:id="u-13.2" who="#JanAntoniRogowicz">Interpretacja ta dotyczy przedewszystkiem jednego punktu, mianowicie tłumaczenia znaczenia wyrazów: „pochodzenie i przeznaczenie” towarów w zestawieniu słów: „provenance ou destination”, jako nie pochodzenie i przeznaczenie, ale jako stacja wysyłająca i miejsce odbioru. W ten sposób, podkładając to drugie znaczenie pod pierwsze, znajdowano podstawę do wytoczenia akcji procesowej. Natomiast błędnie zupełnie tłumaczono użyte dwukrotnie w art. XX konwencji, o której mówię, słowa „tarifs komuns”. Chodzi o to, że w jednym wypadku „tarifs komuns” dotyczą taryf związkowych krajowych, a w drugim wypadku taryf związkowych międzynarodowych. Na tej podstawie zamierzają ten proces wygrać.</u>
<u xml:id="u-13.3" who="#JanAntoniRogowicz">Rządy Czechosłowacji i Polski podpisały dodatkowy protokół, który usuwa wszelkie wątpliwości, daje wykładnię autentyczną i wyklucza możliwość dochodzenia wszelkich, zdaniem rządów czechosłowackiego, polskiego, jak zresztą i austriackiego, nieuzasadnionych pretensyj do zwrotu jakoby nadmiernie obliczonych taryf. Protokół ten w art. 1 mówi, że obie umawiające się strony pod słowami „provenance ou destination” miały na myśli przy zawieraniu powyższej konwencji „pochodzenie lub przeznaczenie” towarów, a nie „miejsce ich nadania łub odbioru”; przez wyrazy „tarifs komuns” w tymże ustępie tegoż artykułu „związkowe taryfy krajowe”, zaś w drugim ustępie tego samego artykułu „międzynarodowe taryfy związkowe”, i nie było zamiarem obu umawiających się stron wykluczenie klauzul prohibicyjnych z taryf międzynarodowych.</u>
<u xml:id="u-13.4" who="#JanAntoniRogowicz">Sprawa ta jest sprawą oczywiście dużej wagi, jeżeli chodzi o interes Skarbu Państwa, i Sejm przyjął ją bez zmian. W imieniu Komisji Spraw Zagranicznych Senatu proszę o przyjęcie tej ustawy w brzmieniu uchwalonem przez Sejm według druku nr 790.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#WładysławRaczkiewicz">Nikt z pp. senatorów do głosu się nie zapisał. Przystępujemy do głosowania. Kto z Panów Senatorów jest za przyjęciem ustawy w sprawie ratyfikacji protokółu między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Czechosłowacką, podpisanego w Warszawie dnia 26 października 1933 r., w brzmieniu uchwalonem przez Sejm, proszę o wstanie. Stoi większość. Ustawa została przez Senat przyjęta.</u>
<u xml:id="u-14.1" who="#WładysławRaczkiewicz">W ten sposób porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia jest wyczerpany. O następnem posiedzeniu zostaną pp. senatorowie zawiadomieni piśmiennie. Zamykam posiedzenie.</u>
<u xml:id="u-14.2" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godz. 16 min. 50.)</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>