text_structure.xml 87.3 KB

Edit Raw Blame History Permalink

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 16 min. 20)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">Przedstawiciele Rządu: Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Skarbu Góra.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#MaciejRataj">Otwieram posiedzenie. Protokóły 328 i 329 posiedzenia uważam za przyjęte, gdyż nie wniesiono przeciw nim zarzutów. Protokół 330 posiedzenia leży w biurze sejmowem do przejrzenia. Jako sekretarze zasiadają pp. Ledwoch i Harasz. Listę mówców prowadzi p. Ledwoch.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#MaciejRataj">Od p. Marszałka Senatu otrzymałem pismo z zawiadomieniem o przyjęciu przez Senat bez zmian następujących projektów ustaw:</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#MaciejRataj">— w sprawie ratyfikacji konwencji o zwalczaniu przemytnictwa towarów alkoholowych, podpisanej w Helsingforsie dnia 19 sierpnia 1925 r., w sprawie ratyfikacji umowy między Rzecząpospolitą Polska a Republiką Austriacką o zapobieżeniu dwukrotnemu pobieraniu podatku spadkowego, podpisanej w Wiedniu dnia 23 listopada 1926 r.;</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#MaciejRataj">— w sprawie ratyfikacji traktatu koncyliacyjno-arbitrażowego między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Serbów, Chorwatów i Słoweńców, podpisanego w Genewie dnia 18 września 1926 r., w sprawie ratyfikacji traktatu handlowego i nawigacyjnego między Polską a Norwegią, podpisanego w Warszawie, dnia 22 grudnia 1926 r., w sprawie ratyfikacji paktu przyjaźni i serdecznej współpracy między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Serbów, Chorwatów i Słoweńców, podpisanego w Genewie dnia 18 września 1926 r., w sprawie ratyfikacji konwencji o traktowaniu pracowników obcych narówni z krajowymi w zakresie odszkodowania za nieszczęśliwe wypadki przy pracy, przyjętej jako projekt na 7 sesji Międzynarodowej Konferencji Pracy dnia 10 czerwca 1925 r.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#MaciejRataj">Od p. Ministra Skarbu otrzymałem pismo z przedłożeniem Sejmowi do zatwierdzenia, stosownie do art. 8 ustawy z dnia 31 lipca 1924 r., (Dz. Ust. Rz. P. Nr. 80 poz. 777) następujących rozporządzeń:</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#MaciejRataj">1) Rozporządzenie Ministrów: Skarbu, Przemysłu i Handlu oraz Rolnictwa i Dóbr Państwowych z dnia 21 lutego 1927 r. o ulgach celnych (Dz. Ust. Rz P. Nr 16 poz. 124 z r. 1927).</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#MaciejRataj">2) Rozporządzenie Ministrów: Skarbu, Przemysłu i Handlu oraz Rolnictwa i Dóbr Państwowych z dnia 28 lutego 1927 r. o przedłużeniu terminu mocy obowiązującej rozporządzenia z dnia 15 stycznia 1927 r. w sprawie ustanowienia cła wywozowego od żyta i mąki żytniej (Dz. Ust. Rz. P. Nr 17 poz. 136 z r. 1927).</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#MaciejRataj">3) Rozporządzenie Ministrów: Skarbu, Przemysłu i Handlu oraz Rolnictwa i Dóbr Państwowych z dnia 11 marca 1927 r. w sprawie ulgi celnej na ziemniaki do sadzenia (Dz. Ust. Rz. P Nr 24 poz. 192 z 1927 r.), 4) Rozporządzenie Ministrów: Skarbu, Przemysłu i Handlu oraz Rolnictwa i Dóbr Państwowych z dnia 24 marca 1927 r. o ulgach celnych (Dz. Ust. Rz. P. Nr 31 poz. 276 z r. 1927).</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#MaciejRataj">5) Rozporządzenie Ministrów: Skarbu, Przemysłu i Handlu oraz Rolnictwa i Dóbr Państwowych z dnia 24 marca 1927 r. o częściowej zmianie rozporządzenia z dn,. 5 lutego 1927 r. o ulgach celnych dla macy. (Dz. Ust. Rz. P. Nr 31 poz. 277 z r. 1927).</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#MaciejRataj">6) Rozporządzenie Ministrów: Skarbu, Przemysłu i Handlu oraz Rolnictwa i Dóbr Państwowych z dnia 29 marca 1927 r. o dalszem przedłużeniu terminu mocy obowiązującej rozporządzenia z dnia 15 stycznia 1927 r. w sprawie ustanowienia cła wywozowego od żyta i mąki żytniej (Dz. Ust. Rz. P. Nr 31 poz. 278 z r. 1927).</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#MaciejRataj">7) Rozporządzenie Ministrów: Skarbu Przemysłu i Handlu oraz Rolnictwa i Dóbr Państwowych z dnia 30 marca 1927 r. o przedłużeniu ważności rozporządzenia o uldze celnej na saletrę wapniową (Dz. Ust. Rz. P. Nr. 32 poz. 296 z r. 1927).</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#MaciejRataj">8) Rozporządzenie Ministrów: Skarbu, Przemysłu i Handlu oraz Rolnictwa i Dóbr Państwowych z dnia 30 marca 1927 r. w sprawie ceł wywozowych (Dz. Ust. Rz. P. Nr 32 poz. 297 z r. 1927).</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#MaciejRataj">9) Rozporządzenie Ministrów: Skarbu, Przemysłu i Handlu oraz Rolnictwa i Dóbr Państwowych z dnia 31 marca 1927 r. o ulgach celnych (Dz. Ust. Rz. P Nr 37 poz. 331 z r. 1927).</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#MaciejRataj">10) Rozporządzenie Ministrów: Skarbu, Przemysłu i Handlu oraz Rolnictwa i Dóbr Państwowych z dnia 30 maja 1927 r. o dalszem przedłużeniu terminu mocy obowiązującej rozporządzenia z dnia 15 stycznia 1927 i. w sprawie ustanowienia cła wywozowego od żyta i mąki żytniej (Dz. Ust. Rz. P. Nr 47 poz. 425 z r. 1927).</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#MaciejRataj">Usprawiedliwiają swą nieobecność posłowie: Bednarczyk, Bobrowski, Brodacki, Czuczmaj, Dutczak, Furmaniuk, Łażewski, Madejczyk, Malik, ks. Matus, Michalski, Pasicki, Pieniążek, Pławski, Sacha, Saraniecki, Schwarz i Zagajewski.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#MaciejRataj">Udzieliłem urlopów posłom: ks. Dachowskiemu i Potoczkowi na 1 dzień, Bobkowi, ks. Bratkowskiemu, Kaweckiemu, Sanojcy i Wędziagolskiemu na 2 dni, Stanisławowi Hellmanowi na 4 dni, Kapelińskiemu na 7 dni, Arcychowskiemu, Kapałczyńskiemu, ks. Kubikowi, Marylskiemu, Moritzowi, Albinowi Nowickiemu i Wincentemu Witosowi — na tydzień.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#MaciejRataj">Proszą Izbę o udzielenie urlopów posłowie: Pluta na 10 dni, Bobowski, Kornecki i ks. Londzin na 12 dni, Róża Melcerowa, Niedzielski i Zerbe na 2 tygodnie, ks, Kupczyński i Adam Piotrowski na 16 dni, Franz na 4 tygodnie, Graebe, Melnyk i Waleron na miesiąc, Piesch i ks, Sobczyński do końca lipca r. b., Makulski na 6 tygodni i Warszawski na 3 miesiące.</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#MaciejRataj">Nie słyszę protestu. Uważam, że Izba godzi się na udzielenie tych urlopów.</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#MaciejRataj">Przechodzimy do porządku dziennego. Punkt 1: trzecie czytanie projektów ustaw:</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#MaciejRataj">a) w sprawie ratyfikacji Międzynarodowej Konwencji i załączonego do niej statutu o ustroju międzynarodowym kolei żelaznych, podpisanej wraz z protokółem podpisania w Genewie dn. 9 grudnia 1923 r. (druk nr. 2508).</u>
          <u xml:id="u-2.20" who="#MaciejRataj">b) w sprawie ratyfikacji Międzynarodowej Konwencji o przewozie osób i bagażu kolejami żelaznemi, podpisanej wraz z 2 odnośnemi załącznikami i protokółem w Bemie dnia 23 października 1924 r. (druk nr. 2113), c) w sprawie ratyfikacji Międzynarodowej Konwencji o przewozie towarów kolejami żelaznemi, podpisanej wraz z 7 odnośnemi załącznikami i protokółem w Bemie dnia 23 października 1924 r. (druk nr 2114), d) w sprawie ratyfikacji układu między Rzecząpospolitą Polską a Rzeszą Niemiecką o polach górniczych, przeciętych granicą polsko-niemiecką, podpisanego w Witosławiu dnia 21 czerwca 1926 r. (druk nr 2629).</u>
          <u xml:id="u-2.21" who="#MaciejRataj">Głos ma jako sprawozdawca p. Szebeko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#IgnacySzebeko">Wysoki Sejmie! W poprzedniej sesji Wysoki Sejm przyjął w dwóch czytaniach przedłożenie w sprawie ratyfikacji międzynarodowej konwencji i załączonego do niej statutu o ustroju międzynarodowym kolei żelaznych, podpisanej wraz z protokółem podpisania w Genewie dn. 9 grudnia 1923 r.; następnie w sprawie ratyfikacji międzynarodowej konwencji o przewozie osób i bagażu kolejami żelaznemi podpisanej wraz z dwoma załącznikami i protokółem w Bernie dnia 23 października 1924 r.; dalej w sprawie ratyfikacji międzynarodowej konwencji o przewozie towarów kolejami żelaznemi, podpisanej wraz z 7 załącznikami i protokółem w Bernie dn. 23 października 1924 r.; wreszcie w sprawie ratyfikacji układu między Rzecząpospolitą Polską a Rzeszą Niemiecką o polach górniczych, przeciętych granicą polsko-niemiecką, podpisanego w Witosławiu dnia 21 czerwca 1926 r.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#IgnacySzebeko">Ponieważ Wysoki Sejm w dwóch czytaniach powyższe umowy o ratyfikacji przyjął, upraszani o przyjęcie ich i w czytaniu trzeciem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#MaciejRataj">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#MaciejRataj">Najpierw przegłosujemy ratyfikację ustawy w sprawie międzynarodowej konwencji i załączonego do niej statutu o ustroju międzynarodowym kolei żelaznych, podpisanej wraz z protokółem podpisania w Genewie dn. 9 grudnia 1923 r. (druk nr 2508). Proszę Posłów, którzy są za przyjęciem ustawy w trzeciem czytaniu, ażeby wstali. Stoi większość, ustawa w trzeciem czytaniu przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#MaciejRataj">Przystępujemy do głosowania nad projektem ustawy w sprawie ratyfikacji międzynarodowej konwencji o przewozie osób i bagażu kolejami żelaznemi, podpisanej wraz z dwoma załącznikami i protokółem w Bernie dnia 23 października 1924 r. (druk nr 2113). Panów Posłów, którzy są za przyjęciem tej ustawy w trzeciem czytaniu, proszę, aby wstali. Stoi większość, ustawa w trzeciem czytaniu przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#MaciejRataj">Przystępujemy do głosowania nad ustawą w sprawie ratyfikacji międzynarodowej konwencji o przewozie towarów kolejami żelaznemi, podpisanej wraz z 7 odnośnemi załącznikami i protokółem w Bernie dnia 23 października 1924 r. (druk nr. 2114). Jeżeli nie będzie sprzeciwu, będę uważał ustawę za przyjętą i w trzeciem czytaniu. Niema sprzeciwu, ustawa jest w trzeciem czytaniu przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#MaciejRataj">Przystępujemy wreszcie do ostatniej ratyfikacji, mianowicie układu między Rzecząpospolitą Polską a Rzeszą Niemiecką o polach górniczych, przeciętych granicą polsko-niemiecką, podpisanego w Witosławiu dnia 21 czerwca 1926 r. (druk nr. 2629). Panów Posłów, którzy są za przyjęciem ustawy w trzeciem czytaniu, proszę, aby wstali. Stoi większość, ustawa w trzeciem czytaniu przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#MaciejRataj">Przystępujemy obecnie, o ile nikt nie zaprotestuje, do punktu 3 porządku dziennego: sprawozdanie Komisji Skarbowej o wnioskach Klubów Zw. Lud. Nar. Chrz. Nar., Chrz. Dem., N. P. R: i P: S: L: „Piast” w sprawie zmiany niektórych artykułów ustawy z dn. 1 lipca 1926 r. o opłatach stemplowych (Dz. Ust. Rz. P. Nr 98 poz. 570) (druki nr. 2655, 2605,2590).</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#MaciejRataj">Głos ma jako sprawozdawca p. Manaczyński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#JózefManaczyński">Wysoki Sejmie! Wydając ustawę o opłatach stemplowych, nasze ciała ustawodawcze dokonały istotnie dzieła bardzo trudnego. Stworzenie bowiem ustawy, która zastąpić miała 27 a właściwie 29 ustaw, dotąd obowiązujących na ziemiach polskich, było niewątpliwie zadaniem ciężkiem, tem cięższem, że różnorodność urządzeń prawnych, będących w związku z tem zagadnieniem, pracy nie ułatwiała. Nic więc dziwnego, że do ustawy naszej wkradły się bądź pewne nieścisłości w określeniu pojęć prawnych, bądź pewne niejasności, bądź wreszcie niedopowiedzenia, tak, że ustawa w niektórych wypadkach wykazała pewne braki lub wręcz niedostosowanie do potrzeb życiowych. Dlatego też rychło okazała się potrzeba zmian, uzupełnień i wyjaśnień.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#JózefManaczyński">Ministerstwo Skarbu podjęło już bardzo wcześnie systematyczną pracę dla usunięcia wątpliwości, odbyło szereg konferencji z zainteresowanemi ciałami gospodarczemi i w dziedzinie interpretacji ustawy urobiło istotnie wiele, trzeba to przyznać, pouczając dokładnie władze skarbowe, naogół w duchu liberalnym dla płatników opłat, w jaki sposób ustawę rozumieć i wykonywać należy i zdążając szeregiem zarządzeń do usunięcia dotychczasowych wad w stosowaniu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#JózefManaczyński">Te działania jednak nie mogły usunąć tych wad ustawy, które tylko drogą ustawodawczą mogą być sprostowane. Inicjatywa poselska spełniła swój obowiązek, żądając we wnioskach poselskich usprawnienia dotąd obowiązującej ustawy, uczynienia zadość koniecznościom życia gospodarczego i proponując usunięcie zwłaszcza tych przepisów, które dla prawidłowego rozwoju życia gospodarczego były szczególniej uciążliwe. W żywych rozprawach Komisji Skarbowej, przedstawiciele Rządu, korzystając ze sposobności przedkładali wnioski, zmierzające do usprawnienia ustawy i usunięcia wad kodyfikacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#JózefManaczyński">Tak powstał projekt, który Wysokiej Izbie przedkładam z wnioskiem o przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#JózefManaczyński">Przechodzę teraz do omówienia proponowanych zmian. Ponieważ ustawa zaczyna się od postanowień ogólnych, przechodzi następnie do szczegółowych postanowień o obowiązku opłat stemplowych według poszczególnych kategorii pism, dotyczących aktów prawnych, dlatego też szczegółowe wnioski przedstawię w tym porządku, w jakim ustawa każdą kwestię załatwia.</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#JózefManaczyński">Postanowienia prawne art. 3., który traktuje o przedmiocie opłat stemplowych, doznały ograniczenia. Pierwotnie bowiem uiszczenie opłaty od pierwopisu musiało być zawsze udowodnione wtedy, jeżeli odpis nieostemplowany lub tłumaczenie przedstawione były sądowi, notariuszowi lub innemu urzędowi państwowemu.</u>
          <u xml:id="u-5.6" who="#JózefManaczyński">W obecnym projekcie ustawy nastąpiła zmiana. Mianowicie wyłączono z pod tego rygoru wypadki, kiedy chodzi o rachunki i inne pisma, które stwierdzają, wykonanie umowy o sprzedaż, najem lub o świadczenie usług (zgodnie z art 72, art. 88 i art. 90 ust. 2).</u>
          <u xml:id="u-5.7" who="#komentarz">(Przewodnictwo obejmuje Wicemarszałek Dębski).</u>
          <u xml:id="u-5.8" who="#JózefManaczyński">W art. 14 zmian ważniejszych niema, wprowadzone zmiany mają charakter stylistyczny.</u>
          <u xml:id="u-5.9" who="#JózefManaczyński">W art. 67 w ust. a) uzupełniono dotychczasowe brzmienie ustawy przez uzgodnienie go z postanowieniami prawa o domach składowych — tak brzmi tytuł dekretu Prezydenta Rzeczypospolitej, przyznający zniżenie opłat stemplowych od pism odnoszących się do sprzedaży drogą publicznej licytacji. Nadto uzupełniono brzmienie punktu b) przez rozszerzenie prawa do zniżenia opłaty 0,5 proc, wartości przedmiotu do pism, które stwierdzają oddanie na własność rzeczy ruchomej celem spłacenia długu pieniężnego, wynikającego z tytułu zapisu lub obowiązku, przyjętego w akcie darowizny przez obdarowanego. Nadto zmieniono ustęp c) przez zaprowadzenie przy tranzakcjach giełdowych. — od t. zw. kart umowy wystawianych przez maklera, zamiast dotychczasowej opłaty procentowej 0,1 proc, wstawiono stałą opłatę w kwocie 50 groszy.</u>
          <u xml:id="u-5.10" who="#JózefManaczyński">W art. 72, normującym opłaty od rachunków i innych pism, stwierdzających wykonanie umowy, przyjęto jedyną poprawkę będącą konsekwencją wyżej omówionej zmiany art. 14.</u>
          <u xml:id="u-5.11" who="#JózefManaczyński">W art. 73, traktującym o uwolnieniu od opłat rachunków i innych pism, stwierdzających wykonanie umowy, nastąpiła zmiana w punkcie 7 w łączności z ograniczeniem zakresu działania p. 1, przez dodanie p. 9, a i w tym kierunku, że uwolnienie odnosi się do należności wobec spółdzielni opartej na ustawie z 29 października 1920 r. (Dz. Ust. R. P. Nr 111 poz: 733),za towary przez spółdzielnię kupione lub otrzymane w komis. W poprzedniem brzmieniu ustawy była postanowieniem tem objęta także sprzedaż, obecnie ograniczono z uwagi na postanowienia następnego świeżo wprowadzonego punktu. 9 art. 73.</u>
          <u xml:id="u-5.12" who="#JózefManaczyński">Zmiana ta jest jedną z najbardziej doniosłych korektur, jakie wprowadzono w tej ustawie. Mianowicie jak dotąd art. 73 punkt 1 uwalniał od opłat potwierdzania zawartej umowy na sprzedaż towarów w sklepach poszczególnych, to znaczy t. zw. bloczków, które wydają poszczególne handle w zakupach przy wydawaniu towarów po otrzymaniu za nie zapłaty. Otóż to zwolnienie ograniczone było dotąd do kwoty 20 zł. należności. Okazało się w praktyce, że jest to postanowienie, będące naprawdę hamulcem w dziedzinie prawidłowego rozwoju handlu polskiego. Okazało się, że jest to premia dla tych kupców, którzy prawidłowo ksiąg handlowych nie prowadzą, i nie wydają żadnych poświadczeń zakupów. A jednak kartki te, te bloczki wydawane przez kupców klejentom, były niczem innem, jak legitymacją dla odbiorcy, który towar zakupił, aby w razie, gdy towar mu nie konwenjuje, albo jeżeliby spostrzegł jakąś wadę kupionego przedmiotu, mógł towar nabyty u kupca, który nie chce, aby jego dobra wola była podawana w wątpliwość bez przeszkód wymienić. W ten sposób to postanowienie dotychczasowe hamowało prawidłowy rozwój handlu, przejmowało kupiectwo nieuczciwe, a nawet ułatwiało taki proceder, że mógł znaleźć się nieuczciwy klejent, który nabywszy w danym sklepie dobry towar, próbował następnie w sklepie, w którym solidny towar zakupił, wymienić, gdzie indziej nabyty lichy towar, w ten sposób narażając na nieuzasadnione straty uczciwego kupca.</u>
          <u xml:id="u-5.13" who="#JózefManaczyński">Otóż postanowienia dotychczasowe tego, artykułu wywołały zupełnie słuszne żale wśród kupiectwa najbardziej solidnego i w sposób racjonalny i postępowy prowadzącego swój proceder. I dlatego ta zmiana, w mojem przekonaniu przynajmniej, podzielonem jednak przez wszystkich członków Komisji Skarbowej, jest jedną z najdonioślejszych.</u>
          <u xml:id="u-5.14" who="#JózefManaczyński">Obowiązek stemplowania bloczków, gdy tylko należność za towar przekraczała 20 zł., okazał się istotnie ogromnie uciążliwym. Nie chęć uchylenia się od tego obowiązku świadczenia na rzecz Państwa, była motywem żądań polskiego świata kupieckiego popartych w poselskich wnioskach, ale jedynie pragnienie usunięcia życiowo szkodliwych prawideł, co cała Komisja Budżetowa uznała.</u>
          <u xml:id="u-5.15" who="#JózefManaczyński">Komisja Skarbowa uważała, że należy wogóle opłaty od bloczków znieść, ażeby w naturalnym rozwoju rzeczy całe kupiectwo w Polsce przyjęło prawidłowy sposób prowadzania handlu, jaki stał się powszechnie obowiązującym w naszych województwach zachodnich i w całej cywilizowanej Europie. Niestety przeciw zrealizowaniu tego życzenia w całej rozciągłości stanęły względy budżetowe. Musieliśmy wziąć poważnie w rachubę oświadczenie przedstawicieli Ministerstwa Skarbu, którzy podkreślali, że przyjęcie tego postulatu narazi Skarb Państwa na dotkliwe straty, które się na budżecie odbić muszą. Obowiązkiem Komisji Budżetowej jest strzec równowagi budżetu, ale równocześnie obowiązkiem ustawodawcy jest godzić sprzeczności w życiu i usuwać wszystko, co pełni prawidłowego życia może przeszkadzać. Względy budżetowe zmusiły nas wiec do przyjęcia kompromisu, że za kwotę należności, która nie pociąga za sobą obowiązku płacenia opłat, uznaliśmy 100 zł. Rzecz oczywista, że nie można postanowienia tego, oceniając sprawę z punktu widzenia sprawiedliwości, zastosować do wszystkich transakcji Może to mieć zastosowanie tylko w stosunku do transakcji drobiazgowych, dokonywanych między kupcem a konsumentem.</u>
          <u xml:id="u-5.16" who="#JózefManaczyński">Dlatego ustawa ogranicza zastosowanie tej ulgi do ruchu handlowego tych przedsiębiorstw, które opłacają podatek przemysłowy i wykupują świadectwa przemysłowe według części II taryfy do podatku przemysłowego, dział I, XII i XIV. Jest to handel towarowy, księgarski i apteki.</u>
          <u xml:id="u-5.17" who="#JózefManaczyński">W art. 81 wprowadzono zmianę ustępu przedostatniego w tym sensie, że pisma odnoszące się do służebności gruntowej, prawa używania lub mieszkania, albo służebności ograniczonej i ciężaru rzeczowego, jeżeli tyczą się nieruchomości położonej zagranicą, będą podlegały odtąd nie procentowej opłacie, jak było dotychczas, w wysokości 0.1 proc, wartości przedmiotu, ale stałej opłacie wynoszącej 3 zł.</u>
          <u xml:id="u-5.18" who="#JózefManaczyński">W art. 88, traktującym o pismach stwierdzających umowę o dzierżawę, lub najem rzeczy i t. d., komisja wprowadziła nowe postanowienie, że jeżeli najmujący zawiera umowę W wykonaniu przedsiębiorstwa, podlegającego podatkowi przemysłowemu, to opłata wynosić będzie 0,2 proc, od przedmiotu umowy. Natomiast pismo, stwierdzające taką umowę, będzie wolne od opłaty, jeżeli zaopatrzone będzie tylko w podpis jednej strony i jeżeli nie jest sporządzone, ani uwierzytelnione przez sąd, lub przez notariusza.</u>
          <u xml:id="u-5.19" who="#JózefManaczyński">W tym artykule dodano także nowy ustęp, będący konsekwencją zmian dokonanych w art. 88, odnoszących się do opłat skarbowych od pisma, którego przedmiotem jest wynajem, albo dzierżawa, jeżeli pismo to sporządzano w wykonaniu przedsiębiorstwa; opłacającego podatek przemysłowy.</u>
          <u xml:id="u-5.20" who="#JózefManaczyński">Zmiany w art. 90 uzgadniają sprawę opłat od pism, tyczących się umów o świadczenia także z temi postanowieniami, które już zostały do ustawy wprowadzone, jakoteż korygują brzmienie tego postanowienia w dawniejszej ustawie.</u>
          <u xml:id="u-5.21" who="#JózefManaczyński">W art. 190 jest zmiana tylko stylistyczna.</u>
          <u xml:id="u-5.22" who="#JózefManaczyński">W art. 117 ust. 1, odnoszącym się do opłat od obligów, nastąpiła zmiana, że pismo stwierdzające udzielenie poręczenia (poręki) podlega opłacie stałej w kwocie 3 zł., przyczem wprowadzono nowe postanowienie ograniczające, że suma opłat od wszystkich poręczeń w tem samem zobowiązaniu, nie może przewyższać połowy opłaty od pisma stwierdzającego samo zobowiązanie, dla którego udzielono poręki. Wiemy, że od pism, stwierdzających zobowiązania tego typu, płaci się opłaty procentowe w wysokości od 0.3 proc, do 0.5 proc, od sumy zobowiązania.</u>
          <u xml:id="u-5.23" who="#JózefManaczyński">W art. 120, traktującym o uwolnieniu niektórych obligów od opłat, wprowadzono postanowienie ograniczające przez wyłączenie od uwolnienia obligacji Banku Gospodarstwa Krajowego. Inne zmiany są tylko uporządkowaniem postanowień dotąd obowiązujących.</u>
          <u xml:id="u-5.24" who="#JózefManaczyński">W art. 124 dotyczącym opłat od weksli, rozszerzono prawo kasowania znaczków stemplowych na inne jeszcze urzędy oprócz tych, które w tym artykule są wymienione, jak banki, sady, notariaty i t. d. Nowe to postanowienie ustawowe zmierza do tego, ażeby kasowanie znaczków stemplowych nie przedstawiało takich trudności jak to dotąd było. Rozszerzenie uprawnień do kasowania znaczków stemplowych na inne urzędy może nastąpić tylko za zgodą Ministra Skarbu.</u>
          <u xml:id="u-5.25" who="#JózefManaczyński">W art. 126 jest omawiane zwolnienie od opłat także przekazów nieprzenośnych za pomocą indosu, a wystosowanych do osoby wykonywującej czynności bankierskie.</u>
          <u xml:id="u-5.26" who="#JózefManaczyński">W art. 127 rozszerzono obowiązek zapłacenia opłaty za przekazy płatne za granica także na te osoby, którym przekaz wykonać zlecono, jeżeli te osoby mają w Polsce albo mieszkanie, albo siedzibę.</u>
          <u xml:id="u-5.27" who="#JózefManaczyński">W art. 136, który traktuje o uwolnieniu od opłat stemplowych pokwitowań, w ust. 1 artykułu tego usunięto zbędne obecnie wyrazy: „i inne przedmioty”; ten artykuł odnosi się więc do opłat na pokwitowania z odbioru wartości pieniężnych.</u>
          <u xml:id="u-5.28" who="#JózefManaczyński">W ust. 3 uzgodniono brzmienie ustawy z treścią tych artykułów, które już były omawiane poprzednio.</u>
          <u xml:id="u-5.29" who="#JózefManaczyński">Zmiany art. 137 dążą również do uwzględnienia nowych postanowień, zawartych w tej noweli a odnoszących się do uwolnienia od opłat pokwitowań, o których poprzednio mówiłem. Przeważnie zmiany w tym artykule mają jednak znaczenie wyjaśniające, W ust. 11 art. 137 noweli rozszerzono uwolnienia od opłat na pokwitowania, któremi komitent potwierdza odbiór papierów wartościowych nabytych dla niego przez komisanta.</u>
          <u xml:id="u-5.30" who="#JózefManaczyński">W art. 142 rozszerzono dotąd obowiązujące postanowienia przez dodanie p. 9, w którym zwolniono od opłat, prócz jak to było dotąd, w sprawie nadania ziemi: na mocy ustawy o wykonaniu reformy rolnej, żołnierzom wojska polskiego i inwalidom wojennym w sprawach tyczących się pomocy kredytowej dla osadników i emigrantów, nadto także podania za postępowanie przed urzędami ziemskiemi w sprawie zezwolenia na zbycie względnie na nabycie nieruchomości, jeżeli wartość nieruchomości w danym wypadku nie przekracza sumy 500 zł.</u>
          <u xml:id="u-5.31" who="#JózefManaczyński">W ten sposób został załatwiony także projekt ustawy, objęty wnioskiem posła Poznańskiego i kol.</u>
          <u xml:id="u-5.32" who="#JózefManaczyński">W art. 142 p. 23 nastąpiło uzupełnienie ustawy przez przyznanie zwolnienia od opłat stemplowych kartom łowieckim, wydawanym funkcjonariuszom łowieckim lasów państwowych.</u>
          <u xml:id="u-5.33" who="#JózefManaczyński">W art. 157 wprowadzono postanowienie, że opłata od wypisu z aktu notarialnego nie może przewyższać kwoty 3 zł.</u>
          <u xml:id="u-5.34" who="#JózefManaczyński">W art. 160, traktującym o uwolnieniu od opłat świadectw, uzgodniono ściślej z art. 142 (uwolnienie od opłat niektórych podań), oraz stwierdzając uwolnienie od opłat wypisów notarialnych, (które maja być ostemplowane po 1 zł. od każdej stronicy), jeżeli opłatę miałby ponieść Skarb Państwa, albo osoba, której niezamożność została w sposób ustawowy stwierdzona. Brzmienie tego postanowienia mogłoby budzić wątpliwości z tego względu, że wszakżeż Skarb Państwa na podstawie ustawy jest bezwzględnie uwolniony od opłat skarbowych. Zdarzyć się jednak może, że Skarb Państwa zawierając z kimś umowę, przyjmuje na siebie obowiązek zapłacenia opłat stemplowych Takie wypadki dotychczasową ustawą nie były objęte. Nowela do ustawy obecnie wypełnia tę lukę.</u>
          <u xml:id="u-5.35" who="#JózefManaczyński">W art. 161, omawiającym sposób uiszczenia opłat od świadectw, wprowadzono zmianę, że opłata od świadectwa wydanego przez notariusza, mającego siedzibę poza obszarem, na którym obowiązuje kodeks cywilny austriacki, może być też uiszczona gotówką do rąk notariusza.</u>
          <u xml:id="u-5.36" who="#JózefManaczyński">Dotychczas bowiem obowiązywał przepis, że w takich razach opłata musi być bezwzględnie w gotówce uiszczona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#JanDębski">Apeluję do Panów Posłów, żeby byli łaskawi prowadzić rozmowy w kuluarach, a nie na sali. Nie jesteśmy w możności słuchać referenta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#JózefManaczyński">Niewątpliwie ustawa ta jest ogromnie skomplikowana. Ściąga ona dotychczas tak bardzo zróżniczkowane zasady ustawowe, jakie na ziemiach polskich obowiązywały, pod wspólny dach, wśród tak bardzo różniących się między sobą jeszcze urządzeń prawnych... Niewątpliwą jest rzeczą, że dopóki na ziemiach polskich obowiązują różne kodeksy cywilne, tak długo naprawdę nie można dokładnie przedstawić sobie, jakie jeszcze w praktyce powstaną wątpliwości w wykonaniu tej ustawy. Jest to ustawa istotnie niesłychanie trudna w koncepcji samej i będzie bardzo trudna w wykonaniu. Ale to, co dziś zrobimy, wprowadza już w dziedzinie wykonania jej, w technice wykonania, co jest z reguły najbardziej dokuczliwe, jeżeli jest nieusprawnione, bezwarunkowo duży postęp.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#JózefManaczyński">Należy wyrazić nadzieję, że już to, co dziś czynimy w tej dziedzinie ustawodawczej, na dłuższy czas załatwi w granicach możności finansowej postulaty życia gospodarczego.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#JózefManaczyński">Ponawiam wniosek poprzednio już zgłoszony: „Wysoki Sejm raczy przyjąć projekt ustawy w tej postaci jak w druku 2655 zostało przedstawione”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#JanDębski">Do art, 1 p. 5 głos ma p. Bon.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#AdolfBon">Ustawa o opłatach stemplowych, opracowana przez komisję, zmienia między innemi i art. 73, dotyczący spółdzielni. Zmiana ta następuje w stronę pogorszenia sytuacji przy tranzakcjach, które zapadają między członkiem spółdzielni a poszczególną spółdzielnią. Poprzednia ustawa dopuszczała, że kiedy spółdzielnia ustępuje towar członkowi, to opłat stemplowych członek nie opłaca, czyli tych opłat stemplowych się nie pobierało, tymczasem skrępowany nowym art. 73 członek będzie musiał opłatę stemplową opłacać.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#AdolfBon">Wpłynie to bardzo krzywdząco na rachunkowość w samych spółdzielniach i na ustosunkowanie się do nich członków. Dotyczyć to będzie nawet najdrobniejszych operacji. Np., jeżeli spółdzielnia sprzeda 3 czy 4 metry nawozu sztucznego swojemu członkowi, drobnemu rolnikowi, to już będzie musiała od tego uiszczać opłatę stemplową. Wobec tego spółdzielnie będą w gorszych warunkach, niż prywatny kupiec, który nie opłaca opłat stemplowych. Gdyby ten punkt został przyjęty, to spółdzielnie musiałyby zaniechać wydawania rachunków i przejść do prowadzenia buchalterii drogą wewnętrznych obrotów. W ten sposób Skarb Państwa nic by nie uzyskał, a byłoby to tylko zahamowanie rachunkowości i żaden członek nie mógłby posiadać rachunków od spółdzielni.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#AdolfBon">Wobec tego proszę o uchwalenie zmiany art. 73. Najlepiejby było skreślić go t. j. pozostawić brzmienie starej ustawy, Wobec tego jednak, że do tego art. 73 zostały wprowadzone prócz operacji zwykłych operacje. komisowe, proponuje przyjąć dwie poprawki; poprawka pierwsza brzmiałaby: „Punkt 7 otrzymuje brzmienie; należność spółdzielni, określonej w ust. 3 art. 103, za towary sprzedane członkowi, lub należność wobec spółdzielni takiej za towary, przez spółdzielnię od kogokolwiek kupione, o ile sprzedaż względnie kupno mieści się w granicach podstawowej działalności spółdzielni, określonej jej statutem Uwolnienie to nie tyczy się pism, stwierdzających wykonanie umowy o sprzedaż lub kupno, zawarte między związkiem spółdzielni a spółdzielnią, należącą do związku”. To byłaby poprawka do punktu 5.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#AdolfBon">Następnie do punktu 9 byłaby druga poprawka, wyodrębniająca operacje komisowe. Mianowicie punkt 9 ustawy uzupełnia się następującym ustępem; „Punkt 3 art. 91 otrzymuje brzmienie następujące: a) umowę między komisantem a komitentem o sprzedaż, kupno lub zamianę papierów wartościowych fart. 75 ust. 3), b) umowę, na mocy której spółdzielnia, określona w art. 103, przyjmuje towary do komisowej sprzedaży; uwolnienie to nie tyczy się umowy komisowej, zawartej miedzy związkiem spółdzielni a spółdzielnią należącą do związku”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#JanDębski">Do art. 1 punkt 9 głos ma p. Hartglas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#ApolinaryHartglas">Wysoka Izbo! Proszę o przyjęcie poprawki do art, 1 p. 9 projektu komisyjnego.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#ApolinaryHartglas">Opieram swoją poprawkę na następującem rozumowaniu. Art. 112, punkt 7 ustawy stemplowej przewidywał zwolnienie od stempli odpisów pełnomocnictw, załączonych do skargi sądowej, o ile są przeznaczone dla pozwanych.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#ApolinaryHartglas">Myślą przewodnią ustawodawcy było, ażeby ten odpis pełnomocnictwa, który bywa zamiast oryginału składany sądowi dla sądu, był ostemplowany tak, jak bywa ostemplowany oryginał, ażeby Skarb z tego powodu nie ponosił uszczerbku, że ktoś będzie korzystał z jednego pełnomocnictwa dla sądu w szeregu spraw. Jednakże przepisy ustawy postępowania cywilnego, obowiązujące w b. zaborze rosyjskim, przewidują prócz tego składanie odpisu tego odpisu pełnomocnictwa, względnie odpisu oryginału pełnomocnictwa, dla przeciwnika i dlatego te odpisy zostały zwolnione od stempla. Jednakowoż w redakcji, widocznie przez przeoczenie, popełniono błąd i powiedziano, że tylko te odpisy, które są dla pozwanego, zapomniano, że według obowiązujących u nas przepisów pozwany, który składa pełnomocnictwo, musi złożyć także odpis dla strony drugiej, czyli i dla powoda i sądy od pierwszej chwili wobec tego nie mogły się liczyć w praktyce z ścisłem brzmieniem tej ustawy i interpretowały ją w ten sposób, że traktowały pozwanego z powodem narówni, wbrew ustawie. Na to została zwrócona uwaga w komisji i komisja skorygowała ten błąd w ten sposób, że zastąpiła słowo „pozwanych” słowem „stron”. W ten sposób błąd został naprawiony, ale niezupełnie, bo obecnie w myśl projektu komisyjnego brzmiałby ten przepis „odpisy pełnomocnictw, załączone do skargi sądowej, o ile są przeznaczone dla stron”. Ale to nie odnosi się do tych odpisów pełnomocnictw, które są składane nie przy skardze sądowej, lecz przy pozwaniu osoby trzeciej, przy interwencji osoby trzeciej przy szeregu różnych podań, które nie noszą miana skargi. Pozatem jest u nas przyjęte, że składa się pełnomocnictwa z odpisem dla strony przeciwnej bez żadnej skargi, na samej sesji sadowej i wobec tego, jeżeli na samej sesji sądowej, ja pozwany albo stający po raz pierwszy pełnomocnik powoda składam pełnomocnictwo, to muszę dla strony przeciwnej złożyć jeszcze jeden ostemplowany odpis.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#ApolinaryHartglas">Dla uniknięcia tych nieporozumień, bo sądy będą stosowały ten przepis tak, jak stosowały dotychczas to znaczy będą zwalniały od stempli odpisy dla strony przeciwnej, w jakiejkolwiek formie składane, proponuję, żeby wyraźnie to w ustawie powiedzieć i dlatego proponuję, żeby komisyjne brzmienie punktu 9 art. 1 zmienić w sposób następujący; „Art. 112 o. 7 otrzymuje brzmienie następujące”: odpisy pełnomocnictw (art. II ustęp 3) składane sądowi, o ile są przeznaczone dla stron”. W ten sposób odpis pełnomocnik dowiódł przed sądem swego prawa i dla sądu, to jest ten odpis, na mocy którego sąd stwierdza że pełnomocnik jest upoważniony do zastępowania strony, będzie ostemplowany tak. jak oryginał, ale ten odpis odpisu, który się wręcza tylko ze względu na procedurę przymusową stronie przeciwnej, nic nie stwierdza, informuje tylko stronę przeciwną o tem, że pełnomocnik dowiódł przed sądem swego prawa i dlatego powinien być od opłaty stemplowej zwolniony, jak zresztą faktycznie myśleli autorzy art. 112.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#ApolinaryHartglas">Proszę o przyjęcie poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#JanDębski">Czy p. sprawozdawca żąda głosu?</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#komentarz">(P. Manaczyński: Proszę o głos).</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#JanDębski">Ostatni ma głos sprawozdawca p. Manaczyński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#JózefManaczyński">Poprawki, zgłoszone przez p. Hartglasa i przez szereg posłów, w których imieniu przemawiał p. Bon, są jednak słuszne. I jedna i druga poprawka zmierzają do tego, aby przedewszystkiem materie, niewłaściwie złączone, rozłączyć, a ponadto przyznać pewne ulgi spółdzielniom rolniczym. Niewątpliwie jest to wyjątek zrobiony dla spółdzielni rolniczych. Ale spółdzielnie rolnicze odgrywają, a jeżeli nie, to dobrze prowadzone, powinne odgrywać, decydującą rolę w naszem Państwie w urządzeniu gospodarstwa rolnego. Finansowo sprawa ta nie zaważy silnie na budżecie. Otrzymałem z Ministerstwa Skarbu zapewnienie, że przeciw zmianie ustawy w tym duchu Rząd nie będzie remonstrował. Wobec tego wnoszę o przyjęcie tych poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#JanDębski">Przystępujemy do głosowania. Do art. 1, który jak Panowie wiedzą, składa się z 20 części, zostały zgłoszone następujące poprawki:</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#JanDębski">Do części 2. jako wniosek mniejszości, jest poprawka p. Wartalskiego, umieszczona w druku. Proszę p. Kozłowskiego o zajęcie miejsca drugiego sekretarza.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#JanDębski">Proszę Panów Posłów, którzy są za poprawką p. Wartalskiego, żeby wstali. Stoi mniejszość, poprawka odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#JanDębski">Do art. 1 p. 5 jest poprawka p. Bona. Proszę p. Sekretarza o jej odczytanie.</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#JanDębski">Art. 1 p. 5 ust. 1, otrzymuje brzmienie: „punkt 7 otrzymuje brzmienie: „należność spółdzielni, określonej w ust. 3 art. 103, za towary sprzedane członkowi, lub należność wobec spółdzielni takiej za towary, przez spółdzielnie od kogokolwiek kupione, o ile sprzedaż, względnie kupno, mieści się w granicach podstawowej działalności spółdzielni określonej jej statutem; uwolnienie to nie tyczy się pism. stwierdzających wykonanie umowy o sprzedaż lub kupno. zawartej miedzy związkiem spółdzielni a spółdzielnią, należącą do związku”.</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#JanDębski">Proszę Posłów, którzy są za poprawką p. Bona do części 5 art. 1, aby wstali. Stoi większość, poprawka przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-14.6" who="#JanDębski">Przystępujemy do następnej poprawki. Do punktu 9 zgłosił poprawkę p. Hartglas. Proszę p. Sekretarza o jej odczytanie.</u>
          <u xml:id="u-14.7" who="#JanDębski">Art. 112 punkt 7 otrzymuje następujące brzmienie: „odpisy pełnomocnictw (art. II ust. 3) składane sądowi, o ile są przeznaczone dla stron”.</u>
          <u xml:id="u-14.8" who="#JanDębski">Proszę Posłów, którzy są za tą poprawką, ażeby wstali. Jest większość. Poprawka przyjęta. P. Bon proponuje nadto uzupełnić art 1 następującą poprawką, którą odczyta p. Sekretarz.</u>
          <u xml:id="u-14.9" who="#JanDębski">Art. 1 punkt 9 uzupełnia się następującym ustępem 2. „Punkt 3 art. 91 otrzymuje brzmienie następujące: a) umowę między komisantem a komitentem o sprzedaż, kupno lub zamianę papierów wartościowych fart. 75. ust. 3). b) umowę, na mocy której spółdzielnia, określona w art. 103, przyjmuje towary do komisowej sprzedaży; uwolnienie to nie tyczy się umowy komisowej, zawartej między związkiem spółdzielni a spółdzielnią, należącą do związku”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#JanDębski">P. Poseł Bon zgodzi się, aby numeracja z przyczyn redakcyjnych została sprostowana? P. Referent zwraca uwagę, iż zaszła niejasność w numeracji.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#komentarz">(P. Bon: Słusznie).</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#JanDębski">Proszę Posłów, którzy są za tą poprawką p. Bona, żeby wstali. Jest większość, poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#JanDębski">Jeszcze p. Frostig zgłosił do punktu 11 poprawkę dotycząca numeracji. Jest rzeczą konieczną, jeżeli będzie przyjęty punkt b. części 11, aby nastąpiła zmiana numeracji. Sadze, że p. Frostig zgodzi się, żeby tej poprawki nie głosować.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#JanDębski">Do art. 1 prócz tego nie zgłoszono poprawek, jedynie do p. 20. Sprawozdawca zwraca jeszcze uwagę, że w części 20 zamiast słowa „Dopłata” powinno być „Opłata”. Jest to poprawka błędu drukarskiego. Z tą zmianą oraz uchwalonemi poprawkami uważam artykuł za przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#JanDębski">Do art. 2 nie zgłoszono poprawek, uważam go za przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#JanDębski">Do art 3 również nie zgłoszono poprawek, uważam za przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-15.7" who="#JanDębski">Do tytułu niema poprawki, uważam ustawę wraz z tytułem za przyjętą.</u>
          <u xml:id="u-15.8" who="#komentarz">(P. Manaczyński: Proszę o 3 czytanie).</u>
          <u xml:id="u-15.9" who="#JanDębski">Wobec tego, iż poprawki zostały przyjęte, proponuje odbyć trzecie czytanie jutro.</u>
          <u xml:id="u-15.10" who="#JanDębski">Przystępujemy do następnego punktu porządku dziennego: sprawozdanie Komisji Skarbowej o wnioskach p. p. Kiernika i Toczka w sprawie umorzenia i odpisania nożyczek, udzielonych na rozbudowę zniszczonych wypadkami wojennemi budynków niezamożnym, poszkodowanym przez b. Rządy zaborcze, oraz przez Rząd Polski, przed wejściem w życie ustawy z dnia 6 maja 1924 r. (druki Nr 1659, 2389 i 2654).</u>
          <u xml:id="u-15.11" who="#JanDębski">Głos ma sprawozdawca p. Posacki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#StefanPosacki">Wysoka Izbo! P. dr. Kiernik i p. Toczek zgłosili wnioski w sprawie ściągania względnie umorzenia i odpisania pożyczek udzielonych na odbudowanie zniszczonych wypadkami wojennemi gospodarstw niezamożnych poszkodowanym przez b. rządy zaborcze oraz przez Rząd Polski przed wejściem jeszcze w życie ustawy z dnia 6 maja 1924 r. Obydwa wnioski są co do meritum sprawy ze sobą zgodne, tylko w konsekwencjach się różnią. P. Kiernik żąda zastosowania ulg w spłacie odnośnych pożyczek analogicznie, jak w ustawie z dnia 6 maja 1924 r., p. Toczek zaś żąda definitywnego wstrzymania ściągania pożyczek aż do uregulowania urzędowej oceny szkód, powstałych wskutek wojny.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#StefanPosacki">Sprawa, którą poruszyli obydwaj posłowie, ma szczególnie na terenie Małopolski bardzo wielkie znaczenie. Rząd austriacki, z chwila odparcia wojsk rosyjskich, rozpoczął akcję odbudowy Małopolski. Akcję tę prowadził przez Wojenny Zakład Kredytowy i przez Powiatowe Biura Odbudowy. Akcja ta miała dwie formy, była to akcja pieniężna oraz akcja doraźnej odbudowy, która później przeszła w odbudowę stałą, w odbudowę uregulowaną ustawami uchwalonemi przez Sejm ustawodawczy. Ludność, która korzystała z tej odbudowy, była przez cały czas informowaną, że nigdy nie będzie zwracała tych pieniędzy, które otrzymuje, że owszem te zapomogi i subwencje będzie się uważało tylko za zaliczkę na pełne odszkodowanie, które w przyszłości nastąpi.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#StefanPosacki">Za czasów polskich Wojenny Zakład Kredytowy został zmieniony na Państwowy Bank Odbudowy. Następnie agendy tegoż banku przejął Bank Gospodarstwa Krajowego i zaczął wzywać dłużników do zwrotu pobranych pieniędzy. Skutek był taki, że w czasach ostatnich lat klęskowych ściągało się i ściąga dalej od ludności wiejskiej te pieniądze, o których ludność sądzi, że nigdy ich nie zapłaci, i że owszem jest to tylko zaliczka na poczet pełnego odszkodowania, opierając się zresztą na wydanych przez b. rząd zaborczy kwitach, opiewających na złote korony.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#StefanPosacki">Dlatego też wnioski posłów dr. Kiernika i Toczka są wyrazem tego żądania ludności, ażeby te wszystkie pieniądze, te subwencje, które ludność otrzymała, były odpisane, względnie były umorzone.</u>
          <u xml:id="u-16.4" who="#StefanPosacki">Komisja Skarbowa zastanawiała się nad obydwoma wnioskami i na posiedzeniu w dniu 23 marca r. b., uznając konieczność uregulowania tej sprawy, postanowiła, że wniosek posła Toczka, jako za daleko idący, nie może być wzięty pod obrady. Przychyliła się natomiast w zupełności do wniosku posła dr. Kiernika, uznając w nim zasadę obowiązującą w ustawie z dnia 6 maja 1924 r., że przy spłacie pożyczek, zaciągniętych przez właścicieli gospodarstw rolnych o obszarze! do 15 ha, względnie domów mieszkalnych nie wyżej jak do 4 ubikacji, a w końcu przy spłacie pożyczek, udzielonych instytucjom o charakterze publicznym, dalej szkołom, kościołom, ochronkom i t. d. należy przyjść z ulgami od 50 do 80 a względnie 100 proc. Przytem wniosek posła Toczka nie mógł być i z tego powodu uwzględniony, że poseł Toczek nie brał pod uwagę obecnego stanu majątkowego dłużnika i efektu gospodarczego, spowodowanego pobraną w swoim czasie pożyczką.</u>
          <u xml:id="u-16.5" who="#StefanPosacki">Komisja, uwzględniając wniosek posła dr. Kiernika, miała również wzgląd także i na § 36 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 25 marca 1925 r. poz. 2131, w którem przewiduje się możność zachwiania egzystencji gospodarczej dłużnika przy przerachowywaniu zobowiązań prywatno-prawnych.</u>
          <u xml:id="u-16.6" who="#StefanPosacki">W czasie obrad Komisji wyłoniła się również sprawa pożyczek t. zw. zasiewowych, pobieranych w r. 1916, 17 i 18 przez właścicieli szczególnie większych obszarów w Małopolsce Wschodniej. Zdarzały się bowiem wypadki, że właściciele ci byli niejednokrotnie przez władze administracyjne i wojskowe zmuszani do pobierania od rządu pożyczek na zasiewanie swoich obszarów, ale bardzo często, wskutek przerwania frontu, albo innych niepomyślnych działań wojennych, nie mogli plonów zbierać. Skrypta podpisywano z klauzulą, że w razie zaistnienia jakichkolwiek niebezpieczeństw, lub, jeżeli poniosą szkodę bez własnej winy, dług zostanie im umorzony, Obecnie jednak Bank Gospodarstwa Krajowego nie uwzględnia i tej klauzuli w skryptach i również ściąga od właścicieli całą należność.</u>
          <u xml:id="u-16.7" who="#StefanPosacki">Komisja stanęła na stanowisku, że rezolucje należy rozciągnąć i na pożyczki, udzielane przez Galicyjski Wojenny Zakład Kredytowy z tytułu pożyczek zasiewowych, przyczem Bank Gospodarstwa Krajowego powinien stosować ulgi analogicznie do tych jakie przewidziane są w skryptach dłużnych zasiewowych na r. 1917, to znaczy, że w wypadkach, gdy zebranie plonu było uniemożliwione nie z winy dłużnika, należy całe te pożyczki umorzyć.</u>
          <u xml:id="u-16.8" who="#StefanPosacki">Komisja Skarbowa przedłożone rezolucje w zupełności przyjęła, a ponadto, na życzenie przedstawiciela Banku Gospodarstwa Krajowego, przyjęła rezolucję, która reguluje ewentualne zmniejszenie kapitału zakładowego Banku Gospodarstwa Krajowego spowodowane przez ulgowe traktowanie tych pożyczek tak na odbudowę, jak i na pożyczki zasiewkowe. Wobec tego w imieniu Komisji Skarbowej wnoszę Wysoka Izba raczy przyjąć przedłożone rezolucje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#JanDębski">Głos ma p. Sommerstein.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#EmilSommerstein">Wysoka Izbo! Rezolucje, przedłożone przez p. referenta, wymagają w jednym kierunku uzupełnienia Zupełnie słuszne jest postanowienie, że właściciele gospodarstw rolnych, obejmujących 15 ha i właściciele domów o 4 ubikacjach mieszkalnych mają być zwolnieni od płacenia pożyczek, zaciągniętych swojego czasu od rządu austriackiego na skutek wypadków wojennych. Ale te same zasady należałoby stosować także do innego rodzaju poszkodowanych a w szczególności do tych osób, które wskutek działań wojennych straciły urządzenia domów, lub warsztaty, a otrzymały od rządu austriackiego swojego czasu nieznaczne pożyczki, dochodzące do kilkuset koron, celem nabycia bądź to urządzenia domowego, bądź warsztatów. Te same względy przemawiają za dłużnikami tej kategorii, zwłaszcza, że te fundusze i te pretensje nie weszły w skład funduszu zakładowego Banku Gospodarstwa Krajowego, lecz pozostają na rachunku pretensji b. rządu austriackiego. Ponieważ obecnie te pretensje ściąga Rząd od dłużników, uważam za wskazane rozszerzyć rezolucję w ten sposób, że do części I dodaje się p. 3 następującej treści: „Sejm wzywa Rząd, by udzielał ulg w p. 1. przewidzianych, w stosunku do pożyczek, udzielonych przez b. rząd austriacki na zakup urządzenia domowego, względnie warsztatów, zniszczonych wskutek działań wojennych, o ile obecny stan majątkowy dłużnika odpowiada warunkom, przewidzianym w p. 36 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej, z dn. 25 marca 1925 r. (Dz. Ust. Rz. P. nr 30 poz. 2131.)</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#EmilSommerstein">Proszę Wysoki Sejm o przyjęcie także tego ustępu 3-go rezolucji, albowiem w ten sposób dopiero stanie się zadość wymogom sprawiedliwości, ażeby osoby poszkodowane przez działania wojenne, których sytuacja majątkowa obecnie jest nieszczególna, były zwolnione od obowiązku płacenia pożyczek udzielonych swego czasu przez rząd austriacki, które miały być skompensowane odszkodowaniem wypłacić się mającym przez b. rząd austriacki za poniesione szkody wojenne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#JanDębski">Głos ma p. Toczek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#WalentyToczek">Wysoki Sejmie! Myśmy stawiali nasz wniosek poto, żeby w tak ciężkich czasach ulżyć tym, którzy zostali przez wojnę, a zwłaszcza przez rząd austriacki poszkodowani. Słuszna ta sprawa jest, a to z tego powodu. że ci ludzie mieli pretensje do rządu polskiego za odszkodowania, które rząd polski od rządu austriackiego przejął. Tego się w rachubę nie bierze. a gdy oni są winni dziś rządowi polskiemu, zwłaszcza Bankowi Gospodarstwa Krajowego, to się od nich ten dług dzisiaj ściąga. Pamiętam, że na Komisji Skarbowej w obecności delegata Ministerstwa Skarbu i delegatów Banku Gospodarstwa Krajowego zgodzono się na rezolucję, która tu jest w druku. Jest tu i moja rezolucja mniejszości, na którą Komisja, a zwłaszcza przedstawiciele Ministerstwa Skarbu i Benku Gospodarstwa Krajowego się nie zgodzili. Ja uważam, że może mieli rację, ponieważ rezolucja, uchwalona przez Komisje, ma na względzie pomoc tylko dla ludzi uboższych tak na wsiach jak i w miastach. Dlatego godzę się na tę rezolucję i rezolucję mniejszości cofam, stawiam zaś do rezolucji komisyjnej tę poprawkę, aby od tych ludzi, to jest od tych gospodarzy i od tych mieszkańców miast, t. zn. posiadaczy gruntów do 15 ha i 4 pokojów w mieście, od dziś dnia nie żądano zwrotu tych pożyczek.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#WalentyToczek">Ja w swoim czasie byłem w Ministerstwie Skarbu i Ministerstwo oświadczyło mi, że po uchwaleniu tych rezolucji na Komisji i Ministerstwo Skarbu i Bank Gospodarstwa Krajowego nie wydawały poleceń ściągania od tych ludzi owych pożyczek. To było, zdaje się, 24 maja. Ale mam tutaj zawiadomienie Banku Gospodarstwa Krajowego, wysłano do jednego z gospodarzy z Przysietnicy, znanego mi osobiście. Brzmi ono w sposób następujący: „Niniejszem przypominamy, że W. Pan zalega z pokryciem 3 rat kapitałowych z pn. odnośnie do pożyczki K. 2.000 — t. j. zł 97.97, zaciągniętej przez W. Pana w b. Galic. Wojennym Zakładzie Kredytowym, wobec czego, opierając się na postanowieniu odnośnego skryptu dłużnego, prosimy o zapłacenie całej dłużnej kwoty, wynoszącej łącznie zł. 112, 37 gr.”. Jeżeli on tego nie zrobi, to nastąpi egzekucja. Więc skoro pomimo oświadczenia Rządu pożyczki te są ściągane, wnoszę do rezolucji, uchwalonej na Komisji Skarbowej, poprawkę, wskutek której ta cała rezolucja opiewałaby następująco: „Sejm wzywa Rząd, żeby Bank Gospodarstwa Krajowego 1) w stosunku do pożyczek, udzielanych na odbudowę zniszczonych lub uszkodzonych wskutek działań wojennych budynków, właścicielom gospodarstw rolnych o obszarze do 15 ha, lub domów miejskich, obejmujących nie wyżej niż 4 ubikacje mieszkalne, jak wreszcie instytucjom o charakterze publicznym, oraz szkołom i świątyniom udzielał ulg w spłacie aż do całkowitego umorzenia, o ile obecny stan majątkowy dłużnika odpowiada warunkom, przewidzianym w § 36 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 25 marca 1925 r. (Dz. Ust. Rz. P. Nr 30 poz. 2131), oraz by natychmiast i bezwarunkowo wstrzymał wszelkie kroki, zmierzające do ściągnięcia tych pożyczek”.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#WalentyToczek">To znaczy, że odnosi się to nie do wszystkich, lecz tylko do właścicieli gruntów 15 ha i do właścicieli czteropokojowych domów w miastach. Te domy są zniszczone i zrujnowane, a właściciele ich mają słuszne pretensje do Rządu Polskiego o jakieś odszkodowanie, ale o tem nikt nie myśli w Państwie, gdy zaś winni są pieniądze, to od nich się ściąga. Dlatego proszę, żeby Sejm uchwalił wstrzymać to ściąganie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#JanDębski">Głos ma p. Gruszka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#BrunoStanisławGruszka">Wysoki Sejmie! Rząd austriacki utworzył w roku 1916 specjalny fundusz, którego przeznaczeniem było przyjść z pomocą odbudowie drobnym warsztatom pracy tak rolnym, jak i rękodzielniczym. Rozprowadzeniem tych funduszów miał zająć się Galicyjski Wojenny Zakład Kredytowy, który z uwagi na drobne sumy, jakie dostawać się miały poszkodowanym wojną, nie mógł zająć się rozprowadzeniem tych kapitałów sam bezpośrednio, ale użył do tego spółdzielni kredytowych, znajdujących się na terenie Małopolski. Komisja, składająca się z przedstawicieli Banku Krajowego, Galicyjskiego Wojennego Zakładu Kredytowego, dalej 2 Akcyjnego Banku Związkowego jako tego, który finansował te stowarzyszenia, podlegające Związkowi Stowarzyszeń Zarobkowych i Gospodarczych, jako swemu organowi rewizyjnemu, dalej z przedstawiciela tego Związku Stowarzyszeń Zarobkowych i Gospodarczych, rozdzieliła ogółem sumę przeszło 3.800.000 koron 80 spółdzielniom kredytowym. Spółdzielnie kredytowe, zaciągając te pożyczki, zabezpieczyły je już to podkładem papierów wartościowych, już to kaucjami hipotecznemi na swoich realnościach. Tymczasem nastąpiło rozprowadzenie tych sum między członków spółdzielni, przeważnie między drobnych rolników. W czasie tym nikt nie przewidział przyszłej dewaluacji, toteż wszystkie te sumy uległy zupełnej dewaluacji, zwłaszcza, że spłata pożyczek umówiona była w ten sposób, że nastąpi dopiero w sześciu półrocznych ratach, licząc od daty zawarcia pokoju z państwami prowadzącymi wojnę z Austrią. Stowarzyszenia kredytowe, które zajęły się rozprowadzeniem tych kredytów, pościągały rozpożyczone pieniądze, częściowo już w pierwszych latach, resztujące zaś sumy nieco później, jednakże w zdewaluowanej walucie tak, że z tych kapitałów właściwie nic nie pozostało.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#BrunoStanisławGruszka">Obecnie Bank Gospodarstwa Krajowego zwaloryzował te wszystkie pożyczki na kwotę 72.000 zł. w myśl rozporządzenia Prezydenta z dnia 14 maja 1924 r. Zwaloryzował je w sposób przewidziany paragrafami, zdaje mi się, 5 i 11 tego rozporządzenia, na 10 do 15 proc., jako pożyczki hipotecznie zabezpieczone. Ponieważ, jak powiedziałem, stowarzyszenia kredytowe pożyczki udzielone ściągnęły już od swoich członków, jednak w zdewaluowanej walucie, więc oczywiście gdyby musiały te pożyczki obecnie zwrócić, nie mając już tych kapitałów, musiałyby to uczynić z własnych zasobów, coby bardzo często mogło doprowadzić te spółdzielnie kredytowe do ruiny i zupełnej likwidacji.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#BrunoStanisławGruszka">Rezolucja, zgłoszona przez Komisję Skarbowo-Budżetową, wychodzi z tego założenia, że słusznem jest umorzyć pożyczki „w stosunku do pożyczek, udzielanych na odbudowę zniszczonych lub uszkodzonych wskutek działań wojennych budynków właścicielom gospodarstw rolnych o obszarze do 15 ha, lub domów miejskich obejmujących nie wyżej niż 4 ubikacje mieszkalne”.</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#BrunoStanisławGruszka">Skoro spółdzielnie kredytowe, o których tu mówiłem, same bezpośrednio z tych kredytów nie korzystały i żadnej korzyści z nich nie osiągnęły, natomiast pożyczały tym kategoriom gospodarstw, o których mówi rezolucja, dalej gdyby ci dłużnicy do tego czasu jeszcze byli zobowiązani wobec Galicyjskiego Zakładu Wojennego bezpośrednio, względnie wobec stowarzyszeń kredytowych, to niewątpliwie rezolucja ta by się do nich odnosiła; byłyby więc zwolnione od obowiązku opłat. Natomiast skoro w roli pośredników występuje szereg spółdzielni kredytowych i skoro one nie osiągnęły żadnych korzyści z tych transakcji, słuszne jest, żeby ta rezolucja odnosiła się do tych wszystkich spółdzielni, które w latach 1916 i 17 zajęły się rozprowadzeniem kredytów dla zniszczonych drobnych gospodarstw.</u>
          <u xml:id="u-22.4" who="#BrunoStanisławGruszka">Wobec tego zgłaszam poprawkę, ażeby w rezolucji w ust. 1 po słowach „o charakterze publicznym” dodać słowa „spółdzielniom kredytowym”. Jak już zaznaczyłem, chodzi o sumę niewielką, bo 72.000 zł., a słuszność i sprawiedliwość wymaga, ażeby te spółdzielnie były zwolnione od tego obowiązku, w przeciwnym razie grozi im ruina. Proszę o uchwalenie zgłoszonej poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#JanDębski">Ostatni głos ma p. sprawozdawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#StefanPosacki">Wysoka Izbo! Co do zgłoszonych poprawek to oświadczam się najpierw za przyjęciem poprawki p. Sommersteina. Jest rzeczą wprost słuszną, aby i te drobne kwoty, które były dawane tak urzędnikom, jak i wolnym zawodom, były uznane za możliwe do umorzenia.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#StefanPosacki">Co do rezolucji p. Toczka miałbym zastrzeżenie tylko co do stylizacji. W każdym razie i ta rzecz jest bardzo słuszna i należy przeprowadzić uchwałę, aby natychmiast wstrzymano wszelkie kroki, zmierzające do ściągania tych pożyczek.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#StefanPosacki">Co do poprawki, którą zgłosił p. Gruszka, oświadczam się za jej przyjęciem, gdyż spółdzielnie były tylko pośrednikami w rozprowadzaniu tych pożyczek, które dawny Wojenny Zakład Kredytowy udzielał tym instytucjom dla rozprowadzenia pieniędzy między ludność, więc byłoby niesprawiedliwie, aby te spółdzielnie za to tylko, że pośredniczyły bardzo często na życzenie władz, dziś musiały płacić ze swego własnego kapitału zwaloryzowane długi Bankowi Gospodarstwa Krajowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#JanDębski">Przystępujemy do głosowania. Druk nr 2654. Do rezolucji Komisji są zgłoszone następujące poprawki Poprawka p. Gruszki, aby w rezolucji po słowach: „o charakterze publicznym” dodać słowa: „spółdzielniom kredytowym”.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#JanDębski">Proszę Posłów, którzy są za poprawka dopiero co odczytaną, aby wstali. Stoi większość. Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#JanDębski">Przystępujemy do przegłosowania następnej poprawki p. Toczka. Proszę p. Sekretarza o odczytanie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#JanDębski">W ustępie 1 po słowach „poz. 213” dodać, „oraz by natychmiast i bezwarunkowo wstrzymał wszelkie kroki zmierzające do ściągnięcia tych pożyczek”</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#JanDębski">Proszę Posłów, którzy są za poprawką p. Toczka, aby wstali. Stoi większość, poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-25.5" who="#JanDębski">Wreszcie jest poprawka p. Sommersteina. Proszę p. Sekretarza o jej odczytanie.</u>
          <u xml:id="u-25.6" who="#JanDębski">Dodać do rezolucji p. 3:</u>
          <u xml:id="u-25.7" who="#JanDębski">„Sejm wzywa Rząd, by udzielał ulg w p. 1. przewidzianych w stosunku do pożyczek udzielonych przez b. rząd austriacki na zakup urządzenia domowego, względnie warsztatów, zniszczonych wskutek działań wojennych, o ile obecny stan majątkowy dłużnika odpowiada warunkom, przewidzianym w p. 36 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dn. 5 marca 1925 r. (Dz. Ust. Rz. P. Nr 30 poz. 213).</u>
          <u xml:id="u-25.8" who="#JanDębski">Przystępujemy do głosowania. Proszę Posłów, którzy są za poprawką p. Sommersteina, aby wstali. Stoi większość. Poprawka została przyjęta. Z temi poprawkami rezolucje w brzmieniu większości Komisji przyjęte. Rezolucję mniejszości p. Toczek wycofał.</u>
          <u xml:id="u-25.9" who="#JanDębski">Przystępujemy do następnego punktu porządku dziennego: sprawozdanie Komisji Wojskowej o wnioskach posłów z Klubu Zw. P. P. S. oraz N. P. R. o wypłacanie zasiłków rodzinom osób, powołanych na ćwiczenia wojskowe (odbitka roneo nr 311 oraz druki nr. 2679 i 2656).</u>
          <u xml:id="u-25.10" who="#JanDębski">Głos ma p. Lieberman.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#HermanLieberman">Wysoki Sejmie! Ustawa o zasiłkach z 1923 r. wygasła z końcem grudnia 1925, a ponieważ Rząd w międzyczasie, szczególnie po zamknięciu sesji, powołał rezerwistów na ćwiczenia wojskowe, a nie skorzystał z pełnomocnictw ustawodawczych i nie przywrócił mocy obowiązującej wygasłej ustawy, przeto zachodzi konieczność spełnienia przez Sejm obowiązku wobec rodzin rezerwistów. Dlatego Komisja Wojskowa przychodzi z wnioskiem o uchwalenie ustawy, która przywraca moc obowiązującą tej ustawy, o której poprzednio wspomniałem, z tą różnicą, że działanie ustawy nie będzie już ograniczone co do terminu, tylko ustawa będzie miała cechę trwałą, a więc nie obowiązuje już tylko na rok, jak to było z poprzedniemi ustawami, lecz działa bezwzględnie i uchylić ją może dopiero nowa ustawa.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#HermanLieberman">Projekt ustawy został przez Komisję in merito uchwalony jednomyślnie, wbrew opozycji Rządu. Rząd oponował przeciw uchwaleniu tej ustawy z dwóch powodów, zasadniczego i finansowego. Zasadniczo Rząd stawał na stanowisku, że rodzinom rezerwistów nie należy się nic tytułem zasiłku w czasie, kiedy żywiciel służy ojczyźnie i spełnia swój obowiązek wojskowy.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#HermanLieberman">Rząd stanął na stanowisku, że ćwiczenia traktuje się na równi z służbą wojskową i że ten, który służy, powinien ponosić ciężar nie tylko swą służbą, lecz także głodowaniem i nędzą swej rodziny. To stanowisko jednak nie jest zgodne z tradycją wskrzeszonego Państwa Polskiego i z słusznością, albowiem Sejm, ilekroć powoływał rezerwistów na ćwiczenia, uchwalał dla nich zasiłki i słusznie to czynił, albowiem nie może być dla Państwa obojętną rzeczą, żeby rodziny tych, którzy się odrywają od pracy w czasie ich służby, cierpiały głód i nędzę i oblegały urzędy gminne i magistraty; jest to rzecz szkodliwa, bo wnosi ferment w szeregi rezerwistów i podrywa podstawy moralne, siły i zdrowie Państwa. Dlatego słuszna jest rzeczą, aby Państwo troszczyło się o rodziny rezerwistów. To czyniło Państwo Polskie dotychczas i to czynią także inne państwa, tak postępowały państwa zaborcze, tak obecnie jest także we Francji. Dlatego zasadniczy protest i opozycja Rządu są zupełnie nieuzasadnione.</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#HermanLieberman">Jeżeli chodzi o stanowisko finansowe — Rząd bowiem twierdzi, że trzeba wynaleźć pokrycie, że niema pokrycia na zasiłki dla rodzin rezerwistów — to ta przeszkoda została usunięta, a mógłby je był łatwo usunąć i Rząd, jak to uczyniła dziś Komisja Budżetowa. Z uwagi na protest Rządu Komisja Wojskowa przekazała tę sprawę do rozstrzygnięcia i osądzenia Komisji Budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-26.4" who="#HermanLieberman">Komisja Budżetowa znalazła to pokrycie i sformułowała je według wszelkich prawideł i formuł techniki budżetowej, tak, że obecnie już zarzutu podobnego, jaki Rząd postawił w tej sprawie, czynić nie można. Art. 2, który właśnie przewiduje pokrycie, opiera się na tem, że podwyższa dochody zwyczajne z monopolu tytoniowego o 3 miliony, a w budżecie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, wstawia nową pozycję wydatków, jako zasiłki dla rezerwistów w tejże samej kwocie. Ta pozycja nie opiera się na fikcji, albowiem według wykazów, które ogłasza Rząd, monopol tytoniowy przyniósł prawie o 30 procent więcej niż preliminowano w budżecie zwyczajnym i w tej właśnie pozycji dochodów budżetu mieści się pokrycie.</u>
          <u xml:id="u-26.5" who="#HermanLieberman">Proszę więc, żeby Wysoki Sejm uchwalił projekt ustawy, przedłożony mu przez Komisję Wojskową, z tą zmianą, że w miejsce art. 2, tak jak go zaproponowała Komisja Wojskowa, wchodzi uchwalony przez Komisję Budżetową art. 2, który właśnie przewiduje dokładnie i szczegółowo pokrycie w pierwszej części mieści podwyżkę dochodów z monopolu tytoniowego, a w drugiej zawiera wstawienie do budżetu zwyczajnego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych nowej pozycji: zasiłki wojskowe.</u>
          <u xml:id="u-26.6" who="#HermanLieberman">Proszę więc z tą zmianą w art. 2 uchwalić projekt, przedłożony przez Komisję Wojskową, a zarazem także proszę uchwalić zmianę tytułu, albowiem obecnie należy uzupełnić go słowami, „i o niektórych zmianach w ustawie skarbowej z dnia 22 marca 1927 r.”. Z temi zmianami proszę o przyjęcie projektu ustawy, przedłożonego Wysokiemu Sejmowi przez Komisję Wojskową.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#JanDębski">Do głosu nikt się nie zgłosił. Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#JanDębski">Do art. 1 nie zgłoszono poprawek. Nie słyszę sprzeciwu, uważam go za przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#JanDębski">Do art. 2 jest zgłoszona przez p. Liebermana poprawka Komisji Budżetowej, umieszczona w odbitce roneo nr. 311 a. Proszę Posłów, którzy są za art. 2 w brzmieniu Komisji Budżetowej, ażeby wstali. Stoi większość. Art. 2 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#JanDębski">Do art. 3 nie zgłoszono poprawek, uważam go za przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#JanDębski">Do art. 4 nie zgłoszono poprawek, uważam go za przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-27.5" who="#JanDębski">Do tytułu jest poprawka p. Liebermana, ażeby dodać następujące słowa: „i o niektórych zmianach w ustawie skarbowej z dnia 22 marca 1927 r.”. Z tą poprawką uważam tytuł za przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-27.6" who="#komentarz">(P. Putek: Wnoszę o 3 czytanie.)</u>
          <u xml:id="u-27.7" who="#JanDębski">Ponieważ wniosek Komisji Budżetowej traktowałem jako poprawkę, więc proponuję trzecie czytanie odbyć jutro.</u>
          <u xml:id="u-27.8" who="#JanDębski">Porządek dzienny został wyczerpany.</u>
          <u xml:id="u-27.9" who="#JanDębski">Proszę p. Sekretarza o odczytanie wniosków i interpelacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#JanHenrykJedynak">Interpelacja p. Widoty i kol. z klubu P. S. L. „Piast” do p. Ministra Robót Publicznych w przedmiocie naprawy i utrzymania drogi wojewódzkiej Trembowla — Ostrowczyk — Darachów.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#JanHenrykJedynak">Interpelacja p. Sachy i kol. ze Związku Lud. Nar. do p. Prezesa Rady Ministrów i pp. Ministrów Przemysłu i Handlu, Sprawiedliwości oraz Spraw Wewnętrznych, w sprawie zamierzonego wywłaszczenia na prywatne cele przemysłowe i handlowe pasa nadbrzeżnego na Pomorzu, w szerokości 2 i pół km. od morza.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#JanHenrykJedynak">Interpelacja posłów z Klubu Chrz. Demokracji do p. Ministra Przemysłu i Handlu w sprawie wywłaszczenia pasa wybrzeża morskiego o szerokości 2,5 km. na cele przemysłowe i handlowe.</u>
          <u xml:id="u-28.3" who="#JanHenrykJedynak">Interpelacja p. Sosińskiego i kol. z Klubu Chrz. Dem. do p. Prezesa Rady Ministrów i p. Ministra Pracy i Opieki Społecznej w sprawie redukcji robotników polskich w kopalniach „Richter” i „Ficinus”.</u>
          <u xml:id="u-28.4" who="#JanHenrykJedynak">Interpelacja posłów ze Zw. Lud. Nar. do p. Ministra Spraw Wewnętrznych w sprawie propagandy antykatolickiej, uprawianej przez Zarząd Główny „Strzelca”.</u>
          <u xml:id="u-28.5" who="#JanHenrykJedynak">Interpelacja p. Zamorskiego i kol. ze Zw. Lud. Nar. do p. Ministra Sprawiedliwości w sprawie bezprawnych konfiskat tygodników ludowych w Krakowie.</u>
          <u xml:id="u-28.6" who="#JanHenrykJedynak">Interpelacja p. Franza i innych z Klubu Zjednoczenia Niem. do p. Ministra Spraw Wojskowych w sprawie niewypłacenia rent inwalidzkich inwalidom wojennym.</u>
          <u xml:id="u-28.7" who="#JanHenrykJedynak">Interpelacja p. Hartglasa i tow. z Koła Żyd. do p. Ministra Sprawiedliwości w przedmiocie nie licującej z Konstytucją działalności prezesa sądu okręgowego w Łucku.</u>
          <u xml:id="u-28.8" who="#JanHenrykJedynak">Interpelacja posłów z Klubu Związku Lud. Nar. do p. Ministra Skarbu w sprawie Polskiej Dyrekcji Ubezpieczeń Wzajemnych.</u>
          <u xml:id="u-28.9" who="#JanHenrykJedynak">Interpelacja p. Krempy i kol., z Klubu parlamentarnego Stronnictwa Chłopskiego do p. Ministra Spraw Wewnętrznych w sprawie czynienia trudności Związkom Strzeleckim przez władze gminne w Grębowie, pow. tarnobrzeskiego.</u>
          <u xml:id="u-28.10" who="#JanHenrykJedynak">Interpelacja p. Krempy i kol. z Klubu parlamentarnego Stronnictwa Chłopskiego do p. Ministra Skarbu w sprawie zaopatrzeń wdowich i sierocych, których załatwienia zainteresowani nie mogą się do. czekać.</u>
          <u xml:id="u-28.11" who="#JanHenrykJedynak">Interpelacja p. Krempy i kol. z Klubu parlamentarnego Stronnictwa Chłopskiego do p. Ministra Sprawiedliwości w sprawie bezprzykładnych szykan, jakich dopuszcza się sędzia z Kolbuszowej Wilhelm Dudek na obywatelach tegoż powiatu.</u>
          <u xml:id="u-28.12" who="#JanHenrykJedynak">Interpelacja p. Krempy i kol. z Klubu parlamentarnego Stronnictwa Chłopskiego do p. Ministra Sprawiedliwości w sprawie poszkodowanej wdowy Franciszki Mierzwa z gminy Grębowa Szlachecka, w pow. tarnobrzeskim.</u>
          <u xml:id="u-28.13" who="#JanHenrykJedynak">Interpelacja p. Krempy i kol. z Klubu parlamentarnego Stronnictwa Chłopskiego do p. Ministra Skarbu w sprawie nielegalnego postępowania inspektoratu skarbowego z wdowami, którym należą się zaopatrzenia w pow. kolbuszowskim.</u>
          <u xml:id="u-28.14" who="#JanHenrykJedynak">Interpelacja p. Krempy i kol. z Klubu parlamentarnego Stronnictwa Chłopskiego do p. Ministra Reform Rolnych w sprawie uwłaszczenia drobnych dzierżawców rolnych.</u>
          <u xml:id="u-28.15" who="#JanHenrykJedynak">Interpelacja p. Krempy i kol. z Klubu parlamentarnego Stronnictwa Chłopskiego do p. Ministra Spraw Wewnętrznych w sprawie stronnego postępowania wydziału rady powiatowej w Tarnobrzegu, urzędującego już 15 lat.</u>
          <u xml:id="u-28.16" who="#JanHenrykJedynak">Interpelacja p. Krempy i kol. z Klubu parlamentarnego Stronnictwa Chłopskiego do p. Ministra Spraw Wojskowych w sprawie krzywdy, wyrządzonej inwalidzie Janowi Rypyściowi z Markuszowej, pow. strzyżowskiego.</u>
          <u xml:id="u-28.17" who="#JanHenrykJedynak">Interpelacja p. Krempy i kol. z Klubu parlamentarnego Stronnictwa Chłopskiego do p. Ministra Spraw Wewnętrznych, w oprawie szykanowania Józefa Orzechowskiego z gminy Ruda, pow. Szczuczyn przez inspektora straży celnej.</u>
          <u xml:id="u-28.18" who="#JanHenrykJedynak">Interpelacja p. Hellera i tow. z Koła Żydowskiego do p. Ministra Spraw Wewnętrznych w sprawie postępowania policji państwowej w Kopyczyńcach.</u>
          <u xml:id="u-28.19" who="#JanHenrykJedynak">Interpelacja p. Krempy i kol. z Klubu parlamentarnego Stronnictwa Chłopskiego do p. Ministra Spraw Wewnętrznych, w sprawie nadużyć burmistrza m. Baranowa p. Kucharskiego w pow. tarnobrzeskim.</u>
          <u xml:id="u-28.20" who="#JanHenrykJedynak">Interpelacja p. Krempy i kol. z Klubu parlamentarnego Stronnictwa Chłopskiego do pp. Ministrów Skarbu oraz Rolnictwa i Dóbr Państwowych w sprawie nakładania pięciokrotnych kar na kupujących i rujnowania przez to rolników w pow. mieleckim, kolbuszowskim i tarnobrzeskim.</u>
          <u xml:id="u-28.21" who="#JanHenrykJedynak">Interpelacja p. Bielaka i kol. z klubu P. S. L. Piast do p. Ministra Rolnictwa i Dóbr Państwowych w sprawie przyjścia z pomocą ludności, dotkniętej klęskami elementarnemi i wylewami w pow. kolbuszowskim i tarnobrzeskim.</u>
          <u xml:id="u-28.22" who="#JanHenrykJedynak">Interpelacja posłów z klubu P. S. L. Wyzwolenie do p. Ministra Robót Publicznych w sprawie uregulowania potoku zalewającego wsie Parchocin, Swiniary, Ludwinów, Podwale, Dolne, Piestrzę i Błotnowolę, należące do gmin Gawłów i Wojcza, pow. stopnickiego.</u>
          <u xml:id="u-28.23" who="#JanHenrykJedynak">Interpelacja posłów ze Związku Ludowo-Narodowego do p. Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego w sprawie karygodnego postępowania dyrektora Hofmana i nauczycieli Mazura i Konopnickiego państwowego męskiego seminarium nauczycielskiego w Suwałkach.</u>
          <u xml:id="u-28.24" who="#JanHenrykJedynak">Interpelacja posłów z Klubu parlamentarnego N. P. R. do pp. Ministrów Spraw Wewnętrznych i Sprawiedliwości w sprawie nieuzasadnionej konfiskaty dziennika „Głos Codzienny”.</u>
          <u xml:id="u-28.25" who="#JanHenrykJedynak">Interpelacja posłów z Komunistycznej Frakcji Poselskiej w sprawie głodówki więźniów politycznych we Wronkach.</u>
          <u xml:id="u-28.26" who="#JanHenrykJedynak">Interpelacja posłów z Komunistycznej Trakcji Poselskiej do p. prezesa Rady Ministrów i pp. Ministrów Opieki Społecznej i Spraw Wewnętrznych w sprawie strajku robotników przemysłu włókienniczego.</u>
          <u xml:id="u-28.27" who="#JanHenrykJedynak">Interpelacja posłów z Komunistycznej Frakcji Poselskiej do pp. Ministrów Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych w sprawie pobicia więźnia politycznego M. Szczękulskiego przez przodownika nr 30 w Pruszkowie.</u>
          <u xml:id="u-28.28" who="#JanHenrykJedynak">Interpelacje posłów z Komunistycznej Frakcji Poselskiej do pp. Ministrów Spraw Wewnętrznych i Sprawiedliwości w sprawie aresztowania Stanisława Stępiela w Równem i wytoczenia mu sprawy sądowej za kolportowanie legalnych wydawnictw.</u>
          <u xml:id="u-28.29" who="#JanHenrykJedynak">Interpelacja p. Prószyńskiego i kol. do pp. Ministrów W. R. i O. P. oraz Spraw Wewnętrznych w sprawie nieprawnego pomnożenia ilości parafii przez arcybiskupstwo grecko-katolickie we Lwowie.</u>
          <u xml:id="u-28.30" who="#JanHenrykJedynak">Interpelacja p. Reicha i tow. z Koła Żydowskiego do pp. Ministrów Spraw Wewnętrznych i Sprawiedliwości w sprawie uprowadzenia 14-letniej Fańci Promisówny we Lwowie.</u>
          <u xml:id="u-28.31" who="#JanHenrykJedynak">Interpelacja p. Ostrowskiego i kol. z Klubu P. S. L. „Piast” do p. Ministra Reform Rolnych w sprawie niewłaściwej parcelacji majątku p. Józefa Młodeckiego w Monasterzyskach.</u>
          <u xml:id="u-28.32" who="#JanHenrykJedynak">Interpelacja p. Czapińskiego i tow. z Z. P. P. S. do p. Ministra W. R. i O. P. w sprawie agitacji politycznej, uprawianej w kościele w Kętach.</u>
          <u xml:id="u-28.33" who="#JanHenrykJedynak">Interpelacja posłów z Klubu parlamentarnego Stronnictwa Chłopskiego do p. Ministra Sprawiedliwości w sprawie pokrzywdzenia Bazylego Baczyńskiego, Piotra Baczyńskiego i Wandy Kadłubkiewiczowej przez sądy powiatowe w Starym Samborze i Samborze, a nadto przez sąd okręgowy w Samborze.</u>
          <u xml:id="u-28.34" who="#JanHenrykJedynak">Interpelacja posłów z Klubu Białoruskiego do p. Ministra Spraw Wewnętrznych w sprawie nadużycia, popełnionego przez policjanta w mieście Turzec, pow. stołpeckiego.</u>
          <u xml:id="u-28.35" who="#JanHenrykJedynak">Interpelacja posłów z Klubu Białoruskiego do p. Ministra Sprawiedliwości w sprawie przyśpieszenia dochodzenia sądowego w sprawie aresztowanych i wywiezionych do więzienia we Wronkach posłów i działaczy białoruskich.</u>
          <u xml:id="u-28.36" who="#JanHenrykJedynak">Interpelacja p. Chruckiego i tow. z Klubu Ukraińskiego do p. Ministra W. R. i O. P. w sprawie wprowadzenia polskiego języka wykładowego w ludowej szkole powszechnej we wsi Mołodylowie pow tłumackiego.</u>
          <u xml:id="u-28.37" who="#JanHenrykJedynak">Interpelacja posłów z Klubu P. S. L. „Piast” do p. Ministra Reform Rolnych w sprawie pominięcia małorolnych mieszkańców wsi Okrzów, gm. Krzywiczki, pow. chełmskiego przy parcelacji majątku państwowego Starostwo-Obłonie.</u>
          <u xml:id="u-28.38" who="#JanHenrykJedynak">Interpelacja p. Korneckiego i kol. ze Związku Ludowo-Narodowego do p. Ministra W. R. i O. P. w sprawie zarzutów, uczynionych pracownikom administracji szkolnej w dzienniku warszawskim „Głos Prawdy”.</u>
          <u xml:id="u-28.39" who="#JanHenrykJedynak">Interpelacja p. Wojtowicza i kol. z Klubu parlamentarnego Stronnictwa Chłopskiego do p. Ministra Sprawiedliwości w sprawie szkodliwej dla Państwa działalności Adama Wróbla w Milnie, pow, Zborów.</u>
          <u xml:id="u-28.40" who="#JanHenrykJedynak">Interpelacja p. Grünbauma i tow. z Koła Żydowskiego do p. Ministra Spraw Wewnętrznych W sprawie sprzecznej z konstytucyjną zasadą równouprawnienia żydów działalności wojewody poznańskiego.</u>
          <u xml:id="u-28.41" who="#JanHenrykJedynak">Interpelacja p. Chruckiego i tow. z Klubu Ukraińskiego do p. Ministra Poczt i Telegrafów w sprawie wydania bezprawnego okólnika, obowiązującego rzekomo na terenie Galicji Wschodniej, którym zarządzono nieprzyjmowanie listów, nawet po polsku adresowanych, jeżeli jest na nich i adres w języku obcym.</u>
          <u xml:id="u-28.42" who="#JanHenrykJedynak">Interpelacja p. Kiernika i kol. z Klubu P.S.L. „Piast” do pp. Ministrów Spraw Zagranicznych oraz Pracy i Op. Społecznej w sprawie gwałtów, popełnianych w Niemczech na polskich sezonowych wychodźcach, robotnikach rolnych Interpelacja p. Marylskiego i kol. z klubu sejmowego Związku Ludowo-Narodowego do p. Ministra Spraw Wojskowych w sprawie składu materiałów wybuchowych na forcie nr 2.</u>
          <u xml:id="u-28.43" who="#JanHenrykJedynak">Interpelacja p. Krempy i kol do pp. Ministrów Spraw Wewnętrznych i Sprawiedliwości w sprawie oszustw, dokonywanych w pow. mieleckim przez rzekomych opiekunów ludu.</u>
          <u xml:id="u-28.44" who="#JanHenrykJedynak">Interpelacja posłów z Komunistycznej Frakcji Poselskiej do p. Prezesa Rady Ministrów i p. Ministra Pracy i Op. Społecznej w sprawie popierania przez Rząd zamachu przemysłowców na prawa robotników włókienniczych.</u>
          <u xml:id="u-28.45" who="#JanHenrykJedynak">Interpelacja p. Pączka i tow ze Z. P. P. S. do p.Ministra Spraw Wewnętrznych w sprawie karygodnych zajść, spowodowanych niewłaściwem zachowaniem się policji w czasie wyborów w gm. Styków, koło Wierzbnika.</u>
          <u xml:id="u-28.46" who="#JanHenrykJedynak">Interpelacja p. Pankraca i tow. do p. Ministra Sprawiedliwości w sprawie skonfiskowania gazety niemieckiej „Volksstimme”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#JanDębski">Interpelacje te prześlę p. Prezesowi Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#JanDębski">Wpłynęły następujące wnioski:</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#JanDębski">Wniosek p. Rusinka i kol. z Klubu P. S. L „Piast” w sprawie sprzedaży uniwersytetowi Jagiellońskiemu w Krakowie gruntu w Witkowicach — odsyłam do Komisji Oświatowej.</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#JanDębski">Wniosek p. Spittala i kol. z Klubu P. S. L. „Piast” o przyjście z doraźną pomocą gminom powiatu tarnopolskiego, dotkniętym klęską gradobicia — odsyłam do Komisji Budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-29.4" who="#JanDębski">Wniosek pp. Kiernika, Potoczka i kol. z klubu P. S. L. „Piast” o pomoc dla ludności rolniczej pow. wielickiego i limanowskiego, dotkniętej klęską gradobicia — odsyłam do Komisji Budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-29.5" who="#JanDębski">Wniosek pp. Szmigla, Toczka, Ostrowskiego i kol. z Klubu P. S. L. „Piast” w sprawie budowy linii kolejowej Rzeszów-Tyczyn-Błażowa-Brzozów-Sanok — odsyłam do Komisji Komunikacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-29.6" who="#JanDębski">Wniosek pp. ks. Czuja i Jasińskiego z Klubu Katolicko-Ludowego w sprawie klęski gradobicia i zalewu pól w powiatach: brzeskim, pilzneńskim, dąbrowskim i limanowskim — odsyłam do Komisji Budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-29.7" who="#JanDębski">Wniosek p. Eisensteina i tow. z Koła Żydowskiego w sprawie zmiany art. 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dn. 17 maja 1924 r. o pobieraniu od zaległości w podatkach bezpośrednich oraz w należytościach stemplowych kar za zwlokę, odsetek za odroczenie, tudzież kosztów egzekucyjnych — odsyłam do Komisji Skarbowej.</u>
          <u xml:id="u-29.8" who="#JanDębski">Wniosek p. Eisensteina i tow. z Koła Żydowskiego w sprawie zmiany ust. 4 art. 36 ustawy z dnia 18 lipca 1924 r. o zabezpieczeniu na wypadek bezrobocia (Dz. Ust. Rz. P. Nr 67 z 1924 r. poz. 650) — odsyłam do Komisji Ochrony Pracy.</u>
          <u xml:id="u-29.9" who="#JanDębski">Wniosek, p. Sobolaka i kol. ze Z w. Lud. Narodowego w sprawie wydzielenia przysiółków pow. zbaraskiego z gmin administracyjnych: Maksymówki Z gminy Zarudzia, Czahar Starozbaraskich i Korolówki z gminy Stary Zbaraż, Czahar Żałuskich z gm. Żałuże, Czahar Kretowieckich z gminy Kretowce, Hulaj Pola z gm. Szelpaki, Czahar Hrycowieckich z gm. Hrycowce, części Gór Stryjowieckich oraz wszystkich wyżej wymienionych przysiółków z gm. katastralnej Stryjówka i utworzenia samoistnej gminy administracyjnej i katastralnej — odsyłam do Komisji Administracyjnej.</u>
          <u xml:id="u-29.10" who="#JanDębski">Wniosek pp. Maślanki, Holeksy i innych z klubów P. S. L. „Piast” i Chrz. Dem. w sprawie usunięcia składów amunicji wojskowej z okolic Krakowa — odsyłam do Komisji Wojskowej.</u>
          <u xml:id="u-29.11" who="#JanDębski">Wniosek klubów Ch. D., Z.L.N., P.P.S., P.S.L. Piast, N.P.R., Wyzwolenia i Koła Żydowkiego w sprawie zniesienia rozporządzenia p. Ministra Poczt i Telegrafów z dnia 24 czerwca o wprowadzeniu licznikowego systemu obliczania rozmów telefonicznych (Dz. Ust. Rzp. P. Nr 56 z dn. 23. 6. 1927 r.) — odsyłam do Komisji Przemysłowo-Handlowej.</u>
          <u xml:id="u-29.12" who="#JanDębski">Wniosek posłów Niezależnej Partii Chłopskiej w sprawie natychmiastowego zwolnienia niewinnie uwięzionych posłów N.P.Ch. i Białoruskiej Włościańsko-Robotniczej Hromady — odsyłam do Komisji Regulaminowej i Nietykalności Poselskiej.</u>
          <u xml:id="u-29.13" who="#JanDębski">Wniosek pp. Spittala, Ostrowskiego, Wiszniewskiego i kol. z klubu P.S.L. „Piast” w sprawie budowy linii kolejowej: Brzeżany-Zborów, Założce-Krzemieniec-Dubno — odsyłam do Komisji Komunikacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-29.14" who="#JanDębski">Proponuję odbycie następnego posiedzenia jutro o godz. 4 z następującym porządkiem dziennym.</u>
          <u xml:id="u-29.15" who="#JanDębski">1. Trzecie czytanie projektu ustawy, zmieniającej niektóre artykuły ustawy z dnia 1 lipca 1926 r. o opłatach stemplowych (Dz. Ust. Rz. P. Nr 98 poz. 570) (druk nr 2655 i odbitka roneo nr 312).</u>
          <u xml:id="u-29.16" who="#JanDębski">2. Trzecie czytanie projektu ustawy o przywróceniu mocy obowiązującej ustawy z dnia 22 marca 1923 r, (Dz. Ust. Nr 37 poz. 246) o zasiłkach dla rodzin osób, powołanych na ćwiczenia wojskowe, i o niektórych zmianach w ustawie skarbowej z dnia 22 marca 1927 r. (odbitka roneo nr 311, 311-a i 312).</u>
          <u xml:id="u-29.17" who="#JanDębski">3. Sprawozdanie Komisji Administracyjnej o projekcie ustawy o gminie wiejskiej (druk nr 2644 i 2489).</u>
          <u xml:id="u-29.18" who="#JanDębski">W sprawie porządku dziennego głos ma p. Kozłowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#MedardKozłowski">Proponuję uzupełnienie porządku dziennego sprawozdaniem Komisji Administracyjnej o wniosku Zw. Ludowo-Narodowego co do wyborów w Małopolsce Wschodniej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#JanDębski">Otrzymałem informacje od p. Dyrektora biura, że druki nie są przygotowane.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#komentarz">(P. Kozłowski: To ma być ustne sprawozdanie).</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#JanDębski">Zwracam uwagę, że chociaż uchwały Konwentu Seniorów nie są obowiązujące pod względem formalnym dla Izby, ale jest zwyczajem, że rzeczy uzgodnione jednomyślnie na Konwencie Seniorów jednak w praktyce Izbę obowiązują. Nie byłem obecny na Konwencie Seniorów, ale p. Marszałek mi zakomunikował, że Panowie na Konwencie Seniorów zgodzili się, ażeby na porządku dziennym najbliższego posiedzenia była przedewszystkiem ustawa o samorządzie gminnym. Czy Panowie domagają się formalnego głosowania?</u>
          <u xml:id="u-31.3" who="#komentarz">(Głosy: Tak)</u>
          <u xml:id="u-31.4" who="#JanDębski">Jest zakwestionowane quorum. Proszę Panów o zajęcie miejsc. Proszę Panów Sekretarzy o przeliczenie, czy jest quorum.</u>
          <u xml:id="u-31.5" who="#JanDębski">Stwierdzam, że jest quorum. Przystępujemy do głosowania. P. Kozłowski domaga się, żeby porządek dzienny został uzupełniony ustnem sprawozdaniem Komisji Administracyjnej o wniosku posłów Związku Ludowo-Narodowego w sprawie wstrzymania wyborów w Małopolsce Wschodniej. Proszę Posłów, którzy są za uzupełnieniem porządku dziennego jutrzejszego posiedzenia w ten sposób, żeby wstali. Stoi mniejszość, wniosek upadł.</u>
          <u xml:id="u-31.6" who="#JanDębski">Zamykam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-31.7" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godz. 18 min. 10)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>