text_structure.xml 180 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#AndrzejSmirnow">Otwieram posiedzenie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#AndrzejSmirnow">Witam wszystkich przybyłych na dzisiejsze spotkanie. Witam panią minister Krystynę Szumilas wraz z przedstawicielami Ministerstwa Edukacji Narodowej. Witam pana ministra Witolda Jurka wraz z przedstawicielami Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Witam pana prezesa Józefa Górnego wraz z przedstawicielami Najwyższej Izby Kontroli. Witam pana prezesa Tomasza Schweitzera prezesa Polskiego Komitetu Normalizacyjnego. Witam w licznych sprawozdania z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2008 roku (druk nr 2031) wraz z analizą Najwyższej Izby Kontroli w zakresie działania Komisji. Czy są uwagi do porządku obrad? Nie widzę. Stwierdzam, że porządek dzienny został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#AndrzejSmirnow">Informuję, że posłowie otrzymali pisemne informacje dysponentów części budżetowych, cząstkowe analizy Najwyższej Izby Kontroli dotyczące każdej z części budżetowych oraz opinie przygotowane przez Biuro Analiz Sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#AndrzejSmirnow">Równocześnie informuję, że analizą sprawozdania zajmowała się podkomisja działająca w ramach Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży. Podkomisja wyłoniła koreferentów poszczególnych części budżetowych. Zwracam się do wszystkich referentów o skrócone referowanie, ponieważ porządek dzienny jest bardzo bogaty, a salę mamy zarezerwowaną na trzy godziny. Obłożenie sal jest bardzo duże, dlatego postaram się tak prowadzić posiedzenie, abyśmy mogli zrealizować cały porządek obrad.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#AndrzejSmirnow">Przystępujemy do realizacji porządku obrad. Bardzo proszę panią Krystynę Szumilas o zreferowanie części 30 – Oświata i wychowanie, przy czym proponuję, aby referowanie obejmowało bloki. Bardzo proszę panią minister o przedstawienie łącznie części 30, części 85 – Budżety wojewodów ogółem w zakresie działów 810 – Oświata i wychowanie i 854 – Edukacyjna opieka wychowawcza, środków europejskich pochodzących z programów Unii Europejskiej – nie będę wymieniał wszystkich, ponieważ jest ich wiele – programów wieloletnich w zakresie pozycji 53.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#KrystynaSzumilas">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szczegółowe informacje dotyczące wykonania budżetu w częściach, które wymienił pan przewodniczący, są zawarte w informacji z wykonania budżetu sporządzonej przez Ministra Edukacji Narodowej, którą państwo otrzymaliście. Nie będę zatem przytaczała wszystkich liczb. Zwrócę uwagę na istotne rzeczy, które wyniknęły w trakcie prac nad sprawozdaniem z wykonania budżetu toczących się na forum podkomisji.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#KrystynaSzumilas">W części 30 dochody budżetowe zostały zrealizowane na bardzo wysokim poziomie. Jako Ministerstwo Edukacji Narodowej nie wydajemy decyzji, nie mamy uprawnień, które zobowiązywałyby nas do uzyskiwania dochodów ze stałego źródła. Wszystkie dochody uzyskiwane przez Ministra Edukacji Narodowej pochodzą ze źródeł, które nie są opisane w prawie, jak np. z tytułu zwrotu dotacji czy kar umownych, które trudno jest zaplanować. W związku z tym wykonanie dochodów jest aż tak wysokie. Nie przewidywaliśmy tego, że samorządy będą zobowiązane zwrócić dotację, ponieważ jej nie wykorzystały. Takie jest wyjaśnienie w sprawie dochodów.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#KrystynaSzumilas">Pytanie w sprawie wydatków dotyczyło blokady środków dokonanej w części 30. Pod koniec roku kalendarzowego zablokowano 1,8% środków. W zdecydowanej większości budżet został wykonany zgodnie z planem. Budżet w części 30 został wykonany w stosunku do planu po zmianach dotyczących pomniejszenia o środki zablokowane i wydatki niewygasające w wysokości 96,21%.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#KrystynaSzumilas">W dziale 750 – Administracja publiczna w 2008 roku funkcjonowało gospodarstwo pomocnicze, które świadczyło usługi na rzecz urzędu ministra. W dniu 24 września 2008 roku Minister Edukacji Narodowej podpisał zarządzenie w sprawie jego likwidacji. Zgodnie z zarządzeniem, z dniem 31 grudnia 2008 roku gospodarstwo pomocnicze uległo likwidacji.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#KrystynaSzumilas">Planowane przychody gospodarstwa pomocniczego na rok 2008 z tytułu świadczonych usług wynosiły 8293 tys. zł. Przychody wykonano w wysokości 8292 tys. zł. Wydatki wyniosły 8290 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#KrystynaSzumilas">Dotacje podmiotowe były zaplanowane w dziale 921 w kwocie 2087 tys. zł. Zostały zrealizowane w 100%. Były to środki przeznaczone dla samorządowej instytucji kultury Centrum Nauki Kopernik. Ministerstwo, zgodnie z umową, pokrywa 30% łącznej dotacji organizatorów Centrum.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#KrystynaSzumilas">Informacje szczegółowe na temat budżetów wojewodów znajdują się w materiałach będących w państwa posiadaniu. Plan dochodów w dziale 801 został przekroczony. Dochody planowano w wysokości 939 tys. zł, wykonanie wyniosło 1979 tys. zł. Wydatki zostały wykonane w wysokości 87,51%, w stosunku do planu pierwotnego po zmianach – w wysokości 81,43%.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#KrystynaSzumilas">W budżetach wojewodów w roku 2008 planowano wydatkowanie środków unijnych związanych z realizacją projektu dotyczącego poprawy jakości pracy nadzoru pedagogicznego, ale w związku ze zmianą koncepcji realizacji projektu środki są wykorzystywane w projekcie systemowym realizowanym przez Ministra Edukacji Narodowej. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#AndrzejSmirnow">Dziękuję bardzo. Bardzo proszę pana prezesa Górnego o przedstawienie raportu Najwyższej Izby Kontroli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#JózefGórny">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, panie i panowie posłowie, pani minister, szanowni państwo. Najwyższa Izba Kontroli, jak co roku, przeprowadziła kontrolę wykonania budżetu państwa w części 30 – Oświata i wychowanie. Kontrolę prowadziliśmy z uwzględnieniem czterech kryteriów, a mianowicie legalności, celowości, gospodarności i rzetelności. Najwyższa Izba Kontroli oceniła pozytywnie z zastrzeżeniami wykonanie budżetu państwa we wskazanej części w roku 2008. Ministerstwo przestrzegało zasad udzielania zamówień publicznych, zachowało limity wynagrodzeń określone w ustawie budżetowej, a także stosowało obowiązujące stawki dotacji przedmiotowych dla wydawców podręczników szkolnych.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#JózefGórny">Stwierdzone nieprawidłowości nie są poważne. Nie są to nieprawidłowości, które generalnie rzutowałyby na ocenę pracy resortu. Polegały na zaniżeniu dochodów o 48.200 zł. Brzmi to groźnie, ale de facto sprowadza się do opóźnienia o około miesiąc w przekazaniu owej kwoty na rachunek budżetu państwa. Niemniej wyczerpuje to znamiona przekroczenia dyscypliny finansów publicznych. Kolejna nieprawidłowość to zawyżenie należności z tytułu dochodów o 12 tys. zł. Są to naprawdę drobne sprawy. Dalej chodzi o wydatkowanie z naruszeniem prawa kwoty 1300 tys. zł oraz dopuszczenie do płatności odsetek w kwocie około 200 tys. zł. Są to najpoważniejsze nieprawidłowości.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#JózefGórny">Mamy też zastrzeżenia co do klasyfikowania wydatków. Jest to dosyć powszechny grzech nie tylko w Ministerstwie Edukacji Narodowej. Przed chwilą byłem na posiedzeniu Komisji Kultury i Środków Przekazu. Tam źle zostało zakwalifikowanych ponad 92.000 tys. zł. Tutaj kwoty są mniejsze, niemniej chciałbym prosić panią minister, aby na przyszłość tego unikać. Nie będę szczegółowo wymieniał źle zakwalifikowanych kwot. Wszystko jest opisane w naszym sprawozdaniu.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#JózefGórny">Chciałbym dodać, że nasze wnioski są przyjmowane przez resort do wykonania. Pozytywnie oceniamy naszą współpracę. Na podstawie przeprowadzonych badań kontrolnych przedstawiamy pewien obraz funkcjonowania. Z satysfakcją chciałbym powiedzieć, że nasze wnioski są przyjmowane do realizacji. Najpoważniejsze wnioski dotyczyły wdrożenia procedur zapewniających rzetelne planowanie wydatków budżetowych, w tym planowanie i realizację inwestycji ze środków budżetu państwa oraz skutecznego dochodzenia należności budżetowych i terminowego regulowania zobowiązań finansowych, dostosowania organizacji systemu rachunkowości do obowiązujących w tym zakresie przepisów prawnych zapewniających poprawne sporządzanie sprawozdań budżetowych resortu, a także zapewnienia w procesie zlecania zadań publicznych równego traktowania podmiotów spoza sektora finansów publicznych z zachowaniem trybu określonego w przepisach ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie. Są to nasze najpoważniejsze uwagi.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#JózefGórny">Chciałbym jeszcze raz podkreślić, że wykonanie budżetu państwa zostało ocenione pozytywnie z zastrzeżeniami. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#AndrzejSmirnow">Bardzo dziękuję panu prezesowi. Bardzo proszę pana posła Lecha Sprawkę o przedstawienie koreferatu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#LechSprawka">Panie przewodniczący, pani minister, Wysoka Komisjo. Można powiedzieć żartem, że plan dochodów w części 30 został wykonany w 2885%. Dochody były blisko trzydziestokrotnie większe od planowanych. Teoretycznie można by było wybuchnąć z radości, gdyby nie fakt, że główną pozycją dochodów jest zwrot dotacji wykorzystanych niezgodnie z przeznaczeniem. Należałoby się zastanowić nad przyczynami takiego stanu rzeczy. W tej chwili nie będę o tym mówił. Nawiążę do tego w dalszej części, ponieważ problem wiąże się jeszcze z innymi elementami.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#LechSprawka">Nie wnoszę żadnych uwag do dochodów własnych gospodarstwa pomocniczego.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#LechSprawka">Do dotacji przedmiotowej dla Centrum Nauki Kopernik nie mam uwag.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#LechSprawka">Mam jedną uwagę do zatrudnienia i wynagrodzenia. Wynagrodzenia zostały zrealizowane praktycznie w 100%, zarówno wśród zatrudnionych objętych systemem mnożnikowym, jak i wśród zatrudnionych nieobjętych owym systemem. Planowaniu budżetowemu podlega poziom zatrudnienia osób objętych mnożnikowym systemem wynagrodzeń. Plan nie został wykonany w stosunku do 113 etatów. Jest to informacja i dobra, i zła. Dobra jest taka, że całość wynagrodzeń została podzielona na mniejszą liczbę pracowników, co oznacza wzrost wynagrodzenia. Mówiłem o tym, kiedy analizowaliśmy wykonanie budżetu państwa za 2007 rok. Minus jest taki, że ograniczone zasoby kadrowe być może nie pozwalają uniknąć sytuacji związanych z nadwyżką dochodów czy niewykonaniem wydatków w innych pozycjach.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#LechSprawka">W sumie nie zrealizowano wydatków w wysokości 6,52%. Od razu chciałbym wyjaśnić, że w wielkości tej uwzględniam zarówno wydatki zablokowane, jak i niewygasające. Dlaczego tak czynię? Wydatki niewygasające są określone na kwotę 13.539 tys. zł. Termin realizacji drobnej kwoty w wysokości 195 tys. zł, zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów w sprawie wydatków budżetu państwa, które w 2008 roku nie wygasają z upływem roku budżetowego, upływał w dniu 31 marca. Zasadnicza kwota 13.343 tys. zł była przeznaczona na realizację projektów z udziałem środków unijnych. Termin realizacji owych wydatków upływa w dniu 30 czerwca. W trakcie posiedzenia podkomisji zadawałem pytanie, czy jest nadzieja na realizację wydatków niewygasających. Nie uzyskałem odpowiedzi. Pani minister nie wspominała o tym w dniu dzisiejszym, stąd podejrzewam, że pieniądze nie zostaną fizycznie wydane.</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#LechSprawka">Zablokowanych pozycji jest dosyć dużo. Łącznie daje to kwotę 12.162 tys. zł. Pojedyncze kwoty zapisane przy poszczególnych zadaniach nie są duże. Niepokoi przyczyna ich zablokowania, a więc jakby utraty. Podam przykład. W ramach konkursu „Poprawa jakości pracy młodzieżowych ośrodków wychowawczych i młodzieżowych ośrodków socjoterapii” związanego z rezerwą nr 54, dotyczącą programu „Bezpieczna i przyjazna szkoła”, nie wykorzystano około 3000 tys. zł. Trudno było je wykorzystać, skoro oferta konkursu została zamieszczona w Biuletynie Informacji Publicznej Ministerstwa Edukacji Narodowej w dniu 3 października, termin składania ofert został wyznaczony na dzień 3 listopada, a rozstrzygnięcia – na dzień 14 listopada. Proszę zwrócić uwagę, że beneficjentami najczęściej były powiaty. W ślad za tym trzeba było dokonać stosownych zmian w budżecie. Ogłaszanie konkursu dla jednostek samorządu terytorialnego w październiku z góry daje pewność, że, niestety, nie zostanie on zrealizowany, a jeżeli mimo wszystko zostanie, to nie chcę mówić, w jaki sposób.</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#LechSprawka">Wracam w tym momencie do przyczyn gigantycznych dochodów. Coś szwankuje w organizacji konkursów ogłaszanych przez resort, przekazie informacji, relacji na linii Ministerstwo Edukacji Narodowej, Ministerstwo Finansów, samorządy. Dodatkowo dochodzą tu urzędy wojewodów. Mamy tu pokłosie tego wszystkiego. Można podawać więcej przykładów, chociażby program „Aktywizacja jednostek samorządu terytorialnego i organizacji pozarządowych”. Takie są moje najistotniejsze spostrzeżenia dotyczące blokady środków.</u>
          <u xml:id="u-6.7" who="#LechSprawka">Pozostałe niewykonane środki na poziomie 3,7% dotyczą głównie dwóch rozdziałów. Pierwszy to rozdział 80145 – komisja egzaminacyjna. Nie wykonano tu środków w wysokości 18.000 tys. zł, z czego część stanowiły środki unijne. Drugi to rozdział 80195 – pozostała działalność. Tutaj mamy kwotę około 30.000 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-6.8" who="#LechSprawka">Reasumując, proponuję, aby opinia Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży przygotowywana dla Komisji Finansów Publicznych była, jak to określił pan prezes, pozytywna z zastrzeżeniami. Równocześnie proponuję, aby został w niej zawarty wniosek dotyczący usprawnienia pracy Ministerstwa Edukacji Narodowej w celu poprawy wykorzystania środków pochodzących z Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-6.9" who="#LechSprawka">Przejdę teraz do omówienia części budżetowej 85 – Budżety wojewodów ogółem.</u>
          <u xml:id="u-6.10" who="#LechSprawka">Przyczyny zwiększonych dochodów są tu podobne. W tym przypadku wzrost nie jest już tak duży, gdyż wynosi 211%.</u>
          <u xml:id="u-6.11" who="#LechSprawka">Jeśli chodzi o zatrudnienie, pojawia się pewna niebezpieczna tendencja. Podsumowując 2007 rok, zwracałem uwagę, że wykonanie zatrudnienia było na poziomie około 73%, natomiast realizacja wynagrodzeń była bliska 100%. Co wydarzyło się w 2008 roku? Sytuacja w zakresie zatrudnienia jest podobna, przy czym wskaźnik spadł. Zatrudnienie faktyczne w stosunku do planu wynosiło 71,3%. Zmieniła się tendencja w zakresie wykorzystania wynagrodzeń. W roku 2007, jak mówiłem, wykonanie wynosiło blisko 100%, a w roku 2008 tylko 81%. Nastąpił spadek rzeczywistego zatrudnienia w stosunku do poprzedniego roku. W 2007 roku było 2160 członków korpusu służby cywilnej, czyli wizytatorów i pracowników administracji. W ubiegłym roku ich liczba spadła do 1932.</u>
          <u xml:id="u-6.12" who="#LechSprawka">Jakie są dwa niepokojące zjawiska? Po pierwsze, nastąpił spadek zatrudnienia, a zadań nie ubyło. Oznacza to pogorszenie jakości pracy. Można by zadać sobie pytanie, dlaczego zatrudnienie spadło. Nie nastąpiło to ani z powodów oszczędnościowych, ani z powodów racjonalizacyjnych. Jest to efekt dalszego obniżenia relacji wynagrodzeń wizytatorów i nauczycieli dyplomowanych w szkołach. Już w 2007 roku wizytator zarabiał mniej niż nauczyciel dyplomowany. Różnice powiększyły się jeszcze bardziej. Oznacza to, że status materialny pracownika nadzoru pedagogicznego zaczyna być poniżej statusu nauczyciela mianowanego, który ma kilka ponadwymiarowych godzin. Skutkuje to, po pierwsze, negatywną selekcją do pracy w kuratoriach, po drugie, spadkiem zatrudnienia.</u>
          <u xml:id="u-6.13" who="#LechSprawka">Przejdę do omówienia wydatków. Wskaźnik realizacji planu jest znacznie mniejszy. W 2007 roku wynosił on 88,74%, a w roku 2008 – 81,47%, co oznacza spadek o 7%.</u>
          <u xml:id="u-6.14" who="#LechSprawka">W rozdziale 80136 – kuratoria oświaty nie wydatkowano kwoty blisko 30.000 tys. zł. Mówiła o tym pani minister. Można przyjąć wyjaśnienie, że zmieniono filozofię wydatkowania środków unijnych. Nie robię z tego problemu.</u>
          <u xml:id="u-6.15" who="#LechSprawka">Większy problem wiąże się z rozdziałem 80195 – pozostała działalność. Tu nie wydatkowano kwoty 62.000 tys. zł. Składają się na to różne pozycje, między innymi niewykorzystane w pełni środki na awans zawodowy. Niewykorzystane są też środki na refundację kosztów kształcenia pracowników młodocianych, co wcale nie oznacza, że nie było takich potrzeb. Nie zostały wykorzystane środki na monitoring szkół. Są zwroty pieniędzy przeznaczonych na wynagrodzenia dla nauczycieli za maturę. Nie mówię, że zwroty te nie były zasadne. Oznacza to jednak chaos informacyjny oraz dezorganizację na linii, o której wspominałem wcześniej.</u>
          <u xml:id="u-6.16" who="#LechSprawka">Informacje dotyczące działu 854 – Edukacyjna opieka wychowawcza są negatywne. W roku 2007 wykonanie było na poziomie 92%, a w roku 2008 spadło do 87%. Zasadniczą pozycję, o której chciałbym wspomnieć, stanowi rozdział 85415 – pomoc materialna dla uczniów. Zapisano tu kwotę 87.215 tys. zł. Na poprzednim posiedzeniu Komisji, kiedy było opiniowanie rezerw celowych i subwencji, w pełni zadowolenia Komisja przyjęła, że wydatki z rezerwy celowej w pozycji 35 „Dofinansowanie Narodowego Programu Stypendialnego” są zrealizowane prawie w 100%. Proszę państwa, to nie jest prawda. Faktycznie Ministerstwo Finansów uruchomiło środki, ale z powrotem wróciła kwota w wysokości 87.000 tys. zł, co stanowi grubo ponad 10% całego funduszu. Samorządy zwróciły pieniądze z tego względu, że zasady, procedury przyznawania pomocy materialnej określone w rozdziale 8a ustawy o systemie oświaty, pomimo wielokrotnych apeli, także z mojej strony, pozostały niezmienione; nic w tej dziedzinie nie zrobiono. Są sprzeczne interpretacje regionalnych izb obrachunkowych. Ma w tym swój udział nadzór poszczególnych wojewodów. W każdym województwie są różne podejścia do problemu. Wygląda to tak, jakbyśmy byli państwem federacyjnym. Jak już mówiłem, są niewłaściwe regulacje w rozdziale 8a.</u>
          <u xml:id="u-6.17" who="#LechSprawka">Co to oznacza? W 2008 roku Narodowym Programem Stypendialnym było objętych około 900 tys. uczniów. Dodatkowo ponad 100 tys. uczniów mogłoby otrzymać pomoc materialną, gdybyśmy dokładnie przyjrzeli się aktualnemu stanowi prawnemu. Podkreślam to ze względu na sytuację kryzysową, na bardzo dynamicznie zmieniającą się sytuację materialną rodzin. Zdarza się, że z dnia na dzień rodzice uczniów tracą pracę. Tak naprawdę system nie pozwala na bieżąco elastycznie reagować w tego typu sytuacjach. Konieczne jest bardzo pilne przedyskutowanie możliwości rozwiązania problemu. Jest to problem wieloaspektowy, ponieważ wiąże się z progiem dochodowości. Pragnę zwrócić uwagę, że przy dożywianiu dzieci znaleźliśmy rozwiązanie. Daliśmy możliwość zwolnienia z opłaty za wyżywienie uczniów na podstawie nieudokumentowanej wiedzy dyrektora szkoły. Okazuje się, że było to zgodne z Konstytucją RP. Ustawa została uchwalona, weszła w życie i funkcjonuje. Stworzono szansę dla 10%. Zwróćcie państwo uwagę, że gdybyśmy przyjęli podobne rozwiązanie, bylibyśmy w stanie wykorzystać 87.000 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-6.18" who="#LechSprawka">Problem narasta, ponieważ progi dochodowe nie są waloryzowane. Oznacza to, że w 2009 roku zwroty będą jeszcze większe. Powiem szczerze, że nie zdziwiła mnie informacja dotycząca źródła oszczędności na kwotę 20.000.000 tys. zł. Jedną z dwóch ważniejszych pozycji w Ministerstwie Edukacji Narodowej była kwota 200.000 tys. zł z Narodowego Funduszu Stypendialnego. Uważam, że w sytuacji bytowej rodzin jest to absolutnie niedopuszczalne.</u>
          <u xml:id="u-6.19" who="#LechSprawka">Nie mogę w tym obszarze posługiwać się opiniami. O ile Biuro Analiz Sejmowych sformułowało opinię w stosunku do części 30, to wobec części 85 nie. Nie mamy też materiałów na ten temat z Najwyższej Izby Kontroli. Moja konkluzja jest taka, aby w tej części sformułować opinię negatywną z wnioskiem w sprawie dokonania niezbędnych zmian w zakresie zasad udzielania uczniom pomocy materialnej, umożliwiających pełne wykorzystanie środków finansowych przeznaczonych na ten cel.</u>
          <u xml:id="u-6.20" who="#LechSprawka">Do funduszy unijnych mam tylko jedną uwagę. Konkretnie chodzi mi o Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia. W zasadzie miały one odzwierciedlenie w części 30. Najbardziej niepokoi niewykorzystanie środków Unii Europejskiej z Programu Operacyjnego „Kapitał Ludzki”. W rozdziale 80195 – pozostała działalność w planie było 22.491 tys. zł, wykorzystano 9674 tys. zł. W rozdziale 80145 – komisje egzaminacyjne zaplanowano środki w kwocie 24.130 tys. zł, wykorzystano 10.000 tys. zł. Część pieniędzy została przeniesiona do środków niewygasających. Generalnie co do wykorzystania środków unijnych poza Narodowymi Strategicznymi Ramami Odniesienia proponuję sformułować opinię pozytywną z zastrzeżeniami. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#AndrzejSmirnow">Dziękuję. Panie pośle, chciałbym doprecyzować pana wniosek odnośnie do opinii negatywnej. Którego działu dotyczy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#LechSprawka">Części budżetowej 85.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#AndrzejSmirnow">W części budżetowej 85 mamy wiele działów. Pana wniosek dotyczy działu 854?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#LechSprawka">Zawsze formułowaliśmy opinię sumaryczną.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#AndrzejSmirnow">W części 85 mamy i naukę i wiele innych spraw.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#LechSprawka">Rozumiem już. Chodzi o część budżetową 85 – Budżety wojewodów ogółem, w zakresie działów 801 i 854.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#AndrzejSmirnow">Obydwu działów?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#LechSprawka">Opinia na temat działów 801 i 854 nigdy nie była rozdzielana.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#AndrzejSmirnow">W różnych działach są różne zadania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#LechSprawka">Jeśli tak, to w przypadku działu 801 proponuję opinię pozytywną z zastrzeżeniami, a w przypadku działu 854 opinię negatywną.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#AndrzejSmirnow">Dziękuję bardzo. Otwieram dyskusję. Bardzo proszę o zadawanie pytań, ewentualnie zgłaszanie uwag. Na zakończenie poproszę panią minister o ustosunkowanie się do poszczególnych wypowiedzi. Bardzo proszę, pan prezes.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#JózefGórny">Gwoli uzupełnienia, chciałbym powiedzieć, że w dziale 801 nie stwierdziliśmy nieprawidłowości w procesie planowania i realizacji dochodów. Dział 854 – Edukacyjna opieka wychowawcza nie stanowił przedmiotu szczegółowego badania przez Najwyższą Izbę Kontroli z tego względu, że stanowi niewielki procentowy udział w budżecie wojewodów, a mianowicie około 2,5%.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#AndrzejSmirnow">Dziękuję bardzo. Bardzo proszę, pani poseł Zalewska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#AnnaZalewska">Dziękuję bardzo. Państwo przewodniczący, szanowni goście, szanowni państwo. Mam pytanie do pani minister. Jest to pytanie nieśmiertelne od czasu wprowadzenia blokowania środków. Bardzo proszę panią minister o to, aby podała podstawę prawną blokowania środków. Byłabym wdzięczna, gdyby pani minister była tak uprzejma i zacytowała właściwy fragment z ustawy o finansach publicznych. Na podstawie jakiego przepisu dokonano blokady środków? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#AndrzejSmirnow">Pani poseł Nowak, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#MariaNowak">Dziękuję, panie przewodniczący. Mam pytanie do pani minister. Czy w roku 2008 odbywało się dofinansowanie kolportażu Biuletynów Instytutu Pamięci Narodowej? Wiem, że w poprzednich latach Instytut wysyłał swoje Biuletyny do szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. Mam sygnały, że w ubiegłym roku Biuletyny docierały nie do wszystkich gimnazjów. Czy Ministerstwo Edukacji Narodowej dofinansowywało kolportaż Biuletynów? Jeżeli tak, to w jakiej kwocie i z jakich pozycji? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#AndrzejSmirnow">Dziękuję bardzo. Pan przewodniczący Gołębiewski, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#HenrykGołębiewski">Dziękuję. Panie przewodniczący, szanowni państwo, Wysoka Komisjo. Ogólna ocena Najwyższej Izby Kontroli odnośnie do części – Oświata i wychowanie jest pozytywna z zastrzeżeniami. Bardzo szczególnie brzmi tu jednak negatywna ocena finansowania szkolnictwa polskiego poza granicami kraju. Chciałbym uprzejmie prosić o bliższe informacje na ten temat. Jak to wygląda w szerszej skali? Moje pytanie spowodowane jest aktualnymi od kilku tygodni niepokojami w poszczególnych krajach, w których prowadzimy polskie placówki. Mówi się wręcz o konieczności likwidacji oddziałów, bardzo głębokim zmniejszeniu możliwości kształcenia. To wywołuje bardzo negatywne reperkusje. Proszę uprzejmie o przybliżenie owej kwestii. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#AndrzejSmirnow">Dziękuję. Nie widzę więcej zgłoszeń. Bardzo proszę panią minister o udzielenie odpowiedzi na zadane pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#KrystynaSzumilas">Ustosunkuję się do pytań i uwag zgłoszonych przez przedstawicieli Najwyższej Izby Kontroli, pana posła koreferenta oraz państwa posłów.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#KrystynaSzumilas">Najpierw odniosę się do wniosku pana posła w sprawie negatywnej oceny wykonania budżetów kuratoriów oświaty, budżetu w zakresie stypendiów oraz finansowania nauki młodocianych. Proszę państwa, mechanizm w tym obszarze jest taki, że środki są blokowane w rezerwie budżetu państwa. Rezerwa ta jest uruchamiana na wniosek samorządów terytorialnych. Samorządy składają wnioski dotyczące potrzebnych na poziomie danej jednostki środków. Informacja ta przez kuratora jest przekazywana Ministrowi Edukacji Narodowej. Na podstawie zgłoszeń samorządów terytorialnych dokonujemy podziału rezerwy celowej na poszczególne kuratoria oświaty. Środki z rezerwy są przekazywane do jednostek samorządu terytorialnego w formie dotacji. Szukając przyczyn niepełnego przekazywania środków do jednostek samorządu terytorialnego, trzeba popatrzeć na funkcjonujący mechanizm. Samorządy początkowo zgłaszają większe zapotrzebowanie, reagujemy na nie, a potem okazuje się, że faktyczne potrzeby są dużo niższe. Na pewno tak jest w przypadku pracowników młodocianych. Wina za takie, a nie inne wykorzystanie środków nie leży po stronie kuratorów oświaty czy wojewodów. Winy należy szukać gdzie indziej. Wiąże się to z przeświadczeniem samorządów terytorialnych na temat wysokości środków, jakie będą potrzebne.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#KrystynaSzumilas">Nie mogę do końca zgodzić się z tezą pana posła, że główna przyczyna niewykorzystania środków na stypendia leży w ustawie, w zawartych w niej przepisach. Ustawa o systemie oświaty regulująca kwestię stypendiów daje samorządom do ręki mechanizm pozwalający na wykorzystanie większej puli środków, nie tylko tych, które oparte są na kryteriach. Rodzi się pytanie, dlaczego mechanizm ten nie jest wykorzystywany przez samorządy terytorialne, dlaczego środki są zwracane. Negatywnie nie należy oceniać działalności kuratorów oświaty czy wojewodów, ale pewien mechanizm zapisany w ustawie o systemie oświaty. Myślę, że pewną wartością jest to, że we wspomnianej ustawie zawarte są elastyczne możliwości tworzenia regulaminu przyznawania stypendiów. Samorządy mogą w ten sposób bardziej aktywnie reagować na potrzeby mieszkańców. Takie są moje wyjaśnienia na tle wypowiedzi posła koreferenta, z której wynikało, że bardzo negatywnie ocenia wydatkowanie środków w tym obszarze. Nie można mówić o negatywnej ocenie działalności kuratorów oświaty i wojewodów, ponieważ funkcjonują oni zgodnie z obowiązującym prawem.</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#KrystynaSzumilas">Pan poseł wykazywał, że nie wykorzystujemy limitów zatrudnienia, wykorzystujemy natomiast całość środków przeznaczonych na wynagrodzenia. W ten sposób ratujemy konkurencyjność naszych pracowników. Chcemy mieć dobrych pracowników, dobrze wynagradzanych. Wówczas mamy gwarancję realizowania zadań. To samo dotyczy zatrudniania osób w nadzorze pedagogicznym. Są różne sposoby usprawniania działalności urzędu. Wiadomo, że jeśli chcemy mieć sprawnie działający urząd, musimy mieć dobrych pracowników, a tacy do nas przyjdą, jeśli będziemy im oferować odpowiednie, konkurencyjne na rynku pracy wynagrodzenie.</u>
          <u xml:id="u-26.4" who="#KrystynaSzumilas">Kwestię gigantycznych dochodów już wyjaśniałam. Jeżeli dochody zaplanowaliśmy na poziomie 0%, to muszą one być gigantyczne, jeśli jakiś dochód w ogóle uzyskamy. Nie mogliśmy przewidzieć na początku roku, że firma, która wygra przetarg na zakup autokarów, nie wywiąże się z umowy i zapłaci kary umowne. Coś takiego może zdarzyć się w trakcie roku. Myślę, że na korzyść urzędu można zapisać, że kary umowne w ogóle ściągamy, gdy są one zawarte w umowie, a firma nie wywiąże się ze zobowiązań.</u>
          <u xml:id="u-26.5" who="#KrystynaSzumilas">Pan poseł mówił też o tym, że środki niewygasające wiążą się ze zwrotami ze strony jednostek samorządu terytorialnego, z późnym ogłaszaniem konkursów. Usprawniamy prace urzędu, co widać chociażby na podstawie zestawienia blokad wydatków budżetowych w części 30. W 2006 roku Ministerstwo Edukacji Narodowej zablokowało wydatki w wysokości 195.000 tys. zł, co stanowiło 26,3% budżetu. Przede wszystkim były to środki unijne. W 2007 roku zablokowano 21.194 tys. zł, co stanowiło 2,6% budżetu. Widać postęp. W roku 2008 obecne kierownictwo resortu dokonało blokady kwoty 12.162 tys. zł, co stanowi 1,8% budżetu.</u>
          <u xml:id="u-26.6" who="#KrystynaSzumilas">Widać, że racjonalizujemy sposób realizacji budżetu, ale jest to pewien proces. Urząd jest instytucją, która wymaga ciągłej racjonalizacji. Jeżeli coś szwankowało w 2006 czy 2007 roku, trudno naprawić to z dnia na dzień. Bardzo dziękuję przedstawicielom Najwyższej Izby Kontroli za słowa zachęty, że to, co robimy w Ministerstwie Edukacji Narodowej, idzie w dobrym kierunku. Nasze działania podejmowane w kierunku naprawy pracy urzędu dają rezultaty. Jeśli kontrolujący to zauważa, to jest to dla nas cenna, ważna informacja.</u>
          <u xml:id="u-26.7" who="#KrystynaSzumilas">Pan poseł proponował, aby Komisja z zastrzeżeniami oceniała wykonanie budżetu Ministerstwa Edukacji Narodowej w zakresie środków unijnych. Proszę państwa, chciałabym powiedzieć, że rok 2008 był rokiem szczególnym. Musieliśmy kończyć starą perspektywę. Przecież nie w roku 2008 zawieraliśmy umowy i decydowaliśmy, w jaki sposób wykorzystać środki ze starej perspektywy. Gdybyśmy nie rzucili wszystkich sił Ministerstwa Edukacji Narodowej do wykorzystania środków Unii Europejskiej, nie wydalibyśmy ze starej perspektywy środków w wysokości prawie 1.000.000 tys. zł. Kwota 930.000 tys. zł pozostała z poprzednich lat. Musieliśmy ją wydać. Gdybyśmy nie zrobili tego w 2008 roku, budżet państwa straciłby środki w wysokości 930.000 tys. zł. Z nowej Perspektywy Finansowej mieliśmy do wykorzystania kwotę 60.000 tys. zł. Proszę zobaczyć, jakie są proporcje: 930.000 tys. zł do 60.000 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-26.8" who="#KrystynaSzumilas">Z kwoty 60.000 tys. zł wydaliśmy ponad połowę. Całości nie wydaliśmy, dlatego że programy nie do końca były dopięte na ostatni guzik. Musieliśmy je trochę przemodelować pod kątem zadań, które powinny być realizowane w ramach owych środków. Mimo wszystko udało się nam wydać ponad 50% środków.</u>
          <u xml:id="u-26.9" who="#KrystynaSzumilas">Jeżeli dokonujemy oceny Ministerstwa Edukacji Narodowej w zakresie wydatkowania środków unijnych, powinniśmy popatrzeć na dwie liczby: 930.000 tys. zł ze starej i 60.000 tys. zł z nowej Perspektywy. Nie mówię już o tym, że w poprzednich latach blokady dotyczące środków Unii Europejskiej były gigantyczne. Jest to też odpowiedź na pytanie pani poseł Zalewskiej. Pani poseł Zalewska pytała o podstawę blokowania środków. Jest ona zawarta w ustawie o finansach publicznych. Nie mam przy sobie tej ustawy, więc nie będę cytować stosownych przepisów. Proszę państwa, chodzi o racjonalne wykorzystanie budżetu. Jeżeli wiadomo, że środki w którymś miejscu nie mogą być wykorzystane, blokuje się je po to, aby Minister Finansów miał możliwość wykorzystania ich w innym miejscu. Wykonanie budżetu Ministerstwa Edukacji Narodowej nie zależy tylko i wyłącznie od uzyskanych przez nas dochodów, ale od dochodów budżetu państwa. Aby budżet państwa mógł być zrealizowany, wiadomo, że muszą być odpowiednie dochody. Wiadomo, że jest to szczególnie palący problem na koniec roku.</u>
          <u xml:id="u-26.10" who="#KrystynaSzumilas">Pani poseł Nowak pytała o kolportaż Biuletynów Instytutu Pamięci Narodowej. Z informacji, jakie posiadam, wynika, że nigdy nie było to zadanie dofinansowywane przez Ministra Edukacji Narodowej. Panią Grażynę Kidę poproszę o podanie szczegółów. Pani Kida mówi, że w 2007 roku zdarzały się przypadki dofinansowania.</u>
          <u xml:id="u-26.11" who="#KrystynaSzumilas">Pan poseł Gołębiewski poruszył problem szkół funkcjonujących za granicą. Najwyższa Izba Kontroli w 2008 roku kontrolowała szkołę na Solcu, czyli szkołę, która stanowi zewnętrzną jednostkę Ministra Edukacji Narodowej. Przekazuje ona środki dla szkół zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-26.12" who="#KrystynaSzumilas">Jest tu taka sama sytuacja jak w każdej innej instytucji. Nie było tak, że w roku 2008 w szkole na Solcu nagle wszystko się zawaliło i stąd Najwyższa Izba Kontroli sformułowała negatywną ocenę. Kontrola wykazała, że szkoła od jakiegoś czasu funkcjonowała źle i trzeba wprowadzić do niej program naprawczy. Zaczęliśmy to robić. Kłopoty z finansowaniem szkół zagranicznych nie wynikają bezpośrednio z sytuacji szkoły na Solcu, ale z różnic kursowych. W momencie przyjmowania budżetu dolar i euro były tańsze średnio o 34% niż obecnie. Wynagrodzenia nauczycieli w szkołach zagranicznych finansujemy w walucie obcej, albo w dolarach, albo w euro. Środki na utrzymanie placówek też są ponoszone w walucie obcej. W trakcie roku w związku kryzysem cena waluty gwałtownie wzrosła. Okazało się, że w 2009 roku musimy przyjrzeć się funkcjonowaniu szkół zagranicznych i zaproponować jakieś rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-26.13" who="#KrystynaSzumilas">Wszystkie informacje, jakie do państwa docierają, wynikają z naszych rozmów na temat różnych możliwości organizacji oświaty dla Polaków poza granicami kraju. Chcemy, aby możliwość korzystania z form doskonalenia czy nauczania języka polskiego poza granicami Polski mieli nie tylko uczniowie szkół. Uczęszcza do nich mała cząstka Polaków mieszkających za granicą. Chodzi o to, aby dostęp do edukacji miała szersza grupa tych, którzy są nią zainteresowani, a niekoniecznie mieszkają w Atenach albo Brukseli. Przechodzimy na system nauki on-line, chcemy wprowadzić możliwości zewnętrznego egzaminowania znajomości języków. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#AndrzejSmirnow">Dziękuję bardzo. Pan poseł Sprawka chciał jeszcze zabrać głos. Zanim oddam głos panu posłowi, chciałbym coś wyjaśnić. Pewnie prezydium w imieniu Komisji będzie musiało ostatecznie sprecyzować treść naszej opinii. Zgodnie ze wzorem stosowanym w odniesieniu do wszystkich opinii Komisji, w przypadku ogólnej pozytywnej oceny do poszczególnych części budżetowych będziemy dodatkowo zamieszczali uwagi przyjęte przez członków Komisji. Mam na myśli zastrzeżenia, wnioski, które formułują koreferenci lub zgłaszają państwo posłowie. W tej chwili przede wszystkim będę zbierał do rozstrzygnięcia uwagi, które znajdą się w ogólnej opinii Komisji.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#AndrzejSmirnow">Bardzo proszę, pan poseł Sprawka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#LechSprawka">Najpierw chciałbym uzupełnić swój koreferat, ponieważ nie sformułowałem opinii do programu wieloletniego. Proponuję pozytywną opinię w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#LechSprawka">Chciałbym dokonać jednego sprostowania. Pani minister, propozycja negatywnej opinii wykonania części budżetowej 85 nie jest oskarżeniem kuratora, że źle realizuje swoje zadania. Nastąpiło tu całkowite niezrozumienie. Chodzi o realizację budżetu w tej części. Gdyby okazało się, że wróciło 70% środków z Narodowego Funduszu Stypendialnego, w dalszym ciągu miałaby być pozytywna opinia wykonania budżetu w tej części? Proponując opinię negatywną, nie wskazuję bezpośredniego winnego. Trzeba by było zacząć od tego, że winnych jest kilku. Prawdą jest też, że zgodnie z ustawą o systemie oświaty, politykę oświatową realizuje Minister Edukacji Narodowej. Stąd ma on za zadanie koordynować współpracę różnych podmiotów.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#LechSprawka">Mówiąc o wojewodzie, wskazywałem, że nadzorcze rozstrzygnięcia wojewodów w zakresie uchwał dotyczących pomocy stypendialnej są różne. Między innymi są też takie, które zaprzeczają elastyczności, o której pani minister wspominała. Podobnie jest z opiniami regionalnych izb obrachunkowych. Proszę zapoznać się z protokołami kontroli regionalnych izb obrachunkowych. Proszę zapoznać się, jaka jest ich opinia w momencie, gdy pomoc materialna przyznawana jest w ciągu roku, a nie w miesiącu wrześniu. Proszę przeczytać, co uważają za przypadek szczególnie uzasadniony. Być może intencją ustawodawcy było, aby system był mocno elastyczny. Przepraszam jednak bardzo, czy regionalne izby obrachunkowe i nadzór wojewody są wyłączone z funkcjonowania państwa? Nie rozumieją idei, o które tu chodziło? Jeżeli nie rozumieją, to trzeba im je przybliżyć. Kto ma to zrobić? Właśnie dlatego proponuję negatywną opinię. Chodzi mi o to, aby problem został rozwiązany. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#AndrzejSmirnow">Dziękuję bardzo. Pani minister, bardzo proszę. Zakładałem, że wyczerpaliśmy dyskusję na ten temat, ale skoro pani poseł chce jeszcze zabrać głos, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#MariaNowak">Postaram się, panie przewodniczący, wypowiedzieć bardzo krótko. Mam wrażenie, że pani minister w ogóle nie wie, że zadanie z zakresu dofinansowania kolportażu Biuletynów Instytutu Pamięci Narodowej było realizowane. Szkoły, zwłaszcza nauczyciele historii, bardzo je sobie cenią, tym bardziej że na maturze mamy korzystanie z tekstów źródłowych. W poprzednich latach zadanie to było dofinansowywane, w roku 2007 na kwotę 200 tys. zł. Z tego, co wiem – myślałam, że pani minister ma w tym zakresie pełniejsze informacje, które nam przekaże – w roku 2008 do czerwca z dostarczycielem Biuletynów do szkół były prowadzone rozmowy i to przez samą panią minister Hall. Widocznie spełzły na niczym. Był to mój głos ad vocem do tego, co powiedziała pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#AndrzejSmirnow">Dziękuję bardzo. Pani minister, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#KrystynaSzumilas">Po pierwsze, w ustawie nie ma podstawy prawnej do tego, aby minister w jakiś sposób finansował zakup biuletynów. Wśród zaleceń pokontrolnych Najwyższej Izby Kontroli z kontroli przeprowadzonej w 2008 roku jest zalecenie dostosowania zlecania zadań publicznych do obowiązującego prawa. Wniosek ten został sformułowany na podstawie tego, że olimpiady, które tradycyjnie są organizowane w ramach zadań ministra, nie były zlecane w trybie przepisów o zamówieniach publicznych. Nie możemy realizować zadań, które nie są zapisane jako zadania Ministerstwa Edukacji Narodowej. W 2008 roku musieliśmy przejrzeć wszystkie zadania, które są finansowane przez ministra. Musieliśmy znaleźć dla nich podstawę prawną. Zobowiązuje nas do tego budżet zadaniowy. Stąd takie, a nie inne decyzje. Szczegółowe informacje, co i jak było finansowane w roku 2007 i 2008 przekażemy pani poseł na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#KrystynaSzumilas">Chciałabym odnieść się jeszcze do uwagi pana posła Sprawki. Negatywna ocena w zakresie wykonania budżetu w części 85 jest oceną wojewody i kuratora oświaty, ponieważ to oni wykonują budżet w tej części. Powtarzam, że jest to ocena kuratora oświaty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#AndrzejSmirnow">Dziękuję bardzo. Jeżeli proponowana przez pana posła Sprawkę negatywna ocena wykonania budżetu w zakresie działu 854 zostanie przyjęta przez Komisję, będę wnosił o to, aby szczegółowo wyjaśnić, z jakiego powodu została ona przyjęta. Mówię o tym dlatego, że pan poseł nie przedstawił wyjaśnienia w swoich wnioskach. W wypowiedzi ustnej stwierdził pan bardzo wyraźnie, że nie chodzi o negatywną ocenę kuratora ani wojewody, tylko o niezrealizowanie wydatków w omawianej części budżetowej. Wniosek powinien być sformułowany precyzyjnie. Jeżeli przyjęlibyśmy negatywną ocenę, musielibyśmy wyjaśnić, dlaczego, ponieważ inaczej, jak mówiła pani minister, sugeruje ona wprost, że jest to negatywna ocena wojewody i kuratora.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#AndrzejSmirnow">Proponuję rozstrzygnięcie kwestii, które ewentualnie zamieścimy w uwagach do naszej opinii. Oczywiście rozstrzygnięcie co do całej części budżetowej przyjmiemy na końcu. Będziemy omawiali jeszcze inne działy. Zgodnie z tym, o czym mówił prezes Najwyższej Izby Kontroli, dział 854 stanowi niewiele ponad 2% całej części. Jak już powiedziałem, ogólna ocena zostanie sformułowana na końcu.</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#AndrzejSmirnow">Pan poseł Sprawka wnosi o to, aby przyjąć negatywną ocenę wykonania działu 854 oraz sformułować wniosek w sprawie dokonania niezbędnych zmian w zakresie zasad udzielania pomocy materialnej uczniom umożliwiających pełne wykorzystanie środków przeznaczonych na ten cel. Czy w tej sprawie są jeszcze jakieś głosy? Jeżeli nie, przejdziemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-33.3" who="#AndrzejSmirnow">Kto z państwa opowiada się za przyjęciem uwagi końcowej w brzmieniu zacytowanym przed chwilą? Dziękuję. Kto jest przeciwny? Dziękuję. Kto wstrzymał się od głosu? Nie widzę. Bardzo proszę o wynik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#MagdalenaKupis">Za głosowało 11 posłów, przeciw 9, głosów wstrzymujących się nie było.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#AndrzejSmirnow">Dziękuję bardzo. Uwaga została przyjęta. Proszę o doprecyzowanie powodów, dla których wykonanie budżetu w dziale 854 zostało zaopiniowane negatywnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#LechSprawka">Wydaje mi się, że wniosek, który sformułowałem, wyjaśnia zasadniczy powód.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#AndrzejSmirnow">Niezupełnie wyjaśnia, dlatego że przyjęcie opinii sformułowanej w taki sposób oznacza negatywną ocenę kuratora i wojewody, którzy są odpowiedzialni za realizację tej części budżetowej. Oczywiście jest to nieprawda. Stąd uważam, że powinniśmy precyzyjnie formułować nasze opinie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#LechSprawka">Przepraszam, panie przewodniczący, ale wniosek, który towarzyszy opinii, a który pan przytaczał, wyjaśnia, w jaki sposób rozwiązać problem. Jest to równocześnie przyczyna takiej, a nie innej sytuacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#AndrzejSmirnow">Dziękuję bardzo. Musimy jeszcze dokonać rozstrzygnięcia w sprawie uwagi zgłoszonej do części 30. Pan poseł proponuje, aby opinia w zakresie tej części była generalnie pozytywna, a jednocześnie sformułował wniosek w sprawie usprawnienia działania Ministerstwa Edukacji Narodowej w celu poprawy wykorzystania środków z Unii Europejskiej. Czy są dodatkowe uwagi bądź jakieś zastrzeżenia? Jeśli nie, przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#AndrzejSmirnow">Kto z państwa opowiada się za przyjęciem przytoczonej przed chwilą uwagi końcowej Dziękuję. Kto jest przeciwny? Dziękuję. Kto wstrzymał się od głosu? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#MagdalenaKupis">Za głosowało 13 posłów, przeciw 9, głosów wstrzymujących się nie było.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#AndrzejSmirnow">Dziękuję bardzo. Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie wykonania budżetu w częściach 30 i 85 w zakresie działów 801 i 854.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#AndrzejSmirnow">Przechodzimy do rozpatrzenia wykonania budżetu w częściach 28 – Nauka i 85 w zakresie działu 730 – Nauka, a także w zakresie środków pochodzących z funduszy unijnych. Nie będę ich wszystkich wymieniał; chodzi o środki przedakcesyjne, przejściowe oraz z funduszy strukturalnych.</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#AndrzejSmirnow">Bardzo dziękuję pani minister Szumilas oraz wszystkim przedstawicielom Ministerstwa Edukacji Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-41.3" who="#AndrzejSmirnow">Bardzo proszę pana ministra Witolda Jurka o przedstawienie sprawozdania z realizacji budżetu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#WitoldJurek">Panie przewodniczący, panie posłanki, panowie posłowie, szanowni państwo. Został państwu dostarczony materiał dokumentujący realizację budżetu Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ubiegłym roku. Skupię się zatem na kilku faktach. Jeżeli pan przewodniczący pozwoli, wspomnę od razu o Funduszu Nauki i Technologii Polskiej, programach wieloletnich oraz finansowaniu Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#AndrzejSmirnow">Bardzo proszę, panie ministrze. Rzeczywiście w ten sposób omówilibyśmy całość spraw związanych z nauką.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#WitoldJurek">Dziękuję bardzo. W budżecie na 2008 rok dochody zaplanowano w wysokości w zaokrągleniu 2200 tys. zł. Łączne wykonanie wyniosło nieco ponad 13.000 tys. zł. Na oko widać, że jest to prawie sześć razy więcej niż zaplanowano. Chciałbym wyjaśnić, że realizacja wyższa od planu wynika głównie ze zwrotu niewykorzystanych środków. Trudno to precyzyjnie zaplanować przy konstruowaniu budżetu.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#WitoldJurek">Wydatki budżetowe zaplanowano na łączną sumę 4.170.000 tys. zł. Po zmianach kwota ta zwiększyła się do 4.210.000 tys. zł. Wykonanie wyniosło 3.091.000 tys. zł. Jeżeli uwzględnimy środki przekazane przez Ministra Finansów oraz środki, które wpłynęły na konto resortu, wykonanie budżetu wyniosło 99,44%. Budżet w zakresie środków, jakie mieliśmy do dyspozycji, wykonaliśmy prawie w całości. Oczywiście wykonanie wygląda różnie w różnych pozycjach, ale o tym powiem za chwilę.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#WitoldJurek">W ramach budżetu sfinansowaliśmy w zakresie działalności statutowej inwestycje służące potrzebom badań naukowych i prac rozwojowych, projekty badawcze, projekty celowe, współpracę naukową z zagranicą, działalność wspomagającą badania, programy lub przedsięwzięcia określane przez ministra, działalność organów opiniodawczych i doradczych ministra.</u>
          <u xml:id="u-44.3" who="#WitoldJurek">Omówię, z grubsza rzecz biorąc, projekty realizowane w ramach poszczególnych grup dziedzin nauk. W dziedzinie nauk przyrodniczych kwota po zmianach wynosiła prawie 254.000 tys. zł. Wydano środki w kwocie prawie 240.000 tys. zł. Będę mówił o kwotach ostatecznych uwzględniających przesunięcia, które nastąpiły w budżecie. W zakresie nauk technicznych środki po zmianach wynosiły 656.000 tys. zł. Wykonanie kształtowało się na poziomie 622.000 tys. zł. Projekty w zakresie nauk humanistycznych, społecznych i ścisłych po zmianach opiewały na kwotę 129.000 tys. zł. Wykonanie wyniosło 128.000 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-44.4" who="#WitoldJurek">Przejdę do omówienia działalności statutowej i inwestycyjnej jednostek naukowych oraz badań własnych szkół wyższych. W budżecie na ubiegły rok zaplanowano w tym zakresie 1.930.000 tys. zł, po zmianach kwota ta wzrosła do 2.100.000 tys. zł. Wydatkowano kwotę 1.950.000 tys. zł, co stanowi prawie 93% środków po zmianach. W tym miejscu dotknęły nas ograniczenia budżetowe związane z przekazaniem środków głównie na działalność statutową.</u>
          <u xml:id="u-44.5" who="#WitoldJurek">W ustawie budżetowej zaplanowano środki w wysokości 355.000 tys. zł na finansowanie inwestycji jednostek organizacyjnych nauki. Wydano 391.000 tys. zł. Wydatkowana kwota przekracza kwotę zapisaną w budżecie, dlatego że w wyniku przesunięć budżetowych środki, jakie mogliśmy przeznaczyć na inwestycje, były wyższe.</u>
          <u xml:id="u-44.6" who="#WitoldJurek">W zakresie działalności wspomagającej badania zaplanowano środki w kwocie 55.000 tys. zł, a wydatkowano 51.250 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-44.7" who="#WitoldJurek">Na współpracę naukową i techniczną z zagranicą zaplanowano wydatkować 169.000 tys. zł, a wydatkowano 157.000 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-44.8" who="#WitoldJurek">W zakresie działalności pozostałej skupię się na finansowaniu Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. Kwota dotacji wynosiła w ubiegłym roku 333.000 tys. zł. Wykonanie ukształtowało się na poziomie 292.000 tys. zł. Dotacja podmiotowa na pokrycie kosztów wynosiła 6800 tys. zł, ale wykorzystano jedynie 63% środków, które zostały przekazane. Na finansowanie lub dofinansowanie kosztów inwestycji wykorzystano 165 tys. zł. W ramach dotacji celowej na realizację programów strategicznych, Krajowego Programu Badań Naukowych i Prac Rozwojowych przekazano 322.000 tys. zł, chociaż miało być to 412.000 tys. zł. Wydatkowano 284.000 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-44.9" who="#WitoldJurek">Chciałbym podkreślić, że jeśli zsumujemy koszty obsługi finansowania badań finansowych w 2008 roku w części dotyczącej nauki, to okaże się, że wyniosły one ponad 57.000 tys. zł, co stanowi 1,5% wydatków budżetu państwa na działalność naukową. Jest to niski udział kosztów obsługi finansowania badań naukowych.</u>
          <u xml:id="u-44.10" who="#WitoldJurek">Chciałbym wspomnieć o czterech programach wieloletnich. Pierwszy to „Poprawa bezpieczeństwa i warunków pracy”. Tutaj zaplanowano środki w wysokości 10.500 tys. zł, przekazano w kwocie 7900 tys. zł. Na realizację programu „Polskie Sztuczne Serce” zaplanowano 4000 tys. zł, przekazano 3025 tys. zł. Środki zaplanowane na realizację programu „Doskonalenie systemów rozwoju innowacyjności w produkcji i eksploatacji” wykorzystano w pełnej kwocie 13.100 tys. zł. Ostatni program to „Ekspozycja Centrum Nauki Kopernik”. Ostatecznie wydatkowano na niego 13.870 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-44.11" who="#WitoldJurek">Chciałbym zwrócić uwagę, że poza jednym przypadkiem, wykonanie jest tu niższe od zaplanowanego w budżecie. Środki były przekazywane w miarę zgłaszanych potrzeb. Po prostu programy były realizowane w takim, a nie innym tempie. Były one finansowane przez resort, zgodnie z oczekiwaniami ich wykonawców.</u>
          <u xml:id="u-44.12" who="#WitoldJurek">W dziale 750 – Administracja publiczna na zaplanowane 53.500 tys. zł wydatkowano 42.000 tys. zł, co stanowiło prawie 80%. Można tu zatem odnotować pewne oszczędności.</u>
          <u xml:id="u-44.13" who="#WitoldJurek">Przypomnę, że na Fundusz Nauki i Technologii Polskiej przekazuje się 2% przychodów uzyskiwanych z prywatyzacji. W ubiegłym roku wyniosły one 46.000 tys. zł. Stan Funduszu Nauki i Technologii Polskiej wyniósł 66.000 tys. zł, ale wykorzystano tylko 18.000 tys. zł. Czym to było spowodowane? Fundusz został zasilony praktycznie pod koniec roku. Wykorzystane zostało to, czym resort dysponował w trakcie roku. Po ogłoszeniu nowego konkursu już w tym roku postąpiliśmy w taki sposób, że została sporządzona lista rankingowa. Projekty będą finansowane w kolejności ich pojawienia się na liście rankingowej w miarę napływu środków. Chciałbym ponadto dodać, że nie jest to fundusz rozliczany w okresach rocznych. Środki, które nie zostały wykorzystane w ubiegłym roku – jak umawialiśmy, się na posiedzeniu podkomisji – będą wykorzystane w tym roku.</u>
          <u xml:id="u-44.14" who="#WitoldJurek">Mam jeszcze kilka uwag dotyczących, mówiąc w skrócie, środków strukturalnych z Unii Europejskiej, projektów finansowanych w ramach Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego. Na projekty współfinansowane ze środków strukturalnych oraz Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego po zmianach zaplanowano środki w kwocie prawie 236.000 tys. zł, wykorzystano 206.000 tys. zł. Na Sektorowy Program Operacyjny „Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw” zaplanowano 36.000 tys. zł, a wykorzystano 72.000 tys. zł. Zwiększone wykonanie było skutkiem uruchomienia rezerwy celowej na ten cel. Na Program Operacyjny „Kapitał Ludzki” zaplanowano prawie 8000 tys. zł, wykorzystano 4200 tys. zł. Z zaplanowanej kwoty 100.000 tys. zł na realizację Programu Operacyjnego „Innowacyjna Gospodarka” wykorzystano prawie 97.000 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-44.15" who="#WitoldJurek">Powiem jeszcze o Norweskim Mechanizmie Finansowym. Na planowane 40.000 tys. zł wykorzystano 25.000 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-44.16" who="#WitoldJurek">Wydatki w ramach funduszy strukturalnych były dokonywane w dziale 750 – Administracja publiczna. W gruncie rzeczy chodzi o obsługę środków unijnych. Z kwoty 14.000 tys. zł wykorzystano 8000 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-44.17" who="#WitoldJurek">Postarałem się krótko omówić wykonanie budżetu. W razie pytań szczegółowych postaramy się precyzyjnie na nie odpowiedzieć w miarę naszych możliwości. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#AndrzejSmirnow">Dziękuję panu ministrowi. Bardzo proszę o zabranie głosu przez pana prezesa Górnego. Po to, aby nie było wątpliwości, doprecyzuję, że omawiamy wykonanie budżetu w części budżetowej 28 – Nauka, części budżetowej 85 – Budżety wojewodów ogółem w zakresie działu 730 – Nauka, w ramach środków pochodzących z Unii Europejskiej, przychodów i wydatków państwowych funduszy celowych, planu finansowego Funduszu Nauki i Technologii Polskiej, programów wieloletnich w zakresie pozycji 1, 35, 36 i 47 oraz planu finansowego Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. Bardzo proszę panie prezesie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#JózefGórny">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, panie i panowie posłowie, szanowni państwo, panie ministrze. Chciałbym zaznaczyć, że kontrowaliśmy jedynie wykonanie budżetu w części 28 – Nauka i części 38 – Szkolnictwo wyższe, a także plan finansowy Funduszu Nauki i Technologii Polskiej. Inne elementy nie były przez nas kontrolowane, a więc nasza opinia będzie dotyczyła tylko trzech wymienionych elementów.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#JózefGórny">Najwyższa Izba Kontrolo oceniła pozytywnie z zastrzeżeniami wykonanie budżetu w częściach 28 – Nauka i 38 – Szkolnictwo wyższe. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego rzetelnie ewidencjonowało dochody budżetowe i terminowo odprowadzało je na centralny rachunek bieżący budżetu państwa. Terminowo sporządzało sprawozdania budżetowe oraz prawidłowo wykorzystywało środki z rezerw celowych.</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#JózefGórny">Teraz chciałbym powiedzieć o nieprawidłowościach, które sprowadzają się do trzech grup, aczkolwiek sprawa nie jest prosta. Kolegium Najwyższej Izby Kontroli miało z tym poważny problem. Nasze zastrzeżenia – uznaliśmy to za nieprawidłowość – dotyczyły zawyżenia w rocznych sprawozdaniach budżetowych RB-28 zobowiązań z tytułu zawartych umów niebędących zobowiązaniami roku sprawozdawczego w części 28 – Nauka o kwotę w zaokrągleniu 1.281.000 tys. zł, a w części 38 – Szkolnictwo wyższe o ponad 50.000 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-46.3" who="#JózefGórny">Do takiej oceny zawartej w wystąpieniu pokontrolnym zastrzeżenia wniosła pani minister. Kolegium Najwyższej Izby Kontroli dyskutowało na ten temat i uznało, że rzeczywiście było to działanie nielegalne. Zakwalifikowanie zobowiązań było niewłaściwe, ale Kolegium to rozumie. Jest to dosyć dziwne stanowisko. Osobiście określiłbym to w ten sposób: było to nielegalne, ale celowe. W prawie mamy takie sytuacje. Dyskusja była bardzo burzliwa. Pozwolą państwo, że wypowiem kilka zdań komentarza.</u>
          <u xml:id="u-46.4" who="#JózefGórny">Mamy umowę wieloletnią, np. ma cztery lata, z której wynikają jakieś zobowiązania. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego wpisało to do zobowiązań danego roku, czyli 2008. Kolegium stoi na stanowisku, że powinno być to księgowane na kontach 998, czyli dotyczących danego roku oraz kontach 999, czyli dotyczących zobowiązań następnych okresów. Zacytuję dosłownie zdanie, jakie znalazło się w uchwale Kolegium Najwyższej Izby Kontroli: „Najwyższa Izba Kontroli zauważa jednak, że przyjęty przez ministerstwo sposób księgowania zobowiązań wieloletnich sprzyjałby przejrzystości finansów publicznych, o ile obowiązywałby powszechnie.” Gdyby taki sposób księgowania był stosowany powszechnie, mielibyśmy jasność co do zobowiązań na lata przyszłe. Sprawa jest bardzo skomplikowana i niejednoznaczna. Z tego względu uznałem, że powinienem wygłosić kilka zdań komentarza do tego konkretnego zastrzeżenia.</u>
          <u xml:id="u-46.5" who="#JózefGórny">Przypomnę, że w skład Kolegium wchodzi siedmiu profesorów prawa lub ekonomii, ścisłe kierownictwo, czyli prezes, wiceprezesi, dyrektor generalny oraz siedmiu dyrektorów lub doradców prezesa Najwyższej Izby Kontroli. Gremium to chyba po raz pierwszy w mojej ośmioletniej karierze w Najwyższej Izbie Kontroli zajęło właśnie takie stanowisko. Nie jest to stwierdzenie in extenso: nielegalny, ale celowy, ale do tego można je sprowadzić. Dotyczyło to dwóch zobowiązań na kwotę 1.281.000 tys. zł w części 28 – Nauka i znacznie mniejszej kwoty 50.000 tys. zł w części 38 – Szkolnictwo wyższe.</u>
          <u xml:id="u-46.6" who="#JózefGórny">Za drugą nieprawidłowość uznaliśmy nieprzekazanie na strategiczne badania naukowe i prace rozwojowe zarządzane przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju oraz inne realizowane przez nie zadania środków w wysokości, o której mowa w art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 8 października 2008 roku o zasadach finansowania nauki, zgodnie z którym na wymienione zadanie powinno być przeznaczone co najmniej 10% środków finansowych na naukę ujętych w planie finansowym na dany rok. Na zadania te przekazano tylko 8%. W związku z tym sformułowaliśmy w tym zakresie zastrzeżenie.</u>
          <u xml:id="u-46.7" who="#JózefGórny">Trzecie nasze zastrzeżenie dotyczyło wydatkowania niezgodnie z art. 130 ustawy o finansach publicznych kwoty prawie 285.000 tys. zł w części 28 – Nauka w wyniku bezumownego przekazania dotacji celowej Narodowemu Centrum Badań i Rozwoju.</u>
          <u xml:id="u-46.8" who="#JózefGórny">Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie ocenia wykonanie w 2008 roku planu finansowego Funduszu Nauki i Technologii Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-46.9" who="#JózefGórny">Jeśli chodzi o sprawozdawczość, mamy zastrzeżenia do kwalifikowania, o czym już mówiłem. W pozostałym zakresie nie mamy uwag. Uważamy, że łączne sprawozdania budżetowe były sporządzane terminowo i prawidłowo na podstawie danych z ewidencji księgowej. Przekazują one prawdziwy i rzetelny obraz dochodów i wydatków, a także należności i zobowiązań w roku 2008. Kontrola przenoszenia danych z dwóch sprawozdań jednostkowych do rocznych łącznych sprawozdań Rb-23 i Rb-27, Rb-N, Rb-Z w obu częściach nie wykazała błędów. Kontrola rocznych sprawozdań Rb-33 i Rb-40 Funduszu Nauki i Technologii Polskiej wykazała, że dane z ewidencji księgowej do wymienionych sprawozdań zostały przeniesione prawidłowo oraz że skontrolowane sprawozdania przekazują prawdziwy i rzetelny obraz przychodów, wydatków, a także należności i zobowiązań jednostki w roku 2008.</u>
          <u xml:id="u-46.10" who="#JózefGórny">Najważniejsze wnioski są takie, aby przeznaczać co najmniej 10% środków finansowych na strategiczne badania naukowe i prace rozwojowe zarządzane przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju oraz inne realizowane przez nie zadania, zaprzestać przekazywania dotacji celowych bez uprzedniego zawarcia umów określających warunki udzielania oraz sposób rozliczenia w zakresie rzeczowym i finansowym, zapewnić wnioskodawcom projektów finansowych ze środków budżetowych możliwość złożenia do ministra wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy w wypadku niekorzystnych dla nich rozstrzygnięć o przyznaniu bądź odmowie przyznania środków finansowych, a także prowadzić rzetelną ewidencję księgową i sprawozdawczość budżetową w zakresie zobowiązań w obu częściach budżetowych, czyli częściach 28 i 38. Generalnie powtórzę, że nasza ocena jest pozytywna z zastrzeżeniami, o których mówiłem. W jednym przypadku sprawa jest bardzo mocno kontrowersyjna. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#AndrzejSmirnow">Dziękuję bardzo panu prezesowi. Bardzo proszę panią poseł Marię Nowak o przedstawienie koreferatu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#MariaNowak">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, panie ministrze, Wysoka Komisjo, szanowni państwo. Pan minister przedstawił dane liczbowe, które są zawarte w obszernym sprawozdaniu. Muszę powtórzyć to, co powiedziałam już na posiedzeniu podkomisji. Sprawozdanie, które otrzymaliśmy, jest bardzo obszerne, szczegółowo opisuje poszczególne zadania. Nie będę tego wszystkiego omawiała, ponieważ wszyscy posłowie otrzymali materiały. Postaram się skupić na stronie procentowej.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#MariaNowak">Dochody budżetowe po raz kolejny wykonano prawie w 600%. Nie mam tu żadnych uwag krytycznych, ponieważ zwroty z tytułu rozliczeń umów zawartych w poprzednich latach rzeczywiście są trudne do zaplanowania. Dobrze się dzieje, że takie zwroty następują. Budżet został wykonany. Ocena w tym zakresie jest bardzo dobra, pozytywna.</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#MariaNowak">Jeżeli chodzi o wydatki, rozpocznę od uwagi ogólnej. Udział wydatków na naukę w PKB z roku na rok maleje. W roku 2008 wydatki na naukę ogółem zmalały w stosunku do roku 2007. Zmniejszyły się z 0,56% do 0,54%. W liczbach nastąpił nawet niewielki wzrost, ale jeżeli pamiętamy o Strategii lizbońskiej, o pewnych priorytetach, musi to wzbudzać nasze zaniepokojenie, a wręcz sprzeciw. Zamiast procentowego wzrostu nakładów na naukę w stosunku do PKB, niestety, z roku na rok udział ten maleje.</u>
          <u xml:id="u-48.3" who="#MariaNowak">Jeżeli zestawimy środki wydatkowane w poszczególnych strumieniach finansowania nauki, okaże się, że, niestety, w porównaniu z rokiem 2007 zmalały one w trzech podstawowych strumieniach, a tylko w jednym wzrosły. Zmalały wydatki na badania naukowe prowadzone w szkołach wyższych, jednostkach badawczo-rozwojowych oraz Polskiej Akademii Nauk. Nakłady na badania naukowe zmniejszyły się, wzrosły jedynie wydatki inne. Tutaj wzrost wynosił 100%. Generalnie nie jest optymistyczny prognostyk na przyszłość. Mówię o tym w tej chwili, bo chociaż podsumowujemy rok 2008, powinniśmy pamiętać, że nakłady na naukę w kolejnych latach powinny wzrastać.</u>
          <u xml:id="u-48.4" who="#MariaNowak">Pan minister mówił, że środki, jakie resort otrzymał, zostały wydatkowane prawie w 100%. To prawda. Jednak nie wszystkie zaplanowane środki dotarły do Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Ministerstwo Finansów nie przekazało całości zaplanowanych kwot. W części 28 – Nauka Minister Finansów przekazał 93,5% środków łącznie ze środkami niewygasającymi. Oznacza to niewykonanie zaplanowanego budżetu w 6,5%. Wiem, że środki te nie wpłynęły do Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Słyszeliśmy wyjaśnienia, że resort zgłaszał większe zapotrzebowanie, a otrzymał mniej środków. Mimo wszystko należy to ocenić w ten sposób, że budżet wykonano w 93,5%. Odnoszę się do planu po zmianach.</u>
          <u xml:id="u-48.5" who="#MariaNowak">Czego nie zrealizowano? Różnica pomiędzy zapotrzebowaniem zgłoszonym na miesiąc grudzień a środkami przekazanymi przez Ministerstwo Finansów wynosiła 251.555.870 zł. Chciałabym zwrócić uwagę, że resort nie uzyskał pieniędzy na zadania, które powinny być realizowane w grudniu 2008 roku. Środki te musiały być przekazane z budżetu 2009 roku. Musiały trafić do placówek i uczelni, ponieważ były zawarte określone umowy. Analizując budżet roku 2009, pewnie będziemy musieli o tym powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-48.6" who="#MariaNowak">22.182 tys. zł to kwota oszczędności w części – Nauka. Wynikały one głównie z niezrealizowania wszystkich zadań z Norweskiego Mechanizmu Finansowego, pomniejszenia wydatków, przeniesienia kwoty 100 tys. zł z części – Nauka do części – Szkolnictwo wyższe. Chodzi tu o mniejsze kwoty, których nie będę szczegółowo omawiała, ponieważ są opisane w sprawozdaniu.</u>
          <u xml:id="u-48.7" who="#MariaNowak">Przejdę teraz do omówienia wykonania wydatków w zakresie projektów badawczych i celowych. Najwięcej środków przeznaczono na nauki techniczne, ponieważ aż 59,3%. Takie są priorytety. W dalszej kolejności były nauki przyrodnicze. Najmniej środków przeznaczono na nauki społeczne, humanistyczne i ścisłe. W tym zakresie nie wykonano budżetu na kwotę około 100.000 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-48.8" who="#MariaNowak">Mamy trzy programy wieloletnie. Pierwszy to „Poprawa bezpieczeństwa i warunków pracy”. Wydatkowanie środków wynosiło 75%. Ze środków zaplanowanych na „Polskie Sztuczne Serce” wydano 81%. Na „Doskonalenie systemów rozwoju innowacyjności w produkcji i eksploatacji” wydano prawie 82% zaplanowanych środków. W trakcie posiedzenia podkomisji dopytywaliśmy się szczegółowo, dlaczego środki na programy wieloletnie nie są wydawane w 100%. Przyjęliśmy przedstawione nam uzasadnienie, że to wykonawcy programów wieloletnich zwracają się o zwrot poniesionych kosztów. Członkowie podkomisji przyjęli wyjaśnienie, że w związku z takim systemem trudno jest precyzyjnie zaplanować wysokość potrzebnych środków.</u>
          <u xml:id="u-48.9" who="#MariaNowak">Przejdę teraz do omówienia gospodarki pozabudżetowej. Funkcjonuje jeden Zakład Obsługi Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Nie mam żadnych uwag w tym zakresie. Można powiedzieć, że wpływy i wydatki bilansują się. W związku z tym proponuję, aby nasza opinia w tym względzie była pozytywna.</u>
          <u xml:id="u-48.10" who="#MariaNowak">Pan minister mówił o Funduszu Nauki i Technologii Polskiej. Na początku było na nim 19.258 tys. zł. Można powiedzieć, że na dobrą sprawę tylko te środki zostały rozdysponowane. Wykonanie budżetu było na poziomie niespełna 40%. Wywołało to nasze wielkie zdziwienie. Przyjmujemy jednak wyjaśnienie, że środki, które stanowią 2% wpływów z prywatyzacji, wpłynęły dopiero pod koniec roku. Środki te nie są przekazywane z budżetu państwa w systematyczny sposób. W tej chwili na koncie znajduje się 50.510 tys. zł. Postulujemy, aby były one uruchamiane sukcesywnie, żeby nie czekać z tym do końca roku. Niech przynajmniej te środki, które już są, zasilą rozwój nauki polskiej. Najwyższa Izba Kontroli także sformułowała w tym zakresie pozytywną ocenę, chociaż, jak mówiłam, na początku wzbudziło to nasze zdziwienie. Zastanawialiśmy się, jak wykonanie na poziomie 40% może być zaopiniowane pozytywnie, ale przyjęliśmy złożone wyjaśnienia.</u>
          <u xml:id="u-48.11" who="#MariaNowak">Pierwsza uwaga pod adresem Narodowego Centrum Badań i Rozwoju musi być krytyczna. Nie jest realizowana ustawa o zasadach finansowania nauki. W ustawie wyraźnie jest mowa o tym, że na strategiczne badania naukowe i prace rozwojowe zarządzane przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju powinno przeznaczać się co najmniej 10% środków. Jeśli przeznaczono prawie 8%, oznacza to, że ustanowione prawo nie jest przestrzegane przez rząd. Musimy wyraźnie o tym powiedzieć. Być może przedstawiciel Najwyższej Izby Kontroli będzie miał inne zdanie na ten temat, ale dla mnie prawo jest prawem i musi być przestrzegane przez wszystkich. Jeżeli ma być 10%, to należy tego przestrzegać.</u>
          <u xml:id="u-48.12" who="#MariaNowak">Niestety, Narodowe Centrum Badań i Rozwoju nie wykorzystało nawet tych środków, które zostały mu przekazane. Wnikliwie to analizowaliśmy. Pan dyrektor przedstawił bardzo obszerne sprawozdanie z realizacji zadań. Nie umiem w tej chwili szybko znaleźć, w jakim procencie zrealizowano budżet jednostki, być może pan dyrektor mi podpowie. W każdym razie na pewno nie wydatkowano całości środków, które otrzymano, a i tak otrzymano niższe środki od przewidzianych ustawowo. Tłumaczono to zbyt późnym przyjęciem i opublikowaniem Krajowego Programu Badań Naukowych i Prac Rozwojowych. Stało się to dopiero w ostatnim kwartale roku, dokładnie w dniu 5 listopada 2008 roku. Można się zgodzić z takim tłumaczeniem. Trudno jednak zrozumieć, dlaczego program został przyjęty tak późno. Można zrozumieć pana dyrektora, że nie mógł wcześniej podejmować pewnych działań, trzeba jednak sformułować uwagi pod adresem kierownictwa Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Na początku roku słyszeliśmy, że program jest już opracowywany. Miał być przyjęty i opublikowany do końca czerwca. W rzeczywistości został opublikowany bardzo późno, w ostatnim kwartale roku. Niestety, utrudniało to realizację określonych zadań.</u>
          <u xml:id="u-48.13" who="#MariaNowak">W dziedzinie programów wieloletnich współfinansowanych ze środków strukturalnych Unii Europejskiej jest nie najlepiej, można wręcz powiedzieć, że w ubiegłym roku było źle. Nie wydatkowano pieniędzy, nie dokonywano wypłat, nawet w tych przypadkach, kiedy należało uruchamiać środki. Wprawdzie podsumowujemy realizację budżetu za rok 2008, ale otrzymaliśmy informację, że w pierwszym kwartale tego roku sytuacja znacznie się poprawiła. Wszystko będzie realizowane zgodnie z planem. Najgorzej jest z Norweskim Mechanizmem Finansowym, z którego wydatkowano zaledwie 40% środków. Wiem, że ci, którzy starają się o fundusze właśnie z Norweskiego Mechanizmu Finansowego, mają bardzo duże trudności. Należałoby się zastanowić, jak przyśpieszyć realizację programów finansowanych z tego właśnie źródła.</u>
          <u xml:id="u-48.14" who="#MariaNowak">W budżetach wojewodów na rok 2008 nie było zaplanowanych żadnych środków. W ciągu roku przekazano środki w wysokości 2300 tys. zł. W rezultacie zrealizowano 54%. Trudno się nawet do tego odnieść. Głównie było to zapotrzebowanie na środki przeznaczone na realizację projektów z udziałem środków z Unii Europejskiej. Rozumiemy wyjaśnienia składane w tym względzie i nie wnosimy zastrzeżeń.</u>
          <u xml:id="u-48.15" who="#MariaNowak">Podsumowując, proponuję przyjęcie opinii pozytywnej z zastrzeżeniami. Zastrzeżenia można zgrupować w trzech punktach. Po pierwsze, wydatkowanie środków finansowych powinno odbywać się bezwzględnie zgodnie z obowiązującym prawem. Wobec tego na strategiczne badania naukowe i prace rozwojowe realizowane przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, zgodnie z ustawą z dnia 8 października 2004 roku o zasadach finansowania nauki, powinno być przeznaczane co najmniej 10% środków finansowych na naukę ujętych w planie finansowym na dany rok. Powtarzam jeszcze raz, że w roku 2008 przeznaczono na ten cel niespełna 8% środków. Przekazywanie środków dla Narodowego Centrum Badań i Rozwoju powinno odbywać się zgodnie z ustawą o finansach publicznych, na podstawie umowy określającej warunki udzielania i sposób ich rozliczania w zakresie zarówno finansowym, jak i rzeczowym.</u>
          <u xml:id="u-48.16" who="#MariaNowak">Powinniśmy też wskazać na potrzebę, o czym mówił przedstawiciel Najwyższej Izby Kontroli, prowadzenia rzetelnej sprawozdawczości budżetowej w zakresie zobowiązań z tytułu zawartych umów wieloletnich.</u>
          <u xml:id="u-48.17" who="#MariaNowak">Pozwolę sobie też na jedno zastrzeżenie pod adresem Najwyższej Izby Kontroli. Powiem szerzej na ten temat, kiedy będziemy omawiać sprawozdanie Najwyższej Izby Kontroli. Teraz chciałabym zwrócić uwagę na załącznik nr 4 i kalkulację oceny końcowej. Ocena cząstkowa dochodów jest pozytywna, można powiedzieć, na piątkę. Ocena cząstkowa wydatków jest negatywna, można powiedzieć, na jedynkę. Średnia wychodzi trzy. Jestem nauczycielem. Gdyby uczeń z jednego przedmiotu dostał piątkę, a z innego jedynkę, nie zdałby do następnej klasy. Mam w związku z tym poważne zastrzeżenia, ale szerzej na ten temat powiem, kiedy będziemy oceniać sprawozdanie Najwyższej Izby Kontroli. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#AndrzejSmirnow">Dziękuję pani poseł. Rozumiem, że trzy uwagi, jakie pani sformułowała wobec Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, będzie można zapisać w formie jednej uwagi.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#AndrzejSmirnow">Jeżeli przyjmiemy zgłoszone uwagi, będę proponował, aby Komisja upoważniła prezydium z udziałem pani przewodniczącej podkomisji do sformułowania ostatecznej kompletnej opinii. W związku z tym staram się na bieżąco precyzować zgłaszane wnioski, aby nie było żadnych wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#AndrzejSmirnow">Zanim zapytam państwa, czy Komisja przyjmuje zgłoszone uwagi, chciałbym oddać głos panu ministrowi. Bardzo proszę. Czy pan minister chciałby się odnieść do formułowanych zastrzeżeń?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#WitoldJurek">Chciałbym prosić, aby pani dyrektor odniosła się do uwag Najwyższej Izby Kontroli oraz uwag pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#AndrzejSmirnow">Oczywiście, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#MirosławaBoryczka">Dziękuję. Mirosława Boryczka. Dyrektor generalny Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#MirosławaBoryczka">Przede wszystkim chciałabym bardzo serdecznie podziękować panu prezesowi Górnemu za wskazanie, że tak naprawdę prowadzimy dialog na temat wykazywania zobowiązań w sprawozdaniach budżetowych. Myślę, że to, co jest najważniejsze i co nie powinno ujść niczyjej uwadze, to fakt, że nasze sprawozdania budżetowe są sporządzane rzetelnie, a więc odzwierciedlają zapisy w księgach rachunkowych. Co do tego, nie ma pomiędzy nami a Najwyższą Izbą Kontroli żadnego sporu.</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#MirosławaBoryczka">Warto też zwrócić uwagę na fakt, że rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie zasad sprawozdawczości budżetowej tylko co do jednej kolumny nie precyzuje dokładnie zakresu danych przepisywanych do sprawozdania. Dotyczy to właśnie kolumny zobowiązań.</u>
          <u xml:id="u-52.3" who="#MirosławaBoryczka">Odnośnie do ksiąg rachunkowych jest dość poważna kwestia do rozstrzygnięcia. Chciałabym, abyśmy mieli pewność co do jednej rzeczy. Certyfikowanie rzetelności sprawozdań budżetowych jest dokonywane przez Najwyższą Izbę Kontroli co roku. W Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego nie zmienialiśmy zasad rachunkowości ani zasad sprawozdawczości. Taki sposób ujmowania danych w księgach rachunkowych jest stosowany u nas od lat. Chciałabym, abyśmy mieli jasność, że znajdujemy się na początku rozmowy z Najwyższą Izbą Kontroli i nie tylko z nią. O czym warto pamiętać? Naszym zdaniem, wykonanie zalecenia Najwyższej Izby Kontroli, czyli usunięcie z ksiąg rachunkowych – tak naprawdę właśnie o tym rozmawiamy – na konta pozabilansowe kwot wynikających z ponad 7 tys. umów o wartości ponad 1.300.000 tys. zł nie może być wynikiem decyzji, którą jesteśmy w stanie podjąć bez głębokiego zastanowienia. Wykonanie owego zalecenia spowodowałoby, że nasze księgi rachunkowe przestałyby być rzetelne. Przestałyby w jasny sposób odzwierciedlać sytuację finansową jednostki.</u>
          <u xml:id="u-52.4" who="#MirosławaBoryczka">Po to, aby nie przeciągać tego tematu, powiem jedno. Wystąpiliśmy do właściciela zasad rachunkowości i zasad sprawozdawczości, czyli do Ministra Finansów, z prośbą o zajęcie stanowiska co do poprawności ujmowania danych w księgach rachunkowych. Gdybyśmy wykonali zalecenie dotyczące sprawozdawczości, naruszalibyśmy dyscyplinę budżetową, ponieważ nie pokazywalibyśmy w sprawozdaniach rzetelnego obrazu wynikającego z ksiąg rachunkowych. Gdybyśmy wykonali zalecenie dotyczące przeksięgowania, złamalibyśmy przepisy ustawy o rachunkowości.</u>
          <u xml:id="u-52.5" who="#MirosławaBoryczka">Jeszcze raz serdecznie dziękuję, ponieważ dyskusja na forum Kolegium Najwyższej Izby Kontroli była początkiem bardzo interesującej debaty, której odzwierciedlenie znaleźliśmy w uchwale Kolegium. Kolegium stwierdziło, że jest to działanie sprzyjające przejrzystości finansów publicznych.</u>
          <u xml:id="u-52.6" who="#MirosławaBoryczka">Przyznam, że troszeczkę żałuję, iż nie udało się nam przedyskutować kwestii przeznaczania środków w odpowiedniej wysokości na finansowanie zadań realizowanych przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. Nie udało się nam tego przedyskutować, dlatego że ocenę w tym zakresie po raz pierwszy zobaczyliśmy w informacji Najwyższej Izby Kontroli. Nie znalazło się to w wystąpieniu pokontrolnym. Nie było to też wcześniej dyskutowane z Najwyższą Izbą Kontroli. Zapewne stąd wzięło się związane z tym zawirowanie.</u>
          <u xml:id="u-52.7" who="#MirosławaBoryczka">Ustawa o zasadach finansowania nauki stanowi, że Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego jest zobowiązany przeznaczyć co najmniej 10% środków na zadanie realizowane przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. Minister przeznaczył 10% na ten cel. W trakcie roku okazało się, że zapotrzebowanie Narodowego Centrum Badań i Rozwoju na pieniądze jest mniejsze. W związku z tym Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego przekazał mniej środków niż to wynikało z planu. Mogło być i tak, że przekazaliśmy środki, a środki te nie mogłyby być wykorzystane. Mniejsze wykorzystanie pieniędzy w trakcie roku w innych pozycjach skutkowałoby nieco bardziej zaognioną sytuacją.</u>
          <u xml:id="u-52.8" who="#MirosławaBoryczka">Chciałabym też zwrócić uwagę, że odnoszenie się do planu po zmianach przy ocenie wysokości nakładów na Narodowe Centrum Badań i Rozwoju niesie za sobą pewną pułapkę. Jeżeli przy planowaniu budżetu na finansowanie nauki przeznaczamy 10% środków, to wychodzi nam z tego określona kwota, która na koniec roku może okazać się mniejsza niż 10%. Proszę pamiętać, że zwiększenia w trakcie roku budżetowego pochodzą wyłącznie z rezerw celowych. Gdybyśmy w związku z tym proporcjonalnie mieli zwiększać nakłady na Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, musielibyśmy albo wykorzystywać środki z rezerw celowych, niezgodnie z ich przeznaczeniem, albo musielibyśmy zabierać pieniądze z innych wcześniej zaplanowanych pozycji.</u>
          <u xml:id="u-52.9" who="#MirosławaBoryczka">Tak czy inaczej, podążając za tropem racjonalnego ustawodawcy, pozostaje nam jedynie stać na stanowisku, że od Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego oczekuje się postawienia do dyspozycji 10% środków na etapie planowania budżetu. Odnoszenie się później do planu po zmianach rodzi bardzo istotne problemy związane z zasadami gospodarki finansowej.</u>
          <u xml:id="u-52.10" who="#MirosławaBoryczka">Co mogę powiedzieć na temat przekazania dotacji Narodowemu Centrum Badań i Rozwoju? O ile w 2008 roku nie została zawarta umowa, to w tym roku zostanie zawarta. Proszę pamiętać, że umowy pomiędzy dysponentem części budżetowej a jednostką, która otrzymuje dotację celową, służą zminimalizowaniu ryzyka nieprawidłowego wydatkowania środków. W przypadku Narodowego Centrum Badań i Rozwoju ryzyko to, patrząc ex post i patrząc systemowo, nie jest wielkie. Jest to jednostka sektora finansów publicznych, jednostka nadzorowana przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Nie istniały nieporozumienia, które musiałyby być rozstrzygane umownie. Chodzi o sposób rozliczania dotacji celowej. Niemniej zgadzamy się, że umowa powinna być zawarta i w tym roku zostanie zawarta. Bardzo serdecznie dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#AndrzejSmirnow">Dziękuję bardzo pani dyrektor. Przepraszam bardzo, być może na początku powinienem był zapytać państwa posłów, czy ktoś nie chce zabrać głosu. Bardzo proszę, pani poseł Łybacka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#KrystynaŁybacka">Bardzo dziękuję. Z wielu problemów, które chciałam poruszyć, niektóre zostały zasygnalizowane, inne wyjaśnione. Niemniej chciałabym odnieść się do dwóch rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#KrystynaŁybacka">Pierwsza kwestia wiąże się z wysokością nakładów na naukę. W istocie od czasów transformacji – właściwie mamy sprawozdania od 1991 roku – nakłady te systematycznie maleją. Jest to zatrważające. Jeszcze gorszy jest drugi wskaźnik. Bardzo państwa proszę o zwrócenie uwagi, że pomimo ogromnych wysiłków i deklarowania wszelkiej pomocy dla pozytywnego przebiegu tego procesu, nie zmienia się struktura nakładów na naukę. Wręcz przeciwnie, w strukturze nakładów na naukę rośnie udział wydatków budżetowych. Od wielu lat mówimy, że powinno być odwrotnie.</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#KrystynaŁybacka">Proszę, aby do opinii wpisać uwagę, iż Komisja stwierdza, że bez zastosowania w systemie finansowym mechanizmów stymulujących nie uzyskamy pozytywnej zmiany struktury nakładów na naukę. Wiemy to od lat. Wiemy, że bez tego nie będzie pozabudżetowych środków.</u>
          <u xml:id="u-54.3" who="#KrystynaŁybacka">Druga sprawa jest dużo poważniejsza. Chciałabym, aby ta uwaga także została zamieszczona w naszej opinii. Chodzi o to, że należy przestrzegać ustaw. Żaden akt niższego rzędu nie może zmieniać przepisów ustawy.</u>
          <u xml:id="u-54.4" who="#KrystynaŁybacka">Wypowiedzi pani dyrektor wysłuchałam z wielką uwagą. Pani dyrektor, Narodowe Centrum Badań i Rozwoju zostało powołane jako agencja płatnicza. Poza środkami przekazanymi z budżetu miało także pozyskiwać środki. Taki mechanizm nie mógł zadziałać z dwóch powodów. Po pierwsze, planowano jakąś część środków – w istocie było to 10% – ale zapytajmy, jak wyglądała realizacja planu. Kiedy tak naprawdę planowane środki spłynęły do Narodowego Centrum Badań i Rozwoju? Po drugie, to, że przekazaliście państwo w drodze bezumownej realizację iluś zadań badawczych na kwotę bodajże 228.000 tys. zł, było nie tylko niezgodne z zawartymi umowami, ale też było bardzo niekorzystne dla beneficjentów. Tym sposobem beneficjentom zamknięto możliwość odwołania się do ministra w sytuacji, kiedy nie byli zadowoleni z rozstrzygnięć.</u>
          <u xml:id="u-54.5" who="#KrystynaŁybacka">W roku budżetowym, o którym rozmawiamy, doszło do ewidentnego złamania drugiej ustawy, a mianowicie ustawy o zasadach finansowania nauki, która nakłada na ministra obowiązek publikowania wykazu projektów. Nie było tego.</u>
          <u xml:id="u-54.6" who="#KrystynaŁybacka">Zatem moja druga uwaga, panie przewodniczący, wiąże się z koniecznością przestrzegania ustaw.</u>
          <u xml:id="u-54.7" who="#KrystynaŁybacka">Mam do pana ministra pytanie, które ciągle nasuwało mi się podczas przeglądania sprawozdania. Przy tej mizerii nakładów finansowych na naukę, jaką mamy, proszę podać mi powody, dla których Ministerstwo Finansów przekazało do resortu środki w niższej wysokości aniżeli była zaplanowana. Jest to niewykonanie ustawy budżetowej przez Ministra Finansów. Na co przeznaczono środki, które zostały zwrócone ministrowi właściwemu do spraw nauki z programów realizowanych przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. Chodzi o kwotę 3341 tys. zł. Mam na myśli zwrot środków z programu „Polskie Sztuczne Serce”. Nie mam w tej chwili przed sobą tytułu drugiego programu, z którego dokonano zwrotu środków, ale znajduje się on w tej samej puli co „Polskie Sztuczne Serce”. Takie są moje dwa pytania szczegółowe.</u>
          <u xml:id="u-54.8" who="#KrystynaŁybacka">Proszę, panie przewodniczący, o zmieszczenie w opinii Komisji dwóch uwag ogólnych, które zgłosiłam wcześniej. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#AndrzejSmirnow">Dziękuję bardzo. Po to, aby mieć jasność, sprecyzujmy, że uwagi zgłoszone przez panią Marię Nowak dotyczą przede wszystkim środków przekazywanych Narodowemu Centrum Badań i Rozwoju. Chodzi zarówno o ich wysokość, jak i przestrzeganie prawa w tym zakresie. Jest to pierwsza uwaga. Rozumiem, że uwagę pani poseł Łybackiej moglibyśmy w jakiś sposób połączyć z powyższą uwagą. Dlatego też proszę o dostarczenie jej na piśmie. Rozumiem, że chodzi o kompleks spraw związanych z Narodowym Centrum Badań i Rozwoju.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#AndrzejSmirnow">Druga uwaga dotyczy prowadzenia rzetelnej sprawozdawczości budżetowej w zakresie zobowiązań z tytułu zawartych umów wieloletnich.</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#AndrzejSmirnow">Takie uwagi przekazała pani Maria Nowak. Rozumiem, że uwagi pani poseł Łybackiej w pewnym sensie stanowią uzupełnienie pierwszej uwagi dotyczącej Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. Będę później prosił, aby Wysoka Komisja upoważniła prezydium z udziałem pani przewodniczącej Marii Nowak do doprecyzowania zgłaszanych uwag celem zamieszczenia ich w końcowej opinii Komisji. Panią poseł Łybacką proszę o dostarczenie na piśmie swoich uzupełnień do uwag końcowych.</u>
          <u xml:id="u-55.3" who="#AndrzejSmirnow">Do zabrania głosu zgłosił się pan Kazimierz Siciński. Bardzo proszę. Za chwilę głos zabierze pan profesor.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#KazimierzSiciński">Kazimierz Siciński. Sekcja Krajowa Nauki NSZZ „Solidarność”.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#KazimierzSiciński">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo. Od wielu lat uczestniczymy w debatach toczących się na forum Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży na temat budżetu państwa. Za wszystkie zaproszenia serdecznie dziękujemy.</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#KazimierzSiciński">Na wstępie chciałbym, aby nie powstało mylne wrażenie, że budżet w części – Nauka został pięknie wykonany, że należy podsumować to jako bardzo chwalebne zdarzenie. Tak akurat nie było. Budżet w części – Nauka został „przetrącony” na kwotę trzystu siedemdziesięciu kilku milionów złotych. Składają się na to kwoty nieprzekazane przez Ministra Finansów. Oczywiście zgadzamy się ze stwierdzeniami, że pod koniec ubiegłego roku były ku temu powody. Na wspomnianą wielkość składa się także kwota około 100.000 tys. zł wydatków niewygasających oraz kwota 22.000 tys. zł, która ostatecznie została zakwalifikowana jako oszczędności w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Niemniej fakt jest faktem, że niewykonanie budżetu na taką skalę przy tak strasznym głodzie środków budżetowych na naukę powinno być zauważone.</u>
          <u xml:id="u-56.3" who="#KazimierzSiciński">Podam przykład, którym się już posługiwałem. W ubiegłym roku został ogłoszony konkurs na projekty celowe w ramach programu operacyjnego. Był to konkurs pilotażowy. W ciągu kilku dni została wyczerpana alokacja z pewną zwyżką. Konkurs nie dotrwał nawet do końca terminu, a miał trwać miesiąc. Oznacza to, że w nauce jest głód środków finansowych na badania naukowe. Jeśli takie środki pojawiłyby się, na pewno zostałyby wykorzystane. Nie będę dłużej rozwijał tego wątku.</u>
          <u xml:id="u-56.4" who="#KazimierzSiciński">Chciałbym zapytać, jaki jest mechanizm tworzenia wydatków niewygasających. Częściowo zostało to opisane w sprawozdaniu. Określone środki zostały właśnie w ten sposób przekwalifikowane i uznane za środki niewygasające. Być może jest to metoda na zablokowanie pewnych środków, których nie było możliwości wykorzystać w danym roku. Dzięki temu, że Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego okazało się zapobiegliwe, powstała pula środków niewygasających. Chwała za to, że taka pula jest i może być wykorzystana w bieżącym roku. Mam wobec tego pytanie, w jaki sposób ona powstaje, bo być może można z tego uczynić pewien precedens na przyszłość. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#AndrzejSmirnow">Dziękuję bardzo. Bardzo proszę panie profesorze, prosząc jedynie o ograniczenie wypowiedzi do realizacji budżetu przez dysponentów części budżetowej. Takie jest nasze zadanie w dniu dzisiejszym. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#MarekDaszkiewicz">Marek Daszkiewicz. Rada Główna Jednostek Badawczo-Rozwojowych.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#MarekDaszkiewicz">Cieszę się, że posłowie nadal podnoszą kwestię finansowania nauki, poziomu budżetu nauki. Jeśli popatrzymy na wszystkie słupki, okaże się, że w zasadzie stoją w miejscu. Nie widać wzrostu, a nawet w zeszłym roku zaobserwowaliśmy lekki spadek.</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#MarekDaszkiewicz">To samo dotyczy sektora, który reprezentuję, czyli jednostek badawczo-rozwojowych. Jest to sektor najbardziej efektywny, jeżeli chodzi o część nauk stosowanych oraz wdrożeń. W budżecie obserwujemy systematyczny spadek wydatków, które trafiają do jednostek badawczo-rozwojowych. Jest to któryś z kolei rok, w którym krzywa wyraźnie spada. Nie jest to dobra sytuacja, o ile chcemy mówić o gospodarce opartej na wiedzy, na innowacyjności. Jednostki badawczo-rozwojowe są głównym ogniwem w obszarze badań, który realizuje owe cele i to dosyć skutecznie.</u>
          <u xml:id="u-58.3" who="#MarekDaszkiewicz">To samo zresztą dotyczy nakładów na poszczególne działania. Wyraźnie zmalały wydatki na projekty szczególnie rozwojowe, częściowo celowe. Trudno dociec, dlaczego w dziedzinie nauk przyrodniczych w roku ubiegłym nie było żadnego projektu rozwojowego. Tak przynajmniej wynika ze sprawozdania, że nie był ogłoszony żaden konkurs na projekty rozwojowe w obszarze nauk przyrodniczych. Przecież są to nauki związane z medycyną, rolnictwem. Czy rzeczywiście nie ma tu żadnych potrzeb praktycznych? Jest to niepokojące.</u>
          <u xml:id="u-58.4" who="#MarekDaszkiewicz">Proszę zwrócić uwagę, że zgodnie z nową ustawą, Narodowe Centrum Badań i Rozwoju zmieni swój profil. Nie będzie zajmowało się już tylko badaniami związanymi z projektami strategicznymi, ale przejmie cały obszar badań stosowanych, prac rozwojowych oraz przekazywania nowych innowacyjnych rozwiązań z nauki do gospodarki. Problem polega na tym, że wchodzące w nową erę Narodowe Centrum Badań i Rozwoju ze swoim łatanym budżetem nie jest do tego dostatecznie przygotowane.</u>
          <u xml:id="u-58.5" who="#MarekDaszkiewicz">Mamy dwa projekty strategiczne, które nie do końca są zrobione i ewentualnie będą realizowane w przyszłym roku. Nie wiadomo, jak będzie wyglądała reszta rzeczy. Konkurs na projekty strategiczne, które miały być realizowane w ramach funduszy strukturalnych, przyniósł sto kilkadziesiąt wniosków. Normalnie projekty strategiczne realizuje się w kilku obszarach. W związku z tym sprawa finansowania jest bardzo istotna. W ogóle sprawa finansowania w nowych agencjach, które powstaną, na tle tego, co obserwujemy tutaj, będzie wiązała się z problemami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#AndrzejSmirnow">Panie profesorze, daję sygnał, dlatego że pan profesor wykracza poza porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#MarekDaszkiewicz">Już kończę. Poziom wykonania budżetu jest stosunkowo wysoki, ale niedostatki, o których mówili moi przedmówcy, niewątpliwie istnieją. Szczególnie dotyczy to obszaru związanego bezpośrednio z badaniami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#AndrzejSmirnow">Dziękuję bardzo. Nie widzę więcej zgłoszeń. Czy pan minister chciałby jeszcze zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#WitoldJurek">Jeśli mogę, chciałbym prosić panią dyrektor o krótkie ustosunkowanie się do kwestii środków przechodzących z roku na rok, a pana dyrektora Grabarczyka o wypowiedź na temat środków pochodzących z funduszy strukturalnych. Na resztę pytań postaram się bardzo krótko odpowiedzieć osobiście.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#AndrzejSmirnow">Bardzo proszę o krótkie wypowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#MirosławaBoryczka">Bardzo dziękuję. Zgodnie z zasadą określoną w ustawie o finansach publicznych wszelkie środki wygasają na koniec roku, czyli na dzień 31 grudnia. Ustawa o finansach publicznych enumeratywnie wskazuje przypadki, kiedy środki można przesunąć na kolejny rok. W szczególności niemal obligatoryjnie dotyczy to wydatków z funduszy strukturalnych. W odniesieniu do środków budżetowych Rada Ministrów do dnia 15 grudnia, po zasięgnięciu opinii komisji sejmowej właściwej do spraw budżetu, ustala, w drodze rozporządzenia, wykaz wydatków niewygasających. Co do zasady są to wydatki na zadania, które zostały rozpoczęte przed końcem roku, a nie udało się jedynie zakończyć płatności.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#MirosławaBoryczka">W części – Nauka gros wydatków niewygasających stanowią środki pochodzące z funduszy strukturalnych, które zgodnie z zasadami unijnymi można wydatkować dłużej. W odniesieniu do środków budżetowych dotyczy to wyłącznie rozpoczętego wcześniej remontu i modernizacji budynku, na co przetarg był już rozpoczęty.</u>
          <u xml:id="u-64.2" who="#MirosławaBoryczka">Niestety, nie da się tego rozszerzyć na inne wydatki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#AndrzejSmirnow">Dziękuję bardzo. Na tym wyczerpaliśmy omawianie wymienionych części budżetowych.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#AndrzejSmirnow">Jeszcze pan minister chciałby zabrać głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#WitoldJurek">Po to, aby nie zostawić pewnych spraw bez wyjaśnienia, chciałbym prosić pana dyrektora o krótką wypowiedź na temat funduszy strukturalnych, tym bardziej że zgłoszono ciekawą uwagę w tym zakresie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#LeszekGrabarczyk">Leszek Grabarczyk. Dyrektor Departamentu Wdrożeń i Innowacji.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#LeszekGrabarczyk">Kwoty, które szanowni państwo widzą w sprawozdaniu, w ubiegłym roku rzeczywiście nie były zbyt duże. W tym roku mamy do czynienia z bardzo pozytywnym zjawiskiem. Nowych umów albo wprost na badania naukowe i prace rozwojowe albo na inwestycje dla nauki polskiej podpisaliśmy już na kwotę prawie 4.800.000 tys. zł. Być może do końca roku podpiszemy umowy na łączną kwotę 10.000.000 tys. zł. Oznacza to, że na nowe badania naukowe, na nowe projekty i nowe inwestycje infrastrukturalne oprócz kwot zapisanych w budżecie dojdą bardzo duże środki w wysokości 10.000.000 tys. zł pochodzące z Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#LeszekGrabarczyk">Pan profesor Daszkiewicz wspominał, że w tamtym roku nie były finansowane projekty rozwojowe. Nauki przyrodnicze zmieściły się w czwartym konkursie projektów rozwojowych, który został rozstrzygnięty w kwietniu tamtego roku. Ich finansowanie zostało przekazane do Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. Z tego powodu nie są one widoczne w sprawozdaniu finansowym resortu. Znalazły się po prostu w planie finansowym Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#AndrzejSmirnow">Dziękuję bardzo. Pan dyrektor Smólski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#BogusławSmólski">Ograniczę się do dwóch zdań, chociaż pod naszym adresem było zgłaszanych sporo uwag. Póki co Narodowe Centrum Badań i Rozwoju jest, niestety, agencją płatniczą, agencją, która wydaje środki, realizuje programy tylko wtedy, gdy towarzyszy temu decyzja ministra. Tak to wygląda w dziewięćdziesięciu paru procentach. Chcę jeszcze raz podkreślić, że niewydanie pieniędzy, które zostały przekazane Narodowemu Centrum Badań i Rozwoju, było związane tylko i wyłącznie z faktem, że minister odpowiednio późno wydał decyzje. W związku z tym nie było możliwości zaabsorbowania pieniędzy. Dotyczy to głównie najważniejszego nurtu, a więc programów strategicznych. Wydanie decyzji przez ministra w dniu 5 listopada uniemożliwiło wydatkowanie chociażby złotówki na cele związane ze strategicznymi programami z zakresu badań. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#AndrzejSmirnow">Dziękuję bardzo. Pan prezes Górny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#JózefGórny">Chciałbym poruszyć dwie sprawy. Pani poseł Nowak zastanawiała się, jak Najwyższa Izba Kontroli ustosunkuje się do nieprzekazywania nakładów na naukę w wysokości 10%. Nasze stanowisko jest jednoznacznie negatywne. Uznaliśmy to za nieprawidłowość. Nie ma tu żadnych wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#JózefGórny">Nie można opracować wzoru matematycznego, który da nam jednoznaczny wynik w przypadku oceny instytucji. Mamy wzór, który stanowi pewne uproszczenie. Pozostawiliśmy sobie jednak możliwość podwyższenia lub obniżenia oceny o jeden. Czasami ze wzoru wychodzi, że instytucja pracuje znakomicie, a tak nie jest. Wiemy, że inne elementy na to nie wskazują.</u>
          <u xml:id="u-71.2" who="#JózefGórny">W tym przypadku główną pozycję, wokół której toczyła się burzliwa dyskusja, stanowiła pozycja na kwotę 1.300.000 tys. zł. Uznaliśmy, że gdybyśmy sformułowali ocenę negatywną, byłaby to ocena zbyt krzywdząca, która nie uwzględniałaby całokształtu pracy Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego w tym zakresie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#AndrzejSmirnow">Dziękuję bardzo. Na tym wyczerpaliśmy dyskusję. Podsumuję omawiany punkt. Jeżeli państwo posłowie wyrażą zgodę, wykonanie budżetu w części 28 – Nauka, części 85 – Budżety wojewodów ogółem w zakresie działu – Nauka, w zakresie środków pochodzących z Unii Europejskiej, planu finansowego Funduszu Nauki i Technologii Polskiej, programów wieloletnich w zakresie pozycji 1, 35, 36 i 47 oraz planu finansowego Narodowego Centrum Badań i Rozwoju generalnie zostanie przez Komisję zaopiniowane pozytywnie z uwagami.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#AndrzejSmirnow">Uwagi będą obejmowały kompleks spraw zawartych we wnioskach pani poseł Nowak i pani poseł Łybackiej dotyczących Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. Chodzi o niezrealizowanie ustawy o Narodowym Centrum Badań i Rozwoju oraz ustawy o zasadach finansowania nauki.</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#AndrzejSmirnow">Kolejna uwaga będzie dotyczyła rzetelności sprawozdawczości budżetowej w zakresie zobowiązań z tytułu zawartych umów wieloletnich. Znalazła się ona we wnioskach pani poseł Nowak.</u>
          <u xml:id="u-72.3" who="#AndrzejSmirnow">Zgodnie z wnioskiem pani poseł Łybackiej, zapiszemy też z naszej opinii, że w latach 1991–2008 udział nakładów budżetowych na naukę zmniejszył się. Struktura wydatków na naukę była nieprawidłowa i pogarszająca się.</u>
          <u xml:id="u-72.4" who="#AndrzejSmirnow">Czy do przedstawionych uwag są jakieś zastrzeżenia? Jeżeli Komisja je przyjmuje, zwracam się do członków Komisji z wnioskiem, aby doprecyzowanie uwag powierzyć prezydium z udziałem przewodniczącej podkomisji pani poseł Marii Nowak. Czy jest sprzeciw wobec takiej propozycji? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-72.5" who="#AndrzejSmirnow">Na tym zakończyliśmy omawianie wymienionych przed chwilą części budżetowych.</u>
          <u xml:id="u-72.6" who="#AndrzejSmirnow">Przechodzimy do rozpatrzenia wykonania budżetu w części budżetowej 38 – Szkolnictwo wyższe, części 83 – Rezerwy celowe w zakresie pozycji 51 i 64, części 85 – Budżety wojewodów ogółem w zakresie działu – Szkolnictwo wyższe oraz w zakresie środków pochodzących z Unii Europejskiej i programów wieloletnich w zakresie pozycji 31, 43 i 44. Bardzo proszę pana ministra o przedstawienie sprawozdania z realizacji budżetu w wymienionych przed chwilą częściach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#WitoldJurek">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, spróbuję zrobić to jeszcze krócej niż w przypadku części 28.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#WitoldJurek">Plan dochodów części – Szkolnictwo wyższe opiewał na 195 tys. zł. Dochody zrealizowano w 120%, bowiem wyniosły one 235 tys. zł. Były to wpływy z opłat za przeprowadzanie egzaminów i wydawanie poświadczeń znajomości języka polskiego jako obcego oraz z tytułu opłat dotyczących kosztów postępowania opiniodawczego w ramach wystawiania pozwoleń na utworzenie uczelni niepublicznych. Poza planem zrealizowano dochody w wysokości przeszło 6000 tys. zł, przede wszystkim z powodu zwrotu przez uczelnie publiczne niewykorzystanych dotacji celowych na zadania inwestycyjne w kwocie 5500 tys. zł, zwrotu przez Ośrodek Przetwarzania Informacji części dotacji – chodzi o środki, które zostały uznane za niekwalifikowalne – oraz zwrotu odsetek naliczanych przez banki od środków na dotacje celowe przekazywane uczelniom.</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#WitoldJurek">Plan po zmianach w części 38 w roku 2008 w zakresie szkolnictwa wyższego wynosił 9.031.000 tys. zł, z czego 8.600.000 tys. zł stanowiły wydatki bieżące, a 433.000 tys. zł wydatki majątkowe. Plan został zrealizowany w 99,6%. Oznacza to, że wydatki wzrosły o 2,9% w stosunku do roku 2007.</u>
          <u xml:id="u-73.3" who="#WitoldJurek">W części – Szkolnictwo wyższe wydatki budżetowe były realizowane w pięciu działach: Przetwórstwo przemysłowe, Administracja publiczna, Obrona narodowa, Szkolnictwo wyższe i Ochrona zdrowia. Tylko jeden z owych działów ma istotne znaczenie dla ogólnej sumy wydatków – jest to dział – Szkolnictwo wyższe – ponieważ przypada na niego 99,7% ogólnej sumy wydatków.</u>
          <u xml:id="u-73.4" who="#WitoldJurek">Pod kryptonimem Przetwórstwo przemysłowe kryje się dofinansowanie trzydziestu sześciu wydawców podręczników i tytułów specjalistycznych. W sumie zostało dofinansowane wydanie 274 tytułów o nakładzie przeszło 350 tys. egzemplarzy.</u>
          <u xml:id="u-73.5" who="#WitoldJurek">W dziale – Administracja publiczna zrealizowano wydatki budżetowe w kwocie 12.600 tys. zł. Były to wydatki przeznaczone na wynagrodzenie wraz z pochodnymi pracowników urzędu obsługującego ministra w części dotyczącej szkolnictwa wyższego.</u>
          <u xml:id="u-73.6" who="#WitoldJurek">Wydatki na szkolnictwo wyższe wyniosły ponad 8.500.000 tys. zł. Obejmowały dotacje podmiotowe na działalność dydaktyczną. Dotacje te były przeznaczone dla dziewięćdziesięciu pięciu uczelni publicznych i pięciu niepublicznych uczelni katolickich finansowanych z budżetu państwa na takich samych zasadach jak uczelnie publiczne. Na ten cel została przeznaczona kwota 6.700.000 tys. zł. Dotacje na pomoc materialną dla studentów i doktorantów wyniosły nieco ponad 1.500.000 tys. zł, w tym 334.700 tys. zł stanowiły dotacje na pomoc materialną dla studentów i doktorantów uczelni niepublicznych. Dotacja na działalność Parlamentu Studentów wyniosła prawie 600 tys. zł. Na zasilenie Funduszu Pożyczek i Kredytów Studenckich wydatkowano 132.000 tys. zł. Kwotę 72.000 tys. zł przeznaczono na sfinansowanie działalności trzech jednostek budżetowych: Biura Uznawalności Wykształcenia i Wymiany Międzynarodowej, Biura Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów, Biura Państwowej Komisji Akredytacyjnej oraz jednostki badawczo-rozwojowej Ośrodek Przetwarzania Informacji. Przeznaczono na to 15.000 tys. zł, na stypendia ministra – 44.000 tys. zł, na kończący się program wieloletni Kwaśny papier – 2000 tys. zł. Jest to program ratowania w masowej skali zagrożonych polskich zasobów bibliotecznych i archiwalnych. Poza tym na dotacje dla jednostek sektora finansów publicznych na realizację zadań zlecanych przez ministra wydatkowano 4300 tys. zł. Wydatki związane z obsługą administracyjną Rady Głównej oraz innymi zadaniami realizowanymi przez ministra wyniosły 6500 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-73.7" who="#WitoldJurek">Wydatki majątkowe zrealizowano w kwocie prawie 409.000 tys. zł. Posłużyły one na sfinansowanie dziewięćdziesięciu ośmiu zadań w zakresie budownictwa obiektów dydaktycznych, domów studenckich, w tym dwóch programów wieloletnich realizowanych przez Uniwersytet Jagielloński oraz Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. W sumie przeznaczono na ten cel 127.500 tys. zł czyli przeszło 30% budżetu w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-73.8" who="#WitoldJurek">W dziale – Ochrona zdrowia zrealizowano wydatki w wysokości 7500 tys. zł. Były one przeznaczone na ubezpieczenie studentów i doktorantów, którzy nie byli ubezpieczeni z innego tytułu.</u>
          <u xml:id="u-73.9" who="#WitoldJurek">Krótko powiem o budżetach wojewodów. Na rzecz szkolnictwa wyższego w budżetach wojewodów przeznaczono kwotę prawie 4100 tys. zł, z czego 2000 tys. zł w zakresie wydatków bieżących i prawie tyle samo w zakresie wydatków inwestycyjnych.</u>
          <u xml:id="u-73.10" who="#WitoldJurek">Wspomnę jeszcze o rezerwach celowych. Rezerwa w kwocie prawie 302.000 tys. zł była w głównej mierze przeznaczona na zwiększenie wynagrodzeń wraz z pochodnymi od początku ubiegłego roku. Druga rezerwa była przeznaczona na zwiększenie dotacji dla Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie i Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Kwota 25.000 tys. zł była wydatkowana na zwiększenie dotacji stacjonarnej o 13.000 tys. zł dla Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego oraz o 12.000 tys. zł dla Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.</u>
          <u xml:id="u-73.11" who="#WitoldJurek">Czy mam też krótko omówić część dotyczącą wynagrodzeń w resorcie i szkolnictwie wyższym?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#AndrzejSmirnow">Panie ministrze, myślę, że nie ma takiej potrzeby, ponieważ było to szczegółowo omawiane na posiedzeniu podkomisji. Poza tym wszyscy dysponujemy szczegółowym materiałem. Dziękuję bardzo. Bardzo proszę pana prezesa Górnego o przedstawienie stanowiska Najwyższej Izby Kontroli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#JózefGórny">Już o tym mówiłem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#AndrzejSmirnow">Pan prezes zreferował to łącznie z wykonaniem budżetu w części – Nauka. Wobec tego uprzejmie proszę panią poseł Teresę Wargocką o przedstawienie koreferatu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#TeresaWargocka">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, szanowni państwo. Chciałabym przedstawić uwagi do wykonania budżetu w części 38 – Szkolnictwo wyższe.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#TeresaWargocka">Dochody budżetowe zostały wykonane z ogromną nadwyżką. W tym zakresie ocena jest pozytywna bez zastrzeżeń, chociaż wyższe zasilenie pochodzi głównie ze zwrotów środków niewykorzystanych przez uczelnie niepubliczne. Kwestia ta była omówiona na posiedzeniu podkomisji. Uważam ją za zamkniętą.</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#TeresaWargocka">Wydatki budżetowe w części 38 zostały zwiększone w ciągu roku budżetowego. Przede wszystkim było to wynikiem przeniesień z rezerw celowych. Ostatecznie wydatki w całej części 38 zostały wykonane w 102,9%. Nastąpiło większe wykonanie w stosunku do założonego planu. Można powiedzieć, że budżet w tej części jest budżetem pewnego regresu.</u>
          <u xml:id="u-77.3" who="#TeresaWargocka">Plan wydatków bieżących został wykonany. Plan wydatków majątkowych został wykonany w 94,4%, do czego odniosę się później.</u>
          <u xml:id="u-77.4" who="#TeresaWargocka">Jak wynika z materiałów, na omawianą przez nas część składają się różne działy. W dziale 750 – Administracja publiczna budżet został wykonany w 66%. Został wykonany na takim poziomie, ponieważ w trakcie roku budżetowego został zwiększony o prawie 9000 tys. zł. Włączono do niego środki z funduszy strukturalnych, które zostały wykorzystane w bardzo małym stopniu. Środki na wydatki bieżące zostały wykorzystane w 45%. Na wydatki majątkowe zaplanowano 646 tys. zł, wydatkowano kwotę 508 tys. zł, ale 451 tys. zł zakwalifikowano jako środki niewygasające. Myślę, że zwiększenie środków w trakcie roku budżetowego wymagałoby jakiegoś wyjaśnienia, ponieważ w większości nie zostały one wykorzystane, tylko przesunięte na rok następny.</u>
          <u xml:id="u-77.5" who="#TeresaWargocka">W pozostałych działach wykonanie jest na dobrym poziomie.</u>
          <u xml:id="u-77.6" who="#TeresaWargocka">Dział 803 – Szkolnictwo wyższe jest działem, w którym są zapisane największe środki budżetowe. Wykonanie ogólnie jest tu na wysokim poziomie i wynosi 99,7%.</u>
          <u xml:id="u-77.7" who="#TeresaWargocka">Są tu realizowane dwa duże zadania, a mianowicie działalność dydaktyczna i pomoc materialna dla studentów i doktorantów. Chciałabym odnieść się do pomocy materialnej. Otóż w roku 2008, niestety, pomoc materialna dla studentów i doktorantów uległa dużemu zmniejszeniu. Decyzją ministra środki w kwocie 5750 tys. zł przeniesiono na działalność dydaktyczną. Ze stypendiów naukowych i socjalnych skorzystało ponad 57 tys. studentów mniej. Większy spadek zaobserwowano w części dotyczącej stypendiów socjalnych. Liczba stypendiów socjalnych zmalała o 20%. Nastąpił niewielki wzrost wskaźnika stypendiów za wyniki w nauce. Jest to tendencja niepokojąca. Jest to powielenie tendencji występującej w systemie oświaty. Myślę, że jest to powód do tego, aby zwrócić uwagę na tę kwestię przy formułowaniu ogólnej oceny wykonania budżetu.</u>
          <u xml:id="u-77.8" who="#TeresaWargocka">Tylko w uczelniach dwóch resortów, a mianowicie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Ministerstwa Obrony Narodowej, poradzono sobie ze stypendiami. Tam wskaźniki dotyczące stypendiów są wyższe. W pozostałych szkołach wyższych odnotowano, niestety, bardzo duży spadek.</u>
          <u xml:id="u-77.9" who="#TeresaWargocka">Wydatki bieżące w dziale – Szkolnictwo wyższe zostały wykonane na poziomie 99%.</u>
          <u xml:id="u-77.10" who="#TeresaWargocka">Wykonanie wydatków majątkowych, inwestycyjnych wyniosło 94,4%. Jakie elementy się na to składają? Powiem o dwóch programach wieloletnich i jednej inwestycji wieloletniej. Środki na realizację owych zadań zmniejszono w trakcie roku 2008 o 37.526 tys. zł, czyli o około 26%. Plan po zmniejszeniu został wykonany w 100%.</u>
          <u xml:id="u-77.11" who="#TeresaWargocka">Na pozostałe działania inwestycyjne przeznaczono kwotę 330.000 tys. zł. Zostały one wykonane w 92%. Kwota 33.000 tys. zł czyli około 11% została zakwalifikowana jako środki niewygasające. Konstrukcja jest taka, że wydatek uznany za niewygasający jest zaliczany do wydatków zrealizowanych w danym roku budżetowym. W związku z tym wskaźniki w dużej mierze są niższe. 9–10% środków nie zostało wydatkowanych.</u>
          <u xml:id="u-77.12" who="#TeresaWargocka">Nie mam uwag w zakresie udzielonych dotacji, chociaż dotacją jest też pomoc materialna dla studentów, ale tę kwestię już omówiłam. Plany dotyczące pozostałych dotacji zostały wykonane.</u>
          <u xml:id="u-77.13" who="#TeresaWargocka">Przejdę teraz do omówienia gospodarki pozabudżetowej. Funkcjonują dwa zakłady. W zasadzie nie mam uwag do ich funkcjonowania. Plan wydatków został zrealizowany w 100%. Plan dochodów także. Zaobserwowano niewielką dynamikę ujemną, ale w bardzo małym zakresie. Nie stanowi to większych problemów. Proponuję przyjęcie pozytywnej opinii w tym punkcie.</u>
          <u xml:id="u-77.14" who="#TeresaWargocka">Zatrudnienie w części 38 w odniesieniu do korpusu służby cywilnej spadło o 27 etatów. Pozostały 92 etaty, a więc spadek procentowy jest dosyć duży i wynosi 23%. W resorcie udało się przeprowadzić dosyć znaczną, wynoszącą 30% podwyżkę wynagrodzeń. W tej chwili średnie wynagrodzenie brutto wynosi 5739 zł.</u>
          <u xml:id="u-77.15" who="#TeresaWargocka">W szkołach wyższych nadzorowanych przez resort, w pięciu uczelniach katolickich zatrudnienie wzrosło o 857 osób. Średnie wynagrodzenie miesięczne wzrosło minimalnie o 6,2%.</u>
          <u xml:id="u-77.16" who="#TeresaWargocka">Nie mam uwag do części 85 – Budżety wojewodów ogółem. Szkolnictwo wyższe stanowi jedynie 0,045% całości budżetu wojewodów. Wydatki były ponoszone na pomoc materialną. Chodziło też o środki unijne.</u>
          <u xml:id="u-77.17" who="#TeresaWargocka">W odniesieniu do wykorzystania środków unijnych posłużę się informacją Najwyższej Izby Kontroli, ponieważ jest ona przedstawiona w najbardziej skondensowanej formie. Proszę państwa, wydatki planowane z udziałem środków unijnych zostały zrealizowane na kwotę 93.000 tys. zł. Jako wydatki niewygasające zakwalifikowano aż 60% środków. Najistotniejsze jest stwierdzenie, że faktyczne wykonanie w roku 2008 wydatków w dziale 803 – Szkolnictwo wyższe bez wydatków niewygasających – oczywiście z udziałem środków unijnych – wyniosło 35%.</u>
          <u xml:id="u-77.18" who="#TeresaWargocka">Programy wieloletnie już omówiłam.</u>
          <u xml:id="u-77.19" who="#TeresaWargocka">Opinia na temat rezerw celowych jest pozytywna. Środki z rezerw zostały wydatkowane celowo.</u>
          <u xml:id="u-77.20" who="#TeresaWargocka">Chciałabym prosić o umieszczenie w ostatecznej opinii Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży przygotowywanej dla Komisji Finansów Publicznych negatywnej oceny w stosunku do zmniejszenia planu wydatków o kwotę 5750 tys. zł na pomoc materialną dla studentów, jak też negatywnej oceny w zakresie realnego wykorzystania środków finansowych pochodzących z Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-77.21" who="#TeresaWargocka">Kolejna uwaga dotyczy realizacji wydatków majątkowych. Rozumiem, że chodzi o środki realizowane przez inne podmioty, niemniej jednak, jeżeli mamy do czynienia z tak wysokim odsetkiem środków niewygasających lub zmniejszaniem środków na inwestycje w trakcie roku budżetowego, oznacza to, że na tle ogromnych potrzeb wyższych uczelni w zakresie inwestowania w bazę dydaktyczną, generalnie w zakresie rozwoju szkół wyższych mamy do czynienia z sytuacją, która powinna być poddana wnikliwszej analizie. Środki powinny być przekazywane na inwestycje naprawdę przygotowane, naprawdę możliwe do zrealizowania, które będą gwarantowały osiągnięcie założonych celów. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#AndrzejSmirnow">Dziękuję bardzo. Kto z państwa chciałby zabrać głos? Pani poseł Łybacka, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#KrystynaŁybacka">Pozostało nam niewiele czasu, zatem z wielu spraw, które chciałam poruszyć, wybiorę jedną. Proszę, aby moja uwaga została zamieszczona w przygotowywanej opinii Komisji.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#KrystynaŁybacka">W roku 2008 – mam na myśli rok budżetowy – liczba studentów na studiach stacjonarnych w uczelniach publicznych – takie uczelnie są finansowane z budżetu – była większa o 4,5%, natomiast liczba studentów na studiach niestacjonarnych na tychże uczelniach publicznych była większa o 0,8%. Tymczasem wzrost dochodów z tytułu czesnego wyniósł 4%. Co to oznacza? Oznacza to, że zwiększono czesne, ponieważ wzrost liczby osób na płatnych studiach był znacznie mniejszy.</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#KrystynaŁybacka">Jeżeli na fakt, że zwiększono czesne, a dodatkowo na fakt, że w ubiegłym roku zarysował się kryzys ze wszystkimi wynikającymi z niego konsekwencjami nałożymy inny fakt, a mianowicie, że o 20% zmniejszyła się liczba studentów pobierających stypendium socjalne, okaże się, że jest to zupełne kuriozum. Wydawałoby się, że jest to paradoks nie do wyjaśnienia. Tymczasem wyjaśnienie jest proste. Jest ono przedmiotem mojej propozycji uwagi zamieszczonej w opinii Komisji. Jeżeli nie zwiększymy kryterium dochodowego, przy którym student może otrzymać stypendium socjalne, będziemy mieli do czynienia z sytuacją, że nie 5000 tys. zł, pani poseł, a 150.000 tys. zł będzie niewykorzystywane przez uczelnie. Potrzeby ze strony studentów są ogromne, ale jest bariera w postaci zbyt niskiej granicy poziomu dochodów. Moja uwaga jest zatem taka, że należy zmienić granicę dochodów w rodzinie uprawniającą studenta do sięgnięcia po stypendium socjalne.</u>
          <u xml:id="u-79.3" who="#KrystynaŁybacka">Mam też pytanie szczegółowe. Po to, aby dziś nie przedłużać debaty, proszę panie ministrze o odpowiedź na piśmie. O ile dobrze pamiętam, rezerwa w pozycji 64 dotyczyła zwiększenia dotacji dla dwóch uczelni, a mianowicie Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego oraz Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Sprawa jest jasna. Chciałabym jednak dowiedzieć się, na co zostały przeznaczone pieniądze w kwocie 11.000 tys. zł z rezerwy w pozycji 51. Zapisano tu, że było to zwiększenie dotacji podmiotowej. Proszę o wykaz uczelni, dla których zwiększono dotację podmiotową z rezerwy 51. Nie chodziło o środki z rezerwy 64, która na to pozwalała. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#AndrzejSmirnow">Dziękuję bardzo. Czy są inne zgłoszenia? Pani Maria Nowak, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#MariaNowak">Dziękuję, panie przewodniczący. Wiem, że mamy mało czasu, ale chciałabym zadać bardzo krótkie pytanie.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#MariaNowak">Chciałabym kontynuować pytanie, jakie zadałam w trakcie posiedzenia podkomisji w sprawie podwyżek, ogólnie w sprawie finansowania uczelni medycznych. Na posiedzeniu podkomisji otrzymałam pewne wyjaśnienia, ale potem sprawdziłam, jak się to przedstawia w praktyce.</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#MariaNowak">Podam przykład jednej uczelni. W ubiegłym roku otrzymała ona decyzję, że uzyska 8000 tys. zł. Było to w grudniu po zapowiedzi pani mister Kopacz. Do końca roku uczelnia dostała 4000 tys. zł, w tym roku w marcu około 3000 tys. zł. Nie dostała jeszcze tego, co przyznano jej decyzją z ubiegłego roku. Jest to sprawa niezwiązana z podwyżkami. Czy uczelnia otrzyma resztę środków, zgodnie ze wspomnianą decyzją, i kiedy otrzyma środki na podwyżki? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#AndrzejSmirnow">Dziękuję bardzo. Jeszcze pan Kazimierz Siciński chciałby zabrać głos. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#KazimierzSiciński">Jeżeli można, postaram się w rekordowym skrócie zasygnalizować dwie sprawy. Pierwsza sprawa chyba warta jest zasygnalizowania w państwa opinii. Chodzi o to, że nastąpił znaczny wzrost zadłużenia państwowych szkół wyższych. Być może źródłem tego były niedobory w finansowaniu szkół wyższych. Wzrost wyniósł ponad 50.000 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#KazimierzSiciński">Po drugie, jeżeli można, postulowalibyśmy, aby do publicznej wiadomości była podawana lista szkół wyższych, którym są przyznawane dotacje, ale wraz z parametrami, na podstawie których dotacje są przydzielane. Pełna transparentność rozdziału środków publicznych wymaga podawania nie tylko kwot końcowych i algorytmu, ale także danych, na podstawie których pieniądze są przyznawane. Taki jest nasz postulat środowiskowy. Chciałbym prosić o jego uwzględnienie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#AndrzejSmirnow">Dziękuję bardzo. Czy pan minister zechciałby ustosunkować się do zgłaszanych uwag? Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#WitoldJurek">Spróbuję odpowiedzieć na niektóre pytania. Relatywnie w stosunku do wydatków bieżących niskie wykonanie w obszarze inwestycji w szkolnictwie wyższym spowodowane było tym, że nie mieliśmy środków na to, aby pod koniec roku wywiązać się z dwóch zobowiązań inwestycyjnych. Ze zobowiązań tych wywiązaliśmy się w lutym tego roku.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#WitoldJurek">Kolejne pytanie dotyczyło finansowania inwestycji z programów wieloletnich. Mamy problem z wykonaniem jednego ustanowionego przez Sejm programu dotyczącego budowy biblioteki przez Uniwersytet we Wrocławiu. Z zaplanowanych w tym roku, o ile dobrze pamiętam, 37.000 tys. zł wykorzystano 30 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#WitoldJurek">Proszę zrozumieć, że leży to trochę poza właściwością Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Resztę środków przeznaczyliśmy na inne zadania inwestycyjne. Odbywa się to w taki sposób, że ewentualnie finansowane są programy wieloletnie, które miały zaplanowane finansowanie na dany rok. Jeżeli pewien program jest realizowany szybciej – inwestycja we Wrocławiu akurat jest realizowana wolniej – to chodzi o to, aby można było sfinansować go szybciej, aniżeli wynikałoby to z harmonogramu finansowania inwestycji zatwierdzonego przez ministra.</u>
          <u xml:id="u-85.3" who="#WitoldJurek">System stypendialny chcemy zmienić. Po pierwsze, chcemy podnieść granicę dochodów uprawniającą do uzyskania stypendium. Przygotowujemy stosowne rozporządzenie. Po drugie, chcemy zmienić strukturę stypendiów w taki sposób, aby większa część środków była przeznaczana na stypendia socjalne, a mniejsze na stypendia za wyniki w nauce. Pomoc materialna, w naszej opinii, powinna być pomocą socjalną. W jakiejś części, w mniejszym niż obecnie stopniu powinna stanowić pomoc, podstawą udzielenia której są wyniki w nauce, ponieważ wówczas jest ona źle adresowana. To nie jest pomoc socjalna. Dobre wyniki w nauce powinny przełożyć się na wyższe dochody po ukończeniu studiów.</u>
          <u xml:id="u-85.4" who="#WitoldJurek">Oczywiście przygotuję wykaz uczelni, które skorzystały ze środków zapisanych w rezerwie w pozycji 51.</u>
          <u xml:id="u-85.5" who="#WitoldJurek">Podwyżki w akademiach medycznych są problemem tego roku. Mogę powtórzyć to, co wiem w tej sprawie. Proszę zwrócić uwagę na jedną rzecz. Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego jest dysponentem dotacji stacjonarnej przeznaczonej dla szkolnictwa wyższego. Skoro jest dysponentem, oznacza to, że ogólną sumę dzieli na takich samych zasadach pomiędzy ministerstwa nadzorujące poszczególne typy uczelni. Pewną część ogólnej dotacji stanowi dotacja, którą otrzymuje Minister Zdrowia na sfinansowanie bieżącej działalności uczelni medycznych. Dotację taką Minister Zdrowia otrzymał w ubiegłym roku. Dodatkowa dotacja, która miała być wypłacona pod koniec roku, była czymś, co działo się poza Ministrem Nauki i Szkolnictwa Wyższego. O ile mi wiadomo, do uczelni przesłano decyzje, za którymi nie podążyły środki finansowe.</u>
          <u xml:id="u-85.6" who="#WitoldJurek">W marcu na prośbę Ministra Zdrowia oraz rektorów uczelni medycznych w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego odbyło się spotkanie na temat sytuacji finansowej w uczelniach medycznych. Przypominam, że w marcu było już po podziale dotacji stacjonarnej. Praktycznie jedyną pulą środków, jaka pozostała i jaką można było podzielić pomiędzy resorty, była rezerwa budżetowa. Rezerwa ta została w marcu uruchomiona dla uczelni medycznych, a dla pozostałych uczelni w maju. Tyle mogę powiedzieć w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-85.7" who="#WitoldJurek">W formie komentarza mogę dodać, że jest dla mnie nowością, aby zadłużenie uczelni publicznych stanowiło w tej chwili generalny problem w szkolnictwie wyższym. Nie ma takiego problemu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#KrystynaŁybacka">Jedno zdanie ad vocem. Panie ministrze, potwierdził pan w swojej wypowiedzi to, co powiedziałam. Struktura stypendiów jest zła. Trzeba waloryzować progi, ponieważ inaczej nie będziemy udzielali pomocy tym, którzy jej potrzebują.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#WitoldJurek">Zgadzam się. Przygotowujemy stosowne rozporządzenie, a poza tym myślimy o zmianie struktury stypendiów. Chcemy, aby bardziej miały one charakter pomocy materialnej, a mniej charakter bodźca do osiągania dobrych wyników w nauce.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#AndrzejSmirnow">Dziękuję bardzo. Proszę państwa, nie widzę więcej zgłoszeń. Zakończyliśmy rozpatrywanie wykonania budżetu w częściach budżetowych związanych ze szkolnictwem wyższym.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#AndrzejSmirnow">Rozumiem, że opinia Komisji będzie pozytywna z uwagami. W tej chwili mam uwagę pani poseł Łybackiej, która dotyczy zmniejszenia się liczby stypendiów socjalnych. W związku z tym we wnioskach powinno znaleźć się zalecenie waloryzacji progu dochodów, po osiągnięciu którego stypendia będą przyznawane. Nie mam jeszcze uwag pani poseł Wargockiej. Jeśli pani poseł chce je doprecyzować, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#TeresaWargocka">Pierwsza uwaga również dotyczyła stypendiów, tyle że była inaczej sformułowana. Myślę, że uda się nam wypracować wspólne brzmienie uwagi odnoszącej się do stypendiów.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#TeresaWargocka">Druga uwaga dotyczyła wykorzystania środków finansowych pochodzących z Unii Europejskiej. Przywoływałam ocenę Najwyższej Izby Kontroli, która stwierdziła, że realne wykorzystanie środków w roku 2008 w stosunku do planu wyniosło 35,3%.</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#TeresaWargocka">Proponuję, aby Komisja negatywnie oceniała wydatkowanie środków na program wieloletni i inne wydatki inwestycyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#AndrzejSmirnow">Pani poseł, bardzo proszę o sformułowanie konkretnych uwag, które mamy przyjąć. W tej chwili trudno mi się w jakikolwiek sposób ustosunkować do uwag, jakie pani zgłosiła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#TeresaWargocka">Uszczegółowię ostatni wniosek. Jak już mówiłam w swoim wystąpieniu, środki finansowe przeznaczone na program wieloletni oraz inwestycje wieloletnie zostały zmniejszone w trakcie roku budżetowego o 37.526 tys. zł. Rozumiem, że na wniosek Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego albo na wniosek Ministra Finansów nastąpiło zmniejszenie środków przeznaczonych na trzy inwestycje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#KrystynaŁybacka">Przepraszam, ale nastąpiło to na wniosek beneficjenta, który zmienił terminarz wykonawczy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#AndrzejSmirnow">Pani poseł, pan minister wyraźnie wyjaśniał, dlaczego nastąpiło zmniejszenie. Chodzi o budowę biblioteki Uniwersytetu Wrocławskiego. Wydano 30 tys. zamiast 37.000 tys. zł. Środki zostały przeznaczone na inne cele.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#AndrzejSmirnow">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#TeresaWargocka">Proszę państwa, rozumiem tłumaczenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#AndrzejSmirnow">Momencik, pani poseł. Poproszę pana ministra o przedstawienie jeszcze raz informacji na ten temat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#TeresaWargocka">Proszę państwa, odpowiedzialność zawsze leży po dwóch stronach. Jest uczelnia, która otrzymuje środki, i jest ministerstwo, które je przekazuje. Swoją uwagę chciałam sformułować na takim poziomie ogólności, żeby umowy w sprawie finansowania były przygotowywane w sposób gwarantujący lepsze wykorzystywanie środków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#AndrzejSmirnow">Proszę pana ministra, aby jeszcze raz zechciał wyjaśnić ten problem. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#WitoldJurek">Bardzo przepraszam, ale widocznie moje wyjaśnienia były mało precyzyjne. Chodziło o program ustanowiony przez Sejm. Zmiana przeznaczenia środków została dokonana także przez Sejm. Odbyło się to na wniosek instytucji, która realizowała inwestycję. Środki zostały przeznaczone na realizację innych inwestycji wieloletnich. Nie stało się z nimi nic niewłaściwego. Przeznaczenie środków zostało zmienione uchwałą Rady Ministrów za zgodą Sejmu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#AndrzejSmirnow">Dziękuję bardzo. Czy pani poseł przyjmuje takie wyjaśnienie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#TeresaWargocka">Tak, przyjmuję. Jeżeli była ustawa ustalająca programy, pan minister jest zwolniony z wszelkiej odpowiedzialności.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#TeresaWargocka">W stosunku do pozostałych zadań inwestycyjnych niezaliczanych do programów wieloletnich wydatki niewygasające określono na kwotę 33.614 tys. zł. Wydatki zostały zrealizowane w 92%. Proszę państwa, jest to kolejna informacja. Plan wynosił 303.000 tys. zł, wykonanie 280.000 tys. zł, ale w tym zawiera się 33.000 tys. zł środków niewygasających. Realne wykonanie wyniosło 245.000 tys. zł, podczas gdy plan wynosił 303.000 tys. zł. Środki na inwestycje w kwocie 71.000 tys. zł realnie nie zostały wykorzystane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#AndrzejSmirnow">Bardzo dziękuję pani poseł. Bardzo proszę o sprecyzowanie na piśmie wniosku, który miałby znaleźć się w opinii Komisji. Wniosek ten możemy przyjąć lub odrzucić. W tej chwili nie bardzo mogę cokolwiek zaproponować. Proponuję, abyśmy przeszli do omawiania następnych części budżetowych. Jeżeli pani poseł zechce, potem do tego wrócimy.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#AndrzejSmirnow">Bardzo proszę panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#WitoldJurek">Chciałbym dodać tylko jedno słowo. Środki niewygasające już zostały wykorzystane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#AndrzejSmirnow">Dziękuję. W tej chwili dysponuję jedną uwagą wniesioną przez panią poseł Łybacką. Jeżeli pojawią się następne, rozpatrzymy je.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#AndrzejSmirnow">Przechodzimy do omówienia kolejnej części budżetowej, a mianowicie części 67 – Polska Akademia Nauk. Przy tej okazji witam pana profesora Kleibera. Nie miałem okazji powitać pana profesora na początku. Bardzo proszę o przedstawienie sprawozdania z realizacji budżetu Polskiej Akademii Nauk.</u>
          <u xml:id="u-103.2" who="#AndrzejSmirnow">Wcześniej pozwólmy panu ministrowi i innym pracownikom Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego na opuszczenie sali. Dziękuję, panie ministrze. Dziękuję państwu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#MichałKleiber">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo. Za zgodą pana przewodniczącego pozwolę sobie w bardzo zwarty sposób przedstawić nasz komentarz do wykonania budżetu Polskiej Akademii Nauk. Bardzo wnikliwej analizy budżetu dokonała Najwyższa Izba Kontroli. Dziękuję też za ocenę pani poseł Zalewskiej i podkomisji.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#MichałKleiber">Na wstępie chciałbym podać jednozdaniową informację. W przypadku Polskiej Akademii Nauk jest ona warta zaznaczenia. Informacja z realizacji budżetu nie obejmuje wydatków na działalność naukową placówek naukowych będących w strukturze Polskiej Akademii Nauk. To, o czym dzisiaj mówimy, to wydatki związane z finansowaniem międzynarodowej współpracy naukowo-technicznej, utrzymaniem jednostek pomocniczej działalności naukowej, dofinansowaniem działalności instytutów międzynarodowych oraz funkcjonowaniem i obsługą administracji organów Akademii pochodzących z wyboru.</u>
          <u xml:id="u-104.2" who="#MichałKleiber">Kwestię dochodów można zamknąć w jednym zdaniu. Składają się na nie wyłącznie odpłatności mieszkańców za pobyt w Domu Rencisty Polskiej Akademii Nauk w Konstancinie. Wpływy wynoszą około 900 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-104.3" who="#MichałKleiber">Wydatki zapisane w ustawie budżetowej na ubiegły rok wynosiły nieco ponad 56.000 tys. zł. W ciągu roku zostały zwiększone o około 1600 tys. zł w związku z przeniesieniem środków z rezerwy ogólnej i rezerw celowych. Wydatkowano 98,3% planowej kwoty, co stanowiło nieco ponad 57.000 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-104.4" who="#MichałKleiber">W strukturze wydatków zasadnicze pozycje zakwalifikowane są do działu 750 – Administracja publiczna, gdzie jest około 75% wydatków oraz do działu 921 – Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego. Tutaj realizujemy około 20% wydatków.</u>
          <u xml:id="u-104.5" who="#MichałKleiber">Należy podkreślić, że wydatki w dziale 750 – Administracja publiczna w znacznej części nie są wydatkami sensu sctricte administracyjnymi. Są one zamieszczane w owym dziale ze względu na obowiązującą klasyfikację budżetową, ale z jednej strony uwzględnia się tu działalność organów Akademii i obsługę oddziałów terenowych, z drugiej także utrzymanie zagranicznych stacji naukowych, współpracę naukową z zagranicą, działalność komitetów naukowych Polskiej Akademii Nauk oraz np. dotacje podmiotowe dla trzech instytutów międzynarodowych, które funkcjonują w Polsce. Są to: Międzynarodowy Instytut Biologii Molekularnej i Komórkowej, Międzynarodowe Laboratorium Silnych Pól Magnetycznych i Niskich Temperatur we Wrocławiu oraz Międzynarodowy Instytut Polskiej Akademii Nauk – Europejskie Regionalne Centrum Ekohydrologii w Łodzi.</u>
          <u xml:id="u-104.6" who="#MichałKleiber">Wydatki w dziale 921 – Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego były związane z funkcjonowaniem samodzielnych bibliotek naukowych Polskiej Akademii Nauk w Gdańsku i Kórniku, Archiwum Polskiej Akademii Nauk, Archiwum Nauki Polskiej Akademii Nauk i Polskiej Akademii Umiejętności oraz Muzeum Ziemi Polskiej Akademii Nauk.</u>
          <u xml:id="u-104.7" who="#MichałKleiber">Wydatki w dziale 852 – Pomoc społeczna były na poziomie 3,5% wydatków budżetowych i wyniosły około 2000 tys. zł. Były przeznaczone na działalność Domu Rencisty Polskiej Akademii Nauk.</u>
          <u xml:id="u-104.8" who="#MichałKleiber">Na zakończenie powiem o dotacjach dla trzech międzynarodowych instytutów. Miały one charakter dotacji podmiotowych. Dotacja dla Międzynarodowego Instytutu Biologii Molekularnej i Komórkowej wyniosła nieco ponad 1.000.000 tys. zł. Dotacja dla Międzynarodowego Laboratorium Silnych Pól Magnetycznych i Niskich Temperatur we Wrocławiu wyniosła 1.700.000 tys. zł. Na rzecz Europejskiego Regionalnego Centrum Ekohydrologii w Łodzi przekazano niewielką kwotę 80 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-104.9" who="#MichałKleiber">Na tym chciałbym zakończyć swoją krótką informację.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#AndrzejSmirnow">Dziękuję bardzo. Bardzo proszę o zabranie głosu przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli. Pan prezes Górny musiał nas opuścić i przejść na posiedzenie innej komisji. Bardzo proszę panie dyrektorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#GrzegorzBuczyński">Grzegorz Buczyński. Najwyższa Izba Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#GrzegorzBuczyński">Najwyższa Izba Kontroli wykonanie budżetu państwa w części 67 oceniła pozytywnie z zastrzeżeniami. Zastrzeżenia dotyczą dwóch kwestii. Po pierwsze, środki w wysokości 0,7% zostały wydatkowane z naruszeniem prawa. Kwotowo jest to prawie 390 tys. zł. Druga grupa zastrzeżeń wiąże się z brakiem precyzyjnego określenia danych, mierników, nazw zadań w ramach budżetu zadaniowego, co jest niezgodne z wytycznymi Ministra Finansów.</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#GrzegorzBuczyński">Nawiążę jeszcze w dwóch zdaniach do nieprawidłowych wydatków. Kwota 165 tys. zł została przekazana na konto pozabudżetowe. Chodziło o pokrycie wydatków na utrzymanie lokali biurowych zagranicznej stacji naukowej w Brukseli. Kwota prawie 224 tys. zł nie była planowana w planie finansowym roku, który był kontrolowany, na dany cel. Pierwsza kwestia była przedmiotem szczegółowych obrad Kolegium w związku z zastrzeżeniami pana prezesa. Kolegium częściowo złagodziło ocenę, stwierdzając, że nie były to wydatki niegospodarne. Podtrzymało jednak opinię, że były to wydatki nielegalne. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#AndrzejSmirnow">Dziękuję bardzo. Bardzo proszę panią poseł Zalewską o przedstawienie koreferatu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#AnnaZalewska">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni goście. Myślę, że Polska Akademia Nauk nie zasługuje, żeby mówić o niej dwie minuty, ale jesteśmy już po czasie, więc będę się dyscyplinować. Skupię się na uzupełnieniu tego, o czym mówili moi przedmówcy.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#AnnaZalewska">Na wstępie powiem, że będę rekomendowała przyjęcie przez Komisję Edukacji, Nauki i Młodzieży pozytywnej opinii w zakresie części 67 i przedstawienie takiej opinii dla Komisji Finansów Publicznych. Zastrzeżenia Najwyższej Izby Kontroli są związane z naruszeniem dwóch ustaw, ale jak powiedział pan dyrektor, nie miało to nic wspólnego z niegospodarnością. Osoby odpowiedzialne zostaną ukarane, staną przez rzecznikiem dyscypliny finansowej, więc nie wydaje mi się stosowne umieszczanie tego w opinii naszej Komisji.</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#AnnaZalewska">Jednocześnie są uwagi dotyczące nierzetelnego wystąpienia do Ministerstwa Finansów w dniu 7 listopada w sprawie uruchomienia środków z rezerwy ogólnej w kwocie 1000 tys. zł. Chodziło o kapitalny remont kamiennego mostu nad fosą okalającą Zamek w Kórniku. W tym miejscu pozwolę sobie na dwie refleksje. Zostało to uznane za nierzetelne, ale w kontekście nie badanych przez Najwyższą Izbę Kontroli uchwał Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2008 roku – dwie uczelnie otrzymały kilkanaście milionów złotych właściwie z niewiadomych powodów, z założeniem, że nie zrobią niczego – wydaje się to być drobiazgiem. Druga refleksja wiąże się z tym, jak wiele Polska Akademia Nauk potrzebuje na rozwój i inwestycje. Właściwie łata się dziury. Wtedy gdy inspektor ocenia, że coś grozi katastrofą budowlaną, szuka się środków.</u>
          <u xml:id="u-108.3" who="#AnnaZalewska">Brakuje mi rozmowy na ten temat w naszym dzisiejszym trzygodzinnym pędzie. Pan przewodniczący dyscyplinuje nas, a my wypowiadamy się właściwie tylko na temat rachunków i ewentualnej rzetelności tychże rachunków. Na dobrą sprawę potrzebny jest audyt, ewentualnie biegły rewident. Wówczas komisja sejmowa byłaby niepotrzebna. Zawsze ubolewam, że nie dyskutujemy w przeświadczeniu: „i co w związku z tym?”. Brakuje mi refleksji nad wydatkami tak ważnych polskich instytucji.</u>
          <u xml:id="u-108.4" who="#AnnaZalewska">Na koniec powtórzę to, co uważam, że powinno być powtarzane, ponieważ wybrzmiewało w każdym wystąpieniu. Zaplanowano wzrost zatrudnienia, ale wzrost ten był mniejszy o 41 osób. Powody są dwa. Po pierwsze, jest to beznadziejna sytuacja finansowa. Myślę, że średnie wynagrodzenie w Polskiej Akademii Nauk jest wręcz upokarzające dla takiej instytucji. W związku z tym jest brak chętnych do pracy. Po drugie, są podejmowane próby ratowania się poprzez niezatrudnianie osób po to, aby w minimalny sposób zwiększyć płace tych, którym starcza pasji na to, żeby pracować w tej jakże ważnej instytucji.</u>
          <u xml:id="u-108.5" who="#AnnaZalewska">Konkludując, rekomenduję przyjęcie przez Komisję pozytywnej opinii. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#AndrzejSmirnow">Dziękuję bardzo. Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos? Bardzo proszę pan prezes.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#MichałKleiber">Jeśli można, chciałbym prosić panią dyrektor Biura Finansów, panią Adamiec o wyjaśnienie dwóch spraw podnoszonych przez przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#AndrzejSmirnow">Bardzo proszę, chociaż oczywiście nie było wniosku w sprawie umieszczania tego typu zastrzeżeń w naszej opinii. Bardzo proszę o krótkie wyjaśnienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#StefaniaAnnaAdamiec">Anna Adamiec. Dyrektor Biura Finansów.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#StefaniaAnnaAdamiec">Panie przewodniczący, szanowni państwo. Jeżeli chodzi o legalność wydatków zakwestionowanych przez Najwyższą Izbę Kontroli, są one umocowane w art. 60 ust. 3 ustawy o Polskiej Akademii Nauk, gdzie jest zapisane wprost, że Akademia jest uprawniona do pokrywania wydatków przeznaczonych na restrukturyzację placówek naukowych ze środków budżetowych. Podobnie jest z finansowaniem działalności pomocniczych placówek naukowych, które, zgodnie ze statutem Polskiej Akademii Nauk zatwierdzonym przez Prezesa Rady Ministrów, funkcjonują w formie jednostek budżetowych.</u>
          <u xml:id="u-112.2" who="#StefaniaAnnaAdamiec">Dodatkowo chciałabym podkreślić, że z planowaniem wspomnianych wydatków wiążą się dwa aspekty. W pierwszej kolejności Polska Akademia Nauk zaplanowała finansowanie ze środków pozabudżetowych, mając na uwadze, że pozyska takie środki. Nie jest możliwe wydatkowanie środków pozabudżetowych w sytuacji, gdy stan środków fizycznie zgromadzonych na rachunku bankowym nie zabezpiecza podjętych zobowiązań możliwych do sfinansowania wyłącznie ze środków pozabudżetowych.</u>
          <u xml:id="u-112.3" who="#StefaniaAnnaAdamiec">Prezes Polskiej Akademii Nauk jako dysponent części 67 jest uprawniony na podstawie art. 148 ustawy o finansach publicznych do dokonywania zmian w planie wydatków budżetowych w ciągu roku. Skorzystał z takiej możliwości w grudniu po wygospodarowaniu odpowiednich oszczędności w budżecie Polskiej Akademii Nauk. Plan wydatków został dostosowany do możliwości ich pokrycia. Wydatki w części 67 zostały poniesione w ramach planu po zmianach. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#AndrzejSmirnow">Dziękuję bardzo. Rozumiem, że Komisja nie będzie się odnosiła do owych problemów. Złożone wyjaśnienia przyjmujemy do wiadomości.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#AndrzejSmirnow">Rozumiem, że nie ma innych wniosków. Realizację budżetu w części 67 przyjmujemy bez zastrzeżeń.</u>
          <u xml:id="u-113.2" who="#AndrzejSmirnow">Przechodzimy do omówienia ostatniej części budżetowej, a mianowicie części 65 – Polski Komitet Normalizacyjny. Bardzo proszę pana prezesa Schweitzera o przedstawienie wykonania budżetu w tej części.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#TomaszSchweitzer">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo. Rozumiem, że pozostało mi naprawdę niewiele czasu, dlatego sprawozdanie z wykonania naszego budżetu przedstawię w dużym skrócie.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#TomaszSchweitzer">Polski Komitet Normalizacyjny w ubiegłym roku zrealizował swoje działania statutowe, które polegają głównie na wprowadzaniu norm europejskich, co stwarza możliwości funkcjonowania polskiej gospodarki w warunkach jednolitego rynku europejskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#AndrzejSmirnow">Przepraszam, panie prezesie, ale opuszczają nas przedstawiciele Polskiej Akademii Nauk, co może troszeczkę utrudniać referowanie. Dziękuję za udział w posiedzeniu Komisji. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#TomaszSchweitzer">W ubiegłym roku nie wykonaliśmy planu dochodów i wydatków budżetowych. Powody były następujące. Dochody budżetowe pochodzą głównie ze sprzedaży norm, co jest bardzo trudno zaplanować. Prawdopodobnie ogłoszenie w listopadzie ubiegłego roku, że jest kryzys gospodarczy spowodowało, iż dochody z tytułu sprzedaży norm w listopadzie i grudniu załamały się. Na pewno wpłynęło to na wynik finansowy.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#TomaszSchweitzer">Planu wydatków budżetowych nie wykonaliśmy z dwóch powodów. Po pierwsze, zostaliśmy skreśleni z listy projektów kwalifikowanych, jeśli chodzi o dalszą elektronizację Polskiego Komitetu Normalizacyjnego. Z tego względu planowane środki nie zostały wykorzystane. Drugi powód być może wskazuje na to, iż niewłaściwie planujemy. Podjęliśmy próby oszczędności w wydawaniu środków w Polskim Komitecie Normalizacyjnym. Działania w tym względzie są z roku na rok intensyfikowane. Czasami trudno jest nam przewidzieć, w którym obszarze uda się nam uzyskać oszczędności. Osobiście uważam, że lepiej jest zwrócić pieniądze do budżetu niż na siłę wydawać je pod koniec roku. Takie są dwa główne powodowy niezrealizowania planu.</u>
          <u xml:id="u-116.2" who="#TomaszSchweitzer">Uprzedzając wystąpienie przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli, chciałbym dodać, że wszystkie zastrzeżenia, które znalazły się w protokole kontroli za ubiegły rok, już zostały przez nas zrealizowane. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#AndrzejSmirnow">Dziękuję bardzo. Oddaję głos przedstawicielowi Najwyższej Izby Kontroli. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#PawełKarpiuk">Dziękuję. Paweł Karpiuk. Doradca ekonomiczny w Departamencie Gospodarki, Skarbu Państwa i Prywatyzacji, który przeprowadzał kontrolę.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#PawełKarpiuk">Postaram się wypowiedzieć w skrócie. Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie z zastrzeżeniami oceniła wykonanie budżetu państwa w 2008 roku w części 65 – Polski Komitet Normalizacyjny. Zastrzeżenia dotyczyły przede wszystkim funkcjonowania procedur kontroli finansowej w Polskim Komitecie Normalizacyjnym, wiarygodności ksiąg rachunkowych w odniesieniu do sprawozdawczości bieżącej oraz poprawności formalnej dowodów i zapisów księgowych z uwagi na zatwierdzanie zapisów ujętych w księgach po terminie sporządzenia miesięcznych sprawozdań budżetowych. Takich zapisów było 1654, co oznacza aż 40% zapisów poddanych przeglądowi. Nieprawidłowość ta nie miała negatywnego wpływu na bieżącą sprawozdawczość budżetową, ponieważ użytkowany przez Polski Komitet Normalizacyjny system księgowo-finansowy pozwala na przygotowanie zestawień stanowiących podstawę do sporządzania sprawozdań z dokumentów mających status zaksięgowanych testowo.</u>
          <u xml:id="u-118.2" who="#PawełKarpiuk">Najwyższa Izba Kontroli wskazuje na nieprawidłowe funkcjonowanie procedur kontroli finansowej w Polskim Komitecie Normalizacyjnym.</u>
          <u xml:id="u-118.3" who="#PawełKarpiuk">Nasze zastrzeżenia wzbudziła także rzetelność wewnętrznych dokumentów związanych z planowaniem wydatków, które instytucja zamierzała zgłosić jako wydatki niewygasające z upływem 2007 roku. W planie zamówień publicznych na rok 2008 oraz w opisie wykorzystania środków niewygasających umieszczono inwestycje związane z realizacją podprojektów w ramach projektu Portalu e-Norma część II. Termin rozpoczęcia postępowań o zamówienie publiczne dla owych inwestycji zaplanowano na czerwiec-wrzesień. W związku z tym wydatkowanie środków do dnia 30 czerwca 2008 roku wyznaczonego w rozporządzeniu w sprawie wydatków niewygasających było nierealne.</u>
          <u xml:id="u-118.4" who="#PawełKarpiuk">Stwierdziliśmy, że Polski Komitet Normalizacyjny nierzetelnie ustalił przedmiot zamówienia publicznego na realizację przebudowy i modyfikacji Zintegrowanego Systemu Informatycznego NORMA, w konsekwencji czego, w 2008 roku zapłacono 458 tys. za produkt o niepełnej przydatności z punktu widzenia celów zamówienia. W ocenie Najwyższej Izby Kontroli opisana nierzetelność naruszała jedną z podstawowych zasad gospodarki finansowej jednostek budżetowych, to jest zasadę dokonywania wydatków publicznych, tak aby uzyskać najlepszy efekt z poczynionych nakładów.</u>
          <u xml:id="u-118.5" who="#PawełKarpiuk">W kontekście wypowiedzi prezesa Polskiego Komitetu Normalizacyjnego z zadowoleniem należy przyjąć wyjaśnienia, że wnioski pokontrolne zostały już zrealizowane. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#AndrzejSmirnow">Dziękuję bardzo. Bardzo proszę panią poseł Ewę Wolak o przedstawienie koreferatu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#EwaWolak">Panie przewodniczący, szanowni państwo. Pomimo zastrzeżeń Najwyższej Izby Kontroli, po zapoznaniu się z dokumentami, rekomenduję przyjęcie przez Komisję Edukacji, Nauki i Młodzieży opinii pozytywnej z uwagą dotyczącą prowadzenia rzetelnej dokumentacji i sprawozdawczości finansowej. Nieprawidłowości ujawnione w wyniku kontroli zostały usunięte.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#EwaWolak">W poprzednim roku budżetowym były dość duże trudności z realizacją projektu Portal e-Norma, ale wyjaśnienia, jakie zostały przedstawione na dzisiejszym posiedzeniu Komisji, upoważniają nas do uznania, że były podejmowane pozytywne działania.</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#EwaWolak">Co jeszcze mogłabym powiedzieć? Można dodać, że w strukturze wydatków Polskiego Komitetu Normalizacyjnego dominują wydatki na wynagrodzenia osobowe wraz z pochodnymi. Stanowią one większość wydatków. Plan wydatków w stosunku do ustawy budżetowej na rok 2008 został zwiększony o 3620 tys. zł. Plan po zmianach został wykonany w 85,7%. Wynikało to, jak mówił pan prezes, z trudnej sytuacji budżetowej, z wymuszonych oszczędności. Było też związane z realizacją projektu Portal e-Norma.</u>
          <u xml:id="u-120.3" who="#EwaWolak">Jeśli państwo pozwolicie, to w dużym skrócie wszystko z mojej strony. Mamy zaplanowane posiedzenia innych komisji. Zaplanowałam też posiedzenie jednej z podkomisji. Przepraszam za krótkie wystąpienie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#AndrzejSmirnow">Dziękuję bardzo. Czy ktoś z państwa posłów chciałby zabrać głos? Proszę bardzo, pan poseł Czarnecki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#WitoldCzarnecki">Dziękuje bardzo. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo. Postaram się mówić krótko, aby nie zabierać dużo czasu.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#WitoldCzarnecki">Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie oceniła wykonanie budżetu przez Polski Komitet Normalizacyjny, zastrzegając jednak, że nie ustrzegł się on kilku nieprawidłowości. Chciałbym zwrócić uwagę na trzy z nich.</u>
          <u xml:id="u-122.2" who="#WitoldCzarnecki">Po pierwsze, niewątpliwie nierzetelne było uzasadnienie przeniesienia wydatków inwestycyjnych z 2007 na 2008 rok. Praktykę fikcyjnych uzasadnień należy uznać za szkodliwą co do zasady, ponieważ utrudnia ona planowanie budżetu. Należy tu jednak mieć na względzie fakt, że środki przeniesione na kolejny rok miały być przeznaczone – dodajmy, że w wykorzystanej części zostały przeznaczone – na doniosłe inwestycje informatyczne objęte kryptonimem Portal e-Norma. Była to inwestycja współfinansowana ze środków europejskich.</u>
          <u xml:id="u-122.3" who="#WitoldCzarnecki">Po drugie, za bardzo poważny błąd należy uznać takie zorganizowanie procesu dokonywania zamówienia publicznego na przebudowę i modernizację Zintegrowanego Systemu Informatycznego NORMA, które doprowadziło do uzyskania produktu o ograniczonej przydatności. Postępowanie o zamówienie publiczne w przedmiotowej sprawie realizował jeden wydział Polskiego Komitetu Normalizacyjnego, a użytkownikiem produktu miał być inny wydział. W efekcie nie został osiągnięty cel, dla którego podjęto się przeprowadzenia inwestycji informatycznej. Najwyższa Izba Kontroli trafnie uznała, że wydatek w kwocie około 460 tys. zł naruszył fundamentalną zasadę uzyskiwania najlepszych efektów z poczynionych nakładów publicznych.</u>
          <u xml:id="u-122.4" who="#WitoldCzarnecki">Na tym tle chciałbym zadać panu prezesowi trzy króciuteńkie pytania. Czy do dnia upływu rocznej gwarancji udzielonej przez wykonawcę, to jest do dnia 25 maja 2009 roku udało się usunąć mankamenty zmodyfikowanego Zintegrowanego Systemu Informatycznego? Jeżeli nie – a przypuszczam, że nie – jakie działania zamierza podjąć Polski Komitet Normalizacyjny, aby uzyskać pierwotnie zamierzony efekt? Po trzecie, jakie wewnętrzne organizacyjne rozwiązania systemowe jednostka podjęła bądź zamierza podjąć, aby w przyszłości nie dochodziło do tego typu pomyłek jak zaakceptowanie nierzetelnego wykonania zadania?</u>
          <u xml:id="u-122.5" who="#WitoldCzarnecki">Według mojej oceny zasmucający jest fakt, że sposób zaprogramowania przez Polski Komitet Normalizacyjnego swojego budżetu zadaniowego na 2008 rok nie spełniał oczywistych standardów, o czym wyraźnie była mowa w raporcie Najwyższej Izby Kontroli. Budżet ten zredukował się do jednego zadania generalnego. Najpierw było ich pięć. Cel owego zadania był niekonkretny, niemierzalny, nie określono też czasu jego realizacji. Do tego przyjęty miernik realizacji celu był niefunkcjonalny – miernik musi być funkcjonalny – gdyż jego wartość w dużym stopniu zależała od działań zewnętrznych, na które Polski Komitet Normalizacyjny w istocie nie miał wpływu. Taki sposób konstruowania budżetu zadaniowego powoduje opóźnienia skutecznego wdrażania zasad tzw. nowego zarządzania publicznego, które, jak wszyscy wiemy, prędzej czy później będą implementowane do polskich instytucji publicznych.</u>
          <u xml:id="u-122.6" who="#WitoldCzarnecki">Według mojej oceny silną stroną planu budżetu Polskiego Komitetu Normalizacyjnego na 2008 rok oraz jego realizacji jest stosunkowo duży udział wydatków majątkowych. To, że stanowiły one 20%, jest dobrą rzeczą. Z pewnością służyło to technologicznemu unowocześnieniu jednostki. Wyrażam nadzieję, że dalej będzie się ona modernizowała w podobny sposób.</u>
          <u xml:id="u-122.7" who="#WitoldCzarnecki">Konkludując, posłowie powinni ocenić wykonanie budżetu w części 65 pozytywnie, zastrzegając jednak, że stwierdzono nieprawidłowości, które nie powinny powtórzyć się w kolejnych latach budżetowych. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#AndrzejSmirnow">Dziękuję bardzo. Czy mam rozumieć, że pan poseł zgłasza konkretne wnioski?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#WitoldCzarnecki">Opinia Komisji powinna być pozytywna z zastrzeżeniami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#AndrzejSmirnow">Jeśli mówimy o zastrzeżeniach, musimy podać, o co chodzi konkretnie. Formuła jest taka, że oceniamy pozytywnie realizację budżetu, jednocześnie zgłaszając określone uwagi czy zastrzeżenia. Zastrzeżenia muszą być jasno sprecyzowane na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#WitoldCzarnecki">Zgłaszam trzy zastrzeżenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#AndrzejSmirnow">Proszę przedstawić je na piśmie, ponieważ bez tego nie jesteśmy w stanie ich przyjąć.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#AndrzejSmirnow">Pan prezes, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#TomaszSchweitzer">Dziękuję, panie przewodniczący. Pan poseł zadał pytanie, czy zalecenia Najwyższej Izby Kontroli zostały zrealizowane. Mam przed sobą pismo prezesa Najwyższej Izby Kontroli, który potwierdza wykonanie dotyczące produktu, który określił pan jako nierzetelny. Jest to oficjalny dokument, który mogę przekazać panu posłowi. Uczynię to za chwilę.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#TomaszSchweitzer">Drugie pytanie dotyczyło budżetu zadaniowego. Nie powinienem tego mówić, dlatego że budżet zadaniowy, którego projekt został przygotowany przez Polski Komitet Normalizacyjny, został w pewnym sensie zmodyfikowany przez Ministerstwo Finansów. Przygotowaliśmy zupełnie co innego, ale polecenie Ministra Finansów było takie, że należy zmniejszyć liczbę zadań. Nie mogę odpowiadać za to, że zadania zostały postawione tak, a nie inaczej.</u>
          <u xml:id="u-128.2" who="#TomaszSchweitzer">Wspólnie z Najwyższą Izbą Kontroli stwierdziliśmy, że do oceny budżetu zadaniowego Polskiego Komitetu Normalizacyjnego jedno, a nawet trzy zadania to za mało. Zadań tych powinno być więcej. Znalazło się to zresztą w raporcie Izby. Nie jest to bezpośrednią winą Polskiego Komitetu Normalizacyjnego. Dziękuję, panie przewodniczący.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#AndrzejSmirnow">Dziękuję. Więcej zgłoszeń nie widzę. Stwierdzam, że wyczerpaliśmy rozpatrywanie wykonania budżetu Polskiego Komitetu Normalizacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#AndrzejSmirnow">Chciałbym w ogólnym zarysie przedstawić państwu projekt opinii Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży, prosząc jednocześnie o upoważnienie prezydium z udziałem pani przewodniczącej Marii Nowak do doprecyzowania uwag.</u>
          <u xml:id="u-129.2" who="#AndrzejSmirnow">Jeszcze pani poseł Wargocka chciała zabrać głos. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#TeresaWargocka">Panie przewodniczący, ponieważ miałam chwilę na sformułowanie uwag do części 38, chciałabym je odczytać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#AndrzejSmirnow">W opinii możemy umieścić uwagi, które przyjmiemy w tej chwili.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#TeresaWargocka">Dlatego też chciałabym je odczytać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#AndrzejSmirnow">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#TeresaWargocka">Proponuję pozytywną ocenę wykonania budżetu w części 38 z następującymi uwagami. W roku 2008 nastąpił znaczny spadek liczby stypendiów dla studentów i doktorantów, głównie stypendiów socjalnych. Komisja proponuje zmianę kryteriów przyznawania stypendiów.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#TeresaWargocka">Komisja zwraca uwagę na niskie realne wykorzystanie środków pochodzących z Unii Europejskiej, które w roku 2008 wyniosło 35,3% w stosunku do planu finansowego.</u>
          <u xml:id="u-134.2" who="#TeresaWargocka">Komisja zwraca uwagę na niższe od zaplanowanego wykonanie wydatków w dziale 803 na zadania inwestycyjne, które w 2008 roku z uwzględnieniem wydatków niewygasających wyniosło tylko 81,3%. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#AndrzejSmirnow">Dziękuję bardzo. Pierwszy wniosek jest tożsamy z wnioskiem pani poseł Łybackiej, który już przyjęliśmy. Dotyczył stypendiów socjalnych. Rozumiemy potrzeby zmiany w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#AndrzejSmirnow">Drugi wniosek dotyczy niskiego, bo zaledwie w trzydziestu paru procentach, wykorzystania środków unijnych.</u>
          <u xml:id="u-135.2" who="#AndrzejSmirnow">Nie bardzo wiem, o co chodzi w ostatnim wniosku. Sytuacja odnośnie do środków inwestycyjnych była wyjaśniana. Nie wiem, czy formułowanie wniosku jest zasadne, skoro środki zostały wydatkowane. Wspominam o tym dlatego, że było to wyjaśniane dwukrotnie. Niewykorzystane środki w wysokości 37.000 tys. zł zostały przez Sejm przeznaczone na inne cele.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#TeresaWargocka">Wycofałam się z jednego członu uzasadnienia. Uznałam, że w moim rozumowaniu był błąd, ponieważ nie wiedziałam, kto był autorem programów wieloletnich. Wycofałam się z tego zarzutu.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#TeresaWargocka">Druga część mojej wypowiedzi dotyczyła innych zadań inwestycyjnych poza programami wieloletnimi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#AndrzejSmirnow">Jakich?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#TeresaWargocka">Nie będę literalnie wymieniała dwudziestu pięciu zadań inwestycyjnych w uczelniach wyższych. Wskaźniki dotyczą podsumowania wszystkich inwestycji. W 2008 roku inwestycje nie zostały wykonane na kwotę 56.000 tys. zł. To jest podstawa mojego wniosku. Chodzi o to, aby zwrócić uwagę na lepsze wykorzystywanie środków przeznaczonych na inwestycje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#AndrzejSmirnow">Jeszcze raz chciałbym wyjaśnić, że środki inwestycyjne wydają uczelnie. Dotyczy to zupełnie innych spraw. Chodzi tu o środki niewygasające.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#AndrzejSmirnow">Zwracam się do państwa posłów z pytaniem. Pani poseł przedstawiła w tej chwili dodatkowe wnioski. Pomijam kwestię stypendiów, ponieważ była ona już omawiana.</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#AndrzejSmirnow">Komisja zwraca uwagę na niskie realne wykorzystanie środków pochodzących z Unii Europejskiej, które w roku 2008 wyniosło 35,3% w stosunku do planu finansowego. Czy do tak sformułowanego wniosku są uwagi? Czy jest sprzeciw wobec jego przyjęcia? Nie widzę. Stwierdzam, że uwaga pani poseł została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-139.3" who="#AndrzejSmirnow">Przytoczę jeszcze treść ostatniej uwagi zaproponowanej przez panią poseł: Komisja zwraca uwagę na niższe od zaplanowanego – wydatkowano 56.833 tys. zł – wykorzystanie środków na zadania inwestycyjne, które w 2008 roku z uwzględnieniem wydatków niewygasających wyniosło tylko 81,3%. Czy państwo posłowie uważacie, że taka uwaga powinna znaleźć się w opinii Komisji?</u>
          <u xml:id="u-139.4" who="#AndrzejSmirnow">Pani poseł Wolak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#EwaWolak">Chciałabym zgłosić wniosek przeciwny, ponieważ pan minister wyjaśniał tę kwestię. Zgadzam się z wyjaśnieniem pana ministra. Jestem przeciwna przyjęciu zgłoszonego wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#AndrzejSmirnow">Osobiście też jestem temu przeciwny. Jednak w tej chwili nie jesteśmy w stanie przeprowadzić głosowania, ponieważ nie ma kworum. Jeżeli pani poseł podtrzymuje swój wniosek, będziemy musieli przegłosować go w trakcie jutrzejszego posiedzenia Komisji. Kworum wynosi piętnaście osób. W tej chwili nie jesteśmy w stanie głosować. Rozumiem, że pani poseł podtrzymuje swój wniosek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#EwaWolak">Ja podtrzymuję swój, a pani poseł podtrzymuje swój.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#AndrzejSmirnow">W tej sytuacji w dniu dzisiejszym nie jesteśmy w stanie dokonać rozstrzygnięcia.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#AndrzejSmirnow">Przedstawię ogólny zarys opinii tak, aby więcej do tego nie wracać, tym bardziej że w dniu jutrzejszym musimy przekazać ją Komisji Finansów Publicznych. Jutro kończy się termin na rozpatrzenie sprawozdania z wykonania ustawy budżetowej na rok 2008.</u>
          <u xml:id="u-143.2" who="#AndrzejSmirnow">Komisja Edukacji, Nauki i Młodzieży na posiedzeniu w dniu takim i takim rozpatrzyła sprawozdanie z wykonania budżetu w określonych częściach. Będę skracał czytanie.</u>
          <u xml:id="u-143.3" who="#AndrzejSmirnow">Po zapoznaniu się ze szczegółowymi informacjami dysponentów części budżetowych, opiniami ekspertów, po wysłuchaniu stanowiska Najwyższej Izby Kontroli, dodatkowych wyjaśnień ze strony przedstawicieli rządu, kierownictwa właściwych urzędów oraz w wyniku przeprowadzonej dyskusji Komisja pozytywnie opiniuje sprawozdanie z wykonania budżetu w 2008 roku i wnosi o jego przyjęcie w zakresie części 30 – Oświata i wychowanie, części 28 – Nauka, części 38 – Szkolnictwo wyższe, części 67 – Polska Akademia Nauk, części 83 – Rezerwy celowe, części 65 – Polski Komitet Normalizacyjny, części 85 – Budżety wojewodów ogółem w zakresie działów 801, 803 i 730 – wobec działu 854 została przyjęta opinia negatywna; w zakresie programów wieloletnich w zakresie pozycji 1, 31, 35, 36, 43, 44, 47 i 53, przychodów i wydatków państwowych funduszy celowych – planu finansowego Funduszu Nauki i Technologii Polskiej, planu finansowego Narodowego Centrum Badań i Rozwoju oraz środków bezzwrotnych pochodzących z programów pomocowych Unii Europejskiej. Nie będę wymieniał wszystkich, wiadomo, że chodzi o środki przedakcesyjne, przejściowe, z funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności.</u>
          <u xml:id="u-143.4" who="#AndrzejSmirnow">Jednocześnie Komisja przedstawia uwagi. Do tej pory przyjęliśmy uwagi zgłoszone przez pana posła Sprawkę, które dotyczą usprawnienia działalności Ministerstwa Edukacji Narodowej w celu poprawy wykorzystania środków z Unii Europejskiej. Pan poseł proponował pozytywne zaopiniowanie wszystkich części z wyjątkiem działu 854. Tutaj zgłosił wniosek w sprawie dokonania niezbędnych zmian w zakresie zasad udzielania pomocy materialnej uczniom, umożliwiających pełne wykorzystanie środków finansowych. Rozumiem, że negatywna ocena w tym przypadku ściśle wiąże się z wnioskiem przedstawionym przez pana posła Sprawkę. Chodzi o niewykorzystanie środków przez samorządy.</u>
          <u xml:id="u-143.5" who="#AndrzejSmirnow">W części – Nauka uwagi dotyczyły Narodowego Centrum Badań i Rozwoju oraz rzetelności sprawozdawczości budżetowej w zakresie zobowiązań z tytułu zawartych umów wieloletnich. Pani poseł Łybacka zgłosiła uwagę dotyczącą zmniejszenia się nakładów budżetowych na naukę w latach 1991–2008 ze szczególnym uwzględnieniem niekorzystnych zmian struktury wydatków. Stąd bierze się zalecenie wprowadzenia mechanizmów finansowych stymulujących napływ środków spoza budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-143.6" who="#AndrzejSmirnow">Wreszcie w części – Szkolnictwo wyższe przyjęliśmy uwagę dotyczącą stypendiów. Chodzi o zmniejszenie się liczby stypendiów socjalnych. Sformułowaliśmy zalecenie konieczności waloryzacji progów, przy których przyznawane są stypendia. Są też uwagi przekazane przez panią poseł Wargocką. Pierwsza dotyczy tego samego, czyli stypendiów. Druga uwaga, którą przyjęliśmy, dotyczy wydatkowania środków pochodzących z Unii Europejskiej. Trzecia uwaga, którą przegłosujemy jutro, dotyczy wydatkowania środków na inwestycje.</u>
          <u xml:id="u-143.7" who="#AndrzejSmirnow">Są to wszystkie uwagi Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#EwaWolak">Panie przewodniczący, nie zdążyłam złożyć uwagi co do wykonania budżetu przez Polski Komitet Normalizacyjny. Proponuję, aby generalna opinia była pozytywna z zastrzeżeniem dotyczącym nierzetelnego prowadzenia ksiąg rachunkowych. 40% zapisów w księgach rachunkowych pojawiło się po terminie sprawozdawczości. Mówił o tym także pan poseł. Mimo wszystko uważam za stosowne, abyśmy zwrócili uwagę na nierzetelne prowadzenie ksiąg rachunkowych i sprawozdawczości finansowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#AndrzejSmirnow">Pani poseł przedstawiła w tej chwili swoją uwagę na piśmie. Chodzi o Polski Komitet Normalizacyjny. Wspominał o tym także pan poseł Czarnecki. Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia zgłoszonej uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#WitoldCzarnecki">Panie przewodniczący, moim zdaniem, uwaga koleżanki posłanki gatunkowo jest mniejszej wagi od zastrzeżeń, które zgłosiłem. Nawet nie zwróciłem na to uwagi, ponieważ jest to rzecz mniejszej wagi. Ważniejsze jest, aby poprawić proces decyzyjny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#AndrzejSmirnow">Nie mam innych uwag. Mam tylko jedną uwagę przedstawioną przez panią poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#WitoldCzarnecki">Mówiłem o tym, żeby zmienić funkcjonowanie procesu decyzyjnego, ponieważ prowadzi on do błędnych zamówień. Jest to ważna rzecz. Chodzi o to, aby wyeliminować nieprawidłowości i aby proces decyzyjny przebiegał właściwie. Zaraz sformułuję swoją uwagę. Będzie to jedno zdanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#AndrzejSmirnow">Są to wszystkie uwagi. Jeżeli pan poseł sformułuje swoją uwagę na piśmie, rozpatrzymy jeszcze tę dodatkową. Ewentualne przyjęcie jednej uwagi odłożyliśmy na jutro.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#AndrzejSmirnow">Czy są zastrzeżenia do treści opinii, którą przedstawiłem? Czy Komisja upoważnia Prezydium z udziałem pani Marii Nowak do doprecyzowania brzmienia opinii? Nie widzę sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-149.2" who="#AndrzejSmirnow">Pozostaje nam wybór posła sprawozdawcy. Proponuję kandydaturę pani przewodniczącej Marii Nowak, która przewodniczyła pracom podkomisji w sprawie analizy budżetu. Czy pani poseł wyraża zgodę? Czy jest sprzeciw? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-149.3" who="#AndrzejSmirnow">Na tym wyczerpaliśmy porządek obrad, z wyjątkiem uwagi pana posła Czarneckiego, której, niestety, nie mam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#EwaWolak">Czy mogę zabrać głos panie przewodniczący?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#AndrzejSmirnow">Panie pośle, dochodzi do najróżniejszych zdarzeń. Powinny zajmować się tym właściwe organy. Rozumiem, że Najwyższa Izba Kontroli coś stwierdziła, ale nie jest to problem z zakresu oceny realizacji budżetu. Jest to problem ewentualnego ukarania tych, którzy doprowadzili do określonych sytuacji. Nie jest to już nasza sprawa.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#AndrzejSmirnow">Jeszcze pani poseł Wolak chciała zabrać głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#EwaWolak">Chciałabym powiedzieć jeszcze dwa zdania. W zeszłym roku budżetowym był podobny problem. Problem ten został scedowany na następny rok. Realizacja środków niewygasających może nastąpić tylko do dnia 30 czerwca. Pojawił się wykonawca, który przedłużył terminy. Proponuję odrzucenie zgłoszonego wniosku, ponieważ, jak powiedział przed chwilą pan przewodniczący, tak naprawdę dotyczy on wykonawcy i ukarania określonych osób, a nie wykonania budżetu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#AndrzejSmirnow">Przepraszam pana posła, ale wydaje mi się, że wniosek nie przystaje, nie pasuje do naszej opinii, która jest na innym poziomie ogólności i dotyczy nieco innych spraw. Oczywiście można by było doprecyzować go jako pewne zalecenie, ale jest to zalecenie zupełnie innej natury.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#WitoldCzarnecki">W Polskim Komitecie Normalizacyjnym funkcjonują mechanizmy, które prowadzą do absurdalnych zdarzeń. Powinniśmy skierować wniosek do Polskiego Komitetu Normalizacyjnego, aby wewnętrznie zmodyfikował swoje funkcjonowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#AndrzejSmirnow">Nie chodzi tu o absolutorium związane z wykonaniem budżetu. Chodzi o inne problemy. Nie kwestionuję owych problemów.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#AndrzejSmirnow">Proponuję pewne rozstrzygnięcie. W dniu jutrzejszym będziemy głosowali jeszcze jeden wniosek. Jeśli pan poseł będzie się upierał przy swoim wniosku, poddamy go pod głosowanie na kolejnym posiedzeniu Komisji, kiedy będzie kworum. Nie mamy innego wyjścia. Nawet rozstrzygniemy to w pierwszym punkcie, o ile Komisja wyrazi zgodę. Musimy tak postąpić ze względu na termin, jaki nas obowiązuje.</u>
          <u xml:id="u-155.2" who="#AndrzejSmirnow">Stwierdzam, że wyczerpaliśmy porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-155.3" who="#AndrzejSmirnow">Informuję, że protokół będzie wyłożony do przejrzenia w sekretariacie Komisji.</u>
          <u xml:id="u-155.4" who="#AndrzejSmirnow">Zamykam posiedzenie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>