text_structure.xml
76.1 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#BronisławDutka">Otwieram posiedzenie Komisji. Serdecznie witam, panie i panów posłów, przedstawicieli rządu – panią minister Krystynę Szumilas i przedstawicieli Ministra Finansów, przedstawicieli związków zawodowych, organizacji samorządowych oraz Najwyższej Izby Kontroli. Tematem dzisiejszego posiedzenia jest rozpatrzenie i zaopiniowanie dla Komisji Finansów Publicznych projektu ustawy budżetowej na rok 2009 w zakresie: część budżetowa 82 – Subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego – w zakresie części oświatowej oraz część budżetowa 83 – Rezerwy celowe. Czy do porządku obrad panie i panowie posłowie mają jakieś uwagi? Nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#BronisławDutka">Rozumiem, że przyjęliśmy porządek obrad.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#BronisławDutka">Wobec tego, uprzejmie proszę panią minister Krystynę Szumilas o uzasadnienie części budżetowych 82 i 83.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#KrystynaSzumilas">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Wysoka Komisjo, zgodnie z ustawą z 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, wysokość części oświatowej subwencji ogólnej dla wszystkich jednostek samorządu terytorialnego określa corocznie ustawa budżetowa. Kwotę przeznaczoną na część oświatową subwencji ogólnej dla wszystkich gmin, powiatów i województw samorządowych ustala się w wysokości łącznej z kwoty części oświatowej subwencji ogólnej, nie mniejszej niż przyjęta w ustawie budżetowej w roku bazowym, skorygowanej o stopę innych wydatków z tytułu zmiany realizowanych zadań oświatowych. W ten sposób została również przygotowana kalkulacja subwencji oświatowych na 2009 r.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#KrystynaSzumilas">Na 2009 r. kwota części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego została zaplanowana w wysokości 33.404.168 tys. zł. Subwencja oświatowa jest dominującą formą finansowania wydatków bieżących oświaty, wychowania oraz edukacyjnej opieki wychowawczej i stanowi 92,07% planowanych w budżecie państwa na 2009 r. nakładów na te cele. W przypadku wydatków bieżących subwencja oświatowa stanowi 92,4% ogółu planowanych wydatków. Na rok 2009 r. kwota części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego wzrasta w stosunku do planowanego wykonania subwencji oświatowej w 2008 r. o 8,06%, czyli o 2.493.615 tys. zł. Planowana na 2009 r. łączna kwota części oświatowej subwencji ogólnej została skalkulowana z uwzględnieniem skutków finansowych przejęcia z dn. 1 stycznia 2009 r. przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi obowiązku prowadzenia 7 szkół rolniczych, wraz z internatami, na podstawie porozumień z jednostkami samorządu terytorialnego – to kwota 12.271 tys. zł. W warunkach porównywalnych, to jest po uwzględnieniu wyżej wymienionych skutków finansowych, związanych z przesunięciem 12.271 tys. zł z budżetu resortu Rolnictwa i Rozwoju Wsi, planowana na rok 2009 r. kwota subwencji oświatowej wzrasta w stosunku do roku bieżącego o kwotę 2.505.886 tys. zł – to jest o 8,11%. Wzrost części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego związany jest z planowaną podwyżką wynagrodzeń dla nauczycieli, dwa razy po 5% – to jest 5% od stycznia 2009 r. i kolejne 5% od września 2009 r., a także ze skutkami zmian w strukturze awansu zawodowego nauczycieli zatrudnionych w szkołach i placówkach oświatowych prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego. Ten wzrost jest skalkulowany zgodnie z propozycją rządową zmiany ustawy – Karta Nauczyciela, gdzie, oprócz podwyżek dwa razy po 5%, została również przedstawiona propozycja podniesienia wynagrodzenia nauczyciela stażysty do 100% kwoty bazowej, oraz zmiany struktury relacji procentowej pomiędzy poszczególnymi stopniami awansu zawodowego. W związku z podniesieniem wynagrodzenia nauczyciela stażysty, został również zaplanowany w ustawie – Karta Nauczyciela i skorelowany z ustawą budżetową, wzrost wynagrodzeń nauczyciela kontraktowego, mianowanego i dyplomowanego, które będą liczone od 100% kwoty bazowej, jeżeli ta propozycja rządowa znajdzie poparcie Wysokiej Izby, a nie, jak do tej pory, od 82%. Udział zaplanowanej na 2009 r. kwoty subwencji oświatowej w relacji do planowanego PKB stanowi 2,42%, natomiast, w 2008 r. stosunek przewidywanego wykonania zadań w odniesieniu do przewidywanego PKB wynosi 2,41%. Udział części oświatowej subwencji ogólnej w wydatkach budżetu państwa w 2008 r. wynosi 10%. Planuje się, że w 2009 r. wyniesie 10,38%. Zgodnie z art. 26 ust. 2 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego z kwoty subwencji ogólnej w części oświatowej odlicza się 0,25% rezerwy. Ta rezerwa na 2009 r. została skalkulowana w wysokości 83.512 tys. zł. Część oświatowa subwencji ogólnej będzie podlegać podziałowi pomiędzy samorządy gmin, powiatów i województw według kwot ustalonych w roboczym projekcie rozporządzenia. W tym momencie w uzgodnieniach międzyresortowych i społecznych znajduje się projekt rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego w roku 2009. W tym projekcie zaproponowano podwyższenie wartości wagi P8 z 0,15 na 0,17, wraz z uwzględnieniem w wagach dzieci niepełnosprawnych objętych wychowaniem przedszkolnym w innych formach wychowania przedszkolnego, które wchodzą na stałe do systemu edukacji i muszą być uwzględnione w algorytmie podziału subwencji.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#KrystynaSzumilas">Zgodnie z przepisami ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, do dnia 15 października 2008 r. samorządy zostały poinformowane o planowanych kwotach poszczególnych części subwencji ogólnej, określonych w projekcie ustawy budżetowej na 2009 r. Naliczenia planowanych kwot części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego dokonano na podstawie projektu rozporządzenia oraz danych statystycznych ujętych w sprawozdaniu EN-3 o stanie zatrudnienia w dniu 10 września 2007 r., danych dotyczących liczby uczniów (wychowanków) w roku szkolnym 2008/2009 wykazanych w systemie informacji oświatowej (według stanu na dzień 10 września 2008 r.) oraz danych dotyczących liczby uczniów (wychowanków) w roku szkolnym 2007/2008 wykazanych w systemie informacji oświatowej – zweryfikowanych i potwierdzonych przez organy prowadzące (dotujące) szkoły i placówki oświatowe – w zakresie odpowiednich wag algorytmów w odniesieniu do kwot SOB i SOC.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#KrystynaSzumilas">W zakresie zadań oświatowych realizowanych przez poszczególne jednostki samorządu terytorialnego uwzględniono zmiany liczby uczniów związane z przejęciem szkół przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi – o tych 7 szkołach mówiłam wcześniej.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#KrystynaSzumilas">Wstępny podział na poszczególne szczeble samorządu kształtuje się następująco: gminy – 19.815.707 tys. zł, powiaty – 12.832.173 tys. zł i województwa – 672.776 tys. zł. W powyższych wysokościach kwotowych uwzględnione zostały: kwota bazowa, kwota uzupełniająca na realizację zadań szkolnych oraz kwota na zadania pozaszkolne. Już wczoraj przedstawiłam państwu informację, że standard finansowy A na 2009 r., który policzono według zasad, o których wcześniej mówiłam, wynosi 4050,26 zł. Wzrósł on o 11,1% – to jest 404,54 zł. Do naliczenia ostatecznych kwot części oświatowej subwencji ogólnej zostaną wykorzystane dane o liczbie uczniów i wychowanków gromadzone w ramach Systemu Informacji Oświatowej według stanu na dzień 30 września 2008 r. oraz 10 października 2008 r., a także dane statystyczne ujęte w sprawozdaniu EN-3 o stanie zatrudnienia w dniu 10 września 2008 r. Bardzo ważne jest, aby informacje statystyczne przekazywane przez jednostki samorządu terytorialnego były dokładane i zweryfikowane – najpierw przez dyrektorów szkół, później przez jednostki samorządu terytorialnego i w końcu przez kuratorów oświaty – tak, aby liczba uczniów podana w Systemie Informacji Oświatowej zgadzała się z faktyczną liczbą uczniów, ponieważ to samorząd terytorialny będzie w kłopocie, jeśli przewidzi mniejszą liczbę uczniów niż faktyczna, gdyż automatycznie subwencja oświatowa dla tego samorządu będzie niższa.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#KrystynaSzumilas">Tyle o subwencji oświatowej, przejdźmy do rezerw celowych. Szanowni państwo, zaplanowano 8 rezerw celowych, które leżą w gestii Ministra Edukacji Narodowej i 1 rezerwę celową do dyspozycji Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Jest to rezerwa nr 57 – Finansowanie wydatków związanych z programem „Komputer dla ucznia” – 25.000 tys. zł, w ramach tej rezerwy ma być przeprowadzony pilotaż programu „Komputer dla gimnazjalisty”. W pilotażu udział będą brały pierwsze klasy gimnazjum.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#KrystynaSzumilas">Rezerwa celowa nr 11 – Dofinansowanie kosztów wdrażania reformy oświaty – 56.722 tys. zł, jak państwo posłowie pewnie zauważyli, nastąpił spadek w stosunku do 2008 r. o 180.528 tys. zł, ponieważ nie będą już finansowane z tej rezerwy zadania związane z wdrażaniem zajęć języka angielskiego dla uczniów klas I i II szkół podstawowych – była to w 2008 r. kwota 112.525 tys. zł. Pilotaż programu został zaplanowany przez poprzedni rząd do sierpnia br., ale zajęcia w ramach tego pilotażu były realizowane do czerwca, do końca roku szkolnego. Od 1 września, zgodnie z przyjętym również przez poprzedni rząd rozporządzeniem o podstawach programowych, a później z rozporządzeniem dotyczącym ramowego planu nauczania, język obcy stał się obowiązkowym od I klasy szkoły podstawowej i finansowanym w ramach subwencji oświatowej. Poza tym, również 64.638 tys. zł, które były przeznaczone na finansowanie systemu egzaminów zewnętrznych, przeniesiono do części 30 – Oświata i wychowanie. Zadania te nie będą już realizowane z rezerwy celowej, ale bezpośrednio z budżetu Ministra Edukacji Narodowej, z części 30, co w znacznym stopniu przyśpieszy finansowanie tych zadań. Natomiast, w ramach tych środków, które znajdują się w rezerwie, czyli prawie 57.000 tys. zł, planuje się finansowanie lub dofinansowanie systemu egzaminów zewnętrznych, ale tylko w zakresie wynagrodzeń za przeprowadzane ustne egzaminy maturalne przez nauczycieli zatrudnionych w szkołach publicznych prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego w poszczególnych województwach oraz zatrudnionych w placówkach prowadzonych przez właściwych ministrów. Ta zmiana jest związana z przyjętą przez Sejm nowelizacją ustawy – Karta Nauczyciela, i jeszcze w 2009 r. te zadania będą finansowane z rezerwy celowej. Również w tej rezerwie celowej będą realizowane: skutki awansu zawodowego nauczycieli zatrudnionych w oświacie rządowej, czyli przechodzących z 2008 r. oraz uzyskanych w 2009 r., prace komisji kwalifikacyjnych i egzaminacyjnych powołanych do spraw awansu zawodowego nauczycieli w 2009 r. oraz monitoring wizyjny do szkół w ramach programu „Bezpieczna i przyjazna szkoła”, kontynuowany będzie zakup monitoringu do szkół przy współfinansowaniu ze strony samorządu.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#KrystynaSzumilas">Rezerwa celowa nr 13 – Stypendia Prezesa Rady Ministrów dla uczniów szczególnie uzdolnionych – 12.500 tys. zł. Państwo posłowie doskonale znają te stypendia i sposób ich przyznawaniu. W roku szkolnym 2007/2008 było 4093 stypendystów, w roku 2008/2009 przyznano stypendia 4133 uczniom w wysokości 258 zł miesięcznie.</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#KrystynaSzumilas">Rezerwa 29 – Wyprawka szkolna, wysokość tej rezerwy w stosunku do 2008 r. zwiększyła się o 38.700 tys. zł i wynosi 50.000 tys. zł. Jest to rezerwa przeznaczona na dofinansowanie zakupu podręczników dla uczniów znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej. Uległa oma zwiększeniu ze względu na planowane wprowadzenie od 1 września nowych podstaw programowych w I klasie szkoły podstawowej i gimnazjum – została rozszerzona właśnie o środki dla uczniów pierwszej klasy gimnazjum.</u>
<u xml:id="u-2.9" who="#KrystynaSzumilas">Rezerwa nr 30 – Dofinansowanie Narodowego Programu Stypendialnego, została zaplanowana na rok 2009 w wysokości 599.600 tys. zł. Jest to rezerwa przeznaczona na udzielanie pomocy materialnej o charakterze edukacyjnym – stypendia oraz zasiłki szkolne kierowane do dzieci pochodzących z rodzin ubogich, potrzebujących pełnego wsparcia, oraz realizację innych programów, w tym programów rządowych, jak również na wypłatę stypendiów dla uczniów pochodzących z rodzin byłych pracowników państwowych gospodarstw rolnych.</u>
<u xml:id="u-2.10" who="#KrystynaSzumilas">Rezerwa celowa nr 34 – Sfinansowanie wypoczynku letniego dzieci z terenów wiejskich, pochodzących z rodzin o niskich dochodach – 3000 tys. zł. Jak państwo posłowie już wczoraj zauważyli, jest ona niższa od rezerwy wykonywanej w 2008 r. o kwotę 12.900 tys. zł. – kwota ta została przeniesiona do budżetów poszczególnych wojewodów, co ma usprawnić system organizacji wypoczynku dla dzieci z terenów wiejskich.</u>
<u xml:id="u-2.11" who="#KrystynaSzumilas">Rezerwa nr 45 – Bezpieczna i przyjazna szkoła – 30.000 tys. zł. Jest niższa w stosunku do 2008 r. o 21.100 tys. zł, ponieważ zostały one przeniesione do rezerwy nr 11. W tym roku, w ramach tej rezerwy finansowany był monitoring szkolny, który dalej ma być finansowany z rezerwy nr 11. Ze środków rezerwy nr 45 realizowane mają być pozostałe zadania programu „Bezpieczna i przyjazna szkoła”, który został przyjęty przez Radę Ministrów 19 sierpnia 2008 r.</u>
<u xml:id="u-2.12" who="#KrystynaSzumilas">Rezerwa nr 54 – Podwyższenie wynagrodzeń nauczycieli zatrudnionych w szkołach i placówkach oświatowych prowadzonych przez organy administracji rządowej – 5% od 1 stycznia i kolejne 5% od września 2009 r. – 58.200 tys. zł. Wczoraj państwo posłowie niepokoili się o podwyżki płac dla nauczycieli zatrudnionych w administracji rządowej – jest to właśnie rezerwa, z której te podwyżki będą finansowane, zgodnie z planowanym wzrostem kwoty bazowej w ustawie – Karta Nauczyciela. Przypomnę tylko, że od 1 stycznia 2009 r. kwota bazowa, od której liczone są wszelkie wynagrodzenia nauczycieli na poszczególnych stopniach awansu zawodowego, będzie wynosiła 2177,86 zł, a od 1 września 2009 r. – 2286,75 zł.</u>
<u xml:id="u-2.13" who="#KrystynaSzumilas">Ostatnia rezerwa oświatowa nr 62 – Dofinansowanie zadań wynikających z obniżenia wieku szkolnego. Wczoraj rząd przedłożył projekt zmiany ustawy o systemie oświaty, w którym również zaplanowano stopniowe obniżanie wieku szkolnego. Projekt rozłożono na 3 lata, w ciągu których rodzice dzieci 6-letnich będą decydowali, czy dziecko rozpocznie już naukę w szkole. Obowiązek podjęcia decyzji będzie stopniowo obejmował rodziców dzieci urodzonych w pierwszych 4 miesiącach roku, później w pierwszych 8 miesiącach, aż 1 września 2012 r. wszystkie 6-latki zostaną objęte obowiązkiem szkolnym. Rezerwa na ten cel wynosi 347.000 tys. zł i przeznaczona jest przede wszystkim na przygotowanie sal dydaktycznych do przyjęcia dzieci 6-letnich. Chciałam zaznaczyć, że z ok. 14.400 funkcjonujących szkół podstawowych, w prawie 9000 już dzisiaj prowadzone są oddziały zerowe, a więc funkcjonują sale przystosowane do nauczania dzieci 6-letnich.</u>
<u xml:id="u-2.14" who="#KrystynaSzumilas">W ramach tej rezerwy chcemy również współfinansować z samorządami terytorialnymi zadanie opiekuńczo-wychowawcze w postaci świetlicy kierowanej do dzieci z klas pierwszych z pierwszego rocznika o obniżonym wieku szkolnym. Chodzi o to, aby po lekcjach lub przed lekcjami małe dziecko miało w szkole podobną opiekę jak dziecko w przedszkolu – odrębne zajęcia i odrębną opiekę.</u>
<u xml:id="u-2.15" who="#KrystynaSzumilas">Rezerwa ma także pokryć wzrost dotacji dla jednostek samorządu terytorialnego związany z przyrostem liczby uczniów w klasach pierwszych szkół podstawowych z tytułu obniżenia wieku szkolnego.</u>
<u xml:id="u-2.16" who="#KrystynaSzumilas">Rezerwa ta będzie objęta programem rządowym, nad którym trwają obecnie prace w ministerstwie, a który będzie obejmował trzy wspomniane aspekty. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#BronisławDutka">Dziękuję bardzo, pani minister. Czy ze strony rządu ktoś chciałby jeszcze coś dodać? Nie słyszę. Państwo posłowie otrzymali informację Biura Analiz Sejmowych, stanowisko Związku Powiatów Polskich, natomiast koreferentami obu części budżetowych są pani poseł Ewa Wolak oraz pan poseł Jan Kochanowski. Czy koreferenci ustalili już kolejność zabierania głosu? Proszę bardzo, pani Ewa Wolak.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#EwaWolak">Pani minister, panie przewodniczący, szanowni państwo. Dziękuję, pani minister, za szczegółowe przedstawienie projektu budżetu w częściach budżetowych 82 i 83. Ja tylko uzupełnię pani wypowiedź i przedstawię stanowisko wypracowane przez członków podkomisji stałej ds. ekonomiki edukacji i nauki. Część oświatowa subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego, planowana na rok 2009 r. została skalkulowana zgodnie z art. 28 ust. 1 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego i wynosi 33.404.168 tys. zł. Z podziału ogólnej kwoty części oświatowej subwencji ogólnej planowanej na 2009 r. została wyłączona ustawowa 0,25% rezerwa w wysokości 83.512 tys. zł po uwzględnieniu zaokrągleń. W związku z powyższym, pomiędzy poszczególne szczeble samorządu terytorialnego podzielono kwotę 33.320.655 tys. zł, z tego: dla gmin 19.815.707 tys. zł, dla powiatów 12.832.172 tys. zł i dla województw 672.776 tys. zł. Zgodnie z istniejącymi regulacjami od roku 2009 wydzielona ustawowa rezerwa będzie niższa od rezerwy, którą ustawa wskazywała na poziomie 0,6%. Proponuje się pozytywne zaopiniowanie części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego. Jest prośba o wyjaśnienie sprawy związanej z rezerwą, która będzie zmniejszona w przyszłym roku budżetowym. Jest propozycja, aby została ona utrzymana na poziomie z roku bieżącego. Jeśli zostanie utrzymana, to kwota rezerwy byłaby zwiększona i wynosiłaby 200.425. tys. zł.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#EwaWolak">Jeśli chodzi o rezerwy celowe – środki w części 83 zaplanowano w wysokości 1.182.022 tys. zł, czyli nominalnie o 25% wyższe niż przewidywano w tej części w 2008 r. Przeważająca część środków zaplanowanych w rezerwach celowych zostanie przekazana do jednostek samorządu terytorialnego w formie dotacji celowych. W dokumentach wcześniej otrzymanych z resortu nie było pełnej informacji na temat tych rezerw, ale dziękujemy pani minister za szczegółowe przedstawienie przeznaczenia tych rezerw. Do tej części budżetu proponuję wydać opinię pozytywną. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#BronisławDutka">Dziękuję bardzo. Pan poseł Jan Kochanowski, bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#JanKochanowski">Chciałem przypomnieć, że część oświatowa rzeczywiście stanowi 70% subwencji ogólnej, jak mówiła pani minister, ale chciałbym zwrócić uwagę na to, że wzrost pozostałych części subwencji znalazł się w granicach 20–30%, a część oświatowa wzrosła tylko o 8,1%. Można powiedzieć, że najmniejszy wzrost jest akurat tam, gdzie kwota jest największa. Można by dyskutować też, czy przyjęty w ustawie i stosowany od lat sposób naliczania dotacji, uzależniony od liczby uczniów, jest właściwy. Koszty utrzymania budynków, niezależnie od liczby uczniów i nauczycieli są niezmienne, a wręcz rosną wraz ze wzrostem cen energii. Biorąc pod uwagę to, że w subwencji znaleźć się muszą jeszcze środki na 7 szkół rolniczych które przejęły samorządy, to można powiedzieć, że wzrost jest na pograniczu zera. Stąd też należałoby by się zastanowić, czy część oświatowa subwencji ogólnej z roku na rok nie powinna być coraz wyższa, ponieważ przystosowanie szkół do wymogów panujących w Unii Europejskiej też ma swoje koszty.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#JanKochanowski">Co do rezerw celowych, to są one potrzebne, ale wszędzie można powiedzieć, że mało jest tych pieniędzy. Czy stypendium w wysokości 258 zł to kwota, która cokolwiek zmienia? Tak samo kwota przeznaczona w pozycji 62 na zadania związane z obniżaniem wieku szkolnego daje średnio 10 tys. zł na gminę. Czy w dzisiejszych warunkach można cokolwiek zrobić za tę kwotę?</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#JanKochanowski">Tyle uwag ogólnych. Ponieważ strona samorządowa nie wnosi zasadniczych zastrzeżeń, proponuję pozytywnie zaopiniować część oświatową subwencji ogólnej i rezerwy celowe. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#BronisławDutka">Dziękuję bardzo, panie pośle. Rozumiem, że pani minister chciałaby coś dodać. Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#KrystynaSzumilas">Chciałam sprostować wypowiedź pana posła, ponieważ samorządy nie przejęły szkół rolniczych. Jest odwrotnie, to rząd przejął te szkoły od samorządów i są one finansowane nie w ramach subwencji oświatowej, ale przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. W związku z przejęciem tych szkół wzrost subwencji jest większy, a nie mniejszy.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#BronisławDutka">Dziękuję bardzo. Otwieram dyskusję, pierwszy zabierze głos pan poseł Lech Sprawka.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#LechSprawka">Panie przewodniczący, pani minister, Wysokie Komisje. Na wstępie, pani minister, zgłoszę dwie pretensje. Rozpocznę od rezerw celowych. Jestem zdziwiony, dlaczego nie mówiliśmy dzisiaj nic o rezerwie nr 8. Wczoraj, kiedy składałem wniosek o uwzględnienie zwiększenia wydatków na projekty związane z Unią Europejską, ponieważ w części 30 poziom wydatków jest znacznie niższy, pani minister odpowiedziała, że w zakresie rezerwy nr 8 są duże możliwości rozwojowe. Pragnę zwrócić uwagę na to, że rezerwa nr 8 znajdowała się również w budżecie na 2008 r. i kwoty są porównywalne. Co prawda, rezerwa nr 8 wzrasta o 292.261 tys. zł, ale cele rezerwy poszerzyły się o program budowy i naprawy dróg lokalnych, czyli słynne „schetynówki”, oraz dofinansowanie „Orlików”, a więc o dwie pozycje, których w 2008 r. nie było. Krótko mówiąc, brak tu dodatkowych środków do partycypacji w zadaniach związanych z oświatą, o których wczoraj mówiliśmy.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#LechSprawka">Natomiast, mam jedno pytanie dotyczące rezerw. Wspomniała pani o tym, że dysponentem rezerwy 57 – „Komputer dla ucznia” będzie kancelaria premiera. Pojawiła się jakaś nowa moda. MSWiA będzie budować i remontować drogi lokalne, nie chcę już mówić kto będzie zajmował się ustawą o farmakologicznym obniżaniu popędu, bo nie będzie to Minister Zdrowia, ale Minister Sprawiedliwości. Tymczasem kancelaria premiera ewidentnie wchodzi w kompetencje MEN. Rozumiem, że pan premier pewnie będzie chciał osobiście wręczać te komputery, ale pytam, jakie jest uzasadnienie merytoryczne takiego umiejscowienia?</u>
<u xml:id="u-10.2" who="#LechSprawka">Teraz przechodzę do subwencji. Zacznę od pretensji w kwestii standardu A. Przy porównywaniu kwot łącznej części oświatowej subwencji ogólnej, pani minister podała różnicę w wartości bezwzględnej i procentowej. Natomiast, w przypadku standardu A, pani minister tego nie uczyniła. Rzeczywiście, wskaźnik 11,1% brzmi imponująco, gdy porównywać rok 2009 do roku 2008, ale pragnę przypomnieć, że w 2008 r. zmienione zostały wagi i porównywanie standardów przy zmienionych wagach jest niestety nieuprawnione. Pani minister zaznaczyła, że kalkulacji tego standardu dokonano na postawie nowych założeń, czyli w 2008 r. 0,65% rezerwy, a teraz 0,25%, więc, jeżeli porównujemy różne wskaźniki, to bądźmy rzetelni. Chcę zwrócić uwagę, że po uwzględnieniu różnicy w rezerwie, wychodzi 4036 zł, ale żeby tak naprawdę układ był porównywalny, powinniśmy porównywać standard A tak, jakby podwyżki nie było. Wtedy okazuje się, że wzrost subwencji wynosi nie 11,1%, a 3,07%, czyli minimalnie o 0,1% więcej od stopy inflacji przewidywanej w 2009 r., a dużo mniej niż planowane w 2008 r. 4,4%. Krótko mówiąc, w tym „rozwojowym” budżecie oświaty, poza wynagrodzeniami nauczycieli, nie ma śladu wzrostów, które miałyby rekompensować chociaż ogólny wzrost cen.</u>
<u xml:id="u-10.3" who="#LechSprawka">Mam teraz kilka szczegółowych pytań i bardzo proszę panią minister, o podanie precyzyjnych liczb, ponieważ chciałbym prosić pana przewodniczącego, żebym po wypowiedzi pani minister mógł ustosunkować się do propozycji koreferentów. Mianowicie, art. 28 ust. 1 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego stanowi, że subwencja składa się z części podstawowej, która nie może być mniejsza niż w roku bazowym, czyli w 2008 r. z zastrzeżeniem skorygowania jej z wydatkami wynikającymi z nowych zadań. Najpoważniejszym nowym zadaniem jest wzrost wynagrodzeń. W tabeli do uzasadnienia zmiany ustawy – Karty Nauczyciela, określacie państwo, że skutek finansowy dla szkół i placówek prowadzonych przed jednostki samorządu terytorialnego wynosi 2.385.672 tys. zł. Mam w takim razie pytanie, gdzie w tym zestawieniu znajdują się przedszkola specjalne: czy w pozycji, którą zacytowałem, czy też w pozycji niżej, z przedszkolami? A jeśli w pozycji dotyczącej przedszkoli, to jaka to jest kwota?</u>
<u xml:id="u-10.4" who="#LechSprawka">Pytanie drugie – ile wynoszą przewidywane przez państwo skutki awansu zawodowego nauczycieli? Bardzo proszę o precyzyjną liczbę, bo w żadnych materiałach budżetowych nie mogę się tej liczby doszukać.</u>
<u xml:id="u-10.5" who="#LechSprawka">Trzecie pytanie – jakie są skutki podwyżki wynagrodzeń, a w ślad za tym wzrostu dotacji dla szkół niepublicznych oraz publicznych nie prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego?</u>
<u xml:id="u-10.6" who="#LechSprawka">Po poznaniu tych wszystkich liczb będę mógł odpowiedzieć na pytanie, czy rzeczywiście realizowany jest przepis ust. 1 art. 28 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#BronisławDutka">Dziękuję bardzo. Widzę, że pani minister chciałaby się ustosunkować do wypowiedzi. Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#KrystynaSzumilas">Co do pierwszej sprawy poruszanej przez pana posła, to mogę pana zapewnić, że w rezerwie nr 8 są pieniądze dla Ministerstwa Edukacji Narodowej na realizowanie wszystkich projektów konkursowych, jak również na pozostałe projekty. Mamy ponad 83.000 tys. zł, a na projekty konkursowe w 2009 r. będzie ponad 100.000 tys. zł, więc łącznie planujemy finansować projekty konkursowe i systemowe w kwocie około 200.000 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#KrystynaSzumilas">Rezerwa „Komputer dla ucznia” jest zadaniem ponad resortowym, które wiąże się również z dostępem do Internetu, więc, aby skutecznie realizować to zadanie, w rządzie zapadła decyzja o powołaniu w tym celu specjalnego zespołu, w którym mocne przedstawicielstwo ma MEN. Zawsze jest tak, że jeżeli zadanie wymaga uzgodnień pomiędzy dwoma resortami, to lepiej jest powołać zespół w kancelarii premiera, który ma wtedy silniejsze umocowanie i działa sprawniej. Natomiast, absolutnie nie jest to umniejszeniem roli MEN czy zamachem na kompetencje Ministra Edukacji Narodowej.</u>
<u xml:id="u-12.2" who="#KrystynaSzumilas">Co do bardzo długiego wywodu pana posła na temat standardów – panie pośle, gdybyśmy użyli tych samych wag, co w 2008 r., to standard byłby jeszcze wyższy. Jest to kompensowane różnicą w rezerwie subwencji oświatowej i gdybyśmy nie przesunęli środków do szkół zawodowych, ten standard wyniósłby 4050,26 zł. Pieniądze są tutaj przesuwane na podstawie zwykłych matematycznych równań.</u>
<u xml:id="u-12.3" who="#KrystynaSzumilas">Pytał pan poseł jeszcze o wzrost subwencji oświatowej – we wstępnej swojej wypowiedzi wyjaśniłam, że bazą dla kalkulacji subwencji oświatowej na 2009 r. była wysokość subwencji z 2008 r., pomniejszona o 12.900 tys. zł, w związku z przekazaniem szkół rolniczych MRiRW. Subwencja na 2009 r. w stosunku do bazy z 2008 r. wzrosła o 2.505.000 tys. zł. Jak pan poseł zauważył, skutki podwyżek płac dla szkół i placówek prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego z uwzględnieniem kryteriów podziału subwencji części oświatowej subwencji ogólnej, o których mowa w art. 28 ust. 1 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, wynoszą 2385. tys. i w tej kwocie zawarte są skutki podwyżek w przedszkolach specjalnych, jak również skutki awansu zawodowego. Liczba uczniów w systemie maleje, panie pośle, a my oprócz subwencji przygotowaliśmy jeszcze dla samorządów rezerwę celową w wysokości 347.000 tys. zł, która tak naprawdę zwiększy subwencje. Ten wzrost będzie dużo większy, niż pan poseł uważa, a środki trafią na wyposażenie szkół, a także przygotowanie ich na przyjęcie uczniów 6-letnich, czyli zwiększą wydatki bieżące szkół. Chciałam też podkreślić, że ustawy: o systemie oświaty oraz o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela były opiniowane przez Komisję Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego i strona samorządowa nie wnosiła uwaga do kalkulacji, które przedstawiliśmy.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#BronisławDutka">Dziękuję bardzo, pani minister. O zabranie głosu proszę panią poseł Krystynę Łybacką. Proszę bardzo, pani minister.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#KrystynaŁybacka">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący. Chciałabym się skoncentrować na rezerwach. Najpierw mam prośbę odnośnie do rezerwy nr 8, nie tylko do pani minister, ale również do pani poseł Nowak, jako przewodniczącej stałej podkomisji. Nie jesteśmy tak naprawdę w żaden sposób w stanie przewidzieć, czy środki zagwarantowane w tej rezerwie będą wystarczające na zadania wykonywane w obszarze edukacji z wykorzystaniem środków unijnych, jeżeli państwo nie dostarczycie nam sprawozdania, jak w 2008 r. zostały wykorzystane, na co przeznaczone i jak rozdysponowane środki unijne w obszarze edukacji. Panią poseł Nowak proszę o to, aby podkomisja zajęła się tym problemem i mogła przedstawić Komisjom opinię.</u>
<u xml:id="u-14.1" who="#KrystynaŁybacka">Kolejną sprawą jest wyprawka szkolna. Ogromnie się cieszę, że państwo kontynuujecie, a nawet rozszerzacie ten program, obejmując nim uczniów klas I-III w gimnazjum. Mam tylko pytanie – jak obliczone zostały koszty? Wyprawka dla pierwszoklasisty to 70–80 zł, 90–100 zł dla drugoklasisty, dla trzecioklasisty trochę więcej i zdecydowanie więcej dla gimnazjalisty, a zgodnie z zasadami zawartymi w ustawie o pomocy społecznej do pomocy kwalifikuje się około 1/3 dzieci, czyli 130 tys. Po drugie: jak zamierzacie państwo rozdysponować te pieniądze – bezpośrednio do samorządów czy też pertraktując z wydawnictwami na temat obniżenia kosztów?</u>
<u xml:id="u-14.2" who="#KrystynaŁybacka">Następną sprawą jest Narodowy Program Stypendialny. Bardzo proszę o odpowiedź – czemu ten program został zmniejszony do poziomu 97,7% tegorocznego przewidywanego wykonania? Rozumiem, pani minister, że w resorcie pracują zdolni ludzie, ale może niech nie wykazują się w formułowaniu takich zdań, jak to, które przytoczę: „Zakres przedmiotowy przedsięwzięć, których realizacja będzie wspierana ze środków tej rezerwy w roku 2009 uzależniony będzie od aktualnych potrzeb społecznych oraz priorytetów rządu”. Jako opozycjonistka twierdzę, że państwo powinniście już mieć ustalone priorytety i może dobrze byłoby nie sugerować, że dopiero będą one sformułowane.</u>
<u xml:id="u-14.3" who="#KrystynaŁybacka">Kolejny problem to rezerwa nr 45 – „Bezpieczna i przyjazna szkoła”, w wysokości 30.000 tys. zł. Pani minister, proszę mi powiedzieć, jak kosztowne jest polepszenie relacji interpersonalnych i tworzenie klimatu społecznego w szkole? Ta rezerwa na to ma być przeznaczona, a ja sądzę, że tworzenie relacji interpersonalnych i polepszenie klimatu społecznego w szkole nic nie kosztuje. W związku z tym mam dwie propozycje, a panią minister proszę o dokonanie wyboru, która z moich propozycji będzie bardziej przyjazna dla realizacji najważniejszego celu, jakim przez najbliższe 2–3 lata będzie włączenie 6-latków do systemu szkolnego: umniejszenie tej rezerwy o kwotę 20.000 tys. zł, które zostaną przeniesione do rezerwy nr 62 przeznaczonej na obniżanie wieku szkolnego albo uwzględnienie w celach tej rezerwy dzieci najmłodszych. Przedstawiam jako oficjalną poprawkę przeformułowanie pozycji nr 45: „Celem programu jest zmniejszenie skali agresji i poprawa stanu bezpieczeństwa w szkołach, ze szczególnym uwzględnieniem bezpieczeństwa dzieci najmłodszych”. W ten sposób będziecie mogli państwo również zwiększyć finansowanie zadań związanych z zaadaptowaniem szkół na przyjęcia 6-latków.</u>
<u xml:id="u-14.4" who="#KrystynaŁybacka">Ostatnią kwestią jest rezerwa nr 62 dotycząca finansowania zadań związanych z obniżeniem wieku szkolnego i mam do niej trzy pytania. Czy zdiagnozowaliście państwo skalę potrzeb – czy to jest szacunek na podstawie przypuszczeń, czy też zbadano stan faktyczny i skala potrzeb jest znana? Po drugie: w jaki sposób państwo oszacowali te koszty? Po trzecie: jak państwo zamierzacie podzielić tę rezerwę? Zdaje się, że 50.000 tys. jest przeznaczone na zaplecze techniczne, a pozostałe środki na świetlice i wynagrodzenia nauczycieli. Gdzie w tej rezerwie znajdują się środki na ewentualne koszty dojazdów dzieci 6-letnich, gdyby takowe się pojawiły? Wreszcie, w jaki sposób zamierzacie państwo, i do kiedy, zbierać od samorządów gmin informacje dotyczące ich potrzeb w tym zakresie?</u>
<u xml:id="u-14.5" who="#KrystynaŁybacka">Jeszcze tylko jedno, pani minister– zastrzegam sobie możliwość przeformułowania wniosku w zależności od woli rządu w sprawie tekstu rezerwy.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#BronisławDutka">Dziękuję bardzo. Proszę o zabranie głosu pana posła Zbigniewa Dolatę.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#ZbigniewDolata">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Pani minister, chciałem zapytać o środki, które resort zaplanował na reformę programową. Mamy zapowiedzi rządu, że reforma będzie wdrażana już od roku szkolnego 2009/2010, a w jej założeniach – chociażby w odniesieniu do podstaw programowych przedmiotów matematyczno-przyrodniczych – określono, że 1/5 zajęć ma mieć formę doświadczalną. Pytanie brzmi: w jaki sposób te eksperymenty będą w szkołach realizowane, kiedy nie ma pracowni przedmiotowych? Czy pani minister w tym budżecie widzi środki na wsparcie gmin i powiatów w tworzeniu pracowni przedmiotowych? Kiedy pytałem o to pana ministra Marciniaka na posiedzeniu podkomisji do spraw jakości kształcenia to odpowiedział, i jak mniemam żartował, że można sobie poradzić przy pomocy butelki po coca-coli do przedstawienia prawa Archimedesa i innych kuchennych sposobów, żeby uczniom przybliżyć zjawiska fizyczne czy chemiczne. Mam nadzieję, że resort edukacji tak sobie jednak tego nie wyobraża i, że gminy i powiaty zostaną wsparte konkretnymi środkami finansowymi. Ja nigdzie tych środków nie widzę i myślę, że samorządy też ich nie widzą, więc będzie duży kłopot z wprowadzeniem tej reformy, jej słuszne założenia po prostu pozostaną na papierze.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#ZbigniewDolata">Nie jest też poważną propozycją kolejne stwierdzenie pana Marciniaka, że dyrektorzy szkół powinni szukać tych środków w funduszach unijnych. Jeśli im się to nie powiedzie, to zamiast wyrównywania szans edukacyjnych będziemy mieli dalsze pogłębianie dysproporcji, bo przeważnie to w najbiedniejszych gminach wyposażenie szkół jest najgorsze.</u>
<u xml:id="u-16.2" who="#ZbigniewDolata">Skoro tak szybko wprowadzamy reformę – już w następnym roku szkolnym – to rząd powinien przygotować na to szkoły. Proszę panią minister o potwierdzenie bądź też zdementowanie doniesień medialnych, że Minister Finansów z budżetu na rok 2008 zabrał MEN środki na wdrażanie reformy. Nie rozumiem – czy ministerstwo nie tylko nie jest w stanie wykorzystać środków już otrzymanych z budżetu, ale jeszcze nie stara się uzyskać środków w budżecie na 2009 r.?</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#BronisławDutka">Dziękuję bardzo, panie pośle. Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Joannę Fabisiak.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#JoannaFabisiak">Dziękuję bardzo. Mam dwa pytania. Pierwsze dotyczy rezerwy 46 – Promocja Rzeczypospolitej Polskiej za granicą. Suma jest niezbyt duża, a pozycji wiele. Chciałam tylko zapytać o proporcje, według których planujecie państwo podzielić środki na te zadania.</u>
<u xml:id="u-18.1" who="#JoannaFabisiak">Sprawa druga – nie mogę zgodzić się z panią poseł w sprawie rezerwy nr 45. Otóż, o bezpieczeństwie szkoły mówiliśmy przez całe lata, w każdym razie jestem już trzecią kadencję posłem, a dotychczas nie mówiło się o szkole, w której będą lepsze relacje, lepszy klimat między ludźmi. Sądzę, że każdy program, który może być temu poświęcony rokuje na przyszłość, gdy tymczasem walka na rzecz bezpieczeństwa nie, gdyż programy temu poświęcone są od lat, a bezpieczeństwo jest coraz mniejsze. Chciałabym podziękować ministerstwu już za takie sformułowanie, a mam nadzieję, że za słowami kryją się konkretne programy.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#KrystynaŁybacka">Pani poseł, ja nie twierdzę, że atmosfera w szkole, relacje interpersonalne i klimat społeczny nie są ważne, tylko, że w tym celu powstały już świetne programy, a poza tym uważam, że nie jest to aż tak kosztotwórcze. Jeśli dzieci 6-letnie mają mieć dobre warunki, to priorytetem jest przygotowanie szkół na ich przyjęcie. Pani poseł, mnie nie chodzi o zlikwidowanie tej rezerwy, ale uważam, że jest przeszacowana, a z uwagi na priorytet należy uwzględnić w celach rezerwy dzieci najmłodsze. Wobec tego, może od razu zgłoszę poprawkę, nie czekając na rozstrzygnięcie. Proponuję, aby w pozycji nr 45 ostatnie zdanie brzmiało; „Celem programu jest zmniejszenie skali agresji, poprawa stanu bezpieczeństwa w szkołach i placówkach, ze szczególnym uwzględnieniem dzieci najmłodszych, oraz polepszenie relacji interpersonalnych i klimatu społecznego szkoły.”</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#BronisławDutka">Dziękuję bardzo. Proszę o zabranie głosu panią poseł Bożenę Kotkowską.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#BożenaKotkowska">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, pani minister. Chciałam zapytać panią minister o jedną rzecz – pani wymieniała, ile wynosi standard finansowy A, a mnie interesuje jaki jest procentowy wskaźnik wzrostu tego standardu w stosunku do ubiegłego roku.</u>
<u xml:id="u-21.1" who="#BożenaKotkowska">Druga sprawa, która mnie interesuje to subwencja oświatowa – o jaki procent wzrosła subwencja oświatowa dla samorządów? W zeszłym roku złożyłam wniosek do ministra, aby zaczerpnął opinii władz samorządowych – jakiej, według nich, brakuje kwoty w części oświatowej subwencji ogólnej, żeby byli oni w stanie pokryć przynajmniej koszty wynagrodzeń i najpilniejszych potrzeb. Do dzisiaj nie doczekałam się takiego zestawienia, ale interesuje mnie jak to wygląda w tym roku – czy samorządy uważają, że subwencja jest wystarczająca? Czy Pani minister byłaby w stanie odpowiedzieć na to pytanie? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#BronisławDutka">Dziękuję bardzo, pani poseł. Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Teresę Wargocką.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#TeresaWargocka">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Pani minister, prosiłabym o jednoznaczną odpowiedź – o jaki procent wzrosła subwencja ogólna? Wyczytała pani dokładną kwotę, o którą wzrasta subwencja ogólna, podając wskaźnik 8,6%. Natomiast z dostarczonych materiałów wynika, że ten wskaźnik wynosi 8,1%. Pół procenta wobec trzydziestu kilku miliardów to jest naprawdę duża kwota. Ta informacja powinna być jednoznaczna.</u>
<u xml:id="u-23.1" who="#TeresaWargocka">Druga część mojej wypowiedzi może nie dotyczy bezpośrednio tej ustawy budżetowej, ale, po omówieniu realizacji Narodowego Programu Stypendialnego, chciałam przekazać pewną sugestię. Z informacji przedstawionych przez ministerstwo wynikało, że stypendia szkolne to często 30–50 zł, a ich przyznawaniem zajmuje się gmina, w której kompetencji leży również wypłacanie zasiłków rodzinnych. Kryteria uzyskania stypendiów szkolnych i zasiłków rodzinnych są takie same, ale utrzymywanie programu stypendialnego powoduje dodatkowe koszty. Ponieważ w 2009 r. będziemy waloryzować świadczenia rodzinne, to przy tej okazji Komisja Polityki Społecznej i Rodziny mogłaby spojrzeć na Narodowy Program Stypendialny jako na element pomocy społecznej. Zasiłki rodzinne w Polsce są niskie. Myślę, że gdybyśmy dołożyli do nich stypendia szkolne, to byłoby to z pożytkiem dla całego systemu pomocy społecznej, a cel byłby osiągnięty – każde dziecko, które otrzymuje stypendium szkolne i zasiłek rodzinny jest uczniem. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#BronisławDutka">Dziękuję bardzo pani poseł. Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Henryka Gołębiewskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#HenrykGołębiewski">Dziękuję, panie przewodniczący. Pani minister, szanowni państwo. Choć pewien akcent zaniepokojenia pojawił się w mojej wczorajszej wypowiedzi, pozwolę sobie również dzisiaj odnieść się do kilku kwestii, które budzą moje obawy. Mam świadomość tego, że środki przeznaczone na wypoczynek dzieci i młodzieży znajdują się w gestii kilku resortów, jednak Ministerstwo Edukacji Narodowej odgrywa w tym zakresie wiodącą rolę. Dokonałem zsumowania kwot przeznaczonych na wypoczynek dzieci i młodzieży usytuowanych m.in. w Ministerstwie Sportu i Turystyki, i odnoszę wrażenie, że ich wysokość w porównaniu do roku 2008 jest niższa. Być może w tym wyliczeniu występują pewne nieścisłości, ale generalnie środki na ten cel w tym roku są niższe i to mnie niepokoi.</u>
<u xml:id="u-25.1" who="#HenrykGołębiewski">Obawą napawają mnie również doniesienia z Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, z których wynika, że zostaną zmniejszone środki przeznaczone na finansowanie akcji „Szklanka mleka”.</u>
<u xml:id="u-25.2" who="#HenrykGołębiewski">Chciałbym również zwrócić państwa uwagę na to, że z wypoczynkiem dzieci i młodzieży łączy się kwestia dostępu do taniej bazy wypoczynkowej. Chciałem uwrażliwić państwa na fakt szczególnie rażącej dysproporcji, sięgającej w tym roku 150%, w kwotach subwencji wydzielanych samorządowi powiatowemu, z czym wiążą się niskie dotacje na schroniska młodzieżowe, domy wczasów dziecięcych czy szkoły przysanatoryjne. Źle się stało, że 10 lat temu utrzymanie tych obiektów znalazło się w kompetencji starostw powiatowych, gdyż od tego czasu liczba schronisk młodzieżowych zmniejszyła się z 541 do 270 i ta tendencja niestety postępuje. Obiekty te mają charakter ponadregionalny i jako takie, powinny znaleźć się pod opieką samorządu wojewódzkiego. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#BronisławDutka">Dziękuję bardzo. Zakończyliśmy pierwszą część wypowiedzi posłów. Czy ktoś z przedstawicieli strony społecznej chciałby zabrać głos? Jeżeli tak, to serdecznie państwa proszę o podejście do mikrofonów i przedstawienie się, ponieważ nie znam wszystkich państwa z imienia i nazwiska.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#TadeuszPisarek">Dzień dobry. Nazywam się Tadeusz Pisarek i reprezentuję Forum Związków Zawodowych. Panie przewodniczący, pani minister, szanowni państwo. Chciałbym zapytać panią minister o to, na podstawie jakiej liczby nauczycieli ministerstwo dokonało kalkulacji podwyżek. W tym roku związki zawodowe otrzymały trzy różne informacje dotyczące liczby nauczycieli w Polsce – według jednych wyliczeń jest ich pond 600 tys., inne dane mówią o 589 tys., a jeszcze inne o liczbie 529 tys. nauczycieli. Chcielibyśmy wiedzieć, która z tych wartości stanowiła podstawę do wyliczania podwyżek płac. Dziękuję uprzejmie.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#BronisławDutka">Dziękuję bardzo. Bardzo proszę o zabranie głosu siostrę Maksymilianę.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#MaksymilianaWojnar">Jestem siostra Maksymiliana, przedstawicielka Rady Szkół Katolickich. Nie jestem finansistą, ale chyba prawidłowo rozumiem pewne zależności związane z funkcjonowaniem ustawy budżetowej – jeżeli ustawa budżetowa w części oświatowej subwencji ogólnej przewiduje wzrost podwyżek pensji nauczycielskich, to wynika z tego, że szkoły prowadzone przez podmioty niebędące jednostkami samorządu terytorialnego otrzymają większe dotacje. Natomiast, jeżeli środki na wzrost wynagrodzeń w styczniu i we wrześniu zostały umieszczone w rezerwie budżetowej, to już nie obejmą one naszych nauczycieli, niezależnie od tego, czy chodzi o szkoły publiczne, czy niepubliczne, tak? Chciałam dodać, że szkoły zrzeszone w Radzie Szkół Katolickich to w blisko połowie przypadków szkoły publiczne bez czesnego.</u>
<u xml:id="u-29.1" who="#MaksymilianaWojnar">Chciałabym poruszyć również inną sprawę natury finansowej. Nasi uczniowie, którzy od 1 września zaczynają naukę m.in. w pierwszych klasach szkół podstawowych, od września do grudnia, czyli przez cały początkowy okres roku szkolnego, nie otrzymują dotacji. Jest to kwestia, której od lat nie udało się rozstrzygnąć i chciałabym wyrazić swoją gorącą prośbę o to, aby w końcu zaradzić tej sytuacji. Sami nie jesteśmy w stanie wprowadzić odpowiedniego przepisu do ustawy o systemie oświaty, który mógłby pomóc nam w tej kwestii. My uczymy od początku roku szkolnego wszystkie dzieci i płacimy nauczycielom ich wynagrodzenia, ale to są naprawdę bardzo duże pieniądze, które ktoś przejmuje – ustawa tego nie blokuje. Przecież liczba dzieci w każdej szkole jest znana. Sami musimy podawać do 30 września każdego roku przewidywaną liczbę uczniów na kolejny rok szkolny. Po co to robimy? Przecież te wyliczenia powinny być w jakiś sposób w tej rezerwie uwzględnione, a jednostki samorządu terytorialnego powinny być zobligowane do tego, aby te środki z rezerwy pozyskać. Te pieniądze są na terenie jednostek samorządowych, zwłaszcza jeżeli chodzi o szkoły podstawowe i gimnazja – dzieci uczęszczają do jednej określonej szkoły na terenie danej jednostki samorządu terytorialnego.</u>
<u xml:id="u-29.2" who="#MaksymilianaWojnar">Te dwie sprawy są dla nas bardzo trudne. Wracając jeszcze do kwestii podwyżek dla nauczycieli, chciałabym powiedzieć, że robimy wszystko co w naszej mocy, aby odpowiednie środki na ten cel się znalazły, ale już szkoła publiczna bez czesnego nie ma na to innych pieniędzy. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#BronisławDutka">Dziękuję bardzo. Proszę bardzo następną osobę o zabranie głosu.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#JolantaGałczyńska">Jolanta Gałczyńska, Związek Nauczycielstwa Polskiego. Nie oczekuję odpowiedzi na żadne konkretne pytanie, chciałam jedynie podać państwu pewne wskaźniki, które mam nadzieję, staną się podstawą do poczynienia głębokich refleksji. O sile i kondycji budżetu oświaty i wychowania można się przekonać, analizując obiektywny wskaźnik jakim jest procentowy udział wydatków na oświatę w produkcie krajowym brutto. W roku 2002 wydatki na oświatę stanowiły 3,31% PKB, w tym roku ukształtowały się na poziomie 2,63% PKB. Od 2002 r. odnotowujemy stały i systematyczny spadek tych wydatków. Mimo nominalnego wzrostu PKB zaprezentowane przeze mnie dane świadczą o tym, jakim priorytetem edukacja jest dla każdego kolejnego rządu. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#BronisławDutka">Dziękuję bardzo. Bardzo proszę, następny mówca.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#HalinaKurpińska">Halina Kurpińska, Sekcja Krajowa Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność”. W dyskusji padło już bardzo dużo pytań szczegółowych, które my również chcielibyśmy zadać. Chciałam tylko powiedzieć, że ogólną ocenę budżetu państwa na rok 2009 komisja Sekcji Krajowej Oświaty i Wychowania przedstawiła już w całości. Pragnę zgłosić dzisiaj tylko kilka uwag dotyczących projektowanego budżetu. Naszym zdaniem w budżecie na 2009 r. nie uwzględniono odpowiednich środków na realizację przewidywanych nowych zadań. Uważamy za zupełnie nieuzasadniony optymizm rządu wyrażany na spotkaniach z nauczycielami oraz w mediach dotyczący skali podwyżek nauczycieli w wysokości 6,7% . Podwyżka wynagrodzeń z dniem 1 stycznia 2009 r. o 5% oraz dodatkowo od 1 września 2009 r. o następne 5% realnie daje podwyżkę w wysokości 6,7%, podczas gdy w rzeczywistości pogłębi się różnica w stosunku do wynagrodzeń w sektorze przedsiębiorstw – tam zaplanowano wzrost płac na poziomie 8%. O kwestii inflacji już nawet nie będę wspominać. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#BronisławDutka">Dziękuję bardzo. Rozumiem, że nie ma więcej głosów. Bardzo proszę panią minister o odpowiedź, ewentualnie osobę którą pani minister wskaże.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#KrystynaSzumilas">Bardzo dziękuję za wszystkie szczegółowe pytania, postaram się równie szczegółowo na każde z nich odpowiedzieć. Rozpocznę od odpowiedzi na pytania pani poseł Łybackiej. Pierwsze pytanie dotyczyło wykorzystania środków unijnych w 2008 r. – przygotowaliśmy odpowiednie sprawozdanie w tej kwestii, które zostało już omówione. Wczoraj, w trakcie prac Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży wspomniałam o problemach związanych z przygotowywaniem programów systemowych, które zastaliśmy, obejmując resort, i które miały być realizowane w 2008 r. Mówiłam również o programach konkursowych, dla których możliwe było szybkie przygotowanie dokumentacji i tym samym szybkie ich przeprowadzenie – mam na myśli m.in. program podwyższający kompetencje kluczowe uczniów w zakresie wiedzy na temat przedmiotów matematyczno-przyrodniczych. W roku 2008 i 2009 programy finansowane przy wykorzystaniu środków unijnych zostaną wykonane. Zapewniam, że programy systemowe na 2009 r. i programy konkursowe zostaną zrealizowane tak, jak to zaplanowaliśmy i w miarę naszych możliwości. Chciałabym podać przykład realizacji programu poprawy jakości nadzoru pedagogicznego – w 2008 r. planowaliśmy przeprowadzać szkolenia wizytatorów, ale w związku z tym, że nie zostały określone zadania dla nowego nadzoru pedagogicznego, nie mogliśmy przeprowadzić tych szkoleń. Musieliśmy najpierw zacząć od przygotowania zadań i przygotowania filozofii szkoleń i dopiero potem przystąpić do właściwego szkolenia wizytatorów. Chciałabym rozwiać państwa wątpliwości i oświadczyć, że programy będą dalej kontynuowane.</u>
<u xml:id="u-35.1" who="#KrystynaSzumilas">Odnośnie do naliczania wysokości wyprawki szkolnej, to skalkulowaliśmy, że jej wysokość dla uczniów klas I i II szkół podstawowych to odpowiednio 150 zł i 170 zł, a dla I klasy gimnazjum to 280 zł – oczywiście, obliczeń dokonaliśmy, opierając się na dostępnych informacjach na temat liczby uczniów, którzy będą mogli skorzystać z tej pomocy.</u>
<u xml:id="u-35.2" who="#KrystynaSzumilas">Padło także pytanie dotyczące Narodowego Programu Stypendialnego – wczoraj wypowiadałam się również na ten temat. W ramach tego programu realizowano program aktywizacji jednostek samorządu terytorialnego, na który przeznaczono ok. 40.000 tys. zł. Realizacja tego programu została już zakończona – takie programy rozwojowe szkół są w tej chwili realizowane w ramach środków unijnych na poziomie regionów. O przyznanie tych środków mogą aplikować szkoły. Pan poseł Dolata pytał o wyposażenie pracowni – środki na doposażenie szkół, na programy rozwojowe szkół, na aktywizację jednostek samorządu terytorialnego są w budżetach urzędów marszałkowskich i to są środki, w ramach środków unijnych, które, wbrew twierdzeniu pana posła, trafiają przede wszystkim do najbiedniejszych gmin. Zależy to od przyjętych przez poszczególne urzędy marszałkowskie kryteriów konkursowych. My ten proces monitorujemy, te środki cieszą się bardzo dużym powodzeniem. Zapewne po zakończeniu 2008 r. przygotujemy dla Komisji odpowiednią informację dotyczącą wydatkowania tych środków przez szkoły. Nowa perspektywa finansowa na lata 2007–2013 przewiduje duże nakłady na projekty rozwojowe dla szkół. Cieszymy się, że aktywność szkół w tym zakresie jest bardzo duża.</u>
<u xml:id="u-35.3" who="#KrystynaSzumilas">Pani poseł Łybacka pytała również o program „Bezpieczna i przyjazna szkoła”. Padł wniosek, żeby dopisać do tytułu rezerwy słowa: „ze szczególnym uwzględnieniem bezpieczeństwa dzieci najmłodszych”. Pani poseł – program „Bezpieczna i przyjazna szkoła” został przyjęty przez rząd już w sierpniu tego roku, i choć nie ma on w tytule sformułowania „bezpieczeństwa najmłodszych dzieci”, to przecież jest programem, w ramach którego środki są przeznaczane także na zapewnienie bezpieczeństwa najmłodszych dzieci. Nie chodzi o nazwę rezerwy, tylko o to, na co faktycznie wykorzystane są dane środki. Jeżeli zmienimy nazwę rezerwy, to będziemy musieli całą procedurę związaną z przyjmowaniem programu rozpocząć od nowa, co opóźni wydatkowanie tych środków.</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#KrystynaŁybacka">Przepraszam, że wchodzę pani w słowo, ale chciałabym wyjaśnić, że ja nie proponuję zmieniać tytułu rezerwy ujętej w ustawie budżetowej, mówię tylko o dokonaniu zmian w wewnętrznych materiałach resortu, nic więcej.</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#KrystynaSzumilas">Pani poseł, jeżeli byśmy chcieli coś zmieniać w wewnętrznych materiałach resortu, w których został uwzględniony rządowy program „Bezpieczna i przyjazna szkoła”, to musielibyśmy procedurę uzgadniania tego programu rozpocząć od nowa. Minister edukacji nie jest władny zmieniać swoją decyzją programu rządowego. Zadania, o których mówiła pani poseł, mieszczą się w programie „Bezpieczna i przyjazna szkoła”. Odnośnie zaś do kwestii odpowiednich relacji interpersonalnych i klimatu społecznego w szkole, to właśnie w stosunku do najmłodszych dzieci te sprawy są niezwykle ważne, aby mogły czuć się w szkole dobrze – te relacje interpersonalne i klimat społeczny powinien być im przyjazny. Oczywiście, to nie jest tak, że my płacimy za stworzenie odpowiedniego klimatu – pod tym hasłem mieszczą się programy profilaktyczne i programy szkoleniowe, gotowe już do stosowania przez nauczycieli, wpływające na relacje między uczniem a nauczycielem. Programy takie są już przygotowane, prowadzą je centra pomocy psychologiczno-pedagogicznej – są one bardzo ważne, a szkoły chętnie z nich korzystają. Natomiast, w skali całego programu „Bezpieczna i przyjazna szkoła” tylko niewielka część środków jest przeznaczana na tego typu działania. W ramach programu realizujemy tak ważne zadanie jakim jest poprawa jakości pracy młodzieżowych ośrodków wychowawczych i młodzieżowych ośrodków socjoterapii, jak również rozwój działalności pozalekcyjnej i pozaszkolnej. Zapewnienie po lekcjach opieki dzieciom 6-letnim także może być realizowane w ramach tego programu, co na pewno poprawi bezpieczeństwo dzieci, które nie powinny biegać z kluczami, tylko mieć zapewnioną opiekę w szkole.</u>
<u xml:id="u-37.1" who="#KrystynaSzumilas">Natomiast, odnośnie do kwestii wyposażenia czy też przygotowania szkoły na przyjęcie dzieci 6-letnich, to z ok. 14.400 szkół, w prawie 9000 już w tej chwili funkcjonują oddziały zerowe. Zresztą, tak naprawdę nie ma, i nie powinno być, żadnej różnicy pomiędzy pracą w szkole z dzieckiem 6-letnim i 7-letnim. Szkołę powinniśmy zmieniać tak, aby małe dziecko czuło się w niej dobrze i żeby metody kształcenia i otoczenie, w jakim dziecko przebywa, były dostosowane do jego potrzeb. Cały czas powtarzamy, że w nauczaniu początkowym powinien obowiązywać raczej standard przedszkolny – stąd rezerwa 347.000 tys. zł, która przede wszystkim przeznaczona jest na doposażenie sal lekcyjnych. Proszę państwa, tak naprawdę nie chodzi o tworzenie odrębnych świetlic, w których dziecko po lekcjach musiałoby przebywać, i w których byłyby dzieci z całej szkoły. Chodzi o to, żeby w sali lekcyjnej po lekcjach mogły funkcjonować osobne grupy świetlicowe stworzone dla małych dzieci, tak jak to się dzieje w przedszkolu. W przedszkolu jest sala przeznaczona dla odpowiedniej grupy dzieci – dziecko przebywa w tej sali, tam się uczy i bawi, tam wreszcie odpoczywa po zajęciach przedszkolnych. Kiedy część dzieci jest odbierana szybciej z przedszkola to dzieci, które czekają na rodziców, mają zajęcia opiekuńcze właśnie w jednej z tych sal. Taki standard chcielibyśmy wprowadzić również w szkołach podstawowych. W ramach rezerwy co najmniej 50.000 tys. zł będzie przeznaczone na samo doposażenie sal. To są pieniądze, które muszą być uruchomione od razu po przyjęciu budżetu, na początku 2009 r. W rezerwie są również środki przeznaczone na dodatkową opiekę świetlicową oraz na dotację celową przypadającą na każde dziecko. Ich wysokość dla poszczególnych jednostek samorządów będzie oczywiście zleżała od tego, ile dzieci 6-letnich i 7-letnich zostanie objętych opieką świetlicową i ile dzieci 6-letnich znajdzie się w szkole. Informację o tym będziemy mieli po 15 kwietnia – w projekcie rządowym ustawy o systemie oświaty jest przepis, który nakłada obowiązek na rodziców, aby do 15 kwietna zadeklarowali, czy dziecko 6-letnie urodzone w pierwszych 4 miesiącach roku będzie chodziło do szkoły. Po 15 kwietnia będziemy mieli informację z jednostek samorządów terytorialnych, ile dzieci 6-letnich rozpocznie naukę w szkole od 1 września, co pozwoli nam na skalkulowanie wysokości dotacji celowej jeszcze przed rozpoczęciem roku szkolnego, czyli w okresie wakacyjnym. Oczywiście, przed rozpoczęciem roku szkolnego będzie ona wypłacana zaliczkowo, później – już 30 września – będziemy dysponowali danymi z Systemu Informacji Oświatowej i wszystkie różnice w tym zakresie zostaną wyrównane.</u>
<u xml:id="u-37.2" who="#KrystynaSzumilas">Jeżeli chodzi o kalkulację tych środków, o wysokość dotacji, to jest ona także przedstawiona w projekcie ustawy o systemie oświaty, w bardzo szerokim uzasadnieniu. Zgodnie z tym uzasadnieniem, w roku 2009 liczba 6-latków urodzonych w pierwszych 4 miesiącach będzie wynosić 116 tys. dzieci. Przyjęliśmy na podstawie wydatków, które są w tej chwili ponoszone, że roczny koszt utrzymania jednego dziecka w szkole podstawowej wynosi 5867 zł. Jest to oczywiście koszt 12-miesięczny, a więc został on podzielony przez 3, tak aby obliczyć kwotę na 4 miesiące – od września do grudnia.</u>
<u xml:id="u-37.3" who="#KrystynaSzumilas">Chciałabym się teraz odnieść do pytania pani poseł Kotkowskiej, która po raz kolejny poruszyła sprawę porównywalnego procentu wzrostu subwencji. Wysokość subwencji na rok 2009 w stosunku do wysokości subwencji z 2008 r. rośnie o 7% – możecie to państwo sprawdzić w opinii BAS-u. Natomiast 8,1% bierze się stąd – jeszcze raz to podkreślam – że tegoroczna subwencja musi być pomniejszona o 12.900 tys. zł, bo o taką kwotę zmniejszyły się realizowane w ramach subwencji oświatowej zadania, które przeszły do kompetencji Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Jak już mówiłam, wzrost standardu A wynosi 11% – 4050,26 zł. Gdybyśmy nie dokonali przesunięcia środków na szkoły zawodowe o 0,02%, ten wzrost byłby jeszcze większy.</u>
<u xml:id="u-37.4" who="#KrystynaSzumilas">Padło pytanie o stypendia szkolne. Wysokość stypendium szkolnego zależy od świadczeń rodzinnych i zaczyna się od 56 zł. Przy wzroście świadczeń automatycznie rosną także kwoty stypendiów. Pani poseł sugerowała, żeby włączyć stypendia do system pomocy społecznej. To jest pewnego rodzaju system pomocy społecznej, ale są one wyodrębnione ze względu na przeznaczenie na pomoc edukacyjną, aby w ramach pomocy społecznej nie wpadły do jednego worka i nie zostały przeznaczone na podstawowe potrzeby rodziny. Jeżeli chodzi o sposób ich administrowania, to ostatnia zmiana ustawy o systemie oświaty pozwala na prowadzenie tego zadania przez jednostki pomocy społecznej – zależy to od samorządu terytorialnego.</u>
<u xml:id="u-37.5" who="#KrystynaSzumilas">Była też uwaga, że nie wykorzystujemy środków tegorocznych. Środki z rezerwy zostały przesunięte do części 30 budżetu MEN – zresztą prezentując państwu budżet na 2009 r., pokazywałam, że środki na system egzaminów zewnętrznych nie będą znajdować się już w rezerwie celowej, tylko właśnie w części 30. Mając doświadczenie z uruchamianiem rezerw celowych, w tym roku zaproponowaliśmy takie rozwiązanie.</u>
<u xml:id="u-37.6" who="#KrystynaSzumilas">Związki zawodowe pytają jak zwykle o liczbę zatrudnionych nauczycieli, a więc kolejny raz państwu odpowiadam, że nauczycieli szkół i placówek, które objęte są podziałem subwencji oświatowej mamy 525.843. Liczba ta wynika z danych, którymi dysponujemy na ten moment i ciągle zbieramy nowe. W przedszkolach mamy 63.542 etaty, a w „rządówce” ponad 10 tys., co łącznie daje ok. 600 tys. nauczycieli. Od początku mówiłam o takiej liczbie nauczycieli. W Polsce mamy zatrudnionych ok. 600 tys. nauczycieli, z tego 525 tys. przez jednostki samorządowe objęte subwencją oświatową, 63.500 w samorządzie – w przedszkolach lub innych palcówkach i ok. 10 tys. w szkołach prowadzonych przez rząd. Taka jest liczba nauczycieli, o czym państwo, przedstawiciele związków zawodowych, również wiedzą. Na podstawie tych liczb zostały także przeprowadzone obliczenia wzrostu podwyżek płac dla nauczycieli w projekcie ustawy – Karta Nauczyciela. Zresztą, odpowiadałam już panu posłowi Sprawce na pytanie, którzy nauczyciele mieszczą się w jakich kwotach kalkulacji.</u>
<u xml:id="u-37.7" who="#KrystynaSzumilas">Siostra Maksymiliana pytała jeszcze o środki dla szkół prowadzonych przez inne organy niż jednostki samorządu terytorialnego. Środki te znajdują się w subwencji oświatowej, nie ma odrębnej rezerwy dla szkół niepublicznych czy publicznych prowadzonych przez te ograny. Rezerwa, o której mówiłam, jest przeznaczona dla administracji rządowej, natomiast samorządy mają obowiązek dotowania szkół niepublicznych lub publicznych prowadzonych przez inne organy, w zależności od liczby uczniów. Jeżeli organ prowadzący do 30 września zgłosił planowaną liczbę uczniów, to później od września, w oparciu o rzeczywistą liczbę uczniów, taką dotację powinny obliczyć samorządy terytorialne i wydzielić ją ze swoich dochodów.</u>
<u xml:id="u-37.8" who="#KrystynaSzumilas">Pani poseł Wolak pytała o rezerwę subwencji oświatowej – te 0,25% to jest 83.000 tys. zł. W tej chwili jest przygotowywane stanowisko rządowe do projektu poselskiego. Projekt przeszedł już przez uzgodnienia resortowe, nie został jeszcze przyjęty przez Komitet Stały, ale nie zgłoszono do niego żadnych uwag. Jeżeli rezerwa pozostanie w wysokości 0,6% to będzie ona wyższa – to będzie wtedy 0,6% z 33.000.000 tys. zł.</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#BronisławDutka">Dziękuję bardzo. Czy siostra chciała jeszcze zadać dodatkowe pytanie? Bardzo proszę, a zaraz potem pan poseł Dolata.</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#MaksymilianaWojnar">Pani minister, ja mam gorącą prośbę, aby w związku z uchwalaniem nowelizacji, która teraz trafi do Sejmu, uzupełnić ustawę w kwestii rzeczywistej liczby uczniów, którzy przychodzą do szkół we wrześniu. Po prostu nie zdarza się, żeby samorządy przekazywały rzeczywistą liczbę uczniów, którą przewidywaliśmy, a która przyszła do szkół 1 września.</u>
<u xml:id="u-39.1" who="#MaksymilianaWojnar">Jeszcze raz chciałam zapytać panią minister o to, co będzie z podwyżką – jeżeli w 2009 r. środki na wynagrodzenia trafią z subwencji ogólnej jako dochody do jednostek samorządu terytorialnego, to wobec tego rady jednostek samorządu powinny zmienić zasady dotowania. Rozumiem, że my także możemy naszych nauczycieli poinformować, że dostaną podwyżki od 1 stycznia, czy tak?</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#KrystynaSzumilas">My przekazujemy pieniądze jednostkom samorządu terytorialnego. Gdy rośnie standard na jednego ucznia, w ślad za tym rośnie dotacja, ponieważ ustawa o systemie oświaty stanowi, że dotacja na jednego ucznia nie może być mniejsza od standardu kwoty subwencji oświatowej przeznaczonej na jednego ucznia. Jeżeli samorząd dostanie większą kwotę na jednego ucznia, to ma obowiązek przekazania większej kwoty na jednego ucznia, ale nie jest to w kompetencji ministra, tylko jest to kompetencją i obowiązkiem samorządu terytorialnego. O podwyżce dla swoich nauczycieli decyduje właściciel szkoły czy organ prowadzący, w zależności od sytuacji finansowej. Wiemy też, że podwyżki mogą być wyższe niż planowane przez rząd, jeżeli właściciel ma środki na takie podwyżki.</u>
</div>
<div xml:id="div-41">
<u xml:id="u-41.0" who="#BronisławDutka">Dziękuję bardzo. Pan poseł Dolata, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-42">
<u xml:id="u-42.0" who="#ZbigniewDolata">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący. Pani minister, mam duży kłopot, bo pani tak naprawdę powiedziała, że w budżecie państwa na rok 2009 nie ma środków na reformę programową, ponieważ stwierdzenie, że środki są w budżetach urzędów marszałkowskich, to nie jest odpowiedź na moje pytanie. Pytałem, czy resort przewidział w tym budżecie takie środki, więc tych środków nie ma. W takim razie pytam, jak rząd chce tę reformę przeprowadzić – czy przygotowaliście standardy wyposażenia pracowni, czy macie rozpoznanie potrzeb w tym zakresie? Bo jeśli tego nie ma, jeśli wszystko ma polegać na tym, że samorządy, dyrektorzy szkół bądź też nauczyciele mają sobie sami radzić, to jest to podejście bardzo niepoważne. Do mojego biura poselskiego wpływa wiele próśb, np. o wsparcie tworzenia pracowni chemicznych. Koszt niewielki – 16 tys. zł, więc jeśli nie będę przez dwa miesiące wydawał pensji, to już jedną pracownię utworzę. Jakbyśmy się w 460 posłów złożyli, to może rzeczywiście jesteśmy w stanie coś zrobić, ale chyba nie w ten sposób będziemy tę reformę przeprowadzać. Pani minister nie odpowiedziała na moje pytanie. Myślę, że akurat dzisiejsza debata na temat budżetu państwa jest dobrą okazją, żeby pani minister wytłumaczyła Komisjom, dlaczego resort zgodził się zwrócić środki, które w budżecie na rok 2008 były przeznaczone na wdrażanie reformy oświaty. To było kilkanaście mln zł, myślę, że z tych pieniędzy mogło skorzystać tysiąc szkół. Państwo zwróciliście te pieniądze Ministerstwu Finansów, które przekazało to na drogi czy coś innego. Proszę powiedzieć: ile było tych pieniędzy i dlaczego te środki zostały zwrócone? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-43">
<u xml:id="u-43.0" who="#BronisławDutka">Dziękuję bardzo. Czy pan poseł oczekuje odpowiedzi teraz? Nie. Wobec tego pan poseł Sprawka.</u>
</div>
<div xml:id="div-44">
<u xml:id="u-44.0" who="#LechSprawka">Nie zamierzam już dyskutować z panią minister, ale w ubiegłym roku podczas prac nad budżetem na 2008 r., zwracałem się z prośbą o rządową kalkulację tego budżetu. Rok upłynął, nie doczekałem się spełnienia mojej prośby, ale teraz, nie ukrywam, będę zdeterminowany. Bardzo proszę panią minister o pisemną, szczegółową kalkulację, ponieważ nie doczekałem się odpowiedzi na moje pytanie. Prosiłem o przedstawienie skutków zwiększenia środków przeznaczonych na przedszkola specjalne, które zawierają się w tej 2385 tys. zł, oraz skutków awansu zawodowego nauczycieli – to są dwie różne kategorie. Nie wierzę w to, że w MEN nie ma szczegółowych kalkulacji tych trzech pozycji. Nie interesuje mnie rozbicie na kwoty, interesuje mnie rachunek i sposób, w jaki liczony jest skutek wzrostu wynagrodzeń, które powiększają subwencję w sferze dotacji dla szkół niepublicznych i publicznych prowadzonych przez inne organy niż jednostki samorządu terytorialnego. Pani minister zresztą przed chwilą wymieniła 3 kategorie nauczycieli: przedszkoli, szkół oraz „rządówki” oraz wyjaśniła, że na podstawie tych kategorii obliczyliście państwo skutki podwyżki. Brak tutaj rachunku dla nauczycieli szkół niepublicznych. Proszę przedstawić, w jaki sposób kalkulujecie państwo ten pośredni skutek, który obciąża subwencję. Te 4 pozycje dają nam odpowiedź na pytanie – jakie są skutki wynikające ze wzrostu wynagrodzeń. Bardzo proszę o pisemną odpowiedź ze szczegółową kalkulacją. Wiem, ze swojego doświadczenia, że takie materiały są, i w Ministerstwie Finansów, i w MEN.</u>
<u xml:id="u-44.1" who="#LechSprawka">Jeszcze jedna uwaga. W związku z tym, że nie jestem w stanie ocenić w tej chwili poziomu subwencji, nie wnoszę żadnych uwag do wniosku, które sformułowali koreferenci, ponieważ nie jestem w stanie odpowiedzieć na to pytanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-45">
<u xml:id="u-45.0" who="#BronisławDutka">Dziękuję bardzo. To pytanie w zasadzie nie wymaga odpowiedzi.</u>
</div>
<div xml:id="div-46">
<u xml:id="u-46.0" who="#KrystynaSzumilas">Jak mówiłam, dokładne kalkulacje dotyczące wysokości i skutków podwyżek płac ma pan poseł w uzasadnieniu do ustawy o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela. Subwencją objęte są przedszkola niepubliczne, tam są te etaty nauczycieli przedszkoli niepublicznych.</u>
<u xml:id="u-46.1" who="#KrystynaSzumilas">Pan poseł był wiceministrem do spraw ekonomicznych i zna doskonale przepisy, więc wie, w jaki sposób to jest obliczane. Dokładna kalkulacja znajduje się w Karcie Nauczyciela, proszę się z nią zapoznać. Dostała ona pozytywną opinię Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, czyli przez najbardziej zainteresowane środowiska, i została dokładnie i rzetelnie przeliczona i sprawdzona.</u>
<u xml:id="u-46.2" who="#KrystynaSzumilas">Jeżeli chodzi o pytanie pana posła Dolaty dotyczące podstaw programowych i wprowadzania reformy programowej – panie pośle, po pierwsze: reforma programowa wchodzi do pierwszej klasy szkoły podstawowej i gimnazjum od 1 września 2009 r. Do tej pory w pierwszej klasie gimnazjum była fizyka i chemia, i były pracownie chemiczne i fizycznie. Do tego są one w ramach subwencji i różnych programów, chociażby unijnych, sukcesywnie dofinansowywane. Na dzieci 6-letnie są też dodatkowe środki w rezerwie – 347.000 tys. zł, jako odrębne środki na dofinansowanie. Natomiast, w ramach rezerwy subwencji oświatowej dotowane są nowo wyposażane pracownie – powstające samodzielnie lub w nowych obiektach. Natomiast, środki na wdrażanie reformy oświaty nie zostały zwrócone, ale przesunięte do rezerwy oświatowej dotyczącej dofinansowania pracodawcom kosztów przygotowania zawodowego młodocianych pracowników. Środki te nie zostały przeznaczone na żadne drogi lokalne, ale na cele oświatowe. Rezerwa na dofinansowanie wdrażania reformy miała konkretne zadania: system egzaminów zewnętrznych, język angielski, komisje kwalifikacyjne – przy planowaniu budżetu na 2008 r. nie było tam ustawowego zadania wyposażenia placówek, bo wtedy nie było jeszcze projektu zmiany ustawy o systemie oświaty, nie było projektów związanych z wprowadzeniem reformy. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-47">
<u xml:id="u-47.0" who="#BronisławDutka">Dziękuję bardzo. Widzę, że wyczerpaliśmy dyskusję.</u>
<u xml:id="u-47.1" who="#BronisławDutka">Pani poseł Ewa Wolak przedstawiła propozycję pozytywnego zaopiniowania przedstawionych części budżetowych 82 i 83 bez uwag. Czy do tego są jakieś sprzeciwy? Nie słyszę, rozumiem, że Komisje: Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Edukacji, Nauki i Młodzieży pozytywnie zaopiniowały przedstawione części budżetowe 82 i 83.</u>
<u xml:id="u-47.2" who="#BronisławDutka">Jako posła przedstawiającego opinię obu Komisji na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych prezydium proponuje panią poseł Ewę Wolak. Czy są inne propozycje? Nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-47.3" who="#BronisławDutka">Rozumiem, że pani poseł zechce nas reprezentować. Bardzo dziękuję.</u>
<u xml:id="u-47.4" who="#BronisławDutka">Wobec wyczerpania porządku obrad zamykam wspólne posiedzenie Komisji. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>