text_structure.xml 1.13 MB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069 2070 2071 2072 2073 2074 2075 2076 2077 2078 2079 2080 2081 2082 2083 2084 2085 2086 2087 2088 2089 2090 2091 2092 2093 2094 2095 2096 2097 2098 2099 2100 2101 2102 2103 2104 2105 2106 2107 2108 2109 2110 2111 2112 2113 2114 2115 2116 2117 2118 2119 2120 2121 2122 2123 2124 2125 2126 2127 2128 2129 2130 2131 2132 2133 2134 2135 2136 2137 2138 2139 2140 2141 2142 2143 2144 2145 2146 2147 2148 2149 2150 2151 2152 2153 2154 2155 2156 2157 2158 2159 2160 2161 2162 2163 2164 2165 2166 2167 2168 2169 2170 2171 2172 2173 2174 2175 2176 2177 2178 2179 2180 2181 2182 2183 2184 2185 2186 2187 2188 2189 2190 2191 2192 2193 2194 2195 2196 2197 2198 2199 2200 2201 2202 2203 2204 2205 2206 2207 2208 2209 2210 2211 2212 2213 2214 2215 2216 2217 2218 2219 2220 2221 2222 2223 2224 2225 2226 2227 2228 2229 2230 2231 2232 2233 2234 2235 2236 2237 2238 2239 2240 2241 2242 2243 2244 2245 2246 2247 2248 2249 2250 2251 2252 2253 2254 2255 2256 2257 2258 2259 2260 2261 2262 2263 2264 2265 2266 2267 2268 2269 2270 2271 2272 2273 2274 2275 2276 2277 2278 2279 2280 2281 2282 2283 2284 2285 2286 2287 2288 2289 2290 2291 2292 2293 2294 2295 2296 2297 2298 2299 2300 2301 2302 2303 2304 2305 2306 2307 2308 2309 2310 2311 2312 2313 2314 2315 2316 2317 2318 2319 2320 2321 2322 2323 2324 2325 2326 2327 2328 2329 2330 2331 2332 2333 2334 2335 2336 2337 2338 2339 2340 2341 2342 2343 2344 2345 2346 2347 2348 2349 2350 2351 2352 2353 2354 2355 2356 2357 2358 2359 2360 2361 2362 2363 2364 2365 2366 2367 2368 2369 2370 2371 2372 2373 2374 2375 2376 2377 2378 2379 2380 2381 2382 2383 2384 2385 2386 2387 2388 2389 2390 2391 2392 2393 2394 2395 2396 2397 2398 2399 2400 2401 2402 2403 2404 2405 2406 2407 2408 2409 2410 2411 2412 2413 2414 2415 2416 2417 2418 2419 2420 2421 2422 2423 2424 2425 2426 2427 2428 2429 2430 2431 2432 2433 2434 2435 2436 2437 2438 2439 2440 2441 2442 2443 2444 2445 2446 2447 2448 2449 2450 2451 2452 2453 2454 2455 2456 2457 2458 2459 2460 2461 2462 2463 2464 2465 2466 2467 2468 2469 2470 2471 2472 2473 2474 2475 2476 2477 2478 2479 2480 2481 2482 2483 2484 2485 2486 2487 2488 2489 2490 2491 2492 2493 2494 2495 2496 2497 2498 2499 2500 2501 2502 2503 2504 2505 2506 2507 2508 2509 2510 2511 2512 2513 2514 2515 2516 2517 2518 2519 2520 2521 2522 2523 2524 2525 2526 2527 2528 2529 2530 2531 2532 2533 2534 2535 2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2561 2562 2563 2564 2565 2566 2567 2568 2569 2570 2571 2572 2573 2574 2575 2576 2577 2578 2579 2580 2581 2582 2583 2584 2585 2586 2587 2588 2589 2590 2591 2592 2593 2594 2595 2596 2597 2598 2599 2600 2601 2602 2603 2604 2605 2606 2607 2608 2609 2610 2611 2612 2613 2614 2615 2616 2617 2618 2619 2620 2621 2622 2623 2624 2625 2626 2627 2628 2629 2630 2631 2632 2633 2634 2635 2636 2637 2638 2639 2640 2641 2642 2643 2644 2645 2646 2647 2648 2649 2650 2651 2652 2653 2654 2655 2656 2657 2658 2659 2660 2661 2662 2663 2664 2665 2666 2667 2668 2669 2670 2671 2672 2673 2674 2675 2676 2677 2678 2679 2680 2681 2682 2683 2684 2685 2686 2687 2688 2689 2690 2691 2692 2693 2694 2695 2696 2697 2698 2699 2700 2701 2702 2703 2704 2705 2706 2707 2708 2709 2710 2711 2712 2713 2714 2715 2716 2717 2718 2719 2720 2721 2722 2723 2724 2725 2726 2727 2728 2729 2730 2731 2732 2733 2734 2735 2736 2737 2738 2739 2740 2741 2742 2743 2744 2745 2746 2747 2748 2749 2750 2751 2752 2753 2754 2755 2756 2757 2758 2759 2760 2761 2762 2763 2764 2765 2766 2767 2768 2769 2770 2771 2772 2773 2774 2775 2776 2777 2778 2779 2780 2781 2782 2783 2784 2785 2786 2787 2788 2789 2790 2791 2792 2793 2794 2795 2796 2797 2798 2799 2800 2801 2802 2803 2804 2805 2806 2807 2808 2809 2810 2811 2812 2813 2814 2815 2816 2817 2818 2819 2820 2821 2822 2823 2824 2825 2826 2827 2828 2829 2830 2831 2832 2833 2834 2835 2836 2837 2838 2839 2840 2841 2842 2843 2844 2845 2846 2847 2848 2849 2850 2851 2852 2853 2854 2855 2856 2857 2858 2859 2860 2861 2862 2863 2864 2865 2866 2867 2868 2869 2870 2871 2872 2873 2874 2875 2876 2877 2878 2879 2880 2881 2882 2883 2884 2885 2886 2887 2888 2889 2890 2891 2892 2893 2894 2895 2896 2897 2898 2899 2900 2901 2902 2903 2904 2905 2906 2907 2908 2909 2910 2911 2912 2913 2914 2915 2916 2917 2918 2919 2920 2921 2922 2923 2924 2925 2926 2927 2928 2929 2930 2931 2932 2933 2934 2935 2936 2937 2938 2939 2940 2941 2942 2943 2944 2945 2946 2947 2948 2949 2950 2951 2952 2953 2954 2955 2956 2957 2958 2959 2960 2961 2962 2963 2964 2965 2966 2967 2968 2969 2970 2971 2972 2973 2974 2975 2976 2977 2978 2979 2980 2981 2982 2983 2984 2985 2986 2987 2988 2989 2990 2991 2992 2993 2994 2995 2996 2997 2998 2999 3000 3001 3002 3003 3004 3005 3006 3007 3008 3009 3010 3011 3012 3013 3014 3015 3016 3017 3018 3019 3020 3021 3022 3023 3024 3025 3026 3027 3028 3029 3030 3031 3032 3033 3034 3035 3036 3037 3038 3039 3040 3041 3042 3043 3044 3045 3046 3047 3048 3049 3050 3051 3052 3053 3054 3055 3056 3057 3058 3059 3060 3061 3062 3063 3064 3065 3066 3067 3068 3069 3070 3071 3072 3073 3074 3075 3076 3077 3078 3079 3080 3081 3082 3083 3084 3085 3086 3087 3088 3089 3090 3091 3092 3093 3094 3095 3096 3097 3098 3099 3100 3101 3102 3103 3104 3105 3106 3107 3108 3109 3110 3111 3112 3113 3114 3115 3116 3117 3118 3119 3120 3121 3122 3123 3124 3125 3126 3127 3128 3129 3130 3131 3132 3133 3134 3135 3136 3137 3138 3139 3140 3141 3142 3143 3144 3145 3146 3147 3148 3149 3150 3151 3152 3153 3154 3155 3156 3157 3158 3159 3160 3161 3162 3163 3164 3165 3166 3167 3168 3169 3170 3171 3172 3173 3174 3175 3176 3177 3178 3179 3180 3181 3182 3183 3184 3185 3186 3187 3188 3189 3190 3191 3192 3193 3194 3195 3196 3197 3198 3199 3200 3201 3202 3203 3204 3205 3206 3207 3208 3209 3210 3211 3212 3213 3214 3215 3216 3217 3218 3219 3220 3221 3222 3223 3224 3225 3226 3227 3228 3229 3230 3231 3232 3233 3234 3235 3236 3237 3238 3239 3240 3241 3242 3243 3244 3245 3246 3247 3248 3249 3250 3251 3252 3253 3254 3255 3256 3257 3258 3259 3260 3261 3262 3263 3264 3265 3266 3267 3268 3269 3270 3271 3272 3273 3274 3275 3276 3277 3278 3279 3280 3281 3282 3283 3284 3285 3286 3287 3288 3289 3290 3291 3292 3293 3294 3295 3296 3297 3298 3299 3300 3301 3302 3303 3304 3305 3306 3307 3308 3309 3310 3311 3312 3313 3314 3315 3316 3317 3318 3319 3320 3321 3322 3323 3324 3325 3326 3327 3328 3329 3330 3331 3332 3333 3334 3335 3336 3337 3338 3339 3340 3341 3342 3343 3344 3345 3346 3347 3348 3349 3350 3351 3352 3353 3354 3355 3356 3357 3358 3359 3360 3361 3362 3363 3364 3365 3366 3367 3368 3369 3370 3371 3372 3373 3374 3375 3376 3377 3378 3379 3380 3381 3382 3383 3384 3385 3386 3387 3388 3389 3390 3391 3392 3393 3394 3395 3396 3397 3398 3399 3400 3401 3402 3403 3404 3405 3406 3407 3408 3409 3410 3411 3412 3413 3414 3415 3416 3417 3418 3419 3420 3421 3422 3423 3424 3425 3426 3427 3428 3429 3430 3431 3432 3433 3434 3435 3436 3437 3438 3439 3440 3441 3442 3443 3444 3445 3446 3447 3448 3449 3450 3451 3452 3453 3454 3455 3456 3457 3458 3459 3460 3461 3462 3463 3464 3465 3466 3467 3468 3469 3470 3471 3472 3473 3474 3475 3476 3477 3478 3479 3480 3481 3482 3483 3484 3485 3486 3487 3488 3489 3490 3491 3492 3493 3494 3495 3496 3497 3498 3499 3500 3501 3502 3503 3504 3505 3506 3507 3508 3509 3510 3511 3512 3513 3514 3515 3516 3517 3518 3519 3520 3521 3522 3523 3524 3525 3526 3527 3528 3529 3530 3531 3532 3533 3534 3535 3536 3537 3538 3539 3540 3541 3542 3543 3544 3545 3546 3547 3548 3549 3550 3551 3552 3553 3554 3555 3556 3557 3558 3559 3560 3561 3562 3563 3564 3565 3566 3567 3568 3569 3570 3571 3572 3573 3574 3575 3576 3577 3578 3579 3580 3581 3582 3583 3584 3585 3586 3587 3588 3589 3590 3591 3592 3593 3594 3595 3596 3597 3598 3599 3600 3601 3602 3603 3604 3605 3606 3607 3608 3609 3610 3611 3612 3613 3614 3615 3616 3617 3618 3619 3620 3621 3622 3623 3624 3625 3626 3627 3628 3629 3630 3631 3632 3633 3634 3635 3636 3637 3638 3639 3640 3641 3642 3643 3644 3645 3646 3647 3648 3649 3650 3651 3652 3653 3654 3655 3656 3657 3658 3659 3660 3661 3662 3663 3664 3665 3666 3667 3668 3669 3670 3671 3672 3673 3674 3675 3676 3677 3678 3679 3680 3681 3682 3683 3684 3685 3686 3687 3688 3689 3690 3691 3692 3693 3694 3695 3696 3697 3698 3699 3700 3701 3702 3703 3704 3705 3706 3707 3708 3709 3710 3711 3712 3713 3714 3715 3716 3717 3718 3719 3720 3721 3722 3723 3724 3725 3726 3727 3728 3729 3730 3731 3732 3733 3734 3735 3736 3737 3738 3739 3740 3741 3742 3743 3744 3745 3746 3747 3748 3749 3750 3751 3752 3753 3754 3755 3756 3757 3758 3759 3760 3761 3762 3763 3764 3765 3766 3767 3768 3769 3770 3771 3772 3773 3774 3775 3776 3777 3778 3779 3780 3781 3782 3783 3784 3785 3786 3787 3788 3789 3790 3791 3792 3793 3794 3795 3796 3797 3798 3799 3800 3801 3802 3803 3804 3805 3806 3807 3808 3809 3810 3811 3812 3813 3814 3815 3816 3817 3818 3819 3820 3821 3822 3823 3824 3825 3826 3827 3828 3829 3830 3831 3832 3833 3834 3835 3836 3837 3838 3839 3840 3841 3842 3843 3844 3845 3846 3847 3848 3849 3850 3851 3852 3853 3854 3855 3856 3857 3858 3859 3860 3861 3862 3863 3864 3865 3866 3867 3868 3869 3870 3871 3872 3873 3874 3875 3876 3877 3878 3879 3880 3881 3882 3883 3884 3885 3886 3887 3888 3889 3890 3891 3892 3893 3894 3895 3896 3897 3898 3899 3900 3901 3902 3903 3904 3905 3906 3907 3908 3909 3910 3911 3912 3913 3914 3915 3916 3917 3918 3919 3920 3921 3922 3923 3924 3925 3926 3927 3928 3929 3930 3931 3932 3933 3934 3935 3936 3937 3938 3939 3940 3941 3942 3943 3944 3945 3946 3947 3948 3949 3950 3951 3952 3953 3954 3955 3956 3957 3958 3959 3960 3961 3962 3963 3964 3965 3966 3967 3968 3969 3970 3971 3972 3973 3974 3975 3976 3977 3978 3979 3980 3981 3982 3983 3984 3985 3986 3987 3988 3989 3990 3991 3992 3993 3994 3995 3996 3997 3998 3999 4000 4001 4002 4003 4004 4005 4006 4007 4008 4009 4010 4011 4012 4013 4014 4015 4016 4017 4018 4019 4020 4021 4022 4023 4024 4025 4026 4027 4028 4029 4030 4031 4032 4033 4034 4035 4036 4037 4038 4039 4040 4041 4042 4043 4044 4045 4046 4047 4048 4049 4050 4051 4052 4053 4054 4055 4056 4057 4058 4059 4060 4061 4062 4063 4064 4065 4066 4067 4068 4069 4070 4071 4072 4073 4074 4075 4076 4077 4078 4079 4080 4081 4082 4083 4084 4085 4086 4087 4088 4089 4090 4091 4092 4093 4094 4095 4096 4097 4098 4099 4100 4101 4102 4103 4104 4105 4106 4107 4108 4109 4110 4111 4112 4113 4114 4115 4116 4117 4118 4119 4120 4121 4122 4123 4124 4125 4126 4127 4128 4129 4130 4131 4132 4133 4134 4135 4136 4137 4138 4139 4140 4141 4142 4143 4144 4145 4146 4147 4148 4149 4150 4151 4152 4153 4154 4155 4156 4157 4158 4159 4160 4161 4162 4163 4164 4165 4166 4167 4168 4169 4170 4171 4172 4173 4174 4175 4176 4177 4178 4179 4180 4181 4182 4183 4184 4185 4186 4187 4188 4189 4190 4191 4192 4193 4194 4195 4196 4197 4198 4199 4200 4201 4202 4203 4204 4205 4206 4207 4208 4209 4210 4211 4212 4213 4214 4215 4216 4217 4218 4219 4220 4221 4222 4223 4224 4225 4226 4227 4228 4229 4230 4231 4232 4233 4234 4235 4236 4237 4238 4239 4240 4241 4242 4243 4244 4245 4246 4247 4248 4249 4250 4251 4252 4253 4254 4255 4256 4257 4258 4259 4260 4261 4262 4263 4264 4265 4266 4267 4268 4269 4270 4271 4272 4273 4274 4275 4276 4277 4278 4279 4280 4281 4282 4283 4284 4285 4286 4287 4288 4289 4290 4291 4292 4293 4294 4295 4296 4297 4298 4299 4300 4301 4302 4303 4304 4305 4306 4307 4308 4309 4310 4311 4312 4313 4314 4315 4316 4317 4318 4319 4320 4321 4322 4323 4324 4325 4326 4327 4328 4329 4330 4331 4332 4333 4334 4335 4336 4337 4338 4339 4340 4341 4342 4343 4344 4345 4346 4347 4348 4349 4350 4351 4352 4353 4354 4355 4356 4357 4358 4359 4360 4361 4362 4363 4364 4365 4366 4367 4368 4369 4370 4371 4372 4373 4374 4375 4376 4377 4378 4379 4380 4381 4382 4383 4384 4385 4386 4387 4388 4389 4390 4391 4392 4393 4394 4395 4396 4397 4398 4399 4400 4401 4402 4403 4404 4405 4406 4407 4408 4409 4410 4411 4412 4413 4414 4415 4416 4417 4418 4419 4420 4421 4422 4423 4424 4425 4426 4427 4428 4429 4430 4431 4432 4433 4434 4435 4436 4437 4438 4439 4440 4441 4442 4443 4444 4445 4446 4447 4448 4449 4450 4451 4452 4453 4454 4455 4456 4457 4458 4459 4460 4461 4462 4463 4464 4465 4466 4467 4468 4469 4470 4471 4472 4473 4474 4475 4476 4477 4478 4479 4480 4481 4482 4483 4484 4485 4486 4487 4488 4489 4490 4491 4492 4493 4494 4495 4496 4497 4498 4499 4500 4501 4502 4503 4504 4505 4506 4507 4508 4509 4510 4511 4512 4513 4514 4515 4516 4517 4518 4519 4520 4521 4522 4523 4524 4525 4526 4527 4528 4529 4530 4531 4532 4533 4534 4535 4536 4537 4538 4539 4540 4541 4542 4543 4544 4545 4546 4547 4548 4549 4550 4551 4552 4553 4554 4555 4556 4557 4558 4559 4560 4561 4562 4563 4564 4565 4566 4567 4568 4569 4570 4571 4572 4573 4574 4575 4576 4577 4578 4579 4580 4581 4582 4583 4584 4585 4586 4587 4588 4589 4590 4591 4592 4593 4594 4595 4596 4597 4598 4599 4600 4601 4602 4603 4604 4605 4606 4607 4608 4609 4610 4611 4612 4613 4614 4615 4616 4617 4618 4619 4620 4621 4622 4623 4624 4625 4626 4627 4628 4629 4630 4631 4632 4633 4634 4635 4636 4637 4638 4639 4640 4641 4642 4643 4644 4645 4646 4647 4648 4649 4650 4651 4652 4653 4654 4655 4656 4657 4658 4659 4660 4661 4662 4663 4664 4665 4666 4667 4668 4669 4670 4671 4672 4673 4674 4675 4676 4677 4678 4679 4680 4681 4682 4683 4684 4685 4686 4687 4688 4689 4690 4691 4692 4693 4694 4695 4696 4697 4698 4699 4700 4701 4702 4703 4704 4705 4706 4707 4708 4709 4710 4711 4712 4713 4714 4715 4716 4717 4718 4719 4720 4721 4722 4723 4724 4725 4726 4727 4728 4729 4730 4731 4732 4733 4734 4735 4736 4737 4738 4739 4740 4741 4742 4743 4744 4745 4746 4747 4748 4749 4750 4751 4752 4753 4754 4755 4756 4757 4758 4759 4760 4761 4762 4763 4764 4765 4766 4767 4768 4769 4770 4771 4772 4773 4774 4775 4776 4777 4778 4779 4780 4781 4782 4783 4784 4785 4786 4787 4788 4789 4790 4791 4792 4793 4794 4795 4796 4797 4798 4799 4800 4801 4802 4803 4804 4805 4806 4807 4808 4809 4810 4811 4812 4813 4814 4815 4816 4817 4818 4819 4820 4821 4822 4823 4824 4825 4826 4827 4828 4829 4830 4831 4832 4833 4834 4835 4836 4837 4838 4839 4840 4841 4842 4843 4844 4845 4846 4847 4848 4849 4850 4851 4852 4853 4854 4855 4856 4857 4858 4859 4860 4861 4862 4863 4864 4865 4866 4867 4868 4869 4870 4871 4872 4873 4874 4875 4876 4877 4878 4879 4880 4881 4882 4883 4884 4885 4886 4887 4888 4889 4890 4891 4892 4893 4894 4895 4896 4897 4898 4899 4900 4901 4902 4903 4904 4905 4906 4907 4908 4909 4910 4911 4912 4913 4914 4915 4916 4917 4918 4919 4920 4921 4922 4923 4924 4925 4926 4927 4928 4929 4930 4931 4932 4933 4934 4935 4936 4937 4938 4939 4940 4941 4942 4943 4944 4945 4946 4947 4948 4949 4950 4951 4952 4953 4954 4955 4956 4957 4958 4959 4960 4961 4962 4963 4964 4965 4966 4967 4968 4969 4970 4971 4972 4973 4974 4975 4976 4977 4978 4979 4980 4981 4982 4983 4984 4985 4986 4987 4988 4989 4990 4991 4992 4993 4994 4995 4996 4997 4998 4999 5000 5001 5002 5003 5004 5005 5006 5007 5008 5009 5010 5011 5012 5013 5014 5015 5016 5017 5018 5019 5020 5021 5022 5023 5024 5025 5026 5027 5028 5029 5030 5031 5032 5033 5034 5035 5036 5037 5038 5039 5040 5041 5042 5043 5044 5045 5046 5047 5048 5049 5050 5051 5052 5053 5054 5055 5056 5057 5058 5059 5060 5061 5062 5063 5064 5065 5066 5067 5068 5069 5070 5071 5072 5073 5074 5075 5076 5077 5078 5079 5080 5081 5082 5083 5084 5085 5086 5087 5088 5089 5090 5091 5092 5093 5094 5095 5096 5097 5098 5099 5100 5101 5102 5103 5104 5105 5106 5107 5108 5109 5110 5111 5112 5113 5114 5115 5116 5117 5118 5119 5120 5121 5122 5123 5124 5125 5126 5127 5128 5129 5130 5131 5132 5133 5134 5135 5136 5137 5138 5139 5140 5141 5142 5143 5144 5145 5146 5147 5148 5149 5150 5151 5152 5153 5154 5155 5156 5157 5158 5159 5160 5161 5162 5163 5164 5165 5166 5167 5168 5169 5170 5171 5172 5173 5174 5175 5176 5177 5178 5179 5180 5181 5182 5183 5184 5185 5186 5187 5188 5189 5190 5191 5192 5193 5194 5195 5196 5197 5198 5199 5200 5201 5202 5203 5204 5205 5206 5207 5208 5209 5210 5211 5212 5213 5214 5215 5216 5217 5218 5219 5220 5221 5222 5223 5224 5225 5226 5227 5228 5229 5230 5231 5232 5233 5234 5235 5236 5237 5238 5239 5240 5241 5242 5243 5244 5245 5246 5247 5248 5249 5250 5251 5252 5253 5254 5255 5256 5257 5258 5259 5260 5261 5262 5263 5264 5265 5266 5267 5268 5269 5270 5271 5272 5273 5274 5275 5276 5277 5278 5279 5280 5281 5282 5283 5284 5285 5286 5287 5288 5289 5290 5291 5292 5293 5294 5295 5296 5297 5298 5299 5300 5301 5302 5303 5304 5305 5306 5307 5308 5309 5310 5311 5312 5313 5314 5315 5316 5317 5318 5319 5320 5321 5322 5323 5324 5325 5326 5327 5328 5329 5330 5331 5332 5333 5334 5335 5336 5337 5338 5339 5340 5341 5342 5343 5344 5345 5346 5347 5348 5349 5350 5351 5352 5353 5354 5355 5356 5357 5358 5359 5360 5361 5362 5363 5364 5365 5366 5367 5368 5369 5370 5371 5372 5373 5374 5375 5376 5377 5378 5379 5380 5381 5382 5383 5384 5385 5386 5387 5388 5389 5390 5391 5392 5393 5394 5395 5396 5397 5398 5399 5400 5401 5402 5403 5404 5405 5406 5407 5408 5409 5410 5411 5412 5413 5414 5415 5416 5417 5418 5419 5420 5421 5422 5423 5424 5425 5426 5427 5428 5429 5430 5431 5432 5433 5434 5435 5436 5437 5438 5439 5440 5441 5442 5443 5444 5445 5446 5447 5448 5449 5450 5451 5452 5453 5454 5455 5456 5457 5458 5459 5460 5461 5462 5463 5464 5465 5466 5467 5468 5469 5470 5471 5472 5473 5474 5475 5476 5477 5478 5479 5480 5481 5482 5483 5484 5485 5486 5487 5488 5489 5490 5491 5492 5493 5494 5495 5496 5497 5498 5499 5500 5501 5502 5503 5504 5505 5506 5507 5508 5509 5510 5511 5512 5513 5514 5515 5516 5517 5518 5519 5520 5521 5522 5523 5524 5525 5526 5527 5528 5529 5530 5531 5532 5533 5534 5535 5536 5537 5538 5539 5540 5541 5542 5543 5544 5545 5546 5547 5548 5549 5550 5551 5552 5553 5554 5555 5556 5557 5558 5559 5560 5561 5562 5563 5564 5565 5566 5567 5568 5569 5570 5571 5572 5573 5574 5575 5576 5577 5578 5579 5580 5581 5582 5583 5584 5585 5586 5587 5588 5589 5590 5591 5592 5593 5594 5595 5596 5597 5598 5599 5600 5601 5602 5603 5604 5605 5606 5607 5608 5609 5610 5611 5612 5613 5614 5615 5616 5617 5618 5619 5620 5621 5622 5623 5624 5625 5626 5627 5628 5629 5630 5631 5632 5633 5634 5635 5636 5637 5638 5639 5640 5641 5642 5643 5644 5645 5646 5647 5648 5649 5650 5651 5652 5653 5654 5655 5656 5657 5658 5659 5660 5661 5662 5663 5664 5665 5666 5667 5668 5669 5670 5671 5672 5673 5674 5675 5676 5677 5678 5679 5680 5681 5682 5683 5684 5685 5686 5687 5688 5689 5690 5691 5692 5693 5694 5695 5696 5697 5698 5699 5700 5701 5702 5703 5704 5705 5706 5707 5708 5709 5710 5711 5712 5713 5714 5715 5716 5717 5718 5719 5720 5721 5722 5723 5724 5725 5726 5727 5728 5729 5730 5731 5732 5733 5734 5735 5736 5737 5738 5739 5740 5741 5742 5743 5744 5745 5746 5747 5748 5749 5750 5751 5752 5753 5754 5755 5756 5757 5758 5759 5760 5761 5762 5763 5764 5765 5766 5767 5768 5769 5770 5771 5772 5773 5774 5775 5776 5777 5778 5779 5780 5781 5782 5783 5784 5785 5786 5787 5788 5789 5790 5791 5792 5793 5794 5795 5796 5797 5798 5799 5800 5801 5802 5803 5804 5805 5806 5807 5808 5809 5810 5811 5812 5813 5814 5815 5816 5817 5818 5819 5820 5821 5822 5823 5824 5825 5826 5827 5828 5829 5830 5831 5832 5833 5834 5835 5836 5837 5838 5839 5840 5841 5842 5843 5844 5845 5846 5847 5848 5849 5850 5851 5852 5853 5854 5855 5856 5857 5858 5859 5860 5861 5862 5863 5864 5865 5866 5867 5868 5869 5870 5871 5872 5873 5874 5875 5876 5877 5878 5879 5880 5881 5882 5883 5884 5885 5886 5887 5888 5889 5890 5891 5892 5893 5894 5895 5896 5897 5898 5899 5900 5901 5902 5903 5904 5905 5906 5907 5908 5909 5910 5911 5912 5913 5914 5915 5916 5917 5918 5919 5920 5921 5922 5923 5924 5925 5926 5927 5928 5929 5930 5931 5932 5933 5934 5935 5936 5937 5938 5939 5940 5941 5942 5943 5944 5945 5946 5947 5948 5949 5950 5951 5952 5953 5954 5955 5956 5957 5958 5959 5960 5961 5962 5963 5964 5965 5966 5967 5968 5969 5970 5971 5972 5973 5974 5975 5976 5977 5978 5979 5980 5981 5982 5983 5984 5985 5986 5987 5988 5989 5990 5991 5992 5993 5994 5995 5996 5997 5998 5999 6000 6001 6002 6003 6004 6005 6006 6007 6008 6009 6010 6011 6012 6013 6014 6015 6016 6017 6018 6019 6020 6021 6022 6023 6024 6025 6026 6027 6028 6029 6030 6031 6032 6033 6034 6035 6036 6037 6038 6039 6040 6041 6042 6043 6044 6045 6046 6047 6048 6049 6050 6051 6052 6053 6054 6055 6056 6057 6058 6059 6060 6061 6062 6063 6064 6065 6066 6067 6068 6069 6070 6071 6072 6073 6074 6075 6076 6077 6078 6079 6080 6081 6082 6083 6084 6085 6086 6087 6088 6089 6090 6091 6092 6093 6094 6095 6096 6097 6098 6099 6100 6101 6102 6103 6104 6105 6106 6107 6108 6109 6110 6111 6112 6113 6114 6115 6116 6117 6118 6119 6120 6121 6122 6123 6124 6125 6126 6127 6128 6129 6130 6131 6132 6133 6134 6135 6136 6137 6138 6139 6140 6141 6142 6143 6144 6145 6146 6147 6148 6149 6150 6151 6152 6153 6154 6155 6156 6157 6158 6159 6160 6161 6162 6163 6164 6165 6166 6167 6168 6169 6170 6171 6172 6173
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Wznowienie posiedzenia o godz. 9 min 01)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Elżbieta Witek oraz wicemarszałkowie Piotr Zgorzelski, Małgorzata Kidawa-Błońska, Małgorzata Gosiewska i Włodzimierz Czarzasty)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PiotrZgorzelski">Wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PiotrZgorzelski">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję posłów Michała Urbaniaka, Franciszka Sterczewskiego, Martę Kubiak i Patryka Wichra.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#PiotrZgorzelski">W pierwszej części obrad sekretarzami będą posłowie Michał Urbaniak i Franciszek Sterczewski, których bardzo serdecznie witam.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#PiotrZgorzelski">Protokół i listę mówców prowadzić będą posłowie Michał Urbaniak i Marta Kubiak.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#PiotrZgorzelski">Proszę posła sekretarza o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#MichałUrbaniak">Informuję, że w dniu dzisiejszym odbędą się posiedzenia Komisji:</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#MichałUrbaniak">— Administracji i Spraw Wewnętrznych — o godz. 9,</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#MichałUrbaniak">— Finansów Publicznych — o godz. 9,</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#MichałUrbaniak">— Zdrowia — o godz. 9,</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#MichałUrbaniak">— Zdrowia — o godz. 9.15,</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#MichałUrbaniak">— Kultury i Środków Przekazu wspólnie z Komisją Spraw Zagranicznych — o godz. 9.30,</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#MichałUrbaniak">— Edukacji, Nauki i Młodzieży — o godz. 10,</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#MichałUrbaniak">— Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach — o godz. 10,</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#MichałUrbaniak">— do Spraw Unii Europejskiej — o godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#MichałUrbaniak">— Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej — o godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#MichałUrbaniak">— Finansów Publicznych — o godz. 11.30,</u>
          <u xml:id="u-3.11" who="#MichałUrbaniak">— Infrastruktury — o godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-3.12" who="#MichałUrbaniak">— Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki — o godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-3.13" who="#MichałUrbaniak">— Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej — o godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-3.14" who="#MichałUrbaniak">— Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa — o godz. 14.45,</u>
          <u xml:id="u-3.15" who="#MichałUrbaniak">— Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii — o godz. 15,</u>
          <u xml:id="u-3.16" who="#MichałUrbaniak">— Polityki Społecznej i Rodziny wspólnie z Komisją Zdrowia — o godz.15,</u>
          <u xml:id="u-3.17" who="#MichałUrbaniak">— Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej — o godz. 15,</u>
          <u xml:id="u-3.18" who="#MichałUrbaniak">— Obrony Narodowej — o godz. 16. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#PiotrZgorzelski">Informuję, że prezes Rady Ministrów zawiadomił Sejm o zamiarze przedłożenia prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej do ratyfikacji, bez zgody wyrażonej w ustawie, zmian w Aneksach do Konwencji bazylejskiej o kontroli transgranicznego przemieszczania i usuwania odpadów niebezpiecznych, sporządzonej w Bazylei dnia 22 marca 1989 r., przyjętych w Kuching w dniach 23–27 lutego 1998 r. oraz w Genewie w dniach 9–13 grudnia 2002 r., 25–29 października 2004 r. i 28 kwietnia — 10 maja 2013 r.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#PiotrZgorzelski">Posłowie w określonym terminie nie zgłosili zastrzeżeń co do zasadności wybranego przez Radę Ministrów trybu ratyfikacji tego dokumentu.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#PiotrZgorzelski">Komisja Spraw Zagranicznych przedłożyła sprawozdanie, w którym wnosi o przyjęcie tego zawiadomienia premiera bez zastrzeżeń.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#PiotrZgorzelski">Sprawozdanie komisji zostało paniom i panom posłom doręczone w druku nr 1311.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#PiotrZgorzelski">W związku z tym, na podstawie art. 120 ust. 4 regulaminu Sejmu, informuję o braku zastrzeżeń co do zasadności wybranego przez Radę Ministrów trybu ratyfikacji tego dokumentu.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#PiotrZgorzelski">Informuję, że planowany punkt 19. porządku dziennego, tj.: Sprawozdanie Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy — Prawo wodne, nie zostanie rozpatrzony na bieżącym posiedzeniu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#PiotrZgorzelski">Właściwa komisja przedłożyła sprawozdania o projektach uchwał:</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#PiotrZgorzelski">— upamiętniającej 100. rocznicę powstania Międzynarodowych Targów Poznańskich,</u>
          <u xml:id="u-4.9" who="#PiotrZgorzelski">— w sprawie uczczenia 45-tej. rocznicy Radomskiego Czerwca 1976 roku.</u>
          <u xml:id="u-4.10" who="#PiotrZgorzelski">Sprawozdania to odpowiednio druki nr 1308 i 1333.</u>
          <u xml:id="u-4.11" who="#PiotrZgorzelski">W związku z tym marszałek Sejmu, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęła decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
          <u xml:id="u-4.12" who="#PiotrZgorzelski">Marszałek Sejmu proponuje, aby w tych przypadkach Sejm wyraził zgodę na skrócenie terminu, o którym mowa w art. 44 ust. 3 regulaminu Sejmu, oraz w dyskusjach nad tymi punktami porządku dziennego wysłuchał 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-4.13" who="#PiotrZgorzelski">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycje przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.14" who="#PiotrZgorzelski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-4.15" who="#PiotrZgorzelski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 16. porządku dziennego: Pytania w sprawach bieżących.</u>
          <u xml:id="u-4.16" who="#PiotrZgorzelski">Przypominam, że postawienie pytania nie może trwać dłużej niż 2 minuty, zaś udzielenie odpowiedzi nie może trwać dłużej niż 6 minut. Prawo do postawienia pytania dodatkowego przysługuje wyłącznie posłowi zadającemu pytanie. Dodatkowe pytanie nie może trwać dłużej niż 1 minutę, a uzupełniająca odpowiedź nie może trwać dłużej niż 3 minuty. Marszałek Sejmu może wyrazić zgodę na wydłużenie czasu odpowiedzi na pytanie dodatkowe.</u>
          <u xml:id="u-4.17" who="#PiotrZgorzelski">Jako pierwszy pytanie zada pan poseł Mieczysław Kasprzak, Klub Parlamentarny Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#MieczysławKasprzak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#MieczysławKasprzak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W ostatnich kilku latach obserwujemy dynamiczny rozwój mikroinstalacji związanych z instalacją paneli fotowoltaicznych. Wiele na to się złożyło: przede wszystkim dobre wsparcie, które dzisiaj mamy, ale również zmiana przepisów w zakresie możliwości instalowania na dachach, na ziemi, przy zaniżonym VAT.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#MieczysławKasprzak">I co się dzieje? Rząd chwali się, jak wspaniały mamy przyrost, jeżeli chodzi o mikroinstalacje, że jest już 0,5 mln odbiorców energii wyprodukowanej przez prosumentów. Natomiast z dnia na dzień dowiadujemy się o szokowych zmianach w tym zakresie. Otóż taryfy, forma rozliczenia związana z net meteringiem, który pozwalał na upust i korzystanie, bilansowanie tej wytworzonej energii elektrycznej, ma być zamieniona na taryfy stałe, bardzo niekorzystne dla odbiorców.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#MieczysławKasprzak">Chcę przypomnieć, że taryfy stałe były już w 2015 r. uchwalone przez Sejm. Wtedy uznano — to już było za rządów PiS-u — że są one niewłaściwe i trzeba je zmienić, bo są niezgodne z prawem europejskim. W tej chwili dowiadujemy się, że to, co jest, musi być zmienione, dlatego że Unia Europejska żąda od nas takich zmian.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#MieczysławKasprzak">Jakie skutki tego będą? Ogromne, niekorzystne — przede wszystkim dla tych, którzy zamierzali inwestować w produkcję własnej energii elektrycznej. Ale — powstały tysiące miejsc pracy. Ten dynamiczny rozwój spowodował, że w wielu miejscowościach, w wielu powiatach, gminach powstawały firmy, fachowcy szkolili się. I to jest widoczne, to daje określony efekt.</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#MieczysławKasprzak">Moje pytanie: Jaki cel ma rząd? Czy rzeczywiście chce zablokować rozwój energii odnawialnej w odniesieniu do prosumentów? Co za tym stoi? Bo są takie pogłoski, że to firmy, spółki Skarbu Państwa zazdroszczą, powiem wprost, prosumentom, że oni coś tam zarabiają na tym. To są drobne pieniądze — mniej płacą za prąd — ale proszę popatrzeć, jakie pieniądze trzeba zainwestować, bo te inwestycje są bardzo kosztowne. Więc tutaj jest takie działanie, które zaskakuje wszystkich, bez uprzedzenia, wbrew tej teorii, która była do tej pory głoszona, że właśnie trzeba wspierać prosumencką produkcję, bo nagle Polacy dowiadują się, że to wszystko ma być wyciszone. Jaka jest tego przyczyna, panie ministrze? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu posłowi za zadanie pytania.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#PiotrZgorzelski">Odpowiedzi na nie udzieli podsekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska pan minister Piotr Dziadzio.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PiotrDziadzio">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Krótko postaram się uzasadnić, dlaczego rząd zmienia regulacje i wprowadza nowe.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PiotrDziadzio">Szanowni Państwo! Na początku jednak chciałbym wyjaśnić, że celem projektu ustawy z 2 czerwca przedłożonego do publicznych konsultacji nie jest ograniczenie rozwoju fotowoltaiki, wręcz przeciwnie, jest nim pobudzenie tej branży, czyli branży fotowoltaiki, do tego, ażeby jeszcze bardziej się rozwijała. Już dzisiaj fotowoltaika, tak jak pan poseł powiedział, jest jedną z najbardziej dynamicznie rozwijających się technologii, powstaje dużo nowych miejsc pracy. I dokładnie tego chcemy, o to chcemy zadbać. Łączna moc zainstalowana na koniec kwietnia 2021 r. wyniosła już 4,7 GW. I też warto podkreślić tutaj, że w 2015 r. mieliśmy tylko 4 tys. prosumentów i mocy zainstalowanej było tylko 100 MW.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#PiotrDziadzio">Szanowni Państwo! 3/4 mocy zainstalowanej w fotowoltaice to prosumenci. Rozwijający się rynek prosumentów liczy dzisiaj nie 500, ale już 600 tys. podmiotów. Tak spektakularny sukces został osiągnięty dzięki następującym czynnikom: spadającym kosztom fotowoltaiki, programowi „Mój prąd”, ulgom podatkowym, rosnącym cenom energii i systemom opustów. Obserwując dynamiczny rozwój tego sektora, widzimy, że konieczne jest wprowadzenie modyfikacji w systemie rozliczeń prosumentów, by zapewnić dalszy stabilny rozwój tego obszaru. Dlatego też w Ministerstwie Klimatu i Środowiska zaproponowano zmiany legislacyjne w tym zakresie. Przygotowany projekt nowelizacji ustawy — Prawo energetyczne oraz ustawy o odnawialnych źródłach energii stanowi realizację naszych zobowiązań w zakresie dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady Europejskiej 2019/944 z 5 czerwca 2019 r. w sprawie wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej oraz zmieniającej dyrektywę 2012/27 Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#PiotrDziadzio">Szanowni Państwo! 2 czerwca ta propozycja legislacyjna została przekazana do konsultacji społecznych i międzyresortowych. Zaproponowaliśmy m.in. rozwiązanie niezbędne do poprawy funkcjonowania rynku energii, również wzmacniające pozycję odbiorców i ich aktywizację. Konsumenci oraz odbiorcy aktywni, w tym prosumenci, odgrywają główną rolę w dążeniu do osiągnięcia elastyczności niezbędnej do dostosowania systemu energii elektrycznej opartego na energetyce rozproszonej. Bez elastyczności zapewnianej przez odbiorców energii transformacja sektora energii jest, wydaje się, niemożliwa. Ta aktywna rola będzie zapewniana przez wzmocnienie pozycji konsumentów właśnie i do tego dążymy również poprzez zaproponowanie tej ustawy. Dlatego też należy zapewnić im odpowiednie narzędzia. Czyli my tutaj generalnie już wybiegamy w przyszłość — patrzymy na to, co się dzieje dzisiaj i jak będzie ten rynek prosumencki wyglądał za chwilę. Dzięki temu będą oni mogli dostosowywać swój sposób zużycia energii do sytuacji na rynku, do tych sygnałów cenowych w czasie rzeczywistym. Projekt wypracowany w Ministerstwie Klimatu i Środowiska stwarza podstawy do takiego właśnie rozwoju, tutaj mówimy m.in. o rozwoju taryf dynamicznych. Ponadto regulacje unijne wprowadzają zobowiązanie, by zapewnić, że odbiorcy aktywni, w tym prosumenci, będą m.in. uprawnieni do sprzedaży energii elektrycznej we własnym zakresie, będą ponosili opłaty sieciowe odzwierciedlające koszty oraz będą rozliczani osobno w zakresie energii wprowadzanej do sieci i pobieranej z sieci. Obecnie funkcjonujący w Polsce mechanizm opustów nie pozwala na oddzielenie rozliczenia wprowadzonej do sieci i pobranej z sieci energii elektrycznej.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#PiotrDziadzio">Szanowni Państwo! Na czym polegają zatem zmiany, na czym polega nowy system? Główną przesłanką nowych rozwiązań dla energetyki prosumenckiej jest zastąpienie systemu opustów innowacyjnymi rozwiązaniami dla nowych prosumentów, dzięki czemu otrzymają oni m.in. możliwość sprzedaży nadwyżek energii elektrycznej. I tutaj cena zakupu wyprodukowanej przez prosumenta energii elektrycznej będzie wynosiła 100% średniej ceny sprzedaży energii elektrycznej na rynku konkurencyjnym w poprzednim kwartale ogłoszonej przez prezesa URE.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#PiotrDziadzio">Wychodząc naprzeciw potrzebom prosumentów, w nowym systemie planowania jest możliwość bezterminowej sprzedaży wytworzonej energii. I mając na względzie zapewnienie bezpieczeństwa prawnego dla obecnych prosumentów, projektowane regulacje będą bowiem dotyczyły tylko prosumentów wchodzących na rynek po 1 stycznia 2022 r. Zresztą to, co jest zaproponowane w ustawie, nie przesądza jednak o dacie wejścia w życie tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#PiotrDziadzio">Szanowni państwo, zmierzając krótko do podsumowania, nowelizacja, która została zaproponowana 2 czerwca, była przekazana do szerokich konsultacji międzyresortowych i społecznych. Dialog z branżą fotowoltaiczną trwa, czego dowodem jest spotkanie konsultacyjne 22 czerwca, w którym wzięło udział kilkadziesiąt podmiotów z branży PV. Możliwość dyskusji, wysłuchania głosów płynących bezpośrednio z branży daje nam podstawy do zbudowania solidnych fundamentów tej ustawy. I ona w kręgach producentów i agregatorów tak naprawdę jest bardzo pozytywnie odbierana.</u>
          <u xml:id="u-7.7" who="#PiotrDziadzio">Szanowni państwo, podsumuję tak bardzo krótko, co ma zmienić i czym ma być nowelizacja ustawy. Zapewniamy perspektywę funkcjonowania prosumenta co najmniej przez 25 lat. Dzisiaj jest tylko 15 lat. Zapewniamy prawa nabyte dla obecnych prosumentów, czyli zapewniamy rozwój i kontynuację naszych działań. Zapewniamy system, który generuje duże oszczędności na rachunkach, ograniczamy wydatkowanie niepotrzebnych kosztów na przewymiarowaną instalację, w którą bardzo często prosumenci inwestują niepotrzebnie. Rozwijamy rynek magazynów energii. Budujemy solidne fundamenty pod nowy model energetyki oparty na rozproszonych podmiotach.</u>
          <u xml:id="u-7.8" who="#PiotrDziadzio">Reasumując, wypracowany model jest wyjściem naprzeciw rozwojowi fotowoltaiki, a nie, jak się zarzuca, zabijaniem tego sektora. W długiej perspektywie jest to bardzo przyszłościowe, wybiegamy tutaj bardzo przyszłościowo w czasie i widzimy, jak ta fotowoltaika się rozwija chociażby w krajach sąsiednich, i już dostosowujemy się do tego, żeby ona była praktycznym, funkcjonalnym systemem opłacalnym dla prosumentów. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę teraz o zadanie pytania pana posła Jana Łopatę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#JanŁopata">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#JanŁopata">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Stwierdził pan, że nie jest intencją rządu ograniczanie rozwoju dziedziny OZE. Ja nawet jestem w stanie w to uwierzyć, natomiast przywołuję tutaj przysłowie, że dobrymi intencjami jest wybrukowany pewien przybytek. I po to wywołujemy ten temat, jakby go uprzedzając, bo już mamy w tym zakresie pewną historię. Otóż jeżeli chodzi o polską energetykę w latach 2005–2016, to były piękne lata rozwoju segmentu OZE, mianowicie energetyki wiatrowej. To prawie 70-krotny wzrost wytwarzania energii w tym obszarze. A w 2016 r., tylko w jednym roku, padł rekord pod względem przyrostu mocy — 1225 MW. Pamiętamy 2016 r. i wprowadzenie ustawy z 16 lipca, tzw. 10-krotnej wysokości. I co? No i zapaść. Też wtedy były takie opowieści — pamiętam to — że to nie ograniczy, że musimy chronić środowisko, mieszkańców itd. Dzisiaj próbujecie państwo wracać do tej historii i nowelizować. Chciałbym właśnie zapytać, na jakim etapie jest i w jakim kierunku pójdzie nowelizacja OZE, i czy tak się też nie stanie. Prosimy, aby to jeszcze przeanalizować i wziąć pod uwagę wszystkie głosy z dyskusji, krytyczne głosy, by to się nie stało również z fotowoltaiką. Naprawdę płacimy my jako konsumenci żywą gotówką za te decyzje z 2016 r. Prąd w Polsce jest najdroższy w tej chwili. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#PiotrZgorzelski">Ponownie proszę pana ministra Piotra Dziadzię o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PiotrDziadzio">Szanowny Panie Pośle! Chciałbym krótko powiedzieć, że my mówimy w tej chwili o projekcie, który konsultujemy. Jesteśmy otwarci na głosy wszystkich środowisk, żebyśmy jak najlepsze rozwiązania wprowadzili. Prawda? To jest raz.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#PiotrDziadzio">Co do 10H, to ono się rozwija w tej chwili. To nie jest tak, że my nie myślimy o tym, żeby wypracować właściwe rozwiązania. Co mamy jeszcze z takich istotnych rzeczy, które warto by podkreślić? Pomimo tego, co pan tutaj nam zarzucił, to energia odnawialna z wiatru się rozwija i będzie się rozwijała na lądzie i na morzu. W tej chwili cała energetyka offshore, która…</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PiotrZgorzelski">Chciałbym prosić panie posłanki… Jeżeli temat pań posłanek nie interesuje, to może proszę chociaż troszkę o wyciszenie dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#komentarz">(Poseł Mieczysław Kasprzak: Bardzo interesujący.)</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#PiotrZgorzelski">Temat jest ważny, może nie dla wszystkich, ale ci, dla których jest ważny, chcieliby w spokoju wysłuchać wystąpienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PiotrDziadzio">Podsumowując, jeszcze powiem, że już dzisiaj widzimy, jak OZE się rozwija. Już dzisiaj mamy 14 GW OZE, w tej chwili. A więc to jest tendencja bardzo rozwojowa. Nie mamy tutaj absolutnie zamiaru ograniczać rozwoju OZE, dlatego że energetyka oparta na OZE, jak wiadomo, nie jest energetyką stabilną, ale jest energetyką, która w pewnym sensie rozwija nam nowy model energetyki w naszym kraju. I to jest podstawa. Czyli nie będziemy zabijać OZE, tylko wręcz odwrotnie — budujemy takie obszary rozwoju OZE, które będą jak najbardziej efektywnie wykorzystywane przez prosumentów, ale również będą się rozwijać w naszym kraju w sposób efektywny. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#PiotrZgorzelski">Teraz proszę pana posła Arkadiusza Mularczyka o zadanie pytania w sprawie problemów komunikacyjnych na Sądecczyźnie i kluczowej dla regionu inwestycji komunikacyjnej, tzw. sądeczanki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#ArkadiuszMularczyk">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#ArkadiuszMularczyk">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Budowa i przebudowa drogi DK75 na odcinku Brzesko — Nowy Sącz jest dla mieszkańców Małopolski, w szczególności południowej Małopolski, niekończącą się powieścią o projektach, planach, o analizowaniu kolejnych przebiegów. To też było podstawą tego, że na początku tej kadencji Sejmu z uwagi na przeciągające się prace został powołany zespół parlamentarny, którego celem było właśnie monitorowanie prac nad przebiegiem sądeczanki. Nie tak dawno odbyło się spotkanie w Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w sprawie tego, na jakim etapie znajduje się ta inwestycja. Trzeba podkreślić, że mamy, jako parlamentarzyści z Małopolski, poczucie, że te prace trwają zbyt długo. Niestety wielkie analizy, które są realizowane — przeanalizowano 1800 km w 26 różnego rodzaju projektach — doprowadziły do sytuacji, w której mamy na dzisiaj trzy proponowane przebiegi trasy. W przypadku jednej z nich jest ostry opór dwóch gmin. Przypomnę, że ta droga ma przebiegać przez gminy: Brzesko, Gnojnik, Czchów, Łososina Dolna, Chełmiec i Nowy Sącz. Słyszymy o wielkich protestach w dwóch gminach — w Gnojniku i w Czchowie. Obawiamy się, że ta sytuacja może prowadzić do dalszego przeciągania projektowania tej inwestycji, do dalszych problemów, później protestów, które w konsekwencji doprowadzą do tego, że po prostu cały czas będziemy mówić o tej drodze, natomiast w praktyce ta inwestycja będzie się przeciągała w czasie.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#ArkadiuszMularczyk">Dlatego też mam po raz kolejny — bo ja już w tej sprawie interpelowałem, pytałem dziesiątki razy, można powiedzieć, podobnie jak też wielu innych parlamentarzystów z Małopolski i Sądecczyzny — prośbę, pytanie: Jaka jest dzisiaj perspektywa na to, że te trzy projekty będą poddane dalszym procedurom? Jakie są terminy? Jak ministerstwo i generalna dyrekcja dróg krajowych widzą dalszy przebieg tej inwestycji w czasie? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę teraz pana ministra Rafała Webera o udzielenie odpowiedzi na zadane pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#RafałWeber">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#RafałWeber">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Inwestycje infrastrukturalne, te najważniejsze, kluczowe, a taką jest też sądeczanka, realizowane są w ramach „Programu budowy dróg krajowych na lata 2014–2023 (z perspektywą do 2025 r.)” I już na wstępie mojej wypowiedzi trzeba powiedzieć, że w ramach programu zakończyliśmy budowę 103 zadań o wartości prawie 48 mld zł i długości prawie 1400 km, natomiast w budowie znajduje się kolejnych 107 inwestycji o wartości prawie 66 mld zł i długości ponad 1400 km, zaś w przetargu jest 16 zadań o wartości prawie 9 mld zł i długości ponad 200 km. Podkreślam te dane po to, aby udowodnić, że Ministerstwo Infrastruktury wykonuje swoje zadania tak szybko, jak może, i nie zaniechuje ani dnia, aby iść do przodu z procesem inwestycyjnym, niezależnie od tego, czy jest to okres przygotowawczy czy już wykonawczy.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#RafałWeber">Zadaniem Ministerstwa Infrastruktury jest określenie celów inwestycyjnych oraz przypisanie do nich środków finansowych. I taka sytuacja ma miejsce w stosunku do sądeczanki. Chcę wyraźnie podkreślić, że budowa sądeczanki to cel określony przez rząd Prawa i Sprawiedliwości w roku 2017 w ramach programu budowy dróg, właśnie tego wspomnianego przeze mnie programu, oraz że na ten cel mamy przygotowane, mamy zabezpieczone, przypisane właśnie w roku 2017 dzięki decyzjom rządu Prawa i Sprawiedliwości środki finansowe. To, szanowni państwo, jest fakt. Sądeczanka realizowana jest dzięki decyzjom rządu Prawa i Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#RafałWeber">I krótka historia tych ostatnich lat. Pierwotnie w ramach programu zarezerwowano na realizację tego zadania 1800 mln zł, natomiast w połowie poprzedniego roku rząd przyjął uchwałę zwiększającą wydatki na sądeczankę o kolejne 1400 mln zł, czyli w tej chwili zabezpieczone środki na realizację tego zadania to 3200 mln zł. Te działania pokazują, że Ministerstwo Infrastruktury traktuje realizację tej inwestycji priorytetowo.</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#RafałWeber">Jeśli chodzi o kwestie planowanego złożenia wniosku o wydanie decyzji środowiskowej, jesteśmy świadomi, że będzie to fundamentalny krok przybliżający realizację tego zadania. Musi być on podjęty ze szczególną uwagą, ponieważ — jak wiemy — prace projektowe przebiegały z dużymi trudnościami, szczególnie ze względu na trudny teren, konieczność wielu uzgodnień oraz przede wszystkim liczne, tak jak pan poseł wspomniał, i często wzajemnie sprzeczne protesty społeczne dotyczące każdego potencjalnego przebiegu. Tylko w jednym roku odbyło się kilkanaście spotkań z mieszkańcami i samorządami w gminach i tylko w jednym roku wpłynęło ponad 10 tys. głosów w sprawie korytarzy przebiegu drogi. Na podstawie wniosków i sugestii mieszkańców oraz samorządu przeanalizowano 26 wariantów przebiegu korytarzy na ok. 1800 km. Ustępstwa projektanta wobec gmin i mieszkańców danej miejscowości, skutkujące zmianą przebiegu tej drogi, sądeczanki, powodowały kolizję z oczekiwaniami mieszkańców gmin sąsiednich i wzbudzały nowe protesty.</u>
          <u xml:id="u-17.5" who="#RafałWeber">Natomiast chcę jednoznacznie podkreślić, że dążymy do tego, aby przyjęte rozwiązania zostały wypracowane w sposób możliwie obiektywny, tak aby w miarę możliwości zaspokajały potrzeby wszystkich zainteresowanych stron.</u>
          <u xml:id="u-17.6" who="#RafałWeber">Należy też pamiętać, że na ostateczny wybór wariantu drogi będzie miała wpływ decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach, która zostanie wydana przez regionalnego dyrektora ochrony środowiska. Organ ochrony środowiska przeanalizuje sporządzony raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko pod względem wszystkich wymaganych prawem aspektów.</u>
          <u xml:id="u-17.7" who="#RafałWeber">Odpowiadam bardzo konkretnie na pytania pana posła. Pytanie nr 1. Zgodnie z harmonogramem inwestycji prowadzonej przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad po wakacjach zostanie złożony wniosek o wydanie decyzji środowiskowej do RDOŚ w Krakowie, uwzględniający trzy warianty wypracowane w toku procesu przygotowawczego.</u>
          <u xml:id="u-17.8" who="#RafałWeber">Odpowiadając na pytanie nr 2, informuję, że kwestia realizacji harmonogramu będzie możliwa po uzyskaniu właśnie tej decyzji środowiskowej. Zaznaczam, że według wstępnych założeń wszczęcie postępowania o udzielenie zamówienia na realizację w systemie „projektuj i buduj” planowane jest na IV kwartał 2024 r., natomiast sama realizacja przypada na lata 2026–2029.</u>
          <u xml:id="u-17.9" who="#RafałWeber">I pytanie nr 3, bo to też się przewija przez dyskusję, o wpływ pandemii na inwestycje. Robimy wszystko, aby pandemia nie miała wpływu, tego negatywnego wpływu na tok inwestycyjny, zarówno na te inwestycje, które są przygotowywane, jak i na te inwestycje, które są realizowane. Rok 2020 faktycznie ze względu na epidemię COVID-19 był w tej mierze bardzo trudny, ale zarówno zamawiający, czyli Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad, jak i wykonawcy, nasi partnerzy biznesowi, poradzili sobie w tym trudnym okresie i ta sytuacja nie miała radykalnie negatywnego wpływu na proces inwestycyjny. Mogę powiedzieć, że więcej szkód poczyniła bardzo długa i ostra w tym sezonie zima. Tak że radzimy sobie w tych trudnych momentach pandemicznych i robimy wszystko, aby proces inwestycyjny nie był zakłócony. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-17.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#PiotrZgorzelski">Pytanie drugie zada także pan poseł Arkadiusz Mularczyk.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#ArkadiuszMularczyk">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#ArkadiuszMularczyk">Bardzo się cieszę, panie ministrze, co oczywiście przyjmuję też z satysfakcją, że sprawa sądeczanki jest sprawą priorytetową dla rządu i że rząd pana premiera Mateusza Morawieckiego zabezpieczył te środki, oczywiście przyjęliśmy to z wielką satysfakcją i radością, że te 3200 mln jest na tę drogę zabezpieczone.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#ArkadiuszMularczyk">Natomiast co do tych poszczególnych terminów, to tu już moja wiara jest troszeczkę mniejsza, dlatego że ja o tę drogę pytam już od wielu, wielu lat, te terminy, że tak powiem, się przesuwają i jak nie było wbitej łopaty, tak nie ma.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#ArkadiuszMularczyk">Mam pytanie kluczowe, bo wiemy, że to jest trudna inwestycja, przebiegająca w terenie górskim. Jest tutaj też w mojej ocenie prawdopodobna pewna obstrukcja niektórych gmin na zasadzie, żeby się nie udało, być może komuś też na tym zależy. Jakie są możliwości, panie ministrze, przyjęcia specjalnej ustawy, specustawy dla sądeczanki? Pytam dlatego, że nawet wybór jednego z tych trzech wariantów — wiemy, że jest wariant rekomendowany przez generalną dyrekcję — spotka się z oporem samorządowców w Czchowie, być może jeszcze w innych gminach, co znowu może przeciągnąć tę inwestycję. Jakie więc są możliwości formalnoprawne, panie ministrze, przyjęcia specustawy dla tej inwestycji? Ja jestem już parlamentarzystą od 15 lat i muszę powiedzieć, że jest to dosyć długi czas, przyzna pan, pytania o terminy budowy sądeczanki, a jest to, jak wiemy, droga niezwykle ważna nie tylko dla mieszkańców całego subregionu, ale też dla wielu turystów, którzy spędzają swoje wczasy zimowe czy letnie w Krynicy, Piwnicznej, Muszynie czy w całym naszym regionie. Tak że, panie ministrze, jakie są możliwości stworzenia specustawy, która przyspieszyłaby realizację tej inwestycji? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PiotrZgorzelski">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#RafałWeber">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#RafałWeber">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! W ocenie Ministerstwa Infrastruktury problemem nie jest brak podstawy prawnej do realizacji tego typu inwestycji, bo ta podstawa prawna jest. Mamy specustawy, w ramach których prowadzimy proces inwestycyjny, ten drogowy, kolejowy, ale również kubaturowy.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#RafałWeber">Natomiast, tak jak pan poseł Arkadiusz Mularczyk słusznie zauważył, największym problemem jest brak jednolitego stanowiska samorządów w sprawie teraz wariantu, a później przebiegu sądeczanki. To jest ten kluczowy i najważniejszy problem, który przedłuża proces inwestycyjny. My na ten problem bezpośredniego wpływu nie mamy. Tak jak pan poseł słusznie zauważył, jeden wariant, który jest możliwy do realizacji i na który zgadza się — powiedzmy — społeczeństwo jednej gminy, wzbudza emocje, kontrowersje, a czasami nawet sprzeciw wśród mieszkańców i samorządowców innej gminy. Stąd te 26 korytarzy, stąd te kilkunastokrotne podejścia do tego, aby w końcu wyznaczyć ten szlak komunikacyjny.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#RafałWeber">Kamieniem milowym będzie złożenie wniosku o wydanie decyzji środowiskowej. Naprawdę to jest fundamentalny krok, który — jestem przekonany — zostanie po tej długiej fazie rozmów wykonany zaraz po wakacjach w tym roku. Mam nadzieję, że regionalna dyrekcja ochrony środowiska też podejdzie do tego tematu bardzo poważnie i też, wydając decyzję środowiskową, zrobi to w sposób, który później nie będzie od strony prawnej kwestionowany.</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#RafałWeber">Oczywiście społeczeństwo ma prawo do odwołania, ma prawo do tego, żeby opinię w sprawie decyzji środowiskowej wyraził również główny dyrektor ochrony środowiska. I stety albo niestety dzieje się tak niemalże w każdym przypadku nowej inwestycji czy to drogowej, czy to kolejowej. To też musimy brać pod uwagę. Natomiast mam nadzieję, że ta decyzja środowiskowa i wniosek o decyzję środowiskową zostaną na tyle dobrze przygotowane od strony prawnej, ale też kompletnie od strony środowiskowej, że nie będzie to później podlegało wielkim kontrowersjom.</u>
          <u xml:id="u-21.5" who="#RafałWeber">Tak więc jest podstawa prawna, jest specustawa drogowa, która w momencie realizacji pozwala na przejęcie terenu, chociażby pod inwestycję, i w ocenie Ministerstwa Infrastruktury nie jest to problemem. Ministerstwo Infrastruktury też dzięki aktywności posłów z Małopolski, z regionu nowosądeckiego, szczególnie posłów Prawa i Sprawiedliwości — dziękuję za tę aktywność panu posłowi Arkadiuszowi Mularczykowi — na tym etapie zrobiło swoje. Dzięki wnioskowi ministra infrastruktury rząd Prawa i Sprawiedliwości zabezpieczył środki finansowe.</u>
          <u xml:id="u-21.6" who="#RafałWeber">W przeszłości to brak środków finansowych był głównym problemem braku dużego rozmachu, jeśli chodzi o inwestycję infrastrukturalną. Teraz są środki finansowe na to zadanie i na szereg innych zadań. Na tę inwestycję, czyli na rozbudowę DK75 między Brzeskiem a Nowym Sączem, jest 3 200 mln zł i to jest bardzo pokaźna suma jak na kilkudziesięciokilometrowy odcinek takiej drogi. Tak więc na tę chwilę Ministerstwo Infrastruktury zrobiło swoje.</u>
          <u xml:id="u-21.7" who="#RafałWeber">Ważne jest, aby decyzja środowiskowa, która zostanie wydana, a wcześniej wniosek o tę decyzję były na tyle dobrze przygotowane, aby później nie było to kwestionowane przez samorządy, przez społeczeństwo. Mam nadzieję, że doprowadzimy do końca proces przygotowawczy, później wejdziemy w fazę realizacyjną i zbudujemy sądeczankę. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-21.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękujemy bardzo.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#PiotrZgorzelski">Teraz przed nami kolejne pytania i to, można powiedzieć, w dwóch odsłonach. Najpierw państwo posłowie z Koalicji Obywatelskiej, a następnie z klubu Lewicy. Pytania będą kierowane do ministra edukacji i nauki pana Przemysława Czarnka, który jest obecny wśród nas.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#PiotrZgorzelski">Jako pierwsza zada pytanie pani posłanka Krystyna Szumilas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#KrystynaSzumilas">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#KrystynaSzumilas">Szanowny Panie Ministrze! Na początek dwa cytaty: Wszelka pozaszkolna działalność oświatowa i wychowawcza oraz inne formy pracy z dziećmi i młodzieżą podlegają nadzorowi ministra edukacji, który może ustalić zasady i warunki prowadzenia tej działalności lub pracy. I drugi cytat: Rodzice i opiekunowie współdziałają ze szkołami i prezydium rad narodowych w organizowaniu kształcenia i wychowania dzieci i młodzieży. Formy tego współdziałania określa minister oświaty.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#KrystynaSzumilas">Oba pasują mi jak ulał do pana planów dotyczących zmiany Prawa oświatowego, wystarczy zamienić prezydium rady narodowej na kuratora oświaty.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#KrystynaSzumilas">Czy wie pan, skąd te przepisy? Z ustawy o rozwoju systemu oświaty i wychowania z 1961 r., z czasów głębokiego komunizmu. Pan chce wprowadzić te przepisy w życie, tak jak w czasach PRL-u. Teraz pan chce postawić kuratorów oświaty ponad rodzicami, chce odebrać rodzicom prawa do wychowania swoich dzieci zgodnie z własnymi poglądami, bo do tego prowadzi pomysł cenzurowania zajęć pozalekcyjnych przez kuratora oświaty i stawiania go przed rodzicami, ponad rodzicem i bez rodzica. To pan chce zrobić. Wiemy, na które zajęcia pozwoli pani kurator Nowak, na te o charakterze religijnym, ale nie pozwoli na te o konstytucji czy o łamaniu praw człowieka.</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#KrystynaSzumilas">I jeszcze jeden cytat, panie ministrze: Nauczycielami i wychowawcami mogą być osoby mające odpowiednie kwalifikacje naukowe, zawodowe, pedagogiczne, moralne, ideowe i fizyczne określone przez ministra oświaty w drodze rozporządzenia. To też jest cytat z 1961 r. Po to są wam potrzebne przepisy, które dają kuratorowi większą władzę w komisjach konkursowych i nie pozwalają na powołanie dyrektora szkoły bez zgody kuratora, żeby objąć rząd dusz nad nauczycielami, żeby nie pozwolić nauczycielom na swobodne nauczanie, żeby w szkole panowała tylko ideologia wyznawana przez pana ministra.</u>
          <u xml:id="u-23.5" who="#KrystynaSzumilas">Wiem, że pan oskarży Platformę, Koalicję, wszystkich o niecne zamiary, ale rządzicie przez 6 lat i odpowiadacie za ten bałagan edukacyjny, który w tej chwili jest, i za zmiany, które cofają nas do głębokiego PRL-u. Dlaczego chcecie zabrać rodzicom i nauczycielom swobodę prowadzenia edukacji zgodnie z ich poglądami, z ich sposobem patrzenia na świat? Dlaczego chcecie wprowadzić do szkół tylko jedną ideologię i wziąć edukację pod but?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę teraz pana ministra Przemysława Czarnka o udzielenie odpowiedzi na pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzemysławCzarnek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowna Pani Poseł! Wysłuchałem z wielką atencją tego pani sentymentu do czasów PRL-u, którego nie odnajduję w żadnych projektach ustaw tworzonych w ministerstwie. Chcę panią zapewnić, że projekt ustawy, o którym, zdaje się, pani przed momentem opowiadała, został stworzony przez zespół ekspertów złożony z dyrektorów szkół, nauczycieli aktualnie pracujących w oświacie.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#PrzemysławCzarnek">W odpowiedzi na pani pytanie, które jest pytaniem obraźliwym, chcę zadać pani pytanie: Dlaczego pani widzi w oświacie tylko nauczycieli i dyrektorów, którzy by pani odpowiadali? Nie widzi pani całego grona rodziców, nauczycieli, dyrektorów szkół, którzy sprzeciwiają się działaniu organów samorządu prowadzących szkoły, zwłaszcza w wielkich miastach, które na siłę próbują ideologizować dzieci, indoktrynować przy pomocy organizacji pozarządowych, które państwo chcielibyście do tych szkół wprowadzać. To, co pani powiedziała, nie ma nic wspólnego z rzeczywistością.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#PrzemysławCzarnek">Szanowni Państwo! Projekt ustawy jest wpisany do wykazu prac legislacyjnych, został poddany szerokim konsultacjom. W ramach tych konsultacji liczymy na merytoryczne uwagi, merytoryczne wskazówki i propozycje, na które jesteśmy otwarci. Chodzi tylko i wyłącznie o to, żeby kurator oświaty, którego funkcja, rola się nie zmienia, był wyposażony w narzędzia, dzięki którym będzie mógł bronić prawa rodziców do wychowania dzieci zgodnie ze światopoglądem tych rodziców.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#PrzemysławCzarnek">Bo są, proszę pani, również w Polsce rodzice i dzieci, i nauczyciele, i dyrektorzy, którzy nie zgadzają się z waszym sposobem patrzenia na oświatę i z waszą próbą totalitarnej indoktrynacji i ideologizacji dzieci. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-25.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#PiotrZgorzelski">Drugie pytanie zada pani poseł Katarzyna Lubnauer.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#PiotrZgorzelski">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#KatarzynaLubnauer">Panie Ministrze! Oczywiście, że są w Polsce rodzice i dzieci, którzy chcą postępować zgodnie z tą samą ideologią, którą być może wyznaje pan, ale są również rodzice i dzieci, którzy mają zupełnie inne poglądy na rzeczywistość, i ci rodzice np. chcieliby, żeby ich dzieci mogły uczestniczyć w edukacji seksualnej. Propozycja, którą wy podsuwacie, bo przecież jest na stronach ministerstwa, to jest propozycja oznaczająca, że tym rodzicom zabroni się wychowywania dzieci zgodnie z ich ideologią i zgodnie z ich poglądami na rzeczywistość. Wy nie chcecie w ogóle edukacji seksualnej wpuścić do szkół w momencie, w którym w tej edukacji chciałyby wziąć udział tylko dzieci tych rodziców, którzy sobie tego życzą.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#KatarzynaLubnauer">Kolejny przykład. Co ma wspólnego z wolnością sytuacja, w której religia lub etyka mają być obowiązkowe, przy czym etyki mają uczyć tylko ci nauczyciele, którzy wyjdą z tych placówek, które wy wskażecie? Jaka to jest wolność? To jest wolność między jednym wychowaniem katolickim albo drugim wychowaniem katolickim. Przy tym katolicyzm, który pan wyznaje, to jest katolicyzm nie w stylu Franciszka, tylko katolicyzm w stylu szerzenia nienawiści, ten od Rydzyka.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#KatarzynaLubnauer">Jeżeli słyszymy pana wypowiedzi, to wiemy jednoznacznie, że takie zachowania powodują szerzenie nienawiści i szczucie jednych grup na drugie. Co to ma wspólnego z wychowaniem dzieci w duchu tolerancji, akceptacji swoich cech, możliwości czucia się w szkole jak równorzędny partner?</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#KatarzynaLubnauer">Pan mówi, że jest pan przeciwny edukacji inkluzywnej, szkole inkluzywnej. Co to znaczy: inkluzywna? Chodzi o to, żeby każde dziecko w polskiej szkole czuło się równie dobrze. A pan proponuje, żeby dzielić dzieci na te gorsze i lepsze. Przy czym gorsze to są te, które nie wyznają tego światopoglądu co pan.</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#PiotrZgorzelski">Proszę o udzielenie odpowiedzi na zadane pytanie pana ministra Przemysława Czarnka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PrzemysławCzarnek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z chęcią bym udzielił odpowiedzi na jakieś pytanie, ale tu żadne pytanie nie padło. Tutaj padł szereg oszczerstw i oskarżeń będących wyrazem frustracji wewnętrznych i problemów wewnętrznych, osobowych pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#PrzemysławCzarnek">Pani Poseł! Jeśli pani zadaje pytanie, to proszę je sformułować. Przez całe ostatnie 1,5 minuty skupiła się pani na obrażaniu nas i na obrażaniu rodziców, którzy nie mają takich zamiarów, jakie pani sugeruje. Co do edukacji seksualnej pani powinna wiedzieć…</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#komentarz">(Głos z sali: W tym momencie pan obraził panią poseł.)</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#PrzemysławCzarnek">Ale ja chciałbym udzielić odpowiedzi na pytanie. Dobrze? Bardzo dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-29.4" who="#PrzemysławCzarnek">Co do edukacji seksualnej pani doskonale wie, że edukacja seksualna w polskiej szkole jest w ramach wychowania do życia w rodzinie. Nie ma najmniejszych problemów, żeby samorządy i rodzice, którzy chcieliby jakiejś pogłębionej edukacji seksualnej, organizowali tego typu zajęcia, ale nie w sposób, który by zmuszał do tego również dzieci tych rodziców, którzy nie życzą sobie takiej ideologizacji, indoktrynacji i demoralizacji, szanowna pani, jaką wy proponujecie. Tyle mam do powiedzenia w odpowiedzi na nie pytanie, ale stek oskarżeń, zresztą bardzo brzydkich, pod adresem ministerstwa. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-29.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#PiotrZgorzelski">Przystępujmy do drugiej tury pytań.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#PiotrZgorzelski">Proszę teraz panią poseł Darię Gosek-Popiołek o zadanie pytania.</u>
          <u xml:id="u-30.3" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Lubnauer: Ale czy można ad vocem? Bo pan minister raczył mnie obrazić.)</u>
          <u xml:id="u-30.4" who="#PiotrZgorzelski">Pan minister odpowiadał na pytanie, które pani zadała.</u>
          <u xml:id="u-30.5" who="#PiotrZgorzelski">Proszę bardzo, pani poseł Daria Gosek-Popiołek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#DariaGosekPopiołek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Urząd kuratora oświaty to urząd publiczny. Osoba powołana na to stanowisko powinna stać na straży dobra uczniów i uczennic, nauczycieli i nauczycielek, wspierać szkoły i rodziców. Źle jest, kiedy ta misja zostaje przesłonięta przez jakiś rodzaj fanatyzmu. Ale tak właśnie jest niestety w przypadku małopolskiej kurator oświaty pani Barbary Nowak, której praca w kuratorium najwyraźniej pomyliła się z pracą w kurii. Swój autorytet urzędnika państwowego wykorzystuje do kolejnych występów w mediach, publikowania skandalicznych oświadczeń, w których atakuje mniejszości. Oskarża organizacje równościowe o deprawację dzieci. Mówi zupełnie krzywdzące i nieprawdziwe bzdury o seksualizacji dzieci czy ideologii gender. Znamy tę stronę aż za dobrze. Jako posłanka z Małopolski znam także działalność pani kurator z innej strony. Po każdym tego typu jej występie przychodzą do mnie młode osoby, nastolatki i ich rodzice przerażeni tym, co pisze i mówi pani kurator. Nastolatki zbierają podpisy pod petycją z prośbą o jej odwołanie, organizują protesty, a ich rodzice składają skargi do wojewody.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#DariaGosekPopiołek">Ta krucjata przeciwko dzieciom i rodzicom przybiera coraz żałośniejsze tony, tak jak ostatnie ściganie jednej ze szkół za udział w lekcji na temat konstytucji. To nie tylko ośmieszanie urzędu, ale też rejterada przed podstawowymi obowiązkami, bo zapewne łatwiej jest być gwiazdą na Twitterze czy w mediach społecznościowych, niż działać na rzecz uczniów czy uczennic bez względu na ich orientację, na ich tożsamość płciową czy poglądy.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#DariaGosekPopiołek">Chciałabym także zapytać pana ministra, skoro wiemy też, że pani kurator Nowak doskonale czuje się w funkcji inkwizytora, czy prawdą jest to, że olbrzymią część, prawie połowę, wszystkich toczących się wobec nauczycieli i nauczycielek w Polsce postępowań wszczęła właśnie pani kurator Nowak. Ile z nich jest tylko i wyłącznie sposobem na dyscyplinowanie małopolskich nauczycieli i nauczycielek, dyrektorów i dyrektorek? Ile z tych spraw kończy się umorzeniem w Ministerstwie Edukacji i Nauki?</u>
          <u xml:id="u-31.3" who="#DariaGosekPopiołek">Chciałabym także przypomnieć, że rodzice zgodnie z konstytucją mają prawo do zapewnienia dzieciom wychowania i nauczania moralnego i religijnego zgodnie ze swoimi przekonaniami. Nikt, żaden uczeń i żadna uczennica, nie może być zmuszany do uczestniczenia w praktykach religijnych. Pani kurator Nowak nie tylko nie podejmuje żadnych działań na rzecz wspierania tych rodziców i uczniów, którzy domagają się realizowania tego prawa, ale wprost działa na ich niekorzyść.</u>
          <u xml:id="u-31.4" who="#DariaGosekPopiołek">Czy szkoła szczująca na dzieci wychowywane przez dwie mamy, szkoła zmuszająca do praktyk religijnych, szkoła dyskryminująca ucznia geja czy osobę transpłciową, strasząca nauczycieli i nauczycielki dyscyplinarką, szkoła, w której kuratorka jest oficerem politycznym, inkwizytorem, jest szkołą, którą chce wprowadzić pan i pani kurator Nowak? Bo ludzie z przerażeniem patrzą na to, jak zaczyna wyglądać w Polsce system edukacji. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PiotrZgorzelski">Proszę pana ministra Przemysława Czarnka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PrzemysławCzarnek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie wiem, o jakim zmuszaniu do praktyk religijnych w szkołach pani mówi. Być może o takim samym, o jakim mówiła przed momentem pani Katarzyna Lubnauer, obrażając mnie, mój katolicyzm, obrażając duchownych w Polsce, nie mając pojęcia, zdaje się o tym — chyba że pani rzeczywiście jest wybitną specjalistką od katolicyzmu. To jest zresztą, panie marszałku, rzeczywiście specyfika tej strony sceny politycznej — mogą wychodzić, obrażać bezkarnie, ile chcą, rzucać inwektywy, obraźliwe hasła, a następnie mówią, że sami są obrażani, jak się tylko zwraca na to uwagę. Państwo, którzy wspieracie wydarzenia na ulicach miasta pełne wulgaryzmów, chamstwa, wypowiedzi absolutnie skandalicznych, i to z ust młodych ludzi, z ust również niektórych nauczycieli, mówicie, że jesteście obrażani? Wszyscy widzą, jak państwo obrażacie naszą stronę sceny politycznej, i nasze uwagi tylko i wyłącznie wynikające z interpretacji państwa wypowiedzi są…</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Proszę na temat, panie ministrze.)</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#PrzemysławCzarnek">…odpowiedzią, i to taką bardzo delikatną odpowiedzią, na obraźliwe tony i obraźliwe uwagi, które państwo od wielu, wielu lat już czynicie…</u>
          <u xml:id="u-33.3" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Lubnauer: Młodzież nie jest w stanie się bronić.)</u>
          <u xml:id="u-33.4" who="#PrzemysławCzarnek">…na ulicach miasta. Nie ma żadnego zmuszania do indoktrynacji… przepraszam, do praktyk religijnych w szkołach. To, co chcemy wprowadzić, a zatem powrócić do systemu religia albo etyka, to jest spowodowanie czegoś, co przed kilkunastoma laty było w polskich szkołach i dobrze funkcjonowało. Sytuacja, w której uczeń nie otrzymuje żadnych…</u>
          <u xml:id="u-33.5" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Szumilas: Tak, w 1961 r., panie ministrze.)</u>
          <u xml:id="u-33.6" who="#PrzemysławCzarnek">…informacji na temat systemu wartości, nie jest sytuacją dobrą. Nie jest też prawdą…</u>
          <u xml:id="u-33.7" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-33.8" who="#PrzemysławCzarnek">…Nie jest też prawdą…</u>
          <u xml:id="u-33.9" who="#PrzemysławCzarnek">Panie marszałku…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#PiotrZgorzelski">Przepraszam bardzo. Proszę pozwolić wypowiedzieć się ministrowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PrzemysławCzarnek">Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#PiotrZgorzelski">Był czas na zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PrzemysławCzarnek">Bardzo dziękuję panu marszałkowi za umożliwienie odpowiedzi na pytania.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#PrzemysławCzarnek">Otóż nie jest też prawdą, że do zawodu etyka będą mogły przygotowywać tylko uczelnie przez nas wskazane. To jest niemożliwe w systemie prawnym. Natomiast brakuje rzeczywiście kilkunastu tysięcy etyków w Polsce i dlatego w perspektywie kilku lat trzeba będzie dążyć do tego, ażeby ci etycy zostali wykształceni. Chcemy w różnych miejscach w kraju, bez względu na to, jakie to są uniwersytety, poprosić również rektorów o zorganizowanie tego rodzaju studiów podyplomowych, co nie oznacza, że inne ośrodki nie będą mogły tych studiów podyplomowych realizować. To jest zupełnie oczywiste, proszę również i w tym zakresie nie przekłamywać rzeczywistości.</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#PrzemysławCzarnek">Co do pani kurator Barbary Nowak, ustawa jednoznacznie wskazuje szereg funkcji, dokładnie 17, które kurator wykonuje. W moim przekonaniu pani kurator Barbara Nowak wykonuje te funkcje wzorowo, znakomicie, przykładając się niebywale do swojej pracy. Jest jednym z najlepszych kuratorów w Polsce, nie tylko dzisiaj, ale w ogóle w historii. Niektóre jej komentarze na Twitterze prywatnym mogłyby być delikatniejsze. Zwróciłem pani Barbarze Nowak uwagę na ostatni jej komentarz pod adresem władz Uniwersytetu Jagiellońskiego, na którym rzeczywiście dzieją się bulwersujące rzeczy, ale historia Uniwersytetu Jagiellońskiego, wspaniała, piękna, z której jesteśmy dumni, powoduje, że słów niektórych pod adresem tego uniwersytetu nie powinna używać również na Twitterze prywatnym. To jest jedyne zastrzeżenie, jakie mam do pani kurator Barbary Nowak, którą oceniam niezwykle wysoko jako kuratora oświaty, małopolskiego kuratora oświaty i dziękuję jej za znakomitą współpracę.</u>
          <u xml:id="u-37.3" who="#PrzemysławCzarnek">Co do statystyk, o które pytała pani poseł, o tę liczbę postępowań dyscyplinarnych, które są wszczynane… to jest źle powiedziane, które przechodzą przez panią Barbarę Nowak, bo nie ona wszczyna postępowania dyscyplinarne, żeby było też jasne, ale jest organem, przez który wnioski o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego przechodzą, choćby wniosek pana burmistrza Dobczyc, który skierował taki wniosek w sprawie dyrektor szkoły w Dobczycach, która, jak wynika już z tych zastrzeżeń pokontrolnych po kontroli małopolskiego kuratora oświaty, dopuściła się szeregu nieprawidłowości. Więc to burmistrz skierował wniosek, pani kurator go opiniowała. Jeżeli już sam burmistrz Dobczyc twierdzi, że trzeba sprawdzić tę sytuację, to chyba pani widzi sama, że sytuacja rzeczywiście jest bardzo poważna. I nie jest to kwestia pani kurator Barbary Nowak, tylko kwestia niezgodnego z prawem postępowania — wedle stanu wiedzy, jaki mamy dzisiaj, bo postępowanie do końca wszystko wyjaśni — dyrektor szkoły w Dobczycach, która dopuściła do udziału dzieci w happeningu politycznym. Gdyby to było, wie pani, tylko mówienie o konstytucji, pewnie nikt by się tym szczególnie nie interesował, choć i na takie wydarzenia potrzebna jest zgoda rodziców, potrzebne jest zachowanie odpowiednich procedur, których tam nie zachowano, ale tam nie było mowy tylko o konstytucji, tylko tam był po prostu happening polityczny, opozycyjny. Krótko mówiąc, te statystyki przedstawię pani poseł, jeśli pani poseł sobie życzy, pisemnie, żeby to podsumowanie rzeczywiście było absolutnie rzetelne. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-37.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#PiotrZgorzelski">Pytanie teraz zada pan poseł Maciej Gdula.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#MaciejGdula">Panie Marszałku! Panie Ministrze! No, jestem naprawdę bardzo zdziwiony, że chwali pan Barbarę Nowak. Jej działalność uderza w młodzież LGBT, jej wypowiedzi są nie tylko szeroko komentowane, co jest oczywiste i jakoś jednak optymistyczne, bo biorąc pod uwagę skalę oburzenia na jej wypowiedzi, widzę jakąś szansę na zmianę. Pan jednak wsparł jej wypowiedź tak naprawdę dotyczącą Uniwersytetu Jagiellońskiego i skierował tam pismo domagające się wyjaśnień w sprawie ankiety, którą przygotował uniwersytet, badając dyskryminację, z jaką być może na uczelni spotykają się osoby o innej orientacji seksualnej. I w związku z tym mam pytanie, bo mam wrażenie, że państwo tworzą taki tandem pogardy, starają się cały czas znaleźć nowe sposoby na obrażanie osób LGBT. Zapytałem premiera, ale teraz chcę zapytać pana: Czy pójdzie pan na szkolenie antydyskryminacyjne? Myślę, że po przebyciu tego szkolenia będzie pan miał trochę więcej wrażliwości…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#PiotrZgorzelski">Czy można prosić o ciszę tutaj w sekretariacie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#MaciejGdula">…i spojrzy na sytuację osób LGBT z innej perspektywy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#PiotrZgorzelski">Czy mogę prosić o ciszę tutaj poniżej, w sekretariacie? To przeszkadza posłowi w wypowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PrzemysławCzarnek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowny Panie Pośle! Istotnie skierowałem pismo do pana rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego w sprawie ankiety, która została tam przygotowana dla studentów, z pytaniem o podstawy prawne wyodrębniania innych płci aniżeli kobieta i mężczyzna. Nie ma takich podstaw prawnych w prawie polskim. Z tego punktu widzenia działalność wywołuje szereg kontrowersji. Uzyskałem odpowiedź pana rektora w dniu wczorajszym, za tę odpowiedź bardzo serdecznie panu rektorowi dziękuję. Nie wskazała ona żadnych podstaw prawnych tego działania. Wskazała na to, że ankieta jest elementem badania naukowego. Ja to przyjmuję do wiadomości, aczkolwiek jeszcze raz powtarzam, że nie ma w Polsce podstaw prawnych do tego, aby wyodrębnić inną płeć aniżeli kobieta i mężczyzna. To jest tyle, co w tej sprawie zrobiłem, żeby wyjaśnić całą rzecz, która ma miejsce na Uniwersytecie Jagiellońskim, której nie popieram i z którą się nie zgadzam.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#PrzemysławCzarnek">Co do działania antydyskryminacyjnego i szkoleń antydyskryminacyjnych z chęcią je przeprowadzę, zapraszam pana posła na te szkolenia. Myślę, że panu się rozjaśni sytuacja i zrozumie pan, co to znaczy równość i co to znaczy dyskryminacja, bo państwo to absolutnie, można powiedzieć, zdecydowanie nadinterpretowujecie — to najdelikatniejsze określenie — i fetyszyzujecie. Jeśli pan sobie życzy, takie szkolenia mogę przeprowadzić. Serdecznie pana na to szkolenie zapraszam. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-43.3" who="#komentarz">(Poseł Maciej Gdula: To rozumiem, że razem pójdziemy, tak?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#PiotrZgorzelski">No właśnie, nie zrozumiałem, czy pan minister idzie na to szkolenie czy nie.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#komentarz">(Poseł Maciej Gdula: Właśnie, panie ministrze, czy odbędziemy je razem?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PrzemysławCzarnek">Nie, ja chcę przeprowadzić, zapraszam pana posła.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#komentarz">(Poseł Maciej Gdula: Nie, nie, nie. Panie ministrze, nie, nie, nie. Ja z panem bardzo chętnie pójdę na szkolenie. Umówmy się.)</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#PrzemysławCzarnek">Ale ja je panu…</u>
          <u xml:id="u-45.3" who="#komentarz">(Poseł Maciej Gdula: Nie, nie, nie. Ja chcę, żeby je przeprowadzili specjaliści.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan minister chce odpowiedzieć na pytanie, czy pójdzie na szkolenie antydyskryminacyjne?</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#komentarz">(Poseł Maciej Gdula: Usiądę z panem ministrem w ławce, bardzo chętnie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#PrzemysławCzarnek">Panie pośle, jako konstytucjonalista i naukowiec zajmowałem się równością i dyskryminacją w swoich pracach naukowych, dlatego mam pełne kompetencje do tego, żeby takie szkolenie przeprowadzić. I jeśli pan sobie życzy, to je przeprowadzę i pana na nie zapraszam. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#PiotrZgorzelski">Kolejna tura pytań.</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#PiotrZgorzelski">Jako pierwszy pytanie zada pan poseł Waldemar Andzel.</u>
          <u xml:id="u-48.3" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#WaldemarAndzel">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Po kilku miesiącach intensywnych prac, wielogodzinnych spotkaniach i negocjacjach została podpisana umowa dotycząca transformacji sektora górnictwa kamiennego. Udało się uzyskać konsensus w kwestii bezpieczeństwa energetycznego Polski i ochrony pracowników kopalń. Za transformacją energetyczną podążać będą przekształcenia całych regionów Polski, w tym Śląska.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#WaldemarAndzel">Chciałbym dowiedzieć się: Jakie są podstawowe założenia umowy społecznej dla Śląska? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#PiotrZgorzelski">Jako drugi w tej turze pytań pytanie zada pan poseł Grzegorz Matusiak.</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#PiotrZgorzelski">Przepraszam, panie pośle, proszę włączyć mikrofon albo podejść do trybuny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#GrzegorzMatusiak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#GrzegorzMatusiak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Moje pytanie dotyczy przede wszystkim braci górniczej i jej przyszłości. Ze względu na to, że reforma górnictwa jest nieunikniona, wiele rodzin górniczych żyjących na Śląsku z obawą patrzy w przyszłość, a szczególnie rodzin. Dzisiaj sytuacja dla nich jest trochę taka niestabilna, w związku z tym wiele pytań, które wpływają do naszych biur poselskich, przede wszystkim dotyczy tego, czy te reformy, które będą nieuniknione, ochronią część górnictwa.</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#GrzegorzMatusiak">Mam też pytanie dotyczące Jastrzębskiej Spółki Węglowej: Czy reforma restrukturyzacji górnictwa będzie wpływać stabilnie na funkcjonowanie Jastrzębskiej Spółki Węglowej? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę, aby na zadane pytania odpowiedział teraz pan minister Artur Soboń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#ArturSoboń">Panie Marszałku! Państwo Posłowie! Myślę, że podpisanie umowy społecznej ze stroną społeczną w maju tego roku jest wydarzeniem historycznym, bo jest to wydarzenie, które nie tylko wieńczy wielomiesięczne rozmowy, które odbywały się w stałym dialogu ze stroną społeczną, zarówno na posiedzeniach plenarnych, jak i w grupach eksperckich, dotyczące pomocy publicznej czy tzw. czystych technologii węglowych, ale także w samych spółkach, w pięciu grupach górniczych pracowały zespoły zajmujące się kwestiami socjalnymi, pomocowymi i związanymi z zabezpieczeniem społecznym pracowników i likwidacją samych jednostek. Wypracowane zostały uzgodnienia, które na koniec dnia stały się elementem umowy społecznej wraz z załącznikami, kompleksowej umowy społecznej, która reguluje kwestie likwidacji górnictwa w Polsce do roku 2049.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#ArturSoboń">Ta likwidacja oparta jest o uzgodniony społecznie harmonogram, ale także instrumenty pomocy publicznej, które powinny zostać uruchomione przy tego rodzaju procesie. To są instrumenty, które już górnicy znają, bo jest to przede wszystkim instrument kosztów nadzwyczajnych, kosztów, które są niezbędne po to, aby likwidować majątek, aby likwidować poszczególne jednostki, ale także po to, aby w przypadku, w którym są tam pracownicy, mieli oni zapewnione jednorazowe odprawy pieniężne czy wcześniejsze świadczenia emerytalne. Takie instrumenty są w polskim górnictwie znane. Te instrumenty również będą w nowym systemie wsparcia. Dodatkowym instrumentem na wzór niemiecki jest subsydiowanie zdolności do redukcji produkcji. Ta zdolność do redukcji produkcji jest rozpisana na poszczególne lata i systematycznie produkcja węgla w Polsce będzie malała. To oczywiście wiąże się z tym, iż państwo w ten sposób uruchamiać będzie pomoc publiczną, aby do tych zdolności redukcji produkcji dopłacać, aby zapewnić stabilność finansową poszczególnych kopalń, poszczególnych spółek.</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#ArturSoboń">Spółki objęte systemem wsparcia to są spółki Tauron Wydobycie, Węglokoks Kraj oraz Polska Grupa Górnicza. Lubelski Węgiel Bogdanka i Jastrzębska Spółka Węglowa nie są dzisiaj objęte tym systemem wsparcia i nie są częścią wniosku złożonego do Komisji Europejskiej o pomoc publiczną. To są spółki, które działają na giełdzie, spółki rynkowe, które prowadzą swoją działalność na zasadach rynkowych, produkując i węgiel energetyczny, i — przede wszystkim w przypadku Jastrzębskiej Spółki Węglowej — węgiel koksowy, którego dzisiaj dotyczy ważna część polityki europejskiej jako pierwiastka krytycznego dla przemysłu.</u>
          <u xml:id="u-53.3" who="#ArturSoboń">Jeśli będzie sytuacja, która wymagałaby zmiany wniosku i dołączenia do systemu również jednostek, które znajdują się w tych spółkach, będziemy o tym ze stroną społeczną rozmawiać. To jest jeden z zapisów umowy. Sama umowa oczywiście nie obejmuje wyłącznie kwestii likwidacji sektora górnictwa węgla kamiennego w Polsce i wszystkich instrumentów pomocowych z tym związanych, ale także pokazuje przyszłość terenów pogórniczych, przede wszystkim Śląska, wskazuje i kierunki rozwoju, i możliwe instrumenty wsparcia, i nowe rozwiązania, które będą proponowane przez stronę społeczną, takie jak fundusz transformacji Śląska i projekty inwestycyjne, np. fabryka samochodów w Jaworznie, które chcemy wspólnie realizować.</u>
          <u xml:id="u-53.4" who="#ArturSoboń">Jest oczywiście także załącznik dotyczący inwestycji oraz kwestii współpracy z gminami górniczymi i firmami okołogórniczymi. Te załączniki są tylko sygnałem, wskazują kierunek dalszych prac, bo one oczywiście muszą być o wiele bardziej rozbudowane, to muszą być programy, które wykorzystają wszystkie środki, które można wykorzystać, po to aby ta transformacja wokół samego górnictwa, wokół tych spółek, które są dzisiaj kontrolowane przez Skarb Państwa, mogła być wykorzystana do zmiany funkcji gospodarczych tych podmiotów i aby wykorzystać w pełni ich kompetencje. Pozostajemy w takim dialogu. Chcę też powiedzieć, że strona społeczna w przypadku umowy społecznej dla górnictwa węgla kamiennego w Polsce to nie tylko wszystkie centrale związków zawodowych, ale także przedstawiciele samorządów, którzy tę umowę podpisali. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-53.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#PiotrZgorzelski">Panie ministrze, bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#PiotrZgorzelski">Drugie pytanie zada pan poseł Krzysztof Janusz Kozik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#KrzysztofJanuszKozik">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#KrzysztofJanuszKozik">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Chciałbym zadać pytanie dodatkowe dotyczące relacji z Komisją Europejską i w związku z tym, że jest to niezbędne uzgodnienie, chciałbym się dowiedzieć, na jakim etapie jest złożenie wniosku notyfikacyjnego do Komisji Europejskiej. Chciałbym również zapytać, czy będą wspierane czyste technologie zmniejszające emisję CO2 do środowiska, które, jak myślę, są spójne z polityką klimatyczną Unii Europejskiej. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę pana ministra Sobonia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#ArturSoboń">Tak, chcemy realizować projekty, które są projektami tzw. czystych technologii węglowych, czy to technologii zeroemisyjnych, czy niskoemisyjnych, choćby takich jak błękitne paliwo czy błękitny węgiel, ale także związanych z wychwytywaniem dwutlenku węgla, np. z produkcją syngazu z węgla, przy czym to są inwestycje, które muszą być realizowane w ramach wsparcia środkami krajowymi. Nie ma możliwości, aby były one w jakikolwiek sposób wspierane środkami europejskimi.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#ArturSoboń">Natomiast jeśli chodzi o wniosek notyfikacyjny do Komisji Europejskiej, to jest to dopiero przed nami, bo w tej chwili złożyliśmy wniosek prenotyfikacyjny, czyli formę już konkretnej propozycji systemu wsparcia, ale w mniej formalny sposób. Prowadzę z Komisją Europejską w tej chwili takie rozmowy, zakończy się to, myślę, w przeciągu 2 miesięcy złożeniem już właściwego wniosku notyfikacyjnego. W tym dialogu, w którym jesteśmy z Komisją, ustalimy te parametry, które będą podstawą docelowego wniosku, tak aby już skutecznie, formalnie przeprowadzić proces notyfikacji.</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#ArturSoboń">W związku z tym, że ten instrument w postaci subwencji, jeśli chodzi o redukcję zdolności produkcji, nie ma dzisiaj umocowania prawnego innego niż wprost w traktacie, chcemy stworzyć odpowiedni mechanizm prawny. Do tego potrzebny jest opracowany system, ten system zaproponowaliśmy, zaproponowaliśmy też Komisji Europejskiej dokładne plany operacyjne każdej jednostki produkcyjnej. Te plany mają obiektywne wskaźniki, obiektywne KPI, które będą pokazywały, w jaki sposób te jednostki będą pracowały według harmonogramu, który przyjęliśmy. I jeśli wypracujemy z Komisją wspólne zasady co do możliwości uregulowania tego w polskim prawie i zgodności z prawem europejskim, z zasadami pomocy publicznej, przystąpimy do procesu notyfikacji. Chcielibyśmy to zrobić jak najszybciej, chcielibyśmy to zrobić jeszcze w tym roku, tak aby ten system wsparcia uruchomić od roku 2022, bo jak wiemy, sytuacja rynkowa, sytuacja biznesowa spółek górnictwa węgla kamiennego w Polsce, w szczególności tych spółek, które dzisiaj działają na rynku węgla energetycznego, jest… powiedzieć: zła to nic nie powiedzieć. Więc ten system jest konieczny. Mam też skądinąd nadzieję, że w tej kwestii Wysoka Izba będzie zgodna i będziemy pracować wspólnie. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#PiotrZgorzelski">Przystępujemy do kolejnej serii pytań.</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#PiotrZgorzelski">Teraz jako pierwszy pytanie zada pan poseł Adam Szłapka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#AdamSzłapka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Afera z wyciekiem prywatnych maili ministra Dworczyka to jest bardzo poważna sprawa i nie można jej w żaden sposób bagatelizować, tak jak dokładnie teraz robi ten rząd. W związku z tym trzeba odpowiedzieć w sposób autentycznie jawny na wszystkie pytania, które się w tej sprawie nasuwają.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#AdamSzłapka">Czy osoby, których ta afera dotyczy — w tym przypadku już na pewno minister Dworczyk, premier Morawiecki, rzecznik rządu — zostały przesłuchane czy bardziej została przeprowadzona z nimi rozmowa w celu wykluczenia możliwości szantażu, po to żeby powiedzieć, jakie treści w tych mailach się pojawiają?</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#AdamSzłapka">Czy ABW zbadało zasięg wycieku? Ile osób korespondowało na tej prywatnej skrzynce z panem ministrem Dworczykiem, jakie to były osoby i jakie pełniły funkcje oraz jaka była treść tych rozmów? To jest właśnie fundamentalna sprawa, żeby zbadać, jak to jest groźne z punktu widzenia bezpieczeństwa państwa.</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#AdamSzłapka">Czy została zbadana skala zjawiska korzystania z prywatnych skrzynek mailowych w pracy służbowej w rządzie? Bo to jest patologia i z tym trzeba walczyć. Najprawdopodobniej jest tak, że pół tego rządu korzystało w sprawach służbowych z prywatnych skrzynek mailowych.</u>
          <u xml:id="u-59.4" who="#AdamSzłapka">I jeszcze jedna ważna sprawa. Skoro premier jednoznacznie stwierdził, że polski rząd został zaatakowany przez obce służby, to czy w tej sprawie zostały podjęte jakieś działania? Czy został wezwany ambasador do Ministerstwa Spraw Zagranicznych?</u>
          <u xml:id="u-59.5" who="#AdamSzłapka">I na koniec: tej afery by nie było, gdyby ministrowie i członkowie tego rządu z premierem na czele nie bali się ministra Kamińskiego i tego, że on ich podsłuchuje. Po co budować systemy bezpieczeństwa za miliony złotych, jeśli wy się boicie tego, że słucha was i przegląda waszą pocztę minister Kamiński? Zlikwidowaliście w zasadzie politykę zagraniczną, a teraz tylko dlatego, żeby kontynuować i prowadzić jakieś rozgrywki partyjne, jesteście w stanie narazić bezpieczeństwo Polski, bo się boicie, że w rozgrywkach partyjnych minister Kamiński będzie zbierał na was haki. To jest najpoważniejszy zarzut dla tego rządu.</u>
          <u xml:id="u-59.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#PiotrZgorzelski">W międzyczasie, kiedy pan rozpoczął zadawanie pytania, zorientowaliśmy się, że nie ma na sali pana ministra. Wobec tego umówmy się tak, że jeżeli pan minister wróci, a pan poseł będzie miał ochotę powtórzyć swoje pytanie, to będzie taka możliwość.</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Aha, dobrze.)</u>
          <u xml:id="u-60.3" who="#PiotrZgorzelski">A teraz, żeby nie tracić czasu, przystąpilibyśmy do kolejnych pytań, zawieszając tę serię do przyjazdu pana ministra Cieszyńskiego.</u>
          <u xml:id="u-60.4" who="#PiotrZgorzelski">I proszę, żeby jako pierwszy zadał pytanie pan poseł Andrzej Gawron.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#AndrzejGawron">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Baltic Pipe to inwestycja strategiczna. To 10 mld m3 gazu ziemnego, który po zakończeniu budowy gazociągu będzie mógł być dostarczany na terenie Polski, co stworzy realną możliwość dywersyfikacji tego paliwa. Jak słyszymy, ostatnio pojawiły się niepokojące informacje o tym, że termin zakończenia budowy gazociągu, czyli październik 2022 r., jest zagrożony. Oczywiście wiąże się to również z zakończeniem kontraktu jamalskiego na dostawy gazu z Federacji Rosyjskiej. A więc jest to tym bardziej istotne, żeby te terminy, które zostały przez wykonawców zaplanowane, zostały dotrzymane.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#AndrzejGawron">Panie Ministrze! Mam takie pytanie: Czy te informacje, które docierają do nas z Danii, o tym, że właśnie na tym lądowym odcinku w Danii są problemy, bo operator, duńska spółka, ma pewne zastrzeżenia środowiskowe… Czy udało się te problemy pokonać? Jakie zostały podjęte działania? I czy właśnie ten termin, który jest wyznaczony na październik 2022 r., nie jest zagrożony? Niestety wpisuje się w to również stanowisko Stanów Zjednoczonych, które trochę wycofały się z sankcji na Nord Stream. A więc cała ta globalna sytuacja sprawia, że dla nas jest bardzo istotne, aby z końcem 2020 r. ten gaz popłynął i żebyśmy mieli mocne argumenty w negocjacji z Rosjanami. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę teraz o odpowiedź na zadane pytanie pana ministra Piotra Naimskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#PiotrNaimski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dziękuję bardzo za to pytanie. Baltic Pipe to jest projekt, który realizujemy, można powiedzieć, już od 6 lat i po tych 6 latach mogę powiedzieć Wysokiej Izbie, że projekt jest realizowany zgodnie z przyjętym 6 lat temu harmonogramem. Projekt, czyli gazociąg, cała trasa przesyłowa z szelfu norweskiego poprzez Danię, pod Morzem Bałtyckim, z połączeniem do polskiego systemu przesyłowego — cała ta trasa będzie ukończona 1 października 2022 r., czyli w przyszłym roku.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#PiotrNaimski">Prowadzone są w tej chwili intensywne prace na wszystkich odcinkach tej trasy. Podmorski gazociąg, który łączy norweski system przesyłowy na szelfie norweskim z Danią, jest już ułożony. Na terenie Danii — to jest odcinek 210 km — prace są prowadzone w wielu miejscach. Za pracę i całą konstrukcję na terenie Danii odpowiedzialny jest inwestor, operator duńskiego systemu przesyłowego Energinet. To jest odpowiednik naszego operatora Gaz-System w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-63.2" who="#PiotrNaimski">Podmorski odcinek na dnie Morza Bałtyckiego zacznie być układany niebawem, w ciągu kilku tygodni. Harmonogram przewiduje, że jesienią tego roku ten odcinek o długości 275 km będzie ułożony.</u>
          <u xml:id="u-63.3" who="#PiotrNaimski">To oczywiście nie znaczy, że on już będzie czynny, dlatego że konieczne są jeszcze prace związane z jego sprawdzaniem, testowaniem, napełnienie gazem. Jednym słowem: będzie on częścią całej trasy przesyłowej w przyszłym roku. Na terenie Polski budowane są trzy nowe tłocznie i te prace też postępują tak, jak przewidziano. Rury, które są zakupione i przygotowane do ułożenia na dnie Bałtyku, są już w dyspozycji inwestora, są gotowe.</u>
          <u xml:id="u-63.4" who="#PiotrNaimski">Jeżeli chodzi o ten problem, o którym pan poseł wspomniał w pytaniu, czyli problem z władzami środowiskowymi i administracją ochrony środowiska w Danii, to rzecz miała się następująco: 31 maja duńska odwoławcza komisja do spraw środowiska i żywności cofnęła pozwolenie środowiskowe wydane dla Energinetu w roku 2019. Chodzi o siedliska myszy i nietoperzy, które zostały zidentyfikowane na trasie budowanego już — w tej chwili ta budowa jest bardzo zaawansowana — gazociągu. W wyniku prowadzonych rozmów i wyjaśnień udzielonych przez Energinet duńskiej administracji środowiskowej, a także porozumienia, które zostało zawarte, Energinet potwierdził termin ukończenia tego odcinka na terenie Danii w przyszłym roku, tak jak przewidywano. Wznowiono już prace, są one w toku. Duńska agencja do spraw środowiska zezwoliła na wznowienie prac prowadzonych przez Energinet we wszystkich obszarach, gdzie tych siedlisk myszy i nietoperzy nie zidentyfikowano. W odniesieniu do tych obszarów będzie w najbliższej przyszłości wydane pozwolenie uzupełniające, ale nie wpłynie to na cały harmonogram prac nad inwestycją.</u>
          <u xml:id="u-63.5" who="#PiotrNaimski">Tak że na zakończenie chciałbym powiedzieć, że strategiczny projekt, który prowadzimy, doprowadzi do tego, że z końcem przyszłego roku, 2022 r., będziemy mieli możliwość przesyłania gazu do Polski z norweskiego shelfu gazociągiem Baltic Pipe, tak jak przewidziano. Kontrakt jamalski, który wygasa z końcem przyszłego roku, 2022 r., będzie zastępowany przez PGNiG, który jest za to odpowiedzialny, dostawami z shelfu norweskiego i z terminala w Świnoujściu, który także rozbudowujemy i który będzie na to gotowy, a dzisiaj pełni już funkcję operacyjną. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-63.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#PiotrZgorzelski">Drugie pytanie zada pan poseł Jerzy Paul.</u>
          <u xml:id="u-64.2" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-64.3" who="#PiotrZgorzelski">Proszę włączyć mikrofon.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#JerzyPaul">Teraz jest.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#JerzyPaul">Panie Ministrze! Bardzo się cieszę z powodu zapewnienia, że gazociąg Baltic Pipe będzie ukończony w terminie zakładanym na początku tej inwestycji, czyli pod koniec 2022 r., co dla naszego kraju jest bardzo ważne, bo — wiadomo — nie będziemy wtedy uzależnieni od innych, nie zawsze nam sprzyjających, dostawców.</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#JerzyPaul">Ale mam takie pytanie: Czy będzie techniczna możliwość przesyłania tego gazu do innych krajów? Czy będziemy mogli jeszcze zarabiać tak jakby na pośrednictwie, czy będziemy tylko końcowym odbiorcą tego gazu? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#PiotrZgorzelski">I proszę pana ministra o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#PiotrNaimski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Pośle! Tak, ten gazociąg Baltic Pipe jest elementem strategii dywersyfikacji źródeł, czyli zróżnicowania źródeł i kierunków, jeżeli chodzi o dostawy gazu do Polski. Równocześnie budujemy interkonektory, które polski system gazowy połączą z sąsiadami. Jednym z nich jest interkonektor, który połączy nas ze Słowacją. Drugim jest interkonektor, który połączy nas z Litwą. I po uruchomieniu — a będzie to w przyszłym roku, obydwa interkonektory będą gotowe — będzie możliwość przesyłania gazu także do sąsiadów. To zależy od tego, czy będzie zapotrzebowanie, czy będzie taka chęć. Tak dla zobrazowania tego, co robimy, powiem, że przepustowość tego gazociągu na granicy polsko-słowackiej wynosi ponad 5 mld m3 gazu. To jest mniej więcej tyle gazu, ile zużywa Republika Słowacka rocznie. W związku z tym, gdyby porównać te liczby, to widać, że jeśli Słowacy chcieliby zmienić w 100% kierunek zaopatrzenia, to mogliby rozpatrzeć kwestię zaopatrzenia w gaz przez Polskę. Równocześnie uwzględniliśmy w strategii rozbudowanie możliwości na granicach naszego systemu, jednostka pływająca w Gdańsku też jest projektowana, jej użycie będzie możliwe już w 2027 r. Jej możliwości będą dostosowane zarówno do zapotrzebowania na gaz w Polsce, jak i ewentualnie do zapotrzebowania na gaz u sąsiadów. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Ale ministra Cieszyńskiego nie ma.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#PiotrZgorzelski">Przechodzimy do kolejnej serii pytań.</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#PiotrZgorzelski">Jako pierwszy pytanie zada pan poseł Waldemar Sługocki.</u>
          <u xml:id="u-68.3" who="#PiotrZgorzelski">Ministra Cieszyńskiego nie ma nadal, natomiast osoba, która odpowie na pytania panów posłów Sługockiego i Marka Sowy, pan minister Sebastian Skuza, jest.</u>
          <u xml:id="u-68.4" who="#PiotrZgorzelski">To proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-68.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie działa.)</u>
          <u xml:id="u-68.6" who="#PiotrZgorzelski">Prosimy o skorzystanie z opcji mikrofonowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#WaldemarSługocki">Raz, dwa, raz. Jest. Dobrze. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#WaldemarSługocki">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Mamy bardzo zasadnicze i fundamentalne pytanie w sprawie, która niepokoi nas nie tylko jako polityków Platformy Obywatelskiej, osoby, którym samorząd terytorialny w Polsce jest niezwykle bliski, ale też nas przede wszystkim jako mieszkańców określonych wspólnot terytorialnych.</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#WaldemarSługocki">Chcę zapytać pana ministra o Nowy Ład i proponowane tam zmiany, zmiany, które w naszej opinii są bardzo ważne, istotne z punktu widzenia życia Polek i Polaków, bo są związane ze zmianami progów podatkowych, ale te zmiany, panie ministrze, są niezwykle groźne z punktu widzenia funkcjonowania samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-69.3" who="#WaldemarSługocki">Doskonale pan wie, że obniżka wpływów pochodzących właśnie z tychże zmian podatkowych spowoduje zmniejszenie wpływów do budżetu państwa w kwocie pomiędzy, jak szacujecie także państwo, 20 a 22 mld zł polskich w skali jednego roku budżetowego. To oznacza, że ok. 50% tych środków nie trafi do jednostek samorządu terytorialnego, bo wiemy, że ok. 50% tychże wpływów trafia do poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego. Oznacza to, że jest to kolejna zmiana, którą rząd Prawa i Sprawiedliwości proponuje i która uszczupla wpływy do budżetu tychże jednostek samorządu terytorialnego. Prezydenci miast średniej wielkości szacują, że będzie to ubytek w skali ok. 2,5 tys. zł w przypadku jednej osoby. W 2019 r. wprowadziliście państwo zmiany, które wprowadziły zerową stawkę podatkową dla osób do 26. roku życia. Wówczas także te wpływy do budżetów jednostek samorządu terytorialnego zostały uszczuplone.</u>
          <u xml:id="u-69.4" who="#WaldemarSługocki">Proszę zwrócić uwagę, panie ministrze, na bardzo nieuczciwą retorykę i bardzo nieuczciwy przekaz, jaki państwo serwujecie Polkom i Polakom, bo z jednej strony mówicie, że dbacie o dochody Polek, Polaków, polskich rodzin, ale z drugiej strony proszę zwrócić uwagę, panie ministrze, że jednostki samorządu terytorialnego pozbawione takich dochodów będą musiały szukać dochodów w innych częściach, de facto zwiększając opłaty, które obciążą poszczególnych obywateli jednostek samorządu terytorialnego. Tylko że w swej retoryce powiecie państwo, że to przecież nie wasza decyzja, że to jest decyzja poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego. Ale ta decyzja będzie wywołana właśnie tymi zmianami.</u>
          <u xml:id="u-69.5" who="#WaldemarSługocki">Wiem, że jest mowa, bo to też zapowiadał pan premier Morawiecki, o subwencji inwestycyjnej, która ma wynieść ok. 13 mld zł i ma być przyznawana według przygotowanego przez państwa algorytmu.</u>
          <u xml:id="u-69.6" who="#WaldemarSługocki">A zatem stawiam bardzo ważne pytanie w imieniu wszystkich polskich jednostek samorządu terytorialnego i szczebla podstawowego — myślę o gminach — i szczebli powiatowego i wojewódzkiego. Czy faktycznie proponujecie państwo subwencje, jaka będzie jej wysokość i jaki algorytm, panie ministrze?</u>
          <u xml:id="u-69.7" who="#WaldemarSługocki">Ale także chciałbym, żeby zwrócił pan uwagę na jedną ważną rzecz. Zdaniem absolutnej większości polskich samorządowców samorząd w kontekście tych zmian, które państwo proponujecie, i braku subwencji, braku wyrównania tych utraconych środków staje się samorządem dystrybucyjnym, z samorządu kreatywnego, który miał instrumenty, który mógł w sposób autonomiczny prowadzić kreatywną, odpowiedzialną politykę odpowiadającą wyzwaniom lokalnych wspólnot, stanie się samorządem stagnacyjnym. W jaki sposób i czy chcecie państwo te utracone środki jednostkom samorządu terytorialnego zrekompensować? To jest moje pytanie w imieniu samorządów w Polsce. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę pana ministra Sebastiana Skuzę o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#SebastianSkuza">Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! To, że jednostki samorządu terytorialnego są istotnym filarem sektora finansów publicznych, nie ulega wątpliwości. Myślę, że działania Rady Ministrów i Sejmu w okresie pandemii potwierdzały, że jest tutaj duże zainteresowanie i dbałość o jednostki samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#SebastianSkuza">Mogę powiedzieć, że jednostki samorządu terytorialnego zakończyły rok 2020 nadwyżką w wysokości 5,7 mld przy planowanym deficycie w wysokości 21,2 mld. Nie ograniczały również wydatków inwestycyjnych, które wyniosły ok. 49 mld zł, czyli był to poziom porównywalny do poziomu z roku 2019. Wypracowały również nadwyżkę operacyjną w wysokości 21,4 mld zł. Po I kwartale jednostki samorządu terytorialnego mają nadwyżkę w wysokości ok. 14,7 mld. Co do kwestii ubytku dochodów to zwracam uwagę, że toczą się intensywne prace, żeby złagodzić skutki spadku dochodów jednostek samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-71.2" who="#SebastianSkuza">Chciałem powiedzieć, że w dniu jutrzejszym będzie spotkanie strony samorządowej z przedstawicielami Banku Gospodarstwa Krajowego. Wczoraj na posiedzeniu komisji wspólnej rządu i samorządu pan minister Paweł Szefernaker zapowiedział takie spotkanie. Tam będzie prezentowana problematyka inwestycji strategicznych z wykorzystaniem podmiotów Banku Gospodarstwa Krajowego w zakresie części zarówno inwestycyjnej, projektowej, jak i kapitałowej.</u>
          <u xml:id="u-71.3" who="#SebastianSkuza">To, co powiedział w pytaniu pan poseł: tak, rzeczywiście pracujemy nad kwestią subwencji inwestycyjnych. Była taka inicjatywa zespołu pana senatora Frankiewicza, ale jak najbardziej zgadzamy się, że oprócz tego wsparcia inwestycyjnego, które już nastąpiło i jeszcze nastąpi, niezwykle istotną sprawą są kwestie związane z wydatkami bieżącymi, ze stroną bieżącą. Jak najbardziej mogę z tego miejsca zapewnić, że wraz z Nowym Ładem, jeżeli projekty ustaw podatkowych Nowego Ładu pojawią się z oszacowaniem skutków regulacji, przedstawimy rozwiązania, może jeszcze nie projekt, ale takie założenia, żeby te ubytki skompensować. Mogę zapewnić, że to wzmocnienie jednostek samorządu terytorialnego nastąpi jeszcze w tym roku. Mogę dać takie zapewnienie. Mówię nie tylko i wyłącznie o stronie inwestycyjnej. Mówię o stronie wydatków bieżących.</u>
          <u xml:id="u-71.4" who="#SebastianSkuza">Pracujemy również w ramach zespołu finansów samorządowych w komisji wspólnej rządu i samorządu nad docelowym systemem finansowania dochodów samorządu terytorialnego. Przedstawiliśmy nasze założenia, których główną intencją jest uproszczenie pewnych przepływów, a także stabilizacja i przewidywalność dochodów jednostek samorządu terytorialnego. Jesteśmy tutaj w dialogu ze środowiskiem samorządowym. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#PiotrZgorzelski">Jako drugi pytanie zada pan poseł Marek Sowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#MarekSowa">Panie Ministrze! Panie Marszałku! Oczywiście przyjmuję te zapewnienia, ale trudno w nie wierzyć, ponieważ odnosimy się do państwa polityki od 6 lat, a jest to polityka mająca na celu przede wszystkim centralizację i odbieranie, że tak powiem, jakiejkolwiek swobody funkcjonowania samorządowi terytorialnemu. Tu nie chodzi o żadne jednostki, tu chodzi o wspólnoty — o wspólnoty ludzi tworzących gminy, powiaty czy województwa.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#MarekSowa">Jedyne, co pan konkretnie powiedział, to przyznał pan, że faktycznie samorządom na bazie zmian ustaw podatkowych zostanie odebrane 11 mld zł. W zamian za to prowadzicie rozmowy, żeby BGK wszedł kapitałowo na pewne inwestycje albo udzielił kredytów lub pożyczek. Przecież, panie ministrze, to nie jest żadna propozycja. Mówimy tutaj o dochodach własnych, o tym, aby samorządy mogły same decydować, mając do tego właściwe narzędzia, właściwe rozwiązania prawne. Cieszyłbym się, gdyby była ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, ale przyznam szczerze, że na horyzoncie jej w ogóle nie widzę, bo taka jest wasza dotychczasowa polityka.</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#MarekSowa">Proszę nie mówić, jaka jest nadwyżka w jednostkach samorządu terytorialnego za I kwartał, bo ona jest co roku. Taka jest specyfika wydatków w jednostkach samorządu terytorialnego, że wydatki inwestycyjne są głównie w III, IV kwartale roku. Przecież jak pan zabierze, weźmie poszczególne lata, co roku będzie miał pan analogiczną sytuację, bo w I kwartale są zatwierdzane budżety, są przygotowywane plany inwestycyjne, uruchamiane przetargi, a dopiero w kolejnych kwartałach mamy wydatki z tym związane. Dlatego ten I kwartał ma się do tego po prostu nijak. A państwo uderzacie w najważniejszego i największego inwestora publicznego, jakim są jednostki samorządu terytorialnego. Przez waszą politykę zapłacą za to właśnie mieszkańcy, bo to jest uderzenie w szczególności w tych najsłabszych, tam gdzie dochody i wynagrodzenia są dużo mniejsze. W większym stopniu stracą gminy wiejskie, które na bazie zapowiadanych rozwiązań praktycznie mogą utracić nawet 50% wpływów z podatku PIT. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#SebastianSkuza">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na początku chciałbym przedstawić pewne wyjaśnienie: jeżeli chodzi o ubytek dochodów bieżących, to jedynym ich zastąpieniem nie będzie rola Banku Gospodarstwa Krajowego, finansowanie przez Bank Gospodarstwa Krajowego. To chciałbym wyraźnie podkreślić i rozróżnić. Po drugie, Bank Gospodarstwa Krajowego będzie miał możliwość dokonywania wejść kapitałowych, to jest jedno, i to nie jest kwestia pożyczek. A drugi filar, który będzie omawiany w dniu jutrzejszym, to filar projektów. Również nie będzie to pomoc zwrotna dla jednostek samorządu terytorialnego, tylko po prostu finansowanie określonych projektów ze środków publicznych.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#SebastianSkuza">Oprócz tych działań, tego, można powiedzieć, filaru kapitałowego i inwestycyjnego myślimy również o wyrównaniu ubytków jednostkom samorządu terytorialnego z tytułu ubytku dochodów bieżących. Tak jak powiedziałem, mogę zapewnić, że to wsparcie nastąpi jeszcze w roku bieżącym.</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Trzymamy za słowo.)</u>
          <u xml:id="u-75.3" who="#SebastianSkuza">Proszę bardzo, jak najbardziej.</u>
          <u xml:id="u-75.4" who="#SebastianSkuza">Chciałem zwrócić uwagę na jeszcze jedną rzecz. Tak, rzeczywiście nadwyżka za I kwartał jest zawsze wysoka, ale w ubiegłym roku nadwyżka za cały rok wyniosła 5,7 mld przy de facto wydatkach majątkowych mniej więcej podobnych do tych z roku 2019. To było ok. 49 mld przy planowanym deficycie 21,2 mld. Mogę powiedzieć, że ogółem jednostki samorządu terytorialnego osiągnęły w roku 2020 dochody planowane przed pandemią. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#PiotrZgorzelski">Pytanie dodatkowe, króciutkie, bo wtedy było znaczne przekroczenie czasu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#WaldemarSługocki">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#WaldemarSługocki">Panie Ministrze! Jeszcze jedna ważna rzecz. Chciałbym zapytać, czy ta rekompensata utraconych dochodów bieżących w jednostkach samorządu terytorialnego będzie 1:1, bo mówiłem np. o tym, że 2,5 tys. stracą na mieszkańcu, takie wpływy, poszczególne miasta w Polsce. Poznań szacuje, że będzie to między 400 a 500 mln zł, to są potężne pieniądze. Mówi pan, panie ministrze, o tych kwestiach związanych z BGK, tylko proszę zwrócić uwagę. Nie bez kozery mówiłem, że samorząd terytorialny straci tę rolę podmiotu kreującego politykę, dlatego że jeżeli mówimy o BGK i o finansowaniu pewnych projektów, to rozumiem, że to będzie inwencja BGK. Tu chodzi o to, żeby samorząd terytorialny nie stracił tej swojej funkcji bycia blisko obywatela i odpowiadania na potrzeby lokalnej społeczności. Mam nadzieję, że z jednej strony będzie to rekompensata, panie ministrze, tego, co będzie konsekwencją Nowego Ładu. Ale też nie bez kozery wspomniałem o zwolnieniu osób do 26. roku życia z podatku dochodowego. I teraz pytanie: Czy także to macie państwo na horyzoncie?</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#WaldemarSługocki">Wreszcie ostatnia kwestia, bo z tego się szczególnie cieszę, o czym pan mówił. Mówił pan, panie ministrze, o tym, że pracujecie kompleksowo nad zmianą ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Moje pytanie jest takie, bo myślę, że obciążanie i dokładanie zadań jednostkom samorządu terytorialnego… Czy inaczej, bo państwo prowadzi oczywiście bardzo atrakcyjną dla obywateli Polski politykę…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#PiotrZgorzelski">Panie pośle, kończymy te pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#WaldemarSługocki">Kończę, kropka. …chociażby w tym zakresie, o którym rozmawiamy, ale przerzuca odpowiedzialność na jednostki samorządu terytorialnego. Czas skończyć z taką fikcją, trzeba wziąć odpowiedzialność za zmiany. Więc jeżeli samorządy stracą 11 mld zł, to proszę przekazać te pieniądze samorządom terytorialnym. A jeżeli pan mówi o nowym podejściu, to zwiększmy udział jednostek samorządu terytorialnego w PiT i CiT, przecież to nie jest takie trudne. Państwo ma tak wiele, panie ministrze, instrumentów, że te dochody zrekompensuje sobie w innych obszarach. Czy myślicie państwo o tym? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#PiotrZgorzelski">Na to pytanie już pan minister odpowie na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#PiotrZgorzelski">Natomiast pytam sekretariat jeszcze raz: Co z panem ministrem Cieszyńskim?</u>
          <u xml:id="u-80.3" who="#komentarz">(Poseł Tomasz Latos: Zajmuje się informatyzacją.)</u>
          <u xml:id="u-80.4" who="#PiotrZgorzelski">Pan minister jest w drodze i nie ma z nim kontaktu, więc jeżeli jest jakaś ważka przyczyna…</u>
          <u xml:id="u-80.5" who="#komentarz">(Poseł Tomasz Latos: Informatycznej.)</u>
          <u xml:id="u-80.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie marszałku…)</u>
          <u xml:id="u-80.7" who="#PiotrZgorzelski">Jeżeli jest jakaś ważka przyczyna, o której nie wiemy, to jeszcze jest to do wybaczenia. Natomiast jeżeli nie będzie jakiejś ważnej przyczyny, to będzie to objaw lekceważenia wobec Wysokiej Izby, bo obowiązkiem pana ministra jest być tutaj, a jego nieobecność może być…</u>
          <u xml:id="u-80.8" who="#komentarz">(Poseł Czesław Hoc: Na pewno jest poważna przyczyna.)</u>
          <u xml:id="u-80.9" who="#PiotrZgorzelski">Czy pan jest rzecznikiem prasowym Ministerstwa Zdrowia? Czy KPRM-u?</u>
          <u xml:id="u-80.10" who="#komentarz">(Poseł Czesław Hoc: A pan marszałek jest?)</u>
          <u xml:id="u-80.11" who="#PiotrZgorzelski">Więc ja warunkowałem, że być może jest ważna przyczyna, ja jej nie znam.</u>
          <u xml:id="u-80.12" who="#PiotrZgorzelski">Jeżeli pan poseł zna, to proszę powiedzieć, jaka jest przyczyna.</u>
          <u xml:id="u-80.13" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Panie marszałku, ale po co te nerwy?)</u>
          <u xml:id="u-80.14" who="#komentarz">(Głos z sali: No na pewno nie jest to lekceważenie.)</u>
          <u xml:id="u-80.15" who="#PiotrZgorzelski">Zatem podejmuję decyzję, aby pytanie drugie zadał pan poseł Olszewski.</u>
          <u xml:id="u-80.16" who="#PiotrZgorzelski">Dajemy szansę panu ministrowi na udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#PawełOlszewski">Szanowny Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Podzielam zdanie pana marszałka, że jest to wybitny przejaw lekceważenia Wysokiej Izby. Od 2005 r. jestem w Sejmie i nie przypominam sobie ani razu sytuacji, aby minister właściwy do odpowiadania na pytania w sprawach bieżących nie przybył bez usprawiedliwienia na posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#PawełOlszewski">Ale do meritum. Pan przewodniczący, pan poseł Szłapka, zadał wiele pytań odnośnie do działań Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego w związku z wyciekami maili. I wbrew temu, co dotychczas mówili przedstawiciele rządu i pan minister Dworczyk, te dokumenty, te materiały, które znajdowały się na skrzynkach pocztowych, które wyciekły, miały jednak w sensie rzeczywistym charakter niejawny. W momencie natomiast, w którym one tam były, jeszcze nie miały charakteru niejawnego, bowiem dopiero później powinna być nadana właściwa klauzula tajności, poufności wedle stopniowania. Natomiast, co jest niezwykle niebezpieczne, to pokazało, jaki jest proces decyzyjny w bardzo kluczowych sprawach dla państwa, również dla bezpieczeństwa państwa, nie mówiąc już o obronności i o informacjach odnośnie do naszej agentury poza granicami kraju. W normalnej rzeczywistości w stosunku do pana ministra Dworczyka powinno być wszczęte postępowanie kontrolne przez Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego w związku z faktem, iż taka sytuacja miała miejsce.</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#PawełOlszewski">Stąd moje pytanie i prosiłbym również o odpowiedź na piśmie, bowiem pana ministra Cieszyńskiego nie ma: Czy takowe postępowanie kontrolne zostało wszczęte? Tym bardziej że doświadczenie uczy, iż w historii za nic praktycznie odbierano poświadczenia bezpieczeństwa bez uzasadnienia, choćby panu ministrowi Wojtunikowi, panu płk. Duszy, pani mjr Magdalenie E. i wielu, wielu innym. Stąd prośba o udzielenie jednoznacznej odpowiedzi: Czy zostało wszczęte postępowanie kontrolne, a jeśli nie, to dlaczego, bądź czy jest planowane wszczęcie takiego postępowania lub odebranie poświadczenia bezpieczeństwa panu ministrowi Dworczykowi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę, aby sekretariat poinformował pana ministra, że oczekujemy odpowiedzi na piśmie, ale także uzasadnienia nieobecności pana ministra na posiedzeniu Wysokiej Izby.</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#PiotrZgorzelski">Przystępujemy do kolejnej tury pytań.</u>
          <u xml:id="u-82.3" who="#PiotrZgorzelski">Jako pierwszy pytanie zadaje pan poseł Tomasz Latos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#TomaszLatos">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#TomaszLatos">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Zacznę od tego, że mam nadzieję, że jeżeli zdarzy mi się przekroczyć czas, to zostanę również potraktowany z podobną życzliwością i będę mógł dokończyć swoją wypowiedź.</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#TomaszLatos">Panie Ministrze! Plan dla chorób rzadkich, to niezwykle ważne przedsięwzięcie i bardzo się cieszę z tego, że on jest realizowany. Przypomnę, że tak naprawdę od bardzo wielu lat ta sprawa była również przez poprzednie rządy, przez poprzednie parlamenty odkładana i nierealizowana. Trzeba wyjaśnić kwestię tego, o co tu chodzi, wyjaśnić też Wysokiej Izbie. Dotyczy to chorób, na które niewielka część populacji choruje, ale jednocześnie tych jednostek chorobowych jest kilka tysięcy — szacuje się, że ok. 6 tys. A więc per saldo to dotyczy, problem ten dotyczy kilku procent społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-83.3" who="#TomaszLatos">I teraz, panie ministrze, chciałem dowiedzieć się, na jakim etapie jesteśmy. Myśmy mieli niezwykle ciekawe posiedzenie Komisji Zdrowia na ten temat, dużo się wówczas też dowiedzieliśmy. Wcześniej też oczywiście były stosowne deklaracje ze strony Pałacu Prezydenckiego? propos Funduszu Medycznego, który również będzie zajmował się kwestią chorób rzadkich. Chciałbym dowiedzieć się, na jakim etapie jesteśmy, ponieważ ważne jest, aby jak najszybciej te działania zostały wprowadzone, i to działania na każdym etapie — począwszy od diagnostyki, która jest tutaj niezwykle ważna. I niezwykle ważne jest, aby w różnych ośrodkach móc przeprowadzać diagnostykę, przede wszystkim diagnostykę genetyczną. Też muszę wyjaśnić, że często wskutek braku skierowania do właściwej osoby na właściwą diagnostykę dochodzi do powielania różnych badań — skrajny przypadek jest taki, że np. 20 razy wykonywano rezonans magnetyczny. Dopiero po wizycie w poradni genetycznej zdiagnozowano właściwą chorobę i zakończył się ten proces diagnostyczny. I to jest jeden element. Kolejnym elementem jest oczywiście dalsze prowadzenie tych pacjentów i leczenie. Ośrodki wiodące — tak, wiadomo, ale także trzeba pamiętać, że tutaj jest wąska specjalizacja, bo czasami pewne unikatowe umiejętności posiadają jedne ośrodki, a inne ich nie posiadają.</u>
          <u xml:id="u-83.4" who="#TomaszLatos">A więc, panie ministrze, krótko, bo tego czasu nie ma tu zbyt wiele, o zasadach i o przypuszczalnym terminie wprowadzenia tych ważnych elementów. Dopowiem jeszcze: kwestia refundacji leków, bo te leki są, jak wiemy, bardzo drogie. Jak państwo od tej strony tę sprawę widzą? Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę o udzielenie odpowiedzi pana ministra Sławomira Gadomskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#SławomirGadomski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowny Panie Pośle! Faktycznie plan dla chorób rzadkich to taki obszar, jak sam pan poseł wskazał, w którym mamy do zasypania pewną lukę. Warto wskazać, że obszar chorób rzadkich, nawet na poziomach Unii Europejskiej, na poziomie Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiej, został dostrzeżony już dość dawno. Nie tylko dostrzeżony — państwa członkowskie zostały w pewien sposób zobligowane… wydane zostało zalecenie Rady z 8 czerwca 2009 r. w sprawie właśnie wypracowania planu lub strategii dla chorób rzadkich. Jak państwo widzicie, minęło 12 lat i tego planu nie doczekaliśmy się. Teraz finalizujemy te prace. Prace trudne, bo plan jest wieloobszarowy, a te założenia, które chcemy w tym zakresie dedykować, dotyczą bardzo trudnych obszarów. Pan poseł wspomniał o tym, że tych jednostek chorobowych jest kilka tysięcy. Dotyczą one w sumie małych grup, wąskich w przypadku pojedynczej jednostki chorobowej, ale jednak generalnie mówimy, że możemy w Polsce mieć 2–3 mln osób z chorobą rzadką. To duża grupa osób, które bardzo trudno diagnozować, bo rzeczywiście ciężko lekarzom, czy to na podstawowym poziomie, czy nawet na specjalistycznym, wychwycić to na poziomie diagnostycznym i zakwalifikować pacjenta do odpowiedniej grupy chorobowej. Trudno również leczyć, bo metody terapeutyczne w przypadku chorób rzadkich są w oczywisty sposób ograniczone. Stąd też taki plan jest potrzebny — plan, który powie nam, jak poprawić sytuację w obszarze diagnostycznym, jak poprawić sytuację w obszarze terapeutycznym, jak poprawić sytuację w obszarze komunikacji z pacjentem.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#SławomirGadomski">Prace nad tym planem czy nad jego, powiedzmy, operacjonalizacją rozpoczęliśmy w nieco pechowym momencie, bo tuż przed pandemią. Powołaliśmy zespół, jeśli dobrze pamiętam, w marcu lub kwietniu tamtego roku. To był trudny okres, ale zespół mimo pandemii pracował intensywnie. Udało się nam wypracować założenia planu, udało się nam określić konkretne zadania, konkretną odpowiedzialność, wypracować konkretne budżety na określone zadania. Ten plan z początkiem tego roku został przedstawiony do prekonsultacji, później, w kwietniu 2021 r., wpisany do wykazu prac rządu i 28 kwietnia, czyli 2 miesiące temu, został przekazany do konsultacji publicznych i uzgodnień międzyresortowych. Termin na składanie uwag określono na 21 maja 2021 r. Od tego czasu niestety, mimo że minął miesiąc, analizujemy te uwagi. Uwagi są merytoryczne i dotyczą trudnych obszarów, w tym obszaru lekowego. Wiemy, że dostęp do terapii lekowych w obszarze chorób rzadkich jest trudny, wyniki badań klinicznych są często szczątkowe, dowody naukowe są bardzo mocno ograniczone, a więc i procedury oceny tych leków przed wdrożeniem refundacji są skomplikowane. Proponujemy pewne uproszczenia, ale one w oczywisty sposób budziły wątpliwości czy powodowały konieczność doprecyzowania przez ekspertów, pewne rozwiązania, które zostały zgłoszone w toku składania uwag przede wszystkim przez, to też warto wskazać, organizacje pacjenckie, stowarzyszenia pacjenckie. Brały one udział w opracowywaniu tych uwag, miały ogromny wpływ na to i też w tych obszarach chciałyby jeszcze pewne rzeczy doprecyzować.</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#SławomirGadomski">Wierzę w to, że naprawdę już w najbliższym czasie — najbliższy czas definiuję jako nie dłużej niż miesiąc — ten projekt zostanie przekazany komitetowi stałemu Rady Ministrów i Radzie Ministrów i że wakacje będą tym momentem, kiedy Rada Ministrów przyjmie plan dla chorób rzadkich.</u>
          <u xml:id="u-85.3" who="#SławomirGadomski">Warto jeszcze wspomnieć, skoro mam 2 minutki, że plan dla chorób rzadkich to nie są tylko zadania, tak jak mówiłem, to nie są konkretne obszary. Obszarów jest sześć. Może od tego zacznę, to bardzo ważne.</u>
          <u xml:id="u-85.4" who="#SławomirGadomski">Ośrodki eksperckie chorób rzadkich. Chcemy wyznaczyć te ośrodki, pokazać ich referencyjność, pokazać również pacjentom, w których ośrodkach mogą liczyć na diagnostykę i leczenie kompleksowe. Te ośrodki mają spełniać najwyższe standardy. My już dziś jako Polska mamy kilkanaście ośrodków leczenia chorób rzadkich zakwalifikowanych do europejskich sieci, zakwalifikowanych do leczenia na najwyższym poziomie. To często ośrodki pediatryczne, dla których choroby rzadkie stanowią istotne wyzwanie.</u>
          <u xml:id="u-85.5" who="#SławomirGadomski">Drugi obszar tego planu — nie wiem, czy nie najważniejszy — to diagnostyka chorób rzadkich. Dzisiaj 80% chorób rzadkich ma podłoże genetyczne. Metody diagnostyczne w ostatnich latach poszły ogromnie do przodu. Musimy nadążyć za tym postępem na poziomie wsparcia infrastrukturalnego — takie zadania są przewidziane w planie — i na poziomie zakwalifikowania tych świadczeń do koszyka świadczeń gwarantowanych, aby umożliwić jednostkom ich rozliczanie.</u>
          <u xml:id="u-85.6" who="#SławomirGadomski">Kolejne obszary to dostęp do leków i środków specjalnego przeznaczenia żywieniowego, o którym mówiłem, a przede wszystkim ułatwienie procedur wdrożenia do refundacji. Jest obszar rejestru chorób rzadkich i są dwa obszary, na których bardzo zależało pacjentom, czyli platforma informacyjna i powiązany z nią paszport pacjenta, czyli de facto jest to zapewnienie jednego rzetelnego kanału informacyjnego dla pacjentów. Będą mogli przejść od poziomu diagnostyki do leczenia, zobaczyć, które ośrodki w czym się specjalizują, dowiedzieć się więcej o chorobach rzadkich. To również portal informacyjny dla lekarzy POZ-u, dla lekarzy specjalistów, którzy być może codziennie nie mają do czynienia z chorobami rzadkimi, jako taki portal edukacyjny.</u>
          <u xml:id="u-85.7" who="#SławomirGadomski">Plan to nie tylko zadania, to również pieniądze, środki, które za nim idą. Szacujemy, że wielkość budżetu tego planu to ok. 130 mln zł, ale nie są to wszystkie wydatki, które chcemy przeznaczyć na choroby rzadkie, to bardzo ważne. To są wydatki, które literalnie wiążą się z pewnymi zadaniami w planie. Natomiast pan poseł przywołał Fundusz Medyczny, tam również są gwarantowane środki, w szczególności na innowacyjne terapie lekowe w chorobach rzadkich, i tam te mechanizmy są zastosowane, plus oczywiście środki bieżące Narodowego Funduszu Zdrowia. Gdy mówimy o rozszerzeniu procedur, które są możliwe do realizacji, zakładamy, że w obszar diagnostyki genetycznej Narodowy Fundusz Zdrowia będzie od 30 do 50 mln zł rocznie inwestował, można powiedzieć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#PiotrZgorzelski">Drugie pytanie zada pan poseł Czesław Hoc.</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#PiotrZgorzelski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#CzesławHoc">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#CzesławHoc">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Najpierw brawa i gratulacje dla planu dla chorób rzadkich. Wreszcie być może pacjenci z chorobami rzadkimi, rodzice pacjentów nie będą błądzić po systemie i nie będą czuć się zagubieni i w jakiś sposób marginalizowani. To jest bardzo poważny, wręcz przełomowy moment dla osób, które cierpią na choroby rzadkie. Jak powiedział pan minister, nie są to jednak choroby rzadkie, skoro w Polsce ok. 2–3 mln osób cierpi na te schorzenia, choroby rzadkie. To jest jedna sprawa.</u>
          <u xml:id="u-87.2" who="#CzesławHoc">Natomiast powstaje oczywiście kompleksowy model leczenia czy terapii i diagnozowania chorób rzadkich. Mamy już pewne sukcesy, wręcz przełomy, związane chociażby z rdzeniowym zanikiem mięśni, SMA. A więc mamy modelowy praktyczny program leczenia tej choroby. Modelowy nawet w ujęciu nie tylko europejskim, ale i światowym, bo wszyscy pacjenci, którzy chorują na SMA, czyli rdzeniowy zanik mięśni, są objęci terapią refundacyjną bardzo drogiego leku nusinersen. Tak, to jest naprawdę przełom i też składam wielkie gratulacje. Jedocześnie wprowadziliśmy pilotażowy program testów przesiewowych w kierunku SMA, a więc to jest naprawdę potężne wyzwanie, bo to była dotąd najczęstsza przyczyna zgonu dzieci do 2. roku życia z przyczyn genetycznych, a więc też mamy wielkie osiągnięcie.</u>
          <u xml:id="u-87.3" who="#CzesławHoc">Natomiast pan minister wspomniał jeszcze o Funduszu Medycznym w aspekcie chorób rzadkich. Moje pytanie dotyczy jeszcze tych paszportów i polskiego rejestru chorób rzadkich. Kiedy możemy się spodziewać, w okresie takim terminowym, paszportów pacjentów chorób rzadkich i polskiego rejestru chorób rzadkich? To też bardzo istotna kwestia dla pacjentów z chorobami rzadkimi. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę pana ministra o odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#SławomirGadomski">Dziękuję za to pytanie dodatkowe. Rzeczywiście już wchodzimy w pewne szczegóły programu, ale na pewno warto zwrócić uwagę na to… Brawa i gratulacje należą się przede wszystkim zespołowi ekspertów, który nad tym pracował, więc je przekieruję. Mam nadzieję, że jesteśmy na ostatniej prostej, że wykazaliśmy determinację i ten plan finalnie zostanie przyjęty, bo tak jak mówił wcześniej poseł Latos, wiele lat już była o tym mowa, a wcześniej nikomu nie udało się tego sfinalizować.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#SławomirGadomski">Co do Funduszu Medycznego. Fundusz Medyczny to 4 mld zł rocznie. To duży fundusz, którego jednym z istotnych filarów jest program, fundusz terapii lekowych. Absolutnym priorytetem Funduszu Medycznego jest wsparcie pediatrii, chorób rzadkich i onkologii. Te trzy obszary są wymienione w ustawie jako te najważniejsze do wsparcia. I rzeczywiście, są już nawet zakończone pierwsze prace. Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji przygotowała wykaz terapii innowacyjnych, które mogą być sfinansowane ze środków Funduszu Medycznego.</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#SławomirGadomski">Takich działań wcześniej nie mieliśmy. To taka swoista analiza luki, tego, co zostało zarejestrowane przez EMA na poziomie Unii Europejskiej, a czego w Polsce nie wdrożyliśmy do refundacji. Już w tym pierwszym wykazie, w którym wskazujemy, jak dobrze pamiętam, finalnie osiem terapii lekowych — być może trzeba by było to doprecyzować — są w większości terapie związane z leczeniem chorób rzadkich. To jest ten obszar, który Fundusz Medyczny na pewno będzie wspierał rozwiązaniami systemowymi, które były w tej ustawie, i rozwiązaniami finansowymi, bo zakładamy, że Fundusz Medyczny może przeznaczać na terapie lekowe ok. 700 do 800 mln zł rocznie.</u>
          <u xml:id="u-89.3" who="#SławomirGadomski">Co do paszportu i rejestru. Paszport to przede wszystkim rozwiązania, które będziemy chcieli wtłoczyć w internetowe konto pacjenta. To przede wszystkim dodatkowa funkcjonalność IKP, w której to zdefiniujemy. Zakładamy, że następny rok to jest ten moment, kiedy będziemy mogli z tego modułu w IKP skorzystać. My ciągle rozwijamy IKP. Bardzo nam zależy na tym — generalnie już, abstrahując od tego, chociaż za chwilę będzie drugie pytanie na ten temat — bardzo chcemy moduł profilaktyczny w IKP wdrożyć. To jest nasz priorytet. Później zgodnie z harmonogramem planu dla chorób rzadkich przejdziemy do kolejnych wdrożeń. Rejestr to też ważne założenie. Chcielibyśmy stworzyć go de facto od nowa, chociaż na bazie doświadczeń, które mamy z rejestrami chorób rzadkich. Dzisiaj to przede wszystkim rejestr wad wrodzonych, który jest prowadzony w obszarze chorób rzadkich. Chcemy z tych doświadczeń skorzystać. Natomiast będzie to wdrożenie centralne, duży rejestr medyczny, więc te prace informatyczne niestety muszą trochę potrwać. Zakładamy, że w roku 2023 ten rejestr zostanie uruchomiony. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-89.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#PiotrZgorzelski">Informacja dla pana posła Adama Szłapki i dla pana posła Olszewskiego — nie ma go — którą przed chwilą uzyskaliśmy z KPRM: pan minister Cieszyński nie przybędzie na posiedzenie Sejmu, ponieważ pani sekretarka wpisała mu złą datę. Zatem, szanowny panie pośle, chciałem powiedzieć, że jednak okazało się, że przyczyna jest błaha, i pan minister powinien bardziej dbać o to, żeby wypełniać swoje obowiązki w Wysokiej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-90.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-90.3" who="#PiotrZgorzelski">Teraz mamy kolejną turę pytań, także skierowaną do pana ministra Gadomskiego.</u>
          <u xml:id="u-90.4" who="#PiotrZgorzelski">Jako pierwszy pytanie zadaje pan poseł Mariusz Trepka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#MariuszTrepka">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#MariuszTrepka">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Pandemia koronawirusa sprawiła, że mniej pacjentów zgłasza się na badania profilaktyczne. Program „Profilaktyka 40+” ma odwrócić tę tendencję poprzez dobranie każdemu pacjentowi dedykowanych dla niego badań laboratoryjnych. Dzięki nim będzie można oznaczyć czynniki ryzyka chorób lub wykryć objawy na wcześniejszym etapie, co znacznie przyspieszy proces diagnostyczny. Od 1 lipca każdy Polak powyżej 40. roku życia będzie miał dostęp, możliwość skorzystania jednorazowo z bezpłatnego pakietu badań diagnostycznych. Program „Profilaktyka 40+” zakłada realizację badań w formie pakietów dedykowanych oddzielnie dla kobiet i dla mężczyzn oraz pakietów wspólnych.</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#MariuszTrepka">Panie ministrze, bardzo dziękuję za ten program, za tę profilaktykę całemu Ministerstwu Zdrowia i mam konkretne pytania co do tego. W jaki sposób osoby będą mogły zgłaszać się do programu badań „Profilaktyka 40+”? Jakie badania obejmie program dla kobiet, jakie program dla mężczyzn oraz jakie badania znajdą się we wspólnym pakiecie? W jaki sposób pacjenci będą mieli dobierane konkretne badania znajdujące się w danym pakiecie? Jakie kryteria musi spełnić placówka chcąca zgłosić się do programu? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę pana posła Sławomira Gadomskiego.</u>
          <u xml:id="u-92.2" who="#PiotrZgorzelski">Pana ministra, przepraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#SławomirGadomski">Panie marszałku, jeszcze nie posła, ale może kiedyś będę aspirował.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#PiotrZgorzelski">Życzymy, żeby kariera się rozwijała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#SławomirGadomski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Pośle! Rzeczywiście, program „Profilaktyka 40+” stał się faktem. Ale też może trochę historii. Ten program z jednej strony dzisiaj w oczywisty sposób jest pewną odpowiedzią na wyzwania popandemiczne, jest pewną odpowiedzią właśnie na pewien dług zdrowotny, powiedzmy, który Polacy po pandemii mają. Natomiast patrzę tutaj ciepło na panią minister Szczurek-Żelazko, z którą pracowaliśmy nad tym programem wcześniej, jeszcze przed pandemią. De facto to pandemia w pewien sposób uniemożliwiła jego efektywne uruchomienie już wcześniej, bo założenia mieliśmy przygotowane ponad rok temu. Myślę, że ten program w idealny sposób nadaje się na dzisiejsze czasy. Taki przegląd zdrowotny Polaków jest nam niezwykle potrzebny również po tych pewnych perturbacjach związanych z dostępem do lekarza, z prowadzeniem telewizyt, teleporad lub ich nieprowadzeniem itd. Myślę, że w ostatnich dniach też pokazaliśmy inne rozwiązania, które w tym obszarze są dla nas ważne, chociażby związane z systemem wynagradzania POZ czy standardem organizacyjnym w zakresie teleporad.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#SławomirGadomski">14 czerwca tego roku zostało wydane rozporządzenie ministra zdrowia w sprawie programu pilotażowego „Profilaktyka 40+” i program ten rusza z dniem 1 lipca, czyli de facto za tydzień będzie możliwość skorzystania z tego programu. Jego podstawowym celem jest oczywiście objęcie tej grupy podwyższonego ryzyka, czyli osób w wieku 40 lat i więcej, wczesną profilaktyczną diagnostyką, podstawową, to trzeba sobie jasno powiedzieć, podstawową diagnostyką, która oczywiście w ramach innych programów, chociażby profilaktycznych, może być później dodatkowo już poza programem realizowana. Tak jak mówiłem, do programu kwalifikują się osoby w wieku 40 lat i więcej. Decyduje rok kalendarzowy, czyli nie data urodzenia, tylko rok kalendarzowy.</u>
          <u xml:id="u-95.2" who="#SławomirGadomski">Jak do programu można wejść? Są dwa kanały wejścia do programu, bo program co do zasady dotyczy badań diagnostycznych, natomiast pewnym kryterium wejścia jest wypełnienie ankiety profilaktycznej. To ważne dla nas, żeby ten pakiet diagnostyczny poprzedzony był ankietą profilaktyczną, która w pewien sposób oceni profil czy ryzyko pacjenta. Tę ankietę będzie można wypełnić przede wszystkim, i to jest kanał, na którym nam najbardziej zależy, przez internetowe konto pacjenta — ona pojawi się automatycznie dla wszystkich tych pacjentów — lub poprzez rozmowę z konsultantem domowej opieki medycznej, czyli poprzez infolinię. Wtedy taka ankieta zostanie wypełniona przez tego konsultanta. Wypełnienie ankiety skutkuje automatycznym wystawieniem skierowania. Nie trzeba udawać się do żadnego lekarza, nie trzeba odbierać skierowań. Skierowanie automatycznie zostanie wystawione poprzez IKP i będzie dostępne w związku z funkcjonowaniem e-skierowania dla wszystkich świadczeniodawców, którzy będą tę usługę realizować.</u>
          <u xml:id="u-95.3" who="#SławomirGadomski">Świadczeniodawcy, to bardzo ważne, to nie tylko podmioty, które dzisiaj mają kontrakt z Narodowym Funduszem Zdrowia. Do programu mogą się zgłosić również tacy świadczeniodawcy, którzy kontraktu z NFZ-etem obecnie nie mają. Oczywiście muszą spełnić pewne warunki organizacyjne: zatrudnienie lekarza, pielęgniarki, wyposażenie w pewien sprzęt dookreślony w rozporządzeniu, posiadanie punktu pobrań materiałów do badań diagnostycznych, pewne warunki sanitarne itd. Jeżeli spełnią warunki, mogą zgłosić się do Narodowego Funduszu Zdrowia. On podpisze z nimi takową umowę.</u>
          <u xml:id="u-95.4" who="#SławomirGadomski">Pan poseł pytał, na co mogą liczyć pacjenci i jaki jest ten pakiet badań. Tak jak mówiłem, to są badania podstawowe: morfologia, cholesterol całkowity czy panel kontrolny lipidowy, stężenie glukozy we krwi, kreatynina, badanie ogólne moczu, krew utajona w kale — ważne badanie dla nas z punktu widzenia wczesnego diagnozowania raka jelita grubego. Dodatkowo pakiet dla mężczyzn zostanie poszerzony o badanie PSA, czyli antygenu swoistego dla stercza, czyli badanie profilaktyczne przy raku prostaty. Dodatkowo będą takie już podstawowe badania jak: pomiar ciśnienia, masy ciała, wzrostu obwodu w pasie, miarowości rytmu serca. To też po to, żeby był ten kontakt z personelem medycznym. Głęboko wierzę w to, że w ramach właśnie tego badania, w ramach tego jeszcze pewnie dodatkowego wywiadu będzie moment na to, żeby również personel medyczny zachęcił do innych badan profilaktycznych. Mamy przecież programy w zakresie mammografii, raka szyjki macicy, cytologii, kolonoskopowy raka jelita grubego. To też będzie rzeczywiście ten moment, żeby, mam nadzieję, ten personel prowadzący program 40+ zainteresował pacjentów tymi dodatkowymi badaniami.</u>
          <u xml:id="u-95.5" who="#SławomirGadomski">Oczywiście pewien wynik, pewna analiza uproszczona wyników badania będzie dostępna dla pacjentów również poprzez internetowe konto pacjenta. Jeżeli tam pojawią się pewne symptomy niepokojące, to już w kolejnej ścieżce będzie zachęta do skorzystania z usług lekarza podstawowej opieki zdrowotnej i potem ewentualnie doprecyzowanie tego, jaka ścieżka, czy dalsza diagnostyczna, czy terapeutyczna, powinna być realizowana. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#PiotrZgorzelski">Jako druga osoba pytanie zada już wywołana wcześniej przez pana ministra pani poseł Józefa Szczurek-Żelazko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#JózefaSzczurekŻelazko">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Myślę, że ten program „Profilaktyka 40+” jest takim nowym podejściem do ochrony zdrowia, do zdrowia publicznego, wskazuje taką nową filozofię dotyczącą ochrony zdrowia Polaków. Bardzo się cieszę, że on wchodzi w życie. Rzeczywiście, tak jak pan minister powiedział, prace nad nim trwały już od, można powiedzieć, kilkunastu miesięcy, natomiast pandemia zahamowała te prace, a z drugiej strony spowodowała wiele szkód w zdrowiu Polaków. Dlatego ten program teraz, w tym momencie jest niezwykle ważny, żebyśmy mogli Polakom zaproponować badania, które pozwolą bardzo szybko, wcześnie zdiagnozować problemy zdrowotne, które nie były rozpoznawane we wcześniejszym okresie.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#JózefaSzczurekŻelazko">Przypomnę, że w okresie pandemii zawieszone były chociażby takie świadczenia związane z medycyną pracy, gdzie jednak mimo wszystko wiele problemów zdrowotnych w ramach tych badań było diagnozowanych. Dlatego jest to niezwykle ważne. Tutaj bardzo dziękuję Ministerstwu Zdrowia za sfinalizowanie tych prac, bo Polacy będą mogli wykonać konkretny panel badań. Ważne jest to, że ten program charakteryzuje się taką ciągłością, bo przy stwierdzeniu jakichkolwiek nieprawidłowości będzie możliwość kontynuacji, dokonania takiej diagnostyki pogłębionej i wdrożenia opieki specjalistycznej. Przypomnę, że od 1 lipca, to, co pan minister powiedział, wprowadzono bezlimitowość w opiece specjalistycznej, więc tutaj będzie możliwość korzystania z tych świadczeń i rozwiązywania tych problemów zdrowotnych, które pojawiają się w trakcie pandemii.</u>
          <u xml:id="u-97.2" who="#JózefaSzczurekŻelazko">Ale jeszcze mam takie pytanie do pana ministra: Ilu Polaków tak naprawdę w tym 1. roku będzie mogło skorzystać z tego badania? Jaki jest szacunkowy koszt tego programu w skali roku czy w perspektywie kilkuletniej? Kolejne pytanie: Czy ten program będzie cykliczny, co roku będzie realizowany? Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę pana ministra.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#SławomirGadomski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#SławomirGadomski">Ten program dziś jest pewnym programem pilotażowym tak naprawdę. Jest programem, w którym my również chcemy zebrać pewne doświadczenia, i co do tego panelu diagnostycznego, i co do rzeczywiście faktycznych kosztów. Dzisiaj te szacunki, które prezentowaliśmy w ocenie skutków regulacji, są w oczywisty sposób obarczone dużym ryzykiem błędu. Po pierwsze, może skorzystać każdy Polak po ukończeniu 40. roku życia. Tu nie ma górnego limitu wieku, więc de facto cała populacja Polaków 40+ może z tego programu skorzystać. My oczywiście zakładamy ostrożnie, że to nie będzie aż tak szerokie, natomiast mamy przeznaczone na to środki w pewnym sensie bezlimitowe. Jesteśmy gotowi na to, żeby je zwiększać. Dzisiaj szacujemy, że ten program powinien zamknąć się w ok. 300 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-99.2" who="#SławomirGadomski">Bardzo ważne jeszcze z punktu widzenia tego programu jest to — mówiła pani poseł o tym — że ta profilaktyka jest bardzo ważna. Ten program to nie jest jedyne, co chcemy w profilaktyce zaproponować. To bardzo ważne. My już wcześniej, blisko miesiąc temu, ogłosiliśmy konkurs na istotne rozszerzenie dostępności badań w zakresie tomografii niskodawkowej w przypadku raka płuca. To jest program przesiewowy, który wcześniej, w roku 2019, uruchomiliśmy pilotażowo, de facto w pewnym sensie jako innowację w skali Europy. My jesteśmy trzecim krajem, czy drugim krajem, który w 2019 r. przystąpił do takiego programu przesiewowego diagnozowania raka płuca. Nie czekając na ewaluację tego programu, zdecydowaliśmy się dzisiaj na jego rozszerzenie przy wykorzystaniu środków Narodowej Strategii Onkologicznej, uważając, że rzeczywiście w przypadku raka płuca, którego rozwój galopuje i który wymaga wczesnego wykrycia, po okresie pandemii jest to szczególnie ważne zadanie.</u>
          <u xml:id="u-99.3" who="#SławomirGadomski">Jeśli chodzi o inne zmiany dotyczące programów profilaktycznych, to jeszcze w tym roku zaproponujemy system motywacyjny dla lekarzy POZ, których chcemy wynagradzać za to, że populacja, którą się opiekują, ma wysoką zgłaszalność, jeśli chodzi o badania profilaktyczne. Chodzi tu o trzy programy, o których mówiłem, dotyczące wykrywania raka piersi, mammografii, cytologii w przypadku raka szyjki macicy i kolonoskopii w przypadku raka jelita grubego. Podszedłbym do tego w ten sposób, że w tym roku zaproponujemy system motywacyjny, ale zakładam, że to jest pierwszy krok w kierunku wprowadzenia systemu oceny, czyli motywowania tych zespołów POZ, w przypadku których zgłaszalność jest optymalna i większa, i niestety karania tych zespołów, w przypadku których zgłaszalność jest mała. W naszej ocenie bardzo ważną rolą lekarza POZ jest właśnie skupienie się na profilaktyce, dotarcie do swoich pacjentów z przekazem, że badania są bardzo ważne. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-99.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#PiotrZgorzelski">I ostatnia seria pytań.</u>
          <u xml:id="u-100.2" who="#PiotrZgorzelski">Jako pierwsza pytanie zada pani poseł Marta Kubiak, a odpowiedzi na pytanie udzieli — jest obecna — pani minister Małgorzata Golińska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#MartaKubiak">Panie Marszałku! Pani Minister! Parki narodowe od lat stanowią najważniejszy element systemu ochrony przyrody w Polsce. Zostały one utworzone na obszarach wyróżniających się szczególnymi wartościami przyrodniczymi i kulturowymi. Jednocześnie obszary te objęte są najwyższą formą ochrony, są w znacznej części również udostępniane ludziom. Na terenie parków narodowych możliwe jest zwiedzanie i uprawianie turystyki. To przecież jest doskonała okazja do szerokiej edukacji przyrodniczej. O to wszystko dbają pracownicy parków, którzy są niewątpliwie specjalistami w swojej dziedzinie, ale również do ich zadań należą: ochrona zasobów przyrodniczych, prowadzenie badań naukowych, a także edukacja oraz udostępnianie dziedzictwa chronionego w parkach.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#MartaKubiak">W związku z tym, że w ostatnim czasie słyszeliśmy zapowiedź nowej ustawy o parkach narodowych, i wiedząc, że o wielu problemach funkcjonowania pracownicy informowali już niejednokrotnie, również poprzednie rządy, natomiast ich apele pozostawały wtedy bez echa, kieruję pytanie do pani minister. Czy obecny rząd podjął dotychczas działania, a jeśli tak, to jakie, żeby odpowiedzieć na głosy pracowników parków narodowych? Mam również drugie pytanie. Czy nowa ustawa jest szansą, żeby o pięknie i bogactwie polskiej przyrody chronionej w parkach narodowych lepiej i skuteczniej informować obywateli naszego kraju, ale również mieszkańców innych krajów? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#PiotrZgorzelski">I proszę o udzielenie odpowiedzi na zadane pytania panią minister Małgorzatę Golińską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#MałgorzataGolińska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dziękując za to pytanie, zwracam uwagę, że faktycznie temat ochrony przyrody w ostatnich czasach staje się tematem, który coraz bardziej jest poruszany przez polityków, i bardzo dobrze. Warto podkreślić, że właśnie rząd Zjednoczonej Prawicy od 2015 r. dąży do poprawy funkcjonowania parków narodowych i polepszenia sytuacji finansowej tych jednostek, w tym w szczególności zwiększenia wynagrodzeń pracowników parków narodowych. Takie działania są możliwe m.in. dzięki zwiększaniu limitu wynagrodzeń i wzrostowi wysokości dotacji budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#MałgorzataGolińska">I tutaj warto podkreślić, że w latach 2008–2014, czyli w czasie rządów naszych poprzedników z Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego, limit wynagrodzeń pracowników parków narodowych nie był zwiększany, co uniemożliwiało zwiększanie wynagrodzeń. Analogicznie było w przypadku dotacji budżetowych przeznaczanych na działalność bieżącą parków narodowych, przy czym dotyczy to akurat lat 2012–2014, bo wcześniej parki były w całości dotowane z budżetu państwa. Mało tego, warto wskazać, że w 2014 r. dotacja budżetowa dla parków została zmniejszona o 1 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-103.2" who="#MałgorzataGolińska">Natomiast w momencie kiedy Prawo i Sprawiedliwość objęło rządy, już w 2016 r. dotacja dla parków wzrosła o prawie 4,5 mln zł, a jednocześnie zwiększono łączny limit wynagrodzeń pracowników parków narodowych o ponad 10%. Dalsze zwiększanie zarówno dotacji budżetowej, jak i limitu wynagrodzeń pracowników parków miało miejsce w roku 2017. Dotacja dla parków z przeznaczeniem na wzrost wynagrodzeń pracowników parków wzrosła o 1 mln zł, natomiast limit wynagrodzeń pracowników każdego z parków wzrósł o kolejne 10%. Dodatkowo w 2019 r. limit wynagrodzeń pracowników parków został zwiększony średnio o blisko 4%.</u>
          <u xml:id="u-103.3" who="#MałgorzataGolińska">W roku 2020 dotacja budżetowa dla parków znów została zwiększona o ponad 800 tys. zł, znowu zwiększono limit wynagrodzeń pracowników każdego parku narodowego o 10%. Dodatkowo ze względu na trudną sytuację covidową i straty parków spowodowane pandemią parki otrzymały z budżetu państwa ponad 5 mln zł dotacji celowej. To pokazuje, jeśli podsumujemy dane za okres od 2015 r., że dotacja celowa budżetu państwa na działalność bieżącą parków narodowych wzrosła o ponad 6 mln zł. Limit wynagrodzeń wzrósł o ponad 30%. Średnie wynagrodzenie pracowników wzrosło o ok. 800 zł. To pokazuje, że rząd Zjednoczonej Prawicy nie tylko dokłada wszelkich starań, by warunki pracy pracowników parków narodowych się poprawiły, ale również robi to skutecznie. To oczywiście jest wciąż za mało, to oczywiście jest niewystarczające, ale podkreślam, że nadrabiamy zaległości z lat poprzednich. Warto również wskazać, że w latach 2015–2020 parki narodowe korzystały i wciąż mogą korzystać ze środków funduszu leśnego na realizację swoich zadań. Rocznie na ten cel było przeznaczonych 35–70 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-103.4" who="#MałgorzataGolińska">Obecnie trwają prace nad przygotowaniem projektu ustawy o parkach narodowych. Ten projekt wychodzi naprzeciw zdiagnozowanym wyzwaniom i potrzebom, które artykułują właśnie pracownicy parków narodowych. Chcemy zagregować w jednym akcie prawnym przepisy odnoszące się do funkcjonowania parków narodowych zarówno jako form ochrony przyrody, jak i podmiotów organizacyjno-prawnych. Warto też podkreślić, że nasza najwyższa forma ochrony przyrody, którą się wszyscy szczycimy i chwalimy, dotychczas nie miała dedykowanej sobie ustawy. Korzystała z zapisów w innych aktach prawnych, głównie w ustawie o ochronie przyrody. Ponadto w ponad setce aktów prawnych temat parków narodowych był w mniejszym czy większym zakresie regulowany. W związku z tym ta ustawa ma też uporządkować kwestie czysto formalnoprawne.</u>
          <u xml:id="u-103.5" who="#MałgorzataGolińska">Celem tej regulacji jest kompleksowe unormowanie działalności parków jako podmiotów instytucjonalnych zarządzających tą najwyższą formą ochrony przyrody. Wobec tego ten akt będzie określał i zadania, i zasady działalności parków, ale też ich organizację. Będzie on zawierał normy prawne odnoszące się do poprawy nadzoru nad funkcjonowaniem parków narodowych. Planujemy utworzyć nowy podmiot — Polskie Parki Narodowe jako spójną jednostkę. Będą one obejmowały dyrekcję Polskich Parków Narodowych i wszystkie parki narodowe. Dzięki temu polskie parki będą państwową osobą prawną. Dojdzie do pewnego rodzaju centralizacji w strukturze, co da możliwość nie tylko usprawnienia decyzyjności w sprawach merytorycznych czy administracyjnych, ale również przepływów finansowych pomiędzy tymi parkami, które są w lepszej sytuacji finansowej, a tymi, które są w gorszej sytuacji finansowej. Mało tego, właśnie ta dyrekcja będzie mogła kompleksowo promować parki narodowe tak w kraju, jak i na świecie. Dzisiaj każdy park promuje siebie, natomiast my jako kraj nie mamy do końca możliwości chwalenia się za granicą tym, w jaki sposób funkcjonują te parki, jak chronimy przyrodę i tym, że tak naprawdę od nas mogliby się uczyć jeszcze przedstawiciele innych państw, zwłaszcza ci, którzy przyrodę na swoim terenie już zniszczyli. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#PiotrZgorzelski">Drugie pytanie zada pani poseł Barbara Bartuś.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#BarbaraBartuś">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#BarbaraBartuś">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowna Pani Minister! Bardzo dziękuję za te dobre informacje, bo to, że parki narodowe będą miały swoją oddzielną ustawę, ustawę, która wyłączy je z ogólnych przepisów dotyczących ochrony przyrody, to bardzo ważna wiadomość, ponieważ parki narodowe spełniają bardzo ważna funkcję. Wiem, o czym mówię, ponieważ mieszkam w otulinie Magurskiego Parku Narodowego, a w moim okręgu są też Pieniński Park Narodowy, Tatrzański Park Narodowy. To są najpiękniejsze obszary, obszary szczególne.</u>
          <u xml:id="u-105.2" who="#BarbaraBartuś">Ale mówiąc o tym, że te obszary powinny być i są udostępniane ludziom, trzeba też zwrócić uwagę na to, że np. Magurski Park Narodowy powstał niewiele ponad 25 lat temu. Będzie on dopiero świętował swój jubileusz. Tam mieszkali ludzie, szczególnie w otulinie, stąd też często pojawiają się problemy.</u>
          <u xml:id="u-105.3" who="#BarbaraBartuś">Ale chciałabym zwrócić uwagę na to, na co z pewnością zwracają uwagę pracownicy. Chodzi właśnie o płace. Np. w przypadku parku magurskiego, który powstał, został wyłączony z Lasów Państwowych — w ogóle 90% magurskiego parku to są lasy — nagle okazało się, że zarobki pracowników Lasów Państwowych a zarobki pracowników parków to… Nie wystarczy powiedzieć, że te zarobki są niższe, bo one są kilkakrotnie niższe od tych, które są w Lasach Państwowych. Oczywiście lasy mają inną specyfikę, ale parki narodowe odgrywają bardzo ważną rolę, dla nas wszystkich. Dlatego bardzo cieszę się, że rząd Zjednoczonej Prawicy od poprzedniej kadencji stara się te wynagrodzenia poprawiać.</u>
          <u xml:id="u-105.4" who="#BarbaraBartuś">I takie dodatkowe pytanie. Pani minister, pytam o to, w odniesieniu do czego były do tej pory zapewnienia. Chodzi o to, że pracownicy parków narodowych chociażby w zakresie ryczałtów mieli nie być opodatkowani, tak jak leśnicy zatrudnieni w Lasach Państwowych. Czy to już zostało zrealizowane? Bo to było zapowiedziane. I też w kwestii tego gospodarowania. Czy na gospodarowanie… Chodzi o to, że oni chronią bardzo ważny teren. Czy jest możliwość, żeby po prostu nie musieli martwić się o każdą złotówkę na następny dzień? Bo wiem, że środki z funduszu leśnego, które też są przydzielane poszczególnym parkom w drodze konkursów, nie zawsze są tak dzielone, żeby tych pieniędzy wystarczało. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#PiotrZgorzelski">I proszę ponownie panią minister Małgorzatę Golińską o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#MałgorzataGolińska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Poseł! Faktycznie te problemy pracowników parków i ta rozbieżność pomiędzy zarobkami w Lasach Państwowych a w parkach narodowych jest odczuwalna, była zgłaszana i jest zgłaszana. Jest pewnego rodzaju oczekiwanie, że będziemy dążyć do wyrównania tych zarobków. Oczywiście, tak jak wcześniej powiedziałam, już podjęliśmy takie działania. Liczę na to, że wraz z wejściem w życie nowej ustawy uda nam się po raz kolejny zwiększyć dotacje dla parków narodowych, co przełoży się na zarobki pracowników. To jest jedna z podstawowych kwestii, które przyświecały nam w momencie, kiedy decydowaliśmy się przystąpić do prac nad tą ustawą.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#MałgorzataGolińska">Ale ta ustawa ma rozwiązać też inne problemy. Między innymi chcemy umożliwić parkom przeprowadzanie przetargów ograniczonych na dzierżawę nieruchomości, chociażby łąk. To jest przykład Biebrzańskiego Parku Narodowego czy słowińskiego, czy „Ujścia Warty”. To jest ważne z punktu widzenia lokalnych rolników, którzy korzystając z możliwości dotarcia do terenów w parku narodowym, mogą wypasać swoje zwierzęta, a z punktu widzenia parku jest to potrzebne działanie ochronne. Niestety dotychczas przez brak takich regulacji często rolnicy przegrywali te przetargi chociażby z prawnikami z dużych miast, z Warszawy czy z Poznania. A więc to jest pierwsza rzecz.</u>
          <u xml:id="u-107.2" who="#MałgorzataGolińska">Druga rzecz. Będziemy chcieli, aby wszyscy pracownicy parków — a jest ich blisko 1500, czyli tak naprawdę w skali kraju 1500 osób gospodaruje, chroni, opiekuje się największym naszym dobrem — stali się służbą parku narodowego. Dzisiaj między nimi jest podział, część z nich jest w służbie, część jest poza. Chcemy, żeby ci pracownicy stali się elitą w naszym kraju, żeby wszyscy byli w służbie parku narodowego, ale żeby też z tego tytułu przysługiwały im właśnie pewnego rodzaju przywileje. Chodzi m.in. o kwestie, o które pytała pani poseł, czyli zwolnienie z ryczałtu za używanie własnego pojazdu do celów służbowych… zwolnienie z podatku tego ryczałtu w przypadku pojazdu, który jest używany do celów służbowych. Chcemy również, aby byli jednolicie umundurowani, tak żeby każdy, kto spotka na ulicy pracownika parków narodowych, pracownika służby parków narodowych, wiedział, że to są właśnie ci, którzy opiekują się parkiem. Chcemy również wprowadzić taką możliwość, która… A, jeszcze inna kwestia, o której chciałabym powiedzieć. Będę dążyć do tego, żeby w tej elicie stanowisk kierowniczych nie zajmowały osoby, które w poprzednim systemie współpracowały ze służbami bezpieczeństwa. To jest też — myślę — jedna z ważniejszych kwestii.</u>
          <u xml:id="u-107.3" who="#MałgorzataGolińska">Ostateczny kształt tego projektu wciąż nie jest opracowany. My dzisiaj wspólnie z panem ministrem Kurtyką odwiedzamy parki narodowe, spotykamy się z pracownikami, dyskutujemy i wciąż zbieramy uwagi i propozycje co do tego, co powinno się znaleźć w tym projekcie. Chcemy, aby te rozwiązania były kompleksowe, aby nie trzeba było nowelizować ustawy co kilka lat, w momencie kiedy ktoś stwierdzi, że coś zostało pominięte. Myślę, że te rozwiązania będą nie tylko korzystne z punktu widzenia pracowników, ale też korzystne z punktu widzenia nadzoru sprawowanego dzisiaj przez ministra klimatu i środowiska, a także z punktu widzenia rządu czy prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, dlatego że dzięki temu my za granicą będziemy mogli skuteczniej promować nie tylko polskie dziedzictwo kulturowe, ale również polskie dziedzictwo przyrodnicze. Mamy wielkie wsparcie ze strony i pana premiera, i pana prezydenta, więc liczę na to, że jeszcze w tym roku, pod koniec roku, mam nadzieję, że w grudniu, skierujemy gotowy projekt do prac parlamentu. Już dzisiaj apeluję do wszystkich państwa posłów o poparcie tego projektu. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-107.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#PiotrZgorzelski">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktu 16. porządku dziennego: Pytania w sprawach bieżących.</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#PiotrZgorzelski">Do kolejnego przejdziemy za 5 minut, bowiem na tyle określam czas przerwy, którą ogłaszam.</u>
          <u xml:id="u-108.3" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 11 min 33 do godz. 11 min 38)</u>
          <u xml:id="u-108.4" who="#PiotrZgorzelski">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-108.5" who="#PiotrZgorzelski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 17. porządku dziennego: Informacja bieżąca.</u>
          <u xml:id="u-108.6" who="#PiotrZgorzelski">Przypominam, że na obecnym posiedzeniu Sejmu zostanie rozpatrzona informacja w sprawie działań podejmowanych przez ministra rodziny i polityki społecznej w zakresie polityki demograficznej zmierzających do poprawy dzietności w Polsce, o której przedstawienie wnosi Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-108.7" who="#PiotrZgorzelski">Przypominam również, że przedstawienie uzasadnienia wniosku przez posła przedstawiciela wnioskodawców nie może trwać dłużej niż 5 minut, a udzielenie odpowiedzi przez przedstawiciela Rady Ministrów — dłużej niż 10 minut. Wystąpienia posłów w dyskusji nie mogą trwać dłużej niż 2 minuty. Na zakończenie dyskusji głos zabierają kolejno przedstawiciel wnioskodawców oraz przedstawiciel Rady Ministrów. Wystąpienie przedstawiciela wnioskodawców nie może trwać dłużej niż 5 minut, a wystąpienie przedstawiciela Rady Ministrów — dłużej niż 10 minut. Marszałek Sejmu może wyrazić zgodę na wydłużenie wystąpienia przedstawiciela Rady Ministrów. Czas przeznaczony na rozpatrzenie punktu: Informacja bieżąca nie może być dłuższy niż 90 minut.</u>
          <u xml:id="u-108.8" who="#PiotrZgorzelski">Proszę o zabranie głosu przedstawiciela wnioskodawców panią poseł Teresę Wargocką.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#TeresaWargocka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jednym z największych wyzwań, jakie czeka polskie społeczeństwo w perspektywie najbliższych dekad, jest zmniejszająca się liczba ludności w Polsce. Zmniejszająca się liczba ludności Polski pociąga za sobą duże zmiany. Jest to przede wszystkim zmiana struktury demograficznej, czyli starzenie się społeczeństwa, co w konsekwencji ma bardzo negatywny wpływ na wzrost gospodarczy, brak osób w wieku produkcyjnym, obniżoną innowacyjność, bo młode pokolenia niosą za sobą wynalazki i nowe technologie, spadek popytu wewnętrznego i konsumpcji, a ostatecznie negatywny wpływ na system emerytalny.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#TeresaWargocka">Prawo i Sprawiedliwość od 2016 r. realizuje politykę prorodzinną głównie w obszarze lepszego wsparcia finansowego rodzin. Z programów 500+ i „Dobry start” skorzystały wszystkie rodziny wychowujące dzieci do 18. roku życia. Dzięki temu poziom życia, w szczególności rodzin z trojgiem i więcej dzieci, uległ zdecydowanej poprawie. W latach 2016–2017 urodziło się w Polsce ok. 100 tys. więcej dzieci w stosunku do prognozy GUS przypadającej na te lata. Na sytuację finansową rodzin z pewnością złożyły się bardzo dobra sytuacja na rynku pracy, niskie bezrobocie, skokowy wzrost wynagrodzeń, podniesienie najniższego wynagrodzenia niemalże o ponad 40%, podniesienie stawki godzinowej kilkakrotnie, zwolnienie młodych Polaków z podatku dochodowego, obniżenie podatku dochodowego o 1% wszystkim czy wreszcie środki skierowane na wsparcie seniorów, trzynasta i czternasta emerytura.</u>
          <u xml:id="u-109.2" who="#TeresaWargocka">Oceniliśmy wpływ tej lepszej sytuacji finansowej rodzin na decyzję o posiadaniu o pierwszego lub kolejnego dziecka. Doprowadziło nas to do wniosku o potrzebie poszerzenia spektrum działań w tym zakresie, by wyjść z pułapki niskiej dzietności. Prognozy wskazują, że jeżeli nie zajmiemy się niezwłocznie problemem społecznym, jakim jest spadek ludności, to zjawiska te będą przyspieszały w najbliższych latach w takim tempie, że będziemy najstarszym społeczeństwem w Unii Europejskiej. Należy więc podjąć działania na rzecz przeciwdziałania trendowi spadku ludności w Polsce. Aby zapewnić zastępowalność pokoleń, ważne jest podjęcie przemyślanych, stabilnych, spójnych, kompleksowych działań z zakresu polityki prorodzinnej.</u>
          <u xml:id="u-109.3" who="#TeresaWargocka">W listopadzie 2019 r. powołany został pełnomocnik rządu do spraw polityki demograficznej. Jednym z zadań pełnomocnika jest przygotowanie strategii demograficznej, której głównym celem będzie podniesienie, zwiększenie dzietności w Polsce. Mając to na uwadze, kieruję prośbę o przedstawienie informacji bieżącej w powyższej sprawie, z uwzględnieniem działań planowanych w ramach Polskiego Ładu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-109.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę o udzielenie odpowiedzi minister rodziny i polityki społecznej panią Marlenę Maląg.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#MarlenaMagdalenaMaląg">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wzmocnienie polskich rodzin, tak jak pani poseł powiedziała, dla rządu Prawa i Sprawiedliwości i Zjednoczonej Prawicy jest priorytetem. Od 2015 r., kiedy objęliśmy rządy, rodzina stała się w centrum życia, rodzina jest w centrum uwagi. Chodzi o sztandarowe programy, które zostały wprowadzone, dzięki którym sytuacja finansowa polskich rodzin się diametralnie zmieniła, a więc programy „Rodzina 500+”, „Dobry start”, „Mama 4+”, a także programy związane z opieką nad dziećmi do lat 3, a więc program „Maluch+”, gdzie zwiększyliśmy liczbę miejsc opieki żłobkowej, czy też Kartę Dużej Rodziny, która się rozwija. Dzisiaj jest to karta, która jest w aplikacji mObywatel. Te wszystkie działania to ponad 152 mld zł. To pieniądze znalazły się pomimo tego, że nasi poprzednicy mówili, że na to pieniędzy nie ma i nie będzie.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-111.2" who="#MarlenaMagdalenaMaląg">Nie, te pieniądze są i będzie ich coraz więcej. Będzie ich coraz więcej, gdyż naszym obowiązkiem jest przede wszystkim inwestować w rodzinę, bo rodzina jest przyszłością. Mówimy o rodzinach z małymi dziećmi, o pułapce demograficznej, o czym pani poseł wspomniała, ale nie zapominamy także o seniorach. Chodzi o te pakiety senioralne. Tylko na ten rok jest dodatkowych 36 mld zł, nie mówiąc o Polskim Ładzie, który będzie sytuację poprawiał.</u>
          <u xml:id="u-111.3" who="#MarlenaMagdalenaMaląg">Również rozwiązania legislacyjne, które na przestrzeni ostatniego czasu były przygotowywane, przede wszystkim miały służyć polskim rodzinom. To zmiany ustaw w zakresie świadczeń związanych ze wsparciem dla rodzin. Ale politykę prorodzinną musimy realizować w koalicji. Rząd, strategiczne pomysły, strategiczne działania, zabezpieczone środki. I tworzymy koalicję.</u>
          <u xml:id="u-111.4" who="#MarlenaMagdalenaMaląg">Realizujemy to poprzez tworzenie dobrego klimatu wokół rodzin, poprzez kulturę polityki prorodzinnej z NGO. Po raz drugi już w tym roku zostaje przeprowadzony konkurs „Po pierwsze Rodzina!”, dzięki któremu chcemy rozwijać kulturę polityki prorodzinnej. W Polskim Ładzie również jest ujęte wzmocnienie tych działań, przede wszystkim poprzez większe budżetowanie.</u>
          <u xml:id="u-111.5" who="#MarlenaMagdalenaMaląg">Prowadzone są kolejne działania. To ogłoszony kilka tygodni temu Polski Ład. Polski Ład, w którym tak naprawdę w każdym punkcie rodzina jest w centrum życia, i to jest realizowane poprzez konkretne instrumenty, które zostały tam przedstawione. Jakie instrumenty są potrzebne i co jest potrzebne młodym ludziom, aby podejmować decyzje o tym, żeby zakładać rodzinę, żeby wchodzić w związek małżeński, żeby urodziło się pierwsze i kolejne dziecko? To przede wszystkim polityka mieszkaniowa — spójna, systematyczna, konsekwentna polityka mieszkaniowa. Program dotyczący mieszkania z wkładem własnym zagwarantowanym przez państwo, wynoszącym do 100 tys. zł — ten program ma element pronatalistyczny: jeżeli będzie się rodziło drugie i kolejne dziecko, wkład ten będzie sukcesywnie umarzany, nawet do pełnej wysokości. Wprowadzamy także całkowicie nowy instrument w zakresie polityki prorodzinnej — rodzinny kapitał opiekuńczy. Rodzinny kapitał opiekuńczy to świadczenie, które będzie przysługiwało rodzicom, którzy mają drugie dziecko, które ukończyło 12 miesięcy — chodzi o to, aby w okresie od 12. do 36. miesiąca życia dziecka, kiedy mama po okresie rodzicielskim podejmuje decyzję, czy wraca do pracy, czy chce zostać w domu, był wybór. Z jednej strony rozwijamy opiekę instytucjonalną. Nakłady na instytucjonalną opiekę żłobkową, na żłobek w każdej gminie będą wyższe, bo będzie to ponad 1 mld zł rocznie i rodzicielski kapitał opiekuńczy — 12 tys. zł. To rodzic będzie decydował, jak te środki rozdysponuje: czy w ciągu tych 2 lat po 500 zł, czy przez rok po 1 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-111.6" who="#MarlenaMagdalenaMaląg">To są działania, które w Polskim Ładzie są twardo zapisane. Ustawy już są przygotowywane i będziemy nad nimi procedować, ponieważ one są wpisane w pierwsze 100 dni pracy nad Polskim Ładem. Te pieniądze się znajdują, pomimo że — wielokrotnie będę to przypominała — poprzednicy zmarnowali 8 lat. Kiedy już dzietność w Polsce spadała, kiedy wchodziliśmy w pułapkę demograficzną, nie zrobiono nic w zakresie polityki prorodzinnej, w zakresie dzietności.</u>
          <u xml:id="u-111.7" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Wilczyński: To kłamstwo jest przecież.)</u>
          <u xml:id="u-111.8" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Niech pan nie pokrzykuje.)</u>
          <u xml:id="u-111.9" who="#MarlenaMagdalenaMaląg">Będzie pan poseł mógł się do tego odnieść.</u>
          <u xml:id="u-111.10" who="#MarlenaMagdalenaMaląg">Szanowni Państwo! W związku z tym została opracowana przez zespół pani minister Barbary Sochy, pełnomocnika do spraw polityki demograficznej, strategia demograficzna. To pierwszy w kraju taki dokument, który pokazuje strategiczne, kompleksowe podejście do polityki prorodzinnej, abyśmy mogli przede wszystkim zmienić trendy, które są dzisiaj, a więc wyjść z pułapki dzietności. Z pułapki dzietności nie wyjdziemy w ciągu jednej kadencji. To przede wszystkim musi być stabilna, systematyczna, kompleksowa polityka prorodzinna. I to zawiera strategia, która przede wszystkim ma trzy zasadnicze cele. Jednym z nich jest wspieranie rodziny. W aspekcie wspierania rodziny chodzi też m.in. o wspieranie finansowe. Ono już jest mocno rozbudowane poprzez program 500+ i programy, o których już dzisiaj wspominaliśmy, ale chodzi także o podniesienie godności rodziny, tworzenie dobrego klimatu wokół rodziny. Tam też znajduje się rodzinny kapitał opiekuńczy, ale ważnym celem tej strategii jest także niwelowanie barier utrudniających podejmowanie decyzji o tym, żeby właśnie rodziły się dzieci.</u>
          <u xml:id="u-111.11" who="#MarlenaMagdalenaMaląg">Tutaj pojawia się bardzo ważna rzecz: to są zmiany, które będziemy proponować, które przede wszystkim będziemy konsultować z Polakami, bo strategia, która w ubiegłym tygodniu została pokazana Polakom, podlega teraz szerokim konsultacjom. My będziemy z Polakami rozmawiać, abyśmy przede wszystkim stworzyli takie instrumenty, które są potrzebne i niezbędne. Strategia nie została zapisana w gabinecie pani minister jako rzecz wydumana. Ona jest poparta głębokimi badaniami i tak naprawdę analizami różnych rozwiązań, które obowiązują w świecie i które przede wszystkim mogą przyczynić się do tego, że na końcu obowiązywania naszej strategii współczynnik dzietności podniesie się w tym celu do 1,8 — dzisiaj mamy 1,36 — dzięki programowi „Rodzina 500+”, bo gdyby tego programu nie było, tobyśmy tak naprawdę mieli sytuację dramatyczną.</u>
          <u xml:id="u-111.12" who="#MarlenaMagdalenaMaląg">Strategia demograficzna to przede wszystkim kompleksowe podejście i kompleksowe rozwiązania także w zakresie Kodeksu pracy, a więc tworzenie takich mechanizmów, które pozwolą młodym rodzicom podjąć decyzję o tym, czy wracają do pracy. Mają stabilizację na rynku pracy, a więc jest ochrona miejsca pracy zarówno kobiety, jak i ojca dziecka. W przypadku jeśli jest to małżeństwo, to ochrona jest już od momentu, kiedy pojawia się informacja o ciąży.</u>
          <u xml:id="u-111.13" who="#MarlenaMagdalenaMaląg">Strategia demograficzna to kompleksowe działanie, które pozwoli naszemu państwu, wdrażając krok po kroku te instrumenty, które są zaproponowane, przede wszystkim przełamać ten negatywny impas. My w pełni zdajemy sobie sprawę z tego, że te działania są konieczne, niezbędne. Ten przedstawiony dokument będzie konsultowany z Polakami po to, żebyśmy krok po kroku to wprowadzali.</u>
          <u xml:id="u-111.14" who="#MarlenaMagdalenaMaląg">Pierwszy element to rodzicielski kapitał, mieszkania z zagwarantowanym wkładem własnym. Będziemy właśnie rozmawiać na temat zmian w zakresie Kodeksu pracy, ale potrzebna jest także polityka podatkowa sprzyjająca rodzinom. I to przede wszystkim chcemy zagwarantować w zmianach ustawowych, które będą wprowadzane, bo potrzebne jest, abyśmy przede wszystkim stworzyli takie mechanizmy, które pozwolą realizować marzenia tych młodych ludzi. Z badań wynika jednoznacznie, że 98% młodych Polaków chce mieć dzieci, ponad 40% chce mieć więcej niż dwoje dzieci, a więc naszym zadaniem — i to robimy skutecznie od momentu, kiedy objęliśmy rządy — jest stworzenie takich instrumentów, które pozwolą tworzyć ten dobry klimat, aby rodzina była w centrum życia i uwagi. Podniesienie godności rodziny — to przede wszystkim przez cały czas realizujemy i dalej będziemy realizować. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-111.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#PiotrZgorzelski">Czy nadal jest chęć, aby w tym pakiecie czasowym także pani minister Barbara Socha zabrała głos?</u>
          <u xml:id="u-112.2" who="#PiotrZgorzelski">Jednocześnie chciałem poinformować panie posłanki i panów posłów, że do pytań zapisało się 49 osób, co oznacza, że nie wszystkie te osoby miałyby szansę zadać pytanie, chyba że będzie zgoda Wysokiej Izby, abym ograniczył czas na zadanie pytania do 1 minuty z tolerancją, i wtedy jest szansa…</u>
          <u xml:id="u-112.3" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Jest zgoda.)</u>
          <u xml:id="u-112.4" who="#komentarz">(Poseł Monika Wielichowska: Nie.)</u>
          <u xml:id="u-112.5" who="#PiotrZgorzelski">Nie ma. Czyli 2 minuty i rygorystycznie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-112.6" who="#komentarz">(Głos z sali: 1,5 minuty.)</u>
          <u xml:id="u-112.7" who="#komentarz">(Wypowiedzi poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-112.8" who="#PiotrZgorzelski">Proszę panią minister o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#BarbaraSocha">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałam na początku przede wszystkim bardzo serdecznie podziękować — najpierw panu premierowi Mateuszowi Morawieckiemu za powołanie pełnomocnika, za zlecenie tego ważnego zadania, jakim było przygotowanie strategii, jak również obecnej tu pani minister Marlenie Maląg za wsparcie przez całe 1,5 roku naszej pracy. Mam dzisiaj poczucie ogromnej satysfakcji i radości z tego, że udało nam się ten projekt stworzyć, bo zaznaczam, że jest to projekt — projekt strategii demograficznej, która definiuje kierunki, w których chcemy działać jako państwo, tak by wzmacniać rodziny, by likwidować bariery i by podnosić system zarządzania tymi politykami. Proponujemy ponad 100 kierunków działań w 12 zidentyfikowanych obszarach, które mają największy wpływ na dzietność. Chętnie odpowiem na wszystkie państwa pytania. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#PiotrZgorzelski">Informuję, że zgłosili się posłowie do dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-114.2" who="#PiotrZgorzelski">Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie jeszcze zapisać się do głosu?</u>
          <u xml:id="u-114.3" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: Już nie ma takiej opcji, jak skracamy czas.)</u>
          <u xml:id="u-114.4" who="#PiotrZgorzelski">Zapisują się państwo posłowie.</u>
          <u xml:id="u-114.5" who="#PiotrZgorzelski">Zatem za chwilę zamknę listę mówców.</u>
          <u xml:id="u-114.6" who="#PiotrZgorzelski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-114.7" who="#PiotrZgorzelski">Proszę o zadanie pytania panią poseł Józefę Szczurek-Żelazko.</u>
          <u xml:id="u-114.8" who="#PiotrZgorzelski">Jeszcze przypomnę zasady: 1 minuta z tolerancją dla każdej osoby.</u>
          <u xml:id="u-114.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#JózefaSzczurekŻelazko">Szanowny Panie Marszałku! Szanowna Pani Minister! Starzejące się społeczeństwo jest wyzwaniem nie tylko dla rządu polskiego, ale dla wielu rządów na świecie. Dziękuję paniom za przygotowanie tej jakże ważnej strategii. Pani minister wskazała wiele obszarów, w ramach których będziemy wzmacniać nasze polskie rodziny, po to aby decyzja o podjęciu macierzyństwa, o macierzyństwie była podejmowana jak najczęściej.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#JózefaSzczurekŻelazko">Szanowni Państwo! Jako osoba, która od wielu, wielu lat zajmuje się ochroną zdrowia, chciałabym zwrócić uwagę właśnie na ten komponent zdrowotny. W strategii państwo uwzględniliście szeroki obszar dotyczący wzmocnienia zdrowia Polaków. Jest to niezwykle ważne. W ostatnich 5 latach rząd podejmował konkretne działania mające na celu poprawę zdrowia Polaków, bo zdrowie warunkuje również dzietność, m.in. poprzez zwiększenie nakładów na ochronę zdrowia, inwestycje w kadry, w realizację wielu programów profilaktycznych, które były dedykowane zdrowiu Polaków.</u>
          <u xml:id="u-115.2" who="#JózefaSzczurekŻelazko">Mam pytanie: Czy w ramach tej strategii również przewidziana jest kontynuacja tych działań prozdrowotnych lub realizacja nowych działań, które do tej pory nie były realizowane, a które w dużej mierze warunkują również dzietność? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-115.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#PiotrZgorzelski">Pytanie zada pani poseł Marzena Okła-Drewnowicz.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#MarzenaOkłaDrewnowicz">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#MarzenaOkłaDrewnowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Naprawdę, jest pani ministrem konstytucyjnym. To wstyd tak kłamać na tej mównicy sejmowej.</u>
          <u xml:id="u-117.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-117.3" who="#MarzenaOkłaDrewnowicz">Wygląda to tak, jakby pani… Mówi pani, że polityka prorodzinna tak naprawdę zaczęła się wtedy, kiedy zaczęliście rządzić, po 2015 r. A czy pani może zna przepisy, które wprowadziliśmy, np. mówiące o rocznym urlopie rodzicielskim? Czy pani w ogóle zna roczny urlop rodzicielski, jeden z najdłuższych w Europie? To rząd Platformy Obywatelskiej i PSL-u wprowadził te urlopy.</u>
          <u xml:id="u-117.4" who="#MarzenaOkłaDrewnowicz">Kolejna sprawa, program „Maluch”. Pani mówi o żłobkach. Czy pani wie, że po waszych rządach w 2007 r. tych żłobków było 373, a kiedy państwo przejmowaliście po nas rządy, było ich 2762? To był program „Maluch”. Co zrobiliście z programem „Maluch”? Nianie. Kojarzy pani możliwość zatrudnienia przez młodych rodziców niań do opieki nad swoimi dziećmi? Co zrobiliście? Od 2018 r. ograniczyliście dofinansowanie do zatrudniania niań o połowę.</u>
          <u xml:id="u-117.5" who="#MarzenaOkłaDrewnowicz">Dwa zdania.</u>
          <u xml:id="u-117.6" who="#MarzenaOkłaDrewnowicz">„Mieszkanie dla młodych” — 250 tys. młodych ludzi skorzystało z tego programu, zlikwidowaliście go. Mało tego, dzisiaj chcecie oszczędzić na szklance mleka, na owocach i warzywach, które są dostarczane do polskich szkół, do 14 tys. polskich szkół. To chcecie zrobić. Tak wygląda państwa polityka demograficzna. Są rzeczy, które mogę chwalić, i mnie na to stać, żeby to powiedzieć z tej mównicy sejmowej. Chwalę program 500+, chwalę program 300+, ale niech pani pochwali również darmowe podręczniki, że to też dobry program. Proszę w kwestii polityki społecznej o uczciwość, o mówienie prawdy, a nie o kłamstwa. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-117.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#PiotrZgorzelski">Teraz pytanie zada pani poseł Wanda Nowicka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#WandaNowicka">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Wysłuchaliśmy przed chwilą informacji przedstawicielek ministerstwa pracy na temat dzietności. Powiem szczerze, że jestem bardzo rozczarowana, bo spodziewałam się, że to, czego się dowiemy, to będzie jakaś pogłębiona analiza sytuacji demograficznej w Polsce i uznanie faktu, że mamy bardzo poważny problem. Program 500+, który jest oczywiście dobrym programem, akurat na dzietność nie pomógł. W związku z tym oczekiwane są naprawdę intensywne działania, a tu tylko się dowiedzieliśmy, że macie strategię, którą będziecie konsultować, ale tak naprawdę…</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: Trzeba przeczytać.)</u>
          <u xml:id="u-119.2" who="#WandaNowicka">…co ma być w tej strategii, nie wiemy.</u>
          <u xml:id="u-119.3" who="#WandaNowicka">W związku z tym chciałabym zapytać o to, czy ministerstwo poprze projekt ustawy, który złożyłam, ustawy, która ma zwiększyć wymiar urlopu ojcowskiego. Jest to realizacja dyrektywy unijnej w celu wprowadzenia równowagi między życiem zawodowym i prywatnym rodziców i opiekunów. W Unii Europejskiej prowadzona jest taka polityka i uświadomiono sobie, że jednym z problemów niskiej dzietności jest fakt, że kobiety, które chcą pracować, muszą mieć pewność dotyczącą tego, czy rzeczywiście będą mogły godzić te role, zawodową i domową. Wydłużenie urlopu ojcowskiego jest sposobem na to, żeby kobiety miały większą pewność co do tego, wtedy będą chętniej rodziły dzieci. W związku z tym złożyłam taki projekt ustawy. Mam nadzieję, że już trafił on do pani resortu i liczę na poparcie, tym bardziej że i tak…</u>
          <u xml:id="u-119.4" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Pani poseł — czas.)</u>
          <u xml:id="u-119.5" who="#WandaNowicka">…musimy zrealizować dyrektywę unijną.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#WandaNowicka">Ona czeka od 2 lat.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#WandaNowicka">Dziękuję, panie marszałku. Przepraszam za przedłużenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#PiotrZgorzelski">Pytanie zada pan poseł Mieczysław Kasprzak, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#MieczysławKasprzak">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Przyznam szczerze, że jestem ogromnie rozczarowany tym, co dzisiaj tutaj usłyszałem, bo praktycznie nic nie usłyszałem, oprócz tego, co od 6 lat jest mówione: 500+, 500+, 500+. Pan poseł tutaj wymieniała różne formy wsparcia, ale to nie przynosi efektu, to żadnego efektu nie przynosi, z roku na rok jest coraz gorzej i mówienie o tym, że myśmy to… Ale to nie zadziałało, więc trzeba wyjść do przodu i pokazać, jaka jest perspektywa. Wy dzisiaj mówicie, że mamy program, zaczniemy go wprowadzać, ale efektów nie będzie w trakcie jednej kadencji, dajcie nam jeszcze dwie kadencje, to wtedy będzie efekt. Dwie kadencje stracone i kolejne dwie. To kiedy będzie ten efekt? Poprzednicy nie zrobili nic, a wy dalej powtarzacie, tutaj chyba kilkanaście razy zostało powiedziane: 500+, 500+. Czas skończyć z demagogią, jeżdżeniem po Polsce i opowiadaniem głupot, trzeba zająć się polityką prorodzinną, potrzebne są dobre programy, które będą wspierać młodych ludzi, a nie jest potrzebne opowiadanie takich bzdur, jak te, które dzisiaj tutaj słyszymy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#PiotrZgorzelski">Pytanie zada teraz pan poseł Janusz Korwin-Mikke.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#JanuszKorwinMikke">Panie Marszałku! Szanowne Panie! Słucham tego i szlag mnie trafia. Jak można wygadywać takie głupoty? Te programy są kompletną klęską, nie ma żadnego wzrostu dzietności — ani wasze programu, ani wasze programy. Pomyślcie, dlaczego 100 lat temu człowiek mógł mieć… Przyrost był znacznie większy, a nie było żadnych programów pomocy, nie pomagano rodzinom, nie było szklanek mleka, 500+ itd. Nie było!</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Rodzina była normalna — mężczyzna i kobieta.)</u>
          <u xml:id="u-125.2" who="#JanuszKorwinMikke">Dlaczego? Bo lat temu 120 mężczyzna mógł utrzymać niepracującą żonę i pięcioro dzieci, tak niskie były podatki. Dzisiaj mamy bogactwo takie wielkie, że gdyby nie te podatki, to mężczyzna mógłby utrzymać cztery żony i dwadzieścioro dzieci, ale nie może, bo jest obłożony podatkami. Dlaczego nie mówicie o uwolnieniu kobiet od ciężkiej pracy na trzech etatach? Przecież w tej chwili, jeżeli mówicie, że rok urlopu to jest dobry pomysł, to 50 lat urlopu dla kobiety byłoby jeszcze lepszym pomysłem. Dzięki temu kobiety mogłyby zająć się domem i dziećmi, a nie pracą na trzech etatach: w biurze czy… Biedronki, w domu i jeszcze jako zaopatrzeniowiec. Trzeba uwolnić kobiety od ciężaru pracy, żeby mogły zająć się dziećmi. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#PiotrZgorzelski">Pytanie zada pan poseł Mirosław Suchoń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#MirosławSuchoń">Uprzejmie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#MirosławSuchoń">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Ze słów przedstawicieli rządu, przedstawicieli Prawa i Sprawiedliwości, wynika, że Prawo i Sprawiedliwość realizuje politykę prodemograficzną w zasadzie w dużej części, czy nawet w większości, w formie wsparcia finansowego. Warto przypomnieć, że do końca 2020 r. na program 500+ trafiło ponad 134 mld zł. Pamiętam, jak premier Beata Szydło z tej mównicy mówiła, że to jest również program wsparcia w zakresie demograficznym, który ma pobudzić dzietność. Jakie są efekty? W 2020 r. urodziło się ok. 360 tys. dzieci, a to mniej niż w roku 2015, czyli przed wprowadzeniem tego programu. To jest miara sukcesu, pani minister, sukcesu, którego nie widzimy. Zupełnie zapominano o podstawowych kwestiach, takich jak: opieka nad dziećmi, edukacja, możliwość łączenia pracy z obowiązkami rodzicielskich, polityka mieszkaniowa…</u>
          <u xml:id="u-127.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Wiele młodych kobiet wyjechało.)</u>
          <u xml:id="u-127.3" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: Tyle kobiet wypędziliście.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#PiotrZgorzelski">Proszę nie dyskutować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#MirosławSuchoń">Szanowni Państwo! Polityka prodemograficzna musi być kompleksowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#PiotrZgorzelski">Proszę nie dyskutować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#MirosławSuchoń">Prosiłbym, żeby pani minister przyszła tutaj i powiedziała, w jaki sposób będziecie realizować w sposób kompleksowy, a nie wybiórczy, politykę prodemograficzną. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#PiotrZgorzelski">Pytanie zada pani poseł Barbara Bartuś.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Proszę przeczytać projekt.)</u>
          <u xml:id="u-132.2" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę, aby nie przeszkadzać osobom, które zadają pytania, bo i tak mają ograniczony czas.</u>
          <u xml:id="u-132.3" who="#komentarz">(Poseł Mirosław Suchoń: Zero kultury, panie marszałku, zero kultury.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#BarbaraBartuś">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Tak jak pan poseł powiedział, polityka powinna być kompleksowa. Ze zdziwieniem i oburzeniem patrzę na posłów Platformy Obywatelskiej i posłów PSL-u, którzy wychodzą i mówią, że za mało, teraz za dużo. Tak dużo państwo zrobiliście? Tak, zrobiliście bardzo dużo przez te 8 lat, żeby tak spadła dzietność. To była wasza polityka gospodarcza, o której się mówiło…</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-133.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Dokładnie.)</u>
          <u xml:id="u-133.3" who="#BarbaraBartuś">…to było wypędzenie młodych rodzin za granicę, żeby na zmywaku w Londynie zarabiali.</u>
          <u xml:id="u-133.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-133.5" who="#komentarz">(Poseł Józefa Szczurek-Żelazko: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-133.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Mieli prawo.)</u>
          <u xml:id="u-133.7" who="#BarbaraBartuś">Tam dzieci się rodziły. U nas, w Polsce dzieci się nie rodziły.</u>
          <u xml:id="u-133.8" who="#BarbaraBartuś">Szanowni Państwo! Chyba wszyscy wiedzą, że aby mogły się rodzić dzieci, to musi być ta podstawowa komórka, czyli rodzina: mama i tata. Nie rodzic jeden i rodzic dwa, tylko mama i tata. Ale też wszystkie badania na to wskazują, że aby rodzina decydowała się na kolejne dziecko, musi mieć zapewnione bezpieczeństwo, bezpieczeństwo finansowe. Dlatego tak bardzo ważne są te programy.</u>
          <u xml:id="u-133.9" who="#BarbaraBartuś">Pani Minister! Dziękuję za te wszystkie programy finansowe, które są wsparciem rodzin, ale też za te programy skierowane do osób starszych. To mama 4+, czyli kobieta, zapracuje sobie na to, rodząc co najmniej czwórkę dzieci, i może liczyć, że w przyszłości otrzyma emeryturę. Dlatego to jest tak bardzo ważne.</u>
          <u xml:id="u-133.10" who="#BarbaraBartuś">I co jest też bardzo ważne, a na co państwo nie zwracacie uwagi? A chociażby to, że przywróciliśmy kobietom wiek emerytalny 60 lat,…</u>
          <u xml:id="u-133.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-133.12" who="#BarbaraBartuś">…że babcie będą mogły się zajmować wnukami. Program prorodzinny, program dzietności musi być kompleksowy i taki kompleksowy program jest przygotowany i jest realizowany od 2016 r. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-133.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-133.14" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Ale 120 lat temu nie było emerytur.)</u>
          <u xml:id="u-133.15" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: A kto panu udzielił głosu?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#PiotrZgorzelski">Pytanie zada pani poseł Katarzyna Lubnauer.</u>
          <u xml:id="u-134.2" who="#PiotrZgorzelski">I bardzo proszę o umożliwienie pani poseł zadania pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#KatarzynaLubnauer">Panie i Panowie Posłowie! Panie Marszałku! Przede wszystkim demografia to są niestety zgony i urodzenia.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#KatarzynaLubnauer">W związku z tym mam dwa pytania. Po pierwsze, dlaczego Polska ma tak tragiczny rachunek zgonów w ostatnim roku, licząc od marca do kwietnia? Przypomnę, że jesteśmy drudzy, jeśli chodzi o największą dodatkową liczbę zgonów, zaraz po Czechach. Czechy to jest 27,6%, w przypadku Polski…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#PiotrZgorzelski">Przepraszam, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#PiotrZgorzelski">Pana posła Janusza Korwin-Mikkego proszę o niegestykulowanie w obraźliwy sposób.</u>
          <u xml:id="u-136.2" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Pani nas obraża, mówiąc te głupoty.)</u>
          <u xml:id="u-136.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-136.4" who="#komentarz">(Głos z sali: I niech założy maseczkę.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#KatarzynaLubnauer">Panie marszałku, ja się jakoś nie przejmuję.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#KatarzynaLubnauer">Dobrze, jeszcze raz: zauważmy, że Polska w czasie pandemii miała drugi po Czechach najgorszy wynik, jeśli chodzi o dodatkową śmiertelność. Zmarło ponad 1/4 więcej Polaków niż w normalnych kolejnych kilku latach. Zauważmy, że w przypadku innych krajów dotkniętych pandemią mamy do czynienia ze śmiertelnością na poziomie kilkunastu procent, a średnia europejska to jest 14,5%. Co to oznacza? Oznacza to, że zupełnie sobie nie poradziliście w kwestii pandemii.</u>
          <u xml:id="u-137.2" who="#KatarzynaLubnauer">I drugie pytanie: Ile dokładnie dzieci urodziło się z powodu waszego programu naprotechnologii, który zaproponowaliście za kilka milionów złotych?</u>
          <u xml:id="u-137.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma takiego.)</u>
          <u xml:id="u-137.4" who="#KatarzynaLubnauer">Już go skończyliście, ale ile urodziło się dzieci w czasie, kiedy trwał, w stosunku do programu in vitro, w przypadku którego urodziło się 22 tys. dzieci?</u>
          <u xml:id="u-137.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#PiotrZgorzelski">Pytanie zada pani poseł Daria Gosek-Popiołek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#DariaGosekPopiołek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Chciałabym przede wszystkim odnieść się do ostatnich wypowiedzi pani pełnomocniczki rządu do spraw polityki demograficznej, pani wiceminister Barbary Sochy, ponieważ ta wizja, którą pani nakreśla, jest bardzo niepokojąca i pokazuje, że właściwie nie macie państwo bladego pojęcia, z czym musicie się borykać.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#DariaGosekPopiołek">Bo co pani robi? Przede wszystkim w jednym z artykułów dla „Rzeczpospolitej” pani deprecjonuje opiekę żłobkową. Zniechęca pani kobiety do pracy i promuje mężczyzn jako jedynych żywicieli rodziny. Promują państwo również uprzywilejowanie małżeństw nad innymi związkami. To pokazuje, że w ogóle nie uczycie się od innych krajów Europy, które także znajdują się w kryzysie demograficznym, ani nie patrzycie na te kraje, które z tym kryzysem próbują sobie radzić.</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#DariaGosekPopiołek">Przekonywanie, że mężczyzna w pierwszych latach życia dziecka powinien być jedynym żywicielem rodziny, oznacza w przypadku rozstania, śmierci, choroby tego partnera dla kobiety ubóstwo i dla całej rodziny brak jakiejkolwiek stabilizacja. Pozytywny wpływ zatrudnienia matek jest większy w krajach, gdzie jest lepsza dostępność opieki żłobkowej, a drugie dziecko, pani minister, częściej rodzi się w rodzinach, gdzie pracuje dwoje rodziców, a nie tylko ojciec.</u>
          <u xml:id="u-139.3" who="#DariaGosekPopiołek">Potrzebujemy stabilnej pracy dla kobiet, dostępnych żłobków, także cenowo. Taka kombinacja pozwoli nam wyjść z tego kryzysu demograficznego, o ile jeszcze uzupełnimy to o mieszkalnictwo. Ale to nie mogą być takie zapowiedzi jak „Mieszkanie+” czy kolejny program wsparcia deweloperów, bo zapewniam, że więcej deweloperów nie potrzebujemy, potrzebujemy więcej dzieci.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#DariaGosekPopiołek">Wydaje mi się, że jeżeli państwo chcą, żeby kobiety miały więcej dzieci, to musicie dać im coś więcej niż jakąś konserwatywną ideologię nieprzystającą do obecnych czasów. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#PiotrZgorzelski">Panie pośle, proszę mnie nie dyscyplinować i nie poganiać, bo zarówno tej stronie sali, jak i tej udzielam tolerancji ze względu na skrócenie czasu na zadanie pytania.</u>
          <u xml:id="u-142.2" who="#PiotrZgorzelski">Teraz proszę pana posła Jarosława Rzepę, ponieważ nie ma pana posła Andrzeja Grzyba.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#JarosławRzepa">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Pani poseł Barbara Bartuś powiedziała o bardzo ważnej rzeczy, powiedziała o bezpieczeństwie, bezpieczeństwie, które wpływa zasadniczo na to, jakie decyzje podejmują oczywiście przede wszystkim młode osoby. To jest bezpieczeństwo pracy, do której będzie można wrócić, bezpieczeństwo miejsca, w które można oddać dzieci, posłać dzieci w późniejszym wieku, to jest to, w jaki sposób te rodziny będą mogły się rozwijać, bo wiecie państwo, że jeżeli jesteśmy młodzi, to myślimy, rozwijamy się, inwestujemy, budujemy, kupujemy. To jest ten czas.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#JarosławRzepa">Jeżeli, szanowni państwo, w tym myśleniu o demografii, o zwiększeniu liczby Polaków to będzie nam przyświecało, właśnie to bezpieczeństwo i perspektywa, to nie będą tego kreowały programy, które będą obciążały budżet państwa, ale właśnie to poczucie zbuduje właściwy efekt w postaci demografii, pani minister. Taka jest prawda. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-143.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#PiotrZgorzelski">Pytanie zada pan poseł Grzegorz Lorek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#GrzegorzLorek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 85% Polaków jest zdania, że realizacja polityki prorodzinnej przez samorządy jest ważna, zaś 55% dostrzega takie działanie w swojej gminie — wskazują to wyniki badań agencji Kantar. Rząd Zjednoczonej Prawicy docenia samorządy działające na rzecz rodziny, dlatego ustanowił nagrodę dla najlepszych samorządów w ramach konkursu Samorząd Pro Familia. Chcę powiedzieć jako były samorządowiec, że jest to bardzo ważny program, dlatego że wspomagamy samorządy i inspirujemy je do jeszcze większego działania. A polityka demograficzna bez samorządu, który jest najbliżej ludzi, nie będzie pełna i nie będzie spójna. Dlatego ten program jest bardzo cenny.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#GrzegorzLorek">Pani minister, chciałem zadać pytanie. Proszę o zaprezentowanie dokonań samorządów, które zostały nagrodzone w ramach tego konkursu. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#PiotrZgorzelski">Pytanie zada pani poseł Monika Wielichowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#MonikaWielichowska">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Do 2080 r. ubędzie nas ponad 7 mln, a jeszcze więcej osób przejdzie w wieku produkcyjnym na emeryturę. To oznacza, że czeka nas jedno z największych wyzwań w historii — walka z demograficznym tsunami i nieuniknioną depopulacją. Co robi rząd? Otóż oprócz programu 500+, którego walor rozrodczy dość szybko się wyczerpał, rząd nie robi nic. A lista potrzeb wciąż jest długa i dłuższa, niż była jeszcze 5 lat temu.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#MonikaWielichowska">Rządowy program leczenia niepłodności naprotechnologią to jedna wielka klapa. Statystyki mówią same za siebie. Do 2018 r. dzięki naprotechnologii urodziło się 70 dzieci. Potem liczbę ciąż w ramach programu, który ma 5% skuteczności, ukryliście, choć polskiego podatnika kosztował on miliony. Zastąpiliście rządowy program in vitro, który ratuje płodność całego społeczeństwa, naprotechnologią, która nigdzie na świecie nie jest uznawana za alternatywną dla in vitro. A to dzięki in vitro przyszło na świat ponad 22 tys. dzieci.</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#MonikaWielichowska">Pani minister znowu dziś powtórzyła stare, puste slogany: rodzina w centrum uwagi. To dlaczego, pani minister, zamknęliście dobry, funkcjonujący nasz program „Mieszkanie dla młodych”? Czym go zastąpiliście? No tak, zastąpiliście „Mieszkaniem+” i polskimi domami drewnianymi. Oba programy poniosły kompletną klapę.</u>
          <u xml:id="u-147.3" who="#MonikaWielichowska">Proszę nam o tym dzisiaj powiedzieć, a nie o Nowym Ładzie, który ma zasłonić stary bałagan, który zatrzymał się kiedyś na slajdach. Jestem ciekawa, ile dzięki naprotechnologii urodziło się dzieci, ile wybudowaliście mieszkań dla młodych ludzi w ramach programów: polskie domy drewniane i „Mieszkanie+”. O tym chcemy dzisiaj rozmawiać, a nie o Nowym Ładzie, który ma zasłonić stary bałagan.</u>
          <u xml:id="u-147.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#PiotrZgorzelski">Pytanie zada pan poseł Tadeusz Tomaszewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#TadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Pani Minister! Trzy kwestie.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#TadeuszTomaszewski">Po pierwsze, opieka nad dziećmi do lat 3. Są programy rządowe, pieniądze europejskie, ale są gminy wiejskie o niskich dochodach własnych, one nie są w stanie później dźwigać prowadzenia tego żłobka lub klubu dziecięcego. Rozmawialiśmy o tym w Sejmiku Województwa Wielkopolskiego. Trzeba wsparcia rządu. A co robi rząd? Zabiera pieniądze, które są dla samorządu, chociażby w ramach polityki podatkowej. Na razie nie ma rekompensaty.</u>
          <u xml:id="u-149.2" who="#TadeuszTomaszewski">Druga kwestia to opieka lekarska nad małymi dziećmi. Dzisiaj mamy ją przez telefon i przez szybkę. Inna, skuteczna, to jest wizyta za 150–300 zł u lekarzy prywatnych. Kapitał rodzinny jest przeznaczany na tę opiekę zamiast na tę finansowaną przez Narodowy Fundusz Zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-149.3" who="#TadeuszTomaszewski">Mieszkania — mówiła pani o programie rządowym, ale dzięki determinacji Lewicy wpisano w Krajowy Plan Odbudowy budowę 70 tys. mieszkań na wynajem finansowanych z Krajowego Planu Odbudowy, czyli z Funduszu Odbudowy. Chciałbym zapytać: Jaki jest stan realizacji czy rozpoczęcia prac nad tym programem budowy tanich mieszkań na wynajem?</u>
          <u xml:id="u-149.4" who="#TadeuszTomaszewski">Ostatnia kwestia to funkcjonowanie, koordynacja systemu zabezpieczenia społecznego. Codziennie mam w biurach poselskich interwencje matek, które nie otrzymują świadczeń 500+, nie otrzymują również innych, które wynikają z tego zabezpieczenia, dlatego że, jak twierdzą, urząd wojewódzki w Wielkopolsce rozpatruje te sprawy od 8 do 3 lat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#TadeuszTomaszewski">Dzisiaj pani, która ma sześcioro dzieci, mówi, że od 2 lat nie ma tych świadczeń. Czy nie trzeba czegoś tutaj poprawić? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#PiotrZgorzelski">Pytanie zada pan poseł Marek Polak.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#komentarz">(Poseł Marek Polak: Nie działa mi mikrofon.)</u>
          <u xml:id="u-152.2" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Musisz…)</u>
          <u xml:id="u-152.3" who="#PiotrZgorzelski">Proszę uruchomić mikrofon, kartę trzeba włożyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#MarekPolak">Włożyłem.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#MarekPolak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-153.2" who="#MarekPolak">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zacznę od tego, o czym była uprzejma wspomnieć pani minister, że wbrew powszechnej opinii Polacy chcą mieć dzieci, bo aż 98% z nich deklaruje chęć posiadania potomstwa, a 45% chce mieć dwoje i więcej dzieci. Ale aby te deklaracje pokrywały się z rzeczywistością, muszą być do tego oczywiście odpowiednie warunki. I bardzo dobrze, że rząd Zjednoczonej Prawicy wychodzi naprzeciw tym oczekiwaniom i nieustannie wprowadza rozwiązania wspierające polskie rodziny, angażując w to odpowiednie środki finansowe, a polityka prorodzinna jest działaniem priorytetowym. To po raz pierwszy w historii mamy kompleksowy, wieloaspektowy dokument, jakim jest strategia demograficzna zawierająca rozwiązania zmierzające do zwiększenia dzietności w Polsce, i wierzę w to, że zawarte w niej rozwiązania pozwolą osiągnąć zamierzony cel.</u>
          <u xml:id="u-153.3" who="#MarekPolak">Ale aby się utwierdzić w tym przekonaniu, chciałem zapytać panią minister: Jakie konkretne korzystne zmiany wzmacniające wsparcie państwa dla polskich rodzin zawiera zapowiadana strategia, w jakich obszarach i jakie są spodziewane efekty tych działań? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Barbarę Nowacką.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#BarbaraNowacka">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#PiotrZgorzelski">Przepraszam bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#PiotrZgorzelski">Tyle razy prosiłem, aby nie prowadzić dyskusji na sali, ponieważ uniemożliwiamy wypowiedź posłance, która jest na trybunie.</u>
          <u xml:id="u-156.2" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Przepraszam, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-156.3" who="#PiotrZgorzelski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#BarbaraNowacka">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#BarbaraNowacka">Pani Minister! Po tylu latach rządów faktycznie dobrze, że zajmujecie się albo przynajmniej chcecie się zająć kompleksową polityką demograficzną, bo programy, które państwo przedstawialiście jako demograficzne, niestety — i mówię to ze szczerym żalem — demograficzne nie są.</u>
          <u xml:id="u-157.2" who="#BarbaraNowacka">Polityka demograficzna, tak jak zresztą pani też wspominała, to kwestie rynku pracy, kwestie mieszkań, kwestie bezpieczeństwa, kwestie edukacji, dostępu do żłobków i przedszkoli, ale również kwestie bezpieczeństwa kobiet, bo to one muszą czuć się pewnie nie tylko w sensie ekonomicznym, ale też być wolne od przemocy, by decydować się na macierzyństwo. Ja nie wiem, jak państwo zamierzacie się tym zajmować, bo z tej pani wypowiedzi wynikało tylko dużo dobrych chęci, a tak naprawdę widzimy, że realizacja kwestii mieszkaniowych idzie słabo.</u>
          <u xml:id="u-157.3" who="#BarbaraNowacka">Pani minister, proszę o odpowiedź też na piśmie, co chociażby z kwestią jawności wynagrodzeń, która ma pomóc kobietom zarabiać tyle, ile mężczyźni na tych samych stanowiskach, bo wiemy, że z tym jest bardzo słabo, co z kwestią edukacji antydyskryminacyjnej, tak żeby dziewczynki chciały studiować nauki ścisłe, chciały studiować te zawody przyszłości i nie czuły się gorsze w społeczeństwie.</u>
          <u xml:id="u-157.4" who="#BarbaraNowacka">I trzecia rzecz. Co z kwestią zwalczania przemocy wobec kobiet? Deklaratywnie tak, oczywiście państwo mówicie, że zwalczacie, ale sama pani wie, że ataki na konwencję stambulską nie wpływają na poprawę bezpieczeństwa kobiet. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-157.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-157.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Co pani opowiada?)</u>
          <u xml:id="u-157.7" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Co ma konwencja stambulska do bezpieczeństwa kobiet?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę teraz o zabranie głosu panią poseł Marcelinę Zawiszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#MarcelinaZawisza">Szanowny Panie Marszałku! Szanowna Pani Minister! W okresie pandemii odnotowaliśmy ujemny przyrost naturalny. Główny Urząd Statystyczny…</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Ciszej.)</u>
          <u xml:id="u-159.2" who="#MarcelinaZawisza">…mówi tutaj wprost: zanotowaliśmy najgorszy wynik od początku prowadzenia takich statystyk. Według demografów sytuację może poprawić dostępność mieszkań, ale nie mieszkań z kredytem na 30 lat, tylko mieszkań na wynajem, które można wynająć, płacąc tani czynsz. 45% osób w wieku 18 lat — 34 lata mieszka ze swoimi rodzicami, ponieważ nie stać ich w dużej mierze na wyprowadzenie się, na wzięcie kredytu. Albo nie chcą się zdecydować, albo nie mają zdolności kredytowej. Tymczasem co widzimy w Nowym Ładzie? Dopłata do kredytu, pomoc w spłacie kredytu. Czy wy naprawdę uważacie, że zapewnianie tego młodym ludziom w niestabilnej sytuacji ekonomicznej, ponieważ przez 30 lat nie będą wiedzieli, czy ich sytuacja mieszkaniowa jest stabilna, czy będą w stanie spłacać raty kredytu, to jest coś, co zachęci młodych ludzi do tego, aby decydować się na kolejne dzieci? Czy naprawdę uważacie, że to jest rozwiązanie, które jest optymalne? Badania i demografowie mówią wprost: mieszkania na wynajem z tanim czynszem, a nie 30 lat kredytu. To jest rozwiązanie, które powinniście promować, a nie wtłaczać kolejne pieniądze do kieszeni deweloperów.</u>
          <u xml:id="u-159.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę teraz panią poseł Joannę Borowiak o zabranie głosu.</u>
          <u xml:id="u-160.2" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: A co tak szybko? Jejku, jak to szybko poszło, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-160.3" who="#PiotrZgorzelski">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#JoannaBorowiak">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#JoannaBorowiak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! No cóż, pani poseł, mieszkania na wynajem absolutnie nie zapewnią bezpieczeństwa, nie dadzą poczucia stabilności młodym ludziom, którzy chcą założyć rodzinę albo tym, którzy już te rodziny posiadają, a chcą mieć więcej dzieci. My chcemy, żeby polskie rodziny miały własne mieszkania. Tylko to zapewni to poczucie bezpieczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-161.2" who="#JoannaBorowiak">Pani minister przedstawiła konkretne, wymierne efekty działań rządu Prawa i Sprawiedliwości. Natomiast opozycja mówi dzisiaj, że jest rozczarowana. Rozczarowana. W takim razie, szanowni państwo posłowie, jak wyglądało wsparcie rodziny w latach 2008–2015? Główne motto ministra finansów? „Pieniędzy nie ma i… nie będzie”. Podwyższenie wieku emerytalnego, nieliczenie się z wolą rodziców i przymuszanie sześciolatków do nauki w I klasie w szkole, likwidacja szkół, likwidacja szpitali — to była ta troska o zdrowie Polaków — likwidacja laboratoriów sanepidu, ograniczenie przyjęć na studia medyczne. To były wasze działania. Wy nie macie dzisiaj prawa mówić, że to, co rząd Prawa i Sprawiedliwości wprowadził, jest złe.</u>
          <u xml:id="u-161.3" who="#JoannaBorowiak">I do pani poseł z Platformy Obywatelskiej. Pani poseł, 2 tys. żłobków przez 8 lat rządów Platformy to naprawdę nie jest wyczyn, dlatego że my dzisiaj mamy ponad 6,5 tys. żłobków i przeznaczamy trzy razy więcej środków…</u>
          <u xml:id="u-161.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-161.5" who="#JoannaBorowiak">…niż wy przeznaczaliście. Wy tylko mówicie, a prowadziliście działania pozorowane. My pokazujemy, że można. I to, że można, zawarte jest w „Strategii demograficznej 2040”.</u>
          <u xml:id="u-161.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-161.7" who="#komentarz">(Poseł Monika Wielichowska: To sobie zobaczcie, ile szpitali zlikwidowaliście.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#PiotrZgorzelski">Proszę o zabranie głosu pana posła Michała Szczerbę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#MichałSzczerba">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Czasami warto zajrzeć do e-maili Dworczyka. Tam jest taka bardzo ciekawa dyskusja, jak państwo być może zauważyliście, na Twitterze o tym, że 500+ już nie robi wrażenia na Polakach. Dlatego też tęgie głowy z Dworczykiem na czele dyskutują z tym przedstawicielem Banku PKO BP, jak inaczej nazwać ten program. A więc mamy do czynienia przede wszystkim z propagandą.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#MichałSzczerba">Druga i ważniejsza sprawa to konkrety. Współczynnik dzietności w Polsce w 2020 r. wyniósł 1,378. To najniższy współczynnik dzietności od 2016 r. Ale chciałem zwrócić uwagę na jeszcze jedną konsekwencję tego niskiego współczynnika dzietności — na głodowe emerytury, które czekają Polki i Polaków w przyszłości. Szanowni państwo, stopa zastąpienia, czyli relacja przeciętnej emerytury do przeciętnego wynagrodzenia jeszcze w roku 2014 wynosiła 52,5%, a na koniec 2020 r. spadła do 42,4%. Co to oznacza? To oznacza tak naprawdę, że czekają nas głodowe emerytury w przyszłości, a wasza polityka demograficzna, poza tymi strategiami, kolejnymi pełnomocniczkami, kompletnie nie działa. Weźcie się do pracy, ponieważ…</u>
          <u xml:id="u-163.2" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: A co pan ma do pełnomocniczek?)</u>
          <u xml:id="u-163.3" who="#MichałSzczerba">…przygotowujecie nasze społeczeństwo na wielki kryzys. Tym kryzysem będą głodowe emerytury w przyszłości…</u>
          <u xml:id="u-163.4" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: A co to jest w ogóle?)</u>
          <u xml:id="u-163.5" who="#MichałSzczerba">…i stopa zastąpienia, która będzie cały czas spadać. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-163.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę pana posła Jana Szopińskiego o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#JanSzopiński">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Chciałbym zadać następujące pytanie: Czy nasz rząd rozumie problemy współczesnego młodego człowieka, który staje przed decyzją, czy zostać świadomym i odpowiedzialnym rodzicem? Moim zdaniem odpowiedź na to pytanie niestety nie jest jednoznaczna. Młodzi ludzie, którzy decydują się na dziecko, zaciągają kredyt. Kredyt pod względem swojej przyszłości, kredyt, który będą spłacać przez minimum 20 lat od chwili poczęcia, a wysokość miesięcznej raty jest im nieznana. Gwarantem tego kredytu musi być stabilne gospodarczo i politycznie państwo, państwo, w którym wysokość zarobków będzie dawała młodym ludziom gwarancję spłaty tego kredytu, państwo, które będzie przewidywalne na tyle, że bez lęku o swoją przyszłość ci ludzie będą mogli podjąć tak ważną dla swojej przyszłości decyzję. Dzisiaj państwo chce zapewnić stabilizację oraz bezpieczeństwo przyszłym rodzicom poprzez system dopłat, nad którym cały czas trwają jakieś prace, są tam wprowadzane zmiany. W państwie toczy się wojna ideologiczna, w której nigdy nie będzie zwycięzcy ani przegranego, natomiast, jak w każdej wojnie, będą ofiary, którymi w każdej chwili mogą zostać oni sami oraz ich dzieci. Żadnemu rządowi w cywilizowanym świecie nie udało się kupić dzieci za gotówkę. Aby zachęcić młodych ludzi do tworzenia rodzin, trzeba dać im gwarancję bezpiecznego życia w przyjaznym kraju.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#JanSzopiński">Jeśli tak nie będzie, nie uzyskamy koniecznego dla pomyślnej przyszłości naszego kraju skoku demograficznego. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę o zabranie głosu pana posła Waldemara Andzela.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#WaldemarAndzel">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoki Sejmie! Opozycja potrafi tylko krytykować, narzekać i nic więcej. Rząd Prawa i Sprawiedliwości robi najwięcej ze wszystkich rządów Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie polityki prorodzinnej — inaczej dzisiaj byłby dramat — w tym aktywnie współpracuje z samorządami w zakresie polityki prorodzinnej, chociażby w ramach kierowanych do samorządów inicjatyw.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#WaldemarAndzel">Pani Minister! Proszę o podanie przykładów tego rodzaju działań. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-169.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Monikę Rosę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#MonikaRosa">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Istnienie luki pomiędzy liczbą dzieci, którą chciałyby mieć pary, a faktycznymi zachowaniami to jest po prostu rzeczywistość. Z czego to wynika? Chodzi o kwestie braku stabilności finansowej, niepewności co do przyszłości, ograniczenia dotyczące spraw mieszkaniowych, obawy kobiet przed utratą pracy, ale także o bezpłodność par. Odnośnie do bezpłodności: państwo zlikwidowaliście dobrze działający program in vitro. Może warto po prostu do niego wrócić, pani minister?</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#MonikaRosa">Co do kwestii mieszkaniowej był program „Mieszkanie+”, były mieszkania na wynajem dla osób, które nie mogą sobie pozwolić na kredyt. To nic przyjemnego mieć kredyt na 30 lat, proszę mi wierzyć, i spłacać go do starości. Może więc jednak warto powrócić do pomysłu dotyczącego mieszkań na wynajem, tylko skutecznie go realizować?</u>
          <u xml:id="u-171.2" who="#MonikaRosa">Jest rzecz, na którą państwo w ogóle nie zwracacie uwagi, chodzi o tzw. koszty macierzyństwa, czyli doświadczenie kobiet wynikające z posiadania dzieci i problemów, które są związane z tym, że ciężko jest wrócić na rynek pracy, rozwijać karierę zawodową, że muszą łączyć opiekę nad dziećmi, dbanie o dom z pracą zawodową, ponieważ partnerzy niewystarczająco angażują się w obowiązki. Jaka jest odpowiedź na to wyzwanie? To jest urlop ojcowski. Pytanie: Pani minister, czy taką inicjatywę odnośnie do urlopu tylko dla ojców, urlopu minimum 2-miesięcznego, do wybrania dla nich planujecie państwo wprowadzić? Jeśli tak, to kiedy? Dodam, że i tak taki obowiązek ciąży na państwie polskim z racji przynależności do Unii Europejskiej po prostu.</u>
          <u xml:id="u-171.3" who="#MonikaRosa">I ostatnia kwestia. Nie wiem, czy mają państwo świadomość, ale zakaz aborcji w Polsce zdecydowanie wpłynie na obawy kobiet i par przed posiadaniem dzieci. Jeśli państwo chcą dbać o dzietność, komfort kobiet, komfort par, naprawdę zakazywanie aborcji nie jest tu właściwą drogą.</u>
          <u xml:id="u-171.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#PiotrZgorzelski">Proszę o zabranie głosu pana posła Rafała Adamczyka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#RafałAdamczyk">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Pani poseł wnioskodawca i pani minister w swoich wypowiedziach potwierdziły, że Polska jest w pułapce demograficznej. Stan faktyczny w obszarze współczynnika dzietności jest na tę chwilę również beznadziejny. Prawie 100% młodych Polek i Polaków pragnie mieć dzieci. Nie wszyscy mogą te marzenia spełniać. Możliwy jest wzrost dzietności w Polsce w wyniku przeprowadzania zabiegów in vitro.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#RafałAdamczyk">Pani Minister! Pytanie: Kiedy w końcu państwo polskie będzie refundowało młodym Polkom i Polakom zabiegi in vitro? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#PiotrZgorzelski">O zadanie pytania proszę pana posła Pawła Rychlika.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#PawełRychlik">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Trwałe i dobrze funkcjonujące rodziny stanowią jeden z najważniejszych zasobów społecznych. Rodziny stwarzają warunki do urodzenia, wychowania dzieci, a także zapewniają pomoc i bezpieczeństwo materialne jej członków. Problemem jednak dzisiejszej cywilizacji i dzisiejszych czasów jest rozpad rodzin, który pozostawia trwałe ślady w psychice szczególnie dzieci. Skutkuje to również pogorszeniem sytuacji materialnej, szczególnie kobiet i dzieci. W Unii Europejskiej obok bezrobocia rozpad rodzin to główna przyczyna ubóstwa. Samotne matki i samotni ojcowie napotykają na wiele trudności, szczególnie w zakresie łączenia pracy zawodowej z obowiązkami opiekuńczymi.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#PawełRychlik">W związku z powyższym, pani minister, chciałem zapytać, czy w ramach strategii demograficznej 2040 dla małżeństw i rodzin zakłada się wsparcie poprzez profilaktykę rozpadu więzi w rodzinie czy między rodzicami? Co kryje się pod skrótem WWRD? Czy chodzi o wczesne wspomaganie rozwoju dzieci i wsparcie rodzin? Na czym to polega? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#PiotrZgorzelski">Proszę teraz o zabranie głosu pana posła Ryszarda Wilczyńskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#RyszardWilczyński">Pani Minister! Żaden poważny, rzetelny człowiek, a minister w szczególności, nie dyskredytuje osiągnięć poprzedników. Powiem, że jestem osobiście bardzo zaskoczony pani sformułowaniem, powiedziała pani, iż nie zrobiliśmy nic, jeżeli chodzi o politykę prorodzinną. Nie wolno tak mówić, jeżeli liczy pani na rzetelną debatę, bo pani ma być ministrem rozwiązującym problemy, a nie oficerem propagandy swojej partii. Powinna pani za to przeprosić, naprawdę, albo już więcej tak nie mówić, bo to rzeczywiście wstyd.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#RyszardWilczyński">Nakłady na in vitro. Program in vitro rozwiązał problem ubóstwa, ale w sensie demograficznym urodzenie jednego dziecka ekstra to jest 1350 tys. zł. W programie in vitro — sto razy mniej. Mówienie o poważnym programie prorodzinnym bez programu in vitro jest niepoważne.</u>
          <u xml:id="u-177.2" who="#RyszardWilczyński">Tak samo złamaliście kompromis aborcyjny. Co to oznacza? Że kobiety rodzą po trzydziestce. Ryzyko urodzenia terminalnie chorego dziecka rośnie skokowo. Cały czas serwujecie impulsy, które zniechęcają kobiety do rodzenia dzieci. Tak nie wolno.</u>
          <u xml:id="u-177.3" who="#RyszardWilczyński">I na dodatek: zapytajcie ekspertów, wszyscy wam powiedzą, że bez odpowiedzialnej, ukierunkowanej na integrację polityki imigracyjnej nie zasypiemy luki 200 tys. miejsc pracy, 200 tys. ludzi, którzy wychodzą z rynku pracy co roku. Ani słowem nie zająknęliście się o tym w swojej strategii, bo jeżeli chodzi o imigrację, o słowo imigrant, to boicie się go jak diabeł święconej wody. Pora przejrzeć na oczy.</u>
          <u xml:id="u-177.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#PiotrZgorzelski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Magdalenę Biejat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#MagdalenaBiejat">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! W państwa strategii demograficznej zapisy zawarte w diagnozie sytuacji brzmią bardzo obiecująco. Piszecie m.in.: wzrost liczby dzieci oraz choroba lub niepełnosprawność prowadzą często do wycofania się częściowego lub całkowitego jednego z rodziców, głównie matek, z rynku pracy. Zwracacie państwo także uwagę na to, że nieodpłatna praca opiekuńcza pozostaje nierozpoznana. To są wszystko słuszne diagnozy. Niestety kiedy przechodzimy do konkretnych zapisów rozwiązań, są one rozczarowująco ogólnikowe. Widać, że zamiast uznać różne potrzeby kobiet, mężczyzn i rodzin w XXI w., dostrzec rozmaite modele tworzenia rodziny, próbujecie je wtłoczyć w jedyny słuszny model, co prawdopodobnie — nie chcę być tu złym prorokiem, ale pewnie tak to się skończy — będzie kontrproduktywne, będzie mieć skutek odwrotny do zamierzonego.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#MagdalenaBiejat">Mam pytanie dotyczące sytuacji na rynku pracy: Jaki obecnie odsetek ojców korzysta z urlopu ojcowskiego, tego dwutygodniowego, i z urlopu rodzicielskiego? Mówicie o sytuacji kobiet na rynku pracy, ale nie wspominacie o tym, w jaki sposób zachęcać mężczyzn do tego, żeby brać udział w życiu rodzinnym i żeby przez to zwiększać równouprawnienie i równość szans kobiet i mężczyzn na rynku pracy.</u>
          <u xml:id="u-179.2" who="#MagdalenaBiejat">Zwracacie państwo również uwagę, jest tam taki punkt, dość lakoniczny, o szczególnej ochronie małżeństwa. Tymczasem według danych GUS-u już w 2014 r. ok. 1/5 dzieci rodziło się w związkach nieformalnych. Jak macie państwo zamiar wesprzeć te dzieci i te rodziny? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-179.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Bożenę Borys-Szopę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#BożenaBorysSzopa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Omawiana dzisiaj strategia to pierwszy tego typu dokument. Szkoda, że opozycja zamiast wykorzystać ten moment do konstruktywnych propozycji, do poszerzania tego dokumentu…</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Wilczyński: Przed chwilą padła taka propozycja.)</u>
          <u xml:id="u-181.2" who="#BożenaBorysSzopa">…do poszerzania działań rządu, jak zwykle nie zawiodła w krytyce wszystkiego i wszystkich. Proszę mi palcem nie grozić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#PiotrZgorzelski">Panie pośle, proszę nie przeszkadzać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#BożenaBorysSzopa">W projekcie „Strategii demograficznej 2040” czytamy: strategia demograficzna jest kompatybilna ze „Strategią na rzecz odpowiedzialnego rozwoju” i Polskiego Ładu. Niewątpliwie ważną rolę w podejmowaniu decyzji o powiększeniu rodziny odgrywa stabilność i pewność pracy, zwiększenie elastyczności zatrudnienia. Poczucie bezpieczeństwa finansowego przy jednoczesnym dążeniu do rozwijania kariery zawodowej to jedno z najważniejszych kryteriów przy podejmowaniu decyzji o kolejnym dziecku w rodzinie.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#BożenaBorysSzopa">Jakie zmiany w prawie są konieczne w celu wprowadzenia rozwiązań zwiększających elastyczność i stabilność pracy zarówno dla matek, jak i ojców, które z jednej strony ułatwią łączenie pracy zawodowej z opieką nad dziećmi, a z drugiej jednocześnie nie przyczynią się do obniżenia dochodów w gospodarstwie domowym i rezygnacji z planów i aspiracji zawodowych? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-183.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę o zabranie głosu pana posła Grzegorza Rusieckiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#GrzegorzRusiecki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Debata na temat dzietności społeczeństwa powinna nas łączyć, powinna być pozbawiona wzajemnych inwektyw, oskarżeń i rozliczeń. Prawda jest taka, że zarówno te programy, które realizował rząd Platformy Obywatelskiej i PSL-u, jak i te, które państwo realizujecie jako Zjednoczona Prawica, nie przynoszą spodziewanych efektów. Trzeba się zastanowić, co zrobić, żeby osiągnąć efekt demograficzny.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#GrzegorzRusiecki">Bardzo wiele mówiono tu o mieszkaniach, o pracy, o programie in vitro. Pod tym wszystkim trzeba się podpisać. Natomiast chciałbym zapytać panią minister o konkret związany z pewną profilaktyką zdrowotną, z pewną opieką zarówno nad mężczyznami, jak i kobietami, dziewczynkami, chłopcami, już od tych najmłodszych lat, zmierzającą do tego, żeby kontrolować — czy poprzez wizyty u ginekologa, czy w przypadku mężczyzn u androloga — kwestie związane z ich kondycją, jeżeli chodzi o możliwość posiadania dzieci. Spojrzeć na to kompleksowo. Rzeczywiście, proszę państwa, wystarczy przyjść do odpowiednich przychodni i zobaczyć, że to nie jest tak, że Polacy nie chcą mieć dzieci. Jest mnóstwo par w Polsce, tysiące, które zwyczajnie po prostu nie mogą. Warto ich w tym wesprzeć. Bardzo proszę, pani minister, o odpowiedź na to pytanie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę o zabranie głosu pana posła Przemysława Koperskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#PrzemysławKoperski">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Z opublikowanego w 2019 r. raportu CBOS-u wynika, że 94% Polaków deklaruje chęć posiadania przynajmniej jednego dziecka, a 39% odpowiada, że chciałoby mieć trójkę lub nawet więcej dzieci. Ja sam mam trójkę, jestem potrójnie szczęśliwym tatą.</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#PrzemysławKoperski">Polki i Polacy chcą mieć dzieci, ale chcieć, a móc to są dwie zupełnie różne sprawy. Bo w Polsce rząd rzuca codziennie kobietom setki administracyjnych i gospodarczych kłód pod nogi, nie mówiąc o kamieniowaniu ich praw przez Trybunał Konstytucyjny Julii Przyłębskiej.</u>
          <u xml:id="u-187.2" who="#PrzemysławKoperski">Czy Polki mogą rodzić więcej dzieci, pani minister? Pewnie takie pytanie pani sobie zadaje i my wszyscy je zadajemy. Jasne, że tak. Polki mogą rodzić więcej dzieci i rodzą. Rodzą w Anglii, w Czechach, we Francji, w tych krajach, gdzie są szanowane prawa kobiet, i tam, gdzie jest realne wsparcie dla rodzin. Minister Czarnek chciałby w Polsce modelu tysięcy nastoletnich matek, ale brak edukacji, wsparcia medycznego, mieszkań, stałej i stabilnej pracy, żłobków to jest droga do piekła, a nie do tego, żeby Polska miała korzystny wzrost demograficzny. Zobaczcie, jak jest chociażby w Irlandii. Przecież w Irlandii średni wiek kobiet, które rodzą dzieci, wynosi 31 lat, więc to nie wiek jest barierą, która jest nie do przezwyciężenia, tylko niestety barierą są działania polityczne, które państwo realizujecie. Bezduszne działania, ponieważ 1/3 par w Polsce nie może mieć dzieci, a państwo nie pozwalacie tym rodzinom posiadać dzieci, ponieważ zablokowaliście dofinansowanie programu in vitro.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#PrzemysławKoperski">Zróbcie krok w dobrą stronę i przynajmniej tę jedną rzecz odblokujcie w przyszłym roku.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#komentarz">(Głos z sali: To wy… młodym dziewczynom usuwać ciążę.)</u>
          <u xml:id="u-189.2" who="#PrzemysławKoperski">I ostatnia sprawa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#PiotrZgorzelski">Panie pośle, proszę kończyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#PrzemysławKoperski">Panie marszałku, ostatnia kwestia, którą pani minister może samodzielnie podjąć. Chodzi o ZUS. ZUS ściga matki, które korzystają ze świadczeń macierzyńskich. Tnie im należne wynagrodzenia i ściga je po urodzeniu dzieci. Mogłaby pani wydać polecenie w ZUS-ie, żeby tych praktyk zaprzestano. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-191.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Skazujecie na kalectwo.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Annę Dąbrowską-Banaszek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#AnnaDąbrowskaBanaszek">Panie Marszałku! Pani Minister! Uporządkujmy dyskusję. Pod koniec 2011 r. liczba mieszkańców Polski zaczęła maleć. Wskazane są cały czas ukierunkowane działania, aby można było temu przeciwdziałać. Z badań wynika, że najpoważniejszymi barierami, jeśli chodzi o powiększanie rodzin, są problemy finansowo-bytowe, ekonomiczne oraz niepewność związana z możliwością łączenia kariery zawodowej z życiem rodzinnym. Należy wzmocnić niezależność ekonomiczną młodych ludzi. Mamy zapowiedź kolejnego wzrostu płacy minimalnej. To dobrze, ale ważne jest też to, by pamiętać o innych grupach pracowników mających nieznacznie większe uposażenia.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#AnnaDąbrowskaBanaszek">Polityka prorodzinna powinna pełnić funkcję koordynującą, mającą za zadanie skupianie różnych instytucji, różnych form wsparcia dla rodzin w ich codziennym funkcjonowaniu, a nie tylko w sytuacjach kryzysowych. Powinna koncentrować się na czterech segmentach: wsparciu finansowym, przyjaznym rynku pracy, usługach dla rodzin i kwestiach związanych z edukacją. Ważna jest rozbudowa systemu opieki instytucjonalnej nad dziećmi. Zapowiadany Polski Ład umożliwia realizację skoordynowanej polityki prorodzinnej. Jednym z planowanych działań jest rozbudowa bazy placówek wychowawczych i opiekuńczych dla najmłodszych dzieci. Będą realizowane różne programy, m.in. program dotyczący planu pracy świetlicy szkolnej.</u>
          <u xml:id="u-193.2" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Małgorzata Kidawa-Błońska)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę kończyć, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#AnnaDąbrowskaBanaszek">Chodzi o to, aby szkoły opiekowały się dziećmi w czasie, w którym rodzice pracują. Ważne jest to, żeby była przygotowana wartościowa oferta. I żłobek w każdej gminie. Samorządy, które będą chciały budować żłobki, otrzymają dotacje. Na tę przyjazną szkołę w okresie od 2021 r. będzie przeznaczone 64,8 mld zł. Bardzo dziękuję za takie plany.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">I bardzo proszę o przestrzeganie dyscypliny czasowej.</u>
          <u xml:id="u-196.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Michał Gramatyka, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#MichałGramatyka">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Rak szyjki macicy jest czwartym w kolejności najczęściej diagnozowanym nowotworem w kategorii raków złośliwych w Polsce i czwartą przyczyną zgonów z powodu raka wśród kobiet. Co roku ta choroba zabiera ok. 2 tys. Polek. Leczenie nawet we wczesnym stadium i niezależnie od zastosowanej metody w zasadzie wyklucza możliwość urodzenia przez kobietę dziecka. Uznanym i cudownym sposobem zapobiegania takim rakom są szczepienia. Szczepienie 12-letnich, 13-letnich dziewczynek w pełni zabezpiecza je przez zarażeniem się wirusem brodawczaka. Podobnie zabezpiecza się chłopców przed następstwami tej strasznej choroby, bo istnieją raki pochodne: krtani, pęcherza, prącia, odbytu. Dzisiaj w Polsce jedna dawka takiej szczepionki kosztuje 550 zł. Po to, by zabezpieczyć dziecko, potrzebne są trzy dawki. Pamiętajmy, że koszty leczenia tych nowotworów są wielokrotnie większe niż koszty szczepień. Kiedy wprowadzą państwo powszechną refundację tych szczepionek?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Paulina Matysiak, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#PaulinaMatysiak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#PaulinaMatysiak">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! To dobrze, że rząd dostrzega w końcu potrzebę wieloletniego planowania strategii, nie zamyka oczu na realne wyzwania, jakie stoją przed nim w związku z problemem niższej dzietności w Polsce. Wyszczególnione cele nie są nowością. Od lat mówi się o tak naprawdę tych samych potrzebach osób, które chcą założyć rodzinę. Mówiły o tym już moje poprzedniczki, posłanki z partii Razem. Stabilność finansowa, tanie mieszkania na wynajem, a nie na kredyt na 30 lat, praca na umowę o pracę na czas nieokreślony, możliwość zapisania dziecka do żłobka czy przedszkola — to powinna być w Polsce norma.</u>
          <u xml:id="u-199.2" who="#PaulinaMatysiak">Chciałabym natomiast poruszyć inny temat, który padał już w stawianych pytaniach. Mianowicie czy rząd planuje wrócić do centralnego finansowania programu in vitro? Czy nadal chcecie państwo zrzucać finansowanie tego na samorządy, które czasami, jeśli mają takie możliwości finansowe, przyjmują ten program lokalnie? W wyniku programu in vitro, który działał do 2016 r., urodziło się ponad 22 tys. dzieci. To są dane z końca 2019 r. Wciąż są rodziny, które chciałyby z tego programu skorzystać, a których nie stać na opłacenie tej procedury. Dlaczego rząd zostawia te rodziny samym sobie, bez prawdziwego wsparcia? Od sytuacji materialnej, od miejsca zamieszkania nie powinna zależeć możliwość powiększenia rodziny. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-199.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Patryk Wicher, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#PatrykWicher">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! Rząd dostrzega problem bezpłodności. Gdyby ktoś przeczytał dokładnie strategię, która jest przecież przedstawiona państwu do dyskusji, to zobaczyłby, że są tam uwzględnione wielospecjalistyczne centra wspierania leczenia bezpłodności, które właśnie mają być blisko człowieka, blisko rodzin, w gminach. Dzisiaj rodziny tracą gigantyczne pieniądze na dojeżdżanie do specjalistów i wiele godzin spędzają w autach. Moi drodzy państwo, te koszty są niewspółmierne. My chcemy, żeby ta wysokospecjalistyczna pomoc była skupiona jak najbliżej tych osób, istotna jest współpraca z samorządem terytorialnym.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#PatrykWicher">Moi drodzy państwo, 20% par boryka się z problemem bezpłodności, a my mówimy tylko o jednej metodzie. Bezpłodność ma wieloaspektowe przyczyny. Są to zaburzenia hormonalne, stan psychofizyczny, są to czasami problemy chirurgiczne, które też trzeba rozwiązać. I ci wszyscy specjaliści w jednym miejscu, tworząc konsylia lekarskie, powinni właśnie pomagać tym bezpłodnym parom.</u>
          <u xml:id="u-201.2" who="#PatrykWicher">Pani Minister! Dziękuję za te starania i bardzo proszę o stworzenie programu wspierania tych ośrodków wysokospecjalistycznych w gminach danego ośrodka, ale także o dofinansowanie leków, które są konieczne przy leczeniu bezpłodności, bo to są bardzo duże koszty, niewspółmierne dla wielu rodzin, które borykają się z problemami finansowymi. A również dla rodzin wielodzietnych, które też chcą mieć następne dzieci, a są pewne problemy, które się pojawiają. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-201.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-202.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Pani marszałek, jest na posiedzeniu komisji i się spóźni. Czy będzie można później?)</u>
          <u xml:id="u-202.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-202.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Grzegorz Matusiak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#GrzegorzMatusiak">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Przede wszystkim należałoby przy tej krytyce Platformy Obywatelskiej zacytować słynne słowa już klasyka Bronisława Komorowskiego: Zmień pracę, weź kredyt. Dzisiaj bezrobocie w naszym kraju jest bardzo niskie w porównaniu do tego, co było za rządów Koalicji Obywatelskiej, czyli Platformy i PSL-u.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#GrzegorzMatusiak">Teraz mam takie konkretne pytanie do pani minister, bo to, co dzisiaj proponuje rząd Prawa i Sprawiedliwości, to jest przede wszystkim polityka prorodzinna. Proszę odpowiedzieć, czy dzisiaj programy istotne dla potrzeb młodych małżeństw, takie jak „Dobry start”, 300+, „Mama”, „Maluch”, budowa żłobków na szeroką skalę… Proszę wskazać efekty tych programów i plany na przyszłość odnośnie do ich realizacji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-203.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Klaudia Jachira, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#KlaudiaJachira">Panie Przewodniczący Komitetu do Spraw Bezpieczeństwa Kaczyński! Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chcecie dzieci? To zacznijcie poważnie traktować kobiety. Przywróćcie dostęp do badań prenatalnych, refundujcie in vitro. Nie odbierajcie kobietom praw, nie obrażajcie nas, tak jak dzieje się to nawet w tym Sejmie, panie Terlecki. Nie wysyłajcie na nie wojska, Wojsk Obrony Terytorialnej, żandarmerii ani nawet oddziałów specjalnych z pałkami teleskopowymi czy policji z gazem. Budujcie żłobki. Ułatwiajcie kobietom powrót na rynek pracy.</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#komentarz">(Głos z sali: 6,5 tys. żłobków.)</u>
          <u xml:id="u-205.2" who="#KlaudiaJachira">Chcecie dzieci? To nie śmiejcie się i nie klaszczcie, gdy posłanka Lewicy mówi o samobójstwach wśród młodzieży. Stwórzcie im przyjazną szkołę. Nie wciskajcie im ideologii narodowo-katolickiej.</u>
          <u xml:id="u-205.3" who="#komentarz">(Głos z sali: A wy nam.)</u>
          <u xml:id="u-205.4" who="#KlaudiaJachira">Traktujcie poważnie nauczycieli i usuńcie z funkcji ministra edukacji człowieka bez kultury. Chcecie dzieci? To przestańcie ochraniać pedofilów w sutannach. Polki nie boją się rodzić w Anglii, w Belgii i w całej Europie, bo są tam szanowane. Ale nie będą rodzić dzieci w Polsce, dopóki nie zaczniecie nas szanować i traktować poważnie.</u>
          <u xml:id="u-205.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Same się szanujcie, Jachiry.)</u>
          <u xml:id="u-205.6" who="#KlaudiaJachira">I nawet największa kasa nie pomoże.</u>
          <u xml:id="u-205.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-205.8" who="#komentarz">(Poseł Piotr Borys: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Katarzyna Sójka, PiS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#KatarzynaSójka">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#KatarzynaSójka">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Od stycznia 2019 r. Polska jako jeden z nielicznych krajów Unii Europejskiej wprowadziła nowy standard organizacyjny opieki okołoporodowej w sprawach, które dotyczą okresu ciąży, okresu porodu, opieki nad noworodkiem, połogu i laktacji. Dokument ten kompleksowo opisuje zakres działań medycznych w tym obszarze. Wprowadza konieczne zmiany w świadczeniach profilaktycznych i działaniach w zakresie promocji zdrowia oraz badaniach diagnostycznych, badaniach prenatalnych, konsultacjach medycznych kobiet w okresie ciąży. Standard oraz ostatnie zmiany, które spowodowały również, że położne mają kompetencje do kompleksowej opieki nad ciężarną. Chciałam powiedzieć, że wyzwaniem jest także wsparcie kondycji psychicznej matki po porodzie, przed porodem, dlatego ważnym punktem, który wcześniej nie był określony tak klarownie jak w tym dokumencie, jest opieka psychologiczna nad ciężarną oraz wprowadzona konsultacja psychologiczna w trakcie ciąży. Jeśli pojawi się jakakolwiek przesłanka świadcząca o niedyspozycji psychologicznej, od razu są wprowadzone działania wsparcia dla kobiety w okresie ciąży.</u>
          <u xml:id="u-207.2" who="#KatarzynaSójka">I moje pytanie: Czy będą podejmowane działania profilaktyczno-edukacyjne promujące schemat opieki nad ciężarną, który zawarty jest w wyżej wymienionym standardzie organizacyjnym opieki okołoporodowej? Standard jest bardzo dobrze postrzegany, jednak myślę, że nie wszystkie kobiety są świadome możliwości, które on daje. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Tomasz Aniśko, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#TomaszAniśko">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! Jednym z kluczowych instrumentów w zakresie polityki demograficznej zmierzającym do poprawy dzietności w Polsce powinno być zapewnienie powszechnego dostępu do usług opiekunki nad dziećmi. Gwarancja miejsca w żłobku lub w klubie dziecięcym każdej rodzinie wychowującej dziecko do lat 3 umożliwiłaby godzenie obowiązków domowych z zawodowymi i tym samym wyrównywałaby relacje płci, a także potencjalnie zwiększałaby dochód w rodzinie.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#TomaszAniśko">Niestety dziś wciąż jesteśmy bardzo daleko od zapewnienia takiej gwarancji miejsca w żłobku lub klubie dziecięcym każdemu dziecku w Polsce, a szczególnie dzieciom z terenów wiejskich. W ubiegłym roku zaledwie 15% dzieci w wieku do lat 3 było objętych opieką w żłobkach i klubach dziecięcych. Zaledwie 45% gmin w Polsce posiada co najmniej jeden żłobek, oddział żłobkowy lub klub dziecięcy. Jeśli chcemy w mądry sposób zachęcać Polki i Polaków do zakładania rodzin, te liczby muszą się radykalnie zmienić. Stąd moje pytanie: Czy rząd planuje zwiększenie wsparcia dla gmin na budowę i prowadzenie publicznych żłobków i klubów dziecięcych?</u>
          <u xml:id="u-209.2" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: Czas.)</u>
          <u xml:id="u-209.3" who="#TomaszAniśko">Czy planowane jest skierowanie dodatkowych środków do gmin, które dziś takich żłobków i klubów dziecięcych nie mają? Jeśli tak, to o jakich kwotach jest mowa? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Anna Ewa Cicholska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#AnnaEwaCicholska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#AnnaEwaCicholska">Szanowna Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Powiedzmy sobie szczerze: poprzednie rządy były głuche na potrzeby środowisk działających na rzecz rodziny i nie prowadziły dialogu ze społeczeństwem na temat rzeczywistych potrzeb rodziny. Jako wieloletni dyrektor placówek oświatowych pamiętam, jak dzieci przychodziły do szkoły niedożywione, a czasem i głodne. To nasz rząd, rząd premiera Mateusza Morawieckiego, wsłuchuje się w potrzeby rodzin, słucha opinii środowisk prorodzinnych, naukowych, czego przykładem jest powołanie Rady Rodziny.</u>
          <u xml:id="u-211.2" who="#AnnaEwaCicholska">Pani Minister! Proszę powiedzieć, jakie są cele i działania Rady Rodziny oraz jaki jest jej wpływ na politykę prorodzinną rządu Zjednoczonej Prawicy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-211.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Małgorzata Pępek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#MałgorzataPępek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Demografia jest taką dziedziną, gdzie rządzą twarde dane i statystyki, a nie piękne słowa, puste obietnice i zakłamywanie rzeczywistości. Fakty są takie, że liczba ludności w Polsce kurczy się z każdym rokiem. Spada zarówno liczba urodzeń, jak i wskaźnik dzietności. Doszło nawet do sytuacji, w której w ciągu ostatnich kilkunastu miesięcy urodziło się w Polsce najmniej dzieci od czasu II wojny światowej. Jednocześnie odnotowaliśmy w tym czasie najwięcej zgonów w powojennej historii Polski.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#MałgorzataPępek">Choć na 500+ państwo polskie wydało już ponad 100 mld zł, liczba urodzeń dzieci w Polsce spadła do poziomu sprzed wprowadzenia tego programu. W kontekście sztucznego sukcesu 500+ powołujecie się przykładowo na prognozę GUS-u z 2014 r., która była niższa niż realna liczba urodzeń w kraju. Jednocześnie pomijacie fakt, że za rządów PO-PSL liczba urodzeń także była wyższa od szacunków GUS-u. Kiedy w końcu przedstawicie Polakom rzetelną analizę i strategię prowadzenia polityki społecznej, która będzie długofalowa nie tylko z nazwy? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Piotr Borys.</u>
          <u xml:id="u-214.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#PiotrBorys">Szanowni Państwo! Wysoka Izbo! Kiedy obserwujemy retorykę Prawa i Sprawiedliwości i kiedy przyglądamy się statystykom, widzimy ogromny rozdźwięk, widzimy kłamstwo i manipulację. Państwo jawicie się jako partia prorodzinna, która ma dbać o polską rodzinę. Jak ma się to do statystyk? Chciałbym, żeby tę refleksję przyjąć na dzisiejszym posiedzeniu Sejmu i bić na alarm.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#PiotrBorys">Otóż między kwietniem a marcem ubiegłego i tego roku zmarło najwięcej Polaków od II wojny światowej, 508 tys. naszych rodaków. Urodziło się 350 tys. dzieci, najmniej od 12 lat. 158 tys. osób — tyle wynosi dokładnie ta dziura demograficzna. W I kwartale tego roku zawarto 13 tys. małżeństw, o 1 tys. mniej, było 16 tys. rozwodów i separacji. Wskaźnik dzietności w Polsce wynosi 1,3, a minimalny, który może gonić tę nieszczęsną dziurę demograficzną, wynosi 2,1. Jesteśmy w absolutnej katastrofie demograficznej. Wydanie 135 mld zł na 500+ pogłębiło jeszcze tak naprawdę rozdźwięk pomiędzy urodzeniami a zgonami, szczególnie pod względem liczby urodzeń, która spada.</u>
          <u xml:id="u-215.2" who="#komentarz">(Poseł Anna Paluch: Proszę nie kłamać.)</u>
          <u xml:id="u-215.3" who="#PiotrBorys">Państwo nie macie właściwej i skutecznej polityki, tak jak w przypadku mieszkań, które obiecaliście w poprzednim własnym programie. Dzisiaj 43% młodych ludzi do 34. roku życia mieszka z rodzicami, bo program „Mieszkanie+” po prostu przestał działać.</u>
          <u xml:id="u-215.4" who="#PiotrBorys">Dlatego nie wierzymy w państwa zapewnienia. To jest wyłącznie kwestia retoryki. Będziemy państwa rozliczać z każdych działań, które przyniosą zmianę tej fatalnej statystyki. We wszystkich sprawach pozytywnych będziemy wspierać…</u>
          <u xml:id="u-215.5" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: Czas.)</u>
          <u xml:id="u-215.6" who="#PiotrBorys">…ale muszą być one realne, a nie tylko w formie deklaracji. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Robert Warwas, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-216.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-216.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę o spokój na sali.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#RobertWarwas">Szanowna Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Na podjęcie decyzji o posiadaniu dziecka duży wpływ ma poczucie bezpieczeństwa finansowego. Za tym idzie stabilność pracy obojga przyszłych rodziców. Kiedy dziecko już się urodzi i skończy się urlop rodzicielski, kluczowe stają się kwestie elastyczności pracy, które umożliwią połączenie obowiązków zawodowych z opieką nad dziećmi. Jest to działanie oczekiwane również ze strony ojców, którzy coraz bardziej angażują się w wypełnianie obowiązków opiekuńczych.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#RobertWarwas">Jako że ogłoszona „Strategia demograficzna 2040” zakłada wyjście z pułapki niskiej dzietności i zbliżenie się do poziomu gwarantującego zastępowalność pokoleń, proszę o udzielenie odpowiedzi na pytania: Jakie rozwiązania zostały uwzględnione w „Strategii demograficznej 2040” w zakresie zwiększenia elastyczności pracy oraz jakie zmiany przewidywane są w Kodeksie pracy w zakresie gwarancji zatrudnienia zarówno dla przyszłych matek, jak i ojców? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Tomasz Kostuś, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#TomaszKostuś">Szanowna Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Depopulacja to dzisiaj największy problem Polski, to dzisiaj największe wyzwanie dla rządu, dla parlamentu, również dla samorządów. Warto przypomnieć, że według prognoz Organizacji Narodów Zjednoczonych w roku 2100 w Polsce miałoby mieszkać 24 mln ludzi. Są to katastrofalne prognozy dla gospodarki, dla społeczeństwa, dla naszego kraju. Jest to szczególnie ważne w przypadku takich małych województw jak opolskie. Przypominam, że depopulacja Opolszczyzny postępuje w sposób najbardziej dynamiczny. Nas ubywa najszybciej spośród wszystkich 16 województw. Dlatego samorząd województwa opolskiego już w 2010 r. podjął bardzo ambitny program walki z depopulacją, przeznaczając na niego, uwaga, 360 mln euro. Niedawno, bo w 2020 r., Najwyższa Izba Kontroli badała efektywność, skuteczność wydatkowania tych środków publicznych. Odsyłam do raportu, pani minister, i przy okazji pytam: Czy państwo korzystacie z tych bogatych doświadczeń samorządowców z Opola, z Nysy, samorządu województwa, marszałka? Dlatego że Najwyższa Izba Kontroli bardzo wysoko oceniła te działania, a jednocześnie podkreśliła, że brakuje działań systemowych, kompleksowych, które samorządowcy opolscy postulują od wielu lat. Pytanie, czy państwo korzystacie z tej wiedzy, z tych doświadczeń, czy państwo znacie ten program specjalnej strefy demograficznej i czy korzystacie z wiedzy samorządowców opolskich. Dziękuję bardzo i przepraszam za przedłużenie.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Mariusz Trepka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-220.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jest pan poseł?</u>
          <u xml:id="u-220.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-220.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">To bardzo proszę, pani poseł Zofia Czernow.</u>
          <u xml:id="u-220.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Nie ma pani poseł?</u>
          <u xml:id="u-220.6" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Teresa Pamuła, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#TeresaPamuła">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Platforma Obywatelska za swoich czasów dbała przede wszystkim o grupy interesu i ludzi dobrze sytuowanych. Dopiero reforma Prawa i Sprawiedliwości w dziedzinie 500+ i dodatku 500+ spowodowała, że polskie rodziny poczuły się bezpiecznie. Proszę państwa, walka z ubóstwem to był jeden z ważniejszych celów założonego programu 500+. Wiemy, że w 2016 r., kiedy ten program wchodził, najniższe wynagrodzenie netto wynosiło 1370 zł. 1370 zł plus 500 zł na jedno dziecko to był wzrost dochodów o 37%. W przypadku 2-osobowej rodziny również przy najniższym wynagrodzeniu to było 37% wzrostu dochodów w rodzinie. Przy dwójce dzieci to było już 55%.</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#TeresaPamuła">Pani minister, czy ten cel walki z ubóstwem został wykonany i czy dzieci na wsi mogą cieszyć się, tak jak ich rówieśnicy, z wakacji, z kina, z basenu, z tego, co chcieliby robić w swoim życiu i jak wykorzystać czas? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Anna Wojciechowska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#AnnaWojciechowska">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Strategia rodziny, strategia demograficzna — bardzo dobry pomysł, ale i kolejne niesprawdzone pomysły, które są w nich zawarte. Skąd państwo weźmiecie na to wszystko pieniądze i w jaki sposób to państwo przeprowadzicie, o tym nie mówicie, a diabeł tkwi w szczegółach. Kobiety, proszę państwa, to nie są automaty do rodzenia dzieci. Jeżeli pozwoli im na to zdrowie i jeżeli pozwolą im na to warunki, to na pewno będą chciały rodzić dzieci, ale najpierw trzeba zdobyć wykształcenie i jakieś kwalifikacje. Jak kobieta ma wrócić do pracy, jeżeli urodzi czworo dzieci, z czego bardzo byśmy się wszyscy cieszyli, i będzie miała ok. 15-letnią przerwę w swojej karierze zawodowej? Jak ona wróci na rynek pracy, nie mając kwalifikacji, nie mając bezpośredniego kontaktu z pracą fizyczną czy w ogóle ze swoją pracą? Jak będą do tego ustosunkowywali się przedsiębiorcy, jeżeli chodzi o elastyczny czas pracy, i jak będą chronione te kobiety? Proszę pamiętać przede wszystkim o prawach kobiet, o szacunku i wsparciu. I proszę powiedzieć dokładnie, w jaki sposób chcecie to państwo przeprowadzić. Bo na razie to są tylko ogóły, ogóły, ogólne zarysy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Urszula Rusecka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-224.2" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-224.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-224.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Teresa Glenc, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-224.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-224.6" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-224.7" who="#MałgorzataKidawaBłońska">To bardzo proszę, pan poseł Piotr Uściński, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#PiotrUściński">Szanowna Pani Marszałek! Szanowna Pani Minister! Wysoka Izbo! Jak słucham dziś wypowiedzi opozycji, niektórych przedstawicieli, którzy chcą udowodnić, że najlepszym rozwiązaniem na wzrost dzietności jest powszechny dostęp do aborcji, to ten argument wydaje mi się tak absurdalny jak kiedyś argumenty rządzących w 2013 r., 2014 r., polityków partii ówcześnie rządzących, którzy twierdzili, że załatanie luki demograficznej będzie możliwe dzięki islamskiej imigracji. To również było absurdalne i dziękuję, że rząd Prawa i Sprawiedliwości odstąpił od tej błędnej polityki.</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#PiotrUściński">Dziękuję paniom minister za przygotowanie Strategii Demograficznej 2040. Chciałbym zwrócić uwagę na jedną rzecz, której dzisiaj chyba jeszcze nie poruszono. Otóż w tej strategii zapowiedziano też popularyzację kultury sprzyjającej rodzinie. Wydaje mi, że to jest bardzo ważny temat. I chciałbym zapytać panie minister, jakie są planowane działania w tym zakresie. Bo to jest wciąż duże wyzwanie, żeby ta kultura stała się bardziej prorodzinna. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-225.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Marcin Porzucek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#MarcinPorzucek">Szanowna Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Żaden rząd nie zrobił tyle dla aktywizacji młodych mam co rząd Prawa i Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#MarcinPorzucek">Chciałbym się zapytać pani minister o to, jak bardzo wzrosła liczba miejsc w placówkach opiekuńczych dla maluchów w ciągu ostatnich lat. Niedawno miałem okazję uczestniczyć w otwarciu żłobka w gminie Wieleń, małej gminie w powiecie czarnkowsko-trzcianeckim. Zastanawiano się tam w zeszłym roku, czy przystępować do programu „Maluch+”, bo nie wiadomo było, czy jest zapotrzebowanie w takiej małej gminie na takie miejsca. Okazało się, że miejsc wolnych już nie ma, czyli to jest dobry kierunek.</u>
          <u xml:id="u-227.2" who="#MarcinPorzucek">Chciałem zapytać panią minister także o to, czy te programy będą rozwijane jeszcze intensywniej. Chciałem także podziękować za takie miejsca jak w Błotnicy w powiecie wolsztyńskim, gdzie w jednym budynku w ramach rządowych projektów łączy się np. żłobek i dom seniora. To bardzo dobry pomysł. Myślę, że warto go rozwijać. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-227.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Leszek Dobrzyński, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-228.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Andrzej Grzyb, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#AndrzejGrzyb">Pani Marszałek! Szanowna Pani Minister! To bardzo dobrze, że powstaje polska strategia demografii, to był jeden z postulatów, który w dyskusji nad krajowym programem odbudowy był podnoszony przez licznych ekspertów, mówili, że najważniejszym wyzwaniem na przyszłość jest polska demografia. Sądzę, że to jest jakaś odpowiedź. Ona oczywiście wymaga dyskusji. I oczywistą rzeczą jest, że rodzina jest najważniejsza z punktu widzenia tej polskiej przyszłości.</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#AndrzejGrzyb">Istnieje jednak pewna grupa rodzin dysfunkcyjnych, ale też dzieci, które nie mają swoich rodzin, utraciły je z różnych powodów. Od 1 stycznia obecnego roku zmieniły się zasady m.in. prowadzenia domów dziecka. Ograniczono — zresztą słusznie — liczbę dzieci w danym domu dziecka, aby stały się one placówką rzeczywiście oświatowo-wychowawczą, ale jednocześnie nastąpił kryzys, jeżeli chodzi o rodziny pieczy zastępczej, o pieczę zastępczą. Tutaj jest problem, bo w wielu powiatach brak jest możliwości zbudowania kolejnego ośrodka, jakim jest placówka oświatowo-wychowawcza, a jednocześnie najefektywniejsze, jak wynika z doświadczeń samorządu, jest prowadzenie placówek w obrębie powiatu, tak aby tam, gdzie jest rodzina, mimo że jest dysfunkcyjna, był z nią kontakt, ponieważ to zupełnie zmienia proces związany czy z pieczą zastępczą, czy z prowadzeniem domów dziecka.</u>
          <u xml:id="u-229.2" who="#AndrzejGrzyb">Dlatego chciałem zapytać o to, czy w tym kontekście nie należałoby jednak zwiększyć pomocy na budowę nowych placówek opiekuńczo-wychowawczych. Z drugiej strony, jak pani odnosi się do koncepcji supercentrów, czyli powołania centrów dziecka i rodziny z połączenia PCPR-ów i poradni psychologiczno-pedagogicznych? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-229.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Stefan Krajewski, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-230.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-230.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Adam Szłapka, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#AdamSzłapka">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#AdamSzłapka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Debata o demografii jest też dobrym momentem, żeby powiedzieć sobie, jak wygląda system emerytalny w Polsce i jego przyszłość, podebatować o tym, bo niestety wasza realizowana od 5 lat polityka prowadzi do zapaści systemu emerytalnego w Polsce. Tak że z powodu tego, czym się czym tak bardzo chwalicie, czyli tego, co zrobiliście z wiekiem emerytalnym. To nie jest mój wymysł, tylko to są dane, które dostałem na mój wniosek z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-231.2" who="#AdamSzłapka">Przeciętna miesięczna emerytura wypłacana z FUS łącznie z dodatkami pielęgnacyjnymi wyrażona w procencie przeciętnego wynagrodzenia, pomniejszonego o obligatoryjną składkę na ubezpieczenie społeczne płaconą przez ubezpieczonego w 2030 r. wyniesie 48,4%, w 2040 r. — 37,9%, w 2050 r. — 29,5%, w 2060 r. — 25,3%, w 2070 r. — 23,5%.</u>
          <u xml:id="u-231.3" who="#AdamSzłapka">Wy chcecie doprowadzić Polaków do nędzy. Ludzi nie będzie stać na życie przez waszą politykę. Pytanie, czy ktokolwiek w rządzie myśli o przyszłości, jeśli chodzi o system emerytalny, a nie tylko o bieżącą politykę. 23% przeciętnego wynagrodzenia. Tyle będzie przez was wynosiła emerytura.</u>
          <u xml:id="u-231.4" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: Najlepiej pracować do śmierci.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę o zabranie głosu przedstawicielkę wnioskodawców panią poseł Teresę Wargocką.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#TeresaWargocka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Czas na podsumowanie naszej debaty. Myślę, że wiele głosów na tej sali było zgodnych. Zgodziliśmy się na to, że Polacy w swojej znakomitej większości są prorodzinni, pragną zakładać rodziny, pragną mieć dzieci. Są konkretne bariery, które trzeba pokonać, które trzeba złamać, żeby marzenia Polaków o szczęśliwej rodzinie mogły być realizowane. A również nasza ojczyzna, gospodarka, społeczeństwo będą czerpały z tego dostatku i szczęścia rodzin, zapewniając rozwój przyszłym pokoleniom.</u>
          <u xml:id="u-233.1" who="#TeresaWargocka">Mam dla państwa pewien cytat. Teraz przechodzę do tej bardzo politycznej części naszej dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-233.2" who="#TeresaWargocka">Kto to powiedział? Mam nadzieję, że nikogo na tej sali nie trzeba będzie przekonywać do tego, jak ważne dla przyszłości Polski jest uniknięcie zagrożeń demograficznych. Oznacza to potrzebę rozwoju polityki prorodzinnej, uruchomienie wszystkich narzędzi realnie wspierających wzrost liczby urodzin. Jest ważne, by wzmocnić warunki łączenia aktywności zawodowej z wychowywaniem dzieci. Skoro Francja przez rozwój sieci żłobków i przedszkoli mogła w ciągu 10 lat poprawić wynik dzietności z poziomu, jaki mamy dzisiaj w Polsce, poziomu 1,3 do poziomu 1,8 to warto w tej właśnie perspektywie, mniej więcej za 10 lat, postawić sobie takie cel.</u>
          <u xml:id="u-233.3" who="#TeresaWargocka">To jest exposé Donalda Tuska z 2007 r. 8 lat, pełne dwie kadencje. Oczywiście były pewne inicjatywy w obszarze polityki prorodzinnej i nikt państwu nie odbiera. Może nie powinniśmy mówić jako posłowie obecnie rządzący, że nic nie zrobiono. Zrobiono bardzo niewiele. Często te działania były pozorne. Często były tak duże zaniedbania, jak np. w przypadku zasiłków rodzinnych, że 2 mln dzieci w ogóle wypadło z tych bardzo niskich wtedy świadczeń wspomagających rodziny. Nie postawiliście na rodzinę i na politykę społeczną, na politykę prorodzinną.</u>
          <u xml:id="u-233.4" who="#TeresaWargocka">W 2014 r. Rządowa Rada Ludnościowa opracowała założenia polityki ludnościowej, które nie znalazły zainteresowania ze strony rządu Platformy i PSL-u. W 2013 r. w kancelarii prezydenta Komorowskiego powstał dokument „Dobry klimat dla rodziny”, w którym przedstawiono politykę rodzinną wspierającą dzietność, ale dokument ten nie miał nigdy mocy wykonawczej. I dzisiaj właśnie rząd Zjednoczonej Prawicy, po tych doświadczeniach, jakie mamy z finansowym wsparciem rodzin, podjął decyzję, żeby sprawy polityki demograficznej umieścić na najważniejszym, rządowym poziomie. Powołanie pełnomocnika do spraw demografii, nałożenie konkretnych zadań są tego absolutnymi dowodami.</u>
          <u xml:id="u-233.5" who="#TeresaWargocka">I dzisiaj jesteśmy w takim miejscu, że pani minister przedstawia strategię demograficzną do 2040 r. To dokument, który naprawdę powstał na bazie wielu analiz i badań, i z Polski i z zagranicy. Starano się wyodrębnić te obszary, te bariery, które są najistotniejsze w podejmowaniu decyzji o urodzeniu dziecka. Są to cztery obszary, które na podstawie wszystkich badań i wszystkich analiz zostały w tej chwili tak jakby wyłonione, nazwane i opisane. Z pełną odpowiedzialnością mogę powiedzieć, bo takie są zapowiedzi rządu, że również są środki finansowe na te cele.</u>
          <u xml:id="u-233.6" who="#TeresaWargocka">Właśnie dzisiaj jest przedstawiana ta strategia. Bardzo zachęcam wszystkich państwa posłów, żebyście państwo się z tą strategią zapoznali. Nie mówcie, że tam nic nie ma, że to jest w ogóle jakieś nieporozumienie. Jest ona zamieszczona na stronie ministerstwa. Naprawdę, już dzisiaj publicyści, komentatorzy, przedstawiciele różnych środowisk tę strategię i te propozycje, które w niej są, analizują, komentują. Ta sprawa w mediach publicznych i prywatnych, w dyskusjach specjalistów jest naprawdę bardzo często, że tak powiem, podnoszona.</u>
          <u xml:id="u-233.7" who="#TeresaWargocka">Wszyscy dzisiaj na tej sali stwierdziliśmy, że problem jest ważny, że Polska nie może stracić swojego potencjału ludnościowego. Bardzo dziękuję za dotychczasową pracę. Są konsultacje. Myślę, że również Wysoka Izba wniesie pozytywny wkład w rozwiązanie problemu demograficznego Polski. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-233.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-233.9" who="#TeresaWargocka">I marzę o zdjęciu maseczki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę panią poseł Marlenę Maląg…</u>
          <u xml:id="u-234.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przepraszam, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-234.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przepraszam bardzo.</u>
          <u xml:id="u-234.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej pani minister Barbara Socha.</u>
          <u xml:id="u-234.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#BarbaraSocha">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Padło tutaj na sali bardzo wiele pytań. Cieszę się, że ten temat wzbudza emocje i zainteresowanie, bo to bardzo ważny temat. Mam 10 minut na odpowiedź na te kilkadziesiąt pytań. Postaram się podejść do tego w sposób w miarę uporządkowany i zwięzły.</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#BarbaraSocha">Mówimy dzisiaj o strategii demograficznej, o propozycji, o projekcie dokumentu, który ma być dokumentem obowiązującym, wdrażanym, realizowanym przez najbliższe 20 lat. Na początek: czym strategia nie jest. Nie jest ona dokumentem, który reguluje czy proponuje polityki w wszystkich obszarach demograficznych, jak np. migracja. O tym mówiliśmy od samego początku. Polityką migracyjną zajmuje się ministerstwo spraw wewnętrznych. Tam powstaje podobny dokument, kierunkowy, i on będzie spójny z naszą strategią demograficzną, która jest w 100% poświęcona problemom, zagadnieniom związanym z dzietnością.</u>
          <u xml:id="u-235.2" who="#BarbaraSocha">Jak każdy dokument tego rodzaju, jest dokumentem kierunkowym, a zatem w pewnym tego słowa znaczeniu dokumentem ogólnym. Nie przedstawiamy tutaj zapisów konkretnych rozwiązań wraz z oceną skutków regulacji i wyliczeniem budżetowym, dlatego że rozwiązania we wszystkich obszarach proponowanych w strategii muszą być przygotowane wspólnie z odpowiednimi resortami. Chodzi o to, że dokument jest na tyle kompleksowy, że dotyczy w zasadzie kompetencji większości resortów. To tytułem wstępu.</u>
          <u xml:id="u-235.3" who="#BarbaraSocha">Diagnoza. Mówią państwo o ujemnym przyroście naturalnym, o najniższej liczbie urodzeń od początku prowadzenia takich statystyk i tego typu kwestiach. Przytoczę kilka podstawowych faktów, bo mam wrażenie, że nie wszyscy z państwa to rozumieją. Przede wszystkim jest kwestia przyrostu naturalnego rozumianego jako różnica między liczbą zgonów a liczbą urodzeń. Szanowni państwo, na liczbę zgonów dzisiaj mają wpływ przede wszystkim urodzenia sprzed 70, 80 lat. Przypomnę, że dzisiaj jesteśmy w tym czasie, kiedy rosną zgony. Oczywiście one rosną, i w zeszłym roku również urosły, z powodu pandemii, to jest rzecz oczywista i z nią nie polemizujemy. Natomiast nawet bez pandemii liczba zgonów nam rośnie i będzie rosła dlatego, że wymiera pokolenie wyżu. Po wojnie rodziło się w Polsce 700 tys. dzieci rocznie i dzisiaj te osoby zaczynają wymierać.</u>
          <u xml:id="u-235.4" who="#BarbaraSocha">Jeśli chodzi o liczbę urodzeń, to jest to liczba będąca wypadkową dwóch zmiennych: po pierwsze — dzietności, czyli średniej liczby dzieci urodzonych przez kobietę w ciągu jej życia, a po drugie — liczby kobiet. Dzisiejsza najniższa liczba urodzeń, tzn. z zeszłego roku, czyli 360 tys., jest podobna do liczby, jaką mieliśmy w 2002 r., z tą drobną różnicą, że wtedy w wieku prokreacyjnym w Polsce było o 1 mln kobiet więcej, a mimo to rodziło się tak mało dzieci. To świadczy o tym, że dzietność w Polsce rośnie, a nie maleje. Natomiast następstwa zjawiska, z którymi się dzisiaj mierzymy, i w obszarze dzietności, i jeśli chodzi o liczbę urodzeń bezwzględną, to jest skutek trzydziestolecia. To nie jest skutek tej kadencji ani poprzedniej kadencji. To jest skutek 30 lat prowadzenia przez poprzednie rządy polityki społecznej, polityki gospodarczej. Zdumiewa mnie fakt, że państwo dzisiaj przytaczacie przykład rodzin, kobiet na emigracji, które 10 lat temu, 15 lat temu zostały zmuszone do wyjazdu z Polski i rodzenia dzieci w Anglii, w Niemczech i w innych krajach…</u>
          <u xml:id="u-235.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-235.6" who="#BarbaraSocha">… — nie dlatego że dzisiaj rządzi PiS, tylko dlatego że taka była sytuacja braku perspektyw dla młodych ludzi w Polsce. Śmieszny poziom wynagrodzeń, ogromne bezrobocie, brak perspektyw spowodowały, że młode Polki zaczęły rodzić na Wyspach. Dzisiaj widzimy zjawisko odwrotne, widać to wyraźnie w statystykach ZUS i Ministerstwa Finansów — szczególnie z niektórych krajów zachodniej Europy Polacy zaczynają wracać. To tyle tytułem wstępu.</u>
          <u xml:id="u-235.7" who="#BarbaraSocha">Na potrzeby tej strategii przeprowadziliśmy szeroko zakrojone badania w takich obszarach, które pozwalały nam doprecyzować pewne kwestie, bo oczywiście opieraliśmy się również na ogólnie dostępnych badaniach, i tych tu dzisiaj przytaczanych CBOS-u z 2019 r., i wszystkich poprzednich, również badaniach naukowych dotyczących wpływu różnych czynników na dzietność, prowadzonych na całym świecie. Oparliśmy się na ponad 650 źródłach i to jest potężna wiedza, która stoi za tym zwięzłym, kierunkowym dokumentem.</u>
          <u xml:id="u-235.8" who="#BarbaraSocha">Jaki obraz rodziny rysuje się w aspiracjach Polaków dzisiaj, w tym roku? Bazuję na badaniach przeprowadzonych w tym roku. Różnimy się co do modelów rodziny, natomiast pewne rzeczy są spójne. Polacy chcą rodziny opartej na partnerstwie, na wspólnym dzieleniu się obowiązkami; rodziny, gdzie też mają przestrzeń do samorealizacji — to dotyczy zarówno kobiet, jak i mężczyzn; rodziny, gdzie ważne są relacje oparte na miłości, szacunku, wzajemnej trosce; rodziny, która jest w sposób zdecydowany sformalizowana — Polacy chcą małżeństwa i to jest bardzo wysoki procent, bardzo mocno skorelowany w ogóle z chęcią posiadania dzieci. Po drugie, chcą rodziny, w której jest dwoje lub troje dzieci. Po trzecie, to jest rodzina, która mieszka w domu na przedmieściach, własnym, ma psa — to jako ciekawostka. To, czym się różnimy w tych modelach, to jest kwestia podejścia do opieki nad dziećmi, bo część kobiet uważa, że roczny urlop rodzicielski jest wystarczający, i po tym okresie chce wracać do pracy, ale jest duża grupa kobiet, które uważają, że to minimum, które powinny poświęcić dzieciom, to są 2 lata, jest wreszcie trzecia grupa kobiet, które uważają, że 3 lata. Owszem, prawdą jest to, co można wyczytać w mediach z raportów różnych fundacji, że wszystkie kobiety w Polsce chcą pracować. To prawda, chcą i pracują, i to jest bardzo dobra wiadomość. Natomiast różnimy się właśnie tym, jaki czas poświęcany dzieciom uważamy za optymalny.</u>
          <u xml:id="u-235.9" who="#BarbaraSocha">Dlatego starając się uwzględnić te wszystkie kwestie, przygotowaliśmy strategię, która definiuje kierunki działania w 12 obszarach.</u>
          <u xml:id="u-235.10" who="#BarbaraSocha">Jeden z tych obszarów, zabezpieczenie finansowe rodzin, to jest obszar, o którym tu dzisiaj bardzo dużo mówiono, i nie będę tego rozwijać. W tym obszarze jest również system emerytalny i żałuję, że już nie ma pana posła, który zadawał pytanie dotyczące przyszłości systemu emerytalnego. Tak, mamy to na uwadze, pracujemy wspólnie z ZUS-em i innymi ekspertami nad rozwiązaniami w tym obszarze. Natomiast fakt, że stopa zastąpienia jest coraz niższa i przewidywana stopa zastąpienia emerytury będzie coraz niższa, wynika przede wszystkim ze zmiany struktury demograficznej i dlatego nie jest absolutnie skutkiem działań obecnego rządu. Obecny rząd, jak żaden, nie ma wpływu na to w krótkiej perspektywie. To jest skutek właśnie tego, co nasi poprzednicy robili przez 30 lat.</u>
          <u xml:id="u-235.11" who="#BarbaraSocha">Jeśli chodzi o kolejne obszary, to poza tym obszarem finansowym, w którym bardzo dużo już zostało zrobione, jako priorytetowe w tym momencie traktujemy cztery kolejne obszary — priorytetowe dlatego, że po pierwsze, mają znaczący wpływ na kwestie związane z dzietnością, po drugie, leżą w tej sferze, na którą państwo ma wpływ, i po trzecie, można tutaj podjąć pewne działania w relatywnie krótkim czasie. Dlatego bardzo się cieszę, że rozwiązania z tych obszarów priorytetowych znalazły już swoje miejsce w Polskim Ładzie, bo to jest gwarancja realizacji, i to realizacji bardzo sprawnej i szybkiej.</u>
          <u xml:id="u-235.12" who="#BarbaraSocha">Co należy do tych obszarów? Przede wszystkim to jest kwestia polityki mieszkaniowej. Cieszę się, że niektórzy z posłów tutaj obecnych, którzy zadawali pytania, mam wrażenie, że próbując nam zarzucić pewne braki, cytowali spis treści ze strategii. Bardzo zachęcam do tego, żeby się zapoznać z tym dokumentem. Kwestia polityki mieszkaniowej to jest kwestia nr 1 w tych priorytetowych obszarach. Dlatego w Polskim Ładzie proponujemy rozwiązania przeznaczone dla rodzin na różnych etapach życia. Dla tych osób, które dzisiaj są zmuszone mieszkać z rodzicami bądź wynajmować mieszkania na wolnym rynku, proponujemy mieszkanie bez wkładu. Tak, to jest rozwiązanie dla osób, które mają zdolność kredytową. Ale dzisiaj dla młodych Polaków pracujących nie ma problemu zdolności kredytowej — jest problem ze zgromadzeniem środków na wkład własny. I ten instrument służy temu, by to ułatwić, by zlikwidować tę barierę, która powoduje, że młode osoby muszą odkładać decyzję o założeniu rodziny, o potomstwie do momentu, kiedy zgromadzą środki własne na kredyt. Bo tak rzeczywiście jest, że aby młode rodziny mogły się poczuć bezpiecznie, muszą to być mieszkania na własność.</u>
          <u xml:id="u-235.13" who="#BarbaraSocha">Kwestia polityki mieszkaniowej to również rodzinny bon mieszkaniowy — czyli wsparcie podobne co do konstrukcji do bonu turystycznego — który jest przeznaczony dla rodzin wielodzietnych, tych, które dzisiaj mają już dzieci, ale chętnie by powiększyły jeszcze swoje rodziny, gdyby nie bariera mieszkaniowa.</u>
          <u xml:id="u-235.14" who="#BarbaraSocha">Drugi priorytetowy obszar to rynek pracy przyjazny rodzinie. Rynek pracy przyjazny rodzinie to rynek, który daje poczucie stabilności, i taki, który daje możliwość…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani minister, bardzo bym prosiła, żeby już zmierzała pani do końca wypowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: Proszę o 5 minut jeszcze.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#BarbaraSocha">To na zakończenie — o szczegółach tych założeń oczywiście mogą państwo przeczytać w strategii — powiem jeszcze o formach opieki nad dzieckiem, bo to jest bardzo istotny temat, przez wielu z państwa poruszany. Oczywiście rozwijamy system opieki instytucjonalnej, jest już w tej chwili w Polsce 200 tys. miejsc w żłobkach i to jest bardzo znacząca liczba. Oczywiście wszystkie gminy, które chcą skorzystać z dotacji w ramach programu „Maluch”, mogą to zrobić. Dzięki Krajowemu Planowi Odbudowy środki przeznaczone na ten program będą trzykrotnie większe. Natomiast ważną kwestią jest to, że chcemy wspierać wszystkie formy opieki nad dziećmi, nie tylko te żłobkowe. Dlatego zapowiadany program „Rodzinny kapitał opiekuńczy” ma służyć wsparciu wszystkich form opieki, również tych żłobkowych, bo dzięki temu dostępność finansowa żłobków, o czym też państwo tu mówiliście, wzrośnie, ale będą też określone możliwości dla tych rodziców, którzy nie mogą bądź nie chcą korzystać z usług żłobkowych.</u>
          <u xml:id="u-237.1" who="#BarbaraSocha">Cieszę się, że dużo miejsca zostało poświęcone opiece zdrowotnej, bo to jest czwarty priorytetowy dla nas obszar. Przewidujemy tutaj kontynuację i wzmocnienie wszelkich działań profilaktycznych, dlatego że ogólny stan zdrowia jest bardzo ważnym czynnikiem wspierającym dzietność. Nie uciekamy też przed problemami związanymi z leczeniem niepłodności, dlatego będą powstawać modelowe centra leczenia prokreacyjnego, które będą świadczyć kompleksową…</u>
          <u xml:id="u-237.2" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Wilczyński: Ale nie in vitro.)</u>
          <u xml:id="u-237.3" who="#BarbaraSocha">…diagnostykę i zapewniać leczenie takie, jakie jest adekwatne dla…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#BarbaraSocha">…danej pary. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-239.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Wypowiedź ta kończy rozpatrywanie tego punktu porządku dziennego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#ZbigniewChmielowiec">Szanowny Panie Marszałku! W Polsce w 2020 r. urodziło się 355 tys. dzieci, najmniej od 2003 r. Współczynnik dzietności był nieco niższy niż w 2019 r. i wynosił 1,41. Polsce daleko jeszcze do poziomu 2,1, który gwarantuje zastępowalność pokoleń. Z tego wynika, że zachęty finansowe mają ograniczoną skuteczność dla poprawy sytuacji demograficznej. Na odwrócenie negatywnych tendencji nie ma czasu. To, co dzieje się z liczbą ludności, a przede wszystkim ze zmianami struktury wieku, jest nieodwracalne w perspektywie 30–50 lat. Teraz możemy jedynie zmniejszyć negatywny wymiar tych zmian. Zachęty finansowe pomagają, ale największe znaczenie mają dobrej jakości usługi edukacyjno-opiekuńcze, czyli żłobki, przedszkola, ale i dobrze zorganizowana szkoła.</u>
          <u xml:id="u-241.1" who="#ZbigniewChmielowiec">Czy jedną z przyczyn spadku dzietności może być, pomimo poprawy, jeszcze niewystarczający dostęp do żłobków i przedszkoli?</u>
          <u xml:id="u-241.2" who="#ZbigniewChmielowiec">Czy rząd rozważa wprowadzenie elastycznego czasu pracy i urlopów dla matek i ojców, które można wykorzystać nie tylko wtedy, gdy dziecko ma poniżej 3 lat, ale także później?</u>
          <u xml:id="u-241.3" who="#ZbigniewChmielowiec">Czy rząd rozważa wprowadzenie możliwości zatrudnienia okresowego, wycofania się z pracy w zależności od potrzeb rodzinnych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 18. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa o rządowym projekcie ustawy o gatunkach obcych (druki nr 1187 i 1253).</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę panią poseł Annę Paluch o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#AnnaPaluch">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-243.1" who="#AnnaPaluch">Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa przedstawiam sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o gatunkach obcych.</u>
          <u xml:id="u-243.2" who="#AnnaPaluch">Projekt zawarty w druku nr 1187 został w dniu 19 maja 2021 r. skierowany do pierwszego czytania w komisji. Komisja ochrony środowiska przeprowadziła pierwsze czytanie projektu w dniu 10 czerwca, po czym przystąpiła do szczegółowych prac nad projektem, których rezultatem jest przedstawiane właśnie sprawozdanie z druku nr 1253.</u>
          <u xml:id="u-243.3" who="#AnnaPaluch">Wysoka Izbo! Ustawa wdraża prawo Unii Europejskiej, tj. rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1143/2014 w sprawie działań zapobiegawczych i zaradczych w odniesieniu do wprowadzania i rozprzestrzeniania inwazyjnych gatunków obcych, a także dyrektywę Komisji 2018/350 zmieniającą dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/18/WE w odniesieniu do oceny ryzyka organizmów zmodyfikowanych genetycznie dla środowiska naturalnego. Wspomniane najpierw rozporządzenie 1143/2014 weszło w życie 1 stycznia 2015 r. i jest podstawowym narzędziem realizacji unijnej strategii na rzecz bioróżnorodności. Jego stosowanie ma ograniczyć negatywny wpływ inwazyjnych gatunków obcych na gatunki zagrożone wyginięciem, zmniejszyć zagrożenie dla przyrody, zapobiegać szkodom środowiskowym, gospodarczym i społecznym szacowanym w Unii Europejskiej na ok. 12 mld euro rocznie.</u>
          <u xml:id="u-243.4" who="#AnnaPaluch">Wysoka Izbo! W Polsce dotychczasowy system ochrony przed gatunkami obcymi funkcjonuje w oparciu o regulacje zawarte w art. 120 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody oraz rozporządzenie ministra środowiska z dnia 9 września 2011 r. w sprawie listy roślin i zwierząt gatunków obcych, które w przypadku uwolnienia do środowiska przyrodniczego mogą zagrozić gatunkom rodzimym lub siedliskom przyrodniczym. I przypomnę, że organami wdrażającymi te przepisy są generalny dyrektor ochrony środowiska oraz regionalni dyrektorzy ochrony środowiska.</u>
          <u xml:id="u-243.5" who="#AnnaPaluch">Wysoka Izbo! Omawiany projekt ustawy dostosowuje ten opisany wyżej krajowy system zwalczania gatunków obcych do standardów Unii Europejskiej pod względem merytorycznym i organizacyjnym, przy czym realizacja dodatkowych obowiązków wynikających z wdrożenia rozporządzenia 1143/2014 będzie prowadzona przez te instytucje państwowe, które dotychczas wykonywały obowiązki w analogicznym zakresie. Są to: generalny dyrektor ochrony środowiska, regionalni dyrektorzy ochrony środowiska, Inspekcja Weterynaryjna, Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa oraz Służba Celno-Skarbowa. Projekt wprowadza m.in. nowe definicje takich pojęć jak: inwazyjny gatunek obcy, działania zaradcze, eliminacja. W większości — 16 definicji na 25 — odwołuje się do wspominanego już przeze mnie wielokrotnie rozporządzenia 1143/2014. Projekt ten porządkuje też podział kompetencji pomiędzy poszczególnymi organami, określa organy zajmujące się wydawaniem zezwoleń i zakazów, prowadzeniem Centralnego Rejestru Danych o Inwazyjnych Gatunkach Obcych, monitorowaniem i zarządzaniem inwazyjnymi gatunkami obcymi, prowadzeniem kontroli granicznych.</u>
          <u xml:id="u-243.6" who="#AnnaPaluch">Projekt ustanawia sankcje za nieprzestrzeganie obowiązków związanych ze zwalczaniem gatunków obcych oraz zapewnia realizację zasady: zanieczyszczający płaci dzięki regulacjom, które dotyczą wprowadzania IGO do środowiska na skutek zamierzonej albo niezamierzonej ingerencji człowieka.</u>
          <u xml:id="u-243.7" who="#AnnaPaluch">Wysoka Izbo! Wykazy inwazyjnych gatunków obcych stwarzających zagrożenie dla Unii Europejskiej, bo mamy dwie kategorie zgodnie z tymi stanowionymi przepisami, czyli gatunki obce stwarzające zagrożenie dla Unii Europejskiej i stwarzające zagrożenie dla Polski, a więc wykazy tych pierwszych inwazyjnych gatunków obcych są zawarte w trzech rozporządzeniach wykonawczych Komisji Europejskiej: z 13 lipca 2016 r. — tu znajduje się 37 gatunków, z 12 lipca 2017 r. — obejmuje 12 gatunków oraz z 25 lipca 2019 r. — obejmuje 17 gatunków. Wykaz inwazyjnych gatunków obcych stwarzających zagrożenie dla Polski zostanie określony w rozporządzeniu Rady Ministrów, dla którego upoważnienie będzie stanowił art. 23 ust. 4 omawianego tutaj projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-243.8" who="#AnnaPaluch">Wysoka Izbo! W trakcie prac komisji nad projektem wprowadzono do tego projektu 16 poprawek merytorycznych. Swoje poprawki przygotowało również Biuro Legislacyjne Sejmu. Zarówno poprawki merytoryczne proponowane przez Biuro Legislacyjne, jak i poprawki o charakterze redakcyjnym, językowym i legislacyjnym zostały wprowadzone do projektu.</u>
          <u xml:id="u-243.9" who="#AnnaPaluch">Całość projektu została przyjęta 21 głosami za, przy 1 głosie przeciwnym i 4 głosach wstrzymujących się.</u>
          <u xml:id="u-243.10" who="#AnnaPaluch">Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa proszę o uchwalenie projektu ustawy o gatunkach obcych, który zawarty jest w sprawozdaniu komisji z druku nr 1253.</u>
          <u xml:id="u-243.11" who="#AnnaPaluch">Nie przypuszczałam, że pani marszałek będzie tak szczodra, że przyzna mi 15 minut, i przygotowałam wystąpienie na 5 minut. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-243.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-244.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-244.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Maciej Górski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#MaciejGórski">Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu Prawa i Sprawiedliwości wobec projektu ustawy z druku nr 1187.</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#MaciejGórski">Ustawa o gatunkach obcych rozbudowuje i dostosowuje przepisy krajowe do rozporządzenia 1143/2014 z 22 października 2014 r. Ustawa ta reguluje kompetencje poszczególnych organów administracji centralnej, samorządów, a także obywateli. Ustawa ta posiada 60 artykułów zebranych w 12 rozdziałach, które opisują poszczególne działy. Oprócz przepisów ogólnych, końcowych i zmieniających są tam rozdziały opisujące Centralny Rejestr Danych o inwazyjnych gatunkach obcych, zakazy i zezwolenia dotyczące gatunków obcych, postępowania w przypadku stwierdzenia tychże gatunków w środowisku, działania zaradcze, działania zaradcze podejmowane w przypadku stwierdzenia tych gatunków w środowisku, a także postępowanie wobec gatunków, które potencjalnie mogą stwarzać zagrożenie dla Unii Europejskiej. Są także zawarte w tej ustawie kary pieniężne, administracyjne oraz przepisy karne.</u>
          <u xml:id="u-245.2" who="#MaciejGórski">W trakcie pierwszego czytania oraz w dyskusji pojawiły się wątpliwości, głównie ze strony Biura Legislacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-245.3" who="#MaciejGórski">Szanowna Pani Marszałek! Klub posłów Prawa i Sprawiedliwości przedstawia 22 poprawki, które są odpowiedzią na te wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-245.4" who="#MaciejGórski">Składam je i zapewniam, że posłowie Prawa i Sprawiedliwości w głosowaniu będą wspierać tę ustawę. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-245.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-246.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Klaudia Jachira, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#KlaudiaJachira">Panie Przewodniczący do spraw Bezpieczeństwa Kaczyński! Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jako klub Koalicji Obywatelskiej uważamy, że wprowadzenie ustawy o inwazyjnych gatunkach obcych, która dostosuje polskie prawo do regulacji unijnych, jest bez wątpienia potrzebne. Gatunki inwazyjne są poważnym zagrożeniem dla rodzimych ekosystemów. Zagrażają rdzennym gatunkom i wypierają je, więc najwyższa pora, by wprowadzić skuteczne i systemowe metody ich zwalczania. Każdy z nas pewnie słyszał o niebezpiecznym barszczu Sosnowskiego i chciałby, aby były mechanizmy pozwalające go szybko unieszkodliwić.</u>
          <u xml:id="u-247.1" who="#KlaudiaJachira">Jednak jak nie wiadomo, o co chodzi, to jak zwykle chodzi o pieniądze. Ministerstwo dodaje nowe zadania własne gminom, w głównej mierze to na samorządy przerzuca odpowiedzialność za przeprowadzanie tzw. działań zaradczych, ale bez gwarancji przekazania dodatkowych środków na ich wykonanie.</u>
          <u xml:id="u-247.2" who="#KlaudiaJachira">Projektodawcy nie potrafili też oszacować kosztów, jakie trzeba będzie ponieść przy zwalczaniu IGO. Podczas konsultacji społecznych właśnie na to zwracały uwagę organy samorządowe, m.in. marszałek województwa zachodniopomorskiego, a jego uwagi zostały nieuwzględnione przez ministerstwo.</u>
          <u xml:id="u-247.3" who="#KlaudiaJachira">Niepokoi nas też fakt, że strona społeczna nie będzie mogła wnosić uwag do tworzonej listy aktualnych gatunków IGO, która będzie wydawana w formie rozporządzenia do ustawy. Już na etapie konsultacji społecznych pojawiły się wątpliwości ze strony środowisk naukowych, że w obecnie proponowanej liście brakuje norki amerykańskiej, która jest dużym zagrożeniem dla naszego ekosystemu.</u>
          <u xml:id="u-247.4" who="#KlaudiaJachira">Dlatego jako Koalicja Obywatelska zamierzamy poprzeć projekt ustawy z druku nr 1187, ale składamy szereg poprawek, które w naszej ocenie niwelują mankamenty tego projektu. Prosimy o ich przyjęcie podczas drugiego czytania na posiedzeniu komisji. Więcej o poprawkach opowie moja klubowa koleżanka, posłanka Łośko. Na ręce pani marszałek składam poprawki. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-247.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Magdalena Łośko, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#MagdalenaŁośko">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Głównym celem projektu ustawy jest ustanowienie krajowych norm prawnych, które będą służyć zapobieganiu niepożądanemu oddziaływaniu inwazyjnych gatunków obcych na terenie Polski. Obowiązek przygotowania projektu wynika z rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady. Ustawa będzie odpowiedzią na problem rozprzestrzeniania się inwazyjnych gatunków, m.in. takich jak barszcz Sosnowskiego. Wiele gmin w Polsce walczy z tym inwazyjnym gatunkiem. Okazuje się, że eliminacja tej niebezpiecznej rośliny może być bardzo kosztowna i czasochłonna. W dodatku trzeba ją przeprowadzać systematycznie, bo to gatunek, który bardzo szybko się odradza.</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#MagdalenaŁośko">Projekt ustawy wprowadza również centralny rejestr inwazyjnych gatunków obcych, jawny rejestr IGO. W określonych przypadkach dozwolone będą zezwolenia na odstąpienia od zakazów ustawowych w zakresie IGO. Projekt ustawy przewiduje, że w przypadku zwierząt będących inwazyjnym gatunkiem obcym możliwe będzie umieszczenie zwierząt w azylu dla zwierząt. Warto wspomnieć, że projekt ustawy przewiduje m.in. możliwość przeprowadzenia działań zaradczych, które mają zapobiegać rozprzestrzenianiu się roślin i zwierząt będących IGO, przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, ale w sytuacji gdy podmiot zobowiązany do ich przeprowadzenia uchyla się od tego. Niezbędne jest jednak wprowadzenie poprawek. W obecnym kształcie projekt ustawy umożliwia przeprowadzenie działań zaradczych po roku od dnia otrzymania od wójta, burmistrza albo prezydenta miasta informacji o konieczności ich przeprowadzenia. To zbyt odległy okres, jeśli bierze się pod uwagę roślinność. W tym czasie roślina może się rozprzestrzenić i stanowić coraz większe zagrożenie.</u>
          <u xml:id="u-249.2" who="#MagdalenaŁośko">Ponadto Koalicja Obywatelska złoży poprawkę, która stworzy możliwość finansowania działań zaradczych organów wykonawczych gminy ze źródeł zewnętrznych. Wprowadzimy również obowiązek wykazywania w ewidencji łowieckiej tzw. postrzałków, zwierząt zranionych, a nieodnalezionych, co ma znaczenie w statystyce dotyczącej przeciwdziałania IGO.</u>
          <u xml:id="u-249.3" who="#MagdalenaŁośko">Proponujemy dokonanie zmian w art. 11 — w zakresie, w którym uznaje się, że wyborem właściciela zwierzęcia domowego jest m.in. poddanie go uśmierceniu — jako sprzecznym z zasadami art. 5 ustawy o ochronie zwierząt.</u>
          <u xml:id="u-249.4" who="#MagdalenaŁośko">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Koalicji Obywatelskiej będzie rekomendował przyjęcie projektu ustawy po wcześniejszym złożeniu i przyjęciu proponowanych przez nas poprawek. Wyrażamy nadzieję, że proponowane przez nas poprawki zostaną przyjęte przez komisję i Wysoką Izbę. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-249.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-250.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Daria Gosek-Popiołek, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#DariaGosekPopiołek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Długo czekaliśmy na tę ustawę. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady z października 2014 r. w sprawie działań zapobiegawczych i zaradczych w odniesieniu do wprowadzania i rozprzestrzeniania inwazyjnych gatunków obcych weszło w życie 1 stycznia 2015 r. Obecnie obowiązujące w Polsce rozwiązania prawne nie są w pełni zgodne z tym rozporządzeniem. O tym, jak ważne jest wdrożenie takich przepisów, jak istotne są działania zapobiegawcze i zaradcze w odniesieniu do wprowadzania i rozprzestrzeniania inwazyjnych gatunków obcych, chyba nie muszę mówić. A może właśnie powinniśmy? Bo widać tak naprawdę olbrzymią lekkomyślność, jeśli chodzi o wprowadzanie inwazyjnych gatunków obcych, dużą lekkomyślność i niewiedzę, których skutki mogą być opłakane. Wprowadzenie do systemu przyrodniczego gatunku obcego ma prawie zawsze negatywny wpływ na ekosystem. Może go trwale zaburzyć i zagrozić najcenniejszym terenom przyrodniczym, ale nie tylko im, bo również może zagrozić ważnej przyrodzie w miastach. Tak naprawdę problem inwazyjnych gatunków obcych będzie narastał, co związane jest z rozwojem handlu, globalizacją, trendami i modami. Nawet na pozór niegroźny, ale nienapotykający przeszkód gatunek może stać się inwazyjny. Zwróćmy uwagę, jakie są tego konsekwencje, jak wiele parków narodowych musi walczyć nie tylko z barszczem Sosnowskiego, ale również z nawłocią, która wypiera rodzime gatunki. To walka o bioróżnorodność, która jest bardzo uciążliwa. Ta walka wymaga dużych środków i zaangażowania. Dlatego potrzebujemy kontroli nad wprowadzaniem do środowiska gatunków obcych, zwłaszcza że obserwujemy pewnego rodzaju trendy, mody. Niestety jest np. trend obecny wśród polskich samorządowców czy przedsiębiorców, którzy marzą o plantacjach oxytree, pomijając to, jak wielkie szkody dla ekosystemu ta roślina może wyrządzić. Może zaapeluję do polskich samorządowców, żeby przeczytali opinie naukowców z rady ochrony przyrody.</u>
          <u xml:id="u-251.1" who="#DariaGosekPopiołek">Potrzebujemy więc ram, żeby zadbać o nasz ekosystem, ale do tego potrzebne są też środki, które powinny pójść za dodatkowymi zadaniami, chociażby dla regionalnych dyrekcji ochrony środowiska, samorządów, województw, parków narodowych i innych podmiotów. To zresztą jak mantrę powtarza NIK, analizując programy zwalczania barszczy kaukaskich. Mówi o tym, że nie mamy instrumentów w polskim systemie prawnym i nie mamy także finansowania, co utrudnia zwalczanie barszczy kaukaskich. Oczywiście to samo można odnieść do walki ze wszystkimi gatunkami inwazyjnymi.</u>
          <u xml:id="u-251.2" who="#DariaGosekPopiołek">Mam też wielką nadzieję, że ta lista gatunków, która ma być określona w rozporządzeniu ministra środowiska, które ma być wydane w ciągu roku od wejścia w życie ustawy, będzie tworzona we współpracy z naukowcami i naukowczyniami, na podstawie wsłuchania się w głosy ekspertów, bo jest to jedna z tych ustaw, które dopiero wtedy będą skuteczne i wtedy będą pełne.</u>
          <u xml:id="u-251.3" who="#DariaGosekPopiołek">Mamy także pewne zastrzeżenia, które na posiedzeniu komisji nie zostały rozwiane, dotyczące chociażby uprawnień myśliwych do eliminacji gatunków obcych. Natomiast pomimo tych zastrzeżeń popieramy poprawki zgłoszone przez opozycję, przez klub Koalicji Obywatelskiej. Będziemy głosować za tą ustawą. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-251.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-252.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Andrzej Grzyb, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#AndrzejGrzyb">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowna Pani Minister! Ponad 12 tys. gatunków obcych mamy na terenie państw członkowskich Unii Europejskiej. Wiemy, że przynajmniej 10–15% tych gatunków to są gatunki, które przyczyniają się do szkód środowiskowych, ale też musimy sobie powiedzieć, że wprowadzanie do środowiska obcych gatunków też przynosi straty, i to olbrzymie straty, częstokroć materialne. Oczywiście są też gatunki obce, które mają charakter gatunków wykraczających poza dane środowisko, ale one nie wywołują takich szkód. Natomiast są takie, m.in. tutaj wskazywane były rośliny, mówimy o barszczach, ale są też i zwierzęta, są również mikroorganizmy. Z historycznej przeszłości wiemy, że takim gatunkiem inwazyjnym stała się m.in. stonka ziemniaczana. Więc jakie gospodarcze znaczenie mogą mieć tego typu zawleczenia do środowiska, to możemy tutaj podać szereg przykładów.</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#AndrzejGrzyb">Natomiast to rozwiązanie prawne, które jest prezentowane przez rząd, w pierwszym czytaniu było prezentowane na posiedzeniu komisji środowiska, jest związane z implementacją prawa europejskiego do polskiego prawa, bowiem rozporządzenie wymaga pewnych ram prawnych, które musimy w polskim systemie prawnym wprowadzić, mimo że rozporządzenia stosuje się wprost. Ponadto, jak wspomniała pani poseł sprawozdawca, dotyczy to również pewnych postanowień z dyrektywy o organizmach genetycznie zmodyfikowanych. Tutaj mamy do czynienia oczywiście z pozytywnym działaniem, które jest związane z Europejską Strategią Bioróżnorodności, która została przyjęta przez Komisję Europejską i odnosi się do horyzontu czasowego do roku 2030. Ta strategia oczywiście dotyczy różnych obszarów naszej działalności, w tym również np. działalności rolniczej, leśnej czy też innych podmiotów.</u>
          <u xml:id="u-253.2" who="#AndrzejGrzyb">Chciałbym wskazać na to, że ustawa dokonuje zmian w szeregu innych ustaw. Tutaj mamy wymienione 12 ustaw, więc to pokazuje, jakie jest spektrum oddziaływania tej regulacji na różne podmioty oraz instytucje. Nakłada również zobowiązania na przedsiębiorców, bowiem przedsiębiorcy m.in. zajmujący się obrotem towarami i materiałami też mogą być źródłem zawleczenia określonych gatunków, które mogą mieć charakter inwazyjny, na teren czy to Polski, czy innych państw członkowskich Unii Europejskiej, w szczególności tych, które mają charakter szkodliwy czy są szkodnikami. Takie przykłady również mamy w naszej praktyce i działalności. Przedsiębiorcy są zobowiązani do tego, aby produkty i materiały, które są czy będą przedmiotem ich obrotu, nie zawierały unijnych czy krajowych obcych gatunków inwazyjnych. Natomiast, tak jak już wspomniano, pewne zadania zostały postawione również przed myśliwymi w ramach Prawa łowieckiego, poprzez które wskazuje się, że właśnie oni są odpowiedzialni za redukcję w szczególności zwierząt i ptaków.</u>
          <u xml:id="u-253.3" who="#AndrzejGrzyb">Ustawa wskazuje podmioty, na które nakłada również obowiązki, czyli liczne instytucje, jakimi są generalna i regionalne dyrekcje ochrony środowiska, parki narodowe, wojewódzkie inspekcje ochrony środowiska, urzędy morskie, regionalne dyrekcje Lasów Państwowych, ale przede wszystkim wskazuje na samorządy gminne oraz wojewódzkie. To sprawia, że ten katalog zobowiązanych do wykonywania określonych czynności — czy to kontrolnych, czy to związanych z reakcją na potwierdzone zjawiska występowania organizmów inwazyjnych — też łączy się z pewnymi obowiązkami. Tam, gdzie jest administracja państwowa, tego nie chcę tutaj poruszać, ale tam, gdzie dotyczy to kompetencji czy obowiązków, które nakładamy na samorządy, to powinno być to połączone z rekompensatą, nawet jeżeli one nie będą miały rozległego stosowania.</u>
          <u xml:id="u-253.4" who="#AndrzejGrzyb">Projekt — to chcę na koniec podkreślić, pani marszałek — jest dosyć dobrze skonsultowany, bo te konsultacje były prowadzone od 2019 r. zarówno z Komisją Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego, jak i z licznymi instytucjami. I tu jest pozytywna jego rekomendacja. Rzadko mamy do czynienia tutaj, w Wysokiej Izbie, z tak szeroką konsultacją, co wcale nie oznacza, że wszystkie elementy związane z tą ustawą zostały w niej zawarte, bowiem jak przegląda się ten długi katalog uwag, który został wniesiony przez konsultowane strony, to tam jest bardzo wiele…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę zbliżać się do końca, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#AndrzejGrzyb">…wydaje się, słusznych uwag, których nie uwzględnia ta ustawa. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-256.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Dobromir Sośnierz, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#DobromirSośnierz">Ustawa o gatunkach obcych. Wszyscy po przeczytaniu tytułu spodziewają się uregulowania nareszcie palącego problemu Reptilian, ale tutaj niestety czeka nas rozczarowanie. Ani słowa o kosmitach. Ja nie mam zastrzeżeń co do większości zapisów tej ustawy, więc nie będę powtarzał rzeczy oczywistych, co do których chyba się wszyscy zgadzamy, ale zgodnie ze sprawdzoną taktyką ustawodawczą znaną jako jajko niespodzianka mamy w tej ustawie również jednego śmierdzącego zbuka w gratisie. Chodzi o próbę przepchnięcia tylnymi drzwiami kolejnego punktu z planu lobbystów z rozmaitych gangów złodziei zwierząt zwanych samozwańczymi obrońcami zwierząt, czyli próbę ograniczenia działalności cyrkowej. Już tu kiedyś mówiłem, że w jakimś stopniu rozumiem tę niechęć naszej Izby do cyrku. W końcu nikt nie lubi konkurencji i jak każdy, kto świadczy usługi kiepskiej jakości, nasza Izba chciałaby najwyraźniej mieć monopol na działalność cyrkową, ale de facto tańczycie tutaj pod dyktando złodziei, ludzi, którzy już teraz zajmują się pod różnymi wydumanymi pretekstami takimi napadami rabunkowymi w majestacie prawa mającymi na celu darmowe pozyskanie zwierząt od legalnych właścicieli. Podam chociażby przykład rodziny z Sosnowca, do której pewnego wieczoru wpada do mieszkania jakaś tam gówniara w towarzystwie osiłka i zabiera wszystko, co się rusza, bo według niej mają za małe mieszkanie na papugę i rybki. Potem ci ludzie latami bujają się po sądach, próbując odzyskać te zwierzęta, ale nawet nie wiadomo, gdzie te zwierzęta są.</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#DobromirSośnierz">Teraz robimy kolejny krok. Z dnia na dzień, bez żadnego powodu delegalizujemy posiadanie przez cyrki zwierząt wpisanych na jakąś arbitralną i dość przypadkową listę gatunków niebezpiecznych, a te cyrki, które już te zwierzęta mają, wpisujemy na krótką listę, która w niedalekiej przyszłości zostanie zapewne twórczo wykorzystana do gnębienia tych podmiotów. Sama ustawa nie wyjaśnia, do czego ta lista w ogóle jest potrzebna, więc ośmielam się stwierdzić, że po prostu nie jest potrzebna. Jej prawdziwy cel wychodzi poza obecną regulację i przygotowuje grunt pod kolejne wrogie działania, chociażby wrogie przejęcia różnych organizacji zwierzęcych.</u>
          <u xml:id="u-257.2" who="#DobromirSośnierz">Po pierwsze, ustawa rażąco wychodzi poza cel przedłożenia, jakim jest implementacja prawa unijnego. Dyrektywa, którą wdrażamy, nie zawiera takich zakazów. Jest to typowa wrzutka typu PiS-owskiego.</u>
          <u xml:id="u-257.3" who="#DobromirSośnierz">Po drugie, pozwalamy gminie na wydanie ot tak, z dnia na dzień, zakazu przetrzymywania na jej terenie dzikich zwierząt w cyrku. Ot tak, po prostu. Z dnia na dzień ludzie posiadający legalnie zwierzęta, ludzie, którzy zainwestowali pieniądze w ich utrzymanie, wychowanie, zapewnienie im warunków, którzy w końcu też do nich się przywiązali, często z wzajemnością, mogą być postawieni w sytuacji teoretycznie bez wyjścia, bez żadnego odszkodowania. Zwierzę można oczywiście teoretycznie przewieźć do innej gminy, ale jeśli ktoś zbudował dla niego odpowiednie pomieszczenia, wybiegi i inne ustrojstwa, to co ma z tym zrobić? Ma wziąć na plecy i zanieść do sąsiedniej gminy? Jak w tym kraju obywatel ma podejmować jakiekolwiek długoterminowe inwestycje, skoro na każdym kroku wysyłacie obywatelowi ostrzeżenia, żeby tego nie robił, bo w chorych głowach polityków w każdej chwili może się zrodzić jakiś pomysł, żeby czegoś zakazać, co było do tej pory legalne, albo dołożyć jakiś przepis, który spowoduje, że cała inwestycja straci sens?</u>
          <u xml:id="u-257.4" who="#DobromirSośnierz">Po trzecie, z jakiego, do cholery, powodu w ogóle to robimy? W uzasadnieniu napisano: Od czasu wprowadzenia przedmiotowego odstępstwa od zakazu część osób fizycznych w celu ominięcia przepisów założyła działalność cyrkową oraz uzyskała stosowne zezwolenie od powiatowego lekarza weterynarii, tym samym otwierając sobie drogę do legalnego przetrzymywania i posiadania gatunków niebezpiecznych należących do I kategorii. No i? I co w tym złego? Dostali zgodę, posiadają legalnie. Jaki macie z tym problem? Co się złego stało? Nic. Dalej napisano: Część z tych osób wykorzystuje zwierzęta niebezpieczne do działań edukacyjnych lub ekspozycyjnych. O zgrozo! No i? Pytam po raz kolejny. Czytamy dalej: Ile jest takich zwierząt w Polsce, których to w ogóle dotyczy? Według uzasadnienia osiem.</u>
          <u xml:id="u-257.5" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Uwolnij słonia.)</u>
          <u xml:id="u-257.6" who="#DobromirSośnierz">Tak, osiem. Nie 8 tys., nie 800, tylko osiem.</u>
          <u xml:id="u-257.7" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Uwolnij słonia.)</u>
          <u xml:id="u-257.8" who="#DobromirSośnierz">No, dokładnie.</u>
          <u xml:id="u-257.9" who="#DobromirSośnierz">Co wam to przeszkadza, do cholery? Właściciel ma swój istotny interes w tym, żeby zwierzę go nie zjadło, nie potrzebuje do tego waszej troski. A czy koń nie jest niebezpieczny, czy byk nie jest niebezpieczny, czy pies nie jest niebezpieczny, chociaż nie ma ich na tej liście? Co to w ogóle ma być?</u>
          <u xml:id="u-257.10" who="#DobromirSośnierz">Ustawy powinny rozwiązywać problemy, a nie je tworzyć. Tutaj nie ma żadnego uzasadnienia. Jest tylko lobbing złych ludzi, którzy chcą tanio lub za darmo pozyskać cudze zwierzęta, i jest zawiść. Tak, oczywiście, zwykła zawiść, bo normalny człowiek, jak widzi, że sąsiad ma nowy samochód, to zastanawia się, co zrobić, żeby też sobie taki samochód kupić, a socjalista, czy to bezbożny, czy pobożny, kombinuje, jak sprawić, żeby sąsiadowi ten samochód zabrali. Tacy jesteście, jak pies ogrodnika, sam nie weźmie, a drugiemu nie da.</u>
          <u xml:id="u-257.11" who="#DobromirSośnierz">Za takimi przepisami idą tragedie wielu ludzi. Pewnie niektórzy słyszeli np. o historii pumy Nubii, która do dzisiaj tęskni za swoim właścicielem w chorzowskim ogrodzie zoologicznym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#DobromirSośnierz">To jest właśnie historia bezdusznych urzędników i głupich decyzji.</u>
          <u xml:id="u-259.1" who="#DobromirSośnierz">Ustawy w tej wersji, z tą śmierdzącą kupą rozsmarowaną między kartkami tej ustawy, nie możemy poprzeć. Składamy poprawki usuwające te szkodliwe przepisy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-260.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Otwieram listę pytań.</u>
          <u xml:id="u-260.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Czy ktoś z pań i panów posłów chce jeszcze zgłosić się do zadania pytania?</u>
          <u xml:id="u-260.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jeżeli nie, zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-260.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jako pierwsza pani poseł Katarzyna Piekarska, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-260.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">1 minuta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#KatarzynaMariaPiekarska">Szanowna Pani Marszałek! Panie i Panowie! Pani posłanko sprawozdawco albo pani minister, zwracam się z pytaniem, dlaczego nie uwzględniono w załączniku norki amerykańskiej. To jest wybitnie inwazyjny gatunek. Norki amerykańskie, które uciekają głównie z ferm futrzarskich, znakomicie adaptują się w naszym środowisku i czynią gigantyczne szkody. Pomimo że uwzględnienie tego gatunku rekomendowali naukowcy z Polskiej Akademii Nauk, norka amerykańska nie została wskazana w załączniku. Pytam, czy ona tam się znajdzie? Drugim gatunkiem, którego również nie uwzględniono na tej liście, jest ryba amur. Dlaczego ta ryba też tam się nie znalazła? Kolejne pytanie dotyczy zmian w ustawie o ochronie zwierząt zawartych w art. 41. Tam pozwala się na zabijanie zwierzęcia należącego do IGO, takiego zwierzęcia, które, uwaga: prawdopodobnie spełnia kryteria uznania za IGO. Rozumiem, że można wyeliminować zwierzę należące do IGO, ale co to znaczy: prawdopodobnie spełnia kryteria? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Aleksander Miszalski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#AleksanderMiszalski">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Mam trzy konkretne pytania.</u>
          <u xml:id="u-263.1" who="#AleksanderMiszalski">Pierwsze pytanie. W jaki sposób regionalny dyrektor ochrony środowiska ma ustalić listę właścicieli niekomercyjnych i w jaki sposób ma ich informować o ryzyku wynikającym z przetrzymywania zwierząt zaliczanych do inwazyjnych gatunków, ale tak, by realnie to działało, a nie tak, by to było bezwartościowe ogłoszenie na stronie internetowej, i czy zostaną przyznane RDOŚ dodatkowe środki na ten cel?</u>
          <u xml:id="u-263.2" who="#AleksanderMiszalski">Drugie pytanie. Ustawa zobowiązuje gminy do podjęcia działań zmierzających do ograniczenia problemu gatunków obcych, w tym do odłowienia ich ze środowiska. Ale jak realnie każda z prawie 2500 gmin ma to zrobić i czy zostaną im również przyznane dodatkowe środki na ten cel? W końcu to jest zadanie zlecone, więc powinny za nim podążać środki.</u>
          <u xml:id="u-263.3" who="#AleksanderMiszalski">Trzecie pytanie. Jakie kroki prawne może finalnie zaproponować ministerstwo, aby w związku z tą ustawą zwierzęta inwazyjne nie były masowo uśmiercane? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-263.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Agnieszka Hanajczyk, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#AgnieszkaHanajczyk">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Problem niekontrolowanego rozprzestrzeniania się gatunków obcego pochodzenia został dostrzeżony stosunkowo niedawno, bo w drugiej połowie XX w., ale jest niewątpliwie szalenie istotny, szalenie ważny w ochronie przyrody.</u>
          <u xml:id="u-265.1" who="#AgnieszkaHanajczyk">W związku z tym moje pytanie dotyczy bardzo istotnego aspektu edukacyjnego. W ostatnim czasie sama się spotkałam z częstym, wręcz takim piarowsko-promocyjnym, nasadzaniem właśnie tzw. tlenowych drzew, oxytree, które mają wiele walorów. Niestety mówi się też o tym, że drzewa hybrydowe drenują bardzo głęboko podłoże. Czy są informacje naukowe, które potwierdzają jednak pewne zagrożenia?</u>
          <u xml:id="u-265.2" who="#AgnieszkaHanajczyk">Z drugiej strony chcę zapytać właśnie o samorządy. To jest bardzo ważne. Wyniszczanie połaci roślinnej, które niewątpliwie nie jest tak widowiskowe jak odstrzał zwierzyny, jest bardzo kosztowne. Czy ktoś sfinansuje samorządom to ważne zadanie? A jeżeli tak, czy gminy będą informowane i przeszkolone, w jaki sposób usuwać gatunki inwazyjne? Kto będzie dokonywał odbioru tych gatunków? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-265.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-266.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Małgorzata Niemczyk, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#MałgorzataNiemczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Problem inwazyjnych gatunków obcych ciągle narasta głównie z powodu handlu, transportu czy też turystyki. Gatunki w środowisku zbliżonym do rodzimego mogą przetrwać oraz dobrze się rozmnażać czy też rozwijać. Te gatunki nie posiadają naturalnych wrogów czy barier. Zaburzając florę, ekosystem, mogą stać się właśnie w ten sposób inwazyjne, mogą być zagrożeniem, mogą mieć wpływ na wiele dziedzin, m.in. na rolnictwo, leśnictwo i rybołówstwo.</u>
          <u xml:id="u-267.1" who="#MałgorzataNiemczyk">Dlatego dopytuję i proszę o odpowiedź na piśmie: Jakie gatunki w Polsce są najbardziej inwazyjne? Jakich obszarów to dotyczy? Ile mamy ognisk w tej chwili? Na terenie jakich gmin? Jakie są roczne koszty ponoszonych szkód w środowisku? Jakie są koszty ponoszonych szkód, jeżeli chodzi o usuwanie tych inwazyjnych gatunków? Jakie działania będzie podejmować rząd? Jakie środki finansowe będą przeznaczane na szkolenia, wyodrębnianie czy usuwanie?</u>
          <u xml:id="u-267.2" who="#MałgorzataNiemczyk">Pytania moje dotyczą również dotacji, jakie będą udzielane na wsparcie finansowe dla samorządów, dla gmin, które będą walczyć z inwazyjnymi gatunkami. Czy to już będzie tak tradycyjnie, że koszty zwalczania, kolejne koszty będą przerzucane na samorządy? Proszę o odpowiedź na piśmie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-267.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-268.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Jan Duda, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#JanDuda">Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Jeden z moich przedmówców mówił o stonce ziemniaczanej. Jak wiadomo, starsi posłowie to wiedzą, została nam podrzucona przez imperialistów z Zachodu. Chciałbym powiedzieć o roślinie, która została nam podarowana przez internacjonalistów ze Wschodu. Teraz już tak na poważnie: barszcze kaukaskie, zwłaszcza barszcz Sosnowskiego, to wyjątkowo inwazyjne rośliny, dodatkowo niebezpieczne dla ludzi. W terenach Polski południowej są bardzo rozpowszechnione, zwłaszcza nad rzekami.</u>
          <u xml:id="u-269.1" who="#JanDuda">I mam pytanie do pani minister: Czy ministerstwo może dysponuje informacjami, jakiej wielkości obszary są zajęte tymi roślinami? Czy są już może szacunki, jakie mogą być koszty likwidacji stanowisk tych roślin? Czy będą zapewnione środki w budżecie na ich likwidację? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-269.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-270.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Grzegorz Wojciechowski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#GrzegorzWojciechowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-271.1" who="#GrzegorzWojciechowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Gatunki obce to gatunki, które zostały albo przywiezione, albo przywleczone, czyli przypadkowo przywiezione, albo też gatunki, które zostały wyprodukowane, np. GMO. Te gatunki, które zostały przywiezione, zostały przywiezione w jakimś celu. Były próby chowu zwierząt czy uprawy roślin. Część z nich się nie powiodła, część została w środowisku. Rośliny, które są uprawne, zwierzęta, które są hodowane, zwierzęta gospodarskie, to z reguły są gatunki obce, niekoniecznie inwazyjne, ale są to gatunki obce.</u>
          <u xml:id="u-271.2" who="#GrzegorzWojciechowski">Chciałbym dopytać się o gatunki, które są jak gdyby na pograniczu uprawy i tych gatunków inwazyjnych, np. robinię akacjową czy tego typu organizmy. Co z nimi? Bo jedyny pożytek jest w okresie wczesnoletnim, np. dla pszczół. Dziękuję bardzo, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-271.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-272.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Katarzyna Kretkowska, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#KatarzynaKretkowska">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! To bardzo cenna inicjatywa. Dobrze, że Ministerstwo Środowiska zajmuje się gatunkami inwazyjnymi z uwagi na konieczność ochrony naszych gatunków rodzimych. W związku z tym chciałabym zapytać ministerstwo, czy zajmie się w większym stopniu ochroną naszych gatunków rodzimych.</u>
          <u xml:id="u-273.1" who="#KatarzynaKretkowska">Kilka miesięcy czy rok temu złożyłam 136 interpelacji dotyczących każdego z osobna gatunku ginącego, zagrożonego wyginięciem, krytycznie zagrożonego, niemal zanikłego, rodzimego. I dostałam jedną zbiorczą odpowiedź, z której poza tym, że ministerstwo wie, że te gatunki są zagrożone, niewiele wynikało. Celowo złożyłam osobne interpelacje po to, żeby ministerstwo pochyliło się nad każdym z tych zagrożonych w taki czy inny sposób gatunków i zajęło się problemem.</u>
          <u xml:id="u-273.2" who="#KatarzynaKretkowska">Jeszcze mam drugie pytanie, ale nie wiem, czy dostanę chwilkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Ale to już trzeba…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#KatarzynaKretkowska">Mam nadzieję, że ta konieczna i dobra ustawa nie spowoduje działań przesadnych. Na przykład przy jednym z pałaców w południowej Polsce, koło Kielc, w Kurozwękach istnieje stado bizonów, które zostały tam sprowadzone przez właścicieli pałacu kilkanaście lat temu jako atrakcja dla dzieci, ludzi. One są na zamkniętej łące i raczej nie zagrażają tym, że będą się jednać z naszymi żubrami i produkować…</u>
          <u xml:id="u-275.1" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Przecież żubry też są krzyżówką.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#KatarzynaKretkowska">…jakieś dziwne potomstwo. A niestety właściciel jest nękany i każe mu się wybić to stado. To już jest przesada. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-278.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, ostatnie pytanie, pan poseł Janusz Korwin-Mikke, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#JanuszKorwinMikke">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Nie wiem, czy panie wiecie, że wszystkie gatunki w Europie są gatunkami inwazyjnymi. Nie ma ani jednego rdzennego. Nie ma nic złego w tym, że norka amerykańska wypiera polską. Jeżeli jest lepsza, to niech wypiera. Gdybyście panie żyły 100 mln lat temu, tobyście broniły dinozaurów, żeby broń Boże nam nie wyginęły. Przyroda jest zmienna, trzeba o tym pamiętać.</u>
          <u xml:id="u-279.1" who="#JanuszKorwinMikke">Jest oczywiście pewien gatunek, który nam grozi — pchła zachodnioeuropejska, która była kiedyś na Łabie, teraz dochodzi już do Odry i może nam wypierać pchłę wschodnioeuropejską. Proponuję ją też umieścić na liście. Konieczna jest też ustawa w obronie wirusa grypy, który został wyparty przez wirusa COVID. Warto by bronić tego wirusa.</u>
          <u xml:id="u-279.2" who="#JanuszKorwinMikke">Proszę państwa, jeżeli mówimy już o obcych gatunkach, to jeszcze Unia Europejska wpadnie na nowy pomysł — trzeba będzie nas chronić przed inwazją Chińczyków, Hindusów, Hotentotów, Pigmejów i innych obcych gatunków. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-279.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">To było ostatnie pytanie.</u>
          <u xml:id="u-280.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę sekretarz stanu w ministerstwie klimatu panią Małgorzatę Golińską.</u>
          <u xml:id="u-280.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#MałgorzataGolińska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Bardzo dziękuję za tę dyskusję, która pokazuje, że świadomość na temat inwazyjnych gatunków obcych jest coraz większa, że zdajemy sobie sprawę z zagrożenia, jakie ze sobą niosą, że wiemy, że nie tylko różnorodność biologiczna jest tą kwestią, którą powinniśmy chronić, ale też że IGO mogą oddziaływać na żywność i na zdrowie człowieka. Stąd nasze działania, które podejmujemy, wynikają nie tylko z konieczności wdrożenia przepisów prawa unijnego do Polski, tak aby uniknąć czy zamknąć procedurę naruszeniową, ale przede wszystkim z tego, aby nie doprowadzić do sytuacji rozwoju tych niebezpiecznych roślin, zwierząt czy innych organizmów.</u>
          <u xml:id="u-281.1" who="#MałgorzataGolińska">Słuchając tej dyskusji, zastanawiałam się, w jaki sposób udzielić odpowiedzi. Chyba trochę natchnął mnie pan poseł Korwin-Mikke, żeby podziękować za ten troszkę prześmiewczy ton, taki kpiący, ale myślę, że dotykający w ogóle sedna problemu, tego, co chcemy chronić. Z jednej strony moglibyśmy powiedzieć: okej, ktoś sobie sprowadził jakiś inwazyjny gatunek obcy, on się tutaj dobrze czuje. Ten, kto go sprowadził, przywiązał się do niego — zostawmy. Z innej strony, nie wiem, w parkach narodowych, rezerwatach pojawiły się rośliny, które wypierają rodzimą przyrodę. Właściwie też możemy uznać, że to prawo przyrody — zostawmy. Oczywiście tutaj powinniśmy zacząć dyskusję, w którym miejscu chcemy chronić procesy bez względu na konsekwencje, również te negatywne, a w którym miejscu chcemy jednak chronić różnorodność biologiczną i wtedy te działania i te decyzje już nie są takie proste.</u>
          <u xml:id="u-281.2" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Zatem jak wejdzie norka amerykańska, to będzie większa różnorodność.)</u>
          <u xml:id="u-281.3" who="#MałgorzataGolińska">Weźmy pod uwagę np. szopa pracza, który jest przecież gatunkiem już w Polsce znanym, gatunkiem, który wiele osób bardzo często traktuje trochę jak maskotkę, którą sobie hodują w domu. Niestety zapominają, że to jest wciąż dzikie zwierzę, i ucieczka szopa pracza czy jego pojawienie się w środowisku to zagrożenie przede wszystkim dla ptaków. To jest niezwykle sprytne zwierzę, które potrafi przetrwać w niezwykle trudnych warunkach, czy jest mróz, czy jest zima, czy jest ciepło. On się będzie wspinał na drzewa i generalnie każdy gatunek ptaka jest przez niego zagrożony. Ale poza tym, że atakuje ptaki, atakuje również lęgi, roznosi też wściekliznę czy pasożyty.</u>
          <u xml:id="u-281.4" who="#MałgorzataGolińska">Warto wskazać, że właśnie zwierzęta domowe przywożone chociażby do Holandii — to były płazy azjatyckie, bardzo popularne — doprowadziły do tego, że razem z nimi dotarł grzyb, który doprowadził do spadku populacji salamandry plamistej w Holandii o 96%. Czyli właściwie można powiedzieć, że wyeliminował gatunek rodzimy.</u>
          <u xml:id="u-281.5" who="#MałgorzataGolińska">W ciągu ostatnich 10 lat do Unii Europejskiej przywieziono 20 mln gadów. Przez to rozprzestrzeniamy nowe pasożyty i nowe choroby zakaźne, dotychczas nieobecne na naszym terenie. To z kolei przekłada się na to, że zagrożone są rośliny, zwierzęta, a przez to — tak jak mówiłam na początku — żywność, a niejednokrotnie również zdrowie człowieka. Myślę, że w tym kontekście powinniśmy rozmawiać o zwalczaniu IGO. Warto wskazać, że np. żaba szponiasta, która jest wykorzystywana głównie w badaniach, jest nosicielem grzyba, który spowodował wyginięcie 200 gatunków płazów. Nie 200 sztuk, lecz 200 gatunków płazów.</u>
          <u xml:id="u-281.6" who="#MałgorzataGolińska">Myślę, że to są rzeczy, o których warto pamiętać, kiedy dyskutujemy. Dzisiaj wydaje nam się, że coś nie przynosi wielkich skutków, konsekwencji, ale na podstawie doświadczeń innych państw, innych krajów można pokazać, że możemy doprowadzić do naprawdę potężnego zagrożenia dla środowiska, a potem bezpośrednio dla człowieka.</u>
          <u xml:id="u-281.7" who="#MałgorzataGolińska">W toku tej dyskusji było kilka pytań, głównie o samorządy. Projekt ustawy był dwukrotnie opiniowany przez Komisję Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego i faktycznie temat finansowania wzbudzał największe emocje. Uzgodniliśmy, że dzisiaj trudno tak naprawdę przewidzieć, w jakim zakresie jaki samorząd będzie podejmował działania, w związku z tym te środki zostaną zabezpieczone w Narodowym Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej i w wojewódzkich funduszach — do dyspozycji samorządów na działania, które będą wykonywać w zakresie tej ustawy. Zwracam przy tym uwagę, że to nie są nowe obowiązki, które nakładamy na samorządy, bo one już dzisiaj z mocy ustawy o samorządzie gminnym, z tytułu dbania o bezpieczeństwo publiczne, również te działania prowadzą. Warto też wskazać, że samorządy są zobowiązane do podejmowania szeroko rozpowszechnionych działań wobec IGO, wszystkie pozostałe to jest kompetencja RDOŚ, Lasów Państwowych, parków narodowych i urzędów morskich. W związku z tym to nie jest tak, jak tutaj próbowano zasugerować, że, po pierwsze, nałożyliśmy coś nowego na samorządy, po drugie, nie daliśmy na to finansowania, a po trzecie, wszystkim mają się zajmować samorządy.</u>
          <u xml:id="u-281.8" who="#MałgorzataGolińska">Padł zarzut, że od momentu ujawnienia IGO mamy rok na podjęcie działań. Zwracam uwagę, że to nie jest tak, że możecie czekać rok, tylko że podejmujecie działania w ciągu roku. Jest to uwarunkowane chociażby sezonem wegetacji. Nie każda roślina w zimie może być zauważona, a tym bardziej skutecznie wyeliminowana, w związku z tym określamy czas jako „w ciągu roku”, a nie za rok od momentu otrzymania informacji.</u>
          <u xml:id="u-281.9" who="#MałgorzataGolińska">Jeśli chodzi o zarzut pana posła Sośnierza dotyczący rzekomego przemycania nowych kategorii zwierząt, którym chcemy nałożyć jakiś kaganiec, i że ma to być furtka do dalszych działań, to odpowiem, że niekoniecznie tak jest, dlatego że kategoria pierwsza tych zwierząt, szczególnie niebezpiecznych dla zdrowia i życia człowieka, podlega rozporządzeniu funkcjonującemu w naszym kraju od 2011 r. To rozporządzenie wskazuje jednak na pewną konieczność działań. Natomiast wiemy, że jest wielu obywateli w Polsce, którzy nie będąc w stanie spełnić warunków zapisanych w tej ustawie i wiedząc, że nie będą w stanie ściągnąć zwierząt z tej właśnie listy, z kategorii zwierząt niebezpiecznych, zakładają i zaczynają prowadzić cyrki — fikcyjne cyrki, pseudocyrki. Taki obywatel nazywa to cyrkiem, mimo że nie prowadzi działalności stricte cyrkowej, natomiast oficjalnie ma cyrk i z tego tytułu ma dostęp do tych zwierząt, które są najbardziej niebezpieczne.</u>
          <u xml:id="u-281.10" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Ale co w tym złego?)</u>
          <u xml:id="u-281.11" who="#MałgorzataGolińska">I tylko i wyłącznie z punktu widzenia bezpieczeństwa zdrowia i życia nie tylko tej osoby — bo zakładamy, że to nie jest ktoś, kto żyje w odosobnieniu, z dala od innych ludzi, ale żyje również wśród sąsiadów i innych obywateli — chcemy zamknąć tę lukę, z której dzisiaj korzystają nieuczciwi ludzie. Nie znaczy to jednak, że ci, którzy już mają zwierzęta, będą na mocy tych przepisów zobowiązani do ich uśmiercenia. To też jest w przepisach przejściowych, że absolutnie nie, wykluczamy tę możliwość. Zdajemy sobie sprawę, że to już się wydarzyło, nawet jeśli na mocy tych nieszczelnych przepisów. To jest kwestia dotycząca tego, żeby dopuścić do momentu naturalnej śmierci.</u>
          <u xml:id="u-281.12" who="#MałgorzataGolińska">Pytanie o barszcze, w tym głównie barszcz Sosnowskiego. Faktycznie, myślę, że to jest ten gatunek, z którym mamy na co dzień najwięcej problemów, jeśli chodzi o rośliny i walkę podejmowaną przez samorządy. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska prowadzi projekt, w ramach którego bada różne sposoby zwalczania barszczy. W rezultacie ich działań zostanie przedstawiona metodologia zwalczania, postępowania z barszczami kaukaskimi. Zresztą w dużej mierze dzisiaj już informacje o tych działaniach są przekazywane do samorządów.</u>
          <u xml:id="u-281.13" who="#MałgorzataGolińska">Pytanie pani poseł o potencjalne IGO. Po pierwsze, to jest wdrożenie zapisów wynikających z prawa Unii. Są to środki nadzwyczajne, które generalnie będą pewnie najbardziej oddziaływać na te kraje, które nie będą miały swoich list krajowych. Natomiast potencjalne IGO nie jest rozumiane w ten sposób, że jeśli widzę jakieś zwierzę i nie wiem, co to za zwierzę, może potencjalnie IGO, to je zabiję. Nie, to będzie lista potencjalnych IGO, czyli stricte zapisany rodzaj, gatunek organizmu, który będzie podlegał przepisom. Więc to też nie jest tak, jak obawia się pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-281.14" who="#MałgorzataGolińska">Myślę też, że warto wskazać, że ta ustawa, razem z możliwościami, o których już powiedziałam, tworzy azyle, czyli daje również uprawnienia, umożliwia tworzenie takich miejsc, których dzisiaj nie mamy, tak by można było bezpiecznie przechowywać wiele gatunków zwierząt, wiele osobników. Nie wszystkie mogą przebywać w ogrodach zoologicznych czy w ośrodkach rehabilitacji zwierząt, a jeśli chodzi o IGO, absolutnie nie mogą pozostać w środowisku i muszą być z niego eliminowane. W związku z tym wydaje się, że wiele z tych problemów, z którymi borykaliśmy się nie tylko jako obywatele, ale również jako służby — czy to celne, czy służba graniczna, czy regionalni dyrektorzy ochrony środowiska, parki narodowe, Lasy Państwowe — dzisiaj porządkujemy tą ustawą i odpowiadamy na wiele ich problemów, oczywiście nie wszystkie. W ślad za tą ustawą będziemy dążyć do tego, aby utworzyć w Polsce centralny azyl, czyli takie miejsce, gdzie zwierzęta zatrzymane na granicy, tak jak niedawno tygrysy bengalskie, a więc zwierzęta z przemytu bądź zatrzymane na granicy, w tym przypadku z Białorusią… Był problem, co z nimi dalej zrobić. Chcielibyśmy uniknąć takich sytuacji w przyszłości.</u>
          <u xml:id="u-281.15" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Sprzedać.)</u>
          <u xml:id="u-281.16" who="#MałgorzataGolińska">Oczywiście tygrysy nie zdarzają się codziennie, ale problematycznych gatunków, z którymi borykają się na co dzień celnicy, jest bardzo dużo i zawsze kończy się tym, że nie bardzo wiadomo, co z tym robić.</u>
          <u xml:id="u-281.17" who="#komentarz">(Poseł Dobromir Sośnierz: Ktoś by to miał i co by to przeszkadzało?)</u>
          <u xml:id="u-281.18" who="#MałgorzataGolińska">Panie pośle, zostały zatrzymane na granicy przez białoruskich celników…</u>
          <u xml:id="u-281.19" who="#komentarz">(Głos z sali: A na Białorusi też tygrysów nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-281.20" who="#MałgorzataGolińska">…i nie wpuszczono ich z terenu Unii Europejskiej, w związku z tym ostatni kraj, który miał na swoim terenie te tygrysy, to była właśnie Polska i to my zostaliśmy z tym problemem.</u>
          <u xml:id="u-281.21" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: To będziemy bogatsi o dwa tygrysy.)</u>
          <u xml:id="u-281.22" who="#MałgorzataGolińska">Zostawienie tego właścicielowi, który nie miał ani papierów na to, ani właściwych warunków, bo tygrysy jechały na przyczepie, były w strasznym stanie… Zresztą nie wiem, wydaje mi się, że przynajmniej jeden z nich nie przeżył…</u>
          <u xml:id="u-281.23" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: No to najwyżej by zdechły i po problemie.)</u>
          <u xml:id="u-281.24" who="#MałgorzataGolińska">To powodowało, że tak naprawdę my zostaliśmy z odpowiedzialnością. Ani lokalny samorząd nie był w stanie zareagować, ani służby nie miały właściwego miejsca, więc pamiętam, że w tym momencie mocno angażowały się ogrody zoologiczne. Ale nie za każdym razem możemy liczyć na to, że będą nas wyręczać przypadkowe osoby bądź ogrody zoologiczne, które są stworzone zupełnie do innych celów. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-281.25" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-282.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jeszcze pani poseł sprawozdawca chciała zabrać głos.</u>
          <u xml:id="u-282.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#AnnaPaluch">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-283.1" who="#AnnaPaluch">Wysoka Izbo! Dziękuję za głosy w dyskusji, które padły, nawet za te głosy, które próbowały sprowadzić cały przedmiot naszej dyskusji ad absurdum. Wbrew temu, powiedzmy to jasno, problem roślin inwazyjnych, inwazyjnych gatunków obcych i roślinnych, i zwierzęcych to jest problem, trzeba chronić naszą różnorodność biologiczną. Myślę, że to jest kwestia oczywista, której udowadniać nie trzeba.</u>
          <u xml:id="u-283.2" who="#AnnaPaluch">Przypominam, że system zwalczania inwazyjnych gatunków obcych — chociaż tego pojęcia nie było, wprowadzamy je dopiero tą ustawą — funkcjonuje od lat. Pochodzę z terenów południowej Małopolski, jestem świadkiem od co najmniej 30 lat prób zwalczania tego nieszczęsnego barszczu kaukaskiego, barszczu Sosnowskiego, który się rozprzestrzenia źródłowymi potokami Dunajca, który nastręcza wielu niebezpieczeństw, wielu problemów. Jestem przekonana, że praca, którą wkładamy w to, żeby ustawę przeprowadzić, przeprocedować i żeby ona weszła w życie, będzie służyła wsparciu tych działań, wysiłków, stworzeniu sytuacji, żeby w sposób spójny, kompleksowy, zorganizowany, przemyślany, z odpowiednim wsparciem finansowym zwalczać te gatunki, które stwarzają zagrożenie, żeby jak gdyby zapewnić bezpieczeństwo wszystkim i roślinom, i zwierzętom w odniesieniu do różnorodności biologicznej.</u>
          <u xml:id="u-283.3" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Maria Piekarska: A co z tą orką?)</u>
          <u xml:id="u-283.4" who="#AnnaPaluch">Oczywiście nad wszystkimi poprawkami, które zostały złożone, pochylimy się na posiedzeniu komisji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-283.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-284.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-284.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm skierował ponownie ten projekt do Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-284.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-284.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-284.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 36. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o poselskim projekcie uchwały upamiętniającej 100. rocznicę powstania Międzynarodowych Targów Poznańskich (druki nr 1299 i 1308).</u>
          <u xml:id="u-284.6" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę panią poseł Joannę Lichocką o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#JoannaLichocka">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o poselskim projekcie uchwały upamiętniającej 100. rocznicę powstania Międzynarodowych Targów Poznańskich. Jest to druk nr 1299.</u>
          <u xml:id="u-285.1" who="#JoannaLichocka">Marszałek Sejmu zgodnie z art. 37 ust. 1 i art. 40 ust. 1 regulaminu Sejmu skierowała w dniu 22 czerwca 2021 r. powyższy projekt uchwały do Komisji Kultury i Środków Przekazu do pierwszego czytania. Z pomysłem tej uchwały i pierwszym tekstem wystąpił poseł Prawa i Sprawiedliwości Bartłomiej Wróblewski, poseł z Poznania.</u>
          <u xml:id="u-285.2" who="#JoannaLichocka">Komisja Kultury i Środków Przekazu, po przeprowadzeniu pierwszego czytania oraz rozpatrzeniu tego projektu uchwały na posiedzeniu w dniu 23 czerwca 2021 r., które zakończyło się bardzo zgodnym przyjęciem całego tekstu przez aklamację, wnosi, aby Wysoki Sejm uchwalić raczył załączony projekt uchwały. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-286.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-286.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-286.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Głos zabierze pan poseł Rafał Grupiński, Koalicja Obywatelska…</u>
          <u xml:id="u-286.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Ale, przepraszam bardzo, pan poseł się nie zapisał, więc… Bardzo proszę, pan poseł Wróblewski.</u>
          <u xml:id="u-286.5" who="#komentarz">(Poseł Bartłomiej Wróblewski: W imieniu klubu?)</u>
          <u xml:id="u-286.6" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Ale nie jest zgłoszony pan w sekretariacie, przepraszam bardzo.</u>
          <u xml:id="u-286.7" who="#komentarz">(Poseł Bartłomiej Wróblewski: Oj, przepraszam bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-286.8" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dobrze, że pana zauważyłam zza komputera, bo tak bym nie dostrzegła. Trzeba zgłaszać się w sekretariacie, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#BartłomiejWróblewski">Bardzo serdecznie dziękuję, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-287.1" who="#BartłomiejWróblewski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedstawić nasze stanowisko.</u>
          <u xml:id="u-287.2" who="#BartłomiejWróblewski">To stanowisko jest zbieżne z moimi intencjami, którymi kierowałem się, przygotowując projekt tej uchwały. Uważamy, uważam, że ważne jest, aby Sejm poza wyróżnianiem, przypominaniem, honorowaniem najważniejszych wydarzeń politycznych pamiętał także o istotnych wydarzeniach społecznych, kulturalnych, sportowych. Taka właśnie była intencja przygotowania tej uchwały. Racje stojące za upamiętnieniem 100. rocznicy powstania Międzynarodowych Targów Poznańskich wyrażone są w tekście uchwały, który teraz przeczytam.</u>
          <u xml:id="u-287.3" who="#BartłomiejWróblewski">„Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie upamiętnienia 100. Rocznicy powstania Międzynarodowych Targów Poznańskich. W 2021 roku przypada 100. rocznica powstania Międzynarodowych Targów Poznańskich — największego krajowego ośrodka wystawienniczego, zasłużonego dla promocji i rozwoju handlu w Polsce i w Europie.</u>
          <u xml:id="u-287.4" who="#BartłomiejWróblewski">Wystawy przemysłowe organizowane w Poznaniu w drugiej połowie XIX i na początku XX wieku stały się inspiracją dla środowisk kupieckich i władz miasta do powołania stałej instytucji targowej. Idea stworzenia w Poznaniu polskiej imprezy targowo-wystawienniczej powstała w maju 1917 roku na zjeździe Związku Towarzystw Kupieckich. Trwająca I wojna światowa odsunęła te plany, lecz już w 1919 roku, po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, poznańscy kupcy i przemysłowcy rozpoczęli przygotowania do organizacji polskiej imprezy wystawienniczej. Stał się nią I Targ Poznański zorganizowany w dniach 28 maja — 5 czerwca 1921 roku. Wydarzenie służyło prezentacji dorobku przedsiębiorców i stanowiło instrument integracji całego państwa. Pierwszym dyrektorem został Mieczysław Krzyżankiewicz.</u>
          <u xml:id="u-287.5" who="#BartłomiejWróblewski">Idea cyklicznej działalności targowej w Poznaniu, mającej ukazywać możliwości polskiego przemysłu, handlu i rolnictwa rozwijana była w latach dwudziestych XX wieku. Kolejnymi etapami było umiędzynarodowienie Targów w 1925 roku, a następnie organizacja Powszechnej Wystawy Krajowej w 1929 roku. Dzięki 4,5-milionowej publiczności z całego świata przyczyniła się ona do globalnej promocji gospodarczych możliwości odrodzonej Polski, upowszechniła nazwę: Międzynarodowe Targi Poznańskie na całym świecie, a także zapewniła nowoczesną, rozbudowaną infrastrukturę wystawienniczą plasującą Targi Poznańskie w czołówce ówczesnych europejskich organizatorów takich wydarzeń.</u>
          <u xml:id="u-287.6" who="#BartłomiejWróblewski">Po II wojnie światowej reaktywowano Targi, które przez lata realnego socjalizmu były handlowym oknem Polski na świat, a ich obecność w istotny sposób oddziaływała także na mieszkańców Poznania. Miały one duży wpływ na wybuch 28 czerwca 1956 roku antykomunistycznych protestów zwanych dziś Powstaniem Poznańskim 1956 roku i przyczyniły się do rozpowszechnienia informacji o nim poza granice Polski. Obecnie będące częścią Grupy MTP Międzynarodowe Targi Poznańskie to największy w Europie Środkowo-Wschodniej organizator targów, konferencji, wydarzeń kulturalnych i sportowych, które każdego roku odwiedza około miliona gości z całego świata.</u>
          <u xml:id="u-287.7" who="#BartłomiejWróblewski">Z okazji 100. rocznicy powstania Międzynarodowych Targów Poznańskich Sejm Rzeczypospolitej Polskiej wyraża uznanie dla instytucji, jej twórców i pokoleń pracowników, którzy dobrze przysłużyli się rozwojowi gospodarczemu Polski”.</u>
          <u xml:id="u-287.8" who="#BartłomiejWróblewski">Klub Prawo i Sprawiedliwość wesprze projekt tej uchwały, do czego też zachęcam całą Wysoką Izbę. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-287.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-288.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Rafał Grupiński, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#RafałGrupiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Rzeczywiście rocznica niezwykła. Tym razem, jak zresztą mój przedmówca zaznaczył to trafnie na spotkaniu komisji kultury, czcimy pewną instytucję gospodarczą, a nie tylko sławne postaci czy rocznice wydarzeń historycznych.</u>
          <u xml:id="u-289.1" who="#RafałGrupiński">To niezwykle istotne z tego punktu widzenia, że rzeczywiście zarówno targi poznańskie, najpierw zwane Targiem Poznańskim, organizujące słynną PeWuKę w 1929 r., to swoistego rodzaju okno na świat, ale też przede wszystkim symbol prężności i odbudowy polskiej gospodarki. Co ciekawe, to było okno na świat w okresie międzywojennym, kiedy rzeczywiście dyrektorował owym targom, właściwie od początku, od utworzenia biura tych targów, właściwie Targu Poznańskiego, jak to wtedy nazywano, do 31 sierpnia 1939 r., Mieczysław Krzyżankiewicz, pochodzący zresztą z mojego rodzinnego miasta, z Wronek. Natomiast w istocie także w okresie Polski Ludowej to właśnie Międzynarodowe Targi Poznańskie były takim oknem na świat dla Polski zamkniętej po tej stronie żelaznej kurtyny.</u>
          <u xml:id="u-289.2" who="#RafałGrupiński">Ciekawie o tej misji targów mówił Cyryl Ratajski na otwarciu PeWuKi w obecności prezydenta Ignacego Mościckiego, zaczynając od słów: „Sursum corda! Na przekór wątpiącym i zrozpaczonym (…) Powszechna Wystawa ma wykazać bezcenne siły twórcze narodu, jego zdolność do największych wysiłków, jego zmysł organizacyjny (…) i płodność ducha niezwykłą.”. Te słowa, w których nieprzypadkowo mowa jest także o sile ducha, a nie tylko o sile gospodarki i pracy, są w istocie w jakimś sensie takim historycznym zapisem intencji tych, którzy chcieli rzeczywiście po okresie zaborów odbudowywać polską gospodarkę, ale też odbudowywać siły polskiego narodu. Z tego punktu widzenia, patrząc na historię, też niezwykle cieszę się z tego.</u>
          <u xml:id="u-289.3" who="#RafałGrupiński">Warto wspomnieć w stulecie targów, że dzięki ustawie, którą przyjęliśmy w 2014 r., pozwalającej zbywać udziały w spółkach Skarbu Państwa samorządom nieodpłatnie, w 2015 r. minister skarbu rządu Platformy Obywatelskiej i PSL-u podpisał umowę właśnie zbywającą udziały Skarbu Państwa i przekazującą je nieodpłatnie miastu Poznań. Przed wojną targi były własnością miasta Poznań i dzięki naszym staraniom właśnie w 2015 r. targi wróciły do miasta w 100%. Dzisiaj tak jak przed laty, tak jak i przed wojną, jak w czasach PRL, targi są znakomitą wizytówką naszego miasta, a także wizytówką polskiej gospodarki. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-289.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-289.5" who="#RafałGrupiński">Oczywiście poprzemy tę uchwałę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-290.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Katarzyna Ueberhan, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#KatarzynaUeberhan">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Innowacyjność, dynamizm, energia, promocja nowych, postępowych i nieszablonowych rozwiązań to wartości, które przyświecały powstawaniu targów i które pozostają aktualne 100 lat później. Poznańskie targi są takie, jak tworzący je ludzie, takie jak poznanianki i poznaniacy: przedsiębiorcze, zaradne, gospodarne, ale przede wszystkim zaangażowane, przyjazne i otwarte na innych ludzi i relacje międzyludzkie. Trudno wyobrazić sobie dziś, ja nie potrafię wyobrazić sobie mojego miasta rodzinnego bez targów — miejsca największych imprez targowych, konferencji, koncertów czy wydarzeń sportowych, tej najbardziej rozpoznawalnej marki targów w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-291.1" who="#KatarzynaUeberhan">Przez lata Międzynarodowe Targi Poznańskie były dla nas wszystkich oknem na kolorowy świat, nie tylko dla poznanianek i poznaniaków, ale dla całej Polski. Tu po raz pierwszy w 1957 r. Polacy mieli okazję wypić coca-colę, tu w 1929 r. pokazano pierwszy w Polsce telewizor. Można było zobaczyć bikini czy nawet kamień z księżyca, a w 1956 r. dzięki zagranicznym dziennikarzom uczestniczącym właśnie w targach świat dowiedział się o wielkim strajku robotników w Poznaniu i jego krwawym stłumieniu przez władze, znanym dziś jako poznański Czerwiec, którego okrągłą, 65. rocznicę obchodzić będziemy już za kilka dni — 28 czerwca.</u>
          <u xml:id="u-291.2" who="#KatarzynaUeberhan">Targi poznańskie od początku były miejscem rynkowych premier, gdzie nawiązywano wartościowe kontakty handlowe, promowano polską gospodarkę. Dzięki temu jeszcze przed II wojną światową Poznań wyrósł na czwarty pod względem wielkości ośrodek targowy w Europie. Dziś grupa Międzynarodowe Targi Poznańskie jest największym organizatorem targów w Polsce i bezapelacyjnym liderem w tym zakresie w Europie Środkowo-Wschodniej. Choć 100-lecie targów poznańskich przypadło w roku największego kryzysu branży targowej, a w roku jubileuszu nie zorganizowano jeszcze żadnych targów, w nowe 100-lecie poznańskie targi i ich pracownicy wchodzą już inni, mocniejsi, z przekonaniem i planem na pomyślną przyszłość. To już inne targi, ponieważ targi zajmują się teraz nie tylko organizacją wydarzeń, o których wspomniałam, ale od lat rozwijają inne obszary działalności, które wyrosły z organizacji targów, np. reklamę zewnętrzną czy gastronomię, a to pozwoliło przetrwać pandemiczny kryzys.</u>
          <u xml:id="u-291.3" who="#KatarzynaUeberhan">Trudno wyobrazić sobie dziś współczesny Poznań bez targów, a targi bez Poznania. Mało która instytucja wywarła tak wielki wpływ na charakter i kształt mojego miasta, jego mieszkanek i mieszkańców. Tworzą dziś trwały związek na dobre i złe, związek, który trwa już 100 lat. W drugie 100-lecie swojej działalności grupa Międzynarodowe Targi Poznańskie wchodzi z niegasnącą energią i entuzjazmem pomimo pandemii i związanych z nią kłopotów w branży targowej, bo przecież 100 lat to dopiero początek.</u>
          <u xml:id="u-291.4" who="#KatarzynaUeberhan">Klub Lewicy wspiera niniejszą uchwałę, będzie ją popierał. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-291.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-292.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Jarosław Rzepa, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#JarosławRzepa">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Poznań jest kolebką polskiej państwowości. To tu znajdowała się pierwsza rzeczywista stolica Polski.</u>
          <u xml:id="u-293.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Nieprawda.)</u>
          <u xml:id="u-293.2" who="#JarosławRzepa">Zawsze.</u>
          <u xml:id="u-293.3" who="#JarosławRzepa">Możemy dyskutować.</u>
          <u xml:id="u-293.4" who="#JarosławRzepa">Jego nazwa wymieniana jest w polskim hymnie. A w poznańskiej katedrze pochowani są dwaj pierwsi władcy Polski: Mieszko I i Bolesław Chrobry.</u>
          <u xml:id="u-293.5" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-293.6" who="#JarosławRzepa">Może tak, może nie, dla mnie jednak tak.</u>
          <u xml:id="u-293.7" who="#JarosławRzepa">Szanowni Państwo! Międzynarodowe Targi Poznańskie to jedna z najstarszych i największych imprez wystawienniczych w Europie. Po raz pierwszy zorganizowano je w 1921 r. Trudno wyobrazić sobie Poznań bez targów, a targi bez Poznania. Przez wiele lat Międzynarodowe Targi Poznańskie były oknem na świat, zwłaszcza barwny, nowoczesny, niedościgniony świat Zachodu. To właśnie w Poznaniu odbywają się topowe wydarzenia branżowe, tu pokazywane są nowości i premiery. To właśnie na terenie MPT spotykają się liderzy biznesowi, by podejmować kluczowe decyzje o przyszłości swoich przedsiębiorstw. Tu już wspomniano, co się po raz pierwszy stało w Poznaniu, ale warto również zwrócić uwagę na Powszechną Wystawę Krajową, która została zorganizowana w 1929 r., popularnie zwaną PWK, nad którą patronat objął wtedy pan prezydent Ignacy Mościcki.</u>
          <u xml:id="u-293.8" who="#JarosławRzepa">Kilkanaście dni temu minęło 100 lat od momentu zainicjowania wydarzenia. Wydaje mi się zatem, że dzisiaj przede wszystkim należy oddać hołd tym wszystkim, którzy wtedy widzieli ten cel, nie wycofali się i konsekwentnie go realizowali. Tym wszystkim dzisiaj oddajemy hołd. Jednocześnie życzymy powodzenia tym wszystkim, którzy tworzą rzeczywistość dnia dzisiejszego, jak również przyszłość targów. Życzymy im, żeby targi nadal były takim miejscem, gdzie jest obecna polska myśl technologiczna, gdzie można spotykać się, wymieniać swoje doświadczenia, żeby targi nadal się rozwijały, tak jak w ostatnich latach, ku chwale, powiedziałbym, Poznania, ale również naszego kraju. Wszystkiego dobrego.</u>
          <u xml:id="u-293.9" who="#JarosławRzepa">Oczywiście nasz klub poprze tę uchwałę.</u>
          <u xml:id="u-293.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-294.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Paulina Hennig-Kloska, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#PaulinaHennigKloska">Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Na wstępie muszę zacząć od sprostowania. Wszystkie dzieci już w IV klasie szkoły podstawowej czytają w podręczniku do historii, że pierwszą stolicą Polski było moje rodzinne miasto — Gniezno. Panie pośle, muszę zareagować.</u>
          <u xml:id="u-295.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-295.2" who="#PaulinaHennigKloska">A propos projektu, którego celem jest uczczenie 100-lecia istnienia targów poznańskich, chcę powiedzieć, że oczywiście klub Polska 2050 poprze tę uchwałę. Targi poznańskie znane są w całej Europie, gromadzą… Toczy się tam od 100 lat, można powiedzieć, życie gospodarcze, kulturalne, społeczne, a niekiedy nawet z doskoku polityczne. To tam również następowały ważne politycznie momenty.</u>
          <u xml:id="u-295.3" who="#PaulinaHennigKloska">Ale 100 lat, ta rocznica to powinien być moment, w którym pochylimy się nie tylko nad samą instytucją, ale także nad ludźmi, którzy ją tworzą. A dla ludzi tworzących Targi Poznańskie to jest dziś niezwykle trudny moment. Nie sposób nie zauważyć, że w tym roku nie odbyła się jeszcze żadna istotna impreza targowa w tym miejscu. Natomiast jeżeli chodzi o planowanie i możliwość planowania tej działalności, to rząd zrobił wszystko, by w tym właśnie jubileuszowym roku uniemożliwić targom normalne funkcjonowanie.</u>
          <u xml:id="u-295.4" who="#PaulinaHennigKloska">Jest rzeczą oczywistą, że samo poluzowanie obostrzeń na początku czerwca nie spowoduje, że od razu imprezy targowe wrócą do życia. Bo przygotowanie chociażby kalendarza imprez czy wznowienie faktycznej działalności to kilka miesięcy przygotowań. Wiedząc, że epidemia zawsze w okresie lata nieco odpuszcza, można było dać zielone światło, by ludzie skupieni wokół targów, w tym Targów Poznańskich, mogli już wcześniej przygotowywać kalendarz na lato, a nie ogłaszać na początku czerwca, że rząd nagle luzuje obostrzenia.</u>
          <u xml:id="u-295.5" who="#PaulinaHennigKloska">Nie wspomnę już o warunkach, czyli jedna osoba na 15 m. Jeżeli pomyślimy, że w 150-metrowej sali wynajętej na targi można gościć raptem 10–15 osób w zależności od czasu i obostrzeń, to wiemy, że jest to biznes w żaden sposób nieopłacalny i nie będzie to zachęcało do organizowania imprez.</u>
          <u xml:id="u-295.6" who="#PaulinaHennigKloska">Tak że tak, Targi Poznańskie były, są i — mam taką nadzieję — będą ważnym miejscem, wizytówką wielkopolskiej gospodarności. Ale przy okazji 100. rocznicy dobrze by było pochylić się nad tym, jak zapewnić, żeby suchą nogą przeszły przez największy w swojej historii kryzys, i umożliwić ludziom dalsze zarabianie na tego typu działalności.</u>
          <u xml:id="u-295.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-296.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Czy ktoś z pań i panów posłów chce zadać pytanie?</u>
          <u xml:id="u-296.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jeżeli tak, proszę zgłosić się do sekretariatu.</u>
          <u xml:id="u-296.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-296.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jedno pytanie zgłasza pan poseł Grzegorz Rusiecki, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#GrzegorzRusiecki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Projekt upamiętniający 100-lecie powstania Międzynarodowych Targów Poznańskich to przede wszystkim ogromny hołd nie tylko dla instytucji, ale także dla osób, które przez te lata te targi tworzyły, i ukłon w ich stronę.</u>
          <u xml:id="u-297.1" who="#GrzegorzRusiecki">Dzisiaj targi to trwały element życia społeczno-gospodarczego nie tylko Poznania, Wielkopolski czy Polski, ale w znaczeniu szerszym — również międzynarodowego. To codzienność funkcjonowania miasta i całego regionu. I to nie tylko w znaczeniu tym ścisłym gospodarczym, ekonomicznym, ale także społecznym, kulturowym, politycznym. To instytucja, która przez lata wpisywała się w krajobraz nie tylko gospodarczy, ale również ten historyczny, o czym była mowa, związany chociażby z wydarzeniami poznańskiego Czerwca. Jestem przekonany, że przed targami tylko dobre momenty, że pandemia nie rozbroi tych działań, które targi chcą podejmować. Jestem przekonany, że przed targami tylko dobre dni i dobre lata. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-298.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-298.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Do głosowania nad projektem uchwały przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-298.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 37. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o poselskim projekcie uchwały w sprawie uczczenia 45-tej rocznicy Radomskiego Czerwca 1976 roku (druki nr 1064 i 1333).</u>
          <u xml:id="u-298.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę pana posła Adamowicza o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#PiotrAdamowicz">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o poselskim projekcie uchwały w sprawie uczczenia 45. rocznicy radomskiego Czerwca 1976 r., druk nr 1064.</u>
          <u xml:id="u-299.1" who="#PiotrAdamowicz">Pani marszałek skierowała wspomniany projekt do komisji 30 marca. Komisja zajęła się nim w dniu 23 czerwca. Projekt dotyczący radomskiego Czerwca przygotowany przez radomianina posła Konrada Frysztaka został przyjęty w czasie merytorycznej dyskusji z udziałem przedstawicieli zarówno obozu rządzącego, jak i opozycji. Co szczególne, podkreślam, został przyjęty w konsensusie. Głosowanie nie było potrzebne.</u>
          <u xml:id="u-299.2" who="#PiotrAdamowicz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W naszej najnowszej historii mamy wiele ważnych wydarzeń symbolizowanych przez nazwy miesięcy: Marzec ’68, Czerwiec ’56, Lipiec ’80, Sierpień ’80, Październik ’56 czy wreszcie Grudzień ’71 i Grudzień ’81. Bez wątpienia bez protestów z czerwca 1976 r. w Radomiu, Ursusie, Płocku oraz w wielu innych miastach przeciwko PRL-owskiej władzy nie byłoby ani Sierpnia ’80, ani powstania „Solidarności”. Wydarzenia te i represje wobec ich uczestników stały się impulsem do powołania Komitetu Obrony Robotników, a następnie Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela, co istotne, pierwszych w bloku komunistycznym jawnie działających organizacji opozycyjnych. W tym miejscu należy bezwzględnie przypomnieć, że zarówno w tej Izbie, czyli Sejmie, jak i w Senacie zasiadają osoby, które wtedy, przed laty zdecydowały się nieść pomoc represjonowanym i ich rodzinom. I za to też im się należą wyrazy szacunku i uznania.</u>
          <u xml:id="u-299.3" who="#PiotrAdamowicz">Tak, bez wątpienia radomski Czerwiec’76 był jednym z kamieni milowych polskiej drogi do wolności i niepodległości.</u>
          <u xml:id="u-299.4" who="#PiotrAdamowicz">Komisja Kultury i Środków Przekazu po przeprowadzeniu pierwszego czytania oraz rozpatrzeniu projektu wnosi, by Wysoki Sejm raczył podjąć załączony projekt uchwały. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-299.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-300.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-300.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-300.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Marek Suski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-300.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#MarekSuski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt prezentować stanowisko klubu Prawa i Sprawiedliwości w sprawie radomskiego Czerwca, tych wypadków, o których się mówi jako o buncie robotniczym, a niektórzy określają je nawet mianem powstania przeciwko komunistycznej władzy w Radomiu.</u>
          <u xml:id="u-301.1" who="#MarekSuski">Szanowni Państwo! Projekt uchwały został złożony w Sejmie przez pana posła Frysztaka z opozycji. Dziękuję mu za tę inicjatywę. Do tej pory, w poprzednich latach, była to inicjatywa naszego klubu, ale pan poseł nas ubiegł. Można powiedzieć, że w tej konkurencji akurat cieszymy się, że mamy możliwość tego rodzaju współpracy.</u>
          <u xml:id="u-301.2" who="#MarekSuski">Szanowni Państwo! Radom to miasto z wyrokiem, jak mówiono za komuny, gdy przez wiele lat Radom był pozbawiany inwestycji centralnych, zabierano mu różnego rodzaju instytucje. Niestety w III Rzeczypospolitej ta niedobra tendencja była kontynuowana. Jerzy Buzek, kolega partyjny wnioskodawcy z Platformy Obywatelskiej, likwidując województwo radomskie, zabrał z Radomia różne instytucje i sytuacja jeszcze się pogorszyła. Przez wiele lat nie było żadnych inwestycji, dopiero teraz jest duża inwestycja centralna. Budowany jest port lotniczy w Radomiu za blisko 1 mld zł, który ma się nazywać, nosić imię bohaterów radomskiego Czerwca. Chcemy uczcić pamięć tych wszystkich, którzy 25 czerwca w 1976 r. wyszli na ulice w buncie przeciwko komunistycznej władzy, podpalając komitet wojewódzki i wyrzucając przez okno portret Lenina, idąc pod biało-czerwoną flagą po wolność dla nas wszystkich, za co jesteśmy im niezmiernie wdzięczni.</u>
          <u xml:id="u-301.3" who="#MarekSuski">Pamiętam w 1976 r. byłem zupełnie młodym człowiekiem i patrzyłem na wypadki radomskie z wielką nadzieją — że jest to powiew wolności, że jest w Polsce takie miasto, w którym ludzie opowiedzieli się za wolną, suwerenną Polską, bez komunizmu, bez poddaństwa Sowietom, bez tego upokarzającego ustroju, który wtedy, narzucony Polsce siłą, panował w naszym kraju. Dziś można powiedzieć, że Radom powinien się cieszyć z wolności, i myślę, że się cieszy, chociaż myślę, że jeszcze przed nami wiele rzeczy, żeby zadośćuczynić mieszkańcom Radomia za te krzywdy, jakie ich spotkały w PRL-u.</u>
          <u xml:id="u-301.4" who="#MarekSuski">Chciałbym też powiedzieć, że w uchwale wymienia się inne bohaterskie miasta, które w tym samym czasie podążyły za Radomiem. Dziękuje się tym wszystkim, którzy pomagali poszkodowanym. Ta uchwała, szanowni państwo, jest bardzo potrzebna, oddaje cześć bohaterom, przypomina o wspaniałych czynach radomian i mieszkańców innych miast.</u>
          <u xml:id="u-301.5" who="#MarekSuski">Prawo i Sprawiedliwość w pełni popiera tę uchwałę. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-301.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-301.7" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Małgorzata Gosiewska)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-302.1" who="#MałgorzataGosiewska">Stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska przedstawi pan poseł Konrad Frysztak.</u>
          <u xml:id="u-302.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-302.3" who="#komentarz">(Poseł Jarosław Rzepa: Koalicja Obywatelska.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#KonradFrysztak">Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#MałgorzataGosiewska">Koalicja Obywatelska. A jak powiedziałam?</u>
          <u xml:id="u-304.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Koalicja Polska.)</u>
          <u xml:id="u-304.2" who="#MałgorzataGosiewska">Ojej, przepraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#KonradFrysztak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Jako przedstawiciel wnioskodawców chciałbym podkreślić — jako rodowity radomianin, urodzony w Radomiu, wychowany w kulcie bohaterów radomskiego Czerwca, którzy w 1976 r. odważnie wyszli protestować przeciwko podwyżkom cen żywności, które ówczesna władza komunistyczna opublikowała właśnie 24 czerwca, tak więc dziś jest 45. rocznica tych haniebnych podwyżek, a dzień później, rano, pracownicy radomskich fabryk wyszli protestować przeciwko tym podwyżkom — że nie mogliśmy dziś zapomnieć o bohaterach radomskiego Czerwca. Wielka szkoda, że komisja kultury nie zajęła się tym wcześniej, bo dziś na galerii było miejsce dla tych bohaterów, osób, które są w Stowarzyszeniu Czerwca ’76 i mogłyby dziś przysłuchiwać się naszej dyskusji i późniejszemu głosowaniu.</u>
          <u xml:id="u-305.1" who="#KonradFrysztak">Szanowni państwo, aby stało się zadość, chciałbym przeczytać projekt uchwały, którzy został zaakceptowany przez komisję:</u>
          <u xml:id="u-305.2" who="#KonradFrysztak">„Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie uczczenia 45. rocznicy Radomskiego Czerwca 1976 roku”</u>
          <u xml:id="u-305.3" who="#KonradFrysztak">25 czerwca 1976 roku w Radomiu, Ursusie i Płocku doszło do protestu robotniczego, w którym tysiące osób wyraziło sprzeciw wobec planowanych przez władze komunistyczne podwyżek cen żywności oraz pogarszających się warunków życia i pracy. Protest rozszerzył się na wiele innych miast. Do najbardziej dramatycznych wydarzeń doszło w Radomiu, gdzie robotnicy z kilkudziesięciu zakładów, w tym m.in. z Zakładów Metalowych, Radomskich Zakładów Przemysłu Skórzanego ’Radoskór’, a także mieszkańcy miasta zgromadzili się pod siedzibą Komitetu Wojewódzkiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej i domagali się odwołania podwyżek cen żywności.</u>
          <u xml:id="u-305.4" who="#KonradFrysztak">Po kilku godzinach protest robotniczy w Radomiu został brutalnie i krwawo stłumiony przez jednostki MO i ZOMO. Wielu uczestników strajku zostało aresztowanych i pobitych. To właśnie wtedy Polacy usłyszeli po raz pierwszy o tzw. ścieżkach zdrowia, czyli szpalerach funkcjonariuszy, którzy bili przebiegających pomiędzy nimi zatrzymanych. Wielu z radomskich robotników przypłaciło aresztowanie utratą zdrowia, a dwie osoby zginęły. W kolejnych dniach uczestnicy wydarzeń z czerwca 1976 roku byli represjonowani przez komunistyczne władze. W procesach sądowych zapadały wyroki pozbawienia wolności, wielu robotników utraciło pracę. Karząca ręka komunistycznej partii pozbawiła ’zbuntowane’ miasto inwestycji centralnych, na długie lata opóźniając jego rozwój, a mieszkańców Radomia władze PRL nazwały ’warchołami’, chcąc ich napiętnować w oczach całego społeczeństwa. Protest osiągnął jednak sukces doprowadzając do odwołania zaplanowanych przez Komitet Centralny PZPR podwyżek cen żywności.</u>
          <u xml:id="u-305.5" who="#KonradFrysztak">Wydarzenia z czerwca 1976 roku oraz późniejsze represje wobec jego uczestników, stały się impulsem do powołania Komitetu Obrony Robotników, a następnie Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela — pierwszych w bloku państw komunistycznych jawnie działających organizacji opozycyjnych.</u>
          <u xml:id="u-305.6" who="#KonradFrysztak">Historycy podkreślają, że bez Czerwca 1976 roku nie byłoby Sierpnia 1980 roku ani powstania ’Solidarności’.</u>
          <u xml:id="u-305.7" who="#KonradFrysztak">Wydarzenia z czerwca 1976 roku na stałe odmieniły Radom. ’Miasto z wyrokiem’, jak po tragicznych wydarzeniach nazywano Radom, przez lata musiało zmagać się z szykanami ze strony komunistycznych władz. Nigdy jednak komunistom nie udało się złamać bohaterskiego ducha, odwagi ani dążenia do wolności mieszkańców Radomia.</u>
          <u xml:id="u-305.8" who="#KonradFrysztak">Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, pamiętając o tragicznych wydarzeniach z czerwca 1976 roku, składa hołd bohaterskim mieszkańcom Radomia, Ursusa i Płocka, a także wyraża najwyższy szacunek dla ich odwagi i poświęcenia. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej wyraża również szacunek i podziękowania dla tych, którzy wówczas zdecydowali się pośpieszyć z pomocą represjonowanym i ich rodzinom”.</u>
          <u xml:id="u-305.9" who="#KonradFrysztak">Bardzo proszę Wysoki Sejm…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#MałgorzataGosiewska">Panie pośle, przekroczył pan minutę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#KonradFrysztak">Tak, tak.</u>
          <u xml:id="u-307.1" who="#KonradFrysztak">Bardzo proszę Wysoki Sejm o przyjęcie tej uchwały i dziękuję za merytoryczną pracę w komisji. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#MałgorzataGosiewska">Panie pośle, dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-308.1" who="#MałgorzataGosiewska">Na przyszłość proszę jednak trzymać się określonego czasu. Przekroczył pan czas o ponad minutę. Nie chciałam panu przerywać, ale na przyszłość proszę się stosować.</u>
          <u xml:id="u-308.2" who="#komentarz">(Poseł Konrad Frysztak: Bardzo dziękuję, pani marszałek, i przepraszam.)</u>
          <u xml:id="u-308.3" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Paulina Matysiak w imieniu klubu Lewica.</u>
          <u xml:id="u-308.4" who="#MałgorzataGosiewska">Zapraszam panią poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#PaulinaMatysiak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! 45 lat temu w Radomiu, Ursusie i Płocku doszło do protestów robotniczych, w których tysiące protestujących wyraziło sprzeciw wobec rosnących cen żywności i pogarszających się warunków życia i pracy. Ta rocznica to dobry moment, żeby przypomnieć coś, o czym na tej sali wielu wolałoby zapomnieć. Polska zawdzięcza demokrację robotnikom. Droga do w pełni niepodległego państwa rozpoczęła się od robotniczych strajków, które szły pod hasłami godnych warunków życia i pracy. Robotnicy chcieli bezpieczeństwa socjalnego, żądali godnych płac, chcieli być traktowani w pracy godnie, jak ludzie, chcieli być gospodarzami w swoich zakładach pracy.</u>
          <u xml:id="u-309.1" who="#PaulinaMatysiak">We wrześniu 1976 r. został założony Komitet Obrony Robotników, który pomagał aresztowanym robotnikom i wspierał ich, organizował pomoc prawną czy materialną dla nich i ich rodzin. Od początku zaangażowani byli zasłużeni działacze Polskiej Partii Socjalistycznej czy młodzi lewicowi opozycjoniści, i te nazwiska są nam znane: Ludwik Cohn, Antoni Pajdak, Jacek Kuroń, Jan Józef Lipski, ale też ludzie prawicy: Antoni Macierewicz czy Piotr Naimski. Później, w 1977 r., powołany został Ruch Obrony Praw Człowieka i Obywatela.</u>
          <u xml:id="u-309.2" who="#PaulinaMatysiak">W tym miejscu warto postawić pytanie, czy wolna Polska spłaciła swój dług wobec robotników Radomia i innych miast. Niestety odpowiedź jest negatywna, bo to na robotników z likwidowanych zakładów zepchnięto koszty transformacji ustrojowej. Terapia szokowa pozbawiła tysiące z nich miejsc pracy, środków do życia, a także podstawowego bezpieczeństwa ekonomicznego. Co gorsza, ze wszystkich stron słyszeli, że sami są winni swojej trudnej sytuacji, bo są niewystarczająco zaradni, za mało przedsiębiorczy, niedostosowani do nowego systemu. W ten sposób odebrano im nie tylko pracę, ale też godność i nadzieję. Zapatrzone w neoliberalne dogmaty elity i media poświęciły tych, którym zawdzięczają wolność słowa i demokrację.</u>
          <u xml:id="u-309.3" who="#PaulinaMatysiak">Pamiętajmy o tamtych wydarzeniach, ale niech to nie będzie pusta celebra. Pamiętajmy o tym długu i o tym, by wolna Polska była zawsze państwem, które szanuje ludzką pracę i ludzką godność. Najwyższa pora zacząć spłacać ten dług.</u>
          <u xml:id="u-309.4" who="#PaulinaMatysiak">Lewica oczywiście zagłosuje za tą uchwałą. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-309.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-310.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Jarosław Rzepa w imieniu klubu Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-310.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#JarosławRzepa">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-311.1" who="#JarosławRzepa">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pozwólcie państwo, że wymienię dzisiaj nazwiska, bo wydaje mi się, że trzeba, i jednocześnie podziękuję posłowi wnioskodawcy za projekt tej uchwały, dziękując również wszystkim klubom, które pracowały nad ostatecznym jego kształtem, za to, że potrafiliśmy wspólnie ten projekt przyjąć.</u>
          <u xml:id="u-311.2" who="#JarosławRzepa">Szanowni Państwo! Wtedy w Radomiu zginęły bezpośrednio w starciach dwie osoby: Jan Łabęcki i Tadeusz Ząbecki. Trzecią ofiarą był Jan Brożyna, 27-letni wtedy młody mężczyzna. Ofiarą był także ks. Roman Kotlarz. Rannych w zamieszkach zostało 198 osób. Milicja i ZOMO zatrzymały 634 osoby, a następnego dnia z pracy zwolniono 939 osób. 25 osób osadzono jako prowodyrów wydarzeń, a 8 z nich skazano na wyroki do 10 lat.</u>
          <u xml:id="u-311.3" who="#JarosławRzepa">Warto żebyśmy o tych ludziach wspomnieli w tym momencie, przy okazji tej uchwały, bo należy im się wielki szacunek, szanowni państwo. Walczyli o wolną Polskę.</u>
          <u xml:id="u-311.4" who="#JarosławRzepa">Dlatego w imieniu naszego klubu bardzo serdecznie jeszcze raz dziękuję posłowi wnioskodawcy i dziękuję, że Sejm Rzeczypospolitej pamięta, bo watro pamiętać. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-312.1" who="#MałgorzataGosiewska">Przechodzimy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-312.2" who="#MałgorzataGosiewska">Zamykam listę osób chcących zadać pytania.</u>
          <u xml:id="u-312.3" who="#MałgorzataGosiewska">Wyznaczam czas — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-312.4" who="#MałgorzataGosiewska">Pytanie pierwsze zada pan poseł Krzysztof Grabczuk, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#KrzysztofGrabczuk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Bardzo dobrze, że pamiętamy o tamtych wydarzeniach. Bardzo dobrze, że pamiętamy o bohaterach tamtych dni. Wydarzenia, jakie miały miejsce w czerwcu, były wynikiem dążenia do wolności, dążenia do demokratycznego państwa. Możemy wyciągnąć z tego kilka wniosków dla nas wszystkich, ale jest to lekcja szacunku i pokory do oraz wobec wszystkich tych, którzy mieli odwagę i siłę walczyć o wolną, niepodległą Polskę. Ale także ostrzeżenie, żeby nie dzielić ludzi na lepszy i na gorszy sort. By pamiętać, że każdy człowiek zasługuje na szacunek i na godność. I rzecz najgorsza, którą chce zrobić władza, to odbierać ten szacunek i tę godność. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-313.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-314.1" who="#MałgorzataGosiewska">Kolejne pytanie zada pan poseł Michał Krawczyk, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-314.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Pomyłka. Nie zgłaszałem się.)</u>
          <u xml:id="u-314.3" who="#MałgorzataGosiewska">Czyli pan poseł Konrad Frysztak.</u>
          <u xml:id="u-314.4" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#KonradFrysztak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-315.1" who="#KonradFrysztak">Pani Marszałek! Szanowni Państwo! Zwrócę się do posła Marka Suskiego. Panie pośle, proszę nie zawłaszczać tego, że tylko Prawo i Sprawiedliwość ma monopol na inwestycje centralne w naszym mieście. Kiedy w kraju rządziła Platforma Obywatelska, a prezydentem był Andrzej Kosztowniak z Prawa i Sprawiedliwości, również decyzjami polskiego rządu były te inwestycje w Radomiu. Centrum przetwarzania danych…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#MałgorzataGosiewska">Ale panie pośle, my mówimy o Czerwcu ’76.</u>
          <u xml:id="u-316.1" who="#MałgorzataGosiewska">Naprawdę, uszanujmy to święto.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#KonradFrysztak">…budowa obwodnicy południowej i wiele, wiele innych inwestycji, które były finansowane z pieniędzy centralnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#MałgorzataGosiewska">Panie pośle, uszanujmy bohaterów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#KonradFrysztak">Ale muszę się do tego, pani marszałek, odnieść jako poseł wnioskodawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#MałgorzataGosiewska">Ale nie, panie pośle, do rzeczy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#KonradFrysztak">Nie wolno również zakłamywać tego. Ja pilnowałem, żeby ta uchwała nie była polityczna, żeby była uchwałą ważną…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#MałgorzataGosiewska">Panie pośle, no i upolitycznia ją pan teraz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#KonradFrysztak">…a upolitycznił ją pan poseł Marek Suski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-324">
          <u xml:id="u-324.0" who="#MałgorzataGosiewska">Słabo, słabo.</u>
          <u xml:id="u-324.1" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę. Tylko że naprawdę słabo, szanowni państwo.</u>
          <u xml:id="u-324.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-325">
          <u xml:id="u-325.0" who="#MarekSuski">Pani Marszałek! Szanowna Izbo! Jest to rocznica niezwykle ważna. Dramatyczne wypadki, później ukaranie miasta Radomia i mieszkańców, wiele lat represji, do dzisiaj ludzie ponoszą tego konsekwencje, bo np. nie nabyli uprawnień do emerytury, bo przez wiele lat byli bezrobotnymi w PRL-u.</u>
          <u xml:id="u-325.1" who="#komentarz">(Poseł Konrad Frysztak: Zmieniła to pani premier Ewa Kopacz.)</u>
          <u xml:id="u-325.2" who="#MarekSuski">A pan, panie pośle, wyskakuje tutaj z takimi tekstami. Co do tej obwodnicy południowej, to wyście wstrzymali tę inwestycję, bo budowaliście gdzieś tam w Gdańsku drogę. Dopiero jak my wróciliśmy do władzy, to uruchomiliśmy tę inwestycję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-326">
          <u xml:id="u-326.0" who="#MałgorzataGosiewska">Nie, panie pośle, nie idźmy tą drogą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-327">
          <u xml:id="u-327.0" who="#MarekSuski">W takim momencie wchodzenie na ten grunt, jeszcze dodatkowo kłamiąc, jest niegodne, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-328">
          <u xml:id="u-328.0" who="#MałgorzataGosiewska">Szanowni Państwo! To wszystko w tej chwili już staje się niegodne.</u>
          <u xml:id="u-328.1" who="#MałgorzataGosiewska">Mamy przepiękną uchwałę. Udało się ją pięknie wypracować, a państwo wprowadzacie tutaj brutalny konflikt i politykę.</u>
          <u xml:id="u-328.2" who="#MałgorzataGosiewska">Jeszcze pan poseł Piotr Adamowicz, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-329">
          <u xml:id="u-329.0" who="#PiotrAdamowicz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-329.1" who="#PiotrAdamowicz">Pani Marszałek! W związku z pani apelami zredukuję to, co chciałbym powiedzieć. Przypomnę tylko. Długo rozmawialiśmy, ponad godzinę, na posiedzeniu komisji i ta rozmowa naprawdę była merytoryczna, to była wymiana historycznych, ideowych poglądów. Udało się. Niestety wplotły się wątki dotyczące bieżącej polityki. Chciałem coś powiedzieć? propos stoczni, ale nie będę mówił. Szanuję apel pani marszałek. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-329.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-330">
          <u xml:id="u-330.0" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-330.1" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję za wysłuchany apel.</u>
          <u xml:id="u-330.2" who="#MałgorzataGosiewska">To nieczęsto w tej Izbie się zdarza, tym bardziej jestem wdzięczna.</u>
          <u xml:id="u-330.3" who="#MałgorzataGosiewska">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-330.4" who="#MałgorzataGosiewska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-330.5" who="#MałgorzataGosiewska">Do głosowania nad projektem uchwały przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-330.6" who="#MałgorzataGosiewska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 20. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o rządowym projekcie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z organizacją w Rzeczypospolitej Polskiej XI sesji Światowego Forum Miejskiego w Katowicach w roku 2022 (druki nr 1278 i 1294).</u>
          <u xml:id="u-330.7" who="#MałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę pana posła Marka Wesołego o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-330.8" who="#MałgorzataGosiewska">Zapraszam, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-331">
          <u xml:id="u-331.0" who="#MarekWesoły">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam przyjemność przedstawić sprawozdanie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej w sprawie projektu ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z organizacją XI sesji Światowego Forum Miejskiego w Katowicach w roku 2022.</u>
          <u xml:id="u-331.1" who="#MarekWesoły">Ustawa, którą przedkłada rząd pod obrady Wysokiej Izby, to swoistego rodzaju specustawa wzorowana już na wydarzeniu podobnym jak XI sesja Światowego Forum Miejskiego, jakim był COP24 w Katowicach. To wydarzenie miało również swoją ustawę dedykowaną i tutaj rząd wzorem tamtego udanego przedsięwzięcia i udanej organizacji postanowił przedłożyć Wysokiej Izbie do uchwalenia również taką specustawę.</u>
          <u xml:id="u-331.2" who="#MarekWesoły">Ustawa ta ma na celu przede wszystkim sprawne, szybkie przeprowadzenie, przygotowanie i zorganizowanie XI sesji Światowego Forum Miejskiego w Katowicach. To forum, to wydarzenie organizowane jest już jedenasty raz pod egidą Organizacji Narodów Zjednoczonych. Wydarzenie chyba jedyne na świecie tak dużej rangi mówiące o politykach miejskich, o tym, jak mają rozwijać się miasta na całym świecie, jak ma wyglądać ich urbanizacja, ich rozwój, jak sprawić, aby rodzinom żyło się w nich lepiej. I tym wszystkim będzie zajmował się XI zjazd, sesja Światowego Forum Miejskiego w Katowicach w czerwcu 2022 r.</u>
          <u xml:id="u-331.3" who="#MarekWesoły">Komisja szczegółowo przeanalizowała projekt ustawy. Podczas prac nad projektem zostały dokonane redakcyjne poprawki, które są odwzorowane w druku nr 1294, czyli w sprawozdaniu dotyczących tej ustawy po posiedzeniu komisji, po pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-331.4" who="#MarekWesoły">Komisja wnosi o to, aby Wysoki Sejm przyjął tę ustawę bez poprawek w takim kształcie, w jakim została zaproponowana, a argumentem, który mógłby za tym przemawiać, jest fakt, że na posiedzeniu komisji została przyjęta jednogłośnie, wszystkie głosy były za. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-332">
          <u xml:id="u-332.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-332.1" who="#MałgorzataGosiewska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-332.2" who="#MałgorzataGosiewska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-332.3" who="#MałgorzataGosiewska">W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość głos zabierze pan poseł Marek Wesoły.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-333">
          <u xml:id="u-333.0" who="#MarekWesoły">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pozwólcie państwo: tym razem już w imieniu klubu mam wielki zaszczyt i zarazem przyjemność — bo to mój okręg wyborczy i miasto bliskie mi: Katowice — przedstawić państwu stanowisko klubu odnośnie do projektu ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z organizacją XI sesji Światowego Forum Miejskiego w Katowicach w roku 2022.</u>
          <u xml:id="u-333.1" who="#MarekWesoły">Przybliżę trochę to wydarzenie. XI sesja Światowego Forum Miejskiego odbędzie się w dniach od 26 do 30 czerwca 2022 r. w Katowicach pod hasłem przewodnim: Zmieniamy miasta dla lepszej przyszłości. Będzie to pierwsza edycja tego wydarzenia, której gospodarzem będzie kraj Europy Środkowo-Wschodniej. Światowe Forum Miejskie odbywające się co 2 lata jest flagowym wydarzeniem agendy ONZ, programu narodów zjednoczonych do spraw osiedli ludzkich oraz jednym z najbardziej rozpoznawalnych międzynarodowych spotkań poświęconych wymianie poglądów i doświadczeń dotyczących wyzwań miejskich. Forum pomoże zwiększyć świadomość opinii publicznej na temat problemów, z jakimi mierzą się dziś miasta. Światowe Forum Miejskie może nie tylko je nagłośnić, ale i zmotywować decydentów do podejmowania odważnych działań na rzecz ich niwelowania.</u>
          <u xml:id="u-333.2" who="#MarekWesoły">Głównymi tematami najważniejszych spotkań podczas forum, tzw. dialogów, będą m.in. sprawiedliwa i zrównoważona przyszłość miast dla wszystkich, bardziej ekologiczna przyszłość miast, mobilność miejska, innowacje i technologie, budowanie odporności miast, szczególnie ważny temat po pandemii i w kontekście zmian klimatu. Skala organizacji forum jest porównywalna do organizacji COP24 w Katowicach, która odbyła się w 2018 r. W przypadku tego wydarzenia uchwalono ustawę szczególną, która w znaczący sposób ułatwiła organizację COP24 w Polsce. Podobnie w przypadku organizacji Światowego Forum Miejskiego, przepisy obecnie obowiązujących ustaw nie są wystarczające do realizacji i skoordynowania zadań administracji publicznej oraz służb związanych z organizacją tak dużego wydarzenia, jakim jest forum.</u>
          <u xml:id="u-333.3" who="#MarekWesoły">Projekt ustawy wskazuje zadania dotyczące wielu aspektów organizacyjnych oraz zasady realizacji tych zadań przez wszystkie podmioty biorące udział w przygotowaniach do forum. Wśród najważniejszych należy wymienić: zadania organów administracji publicznej, w tym związane z zapewnieniem bezpieczeństwa i porządku publicznego, zadania zespołu koordynującego organizację Światowego Forum Miejskiego, zasady finansowania organizacji forum. Za znaczną liczbę zadań związanych z organizacją forum będzie odpowiadał minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego. Za zapewnienie i monitorowanie działań służb zaangażowanych w organizację forum w zakresie bezpieczeństwa i porządku publicznego zgodnie z projektowaną ustawą odpowiedzialny będzie minister właściwy do spraw wewnętrznych. Wojewoda śląski będzie odpowiedzialny za przygotowanie kompleksowego planu zapewnienia bezpieczeństwa podczas wydarzenia w Katowicach oraz zapewnienie zabezpieczenia medycznego forum. W organizację forum będzie oczywiście zaangażowany także samorząd terytorialny, prezydent miasta Katowice. Na finansowanie organizacji wydarzenia w Katowicach planuje się przeznaczyć przede wszystkim środki budżetu państwa, przy czym projektowane w ustawie przepisy szczegółowo regulują, na co te środki mogą być wydatkowane. Maksymalny limit wydatków z budżetu państwa będący skutkiem finansowym ustawy wyniesie 193 326 tys. podzielone na 2 lata, w 2021 r. — 68 420 tys., a w 2022 r. — 124 906 tys. Środki finansowe zostaną przeznaczone na pokrycie m.in. kosztów wynajęcia Międzynarodowego Centrum Kongresowego i Hali Widowiskowo-Sportowej Spodek, kosztów operatora logistycznego, którego zadaniem będzie organizacja i obsługa XI sesji Światowego Forum Miejskiego wraz z imprezami towarzyszącymi. Projekt ustawy zakłada wyłączenie stosowania przepisów ustawy z dnia 11 września 2019 r. — Prawo zamówień publicznych, jednak wyłącznie w stosunku do zamówień, których wartość jest niższa niż progi unijne w rozumieniu tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-333.4" who="#MarekWesoły">Króciutka uwaga. Nad tym punktem była największa dyskusja na posiedzeniu komisji, ale ci z państwa, którzy wiedzą, jak taką imprezę należy przygotowywać, w jakim tempie, jak to wszystko się odbywa, doskonale rozumieją, że Prawo zamówień publicznych mogłoby sparaliżować przygotowanie w ciągu jednego roku całego tego wielkiego przedsięwzięcia, w którym udział może wziąć nawet 25 tys. osób, przedstawicieli krajów całego świata. Często decyzje, które będą podejmowane, są bardzo pilne do realizacji.</u>
          <u xml:id="u-333.5" who="#MarekWesoły">W imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość wnoszę o przyjęcie tej ustawy przez Wysoki Sejm.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-334">
          <u xml:id="u-334.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-334.1" who="#MałgorzataGosiewska">Stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska przedstawi pan poseł Michał Krawczyk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-335">
          <u xml:id="u-335.0" who="#MichałKrawczyk">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu Koalicji Obywatelskiej wobec projektu ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z organizacją w Rzeczypospolitej Polskiej XI sesji Światowego Forum Miejskiego w Katowicach w roku 2022.</u>
          <u xml:id="u-335.1" who="#MichałKrawczyk">Przypomnę, że Światowe Forum Miejskie to impreza organizowana przez ONZ co 2 lata. Służy ona tworzeniu polityk miejskich na świecie. Jej organizatorem jest agenda ONZ do spraw urbanizacji i osiedli miejskich. Przypomnę także, że promowane przez ONZ w tym zakresie wartości to zmiana podejścia do sposobu, w jaki planowane są miasta i osiedla, eliminowanie ubóstwa, zmniejszanie nierówności, trwały, inkluzywny i zrównoważony rozwój gospodarczy, a także równość płci oraz równouprawnienie kobiet w celu pełnego wykorzystania ich wkładu w zrównoważony rozwój. Bardzo dobrze, że ta impreza za rok w czerwcu odbędzie się w Katowicach. To jest wydarzenie, o którym polski rząd wie. O tym, że to wydarzenie odbędzie się w Katowicach w 2022 r., polski rząd wie od roku 2019. Taka informacja jest zawarta w uzasadnieniu projektu ustawy. Natomiast dopiero 10 dni temu złożyliście państwo w Sejmie projekt ustawy, którym dzisiaj się zajmujemy. Są w tym projekcie ustawy rozwiązania, które są niebezpieczne — za moment o nich powiem — natomiast państwo uzasadniacie zastosowanie tych rozwiązań tym, że do organizacji imprezy został tylko rok. Ale o tym, że ta impreza będzie w Katowicach, wiecie państwo od 2 lat.</u>
          <u xml:id="u-335.2" who="#MichałKrawczyk">Takim niebezpiecznym rozwiązaniem jest wyłącznie z ustawy — Prawo zamówień publicznych zleceń do 600 tys. zł. Wprowadzacie państwo w ustawie bardzo ogólne zapisy dotyczące wymogów wobec wykonawców, które dają zamawiającemu wielką elastyczność wyboru wykonawcy. Może to być z wielką krzywdą dla wielu firm, które chciałyby pracować przy organizacji forum, a które nie będą miały jak i do kogo odwołać się od decyzji organizatora, bo Prawo zamówień publicznych w tym zakresie będzie wyłączone.</u>
          <u xml:id="u-335.3" who="#MichałKrawczyk">Drugą kwestią, która budzi naszą wątpliwość, są koszty. Budżet państwa wyda na tę imprezę ogromną kwotę, kwotę 193 mln zł. Jak powiedziało mi kilku posłów, jest to połowa rocznego budżetu miast, z których pochodzą, więc to są naprawdę ogromne pieniądze. Natomiast nie o samą kwotę w tym momencie chodzi, tylko chodzi o to, że pytaliśmy na posiedzeniu komisji o szczegółowe informacje dotyczące budżetu. W ustawie, a nie w uzasadnieniu, informacje dotyczące tego, jakie są składowe tej ogromnej kwoty 193 mln zł, nie padają.</u>
          <u xml:id="u-335.4" who="#MichałKrawczyk">Krótko mówiąc, jeśli wcześniej wzięlibyście się państwo za przygotowanie tej ustawy, a przypomnę, że wiedzę o tym, że Katowice zostały wybrane na miejsce organizacji forum, macie od 2 lat, a ustawa wpłynęła 10 dni temu, nie trzeba by było pod pretekstem pośpiechu i tego, że do organizacji imprezy pozostał rok, wyłączać ustawy — Prawo zamówień publicznych. Bylibyście państwo pewnie także w stanie przygotować szczegółowy kosztorys, którego nie widzieliśmy. Ale zwlekaliście 2 lata i teraz mamy ustawę dotyczącą niewątpliwie ważnego wydarzenia, które będzie miało miejsce za rok w Katowicach, która pozostawia wiele do życzenia i, co gorsza, niesie zagrożenia dla sprawnej organizacji tej imprezy, o których przed momentem powiedziałem. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-335.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-336">
          <u xml:id="u-336.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-336.1" who="#MałgorzataGosiewska">W imieniu klubu Lewica głos zabierze pan poseł Maciej Konieczny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-337">
          <u xml:id="u-337.0" who="#MaciejKonieczny">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W roku 2022 odbędzie się w Katowicach Światowe Forum Miejskie pod agendą ONZ. To bardzo dobra wiadomość. To fantastyczna wiadomość dla Katowic, regionu i Polski. Organizacja takiej dużej międzynarodowej imprezy o tym charakterze to nie tylko prestiż i impuls rozwojowy dla miasta gospodarza, ale to przede wszystkim doskonała okazja do uczenia się i wymiany doświadczeń.</u>
          <u xml:id="u-337.1" who="#MaciejKonieczny">Procedowana ustawa ma na celu ułatwienie organizacji forum, rozwiązuje wiele problemów praktycznych. Zdzwoniłem do władz Katowic, żeby się upewnić co do tego, na ile ta ustawa faktycznie jest dla nich ułatwieniem, na ile była z nimi konsultowana, i zyskałem potwierdzenie, że tak, że już od roku współpracują przy opracowaniu kształtu tych konkretnych rozwiązań i że tę ustawę popierają. A więc także my jako Lewica tę ustawę oczywiście poprzemy. Złożymy tylko jeszcze jedną poprawkę, o której później.</u>
          <u xml:id="u-337.2" who="#MaciejKonieczny">Jak już mówiłem, wielka międzynarodowa impreza to okazja do nauki i wymiany doświadczeń, co szczególnie istotne będzie wobec ogromnych wyzwań, przed którymi staną nasze miasta w najbliższej przyszłości. Te najistotniejsze wiązać się będą oczywiście z kryzysem klimatycznym. Upały i powodzie ostatnich dni pokazują, jak pilny jest to problem. To jest zapowiedź tej niełatwej przyszłości, która jest przed nami.</u>
          <u xml:id="u-337.3" who="#MaciejKonieczny">Żeby sobie z tym poradzić, musimy oczywiście skończyć z betonozą, tą straszną choroba, która toczy polskie miasta od lat, dla dobra nas wszystkich. Tylko powrót do zieleni w miastach może nas uchronić przed tymi piekielnymi upałami i powodziami na przemian. To jest coś, co w roku 2021 powinno wydawać się oczywiste, ale mimo to raz po raz słyszymy nowe wiadomości o fantastycznych rewitalizacjach dokonywanych za pomocą wylewania hektolitrów betonu czy brukowania ogromnych połaci miasta kostką Bauma.</u>
          <u xml:id="u-337.4" who="#MaciejKonieczny">Musimy także zadbać o to, żeby nie zabudowywać klinów napowietrzających nasze miasta, co dla odmiany będzie wymagało postawienia się wszechwładnym deweloperom, co okazuje się w Polsce od lat niełatwe. Stanowisko Lewicy jest tutaj oczywiste. Nasze życie i zdrowie jest ważniejsze niż chciwość i zysk deweloperów. Mam wrażenie, że jest to coś, co podczas tego forum nasi samorządowcy, nasi politycy będą mieli okazję usłyszeć od kolegów i koleżanek, którzy z lobbingiem deweloperów radzą sobie nieco lepiej.</u>
          <u xml:id="u-337.5" who="#MaciejKonieczny">Bardzo cieszę się, że to forum odbędzie się w Katowicach, że odbędzie się w metropolii górnośląsko-zagłębiowskiej, także dlatego, że to jest region, który jak żaden inny albo jak mało który w świecie mierzy się z tymi ogromnymi wyzwaniami związanymi z odejściem od gospodarki opartej na węglu, z odejściem od energetyki opartej na węglu. Tutaj też miasta muszą odgrywać kluczową rolę, chociażby dlatego, że ogromne tereny wewnątrz miasta, które były wykorzystywane na potrzeby kopalni czy też, mówiąc szerzej, przemysłu opartego na węglu, teraz będą musiały być wykorzystane w innej funkcji dla dobra społeczności lokalnych. Jak do tej pory to się niestety nie dzieje i te plany nie są realizowane. Mam nadzieję, że to forum będzie okazją także do tego, żeby i jakąś wiedzę, wsparcie, i dobre praktyki w tym aspekcie nabyć.</u>
          <u xml:id="u-337.6" who="#MaciejKonieczny">Miasta dobre do życia muszą mieć sprawną komunikację miejską. To jest jasne. Stawianie na indywidualny transport samochodowy, szczególnie w dużych metropoliach, to korki, zanieczyszczenie powietrza, wypadki samochodowe, a chociażby ze śmiertelnością pieszych Polska ma wciąż ogromny problem, wypychanie pieszych z przestrzeni publicznej. Jeżeli chodzi o kiepski transport publiczny, to niestety mieszkańcy metropolii górnośląskiej wiedzą o tym aż za dobrze, jak ten kiepski transport publiczny utrudnia życie. Tutaj też fajnie by było, jakby nasi samorządowcy podłapali parę dobrych rozwiązań przy okazji forum.</u>
          <u xml:id="u-337.7" who="#MaciejKonieczny">Kolejny duży temat, który na pewno jest wyzwaniem dla organizacji życia w miastach, to mieszkalnictwo. Raz jeszcze: polska polityka mieszkaniowa od lat prowadzona jest pod dyktando deweloperów i ich zysków. Zamiast konstytucyjnej zasady sprzyjania potrzebom mieszkaniowym obywateli, mamy zasadę ulegania chciwości banków i deweloperów. Tak nie musi być. Jeszcze jedna nadzieja związana z tym forum, że nasi samorządowcy i politycy porozmawiają sobie z przedstawicielami chociażby Wiednia czy Berlina, w których dzięki ogromnej bazie mieszkań komunalnych i silnym regulacjom mieszkania na wynajem są dostępne dla ludzi o przeciętnych wynagrodzeniach, a 30-metrowa kawalerka w kredycie na 40 lat nie jest szczytem marzeń. Wyzwań jest masa, okazji do tego, żeby czerpać z wiedzy innych również.</u>
          <u xml:id="u-337.8" who="#MaciejKonieczny">Na koniec jeszcze o tej poprawce. Miasta muszą być także przestrzenią żywej demokracji, wymiany idei, dyskusji, spotkań, także protestów. Stąd też z niepokojem przyjmujemy tę zasadę, żeby na czas forum zakazać spontanicznych zgromadzeń. Uważamy, że to jest droga na skróty, której nie powinno być. Dlatego złożymy poprawkę, żeby ten zakaz z ustawy zniknął. I tę poprawkę, te dwie poprawki składam. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-338">
          <u xml:id="u-338.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-338.1" who="#MałgorzataGosiewska">W imieniu Koalicji Polskiej głos zabierze pani poseł Urszula Nowogórska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-339">
          <u xml:id="u-339.0" who="#UrszulaNowogórska">Dzień dobry, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-339.1" who="#UrszulaNowogórska">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Koalicja Polska — PSL, Unia Europejskich Demokratów, Konserwatyści mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu w sprawie rządowego projektu ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z organizacją w Rzeczypospolitej Polskiej XI sesji Światowego Forum Miejskiego w Katowicach w roku 2022. Ten projekt jest zawarty w druku sejmowym nr 1278.</u>
          <u xml:id="u-339.2" who="#UrszulaNowogórska">Wysoka Izbo! Można by się było zastanawiać, po co kolejny akt normatywny w porządku prawnym, ale przyjmuję do wiadomości, rozumiem to, że ustawa jest potrzebna po to, aby stworzyć warunki, które umożliwią właściwą organizację sesji wydarzenia oraz wypełnienie zobowiązań, które wynikają z umów zawartych w sprawie organizacji światowego forum. Jak państwo wiecie, strona polska podjęła uchwałę nr 166/2018 z dnia 6 listopada 2018 r. w sprawie miasta kandydata do ubiegania się o organizację światowego forum w 2022 r. Rada Ministrów podjęła decyzję o zgłoszeniu Katowic jako gospodarza forum w ramach Programu Narodów Zjednoczonych do spraw Osiedli Ludzkich. Rozumiem, że z uwagi na rozmiar tej sesji, tego wydarzenia będzie wiązało się z tym wiele różnych zobowiązań, ale również i trudności, ponieważ w tej sesji, jak tutaj zostało powiedziane, będzie uczestniczyło ok. 20–25 tys. delegatów. Muszą być stworzone odpowiednie warunki i zaplecze, warunki logistyczne w centrum konferencyjnym w Katowicach. Oczywiście charakter tego wydarzenia jest wyjątkowy. Rozumiem również, że przepisy, które były stworzone do tej pory, są niewystarczające, więc to doprecyzowanie w tej ustawie rządowej może rzeczywiście ułatwić organizację tego wydarzenia. Jednak bardzo bym prosiła o to, aby w tej ustawie zawrzeć również właściwe doprecyzowania, które umożliwią właściwą koordynację administracji państwowej oraz wszystkich służb, które będą nadzorowały i prowadziły to wydarzenie.</u>
          <u xml:id="u-339.3" who="#UrszulaNowogórska">To wydarzenie ma ogromne znaczenie, tak jak powiedziałam. Do nadzorowania czy też koordynacji został stworzony zespół, w skład którego zostały powołane ministerstwa: spraw wewnętrznych, spraw zagranicznych, rozwoju regionalnego i przedstawiciele wszystkich służb, które będą nadzorowały również bezpieczeństwo w czasie trwania tego wydarzenia, a także przed tym wydarzeniem i po nim. Będą również przedstawiciele strony samorządowej. Będą marszałkowie województw małopolskiego i śląskiego, będzie wojewoda śląski, będzie wojewoda małopolski, będzie prezydent Katowic. Chciałabym zasugerować, jeżeli państwo byście rozważali taką możliwość, aby doprosić do tego zespołu przedstawiciela miasta Krakowa z uwagi na bezpośrednie sąsiedztwo województwa małopolskiego i te migracje, które w czasie takich wydarzeń się zdarzają. Mogłoby to w zdecydowanej mierze ułatwić koordynację tych działań.</u>
          <u xml:id="u-339.4" who="#UrszulaNowogórska">Chciałam również powiedzieć, że jest to ogromne wydarzenie nie tylko logistyczne, ale również finansowe, o czym również moi poprzednicy powiedzieli. Całość wydarzenia będzie finansowana w wysokości 204 mln zł. To również duża odpowiedzialność w przestrzeganiu prawa, również Prawa zamówień publicznych, dlatego na posiedzeniu komisji sugerowaliśmy, aby doprecyzować zapisy zawarte w art. 23, tym bardziej że na mocy tego artykułu zostanie wyłączona ustawa z dnia 11 września 2019 r. — Prawo zamówień publicznych, jeżeli wartość zamówienia nie będzie przekraczała progów unijnych. Chciałam również powiedzieć, że te wszystkie regulacje, jeżeli państwo nie chcecie zawierać ich w ustawie, można zawrzeć w jakichś dodatkowych regulaminach, które będą doprecyzowywały np. okresy składania ofert czy też składania odwołań w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-339.5" who="#UrszulaNowogórska">To prestiż, to wzmocnienie i promocja regionu, co również zostało tutaj powiedziane, ale również wzmocnienie branż eventowej i hotelarskiej, które na skutek pandemii znacznie ucierpiały.</u>
          <u xml:id="u-339.6" who="#UrszulaNowogórska">Chciałabym również poprosić z tego miejsca, aby przez te 5 dni organizacji tego forum rzeczywiście nie utrudniać życia mieszkańcom i osobom dojeżdżającym do pracy. Stąd bardzo potrzebne będą właściwa koordynacja, jak również nadzorowanie transportu. Oczywiście rozumiem też, że państwo macie odpowiednie doświadczenia, które zyskaliście przy organizacji forum klimatycznego, które było organizowane w Katowicach. Na pewno te doświadczenia wykorzystacie. Trzymam kciuki za organizację tego wydarzenia.</u>
          <u xml:id="u-339.7" who="#UrszulaNowogórska">Mój klub będzie głosował za tym projektem ustawy. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-339.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-340">
          <u xml:id="u-340.0" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-340.1" who="#MałgorzataGosiewska">Stanowisko koła Konfederacja przedstawi Wysokiej Izbie pan poseł Dobromir Sośnierz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-341">
          <u xml:id="u-341.0" who="#DobromirSośnierz">Kiedy na wiosnę zeszłego roku zaczynaliśmy tę COVID-ową gorączkę legislacyjną, śmiałem się z tej mównicy z tego, że nasze państwo nie jest przygotowane na żadną odrobinę nietypową sytuację i jest zmuszone pisać na kolanie kolejne specustawy. Zastanawiałem się wtedy, czy jak będzie wojna, to będziemy na szybko uchwalać ustawę o zaopatrzeniu frontu, nowelizować ustawę o wykonywaniu zawodu żołnierza, dopisywać brakujące homologacje na czołgi itd.</u>
          <u xml:id="u-341.1" who="#DobromirSośnierz">To jest kolejny raz, kiedy ta groteskowa wizja sprzed roku staje mi przed oczami i wydaje się nie tylko realna, ale nawet pewna. Oto bowiem nasze państwo musi uchwalać specjalną ustawę dla zorganizowania tylko jednej imprezy w jednym mieście. To jest po prostu dramat. Jeśli jakiś kraj potrzebuje osobnej ustawy dla zjazdu radców miejskich, to jest to chory kraj. Pani posłanka Nowogórska przede mną mówiła, że widocznie jest potrzeba, żeby były takie ustawy, takie przepisy, żeby to umożliwić. Jeśli nasz kraj potrzebuje takich przepisów, żeby zorganizować jakąś imprezę, to one powinny być już dawno uchwalone dla wszystkich. Dlaczego niby jakaś jedna impreza może liczyć na takie zaangażowanie i wsparcie państwa, dlaczego inni muszą sobie radzić sami i nie tylko nikt im nie pomaga, ale nawet muszą pokonywać różne trudności stwarzane przez to państwo, przez jego biurokrację, urzędników, te wszystkie głupie przepisy. A drugim przychyla się nieba i pisze ustawę pod ich dyktando. Reguły mają być takie same dla wszystkich. Niby dlaczego jakieś nikomu niepotrzebne forum miejskie ma mieć łatwiej niż np., nie wiem, zjazd hodowców kanarków? Jeśli więc potrzebujemy takich przepisów, to potrzebujemy ich dla wszystkich. I jeśli są w tym kraju przeszkody, które nie pozwalają zorganizować takiego wydarzenia, to już dawno powinny być zmienione albo zmieniane teraz, ale dla wszystkich.</u>
          <u xml:id="u-341.2" who="#DobromirSośnierz">Nie, to nie jest do niczego potrzebne mieszkańcom Katowic, bo pewnie będą tutaj takie głosy. Tak się składa, że ja jestem z Katowic i psinco mnie obchodzi to forum, szczerze mówiąc. Przeciętny mieszkaniec Katowic nic z tego nie ma, tylko problem z korkami i objazdami, bo zwykle właśnie w takich przypadkach zamyka się ulice dla szanownych gości, wygania katowiczan z dostępnych normalnie miejsc parkingowych. Dla zwykłego mieszkańca to jest tylko utrapienie.</u>
          <u xml:id="u-341.3" who="#DobromirSośnierz">Owszem, jest oczywiście ekipa, która napcha sobie przy tym kieszenie, ale nie ma żadnego powodu, żeby wszyscy dorzucali się do interesu dla niektórych, żebyśmy pompowali pieniądze od przeciętnego zjadacza chleba do kieszeni rozmaitych interesownych klakierów pana prezydenta.</u>
          <u xml:id="u-341.4" who="#DobromirSośnierz">Mydlenie oczu argumentami o promocji miasta jest irytujące i bałamutne. Nikt tutaj zapewne nie wie, gdzie odbywały się poprzednie fora miejskie. Wie ktoś?</u>
          <u xml:id="u-341.5" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-341.6" who="#DobromirSośnierz">Brawo. Ale myślę, że nikt się tym na co dzień nie interesuje. W każdym mieście coś się czasem odbywa i nigdy nie słyszałem, żeby ktoś, jadąc na wakacje, nie wiem, czy zastanawiając się, gdzie się przeprowadzić albo gdzie zainwestować pieniądze, szukał informacji o tym, w jakim mieście odbyło się ostatnie forum miejskie, jakiś kongres klimatyczny, Tour de Pologne czy które z nich było europejską stolicą kultury. To są bałamutne argumenty stanowiące tylko zasłonę dymną dla przepalania milionów złotych z kieszeni podatnika na imprezy, na których zarobią tylko niektórzy. To jest typowy zresztą transfer — od biednych do bogatych. To tak o uczciwość Lewicy apeluję.</u>
          <u xml:id="u-341.7" who="#DobromirSośnierz">Korzystając z tego, że zostało mi jeszcze trochę czasu, odniosę się do banialuk, które wygadywał tutaj poseł Konieczny i który dawał wyraz swojej tradycyjnej dla Lewicy niechęci do przedsiębiorców oraz pomstował na to, że oni dla zysku budują te domy. Matko Boska, na szczęście budują dla zysku, bo gdyby budowali np. dla ułańskiej fantazji, to byłoby znaczące ryzyko, że budowaliby niepotrzebne nikomu budynki. Całe szczęście na wolnym rynku zysk służy temu, żeby przedsiębiorstwa budowały to, czego chcą inni. A więc pan, pomstując na to, że przedsiębiorcy budowlani, zwani z angielska deweloperami, budują budynki dla zysku, pomstuje na tych, którzy po prostu chcą je kupić i którzy chcą tam mieszkać. Pan po prostu nie chce dać ludziom normalnie mieszkać. I do tego sprowadza się pańska krytyka. Całe szczęście mamy mechanizm zysków i strat, który informuje przedsiębiorców, co jest na rynku potrzebne. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-342">
          <u xml:id="u-342.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-342.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Hanna Gill-Piątek w imieniu koła Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-343">
          <u xml:id="u-343.0" who="#HannaGillPiątek">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ja nawet lubię występować po Konfederacji — taka kolejność przysługuje Polsce 2050 — bo to są zwykle humorystyczne akcenty w sprawach jednak dość specjalistycznych, tak jak np. właśnie polityka miejska. A to są poważne sprawy. Dlaczego? Dlatego że dokładnie w 2050 r. 70% populacji całego świata będzie zamieszkiwać w miastach, czyli w dużych skupiskach ludzkich, które mają swoje bardzo określone potrzeby, mają swoją specyfikę i mają też zapotrzebowanie na dobre prawo oraz w pewnym sensie na wydzielenie ich jako podmiotu. A w Polsce miasta jako podmiot cały czas są niezauważane, niewydzielone.</u>
          <u xml:id="u-343.1" who="#HannaGillPiątek">Proszę zwrócić uwagę, że mamy ministerstwo zajmujące się rozwojem wsi, w ustawie o działach i w ministerstwach mamy sprawy rozwoju regionalnego, a nie mamy ministerstwa miast. Mówi się: okej, to jest samorząd. Ale nie, to nie jest samorząd, to jest zupełnie inna dziedzina. To jest zupełnie inna dziedzina, która w Polsce, jeżeli chodzi o miasta, o ich specyficzne potrzeby, bo to jest wielopoziomowy splot zagadnień, cały czas nie jest dobrze zaopiekowana nawet w strukturze administracji publicznej.</u>
          <u xml:id="u-343.2" who="#HannaGillPiątek">Proszę zauważyć, ministerstwa oczywiście trochę przetasowują się i zmieniają, działy przechodzą z jednych do drugich, ale cały czas sprawy miejskie, jak np. sprawy rewitalizacji miast, leżą gdzieś pomiędzy funduszami europejskimi, infrastrukturą, rozwojem regionalnym czy też sprawami społecznymi. Bardzo rzadko jest tak, że te dziedziny… albo przynajmniej bardzo rzadko przychodzą tacy zapaleńcy do administracji publicznej, którzy to w jakiś sposób integrują. Oczywiście brakuje takiego spojrzenia. Ja mam nadzieję, że Światowe Forum Miejskie będzie imprezą, po której coś w Polsce zostanie.</u>
          <u xml:id="u-343.3" who="#HannaGillPiątek">Polska 2050 oczywiście będzie popierać tę ustawę, chociaż wolelibyśmy, żeby nie było takiego luzowania Prawa zamówień publicznych. Natomiast na pewno światowe forum jest w Polsce potrzebne. To jest wielka impreza branżowa, ale chodzi o to, żeby po tym forum została nam jakaś refleksja, żebyśmy trochę bardziej zwrócili uwagę na sprawy miast. Dlaczego? Dlatego że właśnie przez to, że problemy miejskie są tak bardzo pokawałkowane pomiędzy różne ministerstwa, resorty, dziedziny, działy, występują bardzo konkretne problemy. Na przykład mieszkalnictwo to jest problem gdzieś na pograniczu budownictwa, ale też polityki społecznej. I te dwa działy w ogóle, mam wrażenie, się nie widzą. Miasta polskie mają tzw. odwieczne problemy właśnie z tego powodu, że polityka miejska nie jest traktowana całościowo. Na te odwieczne problemy powinniśmy sobie odpowiedzieć, korzystając z tej wielkiej szansy, którą jest organizacja Światowego Forum Miejskiego.</u>
          <u xml:id="u-343.4" who="#HannaGillPiątek">Te problemy to jest np. reforma planowania przestrzennego, której ja widziałam sześć szumnych zapowiedzi, sześć odsłon i żadna nie wypaliła. Być może dzięki temu, że jest karuzela podsekretarzy stanu, karuzela ministrów, każdy robi nową reformę, ale nikt nie doprowadza jej do końca. Przez to mamy korki, suburbanizację, wspomnianą tutaj patodeweloperkę, leżące odłogiem ugory miejskie o nieustalonej własności oraz katastrofalne, ogromne odszkodowania wynikające z planów miejscowych, na które cały czas są narażone samorządy.</u>
          <u xml:id="u-343.5" who="#HannaGillPiątek">Tych problemów jest naprawdę wiele. Wymieniona tutaj już betonoza, nabrzmiały, nierozwiązany przez lata problem mieszkaniowy, enklawy biedy, które nie znikają z polskich miast pomimo naszych wysiłków, i dziedziczenie ubóstwa. To jest mnóstwo problemów. Na nie próbowała odpowiedzieć krajowa polityka miejska. Był bardzo dobry dokument, który rząd przyjął w 2015 r., ale w 2020 r. dobiegł on kresu i właściwie nie ma nowego. Mam nadzieję, że Światowe Forum Miejskie posłuży odnowieniu tego dokumentu strategicznego, którym była krajowa polityka miejska. Mam też ogromną nadzieję, że pojawią się tam różne środowiska urbanistów, socjologów, aktywistów, samorządowców, ekspertów, którzy będą ze sobą współpracować.</u>
          <u xml:id="u-343.6" who="#HannaGillPiątek">Z tego miejsca na koniec mojej wypowiedzi bardzo serdecznie pozdrawiam uczestników VII Kongresu Ruchów Miejskich, który zacznie się jutro w Lublinie.</u>
          <u xml:id="u-343.7" who="#HannaGillPiątek">Polska 2050 będzie głosować za tą ustawą. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-344">
          <u xml:id="u-344.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-344.1" who="#MałgorzataGosiewska">Przechodzimy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-344.2" who="#MałgorzataGosiewska">Wyznaczam czas na zadanie pytania na 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-344.3" who="#MałgorzataGosiewska">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-344.4" who="#MałgorzataGosiewska">Pierwsze pytanie zada pan poseł Michał Krawczyk, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-345">
          <u xml:id="u-345.0" who="#MichałKrawczyk">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Szanowna Pani Minister! Mam pytanie odnośnie do tego, co wydarzyło się przez 2 lata od maja 2019 r., kiedy dowiedzieliście się państwo, że forum będzie miało miejsce w Katowicach w 2022 r., do momentu, kiedy złożyliście państwo projekt ustawy, to było 10 dni temu. Chciałbym wiedzieć, jak wyglądały przez te 2 lata przygotowania do organizacji forum, bo nie wierzę, że poświęciliście państwo 2 lata na przygotowanie kilkustronicowego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-345.1" who="#MichałKrawczyk">Druga kwestia to jest pytanie, na które nie uzyskałem odpowiedzi podczas posiedzenia Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. Chciałbym wiedzieć, na co z budżetu państwa wydamy te 193 mln zł. Bo że na organizację forum, to wiem, ale oczekujecie państwo od nas, że podniesiemy rękę za tą ustawą w sprawie organizacji bardzo ważnego wydarzenia, a my chcemy wiedzieć szczegółowo, jak wygląda kosztorys i na co zostaną wydane 193 mln. I proszę o więcej informacji niż tylko że na organizację i na promocję. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-346">
          <u xml:id="u-346.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-346.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Krzysztof Grabczuk, Koalicja Obywatelska, zada kolejne pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-347">
          <u xml:id="u-347.0" who="#KrzysztofGrabczuk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Światowe Forum Miejskie to niezwykle ważne wydarzenie. Coraz więcej ludzi mieszka w miastach. Badania wskazują, że w najbliższej dekadzie liczba ludzi, którzy chcą mieszkać w miastach, wzrośnie o kilkanaście procent.</u>
          <u xml:id="u-347.1" who="#KrzysztofGrabczuk">Oczywiście to jest rzeczywistość, ale ta rzeczywistość wiąże się ze swoimi problemami: gospodarczymi, społecznymi, klimatycznymi, transportem, architekturą, urbanizacją. Dlatego tego typu spotkania są oczywiście bardzo korzystne, bowiem nie trzeba wyważać otwartych drzwi. Trzeba wymieniać poglądy, trzeba korzystać z doświadczeń innych miast, innych państw. Żyjemy w globalnym świecie. Czy chcemy, czy nie chcemy, ten świat jest tak zbudowany i musimy patrzeć na nasz kraj i również na nasze miasto jak na część globalnej wioski. I to jest dobrze.</u>
          <u xml:id="u-347.2" who="#KrzysztofGrabczuk">Natomiast rzeczą złą jest to, że państwo znowu dajecie projekt ustawy w ostatniej chwili. To nie tylko w tym momencie, ale w każdym innym. Dlatego bardzo proszę o odpowiedź na piśmie, proszę o kosztorys tejże imprezy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-348">
          <u xml:id="u-348.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-348.1" who="#MałgorzataGosiewska">Zapraszam panią poseł Józefę Szczurek-Żelazko, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-349">
          <u xml:id="u-349.0" who="#JózefaSzczurekŻelazko">Szanowna Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Myślę, że nie będę tutaj odosobniona w twierdzeniu, że to forum to jest bardzo ważne wydarzenie w naszym kraju i bardzo dobrze, że odbywa się na terenie Katowic. Nie zgodzę się z panem posłem z Konfederacji, który mówi, że to jest nikomu niepotrzebne. Każdy, kto organizował takie forum, wie dokładnie, jakie korzyści przynosi taka impreza dla środowiska lokalnego.</u>
          <u xml:id="u-349.1" who="#JózefaSzczurekŻelazko">Mogę podzielić się z państwem doświadczeniami chociażby z Forum Ekonomicznego w Krynicy. Mieszkańcy Krynicy i przedsiębiorcy czekają na tego typu wydarzenie, bo to daje możliwość dodatkowych zarobków, dodatkowych przychodów. Po pandemii, kiedy polska turystyka, polska gospodarka została tak poturbowana, forum może stać się ogromną szansą na rozwój gospodarczy. Specustawa też jest niezwykle potrzebna. Ten, kto organizował te imprezy, wie dobrze, w jakim gąszczu przepisów należy się poruszać, żeby zorganizować tego typu wydarzenie.</u>
          <u xml:id="u-349.2" who="#JózefaSzczurekŻelazko">Dziękuję pani minister za przygotowanie tego projektu. Chciałabym zapytać o wątek małopolski. Wprawdzie rozmawialiśmy o tym na posiedzeniu komisji, omawiając projekt, ale pytam, czy w ramach tego forum rozważane są jakieś eventy, imprezy na terenie województwa małopolskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-350">
          <u xml:id="u-350.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-350.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Grzegorz Rusiecki, Koalicja Obywatelska, kolejne pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-351">
          <u xml:id="u-351.0" who="#GrzegorzRusiecki">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Dyskutujemy o projekcie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z organizacją w Rzeczypospolitej Polskiej XI sesji Światowego Forum Miejskiego w Katowicach w roku 2022. I oczywiście jeśli chodzi o samo wydarzenie, to jesteśmy jak najbardziej na tak, to wielkie wyróżnienie dla Polski, dla Katowic.</u>
          <u xml:id="u-351.1" who="#GrzegorzRusiecki">Natomiast rodzą się pytania dlaczego. Dlaczego, mimo że wiecie państwo już od 2 lat, że Katowice będą gospodarzem tego wydarzenia, projekt ustawy trafił do parlamentu 10 dni temu? Dlaczego chcecie państwo wyłączyć stosowanie ustawy o finansach publicznych w zakresie przetargów? Ta impreza ma budżet ponad 200 mln zł. To są, proszę państwa, budżety roczne czterech mniejszych gmin. To jest tak, jakby te cztery gminy w ciągu całego roku nie musiały stosować ustawy i procedury przetargowej w tej kwocie do 600 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-351.2" who="#GrzegorzRusiecki">To są, proszę państwa, bardzo poważne pytania. Rozumiem, że procedura przetargowa pewne rzeczy utrudnia, ale właśnie po to ona została stworzona, żeby wydatkowanie środków publicznych było jak najbardziej transparentne. Bardzo bym prosił o udzielenie odpowiedzi na to pytanie i przedstawienie szczegółowego kosztorysu tego wydarzenia. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-351.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-352">
          <u xml:id="u-352.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-352.1" who="#MałgorzataGosiewska">Kolejne pytanie, pan poseł Grzegorz Gaża, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-352.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-353">
          <u xml:id="u-353.0" who="#GrzegorzGaża">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Katowice są miastem, które powstało w XVI w. Na początku było to miasto związane z rzemiosłem, później — przede wszystkim znane, nie tylko w Polsce, ale i w całej Europie, jako miasto wysoko uprzemysłowione. Teraz to miasto zmienia się. Mamy Strefę Kultury, centrum, w którym odbywają się imprezy jednoznacznie przynoszące sukces. Dowodem na to był COP24. Ta impreza odniosła wielki sukces. Ten sukces był porównywalny do COP15, który odbył w Paryżu. Taka impreza jest rejestrowana przez wszystkie media na całym świecie, a pieniądze, które idą na reklamę, znacznie przewyższają budżet, który wydamy. Dlatego proszę o to, żeby takich organizacji, takich wydarzeń było więcej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-354">
          <u xml:id="u-354.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-354.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Mateusz Bochenek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-355">
          <u xml:id="u-355.0" who="#MateuszBochenek">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-355.1" who="#MateuszBochenek">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Bez wątpienia samorządność i samorząd to obszary, które należy rozwijać i które należy wspierać, a nasi samorządowcy i nasze samorządy mają się czym pochwalić. To forum będzie także okazją do tego, aby wymienić się spostrzeżeniami, doświadczeniami, a także by czerpać z doświadczeń i z rozwiązań innych krajów. Dlatego też trudno byłoby oceniać organizację tak ważnego wydarzenia negatywnie.</u>
          <u xml:id="u-355.2" who="#MateuszBochenek">W pełni popieram organizację tego ważnego wydarzenia, niemniej jednak zalety z tego płynące nie mogą przysłonić nam kwestii finansowych, potrzeby transparentności, jeśli chodzi o wydatkowanie środków, w odniesieniu do ustawy — Prawo zamówień publicznych i całego tego obszaru finansowego. Dlatego też prosiłbym o przedstawienie, może być na piśmie, informacji doprecyzowujących kwestie finansowe i wydatki z tym związane. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-355.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-356">
          <u xml:id="u-356.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-356.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Jan Szopiński, klub Lewica, zada kolejne pytanie.</u>
          <u xml:id="u-356.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-357">
          <u xml:id="u-357.0" who="#JanSzopiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Światowe Forum Miejskie w Katowicach w 2022 r. to oczywiście prestiż, uznanie dla Katowic i dla Polski. Natomiast chciałbym dowiedzieć się, w jakim biurku rządowym wylądowała informacja z 20 maja 2019 r. z Organizacji Narodów Zjednoczonych, która przyznawała Polsce organizację tej imprezy, i dlaczego w trybie pośpiesznym dzisiaj, dopiero po 2 latach, procedujemy nad projektem tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-357.1" who="#JanSzopiński">Kolejna sprawa. Wyjęcie wydatków organizatorów tej imprezy z ustawy o zamówieniach publicznych musi budzić wiele pytań i wątpliwości. Natomiast wtedy, kiedy kraj nasz wychodzi z kryzysu po COVID, wydatkowanie jakichkolwiek środków publicznych musi być skorelowane i jasne. Wydawanie 200 mln zł musi byś spowodowane tym, że… Proszę o to, abyśmy mieli dostarczony harmonogram wydatków, bo 200 mln zł to jest 12 sal gimnastycznych dla polskich wsi i miast.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-358">
          <u xml:id="u-358.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-359">
          <u xml:id="u-359.0" who="#JanSzopiński">To środki, które można wydać w inny sposób. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-359.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-360">
          <u xml:id="u-360.0" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Dariusz Wieczorek, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-360.1" who="#MałgorzataGosiewska">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-361">
          <u xml:id="u-361.0" who="#DariuszWieczorek">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Rzeczywiście te środki finansowe wzbudzają pewien niepokój. Natomiast mam pytanie dotyczące tej kwoty 200 mln zł. Czy zgodnie z oceną pani minister to jest kwota, która rzeczywiście będzie kwotą wystarczającą, żeby zorganizować tę wielką imprezę? I po drugie: Czy ta kwota będzie umieszczona w planach budżetowych, w budżecie na rok 2021 lub 2022?</u>
          <u xml:id="u-361.1" who="#DariuszWieczorek">Kolejna rzecz to jest kwestia zapisów samej ustawy. Przykładowo w art. 9 jest zapis, że minister właściwy ds. rozwoju regionalnego oraz prezydent miasta Katowice podejmą działania informacyjne, wykonają zadania w zakresie organizacji i transportu. Moje pytanie jest takie: Czy nie powinno się włączyć tutaj również samorządu województwa czy metropolii śląskiej? Bo przecież jeśli chodzi chociażby o kwestie związane z transportem, to dotyczą one np. kolei regionalnych, które nie należą do zakresu działania samorządu miasta Katowice. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-362">
          <u xml:id="u-362.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-362.1" who="#MałgorzataGosiewska">I ostatnie pytanie zada pan poseł Marek Wesoły, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-363">
          <u xml:id="u-363.0" who="#MarekWesoły">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! Ja bym może zadał pytanie, które troszeczkę wynika z wypowiedzi, ze stanowisk klubów. Jakby pani minister bardziej szczegółowo przybliżyła cały harmonogram prac, który… Chodzi o to, że to nie jest tak, że coś jest spóźnione, bo to się przecież ciągle toczy, ciągle te uzgodnienia mają miejsce, już od samego momentu przyznania. A więc gdyby pani minister ten kalendarz przedstawiła, byłbym wdzięczny.</u>
          <u xml:id="u-363.1" who="#MarekWesoły">I drugie moje pytanie zmierza troszeczkę w kierunku poprawki, która została zgłoszona. Ta sprawa była poruszana na posiedzeniu komisji. Chodzi o to, że przecież ta ustawa nie ogranicza żadnych oficjalnie zgłoszonych zgromadzeń. Ona nie zamyka drogi do tego, aby można było się gromadzić i, nie wiem, reprezentować swoje stanowisko również w te dni, w których będzie się odbywać to wydarzenie. Chodzi tutaj głównie o kwestie bezpieczeństwa. Chodzi o te spontaniczne zebrania, które na pewno stwarzają później zagrożenie, jeśli chodzi o utrzymanie, zapewnienie bezpieczeństwa tych wszystkich, którzy do nas przyjadą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-364">
          <u xml:id="u-364.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-364.1" who="#MałgorzataGosiewska">Lista posłów zapianych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-364.2" who="#MałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę sekretarz stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej panią minister Małgorzatę Jarosińską-Jedynak o udzielenie odpowiedzi na zadane pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-365">
          <u xml:id="u-365.0" who="#MałgorzataJarosińskaJedynak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-365.1" who="#MałgorzataJarosińskaJedynak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Co wydarzyło się od roku 2019 i dlaczego dopiero dzisiaj? Przede wszystkim, tak jak wspominaliśmy, decyzję o przygotowaniu specustawy dotyczącej Światowego Forum Miejskiego podjęliśmy po rozmowach z przedstawicielami miasta Katowice, wojewody śląskiego, ale również w odniesieniu do naszych doświadczeń po organizacji COP24. I tak naprawdę patrząc na harmonogram przygotowania specustawy odnośnie do COP24, muszę powiedzieć, że jesteśmy rok wcześniej, więc nie jest to 10 dni przed rozpoczęciem wydarzenia, szanowni państwo.</u>
          <u xml:id="u-365.2" who="#MałgorzataJarosińskaJedynak">A dlaczego tak późno? Przede wszystkim dlatego, że przez ten rok, po pierwsze, byliśmy w czasie, kiedy zostaliśmy dotknięci pandemią COVID-19, co opóźniło negocjacje. Opóźniło negocjacje z przedstawicielstwem ONZ-u, z agendą do spraw osiedli ludzkich, kiedy to musieliśmy wynegocjować umowy międzynarodowe na organizację tak dużego wydarzenia. Te umowy zostały nam przekazane przez Organizację Narodów Zjednoczonych dopiero w drugiej połowie 2020 r. Uzgodnienia i rozmowy na ten temat trwały cały czas, nikt nie schował ich do biurka, tylko one trwały. Ustawa została wpisana do wykazu prac już w styczniu 2021 r., więc trudno mi się zgodzić z tym stwierdzeniem, że ten dokument piszemy na kolanie i rzucamy go na ostatni moment.</u>
          <u xml:id="u-365.3" who="#MałgorzataJarosińskaJedynak">Szanowni Państwo! Przede wszystkim jest to dokument, który jest uzgadniany również z ONZ-em, tak aby spełniał warunki bezpieczeństwa, zasad organizacji takiego forum, na którym będą się pojawiać przedstawiciele najwyższych szczebli: od prezydentów poprzez premierów do ekspertów, którzy będą dyskutować na tym forum.</u>
          <u xml:id="u-365.4" who="#MałgorzataJarosińskaJedynak">Gdzie jesteśmy w tej chwili? Mamy uzgodnione umowy pomiędzy rządem polskim a Organizacją Narodów Zjednoczonych. Będziemy podpisywać te umowy. Rozpoczęliśmy procedury przetargowe na przygotowanie tego forum. Nawiążę właśnie do kwestii związanych z procedurami przetargowymi.</u>
          <u xml:id="u-365.5" who="#MałgorzataJarosińskaJedynak">Szanowni Państwo! Większość zadań, które są realizowane w ramach Światowego Forum Miejskiego, będzie realizowana w oparciu o ustawę — Prawo zamówień publicznych. Wyłączenia, które zostały wskazane w specustawie, będą dotyczyć tak naprawdę głównie usług społecznych, czyli takich elementów, które jest dzisiaj ciężko przewidzieć. Będą one się pojawiały w trakcie realizacji, już bliżej wydarzenia, które trzeba będzie zorganizować w sposób szybki i precyzyjny. Nie możemy mówić o tym, że jest to nieweryfikowalne, nieprecyzyjne i nieprzejrzyste, bo będą one oczywiście kontrolowane również przez CBA. Organizator postępowania, zamawiający bierze odpowiedzialność za realizację całego zamówienia.</u>
          <u xml:id="u-365.6" who="#MałgorzataJarosińskaJedynak">Ustawa wprowadza również właśnie kontrolę Centralnego Biura Antykorupcyjnego zamówień związanych z WUF11, również tych, które są wyłączone ze stosowania ustawy — Prawo zamówień publicznych. Przede wszystkim, szanowni państwo, chcemy, żeby zamówienia niskiej wartości były realizowane w sposób sprawny, efektywny, ale również przy zachowaniu przejrzystości, o której to przejrzystości w tej ustawie wspominamy.</u>
          <u xml:id="u-365.7" who="#MałgorzataJarosińskaJedynak">Jeżeli chodzi o kwestie związane ze środkami, szanowni państwo, to 193 mln są to środki, które zostały zapisane w budżecie, część z nich jest w rezerwie celowej. Ustawa zawiera również zapis mówiący o mechanizmie korygującym i zgodnie z tym mechanizmem w przypadku przekroczenia lub zagrożenia przekroczeniem przyjętego limitu wydatków na dany rok będzie wprowadzony mechanizm polegający na ograniczeniu wydatków związanych z organizacją forum. Tak jak wspominaliśmy, są to szacunki, to szacunkowa kwota, która została wypracowana w oparciu o doświadczenia z realizacji COP24, więc może się okazać, że ta kwota będzie niższa, niż została założona. W przypadku wyższej, tak jak powiedziałam, zostanie wprowadzony mechanizm korygujący, który będzie ograniczał te wydatki.</u>
          <u xml:id="u-365.8" who="#MałgorzataJarosińskaJedynak">Szanowni Państwo! Nie wykluczamy, że na terenie województwa małopolskiego będą odbywały się różnego rodzaju eventy. Na pewno kwestie związane z noclegami, ponieważ województwo śląskie nie będzie w stanie zapewnić bazy noclegowej dla wszystkich uczestników tego forum, więc tak jak w przypadku COP-u również część osób będzie nocowała na terenie województwa małopolskiego. W każdej chwili możemy doprosić przedstawiciela miasta Krakowa, zgodnie z art. 4 ustawy ust. 2 można go doprosić jako członka zespołu do grona członków, więc jeżeli będzie taka potrzeba, zostanie on na pewno zaproszony.</u>
          <u xml:id="u-365.9" who="#MałgorzataJarosińskaJedynak">Szanowni Państwo! Pan poseł z Konfederacji mówił, że mieszkańcy są niezadowoleni z organizacji takich forów, natomiast my z informacji, które uzyskaliśmy od prezydenta miasta Katowice, wiemy, że mieszkańcy nie kwestionują takich imprez. Wręcz przeciwnie, odnajdują w tym korzyści, przede wszystkim wynikające ze spotkań, ale również te korzyści, które pozostają dla lokalnych przedsiębiorców, które pozwalają później turystom wrócić do tych miejsc, które są organizatorami światowych forów miejskich.</u>
          <u xml:id="u-365.10" who="#MałgorzataJarosińskaJedynak">Co zostanie po Światowym Forum Miejskim? Szanowni państwo, przede wszystkim pozostanie plan działań dla miast, który to… Szukam pani poseł… Ten plan działań dla miast jest już tworzony, jest w tej chwili na etapie konsultacji międzynarodowych i będzie on wyznacznikiem, wskazówką, w jakim kierunku miasta powinny się rozwijać, szczególnie jeśli patrzeć właśnie w kontekście klimatycznym, ale również rozwojowym i prorozwojowym na to, co można zrobić. On będzie również wypracowywany w ramach Światowego Forum Miejskiego.</u>
          <u xml:id="u-365.11" who="#MałgorzataJarosińskaJedynak">Aktualizacja krajowej polityki miejskiej przygotowywana jest przez Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, które odpowiada za tę część polityki miejskiej. Więc ta aktualizacja jest przygotowywana. Najprawdopodobniej na początku przyszłego roku będzie ona przedstawiana.</u>
          <u xml:id="u-365.12" who="#MałgorzataJarosińskaJedynak">Szanowni Państwo! Ponieważ mam 7 minut, przejdę do szczegółowych informacji na temat kosztów. 193 mln zł to środki z budżetu państwa, 11 mln zł to limit na zadania własne, które będą realizowane przez prezydenta miasta Katowice. W ramach tego budżetu największa pozycja to 140 mln zł, która to kwota jest przeznaczona na wynajęcie powierzchni na organizację forum, jak również zatrudnienie operatora logistyczno-organizacyjnego, który będzie odpowiadał za przygotowanie, za aranżację, za dostosowanie całego miejsca, w którym będzie odbywać się impreza. Chodzi tu również o zaprojektowanie, wybudowanie strefy wystawienniczej i zarządzanie nią, a także o rozwiązania informatyczno-techniczne stosowane w trakcie wydarzenia, bo nie wykluczamy również formuły hybrydowej spotkań, które będą realizowane.</u>
          <u xml:id="u-365.13" who="#MałgorzataJarosińskaJedynak">Szanowni Państwo! Kolejna większa kwota odnosi się do kwestii związanych z zatrudnieniem tłumaczy. Przewidujemy łącznie 751 4-godzinnych bloków tłumaczeniowych. Musimy pamiętać, że będą to tłumaczenia na sześć języków obcych plus tłumaczenia na języki migowe, również na język międzynarodowy. Tak więc znacząca kwota w tym budżecie odnosi się właśnie do kwestii związanych z tłumaczeniami, jak również do usług rezerwacji hoteli na potrzeby uczestników forum. Wartość usługi tłumaczeniowej została oszacowana na kwotę 3400 tys. zł. Rezerwacja miejsc hotelowych to 800 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-365.14" who="#MałgorzataJarosińskaJedynak">Koszt działań o charakterze promocyjno-medialnym oszacowaliśmy na 17 mln zł. W roku 2021 będzie wydatkowane 7 mln, w 2022 r. — 10 mln zł. Przede wszystkim, szanowni państwo, te plany zostały mocno ograniczone, co się wiązało z sytuacją pandemiczną, ponieważ Światowe Forum Miejskie miało być promowane podczas różnych wydarzeń międzynarodowych, ale ze względu na kwestie związane z pandemią nie podejmowaliśmy ryzyka uczestnictwa w innych międzynarodowych spotkaniach z tego względu, że moglibyśmy nie odzyskać środków. Angażowaliśmy się za to i angażujemy w szereg lokalnych działań promocyjnych i inicjatyw, które będą realizowane.</u>
          <u xml:id="u-365.15" who="#MałgorzataJarosińskaJedynak">Na działania o charakterze programowym, delegacje zagraniczne przeznaczamy kwotę ok. 4200 tys. zł. Tu przede wszystkim chodzi o wsparcie eksperckie w zakresie przygotowania forum, jak również działania konsultacyjne w Polsce i za granicą. Współpracujemy w tej kwestii z partnerami z Grupy Wyszehradzkiej, z Komisji Europejskiej, z Europejskiej Sieci Wiedzy o Miastach. Ci eksperci będą uczestnikami i będziemy z nimi dyskutować, będziemy prosić ich też o konsultacje w zakresie agendy spotkania.</u>
          <u xml:id="u-365.16" who="#MałgorzataJarosińskaJedynak">Kolejna pozycja kosztowa dotyczy właśnie zapewnienia bezpieczeństwa oraz zabezpieczenia medycznego. To kwota 14 mln zł. Wydatki dotyczące bezpieczeństwa zostały oszacowane przez ministra spraw wewnętrznych i administracji. Chodzi tu o koszty działań Policji, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Ochrony Państwa, Straży Granicznej, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, jak również Centralnego Biura Antykorupcyjnego, które będą ponoszone w związku z zabezpieczeniem wydarzenia. Przewidziano również środki na zabezpieczenie medyczne. Koszt tego, oszacowany przez wojewodę śląskiego, wynosi niecały 1 mln zł, czyli 915 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-365.17" who="#MałgorzataJarosińskaJedynak">W budżecie wynoszącym 193 mln zł uwzględniono również koszt obowiązkowej składki na rzecz Programu Narodów Zjednoczonych do spraw Osiedli Ludzkich. Całkowita kwota wynosi tutaj 32 mln zł. Składka jest płatna w ratach. Więc takie są koszty uwzględnione w tym budżecie.</u>
          <u xml:id="u-365.18" who="#MałgorzataJarosińskaJedynak">Szanowni Państwo! Tak jak wspominałam, są to szacunki. Dopiero w momencie ogłaszania postępowań… Tak jak powiedziałam, większość postępowań, te duże postępowania realizowane są w oparciu o Prawo zamówień publicznych, więc nie powinno być problemów z tymi kwestiami.</u>
          <u xml:id="u-365.19" who="#MałgorzataJarosińskaJedynak">Warto tutaj jeszcze wspomnieć, szanowni państwo, o korzyściach, które wynikają… Pan poseł Konfederacji mówił, że nikt nie słyszał o Światowym Forum Miejskim, pytał, dlaczego nie zrobić podobnej ustawy odnoszącej się do spotkania miłośników kanarków. Nie wiem, czy na takim spotkaniu miłośników kanarków pojawi się 25 tys. osób z całego świata, którym należy zapewnić przede wszystkim bezpieczeństwo. Należy zapewnić zabezpieczenie także w ich wolnym czasie, kiedy nie będą odbywały się spotkania, fora, rozmowy.</u>
          <u xml:id="u-365.20" who="#MałgorzataJarosińskaJedynak">Ale przede wszystkim chodzi o to, co zostanie tutaj, czyli o środki, które pozostawią osoby odwiedzające Katowice w tym czasie. Szacuje się — tak wynika z szacunków, które zostały przygotowane — że w czasie trwania Światowego Forum Miejskiego, czyli przez ok. 5 dni, odwiedzający pozostawią tu środki w wysokości 5–6,5 mln dolarów. Tyle powinni pozostawić. Oczywiście chodzi tu też o to, co pozostanie po forum, czyli o te wszystkie doświadczenia, platformę wymiany doświadczeń, która zostanie i będzie mogła być wykorzystywana do wszystkich działań związanych z polityką miejską. Przede wszystkim jednak, szanowni państwo, co jest ważne po pandemii, przedsiębiorcy, którzy w wyniku pandemii ucierpieli najbardziej — czyli branża gastronomiczna, hotelarska, turystyczna — będą mogli w czasie 5-dniowego forum również odzyskać pewną stabilizację; chodzi o obsługę, przekazanie usług na rzecz tych, którzy do nas przyjadą.</u>
          <u xml:id="u-365.21" who="#MałgorzataJarosińskaJedynak">Bardzo dziękuję za dobre słowa o organizacji Światowego Forum Miejskiego. Przed nami dużo pracy. Bardzo proszę o przyjęcie tej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-366">
          <u xml:id="u-366.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-366.1" who="#MałgorzataGosiewska">O głos prosił również sprawozdawca komisji pan poseł Marek Wesoły, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-366.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-366.3" who="#MałgorzataGosiewska">Chociaż nie było pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-367">
          <u xml:id="u-367.0" who="#MarekWesoły">Szanowna Pani Marszałek! Chciałbym powiedzieć kilka krótkich zdań odnośnie do wystąpień, szczególnie wygłoszonych przez reprezentantów klubów. Bardzo serdecznie dziękuję za w większości pozytywne stanowisko i za pozytywne podejście do tej imprezy. Uważam, że Katowice, województwo śląskie, województwo małopolskie wręcz pożądają tej imprezy i nie po to buduje się stadion narodowy, buduje się Międzynarodowe Centrum Kongresowe, żeby później niczego nie organizować — żeby nie było korków. To przecież byłoby niepoważne podejście do tego, co robimy w poszczególnych miastach, jeśli chodzi o promocję naszych miast i naszego kraju.</u>
          <u xml:id="u-367.1" who="#MarekWesoły">Miasta, które organizowały taki szczyt, to przede wszystkim Barcelona, Neapol, Kuala Lumpur, Rio de Janeiro. To miasta, które już były gospodarzami tego szczytu, i myślę, że jeśli Katowice znajdą się w takiej lidze, to nie mają się czego wstydzić. 193 mln zł — wydawałoby się, że to dużo. Jako poseł, kiedy byłem na posiedzeniu komisji, też tak w pierwszym momencie pomyślałem. Ale kiedy podzieliłem tę kwotę na 25 tys. osób, na 5 dni samego zjazdu, plus minus same przygotowania i pozamykanie tego wszystkiego, to wyszło mi na osobę 7600 zł. Czy to jest dużo, czy mało, państwo musicie sobie odpowiedzieć. Ktoś, kto organizował tego typu imprezy i chce do tego podejść poważnie, wie, że nie chcemy zrobić sobie wstydu. Jeśli chodzi o nasz kraj, to okno na świat, istna reklama, reklama nie tylko dla Katowic. Każde miasto z Polski, które tam przybędzie, może reklamować swoje walory i to pójdzie w świat. Więc raczej traktuję te 193 mln, te 7600 zł na osobę, która tu przyjedzie, raczej jako inwestycję aniżeli koszt budżetowy. I za tę inwestycję, za to, że została wygospodarowana w ramach budżetu, bardzo serdecznie, jako Ślązak i jako poseł z Katowic, dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-367.2" who="#MarekWesoły">Szanowni Państwo! Ostatnie zdanie, kwestia rozdziału 4 tej ustawy. Są tam wbrew pozorom dosyć mocne ograniczenia i konkretne przepisy odnośnie do rozdysponowywania tych pieniędzy — czy zgodnie z ustawą o zamówieniach publicznych, czy też poza tą ustawą. Tych ograniczeń jest dość dużo, plus dodatkowo inne ustawy, które też będą stały na straży wydatkowania tych środków. Myślę, że tutaj chodzi tylko i wyłącznie o to, aby z powodu nadmiernej procedury nie stało się tak, że czegoś nie będziemy w stanie czy nie zdążymy zrealizować, bo w ostatnim momencie okaże się, że jakiś koszt, który zostanie zaplanowany, nie będzie mógł być zrealizowany. Pamiętajmy też, że te 193 mln zostały określone jako kwota górna, więc nie jest to katalog otwarty.</u>
          <u xml:id="u-367.3" who="#MarekWesoły">Z mojej strony to tyle. Jeszcze raz wszystkim państwu bardzo serdecznie dziękuję. Mam nadzieję, że ustawę przeprocedujemy w miarę szybko i szybko będziemy mogli dalsze prace — już jako i ministerstwo, i samorząd, i marszałek, i wojewoda — prowadzić, aby przyjąć gości z całego świata w 2022 r. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-367.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-368">
          <u xml:id="u-368.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-368.1" who="#MałgorzataGosiewska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-368.2" who="#MałgorzataGosiewska">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawkę, proponuję, by Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej celem przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-368.3" who="#MałgorzataGosiewska">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-368.4" who="#MałgorzataGosiewska">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-368.5" who="#MałgorzataGosiewska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 21. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Regulaminowej, Spraw Poselskich i Immunitetowych o poselskim projekcie uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (druki nr 903 i 1215).</u>
          <u xml:id="u-368.6" who="#MałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę pana posła Jarosława Zielińskiego o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-368.7" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-369">
          <u xml:id="u-369.0" who="#JarosławZieliński">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Projekt uchwały Sejmu w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, zawarty w druku sejmowym nr 903, został złożony przez grupę posłów klubu Lewica.</u>
          <u xml:id="u-369.1" who="#JarosławZieliński">Komisja Regulaminowa, Spraw Poselskich i Immunitetowych rozpatrzyła ten projekt i przeprowadziła pierwsze czytanie 28 maja 2021 r. Projekt zgodnie z uzasadnieniem wnioskodawców ma na celu przywrócenie właściwego funkcjonowania komisji sejmowych poprzez umożliwienie przewodniczącym komisji zwoływania posiedzeń przy zachowaniu odpowiednich standardów sanitarnych, określonych w drodze zarządzenia przez marszałka Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-369.2" who="#JarosławZieliński">W czasie prezentacji projektu wnioskodawcy podkreślali, że ta zmiana ma być wyrazem powrotu do normalności, ponieważ epidemia koronawirusa na szczęście osłabła. Mamy nadzieję, że nie wróci żadna inna poza tymi falami, które już były. Trochę od tego momentu zmieniły się czas i okoliczności, bo teraz, jak wszyscy zauważyliśmy, komisje są zwoływane już bez tego trybu, którego dotyczy ta zmiana, bez zastosowania trybu polegającego na wykorzystywaniu środków komunikacji elektronicznej, które umożliwiają porozumiewanie się na odległość.</u>
          <u xml:id="u-369.3" who="#JarosławZieliński">Po przeprowadzeniu przez komisję pierwszego czytania komisja wprowadziła cały szereg zmian do pierwotnego projektu uchwały i w sprawozdaniu komisji mamy tak naprawdę trzy ważne zapisy.</u>
          <u xml:id="u-369.4" who="#JarosławZieliński">Pierwsza zmiana dotyczy propozycji, aby ust. 2 w art. 198j otrzymał nowe brzmienie. Miałby on teraz brzmieć: Posiedzenie komisji lub podkomisji w trybie, o którym mowa w ust. 1 — zaraz ten ust. 1 zacytuję, przywołam — zwołuje przewodniczący komisji. O terminie i porządku dziennym posiedzenia komisji lub podkomisji w trybie, o którym mowa w ust. 1, przewodniczący komisji zawiadamia marszałka Sejmu, który może nie wyrazić zgody na odbycie posiedzenia. Dotychczasowe brzmienie ust. 2 w art. 198j jest następujące: Posiedzenie komisji lub podkomisji w trybie, o którym mowa w ust. 1, zwołuje marszałek Sejmu po zasięgnięciu opinii przewodniczącego komisji. A więc jest to zmiana z marszałka Sejmu na przewodniczącego komisji. A ten ust. 1 dotyczy tych szczególnych sytuacji, z którymi mamy do czynienia ostatnio, ale mogą być to także inne sytuacje, bo brzmi on w całości tak: W przypadku: a) wprowadzenia stanu wyjątkowego, stanu klęski żywiołowej albo stanu wojennego lub b) stanu epidemii w rozumieniu ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, posiedzenie komisji lub podkomisji może być prowadzone z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej umożliwiających porozumiewanie się na odległość. Przy tym trybie, jeżeli ta zmiana zostanie przyjęta przez Wysoki Sejm, to przewodniczący komisji będą zwoływali posiedzenia, a nie, jak teraz, marszałek Sejmu. Oczywiście jeżeli będzie potrzeba, żeby posiedzenia zwoływać z zastosowaniem możliwości komunikacji na odległość. Na razie wszystkie posiedzenia komisji odbywają się już, jak wiemy, w trybie tzw. zwykłym, czyli bez stosowania tego sposobu komunikowania się.</u>
          <u xml:id="u-369.5" who="#JarosławZieliński">Druga zmiana polega na uchyleniu ust. 6 w art. 198j. Ustęp ten obecnie brzmi: Do posiedzenia komisji w trybie, o którym mowa w ust. 1 — tym przed chwilą cytowanym — przepisów art. 154 ust. 3 nie stosuje się. Art. 154 ust. 3 regulaminu Sejmu brzmi tak: W posiedzeniu komisji, na zaproszenie prezydium komisji lub jej przewodniczącego, mogą uczestniczyć przedstawiciele organizacji zawodowych i społecznych oraz eksperci komisji, a także inne osoby. Jeżeli ten ustęp będzie uchylony, czyli tenże art. 154 ust. 3 będzie stosowany, to będzie to oznaczało, że będzie miał zastosowanie, w związku z powyższym będzie możliwe zapraszanie wskazanych wyżej osób na posiedzenia komisji.</u>
          <u xml:id="u-369.6" who="#JarosławZieliński">Trzecia zmiana dotyczy regulacji przejściowej, mianowicie jest art. 2: Do posiedzeń komisji i podkomisji zwołanych przed dniem wejścia w życie niniejszej uchwały stosuje się przepisy dotychczasowe — jeżeli posiedzenia zostałyby zarządzone wcześniej, niż weszłaby w życie nasza uchwała.</u>
          <u xml:id="u-369.7" who="#JarosławZieliński">Oczywiście uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.</u>
          <u xml:id="u-369.8" who="#JarosławZieliński">Jest to krótka propozycja zmiany uchwały, zmian w regulaminie Sejmu, istotna. Być może wrócą takie sytuacje, że trzeba będzie zwoływać posiedzenia z możliwością stosowania środków elektronicznych umożliwiających porozumiewanie się na odległość, więc być może to będzie takie przyszłościowe rozwiązanie, które oby nie było stosowane, ale jeżeli będzie trzeba, to będzie można po nie sięgnąć.</u>
          <u xml:id="u-369.9" who="#JarosławZieliński">Chcę jeszcze powiedzieć, że projekt uchwały został przyjęty przez komisję jednogłośnie, przy 15 głosach za, nikt się nie wstrzymał spośród członków komisji, nikt nie był przeciw. W związku z tym można śmiało powiedzieć, że komisja w pełnym składzie wnosi o przyjęcie tych zmian w regulaminie Sejmu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-369.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-370">
          <u xml:id="u-370.0" who="#MałgorzataGosiewska">Uprzejmie dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-370.1" who="#MałgorzataGosiewska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-370.2" who="#MałgorzataGosiewska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-370.3" who="#MałgorzataGosiewska">W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość głos zabierze pan poseł Kazimierz Smoliński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-371">
          <u xml:id="u-371.0" who="#KazimierzSmoliński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-371.1" who="#KazimierzSmoliński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam przyjemność przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość wobec poselskiego projektu uchwały w sprawie zmiany regulaminu Sejmu, druk nr 903, sprawozdanie komisji — druk nr 1215.</u>
          <u xml:id="u-371.2" who="#KazimierzSmoliński">Pan przewodniczący Zieliński bardzo szczegółowo omówił prace w komisji, które de facto uzasadniają tę zmianę, i mimo że zaproponowane w efekcie zmiany trochę odbiegają od pierwotnej propozycji posłów z klubu Lewicy, to jednak realizują one ten cel, o który wystąpili, dlatego też projekt zyskał poparcie komisji w całości. Z tych propozycji nie wprowadzono rozwiązań związanych ze sprawami porządkowymi, które miały być, że tak powiem, przypisane pani marszałek, ale po prostu ustalono w trakcie debaty, że tak powiem, legislacyjnej, że dotychczasowe rozwiązania zawarte w art. 10 w zupełności wystarczają, aby pani marszałek takie przepisy porządkowe mogła realizować czy uchwalać. Natomiast nadal, jeżeli będzie taka konieczność, ten przepis po zmianie może być wykorzystywany i wówczas pani marszałek nie będzie musiała zwoływać posiedzeń komisji, będą one zwoływane przez przewodniczących, a pani marszałek w uzasadnionych przypadkach będzie mogła ewentualnie nie wyrazić zgody na to, aby posiedzenie komisji się odbyło.</u>
          <u xml:id="u-371.3" who="#KazimierzSmoliński">Jednocześnie, pani marszałek, chciałbym zgłosić w imieniu klubu jedną poprawkę. To jest poprawka związana z tym, tu znowuż legislacyjnie wyszło, że przy opiniowaniu kandydatów na przedstawicieli Rzeczypospolitej Polskiej w innych państwach niż państwa Unii Europejskiej regulamin nie określa, która z komisji ma opiniować te kandydatury. W Komisji do Spraw Unii Europejskiej są stanowiska ambasadorskie związane z Unią Europejską, natomiast wszystkie pozostałe w zasadzie zwyczajowo realizowała Komisja Spraw Zagranicznych. Poprawka jest półzdaniowa, żeby to było w ramach Komisji Spraw Zagranicznych. Jest prośba, aby nad tą sprawą również, że tak powiem, procedować bez skierowania do komisji, tylko przystąpić do trzeciego czytania w trakcie posiedzenia Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-371.4" who="#KazimierzSmoliński">Jednocześnie też informuję, że klub Prawo i Sprawiedliwość popiera te zmiany i będzie głosował za nimi. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-371.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-372">
          <u xml:id="u-372.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-372.1" who="#MałgorzataGosiewska">Stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska przedstawi Wysokiej Izbie pani poseł Iwona Śledzińska-Katarasińska.</u>
          <u xml:id="u-372.2" who="#MałgorzataGosiewska">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-373">
          <u xml:id="u-373.0" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-373.1" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Od 6 lat mam olbrzymi problem z tłumaczeniem wyborcom, otoczeniu, ba, nawet rodzinie, co takiego dzieje się w Sejmie i jak my możemy w takich warunkach pracować. Otóż od 6 lat mówię, że coraz mniej możemy w takich warunkach pracować, że Sejm jest w zasiekach, że Sejm jest otoczony bramkami, że jak trzeba, to Sejm jest otoczony oddziałami policji, że guzik na pulpicie pani marszałek służy głównie do przerywania w pół zdania głosów opozycji, że nie ma debaty, że w bardzo poważnych kwestiach są, nie wiem, 3-, 5-minutowe wystąpienia klubowe …</u>
          <u xml:id="u-373.2" who="#komentarz">(Poseł Kazimierz Smoliński: Zawsze były takie.)</u>
          <u xml:id="u-373.3" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">…że zdarza się, że przyjdzie projekt ustawy w nocy, a następnej nocy jest przegłosowany, że to wszystko jest zaprzeczeniem parlamentaryzmu i demokracji parlamentarnej. O tym od 6 lat mówię. Z przerażeniem stwierdzam, że — mówię to oczywiście z pozycji posłów opozycji, z takiej pozycji — że jesteśmy tu traktowani jak salami: plasterek po plasterku, plasterek po plasterku. Tak się stało, że wyjątki stają się regułą. Tak się stało, że jakieś zdarzenia, pozornie drobne incydenty stają się normą. Ten regulamin jest momentami jak z gumy, a momentami jest jak stalowe obręcze. To zależy od tego, w jakiej sytuacji i do kogo jest stosowany.</u>
          <u xml:id="u-373.4" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Nawet w ostatnim roku przechodzi mi przez głowę taka obrazoburcza myśl, że do tego wszystkiego pandemia to dla rządzących pod wieloma względami było nawet dobre rozwiązanie, bo za nią można ukryć bardzo dużo rzeczy. Rzeczywiście w czasie pandemii wprowadziliśmy nowe regulacje dotyczące pracy Sejmu, częściowo zupełnie zrozumiałe, bo i rygory sanitarne, i dbałość o zdrowie i życie, wszystko to było dobrze zrobione. Ale także przy okazji, tak jakoś drobniusieńko następowało dalsze ubezwłasnowolnienie posłów i wolności naszego mandatu.</u>
          <u xml:id="u-373.5" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Ten pomysł, że komisje i podkomisje zwołuje marszałek Sejmu, pozbawiając sprawczości przewodniczących komisji, prezydiów tych komisji — to było właśnie takie nie wiadomo dlaczego, właściwie nie wiadomo dlaczego. Doprowadziło to do zahamowania pracy Sejmu, spiętrzyły się wnioski o posiedzenia komisji. Nie byliśmy w stanie w ogóle jakoś tego ogarnąć. Dlatego też kiedy pojawił się projekt klubu Lewicy z druku nr 903, przyjęliśmy go z ogromną, że tak powiem, nadzieją, że rzeczywiście jest przywrócenie tego. Przewodniczący komisji… Odbieramy te ekstraordynaryjne uprawnienia marszałkowi. Tylko że chcę powiedzieć, że w trakcie prac komisji, wbrew temu, co mówili tu obaj panowie przewodniczący, jednak ten zamysł projektodawców został wypaczony. Bo oczywiście zwołuje posiedzenia przewodniczący, ale informuje marszałka, a ten może nie wyrazić zgody. Co gorsza, ofiarą tego zapisu, który jest w tej chwili w sprawozdaniu, będą padały głównie posiedzenia zwoływane w trybie art. 152, czyli te, do których prawo mają posłowie opozycji. A wiemy, że jest stan epidemii, on ciągle trwa i do tej nadzwyczajnej sytuacji możemy w każdej sytuacji wrócić.</u>
          <u xml:id="u-373.6" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Z przykrością stwierdzam, że choć zachowanie przedstawicieli wnioskodawców na posiedzeniu komisji sprawiło, że nie protestowaliśmy, to w tej chwili mój klub, Koalicja Obywatelska, będzie miał ogromne problemy, żeby przyjąć tę propozycję z druku nr 1215 bez zastrzeżeń i z aplauzem. To jest w dalszym ciągu utrzymanie wszechmocy marszałka Sejmu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-373.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-374">
          <u xml:id="u-374.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-374.1" who="#MałgorzataGosiewska">Ten zły marszałek przedłużył pani czas o pół minuty.</u>
          <u xml:id="u-374.2" who="#MałgorzataGosiewska">Stanowisko klubu Lewica przedstawi Wysokiej Izbie pan poseł Wiesław Szczepański.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-375">
          <u xml:id="u-375.0" who="#WiesławSzczepański">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! W marcu ub.r. Sejm dokonał nowelizacji regulaminu, jednocześnie wprowadzając zapisy, które mają obowiązywać w okresie stanu wyjątkowego, pandemii. W tych zapisach ograniczone zostały kwestie zwoływania posiedzeń m.in. komisji. Dla mnie jest to rzecz niezrozumiała, dlatego że oczywiście w tym momencie pani marszałek stała się przewodniczącą 27 komisji. Nawet w drobnych kwestiach dotyczących poprawek zgłoszonych w drugim czytaniu trzeba było występować z pismem do pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-375.1" who="#WiesławSzczepański">Dlatego mój klub złożył w grudniu projekt nowelizacji regulaminu Sejmu, który ukazał się na stronach sejmowych dokładnie 11 stycznia, przywracający zapisy dotyczące normalności. Przede wszystkim chcieliśmy dokonać zmian w regulaminie zmierzających do tego, aby ponownie przewodniczący komisji zwoływał posiedzenia komisji, a nie pani marszałek. Zgodnie z naszymi regulacjami można byłoby jednocześnie w przypadku trybu określonego w art. 152 dokonywać podpisów i składania wniosków w formie elektronicznej. Jak wiemy, dzisiaj posłowie, którzy byli nieobecni, mogli podpisywać się na liście i podpisy te w trybie z art. 152 mogły być sumowane. Jednocześnie wprowadziliśmy w regulaminie zapis stanowiący, że pani marszałek powinna określić warunki, w jakich odbywałyby się posiedzenia komisji.</u>
          <u xml:id="u-375.2" who="#WiesławSzczepański">Oczywiście bardzo dziękuję panu przewodniczącemu za to, że pozostał zapis dla nas najważniejszy — jako że kiedy dyskutowaliśmy na posiedzeniu komisji o dokonywanych zmianach, znaczna część zapisów została jednak usunięta — który stanowi, że posiedzenia komisji i podkomisji zwołuje przewodniczący komisji. Oczywiście dodano do tego zapisu — pani poseł też wnioskowała — to, iż pani marszałek może nie wyrazić zgody. Natomiast ja to śledzę i cofam się do — tak to nazwę — normalnego regulaminu i do treści art. 152 ust. 4 regulaminu, dzisiaj obowiązującego, na co zgodziliśmy się wcześniej, stanowiącego, że o terminie i porządku dziennym posiedzenia komisji może decydować również marszałek Sejmu, który może nie wyrazić zgody na zwołanie posiedzenia komisji.</u>
          <u xml:id="u-375.3" who="#komentarz">(Poseł Iwona Śledzińska-Katarasińska: A ust. 2?)</u>
          <u xml:id="u-375.4" who="#WiesławSzczepański">A zatem dzisiaj tak jest zapisane.</u>
          <u xml:id="u-375.5" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-375.6" who="#WiesławSzczepański">Proszę?</u>
          <u xml:id="u-375.7" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-375.8" who="#WiesławSzczepański">Zgodnie z dzisiejszym regulaminem, gdyby nie było sytuacji pandemii, pani marszałek może nie wyrazić zgody na zwołanie posiedzenia komisji. A zatem nasuwa się pytanie zasadnicze. Zapis, który jest tutaj, obowiązuje tylko w okresie pandemii. Jeżeli nie będzie pandemii, będzie obowiązywał art. 152 ust. 4. Oczywiście mamy nadzieję, że pani marszałek nie będzie wykorzystywała tego zapisu i nie będzie przypadków niezwoływania posiedzeń komisji, bo wiemy, że w okresie pandemii były jednak przypadki, tak jak pani powiedziała, z art. 152. Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych kilkakrotnie nie otrzymała zgody na zwołanie posiedzenia komisji. A więc liczymy na to, że dzisiaj, kiedy następuje normalizacja — bardzo dziękuję pani marszałek, jako że po rozmowie ze mną, jak państwo wiecie, pani marszałek 16 czerwca wystosowała pismo do wszystkich komisji i od tej chwili zwołujemy posiedzenia komisji w normalnym trybie, a nie w trybie zdalnego posiedzenia — przyjęte zapisy również nie będą przez panią marszałek wykorzystywane i nie będzie sytuacji blokowania posiedzeń komisji.</u>
          <u xml:id="u-375.9" who="#WiesławSzczepański">Mój klub zdaje sobie sprawę, że jest to połowiczne rozwiązanie, bo oczywiście ten zapis jest i w związku z tym pani marszałek może wykorzystywać swoją moc sprawczą i nie wyrażać zgody na posiedzenia komisji, ale myślimy, że to nie będzie miało miejsca, a zatem zagłosujemy za przyjęciem tego regulaminu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-375.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-376">
          <u xml:id="u-376.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-376.1" who="#MałgorzataGosiewska">Stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska przedstawi Wysokiej Izbie pan poseł Jan Łopata.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-377">
          <u xml:id="u-377.0" who="#JanŁopata">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-377.1" who="#JanŁopata">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska mam zaszczyt przedstawić nasze stanowisko wobec sprawozdania Komisji Regulaminowej, Spraw Poselskich i Immunitetowych o poselskim projekcie uchwały w sprawie zmiany regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-377.2" who="#JanŁopata">Wysoki Sejmie! Przedmiotem regulacji jest de facto próba — trzeba podkreślić słowo: próba — przywrócenia zapisów Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej sprzed okresu pandemii. Trzeba uznać, że sytuacja rzeczywiście była dość kuriozalna. W wyniku covidowych zmian regulaminowych marszałek Sejmu stała się, tak to nazwę, szefową czy przewodniczącą 27 komisji sejmowych. Może przy dużym nasileniu zakażeń było to wskazane, ale zdajemy sobie sprawę, że to nie mogło trwać dłużej ani ze względów organizacyjnych, ani ze względów związanych z autonomicznością.</u>
          <u xml:id="u-377.3" who="#JanŁopata">Jak podają wnioskodawcy, projekt zmian związanych niejako z powrotem do stanu poprzedniego, został złożony w styczniu…</u>
          <u xml:id="u-377.4" who="#komentarz">(Poseł Iwona Śledzińska-Katarasińska: W styczniu, właśnie.)</u>
          <u xml:id="u-377.5" who="#JanŁopata">…ale rozpatrujemy go dopiero pod koniec czerwca. Rozpatrujemy tę próbę wprowadzenia zmian w regulaminie w dniu dzisiejszym, kiedy od kilkunastu dni odbywają się już posiedzenia komisji — i bardzo dobrze — zwoływane na zaproszenie przewodniczących tych komisji. To jest stan oczekiwany, ponieważ taki stan, kiedy ograniczamy w jakikolwiek sposób administracyjny swobodę pracy parlamentarzystów, posłów, nie jest przejawem pełnej demokracji. Oczywiście reprezentuję klub o racjonalnym podejściu do życia i o dużej dozie zaufania. Jesteśmy przekonani, że pełna swoboda zwoływania posiedzeń komisji przez jej przewodniczącego, jak również określone wielkościowo gremium składu komisji jest tym stanem prawnym, jakiego powinniśmy oczekiwać i do jakiego trzeba dążyć.</u>
          <u xml:id="u-377.6" who="#JanŁopata">Wysoki Sejmie! Zaproponowane zmiany nie wypełniają stanu, o którym przed chwilą powiedziałem, ale zmierzają w pożądanym kierunku, dlatego też w imieniu swojego klubu deklaruję, że zaproponowane zmiany regulaminu Sejmu poprzemy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-378">
          <u xml:id="u-378.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-378.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Artur Dziambor, koło Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-378.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-379">
          <u xml:id="u-379.0" who="#ArturDziambor">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Za każdym razem, gdy coś jest mieszane przy regulaminie Sejmu, to się zastanawiam, jakie jeszcze ułatwienia wymyślą sobie posłowie, żeby nie przychodzić do pracy. Pamiętam, jak była dyskusja na temat tego, czy Sejm ma się odbywać zdalnie, czy ma się odbywać na żywo, i to ja głośno wtedy mówiłem o tym, jak to posłowie niekoniecznie muszą dążyć do tego, żeby nie pojawiać się na posiedzeniach.</u>
          <u xml:id="u-379.1" who="#ArturDziambor">Jeżeli chodzi o zmianę mówiącą o tym, że to przewodniczący komisji powinien zwoływać komisje, to jest ona dosyć oczywista, techniczna i taka, którą oczywiście można poprzeć. Natomiast dążenie do tego, żebyśmy finalnie wylądowali w sytuacji, w której przy okazji komisje mogą odbywać się online, to jest dążenie do stanu, w którym byliśmy przez ostatni rok, stanu patologicznego, w którym bardzo często na posiedzeniach komisji pojawiały się np. trzy osoby z 40.</u>
          <u xml:id="u-379.2" who="#ArturDziambor">Szanowni Państwo! Osobiście muszę stwierdzić, że zdecydowanie doceniam to, co mamy teraz, gdy wracamy do pozornej normalności. Pozornej dlatego, że jeszcze siedzimy na tej sali w maseczkach i wchodząc na mównicę, również założyłem maseczkę, żeby nie było bezsensownej, zbędnej dyskusji o tym, czy ta maseczka ma sens, czy nie. Natomiast cieszę się, że parlament jest parlamentem, że wczoraj spotkaliśmy się tutaj w liczbie prawie 460 posłów, gdy głosowaliśmy, mimo że było to po północy, ponieważ był obowiązek pojawienia się tutaj. Cieszę się, że na posiedzeniu komisji edukacji, w której jestem, wreszcie zobaczyłem pełną salę, a nie trzech czy pięciu posłów, którzy przychodzili.</u>
          <u xml:id="u-379.3" who="#ArturDziambor">Jestem w stanie zrozumieć to, że są sytuacje wyjątkowe, które sprawiają, że poseł osobiście nie może wziąć udziału w posiedzeniu Sejmu o czy w posiedzeniu komisji. Te wyjątkowe sytuacje jesteśmy w stanie wyliczyć na palcach jednej ręki. Sytuacją wyjątkową dla mnie osobiście była sytuacja, gdy leżałem w szpitalu, chorując właśnie na COVID. Brałem wtedy udział w posiedzeniu online, przez tablet. Ale chwilę po wyjściu ze szpitala, tydzień po wyjściu ze szpitala, brałem już udział w posiedzeniu Sejmu, przy tych obostrzeniach, które były. Siedziałem tam, w moim fotelu, tam gdzie jest przydzielone mi miejsce, i byłem też obecny, kiedy tylko mogłem, na posiedzeniach komisji.</u>
          <u xml:id="u-379.4" who="#ArturDziambor">Szanowni Państwo! Wyobrażam sobie, że pobyt w szpitalu jest okolicznością łagodzącą, tak jak pobyt posła za granicą, gdy jest w delegacji międzynarodowej, gdy reprezentuje polski parlament. Wtedy jestem w stanie zrozumieć, że taki poseł może uczestniczyć w zajęciach…</u>
          <u xml:id="u-379.5" who="#ArturDziambor">Przepraszam, nauczyciel.</u>
          <u xml:id="u-379.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-379.7" who="#ArturDziambor">Może uczestniczyć w posiedzeniu Sejmu czy komisji edukacji online, wtedy jestem w stanie to zrozumieć, ale nie wtedy, gdy jest na wakacjach. Uczestniczenie posła w jakichkolwiek obowiązkach, gdy reprezentuje parlament, a nie samego siebie, bo został wysłany przez jakąś wyższą instancję, jestem w stanie zrozumieć. Natomiast wszelkie kroki dążące do tego, że będziemy się rzadziej spotykać parlamencie, będziemy się rzadziej widywać, będziemy mogli kombinować, co tu zrobić, żeby tu nie przyjechać, są moim zdaniem krokami negatywnymi, są złymi krokami. Należy je wyeliminować, ponieważ zawsze powinniśmy się spotykać na tej sali, powinniśmy robić wszystko, żeby nasza obowiązkowość jako parlamentarzystów była większa. Nie ma żadnego powodu, absolutnie żadnego powodu, żeby uważać, że nie trzeba przyjeżdżać na posiedzenia, ponieważ po to one są.</u>
          <u xml:id="u-379.8" who="#ArturDziambor">Przewodniczący komisji są od tego, żeby dobrze zarządzać kalendarzem, żeby nie doprowadzać do sytuacji, że w środku tygodnia przyjeżdżamy tutaj na 15 minut, bo czasami są takie posiedzenia komisji, gdy spotykamy się dosłownie na 15–20 minut. Wiadomo że warszawiakowi łatwiej będzie przyjechać na te 15 minut niż komuś z Zielonej Góry, Tarnowa czy z Gdyni, więc przewodniczący komisji powinni być przytomni, jeśli chodzi o te sprawy.</u>
          <u xml:id="u-379.9" who="#ArturDziambor">Natomiast nie powinniśmy nigdy dążyć do tego, żeby ustawowo zapisać, że przewodniczący komisji może zwołać sobie komisję, kiedy chce, online, ponieważ finalnie doprowadzi to do sytuacji, w której komisje fizycznie przestaną się spotykać. Ja bym bardzo nie chciał, żebyśmy sobie na to kiedykolwiek pozwolili.</u>
          <u xml:id="u-379.10" who="#ArturDziambor">Tak że taki mam apelu do wnioskodawców i do większości parlamentarnej, która poprze ten projekt, żebyśmy traktowali tę Izbę poważnie. Nie traktowaliśmy jej poważnie przez ostatni rok, udając, że są różne ku temu powody — szanowni państwo: udając. Nie robiliśmy tego z rzeczywistych powodów, tylko z powodów, które sobie wydumaliśmy. My byliśmy tutaj obecni, życzę państwu 100-procentowej obecności na posiedzeniach parlamentu oraz waszych komisji.</u>
          <u xml:id="u-379.11" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: I wzajemnie.)</u>
          <u xml:id="u-379.12" who="#ArturDziambor">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-380">
          <u xml:id="u-380.0" who="#MałgorzataGosiewska">Panie pośle, ja jednak muszę się do tego odnieść. Szanowni państwo, COVID nie tylko wiąże się z możliwością ostrego przebiegu choroby, ale również z rozmaitymi komplikacjami po COVID.</u>
          <u xml:id="u-380.1" who="#komentarz">(Poseł Artur Dziambor: Oczywiście.)</u>
          <u xml:id="u-380.2" who="#MałgorzataGosiewska">Tak się składa, że w moich kompetencjach jest również rozpatrywanie usprawiedliwień z nieobecności na posiedzeniach Sejmu czy komisji i codziennie widzę, ilu parlamentarzystów jest w trakcie choroby, jest na rehabilitacji, bo ciężko przechodzili chorobę, na powtórnych operacjach, np. po-COVID-owych. Więc bardzo proszę, panie pośle, nie lekceważyć tej choroby i tym bardziej nie robić tego jeszcze z mównicy, mówiąc do Polaków.</u>
          <u xml:id="u-380.3" who="#komentarz">(Poseł Artur Dziambor: Pani marszałek, pani marszałek…)</u>
          <u xml:id="u-380.4" who="#MałgorzataGosiewska">Nie, panie pośle, pan już skończył.</u>
          <u xml:id="u-380.5" who="#MałgorzataGosiewska">Nie, przepraszam bardzo.</u>
          <u xml:id="u-380.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-380.7" who="#komentarz">(Poseł Artur Dziambor: To, co pani powiedziała, wynika z niezrozumienia moich słów. Pani marszałek, ja powiedziałem to samo, co pani marszałek, ja o chorobie powiedziałem.)</u>
          <u xml:id="u-380.8" who="#MałgorzataGosiewska">Panie pośle, wszyscy słyszeliśmy. Nie do końca tak.</u>
          <u xml:id="u-380.9" who="#komentarz">(Poseł Artur Dziambor: Ja chorowałem na tę chorobę i leżałem w szpitalu.)</u>
          <u xml:id="u-380.10" who="#MałgorzataGosiewska">Tak, ale pan wyszedł ze szpitala i pan normalnie funkcjonuje. Natomiast wielu parlamentarzystów, wielu Polaków bardzo ciężko przechodzi sam COVID…</u>
          <u xml:id="u-380.11" who="#komentarz">(Poseł Artur Dziambor: Nie zrozumiała pani moich słów. Ja o chorobie powiedziałem.)</u>
          <u xml:id="u-380.12" who="#MałgorzataGosiewska">Dobrze, szanowni państwo, przechodzimy już do pytań.</u>
          <u xml:id="u-380.13" who="#MałgorzataGosiewska">Zamykam listę osób chcących zadać pytanie.</u>
          <u xml:id="u-380.14" who="#MałgorzataGosiewska">Wyznaczam czas: 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-380.15" who="#MałgorzataGosiewska">Pierwsze pytanie zada pan poseł Tadeusz Tomaszewski, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-380.16" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-381">
          <u xml:id="u-381.0" who="#TadeuszTomaszewski">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Moje pytanie kieruję do sprawozdawcy tego projektu. Mianowicie pisaliśmy teraz, że posiedzenia zarówno podkomisji, jak i komisji w trakcie pandemii, stanu wyjątkowego itd. zwołuje przewodniczący, ale za zgodą marszałka Sejmu. Czy marszałek Sejmu musi wyrazić zgodę? Mamy też taki zapis w art. 152 ust. 4 normalnie funkcjonującego regulaminu, że o terminie i porządku dziennym posiedzenia komisji przewodniczący zawiadamia marszałka Sejmu, który może nie wyrazić zgody na odbycie posiedzenia komisji. Czy w związku z powyższym to jest tylko proste przeniesienie tego zapisu, kiedy komisje funkcjonują w normalnych warunkach, czy to jest jakiś mimo wszystko ekstra zapis, który będzie powodował, iż marszałek Sejmu będzie mógł korzystać z tego weta związanego ze zwołaniem posiedzenia komisji lub podkomisji? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-382">
          <u xml:id="u-382.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-382.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Dobromir Sośnierz, koło Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-382.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-383">
          <u xml:id="u-383.0" who="#DobromirSośnierz">Przyszedł ten smutny moment, kiedy muszę nie zgodzić się z moim kolegą klubowym, kołowym Arturem Dziamborem. Ja, wręcz przeciwnie, postulowałbym rozważenie tego, żeby pozostawić posiedzenia zdalne jako opcjonalne na stałe. Nie widzę żadnej korzyści z tego, że na siłę przyjeżdżają na wszystkie posiedzenia osoby, które nie są zainteresowane. Mieliśmy wczoraj tego dowody np. na posiedzeniu Komisji Infrastruktury, kiedy posłowie, którzy po prostu nie są zainteresowani tematem, przyjeżdżają i rozmawiają i tylko tak naprawdę przeszkadzają w tym, żeby w skupieniu wziąć udział w posiedzeniu. Ja zawsze jestem na posiedzeniu plenarnym tutaj, nie wymiguję się, ale nie widzę żadnej korzyści z tego, że skoro już mamy do tego stworzony system, to będziemy z niego trwale rezygnować. Bo sytuacje są różne — i zdrowotne, i nie tylko — i uważam, że należy bardzo poważnie zastanowić się nad tym, w jaki sposób te zdalne posiedzenia wziąć pod uwagę na stałe w naszym regulaminie, a nie likwidować ich tylko dlatego, że skończyła się choroba. I przy okazji zwracam uwagę, żebyśmy w końcu…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-384">
          <u xml:id="u-384.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-385">
          <u xml:id="u-385.0" who="#DobromirSośnierz">…przestali się wygłupiać z tymi maseczkami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-386">
          <u xml:id="u-386.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-386.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Grzegorz Rusiecki, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-386.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-387">
          <u xml:id="u-387.0" who="#GrzegorzRusiecki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dyskusja nad regulaminem Sejmu rzeczywiście skłania do głębszej refleksji na temat prac Sejmu. Wydaje się, że przewodniczący komisji powinien po prostu móc zwołać posiedzenie komisji bez błogosławieństwa czy akceptacji pani marszałek. I chciałem o to zapytać: Czy rzeczywiście, jeśli przyjmiemy ten regulamin, będzie tak, że przewodniczący będzie mógł zwołać posiedzenie komisji, nawet jeżeli będzie sprzeciw ze strony pani marszałek?</u>
          <u xml:id="u-387.1" who="#GrzegorzRusiecki">Natomiast chciałbym przy tej okazji zwrócić się do pani wicemarszałek i poprosić o to, żebyśmy rzeczywiście spróbowali tę naszą pracę ustabilizować. Mamy już harmonogram posiedzeń Sejmu, nic nie stoi na przeszkodzie, żebyśmy tak samo mieli dostępny harmonogram posiedzeń komisji. Wiadomo, że są sytuacje nagłe, kiedy trzeba zwołać posiedzenie komisji, ale to są sytuacje wyjątkowe. Apeluję też o to, żebyśmy może zastanowili się, czy ta praca Sejmu, np. wczoraj od godz. 8.30 pierwsze posiedzenie komisji i posiedzenie kończące się o pierwszej w nocy… Przecież to jest tryb, pani marszałek, w którym absolutnie pracować się nie da. Bardzo proszę o zastanowienie się. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-388">
          <u xml:id="u-388.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-388.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Jagna Marczułajtis-Walczak, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-388.2" who="#MałgorzataGosiewska">Pytanie, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-389">
          <u xml:id="u-389.0" who="#JagnaMarczułajtisWalczak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-389.1" who="#JagnaMarczułajtisWalczak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Czym się różni komisja od podkomisji? Właściwie to niczym. A może właśnie podkomisja czasami jest ważniejsza niż komisja, bo porusza tematy ważniejsze czy tak dogłębniej porusza tematy i problemy obywateli, które są dla nich niezmiernie ważne. Jest powołana do tego, żeby właśnie skupić się konkretnie na danym temacie. Ale nie, komisje się zwołują za pośrednictwem… za przyzwoleniem pani marszałek, natomiast podkomisje od roku praktycznie w ogóle się nie spotykają. Podkomisja do spraw osób z niepełnosprawnościami zebrała się tylko raz w marcu, żeby wybrać przewodniczącego, i od tego czasu nie zebrała się ani razu. Po prostu posiedzenia komisji i podkomisji zwołuje nadal przewodniczący za zgodą marszałka Sejmu. Ja mam pytanie: Czy to jest za zgodą marszałka Sejmu czy może za zgodą posła Kaczyńskiego? Może po prostu pozwalacie na te tematy, które wam odpowiadają…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-390">
          <u xml:id="u-390.0" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-391">
          <u xml:id="u-391.0" who="#JagnaMarczułajtisWalczak">…to zwołujecie posiedzenie komisji, a na te, które są dla was niewygodne, po prostu nie zezwalacie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-392">
          <u xml:id="u-392.0" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł, dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-392.1" who="#MałgorzataGosiewska">Ja nie wiem, dlaczego tyle nieprawdy się pojawia na tej mównicy, zwłaszcza w sytuacji, kiedy już normalnie…</u>
          <u xml:id="u-392.2" who="#komentarz">(Poseł Jagna Marczułajtis-Walczak: Taka prawda.)</u>
          <u xml:id="u-392.3" who="#MałgorzataGosiewska">…przewodniczący komisji mogą zwoływać posiedzenia komisji.</u>
          <u xml:id="u-392.4" who="#komentarz">(Poseł Jagna Marczułajtis-Walczak: To dlaczego nie zwołują?)</u>
          <u xml:id="u-392.5" who="#MałgorzataGosiewska">Przecież państwo doskonale o tym wiecie, że pracujemy już na normalnych zasadach.</u>
          <u xml:id="u-392.6" who="#MałgorzataGosiewska">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-392.7" who="#MałgorzataGosiewska">Na pytania zadane przez panie i panów posłów odpowie sprawozdawca komisji pan poseł Jarosław Zieliński.</u>
          <u xml:id="u-392.8" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-393">
          <u xml:id="u-393.0" who="#JarosławZieliński">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Pytanie tak naprawdę było jedno, ale pozwolę sobie odnieść się do innych wypowiedzi, bo one wprowadzały dosyć niepokojące wątki, niepotrzebne zresztą. Było pytanie o to, czy rzeczywiście marszałek… czy zwoływanie posiedzenia komisji, podkomisji z możliwością zastosowania środków komunikacji elektronicznej umożliwiających porozumiewanie się na odległość odbywać się będzie za zgodą marszałka Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-393.1" who="#JarosławZieliński">Panie pośle — pan poseł Tomaszewski o to pytał — zapis jest jasny i takich wątpliwości nie powinien stwarzać, bo właśnie ten ust. 2, któremu nadajemy nowy kształt, mówi bardzo wyraźnie, że przewodniczący komisji zwołuje posiedzenie komisji i podkomisji, tylko zawiadamia marszałka Sejmu, który może nie wyrazić zgody na odbycie posiedzenia, czyli jak marszałek Sejmu nie reaguje, to posiedzenie się odbywa. To nie jest tak, że na każde posiedzenie musi marszałek Sejmu wyrazić zgodę. Przewodniczący komisji postępuje według tego zapisu, jest to jego uprawnienie. Jeżeli z jakichś ważnych powodów marszałek Sejmu uzna, że posiedzenie nie powinno się odbyć, no to zareaguje, ale sądzę, że to będą sytuacje wyjątkowe, jeśli w ogóle będą. Tak że bym tego niepokoju nie podzielał. Trzeba dokładnie czytać brzmienie tego, co wprowadzamy w zmianie. To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-393.2" who="#JarosławZieliński">Po drugie, wyrażam duże zdziwienie wystąpieniami pani poseł Śledzińskiej-Katarasińskiej i pana posła Dziambora. Pani poseł Śledzińska-Katarasińska powiedziała, że teraz się zastanawia nad tym, czy jej klub ma poprzeć te zmiany, podczas gdy na posiedzeniu komisji w czasie dyskusji i potem podczas głosowania to poparcie dla projektu zostało wyrażone przez wszystkich. 15 głosów, przypomnę, w głosowaniu za, nikt się nie wstrzymał, nikt nie był przeciw. Od tego czasu, czyli od 28 maja, kiedy komisja przeprowadziła pierwsze czytanie, nic się nie zmieniło. To, co zostało wyrażone w druku nr 1215, jest tym samym, co było wtedy. I dzisiaj mamy ten sam kształt projektu uchwały Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-393.3" who="#JarosławZieliński">Wątki polityczne, które podejmowała pani poseł, są trudne do komentowania, bo wiadomo, że to jest próba wykorzystania sytuacji, żeby sformułować jakieś swoje zaczepki, zupełnie niepotrzebnie, bo my przecież nie o tym rozmawiamy, nie o tych sprawach, które przywoływała pani poseł. Zresztą w ogóle przywoływała je w sposób bezzasadny w znacznej mierze. Jeżeli są jakieś propozycje ze strony klubu Koalicji Obywatelskiej, to przecież można złożyć projekt, tak jak zrobiła to Lewica, projekt zmian w regulaminie Sejmu. On będzie poddany procedurze, która przyniesie takie czy inne rozstrzygnięcia w zależności od treści i jakości tych propozycji. Ale takiego projektu nie ma. Był jeden, to jest projekt posłów klubu Lewicy, i dzisiaj właśnie o nim rozmawiamy.</u>
          <u xml:id="u-393.4" who="#JarosławZieliński">Pan poseł Dziambor zdawał się z kolei mówić o czasie, który — mamy nadzieję — mamy za sobą raz na zawsze, tak jakby nie było pandemii koronawirusa. Panie pośle, proszę tego nie pomijać. Wszyscy chcielibyśmy pracować normalnie, tak jak pracowaliśmy przedtem, przed pandemią koronawirusa, a więc spotykać się na posiedzeniach Sejmu, w komisjach. Ale przyszła bardzo groźna epidemia, która objęła nie tylko Polskę, ale też przecież znaczną część świata, Europę, i nie mogliśmy spotykać się w 460 na tej sali, kiedy np. było ograniczenie do pięciu osób dla wszystkich innych. Jak pan to sobie wyobraża? Pani marszałek słusznie przywołała te zagrożenia. Wielu z nas, ja też, przeszło tę chorobę, koronawirusa, i wcale nie było wiadomo, czym to się zakończy. Gdybyśmy się spotykali, pewnie zarażalibyśmy jedni drugich, a przecież te rygory, zasady sanitarne były wprowadzone po to, żeby właśnie uniknąć rozszerzania się epidemii. A więc takie wymądrzanie się, jak właśnie dzisiaj słyszeliśmy z ust pana posła Dziambora, jest zupełnie niepotrzebne, bo to jest lekceważenie bardzo poważnego zagrożenia życia i zdrowia. Naprawdę tak nie wolno postępować. To jest niedobre, po prostu niedobre. I nie ma sensu wykorzystywać sytuacji, kiedy rozmawiamy o zmianie regulaminu Sejmu, mając nadzieję, że sytuacja się normalizuje i że epidemia już nie wróci, nie będzie jakiegoś większego zagrożenia i nie będą występowały kolejne jej fale. Ale pewności nie ma, więc tak kształtujemy nasze przepisy, żebyśmy byli przygotowani na różne okoliczności. I właśnie tak rozumiemy również tę zmianę. Chcemy powrotu do normalności. Wierzymy w to, że to będzie możliwe. Ale też róbmy wszyscy, co do nas należy, każdy z nas niech to robi, żeby powróciła ta normalność. Sporo należy też od nas. To nie jest tak, że tylko możemy spoglądać na innych i obiektywne zjawiska. Od nas też coś zależy. Bądźmy więc odpowiedzialni. A rozwiązania, które są zaproponowane, wydaje mi się, że na tym etapie są właściwe, dlatego wszyscy je poparliśmy w komisji i mam nadzieję, że poprze cały Sejm.</u>
          <u xml:id="u-393.5" who="#JarosławZieliński">Chciałbym jeszcze odnieść się do jednej wątpliwości, którą niepotrzebnie także zgłosiła pani poseł Iwona Śledzińska-Katarasińska. Dotyczy to zwoływania posiedzeń komisji w trybie art. 152 ust. 2 regulaminu Sejmu. Tu się nic nie zmienia. Art. 198j ust. 3 reguluje tę sprawę i ta zmiana nie wprowadza tutaj niczego nowego. Marszałek Sejmu zwołuje te posiedzenia i tak będzie nadal. Natomiast pamiętajmy o tym, że one nie mogły nie być zwołane, ponieważ inne zapisy regulaminu wskazują na to, w jakim terminie muszą się odbyć posiedzenia, które są zwoływane na wniosek grupy posłów. Tak że tu nie ma żadnego powodu do niepokoju.</u>
          <u xml:id="u-393.6" who="#JarosławZieliński">Dziękuję bardzo. To chyba wszystko, co chciałem powiedzieć, bo więcej pytań nie było.</u>
          <u xml:id="u-393.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-394">
          <u xml:id="u-394.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-394.1" who="#MałgorzataGosiewska">Zamykam dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-395">
          <u xml:id="u-395.0" who="#HannaGillPiątek">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dla 1/3 z nas, 142 posłów i posłanek zgromadzonych na tej sali, jest to pierwsza kadencja Sejmu. Do polityki przyszliśmy z różnych stron: jedni z długim stażem w partyjnych młodzieżówkach, inni — tak jak ja — po latach działań społecznych czy pracy w samorządach. Sejm dla wielu z nas był spełnieniem marzenia o tym, że będziemy mogli budować lepszą Polskę. Może to i idealistyczne, może i każdy z nas rozumiał to inaczej. Ale wszyscy przyszliśmy tu nie po to, żeby pięknie wyglądać przed kamerami, tylko do pracy, która jest podstawą służby publicznej.</u>
          <u xml:id="u-395.1" who="#HannaGillPiątek">Nasz pierwszy Sejm to gorzka lekcja. Od początku uczono nas na tej sali, że dyskusja nie ma sensu, nawet jeśli jest najbardziej merytoryczna. Nauczono nas, że demokracja to przemoc większości wobec mniejszości, nawet jeśli ta mniejszość zgłasza całkiem sensowne poprawki. Nauczyliście nas, nowe pokolenie parlamentarzystów, że to, co było kiedyś treścią budowania państwa — rzetelna debata — jest dzisiaj ściekiem wzajemnych oskarżeń i resentymentu.</u>
          <u xml:id="u-395.2" who="#HannaGillPiątek">Od swoich starszych stażem kolegów słyszymy nieraz, że kiedyś było inaczej. Że kiedyś pracowało się w Sejmie normalnie, w atmosferze szacunku, wymieniając argumenty. Że takim miejscem były właśnie sejmowe komisje, na których posiedzeniach wspólnie wypracowywało się najlepszy kształt prawa.</u>
          <u xml:id="u-395.3" who="#HannaGillPiątek">A potem przyszła pandemia i Sejm zmienił się w niemy kołowrotek do mielenia kolejnych druków. Jakość tych ustaw, a właściwie worków na ministerialne wrzutki, jeszcze długo będzie straszyć następne pokolenia. Ich autorzy dziś pewnie wstydzą się, że przynosili nam na nocne posiedzenia komisji sklejki, w których mieściły się obok siebie — z pewnością niecierpiące zwłoki — zmiany w obowiązku szkoleń o nasiennictwie, przepisy o stawianiu masztów i zwolnienie z obowiązku zamówień publicznych Instytutu Pileckiego. Kiedy nasi wyborcy błagali nas o pomoc, kiedy tracili pracę i upadały ich firmy, wy na posiedzenia komisji przynosiliście poprawki zwalniające z zakazu zarabiania na fuchach członków komisji do spraw zwalczania pedofilii.</u>
          <u xml:id="u-395.4" who="#HannaGillPiątek">Kiedy przegląda się numery „Kroniki Sejmowej” z tamtego okresu, widać puste sale sejmowe i pojedynczych posłów w maseczkach. Tymczasem ich strony powinny zapełniać zdjęcia przyklejonych do ekranów moich sejmowych kolegów, rozpaczliwie machających kartką z napisem: Proszę o głos!</u>
          <u xml:id="u-395.5" who="#HannaGillPiątek">Naomi Klein już wiele lat temu zauważyła, że klęski żywiołowe i kryzysy są świetną okazją do zabrania nam praw. Dokładną ilustracją tej tezy były zmiany wprowadzone w pandemii do regulaminu Sejmu, jeszcze bardziej wzmacniające władzę marszałka, ograniczające dyskusję, jeszcze mocniej redukujące swobodę prezydiów komisji, zabierające możliwość wprowadzania nowych punktów do ich obrad.</u>
          <u xml:id="u-395.6" who="#HannaGillPiątek">Pytanie: Co takiego mogło być wprowadzone pod obrady sejmowych komisji, skoro aż tak przykręcono im śrubę? Czego w COVID-zie tak bardzo bali się rządzący?</u>
          <u xml:id="u-395.7" who="#HannaGillPiątek">Proponowana uchwała w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej jest krokiem ku normalności, bo odwraca ten niekorzystny trend. Polska 2050 oczywiście popiera nawet najmniejsze przywrócenie demokratycznych zasad w pracy komisji sejmowych. Problem tkwi w tym, że po epidemii zostanie nam w parlamencie wiele złych nawyków, których będzie się pozbyć trudniej niż za pomocą prostej zmiany regulaminu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-396">
          <u xml:id="u-396.0" who="#MałgorzataGosiewska">W dyskusji zgłoszono wniosek o przystąpienie do trzeciego czytania projektu bez odsyłania do komisji, po doręczeniu zestawienia poprawek.</u>
          <u xml:id="u-396.1" who="#MałgorzataGosiewska">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-396.2" who="#MałgorzataGosiewska">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-396.3" who="#MałgorzataGosiewska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 22. porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (druk nr 1228).</u>
          <u xml:id="u-396.4" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę pana posła Zbigniewa Dolatę o przedstawienie uzasadnienia projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-397">
          <u xml:id="u-397.0" who="#ZbigniewDolata">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt zaprezentowania Wysokiej Izbie w imieniu wnioskodawców poselskiego projektu nowelizacji ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, zawartego w druku nr 1228.</u>
          <u xml:id="u-397.1" who="#ZbigniewDolata">Istotą zmiany jest doprecyzowanie zapisów zawartych w art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. Obecne brzmienie jest następujące: Zwalnia się od podatku od nieruchomości budynki, budowle i zajęte pod nie grunty na obszarze części lotniczych lotnisk użytku publicznego. Powszechna i logiczna interpretacja tego przepisu jest taka, że lotnisko jest budowlą i dlatego podlega zwolnieniu podatkowemu. Wynika to z definicji budowli z Prawa budowlanego. Budowlą jest obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, a także urządzenie budowlane związane z obiektem budowlanym, które zapewnia możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem. Warto w tym miejscu dodać, że zgodnie z art. 2 ust. 6 ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. — Prawo lotnicze częścią lotniczą lotniska jest obszar trwale przeznaczony do startów i lądowań statków powietrznych oraz do związanego z tym ruchu statków powietrznych wraz z urządzeniami służącymi do obsługi tego ruchu, do którego dostęp jest kontrolowany.</u>
          <u xml:id="u-397.2" who="#ZbigniewDolata">Jednak od pewnego czasu zaczynają się pojawiać inne interpretacje zapisów zawartych w art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Zmierzają one do uznania, iż zwolnieniu z podatku od nieruchomości podlegają tylko budynki i budowle oraz grunty zajęte jedynie pod te budynki i budowle na obszarze części lotniczych lotnisk użytku publicznego. Oznaczałoby to, że podatkiem objęte byłyby pozostałe grunty na obszarze części lotniczych lotnisk użytku publicznego. Powierzchnia tych gruntów jest znaczna, niejednokrotnie przekracza 100 ha, w związku z czym podatek od nieruchomości mógłby wynieść kilkaset tysięcy złotych, niekiedy nawet powyżej 1 mln zł. Byłoby to zabójcze, szczególnie dla aeroklubów. Myślę, że Wysokiej Izby nie trzeba przekonywać o tym, jak istotną rolę spełniają aerokluby: rolę szkoleniową, sportową, wychowawczą. Przecież bardzo wielu młodych ludzi garnie się do lotnictwa. Trafiają do lotnictwa właśnie za pośrednictwem aeroklubów. Aerokluby to jest też doskonała promocja Polski. Polscy piloci zdobyli ponad 180 medali mistrzostw świata i Europy. Sebastian Kawa czy Jerzy Makula to są nazwiska, które są znane w całym sportowym świecie. Można tylko ubolewać, że często są mało czy mniej znane w Polsce. To jest duża różnica w porównaniu chociażby z okresem II Rzeczypospolitej, kiedy cały naród fascynował się sukcesami Żwirki i Wigury, Bajana, Skarżyńskiego. W tej kwestii mamy jeszcze dużo do zrobienia, ale nie ulega wątpliwości, że ta działalność aeroklubów jest warta wsparcia, warta podkreślenia i niezwykle istotna dla naszego kraju.</u>
          <u xml:id="u-397.3" who="#ZbigniewDolata">Tymczasem niekorzystna dla świata lotniczego interpretacja przepisów jest możliwa dlatego, że zapis w art. 7 ust. 1 pkt 3 jest niejednoznaczny. Dlatego też proponujemy jego nowe brzmienie. Ten zapis będzie brzmiał według projektu w ten sposób: Zwalnia się od podatku od nieruchomości grunty, budynki i budowle na obszarze części lotniczych lotnisk użytku publicznego. Taka treść przepisu jest analogiczna do przepisów dotyczących kolei, stowarzyszeń czy muzeów i jest zgodna z intencją ustawodawcy, który przyznawał ułatwienia lotniskom publicznym jako spełniającym funkcje komunikacyjne dla całego społeczeństwa. Byłoby wysoce niewłaściwe opodatkowanie lotnisk przy jednoczesnym zwolnieniu z podatku od nieruchomości gruntów zajętych pod pasy drogowe dróg publicznych, co jest zapisane w art. 2 ust. 3 pkt 4 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, czy też linie kolejowe, co jest z kolei zapisane w art. 7 ust. 1 pkt 1 tejże ustawy.</u>
          <u xml:id="u-397.4" who="#ZbigniewDolata">Przyjęcie omawianej nowelizacji ustawy o podatkach i opłatach lokalnych będzie korzystne dla rozwoju lotnictwa w Polsce, przyniesie pozytywne skutki społeczne, gospodarcze i finansowe i przyczyni się do wzmocnienia zasady pewności prawa. Dlatego proszę Wysoką Izbę o przyjęcie projektu ustawy, który jest zawarty w druku nr 1228. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-397.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-398">
          <u xml:id="u-398.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-398.1" who="#MałgorzataGosiewska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-398.2" who="#MałgorzataGosiewska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-398.3" who="#MałgorzataGosiewska">Stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedstawi pan poseł Tomasz Ławniczak.</u>
          <u xml:id="u-398.4" who="#MałgorzataGosiewska">Zapraszam, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-399">
          <u xml:id="u-399.0" who="#TomaszŁawniczak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! 25 czerwca br. wpłynął do Sejmu poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Celem projektu jest jednoznaczne wskazanie, że zwolnieniu z podatku od nieruchomości podlegają wszystkie grunty, budynki i budowle na obszarze części lotniczych lotnisk użytku publicznego, w tym również te grunty, które nie są zajęte przez budynki i budowle znajdujące się na tym obszarze.</u>
          <u xml:id="u-399.1" who="#TomaszŁawniczak">Projekt ustawy dotyczy zmiany art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych. Art. 7 ust. 1 brzmi: Zwalnia się od podatku od nieruchomości, i tu pkt 3, budynki, budowle i zajęte pod nie grunty na obszarze części lotniczych lotnisk użytku publicznego. Dotychczasowe brzmienie tego przepisu jest niejednoznaczne i można je interpretować w ten sposób, że zwolnieniu z podatku od nieruchomości podlegają tylko budynki i budowle oraz grunty zajęte jedynie pod te budynki i budowle na obszarze części lotniczych lotnisk użytku publicznego. W związku z tym nie było jednoznacznie zapisane, czy pozostałe grunty części lotniczej lotnisk podlegają opodatkowaniu, czy też nie. Było to różnie interpretowane przez gminy, a niejednoznaczność sytuacji spowodowała powstanie orzecznictwa sądów administracyjnych właśnie w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-399.2" who="#TomaszŁawniczak">Nowy zapis mówi o tym, że poza budynkami i budowlami oraz zajętymi przez nie gruntami zwolnieniem z podatku od nieruchomości objęte byłyby pozostałe grunty na obszarze części lotniczych lotnisk użytku publicznego, które nie są zajęte przez budynki i budowle znajdujące się na tym obszarze. Takie rozwiązanie pojawia się ze względu na niejednoznaczność przepisu, bowiem już sam fakt wpisania do rejestru lotnisk cywilnych upoważnia do traktowania tego obiektu jako budowli. Nie ma znaczenia, czy grunt jest zabudowany, czy też nie jest, gdyż cała powierzchnia objęta granicą lotniska jest budowlą. Projektowana ustawa zmierza więc do tego, by przepisy ustawy jasno i jednoznacznie stanowiły, że zwolnieniu z podatku od nieruchomości podlegają wszystkie grunty i budynki oraz budowle na obszarze części lotnisk użytku publicznego, w tym również grunty, które nie są zajęte przez budynki i budowle znajdujące się na tym obszarze. Przepisy dotyczące lotnisk brzmiałyby więc w sposób analogiczny do np. przepisów odnoszących się do kolei.</u>
          <u xml:id="u-399.3" who="#TomaszŁawniczak">Zgodnie z projektowanym art. 2 ustawy proponuje się, aby przepisy przedmiotowego projektu weszły w życie z dniem 1 lipca 2021 r.</u>
          <u xml:id="u-399.4" who="#TomaszŁawniczak">Powiem tylko, że przedmiot projektu nie jest objęty prawem Unii Europejskiej, a jego zapisy nie powodują konieczności wydawania dodatkowych aktów wykonawczych.</u>
          <u xml:id="u-399.5" who="#TomaszŁawniczak">Szanowni Państwo! Dodam jeszcze, że była tutaj sprzeczność w zapisach pomiędzy z jednej strony ustawą o podatkach i opłatach lokalnych a z drugiej strony ustawą — Prawo budowlane. Właśnie różne definicje w słowniczkach tak jednego, jak i drugiego aktu powodowały całe to zamieszanie. Tę kwestię trzeba rozstrzygnąć. To jest jedynie rozjaśnienie, tak jak to kolega Dolata sformułował, dla jasności prawa. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-399.6" who="#TomaszŁawniczak">Oczywiście klub Prawo i Sprawiedliwość będzie popierać rozwiązanie zaproponowane przez wnioskodawców.</u>
          <u xml:id="u-399.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-400">
          <u xml:id="u-400.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-400.1" who="#MałgorzataGosiewska">Stanowisko Koalicji Obywatelskiej przedstawi pani poseł Zofia Czernow.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-401">
          <u xml:id="u-401.0" who="#ZofiaCzernow">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, druk nr 1228.</u>
          <u xml:id="u-401.1" who="#ZofiaCzernow">Poselski projekt ustawy dotyczy rozszerzenia zakresu zwolnień od podatku od nieruchomości części lotniczych lotnisk użytku publicznego. Dotychczasowe brzmienie art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych wskazuje, że zwolnieniu z podatku od nieruchomości podlegają budynki i budowle oraz grunty zajęte jedynie pod budynki i budowle na obszarze części lotniczych lotnisk użytku publicznego. Oznacza to, że opodatkowaniu podlegają pozostałe grunty znajdujące się na obszarze części lotniczych, które nie są zajęte przez budynki i budowle na tym obszarze.</u>
          <u xml:id="u-401.2" who="#ZofiaCzernow">W tej sprawie Naczelny Sąd Administracyjny orzeczeniem z dnia 27 września 2019 r. jednoznacznie wskazał zakres zwolnień na tym obszarze, a także wskazał, że brak jest zwolnień wtedy, kiedy na lotniskach nie występuje infrastruktura. Nie jest to zatem doprecyzowanie przepisów, na co wskazują wnioskodawcy w uzasadnieniu, ale zmiana przepisów.</u>
          <u xml:id="u-401.3" who="#ZofiaCzernow">Proponowana zmiana przepisów oznacza, że zwolnieniu od podatku od nieruchomości podlegałyby wszelkie grunty, budynki i budowle na obszarze części lotniczych lotnisk użytku publicznego, w tym również te grunty, które nie są zajęte przez budynki i budowle znajdujące się na tym obszarze.</u>
          <u xml:id="u-401.4" who="#ZofiaCzernow">Pragnę podkreślić, że w tej zmianie nie wyłącza się ze zwolnień podatkowych budynków, w których prowadzona jest działalność komercyjna w żaden sposób niezwiązana z działalnością lotniczą. Warto się nad tym zastanowić, proszę państwa.</u>
          <u xml:id="u-401.5" who="#ZofiaCzernow">Projekt ustawy spowoduje skutki finansowe dla budżetów jednostek samorządowych. Niestety wnioskodawcy mimo obowiązku nie przedstawili skutków regulacji wnioskowanej zmiany przepisów. Chcę zastrzec, że nie jesteśmy przeciwko aeroklubom, żeby była jasność, bo to nie dotyczy tylko aeroklubów.</u>
          <u xml:id="u-401.6" who="#ZofiaCzernow">W uzasadnieniu wnioskodawcy powołują się na przykład zwolnienia w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych dotyczący gruntów, budynków i budowli wchodzących w skład infrastruktury kolejowej, niezależnie od tego, do jakich celów są wykorzystywane. W mojej ocenie to nie jest dobry argument. Ta zmiana przepisów dotycząca opodatkowania terenów kolejowych, wprowadzona w 2016 r., spowodowała powstanie luki podatkowej o ogromnych skutkach dla budżetów samorządowych.</u>
          <u xml:id="u-401.7" who="#ZofiaCzernow">Są liczne przykłady na to, że tereny kolejowe wykorzystywane są w wysoko komercyjnych celach, w żaden sposób niezwiązanych z infrastrukturą kolejową, jak np. handel, kopalnie, parkingi itd., a zwolnione są całkowicie z płacenia podatku od nieruchomości. Zwolnione są od podatku całe działki ewidencyjne, bez względu na to, w jakim stopniu zajęte są pod infrastrukturę kolejową. W skrajnych przypadkach jest nawet sytuacja taka, że poniżej 1% powierzchni zajęte jest pod infrastrukturę kolejową, pozostałe 99% pod działalność komercyjną, a całość jest zwolniona z podatku od nieruchomości. Straty dla samorządów z tego tytułu szacowane są na kilkaset milionów złotych rocznie.</u>
          <u xml:id="u-401.8" who="#ZofiaCzernow">Dążąc do doprecyzowania przepisów dotyczących podatku od nieruchomości w zakresie lotnisk, czemu nie jesteśmy przeciwni, należałoby jednocześnie dokonać doprecyzowania przepisów dotyczących terenów kolejowych, by wyeliminować istniejącą obecnie lukę podatkową.</u>
          <u xml:id="u-401.9" who="#ZofiaCzernow">Stosowny projekt ustawy Senatu w tej sprawie znajduje się w Sejmie od ubiegłego roku i oczekuje na rozpatrzenie.</u>
          <u xml:id="u-401.10" who="#ZofiaCzernow">W dalszych pracach nad tym projektem przedstawimy propozycje poprawek, które pozwolą doprecyzować przepisy dotyczące podatku od nieruchomości w zakresie zarówno lotnisk, jak również terenów kolejowych. Wyrażam przekonanie, że ta propozycja uzyska akceptację Wysokiej Izby. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-401.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-402">
          <u xml:id="u-402.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-402.1" who="#MałgorzataGosiewska">Stanowisko klubu Lewica przedstawi pan poseł Tomasz Trela.</u>
          <u xml:id="u-402.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-403">
          <u xml:id="u-403.0" who="#TomaszTrela">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Tak naprawdę, słuchając argumentacji wnioskodawcy, zachodzę trochę w głowę, dlatego że nic szanowny pan poseł nie powiedział o ewentualnych skutkach. Mówił pan o ewentualnych horrendalnie wysokich podatkach, które aerokluby mają wnosić do samorządów, a nie powiedział pan, jak ta ustawa będzie wpływała na budżety samorządowe. Mam wątpliwości, czy rzeczywiście sumy tych podatków będą horrendalne i jak tak naprawdę będzie interpretowany ten przepis. Skoro pan był uprzejmy powołać się na interpretację tego przepisu przez sądy, to pierwsze, co nasuwa się na myśl, to pytanie, ile takich interpretacji było i jaka skala tych interpretacji była niekorzystna dla potencjalnego płatnika podatku od nieruchomości. Jeżeli ten przepis ma to porządkować i ma być jednolity, to warto byłoby, żeby przy okazji pokazać, ile mniej podatku od nieruchomości wpłynie do budżetów samorządów, tym bardziej że mówimy głównie o dużych samorządach, bo to głównie w tych samorządach są lotniska. To pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-403.1" who="#TomaszTrela">Może potraktujmy to wystąpienie trochę jako pytania, dlatego że klub parlamentarny Lewicy dopiero po uzyskaniu odpowiedzi, pewnie części dzisiaj, a części później, w trakcie prac we właściwej komisji, będzie podejmował decyzję. Jesteśmy kierunkowo zwolennikami podejścia systemowego, żeby nie było żadnych wątpliwości co do interpretacji orzeczenia indywidualnego, ale chcielibyśmy podjąć decyzję, która byłaby rozwiązaniem kompleksowym, a nie piętrzyła problemy. Ta rzecz, o której powiedziałem, w sposób zasadniczy będzie miała wpływ na naszą decyzję.</u>
          <u xml:id="u-403.2" who="#TomaszTrela">Próbowałem sobie zilustrować tak na szybko skalę podatku od nieruchomości lotniska w Łodzi, w tej części dodatkowej. To jest suma rzędu 300 tys. zł. A więc pytam, o jakich pieniądzach tak naprawdę mówimy. Drenaż budżetów samorządowych jest uskuteczniany przez państwa każdego roku, w samorządzie jest coraz więcej zadań, a pieniędzy jest coraz mniej, co najlepiej widać po subwencji oświatowej. A więc przygotowując nowe przepisy, przygotowując regulacje, które mają to porządkować, bądźmy też uczciwi wobec tych, do których są odprowadzane pieniądze z podatków. Uprzejmie proszę o odpowiedzi na te pytania.</u>
          <u xml:id="u-403.3" who="#TomaszTrela">Uznajmy, że to jest wstępna deklaracja chęci współpracy nad tym projektem, ale są potrzebne dodatkowe wyjaśnienia, dodatkowe informacje, ponieważ mam wrażenie, że projekt byłby zdecydowanie bardziej wartościowy, nie ujmując niczego wnioskodawcom, gdyby przygotował go właściwy resort, który posiada szczegółowe dane. Mam wrażenie, że to jest rzucone na rybkę, żeby parlamentarzyści mogli się pod czymś podpisać. Doceniam, ale informacji jest na ten moment za mało. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-404">
          <u xml:id="u-404.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-404.1" who="#MałgorzataGosiewska">Stanowisko klubu Koalicja Polska przedstawi pan poseł Stefan Krajewski.</u>
          <u xml:id="u-404.2" who="#MałgorzataGosiewska">Zapraszam.</u>
          <u xml:id="u-404.3" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł, słyszę pani rozmowę telefoniczną.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-405">
          <u xml:id="u-405.0" who="#StefanKrajewski">Szanowna Pani Marszałek! Szanowny Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt zaprezentować stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska — PSL, Unia Europejskich Demokratów, Konserwatyści dotyczące poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, druk nr 1228.</u>
          <u xml:id="u-405.1" who="#StefanKrajewski">Projekt ten, który dotyczy samorządów, w ogóle nie był konsultowany z samorządami. Podkreślają to Związek Powiatów Polskich, Związek Gmin Wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej czy Związek Miast Polskich. Okazuje się, że rozmawialiście z aeroklubami, ale nie rozmawiacie z tymi, których dotkną skutki wprowadzonych zmian.</u>
          <u xml:id="u-405.2" who="#StefanKrajewski">Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych przewiduje wprowadzenie zmian dotyczących zasad korzystania ze zwolnień w zakresie podatku od nieruchomości. Związek Powiatów Polskich zwraca uwagę, że ta zmiana będzie miała negatywne skutki dla budżetów gmin. Jak podkreśla związek, zaproponowane przez projektodawców rozwiązanie spowoduje, że wszystkie grunty położone na obszarze części lotniczych lotnisk użytku publicznego będą korzystać ze zwolnienia od podatku od nieruchomości.</u>
          <u xml:id="u-405.3" who="#StefanKrajewski">Dziś natomiast zarówno w orzecznictwie, jak i w doktrynie zdaje się nie budzić wątpliwości to, że zwolnieniem objęte są tylko grunty położone na obszarze części lotniczych lotnisk użytku publicznego. Nie mogą zatem z tego zwolnienia korzystać te grunty, które znajdują się na obszarze części lotniczych lotnisk użytku publicznego, lecz na których nie posadowiono żadnych budynków i budowli, o czym stanowi wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 27 września 2019 r.</u>
          <u xml:id="u-405.4" who="#StefanKrajewski">Zasady opodatkowania gruntów, budynków i budowli w portach lotniczych, finanse komunalne, zmienią się. Jak zauważa Związek Powiatów Polskich, po wejściu w życie przepisu nie dość, że zwolnienie nie będzie uzależnione od tego, czy cały obszar będzie w użytkowaniu publicznym w sensie faktycznym funkcjonowania i powszechnej dostępności, to jeszcze obszar gruntów objętych zwolnieniami będzie de facto zależał od decyzji prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego, do którego kompetencji należy zatwierdzanie granic części lotniczej lotniska.</u>
          <u xml:id="u-405.5" who="#StefanKrajewski">Istotne jest również, że w uzasadnieniu nie oszacowano skutków finansowych dla jednostek samorządu terytorialnego. W ocenie Związku Powiatów Polskich uzasadnienie w tym zakresie sporządzone jest nierzetelnie oraz nie spełnia warunków określonych w regulaminie Sejmu. W podobnym tonie wypowiedział się Związek Gmin Wiejskich RP, który uznał, że opiniowany poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, tym razem odnoszący się do infrastruktury lotniczej, jest kolejną niekorzystną zmianą w obszarze finansów samorządów.</u>
          <u xml:id="u-405.6" who="#StefanKrajewski">Z całą stanowczością należy podkreślić, że jest to kolejne planowane zwolnienie, które nie przewiduje mechanizmów rekompensujących. Proponowana zmiana nie wynika z przesłanek redakcyjnych czy z wątpliwości interpretacyjnych. To przyniesie wprost negatywne skutki dla budżetów gmin. Dodać należy, że wszelkie zwolnienia od podatków mają charakter wyjątku od zasady dotyczącej powszechnego opodatkowania nieruchomości.</u>
          <u xml:id="u-405.7" who="#StefanKrajewski">Zaproponowane przez projektodawców rozwiązania spowodują, że grunty położone na obszarze części lotniczych lotnisk użytku publicznego będą korzystać ze zwolnień od podatku od nieruchomości. Takie praktyki spowodują znaczne uszczuplenie wpływów do budżetów gmin. Skutkiem tak przyjętego prawa będzie to, że kilkudziesięciohektarowe nieuprawnione nieruchomości uzyskają zwolnienia od podatku od nieruchomości. Związek Miast Polskich też pisze o tym, że to kolejne uszczuplenie budżetu, i podaje przykłady. Wójt gminy Ożarowice, na której leży częściowo lotnisko Katowice-Pyrzowice, twierdzi, że wskutek nowych przepisów gmina, którą zarządza, straci ok. 6 mln zł rocznie. Grzegorz Czapla podkreśla, że przychody z podatku z lotnisk są ważną częścią gminnego budżetu, a w gminie bez wielkich walorów turystycznych trudno będzie je zastąpić. Podobne obawy mają włodarze gmin Szczytno — lotnisko Olsztyn-Mazury oraz Świdnik — lotnisko Lublin. Rozmawiałem dzisiaj też z władzami gminy Szczytno. To jest 750 tys. wpływu w gminie, która tych wpływów za dużo nie ma. Jeśli chcecie robić takie zwolnienia, to musi być rekompensata z budżetu państwa zapłacona często biednym samorządom, bo wszystko im odbieracie, jakiekolwiek wpływy mogą mieć, tłumacząc tym, że to jest potrzeba aeroklubu. Jeśli nie będzie takich proponowanych zmian, nie będziemy popierać… Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-405.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-406">
          <u xml:id="u-406.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-406.1" who="#MałgorzataGosiewska">Panie pośle, dziękuję, czas minął.</u>
          <u xml:id="u-406.2" who="#MałgorzataGosiewska">Mamy ponadgodzinne opóźnienie.</u>
          <u xml:id="u-406.3" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Artur Dziambor w imieniu koła Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-407">
          <u xml:id="u-407.0" who="#ArturDziambor">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zgodnie z ustawą z 2002 r.: część lotnicza lotniska to obszar trwale przeznaczony do startów i lądowań statków powietrznych oraz do związanego z tym ruchu statków powietrznych, wraz z urządzeniami służącymi do obsługi tego ruchu, do którego dostęp jest kontrolowany. Stanowi wewnętrzną operacyjną część lotniska. Lotnisko użytku publicznego z kolei jest to: lotnisko otwarte dla wszystkich statków powietrznych w terminach i godzinach ustalonych przez zarządzającego tym lotniskiem i podanych do publicznej wiadomości.</u>
          <u xml:id="u-407.1" who="#ArturDziambor">W 2012 r. doszło do bardzo pozytywnych zmian i wprowadzono nowe kategorie lotnisk użytku publicznego, tj. lotnisko użytku publicznego o ograniczonej certyfikacji oraz lotnisko użytku publicznego niepodlegające certyfikacji. Zliberalizowano też procedurę zakładania lądowisk. Do czego to doprowadziło? Doprowadziło to, szanowni państwo, do powstania dziewięciu lotnisk użytku publicznego o ograniczonej certyfikacji. Są to: Radom-Sadków, Kaniów, Mielec, Białystok, Pobiednik, Przylep, Rudniki, Bednary i Kąkolewo. Mamy też dodatkowo 25 lotnisk użytku publicznego niepodlegających certyfikacji. Są to: Jelenia Góra, Rybnik, Inowrocław, Leszno, Włocławek, Radom, Olsztyn, Bielsko-Biała, Katowice-Muchowiec, Płock, Lublin-Radawiec, Grudziądz, Piotrków Trybunalski, Nowy Sącz, Żar koło Żywca, Poznań-Kobylnica, Lubin, Ostrów Wielkopolski, Słupsk, Stalowa Wola, Zamość, Kielce, Szczecin-Dąbie, Gliwice i Toruń. Powstało również prawie 400 nowych lądowisk. I teraz w związku z tym, że po roku 2012 doszło do tych zmian, widać rozwój, widać nowe możliwości, rzeczywiście jest tak, że ci, którzy mogą mieć pretensje do braku zysków z tego, to samorządowcy.</u>
          <u xml:id="u-407.2" who="#ArturDziambor">I teraz tak: ustawa, która jest zaproponowana, rzeczywiście eliminuje sprzeczności w prawie pomiędzy ustawą — Prawo lotnicze a ustawą o podatkach i opłatach lokalnych, tak że to jest dobra zmiana. Wyeliminowane są też różnice w traktowaniu różnych systemów transportu publicznego, lotnictwo versus transport drogowy, transport kolejowy, o czym wspominał poseł Dolata. Zapobieżenie likwidacji 34 lokalnych lotnisk użytku publicznego, które powstały po 2012 r., które same się utrzymują bez pomocy publicznej, a to bardzo ważne, szczególnie dla mnie jako wolnorynkowca, który twierdzi, że tego typu obiekty mogą utrzymywać się same. Same się utrzymują bez publicznej pomocy, ale nie wytrzymają gigantycznego obciążenia podatkowego, na które oczywiście ostrzą sobie zęby niektórzy samorządowcy. Sprzeczność w prawie wykorzystywana jest przez niektórych samorządowców jako metoda likwidacji lokalnych lotnisk użytku publicznego i przejęcia ich jako dużego i atrakcyjnego terenu na inne, nielotnicze inwestycje.</u>
          <u xml:id="u-407.3" who="#ArturDziambor">Szanowni Państwo! To jest ustawa idąca w dobrym kierunku. Konfederacja ją będzie popierała. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-407.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-408">
          <u xml:id="u-408.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-408.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-408.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę o przedstawienie stanowiska w imieniu koła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-409">
          <u xml:id="u-409.0" who="#MirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-409.1" who="#MirosławSuchoń">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam przyjemność przedstawić stanowisko Koła Parlamentarnego Polska 2050 w sprawie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, ujętego w druku nr 1228.</u>
          <u xml:id="u-409.2" who="#MirosławSuchoń">Szanowni Państwo! Projekt ustawy dotyczy zmiany w art. 7 ust. 1 pkt 3 w ustawie z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych. Istotą projektowanej zmiany jest zaproponowanie i wprowadzenie do porządku prawnego nowego zapisu dotyczącego zwolnienia od podatku nieruchomości części lotnisk, które stanowią części lotnicze lotnisk użytku publicznego. W obecnym brzmieniu wnioskodawcy tego przepisu podnoszą, że jest on różnie interpretowany, w różny sposób oceniany, w związku z tym tę nieprecyzyjność należy dookreślić. W ramach tego dookreślenia proponują rozszerzenie przedmiotowego zwolnienia de facto na grunty wymienione w proponowanym przepisie w sposób bezpośredni i enumeratywny.</u>
          <u xml:id="u-409.3" who="#MirosławSuchoń">Oczywiście ta zmiana, ta nowelizacja — mówię: oczywiście, ponieważ wnioskodawcy to grupa posłów z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość — nie była konsultowana z samorządami, a to bardzo źle, ponieważ te przepisy w sposób bezpośredni dotyczą dochodów samorządów, a tymi, którzy korzystają z tych dochodów, nie są jacyś bliżej nieokreśleni samorządowcy, tylko mieszkańcy miejscowości, na terenie których położone są tego typu lotniska.</u>
          <u xml:id="u-409.4" who="#MirosławSuchoń">Powstaje zasadnicze pytanie: Czy mieszkańcy tych miejscowości nie powinni również korzystać właśnie z tego faktu, że na terenie ich miejscowości położone są tego typu infrastruktury, i w ramach podatku od nieruchomości otrzymywać pewnej części do budżetu gminy, która mogłaby być wykorzystana na inwestycje choćby drogowe w pobliżu takich lotnisk, które w sposób naturalny wspomagałyby również rozwój tego typu lotnisk?</u>
          <u xml:id="u-409.5" who="#MirosławSuchoń">Na nasze ręce zostały skierowane opinie i stanowiska związków samorządowych. Tak dla przykładu Związek Powiatów Polskich w swoim stanowisku informuje, że zaproponowane przez projektodawców rozwiązanie spowoduje, że wszystkie grunty położone na obszarze części lotniczych lotnisk użytku publicznego będą korzystać ze zwolnienia od podatku od nieruchomości, przy czym dzisiaj zarówno w orzecznictwie, jak i w doktrynie zdaje się nie budzić wątpliwości fakt, że zwolnieniem objęte są tylko grunty położone na obszarze części lotniczych lotnisk użytku publicznego, które zostały zajęte na posadowione na nich budynki i budowle, czyli innymi słowy, grunty znajdujące się pod budynkami i budowlami położonymi na tym obszarze. Dalej czytamy: Nie sposób przyjąć, że nowelizacja służy zachowaniu w mocy pierwotnej intencji ustawodawcy, na co wskazano w uzasadnieniu.</u>
          <u xml:id="u-409.6" who="#MirosławSuchoń">Otrzymaliśmy również opinię Związku Gmin Wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej i w tej opinii czytamy: W dalszym ciągu borykamy się ze skutkami zwolnienia od podatku od nieruchomości, o którym mowa w art. 7 ust. 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, w części dotyczącej zwolnienia od podatku gruntów, na których znajduje się infrastruktura kolejowa.</u>
          <u xml:id="u-409.7" who="#MirosławSuchoń">To pokazuje, że ten problem nie dotyczy wyłącznie lotnisk, ale on dotyczy generalnie infrastruktury. Ktoś tu już również wspominał, że nawet działki, które posiadają 2 m infrastruktury kolejowej w postaci toru, w całości są zwolnione z tego podatku. Jest to w oczywisty sposób szkodliwe dla samorządów i szkodliwe dla mieszkańców tych miejscowości, w których znajduje się ta infrastruktura.</u>
          <u xml:id="u-409.8" who="#MirosławSuchoń">Dzisiaj ten projekt idzie trochę właśnie w takim kierunku, aby dokonać takiego ustawowego szerszego zwolnienia niż to, co dzisiaj znajduje się w projekcie, co tak jak wspominałem, podnoszą również związki samorządowe.</u>
          <u xml:id="u-409.9" who="#MirosławSuchoń">W związku z tym bardzo negatywnie oceniamy taką sytuację, w której gminy, mieszkańcy pozbawieni są dochodów, natomiast rząd w żaden sposób nie rekompensuje tych utraconych dochodów. W związku z tym…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-410">
          <u xml:id="u-410.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-411">
          <u xml:id="u-411.0" who="#MirosławSuchoń">…wnoszę o to, aby ten projekt w pierwszym czytaniu odrzucić. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-412">
          <u xml:id="u-412.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-412.1" who="#MałgorzataGosiewska">Przechodzimy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-412.2" who="#MałgorzataGosiewska">Wyznaczam czas na zadanie pytania — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-412.3" who="#MałgorzataGosiewska">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-412.4" who="#MałgorzataGosiewska">Jako pierwsza pytanie zada pani poseł Małgorzata Niemczyk, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-412.5" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-412.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Niemczyk.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-413">
          <u xml:id="u-413.0" who="#ZofiaCzernow">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Chciałam zapytać o skutki finansowe tej regulacji. Musimy znać te skutki, bo w uzasadnieniu jest bardzo enigmatycznie na ten temat powiedziane, co wprowadza posłów w błąd i utrudnia nam dalszą analizę tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-413.1" who="#ZofiaCzernow">To nieprawda, że aerokluby mają problemy z funkcjonowaniem, bo zgodnie z tym, co sprawdzałam przed analizą tego projektu, samorządy w zasadzie bardzo mocno idą na rękę aeroklubom. To dotyczy innej działalności, komercyjnej, innych lotnisk.</u>
          <u xml:id="u-413.2" who="#ZofiaCzernow">Po prostu potrzebna nam jest rzetelna wiedza i proszę takiej wiedzy nam dostarczyć przed dalszą analizą tego projektu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-413.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-414">
          <u xml:id="u-414.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-414.1" who="#MałgorzataGosiewska">Widzę, że nastąpiła zmiana nazwiska.</u>
          <u xml:id="u-414.2" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-414.3" who="#MałgorzataGosiewska">Teraz pani poseł Małgorzata Niemczyk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-415">
          <u xml:id="u-415.0" who="#MałgorzataNiemczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zwolnienie z opłat i podatków lokalnych części lotniczych lotnisk lokalnych. Chciałam się dowiedzieć, czy na tym obszarze działają firmy, które prowadzą działalność gospodarczą. Czy w związku ze zwolnieniem te firmy będą miały mniejsze koszty, firmy prowadzące dzielność komercyjną?</u>
          <u xml:id="u-415.1" who="#MałgorzataNiemczyk">Działalność na lotnisku prowadzą też przede wszystkim aerokluby. Lotniska to miejsca, gdzie funkcjonują aerokluby, to miejsca rozwoju sportu lotniczego, akrobacji, modelarstwa, spadochroniarstwa, paralotniarstwa, szybownictwa, baloniarstwa. Czy aerokluby będą miały zagwarantowane w ustawie pewne rzeczy? Rozwój sportu lotniczego jest bardzo ważny.</u>
          <u xml:id="u-415.2" who="#MałgorzataNiemczyk">W tym miejscu chciałabym również zaznaczyć, że łódzkie lotnisko nie otrzymało żadnej pomocy ze strony państwa w wyniku zamknięcia lotniska w ramach wiosennego lockdownu. W ramach Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych w drugiej transzy…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-416">
          <u xml:id="u-416.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-417">
          <u xml:id="u-417.0" who="#MałgorzataNiemczyk">…wnioskowaliśmy o 431 mln, a otrzymaliśmy zero, też o 38 mln, a otrzymaliśmy 2 mln. To razem 3 zł na…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-418">
          <u xml:id="u-418.0" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł…</u>
          <u xml:id="u-418.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Agnieszka Hanajczyk, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-418.2" who="#MałgorzataGosiewska">Pani marszałek, jeszcze jedno zdanie.</u>
          <u xml:id="u-418.3" who="#MałgorzataGosiewska">Przepraszam najmocniej, mamy 1,5-godzinne opóźnienie, naprawdę.</u>
          <u xml:id="u-418.4" who="#MałgorzataGosiewska">Chciałabym wiedzieć szczegółowo, czy…</u>
          <u xml:id="u-418.5" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł, przepraszam. Dziękuję bardzo. Przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-418.6" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-418.7" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-419">
          <u xml:id="u-419.0" who="#AgnieszkaHanajczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Projekt zakłada zwolnienie z podatku od nieruchomości, które ma objąć wszystkie grunty, budynki i budowle na obszarze części lotnisk użytku publicznego, w tym grunty niezabudowane. Według autorów projektu chodzi o doprecyzowanie przepisu, ale zdaniem samorządów zmiana będzie miała negatywny wpływ na ich budżety. To oczywiste. Jest to niestety kolejny pomysł na okrojenie budżetów lokalnych z dochodów. Zmiana nie ma charakteru redakcyjnego czy usuwającego wątpliwości redakcyjne.</u>
          <u xml:id="u-419.1" who="#AgnieszkaHanajczyk">Przypominam, że wszelkie zwolnienia od podatku mają charakter wyjątku od zasady powszechnego opodatkowania. Obszar gruntów objętych zwolnieniem będzie de facto zależał od decyzji prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-419.2" who="#AgnieszkaHanajczyk">Jak w związku z tym odnoszą się państwo do wyroku NSA z 27 września 2019 r., który stwierdził, że z tego zwolnienia mogą korzystać te grunty, które znajdują się na obszarze części lotniczych lotnisk użytku publicznego, lecz na których nie posadowiono żadnych budynków i budowli?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-420">
          <u xml:id="u-420.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-421">
          <u xml:id="u-421.0" who="#AgnieszkaHanajczyk">Dlaczego po raz kolejny budżety lokalne mają zostać okrojone z dochodów? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-422">
          <u xml:id="u-422.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-422.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Artur Łącki, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-422.2" who="#MałgorzataGosiewska">Szanowni Państwo! Trzymajmy się czasu. Mamy duże opóźnienie. Ja strasznie nie lubię skracać wystąpień.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-423">
          <u xml:id="u-423.0" who="#ArturŁącki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Proszę państwa, widać jasno, że projekt jest skrojony na miarę nowego centralnego narodowego portu lotniczego. Wygląda na to, że biznesplan się nie spina, więc trzeba załatwić sprawę jednego z największych kosztów stałych, czyli podatków lokalnych.</u>
          <u xml:id="u-423.1" who="#ArturŁącki">Kiedy przyjmiemy tę ustawę, nie będzie podatków lokalnych. Może biznes się zepnie. Tłumaczenie pana posła sprawozdawcy jest bałamutne i kłamliwe. Bałamutne z tego powodu, że oprócz medalistów pilotów znamy wszyscy medalistów lekkoatletów, piłkarzy, koszykarzy, siatkarzy i pływaków. Więc co? Zwolnimy wszystkie te rzeczy z podatków? A kłamliwe dlatego, że już teraz mamy takie warunki podatkowe, że możemy te obiekty zwalniać z podatków bez uchwalania tej ustawy, i to jest robione. Niestety taka jest prawda.</u>
          <u xml:id="u-423.2" who="#ArturŁącki">Drugie moje pytanie jest takie. Port lotniczy Goleniów do tej pory płaci ok. 300 tys. zł jako podatki miastu Goleniów. Ile będzie płacił po przyjęciu tej ustawy? Pewnie zero. Proszę państwa, latający marszałek Kuchciński odszedł w niesławie, ale…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-424">
          <u xml:id="u-424.0" who="#MałgorzataGosiewska">Panie pośle…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-425">
          <u xml:id="u-425.0" who="#ArturŁącki">…zdążył zarazić pasją darmowej awiacji tzw. rządową erkę…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-426">
          <u xml:id="u-426.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-426.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Maciej Lasek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-427">
          <u xml:id="u-427.0" who="#ArturŁącki">…czyli wszystkich urzędników państwowych. A od państwa niedaleko do pańszczyzny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-428">
          <u xml:id="u-428.0" who="#MałgorzataGosiewska">Panie pośle, ale ja prosiłam…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-429">
          <u xml:id="u-429.0" who="#ArturŁącki">Czy wiecie państwo, że wszystkie samoloty…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-430">
          <u xml:id="u-430.0" who="#MałgorzataGosiewska">Czy my nie możemy się umówić…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-431">
          <u xml:id="u-431.0" who="#ArturŁącki">…rządowe są zwolnione z wszystkich opłat…</u>
          <u xml:id="u-431.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-432">
          <u xml:id="u-432.0" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Maciej Lasek, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-432.1" who="#MałgorzataGosiewska">Czy my naprawdę nie możemy normalnie pracować?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-433">
          <u xml:id="u-433.0" who="#MaciejLasek">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zwolnienie z podatku od nieruchomości lotnisk użytku publicznego to dobre rozwiązanie dla setek aeroklubów i ośrodków szkolenia lotniczego. Jednak w związku z tym, że oczywistą nieprawdą jest, iż ustawa nie rodzi skutków finansowych dla budżetów samorządów, chciałbym dowiedzieć się, w jaki sposób państwo zrekompensuje te straty samorządom. Nie krytykuję przyjęcia takiego rozwiązania dla lotnisk sportowo-szkoleniowych, ale mam wątpliwości co do objęcia nim lotnisk komunikacyjnych z usługami komercyjnymi.</u>
          <u xml:id="u-433.1" who="#MaciejLasek">Ostatnie pytanie. Dlaczego nie rozszerzono katalogu lotnisk o lotniska użytku wyłącznego? Takim lotniskiem jest warszawskie lotnisko Babice oraz zarejestrowane lądowiska, z których również prowadzone są usługi lotnicze, takie jak loty przeciwpożarowe Lotniczego Pogotowia Ratowniczego czy loty szkolno-rekreacyjne. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-433.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-434">
          <u xml:id="u-434.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-434.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Marek Sowa, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-435">
          <u xml:id="u-435.0" who="#MarekSowa">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ta ustawa jest do przyjęcia tylko i wyłącznie, jeżeli państwo zgodzicie się na poprawkę z wyłączeniem części komercyjnej. Naprawdę nie ma żadnego uzasadnienia, aby lotnisko, które np. ma dochody netto, zysk netto: 50 mln zł rocznie — a to jest przykład lotniska w Krakowie w Balicach — nie zapłaciło podatku od restauracji, od sklepów wolnocłowych, gdzie stawka czynszowa wynosi kilkaset złotych za 1 m2. Rozumiem, że w ostatnim roku była pandemia, rozumiem, że mamy na lotniskach kryzys tym spowodowany, ale ustawę wprowadzamy nie na czas pandemii, tylko jako stałe rozwiązanie. Naprawdę jaki jest problem, aby od części komercyjnej, z której czerpie się zyski w milionach złotych, zapłacić od 1 m2 25 zł podatku od nieruchomości? Przecież to jest niepoważne. Ktoś wam napisał, panowie, panie pośle Dolata… Jakiś prezes portu lotniczego, który jest w sporze z jednym samorządem, napisał panu ustawę po prostu głupią i błędną.</u>
          <u xml:id="u-435.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-436">
          <u xml:id="u-436.0" who="#MałgorzataGosiewska">Pytanie miało być.</u>
          <u xml:id="u-436.1" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-436.2" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Jan Szopiński, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-437">
          <u xml:id="u-437.0" who="#JanSzopiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Związek Gmin Wiejskich skierował do posłów uwagi do projektu tej ustawy. Związek podnosi, że w związku z planowanym zwolnieniem lotnisk z podatku od nieruchomości gminy poniosą stratę w dochodach własnych, zwłaszcza że istnienie lotnisk często powoduje ograniczenia infrastrukturalne w sąsiedztwie. W związku z powyższym proszę o odpowiedź na następujące pytania. Po pierwsze: Czy rząd przewiduje zwrot przychodów gminom, które poniosą straty w przychodach spowodowane nowelizacją tej ustawy? Po drugie: Czy zdaniem rządu w związku z planowaną pomocą publiczną dla spółek prowadzących lotniska nie istnieje potrzeba notyfikacji tej ustawy przez organy Unii Europejskiej? Uprzejmie proszę rząd o odpowiedź w tej sprawie na piśmie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-438">
          <u xml:id="u-438.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-438.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Zdzisław Wolski, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-439">
          <u xml:id="u-439.0" who="#ZdzisławWolski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wspomniano wielkie lotniska, wielkie kwoty, ale w moim okręgu jest wspomniane lotnisko Rudniki w gminie Rędziny, gdzie problemy może będą jeszcze większe dla samorządów, tylko oczywiście w skali dużo mniejszej. Otóż lotnisko, bardzo zasłużony aeroklub w Częstochowie, po wielu perypetiach dysponuje 6 ha i 10 ha ograniczonego terenu. Teraz to jest początek prac nad ustawą. Bardzo proszę zwrócić na to uwagę, chociażby na przykładzie lotniska w Rudnikach koło Częstochowy, bo jest tam w pobliżu 300 ha — to jest skomplikowana historia — do dyspozycji obywatela słowackiego, który jest właścicielem. Teraz będzie to częścią lotniczą, więc będzie z automatu zwolnione z podatku. Również jest to rodzaj specustawy, bo to może być proces kroczący…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-440">
          <u xml:id="u-440.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-441">
          <u xml:id="u-441.0" who="#ZdzisławWolski">Sąsiad wyrazi zgodę i będzie się to poszerzało, poszerzało w celach… Przez taką gminę…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-442">
          <u xml:id="u-442.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-442.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Dariusz Wieczorek, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-443">
          <u xml:id="u-443.0" who="#DariuszWieczorek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Rzeczywiście temat lotnisk regionalnych jest bardzo istotny. Żeby była jasność, połowa z tych lotnisk to są lotniska, które są na minusie. Samorządy i tak do tych lotnisk dopłacają. W związku z tym rodzi się pytanie do wnioskodawców, czy nie należałoby rzeczywiście w tym projekcie ustawy rozgraniczyć chociażby z powodu ilości pasażerów, wielkości lotnisk czy obszarów, które one zajmują, kwestie związane z podatkami? To jest pierwsze pytanie: Czy taka możliwość jest rozważana? Drugie pytanie: Czy jesteśmy w stanie otrzymać rzeczywiście dokładne wyliczenia? Bo mamy lotniska, w których samorządy i porty lotnicze mają udziały, i wiemy, ile one płacą podatku. Wiemy, o ile ewentualnie samorządy będą miały uszczuplony podatek. Trzecia rzecz. Czy analizowano, w jaki sposób uzupełnić budżety samorządów, jeżeli chodzi o te kwoty, które ewentualnie w wyniku wejścia w życie tej ustawy nie będą zasilały budżetów samorządowych? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-444">
          <u xml:id="u-444.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-444.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-444.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-445">
          <u xml:id="u-445.0" who="#TadeuszTomaszewski">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Podzielam w pełni to, co mówił poseł wnioskodawca, pan poseł Zbigniew Dolata, jeśli chodzi o rolę i funkcję aeroklubów. Ale właśnie… Czy to rozwiązanie będzie dotyczyć wszystkich gruntów? Bo tu słowo „gruntów” jest kluczem, który funkcjonuje, jeśli chodzi o część lotniczą lotnisk użyteczności publicznej, tych prowadzonych przed podmioty komercyjne i tych prowadzonych przez aerokluby, i tych, o których mówił tutaj przed chwilą mój kolega. Uważam, że powinniśmy pójść w tym kierunku, jaki np. wyznacza funkcjonujący już dzisiaj w tej ustawie zapis, w którym mowa o tym, że zwolnione są z podatku od nieruchomości grunty, budynki lub ich części zajęte wyłącznie na potrzeby prowadzenia przez stowarzyszenia statutowej działalności w zakresie oświaty, wychowania, nauki, kultury fizycznej i sportu. Czyli jest ta wyłączność. Czy w związku z powyższym nie powinniśmy tego zawęzić właśnie do tej części prowadzonej przez aerokluby?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-446">
          <u xml:id="u-446.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-446.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Elżbieta Gelert, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-446.2" who="#MałgorzataGosiewska">Zapraszam, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-447">
          <u xml:id="u-447.0" who="#ElżbietaGelert">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-447.1" who="#ElżbietaGelert">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam właściwie trzy pytania.</u>
          <u xml:id="u-447.2" who="#ElżbietaGelert">Pierwsze. Chciałabym wiedzieć, czy w myśl projektu ustawy zwolnienia z podatku będą dotyczyły wszystkich gruntów leżących w granicach administracyjnych lotniska, czy tylko tych, na których są właśnie budynki, drogi kołowe, płyty postojowe i pasy startowe.</u>
          <u xml:id="u-447.3" who="#ElżbietaGelert">Drugie pytanie: W jaki sposób macie państwo zamiar zrekompensować samorządom utratę dochodów, którą odczują w związku z projektem tej ustawy?</u>
          <u xml:id="u-447.4" who="#ElżbietaGelert">I trzecie: Czy ten projekt będzie dotyczył w takiej samej mierze zarówno aeroklubów, jak i dużych portów lotniczych? Bo chyba to jest bardzo duża różnica. W Elblągu również jest aeroklub. Trudno go nazwać portem lotniczym, ale jest to nieduży aeroklub, który służy mieszkańcom, służy społeczności. Na pewno miasto również zwalniało z opłat ten aeroklub. Chciałabym jednak wiedzieć, czy takie same zasady będą obowiązywać aerokluby i duże porty lotnicze. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-448">
          <u xml:id="u-448.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-448.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-448.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-449">
          <u xml:id="u-449.0" who="#MirosławSuchoń">Uprzejmie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-449.1" who="#MirosławSuchoń">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Ten projekt jest zły. On do jednego worka wrzuca z jednej strony małe lotniska, aerokluby, takie, które działają głównie społecznie, i z drugiej strony lotniska przemysły, czyli lotniska, na których możemy kupić chyba najdroższą w Polsce butelkę wody, gdziekolwiek byśmy poszli. Jeżeli lotniska prowadzą działalność komercyjną, to po to, żeby odpowiednio kształtować przychody. Są lotniska, które mają te przychody milionowe, i one też mają być zwolnione z podatku w ramach tych przepisów. To jest po prostu niesprawiedliwe w stosunku do mieszkańców miejscowości, w których te porty lotnicze są położone. Na dodatek rząd planuje Centralny Port Komunikacyjny, który ma być maszynką do zarabiania pieniędzy, i ten port również będzie zwolniony z tego tytułu z opłat.</u>
          <u xml:id="u-449.2" who="#MirosławSuchoń">Teraz proszę o to, aby wnioskodawcy przedstawili informację, ile tak naprawdę będzie kosztowało zwolnienie lotnisk z tych opłat. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-450">
          <u xml:id="u-450.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-450.1" who="#MałgorzataGosiewska">Proszę pana posła wnioskodawcę, pana posła Zbigniewa Dolatę, o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-451">
          <u xml:id="u-451.0" who="#ZbigniewDolata">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-451.1" who="#ZbigniewDolata">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Padło tutaj bardzo wiele uwag. Na początku chciałem podziękować przedstawicielom wszystkich klubów za merytoryczne uwagi. Kilka generalnych wyjaśnień, bo większość pytań się powtarzała i myślę, że te pytania wynikały z pewnego niezrozumienia.</u>
          <u xml:id="u-451.2" who="#ZbigniewDolata">Otóż jeszcze raz przypomnę, czym jest część lotnicza lotniska. Jest to obszar trwale przeznaczony do startów i lądowań statków powietrznych oraz związanego z tym ruchu statków powietrznych, wraz z urządzeniami służącymi do obsługi tego ruchu, do którego dostęp jest kontrolowany. A więc, szanowni państwo, wiem, że potoczne rozumienie zwolnienia… Ten pierwotny zapis w ustawie, który brzmi: budynki i budowle, i grunty pod nimi, świadczy o tym, że lotnisko, zwłaszcza lotnisko aeroklubowe, które najczęściej nie ma pasa betonowego, to są dwie różne rzeczy. Czyli: budynki i budowle, i pozostałe grunty. Tylko że te pozostałe grunty są właśnie budowlą. Lotnisko jest zapisane w rejestrze Urzędu Lotnictwa Cywilnego i w związku z tym cały ten teren korzysta ze zwolnienia, jeszcze raz podkreślę: korzysta ze zwolnienia, ponieważ większość samorządów o to zabiega i — tu nawet parę osób mówiło o tym — wspiera działanie aeroklubów regionalnych.</u>
          <u xml:id="u-451.3" who="#ZbigniewDolata">Teraz zastanówcie się państwo. Część pytających zwracała uwagę na to, czy nie należałoby dokonać pewnego rozdzielenia, jeśli chodzi o zwolnienia, np. zwolnienia dla lotnisk aeroklubowych, a dla innych nie. Analogiczna sytuacja jest w przypadku dróg. Zwolnieniu podlegają pasy drogowe dróg publicznych. Nie rozgraniczamy, czy to jest droga gminna, czy to jest droga powiatowa, wojewódzka, krajowa, ekspresowa czy autostrada. Można powiedzieć tak: dobrze, to wprowadźmy przepisy, żeby drogi gminne i powiatowe były zwolnione, a pozostałe drogi, zwłaszcza autostrady i drogi ekspresowe, nie były zwolnione z podatku od nieruchomości. Byłoby to rozwiązanie absurdalne. Myślę, że nikt z nas pod takim projektem by się nie podpisał. Natomiast w przypadku aeroklubów państwo taki pomysł zupełnie poważnie zgłaszacie.</u>
          <u xml:id="u-451.4" who="#ZbigniewDolata">Pan poseł Trela wprost zapytał o lotnisko w Łodzi. Stwierdził, że wyliczył sobie, że to lotnisko płaci 300 tys. zł podatku od nieruchomości rocznie. Chodzi o to, że to lotnisko nie płaci ani złotówki podatku od nieruchomości rocznie, ponieważ samorząd tego podatku nie nalicza, interpretując obecny zapis ustawy korzystnie dla zarządzającego lotniskiem. Problem polega na tym, że niektóre interpretacje są niekorzystne dla środowiska lotniczego. Ale większość samorządów absolutnie właściwie i prawidłowo rozumie te zapisy, co jest budowlą, co jest częścią lotniczą lotniska. Jest to tylko i wyłącznie dlatego, żeby nie stawiać w takiej trudnej sytuacji zarządzających lotniskami, którzy tego nie wiedzą. Będą wybory samorządowe. Akurat obecna rada, obecni wójt, burmistrz czy prezydent zinterpretują ten zapis w sposób właściwy, czyli korzystny — i zgodny z intencją ustawodawcy — dla zarządzającego lotniskiem, ale po wyborach może być jakaś inna rada, inny wójt, inny burmistrz, inny prezydent, którzy przyjmą interpretację niekorzystną, czyli taką, że należy od tych gruntów, które są położone w części lotniczej lotniska, jednak nałożyć podatek od nieruchomości. Przyznacie państwo, że w takiej sytuacji, sytuacji niepewności prawa, trudno funkcjonować. Dlatego jest ten projekt. On rzeczywiście to doprecyzowuje. To nie jest tak, że wymyślamy jakieś nowe rozwiązanie. Tu nie ma analogii, bo ktoś z państwa posłów przywoływał rozwiązania dotyczące kolei, zwolnień na kolei. Analogia jest tylko taka, że zapisano grunty, budynki i budowle. Państwo rozumiecie, że lotnisko to nie jest budynek, gdzie jest, nie wiem, zarządzający lotniskiem, gdzie są jeszcze jakieś inne hangary itd. To jest teren, który pozwala na lądowanie i start statków powietrznych. Takiej analogii wprost po prostu nie ma. Bardzo proszę, żebyście państwo spojrzeli na ten problem, jak to się mówi, sine ira et studio, spokojnie. To nie rodzi w ogromnej większości przypadków żadnych skutków finansowych, ponieważ samorządy, jeszcze raz to podkreślę, interpretują ten zapis zawarty w art. 7 ust. 1 w taki sposób, że zwalniają te lotniska z podatku. Krótko mówiąc, nie pobierają żadnych podatków z tego tytułu. W związku z tym ta nowelizacja nie wpłynie na poziom dochodów tych jednostek samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-451.5" who="#ZbigniewDolata">Jeszcze zerknę na inne pytania. Czy firmy prowadzące działalność gospodarczą będą korzystały ze zwolnienia? Firmy nie będą korzystały ze zwolnienia, bo firmy nie płacą tego podatku. Tak że jest to pytanie hipotetyczne. Większość tych pytań była pytaniami hipotetycznymi, czyli takimi, krótko mówiąc, w których było założenie a priori. Wiem, skąd się to wzięło. To się wzięło z lektury tych stanowisk Związku Gmin Wiejskich i Związku Powiatów Polskich, które w swoich opiniach z góry założyły, że te lotniska są opodatkowane podatkiem od nieruchomości. Jeszcze raz powtórzę: tak nie jest. Ten argument absolutnie odpada.</u>
          <u xml:id="u-451.6" who="#ZbigniewDolata">Jeszcze raz dziękuję za te wszystkie pytania i uwagi. Znalazł się wprawdzie jeden głos, który oznacza wniosek o odrzucenie w pierwszym czytaniu, ale pozostałe kluby zadeklarowały chęć pracy nad tym projektem. W związku z tym bardzo proszę o to, żeby w toku dalszych prac parlamentarnych ten projekt odczytać w takim świetle, w jakim go przedstawiam, wczytać się w uzasadnienie tego projektu. Proszę Wysoką Izbę o jego poparcie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-451.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-452">
          <u xml:id="u-452.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-452.1" who="#MałgorzataGosiewska">O głos w tej sprawie poprosił również sekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury pan minister Rafał Weber.</u>
          <u xml:id="u-452.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-453">
          <u xml:id="u-453.0" who="#RafałWeber">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-453.1" who="#RafałWeber">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Do strony rządowej podczas tej dyskusji padły dwa pytania zadane przez pana posła Szopińskiego. Pan poseł poprosił o odpowiedź na piśmie. Oczywiście to zrobimy.</u>
          <u xml:id="u-453.2" who="#RafałWeber">Szanując czas Wysokiej Izby, dosłownie jednym zdaniem poinformuję, że stanowisko Ministerstwa Infrastruktury odnośnie do tego projektu jest stanowiskiem pozytywnym. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-453.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-454">
          <u xml:id="u-454.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-454.1" who="#MałgorzataGosiewska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-454.2" who="#MałgorzataGosiewska">W dyskusji złożono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-454.3" who="#MałgorzataGosiewska">Do głosowania nad tym wnioskiem przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-454.4" who="#MałgorzataGosiewska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 23. porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy — Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (druk nr 1252).</u>
          <u xml:id="u-454.5" who="#MałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę pana posła Jarosława Sachajkę o przedstawienie uzasadnienia projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-454.6" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-455">
          <u xml:id="u-455.0" who="#JarosławSachajko">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przypadło mi w zaszczycie przedstawić projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, druk nr 1252.</u>
          <u xml:id="u-455.1" who="#JarosławSachajko">Niniejszy projekt w mediach funkcjonuje pod nazwą ustawy antykorupcyjnej. Obecne jego brzmienie zostało przygotowane przez posłów Kukiz’15 oraz Prawa i Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-455.2" who="#JarosławSachajko">Z tego miejsca chciałbym podziękować posłom Prawa i Sprawiedliwości za zwrócenie uwagi na etycznie dwuznaczne zachowania w samorządach i zaproponowanie zakazu zatrudniania wójtów, burmistrzów czy prezydentów w spółkach publicznych, tak jak Kukiz’15 zaproponował w stosunku do parlamentarzystów. Jednocześnie już na początku mojego wystąpienia apeluję do pozostałych posłów. Zapraszam do włączenia się w przygotowanie takich regulacji, które w krótkim czasie przybliżą nasze standardy do standardów europejskich.</u>
          <u xml:id="u-455.3" who="#JarosławSachajko">Korupcja jest zjawiskiem, które niszczy życie polityczne, lecz szczególnie dotkliwie atakuje życie gospodarcze oraz społeczne. Polska jest dla nas ważna, jest dla nas wszystkim, dlatego chcemy, aby funkcjonowała sprawnie, stąd proponujemy surowe rozwiązania, które będą pełnić funkcję prewencyjną i będą skutecznie zabezpieczały naszą ojczyznę przez niszczącym zjawiskiem korupcji. Bez nadużycia można powiedzieć, iż korupcja, tak niedoceniana przez 30 lat, istotnie przyczyniła się do wypchnięcia 2,5 mln Polaków na emigrację zarobkową.</u>
          <u xml:id="u-455.4" who="#JarosławSachajko">W ramach procedowanej ustawy, za wskazówkami zawartymi w raporcie CBA, proponujemy nowelizację Kodeksu karnego i sześciu innych ustaw, czyli ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora, o partiach politycznych, o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne, o finansach publicznych, o sporcie oraz o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych.</u>
          <u xml:id="u-455.5" who="#JarosławSachajko">Korupcja to nie tylko pieniądze wręczane w kopercie. Korupcja to również bankructwa firm, które postępują etycznie i nie są w stanie konkurować z tymi, które są nieuczciwie faworyzowane. W końcu korupcja to również marnowanie środków publicznych, które są naszym wspólnym dobrem i powinny podlegać szczególnej ochronie. W ślad za rozwiązaniami wprowadzonymi we Włoszech proponujemy zmiany w Kodeksie karnym, aby oprócz kary pozbawienia wolności orzekano jednocześnie i, co ważne, obligatoryjnie, zakaz zajmowania stanowisk w organach i spółkach państwowych, samorządu terytorialnego, a także w spółkach prawa handlowego, jak również zakaz ubiegania się o zamówienia publiczne po to, aby uniemożliwić dalsze rujnowanie Polski. Zakaz ten będzie orzekany na okres od roku do lat 15, który możemy potraktować jako okres próby, pierwsze i zarazem ostatnie ostrzeżenie, albowiem w przypadku recydywy zakaz będzie orzekany dożywotnio. Jesteśmy świadomi, że to bardzo surowe rozwiązania, jednak są one konieczne w celu ochrony demokratycznego państwa prawa. Dodatkowo proponuje się zawieszenie terminu przedawnienia karania w okresie pełnienia funkcji publicznych po to, aby sankcja za łamanie prawa była nieuchronna.</u>
          <u xml:id="u-455.6" who="#JarosławSachajko">W nowelizacji przepisów ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora ukonstytuowano zakaz łączenia wykonywania mandatu posła i senatora z wykonywaniem pracy w instytucjach publicznych. To dobre rozwiązanie. Warto je rozszerzyć i objąć nim również zatrudnienie w spółkach prawa handlowego, albowiem istnieje potrzeba wyeliminowania z przestrzeni publicznej konfliktu między interesem publicznym a interesem prywatnym parlamentarzystów.</u>
          <u xml:id="u-455.7" who="#JarosławSachajko">Analogiczny co do istoty zakaz łączenia sprawowania funkcji publicznych i zatrudnienia proponuje się wprowadzić również w odniesieniu do wójtów, burmistrzów czy prezydentów miast. Jesteśmy zwolennikami przejrzystości i jawności życia publicznego, dlatego w zakresie ustawy o partiach politycznych proponujemy, aby partie polityczne prowadziły i aktualizowały na bieżąco dwa rejestry: rejestr spłat oraz rejestr umów. Oba te rejestry będą prowadzone w formie elektronicznej i będą niezwłocznie i nie później niż w terminie 14 dni od daty zawarcia umowy aktualizowane i publikowane w Biuletynie Informacji Publicznej, dzięki czemu każdy będzie mógł się z nimi zapoznać.</u>
          <u xml:id="u-455.8" who="#JarosławSachajko">Podobne rozwiązania proponujemy w nowelizacji ustawy o finansach publicznych, w której szczególnie podkreśla się konieczność zapewnienia jawności i przejrzystości finansów publicznych poprzez obowiązek publikacji rejestrów umów. Wśród informacji zamieszczanych w rejestrze umów zaproponowano również wskazanie informacji o wszelkich zmianach w tych umowach. Jesteśmy przekonani, że jawne i ogólnodostępne rejestry umów przyczynią się do bardziej efektywnego zarządzania środkami publicznymi, które są naszym wspólnym dobrem.</u>
          <u xml:id="u-455.9" who="#JarosławSachajko">Ponadto proponujemy, aby omawiane rozwiązania antykorupcyjne miały zastosowanie do zjawisk korupcji w sporcie, wierząc, że przyczyni się to do rozwoju polskiego sportu oraz uczciwego współzawodnictwa sportowców. Analogiczne rozwiązania dotyczące sprawców przestępstw związanych z korupcją przewidziano w art. 7 ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych. Przykład Włoch, gdzie podobne rozwiązania funkcjonują od kilku lat, dowodzi, iż skuteczna walka z korupcją jest możliwa. Chcemy, aby Polska była krajem szybko rozwijającym się, przyjaznym obywatelom, którzy ufają instytucjom publicznym i osobom wykonującym funkcje publiczne. Dlatego pozwalam sobie wyrazić nadzieję na poparcie przez wszystkich państwa proponowanych przepisów antykorupcyjnych. Wprost apeluję do posłów ze wszystkich ugrupowań o aktywne zaangażowanie się w prace nad tymi propozycjami, aby Polska była krajem, w którym obywatele będą mieć realne poczucie transparentności życia publicznego oraz braku korupcji, gdyż od 30 lat zmiany w tym zakresie są pozorne, o czym mówią raporty zarówno polskie, jak i unijne.</u>
          <u xml:id="u-455.10" who="#JarosławSachajko">Szanowni Państwo! Zdajemy sobie sprawę, że to jest pierwszy krok w tym kierunku, aby wygrać z korupcją, ponieważ, jak państwo słyszeli, aby osoba utraciła pracę i możliwość ubiegania się o zamówienia publiczne, musi zostać skazana prawomocnym wyrokiem. Dlatego liczymy na to, że wkrótce sędziowie pokoju będą mogli odciążyć sądy i te bardzo naganne zachowania korupcyjne będą w krótkim czasie osądzane.</u>
          <u xml:id="u-455.11" who="#JarosławSachajko">Oczywiście do transparentności życia publicznego trzeba dołożyć kolejną ustawę, która uzupełniałaby ten cały pakiet, czyli ustawę antysitwową, żeby osoby, które są zatrudniane w instytucjach publicznych, musiały ujawniać powinowactwo, swoje rodziny, które są w polityce.</u>
          <u xml:id="u-455.12" who="#JarosławSachajko">Ostatni element, który to uzupełnia, to referenda lokalne. Chodzi o to, żeby obywatele, jeżeli widzą nepotyzm czy inne złe rzeczy, które dzieją się w gminach, mogli w bardzo szybki, prosty sposób odwołać wójta, burmistrza czy prezydenta. Bardzo dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-455.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-456">
          <u xml:id="u-456.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-456.1" who="#MałgorzataGosiewska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-456.2" who="#MałgorzataGosiewska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-456.3" who="#MałgorzataGosiewska">Stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedstawi Wysokiej Izbie pan poseł Piotr Sak.</u>
          <u xml:id="u-456.4" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-457">
          <u xml:id="u-457.0" who="#PiotrSak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam obowiązek, ale i przywilej przedstawić stanowisko naszego klubu. Zaprezentowany pakiet zmian jest kolejną odsłoną krucjaty antykorupcyjnej wytoczonej przez nasze środowisko, w szczególności środowisko Solidarnej Polski, zwłaszcza w stosunku do ludzi, którzy wprawdzie mają białe kołnierzyki, ale niestety mają brudne ręce. Istnieje ostra potrzeba społeczna wprowadzenia zmian, które w sposób bezwzględny i bezkompromisowy będą zwalczać korupcję, chorobę brudnych rąk. Sprawca czy też potencjalny sprawca musi czuć presję i oddech wymiaru sprawiedliwości. Jeżeli przekroczy tę cienką czerwoną linię i wkroczy na drogę przestępstwa, to spotka go nie tylko sprawiedliwa, ale i sroga odpłata.</u>
          <u xml:id="u-457.1" who="#PiotrSak">Szanowni Państwo! Dla higieny życia publicznego, dla klasy politycznej ważne jest to, że musimy uwalniać się od ludzi przypadkowych, czarnych owiec, które niszczą naszą reputację, które w sposób nielegalny wykorzystują swoje stanowiska i je dyskontują, merkantylizuja poprzez geszefty czy nadużycia. Dlatego też projektowane zapisy, chociażby poprzez rozszerzenie środków karnych w postaci pozbawienia praw publicznych, zakazu zajmowania funkcji czy prowadzenia aktywności, wychodzą tej aktywnej walce z korupcją naprzeciw. Musimy eliminować z życia publicznego, państwowego czy samorządowego osoby, które sprzeniewierzyły się swoim obowiązkom i uprawnieniom, które kupczą swoimi stanowiskami. Obok tych zmian, które są przedstawiane, trzeba podkreślić zakaz zajmowania stanowisk, zakaz związany z pozbawieniem praw publicznych, który będzie taką swoistą karą śmierci, śmierci cywilnej czy zawodowej. Nie ma jednak wątpliwości, że musi być adekwatna i sprawiedliwa odpłata i reakcja.</u>
          <u xml:id="u-457.2" who="#PiotrSak">Obok tych działań penalnych na gruncie prawa karnego projekt zakłada zwiększenie przejrzystości i jasności, transparentności życia publicznego, chociażby poprzez prowadzenie rejestrów umów czy wpłat, jeżeli chodzi o partie polityczne. Znosi swoiste embargo informacyjne dotyczące rejestrów umów, w wypadku których dotychczas trzeba było inicjować postępowanie w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej, a teraz będą one ogólnodostępne. Wprowadzone zostaną bardziej ortodoksyjne zapisy, jeżeli chodzi o możliwość wykonywania działalności pozaposelskiej. Jest to bardzo dobre i sensowne rozwiązanie.</u>
          <u xml:id="u-457.3" who="#PiotrSak">Szanowni Państwo! Każda osoba, która piastuje funkcję publiczną, otrzymała dużą daninę społeczną w postaci zaufania. Jeżeli nie jest w stanie się samoograniczać, to muszą być wprowadzone takie możliwości prawne, które będą ją krępowały i limitowały.</u>
          <u xml:id="u-457.4" who="#PiotrSak">Dlatego, szanowni państwo, klub Prawa i Sprawiedliwości popiera ducha tych przepisów. Myślę, że na dalszym etapie prac legislacyjnych uda się wypracować takie rozwiązania, które będą najlepsze i najbardziej optymalne. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-457.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-458">
          <u xml:id="u-458.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-458.1" who="#MałgorzataGosiewska">Stanowisko Koalicji Obywatelskiej przedstawi Wysokiej Izbie pani poseł Barbara Dolniak.</u>
          <u xml:id="u-458.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, pani marszałek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-459">
          <u xml:id="u-459.0" who="#BarbaraDolniak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W przedmiotowym projekcie przewidziany jest wzrost kar; mają być surowsze kary. Okej, tylko samo zaostrzenie kar to jedno, a ich stosowanie w praktyce to drugie. Nie będzie miało wartości zaostrzenie kar, jeżeli nie będziemy mogli ich skutecznie stosować. A niestety PiS od pewnego czasu, od kiedy rządzi, tworzy system ochrony… taki ochronny parasol nad swoimi ludźmi. Pamiętacie państwo uchwaloną ustawę, zgodnie z którą prokurator mógł wycofać sprawę z sądu i to wiązało sąd? Sąd nie mógł nic zrobić. A potem wprowadzono zapisy pozbawiające nas możliwości dostępu do informacji publicznej i uzyskania w tym zakresie informacji o przyczynach umorzenia postępowania lub odmowy wszczęcia postępowania.</u>
          <u xml:id="u-459.1" who="#BarbaraDolniak">Jeżeli chcemy skutecznie walczyć z korupcją, to samo zaostrzanie przepisów nie wystarczy, te przepisy muszą być stosowane, i to przez odpowiednie organa: CBA, Policję, prokuraturę zarządzaną przez ministra Ziobro. Bo bez skutecznych działań nie uda się niczego w tym względzie osiągnąć.</u>
          <u xml:id="u-459.2" who="#BarbaraDolniak">Będziemy nad tym projektem pracować, ale już dzisiaj zapowiadam, że będziemy składać poprawki.</u>
          <u xml:id="u-459.3" who="#BarbaraDolniak">Nie ma w tym zapisie projektu żadnego punktu, który dotyczyłby oświadczeń majątkowych współmałżonków najważniejszych osób w państwie i ich publikacji w Biuletynie Informacji Publicznej. Już w grudniu 2019 r. złożyliśmy w tym zakresie projekt „Czyste ręce”. I co? Nawet nie uzyskał numeru druku. PiS obiecywał w tym zakresie rozwiązanie, uchwalona została ustawa, ale prezydent skierował ją do Trybunału, a tam wrzucona została do przepastnej szuflady pani sędzi Przyłębskiej i pewnie nigdy nie zostanie rozpoznana.</u>
          <u xml:id="u-459.4" who="#BarbaraDolniak">W przedmiotowym projekcie mowa jest o zakazie pracy senatorów, posłów, wójtów, burmistrzów i prezydentów w spółkach prawa handlowego, gdzie Skarb Państwa lub jednostki samorządowe mają co najmniej 10% udziałów lub akcji. Ale już dzisiaj widzimy, jak ta sytuacja jest obchodzona. Już dzisiaj widać, jak często nie poseł czy senator pracuje w spółce, ale jego bliscy, członkowie jego rodziny, czasami w jednej, dwóch, trzech, a nawet czterech spółkach, przy czym ich wiedza i doświadczenie nie mają nic wspólnego z prawami, którymi dana spółka się zajmuje. Będziemy nad tym projektem pracować, ale już dzisiaj zapowiadam składanie poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-460">
          <u xml:id="u-460.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-460.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Arkadiusz Myrcha, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-460.2" who="#MałgorzataGosiewska">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-461">
          <u xml:id="u-461.0" who="#ArkadiuszMyrcha">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-461.1" who="#ArkadiuszMyrcha">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Prawdziwy test intencji autorów tego projektu ustawy był podczas wczorajszego posiedzenia Sejmu. Otóż przedstawiciel wnioskodawców pan poseł Sachajko i jego koledzy mieli okazję do tego, żeby minister odpowiedzialny za stworzenie największej politycznej sitwy w spółkach Skarbu Państwa w historii III RP poniósł za to odpowiedzialność polityczną. Mówię o ministrze Sasinie. A jak się państwo zachowaliście? Uratowaliście go. Głosowaliście przeciwko udzieleniu mu wotum nieufności, bo to jest teraz wasz koalicjant, to jest teraz kolega. To tworzenie przez niego sitwy już wam nie przeszkadza. Teraz uważacie, że trzeba się skoncentrować na samorządowcach, trzeba się skoncentrować na innych osobach pełniących funkcje publiczne, a nie na członkach Rady Ministrów. Dlaczego nie ma tutaj regulacji, które dotykają bezpośrednio pana prezesa Rady Ministrów Mateusza Morawieckiego? Historia z uciekaniem ze swoim majątkiem, przepisywaniem go na żonę jest słynna. Tego państwo kompletnie nie regulujecie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-462">
          <u xml:id="u-462.0" who="#MałgorzataGosiewska">Panie pośle, ale do projektu bardzo proszę się odnosić, dobrze?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-463">
          <u xml:id="u-463.0" who="#ArkadiuszMyrcha">Przepraszam, słucham?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-464">
          <u xml:id="u-464.0" who="#MałgorzataGosiewska">Do projektu proszę się odnosić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-465">
          <u xml:id="u-465.0" who="#ArkadiuszMyrcha">Ale ja się odnoszę cały czas do tego projektu…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-466">
          <u xml:id="u-466.0" who="#MałgorzataGosiewska">No właśnie nie bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-467">
          <u xml:id="u-467.0" who="#ArkadiuszMyrcha">Ale, pani marszałek, naprawdę, bardzo prosiłbym nie przeszkadzać. Rozumiem, że te argumenty państwa bolą, ale taka jest rzeczywistość.</u>
          <u xml:id="u-467.1" who="#ArkadiuszMyrcha">Możecie na papierze tworzyć najbardziej surowe prawo, ale ono nie zda egzaminu, jeżeli nie będzie odpowiednich instytucji, które będą je egzekwować. Centralne Biuro Antykorupcyjne stało się polityczną przybudówką partii rządzącej. Co zrobiło w sprawie łapówki prezesa Jarosława Kaczyńskiego? Nic, nabrało wody w usta. I to wam pasuje? Tu nie widzicie problemu? Co robi prokuratura w sprawach zaangażowania się w kwestie, które dotyczą polityków partii rządzącej? To jest realny problem. Ważne są…</u>
          <u xml:id="u-467.2" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-468">
          <u xml:id="u-468.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-468.1" who="#MałgorzataGosiewska">W imieniu klubu Lewica pan poseł Krzysztof Paszyk.</u>
          <u xml:id="u-468.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Dawaj, Krzychu.)</u>
          <u xml:id="u-468.3" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Paszyk: Nie wybieram się.)</u>
          <u xml:id="u-468.4" who="#MałgorzataGosiewska">A nie, przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-468.5" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Anna Maria Żukowska, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-468.6" who="#MałgorzataGosiewska">Przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-468.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Zapraszamy.)</u>
          <u xml:id="u-468.8" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Paszyk: Z całą sympatią, ale się nie wybieram.)</u>
          <u xml:id="u-468.9" who="#komentarz">(Poseł Arkadiusz Myrcha: Pani marszałek, proszę nie przeszkadzać w trakcie wystąpienia.)</u>
          <u xml:id="u-468.10" who="#MałgorzataGosiewska">Wystąpienie musi być na temat, panie pośle. Przecież pan wie.</u>
          <u xml:id="u-468.11" who="#komentarz">(Poseł Arkadiusz Myrcha: Ale, pani marszałek, pani jest od przestrzegania regulaminu, a nie od oceniania merytorycznie wypowiedzi.)</u>
          <u xml:id="u-468.12" who="#MałgorzataGosiewska">Ale proszę teraz nie utrudniać wystąpienia koleżance.</u>
          <u xml:id="u-468.13" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-469">
          <u xml:id="u-469.0" who="#AnnaMariaŻukowska">Panie pośle, ale teraz mi zabiera pan czas.</u>
          <u xml:id="u-469.1" who="#AnnaMariaŻukowska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-469.2" who="#komentarz">(Poseł Arkadiusz Myrcha: Jeszcze nie jest czas włączony.)</u>
          <u xml:id="u-469.3" who="#AnnaMariaŻukowska">Dziękuję. Mogę rozpocząć?</u>
          <u xml:id="u-469.4" who="#AnnaMariaŻukowska">Ta ustawa niewątpliwie jest ustawą, która w jakiś sposób ma na celu uzdrowienie polskiego życia publicznego, także politycznego. Część z tych zapisów, które w niej są, respektujemy, uznajemy za takie, które rzeczywiście taką poprawę by wniosły.</u>
          <u xml:id="u-469.5" who="#AnnaMariaŻukowska">Chcemy pracować nad tym projektem, bo naszym zdaniem jest w nim szereg niedociągnięć i brak przewidywania konsekwencji tego, jak to będzie wyglądało w działaniu. Myślimy, że sposobem walki z korupcją na pewno jest ograniczenie dostępności do innych miejsc, w których mogą pracować posłowie, które wiążą się w pewnym sensie z nominacjami politycznymi, ale nie można też stawiać takiej bariery, że w zasadzie dożywotnio będzie się zabierać możliwość pełnienia funkcji publicznych tym osobom, które popełniły w życiu błąd i popełniły jakieś wykroczenie czy też przestępstwo w zakresie korupcji. Tak że zmiany, które państwo proponują, państwo posłowie i posłanki wnioskodawcy, są zmianami, które kierunkowo na pewno będziemy popierali, ale proszę pomyśleć o takich zjawiskach jak kwestia rejestru wpłat. Mówię tutaj o partiach politycznych. To są też wpłaty członkowskie oraz wpłaty sympatyczek i sympatyków. Konstytucja gwarantuje nam ochronę danych wrażliwych i nieujawniania sympatii politycznych. Jeżeli jakiś obywatel Polski będzie wpłacał darowizny na określoną partię polityczną, będzie to w jakiś sposób ujawniało jego sympatie, preferencje polityczne, co naszym zdaniem nie będzie zgodne z konstytucją. Naszym zdaniem też ujawnianie umów o pracę szeregowych pracowników partii politycznych, którzy są zatrudniani do wielu zadań takich jak prace księgowe, sprzątanie, prace administracyjne, również nie jest czymś właściwym, dlatego że te osoby mogą sobie tego nie życzyć. To nie jest tak, że jest jakiś obowiązek bycia w partii politycznej, kiedy prowadzi się dla niej księgowość. Część pracowników partii politycznych jest pozyskiwana z rynku pracy i nie uważamy za właściwe, żeby akurat w przypadku umów o pracę te dane były powszechnie dostępne.</u>
          <u xml:id="u-469.6" who="#AnnaMariaŻukowska">Dlatego będziemy chcieli pracować na tym projektem. Będziemy oczywiście wnosili poprawki, ale jest też kwestia testu i odpowiedzialności politycznej. Jeżeli rzeczywiście chcemy postawić tamę korupcji teraz, dlaczego państwo wnioskodawcy proponują, żeby ta ustawa nie obowiązywała w odniesieniu do posłów i posłanek obecnej kadencji? Czemu ma to nas nie dotyczyć? Czy ktoś na tej sali ma coś do ukrycia? Czy ktoś na tej sali chce sobie jeszcze gdzieś popracować, w jakimś miejscu jednym z wymienionych: Kancelarii Sejmu, Senatu, Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej? Dlaczego nie od tej kadencji i nie od wszystkich posłanek i posłów, parlamentarzystów, którzy w tej chwili pełnią tę, jakże zaszczytną, funkcję publiczną?</u>
          <u xml:id="u-469.7" who="#AnnaMariaŻukowska">Dlatego będziemy składali poprawkę, żeby skreślić w całości art. 8, który mówi o tym, że ta ustawa nie obejmuje posłów i posłanek obecnej kadencji, bo jeżeli już to wprowadzamy, to wprowadźmy to też w odniesieniu do siebie. Bądźmy odpowiedzialni i nie bójmy się wprowadzenia takich restrykcji w odniesieniu do siebie, a nie, że gdzieś dopiero w przyszłości… Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-469.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-470">
          <u xml:id="u-470.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-470.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Krzysztof Paszyk, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-471">
          <u xml:id="u-471.0" who="#KrzysztofPaszyk">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-471.1" who="#KrzysztofPaszyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska — Polskie Stronnictwo Ludowe, Unia Europejskich Demokratów, Konserwatyści chciałbym przedstawić stanowisko dotyczące poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy — Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, zawartego w druku sejmowym nr 1252.</u>
          <u xml:id="u-471.2" who="#KrzysztofPaszyk">W przedmiotowym projekcie zakładane jest wprowadzenie zmian m.in. w Kodeksie karnym, ustawie o wykonywaniu mandatu posła i senatora, ustawie o partiach politycznych, ustawie o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne i ustawie o finansach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-471.3" who="#KrzysztofPaszyk">Jako klub projekt oceniamy wysoko z powodu jego oddziaływania na przeciwdziałanie wszelkim patologiom życia publicznego. Niewątpliwie jest to krok w dobrą stronę. Jeśli chodzi o merytoryczną zawartość, projekt przewiduje, że osoby skazane za określone przestępstwa korupcyjne mogą być pozbawione praw publicznych, a sąd będzie musiał orzec wobec osób skazanych za przestępstwa korupcyjne zakaz zajmowania wszelkich lub określonych stanowisk albo wykonywania wszelkich lub określonych zawodów, wszelkiej lub określonej pracy w organach i instytucjach państwowych i samorządu terytorialnego, także w spółkach prawa handlowego, w których Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego posiadają co najmniej 10% akcji lub udziałów. Pozbawienie praw publicznych byłoby orzekane na okres od 1 roku do lat 10, natomiast zakaz zajmowania stanowisk orzekano by na okres od 1 roku do lat 15. Jednocześnie zakłada się, że środek karny polegający na zakazie zajmowania stanowisk będzie orzekany przez sąd nie tylko obligatoryjnie, ale także dożywotnio w przypadku ponownego skazania sprawcy za wspomniane przestępstwo. Projekt zakazuje też łączenia wykonywania pracy w takich spółkach z wykonywaniem mandatu posła i senatora oraz ze sprawowaniem funkcji wójta, burmistrza czy prezydenta miasta.</u>
          <u xml:id="u-471.4" who="#KrzysztofPaszyk">Ten przepis miałby jednak nie objąć osób, które uzyskały mandat w parlamencie lub sprawowały funkcję w samorządzie przed wejściem w życie tej ustawy. I tu jest drobne zastrzeżenie, które chciałbym zgłosić, bo powstaje oto wrażenie traktowania pewnej kategorii osób w sposób niezwykle preferencyjny. Może to być pewien bagaż obciążający ten projekt, bo, co tu dużo mówić, przedstawiciele obecnej władzy zostają w ten sposób wyłączeni z obowiązywania tego projektu. Myślę zatem, że można by pokusić się o szersze konsultacje, i to może nie tyle polityczne, co z organizacjami społecznymi i takimi, które zajmują się przejrzystością życia publicznego. Wiem, że częściowo takowe się odbywały, natomiast nowe otwarcie, nowy proces legislacyjny pewnie nie zaszkodziłby wartości tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-471.5" who="#KrzysztofPaszyk">Nie zmienia to jednak faktu, że jako Klub Parlamentarny Koalicja Polska będziemy, jak myślę, wspierać ten projekt na kolejnych etapach. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-471.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-472">
          <u xml:id="u-472.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-472.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Michał Urbaniak, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-473">
          <u xml:id="u-473.0" who="#MichałUrbaniak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Nadszedł czas, by weszła w końcu w życie taka ustawa, która będzie hamowała pewne zapędy, które są też dzisiaj po stronie obozu rządzącego. Bardzo dobrze, że to się dzieje. Mamy tu projekt, który jest wzorowany na włoskiej ustawie antykorupcyjnej. We Włoszech problem korupcji, na szczęście dla nas, jest większy niż u nas, ale to nie znaczy, że w Polsce ten problem jest nieważny. Taka ustawa to zatem krok w dobrym kierunku. W Polsce trzeba natomiast pamiętać jeszcze o tym — i chciałbym, żeby to dzisiaj wybrzmiało — że równie dużym problemem, a być może nawet większym, są pewne zależności, powiązania właśnie na styku państwa, spółek Skarbu Państwa z np. międzynarodowymi korporacjami czy siłami lobbingowymi. W tym miejscu warto zaznaczyć, że potrzebna pewnie byłaby też jakaś ustawa antysitwowa, ale to może temat na późniejszą dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-473.1" who="#MichałUrbaniak">Analogiczny jest co do istoty zakaz wprowadzony w tej ustawie, dotyczący łączenia funkcji publicznych i zatrudnienia w spółkach Skarbu Państwa, w spółkach prawa handlowego, gdzie co najmniej 10% udziałów mają podmioty publiczne. Zabrania się zatrudniania np. posłów, senatorów, proponuje się również odniesienie tego do wójtów. Nam brakuje jednak nieco odniesienia tego np. do radnych. Ponieważ mamy różne sytuacje, choćby dzisiaj — sam się o tym dowiedziałem — ciekawie wygląda sytuacja w województwie lubuskim, gdzie jedni radni zatrudniają drugich, przy czym gwarantem ma być tu po prostu lojalność polityczna. Taka sytuacja jest niezdrowa, a tak się dzieje np. w spółkach miejskich. Takiej sytuacji być nie może, dlatego będziemy pewnie składać poprawki, bo tak jak wspomniałem na początku, kierunek jest okej.</u>
          <u xml:id="u-473.2" who="#MichałUrbaniak">Podoba mi się też zapis dotyczący zakazu sprawowania funkcji publicznych, pracy w podmiotach powiązanych ze Skarbem Państwa czy brania udziału w przetargach, jeśli jest się już skazanym wyrokiem skazującym za korupcję, a doszło do recydywy. Świetnie, dobrze, niech to się dzieje. Przynajmniej ukróci się pewien proceder, kiedy jedna ręka drugą myje.</u>
          <u xml:id="u-473.3" who="#MichałUrbaniak">Mam pewne wątpliwości czy też może zastanawiam się, jak wygląda sytuacja dotycząca finansowania partii politycznych. Bo nie ma pewnie, o czym wspomniała wcześniej pani posłanka, złotego środka i wielu ludzi wcale nie chciałoby, aby informacja o tym, gdzie pracują czy komu płacą pieniądze, była informacją publiczną. Może warto byłoby nad tym się zastanowić albo niech pan wnioskodawca wytłumaczy, jak miałoby to wyglądać. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-473.4" who="#MichałUrbaniak">Przekazuję głos Dobromirowi Sośnierzowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-474">
          <u xml:id="u-474.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-474.1" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, pan poseł Dobromir Sośnierz, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-475">
          <u xml:id="u-475.0" who="#DobromirSośnierz">Mam mieszane wrażenia, jeśli chodzi o tę ustawę. Niestety mam wrażenie, że ona w dużej mierze odwraca uwagę od istoty problemu. Czym jest bowiem korupcja? Korupcja jest efektem ubocznym regulacji. Korupcja jest efektem ubocznym powierzania zbyt dużej władzy urzędnikom. Korupcja jest efektem tego, że kto inny podejmuje decyzję, a kto inny ponosi koszty tej decyzji. W takich warunkach rodzi się korupcja i jest ona skutkiem, na co wskazują doświadczenia historyczne, ogólnoświatowe, raczej nieuniknionym. Niezależnie od tego, jak intensywna była walka z korupcją, a w niektórych krajach groziła za to kara śmierci, korupcja i tak była, ponieważ wytwarza się tak duże ciśnienie między rynkiem, potrzebami życia, bezsensownymi regulacjami i przepisami, że gdzieś musi ono znaleźć ujście.</u>
          <u xml:id="u-475.1" who="#DobromirSośnierz">W stanie takiego przeregulowania, w jakim jesteśmy w tej chwili w Polsce, korupcja jest często jedynym sposobem ominięcia złych, głupich przepisów. Niestety jest smutną koniecznością. Ale obawiam się, że gdybyśmy tak skutecznie docisnęli śrubę w niektórych sprawach, to życie stałoby się jeszcze bardziej uciążliwe, niż jest, gdyby wszystkie głupie, złe przepisy zaczęły być w 100% egzekwowane. Jakie są efekty dotychczasowych sposobów walki takich typowo biurokratycznych jak w tym przypadku? Najczęściej żadne. Typowym przejawem takiej bezsensownej walki są np. oświadczenia majątkowe, gdzie ten ekshibicjonizm majątkowy posłów miałby czemuś zapobiegać. Jakość przepisów wydawanych przez Sejm od tego zupełnie się nie poprawiła. Ten rejestr wpłat jest absolutnie do skasowania. Wyobrażam sobie, nie wiem, np. pracownika Kancelarii Sejmu podlegającego władzy służbowej marszałka, który chciałby zasilić swoją wpłatą Konfederację. Myślę, że będzie musiał w tym momencie 10 razy się zastanowić w przypadku wprowadzenia takiego przepisu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-476">
          <u xml:id="u-476.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-476.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Tomasz Zimoch, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-476.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-477">
          <u xml:id="u-477.0" who="#TomaszZimoch">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Koło Parlamentarne Polska 2050 z zainteresowaniem przyjmuje projekt tej ustawy. Podpisujemy się zwłaszcza pod zdaniem, jakie widnieje w uzasadnieniu: Wejście w życie projektowanych zmian przyczyni się do zwiększenia zaufania społecznego do instytucji publicznych, podmiotów wykorzystujących publiczne pieniądze i osób sprawujących funkcje publiczne. Aby projektodawcy potwierdzili szczere intencje — a w nie nawet przez sekundę nie wątpimy — sami powinni już myśleć o poprawkach dotyczących spraw, o których mówili dzisiaj przedmówcy, albo zaproponować poprawkę przypominającą duchownym, nawet arcybiskupom, że zgodnie z prawem kanonicznym nie mogą pełnić funkcji publicznych, a więc nawet nie mogą być sołtysami. A tak stało się przecież niedawno.</u>
          <u xml:id="u-477.1" who="#TomaszZimoch">Włączymy się z zapałem do sejmowych prac. Pewnie już do projektodawców napływają komentarze, podpowiedzi, propozycje. Być może państwo tak jak ja otrzymaliście list od burmistrza Ustrzyk Dolnych Bartosza Romowicza. Prawnik, doświadczony samorządowiec podkreśla, że osoby, które zostaną wybrane na wójtów, burmistrzów czy prezydentów po 1 stycznia 2022 r., nie będą mogły wykonywać jakichkolwiek zajęć na rzecz spółek ani zasiadać w ich organach. Burmistrz Ustrzyk stawia pytania, dlaczego zakaz ma dotyczyć tylko wójtów, burmistrzów, prezydentów, a nie członków zarządów powiatów, organów wykonawczych na szczeblu wojewódzkim, skarbników, dyrektorów samorządowych jednostek organizacyjnych itd.? Stawia kolejne pytanie. Nowy przepis mówi według niego o wykonywaniu innych zajęć w spółkach prawa handlowego, co zdaniem tego samorządowca jest pojęciem zbyt otwartym i za bardzo pojemnym.</u>
          <u xml:id="u-477.2" who="#TomaszZimoch">Zakaz w takim brzmieniu dotyczy nie tylko zatrudnienia na umowę o pracę, umowę zlecenia, umowę o dzieło i innych tego typu umów w celu pełnienia jakichkolwiek funkcji w organach, ale również jakichkolwiek świadczeń nieodpłatnych na rzecz spółek. To wcale nie musi być aż tak abstrakcyjny przykład, kiedy wójt jako przysłowiowy Kowalski — mam nadzieję, że pan poseł nie gniewa się, ale nie ma go jeszcze w sali — zawrze ze spółką umowę wolontariatu np. w ramach jakiejś akcji charytatywnej, co już będzie przecież naruszeniem zakazu.</u>
          <u xml:id="u-477.3" who="#TomaszZimoch">Koło Parlamentarne Polska 2050 zapewnia, że jest za bardzo szeroką jawnością w życiu publicznym, i dlatego każdy z naszych posłów będzie przedstawiał w czasie dalszych prac konkretne rozwiązania, jak również będziemy zgłaszali poprawki. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-478">
          <u xml:id="u-478.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-478.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Jarosław Sachajko, Kukiz’15.</u>
          <u xml:id="u-478.2" who="#MałgorzataGosiewska">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-479">
          <u xml:id="u-479.0" who="#JarosławSachajko">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu Koła Poselskiego Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec projektu ustawy o zmianie ustawy — Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-479.1" who="#JarosławSachajko">Omawiany projekt funkcjonuje w mediach pod nazwą ustawy antykorupcyjnej. Problem korupcji dotyczy nie tylko Polski, ale jest obecny we wszystkich państwach świata, lecz jego skala znacząco różni się i zależy od zastosowanych w poszczególnych państwach rozwiązań antykorupcyjnych. Nie chcąc powtarzać propozycji rozwiązań antykorupcyjnych, które kilkanaście minut temu omawiałem jako sprawozdawca tej ustawy, zacznę od historii jej powstania. Projekt jest wzorowany na rozwiązaniu włoskim wprowadzonym do tamtejszego ustawodawstwa przez Ruch Pięciu Gwiazd w grudniu 2018 r., a następnie udostępnionym Pawłowi Kukizowi przez ówczesnego wicepremiera Włoch Luigi Di Maio. Jako projekt ustawy przygotowany przez posłów Kukiz’15 wpłynął do laski marszałkowskiej w marcu 2019 r. i pozytywnie przeszedł przez pierwsze czytanie na sali plenarnej. Niestety nie doczekał się drugiego czytania, trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-479.2" who="#JarosławSachajko">Zadam pytanie: Dlaczego rozwiązania zaproponowane w tym projekcie nie zostały wdrożone przez ostatnie 30 lat? Czy czasem dlatego, że w mętnej wodzie łatwiej łapie się ryby, czyli załatwia lukratywne, przepłacone kontrakty lub otrzymuje dobrze płatne stanowiska? A może — co jest równie prawdopodobne — prawie 50 lat wymuszonego tzw. socjalizmu zrujnowało naszą wrodzoną wrażliwość na dobro i zło?</u>
          <u xml:id="u-479.3" who="#JarosławSachajko">Rozpocznę od kilku statystyk. Od wielu lat w Polsce rejestrujemy ok. 30 tys. przestępstw korupcyjnych rocznie, a w Indeksie Percepcji Korupcji publikowanym przez Transparency International Polska zajmuje 45. miejsce, za Litwą i Estonią. Polska oraz Malta zostały również wymienione w raporcie jako negatywne przykłady. Oba te kraje zanotowały najniższy wskaźnik od 2012 r. Przytoczone statystyki nie napawają optymizmem, dlatego posłowie Koła Poselskiego Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia zachęcają pozostałe kluby i koła do merytorycznej pracy w celu radykalnego wyeliminowania z życia publicznego i gospodarczego osób posuwających się do korupcji.</u>
          <u xml:id="u-479.4" who="#JarosławSachajko">Projekt omawianej ustawy został przygotowany przez grupę posłów Kukiz’15 oraz Prawa i Sprawiedliwości. Walka z korupcją nie powinna mieć barw politycznych. Korupcja to nic innego jak rozbój w biały dzień. Jest to równie obrzydliwe zachowanie jak wyłudzanie VAT-u, pedofilia czy przestępstwa drogowe pod wpływem alkoholu, w których to zastosowano dożywotnie zakazy. Państwo daje wszystkim szansę pracy na rzecz dobra wspólnego, a gdy mandat zaufania zostanie nadużyty, powinien być odebrany do końca życia. Praca w instytucjach publicznych i ubieganie się o zamówienia publiczne są przywilejem, a nie obowiązkiem, a osoby, które okradają Polaków, powinny do końca życia być pozbawione takich możliwości.</u>
          <u xml:id="u-479.5" who="#JarosławSachajko">Rozwiązania zaprezentowane w projekcie koncentrują się na prewencji. Jest to znacznie skuteczniejsze i tańsze niż wykrywanie, ściganie i osądzanie. To tak jak w medycynie: lepiej zapobiegać niż leczyć. W projekcie zakłada się dwa fundamentalne rozwiązania: wykluczenie z życia publicznego oraz odcięcie od pieniędzy, zamówień publicznych. Instytucje publiczne powinny cieszyć się szczególnym zaufaniem i transparentnością działania. Podkreślę, że instytucje publiczne nie są jedynym miejscem pracy w Polsce, dlatego osoby w nich pracujące powinny zdawać sobie sprawę z zaszczytu i odpowiedzialności, reprezentując instytucje państwa polskiego przed obywatelami. Korupcja to również gigantyczne straty gospodarcze, gdyż z jednej strony płacimy znacznie więcej za dobra i usługi, ale z drugiej strony doprowadzamy do gorszej kondycji, a nawet bankructwa te firmy, które postępują etycznie i nie uciekają się do działań korupcyjnych.</u>
          <u xml:id="u-479.6" who="#JarosławSachajko">Na zakończenie pragnę przypomnieć jeden z postulatów wyrażony w ubiegłej kadencji przez posłów Platformy Obywatelskiej oraz Prawa i Sprawiedliwości w trakcie prac nad projektem ustawy antykorupcyjnej Kukiz’15, a mianowicie propozycję rozszerzenia zakresu transparentności finansowania o organizacje pozarządowe. W naszej ocenie jest to dobra propozycja, ponieważ transparentność finansowania jest kluczowa dla przyszłości Polski, i mam nadzieję, że państwo z Platformy Obywatelskiej oraz ze Zjednoczonej Prawicy poprą te rozwiązania w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-479.7" who="#JarosławSachajko">Uprzejmie proszę Wysoką Izbę o dalsze procedowanie nad tą ustawą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-480">
          <u xml:id="u-480.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-480.1" who="#MałgorzataGosiewska">Przechodzimy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-480.2" who="#MałgorzataGosiewska">Zamykam listę osób chcących zadać pytanie.</u>
          <u xml:id="u-480.3" who="#MałgorzataGosiewska">Wyznaczam czas — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-480.4" who="#MałgorzataGosiewska">Pierwsze pytanie zada pan poseł Aleksander Miszalski, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-480.5" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-481">
          <u xml:id="u-481.0" who="#AleksanderMiszalski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Pośle Sprawozdawco! Buta urzędnicza, ludzka nieuczciwość, pazerność i łatwość w łamaniu prawa to czynniki, które prowadzą do korupcji, ale niestety ich rządy tutaj również można opisać tymi cechami.</u>
          <u xml:id="u-481.1" who="#AleksanderMiszalski">Kiedy Platforma rządziła, w Polsce poziom korupcji systematycznie spadał, proszę tutaj zerknąć. Według Amnesty International w momencie, kiedy przejmowaliśmy władzę po rządach PiS-u, byliśmy na 61. miejscu. Później systematycznie pięliśmy się do góry aż do 29. miejsca. W 2015 r. PiS przejął po nas władzę. I co się działo? 2017 r. — 36. miejsce, 2019 r. — 41. miejsce, 2020 r. — 45. miejsce. Wytłumaczcie proszę ludziom, skąd taka zmiana, skoro ponoć państwo i prokuratura działa świetnie. Żadne nowe kary nie powstrzymają w Polsce korupcji, dopóki oni będą rządzić.</u>
          <u xml:id="u-481.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-482">
          <u xml:id="u-482.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-482.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-483">
          <u xml:id="u-483.0" who="#MałgorzataPępek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! O ile konieczność podjęcia dyskusji na temat wyeliminowania potencjalnych obszarów konfliktów interesów dotyczących osób publicznych zasługuje na aprobatę, o tyle sposób procedowania nad tą ustawą budzi poważne wątpliwości. Dyskusja powinna odbyć się z udziałem przedstawicieli organów administracji centralnej i samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-483.1" who="#MałgorzataPępek">Proszę o odpowiedź na pytanie, dlaczego tak ważne rozwiązania, które nowelizują szereg ustaw, m.in. Kodeks karny, ustawę o wykonywaniu mandatu posła i senatora, ustawę o partiach politycznych oraz ustawę o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne, rozpatrywane są jako projekt poselski bez udziału reprezentantów środowisk, których on dotyczy. Po raz kolejny tworzycie bardzo ważne przepisy, nie pytając nikogo o zdanie. Czy były jakiekolwiek konsultacje społeczne w sprawie tego projektu?</u>
          <u xml:id="u-483.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-484">
          <u xml:id="u-484.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-484.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Grzegorz Lorek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-484.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-485">
          <u xml:id="u-485.0" who="#GrzegorzLorek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Myślę, że Amnesty International pokazało, że CBA pracuje, bo jeśli jest skok w wykrytych sprawach, to tym samym potwierdza się, że walczymy z korupcją. Bardzo się cieszę, że ten projekt trafił do Wysokiej Izby i że możemy wspólnie nad nim pracować. Kiedy się zapisałem do pytań, rodziło się pytanie o podział klasy politycznej. Bardzo się cieszę, że poseł sprawozdawca powiedział, że widzi całą klasę polityczną, mam tu na myśli i samorząd, i nas wszystkich.</u>
          <u xml:id="u-485.1" who="#GrzegorzLorek">Trzeba rozróżnić korupcję od jawności i transparentności. Co innego jest korupcja… Oczywiście mówmy o tym, ale też chciałbym, żebyśmy mówili o jawności życia publicznego i transparentności finansowania. To są trzy odrębne rzeczy. Nie mieszajmy ich ze sobą. Dobrze by było, żebyśmy skupili się na pracach związanych z korupcją i jawnością, i życzmy sobie, żeby ten projekt był uchwalony jak najszybciej. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-485.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-486">
          <u xml:id="u-486.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-486.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Iwona Maria Kozłowska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-487">
          <u xml:id="u-487.0" who="#IwonaMariaKozłowska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Obywatele muszą mieć pewność, iż państwo podejmuje działania prewencyjne, bezkompromisowo traktując tych, którzy dopuścili się nadużyć. Jednak co innego deklaracja o bezkompromisowości, a co innego czyny władzy, a te mówią same za siebie. Co do korupcji niech posłuży nam przykład osoby, która rzekomo jest obdarowana przez Boga wyjątkowymi zdolnościami. Człowiek ten został oskarżony o korupcję, a obecnie rządzący zadbali o to, aby sprawa ta nie została osądzona przez sąd, poprzez wprowadzenie regulacji, dzięki której prokurator ma możliwość wniesienia i cofnięcia aktu oskarżenia z sądu, z czego prokuratura ministra Ziobry skrzętnie skorzystała.</u>
          <u xml:id="u-487.1" who="#IwonaMariaKozłowska">Przepis art. 64 Prawa o prokuraturze mówiący o wykonywaniu czynności oskarżyciela publicznego pozwala na cofnięcie aktu oskarżenia, w razie gdy wynik postępowania sądowego nie potwierdza zarzutów oskarżenia. Nie wymaga to ani zgody sądu, ani samego oskarżonego. Polityczne, a nie merytoryczne aspekty dyspozycji prokuratora były tak intencjonalne, że nie można znaleźć żadnego argumentu, który podważałby uzasadnioną krytykę jego decyzji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-488">
          <u xml:id="u-488.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-489">
          <u xml:id="u-489.0" who="#IwonaMariaKozłowska">Czy nie zasadne byłoby…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-490">
          <u xml:id="u-490.0" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-491">
          <u xml:id="u-491.0" who="#IwonaMariaKozłowska">…aby przepis ten znieść lub obwarować cofnięcie aktu oskarżenia za zgodą sądu? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-491.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-492">
          <u xml:id="u-492.0" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Jan Szopiński, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-492.1" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę panie i panów posłów, którzy nie mają maseczki założonej na twarz, o założenie. Na sali są osoby, które mogą potencjalnie czuć się zagrożone, zgłaszają to.</u>
          <u xml:id="u-492.2" who="#MałgorzataGosiewska">Panie pośle, to do pana również.</u>
          <u xml:id="u-492.3" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-493">
          <u xml:id="u-493.0" who="#JanSzopiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Walka z korupcją jest bardzo istotna i wymaga bardzo poważnego podejścia ze strony ustawodawcy. Patrząc na listę posłów, którzy podpisali się pod tym projektem, widzę tam całą plejadę osób, które w dniu wczorajszym podnosiły rękę w obronie swoich partyjnych kolegów, na których ciążą bardzo poważne zarzuty formułowane przez Najwyższą Izbę Kontroli. W uzasadnieniu projektodawcy napisali, cytuję: Państwo w sposób bezkompromisowy traktuje osoby, które dopuściły się nadużyć. Czy zdaniem Wysokiego Sejmu jest to poważne podejście do tej bezkompromisowości? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-494">
          <u xml:id="u-494.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-494.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Zdzisław Wolski, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-495">
          <u xml:id="u-495.0" who="#ZdzisławWolski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Każda uczciwa próba powstrzymania raka korupcji, który toczy nasz kraj, wymaga życzliwego zainteresowania. Mam wiele wątpliwości. Chciałbym uzyskać odpowiedź na jedną z nich. Otóż zgodnie z art. 40 § 3 sąd może orzec pozbawienie praw publicznych w związku ze skazaniem za…, i są wymienione rodzaje, przestępstwa korupcyjne, a art. 41 § 1 sąd orzeka, czyli musi orzec, zakaz wykonywania pracy zarobkowej w sektorze państwowym, samorządowym. Chciałem niezależnie od analiz, opinii specjalistów, karnistów przede wszystkim, po prostu od pana ministra dowiedzieć się, jakie było przesłanie i pewna filozofia, że sąd w jednej części może orzec, a w drugiej orzeka, zresztą bez podania szczegółowych przesłanek, czyli z dowolną interpretacją sądu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-496">
          <u xml:id="u-496.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-496.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-496.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-497">
          <u xml:id="u-497.0" who="#MirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-497.1" who="#MirosławSuchoń">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Oczywiście walka z korupcją, nepotyzmem to są bardzo ważne sprawy i myślę, że wszyscy podzielamy taką opinię, że trzeba stosować takie narzędzia, które pozwolą ograniczyć te zjawiska. Ale mam pytanie do pana posła, który przedstawiał projekt ustawy. Otóż za rządów Prawa i Sprawiedliwości wskaźniki dotyczące korupcji znacząco się w Polsce pogorszyły, a państwo niedawno podpisali, zawarli koalicję właśnie z tą partią. Jak to jest z tą walką z korupcją? Bo państwo przecież umacniacie tę władzę, za kadencji której te wskaźniki się pogorszyły. To chcecie umacniać tę szkodliwą tendencję, czy jednak z nią walczyć? I drugie pytanie: Dlaczego chcecie walczyć z korupcją, ale odsuwacie te przepisy dopiero na kolejną kadencję, zamiast zacząć już teraz? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-498">
          <u xml:id="u-498.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-498.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Małgorzata Niemczyk, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-499">
          <u xml:id="u-499.0" who="#MałgorzataNiemczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Proszę o szczegółowe wyjaśnienie, w jaki sposób przepisy wprowadzane w art. 6 do ustawy o sporcie mają przyczynić się do rozwoju sportu i współzawodnictwa sportowego. Ile osób do tej pory zostało skazanych na podstawie art. 46, 47 i 48 ustawy o sporcie? Proszę o tę informację na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-499.1" who="#MałgorzataNiemczyk">Mówimy tutaj o korupcji, a mnie martwi to, że w dalszym ciągu brak jest przepisów wzmacniających bezpieczeństwo uczestników sportu. Zostało naruszone wielokrotnie poprzez molestowanie, mobbing, przemoc, dyskredytację, dyskryminację czy wręcz zmuszanie do seksu. Relacje zawodnik — trener, zawodnik — działacz lub inne podobne, bardzo ważne, mistrz — uczeń. Akcja Me Too, głośna na całym świecie — problem nadal w Polsce zamiatany pod dywan. Zachowania wulgarne, negatywne i niegodne, a wiemy, że wiele jest tych tragedii. Kiedy w końcu w dokumentacjach, w rejestrach prowadzonych przez policję będzie jednoznacznie znany obszar, w którym dochodzi do przemocy, molestowania?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-500">
          <u xml:id="u-500.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-501">
          <u xml:id="u-501.0" who="#MałgorzataNiemczyk">Kiedy wprowadzicie przepisy, że trenerzy czy ludzie…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-502">
          <u xml:id="u-502.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-502.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Henryka Krzywonos-Strycharska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-503">
          <u xml:id="u-503.0" who="#MałgorzataNiemczyk">…którzy pracują z dziećmi, będą musieli posiadać zaświadczenia o niekaralności?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-504">
          <u xml:id="u-504.0" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł, dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-505">
          <u xml:id="u-505.0" who="#MałgorzataNiemczyk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-505.1" who="#komentarz">(Poseł Henryka Krzywonos-Strycharska: Mogę?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-506">
          <u xml:id="u-506.0" who="#MałgorzataGosiewska">Tak, wyczytałam panią poseł, zaprosiłam na mównicę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-507">
          <u xml:id="u-507.0" who="#HenrykaKrzywonosStrycharska">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Projekt ustawy jest potrzebny i powinniśmy walczyć z nadużyciami. Projektowane zapisy i wszystkie zmiany są bardzo restrykcyjne — osoby piastujące funkcje publiczne powinny być zawsze bez skazy. Czy w związku z tym zaostrzenie przepisów będzie skuteczne? W mojej ocenie trzeba to jeszcze doprecyzować. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-507.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-508">
          <u xml:id="u-508.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-508.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Marta Wcisło, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-509">
          <u xml:id="u-509.0" who="#MartaWcisło">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! To bardzo ważny projekt, który dotyczy wprowadzenia w Kodeksie karnym regulacji mających na celu zwiększenie skutecznego zwalczania korupcji, a także zagwarantowanie większej przejrzystości, czystości, transparentności w przypadku osób pełniących funkcje publiczne. Projekt ustawy tak naprawdę powinien uzdrowić życie publiczne i powinien być zaporą dla osób pełniących funkcje publiczne w zakresie korupcji i koneksji. Pytam: Dlaczego zatem w ustawie nie uwzględniono najważniejszych osób w państwie? Dlaczego projekt nie dotyczy obecnych posłów i senatorów? Dlaczego projekt wyłącza wszystkich obecnych przedstawicieli rządu i ich rodziny? Przykład powinien iść z góry. To powinna być prawdziwa ustawa antykorupcyjna, a nie mydlenie oczu Polkom i Polakom. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-509.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-510">
          <u xml:id="u-510.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-510.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-511">
          <u xml:id="u-511.0" who="#TadeuszTomaszewski">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Nowelizacja ustawy przewiduje również nowelizację ustawy o sporcie i uruchomienie pozbawienia praw publicznych oraz orzekania o zajmowaniu stanowisk publicznych za przestępstwa w sporcie przewidziane w ustawie o sporcie, czyli za ustawianie wyników sportowych, gier wzajemnych czy łapownictwo sportowe. Chciałbym zapytać: Czy rozważaliście, państwo, aby podobne rozwiązania prawne — kieruję to do posła wnioskodawcy — zastosować do wszystkich tych, którzy używają dopingu w sporcie? To jest bardzo istotne z punktu widzenia wychowawczego, kiedy to ludzie sportu uczestniczą w aferach dopingowych, następnie otrzymują dyskwalifikację na 3–5 lat. Uważam, że należałoby rozważyć również zastosowanie podobnych sankcji karnych, jak przewidziane tu, za korupcję w sporcie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-512">
          <u xml:id="u-512.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-512.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Daria Gosek-Popiołek, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-512.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-513">
          <u xml:id="u-513.0" who="#DariaGosekPopiołek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Nie sposób się nie zgodzić, kiedy w uzasadnieniu tej ustawy czytamy, że trzeba podnieść standardy dla osób wykonujących mandat posła lub senatora. To prawda. Natomiast moje pytanie brzmi: Dlaczego czekać 2 lata? Przecież skoro widzą państwo, że z tymi standardami nie do końca jest dobrze, skoro widzimy, że są posłowie, którzy łączą posady w spółkach Skarbu Państwa z mandatem posła, skoro pojawiają się te wątpliwości, to moje pytanie brzmi: Po co czekać? Wydaje mi się, że poprawka, która umożliwiłaby wejście tej ustawy od tej kadencji, byłaby najwłaściwsza i najuczciwsza. W tym momencie diagnozujemy pewną niezdrową sytuację, a jednocześnie robimy wszystko, żeby odwlec w czasie rozwiązanie tego problemu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-514">
          <u xml:id="u-514.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-514.1" who="#MałgorzataGosiewska">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-514.2" who="#MałgorzataGosiewska">Na pytania pań i panów posłów w pierwszej kolejności odpowie sekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pan minister Marcin Warchoł.</u>
          <u xml:id="u-514.3" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-515">
          <u xml:id="u-515.0" who="#MarcinWarchoł">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Projekt ten stanowi ważny krok w zakresie zwalczania korupcji w polskim życiu publicznym. Dlatego jako przedstawiciel rządu pragnę przedstawić pozytywne stanowisko, w szczegółach na piśmie, natomiast odniosę się do najważniejszych punktów.</u>
          <u xml:id="u-515.1" who="#MarcinWarchoł">Po pierwsze, zawiera on dwa ważne cele. Zasadniczo chodzi o to, żeby poprzez jednoznaczną i surową reakcję prawnokarną eliminować osoby skazane za korupcję w życiu publicznym z tego życia publicznego, a także aby uniemożliwiać im staranie się o zamówienia publiczne czy funkcjonowanie w życiu publicznym. Po drugie, chodzi o to, aby prowadzić jasne i transparentne zasady życia publicznego. Chodzi tutaj przede wszystkim o finansowanie partii politycznych, które są podstawowym ogniwem demokratycznego państwa prawnego, ale również innych jednostek, które władają środkami publicznymi, aby w kwestii ich finansowania czy zawierania umów zasady były jasne i transparentne. Te dwa cele ten projekt realizuje. W szczegółach chciałbym zaznaczyć, że fakultatywne pozbawienie praw publicznych za przestępstwa korupcyjne i z nimi związane, takie jak przestępstwa korupcyjne ze sportem, ze środkami farmakologicznymi, ze środkami spożywczymi, jest bardzo istotne, przede wszystkim ze względu na to, że ten środek, jako najdalej idący, i dlatego orzekany fakultatywnie, odpowiadam na pytanie pani posłanki, stanowi, po pierwsze, trafną reakcję prawnokarną na wyrządzone zło, po drugie, zapobiega czerpaniu profitów przez sprawcę skazanego za korupcję.</u>
          <u xml:id="u-515.2" who="#MarcinWarchoł">Po drugie, obligatoryjny środek karny w postaci zakazu pracy w spółkach prawa handlowego, gdzie Skarb Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego stanowią ponad 10% udziałów lub akcji, jest kolejnym elementem eliminowania tych czarnych owiec z życia publicznego i zapobiegania czerpaniu przez nie korzyści. Ten środek będzie obligatoryjny. Dodatkowo będzie dożywotni, w sytuacji gdy te osoby po raz kolejny dopuszczą się popełnionego przestępstwa. Fakultatywny środek w postaci pozbawienia praw publicznych i obligatoryjny środek w postaci zakazu pracy i starania się o zamówienia publiczne. Dodatkowo ten drugi cel, o którym wspominałem, jest realizowany poprzez zakaz pracy posła, wójta, burmistrza czy prezydenta miasta we wszystkich miejscach, gdzie dochodziłoby do potencjalnego konfliktu interesów. To bardzo ważne rozwiązanie z punktu widzenia transparentności i przejrzystości życia publicznego. Chodzi o to, aby te osoby były poza wszelkim podejrzeniem, aby nie mogły być uwikłane w konflikt interesów, choćby potencjalnie. Bardzo ważnym rozwiązaniem, o którym dzisiaj nie mówiliśmy, jest wyłączenie przedawnienia przestępstw korupcyjnych popełnionych przez wójtów, burmistrzów czy też prezydentów w związku z pełnioną przez nich funkcją i w trakcie jej pełnienia.</u>
          <u xml:id="u-515.3" who="#MarcinWarchoł">Jako rząd deklarujemy pełne wsparcie przy dalszych pracach parlamentarnych. W imieniu Rady Ministrów popieram przedstawiony projekt ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-516">
          <u xml:id="u-516.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-516.1" who="#MałgorzataGosiewska">Chęć odpowiedzi na pytania zgłosił również pan poseł wnioskodawca Jarosław Sachajko, Kukiz’15.</u>
          <u xml:id="u-516.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-517">
          <u xml:id="u-517.0" who="#JarosławSachajko">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Po pierwsze, chciałbym podziękować wielu parlamentarzystom, którzy się tutaj wypowiadali, którzy widzą potrzebę uchwalenia takiej ustawy. Nawet podobały mi się te głosy, które mówią o jej zaostrzeniu. Oczywiście, powtórzę, na korupcję nie ma żadnej zgody. Walka z korupcją nie powinna mieć żadnych barw politycznych. Bardzo się z tego cieszę.</u>
          <u xml:id="u-517.1" who="#JarosławSachajko">Szanowni Państwo! Było parę ataków na tę ustawę. Prawo i Sprawiedliwość nie będzie rządziło wiecznie. Kiedyś inne ugrupowania zdobędą władzę i będą mogły korzystać z zapisów tej ustawy. Wyjątkowo polityczne były wypowiedzi przedstawicieli Koalicji Obywatelskiej. Szanowna pani Barbara Dolniak mówiła tak naprawdę obok tej ustawy i nie słuchała tego, o czym mówiłem. Rzeczywiście uzdrowienie sądownictwa jest bardzo ważne. Przygotowujemy ustawę o sędziach pokoju. Właśnie sędziowie pokoju odciążą sądy i będzie możliwość szybkiego karania za przestępstwa korupcyjne. Pani również próbuje uderzyć w Prawo i Sprawiedliwość, pyta, dlaczego oświadczenia majątkowe bliskich najważniejszych osób nie są ujawniane.</u>
          <u xml:id="u-517.2" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Dlaczego?)</u>
          <u xml:id="u-517.3" who="#JarosławSachajko">W mojej ocenie powinny być ujawniane, ale pani Barbara Dolniak i jej kolega chyba mają z tym osobiste doświadczenia przez pana Petru, który w ten sposób ukrył swój majątek. Szanowni państwo, nie mamy żadnego interesu w tym, żeby cokolwiek ukrywać. Właśnie ta ustawa odkrywa wszystko. Jedni i drudzy, pani poseł, mają coś na sumieniu i dlatego zerwijmy z tym, nie przerzucajmy tego z jednych na drugich.</u>
          <u xml:id="u-517.4" who="#JarosławSachajko">Pan Arkadiusz Myrcha zarzuca nam, że współpracujemy z Prawem i Sprawiedliwością. Szanowni państwo, współpracujemy z każdym, kto chce wprowadzić w życie nasze postulaty. Państwo tak długo byli przy władzy i nie przygotowali takiej ustawy antykorupcyjnej, a w tej chwili mają pretensje do nas, że pracujemy i wprowadzamy rozwiązania systemowe, które mają temu zapobiec.</u>
          <u xml:id="u-517.5" who="#JarosławSachajko">Cieszę się, że pani Anna Maria Żukowska chce pracować nad tą ustawą. Ale ma zastrzeżenie co do tego, że chcemy osoby, które zostały osądzone za korupcję, dożywotnio pozbawiać możliwości pracy w instytucjach publicznych czy ubiegania się o kontrakty publiczne. Jeżeli ktoś ukradł raz, dostaje według ustawy okres próbny, ale jeżeli ktoś ukradł już dwukrotnie, to nie jest tak, że raz się pomylił. Przecież on dwukrotnie musi być skazany, żeby dożywotnio nie móc pracować ani ubiegać się o kontrakty. Szanowni państwo, to są pieniądze publiczne. Jeżeli ktoś notorycznie kradnie, to ile razy mamy mu dawać szansę? Czy tak samo państwo by dawali szansę pedofilowi? Może za drugim razem? Albo pijakowi, który potrącił czy zabił kogoś na ulicy? A może jak zabije drugą albo trzecią osobę? Nie. Jak ukradł, to ukradł.</u>
          <u xml:id="u-517.6" who="#JarosławSachajko">Idąc dalej: pan Urbaniak zwraca uwagę — bardzo się cieszę, że parę osób zwróciło na to uwagę — że może należałoby poszerzyć to również o samorządowców, o radnych. Tylko, szanowni państwo, radni bardzo często zarabiają bardzo marne pieniądze i możemy wykluczyć z udziału w samorządach trochę wartościowych osób. Czy czasem to nie jest pewna dyskryminacja? Jeżeli ktoś jest urzędnikiem, to już nie może być radnym? Czyli co? Mają tam być sami przedsiębiorcy? Wówczas państwo powiedzą, że to też źle, bo przedsiębiorcy mogą pisać czy głosować tylko za przedsiębiorcami. Czyli co? Sami bezrobotni? Ale cieszę się, że chcą państwo nad tym pracować.</u>
          <u xml:id="u-517.7" who="#JarosławSachajko">Były dwa głosy, w tym Dobromira Sośnierza, mówiące o tym, że rejestr wpłat powinien być utajniony. Szanowni państwo, politycy są reprezentantami narodu. Jak ktoś się boi ujawnić, że go reprezentuje, to coś jest niedobrze z jego przekonaniami. Ale gorsza rzecz: ten, kto płaci, wymaga. Tu zwracam się szczególnie do Konfederacji. Właśnie ujawnianie tych dochodów, żebyśmy wiedzieli, kto płaci na daną partię, jest szczególnie ważne, bo wtedy wiemy, jakie środowiska popierają dane ugrupowanie.</u>
          <u xml:id="u-517.8" who="#JarosławSachajko">Idąc dalej: było pytanie pani…</u>
          <u xml:id="u-517.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Koniec!)</u>
          <u xml:id="u-517.10" who="#JarosławSachajko">Nie, jeszcze nie.</u>
          <u xml:id="u-517.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-517.12" who="#komentarz">(Głosy z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-518">
          <u xml:id="u-518.0" who="#MałgorzataGosiewska">Panie pośle, może już…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-519">
          <u xml:id="u-519.0" who="#JarosławSachajko">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-519.1" who="#JarosławSachajko">Pani Henryka Krzywonos mówiła, że same przepisy nie wystarczą. Ma pani rację, same przepisy nie wystarczą. Dlatego mówiłem, że do sprawnego działania tej i innych ustaw potrzebna jest ustawa antykorupcyjna, ustawa antysitwowa, referenda. Ten cały pakiet obywatelski Kukiz’15 jest potrzebny, więc cieszę się, że pani na to zwróciła uwagę.</u>
          <u xml:id="u-519.2" who="#JarosławSachajko">Pani poseł Pępek pytała o to, dlaczego to jest robione przy pomocy ustawy poselskiej, a nie rządowej. Może pani poseł nie wie o tym, że posłowie powinni pisać ustawy, a rząd powinien je wykonywać. Od tego są posłowie, żeby właśnie to konsultować, pisać ustawy i je wykonywać.</u>
          <u xml:id="u-519.3" who="#JarosławSachajko">Co do pytań dotyczących korupcji i o to, dlaczego tam jest sport… Jeżeli państwo sobie otworzą dokument o zwalczaniu przestępczości korupcyjnej przez CBA, to proszę…</u>
          <u xml:id="u-519.4" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-519.5" who="#JarosławSachajko">Już odpowiem.</u>
          <u xml:id="u-519.6" who="#JarosławSachajko">Proszę zobaczyć, mają państwo dokładną tabelkę, z jakiego artykułu, na mocy jakiej ustawy ile było zgłoszeń, ile było skazań.</u>
          <u xml:id="u-519.7" who="#JarosławSachajko">Koleżanka Niedziela, wydaje mi się, krzyczała: konsultacje. Pani poseł, pani najlepiej wie, że od konsultacji jest komisja. Na posiedzeniu komisji są konsultacje, a my takie konsultacje… Pani poseł, my, przygotowując ten projekt ustawy, konsultowaliśmy to z wieloma środowiskami, ale jeżeli są jeszcze jakieś środowiska, to zapraszamy wszystkich na posiedzenia komisji, bo od tego powinna być komisja. Nie powinno być tak, jak to jeszcze niedawno było, że parlament jest dla parlamentarzysty, strona społeczna nie może przychodzić. Nie powinno być tak, że apteka jest dla aptekarza, a szkoła dla nauczyciela. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-519.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-520">
          <u xml:id="u-520.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-520.1" who="#MałgorzataGosiewska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-520.2" who="#MałgorzataGosiewska">Marszałek Sejmu, na podstawie art. 87 ust. 2 w związku z art. 90 ust. 1 regulaminu Sejmu, kieruje poselski projekt ustawy o zmianie ustawy — Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, zawarty w druku nr 1252, do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-520.3" who="#MałgorzataGosiewska">Ogłaszam…</u>
          <u xml:id="u-520.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Złożyłam…)</u>
          <u xml:id="u-520.5" who="#MałgorzataGosiewska">Ale nikt nie wymieniał nazwiska pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-520.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Wymienił.)</u>
          <u xml:id="u-520.7" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Wymieniał, no przecież.)</u>
          <u xml:id="u-520.8" who="#MałgorzataGosiewska">Przepraszam bardzo, zamknęłam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-520.9" who="#MałgorzataGosiewska">Ogłaszam 5 minut przerwy.</u>
          <u xml:id="u-520.10" who="#MałgorzataGosiewska">Przypominam, że pani marszałek zaprasza Konwent do ciemnego saloniku.</u>
          <u xml:id="u-520.11" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-520.12" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-520.13" who="#MałgorzataGosiewska">Ja już ogłosiłam przerwę, przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-520.14" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 19 min 02 do godz. 19 min 09)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-521">
          <u xml:id="u-521.0" who="#ElżbietaWitek">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-521.1" who="#ElżbietaWitek">I na początek bardzo proszę wszystkich państwa o powstanie.</u>
          <u xml:id="u-521.2" who="#komentarz">(Zebrani wstają)</u>
          <u xml:id="u-521.3" who="#ElżbietaWitek">Wysoka Izbo! 29 czerwca br. mija 80. rocznica śmierci wielkiego Polaka i wybitnego artysty Ignacego Jana Paderewskiego.</u>
          <u xml:id="u-521.4" who="#ElżbietaWitek">Był on współtwórcą naszej niepodległości. Zawsze pamiętał o naszej ojczyźnie i zawsze jej służył. Był jej najlepszym ambasadorem.</u>
          <u xml:id="u-521.5" who="#ElżbietaWitek">Oddajmy hołd wielkiemu Polakowi, czcząc go minutą ciszy.</u>
          <u xml:id="u-521.6" who="#komentarz">(Chwila ciszy)</u>
          <u xml:id="u-521.7" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-521.8" who="#ElżbietaWitek">Komisja Kultury i Środków Przekazu przedłożyła sprawozdanie o poselskim projekcie uchwały w sprawie uczczenia 65-tej rocznicy Poznańskiego Czerwca 1956, druk nr 1327.</u>
          <u xml:id="u-521.9" who="#ElżbietaWitek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-521.10" who="#ElżbietaWitek">Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na skrócenie terminu, o którym mowa w art. 44 ust. 3 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-521.11" who="#ElżbietaWitek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-521.12" who="#ElżbietaWitek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-521.13" who="#ElżbietaWitek">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o uchwałach Senatu w sprawie ustaw:</u>
          <u xml:id="u-521.14" who="#ElżbietaWitek">— o zmianie ustawy o wykonywaniu działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym,</u>
          <u xml:id="u-521.15" who="#ElżbietaWitek">— o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-521.16" who="#ElżbietaWitek">Sprawozdania to odpowiednio druki nr 1292 i 1301.</u>
          <u xml:id="u-521.17" who="#ElżbietaWitek">W związku z tym, na podstawie art. 95f regulaminu Sejmu, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
          <u xml:id="u-521.18" who="#ElżbietaWitek">Właściwa komisja przedłożyła sprawozdanie o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych ze świadczeniami na rzecz rodziny, druk nr 1300.</u>
          <u xml:id="u-521.19" who="#ElżbietaWitek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-521.20" who="#ElżbietaWitek">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o uchwałach Senatu w sprawie ustaw:</u>
          <u xml:id="u-521.21" who="#ElżbietaWitek">— o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko,</u>
          <u xml:id="u-521.22" who="#ElżbietaWitek">— o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw,</u>
          <u xml:id="u-521.23" who="#ElżbietaWitek">— o zmianie ustawy o systemie oświaty i ustawy o finansowaniu zadań oświatowych,</u>
          <u xml:id="u-521.24" who="#ElżbietaWitek">— o zmianie ustawy o kołach gospodyń wiejskich,</u>
          <u xml:id="u-521.25" who="#ElżbietaWitek">— o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-521.26" who="#ElżbietaWitek">Sprawozdania to odpowiednio druki nr 1312, 1334, 1298, 1320 i 1297.</u>
          <u xml:id="u-521.27" who="#ElżbietaWitek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
          <u xml:id="u-521.28" who="#ElżbietaWitek">Proponuję, aby w tych przypadkach Sejm wyraził zgodę na skrócenie terminu, o którym mowa w art. 54 ust. 5 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-521.29" who="#ElżbietaWitek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycje przyjął.</u>
          <u xml:id="u-521.30" who="#ElżbietaWitek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-521.31" who="#ElżbietaWitek">Sejm podjął decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt dotyczący informacji Ministra Sprawiedliwości, Prokuratora Generalnego na temat działań podejmowanych przez prokuraturę.</u>
          <u xml:id="u-521.32" who="#ElżbietaWitek">Proponuję, aby Sejm wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-521.33" who="#ElżbietaWitek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-521.34" who="#ElżbietaWitek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-521.35" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 24. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o poselskim projekcie uchwały w sprawie uczczenia 65-tej rocznicy Poznańskiego Czerwca 1956 (druki nr 1310 i 1327).</u>
          <u xml:id="u-521.36" who="#ElżbietaWitek">Proszę panią poseł Małgorzatę Kidawę-Błońską o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-521.37" who="#ElżbietaWitek">Bardzo proszę, pani marszałek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-522">
          <u xml:id="u-522.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Komisja kultury, co się rzadko zdarza, w wielkim porozumieniu i zgodzie opracowała projekt uchwały Sejmu w sprawie uczczenia 65. rocznicy Powstania Poznańskiego — Czerwiec 1956.</u>
          <u xml:id="u-522.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Projekt ustawy przygotował pan poseł Rafał Grupiński.</u>
          <u xml:id="u-522.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przeczytam państwu treść tej uchwały i chciałam powiedzieć, że jestem naprawdę dumna, że komisja w takiej zgodzie pracowała nad jej treścią.</u>
          <u xml:id="u-522.3" who="#komentarz">(Zebrani wstają)</u>
          <u xml:id="u-522.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">„W dniu 28 czerwca 1956 roku, na ulice Poznania, żądając ’wolności i chleba’, wyszli robotnicy poznańskich zakładów pracy, protestując przeciwko fatalnym warunkom życia w regionie i w kraju. Bezpośrednim powodem buntu robotników był trwający od dłuższego czasu konflikt w Zakładach im. Józefa Stalina (dawniej i dziś im. Hipolita Cegielskiego), zatrudniających ok. 13 tys. osób. Ich załoga domagała się zwrotu niewłaściwie naliczanych podatków od wypłat, poprawy warunków bezpieczeństwa oraz lepszej organizacji pracy, która zakończyłaby wielogodzinne przestoje fabryki. Wśród robotniczych postulatów pojawiły się także żądania podwyżki płac i obniżenia cen, przede wszystkim żywności. Po nieudanej misji delegacji robotników do Warszawy, rozpoczął się strajk generalny, a następnie — manifestacja na ulicach miasta.</u>
          <u xml:id="u-522.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Władze komunistyczne do zwalczenia protestu, rozlewającego się na cały Poznań, skierowały obok milicji i UB, także wojsko: 10 tys. żołnierzy i m.in. 359 czołgów. Walki na ulicach trwały dwa dni i zakończyły się krwawą pacyfikacją miasta. Zginęło co najmniej 70 protestujących, ponad 600 osób zostało rannych, zatrzymano ponad 700 demonstrantów, aresztowano blisko 300. Prześladowania trwały długo po dniach buntu. Represjom poddano także obrońcę aresztowanych mec. Stanisława Hejmowskiego.</u>
          <u xml:id="u-522.6" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Duży wpływ na determinację i odwagę poznańskich robotników miało ich mocne przekonanie, że Polska znajdowała się pod sowiecką okupacją i dlatego ich protest przerodził się w niepodległościowe powstanie przeciwko władzy z obcego nadania. Innym z powodów Powstania Poznańskiego — Czerwiec 1956 był fakt, że władze komunistyczne na inwestycje w Poznaniu i w Wielkopolsce przeznaczały mniej środków niż w innych rejonach państwa, tłumacząc to koniecznością wspierania obszarów najbardziej zacofanych. Pensje też były niższe niż w pozostałych regionach kraju.</u>
          <u xml:id="u-522.7" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Powstanie Poznańskie — Czerwiec 1956 odbiło się szerokim echem w kraju i na świecie i było głównym zaczynem późniejszej, częściowej demokratyzacji życia publicznego w Polsce i w innych państwach ówczesnego tzw. obozu socjalistycznego. Stało się także punktem odniesienia dla następnych protestów robotniczych w Polsce i jednym z ideowych fundamentów powszechnego ruchu ’Solidarności’, który zrodził się dzięki działalności opozycji demokratycznej oraz strajkom robotniczym na Wybrzeżu w 1980 roku.</u>
          <u xml:id="u-522.8" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Sejm Rzeczypospolitej Polskiej oddaje cześć bohaterom Powstania Poznańskiego — Czerwiec 1956. Polska nigdy o Was nie zapomni”.</u>
          <u xml:id="u-522.9" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę o przyjęcie tego przez aklamację.</u>
          <u xml:id="u-522.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-523">
          <u xml:id="u-523.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-523.1" who="#ElżbietaWitek">Stwierdzam, że Sejm podjął uchwałę w sprawie uczczenia 65. rocznicy Powstania Poznańskiego — Czerwiec 1956.</u>
          <u xml:id="u-523.2" who="#ElżbietaWitek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 7. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o przedstawionym przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks cywilny.</u>
          <u xml:id="u-523.3" who="#ElżbietaWitek">Dodatkowe sprawozdanie komisji to druk nr 1218-A.</u>
          <u xml:id="u-523.4" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-523.5" who="#ElżbietaWitek">Proszę pana posła Grzegorza Lorka o przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-524">
          <u xml:id="u-524.0" who="#GrzegorzLorek">Pani Marszałek! Panowie Premierzy! Pani Minister! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie komisji o przedstawionym przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks cywilny, druki nr 1125, 1218 i 1218-A.</u>
          <u xml:id="u-524.1" who="#GrzegorzLorek">Na posiedzeniu w dniu 24 czerwca 2021 r. komisja rozpatrzyła poprawki zgłoszone w drugim czytaniu. Komisja wnosi, aby Wysoki Sejm raczył poprawki 1. i 2. odrzucić. Uwaga, nad poprawkami 1. i 2. należy głosować łącznie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-524.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-525">
          <u xml:id="u-525.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-525.1" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 1218.</u>
          <u xml:id="u-525.2" who="#ElżbietaWitek">Komisja przedstawia również w dodatkowym sprawozdaniu poprawki, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-525.3" who="#ElżbietaWitek">W 1. poprawce do dodawanego art. 446</u>
          <u xml:id="u-525.4" who="#ElżbietaWitek">Z poprawką tą łączy się 2. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-525.5" who="#ElżbietaWitek">Nad nimi głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-525.6" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-525.7" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-525.8" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek 1. i 2., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-525.9" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-525.10" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-525.11" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 430 posłów. 81 — za, 232 — przeciw, 117 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-525.12" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-525.13" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-525.14" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy w brzmieniu z druku nr 1218, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-525.15" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-525.16" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-525.17" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 430 posłów. Wszyscy byli za, nikt nie był przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-525.18" who="#ElżbietaWitek">Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy — Kodeks cywilny.</u>
          <u xml:id="u-525.19" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 28. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych ze świadczeniami na rzecz rodziny (druki nr 1286 i 1298).</u>
          <u xml:id="u-525.20" who="#ElżbietaWitek">Proszę panią poseł Beatę Strzałkę o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-526">
          <u xml:id="u-526.0" who="#BeataStrzałka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przedstawiam sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych ze świadczeniami na rzecz rodziny, druk nr 1286.</u>
          <u xml:id="u-526.1" who="#BeataStrzałka">Marszałek Sejmu, zgodnie z art. 54 ust. 1 regulaminu Sejmu, skierowała w dniu 22 czerwca br. powyższą uchwałę do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny w celu rozpatrzenia. Komisja na posiedzeniu w dniu 22 czerwca br. rozpatrzyła pięć poprawek Senatu i wnosi, aby Sejm poprawki 1., 3. i 5. przyjął, nad poprawkami 1. i 3. należy głosować łącznie, a 2. i 4. odrzucił. Nad tymi poprawkami również należy głosować łącznie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-526.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-527">
          <u xml:id="u-527.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-527.1" who="#ElżbietaWitek">Przypominam, że Sejm odrzuca poprawki Senatu bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-527.2" who="#ElżbietaWitek">Jeżeli Sejm nie odrzuci poprawki Senatu, uważa się ją za przyjętą.</u>
          <u xml:id="u-527.3" who="#ElżbietaWitek">W punktach porządku dziennego dotyczących rozpatrywania poprawek Senatu głosować będziemy nad wnioskami o odrzucenie poprawek Senatu.</u>
          <u xml:id="u-527.4" who="#ElżbietaWitek">W poprawkach 1. i 3. Senat proponuje zmiany redakcyjno-legislacyjne.</u>
          <u xml:id="u-527.5" who="#ElżbietaWitek">Nad nimi głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-527.6" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-527.7" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-527.8" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek 1. i 3., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-527.9" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-527.10" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-527.11" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Nie widzimy, nie widzimy tego.)</u>
          <u xml:id="u-527.12" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 430 posłów. 2 — za, przeciw — 428, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-527.13" who="#ElżbietaWitek">Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-527.14" who="#ElżbietaWitek">W 2. poprawce do art. 6 pkt 1 Senat proponuje coroczną waloryzację kwoty dochodu uprawniającej do otrzymania świadczenia z funduszu alimentacyjnego, począwszy od roku 2022.</u>
          <u xml:id="u-527.15" who="#ElżbietaWitek">Z poprawką tą łączy się 4. poprawka Senatu.</u>
          <u xml:id="u-527.16" who="#ElżbietaWitek">Nad nimi głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-527.17" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-527.18" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-527.19" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek 2. i 4., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-527.20" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Ale tam nic nie widać.)</u>
          <u xml:id="u-527.21" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-527.22" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-527.23" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Pani marszałek, tam nic nie widać.)</u>
          <u xml:id="u-527.24" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 430 posłów. Za — 229, 200 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-527.25" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawki bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-527.26" who="#ElżbietaWitek">W 5. poprawce do art. 23 Senat proponuje, aby art. 1 ustawy nowelizującej wchodził w życie z dniem 1 grudnia 2021 r.</u>
          <u xml:id="u-527.27" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-527.28" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-527.29" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 5. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-527.30" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-527.31" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-527.32" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 429 posłów. 1 — za, przeciw — 427, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-527.33" who="#ElżbietaWitek">Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-527.34" who="#ElżbietaWitek">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie uchwały Senatu w sprawie ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych ze świadczeniami na rzecz rodziny.</u>
          <u xml:id="u-527.35" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 31. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (druki nr 1293 i 1297).</u>
          <u xml:id="u-527.36" who="#ElżbietaWitek">Proszę panią poseł Elżbietę Dudę o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-528">
          <u xml:id="u-528.0" who="#ElżbietaDuda">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw z druku nr 1293.</u>
          <u xml:id="u-528.1" who="#ElżbietaDuda">Marszałek Sejmu, zgodnie z art. 54 ust. 1 regulaminu Sejmu, skierowała w dniu 22 czerwca 2021 r. uchwałę Senatu w powyższej sprawie do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny w celu jej rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-528.2" who="#ElżbietaDuda">Komisja Polityki Społecznej i Rodziny po rozpatrzeniu powyższej uchwały na posiedzeniu w dniu 22 czerwca 2021 r. wnosi, aby Wysoki Sejm raczył odrzucić 1. poprawkę Senatu, przy czym nad poprawkami od 1. do 3., od 8. do 13., 15. i 24. należy głosować łącznie, poprawki 2., 3., 4., 5., 6. — odrzucić, przy czym nad poprawkami 6., 7., 14., 16. i 19. należy głosować łącznie, poprawki 7., 8., 9., 10., 11., 12., 13., 14., 15. i 16. — odrzucić, poprawki 17. i 18. przyjąć, poprawki 19. i 20. — odrzucić, przy czym nad poprawkami 20., 21. i 25. należy głosować łącznie, poprawki 21. i 22. — odrzucić, poprawkę 23. — przyjąć, a poprawki 24. i 25. — odrzucić Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-528.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-529">
          <u xml:id="u-529.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-529.1" who="#ElżbietaWitek">Głosować będziemy zgodnie z zasadami stosowanymi w poprzednim punkcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-529.2" who="#ElżbietaWitek">Poprawki od 1. do 19. Senat zgłosił do art. 1 ustawy nowelizującej zawierającego zmiany do ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych.</u>
          <u xml:id="u-529.3" who="#ElżbietaWitek">W 1. poprawce Senat proponuje dodać ust. 21 i 22 do art. 15g.</u>
          <u xml:id="u-529.4" who="#ElżbietaWitek">Z poprawką tą łączą się poprawki 2. i 3., od 8. do 13. oraz 15. i 24.</u>
          <u xml:id="u-529.5" who="#ElżbietaWitek">Nad nimi głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-529.6" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-529.7" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-529.8" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek od 1. do 3., od 8. do 13. oraz 15. i 24., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-529.9" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-529.10" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-529.11" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 429 posłów. 229 — za, 200 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-529.12" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawki bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-529.13" who="#ElżbietaWitek">W 4. poprawce do art. 15ggb ust. 3 Senat proponuje nie nadawać nowego brzmienia pkt 2.</u>
          <u xml:id="u-529.14" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-529.15" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-529.16" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 4. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-529.17" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-529.18" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-529.19" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 429 posłów. 229 — za, 200 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-529.20" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-529.21" who="#ElżbietaWitek">W 5. poprawce do art. 15ze</u>
          <u xml:id="u-529.22" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-529.23" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-529.24" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 5. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-529.25" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-529.26" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-529.27" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 429 posłów. 230 — za, przeciw — 199, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-529.28" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-529.29" who="#ElżbietaWitek">W 6. poprawce do art. 15zs</u>
          <u xml:id="u-529.30" who="#ElżbietaWitek">Z poprawką tą łączą się poprawki 7., 14., 16. i 19.</u>
          <u xml:id="u-529.31" who="#ElżbietaWitek">Nad nimi głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-529.32" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-529.33" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-529.34" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek 6., 7., 14., 16. i 19., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-529.35" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-529.36" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-529.37" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 428 posłów. 229 — za, 199 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-529.38" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawki bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-529.39" who="#ElżbietaWitek">W 17. poprawce do art. 31zq ust. 1 i 3 Senat proponuje zmiany o charakterze redakcyjno-legislacyjnym.</u>
          <u xml:id="u-529.40" who="#ElżbietaWitek">Poprawkę tę rozpatrzymy łącznie z poprawką 18.</u>
          <u xml:id="u-529.41" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-529.42" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-529.43" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek 17. i 18., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-529.44" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-529.45" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-529.46" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 428 posłów. Nikt nie był za, przeciw — 428, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-529.47" who="#ElżbietaWitek">Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-529.48" who="#ElżbietaWitek">W 20. poprawce Senat proponuje skreślić art. 2 ustawy nowelizującej.</u>
          <u xml:id="u-529.49" who="#ElżbietaWitek">Z poprawką tą łączą się poprawki 21. i 25.</u>
          <u xml:id="u-529.50" who="#ElżbietaWitek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-529.51" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-529.52" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-529.53" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek 20., 21. i 25., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-529.54" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-529.55" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-529.56" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 429 posłów. 229 — za, 200 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-529.57" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawki bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-529.58" who="#ElżbietaWitek">W 22. poprawce do art. 6 ustawy nowelizującej Senat proponuje zmianę w ust. 1.</u>
          <u xml:id="u-529.59" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-529.60" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-529.61" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 22. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-529.62" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-529.63" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-529.64" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 429 posłów. 229 — za, przeciw — 200, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-529.65" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-529.66" who="#ElżbietaWitek">W 23. poprawce Senat proponuje nowe brzmienie art. 7 ustawy nowelizującej.</u>
          <u xml:id="u-529.67" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-529.68" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-529.69" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 23. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-529.70" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-529.71" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-529.72" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 427 posłów. Nikt nie był za, przeciw — 427, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-529.73" who="#ElżbietaWitek">Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-529.74" who="#ElżbietaWitek">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie uchwały Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-529.75" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 32. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (druki nr 1284 i 1301).</u>
          <u xml:id="u-529.76" who="#ElżbietaWitek">Proszę pana posła Henryka Kowalczyka o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-530">
          <u xml:id="u-530.0" who="#HenrykKowalczyk">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Do ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług Senat wniósł 11 poprawek. Komisja Finansów Publicznych po rozpatrzeniu poprawek w dniu dzisiejszym rekomenduje wszystkie poprawki odrzucić. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-530.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-531">
          <u xml:id="u-531.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-531.1" who="#ElżbietaWitek">Głosować będziemy zgodnie z zasadami stosowanymi w poprzednim punkcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-531.2" who="#ElżbietaWitek">Poprawki od 1. do 5. Senat zgłosił do art. 1 ustawy nowelizującej zawierającego zmiany do ustawy o podatku od towarów i usług.</u>
          <u xml:id="u-531.3" who="#ElżbietaWitek">W 1. poprawce do art. 22a ust. 3, art. 28k ust. 4 oraz art. 138i ust. 16 Senat proponuje zmiany o charakterze redakcyjnym.</u>
          <u xml:id="u-531.4" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o odrzucenie poprawki.</u>
          <u xml:id="u-531.5" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-531.6" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 1. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-531.7" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-531.8" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-531.9" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 427 posłów. 226 — za, 200 — przeciw, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-531.10" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-531.11" who="#ElżbietaWitek">W 2. poprawce do art. 22a Senat proponuje nowe brzmienie ust. 8.</u>
          <u xml:id="u-531.12" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o odrzucenie poprawki.</u>
          <u xml:id="u-531.13" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-531.14" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 2. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-531.15" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-531.16" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-531.17" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 429 posłów. 228 — za, 194 — przeciw, 7 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-531.18" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-531.19" who="#ElżbietaWitek">W 3. poprawce do art. 130a pkt 2 Senat proponuje zmianę o charakterze legislacyjnym.</u>
          <u xml:id="u-531.20" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-531.21" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-531.22" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 3. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-531.23" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-531.24" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-531.25" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 428 posłów. 228 — za, 200 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-531.26" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-531.27" who="#ElżbietaWitek">W 4. poprawce do art. 138j ust. 6 Senat proponuje w pkt 2 zmianę o charakterze legislacyjnym.</u>
          <u xml:id="u-531.28" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o odrzucenie poprawki.</u>
          <u xml:id="u-531.29" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-531.30" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 4. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-531.31" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-531.32" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-531.33" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 429 posłów. 229 — za, 200 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-531.34" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-531.35" who="#ElżbietaWitek">W 5. poprawce do art. 138j ust. 6 Senat proponuje w pkt 2 zmianę o charakterze redakcyjnym.</u>
          <u xml:id="u-531.36" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o odrzucenie poprawki.</u>
          <u xml:id="u-531.37" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-531.38" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 5. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-531.39" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-531.40" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-531.41" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 430 posłów. 229 — za, 201 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-531.42" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-531.43" who="#ElżbietaWitek">W 6. poprawce Senat proponuje skreślić art. 8 ustawy nowelizującej.</u>
          <u xml:id="u-531.44" who="#ElżbietaWitek">Z poprawką tą łączy się 10. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-531.45" who="#ElżbietaWitek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-531.46" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-531.47" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-531.48" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek 6. i 10., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-531.49" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-531.50" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-531.51" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 430 posłów. 229 — za, 201 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-531.52" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawki bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-531.53" who="#ElżbietaWitek">W 7. poprawce Senat proponuje skreślić art. 11 ustawy nowelizującej.</u>
          <u xml:id="u-531.54" who="#ElżbietaWitek">Z poprawką tą łączy się 11. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-531.55" who="#ElżbietaWitek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-531.56" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-531.57" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-531.58" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek 7. i 11., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-531.59" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-531.60" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-531.61" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 429 posłów. 228 — za, 201 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-531.62" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawki bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-531.63" who="#ElżbietaWitek">W 8. poprawce Senat proponuje zmiany w art. 12 ustawy nowelizującej.</u>
          <u xml:id="u-531.64" who="#ElżbietaWitek">Z poprawką tą łączy się 9. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-531.65" who="#ElżbietaWitek">Nad nimi głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-531.66" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-531.67" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-531.68" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek 8. i 9., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-531.69" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-531.70" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-531.71" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 428 posłów. 230 — za, 198 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-531.72" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawki bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-531.73" who="#ElżbietaWitek">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie uchwały Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-531.74" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 25. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (druki nr 1287 i 1312).</u>
          <u xml:id="u-531.75" who="#ElżbietaWitek">Proszę panią poseł Annę Paluch o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-532">
          <u xml:id="u-532.0" who="#AnnaPaluch">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-532.1" who="#AnnaPaluch">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! 23 czerwca Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa rozpatrzyła skierowane dzień wcześniej do tej komisji dwie poprawki, które Senat uchwalił do ustawy o zmianie ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.</u>
          <u xml:id="u-532.2" who="#AnnaPaluch">Po przeprowadzeniu prac nad tymi poprawkami komisja rekomenduje Wysokiej Izbie przyjęcie obydwu poprawek poddanych pod głosowanie łącznie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-533">
          <u xml:id="u-533.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-533.1" who="#ElżbietaWitek">Głosować będziemy zgodnie z zasadami stosowanymi w poprzednim punkcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-533.2" who="#ElżbietaWitek">W 1. poprawce do art. 72 ust. 2 pkt 2 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko Senat proponuje uchylić także lit. f.</u>
          <u xml:id="u-533.3" who="#ElżbietaWitek">Z poprawką tą łączy się poprawka 2.</u>
          <u xml:id="u-533.4" who="#ElżbietaWitek">Nad nimi głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-533.5" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-533.6" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-533.7" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek 1. i 2., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-533.8" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-533.9" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-533.10" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 430 posłów. Nikt nie był za, 421 — przeciw, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-533.11" who="#ElżbietaWitek">Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-533.12" who="#ElżbietaWitek">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie uchwały Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.</u>
          <u xml:id="u-533.13" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 26. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Zdrowia o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw (druki nr 1288 i 1334).</u>
          <u xml:id="u-533.14" who="#ElżbietaWitek">Proszę pana posła Bolesława Piechę o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-534">
          <u xml:id="u-534.0" who="#BolesławPiecha">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-534.1" who="#BolesławPiecha">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Zdrowia mam zaszczyt przedstawić dodatkowe sprawozdanie dotyczące rozpatrzenia uchwały Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-534.2" who="#BolesławPiecha">Senat w swojej uchwale zawarł stwierdzenie, żeby odrzucić ustawę w całości.</u>
          <u xml:id="u-534.3" who="#BolesławPiecha">Komisja Zdrowia po dzisiejszym posiedzeniu rekomenduje Wysokiej Izbie, aby odrzucić uchwałę Senatu i tym samym przyjąć ustawę sejmową. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-534.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-535">
          <u xml:id="u-535.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-535.1" who="#ElżbietaWitek">Przypominam, że Sejm odrzuca uchwałę Senatu odrzucającą ustawę bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-535.2" who="#ElżbietaWitek">Jeżeli Sejm nie odrzuci uchwały Senatu odrzucającej ustawę, uważa się ją za przyjętą.</u>
          <u xml:id="u-535.3" who="#ElżbietaWitek">Głosować będziemy nad wnioskiem o odrzucenie uchwały Senatu.</u>
          <u xml:id="u-535.4" who="#ElżbietaWitek">W uchwale Senat proponuje odrzucić ustawę z dnia 20 maja 2021 r. o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-535.5" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o odrzucenie tej uchwały.</u>
          <u xml:id="u-535.6" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-535.7" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem uchwały Senatu odrzucającej ustawę z dnia 20 maja 2021 r. o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-535.8" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-535.9" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-535.10" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 431 posłów. 239 — za, 191 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-535.11" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił uchwałę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-535.12" who="#ElżbietaWitek">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie uchwały Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-535.13" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 27. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o wykonywaniu działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym (druki nr 1285 i 1292).</u>
          <u xml:id="u-535.14" who="#ElżbietaWitek">Proszę pana posła Wiesława Szczepańskiego o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-536">
          <u xml:id="u-536.0" who="#WiesławSzczepański">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie i Panowie Posłowie! W imieniu Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie komisji o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o wykonywaniu działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym i policyjnym.</u>
          <u xml:id="u-536.1" who="#WiesławSzczepański">Senat do ustawy wprowadził 11 poprawek. Komisja w dniu 21 czerwca postanowiła rekomendować przyjęcie wszystkich 11 poprawek. Jednocześnie komisja proponuje, aby nad poprawkami od 1. do 7. oraz 9. głosować łącznie, nad poprawkami 8., 10. i 11. głosować oddzielnie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-537">
          <u xml:id="u-537.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-537.1" who="#ElżbietaWitek">Przypominam, że Sejm odrzuca poprawki Senatu bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-537.2" who="#ElżbietaWitek">Jeżeli Sejm nie odrzuci poprawki Senatu, uważa się ją za przyjętą.</u>
          <u xml:id="u-537.3" who="#ElżbietaWitek">W punktach porządku dziennego dotyczących rozpatrywania poprawek Senatu głosować będziemy nad wnioskami o odrzucenie poprawek Senatu.</u>
          <u xml:id="u-537.4" who="#ElżbietaWitek">Poprawki od 1. do 7. Senat zgłosił do art. 1 ustawy nowelizującej zawierającego zmiany do ustawy o wykonywaniu działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym i policyjnym.</u>
          <u xml:id="u-537.5" who="#ElżbietaWitek">W 1. poprawce do art. 44 Senat proponuje zmianę redakcyjno-legislacyjną w dodawanym ust. 2d.</u>
          <u xml:id="u-537.6" who="#ElżbietaWitek">Z poprawką tą łączą się poprawki od 2. do 7. i 9.</u>
          <u xml:id="u-537.7" who="#ElżbietaWitek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-537.8" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o przyjęcie tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-537.9" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-537.10" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek od 1. do 7. i 9., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-537.11" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-537.12" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-537.13" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 430 posłów. Nikt nie był za, 429 — przeciw, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-537.14" who="#ElżbietaWitek">Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-537.15" who="#ElżbietaWitek">W 8. poprawce Senat proponuje dodać art. 1a do ustawy nowelizującej.</u>
          <u xml:id="u-537.16" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-537.17" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-537.18" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 8. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-537.19" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-537.20" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-537.21" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 429 posłów. 2 — za, 426 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-537.22" who="#ElżbietaWitek">Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-537.23" who="#ElżbietaWitek">W 10. poprawce Senat proponuje dodać art. 2a do ustawy nowelizującej.</u>
          <u xml:id="u-537.24" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-537.25" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-537.26" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 10. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-537.27" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-537.28" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-537.29" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie działa.)</u>
          <u xml:id="u-537.30" who="#komentarz">(Głos z sali: Działa.)</u>
          <u xml:id="u-537.31" who="#ElżbietaWitek">Już teraz działa.</u>
          <u xml:id="u-537.32" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 430 posłów. Nikt nie był za, 428 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-537.33" who="#ElżbietaWitek">Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-537.34" who="#ElżbietaWitek">W 11. poprawce Senat proponuje dodać art. 3a do ustawy nowelizującej.</u>
          <u xml:id="u-537.35" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-537.36" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-537.37" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 11. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-537.38" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-537.39" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-537.40" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 430 posłów. 1 — za, przeciw 428, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-537.41" who="#ElżbietaWitek">Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-537.42" who="#ElżbietaWitek">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie uchwały Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o wykonywaniu działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym i policyjnym.</u>
          <u xml:id="u-537.43" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 29. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty i ustawy o finansowaniu zadań oświatowych (druki nr 1289 i 1300).</u>
          <u xml:id="u-537.44" who="#ElżbietaWitek">Proszę panią poseł Lidię Burzyńską o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-538">
          <u xml:id="u-538.0" who="#LidiaBurzyńska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przedstawiam sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży dotyczące uchwały Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty i ustawy o finansowaniu zadań oświatowych, druk nr 1289.</u>
          <u xml:id="u-538.1" who="#LidiaBurzyńska">Marszałek Sejmu zgodnie z art. 54 ust. 1 regulaminu Sejmu skierowała 22 czerwca br. uchwałę Senatu w powyższej sprawie do Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży w celu rozpatrzenia. Posiedzenie komisji odbyło się 22 czerwca. Komisja wnosi o odrzucenie uchwały Senatu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-538.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-539">
          <u xml:id="u-539.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-539.1" who="#ElżbietaWitek">Przypominam, że Sejm odrzuca uchwałę Senatu odrzucającą ustawę bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-539.2" who="#ElżbietaWitek">Jeżeli Sejm nie odrzuci uchwały Senatu odrzucającej ustawę, uważa się ją za przyjętą.</u>
          <u xml:id="u-539.3" who="#ElżbietaWitek">Głosować będziemy nad wnioskiem o odrzucenie uchwały Senatu.</u>
          <u xml:id="u-539.4" who="#ElżbietaWitek">W uchwale Senat proponuje odrzucić ustawę z dnia 28 maja 2021 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty i ustawy o finansowaniu zadań oświatowych.</u>
          <u xml:id="u-539.5" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o odrzucenie tej uchwały.</u>
          <u xml:id="u-539.6" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-539.7" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem uchwały Senatu odrzucającej ustawę z dnia 28 maja 2021 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty i ustawy o finansowaniu zadań oświatowych, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-539.8" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-539.9" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-539.10" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 430 posłów. 241 — za, 188 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-539.11" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił uchwałę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-539.12" who="#ElżbietaWitek">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie uchwały Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty i ustawy o finansowaniu zadań oświatowych.</u>
          <u xml:id="u-539.13" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 30. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o kołach gospodyń wiejskich (druki nr 1283 i 1320).</u>
          <u xml:id="u-539.14" who="#ElżbietaWitek">Proszę panią poseł Beatę Strzałkę o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-540">
          <u xml:id="u-540.0" who="#BeataStrzałka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przedstawiam sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o kołach gospodyń wiejskich, druk nr 1283.</u>
          <u xml:id="u-540.1" who="#BeataStrzałka">Marszałek Sejmu w dniu 22 czerwca br. skierowała powyższą uchwałę do rozpatrzenia do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Komisja na posiedzeniu w dniu wczorajszym rozpatrzyła pięć poprawek Senatu i wnosi, aby Wysoki Sejm raczył wniesione poprawki przyjąć. Zgodnie z rekomendacją łącznie należy głosować nad poprawkami 1. i 5. oraz 2. i 4. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-540.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-541">
          <u xml:id="u-541.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-541.1" who="#ElżbietaWitek">Przypominam, że Sejm odrzuca poprawki Senatu bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-541.2" who="#ElżbietaWitek">Jeżeli Sejm nie odrzuci poprawki Senatu, uważa się ją za przyjętą.</u>
          <u xml:id="u-541.3" who="#ElżbietaWitek">W punktach porządku dziennego dotyczących rozpatrywania poprawek Senatu głosować będziemy nad wnioskami o odrzucenie poprawek Senatu.</u>
          <u xml:id="u-541.4" who="#ElżbietaWitek">Poprawki od 1. do 4. Senat zgłosił do art. 1 ustawy nowelizującej zawierającego zmiany do ustawy o kołach gospodyń wiejskich.</u>
          <u xml:id="u-541.5" who="#ElżbietaWitek">W 1. poprawce do art. 3 ustawy nowelizowanej Senat proponuje zmiany do ust. 5.</u>
          <u xml:id="u-541.6" who="#ElżbietaWitek">Z poprawką tą łączy się poprawka 5.</u>
          <u xml:id="u-541.7" who="#ElżbietaWitek">Nad nimi głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-541.8" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o przyjęcie tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-541.9" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-541.10" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek 1. i 5., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-541.11" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-541.12" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-541.13" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 430 posłów. Nikt nie był za, 430 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-541.14" who="#ElżbietaWitek">Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-541.15" who="#ElżbietaWitek">W poprawkach od 2. do 4. Senat proponuje zmiany do art. 23b, art. 25 i art. 27b ustawy nowelizowanej.</u>
          <u xml:id="u-541.16" who="#ElżbietaWitek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-541.17" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-541.18" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-541.19" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek od 2. do 4., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-541.20" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-541.21" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-541.22" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 426 posłów. Nikt nie był za, przeciw — 425, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-541.23" who="#ElżbietaWitek">Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-541.24" who="#ElżbietaWitek">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie uchwały Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o kołach gospodyń wiejskich.</u>
          <u xml:id="u-541.25" who="#ElżbietaWitek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 1. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-541.26" who="#ElżbietaWitek">Dodatkowe sprawozdanie komisji to druk nr 1212-A.</u>
          <u xml:id="u-541.27" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-541.28" who="#ElżbietaWitek">Proszę panią poseł Urszulę Rusecką o przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-542">
          <u xml:id="u-542.0" who="#UrszulaRusecka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przedstawiam dodatkowe sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o ubezpieczeniach społecznych oraz innych ustaw z druku nr 1188.</u>
          <u xml:id="u-542.1" who="#UrszulaRusecka">Sejm na 33. posiedzeniu ponownie skierował powyższy projekt ustawy do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny. Komisja na wczorajszym posiedzeniu rozpatrzyła wszystkie poprawki i rekomenduje odrzucić wszystkie poprawki i ustawę przyjąć. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-542.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-543">
          <u xml:id="u-543.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-543.1" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 1212.</u>
          <u xml:id="u-543.2" who="#ElżbietaWitek">Komisja przedstawia również w dodatkowym sprawozdaniu poprawki, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-543.3" who="#ElżbietaWitek">Poprawki od 1. do 5. zgłoszone zostały do art. 1 projektu ustawy nowelizującej zawierającego zmiany do ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.</u>
          <u xml:id="u-543.4" who="#ElżbietaWitek">W 1. poprawce wnioskodawcy proponują nie wprowadzać zmian w art. 13.</u>
          <u xml:id="u-543.5" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-543.6" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-543.7" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 1., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-543.8" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-543.9" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-543.10" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 428 posłów. 196 — za, 231 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-543.11" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-543.12" who="#ElżbietaWitek">W 2. poprawce do art. 14 wnioskodawcy proponują w ust. 2 nie uchylać pkt 2 oraz nie wprowadzać zmian w ust. 2a.</u>
          <u xml:id="u-543.13" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-543.14" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-543.15" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 2., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-543.16" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-543.17" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-543.18" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 428 posłów. 197 — za, 231 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-543.19" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-543.20" who="#ElżbietaWitek">W 3. poprawce do art. 24 wnioskodawcy proponują nie wprowadzać zmian w ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-543.21" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-543.22" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-543.23" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 3., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-543.24" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-543.25" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-543.26" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 428 posłów. 196 — za, 232 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-543.27" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-543.28" who="#ElżbietaWitek">W 4. poprawce wnioskodawcy proponują nie wprowadzać zmian w art. 53 ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-543.29" who="#ElżbietaWitek">Z poprawką tą łączy się poprawka 5.</u>
          <u xml:id="u-543.30" who="#ElżbietaWitek">Nad nimi głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-543.31" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-543.32" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-543.33" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek 4. i 5., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-543.34" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-543.35" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-543.36" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 430 posłów. 198 — za, 232 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-543.37" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-543.38" who="#ElżbietaWitek">Poprawki od 6. do 10. zgłoszone zostały do art. 3 projektu ustawy nowelizującej zawierającego zmiany do ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-543.39" who="#ElżbietaWitek">W 6. poprawce wnioskodawcy proponują inne brzmienie dodawanych ust. 2a i 2b w art. 25a.</u>
          <u xml:id="u-543.40" who="#ElżbietaWitek">Z poprawką tą łączy się poprawka 13.</u>
          <u xml:id="u-543.41" who="#ElżbietaWitek">Nad nimi głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-543.42" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-543.43" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-543.44" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek 6. i 13., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-543.45" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-543.46" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-543.47" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 428 posłów. 197 — za, 230 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-543.48" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-543.49" who="#ElżbietaWitek">W 7. poprawce wnioskodawcy proponują nie uchylać art. 110 i 110a.</u>
          <u xml:id="u-543.50" who="#ElżbietaWitek">Z poprawką tą łączy się poprawka 14.</u>
          <u xml:id="u-543.51" who="#ElżbietaWitek">Nad nimi głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-543.52" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-543.53" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-543.54" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek 7. i 14., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-543.55" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-543.56" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-543.57" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 429 posłów. 198 — za, 230 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-543.58" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-543.59" who="#ElżbietaWitek">W 8. poprawce wnioskodawcy proponują nie uchylać art. 110 i 110a oraz zmianę w art. 113 ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-543.60" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-543.61" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-543.62" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 8., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-543.63" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-543.64" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-543.65" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 429 posłów. 187 — za, 232 — przeciw, 10 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-543.66" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-543.67" who="#ElżbietaWitek">W 9. poprawce wnioskodawcy proponują nie dokonywać zmian w art. 112 i 113.</u>
          <u xml:id="u-543.68" who="#ElżbietaWitek">Z poprawką tą łączy się poprawka 15.</u>
          <u xml:id="u-543.69" who="#ElżbietaWitek">Nad nimi głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-543.70" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-543.71" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-543.72" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek 9. i 15., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-543.73" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-543.74" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-543.75" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 430 posłów. 197 — za, 232 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-543.76" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-543.77" who="#ElżbietaWitek">W 10. poprawce wnioskodawcy proponują zmiany w art. 130 ust. 2 pkt 1 i pkt 2 lit. b.</u>
          <u xml:id="u-543.78" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-543.79" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-543.80" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 10., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-543.81" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-543.82" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-543.83" who="#ElżbietaWitek">Proszę państwa, wygrywam z maszyną.</u>
          <u xml:id="u-543.84" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-543.85" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-543.86" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-543.87" who="#ElżbietaWitek">Naprawdę, szybciej mówię, niż maszyna liczy.</u>
          <u xml:id="u-543.88" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-543.89" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 430 posłów. 200 — za, przeciw — 230, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-543.90" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-543.91" who="#ElżbietaWitek">Poprawki 11. i 12. zgłoszone zostały do art. 4 projektu ustawy nowelizującej zawierającego zmiany do ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.</u>
          <u xml:id="u-543.92" who="#ElżbietaWitek">W 11. poprawce wnioskodawcy proponują nie dodawać ust. 2 w art. 8.</u>
          <u xml:id="u-543.93" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-543.94" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-543.95" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 11., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-543.96" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-543.97" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-543.98" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 431 posłów. 190 — za, 233 — przeciw, 8 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-543.99" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-543.100" who="#ElżbietaWitek">W 12. poprawce wnioskodawcy proponują nie wprowadzać zmian w art. 9 ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-543.101" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-543.102" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-543.103" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 12., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-543.104" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-543.105" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-543.106" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 430 posłów. 198 — za, 232 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-543.107" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-543.108" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-543.109" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy w brzmieniu z druku nr 1212, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-543.110" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-543.111" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-543.112" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 431 posłów. 231 — za, 176 — przeciw, 24 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-543.113" who="#ElżbietaWitek">Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-543.114" who="#ElżbietaWitek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 2. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych.</u>
          <u xml:id="u-543.115" who="#ElżbietaWitek">Dodatkowe sprawozdanie komisji to druk nr 1248-A.</u>
          <u xml:id="u-543.116" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-543.117" who="#ElżbietaWitek">Proszę panią poseł Annę Dąbrowską-Banaszek o przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-544">
          <u xml:id="u-544.0" who="#AnnaDąbrowskaBanaszek">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Przedstawiam dodatkowe sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, druk nr 1018.</u>
          <u xml:id="u-544.1" who="#AnnaDąbrowskaBanaszek">Sejm na 33. posiedzeniu w dniu 23 czerwca 2021 r. skierował ponownie projekt ustawy zawarty w druku nr 1248 do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny w celu rozpatrzenia poprawek zgłoszonych w drugim czytaniu. Komisja Polityki Społecznej i Rodziny rozpatrzyła na posiedzeniu w dniu 23 czerwca 2021 r. zgłoszone poprawki i rekomenduje 1. poprawkę odrzucić, natomiast poprawki 2. i 3. przyjąć. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-544.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-545">
          <u xml:id="u-545.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-545.1" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 1248.</u>
          <u xml:id="u-545.2" who="#ElżbietaWitek">Komisja przedstawia w dodatkowym sprawozdaniu poprawki, nad którymi Sejm głosować będzie w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-545.3" who="#ElżbietaWitek">Poprawki 1. i 2. zostały zgłoszone do art. 1 projektu ustawy nowelizującej zawierającego zmiany do ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobiegniem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych.</u>
          <u xml:id="u-545.4" who="#ElżbietaWitek">W 1. poprawce do art. 14i wnioskodawcy proponują inne brzmienie dodawanego ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-545.5" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-545.6" who="#ElżbietaWitek">Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 2.</u>
          <u xml:id="u-545.7" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-545.8" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 1. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-545.9" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-545.10" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-545.11" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 430 posłów. 185 — za, 239 — przeciw, 6 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-545.12" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-545.13" who="#ElżbietaWitek">W 2. poprawce do art. 14i wnioskodawcy proponują inne brzmienie dodawanego ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-545.14" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-545.15" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-545.16" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 2. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-545.17" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-545.18" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-545.19" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 429 posłów. 417 — za, 11 — przeciw, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-545.20" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-545.21" who="#ElżbietaWitek">W 3. poprawce do art. 2 wnioskodawcy proponują, aby ustawa weszła w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.</u>
          <u xml:id="u-545.22" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-545.23" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-545.24" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 3. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-545.25" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-545.26" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-545.27" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 430 posłów. 421 — za, 9 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-545.28" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-545.29" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-545.30" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy w brzmieniu z druku nr 1248, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-545.31" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-545.32" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-545.33" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 430 posłów. 420 — za, 1 — przeciw, wstrzymało się 9.</u>
          <u xml:id="u-545.34" who="#ElżbietaWitek">Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych.</u>
          <u xml:id="u-545.35" who="#ElżbietaWitek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 3. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy — Prawo bankowe.</u>
          <u xml:id="u-545.36" who="#ElżbietaWitek">Dodatkowe sprawozdanie komisji to druk nr 1304-A.</u>
          <u xml:id="u-545.37" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-545.38" who="#ElżbietaWitek">Proszę pana posła Andrzeja Kosztowniaka o przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-546">
          <u xml:id="u-546.0" who="#AndrzejKosztowniak">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam przyjemność przedłożyć dodatkowe sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych z druku nr 1304-A o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy — Prawo bankowe, druk nr 1236.</u>
          <u xml:id="u-546.1" who="#AndrzejKosztowniak">Sejm na 33. posiedzeniu w dniu 23 czerwca 2021 r., zgodnie z art. 47 ust. 1 regulaminu Sejmu, skierował ponownie projekt ustawy zawarty w druku nr 1304 do Komisji Finansów Publicznych w celu rozpatrzenia poprawek zgłoszonych w drugim czytaniu. Komisja Finansów Publicznych po rozpatrzeniu poprawek na posiedzeniu w dniu 24 czerwca 2021 r. wnosi o odrzucenie poprawek 1., 2. i 3. głosowanych łącznie i przyjęcie projektu ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-547">
          <u xml:id="u-547.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-547.1" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 1304.</u>
          <u xml:id="u-547.2" who="#ElżbietaWitek">Komisja przedstawia w dodatkowym sprawozdaniu poprawki, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-547.3" who="#ElżbietaWitek">W poprawce 1. do art. 108b ustawy o podatku od towarów i usług wnioskodawcy proponują, aby w ust. 11 dodać zdanie drugie.</u>
          <u xml:id="u-547.4" who="#ElżbietaWitek">Z poprawką tą łączą się poprawki 2. i 3.</u>
          <u xml:id="u-547.5" who="#ElżbietaWitek">Nad nimi głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-547.6" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-547.7" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-547.8" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek od 1. do 3., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-547.9" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-547.10" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-547.11" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 432 posłów. 201 — za, 231 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-547.12" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-547.13" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-547.14" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy w brzmieniu z druku nr 1304, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-547.15" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-547.16" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-547.17" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 428 posłów. 428 — za, nikt nie był przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-547.18" who="#ElżbietaWitek">Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy — Prawo bankowe.</u>
          <u xml:id="u-547.19" who="#ElżbietaWitek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 4. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-547.20" who="#ElżbietaWitek">Dodatkowe sprawozdanie komisji to druk nr 1258-A.</u>
          <u xml:id="u-547.21" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-547.22" who="#ElżbietaWitek">Proszę panią poseł Katarzynę Marię Piekarską o przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-548">
          <u xml:id="u-548.0" who="#KatarzynaMariaPiekarska">Pani Marszałek! Panie i Panowie! W trakcie drugiego czytania do rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw została zgłoszona jedyna poprawka, a konkretnie tę poprawkę zgłosił klub Prawa i Sprawiedliwości. Dwudziestego czwartego, czyli dzisiaj, pochyliła się nad nią Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych. Komisja rekomenduje tak przyjęcie poprawki, jak i przyjęcie całego projektu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-548.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-549">
          <u xml:id="u-549.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-549.1" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 1258.</u>
          <u xml:id="u-549.2" who="#ElżbietaWitek">Komisja przedstawia w dodatkowym sprawozdaniu poprawkę, nad którą głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-549.3" who="#ElżbietaWitek">W jedynej poprawce wnioskodawcy proponują zmiany w art. 2 projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-549.4" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-549.5" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-549.6" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-549.7" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-549.8" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-549.9" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 432 posłów. 430 — za, 2 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-549.10" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-549.11" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-549.12" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy w brzmieniu z druku nr 1258, wraz z przyjętą poprawką, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-549.13" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-549.14" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-549.15" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 431 posłów. 428 — za, 3 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-549.16" who="#ElżbietaWitek">Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-549.17" who="#ElżbietaWitek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 5. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Zdrowia o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o Agencji Badań Medycznych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-549.18" who="#ElżbietaWitek">Dodatkowe sprawozdanie komisji to druk nr 1296-A.</u>
          <u xml:id="u-549.19" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-549.20" who="#ElżbietaWitek">Proszę panią poseł Annę Kwiecień o przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-550">
          <u xml:id="u-550.0" who="#AnnaKwiecień">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić dodatkowe sprawozdanie Komisji Zdrowia, druk nr 1296-A, o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o Agencji Badań Medycznych oraz niektórych innych ustaw, druk nr 1259.</u>
          <u xml:id="u-550.1" who="#AnnaKwiecień">Sejm na 33. posiedzeniu w dniu 23 czerwca 2021 r. zgodnie z art. 47 ust. 1 regulaminu Sejmu skierował ponownie projekt ustawy do Komisji Zdrowia w celu rozpatrzenia poprawek zgłoszonych w drugim czytaniu. Komisja rekomenduje Wysokiej Izbie poparcie poprawek 1., 5., 6., 7., 8., 9. oraz odrzucenie poprawek 2., 3. i 4., z czego nad poprawkami 5., 6., 8. i 9. głosujemy łącznie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-550.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-551">
          <u xml:id="u-551.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-551.1" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 1296.</u>
          <u xml:id="u-551.2" who="#ElżbietaWitek">Komisja przedstawia również poprawki, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-551.3" who="#ElżbietaWitek">W 1. poprawce do art. 1 wnioskodawcy proponują, aby dodać pkt 2a regulujący przypadki odwołania członka Rady Agencji Badań Medycznych przed upływem kadencji rady.</u>
          <u xml:id="u-551.4" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-551.5" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-551.6" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 1. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-551.7" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-551.8" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-551.9" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 430 posłów. 237 — za, 193 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-551.10" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-551.11" who="#ElżbietaWitek">W 2. poprawce do art. 1 pkt 5 lit. e wnioskodawcy proponują zmiany w art. 18 ust. 12 ustawy o Agencji Badań Medycznych.</u>
          <u xml:id="u-551.12" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-551.13" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-551.14" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 2. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-551.15" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-551.16" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-551.17" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 433 posłów. 193 — za, 240 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-551.18" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-551.19" who="#ElżbietaWitek">W 3. poprawce do art. 1 pkt 8 wnioskodawcy proponują, aby skreślić lit. c.</u>
          <u xml:id="u-551.20" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-551.21" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-551.22" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 3. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-551.23" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-551.24" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-551.25" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 428 posłów. 189 — za, 231 — przeciw, 8 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-551.26" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-551.27" who="#ElżbietaWitek">W 4. poprawce wnioskodawcy proponują, aby skreślić art. 2, 3 i 5–9.</u>
          <u xml:id="u-551.28" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-551.29" who="#ElżbietaWitek">Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość 7. poprawki.</u>
          <u xml:id="u-551.30" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-551.31" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 4. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-551.32" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-551.33" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-551.34" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 426 posłów. 198 — za, przeciw — 227, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-551.35" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-551.36" who="#ElżbietaWitek">W 5. poprawce wnioskodawcy proponują, aby dodać art. 4a zawierający zmiany do ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym.</u>
          <u xml:id="u-551.37" who="#ElżbietaWitek">W 6. poprawce wnioskodawcy proponują, aby dodać art. 4b zawierający zmiany do ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych.</u>
          <u xml:id="u-551.38" who="#ElżbietaWitek">Z poprawkami tymi łączą się poprawki 8. i 9.</u>
          <u xml:id="u-551.39" who="#ElżbietaWitek">Nad nimi głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-551.40" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-551.41" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-551.42" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek 5., 6., 8. i 9., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-551.43" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-551.44" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-551.45" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 433 posłów. 278 — za, przeciw — 29, 126 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-551.46" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-551.47" who="#ElżbietaWitek">W 7. poprawce do art. 6 pkt 1 wnioskodawcy proponują zmiany w treści dokumentu „Prawo wykonywania zawodu fizjoterapeuty”.</u>
          <u xml:id="u-551.48" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-551.49" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-551.50" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 7. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-551.51" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-551.52" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-551.53" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 432 posłów. 283 — za, przeciw — 28, 121 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-551.54" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-551.55" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-551.56" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy w brzmieniu z druku nr 1296, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-551.57" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-551.58" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-551.59" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 432 posłów. 236 — za, 193 — przeciw, wstrzymało się 3.</u>
          <u xml:id="u-551.60" who="#ElżbietaWitek">Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o Agencji Badań Medycznych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-551.61" who="#ElżbietaWitek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 6. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Ustawodawczej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o partiach politycznych.</u>
          <u xml:id="u-551.62" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-551.63" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 1256.</u>
          <u xml:id="u-551.64" who="#ElżbietaWitek">Komisja przedstawia również wnioski mniejszości, nad którymi Sejm głosować będzie w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-551.65" who="#ElżbietaWitek">Wszystkie wnioski mniejszości zostały zgłoszone do art. 1 projektu ustawy nowelizującej zawierającego zmiany do ustawy o partiach politycznych.</u>
          <u xml:id="u-551.66" who="#ElżbietaWitek">W 1. wniosku mniejszości do art. 9 wnioskodawcy proponują dodać ust. 3.</u>
          <u xml:id="u-551.67" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-551.68" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 1. wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-551.69" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-551.70" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-551.71" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 432 posłów. 201 — za, 231 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-551.72" who="#ElżbietaWitek">Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-551.73" who="#ElżbietaWitek">W 2. wniosku mniejszości wnioskodawcy proponują dodać art. 10a.</u>
          <u xml:id="u-551.74" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-551.75" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 2. wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-551.76" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-551.77" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-551.78" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 433 posłów. 176 — za, 255 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-551.79" who="#ElżbietaWitek">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-551.80" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-551.81" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy w brzmieniu z druku nr 1256, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-551.82" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-551.83" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-551.84" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 432 posłów. 431 — za, nikt nie był przeciw, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-551.85" who="#ElżbietaWitek">Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o partiach politycznych.</u>
          <u xml:id="u-551.86" who="#ElżbietaWitek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 8. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks postępowania administracyjnego.</u>
          <u xml:id="u-551.87" who="#ElżbietaWitek">Dodatkowe sprawozdanie komisji to druk nr 1210-A.</u>
          <u xml:id="u-551.88" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-551.89" who="#ElżbietaWitek">Proszę panią poseł Barbarę Bartuś o przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-552">
          <u xml:id="u-552.0" who="#BarbaraBartuś">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-552.1" who="#BarbaraBartuś">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panowie Premierzy! Mam zaszczyt przedstawić dodatkowe sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks postępowania administracyjnego.</u>
          <u xml:id="u-552.2" who="#BarbaraBartuś">Do projektu z druku nr 1090 złożono cztery poprawki. Jedna poprawka została złożona przez koło Polska 2050, jedna poprawka — przez Lewicę i dwie poprawki — przez Koalicję Obywatelską.</u>
          <u xml:id="u-552.3" who="#BarbaraBartuś">Przyjęcie poprawek Koalicji Obywatelskiej oznaczałoby, że będzie, jak było, a przecież nie można uznać, aby obecnie państwo polskie było zobowiązane ponosić koszty działań władz komunistycznych, w tym wydawanych przez nie decyzji administracyjnych. Działania władz komunistycznego reżimu, który uchwalał akty prawne niezgodne z obecnymi standardami, a także powszechnie naruszał nawet prawo przez siebie stanowione, nie mogą obciążyć obecnego państwa polskiego. Pragnę podkreślić, że obarczanie pełną odpowiedzialnością… Odpowiedzialności za patologię okresu PRL nie ponosi abstrakcyjnie pojmowany suweren, lecz w istocie rzeczy my wszyscy, podatnicy, mieszkańcy miasta lub gminy, którzy ponoszą skutki odpowiedzialności majątkowej budżetów komunalnych. Właściwie bezterminowa realizacja odszkodowań za decyzje objęte sankcją nieważności ma bardzo negatywne skutki, jak np. bezprawne i brutalne czyszczenie kamienic czynszowych odzyskanych przez spadkobierców…</u>
          <u xml:id="u-552.4" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Ale ciszej.)</u>
          <u xml:id="u-552.5" who="#BarbaraBartuś">…lub inne osoby, które nabyły, często za bezcen, roszczenia osób dotkniętych nacjonalizacją czy ich spadkobierców. Nie tylko praworządność, ale i polska racja stanu wskazują więc na konieczność bezwzględnego przestrzegania…</u>
          <u xml:id="u-552.6" who="#komentarz">(Część posłów uderza w pulpity)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-553">
          <u xml:id="u-553.0" who="#ElżbietaWitek">Proszę państwa, proszę państwa! Poseł sprawozdawca ma czas i proszę dać spokojnie pani poseł powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-553.1" who="#ElżbietaWitek">Pani poseł, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-554">
          <u xml:id="u-554.0" who="#BarbaraBartuś">Zasady przedawnialności…</u>
          <u xml:id="u-554.1" who="#BarbaraBartuś">Tak, o tym mówiliśmy dzisiaj na posiedzeniu komisji, pani poseł. Mam prawo przedstawić sprawozdanie i uzasadnienie decyzji komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-555">
          <u xml:id="u-555.0" who="#ElżbietaWitek">Bardzo proszę, pani poseł. Proszę relacjonować to, co było na posiedzeniu komisji.</u>
          <u xml:id="u-555.1" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Ale spokojnie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-556">
          <u xml:id="u-556.0" who="#BarbaraBartuś">Spokojnie.</u>
          <u xml:id="u-556.1" who="#BarbaraBartuś">Nie tylko praworządność, ale i polska racja stanu wskazują więc na konieczność bezwzględnego przestrzegania zasady przedawnialności wszystkich roszczeń majątkowych.</u>
          <u xml:id="u-556.2" who="#komentarz">(Poseł Cezary Tomczyk: Pani marszałek, pani poseł krzyczy i nic nie słychać.)</u>
          <u xml:id="u-556.3" who="#BarbaraBartuś">Ustawodawca jest uprawniony do ustanowienia granicy czasowej dochodzenia stwierdzenia nieważności decyzji w zakresie objętym projektem, gdyż obowiązkiem ustawodawcy jest zapewnienie stabilnego ładu prawnego, tym bardziej że praktyka dochodzenia roszczeń po roku 1989 z różnych powodów ujawnia wiele patologii — mam tu na myśli nie tylko czyścicieli kamienic, ale też dochodzenie tzw. własności nieruchomości łemkowskich — pogłębiając ten stan niepewności prawnej i poczucia krzywdy oraz niesprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-556.4" who="#BarbaraBartuś">Wyrok Trybunału Konstytucyjnego, który legł u podstawy inicjatywy legislacyjnej, zapadł ponad 6 lat temu w wyniku kontroli konstytucyjności przeprowadzonej w związku z pytaniem prawnym zadanym przez sąd w konkretnej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-556.5" who="#BarbaraBartuś">Wyrok stwierdzający niekonstytucyjność art. 156 § 2 k.p.a. w zakresie, w jakim nie wyłącza dopuszczalności stwierdzenia nieważności decyzji wydanej z rażącym naruszeniem prawa, gdy od wydania decyzji nastąpił znaczny upływ czasu, stanowi o pominięciu prawodawczym i dlatego też w przepisach przejściowych przyjmujemy takie rozwiązanie, czyli umorzenie z mocy prawa we wszystkich sprawach, które zostały wniesione po upływie 30 lat od wydania bądź ogłoszenia decyzji i które do dnia wejścia w życie nowego brzmienia przepisów art. 156 nie były zakończone ostateczną decyzją bądź postanowieniem. I takie uzasadnienie legło u podstaw tego, że komisja rekomenduje, aby wszystkie cztery poprawki odrzucić, a przyjąć projekt z druku nr 1210.</u>
          <u xml:id="u-556.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-557">
          <u xml:id="u-557.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję bardzo. Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-557.1" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 1210.</u>
          <u xml:id="u-557.2" who="#ElżbietaWitek">Komisja w dodatkowym sprawozdaniu przedstawia również poprawki, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-557.3" who="#ElżbietaWitek">Informuję, że poprawka nr 1 została przez wnioskodawców wycofana.</u>
          <u xml:id="u-557.4" who="#ElżbietaWitek">W 2. poprawce wnioskodawcy proponują nowe brzmienie art. 2 ustawy nowelizującej.</u>
          <u xml:id="u-557.5" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-557.6" who="#ElżbietaWitek">Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 3.</u>
          <u xml:id="u-557.7" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-557.8" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 2. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-557.9" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.10" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.11" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 430 posłów. 121 — za, 278 — przeciw, 31 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-557.12" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-557.13" who="#ElżbietaWitek">W 3. poprawce do art. 2 ustawy nowelizującej wnioskodawcy proponują dodać ust. 3.</u>
          <u xml:id="u-557.14" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-557.15" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-557.16" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 3. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-557.17" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.18" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-557.19" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 429 posłów. 73 — za, 238 — przeciw, 118 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-557.20" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-557.21" who="#ElżbietaWitek">W 4. poprawce wnioskodawcy proponują nowe brzmienie art. 4 ustawy nowelizującej.</u>
          <u xml:id="u-557.22" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-557.23" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-557.24" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 4. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-557.25" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.26" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.27" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 430 posłów. 130 — za, 289 — przeciw, 11 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-557.28" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-557.29" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-557.30" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy w brzmieniu z druku nr 1210, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-557.31" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.32" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.33" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 429 posłów. 309 — za, nikt nie był przeciw, wstrzymało się 120.</u>
          <u xml:id="u-557.34" who="#ElżbietaWitek">Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy — Kodeks postępowania administracyjnego.</u>
          <u xml:id="u-557.35" who="#ElżbietaWitek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 9. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-557.36" who="#ElżbietaWitek">Dodatkowe sprawozdanie komisji to druk nr 1291-A.</u>
          <u xml:id="u-557.37" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-557.38" who="#ElżbietaWitek">Proszę pana posła Marka Asta o przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-558">
          <u xml:id="u-558.0" who="#MarekAst">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka mam zaszczyt przedstawić dodatkowe sprawozdanie komisji o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, druki nr 1222 i 1291-A.</u>
          <u xml:id="u-558.1" who="#MarekAst">Komisja w dniu dzisiejszym rozpatrzyła poprawkę, która została zgłoszona w drugim czytaniu przez klub Prawa i Sprawiedliwości i rekomenduje tę poprawkę przyjąć i głosować za ustawą. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-558.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-559">
          <u xml:id="u-559.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-559.1" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 1291.</u>
          <u xml:id="u-559.2" who="#ElżbietaWitek">Komisja w dodatkowym sprawozdaniu przedstawia również poprawkę, nad którą głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-559.3" who="#ElżbietaWitek">W poprawce wnioskodawcy proponują dodanie art. 3a.</u>
          <u xml:id="u-559.4" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-559.5" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-559.6" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-559.7" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-559.8" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-559.9" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 427 posłów. 253 — za, 157 — przeciw, wstrzymało się 17.</u>
          <u xml:id="u-559.10" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-559.11" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-559.12" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy w brzmieniu z druku nr 1291, wraz z przyjętą poprawką, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-559.13" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-559.14" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-559.15" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 425 posłów. 416 — za, nikt nie był przeciw, wstrzymało się 9.</u>
          <u xml:id="u-559.16" who="#ElżbietaWitek">Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy — Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-559.17" who="#ElżbietaWitek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 10. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o rynku mocy oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-559.18" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-559.19" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 1307.</u>
          <u xml:id="u-559.20" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-559.21" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy w brzmieniu z druku nr 1307, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-559.22" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-559.23" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-559.24" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 431 posłów. 397 — za, nikt nie był przeciw, 34 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-559.25" who="#ElżbietaWitek">Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o rynku mocy oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-559.26" who="#ElżbietaWitek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 18. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa o rządowym projekcie ustawy o gatunkach obcych.</u>
          <u xml:id="u-559.27" who="#ElżbietaWitek">Dodatkowe sprawozdanie komisji to druk nr 1253-A.</u>
          <u xml:id="u-559.28" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-559.29" who="#ElżbietaWitek">Proszę panią poseł Annę Paluch o przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-560">
          <u xml:id="u-560.0" who="#AnnaPaluch">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-560.1" who="#AnnaPaluch">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W trakcie drugiego czytania rządowego projektu ustawy o gatunkach obcych złożono do tego projektu 31 poprawek. Jedna z tych poprawek została wycofana w trakcie prac komisji.</u>
          <u xml:id="u-560.2" who="#AnnaPaluch">Komisja oczywiście rozpatrzyła te poprawki szczegółowo i rekomenduje Wysokiej Izbie odrzucenie poprawek: 2. i 23., nad którymi głosować będziemy łącznie, 9., 12., 22., 24., 26. i 29.</u>
          <u xml:id="u-560.3" who="#AnnaPaluch">Komisja rekomenduje ponadto przyjęcie poprawek: 1., 3., 4., 5., 6., 7., 8., 10., 11., 13. i 16., nad którymi głosować będziemy łącznie, 14. i 15., nad którymi głosować będziemy łącznie, oraz 17., 18., 19., 20., 21., 25., 27., 28. i 30.</u>
          <u xml:id="u-560.4" who="#AnnaPaluch">Oczywiście komisja rekomenduje przyjęcie projektu ustawy o gatunkach obcych, który jest zawarty w sprawozdaniu komisji w druku nr 1253. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-560.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-561">
          <u xml:id="u-561.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-561.1" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 1253.</u>
          <u xml:id="u-561.2" who="#ElżbietaWitek">Komisja przedstawia również w dodatkowym sprawozdaniu poprawki, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-561.3" who="#ElżbietaWitek">W 1. poprawce do art. 6 ust. 3 wnioskodawcy proponują, aby rejestr IGO w zakresie informacji, o których mowa w tym przepisie, był ogólnodostępny przez zamieszczenie go na stronie podmiotowej Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska.</u>
          <u xml:id="u-561.4" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-561.5" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-561.6" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 1. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-561.7" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-561.8" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-561.9" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 427 posłów. 425 — za, nikt nie był przeciw, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-561.10" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-561.11" who="#ElżbietaWitek">W 2. poprawce do art. 7 ust. 3 wnioskodawcy proponują m.in. skreślić pkt 2.</u>
          <u xml:id="u-561.12" who="#ElżbietaWitek">Z tą poprawką łączy się poprawka 23.</u>
          <u xml:id="u-561.13" who="#ElżbietaWitek">Nad nimi głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-561.14" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-561.15" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-561.16" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem poprawek 2. i 23., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-561.17" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-561.18" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-561.19" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 425 posłów. 164 — za, 261 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-561.20" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-561.21" who="#ElżbietaWitek">W 3. poprawce do art. 8 ust. 2 wnioskodawcy proponują nowe brzmienie wprowadzenia do wyliczenia.</u>
          <u xml:id="u-561.22" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-561.23" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-561.24" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 3. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-561.25" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-561.26" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-561.27" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 428 posłów. 309 — za, 113 — przeciw, 6 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-561.28" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-561.29" who="#ElżbietaWitek">W 4. poprawce do art. 8 ust. 2 wnioskodawcy proponują nowe brzmienie pkt 1.</u>
          <u xml:id="u-561.30" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-561.31" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-561.32" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 4. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-561.33" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-561.34" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-561.35" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 426 posłów. 420 — za, nikt nie był przeciw, wstrzymało się 6.</u>
          <u xml:id="u-561.36" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-561.37" who="#ElżbietaWitek">W 5. poprawce do art. 8 ust. 3 wnioskodawcy proponują nowe brzmienie wprowadzenia do wyliczenia.</u>
          <u xml:id="u-561.38" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-561.39" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-561.40" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 5. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-561.41" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-561.42" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-561.43" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 430 posłów. 309 — za, 115 — przeciw, 6 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-561.44" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-561.45" who="#ElżbietaWitek">W 6. poprawce do art. 8 wnioskodawcy proponują dodać ust. 4a.</u>
          <u xml:id="u-561.46" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-561.47" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-561.48" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 6. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-561.49" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-561.50" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-561.51" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 425 posłów. 418 — za, nikt nie był przeciw, wstrzymało się 7.</u>
          <u xml:id="u-561.52" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-561.53" who="#ElżbietaWitek">W 7. poprawce do art. 8 ust. 17 pkt 2 wnioskodawcy proponują nowe brzmienie lit. b i c.</u>
          <u xml:id="u-561.54" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-561.55" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-561.56" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 7. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-561.57" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-561.58" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-561.59" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 430 posłów. 304 — za, 118 — przeciw, wstrzymało się 8.</u>
          <u xml:id="u-561.60" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-561.61" who="#ElżbietaWitek">W 8. poprawce do art. 10 ust. 11 i 12 wnioskodawcy proponują m.in. wskazanie osoby podpisującej protokół kontroli w przypadku, o którym mowa w ust. 9.</u>
          <u xml:id="u-561.62" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-561.63" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-561.64" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 8. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-561.65" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-561.66" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-561.67" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 428 posłów. 427 — za, nikt nie był przeciw, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-561.68" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-561.69" who="#ElżbietaWitek">W 9. poprawce do art. 11 wnioskodawcy proponują m.in. skreślić ust. 4–6.</u>
          <u xml:id="u-561.70" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-561.71" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-561.72" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 9. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-561.73" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-561.74" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-561.75" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 426 posłów. 191 — za, 226 — przeciw, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-561.76" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-561.77" who="#ElżbietaWitek">W 10. poprawce do art. 14 wnioskodawcy proponują nowe brzmienie ust. 13.</u>
          <u xml:id="u-561.78" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-561.79" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-561.80" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 10. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-561.81" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-561.82" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-561.83" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 429 posłów. 306 — za, 114 — przeciw, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-561.84" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-561.85" who="#ElżbietaWitek">W 11. poprawce do art. 21 wnioskodawcy proponują nowe brzmienie ust. 3.</u>
          <u xml:id="u-561.86" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-561.87" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-561.88" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 11. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-561.89" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-561.90" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-561.91" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 426 posłów. 385 — za, nikt nie był przeciw, 41 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-561.92" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-561.93" who="#ElżbietaWitek">W 12. poprawce do art. 21 wnioskodawcy proponują dodać ust. 16 i 17.</u>
          <u xml:id="u-561.94" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-561.95" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-561.96" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 12. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-561.97" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-561.98" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-561.99" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 429 posłów. 166 — za, 254 — przeciw, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-561.100" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-561.101" who="#ElżbietaWitek">W 13. poprawce do art. 23 wnioskodawcy proponują nowe brzmienie ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-561.102" who="#ElżbietaWitek">Z tą poprawką łączy się poprawka 16.</u>
          <u xml:id="u-561.103" who="#ElżbietaWitek">Nad nimi głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-561.104" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-561.105" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-561.106" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem poprawek 13. i 16., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-561.107" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-561.108" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-561.109" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 430 posłów. 421 — za, przeciw nie był nikt, wstrzymało się 9.</u>
          <u xml:id="u-561.110" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-561.111" who="#ElżbietaWitek">W 14. poprawce do art. 28 ust. 6 pkt 1 wnioskodawcy proponują zmianę o charakterze porządkowym.</u>
          <u xml:id="u-561.112" who="#ElżbietaWitek">Z tą poprawką łączy się poprawka 15.</u>
          <u xml:id="u-561.113" who="#ElżbietaWitek">Nad nimi głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-561.114" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-561.115" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-561.116" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem poprawek 14. i 15?</u>
          <u xml:id="u-561.117" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-561.118" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-561.119" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 430 posłów. 430 — za, nikt nie był przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-561.120" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-561.121" who="#ElżbietaWitek">W 17. poprawce do art. 32 wnioskodawcy proponują wprowadzenie obowiązku informacyjnego dla generalnego dyrektora ochrony środowiska w przypadku wygaśnięcia zezwolenia na odstępstwo od zakazów, o którym mowa w tym przepisie.</u>
          <u xml:id="u-561.122" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-561.123" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-561.124" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 17. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-561.125" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-561.126" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-561.127" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 428 posłów. 420 — za, nikt nie był przeciw, wstrzymało się 8.</u>
          <u xml:id="u-561.128" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-561.129" who="#ElżbietaWitek">W 18. poprawce do art. 33 ust. 3 wnioskodawcy proponują rozszerzenie katalogu przesłanek branych pod uwagę przy wymierzaniu kary pieniężnej.</u>
          <u xml:id="u-561.130" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-561.131" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-561.132" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 18. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-561.133" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-561.134" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-561.135" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 429 posłów. Wszyscy byli za, nikt nie był przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-561.136" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-561.137" who="#ElżbietaWitek">W 19. poprawce do art. 35 ust. 1 pkt 6 wnioskodawcy proponują modyfikację odesłania do art. 14.</u>
          <u xml:id="u-561.138" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-561.139" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-561.140" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 19. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-561.141" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-561.142" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-561.143" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 424 posłów. 422 było za, 1 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-561.144" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-561.145" who="#ElżbietaWitek">W 20. poprawce do art. 36 wnioskodawcy proponują dodać ust. 5.</u>
          <u xml:id="u-561.146" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-561.147" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-561.148" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 20. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-561.149" who="#ElżbietaWitek">Znowu jestem szybsza niż ta maszyna.</u>
          <u xml:id="u-561.150" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-561.151" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-561.152" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-561.153" who="#ElżbietaWitek">Mistrzostwo zrobimy.</u>
          <u xml:id="u-561.154" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 430 posłów. Wszyscy byli za, nikt nie był przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-561.155" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-561.156" who="#ElżbietaWitek">W 21. poprawce wnioskodawcy proponują zmianę ust. 4 w art. 3c ustawy o rybactwie śródlądowym.</u>
          <u xml:id="u-561.157" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-561.158" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-561.159" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 21. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-561.160" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-561.161" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-561.162" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 429 posłów. 385 — za, 44 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-561.163" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-561.164" who="#ElżbietaWitek">W 22. poprawce do art. 4 ust. 2 ustawy — Prawo łowieckie wnioskodawcy proponują m.in. dodać pkt 3.</u>
          <u xml:id="u-561.165" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-561.166" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-561.167" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 22. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-561.168" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-561.169" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-561.170" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 432 posłów. 170 — za, 262 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-561.171" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-561.172" who="#ElżbietaWitek">W 24. poprawce do art. 6 ust. 1 pkt 9 ustawy o ochronie zwierząt wnioskodawcy proponują skreślić lit. c.</u>
          <u xml:id="u-561.173" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-561.174" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-561.175" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 24. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-561.176" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-561.177" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-561.178" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 431 posłów. 167 — za, 264 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-561.179" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-561.180" who="#ElżbietaWitek">W 25. poprawce wnioskodawcy proponują m.in. dodać ust. 5b do art. 6 ustawy o mikroorganizmach i organizmach genetycznie zmodyfikowanych.</u>
          <u xml:id="u-561.181" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-561.182" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-561.183" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 25. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-561.184" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-561.185" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-561.186" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 428 posłów. 426 było za, 1 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-561.187" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-561.188" who="#ElżbietaWitek">W 26. poprawce wnioskodawcy proponują dodać lit. e do art. 5 pkt 1e ustawy o ochronie przyrody.</u>
          <u xml:id="u-561.189" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-561.190" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-561.191" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 26. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-561.192" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-561.193" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-561.194" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 430 posłów. 166 — za, 264 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-561.195" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-561.196" who="#ElżbietaWitek">W 27. poprawce do art. 77 ustawy o ochronie przyrody wnioskodawcy proponują zmianę dodawanego ust. 14.</u>
          <u xml:id="u-561.197" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-561.198" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-561.199" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 27. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-561.200" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-561.201" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-561.202" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 430 posłów. 428 — za, 2 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-561.203" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-561.204" who="#ElżbietaWitek">W 28. poprawce wnioskodawcy proponują modyfikację odesłania w ust. 37a w części III załącznika do ustawy o opłacie skarbowej.</u>
          <u xml:id="u-561.205" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-561.206" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-561.207" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 28. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-561.208" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-561.209" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-561.210" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 428 posłów. 298 — za, 10 — przeciw, wstrzymało się 120.</u>
          <u xml:id="u-561.211" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-561.212" who="#ElżbietaWitek">W 29. poprawce wnioskodawcy proponują skreślić art. 49.</u>
          <u xml:id="u-561.213" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-561.214" who="#ElżbietaWitek">Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmiotowość 30. poprawki.</u>
          <u xml:id="u-561.215" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-561.216" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 29. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-561.217" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-561.218" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-561.219" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 431 posłów. 18 — za, 412 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-561.220" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-561.221" who="#ElżbietaWitek">W 30. poprawce do art. 49 ust. 7 wnioskodawcy proponują, aby uchwała, o której mowa w tym przepisie, była aktem prawa miejscowego.</u>
          <u xml:id="u-561.222" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-561.223" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-561.224" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 30. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-561.225" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-561.226" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-561.227" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 430 posłów. 421 — za, 9 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-561.228" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-561.229" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-561.230" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy w brzmieniu z druku nr 1253, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-561.231" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-561.232" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-561.233" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 429 posłów. 418 — za, 10 — przeciw, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-561.234" who="#ElżbietaWitek">Sejm uchwalił ustawę o gatunkach obcych.</u>
          <u xml:id="u-561.235" who="#ElżbietaWitek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 20. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o rządowym projekcie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z organizacją w Rzeczypospolitej Polskiej XI sesji Światowego Forum Miejskiego w Katowicach w roku 2022.</u>
          <u xml:id="u-561.236" who="#ElżbietaWitek">Dodatkowe sprawozdanie komisji to druk nr 1294-A.</u>
          <u xml:id="u-561.237" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-561.238" who="#ElżbietaWitek">Proszę pana posła Marka Wesołego o przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-562">
          <u xml:id="u-562.0" who="#MarekWesoły">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przedstawić dodatkowe sprawozdanie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o projekcie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z organizacją XI sesji Światowego Forum Miejskiego w Katowicach w roku 2022, druki nr 1278 i 1294.</u>
          <u xml:id="u-562.1" who="#MarekWesoły">Na dzisiejszym posiedzeniu Sejmu zostały zgłoszone dwie poprawki do tego projektu. Sejm skierował poprawki do komisji. Komisja po dzisiejszym posiedzeniu rekomenduje odrzucenie w łącznym głosowaniu poprawek 1. i 2. i przyjęcie w całości projektu ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-562.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-563">
          <u xml:id="u-563.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-563.1" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 1294.</u>
          <u xml:id="u-563.2" who="#ElżbietaWitek">Komisja w dodatkowym sprawozdaniu przedstawia również poprawki, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-563.3" who="#ElżbietaWitek">W 1. poprawce wnioskodawcy proponują skreślić art. 21 projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-563.4" who="#ElżbietaWitek">Z poprawką tą łączy się poprawka 2.</u>
          <u xml:id="u-563.5" who="#ElżbietaWitek">Nad nimi głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-563.6" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-563.7" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-563.8" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek 1. i 2., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-563.9" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.10" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.11" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 430 posłów. 179 — za, 230 — przeciw, wstrzymało się 21.</u>
          <u xml:id="u-563.12" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-563.13" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-563.14" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy w brzmieniu z druku nr 1294, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-563.15" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.16" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.17" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 422 posłów. Za — 411, 8 — przeciw, wstrzymało się 3.</u>
          <u xml:id="u-563.18" who="#ElżbietaWitek">Sejm uchwalił ustawę o szczególnych rozwiązaniach związanych z organizacją XI sesji Światowego Forum Miejskiego w Katowicach w roku 2022.</u>
          <u xml:id="u-563.19" who="#ElżbietaWitek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 21. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Regulaminowej, Spraw Poselskich i Immunitetowych o poselskim projekcie uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-563.20" who="#ElżbietaWitek">W trakcie drugiego czytania do projektu uchwały zgłoszono poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-563.21" who="#ElżbietaWitek">Sejm podjął decyzję o nieodsyłaniu projektu uchwały do komisji i o przystąpieniu do trzeciego czytania po doręczeniu paniom i panom posłom tekstu poprawki.</u>
          <u xml:id="u-563.22" who="#ElżbietaWitek">Poprawka została paniom i panom posłom doręczona do druku nr 1215.</u>
          <u xml:id="u-563.23" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-563.24" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o przyjęcie projektu uchwały z druku nr 1215.</u>
          <u xml:id="u-563.25" who="#ElżbietaWitek">W poprawce do załącznika wnioskodawcy proponują zmianę w pkt 22.</u>
          <u xml:id="u-563.26" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-563.27" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-563.28" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.29" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.30" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 428 posłów. 419 — za, nikt nie był przeciw, wstrzymało się 9.</u>
          <u xml:id="u-563.31" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-563.32" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-563.33" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu uchwały w brzmieniu z druku nr 1215, wraz z przyjętą poprawką, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-563.34" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.35" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.36" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 429 posłów. 314 — za, nikt nie był przeciw, wstrzymało się 115.</u>
          <u xml:id="u-563.37" who="#ElżbietaWitek">Sejm podjął uchwałę w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-563.38" who="#ElżbietaWitek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 36. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o poselskim projekcie uchwały upamiętniającej 100. rocznicę powstania Międzynarodowych Targów Poznańskich.</u>
          <u xml:id="u-563.39" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o przyjęcie projektu uchwały z druku nr 1308.</u>
          <u xml:id="u-563.40" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-563.41" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu uchwały w brzmieniu z druku nr 1308, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-563.42" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-563.43" who="#ElżbietaWitek">Wiem. Mówię, że jestem szybsza niż maszyna. Ona jeszcze myśli.</u>
          <u xml:id="u-563.44" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Przegrzała się.)</u>
          <u xml:id="u-563.45" who="#ElżbietaWitek">Zacięła się.</u>
          <u xml:id="u-563.46" who="#komentarz">(Głos z sali: Reklamacja.)</u>
          <u xml:id="u-563.47" who="#komentarz">(Głos z sali: Wracamy do zdalnego.)</u>
          <u xml:id="u-563.48" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie działa.)</u>
          <u xml:id="u-563.49" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Może inżynier Suski naprawi.)</u>
          <u xml:id="u-563.50" who="#komentarz">(Głos z sali: Jest.)</u>
          <u xml:id="u-563.51" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-563.52" who="#ElżbietaWitek">Udało się.</u>
          <u xml:id="u-563.53" who="#ElżbietaWitek">Myśmy nad tym już głosowali, tak?</u>
          <u xml:id="u-563.54" who="#komentarz">(Głos z sali: Pani marszałek, proszę wolniej.)</u>
          <u xml:id="u-563.55" who="#ElżbietaWitek">Dobrze, jeszcze raz, proszę państwa.</u>
          <u xml:id="u-563.56" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu uchwały w brzmieniu z druku nr 1308, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-563.57" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.58" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.59" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 428 posłów. 426 — za, nikt nie był przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-563.60" who="#ElżbietaWitek">Sejm podjął uchwałę w sprawie upamiętnienia 100. Rocznicy powstania Międzynarodowych Targów Poznańskich.</u>
          <u xml:id="u-563.61" who="#ElżbietaWitek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 37. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o poselskim projekcie uchwały w sprawie uczczenia 45-tej rocznicy Radomskiego Czerwca 1976 roku.</u>
          <u xml:id="u-563.62" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-563.63" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu uchwały z druku nr 1333.</u>
          <u xml:id="u-563.64" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-563.65" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu uchwały w sprawie uczczenia 45-tej rocznicy Radomskiego Czerwca 1976 roku w brzmieniu z druku nr 1333, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-563.66" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.67" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.68" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 427 posłów. 426 — za, nikt nie był przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-563.69" who="#ElżbietaWitek">Sejm podjął uchwałę w sprawie uczczenia 45. rocznicy Radomskiego Czerwca 1976 roku.</u>
          <u xml:id="u-563.70" who="#komentarz">(Zebrani wstają, długotrwałe oklaski.)</u>
          <u xml:id="u-563.71" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-563.72" who="#ElżbietaWitek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 22. porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych.</u>
          <u xml:id="u-563.73" who="#ElżbietaWitek">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu, który poddam pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-563.74" who="#ElżbietaWitek">Odrzucenie tego wniosku oznaczać będzie, że Sejm, zgodnie z propozycją zaopiniowaną przez Prezydium Sejmu, skierował ten projekt ustawy do Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-563.75" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-563.76" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie w pierwszym czytaniu projektu ustawy zawartego w druku nr 1228, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-563.77" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.78" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.79" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 429 posłów. 144 — za, przeciw — 285, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-563.80" who="#ElżbietaWitek">Sejm wniosek odrzucił, a tym samym skierował ten projekt ustawy do Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-563.81" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-563.82" who="#ElżbietaWitek">Na tym zakończyliśmy głosowania.</u>
          <u xml:id="u-563.83" who="#ElżbietaWitek">Ogłaszam 5 minut przerwy.</u>
          <u xml:id="u-563.84" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 20 min 47 do godz. 20 min 57)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-564">
          <u xml:id="u-564.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dobry wieczór państwu.</u>
          <u xml:id="u-564.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-564.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 33. porządku dziennego: Informacja o działalności Instytutu Pamięci Narodowej — Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w okresie od 1 stycznia 2020 r. do 31 grudnia 2020 r. (druk nr 1140) wraz ze stanowiskiem Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka (druk nr 1209).</u>
          <u xml:id="u-564.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę prezesa Instytutu Pamięci Narodowej — Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu pana Jarosława Szarka o przedstawienie informacji.</u>
          <u xml:id="u-564.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo, panie prezesie.</u>
          <u xml:id="u-564.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zaraz zobaczę, ile pan ma czasu.</u>
          <u xml:id="u-564.6" who="#komentarz">(Poseł Michał Szczerba: 5 minut. Tyle co Bodnar.)</u>
          <u xml:id="u-564.7" who="#WłodzimierzCzarzasty">15 minut, panie prezesie, do pana dyspozycji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-565">
          <u xml:id="u-565.0" who="#JarosławSzarek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawić aktywność Instytutu Pamięci Narodowej w 2020 r. w ciągu 15 minut to jest bardzo karkołomne zadanie…</u>
          <u xml:id="u-565.1" who="#komentarz">(Poseł Michał Szczerba: Rzecznik praw obywatelskich miał 5 minut.)</u>
          <u xml:id="u-565.2" who="#JarosławSzarek">Ale Instytut Pamięci Narodowej jest dużo większą instytucją.</u>
          <u xml:id="u-565.3" who="#komentarz">(Poseł Michał Szczerba: To nieprawda.)</u>
          <u xml:id="u-565.4" who="#JarosławSzarek">To 11 oddziałów IPN w całym kraju, 6 delegatur. Tylko rok ubiegły, szanowni państwo, to tysiące przedsięwzięć, które podjęliśmy.</u>
          <u xml:id="u-565.5" who="#JarosławSzarek">Instytut Pamięci Narodowej badać i popularyzować historii nigdy nie chciał sam, tylko we współdziałaniu z innymi instytucjami. W ubiegłym roku tych instytucji było w kraju ok. 520, a w całej Polsce — 90.</u>
          <u xml:id="u-565.6" who="#JarosławSzarek">Instytut Pamięci Narodowej to nie tylko działalność naukowa, archiwalna, edukacyjna, ale to upamiętnienia, poszukiwania grobów naszych bohaterów, to działalność lustracyjna, to Główna Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Szanowni państwo, w 15 minut nie sposób wszystkiego wymienić, więc omówię najważniejsze kwestie roku ubiegłego.</u>
          <u xml:id="u-565.7" who="#JarosławSzarek">Rok 2020 to rok dwóch istotnych rocznic w naszych dziejach. Rocznic, w których historia Polski znalazła się w centrum historii europejskiej i światowej. To jednocześnie ilustracja naszej obecności w XX w. Rok 1920 — powstrzymanie bolszewizmu, a 60 lat później powstanie „Solidarności”, rozpoczęcie odpychania systemu komunistycznego z Polski i z tej części Europy.</u>
          <u xml:id="u-565.8" who="#JarosławSzarek">Tak jak w poprzednich, latach naszą aktywność chcieliśmy prowadzić w porozumieniu, we współdziałaniu z wieloma instytucjami, stowarzyszeniami na zewnątrz. I to się nam udało.</u>
          <u xml:id="u-565.9" who="#JarosławSzarek">Rok 1920 to nie tylko wielkie pola bitew, ale to ogromne zaangażowanie znacznej części świadomego narodu, który w ciągu kilku tygodni lipca i sierpnia 1920 r., gdy zdał sobie sprawę z zagrożenia, podjął ogromny wysiłek utworzenia wewnętrznego frontu, mobilizacji na rzecz armii ochotniczej, mobilizacji służb sanitarnych, łączności. Ten wysiłek — społeczny wysiłek, nie wojskowy — pozwolił nam rok 1920 pokazać w perspektywie lokalnej. W kilkunastu miejscach w całej Polsce odsłoniliśmy tablice, które upamiętniały ochotników znanego terenu, którzy odpowiedzieli na apel Rady Obrony Państwa, zaciągając się do armii, składając ofiary. To pozwoliło nam rok 1920 obchodzić z zaangażowaniem społecznym na tyle, na ile to było możliwe w ówczesnym czasie w związku z licznymi ograniczeniami sanitarnymi.</u>
          <u xml:id="u-565.10" who="#JarosławSzarek">Podobnie rok 1980 — to nie tylko ci ludzie, którzy są już na kartach historii, na kartkach podręczników, ale to również zaangażowanie dziesiątek, setek tysięcy ludzi, którzy już 1 lipca 1980 r. podjęli strajk. To też upamiętnienie tych ludzi w społecznościach lokalnych, w miastach powiatowych, w tych pierwszych, które latem 1980 r. podjęły strajk. To także wystawa „Tu rodziła się Solidarność”, największe wystawiennicze przedsięwzięcie Instytutu Pamięci Narodowej w historii, pokazujące nam lokalnych bohaterów i jednocześnie pozwalające tworzyć w środowiskach lokalnych tę tkankę tożsamości społecznej wokół historii, wokół lat 80. — lat, których świadkowie, uczestnicy, bohaterowie tych wydarzeń jeszcze żyją. To oczywiście również liczne publikacje, liczne wystawy, materiały multimedialne. Większość tych wydarzeń miała niestety charakter kameralny. Pod koniec sierpnia ubiegłego roku wszystkie 58 lokalnych wystaw pokazaliśmy na placu marszałka Józefa Piłsudskiego, dokładając jeden, jakże symboliczny element — fotografie Jana Pawła II z tego miejsca, z 2 czerwca 1979 r.</u>
          <u xml:id="u-565.11" who="#JarosławSzarek">Czas „Solidarności” to również zobowiązanie pamięci. Pamięci wobec tych wszystkich, którzy w wydarzeniach lat 80. uczestniczyli, zmieniając bieg historii. To największe i jedyne w Polsce przedsięwzięcie naukowe Instytutu Pamięci Narodowej, jakim jest „Encyklopedia Solidarności”. Trzeci i czwarty tom ukazały się w ubiegłych latach, po 7 latach przerwy, kolejny jest w przygotowaniu. Dzięki temu przedsięwzięciu tysiące ludzi, często bezimiennych bohaterów, znalazło swe miejsce w historii.</u>
          <u xml:id="u-565.12" who="#JarosławSzarek">Rok 1920 to nie tylko wysiłek Polaków, lecz również współdziałanie z innymi narodami. To francuska pomoc, to węgierska pomoc, a także — co ważne — pomoc Polsce przez naszych wschodnich sąsiadów, to współdziałanie z Semenem Petlurą i publikacje na ten temat, ale to również zauważenie wolnych Białorusinów, wolnych Rosjan, którzy u boku Polski chcieli przeciwstawić się systemowi bolszewickiemu.</u>
          <u xml:id="u-565.13" who="#JarosławSzarek">To jednocześnie ten wymiar międzynarodowy, rok 1920. Te zmagania nie były tylko wojną klasyczną, ale były wojną cywilizacji, wojną światów. I pod takim hasłem organizowaliśmy międzynarodową wystawę, dużą międzynarodową konferencję naukową i dużą kampanię medialną, m.in. z przedstawicielami środowiska, pn. „Opowiadamy Polskę światu”. Artykuły na ten temat ukazały się w dziesiątkach dzienników i periodyków ukazujących się w kilkudziesięciu państwach świata.</u>
          <u xml:id="u-565.14" who="#JarosławSzarek">Ta nasza droga do wolności w roku ubiegłym, ta druga, którą wspominaliśmy, to także Grudzień 1970, to krwawe wystąpienia świata pracy w Gdańsku, Gdyni, Szczecinie, Elblągu. Wszędzie tam organizowaliśmy liczne przedsięwzięcia, publikacje, konferencje, wystawy, aktywność w mediach społecznościowych.</u>
          <u xml:id="u-565.15" who="#JarosławSzarek">Ważnym fragmentem działalności Instytutu Pamięci Narodowej jest czas II wojny światowej. To wiele publikacji na ten temat, kilka znaczących, poświęconych m.in. sądownictwu niemieckiemu w czasie II wojny światowej, ale też kolejne tomy upamiętniające naszych rodaków niosących pomoc ludności żydowskiej i pierwsza naukowa, kilkusetstronicowa biografia Henryka Sławika, człowieka, który jest symbolem tej pomocy w czasach II wojny światowej.</u>
          <u xml:id="u-565.16" who="#JarosławSzarek">Musimy jednak pamiętać, że II wojna światowa to nie tylko pakt Ribbentrop-Mołotow, te pierwsze 2 lata okupacji niemieckiej i sowieckiej, ale to później ofiary nacjonalistów ukraińskich. Instytut Pamięci Narodowej przygotował w ubiegłym roku pierwszą w Polsce Bazę Ofiar Zbrodni Wołyńskiej. Pierwsze kilkanaście tysięcy nazwisk ofiar na tej stronie internetowej się już znalazło, wkrótce, za kilkanaście dni, pokażemy to, co zrobiliśmy przez miniony rok, uzupełniając tę bazę.</u>
          <u xml:id="u-565.17" who="#JarosławSzarek">II woja światowa to też zbrodnia katyńska, 80. rocznica tej zbrodni, której celem było pozbawienie Polski jej elit. To również wystawy, liczne publikacje, m.in. tom 3 raportów komisji Maddena, będących jednym z podstawowych źródeł dotyczących zbrodni katyńskiej, wydany przez Instytut Pamięci Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-565.18" who="#JarosławSzarek">Działalność wydawnicza Instytutu Pamięci Narodowej w roku ubiegłym to ponad 300 książek wydanych tylko w minionym roku. W tym momencie jesteśmy największym w Polsce wydawnictwem publikującym książki dotyczące historii XX w. To nie tylko monografie naukowe, nie tylko wydawnictwa słownikowe, encyklopedie, ale to również oferta dla najmłodszego pokolenia, to komiksy, popularne broszury. Dotychczas wydaliśmy m.in. ok. 70 broszur „Bohaterowie Niepodległej”, ilustrujących to pokolenie, które w latach 1918–1921 walczyło o granice Rzeczypospolitej. Ale to też nowa seria wydawnicza Literatura i Pamięć przygotowana przez Instytut Pamięci Narodowej. W roku ubiegłym ukazała się pierwsza praca na ten temat wydana dotychczas w Polsce „Rok 1920 w literaturze polskiej” prof. Urbanowskiego.</u>
          <u xml:id="u-565.19" who="#JarosławSzarek">Szanowni Państwo! Działalność Instytutu Pamięci Narodowej to również działalność archiwalna. Przed kilku laty rozpoczęliśmy projekt „Archiwum pełne pamięci”, dzięki któremu setki — dotychczas ok. 1800 — bezcennych kolekcji, które często, szczególnie na Zachodzie, trafiały gdzieś na składy makulatury, zostało dzięki Instytutowi Pamięci Narodowej uratowanych, zachowanych, zabezpieczonych. Niestety, kolejne pokolenie naszych rodaków poza granicami Polski traci więź z ojczyzną swych dziadków, ojców, ale ta spuścizna po drugiej wielkiej emigracji dzięki tym inicjatywom Instytutu Pamięci Narodowej jest zachowywana.</u>
          <u xml:id="u-565.20" who="#JarosławSzarek">Szanowni Państwo! Instytut Pamięci Narodowej to również szeroka współpraca międzynarodowa. Opinia publiczna skupia się na tym, co jest zablokowane, jeżeli chodzi o naszą współpracę ze stroną ukraińską, czyli niemożliwości podjęcia poszukiwań, ekshumacji na Ukrainie, ale z drugiej strony bardzo dobrze przebiega współpraca naukowa i archiwalna. Tylko do końca ubiegłego roku pozyskaliśmy z archiwów ukraińskich ok. 700 tys. skanów nieznanych dotąd w Polsce dokumentów dotyczących operacji polskiej NKWD z lat 1937–1938, które są dostępne dla naukowców polskich w Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-565.21" who="#JarosławSzarek">Szanowni Państwo! W ubiegłym roku niestety tylko przez 3 miesiące mogliśmy prowadzić szeroką działalność. Obecność w Internecie, dziesiątki, setki przedsięwzięć internetowych. Nasze portale, media społecznościowe nie zastąpią bezpośredniego kontaktu, oddziaływania społecznego.</u>
          <u xml:id="u-565.22" who="#JarosławSzarek">Na początku ubiegłego roku udało nam się niezwykle ważne przedsięwzięcie, mianowicie Instytut Pamięci Narodowej przez cały rok, zaczynając od Warszawy, w wielu miastach Polski pokazywał niezwykłą kolekcję, rzeźby Samuela Willenberga, tj. jednego z więźniów uratowanych z obozu w Treblince. Przeżycia, których był świadkiem w obozie, pozostawił w postaci rzeźb. Jego testamentem było to, żeby te rzeźby trafiły do Polski. Dzięki Instytutowi Pamięci Narodowej to się dzieje.</u>
          <u xml:id="u-565.23" who="#JarosławSzarek">Ostatnia rzecz, to też początek roku, udało nam się uratować po wielu latach starań siedzibę NKWD na warszawskiej Pradze, w której od początku ubiegłego roku działa centrum edukacyjne ilustrujące to, czym była rzeczywistość, którą przyniosła tu armia sowiecka po 1945 r. Ubiegły rok to również, szanowni państwo, liczne projekty…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-566">
          <u xml:id="u-566.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękujemy panu prezesowi za sprawozdanie. Panie prezesie, dziękujemy serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-566.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Prosimy panią poseł Annę Milczanowską o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-566.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję, panie prezesie.</u>
          <u xml:id="u-566.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-567">
          <u xml:id="u-567.0" who="#AnnaMilczanowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w sprawie informacji o działalności Instytutu Pamięci Narodowej — Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w okresie od 1 stycznia 2020 r. do 31 grudnia 2020 r., druk nr 1140.</u>
          <u xml:id="u-567.1" who="#AnnaMilczanowska">Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, skierowała w dniu 4 maja 2021 r. powyższą informację do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w celu rozpatrzenia. Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka po rozpatrzeniu ww. informacji na posiedzeniu w dniu 27 maja 2021 r. oraz przeprowadzonej dyskusji wnosi: Wysoki Sejm przyjąć raczy informację z druku nr 1140. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-567.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-568">
          <u xml:id="u-568.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-568.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-568.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-568.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">I zapraszam pana posła Krzysztofa Lipca z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-568.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-569">
          <u xml:id="u-569.0" who="#KrzysztofLipiec">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-569.1" who="#KrzysztofLipiec">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość chciałem przedstawić nasze stanowisko wobec przedstawionej przez pana prezesa informacji na temat działalności Instytutu Pamięci Narodowej w 2020 r.</u>
          <u xml:id="u-569.2" who="#KrzysztofLipiec">Przede wszystkim chciałem na ręce pana prezesa złożyć wyrazy ogromnego szacunku i wdzięczności dla wszystkich pracowników Instytutu Pamięci Narodowej, którzy przecież są w niełatwej sytuacji, chociaż funkcjonują w wolnej Polsce, bo muszą się mierzyć z różnymi, bardzo często bezpardonowymi atakami na tę instytucję państwową, która stoi na straży pamięci narodowej. I czynią to przede wszystkim przedstawiciele ważnych sił politycznych, bo dzisiaj stanowiących opozycję, ale w tej materii tak naprawdę na tej scenie, scenie parlamentarnej, powinno być jedno wielkie porozumienie w kontekście wsparcia właśnie dla takiej instytucji, która nie tylko stoi na straży pamięci narodowej, ale przede wszystkim tę pamięć pielęgnuje, a co więcej, prowadzi działania, które tak naprawdę polegają na tym, że zostają odkrywane białe plamy w historii, bardzo często wiele do tej pory funkcjonującej wiedzy na temat naszej przeszłości jest przez Instytut Pamięci Narodowej odkłamywane. I to jest ważne, za to bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-569.3" who="#KrzysztofLipiec">Instytut Pamięci Narodowej wykazuje się aktywnością na wielu polach działania. Przede wszystkim prace badawcze, prace archiwalne, prace edukacyjne, które są niezmiernie ważne w kontekście kształtowania postaw młodego pokolenia. Bo przecież zdajemy sobie sprawę z tego, że nigdy nie zbudujemy przyszłości naszego narodu, kiedy zapomnimy o przeszłości. I właśnie tę lukę w aktywności publicznej wypełnia Instytut Pamięci Narodowej. To bogata działalność wydawnicza różnych pozycji, każda z nich z całą pewnością nosi znamiona pozycji naukowej, bo podparta jest badaniami, podparta jest pracą źródłową, co jest rzeczą niezmiernie ważną. Ja osobiście jestem ukontentowany „Encyklopedią Solidarności”, bo też stałem się bohaterem „Encyklopedii Solidarności”, kiedy tam został zamieszczony mój biogram. I za to bardzo, bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-569.4" who="#KrzysztofLipiec">Rok 2020 to rok szczególny, rok, w którym przyszło nam upamiętnić bardzo ważne wydarzenia historyczne z naszych dziejów. I tutaj Instytut Pamięci Narodowej stanął rzeczywiście na wysokości zadania. To szczególnie takie wydarzenia, o których w czasach ciemnego PRL-u chciano zapomnieć, wymazano je wręcz z naszej pamięci narodowej. Jednak w wielu polskich rodzinach pamięć o tych wydarzeniach przetrwała. Dzisiaj Instytut Pamięci Narodowej wyciągnął na powierzchnię te ważne wydarzenia w naszych dziejach. Chodzi o te wspomniane dzieje wojny polsko-bolszewickiej 1920 r., wreszcie o zakłamaną w czasach PRL-u historię zbrodni katyńskiej, której 80. rocznicę obchodziliśmy w ubiegłym roku, no i o 40. rocznicę powstania „Solidarności”.</u>
          <u xml:id="u-569.5" who="#KrzysztofLipiec">Pragnę raz jeszcze powiedzieć, że to, co czyni Instytut Pamięci Narodowej, zasługuje zarówno na wielką pochwałę, jak również na wsparcie ze strony polskiego parlamentu. W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość chciałem zadeklarować, że tę informację, którą przedstawił nam pan prezes Instytutu Pamięci Narodowej, przyjmujemy do wiadomości. Przyjmujemy ją do wiadomości z wielkim, że tak powiem, aplauzem i szacunkiem dla ciężkiej pracy ludzi Instytutu Pamięci Narodowej, którzy dbają o naszą narodową pamięć, naszą narodową tożsamość. Jest rzeczą niezmiernie ważną, abyśmy mogli wykuwać naszą przyszłość, pamiętając o naszych bohaterach narodowych, o tych ludziach, dzięki którym Rzeczpospolita odzyskała wolność i niepodległość. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-569.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-570">
          <u xml:id="u-570.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-570.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Michał Szczebra, Szczerba — przepraszam, Michał — Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-571">
          <u xml:id="u-571.0" who="#MichałSzczerba">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezesie! 22 lipca szczęśliwie kończy się pana 5-letnia kadencja. Z tej okazji nie tylko będę mówił o ostatnim roku, ale również będę mówił o pana całej kadencji, ponieważ mam nadzieję, że widzimy się po raz ostatni.</u>
          <u xml:id="u-571.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-571.2" who="#MichałSzczerba">Gdy PiS-owski walec w końcu straci władzę, pośród wielu dylematów stojących przed przyszłym prodemokratycznym rządem pojawi się też ten: co zrobić z kilkoma instytucjami, które w ostatnich 5 latach uległy tak głębokiej degeneracji, że trudno dziś uwierzyć, by dało się je w obecnym kształcie naprawić.</u>
          <u xml:id="u-571.3" who="#MichałSzczerba">Pierwszą instytucją, panie prezesie, będzie TVP Info. Zostanie zlikwidowana.</u>
          <u xml:id="u-571.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Do rzeczy, do rzeczy.)</u>
          <u xml:id="u-571.5" who="#MichałSzczerba">A drugą instytucją będzie IPN, którego przyszłość trudno jeszcze określić. Natomiast pojawiają się różnego rodzaju propozycje, by inne instytucje cieszące się naukowym i społecznym autorytetem mogły go w jakiejś mierze zastąpić.</u>
          <u xml:id="u-571.6" who="#MichałSzczerba">Dokonując bilansu po tych ponad 2 dekadach działania IPN, dostrzegamy pozytywne działania edukacyjne, śledztwa instytutu, które pomogły w ustaleniu ponad wszelką wątpliwość zbrodniczego charakteru działalności niektórych organizacji i postaci. Przez instytut przewinęło się wielu wartościowych badaczy, którzy wykonali wielką pracę, poszerzając naszą wiedzę o polskiej historii. Działo się to szczególnie za prezesury prof. Leona Kieresa, wtedy kiedy wokół instytutu byli tacy ludzie, jak Andrzej Friszke, Andrzej Paczkowski, Antoni Dudek. Ale ostatnie 5 lat, Wysoka Izbo, to równia pochyła. Od katastrofy do katastrofy — tak wyglądało funkcjonowanie IPN w ostatnich 5 latach. Zaczęło się od przesłuchania kandydatury dra Szarka w Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowiek, który w odpowiedzi na pytania zaczął kwestionować ustalenia śledztwa Głównej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w sprawie zbrodni w Jedwabnem. Pamięta pan moje pytania, prawda?</u>
          <u xml:id="u-571.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak, na pewno.)</u>
          <u xml:id="u-571.8" who="#MichałSzczerba">Później pozwolił pan na harce Patryka Jakiego przy okazji nowelizacji ustawy o IPN. Później… A może powiem inaczej. Swoją kadencję kończy pan powołaniem nacjonalisty, neofaszysty na stanowisko dyrektora wrocławskiego oddziału. Chodzi o uczestnika i współorganizatora antysemickiego zgromadzenia, przedwojennego zgromadzenia, w rocznicę żydowskiego pogromu w Myślenicach. Od tej nominacji pana odcięło się nawet Kolegium IPN. Była jedna osoba, dzisiaj nieobecna na tej sali, pan marszałek Terlecki, która mówiła: nie widzę żadnych przeszkód, żeby pełnił tę funkcję. Stało się na szczęście inaczej. Wyróżnił się pan kosmicznym brakiem osądu tej sytuacji i to były również szkody wizerunkowe dla instytutu, którym pan kieruje.</u>
          <u xml:id="u-571.9" who="#MichałSzczerba">Szanowni Państwo! Chciałbym również zwrócić uwagę na inne kwestie, na wielkie spustoszenie, do jakiego doprowadziły te wszystkie okoliczności, te wymienione przeze mnie sytuacje w relacjach polsko-żydowskich, polsko-izraelskich. To są bardzo ważne relacje, które współtworzyli tacy ludzie, jak Lech Wałęsa, Aleksander Kwaśniewski, minister Bartoszewski, prezydent Lech Kaczyński. Swoimi działaniami budowali oni pojednanie i zaufanie między narodami. Pan uznał, że za hajlowanie można awansować.</u>
          <u xml:id="u-571.10" who="#MichałSzczerba">Chciałbym również zwrócić uwagę na to, co pan wyrabiał, co instytut wyrabiał w związku z ustawą dekomunizacyjną. Na listach IPN zalecanych samorządom pojawiły się nazwy ulic, które należało skreślić, podobnie pomniki i patroni. Wśród tych osób do skreślenia pojawił się Stanisław Tołwiński. Przypomnę Wysokiej Izbie, kim był Stanisław Tołwiński. Przede wszystkim przed wojną był twórcą Warszawskiej Spółdzielni Mieszkaniowej. Kim był później, w czasie okupacji? Sprawiedliwym wśród Narodów Świata, ratował warszawskich Żydów. Kim był po wojnie? Prezydentem Warszawy, odbudował razem z Biurem Odbudowy Stolicy naszą stolicę. Pan chciał tę osobę skreślić z listy patronów warszawskich ulic.</u>
          <u xml:id="u-571.11" who="#MichałSzczerba">Chciałbym zadać ostatnie pytanie, panie marszałku. Mamy dzisiaj tzw. aferę Dworczyka, maile Dworczyka, ale dochodzą mnie informacje, że może być również afera z mailami Szarka. Chciałbym, żeby pan przyszedł do Wysokiej Izby, na tę mównicę, i odpowiedział mi na jedno krótkie pytanie. Czy jako prezes IPN używał pan prywatnego maila w sprawach służbowych? W szczególności czy poprzez prywatnego…</u>
          <u xml:id="u-571.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Czas.)</u>
          <u xml:id="u-571.13" who="#MichałSzczerba">…maila pan się kontaktował z dyrektorami Biura Lustracyjnego, tematy bardzo wrażliwe, głównej Komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu archiwów IPN? Chciałbym, żeby pan dzisiaj na to pytanie konkretnie odpowiedział, bo warto, żeby pan na to pytanie odpowiedział, zanim jutro przeczytamy o tym w gazecie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-571.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-572">
          <u xml:id="u-572.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-572.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Anna Maria Żukowska, klub parlamentarny Lewica.</u>
          <u xml:id="u-572.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-573">
          <u xml:id="u-573.0" who="#AnnaMariaŻukowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezesie! Na szczęście faktycznie zbliża się koniec pańskiej kadencji na stanowisku prezesa Instytutu Pamięci Narodowej. Ta kadencja zapisze się bardzo czarnymi literami, dlatego że pan jako urzędnik nie miał problemu z tym, że na czele oddziału IPN we Wrocławiu stał były działacz ONR. W grudniu w 2019 r. dr Wojciech Muszyński z olsztyńskiego IPN-u fantazjował o zrzucaniu posłów Lewicy z helikopterów. Co pan w odpowiedzi, panie prezesie, powiedział na temat tych haniebnych słów? W kuriozalny sposób tłumaczył pan, że historyk robił to w czasie wolnym i że to nie jest oficjalne stanowisko. Jednak jest to stanowisko pracownika IPN-u, pan za to również odpowiada. Nawiązywanie do takich praktyk, zgodzi się pan, że totalitarnych… Taka wypowiedź z ust pracownika Instytutu Pamięci Narodowej powinna się spotkać z pańskim jednoznacznym potępieniem. Tak się nie stało.</u>
          <u xml:id="u-573.1" who="#AnnaMariaŻukowska">Instytut Pamięci Narodowej to jest instytucja bardzo kosztowna. W 2021 r. jego budżet wyniósł 397 mln zł. Dla porównania budżet Polskiej Akademii Nauk wynosi 91 mln zł. Pytanie, na co są przeznaczane te setki milionów złotych. Wiemy z posiedzenia Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, że gros tych pieniędzy przeznaczane jest na pensje prokuratorów. Według NIK prokurator zarabiał w IPN-ie średnio 18 tys. zł miesięcznie w 2018 r., a takich prokuratorów w IPN-ie jest w tej chwili 130. Wiemy też z posiedzenia Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, że ci prokuratorzy nie mają za dużo pracy. Przedstawiciele Instytutu Pamięci Narodowej sami to przyznali, że nie są obłożeni zajęciami, po prostu tych śledztw nie ma wystarczająco dużo, żeby była praca dla 130 prokuratorów zarabiających 18 tys. zł miesięcznie.</u>
          <u xml:id="u-573.2" who="#AnnaMariaŻukowska">Naszym zdaniem Instytut Pamięci Narodowej po prostu powinien zostać zlikwidowany. Byliśmy przeciwni jego powołaniu, jesteśmy przeciwni jego istnieniu i będziemy za jego likwidacją. Dlaczego jesteśmy za likwidacją IPN-u? Najtrafniej uzasadnił to prof. Andrzej Romanowski, były redaktor naczelny Polskiego Słownika Biograficznego, były działacz „Solidarności”. Instytut Pamięci Narodowej łączy pod jednym dachem dwie instytucje, prokuraturę i placówkę historyczną, a przecież cele obu instytucji są przeciwne, są odmienne. Prokurator zmierza do osądzenia sprawcy, a historyk nie jest od osądzania, historyk powinien zmierzać do zrozumienia mechanizmów dziejowych, tych, które powodowały określone wydarzenia historyczne. Prokurator nie ma szukać okoliczności łagodzących, bo nad tym się może zastanawiać adwokat, i to nie w IPN-ie, bo w IPN-ie nie ma adwokatów, tam są tylko prokuratorzy, lecz na rozprawie sądowej. Historyka nie interesuje kwestia winy czy kary, lecz analiza procesu dziejowego. Tak powinno być.</u>
          <u xml:id="u-573.3" who="#AnnaMariaŻukowska">IPN zniszczył życie wielu osobom, bo 50 tys. funkcjonariuszy mundurowych straciło emerytury, emerytów mundurowych. Czy to wszystko byli zbrodniarze, pani poseł?</u>
          <u xml:id="u-573.4" who="#komentarz">(Poseł Janusz Kowalski: Tak, byli.)</u>
          <u xml:id="u-573.5" who="#AnnaMariaŻukowska">Według pani to jest odpowiedzialność zbiorowa, tak? Wiemy, jakie macie podejście do konsytuacji — jest ono mocno lekkie. Nie ma…</u>
          <u xml:id="u-573.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Urząd bezpieczeństwa to była instytucja…)</u>
          <u xml:id="u-573.7" who="#AnnaMariaŻukowska">Przepraszam, a sokiści, pogranicznicy, sekretarki, sprzątaczki, pracownicy i twórcy bazy PESEL to byli zbrodniarze według państwa? Rozumiem. My zawsze będziemy bronić honoru tych ludzi…</u>
          <u xml:id="u-573.8" who="#komentarz">(Poseł Janusz Kowalski: Bronicie ubeków? Wstyd!)</u>
          <u xml:id="u-573.9" who="#AnnaMariaŻukowska">…którzy nie zrobili nic złego i wobec których stosowaliście odpowiedzialność zbiorową, nie pierwsi, bo pierwsza była Platforma Obywatelska. Bronimy ludzi, którym bezprawnie zabrano emerytury, tak jak wymieniłam, to nie byli tylko i wyłącznie pracownicy urzędu bezpieczeństwa. Wrzuciliście wszystkich do jednego worka, tak samo wdowy i dzieci niepełnosprawne, te osoby, które nic nie zawiniły i zostały pozbawione środków do życia. Tak, to jest wstyd…</u>
          <u xml:id="u-573.10" who="#komentarz">(Poseł Janusz Kowalski: O prawach człowieka mówicie? Ubeków bronicie? Wstyd!)</u>
          <u xml:id="u-573.11" who="#AnnaMariaŻukowska">…zgadzam się z panem, panie pośle. Oczywiście że to jest wstyd, że wdowa czy dzieci są pozbawieni środków do życia waszą decyzją o zbiorowej odpowiedzialności, skandaliczną i niekonstytucyjną.</u>
          <u xml:id="u-573.12" who="#AnnaMariaŻukowska">Dlatego oczywiście nie skwitujemy pozytywnie sprawozdania IPN-u, bo po prostu jesteśmy przeciwko istnieniu tej instytucji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-573.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-574">
          <u xml:id="u-574.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-574.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Paszyk, Klub Parlamentarny Koalicja Polska, witam.</u>
          <u xml:id="u-574.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-575">
          <u xml:id="u-575.0" who="#KrzysztofPaszyk">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-575.1" who="#KrzysztofPaszyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezesie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska — Polskie Stronnictwo Ludowe, Unia Europejskich Demokratów, Konserwatyści chciałbym zaprezentować nasze stanowisko odnośnie do informacji o działalności Instytutu Pamięci Narodowej — Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2020 r.</u>
          <u xml:id="u-575.2" who="#KrzysztofPaszyk">Bez wątpienia dla Instytutu Pamięci Narodowej, tak jak dla wielu instytucji, rok miniony miał szczególny wymiar, nie tylko z uwagi na konieczność funkcjonowania w reżimie COVID-owym, co uniemożliwiało instytutowi podjęcie niektórych działań. Przede wszystkim był to rok szczególny z uwagi na doniosłe rocznice, które IPN starał się w swojej pracy upamiętnić i przybliżyć Polakom. 100-lecie bitwy warszawskiej — skądinąd szkoda, że nie podjęto aktywności właśnie po stronie Instytutu Pamięci Narodowej, aby na tę wspaniałą rocznicę oczyścić z zarzutów Wincentego Witosa, głównego konstruktora tego zwycięstwa, ale myślę, że to jest ciągle wyzwanie, które przed IPN-em stoi. To również kolejne rocznice: 80-lecie zbrodni katyńskiej, 50-lecie masakry na Wybrzeżu, 40-lecie powstania „Solidarności”. To daty z pewnością ważne dla naszej zbiorowej pamięci i naszej wspólnej tożsamości. Należy przy tej okazji podziękować wszystkim pracownikom IPN-u za wysiłek włożony w upamiętnienie tych rocznic.</u>
          <u xml:id="u-575.3" who="#KrzysztofPaszyk">Liczne i ważne publikacje, prace ekshumacyjne oraz poszukiwanie miejsc pochówku ofiar zbrodni reżimów totalitarnych, oddanie kolumbarium ofiar zbrodni totalitarnych w Białymstoku, owocna współpraca ze stroną ukraińską w kwestii pozyskania kopii dokumentów dotyczących zbrodni operacji polskiej NKWD z 1937 r., tablice upamiętniające bohaterów wojny 1920 r. oraz działaczy „Solidarności”, wnioski o państwowe odznaczenia dla działaczy podziemia — to wszystko z pewnością należy docenić i to też chciałbym uczynić.</u>
          <u xml:id="u-575.4" who="#KrzysztofPaszyk">Panie Prezesie! Jednak oprócz należnych pochwał za działalność, dowodów uznania dla instytutu w minionym roku należy dzisiaj podnieść też kilka wątpliwości i zastrzeżeń do jego działalności. Tak jak powiedziałem, rok 2020 to dla Polaków ważny rok, 100. rocznica bitwy warszawskiej. Ale rodzą się pytania: Jakie działania pan i pana instytut wykonywał w sprawie budowy Muzeum Bitwy Warszawskiej? W 2017 r. Antoni Macierewicz ogłosił budowę tego muzeum. Rok później minister Błaszczak mówił, że otwarcie muzeum nastąpi w roku 2020. Jak wiemy, nic takiego się nie wydarzyło i nie wiadomo, kiedy ostatecznie muzeum powstanie. Oczywiście należy jednak zapytać: Czy działali państwo w tym kierunku i w jaki sposób wspierali państwo ideę budowy tej instytucji?</u>
          <u xml:id="u-575.5" who="#KrzysztofPaszyk">Należy też zapytać o to, czy i w jakiej formie współpracuje pan prezes z Muzeum Auschwitz-Birkenau oraz czy nie niepokoi pana, jako prezesa instytutu, że od kilku lat nie działa Międzynarodowa Rada Oświęcimska.</u>
          <u xml:id="u-575.6" who="#KrzysztofPaszyk">Nie można również tego pominąć i nie zapytać o kwestię pana Tomasza Greniucha, niezwykle kompromitującą sprawę dla wieloletniego dorobku Instytutu Pamięci Narodowej. To było powołanie na szefa wrocławskiego oddziału IPN-u postaci, która była kiedyś jednym z liderów ONR. Wprawdzie sprawa pana Greniucha wynikła już rok później, to jednak w okresie, który jest objęty przedstawioną przez pana informacją, pan Greniuch był pracownikiem IPN-u. Można było zweryfikować jego „dorobek”, jednak nic takiego się nie stało. Co więcej, na stanowisko szefa IPN-u we Wrocławiu pan Greniuch powołany został osobiście przez pana. To dzisiaj w tej Izbie wymagałoby też — i bardzo bym był za to wdzięczny — jednak jakiegoś odniesienia się, wyjaśnienia, tudzież być może wykazania trochę pokory. Przyniosło to, tak jak powiedziałem, niezwykle duże straty dla wizerunku Polski za granicą, a przypomnę, że mówimy o Polsce, która zmaga się z niesprawiedliwymi oskarżeniami o współpracę z nazistami, o udział w Holokauście.</u>
          <u xml:id="u-575.7" who="#KrzysztofPaszyk">Panie Prezesie! Jak mamy z takim szkalowaniem Polski walczyć, powołując na stanowisko w IPN-ie osobników, którzy zapisali się niezwykle haniebnymi czynami? Przecież to jest swoistego rodzaju woda na młyn dla tych, którzy chcą źle mówić o Polsce. Myślę, że dzisiaj ważne byłoby, aby do tych spraw się odnieść. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-575.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-576">
          <u xml:id="u-576.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-576.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam pana posła Krzysztofa Bosaka, koło Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-577">
          <u xml:id="u-577.0" who="#KrzysztofBosak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mamy dyskutować nad raportem, sprawozdaniem z pracy Instytutu Pamięci Narodowej, ale na początku nie sposób nie odnieść się do absurdalnych pomysłów, które tutaj wygłosiła przedstawicielka Lewicy. Otóż, szanowna pani poseł, nie zlikwidujecie Instytutu Pamięci Narodowej z kilku powodów. Po pierwsze, jest to pomysł absurdalny. Jest to instytucja, która pełni różne istotne funkcje obok tych, które wam się nie podobają, także funkcje archiwalne i dysponuje ogromnymi archiwami. Jedyne, co moglibyście zrobić, gdybyście byli zdolni zbudować większość, to przekształcić Instytut Pamięci Narodowej w inaczej nazywającą się instytucję i nadal pełniącą tę funkcję. Po drugie, nie zbudujecie większości dla tak absurdalnych pomysłów i chyba sami się nawet tego nie spodziewacie. Ale zostawmy te pomysły na boku.</u>
          <u xml:id="u-577.1" who="#KrzysztofBosak">Instytut Pamięci Narodowej zasługuje na konstruktywną krytykę za pracę, którą wykonuje. Zanim jednak krytyka, to może wpierw słowo uznania i pochwały. Chciałbym więc podziękować wszystkim pracownikom Instytutu Pamięci Narodowej, którzy rzetelnie wykonują swoje obowiązki, dokładają swoich wysiłków w codziennej pracy, żeby upamiętniać ważne dla nas, Polaków, wydarzenia historyczne, także te ciemne karty, zbrodnie, jakie zostały popełnione przez komunistyczny, lewicowy, socjalistyczny reżim w okresie PRL, po to żebyśmy wiedzieli, jak ten reżim pracował, jakie są rzeczywiste totalitarne zapędy lewicy i jaki jest styl myślenia i działania lewicowych, komunistycznych, socjalistycznych kadr, które tworzyły to państwo. One wdrażały tutaj ideologię marksistowską, ustanowiły ateizm ideologią dominującą i wymuszaną na całym społeczeństwie, na całym świecie naukowym, kulturalnym, medialnym. Oby nigdy się to nie powtórzyło. Mówię, patrząc w stronę liderów Lewicy, którzy tutaj siedzą i nie protestowali, gdy pani poseł wygłaszała swoje absurdalne twierdzenia.</u>
          <u xml:id="u-577.2" who="#KrzysztofBosak">Wracając do Instytutu Pamięci Narodowej: niepokojące jest zawarte w raporcie stwierdzenie, że w związku z koniecznością przeniesienia wielu działań edukacyjnych w przestrzeń on-line wydarzenia te dotarły do „o wiele większej liczby odbiorców niż w dotychczas stosowanym systemie stacjonarnym”. To zdanie być może jest prawdziwe — nie wiemy, jak to było badane — lecz zwiększenie zasięgu niekoniecznie przekłada się na wzrost skuteczności edukacji. Dostrzeżenie i docenienie wyłącznie wzrostu zasięgu wydarzeń może powodować, że pomimo znoszenia obostrzeń związanych z epidemią wiele organizowanych wydarzeń pozostanie w sferze on-line. Czy o to chodzi, panie profesorze? Mam nadzieję, że nie. Mam nadzieję, że ta cała sytuacja związana z epidemią nie posłuży do przeniesienia pracy IPN-u w sferę internetową tylko i wyłącznie pod pretekstem szerszego zasięgu. Potrzebujemy wystaw, działań edukacyjnych, paneli dyskusyjnych na żywo.</u>
          <u xml:id="u-577.3" who="#KrzysztofBosak">Druga sprawa. Oprócz krytyki związanej z przeniesieniem się wyłącznie w sferę on-line warto również zwrócić uwagę na zbyt niski, słaby stopień digitalizacji zasobów archiwalnych Instytutu Pamięci Narodowej. Potrzebujemy szerokiego dostępu do archiwów IPN-u, możliwości korzystania z nich nie tylko w czytelni akt IPN, ale po prostu przez Internet, i chcielibyśmy, żeby zdigitalizowanie całego zasobu archiwalnego szło szybciej.</u>
          <u xml:id="u-577.4" who="#KrzysztofBosak">Następny punkt do krytyki. Należy zwrócić uwagę na długie, czasem wręcz kilkumiesięczne oczekiwanie na odpowiedzi dotyczące kwerendy archiwalnej archiwów Instytutu Pamięci Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-577.5" who="#KrzysztofBosak">Kolejna sprawa. Cieszy to, że działalność wydawnicza Instytutu Pamięci Narodowej jest szeroka, natomiast należy sobie zadać pytanie: Kto czyta te książki? Część z nich to prace typowo naukowe, opracowania tematyczne, natomiast moim zdaniem szwankuje praca popularyzatorska. Druga sprawa to długi czas oczekiwania na wydanie książek właśnie o charakterze naukowym, nawet, jak słyszymy, kilkuletni. W tym tempie nie da się uzupełnić luk w polskiej historiografii.</u>
          <u xml:id="u-577.6" who="#KrzysztofBosak">Ostatnia rzecz, na którą chcę zwrócić uwagę, to w mojej ocenie bierność Instytutu Pamięci Narodowej w bieżącej debacie historycznej, w szczególności tej prowadzonej w języku angielskim. Potrzebujemy obrony prawdy historycznej. Instytut Pamięci Narodowej, jak słusznie zwrócili uwagę moi przedmówcy, dysponuje ogromnym budżetem, z naszej perspektywy, zwykłych polskich posłów, wręcz niewyobrażalnym. Mógłby bronić polskiej racji stanu, polskiej prawdy historycznej przed antypolskimi kłamstwami, przed rozmywaniem niemieckiej odpowiedzialności za Holokaust, przed atakami określonych kręgów. Mógłby jej bronić w języku angielskim. Np. kalendarium Holokaustu jest umieszczone na stronie instytutu Yad Vashem w języku angielskim. Życzyłbym sobie, żebyśmy również my Polacy potrafili o swojej historii, o prostych faktach opowiadać w języku angielskim i żeby Instytut Pamięci Narodowej brał za to odpowiedzialność, a nie przez rok wyduszał z siebie stwierdzenie czy oświadczenie, z którego będzie jasno wynikać, że to, co głosi np. prof. Grabowski, to po prostu kłamstwa. Tak że odwagi, panie profesorze, odwagi, wszyscy pracownicy IPN-u.</u>
          <u xml:id="u-577.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-578">
          <u xml:id="u-578.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-578.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam pana posła Tomasza Zimocha, koło Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-578.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-579">
          <u xml:id="u-579.0" who="#TomaszZimoch">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Prezesie! Kilkaset stron informacji, a brak najważniejszej. Słychać grzmoty, a kiedy czyta się to grube tomisko, są to grzmoty oburzenia. Brak najważniejszej informacji: Dlaczego pracownikiem, a nawet szefem oddziału IPN został Tomasz Greniuch i dlaczego tak długo nie został z tego stanowiska odwołany i ostatecznie pozbawiony pracy w IPN? Osoba związana z ONR i znana z wykonywania nazistowskich gestów nigdy nie powinna być powołana na kierownicze stanowisko. Kiedy za sprawą dziennikarzy, zwłaszcza „Gazety Wyborczej”, wyszły na jaw wstydliwe informacje, pan, panie prezesie, nie zareagował właściwie, a trzeba było to zrobić w tempie Bolta, błyskawicznie. Szef IPN-u, czyli pan, próbował wybielać Tomasza Greniucha, nazywając go świetnym organizatorem. Dopiero naciski wielu instytucji i mocne słowa wielu osób… To „Gazeta Wyborcza” poinformowała, że naukowcy z Uniwersytetu Wrocławskiego skierowali list do kierownictwa IPN-u i pan na ten list nie zareagował. A w tym liście znalazło się takie zdanie: Nie wyobrażamy sobie, aby osoba, która broniła w swoich wypowiedziach nazistowskiego gestu, reprezentowała IPN np. w czasie uroczystości w byłym obozie koncentracyjnym.</u>
          <u xml:id="u-579.1" who="#TomaszZimoch">Wiele miejsca w tym tomisku informacji poświęcono działaniom edukacyjnym. Godne odnotowania są np. spacery po warszawskim getcie. To niezwykła lekcja historii. Te lekcje pozwalają na utrwalenie wiedzy o Polakach ratujących życie. Przeglądając grube tomisko informacji, zastanawiam się jednak, czy w działalności edukacyjnej nazbyt mocny nacisk nie jest położony na historię militarną i klerykalną. Chodzi m.in. o gry komputerowe, koncerty, sztuki. Powtórzę słowa, które już kiedyś wypowiedziałem w tej sali: Do tego nie potrzeba IPN-u. Gry niech tworzą specjaliści, koncerty niech organizują fachowcy, sztuki niech wystawiają niezależni, niepodporządkowani nikomu i niedziałający na niczyje zlecenie twórcy.</u>
          <u xml:id="u-579.2" who="#TomaszZimoch">Czy budżet IPN-u musi być tak wysoki i rozbudowywany każdego roku? Kiedy czytamy to tomisko informacji, to powinniśmy się smucić, wszyscy posłowie, bo, jak wynika z informacji, budżet rzecznika praw obywatelskich jest dziesięciokrotnie mniejszy od budżetu IPN-u.</u>
          <u xml:id="u-579.3" who="#TomaszZimoch">Koło Parlamentarne Polska 2050 nie zaaprobuje pana informacji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-579.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-580">
          <u xml:id="u-580.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-580.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przechodzimy do zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-580.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Do zadania pytania zgłosiło się 17 osób.</u>
          <u xml:id="u-580.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Czy ktoś z państwa chciałby się jeszcze zgłosić?</u>
          <u xml:id="u-580.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Jest 18 osób.</u>
          <u xml:id="u-580.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-580.6" who="#WłodzimierzCzarzasty">Ustalam czas na zadawanie pytania — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-580.7" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana Michała Szczerbę z Koalicji Obywatelskiej o zadanie pierwszego pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-581">
          <u xml:id="u-581.0" who="#MichałSzczerba">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezesie! Chciałbym zapytać o następującą sytuację, która, myślę, zdziwiła nie tylko mnie, lecz także siedzących na tej sali.</u>
          <u xml:id="u-581.1" who="#MichałSzczerba">28 maja Sejm podjął decyzję o wyborze pana dr Karola Nawrockiego na funkcję prezesa IPN. Rozumiem, że ta kandydatura czeka na akceptację Senatu. Jak to się stało, że 4 dni po wyborze pana dr Karola Nawrockiego na funkcję prezesa powołał pan pana dr Karola Nawrockiego na funkcję zastępcy prezesa, czyli pana zastępcy? Gdzie pan się tak spieszy, panie prezesie? Przecież ta kandydatura powinna zostać zatwierdzona przez Senat.</u>
          <u xml:id="u-581.2" who="#MichałSzczerba">Mam pytanie: Czy były jakieś środowiska polityczne, postaci polskiej polityki, które naciskały na pana, jeśli chodzi o powołanie pana Nawrockiego na tę funkcję? Czy to nie chodzi o taki scenariusz, który państwo przygotowujecie, tzw. plan B, który zakłada, że jeżeli ta kandydatura nie zostanie zaakceptowana przez Senat, to pan po prostu zrezygnuje tego symbolicznego 22 lipca, a pan Nawrocki zostanie pełniącym obowiązki?</u>
          <u xml:id="u-581.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-581.4" who="#MichałSzczerba">Czy były naciski na pana w tej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-582">
          <u xml:id="u-582.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-582.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę panią poseł Iwonę Marię Kozłowską, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-583">
          <u xml:id="u-583.0" who="#IwonaMariaKozłowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezesie! Zapoznając się z informacją Instytutu Pamięci Narodowej, odniosłam wrażenie, że w tej instytucji panuje chaos. Według mnie sprawozdanie zostało przygotowane niestarannie, wręcz na siłę, bo taki jest po prostu ustawowy wymóg. Razi mała aktywność instytutu, jeśli chodzi o współpracę z organizacjami zagranicznymi, szczególnie z krajów, których zasoby archiwalne mogłyby przyczynić się do dokładniejszego badania historii Polski. Zabrakło też odniesienia do wpadek kadrowych IPN. Sprawa wrocławska została przemilczana. Na s. 460 wskazano, że do realizacji zadań IPN zatrudniani są pracownicy o wysokich kwalifikacjach zawodowych oraz wysokich kompetencjach osobistych. Jak widać na przykładzie Wrocławia, z tymi walorami jest tak, że i bez nich można zostać wysoko postawionym pracownikiem IPN. Bardzo proszę o odniesienie się do moich uwag. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-583.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-584">
          <u xml:id="u-584.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-584.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jan Szopiński, klub parlamentarny Lewica.</u>
          <u xml:id="u-584.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-585">
          <u xml:id="u-585.0" who="#JanSzopiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Działaczka społeczna pani Maria Zajączkowska w liście opublikowanym w jednej z bydgoskich gazet pisze o profanacji, bałaganie i zaniedbaniach na cmentarzu bohaterów Bydgoszczy. Na tym cmentarzu wojennym spoczywa ponad 1 tys. mieszkańców Bydgoszczy zamordowanych w czasie okupacji hitlerowskiej w obozach koncentracyjnych, na terenie miasta, fordońskiej Doliny Śmierci i w podbydgoskich lasach. Wśród nich są radni, nauczyciele miejscy, księża, harcerze i bohaterscy obrońcy miasta z bydgoskiego batalionu Obrony Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-585.1" who="#JanSzopiński">Mam pytanie do pana prezesa. Czy IPN zajmował się stanem tego cmentarza? Jakie działania zamierza podjąć? Uprzejmie proszę pana prezesa o odpowiedź w tej sprawie na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-585.2" who="#JanSzopiński">Ojczyzna to ziemia i groby. Narody, tracąc pamięć, tracą życie. Naród, który traci pamięć, przestaje być narodem, staje się jedynie zbiorem ludzi czasowo zajmujących dane terytorium.</u>
          <u xml:id="u-585.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-586">
          <u xml:id="u-586.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-586.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Przemysław Koperski, klub parlamentarny Lewica.</u>
          <u xml:id="u-586.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-586.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przygotowuje się pan poseł Rafał Adamczyk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-587">
          <u xml:id="u-587.0" who="#PrzemysławKoperski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezesie! Henryk Sławik — socjalista, PPS-owiec, redaktor „Robotnika”, Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. Mówił pan o nim. Aby go uhonorować, nie potrzeba IPN-u. Doskonale o nim pamiętamy. Tkwi mocno w pamięci mieszkańców województwa śląskiego. Sejmik województwa śląskiego, którego miałem zaszczyt być radnym, ustanowił rok 2014 Rokiem Henryka Sławika.</u>
          <u xml:id="u-587.1" who="#PrzemysławKoperski">Nie z tego będzie pan zapamiętany, że w 2020 r. wydaliście książkę na temat naszego bohatera. 2020 r. to rok kolejnych zmian nazw ulic, szkół, to czas niszczenia pomników i zatrudniania nacjonalistów w IPN. Z tego będzie pan zapamiętany w Polsce i w swoich rodzinnych Czechowicach-Dziedzicach, w których zostałem wybrany na posła. Wbrew woli burmistrza, mieszkańców i radnych doprowadził pan tam do zburzenia pomnika Braterstwa Broni. Na cokole tego pomnika był polski żołnierz.</u>
          <u xml:id="u-587.2" who="#PrzemysławKoperski">IPN kosztuje rocznie blisko 0,5 mld zł, panie prezesie. Nie potrafił pan do tej pory zorganizować tego, żeby na dworcu kolejowym w Mostach koło Jabłonkowa powstała tablica pamiątkowa upamiętniająca polskich bohaterów, którzy walczyli w sierpniu 1939 r. z faszystami. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-588">
          <u xml:id="u-588.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-588.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Rafał Adamczyk, klub parlamentarny Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-589">
          <u xml:id="u-589.0" who="#RafałAdamczyk">Panie Marszałku! Panie Prezesie! Wysoka Izbo! IPN jako instytucja słynie z likwidacji pomników. Bardzo bym prosił pana prezesa o informację, ile pomników na podstawie decyzji IPN-u zostało zlikwidowanych w 2020 r. i kto pokrywał koszty ich likwidacji. Czy IPN wydał choćby złotówkę na likwidację, czy koszty były przerzucane jak zawsze na samorządy i osoby prywatne? Jeżeli pan takich informacji w dniu dzisiejszym nie posiada, bardzo proszę o pisemną informację. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-589.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-590">
          <u xml:id="u-590.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-590.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Franciszek Sterczewski, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-590.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-591">
          <u xml:id="u-591.0" who="#FranciszekSterczewski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kilka miesięcy temu stanowisko dyrektora oddziału IPN objął pan Tomasz Greniuch, ów gentelman był aktywnym działaczem Obozu Narodowo-Radykalnego, a w Internecie można znaleźć zdjęcia, jak wykonuje gest nazistowskiego pozdrowienia. Prezes IPN twierdził, że Greniuch nie akceptuje swojego czynu i uważa go za błąd. Czyli jak: hajlował, ale się nie cieszył? Jak ktoś taki mógł pracować w IPN? Gdy media nagłośniły sprawę, dlaczego pan prezes nie zareagował właściwie, dlaczego pan go bronił? Czy teraz w rekrutacji na dyrektorskie stanowiska w IPN i innych państwowych instytucjach za hajlowanie będą przyznawane dodatkowe punkty?</u>
          <u xml:id="u-591.1" who="#FranciszekSterczewski">To jest wszystko kpina, to jest jakiś żart. Potrzebujemy nowoczesnej edukacji historycznej, pozytywnego patriotyzmu i budowy wspólnoty opartej na szacunku do drugiego człowieka. Wasze brunatne sny o potędze są niebezpieczne i głupie, a ich miejsce jest na śmietniku historii.</u>
          <u xml:id="u-591.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-592">
          <u xml:id="u-592.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-592.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Adrian Zandberg, klub parlamentarny Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-593">
          <u xml:id="u-593.0" who="#AdrianZandberg">Wysoka Izbo! Mam nadzieję, ze widzimy się dzisiaj z panem Szarkiem po raz ostatni. Zanim pan Szarek odejdzie w niesławie, chciałbym uzyskać od niego odpowiedź na bardzo proste pytanie: Jak pan mógł oddawać hołd zbrodniarzom i mordercom dzieci, panie Szarek?</u>
          <u xml:id="u-593.1" who="#AdrianZandberg">7 maja zeszłego roku w Tarnawcu uczcił pan Józefa Zadzierskeigo pseudonim Wołyniak. Przypominam, że Wołyniak odpowiada za zabronię w Piskorowicach, jego oddział wymordował tam grubo ponad setkę ukraińskich cywilów, w tym kobiety i dzieci. To są wasze, IPN-owskie dane, a pan oddał mu cześć. Oddał pan cześć zbrodniarzowi i mordercy dzieci.</u>
          <u xml:id="u-593.2" who="#AdrianZandberg">Chciałem pana zapytać, czy pana zdaniem jako prezesa IPN mordowanie dzieci to jest patriotyczny czyn, który zasługuje na pochwałę i czy to jest ten wasz nowoczesny patriotyzm. Bo można myśleć, że tak, skoro IPN ciągle bierze udział w ponurym kulcie Romualda Rajsa „Burego”, tego samego Burego, który odpowiada za zbrodnie w Zaleszanach. Słyszałem od pracowników IPN-u, że oddział Burego walczył z wrogami ojczyzny, więc może warto w tej sali przypomnieć kilku z tych wrogów ojczyzny, których Bury zamordował: Kostka Leończuka, który miał w chwili śmierci 3 lata, Sergiusza Leończuka, który miał w chwili śmierci rok, Nadzieję Leończuk, która miała w chwili śmierci 2 tygodnie, Aleksego Niczyporuka zabitego w wieku 3 lat, Annę Niczyporuk, zabitą w wieku 2 lat. To są wasi bohaterowie, których pan wynosi na piedestały, i to jest hańba, panie Szarek.</u>
          <u xml:id="u-593.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-593.4" who="#AdrianZandberg">I tyle mam panu do powiedzenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-594">
          <u xml:id="u-594.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-594.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam pana posła Macieja Koniecznego, klub parlamentarny Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-595">
          <u xml:id="u-595.0" who="#MaciejKonieczny">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ciężko jest sobie cenić instytucję, której przedstawiciele fantazjują o z zrzucaniu ciebie z helikoptera. Tego życzył politykom partii Razem Wojciech Muszyński, pracownik referatu badań naukowych IPN. Można by pomyśleć, że nasza krytyka IPN-u wynika z osobistej niechęci do ludzi, którzy chcą zrzucać nas z helikopterów. I mogłoby tak być, gdyby takie faszystowskie ciągoty pracowników IPN-u były incydentem, ale one niestety są plagą. W IPN-ie ciepłe posadki znaleźli: Mariusz Bechta, który wydawał faszystowską muzykę i książki, Tomasz Panfil, który zasłynął twierdzeniami, że Żydom za okupacji nie było źle, Paweł Warot, który chciał oczadzać Polskę z syfu, a tym syfem były walczące o swoje prawa Polki. O Tomaszu Greniuchu już padło tyle słów, że nie warto wspominać.</u>
          <u xml:id="u-595.1" who="#MaciejKonieczny">W tym kontekście nie dziwi entuzjazm posła Bosaka, bo niewiele jest dobrych miejsc pracy w tym kraju, na których można bezkarnie hajlować. Jednocześnie z IPN-u wyrzucani są ostatni historycy, którzy chcą prowadzić rzetelne badania. Taki los spotkał prof. Adama Puławskiego i dr. Mariusza Sawę. IPN nie ustaje w wysiłkach zakłamywania historii, wybielania zbrodniarzy takich jak Rajs „Bury” i gloryfikowania hitlerowskich kolaborantów z Brygady Świętokrzyskiej, co z resztą pan, panie prezesie, robił osobiście.</u>
          <u xml:id="u-595.2" who="#MaciejKonieczny">IPN jest dziś groteskową karykaturą instytucji naukowej, która zamiast prowadzić debatę o naszej przeszłości, także trudnej, niszczy tę debatę. Jest fabryką kłamstw i brudnej totalnej propagandy. Czy naprawdę ktoś wierzy, że tę instytucję da się uratować? Ale żeby nie było tylko źle, chciałbym podziękować IPN-owi, chciałbym podziękować ministrowi Czarnkowi za działania na rzecz młodzieży. Róbcie tak jeszcze przez parę lat, a Lewica będzie miała nie 30%, ale 80% poparcia wśród młodych.</u>
          <u xml:id="u-595.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-595.4" who="#komentarz">(Głos z sali: I komunizm wróci)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-596">
          <u xml:id="u-596.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-596.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam pana posła Aleksandra Mrówczyńskiego, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-596.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-597">
          <u xml:id="u-597.0" who="#AleksanderMrówczyński">Panie Marszałku! Szanowny Panie Prezesie! Może na początku to nie krytyka, część haniebnych wypowiedzi. Niszczycie przeszłość. Myślę, że Polacy wam tego nie zapomną i do władzy nigdy nie dojdziecie. Czego wam życzę.</u>
          <u xml:id="u-597.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-597.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-597.3" who="#AleksanderMrówczyński">A teraz chciałbym, panie marszałku, wykorzystać czas, przynajmniej 1,5 minuty, i bardzo podziękować Instytutowi Pamięci Narodowej — Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu za działania w moim mieście w Chojnicach. Jest w Chojnicach Dolina Śmierci, miejsce kaźni ok. 1,5 tys. Polaków, którzy byli bestialsko rozstrzeliwani przez Niemców już na początku wojny jesienią 1939 r. Zamordowano wówczas ok 300 przedstawicieli chojnickiej inteligencji, działaczy społecznych, nastolatków z gimnazjum oraz ponad 200 pensjonariuszy z zakładu dla umysłowo chorych. Kolejne egzekucje miały miejsce zimą 1945 r., krótko po wkroczeniu Sowietów do Chojnic. Wówczas zamordowano i spalono szczątki ok. 1 tys. osób, m.in. żołnierzy podziemia, którzy byli pędzeni z Bydgoszczy. Od ubiegłego roku prace archeologiczne w Dolinie Śmierci prowadzi dr Dawid Kobiałka, chojniczanin, który przywraca pamięć o tych strasznych czasach. Prace w chojnickiej Dolinie Śmierci prowadzone są pod nadzorem prokuratora Tomasza Jankowskiego, naczelnika Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Dziękuję bardzo za państwa pracę, za waszą działalność mającą na celu przywrócenie godności zamordowanym, pochowanym w zbiorowych mogiłach Polaków. Pamięć o tych strasznych czasach jest bardzo ważna. Jesteśmy winni tym wszystkim bezimiennym bohaterom, których szczątki po latach są odnajdywane, godny pochówek i danie możliwości rodzinom modlitwy na ich grobach. Państwa działalność i prace są bardzo ważne z punktu widzenia państwa polskiego. Nie można zapomnieć o swoich obywatelach zamordowanych przez Niemców i Sowietów.</u>
          <u xml:id="u-597.4" who="#AleksanderMrówczyński">Na koniec chcę podziękować mojemu dyrektorowi biura Wojtkowi Rolbieckiemu, który od roku 2015, panie prezesie, współdziała z gdańskim IPN-em. Bardzo dziękuję, panie prezesie.</u>
          <u xml:id="u-597.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-598">
          <u xml:id="u-598.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mariusz Kałużny, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-599">
          <u xml:id="u-599.0" who="#MariuszKałużny">Panie Marszałku! Panie Prezesie! Szanowni Państwo! Silne państwo to państwo upominające się o prawdę.</u>
          <u xml:id="u-599.1" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: No właśnie, no właśnie.)</u>
          <u xml:id="u-599.2" who="#MariuszKałużny">I nie dziwię się, że Lewica chce zlikwidować IPN, bo chce zlikwidować prawdę, bo…</u>
          <u xml:id="u-599.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-599.4" who="#MariuszKałużny">…Lewica jest z tego środowiska, które ma jeszcze wiele na sumieniu. I to całkiem niedawno, bo kilkadziesiąt lat temu. Niektórzy z Lewicy nawet sami się szczycą, że są komunistami.</u>
          <u xml:id="u-599.5" who="#MariuszKałużny">Szanowni Państwo! I stąd powstanie Instytutu Pamięci Narodowej — Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, bo to wpisuje się właśnie w silne państwo, czyli w takie państwo, które prowadzi obywateli do wolności, ale też do sprawiedliwości. To jest państwo, które potrafi rozliczyć przeszłość, przywrócić prawdę i sprawiedliwość o tych, którzy zginęli. Dlatego chciałbym prosić pana prezesa, cały IPN, ale też całe nasze państwo polskie, żeby włożyć więcej pracy i wysiłku, aby wyjaśnić sprawy związane ze śmiercią ks. Blachnickiego, ks. Stanisława Suchowolca, ks. Stefana Niedzielaka, ks. Zycha czy ks. Błaszczaka czy sprawę zbrodni katyńskiej, gdzie nie odnaleziono miejsc zbrodni oraz danych identyfikacyjnych ponad 7 tys. obywateli zamordowanych przez NKWD. Lewica niech nie zajmuje się tropieniem jakichś młodzieniaszków hajlujących, ale rozliczeniem własnego środowiska i własnej przeszłości, bo na prawdzie możemy zbudować silne państwo. Nie na kłamstwie.</u>
          <u xml:id="u-599.6" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Tylko wie pan, że zbrodnie zaczynają się właśnie od tych hajlujących młodzieniaszków, nie?)</u>
          <u xml:id="u-599.7" who="#komentarz">(Poseł Mariusz Kałużny: Jak to nie jest wybryk, to ma pan rację.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-600">
          <u xml:id="u-600.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-600.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam pana posła Janusza Kowalskiego z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-601">
          <u xml:id="u-601.0" who="#JanuszKowalski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo serdecznie dziękuję wszystkim pracownikom Instytutu Pamięci Narodowej za ich wielką pracę. Instytut Pamięci Narodowej to w mojej ocenie najważniejsza instytucja 30-letniej wolnej Polski, instytucja, która przywraca pamięć narodową. Jej wielkim i wspaniałym symbolem jest m.in. postać pana prof. Krzysztofa Szwagrzyka, człowieka, który przywrócił godność badań naukowych, przywrócił wiarę w to, że informacje i historia o komunistycznych zbrodniach będzie ujawniona, m.in. tak jak na Opolszczyźnie, na Polanie Śmierci, gdzie zostali zamordowani żołnierze Narodowych Sił Zbrojnych. To właśnie działalność IPN-u pokazała, że można dotrzeć do prawdy. I bardzo mnie martwi, że dzisiaj i postkomunistyczna Lewica, i Platforma Obywatelska, i Szymon Hołownia atakują tę bardzo ważną dla polskiego państwa instytucję. Jeżeli nie jesteście hipokrytami… Mówię to do pana Michała Szczerby. Szuka pan antysemitów, to najpierw wyrzućcie z własnych szeregów panią poseł Śledzińską-Katarasińską, która w 1968 r. brała udział w brudnej kampanii antyżydowskiej.</u>
          <u xml:id="u-601.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-601.2" who="#JanuszKowalski">Jeżeli nie jesteście… Jeżeli walczycie o prawa człowieka, to kogo wy bronicie? Bronicie dzisiaj ubeków, esbeków, tych właśnie ludzi, z którymi walczy IPN i przywraca godność. To są prawa człowieka. Nosicie flagi LGBT, tu do pani poseł mówię, i chcecie likwidować instytucję, która ujawnia informacje o akcji Hiacynt w latach 80. ścigania ludzi,…</u>
          <u xml:id="u-601.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-601.4" who="#JanuszKowalski">…którzy mieli homoseksualne skłonności. Tego chcecie? Chcecie zamazać prawdę. To jest po prostu niegodne.</u>
          <u xml:id="u-601.5" who="#komentarz">(Poseł Adrian Zandberg: Janusz, a co jest…?)</u>
          <u xml:id="u-601.6" who="#JanuszKowalski">A bronicie ubeków i esbeków. Ile macie? Macie 30–40 lat. Nie jest wam wstyd? Nie jest wam wstyd?</u>
          <u xml:id="u-601.7" who="#komentarz">(Poseł Adrian Zandberg: Nie jest ci wstyd stać…?)</u>
          <u xml:id="u-601.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-602">
          <u xml:id="u-602.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Panie pośle…</u>
          <u xml:id="u-602.1" who="#komentarz">(Poseł Mariusz Kałużny: O, komentarz będzie, cicho.)</u>
          <u xml:id="u-602.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">…nie za bardzo wiem, co to są ludzie o homoseksualnych skłonnościach. Ludzie, panie pośle, to są ludzie. Każdy ma prawo być sobą.</u>
          <u xml:id="u-602.3" who="#komentarz">(Głos z sali: …homoseksualiści.)</u>
          <u xml:id="u-602.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Polska jest dla wszystkich.)</u>
          <u xml:id="u-602.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Grzegorz Gaża, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-602.6" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-603">
          <u xml:id="u-603.0" who="#GrzegorzGaża">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezesie! W 500 kinach w Stanach Zjednoczonych został wyświetlony film pokazujący rodzinę, która ratowała Żydów przed śmiercią w polskim, warszawskim ZOO. Co mnie zaskoczyło najbardziej z tej relacji po wyjściu Amerykanów z tych kin? To, że oni byli zaskoczeni, że Polacy ratowali Żydów. Oni w większości myśleli, że to Polacy zabijali Żydów. Dlatego gratulacje dla…</u>
          <u xml:id="u-603.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-603.2" who="#GrzegorzGaża">…Instytutu Pamięci Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-603.3" who="#komentarz">(Poseł Michał Szczerba: Hollywood zrobiło ten film.)</u>
          <u xml:id="u-603.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale za co, że Amerykanie myśleli, że Polacy tylko zabijali Żydów?)</u>
          <u xml:id="u-603.5" who="#GrzegorzGaża">Polska dzieli się na dwie historie. Tę przed IPN-em, gdzie historia była zafałszowana tak, że nawet tutaj posłowie wierzą w tamtą historię. Dlatego jeszcze raz życzę 100 lat, żeby ta instytucja dalej funkcjonowała.</u>
          <u xml:id="u-603.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-603.7" who="#komentarz">(Poseł Michał Szczerba: Film nazywał się „Azyl”, a zrobiło go Hollywood.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-604">
          <u xml:id="u-604.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-604.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Norbert Kaczmarczyk, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-604.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-605">
          <u xml:id="u-605.0" who="#NorbertKaczmarczyk">Bardzo dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-605.1" who="#NorbertKaczmarczyk">Panie Prezesie! Wysoka Izbo! Jeżeli chodzi o współpracę Instytutu Pamięci Narodowej i Ministerstwa Spraw Zagranicznych, to możemy powiedzieć o umiarkowanym optymizmie, bo w sprawie fałszowania historii na przykładzie sformułowań podobnych do zwrotu „polski obóz śmierci” w odpowiedzi na moją interpelację MSZ pisze, że polskie placówki zagraniczne interweniowały w 2020 r. łącznie w 99 przypadkach w 29 państwach, podczas gdy w 2019 r. odnotowano 136 interwencji w 27 państwach. Jeżeli chodzi o porównanie danych z 2019 r. z wcześniejszym okresem sprawozdawczym, dane z placówek wskazują na spadek liczby przypadków wymagających interwencji o 38%. W odpowiedzi na tę interpelację minister pisze, że możemy być umiarkowanymi optymistami, więc mówienie o tym, że Instytut Pamięci Narodowej, który współpracował przy tych interwencjach z MSZ-em, jest niepotrzebny, że trzeba go zlikwidować, jest wielkim błędem. Przywołałem państwu te liczby, bo nie sztuką jest populistycznie mówić o tym, że instytut powinien zostać zlikwidowany. Te liczby pokazują, że instytut rzeczywiście działa, że ta współpraca pozwala na budowę prawdziwej narracji historycznej, polskiej narracji historycznej na arenie międzynarodowej. Za to dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-605.2" who="#NorbertKaczmarczyk">Chciałbym zapytać, jak w przyszłości będzie wyglądać ta współpraca z MSZ-em, jeżeli chodzi o kolejne odkłamywanie historii. Jak ta współpraca wyglądała dotychczas? Czy współpraca z ministerstwem, jeżeli chodzi o tę sytuację i o przyszłe sytuacje będzie się rozwijać? Na jakich podstawach możemy liczyć na wzrost tych procentów, jeżeli chodzi o odkłamywanie historii? Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-605.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-606">
          <u xml:id="u-606.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-606.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Wanda Nowicka, klub parlamentarny Lewica.</u>
          <u xml:id="u-606.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-607">
          <u xml:id="u-607.0" who="#WandaNowicka">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezesie! Mam do pana jedno pytanie. Czy pan Tomasz Greniuch, hajlujący ONR-owiec, nadal pracuje w tej instytucji, w IPN-ie? Proszę o odpowiedź na piśmie, bo dochodzą głosy, że jednak nadal pracuje w IPN-ie na stanowisku naukowym.</u>
          <u xml:id="u-607.1" who="#WandaNowicka">To też prowadzi mnie do komentarza, że to jest ogromna przykrość, że IPN, instytucja, która uzurpuje sobie prawo do bycia instytucją naukową, wydaje ogromne pieniądze na tworzenie polityki historycznej opartej w dużej mierze na manipulacji, przekłamywaniu naszej historii i szkodzeniu współczesnej wizji Polski.</u>
          <u xml:id="u-607.2" who="#WandaNowicka">Dlatego też naprawdę przyłączam się do tych głosów, które mówią, że dobrze, że pan już odchodzi. Pytanie, kto zajmie pana stanowisko. Mam nadzieję, że to będzie osoba o innym formacie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-607.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-607.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Bo pani studiowała Stalina.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-608">
          <u xml:id="u-608.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-608.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Kamila Gasiuk-Pihowicz, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-608.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-609">
          <u xml:id="u-609.0" who="#KamilaGasiukPihowicz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-609.1" who="#KamilaGasiukPihowicz">Szanowni Państwo! Instytut Pamięci Narodowej pod rządami PiS zmienia się po prostu w instytut promowania narodowców. Afera z powołaniem na szefa wrocławskiego oddziału IPN-u pana Tomasza Greniucha, człowieka, który był kiedyś jednym z liderów ONR, to jest jakiś nieprawdopodobny skandal. Ale nie dajmy sobie wmówić, że Greniuch na tak eksponowanym stanowisku to jest przypadek. To nie jest przypadek. To jest zgniły owoc flirtu PiS ze skrajnymi nacjonalistami, który trwa od lat.</u>
          <u xml:id="u-609.2" who="#KamilaGasiukPihowicz">To pan powołał Greniucha. Dlatego dziś kieruję do pana pytanie: Czy ma pan świadomość, że powołanie na szefa wrocławskiego oddziału IPN-u człowieka, który kiedyś nie widział nic złego w hajlowaniu, to było jak naplucie w twarz wszystkim żołnierzom Armii Krajowej, którzy ginęli właśnie z rąk hajlujących zbrodniarzy? To było okazanie pogardy dla cierpienia wszystkich ofiar Holokaustu, które ginęły właśnie z rąk hajlujących zbrodniarzy. Nie jestem w stanie nawet sobie wyobrazić tego, co muszą czuć członkowie rodzin tych wszystkich, którzy stracili życie zamordowani przez tych, który hajlowali w latach II wojny światowej. Co oni muszą czuć, słysząc, że taki Greniuch został zatrudniony, a potem pełnił funkcję szefa oddziału IPN. To pan za to odpowiada.</u>
          <u xml:id="u-609.3" who="#KamilaGasiukPihowicz">Afera z Greniuchem trwała zaledwie kilkanaście dni, ale jej druzgocące dla Polski skutki trzeba będzie naprawiać przez długie lata. Polska polityka historyczna tworzona przez PiS i jego ludzi to jest to, co doprowadziło po raz kolejny do kompromitacji naszego kraju na świecie.</u>
          <u xml:id="u-609.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-610">
          <u xml:id="u-610.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-610.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Paweł Lisiecki, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-611">
          <u xml:id="u-611.0" who="#PawełLisiecki">Panie Marszałku! Panie Prezesie! Wysoka Izbo! Jeżeli są na tej sali osoby, którym tak żal pracowników Urzędu Bezpieczeństwa i innych pracowników służb bezpieczeństwa, że nie będą oni mieli za co żyć, to niech same zrzucą się ze swoich uposażeń poselskich na te osoby. Bo niemoralne jest to, aby ofiary albo ich dzieci płaciły na wysokie emerytury tych, którzy byli oprawcami i katami, zwłaszcza że często te ofiary umierały w biedzie, podczas gdy ich oprawcy byli chowani na Powązkach z honorami.</u>
          <u xml:id="u-611.1" who="#komentarz">(Poseł Mariusz Kałużny: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-611.2" who="#PawełLisiecki">W PRL-u było wielu bitych przez aparat bezpieczeństwa. Bito pięściami, prętami, kopano. Byli tacy, których sadzano na nodze od krzesła, którym wyrywano paznokcie. Rodzimi komuniści doprowadzili do śmierci ok. 50 tys. Polaków. Gdyby nie było w Polsce komunizmu, PZPR-u, UB, okupacji niemieckiej i okupacji sowieckiej, nie byłby potrzebny Instytut Pamięci Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-611.3" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Byłby.)</u>
          <u xml:id="u-611.4" who="#PawełLisiecki">Dlaczego niektórzy są dzisiaj przeciwni istnieniu IPN-u? Dlatego że IPN prowadzi badania nad zbrodniami przeciwko Polakom, zbrodniami dokonanymi przez komunistów i ich zbrodnicze służby.</u>
          <u xml:id="u-611.5" who="#PawełLisiecki">Panie Prezesie! Jak długo jeszcze w polskich miastach będą upamiętniani komunistyczni zbrodniarze? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-611.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-612">
          <u xml:id="u-612.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-612.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Katarzyna Lubnauer, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-613">
          <u xml:id="u-613.0" who="#KatarzynaLubnauer">Panie i Panowie Posłowie! Chciałam spytać, jak to się mogło stać, że w instytucji, na której stronie internetowej możemy przeczytać: Holokaust. Pamięć to za mało. Holokaust ma szczególne znaczenie także dla nas, Polaków. W większości dokonał się na ziemiach polskich i dotyczył polskich obywateli. Na skutek zbrodniczego planu, który narodził się w Niemczech rządzonych przez partię Adolfa Hitlera i był przez to państwo realizowany, zamordowano 6 mln Żydów z całej Europy. Ok. 3 mln wśród nich to obywatele polscy, 2 mln to dzieci… Jak to się mogło stać, że w tej instytucji Tomasz Greniuch — były działacz ONR, człowiek, którego możemy zobaczyć na zdjęciach hajlującego, został pełniącym obowiązki dyrektora wrocławskiego oddziału IPN?</u>
          <u xml:id="u-613.1" who="#KatarzynaLubnauer">Słyszałam, że za czasów PiS-u mieliśmy skończyć z polityką wstydu. Zamiast tego mieliśmy wstyd na cały świat.</u>
          <u xml:id="u-613.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-614">
          <u xml:id="u-614.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, pani posłanko.</u>
          <u xml:id="u-614.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam pana posła Adama Szłapkę, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-615">
          <u xml:id="u-615.0" who="#AdamSzłapka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezesie! Z instytucji badawczej, edukacyjnej, która całkiem nieźle działała przez lata, zrobił pan instytucję propagandową. Ma pan na koncie bardzo wiele zasług, jeżeli chodzi o zrobienie tej instytucji propagandową, i bardzo wiele zaniechań. Jednym z tych zaniechań było to, że pan, że Instytut Pamięci Narodowej milczał, kiedy politycy Solidarnej Polski z Patrykiem Jakim na czele przygotowali skandaliczną ustawę o IPN, której skutkiem było to, że najwięcej razy na świecie w historii wyszukiwań w Internecie pojawiło się hasło „polski obóz śmierci”. Tamta ustawa, przygotowana przez Partyka Jakiego i polityków Solidarnej Polski, bardzo mocno utrwaliła ten błędny stereotyp, a pan wtedy milczał.</u>
          <u xml:id="u-615.1" who="#AdamSzłapka">Panie Prezesie! Prawda nie leży pośrodku, prawda nie leży tam, gdzie życzą sobie tego rządzący. Prawda historyczna nie jest taka, jaka akurat pasuje jakiemuś narodowi. Prawda leży tam, gdzie leży. Prawda jest zawsze jedna. I tego dotyczy zadanie IPN.</u>
          <u xml:id="u-615.2" who="#AdamSzłapka">Ale mam jeszcze do pana konkretne pytanie. W ciągu ostatnich 5 lat doszło do zdewastowania wielu nekropolii ukraińskich na Podkarpaciu i na Lubelszczyźnie, chodzi o polskich obywateli. Co w tej sprawie zrobił IPN? Czy jakoś zareagował w tej sprawie? Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-615.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-616">
          <u xml:id="u-616.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-616.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Artur Łącki.</u>
          <u xml:id="u-616.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-617">
          <u xml:id="u-617.0" who="#ArturŁącki">Panie Prezesie! Dopisałem się do listy na końcu, kiedy usłyszałem to, co mówili posłowie z PiS. Chciałbym spytać pana… Właściwie to retoryczne pytanie. IPN powstał po to, żeby stanąć w prawdzie, żeby powiedzieć prawdę o Polakach. I bardzo dobrze, taka instytucja jest potrzebna.</u>
          <u xml:id="u-617.1" who="#ArturŁącki">Ale teraz cofnijmy się do czasów II wojny światowej. Niemcy — i każdy z nas się tu zgodzi — faszystowskie chciały wymordować cały naród żydowski. Zabiły 6 mln Żydów, obywateli polskich, obywateli całej Europy, dzieci, starców, wszystkich. 6 mln. Co teraz? I teraz okazuje się, że Niemcy mają bardzo dobre stosunki z Izraelem. Dlaczego? Dlatego, że potrafiły przyjąć to na klatę.</u>
          <u xml:id="u-617.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Propagandę opłacają na całym świecie. Co pan opowiada?)</u>
          <u xml:id="u-617.3" who="#ArturŁącki">Niemcy potrafili powiedzieć: tak, zrobiliśmy to, byliśmy niegodziwi, byliśmy faszystami, byliśmy hitlerowcami. Przyjmujemy to na klatę. A co my robimy? My mówimy: zaraz, my mamy tylko bohaterów, nikogo więcej.</u>
          <u xml:id="u-617.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Oczywiście.)</u>
          <u xml:id="u-617.5" who="#ArturŁącki">Człowiek, który nie jest w stanie powiedzieć o swoich słabościach, o swoich zbrodniach, jest tchórzliwym człowiekiem. Jeśli nadal będzie pan tak prowadził tę instytucję, to nikt nie będzie chciał z Polakami rozmawiać. Już teraz w Izraelu patrzą na nas jak na czarnego zwierza. A dlaczego na nas? Dlatego, że wy nie potraficie wziąć tego na klatę i powiedzieć: tak, Polacy nie zawsze byli bohaterami. Polacy byli też zbrodniarzami.</u>
          <u xml:id="u-617.6" who="#komentarz">(Poseł Mariusz Kałużny: Kiedy?)</u>
          <u xml:id="u-617.7" who="#komentarz">(Poseł Norbert Kaczmarczyk: Kiedy?)</u>
          <u xml:id="u-617.8" who="#ArturŁącki">Ja potrafię to powiedzieć. Wy nie potraficie tego powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-617.9" who="#komentarz">(Poseł Mariusz Kałużny: Pan mówi w swoim imieniu, a nie w imieniu narodu.)</u>
          <u xml:id="u-617.10" who="#ArturŁącki">A tym, którzy o tym nie mówią, powiem: patrzcie, oto mądrość narodu polskiego, tak jak w przysłowiu: Głupich nie sieją, sami się rodzą.</u>
          <u xml:id="u-617.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-618">
          <u xml:id="u-618.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">I w ten sposób, proszę państwa, lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-618.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam prezesa IPN pana Jarosława Szarka na mównicę.</u>
          <u xml:id="u-618.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie prezesie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-619">
          <u xml:id="u-619.0" who="#JarosławSzarek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Myślę, że rozpocznę od odpowiedzi na jedno pytanie, które powtarzało się bardzo często, a dotyczyło pana dr. Tomasza Greniucha jako dyrektora wrocławskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej. Ja już nieraz wypowiadałem się na ten temat. Odpowiedzialność za tę decyzję biorę wyłącznie na siebie. Pan dr Greniuch nie jest dyrektorem oddziału Instytutu Pamięci Narodowej we Wrocławiu. Nie jest pracownikiem Instytutu Pamięci Narodowej. Dodam tylko, że dzisiaj mówimy o sprawozdaniu za 2020 r. To było wydarzenie z początku 2021 r. i miało zepsuć wizerunek Polski na świecie. Szanowni państwo, słaba ta Polska, jeżeli jedna decyzja ma zniszczyć nasz obraz na całym świecie.</u>
          <u xml:id="u-619.1" who="#JarosławSzarek">Kilka dni temu brałem udział w uroczystości wręczenia potomkom jednej z ofiar niemieckiego obozu koncentracyjnego pana Franciszka Czaplickiego zegarka. Ten zegarek to jedna z tysięcy pamiątek, które pozostały po więźniach niemieckich obozów koncentracyjnych. Ta uroczystość była możliwa tylko dlatego, że Instytut Pamięci Narodowej współpracuje z niemieckim Archiwum Arolsen. To jest archiwum, które posiada informacje o milionach ofiar niemieckich obozów koncentracyjnych, a Instytut Pamięci Narodowej jest jedyną w Polsce instytucją, która ma dostęp do tych danych. Kilkanaście tysięcy osób dzięki naszym informacjom dowiaduje się o swoich przodkach. Teraz został oddany zegarek, kilka miesięcy temu oddana została obrączka. W tych uroczystościach brali udział pani dyrektor tego archiwum, ambasador Niemiec, siedmiu przedstawicieli placówek dyplomatycznych w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-619.2" who="#JarosławSzarek">Sprawa pana dr. Greniucha jest dla Instytutu Pamięci Narodowej zakończona. Współpracujemy z wieloma instytucjami poza granicami Polski. W roku ubiegłym współpracowaliśmy z ok. 90, w tym sprawozdaniu zostały one wymienione.</u>
          <u xml:id="u-619.3" who="#JarosławSzarek">Szanowni Państwo! To sprawozdanie dotyczy setek inicjatyw. Przypominam, w jakiej rzeczywistości działaliśmy w ubiegłym roku. W roku ubiegłym pojawiały się zarzuty dotyczące tego, że nie ma współpracy międzynarodowej, ale ona była słabsza z powodu ograniczeń sanitarnych. Nasze publikacje docierają dookoła w języku angielskim. Panie pośle, proszę zajrzeć na naszą stronę przygotowywaną specjalnie w języku angielskim. Nasze publikacje są tłumaczone i wysyłane do ok. 1000 instytucji na całym świecie.</u>
          <u xml:id="u-619.4" who="#JarosławSzarek">Przypominam film Instytutu Pamięci Narodowej o obozie dla dzieci przy ul. Przemysłowej w Łodzi, jedynym takim w okupowanej Europie. Teraz powstaje muzeum. Film, przygotowany w siedmiu językach, już na początku 2021 r. był blokowany przez Facebook. A więc prawda o niemieckiej okupacji jest blokowana i to nie jest pierwszy przypadek. Mogę wymienić cały katalog takich działań podejmowanych wobec naszej aktywności w mediach społecznościowych za granicą.</u>
          <u xml:id="u-619.5" who="#JarosławSzarek">Szanowny panie pośle, być może to jest nieścisłe sformułowanie. My czas ubiegłego roku wykorzystaliśmy na rozbudowanie naszej aktywności internetowej, ale zawsze powracamy — i tak uważamy, i cieszę się, że teraz to się dzieje — do normalnej działalności, która zapewnia bezpośredni kontakt między ludźmi, bo nic nie zastąpi bezpośrednich spotkań historyków na organizowanych przez nas konferencjach międzynarodowych. Panie pośle, zapraszam na początku lipca na konferencję międzynarodową, na której będą również przedstawiciele Izraela, poświęconą historii Jedwabnego, a później dyskusji na ten temat, wynikom badań naukowych. To jest praca Instytutu Pamięci Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-619.6" who="#JarosławSzarek">Państwo nam zarzucają działalność propagandową. Tu jest 70 stron, kilkaset publikacji, artykułów, książek pracowników Instytutu Pamięci Narodowej. Proszę znaleźć tam takie treści. Państwo obrażają ponad 2 tys. pracowników Instytutu Pamięci Narodowej, zarzucając im poglądy, których państwo nie znajdziecie w ani jednej publikacji, na ani jednej wystawie Instytutu Pamięci Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-619.7" who="#JarosławSzarek">Szanowni Państwo! Kolejna kwestia dotyczy współpracy i aktywności Instytutu Pamięci Narodowej w wymiarze międzynarodowym. Współpracujemy z Ministerstwem Spraw Zagranicznych. To dzięki niemu nasze treści docierają do instytutów polskich na całym świecie, do placówek dyplomatycznych. Współpracujemy ze Wspólnotą Polską, na bieżąco wysyłany jest newsletter. Reagujemy na wszystkie przypadki kłamstw pojawiających się w mediach za granicą. Zresztą w tym sprawozdaniu jest zawarty osobny rozdział poświęcony deformacjom.</u>
          <u xml:id="u-619.8" who="#JarosławSzarek">Szanowni Państwo! Pojawiały się tutaj oskarżenia pod adresem Instytutu Pamięci Narodowej o gloryfikację pewnych niegodnych działań w czasie okupacji niemieckiej i działań uderzających w ludność cywilną. Polecam panu posłowi książkę na temat Rajsa „Burego” wydaną przez Instytut Pamięci Narodowej, książkę naukową. Czy znajdzie pan w tej publikacji naukowej, bo w ten sposób prowadzimy dyskusję, jakąkolwiek akceptację jego działań dotyczących mordów na ludności cywilnej?</u>
          <u xml:id="u-619.9" who="#JarosławSzarek">Szanowni Państwo! Kolejna kwestia dotyczy odpowiedzialności Instytutu Pamięci Narodowej i oskarżenia Instytutu Pamięci Narodowej o dwie kwestie: z jednej strony o odbieranie funkcjonariuszom komunistycznego aparatu bezpieczeństwa emerytur, z drugiej strony o niszczenie pomników. Szanowni państwo, Instytut Pamięci Narodowej jest instytucją, która wykonuje ustawy, ponieważ w naszych archiwach znajdują się dokumenty ilustrujące przebieg służby funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa. Inna instytucja na podstawie państwa ustaw ogranicza świadczenia funkcjonariuszom aparatu bezpieczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-619.10" who="#JarosławSzarek">Chcę tylko jedną rzecz zauważyć, proszę państwa. Jedną z form aktywności prezesa Instytutu Pamięci Narodowej jest wręczanie Krzyża Wolności i Solidarności, odznaczenia przyznawanego przez pana prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej tym wszystkim, którym zawdzięczamy zmagania o wolną Polskę w latach 1956–1989. Zapraszam państwa posłów z Lewicy, którzy charakteryzują się taką wrażliwością społeczną, żeby może spotkali się z tymi ludźmi, którzy za lata represji, za wyrzucanie z pracy, za to, że szykanowani byli oni i całe ich rodziny… Oni dzisiaj żyją bardzo ubogo. Ten Krzyż Wolności i Solidarności jest dla nich jedynym wyrazem uznania przez państwo polskie. Natomiast ci, którzy ich gnębili, są właścicielami firm, właścicielami wielkich majątków. To ograniczenie emerytur jest elementarnym i skromnym wyrazem sprawiedliwości ze strony państwa polskiego.</u>
          <u xml:id="u-619.11" who="#JarosławSzarek">Kolejna kwestia to niszczenie pomników. Szanowni państwo, to jest również prawo ustanowione przez was — ustawa o dekomunizacji przestrzeni publicznej. Instytut Pamięci Narodowej wydaje opinię na ten temat. Tutaj jeden z państwa posłów powiedział o przypadkach niszczenia pomników ludności ukraińskiej w Polsce południowo-wschodniej. Proszę o konkretne przykłady.</u>
          <u xml:id="u-619.12" who="#JarosławSzarek">Tak samo, proszę państwa, kwestia opieki nad grobami w Bydgoszczy. Odpowiem na to pytanie na piśmie. Proszę państwa, to jest również kolejne zadanie nałożone w 2019 r. na Instytut Pamięci Narodowej. My zajmujemy się opieką nad grobami weteranów naszych zmagań o niepodległość. Właśnie na Górnym Śląsku jest duża aktywność Instytutu Pamięci Narodowej, jeśli chodzi o opiekę nad grobami powstańców śląskich.</u>
          <u xml:id="u-619.13" who="#JarosławSzarek">Tu był zarzut, jeśli chodzi o wydanie pierwszej naukowej biografii Henryka Sławika, że do opowieści o tej Polsce nie jest potrzebny Instytut Pamięci Narodowej. Otóż chcę przypomnieć, że jeszcze nikt nie słyszał o Henryku Sławiku, gdy katowicki oddział Instytutu Pamięci Narodowej swój przystanek historia nazwał imieniem Henryka Sławika na długo wcześniej, nim władze województwa śląskiego przyjęły taką uchwałę. A potem było wiele naszych działań, bo pytano wtedy: Kto to jest Henryk Sławik? Dzisiaj Henryk Sławik ma ławeczkę w Budapeszcie, ławeczkę w Warszawie. To wieloletnia organiczna praca Instytutu Pamięci Narodowej: spotkania z nauczycielami, warsztaty, konkursy dla uczniów. My nie jesteśmy, szanowni państwo…</u>
          <u xml:id="u-619.14" who="#JarosławSzarek">Było pytanie o Wincentego Witosa. Proszę spojrzeć na naszą aktywność w 2018 r. Wincenty Witos, jeden z ojców niepodległości — imponujący album. Zawsze Instytut Pamięci Narodowej podkreślał znaczenie ruchu ludowego, znaczenie Wincentego Witosa. Nasza wystawa, nasze działania, publikacje o Polskim Stronnictwie Ludowym z lat 1944–1947 — to dzisiaj nasza aktywność edukacyjna, która trafiła do każdej szkoły. Informacje o działaniach polskiej wsi na rzecz wolnej, niepodległej Polski, od Polskiego Stronnictwa Ludowego do Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Rolników Indywidualnych — to jest aktywność Instytutu Pamięci Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-619.15" who="#JarosławSzarek">Szanowni Państwo! Padły ze strony państwa skandaliczne słowa, że instytut promuje brunatną ideologię. To obraża 2,5 tys. pracowników Instytutu Pamięci Narodowej. Ale my jesteśmy uodpornieni na to, bo od samego początku działalności Instytutu Pamięci Narodowej pojawia się ten postulat dotyczący likwidacji instytutu. Instytutu Pamięci Narodowej, jak słusznie któryś z posłów tutaj powiedział, nie da się zlikwidować, bo te 3 tys. naukowych książek, które wydaliśmy, te setki wystaw — tylko w ubiegłym roku ponad 50 nowych wystaw — filmy, warsztaty, międzynarodowe konferencje, nasi bohaterowie wydobyci z grobów, godnie pogrzebani, potężna… Zapraszałem państwa, członków komisji, do odwiedzin w archiwum, żeby państwo zobaczyli, jaką archiwum wykonuje pracę, o której państwo w ogóle nie wiedzą. Ale i na całym świecie nasi archiwiści pracują nad dokumentacją, nad gromadzeniem zbiorów.</u>
          <u xml:id="u-619.16" who="#JarosławSzarek">Szanowni Państwo! Podejmowałem setki decyzji personalnych. Instytut Pamięci Narodowej ostatnich 5 lat to tysiące podejmowanych inicjatyw. Państwo na podstawie jednej decyzji personalnej, na podstawie kilku kwestii, nie zawsze prawdziwych, kreują obraz Instytutu Pamięci Narodowej. Ale jest jeszcze coś: są jeszcze Polacy, jest opinia publiczna. W czasie tych 5 lat zawsze podkreślałem, że pamięć narodu to suma tych lokalnych pamięci, dlatego pamiętaliśmy o powstaniach śląskich, pamiętaliśmy o zbrodni pomorskiej. To była ta prezesura ostatnich 5 lat: wyjście zza biurek, aktywność społeczna, upamiętnianie ludzi, którym zawdzięczamy wolność.</u>
          <u xml:id="u-619.17" who="#JarosławSzarek">Szanowni Państwo! Przepraszam, patrzę na państwa z Lewicy, bo z tej strony było najwięcej zarzutów, najwięcej krytyki i obrażania pracowników Instytutu Pamięci Narodowej. Proszę spojrzeć na publikacje z ubiegłego roku poświęcone niepodległościowej działalności lewicy, Polskiego Stronnictwa Ludowego, Kazimierza Pużaka, niepodległościowej tradycji lewicy. Natomiast będziemy bezkompromisowi, bo do tego zobowiązuje nas również ustawa o Instytucie Pamięci Narodowej — do bezkompromisowego stosunku do spuścizny totalitarnej, czy to jest brunatny totalitaryzm, czy to jest totalitaryzm czerwony.</u>
          <u xml:id="u-619.18" who="#JarosławSzarek">Jeszcze jedna kwestia, szanowni państwo z Lewicy, z Koalicji Obywatelskiej. W państwa szeregach też są działacze opozycji, z którymi się spotykamy i których upamiętniamy. Oni rozumieją potrzebę istnienia Instytutu Pamięci Narodowej, doceniają naszą działalność. Jesteśmy instytucją państwa polskiego. Nie jesteśmy instytucją jednego czy drugiego obozu politycznego. Upamiętniamy wszystkich, którym zawdzięczamy niepodległą Polskę, bo do tego jesteśmy zobowiązani. Proszę sobie przeczytać preambułę konstytucji. Co tam jest napisane na temat naszego 1000-letniego dziedzictwa, również dziedzictwa chrześcijańskiego? Że jesteśmy zobowiązani do pamięci. I to robi Instytut Pamięci Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-619.19" who="#komentarz">(Poseł Michał Szczerba: Dwa pytania: maile i Nawrocki.)</u>
          <u xml:id="u-619.20" who="#JarosławSzarek">Pan dr Karol Nawrocki. Szanowni państwo, przed 5 laty, gdy zostałem prezesem Instytutu Pamięci Narodowej, pan dr Karol Nawrocki był naczelnikiem biura edukacji narodowej w Gdańsku, wieloletnim pracownikiem Instytutu Pamięci Narodowej. Przed 5 laty zaproponowałem panu dr. Nawrockiemu stanowisko kierownicze w Centrali Instytutu Pamięci Narodowej, znając jego dorobek, ale on wtedy równolegle ze strony ministerstwa kultury narodowej otrzymał propozycję kierowania Muzeum II Wojny Światowej. Wybrał tamtą propozycję. Źle się stało dla Instytutu Pamięci Narodowej, dobrze się stało dla Polski, że przez 5 lat kierował tą instytucją. Po osiągnięciu wieku emerytalnego, po odejściu na emeryturę jednego z wiceprezesów zaproponowałem panu dr. Karolowi Nawrockiemu podjęcie pracy jako wiceprezes Instytutu Pamięci Narodowej, bo rzeczywiście, szanowni państwo, aktywność instytutu w wielu obszarach w tym momencie, wobec tego, co słyszymy poza granicami Polski, wobec tych licznych kłamstw, przeinaczeń o tym, jak wyglądała okupacja w Polsce, wymaga wzmocnienia. Stąd moja propozycja, żeby połączyć siły Instytutu Pamięci Narodowej i Muzeum II Wojny Światowej. Zresztą pan dr Karol Nawrocki już kieruje takim projektem „Szlak nadziei”.</u>
          <u xml:id="u-619.21" who="#komentarz">(Poseł Michał Szczerba: A co z tymi mailami?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-620">
          <u xml:id="u-620.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Panie prezesie, mam do pana serdeczną prośbę. Przedłużyłem pana wystąpienie o 6 minut, dlatego że sprawa jest ważna, ale niech pan zmierza do końca, uprzejmie proszę, i niech pan panu posłowi Szczerbie odpowie na piśmie. Słuchajcie, jest wieczór, są jeszcze inne sprawy. Tak że, panie prezesie, dwa zdania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-621">
          <u xml:id="u-621.0" who="#JarosławSzarek">Jedno zdanie, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-622">
          <u xml:id="u-622.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo i dziękujemy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-623">
          <u xml:id="u-623.0" who="#JarosławSzarek">Szanowni Państwo! 2020 r. to również badania opinii publicznej. Mam duży dystans do różnych sondaży itd., ale był jeden sondaż, który pokazywał, że 53% respondentów pozytywnie ocenia Instytut Pamięci Narodowej. To wzrost o 7% w 2020 r. Natomiast ocen negatywnych jest 13%. To spadek z 18% do 13%.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-624">
          <u xml:id="u-624.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-625">
          <u xml:id="u-625.0" who="#JarosławSzarek">To jest ocena, myślę, większości Polaków.</u>
          <u xml:id="u-625.1" who="#JarosławSzarek">Bardzo serdecznie dziękuję. Dziękuję przede wszystkim pracownikom Instytutu Pamięci Narodowej za tę aktywność. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-625.2" who="#komentarz">(Część posłów wstaje, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-626">
          <u xml:id="u-626.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-626.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Adrian Zandberg w trybie sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-626.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-627">
          <u xml:id="u-627.0" who="#AdrianZandberg">W trybie sprostowania, bo wiele rzeczy można by prostować. Ale będą trzy.</u>
          <u xml:id="u-627.1" who="#AdrianZandberg">Pierwsza sprawa. Mówi pan, że nie wybielacie Rajsa „Burego”. To znaczy, że nie wie pan, co robi pańska instytucja, nie wie pan, co robi IPN w Białymstoku, nie wie pan m.in. o przygotowywanych na ten rok obchodach pod Gajrowskimi, gdzie pracownicy pana instytutu będą brali udział w budowaniu tego ponurego kultu zbrodniarza.</u>
          <u xml:id="u-627.2" who="#AdrianZandberg">Druga sprawa. Nie ma nic bardziej żałosnego niż nieumiejętność przyznania się do tego, co się zrobiło. Nie odpowiedział nam pan na pytanie, dlaczego oddawał pan hołd zbrodniarzowi i mordercy dzieci „Wołyniakowi”.</u>
          <u xml:id="u-627.3" who="#komentarz">(Poseł Anna Maria Siarkowska: W jakim trybie?)</u>
          <u xml:id="u-627.4" who="#AdrianZandberg">Trzecia sprawa, ostatnia. Niech pan sobie, panie prezesie, nie wyciera ust Kazimierzem Pużakiem czy Zygmuntem Zarembą…</u>
          <u xml:id="u-627.5" who="#komentarz">(Poseł Anna Maria Siarkowska: Bez trybu!)</u>
          <u xml:id="u-627.6" who="#AdrianZandberg">…i niech pan nie stawia ich w jednym szeregu z faszystami z NSZ, których kult pan uprawia.</u>
          <u xml:id="u-627.7" who="#komentarz">(Poseł Anna Maria Siarkowska: Zejdź z mównicy!)</u>
          <u xml:id="u-627.8" who="#AdrianZandberg">A wie pan, dlaczego nie powinien pan tego robić? Niech pan przeczyta sobie, co Zygmunt Zaremba po procesie Kasznicy napisał o eneszetowcach. Jeśli pan nie wie, to panu zacytuję. Zacytuję panu.</u>
          <u xml:id="u-627.9" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-627.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale przepraszam, co tu się dzieje?)</u>
          <u xml:id="u-627.11" who="#komentarz">(Poseł Norbert Kaczmarczyk: Co to jest? Panie marszałku, to jest sprostowanie? Co to jest?)</u>
          <u xml:id="u-627.12" who="#AdrianZandberg">NSZ, tak samo jak komuniści i z podobnych powodów, został postawiony poza nawias Polski podziemnej. Polska podziemna przyjęła zasady demokracji i postępu społecznego i położyła je jako fundament niepodległości…</u>
          <u xml:id="u-627.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Co to jest, panie marszałku?)</u>
          <u xml:id="u-627.14" who="#komentarz">(Część posłów uderza w pulpity)</u>
          <u xml:id="u-627.15" who="#AdrianZandberg">…a NSZ wyznawał ideologię faszystowską, wrogą demokracji. Drogi panie…</u>
          <u xml:id="u-627.16" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie marszałku, co to jest. To jest sprostowanie? To jest sprostowanie, tak?)</u>
          <u xml:id="u-627.17" who="#AdrianZandberg">To jest sprostowanie, proszę pana. To jest sprostowanie, ponieważ pan prezes Szarek powiedział, drogi panie pośle, że przywódcy niepodległościowej Lewicy…</u>
          <u xml:id="u-627.18" who="#komentarz">(Poseł Norbert Kaczmarczyk: I to jest sprostowanie?)</u>
          <u xml:id="u-627.19" who="#komentarz">(Głos z sali: Ile jest czasu na sprostowanie?)</u>
          <u xml:id="u-627.20" who="#AdrianZandberg">…Kazimierz Pużak i Zygmunt Zaremba mogą być stawiani w jednym szeregu ze zbrodniarzami i mordercami dzieci, których pan broni. Otóż nie mogą i nie będą.</u>
          <u xml:id="u-627.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-627.22" who="#komentarz">(Poseł Janusz Kowalski: W sprawie formalnej.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-628">
          <u xml:id="u-628.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-628.1" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Bosak: Panie marszałku, w trybie sprostowania.)</u>
          <u xml:id="u-628.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Ale pana nazwisko nie było wymienione.</u>
          <u xml:id="u-628.3" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Bosak: Przepraszam bardzo, w trybie sprostowania.)</u>
          <u xml:id="u-628.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pana nazwisko nie było wymienione.</u>
          <u xml:id="u-628.5" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Bosak: Byłem wymieniony.)</u>
          <u xml:id="u-628.6" who="#WłodzimierzCzarzasty">Nie.</u>
          <u xml:id="u-628.7" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Bosak: Byłem, panie marszałku, byłem wymieniony.)</u>
          <u xml:id="u-628.8" who="#komentarz">(Poseł Mariusz Kałużny: Był wymieniany.)</u>
          <u xml:id="u-628.9" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pani posłanka sprawozdawca komisji pani poseł Anna Milczanowska.</u>
          <u xml:id="u-628.10" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Bosak: Panie marszałku, byłem wymieniony.)</u>
          <u xml:id="u-628.11" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-628.12" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Bosak: Byłem wymieniony przez posła…)</u>
          <u xml:id="u-628.13" who="#WłodzimierzCzarzasty">Panie pośle, pani Anna Milczanowska i potem pan będzie miał głos, dobrze?</u>
          <u xml:id="u-628.14" who="#WłodzimierzCzarzasty">Chwileczkę, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-628.15" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-629">
          <u xml:id="u-629.0" who="#AnnaMilczanowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Profesorze! Bardzo pana przepraszam w imieniu moich kolegów z klubu Zjednoczonej Prawicy za to, co pan dzisiaj usłyszał, za to, co usłyszeli pracownicy Instytutu Pamięci Narodowej, którym należą się ogromne podziękowania. Słowa ataku i agresji skierowane przez niektórych posłów w stronę profesora, naukowca, historyka z pasją, autora kilkudziesięciu książek, opracowań naukowych — proszę państwa, to nie przystoi. Nie w ten sposób.</u>
          <u xml:id="u-629.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Wobec rzecznika jakżeście się państwo zachowali? Proszę bardzo…)</u>
          <u xml:id="u-629.2" who="#AnnaMilczanowska">Instytut Pamięci Narodowej jest jedną z niewielu instytucji, które powstały po 1989 r., jest nieobciążony dziedzictwem PRL-u. Zaczęli pracować tam ludzie, którzy byli wolni od odpowiedzialności za reżim komunistyczny, i wiem, że również za sprawą pana prof. Szarka wiele takich osób zostało do Instytutu Pamięci Narodowej przyjętych przez ostatnie 5 lat.</u>
          <u xml:id="u-629.3" who="#AnnaMilczanowska">Ponadto Instytut Pamięci Narodowej jako instytucja państwowa realizuje zadania, których nie jest w stanie udźwignąć żadna uczelnia czy akademia. A tu wielu z was co chciałoby zrobić? Zlikwidować. Żadna uczelnia czy akademia. To są np. recenzje dotyczące kłamliwych publikacji pseudohistorycznych o Holokauście, polskich obozach koncentracyjnych, a państwo często na autorów tych publikacji się powołujecie — nie będę ich nazwisk wymieniać, bo wstyd nawet mówić z mównicy sejmowej o takich autorach, którzy niszczą prawdę historyczną naszej ojczyzny.</u>
          <u xml:id="u-629.4" who="#AnnaMilczanowska">Rola Instytutu Pamięci Narodowej od początku polegała przede wszystkim na uświadamianiu, że nie można być demokratycznym społeczeństwem i narodem rządzonym według reguł instytucji demokratycznych, jeżeli sami nie będziemy rozumieli swojej przeszłości. Jeżeli nie przetnie się, a już sporo się udało, zależności, które III RP odziedziczyła po PRL-u z jego totalitarnego charakteru, a był tego ogrom. Nie byłoby wolnych, demokratycznych wyborów, gdyby społeczeństwo nie znało rzeczywistych życiorysów kandydatów, którzy pretendują do funkcji radnego, posła lub innego polityka.</u>
          <u xml:id="u-629.5" who="#AnnaMilczanowska">Wiadomo, że osoby i wielkie lobby, również na tej sali…</u>
          <u xml:id="u-629.6" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Proszę na nas nie krzyczeć.)</u>
          <u xml:id="u-629.7" who="#AnnaMilczanowska">Proszę pani, ja nie krzyczę.</u>
          <u xml:id="u-629.8" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: No właśnie tak…)</u>
          <u xml:id="u-629.9" who="#komentarz">(Poseł Janusz Kowalski: Proszę nie przeszkadzać.)</u>
          <u xml:id="u-629.10" who="#AnnaMilczanowska">Również zgromadzone wielkie lobby tutaj na tej sali pochodzące z PZPR czy też z innych służb albo w jakiś inny sposób uwikłane w PRL-owską przeszłość, są oczywiście za tym, żeby Instytut Pamięci Narodowej zlikwidować, bo państwo nie chcecie znać prawdy historycznej, nie chcecie zapoznać się z tymi faktami, które latami gromadzą pracownicy Instytutu Pamięci Narodowej i są one dostępne dla nas wszystkich. Jesteśmy narodem ludzi wolnych, zdolnych podtrzymywać autentyczny ustrój demokratyczny. Po czasach totalitaryzmu taka instytucja bardzo była i jest potrzebna.</u>
          <u xml:id="u-629.11" who="#AnnaMilczanowska">Jeszcze raz o to pytałam Lewicę na posiedzeniu komisji sprawiedliwości, czy Lewica zasugerowałaby Izraelowi zlikwidowanie instytutu Jad Waszem, jakże ważnego — ja uważam, że jest bardzo ważny — bo jest kosztowny i niepotrzebny. Proszę państwa, Instytut Pamięci Narodowej pełni podobną rolę jak instytut Jad Waszem.</u>
          <u xml:id="u-629.12" who="#AnnaMilczanowska">Jeszcze jedno — niektórzy z was powoływali się na „Gazetę Wyborczą”, która oczywiście jest od samego początku przeciwna lustracji. Wiemy, że szef gazety jest bratem człowieka nieuchwytnego, odpowiedzialnego za kilkadziesiąt zbrodni komunistycznych, który niewinnych ludzi, działających zwłaszcza w niepodległym podziemiu, skazywał na karę śmierci, na dożywocie — mówię o Stefanie Michniku. Proszę państwa, to wasi koledzy powoływali się na „Gazetę Wyborczą”.</u>
          <u xml:id="u-629.13" who="#AnnaMilczanowska">Pan prof. Jarosław Szarek jest autorem m.in. takiej książki „Czy ktoś przebije ten mur?” o sprawie Stanisława Pyjasa. Nikt inny, tylko niejaki redaktor Maleszka, pracował w „Gazecie Wyborczej”, przyjaciel śp. Stanisława Pyjasa, który — jak się okazało — był tajnym współpracownikiem i robił wiele złego, donosił na swojego przyjaciela i innych swoich kumpli.</u>
          <u xml:id="u-629.14" who="#AnnaMilczanowska">Proszę państwa, myślę, że warto zmienić tę narrację, bo w prawdzie historycznej, która jest przekłamywana, zakłamywana przez wiele krajów na świecie, w naszej polskiej prawdzie historycznej… Zależy na tym Niemcom, którzy się wybielają w fantastyczny sposób, produkując takie a nie inne filmy, w książkach do historii ciągle pisząc o polskich obozach koncentracyjnych. Chodzi też o inne kraje, których nie będę tutaj wymieniała. Wszyscy powinniśmy stanąć jak jeden mąż, żeby bronić tego, co robi Instytut Pamięci Narodowej, żeby bronić polskiej prawdy historycznej, bo w oparciu o nią naprawdę jesteśmy w stanie wykształcić, wychować pokolenia przyszłych Polaków patriotów.</u>
          <u xml:id="u-629.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-630">
          <u xml:id="u-630.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-630.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">W trybie sprostowania, bardzo proszę, pan poseł Krzysztof Bosak.</u>
          <u xml:id="u-630.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-631">
          <u xml:id="u-631.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-631.1" who="#KrzysztofBosak">Panie Marszałku! Poseł Konieczny był uprzejmy mnie wymienić, powiedzieć, że ekscytowałem się wystąpieniem prof. Szarka czy pracą IPN-u. Pragnę więc sprostować, że wygłosiłem cały szereg uwag krytycznych do pracy IPN-u, do przedstawionego raportu. Natomiast odniosę się jeszcze krótko do tego, co powiedział poseł Zandberg. Panie pośle, pan nie musi lubić Narodowych Sił Zbrojnych ani pan nie musi lubić idei narodowych i katolickich, które stały za powstaniem tej formacji. Natomiast to, że znalazł pan jakiegoś jednego historyka czy publicystę, któremu się to kojarzy z faszyzmem czy który nazwał to faszyzmem…</u>
          <u xml:id="u-631.2" who="#komentarz">(Poseł Adrian Zandberg: Przywódca Polski podziemnej…)</u>
          <u xml:id="u-631.3" who="#KrzysztofBosak">Tak, wie pan doskonale, że podziemie było bardzo silnie skonfliktowane wewnętrznie. Proszę uczyć się klasy od historyków, którzy mimo swoich sympatii np. narodowych czy katolickich nie szkalują różnymi obelgami ideologicznymi tych, którzy mieli poglądy np. socjalistyczne i walczyli z okupantem niemieckim albo z Sowietami. Proszę spróbować jednak odnieść się z klasą do wszystkich formacji, które walczyły w podziemiu. Zresztą socjaliści dobrze wiedzą, co to znaczy nie być demokratami, wielu z nich tworzyło rządy dyktatorskie przed wojną i reżim totalitarny po wojnie, więc zarzut z pańskiej strony, że ktoś tam nie utożsamiał się z demokracją, brzmi cokolwiek śmiesznie. Siedzi pan w ławach Lewicy, działał pan w organizacjach socjalistycznych. Wiemy, że wiele osób jest tam na bakier z demokracją. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-631.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-632">
          <u xml:id="u-632.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-632.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Myślę, że dzisiejsza dyskusja pokazuje, ile złych emocji jest zgromadzonych wokół historii, i świadczy o tym, ile jeszcze jest w tej sprawie do zrobienia.</u>
          <u xml:id="u-632.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-632.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka wnosi o przyjęcie informacji zawartej w druku nr 1140.</u>
          <u xml:id="u-632.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-632.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Ale usłyszę sprzeciw, bo sam ten sprzeciw zgłaszam.</u>
          <u xml:id="u-632.6" who="#WłodzimierzCzarzasty">Do głosowania w tej sprawie przystąpimy na następnym posiedzeniu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-632.7" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 34. porządku dziennego: Informacja o działalności Rzecznika Praw Dziecka w 2020 roku oraz uwagi o stanie przestrzegania praw dziecka w Polsce (druk nr 1104) wraz ze stanowiskiem Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisji Polityki Społecznej i Rodziny (druk nr 1251).</u>
          <u xml:id="u-632.8" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę rzecznika praw dziecka pana Mikołaja Pawła Pawlaka o przedstawienie informacji.</u>
          <u xml:id="u-632.9" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-632.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-633">
          <u xml:id="u-633.0" who="#MikołajPawlak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-633.1" who="#MikołajPawlak">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowny Panie Prezesie! Proszę pozwolić, że zwrócę się jeszcze do pana prezesa Szarka. Zaczynając od końca roku 2020, w grudniu 2020 r. powołałem przy rzeczniku praw dziecka radę do spraw upamiętnienia dzieci polskich z niemieckiego obozu koncentracyjnego w Łodzi. Nie upłynęło nawet pół roku i dzięki panu premierowi Piotrowi Glińskiemu to muzeum kilka tygodni temu zostało powołane. Dziękuję, panie prezesie, za te zbiory i mam nadzieję, że to muzeum będzie centrum pamięci dzieci polskich z różnych miejsc kaźni. Za to bardzo serdecznie dziękuję, za tą wielką pracę Instytutu Pamięci Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-633.2" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Jak się pan ubrał?)</u>
          <u xml:id="u-633.3" who="#MikołajPawlak">Przechodząc, Wysoka Izbo, do informacji rocznej rzecznika praw dziecka oraz uwag o stanie przestrzegania praw dziecka w Polsce w 2020 r., przypomnę, że rzecznik praw dziecka jest konstytucyjnym organem ochrony praw dziecka. Podstawowe prawa dziecka to prawo do życia, ochrony zdrowia, prawo do wychowania w rodzinie, do godziwych warunków socjalnych, prawo do nauki. To katalog otwarty, ale te najważniejsze prawa są wymienione. Istotnym aspektem działań rzecznika w każdym roku z lat działalności są wystąpienia generalne kierowane do instytucji i podmiotów. Rok 2020 był rokiem nadzwyczajnym szczególnie dla dzieci ze względu na pandemię COVID i związane z tą pandemią ograniczenia. Dzieci urodzone po 2000 r., można powiedzieć, są pokoleniem dobrobytu…</u>
          <u xml:id="u-633.4" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Jak to? Polska w ruinie.)</u>
          <u xml:id="u-633.5" who="#MikołajPawlak">…i nie były przygotowane do tego, żeby przetrwać czas zamknięcia i odseparowania w pełnym spokoju. Wiele aspektów społecznych będzie na pewno tematem do różnych badań. Jest konieczność podejmowania nowych nieprzewidywanych dotychczas wyzwań zarówno w zakresie legislacji, jak i przede wszystkim wzajemnego wsparcia i odbudowania więzi i relacji społecznej. Prawa zdrowotne, prawa do wychowania w rodzinie, prawa socjalne, prawo do nauki — będą wymagały przewartościowania, czasem może nowego zdefiniowania, a może wręcz przeciwnie. Może nastąpi przywrócenie im pierwotnej wartości, o której często przed pandemią zapominaliśmy. Jednakże rok 2020 to nie tylko pandemia COVID, to także rok życia. I to najważniejsze prawo człowieka, wymienione w każdej konstytucji, w każdej konwencji i w ustawie o Rzeczniku Praw Dziecka. Tutaj dzisiaj specjalnie przyjechałem obrazkowo, z obrazkiem, żeby mieć wolne ręce, bo XXI w. to język obrazkowy. Ten obrazek przedstawia po prostu prawo do życia…</u>
          <u xml:id="u-633.6" who="#komentarz">(Poseł Marta Wcisło: My umiemy czytać)</u>
          <u xml:id="u-633.7" who="#MikołajPawlak">…wymienione w art. 2 ustawy o Rzeczniku Praw Dziecka. Prawo do życia jest najważniejszym prawem człowieka. Przysługuje każdemu bez względu na rasę, kolor skóry, wyznanie, stan majątkowy, stan zdrowia czy jakiekolwiek inne przymioty. Prawo do życia jest wpisane i wyartykułowane we wszystkich najważniejszych aktach prawa. Prawo do życia stoi przed jakimkolwiek innym prawem z bezwarunkowym pierwszeństwem. Przepisy stanowione mogą jedynie to prawo potwierdzać i je chronić. Ono wynika z prawa naturalnego, jest jego podstawową częścią. I to się w zeszłym roku wydarzyło. Prawo do życia jest nareszcie chronione w Polsce tak, jak powinno być.</u>
          <u xml:id="u-633.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-633.9" who="#MikołajPawlak">Rzecznik praw dziecka w 2020 r. prowadził działalność przy pomocy Biura Rzecznika Praw Dziecka. W zespole spraw sądowych i rodzinnych najczęstsze sprawy dotyczyły wychowania w rodzinie, w tym również przez oboje rodziców, dotyczyły też sporów, rozwodów, rozstań, ochrony życia i zdrowia, warunków socjalnych, prawa do nauki i ochrony przed przemocą. W ramach działalności Zespołu Spraw Rodzinnych i Nieletnich podejmowane były również działania specjalne ze względu na pandemię COVID.</u>
          <u xml:id="u-633.10" who="#MikołajPawlak">W 2020 r. przypisany do tego zespołu dziecięcy telefon zaufania został uruchomiony na całą dobę. Jest to pierwszy państwowy, działający całą dobę, można powiedzieć, specjalistyczny telefon wsparcia. W samym tylko grudniu było ponad 8 tys. połączeń telefonicznych i czatów internetowych. To narzędzie okazało się bardzo potrzebne dla dzieci i młodzieży i dzięki temu telefonowi uratowaliśmy niejedno życie, bo dzieci zaufały, dzwoniły i dało się je uratować w tym trudnym czasie. O tym będzie jeszcze za chwilę.</u>
          <u xml:id="u-633.11" who="#MikołajPawlak">W obszarze edukacji i wychowania, tak jak sygnalizowałem, dzieci miały najtrudniejszy okres w swojej edukacji. Rok 2019 — pamiętamy wiosnę, gdy przez trzy tygodnie dzieci były całkowicie pozbawione nauki. Prawa do nauki — prawa zagwarantowanego w konstytucji. Natomiast w roku 2020 i teraz, do roku 2021, prawo to zostało bardzo ograniczone.</u>
          <u xml:id="u-633.12" who="#MikołajPawlak">Były w zespole edukacji podejmowane postępowania dyscyplinarne — prawie tysiąc spraw, sprawy dzieci przebywających w instytucjonalnej pieczy zastępczej. Interwencje z zakresu funkcjonowania szkół, przedszkoli, urzędów. Jednak przede wszystkim zgłoszenia dotyczyły różnych form wsparcia dzieci i młodzieży w edukacji zdalnej, bo ona była podstawowym tematem nie tylko naszych dyskusji tutaj, w parlamencie, ale przede wszystkim tych wszystkich, którzy zajmują się dziećmi.</u>
          <u xml:id="u-633.13" who="#MikołajPawlak">Rodzice poznali, jak wielki wkład pracy jest wymagany przez nauczycieli i pedagogów, nauczyciele i pedagodzy zrozumieli również, jak wielka jest pomoc rodziców w edukacji. I dzieci — co wynika również z badania, które było przeprowadzone w grudniu przez moje biuro, o czym byśmy pewnie jeszcze dwa lata temu nie mówili tak głośno — zatęskniły za szkołą, za spotkaniem z rówieśnikami, za spotkaniem z nauczycielem, za tym, żeby nauczyciel pedagog w sposób znakomity mógł tę wiedzę przekazać. I tych spraw w zespole edukacji było w ubiegłym roku najwięcej.</u>
          <u xml:id="u-633.14" who="#MikołajPawlak">Sprawy socjalne, społeczne i administracyjne, również zdrowotne — bardzo skomplikowane stany faktyczne, ale również dotyczące pomocy konkretnym dzieciom, szczególnie w pierwszym okresie pandemii, gdy szpitale były zamknięte i dzieci były odseparowane od rodziców, zwłaszcza te najmłodsze. Bardzo istotny element wsparcia dziecka, można powiedzieć, element leczenia to obecność rodziców. I to prawo było wielokrotnie, z uwagi na inne, ważniejsze prawa, takie jak prawo do życia i zdrowia innych, ograniczane. W tym zakresie było bardzo wiele moich interwencji.</u>
          <u xml:id="u-633.15" who="#MikołajPawlak">Były sprawy dotyczące świadczeń socjalnych. Pragnę przypomnieć, że w marcu, gdy wprowadzony został pierwszy lockdown, to wystąpienie rzecznika praw dziecka dotyczące świadczeń opiekuńczych spowodowało, że po kilku tygodniach Wysoka Izba uchwaliła przepisy przyznające świadczenia dla rodziców najmłodszych dzieci i części dzieci starszych, szczególnie tych z niepełnosprawnościami.</u>
          <u xml:id="u-633.16" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Małgorzata Kidawa-Błońska)</u>
          <u xml:id="u-633.17" who="#MikołajPawlak">Kolejna sprawa dotycząca…</u>
          <u xml:id="u-633.18" who="#komentarz">(Poseł Wanda Nowicka: Przepraszam, pani marszałkini, tutaj siedzi pani bez maseczki, czy można prosić o zwrócenie jej uwagi…)</u>
          <u xml:id="u-633.19" who="#komentarz">(Głos z sali: Cztery razy szczepiona.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-634">
          <u xml:id="u-634.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, żeby pani włożyła maseczkę.</u>
          <u xml:id="u-634.1" who="#komentarz">(Poseł Anna Maria Siarkowska: Jestem chora przez maseczkę.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-635">
          <u xml:id="u-635.0" who="#MikołajPawlak">Szczególna…</u>
          <u xml:id="u-635.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-636">
          <u xml:id="u-636.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę o spokój, bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-636.1" who="#komentarz">(Poseł Anna Maria Siarkowska: Dobrze, jak mamy robić teatr, dobrze.)</u>
          <u xml:id="u-636.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję pani bardzo. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-637">
          <u xml:id="u-637.0" who="#MikołajPawlak">Kolejny zakres spraw prowadzonych w Biurze Rzecznika Praw Dziecka to sprawy międzynarodowe. Pragnę Wysokiej Izbie wskazać, że spraw dotyczących rodzin polsko-cudzoziemskich, świadczeń pomocowych, praw małoletnich cudzoziemców, ale przede wszystkim spraw dotyczących porwań rodzicielskich z tzw. konwencji haskiej było na tyle dużo, że często były one kierowane również do Sądu Najwyższego. Niestety, jeszcze nie wszystkie sądy patrzą na dobro dziecka, na to dobro najwyższe, tylko patrzą na twardy przepis. Powodowało to sytuacje, w których dzieci nawet po wielu latach obecności w Polsce miały być oddawane do rodziców, do opiekunów w innym kraju, w kraju, którego nie znały. W tym zakresie zostało wniesionych przeze mnie wiele skarg kasacyjnych, większość z nich już na etapie wstępnym była uznawana za zasadne poprzez wstrzymanie wykonania tych orzeczeń. Była też dobra współpraca ze Strażą Graniczną, jeśli chodzi o dzieci i rodziny umieszczone w ośrodkach dla cudzoziemców.</u>
          <u xml:id="u-637.1" who="#MikołajPawlak">Przeprowadzono również kontrole w urzędach wojewódzkich w zakresie wykonywania właściwych zadań dotyczących legalizacji pobytu. Niestety nie we wszystkich województwach te postępowania były prowadzone w tempie zadowalającym.</u>
          <u xml:id="u-637.2" who="#MikołajPawlak">Jako rzecznik brałem udział, z uwagi na pandemię zdalnie, w kilku spotkaniach międzynarodowych, m.in. w europejskim zjeździe dorocznym Europejskiej Sieci Rzeczników Praw Dziecka, i to były podstawowe zadania związane z działalnością rzecznika praw dziecka w zakresie międzynarodowym.</u>
          <u xml:id="u-637.3" who="#MikołajPawlak">Tak jak wspominałem, bardzo istotna jest działalność dziecięcego telefonu zaufania. Kampania wspominająca o tym, przypominająca o tym niestety nie była przyjmowana przez wszystkich, którzy chcą pomagać dzieciom, rzekomo chcą pomagać dzieciom. Moje wystąpienia o kampanię społeczną były trzykrotnie skierowane do wszystkich największych telewizji w Polsce i tylko jedna, zgadnijcie państwo która telewizja, odpowiedziała pozytywnie, jeśli chodzi o tę kampanią społeczną?</u>
          <u xml:id="u-637.4" who="#komentarz">(Poseł Barbara Nowacka: Ta, która wzięła kasę za…)</u>
          <u xml:id="u-637.5" who="#MikołajPawlak">Natomiast te pozostałe, które nie odpowiedziały na apel rzecznika, są pierwsze do pokazywania najtrudniejszych przypadków z pytaniem, co się dzieje w tych sprawach.</u>
          <u xml:id="u-637.6" who="#MikołajPawlak">Bardzo serdecznie apeluję i proszę o to, abyśmy wspólnie chcieli pomagać dzieciom, bo tak jak wielokrotnie państwo pokazaliście na tej sali, przepisy dotyczące dzieci, chociażby dotyczące aspektów porwań międzynarodowych z konwencji haskiej, jak choćby ustawa antyprzemocowa i wiele, wiele innych przyjmujecie państwo jednogłośnie. Dlatego proszę o to, aby ten zakres działalności był również dostrzegany i przez was wszystkich przyjmowany.</u>
          <u xml:id="u-637.7" who="#MikołajPawlak">Co do działań w zakresie upowszechniania praw dziecka, to ubiegły rok spowodował, że nie można było odwiedzić, tak jak w poprzednich latach kilkunastu tysięcy dzieci, było tylko kilka spotkań, natomiast cały czas były aktywne patronaty rzecznika praw dziecka nad różnego rodzaju konkursami, spotkaniami i inicjatywami dzieci.</u>
          <u xml:id="u-637.8" who="#MikołajPawlak">Istotnym elementem działalności rzecznika w ub.r. był udział w tworzeniu państwowej komisji w skrócie ds. pedofilii. Jako pierwszy powołałem osobę do pełnienia czynności w tej komisji. Pan Błażej Kmieciak został przewodniczącym tej komisji i dzięki mnie ta komisja zaczęła w ogóle działać.</u>
          <u xml:id="u-637.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-637.10" who="#MikołajPawlak">Tak że trudno przyjmować uwagi krytyczne w sytuacji, gdy powinny być co najmniej delikatne podziękowania za to, że w ogóle to powstało.</u>
          <u xml:id="u-637.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-637.12" who="#MikołajPawlak">Szanowni państwo w tej chwili, śmiejąc się z tego i wyszydzając, wskazują, że chyba ta komisja nie powinna powstać, a to jest bardzo dziwne.</u>
          <u xml:id="u-637.13" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Jest pan z siebie dumny po prostu, brawo.)</u>
          <u xml:id="u-637.14" who="#MikołajPawlak">Poza tym prawa dziecka były promowane w ten sposób, że były konkursy na pracę magisterską. W okresie pandemii była w Internecie wielka akcja, na którą odpowiedziało ponad 1,5 mln dzieci i młodzieży, tj. #zostajewdomu. Popołudniami były spotkania z naszymi młodymi gwiazdami i efektem tego było wydanie w nakładzie 100 tys. egz. płyty dla dzieci po to, żeby się trochę rozerwały, żeby miały coś więcej niż tylko siedzenie w domu.</u>
          <u xml:id="u-637.15" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Dzisiaj już nikt nie słucha płyt. Gdyby pan się zajmował dziećmi…)</u>
          <u xml:id="u-637.16" who="#MikołajPawlak">Kolejna sprawa to powołany razem z ministrem spraw zagranicznych, któremu bardzo serdecznie dziękuję, panu prof. Zbigiewowi Rauowi, wspólny poradnik dla dzieci i rodzin za granicą. Ten wspólny poradnik w języku 29 krajów dzięki służbom dyplomatycznym został uruchomiony i to jest wsparcie dla naszych obywateli za granicą w Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-637.17" who="#MikołajPawlak">Spośród uwag o stanie przestrzegania praw dziecka najważniejsze to, tak jak wskazywałem na początku, przywrócenie elementarnego prawa do życia, a jednocześnie te trudne prawa, które były w jakiś sposób ograniczane, czyli prawo do nauki, nauka zdalna, izolacja. Wskazuję, i to wszyscy państwo otrzymaliście w pisemnej informacji, że dzieci ten egzamin zdały co najmniej na ocenę dobrą.</u>
          <u xml:id="u-637.18" who="#komentarz">(Głos z sali: A pan? Na pałę.)</u>
          <u xml:id="u-637.19" who="#MikołajPawlak">I powinny być zadowolone z siebie. Czy z nas wszystkich? Mam pewne wątpliwości, bo zapewne nie wszyscy pamiętaliśmy czy jako opiekunowie, rodzice, czy nawet tworzący prawo o tych najbardziej podstawowych prawach dzieci. Dlatego wiele tematów pozostaje jeszcze do uregulowania. Apeluję nieustająco o to, aby sprawy alimentów natychmiastowych zostały uregulowane. Wiem, że one będą popierane przez wszystkich państwa. Dziękuję bardzo. Czekam na pytania.</u>
          <u xml:id="u-637.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-638">
          <u xml:id="u-638.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo. Dziękuję panu rzecznikowi.</u>
          <u xml:id="u-638.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">I bardzo proszę pana posła Sławomira Skwarka o przedstawienie stanowiska komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-639">
          <u xml:id="u-639.0" who="#SławomirSkwarek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisji Polityki Społecznej i Rodziny w sprawie informacji o działalności rzecznika praw dziecka oraz uwag o stanie przestrzegania praw dziecka w Polsce, druk nr 1104.</u>
          <u xml:id="u-639.1" who="#SławomirSkwarek">Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, skierowała w dniu 14 kwietnia powyższą informację do komisji w celu zapoznania się.</u>
          <u xml:id="u-639.2" who="#SławomirSkwarek">Połączone komisje na posiedzeniu w dniu 9 czerwca br. zapoznały się z informacją o działalności rzecznika praw dziecka oraz uwagami o stanie przestrzegania praw dziecka w Polsce. Obecny na posiedzeniu rzecznik osobiście udzielił odpowiedzi na pytania zadawane przez posłów.</u>
          <u xml:id="u-639.3" who="#SławomirSkwarek">Sprawozdanie połączonych komisji zawarte jest w druku nr 1251. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-639.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-640">
          <u xml:id="u-640.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-640.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-640.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-640.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jako pierwszy zabierze głos pan poseł Sławomir Skwarek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-640.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-641">
          <u xml:id="u-641.0" who="#SławomirSkwarek">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość w sprawie informacji o działalności rzecznika praw dziecka za rok 2020 wraz z uwagami o przestrzeganiu praw dziecka w Polsce. Informacja zawarta jest w druku nr 1104.</u>
          <u xml:id="u-641.1" who="#SławomirSkwarek">Rzecznik praw dziecka ma za zadanie stać na straży praw dziecka określonych w konstytucji, Konwencji o prawach dziecka i innych przepisach prawa, w poszanowaniu odpowiedzialności, praw i obowiązków rodziców. Jest też konstytucyjnym organem kontroli. Jak wielokrotnie podkreślał pan Mikołaj Pawlak pełniący służbę rzecznika praw dziecka, dzieckiem jest każda istota ludzka od poczęcia do osiągnięcia pełnoletności. Najważniejszym prawem człowieka jest prawo do życia, dlatego wyrażam głęboki szacunek, uznanie, zadowolenie, że podsumowanie rocznej działalności rozpoczyna się przytoczeniem pełnego stanowiska rzecznika wyrażonego w przedmiotowej sprawie przed Trybunałem Konstytucyjnym. Rzecznik jest zgodnie z polskim prawem za prawem do życia.</u>
          <u xml:id="u-641.2" who="#SławomirSkwarek">Informacja o działalności jest dokumentem pokazującym w sposób merytoryczny, rzeczowy działalność na przestrzeni całego roku. Rok ów był rokiem nadzwyczajnym ze względu na pandemię, związane z nią było ograniczenia, które w szczególności dotknęły najmłodsze pokolenie. Na kartach informacji w siedmiu rozdziałach została ukazana codzienna benedyktyńska praca rzecznika i jego współpracowników. Pozwolę sobie przytoczyć kilka liczb. W zakresie spraw rodzinnych, karnych nieletnich rzecznik prowadził 1971 nowych spraw i 1610 z lat poprzednich. Działalność telefonu zaufania została opisana bardzo krótko, stanowi jednak istotną część działalności. W odpowiedzi na pojawiające się wnioski o potrzebie wsparcia dzieci i młodzieży w okresie pandemii rzecznik podjął decyzję o uruchomieniu telefonu zaufania i czatu internetowego czynnego przez całą dobę. Od 7 grudnia do końca roku odbyło się kilka tysięcy rozmów dzieci z prawnikami, psychologami, pedagogami. Wśród nich były trzy interwencje, które bezpośrednio przyczyniły się do uratowania życia i zdrowia, oraz dwie, które pilnie wymagały sprawdzenia sytuacji opiekuńczo-wychowawczej dziecka. Nawet dla jednego telefonu skutecznie ratującego życie warto było podjąć taką działalność. Niestety z informacji przekazanej na posiedzeniu komisji dowiedzieliśmy się, że tylko Telewizja Polska wsparła kampanię informacyjną telefonu zaufania i czatu internetowego.</u>
          <u xml:id="u-641.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Dostaje 2 mld.)</u>
          <u xml:id="u-641.4" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: 2 mld.)</u>
          <u xml:id="u-641.5" who="#SławomirSkwarek">W sprawach edukacji i wychowania wiodącą działalnością rzecznika były interwencje. Dotyczyły one funkcjonowania żłobków i innych miejsc opieki nad dziećmi, przedszkoli i szkół, oraz m.in. postępowań dyscyplinarnych wobec nauczycieli. Zespół Spraw Społecznych prowadził łącznie aż 1372 sprawy. Wiele z nich związanych było, co wydaje się oczywiste, z szeroko pojętą ochroną zdrowia. W zespole dostrzeżono problemy rodzin, w których wychowuje się jedno lub więcej dzieci z niepełnosprawnością. Stanowiły one tylko, a może aż, 12% wszystkich spraw.</u>
          <u xml:id="u-641.6" who="#SławomirSkwarek">Z różnych względów istotna jest działalność rzecznika w sprawach z aspektem międzynarodowym, których zgłoszono 402. Rzecznik, podobnie jak w ubiegłych latach, patronował wielu inicjatywom oraz brał udział w wielu inicjatywach dotyczących dzieci i ich praw. Pomimo pandemii rzecznik odbył ponad 40 spotkań. Informacja pokazała dobitnie różnorodność działań podejmowanych przez rzecznika, nakierowanych zawsze na dobro dziecka i ochronę jego praw.</u>
          <u xml:id="u-641.7" who="#SławomirSkwarek">Część druga dotyczy uwag o stanie przestrzegania praw dziecka. Rozpoczyna ją krótka, opisowa diagnoza. Pozwolę sobie zwrócić uwagę tylko na wybrane, wskazane problemy, obszary, które stanowią wezwanie do pracy dla nas wszystkich na kolejne lata. Po pierwsze, nauka zdalna, izolacja młodych ludzi spowodowały niepokojący wzrost problemów psychicznych. Po drugie, odnotowano poważne problemy dotyczące jakości dostarczanej wiedzy w systemie nauczania zdalnego. Po trzecie, fiaskiem okazała się próba przejścia na tryb zdalny, jeśli chodzi o prowadzenie zajęć wychowania fizycznego.</u>
          <u xml:id="u-641.8" who="#SławomirSkwarek">W uwagach zawarte są również wskazania co do postulowanych zmian legislacyjnych i praktyk. Wiele z nich rzecznik zawarł w licznych wystąpieniach…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-642">
          <u xml:id="u-642.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-643">
          <u xml:id="u-643.0" who="#SławomirSkwarek">…i dobrze, że stanowią one część informacji.</u>
          <u xml:id="u-643.1" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Czas minął.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-644">
          <u xml:id="u-644.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-645">
          <u xml:id="u-645.0" who="#SławomirSkwarek">Pragnę podziękować panu rzecznikowi i jego współpracownikom za tak liczne działania nakierowane zawsze na dobro dziecka, a w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość pozwolę sobie zaprosić do współpracy przy tworzeniu aktów prawnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-646">
          <u xml:id="u-646.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-647">
          <u xml:id="u-647.0" who="#SławomirSkwarek">Dzieci są nadzieją, która rozkwita wciąż na nowo…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-648">
          <u xml:id="u-648.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-649">
          <u xml:id="u-649.0" who="#SławomirSkwarek">…projektem, który nieustannie się urzeczywistnia, przyszłością, która pozostaje zawsze otwarta. Niech urzeczywistnia się…</u>
          <u xml:id="u-649.1" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Koniec, koniec.)</u>
          <u xml:id="u-649.2" who="#SławomirSkwarek">…nasza wspólna wizja, wizja Polski, ojczyzny praw dziecka.</u>
          <u xml:id="u-649.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Mikrofon.)</u>
          <u xml:id="u-649.4" who="#SławomirSkwarek">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Klub Prawo i Sprawiedliwość pozytywnie ocenia informację o działalności rzecznika praw dziecka za 2020 r. Dziękuję teraz.</u>
          <u xml:id="u-649.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-649.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-650">
          <u xml:id="u-650.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-650.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę o przestrzeganie czasu. Jeżeli proszę, żeby kończyć wypowiedź, bardzo proszę, żeby to robić.</u>
          <u xml:id="u-650.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Iwona Hartwich, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-651">
          <u xml:id="u-651.0" who="#IwonaHartwich">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! W imieniu klubu Koalicji Obywatelskiej mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu dotyczące informacji o działalności rzecznika praw dziecka za rok 2020.</u>
          <u xml:id="u-651.1" who="#IwonaHartwich">Kiedy rok temu prezentowałam stanowisko klubu Koalicji Obywatelskiej, które dotyczyło działalności rzecznika praw dziecka, wiele organizacji, dzieci, naukowców nazwało pana Michała Pawlaka rzeźnikiem praw dziecka. Dziś, kiedy po raz kolejny przychodzi mi to czynić, z bólem stwierdzam, że polskie dzieci nie mają swojego rzecznika. I skupiając się na roku 2020, należy pamiętać, że ów rok był czasem walki z pandemią, nauki zdalnej i izolacji dzieci. Niestety pan rzecznik nie zrobił nic w kontekście ulepszenia form kształcenia na odległość. Przeładowane podstawy programowe, izolacja dzieci z orzeczeniami, dzieci z niepełnosprawnościami. Nic pan nie zrobił, aby dzieci, które zmagają się z problemami natury psychiatrycznej, psychologicznej w jakimkolwiek stopniu lepiej przeżyły czas pierwszej, drugiej i trzeciej fali pandemii. Zbliża się prawdopodobnie czwarta fala. Mam nadzieję, że teraz zrobi pan to, czego pan nie mógł zrobić wcześniej, kiedy pan powinien pomagać i służyć właśnie dzieciom.</u>
          <u xml:id="u-651.2" who="#IwonaHartwich">Spraw, które tak naprawdę wymagałby interwencji z pana strony, było wiele. Przytoczę choćby jedną, która wydarzyła się relatywnie niedawno. Był rok 2020. To był czas wyborów. Padły takie słowa: próbuje nam się wmówić, że to ludzie. Mówił to na jednym ze spotkań prezydent Duda w kontekście osób nieheteronormatywnych. Wśród społeczności LGBT są również dzieci. Jak mają się czuć, panie rzeczniku, kiedy prezydent ich kraju odczłowiecza tę grupę do której przynależą?</u>
          <u xml:id="u-651.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-651.4" who="#IwonaHartwich">Jednocześnie przypomina się standardy rodem z tragicznych lat, lat 30. XX w. Tak zachowywali się hitlerowcy, bo hitlerowcy traktowali nieheteronormatywnych i niepełnosprawnych właśnie w taki sposób. Co mają zrobić te osoby? One mają zniknąć? Mają przestać istnieć?</u>
          <u xml:id="u-651.5" who="#IwonaHartwich">Jak reaguje pan na skandaliczne słowa ministra Czarnka, który na każdym kroku stygmatyzuje, obraża, poniża, jednocześnie niszcząc polską szkołę, z której muszą korzystać dzieci? To wszak za pana kadencji jest najwięcej — i wzrosła ta liczba — samobójstw dzieci. Czy stanął pan w obronie tysięcy młodych, nieletnich ludzi, którzy wyrażali swoje niezadowolenie na ulicach w zawiązku z pseudowyrokiem trybunału Julii Przyłębskiej? Gdzie pan był, kiedy młodzi byli bici, pałowani, szarpani? Były to często dzieci. Były zabierane do radiowozów przez policję.</u>
          <u xml:id="u-651.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-651.7" who="#komentarz">(Poseł Mariusz Kałużny: Dzieci na demonstrację się nie bierze.)</u>
          <u xml:id="u-651.8" who="#IwonaHartwich">Nie powinien być pan właśnie wtedy wśród tych, którzy wówczas potrzebowali pomocy? Gdzie pan się schował, kiedy do młodego chłopaka, 14-letniego Maćka, przychodziła policja, dlatego że udostępnił post Strajku Kobiet? Czy nie uważa pan, że prawo do swobodnego głoszenia swoich myśli, poglądów przez dzieci nie powinno być kluczowe z punktu widzenia rzecznika? Niedawno mój syn Jakub wręczył dyplom równości w szkole w Toruniu, w III LO. Ta szkoła pana zaprasza. Tam nauczy się pan szacunku do drugiego człowieka. Tam nauczy się pan szanować osoby, które są ważne. Tak naprawdę jesteśmy wszyscy równi, jesteśmy wolni, a Polska jest dla wszystkich. I to musi pan zrozumieć.</u>
          <u xml:id="u-651.9" who="#IwonaHartwich">Dzisiaj tak naprawdę urządził pan taką szopkę z tą koszulką, którą pan pokazał. Wydaje mi się, że pan pokazał to, że jest pan rzecznikiem dzieci nienarodzonych. Co wobec tego z dziećmi narodzonymi? Co pan zrobił dla dzieci z niepełnosprawnościami, kiedy podczas pandemii byli wiele miesięcy pozamykani w domach ze swoimi opiekunami? Co pan zrobił dla tych osób, które nie były szczepione? Nie wierzę w to, że pan nie wiedział, że jako posłanka biegałam — za późno, bo mogłam to zrobić w grudniu — i błagałam pana Morawieckiego, żeby zaszczepił te osoby, żeby mogły wyjść z domów.</u>
          <u xml:id="u-651.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Czas!)</u>
          <u xml:id="u-651.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Ooo…)</u>
          <u xml:id="u-651.12" who="#IwonaHartwich">Dziś polskie dzieci nie mają rzecznika. Mają za to przeciwnika, kolejnego przeciwnika w trudnym czasie pandemii, w którym ich życie odwróciło się o 180 stopni.</u>
          <u xml:id="u-651.13" who="#komentarz">(Głos z sali: 22, 23, 24…)</u>
          <u xml:id="u-651.14" who="#IwonaHartwich">Jako Koalicja Obywatelska będziemy głosować za odrzuceniem pana sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-651.15" who="#IwonaHartwich">A pani by się wstydziła.</u>
          <u xml:id="u-651.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-652">
          <u xml:id="u-652.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-652.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę nie zwracać uwagi na to, że państwa koleżanka mówiła czterdzieści parę sekund dłużej. Pozwalam każdemu dokończyć, prosząc o zmierzanie do puenty. Bardzo proszę nie przerywać wypowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-652.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Jakaś elementarna sprawiedliwość.)</u>
          <u xml:id="u-652.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Monika Falej, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-653">
          <u xml:id="u-653.0" who="#MonikaFalej">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu klubu parlamentarnego Lewicy przedkładam stanowisko w sprawie informacji o działalności rzecznika praw dziecka w 2020 r. oraz uwag o stanie nieprzestrzegania praw dziecka w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-653.1" who="#MonikaFalej">Rok 2020 to głównie ogrom zmian społeczno-gospodarczych wynikających rozprzestrzeniającej się pandemii. My, dorośli, możemy mówić, że jesteśmy już zmęczeni tym tematem, który całkowicie zdominował dyskurs społeczny ostatnich kilkunastu miesięcy. Jednak dla dzieci i młodzieży to drastyczne i dynamiczne zmiany w codziennym funkcjonowaniu. Chodzi o zamknięcie szkół, które nie są jedynie miejscem zdobywania wiedzy, ale przede wszystkim miejscem integracji, odniesień do grupy rówieśniczej, nieocenioną jednostką wychowania i socjalizacji. Nauka zdalna z dnia na dzień zatrzymała ten proces. Zamknięcie szkół doprowadziło także do tego, że w domach przemocowych uwięziono bezbronne ofiary tejże przemocy domowej. Wśród najmłodszych nasilają się depresje, zaburzenia, załamania nerwowe, myśli i próby samobójcze. A na czym z kolei w swoim raporcie skupia się pan rzecznik? Na ponad 20 stronach rozpisuje się o aborcji. Jest to długi, nieprzystający do problemów dziecka dokument napisany zza biurka i poza sprawy tego biurka niesięgający.</u>
          <u xml:id="u-653.2" who="#MonikaFalej">Jest wiele wątpliwości co do samego rzetelnego sprawowania przez pana stanowiska, także od strony formalnej, chociażby te zawarte w wystąpieniu pokontrolnym z wykonania budżetu w pana jednostce. Nieprawne przekazanie 5 mln w Państwowej Komisji do spraw wyjaśnienia przypadków czynności skierowanych przeciwko wolności seksualnej i obyczajowości wobec małoletnich poniżej lat 15. Brak kontroli nad tym, czy środki te zostały wydatkowane zgodnie z przeznaczeniem. Do tego szereg nieprawidłowości w ewidencji księgowej urzędu rzecznika.</u>
          <u xml:id="u-653.3" who="#MonikaFalej">Pytam także o zaległe sprawozdanie z pana działalności za 2018 r., które według mojej wiedzy do tej pory nie zostało przedłożone opinii publicznej. Nie muszę dodawać, że łamie to art. 61 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej gwarantujący obywatelkom i obywatelom prawo do informacji o działalności organów władzy publicznej. Jednak bardziej niż te nieprawidłowości przeraża brak kompetencji, fundamentalizm religijny, a przede wszystkim nierealizowanie podstawowego pana zadania, ochrony praw dziecka.</u>
          <u xml:id="u-653.4" who="#MonikaFalej">Nie jest tajemnicą, że wywodzi się pan z politycznego środowiska ministra Ziobry i jego partii, która prowadzi ideologiczne spory ze środowiskiem LGBT. A pan osobiście stoi na czele tej walki. Ośmiesza pan stanowisko rzecznika nie tylko swoimi fundamentalistycznymi poglądami, ale i absurdalnymi zarzutami, jak chociażby rzekomymi przypadkami podawania dzieciom leków na zmianę płci w jednej z poznańskich szkół. Zarzuty wyssane z palca, kuratorium w osłupieniu. Miasto Poznań pomówione, a śledczy zażenowani, bo składając doniesienie, na dowód wysłał pan ksero artykułu z gazety. Dodajmy, że w artykule tym nie pojawiła się nawet wzmianka o tej sytuacji. Tym zajmuje się właśnie rzecznik praw dziecka. Chciałoby się powiedzieć, że dorównuje pan niechlubnej rzeczniczce Ewie Sowińskiej, która przed laty zajmowała się torebką jednej z postaci w bajce „Teletubisie”.</u>
          <u xml:id="u-653.5" who="#komentarz">(Poseł Barbara Nowacka: Tinky Winky.)</u>
          <u xml:id="u-653.6" who="#MonikaFalej">Tamta sytuacja budziła zażenowanie i politowanie. Pan jej nie dorównuje. O zgrozo, pan idzie dalej. Mogłabym przytoczyć wiele cytatów z pana wypowiedzi, które świadczą o tym, że nie powinien być pan rzecznikiem ani minuty dłużej. Przytoczę tylko jedną wypowiedź, po której od razu powinien pan podać się do dymisji. Wypowiedź, w której zezwala pan na bicie dzieci: Klaps nie zostawia wielkiego śladu. Trzeba rozróżnić, czym jest klaps, a czym jest bicie. Sam z estymą wspominam, że dostałem od ojca w tyłek. Jeśli polaliśmy bratu denaturatem nogę, a potem ją podpaliliśmy…</u>
          <u xml:id="u-653.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-653.8" who="#MonikaFalej">Ojciec w porę zareagował, tak że przez dobrą chwilę nie mogłem siedzieć, siadać — przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-653.9" who="#MonikaFalej">Zamiast edukacji antyprzemocowej w szkołach, która i panu by się przydała, zamiast edukacji seksualnej to chyba także pan ma jedną receptę na wszelkie bolączki i łamanie praw dziecka. Już kończę.</u>
          <u xml:id="u-653.10" who="#MonikaFalej">Każdy Polak ma swój kodeks małego Polaka i wierszyk „Kto ty jesteś? Polak mały”. To jest kodeks małego Polaka. Rozumiem, że jest pan katolikiem. Proszę wierzyć, że nie ma to nic do zarzutów, jakie się panu stawia. Pan jest po prostu niekompetentny, ośmiesza pan urząd i nie broni praw dziecka. Czegoś pan nie rozumie? Może zatem powinnam wyrazić to inaczej: kala pan ten urząd mową, uczynkiem i zaniedbaniem oraz zaniechaniem. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-653.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-653.12" who="#MonikaFalej">Lewica absolutnie nie poprze tego sprawozdania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-654">
          <u xml:id="u-654.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-654.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Bożena Żelazowska, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-655">
          <u xml:id="u-655.0" who="#BożenaŻelazowska">Szanowna Pani Marszałek! Państwo Parlamentarzyści! Panie Rzeczniku! W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicji Polskiej — Polskiego Stronnictwa Ludowego, Unii Europejskich Demokratów i Konserwatystów przedstawiam stanowisko naszego klubu na temat informacji o działalności rzecznika praw dziecka w 2020 r. oraz uwagi o stanie przestrzegania praw dziecka w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-655.1" who="#BożenaŻelazowska">Dzieci są wielką wartością naszego społeczeństwa. Naszym zadaniem, rodziców, dorosłych, jest dbanie o to, aby miały zagwarantowane prawa. Prawo do życia, ochrony zdrowia, prawo do godziwych warunków socjalnych, prawo do nauki, mają prawo do miłości. Wiele z tych zadań należy też do obowiązków rzecznika praw dziecka, są zapisane w konstytucji, w Konwencji Praw Dziecka i ustawach. Wszystkie nasze działania powinny być podejmowane z myślą o dobru dziecka i w trosce o nie.</u>
          <u xml:id="u-655.2" who="#BożenaŻelazowska">Rzecznik, sprawując swoją funkcję, niewątpliwie starał się je realizować. Widzimy pana interwencję w zakresie funkcjonowania szkół, przedszkoli, w kwestiach dotyczących przemocy, zagwarantowania bezpieczeństwa, wiele działań podjął pan, jeżeli chodzi o interwencję w sprawach małoletnich przebywających w instytucjonalnej pieczy zastępczej i w ośrodkach socjoterapii. Zabrakło jednak zdecydowanej reakcji i czujności, a może dobrej woli odnośnie do sytuacji spowodowanej przez pandemię koronawirusa. A dzieci i ich rodzice na nią czekały. I tak po prawie 2 latach pandemii dopiero niedawno przyjęliśmy ustawę, która mówi o dodatkowych lekcjach wyrównawczych w szkole. Ale to jest oczywiście kropla w morzu, a problemy są ogromne. Skutki izolacji naszych dzieci będą jeszcze długo odczuwalne i tu zdecydowanie również zabrakło reakcji rzecznika praw dziecka. Nie wiemy, ile dzieci potrzebuje natychmiastowej pomocy psychologicznej i psychiatrycznej. Ten problem nie jest monitorowany. Dzieci i ich rodzice nie wiedzieli, jak zachować się w nowej sytuacji społecznej. Jak poradzić sobie z narastającym niepokojem czy silnym stresem. Tu też nie zauważyliśmy reakcji rzecznika praw dziecka. Dzisiaj słyszymy, że robicie państwo badania, tylko proszę nie pomińcie w nich dziecka. W czasie pandemii, ale nie tylko, do szpitali dziecięcych codziennie trafiają dzieci, które chciały popełnić samobójstwo. To dla nas, dorosłych, ostatnie ostrzeżenie. Ale tu również nie widzę zdecydowanych działań rzecznika.</u>
          <u xml:id="u-655.3" who="#BożenaŻelazowska">Wciąż wielkim problemem jest psychiatria dziecięca. Mam, drodzy państwo, takie wrażenie, że im częściej i więcej o tym problemie mówimy, tym ten problem się jeszcze bardziej pogłębia. Dzieci powinny zostać natychmiastowo objęte również profilaktyką, jeżeli chodzi o wady postawy. Pandemia koronawirusa uśpiła ten problem jeszcze bardziej, dzieci zostały w domach, zostały przed komputerami, ciągle miały schyloną pozycję. Myślę, że dzisiaj jest czas, abyśmy zadbali o przychodnie rehabilitacyjne dla dzieci. Tutaj również nie słyszymy od pana rzecznika żadnego zdania w tej sprawie, a problem, tak jak mówię, jest bardzo palący.</u>
          <u xml:id="u-655.4" who="#BożenaŻelazowska">Więc z tego miejsca w imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicji Polskiej, Polskiego Stronnictwa Ludowego apeluję o pomoc dzieciom w kwestii zdrowia psychicznego i fizycznego, a także większe zadbanie o bezpieczeństwo dzieci. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-655.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-656">
          <u xml:id="u-656.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-656.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Dobromir Sośnierz, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-657">
          <u xml:id="u-657.0" who="#DobromirSośnierz">Panie Rzeczniku! Wiele jest w pańskim sprawozdaniu rzeczy słusznych. Dobrze, że rzecznik podkreśla prawo dziecka do życia, również przed narodzeniem, i dziękuję panu za tę symboliczną koszulkę. Byłoby doprawdy niedorzeczne, gdyby rzecznik praw dziecka kwestionował prawo dziecka to najbardziej fundamentalne, bez którego z innych praw to dziecko nie będzie już mogło nigdy skorzystać.</u>
          <u xml:id="u-657.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-657.2" who="#DobromirSośnierz">Wtedy to nie byłby rzecznik, tylko raczej oskarżyciel, prokurator czy oprawca. Musielibyśmy zmienić nazwę tego stanowiska, gdyby on miał się opowiadać po innej stronie barykady.</u>
          <u xml:id="u-657.3" who="#DobromirSośnierz">Jeśli chodzi o odczłowieczanie w tym miejscu, to się odwołam do pani posłanki Hartwich, bo pani o tym mówiła, ta wypowiedź prezydenta w kampanii może nie była najszczęśliwsza, ale pani dobrze wie, że jemu nie chodziło o to, że osoby o skłonnościach homoseksualnych nie są ludźmi. On ten skrót LGBT nie rozumie jako ludzi, tylko jako ideologię. No i dobrze pani wie, że nie chodziło o to.</u>
          <u xml:id="u-657.4" who="#komentarz">(Poseł Iwona Hartwich: Niech mi pan da myśleć samodzielnie.)</u>
          <u xml:id="u-657.5" who="#DobromirSośnierz">Ale jeśli chodzi o odczłowieczanie, to po waszej stronie są ludzie, którzy naprawdę mówią, że dziecko przed narodzeniem nie jest człowiekiem.</u>
          <u xml:id="u-657.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-657.7" who="#DobromirSośnierz">Naprawdę to mówią. To nie jest przejęzyczenie, tylko tak naprawdę uważają. Jeśli chodzi o dehumanizację, to uważałbym na słowa i odwoływanie się do nazistowskich historii, bo to nie kto inny jak właśnie akwarelista wprowadzał, jako pierwszy legalizował aborcję na ziemiach polskich.</u>
          <u xml:id="u-657.8" who="#komentarz">(Poseł Iwona Hartwich: Niech pan się zajmie Korwinem, jak mówi o niepełnosprawnych…)</u>
          <u xml:id="u-657.9" who="#DobromirSośnierz">Nie mówimy dzisiaj o panu Korwinie. To może innym razem porozmawiamy.</u>
          <u xml:id="u-657.10" who="#DobromirSośnierz">Cieszę się, że pan rzecznik dostrzega liczne problemy związane z ogólnokrajowym zamknięciem, z tzw. narodową kwarantanną, z izolacją. Rzeczywiście to, co wydarzyło się w tym i w poprzednim roku, będzie pewnie takim wydarzeniem pokoleniowym, czymś, co pewnie ukształtuje w trwały sposób psychikę kolejnej generacji, i to będzie raczej niestety obciążenie niż zaleta. Należy też zwrócić uwagę, dlaczego to się stało. To nie wirus pozamykał ludzi w domach, tylko niestety rząd pozamykał ludzi w domach. To ludzie ludziom zgotowali ten los.</u>
          <u xml:id="u-657.11" who="#DobromirSośnierz">Ale gdybym miał tu wskazać jakiś minus, taki mój główny zarzut, to jest w Polsce obszar, w którym panuje rzeczywiście rażąca dyskryminacja ze względu na płeć: nie, nie jest to wydumana luka płacowa, tylko sposób traktowania ojców w sądach rodzinnych w sprawach o opiekę, w egzekwowaniu kontaktów. W całej praktyce orzekania i nadzorowania kontaktów z dzieckiem drugą stroną tego problemu jest prawo dziecka do kontaktów z ojcem w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-657.12" who="#DobromirSośnierz">Mamy naprawdę fatalne prawo rodzinne i jeszcze gorszą praktykę sądową, która jest mało wrażliwa na te łagodne do tej pory interwencje ustawodawcy. Nawet jeśli ustawodawca dopuszcza opiekę naprzemienną, sądy i tak uważają, że wiedzą lepiej, uznają, że opieka naprzemienna jest niezgodna z dobrem dziecka, bo dziecko powinno mieć jedno centrum życiowe. To jest taki prosty mechanizm: matka zatrzymuje dziecko, nic jej za to nie grozi, jeśli zrobi to ojciec, to natychmiast ma wjazd Policji na chatę. Ojciec przychodzi do sądu, zanim jeszcze się odezwie, ma już wniosek o zabezpieczenie, zaczyna płacić alimenty, zanim jeszcze sąd rozstrzygnie w ogóle sprawę. Trudno potem o to, żeby rozstrzygnięcie było inne, skoro już na starcie, od pierwszej minuty, gramy na krzywym boisku. Matka, bo najczęściej matka jest niestety tą stroną, żeby upewnić się, że dziecko zostanie przy niej, blokuje lub ogranicza kontakty dziecka z ojcem, dziecko zaczyna się tych kontaktów obawiać, przestaje czuć się w nich naturalnie, często zresztą swoboda tych kontaktów bywa ograniczana, pojawia się taki samospełniający się mechanizm w testach psychologicznych: więź z ojcem okazuje się osłabiona, więc matka wygrywa to co chce, a ojciec staje się tylko dostarczycielem pieniędzy. Potrzebna jest radykalna zmiana prawa rodzinnego, tak jak radykalny jest ten problem. Obecne regulacje po prostu pchają ludzi do takiego konfliktu, bo jak sąd upiera się, że musi orzec jednemu tę opiekę, tylko jeden może wygrać, to oczywiście ustawia ich w pozycji konfliktowej. To powinien być punkt wyjścia.</u>
          <u xml:id="u-657.13" who="#DobromirSośnierz">Arbitralna kategoria dobra dziecka, która jest zawarta w kodeksie, otwiera wrota piekieł, kiedy to urzędnik decyduje, co dla dziecka dobre. Ale dlaczego o tym mówię? Ostatnio w kwietniu w swoim wystąpieniu wykazał pan zrozumienie tego problemu i powiedział pan nawet, co należy zmienić: że opieka naprzemienna powinna być domyślną formą orzekania o opiece i że niezrealizowanie kontaktów powinno być penalizowane. Ale jednak ciągle pod drukiem senackim nr 63, który właśnie te rzeczy wprowadza, wisi pana negatywna opinia. Ja rozumiem pańskie zastrzeżenia do tego projektu, uważam nawet, że są one w dużej mierze słuszne, ale ta opinia to typowe wylewanie dziecka z kąpielą. Zastrzeżenia, które pan podnosi, można przecież wnieść w trakcie prac nad projektem, nawet jeśli trzeba by go dość gruntownie przerobić.</u>
          <u xml:id="u-657.14" who="#DobromirSośnierz">Panie Rzeczniku! Tu jest stan idealny, a tu jest druk nr 63, natomiast my jesteśmy gdzieś tam, gdzie siedzi Lewica. Każdy dzień, w którym ten patologiczny stan jest utrzymywany, to dzień, w którym tysiące dzieci bezpowrotnie tracą kontakt ze swoimi ojcami. Tej szkody nie da się potem już w wielu przypadkach naprawić. I w przypadku dzieci wychowujących się bez ojca jest znacznie większa szansa na popadnięcie w konflikty z prawem, uzależnienie się, pojawienie się problemów psychicznych, zaś mniejsza szansę na udane życie rodzinne. Gdybyśmy mieli nawet tylko taki wybór: stan obecny albo ten z druku nr 63 bez żadnych poprawek, to i tak bez wahania powinniśmy wcisnąć przycisk z nr 63.</u>
          <u xml:id="u-657.15" who="#DobromirSośnierz">Proszę pana, żeby pan wycofał tę opinię albo ją zmodyfikował. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-658">
          <u xml:id="u-658.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-658.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Joanna Mucha, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-659">
          <u xml:id="u-659.0" who="#JoannaMucha">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-659.1" who="#JoannaMucha">Pani Marszałek! Panie Rzeczniku! Ja nie mam najmniejszych wątpliwości, że jest pan osobą, która dałaby się pokroić za własne poglądy — zresztą pana koszulka dzisiaj to pokazuje — ale mam ogromne wątpliwości, czy pan dałby się pokroić za jakiekolwiek polskie dziecko.</u>
          <u xml:id="u-659.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-659.3" who="#JoannaMucha">I to jest największy problem z panem jako osobą sprawującą ten urząd. Polskim dzieciom naprawdę nie jest potrzebny ideolog, jest im potrzebna osoba, która będzie zabiegała o pomoc w konkretnych sprawach i sama będzie tej pomocy udzielała.</u>
          <u xml:id="u-659.4" who="#JoannaMucha">Pan rozpoczął swoje sprawozdanie od przytoczenia w całości orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego w sprawie dopuszczalności aborcji. Muszę powiedzieć, że to zaskakująca decyzja, chociaż dzisiejszy wybór koszulki sprawia, że jest to może bardziej czytelne. Chciałam jednak panu przypomnieć, że nawet Jarosław Kaczyński mówi, że przecież można wyjechać za granicę i dokonać tam aborcji bez żadnego problemu. Znalazł się pan trochę poza głównym nurtem z taką decyzją.</u>
          <u xml:id="u-659.5" who="#JoannaMucha">I wie pan co? Jest taki jeden prosty sposób, żeby sprawdzić, jakie są prawdziwe intencje, kiedy ktoś tak strasznie często i gęsto mówi o aborcji. Chciałam pana zapytać, czy rzeczywiście chodzi panu o te dzieci czy płody — nie będziemy się tu spierać o słowa…</u>
          <u xml:id="u-659.6" who="#komentarz">(Poseł Mariusz Kałużny: Trochę nauki trzeba znać.)</u>
          <u xml:id="u-659.7" who="#komentarz">(Poseł Anna Maria Siarkowska: Płód to faza rozwoju dziecka.)</u>
          <u xml:id="u-659.8" who="#JoannaMucha">Czy naprawdę chodzi o ich zdrowie? Czy pan kiedykolwiek podjął jakąkolwiek interwencję dotyczącą dostępu polskich kobiet do ginekologa? A przecież jeśli pan mówi o dobru dzieci czy płodów, to brak dostępu polskich kobiet do opieki ginekologicznej jest absolutną podstawą tego, żeby one mogły rozwijać się prawidłowo.</u>
          <u xml:id="u-659.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-659.10" who="#JoannaMucha">Wie pan, problemem jest to, że nie tam są kłopoty polskich dzieci, gdzie pan je widzi, bo problem polskich dzieci stanowią ich samobójstwa i próby samobójcze. Pan mówi o telefonie zaufania, który pan uruchomił, ale z pana sprawozdania wynika, że tylko trzy interwencje dotyczyły tego typu kwestii. Proszę spojrzeć, ile prób samobójczych podejmują polskie dzieci, polskie nastolatki, ile tych prób samobójczych jest niestety skutecznych i jak rośnie ta liczba, bo to jest najbardziej przerażające.</u>
          <u xml:id="u-659.11" who="#JoannaMucha">Mówi pan o prawie do życia w rodzinie. Chciałam zapytać, jak istotne i ważne były pana interwencje dążące do tego, żeby opieka instytucjonalna, jeśli chodzi o dzieci, które pozostają poza rodzinami, zmieniła się w rodziny zastępcze, a nie pozostawała opieką sprawowaną w instytucjach. Bo to jest prawdziwa realizacja prawa dzieci do tego, żeby wychowywały się w rodzinie.</u>
          <u xml:id="u-659.12" who="#JoannaMucha">Mówi pan w swoim sprawozdaniu o prawie dzieci do życia bez przemocy. To jest jedno z najważniejszych praw szczęśliwego dzieciństwa. Tylko że, wie pan, tu jest wyraźny dylemat dotyczący tego, po której stronie pan stanie, jeśli z jednej strony będzie miał pan wartość, jaką jest nienaruszalność rodziny, a z drugiej strony -inną wartość: prawo tego dziecka do tego, żeby żyć bez przemocy. Po której stronie pan się znajdzie w tym sporze? Bo niestety, coraz większa liczba dzieci, które są bite, nawet zabijane, trafiają do szpitali, wskazuje na to, że coś bardzo ważnego mamy tutaj do zrobienia. Ja mam wrażenie, że pan w tym sporze jest po niewłaściwej stronie.</u>
          <u xml:id="u-659.13" who="#JoannaMucha">Prawo do nauki. Ja już nie mówię o ostatnim roku, bo rzeczywiście był on dramatyczny. Mamy dzieci w depresji, mamy wady postawy. Bardzo dziękuję jednej z moim przedmówczyń, że zwróciła na to uwagę. Dzisiaj prawie wszystkie polskie dzieci mają wady postawy. To jest dramat. To są dzieci, które za 10, 20, 30 lat nie będą zdolne do normalnego funkcjonowania. Czy my sobie z tego zdajemy sprawę?</u>
          <u xml:id="u-659.14" who="#JoannaMucha">Teraz jest ten moment, kiedy dzieci kontynuują naukę w trybie stacjonarnym. Ja nie widzę pana aktywności w tej sytuacji. Gdzieś tutaj padło we wcześniejszym wystąpieniu, że w tym roku, roku lockdownu, kiedy dzieci nie mogły się uczyć w normalnym trybie, miał pan aż 40 spotkań. Gratuluję. To jest naprawdę porażające. Wychodzą jakieś cztery spotkania w miesiącu.</u>
          <u xml:id="u-659.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-659.16" who="#JoannaMucha">Mam tu jeszcze sporo innych zarzutów do pana, ale powtórzę to, od czego rozpoczęłam: dzieciom naprawdę niepotrzebna jest ideologia.</u>
          <u xml:id="u-659.17" who="#komentarz">(Poseł Janusz Kowalski: Ideologia LGBT.)</u>
          <u xml:id="u-659.18" who="#JoannaMucha">Niestety, niektóre formy tej ideologii zabijają polskie dzieci. Dzieciom jest potrzebna po prostu pomoc. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-659.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-660">
          <u xml:id="u-660.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-660.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Czy jeszcze ktoś z pań i panów posłów chce zgłosić się do zadania pytania?</u>
          <u xml:id="u-660.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jeśli tak, to proszę to zrobić.</u>
          <u xml:id="u-660.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-660.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jako pierwszy pan poseł Michał Szczerba, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-660.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jest 1 minuta na zadanie pytania.</u>
          <u xml:id="u-660.6" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę o przestrzeganie czasu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-661">
          <u xml:id="u-661.0" who="#MichałSzczerba">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Rzeczniku! Jak się nie ma czym pochwalić, to się robi happening. I tak wygląda dzisiejsza sytuacja.</u>
          <u xml:id="u-661.1" who="#komentarz">(Poseł Norbert Kaczmarczyk: O, dobre.)</u>
          <u xml:id="u-661.2" who="#MichałSzczerba">W 2020 r. 843 dzieci podjęło próby samobójcze, 107 dzieci zginęło. Najmłodsze miało 8 lat.</u>
          <u xml:id="u-661.3" who="#komentarz">(Poseł Mariusz Kałużny: Nie grajcie tymi samobójstwami.)</u>
          <u xml:id="u-661.4" who="#komentarz">(Głos z sali: To świństwo.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-662">
          <u xml:id="u-662.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę o spokój.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-663">
          <u xml:id="u-663.0" who="#MichałSzczerba">Jest koniec kwietnia. Na Mazowszu…</u>
          <u xml:id="u-663.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Grać samobójstwami…)</u>
          <u xml:id="u-663.2" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: To co pan zrobił, żeby pomóc?)</u>
          <u xml:id="u-663.3" who="#komentarz">(Głos z sali: A pani co zrobiła?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-664">
          <u xml:id="u-664.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę o spokój na sali.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-665">
          <u xml:id="u-665.0" who="#MichałSzczerba">Jest koniec kwietnia. Na Mazowszu jest jeden oddział psychiatryczny dla dzieci poniżej 14. roku życia, 22 łóżka. Ten oddział w Józefowie obsługuje również województwo podlaskie, ponieważ, panie rzeczniku, w województwie podlaskim nie ma oddziału psychiatrycznego dla dzieci.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-666">
          <u xml:id="u-666.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę kończyć, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-667">
          <u xml:id="u-667.0" who="#MichałSzczerba">Chciałbym zadać pytanie, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-667.1" who="#MichałSzczerba">Jakie działania pan podejmuje na rzecz psychiatrii dziecięcej, na rzecz zapewnienia większej liczby łóżek i lepszej opieki dla polskich dzieci? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-667.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-668">
          <u xml:id="u-668.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-668.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Franciszek Sterczewski, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-668.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Czy jest pan poseł?</u>
          <u xml:id="u-668.3" who="#komentarz">(Poseł Franciszek Sterczewski: Jestem.)</u>
          <u xml:id="u-668.4" who="#komentarz">(Poseł Michał Szczerba: A wam, panowie i panie, będę przeszkadzał. Cwaniaczki…)</u>
          <u xml:id="u-668.5" who="#komentarz">(Głos z sali: O, to jest groźba.)</u>
          <u xml:id="u-668.6" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę o…</u>
          <u xml:id="u-668.7" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Przed chwilą pan poseł powiedział, że będzie przeszkadzał.)</u>
          <u xml:id="u-668.8" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę o spokój na sali, szanowni państwo.</u>
          <u xml:id="u-668.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Pani marszałek, tu już zostało zapowiedziane, że pan poseł będzie przeszkadzał.)</u>
          <u xml:id="u-668.10" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę o spokój na sali, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-668.11" who="#MałgorzataKidawaBłońska">I po jednej, i po drugiej stronie bardzo proszę o zachowanie spokoju.</u>
          <u xml:id="u-668.12" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę, pan poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-669">
          <u xml:id="u-669.0" who="#FranciszekSterczewski">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W Polsce miliony młodych osób nie mają dostępu do odpowiedniej opieki zdrowotnej. W samotności mierzą się z własnymi problemami, stanami lękowymi czy depresją. W wielu przypadkach kończy się to tragicznie. W 2020 r. samobójstwo popełniło 116 dzieci, najmłodsze z nich miało 8 lat. Mniej więcej co piąta śmierć dziecka spowodowana jest samobójstwem. Opieka psychologiczna jest tylko w 60% szkół, często raptem raz w tygodniu. Brakuje psychiatrów. Na 7 mln dzieci przypada jedynie 31 oddziałów psychiatrycznych mierzących się z niedofinansowaniem. Wasz stosunek najlepiej podsumowuje obrzydliwy rechot na wczorajsze słowa posłanki o samobójstwach osób LGBT+.</u>
          <u xml:id="u-669.1" who="#FranciszekSterczewski">Dlaczego rzecznik praw dziecka tak mało uwagi poświęca zapaści psychiatrii dziecięcej? Czy rozmawia pan z premierem, z ministrem zdrowia? Niestety, jak widzimy, jest pan zajęty jakąś wojenką ideologiczną, ubieraniem się w kretyńskie T-shirty. Niestety jest pan rzecznikiem praw dziecka pod warunkiem, że dziecko nie jest kobietą, nie jest osobą LGBT, nie jest osobą z niepełnosprawnością.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-670">
          <u xml:id="u-670.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-671">
          <u xml:id="u-671.0" who="#FranciszekSterczewski">Ostatnie słowo.</u>
          <u xml:id="u-671.1" who="#FranciszekSterczewski">Każdy dzień waszej pogardy i bezczynności oznacza kolejne tragedie dziecięce. Zmieńcie swoją nieludzką politykę, i to natychmiast.</u>
          <u xml:id="u-671.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-672">
          <u xml:id="u-672.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-672.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Małgorzata Tracz, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-673">
          <u xml:id="u-673.0" who="#MałgorzataTracz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Rzeczniku! Moi przedmówcy słusznie zauważyli, że jest bardzo duży problem, jeśli chodzi o opiekę psychologiczną i psychiatryczną dla dzieci i młodzieży. Pan napisał list do ministra, ale co pan zrobił poza tym? Bo ten problem nasila się wraz z pandemią. On sprawia, że Polska zajmuje drugie miejsce w Europie pod względem liczby samobójstw osób nieletnich. Problem jest szczególnie widoczny wśród młodych osób LGBT+. Aż 69% z nich ma myśli samobójcze, a pana w pracy muszą wyręczać młodzi ludzie, jak ci ze stowarzyszenia Ostra Zieleń, młodzi zieloni, którzy wspierają osoby LGBT+ akcją „Płomień nadziei”, jak Fundacja na rzecz Praw Ucznia, która zbiera podpisy pod obywatelskim projektem ustawy, by obowiązkowo był psycholog w szkołach.</u>
          <u xml:id="u-673.1" who="#MałgorzataTracz">Jakie konkretne działania pan podjął w zakresie pomocy psychiatrycznej i psychologicznej dla dzieci i młodzieży oraz w zakresie przeciwdziałania dyskryminacji wobec młodzieży LGBT+? I w końcu ostatnie pytanie: Czy zamierza pan zareagować na haniebne słowa ministra Czarnka, w których nazwał on osoby LGBT+ nienormalnymi?</u>
          <u xml:id="u-673.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-674">
          <u xml:id="u-674.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-674.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Urszula Zielińska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-675">
          <u xml:id="u-675.0" who="#UrszulaZielińska">Pani Marszałek! Panie Rzeczniku! Wysoka Izbo! W informacji o działalności rzecznika praw dziecka doliczyłam się 33 wzmianek o samobójstwach wśród młodzieży i, uwaga, zaledwie trzech wzmianek dotyczących aktywności pana rzecznika w temacie psychiatrii dziecięcej. Jeżeli jest ich więcej, bardzo proszę pana rzecznika o sprostowanie.</u>
          <u xml:id="u-675.1" who="#UrszulaZielińska">Tymczasem pod względem zakończonych zgonem prób samobójczych młodych ludzi Polska jest na drugim miejscu w Europie. Co gorsza, jak wynika z raportu KPH, aż 70% osób LGBT poniżej 18. roku życia ma myśli samobójcze. Wie pan, ile razy w pańskiej informacji pada określenie: LGBT? Zero, zero razy. Ta liczba jest tak wymowna, że pozostawię ją bez komentarza.</u>
          <u xml:id="u-675.2" who="#UrszulaZielińska">Proszę jedynie o informację, jakie działania podjął pan rzecznik na rzecz reformy psychiatrycznej opieki zdrowotnej nad dziećmi i młodzieżą. Jak pan odniesie się do przytoczonych przeze mnie danych i problemu myśli samobójczych wśród nastolatków LGBT? Czy Biuro Rzecznika Praw Dziecka zamierza podjąć działania i monitoring w tym zakresie? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-675.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-676">
          <u xml:id="u-676.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-676.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Artur Łącki, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-677">
          <u xml:id="u-677.0" who="#ArturŁącki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Rzeczniku! Nie powiem nic innego, niż wszyscy, bo to jest tragiczna sprawa, jeśli chodzi o dzieci, które popełniają samobójstwa. Ale czy można to mówić do człowieka, który przychodzi w koszulce z płodem? Gdyby pan przyszedł w koszulce, gdzie byłoby napisane: „Szanuję dzieci i jestem po to, żeby im pomagać”, to pewnie bym czegoś od pana oczekiwał,…</u>
          <u xml:id="u-677.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-677.2" who="#ArturŁącki">…a teraz właściwie niczego od pana nie oczekuję. Ale przytoczę panu to.</u>
          <u xml:id="u-677.3" who="#ArturŁącki">I ty, drogi rządzie, lubisz być na wysokich miejscach w rankingu, a więc proszę bardzo: Polska jest w czołówce Europy pod względem liczby samobójstw. W 2020 r. w Polsce zanotowano aż 843 próby samobójcze wśród dzieci i młodzieży na całkowitą liczbę samobójstw — 12 013. W grupie wiekowej 7–12 lat zanotowano 29 przypadków, a w grupie wiekowej 13–18 lat odnotowano 814 przypadków. Najgorsze są liczby dotyczące 2020 r. Otóż w tym roku aż 107 prób samobójczych wśród dzieci i młodzieży w wieku do lat 18 okazało się skutecznych. Policja zanotowała jeden przypadek śmiertelny w grupie wiekowej 7–12 lat i aż 106 przypadków śmiertelnych w przedziale wiekowym 13–18 lat. Dla porównania całkowita liczba prób samobójczych w Polsce zakończonych śmiercią wyniosła 5164.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-678">
          <u xml:id="u-678.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę kończyć, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-679">
          <u xml:id="u-679.0" who="#ArturŁącki">Jak podsumowuje swój raport NIK, problemy zdrowia psychicznego narastają i są wynikiem wielu czynników: globalizacji, warunków społeczno-ekonomicznych, trudności okresu dorastania, problemów życia rodzinnego, a także relacji rodziców z dziećmi…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-680">
          <u xml:id="u-680.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę kończyć, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-681">
          <u xml:id="u-681.0" who="#ArturŁącki">…których ograniczenie może zwiększyć poczucie osamotnienia i ryzyko autodestrukcji. Co pan robi w tym względzie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-682">
          <u xml:id="u-682.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-683">
          <u xml:id="u-683.0" who="#ArturŁącki">Chcę mieć tę odpowiedź na piśmie, żebym mógł pokazać Polsce.</u>
          <u xml:id="u-683.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-684">
          <u xml:id="u-684.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-684.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę stosować się do dyscypliny czasowej.</u>
          <u xml:id="u-684.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Iwona Maria Kozłowska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-685">
          <u xml:id="u-685.0" who="#IwonaMariaKozłowska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Rzeczniku! W swoim wystąpieniu mówił pan o tym, że to dzięki panu powstał Urząd Państwowej Komisji ds. wyjaśniania przypadków czynności skierowanych przeciwko wolności seksualnej i obyczajności wobec małoletniego w wieku poniżej lat 15. Źle się dzieje, kiedy nie współpracują ze sobą urzędy, które zostały utworzone w celu dbania o dobro dziecka i czuwania nad jego bezpieczeństwem, a wymieniają się opiniami na łamach gazet. Mam więc do pana rzecznika pytania. Jak faktycznie wygląda współpraca biura rzecznika z urzędem państwowej komisji? Ile spotkań odbyły te instytucje w sprawach dotyczących dzieci? Jaki był efekt tych rozmów? Jaki jest przepływ informacji między pana biurem a komisją? Ilu sprawami zajął się pan na wniosek komisji? Jak wygląda monitoring prowadzony przez pana biuro obejmujący sprawy toczące się w komisji dotyczące dzieci, które są molestowane, w stosunku do których są podejmowane czynności pedofilskie? Czy rzecznik praw dziecka odpowiada na pisma skierowane do niego przez urząd komisji? Ile takich pism pan otrzymał, na ile pan odpowiedział?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-686">
          <u xml:id="u-686.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-687">
          <u xml:id="u-687.0" who="#IwonaMariaKozłowska">Bardzo proszę o odpowiedź na piśmie. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-687.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-688">
          <u xml:id="u-688.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-688.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Jan Szopiński, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-689">
          <u xml:id="u-689.0" who="#JanSzopiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Widzę, że pan rzecznik wymienił uprzejmie pisma z panem ministrem edukacji w sprawie problemów uczniów związanych z edukacją zdalną. Ale co konkretnie pan rzecznik załatwił w tych sprawach dla uczniów? Jak zareagował minister na pana pismo? W kwestii edukacji włączającej, jak pan reaguje na to, że próbuje się kierować do pracy z uczniami niepełnosprawnymi nauczycieli posiadających kwalifikacje do uczenia wyłącznie w szkołach ogólnych? Czy nie jest to naruszenie praw niepełnosprawnych dzieci? Jakie problemy w szkołach specjalnych zdiagnozował pan rzecznik i jak je rozwiązał? Czy problemy te dotyczyły również szkół np. na terenie Bydgoszczy i województwa kujawsko-pomorskiego? I ostatnia kwestia. Co pan rzecznik zrobił na rzecz poprawy tragicznej opieki psychiatrycznej nad dziećmi w województwie kujawsko-pomorskim? Uprzejmie proszę, aby pan rzecznik odpowiedział w tej sprawie na piśmie, bo tego oczekują mieszkańcy mojego województwa. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-689.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-690">
          <u xml:id="u-690.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-690.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-691">
          <u xml:id="u-691.0" who="#RafałAdamczyk">Pani Marszałek! Panie Rzeczniku! Wysoka Izbo! Panie rzeczniku, słuchając pana wystąpienia, miałem nieodparte wrażenie, że jest ono — m.in. z uwagi na godzinę — jak słowo na piątek.</u>
          <u xml:id="u-691.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-691.2" who="#RafałAdamczyk">Panie rzeczniku, bardzo bym prosił o informację na temat reklamowanego dziecięcego telefonu zaufania. Przypomnę ten numer, o którym pan nie mówił, ażeby utrwalił się wszystkim potrzebującym: 800 12 12 12. Chciałbym się dowiedzieć, ile osób małoletnich pokrzywdzonych w wyniku przestępstw pedofilskich i w związku z tymi przestępstwami zgłaszało się pod ten numer w ostatnim roku. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-692">
          <u xml:id="u-692.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-692.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Michał Krawczyk, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-693">
          <u xml:id="u-693.0" who="#MichałKrawczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Trzeba rozróżnić, czym jest klaps, a czym bicie. Klaps nie zostawia wielkiego śladu. Z estymą wspominam to, że dostałem od ojca w tyłek. Jak państwo myślicie, czy to są słowa, które wypowiedział tłumaczący się przed sądem z bicia dzieci zwyrodnialec? Nie, to są słowa rzecznika praw dziecka Mikołaja Pawlaka, rzecznika, który, jak stanowi ustawa, podejmuje działania zmierzające do ochrony dziecka przed przemocą, okrucieństwem oraz złym traktowaniem. Człowiek o takich poglądach jak pan nigdy nie powinien zostać rzecznikiem nikogo, a na pewno nie dzieci. Nie ma pan zielonego pojęcia o ich problemach. Kiedy dzieci przez wiele miesięcy podejmowały zdalną naukę w domu, nie mając kontaktu z rówieśnikami, pan bredził o jakichś tabletkach rozdawanych w szkołach na zmianę płci. To brzmi jak kabaret, tylko że wcale śmieszne nie jest, bo to jest totalna kompromitacja pana osoby i całkowity upadek urzędu, który pan reprezentuje.</u>
          <u xml:id="u-693.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-694">
          <u xml:id="u-694.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-694.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Mateusz Bochenek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-695">
          <u xml:id="u-695.0" who="#MateuszBochenek">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-695.1" who="#MateuszBochenek">Pani Marszałek! Panie Rzeczniku! Wysoka Izbo! Panie rzeczniku, kiedy ujrzałem pana wchodzącego do tej sali, przyznaję, przeraziłem się, gdy zobaczyłem pana w koszulce, bo to, że pan sympatyzuje — i dobrze to się układa — i jest w dobrych relacjach z władzą, absolutnie nikogo nie dziwi, ale przyznaję, że obawiałem się, że jak pan zdejmie marynarkę, to ujrzę podobiznę pana marszałka Ryszarda Terleckiego.</u>
          <u xml:id="u-695.2" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-695.3" who="#MateuszBochenek">Bo wczoraj, tutaj stojąc i wypinając pierś, w takiej koszulce paradował pan poseł Waldemar Andzel. Jak dotąd pozory na szczęście jeszcze pozostają.</u>
          <u xml:id="u-695.4" who="#komentarz">(Poseł Anna Maria Siarkowska: Do rzeczy.)</u>
          <u xml:id="u-695.5" who="#MateuszBochenek">Niemniej jednak, panie rzeczniku, chciałbym powtórzyć za moimi przedmówcami pytanie dotyczące psychiatrii dziecięcej i działań, jakie pan podjął. Dlaczego było ich tak mało i jakie zamierza pan poczynić kolejne kroki, aby poprawić sytuację w tym szalenie ważnym obszarze? Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-695.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-696">
          <u xml:id="u-696.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-696.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Aleksandra Gajewska.</u>
          <u xml:id="u-696.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Nie ma pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-696.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Paulina Matysiak, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-696.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-697">
          <u xml:id="u-697.0" who="#PaulinaMatysiak">Pani Marszałek! Panie Rzeczniku! W pierwszym kwartale 2021 r. samobójstwo popełniło 19 nieletnich osób, a próbowało się zabić 271. 44% nastolatków ma objawy depresji, a 16% się okalecza. Wczoraj mogliśmy zobaczyć, co o tym myśli rząd, kiedy ministrowie, kiedy posłowie klaskali podczas wystąpienia posłanki Dziemianowicz-Bąk, która przypomniała haniebne słowa i przypomniała o przemocy, która jest stosowana wobec młodych osób LGBT+.</u>
          <u xml:id="u-697.1" who="#PaulinaMatysiak">Jeszcze kilka faktów, panie rzeczniku, bo ok. 50% uczennic i uczniów nie ma dostępu do psychologa w szkole. Młodzi ludzie, uczniowie, uczennice, sami się zorganizowali i zbierali podpisy pod obywatelskim projektem ustawy w tej sprawie. Pani marszałek Elżbieta Witek podczas ogłaszania programu Polski Ład powiedziała, że w czasie roku szkolnego zapewnimy pomoc psychologiczna każdemu uczniowi w każdej szkole.</u>
          <u xml:id="u-697.2" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Dentobusy też będą w każdej.)</u>
          <u xml:id="u-697.3" who="#PaulinaMatysiak">Panie rzeczniku, czy zamierza pan włączyć się w te działania, obserwować je, brać czynny udział…</u>
          <u xml:id="u-697.4" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Od 6 lat są dentobusy w każdej szkole.)</u>
          <u xml:id="u-697.5" who="#PaulinaMatysiak">…czy ma pan jakiś plan? Nie mam wątpliwości, że w każdej szkole powinien być psycholog…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-698">
          <u xml:id="u-698.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-699">
          <u xml:id="u-699.0" who="#PaulinaMatysiak">…szczególnie biorąc pod uwagę przytoczoną przeze mnie liczbę ofiar tego systemu, systemu, który nie chroni młodych ludzi.</u>
          <u xml:id="u-699.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-700">
          <u xml:id="u-700.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-700.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Naprawdę, chciałabym, żeby państwo kończyli swoje wypowiedzi, ale proszę pilnować czasu.</u>
          <u xml:id="u-700.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zapraszam, pani poseł Barbara Nowacka.</u>
          <u xml:id="u-700.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-701">
          <u xml:id="u-701.0" who="#BarbaraNowacka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Rzeczniku! To był wyjątkowo ciężki czas dla polskich dzieciaków. Tak wiele nieszczęść nie spadało na nich nigdy, w ostatnich latach. Pandemia, wykluczenie, często zamknięcie w domu, który bywa opresyjny. Potem opresyjne państwo, które część polskich dzieci prześladowało. Niegodne wypowiedzi ministrów edukacji, nawet prezydenta RP, zagrożenie chorobami samobójczymi, szkoła, w której nie są rozumiani, i przerażenie związane z kryzysem klimatycznym. Pan przychodzi do nas, do Wysokiej Izby, urządza tutaj tromtadracje, opowiada, jak to wspaniale jest pan rzecznikiem, a to są bzdury. Pana nie było z dziećmi. Panu nie chciało się pracować tam, gdzie była potrzebna pana praca. Super, że chodzi pan na konferencje on-line, ale polskie dzieci potrzebowały pańskiej aktywności, kiedy zamknięto szkoły, a dzieci, te uboższe, nie miały dostępu do stołówki, kiedy nie mają powrotu do sportu, powrotu do normalnego życia, a ich bezpieczeństwo w domu często bywa zagrożone. Pana tam nie było, bo zachwycał się pan sobą. Panie rzeczniku, niech pan się zajmie pracą. Za to panu płacimy, żeby pan bronił dzieci.</u>
          <u xml:id="u-701.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-702">
          <u xml:id="u-702.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-702.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Klaudia Jachira, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-703">
          <u xml:id="u-703.0" who="#KlaudiaJachira">Panie Przewodniczący Komitetu do Spraw Bezpieczeństwa Kaczyński! Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-703.1" who="#komentarz">(Poseł Mariusz Kałużny: Ja jestem w zastępstwie. Do mnie proszę mówić.)</u>
          <u xml:id="u-703.2" who="#KlaudiaJachira">Gdzie pan był, panie rzeczniku, kiedy rodzice dzwonili do mnie, bo nie mogli znaleźć swoich dzieci bezprawnie zatrzymanych przez Policję podczas tęczowej nocy? Gdy Policja wzywała na komisariat młodzież, oskarżała o demoralizację za udział w strajku kobiet, gdy zaszczuty przez homofobiczne środowisko Wiktor popełnił samobójstwo, rzucając się pod metro? Co pan sobie wtedy myślał? Że mała szkoda, bo był gejem? Gdzie pan był, gdy lawinowo zwiększa się wśród młodzieży liczba przypadków depresji i samobójstw? Gdy minister edukacji nie potępia kar cielesnych? Gdy Polska nie chciała przyznać ochrony międzynarodowej Czeczence Mainie wraz z siódemką dzieci,…</u>
          <u xml:id="u-703.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-703.4" who="#KlaudiaJachira">…która uciekała przed wojną w Czeczenii? Gdy pan Czarnek zmusza dzieci do wyznawania religii katolickiej? Gdy pedofile w sutannach, którzy krzywdzą dzieci, przenoszeni są do innych parafii, by krzywdzić kolejne? Pan nie jest rzecznikiem praw dziecka. Pan jest rzecznikiem praw dzieci PiS-u. Lojalność wobec partii, która pana powołała na to stanowisko, postawił pan ponad dobro dzieci. Gdy pan milczał, w sprawie krzywdy dziejącej się dzieciom występował…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-704">
          <u xml:id="u-704.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę kończyć, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-705">
          <u xml:id="u-705.0" who="#KlaudiaJachira">…rzecznik praw obywatelskich. Wstyd!</u>
          <u xml:id="u-705.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-706">
          <u xml:id="u-706.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Katarzyna Lubnauer, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-707">
          <u xml:id="u-707.0" who="#KatarzynaLubnauer">Panie i Panowie Posłowie! Pani Marszałek! Rzadko się to zdarza, ale tym razem się zdarzyło i w grudniu 2020 r. Koalicja Obywatelska złożyła wniosek o odwołanie rzecznika praw dziecka. Ten wniosek leży w drukach sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-707.1" who="#KatarzynaLubnauer">Proszę państwa, zrobiliśmy to w momencie, kiedy pan rzecznik mówił o tabletkach na zmianę płci, kiedy mówił, że in vitro to niegodziwość, uderzając w 25 tys. dzieci, które się urodziły na skutek tej procedury, kiedy pan rzecznik mówił o tym, że klaps to nie problem. Kiedy był ciężki rok dla wszystkich dzieci, kiedy rosły różnice między dziećmi wynikające ze zdalnej edukacji, kiedy dzieci miały problemy psychiczne wynikające z zamknięcia w domu, kiedy mieliśmy do czynienia z sytuacją, w której trzeba było się pochylić nad dostępem do pomocy psychologicznej pan rzecznik zajmował się głównie tymi nienarodzonymi. Pan rzecznik jest fundamentalistą i niesamowitym egocentrykiem, dla którego ważniejsze są jego poglądy niż dobro dziecka. Najczęściej powtarzanym słowem w jego wypowiedziach nie jest dziecko, tylko ja, bo on jest najważniejszy, a nie dobro dzieci w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-707.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-707.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Pytanie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-708">
          <u xml:id="u-708.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-708.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Mariusz Kałużny, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-709">
          <u xml:id="u-709.0" who="#MariuszKałużny">Pani Marszałek! Szanowni Państwo! Nie sądziłem, że dożyję czasów, że zobaczę posłów, których drażni koszulka z dzieckiem nienarodzonym.</u>
          <u xml:id="u-709.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-709.2" who="#MariuszKałużny">Nie sądziłem, że dożyję czasów, kiedy czymś nadzwyczajnym będzie to…</u>
          <u xml:id="u-709.3" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Żywymi dziećmi się zajmijcie, a nie zarodkami. Zarodkami lekarze się zajmują. On nie jest lekarzem.)</u>
          <u xml:id="u-709.4" who="#MariuszKałużny">…że rzecznik praw dziecka jest za życiem, za podstawowym prawem człowieka. Nie sądziłem, że dożyję takich czasów, że będzie za to atakowany.</u>
          <u xml:id="u-709.5" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: A on jest ginekologiem czy rzecznikiem praw dziecka?)</u>
          <u xml:id="u-709.6" who="#MariuszKałużny">Gracie dzisiaj bardzo nieładnie samobójstwami, czymś dramatycznym, co wymaga opieki, pomocy, tylko w dyskusji politycznej. A jaka jest wasza oferta dla dzieci? Zaprosić na paradę równości albo na strajki. To jest jedyna oferta Lewicy. Powinniście się wstydzić.</u>
          <u xml:id="u-709.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-709.8" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Panie ginekologu — tak proszę do niego mówić. On się dziećmi nie zajmuje, tylko zarodkami. Ginekolog, pseudoginekolog.)</u>
          <u xml:id="u-709.9" who="#MariuszKałużny">Panie Rzeczniku! Prośba do pana i zarazem podziękowanie. Jan Paweł II mówił, że przyszłość to kultura, nie polityka, że przyszłość to edukacja i wychowanie. Te trzy filary są dzisiaj najważniejsze: kultura, edukacja i wychowanie. I niestety to towarzystwo za pomocą ideologii lewicowych te trzy obszary atakuje. Atakuje tych najbardziej bezbronnych: dzieci i młodzież. I dziękuję panu za obronę dzieci i młodzieży przed takimi lewicowymi ideologiami. Dziękuję panu bardzo. Trzeba stawiać opór.</u>
          <u xml:id="u-709.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-709.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Pan łże.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-710">
          <u xml:id="u-710.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-710.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę o spokój.</u>
          <u xml:id="u-710.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zdaje się, że Jan Paweł II mówił także o miłości w tym wszystkim, o której tutaj zapominamy.</u>
          <u xml:id="u-710.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-710.4" who="#komentarz">(Poseł Mariusz Kałużny: Kocham was, kocham ich, ale nie akceptuję tego, co robią.)</u>
          <u xml:id="u-710.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Przemysław Koperski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-711">
          <u xml:id="u-711.0" who="#PrzemysławKoperski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Rzeczniku! Według ostatniego raportu Najwyższej Izby Kontroli ponad 44 tys. dzieci w Polsce ma zdiagnozowany autyzm lub zespół Aspergera. W okresie pandemii dzieci ze spektrum autyzmu szczególnie dotkliwie odczuły przymusową naukę zdalną. Pogorszyły się wyniki w nauce, nasiliły się problemy psychiczne. Czy pan wie, że przed lockdownem 66% dzieciaków z Aspergerem miało na serio myśli samobójcze? Teraz te procesy jeszcze się nasiliły.</u>
          <u xml:id="u-711.1" who="#PrzemysławKoperski">Mam pytanie: Co pan i pana urząd zrobiliście dla dzieci z Aspergerem? Panie rzeczniku, pan lubi koszulki. Ja też lubię, czasami mam tutaj „Bella ciao” albo Kościuszkę. Dlaczego nie ma pan dzisiaj np. niebieskiej koszulki, która wspiera dzieciaki z autyzmem? Dlaczego pan nie ma fioletowej koszulki wspierającej dzieciaki, które się urodziły przedwcześnie?</u>
          <u xml:id="u-711.2" who="#komentarz">(Poseł Anna Maria Siarkowska: Bo ma koszulkę z sercem.)</u>
          <u xml:id="u-711.3" who="#PrzemysławKoperski">Dlaczego nie ma pan tęczowej koszulki, żeby wesprzeć dzieciaki, które walczą z ideologią ministra Czarnka, tylko pan ma koszulkę, która wspiera prywatny biznes medyczny?</u>
          <u xml:id="u-711.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Co za bzdura.)</u>
          <u xml:id="u-711.5" who="#PrzemysławKoperski">Czy to jest zgodne z zasadami etyki zawodowej?</u>
          <u xml:id="u-711.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-712">
          <u xml:id="u-712.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-712.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Janusz Kowalski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-713">
          <u xml:id="u-713.0" who="#JanuszKowalski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy o Rzeczniku Praw Dziecka dzieckiem jest każda istota ludzka od poczęcia do pełnoletności. Nie macie prawa mówić o prawach dziecka, bo wy dzieci chcecie zabijać.</u>
          <u xml:id="u-713.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-713.2" who="#JanuszKowalski">Dzisiaj Ewa Kopacz głosowała za tym, żeby zabijać dzieci, a 21 lat temu za tą ustawą głosował m.in. Grzegorz Schetyna.</u>
          <u xml:id="u-713.3" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Stuknij się…)</u>
          <u xml:id="u-713.4" who="#JanuszKowalski">Co się z wami stało? Dzisiaj macie głowy przepełnione ideologią LGBT. Chcecie chronić dzieci w szkołach? Trzeba zakazać homopropagandy. Dzieci mają się uczyć i mieć dzieciństwo, a nie zajmować się ideologią gender. Rafał Trzaskowski chciał proponować przedszkolakom jakieś ideologiczne zabawy w przebieranie chłopców za dziewczynki itd. To jest właśnie wasza propozycja. Nie macie prawa mówić o dzieciach, o prawach dzieci, które chcecie zabijać.</u>
          <u xml:id="u-713.5" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Wy to się w nocy przebieracie…)</u>
          <u xml:id="u-713.6" who="#JanuszKowalski">I bardzo dobrze, panie rzeczniku, że pan założył dzisiaj tę koszulkę, że pan przypomniał, kim jest dziecko. Dziecko to jest istota ludzka od poczęcia. Nie wolno zabijać. Wam bliżej jest do niemieckiej Lewicy, która się pisklakami przejmuje, a dzieci chcecie zabijać. Wstyd.</u>
          <u xml:id="u-713.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-713.8" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Sam jesteś pisklak polityczny.)</u>
          <u xml:id="u-713.9" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Nie ma pan prawa nas oceniać.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-714">
          <u xml:id="u-714.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę o spokój.</u>
          <u xml:id="u-714.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Norbert Kaczmarczyk, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-715">
          <u xml:id="u-715.0" who="#NorbertKaczmarczyk">Dobry wieczór, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-715.1" who="#NorbertKaczmarczyk">Szanowna Pani Marszałek! Panie Rzeczniku! Wysoka Izbo! W tej dyskusji padły już pytania odnośnie do ojców, którzy mają problemy z kontaktem ze swoimi dziećmi. Niestety w sytuacji, w której jest konflikt w małżeństwie, ojcowie mają wiele trudności, jeżeli chodzi o tę sprawę, by dostać się do tych dzieci. One w pewien sposób również są manipulowane. Wpływ matki często kończy się tym, że ojciec po kilku latach w ogóle nie ma kontaktu z dzieckiem. Dziecko jest w ten sposób przygotowywane do tych spotkań i zniechęcane. Sytuacja staje się taka, iż ojcowie, przychodząc do biur poselskich, tak naprawdę nie mają się do kogo zwrócić, nie mają możliwości uzyskania pomocy. Często te wnioski trafiają właśnie do pana, panie rzeczniku. Proszę powiedzieć, jak sytuacja wyglądała w ostatnim roku, jeżeli chodzi o statystyki.</u>
          <u xml:id="u-715.2" who="#NorbertKaczmarczyk">I mój taki wielki apel. Proszę o to, by w ciągu pańskiej kadencji te sprawy, które trafiają od nas, parlamentarzystów, również poprzez biura poselskie, były rozpatrywane. Chodzi o pomoc ojcom w tej sytuacji. Jest bardzo ważne prawo dziecka, by dziecko miało również kontakt z ojcem. Proszę pana, by pan pomagał również w takich sytuacjach. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-715.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-716">
          <u xml:id="u-716.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-716.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Agnieszka Hanajczyk, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-716.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Nie ma pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-716.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Małgorzata Niemczyk zadała pytanie na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-716.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Agnieszka Górska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-717">
          <u xml:id="u-717.0" who="#AgnieszkaGórska">Wysoka Izbo! Szanowny Panie Rzeczniku! Na wstępie ogromne podziękowania za dotychczasową działalność, inicjatywy podejmowane przez ten czas, za dbanie o dobro wszystkich dzieci, za głoszoną prawdę, iż dzieckiem jest każda istota ludzka od poczęcia do osiągnięcia pełnoletności, za gotowość stanięcia w obronie dziecka, przede wszystkim tego najbardziej bezbronnego, bo dopiero poczętego. Dzieci mają najlepszego rzecznika.</u>
          <u xml:id="u-717.1" who="#AgnieszkaGórska">Nawet ta przepiękna koszulka niestety kole w oczy lewą część sali. To pogarda dla życia, dla człowieka z tej strony sali stawia was w świetle mało wiarygodnych ludzi, gdy mówicie o równości i tolerancji. To czysta hipokryzja. Politycy hipokryzji. Oczywistym jest fakt podkreślany przez wszystkie instytucje zajmujące się prawami dziecka, także te międzynarodowe, że naturalnym środowiskiem rozwoju dziecka jest rodzina.</u>
          <u xml:id="u-717.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Koniec.)</u>
          <u xml:id="u-717.3" who="#AgnieszkaGórska">Jednak nie sposób uniknąć konfliktów między małżonkami, które kończą się niejednokrotnie wywiezieniem dziecka przez rodzica za granicę bądź zatrzymaniem go tam bez wiedzy lub wbrew woli drugiego rodzica. W ostatnim czasie docierało do nas wiele informacji o przypadkach dotyczących wniosków matek, które wracały do Polski z dziećmi bez zgody drugiego rodzica.</u>
          <u xml:id="u-717.4" who="#AgnieszkaGórska">Rzecznik praw dziecka, wykonując swoje obowiązki…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-718">
          <u xml:id="u-718.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę kończyć, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-718.1" who="#komentarz">(Poseł Michał Szczerba: Chyba koniec już.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-719">
          <u xml:id="u-719.0" who="#AgnieszkaGórska">…przede wszystkim powinien kierować się zasadą dobra dziecka…</u>
          <u xml:id="u-719.1" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Czas.)</u>
          <u xml:id="u-719.2" who="#AgnieszkaGórska">…i podejmować wszystkie działania w najlepszym pojętym interesie. Pytanie: Co pan jako rzecznik praw dziecka zrobił w sprawach z zakresu konwencji haskiej, w których polskie sądy zgodziły się…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-720">
          <u xml:id="u-720.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-721">
          <u xml:id="u-721.0" who="#AgnieszkaGórska">…wydać polskie dzieci za granicę? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-721.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-722">
          <u xml:id="u-722.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-722.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Anna Maria Siarkowska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-722.2" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Pan rzecznik to mógł furgonetką antyaborcyjną wjechać tutaj.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-723">
          <u xml:id="u-723.0" who="#AnnaMariaSiarkowska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Rzeczniku! Na samym początku chciałabym panu rzecznikowi serdecznie podziękować za szereg interwencji, które pojął pan w ramach konwencji haskiej. Ja sama zwróciłam się do pana rzecznika w jednej bulwersującej sprawie, kiedy to matka czwórki dzieci, z piątym w ciąży, była zmuszona uciekać z Niemiec do Polski razem z dziećmi, ponieważ jej dzieci były krzywdzone — krzywdzone przez ojca, krzywdzone przez rodzinę ojca. I wtedy kto? Wtedy to właśnie Mikołaj Pawlak stanął w obronie tej kobiety i tych dzieci i doprowadził do tego, że nie zostały wydane oprawcom.</u>
          <u xml:id="u-723.1" who="#komentarz">(Głos z sali: To dobrze.)</u>
          <u xml:id="u-723.2" who="#komentarz">(Głos z sali: To chyba normalne.)</u>
          <u xml:id="u-723.3" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Chociaż raz coś zrobił.)</u>
          <u xml:id="u-723.4" who="#AnnaMariaSiarkowska">Bardzo serdecznie dziękuję, panie rzeczniku. I chciałabym zapytać również, w kontekście…</u>
          <u xml:id="u-723.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Cicho!)</u>
          <u xml:id="u-723.6" who="#AnnaMariaSiarkowska">…ustawy, którą przyjęliśmy w ubiegłym roku, bardzo ważnej ustawy o przemocy domowej — ustawy, która była przyjęta z inicjatywy pana ministra Ziobro i pana ministra Romanowskiego…</u>
          <u xml:id="u-723.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-723.8" who="#AnnaMariaSiarkowska">…w tej sprawie…</u>
          <u xml:id="u-723.9" who="#komentarz">(Poseł Barbara Nowacka: Na wniosek rzecznika praw obywatelskich?)</u>
          <u xml:id="u-723.10" who="#AnnaMariaSiarkowska">…i która umożliwiła, ażeby to przede wszystkim sprawcy musieli opuszczać dom, a nie ofiary, w sytuacji, kiedy dochodziło do przemocy domowej: Czy z perspektywy rzecznika praw dziecka widzi pan poprawę sytuacji polskich rodzin, dzieci i ofiar w tym zakresie? Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-723.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-724">
          <u xml:id="u-724.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-724.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Teresa Glenc, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-725">
          <u xml:id="u-725.0" who="#TeresaGlenc">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Rzeczniku! Zacznę od podziękowania…</u>
          <u xml:id="u-725.1" who="#komentarz">(Poseł Barbara Nowacka: Za co?)</u>
          <u xml:id="u-725.2" who="#TeresaGlenc">…za rzetelne wykonywanie funkcji rzecznika praw dziecka. Zawsze na pierwszym miejscu stawia pan najlepiej pojęte dobro dzieci jako osób najsłabszych, wymagających pomocy i ochrony. Przede wszystkim dziękuję za to, co niektórzy nazywają ideologią, a pan tylko po prostu przypomina art. 38 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej w następującym brzmieniu: „Rzeczpospolita Polska zapewnia każdemu człowiekowi prawną ochronę życia”. Art. 2 ustawy o Rzeczniku Praw Dziecka też pan przypomina, czyli akty prawne, według których dzieckiem jest każda istota ludzka od poczęcia do osiągniecia pełnoletności. Żeby nie być gołosłowną, przypomnę głośną sprawę dziesięciorga dzieci z Izdebek. Rodzeństwo trafiło do sióstr służebniczek, znalazły tam godziwe warunki i opiekę. Niestety urzędy przerzucały się odpowiedzialnością finansową, a siostry odsyłane były od drzwi do drzwi. Na koniec zapytam: Jak zakończyła się ta bulwersująca dla całej opinii społecznej sprawa? Proszę, żeby mógł pan tutaj wypowiedzieć się na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-725.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-726">
          <u xml:id="u-726.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-726.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Monika Rosa, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-727">
          <u xml:id="u-727.0" who="#MonikaRosa">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Rzeczniku! Zamiast być rzecznikiem, stał się pan po prostu politycznym happenerem. Chce pan chronić życie, to proszę zająć się homofobią…</u>
          <u xml:id="u-727.1" who="#komentarz">(Poseł Janusz Kowalski: Dajcie już spokój.)</u>
          <u xml:id="u-727.2" who="#MonikaRosa">…i transfobią, która realnie zabija. Zuza, Michał, Kacper, Wiktor, Milo, Dominik i wiele innych ofiar tego realnego problemu. Gdzie pan był, kiedy pan Czarnek mówił, że osoby LGBT nie są równe ludziom normalnym? Trzeba kończyć gadać o prawach człowieka. Gdzie pan był, kiedy tworzone były strefy wolne od LGBT? Proszę mi powiedzieć, ile dzieci pozbawionych opieki rodziców przebywa w DPS-ach i ZOL-ach. Co pan zrobił, żeby taka sytuacja nie miała miejsca?</u>
          <u xml:id="u-727.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-727.4" who="#MonikaRosa">Ile dzieci poniżej 10. roku życia przebywa w instytucjonalnej pieczy zastępczej?</u>
          <u xml:id="u-727.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-727.6" who="#MonikaRosa">Co pan zrobił, by taka sytuacja nie miała miejsca? Dlaczego wciąż funkcjonują niezgodnie z polskim prawem domy małego dziecka? I co pan zrobił? A może zajął się pan sprawą pani Marty, której odmówiono leczenia w MSWiA, gdy była w ciąży, urodziła dziecko z FAS, bo odmówiono jej leczenia na chorobę alkoholową? Gdzie pan był, panie rzeczniku? Pan się nie troszczy o dzieci,…</u>
          <u xml:id="u-727.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-727.8" who="#MonikaRosa">…pan się troszczy tylko i wyłącznie o siebie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-728">
          <u xml:id="u-728.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Wanda Nowicka, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-729">
          <u xml:id="u-729.0" who="#WandaNowicka">Szanowna Pani Marszałkini! Wysoka Izbo! Przed chwilą obejrzeliśmy żałosny spektakl. Pan Pawlak, który powinien pełnić obowiązki urzędnika państwowego, jakim jest rzecznik praw dziecka, wcielił się w rolę aktywistki Kai Godek i wpadł w ekstazę z powodu haniebnej decyzji Trybunału Konstytucyjnego Julii Przyłębskiej, zmuszającej kobiety do rodzenia śmiertelnie uszkodzonych płodów. Ale mam złą wiadomość dla pana — wyrok Przyłębskiej nie ratuje żadnych dzieci, tysiące kobiet wyjeżdża za granicę, by przerwać ciążę, ta pana radość to szczyt obłudy. Pan przecież musi wiedzieć, że zakaz aborcji nie likwiduje jej, tylko naraża kobiety na konsekwencje nielegalnych aborcji. Gdyby pan z taką samą pasją zajmował się dziećmi urodzonymi, to polskie dzieci miałyby tu raj na ziemi. Ale one pana nie interesują.</u>
          <u xml:id="u-729.1" who="#WandaNowicka">Pytam, czy podjął pan jakąś interwencję w sprawie licznych uczniów i uczennic, którzy byli represjonowani w szkołach z powodu udziału w protestach kobiet. A może był pan na proteście, by bronić dzieciaki przed represjami ze strony policji? Proszę o odpowiedź na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-729.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-730">
          <u xml:id="u-730.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-730.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Adam Szłapka, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-731">
          <u xml:id="u-731.0" who="#AdamSzłapka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani poseł, wie pani, co to jest hipokryzja? Hipokryzja to jest zaostrzyć prawo aborcyjne, a polskim kobietom powiedzieć, że mogą sobie wyjeżdżać za granicę…</u>
          <u xml:id="u-731.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-731.2" who="#komentarz">(Głos z sali: A kto tak mówił?)</u>
          <u xml:id="u-731.3" who="#AdamSzłapka">…jeśli je na to stać. To jest hipokryzja. Kto tak mówił? Jarosław Kaczyński tak powiedział w wywiadzie w PAP-ie, Jarosław Kaczyński…</u>
          <u xml:id="u-731.4" who="#komentarz">(Poseł Anna Maria Siarkowska: Bo dzieci też za granicą trzeba chronić.)</u>
          <u xml:id="u-731.5" who="#AdamSzłapka">…i to jest hipokryzja. Panie rzeczniku, pan się nie nadaje na ten urząd i dowodem na to jest to pana wystąpienie.</u>
          <u xml:id="u-731.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie pan będzie to oceniał.)</u>
          <u xml:id="u-731.7" who="#AdamSzłapka">Pan nie mówił o problemach dzieci, pan nie mówił o interwencjach, pan mówił o sobie.</u>
          <u xml:id="u-731.8" who="#komentarz">(Poseł Anna Maria Siarkowska: Przecież sprawozdawał swoją pracę.)</u>
          <u xml:id="u-731.9" who="#AdamSzłapka">Pan mówił o tym, jak twarde ma pan poglądy. Dzieci nie interesują pana poglądy. A jak bardzo jest pan odklejony od problemów dzieci, pokazuje też to, że w roku pandemicznym, kiedy jest masa problemów, które dzieci przeżywają, pan mówi, że przygotował płyty. Panie rzeczniku, dzisiaj nikt płyt nie słucha, dzieci nawet nie wiedzą, co to jest płyta CD, a pan dla nich płyty przygotował.</u>
          <u xml:id="u-731.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Moje wiedzą.)</u>
          <u xml:id="u-731.11" who="#AdamSzłapka">Im to jest kompletnie do niczego niepotrzebne.</u>
          <u xml:id="u-731.12" who="#AdamSzłapka">Pan się chwali numerem telefonu, na który można dzwonić? Panu udowodnił redaktor Mazurek, że nie można się dodzwonić pod ten numer telefonu. I to jest też hipokryzja.</u>
          <u xml:id="u-731.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-731.14" who="#komentarz">(Głos z sali: Oczywiście.)</u>
          <u xml:id="u-731.15" who="#komentarz">(Głos z sali: Cała Polska widziała.)</u>
          <u xml:id="u-731.16" who="#komentarz">(Głos z sali: Czas!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-732">
          <u xml:id="u-732.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-733">
          <u xml:id="u-733.0" who="#AdamSzłapka">I konkretne pytanie: Co pan zrobił, panie rzeczniku, ze wzrostem przemocy domowej w czasie pandemii? Bo słowa o tym pan nie powiedział.</u>
          <u xml:id="u-733.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-734">
          <u xml:id="u-734.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-734.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Katarzyna Kretkowska, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-735">
          <u xml:id="u-735.0" who="#KatarzynaKretkowska">Pani Marszałek! Panie Rzeczniku! Wysoka Izbo! Dzisiaj na budynku Kuratorium Oświaty w Poznaniu młodzież przypięła tekst Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka oraz imiona wszystkich dzieci, które w wyniku homofobii popełniły samobójstwo.</u>
          <u xml:id="u-735.1" who="#KatarzynaKretkowska">„On chce nas podzielić, zastraszyć, odebrać autonomię decydowania o sobie”. O kim była mowa? O Przemysławie Czarnku, o Przemysławie Czarnku, którego młodzież określa jako tego, którego zapamiętają jako osobę mającą krew dzieci na rękach. Po raz kolejny minister Czarnek kilka dni temu nazwał solidarność z młodzieżą nieheteronormatywną obrazą, demoralizacją społeczeństwa i znów, kolejny raz swoje faszyzujące dywagacje o tym, kto jest, a kto nie jest normalny.</u>
          <u xml:id="u-735.2" who="#komentarz">(Poseł Anna Maria Siarkowska: Nie segregujcie ludzi przez pryzmat orientacji. Dzieci to dzieci, ludzie to ludzie.)</u>
          <u xml:id="u-735.3" who="#KatarzynaKretkowska">Panie Rzeczniku! Przyszedł tu pan dzisiaj ubrany w koszulkę z obrazkiem płodu i głosi, że broni życia. Zatem kiedy zacznie pan bronić życia polskich dzieci, polskiej młodzieży popełniającej samobójstwa z powodu szczucia m.in. ministra Czarnka? Kiedy zareaguje pan adekwatnie do sytuacji i doprowadzi do dymisji Przemysława Czarnka? Kiedy pan wniesie skargę do premiera na działalność ministra, która zagraża życiu i zdrowiu emocjonalnemu, psychicznemu dzieci, rozwojowi psychoseksualnemu?</u>
          <u xml:id="u-735.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Pani marszałek…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-736">
          <u xml:id="u-736.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-736.1" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Już ponad pół minuty.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-737">
          <u xml:id="u-737.0" who="#KatarzynaKretkowska">Ostatnie zdanie. Kiedy zareaguje pan na groźby ministra Czarnka…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-738">
          <u xml:id="u-738.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-739">
          <u xml:id="u-739.0" who="#KatarzynaKretkowska">…na groźby realne, którym chce poddać szkoły i dyrekcje szkół terrorowi 3 lat więzienia tylko za to, że chcą dopuścić do szkół edukację antydyskryminacyjną, antyprzemocową i seksualną?</u>
          <u xml:id="u-739.1" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Trzeba umieć się zmieścić w czasie.)</u>
          <u xml:id="u-739.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Pani marszałek, czas!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-740">
          <u xml:id="u-740.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję. Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-740.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł, bo naprawdę będę…</u>
          <u xml:id="u-740.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Szanowni państwo, bardzo proszę, bo będę musiała wyłączać mikrofon, a nie chciałabym tego robić. Jeżeli proszę o ukończenie zdania, to bardzo proszę to robić.</u>
          <u xml:id="u-740.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Teraz mamy dużo czasu.)</u>
          <u xml:id="u-740.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie otwieramy. Mamy czas!)</u>
          <u xml:id="u-740.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Szanowni państwo, szanujmy się nawzajem. Umawiamy się na minutę, pozwalam dokończyć zdanie, ale naprawdę…</u>
          <u xml:id="u-740.6" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-740.7" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Monika Falej, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-741">
          <u xml:id="u-741.0" who="#MonikaFalej">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Rzeczniku! Jako funkcjonariusz publiczny powinien pan wiedzieć, że organizatorzy kampanii, którą promuje dziś pan jako rzecznik praw dziecka w Sejmie, wydali 30 mln zł na propagandowe billboardy, które nikomu w sumie nie pomogły, w ogóle niczemu nie pomogły. Nie chcą też udostępnić dokumentacji informującej, skąd mają te środki, mimo takiej powinności. Autorka grafiki protestuje przeciwko wykorzystaniu jej pracy w tej kampanii, ale co to dla rzecznika, który ma w swojej nazwie prawo, praw.</u>
          <u xml:id="u-741.1" who="#komentarz">(Poseł Anna Maria Siarkowska: Sprzedała prawa, a poza tym to nie na temat.)</u>
          <u xml:id="u-741.2" who="#MonikaFalej">Ale może pana interesuje i może odpowie pan na pytanie: Ile interwencji podjął pan w sprawie dzieci, wobec których stosowano przemoc w szkołach, łamano ich prawa uczniowskie, odmawiając im praw udziału w lekcjach z powodu nakładek na profilach związanych ze strajkiem kobiet, udziału w spacerach czy też z powodu homofobicznych ataków na młodych ludzi? Ile interwencji podjął pan, chroniąc przed ubóstwem dzieci, które nie mają możliwości zjeść choć jednego ciepłego posiłku?</u>
          <u xml:id="u-741.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Co?)</u>
          <u xml:id="u-741.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak, tak, są takie dzieci.)</u>
          <u xml:id="u-741.5" who="#MonikaFalej">Poproszę o te informacje na piśmie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-741.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-742">
          <u xml:id="u-742.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-742.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Elżbieta Płonka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-743">
          <u xml:id="u-743.0" who="#ElżbietaPłonka">Pani Marszałek! Panie Rzeczniku! Szanowni Państwo! Jestem lekarzem przez 45 lat, widziałam wiele rzeczy i wiem wiele o życiu ludzkim. Dziecko jest człowiekiem od poczęcia, a aborcja jest zabiciem dziecka i zabiciem człowieka.</u>
          <u xml:id="u-743.1" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: A nawet wcześniej. Nawet jak pomyślimy…)</u>
          <u xml:id="u-743.2" who="#ElżbietaPłonka">A zatem przyczyną tragedii naszych dzieci i kłopotów, i samobójstw jest niestety głęboka dezintegracja wewnętrzna tych dzieci. Jest problem rozpadu rodziny i jest również problem ideologizacji dzieci. Dzieci potrzebują naprawdę prawidłowej opieki, potrzebują miłości, o której tu nikt nie mówi albo niewielu.</u>
          <u xml:id="u-743.3" who="#komentarz">(Poseł Barbara Nowacka: Szczególnie pan rzecznik.)</u>
          <u xml:id="u-743.4" who="#ElżbietaPłonka">Przepraszam, nasza strona mówi. I gdyby nie Prawo i Sprawiedliwość, to tutaj mówilibyśmy już tylko o samobójstwach dzieci z LGBT. Ale to LGBT właśnie jest przyczyną, że dzieci popełniają samobójstwa, ta ideologia.</u>
          <u xml:id="u-743.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-743.6" who="#ElżbietaPłonka">Po prostu.</u>
          <u xml:id="u-743.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-743.8" who="#komentarz">(Poseł Barbara Nowacka: Czy pani jest lekarką?)</u>
          <u xml:id="u-743.9" who="#ElżbietaPłonka">To jest tak głęboka dezintegracja, której mam przykłady.</u>
          <u xml:id="u-743.10" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Czy pani ukończyła jakąś szkołę?)</u>
          <u xml:id="u-743.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Taka jest prawda.)</u>
          <u xml:id="u-743.12" who="#ElżbietaPłonka">Mam pytanie do pana rzecznika, bo się nie zgadzam z panem Sośnierzem. Dziękuję za te interwencje, które pan podjął. Proszę o zmianę prawa w sądzie w kierunku dobra i upodmiotowienia dziecka, bo dzieci w konflikcie damsko-męskim, mężów i żon, ojców i matek są traktowane niestety przedmiotowo, a nie podmiotowo w sądzie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-743.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-743.14" who="#komentarz">(Głos z sali: Bardzo dziękujemy.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-744">
          <u xml:id="u-744.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-744.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Krystyna Skowrońska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-745">
          <u xml:id="u-745.0" who="#KrystynaSkowrońska">Szanowna Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Panie Rzeczniku! Kiedy i ile razy podjął pan interwencję urzędu w sprawie psychiatrii dziecięcej? Kiedy i ile razy w sprawie psychologów w szkołach, którzy są potrzebni dzieciom? Kiedy i ile razy występował pan w sprawie zmniejszenia wydatków na szklankę mleka dla dzieci w szkołach oraz na owoce?</u>
          <u xml:id="u-745.1" who="#KrystynaSkowrońska">I ostatnia sprawa. Komisja do spraw pedofilii. Komisja do spraw pedofilii zwraca się do Watykanu, bo nie otrzymuje od Episkopatu żadnych dokumentów. Czy pan w tej sprawie, ważnej sprawie, podjął jakąkolwiek interwencję, będąc rzecznikiem praw dzieci, aby to Episkopat…</u>
          <u xml:id="u-745.2" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Ale te dzieci już się narodziły, to po co?)</u>
          <u xml:id="u-745.3" who="#KrystynaSkowrońska">…poszczególne diecezje przekazały sprawy, które były podejmowane w latach 2002–2020, żeby w tej sprawie nie trzeba było występować do Watykanu? To są ważne rzeczy. I jeżeli pan dzisiaj ma taką koszulkę, to pan powinien z komisją do spraw pedofilii współpracować każdego dnia.</u>
          <u xml:id="u-745.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-745.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-746">
          <u xml:id="u-746.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-746.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Marta Wcisło, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-747">
          <u xml:id="u-747.0" who="#MartaWcisło">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Rzeczniku! Rzecznik praw dziecka podejmuje działania zmierzające do ochrony dziecka przed przemocą, okrucieństwem oraz innym złym traktowaniem. Stoi na straży praw dziecka. Szczególną troską otacza dzieci niepełnosprawne. To teoria. W praktyce pan rzecznik mówi: klaps nie zostawia wielkiego śladu, klaps nie zabija, klaps to nie bicie, a edukatorzy seksualni podają tabletki czy środki farmakologiczne, żeby zmienić dzieciom płeć. Po prostu szok, szanowni państwo. Tymczasem w Polsce lawinowo rośnie liczba prób samobójczych wśród dzieci i młodzieży. 5164, z czego niestety 107 przypadków skutecznych. Co pan rzecznik robi w tym zakresie? Chyba wydaje płytę, jak nam dzisiaj powiedział, żeby dzieci się nie nudziły.</u>
          <u xml:id="u-747.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Z Kukizem niech wyda.)</u>
          <u xml:id="u-747.2" who="#MartaWcisło">Co pan zrobił, panie rzeczniku, dla dzieci niepełnosprawnych w zakresie szczepień? Co pan zrobił w zakresie psychiatrii dziecięcej w województwie lubelskim? Bo z tego, co wiem, nic. Polskie dzieci nie mają dziś rzecznika. Polskie dzieci mają dziś fanatyka.</u>
          <u xml:id="u-747.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-748">
          <u xml:id="u-748.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-748.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Joanna Mucha, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-749">
          <u xml:id="u-749.0" who="#JoannaMucha">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-749.1" who="#JoannaMucha">Pani Marszałek! Panie Rzeczniku! Mam do pana bardzo merytoryczne, wydaje mi się, pytanie. Chciałabym zapytać, jakie jest pana stanowisko dotyczące szczepień dzieci. Pytam o szczepienia obowiązkowe. Pytam o to, czy jest pan w kontakcie z ministrem zdrowia w sprawie szczepień na COVID dzieci poniżej 18. roku życia, czy ma pan wiedzę na temat dowodów naukowych, czy te dzieci powinny być szczepione pana zdaniem, czy nie, czy powinny być szczepione za zgodą rodziców, czy powinny same o tym decydować. Szczepienia na HPV — czy jest jakakolwiek opinia pana na ten temat? Bardzo byłabym ciekawa, jakie są pana opinie na ten temat. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-749.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-750">
          <u xml:id="u-750.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-750.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Ostatnie pytanie zada pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-751">
          <u xml:id="u-751.0" who="#MirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-751.1" who="#MirosławSuchoń">Pani Marszałek! Panie Rzeczniku! Wysoka Izbo! Chciałem zapytać — padło tutaj bardzo wiele bardzo ważnych pytań — o jeszcze jedną istotną rzecz, istotną dla młodych ludzi. Chodzi o edukację. Mamy dziś niestety bardzo zideologizowanego ministra edukacji, pana ministra Czarnka.</u>
          <u xml:id="u-751.2" who="#komentarz">(Poseł Anna Maria Siarkowska: Normalność to nie ideologia.)</u>
          <u xml:id="u-751.3" who="#MirosławSuchoń">Mam taką obawę, że te działania, które podejmuje, spowodują, że młodzi ludzie, zamiast otrzymać narzędzia, normalną edukację — tak, normalną edukację przydatną w życiu, która będzie pomagała później realizować swoje marzenia — otrzymają edukację, która będzie jedynie odpowiadała potrzebom tej części sali Wysokiej Izby. W związku z tym jakie pan rzecznik podjął działania, aby rzeczywiście w ministerstwie programami nauczania zajęły się osoby, które posiadają kompetencje, a nie tylko polityczny mandat obecnej większości? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-751.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-752">
          <u xml:id="u-752.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-752.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę pana Mikołaja Pawlaka, rzecznika praw dziecka.</u>
          <u xml:id="u-752.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-753">
          <u xml:id="u-753.0" who="#MikołajPawlak">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-753.1" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: A kto pana wpuścił w tej koszulce?)</u>
          <u xml:id="u-753.2" who="#komentarz">(Poseł Mariusz Kałużny: To jest właśnie nienawiść.)</u>
          <u xml:id="u-753.3" who="#MikołajPawlak">Dziękuję bardzo za te merytoryczne uwagi, bo było bardzo dużo merytorycznych uwag, szczególnie w wystąpieniach klubów Koalicji Polskiej, Konfederacji. Dziękuję również Zjednoczonej Prawicy za te merytoryczne uwagi.</u>
          <u xml:id="u-753.4" who="#MikołajPawlak">Co do niektórych pytań… Pan poseł Sterczewski — nawet już miałem pochwalić, ale na koniec się ulało, więc to jest koniec mojej dyskusji w tym temacie.</u>
          <u xml:id="u-753.5" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-753.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Niech pan nas nie ocenia.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-754">
          <u xml:id="u-754.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę o spokój.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-755">
          <u xml:id="u-755.0" who="#MikołajPawlak">Natomiast teraz najważniejsze sprawy, podsumowując, które być może połączą też niektórych z państwa, bo są tematy, które łączą, tak jak powiedziałem, w sprawach dzieci. Sprawy alienacji rodzicielskiej — są różne poglądy na te tematy. Zobowiązuję się, że w Senacie z panem senatorem Kwiatkowskim i Pociejem podejmę rozmowy, żeby ten temat dotyczący alienacji jakoś wypracować.</u>
          <u xml:id="u-755.1" who="#MikołajPawlak">Projekt dotyczący alimentów natychmiastowych i rodzinnego postępowania formacyjnego — zdaje się, że 2 lata temu pan poseł Szłapka na posiedzeniu komisji powiedział, że zdarzają się wam dobre projekty. Było takie stwierdzenie, zdaje się, że ze strony pana posła. Tak że są takie, które łączą. Mam nadzieję, że je wprowadzicie w życie. Za to dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-755.2" who="#MikołajPawlak">Wielokrotnie i na różne sposoby poruszaliście państwo zagadnienie psychiatrii dziecięcej. Było całe mnóstwo wystąpień rzecznika praw dziecka, natomiast są dwie najważniejsze kwestie. Po pierwsze, wiem, że trudno przechodzi niektórym przez gardło nazwisko pana ministra Szumowskiego, ale to za jego kadencji rozpoczęła się wielka reforma psychiatrii dziecięcej. Za to bardzo serdecznie mu dziękuję. Wiele, wiele lat zaniedbań doprowadziło do tego, że faktycznie mamy zapaść, bo jest 300 czy niecałe 400 lekarzy psychiatrów dziecięcych w Polsce. I tak być nie powinno. Natomiast reformę psychiatrii dziecięcej rozpoczął pan minister Szumowski. I za to dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-755.3" who="#komentarz">(Poseł Michał Szczerba: I nie skończył.)</u>
          <u xml:id="u-755.4" who="#MikołajPawlak">Co do psychiatrii… Nie skończył, ponieważ wykształcenie psychiatrów trwa kilka lat. To są zaniedbania z poprzednich lat, a teraz one są nadrabiane. Oczywiście źle jest, że trafiło to na bardzo trudny okres pandemii. To jest w oczywisty sposób — o tym również pisałem i wielokrotnie mówiłem — temat do jak najszybszej poprawy, bo nie może być tak, że na 22 tys. szkół jest 11 tys. psychologów szkolnych. Tak być nie może. Od września musi być ta pomoc jak najszersza. Zaproponowałem pomysły. Wiele ośrodków pomocy pokrzywdzonych, które są finansowane m.in. z Funduszu Sprawiedliwości… Ci psychologowie i pedagodzy, którzy tam pracują, pomagają pokrzywdzonym przez przestępstwo, powinni być i zgłaszać się również do szkół, do wójtów, burmistrzów, żeby służyć pomocą w szkołach, już teraz pomocą na tyle, na ile jest ich możliwość. A tych ośrodków jest kilkaset w Polsce dzięki Funduszowi Sprawiedliwości i za to ministrowi sprawiedliwości dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-755.5" who="#MikołajPawlak">Kolejne nazwisko, które ciężko przechodzi wielu przez gardło albo tylko w negatywnym znaczeniu, pana ministra Czarnka i systemu edukacji w tym trudnym roku. To dzięki panu ministrowi Czarnkowi podstawa programowa w tym najtrudniejszym czasie została okrojona po to, żeby dzieci i młodzież mogły, chociaż w tym zakresie, łatwiej przetrwać ten trudny okres i za to panu ministrowi prof. Przemysławowi Czarnkowi bardzo serdecznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-755.6" who="#MikołajPawlak">Wracamy do psychiatrii, szanowni państwo. Były pytania, co rzecznik robił m.in. w tej sprawie. Przypomnę ubiegły rok — właśnie mija równo rok. Przez 3 miesiące wspólnie z jednym z największych sklepów na świecie — wspomnę, bo to jest, można powiedzieć, biznesowa odpowiedzialność — IKEĄ rozwoziliśmy wyposażenie warte ponad 2 mln zł do wszystkich oddziałów psychiatrycznych w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-755.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale to IKEA robiła, nie rzecznik.)</u>
          <u xml:id="u-755.8" who="#MikołajPawlak">Ordynatorzy byli zaskoczeni, że jest taka działalność, że można wybrać samemu to, co dzieciom jest potrzebne: materace, wyposażenie, wszystko. I co się okazało? Tylko która telewizja podała o tym informację? Tylko Telewizja Polska, nikt inny nie podał tej informacji. Więc w ramach wsparcia psychiatrii przypomnienie o tym, w jaki sposób trzeba dzieciom już w szkole pomagać, w tym najtrudniejszym okresie — przez wychowawców, nauczycieli, którzy znali dzieci w okresie sprzed pandemii i mogą wiedzieć, gdzie były problemy. To tam powinna być największa pomoc. Pomoc psychiatryczna, wsparcie telefonu zaufania — dziękuję panu posłowi za przytoczenie tego numeru, bo faktycznie trzeba to powtarzać…</u>
          <u xml:id="u-755.9" who="#komentarz">(Głos z sali: To poseł Adamczyk panu przypomniał.)</u>
          <u xml:id="u-755.10" who="#MikołajPawlak">…800 121 212. Promujmy ten telefon. Promujmy ten telefon, tak jak wiele innych, o których też mówię.</u>
          <u xml:id="u-755.11" who="#MikołajPawlak">Teraz przejdźmy do koszulki. Szanowni państwo — serce.</u>
          <u xml:id="u-755.12" who="#komentarz">(Poseł Artur Łącki: Za swoje czy za państwowe pan to kupił?)</u>
          <u xml:id="u-755.13" who="#MikołajPawlak">Dzisiaj myślałem, że wszyscy parlamentarzyści mają wielkie serca. Ba, na tej sali były dwa serca — jedno serce miała pani poseł Hartwich z rzekomą tęczą i to serce. Myślałem, że tamto serce nie wyklucza, ale okazuje się, że wyklucza,…</u>
          <u xml:id="u-755.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-755.15" who="#komentarz">(Poseł Barbara Nowacka: Niech pan powie, co pan zrobił, a nie, w co się ubrał.)</u>
          <u xml:id="u-755.16" who="#komentarz">(Głos z sali: Cisza!)</u>
          <u xml:id="u-755.17" who="#MikołajPawlak">Czy faktycznie tak ma być, czy mamy się wstydzić za to, że kwestionujemy prawo, jakie obowiązuje w Polsce? Kilka dni temu pan poseł Kierwiński prosił o to na antenie jednego radia, żeby stosować tylko polskie prawo. Zatem, proszę państwa, stosujmy polskie prawo.</u>
          <u xml:id="u-755.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-755.19" who="#komentarz">(Poseł Barbara Nowacka: Przestań, człowieku, mówić o ubraniach i o sobie. Mów o dzieciach.)</u>
          <u xml:id="u-755.20" who="#MikołajPawlak">Ja nie zajmuję się sobą. Zajmuję się dziećmi. Dzień za dniem zajmujemy się dziećmi.</u>
          <u xml:id="u-755.21" who="#MikołajPawlak">I przejdźmy, drodzy państwo…</u>
          <u xml:id="u-755.22" who="#komentarz">(Głos z sali: Przez 2 minuty pan mówi o swojej koszulce…)</u>
          <u xml:id="u-755.23" who="#MikołajPawlak">Dziękuję bardzo wszystkim moim współpracownikom, bo 100 pracowników Biura Rzecznika Praw Dziecka to są rzecznicy praw dziecka. Rzecznikami praw dziecka są również wszyscy ci, którzy każdego dnia, w cichości, w rodzinach zastępczych, o których zaraz też powiem, szczególnie panu posłowi Szczerbie, pani poseł Rosie, każdej nocy przytulają dzieci porzucone albo zostawione, dotknięte przemocą, o której też za chwilę — oni są wszyscy rzecznikami praw dziecka. Wszyscy powinni dostać odznaczenie rzecznika praw dziecka.</u>
          <u xml:id="u-755.24" who="#MikołajPawlak">Co do pytania o ustawę antyprzemocową. Mało kto wie, że w Ministerstwie Sprawiedliwości m.in. nad tą ustawą pracowałem z ministrem Romanowskim i dla pana ministra Ziobry, ona weszła w życie na rzecz dzieci i chroni dzieci.</u>
          <u xml:id="u-755.25" who="#komentarz">(Poseł Mariusz Kałużny: Nic w tym zakresie nie zrobiliście, my to robimy.)</u>
          <u xml:id="u-755.26" who="#MikołajPawlak">Takie SMS-y, szanowni państwo, wczoraj, 24 godziny temu, gdy też tutaj pracowaliście, dostałem m.in. z Komendy Głównej Policji i nadal dostaję. To jest z północy. Ok. godz. 23.25 lekarz dyżurujący szpitala dziecięcego w pewnym mieście powiadomiła telefonicznie, że do placówki został przywieziony przez karetkę pogotowia ratunkowego wraz z matką w stanie ciężkim 2-miesięczny Oskar. Po przeprowadzonych badaniach u niemowlaka rozpoznano masywny krwiak podtwardówkowy nad płatami czołowym, ciemieniowym, potylicznym, skroniowym lewym, tkanki mózgowej, złamanie czaszki po stronie lewej. Niemowlę wprowadzono w stan śpiączki. Stan ciężki, stabilny. Zatrzymano ojca dziecka, Sebastiana — 3 promile alkoholu, matka trzeźwa.</u>
          <u xml:id="u-755.27" who="#MikołajPawlak">Ja mam te sprawy codziennie, właśnie dzięki ustawie antyprzemocowej, którą wspólnie wprowadziliście, bo można chronić dzieci i można wykrywać te przestępstwa. To jest realne narzędzie — ustawa antyprzemocowa, a nie różne ideologiczne konwencje czy innego rodzaju przepisy, które nie mają żadnego znaczenia.</u>
          <u xml:id="u-755.28" who="#komentarz">(Poseł Barbara Nowacka: Linia telefoniczna nie ma znaczenia? Schroniska nie mają znaczenia?)</u>
          <u xml:id="u-755.29" who="#MikołajPawlak">To są twarde przepisy wprowadzone również dzięki rzecznikowi praw dziecka, które chronią dzieci.</u>
          <u xml:id="u-755.30" who="#MikołajPawlak">Kwestia dzieci z Izdebek. Padło konkretne pytanie od pani poseł dotyczące wsparcia dziesięciorga dzieci, które padły ofiarą pedofila, 2 lata temu, 3 lata temu prawie odebrane po takim okrutnym przestępstwie. Dzięki rzecznikowi praw dziecka — znowu ja, wiem, ale od tego jestem, żeby bronić dzieci, bo nikt nie stanął w ich obronie — sąd tej dziesiątki nie rozdzielał, bo był plan ich rozdzielenia. Dzięki mojej apelacji dzieci są razem, tylko że nie dostały pieniędzy. Cały czas, przez 10 miesięcy dziesięciorgiem dzieci — to jest prawie 4 tys. zł miesięcznie na dziecko — opiekowały się siostry, którym bardzo serdecznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-755.31" who="#komentarz">(Poseł Barbara Nowacka: Nie załatwił pan pieniędzy dla tej rodziny?)</u>
          <u xml:id="u-755.32" who="#MikołajPawlak">Po wielu interwencjach i pismach rzecznika praw dziecka te pieniądze zostały przekazane i w maju starostwo podpisało umowę, dzieci będą miały utrzymanie do czasu dorosłości. Pilnuję sprawy cały czas. Ile lat więzienia dostał ojciec za czyny na swoich dzieciach? Chyba 9 lat. Więc będę prawdopodobnie wnosił kasację od tego wyroku, żeby kara miała też charakter odstraszający na przyszłość, bo tak łagodne kary za tak brutalne przestępstwa wobec dzieci są niedopuszczalne.</u>
          <u xml:id="u-755.33" who="#MikołajPawlak">Kolejna sprawa. Część pytań, szanowni państwo, dotyczyła, szczególnie z zakresu edukacji, wsparcia dzieci w początkowym okresie pandemii. Otóż jedno z moich pierwszych wystąpień w tym okresie dotyczyło tego, żeby wesprzeć dzieci w wykorzystaniu środków, które były kierowane do wójtów, burmistrzów, prezydentów, prawie 300 mln zł, bo nie wiedzieli oni, jak je wydawać, że trzeba natychmiast jechać do sklepów i kupować dla dzieci komputery i rutery. Z mojego biura ponad 50 komputerów zostało przekazanych w pierwszych dwóch tygodniach wprost dla dzieci, które potrzebowały tego na terenach wiejskich. To jest realna pomoc na tyle, na ile rzecznik mógł to wykonać, a w pozostałych sprawach pilnował tego, żeby pieniędzy nie brakowało. Oczywiście jest też tak, że nie można w pełni stwierdzić… To jest problem w całej Europie, bo spotkaliśmy się z rzecznikami praw dziecka z całej Europy, 3 czy 4 tygodnie temu…</u>
          <u xml:id="u-755.34" who="#komentarz">(Poseł Barbara Nowacka: Na to znalazł pan czas?)</u>
          <u xml:id="u-755.35" who="#MikołajPawlak">…i wszyscy w pierwszej kolejności stwierdzili, że nie są w stanie określić, ile dzieci nie wzięło udziału w lekcjach zdalnych.</u>
          <u xml:id="u-755.36" who="#MikołajPawlak">Szanowni Państwo! Co do przemocy, co do wsparcia psychiatrii dziecięcej, co do wsparcia ojców i rodzin, bo przecież chodzi nie tylko o alienację ojców, ale o spory rodzinne, które niestety trawią polskie rodziny i dzieci… Spraw rodzinnych w polskich sądach jest rocznie 0,5 mln, czyli dotyczy to co najmniej 0,5 mln dzieci, chodzi o spór rodziców. Ten płacz dziecka, gdy widzi rodziców, czy to małżeństwo czy nie, kłócących się o dziecko albo grających dzieckiem, to jest szkoda i to jest wielka krzywda dziecka.</u>
          <u xml:id="u-755.37" who="#komentarz">(Poseł Barbara Nowacka: A co pan zrobił, żeby przyspieszyć procedury?)</u>
          <u xml:id="u-755.38" who="#MikołajPawlak">Szanowna Pani Poseł! Alimenty natychmiastowe, rodzinne postępowanie informacyjne, o które zabiegam od 3 lat, jeżeli wejdzie w życie, ulży sądom momentalnie o 60 tys. spraw rocznie. Natychmiastowa poprawa, tylko państwo niestety nie uchwaliliście jeszcze tych przepisów i zabiegam o to i proszę o to…</u>
          <u xml:id="u-755.39" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Do prezesa, do prezesa.)</u>
          <u xml:id="u-755.40" who="#MikołajPawlak">…żeby te przepisy niebawem zostały uchwalone. Dziękuję jednocześnie Lewicy, że ostatnio w marcu sama dokładnie wycięła z projektu alimentów natychmiastowych z algorytmem, z tego projektu sprzed 2 lat… i zgłosiła ten projekt. Dziękuję państwu bardzo. Również w mediach za to serdecznie podziękowałem.</u>
          <u xml:id="u-755.41" who="#MikołajPawlak">Jeżeli może nas coś połączyć, to chciałbym, żeby jeszcze dzisiaj, dzisiaj jest koniec roku, bo już mamy 25 czerwca, proszę, żebyśmy chociaż to zrobili wspólnie i złożyli dzieciom życzenia: wesołych, spokojnych, bezstresowych wakacji, żeby z rodzicami, opiekunami mogły wypocząć przez ten czas bez stresu, bo na pewno stresu dzieciom nie potrzeba nam zadawać. To jest najważniejsze życzenie dla naszych wszystkich dzieci. Proszę, żebyśmy zrobili to wspólnie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-755.42" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-755.43" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-756">
          <u xml:id="u-756.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zamykam dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-757">
          <u xml:id="u-757.0" who="#TomaszKostuś">Panie Rzeczniku! W ostatnim czasie odpowiedział pan jednej z posłanek na temat komisji ds. pedofilii: Szanowna pani poseł, gdyby nie ja, to komisja nie mogłaby zacząć pracować. Powołana, ale bez grosza na działalność. Nawet komputery i biurka im dałem! Jest pani niezadowolona, że komisja jednak działa?</u>
          <u xml:id="u-757.1" who="#TomaszKostuś">Sprawa dotyczyła sprzeciwu do wykonania budżetu rzecznika praw dziecka za 2020 r. w komisji polityki społecznej w kwestii przekazania środków z budżetu RPD komisji ds. pedofilii. W związku z tym proszę o odpowiedź: Czy jeśli już ta komisja jest finansowana ze środków RPD, to czy sprawuje pan nadzór nad jej pracami? Jakie kwestie zostały ustalone do chwili obecnej? Jakie działania podjął pan na podstawie lub z wynikłych ustaleń prac komisji ds. pedofilii?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-758">
          <u xml:id="u-758.0" who="#EwaKozanecka">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo dziękuję za obszerne, dobrze przygotowane, merytoryczne sprawozdanie o działalności rzecznika praw dziecka. Chciałabym poprosić o doprecyzowanie: Czy nauczyciele katecheci będący również wychowawcami klas w szkole stanowią zagrożenie dla dzieci, jak twierdzą przedstawiciele opozycji, co wyrazili na posiedzeniu połączonych komisji? Oczywiście z tym się stanowczo nie zgadzam.</u>
          <u xml:id="u-758.1" who="#EwaKozanecka">Czy prawdą jest, że tylko Telewizja Polska wsparła kampanię informacyjną telefonu zaufania i czatu internetowego, z których to narzędzi dzieci mogą korzystać całą dobę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-759">
          <u xml:id="u-759.0" who="#MałgorzataNiemczyk">Sport kobiet, kobiety w sporcie. Zgodnie z materiałem, który miałam przyjemność przedstawić podczas debaty „Kobiety w sporcie — przełamywanie barier i dyskryminacji” jest źle, a nawet bardzo źle. Sport jest powszechny i przez to nie widać dyskryminacji w sporcie ze względu na płeć.</u>
          <u xml:id="u-759.1" who="#MałgorzataNiemczyk">Panie Rzeczniku! Jakie działania podjął pan, aby przeciwdziałać dyskryminacji w sporcie ze względu na płeć, przeciwdziałać zjawiskom przemocy, molestowania, wykorzystywania seksualnego? Co pan zrobił, aby zapewnić uczestnikom sportu, szczególnie dziewczynkom, kobietkom, bezpieczeństwo w sporcie? Sport kobiet wymaga natychmiastowych działań, które zagwarantują równouprawnienie na wszystkich szczeblach i poziomach. Jakie działania podjął pan, aby chronić dziewczynki, kobietki przed działaniami wulgarnymi, niegodnym zachowaniem, dyskredytacją, mobbingiem?</u>
          <u xml:id="u-759.2" who="#MałgorzataNiemczyk">Dodatkowo pytam: Co zrobił pan, aby polepszyć sytuację dzieci w szkołach? Jako sportowiec pragnę zwrócić pana uwagę na lekcje wychowania fizycznego. Reforma oświaty przeprowadzona przez PiS spowodowała powrót do szkół podstawowych klas VII i VIII. Infrastruktura sportowa polskich szkół nie uległa znacznej rozbudowie. Subwencja oświatowa też się nie zwiększyła. A lekcje WF-u odbywają się w grupach minimum 25-osobowych. Na jednej sali gimnastycznej równocześnie lekcje mają 2–3 klasy równocześnie, czyli na małej sali jest 50–75 dzieci. Nie da się zrobić efektywnych lekcji WF w tak dużej grupie na tak małej powierzchni. Sprawność ruchowa spada, nadwaga i otyłość się zwiększają.</u>
          <u xml:id="u-759.3" who="#MałgorzataNiemczyk">Pytam: W ilu szkołach w Polsce wiele klas ma wspólny WF na sali? Co pan zrobił, aby to zmienić, aby lekcje WF były atrakcyjne i efektywne? Ile klas z pierwszego poziomu edukacyjnego — klasy I-III — ma dostęp do sali gimnastycznej raz, dwa, trzy razy w tygodniu? Co pan zrobił, aby przeciwdziałać nadwadze i otyłości? Problem otyłości, nadwagi, pogarszającej się sprawności ruchowej ogólnej wśród dzieci i młodzieży narasta. Co pan zrobił? Jakie działania pan podjął? Proszę o odpowiedź na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-759.4" who="#komentarz">(Część posłów wstaje, posłanki wręczają kwiaty rzecznikowi praw dziecka)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-760">
          <u xml:id="u-760.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Stwierdzam, że Sejm wysłuchał informacji o działalności Rzecznika Praw Dziecka za rok 2020 wraz z uwagami o stanie przestrzegania…</u>
          <u xml:id="u-760.1" who="#komentarz">(Głos z sali: A co, skończył kadencję?)</u>
          <u xml:id="u-760.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">…praw dziecka w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-760.3" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Poproszę o odpowiedź na piśmie.)</u>
          <u xml:id="u-760.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Czy można prosić o odpowiedź na piśmie na te wszystkie pytania, na które pan rzecznik nie odpowiedział? O Aspergerze ani słowa, o tym, dlaczego wspiera prywatną fundację…)</u>
          <u xml:id="u-760.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę pana, żeby na te pytania, które pan zanotował, a nie było na nie odpowiedzi, udzielić odpowiedzi na piśmie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-760.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Ja też poproszę na piśmie.)</u>
          <u xml:id="u-760.7" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Szanowna Pani Marszałek! Wszystkie pytania zanotowałem, włącznie z tymi, o które była prośba. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-760.8" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-760.9" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 35. porządku dziennego: Informacja Ministra Sprawiedliwości, Prokuratora Generalnego na temat działań podejmowanych przez prokuraturę w okresie od dnia 4 marca 2016 r. w celu wydania postanowienia o odmowie wszczęcia śledztwa lub dochodzenia; umorzenia śledztwa lub dochodzenia; cofnięcia aktu oskarżenia; skierowania do sądu wniosku, o którym mowa w art. 5 ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy — Kodeks postępowania karnego, ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (Dz. U. z 2016 r. poz. 1070) we wszystkich sprawach, w których podejrzanym lub oskarżonym był Daniel Obajtek — obecny Prezes Polskiego Koncernu Naftowego ORLEN S.A.</u>
          <u xml:id="u-760.10" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę pierwszego zastępcę prokuratora generalnego, prokuratora krajowego pana Bogdana Święczkowskiego o przedstawienie informacji.</u>
          <u xml:id="u-760.11" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-761">
          <u xml:id="u-761.0" who="#BogdanŚwięczkowski">Szanowna Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Jest mi niezmiernie… Jestem niezmiernie zdziwiony,…</u>
          <u xml:id="u-761.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-761.2" who="#BogdanŚwięczkowski">…że muszę po raz kolejny udzielać państwu informacji na temat tej sprawy, bo…</u>
          <u xml:id="u-761.3" who="#komentarz">(Poseł Barbara Nowacka: Taka praca.)</u>
          <u xml:id="u-761.4" who="#BogdanŚwięczkowski">…już pisemnie, a także przed Wysokim Sejmem występowałem i informację na temat przedstawiałem. Natomiast oczywiście jest mi niezwykle przyjemnie państwa widzieć i wymieniać z państwem poglądy.</u>
          <u xml:id="u-761.5" who="#komentarz">(Poseł Barbara Nowacka: Chcielibyśmy powiedzieć, że nawzajem.)</u>
          <u xml:id="u-761.6" who="#BogdanŚwięczkowski">Szanowni Państwo! Tak naprawdę chodzi o jedno postępowanie karne, które było prowadzone pod różnymi sygnaturami i numerami, w związku z powyższym zacznę od początku. W dniu 24 lutego 2012 r., nr 5D/3/2012, w Prokuraturze Okręgowej w Ostrowie Wielkopolskim wszczęto śledztwo w sprawie wymuszenia rozbójniczego na szkodę Artura M. i Michała Ś. Podstawę wszczęcia śledztwa stanowiły materiały zgromadzone przez Centralne Biuro Śledcze Zarząd w Łodzi. W toku tego śledztwa Maciejowi C. zarzucono popełnienie przestępstwa określonego w art. 258 § 3, tj. kierowanie w latach 2011–2012 w Zduńskiej Woli i w innych miejscowościach na terenie kraju zorganizowaną grupą przestępczą, w której skład wchodzili Jerzy R., Robert J. i Krzysztof M., mającą na celu popełnianie przestępstw z użyciem przemocy oraz gróźb bezprawnych zmierzających do wymuszeń środków pieniężnych z tytułu zwrotu wierzytelności, rzeczywistych i pozornych.</u>
          <u xml:id="u-761.7" who="#BogdanŚwięczkowski">Wymienionemu zarzucono ponadto popełnienie 15 przestępstw określonych w art. 282 Kodeksu karnego, art. 286 § 1 Kodeksu karnego i art. 189 § 1 Kodeksu karnego. Zarzuty udziału w grupie przestępczej kierowanej przez Macieja C. i popełniania szeregu przestępstw przeciwko mieniu i wolności usłyszeli Robert J., Jerzy R. i Krzysztof M. W toku tego śledztwa zarzut popełnienia trzech przestępstw usłyszał także Daniel Obajtek.</u>
          <u xml:id="u-761.8" who="#BogdanŚwięczkowski">Pragnę podkreślić, iż Daniel Obajtek nie miał przedstawionego zarzutu udziału w zorganizowanej grupie przestępczej. Wymienionemu Danielowi Obajtkowi prokurator zarzucił popełnienie przestępstwa z art. 228 § 1 Kodeksu karnego, tj. przyjęcia w 2010 r. w związku z pełnieniem funkcji publicznej wójta gminy Pcim kwoty 50 tys. zł w zamian za obietnicę zawarcia umowy na opracowanie i wykonanie prac projektowych w zakresie budowy sieci kanalizacyjnych dla gmin Pcim, Lubień i Tokarnia oraz dwóch przestępstw oszustwa w latach 2003–2004 na szkodę firmy Elektroplast na łączną kwotę ok. 800 tys. zł oraz zarzut związany z przywłaszczeniem w latach 2003–2004 przedmiotów o wartości ok. 600 tys. na szkodę firmy Aluplast i nabywaniem tych przedmiotów.</u>
          <u xml:id="u-761.9" who="#BogdanŚwięczkowski">W toku śledztwa w dniu 15 kwietnia 2013 r. zatrzymano Daniela Obajtka. W dniu następnym, 16 kwietnia, wyżej wymienionemu ogłoszono zarzut popełnienia przestępstwa z art. 228 § 1 Kodeksu karnego. Podejrzany nie przyznał się do zarzucanego mu czynu i złożył obszerne wyjaśnienia. Prokurator wystąpił z wnioskiem do sądu o zastosowanie tymczasowego aresztowania wobec Daniela Obajtka. Sąd Rejonowy w Ostrowie Wielkopolskim postanowieniem z 17 kwietnia 2013 r. nie uwzględnił wniosku prokuratora, stwierdzając, że zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie pozwala na przyjęcie, że zachodzi duże prawdopodobieństwo popełnienia przez podejrzanego zarzucanego mu czynu. Sąd wskazał na liczne luki w materiale dowodowym. Sąd też zarządził natychmiastowe zwolnienie Daniela Obajtka. Wymienionego zwolniono w dniu 17 kwietnia 2013 r. Wobec braku ogólnej przesłanki, tj. braku dowodów wskazujących na duże prawdopodobieństwo popełnienia zarzuconego mu czynu, do końca śledztwa w stosunku do Daniela Obajtka prokurator nie stosował żadnych środków zapobiegawczych.</u>
          <u xml:id="u-761.10" who="#BogdanŚwięczkowski">W dniu 28 października 2013 r. Prokuratura Okręgowa w Ostrowie Wielkopolskim po zamknięciu śledztwa skierowała przeciwko Maciejowi C. i siedmiu innym podejrzanym akt oskarżenia do Sądu Okręgowego w Sieradzu. Na etapie postępowania sądowego do wykonywania czynności oskarżyciela w sprawie oskarżonego Daniela Obajtka i innych przed Sądem Okręgowym w Sieradzu prokurator regionalny w Łodzi wyznaczył Prokuraturę Okręgową w Piotrkowie Trybunalskim.</u>
          <u xml:id="u-761.11" who="#BogdanŚwięczkowski">W toku prowadzonego postępowania sądowego przed rozpoczęciem przewodu sądowego prokurator w dniu 23 września 2014 r. skierował wniosek o wydanie wyroków skazujących wobec Macieja C., Roberta J. i Krzysztofa M. Wyrokami Sądu Okręgowego w Sieradzu z dnia 19 i 20 grudnia 2014 r. oraz z dnia 13 stycznia 2015 r. Maciej C., Robert J. i Krzysztof M. zostali uznani za winnych popełnienia zarzucanych im czynów. Kasację od powyższego wyroku Sądu Okręgowego w Sieradzu wniósł prokurator generalny Andrzej Seremet pismem z dnia 15 maja 2015 r. Sąd Najwyższy w składzie: Tomasz Grzegorczyk, Małgorzata Gierszon, Michał Laskowski jako sprawozdawca, uwzględniając kasację wywiedzioną przez prokuratora generalnego, wyrokiem z dnia 6 sierpnia 2015 r., sygn. akt II KK 142/2015, uchylił zaskarżony wyrok Sądu Okręgowego w Sieradzu i przekazał sprawę temu sądowi do ponownego rozpoznania. Sąd Najwyższy uznał, że do wydania wyroku doszło w wyniku rażącego naruszenia prawa procesowego przez Sąd Okręgowy w Sieradzu poprzez uwzględnienie wniosku prokuratora o wymierzenie kary uzgodnionej z oskarżonymi złożonego niemal rok po zakończeniu postępowania przygotowawczego.</u>
          <u xml:id="u-761.12" who="#BogdanŚwięczkowski">W dniu 9 sierpnia 2016 r. obrońca Daniela Obajtka złożył w Prokuraturze Okręgowej w Piotrkowie Trybunalskim wniosek o skierowanie do Sądu Okręgowego w Sieradzu, gdzie pod numerem II K 52/2013 prowadzona była sprawa karna przeciwko Danielowi Obajtkowi i innym, wniosku o przekazanie przedmiotowej sprawy prokuratorowi w celu uzupełnienie śledztwa, wskazując na konieczność wykonania licznych czynności dowodowych, a w szczególności zabezpieczenia dokumentacji finansowo-księgowej i uzyskania opinii biegłego.</u>
          <u xml:id="u-761.13" who="#BogdanŚwięczkowski">Zastępca prokuratora okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim, a więc nie prokurator okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, podzielając zasadność wniosku obrońcy Daniela Obajtka w dniu 2 września 2016 r., działając na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy z 10 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy — Kodeks postępowania karnego, ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, skierował do Sądu Okręgowego w Sieradzu wniosek o przekazanie sprawy prokuratorowi do uzupełnienia śledztwa. W uzasadnieniu wniosku wskazano, iż jest on zasadny z uwagi na istnienie istotnych braków postępowania przygotowawczego, uniemożliwiających wydanie prawidłowego rozstrzygnięcia w rozsądnym terminie. Stwierdzono, że usunięcie ujawnionych braków w postępowaniu jurysdykcyjnym będzie co najmniej znacznie utrudnione. Wskazano także na potrzebę ustalenia zakresu obowiązków, uprawnień Daniela Obajtka jako kierownika firmy Elektroplast w okresie objętym zarzutami aktu oskarżenia, ustalenia ilości faktycznie dostarczonego do ww. firmy towaru w postaci granulatu oraz obrotu wytworzonymi z niego wyrobami. Prokurator wskazał nadto na potrzebę uzupełnienia śledztwa poprzez wykonanie szeregu bardzo istotnych czynności dowodowych w postaci przesłuchania wielu świadków, zabezpieczenia dokumentacji finansowo-księgowej, której dotychczas nie zabezpieczono, firmy Elektroplast, zapoznania się z aktami spraw sądowych oraz ustalenie, czy Daniel Obajtek miał faktyczną możliwość wpływania na wyniki postępowania przetargowego.</u>
          <u xml:id="u-761.14" who="#BogdanŚwięczkowski">Postanowieniem z dnia 11 października 2016 r. Sąd Okręgowy w Sieradzu, uwzględniając wniosek zastępcy prokuratora okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim, sprawę karną Daniela Obajtka i siedmiu innych oskarżonych przekazał prokuratorowi okręgowemu w Piotrkowie Trybunalskim w celu uzupełnienia śledztwa.</u>
          <u xml:id="u-761.15" who="#BogdanŚwięczkowski">W uzasadnieniu postanowienia sąd podniósł, że po analizie akt sprawy faktycznie można mówić o konieczności uzupełnienia śledztwa wobec ujawnienia się, w tym w dużej mierze po skierowaniu sprawy do sądu, nowych, istotnych okoliczności i konieczności poszukiwania nowych dowodów.</u>
          <u xml:id="u-761.16" who="#BogdanŚwięczkowski">Następnie, szanowni państwo, w dniu 3 stycznia 2017 r. obrońca podejrzanego Daniela Obajtka wystąpił do mnie, do prokuratora krajowego o przekazanie sprawy z prokuratury okręgowej w Piotrkowie Trybunalskim przeciwko Danielowi Obajtkowi i innym zgodnie z właściwością miejscową do Krakowa. Postanowieniem z dnia 15 lutego 2017 r. ze śledztwa tejże prokuratury wyłączono materiały przeciwko Danielowi Obajtkowi i czterem innym podejrzanym. Podstawą wydania takiej decyzji była konieczność wykonania dodatkowych i obszernych czynności dowodowych w wyłączonym wątku. Od dnia 2 marca 2017 r. na mocy mojej decyzji, czyli prokuratora krajowego, przedmiotowe śledztwo przeciwko Danielowi Obajtkowi i czterem innym podejrzanym zostało przekazane do prowadzenia do najlepszej jednostki, najwyżej funkcjonującej w polskiej prokuraturze, a zatem do Małopolskiego Wydziału Zamiejscowego Departamentu do Spraw Przestępczości Zorganizowanej i Korupcji Prokuratury Krajowej w Krakowie, gdzie zostało zarejestrowane pod sygnaturą PK IV WZ Ds. 10/2017.</u>
          <u xml:id="u-761.17" who="#BogdanŚwięczkowski">W toku śledztwa, realizując postanowienia sądu o zwrocie sprawy do prokuratury o uzupełnienie materiałów dowodowych, m.in. przesłuchując ponownie podejrzanych, przesłuchując kilkudziesięciu świadków i zabezpieczając stosowną dokumentację, postanowieniem z dnia 9 czerwca 2017 r. prokurator z Małopolskiego Wydziału Zamiejscowego Departamentu do Spraw Przestępczości Zorganizowanej i Korupcji Prokuratury Krajowej w Krakowie umorzył w całości śledztwo PK IV WZ Ds. 10/2013: w zakresie podejrzanego Daniela Obajtka o czyn z art. 228 § 1 Kodeksu karnego, czyli korupcję — wobec braku danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie popełnienia czynu…</u>
          <u xml:id="u-761.18" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Lex Obajtek. Zmiana prawa.)</u>
          <u xml:id="u-761.19" who="#BogdanŚwięczkowski">…jeżeli chodzi o przestępstwo oszustwa w stosunku do mienia o znacznej wartości co najmniej 334 170 zł — wobec stwierdzenia, że czyn nie zawiera znamion czynu zabronionego, a także w zakresie czynu wyłudzenia mienia o znacznej wartości co najmniej 1 075 847 zł 62 gr — również wobec stwierdzenia, że czyn nie zawiera znamion czynu zabronionego.</u>
          <u xml:id="u-761.20" who="#BogdanŚwięczkowski">Zażalenie, szanowni państwo, na postanowienie o umorzeniu tego śledztwa wniósł pełnomocnik pokrzywdzonej spółki Elektroplast i postanowieniem z dnia 29 grudnia 2017 r. Sąd Okręgowy w Krakowie po rozpoznaniu zażalenia utrzymał w mocy postanowienie prokuratora o umorzeniu śledztwa. Sąd stwierdził, że prokurator w sposób skrupulatny, wnikliwy i rzetelny przeprowadził postępowania dowodowe, dokonując obszernej i szczegółowej oceny dowodów. Sąd w całości przychylił się do oceny faktycznej i prawnej dokonanej przez prokuratora, wskazując na bezzasadność zarzutów skarżącego.</u>
          <u xml:id="u-761.21" who="#BogdanŚwięczkowski">Wobec takiej decyzji sądu okręgowego w Krakowie postanowienie o umorzeniu śledztwa jest prawomocne. Jednakże pomimo…</u>
          <u xml:id="u-761.22" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Będzie wznowione, będzie.)</u>
          <u xml:id="u-761.23" who="#BogdanŚwięczkowski">Nie może być wznowione.</u>
          <u xml:id="u-761.24" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Będzie, bo będą nowe dowody.)</u>
          <u xml:id="u-761.25" who="#BogdanŚwięczkowski">Pomimo… może inaczej: na skutek różnego rodzaju informacji od państwa, na skutek różnego rodzaju informacji i próśb, a także interpelacji i zapytań poselskich prokuratorzy z Departamentu do Spraw Przestępczości Zorganizowanej Prokuratury Krajowej w Warszawie ponownie zbadali akta tego postępowania. Prokurator zapoznawał się z tymi materiałami od marca do kwietnia 2021 r. Pan prokurator po zapoznaniu się z aktami śledztwa stwierdził, iż umorzenie śledztwa było słuszne i nie pojawiły się w sprawie nowe okoliczności, które pozwalałyby w jakikolwiek sposób wzruszyć to postanowienie.</u>
          <u xml:id="u-761.26" who="#BogdanŚwięczkowski">Pragnę państwa także poinformować, że jeżeli śledztwo przeciwko osobie zostało umorzone i upłynie rok od umorzenia tego śledztwa, nie ma żadnej prawnej możliwości podjęcia czy wznowienia tego postępowania.</u>
          <u xml:id="u-761.27" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Wystarczy nową ustawę zrobić. Nową ustawę się zrobi.)</u>
          <u xml:id="u-761.28" who="#BogdanŚwięczkowski">Szanowni Państwo! To wszystko, co miałem do powiedzenia w zakresie tego postępowania, bo tego dotyczyła państwa prośba o udzielenie informacji.</u>
          <u xml:id="u-761.29" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Waszą metodą, przez jedną noc nową ustawę zrobimy.)</u>
          <u xml:id="u-761.30" who="#BogdanŚwięczkowski">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-762">
          <u xml:id="u-762.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-762.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-762.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-762.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jako pierwszy pan poseł Krzysztof Lipiec, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-762.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Czy jest pan poseł? Jest.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-763">
          <u xml:id="u-763.0" who="#KrzysztofLipiec">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-763.1" who="#KrzysztofLipiec">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Drodzy Państwo Wnioskodawcy! Chcieliście państwo, to macie.</u>
          <u xml:id="u-763.2" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: 38 nieruchomości, biedaczek.)</u>
          <u xml:id="u-763.3" who="#KrzysztofLipiec">Prawny materiał został przedstawiony i chciałoby się powiedzieć, że dosyć i koniec. Ale w moim przekonaniu, skoro ta sprawa trafiła tutaj, na sejmową debatę, to trzeba ją pociągnąć dalej, i spróbuję to zrobić. Ten materiał, który dzisiaj został przedstawiony przez prokuratora krajowego, jest bezdyskusyjny, bo tak zdecydowała nie tylko prokuratura, o której będziecie mówili, że jest zależna od rządu, ale jej decyzja została zatwierdzona przez sąd, który według różnych układanek bardziej zależy od was niż od nas.</u>
          <u xml:id="u-763.4" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Tak, tak, a potem się awansuje…)</u>
          <u xml:id="u-763.5" who="#KrzysztofLipiec">Ale, proszę państwa, nigdy nie byłoby tej debaty w Sejmie, gdyby nie paszkwil „Gazety Wyborczej”, która po raz kolejny szkodzi Polsce, i politycy w to wszystko weszli. To był paszkwil z tego względu, że ten materiał, który został opublikowany, oparty był na wiedzy pochodzącej od człowieka, który został skazany za fałszywe zeznania, który był — można powiedzieć — kryminalistą, bo ciążyły na nim jeszcze inne wyroki. Jeśli politycy, mając taką wiedzę, wchodzą w tę debatę, to jest to po prostu zwykły skandal. Pytanie, o co tak naprawdę politykom opozycji chodzi. Dla mnie to jest rzecz niezrozumiała.</u>
          <u xml:id="u-763.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Słusznie.)</u>
          <u xml:id="u-763.7" who="#KrzysztofLipiec">Dzisiaj nie zamierzam być adwokatem Daniela Obajtka, bo Daniel Obajtek sam się świetnie obronił.</u>
          <u xml:id="u-763.8" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: W nieruchomościach mistrz.)</u>
          <u xml:id="u-763.9" who="#KrzysztofLipiec">Obronił się poprzez różne jego aktywności, m.in., choć nie był do tego zobowiązany, przedstawił oświadczenia majątkowe.</u>
          <u xml:id="u-763.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-763.11" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: To wy go obroniliście. Przecież to wy zagłosowaliście za tym.)</u>
          <u xml:id="u-763.12" who="#KrzysztofLipiec">Bardzo skutecznie obronił się również przed wymiarem sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-763.13" who="#KrzysztofLipiec">Ale przecież „Gazecie Wyborczej” i wam nie chodziło o to, żeby upokorzyć Daniela Obajtka, tylko chodziło o to, aby zadbać o interesy tych, którzy do tej pory zarządzali m.in. koncernami paliwowymi i występują dzisiaj w obronie niepolskich interesów. Rzecz dotyczy tak naprawdę gdańskiej oligarchii, rzecz dotyczy interesów tych, którzy chcą Polsce zaszkodzić, patrząc na to z punktu widzenia innych państw.</u>
          <u xml:id="u-763.14" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Szwedów szczególnie.)</u>
          <u xml:id="u-763.15" who="#KrzysztofLipiec">Proszę państwa, Daniel Obajtek jako prezes ważnego koncernu energetycznego, paliwowego miał bardzo duże osiągnięcia. To wam przeszkadzało.</u>
          <u xml:id="u-763.16" who="#komentarz">(Głos z sali: Jak przystoi na absolwenta prywatnej szkoły…)</u>
          <u xml:id="u-763.17" who="#komentarz">(Poseł Konrad Frysztak: Ile działek ma…)</u>
          <u xml:id="u-763.18" who="#KrzysztofLipiec">Prawda jest taka, jeśli mówimy o Orlenie: za waszych rządów, rządów Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego zysk był 2,9 mld zł. 8 lat waszych rządów. 5 lat rządów Daniela Obajtka — 26,2 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-763.19" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale on nie rządzi 5 lat.)</u>
          <u xml:id="u-763.20" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: I 14 mld zadłużenia.)</u>
          <u xml:id="u-763.21" who="#KrzysztofLipiec">A rok 2020 był rokiem dochodowym w czasie kryzysu — 3,5 mld. Mało?</u>
          <u xml:id="u-763.22" who="#komentarz">(Głos z sali: Zawsze mało.)</u>
          <u xml:id="u-763.23" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Lubnauer: Ale wie pan, że on jest w Orlenie od 2018 r.?)</u>
          <u xml:id="u-763.24" who="#KrzysztofLipiec">Pokażcie lepszy wynik. Pokażcie lepszą jego aktywność. To ekspansja tegoż koncernu do innych krajów: Litwa, Niemcy, Czechosłowacja dawna, była, a więc Czechy i Słowacja dzisiaj jako odrębne państwa.</u>
          <u xml:id="u-763.25" who="#komentarz">(Poseł Konrad Frysztak: Tak, Czechosłowacja.)</u>
          <u xml:id="u-763.26" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: NRD.)</u>
          <u xml:id="u-763.27" who="#KrzysztofLipiec">Proszę państwa, bardzo wam to przeszkadza.</u>
          <u xml:id="u-763.28" who="#komentarz">(Poseł Michał Szczerba: Czechosłowacja.)</u>
          <u xml:id="u-763.29" who="#KrzysztofLipiec">Tak, było kiedyś NRD i wy do niego bardzo tęsknicie.</u>
          <u xml:id="u-763.30" who="#KrzysztofLipiec">Proszę państwa, dzisiaj zachęcam was do tego, abyście uznali w waszej polityce polską rację stanu, rację stanu polskich przedsiębiorstw.</u>
          <u xml:id="u-763.31" who="#komentarz">(Głos z sali: Krótko. Po ile jest paliwo?)</u>
          <u xml:id="u-763.32" who="#KrzysztofLipiec">Wiem, że wam to bardzo przeszkadza, szczególnie przeszkadza wam fuzja Orlenu z Lotosem.</u>
          <u xml:id="u-763.33" who="#komentarz">(Głos z sali: Oczywiście, bo Ruscy się wzbogacą.)</u>
          <u xml:id="u-763.34" who="#KrzysztofLipiec">I to jest rzecz niesłychana. Nie kto inny jak właśnie Daniel Obajtek jako prezes koncernu chce zbudować multikoncern.</u>
          <u xml:id="u-763.35" who="#komentarz">(Poseł Konrad Frysztak: Daniel nic nie…)</u>
          <u xml:id="u-763.36" who="#KrzysztofLipiec">Taki, który stanie na wysokości zadania w niełatwych czasach, kiedy przyjdzie się mierzyć w walce energetycznej o tanią, polską, dobrą energię.</u>
          <u xml:id="u-763.37" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Paliwo na papier zamienia.)</u>
          <u xml:id="u-763.38" who="#KrzysztofLipiec">I mam takie przekonanie, że to, że na czele Orlenu stoi dobrze zarządzający człowiek, jest nie po waszej myśli, bardzo wam to przeszkadza, i z tego tytułu należy tylko boleć.</u>
          <u xml:id="u-763.39" who="#KrzysztofLipiec">Wnoszę, aby Wysoki Sejm przyjął informację ministra sprawiedliwości — prokuratora generalnego w tej sprawie, o którą wnioskowali wnioskodawcy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-763.40" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-763.41" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Nie ma ministra. Nie możemy przyjąć, bo ministra nie ma.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-764">
          <u xml:id="u-764.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-764.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Marek Sowa, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-765">
          <u xml:id="u-765.0" who="#MarekSowa">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Prokuratorze! To nie była informacja, na którą czekaliśmy.</u>
          <u xml:id="u-765.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-765.2" who="#MarekSowa">Wysoka Izba, wprowadzając do porządku obrad dzisiejszą informację, oczekiwała rzetelnej informacji opartej na faktach, a usłyszeliśmy dwie mowy obrończe w interesie Daniela Obajtka.</u>
          <u xml:id="u-765.3" who="#MarekSowa">Więc postaram się po części pana wyręczyć i przytoczyć wszystko to, co precyzyjnie zostało opisane w akcie oskarżenia skierowanym przez Prokuraturę Okręgową w Ostrowie Wielkopolskim do sądu w Sieradzu. Tam mamy opisane praktycznie wszystko i cały udział grupy przestępczej, której Daniel Obajtek był bardzo ważnym ogniwem.</u>
          <u xml:id="u-765.4" who="#MarekSowa">W tej historii mamy wszystko: łapówki, koperty, działania na szkodę firmy, fikcyjne faktury i wszędzie tam pojawia się właśnie Daniel Obajtek. W tej historii mamy też informację, kto był prawdziwym prezesem dla Daniela Obajtka. I ku zdziwieniu pewnie polityków prawicy nie był to Jarosław Kaczyński. Prawdziwym prezesem był Maciej C., rolnik, windykator, oskarżony o kierowanie zorganizowaną grupą przestępczą, wymuszenia i rozboje oraz nielegalne interesy z Obajtkiem. Człowiek bezwzględny.</u>
          <u xml:id="u-765.5" who="#MarekSowa">A co robił Obajtek? Według śledczych Obajtek dostał od prezesa łapówkę, a wcześniej razem z nim oszukiwał firmę Elektroplast. Dostał 5 dych dla wójta. Te pieniądze przekazał Jerzy R. na parkingu przed restauracją Staropolska w Wojkowicach Kościelnych.</u>
          <u xml:id="u-765.6" who="#MarekSowa">Obajtek i prezes prowadzili wspólny proceder przestępczy polegający na wyłudzaniu znacznych kwot pieniężnych związanych z fikcyjnymi dostawami tzw. granulatu na szkodę firmy Elektroplast w Struży. Z tego tytułu Daniel Obajtek zarobił blisko 800 tys. zł. Wiemy, że Obajtek zawyżał dostawy o 25%, zatwierdzał fikcyjne faktury. W sumie Elektroplast zapłacił za 141 t surowca, którego nie było. Jeżeli chodzi o zysk, działkę dla Daniela Obajtka, to miał on ustaloną stawkę wynoszącą połowę kwoty fikcyjnych, wirtualnych dostaw i podobnie połowę od nadwyżek doliczanych do dostaw realnych. Ponadto Daniel Obajtek doliczał sobie 40 gr na 1 kg towaru. Ta prowizja wynikała z faktu, że mógł przecież zwyczajnie kupować gdzie indziej.</u>
          <u xml:id="u-765.7" who="#MarekSowa">To wszystko zeznania, które w akcie oskarżenia zostały wprowadzone i są dostępne. I tu warto wrócić do majątku Daniela Obajtka, bo być może prokuratura przynajmniej częściowo ustaliła dodatkowe źródła dochodu Daniela Obajtka, a przypomnę, że w roku 2014 Daniel Obajtek był już człowiekiem bardzo bogatym. Posiadał ponad 3-hektarowe gospodarstwo w Stróży, działki w Piwnicznej, Łężkowicach, Sasinie, Kopalinie i Lanckoronie…</u>
          <u xml:id="u-765.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Sasinie?)</u>
          <u xml:id="u-765.9" who="#MarekSowa">…warte ponad 0,5 mln, dwa mieszkania w Myślenicach, trzy domy w Stróży, Sasinie i budowany wówczas pałac w Łężkowicach, cztery domki letniskowe w Kopalinie, 10% udziałów w ERG Bieruń-Folie sp. z o.o. kupionych w 2012 r. za 260 tys. zł. Zresztą podobnej inwestycji dokonała mama Daniela Obajtka, która wówczas zarabiała 1700 zł.</u>
          <u xml:id="u-765.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Przypadek?)</u>
          <u xml:id="u-765.11" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Midas.)</u>
          <u xml:id="u-765.12" who="#MarekSowa">Ten wielomilionowy majątek nie mógł być sfinansowany z samorządowej pensji i każdy z nas to wie, państwo też to wiecie.</u>
          <u xml:id="u-765.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-765.14" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-765.15" who="#MarekSowa">A zatem skąd Daniel Obajtek miał te pieniądze? To było zadanie służb, aby to wszystko wyjaśnić.</u>
          <u xml:id="u-765.16" who="#MarekSowa">A przecież to nie jest koniec, bo inwestowali brat, mama, ojciec, a nawet 20-letni szwagier, który w 2003 r. w gminie Choczewo kupił od gminy 28-arową działkę za 102 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-765.17" who="#komentarz">(Głos z sali: A był bezrobotny.)</u>
          <u xml:id="u-765.18" who="#MarekSowa">I co zrobił? Po roku przekazał tę działkę w drodze darowizny zupełnie obcej osobie, którą przypadkowo był ojciec Daniela Obajtka, a sam Daniel Obajtek na tej działce miał ustanowione użyczenie dożywotnie nieograniczone. Przypadek? Nie sądzę.</u>
          <u xml:id="u-765.19" who="#MarekSowa">Podobnych operacji, gdzie majątek wędrował w gronie rodzinnym, jest znacznie więcej. Istna karuzela. Nieprawidłowości stwierdziło CBA. Pan prokurator na ten temat w ogóle, nawet słowa nie powiedział. Daniel Obajtek w oświadczeniach majątkowych nie wykazywał domków letniskowych, nie wykazywał kredytów, zaniżał swoje dochody, ukrywał majątek. Dlaczego pan o tym nie powiedział ani słowa? Dlaczego w ogóle prokuratura nie skorzystała z zawiadomienia CBA i nie podjęła śledztwa w tej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-765.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-765.21" who="#MarekSowa">Pytanie jest następujące: Co zrobił PiS? No, PiS utorował Danielowi Obajtkowi drogę do najważniejszych funkcji w państwie, zmieniając prawo i angażując cały aparat państwa. Zamiast sprawę wyjaśnić, sprawę tuszowaliście.</u>
          <u xml:id="u-765.22" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-765.23" who="#MarekSowa">I teraz parę słów na temat tego, co w całej sprawie…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-766">
          <u xml:id="u-766.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Ale już bardzo proszę kończyć, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-767">
          <u xml:id="u-767.0" who="#MarekSowa">Ostatnie kilkanaście sekund.</u>
          <u xml:id="u-767.1" who="#MarekSowa">W całej sprawie wokół Obajtka ciągle przewijają się politycy PiS-u — komisarz Unii Europejskiej do spraw rolnictwa Janusz Wojciechowski, trzech senatorów: Wojciechowski, Jackowski, Dobkowski, prokurator…</u>
          <u xml:id="u-767.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Czas!)</u>
          <u xml:id="u-767.3" who="#MarekSowa">…Prokuratury Okręgowej w Piotrkowie Trybunalskim Magdalena Witko, prywatnie żona byłego posła PiS-u i prezydenta Tomaszowa Mazowieckiego. To ona wycofała akt oskarżenia z sądu.</u>
          <u xml:id="u-767.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Pani marszałek, czas!)</u>
          <u xml:id="u-767.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Cicho!)</u>
          <u xml:id="u-767.6" who="#MarekSowa">Pan prezydent jest bliskim współpracownikiem Janusza Wojciechowskiego.</u>
          <u xml:id="u-767.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Pani marszałek, czas!)</u>
          <u xml:id="u-767.8" who="#MarekSowa">Posłowie PiS-u zmienili ustawę, aby można było wycofać akt oskarżenia z sądu. Przedtem takiej możliwości nie było, tylko sąd miał prawo zwrócić akt oskarżenia celem uzupełnienia, a wyście wycofali akt oskarżenia, żeby sprawę zatuszować. Ale to wam się nie uda.</u>
          <u xml:id="u-767.9" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-767.10" who="#komentarz">(Poseł Konrad Frysztak: No to słuchaj, taka jest prawda.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-768">
          <u xml:id="u-768.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Ale bardzo proszę już kończyć, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-769">
          <u xml:id="u-769.0" who="#MarekSowa">Co robiły prokuratura, służby w tej sprawie? O Kaczyńskim nawet nie wspomnę.</u>
          <u xml:id="u-769.1" who="#MarekSowa">Szanowni Państwo! Zastanawiam się, co on na was ma, że tak go bronicie.</u>
          <u xml:id="u-769.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Pani marszałek, czas!)</u>
          <u xml:id="u-769.3" who="#MarekSowa">Co on na was ma, że tak go bronicie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-770">
          <u xml:id="u-770.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-771">
          <u xml:id="u-771.0" who="#MarekSowa">Funkcjonujecie jak zorganizowana grupa.</u>
          <u xml:id="u-771.1" who="#MarekSowa">Dlatego w imieniu klubu Koalicji Obywatelskiej składam wniosek o odrzucenie informacji ministra sprawiedliwości, prokuratora generalnego.</u>
          <u xml:id="u-771.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-772">
          <u xml:id="u-772.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-772.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo bym prosiła, panie pośle, żeby pan na mnie nie podnosił głosu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-772.2" who="#komentarz">(Poseł Konrad Frysztak: Warto słuchać, taka jest prawda.)</u>
          <u xml:id="u-772.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan…</u>
          <u xml:id="u-772.4" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Pani marszałek, ale proszę nie pozwalać na przeciąganie czasu.)</u>
          <u xml:id="u-772.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Ale, panie pośle, pozwalam posłom zarówno…</u>
          <u xml:id="u-772.6" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Z jakiej racji?)</u>
          <u xml:id="u-772.7" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Panie pośle, posłowie Prawa i Sprawiedliwości także dzisiaj mogli dokończyć swoje wypowiedzi. Pozwalam do 1 minuty posłom dokończyć wypowiedzi. Chciałabym, żeby dzisiaj było spokojnie i bez nerwów. Siedzę do rana, więc naprawdę chętnie posłucham państwa wypowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-772.8" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Arkadiusz Iwaniak, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-773">
          <u xml:id="u-773.0" who="#ArkadiuszIwaniak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wysłuchawszy prokuratora krajowego, możemy stwierdzić, że kruk krukowi oka nie wykole. Ta mentalność kruka ma swoje kolejne odsłony i pozwolicie państwo, że podam tutaj trzy przykłady.</u>
          <u xml:id="u-773.1" who="#ArkadiuszIwaniak">Prezydent Andrzej Duda w listopadzie 2015 r. skorzystał, choć tak naprawdę trafniejsze określenie to: wykorzystał prawo łaski w stosunku do ministra Kamińskiego i ministra Wąsika. A więc natychmiast po wyborze na urząd prezydenta wykorzystał do celów partyjnych posiadane kompetencje. Pół roku później, bo w czerwcu 2016 r., Prawo i Sprawiedliwość, o czym pan prokurator krajowy nie wspomniał, zaraz po wygranych wyborach wprowadza ustawę, której art. 5 daje możliwość, a wręcz nakazuje sądowi na wniosek prokuratury wycofanie aktu oskarżenia. Dziwnym zrządzeniem losu jako pierwszy jest akt oskarżenia w stosunku do Daniela Obajtka — tutaj pod pretekstem uzupełnienia materiałów w prowadzonym śledztwie. Następnie pod przykrywką tzw. tarczy antykryzysowej posłowie PiS zaproponowali zmianę w przepisach, która miała znosić odpowiedzialność karną urzędników, którzy naruszają obowiązki służbowe — tutaj patrz minister Sasin. Czy nas to dziwi? Myślę, że nie. Trzeba przyznać, że w kryciu swoich macie rozmach i nic was nie powstrzyma, nawet specjalnie napiszecie ustawę.</u>
          <u xml:id="u-773.2" who="#ArkadiuszIwaniak">Wracając do pana Daniela Obajtka — można by powiedzieć: pana Daniela Wszystko Mogę Obajtka — warto zadać pytanie, dlaczego i komu aż tak zależało i kto naciskał na prokuraturę, że postępowanie dotyczące Obajtka odebrano Prokuraturze Okręgowej w Ostrowie Wielkopolskim i przekazano prokuratorom z Piotrkowa Trybunalskiego, a potem jeszcze dalej, którzy już we wrześniu 2016 r., a więc dosłownie chwilę po wejściu w życie specprzepisu z art. 5…</u>
          <u xml:id="u-773.3" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Lex Obajtek.)</u>
          <u xml:id="u-773.4" who="#ArkadiuszIwaniak">…lex Obajtek, złożyli wniosek o wycofanie aktu oskarżenia z sądu i przekazanie z powrotem do prokuratury. Jak twierdzili, konieczne było uzupełnienie materiału dowodowego. I zupełnie przez przypadek w ramach uzupełniania materiału dowodowego do tej pory oskarżony o współdziałanie w zorganizowanej grupie przestępczej Daniel Obajtek w czerwcu 2017 r. już nie pojawia się w tejże właśnie sprawie, która została zwrócona do sądu.</u>
          <u xml:id="u-773.5" who="#ArkadiuszIwaniak">Jak się prokuratura zorientowała, bo nie jesteście aż tak doskonali, że zażalenie na cofnięcie sprawy mógł wnieść również m.in. jeden z ośmiu pozostałych oskarżonych bądź też oskarżyciel posiłkowy, to w listopadzie 2016 r. uchwaliliście modyfikację specprzepisu, która dziwnym trafem likwidowała możliwość złożenia zażalenia na wycofanie aktu oskarżenia z sądu. Czy to przypadek? Nie sadzę.</u>
          <u xml:id="u-773.6" who="#ArkadiuszIwaniak">Warto z tego miejsca więc zadać pytanie, w ilu jeszcze sprawach prokuratura wykorzystała art. 5 specustawy po Danielu Obajtku? Kim jest Daniel Obajtek, że takie rzeczy dla niego robicie? Jakie wystąpiły okoliczności, że z aktu oskarżenia znika wątek Obajtka? Czy sprawę nadzorował bezpośrednio sam minister Ziobro, czy też bezpośrednio wydawał polecenia w tej sprawie? Czy przypadkiem nie jest tak, że pod projektem tej ustawy, tego specprzepisu podpisały się osoby, których rodziny w ramach wdzięczności zostały zatrudnione w Orlenie?</u>
          <u xml:id="u-773.7" who="#ArkadiuszIwaniak">To jest opis działalności zorganizowanej grupy, zorganizowanej grupy wykorzystującej władzę do celów tuszowania, zamiatania pod dywan, uniewinniania oraz otaczania parasolem ochronnym PiS-owskich kolesiów, cwaniaków i kombinatorów, którzy w demokratycznym państwie prawa zostaliby skazani i siedzieli przez długie lata.</u>
          <u xml:id="u-773.8" who="#ArkadiuszIwaniak">Kontynuując wątek Obajtka, warto zwrócić również uwagę, że kiedy zorganizowana grupa trzymająca władzę, zwana przez wielu Zjednoczoną Prawicą, skakała sobie do gardeł w walce o wpływy i kasę, na światło dzienne wyszły wspomniane już tutaj taśmy Obajtka, obnażające jego prawdziwe oblicze i ujawniające jego ogromny majątek, zdobyty w co najmniej niejasnych okolicznościach przyrody.</u>
          <u xml:id="u-773.9" who="#ArkadiuszIwaniak">Ale jak to powiedział sam prezes PiS, rzeczony Obajtek ma coś takiego, co daje Bóg, a co trudno zdefiniować. Nie wiem, czy to daje Bóg, ale jest to na pewno opisane w dziesięciu przekazaniach Bożych, czyli Dekalogu. Tu ze szczególną uwagą polecam pkt 7 tegoż Dekalogu.</u>
          <u xml:id="u-773.10" who="#ArkadiuszIwaniak">Zmieniliście państwo w patologiczny układ polityczny i gospodarczy. Stworzyliście klikę, która sobie co prawda nie ufa, ale chronicie swoje ciemne interesy, i to niekonieczne w uczciwy sposób.</u>
          <u xml:id="u-773.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-773.12" who="#ArkadiuszIwaniak">Przyjdzie za to zapłacić. Ja wiem, że ręka rękę myje.</u>
          <u xml:id="u-773.13" who="#ArkadiuszIwaniak">I tak zupełnie na koniec, pani marszałek, chciałem — nie ma tutaj pana prezesa Obajtka — jako płocczanin mu powiedzieć, że płocczanie wywiesili taki duży, ładny transparent: rak dla Płocka, pieniądze dla Krakowa. Zapomniał pan o czymś takim, co jest odpowiedzialnością społeczną biznesu, budowaniem relacji ze społecznością lokalną. I zamiast pomagać nam w Płocku za to, że mamy taki zakład, który jest dla nas uciążliwy, który powoduje i zwiększa zachorowalność na raka, głównie u kobiet, pan daje pieniądze Krakowowi.</u>
          <u xml:id="u-773.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-774">
          <u xml:id="u-774.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-774.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Krzysztof Paszyk, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-775">
          <u xml:id="u-775.0" who="#KrzysztofPaszyk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-775.1" who="#KrzysztofPaszyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Prokuratorze! Analiza kilku ostatnich lat postępowania służb, prokuratury wobec swego rodzaju fenomenu, wielokrotnie wychwalanego przez lidera obozu rządzącego dzisiaj w Polsce, dowodzi niezbicie jednej rzeczy: że w przyszłości ta wspomniana prokuratura, wspomniane służby muszą zostać jak najbardziej oddalone od polityki, od polityków, od bieżącego wpływu polityków na te służby, bo analiza krok po kroku całej sprawy pokazuje, jaką patologią grozi właśnie pomieszanie porządku tych instytucji z bieżącą polityką.</u>
          <u xml:id="u-775.2" who="#KrzysztofPaszyk">Z całym szacunkiem, panie prokuratorze, ale ile by tu pan jeszcze czasu nie poświęcił na tłumaczenie działania swoich podwładnych, sprawa z daleka wydaje się niezwykle podejrzana. Patrząc na kolejne kroki instytucji, która panu podlega, widać wyraźnie, jak nietykalną postacią jest dzisiaj w Polsce pod rządami Prawa i Sprawiedliwości pan Daniel Obajtek. Jest wiele niejasności, jest wiele pokrętnych tłumaczeń w jego sprawie, natomiast niezbite dowody pokazują, jak sobie żartował z zasad, których powinien przestrzegać, jeśli chodzi o transparentność, przejrzystości, jeśli chodzi o majątek, który gromadził, i sposoby, w jaki go gromadził. To jest rzecz zdumiewająca, rzecz, która też w przyszłości musi doczekać się wyjaśnienia.</u>
          <u xml:id="u-775.3" who="#KrzysztofPaszyk">W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska również składam wniosek o odrzucenie tej informacji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-775.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-776">
          <u xml:id="u-776.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-776.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-777">
          <u xml:id="u-777.0" who="#MirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-777.1" who="#MirosławSuchoń">Szanowna Pani Marszałek! Panie Prokuratorze! Wysoka Izbo! To jest charakterystyczne: jest środek nocy, niemalże 25 minut po godz. 1…</u>
          <u xml:id="u-777.2" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Obajtek już śpi.)</u>
          <u xml:id="u-777.3" who="#komentarz">(Poseł Konrad Frysztak: Jeszcze śpi, ale o godz. 6 zapukają.)</u>
          <u xml:id="u-777.4" who="#MirosławSuchoń">…i PiS załatwia swoje najciemniejsze sprawy. Myślę, że ten wynik głosowania i fakt, że ten punkt w ogóle znalazł się w harmonogramie, to jest cud, jeden z wielu cudów dotyczących Daniela Obajtka.</u>
          <u xml:id="u-777.5" who="#MirosławSuchoń">Drugi cud to brawurowe wystąpienie, panie prokuratorze: nic się nie stało, Polacy, nic się nie stało. Ale widzimy wiele zdarzeń, które bez przesady można nazwać cudami, począwszy od zadziwiających decyzji ministerstwa i prokuratury, aż po nieprawdopodobną przychylność ze strony partyjnej władzy. Część z tych historii dla zwykłego obywatela skończyłoby się twardym spotkaniem z wymiarem sprawiedliwości, ale nie w tym przypadku. A więc albo wierzymy w cuda i cudowne przemiany dowodów, albo stoi za tym wszystkim pełen buty i arogancji polityczny, ciemny układ gwarantujący bezkarność. Albo Daniel Obajtek, który urodził się pod szczęśliwą gwiazdą, jest przez tę gwiazdę chroniony, albo roztoczono nad nim czarny parasol ochronny. Jeżeli go roztoczono, to ten czarny parasol gwarantuje bezkarność oraz to, że zorganizowana grupa polityczna, która za tym wszystkim stoi, może w spokoju uwłaszczać się na majątku państwowym.</u>
          <u xml:id="u-777.6" who="#MirosławSuchoń">Ale pytamy dziś pana prokuratora o te cuda. Głośna sprawa w mediach. Rok 2013, Daniel Obajtek zatrzymany przez Centralne Biuro Śledcze Policji. Usłyszał zarzut współdziałania ze zorganizowaną grupą przestępczą prezesa. Pan Daniel Obajtek lubi prezesów. Chodziło o wyłudzenia, oszustwa i przyjęcie łapówki. Prokuratura kieruje do sądu akt oskarżenia. Mijają lata. Nadchodzi rok 2016, Prawo i Sprawiedliwość zmienia Kodeks postępowania karnego w taki sposób, aby móc umorzyć postępowanie w sprawach, które zostały skierowane do sądu. Cudownym zrządzeniem losu akurat te przepisy pozwalają prokuraturze na wyciągnięcie akt z sądu, a następnie prokuratura umarza sprawę na wniosek obrony. Sprawa rozpływa się w powietrzu. I jak tu nie wierzyć w cuda?</u>
          <u xml:id="u-777.7" who="#MirosławSuchoń">Panie Prokuratorze! Czy naprawdę rząd zmienił przepisy w taki sposób, aby oskarżeni o poważne przestępstwa mogli unikać skazania? Czy prawdą jest, że dokładnie miesiąc po wejściu w życie tych przepisów prokuratura cofnęła z sądu akt oskarżenia Daniela Obajtka? I, panie prokuratorze, najważniejsze pytanie: Ile takich cudów było w całej Polsce? I jeszcze jedno pytanie: Czy panu prokuratorowi nie wydaje się dziwne, że w ponad 98% spraw karnych dochodzi do oskarżania, a w tym przypadku prokuratura złożyła akt oskarżenia, potem go wycofała i umorzyła sprawę? I dzieje się to akurat w przypadku hołubionego przez Prawo i Sprawiedliwość byłego wójta.</u>
          <u xml:id="u-777.8" who="#MirosławSuchoń">Ale to nie wszystko. Jeden z dzienników ujawnia taśmy nagrane w 2009 r. Treść tych taśm wskazuje na to, że Daniel Obajtek, będąc wójtem Pcimia, w praktyce kierował firmą. To oznaczałoby popełnienie przestępstwa, ponieważ prawo zakazuje samorządowcom prowadzenia działalności gospodarczej. Co więcej, podczas jednej z rozpraw, jak czytamy w mediach, Daniel Obajtek zeznał, że nigdy nie prowadził potajemnie firmy. To oznaczałoby, że skłamał przed sądem, co podpada pod paragraf dotyczący składania fałszywych zeznań. Prokuratura ma te taśmy. I co? I nic. Cudownym zrządzeniem losu nie dostrzega taśm leżących na biurku prokuratora. I jak tu nie wierzyć w cuda, panie prokuratorze?</u>
          <u xml:id="u-777.9" who="#MirosławSuchoń">Kolejny cud, w zasadzie kolejne pasmo cudów, pomyślelibyśmy, gdyby CBA kilka lat temu nie zawiadomiło prokuratury o zatajeniu posiadania działki i zadłużeniu. Ale zawiadomiło. Prokuratura co prawda uznała, że to nic, ale opinii publicznej zapaliła się czerwona lampka. Niezabudowana działka, którą Daniel Obajtek podarował bliskim, powraca do niego zabudowana. Kto płacił za budowę? Z jakich środków? Opinia publiczna nie uzyskała wystarczających wyjaśnień.</u>
          <u xml:id="u-777.10" who="#MirosławSuchoń">Daniel Obajtek ma także dworek w przysiółku Borkówko. Tam dopiero dzieją się cuda. Najpierw nieruchomość przejęła jedna fundacja, później druga. Obie te fundacje dostały ministerialne dotacje na kosztowne remonty prywatnej nieruchomości pana Obajtka. I wreszcie zakup apartamentu, 187 m2 na warszawskim Bemowie, 7 tys. za 1 m2. To musiał być cud.</u>
          <u xml:id="u-777.11" who="#MirosławSuchoń">Panie Prokuratorze! Czy prokuratura naprawdę wierzy w cuda? A może ministerstwo i prokuratura pomyliły role? Zamiast dochodzić prawdy, zajmują się ochroną. Może to jest układ polityczno-biznesowy, który ma patronat na najwyższych szczeblach władzy. Ale z drugiej strony chyba nikt przy zdrowych zmysłach, mający w nazwie prawo i sprawiedliwość, nie tolerowałby w swoich szeregach układu, który niszczy państwo. Chyba że w tej sprawie ja z kolei wierzę w cuda.</u>
          <u xml:id="u-777.12" who="#MirosławSuchoń">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Koła Parlamentarnego Polska 2050 wnoszę o odrzucenie informacji ministra sprawiedliwości i prokuratora generalnego, ponieważ ona kompletnie nic nie wniosła do tej sprawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-777.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-778">
          <u xml:id="u-778.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-778.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Czy jeszcze ktoś z pań i panów posłów chce zgłosić się do zadania pytania?</u>
          <u xml:id="u-778.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jeżeli nie, zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-778.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Czas na zadanie pytania — 1 minuta i bardzo proszę o przestrzeganie dyscypliny czasowej.</u>
          <u xml:id="u-778.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pierwszy zabierze głos pan poseł Michał Gramatyka, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-779">
          <u xml:id="u-779.0" who="#MichałGramatyka">Pani Marszałek! Panie Prokuratorze! Wysoka Izbo! Jest w tej sprawie firma, która ponosi półtora miliona straty. Jest w tej sprawie oskarżony Obajtek, który ma osiągnąć korzyść majątkową w wysokości 800 tys. zł. Jest w tej sprawie tona dokumentów, są świadkowie, są podejrzani. Są nawet tacy podejrzani, którzy w toku postępowania przyznają się do winy.</u>
          <u xml:id="u-779.1" who="#MichałGramatyka">Jak to jest, że musicie kolanem dopinać zmianę prawa, żeby tylko wycofać z sądu akt oskarżenia? Jak to jest, że gubicie głównego świadka oskarżenia, bo nie potraficie go znaleźć w Polsce, i na tej podstawie stwierdzacie, że jego zeznania są niewiarygodne? Jak to jest, że wobec śledczych, którzy doprowadzili do wniesienia do sądu aktu oskarżenia, wytaczacie sprawę o nadużycie uprawnień, a potem po cichu ją umarzacie? Jak to jest, że wycofując z sądu akt oskarżenia, kłamiecie, że robicie to w celu uzupełnienia materiału postępowania, ustalenia, jaka była rola oskarżonego Obajtka w firmie? To przestępcy mają się bać, a nie ich ofiary — mówi wasz szef, pan minister Ziobro. Jak to jest, że go tutaj nie ma? Gdzie się kończy wasze prawo i wasza sprawiedliwość, a gdzie zaczyna się ochrona waszych kolegów?</u>
          <u xml:id="u-779.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-780">
          <u xml:id="u-780.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-780.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Katarzyna Lubnauer, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-781">
          <u xml:id="u-781.0" who="#KatarzynaLubnauer">Panie i Panowie Posłowie! Pani Marszałek! Ja bym chciała spytać właściwie o jedno. Jako matematyk jakoś nie jestem w stanie uwierzyć w jedną rzecz. Jak to się dzieje, że prokuratura zdecydowała się, pan prokurator Ziobro zdecydował się na odebranie sprawy prokuraturze, prokuratorowi w Ostrowie Wielkopolskim, zamiast tego przeniósł ją do Prokuratury Okręgowej w Piotrkowie Trybunalskim i zupełnym przypadkiem — biorąc pod uwagę, że mamy ponad 5 tys. prokuratorów w Polsce — ta sprawa trafiła do pani Magdaleny Witko, która prywatnie jest żoną prezydenta Tomaszowa Mazowieckiego, a wcześniej posła PiS? I chciałam spytać: Ilu w prokuraturze jest prokuratorów, którzy są bezpośrednio związani rodzinnie z posłami PiS? Czy to może jest tak, że po prostu musiało tak się stać?</u>
          <u xml:id="u-781.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-781.2" who="#komentarz">(Poseł Konrad Frysztak: W drodze losowania naturalnie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-782">
          <u xml:id="u-782.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-782.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Tomasz Głogowski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-783">
          <u xml:id="u-783.0" who="#TomaszGłogowski">Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! W polityce jesteśmy przyzwyczajeni do tego, że na ten sam temat poszczególne osoby mówią różne rzeczy. Ale chyba większej różnicy jak w dzisiejszej debacie na temat działań wymiaru sprawiedliwości wobec Daniela Obajtka, większej różnicy jak w wystąpieniu pana prokuratora generalnego i wystąpieniach parlamentarzystów nie można sobie wyobrazić. Nie będę więc powtarzał tych faktów, które wymieniali moi przedmówcy, czy pan poseł Marek Sowa, czy inni parlamentarzyści, tylko chciałem poprosić pana prokuratora, żeby się odniósł do tych faktów, które tu zostały przedstawione. Nie po raz pierwszy pan o nich usłyszał, nie po raz pierwszy myśmy o nich usłyszeli — o kwestiach majątku pana Daniela Obajtka i jego bliższej i dalszej rodziny, majątku, który nie mógłby mieć pokrycia w ich dochodach, o poważnych poszlakach mówiących o prowadzeniu działalności gospodarczej, kiedy nie mógł on jej prowadzić. Chciałem zapytać pana prokuratora: Czy pan nie uważa, że są to sprawy, którymi prokuratura powinna się wnikliwie zainteresować, że powinien pan nie tylko przedstawiać nam informację o działaniach sądu i prokuratury sprzed lat, ale powinien pan starać się tę sprawę dogłębnie rozwiązać? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-783.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-784">
          <u xml:id="u-784.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-784.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Barbara Nowacka.</u>
          <u xml:id="u-784.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-785">
          <u xml:id="u-785.0" who="#BarbaraNowacka">Pani Marszałek! Panie Prokuratorze! Po pierwsze, jestem głęboko zdumiona, że pan minister Ziobro nie ma odwagi przyjść. Pamiętam, jak tutaj parę tygodni temu próbował dobić się do mównicy, pan marszałek Terlecki mu nie pozwolił. Rozumiem, że to jakiś szok pourazowy, że on już boi się mównicy i boi się konfrontacji z parlamentarzystami, tym bardziej że teraz musi odpowiadać na niewygodne pytania.</u>
          <u xml:id="u-785.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-785.2" who="#BarbaraNowacka">Stworzyliście lex Obajtek, specjalnie dla jednego gościa. To jest coś niesamowitego. Chciałabym zapytać: Czy jest jakiś inny przypadek wycofania przez prokuraturę aktu oskarżenia na mocy zmienionej ustawy z 2016 r.? Bardzo bym prosiła o podanie tego.</u>
          <u xml:id="u-785.3" who="#BarbaraNowacka">Chciałabym też zapytać, bo pan, panie prokuratorze, jest bardzo mocno związany z partią Prawo i Sprawiedliwość, kandydował pan z jej list, był pan czynnym politykiem Prawa i Sprawiedliwości: Jak się pan czuje, mając takie hasła: prawo i sprawiedliwość, będąc prokuratorem, mając świadomość, że te przepisy wprowadzacie pod stołem, to w ustawie COVID-owej wpiszecie bezkarność, to w zawód dentysty — lex Obajtek? Czy uważa pan, że to jest dobre stanowienie prawa? Czy to są właściwe standardy? Czy to jest bezprawie? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-785.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-786">
          <u xml:id="u-786.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-786.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Monika Rosa, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-787">
          <u xml:id="u-787.0" who="#MonikaRosa">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Prokuratorze! Czy pana, jako prawnika, prokuratora, człowieka uczciwego, stojącego na straży praworządności i uczciwości, nie razi wielomilionowy majątek pana Obajtka, który zrodził się — uwaga — z pensji samorządowej? Czy pana nie rażą manipulacje w przekazywaniu sobie majątku, jego tworzeniu i budowaniu? Czy pana nie razi to, że większość rządowa dla jednego człowieka kolanem przepchnęła ustawę, która miała na celu wycofanie aktu oskarżenia? Czy pana nie razi polityczne zaangażowanie polityków Prawa i Sprawiedliwości w ochronę pana Obajtka?</u>
          <u xml:id="u-787.1" who="#MonikaRosa">Chciałam także się dowiedzieć: Czy prawdą jest, że prawomocnie skazani zawarli porozumienie z firmą Elektroplast — prawomocnie skazani za to, że wyrządzili tej firmie szkody na co najmniej 1,4 mln zł? Czy takie porozumienie między tymi prawomocnie skazanymi a firmą Elektroplast zostało zawarte?</u>
          <u xml:id="u-787.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-788">
          <u xml:id="u-788.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-788.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Adam Szłapka, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-789">
          <u xml:id="u-789.0" who="#AdamSzłapka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Prokuratorze! Nie: Panie Adwokacie!</u>
          <u xml:id="u-789.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-789.2" who="#AdamSzłapka">Bo wy chyba pomyliliście role, bo w sprawie Obajtka wy dalece nie jesteście prokuraturą, wy jesteście adwokaturą — tylko w sprawie Obajtka.</u>
          <u xml:id="u-789.3" who="#komentarz">(Poseł Konrad Frysztak: Pan nie wie, co to jest prokuratura.)</u>
          <u xml:id="u-789.4" who="#AdamSzłapka">Od momentu wygrania wyborów przez Prawo i Sprawiedliwość prokuratura Ziobry i pana zajmuje się chronieniem interesów Obajtka. Nie da się inaczej przedstawić tego wszystkiego, co się stało od 2015 r., od 2016 r. w sprawie Daniela Obajtka — przeniesienie z jednej prokuratury, napisanie specjalnego prawa, po to żeby ochronić Daniela Obajtka. On wam jest potrzebny, bo wy potrzebujecie swojej oligarchii. To, co wy chcecie stworzyć, to w politologii nazywa się kapitalizm państwowy. To już funkcjonuje, niestety całkiem nieźle, w putinowskiej Rosji…</u>
          <u xml:id="u-789.5" who="#komentarz">(Poseł Barbara Nowacka: W Chinach.)</u>
          <u xml:id="u-789.6" who="#AdamSzłapka">…gdzie znajduje się swoich biznesmenów, których z pieniędzy państwowych się tuczy, potem się ich chroni, a ich pieniądze wykorzystuje się do użycia władzy. I to jest wasze zadanie w tej sprawie. Wy go bronicie, a nie jesteście prokuraturą.</u>
          <u xml:id="u-789.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-790">
          <u xml:id="u-790.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-790.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Michał Szczerba, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-791">
          <u xml:id="u-791.0" who="#MichałSzczerba">Panie Prokuratorze! Jak kandydował pan z jedynki z listy PiS z Sosnowca, miał pan takie hasło: bezpieczna i uczciwa Polska. To hasło zostało zrealizowane, ta Polska jest bardzo bezpieczna dla Daniela Obajtka, ale niestety nie jest uczciwa. Chcemy zapytać pana bardzo wprost, ponieważ był to rok 2016, pan już był w Prokuraturze Krajowej: Czy pan jest autorem tego przepisu, który w mediach nazywany jest lex Obajtek — przepisu, który dotyczy tego, żeby pozwalać cofać sprawy z etapu sądowego do etapu postępowania przygotowawczego prowadzonego przez prokuraturę? Z tego przepisu skorzystał Daniel Obajtek. Jego sprawa została wycofana z sieradzkiego sądu okręgowego, a potem wydział zamiejscowy Prokuratury Krajowej, na czele której pan stoi, sprawę umorzył. Mówi się, są zakłady w PiS-ie, czy pan jest autorem tego przepisu, czy też pan minister Warchoł. Byłbym wdzięczny, gdyby pan mógł tutaj przyjść i uczciwie odpowiedzieć, czy pan, czy pan Warchoł. A może ktoś inny?</u>
          <u xml:id="u-791.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-792">
          <u xml:id="u-792.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-792.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Marek Sowa, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-793">
          <u xml:id="u-793.0" who="#MarekSowa">Pani Marszałek! Panie Prokuratorze! Zastanawiałem się, dlaczego się tak zachowujecie. Odpowiedź jest chyba banalnie prosta. Historia Daniela Obajtka pokazuje, jak działa swoisty układ zamknięty, który tworzycie jako obóz polityczny. I wszystko w państwie PiS podporządkowaliście temu układowi. Jesteście organizacją zorganizowaną…</u>
          <u xml:id="u-793.1" who="#komentarz">(Poseł Konrad Frysztak: Przestępczą.)</u>
          <u xml:id="u-793.2" who="#MarekSowa">…o dużych wpływach, powiązaniach z osobami na różnych szczeblach władzy, biznesu i służb.</u>
          <u xml:id="u-793.3" who="#MarekSowa">Zadam panu jedno pytanie: Czy jest pan wiarygodny i czy pan w ogóle nie ma jakiegoś poczucia wstydu i zażenowania? Przecież jest osoba, która łączy ministra Ziobrę, byłą premier Szydło i Daniela Obajtka. Wie pan, kto to jest? Obrońca każdej z tych osób, mecenas Zaborowski.</u>
          <u xml:id="u-793.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-794">
          <u xml:id="u-794.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-794.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Urszula Zielińska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-795">
          <u xml:id="u-795.0" who="#UrszulaZielińska">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W ostatnim czasie media obiegła informacja, że w prokuraturze, do której trafiło zawiadomienie o składaniu fałszywych zeznań przez pana Obajtka, nie ma płyty z nagraniami, które miały te zarzuty potwierdzić. W państwie PiS różne rzeczy nagle albo znikają, albo się psują: płyta z wypadku premier Szydło pękła, 400-stronicowa teczka ks. Dymera zawieruszyła się w aktach innej sprawy, płyta CD w sprawie pana Obajtka zniknęła.</u>
          <u xml:id="u-795.1" who="#komentarz">(Poseł Barbara Nowacka: Cuda.)</u>
          <u xml:id="u-795.2" who="#UrszulaZielińska">Jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki w sprawach niewygodnych dla obecnej władzy dowody albo rozpływają się w powietrzu, albo się psują.</u>
          <u xml:id="u-795.3" who="#komentarz">(Poseł Barbara Nowacka: A pedofile z parafii do parafii.)</u>
          <u xml:id="u-795.4" who="#UrszulaZielińska">Panie Ministrze! Proszę o informacje. Czy podjęte zostały czynności mające na celu ustalenie, co stało się z płytą z dowodami w sprawie pana Obajtka? Czy ustalono, kto jest odpowiedzialny za ich zniknięcie? W czyjej pieczy znajdowały się i czy osoba odpowiedzialna poniosła konsekwencje?</u>
          <u xml:id="u-795.5" who="#UrszulaZielińska">Wysoka Izbo! W normalnym kraju wyjaśnieniem wątpliwości i pytań dotyczących Obajtka zajmowałyby się już dawno niezależna prokuratura i niezależne służby. Problem polega na tym, że nie mamy ani niezależnej prokuratury, ani niezależnych służb. W związku tym na wiarygodne odpowiedzi w sprawie pana Obajtka przyjdzie nam poczekać do zakończenia waszych rządów. Na szczęście będzie to niedługo.</u>
          <u xml:id="u-795.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-796">
          <u xml:id="u-796.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-796.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Klaudia Jachira, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-797">
          <u xml:id="u-797.0" who="#KlaudiaJachira">Panie Przewodniczący Komitetu do spraw Bezpieczeństwa Kaczyński! Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Nieobecny Ministrze Sprawiedliwości! Czy do pana Obajtka prokuratorzy nie zapukali jeszcze, bo nie wiedzą, w którym ze swoich pałaców, dworków czy apartamentów śpi? Można się pogubić w dziesiątkach milionów dotacji, upustach na apartamenty, sponsoringach, przepisywanych działkach, pałacach, willach. Tylko wciąż nie usłyszeliśmy, żeby prokuratura zajęła się wyjaśnieniem choć jednej z tych spraw. I choć prokuratura się tym nie zajęła, to i tak wszyscy dobrze wiemy, jak się to skończy.</u>
          <u xml:id="u-797.1" who="#KlaudiaJachira">Przypomnijmy, że w 2013 r. późniejszy szef Orlenu był jeszcze Danielem O. Usłyszał zarzuty współdziałania ze zorganizowaną grupą przestępczą i przyjęcia łapówki od jej szefa. W 2016 r. PiS uchwalił przepisy, które pozwoliły prokuraturze najpierw wycofać sprawę z sądu, a potem ją umorzyć. To dzięki wam Daniel O. z 2013 r. bez wyroku sądu stał się dziwnym trafem w 2016 r. Danielem Obajtkiem.</u>
          <u xml:id="u-797.2" who="#KlaudiaJachira">Niech pan dzisiaj, patrząc ludziom prosto w oczy, odpowie na pytanie: Czy te przepisy uchwalono specjalnie dla Obajtka? Dlaczego prokuratura, którą pan nadzoruje, nie pozwoliła na wyjaśnienie tych oskarżeń przez sąd? Czy to pan wydał polecenie lub sugerował umorzenie postępowania przygotowawczego prowadzonego przeciwko Obajtkowi?</u>
          <u xml:id="u-797.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-798">
          <u xml:id="u-798.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-798.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Mateusz Bochenek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-799">
          <u xml:id="u-799.0" who="#MateuszBochenek">Pani Marszałek! Panie Prokuratorze! Wysoka Izbo! Czego jak czego, ale kryształów w PiS-ie nie brakuje. Jak jeden zakłada pancerz, to pojawia się inny. To w zasadzie już sytuacja, wydaje się, standardowa. Ale co jeden, to — trzeba przyznać — lepszy, choć ich wszystkich cechuje na pewno kilka rzeczy: konflikt interesów, ukrywanie majątku, nepotyzm, działania bezprawne. To jest najbardziej przerażające, że te wszystkie sprawy najczęściej zamiatane są pod dywan, jak gdyby ich nie było. To wszystko dla dobra ojczyzny, dla wyższych celów, dla Rzeczypospolitej. O tym najczęściej słyszymy. To jest naprawdę porażające, że do takich sytuacji dochodzi.</u>
          <u xml:id="u-799.1" who="#MateuszBochenek">Mam do pana prokuratora dwa konkretne pytania i prosiłbym o udzielenie na nie odpowiedzi. Czy prawdą jest, że to prokuratura wycofała akt oskarżenia z sądu w Sieradzu po przeprowadzeniu zmian w prawie karnym w 2016 r. celem uzupełnienia zarzutów? I drugie pytanie: Czy akt oskarżenia po uzupełnieniu ponownie trafił do sądu i czy obejmował Daniela Obajtka i trzech prawomocnie skazanych w 2015 r. jego współpracowników? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-799.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-800">
          <u xml:id="u-800.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-800.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Artur Łącki, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-801">
          <u xml:id="u-801.0" who="#ArturŁącki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Prokuratorze! O majątek pana Obajtka nie będę pytał, bo dżentelmeni o pieniądze nie pytają. Jedno tylko powiem: w Rewalu — nie wszyscy w Polsce wiedzą, gdzie to leży — mieszkanie kosztuje 15 tys. zł za 1 m2 w najgorszym budynku, a pan Daniel kupił za niecałe 7 tys. w Warszawie. Dziwne? Dziwne.</u>
          <u xml:id="u-801.1" who="#komentarz">(Poseł Barbara Nowacka: Można? Można.)</u>
          <u xml:id="u-801.2" who="#ArturŁącki">Można? Można. U was chyba wszystko można.</u>
          <u xml:id="u-801.3" who="#ArturŁącki">Panie Prokuratorze! Czy pan sobie zdaje sprawę, że połączenie Lotosu z Orlenem jest szkodliwe dla Polski? Czy wy w Zjednoczonej Prawicy mieliście dokumenty, które by stwierdzały, jakie korzyści z połączenia Lotosu z Orlenem będzie miała Polska? Bo ja panu powiem: 30% Lotosu trzeba będzie oddać na rynek dla firm zachodnich, bo tak wymaga Unia Europejska. Trzeba będzie oddać 30% magazynów, trzeba będzie oddać 30% nabrzeży. To jest zbrodnia przeciwko polskiej własności. Chciałbym te dokumenty zobaczyć, dokumenty, które stwierdzają, że to jest dobry interes dla Polski.</u>
          <u xml:id="u-801.4" who="#ArturŁącki">Ostatnie zdanie. Czy wy zdajecie sobie sprawę, że zaczynacie hodować takich oligarchów jak Putin w Rosji? Przecież to jest masakra w tym kraju.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-802">
          <u xml:id="u-802.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-803">
          <u xml:id="u-803.0" who="#ArturŁącki">To jest pierwszy oligarcha. Za chwilę będziemy mieli 10 takich. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-803.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-804">
          <u xml:id="u-804.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-804.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Małgorzata Tracz, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-805">
          <u xml:id="u-805.0" who="#MałgorzataTracz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Prokuratorze czy też Adwokacie! Chciałam dopytać o to co inni, ponieważ to pytanie musi wybrzmieć. Mam więc pytanie o słynny już specprzepis, czyli art. 5 ust. 1 ustawy o zmianie Kodeksu postępowania karnego, powszechnie znany jako lex Obajtek. Bo to jest doprawdy dziwny traf, że specprzepis, który już na etapie prac legislacyjnych budził wiele wątpliwości, krytykę ówczesnej Krajowej Rady Sądownictwa, Sądu Najwyższego czy Krajowej Rady Radców Prawnych, wszedł w życie 5 sierpnia 2019 r., a już miesiąc później, czyli 5 września, prokurator wycofał sprawę Daniela Obajtka z sądu. Jeszcze tego samego roku uchwalono modyfikację specprzepisu, która likwidowała możliwość złożenia zażalenia na wycofanie aktu oskarżenia z sądu. To jest bardzo dziwna sprawa. Dlatego zapytam wprost i chciałabym uzyskać odpowiedź wprost: tak lub nie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-806">
          <u xml:id="u-806.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-807">
          <u xml:id="u-807.0" who="#MałgorzataTracz">Tylko jeszcze pytanie. Czy ten przepis miał zastosowanie w innej sprawie niż sprawa Daniela Obajtka, czy też został specjalnie dla niego stworzony? Tak lub nie.</u>
          <u xml:id="u-807.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-808">
          <u xml:id="u-808.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-808.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Franciszek Sterczewski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-809">
          <u xml:id="u-809.0" who="#FranciszekSterczewski">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Nieobecny Panie Ministrze Sprawiedliwości! Szanowni Państwo! Widzimy, co się dzieje z panem Obajtkiem. Widzimy, jak budowana wokół niego jest cała struktura oligarchiczna, jak ta Izba niestety uchwala ustawy tylko po to, żeby oczyścić pana Obajtka z różnych zarzutów, które mu są stawiane przez różne sądy. To jest oczywiście skandal. To jest wszystko po to, żeby budować po prostu państwo partyjne, zawłaszczać prasę, nie doprowadzać do żadnej reformy energetycznej i centralizować, upartyjniać całe państwo. Dlaczego prokuratura generalna, zamiast bronić interesu społecznego, buduje oligarchię? Dlaczego prokuratura, zamiast po prostu bronić spraw publicznych, broni człowieka, który współpracował z gangsterami? To jest po prostu skandal i to musi się skończyć, być może po wyborach, które niestety przegracie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-809.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-810">
          <u xml:id="u-810.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-810.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Rafał Grupiński, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-811">
          <u xml:id="u-811.0" who="#RafałGrupiński">Szukam Zbigniewa Ziobry, ministra sprawiedliwości. Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-811.1" who="#komentarz">(Poseł Michał Szczerba: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-811.2" who="#RafałGrupiński">Nie wiem, gdzie się schował. Zniknął.</u>
          <u xml:id="u-811.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-811.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Być może.)</u>
          <u xml:id="u-811.5" who="#RafałGrupiński">Rozumiem. Każdy minister bałby się, gdyby wprowadzał lex Obajtek w tak bezczelny sposób, prawda?</u>
          <u xml:id="u-811.6" who="#RafałGrupiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Prokuratorze! Mam zupełnie inną sprawę. Nie zajęliście się wszystkimi kwestiami dotyczącymi pana Obajtka. Np. duża firma, koncern energetyczny Enea z centralą w Poznaniu, kupowała najwyższej jakości rury osłonowe do kabli energetycznych w wielkopolskich firmach Arot i Q-Systems. Pan Daniel Obajtek zostaje prezesem Energi. Co się okazuje po chwili? Zarząd Enea SA każe spółkom podległym dywersyfikować zakupy rur osłonowych. Gdzie mają kupować? U Bernadetty Obajtek w TT Plast w Małopolsce. Pytam: Czy naprawdę musicie pozwalać na tego rodzaju oligarchizację państwa polskiego? Czy naprawdę prokuratura jest ślepa i tego nie widzi?</u>
          <u xml:id="u-811.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-812">
          <u xml:id="u-812.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-812.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Krystyna Skowrońska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-813">
          <u xml:id="u-813.0" who="#KrystynaSkowrońska">Szanowna Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Pan poseł Grupiński nie znalazł pana ministra Ziobry. Mam do pana ministra Ziobry pytanie: Czy Daniel jest kryształowy? Chciałabym o tym wiedzieć, bo państwo z tej mównicy o niektórych osobach mówili, że są kryształowe, a potem okazywało się inaczej. Z tej informacji, którą przedstawił pan prokurator, a skonfrontował wypowiedź pan poseł Sowa, wynika coś innego, naprawdę coś innego. Po pierwsze, lex specialis, lex Obajtek. Chciałabym zapytać, kto był inicjatorem tego przepisu. Bo w tej sprawie państwo powinni przeprowadzić dochodzenie. Jaka była opinia Rządowego Centrum Legislacji? Chodzi o to, abyśmy nie mieli nigdy do czynienia z takimi pozornymi, nieprawdziwymi przepisami, niepotrzebnymi, dla jednej osoby. Poza tym czy nie zastanawia pana prokuratora tak wiele czynności pozornych przeprowadzonych przez pana Obajtka? Czy nie dziwi pana tak wiele czynności dotyczących darowizn wielkich kwot, które są czynnościami pozornymi?</u>
          <u xml:id="u-813.1" who="#komentarz">(Poseł Marek Sowa: Nigdzie nieujawnionych.)</u>
          <u xml:id="u-813.2" who="#KrystynaSkowrońska">Nieujawnionych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-814">
          <u xml:id="u-814.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-815">
          <u xml:id="u-815.0" who="#KrystynaSkowrońska">Chciałabym uzyskać, pani marszałek, jedno. Wszyscy na tej sali czekamy. W ławach PiS-u jest puściusieńko, bo oni umieją tylko krzyczeć i szerzyć propagandę. Chcielibyśmy szczerej, prawdziwej odpowiedzi na wszystkie pytania, które zadaliśmy i które zadał pan poseł Sowa w imieniu klubu Koalicji Obywatelskiej.</u>
          <u xml:id="u-815.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-816">
          <u xml:id="u-816.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-816.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Maciej Lasek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-817">
          <u xml:id="u-817.0" who="#MaciejLasek">Szanowna Pani Marszałek! Panie Prokuratorze! Wysoka Izbo! Liczne darowizny od bliskich, jak powiedziała moja przedmówczyni, to jeden z charakterystycznych znaków majątku Daniela Obajtka. Szlacheckie Gniazdo w Choczewie, ziemia w małopolskich Łężkowicach, prawie 2 ha gruntu, itd. Ile było tych darowizn? Ile z nich zostało zgłoszonych do urzędu skarbowego? To jest pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-817.1" who="#MaciejLasek">I drugie pytanie, w zasadzie problem. Pełnomocnikiem Daniela Obajtka jest Maciej Zaborowski, który od lat reprezentuje Zbigniewa Ziobrę, jego małżonkę. To mecenas, który zasiada w Radzie Nadzorczej PZU, której głównym akcjonariuszem jest Skarb Państwa, mecenas, którego klub PiS rekomendował do Trybunału Stanu. Ten mecenas, blisko współpracujący ze Zbigniewem Ziobrą, reprezentuje Daniela Obajtka, którego sprawę ma zbadać prokuratura podlegająca Zbigniewowi Ziobrze.</u>
          <u xml:id="u-817.2" who="#MaciejLasek">Panie Prokuratorze! Czy naprawdę nie uważa pan tego za coś głęboko niewłaściwego? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-817.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-818">
          <u xml:id="u-818.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-818.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-819">
          <u xml:id="u-819.0" who="#JanSzopiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jest godz. 2 w nocy, 25 czerwca 2021 r. Panie prokuratorze, czy pan lubi pracować w godzinach, w których pan dzisiaj odpowiada posłom? Czy pan lubi być w tego typu sytuacji? No ale rozumiem. Dodatkowo jeszcze na tej sali, gdzie powinniśmy tworzyć prawo i też rozliczać tych, którzy to prawo łamią, nie ma ani jednego posła PiS-u. Panie i Panowie z PiS-u, czego się wstydzicie?</u>
          <u xml:id="u-819.1" who="#JanSzopiński">Pewnie mógłbym tutaj mówić, że pan Obajtek to gwiazda obozu władzy, że pan Obajtek to z jednej strony znakomity menadżer, ale z drugiej strony — ten, którego ściga prawo. To ten, który ma to szczęście, że w znajdujących się w krakowskiej prokuraturze aktach zginęła płyta CD z nagranymi rozmowami z 2009 r. Panie prokuratorze, gdzie jest ta płyta? Gdzie jest ta płyta, która mogła być ważnym dowodem w sprawie?</u>
          <u xml:id="u-819.2" who="#JanSzopiński">Szanowne Panie i Szanowni Posłowie! Panie Prokuratorze! Niech pan uwierzy, że przyjdzie jeszcze taki dzień, taki czas, jak nie dzisiaj, to za parę lat, że w tej Izbie zostanie powołana sejmowa komisja śledcza…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-820">
          <u xml:id="u-820.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-821">
          <u xml:id="u-821.0" who="#JanSzopiński">…do spraw zbadania tej sprawy, i wtedy ta sprawa zostanie wyjaśniona. Niech pan uwierzy.</u>
          <u xml:id="u-821.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-822">
          <u xml:id="u-822.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-822.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Katarzynka Kretkowska, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-823">
          <u xml:id="u-823.0" who="#KatarzynaKretkowska">Pani Marszałek! Panie Prokuratorze! Panie prokuratorze, jak chce pan przekonać Polki i Polaków, że Polska jest krajem prawa i sprawiedliwości? Ograniczenie do miesiąca wolności dla emeryta za to, że zjadł w sklepie śliwkę w czekoladzie. Nagłośnione medialnie zamknięcie w więzieniu ubezwłasnowolnionego chorego psychicznie za to, że ukradł czy zjadł wafelka za 99 gr. Mogłabym kontynuować i przytoczyć całą listę takich przypadków. Tymczasem mamy tu kradzieże na kilkaset złotych, łapówkę przyjętą w czasach, gdy był wójtem, fikcyjne faktury, niewyjaśnione źródła monstrualnego majątku, tworzenie ustaw przez polityków, czystki w sądach, przenoszenie akt, umarzanie zarzutów, czyli ewidentne działanie zorganizowanej jak mafia grupy polityczno-przestępczej. Mamy tu powrót bezprawia, buty…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-824">
          <u xml:id="u-824.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę kończyć, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-825">
          <u xml:id="u-825.0" who="#KatarzynaKretkowska">…charakterystycznych dla najciemniejszych czasów, wracających tu jak fantom z zaświatów polskiego feudalizmu. Chodzi o taką mentalność…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-826">
          <u xml:id="u-826.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł, proszę kończyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-827">
          <u xml:id="u-827.0" who="#KatarzynaKretkowska">…typową dla polskiej pańszczyzny, gdzie jednego się gnębiło, a drugiemu było wszystko wolno.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-828">
          <u xml:id="u-828.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-829">
          <u xml:id="u-829.0" who="#KatarzynaKretkowska">Mam pytanie do pana prokuratora. Wszyscy mamy pytanie, na które pan prokurator nie odpowie, bo nie może. Może on powiedzieć tylko to, co może, na co pozwalają jego mocodawcy. Ale tu padło pytanie o Orlen i Lotos, ich połączenie, które jest niekorzystne dla Polski.</u>
          <u xml:id="u-829.1" who="#KatarzynaKretkowska">Panie Prokuratorze! Niech pan wyciągnie wnioski. Kto jest mocodawcą pana mocodawców, skoro to wszystko prowadzi do rozwiązania niekorzystnego dla Polski?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-830">
          <u xml:id="u-830.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-830.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Szanowni państwo, naprawdę, następnym razem nie będzie minuty dłużej, będę musiała wyłączać mikrofony.</u>
          <u xml:id="u-830.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-830.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Wiem, że jest środek nocy, wszyscy jesteśmy zmęczeni, ale szanujmy zasady.</u>
          <u xml:id="u-830.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-831">
          <u xml:id="u-831.0" who="#MirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-831.1" who="#MirosławSuchoń">Pani Marszałek! Panie Prokuratorze! Wysoka Izbo! Panie prokuratorze, co prawda pan jest chyba bardziej politykiem niż prokuratorem, ale myślę, że pan pamięta jednak, jak 20 lat temu pracował pan w przestępczości zorganizowanej. Chciałem pana zapytać, czy panu nie zapala się czerwona lampka, kiedy pan słyszy te taśmy, kiedy pan czyta te relacje. Nie zapala się panu czerwona lampka, że to jest dowód na to, że ktoś mógł popełnić przestępstwo? Nie zapala się panu czerwona lampka? Bo jeżeli nie, to oznacza, że ta polityka bardzo przytępiła pana czujność. Połowie Polski zapala się czerwona lampka.</u>
          <u xml:id="u-831.2" who="#MirosławSuchoń">I drugie pytanie, o nieruchomość w przysiółku Borkówko. Tam jest taki mechanizm: fundacja, dotacja, dotacja ministerialna, ze spółek Skarbu Państwa, kolejna fundacja. Czy w tym przypadku panu prokuratorowi nie zapala się czerwona lampka? Połowie Polski się zapala, a prokuraturze — nie. Bardzo bym prosił o to, żeby pan był uprzejmy to wyjaśnić. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-831.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-832">
          <u xml:id="u-832.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-832.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę pana prokuratora o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-833">
          <u xml:id="u-833.0" who="#BogdanŚwięczkowski">Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Przede wszystkim bardzo bym prosił państwa, żebyście mnie nie obrażali, nazywając mnie adwokatem. Jestem prokuratorem i bardzo was o to proszę. Rozumiem różne inne stwierdzenia, ale proszę nie nazywać mnie adwokatem.</u>
          <u xml:id="u-833.1" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Z tej sprawy to nie wynika.)</u>
          <u xml:id="u-833.2" who="#BogdanŚwięczkowski">Chcę też powiedzieć, szanowni państwo, że nie mam żadnych mocodawców. Jestem prokuratorem krajowym, jestem niezależnym prokuratorem i nikt nie jest moim mocodawcą. To dwie rzeczy, szanowni państwo.</u>
          <u xml:id="u-833.3" who="#BogdanŚwięczkowski">Trzecia rzecz. Gdybyście państwo zażądali informacji także o postępowaniach dotyczących oświadczeń majątkowych czy też innych spraw, w których pojawia się nazwisko pana Daniela Obajtka, to taką informację bym państwu przedstawił. Oczywiście mam taką informację, przygotowałem ją, bo podejrzewałem, że państwo możecie mnie o to zapytać. Natomiast dotyczy to tak naprawdę spraw, które zostały zakończone w 2013 r. prawomocnym umorzeniem postępowania dotyczącego podawania nieprawdy lub zatajenia prawdy przez pana Daniela Obajtka w oświadczeniach majątkowych przez Prokuraturę Rejonową Kraków-Śródmieście-Zachód w Krakowie w 2013 r., kiedy byli tzw. niezależna prokuratura i prokurator generalny Andrzej Seremet.</u>
          <u xml:id="u-833.4" who="#komentarz">(Poseł Marek Sowa: Nie, niech pan powie, kto był prokuratorem w Krakowie i kto przeprowadził tę sprawę.)</u>
          <u xml:id="u-833.5" who="#BogdanŚwięczkowski">Natomiast, szanowni państwo, było postępowanie sprawdzające o sygn. PR 2 Ds. 1090.2016 dotyczące składania fałszywych zeznań w dniu 12 grudnia 2014 r. w toku postępowania przed sądem okręgowym właśnie przez pana Daniela Obajtka, które zakończyło się postanowieniem o odmowie wszczęcia śledztwa wobec stwierdzenia, że czyn nie zawiera znamion czynu zabronionego.</u>
          <u xml:id="u-833.6" who="#BogdanŚwięczkowski">Natomiast ostatnie zawiadomienie, z dnia 1 marca, pana posła na Sejm Marka Sowy i pana Aleksandra Miszalskiego, dotyczące oświadczeń majątkowych z 2012 r. pana Daniela Obajtka, zakończyło się 27 kwietnia 2021 r. w Prokuraturze Rejonowej Kraków-Krowodrza postanowieniem o odmowie wszczęcia śledztwa z uwagi na przedawnienie karalności czynu.</u>
          <u xml:id="u-833.7" who="#BogdanŚwięczkowski">Tak że pokrótce przedstawiłem państwu te inne postępowania, w których pojawia się nazwisko Daniela Obajtka. Natomiast jeżeli państwo oczekujecie jakichś szczegółowszych informacji, to oczywiście proszę, przedstawimy je na piśmie, jeżeli państwo tego zażądacie.</u>
          <u xml:id="u-833.8" who="#BogdanŚwięczkowski">Jeżeli chodzi o występ tutaj pana posła Sowy, to szczerze mówiąc, mam takie wrażenie, jakby tutaj występowało jakieś zachowanie schizofreniczne.</u>
          <u xml:id="u-833.9" who="#komentarz">(Poseł Barbara Nowacka: Pan jest lekarzem czy adwokatem?)</u>
          <u xml:id="u-833.10" who="#BogdanŚwięczkowski">Z jednej strony, szanowni państwo, prokuratura kieruje akt oskarżenia przeciwko waszemu senatorowi Stanisławowi Gawłowskiemu i wy uważacie, że ten akt oskarżenia jest nieprawdziwy, zawiera nieprawdziwe informacje, jest zły, niedobry, ale akt oskarżenia, który został skierowany w 2013 r., był wspaniały, dobry i były tam tylko prawda i tylko fakty.</u>
          <u xml:id="u-833.11" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Skąd ten facet brał pieniądze na 38 nieruchomość? Z pensyjki wójta?)</u>
          <u xml:id="u-833.12" who="#BogdanŚwięczkowski">Szanowni Państwo! Prokuratorzy są ludźmi. Są doskonali prokuratorzy, są dobrzy prokuratorzy, są prokuratorzy, którzy popełniają błędy, którzy nie popełniają tych błędów. Po to jest nadzór w prokuraturze, żeby takich błędów unikać. Jeżeli przeprowadzono badanie tego postępowania i umorzono postępowanie, a następnie decyzją sądu to postępowanie zostało utrzymane w mocy, to w związku z powyższym nie ma podstaw do twierdzenia, że argumenty przedstawione w tym akcie oskarżenia były prawdziwe.</u>
          <u xml:id="u-833.13" who="#BogdanŚwięczkowski">Główne pytanie, które się pojawia wśród państwa pytań, dotyczyło wprowadzenia art. 5.</u>
          <u xml:id="u-833.14" who="#komentarz">(Poseł Barbara Nowacka: Lex Obajtek.)</u>
          <u xml:id="u-833.15" who="#BogdanŚwięczkowski">Szczerze mówiąc, jestem tym bardzo zdziwiony, że pytacie państwo prokuraturę, ministra sprawiedliwości, prokuratora generalnego, mnie, bo to państwo uchwalacie w Polsce prawo.</u>
          <u xml:id="u-833.16" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Ale pan wiedział dla kogo.)</u>
          <u xml:id="u-833.17" who="#BogdanŚwięczkowski">Ja tylko mogę państwu powiedzieć, szanowni państwo, że gdybyście państwo znali Kodeks postępowania karnego, to wiedzielibyście, że taki przepis do 2003 r. w Polsce obowiązywał, w polskim Kodeksie postępowania karnego. W 2003 r., za czasów rządów lewicy, ten przepis został zmieniony…</u>
          <u xml:id="u-833.18" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Szczęśliwie i słusznie.)</u>
          <u xml:id="u-833.19" who="#BogdanŚwięczkowski">…a w 2015 r. został uchylony. Podejrzewam, że ratio legis uchwalenia tego przepisu najprawdopodobniej było to, aby prokurator mógł…</u>
          <u xml:id="u-833.20" who="#komentarz">(Głos z sali: Zostać adwokatem.)</u>
          <u xml:id="u-833.21" who="#BogdanŚwięczkowski">…prosić sąd o zwrot sprawy do postępowania przygotowawczego, albo żeby uzupełnić albo poprawić postępowanie, albo kiedy pojawiły się nowe istotne okoliczności.</u>
          <u xml:id="u-833.22" who="#BogdanŚwięczkowski">Podkreślam jeszcze raz, szanowni państwo, bo już to mówiłem, a chyba to nie wybrzmiało, że w tym śledztwie pan Daniel Obajtek nie miał zarzutu udziału w zorganizowanej grupie przestępczej. Każdy, kto to powtarza, mówi nieprawdę. Powiedziałem państwu, jakie zarzuty miał pan Daniel Obajtek.</u>
          <u xml:id="u-833.23" who="#BogdanŚwięczkowski">Jeżeli chodzi o pana mecenasa Zaborowskiego, bo tutaj także pojawiły się takie pytania, to pragnę państwu powiedzieć, że w 2016 r. tą sprawą zajmował się inny adwokat. Nie podam nazwiska, bo nie chcę ujawnić danych osobowych, ale inny adwokat, nie pan mecenas Zaborowski.</u>
          <u xml:id="u-833.24" who="#BogdanŚwięczkowski">Także, szanowni państwo, chcę bardzo jasno podkreślić, bo ja to w czasie swojej wypowiedzi kilkakrotnie powtarzałem, ale państwo chyba tego nie zapamiętali, że w tej sprawie nie podejmowała decyzji prokurator okręgowa w Piotrkowie Trybunalskim pani Magdalena Witko, tylko jej zastępca. W związku z powyższym, szanowni państwo…</u>
          <u xml:id="u-833.25" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Więcej szacunku dla naszej inteligencji.)</u>
          <u xml:id="u-833.26" who="#BogdanŚwięczkowski">…jeżeli państwo żądacie prawdy i ja państwu prawdę przekazuję, to państwo prychacie śmiechem. Oczywiście. Prawda być może jest dla państwa nieistotna. Dla mnie jest istotna, bo jestem prokuratorem.</u>
          <u xml:id="u-833.27" who="#komentarz">(Głos z sali: Oj, proszę pana…)</u>
          <u xml:id="u-833.28" who="#BogdanŚwięczkowski">I nie jestem politykiem, chociaż niektórzy tak twierdzą.</u>
          <u xml:id="u-833.29" who="#komentarz">(Poseł Barbara Nowacka: Ale był pan.)</u>
          <u xml:id="u-833.30" who="#BogdanŚwięczkowski">Szanowni Państwo! Co do innych pytań, na które nie udzieliłem odpowiedzi, to udzielimy ich na piśmie, bo oczywiście chcemy udzielić państwu jak najbardziej szczegółowych i rzetelnych informacji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-833.31" who="#komentarz">(Poseł Marek Sowa: Pani marszałek…)</u>
          <u xml:id="u-833.32" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Sprostowanie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-834">
          <u xml:id="u-834.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zamykam dyskusję…</u>
          <u xml:id="u-834.1" who="#komentarz">(Poseł Marek Sowa: Bardzo proszę o możliwość sprostowania, bo pan prokurator insynuuje mi rzeczy…)</u>
          <u xml:id="u-834.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, minuta. Ale minuta, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-835">
          <u xml:id="u-835.0" who="#MarekSowa">Pani Marszałek! Panie Prokuratorze! Proszę powiedzieć, jaką rolę odgrywał w sprawach pana Obajtka prokurator Dudek — czy ktokolwiek inny prowadził sprawy Daniela Obajtka od samego początku? — a nie mówić, że tam Seremet się tym zajmował. Proszę to powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-835.1" who="#MarekSowa">Proszę powiedzieć, czy pana naprawdę nie oburza fakt, że facet w ciągu roku, mając 130 tys. netto dochodu, inwestuje 800 mln zł, 800 tys. zł? Czy pana naprawdę nie oburza fakt, że CBA zgłasza prokuraturze sprawę, że nie ujawnił czterech domków letniskowych za 300 tys. zł, że nie ujawnił działek, że zaniżył wartość nieruchomości? Naprawdę pana to nie oburza? My się pytamy: Skąd Obajtek miał kasę na swoje inwestycje? Bo nie miał jej z funkcji, z pensji wójta.</u>
          <u xml:id="u-835.2" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Dostał w prezencie na pierwszą komunię.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-836">
          <u xml:id="u-836.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-837">
          <u xml:id="u-837.0" who="#MarekSowa">I rolą służb, rolą prokuratury jest to wyjaśnić, a nie kryć Obajtka.</u>
          <u xml:id="u-837.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-837.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-838">
          <u xml:id="u-838.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-838.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Nie było to sprostowanie, ale na pewno zasadne pytanie.</u>
          <u xml:id="u-838.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-838.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie informacji ministra sprawiedliwości, prokuratora generalnego.</u>
          <u xml:id="u-838.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Do głosowania nad tym wnioskiem przystąpimy na następnym posiedzeniu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-838.5" who="#komentarz">(Poseł Marek Sowa: I pani marszałek też dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-838.6" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Brawa dla pani marszałek.)</u>
          <u xml:id="u-838.7" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Na tym wyczerpaliśmy…</u>
          <u xml:id="u-838.8" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jeszcze będą oświadczenia, szanowni państwo.</u>
          <u xml:id="u-838.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-838.10" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny 33. posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-838.11" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygłoszenia oświadczeń poselskich.</u>
          <u xml:id="u-838.12" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie jeszcze zgłosić się do wygłoszenia oświadczenia?</u>
          <u xml:id="u-838.13" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jeżeli nie, zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-838.14" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jako pierwszy oświadczenie wygłosi pan poseł Grzegorz Lorek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-838.15" who="#komentarz">(Głos z sali: Odnalazł się!)</u>
          <u xml:id="u-838.16" who="#komentarz">(Głos z sali: Wreszcie jakiś poseł PiS-u.)</u>
          <u xml:id="u-838.17" who="#komentarz">(Głos z sali: …dawno ich nie było na sali.)</u>
          <u xml:id="u-838.18" who="#komentarz">(Głos z sali: Cały czas byliśmy.)</u>
          <u xml:id="u-838.19" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę o spokój.</u>
          <u xml:id="u-838.20" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-839">
          <u xml:id="u-839.0" who="#GrzegorzLorek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zelów w powiecie bełchatowskim to miejsce specyficzne. Specyfika ta wynika z faktu, iż jego mieszkańcy to prawdziwa mieszanka wyznań i kultur. Historia tej niewielkiej miejscowości jest przykładem, że przez całe wieki mogą obok siebie egzystować pokojowo społeczności wyznające Pana Boga na swój własny sposób. Zelów był, a w niektórych przypadkach nadal jest domem dla katolików, luteran, kalwinów, babtystów, a także wyznawców religii mojżeszowej. Truizmem jest zatem stwierdzenie, że powyższy fakt znacząco odcisnął się na historii tego miasta. Szczególny ryt pozostawili czescy protestanci, bracia czescy mieszkający w Zelowie. Wygnańcy religii z Cesarstwa Austriackiego w XVI w. stworzyli prężnie działającą społeczność. Utworzona na początku XIX w. parafia do dziś jest miejscem bardzo ważnym. W niewielkim muzeum na jej terenie znajduje się izba szkolna będąca odwzorowaniem takowej z czasów jednego z założycieli braci czeskich Jana Amosa Komeńskiego z prawdziwym wyposażeniem z XVII w. Bardzo ważna dla miasta i regionu jest rodzina Jelinków, której nestorem był pastor Jan Jelinek urodzony i wychowany w Zelowie, bohater II wojny światowej. Działał na Wołyniu, pomagał Polakom prześladowanym przez Niemców, Rosjan, i Ukraińców, a także Żydom. Brał udział w walkach I korpusu czechosłowackiego o Przełęcz Dukielską. Po wojnie zdecydował się pozostać w Czechosłowacji. Zdecydowanie odrzucał i nie zgadzał się z reżimem komunistycznym, przez co został skazany i osadzony w więzieniu na 2 lata.</u>
          <u xml:id="u-839.1" who="#GrzegorzLorek">Zelów to nie tylko Czesi. Z tym miejscem związanych jest wiele innych znanych osób, jak choćby zmarły w 2006 r. malarz Waldemar Krygier, bliski współpracownik Jerzego Grotowskiego, pochowany na cmentarzu ewangelicko-reformowanym w Zelowie.</u>
          <u xml:id="u-839.2" who="#GrzegorzLorek">Wspomnieć należy o innych duchownych protestanckich, jak pastor Robert Liersch czy Roman Lipiński, współautor ekumenicznego przekładu Biblii.</u>
          <u xml:id="u-839.3" who="#GrzegorzLorek">Chciałbym także wymienić prof. Emiliana Klemensa Nowickiego, który urodził się w 1781 r., polskiego lekarza zwanego ojcem polskiej chirurgii. Zmarł 5 marca 1876 r. w Przeczni, gmina Zelów, pochowany na cmentarzu ewangelicko-reformowanym w Zelowie.</u>
          <u xml:id="u-839.4" who="#GrzegorzLorek">Należy również powiedzieć o prof. Józefie Jersaku urodzonym w Zelowie w 1929 r., geografie, geologu, jednym z najlepszych polskich paleontologów. założycielu Polskiej Stacji Antarktycznej im. Henryka Arctowskiego na Spitsbergenie. Zmarł w 1991 r. i został pochowany na cmentarzu ewangelickim w Zelowie.</u>
          <u xml:id="u-839.5" who="#GrzegorzLorek">Paweł Wondraczek. Urodził się 13 sierpnia 1897 r. we wsi Ignaców, gmina Zelów. Linia rodzinna Wondraczka wywodzi się z pierwszej migracji braci czeskich do Zelowa. Po wybuchu I wojny światowej zostaje wcielony do wojska i służy w 10. Kaniowskim Pułku Artylerii Lekkiej wchodzącym w skład 10. Dywizji Piechoty. 4 lipca 1920 r. w pierwszym dniu ofensywy sowieckiej bierze udział w bitwie pod miejscowością Ulin, obecnie na północy Białorusi. Odznacza się niezwykłą walecznością i bohaterstwem. Gdy jego bateria zostaje zmuszona do odwrotu, walczy do końca. Schodzi z pola walki jako ostatni, jednocześnie ratując rannego żołnierza. Za swój czyn zostaje odznaczony Krzyżem Virtuti Militari V klasy. Numer rozkazu 2806, rozkaz z 17 kwietnia 1921 r. Po II wojnie światowej powrócił do Czechosłowacji. Zmarł 19 lutego 1978 r. w wieku 81 lat.</u>
          <u xml:id="u-839.6" who="#GrzegorzLorek">Paweł Hulka-Laskowski, 1881–1946. Polski pisarz, tłumacz, działacz, publicysta społeczny, a przede wszystkim religijny. Urodził się 25 czerwca 1881 r. w Żyrardowie w rodzinie czeskich ewangelików, potomków braci czeskich.</u>
          <u xml:id="u-839.7" who="#GrzegorzLorek">Szanowni Państwo! Zelów to niewielki punkt na mapie, ale przez jego historię warto o nim pamiętać. Zwyczajne i niezwyczajne małe miasteczko. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-839.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-840">
          <u xml:id="u-840.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-840.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-841">
          <u xml:id="u-841.0" who="#JanSzopiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Radny powiatu mogileńskiego pan Mateusz Lisiecki zwrócił się do mnie z wnioskiem o interwencję poselską w sprawie problemów, jakie sprawiają mieszkańcom powiatu mogileńskiego opóźnienia ze strony rządu dotyczące nowelizacji tzw. ustawy odorowej określającej m.in. minimalne odległości od zabudowań, w jakich mogą funkcjonować np. chlewnie, kurniki, fermy czy wysypiska odpadów.</u>
          <u xml:id="u-841.1" who="#JanSzopiński">Odór związany z działalnością takich obiektów jest jednym z dużych problemów nie tylko mieszkańców wsi na terenie powiatu mogileńskiego, ale także mieszkańców innych powiatów. Działalność związana z chowem przemysłowym czy gromadzeniem odpadów nie tylko często bywa prowadzona z naruszeniem warunków życia i dobrostanu mieszkańców wsi, ale niesie za sobą wymierne zagrożenia zdrowia związane z oddziaływaniem substancji toksycznych, takich jak siarkowodór czy amoniak. Odory mają negatywny wpływ na zdrowie człowieka. Mogą wywołać depresję, znużenie, problemy oddechowe, bóle głowy, nudności, podrażnienie oczu i gardła.</u>
          <u xml:id="u-841.2" who="#JanSzopiński">Problem silnych i dokuczliwych odorów ze składowiska odpadów komunalnych w Bydgoszczy podnosi także grupa mieszkańców osiedla Siernieczek, której przedstawiciele podkreślają, że reakcję firm odpowiedzialnych za zanieczyszczenie można osiągnąć głównie poprzez protesty społeczne, a nie poprzez wymaganie stosowania odpowiedniego prawa wobec tych, którzy zanieczyszczają powietrze. Dlatego możliwie szybko powinny wejść w życie i jednocześnie skutecznie eliminować te sprawy przepisy odorowe dotyczące także miast.</u>
          <u xml:id="u-841.3" who="#JanSzopiński">Samorządowcy z terenów wiejskich nie są przeciwni funkcjonowaniu ferm czy innych zakładów związanych z hodowlą i przetwórstwem, ale według nich tego typu działalność produkcyjna nie może być prowadzona z naruszeniem zdrowia czy życia mieszkańców terenów sąsiadujących z tymi zakładami, zwłaszcza że w opinii ministra rolnictwa i rozwoju wsi Polska nie jest zagrożona brakiem żywności czy mięsa, zatem ewentualne mnożenie zakładów na stosunkowo małej powierzchni nie powinno być w Polsce priorytetem gospodarczym. Podobnie samorządowcy z miast nie są przeciwni funkcjonowaniu składowisk odpadów pod warunkiem, że te składowiska nie będą utrudniały życia mieszkańcom i nie będą niebezpieczne dla środowiska.</u>
          <u xml:id="u-841.4" who="#JanSzopiński">W sprawie, o której mówię, Wysoka Izbo, pozwoliłem sobie skierować do ministra klimatu i środowiska stosowną interpelację i liczę, że pan minister pochyli się nad nią i zechce przychylić się do wniosków, które w niej zawarłem. Podobnie mój klub przedłożył, też na ręce pani marszałek Sejmu, projekt ustawy w tej sprawie. Liczymy, że projekt ten stosunkowo szybko znajdzie się w porządku obrad tej Izby i będziemy mogli uchwalić dobrą ustawę, która będzie eliminowała te uciążliwości dla mieszkańców polskich wsi i miast, w tym również dla mieszkańców Bydgoszczy i powiatu mogileńskiego. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-842">
          <u xml:id="u-842.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-842.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Fryderyk Kapinos, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-842.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-843">
          <u xml:id="u-843.0" who="#FryderykKapinos">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W 2020 r. minęło 25 lat od utworzenia Specjalnej Strefy Ekonomicznej Euro-Park Mielec. Z perspektywy czasu zdecydowanie można ocenić to wydarzenie jako przełomowe dla miasta Mielca i powiatu mieleckiego, a także rozwoju polskiej przedsiębiorczości.</u>
          <u xml:id="u-843.1" who="#FryderykKapinos">Pandemia koronawirusa i związane z nią obostrzenia sanitarne uniemożliwiły w ubiegłym roku organizację obchodów jubileuszu tego wydarzenia. Dopiero poprawa sytuacji epidemiologicznej pozwoliła na zorganizowanie uroczystego spotkania i konferencji pn. „Euro-Park Mielec — od tradycji po przemysł 4.0”, które odbyły się na zamku w Baranowie Sandomierskim 11 czerwca 2021 r., a więc w roku 30. rocznicy powstania Agencji Rozwoju Przemysłu, która zarządza specjalną strefą ekonomiczną w Mielcu. Spotkaniu przyświecał przede wszystkim jeden cel, jakim bez wątpienia było docenienie roli, którą odgrywała, odgrywa i będzie odgrywać pierwsza w Polsce specjalna strefa ekonomiczna, która powstała w 1995 r. w Mielcu. Był to okres transformacji, upadł największy w mieście zakład pracy. Bezrobocie wynosiło wówczas ponad 30%. Co trzeci mieszkaniec regionu był bezrobotny. Nie było perspektyw, zagrożony był byt ekonomiczny. Powstanie strefy było wielką nadzieją. Sukces został osiągnięty, choć wielu w to nie wierzyło.</u>
          <u xml:id="u-843.2" who="#FryderykKapinos">To zasługa wielu osób, w tym samorządowców z Mielca i regionu mieleckiego, a także pracowników Agencji Rozwoju Przemysłu z centrali spółki w Warszawie i oddziału w Mielcu, którzy pracowali przy powstaniu strefy oraz dbali o jej dalszy rozwój. Wszystkim tym osobom należą się serdeczne podziękowania. Podziękowania należą się również przedsiębiorcom, którzy zaufali tej idei i zainwestowali swój kapitał.</u>
          <u xml:id="u-843.3" who="#FryderykKapinos">Mówiąc o 25-letniej historii Specjalnej Strefy Ekonomicznej Euro-Park Mielec, nie sposób nie wspomnieć o osobie śp. Stanisława Padykuły współtworzącego mielecką strefę ekonomiczną, w latach 1991–1996 wiceministra przemysłu, a od 1997 r. wiceprezesa Agencji Rozwoju Przemysłu, który w roku 2001 zginął w katastrofie lotniczej w trakcie podróży służbowej do Wenezueli. Miał on wielkie i niekwestionowane zasługi przy powstaniu i w pierwszych latach działalności specjalnej strefy ekonomicznej w Mielcu. Podczas wspomnianej konferencji w Baranowie Sandomierskim został pośmiertnie odznaczony odznaką honorową „Zasłużony dla Województwa Podkarpackiego”.</u>
          <u xml:id="u-843.4" who="#FryderykKapinos">Specjalna Strefa Ekonomiczna Euro-Park Mielec to obecnie ponad 1700 ha powierzchni w 33 podstrefach na terenie 19 powiatów w czterech województwach, tj. podkarpackim, małopolskim, śląskim i zachodniopomorskim. Suma nakładów inwestycyjnych na koniec marca 2021 r. to 11,6 mld zł, również dzięki którym powstało 35 900 miejsc pracy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-843.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-844">
          <u xml:id="u-844.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-844.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Norbert Kaczmarczyk, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-845">
          <u xml:id="u-845.0" who="#NorbertKaczmarczyk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-845.1" who="#NorbertKaczmarczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chociaż pora już bardzo późna albo bardzo wczesna, bo godz. 2.20, to pomimo tych bardzo burzliwych obrad warto powiedzieć dzisiaj o wielkiej tragedii, jaka spotkała mieszkańców Małopolski i Śląska, jeżeli chodzi o niezwykle intensywne gradobicie, które było tak zatrważającą sytuacją atmosferyczną, że niektórzy obywatele, którzy pokazywali zdjęcia z tej sytuacji, pokazywali wręcz kulki gradowe wielkości kurzych jaj. To sytuacja bardzo dramatyczna. Sztab kryzysowy w Małopolsce spotkał się już kilka godzin temu. Zastanawiano się, w jaki sposób służby mogą pomóc mieszkańcom. Natomiast wielki kryzys dotyczy również rolnictwa w tych regionach. Widzieliśmy zdjęcia z tamtych terenów. Wiele setek hektarów upraw jest nie do odbudowania. Ten potencjał w rolnictwie jest bardzo ciężki do odbudowania. Niektóre uprawy nie nadają się już do jakiejkolwiek pracy, do jakiegokolwiek zbioru.</u>
          <u xml:id="u-845.2" who="#NorbertKaczmarczyk">Warto podkreślić, że na obecnym posiedzeniu Sejmu w komisji sejmowej debatowaliśmy na temat ubezpieczeń w rolnictwie. Problem jest bardzo duży, dlatego że wielu rolników nie ubezpieczyło dostatecznie swoich upraw. Cieszę się bardzo, że pan minister rolnictwa Grzegorz Puda w odpowiedzi na interpelację z 20 kwietnia stwierdził, że priorytetem dla rządu będzie zwiększenie kwot na ubezpieczenia w kolejnych latach, natomiast jeżeli uda się przesunąć pewne środki w budżecie, być może jeszcze w tym roku znajdą się kolejne środki. Złożyłem również interpelację w tej sprawie do pana premiera Mateusza Morawieckiego, a także na spotkaniu w Krakowie odnośnie do Polskiego Ładu dla rolnictwa zasygnalizowałem mu, że będzie prawdopodobnie problem nie tylko z gradobiciem, z deszczem nawalnym, ale być może i w tym roku z suszą.</u>
          <u xml:id="u-845.3" who="#NorbertKaczmarczyk">Problem jest kompleksowy i zaczął się nie teraz, nie kilka lat temu, nie kilkanaście lat temu, a tak naprawdę w latach 90., bo na początku lat 90. zrezygnowano z obowiązkowych ubezpieczeń w rolnictwie. To doprowadziło później do sytuacji, że te ubezpieczenia drożały. Państwo dopłacało do tych ubezpieczeń, cały czas dopłaca. A rolnicy nigdy nie są bezpieczni, jeżeli chodzi o swoje uprawy, bo cały czas jakiś kataklizm ich nawiedza, i gdyby ubezpieczyć się od wszystkich kataklizmów, to praca w rolnictwie przestałaby się opłacać. Ubezpieczając się od wszystkiego, rolnicy nie są w stanie zarobić tyle, jeżeli chodzi o swoją pracę, aby płacić na te ubezpieczenia. A więc rolnicy grają w ruletkę, raz ubezpieczają się od jednego kataklizmu, raz od drugiego, czasem próbują znaleźć jakiś złoty środek. Kończy się to tym, że państwo musi interweniować. I rząd Zjednoczonej Prawicy, jeżeli chodzi o suszę, interweniował rekordowo. W poprzedniej kadencji były to pieniądze rekordowe, jeżeli chodzi o suszę, o tę pomoc. Tylko cały czas jest to pomoc doraźna.</u>
          <u xml:id="u-845.4" who="#NorbertKaczmarczyk">Cieszę się bardzo, że chcemy zbudować naprawdę dobry system ubezpieczeń, tak naprawdę powrócić do tego starego systemu wzajemnych ubezpieczeń, który doprowadzi do sytuacji, w której rolnicy będą nawzajem sobie pomagać. Jeszcze przy dodatku z budżetu państwa zabezpieczymy rolników od tych trudnych sytuacji, w jakich się znajdują. Dlatego jest bardzo ważne, by zabezpieczyć, w tej kadencji na pewno, zbudować tę ustawę, bo w przyszłości będziemy się spotykać z kolejnymi kataklizmami. Te kataklizmy, jak widzimy, cały czas przychodzą, raz jest to gradobicie, raz jest to susza, raz jest to deszcz nawalny, i nie jesteśmy w stanie zabezpieczyć się od wszystkiego. Tylko kompleksowe ubezpieczenia mogą doprowadzić do dobrego zabezpieczenia.</u>
          <u xml:id="u-845.5" who="#NorbertKaczmarczyk">Chciałbym jeszcze zaapelować do użytkowników dróg, bo zbliżamy się wielkimi krokami do żniw. Często użytkownicy dróg, kierowcy samochodów narzekają na rolników, że jadą zbyt wielkimi sprzętami, że poruszają się po tych drogach w sposób niebezpieczny. Rolnicy uważają, natomiast musimy uważać na siebie nawzajem, i jadą po to, by zebrać polski chleb. Dlatego życzę wyrozumiałości tak kierowcom, jak i rolnikom. Wszystkiego dobrego.</u>
          <u xml:id="u-845.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-846">
          <u xml:id="u-846.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję panu bardzo.</u>
          <u xml:id="u-846.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Czy jest pan poseł Antoni Macierewicz, Prawo i Sprawiedliwość?</u>
          <u xml:id="u-846.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-846.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-847">
          <u xml:id="u-847.0" who="#WaldemarAndzel">Oświadczenie na temat wydarzeń Czerwca ’76.</u>
          <u xml:id="u-847.1" who="#WaldemarAndzel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dokładnie 45 lat temu, 24 czerwca komunistyczny premier Piotr Jaroszewicz ogłosił podwyżki. Warto przypomnieć, że ówczesna władza doskonale wiedziała, że 70-procentowy wzrost cen produktów wywoła masowe protesty — zwiększona została gotowość bojowa oficerów MO, którzy mieli zająć się inwigilowaniem protestujących. Działania te nosiły nazwę Operacja „Lato 1976 r.”.</u>
          <u xml:id="u-847.2" who="#WaldemarAndzel">Dzień później rozpoczęły się masowe strajki, m.in. w Ursusie, Płocku i największe — w Radomiu. Robotnicze wystąpienia zostały krwawo stłumione, a w całej Polsce aresztowano 2,5 tys. osób. Pamiętajmy o wszystkich ofiarach komunistycznego reżimu. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-848">
          <u xml:id="u-848.0" who="#TomaszKostuś">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Krwiodawstwo jest jedną z piękniejszych akcji społecznych będących odruchem bezinteresowności, która ma na celu pozyskiwanie krwi i jej składników od osób zdrowych na rzecz osób potrzebujących.</u>
          <u xml:id="u-848.1" who="#TomaszKostuś">Każdego roku 14 czerwca obchodzony jest Światowy Dzień Krwiodawcy ustanowiony przez Światową Organizację Zdrowia w rocznicę urodzin Karla Landsteinera, austriackiego lekarza immunologa, laureata Nagrody Nobla, który w 1901 r. odkrył grupy krwi. W tym miejscu zwracam się do pań i panów posłów z prośbą o zaangażowanie własne oraz najbliższych państwu osób w promocję idei krwiodawstwa, tym bardziej że rozpoczynający się okres wakacyjny powinien być dla nas wszystkich powodem do dodatkowej mobilizacji.</u>
          <u xml:id="u-848.2" who="#TomaszKostuś">Rokrocznie miesiące letnie są tymi, w czasie których ilość oddawanej krwi znacząco maleje. Regionalne centra krwiodawstwa i krwiolecznictwa wzmagają w tym czasie działania promocyjne oraz zachęcają do szczególnego zwrócenia uwagi na ten istotny problem.</u>
          <u xml:id="u-848.3" who="#TomaszKostuś">Pragnę przyłączyć się do tych apeli i zachęcić wszystkich państwa do przyłączenia się do tej szczytnej inicjatywy.</u>
          <u xml:id="u-848.4" who="#TomaszKostuś">Jednocześnie właśnie podczas ostatnich miesięcy zwróciliśmy uwagę na to, jak duży wpływ ma krwiolecznictwo. Pandemia koronawirusa pokazała, że składnik krwi, osocze, może uratować życie niejednej osobie. Osocze ozdrowieńców dalej jest uznawane za jeden z najbardziej skutecznych leków na COVID-19, a to wszystko dzięki krwiodawcom.</u>
          <u xml:id="u-848.5" who="#TomaszKostuś">Korzystając z okazji, życzę wszystkim krwiodawcom oraz pracownikom regionalnych centrów krwiodawstwa i krwiolecznictwa dalszej determinacji i satysfakcji z realizacji tego wspaniałego daru serca oraz wszelkiej pomyślności. Niech poczucie niesienia bezinteresownej pomocy potrzebującym będzie źródłem państwa zadowolenia i radości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-849">
          <u xml:id="u-849.0" who="#ElżbietaPłonka">W związku z zagrożeniem kolejną mutacją wirusa — wariantem delta i obecnym już aktywnie wariantem południowoamerykańskim lambda jedyną skuteczną obroną przed ciężkim przebiegiem choroby lub łagodnym zachorowaniem są szczepienia, które w Polsce są prowadzone przez Narodowy Program Szczepień. Obecnie powszechny jest dostęp do szczepienia dla każdej osoby powyżej 16. roku życia. Mając na uwadze ogromne wyrzeczenia w walce z pandemią koronawirusa w naszym kraju, które mamy za sobą, w związku z możliwym obserwowanym zagrożeniem nową falą choroby powinniśmy podwyższyć wymagania sanitarne wobec przyjeżdżających do Polski w okresie wakacji. Niebezpieczeństwo kolejnej fali może przyjść z Wysp Brytyjskich, gdzie rośnie liczba zachorowań, a przyczyną jest wariant delta w 90% przypadków. W ostatnim okresie 250 tys. dzieci w Wielkiej Brytanii było objętych kwarantanną lub leczeniem — to była absencja szkolna. Dzieci z polskich rodzin będą podróżować do rodzin w Polsce, a zwłaszcza do dziadków, i to może być powodem wzrostu zakażeń. Pani Merkel wypowiadała się o unifikacji działań sanitarnych w UE. Mając ten stan na uwadze, w Polsce powinniśmy obniżyć granicę wieku dla testów PCR z 12 lat na 6 lat, w innych krajach są niższe przedziały, np. Niemcy — 10 lat, Irlandia — 7 lat. Należy rozważyć również kwarantannę hotelową dla przyjeżdżających z Wielkiej Brytanii. Nasze polskie obostrzenia dla podróżujących są zbyt liberalne w stosunku do innych państw UE. Jeśli obecnie liczba zachorowań w kraju jest bliska liczbie zgonów, to znaczy, że umierają starsi i słabsi i lekceważone są objawy, i nie jest to wina medyków, ale lekceważenie zasad sanitarnych — maseczki, dezynfekcja — i niechęć do szczepień.</u>
          <u xml:id="u-849.1" who="#ElżbietaPłonka">Odniosę się także do szczególnej procedury medycznej, jaką jest teleporada — jest ona powszechnie uznana za akceptowalną formę pomocy lekarskiej, ale też decyzja o zaniechaniu koniecznego osobistego kontaktu z pacjentem wymaga wiedzy i intuicji lekarskiej opartej o podstawę primum non nocere.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-850">
          <u xml:id="u-850.0" who="#JanWarzecha">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Dzisiejsze oświadczenie poselskie chciałem poświęcić szkodliwemu zjawisku w ekonomii światowej i europejskiej, jakim są raje podatkowe. Pomimo podnoszenia tego problemu na forum Unii Europejskiej przez premiera rządu RP Mateusza Morawieckiego proceder nadal kwitnie. Unia Europejska i liderujące jej kraje, takie jak Niemcy, Francja, poprzez jej organy próbują narzucić Polsce rewolucję obyczajową, a milczą na temat wykorzystywania mniej zamożnych podatników z krajów Europy Wschodniej.</u>
          <u xml:id="u-850.1" who="#JanWarzecha">Zjawisko rajów podatkowych dusi prawdziwą konkurencję z powodu firm uprzywilejowanych, prowadzi do czerpania nielegalnych korzyści finansowych. Przenosząc kapitał do miejsca niskiego lub zerowego opodatkowania, korporacje i osoby obciążone wysoką stawką podatku unikają odprowadzania należności do fiskusa własnego kraju działalności. Ukrywają one rzeczywisty poziom swoich dochodów, a przenosząc zyski z krajów macierzystych, np. z Polski, znacznie obniżają koszty swojej faktycznej działalności. Jedną z najpowszechniejszych możliwości, jakie oferują raje podatkowe, jest tworzenie fikcyjnych kosztów działalności przez przedsiębiorców. Aby to osiągnąć, właściciele firm tworzą spółki z siedzibą w jednym z państw będących rajem podatkowym i wykorzystują te fikcyjne oddziały jako swego rodzaju ukrytą skarbonkę. Przenosząc zyski z prowadzenia działalności do spółek zarejestrowanych w raju podatkowym, przedsiębiorcy ukrywają swoje rzeczywiste dochody przed organami podatkowymi we własnym kraju.</u>
          <u xml:id="u-850.2" who="#JanWarzecha">Jednym z najchętniej wykorzystywanych sposobów sztucznego obniżania zysków jest sprzedaż produktów wytwarzanych przez przedsiębiorstwo firmie córce znajdującej się w raju podatkowym. Produkty sprzedawane są po cenie wytworzenia, dzięki czemu firma oficjalnie nie osiąga żadnych zysków na transakcjach. Następnie firma córka sprzedaje produkty po wyższej cenie, tym samym generując zyski niepodlegające opodatkowaniu w kraju macierzystym i z korzystnym progiem opodatkowania od zysku na miejscu w raju podatkowym.</u>
          <u xml:id="u-850.3" who="#JanWarzecha">Innym popularnym sposobem chętnie stosowanym przez korporacje jest sprzedaż licencji lub praw autorskich do nazw i logotypów za nieproporcjonalnie wysokie kwoty, stanowiące znaczną część wszystkich dochodów firmy. Takie koszty znacznie zmniejszają podstawę opodatkowania, co z kolei prowadzi do obniżenia wysokości podatku dochodowego, jaki musi zapłacić firma w swoim kraju macierzystym. Szacuje się, że w wyniku stosowania takich wybiegów w rajach podatkowych ukrywane jest od 9 do ponad 32 bilionów dolarów.</u>
          <u xml:id="u-850.4" who="#JanWarzecha">Zgodnie z obwieszczeniem resortu finansów z 7 lipca 2020 r. na unijnej czarnej liście rajów podatkowych znajdują się: Republika Fidżi, Guam, Kajmany, Republika Palau, Sułtanat Omanu, Republika Trynidadu i Tobago oraz Samoa Amerykańskie. Lista ta obejmuje jurysdykcje, które nie zostały ujęte w wykazie krajów i terytoriów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową wydawanym na podstawie polskich przepisów o podatkach dochodowych PIT i CIT. Poza tymi siedmioma jurysdykcjami na unijnej liście znajdują się także: Panama, Samoa, Seszele, Wyspy Dziewicze Stanów Zjednoczonych i Vanuatu. Łącznie na liście znajduje się więc 12 państw i terytoriów zależnych.</u>
          <u xml:id="u-850.5" who="#JanWarzecha">Niektóre kraje członkowskie UE korzystają na sztucznym transferowaniu zysków i powinny być nazwane rajami podatkowymi. Kraje te celowo wdrażają takie regulacje prawne, które sprzyjają sztucznemu transferowaniu do nich zysków. Co więcej, kraje te często są także wykorzystywane przez międzynarodowe korporacje jako państwa pośredniczące w dalszym transferowaniu zysków do tradycyjnych rajów podatkowych, takich jak Kajmany czy Wyspy Dziewicze. Jeśli UE nie podejmie skutecznych działań w walce z rajami podatkowymi, to doprowadzi do podważenia zaufania i solidarności między państwami.</u>
          <u xml:id="u-850.6" who="#JanWarzecha">Wśród największych beneficjentów optymalizowania podatków są: Holandia, Irlandia, Belgia, Luksemburg, Malta i Cypr.</u>
          <u xml:id="u-850.7" who="#JanWarzecha">Czas raz na zawsze skończyć z tymi nieuczciwymi praktykami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-851">
          <u xml:id="u-851.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Informacja o wpływie interpelacji, zapytań oraz odpowiedzi na nie dostępna jest w Systemie Informacyjnym Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-851.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Na tym kończymy 33. posiedzenie Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-851.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Protokół posiedzenia będzie wyłożony do przejrzenia w Sekretariacie Posiedzeń Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-851.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Porządek dzienny kolejnego posiedzenia Sejmu, zaplanowanego na dni 7 i 8 lipca 2021 r., zostanie paniom i panom posłom doręczony.</u>
          <u xml:id="u-851.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zamykam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-851.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję wszystkim bardzo.</u>
          <u xml:id="u-851.6" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godz. 2 min 27)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>