text_structure.xml 220 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 1941 1942 1943 1944
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#KazimierzPańtak">Otwieram posiedzenie Komisji Nadzwyczajnej do spraw kodyfikacji karnych. Przystępujemy do prac nad projektem Kodeksu karnego wykonawczego. Zostało rozdane sprawozdanie podkomisji z 20 września 1996 r. Na wstępie chcę poinformować, że przedwczoraj na wieczornym posiedzeniu podkomisja przyjęła kilka zmian. Są one zawarte w materiale zatytułowanym „Uwagi i propozycje do przepisów projektu ustawy Kodeks karny wykonawczy, dotyczących wykonania orzeczeń wywołujących skutki cywilnoprawne, lub do wykonania których mają zastosowanie przepisy prawa cywilnego materialnego, postępowania cywilnego i postępowania egzekucyjnego w administracji”. Zmian tych nie dokonaliśmy wcześniej ze względu na brak ekspertów cywilistów. Okazało się jednak, że zaproponowane rozwiązania rządowe zawierały dość dużo błędów.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#KazimierzPańtak">Wspomniany materiał dotyczy tylko tych przepisów, o których powiedziałem, to znaczy regulujących postępowanie egzekucyjne, wykonywanie kar majątkowych, przepadek rzeczy, konfiskatę mienia.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#KazimierzPańtak">Zgodnie z tradycją ustaloną na dwóch poprzednich posiedzeniach najpierw przystąpimy do omawiania przepisów przedłożonych w ujęciu wariantowym.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#KazimierzPańtak">Rozpoczynamy od omówienia przepisu art. 8 projektu Kodeksu karnego wykonawczego. W wariancie I art. 8 par. 3 zapisaliśmy: „Skazany pozbawiony wolności może porozumiewać się ze swym obrońcą lub pełnomocnikiem będącym adwokatem lub radcą prawnym...”, natomiast w wariancie II - „Skazany pozbawiony wolności może porozumiewać się ze swym obrońcą lub pełnomocnikiem będącym adwokatem...”. Musimy dokonać wyboru pomiędzy tymi wariantami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#AndrzejGaberle">O tym, kto może być pełnomocnikiem, rozstrzygają przepisy organizacyjne to znaczy te, w których jest mowa o wykonywaniu pewnych zawodów. Zastanawiam się, czy tutaj trzeba specyfikować: „z pełnomocnikiem będącym adwokatem lub radcą prawnym”? Czy nie wystarczy powiedzieć tylko „pełnomocnikiem”?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#ZofiaŚwida">Wyjaśnię tę sprawę. Wedle przepisów Kodeksu postępowania cywilnego pełnomocnik może nie być adwokatem. Chodziło tu o sytuację, kiedy skazany, któremu wypadło być stroną w procesie cywilnym - do czego ma prawo, jeśli w jakiś sposób został poszkodowany - chce się porozumieć z tym, kto go będzie reprezentował przed sądem. Jeśli byłby to pełnomocnik w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego, to mógłby to być np. członek rodziny. Chodziło o to, aby porozumiewanie się skazanego następowało z pełnomocnikami - zawodowcami. Intencją naszą było zawężenie możliwości swobodnego porozumiewania się tylko do osób, które są adwokatami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#KazimierzPańtak">Tylko profesjonaliści mogliby mieć prawo do rozmowy ze skazanym podczas nieobecności innych osób.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#ZofiaŚwida">Chodzi o to, aby nikt inny poza adwokatem nie miał prawa do rozmowy ze skazanym w momencie, kiedy potrzebuje on pomocy prawnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#JacekTaylor">To ja jestem autorem pomysłu wariantowego ujęcia przepisu art. 8 par. 3. Zwolennicy wariantu II - do których należę - doceniają znaczenie porozumiewania się skazanego z tym, kto mu będzie pomagał. Proszę wszakże zauważyć, jaki jest porządek prawny w tym kraju. Chodzi tu o przepis proceduralny - podobnie Kodeks postępowania cywilnego stanowi zbiór przepisów proceduralnych. Trudno by usprawiedliwiać przepis Kodeksu karnego wykonawczego tym, że inny przepis proceduralny, wchodzący w zakres innej gałęzi prawa coś stanowi. Podstawą muszą być tutaj przepisy materialnoprawne, a sytuacja materialnoprawna przedstawia się zgoła inaczej. Chodzi o ustawę o radcach prawnych i ustawę - Prawo o adwokaturze. Z brzmienia obu tych ustaw w obecnym kształcie wynika, że uprawnieni do obsługi prawnej są tylko adwokaci, a nie adwokaci i radcowie prawni.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#JacekTaylor">Jednym słowem to, co całkiem niedawno udało się w Kodeksie postępowania cywilnego wbrew podstawom materialnoprawnym, nie powinno znaleźć kontynuacji w Kodeksie karnym wykonawczym. Stąd proszę o głosowanie za wariantem II przepisu art. 8 par. 3 jako niełamiącym obecnego porządku prawnego. Być może jeśli dojdzie do zmiany prawa materialnego w odpowiednim zakresie, trzeba będzie dokonać zmiany także w Kodeksie karnym wykonawczym, ale póki co nie trzeba.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#KazimierzPańtak">Przypominam, że przepis zaproponowany w wariancie I jest zgodny z przepisami Kodeksu postępowania cywilnego. Przepis art. 87 par. 1 Kodeksu postępowania cywilnego stanowi, że pełnomocnikiem może być adwokat lub radca prawny. Niezależnie od sporów, czy pełnomocnikiem osób fizycznych musi być adwokat, mogą się zdarzyć sytuacje, kiedy skazany czy tymczasowo aresztowany jest przedsiębiorcą, podmiotem gospodarczym. W tym wypadku chyba nie będzie stanowiło spornej kwestii, że jego pełnomocnikiem może być także radca prawny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#JacekTaylor">Jest spór w tym zakresie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#KazimierzPańtak">Przed nowelizacją Kodeksu postępowania karnego obowiązywał przepis, zgodnie z którym pełnomocnikiem osoby fizycznej będącej podmiotem gospodarczym mógł być radca prawny, jeśli było to związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Czy któryś z ekspertów chciałby się wypowiedzieć w tej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#RobertCzapiewski">Pragnę zwrócić uwagę na jeden szczegół, a mianowicie na koszt omawianego przepisu. Nie reguluje on kwestii, kto może być pełnomocnikiem, tylko z kim skazany może porozumiewać się pod nieobecność innych osób.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#ZofiaŚwida">Z kim może rozmawiać sam na sam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#RobertCzapiewski">To jest istotą tego przepisu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#KazimierzPańtak">Jeśli nie ma innych uwag, to przystępujemy do głosowania alternatywnego.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#KazimierzPańtak">Kto opowiada się za przyjęciem wariantu I przepisu art. 8 par. 3?W głosowaniu za wariantem I przepisu art. 8 par. 3 opowiedział się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#KazimierzPańtak">Kto opowiada się za wariantem II przepisu art. 8 par. 3? W głosowaniu za przyjęciem wariantu II przepisu art. 8 par. 3 opowiedziało się 10 posłów. Przyjęliśmy wariant II przepisu art. 8 par. 3.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#KazimierzPańtak">Przechodzimy do omówienia art. 29 par. 2. Wariant II tego przepisu znajduje się w materiale odnoszącym się do przepisów projektu Kodeksu karnego wykonawczego wywołujących skutki cywilnoprawne, który - jak mówiłem - podkomisja przyjęła przedwczoraj.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#JacekTaylor">W materiale tym jest również mowa o art. 25.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#KazimierzPańtak">Przepis art. 25 przyjęliśmy. Na razie zajmujemy się rozwiązaniami wariantowymi.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#KazimierzPańtak">Przytoczę brzmienie przepisu art. 29 par. 2 z wariantu I: „Egzekucja z majątku wspólnego jest niedopuszczalna, jeżeli współmałżonek został skazany za dopuszczenie się przestępstwa, którym pokrzywdzona jest osoba najbliższa” i z wariantu II: „Egzekucja z majątku wspólnego jest niedopuszczalna, w razie skazania za przestępstwo, którym pokrzywdzony jest małżonek skazanego albo osoby, w stosunku do których małżonek ten obciążony jest obowiązkiem alimentacyjnym”. Wariant II jest wariantem węższym. Przepis ten ma na celu zapobiegnięcie sytuacjom, w których osoby pokrzywdzone w wyniku przestępstwa popełnionego przez współmałżonka byłyby dodatkowo karane grzywną, nawiązką, które byłyby egzekwowane z majątku wspólnego. Dotyczy on także osób, które są uprawnione do alimentacji. Natomiast przepis z wariantu I dotyczy osób najbliższych, które wcale nie muszą być uprawnione do alimentacji. Czy ktoś pragnie się wypowiedzieć w tej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#JacekTaylor">Proszę o pół minuty na zastanowienie się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#MarekDyduch">Popieram wariant II art. 29 par. 2, gdyż jest on bardziej precyzyjny. Pojęcie „osoba najbliższa” w Kodeksie karnym jest pojęciem bardzo szerokim. A zatem przyjęcie wariantu I art. 29 par. 2 mogłoby skomplikować sytuację. Doprecyzowanie zawarte w wariancie II jest ze wszech miar potrzebne.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#MarekDyduch">Chcę zgłosić wniosek formalny. Przedwczoraj wieczorem omawialiśmy jako podkomisja zmiany do projektu Kodeksu karnego wykonawczego. Myślę, że przewodniczący K. Pańtak powinien powiedzieć, które zmiany były przez nas rekomendowane, a które nie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#KazimierzPańtak">Przed chwilą o tym mówiłem. Wariant II ma węższy zakres od wariantu I. Podkomisja rekomenduje rozwiązanie polegające na...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#ZofiaŚwida">...wybraniu z osób najbliższych tych, które...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#KazimierzPańtak">...mają prawo do świadczeń alimentacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#KazimierzPańtak">Chcę przypomnieć, że wariant I art. 29 par. 2 jest propozycją rządową, znajdującą się w projekcie Kodeksu karnego wykonawczego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#ZofiaŚwida">Wariant II jest doprecyzowaniem wariantu I. Ma on węższy zakres.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#KazimierzPańtak">Chodzi tu o skutki przyjęcia pewnych rozwiązań. Często wnioskowanie o ściganie nie leży w interesie rodziny, gdyż rodziłoby to dla niej określone konsekwencje ekonomiczne. Jeszcze raz powtarzam, że wariant II art. 29 par. 2 ma węższy zakres. Inna jest tutaj istota ochrony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#JacekTaylor">Przepis art. 29 par. 2 będzie miał w praktyce szalone znaczenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#ZofiaŚwida">Dlatego mamy z nim problem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#KazimierzPańtak">Powinniśmy chyba przejść do rozstrzygnięcia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#JacekTaylor">Wariant rządowy art. 29 par. 2 obejmuje jakby szerszy zakres.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#TeodorSzymanowski">Daje szerszą ochronę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#JacekTaylor">Wariant II art. 29 par. 2 jest najbardziej precyzyjny, ale ujęty węziej. Ponieważ chodzi tu o sprawę niezwykle doniosłą, trzeba się jeszcze raz nad wszystkim zastanowić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#KazimierzPańtak">Z punktu widzenia społecznego wariant I art. 29 par. 2 jest korzystniejszy. Z punktu widzenia państwa korzystniejszy jest wariant II. Przypominam, że chodzi tu o karę grzywny, konfiskatę mienia, nawiązkę, należności sądowe itd. Nie dotyczy to zaspokajania roszczeń cywilnoprawnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#TeodorSzymanowski">Chodzi tu o kary o charakterze majątkowym...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#MarekDyduch">Egzekwowane z majątku wspólnego. Jest to bardzo ważne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#KazimierzPańtak">Przeprowadzimy teraz głosowanie alternatywne.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#KazimierzPańtak">Kto opowiada się za wariantem I art. 29 par. 2 czyli za przedłożeniem podkomisji?W głosowaniu za wariantem I art. 29 par. 2 opowiedział się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#KazimierzPańtak">Kto opowiada się za wariantem II art. 29 par. 2? W głosowaniu za wariantem II art. 29 par. 2 opowiedziało się 10 posłów.</u>
          <u xml:id="u-32.3" who="#KazimierzPańtak">Stwierdzam, że większość członków Komisji opowiedziała się za wariantem II art. 29 par. 2.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#JanuszNiemcewicz">W czasie głosowania dostrzegłem, że prof. J. Jasiński sygnalizował wątpliwości w stosunku do któregoś z wariantów. Jeżeli prof. K. Jasiński chce coś nam wyjaśnić, to powinniśmy mu umożliwić zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#KazimierzPańtak">Nie widzę przeszkód, tylko wtedy musielibyśmy dokonać reasumpcji głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#JacekTaylor">Wyraźnie przyznajemy się do tego, że nie mamy jeszcze ostatecznie wyrobionego poglądu w całej sprawie. Może prof. J. Jasiński nam pomoże?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#JerzyJasiński">Wydaje mi się, że kluczowe znaczenie w całej sprawie ma trzecie zdanie uzasadnienia do wariantu II art. 29, par. 2, które brzmi: „Nie można usprawiedliwiać wyłączenia egzekucji z majątku wspólnego skazanego i jego małżonka z tego powodu, że skazany popełnił przestępstwo przeciwko np. swemu ojcu lub bratu”. Proszę zwrócić uwagę, że opisane wyłączenie egzekucji ma prowadzić do nieuszczuplania majątku małżonka skazanego, który został pokrzywdzony przestępstwem. Tu leży istota problemu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#KazimierzPańtak">Proszę ekspertów o to, aby wcześniej sygnalizowali swoje wątpliwości. Przypominam, że zaaprobowaliśmy wariant II art. 29 par. 2. Jest to zgodne z tym, o czym mówił prof. J. Jasiński.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#KazimierzPańtak">Przechodzimy do art. 91 projektu Kodeksu karnego wykonawczego. Proszę zwrócić uwagę na pkt 7 tego przepisu. Wariant I tego punktu w ogóle nie przewiduje. Punkt ten jest objęty wariantem II.</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#KazimierzPańtak">Chodzi tu o sprawę kluczową dla całego projektu Kodeksu karnego wykonawczego. W chwili obecnej przepustki z zakładu karnego są traktowane tylko i wyłącznie jako nagrody. Proponuje się (wariant II), aby oprócz przepustek nagrodowych mogły być stosowane przepustki wynikające z ustawy. Wtedy każdy skazany miałby prawo do przepustki, którego to prawa mógłby być pozbawiony w przypadku nałożenia odpowiedniej kary. Chcę powiedzieć, że zdania w tej sprawie były podzielone. Gorącym zwolennikiem owych przepustek ustawowych, powołujących się na konwencje międzynarodowe w tym zakresie, jest prof. T. Szymanowski, będący ekspertem rządowym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#JanuszNiemcewicz">Rozumiem, że chodzi o przepustki tylko z zakładu karnego typu półotwartego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#KazimierzPańtak">Chodzi o przepustki z zakładów karnych typu półotwartego i otwartego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#TeodorSzymanowski">Dlatego proponuję rozpatrzyć łącznie art. 91 i art. 92. Art. 91 dotyczy zakładu karnego typu półotwartego, natomiast art. 92 - zakładu karnego typu otwartego.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#TeodorSzymanowski">Jakie jest ratio legis proponowanych zmian w tych artykułach? Jakie są możliwości kontaktowania się skazanych ze światem zewnętrznym, które charakteryzują się czasowym opuszczeniem zakładu karnego?</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#TeodorSzymanowski">Po pierwsze - tak jak już powiedział poseł K. Pańtak - chodzi o przepustki tzw. nagrodowe. Po drugie - mamy tzw. przepustki losowe, udzielane w sytuacjach szczególnie uzasadnionych, takich jak: choroba, śmierć kogoś bliskiego, jakieś ważne wydarzenie w rodzinie, także nieszczęśliwe itd. Po trzecie - są jeszcze tzw. przepustki systemowe - jest to robocze określenie - czyli wynikające z systemu wykonywania kary.</u>
          <u xml:id="u-40.3" who="#TeodorSzymanowski">Zwracam uwagę na to, że przepustki systemowe zdały egzamin. Funkcjonują one już od wielu lat w polskim systemie penitencjarnym. W międzyczasie zostały wprowadzone w tym zakresie dodatkowe zabezpieczenia, aby osoby nieodpowiedzialne nie mogły skorzystać z przepustek.</u>
          <u xml:id="u-40.4" who="#TeodorSzymanowski">Mam przed sobą materiały z niezbędnymi danymi. Jeżeli ktoś będzie chciał, to mogę je udostępnić. Dane wyraźnie pokazują, że w ostatnich trzech latach nastąpiły bardzo poważne zmiany systemowe, mające zabezpieczyć społeczeństwo przed jakimiś nadużyciami w zakresie wydawania przepustek. Jeżeli skazany wyjdzie na tzw. przepustkę, będzie się znajdował pod ścisłą kontrolą organów porządkowych na terenie, do którego się udał.</u>
          <u xml:id="u-40.5" who="#TeodorSzymanowski">Dlaczego przepustki są takie ważne? Są ważne nie tylko dlatego, że funkcjonują we wszystkich współczesnych systemach penitencjarnych, ale także dlatego, że jeżeli chcemy zerwać ze zjawiskiem nadmiernej pryzowizacji, jest koniecznością, aby prawie wszyscy skazani - może z wyłączeniem skazanych na karę dożywotniego pozbawienia wolności - przygotowywali się do tego, że kiedyś powrócą do społeczeństwa. W ogromnej większości na pewno do niego powrócą. Chodzi o to, aby kontakt skazanych ze światem zewnętrznym nie był przerywany.</u>
          <u xml:id="u-40.6" who="#TeodorSzymanowski">Mam przed sobą dokument „Europejskie Reguły Penitencjarne” z 1987 r., który stał się zaleceniem Rady Europy. W dokumencie tym wyraźnie stwierdzono, że systemy penitencjarne państw europejskich będących członkami Rady Europy są zobowiązane do promowania systemu przepustkowego, niezależnie od nagród i tzw. przepustek losowych.</u>
          <u xml:id="u-40.7" who="#TeodorSzymanowski">Dane uzyskane od przedstawicieli więziennictwa wskazują, że sytuacja jest opanowana, że zmniejszyła się liczba niepowrotów do zakładu karnego. Istota całej sprawy polega na tym, że nie wszyscy skazani będą mogli korzystać z przepustek. W zakładach karnych typu półotwartego i otwartego przebywają szczególni skazani odbywający karę pozbawienia wolności. Wydaje się, że udzielanie przepustek takim skazanym zostało przez nas dobrze przemyślane. Wprowadzono wiele zabezpieczeń, które powinny przyczynić się do tego, że członkowie Komisji zgodzą się na wprowadzenie proponowanych rozwiązań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#JerzyJasiński">W przyjętej konstrukcji rodzajów zakładów karnych, zakłady typu półotwartego, a zwłaszcza otwartego służą m.in. do tego, żeby ludzi pozbawionych wolności przystosować do życia na wolności. System przepustek ma temu właśnie służyć. To jest jego odwieczne zadanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#KazimierzPańtak">Czy ktoś jeszcze w tej sprawie chciałby zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#MarekDyduch">Chcę spytać przedstawicieli więziennictwa, jakie mają zdanie w tym zakresie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#WłodzimierzMarkiewicz">Chcę powiedzieć, że w wyniku przeprowadzonej w lipcu ub.r. nowelizacji Kodeksu karnego wykonawczego i będącej jej następstwem nowelizacji regulaminu wykonania kary pozbawienia wolności, od tego roku zaprzestano praktyki udzielania przepustek w trybie podobnym do proponowanego w wariancie II art. 91 obejmującym pkt 7 i w wariancie II art. 92 obejmującym pkt 9.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#WłodzimierzMarkiewicz">Notuje się znaczny spadek liczby udzielonych przepustek. Dla przykładu podam, że w całym ub.r. udzielono ich ok. 195 tys., natomiast w I połowie tego roku - już tylko ok. 57 tys. Jeśli ta tendencja się utrzyma - nic nie wskazuje na to, że ma nastąpić w tym zakresie jakiś gwałtowny wzrost bądź spadek - to w 1996 r. będzie o ok. 80 tys. „wyjść” mniej niż zanotowano w ub.r. Spadła też znacznie niepowrotność do zakładów karnych.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#WłodzimierzMarkiewicz">Gdybyśmy przyjęli propozycje prof. T. Szymanowskiego, to byłby to poniekąd powrót do systemu, który obowiązywał do końca ub.r. Jeżeli mamy mówić o skutkach proponowanych rozwiązań, to wyłącznie o skutkach antypryzonizacyjnych. Myślę jednak, że procedura udzielania przepustek opisana w wariantach II art. 91 i art. 92 mogłaby powodować potężne parcie ze strony skazanych, aby udzielać im przepustek.</u>
          <u xml:id="u-44.3" who="#WłodzimierzMarkiewicz">Ewentualnie musimy jeszcze rozstrzygnąć, jak liczyć terminy określone w art. 91 pkt 7 i art. 92 pkt 9, czy ma się to sumować z nagrodami, czy jest to coś oddzielnego. Nie kwestionując samej potrzeby udzielania przepustek, chcę powiedzieć, że przyjęcie przepisów art. 91 pkt 7 i art. 92 pkt 9 stanowiłoby powrót do stanu prawnego uchylonego w ub.r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#KazimierzPańtak">Stanowisko przedstawicieli więziennictwa jest jasne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#JerzyJasiński">Dostrzegłem, że u przedstawicieli Centralnego Zarządu Służby Więziennej występuje tendencja do tego, żeby kwestię udzielania przepustek rozstrzygać uznaniowo. Chcę powiedzieć, że często zdarzają się sytuacje, kiedy nie ma żadnych powodów do tego, żeby przepustki nie udzielić.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#JerzyJasiński">Na zakłady karne typu otwartego i półotwartego powinno się nałożyć pewne obowiązki w zakresie czasowego wypuszczania na wolność tych skazanych, którzy nie stanowią poważnego niebezpieczeństwa dla społeczeństwa. We wspomnianych zakładach karnych powinno się skazanych przygotowywać do życia na wolności. Jest to pewien oblig, który być może wytworzy pewne parcie ze strony zainteresowanych na więzienników. Sprawę tę można rozwiązać przy pomocy odpowiedniej praktyki wykonania kary.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#TeodorSzymanowski">Pragnę przypomnieć, że art. 93 (wariant II) przewiduje zabezpieczenia z art. 139 i art. 140. Oznacza to, że skazani korzystający z przepustek będą musieli spełnić wiele warunków.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#TeodorSzymanowski">Dodatkowo pragnę przypomnieć, że przyjęty wczoraj projekt Kodeksu postępowania karnego przewiduje penalizację, jeśli skazany chciałby nadużyć wyjścia z zakładu karnego. Moim zdaniem, stan prawny nie jest taki, jaki był, kiedy przepustki nazywały się uznaniowymi. Tu są postawione bardzo konkretne warunki i nawet pojawia się jako novum w polskim Prawie karnym sankcja karna, jeśli skazany nadużyje przepustki w ten sposób, iż nie wróci i będzie można wnioskować, że nie miał zamiaru powrócić. Wydaje mi się, że należy dokonać zmian w projektowanej ustawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#JanuszNiemcewicz">Czy art. 143 par. 1 pkt 2 ma tu zastosowanie? Rozumiem, że w razie potrzeby skazanego można pozbawić nagród.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#ZofiaŚwida">Chodzi tu o kary dyscyplinarne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#JanuszNiemcewicz">Karą dyscyplinarną może być pozbawienie uprawnienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#ZdzisławBąkowski">Zaszło tu jakieś nieporozumienie. Zaraz to wyjaśnię.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#ZdzisławBąkowski">Musimy odróżnić kilka sytuacji, które są związane z wychodzeniem więźniów poza teren zakładu karnego. Po pierwsze - możemy mówić o sytuacji nagrodowej, to znaczy skazany jakimś zachowaniem musi sobie zasłużyć na przepustkę. Po drugie - skazany z tytułu zatrudnienia ma prawo do korzystania z urlopu z wymiarze 14 dni. Po trzecie - może wyjść przed warunkowym zwolnieniem z tytułu zatrudnienia.</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#ZdzisławBąkowski">Sytuacja, o której teraz mówimy, jest sytuacją zupełnie inną. Naczelnik zakładu karnego, bez jakichkolwiek dodatkowych przesłanek nie wynikających z zachowania itp., każdemu komu będzie chciał spośród tych, którzy przebywają w jego zakładzie, może udzielić zezwolenia na wyjście, nie biorąc pod uwagę żadnych innych kryteriów. Jest to wyłączna decyzja naczelnika zakładu karnego uniezależniona od czegokolwiek. Jeśli przepustka jest formą nagrody, to aby jej udzielić, musi mieć poparcie wychowawcy lub innego przełożonego. Tutaj natomiast albo jej udziela, albo nie. Chodzi tu o mechanizm, który pozwoli na rozszerzenie wachlarza przepustek nie będących nagrodami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#TeodorSzymanowski">Chciałbym dokonać sprostowania. W art. 139 projektu Kodeksu karnego wykonawczego przewidziane są ograniczenia. Nie będę rozwijał tej kwestii, wspomnę jedynie, że jedną z przesłanek jest np. przestrzeganie przez skazanego porządku prawnego po odbyciu co najmniej połowy kary. Dodatkowo w art. 140 wprowadzamy różne rygory. Wprowadzając możliwość przepustek w poszczególnych typach zakładów karnych, miejmy świadomość, że proponuje się też pewne zabezpieczenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#AndrzejBrachmański">Darzę dużym szacunkiem ekspertów, ale pragnąłbym, aby nie odbiegali oni od realiów. Otóż to - co nam eksperci proponują, stanowi złamanie pewnej kardynalnej zasady. Czym dla więźnia będzie się odróżniała przepustka określona w art. 91 od przepustki nagrodowej? Dla więźnia nie będzie żadnej różnicy. Jeden z więźniów będzie ciężko pracował, aby dostać nagrodę i zostanie mu udzielona przepustka, a drugi będzie się podobał naczelnikowi więzienia i też zostanie mu udzielona przepustka. Wobec tego funkcja motywacyjna, jaką ma spełniać przepustka nagrodowa, w tym momencie nie ma racji bytu.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#AndrzejBrachmański">Po drugie - chcę zwrócić uwagę, że przepisy art. 138 i art. 139 nie odnoszą się do przepustek określonych w art. 91, tylko do przepustek nagrodowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#ZofiaŚwida">Proszę przeczytać przepis art. 93.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#TeodorSzymanowski">Jeśli posłowie tak zdecydują, to będzie się odnosił.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#AndrzejBrachmański">Przy takim systemie bez przerwy będą kierowane pytania do naczelnika zakładu karnego: „dlaczego odmówił mi pan wydania przepustki”? Mielibyśmy do czynienia z bardzo niebezpiecznym złamaniem systemu wychowawczego. Nagle się okazuje, że proponuje się wprowadzić taki rodzaj przepustki, który z jednej strony należy się więźniowi jak „psu zupa”, a z drugiej strony jest uznaniowy, gdyż zależy jedynie od naczelnika.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#AndrzejBrachmański">Tak naprawdę, naczelnik będzie mógł powiedzieć: „nie dam panu tej przepustki, bo mi się pan nie podoba”. Moim zdaniem, nastąpiłoby złamanie dosyć spójnego systemu wprowadzonego w całym Kodeksie karnym wykonawczym. Mówiłem już o tym w czasie posiedzenia podkomisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#MarekDyduch">Chcę zgłosić wniosek formalny. Rozmawiamy sobie w kilku grupkach. Utrudnione jest wysłuchanie argumentów wszystkich stron. Proszę o zdyscyplinowanie wszystkich obecnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#JacekTaylor">Proponuję, abyśmy omawianiu projektu Kodeksu karnego wykonawczego poświęcili całą godzinę, a nie tylko pół. W tej chwili omówiliśmy połowę Kodeksu. Nie wprowadzajmy niezwykłego pośpiechu. Myślę, że byłoby dobrze, gdyby któryś z ekspertów ustosunkował się do ostatnich wystąpień.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#JerzyJasiński">Czy może tu być mowa o złamaniu systemu? Oczywiście, dlatego że mamy tu do czynienia ze świadomym wyjściem poza sytuację, w której przepustki udzielane są wyłącznie w postaci nagrody. Chodzi nam o to, aby system wykonania kary w zakładach półotwartych i otwartych był bardziej przejrzysty, w tym rozumieniu, aby ścianki mgielne były bardziej otwarte. Mówimy również o systemie zakładu półotwartego. Niech z tej półotwartości wynika coś konkretnego. A wynikają pewne obowiązki nałożone na służbę penitencjarną.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#JerzyJasiński">Poseł A. Brachmański stwierdził, że wszystko zależy od widzimisię naczelnika. Jeżeli naczelnik odmówi udzielenia przepustki, dlatego że mu się nie podoba nos skazanego, to znaczy, że jest on po prostu złym naczelnikiem i takiego naczelnika nie można tolerować. Tak jak nie można byłoby tolerować sędziego, który powiedziałby - jak głosi pewna anegdota - „w naszym sądzie rozwodów się nie udziela” i odmawiałby ich udzielania. Wydaje mi się, że nie stanowi to istotnego argumentu.</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#JerzyJasiński">Czy wspomniany system ma zabezpieczenie? Proszę spojrzeć na przepis art. 93 (wariant II): „Do przepustek określonych w art. 91 pkt 7 i art. 92 pkt 9 stosuje się odpowiednio przepisy...” - chodzi tu o przepisy dotyczące przepustek uznaniowych.</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#JerzyJasiński">Oznacza to, że ograniczenia nałożone na przepustki uznaniowe są również nałożone na przepustki tzw. systemowe. Nie widzę tu niebezpieczeństwa, dostrzegam natomiast zalety otwierania zakładu karnego przed ludźmi, którzy zbliżają się do momentu jego opuszczenia. Powinni się oni oswajać z życiem na wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#KazimierzPańtak">Odpowiedź została udzielona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#KazimierzBuchała">Jest jeszcze jedna niejasna sprawa. Rozumiem, że w stosunku do każdego przebywającego w zakładzie karnym tworzy się program readaptacji. Program ten niewątpliwie wymaga utrzymania kontaktów ze światem zewnętrznym, zwłaszcza z rodziną. Z rozwiązania przyjętego w art. 91 nie wynika, aby stanowiło ono część programu readaptacji, który ma być programem indywidualnym, dostosowanym do danej osoby. To, że udziela się nagrody, jest zupełnie inną kwestią. Chciałbym wiedzieć, że zaproponowane rozwiązanie zostało wbudowane w program readaptacji zorientowany na danego osobnika - jego potrzeby, okres pobytu w zakładzie karnym, zbliżające się ewentualne warunkowe zwolnienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#TeodorSzymanowski">Prof. K. Buchała słusznie podniósł ten problem. Dalsze przepisy przewidują system programowanego oddziaływania, którego jedną z zasad jest jego wspólne ustalenie przez przedstawicieli administracji, służby więziennej i skazanego. Nie ma żadnych przeszkód, aby kontakty ze światem zewnętrznym, w tym wypadku z rodziną, były włączone w tenże program. Podobnie jak to jest w nowoczesnych systemach penitencjarnych pozostawiamy go do omówienia na zasadach partnerstwa.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#TeodorSzymanowski">Pragnę nawiązać do obaw posła A. Brachmańskiego. Nie ma tu żadnej dowolności. Jest co prawda działanie ocenne. Po pierwsze - jednak naczelnika zakładu karnego będzie wiązał art. 139 projektu Kodeksu karnego wykonawczego. Po wtóre - jeśli chodzi o nadmierną dowolność, to patrząc systemowo dostrzeżemy, że jest nadzór penitencjarny sędziowski i kontrola Rzecznika Praw Obywatelskich, to nie jest tak, że robi się dowolnie, co się chce. Co więcej, przepisami projektu Kodeksu karnego wykonawczego wprowadzamy też kontrolę społeczną.</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#TeodorSzymanowski">Naczelnik zakładu karnego nie jest panem losu więźniów. Zabezpieczenia są bardzo wyraźne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#KazimierzPańtak">Czy są jeszcze jakieś pytania, wątpliwości, uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#ZdzisławBąkowski">Chcę zapytać prof. T. Szymanowskiego, co ma do tego nadzór penitencjarny, skoro naczelnik zakładu karnego ma podejmować suwerenną decyzję w sprawie wydania lub nie przepustki?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#TeodorSzymanowski">Jeżeli nadzór będzie pomijany, to oskarżony ma chociażby prawo złożenia skargi, że jest dyskryminowany. Nie raz tak się dzieje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#ZofiaŚwida">Chcę przypomnieć, że nadzoruje się przebieg wykonywania kary.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#KazimierzPańtak">Skoro nie ma więcej pytań, proponuję przystąpić do głosowania alternatywnego. Rozstrzygnięcie będzie dotyczyło zakładów karnych otwartych i półotwartych, to znaczy art. 91 i art. 92. Musimy zdecydować, czy ustawowo wprowadzamy przepustki w zakładach karnych typu półotwartego i otwartego. Jeżeli tak zdecydujemy, automatycznie przyjmiemy przepis art. 93. Takie rozwiązanie zawarte jest w wariancie II.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#KazimierzPańtak">Kto opowiada się za przyjęciem wariantu II, czyli ustawowym wprowadzeniu przepustek w zakładach karnych typu półotwartego i otwartego? W głosowaniu za wnioskiem opowiedziało się 8 posłów, 3 było przeciwnych.</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#KazimierzPańtak">Wybraliśmy wariant II co oznacza, że przepustki w zakładach karnych typu półotwartego i otwartego zostały dopuszczone z ustawy, a nie tylko jako forma nagrody.</u>
          <u xml:id="u-67.3" who="#KazimierzPańtak">Przechodzimy do omówienia art. 118, który dotyczy przymusu wykonania zabiegu chirurgicznego. W wariancie I proponuje się wprowadzenie tego przepisu, natomiast wariant II polega na jego wykreśleniu z projektu Kodeksu karnego wykonawczego, co oznaczałoby, że wobec skazanego stosuje się zasady ogólne takie, jak wobec każdego obywatela.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#TeodorSzymanowski">Chciałbym przybliżyć ten problem. Był on bardzo mocno dyskutowany. Chodzi o to, czy, w jakich przypadkach i w jakim stopniu będzie można stosować przymusowe leczenie, zwłaszcza w czasie potrzeby zabiegu chirurgicznego, dokarmiania, czy przeciwdziałania próbom samobójczym. Sprawę badaliśmy i od strony lekarskiej oczywiście, nie będąc lekarzami. Zwróciliśmy się do Izby Lekarskiej. Udało mi się zdobyć odpowiednie opinie i zyskać poparcie.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#TeodorSzymanowski">W odróżnieniu od warunków życia na wolności, skazany znajduje się pod ciśnieniem różnych wpływów np. ze strony współwięźniów, na jego zachowanie wpływają różne zaburzające okoliczności itd. Często podjęta przez niego decyzja dotycząca np. samouszkodzeń prowadzących do zejścia śmiertelnego, może nie być decyzją samodzielną.</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#TeodorSzymanowski">Z Izby Lekarskiej i Instytutu Ochrony Pracy uzyskałem opinie, że nasze uregulowania - wariant I zawiera propozycję rządową - są słuszne. Jeśli życiu skazanego groziłoby niebezpieczeństwo, to intencja lekarza w szczególnych przypadkach może nastąpić bez zgody skazanego.</u>
          <u xml:id="u-68.3" who="#TeodorSzymanowski">Jeżeli jest na to czas, to decyzję podejmuje komisja lekarska sądu, a jeżeli nie ma, to interwencja podejmowana jest w trybie nagłym. Propozycja ta została zaaprobowana, stwierdzono, że jest ona zgodna z Kodeksem etyki lekarskiej. Obawiam się, że mogłaby się zwiększyć liczba samobójstw, uszkodzeń ciała. Dlatego też sądzę, że przepis art. 118 jest słuszny, ale decyzja należy do posłów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#AndrzejGaberle">Osobiście podchodzę do tej sprawy inaczej. Wydaje mi się, że prawa obywatelskie powinny być respektowane. Chciałbym wysunąć zarzut bardzo konkretny. Są takie religie, które nie dopuszczają dawstwa krwi, przeszczepów, operacji itp. We wskazanych sytuacjach na pewno nie możemy ingerować wbrew woli osoby, która wyznaje taką wiarę. Choćby z tego punktu widzenia przepis art. 118 jest przepisem niesłusznym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#JerzyJasiński">Mamy tu do czynienia z jedną z najbardziej kontrowersyjnych spraw. W praktyce europejskiej i amerykańskiej w gruncie rzeczy wiadomo, że nie ma dobrego rozwiązania. Z jednej strony jest tak, że dany człowiek został pozbawiony wolności przez władzę państwową. Znajduje się w sytuacji, w której swoboda podejmowania decyzji, konsultacji lekarskiej, zasięgania opinii rodziny została drastycznie ograniczona. W związku z tym państwo ma w stosunku do niego pewne obowiązki, ma chronić również jego życie.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#JerzyJasiński">Systemy penitencjarne krytykowane są zarówno za to, że zawierają takie przepisy, jak i za to, że ich nie zawierają. Dochodzi do spraw paradoksalnych. W więzieniach brytyjskich - przede wszystkim ze względu na problem IRA - ostatecznie przyjęto, że służba penitencjarna ma obowiązek zapobiegać samobójstwom z jednym wyjątkiem - zagłodzenia się na śmierć. Ma to być tak urządzone, aby więzień nie mógł się powiesić, wyskoczyć przez okno. Natomiast w ostatnim przypadku ustąpiono przed zasadą naczelności ochrony życia, dlatego że wymagałoby to - że tak powiem - wkroczenia inwazyjnego. Podaję to jako przykład tego, że naprawdę nie ma dobrego rozwiązania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#ZofiaŚwida">Poseł A. Gaberle podniósł argument praw obywatelskich. Chcę zwrócić uwagę, że prawo do wolności jest prawem obywatelskim i prawo do życia również jest prawem obywatelskim. Prawo do wolności zostało więźniowi zabrane. Prawo do życia istnieje. Jeżeli je ograniczymy, to stanie się prawem do śmierci a nie do życia. Tak to wygląda.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#JanuszNiemcewicz">Wydaje mi się, że wątpliwości posła A. Gaberle może i powinien rozwiać przepis art. 118 par. 2, w którym zapisaliśmy, że o dokonaniu zabiegu orzeka sąd. Oznacza to, że sąd może nie zezwolić na ingerencję lekarską. Jeśli w grę będą wchodziły kwestie religijne, to sąd odmówi zgody na zabieg.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#ZofiaŚwida">Mamy tu pewne zabezpieczenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#JacekTaylor">Nie bardzo można tu odróżniać osobę odbywającą karę pozbawienia wolności od osoby przebywającej na wolności. Pytanie brzmi, czy ratujemy samobójcę, czy nie? W naszym kręgu kulturowym ratujemy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#AndrzejGaberle">Argument posła J. Niemcewicza jest nietrafny. Jeżeli w sądzie penitencjarnym znajdzie się osoba, która wyraża takie poglądy jak część tu obecnych, to w ogóle nie będzie pytać, jaką wiarę kto wyznaje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#ZofiaŚwida">Dlaczego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#AndrzejGaberle">Jeżeli prof. Z. Świda uważa, że należy wprowadzić omawiany przepis, a sąd penitencjarny podzieli to przekonanie, to nikt nie będzie zwracał uwagi na sprawy tego rodzaju, że ktoś odmawia dopuszczenia zabiegu z przyczyn religijnych.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#AndrzejGaberle">Moim zdaniem, zostały pomieszane różne sprawy. Jeśli chodzi o samobójstwo, to mamy do czynienia z pewną akcją doraźną. Kiedy ktoś podciął sobie żyły czy powiesił się, to trzeba zastosować sztuczne oddychanie. Jest to zupełnie co innego niż w przypadku, w którym zbiera się konsylium, komisja lekarska coś orzeka i kogoś przymusowo poddaje się operacji.</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#AndrzejGaberle">Czytam to, co zostało zapisane w przepisie art. 118 par. 1: „W wypadku gdy życiu skazanego grozi poważne niebezpieczeństwo, stwierdzone orzeczenie komisji lekarskiej, można dokonać koniecznego zabiegu lekarskiego, nie wyłączając chirurgicznego, nawet mimo sprzeciwu skazanego”. Gdzie tu jest mowa o akcji doraźnej związanej z ratowaniem samobójcy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#ZofiaŚwida">W przepisie art. 118 par. 3.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#AndrzejGaberle">Jeśli ktoś wisi na sznurze, to nie mam czasu wzywać lekarza i przeprowadzać konsultacji, ja go po prostu ratuję. Przepis art. 118 odnosi się do zupełnie innych sytuacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#JanuszNiemcewicz">Weźmy pod uwagę konkretny przykład. Nastąpiła perforacja wyrostka robaczkowego, zapalenie otrzewnej, a facet, który zmęczył się psychicznie i ma wszystkiego dosyć, mówi: „co ja się będę leczył”. Czy w tej sytuacji mamy go nie leczyć?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#JerzyJasiński">Myślę, że najczęściej zdarzają się sytuacje innego rodzaju. Więźniowie łykają różnego rodzaju paskudztwa. Jeśli pozwolimy, aby zardzewiałe gwoździe zalegały w żołądku, to będzie to zły pomysł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#AndrzejGaberle">Jeśli pozwoli się, aby umarł jeden i drugi, który coś takiego połknął, a takie wiadomości rozejdą się, to następni nie będą połykać.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#AndrzejGaberle">Znam przypadki, kiedy więźniowie dokonywali określonych operacji na sobie samym, wiedząc że skutkiem tego będzie przeniesienie do określonego miejsca. Proszę mi nie mówić, że wszelkie działania w tym zakresie nie są wynikiem znajomości przez skazanych warunków, w jakich się to wszystko odbywa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#WłodzimierzMarkiewicz">Problem można strywializować i ująć go w następujący sposób. Na jednej szali połóżmy opory więziennej służby zdrowia przed przymusową ingerencją w czyjeś zdrowie - są one wynikiem Kodeksu etyki lekarskiej.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#WłodzimierzMarkiewicz">Na drugiej szali musimy postawić problem ludzkiego życia. Myślę, że przy takim ujęciu tej sprawy nie powinno być wątpliwości, że przepis art. 118 powinien pozostać w kształcie, w jakim został przedłożony w projekcie Kodeksu karnego wykonawczego. Ewentualnie można rozważyć, czy w przepisie par. 1 nie należy sprecyzować, że chodzi o skutki czynów autoagresywnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#KazimierzPańtak">Powoli zbliżamy się do zakończenia tej dyskusji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#TeodorSzymanowski">Pragnę powiedzieć o dwóch sprawach. W wypowiedzi posła A. Gaberle jest dużo racji. Rzeczywiście chodzi tu o zagadnienie bardzo kontrowersyjne, dotyczące również praw obywatelskich.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#TeodorSzymanowski">Czytając wczoraj „Rzeczpospolitą” zauważyłem doniesienie, że w Estonii wysunięto wniosek, aby zdelegalizować Kościół Świadków Jehowy właśnie z tego powodu, że jeden z jego wyznawców zmarł, ponieważ nie wolno mu było przetoczyć krwi. Nie chcę się wdawać w spór, czy są to działania słuszne, czy niesłuszne. Cały problem jest bardzo delikatny i dlatego wywołał taką dyskusję. Jest to zupełnie zrozumiałe.</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#TeodorSzymanowski">Chcę powiedzieć, że chodzi tu o działanie w stanie wyższej konieczności. Lekarz ma nie tylko prawo, ale i obowiązek działać. W opinii lekarskiej, którą mam przed sobą, czytam: „Podobnie lekarz ma obowiązek podjęcia leczenia potencjalnych samobójców”. Dalej jest mowa o przymusowym karmieniu. Wszystkie te działania będą zgodne z Kodeksem etyki lekarskiej - wskazane są nawet odnośne artykuły. Taką opinię zdobyłem z Instytutu Ochrony Pracy chcąc, aby posłowie mieli jak najwięcej danych w momencie podejmowania decyzji, która dotyka nie tylko problemów prawnych, ale i etycznych.</u>
          <u xml:id="u-85.3" who="#TeodorSzymanowski">Osobiście optuję za rozwiązaniem przyjętym przez rządowy projekt Kodeksu karnego wykonawczego. Pozostali eksperci są ze mną zgodni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#KazimierzPańtak">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#KazimierzPańtak">Kto opowiada się za utrzymaniem art. 118 w projekcie Kodeksu karnego wykonawczego?W głosowaniu za wnioskiem opowiedziało się 11 posłów, 2 było przeciwnych.</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#KazimierzPańtak">Przepis art. 118 został utrzymany w projekcie Kodeksu karnego wykonawczego.</u>
          <u xml:id="u-86.3" who="#KazimierzPańtak">Przechodzimy do art. 124 par. 3.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#NaczelnikwydziałuwBiurzeLegislacyjnymKancelariiSejmu">Przepis ten jest związany z przepisem art. 118. Skoro tamten artykuł został utrzymany, to art. 124 par. 3 powinien być skreślony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#KazimierzPańtak">Kwestię art. 124 par. 3 uznaję za rozstrzygniętą.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#KazimierzPańtak">Kolejne rozwiązanie wariantowe znalazło się w Oddziale 6 i dotyczy art. 130. Chodzi tu o obowiązek nauczania. Kto pragnie zabrać głos w tej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#TeodorSzymanowski">Jako ekspert pragnę przybliżyć całą sprawę. Osobiście wyraźnie opowiadam się za wariantem II.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#TeodorSzymanowski">O co tu chodzi? Szkolenie, nauka są jednym z niekwestionowanych środków oddziaływania. Posiadają one określoną tradycję, począwszy od XVIII wieku, a w minionych latach wiele sukcesów. Dotyczy to też Polski. W okresie przedwojennym i po wojnie w PRL zanotowano pewne pozytywne doświadczenia. Wydaje mi się, że jest to sprawa bezdyskusyjna.</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#TeodorSzymanowski">Pojawił się delikatny dylemat, czy nauka ma być obowiązkiem, czy tylko uprawnieniem. Z ogólnie obowiązujących przepisów wynika, że do pewnego wieku istnieje obowiązek uczenia się. W wielu uwagach zgłoszonych do projektu Kodeksu karnego wykonawczego pojawia się problem, czy może istnieć obowiązek resocjalizacji. Wyszliśmy z założenia, że nie, z wyjątkiem kategorii młodocianych, z których część jest niedojrzała społecznie i psychicznie. Dlatego w tym przypadku proponujemy obowiązek nauczania.</u>
          <u xml:id="u-89.3" who="#TeodorSzymanowski">Jest to jedna z podstawowych różnic pomiędzy wariantem I a wariantem II przepisu art. 130, przemawiająca na rzecz wariantu II. Jest bardzo dużo obowiązków, np. obowiązek pracy, obowiązek poddania się rygorom. W związku z tym mnie osobiście to nie razi, że tutaj jest mowa o obowiązku nauczania, tym bardziej że ma to służyć dobrej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-89.4" who="#TeodorSzymanowski">Kolejna różnica pomiędzy obydwoma wariantami wiąże się z rozbudowaniem przepisów i możliwościami finansowego zachęcania do nauki. Doświadczenia polskie i zagraniczne zmierzają w kierunku nadania nauce i szkoleniu rangi ustawowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#KazimierzPańtak">Zwracam uwagę, że rozwiązania wariantowe dotyczą jedynie art. 130 par. 1 i 2.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#MarekDyduch">Nie wiem, czy prof. T. Szymanowski nie przejęzyczył się, dlatego że przepisy wariantu II zostały zaproponowane przeze mnie, a przez rząd - przepisy umieszczone w wariancie I.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#MarekDyduch">Przedstawiciel Rzecznika Praw Obywatelskich podniósł dwie wątpliwości. Po pierwsze, czy można obowiązkowo narzucić nauczanie w zakresie szkoły zawodowej. Otóż Konstytucja RP stwierdza, że w Polsce istnieje obowiązek nauczania w zakresie szkoły podstawowej. Czy w związku z tym możemy na siłę uszczęśliwiać młodocianych zamkniętych w zakładzie karnym, serwując im naukę w szkołach zawodowych?</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#MarekDyduch">W związku z tym, że powstała taka wątpliwość, pozwoliłem sobie w wariancie II przepisu art. 130 par. 1 sprecyzować, iż nauczanie jest obowiązkowe w zakresie szkoły podstawowej, natomiast w par. 2 określić, że obowiązkiem zakładu karnego jest nauczanie w zakresie szkoły zawodowej.</u>
          <u xml:id="u-91.3" who="#MarekDyduch">Przyjmując takie rozwiązanie, eliminujemy zarzut naruszenia przepisów Konstytucji RP, a jednocześnie nie zwalniamy zakładu karnego z obowiązku nauczania młodocianych zawodu. Takimi właśnie przesłankami kierowałem się, proponując to rozstrzygnięcie. Miałem tu na względzie obawy Rzecznika Praw Obywatelskich.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#AndrzejGaberle">Zdecydowanie opowiadam się za wariantem II, dlatego że zaproponowany w nim przepis nakłada na zakład karny obowiązek prowadzenia nauczania, natomiast nie nakłada na skazanych obowiązku poddawania się temu nauczaniu. Jest to rozwiązanie lepsze.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#AndrzejGaberle">W art. 130 par. 2 (wariant II) zapisano: „Zakład karny ma obowiązek prowadzenia nauczania stosownie do indywidualnych zainteresowań...”. Czy te indywidualne zainteresowania zawsze będą ukierunkowane w taki sposób, że należałoby je uwzględniać? Z tego co się orientuję, w zakładach karnych niezwykle popularne jest nauczanie w zawodach, w których niekoniecznie byśmy chcieli, aby skazani już na wolności byli dobrze wyszkoleni. Czy w tym zakresie nie powinniśmy dokonywać pewnej korekty?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#MarekDyduch">Powinni się tu wypowiedzieć fachowcy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#TeodorSzymanowski">Powinniśmy raczej zapisać: „stosownie do indywidualnych potrzeb i uzdolnień”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#JanuszNiemcewicz">W art. 130 par. 2 (wariant I) mowa jest o obowiązku nauki obciążającym młodocianych i to także w zakresie kursów zawodowych ponadpodstawowych. Przedstawiono pogląd, że jest to naruszenie Konstytucji, dlatego że u nas obowiązek nauki jest tylko do szkoły podstawowej. Jeżeli traktujemy to jako element resocjalizacji, to chyba istnieje w zakładzie karnym obowiązek poddawania się jej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#ZdzisławBąkowski">Nie ma.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#TeodorSzymanowski">W stosunku do młodocianych jest. Obowiązek nauki wynika z obowiązku resocjalizacji. Poseł J. Niemcewicz ma rację.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#ZofiaŚwida">Proszę zwrócić uwagę, że powołujemy się na par. 3, w którym jest mowa o tych, którzy nie ukończyli szkoły podstawowej lub nie mają wyuczonego zawodu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#TeodorSzymanowski">Tak, to ci mają pierwszeństwo w objęciu ich nauką.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#AndrzejBrachmański">Poseł A. Gaberle ma rację. Proponuję wybrać wariant II gdyż słyszę, że w tym kierunku zmierza dyskusja. Proponuję też skreślić w art. 130 par. 2 określenie „stosownie do indywidualnych zainteresowań i uzdolnień”. Wówczas przepis ten brzmiałby: „Zakład karny ma obowiązek prowadzenia nauczania młodocianych skazanych, o których mowa w par. 3”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#ZofiaŚwida">To znaczy tych, którzy nie ukończyli szkoły.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#TeodorSzymanowski">Możemy zapisać: „stosownie do indywidualnych możliwości i potrzeb”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#AndrzejBrachmański">Zakład karny miałby obowiązek organizowania nauczania, ale nie stosownie do indywidualnych potrzeb każdego więźnia. Przy liberalnym odczytaniu tego przepisu okaże się, że jeden będzie chciał być ślusarzem, a drugi akrobatą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#AndrzejGaberle">Zapiszmy więc: „stosownie do możliwości i uzdolnień młodocianych”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#TeodorSzymanowski">To dobra propozycja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#KazimierzPańtak">Rozumiem, że w tym względzie jest consensus.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#KazimierzPańtak">Proszę pracowników Biura Legislacyjnego, aby nanieśli tę zmianę w obu wariantach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#WłodzimierzMarkiewicz">Pragnę zasygnalizować jedną sprawę. W ostatniej nowelizacji ustawy o systemie oświaty wprowadzono przepis, w którym stwierdza się, że młodzież w wieku do lat 18 przebywająca w zakładach wychowawczych, poprawczych i karnych ma obowiązek nauki. A więc przyjęcie rozwiązań proponowanych w przepisie art. 130 projektu Kodeksu karnego wykonawczego wymagałoby przynajmniej nowelizacji tamtej ustawy poprzez skreślenie zapisu dotyczącego osób odbywających karę, dlatego że według naszych projektów młodociani, to osoby do 24 lat. Nie kwestionuję słuszności przedłożonych rozwiązań. Sygnalizuję jedynie problem związany z ustawą o systemie oświaty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#KazimierzPańtak">Problem ten wyjaśniliśmy już na posiedzeniu podkomisji. Wspomniany przepis ustawy o systemie oświaty nie był konsultowany ze służbą więzienną. Przy najbliższej nowelizacji owej ustawy o systemie oświaty trzeba będzie zsynchronizować oba przepisy. Istnieje wszakże potrzeba wprowadzenia rozwiązań zaproponowanych w projekcie Kodeksu karnego wykonawczego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#MarekDyduch">Obowiązek nauki w zakresie szkoły podstawowej jest zasadniczy. Faktycznie, zakład karny lub inny powinien dbać również o nauczanie w zakresie szkoły zawodowej. Stąd w przepisie art. 130 par. 2 (wariant II) został nałożony na niego taki obowiązek. Uważam, iż jest to rozwiązanie logiczne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#KazimierzPańtak">Myślę, że możemy przystąpić do rozstrzygnięć. Przeprowadzimy głosowanie alternatywne.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#KazimierzPańtak">Kto opowiada się za wariantem I przepisu art. 130?Nikt nie opowiedział się za wariantem I.</u>
          <u xml:id="u-110.2" who="#KazimierzPańtak">Kto opowiada się za wariantem II przepisu art. 130? W głosowaniu wariant dwa został przyjęty jednogłośnie.</u>
          <u xml:id="u-110.3" who="#KazimierzPańtak">Kolejna propozycja wariantowa dotyczy art. 141 par. 3.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#TeodorSzymanowski">Zwłaszcza wariant I przepisu art. 141 par. 3 trzeba czytać łącznie z art. 139 par. 5, który wprowadza pewnego rodzaju restrykcje, ograniczenia dotyczące kary 25 lat pozbawienia wolności i kary dożywotniego więzienia, odbywanych w zakładzie karnym typu zamkniętego. W wariancie II wprowadza się osobę godną zaufania jako tę, która może asystować skazanemu podczas opuszczenia zakładu karnego. W wariancie I tego nie ma.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#ZofiaŚwida">Jest.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#TeodorSzymanowski">Rzeczywiście. Różnica dotyczy sędziego penitencjarnego, który zgodnie z przepisem art. 141 par. 3 z wariantu II udzielałby zwolnienia na opuszczenie zakładu karnego typu zamkniętego. Na tym polegają różnice pomiędzy wariantem I a wariantem II. Można powiedzieć, że wariant II jest bardziej elastyczny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#ZofiaŚwida">Bardziej elastyczny jest wariant I, gdzie zostało powiedziane, że w razie potrzeby można zezwolić skazanemu na opuszczenie zakładu karnego. Po prostu można na to zezwolić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#KazimierzPańtak">Dokonuje tego naczelnik zakładu karnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#ZofiaŚwida">Natomiast w przepisie art. 141 par. 3 z wariantu II w odniesieniu do zakładów karnych typu zamkniętego został wprowadzony sędzia penitencjarny jako ten, który kontroluje zasadność takiej decyzji, ponieważ w zakładzie karnym typu zamkniętego opuszczanie zakładu traktuje się jako coś wyjątkowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#TeodorSzymanowski">Ale zgodnie z przepisem art. 139 par. 5, to sędzia penitencjarny wyraża zgodę na opuszczenie zakładu.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#TeodorSzymanowski">Naczelnik wydziału w Biurze Legislacyjnym KS: Tak, ale to tylko w stosunku do osób odbywających karę 25 lat pozbawienia wolności i karę dożywotniego więzienia. Natomiast zgodnie z wariantem II sędzia penitencjarny wyrażałby zgodę w stosunku do wszystkich więźniów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#ZofiaŚwida">Wariant II przepisu art. 141 par. 3 jest surowszy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#KazimierzPańtak">Nikt więcej nie zgłasza chęci zabrania głosu. Rozumiem, że sprawa została wyjaśniona. Przystępujemy do rozstrzygnięć.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#KazimierzPańtak">Kto opowiada się za przyjęciem wariantu I?</u>
          <u xml:id="u-119.2" who="#KazimierzPańtak">W głosowaniu za wnioskiem opowiedziało się 3 posłów.</u>
          <u xml:id="u-119.3" who="#KazimierzPańtak">Kto opowiada się za przyjęciem wariantu II?W głosowaniu za wnioskiem opowiedziało się 8 posłów.</u>
          <u xml:id="u-119.4" who="#KazimierzPańtak">Zdecydowaną większością głosów został przyjęty wariant II przepisu art. 141 par. 3.</u>
          <u xml:id="u-119.5" who="#KazimierzPańtak">Naczelnik wydziału w Biurze Legislacyjnym KS: Wariantowych rozwiązań już nie ma.</u>
          <u xml:id="u-119.6" who="#KazimierzPańtak">Pragnę poinformować, że na środowym posiedzeniu podkomisji przyjęliśmy poprawkę do art. 39 projektu Kodeksu karnego wykonawczego. W par. 2 dodaliśmy wyraz „religijnej”, w konsekwencji czego przepis ten otrzymał brzmienie: „Podmioty, o których mowa w par. 1, mogą w porozumieniu z dyrektorem zakładu karnego lub aresztu śledczego, uczestniczyć w prowadzeniu działalności resocjalizacyjnej, społecznej, kulturalnej, oświatowej, sportowej i religijnej w tych zakładach lub aresztach”. Stosowny wniosek zgłosili przedstawiciele służby więziennej w celu uniknięcia wątpliwości, że działalność religijna nie mogłaby być prowadzona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#JerzyJasiński">Chodziło o pełną synchronizację przepisów art. 39 par. 1 i 2.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#KazimierzPańtak">Następnie dokonaliśmy poprawki w art. 90, a mianowicie dopisaliśmy pkt 5 w brzmieniu: „Skazani mogą korzystać z własnej bielizny i obuwia, a za zezwoleniem z własnej odzieży”. Jest to rozwiązanie praktyczne i oszczędne, godzące w interes państwa i skazanego. Chodzi tu o uprawnienie a nie o obowiązek.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#KazimierzPańtak">Dokonaliśmy też zmiany przepisu art. 125 par. 5. Wprowadziliśmy instytucję ograniczonej egzekucji dochodów osób, które wykonują w zakładzie karnym pracę na własny rachunek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#TeodorSzymanowski">Zmiana ta dotyczy chyba par. 1.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#KazimierzPańtak">Przepraszam, zmiana ta dotyczy par. 4.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#KazimierzPańtak">Naczelnik wydziału w Biurze Legislacyjnym KS: W par. 1 też dokonaliśmy zmiany.</u>
          <u xml:id="u-123.2" who="#KazimierzPańtak">Najważniejsza jest sama zasada.</u>
          <u xml:id="u-123.3" who="#KazimierzPańtak">W przepisie art. 138 par. 1 dokonaliśmy zmiany legislacyjnej. W pkt. 1 i 2 określenie „nadzorującej” zamieniliśmy określeniem „dozorującej”. Ma to na celu ujednolicenie przepisów.</u>
          <u xml:id="u-123.4" who="#KazimierzPańtak">Ponadto do przepisu art. 220 par. 2 wprowadziliśmy psa. Przepis ten będzie zaczynał się następująco: „O użyciu środków przymusu bezpośredniego, broni lub psa...”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#TeodorSzymanowski">W ustawie o służbie więziennej mowa jest o sile fizycznej, broni i psie. Należało to ujednolicić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#KazimierzPańtak">W art. 224 zapisaliśmy, iż osoba tymczasowo aresztowana, wykonująca pracę na własny rachunek otrzymuje 100% dochodu.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#KazimierzPańtak">Następnie w części wojskowej projektu Kodeksu karnego wykonawczego komputer nie wydrukował napisu „Rozdział XVI”. Uzupełniliśmy brakujący zapis.</u>
          <u xml:id="u-125.2" who="#KazimierzPańtak">Naczelnik wydziału w Biurze Legislacyjnym KS: Płk H. Kmieciak zgłosił poprawkę do art. 236.</u>
          <u xml:id="u-125.3" who="#KazimierzPańtak">Od płk. H. Kmieciaka otrzymałem pismo następującej treści: „W projekcie Kodeksu karnego wykonawczego, w związku z dodaniem przez Komisję Nadzwyczajną w dniu 3. X.1996 r. dodatkowego par. 5 do art. 327 projektu Kodeksu karnego należy zmienić art. 236 przez oznaczenie dotychczasowej treści tego artykułu jako par. 1, dodać par. 2 w brzmieniu: „Do orzekania w przedmiocie określonym w art. 327 par. 5 Kodeksu karnego stosuje się odpowiednio art. 13”.</u>
          <u xml:id="u-125.4" who="#KazimierzPańtak">Naczelnik wydziału w Biurze Legislacyjnym KS: Chcę powiedzieć, że rzeczywiście w art. 327 projektu Kodeksu karnego dopisaliśmy nowy par. 5 w brzmieniu: „Jeżeli skazany na karę ograniczenia wolności według zasad określonych w par. 1–4 w chwili przystąpienia do jej wykonywania w całości lub części przestał być żołnierzem lub w wypadku przewidzianym w art. 321 par. 2 pracownikiem wojska, sąd zmienia tę karę na karę ograniczenia wolności orzekaną według zasad ogólnych”. Taką treść ma przepis art. 327 par. 5 projektu Kodeksu karnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#ZofiaŚwida">Czy w propozycji płk. H. Kmieciaka chodzi o art. 13 projektu Kodeksu karnego?</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#ZofiaŚwida">Naczelnik wydziału w Biurze Legislacyjnym KS: Chodzi o art. 13 projektu Kodeksu karnego wykonawczego.</u>
          <u xml:id="u-126.2" who="#ZofiaŚwida">W art. 13 projektu Kodeksu karnego wykonawczego mowa jest o tym, że można zwrócić się do sądu o rozstrzygnięcie wątpliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#TeodorSzymanowski">W moim przekonaniu zaszła tu jakaś pomyłka. Czy jest na sali płk H. Kmieciak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#AndrzejBrachmański">Jeżeli w projekcie Kodeksu karnego stwierdza się, że ktoś przestał być żołnierzem, to pozostaje wątpliwość co dalej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#ZofiaŚwida">Już rozumiem - o wyjaśnienie tej wątpliwości można się zwrócić do sądu, ale z drugiej strony art. 13 stosuje się na zasadach ogólnych do wszystkiego. W przepisie tym wyraźnie stwierdza się, że każdy, kogo orzeczenie dotyczy, może zwrócić się do sądu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#TeodorSzymanowski">Wydaje mi się, że w projekcie Kodeksu karnego wykonawczego, tak czy inaczej będziemy musieli uwzględnić pewne poprawki wynikające z przyjęcia projektu Kodeksu karnego, w którym dokonaliśmy określonych zmian.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#KazimierzPańtak">Są to kwestie związane z pewnymi rozstrzygnięciami legislacyjnymi.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#KazimierzPańtak">Chcę powiedzieć, że dokonaliśmy zmian w art. 255 projektu Kodeksu karnego wykonawczego. Przepis ten stanowi normę kompetencyjną dla ministra sprawiedliwości do wydawania rozporządzeń i zarządzenia. Chodzi tu o zmiany redakcyjno-legislacyjne.</u>
          <u xml:id="u-131.2" who="#KazimierzPańtak">Naczelnik wydziału w Biurze Legislacyjnym KS: O którym paragrafie art. 255 teraz mówimy?</u>
          <u xml:id="u-131.3" who="#KazimierzPańtak">O par. 3.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#TeodorSzymanowski">W art. 255 par. 3 chodzi o wydanie przepisów wykonawczych, dotyczących uregulowania kwestii, które nie mogły być rozstrzygnięte w projekcie Kodeksu karnego wykonawczego.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#TeodorSzymanowski">Naczelnik wydziału w Biurze Legislacyjnym KS: Czy chodzi o zmiany w tym przepisie dokonane przez podkomisję?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#KazimierzPańtak">Tak. O wszystkich zmianach, które wprowadziła podkomisja, pragnę poinformować członków Komisji Nadzwyczajnej. Ostatnia zmiana dokonana przez podkomisję dotyczy art. 262, w którym dopisaliśmy wyraz „psa”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#JanuszNiemcewicz">Jak rozumiem, chodzi o użycie broni względem psa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#TeodorSzymanowski">Przepis art. 262 stanowi odesłanie do ustawy o Służbie Więziennej. To nie jest tak, jak interpretuje to poseł J. Niemcewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#ZofiaŚwida">W ustawie o Służbie Więziennej mowa jest także o posługiwaniu się psem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#KazimierzPańtak">Przepis art. 263 brzmi obecnie następująco: „Stosowanie środków przymusu bezpośredniego, użycie broni lub psa służbowego względem osób pozbawionych wolności, reguluje odrębna ustawa”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#TeodorSzymanowski">Ową odrębną ustawą jest ustawa o Służbie Więziennej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#KazimierzPańtak">To była ostatnia zmiana wprowadzona przez podkomisję.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#KazimierzPańtak">Teraz przechodzimy do rozpatrzenia poprawek do projektu Kodeksu karnego wykonawczego, które zostały zgłoszone na piśmie. Rozpoczniemy od poprawek zgłoszonych przez posła A. Gaberle. Jak rozumiem, wszyscy członkowie Komisji poprawki te otrzymali.</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#KazimierzPańtak">Najpierw powinien zabrać głos wnioskodawca, gdyż - być może - zostanie wywołana jakaś generalna dyskusja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#AndrzejGaberle">Chcę powiedzieć, że trzy projekty kodyfikacji karnych, tzn. Kodeksu karnego, Kodeksu postępowania karnego i Kodeksu karnego wykonawczego, tworzą wspólnie określony system, który powinien być jednoznacznie spójny. Jeżeli podejmuje się pewne decyzje odnośnie projektu Kodeksu karnego, to powinno to znaleźć odbicie w projektach dwóch pozostałych kodeksów. Na razie mówię o sprawach oczywistych.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#AndrzejGaberle">Swoje poprawki do projektu Kodeksu karnego wykonawczego składałem dużo wcześniej. Formułowałem je przy założeniu, że zostanie zniesiona - zgodnie z projektem Kodeksu karnego przedłożonym przez rząd - kara śmierci. Przypominam, że Komisja za takim właśnie rozwiązaniem się opowiedziała. Po prostu kara śmierci z projektu Kodeksu karnego została wyeliminowana.</u>
          <u xml:id="u-140.2" who="#AndrzejGaberle">Na jej miejsce - co wydaje się oczywiste - musi zostać wprowadzona jakaś kara, która nie jest karą eksterminacyjną - kara śmierci jest karą eksterminacyjną - ale jednak karą znamionującą trwałą izolację. Chcę powiedzieć, że bardzo silnym argumentem zwolenników kary śmierci jest to, że kary tej nie można zastąpić żadną inną karą, bo żadna inna kara nie może doprowadzić do trwałej izolacji osoby, która na taką surową karę zasługuje. Wcześniej w Polsce nie było kary dożywotniego więzienia. Później została ona wprowadzona. Jednak w tym samym czasie mieliśmy do czynienia z powszechną praktyką stosowania warunkowych przedterminowych zwolnień. Dlatego mogę stwierdzić, że tylko pozornie była to kara dożywotniego pozbawienia wolności.</u>
          <u xml:id="u-140.3" who="#AndrzejGaberle">Proszę o umożliwienie mi kontynuowania wystąpienia. Oczywiście, członkowie Komisji mogą nie zgodzić się z tym, o czym mówię, ale przynajmniej powinni mnie wysłuchać. W przeciwnym razie w ogóle nie powinniśmy obradować nad projektem Kodeksu karnego wykonawczego.</u>
          <u xml:id="u-140.4" who="#AndrzejGaberle">Jeżeli zrezygnowaliśmy z kary śmierci i jeżeli uznajemy, że w miejsce tej kary musi zostać wprowadzony jakiś środek, który prowadziłby do jakiejś trwałej izolacji tych niewielu osób, które na tego rodzaju karę izolacyjną zasłużą, to w stosunku do kary dożywotniego pozbawienia wolności trzeba wprowadzić przepisy, które spowodują, że kara dożywotniego więzienia będzie rzeczywiście cechowała się trwałą izolacją.</u>
          <u xml:id="u-140.5" who="#AndrzejGaberle">Rozumiem, że ktoś może sobie żartować, że ja chcę wprowadzić karę stopniowego pozbawienia życia i szczególne obostrzenia wobec osób skazanych na karę dożywotniego pozbawienia wolności. Nic takiego nie jest moim zamiarem.</u>
          <u xml:id="u-140.6" who="#AndrzejGaberle">Natomiast rzeczywiście chcę traktować karę dożywotniego więzienia zupełnie serio. W moim przekonaniu kara ta powinna być karą trwałej izolacji. Nie dopuszczam takiej myśli, że tak, jak jest to proponowane w projekcie Kodeksu karnego wykonawczego, mogłyby być udzielone przepustki dla osób dożywotnio pozbawionych wolności. Oczywiście chodzi o przepustki nagrodowe. Zdaję sobie sprawę, że z racji np. jakiegoś wydarzenia losowego, takie osoby, zwłaszcza pod nadzorem, mogą na określony czas opuścić zakład karny. Chodzi tu o sytuacje np. śmierci osoby najbliższej itp. tego rodzaju wyjątkowe sytuacje oczywiście dopuszczam.</u>
          <u xml:id="u-140.7" who="#AndrzejGaberle">Natomiast przepustki nagrodowe w stosunku do osób dożywotnio pozbawionych wolności - w moim przekonaniu - nie powinny mieć miejsca. To samo odnosi się do osób skazanych na karę 25 lat pozbawienia wolności do momentu, kiedy zajdą warunki umożliwiające tym osobom skorzystanie za zgodą sądu z warunkowego przedterminowego zwolnienia. Wtedy zmienia się w sposób istotny sytuacja owych osób.</u>
          <u xml:id="u-140.8" who="#AndrzejGaberle">Propozycje, które członkom Komisji teraz przedstawiam, są właśnie tym motywowane. W czasie rozpatrywania poszczególnych propozycji będę przedstawiał dodatkowe uzasadnienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#TeodorSzymanowski">Chcę powiedzieć, że wszystkie propozycje do projektu Kodeksu karnego wykonawczego, w tym propozycje posła A. Gaberle, bardzo dokładnie przestudiowaliśmy. Zrobiliśmy to bardzo starannie.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#TeodorSzymanowski">Uwagi posła A. Gaberle dotyczą trzech zagadnień. Po pierwsze - wykonywania kary dożywotniego pozbawienia wolności. Po drugie - ewentualnego wprowadzenia zmian w zakresie odroczenia i przerwy w karze, oczywiście w projekcie Kodeksu karnego wykonawczego. Po trzecie - warunkowego przedterminowego zwolnienia.</u>
          <u xml:id="u-141.2" who="#TeodorSzymanowski">Pokrótce chcę odnieść się do pierwszego zagadnienia, a mianowicie wykonywania kary dożywotniego pozbawienia wolności.</u>
          <u xml:id="u-141.3" who="#TeodorSzymanowski">Zwracając się do posła A. Gaberle, chcę powiedzieć, że wyciągnęliśmy pewne wnioski z jego propozycji. Co wprowadziliśmy w projekcie Kodeksu karnego wykonawczego? Wprowadziliśmy wiele nowego, może nie w takim zakresie, w jakim poseł A. Gaberle wnioskował, ale w każdym bądź razie znacznie zostały podniesione minima odbytej kary, których wypełnienie umożliwiałoby udzielenie nagrody określonemu skazanemu. Należy przyznać, że rzeczywiście jest kwestią dyskusyjną, w którym momencie odbywania kary dochodzi do wypełnienia owego minimum.</u>
          <u xml:id="u-141.4" who="#TeodorSzymanowski">Szwedzi już po trzech latach wypuszczają na przepustki osoby dożywotnio pozbawione wolności, oczywiście jeżeli odpowiadają określonym kryteriom. My proponujemy - o ile dobrze pamiętam - termin 8 lat. Wyciągnęliśmy zatem pewne wnioski uważając, że tego rodzaju zaostrzenie będzie korespondowało z projektem Kodeksu karnego i że jest ono wystarczające.</u>
          <u xml:id="u-141.5" who="#TeodorSzymanowski">Drugie zagadnienie, które porusza w swych propozycjach poseł A. Gaberle, dotyczy warunków odbywania kary, inaczej mówiąc - stopnia specjalizacji zakładu karnego. Oczywiście ten problem dostrzegamy, widzimy, jednak normujemy go inaczej niż to proponuje poseł A. Gaberle. Zagadnienie rozmieszczania, klasyfikacji zakładów karnych - tak to przyjęliśmy w projekcie Kodeksu karnego wykonawczego - będzie ujęte w stosownym rozporządzeniu ministra sprawiedliwości. Taką przyjęliśmy zasadę. W projekcie Kodeksu karnego wykonawczego będą zamieszczone tylko podstawowe zasady. Wielu krytyków przyjętych przez nas rozwiązań zarzuca nam, że projekt Kodeksu karnego wykonawczego, zbyt szczegółowo normuje pewne sprawy. Nie ma żadnych przeszkód, jeżeli tylko zajdzie taka potrzeba, żeby ustanowić specjalny zakład karny dla skazanych na karę dożywotniego pozbawienia wolności, chociaż z drugiej strony przedstawiciele więziennictwa mający doświadczenie praktyczne mogą powiedzieć, że koncentracja takich skazanych nie jest korzystna, że nie potrzeba budować polskiego „Alcatraz”.</u>
          <u xml:id="u-141.6" who="#TeodorSzymanowski">Chcę powiedzieć, że pierwszych 12 czy 13 propozycji posła A. Gaberle dotyczy tych właśnie problemów, które przed chwilą przedstawiłem. Przyjęliśmy takie, a nie inne rozwiązania. Proszę jednak nie traktować tego jako niedostrzeganie pewnych propozycji, tylko jako skierowanie owych rozwiązań do dalszych szczegółowych przepisów wykonawczych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#JerzyJasiński">Muszę powiedzieć coś, co może dla innych było oczywiste, ale dla mnie nie. Przykrym zaskoczeniem była dla mnie przedwczorajsza decyzja, pozbawiająca osoby skazane na karę dożywotniego więzienia możliwości warunkowego przedterminowego zwolnienia. Szczerze mówiąc, osobiście nie brałem takiego rozwiązania pod uwagę przy pracach nad projektami kodyfikacji karnych. Decyzja, która mnie zaskoczyła, została podjęta przedwczoraj. Pewne niespójności będące konsekwencjami owej decyzji na pewno nastąpią. Proszę nie być tym zaskoczonym.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#JerzyJasiński">Mam do posła A. Gaberle jedną prośbę. Chciałbym, aby poseł A. Gaberle wycofał przynajmniej poprawkę oznaczoną nr. 1. W poprawce tej proponuje się, żeby zakłady karne dla odbywających karę dożywotniego pozbawienia wolności były odrębnymi typami zakładów karnych. Moim zdaniem, jest to tworzenie „bomby z opóźnionym zapalnikiem”. Ludzi odbywających karę dożywotniego więzienia będzie się gromadzić w owych oddzielnych zakładach karnych coraz więcej, dlatego że chodzi tu o ludzi, którzy będą przebywać w więzieniu całe życie. A więc będziemy tworzyć bombę, którą trudno będzie rozbroić.</u>
          <u xml:id="u-142.2" who="#JerzyJasiński">Proszę spojrzeć na doświadczenia różnych krajów z ludźmi bardzo niebezpiecznymi. Po próbach ich koncentracji, robienia jakichś szczególnych zabezpieczeń itd., przeważył pogląd, że lepiej rozmieścić tych ludzi w mniejszych grupach w różnych zakładach.</u>
          <u xml:id="u-142.3" who="#JerzyJasiński">Wprowadzenie do projektu Kodeksu karnego wykonawczego obligu tworzenia zakładów karnych dla osób odbywających karę dożywotniego pozbawienia wolności nie jest dobrym rozwiązaniem. Proszę zwrócić uwagę, że jeżeli nawet nie będzie przepisu zawierającego takiego obligu, to będzie można wyodrębnić jeden zakład karny zamknięty, w którym osoby dożywotnio pozbawione wolności będzie można trzymać.</u>
          <u xml:id="u-142.4" who="#JerzyJasiński">Natomiast jeżeli pierwsza poprawka posła A. Gaberle zostanie wprowadzona do projektu Kodeksu karnego wykonawczego, to osoby skazane na karę dożywotniego więzienia będą musiały przebywać w oddzielnym zakładzie karnym. Nie będzie na to rady. Będą to więc osoby, którym nic więcej nie można już zrobić, które nie mają żadnej perspektywy. Utrzymanie ich w ryzach będzie stanowić szalenie trudne zadanie dla służb penitencjarnych.</u>
          <u xml:id="u-142.5" who="#JerzyJasiński">Proszę zwrócić uwagę, że w wielu zakładach karnych można stworzyć oddziały bardzo zamknięte.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#TeodorSzymanowski">Właśnie takie rozwiązanie projekt Kodeksu karnego wykonawczego przewiduje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#JerzyJasiński">Gdyby poseł A. Gaberle wycofał swoją pierwszą poprawkę, byłbym wielce zobowiązany.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#AndrzejGaberle">Wcale nie zamierzam w jakiś sztywny sposób upierać się przy jakiejkolwiek ze swoich poprawek, może z wyjątkiem poprawki dotyczącej przepustek.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#AndrzejGaberle">Powiem, czym się kierowałem, proponując takie, a nie inne rozwiązanie. Jeżeli prof. K. Jasiński mówi, że mogą być pewne trudności z utrzymaniem ludzi odbywających karę dożywotniego więzienia w ramach jednego zakładu, zapewne ma rację. Czy nie będzie jednak większych trudności wtedy, kiedy ludzie ci będą rozsiani wśród innych więźniów?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#ZdzisławBąkowski">Prof. T. Szymanowski przedstawił doświadczenia zagraniczne. Ja natomiast przedstawię praktykę polską. Zakładamy dla niektórych kategorii skazanych specjalne pododdziały - takie rozwiązanie istnieje już od kilkudziesięciu lat. Chodzi o zakłady karne w Iławie, Włocławku i Nysie. Były to nieustanne „bomby zegarowe”, w których bez przerwy coś się działo: awantury, bijatyki itd.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#ZdzisławBąkowski">Od momentu kiedy młodocianych skazanych rozmieszczono wśród skazanych dorosłych i stworzono oddziały dla młodocianych przy zakładach karnych dla karanych pierwszy raz, sytuacja się rozładowała, cały problem po prostu zniknął.</u>
          <u xml:id="u-146.2" who="#ZdzisławBąkowski">To samo można odnieść do kwestii tworzenia w zakładach karnych oddziałów dla sprawców szczególnie niebezpiecznych, popełniających przestępstwa w zorganizowanych grupach itp. Oczywiście chodzi o zakłady karne zamknięte. Tu też mamy do czynienia z problemem, czy sprawców szczególnie niebezpiecznych trzymać w jednym oddzielnym zakładzie, co tworzyłoby szalenie niebezpieczną sytuację, czy też ich rozmieścić w wielu zakładach.</u>
          <u xml:id="u-146.3" who="#ZdzisławBąkowski">Ten sam problem dotyczy skazanych odbywających karę dożywotniego pozbawienia wolności. Praktyka nie tylko zagraniczna, ale także i nasza jednoznacznie wskazuje na to, że rozlokowanie w mniejszych grupach w różnych zakładach karnych jest sprawą absolutnie pewniejszą niż koncentracja.</u>
          <u xml:id="u-146.4" who="#ZdzisławBąkowski">Natomiast jeśli chodzi o możliwości, to wcale nie musi być zakładu karnego specjalnego typu, który zostałby wymieniony w art. 69 projektu Kodeksu karnego wykonawczego. Proszę spojrzeć na art. 72 par. 4, w którym stwierdza się, że minister sprawiedliwości określa przeznaczenie zakładów karnych. Moim zdaniem, będzie wystarczającym, jeżeli w zarządzeniu ministra określi się, że Zakład Karny w Barczewie przeznacza się dla skazanych na karę dożywotniego więzienia. Oczywiście, byłoby to określone, gdyby taka konieczność zachodziła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#AndrzejGaberle">Wolałbym, aby pewne zasadnicze sprawy, były regulowane ustawą, a nie rozporządzeniem czy zarządzeniem ministra.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#AndrzejGaberle">Przyznaję, że z tego punktu widzenia, który prezentowali moi przedmówcy, nie przyglądałem się przepisom projektu Kodeksu karnego wykonawczego.</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#AndrzejGaberle">Proszę mi odpowiedzieć na jedno pytanie. Czy jest możliwe, żeby osoba skazana na karę dożywotniego pozbawienia wolności odbywała karę w zakładzie typu półotwartego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#ZdzisławBąkowski">O tym powinni zdecydować członkowie Komisji, czy skazanego na karę dożywotniego więzienia można w jakiś sposób awansować czy należy go tego awansu pozbawić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#AndrzejGaberle">W świetle tego, że nie ma możliwości warunkowego przedterminowego zwolnienia skazanego na karę dożywotniego pozbawienia wolności, osadzenie go w areszcie karnym typu półotwartego, dla mnie w ogóle nie wchodzi w rachubę.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#AndrzejGaberle">Byłbym skłonny zrezygnować ze swojej poprawki do art. 69 pod warunkiem, że wprowadzimy przepis, w którym wyraźnie zapiszemy, że osoby skazane na karę dożywotniego pozbawienia wolności odbywają karę w zakładach karnych typu zamkniętego...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#ZdzisławBąkowski">...całe życie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#AndrzejGaberle">Oczywiście.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#ZofiaŚwida">To wydaje się logiczne. Jeżeli skazani na karę dożywotniego więzienia nie mogą być warunkowo przedterminowo zwolnieni, to rzeczywiście nie powinni być osadzani w zakładach karnych typu półotwartego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#AndrzejGaberle">Jeszcze raz powtarzam: byłbym skłonny swą pierwszą poprawkę wycofać za cenę wprowadzenia do projektu Kodeksu karnego wykonawczego regulacji, którą przedstawiłem przed chwilą. Chciałbym, aby członkowie Komisji zgodzili się na zapis, że osoby skazane na karę dożywotniego pozbawienia wolności odbywają karę w zakładach karnych typu zamkniętego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#ZdzisławBąkowski">Wydaje mi się, że nie ma innego wyjścia. W tej sytuacji, w jakiej znaleźliśmy się, trzymanie osób dożywotnio pozbawionych wolności w zakładach karnych typu półotwartego nie jest czymś sensownym...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#ZofiaŚwida">Przy braku możliwości ich warunkowego przedterminowego zwolnienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#JerzyJasiński">Proszę jeszcze raz rozważyć całą sprawę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#WłodzimierzMarkiewicz">Chodzi tu o problem znacznie szerszy. Po pierwsze - jeżeli zdecydujemy, że skazani na karę dożywotniego więzienia nie wychodzą na warunkowe przedterminowe zwolnienie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#ZofiaŚwida">Właśnie tak zdecydowaliśmy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#WłodzimierzMarkiewicz">Chcę powiedzieć, że oprócz typu zakładu karnego, mamy jeszcze system oddziaływania.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#WłodzimierzMarkiewicz">Myślę, że w obecnej sytuacji byłoby absurdem stosowanie wobec osoby pozbawionej dożywotnio wolności systemu programowego oddziaływania, no bo po co. Po co to stosować, skoro i tak ta osoba w więzieniu umrze. A co z oddziaływaniem terapeutycznym - też jest ono niepotrzebne?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#ZofiaŚwida">Dyrektor W. Markiewicz trochę przesadził.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#WłodzimierzMarkiewicz">Wcale nie chodzi mi o mnożenie problemów, które łączą się z omawianą sprawą. Chcę jednak powiedzieć, że nawet jeśli zapiszemy w Kodeksie karnym wykonawczym, że wyodrębnia się zakłady karne dla skazanych na karę dożywotniego pozbawienia wolności, albo w ten sam sposób uregulujemy tę kwestię w rozporządzeniu bądź akcie prawnym niższej rangi, to i tak nie załatwia to do końca problemu.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#WłodzimierzMarkiewicz">Chcę poruszyć jeszcze jedną sprawę. Pragnę odnieść się do tego, co powiedział prof. J. Jasiński. Nie chodzi tu o „bombę z opóźnionym zapłonem”, gdyż zapłon po opóźnieniu przestaje funkcjonować. Największy problem będą stwarzać zapewne ci, którzy przejdą do takiego szczególnego zakładu karnego na początku.</u>
          <u xml:id="u-161.2" who="#WłodzimierzMarkiewicz">Na zakończenie chcę powiedzieć o jeszcze jednej sprawie. Polska ma również doświadczenia w zakresie wykonywania kary dożywotniego więzienia. Ta kara nigdy nie była wykonywana w specjalnych zakładach karnych. Dożywotnicy zawsze byli rozsiani po zakładach karnych, takich jak: Rawicz, Wronki, Strzelce Opolskie itp. Skazanych na karę dożywotniego więzienia były śladowe liczby, biorąc pod uwagę ogół populacji więziennej.</u>
          <u xml:id="u-161.3" who="#WłodzimierzMarkiewicz">Z tego co wiem, ci ludzie nie sprawiali żadnych problemów, gdyż żyli w określonej społeczności, która dla nich była naturalną społecznością (w założeniu do końca życia). Oni do tej społeczności się dostosowali. W sytuacji, kiedy my stworzymy tę społeczność na zasadzie getta, będziemy mieli do czynienia z pewnym ruchem społecznym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#AndrzejGaberle">Zgadzam się wycofać swoją poprawkę do art. 69. W zamian za to w art. 82 proponuję dodać par. 4.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#AndrzejGaberle">Przepis art. 82 dotyczy klasyfikacji skazanych, co należy w tym zakresie uwzględniać. Proponuję dodać w tym artykule par. 4 w brzmieniu: „Osoby skazane na karę dożywotniego pozbawienia wolności odbywają karę w zakładach typu zamkniętego”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#JerzyJasiński">Mam pytanie do posła A. Gaberle. Czy jednak tej reguły nie należałoby zliberalizować? Przypuśćmy, że karę dożywotniego więzienia odbywa człowiek 80-letni, który przecież nie przedstawia żadnego zagrożenia dla porządku prawnego. Czy takiego człowieka nie powinno się przenieść do zakładu karnego typu półotwartego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#AndrzejGaberle">Zawsze takiego człowieka można ułaskawić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#JerzyJasiński">Nie chodzi o ułaskawienie. Ułaskawienie to zupełnie inna kwestia. Proszę zwrócić uwagę: 80-letni staruszek wciąż przebywa w zakładzie karnym zamkniętym, czas płynie. Wydaje mi się, że od jakiegoś momentu trzymanie ludzi w zakładzie zamkniętym przestaje mieć racjonalne uzasadnienie. Proszę zauważyć, że jeżeli w pewnym czasie przeniesiono by tych ludzi do zakładu półotwartego, to nadal będą oni przebywali w więzieniu, a nie na wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#AndrzejGaberle">Jakie mamy w związku z tym wprowadzić kryterium, żeby nie budziło ono obaw?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#MarekDyduch">Chcę powiedzieć, że prof. J. Jasiński jednym razem zabiega o wprowadzenie rozwiązań systemowych, drugim razem poddaje w wątpliwość propozycje posła A. Gaberle twierdząc, że po iluś tam latach osoba pozbawiona dożywotnio wolności będzie miała problem wiekowy czy inny. Jakiś system musi obowiązywać. W wyjątkowych sytuacjach, osoby, które popełniły przestępstwa określonego typu, będą skazywane na karę dożywotniego więzienia. Taka kara nie będzie dawana za darmo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#ZofiaŚwida">Chodzi o karę, która ma zastępować karę śmierci.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#MarekDyduch">Jeżeli decyduje się wprowadzić do projektu Kodeksu karnego karę dożywotniego pozbawienia wolności, to muszą być tego jakieś konsekwencje. Osoba odbywająca taką karę musi być odizolowana od społeczeństwa. Zamiast pozbawiać kogoś życia, decydujemy się go izolować w więzieniu.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#MarekDyduch">Wcale nie musimy uwzględniać zdania prof. J. Jasińskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#JerzyJasiński">Proszę zwrócić uwagę, że chodzi o człowieka, który jest pozbawiony wolności. W tym sensie jest on wyizolowany od społeczeństwa. Posłowie A. Gaberle i M. Dyduch chcą jeszcze dodatkowo obostrzyć warunki pobytu dożywotnika w zakładzie karnym, w którym przecież pozbawia się ludzi wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#AndrzejGaberle">Nie zgadzam się z opinią prof. J. Jasińskiego. Pragnę przypomnieć, że wprowadziliśmy możliwość udzielania przepustek w zakładach karnych typu otwartego i półotwartego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#AndrzejBrachmański">Może nie powinniśmy wprowadzać takiej możliwości. Wynikają z tego określone konsekwencje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#KazimierzPańtak">Ta kwestia - myślę o przepustkach - została już rozstrzygnięta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#TeodorSzymanowski">Ta dyskusja pokazuje, jak straszne są konsekwencje decyzji podjętej wczoraj, kiedy osoby skazane na karę dożywotniego więzienia pozbawiliśmy możliwości warunkowego przedterminowego zwolnienia.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#TeodorSzymanowski">Słyszę, że ostateczna decyzja jeszcze nie zapadła. Co dalej mamy robić? Oczywiście, będą się zdarzać skazania na karę dożywotniego pozbawienia wolności, trzeba będzie tę karę wykonywać. Należy jednak wziąć pod uwagę to, że chodzi tu o ludzi przedstawiających różny stopień zagrożenia społecznego.</u>
          <u xml:id="u-174.2" who="#TeodorSzymanowski">Pamiętam, jak w więzieniu w Szczypiornie był przeprowadzony eksperyment polegający na tym, że skazany na karę dożywotniego pozbawienia wolności, który najlepiej się zachowywał, był przetransportowany do Kalisza.</u>
          <u xml:id="u-174.3" who="#TeodorSzymanowski">Nie wolno nam przyjmować mechanicznej reguły. Wcale nie jest potrzebne wprowadzanie jakiegoś specjalnego typu zakładu karnego zamkniętego. Byłoby to niczym innym jak odbudowywaniem XIX-wiecznych zakładów nazywanych przez W. Hugo „fabrykami żywych trupów”. To naprawdę nie jest nam potrzebne, nawet gdy zaakcentujemy tworzenie odrębnych zakładów karnych dla osób skazanych na karę dożywotniego więzienia.</u>
          <u xml:id="u-174.4" who="#TeodorSzymanowski">Sensowna dyskusja może się jedynie odbywać na temat udzielania bądź nie przepustek tym ludziom, kiedy należy ich udzielać i w jakich okolicznościach. Jeżeli natomiast będziemy tworzyli typ zakładu karnego wysoce represyjny, to powiedzmy sobie szczerze, że będzie to wstyd dla naszego kraju.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#ZofiaŚwida">Już nie chodzi nam o nowy typ zakładu karnego dla osób odbywających karę dożywotniego więzienia, tylko o to, żeby te osoby przebywały w zakładzie karnym typu zamkniętego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#KazimierzPańtak">Zrozumiałem, że łagodzenie rygorów stanowiłoby jakąś „marchewkę” dla osób odbywających karę dożywotniego pozbawienia wolności. Dożywotnik mógłby mieć nadzieję, że jak będzie dobrze się zachowywał, to być może trafi do zakładu półotwartego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#JerzyJasiński">Po iluś tam latach, jak skazany odbywający karę dożywotniego więzienia przestanie być niebezpieczny, można mu pewne rygory złagodzić. Proponuję rozstrzygnąć, jaką przyjmujemy zasadę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#MarekDyduch">Wyobraźmy sobie taką sytuację. Wczoraj podjęliśmy decyzję, że nie ma kary śmierci. Połowie albo ponad połowie społeczeństwa, która opowiada się za utrzymaniem kary śmierci, mówimy tak - nie ma takiej kary...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#ZofiaŚwida">Ale jest kara dożywotniego więzienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#MarekDyduch">Zgadza się, ale tę karę próbujemy w jakiś sposób złagodzić. Co my właściwie temu społeczeństwu powiemy? Jeżeli podjęliśmy jedną zasadniczą decyzję, to powinniśmy być konsekwentni i podjąć drugą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#KazimierzBuchała">Ja wiem, co mamy odpowiedzieć społeczeństwu, że będziemy pracować jak ludzie. Tu chodzi o godność ludzką. Ktoś popełnił błąd, został skazany, musi swoje odcierpieć, ale nadal jest człowiekiem. Jego godność także powinniśmy mieć na uwadze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#MarekDyduch">Kto popełnia błąd, musi liczyć się z tym, że będzie go to drogo kosztowało.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#KazimierzPańtak">Słyszę, że trwają konsultacje. W związku z tym, że rozstrzygamy bardzo ważne zagadnienie, ogłaszam 10-minutową przerwę.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#komentarz">(Po przerwie)</u>
          <u xml:id="u-183.2" who="#KazimierzPańtak">Wznawiam posiedzenie Komisji. W czasie przerwy ustaliliśmy z posłem A. Gaberle, że zamiast pierwszej poprawki, to znaczy stworzenia specjalnych zakładów karnych dla dożywotników, stawia wniosek, aby w art. 89 dopisać, że kara dożywotniego pozbawienia wolności będzie wykonywana w zakładach typu zamkniętego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#AndrzejGaberle">Oczywiście, chodzi o osoby dożywotnio pozbawione wolności.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#AndrzejGaberle">Naczelnik wydziału w Biurze Legislacyjnym KS: Mamy to dopisać w art. 890?</u>
          <u xml:id="u-184.2" who="#AndrzejGaberle">Po konsultacji z przedstawicielami Centralnego Zarządu Służby Więziennej nabrałem przekonania, że przepis ten powinien zostać wprowadzony do art. 89 projektu Kodeksu karnego wykonawczego, w którym jest mowa o „przepływie” więźniów pomiędzy poszczególnymi typami zakładów karnych. W artykule tym można wprowadzić par. 2 w brzmieniu: „karę dożywotniego pozbawienia wolności odbywa się w zakładzie karnym typu zamkniętego”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#TeodorSzymanowski">Może to być par. 4.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#ZdzisławBąkowski">Być może zgodzimy się na taką propozycję. W art. 88 par. 3 zapisaliśmy: „Skazanego stwarzającego poważne zagrożenie społeczne albo poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa zakładu karnego osadza się w zakładzie karnym typu zamkniętego w warunkach zapewniających ochronę społeczeństwa i bezpieczeństwa zakładu”.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#ZdzisławBąkowski">Właśnie w tym paragrafie możemy skoncentrować zapisy dotyczące typów zakładów, w jakich odbywa się poszczególne rodzaje kar.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#AndrzejGaberle">Możemy też do art. 88 dodać par. 4. Sprawy techniczne, to znaczy miejsce, w którym ulokujemy sam przepis, nie są najistotniejsze. Rzeczywiście, może najzręczniejszym rozwiązaniem byłoby stworzenie par. 4 w art. 88.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#MarekDyduch">Dlaczego nie mielibyśmy dodać par. 4 do art. 82?</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#MarekDyduch">Ekspert, prof. Zofia Świda:Najlepszym miejscem dla przepisu, o którym mówimy jest art. 88.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#KazimierzPańtak">Rozstrzygnięcie legislacyjne jest mniej ważne. Teraz dokonujemy rozstrzygnięcia merytorycznego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#AndrzejGaberle">Nowy przepis przyjąłby brzmienie: „Skazany na karę dożywotniego pozbawienia wolności odbywa karę w zakładzie typu zamkniętego”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#TeodorSzymanowski">Nawiązując do rozmowy przeprowadzonej w czasie przerwy, chcę spytać, czy poseł A. Gaberle nie godzi się, aby zapisać, że odbywa ją przez jakiś okres, np. 20 lat, a nie dożywotnio, co może oznaczać np. przez 60 lat? Poddaję to pytanie pod rozwagę, czy nie powinniśmy stworzyć jakiejś możliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#AndrzejGaberle">Należałoby to uregulować w jakimś innym przepisie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#TeodorSzymanowski">Nie, to można i tu zapisać, że przez pierwsze ileś tam lat kary skazany odbywa ją w zakładzie karnym typu zamkniętego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#AndrzejGaberle">Na przykład minimum 50% kary.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#ZdzisławBąkowski">Proszę zwrócić uwagę na przepis art. 94, który jest podobnie sformułowany, choć wprawdzie dotyczy czego innego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#AndrzejGaberle">Możemy zapisać: „Skazany na karę dożywotniego więzienia odbywa karę w ciągu 25 lat w zakładzie typu zamkniętego”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#JerzyJasiński">25 lat w tym momencie nie ma żadnego uzasadnienia. Okres 25 lat był okresem wymaganym do warunkowego przedterminowego zwolnienia. Skoro ono znikło, to okres ten możemy kształtować dowolnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#AndrzejGaberle">Może to stanowić nawiązanie do kary 25 lat pozbawienia wolności. Popatrzmy na ten okres w tym sensie. Pozostawmy już te 25 lat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#KazimierzPańtak">Poprawka posła A. Gaberle jest następująca...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#AndrzejGaberle">Oczywiście, należy sprecyzować, że chodzi tu o co najmniej 25 lat.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#AndrzejGaberle">Naczelnik wydziału w Biurze Legislacyjnym KS: Mamy dodać: „Skazany na karę dożywotniego więzienia odbywa karę w ciągu co najmniej 25 lat...”?</u>
          <u xml:id="u-200.2" who="#AndrzejGaberle">Zaraz przedstawię cały przepis na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#JacekTaylor">Pragnę zgłosić uwagę generalną. Niezależnie od ostatecznego brzmienia dyskutowanej poprawki, jej sens z dwóch względów uważam za niepożądany. Skazany nawet za największą zbrodnię, musi mieć jakąś nadzieję na przyszłość, a po drugie - stwarzanie bariery czasowej prawdopodobnie doprowadzi do zupełnie jednoznacznej praktyki, że po upływie okresu przewidzianego w projektowanym przepisie, automatycznie będzie się korzystać z możliwości liberalizacji polegającej na przeniesieniu do innego zakładu.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#JacekTaylor">Taka praktyka nie będzie chyba pożądana, dlatego że jak sądzę, powinny tu decydować względy indywidualne. W tym kierunku jest kształcona cała służba więzienna. Wydaje mi się, że stwarzanie podobnych barier jest wbrew naturze ludzkiej. Po drugie - stwarzanie proponowanego wyłomu doprowadzi do bardzo niedobrej praktyki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#KazimierzPańtak">Czy poseł A. Gaberle pragnie ustosunkować się do tej wypowiedzi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#AndrzejGaberle">Po zgłoszonych uwagach skłaniam się do nie stwarzania żadnej bariery. Cały przepis powinien po prostu brzmieć: „Skazany na karę dożywotniego pozbawienia wolności odbywa karę w zakładzie typu zamkniętego”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#KazimierzPańtak">Taki przepis poddaję pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#KazimierzPańtak">Kto opowiada się za przyjęciem proponowanego przez posła A. Gaberle przepisu, w którym stwierdza się, że skazany na karę dożywotniego pozbawienia wolności odbywa karę w zakładzie typu zamkniętego?</u>
          <u xml:id="u-204.2" who="#KazimierzPańtak">W głosowaniu za wnioskiem opowiedziało się 4 posłów, 6 było przeciwnych, a 1 wstrzymał się od głosu. Stwierdzam, że wniosek nie uzyskał większości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#AndrzejGaberle">Członkowie Komisji wolą karę śmierci.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#JacekTaylor">Wolimy, aby nie było ani jednego ani drugiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#KazimierzBuchała">W Niemczech szybko dostrzeżono, że człowiek bez nadziei jest trudny, demoralizuje resztę, gotów jest do wszystkiego. Wczoraj zapadła decyzja, że w stosunku do osób skazanych na dożywotnie więzienie nie stosuje się warunkowego przedterminowego zwolnienia. Dzisiaj nie możemy tego pogłębiać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#KazimierzPańtak">Przyjęliśmy rozstrzygnięcie, które zmienia postać pozostałych poprawek posła A. Gaberle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#JerzyJasiński">Poprawka nr 2 jest nieaktualna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#KazimierzPańtak">Przechodzimy więc do poprawki nr 3 dotyczącej przepisu art. 84 par. 1.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#KazimierzPańtak">Naczelnik wydziału w Biurze Legislacyjnym KS: Byłaby ona aktualna, gdybyśmy mieli odrębny zakład karny dla dożywotników.</u>
          <u xml:id="u-210.2" who="#KazimierzPańtak">Czy poseł A. Gaberle wycofuje tę poprawkę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#AndrzejGaberle">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#KazimierzPańtak">Przechodzimy do poprawki nr 4.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#AndrzejGaberle">Jeżeli nie przyjęliśmy zasady, że skazany na karę dożywotniego pozbawienia wolności odbywa ją w zakładzie typu zamkniętego, to występuje w tym zakresie dowolność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#KazimierzPańtak">Kolejną poprawką jest poprawka nr 5.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#TeodorSzymanowski">Dotyczy ona tego samego problemu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#KazimierzPańtak">Zajmijmy się poprawką nr 6.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#AndrzejGaberle">Przepis art. 89 par. 1 ma następującą treść: „Jeżeli postawa i zachowanie skazanego za tym przemawiają przenosi się go z zakładu karnego typu zamkniętego do zakładu typu półotwartego lub otwartego”. Proponuję, aby tego przepisu nie stosować wobec skazanych na karę dożywotniego pozbawienia wolności. Jeżeli tak dalece złagodzimy karę dożywotniego pozbawienia wolności, to chcę spytać, na czym będzie ona polegała? Ma się ją odbywać łącznie z wychodzeniem do pracy itd.?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#TeodorSzymanowski">W projekcie Kodeksu karnego wykonawczego przyjęto pewien mechanizm progresji, który jest przyjmowany we wszystkich systemach penitencjarnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#AndrzejGaberle">Niech prof. T. Szymanowski wytłumaczy to tym, którzy demonstrują przed Sejmem za wprowadzeniem kary śmierci. Jeżeli prof. T. Szymanowski to zrobi, zgodzę się z nim.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#TeodorSzymanowski">To nie moja rola. Moją rolą jest staranie się o to, aby prawo było jak najlepsze oraz doradzenie w tym zakresie członkom Komisji.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#TeodorSzymanowski">Wspomniana progresja wcale nie przekreśla tego, że skazany będzie dożywotnio odbywał karę pozbawienia wolności. Chodzi tu o pewne zwiększanie zakresu kontaktów, które zdało egzamin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#AndrzejGaberle">Nie widzę celu dalszego omawiania poprawek w atmosferze, jaka tutaj panuje. Chcę wyraźnie powiedzieć o jednej sprawie. Jestem zdecydowanym przeciwnikiem kary śmierci, nie ze względu - to znaczy z tego powodu też, ale nie jest on głównym powodem - na przesłanki humanitarne. Jest to kara, która ma zasadniczy wpływ na cały system środków karnych oraz na całą politykę karną. Jest to kara, która wprowadza złe elementy do całego systemu karania, a osoby tu obecne utrudniają mi wprowadzanie odpowiednich zmian.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#AndrzejBrachmański">Poseł A. Gaberle niepotrzebnie się denerwuje, gdyż część z jego poprawek zasługuje na uznanie. Uważam, że omawiana poprawka powinna być przyjęta. Jeżeli jej nie przyjmiemy, to może zdarzyć się tak, że w którymś momencie skazany na karę dożywotniego pozbawienia wolności znajdzie się w zakładzie typu otwartego, co będzie niczym innym, jak powiedzeniem mu: „uciekaj, nie masz nic do roboty, więc uciekaj, bo masz do odsiedzenia dożywocie”. Myślę, że akurat ta poprawka jak najbardziej zasługuje na poparcie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#KazimierzPańtak">Myślę, że możemy przystąpić do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#KazimierzPańtak">Kto jest za dodaniem w przepisie art. 89 par. 1 drugiego zdania o następującej treści: „Przepisu tego nie stosuje się do skazanych na karę dożywotniego pozbawienia wolności, a do skazanych na karę 25 lat pozbawienia wolności po upływie nie mniej niż 15 lat, jeżeli wystąpiono o warunkowe przedterminowe zwolnienie skazanego”?</u>
          <u xml:id="u-223.2" who="#KazimierzPańtak">W głosowaniu za wnioskiem opowiedziało się 4 posłów, 4 było przeciwnych, a 3 wstrzymało się od głosu. Wniosek nie uzyskał poparcia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#MarekDyduch">Więzień może być umieszczony w zakładzie typu otwartego. Jaka jest w tym wszystkim logika?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#TeodorSzymanowski">Oczywiście, że jest w tym logika. Jeżeli wykluczyliśmy zakład typu zamkniętego, to więźnia można umieścić w zakładzie typu otwartego. Nie znaczy to jednak, iż będzie się to odbywało automatycznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#KazimierzPańtak">Wynik głosowania jest taki, a nie inny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#MarekDyduch">Gdzie prof. T. Szymanowski widzi tu logikę, logikę całego systemu?</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#MarekDyduch">Jeżeli decydujemy się na odizolowanie człowieka...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#TeodorSzymanowski">Muszę jeszcze raz powtórzyć przytaczane już argumenty. Tak bezwzględnego systemu w Europie już nie ma. Byłby tylko w Polsce. Przypominam, że Szwedzi skazanych na karę dożywotniego pozbawienia wolności wypuszczają na przepustki już po trzech latach. Uważa się, że jest to i tak zbyt późno. Jeżeli przyjmujemy system progresji, to powinni nim być objęci wszyscy. Nie oznacza to jednak, iż wszystko będzie się odbywać automatycznie. Administracja penitencjarna może przez bardzo długi okres nie przenosić dożywotników z zakładów zamkniętych do otwartych, ale możliwość taka nie jest wykluczona. Tylko tyle to oznacza. Cały system jest spójny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#MarekDyduch">Czy wszystkie narody Europy są spójne, czy też każdy z nich jest specyficzny? Czy narody szwedzki, polski, rosyjski są takie same?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#TeodorSzymanowski">Oczywiście, że każdy naród posiada swoją specyfikę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#MarekDyduch">Czy mamy wszystko z Europy przenosić do nas?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#TeodorSzymanowski">Możemy znaleźć się do stronie Białorusi, Albanii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#KazimierzPańtak">Proszę powściągnąć emocje.</u>
          <u xml:id="u-233.1" who="#KazimierzPańtak">Komisja Nadzwyczajna przyjęła takie, a nie inne rozstrzygnięcie. Istnieje możliwość zgłoszenia wniosku mniejszości w czasie II czytania. Nie emocjonujmy się. Prof. T. Szymanowski wypowiada się zgodnie ze swoją wolą, jako ekspert rządowy opowiada się on za rządowym projektem Kodeksu karnego wykonawczego.</u>
          <u xml:id="u-233.2" who="#KazimierzPańtak">Przechodzimy do kolejnej poprawki, która dotyczy art. 95. Poseł A. Gaberle proponuje dodać do tego artykułu par. 2 w brzmieniu: „Przepis par. 1 nie stosuje się do skazanych na karę dożywotniego pozbawienia wolności, a do skazanych na karę 25 lat pozbawienia wolności po upływie nie mniej niż 15 lat”.</u>
          <u xml:id="u-233.3" who="#KazimierzPańtak">Przypomnę treść par. 1: „W systemie programowego oddziaływania odbywają karę skazani młodociani, a także skazani dorośli, którzy po przedstawieniu im projektu programu oddziaływania, wyrażają zgodę na współudział w jego opracowaniu i wykonaniu”. Na razie nowy paragraf oznaczymy roboczo jako par. 1a.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#JerzyJasiński">Myślę, że z takiego przepisu można swobodnie zrezygnować. Indywidualny program oddziaływania może polegać na ułatwieniu przystosowania się do tego, że dany osobnik będzie siedział w więzieniu bardzo długo. Nie znaczy to, że będzie się go uczyć zawodu, którego nie będzie wykonywał na wolności, tylko że pomoże mu się zaadaptować do obecnych warunków. Chodzi tu bowiem o program indywidualny. Wydaje mi się, że zaproponowane ograniczenie nie jest niezbędne, dlatego że dotyczy ono innej kwestii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#AndrzejGaberle">System programowego oddziaływania łączy się z przechodzeniem do zakładów typu otwartego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#JerzyJasiński">Dany więzień wcale nie musi przechodzić do takiego zakładu. W jego przypadku program ten będzie polegał na czym innym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#ZofiaŚwida">Naszej uwadze uszedł art. 88, w którym określamy, gdzie osadza się skazanego, a nie gdzie kończy on odbywać karę pozbawienia wolności. W art. 88 par. 1 czytamy: „Skazanego odbywającego karę w systemie programowego oddziaływania osadza się w zakładzie karnym typu półotwartego...”. W par. 2 określiliśmy, gdzie osadza się skazanego za przestępstwo nieumyślne. Przepis par. 3 pozornie rozstrzyga kwestię skazanego na dożywotnie pozbawienie wolności, ponieważ stwierdza się w nim: „Skazanego stwarzającego poważne zagrożenie społeczne albo poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa zakładu karnego osadza się w zakładzie karnym typu zamkniętego...”.</u>
          <u xml:id="u-237.1" who="#ZofiaŚwida">W paragrafie tym dodaje się jednak drugie zdanie dotyczące innego zagadnienia: „W zakładzie tym osadza się również skazanego za przestępstwo popełnione w zorganizowanej grupie...”. Zorganizowana grupa zostaje tu wyodrębniona.</u>
          <u xml:id="u-237.2" who="#ZofiaŚwida">Jeżeli chcemy w jakiś sposób rozstrzygnąć problem skazanego na dożywotnie więzienie, to można w tym miejscu zapisać, że nie odbywa on, ale że osadza się go w zakładzie karnym typu zamkniętego. Można to po raz pierwszy zasygnalizować. Najpierw osadza się go w zakładzie typu zamkniętego, a potem obejmuje systemem programowego oddziaływania.</u>
          <u xml:id="u-237.3" who="#ZofiaŚwida">Według mnie brakuje zasygnalizowania, gdzie takiego więźnia się osadza. Jeżeli określamy, gdzie osadza się skazanego za przestępstwo popełnione w grupie przestępczej, to zaznaczmy też, gdzie osadza się skazanego na dożywotnią karę pozbawienia wolności. Powiedzmy wyraźnie, od czego zaczynamy, a mianowicie, że zaczynamy od osadzenia dożywotnika w zakładzie karnym typu zamkniętego. Wówczas jasna też będzie sprawa systemu programowego oddziaływania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#KazimierzPańtak">Myślę, że to dobry pomysł, aby wyraźnie zapisać, iż skazanego na karę dożywotniego pozbawienia wolności osadza się w zakładzie karnym typu zamkniętego. Czy jest consensus w tym zakresie?</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#KazimierzPańtak">Naczelnik wydziału w Biurze Legislacyjnym KS: W którym artykule mielibyśmy to zrobić?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#ZofiaŚwida">W art. 88.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#KazimierzPańtak">W art. 88 par. 3 zapisalibyśmy: „Skazanego stwarzającego poważne zagrożenie...”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#ZdzisławBąkowski">Chodzi tu o zupełnie inną instytucję i proszę tych dwóch spraw nie mieszać. W przepisie art. 88 par. 3 mało tego, że stwierdziliśmy, iż skazanego osadza się w zakładzie karnym typu zamkniętego, to jeszcze dodaliśmy: „w warunkach zapewniających ochronę społeczeństwa i bezpieczeństwo zakładu”. Co to znaczy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#ZofiaŚwida">Dodajmy więc nowy par. 4.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#ZdzisławBąkowski">Znaczy to, że regulamin przewiduje zaostrzenie warunków odbywania kary pozbawienia wolności dla tzw. niebezpiecznych więźniów. Przecież osoba odbywająca karę dożywotniego pozbawienia wolności nie musi być niebezpieczna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#ZofiaŚwida">W nowym par. 4 możemy zapisać, że skazanego na karę dożywotniego więzienia osadza się tu i tu - nie, że karę tę odbywa on...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#KazimierzPańtak">Pomiędzy sformułowaniami „osadza się” a „odbywa” jest różnica.</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#KazimierzPańtak">Zgłoszono propozycję, aby w art. 88 dopisać nowy par. 4 w brzmieniu: „Skazanego na karę dożywotniego pozbawienia wolności osadza się w zakładzie karnym typu zamkniętego”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#ZofiaŚwida">Będzie to stanowiło kropkę nad „i”. Niby jest to oczywiste, ale lepiej to zapisać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#KrzysztofBudnik">A co ze skazanymi na karę 25 lat pozbawienia wolności?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#KazimierzBuchała">To są bardzo zróżnicowane przypadki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#WłodzimierzMarkiewicz">Podlegają oni normalnej progresji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#KazimierzPańtak">Czy ktoś jest przeciwny przytoczonemu przed chwilą przepisowi? Jeśli nie to uznaję, że przyjęliśmy nowy par. 4 w art. 88.</u>
          <u xml:id="u-250.1" who="#KazimierzPańtak">Naczelnik wydziału w Biurze Legislacyjnym KS: W brzmieniu: „Skazanego na karę dożywotniego pozbawienia wolności osadza się w zakładzie karnym typu zamkniętego”.</u>
          <u xml:id="u-250.2" who="#KazimierzPańtak">Zgadza się. Chcę spytać posła A. Gaberle, czy uznaje, iż poprawka nr 7 jest potrzebna?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#KazimierzBuchała">Rozstrzygnęliśmy już ten problem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#AndrzejGaberle">Istotnie.</u>
          <u xml:id="u-252.1" who="#AndrzejGaberle">Poprawka nr 8 na pewno jest niepotrzebna, skoro dla skazanych na karę dożywotniego pozbawienia wolności nie ma specjalnego zakładu karnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#KazimierzPańtak">Przechodzimy do omówienia poprawki nr 9.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#TeodorSzymanowski">To, co zostało zaproponowane w tej poprawce, właściwie wynika z przyjętego przed chwilą przepisu, że skazanego na karę dożywotniego pozbawienia wolności osadza się w zakładzie karnym typu zamkniętego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#AndrzejGaberle">To wcale nie jest takie oczywiste.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#TeodorSzymanowski">Dlaczego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#AndrzejGaberle">Dlatego, że skazany nie musi pozostać w tym zakładzie na stałe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#ZdzisławBąkowski">Ale powiedzieliśmy też, że w zakładzie typu półotwartego...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#TeodorSzymanowski">Za ileś tam lat nastąpią zmiany.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#AndrzejGaberle">Jeśli prof. T. Szymanowski zagwarantuje mi, że będzie to mieć zastosowanie wyłącznie do tych, którzy za ileś tam lat się zmienią...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#TeodorSzymanowski">Niemalże mogę to zagwarantować, gdyż liczę na służbę więzienną.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#KazimierzBuchała">Żeby nic nie przesądzać z góry, w art. 99 par. 2 zapiszmy: „Minister sprawiedliwości w drodze rozporządzenia może określić...”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#TeodorSzymanowski">Poprawka do art. 99 jest już nieaktualna, została ona omówiona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#KazimierzPańtak">Zajmujemy się art. 121, który poseł A. Gaberle proponuje uzupełnić o par. 6 o następującej treści: „Skazany na karę dożywotniego pozbawienia wolności albo na karę 25 lat pozbawienia wolności...”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#AndrzejGaberle">Rezygnuję z owych 25 lat. Proponuję, aby przepis art. 121 par. 6 brzmiał w ten sposób: „Skazany na karę dożywotniego pozbawienia wolności może wykonywać pracę wyłącznie na terenie zakładu karnego”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#TeodorSzymanowski">Jeżeli skazany osadzony jest w zakładzie typu zamkniętego, to jest to oczywiste.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#ZofiaŚwida">A jeśli jest osadzony w zakładzie typu półotwartego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#ZdzisławBąkowski">Są określone typy zakładów karnych. W projekcie Kodeksu karnego wykonawczego rozstrzygnęliśmy, jak wygląda każdy typ. W przepisie art. 88 par. 4 stwierdziliśmy, że skazany na karę dożywotniego pozbawienia wolności rozpoczyna odbywanie kary w zakładzie typu zamkniętego. Nie wyklucza się, że może zostać przeniesiony do zakładu typu półotwartego. A teraz w całym systemie robimy kompletny wyłom. Przecież zakład typu półotwartego to tzw. ośrodek pracy, w którym - mam nadzieję - skazani będą w szerokim zakresie pracować przez parę lat. W zakładzie tym tworzymy getto dla dożywotników.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#JerzyJasiński">Nie tworzymy żadnego getta. A kto będzie pracował w kuchni?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#KazimierzPańtak">Proponowany przepis jest jasny.</u>
          <u xml:id="u-270.1" who="#KazimierzPańtak">Kto opowiada się za przyjęciem poprawki nr 9 polegającej na uzupełnieniu przepisu art. 121 o nowy par. 6?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#AndrzejGaberle">Przeczytam jeszcze raz treść tego paragrafu: „Skazany na karę dożywotniego pozbawienia wolności może wykonywać pracę wyłącznie na terenie zakładu karnego”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#KazimierzPańtak">Była to treść par. 6 w art. 121. Przepis ten oznacza, że jeśli nawet skazany na karę dożywotniego pozbawienia wolności znajdzie się w zakładzie typu półotwartego, to nie będzie mógł pracować poza jego murami.</u>
          <u xml:id="u-272.1" who="#KazimierzPańtak">Kto opowiada się za dodaniem do art. 121 par. 6 zapisu w brzmieniu przytoczonym przed chwilą?</u>
          <u xml:id="u-272.2" who="#KazimierzPańtak">W głosowaniu za wnioskiem opowiedziało się 8 posłów, głosów przeciwnych nie było, a 3 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-272.3" who="#KazimierzPańtak">Poprawka do art. 121 została przyjęta. Dodajemy w nim par. 6.</u>
          <u xml:id="u-272.4" who="#KazimierzPańtak">Przechodzimy do omówienia zmiany proponowanej w art. 131. Poseł A. Gaberle proponuje uzupełnić ten artykuł o par. 2 w brzmieniu: „Przepis par. 1 nie stosuje się do skazanych na karę dożywotniego pozbawienia wolności”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#AndrzejGaberle">W art. 131 stwierdza się, że skazani mogą uczyć się w szkołach poza obrębem zakładu karnego. Przepis ten nie może odnosić się do dożywotników.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#KazimierzPańtak">Chodzi tu o poprawkę analogiczną do poprzedniej.</u>
          <u xml:id="u-274.1" who="#KazimierzPańtak">Czy ktoś jest przeciwny dopisaniu do art. 131 par. 2 o przedstawionej przed chwilą treści? Stwierdzam, że art. 131 został uzupełniony o par. 2.</u>
          <u xml:id="u-274.2" who="#KazimierzPańtak">Naczelnik wydziału w Biurze Legislacyjnym KS: Czy jego treść ma być następująca: „Przepis par. 1 nie stosuje się do skazanych na karę dożywotniego pozbawienia wolności”?</u>
          <u xml:id="u-274.3" who="#KazimierzPańtak">Powtarzam jeszcze raz brzmienie art. 131 par. 2: „Przepis par. 1 nie stosuje się do skazanych na karę dożywotniego pozbawienia wolności”.</u>
          <u xml:id="u-274.4" who="#KazimierzPańtak">Poprawka nr 11 dotyczy art. 139. Poseł A. Gaberle proponuje zmienić par. 5.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#WłodziemierzMarkiewicz">Art. 131 budzi moje poważne wątpliwości. Przecież przepis przedłożony w projekcie Kodeksu karnego wykonawczego nie oznacza, że skazany musi się uczyć fizycznie poza murami zakładu. Może się on uczyć w takiej szkole eksternistycznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#TeodorSzymanowski">Korespondencyjnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#WłodzimierzMarkiewicz">Przepis art. 131 par. 2, który został przed chwilą przegłosowany, wyklucza taką możliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#ZofiaŚwida">Sformułujemy to w ten sposób, że nie może on uczyć się poza terenem zakładu karnego lub że nie może opuszczać terenu zakładu karnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#AndrzejGaberle">Zapisaliśmy: „Dyrektor może zezwolić skazanemu na udział w konsultacjach i zdawanie egzaminów poza zakładem karnym...”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#WłodzimierzMarkiewicz">Gdyby do tego odnosiła się poprawka...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#MarekDyduch">Drugie zdanie przepisu art. 131 par. 1 można przenieść do par. 2 i połączyć go z zapisem przedłożonym przez posła A. Gaberle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#WłodzimierzMarkiewicz">Chodzi o to, aby była jakaś możliwość nauki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#MarekDyduch">Wyodrębnijmy drugie zdanie z przepisu art. 131 par. 1 i połączmy z tym, co proponuje poseł A. Gaberle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#KazimierzPańtak">Czy poseł A. Gaberle pragnie zmodyfikować swoją poprawkę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#AndrzejGaberle">Najprostszym rozwiązaniem będzie taki zabieg: z art. 131 wyodrębnijmy drugie zdanie, umieścimy je w par. 2, a w par. 3 zapiszmy, że przepisu par. 2 nie stosuje się do skazanych na karę dożywotniego pozbawienia wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#KazimierzPańtak">Powtarzam jeszcze raz istotę całej zmiany. Zdanie drugie art. 131 wyodrębniamy i umieszczamy je w par. 2 oraz dodajemy par. 3, w którym stwierdzamy, że przepis par. 2 nie stosuje się wobec osób skazanych na karę dożywotniego pozbawienia wolności. Rozumiem, że jest zgoda na taką zmianę.</u>
          <u xml:id="u-286.1" who="#KazimierzPańtak">Czy ktoś chce wypowiedzieć się na temat proponowanej zmiany w art. 139 par. 5?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#KazimierzBuchała">Czy nagrody przewidzianej bez względu na wymiar kary nie powinniśmy potraktować jako wyróżnienie, które i innych będzie skłaniało do zachowania się w sposób kwalifikujący się do jej przyznania? Czy nie powinna to być stymulacja dla wszystkich?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#TeodorSzymanowski">Została tu podniesiona bariera, po przekroczeniu której można skorzystać z nagrody. Wydaje mi się, że można ewentualnie dyskutować nad progiem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#KazimierzPańtak">Jakie jest stanowisko ekspertów?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#AndrzejGaberle">Zrezygnowaliśmy z zajmowania się problemem skazanych na karę 25 lat pozbawienia wolności.</u>
          <u xml:id="u-290.1" who="#AndrzejGaberle">Uważam, że zezwolenie na opuszczenie zakładu karnego przez skazanych na karę dożywotniego pozbawienia wolności nie wchodzi w rachubę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#TeodorSzymanowski">Może wystarczy tylko podnieść granicę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#ZofiaŚwida">Nie ma tu żadnej granicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#TeodorSzymanowski">Jest. Skazanemu na karę dożywotniego pozbawienia wolności nagrodę można przyznać po odbyciu co najmniej 8 lat kary. Wydaje mi się, że ewentualnie można podnieść tę granicę i pozostawić taką możliwość. Sugeruję, aby poseł A. Gaberle jeszcze raz rozważył swój wniosek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#JerzyJasiński">Jeśli nie wyłączyliśmy wyjścia poza teren zakładu w sytuacjach losowych, to należałoby wyłączyć przepustki nagrodowe. Wówczas zachowalibyśmy spójność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#KazimierzBuchała">Powiedziałem to samo, tyle że nie dotyczy to przepustki. Nagroda w tym wypadku nie może polegać na udzieleniu przepustki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#KazimierzPańtak">Z tego co zrozumiałem, są dwa wyjścia: albo podnosimy granicę, albo wyłączamy nagrody.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#TeodorSzymanowski">Myślę, że dla skazanych na dożywocie można podnieść granicę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#KazimierzBuchała">Wyłączenie nagrody jest sprzeczne z ideą resocjalizacji czy też readaptacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#TeodorSzymanowski">Sugeruję, aby poseł A. Gaberle zastanowił się nad podwyższeniem granicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#AndrzejGaberle">Jakiej granicy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#TeodorSzymanowski">Granicy, po osiągnięciu której osoba skazana na karę dożywotniego pozbawienia wolności będzie mogła wyjść z zakładu karnego. W tej chwili wynosi ona 8 lat. Może wprowadzimy 10 lub 15 lat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#KazimierzPańtak">W rządowym projekcie Kodeksu karnego wykonawczego była inna propozycja. Granicę tę zmieniliśmy na skutek uwag posła A. Gaberle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#TeodorSzymanowski">I tak ją podwyższyliśmy. Może poseł A. Gaberle zgodzi się na to, żeby cały system był troszkę elastyczniejszy? Chodzi o ogromnie długi okres.</u>
          <u xml:id="u-303.1" who="#TeodorSzymanowski">Naczelnik wydziału w Biurze Legislacyjnym KS: Po wykluczeniu możliwości warunkowego przedterminowego zwolnienia dla dożywotników przepis art. 139 par. 1 nie ma do nich zastosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#ZdzisławBąkowski">W przepisie tym chodzi o obliczanie okresu, a nie o uprawnienia do warunkowego przedterminowego zwolnienia.</u>
          <u xml:id="u-304.1" who="#ZdzisławBąkowski">Naczelnik wydziału w Biurze Legislacyjnym KS: Ale w przypadku dożywotników takich lat nie da się obliczyć, dlatego że nie mogą oni skorzystać z warunkowego przedterminowego zwolnienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#AndrzejGaberle">Jeżeli osoba skazana na karę dożywotniego pozbawienia wolności wychodzi poza ramy zakładu karnego, to proszę mi powiedzieć, jaką ona ma motywację, aby tam wrócić? Niech ktoś mi to wytłumaczy. Przecież nie można jej zrobić nic więcej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#TeodorSzymanowski">Praktyka wielu krajów akceptuje to.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#KazimierzBuchała">Mogą być inne nagrody, które mogą stymulować taką osobę. Tę jedną nagrodę trzeba wyłączyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#KazimierzPańtak">Rozumiem, że przepis art. 139 par. 4...</u>
          <u xml:id="u-308.1" who="#KazimierzPańtak">Naczelnik wydziału w Biurze Legislacyjnym KS: Wyłączyliśmy nagrody, a co z przepustkami? Czy przepustki też wyłączyliśmy?</u>
          <u xml:id="u-308.2" who="#KazimierzPańtak">Rozumiem, że jest zgoda na to, aby dla skazanego na karę dożywotniego pozbawienia wolności nie było nagrody w postaci opuszczenia zakładu karnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#KrzysztofBudnik">Jest to tylko jedna z wersji, jaką możemy przyjąć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#KazimierzPańtak">Nie mówiłem, że zapadła taka decyzja.</u>
          <u xml:id="u-310.1" who="#KazimierzPańtak">Czy w art. 139 par. 4 nie można zapisać: „a skazanemu odbywającemu karę dożywotniego pozbawienia wolności nagród tych nie udziela się”?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#KazimierzBuchała">Czy jedyną nagrodą, jaką można uzyskać, obojętnie za jakie zachowanie, jest wyjście na zewnątrz zakładu karnego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#ZofiaŚwida">Jest to nagroda najwyższa. Ogólnie nagród jest wiele. Są one wszystkie wymienione w art. 138 par. 1.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#AndrzejGaberle">Końcówka art. 139 par. 4 może być następująca: „...po odbyciu co najmniej 5 lat, a skazanemu odbywającemu karę dożywotniego pozbawienia wolności...”.</u>
          <u xml:id="u-313.1" who="#AndrzejGaberle">Naczelnik wydziału w Biurze Legislacyjnym KS: Czy nie powinno się to znaleźć w osobnym paragrafie?</u>
          <u xml:id="u-313.2" who="#AndrzejGaberle">„...nagród tych nie udziela się...”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#KazimierzPańtak">Jest to logiczne.</u>
          <u xml:id="u-314.1" who="#KazimierzPańtak">Naczelnik wydziału w Biurze Legislacyjnym KS: Zgubiłem się już, o którym paragrafie mówimy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#AndrzejGaberle">W przepisie art. 139 par. 4 po wyrazach: „5 lat” stawiamy średnik i dalej zapisujemy: „skazanemu odbywającemu karę dożywotniego pozbawienia wolności nagród tych nie udziela się” czy może lepiej „nie przyznaje się”.</u>
          <u xml:id="u-315.1" who="#AndrzejGaberle">Naczelnik wydziału w Biurze Legislacyjnym KS: Zapisuję: „skazanemu odbywającemu karę dożywotniego pozbawienia wolności nagród tych...” - ale których?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#ZofiaŚwida">Nie zezwala się na wychodzenie poza obręb zakładu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#AndrzejGaberle">Chodzi o nagrody wymienione w art. 138 par. 1 pkt 7 i 8.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#KazimierzPańtak">To znaczy o przepustki do 30 godzin...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#TeodorSzymanowski">... i przepustki do 14 dni.</u>
          <u xml:id="u-319.1" who="#TeodorSzymanowski">Naczelnik wydziału w Biurze Legislacyjnym KS: Konsekwencją tej zmiany...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#AndrzejGaberle">...będzie skreślenie w art. 139 par. 5 wyrazów: „albo karę dożywotniego pozbawienia wolności”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#KazimierzPańtak">Poprawka jest zrozumiała.</u>
          <u xml:id="u-321.1" who="#KazimierzPańtak">Naczelnik wydziału w Biurze Legislacyjnym KS: Przepis art. 93 ma następujące brzmienie: „Do przepustek (...) stosuje się odpowiednie przepisy art. 139 par. 1, 2, 4 i 6 oraz art. 140”. Wyłączenia dożywotników dokonaliśmy w art. 139 par. 4. Rozumiem, że konsekwencją tego jest brak możliwości udzielania im przepustek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#JacekTaylor">Czy w art. 139 par. 4 skreślamy wyrazy „po odbyciu co najmniej 5 lat”?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#KazimierzPańtak">Nie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-324">
          <u xml:id="u-324.0" who="#ZofiaŚwida">Odnosi się to do skazanych na karę 25 lat pozbawienia wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-325">
          <u xml:id="u-325.0" who="#JacekTaylor">Dożywotników to nie dotyczy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-326">
          <u xml:id="u-326.0" who="#TeodorSzymanowski">Nie. Poseł A. Gaberle proponuje, aby skazani na karę dożywotniego więzienia w ogóle nie wychodzili na zewnątrz zakładu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-327">
          <u xml:id="u-327.0" who="#JerzyJasiński">To znaczy, aby było to możliwe wyłącznie w wypadkach losowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-328">
          <u xml:id="u-328.0" who="#ZofiaŚwida">Wyjścia w wypadkach losowych są utrzymane.</u>
          <u xml:id="u-328.1" who="#ZofiaŚwida">Naczelnik wydziału w Biurze Legislacyjnym KS: Gdzie jest mowa o wypadkach losowych?</u>
          <u xml:id="u-328.2" who="#ZofiaŚwida">Przy przepustkach.</u>
          <u xml:id="u-328.3" who="#ZofiaŚwida">Naczelnik wydziału w Biurze Legislacyjnym KS: Ale przepustki losowe również wyłączyliśmy. Art. 93...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-329">
          <u xml:id="u-329.0" who="#WłodzimierzMarkiewicz">O przepustkach losowych mowa jest w art. 141.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-330">
          <u xml:id="u-330.0" who="#KazimierzPańtak">Przepustki losowe przysługują wszystkim więźniom.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-331">
          <u xml:id="u-331.0" who="#ZofiaŚwida">Sprawa idzie o to, aby skazanemu na karę dożywotniego pozbawienia wolności nie udzielać niektórych nagród.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-332">
          <u xml:id="u-332.0" who="#AndrzejGaberle">W tym miejscu nie protestuję. To jest zupełnie inna sytuacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-333">
          <u xml:id="u-333.0" who="#JacekTaylor">Skazany musi mieć motywację, aby się dobrze zachowywać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-334">
          <u xml:id="u-334.0" who="#KazimierzPańtak">Ale przysługują mu inne nagrody. Nie pozbawiajmy go wszystkich nagród.</u>
          <u xml:id="u-334.1" who="#KazimierzPańtak">Ratio legis jest tu następujące: jeżeli taki skazany jest osobą racjonalną, myślącą...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-335">
          <u xml:id="u-335.0" who="#ZofiaŚwida">...to przejdzie do zakładu typu półotwartego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-336">
          <u xml:id="u-336.0" who="#TeodorSzymanowski">Wielu dożywotników wraca do zakładu karnego. Znałem więźnia najsumienniej zachowującego się podczas przepustki, a był on skazany właśnie na dożywocie. Nazywał się Janasek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-337">
          <u xml:id="u-337.0" who="#KazimierzPańtak">Wracają, bo na razie mają wizję warunkowego przedterminowego zwolnienia. W sytuacji, kiedy pozbawimy ich tej wizji, jaki interes będą widzieli w powrocie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-338">
          <u xml:id="u-338.0" who="#KrzysztofBudnik">Zgodnie z przyjętą wersją przepisów skazani na karę dożywotniego pozbawienia wolności nie mogą liczyć na warunkowe przedterminowe zwolnienie. Chcę spytać, czy ma wobec nich zastosowanie prawo łaski?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-339">
          <u xml:id="u-339.0" who="#ZofiaŚwida">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-340">
          <u xml:id="u-340.0" who="#TeodorSzymanowski">W wyjątkowych przypadkach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-341">
          <u xml:id="u-341.0" who="#KazimierzBuchała">Decydują o tym przepisy Konstytucji RP.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-342">
          <u xml:id="u-342.0" who="#KrzysztofBudnik">Rozumiem, że skazany na karę dożywotniego pozbawienia wolności nie znajduje się w sytuacji bez wyjścia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-343">
          <u xml:id="u-343.0" who="#ZofiaŚwida">Ułaskawienie wobec skazanych na karę śmierci, jest zawsze rozważane obligatoryjnie. Sądzę, że jeśli teraz pozostanie samo dożywocie, to zasada ta będzie miała zastosowanie właśnie w stosunku do tej kary.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-344">
          <u xml:id="u-344.0" who="#KazimierzPańtak">Sądzę, że poprawka jest zrozumiała. Poddaję ją pod głosowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-345">
          <u xml:id="u-345.0" who="#JerzyWierchowicz">Proszę ją zacytować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-346">
          <u xml:id="u-346.0" who="#AndrzejGaberle">W art. 139 par. 4 po wyrazach „5 lat” stawiamy średnik, a dalej dopisujemy, co następuje: „skazanemu odbywającemu karę dożywotniego pozbawienia wolności nagród tych nie przyznaje się”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-347">
          <u xml:id="u-347.0" who="#KazimierzPańtak">Konsekwencją tego jest zmiana par. 5.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-348">
          <u xml:id="u-348.0" who="#AndrzejGaberle">Konsekwencją tego jest skreślenie w przepisie art. 139 par. 5 wyrazów „albo karę dożywotniego pozbawienia wolności”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-349">
          <u xml:id="u-349.0" who="#JerzyJasiński">Proszę spojrzeć na przepis art. 138 par. 1. Zawiera on wykaz nagród. W poszczególnych typach zakładów karnych zwiększa się pulę nagród. Jeżeli skazany na dożywotnie więzienie nie może być warunkowo przedterminowo zwolniony, to konsekwencją tego powinno być to, że nie może on korzystać z przepustek. Jestem przeciwny takiemu rozwiązaniu, ale jeśli je przyjmiemy, to tak należałoby zrobić. Jeśli zdarzy się przypadek losowy, to niech ten dożywotnik jedzie pod ochroną w dowolne miejsce.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-350">
          <u xml:id="u-350.0" who="#KazimierzPańtak">Poprawka jest jasna. Nie ma więcej uwag.</u>
          <u xml:id="u-350.1" who="#KazimierzPańtak">Kto opowiada się za zmianą, której istotę przed chwilą przedstawił poseł A. Gaberle?W głosowaniu za wnioskiem opowiedziało się 6 posłów, 4 było przeciwnych, a 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-350.2" who="#KazimierzPańtak">Wniosek uzyskał większość.</u>
          <u xml:id="u-350.3" who="#KazimierzPańtak">Przechodzimy do omówienia kolejnej poprawki. Dotyczy ona art. 141.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-351">
          <u xml:id="u-351.0" who="#AndrzejGaberle">Jest ona nieaktualna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-352">
          <u xml:id="u-352.0" who="#KazimierzPańtak">Rozumiem, że poprawka nr 12 jest bezprzedmiotowa. Wobec tego zajmiemy się poprawką nr 13.</u>
          <u xml:id="u-352.1" who="#KazimierzPańtak">Naczelnik wydziału w Biurze Legislacyjnym KS: Mamy tu do czynienia z odroczeniem.</u>
          <u xml:id="u-352.2" who="#KazimierzPańtak">Czy któryś z ekspertów pragnie się wypowiedzieć?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-353">
          <u xml:id="u-353.0" who="#TeodorSzymanowski">W projekcie Kodeksu karnego wykonawczego przyjęliśmy rozwiązanie, jakie obowiązuje obecnie. Namawiam posła A. Gaberle, aby je pozostawić, dlatego że zdało ono egzamin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-354">
          <u xml:id="u-354.0" who="#AndrzejGaberle">Nie wiem, o który przepis chodzi po zmianie numeracji. Zdaje się, że o art. 150.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-355">
          <u xml:id="u-355.0" who="#TeodorSzymanowski">Tak. Przyjęliśmy w nim rozwiązanie istniejące obecnie, które funkcjonuje poprawnie. Czy poseł A. Gaberle zgodziłby się na jego pozostawienie? Ono naprawdę funkcjonuje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-356">
          <u xml:id="u-356.0" who="#KazimierzPańtak">Na czym polega różnica?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-357">
          <u xml:id="u-357.0" who="#AndrzejGaberle">Różnica jest bardzo istotna. Proponuję, aby odroczenie wykonania kary w wypadku ciężkiej choroby nie odnosiło się do skazanego na karę dożywotniego pozbawienia wolności. Proponuję też, aby przypadek choroby psychicznej nie powodował zwolnienia takiego skazanego, ale umieszczenie w odpowiednim zakładzie psychiatrycznym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-358">
          <u xml:id="u-358.0" who="#TeodorSzymanowski">Ale jeżeli ktoś jest chory... Oczywiście nie mówię o wypadku, gdy będzie występować zagrożenie bezpieczeństwa. Szczerze mówiąc, nie widzę potrzeby zmian w tym zakresie. Praktycy potwierdzają, że obecne unormowania funkcjonują prawidłowo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-359">
          <u xml:id="u-359.0" who="#KazimierzBuchała">Istnieje takie niebezpieczeństwo, że jeśli ktoś jest chory psychicznie, może zabić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-360">
          <u xml:id="u-360.0" who="#TeodorSzymanowski">Nie zapominajmy o przepisach ustawy psychiatrycznej, które dają wystarczającą ochronę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-361">
          <u xml:id="u-361.0" who="#AndrzejGaberle">Nie upieram się przy swojej propozycji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-362">
          <u xml:id="u-362.0" who="#KazimierzPańtak">Poprawka do art. 150 została wycofana. Przechodzimy do omówienia poprawki nr 14 odnoszącej się do art. 155. Poseł A. Gaberle proponuje skreślić ten artykuł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-363">
          <u xml:id="u-363.0" who="#AndrzejGaberle">Tak. Mamy tu do czynienia z sytuacją, kiedy ktoś odbył co najmniej pół roku kary.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-364">
          <u xml:id="u-364.0" who="#TeodorSzymanowski">1 rok.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-365">
          <u xml:id="u-365.0" who="#AndrzejGaberle">Przepis art. 155 par. 1 zaczyna się następująco: „Jeżeli przerwa w wykonaniu kary pozbawienia wolności trwała co najmniej 1 rok, a skazany odbył co najmniej 6 miesięcy kary...”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-366">
          <u xml:id="u-366.0" who="#ZofiaŚwida">Chodzi o sytuację, kiedy przerwa trwała rok, a skazany odbył 6 miesięcy kary.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-367">
          <u xml:id="u-367.0" who="#AndrzejGaberle">Wyobraźmy sobie, że ktoś został skazany na 2 lata pozbawienia wolności, odbył 6 miesięcy kary, została mu policzona przerwa i już więcej nie wraca do zakładu karnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-368">
          <u xml:id="u-368.0" who="#KazimierzPańtak">Kara jest do 3 lat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-369">
          <u xml:id="u-369.0" who="#TeodorSzymanowski">Zarówno odroczenie, jak i przerwa wykonania kary pozbawienia wolności - to mniej więcej ten sam problem - zostały zaprojektowane tak, a nie inaczej. Wyszliśmy z założenia, że jeśli ktoś korzystał z przerwy lub odroczenia, jeśli dobrze się zachowywał, to w przypadku przestępstw, za które nie wymierzono wysokiej kary, można mówić o pewnym rodzaju próby.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-370">
          <u xml:id="u-370.0" who="#KazimierzBuchała">Praktycznie skazany zyskuje w tej sytuacji 6 miesięcy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-371">
          <u xml:id="u-371.0" who="#TeodorSzymanowski">Jeżeli ktoś skorzystał z przerwy w karze - chodzi tu o długi okres, bo 1 rok czasu - i np. rozpoczął pracę, dobrze funkcjonuje, ma dobrą opinię, to w pewnych sytuacjach nie ma potrzeby przywracać go do więzienia. Będzie to dotyczyło bardzo wąskiej grupy ludzi, pewnie przede wszystkim kobiet. Taka była idea omawianego przepisu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-372">
          <u xml:id="u-372.0" who="#AndrzejGaberle">W związku z tym ograniczmy się do jednej zmiany, a mianowicie wyrazy „sąd penitencjarny” zastąpmy wyrazem „sąd”. Niech decyduje tu sąd, który orzeka. Jeżeli sąd orzekający uzna, że jego własny wyrok należy skorygować, to niech tak będzie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-373">
          <u xml:id="u-373.0" who="#TeodorSzymanowski">Doskonale.</u>
          <u xml:id="u-373.1" who="#TeodorSzymanowski">Naczelnik wydziału w Biurze Legislacyjnym KS: Czym zastępujemy określenie „sąd penitencjarny”?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-374">
          <u xml:id="u-374.0" who="#ZofiaŚwida">Chodzi o sąd I instancji, który orzekał w danej sprawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-375">
          <u xml:id="u-375.0" who="#TeodorSzymanowski">Uważam, że z tą propozycją można się zgodzić, gdyż jest ona trafna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-376">
          <u xml:id="u-376.0" who="#KazimierzPańtak">Głos decydujący będzie miał sąd I instancji. Oznacza to, że w przepisie art. 155 par. 1 skreślamy wyraz „penitencjarny”. Poprawka do art. 155 została przyjęta. Przechodzimy do poprawki do art. 161 (nr 15).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-377">
          <u xml:id="u-377.0" who="#AndrzejGaberle">Część propozycji jest nieaktualna. W przedłożonym przeze mnie przepisie skreślam zapis zaczynający się od wyrazów: „jednak warunkowe zwolnienie skazanego na karę dożywotniego pozbawienia wolności” - do końca zdania.</u>
          <u xml:id="u-377.1" who="#AndrzejGaberle">Proponuję taki oto przepis: „O warunkowym zwolnieniu skazanego za zbrodnię lub w warunkach recydywy orzeka sąd. W pozostałych wypadkach o warunkowym zwolnieniu orzeka sąd penitencjarny”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-378">
          <u xml:id="u-378.0" who="#TeodorSzymanowski">Myślę, że w świetle uregulowań przyjętych w dniu wczorajszym, taki przepis może pozostać. W przypadku zbrodni została podniesiona granica odbytej kary, po przekroczeniu której można uzyskać warunkowe zwolnienie. Być może to wystarczy. Dlaczego powinien o tym zadecydować sąd penitencjarny? Dlatego, że sąd penitencjarny ma skazanego przez dłuższy czas w polu obserwacji. Jest sądem, który powinien go wizytować relatywnie często. W związku z tym, znów apeluję do posła A. Gaberle, aby rozważył ponownie swój wniosek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-379">
          <u xml:id="u-379.0" who="#AndrzejGaberle">Apele te do mnie nie trafiają. W czasie różnych dyskusji na temat łatwości uzyskiwania warunkowego przedterminowego zwolnienia był podnoszony bardzo silny argument, że orzeka o tym sąd, który znajduje się pod ciśnieniem trudności istniejących w zakładzie karnym oraz pod ciśnieniem różnorodnych służb odpowiedzialnych za wykonanie kary. W związku z tym jest to sąd bardzo podatny na różnego rodzaju argumentację. Dlatego też przynajmniej w tych przypadkach, które są przypadkami najcięższymi, które budzą największy społeczny niepokój, należałoby decyzję pozostawić sądowi, który orzekał w tych sprawach.</u>
          <u xml:id="u-379.1" who="#AndrzejGaberle">Były nawet propozycje, aby w ogóle w sprawach o warunkowe przedterminowe zwolnienie orzekał sąd I instancji. Ja nie idę aż tak daleko. Mówię natomiast, żeby przy zbrodni lub recydywie orzekał w tym zakresie sąd, który skazywał.</u>
          <u xml:id="u-379.2" who="#AndrzejGaberle">Naczelnik wydziału w Biurze Legislacyjnym KS: Obawiam się, że zapominamy o zmianie przyjętej wczoraj. Przepis art. 78 par. 2 projektu Kodeksu karnego rodzi konsekwencje w projekcie Kodeksu karnego wykonawczego i to nie tylko w tym miejscu. Jego treść jest następująca: „W szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd wymierzając karę pozbawienia wolności może wyznaczyć surowsze rygory do skorzystania przez skazanego z warunkowego przedterminowego zwolnienia niż przewidziane w art. 79”. Nie określiliśmy, o jakie wypadki chodzi, poprzestając jedynie na sformułowaniu: „w szczególnie uzasadnionych wypadkach”. Wówczas owe rygory byłyby inne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-380">
          <u xml:id="u-380.0" who="#ZofiaŚwida">Zapominamy o istocie warunkowego zwolnienia. Następuje ono w trakcie odbywania kary. Dany człowiek przebywa w zakładzie karnym, daleko od sądu orzekającego. Sąd orzekający od dawna ze sprawą nie ma nic wspólnego, akta leżą w archiwum. Nie mówię już o wspomnianej przed chwilą poprawce, która została przyjęta i nie ma co do niej wracać.</u>
          <u xml:id="u-380.1" who="#ZofiaŚwida">Jest ona o tyle logiczna, że sąd wypowiada się w momencie, kiedy zna sprawę, kiedy ma ją w swojej gestii. Może wtedy powiedzieć, że już teraz widzi, iż tego człowieka nie będzie można warunkowo zwolnić po pół roku, tylko np. dopiero po 2 latach odbywania kary. Teraz następuje okres odbywania kary.</u>
          <u xml:id="u-380.2" who="#ZofiaŚwida">Teoretycznie w najbliższym więzieniu, ale wiadomo, że z tym bywa różnie, orzekać mógł np. sąd w Białymstoku, a skazany może się znaleźć na drugim końcu Polski. W związku z tym powrót do sądu orzekającego to zaprzeczenie istoty orzekania o warunkowym przedterminowym zwolnieniu. Przyjęliśmy, że na pewno będzie o tym decydował sąd, chociaż nie wszędzie na świecie tak się dzieje. Problem tkwi w tym, aby robił to sąd, który ma nadzór nad konkretnym skazanym, to znaczy nad danym zakładem karnym.</u>
          <u xml:id="u-380.3" who="#ZofiaŚwida">Z ciśnieniem, o którym mówił poseł A. Gaberle nie ma co przesadzać. Sąd musi w jakiś sposób odpowiadać za własną decyzję. Były tu wypowiadane opinie, że w sądzie penitencjarnym zasiadają słabsi sędziowie. Nie należy jednak zapominać, że pracowali oni w sądzie rejonowym i przeszli do sądu wojewódzkiego. Niekiedy trafili do sądu penitencjarnego, dlatego że w danym momencie są akurat tym bardziej zainteresowani.</u>
          <u xml:id="u-380.4" who="#ZofiaŚwida">Uważam, że w momencie odbywania kary o warunkowym przedterminowym zwolnieniu powinien decydować sąd penitencjarny, który ma nadzór nad danym zakładem karnym. Taka zasada jest logiczna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-381">
          <u xml:id="u-381.0" who="#AndrzejGaberle">Odpowiem na to w ten sposób. Sąd, który będzie orzekał, musi mieć przed sobą opinie lub różne dane na temat tego, czy ktoś zasługuje czy nie na warunkowe przedterminowe zwolnienie. Z chwilą, kiedy nie znajduje się blisko całej sprawy, ma lepsze warunki obiektywnej oceny aniżeli sędzia, który przebywa w danym środowisku i spotyka się z zainteresowanymi.</u>
          <u xml:id="u-381.1" who="#AndrzejGaberle">Najpierw w świetle reflektorów orzeka sąd, skazując na surową karę. Następnie w postępowaniu, które odbywa się w zakładzie karnym i które jest całkowicie niejawne, jeden sędzia decyduje o tym, że dany osobnik zostaje warunkowo przedterminowo zwolniony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-382">
          <u xml:id="u-382.0" who="#KazimierzPańtak">Sąd orzekający w świetle jupiterów mógł przewidzieć jakieś rygory tego zwolnienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-383">
          <u xml:id="u-383.0" who="#StanisławFidecki">Przeciwko tego rodzaju stwierdzeniom przemawia argument, że sędzia penitencjarny jest wy-specjalizowany do orzekania o warunkowym przedterminowym zwolnieniu. Sąd orzekający najczęściej widzi potrzebę realizacji swojego wyroku w całości.</u>
          <u xml:id="u-383.1" who="#StanisławFidecki">Prof. Z. Świda zwróciła uwagę, że osobnik znajduje się pod lupą zakładu karnego i pod bezpośrednim nadzorem sędziego penitencjarnego. Postępy w resocjalizacji wiążą się przede wszystkim z pobytem w zakładzie. Z pobytu na wolności można najwyżej zebrać opinię prokuratora, która nie będzie tak dokładna i niezbędna do oceny, czy postępy w resocjalizacji miały miejsce czy nie, czy skazany zasługuje na warunkowe przedterminowe zwolnienie czy nie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-384">
          <u xml:id="u-384.0" who="#RobertCzapiewski">Chcę dodać, że istnieje system odwoławczy, jest prokurator, który powinien pilnować całej sprawy. Skład sądu poszerza się, a więc nie jest to decyzja jednoosobowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-385">
          <u xml:id="u-385.0" who="#ZofiaŚwida">System odwoławczy jest tak pomyślany, że obejmuje też sąd apelacyjny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-386">
          <u xml:id="u-386.0" who="#KazimierzBuchała">Pragnę dodać, że w świetle wczoraj przegłosowanych zmian sąd I instancji jest uprawniony do wprowadzenia szczególnych rygorów. W związku z tym nie możemy go pozbawić możliwości orzekania o warunkowym przedterminowym zwolnieniu. Jeśli niezbędne są dane z zakładu, gdzie skazany odbywa karę, to mogą one być zgromadzone i przesłane do owego sądu. Można mu doręczyć opinię zakładu, jak i opinię sędziego penitencjarnego, który obserwował skazanego przez cały czas odbywania kary.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-387">
          <u xml:id="u-387.0" who="#TeodorSzymanowski">Wydaje mi się, że to, o czym przed chwilą powiedział prof. K. Buchała, dotyczy tylko pewnych dodatkowych rygorów. Pragnę przypomnieć, że instytucja warunkowego przedterminowego zwolnienia, która liczy sobie ponad 100 lat, jest instytucją wykonywania kary pozbawienia wolności w perspektywie prewencji szczególnej. Zwraca się uwagę przede wszystkim na to, co się dzieje ze sprawcą - skazanym.</u>
          <u xml:id="u-387.1" who="#TeodorSzymanowski">Trzeba sobie powiedzieć tak: jest to system wypraktykowany przez długie dziesięciolecia i nie najgorzej funkcjonujący. Pomijam tu zdarzające się usterki. W każdym bądź razie funkcjonował on dobrze. Wydaje mi się, że nie ma żadnego powodu, poza zmianami wynikającymi z przepisów nowego Kodeksu karnego, aby burzyć system, który nieźle działał.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-388">
          <u xml:id="u-388.0" who="#ZdzisławBąkowski">Osobiście zwracam dużą uwagę na możliwości realizacyjne. Mam takie pytanie. Czy skazany będzie rzeczywiście stawał przed sądem, czy też sąd będzie orzekał zaocznie? Jeżeli sąd będzie orzekał zaocznie, to będzie bardzo źle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-389">
          <u xml:id="u-389.0" who="#ZofiaŚwida">Chcę powiedzieć, że orzekanie przed sądem penitencjarnym wymaga obecności skazanego z obrońcą, prokuratora i jeżeli zachodzi taka potrzeba - także innych osób. Te wszystkie osoby zawiadamia się o posiedzeniu, dopuszcza się je do udziału w posiedzeniu. Od orzeczenia sądu penitencjarnego można wnieść zażalenie. Przypominam, że takie zażalenie trafia do sądu apelacyjnego. Swego czasu znieśliśmy sztuczną instancję w postaci sądu penitencjarnego w innym składzie. Była to bowiem instancja wątpliwa. Obecnie to sąd apelacyjny rozpatruje zażalenia od postanowień sądu penitencjarnego.</u>
          <u xml:id="u-389.1" who="#ZofiaŚwida">Pragnę podkreślić, że sędziowie sądu penitencjarnego są naprawdę sędziami. Nie wiem, czy sędzia orzekający w sądzie I instancji, obłożony tysiącem innych spraw, będzie rzeczywiście bardzo starannie rozpatrywał sprawy o warunkowe przedterminowe zwolnienie. Takie sprawy będą stanowiły dla niego margines w stosunku do innych spraw, w których orzeka.</u>
          <u xml:id="u-389.2" who="#ZofiaŚwida">Proszę zwrócić uwagę, że sędziowie orzekający w I instancji są już i tak bardzo przemęczeni. Złożenie zażalenia od orzeczenia sądu penitencjarnego do sądu apelacyjnego często załatwia sprawę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-390">
          <u xml:id="u-390.0" who="#KazimierzPańtak">Za chwilę powinniśmy przystąpić do rozstrzygnięć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-391">
          <u xml:id="u-391.0" who="#JerzyWierchowicz">Przychylam się do opinii wygłoszonej przez prof. Z. Świdę. Rozwiązanie polegające na tym, żeby o warunkowym przedterminowym zwolnieniu w I instancji orzekał zwykły sąd, nie wydaje się słuszne, gdyż nigdy ten sam sędzia nie wydawałby wyroku i nie stanowiłby o warunkowym zwolnieniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-392">
          <u xml:id="u-392.0" who="#KazimierzPańtak">Może najpierw przegłosujmy samą zasadę, a dopiero później zajmiemy się kwestiami redakcyjnymi. Myślę, że poprawka posła A. Gaberle do art. 161 wymaga przeredagowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-393">
          <u xml:id="u-393.0" who="#AndrzejGaberle">Chcę zaznaczyć, że moja poprawka nie obejmuje całego zakresu orzekania o warunkowym przedterminowym zwolnieniu. Proszę ją odnosić tylko do przypadków zbrodni i recydywy. Jeżeli ktoś mówi o tysiącach osób dowożonych do sądu, to jest to lekka przesada.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-394">
          <u xml:id="u-394.0" who="#WłodzimierzMarkiewicz">Dotyczyłoby to przeszło 10 tys. osób rocznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-395">
          <u xml:id="u-395.0" who="#AndrzejGaberle">Zgadza się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-396">
          <u xml:id="u-396.0" who="#KazimierzPańtak">W tej chwili nie rozstrzygamy treści przepisu, tylko samą zasadę.</u>
          <u xml:id="u-396.1" who="#KazimierzPańtak">Kto opowiada się za poprawką posła A. Gaberle zmierzającą do tego, aby w warunkowym przedterminowym zwolnieniu skazanych za zbrodnię lub w warunkach recydywy rozstrzygał sąd, a nie sąd penitencjarny?</u>
          <u xml:id="u-396.2" who="#KazimierzPańtak">W głosowaniu za wnioskiem opowiedział się 1 poseł, 9 było przeciwnych, a 1 wstrzymał się od głosu. Stwierdzam, że poprawka posła A. Gaberle do art. 161 nie uzyskała wymaganej większości.</u>
          <u xml:id="u-396.3" who="#KazimierzPańtak">Przechodzimy do omówienia poprawki posła A. Gaberle do art. 162 projektu Kodeksu karnego wykonawczego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-397">
          <u xml:id="u-397.0" who="#AndrzejGaberle">Mam jedno pytanie i to dość istotne. Art. 162 par. 2 brzmi obecnie następująco: „Zażalenie wniesione przez prokuratora podlega rozpoznaniu w terminie 14 dni...”. Z jakiego przepisu wynika prawo złożenia zażalenia przez prokuratora?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-398">
          <u xml:id="u-398.0" who="#ZofiaŚwida">Wynika to z przepisu ogólnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-399">
          <u xml:id="u-399.0" who="#AndrzejGaberle">Gdzie jest ten przepis?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-400">
          <u xml:id="u-400.0" who="#ZofiaŚwida">Proszę spojrzeć na art. 21 projektu Kodeksu karnego wykonawczego, w którym stwierdza się, że w postępowaniu przed sądem prokurator jest stroną, w szczególności może składać wnioski i wnosić zażalenia na postanowienia w postępowaniu wykonawczym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-401">
          <u xml:id="u-401.0" who="#KazimierzPańtak">Jak rozumiem, poseł A. Gaberle wycofuje swoją poprawkę do art. 162.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-402">
          <u xml:id="u-402.0" who="#AndrzejGaberle">Wycofuję ją. Jeżeli prokurator posiada generalne prawo zaskarżania wszystkich postępowań, to wszystko wyjaśnia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-403">
          <u xml:id="u-403.0" who="#KazimierzPańtak">Rozpatrzyliśmy wszystkie poprawki zgłoszone przez posła A. Gaberle.</u>
          <u xml:id="u-403.1" who="#KazimierzPańtak">Do projektu Kodeksu karnego wykonawczego zgłosił poprawki na piśmie również poseł J. Wierchowicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-404">
          <u xml:id="u-404.0" who="#JarzyJasiński">Chcę zwrócić uwagę na jeszcze jedną istotną sprawę. Poseł A. Gaberle w swojej poprawce do art. 162 wyraził wątpliwość, czy powinno się używać zwrotu „w przedmiocie warunkowego zwolnienia” czy „o warunkowym zwolnieniu”. To musi zostać ujednolicone w Kodeksie karnym i Kodeksie karnym wykonawczym.</u>
          <u xml:id="u-404.1" who="#JarzyJasiński">Czy częściej używamy zwrotu „w przedmiocie warunkowego zwolnienia”, czy raczej mówimy „o warunkowym zwolnieniu”? Należy to ujednolicić. Na ten problem zwraca uwagę poseł A. Gaberle w swojej poprawce do art. 162.</u>
          <u xml:id="u-404.2" who="#JarzyJasiński">Naczelnik wydziału w Biurze Legislacyjnym KS: Zwrotu „w przedmiocie warunkowego zwolnienia” w ogóle się nie używa w projektach kodyfikacji karnych. Proszę mi wskazać przepis, w którym się tego zwrotu używa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-405">
          <u xml:id="u-405.0" who="#AndrzejGaberle">To sformułowanie zniknęło z projektów kodyfikacji karnych. Zostało, po prostu, przeredagowane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-406">
          <u xml:id="u-406.0" who="#KazimierzPańtak">Chcę powiedzieć że do projektu Kodeksu karnego wykonawczego zgłosił także poprawki poseł J. Wierchowicz. Członkowie Komisji otrzymali te poprawki na piśmie. Oddaję głos wnioskodawcy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-407">
          <u xml:id="u-407.0" who="#JerzyWierchowicz">Proszę zwrócić uwagę na poprawkę nr 2 do art. 65 par. 1. Cała reszta jest nieaktualna. Proszę nie sugerować się używaną przeze mnie numeracją przepisów, która jest błędna, za co serdecznie przepraszam. Właściwie chodzi mi o obecny art. 150 projektu Kodeksu karnego wykonawczego. Artykuł ten posiada dwa paragrafy. Ja proponuję dopisać w nim par. 3.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-408">
          <u xml:id="u-408.0" who="#KazimierzPańtak">Jak rozumiem, poseł J. Wierchowicz mówi w tej chwili o poprawce drugiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-409">
          <u xml:id="u-409.0" who="#JerzyWierchowicz">W tekście jest to zapisane jako poprawka nr 2 par. 1.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-410">
          <u xml:id="u-410.0" who="#MarekDyduch">O jaki artykuł tu chodzi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-411">
          <u xml:id="u-411.0" who="#KazimierzPańtak">O art. 65.</u>
          <u xml:id="u-411.1" who="#KazimierzPańtak">Naczelnik wydziału w Biurze Legislacyjnym KS: Poprawka posła J. Wierchowicza dotyczy obecnego art. 150.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-412">
          <u xml:id="u-412.0" who="#JerzyWierchowicz">Zgadza się. Chodzi o art. 150 projektu Kodeksu karnego wykonawczego. Przepis ten dotyczy odroczenia i przerwy w karze. Obecnie posiada on dwa paragrafy. Proponuję dopisać w nim par. 3 w brzmieniu...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-413">
          <u xml:id="u-413.0" who="#KazimierzPańtak">Chodzi o wykonywanie kary pozbawienia wolności. Czy tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-414">
          <u xml:id="u-414.0" who="#JerzyWierchowicz">Chodzi o odroczenie i przerwę w karze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-415">
          <u xml:id="u-415.0" who="#KazimierzPańtak">Proszę podać brzmienie proponowanego art. 150 par. 3.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-416">
          <u xml:id="u-416.0" who="#JerzyWierchowicz">Przepis ten brzmiałby następująco: „Kobiecie ciężarnej lub samotnie wychowującej dziecko do lat 3 (a nie do lat 7 - jak jest to w tekście), sąd odracza na ten okres wykonanie zasadniczej lub zastępczej kary pozbawienia wolności”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-417">
          <u xml:id="u-417.0" who="#JanuszNiemcewicz">Na jaki okres?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-418">
          <u xml:id="u-418.0" who="#JerzyWierchowicz">Na okres do lat 3.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-419">
          <u xml:id="u-419.0" who="#AndrzejBrachmański">A zatem, jak dziecko skończy 3 lata, matka wraca do więzienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-420">
          <u xml:id="u-420.0" who="#KazimierzPańtak">A jeżeli matka odbywałaby karę dożywotniego więzienia?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-421">
          <u xml:id="u-421.0" who="#JerzyWierchowicz">Tu też nowa propozycja miałaby zastosowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-422">
          <u xml:id="u-422.0" who="#RobertCzapiewski">Jaki okres wchodziłby tu w grę?</u>
          <u xml:id="u-422.1" who="#RobertCzapiewski">Naczelnik wydziału w Biurze Legislacyjnym KS: Do ukończenia przez dziecko 3 lat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-423">
          <u xml:id="u-423.0" who="#JanuszNiemcewicz">A zatem, jeżeli kobieta ciężarna lub samotnie wychowująca dziecko do lat 3 zostałaby tymczasowo aresztowana, to po wydaniu wyroku areszt powinno się uchylić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-424">
          <u xml:id="u-424.0" who="#JerzyWierchowicz">Po wydaniu wyroku prawomocnego areszt tymczasowy nie może być stosowany.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-425">
          <u xml:id="u-425.0" who="#TeodorSzymanowski">Mam pytanie do posła J. Wierchowicza. Czy odroczenie należałoby stosować niezależnie od wymiaru kary?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-426">
          <u xml:id="u-426.0" who="#KazimierzPańtak">A jeżeli matka zostałaby skazana na karę dożywotniego pozbawienia wolności?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-427">
          <u xml:id="u-427.0" who="#AndrzejBrachmański">Rozumiem, że intencją posła J. Wierchowicza było, aby matka z dzieckiem przebywała na wolności, dopóki dziecko nie ukończy 3 lat, a potem znowu wróciła do więzienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-428">
          <u xml:id="u-428.0" who="#JerzyWierchowicz">Potem można zastosować inne rozwiązania, np. fakultatywne odroczenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-429">
          <u xml:id="u-429.0" who="#RobertCzapiewski">Jak rozumiem, matka uzyskiwałaby odroczenie niezależnie od popełnionego przestępstwa i wymiaru kary.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-430">
          <u xml:id="u-430.0" who="#TeodorSzymanowski">W niektórych zakładach karnych są żłobki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-431">
          <u xml:id="u-431.0" who="#KazimierzPańtak">Widzę, że poprawka posła J. Wierchowicza jest zrozumiała. Możemy zatem przystąpić do rozstrzygnięcia.</u>
          <u xml:id="u-431.1" who="#KazimierzPańtak">Kto opowiada się za propozycją posła J. Wierchowicza, aby w art. 150 dodać par. 3 w brzmieniu: „Kobiecie ciężarnej lub samotnie wychowującej dziecko do lat 3, sąd odracza na ten okres wykonanie zasadniczej lub zastępczej kary pozbawienia wolności”?</u>
          <u xml:id="u-431.2" who="#KazimierzPańtak">W głosowaniu za wnioskiem opowiedziało się 3 posłów, 7 było przeciwnych, a 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-431.3" who="#KazimierzPańtak">Stwierdzam, że poprawka posła J. Wierchowicza do art. 150 nie uzyskała wymaganej większości. Inne poprawki posła J.Wierchowicza stały się nieaktualne. Zasugerowano mi, że do projektu Kodeksu karnego wykonawczego jedną poprawkę zgłosił także rząd. Chodzi o przepis art. 257 par. 1. Proszę dyrektora R. Czapiewskiego o omówienie tej poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-432">
          <u xml:id="u-432.0" who="#RobertCzapiewski">Chcę przedstawić pogląd prezentowany przez ministra sprawiedliwości na temat niektórych przepisów projektu Kodeksu karnego wykonawczego. Minister sprawiedliwości opowiada się za utrzymaniem konstrukcji z obecnego Kodeksu karnego wykonawczego.</u>
          <u xml:id="u-432.1" who="#RobertCzapiewski">Konstrukcja ta została opisana w art. 2152 Kodeksu karnego wykonawczego. Przepis ten został wprowadzony ostatnią nowelą do Kodeksu karnego wykonawczego. Chodzi o możliwość umieszczenia tymczasowo aresztowanego w tzw. areszcie wewnętrznym Policji, Straży Granicznej itp. dopiero po wniesieniu przeciwko niemu aktu oskarżenia. Propozycja zawarta w art. 257 par. 1 projektu Kodeksu karnego wykonawczego nie zawiera takiego warunku. Tymczasowo aresztowany może być umieszczony w każdej chwili w czasie postępowania przygotowawczego. Oczywiście, powinno to być stosowane wyjątkowo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-433">
          <u xml:id="u-433.0" who="#KazimierzPańtak">Jak zatem powinien brzmieć przepis art. 257 par. 1?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-434">
          <u xml:id="u-434.0" who="#RobertCzapiewski">Powinien brzmieć tak jak art. 2152 par. 1 Kodeksu karnego wykonawczego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-435">
          <u xml:id="u-435.0" who="#KazimierzPańtak">Proszę odczytać stosowny przepis.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-436">
          <u xml:id="u-436.0" who="#RobertCzapiewski">„Tymczasowo aresztowany po wniesieniu aktu oskarżenia lub skazany może być umieszczony w wydzielonym pomieszczeniu Policji...”. W stosunku do tymczasowo aresztowanych jest tu pewien ogranicznik.</u>
          <u xml:id="u-436.1" who="#RobertCzapiewski">Naczelnik wydziału w Biurze Legislacyjnym KS: Czy tylko w art. 257 powinniśmy wprowadzić zmiany?</u>
          <u xml:id="u-436.2" who="#RobertCzapiewski">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-437">
          <u xml:id="u-437.0" who="#KazimierzPańtak">Kto chce się wypowiedzieć w tej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-438">
          <u xml:id="u-438.0" who="#JanuszNiemcewicz">Chcę powiedzieć, że popieram propozycję przedłożoną przez dyrektora R. Czapiewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-439">
          <u xml:id="u-439.0" who="#KazimierzPańtak">Chodzi o pewne złagodzenie dolegliwości przepisu art. 257 par. 1 projektu Kodeksu karnego wykonawczego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-440">
          <u xml:id="u-440.0" who="#RobertCzapiewski">Ustanawiamy w nim dodatkowy ogranicznik umieszczenia w areszcie śledczym w stosunku do tymczasowo aresztowanych. Tymczasowo aresztowany mógłby być umieszczony w takim areszcie dopiero po wniesieniu aktu oskarżenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-441">
          <u xml:id="u-441.0" who="#KazimierzPańtak">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będą uważał, że propozycja dyrektora R. Czapiewskiego do art. 257 par. 1 została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-441.1" who="#KazimierzPańtak">Naczelnik wydziału w Biurze Legislacyjnym KS: A czy w art. 257 par. 2 nie powinniśmy przyjąć tego samego uściślenia?</u>
          <u xml:id="u-441.2" who="#KazimierzPańtak">Chodzi tu tylko o kwestie redakcyjne, będące konsekwencją zmodyfikowania brzmienie art. 257 par. 1.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-442">
          <u xml:id="u-442.0" who="#MarekDyduch">O którym paragrafie teraz mówimy? Czy o art. 257 par. 1?</u>
          <u xml:id="u-442.1" who="#MarekDyduch">Naczelnik wydziału w Biurze Legislacyjnym KS: Moim zdaniem, nie chodzi tu o prostą konsekwencję zmodyfikowania brzmienia art. 257 par. 1.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-443">
          <u xml:id="u-443.0" who="#KazimierzPańtak">W art. 257 projektu Kodeksu karnego wykonawczego przyjęliśmy konstrukcję z obecnego art. 2152 Kodeksu karnego wykonawczego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-444">
          <u xml:id="u-444.0" who="#JanuszNiemcewicz">Chcę powiedzieć, że art. 257 par. 2 jest wyjątkiem od przepisu art. 257 par. 1, a nie jego konsekwencją. Czy rząd chce ten wyjątek utrzymać, czy nie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-445">
          <u xml:id="u-445.0" who="#RobertCzapiewski">O którym przepisie teraz mówimy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-446">
          <u xml:id="u-446.0" who="#JanuszNiemcewicz">O art. 257 par. 2, który stanowi wyjątek od przepisu art. 257 par. 1.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-447">
          <u xml:id="u-447.0" who="#RobertCzapiewski">Chodzi o to, aby tymczasowo aresztowany mógł być osadzony w areszcie wewnętrznym dopiero po wniesieniu aktu oskarżenia. Generalna zasada została wyrażona w art. 257 par. 1. W przepisie tym powinniśmy wpisać wyrazy „po wniesieniu aktu oskarżenia”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-448">
          <u xml:id="u-448.0" who="#JanuszNiemcewicz">Proszę jednak zwrócić uwagę, że przepis art. 257 par. 2 stanowi wyjątek od tej generalnej zasady.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-449">
          <u xml:id="u-449.0" who="#MarekDyduch">Chcę powiedzieć, że w art. 257 par. 2 wyraźnie stwierdza się: „...o którym mowa w par. 1...”.</u>
          <u xml:id="u-449.1" who="#MarekDyduch">Naczelnik wydziału w Biurze Legislacyjnym KS: Chodzi tu o pomieszczenie, o którym mowa w par. 1.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-450">
          <u xml:id="u-450.0" who="#JanuszNiemcewicz">Najkrócej mówiąc, chodzi tu o wyjątek. Czy rząd chce ten wyjątek utrzymać, czy nie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-451">
          <u xml:id="u-451.0" who="#RobertCzapiewski">Zaszło tu jakieś nieporozumienie. Jeżeli zasadą jest, że tymczasowo aresztowany może być umieszczony w areszcie wewnętrznym dopiero po wniesieniu aktu oskarżenia, to nie stanowi to żadnego wyjątku. W art. 257 par. 2 określa się jedynie, na jak długi okres można kogoś umieścić w areszcie wewnętrznym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-452">
          <u xml:id="u-452.0" who="#JanuszNiemcewicz">W art. 257 par. 2 używa się sformułowania „w toku postępowania przygotowawczego...”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-453">
          <u xml:id="u-453.0" who="#RobertCzapiewski">Ale powinniśmy dodać „po wniesieniu aktu oskarżenia”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-454">
          <u xml:id="u-454.0" who="#AndrzejGaberle">Wtedy nie będzie już postępowania przygotowawczego.</u>
          <u xml:id="u-454.1" who="#AndrzejGaberle">Naczelnik wydziału w Biurze Legislacyjnym KS: Rozumiem, że zasada z par. 1 nie może być stosowana do par. 2.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-455">
          <u xml:id="u-455.0" who="#RobertCzapiewski">Chodzi tu o tymczasowo aresztowanego. Przepisy, o których teraz mówimy, należy odpowiednio przeredagować.</u>
          <u xml:id="u-455.1" who="#RobertCzapiewski">Naczelnik wydziału w Biurze Legislacyjnym KS: Jak należy je przeredagować?</u>
          <u xml:id="u-455.2" who="#RobertCzapiewski">Może nie należy zapisywać: „w toku postępowania przygotowawczego”?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-456">
          <u xml:id="u-456.0" who="#ZdzisławBąkowski">Wtedy powinniśmy wyłączyć prokuratora. Pozostałby tylko sąd. Po wniesieniu aktu oskarżenia tymczasowo aresztowany nie jest już pod władzą prokuratora.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-457">
          <u xml:id="u-457.0" who="#AndrzejGaberle">Przepis art. 257 par. 1 wprowadza pewną zasadę. Do tej zasady wpisujemy pewne uściślenie ze względu na to, że tymczasowo aresztowany może wystąpić zarówno w postępowaniu sądowym, jak i w postępowaniu przygotowawczym. Art. 257 par. 1 odnosi się do postępowania sądowego, gdyż dotyczy sytuacji od wniesienia bądź skazania.</u>
          <u xml:id="u-457.1" who="#AndrzejGaberle">Natomiast przepis art. 257 par. 2 odnosi się do postępowania przygotowawczego i reguluje zupełnie odmienną materię. Są możliwe dwa rozwiązania: albo w ogóle skreślamy art. 257 par. 2, za czym osobiście nie opowiadam się - w ten sposób na pewno nie uszczęśliwilibyśmy ministra L. Kubickiego - albo po dokonaniu pewnego uzupełnienia pozostawiamy ten przepis tak, jak jest.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-458">
          <u xml:id="u-458.0" who="#KazimierzPańtak">O jakie tu uzupełnienie chodzi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-459">
          <u xml:id="u-459.0" who="#ZofiaŚwida">„...po wniesieniu aktu oskarżenia”. Wtedy będziemy mieli klarowny zapis.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-460">
          <u xml:id="u-460.0" who="#KazimierzPańtak">Jak rozumiem, przyjmujemy uzupełnienie „po wniesieniu aktu oskarżenia”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-461">
          <u xml:id="u-461.0" who="#RobertCzapiewski">Trzeba to zapisać tak, jak jest w obecnym art. 2152 Kodeksu karnego wykonawczego.</u>
          <u xml:id="u-461.1" who="#RobertCzapiewski">Naczelnik wydziału w Biurze Legislacyjnym KS: Rozumiem, że chodzi o uzupełnienie w art. 257 par. 2 projektu Kodeksu karnego wykonawczego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-462">
          <u xml:id="u-462.0" who="#JerzyWierchowicz">Mam zastrzeżenie do terminu 5 dni, o którym mowa jest w art. 257 par. 2. W moim przekonaniu, 5 dni to za dużo. Jeżeli ma to być wyjątek, to po co kogoś trzymać 5 dni. Obawiam się, że przez ten okres może być wywierany nacisk na tymczasowo aresztowanego bądź skazanego. Czy nie możemy tego terminu skrócić np. do dwóch dni?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-463">
          <u xml:id="u-463.0" who="#RobertCzapiewski">Nie ma takiej możliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-464">
          <u xml:id="u-464.0" who="#JerzyWierchowicz">Po co kogoś trzymać 5 dni, jeżeli chodzi tu o jednorazową czynność procesową?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-465">
          <u xml:id="u-465.0" who="#KazimierzPańtak">Pragnę zwrócić uwagę, że przepis art. 257 przyjmujemy tylko na 10 lat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-466">
          <u xml:id="u-466.0" who="#TeodorSzymanowski">Chcę powiedzieć, że zespół powołany przez ministra sprawiedliwości był przeciwko tej propozycji, którą zaprezentował dyrektor R. Czapiewski. Pogodziliśmy się jednak z rzeczywistością taką, jaka ona jest i w końcu zaakceptowaliśmy tę propozycję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-467">
          <u xml:id="u-467.0" who="#JerzyWierchowicz">Jak rozumiem, termin 5 dni w art. 257 par. 2 jest nieprzekraczalny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-468">
          <u xml:id="u-468.0" who="#KrzysztofBudnik">Chodzi tu o jednorazową czynność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-469">
          <u xml:id="u-469.0" who="#RobertCzapiewski">Chodzi o konstrukcję, która została przyjęta w art. 2152 i art. 2153 Kodeksu karnego wykonawczego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-470">
          <u xml:id="u-470.0" who="#KrzysztofBudnik">W tej chwili mówimy o art. 257 projektu Kodeksu karnego wykonawczego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-471">
          <u xml:id="u-471.0" who="#KazimierzPańtak">Poseł J. Wierchowicz kwestionuje termin 5 dni zawarty w art. 257 par. 2.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-472">
          <u xml:id="u-472.0" who="#JerzyWierchowicz">W moim przekonaniu, jest to za długi okres.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-473">
          <u xml:id="u-473.0" who="#KazimierzPańtak">Poseł J. Wierchowicz proponuje skrócić ten termin np. do 3 dni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-474">
          <u xml:id="u-474.0" who="#JerzyWierchowicz">Jednorazowo do 3 dni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-475">
          <u xml:id="u-475.0" who="#RobertCzapiewski">W tej chwili jest to termin 5 dni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-476">
          <u xml:id="u-476.0" who="#JerzyWierchowicz">My chcemy skrócić go do 3 dni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-477">
          <u xml:id="u-477.0" who="#RobertCzapiewski">Wydaje mi się, że termin 5 dni jest uzasadniony. Są przecież takie czynności, których przeprowadzenie wymaga akurat 5 dni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-478">
          <u xml:id="u-478.0" who="#ZdzisławBąkowski">Czy poseł J. Wierchowicz mógłby uzasadnić swoją propozycję? Praktyka nie wskazuje na konieczność skrócenia wspomnianego terminu do 3 dni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-479">
          <u xml:id="u-479.0" who="#JerzyWierchowicz">Chodzi tu o sytuację wyjątkową.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-480">
          <u xml:id="u-480.0" who="#ZdzisławBąkowski">W takim razie proszę mi powiedzieć, jaka jest tego przyczyna, że Sejm w ub.r. wprowadził termin 5 dni, a teraz po roku chce go zmienić na 3 dni?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-481">
          <u xml:id="u-481.0" who="#AndrzejGaberle">Pamiętam dyskusję nad tym terminem. Proponowano nawet terminy dłuższe - 7 dni albo coś w tym rodzaju. Po długich rozważaniach i po przedstawieniu pewnego wyliczenia, ile czasu potrzeba na przywiezienie, odwiezienie tymczasowo aresztowanego bądź skazanego itp, zdecydowaliśmy się na termin 5 dni jako na okres, który godzi pewne potrzeby praktyki z zastrzeżeniami, które były tu wysuwane. Stanowi to pewne rozwiązanie kompromisowe. Takich rozwiązań proponuję nie naruszać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-482">
          <u xml:id="u-482.0" who="#RobertCzapiewski">Dotyczy to także sformułowania: „po wniesieniu aktu oskarżenia”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-483">
          <u xml:id="u-483.0" who="#AndrzejGaberle">To jest zupełnie co innego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-484">
          <u xml:id="u-484.0" who="#KazimierzPańtak">Czy poseł J. Wierchowicz wnosi formalny wniosek do art. 257 par. 2?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-485">
          <u xml:id="u-485.0" who="#JerzyWierchowicz">Tak, wnoszę o skrócenie zawartego w tym przepisie terminu do 3 dni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-486">
          <u xml:id="u-486.0" who="#KazimierzPańtak">Wniosek posła J. Wierchowicza jest jasny. Został on zgłoszony do art. 257 par. 2.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-487">
          <u xml:id="u-487.0" who="#ZdzisławBąkowski">Nie rozstrzygnęliśmy sprawy konstrukcji zapisu art. 257. Dyrektorowi R. Czapiewskiemu chodzi o to, żeby trzy paragrafy, które obecnie znajdują się w art. 257, zastąpić treścią aktualnie obowiązującego art. 2152 Kodeksu karnego wykonawczego. Otrzymamy wtedy przepis spójny i prawidłowy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-488">
          <u xml:id="u-488.0" who="#JanuszNiemcewicz">Tak właśnie uczyniliśmy. Teraz jedynie musimy rozstrzygnąć kwestię terminu, czy ma on wynosi 5 czy 3 dni. Chodzi tylko o ustalenie odpowiedniej cyfry.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-489">
          <u xml:id="u-489.0" who="#ZdzisławBąkowski">A więc przyjmujemy treść z obecnego Kodeksu karnego wykonawczego.</u>
          <u xml:id="u-489.1" who="#ZdzisławBąkowski">Naczelnik wydziału w Biurze Legislacyjnym KS: Dyrektor R. Czapiewski „lekką ręką” chciałby w miejsce obecnego przepisu art. 257 projektu Kodeksu karnego wykonawczego wprowadzić przepisy art. 2152 i art. 2153 z aktualnie obowiązującego Kodeksu karnego wykonawczego.</u>
          <u xml:id="u-489.2" who="#ZdzisławBąkowski">Proszę zwrócić uwagę, że art. 2152 i art. 2153 stanowią odrębne przepisy. W art. 2153 nie ma dopisku o postępowaniu przygotowawczym. Może ustalmy, co, gdzie, w którym paragrafie należy zmienić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-490">
          <u xml:id="u-490.0" who="#RobertCzapiewski">Trzeba wszystko zapisać, jak jest w obecnym Kodeksie karnym wykonawczym.</u>
          <u xml:id="u-490.1" who="#RobertCzapiewski">Naczelnik wydziału w Biurze Legislacyjnym KS: Jeszcze raz powtarzam, że w obecnym Kodeksie karnym wykonawczym są to dwa odrębne artykuły, a nie jeden. Art. 2152, w którym używa się sformułowania „po wniesieniu aktu oskarżenia” stanowi samodzielny artykuł.</u>
          <u xml:id="u-490.2" who="#RobertCzapiewski">Dlatego właśnie nie uważam, że jest to najlepsza konstrukcja.</u>
          <u xml:id="u-490.3" who="#RobertCzapiewski">Naczelnik wydziału w Biurze Legislacyjnym KS: Czy dyrektor R. Czapiewski chce rozdzielić paragrafy art. 257 projektu Kodeksu karnego wykonawczego?</u>
          <u xml:id="u-490.4" who="#RobertCzapiewski">Trzeba to rozdzielić.</u>
          <u xml:id="u-490.5" who="#RobertCzapiewski">Naczelnik wydziału w Biurze Legislacyjnym KS: Pragnę zauważyć, że w art. 2153 nie ma dopisku „w toku postępowania przygotowawczego”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-491">
          <u xml:id="u-491.0" who="#ZdzisławBąkowski">Bo dotyczy to innej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-491.1" who="#ZdzisławBąkowski">Naczelnik wydziału w Biurze Legislacyjnym KS: Powinniśmy wszystko dokładnie ustalić, żeby później nie było nieporozumień.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-492">
          <u xml:id="u-492.0" who="#KazimierzPańtak">Art. 257 par. 1 projektu Kodeksu karnego wykonawczego brzmiałby następująco: „Tymczasowo aresztowany po wniesieniu aktu oskarżenia lub skazany może być umieszczony w wydzielonym pomieszczeniu Policji, Straży Granicznej lub aresztu garnizonowego, przeznaczonym dla osób zatrzymanych, jeżeli jego udział w czynności procesowej łączyłby się z nadmiernymi trudnościami lub kosztami konwojowania go z aresztu śledczego lub zakładu karnego znajdującego się w innej miejscowości, albo dokonanie tej czynności w innej miejscowości, w której znajduje się areszt śledczy lub zakład karny, łączyłoby się z takimi trudnościami lub kosztami”.</u>
          <u xml:id="u-492.1" who="#KazimierzPańtak">Naczelnik wydziału w Biurze Legislacyjnym KS: Jak rozumiem, jest to treść art. 2152 z Kodeksu karnego wykonawczego.</u>
          <u xml:id="u-492.2" who="#KazimierzPańtak">Myślę, że w drodze consensusu treść tę możemy przejąć do projektu Kodeksu karnego wykonawczego jako art. 257 par. 1.</u>
          <u xml:id="u-492.3" who="#KazimierzPańtak">Natomiast brzmienie art. 257 par. 2 byłoby tożsame z treścią obecnego art. 2153 Kodeksu karnego wykonawczego. A więc art. 257 par. 2 brzmiałby następująco: „Umieszczenie tymczasowo aresztowanego lub skazanego w wydzielonym pomieszczeniu dla osób zatrzymanych może nastąpić tylko na czas niezbędny dla wykonania określonej czynności procesowej, nie dłużej jednak niż jednorazowo 5 dni. Umieszczenie w wydzielonym pomieszczeniu z powodu udziału tymczasowo aresztowanego lub skazanego w rozprawie, posiedzeniu lub innej czynności sądowej, może nastąpić tylko na czas trwania tej czynności. W razie odroczenia lub przerwy w jej wykonywaniu na czas powyżej 3 dni, tymczasowo aresztowany, lub skazany zostaje przeniesiony do właściwego aresztu śledczego lub zakładu karnego”.</u>
          <u xml:id="u-492.4" who="#KazimierzPańtak">Naczelnik wydziału w Biurze Legislacyjnym KS: To jest brzmienie art. 2153 z obecnego Kodeksu karnego wykonawczego, który w projekcie Kodeksu karnego wykonawczego oznaczymy jako art. 257 par. 2. A co z art. 257 par. 3?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-493">
          <u xml:id="u-493.0" who="#WicedyrektorRoberCzapiewski">Proszę zwrócić uwagę, że w projekcie rządowym Kodeksu karnego wykonawczego w art. 262 par. 2 istnieje w stosunku do art. 2153 Kodeksu karnego wykonawczego jeszcze jedna różnica. W projekcie rządowym użyto sformułowania: „do 5 dni, a łącznie do 14 dni”. Tę kwestię członkowie Komisji powinni także rozstrzygnąć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-494">
          <u xml:id="u-494.0" who="#KazimierzPańtak">Rozumiem, że art. 257 par. 3 projektu Kodeksu karnego wykonawczego pozostałby bez zmian.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-495">
          <u xml:id="u-495.0" who="#RobertCzapiewski">Powinien on brzmieć tak jak art. 2154 z obecnego Kodeksu karnego wykonawczego, który jest chyba jego odpowiednikiem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-496">
          <u xml:id="u-496.0" who="#KazimierzPańtak">A zatem przepis art. 257 par. 3 projektu Kodeksu karnego wykonawczego przyjąłby brzmienie art. 2154 obecnego Kodeksu karnego wykonawczego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-497">
          <u xml:id="u-497.0" who="#AndrzejBrachmański">Chodzi tu o różne materie. Art. 2154 w ogóle nie ma swego odpowiednika w projekcie Kodeksu karnego wykonawczego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-498">
          <u xml:id="u-498.0" who="#RobertCzapiewski">Proszę spojrzeć na art. 258 projektu Kodeksu karnego wykonawczego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-499">
          <u xml:id="u-499.0" who="#AndrzejBrachmański">Przepis art. 257 par. 3 powinniśmy pozostawić bez zmian.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-500">
          <u xml:id="u-500.0" who="#KazimierzPańtak">A zatem art. 257 par. 1 przyjmuje brzmienie art. 2152 Kodeksu karnego wykonawczego, art. 257 par. - brzmienie art. 2153 Kodeksu karnego wykonawczego, natomiast przepis art. 257 par. 3 skreślamy, gdyż jego brzmienie zostało skonsumowane w art. 257 par. 2. Myślę, że osiągnęliśmy consensus. Art. 257 będzie miał tylko dwa paragrafy.</u>
          <u xml:id="u-500.1" who="#KazimierzPańtak">Teraz rozstrzygniemy wniosek posła J. Wierchowicza do art. 257 par. 2. Poseł J. Wierchowicz proponuje, aby termin 5 dni skrócić do 3 dni. Myślę, że propozycja ta jest zrozumiała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-501">
          <u xml:id="u-501.0" who="#KrzysztofBudnik">Musimy to doprecyzować. Została zgłoszona także inna propozycja. Rozumiem, że ów termin 5 czy 3 dni dotyczy okresu przebywania w wydzielonym pomieszczeniu aresztowym, a nie czasu dowożenia. Czas potrzebny na dowożenie nie jest objęty terminem tych 5 czy 3 dni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-502">
          <u xml:id="u-502.0" who="#MarekDyduch">Proponuję, rozważyć to, o czym mówił dyrektor R. Czapiewski, a mianowicie możliwość dopisania sformułowania „do 5 dni, a łącznie do 14 dni”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-503">
          <u xml:id="u-503.0" who="#JerzyWierchowicz">Właśnie tak to przyjęliśmy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-504">
          <u xml:id="u-504.0" who="#MarekDyduch">Nie budzi to żadnych wątpliwości?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-505">
          <u xml:id="u-505.0" who="#KazimierzPańtak">Nie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-506">
          <u xml:id="u-506.0" who="#MarekDyduch">Czy formuła, o której wspomniałem, została odczytana przez przewodniczącego K. Pańtaka?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-507">
          <u xml:id="u-507.0" who="#ZofiaŚwida">Nie została.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-508">
          <u xml:id="u-508.0" who="#MarekDyduch">Więc wnoszę o włączenie jej do art. 257 par. 2.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-509">
          <u xml:id="u-509.0" who="#RobertCzapiewski">W art. 257 par. 2 użyto sformułowania „do 5 dni”. Ja proponuję dopisać „a łącznie do 14 dni”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-510">
          <u xml:id="u-510.0" who="#KazimierzPańtak">Myślę, że członkowie Komisji wyrażą na to zgodę, aby w art. 257 par. 2 znalazło się określenie „a łącznie do 14 dni”.</u>
          <u xml:id="u-510.1" who="#KazimierzPańtak">Naczelnik wydziału w Biurze Legislacyjnym KS: W którym miejscu powinno się to określenie znaleźć, czy po sformułowaniu „nie dłużej jednak niż jednorazowo do 5 dni...”?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-511">
          <u xml:id="u-511.0" who="#ZofiaŚwida">„...a łącznie do 14 dni”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-512">
          <u xml:id="u-512.0" who="#RobertCzapiewski">Jest to określenie przyjęte z rządowego projektu Kodeksu karnego wykonawczego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-513">
          <u xml:id="u-513.0" who="#KazimierzPańtak">Teraz przechodzimy do głosowania poprawki posła J. Wierchowicza do art. 257 par. 2 projektu Kodeksu karnego wykonawczego. Poprawka jest zrozumiała. Poseł J. Wierchowicz proponuje określenie „5 dni” zastąpić określeniem „3 dni”.</u>
          <u xml:id="u-513.1" who="#KazimierzPańtak">Kto opowiada się za poprawką posła J. Wierchowicza do art. 257 par. 2?W głosowaniu za wnioskiem opowiedziało się 3 posłów, 5 było przeciwnych, 3 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-513.2" who="#KazimierzPańtak">Stwierdzam, że poprawka posła J. Wierchowicza do art. 257 par. 2 nie uzyskała wymaganej większości głosów. Pozostaje termin 5 dni. W ten sposób omówiliśmy wszystkie poprawki do projektu Kodeksu karnego wykonawczego, które zostały zgłoszone na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-514">
          <u xml:id="u-514.0" who="#JerzyJasiński">Co stało się z art. 257 par. 3?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-515">
          <u xml:id="u-515.0" who="#KazimierzPańtak">Przepis ten został skreślony, gdyż jego brzmienie zostało skonsumowane w art. 257 par. 2.</u>
          <u xml:id="u-515.1" who="#KazimierzPańtak">Widzę, że poseł M. Kurnatowska chce zgłosić jakąś uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-516">
          <u xml:id="u-516.0" who="#MariaKurnatowska">Wtedy, kiedy pracowaliśmy nad projektem Kodeksu karnego wykonawczego, prosiłam o skreślenie całego Oddziału 6 z Rozdziału XII. Chodzi o podanie wyroku do publicznej wiadomości. Wówczas powiedziano mi, że nie można tego skreślić, bo należałoby też zmodyfikować projekt Kodeksu karnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-517">
          <u xml:id="u-517.0" who="#ZofiaŚwida">Podanie wyroku do publicznej wiadomości jest jedną z kar dodatkowych, które wymienia się w Kodeksie karnym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-518">
          <u xml:id="u-518.0" who="#MariaKurnatowska">Rozmawiałam z prof. K. Buchałą, którego w tej chwili nie ma na sali. W moim przekonaniu, podanie wyroku do wiadomości publicznej przy obecnych możliwościach środków masowego przekazu, które relacjonują wszystkie ważne sprawy, jest dodatkową karą, która może być bardzo uciążliwa. Kara ta w odbiorze społeczeństwa jest przestrzegana jako pewnego rodzaju samokrytyka, może dlatego, że nie zostało to dobrze rozwiązane w sądownictwie. Osobiście odbieram ją bardzo źle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-519">
          <u xml:id="u-519.0" who="#KazimierzPańtak">Chcę powiedzieć, że propozycji poseł M. Kurnatowskiej nie możemy teraz rozpatrzyć, gdyż wówczas musielibyśmy zmienić katalog kar w projekcie Kodeksu karnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-520">
          <u xml:id="u-520.0" who="#JerzyWierchowicz">Raczej katalog środków karnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-521">
          <u xml:id="u-521.0" who="#MariaKurnatowska">Chcę powiedzieć, że prosiłam naczelnika M. Lewandowskiego, żeby się zorientował, czy w kodeksach karnych zachodnioeuropejskich jest taka kara. Usłyszałam, że w kodeksie niemieckim na pewno jej nie ma. Jak jest w innych - nie wiem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-522">
          <u xml:id="u-522.0" who="#KazimierzPańtak">Myślę, że zagadnienie poruszone przez poseł M. Kurnatowską jest tak daleko idące, że musielibyśmy na ten temat odbyć długą dyskusję, czego bym nie chciał. Sprawę tę można ewentualnie poruszyć podczas II czytania.</u>
          <u xml:id="u-522.1" who="#KazimierzPańtak">Kara, o której wspomniała poseł M. Kurnatowska, bywa nadużywana przez to, że media czasami piszą za dużo. Trudno jest się przed tym obronić. Rzeczywiście jest to spora dolegliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-523">
          <u xml:id="u-523.0" who="#JerzyWierchowicz">Podanie wyroku do publicznej wiadomości ma być dolegliwe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-524">
          <u xml:id="u-524.0" who="#KazimierzPańtak">Ale nie ponad miarę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-525">
          <u xml:id="u-525.0" who="#JerzyJasiński">Cały problem polega na tym, że czasem może to być bardzo kosztowne. Mam na myśli umieszczenie stosownego ogłoszenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-526">
          <u xml:id="u-526.0" who="#KazimierzPańtak">Proszę nie otwierać dyskusji na ten temat, gdyż wiązałoby się to z powrotem do projektu Kodeksu karnego. Nie możemy tego inaczej załatwić jak przez zmianę katalogu środków karnych w projekcie Kodeksu karnego.</u>
          <u xml:id="u-526.1" who="#KazimierzPańtak">Czy nie ma więcej uwag do projektu Kodeksu karnego wykonawczego? Wnioski mniejszości proszę dostarczyć do sekretariatu Komisji.</u>
          <u xml:id="u-526.2" who="#KazimierzPańtak">Za chwilę powrócimy do rozpatrzenia projektu Kodeksu postępowania karnego w części wojskowej.</u>
          <u xml:id="u-526.3" who="#KazimierzPańtak">Naczelnik wydziału w Biurze Legislacyjnym KS: Mam jeszcze jedną uwagę do projektu Kodeksu karnego wykonawczego. Proszę przedstawicieli Ministerstwa Sprawiedliwości, aby jednak swoje poprawki do art. 257 przedłożyli na piśmie, dlatego że również w art. 258 należałoby chyba dokonać pewnych zmian. Często do Biura Legislacyjnego są zgłaszane pretensje, że coś sami dodaliśmy, coś zredagowaliśmy, coś opuściliśmy. Chciałbym tego uniknąć.</u>
          <u xml:id="u-526.4" who="#KazimierzPańtak">Proszę przedstawicieli Ministerstwa Sprawiedliwości, aby swoje poprawki do art. 257 i art. 258 złożyli na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-527">
          <u xml:id="u-527.0" who="#RobertCzapiewski">Wystarczy zmienić numerację poszczególnych przepisów.</u>
          <u xml:id="u-527.1" who="#RobertCzapiewski">Naczelnik wydziału w Biurze Legislacyjnym KS: Nie wystarczy. W art. 258 jest mowa o jakichś zarządzeniach. Nie wiem, o jakie zarządzenia może chodzić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-528">
          <u xml:id="u-528.0" who="#KazimierzPańtak">Proszę zgłosić poprawki na piśmie, gdyż w art. 257 i art. 258 są jednak potrzebne zmiany redakcyjne.</u>
          <u xml:id="u-528.1" who="#KazimierzPańtak">Na tym kończymy omawianie projektu Kodeksu karnego wykonawczego. Zanim oddam przewodnictwo obrad w ręce posła A. Gaberle, zgłoszę komunikat organizacyjny.</u>
          <u xml:id="u-528.2" who="#KazimierzPańtak">Następne posiedzenie Komisji Nadzwyczajnej najprawdopodobniej odbędzie się w czwartek 10 października o godz. 14. Przedmiotem posiedzenia - oprócz spraw, które wymagają jeszcze rozstrzygnięcia Komisji - będzie I czytanie ustawy o zatrudnieniu skazanych. Prezydium Sejmu skierowało tę sprawę do nas, abyśmy przeprowadzili jej I czytanie.</u>
          <u xml:id="u-528.3" who="#KazimierzPańtak">Najprawdopodobniej Komisja Nadzwyczajna skieruje ją do podkomisji ds. Kodeksu karnego wykonawczego. Jeżeli owa ustawa zyska aprobatę Komisji, to dobrze byłoby, aby procedowanie nad nią odbywało się równolegle z procedowaniem nad projektami kodyfikacji karnych. Przepisy w tym zakresie muszą być zsynchronizowane.</u>
          <u xml:id="u-528.4" who="#KazimierzPańtak">Naczelnik wydziału w Biurze Legislacyjnym KS: Niewątpliwie Komisja Nadzwyczajna będzie jeszcze musiała rozstrzygnąć szerokie konsekwencje niektórych wniosków mniejszości do projektów kodyfikacji karnych. Konsekwencje te należałoby precyzyjnie rozpisać, gdyż niektóre wnioski mniejszości są naprawdę bardzo daleko idące. W regulaminie Sejmu zostało wyraźnie napisane, że Komisja Nadzwyczajna poddaje analizie końcowej wnioski mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-528.5" who="#KazimierzPańtak">Tak też będziemy musieli uczynić.</u>
          <u xml:id="u-528.6" who="#KazimierzPańtak">Od tej chwili przewodniczyć obradom będzie poseł A. Gaberle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-529">
          <u xml:id="u-529.0" who="#AndrzejGaberle">Członkowie Komisji zapewne pamiętają, że w dniu wczorajszym odłożyliśmy na dziś kwestie wprowadzenia pewnych zmian do części wojskowej projektu Kodeksu postępowania karnego. Chodzi o kwestie związane z jurysdykcją sądów wojskowych oraz kwestie czasowej regulacji tego problemu. Przygotowanie odpowiednich przepisów w tym zakresie powierzyliśmy płk. H. Kmieciakowi, gen. J. Godyniowi i prof. J. Tylmanowi, którzy w dniu dzisiejszym przedłożyli nam stosowną propozycję. Ta propozycja została przed paroma godzinami doręczona członkom Komisji na piśmie. Myślę, że członkowie Komisji powinni w ciągu 5 minut zapoznać się z nią.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-530">
          <u xml:id="u-530.0" who="#JanuszTylman">Chcę pokrótce wyjaśnić, jaką przyjęliśmy zasadę. Do projektu Kodeksu postępowania karnego wracają przepisy ograniczające podsądność sądom karnym wojskowym, sformułowane przez Komisję Kodyfikacyjną. Natomiast przepisy, które znajdują się w obecnym projekcie Kodeksu postępowania karnego, określające szeroko tę podsądność przenoszone są z przepisów wprowadzających Kodeks postępowania karnego. W rezultacie to, co znajdzie się w projekcie Kodeksu postępowania karnego wejdzie w życie np. 1 stycznia 1998 r., natomiast to, co znajdzie się w przepisach wprowadzających, będzie regulacją czasową. Na razie przez kilka lat będą obowiązywały uregulowania szeroko określające podsądność sądom karnym wojskowym. Taka została przyjęta zasada. Dlatego też przepisy określające podsądność sądom karnym wojskowym będą zamieszczone w dwóch aktach prawnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-531">
          <u xml:id="u-531.0" who="#AndrzejGaberle">Chcę powiedzieć, że to poseł J.Niemcewicz był autorem poprawki, która wywołała całą sprawę. Czy poseł J. Niemcewicz pragnie coś dodać do tego, o czym mówił prof. J. Tylman?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-532">
          <u xml:id="u-532.0" who="#JanuszNiemcewicz">Poza wyrazami uznania nie mam nic do dodania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-533">
          <u xml:id="u-533.0" who="#AndrzejGaberle">Czy ktoś z obecnych na sali ma jakieś uwagi do propozycji, którą przedstawił prof. J. Tylman?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-534">
          <u xml:id="u-534.0" who="#KazimierzPańtak">Mam jedno pytanie. Rozumiem, że jeżeli na zabawie pobije się żołnierz z cywilem, to sprawę tę będą rozpatrywały dwa sądy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-535">
          <u xml:id="u-535.0" who="#AndrzejGaberle">Nie jest to konieczne, gdyż istnieją przepisy, które umożliwiają osadzenie ich razem. Decyzję w tej sprawie pozostawia się sądom.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-536">
          <u xml:id="u-536.0" who="#ZofiaŚwida">Jest to przypadek tzw. łączności przedmiotowej spraw.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-537">
          <u xml:id="u-537.0" who="#AndrzejGaberle">Kwestię tę reguluje art. 649 projektu Kodeksu postępowania karnego. Czy są jeszcze inne pytania w stosunku do propozycji, którą zaprezentował nam prof. J. Tylman? Czy mogę zatem uznać, że godzimy się na jej przyjęcie w tym kształcie, w jakim została nam przedstawiona?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-538">
          <u xml:id="u-538.0" who="#HenrykKmieciak">Łącznie z przepisami przejściowymi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-539">
          <u xml:id="u-539.0" who="#AndrzejGaberle">Oczywiście. Miałem na myśli całość propozycji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-540">
          <u xml:id="u-540.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Jak rozumiem, w przepisach wprowadzających Kodeks postępowania karnego stosowany przepis zamieścimy po art. X.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-541">
          <u xml:id="u-541.0" who="#AndrzejGaberle">To byłby art. XI.</u>
          <u xml:id="u-541.1" who="#AndrzejGaberle">Widzę, że prof. J. Tylman chce zgłosić jakąś uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-542">
          <u xml:id="u-542.0" who="#JanuszTylman">Chcę prosić o rozwiązanie jeszcze jednej kwestii. Nowy Kodeks postępowania karnego będzie wymagał licznych rozporządzeń wykonawczych. Najczęściej w ustawie znajduje się odpowiednia delegacja. W jednym wypadku takiej delegacji nie ma, a mianowicie w odniesieniu do nowej instytucji mediacji. Jak sądzę, przynajmniej fakultatywnie trzeba by taką możliwość stworzyć. Bez niej może się okazać, że mediacja nie będzie w ogóle realizowana.</u>
          <u xml:id="u-542.1" who="#JanuszTylman">Chcę powiedzieć, że sformułowałem odpowiedni przepis jako art. 320 par. 3 projektu Kodeksu postępowania karnego. Brzmi on następująco: „Minister sprawiedliwości może w drodze rozporządzenia określić warunki, jakim powinny odpowiadać instytucje i osoby uprawnione do przeprowadzania mediacji, zakres i warunki udostępniania im akt sprawy oraz zasady i tryb sporządzania sprawozdania z przebiegu i wyników postępowania mediacyjnego”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-543">
          <u xml:id="u-543.0" who="#KazimierzKrasny">Minister sprawiedliwości musi, czy może?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-544">
          <u xml:id="u-544.0" who="#JanuszTylman">Może wydać rozporządzenie, choć nie musi. A nuż się okaże, że takie rozporządzenie nie będzie potrzebne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-545">
          <u xml:id="u-545.0" who="#AndrzejGaberle">Czy ktoś ma uwagi do propozycji przedłożonej przez prof. J. Tylmana?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-546">
          <u xml:id="u-546.0" who="#ZofiaŚwida">Jest to propozycja sensowna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-547">
          <u xml:id="u-547.0" who="#AndrzejGaberle">Czy mogę uznać, że przyjęliśmy propozycję prof. J. Tylmana do art. 320 par. 3? Nie widzę sprzeciwu. Proszę prof. J. Tylmana o przedłożenie jej na piśmie do Biura Legislacyjnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-548">
          <u xml:id="u-548.0" who="#JanuszTylman">Zaraz to zrobię.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-549">
          <u xml:id="u-549.0" who="#AndrzejGaberle">Czy ktoś jeszcze ma uwagi do projektu Kodeksu postępowania karnego?</u>
          <u xml:id="u-549.1" who="#AndrzejGaberle">Wczoraj dyskutowaliśmy też nad kwestiami związanymi z Kodeksem wykroczeń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-550">
          <u xml:id="u-550.0" who="#JanuszTylman">Jeżeli członkowie Komisji pozwolą, to przedstawię w tym zakresie możliwe koncepcje.</u>
          <u xml:id="u-550.1" who="#JanuszTylman">Nie chodzi tu tylko o numerację przepisów, ale także o to, że pewne instytucje, które wprowadza się do projektu Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia i na które my się powołujemy w projekcie Kodeksu postępowania karnego, jednak nie będą mogły być powoływane w owym projekcie.</u>
          <u xml:id="u-550.2" who="#JanuszTylman">Nie możemy odwoływać się do żadnych projektów ustaw, poza oczywiście projektami Kodeksu karnego, Kodeksu karnego wykonawczego. W związku z tym możemy w ogóle usunąć z projektu Kodeksu postępowania karnego powołania na nowe przepisy dotyczące wykroczeń i powołać się na przepisy dotychczasowe zawarte w obecnie obowiązującym Kodeksie postępowania karnego w sprawach o wykroczenie.</u>
          <u xml:id="u-550.3" who="#JanuszTylman">Ja bym jednak proponował inne rozwiązanie, a mianowicie, żebyśmy utrzymali to, co jest w projekcie Kodeksu postępowania karnego i co uzyskało akceptację podkomisji, a później całej Komisji. Natomiast tam, gdzie w projekcie Kodeksu postępowania karnego powołujemy się na przepisy projektu Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia, powinniśmy wpisać konkretną treść tych przepisów. Musimy jednak pamiętać o wielkiej noweli Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia, która jest w drodze.</u>
          <u xml:id="u-550.4" who="#JanuszTylman">Chcę powiedzieć, że na początku przyszłego tygodnia porozumiem się z prof. Grzegorczykiem, który odpowiada za wspomnianą nowelę. Może się okazać, że ta nowela - tego jestem raczej pewien - wcześniej wejdzie w życie niż nowy Kodeks postępowania karnego. W owej noweli są instytucje wzięte nie tylko z projektu Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia, ale także z projektu Kodeksu postępowania karnego.</u>
          <u xml:id="u-550.5" who="#JanuszTylman">Chodzi o przepisy, które muszą być zsynchronizowane. Być może będzie sensowniej powoływać się na przepisy pochodzące ze wspomnianej noweli. Żadnych merytorycznych różnic tutaj nie ma. Owa nowela nie jest niczym innym jak przeniesieniem pewnych rozwiązań projektowych. O wynikach porozumień z prof. Grzegorczykiem nie omieszkam powiadomić posła A. Gaberle.</u>
          <u xml:id="u-550.6" who="#JanuszTylman">W zależności od tego, co zaaprobuje Komisja, przygotuję stosowne rozwiązanie na piśmie. Oczywiście, członkowie Komisji blankietowo musieliby wyrazić na to zgodę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-551">
          <u xml:id="u-551.0" who="#AndrzejGaberle">Traktuję to jako pytanie do członków Komisji, czy upoważniają nas do wprowadzenia pewnych niezbędnych korektur redakcyjnych w projekcie Kodeksu postępowania karnego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-552">
          <u xml:id="u-552.0" who="#JanuszTylman">Tylko redakcyjnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-553">
          <u xml:id="u-553.0" who="#AndrzejGaberle">Chodzi o korektury redakcyjne przepisów znajdujących się w Rozdziale 54 projektu Kodeksu postępowania karnego, dotyczącym postępowania sądowego w sprawach o wykroczenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-554">
          <u xml:id="u-554.0" who="#JanuszTylman">Właściwie chodzi tu jedynie o art. 515 projektu postępowania karnego, w którym nie możemy się powoływać na art. 156 Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia, gdyż jest to przepis pochodzący z projektu Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia. To samo dotyczy niektórych innych powołań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-555">
          <u xml:id="u-555.0" who="#AndrzejGaberle">Czy członkowie Komisji upoważniają nas do dokonania redakcyjnej korektury stosownych przepisów projektu Kodeksu postępowania karnego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-556">
          <u xml:id="u-556.0" who="#MarekDyduch">To jest chyba logiczne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-557">
          <u xml:id="u-557.0" who="#AndrzejGaberle">Widzę, że nie ma sprzeciwu. Chcę powiedzieć, że zaraz umówimy się z prof. J. Tylmanem, kiedy dokonamy niezbędnych korektur.</u>
          <u xml:id="u-557.1" who="#AndrzejGaberle">Czy ktoś jeszcze ma jakieś uwagi dotyczące projektu Kodeksu postępowania karnego, bądź projektu przepisów wprowadzających Kodeks postępowania karnego? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-557.2" who="#AndrzejGaberle">Zamykam posiedzenie Komisji Nadzwyczajnej do spraw kodyfikacji karnych.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>