text_structure.xml
20.9 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#MarianBlecharczyk">Rozpoczynamy wspólne posiedzenie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. Porządek dzisiejszego posiedzenia przewiduje rozpatrzenie poprawek zgłoszonych w trakcie drugiego czytania ustawy o zmianie ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego przysługującego osobom fizycznym w prawo własności. Witam przedstawicieli rządu oraz obecnych posłów. Pan minister Piotr Mync prosił o usprawiedliwienie nieobecności z powodu udziału w dzisiejszym posiedzeniu Rady Ministrów. Z upoważnienia pana ministra Jerzego Kropiwnickiego rząd reprezentuje pan dyrektor Departamentu Gospodarki Nieruchomościami w Urzędzie Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast Henryk Jędrzejewski.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#MarianBlecharczyk">Przystępujemy do rozpatrzenia poprawek. Plan pracy jest następujący: po przedstawieniu poprawki, jeśli zajdzie taka potrzeba poprosimy o opinię pana posła Krzysztofa Śmieję. Jest on przewodniczącym podkomisji, która pracowała nad projektem omawianej ustawy. Następnie złożona zostanie propozycja, wyrażone głosy za lub przeciw, ewentualne stanowisko rządu albo pytania oraz rozstrzygnięcie.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#MarianBlecharczyk">Ze sformułowania poprawek wynika, że poprawkę nr 1 i nr 2 należy rozpatrywać łącznie. Czy jest obecny pan poseł Jerzy Jankowski, który jest autorem tych poprawek? Nie ma.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#MarianBlecharczyk">Poprawka pierwsza i druga dotyczą objęcia przez ustawę również spółdzielni i ich związków. Propozycje są następujące: w zmianie pierwszej, w tytule ustawy po wyrazach „osobom fizycznym” dodaje się wyrazy „oraz spółdzielniom i ich związkom”, odpowiednio w zmianie drugiej w art. 1 ust. 2 i ust. 2a) po wyrazach „osób fizycznych” dodać wyrazy „oraz spółdzielni i ich związków”. Proszę pana posła Krzysztofa Śmieję o krótką opinię.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#KrzysztofŚmieja">Na pewno warto zastanowić się nad tą poprawką. Trudno jest ocenić skalę zmian jakie wprowadzi, ponieważ do tej pory Komisja zajmowała się projektem dotyczącym wyłącznie osób fizycznych, dotyczy to również projektu macierzystego. Co prawda w 1997 roku Senat rozszerzył zakres tej ustawy na spółdzielnie mieszkaniowe, jednak w tej propozycji mówi się o nich jeszcze szerzej. Przypominam, że w 1997 roku pan poseł Aleksander Bentkowski wypowiadał się przeciw takiemu rozwiązaniu. Czytał wówczas stenogram z posiedzenia Komisji, a później z posiedzenia Sejmu. Nie wiem czy pan poseł Aleksander Bentkowski zmienił zdanie, przypominam jednak, że nie znamy konsekwencji działania tej ustawy w zakresie rozszerzonym o spółdzielnie i ich związki, a jest to znaczne rozszerzenie. Mogłoby to spowodować znaczne wydłużenie pracy nad tą ustawą.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#AleksanderBentkowski">Nie zmieniłem zdania. Kiedy składałem projekt ustawy do laski marszałkowskiej w 1997 roku ten problem już istniał. Wyszliśmy wtedy z założenia, że byłoby to niezasłużone premiowanie spółdzielni. Gdyby spółdzielnie mieszkaniowe lub pan poseł Jerzy Jankowski powiedział, że tylko nieruchomości, które są zabudowane budynkami, są własnością spółdzielni, to można by na te poprawki przystać. Natomiast w zaistniałej sytuacji spółdzielnie po prostu chcą stać się pełnymi właścicielami terenów niezabudowanych, które następnego dnia mogą sprzedać za wielokrotnie wyższą cenę. Jest to stworzenie możliwości handlowania terenami niezabudowanymi przez spółdzielnie i z tego powodu byliśmy i nadal jesteśmy przeciwni. Szczególnie, że spółdzielnie cały czas nie chcą ograniczyć swych żądań tylko do terenów przez siebie zabudowanych. Dlatego uważam, że jest to zmiana nie do przyjęcia.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#MarianBlecharczyk">Czy przedstawiciel rządu chce zabrać głos?</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#HenrykJędrzejewski">Chciałbym dodać do tego co już zostało powiedziane, że aby ten wniosek był konstytucyjny, to należałoby ustawę rozszerzyć na wszystkie osoby prawne. W przeciwnym wypadku nastąpiłoby nieuzasadnione różnicowanie podmiotów. Spowodowałoby to całkowite pozbawienie gmin prawa własności. Solidaryzując się z tym co powiedział pan poseł Aleksander Bentkowski chciałbym jeszcze dodać, że nawet jeśli zmiany miałyby dotyczyć tylko gruntów zabudowanych spółdzielni mieszkaniowych, to przepisy powinny znajdować się w niedawno uchwalonej ustawie o spółdzielniach mieszkaniowych, a nie w omawianej ustawie. W imieniu rządu proszę o odrzucenie poprawek nr 1 i 2.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#MarianBlecharczyk">Wątpliwości te wydają mi się głęboko uzasadnione.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#MarianBlecharczyk">Czy jest jakiś głos za tymi poprawkami? Nie stwierdzam. Uznaję zatem, że Komisje zaopiniowały poprawki nr 1 i 2 negatywnie.</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#MarianBlecharczyk">Przechodzimy do poprawki nr 3. Czy jest pan poseł Andrzej Woźnicki, autor tej poprawki? Nie ma. Propozycja dotyczy skreślenia w art. 1 w ust. 2 wyrazów „przed dniem 31 października 1998 roku”. Zmiana rozciągnęłaby ustawę również na osoby fizyczne, które nabyły prawo użytkowania wieczystego po tym dniu, czyli do momentu wejścia w życie znowelizowanej ustawy.</u>
<u xml:id="u-6.3" who="#MarianBlecharczyk">Czy jest głos przychylny tej poprawce? Nie ma. W takim razie uznaję, że Komisja rekomenduje negatywnie poprawkę nr 3.</u>
<u xml:id="u-6.4" who="#MarianBlecharczyk">Przechodzimy do poprawki nr 4. Dotyczy ona zmiany pierwszej art. 1 ust. 5 pkt 2a) polegającej na skreśleniu wyrazów „zgodnie z ust. 2”. Proszę pana posła Aleksandra Bentkowskiego, autora poprawki, o jej przedstawienie.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#AleksanderBentkowski">Niejasne jest ograniczenie jakie niesie z sobą ust. 2. Proponuję skreślenie wyrazów „zgodnie z ust. 2”. Czy przedstawiciel rządu mógłby wytłumaczyć po co jest to ograniczenie.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#HenrykJędrzejewski">Ust. 2 art. 1 podaje ogólne warunki, jakie muszą spełnić osoby fizyczne, jeśli chcą przekształcić prawo użytkowania wieczystego w prawo własności. Warunki te powinny dotyczyć nie tylko członków wspólnot mieszkaniowych przekształcających prawo użytkowania wieczystego dlatego, że są członkami wspólnot mieszkaniowych. O nich mówi artykuł, do którego pan poseł Aleksander Bentkowski zgłosił poprawkę. Jednak ogólne warunki zawarte w ust. 2 powinny dotyczyć również przekształcających użytkowanie wieczyste, ale nie będących właścicielami lokali w domu wzniesionym na gruncie oddanym w użytkowanie wieczyste. Wprowadzenie tego zastrzeżenia „zgodnie z ust. 2” zrównuje w prawach użytkowników wieczystych tych, którzy mają prawo współużytkowania wieczystego związane z własnością lokali oraz tych, którzy mają to prawo nie związane z własnością lokali. Jest to poprawka porządkowa, zapewniająca też równe traktowanie wszystkich użytkowników wieczystych.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#AleksanderBentkowski">Przepis mówi: „przepisy ustawy stosuje się do wszystkich osób fizycznych, które nabyły prawa do użytkowania wieczystego przed 31 października 1998 roku”. Dlaczego została wprowadzona ta data?</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#HenrykJędrzejewski">Ta data jest wprowadzona w ustawie macierzystej.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#AleksanderBentkowski">Dlaczego należy przy niej trwać? Można ją przecież wykreślić.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#HenrykJędrzejewski">Przed chwilą dyskutowaliśmy nad poprawką mówiącą, aby nie wykreślać tej daty. Otworzyłoby to możliwość przekształcania na zawsze. Zaistniałaby wtedy bezsensowna sytuacja. Jednego dnia gmina przekaże w użytkowanie wieczyste nieruchomość, a następnego użytkownik wieczysty złoży do gminy roszczenie o przekształcenie we własność. Wtedy istnienie prawa użytkowania wieczystego nie miałoby sensu, ponieważ po każdym przyznaniu tego prawa użytkownik wieczysty mógłby żądać od gminy przekształcenia użytkowania wieczystego na prawo własności.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#AleksanderBentkowski">Dobrze, ale ta ustawa była już nowelizowana. Przy pierwszej nowelizacji przyjęliśmy zasadę przesuwania tej daty do czasu drugiej nowelizacji.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#HenrykJędrzejewski">To jest właśnie data drugiej nowelizacji. Pierwszą datą był 9 październik 1997 roku. Przy nowelizacji w roku 1998 przyjęto datę 31 październik 1998 i my po prostu respektujemy tę datę.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#AleksanderBentkowski">Czy coś stoi na przeszkodzie, aby teraz wprowadzić inną datę, np. obecną?</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#HenrykJędrzejewski">Poprawka nr 3 była bardzo szeroka. W ogóle znosiła wszelkie ramy czasowe. Komisja wypowiedziała się negatywnie w związku z tą poprawką. Nie ma natomiast innej poprawki, przesuwającej tę datę.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#AleksanderBentkowski">Tworzymy tę ustawę tylko dla osób, które nabyły prawo użytkowania wieczystego przed 31 października 1998 roku. Może powstać pytanie z jakich powodów pomija się inne osoby? Poprawka nr 3 dążyła do uniknięcia zarzutów o nierówne traktowanie obywateli. Nie zawierała ona żadnej konkretnej daty. Jednak poprawka ta praktycznie z niczego nie wynika, z żadnych aktów prawnych. Nie może ona istnieć tylko dlatego, że my tak chcemy, i taki jest zarzut wobec tej poprawki. Występowałem w tej sprawie przed Trybunałem Konstytucyjnym i wtedy jeden z głównych argumentów przeciwko tej ustawie mówił, że ta ustawa tworzy określone grupy uprzywilejowanych osób. Z całą świadomością tworzymy grupę uprzywilejowanych osób, a dokładniej osób, które nabyły prawo użytkowania wieczystego przed 31 października 1998 roku. Jeżeli będzie to data wejścia w życie tej ustawy, to w porządku, jednak jeżeli ustalimy sztuczną datę, czyli sztuczny podział użytkowników wieczystych, to z pewnością stwarzamy podstawy do zarzutu o stworzenie grup uprzywilejowanych i nieuprzywilejowanych osób. Może zarzucić nam to Trybunał Konstytucyjny.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#KrzysztofŚmieja">Z natury rzeczy ustawa z 1997 roku miała charakter epizodyczny, tzn. chodziło o stworzenie możliwości wejścia w prawo własności osobom, które nie mogą nabyć prawa własności od Skarbu Państwa do 1998 roku, w sytuacji kiedy nastąpiło ustanowienie prawa użytkowania wieczystego. Zadanie to, wynikające z tamtej ustawy, pozostało i teraz. Innymi słowy intencją autorów tej ustawy oraz jej kolejnych nowelizatorów nie było likwidowanie prawa użytkowania wieczystego, które jest zresztą zawarte w Kodeksie cywilnym. Właściwie nikt się do tego nie odniósł. Był to powód, dla którego Komisja uznała, że data ta wcale nie różnicuje podmiotów prawa, określa tylko czas obowiązywania tej ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#AleksanderBentkowski">Wtedy było to zasadne, teraz zaś przestaje być skuteczne. Ustawa jest skuteczna tylko dla osób, które nabyły prawo do użytkowania wieczystego przed 31 października 1998. Jednak zawsze w takich ustawach wprowadzaliśmy datę wejścia w życie nowelizacji tej ustawy, natomiast teraz sztucznie tworzymy datę, która jest niczym nieuzasadniona. Określenie jej wejściem w życie poprawki było jakimś uzasadnieniem. Natomiast wprowadzenie jej dziś będzie wyraźnym anachronizmem, a nawet dzieleniem obywateli na uprawnionych i nieuprawnionych.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#JózefKorpak">Sądzę, że dyskusja nad datą nie może się odbywać przy rozpatrywaniu poprawki nr 4. Dotyczy ona bowiem pkt. 2a) ust. 5 art. 1 ustawy macierzystej i odnosi się jedynie do współużytkowników, czyli do współwłasności jakiejś nieruchomości. Natomiast kwestia daty została już przesądzona. Poprawki na ten temat nie było w drugim czytaniu, a w związku z tym nasza dyskusja donikąd nie prowadzi. Co do kwestii o różnicowaniu poszczególnych osób fizycznych, to jest przecież wiele przykładów nabywania różnych uprawnień obwarowanych jakimś terminem. Nie znam żadnego wyroku Trybunału Konstytucyjnego, który kwestionowałby wprowadzenie takich terminów. Za przykład może posłużyć ustawa o obrocie papierami wartościowymi, czy o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych. Są tam konkretne terminy warunkujące nabycie jakiś uprawnień, pozwalających np. na dokonywanie różnych transakcji. Sądzę więc, że dyskusja o dacie nabycia prawa użytkowania wieczystego odbywa się zbyt późno. Data ta figuruje już w art. 1, ust. 2 i tą dyskusją jej nie zmienimy, ponieważ nie ma takiej poprawki.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#MarianBlecharczyk">Rozumiem tę wypowiedź jako głos przeciwny. Jeszcze proszę o wypowiedź pana posła wnioskodawcę i przystąpimy do rozstrzygnięcia.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#AleksanderBentkowski">Jeżeli moja poprawka zostanie przyjęta, to warunki zawarte w ust. 2 nie byłyby stosowane. Pan dyrektor Henryk Jędrzejewski przedstawił argument, że mogłaby zaistnieć sytuacja, w której użytkownik wieczysty wnosiłby o przekształcenie prawa wieczystego użytkowania niemalże następnego dnia po jego otrzymaniu. A co w tym jest negatywnego. Byłoby to groźne przy starych zasadach ustawowych, które mówiły w jaki sposób należy wyliczyć odszkodowanie. Teraz jest ono liczone wg zasad wolnorynkowych i jeżeli ktoś będzie miał w tym jakiś interes, to dlaczego nie. Gmina na tym nie straci dzięki wolnorynkowym zasadom. Poza tym prawo użytkowania wieczystego jest prawem wadliwym i docelowo powinno być usunięte z naszego systemu prawnego, przyznał to również Trybunał Konstytucyjny. Gmina wiedząc, że prawo użytkowania wieczystego może być przekształcone w prawo własności zastanowi się, czy w ogóle opłaca się jej oddawać nieruchomość w użytkowanie wieczyste, czy lepiej będzie po prostu ją sprzedać. Natomiast jeżeli użytkownik wieczysty chce ryzykować, że najpierw miałby prawo użytkowania wieczystego, a potem wnosiłby o przekształcenie, to widocznie ma w tym interes. Gmina na tym nie traci. Byłoby wtedy mniej fikcyjnych umów użytkowania wieczystego, a więcej normalnych umów sprzedaży. Byłby to bardziej ucywilizowany obrót prawny. Przyjęcie tej poprawki nie zagraża interesom gminy ani użytkownika wieczystego, bo ma on prawo wybrać czy wystąpić o przekształcenie, czy nie.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#MarianBlecharczyk">Proszę pana posła Krzysztofa Śmieję o podsumowanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#KrzysztofŚmieja">Przypominam, że ustawa o gospodarce nieruchomościami jest drugą ścieżką nabycia użytkowania wieczystego tylko w drodze czynności cywilnoprawnej, czyli w drodze umowy pomiędzy użytkownikiem wieczystym a podmiotem, przenoszącym to prawo na zainteresowanego. W tym wypadku mamy do czynienia, wyłącznie w przypadku drogi decyzji administracyjnej, z sytuacją szczególną. W tej sprawie Trybunał Konstytucyjny wielokrotnie wydawał orzeczenia. Przypomnę, że w jednej ze spraw występowałem przed trybunałem, który podkreślał wówczas, że charakter epizodyczny tej ustawy wynika, m.in. z tego, że w drodze decyzji administracyjnej załatwia się sprawę natury cywilnoprawnej. Poza tym nie zgadzam się z tym, że prawo użytkowania wieczystego jest czymś schyłkowym. Tego rodzaju rozwiązania istnieją również w systemie niemieckim czy francuskim, a prawo zabudowy było znane także naszemu systemowi prawnemu przed 1939 rokiem. Zainteresowane tym osoby mają poszerzoną możliwość skorzystania z drugiej formy władania nieruchomością. Natomiast generalnie chodzi o los tych wszystkich, którzy nie mogli do 1989 roku skorzystać z prawa nabycia własności Skarbu Państwa, z powodu zakazu sprzedaży nieruchomości Skarbu Państwa.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#AleksanderBentkowski">Nie wiem czy wszyscy dokładnie zdają sobie sprawę z tego co teraz robimy. Przyjęcie takiej formuły przekształcenia prawa użytkowania wieczystego praktycznie niczym nie różni się od tego, co jest w ustawie o gospodarce terenami. Różnica jest tylko taka, że urząd gminy nie może odmówić wszczęcia postępowania. Jest to jedyna różnica. Tak samo dochodzimy do ceny jak w ustawie o gospodarstwie terenami.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#MarianBlecharczyk">Z racji wielu argumentów odstąpiliśmy od przyjętej na początku posiedzenia procedury rozpatrywania poprawek. Proszę jeszcze o wypowiedź pana posła Józefa Korpaka.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#JózefKorpak">W związku z tym, co powiedział pan poseł Aleksander Bentkowski chciałbym zauważyć, że nieprawdą jest, iż gminy nie stracą nic w przypadku rozszerzenia grona osób fizycznych uprawnionych do przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności, a wręcz stracą. Przecież gminy zawierają z osobami fizycznymi umowy dotyczące użytkowania wieczystego nieruchomości. W tych umowach zdarzają się zapisy, że wieczysty użytkownik musi wykonać na tej nieruchomości jakąś ustaloną w umowie pracę, np. zbudować w terminie 3 lat jakiś obiekt, albo jakiś obiekt wyremontować. Jeżeli nie zrobi tego w ustalonym terminie, gmina ma prawo rozwiązania umowy wieczystego użytkowania. Natomiast jeżeli dopuścimy rozszerzenie umożliwiające tej osobie wystąpienie z roszczeniem o przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności następnego dnia czy po tygodniu od zawarcia tej umowy, to gmina będzie zmuszona wydać taką decyzję. Wtedy interes gminy zostanie pomniejszony. Gmina może w wielu sytuacjach nawet bardzo ucierpieć.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#MarianBlecharczyk">Przypomnę tylko, że poprawka proponuje zmianę w ust. 5 art. 1, dodaje pkt. 2a), niejako w miejsce pkt. 2, który Trybunał Konstytucyjny uznał za niezgodny z konstytucją. Dotyczy ona uzupełnienia katalogu warunków, które muszą być łącznie spełnione. Warunki te odnoszą się do osób fizycznych będących właścicielami lokali, którym przysługuje udział w prawie użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej jako prawnie związany z własnością wyodrębnionego lokalu. I tylko w tym zakresie poprawka powinna być rozpatrywana. Kwestię ograniczenia datą 31 października 1998 r. Komisje już rozstrzygnęły. Wszystkie głosy były przeciwne poprawce nr 4. Czy w takiej sytuacji pan poseł Aleksander Bentkowski rozważył możliwość wycofania poprawki?</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#AleksanderBentkowski">Wycofuję poprawkę.</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#MarianBlecharczyk">Poprawka nr 4 została wycofana.</u>
<u xml:id="u-30.1" who="#MarianBlecharczyk">Czy są jeszcze jakieś inne uwagi? Nie ma. W takim razie pozostaje nam tylko wyznaczenie posła sprawozdawcy. Proponuję do tej roli pana posła Krzysztofa Śmieję. Czy są inne propozycje. Nie ma, w takim razie gratuluję panu posłowi Śmiei. Termin dla KIE ustalamy na jutro. W związku z wyczerpaniem porządku dziennego zamykam posiedzenie połączonych Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>