PPC / ppc

text_structure.xml 807 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069 2070 2071 2072 2073 2074 2075 2076 2077 2078 2079 2080 2081 2082 2083 2084 2085 2086 2087 2088 2089 2090 2091 2092 2093 2094 2095 2096 2097 2098 2099 2100 2101 2102 2103 2104 2105 2106 2107 2108 2109 2110 2111 2112 2113 2114 2115 2116 2117 2118 2119 2120 2121 2122 2123 2124 2125 2126 2127 2128 2129 2130 2131 2132 2133 2134 2135 2136 2137 2138 2139 2140 2141 2142 2143 2144 2145 2146 2147 2148 2149 2150 2151 2152 2153 2154 2155 2156 2157 2158 2159 2160 2161 2162 2163 2164 2165 2166 2167 2168 2169 2170 2171 2172 2173 2174 2175 2176 2177 2178 2179 2180 2181 2182 2183 2184 2185 2186 2187 2188 2189 2190 2191 2192 2193 2194 2195 2196 2197 2198 2199 2200 2201 2202 2203 2204 2205 2206 2207 2208 2209 2210 2211 2212 2213 2214 2215 2216 2217 2218 2219 2220 2221 2222 2223 2224 2225 2226 2227 2228 2229 2230 2231 2232 2233 2234 2235 2236 2237 2238 2239 2240 2241 2242 2243 2244 2245 2246 2247 2248 2249 2250 2251 2252 2253 2254 2255 2256 2257 2258 2259 2260 2261 2262 2263 2264 2265 2266 2267 2268 2269 2270 2271 2272 2273 2274 2275 2276 2277 2278 2279 2280 2281 2282 2283 2284 2285 2286 2287 2288 2289 2290 2291 2292 2293 2294 2295 2296 2297 2298 2299 2300 2301 2302 2303 2304 2305 2306 2307 2308 2309 2310 2311 2312 2313 2314 2315 2316 2317 2318 2319 2320 2321 2322 2323 2324 2325 2326 2327 2328 2329 2330 2331 2332 2333 2334 2335 2336 2337 2338 2339 2340 2341 2342 2343 2344 2345 2346 2347 2348 2349 2350 2351 2352 2353 2354 2355 2356 2357 2358 2359 2360 2361 2362 2363 2364 2365 2366 2367 2368 2369 2370 2371 2372 2373 2374 2375 2376 2377 2378 2379 2380 2381 2382 2383 2384 2385 2386 2387 2388 2389 2390 2391 2392 2393 2394 2395 2396 2397 2398 2399 2400 2401 2402 2403 2404 2405 2406 2407 2408 2409 2410 2411 2412 2413 2414 2415 2416 2417 2418 2419 2420 2421 2422 2423 2424 2425 2426 2427 2428 2429 2430 2431 2432 2433 2434 2435 2436 2437 2438 2439 2440 2441 2442 2443 2444 2445 2446 2447 2448 2449 2450 2451 2452 2453 2454 2455 2456 2457 2458 2459 2460 2461 2462 2463 2464 2465 2466 2467 2468 2469 2470 2471 2472 2473 2474 2475 2476 2477 2478 2479 2480 2481 2482 2483 2484 2485 2486 2487 2488 2489 2490 2491 2492 2493 2494 2495 2496 2497 2498 2499 2500 2501 2502 2503 2504 2505 2506 2507 2508 2509 2510 2511 2512 2513 2514 2515 2516 2517 2518 2519 2520 2521 2522 2523 2524 2525 2526 2527 2528 2529 2530 2531 2532 2533 2534 2535 2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2561 2562 2563 2564 2565 2566 2567 2568 2569 2570 2571 2572 2573 2574 2575 2576 2577 2578 2579 2580 2581 2582 2583 2584 2585 2586 2587 2588 2589 2590 2591 2592 2593 2594 2595 2596 2597 2598 2599 2600 2601 2602 2603 2604 2605 2606 2607 2608 2609 2610 2611 2612 2613 2614 2615 2616 2617 2618 2619 2620 2621 2622 2623 2624 2625 2626 2627 2628 2629 2630 2631 2632 2633 2634 2635 2636 2637 2638 2639 2640 2641 2642 2643 2644 2645 2646 2647 2648 2649 2650 2651 2652 2653 2654 2655 2656 2657 2658 2659 2660 2661 2662 2663 2664 2665 2666 2667 2668 2669 2670 2671 2672 2673 2674 2675 2676 2677 2678 2679 2680 2681 2682 2683 2684 2685 2686 2687 2688 2689 2690 2691 2692 2693 2694 2695 2696 2697 2698 2699 2700 2701 2702 2703 2704 2705 2706 2707 2708 2709 2710 2711 2712 2713 2714 2715 2716 2717 2718 2719 2720 2721 2722 2723 2724 2725 2726 2727 2728 2729 2730 2731 2732 2733 2734 2735 2736 2737 2738 2739 2740 2741 2742 2743 2744 2745 2746 2747 2748 2749 2750 2751 2752 2753 2754 2755 2756 2757 2758 2759 2760 2761 2762 2763 2764 2765 2766 2767 2768 2769 2770 2771 2772 2773 2774 2775 2776 2777 2778 2779 2780 2781 2782 2783 2784 2785 2786 2787 2788 2789 2790 2791 2792 2793 2794 2795 2796 2797 2798 2799 2800 2801 2802 2803 2804 2805 2806 2807 2808 2809 2810 2811 2812 2813 2814 2815 2816 2817 2818 2819 2820 2821 2822 2823 2824 2825 2826 2827 2828 2829 2830 2831 2832 2833 2834 2835 2836 2837 2838 2839 2840 2841 2842 2843 2844 2845 2846 2847 2848 2849 2850 2851 
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 9 min 08)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Maciej Płażyński oraz wicemarszałkowie Stanisław Zając, Franciszek Jerzy Stefaniuk i Marek Borowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#Marszałek">Proszę o zajęcie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#Marszałek">Otwieram posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#Marszałek">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panów posłów Mieczysława Jedonia, Michała Tomasza Kamińskiego, Adama Stanisława Szejnfelda i Ryszarda Wawryniewicza.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#Marszałek">W pierwszej części obrad sekretarzami będą panowie posłowie Mieczysław Jedoń i Michał Tomasz Kamiński.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#Marszałek">Protokół i listę mówców prowadzić będą panowie posłowie Michał Tomasz Kamiński i Ryszard Wawryniewicz.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#Marszałek">Protokoły 102. i 103. posiedzeń Sejmu uważam za przyjęte wobec niewniesienia zastrzeżeń.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#Marszałek">Wysoka Izbo! Właściwe komisje przedłożyły dodatkowe sprawozdania o projektach ustaw:</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#Marszałek">- o opakowaniach i odpadach opakowaniowych,</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#Marszałek">- o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej,</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#Marszałek">- o dostosowaniu do prawa Unii Europejskiej ustawy o zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, badaniu zwierząt rzeźnych i mięsa oraz o Inspekcji Weterynaryjnej, a także innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#Marszałek">Sprawozdania te zostały paniom posłankom i panom posłom doręczone w drukach nr 2558-A, 2591-A i 2633-A.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące przeprowadzenie trzecich czytań tych projektów ustaw.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#Marszałek">Po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów podjąłem również decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o trzecie czytanie projektu ustawy o zasadach uznawania nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej kwalifikacji do wykonywania zawodów regulowanych.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#Marszałek">Komisja Finansów Publicznych przedłożyła sprawozdanie o pilnym projekcie ustawy o zmianie ustawy o działalności ubezpieczeniowej.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#Marszałek">Sprawozdanie to zostało paniom posłankom i panom posłom doręczone w druku nr 2673.</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#Marszałek">W związku z tym, na podstawie art. 56e regulaminu Sejmu, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#Marszałek">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o projektach ustaw:</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#Marszałek">- o zmianie ustawy o księgach wieczystych i hipotece, ustawy Kodeks postępowania cywilnego, ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz ustawy Prawo o notariacie,</u>
          <u xml:id="u-2.20" who="#Marszałek">- o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa.</u>
          <u xml:id="u-2.21" who="#Marszałek">Sprawozdania te zostały paniom posłankom i panom posłom doręczone w drukach nr 2650 i 2642.</u>
          <u xml:id="u-2.22" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
          <u xml:id="u-2.23" who="#Marszałek">Proponuję, aby w przypadku sprawozdania z druku nr 2642 Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 47 pkt 3 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-2.24" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.25" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.26" who="#Marszałek">Grupa posłów przedłożyła projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym.</u>
          <u xml:id="u-2.27" who="#Marszałek">Projekt ten został paniom posłankom i panom posłom doręczony w druku nr 2672.</u>
          <u xml:id="u-2.28" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący przeprowadzenie pierwszego czytania tego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-2.29" who="#Marszałek">Informuję, że minister spraw zagranicznych zwrócił się z prośbą o skreślenie z porządku dziennego punktu obejmującego sprawozdanie komisji o projekcie ustawy o Karcie Polaka i trybie stwierdzania przynależności do narodu polskiego osób narodowości polskiej lub polskiego pochodzenia. Pan minister wskazuje na potrzebę dodatkowych konsultacji, które mogą wpłynąć na stanowisko rządu w sprawie tego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-2.30" who="#Marszałek">W związku z tym, po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o skreśleniu z porządku dziennego dotychczasowego punktu 9. dotyczącego tej sprawy.</u>
          <u xml:id="u-2.31" who="#Marszałek">Prezydium Sejmu, po wysłuchaniu opinii Konwentu Seniorów, proponuje, aby Sejm przeprowadził łączną debatę krótką w pierwszych czytaniach projektów ustaw dotyczących systemu oświaty.</u>
          <u xml:id="u-2.32" who="#Marszałek">Prezydium Sejmu, po wysłuchaniu opinii Konwentu Seniorów, proponuje także, aby Sejm wysłuchał 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół w dyskusjach nad sprawozdaniami komisji o projektach ustaw: dotyczących ustroju miasta stołecznego Warszawy, o zmianie ustawy o odpowiedzialności materialnej żołnierzy za szkody wyrządzone jednostce wojskowej oraz innych ustaw, o cudzoziemcach oraz dotyczących produkcji buraków cukrowych i regulacji krajowego rynku cukru, a także w pierwszych czytaniach projektów ustaw: o wykonywaniu działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi oraz o zmianie ustawy Prawo bankowe oraz ustawy o Narodowym Banku Polskim.</u>
          <u xml:id="u-2.33" who="#Marszałek">Prezydium Sejmu proponuje jednocześnie, aby Sejm wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół w dyskusjach nad pozostałymi punktami porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-2.34" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.35" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.36" who="#Marszałek">Za chwilę rozpatrzymy poselski projekt uchwały w sprawie hołdu poległym, pomordowanym i prześladowanym członkom organizacji „Wolność i Niezawisłość”.</u>
          <u xml:id="u-2.37" who="#Marszałek">Następnie rozpatrzymy sprawozdania komisji o projektach ustaw: o zmianie ustawy o odpowiedzialności materialnej żołnierzy za szkody wyrządzone jednostce wojskowej oraz innych ustaw, o zmianie ustawy o cudzoziemcach, o zmianie ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy oraz ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, o zmianie ustawy o dopłatach do oprocentowania niektórych kredytów bankowych, o zmianie ustawy o działalności ubezpieczeniowej, o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa, o zmianie ustawy o księgach wieczystych i hipotece oraz innych ustaw, a także ustawy o ustanowieniu Medalu za Zasługi dla Policji.</u>
          <u xml:id="u-2.38" who="#Marszałek">W godzinach wieczornych przeprowadzimy jeszcze pierwsze czytania projektów ustaw: o wykonywaniu działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi oraz o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym.</u>
          <u xml:id="u-2.39" who="#Marszałek">Przerwy w dniu dzisiejszym i jutrzejszym będą zarządzone od godz. 16 do godz. 17.</u>
          <u xml:id="u-2.40" who="#Marszałek">Jutro rano, po ewentualnych głosowaniach nad punktami rozpatrzonymi dzisiaj, przeprowadzimy trzecie czytanie projektu ustawy o zasadach uznawania nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej kwalifikacji do wykonywania zawodów regulowanych.</u>
          <u xml:id="u-2.41" who="#Marszałek">Po głosowaniach przystąpimy do pierwszych czytań projektów ustaw dotyczących systemu oświaty.</u>
          <u xml:id="u-2.42" who="#Marszałek">Następnie rozpatrzymy sprawozdanie komisji o projektach ustaw dotyczących ustroju miasta stołecznego Warszawy.</u>
          <u xml:id="u-2.43" who="#Marszałek">Do rozpatrywania pytań w sprawach bieżących przystąpimy bezpośrednio po zakończeniu przerwy, to jest o godz. 17.</u>
          <u xml:id="u-2.44" who="#Marszałek">Ostatnim punktem porządku dziennego rozpatrywanym w dniu jutrzejszym będzie sprawozdanie komisji o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o rolnictwie ekologicznym.</u>
          <u xml:id="u-2.45" who="#Marszałek">W piątek rano, po głosowaniach nad punktami rozpatrzonymi wcześniej, przeprowadzimy trzecie czytania projektów ustaw: o opakowaniach i odpadach opakowaniowych, o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej oraz o dostosowaniu do prawa Unii Europejskiej ustawy o zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, badaniu zwierząt rzeźnych i mięsa oraz Inspekcji Weterynaryjnej, a także innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-2.46" who="#Marszałek">Po głosowaniach przeprowadzimy pierwsze czytania poselskich projektów ustaw dotyczących utworzenia Uniwersytetu Podkarpackiego i Uniwersytetu Rzeszowskiego.</u>
          <u xml:id="u-2.47" who="#Marszałek">Następnie rozpatrzymy sprawozdanie komisji o projektach ustaw dotyczących produkcji buraków cukrowych oraz regulacji krajowego rynku cukru.</u>
          <u xml:id="u-2.48" who="#Marszałek">Ostatnimi punktami porządku dziennego rozpatrywanymi w piątek będą pierwsze czytania projektów nowelizacji ustawy Prawo bankowe oraz ustawy o Narodowym Banku Polskim.</u>
          <u xml:id="u-2.49" who="#Marszałek">Proszę posła sekretarza o odczytanie komunikatu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#SekretarzPosełMieczysławJedoń">W dniu dzisiejszym za zgodą marszałka Sejmu odbędą się posiedzenia następujących Komisji:</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#SekretarzPosełMieczysławJedoń">- Transportu i Łączności - o godz. 9.45,</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#SekretarzPosełMieczysławJedoń">- Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej - o godz. 10.30,</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#SekretarzPosełMieczysławJedoń">- Ochrony Konkurencji i Konsumentów - o godz. 10.30,</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#SekretarzPosełMieczysławJedoń">- Kultury i Środków Przekazu - o godz. 10.30,</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#SekretarzPosełMieczysławJedoń">- Odpowiedzialności Konstytucyjnej - o godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#SekretarzPosełMieczysławJedoń">- Małych i Średnich Przedsiębiorstw - o godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#SekretarzPosełMieczysławJedoń">- nadzwyczajnej - Komisji Prawa Europejskiego - o godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#SekretarzPosełMieczysławJedoń">- Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej - o godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#SekretarzPosełMieczysławJedoń">- Administracji i Spraw Wewnętrznych wspólnie z Komisją Kultury Fizycznej i Turystyki - o godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#SekretarzPosełMieczysławJedoń">- do Spraw Służb Specjalnych - o godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-3.11" who="#SekretarzPosełMieczysławJedoń">- Zdrowia - o godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-3.12" who="#SekretarzPosełMieczysławJedoń">- Polityki Społecznej wspólnie z Komisją Rodziny - o godz. 12.30,</u>
          <u xml:id="u-3.13" who="#SekretarzPosełMieczysławJedoń">- Rolnictwa i Rozwoju Wsi - o godz. 13,</u>
          <u xml:id="u-3.14" who="#SekretarzPosełMieczysławJedoń">- Sprawiedliwości i Praw Człowieka - o godz. 14.30,</u>
          <u xml:id="u-3.15" who="#SekretarzPosełMieczysławJedoń">- Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa - o godz. 15,</u>
          <u xml:id="u-3.16" who="#SekretarzPosełMieczysławJedoń">- Etyki Poselskiej - o godz. 15,</u>
          <u xml:id="u-3.17" who="#SekretarzPosełMieczysławJedoń">- Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw dotyczących spółdzielczości - o godz. 16,</u>
          <u xml:id="u-3.18" who="#SekretarzPosełMieczysławJedoń">- Polityki Społecznej wspólnie z Komisją Rolnictwa i Rozwoju Wsi - o godz. 18.15,</u>
          <u xml:id="u-3.19" who="#SekretarzPosełMieczysławJedoń">- Administracji i Spraw Wewnętrznych wspólnie z Komisją Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz z Komisją Sprawiedliwości i Praw Człowieka - o godz. 19.</u>
          <u xml:id="u-3.20" who="#SekretarzPosełMieczysławJedoń">Posiedzenie Polsko-Ukraińskiej Grupy Parlamentarnej odbędzie się dzisiaj o godz. 12 w sali nr 25 w budynku G. Gośćmi grupy będą liderzy ukraińskiego opozycyjnego Forum Ocalenia Narodowego. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#Marszałek">Pan poseł Grabowski w sprawie formalnej?</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Grabowski: W sprawie porządku obrad.)</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#Marszałek">W sprawie porządku obrad? Proszę bardzo, chociaż...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełDariuszGrabowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W tym miesiącu przypada 600. rocznica unii wileńsko-radomskiej, aktu o doniosłym znaczeniu historycznym. Grupa posłów złożyła projekt uchwały w tej sprawie. W porządku obrad nie ma tego projektu uchwały; w związku z tym mam pytanie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#Marszałek">Panie pośle, będzie za dwa tygodnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełDariuszGrabowski">... czy i kiedy znajdzie się on w porządku obrad Sejmu. Jeśli można spytać: Dlaczego nie znalazł się na obecnej sesji? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#Marszałek">Pan marszałek Król zobowiązał się uzgodnić tekst między klubami i na jednym z najbliższych posiedzeń, jeśli będzie taka decyzja, tę uchwałę byśmy podejmowali.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 1. porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie hołdu poległym, pomordowanym i prześladowanym członkom organizacji „Wolność i Niezawisłość” (druk nr 2636).</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#Marszałek">W tym miejscu chciałbym serdecznie powitać przybyłych na dzisiejsze posiedzenie kombatantów, dawnych żołnierzy różnych formacji polskiego państwa podziemnego,...</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#Marszałek">... najliczniej reprezentowanych członków niepodległościowej organizacji Zrzeszenie „Wolność i Niezawisłość” oraz członków ich rodzin.</u>
          <u xml:id="u-8.6" who="#komentarz">(Długotrwałe oklaski, zebrani wstają)</u>
          <u xml:id="u-8.7" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu pana posła Marcina Libickiego w celu przedstawienia uzasadnienia projektu uchwały.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełMarcinLibicki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Czcigodni Państwo!</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#Marszałek">Proszę o ciszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełMarcinLibicki">Z największym poruszeniem myślę o tym posiedzeniu Sejmu, o tym spotkaniu - tych, którzy walczyli w beznadziejnych warunkach o wolną Rzeczpospolitą, i tych, którzy teraz tę wolną Rzeczpospolitą tutaj, w tym Sejmie reprezentują.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełMarcinLibicki">Również i ja witam Państwa z największą czcią - myśląc równocześnie o tych wszystkich, których dzisiaj nie ma - tych, którzy tu są, a wśród nich członka ostatniego zarządu WiN, skazanego wówczas też na śmierć i ułaskawionego, ministra Jerzego Woźniaka.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#PosełMarcinLibicki">1 marca minęła 50. rocznica zamordowania w więzieniu mokotowskim 6 członków ostatniego, tzw. IV zarządu WiN. Byli to: prezes ostatniego zarządu Łukasz Ciepliński, Adam Lazarowicz, Mieczysław Kawalec, Franciszek Błażej, Józef Rzepka, Karol Chmiel i Józef Batory.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#PosełMarcinLibicki">W związku z tą rocznicą mam zaszczyt prosić o podjęcie - i składam od razu formalnie ten wniosek - uchwały o następującej treści:</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#PosełMarcinLibicki">„Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, uznając zasługi organizacji i grup niepodległościowych, które po zakończeniu II wojny światowej zdecydowały się na podjęcie nierównej walki o suwerenność i niepodległość Polski, stwierdza, że organizacja «Wolność i Niezawisłość», kontynuatorka tradycji walki Armii Krajowej, dobrze zasłużyła się ojczyźnie.</u>
          <u xml:id="u-11.6" who="#PosełMarcinLibicki">Sejm składa hołd poległym i pomordowanym oraz wszystkim więzionym i prześladowanym członkom organizacji «Wolność i Niezawisłość»”.</u>
          <u xml:id="u-11.7" who="#komentarz">(Długotrwałe oklaski)</u>
          <u xml:id="u-11.8" who="#PosełMarcinLibicki">Działalność Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” stanowi specjalny rozdział historii Polski. Rozdział być może najbardziej tragiczny,...</u>
          <u xml:id="u-11.9" who="#komentarz">(Głos z sali: To znamy.)</u>
          <u xml:id="u-11.10" who="#PosełMarcinLibicki">... dlatego że tym, którzy włączyli się w działalność WiN, przyszło działać w okresie właściwie zupełnego opuszczenia. Rozwiązanie Armii Krajowej w styczniu 1945 r., następnie likwidowanie struktur państwowych Polski niepodległej działających na terenie Rzeczypospolitej, wycofanie się polskiego rządu w Londynie jak gdyby już do zagadnień tych poza polskich — nazwijmy to tak — w sensie terenowym, likwidacja tych ostatnich struktur II Rzeczypospolitej, likwidacja Krajowej Rady Ministrów, likwidacja Urzędu Delegata Rządu na Kraj (1 lipca 1945 r.) i następnie — w pewnym sensie zewnętrzna okoliczność — cofnięcie uznania przez mocarstwa rządowi w Londynie — wszystko to wywołało poczucie szczególnego opuszczenia u Polaków w kraju i sił politycznych ich reprezentujących.</u>
          <u xml:id="u-11.11" who="#PosełMarcinLibicki">W tej atmosferze społeczeństwo, a szczególnie - należy powiedzieć - ci, którzy byli bardzo aktywnie zaangażowani w struktury II Rzeczypospolitej, przede wszystkim żołnierze Armii Krajowej, potrzebowali jakiegoś przywództwa, potrzebowali pewnych drogowskazów, czuli potrzebę powołania organizacji, która by ich reprezentowała, która byłaby dla nich autorytetem. W tej sytuacji 2 września 1945 r. zostało powołane stowarzyszenie „Wolność dla Obywatela, Niezawisłość dla Kraju”, z zaznaczeniem, że jest to - takie było określenie, taka była definicja - Ruch Oporu bez Wojny i Dywersji.</u>
          <u xml:id="u-11.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Aha.)</u>
          <u xml:id="u-11.13" who="#PosełMarcinLibicki">Wtedy to został powołany tzw. I zarząd WiN. Stanowili go: jego prezes pułkownik Jan Rzepecki oraz pułkownicy AK Jan Bokszczanin, Franciszek Niepokólczycki, Jan Szczurek-Cergowski i Antoni Sanojca. Już po paru tygodniach ten I zarząd został rozbity przez NKWD i UB i został powołany II zarząd, który działał od końca 1945 r. do jesieni 1946 r. pod prezesurą Franciszka Niepokólczyckiego. I ten zarząd został rozbity przez UB i na jego miejsce został powołany tzw. III zarząd WiN pod prezesurą Wincentego Kwiecińskiego, który działał do października 1946 r. Następnie został powołany tzw. IV zarząd WiN pod prezesurą Łukasza Cieplińskiego, który działał od końca 1946 r. do końca 1947 r. Wówczas to członkowie zarządu zostali aresztowani i po ponad 3 lata trwającym okrutnym śledztwie, po wyroku, jeśli tak można nazwać ten sądowy mord, sześciu z nich zostało skazanych na karę śmierci, a inni na długoletnie więzienie. Również siódmego członka zarządu, wymienionego przeze mnie poprzednio pana Jerzego Woźniaka, skazano na karę śmierci, ale został on ułaskawiony.</u>
          <u xml:id="u-11.14" who="#PosełMarcinLibicki">Trudno jest dokładnie określić rozmiary działalności stowarzyszenia „Wolność i Niezawisłość”. Jednak tzw. amnestia z 1947 r. daje pewne wyobrażenie, bo ujawniło się wówczas ponad 25 000 członków tego stowarzyszenia. W tym samym mniej więcej czasie aresztowano ponad 3000 - wskazuje to na skalę działalności tego stowarzyszenia.</u>
          <u xml:id="u-11.15" who="#PosełMarcinLibicki">Rozgromienie IV zarządu WiN likwidowało główną organizację wiążącą Polaków z terenu całej Rzeczypospolitej. Nie ulega wątpliwości, że ta skala - dziesiątki tysięcy ludzi należących do stowarzyszenia „Wolność i Niezawisłość” - wycisnęła bardzo wyraźne piętno, pozostawiła ślad w świadomości Polaków.</u>
          <u xml:id="u-11.16" who="#PosełMarcinLibicki">Członkowie ostatniego zarządu zostali rozstrzelani w 1951 r. Przypomnę, że już w 1956 r. bunt społeczny, jakim był poznański Czerwiec, ogólnopolski Październik doprowadziły do bardzo istotnych zmian. Biorąc pod uwagę perspektywę historyczną, mamy skłonność, żeby organizację WiN zaliczyć do ostatniego etapu walki o niepodległą Rzeczpospolitą, od etapu wojennego, od tego etapu, który nam się przede wszystkim kojarzy z AK, z Narodowymi Siłami Zbrojnymi. Z perspektywy tamtych czasów tych 5 lat od rozbicia IV zarządu WiN i zlikwidowania tej ogromnej struktury, obejmującej prawie cały teren Polski, w świadomości społecznej miało ogromne znaczenie. W 1956 r. ludzie mieli świadomość, że jeszcze niedawno była organizacja, która ich autentycznie reprezentowała.</u>
          <u xml:id="u-11.17" who="#PosełMarcinLibicki">W ten sposób „Wolność i Niezawisłość” wytyczała drogi wszystkim następnym ruchom, nurtom życia politycznego Polski, tego, można powiedzieć, podskórnego, ale tego najbardziej autentycznego, które było w duszach i sercach Polaków, temu, co nastąpiło później, ruchom organizacjom, które świadomie przejmowały tradycje walki o niepodległość, takim jak: KOR, Ruch Obrony Praw Człowieka i Obywatela, „Solidarność”, a wreszcie wydarzeniom lat 1980 i 1981 i odzyskaniu niepodległości w roku 1989.</u>
          <u xml:id="u-11.18" who="#PosełMarcinLibicki">W ten sposób dzisiaj, wnosząc i prosząc Wysoką Izbę o przyjęcie tej uchwały, w której oddajemy hołd bohaterom WiN, składamy również hołd, i wyrażamy uznanie, tym wszystkim, którzy, kontynuując tradycje WiN, doprowadzili do tego, że dzisiaj w tym Sejmie projekt takiej uchwały może być przedstawiony i - mam nadzieję - jednomyślnie przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-11.19" who="#komentarz">(Długotrwałe oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#Marszałek">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#Marszałek">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#Marszałek">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#Marszałek">W imieniu klubu Akcji Wyborczej Solidarność głos zabierze pan poseł Stanisław Wądołowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełStanisławWądołowski">Panie Marszałku! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Dostojni Drodzy Obrońcy Ojczyzny! Przypadł mi zaszczyt zabrania głosu w imieniu Akcji Wyborczej Solidarność na temat uchwały w sprawie hołdu poległym, pomordowanym i prześladowanym członkom organizacji „Wolność i Niezawisłość”. Zaszczyt, gdyż mój ojciec był żołnierzem Armii Krajowej, a w moim rodzinnym domu odbywało się tajne nauczanie dzieci oraz były konspiracyjne spotkania partyzantów. Za swoją działalność ojciec był aresztowany przez gestapo. Wprawdzie przeżył wojnę i wrócił, ale nie było mu dane zaznać spokoju, bo gestapo zastąpił Urząd Bezpieczeństwa Publicznego. Zaczęło się życie zaszczutego zwierzęcia: łapanka za łapanką, areszt za aresztem. Dobrze pamiętam jak w 1952 r. wrócił po czterech miesiącach aresztu z odbitymi nerkami i płucami.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełStanisławWądołowski">Stowarzyszenie „Wolność i Niezawisłość” zostało założone na przełomie sierpnia i września 1945 r. z inicjatywy środowisk poakowskich. Pierwszy Zarząd Główny WiN tworzyli: Rzepecki, Niepokólczycki, Szczurek-Cergowski i Bokszczanin. Celem stowarzyszenia powstałego ze ZWZ i Armii Krajowej, które się nie godziło na bezwarunkową kapitulację przed komunizmem, było podjęcie działalności WiN oraz przechowanie idei niepodległościowej do czasu wolnych wyborów i powołania wolnych władz wolnej Polski.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#PosełStanisławWądołowski">W latach 1945–1947 WiN powołał cztery zarządy rozbijane przez Urząd Bezpieczeństwa Publicznego. Ostatni zarząd WiN tworzyli: ppłk Łukasz Ciepliński „Pług”, mjr Adam Lazarowicz „Klamra”, mjr Mieczysław Kawalec „Żbik”, kpt. Franciszek Błażej „Tadeusz”, kpt. Józef Rzepka „Znicz”, por. Karol Chmiel pseudonim „Zygmunt”, por. Józef Batory pseudonim „Agrus”. Za to 50 lat temu, dokładnie 1 marca 1951 r., w majestacie prawa zostali oni zamordowani na Mokotowie strzałem w tył głowy, podobnie jak mordowano w Katyniu. Zginęli za wolną i suwerenną Ojczyznę. Zwłoki rozstrzelanych wywieziono świtem w niewiadomym kierunku i do dziś miejsce ich pochówku pozostaje nieznane.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#PosełStanisławWądołowski">Wysoki Sejmie! 50 lat od tamtych haniebnych wyroków nadal nie wiemy, gdzie spoczywają rozstrzelani i powieszeni na Mokotowie, gdzie jest miejsce pochówku tysięcy żołnierzy Armii Krajowej, Batalionów Chłopskich, Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”, Narodowych Sił Zbrojnych i innych organizacji niepodległościowych. Nieznane jest miejsce pochówku legendarnego „Nila” — generała Emila Fieldorfa — powieszonego na Rakowieckiej, bohatera Oświęcimia rotmistrza Witolda Pileckiego, który dobrowolnie poszedł do obozu, by utworzyć tam siatkę konspiracyjną, kapitana Gracjana Froga „Szczerbca”, dowódcy III Brygady Obwodu Wileńskiego Armii Krajowej i setek tysięcy bezimiennych bohaterów.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#PosełStanisławWądołowski">Dla nas Polaków zakończenie II wojny światowej otworzyło nową tragiczną kartę historii, kolejny rozdział zmagań o wolny i niezawisły byt. Byliśmy narodem najbardziej represjonowanym i eksterminowanym przez okupanta hitlerowskiego. Do walki z nim stworzyliśmy jeszcze podczas wrześniowych walk fenomen dziejowy - Polskie Państwo Podziemne, największą armię podziemną świata - Armię Krajową. Struktury te, niespotykane w innych krajach zniewolonej Europy, zostały rozbite przez drugiego okupanta - Związek Radziecki przy pomocy nielicznej grupy działaczy komunistycznych. Ciepłe były jeszcze mogiły powstańczej Warszawy, której nie udzielono pomocy, oraz kurhany walczących w akcji „Burza”, a już zaludniły się szlaki syberyjskie najlepszymi synami i córkami tej ziemi, którzy stanęli w obronie jej niezbywalnych praw. Zapełniły się więzienia bohaterskimi żołnierzami podziemia, pęczniały teczki akt skazywanych na śmierć lub kary długoletniego więzienia. Więzienia we Wronkach, na Mokotowie, w Rawiczu, Lublinie, Kielcach i Wrocławiu to miejsca wędrówek naszych matek, żon, rodzin. Na porządku dziennym były fikcyjne procesy, terror polityczny czy fałsz historyczny jako narzędzie walki z narodem, który nigdy nie pogodził się z myślą o utracie niepodległości.</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#PosełStanisławWądołowski">WiN wzięło na swoje barki obronę przed represjami. W związku z powyższym było najbardziej atakowane przez okupanta i jego sługusów. Wyłapywano przywódców. Pierwszy z nich, Rzepecki, trafił do więzienia po kilku miesiącach od założenia WiN i tak powstawały jedne po drugich zarządy główne. Powstała nawet delegatura WiN za granicą.</u>
          <u xml:id="u-13.6" who="#PosełStanisławWądołowski">WiN była jedną z ostatnich tak wielką organizacją wojskową. To stowarzyszenie „Wolność i Niezawisłość” poniosło więc największe ofiary. To oni, żołnierze wyklęci, jak ich nazywano, uchronili Polskę przed sowietyzacją, dodawali Polakom ducha. To oni bronili honoru Polaków. To m.in. dzięki tym żołnierzom Polski podziemnej Polska jest wolna, nie ma już stacjonujących wojsk sowieckich w Polsce. To dzięki tym żołnierzom jesteśmy tu w Sejmie - w Sejmie wybranym demokratycznie w wolnej Polsce.</u>
          <u xml:id="u-13.7" who="#PosełStanisławWądołowski">To prawda, że sukces ma wielu ojców i do niego przyznają się teraz i ci, którzy kolaborowali z Sowietami. Być może uważają, że jest to już historia i trzeba o tym, co było, zapomnieć, przestać pamiętać zbrodnie komunistów, darować tym, co służyli okupantowi i pomagali mordować najlepszych synów Polski. Nie możemy zapomnieć, bo naród, który traci pamięć, przestaje być narodem.</u>
          <u xml:id="u-13.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-13.9" who="#PosełStanisławWądołowski">Czy dziś powzięta przez nas uchwała wystarczy? Na pewno to mało dla ludzi, którzy poświęcili to, co najcenniejsze - życie lub zdrowie, którzy do niedawna przez komunistów byli nazywani mordercami. Jednak nasza pamięć o nich da im i ich rodzinom satysfakcję z uznania ich zasług dla naszej ojczyzny. Dzisiaj mogę to powiedzieć z mównicy parlamentu III Rzeczypospolitej. W 50. rocznicę męczeńskiej śmierci przywódców organizacji niepodległościowej „Wolność i Niezawisłość” złóżmy hołd tym, którzy nie cofnęli się przed ofiarą własnego życia, podejmując nierówną walkę, byśmy mogli żyć w wolnej i niepodległej Polsce. Cześć ich pamięci!</u>
          <u xml:id="u-13.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-13.11" who="#PosełStanisławWądołowski">Akcja Wyborcza Solidarność jest za przyjęciem uchwały w pierwszym czytaniu. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-13.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#Marszałek">Pan poseł Longin Pastusiak w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełLonginPastusiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ten projekt uchwały jest przykładem, jak posłowie AWS, wnioskodawcy, rozumieją politykę i swoje powinności jako członkowie najwyższego organu legislacyjnego w państwie, jakim jest Sejm Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Dobrze rozumieją.)</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#PosełLonginPastusiak">Dziś w „Sygnałach Dnia”, panie marszałku, w odpowiedzi na pytanie dziennikarzy, dlaczego wiele pilnych uchwał, wiele pilnych projektów ustaw czeka na wprowadzenie do porządku dziennego, pan odpowiedział, że po prostu porządek dzienny Sejmu jest wyjątkowo przeładowany i dlatego wiele ważnych uchwał musi czekać.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Ad rem.)</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Komuch zostanie komuchem.)</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Wstyd!)</u>
          <u xml:id="u-15.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Zachowaj się kulturalnie!)</u>
          <u xml:id="u-15.8" who="#PosełLonginPastusiak">Proszę panów, krzykami nie zagłuszycie faktów...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#Marszałek">Proszę o ciszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełLonginPastusiak">Dajecie właśnie przykład kulturalnego zachowania się i odpowiedniej kultury politycznej.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#komentarz">(Głosy z sali: Wstyd!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#Marszałek">Proszę o spokój.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PosełLonginPastusiak">Proszę panów, polityka polega nie tylko na umiejętności przemawiania, ale także na umiejętności słuchania i doradzam wam, żebyście wsłuchiwali się zwłaszcza w opinie wyborców.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#PosełLonginPastusiak">Proszę państwa, obywatel polski oczekuje dziś od partii rządzącej, którą wy właśnie reprezentujecie, rozwiązania wielu problemów i zagadnień, które trapią miliony Polaków. Tutaj, z tej trybuny oczekujemy od was właśnie takich uchwał i propozycji, które dadzą odpowiedź na pytanie, jak walczyć z bezrobociem, jak walczyć z ubóstwem, jak rozwiązywać problemy związane z ochroną zdrowia i oświatą.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Na temat!)</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#PosełLonginPastusiak">Jednak zamiast żywotnych uchwał otrzymaliśmy właśnie dyskutowany projekt uchwały o organizacji „Wolność i Niezawisłość”.</u>
          <u xml:id="u-19.5" who="#PosełLonginPastusiak">Otóż dziś najważniejszy problem...</u>
          <u xml:id="u-19.6" who="#komentarz">(Posłowie z prawej strony sali i kombatanci zajmujący miejsca na galerii opuszczają salę)</u>
          <u xml:id="u-19.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Precz z czerwonym!)</u>
          <u xml:id="u-19.8" who="#PosełLonginPastusiak">Proszę państwa, wiem, że może to, co mówię, nie jest dla waszego ucha przyjemne, ale wychodzenie z sali to przykład rozumienia przez was polityki.</u>
          <u xml:id="u-19.9" who="#komentarz">(Głos z sali: To skandal!)</u>
          <u xml:id="u-19.10" who="#PosełLonginPastusiak">Nic więc dziwnego, że wasze notowania spadają,...</u>
          <u xml:id="u-19.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Wasze też spadną!)</u>
          <u xml:id="u-19.12" who="#PosełLonginPastusiak">... bo odwracacie uwagę społeczeństwa od problemów, które go dziś naprawdę trapią, kierując ją ku przeszłości, a nie o to chodzi w polityce, która ze swej istoty jest działaniem skierowanym ku przyszłości.</u>
          <u xml:id="u-19.13" who="#PosełLonginPastusiak">Panie Marszałku! Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej chciał uniknąć właśnie takich sporów, jakie wywołała prawa strona sali. Dlatego proponowaliśmy zmiany w tekście ustawy i, ewentualnie, odłożenie debaty, aby uniknąć rozdrapywania ran związanych z przeszłością historyczną. Skoro jednak wnioskodawcy nie przystali na naszą propozycję odłożenia tej dyskusji, to musimy przeciwstawić się jednostronnej i niezgodnej z prawdą historyczną ocenie przeszłości zawartej w projekcie uchwały.</u>
          <u xml:id="u-19.14" who="#PosełLonginPastusiak">Wysoka Izbo, w latach 1944–1948 faktycznie w naszym kraju toczyła się wojna domowa, w której zginęło 21 151 obywateli polskich, przy czym po stronie lewicy zginęło 13 758 osób, a po stronie prawicy czy po stronie niepodległościowej - 7 393 osoby. Pojawia się więc pytanie, czy po okrutnej wojnie i okupacji hitlerowskiej, w której zginęło 6 milionów ludzi, musiało jeszcze zginąć ponad 21 tys. osób po zakończeniu działań wojennych? Czy nie dość było tragedii w polskich rodzinach w okresie wojny i okupacji niemieckiej? Z tych 13 tysięcy osób, które zginęły po stronie lewicy, 4 135 osób zginęło w walkach i potyczkach, 3 425 osób zostało skrytobójczo zastrzelonych, a 6 198 zamordowanych.</u>
          <u xml:id="u-19.15" who="#PosełLonginPastusiak">Chciałbym więc zapytać wnioskodawców - i mam nadzieję, że uzyskam odpowiedź - czy aprobują również takie działania WiN? I nie mówcie, że są to przykłady jednostkowe, ponieważ ofiar było tysiące. Czy gotowi jesteście potępić również te mordy i zbrodnie? Czy za te mordy też wyrażacie, jak proponujecie w projekcie uchwały, hołd stowarzyszeniu? Czy dokonujące wielu aktów terroru niektóre oddziały WiN dobrze zasłużyły się ojczyźnie, jak proponuje uchwała? Skoro większość ofiar była po stronie lewicy, to czy nie należy również i tym pomordowanym, niewinnym ludziom wyrazić hołdu?</u>
          <u xml:id="u-19.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-19.17" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie, hańba!)</u>
          <u xml:id="u-19.18" who="#PosełLonginPastusiak">Na zakończenie, panie marszałku, chciałbym podkreślić, że my, posłowie Sojuszu Lewicy Demokratycznej, nie kwestionujemy szlachetnych celów, o które walczyła część stowarzyszenia „Wolność i Niezawisłość”, ale Klub Parlamentarny SLD nie może w imię prawdy historycznej,...</u>
          <u xml:id="u-19.19" who="#komentarz">(Głos z sali: Przemawiaj, a nie obrażaj.)</u>
          <u xml:id="u-19.20" who="#PosełLonginPastusiak">... a nie prawdy politycznej, jaką prezentują wnioskodawcy, poprzeć tej uchwały. W związku z tym stawiam formalny wniosek o odrzucenie tego projektu w pierwszym czytaniu, a gdyby ten wniosek nie przeszedł, o skierowanie tej uchwały do komisji. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-19.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#Marszałek">Pan poseł Marcin Zawiła, klub Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PosełMarcinZawiła">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Chodźcie z powrotem.)</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Cicho, bydło!)</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Stefan, cicho.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#Marszałek">Prosimy o spokój.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#komentarz">(Wracają posłowie, którzy opuścili salę)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PosełMarcinZawiła">Chciałem powiedzieć, że powaga tej debaty wymaga również od Wysokiej Izby zachowania powagi.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Spokój!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#Marszałek">Panie pośle, proszę kontynuować wystąpienie, a Wysoką Izbę proszę o spokój.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PosełMarcinZawiła">Klub Parlamentarny Unii Wolności nie ma wątpliwości, że mieszanie polityki i historii nie zawsze przynosi pozytywny skutek, ale ma też głębokie przeświadczenie, że istnieje kategoria przyzwoitości, która powoduje, że Klub Parlamentarny Unii Wolności będzie głosował za przyjęciem projektu tej uchwały.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#PosełMarcinZawiła">Wczoraj prowadziliśmy rozmowy, próbując uzyskać konsensus całej Wysokiej Izby i, proszę państwa, klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej nie zaproponował zmian w tekście. Zaproponował jedno: odłożenie tej uchwały ad calendas Graecas. To jest stanowisko, którego nie możemy przyjąć.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#PosełMarcinZawiła">Czym jest dla nas wina? Czym jest dla nas tragiczna historia Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”? Jest to rozpaczliwa próba realizowania marzenia tysięcy żołnierzy Armii Krajowej o budowaniu wolnego, sprawiedliwego, demokratycznego państwa,...</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.5" who="#PosełMarcinZawiła">... marzenia, którego nie mogli zrealizować w warunkach historycznych.</u>
          <u xml:id="u-25.6" who="#PosełMarcinZawiła">Wysoka Izbo! Czym różni się legenda wspaniałych, młodych ludzi, młodych dziewcząt z Szarych Szeregów, od losów tych samych ludzi, którzy nagle, w nowych warunkach powojennych, w wyniku działań propagandowych mieli się stać kolaborantami, zwyrodnialcami? Wysoka Izbo! Naszym obowiązkiem jest szczególne potraktowanie tego wątku podjęcia olbrzymiego wysiłku w warunkach trwającej pacyfikacji środowisk AK, podjęcia cywilnych działań. Cóż było celem WiN? Celem WiN było przygotować się do obiecanych wolnych, demokratycznych wyborów, które nigdy w Polsce po wojnie się nie odbyły, wyborów, które obiecali nam alianci. Celem WiN było stworzenie warunków, aby oddziały zbrojne, aby żołnierze Armii Krajowej mogli wyjść z konspiracji i z godnością podjąć pracę na rzecz budowy państwa, stworzenia warunków, których im odmówiono.</u>
          <u xml:id="u-25.7" who="#PosełMarcinZawiła">Była tu mowa o wojnie domowej. Proszę państwa, historycy tą sprawą zajmowali się już wielokrotnie. Środowiska kombatanckie mają olbrzymi dorobek naukowy, wspomnę chociażby 5-tomowe wydawnictwo „WiN w dokumentach”, krytyczne wydawnictwo. Z tej dyskusji wynika, że nie było wojny domowej. To była brutalna pacyfikacja nierównych sił.</u>
          <u xml:id="u-25.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.9" who="#PosełMarcinZawiła"> Wyjdźmy z tej sali, pójdźmy na wystawę, przeczytajmy życiorysy tych młodych ludzi, którzy zostali pomordowani. Zobaczcie, ile tam jest orderów Virtuti Militari, zobaczcie te biografie, porównajcie je z tymi drugimi, biografiami katów.</u>
          <u xml:id="u-25.10" who="#komentarz">(Głosy z sali: Oprawców.)</u>
          <u xml:id="u-25.11" who="#PosełMarcinZawiła">Myślę, że przyjęcie uchwały w brzmieniu, jakie zostało zaproponowane, jest niczym innym, tylko dowodem szacunku i pamięci.</u>
          <u xml:id="u-25.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.13" who="#PosełMarcinZawiła"> Nie dla walki, ale dla odwagi, cywilnej, demokratycznej działalności państwa. To jest cel, to jest metoda, która doprowadziła do tego, że wszyscy siedzimy tutaj w tej Izbie. To jest ta sama metoda, którą kiedyś przyjęliśmy.</u>
          <u xml:id="u-25.14" who="#PosełMarcinZawiła">Jeszcze raz powtarzam: Mój klub parlamentarny jest oburzony, niestety, formułą przedstawioną przez klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej i będzie głosował za przyjęciem uchwały, i to za przyjęciem jej w drugim czytaniu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-25.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#Marszałek">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#Marszałek">Pan poseł Aleksander Łuczak w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PosełAleksanderŁuczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym rozpocząć od tego, że przeszło 50 lat po tych wydarzeniach, które miały miejsce w czasach, kiedy kończyła się wojna, inaczej przedstawia się problem związany z oceną realizmu i postaw tamtych ludzi, inaczej rozumiemy kwestię myślenia o kompromisie, inaczej też oceniamy sposoby walki, jakie wówczas zostały przyjęte. Rozumiejąc to, że w tamtym czasie inna była sytuacja historyczna i inne były motywy działania, jak i to, że często postawy antagonistyczne w tamtym czasie, różniące się między sobą postawy ideowe i polityczne, dzisiaj są odbierane w inny sposób, jednak, rozumiejąc to wszystko, nie możemy zapomnieć o tym, że nie można nie uwzględniać ówczesnych realiów, w jakich działali Polacy. Ta sytuacja nie była zawiniona przez Polaków. Po okupacji jednej przyszła okupacja inna.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#PosełAleksanderŁuczak">W obliczu terroru, prześladowań, deportacji, aresztowań, prowokacji, podejmowanych na szeroką skalę przez ówczesne władze polskie i radzieckie, trzeba oddać hołd tym, którzy nie godzili się z zaprzestaniem walki o wolną i niepodległą Polskę.</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#PosełAleksanderŁuczak">Jednocześnie jednak wśród tych najbardziej nieprzejednanych znajdowali się i tacy, których właśnie te ciągłe represje, obawa przed powrotem do legalnego życia, więzienie, to wszystko zmuszało do tragicznych dla nich samym zachowań i do zachowań tragicznych dla otoczenia, w jakim się znajdowali. W takich nieraz okolicznościach dochodziło do walki z aparatem bezpieczeństwa, milicją, wojskiem. Przybierało to często charakter brutalnej walki, w której granice moralne wyznaczały często okoliczności. Aby przeżyć, trzeba było gwałtem zdobywać pieniądze, żywność, a niestety często i zabijać. Doprowadzało to w wielu miejscach do tragedii rodzinnych, do dramatów, które do dziś również są zachowane w pamięci wielu rodzin.</u>
          <u xml:id="u-27.5" who="#PosełAleksanderŁuczak">Dlatego klub Polskiego Stronnictwa Ludowego, rozumiejąc jedne i drugie racje, uważa, że ta uchwała nie może przekreślić zamierzeń, dążeń, które będą zmierzały do pełnego wyjaśnienia prawdy historycznej o tamtych czasach, i że ta uchwała jest jakby motywem tego, żeby w tym kierunku szły dalsze badania.</u>
          <u xml:id="u-27.6" who="#PosełAleksanderŁuczak">Biorąc pod uwagę fakt, że sprawy, o których mówimy, muszą znaleźć historyczne i polityczne uzasadnienie, Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego poprze w pierwszym czytaniu projekt uchwały. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-27.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#Marszałek">Pan poseł Michał Janiszewski - koło Koalicja dla Polski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PosełMichałJaniszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Wielce Szanowni Goście! W zasadzie chciałem przeprosić gości, że jednozdaniowa uchwała, wyrażająca tylko hołd oraz szacunek za walkę, krew i życie, nie mogła być przyjęta przez aklamację.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#PosełMichałJaniszewski">Posłowi Pastusiakowi i SLD warto przypomnieć, że WiN był ostatnią sztafetą legalnej władzy II Rzeczypospolitej. Ci, którzy walczyli z WiN, chcieli spacyfikować tę legalną władzę II Rzeczypospolitej, a robili to przecież nie tylko we własnym imieniu.</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#PosełMichałJaniszewski">To żołnierze WiN byli m.in. tymi, którzy dawali aspiracje do budowania wolności Rzeczypospolitej, do budowania III Rzeczypospolitej. WiN szczególnie wiele zawdzięczamy. Na galerii jest pan Krzysztof Gąsiorowski, członek WiN, jeden z założycieli Konfederacji Polski Niepodległej - w imieniu posłów tej organizacji przemawiam - który jest najlepszym przykładem przekazywania pałeczki pokoleń.</u>
          <u xml:id="u-29.4" who="#PosełMichałJaniszewski">Panie Pośle Pastusiak! Mówi pan, że na uchwalenie czeka wiele aktów legislacyjnych. Żołnierze Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” czekali 50 lat.</u>
          <u xml:id="u-29.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-29.6" who="#PosełMichałJaniszewski"> Ile można jeszcze czekać? </u>
          <u xml:id="u-29.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-29.8" who="#PosełMichałJaniszewski"> Czy to mało?</u>
          <u xml:id="u-29.9" who="#PosełMichałJaniszewski">Żenujące jest też, że w polskim parlamencie próbuje się licytować polską krew, krew ludzi, którzy oddali życie za naszą ojczyznę. Za to naszych gości serdecznie przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-29.10" who="#PosełMichałJaniszewski">Koło Koalicji dla Polski będzie głosowało za przyjęciem uchwały w pierwszym czytaniu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-29.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-29.12" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Stanisław Zając)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Mariusza Olszewskiego w imieniu Koła Poselskiego Porozumienia Polskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PosełMariuszOlszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Z wielkim zażenowaniem i przykrością przyjęliśmy w Kole Poselskim Porozumienia Polskiego wystąpienie pana posła Pastusiaka. Dziwne jest, że w sali, w której dziesiątki, setki, a w tej chwili może i tysiące godzin poświęcono na wyprzedawanie majątku narodowego, na dostosowanie Polski do Unii Europejskiej, nie można poświęcić 30 minut na oddanie hołdu tym, którzy walczyli o niepodległość Polski. Dziwne jest, że w tej sali jest to tak traktowane, a oni płacili swoim życiem, krwią, więzieniami, torturami, często złamanymi karierami i utratą zdrowia. Mamy świadomość, jeśli chodzi o koło Porozumienia Polskiego, że w tej chwili nie można wrócić ani życia, ani zdrowia, można natomiast wrócić dobrą pamięć, można złożyć hołd właśnie w Wysokiej Izbie. Niniejsza uchwał to czyni. Dzisiaj można powiedzieć tylko jedno: Panie i Panowie Żołnierze WiN! Dobrze zasłużyliście się państwu polskiemu.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#PosełMariuszOlszewski">W tej chwili mamy do czynienia z sytuacją, kiedy dobre imię Polski jest opluwane na świecie. Ta uchwała, wskazanie na ludzi, którzy oddawali życie za Polskę, jest przykładem tego, jaka naprawdę jest Polska.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-31.3" who="#PosełMariuszOlszewski"> Uważam, że wystąpienie pana posła Pastusiaka jest wpisaniem się w opluwanie dobrego imienia Polski. </u>
          <u xml:id="u-31.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-31.5" who="#PosełMariuszOlszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Polacy pamiętają, kto przesłuchiwał na Rakowieckiej, kto tworzył tamten system. Polacy pamiętają, kto wydawał wyroki śmierci, kto je zatwierdzał i będą pamiętać, kto torturował żołnierzy Polski Niepodległej, WiN, Armii Krajowej i innych organizacji niepodległościowych.</u>
          <u xml:id="u-31.6" who="#PosełMariuszOlszewski">Mam pytanie do prokuratora generalnego. Panie prokuratorze, co się dzieje z ekstradycją pani prokurator Wolińskiej? Co się dzieje z prokuratorem Michnikiem? Czy te sprawy nie mogą być raz na zawsze zamknięte? Czy prawda historyczna nie może być wyjaśniona? Czy w tej chwili w tym Sejmie nie może być oddana sprawiedliwość?</u>
          <u xml:id="u-31.7" who="#PosełMariuszOlszewski">Polacy będą pamiętać i pamiętają swoją dobrą historię. I tej historii będą wierni. To, co tu będzie za chwilę opisywane, będzie świadectwem dla przyszłych pokoleń. Nie można budować przyszłości bez powiedzenia, na czym budujemy. A budujemy na krwi męczenników, żołnierzy Polski Podziemnej, którzy nie złożyli broni po haniebnym pakcie w Jałcie, kiedy zdradzili nas wszyscy - ci ze Wschodu i ci z Zachodu.</u>
          <u xml:id="u-31.8" who="#PosełMariuszOlszewski">Koło Poselskie Porozumienia Polskiego wnosi o przejście do drugiego czytania i przyjęcie dzisiaj uchwały o oddaniu hołdu żołnierzom organizacji „Wolność i Niezawisłość”. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-31.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Jarosława Kaczyńskiego w imieniu Koła Poselskiego Ruchu Odbudowy Polski - Porozumienia Centrum.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PosełJarosławKaczyński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przed 50 laty popełniono zbrodnię - jedną z wielu popełnionych w tym czasie, ale jednocześnie zbrodnię szczególną, bo dokonaną na osobach, które w konspiracji niepodległościowej, antykomunistycznej odgrywały rolę przywódczą. I dlatego - wydawałoby się, że w oczywistych okolicznościach, bo zbrodnia jest zawsze rzeczą oczywistą, mord jest rzeczą oczywistą - chcemy podjąć uchwałę, która oddaje hołd pomordowanym, która oddaje hołd organizacji walczącej o niepodległość i demokrację, która - mam nadzieję - pośrednio, choć ten element został pominięty, oddaje hołd wszystkim, którzy w latach 1944–1956 i później walczyli o Polskę niepodległą i demokratyczną. Jest oczywiste, że Koło Poselskie Ruchu Odbudowy Polski - Porozumienia Centrum, które mam zaszczyt reprezentować, popiera tę uchwałę i jej przyjęcie dzisiaj.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#PosełJarosławKaczyński">Mieliśmy jednak tutaj do czynienia z wydarzeniem, nad którym nie można przejść do porządku dziennego. Z wydarzeniem, które pokazuje, że w polskim życiu publicznym zbrodnia nie jest rzeczą oczywistą, że w polskim życiu publicznym zgoda - to, co dziś zwykle określa się konsensusem - nie dotyczy nawet spraw najbardziej elementarnych.</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#PosełJarosławKaczyński">W 1945 r. Polska podzieliła się na dwie części: na terroryzowaną przez okupanta i jego kolaborantów większość i na mniejszość, która z nim współpracowała i uczestniczyła w tym terroryzowaniu, w niszczeniu niepodległości i zwykłego, normalnego życia społecznego.</u>
          <u xml:id="u-33.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-33.4" who="#PosełJarosławKaczyński">Bo chodziło nie tylko o niepodległość i demokrację, ale także o zwykłe życie społeczne, które także było niszczone, również na poziomie poniżej politycznym. I okazuje się, że przeszło 50 lat później — gdy Polska jest już niepodległa i demokratyczna — obóz polityczny wywodzący się z tej właśnie części społeczeństwa w dalszym ciągu podtrzymuje swoją postawę, w dalszym ciągu nie chce oddać hołdu tym, którzy walczyli o wartości najbardziej oczywiste i podstawowe,...</u>
          <u xml:id="u-33.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-33.6" who="#PosełJarosławKaczyński">... nadal kontynuuje tradycję, którą można określić tylko jednym słowem - haniebna.</u>
          <u xml:id="u-33.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-33.8" who="#PosełJarosławKaczyński"> I dlatego poza poparciem uchwały chcę przyłączyć się do przeprosin, które tutaj już były składane, do przeprosin należnych tym, którzy tu byli i którzy wyszli, dlatego że w tej sytuacji, jaka została tutaj stworzona, wyjść musieli. Chciałbym jeszcze raz serdecznie ich przeprosić - sądzę, że nie tylko w imieniu mojego koła, ale także w imieniu tych wszystkich, którzy tutaj siedzą. A rzeczywiście w imieniu panów ich przepraszać nie będę, bo panowie zasłużyli na sądy, a nie na miejsca tutaj. </u>
          <u xml:id="u-33.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Misztala, niezrzeszonego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PosełStanisławMisztal">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Bohaterowie organizacji „Wolność i Niezawisłość”! Jako poseł ziemi zamojskiej składam hołd bohaterom Polski podziemnej, Armii Krajowej i Batalionów Chłopskich, a następnie organizacji „Wolność i Niezawisłość”. Jak wykazały badania naukowe, więcej żołnierzy Armii Krajowej zginęło po wojnie aniżeli w czasie okupacji. Wielu bohaterów Polski podziemnej zamęczonych zostało w okrutny sposób poprzez zastosowanie bestialskich tortur. Żołnierze WiN często zostawili na zawsze swój rodziny, dzieci i żony. Część z nich najczęściej jeszcze w młodym wieku w katowniach Urzędu Bezpieczeństwa straciła swoje zdrowie. Jako lekarz okulista często badam weteranów walki o wolność i niezawisłość ziemi zamojskiej. Stwierdzam, że bohaterowie WiN wymagają generalnie szczególnej opieki medycznej, gdyż cierpią często na groźne choroby oczu oraz inne. Jako członek sejmowej Komisji Zdrowia zawsze głosuję za rozszerzeniem uprawnień dla inwalidów wojennych oraz ich rodzin, w tym także za bezpłatnymi lekami.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#PosełStanisławMisztal">Bohaterowie Armii Krajowej, BCh i organizacji „Wolność i Niezawisłość” organizują na Zamojszczyźnie ważne uroczystości patriotyczno-religijne. Ważne jest bowiem, ażeby pamięć o żołnierzach WiN nigdy nie zaginęła, a wręcz przeciwnie - bohaterowie organizacji „Wolność i Niezawisłość” mogą służyć przykładem miłości ojczyzny, zwłaszcza dla naszej ukochanej młodzieży i dzieci. Jako poseł Zamojszczyzny gorąco popieram projekt uchwały.</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu połowi.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Henryka Goryszewskiego, niezrzeszonego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PosełHenrykGoryszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie miałem zamiaru zabierać głosu w tej debacie, tak jak nie zabierałem w debacie dotyczącej żadnej z uchwał, ale zostałem zbulwersowany wystąpieniem pana posła Pastusiaka. Panie pośle, chciałem panu przypomnieć — bo jesteśmy mniej więcej równi wiekiem — jest pan politologiem, to zapewne pan wie o takim wydarzeniu. W 1946 r. doszło do strajku na ówczesnym Uniwersytecie Łódzkim. Po tym strajku — opowiadał mi o tym jeden z ówczesnych studentów — przyjechał do Łodzi liberał ówczesnego systemu władzy. Nie przyjechał ani Bolesław Bierut, ani Władysław Gomułka — przyjechał Edward Osóbka-Morawski, którego losy już były wtedy prawie przesądzone. Powiedział on tam na wiecu: „Nie zdobyliśmy władzy kartką wyborczą i nie oddamy tej władzy kartką wyborczą”. Dlatego wy nie macie prawa tamtych lat nazywać wojną domową.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#PosełHenrykGoryszewski">Wysoki Sejmie! Czy efektem wojny domowej było zamordowanie ponad 300 działaczy ludowych PSL-u mikołajczykowskiego, np. owego prezesa komitetu powiatowego z Grójca, którego zastrzelono na polu, orzącego? Tę listę podaje Stefan Korboński w swojej książce „W imieniu Kremla”. Czy to była wojna domowa, czy to była po prostu zbrodnia?</u>
          <u xml:id="u-37.3" who="#PosełHenrykGoryszewski">Zachowanie się pana posła Pastusiaka i argumenty, jakich użył, są takie same jak kryminalisty...</u>
          <u xml:id="u-37.4" who="#komentarz">(Głosy z sali: Ooo...)</u>
          <u xml:id="u-37.5" who="#PosełHenrykGoryszewski">... tak,...</u>
          <u xml:id="u-37.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-37.7" who="#PosełHenrykGoryszewski">... który tłumaczy, że należy mu się odszkodowanie od ofiary, na którą napadł.</u>
          <u xml:id="u-37.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-37.9" who="#PosełHenrykGoryszewski">Dlatego też uważam, że jedyną rzeczą, jaką możemy zrobić, jest skontestowanie dziś z bólem, że 50 lat, które minęło od tamtych czasów, to za mało, żeby spróbować nawet myśleć o usuwaniu podziałów, jakie zostały stworzone w narodzie polskim w tamtych strasznych czasach przez garść ludzi, którzy się zaprzedali obcemu okupantowi.</u>
          <u xml:id="u-37.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Piotra Ikonowicza, niezrzeszonego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PosełPiotrIkonowicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Myślę, iż źle się stało, że ta debata przybrała taki obrót. Myślę, iż źle się stało, że próbujemy tutaj prowadzić sąd nad bardzo trudną i bolesną historią i przesądzać w drodze głosowania, kto miał rację bezwzględną,...</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Stalin miał rację.)</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#PosełPiotrIkonowicz">... kto był bohaterem, a kto był szubrawcem. Bo racje w tamtym czasie były podzielone i ten podział był bardzo trudny, dotknął również Polskiej Partii Socjalistycznej.</u>
          <u xml:id="u-39.3" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-39.4" who="#PosełPiotrIkonowicz"> W naszym dziedzictwie i w naszej historii pamiętamy o zamęczonym w stalinowskim więzieniu w Rawiczu sekretarzu generalnym PPS...</u>
          <u xml:id="u-39.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Do obozu!)</u>
          <u xml:id="u-39.6" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Do Moskwy!)</u>
          <u xml:id="u-39.7" who="#PosełPiotrIkonowicz">... Kazimierzu Pużaku, ale w naszej partii są ludzie, którzy identyfikują się z tymi działaczami PPS, którzy uważali, że dość już przelanej krwi, że trzeba ojczyznę odbudować.</u>
          <u xml:id="u-39.8" who="#komentarz">(Poseł Ludwik Dorn: Dziedzic Cyrankiewicza.)</u>
          <u xml:id="u-39.9" who="#PosełPiotrIkonowicz">Wreszcie padły tu słowa, że w tamtym okresie... Ja bardzo proszę o trochę kultury politycznej.</u>
          <u xml:id="u-39.10" who="#PosełPiotrIkonowicz">Chcę powiedzieć, że w tamtym okresie właśnie tutaj, z tej mównicy padło stwierdzenie, że lewica strzelała do prawicy. Było inaczej. Jeżeli tamte czasy miały cechy wojny domowej, to jedynie dla zwykłych ludzi, zwłaszcza na wsi, dla tych, którzy nie wiedzieli, kto w nocy zapuka, jedni czy drudzy, a z reguły jednych i drugich ta ludność cywilna się bała. I nie było wiadomo, kto tym razem ich wyprowadzi, zastrzeli, zabierze żywność, zapasy i spali stodołę. Tak było.</u>
          <u xml:id="u-39.11" who="#komentarz">(Poseł Marian Piłka: To kłamstwo!)</u>
          <u xml:id="u-39.12" who="#PosełPiotrIkonowicz">Ofiarami tamtej wojny byli zwykli ludzie, którzy nie byli ani lewicą, ani prawicą. Oni byli przerażeni, a chcieli żyć po koszmarze wojny. Nie rozstrzygniemy dzisiaj, czy prowadzenie młodych ludzi do samobójczej walki z rozstrzygnięciem jałtańskim było szlachetne, czy głupie i zbrodnicze. Tego nie rozstrzygniemy, tak jak trudno dzisiaj rozstrzygnąć, w jakim stopniu błędem, a w jakim czymś godnym bezwzględnej afirmacji było powstanie warszawskie. Mówię to w imieniu moich towarzyszy z partii, którzy narażali życie i walczyli w tym powstaniu.</u>
          <u xml:id="u-39.13" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-39.14" who="#PosełPiotrIkonowicz">Chcę powiedzieć, że polskie społeczeństwo rzeczywiście jest podzielone i nigdy nie usuniemy podziałów, polegających na tym, że w rodzinach z różnych rąk ginęli ludzie. Powinniśmy jednak podjąć dzieło pojednania wzorem demokratycznych krajów Europy, które miały o wiele bardziej dramatyczną historię, zwłaszcza współczesną, jak choćby Hiszpania. Musimy się nauczyć żyć w zgodzie w demokratycznej ojczyźnie i dla niej pracować. Nie jest dobrym sposobem na to uchwała, przedstawiona przez posłów AWS, która ma być jednostronnym rozstrzygnięciem. Przecież nie zmieni ona opinii publicznej, która jest podzielona, nie przekona tych, którym zginęli krewni - z jednej czy drugiej strony - że ta druga strona miała rację.</u>
          <u xml:id="u-39.15" who="#PosełPiotrIkonowicz">My nie zmienimy opinii publicznej, ale niedobrze jest również podejmować rękawicę i uważać, że jest dokładnie odwrotnie. Nie, nie starajmy się uchwalić w Sejmie jedynie obowiązującej wersji oceny historii, bo ta historia dla każdej polskiej rodziny była pisana jej krwią i jej własnym losem. Pozwólmy ludziom, aby ich rany się zabliźniły. Starajmy się, aby ich życie było coraz bardziej znośne. I nie próbujmy zrobić czegoś, co nie jest szlachetne, mianowicie nie próbujmy na tych bolesnych ranach budować siły politycznej jakiegokolwiek ugrupowania.</u>
          <u xml:id="u-39.16" who="#komentarz">(Poseł Tomasz Wójcik: Milcz!)</u>
          <u xml:id="u-39.17" who="#PosełPiotrIkonowicz">Gorąco apeluję o to w imieniu Polskiej Partii Socjalistycznej, która ma problemy z tożsamością i boryka się z podziałem wewnętrznym, a zatem bardzo dobrze to rozumie. Trzeba oddać hołd każdemu, kto w obliczu gwałtu i w obliczu Jałty, niesiony szlachetnym porywem, walczył o niepodległość, ale róbmy to tak, żeby nie obrazić tych, którzy wtedy ginęli z drugiej strony...</u>
          <u xml:id="u-39.18" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-39.19" who="#PosełPiotrIkonowicz">... tylko dlatego,...</u>
          <u xml:id="u-39.20" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o spokój.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PosełPiotrIkonowicz">... że wywiązali się z dostaw obowiązkowych albo przyjęli ziemię z reformy rolnej. Było i tak, i tak. Niestety, nie da się uprościć polskiej historii.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Adama Słomkę, niezrzeszonego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PosełAdamSłomka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mój przedmówca, poseł Ikonowicz nie ma racji, mówiąc, iż historia jest rzeczą dyskusyjną, gdy chodzi o sprawę, o której debatujemy. Historia jednoznacznie oceniła i komunistyczną agenturę, i działaczy Polski podziemnej. Mamy w końcu wolny parlament i większość członków tej Izby pochodzi z ugrupowań demokratycznych o rodowodzie antykomunistycznym. Historia wydała wyroki. Debatujemy dlatego, że 50 lat temu dokonano mordu na kierownictwie polskiej niepodległościowej organizacji, elity polskiego demokratycznego oporu.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#PosełAdamSłomka">Jak doszło do powstania WiN? To bardzo ważne. Dlaczego WiN w ogóle powstał? Powstał z dwóch powodów. Po pierwsze, dlatego że była wspólna zgoda wszystkich polskich demokratycznych organizacji, od lewa do prawa, od Polskiej Partii Socjalistycznej po endeków, po narodowców, od piłsudczyków do ludowców. Wszyscy oni 23 października 1943 r., w momencie kiedy było wiadomo, że po wygranej bitwie stalingradzkiej los Niemiec hitlerowskich jest przesądzony i głównym zagrożeniem polskiej niepodległości nie jest faszyzm, lecz drugi totalitaryzm, i tym kluczowym zagrożeniem staje się komunizm... W związku z tym wszystkie polskie demokratyczne organizacje utworzyły społeczny komitet antykomunistyczny.</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#PosełAdamSłomka">Nie jest prawdą to, co mówił pan poseł Pastusiak z SLD, że lewica była za jedną opcją, a prawica za drugą. Nieprawda. Wszystkie bez wyjątku polskie demokratyczne organizacje już od roku 1943 stały na stanowisku, że głównym zagrożeniem polskiej niepodległości staje się system komunistyczny. Jedyną organizacją, która nie przystąpiła do tego porozumienia, była oczywiście agentura moskiewska, czyli Gwardia Ludowa. W wyniku porozumienia jałtańskiego, kiedy doszło do zdrady polskiego sojusznika, do złamania umowy gwarantującej umowy międzynarodowe między rządem londyńskim, a wcześniej rządem II Rzeczypospolitej, i rządami państw zachodnich o gwarantowaniu niepodległości państwa polskiego, po tej zdradzie, umownie zwanej zdradą jałtańską, choć sprawa jest oczywiście szersza, i po, niestety, pochopnym rozwiązaniu Armii Krajowej, zaistniała konieczność kontynuowania działalności.</u>
          <u xml:id="u-43.3" who="#PosełAdamSłomka">Tę działalność niepodległościową prowadziło wiele organizacji. Jedną z największych było oczywiście Zrzeszenie „Wolność i Niezawisłość”, ale warto też wymienić Narodowe Siły Zbrojne, organizację „Nie”, Konwent Porozumiewawczy Organizacji Polski Podziemnej itd., wiele organizacji. Wszystkie one prowadziły działalność, która wtedy była uważana oczywiście za antykomunistyczną, destrukcyjną, szkodliwą i niezgodną z ówczesną racją stanu.</u>
          <u xml:id="u-43.4" who="#PosełAdamSłomka">Mówiło wielu posłów, że było to działanie nieodpowiedzialne. Przez lata wpajano w polskich szkołach, w PRL-owskich szkołach, że była to postawa braku realizmu, destrukcji, działanie szkodliwe. Dzisiaj wiemy. Właśnie historia dała temu wyraz na tej sali; większość tu obecnych przedstawicieli środowisk demokratycznych wywodzi się właśnie z organizacji, które nawiązują do porozumienia z roku 1943, tych wszystkich organizacji, od lewa do prawa, które chciały Polski demokratycznej, sprawiedliwej, suwerennej, a więc niepodległej.</u>
          <u xml:id="u-43.5" who="#PosełAdamSłomka">Dlatego trzeba powiedzieć, że dzisiejsze wystąpienie SLD, pana Pastusiaka, kandydata na ministra spraw zagranicznych w przyszłym rządzie z ramienia SLD, prominentnego polityka SLD, całkowicie podaje w wątpliwość te liczne deklaracje przeprosin, liczne deklaracje, że postkomunistyczna formacja wyciągnęła jakieś wnioski z przeszłości. Ta buta i arogancja, ten brak poczucia przyzwoitości, brak poczucia, że jedni walczyli o wolną Polskę, a drudzy działali w obcym, sowieckim interesie, ta demagogia, to jawne przywoływanie i obrona dziedzictwa partii komunistycznej, UB i SB - zadziwiająca arogancja, zadziwiająca. Ten populizm - mówi się, że ważne są reformy, nie dyskutujmy o tych, którzy przelali krew - jaka to hipokryzja dramatyczna? Co za obłuda? Przecież gdyby oni nie walczyli, gdyby nie walczyły dzięki nim następne pokolenia, nie byłoby tu uczciwej debaty o polskich reformach, o nieudanych reformach, o różnych problemach. Z jednymi lepiej sobie radzimy, z drugimi gorzej. Ale przecież to dzięki nim właśnie możemy po polsku dyskutować, nie ma 17. republiki, wyzwoliliśmy się, wybiliśmy się na niepodległość, mamy III Rzeczpospolitą. Dzięki nim!</u>
          <u xml:id="u-43.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-43.7" who="#PosełAdamSłomka">W związku z tym należy się cieszyć, że większość reprezentacji Sejmu III Rzeczypospolitej, większość środowisk, w tym i moje - Konfederacji Polski Niepodległej - Obóz Patriotyczny - odwołuje się do tradycji demokratycznej, niepodległościowej. Mamy nadzieję, że ta uchwała zostanie przyjęta. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-43.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Gabriela Janowskiego, niezrzeszonego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PosełGabrielJanowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Nie ma słów na wyrażenie bezmiaru cierpień, heroizmu i poświęcenia żołnierzy Armii Krajowej, Batalionów Chłopskich i żołnierzy WiN. Nie mam słów, by mówić o tych sprawach.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#PosełGabrielJanowski">Pozwólcie, że w tym miejscu przywołam ostatni rozkaz generała Okulickiego: Żołnierze Armii Krajowej! Daję wam ostatni rozkaz. Dalszą swą pracę i działalność prowadźcie w duchu odzyskania pełnej niepodległości państwa polskiego. Starajcie się być przewodnikami narodu i realizatorami niepodległego państwa polskiego. W tym działaniu każdy z was musi być dla siebie dowódcą. Podpisał generał brygady Leopold Okulicki - komendant sił zbrojnych w kraju, dowódca Armii Krajowej, 19 stycznia 1945 r.</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#PosełGabrielJanowski">Te święte słowa są wyryte na pomniku Armii Krajowej, tuż przed wejściem do polskiego Sejmu, poświęconym przez Ojca Świętego po to, byśmy czcili je z największą troską i pamiętali o tych trudnych i jakże bolesnych dla Polski czasach.</u>
          <u xml:id="u-45.3" who="#PosełGabrielJanowski">I pytam teraz was, wszyscy posłowie - i z lewa, i z prawa,...</u>
          <u xml:id="u-45.4" who="#komentarz">(Poseł Władysław Adamski: I środek.)</u>
          <u xml:id="u-45.5" who="#PosełGabrielJanowski">... i ze środka też - czy czytacie te słowa? Czy przyjęliście do siebie, że oto każdy z nas ma być w tym działaniu dla siebie dowódcą, ale dowódcą prowadzącym państwo we właściwą stronę, we właściwym kierunku?</u>
          <u xml:id="u-45.6" who="#PosełGabrielJanowski">Myślę, że właśnie po tej dzisiejszej debacie każdy z nas w swoim sumieniu te słowa rozważy i mam nadzieję, że będzie je wypełniał z pożytkiem dla wolnej, prawdziwie niepodległej i demokratycznej przyszłej IV Rzeczypospolitej. Bóg zapłać.</u>
          <u xml:id="u-45.7" who="#komentarz">(Burzliwe oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Macieja Jankowskiego, niezrzeszonego.</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#PosełMaciejStanisławJankowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na początku nie planowałem zabierania głosu, ale to, co się dzieje tutaj w lewej części sali, jest po prostu nieprzyzwoite. Jak można porównywać pacyfikację do wojny domowej? Jak można próbować wyważać racje tych, którzy walczyli o władzę dla siebie i poddaństwo Polski Moskwie, z racjami tych, którzy walczyli o niepodległość, z których tak jesteśmy dzisiaj dumni - wszyscy, i z lewej, i z prawej strony.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#PosełMaciejStanisławJankowski">Próba mówienia, że to był jakiś równy podział, uczciwa, sprawiedliwa walka, że też są, żyją potomkowie ubeków, enkawudzistów, wielu innych zdrajców i dla ich dobrego samopoczucia my mamy zamazywać tę historię... To jest fałsz. Po prostu przy dzisiejszym stanie świadomości społecznej, przy dzisiejszym stanie państwa, przy tym, co w tym państwie się dokonało, to jest nieprzyzwoitość.</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-47.3" who="#PosełMaciejStanisławJankowski"> Dlatego takiej debaty nie powinno być. Tu nawet piękne, wielkie słowa źle brzmią, bo tu powinny być tylko jedne słowa: WiN zasłużył się Polsce. Jego ludzie w tragicznej sytuacji, prawie bez realnych szans, chociaż nie tak zupełnie, bo jednak deklaracje aliantów były inne, walczyli o sprawę może i przegraną, ale dobrą i z nich należy brać przykład, a nie wyważać ich racje i racje zdrajców. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-47.4" who="#komentarz">(Burzliwe oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Antoniego Macierewicza, niezrzeszonego.</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PosełAntoniMacierewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bohaterowie Polski Niepodległej! Ruch Katolicko-Narodowy wraz z całą patriotyczną polską opinią składa hołd żołnierzom WiN, a wraz z żołnierzami WiN składamy dzisiaj hołd wszystkim żołnierzom Polski niepodległej, tym z Narodowego Zjednoczenia Wojskowego, z ruchu oporu Armii Krajowej, z Narodowych Sił Zbrojnych, z Pogotowia Akcji Specjalnej, z dziesiątków, setek oddziałów i organizacji politycznych, w tym z dziesiątków organizacji młodzieżowych, najmłodszym, którzy wówczas podjęli walkę o niepodległość, którzy nie zgodzili się na powtórną okupację ojczyzny. Bowiem trzeba przypomnieć, jak wówczas naprawdę wyglądała ta walka, a trzeba to przypomnieć, dlatego że niestety po dzień dzisiejszy o tym się w szkołach polskich nie mówi. Walka trwała dłużej niż z okupantem hitlerowskim. Ta walka objęła ponad 300 tys. ludzi, którzy chwycili za broń, i ludzi, którzy podjęli wysiłek politycznego, jak WiN, przeciwstawienia się sowieckiemu okupantowi. A to, że dzisiaj składamy wam hołd, powinno się stać, i mam nadzieję, że stanie się, przyczynkiem do nowego impulsu, do nowego postawienia problemu niepodległości przez polskie elity polityczne, bo wydaje się, iż przez te 10 lat zapomnieliśmy o obowiązku, jaki ciąży na Polakach, że przez te 10 lat zapomnieliśmy, iż naszym celem jest odbudowa niepodległej silnej Rzeczypospolitej, nie dyskusja z tymi, którzy są spadkobiercami okupantów.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#PosełAntoniMacierewicz"> Naszym obowiązkiem nie są spory wewnętrzne. Naszym obowiązkiem jest budowa niepodległej Rzeczypospolitej. To jest testament, jaki nam przekazano. Pytaniem zasadniczym jest, co z tym dziedzictwem robimy. Czy my, których jedynym problemem jest wysiłek intelektualny, polityczny, moralny, rzeczywiście stoimy na wysokości zadania i tego spadku, dziedzictwa, jaki stawia przed naszymi oczyma walka o niepodległość żołnierzy WiN, ruchu oporu Armii Krajowej, Narodowego Zjednoczenia Wojskowego. Jestem głęboko przekonany, że ta uchwała stanie się punktem wyjścia do odrodzenia ojczyzny.</u>
          <u xml:id="u-49.3" who="#PosełAntoniMacierewicz">Jest jeszcze jedna sprawa, o której trzeba tu powiedzieć. W tamtych latach podjęto bardzo szczególny sposób zwalczania polskiego ruchu niepodległościowego. To były nie tylko karabiny okupanta, to była nie tylko przemoc NKWD, to była także taktyka podszywania się pod polską patriotyczną tradycję i pod polskie patriotyczne organizacje. Ta tradycja, w której zbrodniarze i zdrajcy używali najświętszych dla wielu ludzi nazw, np. nazwy Polska Partia Socjalistyczna, ta tradycja podszywania się, niestety, po dzień dzisiejszy przetrwała. Warto, byśmy pamiętali, że gdy występują ludzie z SLD, to to po prostu jest dziedzictwo NKWD,...</u>
          <u xml:id="u-49.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-49.5" who="#PosełAntoniMacierewicz">.‍.. że gdy występują spadkobiercy dziedzictwa Moskwy, to ich argumenty, ich stanowiska powinny być tak traktowane, jak zawsze w Polsce traktowane były stanowiska tych, którzy służą obcym. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-49.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu przedstawiciela wnioskodawców pana posła Marcina Libickiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#PosełMarcinLibicki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Muszę powiedzieć, że trudno dosyć spokojnie i bez zaangażowania podsumowywać tę dyskusję. Wszyscy, którzy zabierali głos, z wyjątkiem przedstawiciela SLD, poparli projekt uchwały. Rozpoczęta tu dyskusja, kontrowersje wywołane przez SLD budzą najwyższe oburzenie i niechęć. To, co powiedział pan poseł Pastusiak, stawia nas w sytuacji przedcywilizacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#PosełMarcinLibicki"> Wszyscy historycy cywilizacji, panie pośle, mówią, że cywilizacje rozpoczynają się wtedy, kiedy społeczności składają hołd pamięci przodków i czczą ich groby. </u>
          <u xml:id="u-51.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-51.4" who="#PosełMarcinLibicki">‍Składanie hołdu przodkom i czczenie ich grobów nie oznacza szczegółowego ich rozliczania. To rozliczanie dla nas jest jednoznacznie pozytywne. Ale nawet jeżeli panowie, reprezentując kontynuację tamtych nurtów politycznych, jeżeli nurtami politycznymi można nazwać agenturę Moskwy,...</u>
          <u xml:id="u-51.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-51.6" who="#PosełMarcinLibicki">.‍.. jeżeli nawet wy chcecie być tego kontynuatorami, nie macie prawa rozliczać z tego tych, którzy umarli za Polskę, że ponieśli męczeńską śmierć.</u>
          <u xml:id="u-51.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-51.8" who="#PosełMarcinLibicki"> Pańska argumentacja - mam nadzieję, że to nie jest argumentacja całego SLD, chociaż całe SLD bierze za nią odpowiedzialność, bo pan w imieniu SLD mówił - szła w dwóch kierunkach.</u>
          <u xml:id="u-51.9" who="#komentarz">(Poseł Marek Dyduch: Pewnie, że bierzemy.)</u>
          <u xml:id="u-51.10" who="#PosełMarcinLibicki">Po pierwsze, że Sejm ma za wiele roboty, żeby zajmować się takimi, rozumiem, drobiazgami.</u>
          <u xml:id="u-51.11" who="#komentarz">(Poseł Marek Dyduch: Takimi pierdołami.)</u>
          <u xml:id="u-51.12" who="#PosełMarcinLibicki">Tak nie jest. Mogłoby tak być, gdybyście panowie tutaj zajmowali 99% miejsc, ale tak nie jest.</u>
          <u xml:id="u-51.13" who="#komentarz">(Głosy z sali: Jest, będzie.)</u>
          <u xml:id="u-51.14" who="#komentarz">(Poseł Gabriel Janowski: Nie będzie, nie będzie.)</u>
          <u xml:id="u-51.15" who="#PosełMarcinLibicki">Jednocześnie moglibyśmy się tym nie zajmować - tak jak pan uważa - długo. Rzeczywiście, dla pana 1,5 godziny to jest strasznie długo. Gdybyście państwo nie kwestionowali tej uchwały, którą napisaliśmy - muszę powiedzieć - z pewnym bólem, w sposób bardzo umiarkowany... Sądzę, że ktoś, kto mówi, że z taką oceną historii nie można się zgodzić, nie czytał tej uchwały, ponieważ nie ma w niej żadnej oceny historii, jest oddanie hołdu i czci tym, którzy polegli za Polskę.</u>
          <u xml:id="u-51.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-51.17" who="#PosełMarcinLibicki">Natomiast argumentowanie, że ta historia wyglądała zupełnie inaczej, i przytaczanie danych jest żenujące. Mówienie o 7 tys. ofiar z tej strony i 13 tys. ofiar ze strony okupantów jest przykładem lekceważenia wszystkiego, co wtedy się działo. Przypomnę, że wszyscy się zgadzają, iż w latach 1944–1945 zostało wywiezionych z Polski w głąb Rosji ok. 100 tys. osób, w tym 50 tys. żołnierzy AK i 50 tys. cywili. Trudno nawet ująć statystycznie, ilu z nich tę wywózkę przeżyło.</u>
          <u xml:id="u-51.18" who="#PosełMarcinLibicki">Ludzie ginęli aż do roku 1955. Muszę powiedzieć, że o ile w Rosji po śmierci Stalina reżim wyraźnie zelżał, to u nas PZPR aż do roku 1955 jeszcze zaostrzał walkę, wychodząc w tym terroryzowaniu swoich ziomków ponad instrukcje Moskwy.</u>
          <u xml:id="u-51.19" who="#PosełMarcinLibicki">Jednocześnie mówienie o tym, że to była wojna domowa, jest naprawdę fałszem absolutnym. Rozumienie słów „wojna domowa” zawsze oznacza wojnę dwóch sił w tym samym kraju. Tu nie było wojny lewicy z prawicą, tu była wojna okupantów sowieckich i ich agentury z polskim państwem i z Polakami.</u>
          <u xml:id="u-51.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-51.21" who="#PosełMarcinLibicki">Państwo doskonale wiecie, że przecież organy władzy w Polsce, nawet te, które miały jakieś fikcyjne umocowanie - PKWN czy Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej - oddały władzę na terenie Polski Sowietom. Nie musiały oddać, bo nominacje dostały od Sowietów, ale od razu Sowietom ją zwracały. Przecież 16 przywódców Polski Niepodległej nie zostało aresztowanych w Polsce przez polskie władze komunistyczne, ale zostali aresztowani w Polsce przez władze sowieckie, później wywiezieni do Rosji i w Moskwie sądzeni. Tak więc ta władza, która - jak panowie twierdzicie - była rzekomo stroną tej wojny domowej, czyli PKWN i Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej, oddała władzę sądowniczą i władzę wykonawczą, policyjną, całą władzę, cały tzw. wymiar sprawiedliwości właśnie z powrotem Moskwie. Mówienie więc, że tu była wojna domowa, jest fałszem.</u>
          <u xml:id="u-51.22" who="#PosełMarcinLibicki">Rozumiem, że te fałsze są do czegoś potrzebne, ale wielokrotnie od przedstawicieli tej najwyżej postawionej strony słyszeliśmy, że państwo tę przeszłość potępiacie. Ba, słyszeliśmy przeprosiny. Wobec tego należałoby być konsekwentnym. Tymczasem okazuje się, że ci z państwa, którzy wstrzymywali się przy uchwałach potępiających zbrodnie komunistyczne, przy uchwałach potępiających Katyń, ci, którzy składali kwiaty w czasie święta 22 lipca, oni się od tej przeszłości nie chcą odciąć. Pan poseł Pastusiak wpisał się dokładnie w kontynuację tej przeszłości - tym zafałszowywaniem historii i tym usprawiedliwieniem tego, co wtedy się działo.</u>
          <u xml:id="u-51.23" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-51.24" who="#PosełMarcinLibicki">Trzeba sobie powiedzieć, wielokrotnie o tym w tej dyskusji wspominano, że nie był to jakiś przypadkowy epizod historii, że to jest ciąg historii, który zaowocował tym, że i panowie na tej sali zasiadacie z wyboru i że, co podkreślacie i tu, i w różnych ciałach międzynarodowych, jesteście demokratycznie wybranymi politykami. Rozumiem, że być może bez WiN, bez „Solidarności” i tak tu zasiadalibyście, w ramach jakiejś kolejnej republiki, bo gdyby tego całego oporu nie było, to byłaby to któraś republika, byłby jakiś lokalny pseudo parlament, w nim pewnie zasiadalibyście,...</u>
          <u xml:id="u-51.25" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-51.26" who="#PosełMarcinLibicki">... ale zasiadalibyście w nim, panie pośle Pastusiak, jako nominaci, a słyszę wszędzie, że jesteście dumni, że jesteście posłami z wyboru, na każdym kroku to słyszę. I tak jest, bo jesteście posłami z wyboru.</u>
          <u xml:id="u-51.27" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-51.28" who="#komentarz">(Poseł Czesław Bielecki: Tak to jest, jak się niememu da głos.)</u>
          <u xml:id="u-51.29" who="#PosełMarcinLibicki">Proszę państwa, jeżeli dzisiaj chcemy czcić pamięć tych zmarłych, jeżeli chcemy czcić groby tych zmarłych, jeżeli chcemy czcić cierpienia, więzienia, tortury, które przeżyli i ci zmarli, i ci, którzy dzisiaj zasiadają na tej galerii, i ci, którzy jeszcze żyją i nas słuchają, to musimy powiedzieć, że my, projektodawcy tej uchwały, odcinamy się od tych wszystkich fałszów historii, których tutaj byliśmy świadkami, od prób ich podtrzymywania. Proszę państwa, uważamy tę dyskusję za nieprzyjemną, uważamy, że trzeba był tę uchwałę przyjąć przez aklamację, tak jak wiele uchwał w tym Sejmie, bo właśnie tego wymaga powaga tej sprawy. Ubolewam, że tak się nie stało - z panów winy.</u>
          <u xml:id="u-51.30" who="#PosełMarcinLibicki">Panie Marszałku! Składam wniosek o przystąpienie do drugiego czytania projektu uchwały, bez odsyłania go do komisji.</u>
          <u xml:id="u-51.31" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#WicemarszałekStanisławZając">Wysoka Izbo! W dyskusji zgłoszono następujące wnioski: o odrzucenie projektu uchwały w pierwszym czytaniu, o skierowanie projektu uchwały do komisji oraz o przystąpienie do drugiego czytania projektu uchwały bez odsyłania projektu do komisji.</u>
          <u xml:id="u-52.3" who="#WicemarszałekStanisławZając">Pod głosowanie poddam w pierwszej kolejności wniosek o odrzucenie projektu uchwały, a w przypadku jego odrzucenia - wniosek o przystąpienie do drugiego czytania.</u>
          <u xml:id="u-52.4" who="#WicemarszałekStanisławZając">Odrzucenie obu tych wniosków oznaczać będzie, że Sejm skierował projekt uchwały do komisji.</u>
          <u xml:id="u-52.5" who="#WicemarszałekStanisławZając">Przystępujemy zatem do głosowania nad wnioskiem o odrzucenie projektu uchwały w pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-52.6" who="#WicemarszałekStanisławZając">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie w pierwszym czytaniu poselskiego projektu uchwały w sprawie hołdu poległym, pomordowanym i prześladowanym członkom organizacji „Wolność i Niezawisłość”, zawartego w druku nr 2636, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-52.7" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-52.8" who="#WicemarszałekStanisławZając">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-52.9" who="#WicemarszałekStanisławZając">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-52.10" who="#WicemarszałekStanisławZając">W głosowaniu wzięło udział 341 posłów. Za głosowało 95, przeciw - 232, wstrzymało się 14.</u>
          <u xml:id="u-52.11" who="#WicemarszałekStanisławZając">Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-52.12" who="#WicemarszałekStanisławZając">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem o przystąpienie do drugiego czytania projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-52.13" who="#WicemarszałekStanisławZając">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem tego wniosku, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-52.14" who="#WicemarszałekStanisławZając">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-52.15" who="#WicemarszałekStanisławZając">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-52.16" who="#WicemarszałekStanisławZając">W głosowaniu wzięło udział 346 posłów. Za głosowało 234, przeciw - 101, 11 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-52.17" who="#WicemarszałekStanisławZając">Stwierdzam, że Sejm wniosek przyjął.</u>
          <u xml:id="u-52.18" who="#WicemarszałekStanisławZając">Przystępujemy do drugiego czytania.</u>
          <u xml:id="u-52.19" who="#WicemarszałekStanisławZając">Czy ktoś z pań posłanek i panów posłów pragnie zabrać głos w drugim czytaniu projektu uchwały?</u>
          <u xml:id="u-52.20" who="#WicemarszałekStanisławZając">Pan poseł Marek Borowski.</u>
          <u xml:id="u-52.21" who="#WicemarszałekStanisławZając">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-52.22" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Marka Borowskiego z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#PosełMarekBorowski">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#PosełMarekBorowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowne Panie! Szanowni Panowie! To, że w naszej Izbie mamy różnicę poglądów dotyczących historii, dotyczących działań poszczególnych ludzi i sił politycznych w przeszłości, jest rzeczą zupełnie normalną. Tak jest we wszystkich krajach. Natomiast tym, co mnie szczerze zmartwiło w tej dyskusji, jest to, iż powstało wrażenie, że jest także różnica w podejściu i w ocenie, i w stosunku do ewidentnych zbrodni.</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#PosełMarekBorowski">Otóż chcę jasno powiedzieć, że w tej sprawie żadnych różnic na tej sali nie ma i być nie może. Sojusz Lewicy Demokratycznej...</u>
          <u xml:id="u-53.3" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Bardzo proszę o zachowanie spokoju.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#PosełMarekBorowski">Sojusz Lewicy Demokratycznej w tej sprawie zajmował zawsze i zajmuje nadal jednoznaczne stanowisko. Wszystkie zbrodnie, wszystko jedno pod jakim szyldem były popełniane, były zbrodniami.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#PosełMarekBorowski">Chciałbym, żeby te słowa zabrzmiały tutaj dostatecznie głośno i były przyjęte i zrozumiane przez wszystkich na tej sali i poza tą salą. Nie może być co do tego żadnej wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#PosełMarekBorowski">Natomiast przedmiotem dyskusji był konkretny projekt uchwały. Otóż wbrew temu, co tutaj mówiono, wbrew temu, o czym mówił m.in. pan poseł Libicki, ta uchwała dotyczyła nie tylko hołdu pomordowanym, prześladowanym, torturowanym żołnierzom, działaczom Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”, ona w swojej pierwszej części dotyczyła także całościowej oceny całego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”, a więc wszystkich aspektów działania tej organizacji. I to wzbudziło nasze wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-55.3" who="#PosełMarekBorowski">Dramat żołnierzy Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”, wywodzących się w większości z szeregów okupacyjnej Armii Krajowej, jest niewątpliwie częścią polskiego dramatu.</u>
          <u xml:id="u-55.4" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-55.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Z czasów okupacji.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zachowanie spokoju.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#PosełMarekBorowski">Nie powiedziałem armii okupacyjnej, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#PosełMarekBorowski">Panie pośle, powiedziałem: z szeregów okupacyjnej Armii Krajowej, ponieważ Armia Krajowa w czasie okupacji działała i powstała.</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#PosełMarekBorowski">Panowie, ja rozumiem, że emocje są na wysokim poziomie, ale naprawdę proszę nie podejrzewać mnie jakiś makiawelizm.</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-57.4" who="#PosełMarekBorowski">Dobrze, żeby uspokoić pana posła: z szeregów Armii Krajowej.</u>
          <u xml:id="u-57.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Dziękujemy.)</u>
          <u xml:id="u-57.6" who="#PosełMarekBorowski">Jest to więc częścią polskiego dramatu powojennego, sytuacji, w której decyzje wielkich mocarstw z Teheranu i Jałty zawiodły oczekiwania części polskiego społeczeństwa. Taki był jednak bieg historii, która wówczas rozgrywała się ponad naszymi głowami. Mamy świadomość dramatyzmu podejmowanych wówczas przez wszystkich Polaków decyzji.</u>
          <u xml:id="u-57.7" who="#PosełMarekBorowski">Walka „Wolności i Niezawisłości” i walka przeciw „Wolności i Niezawisłości” była walką bratobójczą, która zawsze jest tragedią. „Wolność i Niezawisłość”, to zrzeszenie wybrało, jak pokazała historia, walkę zbrojną - nie negujemy tego - w imię ideałów patriotycznych. Posłuchajcie, nie negujemy tego - w imię ideałów patriotycznych. Ale w tym samym czasie wielka część Polaków w imię tych samych ideałów patriotycznych przystąpiła do odbudowy kraju ze zniszczeń wojennych i pracowała nad normalizacją życia.</u>
          <u xml:id="u-57.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-57.9" who="#PosełMarekBorowski">Czy można odmówić im racji? Spróbujcie państwo wznieść się trochę ponad te urazy, które są uzasadnione. „Wolność i Niezawisłość” zwalczało reformę rolną, ale czy można potępić polskich chłopów, którzy w tym samym czasie brali ziemię z reformy i pracowali na niej także dla dobra kraju?</u>
          <u xml:id="u-57.10" who="#komentarz">(Oklaski, poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Bardzo proszę...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#PosełMarekBorowski">Rachubą ostateczną „Wolności i Niezawisłości” była szansa na wyzwolenie Polski. Ale przecież to wyzwolenie mogło się dokonać tylko poprzez III wojnę światową, a więc poprzez największą z możliwych wówczas tragedii.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#komentarz">(Poseł Gabriel Janowski: Bez wojny się wyzwoliliśmy.)</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#PosełMarekBorowski">Wiele ugrupowań, które sprzeciwiały się w owym czasie reżimowi, nie miało jednakowoż rachub na tego rodzaju rozwiązanie. Czy można potępiać tę roztropność?</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Można.)</u>
          <u xml:id="u-59.4" who="#komentarz">(Poseł Gabriel Janowski: Trzeba.)</u>
          <u xml:id="u-59.5" who="#PosełMarekBorowski">W szeregach samego zrzeszenia z biegiem czasu poczęły zwyciężać takie właśnie refleksje. Dowodem tego jest postawa dowódcy WiN płk. Rzepeckiego, który wezwał swoich podkomendnych do ujawnienia się i podjął także współpracę z władzami PRL, zwłaszcza w ruchu kombatanckim.</u>
          <u xml:id="u-59.6" who="#PosełMarekBorowski">Przeciwko bratobójczej walce zbrojnej od samego początku wypowiadał się Episkopat Polski i kardynał Wyszyński, co przecież wcale nie znaczy, że Kościół pod jego kierownictwem zrezygnował ze swojej opozycyjnej, krytycznej postawy wobec systemu komunistycznego.</u>
          <u xml:id="u-59.7" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-59.8" who="#komentarz">(Poseł Gabriel Janowski: Nie mieszać Kościoła.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Bardzo proszę o zachowanie spokoju.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#PosełMarekBorowski">Proszę państwa, to są fakty, podawane spokojnie i nie dlatego, żeby usprawiedliwić jakiekolwiek zbrodnicze działania ówczesnych władz. Chcielibyśmy tylko, aby do tej sprawy podejść z pewnym wyważeniem racji.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#PosełMarekBorowski">Otóż w projekcie uchwały stwierdza się, że organizacja „Wolność i Niezawisłość”, kontynuatorka walki Armii Krajowej, dobrze zasłużyła się ojczyźnie. Zapewne jej intencje były jak najbardziej szlachetne i szereg działań było zrozumiałych w tamtych czasach. Ale były i takie, których niestety pochwalić nie można. Odsyłam państwa do „Rzeczpospolitej” z 22 sierpnia 1998 r., gdzie znajduje się duży, udokumentowany artykuł Marka Jana Chodakiewicza (doktoranta na Uniwersytecie Columbia), który zajmuje się historią Polski z tamtych czasów i który, generalnie broniąc „Wolności i Niezawisłości”, opisuje jednak zdarzenia, które nie mogą być ani pochwalone, ani akceptowane.</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#PosełMarekBorowski">Musimy brać te wszystkie przypadki pod uwagę. Nie chcę czytać tego fragmentu, bo nie chcę wzniecać tutaj dalszych tego rodzaju dyskusji i licytowania się, które zbrodnie były cięższe i które były bardziej okrutne. Nie róbmy tego.</u>
          <u xml:id="u-61.3" who="#komentarz">(Głos z sali: To wiadomo.)</u>
          <u xml:id="u-61.4" who="#PosełMarekBorowski">Niestety, miały miejsce. Mam tutaj całą listę udokumentowanych przez historyków tego rodzaju działań oddziałów „Wolności i Niezawisłości” - być może wbrew intencjom dowódców - które jednakże były ewidentnymi zbrodniami. Nie możemy relatywizować zbrodni. Zbrodnia jest zbrodnią. Dlatego czym innym jest hołd pomordowanym, hołd prześladowanym, więzionym członkom organizacji „Wolność i Niezawisłość”, a czym innym jest kompleksowa ocena całej tej organizacji, która nie była już jednak Armią Krajową.</u>
          <u xml:id="u-61.5" who="#PosełMarekBorowski">Takie były motywy naszego sprzeciwu wobec tej uchwały i stąd była nasza propozycja, aby ją przeredagować, aby inaczej ją sformułować. Nie udało się to. Między innymi dlatego proponowaliśmy nieprzechodzenie teraz do drugiego czytania, lecz skierowanie tej uchwały do komisji, aby nad nią popracować. Nie było takiej woli Wysokiej Izby. Jeśli nie było takiej woli Wysokiej Izby, klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej nie może poprzeć tej uchwały w tej postaci.</u>
          <u xml:id="u-61.6" who="#PosełMarekBorowski">Proszę nas zrozumieć. Nie ma to nic wspólnego ani z usprawiedliwianiem zbrodni, ani z brakiem woli oddania czci i hołdu ludziom niewinnie prześladowanym i mordowanym. Ta uchwała po prostu, proszę państwa, idzie za daleko.</u>
          <u xml:id="u-61.7" who="#komentarz">(Poseł Gabriel Janowski: To już przesada.)</u>
          <u xml:id="u-61.8" who="#PosełMarekBorowski">W ten sposób bardzo trudno będzie zbudować konsensus wobec spraw zdawałoby się oczywistych. Niemniej w przyszłości jesteśmy zawsze gotowi do takiego konsensusu...</u>
          <u xml:id="u-61.9" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-61.10" who="#PosełMarekBorowski">... pod warunkiem, że będziemy o tym rozmawiać, uczciwie, z udziałem historyków, i nie będziemy się licytować, która krew była bardziej czerwona.</u>
          <u xml:id="u-61.11" who="#komentarz">(Poseł Czesław Bielecki: Bandyty czy ofiary?)</u>
          <u xml:id="u-61.12" who="#PosełMarekBorowski">O to apeluję na przyszłość. Bardzo proszę, aby w tej sprawie, w sprawie oceny działalności Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”, w której były różne etapy i różne okresy, wziąć pod uwagę wszystkie te aspekty. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-61.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Zamiar zabrania głosu zgłosili panowie posłowie: Kazimierz Michał Ujazdowski, Jan Lityński, Edward Wende, Zbigniew Wawak, Michał Tomasz Kamiński, Stefan Niesiołowski, Ludwik Dorn, Marian Piłka, Jan Maria Jackowski, Ryszard Czarnecki, Czesław Sobierajski, Czesław Bielecki, Tomasz Wełnicki, Janusz Dobrosz i Antoni Macierewicz.</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#WicemarszałekStanisławZając">Nie widzę innych zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-62.3" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-62.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Jeszcze, jeszcze, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-62.5" who="#WicemarszałekStanisławZając">Pan poseł Marek Markiewicz, pan poseł Słomka i pan poseł Pęk, pan poseł Wędrychowicz, pan poseł Tuszyński, pani poseł Krzyżanowska.</u>
          <u xml:id="u-62.6" who="#WicemarszałekStanisławZając">Nie widzę innych zgłoszeń, a zatem proponuję zamknięcie listy.</u>
          <u xml:id="u-62.7" who="#WicemarszałekStanisławZając">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-62.8" who="#WicemarszałekStanisławZając">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-62.9" who="#WicemarszałekStanisławZając">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-62.10" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Kazimierza Michała Ujazdowskiego z Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#PosełKazimierzMichałUjazdowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chcę zabrać głos w imieniu własnym jako parlamentarzysta, i jako minister, który ustawowo odpowiedzialny jest za pielęgnowanie tradycji narodowej i tradycji państwowej. Nie zabierałbym głosu, gdyby nie wypowiedzi niektórych posłów SLD i wypowiedź pana marszałka Marka Borowskiego.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#PosełKazimierzMichałUjazdowski">Otóż nie spieramy się o różnice historyczne, spieramy się o stosunek do niepodległości i wolnej Polski.</u>
          <u xml:id="u-63.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-63.3" who="#PosełKazimierzMichałUjazdowski">Panie Marszałku! Francuzi nie czczą tradycji Vichy, nie uważają, że tradycję vichystowską można uwzględniać w sporze o wolną Francję. My też nie możemy czcić tradycji zdrady,...</u>
          <u xml:id="u-63.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-63.5" who="#PosełKazimierzMichałUjazdowski">... tradycji, która sprzeniewierzała się niepodległości i wolności Polski. To nie była żadna bratobójcza walka. Nikt po stronie PPR nie toczył walki domowej, to była walka ludzi, którzy kochali niepodległość Polski, z sowieckim okupantem i z ludźmi, którzy wysługiwali się sowieckiemu okupantowi.</u>
          <u xml:id="u-63.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-63.7" who="#PosełKazimierzMichałUjazdowski">Ten, kto nie chce złożyć hołdu żołnierzom, którzy oddawali krew za naszą wolność i za naszą niepodległość, za niepodległość Polski, ten nie szanuje autorytetu wolnej Rzeczypospolitej, ten nie szanuje autorytetu III Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-63.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-63.9" who="#PosełKazimierzMichałUjazdowski"> Rozumiem, że chcecie z tej Polski czerpać korzyści, a my apelujemy o jedno: Szanujcie ją. Dziękuję bardzo. </u>
          <u xml:id="u-63.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Lityńskiego z Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#PosełJanLityński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie zabierałbym głosu w tej sprawie, dlatego że ten spór jest kompletnie niepotrzebny i wydaje się, że niepotrzebnie dzieli salę. Tylko okazuje się, że ta sala jest podzielona, a marszałek Borowski, a przedtem pan poseł Pastusiak, specjalnie, celowo, dzielą salę.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#PosełJanLityński">Przyjęcie spokojnej uchwały o organizacji „Wolność i Niezawisłość” byłoby podkreśleniem przez SLD tego, co powiedział kilka lat temu prezydent Aleksander Kwaśniewski: przepraszamy. Podniesienie ręki za tą uchwałą byłoby powiedzeniem: przepraszamy.</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#PosełJanLityński">Pozwalam sobie zabrać głos dlatego, że miałem zaszczyt, przyjemność i honor współpracować z panem Józefem Rybickim, który jednocześnie był szefem Biura Informacji i Propagandy AK, a następnie jednym z założycieli, jednym z działaczy WiN - działaczy, panie marszałku, a nie żołnierzy. Dlatego, jak słusznie powiedział pan poseł Zawiła, organizacja „Wolność i Niezawisłość” nie planowała walki zbrojnej. Planowała pokojowe przejście do demokratycznej Polski. Pułkownik Rzepecki ujawniając organizację, dążył właśnie w tym kierunku zanim został aresztowany. Następnie ci ludzie, którzy się ujawnili, zostali skazani, później wypuszczeni, a następnie powtórnie aresztowani. To jedno z bardziej okrutnych oszustw w historii. Podobnego oszustwa dokonano w przypadku 16 przywódców AK.</u>
          <u xml:id="u-65.3" who="#PosełJanLityński">Ta uchwała dotyczy między innymi tego. Głosując za uchwałą, byście powiedzieli, że potępiacie tego typu metody poprzez przeproszenie przez Aleksandra Kwaśniewskiego, że odcinacie się od tego typu metod przez podniesienie ręki. Otóż tego nie zrobiliście.</u>
          <u xml:id="u-65.4" who="#PosełJanLityński">Na tej sali są nieliczni ludzie, którzy znali pana Józefa Rybickiego. Wiedzą, jaki to był człowiek. Wiedzą, że większość działań prowadzących ku wolnej Polsce - większość działań pokojowych, takich jak Komitet Obrony Robotników czy „Solidarność” - była inspirowana m.in. przez pana Józefa Rybickiego. Podnosząc rękę, oddajemy hołd także Józefowi Rybickiemu, podobnie jak innym działaczom WiN walczącym o niezawisłość i wolność. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-65.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Edwarda Wendego z Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#PosełEdwardWende">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Muszę powiedzieć, że właściwie ze smutkiem zabieram głos, że doszło do takiej sytuacji, w której można było sformułować taką wypowiedź, którą usłyszeliśmy na tej sali z ust pana posła Pastusiaka. Potem pan marszałek Borowski próbował tę wypowiedź złagodzić - to zrozumiałe. Wydaje mi się bowiem, że ten spór nie dotyczy WiN, a dotyczy Polski, dotyczy tego, czy miała ona powstać i istnieć jako wolna, niepodległa Rzeczypospolita.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#PosełEdwardWende">Pan marszałek Borowski powiedział, że chcieliście państwo poprawić teksty uchwały. Przepraszam, panie marszałku, czy złożyliście projekt własnej uchwały w tym zakresie? Czy państwo sformułowali projekt, który byłby do przyjęcia przez tę Izbę, i przedstawili go publicznie? Otóż ja o tym nie słyszałem. Nie słyszałem o żadnym projekcie godzącym racje, o których mówił i pan, i pan Pastusiak, a który byłby projektem autorskim SLD. Takiego projektu państwo nie złożyli. Jeżeli natomiast pan mówi, że Polskę odbudowano po wojnie z wielkim wysiłkiem, to chcę panu przypomnieć, panie marszałku, że Polskę odbudował naród polski w pocie czoła...</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-67.3" who="#PosełEdwardWende">‍... pomimo PRL, pomimo budowanego, nieudolnie narzuconego nam systemu ekonomicznego i politycznego. To naród polski odbudował to, co powstało — wbrew albo pomimo PZPR i PRL — odbudował swoją własną ojczyznę i stolicę.</u>
          <u xml:id="u-67.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-67.5" who="#PosełEdwardWende">Pan poseł Pastusiak zaczął od tego, że posłowie AWS - a myślę, że i Unii Wolności - czegoś nie rozumieją, że nie rozumieją historii. Myślę, panie pośle Pastusiak, że wszyscy świetnie rozumiemy, kto walczył o odzyskanie niepodległości Polski i komu ją zawdzięczamy, a kto Polskę sprzedał w owym okresie. My to rozumiemy.</u>
          <u xml:id="u-67.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-67.7" who="#PosełEdwardWende"> My to pamiętamy.</u>
          <u xml:id="u-67.8" who="#PosełEdwardWende">„Wolność i Niezawisłość” to był ruch samoobrony przed zbrodniami NKWD i Urzędu Bezpieczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-67.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-67.10" who="#PosełEdwardWende"> Jeżeli pan poseł Lityński, przepraszam, poseł Ikonowicz pozwala sobie porównać ofiary po jednej i drugiej stronie, powiedzieć, że i tu ginęli funkcjonariusze UB, NKWD, to ja chcę tylko powiedzieć, że oni to robili dobrowolnie. Nikt ich do tego nie zmuszał. Oni podejmowali tę walkę o wolną Polskę dobrowolnie, wstępując w szeregi UB czy milicji, czy innych organizacji, które tłumiły ruchy niepodległościowe w Polsce. Oni również ginęli, to się zgadza, tylko stawianie znaku równości między katem i ofiarą w tym wypadku się nie godzi. </u>
          <u xml:id="u-67.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-67.12" who="#PosełEdwardWende">Były takie ruchy w historii ludzkości, które potem nazwane zostały Wiosną Ludów. Myślę, że ten ruch w pewnym sensie możemy porównać do tego, co nazywano Wiosną Ludów, i ze swej strony chciałbym naszym gościom, którzy siedzą na galerii, pokłonić się głęboko i podziękować za to, co zrobili,...</u>
          <u xml:id="u-67.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-67.14" who="#PosełEdwardWende">... bo muszę powiedzieć, że kiedy słuchałem wystąpień z tej strony sali, z której one padły, to się czerwieniłem, czerwieniłem się ze wstydu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-67.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Zbigniewa Wawaka z Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#PosełZbigniewWawak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Gdyby nie porażająca próba fałszowania historii przedstawiona przez Sojusz Lewicy Demokratycznej w tej debacie, prawdopodobnie głosowalibyśmy przez aklamację i obecnie dyskutowalibyśmy nad drugim albo nawet trzecim punktem porządku obrad. To ta bezprzykładna do tej pory, przynajmniej w tej kadencji Sejmu, próba fałszowania historii wywołała tak długą debatę, ale skoro do tego doszło, w dwóch sprawach spróbuję zabrać głos.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#PosełZbigniewWawak">Owo zakłamanie historii jest oczywiście konsekwencją grubej kreski. To się stało i teraz możemy tylko próbować naprawić zło, jakie odkreślenie tamtej przeszłości w latach 1989–1990 spowodowało. Chcę powiedzieć o dwóch sprawach. Pan marszałek Borowski mówił, dzieląc niejako społeczeństwo na dwie części, o tych zagubionych, którzy walczyli z nowym ustrojem, i tych, którzy zakasali rękawy i zabrali się do odbudowy kraju. Rozumiem, że do drugiej grupy pan poseł zalicza znanego lidera komunistycznego Gomułkę. Czy zna pan, czy całe SLD zna - podejrzewam, że powinniście państwo znać - protokoły z posiedzeń Komunistycznej Partii Polski? Przez lata te protokoły były tajne i niedostępne, były dostępne tylko dla nielicznych, wtajemniczonych, dla awangardy klasy robotniczej, jak wówczas mówiono. Dziś są jawne. Czytamy w tych protokołach, w protokole z maja 1945 r. to jest zapisane, że Gomułka sprzeciwia się wycofaniu z terytorium Polski wojsk sowieckich. Nad taką sprawą debatowało KPP. Jak mówił, przegramy z reakcją, bo mamy za słabe poparcie. To ci, którzy rzekomo zakasali rękawy i zabrali się do odbudowy kraju, nie chcieli wycofania wojsk sowieckich, bo nie mieli poparcia w społeczeństwie, bagnety sowieckie były im potrzebne do utrzymania władzy.</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#PosełZbigniewWawak">Druga kwestia. Zwalczanie przeciwników politycznych przemocą, wtedy przeciwników politycznych moskiewskiej agentury, brutalnymi prześladowaniami, torturami zostało ubrane w ideologię, w uzasadnienie. Owa ideologia to była właśnie ideologia komunistyczna. W myśl tej ideologii lewica niosła narodowi, ludowi wyzwolenie społeczne, a wszyscy inni, którzy próbowali się temu przeciwstawiać, którzy nie stanęli i nie zakasali rękawów, jak pan poseł powiedział, byli obrońcami, okrzyknięci zostali obrońcami burżuazji. Dziś już tej skompromitowanej ideologii państwo nie używacie, ale to jedno z większych fałszerstw, jakich dopuszczono się w walce politycznej. Dla pokonania przeciwników politycznych skonstruowano cały system, cały aparat ideologiczny. Inna sprawa, że wielu w to uwierzyło. Próbujecie dziś fałszować historię. To przejaw buty. Dzisiaj w tej debacie SLD słowami występującego w imieniu klubu SLD posła Pastusiaka odsłoniło oblicze, które próbowało ukrywać. Myślę, że to jest pozytywny element tej debaty.</u>
          <u xml:id="u-69.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Michała Tomasza Kamińskiego z Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#PosełMichałTomaszKamiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie zabierałbym głosu, gdyby nie wystąpienie pana marszałka Borowskiego, które dobrze świadczy o panu marszałku Borowskim, bo jest dowodem tego, że - jak wiele osób na tej sali - poczuł się on zażenowany wystąpieniem posła Pastusiaka i - jak wiele osób na tej sali - zdecydował się na to wystąpienie jakoś odpowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#PosełMichałTomaszKamiński">Z drugiej strony, jako reprezentant SLD, usiłował tego wystąpienia bronić, ale obrona tego wystąpienia, panie marszałku, obraża pana niewątpliwą inteligencję, którą wiele osób na tej sali szanuje, bo tego wystąpienia obronić się nie da.</u>
          <u xml:id="u-71.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-71.3" who="#PosełMichałTomaszKamiński">Mówił pan - i do tego chcę się odnieść - iż pewne działania w historii Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”, które wtedy podjęto, to ciemne strony. Z całą pewnością ma pan rację, bo logika takiego konfliktu, jaki wtedy miał miejsce w Polsce, prowadzi do tego, że czasami po obu stronach barykady odzywają się najgorsze instynkty, ale przecież pan doskonale rozumie, panie marszałku, zasadniczą różnicę pomiędzy wojną partyzancką, którą toczono wtedy przeciwko agresji sowieckiej, przeciwko sowieckiej agenturze, w trakcie której - jak to podczas wojny partyzanckiej - zdarzały się przestępstwa, bo nie ma armii na świecie, w której nie zdarzają się przestępstwa, a organizacją stojącą po drugiej stronie, w której program przestępstwo było wpisane i wypisane na jej sztandarach.</u>
          <u xml:id="u-71.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-71.5" who="#PosełMichałTomaszKamiński">To jest, panie marszałku, zasadnicza różnica, bo przecież nikt przy zdrowych zmysłach nie ośmieliłby się usprawiedliwiać czy twierdzić, że w jakikolwiek sposób popełnione wtedy morderstwa - niezależnie przez którą ze stron - są morderstwami, które w jakimś stopniu należy rozgrzeszyć. Jednak - podkreślę to jeszcze raz - polska partyzantka, w tym czasie organizacja niepodległościowa, nie była organizacją zbrodniczą, bo walczyła o wolność, a przeciwko tej wolności opowiadała się Polska Partia Robotnicza, przeciwko tej wolności opowiadał się wtedy Urząd Bezpieczeństwa. I to jest ta zasadnicza różnica, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-71.6" who="#PosełMichałTomaszKamiński">Jest pan jednym z ludzi lewicy, których - myślę - trzeba szanować za inteligencję oraz za to, że miał pan odwagę wystąpić i powiedzieć to, co pan powiedział, w jakimś stopniu odkręcać to, co tak oburzyło ludzi bardzo od siebie odległych: od Unii Wolności i PSL po siedzącą na tej sali skrajną prawicę - mówię o wystąpieniu pana posła Pastusiaka.</u>
          <u xml:id="u-71.7" who="#PosełMichałTomaszKamiński">Mówił pan, panie marszałku, że uchwała wydaje się być niezadawalająca, że źle wyważa racje. Warto przypomnieć, o czym pan mówił, panie marszałku, odnosząc się do początku tej uchwały, do jej czołówki, warto sobie przypomnieć, że ta czołówka mówi, iż Sejm RP, uznając zasługi organizacji i grup niepodległościowych, które po zakończeniu II wojny światowej zdecydowały się na podjęcie nierównej walki o suwerenność i niepodległość Polski, stwierdza, że organizacja WiN - kontynuatorka walki Armii Krajowej - dobrze zasłużyła się ojczyźnie. W tym zdaniu nie ma grama fałszu historycznego, w tym zdaniu nie ma grama przesady, w tym zdaniu jest wyważona ocena historyczna tego, co wtedy się działo. Dlatego, panie marszałku, pozwoliłem sobie zwrócić się do pana ze słowami, iż sprawa, której pan broni, jest nie do obrony.</u>
          <u xml:id="u-71.8" who="#PosełMichałTomaszKamiński">Warto również odnieść się do tych głosów, które mówiły o zabraniu się do pracy, o odbudowie państwa polskiego po II wojnie światowej i o tym wszystkim, co określane jest mianem tzw. realistycznej oceny historii, do której niektórzy chcieliby się odnosić. Warto też przypomnieć sobie, warto zabawić się w taki historyczny political fiction, aby zastanowić się, jak wyglądałaby dziś Polska, gdyby to marzenie żołnierzy WiN spełniło się, a gdyby nie spełniło się marzenie Polskiej Partii Robotniczej. Czy Polska byłaby dziś - tak jak jest i tak jak była, kiedy oddawaliście władzę w 1989 r. - jednym z najbiedniejszych krajów Europy, czy byłaby na tym poziomie, na którym wtedy znajdowała się Hiszpania, Portugalia, czyli kraje, które startowały w drugiej połowie lat 40. z gorszego pułapu gospodarczego niż Polska, a które kończyły to 45-lecie na poziomie nieporównywalnie wyższym? Jeżeli bowiem argument ekonomiczny, który pojawiał się także na początku wystąpienia pana Pastusiaka, jest argumentem po prostu w tej sprawie niegodnym, ale nawet jeżeli przyjęlibyśmy dyskusję na tych warunkach i mówilibyśmy nie o bilansie zbrodni komunizmu, ale o bilansie ekonomicznym komunizmu, to przecież ten bilans jest także bilansem bankructwa - i o tym nie wolno zapominać.</u>
          <u xml:id="u-71.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Stefana Niesiołowskiego z Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#PosełStefanNiesiołowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Będę występował bardzo krótko, bo już wiele zostało powiedziane i nie chcę do tego pewnego rodzaju sporu, bo to jednak był pewien spór pomiędzy panami posłami z SLD, wracać. Powiem tylko tyle, że wsłuchiwałem się uważnie w to, co mówił pan poseł Borowski, i najkrócej powiem tak: mówił mniej więcej to samo, co pan poseł Pastusiak, tylko znacznie sprytniej,...</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#PosełStefanNiesiołowski">... za co zresztą w tej sytuacji należy się pewnego rodzaju uznanie, bo spryt jest dla polityka rzeczą cenną.</u>
          <u xml:id="u-73.3" who="#PosełStefanNiesiołowski">Jeśli chodzi o sprawy merytoryczne, znalazłem tutaj jeden element, który na polemikę zasługuje. Bo nie zasługuje na polemikę przypominanie jakichś rzekomych zbrodni WiN. To jest dokładnie to samo, mamy ogromną literaturę na ten temat, literaturę kłamstwa, fałszu, cynizmu i obłudy, całą historiografię komunistyczną, która rozpisywała się kiedyś o zbrodniach AK. To jest nieprawda, to jest po prostu kolejne komunistyczne kłamstwo.</u>
          <u xml:id="u-73.4" who="#PosełStefanNiesiołowski">Przeciwnikami zrzeszenia WiN nie byli ci ludzie, którzy przystępowali do spokojnej odbudowy kraju, to jest poza sporem. Ci ludzie byli szanowani przez wszystkich. Przeciwnikiem WiN był aparat represji na usługach obcego państwa. Działacze WiN w katowniach komunistycznych oddawali życie i tracili zdrowie. WiN - przypominam - bo też na tej sali jest to częściowo mylone - nie był organizacją zbrojną, był organizacją cywilną. Od początku do końca to podkreślał, stąd nazwy - zarządy, prezesi - i cała struktura. To była organizacja cywilna, której głównym celem było niedopuszczenie do sfałszowania wyborów w 1947 r. Na ulotkach WiN było przede wszystkim napisane: wyborów sfałszować nie damy. Ten testament został zrealizowany dopiero w roku 1989 i w pierwszych następnych wolnych wyborach. Wykonawcami testamentu jesteśmy my, siedząc na tej sali, dlatego po raz kolejny..., bo nigdy dość oddawania hołdu tym, którzy za Polskę w najtrudniejszych warunkach cierpieli, walczyli i umierali.</u>
          <u xml:id="u-73.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-73.6" who="#PosełStefanNiesiołowski">Zdumiewa mnie również licytacja krwi. Panowie z SLD mówicie: my nie licytujemy krwi - ale to robiliście. Do takiej licytacji przystąpiliście. Zdumiewa mnie również fałszowanie rzeczywistości powojennej poprzez przeciwstawianie tych, którzy walczyli w różny sposób, i tych, którzy mówili: dość już, dość polskiej krwi, dość cierpień, przystępujemy do pracy. Ale przecież do tej uczciwej pracy PPR nie pozwalała przystąpić, ogłaszając fałszywe amnestie i zamykając w więzieniu tych, którzy się ujawniali. To PPR nie pozwalała przystąpić do uczciwej pracy, wyrzucając fachowców z różnych instytucji - jako sanacyjnych lub powiązanych, o niewłaściwych życiorysach - do tej chwalebnej tradycji nawiązuje obecnie bardzo wyraźnie SLD, a kolejnym początkiem tego jest debata o służbach specjalnych. To jest ta tradycja prześladowania ludzi za poglądy polityczne i uniemożliwiania im spokojnej pracy dla Polski. W tę tradycję również wpisana jest PPR, dlatego nie macie prawa, panowie, przedstawiać tak tej dychotomii.</u>
          <u xml:id="u-73.7" who="#PosełStefanNiesiołowski">Do innych uwag pana posła Pastusiaka, do tego przemówienia, które zapisze się jako wystąpienie hańby,...</u>
          <u xml:id="u-73.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-73.9" who="#PosełStefanNiesiołowski">... nie będę już więcej wracał, bo ono na to nie zasługuje. Niech zostanie zapomniane.</u>
          <u xml:id="u-73.10" who="#PosełStefanNiesiołowski">Jeszcze jedna tylko uwaga. Panowie, nie mówcie, bo to jest także nieprawda, że wy tę uchwałę chcieliście poprawić. Wczoraj w gabinecie marszałka Zająca odbyło się spotkanie przedstawicieli wszystkich klubów. Brałem w nim udział i proponowałem panom, trochę wykraczając poza uprawnienia reprezentanta klubu AWS, dyskusję merytoryczną właśnie w tym duchu - w takim razie spróbujmy się porozumieć. Pan poseł Pastusiak był obecny. Jedyne, co SLD miało do zaproponowania, to odroczenie tej debaty ad Kalendas graecas. Więc nie mówcie dzisiaj o tym, że chcieliście tę uchwałę poprawiać, to jest nieprawda. Wy nie chcieliście tej uchwały, dlatego po raz kolejny widzę, że waszą ojczyzną - może nie wszystkich, może wszystkich, nie wiem, nie znam się na tych niuansach w SLD - jest nadal Polska Ludowa, a nie III Rzeczpospolita.</u>
          <u xml:id="u-73.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana poła Ludwika Dorna z Koła Parlamentarnego Ruchu Odbudowy Polski - Porozumienie Centrum.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#PosełLudwikDorn">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wydawało się, że ta uchwała, napisana w sposób najbardziej, jak to możliwe, spokojny i wyważony, zostanie przez Wysoką Izbę przyjęta bez większych kontrowersji. Tak się nie stało. Zastanówmy się, jakie to elementy wzbudziły kontrowersje? Ta uchwała mówi:</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#PosełLudwikDorn">— po pierwsze, że Zrzeszenie „Wolność i Niezawisłość” istniało, tego nikt nie kwestionuje,</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#PosełLudwikDorn">— po drugie, że prowadziło ono walkę.</u>
          <u xml:id="u-75.3" who="#PosełLudwikDorn">Tego też - nie precyzując, o jaką walkę chodzi, bo w istocie rzeczy to była walka przede wszystkim cywilna, cywilna konspiracja - nikt nie kwestionuje. Nie znalazłem też głosów, które by kwestionowały to, iż ta walka była nierówna. No to pozostają dwa elementy w tej uchwale, które budzą opór Sojuszu Lewicy Demokratycznej, bo tylko o oporze tego klubu można mówić. Chodzi o stwierdzenie, że WiN dobrze zasłużył się Polsce i że należy oddać hołd poległym, pomordowanym oraz wszystkim więzionym i prześladowanym członkom organizacji WiN.</u>
          <u xml:id="u-75.4" who="#PosełLudwikDorn">O wystąpieniu pana posła Pastusiaka była już mowa. A jaka była pewna wizja historii i argumentacja pana posła Borowskiego, który te dwa elementy kwestionował? Po pierwsze, że WiN był przeciwko reformie rolnej. Ja rozumiem, że pan poseł Borowski ma głównie zainteresowania ekonomiczne i w związku z tym niedostępna jest mu wiedza historyczna na poziomie podręczników do obecnych gimnazjów. Jego ogląd historii jest na poziomie podręczników do historii dla szkoły podstawowej z wczesnych lat sześćdziesiątych.</u>
          <u xml:id="u-75.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-75.6" who="#PosełLudwikDorn">Panie pośle, ani Polskie Państwo Podziemne, ani Armia Krajowa, ani Zrzeszenie „Wolność i Niezawisłość” nie były przeciwko reformie rolnej. Przypominam uchwałę Rady Jedności Narodowej z marca 1944 r. i Testament Polski Walczącej, ostatnią uchwałę Rady Jedności Narodowej. Przypominam też dokumenty programowe WiN. W Polsce nie było wtedy poważnych sił, który byłyby radykalnie przeciw reformie rolnej, a nurty Polski podziemnej, program reformy rolnej Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” nie przewidywał tylko dwóch rzeczy, które przewidywał program PPR, to znaczy niszczenia fizycznego i społecznego byłej warstwy ziemiańskiej oraz grabieży zabytków kultury, czyli dworów polskich.</u>
          <u xml:id="u-75.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-75.8" who="#PosełLudwikDorn">Zrzeszenie „Wolność i Niezawisłość” rzeczywiście było przeciwko temu.</u>
          <u xml:id="u-75.9" who="#PosełLudwikDorn">Po drugie, pan marszałek Borowski prezentuje tutaj tezę, że cywilna konspiracja „Wolność i Niezawisłość” wiodła żołnierzy Armii Krajowej do walki bratobójczej. Przede wszystkim była to konspiracja cywilna, która, jeśli chodzi o walkę zbrojną, ograniczała się do samoobrony. Były wtedy również inne organizacje poakowskie, które inaczej rozkładały akcenty, ale w tej chwili mówimy o Zrzeszeniu „Wolność i Niezawisłość”. Otóż były jeszcze, oczywiście, oddziały leśne, ale cały wysiłek władz organizacyjnych WiN polegał na tym, by je pacyfikować i stopniowo wprowadzać w konspirację cywilną, ponieważ to byli dowódcy, którzy czuli się odpowiedzialni za swoich podkomendnych i nie mogli im powiedzieć: no tak, zmieniła się sytuacja, róbta, co chceta. Zarzucanie organizacji „Wolność i Niezawisłość”, że podejmowała akty samoobrony, przypomina zarzucanie ofierze, że broni się przed napastnikiem, przed kimś, kto próbuje ją zamordować.</u>
          <u xml:id="u-75.10" who="#PosełLudwikDorn">Po trzecie, pan marszałek Borowski stwierdził jakoby działalność WiN stała z boku nurtu odbudowy kraju. No, przecież odbijano ludzi z ubeckich więzień. Jak w tych ubeckich więzieniach mieli oni odbudowywać kraj? Potem szli na zsyłki czy do pracy przymusowej.</u>
          <u xml:id="u-75.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-75.12" who="#PosełLudwikDorn">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dwie ostatnie kwestie. Powołując się na artykuły historyków, stwierdzono tutaj, że członkowie organizacji WiN popełniali czyny naganne moralnie, godne potępienia. Takie czyny są popełniane w każdej masowej organizacji konspiracyjnej i równie dobrze z tego względu można by, panie pośle Borowski, mówić, że jeśli chodzi o ciężar zbrodni, to rozkłada się on między AK a SS i gestapo. Bo jeżeli się czyta dokumenty żandarmerii wojskowej AK, to też widać, że w każdej organizacji, gdzie mężczyźni mają broń i działają w konspiracji, są popełniane różnego rodzaju przestępstwa. Zresztą jeżeli nie działają oni w konspiracji, to też tak się dzieje. Równie dobrze ktoś, rozumując strukturalnie, powtarzam strukturalnie - na szczęście w Polsce tak rozumuje tylko margines ludzi wyjątkowo głupich i podłych - może twierdzić, że jeśli w gettach była policja żydowska, to odpowiedzialność za holocaust jest podzielona między Niemców i naród żydowski. Na szczęście tego typu głupcy i łajdacy są w Polsce marginesem. Sądzę, że wystąpienie zarówno pana posła Longina Pastusiaka, jak i pana posła Borowskiego przyczyni się do tego, że w dłuższej, niestety, perspektywie marginesem stanie się obóz reprezentujący tak haniebne postawy moralne, jak ten obóz, do którego pan poseł Borowski należy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-75.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Wawak: Proszę o głos.)</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#WicemarszałekStanisławZając">Panie pośle, nie udzieliłem panu głosu.</u>
          <u xml:id="u-76.3" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Wawak: Krótkie sprostowanie.)</u>
          <u xml:id="u-76.4" who="#WicemarszałekStanisławZając">W swoim czasie.</u>
          <u xml:id="u-76.5" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Mariana Piłkę z Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#PosełMarianPiłka">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Ruch podziemia antykomunistycznego niepodległościowego rodził się w momentach wkraczania Armii Czerwonej na ziemie polskie. Rodził się w momencie akcji Ostra Brama, Burzy na Wołyniu czy na Lwowszczyźnie wtedy, kiedy żołnierze Armii Krajowej byli aresztowani i wywożeni w głąb Rosji. To wkraczanie Armii Czerwonej spowodowało, że więzienie na Majdanku, które zostało opustoszone z więźniów, których strzegli hitlerowcy, zapełniło się żołnierzami Armii Krajowej. To NKWD aresztowało żołnierzy Armii Krajowej, którzy chronili się w podziemiu, chronili się w lasach i to w ten sposób rodził się niepodległościowy ruch antykomunistycznych.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#PosełMarianPiłka">Zrzeszenie „Wolność i Niezawisłość” było formą narodowej samoobrony przed represjami NKWD, Armii Czerwonej i ich agentury. W ten sposób rodziło się antykomunistyczne niepodległościowe podziemie. Zrzeszenie „Wolność i Niezawisłość” działało w warunkach ekstremalnych, w warunkach, w których szanse na odzyskanie przez Polskę niepodległości były znikome. Ale to zrzeszenie, podobnie jak powstanie kościuszkowskie, także w warunkach bardzo trudnych broniło polskich aspiracji wolnościowych i polskiego honoru. I nie można stawiać na jednej płaszczyźnie tych, którzy walczyli o niepodległość ze zwykłą agenturą, dlatego że także Niemcy czy gestapowcy ginęli w czasie wojny i nikt nie będzie ich bronił.</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#PosełMarianPiłka">Wypowiedzi pana Pastusiaka, pana Ikonowicza oraz pana Borowskiego są haniebne, dlatego że fałszują rzeczywistość i są obroną antynarodowych racji.</u>
          <u xml:id="u-77.3" who="#PosełMarianPiłka">Chcę tutaj powiedzieć, wbrew temu, co mówił poseł Ikonowicz, że polska wieś nie bała się żołnierzy Armii Krajowej, którzy byli w podziemiu. Nie bała się żołnierzy WiN-u, dlatego że to dzięki polskiej wsi ten ruch antykomunistyczny mógł trwać aż do połowy lat 50. Ten ruch antykomunistyczny był najbardziej plebejski, najbardziej chłopski w historii Polski. Historia Polski nie zna bardziej chłopskiego wolnościowego, niepodległościowego ruchu niż ruch antykomunistycznego podziemia.</u>
          <u xml:id="u-77.4" who="#PosełMarianPiłka">To, co zrobili posłowie Sojuszu Lewicy Demokratycznej, jest czymś nie tylko kuriozalnym, ale haniebnym, bowiem postanowili w swoich wystąpieniach dać wyraz swojej wizji niepodległości Rzeczpospolitej. Bo spór o WiN to nie jest tylko spór o oddanie czci tym, którzy walczyli o niepodległość. To jest kwestia, na jakich wartościach będzie budowana III Rzeczpospolita - czy III Rzeczpospolita będzie budowana na etosie zdrady narodowej, na obronie agenturalnych działań PPR i Gwardii Ludowej, czy wprost przeciwnie - III Rzeczpospolita będzie budowana na fundamencie wolnościowych tradycji walki o niepodległość, tego co w historii polskiej jest najcenniejsze i najdroższe.</u>
          <u xml:id="u-77.5" who="#PosełMarianPiłka">Pan poseł Pastusiak wystąpił w obronie antynarodowych racji i to pokazuje cały nihilizm narodowy SLD. W gruncie rzeczy w tym właśnie widzimy ten nihilizm, który jest zagrożeniem dla przyszłości Polski, bo SLD broni antynarodowych racji, broni nurtu zdrady narodowej i ta obrona nurtu zdrady narodowej jest w gruncie rzeczy próbą ustanowienia, że zdrada narodowa jest równoprawnym elementem III Rzeczpospolitej. Na to nigdy się nie zgodzimy.</u>
          <u xml:id="u-77.6" who="#PosełMarianPiłka">Oddanie czci żołnierzom narodowych sił zbrojnych jest oddaniem hołdu niepodległej Rzeczpospolitej.</u>
          <u xml:id="u-77.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Marię Jackowskiego z Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#PosełJanMariaJackowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Myślę, że naszej debacie przysłuchują się bohaterowie tych wydarzeń sprzed ponad pół wieku. Nie wiem co czują, mogę powiedzieć, co czuję jako syn oficera Armii Krajowej, który przysłuchuje się tej debacie. Mogę też powiedzieć, że, niestety, wbrew temu, co próbuje się głosić, ten podział, który zaistniał kilkadziesiąt lat temu, nadal istnieje. Niestety tego rodzaju wystąpienia, jakich byliśmy świadkami podtrzymują te podziały, powodują, że one są i nadal będą obecne, ponieważ nie widać woli wyjścia, podejścia do tych tragicznych wydarzeń z myślą o oczyszczeniu.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#PosełJanMariaJackowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Właściwie teza tych wystąpień, jeżeli próbować by je uogólnić, była taka - być może były ofiary, ubolewamy, że były ofiary, ale walka ludzi, którzy wierzyli, walczyli całym swoim życiem o wolną i niepodległą Polskę była bez sensu. Co powiecie, panowie, tym, którzy siedzą tutaj, na galerii? Co powiecie tym, którzy byli w kazamatach bici, katowani, tym, którzy byli wywożeni, milionom Polaków, którzy doświadczyli cierpień, a także tym, którzy zostali rozstrzelani, pomordowani? Nie zbuduje się bez prawdy fundamentów w przyszłość, niestety, trzeba mieć dużo pokory wobec historii, i nie zbuduje się nowoczesnej lewicy na fałszywym wypaczaniu historii. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Ryszarda Czarneckiego z Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#PosełRyszardCzarnecki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zła rzecz się stała dzisiaj, ponieważ powiedziano publicznie w polskim parlamencie, że są rzeczy ważniejsze niż oddanie hołdu Polakom, którzy walczyli o nasze wspólne niepodległe państwo. Usiłowano dzisiaj przeciwstawić dużej części społeczeństwa obrońców ojczyzny. I myślę, że ci starzy ludzie, którzy są w tej chwili na galerii i którzy nas w tej chwili oglądają, po prostu na to nie zasługują. Ci ludzie czekali na tę decyzję polskiego parlamentu 56 lat i nie powinni czekać ani minuty dłużej. Ci wszyscy, którzy twierdzą, że w tej chwili inne sprawy są ważniejsze, myślę, powinni po prostu zamilknąć. To nie była wojna domowa, to była wojna o dom, wojna o polski dom. Jedni tego polskiego domu bronili tak jak umieli - lepiej, gorzej, ale bronili, drudzy przyłączali się do tych, którzy przyjechali z zewnątrz i chcieli ten polski dom splądrować, zniszczyć i spalić. I jeśli słyszę posła Ikonowicza, który mówi, że polska wieś bała się partyzantów, leśnych, to jako historyk chciałbym powiedzieć, że leśne oddziały w czasie polskiego państwa podziemnego i po wojnie składały się głównie z ludzi ze wsi. To właśnie oni - powie to każdy historyk - stanowili trzon i Armii Krajowej, i Batalionów Chłopskich, i Narodowych Sił Zbrojnych, a po wojnie WiN.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#PosełRyszardCzarnecki">I wreszcie myślę, że tak naprawdę dzisiaj w polskim parlamencie mówimy nie tylko o hołdzie dla bohaterskich żołnierzy WiN, ale przede wszystkim o hołdzie dla tego pokolenia Polski niepodległej, dla tych ludzi, którzy nigdy nie pytali, co Polska może nam dać, tylko każdy zadawał sobie pytanie: co ja mogę dać Polsce? I myślę, że te postawy...</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-81.3" who="#PosełRyszardCzarnecki">‍... powinniśmy przenosić do polskiego życia publicznego i być wdzięczni tym, którzy je kiedyś prezentowali, którzy za takie wartości umierali. Powinniśmy dzisiaj z wdzięcznością myśleć o tym pokoleniu, których przedstawiciele w celi śmierci w więzieniu na Pawiaku w Warszawie pisali, że: łatwo jest o Polsce mówić, trudniej dla niej pracować, jeszcze trudniej umierać, a najtrudniej cierpieć. Sądzę, że powinniśmy wszyscy — jako polski parlament, bez podziałów, choć te podziały niestety się ujawniły — powiedzieć tym ludziom po prostu: Dziękujemy. Ludzie Polski Podziemnej w wielkim stopniu włączyli się w odbudowę kraju, ale niestety w tej budowie im przeszkadzano. Mówił o tym pan poseł Dorn. Wielu z tych ludzi wyrywano z miejsc pracy, wsadzano do więzień. Niech nikt tutaj nie dzieli polskiego społeczeństwa na tych, którzy mieli możność odbudowy i w ciężkiej pracy odbudowali Polskę, i na tych, którzy siedzieli w więzieniu, bo to dzielenie społeczeństwa po 50 latach jest haniebne.</u>
          <u xml:id="u-81.4" who="#PosełRyszardCzarnecki">Chciałbym na koniec powiedzieć, iż widzę na tej galerii wielu siwych ludzi i mam dla nich wielki szacunek. Widzę również pana Czesława Czaplickiego, który ukrywał się 18 lat po wojnie i który został aresztowany we Wrocławiu w roku 1953, a w 1964 r., 11 lat po śmierci Stalina i 8 lat po polskim Październiku, prokurator w imieniu PRL żądał dla tego człowieka kary śmierci, tylko że sąd był łaskawy, bo dał mu wtedy, w 1964 r., 10 lat. I chciałbym, kończąc, powiedzieć, iż ta debata pokazuje, że wy, żołnierze AK, WiN, NSZ, jesteście dalej Polsce potrzebni, ponieważ pokazujecie, że niepodległość to jest wartość, za którą zawsze było warto nastawiać głowy, umierać i cierpieć. Dziękujemy wam za to.</u>
          <u xml:id="u-81.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Czesława Sobierajskiego z Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#PosełCzesławSobierajski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Oczywiście gdyby nie postawa Sojuszu Lewicy Demokratycznej mnie by również na tej mównicy dzisiaj nie było, bo godziło się przyjąć uchwałę, Wysoka Izbo, przez aklamację. Ale państwo sprowokowaliście dyskusję. Być może ona jest niezwykle ważna i konieczna - ona nawet jest niezwykle ważna i konieczna.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#PosełCzesławSobierajski">Mam jednak trochę również poczucie winy, że oto po raz trzeci jestem w parlamencie i dopiero teraz - po 12 latach - mówimy o tym. Przypominam, że w 1989 r., proszę państwa - wszak upłynęło sporo czasu, a pamięć jest zawodna - 100% narodu polskiego biorącego udział w wyborach zagłosowało na „Solidarność” - 100%. Naród polski niestety oczekiwał - mówię: niestety, bo w poczuciu winy trzeba tu powiedzieć mojej formacji, że zaniechaliśmy tego, czego oczekiwał naród polski - rozliczenia, odsunięcia od władzy PZPR.</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#PosełCzesławSobierajski">Jeszcze jako Porozumienie Centrum, tworzące obecnie Porozumienie Polskie Chrześcijańskich Demokratów, proponowaliśmy ustawę o dekomunizacji. Za to byliśmy ośmieszeni, okpieni przez media. Otóż, proszę państwa, ta ustawa winna otwierać budowę nowej Polski. Nie mówiliśmy o członkach zwykłych PZPR, jak chcieliście wypaczyć. Nie. O funkcjonariuszach. Jest bez znaczenia, czy sekretarz partii był w dodatku agentem, czy nie. Szkoda państwowych pieniędzy. On, będąc sekretarzem, działał na szkodę Polski. I to było dla nas istotne. Niestety, tego nie dokonaliśmy na wstępie i dzisiaj ten żenujący spektakl jest tego dowodem, a także cała sytuacja, z którą mamy dzisiaj do czynienia.</u>
          <u xml:id="u-83.3" who="#PosełCzesławSobierajski">Pan poseł Wende przypomniał, i słusznie, że Polacy wbrew, a na pewno mimo stanowiska PZPR budowali Polskę. I w tym momencie nieporównywalnie prześcignęliśmy Zachód. Jesteśmy dzisiaj petentem do Unii Europejskiej, a winniśmy być jednym z czołowych krajów europejskich. Tak by było, gdyby nie sławetna bitwa o handel, którą rozpoczęliście, likwidując de facto i rzemiosło, i handel, i wiele innych dziedzin, czyli normalną gospodarkę polską. Owoce tego mamy dzisiaj.</u>
          <u xml:id="u-83.4" who="#PosełCzesławSobierajski">Natomiast, proszę państwa, jeśli chodzi o porównanie ofiary do kata, to przypomina mi się pewien plakat z okresu stanu wojennego, kolportowany przez nas: Zomowiec zakuty po prostu po zęby, z pałą w ręku i z pistoletem trzyma bucior na gardle właśnie działacza podziemnego. I przypominają mi się takie oto słowa: Jeszcze tylko jeden ruch i będzie winien swojej śmierci. No, nie można porównywać takiej sytuacji. Jest to po prostu hańba.</u>
          <u xml:id="u-83.5" who="#PosełCzesławSobierajski">Czy pan prof. Pastusiak nie ma wrażenia, że sprzeniewierzył się nauce jako profesor? Przecież to są fakty, o których się nie dyskutuje. Tu z pokorą pochyla się głowę. Naród, który traci pamięć, po prostu ginie - a próbuje się odebrać pamięć narodowi polskiemu.</u>
          <u xml:id="u-83.6" who="#PosełCzesławSobierajski">Proszę Państwa! Jeszcze może jedno. Dotknięto tutaj sprawy prymasa Wyszyńskiego. Pan marszałek Borowski. Panie marszałku, w swoim wystąpieniu, kiedy pan podjął się obrony posła Pastusiaka, wzniósł się pan, być może, nawet na wyżyny dialektyki marksistowskiej.</u>
          <u xml:id="u-83.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-83.8" who="#PosełCzesławSobierajski"> Bo oto porównując prymasa Wyszyńskiego, tego niezłomnego bojownika o duszę polskiego narodu, o wolność narodu i państwa polskiego, który nie wahał się poświęcić życia... W konsekwencji oczywiście skończyło się to więzieniem, ale mogło i utratą życia. Przytoczę, proszę państwa, dokument z 25 września 1953 r. - bo pamięć jest zawodna, nie wszyscy mieli możliwość przeczytania tego - uchwałę Rady Ministrów, na podstawie której aresztowano prymasa Wyszyńskiego. I być może ten dokument otworzy oczy; mam na myśli wielu starszych, którzy zapomnieli, i młodych, którym przypomnę, co to były za czasy i jaka formacja rządziła Polską. 1953 r., wrzesień; Stalin zmarł w marcu tegoż roku. Nie był to stalinizm, jak się próbuje ciągle mówić. Stalina już nie było. Kontynuowaliście wytyczoną linię i represje trwały nadal. Ten dokument brzmi tak: Uchwała Prezydium Rządu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej z dnia 24 września 1953 r., nr 700/53 o środkach zapobiegających dalszemu nadużywaniu funkcji pełnionych przez księdza arcybiskupa Stefana Wyszyńskiego. W oparciu o postanowienia Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej o nadużywaniu wolności sumienia i wyznania dla celów godzących w interesy Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, jak również zgodnie z założeniami dekretu z dnia 9 lutego 1953 r. oraz zarządzenia prezesa Rady Ministrów w sprawie wykonania dekretu o obsadzaniu duchownych stanowisk kościelnych, Prezydium Rządu postanawia, na skutek uporczywego nadużywania przez księdza arcybiskupa Stefana Wyszyńskiego piastowanych przez niego funkcji i stanowisk kościelnych dla celów godzących w interesy Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, osłaniania i patronowania poczynaniom naruszającym obowiązujące ustawy i zarządzenia władz państwowych, a równocześnie siejącym niepokój i godzącym w jedność społeczeństwa polskiego, w obliczu zakusów na nienaruszalność granic Rzeczypospolitej Ludowej, zakazać księdzu arcybiskupowi Stefanowi Wyszyńskiemu wykonywania funkcji wynikających z piastowanych przezeń dotąd stanowisk kościelnych. Celem zapobieżenia dalszym szkodom wynikającym z wyżej wymienionej działalności księdza arcybiskupa Stefana Wyszyńskiego zleca się właściwym organom państwowym dopilnowanie natychmiastowego opuszczenia przez niego miasta Warszawy i zamieszkania w wyznaczonym klasztorze bez prawa opuszczenia tego klasztoru aż do nowego zarządzenia władz.</u>
          <u xml:id="u-83.9" who="#PosełCzesławSobierajski">Panie Marszałku! To są fakty z historii. O tym trzeba pamiętać. Prymas Wyszyński powiedział: Non possumus, nie można składać świętości na ołtarzu władzy świeckiej, i bronił godności narodu polskiego do końca, nie wahając się przed aresztowaniem. A ten haniebny dokument świadczy o tym, że nie tylko w latach 1946, 1945, kiedy WiN, „Wolność i Niezawisłość”, organizacja, która walczyła o Polskę, ale i później działy się te rzeczy...</u>
          <u xml:id="u-83.10" who="#PosełCzesławSobierajski">Proszę Państwa! Jeszcze do pana posła Borowskiego. W czasie, o którym mówimy, prymasem był August Hlond - warto o tym także pamiętać - który również upominał się i walczył o godność narodu polskiego.</u>
          <u xml:id="u-83.11" who="#PosełCzesławSobierajski">Na zakończenie, proszę państwa, odsyłam młode pokolenie do lektury „Zapluty karzeł reakcji”; chodzi o to, aby tego typu lektury znalazły się w bibliotekach szkolnych. Drodzy państwo, sięgnijcie po to, przypomnijcie sobie, jak wasi poprzednicy traktowali naród polski i tych, którzy próbowali walczyć o wolną Polskę.</u>
          <u xml:id="u-83.12" who="#PosełCzesławSobierajski">Składam hołd i podziękowanie bohaterom WiN za ich wkład w budowanie wolnej Polski. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-83.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Czesława Bieleckiego z Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#PosełCzesławBielecki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym powiedzieć o kilku kwestiach spokojnie. Ale chciałbym też, żebyśmy tu ucięli parę reakcji i stwierdzili jasno, iż są sprawy, których rozmywanie, pokazywanie, że wszystko ma wyglądać jak szare na szarym, to nieporozumienie. Polsce potrzebne jest pojednanie. Ale pojednanie może nastąpić wtedy, gdy jest nie tylko wyznanie winy, ale i zrozumienie winy. Nie widzę w tym wypadku zrozumienia. Nie darmo walczę od lat przeciw fraternizacji. Fraternizacja jest może wygodna, ale na krótko.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#PosełCzesławBielecki">Rozumiem, co chciał powiedzieć pan marszałek Borowski, mówiąc, że Polska w czasach PRL-u nie składała się tylko z jednej strony z bojowców i ofiar, a z drugiej strony z katów i prześladowców. Zgadzam się z panem. Polska składała się, panie marszałku, z tych, którzy opłakiwali walczących i prześladowanych, współczuli im, modlili się za nich, pomagali im, i tych, którzy klaskali, robili kariery - a jeśli się bali, to o to, że ich towarzysze zepchną ich z drabiny, po której się wspinali - ścigali się o to, kto będzie bardziej skuteczny, bardziej profesjonalny w swoim oportunizmie. Tak wyglądał podział, to były dwa bieguny.</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-85.3" who="#PosełCzesławBielecki">My chcemy w naszej uchwale oddać hołd WiN-owi, którego udziałem był tragiczny los. To byli bohaterowie, którzy znaleźli się w pułapce historii. To byli ludzie, którzy podjęli walkę o godność, gdy politycznie walki o wolność nie można było w Polsce wygrać. To byli żołnierze nierównej walki, jednej z wielu nierównych, beznadziejnych walk, dzięki którym Polacy pozostali sobą i Polska pozostała sobą.</u>
          <u xml:id="u-85.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-85.5" who="#PosełCzesławBielecki">Ale chcę powiedzieć, że wy cały czas, i w swoim poprzednim wcieleniu, mówiliście kolejnym opozycjom: to jest beznadziejne, to nie ma sensu. Jedynymi słowami, którymi wam na to odpowiadaliśmy, były słowa Czesława Miłosza: „Lawina bieg od tego zmienia, po jakich toczy się kamieniach”. I rzeczywiście byliśmy kamieniami. Ci, którym dziś chcemy oddać hołd, byli tymi, którym się nie udało, ale my uważamy, że dzięki nim, dzięki tej pamięci, dzięki tej wierności sprawie nam się udało i także wam się udało.</u>
          <u xml:id="u-85.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-85.7" who="#PosełCzesławBielecki">Chciałbym wrócić do tego, co jest elementarzem wolności i demokracji, a co nie było obecne ani w wypowiedzi pana posła Pastusiaka, ani w wypowiedzi pana posła Borowskiego. Ten elementarz sprowadza się do tego, że wolność jest tam, gdzie jest wybór. Jesteśmy wtedy wolni, kiedy jesteśmy wolni od strachu. Kiedy możemy decydować o swoich losach, wtedy możemy mówić o demokracji. Wyście też mówili o demokracji, o socjalizmie, ale to nie była ani demokracja, ani socjalizm, to była przemoc - ubrana w pewne ramy prawne, okraszona humanistycznym frazesem, ale przemoc. Ponieważ jest tu wielu ludzi młodych, ale nie tak młodych, by nie pamiętali roku 1988, mogę tylko powiedzieć, że kontynuacją tej nieustannej debaty i walki było to, co mówiono nam, ludziom „Solidarności”, jeszcze w 1988 r. Jeszcze w 1988 r. zapytano mnie w Stanach Zjednoczonych o to, jak odpowiedziałbym na stwierdzenie Jaruzelskiego, że „Solidarność” terroryzuje kraj. Odpowiedziałem: Żyjemy w kraju, w którym państwo jest terrorystą.</u>
          <u xml:id="u-85.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-85.9" who="#PosełCzesławBielecki">Jeśli dziś zastanawiamy się nad trudnymi, dramatycznymi losami żołnierzy WiN i tych wszystkich, którzy się o nich modlili, bali, współczuli im, to dlatego, że po WiN były dziesiątki równie beznadziejnych inicjatyw, niszczonych i rozbijanych przez władzę komunistyczną. Inicjatyw cywilnych, nie zbrojnych, panie marszałku. To był Klub Krzywego Koła, to byli taternicy przemycający „Kulturę” paryską do Polski i wiadomości z Polski do Maisons-Laffitte, to był Ruch, są tu ludzie Ruchu, KOR, są ludzie KOR na sali, to było Polskie Porozumienie Niepodległościowe, są tu ludzie tego porozumienia. Wielu było tych, którzy woleli przegrać niż być po stronie zwycięzców, woleli przegrać w walce, choć nie wiedzieli, czym ona się skończy, niż być po stronie zwycięzców. To jest ta lekcja, której w paru prostych słowach chcemy dać wyraz, ta lekcja historii, która płynie z trudnej, beznadziejnej, tragicznej historii organizacji „Wolność i Niezawisłość”. A zatem pojednanie — tak, fraternizacja — nie. Jeżeli chcemy żyć w wolnej Polsce, to nie możemy kierować się tym, że prawda to jest tylko inne kłamstwo, trochę bardziej użyteczne, trochę bardziej inteligentne, ale nadal kłamstwo. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-85.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję pan posłowi.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Pan poseł Zbigniew Wawak w trybie sprostowania, ale...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#PosełZbigniewWawak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Cytowałem tu słowa Gomułki z protokołu z posiedzenia oczywiście nie Komunistycznej Partii Polski, tylko Polskiej Partii Robotniczej i za tę omyłkę przepraszam, słowa natomiast zacytowane były dokładnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Łopuszańskiego z Koła Poselskiego Porozumienia Polskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#PosełJanŁopuszański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Czcigodni Żołnierze Polski Podziemnej! I w zupełnie szczególny sposób: Panie i Panowie Posłowie z SLD! Chciałbym powiedzieć, że w naszej cywilizacji uderzenie w twarz jest nie tylko wyrazem agresji czy zadaniem bólu, ale jest także wyrazem pogardy. Zdarzają się czasem akty wypowiedzi, które także odbieramy jako równorzędne z uderzeniem w twarz, ponieważ są wyrazem pogardy. Ostatnio być może z powodu prostego braku pokory, niestety, mnożą się akty pogardy, które są podejmowane z udziałem przedstawicieli lewicy. Przecież to, co działo się tutaj, nie jest jedynym przypadkiem. W moim Radomiu nie tak dawno - cała Polska o tym dziś rozmawia - większość lewicowa w radzie miasta przemianowała ul. Jacka Jeża, działacza solidarnościowego i niepodległościowego, na ul. Gwardii Ludowej, czyli agentury sowieckiej, na taką nazwę, jaka była w PRL. To było uderzenie w twarz dla mnie, dla wielu mieszkańców Radomia i dla ogromnej liczby Polaków.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#PosełJanŁopuszański">Dzisiejsza dyskusja jest dla mnie jako Polaka, a także syna żołnierza Armii Krajowej i WiN, kolejnym uderzeniem w twarz. Ważniejsze jest jednak nie to, co ja odczuwam, tylko fakt, że ta dyskusja miała miejsce w obecności uczestników działań Polski Podziemnej i oni to odbierali jako uderzenie w twarz, co zresztą swoim wyjściem w pewnym momencie bardzo wyraźnie zaznaczyli. Jeżeli nie ma różnicy pomiędzy nami a SLD w stosunku do zbrodni popełnionej na obrońcach Polski, to dlaczego nie chcecie państwo przyłączyć się do oddania hołdu ofiarom zbrodni, Polakom walczącym o wolność ojczyzny. Czyżbyście utożsamiali się z ich oprawcami?</u>
          <u xml:id="u-89.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-89.4" who="#PosełJanŁopuszański">Chciałbym powiedzieć, że jeżeli jest jakiś sens w tej tragicznej dla mnie dyskusji, to taki, że naród polski dzisiaj widzi, że są tacy w Polsce, którzy nad grobami obrońców Polski chcą wyważać racje obrońców Polski z jednej strony oraz racje zdrajców i zbrodniarzy z drugiej strony. Ucz się, Polsko.</u>
          <u xml:id="u-89.5" who="#PosełJanŁopuszański">Na koniec pytanie już tym razem do wszystkich parlamentarzystów. Kiedy dzisiaj rozmawiamy o wolności i niezawisłości państwa polskiego w obliczu tych, którzy o tę wolność i niezawisłość walczyli, czy my się zastanawiamy, co czynimy i co uczynimy z wolnością i niezawisłością Polski, my, politycy zasiadający dzisiaj w polskim parlamencie, czy będziemy w różnych bardzo trudnych sytuacjach, o których przy innych okazjach dyskutujemy, bronić wolności i niezawisłości, czy będziemy wyważać racje?</u>
          <u xml:id="u-89.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Tomasza Wełnickiego z Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
          <u xml:id="u-90.2" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#PosełTomaszWełnicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zestawienie przez posła Borowskiego z obroną oprawców i zbrodniarzy prymasa Wyszyńskiego jest czymś obrzydliwym, cynicznym, jest, moim zdaniem, czynem wstrętnym. Nigdy kardynał Stefan Wyszyński nie relatywizował polskiej historii, polskiej walki o niepodległość i przelanej za nią polskiej krwi. Uczył nas natomiast zawsze, że pamięć o świętej ofierze z życia za ojczyznę jest obowiązkiem każdego pokolenia Polaków, że bez tej czci i należnego hołdu nie ma dla nas miejsca wśród wolnych narodów. Kardynał Stefan Wyszyński nigdy zdrady - jak dzisiaj mówcy z SLD - nie nazywał cnotą, nigdy tchórzostwa nie nazywał rozwagą, nigdy służalczości wobec okupantów - jak dzisiaj mówcy z SLD - posuniętej przecież aż do mordowania, nie nazywał odbudową Polski. Za to, że mówił tylko prawdę i nigdy, nawet pod groźbą i szantażem, nie godził się na kłamstwo ani na zgodę z kłamcą, sam zapłacił więzieniem. Przywoływanie dziś przez SLD w obronie zdrady i zbrodni osoby kardynała Wyszyńskiego jest haniebne. Szukajcie, posłowie SLD, wsparcia we własnych korzeniach. Powołujcie się na Bieruta, na Bermana, na Berię, na Jeżowa - to są przecież wasi bohaterowie. Stefana kardynała Wyszyńskiego zostawcie w spokoju.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#PosełTomaszWełnicki">Po drugiej wojnie, pod okupacją sowiecką, pod terrorem państwa komunistycznego, nie było sporu między prawicą a lewicą, ale między zdradą a wiernością Polsce. Nie było jakiejś tam walki politycznej, ale była walka zbrojna o niepodległość. To była krew, to było cierpienie.</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#PosełTomaszWełnicki">Dzisiaj myślałem, że jest mi żal, że mój ojciec nie dożył tego posiedzenia, tej uchwały. Ale teraz wiem, że zostało mu darowane jeszcze jedno upokorzenie. To straszny wstyd, naprawdę, że musieliśmy w polskim niezawisłym parlamencie głosować nad wnioskiem o odrzucenie tej uchwały. Postawienie tego wniosku to hańba i będzie bardzo trudno tę hańbę zetrzeć.</u>
          <u xml:id="u-91.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Janusza Dobrosza z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#PosełJanuszDobrosz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Okazuje się, że jednak w polskich realiach po roku 1989 nigdy dość historii i że często dalece rozmijamy się z prawdą, rozmijamy się również z dogłębną znajomością naszej, polskiej historii. Otóż Polska i Polacy byli ofiarą - zarówno inwazji hitlerowskiej, jak i radzieckiej. Polacy i Polska byli ofiarą transakcji Zachodu ze Stalinem. Ale Polacy, prawdziwi Polacy, i ci z lewej, i ci z prawej, czy ze strony centrowej, w tym wypadku Polskiego Stronnictwa Ludowego, w tych tragicznych warunkach usiłowali się porozumieć z nowo kreującą się władzą. Ale już podczas Powstania Warszawskiego wyraźnie było widać, że porozumienie będzie trudne czy wręcz niemożliwe, bo najwięksi polscy wrogowie, okupanci mogli się ze sobą w śmiertelnym uścisku zmagać wielokrotnie, ale jak Powstanie Warszawskie wybuchło, to co do tego, żeby zniszczyć polską elitę, polską inteligencję, porozumieli się. I to było wyraźnie widać, jaka jest uwertura do tego, co w Polsce się będzie działo.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#PosełJanuszDobrosz">Stanisław Mikołajczyk, Polskie Stronnictwo Ludowe, które było partią w sferze socjalnej lewicową, które chciało reformy rolnej, chciało również nacjonalizacji przemysłu, z czym duża część polskiej opozycji się zgadzała, próbowała dogadać się tu na tej sali również. Gen. Franciszek Kamiński, niedawno zmarły, Tadeusz Nowak walczyli o tę Polskę, ale zostali pozbawieni immunitetu poselskiego. Gdzież był najmniejszy margines porozumienia się? Czy można więc winić tutaj ludzi, którzy widzieli jedyną szansę dla Polski w walce, ale może nie tylko szansę w walce o Polskę, ale uratowanie honoru - czy można ich dzisiaj winić za to?</u>
          <u xml:id="u-93.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-93.4" who="#PosełJanuszDobrosz"> To przecież nie prawicowy poeta powiedział o rachunku krzywd i że trzeba je przekreślić, ale przekreślić nie można hańby i braku prawdy. Prawda jest jedna i dlatego Polskie Stronnictwo Ludowe wyraźnie opowiada się za tą uchwałą, bo mimo różnicy w pewnych drobnych ocenach historii nie ma różnicy dla poległych, którzy zamordowani w więzieniu, leżą na Cmentarzu Osobowickim we Wrocławiu i nawet nie można do końca zidentyfikować zwłok. To byli patrioci. Czegoż oni chcieli? Nawet ograniczonej suwerenności. Zgadzali się na to, żeby Polska była czymś w rodzaju Finlandii, ale nie było na to marginesu w Polsce i trzeba to zrozumieć, że z dzisiejszej perspektywy bronić tamtych racji naprawdę się nie da i nikt przy zdrowych zmysłach tego czynić nie powinien. </u>
          <u xml:id="u-93.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-93.6" who="#PosełJanuszDobrosz">Myślę tak, że była prawdziwa wojna domowa w Europie, taka wojna toczyła się w Hiszpanii, w kraju katolickim o podobnej strukturze społecznej i ta wojna była naprawdę wojną, nie to, co było w Polsce po 1945 r., gdzie była jedna strona uzbrojona po zęby, a drudzy ludzie musieli się chować po lasach. Ale właśnie w tej Hiszpanii, mimo że republikanów popierali Sowieci, a monarchistów i gen. Franco wielka prawica, a przede wszystkim Niemcy i Włochy, mimo tego morza krwi, dzięki temu, że Hiszpanie potrafili ze skruchą się odnieść do swojej historii i o prawdziwych winach mówić prawdziwie, dzisiaj Hiszpanie nie są manewrowani różnymi podszeptami ze wschodu i z zachodu i są sobą.</u>
          <u xml:id="u-93.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-93.8" who="#PosełJanuszDobrosz"> Dlatego, szanowna Wysoka Izbo, trzeba w tej sprawie mieć i rozsądek, i serce. Polskie Stronnictwo Ludowe opowiada się za tą uchwałą, za tym, żeby był i rozsądek, i serce, i żebyśmy się od braci Hiszpanów czegoś nauczyli. Dziękuję bardzo. </u>
          <u xml:id="u-93.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Antoniego Macierewicza.</u>
          <u xml:id="u-94.2" who="#WicemarszałekStanisławZając">Panie pośle, jest tylko jeden problem, że ma pan bardzo mało czasu w tej debacie. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#PosełAntoniMacierewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wiele osób na tej sali, wiele osób w kuluarach, myślę, że wiele osób słuchających tej debaty pyta, jak to się stało i dlaczego mogło dojść do takich wypowiedzi jak te, które sformułowali pan Pastusiak i pan Borowski. Po co to zostało w ogóle powiedziane? Otóż chcę się nad tym zatrzymać. Uważam, że to jest bardzo ważny moment w polskiej historii. Pan Borowski powtórzył zasadniczą tezę, od której komuniści nie chcą nigdy odejść: W sprawach indywidualnych, w poszczególnych kwestiach możemy łaskawie się zgodzić, w sprawie zasadniczej, w sprawie tradycji, ciągłości i niepodległości państwa polskiego SLD i komuniści nigdy się nie zgodzą, nigdy nie przyznają, że Polska mogła, może i powinna być państwem niepodległym. I taki jest sens wypowiedzi pana Borowskiego. Dobrze, że Polska dzisiaj raz jeszcze, z okazji tej debaty, tę deklarację SLD, spadkobierców ludzi Moskwy, usłyszała. Obyśmy tę naukę zapamiętali i w najbliższych latach wyciągnęli z niej konsekwencje. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Marka Markiewicza z Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#PosełMarekMarkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To się musiało stać, choć należy ubolewać, że się stało, skoro tyle lat jesteśmy razem w tej Izbie, spieramy się o różne sprawy, zaciera się różnica między prawicą i lewicą, a w oczach wyborców jawi się obraz posłów sprawnych, dobrze ubranych, elokwentnych i gładkich oraz tych chropowatych, oszołomów, którzy ciągle przeszkadzają, walcząc o pornografię. I to zwycięża, ubiegłoroczne wybory pokazały, że elokwencja, gładkość i dobry ubiór zyskują uznanie. Więc można było iść dalej.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#PosełMarekMarkiewicz">Myślałem po wypowiedzi pana posła Pastusiaka, że to przypadek, ale pan marszałek Borowski utwierdził mnie w tym, że to praktyka, że trzeba pokazywać, gdzie jest istotny spór między gładkimi i oszołomami. Ten spór jest w scenografii tej sali. W tej sali toczył się spór o orła, orzeł przeszkadzał. Głupiec rozumiał tylko, że spór szedł o pazury, a był to spór o ciągłość państwa polskiego, kłóciliśmy się o ciągłość.</u>
          <u xml:id="u-97.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-97.3" who="#PosełMarekMarkiewicz"> Krzyż w niepodległej Rzeczypospolitej musiał być zawieszony nocą, chociaż był symbolem tego państwa przez 1000 lat. I nie o klerykalizm tu szło, ale o wierność wartościom, które przez 1000 lat obowiązywały w tym państwie. One się przewijały, i nas dzieliły, w debacie o pornografii, o pijaństwie, o piwie.</u>
          <u xml:id="u-97.4" who="#PosełMarekMarkiewicz">Jednak jeszcze było za mało. Z tej trybuny przedstawiciel lewicy przepraszał za zbrodnie komunizmu. Nie zwrócił uwagi, że jeżeli przeprasza, to za własne winy, ale przeprosił, widać fałszywie i nie my to pokazaliśmy. Skoro tylko dochodzi do rozliczenia poprzedniego okresu, okazuje się, że inaczej go widzimy i dzieli nas wielka bariera, na oczach ludzi. Na sali są ludzie, którzy podjęli walkę o niezawisłą Rzeczpospolitą. Pan marszałek Borowski mówi, że Episkopat upominał ich, by nie walczyli. Z więzienia upominał, panie marszałku? Z Komańczy, gdzie siedział prymas Polski? Sam się tam wsadził?</u>
          <u xml:id="u-97.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-97.6" who="#PosełMarekMarkiewicz">Jest mowa o tym, że toczyła się wojna domowa. Panowie, panie, wiecie, że wybory w Polsce były sfałszowane, ta władza nie była suwerenna. Z gabinetu prezydenta tego państwa wyszedł projekt republiki radzieckiej i polskiej oraz jej godła. Z tego gabinetu wyszedł projekt zawisłości Polski. Czy ci, którzy walczyli o jej niezawisłość, mają być potępieni czy nagrodzeni w Sejmie niepodległej Rzeczypospolitej?</u>
          <u xml:id="u-97.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-97.8" who="#PosełMarekMarkiewicz">Wreszcie pan marszałek mówi: nie możemy relatywizować zbrodni - słusznie. Panie marszałku, z tej trybuny ogłoszono, że stan wojenny, wprowadzony nielegalnie, który był zbrodnią w świetle obowiązującego prawa, został wprowadzony w imię wyższej konieczności i był usprawiedliwiony. To kto relatywizuje zbrodnie? W Warszawie siedem lat toczy się proces o zabicie ludzi w Gdańsku, do których strzelano z czołgów. Oskarżony jest prezydent państwa Wojciech Jaruzelski. Panie marszałku, o co jest oskarżony? Jest od 7 lat oskarżony o zbrodnie zabójstwa, o zbrodnie sprawstwa kierowniczego zabójstwa. Jeżeli nie relatywizujemy zbrodni, to pytam: Czemu nie czeka on na wyrok w areszcie, bo to jest konsekwencja takiego pytania?</u>
          <u xml:id="u-97.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-97.10" who="#PosełMarekMarkiewicz">Nie licytujmy się, musimy odpowiedzieć przed obywatelami, przed naszymi dziećmi także, na pytanie: W którym momencie powstała Polska niepodległa, w którym momencie możemy mówić o niezawisłości? Czy wtedy, gdy przy każdej okazji toczy się spór o orła, o krzyż, o barwy narodowe, o historię? Musimy to przerwać. Jestem daleki od tego, by używać słowa: hańba. Ja pytam tylko, czy panowie chcecie pokazać całemu społeczeństwu, że różnimy się - lewica od prawicy - już bez niuansów, stosunkiem do tradycji, do wolności do podstawowych zasad ustroju (co się ujawniło przy reprywatyzacji, budowie zasad gospodarczych), wreszcie do tego, co jest polskie. Jeżeli chcecie tak, to powiedzcie to wyraźnie. Bo musiało dojść do tego i dzisiaj zostało to powiedziane.</u>
          <u xml:id="u-97.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Bogdana Pęka z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#PosełBogdanPęk">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Wydawało się, że po 10 latach tworzenia III Rzeczypospolitej pewne sprawy - sprawy, jak sądzę, o znaczeniu kluczowym, bowiem tworzące fundament gmachu Rzeczypospolitej - są rozstrzygnięte. Okazuje się dzisiaj, że nie. Warto więc w tej sytuacji postawić pytanie: Czy nie jest tak, że naród, który traci zbiorową pamięć o najważniejszych faktach swej historii, traci życie?</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#PosełBogdanPęk">Wysoka Izbo! Gdy od 17 września, kiedy z jednej strony wjeżdżali Sowieci, z drugiej faszyści, trwał nieprzerwanie przez kilka lat, do końca okupacji, a następnie do 1956 r., akt pozbawiania narodu polskiego owej zbiorowej pamięci i, co gorsza, pozbawiania elit. Ten brak prawdziwych polskich elit albo ich znaczne ograniczenie rzuca się dzisiaj cieniem na dzisiejszy stan Rzeczypospolitej i - aż boję się tego słowa wymówić - także na jej przyszłość. Nie można przecież budować państwa suwerennego gdy nie wyczyści się przedpola, gdy gmach stoi na fundamencie, który się chwieje, który nie został do końca określony i wyczyszczony.</u>
          <u xml:id="u-99.2" who="#PosełBogdanPęk">W debacie, która wydawała się czymś oczywistym, dochodzimy oto do takiej konstatacji, że w roku 1989 tak naprawdę niczego do końca nie wyjaśniono, że jeszcze raz trzeba nazwać po imieniu rzeczy i zjawiska, jeśli ten gmach, który budujemy, ma być gmachem, który zapewni 40-milionowemu dumnemu narodowi polskiemu, o tysiącletniej historii, przyszłość godną. Czas przeszłości, czas bandytów — bo przecież UB było organizacją zbrodniczą —...</u>
          <u xml:id="u-99.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-99.4" who="#PosełBogdanPęk">... musi zostać może nie tyle osądzony co jednoznacznie określony. Nikt nie może mieć wątpliwości, jaki to był czas, co było zbrodnią, co było prawdą i jakie wówczas hekatomby krwi naród polski zapłacił. To musimy rozstrzygnąć raz na zawsze.</u>
          <u xml:id="u-99.5" who="#PosełBogdanPęk">Ale nie może być tak, Wysoka Izbo, żebyśmy w polskim parlamencie III suwerennej Rzeczypospolitej, korzystając z takiej okazji - kiedy nie ulega dla mnie, podobnie jak dla Polskiego Stronnictwa Ludowego, najmniejszej wątpliwości, że ta uchwała powinna dzisiaj przejść bez żadnej dyskusji - tworzyli po raz kolejny sztuczny podział. Dlaczego Sojusz Lewicy Demokratycznej pozwala sobie dzisiaj powiedzieć, że to była kiedyś wojna lewicy z prawicą? Ano dlatego, drodzy państwo, że prawicowe rządy doprowadziły gospodarkę polską do ruiny i ludzie dzisiaj zaakceptują każdego, kto obiecuje - nie wiem, czy szczerze - że to poprawi gwałtownie. Więc wy za to też ponosicie określoną winę, bo nie budowaliście od 1989 r. w pełni i uczciwie tego fundamentu, który będzie fundamentem prawdy.</u>
          <u xml:id="u-99.6" who="#PosełBogdanPęk">Sztuczny podział niepozwalający polskiemu społeczeństwu wybrać takiego parlamentu, który rzeczywiście dbałby o polskie interesy, jest dzisiaj faktem i będzie przyczyną dalszych nieszczęść tego narodu. Tego jestem pewien.</u>
          <u xml:id="u-99.7" who="#PosełBogdanPęk">Wracając jednak do meritum, trzeba powiedzieć wprost: Polski naród zaczyna się z tego otrząsać. Życzę nam wszystkim, tym, którym dane było sprawowanie władzy i dana jest godność zasiadania w tym parlamencie, i tym, którzy przyjdą do parlamentów następnych, tym wszystkim, którzy będą mieli wpływ na pozycję Polski w jakże zmieniającym się świecie, żeby przyjęli to, co powiedział ktoś bardzo mądry. Powiedział i zostało to prawie przemilczane. Czy my jesteśmy chorzy na Polskę? Bądźmy chorzy na Polskę, rozliczmy historię uczciwie i budujmy przyszłość dla tego narodu na prawdzie, inaczej bowiem nie można. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-99.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Adama Wędrychowicza z Koła Parlamentarnego Koalicja dla Polski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#PosełAdamWędrychowicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Szanowni Kombatanci WiN! W pierwszej części mojego wystąpienia jeszcze raz chcę jednak wrócić do słowa „zbrodnia” w kontekście oceny historycznej WiN. Panie marszałku, te słowa nie powinny paść i one nie mogą być utrzymane. To jest ocena historyczna, a nie pojedynczych przypadków, które zdarzały się we wszystkich organizacjach.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#PosełAdamWędrychowicz">Druga kwestia dotyczy stosunku hierarchii kościelnej do WiN. Jeżeli mamy tu przywoływać prawdę, to musi paść nazwisko księdza kardynała Sapiehy, tego człowieka, który był symbolem polskiej niepodległości i niezawisłości i którego stanowisko i zachowanie na pewno pan zna - w okresie okupacji i w pierwszym okresie pookupacyjnym, o którym mówimy.</u>
          <u xml:id="u-101.2" who="#PosełAdamWędrychowicz">Trzecia kwestia. Które słowo z tych dwóch słów („wolność” i „niezawisłość”) budzie takie emocje i kontrowersje? Jestem przekonany, że nie słowo „wolność”. Na tej sali jest ugrupowanie polityczne z tą nazwą. Na pewno słowo „niezawisłość”. Tego słowa nie da się usunąć w ogóle z historii polskiej i właściwie z serca każdego Polaka. Za obronę tego słowa tym bohaterom należy się nasz szacunek i należy się nam wszystkim przypomnienie, czy my bronimy niezawisłości - w sytuacji globalizacji, europeizacji i wszystkich spraw, które na tej sali się zdarzały.</u>
          <u xml:id="u-101.3" who="#PosełAdamWędrychowicz">Myślę, że jeżeli chcemy być wierni naszemu narodowi, w ogóle naszej tradycji, w ogóle polskości, to musimy sobie to przypomnieć. Nie ma takiej możliwości, żeby niezawisłość wyrwać z naszej tradycji. Nawet gdyby usiłowania współczesne to powodowały, przyszłe pokolenia to ocenią inaczej i do tego wrócimy. Mam duże wątpliwości, czy my to robimy dobrze, choć wydaje mi się, że ciągle to do nas będzie wracać. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-101.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Zbigniewa Tuszyńskiego z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#PosełZdzisławTuszyński">Zdzisława Tuszyńskiego, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#PosełZdzisławTuszyński">Ta debata, pełna inwektyw pod adresem lewicy, zmusza mnie do zadania pytania panu posłowi wnioskodawcy. To pytanie zadaję ze względu na mojego nieżyjącego już ojca. Otóż w 1945 r., panie pośle, pod poznańskimi Szamotułami mój ojciec z grupą stolarzy odbudowywał młyn zniszczony w okresie wyzwolenia. Wtedy to wieczorem przyjechał kapitan z ryngrafem Matki Boskiej na piersiach, wywieźli mojego ojca do lasu i tylko cudem uniknął śmierci.</u>
          <u xml:id="u-103.2" who="#komentarz">(Poseł Edward Wende: A może miał wyciąć drzewo?)</u>
          <u xml:id="u-103.3" who="#PosełZdzisławTuszyński">Chciałbym zapytać pana, panie pośle wnioskodawco: Po której stronie była racja, po której stronie była słuszność? Czy po stronie tych, którzy podjęli się trudu odbudowania kraju - w przypadku mojego ojca właśnie tego młyna, aby Polacy mieli chleb - czy też po stronie tego kapitana, który - być może - siedzi dzisiaj u góry? Otóż, panie pośle, pan poseł Bielecki słusznie mówił, że wolność jest wtedy, kiedy jest wybór. W tamtym momencie był wybór. Mój ojciec i miliony Polaków wybrało odbudowę kraju, ten kapitan wybrał walkę. Panie pośle...</u>
          <u xml:id="u-103.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Ojca na grzyby wywieźli.)</u>
          <u xml:id="u-103.5" who="#PosełZdzisławTuszyński">... czy nie możemy uszanować obu wyborów i ograniczyć się do nieużywania inwektyw pod adresem tych, którzy rzeczywiście ten kraj odbudowali?</u>
          <u xml:id="u-103.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-103.7" who="#komentarz">(Głosy z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana marszałka Marka Borowskiego z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#PosełMarekBorowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jak państwo widzą, przyjęliśmy udział w tej debacie, przyjęliśmy go z odkrytą przyłbicą i nie próbujmy unikać dyskusji na ten temat. Siedzimy na sali, wysłuchujemy wszystkich argumentów, chociaż - powiem szczerze - część z nich jest niezwykle przykra, bolesna i niesprawiedliwa. Bardzo wiele padało tutaj określeń o zdradzie narodowej, o popieraniu morderców, zbrodniarzy, o haniebnym dziedzictwie, którego rzekomo jesteśmy spadkobiercami.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Jesteście.)</u>
          <u xml:id="u-105.2" who="#PosełMarekBorowski">Miałem możność zapoznać się z oświadczeniem Akcji Wyborczej Solidarność, które zostało przed chwilą ogłoszone, gdzie - nie zawaham się tego powiedzieć - padają słowa i określenia niegodne posłów wobec innych posłów.</u>
          <u xml:id="u-105.3" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-105.4" who="#PosełMarekBorowski"> Zostawmy to jednak w tej chwili na boku, ja z tymi argumentami i z tymi inwektywami polemizował nie będę. Podejmując dyskusję, chciałbym jednakowoż odnieść się do poruszonych tu kilku spraw. Mówcy nie zrozumieli chyba intencji tego, co zwłaszcza ja mówiłem, a także wydaje mi się, że czasami interpretują wydarzenia z przeszłości w sposób wybiórczy.</u>
          <u xml:id="u-105.5" who="#PosełMarekBorowski">Po pierwsze, jeśli chodzi o zrzeszenie „Wolność i Niezawisłość”, to wbrew temu, o czym mówił pan poseł Lityński, nie był to tylko okres pułkownika Rzepeckiego. To były kolejne zarządy, kolejne władze i kolejne wydarzenia, które miały miejsce w Polsce. Nie jest także prawdą, że „Wolność i Niezawisłość” nie prowadziła walki zbrojnej. Nie było to - powiedziałem to wyraźnie - intencją pierwszych władz, które miały inną koncepcję.</u>
          <u xml:id="u-105.6" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-105.7" who="#PosełMarekBorowski"> Fakty były jednak inne: oddziały zbrojne działały, więc umówmy się w tej sprawie, bo co do faktów nie powinniśmy dyskutować.</u>
          <u xml:id="u-105.8" who="#PosełMarekBorowski">Teraz dochodzimy do sprawy zasadniczej. Chciałbym w tym miejscu podziękować panu posłowi Michałowi Kamińskiemu za to, że bez inwektyw, bez próby poniżenia przeciwnika politycznego próbował polemizować i próbował dyskutować. Do pewnego momentu czynił to także pan poseł Dorn, niestety potem poniosła go wena retoryczna i zaczął zarzucać nam nieuctwo, korzystanie z niewłaściwych podręczników. Przyjmuję z pokorą te zarzuty. Nikt nie jest dostatecznie mądry, żeby jeszcze nie mógł się uczyć. Myślę, że pana posła Dorna też to dotyczy.</u>
          <u xml:id="u-105.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-105.10" who="#PosełMarekBorowski">Wracając natomiast do tego, o czym mówił pan poseł Kamiński, pojawił się ten podstawowy argument, że taka była logika walki, że po prostu nie możemy rozkładać na drobne tego wszystkiego, co wtedy działo się, bo przecież to była brutalna walka po obu stronach. Tak na marginesie muszę powiedzieć, że tę samą nutę usłyszałem w wystąpieniu pana posła Łuczaka, może troszkę inną niż w wystąpieniu pana posła Dobrosza, gdzie też była mowa o tym, że tak jest. Były przypadki przykre, z którymi może trudno się zgodzić, ale taka była logika tych czasów. W związku z tym przejdźmy nad tym do porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-105.11" who="#PosełMarekBorowski">Myślę, że to jest kluczowa sprawa, bo to jest to, co tak naprawdę nas dzieli. Jeszcze raz zapewniam, że nie dzieli nas stosunek do zbrodni i do zbrodniarzy...</u>
          <u xml:id="u-105.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Dzieli, dzieli.)</u>
          <u xml:id="u-105.13" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Tylko do tradycji niepodległego państwa.)</u>
          <u xml:id="u-105.14" who="#PosełMarekBorowski">W związku z tym chciałbym się skupić na tym elemencie. Pan poseł Dorn wspomniał o tym, że Armia Krajowa, kiedy walczyła z okupantem, to też musiała sięgać do bardzo zdecydowanych działań, ostrych. Przecież zabijano, wykonywano wyroki. Właśnie Armia Krajowa może tu być świetlanym przykładem. Zabijano przeciwnika, walczono z przeciwnikiem, wykonywano wyroki.</u>
          <u xml:id="u-105.15" who="#komentarz">(Głos z sali: Na okupancie.)</u>
          <u xml:id="u-105.16" who="#PosełMarekBorowski">Tak, na okupancie.</u>
          <u xml:id="u-105.17" who="#PosełMarekBorowski">W tym względzie się troszkę różnimy oczywiście, ale przyjmijmy, że dla działaczy, dla żołnierzy jednak - bo były oddziały zbrojne „Wolności i Niezawisłości” - ówczesne władze były władzami okupacyjnymi, były okupantem i w związku z tym z nimi walczyli. Powiedziałem na początku, iż nie chcę rozpoczynać debaty o tym, czyja krew była bardziej czerwona, i odesłałem do pewnych publikacji, prosząc, żeby się nad tym zastanowić. Stąd była nasza prośba, żeby te sprawy rozpatrzyć w komisji. Przy okazji tym wszystkim, którzy zarzucali nam, że nie chcieliśmy niczego poprawić, chcę powiedzieć, że na gorąco nie dało się tego poprawić. Była propozycja: Odłóżmy to, zastanówmy się jeszcze nad tym. Jeśli nam się nie uda, prześlemy to do komisji. Poprośmy historyków, zastanówmy się nad tym, jak dobrze sformułować tę uchwałę, tak żeby ona była do przyjęcia, żeby uwzględniała także tych, którzy niewinnie ginęli w tamtych czasach, a których rodziny żyją dzisiaj i też oczekują jakiegoś zadośćuczynienia. Niestety to się nie udało. Ale ponieważ padły tutaj bardzo bolesne słowa, bardzo przykre i niesprawiedliwe - zarzucano nam w gruncie rzeczy zdradę interesów narodowych, a także kłamstwo - wobec tego nie mogę przejść nad tym obojętnie i nie mogę w dalszym ciągu odsyłać państwa do takiej czy innej dokumentacji historycznych. Chciałbym więc przeczytać fragment artykułu, na który się powoływałem, z „Rzeczpospolitej” z 22 sierpnia 1998 r. autorstwa pana Marka Jana Chodakiewicza, doktoranta historii na Uniwersytecie Columbia w Nowym Jorku, który wydał szereg książek między innymi na temat okresu tuż powojennego, walk, jakie miały miejsce wtedy w Polsce, wszystkich związanych z tym problemów. Żeby sprawa była jasna, informuję, że jest to człowiek, który zajmuje w tych kwestiach jednoznaczne stanowisko - „krytyczne” to mało powiedziane - wobec rządu, wobec władz, wobec PPR, później PZPR. Relacjonując jedną z akcji oddziału „Wolności i Niezawisłości” braci Leona i Edwarda Taraszkiewiczów napisał: Oddział ten postanowił zaatakować Parczew. Celem akcji według dziennika dowódcy WiN było: „rozgromić zamieszkałych tam Żydów”. Oddział WiN „Żelaznego” rozbił sklepy i mieszkania żydowskie. Przyłączyła się do nich miejscowa ludność polska.</u>
          <u xml:id="u-105.18" who="#PosełMarekBorowski">Proszę państwa, to jest oczywiście jakiś odprysk. My nie twierdzimy, że to było istotą działania „Wolności i Niezawisłości”.</u>
          <u xml:id="u-105.19" who="#komentarz">(Głos z sali: To po co ten cytat.)</u>
          <u xml:id="u-105.20" who="#PosełMarekBorowski">A widzicie. Panie pośle, pan pyta, po co ten cytat. Po to, panie pośle, że pan zarzuca nam kłamstwo, że pan zarzuca nam jakieś niecne intencje. W tej chwili mówię to jako człowiek po prostu, nie jako polityk. Czytam takie rzeczy i muszę się do tego sam osobiście ustosunkować.</u>
          <u xml:id="u-105.21" who="#komentarz">(Głos z sali: Odpryskami się pan zajmuje.)</u>
          <u xml:id="u-105.22" who="#PosełMarekBorowski">Nie, to nie jest jedyny przypadek. Proszę bardzo: 13 grudnia 1946 r. oddziały WiN „Bartosza” i „Rekina” zatrzymały samochód ciężarowy. Uprowadzono 8 robotników fabryki sztucznego jedwabiu w Chodakowie. Poddano ich wymyślnym torturom, w bestialski sposób zamordowano.</u>
          <u xml:id="u-105.23" who="#PosełMarekBorowski">Proszę państwa, nad tym nie można przejść do porządku dziennego. Nie można się powoływać na Armię Krajową. Armia Krajowa walczyła z okrutnym okupantem, z okupantem, który torturował Polaków. WiN walczył z władzą, z ubecją, które torturowały Polaków. Ale Armia Krajowa nie stosowała takich metod w odwecie. To jest zasadnicza różnica. Jeśli dzisiaj potępiamy, mało tego, sądzimy szefa obozu w Łambinowicach, gdzie przetrzymywano Niemców i niestety, jak się okazuje, mordowano ich tam po prostu, traktowano ich w sposób skandaliczny, a przecież można powiedzieć, że było to całkiem usprawiedliwione, bo cóż Niemcy wyczyniali z narodem polskim, jednak nas stać na to, żeby powiedzieć: nie, takich metod nie akceptujemy; jeśli dzisiaj dyskutujemy o Jedwabnem, gdzie są ludzie, którzy mówią, że były powody do pewnych działań, ale mówimy: nie, nawet jeśli były jakieś powody, to było niedopuszczalne, to była zbrodnia - to w tej sprawie musimy też przez chwilę chociaż się zawahać.</u>
          <u xml:id="u-105.24" who="#komentarz">(Poseł Czesław Bielecki: To był ciągle powód, który trwał, panie pośle, 50 lat.)</u>
          <u xml:id="u-105.25" who="#PosełMarekBorowski">Proszę państwa, czym innym są ludzie. Zakładam przecież, że, jak w każdej organizacji, większość ludzi tam działających i walczących to byli ludzie uczciwi, to byli ludzie, którzy nie dopuszczali się tego rodzaju aktów,...</u>
          <u xml:id="u-105.26" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-105.27" who="#PosełMarekBorowski">... i im trzeba oddać hołd. I tak trzeba tę uchwałę sformułować. Ale w tej uchwale jest generalna ocena „Wolności i Niezawisłości”. W kontekście tych zdarzeń my po prostu nie możemy poprzeć tak sformułowanej uchwały.</u>
          <u xml:id="u-105.28" who="#PosełMarekBorowski">Przedstawiłem w tej chwili państwu argumenty, bo do tej pory mogliście sądzić, że to jest po prostu jakaś fobia. I jeśli pan poseł Bielecki w swoim wystąpieniu wezwał do tego, żeby nie rozmywać, żeby nie było szare na szarym, no to spełniłem jego postulat - żeby nie rozmywać i żeby nie było szare na szarym. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-105.29" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-105.30" who="#komentarz">(Poseł Czesław Bielecki: Bure na burym było.)</u>
          <u xml:id="u-105.31" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Franciszek Jerzy Stefaniuk)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Dorn w trybie sprostowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#PosełLudwikDorn">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tak się stało, że pan poseł Borowski, powołując się na moją wypowiedź, w pełni mnie upoważnia do sprostowania. Otóż, panie pośle, moja wypowiedź nie dotyczyła tego, że i WiN, i Armia Krajowa walczyły z okupantem, bo to jest sprawa oczywista i cieszę się, że nawet pan tego nie neguje. Moja wypowiedź dotyczyła właśnie tej kwestii, o której pan mówił, że - a mówiłem to, sądzę, bardzo wyraźnie - tak jak nie można negować generalnej oceny Armii Krajowej, powołując się na dokumenty żandarmerii wojskowej Armii Krajowej, która rozprawiała się z tymi, którzy w szeregach AK łamali rozkazy, popełniali nadużycia przy rekwizycjach czy np. kradli pieniądze przekazywane między okręgami, tak nie można przy generalnej ocenie Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” powoływać się na fakty, które pan sam - i za to panu dziękuję - nazwał odpryskami. I to tyle.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu panią poseł Olgę Krzyżanowską z klubu Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#PosełOlgaKrzyżanowska">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! To nie jest spór historyczny i to nie jest spór o słowa, jak usiłują nas panowie z SLD przekonać. To jest zasadniczy spór każdego narodu, jak walczyć o wolność i niepodległość. Tu jest istota sprawy.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-109.2" who="#PosełOlgaKrzyżanowska">Wyrażam głęboki żal, że wypowiedzi przedstawicieli Sojuszu Lewicy Demokratycznej, pana posła Pastusiaka i pana posła Borowskiego, pokazały, że w tym Sejmie ze względu na naszych kolegów z lewicy nie jesteśmy w stanie w sposób godny i polski uczcić tych wszystkich, którzy walkę o wolną Polskę postawili na pierwszym miejscu, ponad własne życie, ponad własne kariery, ponad wszystko - tych, którzy zginęli w stalinowskich haniebnych procesach, którzy byli torturowani i mordowani w więzieniach, którzy byli opluwani przez te długie lata, którym były przypisywane wszystkie zbrodnie i wszystkie nieprawości, a najlepsze, co ich mogło spotkać, to zapomnienie. Niektórym się udało przeżyć, niektórym się udało nie być w więzieniach. Dzisiaj są z nami na sali obecni ci, którzy walczyli o wolną Polskę, którym udało się ocaleć. Chciałabym powiedzieć, że ta uchwała ma właśnie im wszystkim - tym, którzy zginęli, tym, którzy walczyli, tym, którzy ocaleli - oddać hołd. Nie dla naszych politycznych interesów i rozrachunków, ale dlatego że Polska to powinna zrobić. Ci ludzie w polskich sercach i w polskich umysłach zostaną na zawsze w pamięci - są cząstką naszej historii. Cześć ich pamięci!</u>
          <u xml:id="u-109.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę przedstawiciela wnioskodawców...</u>
          <u xml:id="u-110.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Przepraszam, panie pośle Słomka. Ja przejąłem przed chwilą prowadzenie obrad. Okazuje się, że lista posłów zgłoszonych do dyskusji została zamknięta przez marszałka Zająca.</u>
          <u xml:id="u-110.3" who="#komentarz">(Poseł Czesław Bielecki: Tak jest, była zamknięta.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#PosełAdamSłomka">Zgłosiłem się do głosu, zostałem zapisany do głosu, po czym stwierdzono, że mam tylko pół minuty i bardzo proszę, żeby mi nie odbierać mojej pół minuty. To jest dla mnie wystarczające, żeby zabrać głos. Bardzo proszę się nie kierować tym, że jest mało czasu. Bardzo proszę, żeby wyegzekwować to, iż zgłosiłem się i jestem na liście.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Panie pośle, informuje mnie Sekretariat Posiedzeń Sejmu, że pan wyczerpał czas. Będę bezwzględny.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Panie i panowie posłowie, regulamin Sejmu dyktuje, w jaki sposób marszałek Sejmu ma prowadzić obrady.</u>
          <u xml:id="u-112.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu przedstawiciela wnioskodawców posła Marcina Libickiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#PosełMarcinLibicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym przedstawić pewne sprostowania. Pan marszałek Borowski powiedział, że SLD składało wniosek o przekazanie projektu uchwały do komisji. SLD złożyło tutaj dzisiaj wniosek o odrzucenie projektu w pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#komentarz">(Poseł Anna Bańkowska: Alternatywny.)</u>
          <u xml:id="u-113.2" who="#PosełMarcinLibicki">Taki wniosek był poddany pod głosowanie. Był przez państwa złożony wniosek o odrzucenie w pierwszym czytaniu. Więc wie pan, to jest minięcie się z prawdą z tym, co było tutaj półtorej godziny temu.</u>
          <u xml:id="u-113.3" who="#komentarz">(Poseł Anna Bańkowska: Proszę sprawdzić stenogram.)</u>
          <u xml:id="u-113.4" who="#PosełMarcinLibicki">No nie, ale tak jest.</u>
          <u xml:id="u-113.5" who="#PosełMarcinLibicki">Chciałbym też jeszcze powiedzieć w ramach sprostowań - jest przygotowywana monografia, która będzie niebawem wydana - że tych 8 robotników, których pan marszałek wymienił, to byli funkcjonariusze UB, przy których znaleziono broń i legitymacje.</u>
          <u xml:id="u-113.6" who="#komentarz">(Oklaski, gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-113.7" who="#komentarz">(Poseł Marek Borowski: A wolno ich siekierą rąbać?)</u>
          <u xml:id="u-113.8" who="#PosełMarcinLibicki">Teraz powiedziałbym tak: tutaj przetoczyły się takie dwie osie w debacie ze strony SLD. Pan marszałek Borowski wspomniał, że był taki bieg historii. Sformułowanie: taki bieg historii, między analogicznym do tego, co często słyszymy z państwa strony...</u>
          <u xml:id="u-113.9" who="#PosełMarcinLibicki">Przepraszam, panie marszałku, czy można prosić, żeby trochę spokojniej...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Tak więc, panie pośle, proszę pana jako przedstawiciela wnioskodawców o ustosunkowanie się, a Wysoką Izbę proszę o względny spokój.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#PosełMarcinLibicki">W wypowiedzi pana marszałka Borowskiego przewijała się taka myśl, że to był właśnie bieg historii czy jakiś rodzaj jak gdyby konieczności historycznej. Proszę państwa, my się możemy zgodzić, że wszystko, co kiedyś miało miejsce, było koniecznością historyczną. Ale to nas nie zwalnia od oceny, kto stał po stronie właściwej, moralnie słusznej, kto stał po stronie moralnie niesłusznej. I oczywiście możemy powiedzieć, że ktoś, kto mordował w danym momencie - mordował, nie zabijał w walce, tylko mordował - ten, niezależnie od strony, jest osobiście odpowiedzialny. Ale my oceniamy organizację. Ta organizacja to była organizacja patriotyczna, która walczyła o Polskę. Strona UB, PKWN i agentury Moskwy to była strona, która walczyła z Polską.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#PosełMarcinLibicki">Było też takie sformułowanie o walce bratobójczej. Proszę państwa, to jest znowu to samo. Oczywiście, że jeżeli weźmiemy dwóch ludzi, dwóch Polaków, którzy walczyli w tym momencie, to była walka bratobójcza. Ale to nie była wojna bratobójcza, bo to jest znowu nowa wersja, złagodzona, przyjęcia doktryny wojny domowej, na którą się nie zgadzamy.</u>
          <u xml:id="u-115.2" who="#PosełMarcinLibicki">Pan marszałek wspomniał również, jeżeli dobrze zrozumiałem, o roztropności tych, którzy opowiedzieli się po stronie Moskwy. No, takiej roztropności uznać nie możemy. Słowo roztropność jest związane z oceną pozytywną. To nie była roztropność, tak samo jak nie było roztropnością postępowanie folksdojczów, kolaborantów w czasach okupacji hitlerowskiej. Również wymienianie jednym tchem tych, być może pojedynczych wypadków, gdzie dopuszczono się zbrodni ze strony poszczególnych ludzi, będących po stronie walki o niepodległość, porównywanie ze zbrodniami kogoś, kto był w służbie nowego okupanta, tzn. dowódcy obozu w Łambinowicach, jest nieporozumieniem. Właśnie dowódca obozu z Łambinowic był po stronie tych, którzy walczyli z członkami Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”.</u>
          <u xml:id="u-115.3" who="#PosełMarcinLibicki">Pan marszałek wspomniał, że państwo nie chcieli się zgodzić na sformułowanie, „że dobrze zasłużyła się ojczyźnie” ta organizacja. No właśnie o to idzie ten spór. Po prostu dlatego wnieśliśmy tę uchwałę, bo uważamy, że Zrzeszenie „Wolność i Niezawisłość” to była organizacja, która dobrze się zasłużyła ojczyźnie, a państwo nie chcecie tego uznać.</u>
          <u xml:id="u-115.4" who="#PosełMarcinLibicki">Padły tu także słowa o kompleksowej ocenie. Jest to kompleksowa ocena, której państwo nie chcą... Ocena tej organizacji jest kompleksowa. Przecież ciągle podkreślamy, że w tym wypadku nie ma oceny poszczególnych ludzi, tylko jest ocena organizacji.</u>
          <u xml:id="u-115.5" who="#PosełMarcinLibicki">Chciałem powiedzieć, bo padło takie pytanie, co nas dzieli. Myślę, że pani poseł Krzyżanowska bardzo wyraźnie wskazała, co nas dzieli, że nie można powiedzieć, nie jest prawdą, że są jakieś podziały historyczne. Uważamy bowiem, że postawa przyjmująca negację najlepszych nurtów polskiej historii jest zaprzeczeniem interesu narodowego Polski, że ta negacja jest bardzo poważnym zagrożeniem dla przyszłości Polski.</u>
          <u xml:id="u-115.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-115.7" who="#PosełMarcinLibicki"> Negacja przeszłości i najpiękniejszych kart historii musi zaowocować nihilizmem wtedy, kiedy będzie się rozstrzygała przyszłość Polski.</u>
          <u xml:id="u-115.8" who="#PosełMarcinLibicki">Panie Marszałku! Wnoszę o głosowanie w tym momencie i przejście do trzeciego czytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-116.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#PosełMarekBorowski">Panie Marszałku! Proszę o 20 minut przerwy dla klubu.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#SekretarzPosełMieczysławJedoń">Posiedzenie Komisji Kultury i Środków Przekazu odbędzie się bezpośrednio po zakończeniu punktu 1. w sali nr 101.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#SekretarzPosełMieczysławJedoń">Posiedzenie Komisji Prawa Europejskiego odbędzie się bezpośrednio po zakończeniu punktu 1. dzisiejszego posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-119.2" who="#SekretarzPosełMieczysławJedoń">Posiedzenie Komisji: Administracji i Spraw Wewnętrznych; Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej; Sprawiedliwości i Praw Człowieka w dniu dzisiejszym odbędzie się o godz. 19.30, a nie - jak podano wcześniej - o godz. 19.</u>
          <u xml:id="u-119.3" who="#SekretarzPosełMieczysławJedoń">Jeszcze jeden komunikat. Zaplanowane na 14 marca w sali nr 102 posiedzenie Komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej odbędzie się w dniu jutrzejszym, 15 marca, w sali nr 23 bezpośrednio po głosowaniach. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej zgłosił wniosek o 20-minutową przerwę.</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Zanim ogłoszę przerwę, chciałbym poinformować, że po przerwie odbędzie się głosowanie nad projektem uchwały.</u>
          <u xml:id="u-120.3" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Ogłaszam przerwę do godz. 13 min 05.</u>
          <u xml:id="u-120.4" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 12 min 44 do godz. 13 min 33)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Kontynuujemy rozpatrywanie punktu 1. porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu uchwały Sejmu RP w sprawie hołdu poległym, pomordowanym i prześladowanym członkom organizacji „Wolność i Niezawisłość”.</u>
          <u xml:id="u-121.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Przed przerwą Sejm wysłuchał przedstawiciela wnioskodawców posła Mariana Libickiego i przeprowadził dyskusję. W pierwszym czytaniu podjął decyzję o przystąpieniu do drugiego czytania i przeprowadził dyskusję w drugim czytaniu. Poprawek w drugim czytaniu nie zgłoszono.</u>
          <u xml:id="u-121.3" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Poczekamy na wyrobienie karty.</u>
          <u xml:id="u-121.4" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Pan marszałek Borowski, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#PosełMarekBorowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo proszę jeszcze o pół minutki, już nie w kwestiach merytorycznych. Poprosiliśmy o przerwę, jak się państwo domyślili, by przedyskutować nasze stanowisko odnośnie do tego projektu uchwały. Chcę jak najkrócej przedstawić tylko konkluzję. Chcemy oddać hołd działaczom i bojownikom o wolność i niezawisłość, pomordowanym, prześladowanym, ludziom, którzy z czystych intencji walczyli o te cele. Z drugiej strony nie możemy pozytywnie ocenić całej działalności Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Macie prawo.)</u>
          <u xml:id="u-122.2" who="#PosełMarekBorowski">Wreszcie, nie chcemy unikać udziału w głosowaniu. Chcemy, żeby nasz głos był zauważony. Były tu apele o pojednanie, o to, aby pójść drogą hiszpańską. Myślę, że ta droga hiszpańska jest ciągle przed nami. I chcielibyśmy, aby to, co za chwilę zrobimy, mimo początkowo innych propozycji, było świadectwem tego, iż chcemy iść w kierunku pojednania, ale to pojednanie musi oznaczać, że będą wysłuchiwane racje wszystkich stron. Dlatego klub nasz wstrzyma się od głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Przystępujemy zatem do głosowania nad całością projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-123.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu uchwały w sprawie hołdu poległym, pomordowanym i prześladowanym członkom organizacji „Wolność i Niezawisłość”, zawartego w druku nr 2636, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-123.3" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-123.4" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-123.5" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">W głosowaniu wzięło udział 357 posłów.</u>
          <u xml:id="u-123.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-123.7" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Za przyjęciem uchwały głosowało 239, przeciw - 10, 108 posłów wstrzymało się.</u>
          <u xml:id="u-123.8" who="#komentarz">(Długotrwałe oklaski)</u>
          <u xml:id="u-123.9" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Stwierdzam, że Sejm podjął uchwałę w sprawie hołdu poległym, pomordowanym i prześladowanym członkom organizacji „Wolność i Niezawisłość”.</u>
          <u xml:id="u-123.10" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Wysoka Izbo! W związku z przedłużeniem się rozpatrywania punktu 1. porządku dziennego przerwa planowana w godz. od 16 do 17 nie zostanie zarządzona.</u>
          <u xml:id="u-123.11" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę sekretarza Sejmu o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#SekretarzPosełMieczysławJedoń">Posiedzenie Komisji Prawa Europejskiego odbędzie się bezpośrednio po zakończeniu punktu 1.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#SekretarzPosełMieczysławJedoń">Po głosowaniu odbędzie się posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 2. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Obrony Narodowej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o odpowiedzialności materialnej żołnierzy za szkody wyrządzone jednostce wojskowej, ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej, ustawy o odszkodowaniach przysługujących w razie wypadków i chorób pozostających w związku ze służbą w Milicji Obywatelskiej, ustawy o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin, ustawy o uposażeniu żołnierzy, ustawy o Policji, ustawy o Urzędzie Ochrony Państwa, ustawy o Straży Granicznej, ustawy o Państwowej Straży Pożarnej, ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin, ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Urzędu Ochrony Państwa, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin, ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej oraz ustawy o Służbie Więziennej (druki nr 1397 i 2620).</u>
          <u xml:id="u-125.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Pawła Grasia.</u>
          <u xml:id="u-125.3" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Panie posłanki i panów posłów proszę o zajęcie miejsc na sali lub przejście do określonych prac poza Wysoką Izbą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#PosełSprawozdawcaPawełGraś">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu połączonych Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Obrony Narodowej przedstawić państwu efekty prac nad projektem ustawy zamieszczonej w druku nr 1397 z 30 września 1999 r. Jest to chyba projekt o najdłuższym tytule ustawy, który pan marszałek szczegółowo raczył nam odczytać, więc pominę tytuł, jest w materiałach.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#PosełSprawozdawcaPawełGraś">Przedłożony projekt ustawy jest efektem realizacji przez Radę Ministrów obowiązków nałożonych na nią przez przepis art. 241 ust. 6 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Ze względu na specyfikę materii ustawowej problematykę dotyczącą służb mundurowych wyłączono z projektu ustawy o dostosowaniu aktów normatywnych organów administracji rządowej do Konstytucji RP i uporządkowano je w formie przedłożonego projektu. Prezentowany Wysokiej Izbie projekt ustawy proponuje brzmienie upoważnień ustawowych do wydawania aktów normatywnych, których materia regulowana była dotychczas w aktach prawnych wadliwych konstytucyjnie w zakresie formy prawnej. Projekt dokonuje również zmian w ustawach tak, aby podstawą obowiązywania uchwał i zarządzeń były upoważnienia ustawowe, wskazując jednocześnie organy właściwe do wydawania takich aktów.</u>
          <u xml:id="u-126.2" who="#PosełSprawozdawcaPawełGraś">Do prac nad projektem ustawy powołano podkomisję wyłonioną z Komisji Obrony Narodowej oraz Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych. Podkomisja w trakcie 16 posiedzeń wnikliwie rozpatrzyła projekt ustawy, korzystając z pomocy ekspertów Biura Legislacyjnego oraz służb prawnych MON, MSWiA, Ministerstwa Sprawiedliwości, Komendy Głównej Policji, Komendy Głównej Straży Pożarnych i Urzędu Ochrony Państwa. Na posiedzenia zapraszano również przedstawicieli związków i organizacji społecznych, których dotyczyły zapisy niniejszego projektu ustawy. Pozytywne opinie na temat projektu ustawy przekazały Komisje: Polityki Społecznej, Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komitet Integracji Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-126.3" who="#PosełSprawozdawcaPawełGraś">Prace podkomisji komplikował fakt, że materia projektu ustawy była jednocześnie przedmiotem prac szeregu innych podkomisji zajmujących się nowelizacją ustaw dotyczących służb mundurowych. Dlatego też w trakcie prac podkomisja wyłączyła z projektu cały blok przepisów dotyczących Straży Granicznej, przekazując go do prac właściwej merytorycznie podkomisji. W innych przypadkach, na przykład w trakcie prac nad przepisami ustawy o Policji, podkomisja prowadziła konsultacje i koordynowała swą pracę z pracami właściwych podkomisji.</u>
          <u xml:id="u-126.4" who="#PosełSprawozdawcaPawełGraś">W trakcie prac nad częścią projektu dotyczącą Urzędu Ochrony Państwa podkomisja zwracała się z prośbą o opinię na temat proponowanych zapisów do Komisji do Spraw Służb Specjalnych. Przewodniczący tej komisji uczestniczył również w posiedzeniach podkomisji. Wyniki tych konsultacji znalazły swe odbicie w przedstawionym Wysokiej Izbie projekcie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-126.5" who="#PosełSprawozdawcaPawełGraś">Większość zgłoszonych w trakcie prac komisji poprawek nie zawierała istotnych zmian merytorycznych co do treści przepisów. Istotny zarzut odnosił się do zapisów dotyczących trybu rozpatrywania sporów o roszczenia majątkowe funkcjonariuszy wynikające ze stosunku służbowego. Poprawka wniesiona przez posła Borusewicza usunęła pierwotny zapis z ustaw o Straży Granicznej i Państwowej Straży Pożarnej, mówiący o tym, że spory tego typu rozstrzygają sądy pracy.</u>
          <u xml:id="u-126.6" who="#PosełSprawozdawcaPawełGraś">Wątpliwości połączonych komisji budziła również treść art. 112 ustawy o Policji, powstała bowiem obawa, że artykuł w proponowanym brzmieniu jest próbą wprowadzenia nadgodzin w Policji.</u>
          <u xml:id="u-126.7" who="#PosełSprawozdawcaPawełGraś">Pozostałe poprawki, wniesione przez posłów Zemkego i Olaka, do ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych zostały zaopiniowane przez połączone komisje pozytywnie.</u>
          <u xml:id="u-126.8" who="#PosełSprawozdawcaPawełGraś">Reasumując, przedłożony Wysokiej Izbie projekt ustawy, którego końcowy kształt przedstawiono w druku nr 2620, daje podstawy do uporządkowania istniejącego w dniu wejścia w życie konstytucji systemu prawnego. Zgodnie z konstytucyjnymi wymogami tworzy hierarchiczny i spójny system aktów normatywnych, czytelny dla adresatów poszczególnych norm prawnych. Ma to podstawowe znaczenie dla zapewnienia przestrzegania praw obywatelskich, gdyż Konstytucja RP gwarantuje obywatelom, że normy prawne stanowiące podstawę decyzji wobec nich będą znajdować się wyłącznie w powszechnie obowiązujących źródłach prawa, będą dostępne w Dziennikach Ustaw RP.</u>
          <u xml:id="u-126.9" who="#PosełSprawozdawcaPawełGraś">W związku z tym Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisja Obrony Narodowej, po przeprowadzeniu pierwszego czytania oraz rozpatrzeniu tego projektu ustawy na posiedzeniach w dniach 14 grudnia 1999 r. i 14 lutego 2001 r., wnoszą o uchwalenie załączonego projektu ustawy. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-126.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-127.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-127.3" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę pana posła Stanisława Głowackiego o zabrane głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#PosełStanisławGłowacki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W związku z rozpatrzeniem oraz przyjęciem przez Komisję Obrony Narodowej oraz Komisję Administracji i Spraw Wewnętrznych projektu ustawy o zmianie ustawy o odpowiedzialności materialnej żołnierzy za szkody wyrządzone jednostce wojskowej, ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej, ustawy o odszkodowaniach przysługujących w razie wypadków i chorób pozostających w związku ze służbą w Milicji Obywatelskiej, ustawy o uposażeniu żołnierzy, ustawy o Policji, ustawy o Urzędzie Ochrony Państwa, ustawy o Straży Granicznej, ustawy o Państwowej Straży Pożarnej, ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin, ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji i Urzędu Ochrony Państwa, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Więziennej oraz ich rodzin, ustawy o zakwaterowaniu sił zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej oraz ustawy o Służbie Więziennej w imieniu klubu Akcji Wyborczej Solidarność mam zaszczyt przedstawić kilka uwag i wniosków dotyczących proponowanych zapisów w omawianych ustawach.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#PosełStanisławGłowacki">W związku z ewentualnymi skutkami zmian zawartych w art. 11 ustawy wskazanej na wstępie, a dotyczącymi bardzo istotnych zmian w ustawie z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Urzędu Ochrony Państwa, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Więziennej i ich rodzin, wyrażam zaniepokojenie proponowanymi zmianami. Celem ustawy było przede wszystkim dostosowanie upoważnień do wydawania aktów wykonawczych zawartych w wymienionych ustawach w tytule ustawy nowelizującej. Jednak zapis poprawki w art. 16 polegającej na dodaniu art. 16a istotnie ingeruje w zasady istniejących systemów zarówno zaopatrzenia emerytalnego funkcjonariuszy i ich rodzin, jak i ubezpieczeń społecznych. Generalnie zmiana ta polega na stosowaniu wobec byłych funkcjonariuszy, m.in. Urzędu Ochrony Państwa, dysponujących ustalonym prawem do emerytury lub renty policyjnej albo wojskowej, w przypadku ponownego podjęcia przez nich służby w urzędzie zasad nabywania uprawnień emerytalnych oraz określenia wysokości tych świadczeń odmiennych od tych, które stosuje się wobec pozostałych osób podejmujących służbę po 1 stycznia 1999 r. Rozwiązanie to jest całkowicie niespójne z obowiązującymi rozwiązaniami systemowymi. Przyjęta propozycja całkowicie pomija fakt, iż funkcjonariusze zwolnieni ze służby z ustalonym prawem do emerytury lub renty policyjnej albo wojskowej zostali ze służby zwolnieni, a następnie podejmują tę służbę po dniu 1 stycznia 1999 r. i na podstawie art. 39 ust. 1 pkt 2 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji i Urzędu Ochrony Państwa, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Więziennej oraz ich rodzin tracą prawo do świadczeń emerytalnych. Prawo to ustaje, a nie ulega zawieszeniu, a zatem nie wydaje się możliwe bez istotnego naruszenia zasad obowiązującego systemu emerytalnego ponowne nabycie uprawnień emerytalnych lub rentowych przez funkcjonariusza, który podjął służbę po 1 stycznia 1999 r. na zasadach dotyczących funkcjonariuszy pozostających w służbie w dniu wejścia w życie, tj. w dniu 1 stycznia 1999 r., ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Takie rozwiązanie istotnie koliduje z art. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Niezależnie od kolizji rozwiązań systemowych na podkreślenie zasługuje fakt, że poprawka rodzi określone skutki finansowe dla skarbu państwa, których wielkość nie została jeszcze określona. W związku z powyższym wnoszę o wykreślenie zapisu art. 16a wyżej wymienionej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-128.2" who="#PosełStanisławGłowacki">W ustawie z 22 czerwca 1995 r. o zakwaterowaniu sił zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej wraz z późniejszymi zmianami wnoszę o nowy zapis art. 19 ust. 6 w brzmieniu: „Minister skarbu państwa w porozumieniu z ministrem obrony narodowej oraz finansów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki tworzenia funduszy agencji i sposób prowadzenia gospodarki finansowej agencji oraz zasady i tryb umarzania, odraczania lub rozkładania na raty należności przysługujących agencji”.</u>
          <u xml:id="u-128.3" who="#PosełStanisławGłowacki">Aktualnie obowiązujące przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa i ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych nie przewidują możliwości podejmowania przez organy Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w odniesieniu do zaległości pieniężnych obywateli wobec organów agencji decyzji o umarzaniu lub rozkładaniu na raty należności pieniężnych z tytułu zaległych opłat czynszowych czy odsetek za zwłokę w ich zapłacie. Powoduje to powstanie sytuacji, w której w szczególnie w uzasadnionych przypadkach brak jest organu mogącego podjąć decyzję w kwestii umorzenia lub rozłożenia na raty należności przysługujących agencji.</u>
          <u xml:id="u-128.4" who="#PosełStanisławGłowacki">W art. 56 proponuję dodać ust. 3 w brzmieniu: „Kwatery lub lokale mieszkalne mogą być zbywane wyłącznie, pod rygorem nieważności, na zasadach określonych w niniejszej ustawie”. Jest to przeniesienie art. 3 ustawy z 15 grudnia 2000 r. o zasadach zbywania mieszkań będących własnością przedsiębiorstw państwowych, niektórych spółek handlowych z udziałem skarbu państwa, państwowych osób prawnych oraz niektórych mieszkań będących własnością skarbu państwa. Niezastosowanie tego zapisu spowoduje, że osoby mające pełne 95-procentowe pomniejszenie w przypadku zbiegu uprawnień do ulg z innych ustaw, np. o kombatantach czy z tytułu użytkowania wieczystego, otrzymają mieszkania za darmo, podczas gdy ustawodawca mówi o sprzedaży lub o obowiązku dopłacania przez Wojskową Agencję Mieszkaniową do tak zbywanych mieszkań.</u>
          <u xml:id="u-128.5" who="#PosełStanisławGłowacki">Przeniesienie powyższego zapisu do ustawy o zakwaterowaniu sił zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej ujednolici mechanizmy preferencyjnego ustalania ceny sprzedaży w odniesieniu do wszystkich podmiotów sprzedających zasób mieszkaniowy. Wprowadzenie poprawki uznać należy moim zdaniem za konieczne.</u>
          <u xml:id="u-128.6" who="#PosełStanisławGłowacki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu AWS wnoszę o uwzględnienie proponowanych zmian.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Ryszarda Hayna w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#PosełRyszardHayn">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Omawiany dziś projekt ustawy trafił do Sejmu już we wrześniu 1999 r. jako element dostosowania aktów normatywnych organów administracji rządowej do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej - zgodnie z obowiązkiem nałożonym na Radę Ministrów przepisem art. 241 ust. 6 ustawy zasadniczej.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#PosełRyszardHayn">Przepis ten nakłada właśnie na Radę Ministrów szereg obowiązków dostosowawczych, w tym m.in. przedstawienie Sejmowi projektu ustawy zawierającej upoważnienia do wydawania rozporządzeń regulujących materię normowaną dotychczas przez uchwały Rady Ministrów oraz zarządzenia prezesa Rady Ministrów, ministrów i innych organów administracji rządowej, a także upoważnienia do wydawania uchwał albo zarządzeń w rozumieniu art. 93 konstytucji w zakresie normowanym dotychczas rozporządzeniami Rady Ministrów, prezesa Rady Ministrów, poszczególnych ministrów i innych organów administracji rządowej.</u>
          <u xml:id="u-130.2" who="#PosełRyszardHayn">Ze względu na specyfikę materii ustawowej i dla uproszczenia procesu legislacyjnego rząd wyłączył do odrębnej ustawy kwestie dostosowania do konstytucji aktów normatywnych odnoszących się do tzw. służb mundurowych, tj. wojska, Policji, Urzędu Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Straży Granicznej i Służby Więziennej. Rada Ministrów we wrześniu 1999 r. - jak już wspomniałem - przedstawiła Sejmowi stosowny projekt w druku nr 1397 o najdłuższym chyba w tej kadencji tytule, odnoszący się aż do 13 ustaw regulujących funkcjonowanie służb mundurowych, poczynając od ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej, poprzez ustawę o odpowiedzialności materialnej żołnierzy za szkody wyrządzone jednostce wojskowej, poprzez ustawy o Policji, Urzędzie Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, pozostałych służbach, aż po ustawy o uposażeniu, zakwaterowaniu, zaopatrzeniu emerytalnym i odszkodowaniach w razie wypadków i chorób w związku ze służbą.</u>
          <u xml:id="u-130.3" who="#PosełRyszardHayn">Od razu należy wyjaśnić, że w projekcie nie miały znajdować się żadne propozycje zmian merytorycznych, odnoszących się np. do toku służby czy wymiaru świadczeń, ale tylko zmiany dostosowujące do nowych wymogów stawianych wobec aktów regulujących, co miało i ma wyrażać się w konsekwencji wydaniem nowych rozporządzeń, uchwał czy zarządzeń przez uprawnione organy zgodnie z upoważnieniami i wytycznymi zawartymi w projekcie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-130.4" who="#PosełRyszardHayn">Obowiązkiem autora projektu, czyli rządu, było, zgodnie z treścią zapisów ustawy zasadniczej, wskazać kierunki rozwiązań, jakie mają zostać przyjęte w rozporządzeniach czy uchwałach, o których mowa wyżej. Niestety, a potwierdzają to niezbicie opinie ekspertów, poziom legislacyjny projektu rządowego był bardzo słaby. Pozwolę sobie w tym miejscu zacytować wręcz fragment opinii eksperta z biura ekspertyz sejmowych w tym przedmiocie. Otóż napisane jest tak: Wydaje się, że rządowy projekt ustawy, zamieszczony w druku nr 1397, wymaga gruntownego przepracowania z punktu widzenia dostosowania jego przepisów do wymogów konstytucji, a szczególnie do art. 92 ustawy zasadniczej. Z tego też względu należy bardzo słabo ocenić poziom legislacyjny rządowego projektu ustawy. Jest to tym bardziej zaskakujące, iż rząd miał dostatecznie dużo czasu - 2 lata - na należyte przygotowanie projektów ustaw dostosowujących polski system prawa do wymogów konstytucji z 1997 r.</u>
          <u xml:id="u-130.5" who="#PosełRyszardHayn">Na marginesie godzi się zauważyć, że mamy rok 2001, a więc minęły już 4 lata dopasowywania i ten czas, powiedzmy sobie szczerze, nie przynosi chluby polskiemu rządowi, który został konstytucyjnie zobowiązany do zaproponowania zmian, jak i niedobrze, moim zdaniem, świadczy o parlamencie, który nie zdołał przez kolejne 2 lata ich uchwalić.</u>
          <u xml:id="u-130.6" who="#PosełRyszardHayn">Ta słabość projektu w konsekwencji bardzo zaciążyła na przebiegu prac, zwłaszcza podkomisji. Pan przewodniczący mówił, że odbyło się aż 16 posiedzeń. Rzeczywiście sytuacja wymagała drobiazgowej analizy prawnej z udziałem ekspertów resortowych, specjalistów poszczególnych służb i Biura Legislacyjnego Kancelarii Sejmu. Za to wszystko, moim zdaniem, należą się słowa uznania i podziękowania: za rzetelną współpracę, za rzeczywiste zaangażowanie. Godzi się również podkreślić, że praca w komisji pod kierunkiem pana posła Grasia, przygotowującej, mówiąc wprost, nową wersję zapisów, odbywała się w klimacie zgodności co do kierunków i trybu pracy, niezależnie od przynależności, od poglądów politycznych. Wszyscy posłowie starali się naprawić wadliwe zapisy propozycji rządowej i, jak sądzę, udało się uzyskać produkt finalny nie najgorszej jakości.</u>
          <u xml:id="u-130.7" who="#PosełRyszardHayn">Jak to jednak bywa, w toku prac nad projektem pojawiły się propozycje rozszerzenia niektórych zapisów poza niezbędne wymogi dostosowawcze. W ten sposób np. znacznie zmieniono i rozszerzono zapisy odnoszące się do ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej, wzbogacając je m.in. o kwestie dotyczące postępowania dyscyplinarnego, tu muszę od razu powiedzieć - z korzyścią dla funkcjonariuszy wpisano możliwość skargi do NSA na orzeczenie dyscyplinarne, organizacji i kierowania akcją ratowniczą, powoływania komendantów i paru jeszcze innych drobnych spraw.</u>
          <u xml:id="u-130.8" who="#PosełRyszardHayn">Takich wyjść poza założenia ustawy było w sumie kilkanaście, w odniesieniu do wszystkich formacji, ale zyskały one akceptację w toku dotychczasowych procedur legislacyjnych. Stosunkowo najtrudniej było uzyskać konsensus w kwestiach dotyczących Urzędu Ochrony Państwa. Udało się to jednak przy współpracy sejmowej Komisji ds. Służb Specjalnych i jej przewodniczącego pana posła Siemiątkowskiego, którego kompetencja pozwoliła, jak się wydaje, uniknąć błędów w zapisach naszej nowelizacji.</u>
          <u xml:id="u-130.9" who="#PosełRyszardHayn">Jeszcze jedna uwaga. Niezbyt dobrze świadczy o koordynacji prac legislacyjnych fakt, że w tym samym czasie nad tymi samymi kwestiami pracowały równolegle dwa zespoły wywodzące się zresztą w zasadzie z tej samej komisji i powołane z inicjatywy tego samego podmiotu - prezesa Rady Ministrów. Oto w czasie prac podkomisji składającej się z przedstawicieli Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Obrony Narodowej, rozpatrującej m.in. wynikające z przedłożenia rządowego zmiany w ustawie o Straży Granicznej, rząd przedłożył projekt nowej ustawy o tej służbie, który był rozpatrywany również przez przedstawicieli Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych i którego przyjęcie uczyniło bezprzedmiotową pracę pierwszego zespołu. To nie jest wyjątek, bo przecież niedługo wejdzie pod obrady Sejmu, będzie to drugie czytanie, rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o Policji i innych ustawach (druki nr 2012 i 2012-A), gdzie traktuje się m.in. o kwestiach rozpatrywanych w projekcie omawianej już dziś ustawy, np. o przysługujących świadczeniach czy czasie pracy. Z czasem pracy wiąże się cała wędrówka: art. 33 ustawy o Policji był najpierw naszą propozycją, był w naszym druku, teraz został skierowany do drugiego z nich. Myślę, że to kolejny, niestety, dowód niezbyt dobrej koordynacji prac w naszym parlamencie, a przede wszystkim złej jakości pracy Rady Ministrów. Myślę, że to jest sprawa, którą powinni wziąć pod uwagę ludzie odpowiedzialni w rządzie za legislację.</u>
          <u xml:id="u-130.10" who="#PosełRyszardHayn">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałem poinformować Wysoką Izbę, że klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej po zapoznaniu się z treścią nowelizacji głosował będzie za przyjęciem proponowanych zapisów. Zapowiadam natomiast wniesienie kilku poprawek.</u>
          <u xml:id="u-130.11" who="#PosełRyszardHayn">Jedną z nich chciałem zaraz przedstawić. Dotyczy ona art. 3 odnoszącego się do ustawy o odszkodowaniach w razie wypadków i chorób pozostających czy powstających w związku ze służbą w Milicji Obywatelskiej. Otóż w zmianie 1. w druku, który wyszedł z komisji, proponuje się w tytule i kolejnych miejscach zastąpić wyrazy „Milicja Obywatelska” wyrazem „Policja”. Ma to oczywisty sens, tylko że, chciałem zauważyć, ustawa dotyczy również tych funkcjonariuszy, którzy uszczerbek na zdrowiu ponieśli w czasie służby w Milicji Obywatelskiej. W tej sytuacji proponuję, by we wszystkich wspomnianych miejscach umieścić zapis: „w Milicji Obywatelskiej i Policji” (lub odwrotnie).</u>
          <u xml:id="u-130.12" who="#PosełRyszardHayn">Dwie kolejne poprawki, odnoszące się do art. 2 i art. 12, zamierza złożyć pan poseł Olak. Chcę zauważyć, że odnoszą się one do żołnierzy i do spraw zakwaterowania przede wszystkim wojska.</u>
          <u xml:id="u-130.13" who="#PosełRyszardHayn">To wszystko, panie marszałku. Powtarzam, nasz klub będzie głosował za przyjęciem tego projektu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Janusza Onyszkiewicza w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#PosełJanuszOnyszkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie chciałbym zajmować tutaj Wysokiej Izbie wiele czasu, powtarzając, czego dotyczy ta ustawa i jak jest ona ważna, bo porządkuje tak wiele rozmaitych sfer działania, ale chciałbym zwrócić uwagę na jedną rzecz, a mianowicie że dostosowuje ona także nasz system prawodawczy do nowej sytuacji wynikającej z członkostwa w NATO, a więc tym samym ułatwia funkcjonowanie całego systemu wsparcia, który nosi nazwę zadań dla kraju gospodarza.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#PosełJanuszOnyszkiewicz">Chciałbym się jednak skoncentrować na sferze nieco innej, która z tą ustawą i tymi regulacjami ma dosyć bliski związek, a mianowicie nad kwestiami, które, jak się wydaje, przy okazji tej ustawy można by uregulować, a które dotyczą pewnych aspektów, pewnych zadań, które zostały przez poprzednią legislację postawione przed Komitetem Obrony Kraju. Nie chcę tutaj wracać do historii, jak ten Komitet Obrony Kraju powstał. On został umocowany przez zmiany konstytucyjne z 1989 r. i zniknął dopiero w tzw. małej konstytucji, która została przyjęta w roku 1993, ale ciągle jeszcze pokutuje, że tak powiem, w najrozmaitszych regulacjach prawnych. Oczywiście jego ewentualna eliminacja jest kwestią bardzo poważnej dyskusji konstytucyjnej, bo ona może zatrącać o kompetencje rządu i prezydenta, i jest przedmiotem dyskusji w innych komisjach i przy okazji innych regulacji prawnych, ale wydaje się, że pewne sprawy można by było w sposób dosyć prosty rozstrzygnąć już teraz. To dotyczy spraw, które według obowiązującego jeszcze ciągle systemu prawnego należą do obowiązków Komitetu Obrony Kraju wobec sztabów, a więc elementów administracji państwowej.</u>
          <u xml:id="u-132.2" who="#PosełJanuszOnyszkiewicz">Dlatego zważywszy na to, że Komitet Obrony Kraju właściwie nie działa, a potrzeba funkcjonowania administracji państwowej, w tym także tych sztabów lokalnych, oczywiście w dalszym ciągu istnieje, to proponujemy, ażeby dokonać pewnej ilości korekt w tej ustawie o powszechnym obowiązku obrony. A więc żeby zapisy o jakichś kompetencjach Komitetu Obrony Kraju wobec organów lokalnych sztabów wojskowych zastąpić zapisami o kompetencjach Rady Ministrów. Wydaje się, że nie jest to rzecz kontrowersyjna, bo to, co jakby istotnie jest przedmiotem pewnego sporu i pewnych może nawet dywagacji konstytucyjnych, tej materii nie dotyczy, bo dotyczy właściwie styku władztwa pana prezydenta i władztwa Rady Ministrów. Tymczasem to, jak się wydaje, w świetle obecnej sytuacji konstytucyjnej, jest w sposób absolutnie oczywisty władztwem administracji państwowej, czyli rządu. W tym właśnie duchu pozwolę sobie przedstawić odpowiednie poprawki dotyczące art. 18, 20, 21 i 139. Poza tym klub Unii Wolności wszystkie inne regulacje zaproponowane w sprawozdaniu komisji popiera. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Tadeusza Gajdę w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#PosełTadeuszGajda">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tak jak moi poprzednicy nie będę wymieniał całego tytułu bloku ustaw (jest ich 13), bo zajęłoby to połowę mojego czasu, który jest przeznaczony dla klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#PosełTadeuszGajda">Chcę powiedzieć z ubolewaniem, że ustawa nie była najlepiej przygotowana przez rząd. Przy okazji chcę też powiedzieć, że można było jeszcze dołożyć parę ustaw, które by wspólnie w pewnym sensownym bloku regulowały większość spraw związanych z dzisiaj omawianymi. Na pewno ta ustawa porządkuje; lepiej późno niż wcale. Mamy ogromne opóźnienie, wynikające także z braku wcześniejszej inicjatywy rządu.</u>
          <u xml:id="u-134.2" who="#PosełTadeuszGajda">Jeśli chodzi o dostosowanie obowiązującego prawa do Konstytucji RP, to nie ma gorszej rzeczy, niż gdy prawo jest niespójne. Wtedy instytucje, które do tego prawa się odnoszą, które to prawo stosują, po prostu nie wiedzą, do czego się odwołać i które z zapisów prawa stosować. Ten - trzeba powiedzieć otwarcie - bałagan legislacyjno-prawny dzisiaj, mam nadzieję, przez uchwalenie tych ustaw po prostu porządkujemy, co odnotowuję z uznaniem.</u>
          <u xml:id="u-134.3" who="#PosełTadeuszGajda">Moi przedmówcy podnieśli parę problemów. Ja złożę dwie stosowne poprawki do tej ustawy, z nadzieją, że jak najszybciej ją uchwalimy i uporządkujemy wszystko to, co już dawno powinno być moim zdaniem uporządkowane.</u>
          <u xml:id="u-134.4" who="#PosełTadeuszGajda">Ustawa odnosi się także do nowego ładu, porządku i nowej sytuacji po wejściu Polski do Paktu Północnoatlantyckiego. To są, co prawda, drobne zapisy, drobne poprawki, ale jakże potrzebne dla spójności prawa.</u>
          <u xml:id="u-134.5" who="#PosełTadeuszGajda">Polskie Stronnictwo Ludowe popiera ustawę w całej rozciągłości - ze zgłoszonymi tu poprawkami i z tymi, które mam zamiar przedstawić. Będziemy głosować za ustawą. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Głos zabierze pan poseł Stanisław Misztal, niezrzeszony.</u>
          <u xml:id="u-135.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Niedużo czasu ma pan poseł.</u>
          <u xml:id="u-135.3" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#PosełStanisławMisztal">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedłożony obecnie kompleks nowelizacji aktów prawnych dotyczących, mówiąc najogólniej, służb mundurowych ukazuje, niewątpliwie zgodnie z intencjami rządu, słuszny kierunek rozwiązań. Tworzy on bowiem, chociaż nie bez pewnych luk oraz zagrożeń, które zasygnalizuję w dalszym ciągu swojego wystąpienia, hierarchiczny, a zarazem spójny system aktów prawnych. System ten ma być również przejrzysty - chcą tego projektodawcy - i uporządkowany, co ma szczególne znaczenie, zwłaszcza dla zapewnienia przestrzegania praw obywatelskich. Jest to założenie kierunkowo słuszne, mam jednak wątpliwości, czy wprowadzenie jednorazowo tylu zmian nie spowoduje, przynajmniej w początkowym okresie, bałaganu i chaosu legislacyjnego. Chodzi mi tu przede wszystkim o adresatów tych zmian, czyli obywateli. W konkluzji pragnę jednak podkreślić, że nie neguję słuszności zasady kompleksowego porządkowania prawa w poszczególnych dziedzinach, gdyż jest to właściwa droga. Uważam jednak, że tak poważne przedsięwzięcie legislacyjne musi być skorelowane z dobrze przygotowaną szeroką akcją informacyjno-wyjaśniającą. W przeciwnym razie mogą w tej sferze mieć miejsce liczne rozbieżności i niedociągnięcia niosące negatywne konsekwencje zarówno dla funkcjonowania służb mundurowych, jak i dla obywateli oraz ich praw. Na jeden z aspektów takich rozbieżności wskazują zresztą także autorzy proponowanych nowelizacji, gdy mówią o podziale na normy prawne powszechnie obowiązujące i obowiązujące wewnętrznie. Rzeczywiście pod tym względem może powstać wiele konfliktów. Jednakże zakładanie a priori, że rozbieżności te mają dopiero rozstrzygać w przyszłości orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, jak stwierdza się w uzasadnieniu, nie wydaje mi się właściwym podejściem; przede wszystkim dlatego, że może to się najczęściej odbywać kosztem obywateli.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#PosełStanisławMisztal">Generalnie rzecz biorąc, przedłożony projekt nowelizacji oceniam jednak pozytywnie i uważam za potrzebny.</u>
          <u xml:id="u-136.2" who="#PosełStanisławMisztal">Chciałbym na zakończenie zadać jeszcze pytania skierowane do pana ministra, przedstawicieli rządu, dotyczące przeciętnego czasu pracy funkcjonariuszy UOP, który odpowiednia ustawa określa na 48 godzin w ciągu 7 dni. Praktycznie rysują się tu dwa pytania, a mianowicie: Dlaczego dla funkcjonariuszy UOP wprowadza się w tym zakresie odrębne regulacje od tych, które są w odniesieniu do pozostałych służb? Jak regulacje te mają się do powszechnie obowiązujących ustaleń Kodeksu pracy, w których nie przewiduje się tygodniowego rozliczania czasu pracy w godzinach nadliczbowych?</u>
          <u xml:id="u-136.3" who="#PosełStanisławMisztal">I korzystając z okazji, chcę się zwrócić do panów ministrów; do pana ministra obrony narodowej: Dlaczego dowódca wojsk lądowych generał Edward Pietrzyk podjął krótkowzroczną decyzję o likwidacji bardzo potrzebnej orkiestry wojskowej w Zamościu?</u>
          <u xml:id="u-136.4" who="#PosełStanisławMisztal">Kiedy wreszcie, panowie ministrowie, zostanie wprowadzony porządek w branżowej kasie chorych, gdzie króluje...</u>
          <u xml:id="u-136.5" who="#komentarz">(Poseł Janusz Zemke: Kolego, to nie ta ustawa.)</u>
          <u xml:id="u-136.6" who="#PosełStanisławMisztal">Ale mówię o tym przy okazji.</u>
          <u xml:id="u-136.7" who="#komentarz">(Poseł Janusz Zemke: To nie o okulistyce.)</u>
          <u xml:id="u-136.8" who="#PosełStanisławMisztal">Króluje bałagan i rozgardiasz, zwłaszcza w oddziale lubelskim. Kiedy powstaną wreszcie wojskowe szpitale mobilizacyjne? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-136.9" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Stanisław Zając)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-137.2" who="#WicemarszałekStanisławZając">Zamiar przedstawienia pytań zgłosili panowie posłowie: Władysław Józef Skrzypek, Janusz Zemke, Jerzy Jaskiernia i Ryszard Stanibuła.</u>
          <u xml:id="u-137.3" who="#WicemarszałekStanisławZając">Nikt więcej się nie zgłasza, a zatem zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-137.4" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Władysława Józefa Skrzypka z Akcji Wyborczej Solidarność i przedstawienie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#PosełWładysławJózefSkrzypek">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Mam dwa pytania do pana ministra.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#PosełWładysławJózefSkrzypek">Pytanie pierwsze. Na początku lat 80. niektórzy poborowi byli kierowani do odbywania zasadniczej służby wojskowej jako junacy w Państwowej Straży Pożarnej. Po odbyciu służby wracali albo do pracy w straży pożarnej, albo do straży zakładowych. Chcę zapytać pana ministra: Dlaczego tym strażakom Zakład Emerytalno-Rentowy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji nie wliczał okresu służby junackiej w Państwowej Straży Pożarnej na początku lat 80. do okresu pracy w służbach mundurowych? Czy ministerstwo planuje rozwiązanie tego bolesnego problemu społecznego? Przedstawiona dzisiaj ustawa tego problemu bowiem nie rozwiązuje.</u>
          <u xml:id="u-138.2" who="#PosełWładysławJózefSkrzypek">I pytanie drugie: Ile w ubiegłym roku wypłacono miesięcznych świadczeń umożliwiających pokrycie kosztów najmu lokali mieszkalnych pozwalających zapewnić zakwaterowanie tymczasowe z rodziną? Jaki jest plan na rok 2001? Czy tych świadczeń zaplanowanych na najem lokali zastępczych dla rodzin, które nie posiadają mieszkań, wystarczy, i jaka jest to wielkość? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Janusza Zemkego z Sojuszu Lewicy Demokratycznej i przedstawienie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#PosełJanuszZemke">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałbym zadać pytanie skierowane do pana ministra Lipki i proszę o odpowiedź. Pan poseł Głowacki zgłosił zastrzeżenia do poprawki, którą przedłożyłem w toku prac komisji. W związku z tym moje pytanie. W ramach zmian w wojsku przewiduje się niestety odejście części kadry. Przewiduje się słusznie, że część tej kadry mogłaby, powiem więcej: powinna, znaleźć zatrudnienie w Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej czy też w innych służbach mundurowych. Jeżeli nie przyjmiemy tej poprawki, to czy nie będzie takiej sytuacji, że ktoś zakończy służbę w wojsku, przejdzie do innych formacji mundurowych, zachowa ciągłość służby, ale przechodząc, straci uprawnienia emerytalne. Mamy bowiem dzisiaj w Polsce taką sytuację, że każdy, kto zaczynał służbę po 1 stycznia 1999 r., zostaje objęty powszechnym systemem, czyli będzie miał ciągłość służby, ponieważ tam musi się zwolnić, żeby przejść tutaj. Czy nie będzie po prostu tak, że przechodząc, straci on uprawnienia do emerytury mundurowej? Prosiłbym, żeby pan minister był łaskaw odpowiedzieć, czy mam rację, czy jej nie mam. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Jerzego Jaskiernię z Sojuszu Lewicy Demokratycznej i przedstawienie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym skierować cztery pytania - po części do pana posła sprawozdawcy, po części do rządu - dotyczące rozważanego projektu.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#PosełJerzyJaskiernia">Pytanie pierwsze dotyczy art. 16 projektowanej ustawy, gdzie mówi się, że akty wydane na podstawie upoważnień ustawowych zmienianych niniejszą ustawą zachowują moc do czasu ich zastąpienia przez akty wydane na podstawie niniejszej ustawy. Taka klauzula przejściowa spotykana była w innych projektach podobnych ustaw, m.in. inicjowanych przez resort obrony narodowej, resort spraw wewnętrznych, ale zawsze pojawiał się pewien termin, po którym następuje utrata mocy wcześniej przewidzianych upoważnień i aktów prawnych wydanych na ich podstawie.</u>
          <u xml:id="u-142.2" who="#PosełJerzyJaskiernia">Chciałem zapytać, z jakiej przyczyny w art. 15 nie podano żadnego terminu, co w konsekwencji może oznaczać, że te delegacje, które tracą moc, będą wywoływały skutki prawne w układzie nieograniczonym. Czy tu jednak nie powinno się wskazać terminu ostatecznego dostosowania po to, żeby nie utrzymywać w systemie aktów prawnych w oparciu o delegacje, które już nie obowiązują?</u>
          <u xml:id="u-142.3" who="#PosełJerzyJaskiernia">Drugie pytanie dotyczy art. 17. Otóż mówi się tutaj, że ustawa wchodzi w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem art. 12, który wchodzi w życie z dniem ogłoszenia. Kieruję to pytanie w szczególności do posła sprawozdawcy, ale również do rządu. Zapewne państwo wiecie, że jest jednoznaczna interpretacja Trybunału Konstytucyjnego - akurat tak się składa, że w dniu dzisiejszym odbywa się Zgromadzenie Ogólne Sędziów Trybunału Konstytucyjnego - nawiązująca m.in. do art. 2 Konstytucji RP, gdzie mówi się o demokratycznym państwie prawnym. Trybunał Konstytucyjny orzekł, że minimalne vacatio legis wynosi 14 dni i odejście od takiego minimalnego vacatio legis jest możliwe tylko, nie wiem, w stanie klęski żywiołowej czy innej sytuacji szczególnej. Tak więc uchwalenie ustawy w tym brzmieniu, bez minimalnego 14-dniowego vacatio legis, może rodzić zarzut sprzeczności z konstytucją. W każdym razie taką hipotezę można formułować w oparciu o dotychczasowe orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-142.4" who="#PosełJerzyJaskiernia">Zapytuję zatem pana posła sprawozdawcę, ale też przedstawicieli rządu, czy ta sprawa była podnoszona na forum komisji, czy państwo świadomie prezentujecie ten niekonstytucyjny przepis i jakie szczególne względy powodują, że tego typu rozwiązanie zostało Izbie zaprezentowane?</u>
          <u xml:id="u-142.5" who="#PosełJerzyJaskiernia">Pytanie trzecie dotyczy rozważanego już w dzisiejszej dyskusji zagadnienia norm prawnych obowiązujących powszechnie i obowiązujących wewnętrznie. Jeden z moich przedmówców wskazywał, że tę sprawę zostawiono, niejako z góry zakładając, że będzie się do tego ustosunkowywał Trybunał Konstytucyjny. Tworząc prawo, nie powinniśmy od razu zakładać, że będzie ono przedmiotem określonych działań Trybunału Konstytucyjnego. W związku z tym zapytuję, czy w tym projekcie w sposób konsekwentny zastosowano zasadę zamkniętego systemu źródeł prawa, wynikającą z Konstytucji RP. Przecież wielokrotnie mówiono, że właśnie zamknięcie systemu źródeł prawa w Konstytucji RP jest najważniejszym osiągnięciem nowej ustawy zasadniczej. Przeciwdziała bowiem inflacji prawa i tolerowaniu w systemie prawnym aktów, których charakter prawny budzi zasadnicze wątpliwości. Tak więc zapytuję, czy ta zasada jest wyegzekwowana w tym projekcie, a jeśli nie, to jakie są tego przyczyny, bo skądinąd wydawać by się mogło, że dwa lata od wejścia w życie konstytucji było wystarczającym czasem, aby wyjaśnić wszystkie potencjalne problemy.</u>
          <u xml:id="u-142.6" who="#PosełJerzyJaskiernia">I ostatnie pytanie, panie marszałku, kieruję je do rządu. Ponieważ mieliśmy ostatnio drugą rocznicę przystąpienia Polski do NATO, formułowany jest szereg uwag. Oczywiście część z nich dotyczy sytuacji gospodarczej, tego, że się nie wywiązujemy z określonych zobowiązań, bo nas na to nie stać. Istnieje spór o ten wskaźnik 1,95, ale nie chcę do tego wracać.</u>
          <u xml:id="u-142.7" who="#PosełJerzyJaskiernia">Natomiast chciałbym zadać rządowi pytanie - skoro rozpatrujemy projekt dotyczący pewnych obowiązków dostosowawczych - o stan dostosowania prawa polskiego do wymogów związanych z członkostwem w NATO. Czy przynajmniej w dziedzinie związanej z procesami legislacyjnymi możemy stwierdzić, że to, co zapowiedzieliśmy, jest realizowane? Jakie w tym zakresie pozostały zadania dla Wysokiej Izby? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Ryszarda Stanibułę z Polskiego Stronnictwa Ludowego i przedstawienie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#PosełRyszardStanibuła">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam sześć pytań, które kieruję do przedstawicieli rządu.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#PosełRyszardStanibuła">Pierwsze pytanie, czy należy to tak rozumieć, że w ustawie o zmianach ustaw zaproponowano brzmienie upoważnień do wydawania aktów normatywnych, w przypadku których materia była dotychczas regulowana przez akty wadliwe konstytucyjnie w zakresie formy prawnej?</u>
          <u xml:id="u-144.2" who="#PosełRyszardStanibuła">Następne pytanie, czy proponowane zmiany ustawowe w ustawach wymienionych w tytule, zgodnie z dyspozycją przepisu art. 241 ust. 6 uchwały i zarządzenia, będą odpowiadać wymogom art. 93 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej? W myśl tego obligatoryjnego zapisu uchwały i zarządzenia będą musiały być wydawane tylko na podstawie ustawy. Czy Biuro Legislacyjne rządu dokonało już przeglądu wszystkich aktów normatywnych wydanych dotychczas w tym zakresie?</u>
          <u xml:id="u-144.3" who="#PosełRyszardStanibuła">Kolejne pytanie, czy intencją Rady Ministrów jest przekształcenie wszystkich aktów normatywnych organów administracji rządowej w uchwały i zarządzenia, w rozumieniu art. 93 konstytucji, art. 241 ust. 6 oraz czy w tej sytuacji nastąpi zmiana lub sformułowanie brakujących upoważnień ustawowych do wydawania tych aktów?</u>
          <u xml:id="u-144.4" who="#PosełRyszardStanibuła">Jak dosłownie w myśl nowelizacji ustawy o Urzędzie Ochrony Państwa należy rozumieć art. 6 dyrektywy o normie wymiaru czasu pracy pod warunkiem, że tygodniowy czas pracy funkcjonariuszy, łącznie z pracą w godzinach nadliczbowych, nie przekroczy 48 godzin w tygodniu, zważywszy szczególny rodzaj i charakter tej służby.</u>
          <u xml:id="u-144.5" who="#PosełRyszardStanibuła">Proszę o wyjaśnienie zapisu dyspozycji art. 82 ust. 4 z ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej. Minister obrony narodowej może w drodze rozporządzenia ograniczać czas trwania zasadniczej służby wojskowej. Do jakiego okresu minister może samodzielnie skrócić służbę?</u>
          <u xml:id="u-144.6" who="#PosełRyszardStanibuła">W projektowanych zapisach nowelizacji ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej wiele miejsca poświęcono obronie cywilnej oraz obowiązkom organów administracji rządowej. Proszę o doprecyzowanie pewnej sprawy, chodzi o relację między zadaniami w zakresie obrony cywilnej nałożonymi na organy administracji rządowej a propozycją i prawnym usankcjonowaniem jednostek wojskowych obrony terytorialnej. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej pana Roberta Lipkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejRobertLipka">Wielce Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałem przede wszystkim zacząć od miłego akcentu. Ta ustawa bardzo długo jest w naszym parlamencie, chciałbym więc skierować serdecznie podziękowania na ręce pana posła Pawła Grasia za atmosferę pracy, a nawet - mogę powiedzieć więcej - tak upragnionej zgody narodowej w dziedzinie obronności powszechnej w naszym kraju. To chyba bardzo dobry sygnał.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejRobertLipka">Jeżeli chodzi o całość projektu, to trzeba stwierdzić, nawiązując do niedawnej wypowiedzi pana posła, że rząd nie ma intencji, ale ma wynikający z ustawy zasadniczej obowiązek dostosowania prawa do konstytucji, a więc zamienić wszystkie istniejące rozporządzenia, nadać im nową podstawę prawną, a tam, gdzie nie zdąży się napisać konkretnego aktu wykonawczego, jasno napisać upoważnienie. Nie upoważnienie blankietowe, jakby pewnie pan poseł Jaskiernia zauważył, ale zgodne z regulaminami legislacyjnymi, aby nie można było aktem wykonawczym nadużyć tego, co mówi ustawa.</u>
          <u xml:id="u-146.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejRobertLipka">Jeżeli chodzi o konkretne poprawki, które zostały zgłoszone w wypowiedziach przedstawicieli klubów, z góry dziękuję, jako przedstawiciel rządu, za ogólne poparcie przez wszystkie siły polityczne tego projektu. Muszę zaznaczyć, że o ile niektóre poprawki mogę jednoznacznie poprzeć w imieniu rządu, o tyle na pewno jednej z nich nie mogę poprzeć jednoznacznie — będę odpowiadał równocześnie panu posłowi Zemkemu — z tego względu, że bez uzgodnienia stanowiska z Ministerstwem Pracy nie jestem w stanie jednoosobowo określić stanowiska rządu w sprawie emerytur wojskowych i tego sekwencyjnego, powiedziałbym, zachowywania uprawnień.</u>
          <u xml:id="u-146.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejRobertLipka">Dla Ministerstwa Obrony Narodowej, to mogę podkreślić, ponieważ nie raz o tym mówiłem na posiedzeniu komisji, ta poprawka jest korzystna. Sam wysłałem pismo do ministra spraw wewnętrznych i administracji w sprawie określenia przyszłych planów etatowych związanych z przekształceniami określonymi w planie rozwoju sił zbrojnych do roku 2006. Chodzi nam bowiem o pracę dla konkretnych żołnierzy. Jeżeli np. redukujemy Żandarmerię Wojskową, to znaczy, że przynajmniej podoficerów będziemy mogli „przechować” w Policji, to jest rzecz oczywista. Natomiast odpowiedź na to pytanie musi być przekazana na piśmie przez siły stojące zdecydowanie ponad podsekretarzami stanu, jeśli chodzi o Radę Ministrów, gdyż samodzielnie nie mogę podważyć jednej linii rządu.</u>
          <u xml:id="u-146.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejRobertLipka">Rzeczywiście jest reforma ubezpieczeń społecznych i tej reformy rząd jako całość pilnuje. W związku z tym, pomimo że wyraziłem partykularny interes naszego resortu, nie jestem w stanie złożyć innej deklaracji w imieniu rządu, mogę tylko zapowiedzieć pisemną odpowiedź. Nie możemy tutaj bez konsultacji dodatkowych, i to bardzo poważnych, jednoznacznie odnieść się do tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-146.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejRobertLipka">Jeżeli zaś chodzi o poprawkę, której dotyczyła również wypowiedź pana posła Głowackiego, wydaje się, że każdy, kto zapozna się ze statystyką dotyczącą opłat czynszowych w Wojskowej Agencji Mieszkaniowej, stwierdzi, że to jest dobra poprawka, służąca rozwiązaniu problemów związanych z tymi opłatami, zachowująca dogodne warunki spłat dla kadry, która często nie ma pieniędzy na terminowe regulowanie czynszów. Jest ona na pewno rozwiązaniem korzystnym.</u>
          <u xml:id="u-146.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejRobertLipka">Pan poseł Hayn był łaskaw skrytykować pierwotne przedłożenie rządowe i zapewne ma rację. Niemniej jednak jeszcze raz chciałbym podkreślić zasługi nie tylko pana posła Grasia, ale wszystkich, którzy brali w tym udział. Ten projekt jest rzeczywiście dopracowany i jest projektem dobrym. Stąd również bierze się pewien kłopot dla całej komisji, za który mogę przeprosić w imieniu rządu, ale intencją rządu było jednak załatwianie spraw całościowo, a więc tworzenie ustaw o konkretnych służbach, np. o Policji, o Straży Granicznej. Wiem doskonale, że komisji, a zwłaszcza podkomisji, to przeszkadzało. Myślę, że tak duża liczba konsultacji w Sejmie dała bardzo pozytywny efekt.</u>
          <u xml:id="u-146.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejRobertLipka">Również chciałbym się odnieść pozytywnie do propozycji pana posła Onyszkiewicza. Wydaje mi się, że w dzisiejszym stanie rzeczy nie ma sensu utrzymywanie przepisów o Komitecie Obrony Kraju, jeżeli chodzi o sprawy obrony cywilnej. Niewiele tutaj się zwojuje. Myślę, że przed nami jest raczej wysiłek związany z umocnieniem tego systemu, niż pozostawianiem już w tej chwili martwych przepisów.</u>
          <u xml:id="u-146.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejRobertLipka">Również absolutnie zgadzam się z panem posłem Gajdą, jeżeli chodzi o to, że celem tej ustawy jest uporządkowanie prawa, tak jak jest w tej chwili, zostać nie może. Przedstawiciele wszystkich sił politycznych dali jasny wyraz tej woli politycznej, za co jeszcze raz dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-146.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejRobertLipka">Jeśli chodzi o wypowiedź pana posła Misztala w kwestii orkiestry w Zamościu, chciałem poinformować że, po pierwsze, to nie dowódca wojsk lądowych podejmuje takie decyzje, więc raczej proszę mnie winić, bo to u mnie w pionie jest Departament Społeczno-Wychowawczy, który pisze plan zagospodarowania orkiestrantów, nie tylko orkiestr, trzeba jeszcze pamiętać, że mamy liceum; po drugie, chciałbym nieśmiało zaznaczyć, że ostatnie bojowe użycie instrumentu muzycznego miało miejsce w ramach bitwy pod Jerychem, było to dosyć daleko. Powiem szczerze, mamy pytanie, czy będzie taki rodzaj sił zbrojnych pt. siły lotnicze, bo trzeba kupić samolot wielozadaniowy. Problem orkiestr to jest problem tradycji wojskowej, ale to nie jest rozstrzygająca kwestia dla przyszłości sił zbrojnych.</u>
          <u xml:id="u-146.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejRobertLipka">Jeśli chodzi o czas pracy funkcjonariuszy UOP, niestety, nie byłem w stanie się skonsultować w tej chwili. Widać, że nikt mnie chyba nie inwigilował, ani Wysokiego Sejmu w tej materii, natomiast prawdopodobnie jest to związane z podstawowym faktem, że owszem, nazywamy to częstokroć służbami mundurowymi, ale z punktu widzenia prawa, również prawa międzynarodowego, jest to cywilna formacja uzbrojona. A zatem nie jest to służba w tym pojęciu, jakie przynajmniej znam w Wojsku Polskim, będąc wiceministrem ds. społecznych.</u>
          <u xml:id="u-146.11" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejRobertLipka">Odnosząc się teraz do kolejnych zadanych przez szanownych posłów pytań, pierwszy był pan poseł Skrzypek z AWS. Jeżeli chodzi o straże pożarne, to po konsultacji z kolegami z resortu spraw wewnętrznych i administracji mogę również obiecać odpowiedź na piśmie. W tej chwili nie jesteśmy w stanie odpowiedzieć. Myślę, że tak jak pan poseł mówił, dla dobra ludzi wyjaśnimy to. Jeżeli chodzi o pańskie pytanie dotyczące Wojskowej Agencji Mieszkaniowej i zakwaterowań tymczasowych - na kwaterę stałą czeka ok. 15 tys. ludzi, czyli żołnierzy zawodowych z rodzinami, 4 tys. żołnierzy bez rodzin, czyli samotnych, którzy zamieszkują w kwaterach. Mniej więcej dla 4–5 tys., mówię z pamięci, wynajmowana jest kwatera „na mieście”. I proszę zwrócić uwagę, jest to dla nas wielki dramat, bo te pieniądze właściwie dajemy na rozkurz. Nie tworzymy nowych mieszkań, ale jest to przynajmniej jakieś rozwiązanie socjalne dla części kadry. Z góry zapowiadam, że opracowujemy podstawy do nowej ustawy dotyczącej mieszkalnictwa wojskowego czy w ogóle służbowego, ponieważ szereg prac prowadzimy razem. Byłem kiedyś upoważniony przez Policję do prezentowania ich interesów, jeśli chodzi o sprawy towarzystw budownictwa spółdzielczego.</u>
          <u xml:id="u-146.12" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejRobertLipka">Pan poseł Zemke zadał pytanie, usiłowałem odpowiedzieć. Jeszcze raz tylko powiem, że z punktu widzenia naszego resortu, jakim jest resort obrony narodowej, oczywiście ułatwia nam sprawę tworzenie rozwiązania typu łączona emerytura, sekwencyjnie. Z punktu widzenia rządu, bez konsultacji z ministrem pracy i wicepremierem Komołowskim, nie jestem w stanie potwierdzić woli rządu co do łamania zasadniczej linii pewnej reformy i to bardzo poważnej, a więc ubezpieczeń społecznych. Także bezpieczniej jest zdecydowanie powiedzieć, jeszcze raz podkreślam, że stanowisko rządu zostanie opracowane i przesłane do komisji na piśmie z tego względu, że wszyscy wiemy, jakie prace rząd podejmował w tym obszarze i to jest dla niego jako całości Rady Ministrów jeden z priorytetów.</u>
          <u xml:id="u-146.13" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejRobertLipka">Pan poseł Jaskiernia. Jeżeli chodzi o pierwsze pytanie - brak terminu. Być może jest to jakieś uchybienie legislacyjne, ponieważ nie było naszą intencją uciekanie przed określeniem terminu wykonania prac. Możemy powiedzieć, że w ciągu 2 lat powinno się to wszystko rozwiązać zważywszy, że w obecnym układzie prawnym my nie uchwalamy przecież rozporządzeń, tylko je konsultujemy międzyresortowo, to jest jeszcze do zrobienia. Zdaję sobie sprawę, że niekiedy te uzgodnienia mogą być trudne, niemniej nie jest to procedura niemożliwa.</u>
          <u xml:id="u-146.14" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejRobertLipka">Co do sprawy wyjątku, jeśli chodzi o vacatio legis, też muszę powiedzieć, że nie będąc prawnikiem jest mi ciężko odpowiedzieć. Najprawdopodobniej pan poseł ma rację, jeśli chodzi o meritum. Myślę, że będzie jeszcze czas, by rozwiązać tę sprawę legislacyjną. Naprawdę nie chciałbym tu tworzyć własnego, prywatnego prawa. Z całą pokorą chylę czoło przed wiedzą naszych legislatorów.</u>
          <u xml:id="u-146.15" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejRobertLipka">Ostatnie pytanie, które zadał pan poseł Jaskiernia, jest pytaniem bardzo szerokim: Prawo polskie a NATO. Trzeba tu jasno powiedzieć, że są przynajmniej dwa zakresy tego prawa. Pierwszy zakres dotyczy spraw na styku technologii wojskowej z prawem i obowiązuje przede wszystkim siły zbrojne jako takie, a nie państwo. A więc są to normy typu STANAG, czyli umożliwiające nam spójne dowodzenie, wymianę informacji, ujednolicenie kalibrów broni, ujednolicenie logistyki itd. Natomiast, z całym poszanowaniem dla norm narodowych, na przykład norma STANAG dotycząca wyżywienia dziennego żołnierzy określa, że tłuszcz nie może stanowić więcej niż 15% wartości energetycznej porcji, ale nie określa, czy to ma być masło, czy na przykład ulubiony przez niektórych smalec domowy.</u>
          <u xml:id="u-146.16" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejRobertLipka">Dalsza część pytań dotyczyła spraw związanych z wykonywaniem podstawowych zadań NATO. Na przykład wspomniany został przez pana posła Onyszkiewicza problem dotyczący Host Nation Support, czyli wykonywania układu wsparcia przez państwo narodowe. Z zastosowania tych celów wynikają postulaty pod adresem naszego ustawodawstwa i to bardzo poważne. A więc jest to kwestia ustawy o powinnościach obronnych zarówno obywatela, jak i organów administracji oraz gospodarki narodowej. I tu, Wysoka Izbo, z całą ostrością trzeba powiedzieć, że nie jest to łatwy problem. O ile bowiem dość łatwo, moim zdaniem, będzie określić obowiązki obywatela względem systemu obrony narodowej — stosunkowo nie będzie chyba skomplikowane stworzenie systemu obrony narodowej, jeśli chodzi o zadania administracyjne — o tyle w sytuacji naszej gospodarki bardzo ciężko będzie odpowiedzieć, na ile minister gospodarki, pracując w łonie rządu, zgodzi się na dodatkowe obciążenie dla sektora, który powstaje, który decyduje o przyszłości kraju. A więc nie chciałbym tutaj być nadmiernym optymistą, zwłaszcza jako przedstawiciel MON. Niemniej jednak przymus zewnętrzny istnieje. Naprawdę jako państwo narodowe weszliśmy do NATO i naprawdę jego cele mamy osiągnąć. Również cele podstawowe dla całego systemu operacyjnego NATO. Może to tyle na ten temat, bo mógłbym dwie godziny o tym mówić, a chyba nie o to chodzi. Myślę, że pan poseł uzna moją odpowiedź za wystarczającą.</u>
          <u xml:id="u-146.17" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejRobertLipka">Pan poseł Stanibuła zadał wiele pytań. Jeśli chodzi o kwestię dotyczącą wadliwego prawa, to jeszcze raz powtarzam za klubowym kolegą pana posła, że celem jest właśnie wyczyszczenie złej sytuacji. Złe prawo tworzy patologie społeczne. Dobre prawo przynajmniej pozwala nie prowadzić spraw w złym kierunku.</u>
          <u xml:id="u-146.18" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejRobertLipka">Jeśli chodzi o przegląd spraw, to biuro legislacyjne rządu istnieje również po to, żebyśmy jako rząd wiedzieli, co jest do zrobienia z tytułu obowiązywania nowej ustawy zasadniczej. Powtarzam: rząd musi to zrobić. Nie jestem w stanie powiedzieć, ile tego jest przed nami. Na pewno jest tego dużo. Cały czas usiłujemy to zrobić niezależnie od tego, że uruchomiliśmy jeszcze jeden obszar dotyczący ustawodawstwa związanego z akcesją do Unii Europejskiej. Dzięki Wysokiemu Sejmowi można powiedzieć, że mamy tutaj sukcesy. Intencją rządu jest oczywiście przekształcenie wszystkich niezgodnych z konstytucją, a raczej niedostosowanych do konstytucji odniesień prawnych, jak to zostało określone.</u>
          <u xml:id="u-146.19" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejRobertLipka">Jeśli chodzi o wymiar czasu pracy w Urzędzie Ochrony Państwa, to, jeszcze raz powtórzę, bezpośrednio konsultowałem się w tej sprawie. Myślę, że koledzy z UOP przyślą jasną odpowiedź dotyczącą tego, dlaczego tak za tym obstawali podczas prac merytorycznych w podkomisjach i komisji.</u>
          <u xml:id="u-146.20" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejRobertLipka">Jeżeli chodzi o prawo ministra obrony narodowej do skracania czasu trwania służby zasadniczej, to chcę powiedzieć, że to jest bezpośrednie uprawnienie ministra jako organu. Na dziś można powiedzieć, że w pewnym sensie nie ma granic dla tej procedury. Chodzi tutaj o to, że być może są czasami pewne wymogi czy to organizacyjne, czy finansowe. Służba zasadnicza, powtarzam, generalnie trwa 12 miesięcy, z czego absolutnie nie wynika, że w ramach potrzeb sił zbrojnych nie można jej skrócić do 8 miesięcy. Trzeba pamiętać, że postępuje proces uzawodowienia sił zbrojnych; w planie rozwoju sił zbrojnych do roku 2006 zapisaliśmy wprowadzenie 9-miesięcznej służby wojskowej, wprowadzenie Legii Akademickiej dla studentów. I to są te nasze konkretne posunięcia, jeśli chodzi o przyszłość. Minister obrony narodowej ma ponadto jeszcze jedną prerogatywę. Otóż może określać pewne roczniki - a nawet pewne grupy społeczne, jeżeli można tak powiedzieć chociażby o studentach - określać to, gdzie pójdą i w jakiej formie pójdą. A więc tutaj niczego nie zmieniamy odnośnie do tych możliwości prawnych - minister obrony narodowej posiada je nadal.</u>
          <u xml:id="u-146.21" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejRobertLipka">Teraz relacja obrona cywilna - obrona terytorialna. Otóż jednostki obrony terytorialnej są przede wszystkim związane z pewną doktryną dotyczącą obrony terytorium, a więc z przekonaniem, że z ekonomiki wojennej wynika, iż kiedy mamy określone siły terytorialne niepodlegające wielkim manewrom, jeśli chodzi o przemierzane dystanse, to terytorium takiego kraju posiadającego silne jednostki OT nie opłaca się zajmować, natomiast bardzo ciężko jest je utrzymać. Funkcje obrony terytorialnej są przy tym rzeczywiście związane z obroną cywilną - i tylko o to chodzi. Mianowicie łatwiej jest mobilizować na czas powodzi żołnierza rezerwistę obrony terytorialnej, ponieważ z założenia mieszka on przynajmniej w okolicach tego powiatu, gdzie jest brygada OT lub kompania czy batalion OT, które nie posiadają ciężkiego sprzętu. Są to tańsze jednostki i znajdują się one blisko ludzi i blisko władz samorządowych. Czasami nawet używamy takiego zwrotu, że to ma być w czasie pokoju wojsko samorządu terytorialnego czy wojewody. Chodzi o to, że ma być to również ostateczne narzędzie dysponowania wyszkolonymi siłami ludzkimi w momencie, kiedy ratujemy własnych obywateli od nieszczęścia. Przecież to są te siły, które można tanio i szybko zmobilizować, które znają teren, mogą gasić płonący las, sypać wały itd. - również z pomocą władz administracyjnych, które powinny wtedy zapewniać wyposażenie typu koparki czy łopaty. Tak to chcemy zrobić.</u>
          <u xml:id="u-146.22" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejRobertLipka">Niezależnie od tego, jeśli mówimy o funkcjach obrony cywilnej, to w planie rozwoju sił zbrojnych umieściliśmy tworzenie sześciu batalionów inżynieryjnych - ratowniczo-ewakuacyjnych - po trzy nad każdą główną rzeką w Polsce. Otóż nauczeni doświadczeniami tragicznej powodzi sprzed lat na Dolnym Śląsku chcielibyśmy, aby w strukturze wojska były wydzielone jednostki teoretycznie czysto wojskowe, ale mogące przyjść z rzeczywistą pomocą w razie potrzeby.</u>
          <u xml:id="u-146.23" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Pawła Grasia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#PosełPawełGraś">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przede wszystkim serdecznie dziękuję za słowa uznania dla pracy podkomisji, które padły z wielu ust na tej sali. Również chciałbym podziękować członkom podkomisji ze wszystkich opcji. Był to, myślę, wzorowy przykład współpracy ponad podziałami dla dobra obronności i bezpieczeństwa państwa. Dziękuję za przychylne nastawienie do projektu. Myślę, że większość poprawek rzeczywiście zasługuje na rozważenie i na ponowne rozpatrzenie w trakcie prac komisji.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#PosełPawełGraś">Odpowiadając panu posłowi Jaskierni a propos art. 17 - rzeczywiście pierwotny zapis z przedłożenia podkomisji brzmiał, że ustawa wchodzi w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia. W trakcie prac komisji została zgłoszona poprawka wiążąca art. 12 ustawy, czyli zmianę w ustawie o zakwaterowaniu sił zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, z ustawą o nabywaniu lokali służbowych, i stąd wprowadzono ten zapis o natychmiastowym wejściu w życie. Myślę jednak, że podczas prac komisji pochylimy się jeszcze raz również nad tym przepisem i nad jego zasadnością. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Bardzo proszę, pan poseł Jerzy Jaskiernia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ponieważ, jak rozumiem, pan minister nie był przeciwny tej kwestii, którą podniosłem, a więc stosownemu vacatio legis, a również pan poseł sprawozdawca użył sformułowania, że komisja się jeszcze pochyli nad tą kwestią, ale to w tej fazie prac będzie możliwe dopiero wówczas, jeśli będzie złożona poprawka, wobec tego, jeśli pan marszałek pozwoli, zgłaszam poprawkę w brzmieniu: W art. 17 wyrazy: „który wchodzi w życie z dniem ogłoszenia” zastąpić wyrazami „który wchodzi w życie w 14 dni od ogłoszenia”, bo dopiero w ten sposób zadbamy o to, aby ten wymiar konstytucyjny demokratycznego państwa prawnego został zachowany.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Jest poprawka na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-151.2" who="#WicemarszałekStanisławZając">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-151.3" who="#WicemarszałekStanisławZając">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono poprawki do przedłożonego projektu ustawy, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Obrony Narodowej w celu przedstawienia dodatkowego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-151.4" who="#WicemarszałekStanisławZając">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-151.5" who="#WicemarszałekStanisławZając">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-151.6" who="#WicemarszałekStanisławZając">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 3. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Spraw Zagranicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz o zmianie niektórych ustaw (druki nr 1858 i 2623).</u>
          <u xml:id="u-151.7" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Grzegorza Schetynę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzSchetyna">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, a także Komisji Spraw Zagranicznych przedłożyć sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz o zmianie niektórych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzSchetyna">Marszałek Sejmu skierował powyższy projekt ustawy do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych. Komisja przeprowadziła pierwsze czytanie projektu i powołała odpowiednią podkomisję, której prace miałem zaszczyt prowadzić. W pracach podkomisji udział brali przedstawiciele Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej, rzecznika praw obywatelskich, Straży Granicznej. Zapraszaliśmy też gości reprezentujących różne organizacje społeczne zajmujące się prawami człowieka, m.in. przedstawicieli wysokiego komisarza Narodów Zjednoczonych do spraw uchodźców, a także przedstawicieli Fundacji Helsińskiej.</u>
          <u xml:id="u-152.2" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzSchetyna">Komisja rozpatrzyła wszystkie proponowane zmiany do ustawy o cudzoziemcach oraz wynikające z tego zmiany w ustawach o obywatelstwie polskim, o funkcjach konsulów Rzeczypospolitej Polskiej, o zatrudnianiu i przeciwdziałaniu bezrobociu, o działach administracji rządowej, o repatriacji i wreszcie w Ordynacji podatkowej. Komisja odbyła siedem posiedzeń, podczas których wypracowała jednolity tekst projektu ustawy, przedkładając go w swoim sprawozdaniu Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych i Komisji Spraw Zagranicznych. Został on wraz z wniesionymi poprawkami przyjęty na posiedzeniu wspólnym obu komisji i w druku nr 2623 panie i panowie posłowie otrzymali ten tekst.</u>
          <u xml:id="u-152.3" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzSchetyna">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Obowiązująca obecnie ustawa o cudzoziemcach pochodząca z 25 czerwca 1997 r. zawiera zapisy, które nie odpowiadają normom prawa europejskiego i szybko rozwijającym się problemom narodowościowym i migracyjnym naszego kontynentu. Na przestrzeni ostatnich lat sytuacja polityczna, gospodarcza i społeczna naszego kraju uległa gwałtownym przemianom. Polska, będąca krajem o ustabilizowanej gospodarce, z atrakcyjnym klimatem inwestycyjnym, z nowoczesnymi rozwiązaniami ustrojowymi i mająca się stać w bliskiej perspektywie członkiem Unii Europejskiej, musi znosić ograniczenia formalnoprawne w ruchu ludności, by stać się atrakcyjną dla cudzoziemców. Tworzy to nową sytuację migracyjną, która wpływa na gospodarkę, stosunki społeczne, a także politykę zagraniczną naszego kraju. Zmiany te, rozpatrywane w kategoriach jakościowych, ale także ilościowych, wymuszają zmianę norm obowiązujących w prawie polskim, dostosowanie ich do wyzwań migracji międzynarodowej. W efekcie prac rządu, komisji i przedstawicieli organizacji społecznych stworzony został projekt ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz o zmianie niektórych ustaw. Prawo, które teraz ustalamy, musi dostosować polskie rozwiązania do konstrukcji prawnych przyjętych w państwach Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-152.4" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzSchetyna">Teraz chciałbym omówić najistotniejsze z 97 zmian, które znalazły się w projekcie.</u>
          <u xml:id="u-152.5" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzSchetyna">Przedłożony projekt w poprawkach 1.-14. zawiera uregulowania dostosowujące polskie prawo w zakresie objętym ustawą o cudzoziemcach do prawa wspólnotowego. Poprawki te wprowadzają zapisy porządkujące procesy paszportowe, wizowe, tranzytowe, azylowe i imigracyjne poprzez uproszczenie i ujednolicenie systemu wizowego w nawiązaniu do obowiązującego standardu europejskiego, a także zgodnie z porozumieniem wykonawczym do układu z Schengen.</u>
          <u xml:id="u-152.6" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzSchetyna">Poprawki 15–23 regulują problematykę statusu cudzoziemca na terytorium naszego kraju, a w szczególności udzielenia lub odmowy wydania zezwoleń na pobyt czasowy, osiedlenia się, a także opuszczania terytorium Polski. Zmiany te unifikują polskie przepisy prawne z przepisami obowiązującymi w państwach piętnastki. Mówi o tym rezolucja Rady Europy z dnia 30 listopada 1994 r. w sprawie przyjmowania obywateli państw trzecich na terytorium państw członkowskich oraz rezolucja Rady z 4 marca 1996 r.</u>
          <u xml:id="u-152.7" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzSchetyna">Szczególnie ważna jest poprawka nr 16, która określa kryteria dotyczące oceny, czy małżeństwo zostało zawarte wyłącznie w celu uzyskania zezwolenia na zamieszkanie, i służy dostosowaniu przepisów ustawy do norm Unii Europejskiej odnoszących się do zwalczania patologii w zakresie małżeństw koniunkturalnych, tzn. rezolucji Rady z dnia 4 grudnia 1997 r. w sprawie środków, które mają zostać przyjęte dla przeciwdziałania małżeństwom zawartym w celu koniunkturalnym.</u>
          <u xml:id="u-152.8" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzSchetyna">Projekt, dzięki poprawkom 24–27 zawartym w rozdz. 3a: Łączenie rodzin, wprowadza spójny system umożliwiający połączenie się w Polsce rodziny cudzoziemca przebywającego legalnie przez dłuższy czas w naszym kraju. Zapraszającymi do Polski mogą być osoby dorosłe wnoszące o przyjazd swoich współmałżonków oraz dzieci. Jest to instytucja nowa w polskim prawie o cudzoziemcach, a jej wprowadzenie, oprócz względów społecznych, motywowane jest potrzebą dostosowania polskiego prawa do norm Unii Europejskiej, tzn. rezolucji Rady z 1 czerwca 1993 r. w sprawie harmonizacji łączenia rodzin.</u>
          <u xml:id="u-152.9" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzSchetyna">Poprawka 28. to poprawka dodająca rozdz. 4a umożliwiający wprowadzenie jasnych, dotychczas prawnie nierozstrzygniętych, zasad bytu na terytorium RP cudzoziemców zatrzymanych, umieszczonych w ośrodku strzeżonym bądź areszcie.</u>
          <u xml:id="u-152.10" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzSchetyna">Następna ważna grupa poprawek to poprawki 30–46. Zmiany te służą doprecyzowaniu przepisów prawa polskiego w zakresie wniosków o nadanie statusu uchodźcy, modyfikacji katalogu przesłanek dotyczących odmowy nadania tego statusu oraz norm doprecyzowujących obiektywne stany, po zaistnieniu których status uchodźcy wygasa z mocy prawa. Przepisy te w całości dostosowują polskie prawodawstwo do norm unijnych, a wynikają bezpośrednio z konwencji genewskiej o uchodźcach, a także rezolucji Rady z 20 czerwca 1995 r. na temat minimalnych gwarancji w procedurze azylowej.</u>
          <u xml:id="u-152.11" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzSchetyna">W tym miejscu chciałbym się odnieść szczególnie do poprawki 46. Jest to zmiana dostosowująca obecnie obowiązujący przepis do norm Unii na temat minimalnych gwarancji w procedurze azylowej poprzez zagwarantowanie uchodźcom oraz osobom ubiegającym się o takie nadanie możliwości swobodnego kontaktu z organizacjami zajmującymi się sprawami uchodźców.</u>
          <u xml:id="u-152.12" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzSchetyna">Istotną zmianą jest poprawka 39., która wprowadzi instytucję wniosku oczywiście bezzasadnego w postępowaniu o nadanie statusu uchodźcy. Zmiana ta pozwoli na sprawne rozpatrywanie wniosków należących do tej kategorii, przy zachowaniu niezbędnych gwarancji proceduralnych. Pozwoli to także na zmniejszenie obciążeń finansowych na świadczenia socjalne z uwagi na szybsze załatwianie takich spraw. Zmiana wynika z rezolucji Rady z dnia 30 listopada 1992 r. na temat wniosków oczywiście bezzasadnych.</u>
          <u xml:id="u-152.13" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzSchetyna">Kolejnymi poprawkami, które chciałbym przybliżyć, są poprawki nr 47 i 49. Poprawka 47. wprowadza nowy rozdz. 6a, odnoszący się do ochrony czasowej cudzoziemców na terytorium RP. Zapis ten wprowadza nową instytucję, usuwając luki prawne i dając legitymację dla poprzednich działań. Polska już dwukrotnie udzielała schronienia cudzoziemcom będącym w opisywanej sytuacji. W 1992 r., kiedy wybuchł konflikt w Bośni, byli to uciekinierzy z tego rejonu Europy, a w 1999 r. podobnie rzecz się miała w przypadku uciekinierów czy uchodźców z Kosowa. Na podstawie standardowych przepisów dotyczących cudzoziemców, nie w pełni adekwatnych do zaistniałej sytuacji, omawiane poprawki w rozdz. 6a wyjaśniają te kwestie. W związku z faktem, iż ochrona czasowa stanowi praktykę państw Unii Europejskiej oraz, jak sygnalizowałem wcześniej, także praktykę polską, należy uzupełnić przepisy o spójny system prawny stanowiący podstawę do takich ewentualnych działań w przyszłości.</u>
          <u xml:id="u-152.14" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzSchetyna">Poprawka 49. wprowadza nową instytucję prawną: zobowiązanie do opuszczenia terytorium RP, tzn. aktu władczego administracji zobowiązującego cudzoziemca do wyjazdu z naszego kraju. Wprowadzenie takiej możliwości uzupełnia system wydalania cudzoziemców i pozwoli na sprawniejsze egzekwowanie prawa w stosunku do cudzoziemców naruszających przepisy dotyczące pobytu na naszym terytorium. Co ważne, zastosowanie się cudzoziemca do polecenia wyjazdu skutkuje dla niego lżejszymi dolegliwościami niż zastosowane wobec niego wydalenie. Zmiana służyć będzie zatem uelastycznieniu metod działania wobec cudzoziemców naruszających prawo pobytu, co wpłynie na skuteczność kontroli migracyjnej naszego terytorium.</u>
          <u xml:id="u-152.15" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzSchetyna">Następną zmianą, którą zawiera projekt, a którą chciałem państwu przybliżyć, jest zmiana w poprawce 66. Poprawka ta wprowadza cały nowy rozdział dotyczący prezesa Urzędu ds. Repatriacji i Cudzoziemców. Zmiana wprowadza do systemu polskiej administracji publicznej wyspecjalizowaną strukturę zajmującą się problematyką repatriantów, podkreślam: repatriantów oraz cudzoziemców, wychodzącą naprzeciw postulatom wielu środowisk. Jest to także praktyka większości państw Unii Europejskiej. Zmiana służyć będzie usprawnieniu obsługi repatriantów oraz cudzoziemców, zmniejszeniu kosztów obsługi zjawiska, utrzymaniu spójności decyzyjnej oraz zapewnieniu lepszej koordynacji działań w tych sprawach. Przypomnę, że cały czas czekamy na wejście w życie tak naprawdę przepisów ustawy o repatriacji. Zmiana zapewni skuteczną realizację przez Polskę zobowiązań wynikających z przystąpienia do Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-152.16" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzSchetyna">Rozdział 10a to też nowy rozdział, który wprowadza poprawka 70. Przewiduje się utworzenie Krajowego Systemu Informatycznego. System ten ma stać się w przyszłości częścią Narodowego Systemu Informatycznego z Schengen jako rejestru osób i mienia, przy uwzględnieniu międzynarodowych standardów ochrony danych osobowych. Są to zmiany wynikające z konwencji z Schengen. Wprowadzenie systemu służy wypełnieniu przez Polskę zobowiązań, które zostaną na nasz kraj nałożone z chwilą przystąpienia do Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-152.17" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzSchetyna">Szanowni Państwo! W art. 2 nowelizacji zostały zamieszczone zmiany dotyczące ustawy o obywatelstwie z dnia 15 lutego 1962 r. Proponowane zmiany mają na celu przeniesienie dotychczasowych kompetencji starosty w sprawach z zakresu obywatelstwa polskiego do wojewody, to jest organu administracji rządowej. Dotychczasowe zapisy ustawy uniemożliwiają prowadzenie przez państwo jednolitej polityki naturalizacyjnej. Zważywszy również, że decyzje starostów podlegają kontroli samorządowych kolegiów odwoławczych, wyłączone są one praktycznie spod kontroli administracji rządowej, pomimo to iż sprawy te są sprawami zleconymi z zakresu tej administracji.</u>
          <u xml:id="u-152.18" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzSchetyna">Powierzenie spraw dotyczących obywatelstwa polskiego starostom niepodlegającym praktycznie kontroli administracji rządowej nie jest dobrym rozwiązanie i nie jest spotykane w ustawodawstwie innych państw. Dotychczasowa praktyka wykazuje ponadto, że decyzje podejmowane przez starostów w sprawach nabycia obywatelstwa polskiego często nie są zgodne z polityką prowadzoną przez państwo, a niejednokrotnie są wydawane z naruszeniem prawa.</u>
          <u xml:id="u-152.19" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzSchetyna">Kolejne proponowane zmiany mają na celu stworzenie podstaw prawnych założenia rejestrów w sprawach nabycia i utraty obywatelstwa polskiego. Obecny stan prawny uniemożliwia gromadzenie i przetwarzanie danych osób ubiegających się o powyższe. Żaden organ w Polsce nie posiada uprawnień, a w konsekwencji nie posiada kompleksowych danych o liczbie osób nabywających corocznie polskie obywatelstwo. Uprawnień takich nie posiada również prezydent RP w zakresie gromadzenia danych odnośnie do utraty obywatelstwa polskiego. Proponowane przepisy określają organy właściwe do prowadzenia rejestrów oraz zakres danych osobowych, które będą gromadzone i przetwarzane w rejestrach, oraz wskazują cel prowadzenia rejestrów, jak również gwarantują ochronę gromadzonych tam danych osobowych. Proponuje się również, aby centralny rejestr prowadził prezes Urzędu ds. Repatriacji i Cudzoziemców na podstawie informacji uzyskanych czy uzyskiwanych od wymienionych w przepisach organów.</u>
          <u xml:id="u-152.20" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzSchetyna">W ustawie o funkcjach konsulów RP proponowane zmiany wprowadzane są nowelą w art. 3. Dają one możliwość wykonywania funkcji konsularnych na rzecz RP przez konsula państwa obcego, jak również wykonywania funkcji konsularnych przez konsula polskiego na rzecz państwa obcego. Możliwości takie dopuszcza konwencja wiedeńska o stosunkach konsularnych, a nie zawiera ich obecnie obowiązująca ustawa o funkcjach konsulów. Zmiana ma charakter praktyczny i służy usprawnieniu obsługi obywateli oraz jest zgodna z praktyką i z normami Unii Europejskiej. Pozwoli to na pełne wprowadzenie konwencji z Schengen.</u>
          <u xml:id="u-152.21" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzSchetyna">Ważna jest zmiana zapisana w art. 5, zmiana Ordynacji podatkowej. Zmiana służy umożliwieniu wojewodzie, czyli organowi prowadzącemu postępowania, w których trakcie badane będą kwestie istnienia zobowiązań podatkowych jako przesłanki odmowy wydania wizy lub zezwoleń na pobyt, dostęp do niezbędnych danych i informacji.</u>
          <u xml:id="u-152.22" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzSchetyna">Ostatnimi istotnymi zmianami, o których chciałbym państwu powiedzieć, są zapisane w art. 7 zmiany w ustawie z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji. Wśród nich jest poprawka 4., która usprawni procedurę repatriacji, obejmującą całe rodziny, w tym jej członków, którzy nie są osobami pochodzenia polskiego. Obecny zapis zezwala na udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony tylko tym osobom niepolskiego pochodzenia, które są małżonkiem repatrianta.</u>
          <u xml:id="u-152.23" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzSchetyna">W myśl definicji art. 1 ust. 2 repatriantem jest osoba polskiego pochodzenia, która przybyła do Rzeczypospolitej na podstawie wizy repatriacyjnej. Powoduje to, że zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony będzie można wydać dopiero tej osobie niepolskiego pochodzenia, której małżonek już przybył do Polski na podstawie wizy repatriacyjnej i tym samym stał się repatriantem. Małżonkowie nie będą więc mogli w tej sytuacji razem przybyć do Polski, co może być pewnym utrudnieniem.</u>
          <u xml:id="u-152.24" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzSchetyna">Zwrócić chcę także uwagę na poprawkę 6. mającą na celu doprecyzowanie wskaźników, od których zależeć będzie wysokość dotacji dla gminy, która zapewni lokal mieszkalny repatriantowi i członkom jego rodziny. Obecne uregulowanie stanowi, że wysokość dotacji powinna być proporcjonalnie zwiększona w zależności od wysokości nakładów poniesionych przez gminę na zapewnienie lokalu mieszkalnego. Tym samym pozostawia do swobodnej decyzji wojewody ocenę wysokości należnej gminie dotacji, co powoduje, iż gmina decydując się na wysiłek finansowo-organizacyjny, jakim niewątpliwie jest odpowiednie przyjęcie rodziny repatrianta, nie wie, na jakiej wysokości dotacje ze strony państwa może liczyć. Uregulowanie to nie stanowi czytelnych i jasnych gwarancji dla gminy, że budżet państwa wesprze ją dotacją w odpowiedniej wysokości.</u>
          <u xml:id="u-152.25" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzSchetyna">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! To wszystkie ważniejsze poprawki, które chciałem i byłem w stanie w krótkim czasie omówić. Za nami pierwszy ważny etap prac nad tą ustawą. Chciałem zaznaczyć, że ukończenie tej pracy było możliwe dzięki wielkiemu zaangażowaniu ze strony rządowej, a także podkomisji, która pracowała nad projektem, oraz tych wszystkich środowisk, które pomagały i doradzały nam. W pracach nad kolejnymi etapami ustawy musimy pamiętać, że jak najszybciej trzeba dokonać kompleksowej reformy przepisów ustawy o cudzoziemcach, kontynuując dostosowywanie naszego ustawodawstwa do polityki imigracyjnej Unii Europejskiej. Konieczność szybkiej nowelizacji ustaw wynika z „Narodowego programu przygotowania do członkostwa”, a także ze wskazań raportu Komisji Europejskiej, która mówi, iż Polska nie osiągnęła znaczących postępów w tej dziedzinie w ciągu ostatnich dwóch lat. Mam nadzieję, że zmienimy ten stan mądrze i szybko. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-152.26" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-153.2" who="#WicemarszałekStanisławZając">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-153.3" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Grzegorza Piechowiaka w imieniu Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#PosełGrzegorzPiechowiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz o zmianie niektórych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#PosełGrzegorzPiechowiak">Na wstępie chciałbym wspomnieć, że projekt omawianej ustawy jest zgodny z polskim stanowiskiem negocjacyjnym w obszarze: wymiar sprawiedliwości i sprawy wewnętrzne oraz z „Narodowym programem przygotowania do członkostwa”.</u>
          <u xml:id="u-154.2" who="#PosełGrzegorzPiechowiak">Omawiany projekt ma na celu dostosowanie przepisów polskiego prawa w zakresie objętym ustawą o cudzoziemcach do regulacji obowiązujących w Unii Europejskiej. Ponieważ pan poseł sprawozdawca bardzo szeroko omówił wszystkie poprawki dotyczące tych ustaw, chciałbym skupić się tylko na kilku rzeczach. Jest to swoista konstytucja dla cudzoziemców oraz repatriantów, napisana bardzo zrozumiałym językiem dla osób przybywających na terytorium Polski. W ustawie tej tworzymy Urząd ds. Repatriacji i Cudzoziemców, na wzór urzędów emigracyjnych w państwach Unii Europejskiej, który powstaje nie jako nowy urząd, ale w ramach Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Urząd ten będzie służył pomocą przede wszystkim repatriantom polskim, a także w znacznej mierze ma ułatwić poruszanie się w sprawach formalnoprawnych osobom przybywającym na terytorium Polski. Do zadań tego urzędu będzie m.in. należało wydawanie decyzji i postanowień w sprawach przyznawania pomocy ze środków budżetu państwa repatriantom i członkom najbliższej rodziny repatrianta, jak również wydawanie zezwoleń na zamieszkanie na czas oznaczony dla małżonka i małoletnich dzieci repatriantów, a także zgody na wydawanie wiz w celu repatriacji. Jak widać, ma to służyć przede wszystkim temu, jeśli chodzi o ustawę o repatriacji, którą już uchwaliliśmy, aby wszyscy repatrianci mieli jeden konkretny urząd, żeby nie było to rozdrobnione, żeby mogli w jednym miejscu dowiadywać się o wszystkich rzeczach dotyczących ich przybycia na terytorium Polski. Tenże urząd będzie także wydawał decyzje w sprawach o nadanie lub pozbawienie statusu uchodźcy bądź też udzielenie lub cofnięcie azylu.</u>
          <u xml:id="u-154.3" who="#PosełGrzegorzPiechowiak">Przedłożony projekt wprowadza również bardzo duże i ważne zmiany w zakresie regulacji wizowych poprzez dokonanie zmiany w definicji wizy oraz poprzez uproszczenie systemu wizowego, zastępując różne rodzaje wiz jedną wizą, jednolitą, co stanowi obowiązujący standard europejski.</u>
          <u xml:id="u-154.4" who="#PosełGrzegorzPiechowiak">W opiniowanym przez nas projekcie ujęto szereg przepisów uściślających regulacje dotyczące statusu uchodźcy poprzez wprowadzenie wymogu umożliwiającego cudzoziemcom złożenie zeznań i oświadczeń, a także pojęcie wniosku oczywiście bezzasadnego w postępowaniu o nadanie statusu uchodźcy.</u>
          <u xml:id="u-154.5" who="#PosełGrzegorzPiechowiak">Projekt ten przewiduje również utworzenie systemu informatycznego stanowiącego przyszłą bazę Narodowego Systemu Informatycznego Schengen. Celem stworzenia takiego systemu jest utrzymanie porządku i bezpieczeństwa publicznego na terytoriach umawiających się stron.</u>
          <u xml:id="u-154.6" who="#PosełGrzegorzPiechowiak">Nie mniej ważny wydaje się omówiony już tu problem łączenia rodzin oraz w zakresie azylu.</u>
          <u xml:id="u-154.7" who="#PosełGrzegorzPiechowiak">Wszystkie przepisy ujęte w niniejszym dokumencie stanowią istotny etap w dostosowaniu polskiego prawa o cudzoziemcach do standardów unijnych.</u>
          <u xml:id="u-154.8" who="#PosełGrzegorzPiechowiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Uważam, że podkomisja wykonała bardzo dobrze swoją pracę, w dobrej kooperacji z rządem oraz z instytucjami społecznymi, takimi jak chociażby urząd do spraw uchodźców, rzecznik praw człowieka czy Fundacja Helsińska.</u>
          <u xml:id="u-154.9" who="#PosełGrzegorzPiechowiak">Reasumując, chciałbym powiedzieć, że Klub Parlamentarny Akcji Wyborczej Solidarność popiera w całej rozciągłości omawiany dzisiaj projekt ustawy, przedłożony w sprawozdaniu połączonych Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Spraw Zagranicznych. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Winien jestem Wysokiej Izbie sprostowanie. Otóż czas dla klubów w tej debacie określony został na 10 minut, natomiast 5-minutowe oświadczenia są w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-155.2" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę zatem o zabranie głosu pana posła Marka Lewandowskiego w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#PosełMarekLewandowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedmiotem debaty jest sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Spraw Zagranicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz o zmianie niektórych ustaw, druk nr 1858. Mam zaszczyt i obowiązek przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej dotyczące tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#PosełMarekLewandowski">Przedłożony tekst po szczegółowej analizie naszym zdaniem budzi jednak szereg wątpliwości i wymaga dalszych prac legislacyjnych. Nie chciałbym w tym momencie odnosić się do podnoszonych podczas debaty kwestii dotyczących dorobku i tych dobrych stron projektu, one są oczywiste.</u>
          <u xml:id="u-156.2" who="#PosełMarekLewandowski">Po pierwsze, projekt zrywa jednak z dobrą tradycją wdrożenia do polskiego prawa przepisów acquis z jednoczesnym powiązaniem wejścia w życie części z nich z dniem uzyskania przez Polskę członkostwa w Unii Europejskiej. Oznacza to, iż posłowie obecnej większości dużą część tych dostosowań postanowili powierzyć Sejmowi następnej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-156.3" who="#PosełMarekLewandowski">Po drugie, jak sądzę, wybrano jednak błędny tryb zmiany przepisów. To widać po zakończeniu pracy podkomisji. Zdecydowaliśmy, aby zamiast opracowania nowej ustawy rząd przedstawił nowelizację istniejącej. Poważny zakres proponowanych zmian powoduje, że tekst może być jednak mało czytelny, a normy prawne nie zawsze zrozumiałe dla ich adresatów. Skutkiem tego np. może być zbyt restrykcyjna wobec cudzoziemców praktyka stosowania przepisów ustawy.</u>
          <u xml:id="u-156.4" who="#PosełMarekLewandowski">Zastrzeżenia budzi, moim zdaniem, błędne utożsamianie jednolitej wizy Schengen z jedyną wizą wydawaną przez państwa Unii. Panie ministrze, proszę śledzić tok mojego rozumowania. Może to rodzić niekorzystne dla polskiej polityki i praktyki wizowej ograniczenie długości okresu każdorazowego pobytu do 3 miesięcy. Pozorne dostosowanie do prawa europejskiego polega na wprowadzeniu w art. 8 ust. 3 ograniczenia pobytu cudzoziemca na terytorium RP do 6 miesięcy w ciągu roku. Taka regulacja jest chyba sprzeczna z porozumieniem wykonawczym do układu z Schengen, które ogranicza pobyt cudzoziemca do 3 miesięcy w ciągu półrocza. Ale czyni to jedynie w odniesieniu do tzw. wiz krótkoterminowych. Oparta na prawie europejskim, a jednocześnie przejrzysta regulacja wizowa powinna wzorem wszystkich państw Unii Europejskiej rozgraniczyć między wizą pobytową na okres pobytu do 3 miesięcy bez prawa do pracy, ważną w przyszłości na terytorium wszystkich państw - stron układu z Schengen, a wizami ważnymi na dłuższy okres pobytu, np. staż naukowy, pobyt u rodziny etc. na terytorium Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-156.5" who="#PosełMarekLewandowski">Dlatego proponuję pozostawić katalog wiz zawarty w dotychczasowym art. 7 ust. 1 i zastosować ograniczenie pobytu zgodne z układem z Schengen tylko do wizy pobytowej wymienionej w art. 7 ust. 1pkt 1.</u>
          <u xml:id="u-156.6" who="#PosełMarekLewandowski">Ponadto wyliczenie rodzajów wiz, jak się wydaje, powinno uwzględniać także wizę w celu tranzytu lotniskowego. Zastosowanie wiz ważnych na okres każdorazowego pobytu od 3 do 12 miesięcy bez wątpienia ułatwiłoby cudzoziemcom i urzędom np. legalizację pobytów długoterminowych ekspertów Unii Europejskiej, studentów i pracowników nauki na dłuższych stażach, bez potrzeby kosztownego uzyskiwania zezwolenia na pobyt na czas oznaczony. Jednocześnie pozwoliłoby to na stopniowe zbliżanie Polski do praktyki państw europejskich, gdzie wizy długoterminowe, zwłaszcza będące warunkiem późniejszego uzyskania karty pobytu, wydawane są jedynie za granicą, a nie w kraju.</u>
          <u xml:id="u-156.7" who="#PosełMarekLewandowski">W nowym art. 4 w pkt 4a określającym nieprzerwany pobyt proponuję skreślić wyrazy „w okresie ważności wizy”. Jak sądzę, nie mają one uzasadnienia w sytuacji, gdy podstawą formą legalizacji pobytu stał się pobyt na czas oznaczony. W proponowanym przez komisję nowym brzmieniu art. 7 pkt 4 ust. 2 proponuję po wyrazie „okres”, a przed wyrazem „pobytu”, dodać wyraz „każdorazowo”. W tym też artykule w pkt. 5 po wyrazie „wskazanie” słowo „miejsca” powinno być zastąpione wyrazami „przejścia granicznego dla zapewnienia zgodności z art. 14 ustawy o ochronie granicy państwowej”. Analogiczna zmiana powinna nastąpić w art. 13 ust. 4 ustawy o cudzoziemcach.</u>
          <u xml:id="u-156.8" who="#PosełMarekLewandowski">Art. 37 2 znowelizowanej ustawy proponuję uzupełnić o zapis dotyczący umorzenia postępowania w sprawie nielegalnego przekroczenia granicy w przypadku uzyskania przez cudzoziemca statusu uchodźcy oraz - to logiczne - zawieszenia tego postępowania na czas rozpatrywania wniosku o taki status.</u>
          <u xml:id="u-156.9" who="#PosełMarekLewandowski">Poddaję pod rozwagę kolejną zmianę, poprawkę, aby do organów uprawnionych do dostępu do Krajowego Systemu Informatycznego (art. 75 d ust. 2) dodać prezesów sądów powszechnych oraz prokuratorów powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury. Są oni jak najbardziej właściwi np. w sprawie postępowań ekstradycyjnych. Odbiega to od praktyki państw Schengen. Jednocześnie zastanawiam się, dlaczego uprawnień do kontroli legalności pobytu nie mają inne poza Policją i Strażą Graniczną służby uprawnione do legitymowania, takie jak GIC czy UOP.</u>
          <u xml:id="u-156.10" who="#PosełMarekLewandowski">W art. 4 przewidującym nowelizację ustawy z dnia 14 grudnia 1994 r. o zatrudnieniu i bezrobociu, jak sądzę, pomyłkowo wpisano wyraz „wizę” zamiast „wizę uzyskaną w trybie art. 9 ust. 1 ustawy o cudzoziemcach”. Nie byłoby tego problemu, gdyby pozostawiono rodzaje wiz wymienione w dotychczasowym art. 7 ust. 1 tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-156.11" who="#PosełMarekLewandowski">Proponuję także, aby zmienić termin wejścia w życie ustawy z 1 lipca 2001 r. na 1 stycznia 2002 r.</u>
          <u xml:id="u-156.12" who="#PosełMarekLewandowski">Wysoka Izbo! Pozwolę sobie zacytować niektóre artykuły znowelizowanej ustawy, które proponują jednak - moim zdaniem - bardzo przyspieszony tryb powoływania prezesa Urzędu do Spraw Repatriacji i Cudzoziemców. Przypomnę, że jeśli chodzi o obowiązujący stan prawny, została powołana i funkcjonuje Rada ds. Uchodźców, a więc organ administracji publicznej, tymczasem powołujemy nowy centralny organ administracji rządowej, mianowicie prezesa Urzędu do Spraw Repatriacji i Cudzoziemców. Prawie natychmiast, a więc w terminie 14 dni od ogłoszenia ustawy, powołany będzie pełnomocnik ds. organizacji Urzędu do Spraw Repatriacji i Cudzoziemców. Oczywiście minister właściwy zapewni obsługę merytoryczną, organizacyjną, prawną, techniczną i kancelaryjną, ze wskazaniem sposobu finansowania jego działalności, ale jaki może wskazać sposób, jeśli urząd ten w ogóle nie był uwzględniony w tegorocznym budżecie.</u>
          <u xml:id="u-156.13" who="#PosełMarekLewandowski">W przypadku niepowołania prezesa z dniem 1 lipca 2001 r. w trybie niezwykle pilnym pełnomocnik wykonuje zadania prezesa (ust. 4) z wyjątkiem pewnych kompetencji.</u>
          <u xml:id="u-156.14" who="#PosełMarekLewandowski">Art. 9 - pełnomocnik w terminie do 15 czerwca przedstawi pracownikom Departamentu Ochrony Granic, Migracji i Uchodźstwa, Departamentu Obywatelstwa w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Centralnego Ośrodka Recepcyjnego dla Uchodźców warunki zatrudnienia w urzędzie. Z tym się można oczywiście pogodzić, to jest pewien standard przyzwoitości wobec pracowników, ale trudno się pogodzić z ust. 9, gdzie mówi się o zatrudnionych na stanowiskach dyrektorskich. Moim zdaniem jest to sprzeczne z ustawą o Służbie Cywilnej. Praktyka przyspieszonego i nagłego powoływania urzędu pozwala domniemywać, że być może był to jeden z głównych celów szybkich prac nad tą ustawą. Chciałbym podkreślić, że jednak - zdaniem mojego klubu - trudno oprzeć się wrażeniu, iż nad pracami komisji zaciążyła chęć powołania jeszcze przed wyborami prezesa Urzędu do Spraw Repatriacji i Cudzoziemców. Jak powiedziałem, w przepisach o tworzeniu tego urzędu przewidziano zachowanie przez pracowników odpowiednich departamentów MSWiA tej samej podstawy nawiązania stosunku pracy oraz co najmniej dotychczasowych warunków pracy i płacy. Można to uznać za pewien standard przyzwoitości wobec pracowników, ale przewidziano także specjalny, wykraczający poza ustawę o Służbie Cywilnej przepis gwarantujący zachowanie dyrektorskich stanowisk.</u>
          <u xml:id="u-156.15" who="#PosełMarekLewandowski">Reasumując, bez wątpienia łatwiej, lepiej i bez wskazanych usterek udałoby się opracować to prawo, tę ustawę, gdybyśmy mieli politykę imigracyjną, to znaczy gdyby była przeprowadzona analiza i przedstawiona koncepcja tej polityki. Odnoszę wrażenie, że dzisiaj to dostosowanie prawa do prawa unijnego sprowadziliśmy jednak do technicznego zabiegu przepisania norm unijnych.</u>
          <u xml:id="u-156.16" who="#PosełMarekLewandowski">Nie mamy wiedzy na temat praktyki wizowej państw Unii Europejskiej chociażby wobec obywateli RP, brakuje analizy społeczno-ekonomicznych przesłanek nielegalnej imigracji z uwzględnieniem geopolitycznego położenia Polski. Brakuje wizji, jak na przykład regulować napływ do Polski pracowników zza wschodniej granicy w sektorach, gdzie mimo wysokiego bezrobocia pracodawcy mają problemy z zatrudnieniem. W jakie ramy ująć to zjawisko, by rzesze nielegalnych imigrantów nie wypychały z rynku pracy mieszkańców Polski? Nie ma wizji, jakie stanowisko zająć wobec rysującego się już gwałtownego wzrostu liczby wniosków o status uchodźcy oraz perspektywy przyjmowania, głównie z RFN, postępowania w tych sprawach po przystąpieniu do konwencji dublińskiej.</u>
          <u xml:id="u-156.17" who="#PosełMarekLewandowski">To byłyby te uwagi krytyczne. Odpowiednie poprawki przedkładam panu marszałkowi. Reasumując, uznaję, że projekt wymaga dopracowania, i w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej wnoszę o skierowanie go do prac w komisji celem rozpatrzenia zgłoszonych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-156.18" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Franciszek Jerzy Stefaniuk)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Janusza Dobrosza w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#PosełJanuszDobrosz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zawsze w latach, gdy Polska była państwem niepodległym, byliśmy krajem wyjątkowo otwartym na cudzoziemców. W czasie gdy w całej Europie - od Portugalii, Hiszpanii, Anglii po Rosję - wypędzano Żydów, Polska ich gościnnie przyjmowała. Kiedy zaś Europą targały wojny religijne, prześladowani we własnych krajach znajdowali w I Rzeczypospolitej schronienie i nowy dom. Nawet gdy po rozbiorach biedna Polska wracała na polityczną mapę świata, dawała schronienie uciekinierom, ofiarom rosyjskiej rewolucji różnych narodowości i różnych wyznań. Niestety, nie zawsze cudzoziemcy za pomocną dłoń Polski i Polaków odpłacali się wdzięcznością, a zdarzały się również zdrady i wiarołomstwa.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#PosełJanuszDobrosz">Świat XXI wieku jest coraz bardziej otwarty. Choć bardzo rzadko bogaci traktują granice państwowe między sobą w sposób bardzo liberalny, a co za tym idzie i emigrację, otwarcia - i to pełnego - oczekują czy wręcz żądają od ubogich. Siebie jednakoż chronią wielkimi barierami, najchętniej posługując się do tego jeszcze pośrednikami.</u>
          <u xml:id="u-158.2" who="#PosełJanuszDobrosz">Wynikający z ustawy o cudzoziemcach z 1963 r. stan prawny po 1989 r. był oczywistym anachronizmem i nonsensem. W obliczu wielkich zmian, jakie nastąpiły w Europie po upadku Związku Radzieckiego, konieczne były również nowe regulacje ustawowe, które przyniosła ustawa z 1997 r. - by stworzyć podstawy do prowadzenia przez państwo spójnej, jednolitej polityki wobec cudzoziemców przy jednoczesnym zabezpieczeniu ich praw.</u>
          <u xml:id="u-158.3" who="#PosełJanuszDobrosz">W ocenie Klubu Parlamentarnego PSL najważniejsze regulacje ustawy o cudzoziemcach z 25 czerwca 1997 r. - mimo pewnych mankamentów - sprawdziły się. Wiemy też jednak, że czasy się zmieniają i konieczne są następne nowelizacje. Z mieszanymi uczuciami odnosimy się też do motywów i filozofii towarzyszących kolejnej nowelizacji ustawy o cudzoziemcach. Nakładanie na Polskę następnych obowiązków i zobowiązań wynikających ze standardów Unii Europejskiej, w tym układu ze Schengen wraz z porozumieniem wykonawczym po szczycie w Amsterdamie, wniosą dla Polski zarówno skutki bezpośrednie i bezsprzecznie pozytywne, jak i wyraźnie ograniczające nasze potencjalne możliwości intensyfikacji współpracy na przykład z naszymi wschodnimi sąsiadami.</u>
          <u xml:id="u-158.4" who="#PosełJanuszDobrosz">Trzeba wyraźnie stwierdzić, że nowelizacja ustawy o cudzoziemcach oraz o zmianie niektórych ustaw, zawarta w sprawozdaniu Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Spraw Zagranicznych z druku nr 2623, niesie za sobą pewne ograniczenie dowolności w kształtowaniu przez Polskę własnej polityki emigracyjnej na rzecz rozwiązań wspólnych Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-158.5" who="#PosełJanuszDobrosz">Wiele rozwiązań proponowanych w nowelizacji, jak choćby wprowadzenie do ustawy instytucji, organu upoważnionego przez organ państwa obcego, może mieć w przyszłości bardzo praktyczne, życiowe, zastosowanie; to jest bardzo dobre, nawet, jak powiedziałem, przytoczona w uzasadnieniu możliwość podróżowania uczniów rekrutujących się z państw Unii Europejskiej bez zbytniej biurokracji. To to jest bardzo dobry kierunek.</u>
          <u xml:id="u-158.6" who="#PosełJanuszDobrosz">Podobnie ma się sprawa ze zmianą definicji wizy w art. 4 pkt 2, karty pobytu cudzoziemca, która stanowiłaby dokument zastępujący dotychczasowe karty osobowego i stałego pobytu. I art. 7 projektu - dotyczący wiz, gdzie upraszcza się system wprowadzony ustawą z 1997 r., zastępując różne rodzaje wiz jednolitą wizą. To wszystko na pewno będą pozytywne zmiany.</u>
          <u xml:id="u-158.7" who="#PosełJanuszDobrosz">W praktyce jednak dość kosztowne dla polskiego podatnika mogą być rozwiązania wynikające z art. 17 ust. 2 pkt 3, gdzie wprowadza się możliwość legalizowania pobytu cudzoziemca, wobec którego sąd np. wydał orzeczenie o niedopuszczalności ekstradycji, czy gdy teoretycznie możliwy jest exodus, bo jest taka możliwość, cudzoziemców prowadzących działalność artystyczną. Kto i kiedy jest w stanie określić, co jest artyzmem, a co nie jest, bo są takie preferencje również wynikające z układu z Schengen.</u>
          <u xml:id="u-158.8" who="#PosełJanuszDobrosz">Za słuszne natomiast należy uznać nowe dla polskiego prawa przepisy, które mogą przeciwdziałać małżeństwom zawieranym w celu koniunkturalnym. Ale czy fakt, iż małżonkowie nie mówią językiem zrozumiałym dla obojga, może w pełni rozstrzygać, iż małżeństwo zawarte zostało wyłącznie w celu uzyskania zezwolenia na zamieszkanie na terytorium Polski? A taki jest zapis art. 17 pkt 5. To może budzić pewne wątpliwości, bo to jest nie tylko sfera uczuć i wrażliwości, ale wiemy z naszej romantycznej historii literatury, jak to wygląda. Tak więc tu w pewnych sprawach język nie jest konieczny. To nie może być jeden argument. Może to budzić wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-158.9" who="#PosełJanuszDobrosz">Na poparcie również zasługują rozwiązania związane z rejestracją i ewidencją cudzoziemców, z Krajowym Systemem Informatycznym oraz z podwyższeniem górnego pułapu kary administracyjnej nakładanej na przewoźnika; chodzi o przewoźnika cudzoziemców, którzy nie spełniają formalnych wymogów umożliwiających przekroczenie granicy państwa polskiego. To są wszystko dobre rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-158.10" who="#PosełJanuszDobrosz">Poważny jednak problem jest związany z nowelizacją, jeśli chodzi o koszty, jakie będą wchodziły w rachubę w przypadku wprowadzenia jej w życie. Z szacunków podanych w uzasadnieniu wynika, że te koszty będą dość wysokie. Ale to są tylko koszty bezpośrednie. Jeżeli natomiast weźmiemy pod uwagę obszar tych kosztów, to dzisiaj trudno je określić, trudno przeprowadzić symulację, jakie one będą. To będą jednak dość znaczne koszty.</u>
          <u xml:id="u-158.11" who="#PosełJanuszDobrosz">Mamy takie wrażenie, że jeśli chodzi o nasze ustawodawstwo - to nie dotyczy krytyki tejże ustawy, ale w ogóle pewnej tendencji w dostosowywaniu naszych przepisów do przepisów Unii Europejskiej - to ponosimy te koszty, a przecież nie jest wykluczone, że zarówno po stronie samej Unii Europejskiej, jej organów statutowych, jak i poszczególnych krajów „piętnastki”, czy to w drodze referendum, czy też w drodze procedury ratyfikacyjnej przez właśnie referendum, odrzucona zostanie na przykład akcesja Polski do Unii Europejskiej, to co potem? Nie jest też wykluczone, że ciągłe ponoszenie przez Polaków kosztów procesu integracyjnego, bezwzględnie wykorzystywane przez kraje”piętnastki” naszego otwarcia rynku, bez z kolei jakiegoś takiego potraktowania naszej produkcji na zasadzie wzajemności, powoduje, czy chcemy, czy nie chcemy, iż społeczeństwo polskie w referendum ogólnokrajowym może odrzucić członkostwo w Unii Europejskiej, opowie się za inną formą traktatowej, przyjaznej i bliskiej współpracy z Unią Europejską. To są dywagacje bardziej ogólne, ale często jednakowoż na spotkaniach z wyborcami takie pytania są do nas kierowane, bo to jednak jest logiczne, że powinny być pewne gwarancje.</u>
          <u xml:id="u-158.12" who="#PosełJanuszDobrosz">Ale nie ulega wątpliwości, że rządowy projekt o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz o zmianie niektórych ustaw jest zgodny z prawem Unii Europejskiej, jak również z polskim stanowiskiem negocjacyjnym w obszarze: wymiar sprawiedliwości i sprawy wewnętrzne, ma określone mankamenty, ale w sumie należałoby go raczej ocenić pozytywnie - jego spójność i pewną logikę.</u>
          <u xml:id="u-158.13" who="#PosełJanuszDobrosz">Jedyne wątpliwości, które mamy, poniekąd są zbieżne z uwagami przedstawionymi, nie chcę ich powtarzać, przez posła z Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Mamy takie wątpliwości, ale generalnie uważamy, że projekt wart jest rozstrzygnięcia, po pewnych poprawkach, i poparcia. Dziękuję serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-159.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Pani posłanka i panowie posłowie zgłosili się do zadania pytań.</u>
          <u xml:id="u-159.3" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Czy ktoś jeszcze chciałby się zgłosić? Pan poseł Piechowiak.</u>
          <u xml:id="u-159.4" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Zamykam listę pytających.</u>
          <u xml:id="u-159.5" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę panią posłankę Ewę Sikorską-Trelę o zadanie pytania.</u>
          <u xml:id="u-159.6" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Apeluję tylko, żeby były to rzeczywiście pytania, a nie komentarze czy dyskusja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#PosełEwaSikorskaTrela">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! Mam dwa pytania. W ustawie w art. 4 wprowadza się pojęcia: bezpieczny kraj pochodzenia i bezpieczny kraj trzeci. Polska do tej pory nie określiła listy tych krajów. Moje pytanie brzmi: Dlaczego? Jakie to kraje według naszego rządu powinny się znaleźć na tej liście? Czy np. Ukraina, gdzie według tamtejszej opozycji są dziś łamane wolności demokratyczne, zgodnie z tą definicją mogłaby się znaleźć na liście takich krajów bezpiecznych? To pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#PosełEwaSikorskaTrela">I drugie pytanie. Jak po uchwaleniu tej ustawy byłoby traktowane podwójne obywatelstwo? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Jerzy Jaskiernia z klubu SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Moje pytania koncentrują się wokół końcowej sekwencji projektu ustawy, w szczególności wokół art. 20. Już w poprzedniej debacie mówiłem, że obradujemy w dniu, w którym zbiera się Zgromadzenie Ogólne Sędziów Trybunału Konstytucyjnego, stąd wzgląd na konstytucyjność ustawy jest celem, który powinien nam tu szczególnie przyświecać. Tymczasem w projekcie przedłożonym przez komisje - zwracam się z odpowiednim pytaniem zarówno do przedstawiciela komisji, jak i do przedstawiciela rządu - mamy pewną konstrukcję dotyczącą zasadniczej części ustawy. Nie chodzi tu o jeden wyjątkowy przepis, panie marszałku. Otóż brzmi to w ten sposób: Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 lipca, z tym, że: art. 2–6 - a więc zasadnicze, bo sam art. 2 to, można powiedzieć, serce tej ustawy - art. 7 pkt. 1–5, pkt. 7–11, art. 8 i 9 wchodzą w życie z dniem ogłoszenia.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#PosełJerzyJaskiernia">Jak Wysoka Izba wielokrotnie słyszała od prezesa Trybunału Konstytucyjnego, ale nie tylko, brak jakiegokolwiek vacatio legis jest bezpośrednim naruszeniem konstytucji, gdyż w myśl orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego minimalne vacatio legis wynosi 14 dni. Odstępstwo od tego musi być podyktowane jakimś stanem wyższej konieczności bądź kataklizmem, który to uzasadnia. Stąd zapytuję posła sprawozdawcę i odpowiednio przedstawicieli rządu, którzy tą ustawą się interesowali, jakie to szczególne okoliczności spowodowały, że sugeruje się Izbie przyjęcie ustawy niekonstytucyjnej.</u>
          <u xml:id="u-162.2" who="#PosełJerzyJaskiernia">Ponieważ być może wchodzi tu w grę przeoczenie, proponuję, panie marszałku poprawkę w następującym brzmieniu: w art. 20 w pkt 1 wyrazy „wchodzą w życie z dniem ogłoszenia” zastąpić wyrazami: „wchodzą w życie po upływie 14 dni od ogłoszenia”.</u>
          <u xml:id="u-162.3" who="#PosełJerzyJaskiernia">Pytanie drugie dotyczy kwestii relacji tego dokumentu do naszych zobowiązań z tytułu członkostwa w Radzie Europy. Utarła się, panie marszałku, taka maniera, zresztą wynikająca z regulaminu, że projekty są poddawane opinii co do zgodności z prawem wspólnotowym, z prawem Unii Europejskiej. Tymczasem zapomina się, że Polska jest od 10 lat członkiem Rady Europy, która również się wypowiada w tych kwestiach; są stosowne konwencje, zalecenia, uchwały, Zgromadzenia Parlamentarnego, Komitetu Ministrów. Ale tu z reguły panuje milczenie. Dlatego też, aby się upewnić, iż zarówno rząd, jak i komisje wzięły pod uwagę tę okoliczność, zapytuję, czy projekt uwzględnia zobowiązania Polski płynące z tytułu członkostwa w Radzie Europy.</u>
          <u xml:id="u-162.4" who="#PosełJerzyJaskiernia">Moje trzecie pytanie dotyczy pkt. XIII stanowiska Komitetu Integracji Europejskiej, gdzie minister Saryusz-Wolski informuje nas, że Polska do tej pory nie określiła listy bezpiecznych krajów pochodzenia i bezpiecznych krajów trzecich, mimo że projektowana ustawa o cudzoziemcach przewiduje jej opracowanie. Jest to dość enigmatyczna klauzula. Chciałbym więc zapytać, czy już obecnie ciąży na nas to zobowiązanie. Skoro tak, czy my taką listę mamy, tylko jej nie prezentujemy, odsyłając ewentualnie do przepisów wykonawczych? Czy są jakieś inne przyczyny, dla których będziemy chcieli to zobowiązanie przesunąć w czasie?</u>
          <u xml:id="u-162.5" who="#PosełJerzyJaskiernia">Ostatnie pytanie dotyczy, panie marszałku, kontekstu budżetowego i logistycznego tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-162.6" who="#PosełJerzyJaskiernia">Czy rząd ocenia - znając aktualną treść obowiązującego budżetu i znając możliwości logistyczne rządu, centralnych organów - że wdrożenie tej ustawy w tak szybkim terminie będzie możliwe i odpowiedzialne? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę pana posła Marka Lewandowskiego o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#PosełMarekLewandowski">Panie Marszałku! Pozwolę sobie zadać trzy pytania panu ministrowi czy przedstawicielom rządu.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#PosełMarekLewandowski">Pierwsze, krótkie. Czy znowelizowany ewentualnie art. 8 ust. 4 będzie miał zastosowanie do obywateli USA? Zniesienie obowiązku wizowego dla nich, jak pamiętamy, nastąpiło w drodze jednostronnego jednak gestu władz polskich, a nie na podstawie umowy.</u>
          <u xml:id="u-164.2" who="#PosełMarekLewandowski">Drugie pytanie. Czy mógłby pan minister odnieść się do pkt. 2 opinii sekretarza Komitetu Integracji Europejskiej? W punkcie tym wymienione są akty prawne Unii Europejskiej, które uwzględniono przy ocenie przedłożonego projektu. Oczywiście trudno wymienić wszystkie teksty znajdujące się na liście screeningowej. Jeżeli jednak dokonuje się wyboru przepisów, to należałoby uwzględnić fundamentalne. Oprócz tytułu 4. traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską należałoby uwzględnić choćby tytuł 6. traktatu o Unii Europejskiej, na przykład w kontekście Krajowego Systemu Informatycznego jako części Systemu Informatycznego Schengen.</u>
          <u xml:id="u-164.3" who="#PosełMarekLewandowski">Kolejna kwestia. W pkt. 5 sekretarz KIE, jak się wydaje, pomylił obowiązujące już w Unii przepisy dotyczące wzoru druku wizowego z dokonującą się dopiero powoli harmonizacją zasad wydawania wiz. Istnieje przecież zasadnicza sprzeczność między tezą pkt. 6 opinii, a brzmieniem art. 11 ust. 1a porozumienia wykonawczego, w kontekście tezy sekretarza, iż projekt wprowadza pojęcie wniosku oczywiście bezzasadnego. Pozwolę sobie przypomnieć, iż termin ten wprowadził art. 36 ust. 2 jeszcze obowiązującej ustawy o cudzoziemcach. Projekt ustawy jedynie zmienia tryb postępowania w odniesieniu do wniosku oczywiście bezzasadnego.</u>
          <u xml:id="u-164.4" who="#PosełMarekLewandowski">W pkt. 8 nie zauważono, iż przyjęta w Unii Europejskiej ścisła, nie rozszerzająca, interpretacja art. 101 porozumienia wykonawczego wyklucza dostęp do zasobu SIS służb wywiadu i kontrwywiadu. Art. 99 tegoż porozumienia daje im jedynie prawo zgłaszania za pośrednictwem innych organów niektórych wniosków o wpis. Zadaję to pytanie, ponieważ, jak sądzę, opinia ta jednak została przygotowana na podstawie dość pobieżnej lektury traktatów i listy screeningowej.</u>
          <u xml:id="u-164.5" who="#PosełMarekLewandowski">Trzecie pytanie dotyczy powołania tego centralnego organu administracji rządowej, czyli prezesa urzędu do spraw repatriacji i cudzoziemców. Czy mógłby pan wymienić podstawowe kroki, jeśli chodzi o organizację tego urzędu? Czy nie zabraknie nam czasu? Czy w związku z tym nie uważa pan, że to dłuższe vacatio legis byłoby na rękę? Przecież trzeba będzie nie tylko zorganizować urząd, jeśli chodzi o jego stronę personalną. To, jak się wydaje, już zrobiono. Od samego początku już wiemy, kto gdzie będzie. To też jest dosyć dziwne. Jak będzie jednak na przykład wyglądać cała logistyka w tym urzędzie? Jak wiadomo, trzeba będzie skonstruować system informatyczny. Trzeba będzie przejąć bazy danych od Straży Granicznej. Trzeba będzie ustalić sposób współdziałania, współpracy pomiędzy urzędem a wydziałami obywatelskimi wojewodów.</u>
          <u xml:id="u-164.6" who="#PosełMarekLewandowski">A więc tych problemów jest bardzo wiele i dzisiaj nikt poważnie nie traktuje tezy, że zatrudnienie, jak pamiętam, około 300 ludzi może się obyć bez specjalnych kosztów. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Grzegorz Piechowiak z klubu AWS, pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#PosełGrzegorzPiechowiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam trzy pytania, z tego dwa do pana ministra. Ponieważ pan poseł Lewandowski tak w swoim wystąpieniu, jak i w swoich pytaniach troszczy się o urząd, więc ja też chciałbym zadać dwa pytania dotyczące tej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#PosełGrzegorzPiechowiak">Pierwsze: Czy Urząd do Spraw Repatriacji i Cudzoziemców jest tworzony jako kompletnie nowy urząd centralny i wymaga jakichś dodatkowych nakładów finansowych z budżetu państwa czy też jest on tworzony na bazie określonych departamentów w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji i na początku będzie korzystał z budżetu tego resortu?</u>
          <u xml:id="u-166.2" who="#PosełGrzegorzPiechowiak">Pytanie drugie. Ponieważ w tym wystąpieniu jakby padał zarzut dotyczący tego, że chcielibyśmy na siłę, szybko powołać prezesa tego urzędu, to pytam się, czy funkcja prezesa urzędu jest kadencyjna czy też obywa pana posła Lewandowskiego można rozwiać tym, iż każdy następny minister będzie mógł jednoosobowo swoją decyzją takiego prezesa zmienić.</u>
          <u xml:id="u-166.3" who="#PosełGrzegorzPiechowiak">I na koniec jedno pytanie do pana posła sprawozdawcy. Ponieważ uczestniczyłem we wszystkich pracach podkomisji i podkomisja jednomyślnie przyjęła cały projekt tejże ustawy, to chciałem się zapytać, czy pan poseł Lewandowski też był członkiem tej podkomisji i czy zgłaszał jakieś uwagi dotyczące tej ustawy. A jeśli nie zgłaszał, to też chciałbym wiedzieć, dlaczego - bo może po prostu nie uczęszczał na posiedzenia tej podkomisji. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-166.4" who="#komentarz">(Poseł Marek Lewandowski: Trzeba sprawdzić.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji pana ministra Piotra Stachańczyka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPiotrStachańczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przede wszystkim chciałem podziękować panom posłom za w sumie wysoką ocenę przedłożonego projektu, a także generalnie za jego poparcie. Jest to projekt ważny i chciałem może na początek zwrócić uwagę na jedną rzecz, bo tutaj zachodzi pewne nieporozumienie. Mówi się o tym projekcie przede wszystkim z punktu widzenia dostosowania prawa polskiego do prawa Unii - i to prawda, że ten projekt to prawo dostosowuje. Ale, proszę państwa, ten projekt i tymi dostosowującymi, i innymi zmianami służy przede wszystkim naszym interesom. To my w tej chwili zalewani jesteśmy bezzasadnymi wnioskami składanymi tylko w celu przedłużenia pobytu w Polsce, to my mamy problemy z łączeniem rodzin, to my nie mamy instytucji prawnej służącej opiece czasowej i w przypadku kryzysu takiego jak w Kosowie musimy sztukować pewne rzeczy i ad hoc przygotowywać pewne rozwiązania prawne itd. Tak że ten projekt jest przede wszystkim napisany z punktu widzenia ochrony polskich interesów, ochrony naszych granic i ochrony sytuacji w Polsce, a napisany jest tak, że równocześnie dostosowuje prawo polskie do prawa Unii i tak powinien być czytany.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPiotrStachańczyk">Otóż odnosząc się do tego, co tu zostało powiedziane, chcę także może jeszcze dodać, że ten projekt jakby utrzymuje zasadnicze zręby ustawy z 1997 r., ale wprowadza zmiany tego, co po paru latach funkcjonowania okazało się błędne. Przed nikim nie zamyka drogi do Polski i nikomu też ten projekt nie będzie utrudniać przyjazdu do Polski, nie wpłynie też na zmianę naszej polityki w tym zakresie, a polityka taka - polityka wjazdowa, polityka wizowa, polityka dotycząca określania, kogo chcemy, a kogo nie chcemy na naszym terytorium, panie pośle, istnieje. Mamy analizy społeczno-ekonomiczne dotyczące wjazdów, wyjazdów, kosztów wjazdów i wyjazdów, mamy ocenę dotyczącą nielegalnej migracji. Wiemy, ile osób ubiega się o status uchodźcy w Polsce tylko po to, żeby w Polsce zostać. Mniej więcej wiemy, ile spośród tych osób próbuje wyjechać następnie do Niemiec, a więc z jaką liczbą osób będziemy się musieli liczyć, jeśli chodzi o koszty, w przypadku gdy zadziała konwencja dublińska, jeżeli staniemy się jej sygnatariuszem - choć można powiedzieć od razu, że jest to, jak przyznaje sama Unia, jeden z najgorzej funkcjonujących dokumentów w Unii. Trwają prace nad jej zmianą, bo praktycznie nikomu się nie udaje, jeśli chodzi o kraje Unii, obecnie udowodnić, skąd tak naprawdę ktoś i gdzie się znalazł. Tak że tutaj są zasadnicze trudności.</u>
          <u xml:id="u-168.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPiotrStachańczyk">Nie widzimy także powodu, aby odwlekać czas wejścia w życie niektórych rozwiązań ustawy aż do momentu wejścia Polski do Unii, bo te rozwiązania są po prostu dla dzisiejszej Polski i systemu migracyjnego państwa korzystne i nie ma powodu, żeby z nimi czekać.</u>
          <u xml:id="u-168.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPiotrStachańczyk">Chciałbym teraz przejść do tego, o czym pan poseł mówił bardziej konkretnie, przy czym do niektórych uwag szczegółowych pozwolę sobie odnieść się na posiedzeniu komisji, bo pan poseł wypowiadał je w takim tempie, że nie jestem w stanie ustosunkować się do wszystkich.</u>
          <u xml:id="u-168.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPiotrStachańczyk">Jeśli chodzi o wizy, to przyjęliśmy regulację, która jest także naszą regulacją, bo jest zgodna z ustawodawstwem ze Schengen, to znaczy pozwala wydawać 3-miesięczne wizy, takie jak wydaje się na całym terytorium Schengen, ale zostawia nam margines pozwalający określić długość pobytu poprzez możliwość jego przedłużenia. Po przedłużeniu wizy o kolejne 3 miesiące nie będzie to już klasyczna wiza schengenowska uprawniająca do pobytu na całym terytorium Schengen, ale będzie to już ten element, który pozwala przenieść się na etap wizy narodowej dotyczącej pobytu na terytorium RP. Jest to także wynik, panie pośle, przyjętej jeszcze w 1997 r. i utrzymanej filozofii, zgodnie z którą zależy nam na tym, aby pobyty długoterminowe w Polsce odbywały się na podstawie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony. Po to powstało to zezwolenie, po to skrócono okres jego wydawania — można je uzyskać już w przypadku pobytu powyżej 6 miesięcy — po to procedury umożliwiające jego uzyskanie są możliwie najszersze - można je otrzymać zarówno w kraju, jak i za pośrednictwem konsula — aby osoba planująca przyjazd do Polski na dłuższy okres mogła je uzyskać. Zwłaszcza jeżeli planuje przyjazd do pracy, bo wtedy nie ma tych wszystkich konsekwencji, nie zachodzi konieczność otrzymywania zezwolenia na pracę podczas pobytu poza granicami RP. Jesteśmy bardzo nastawieni na tę formę, która w niektórych krajach w ogóle nie jest spotykana i uważamy, że w przypadku osób, które chcą w Polsce uczyć się, mieszkać z rodziną, studiować, pracować, działać itd. jest ona zdecydowanie najlepsza.</u>
          <u xml:id="u-168.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPiotrStachańczyk">Określenie wizy lotniskowej znajduje się w ustawie. Jest tam jej definicja, a także wprowadzono zapis, że wizę, o której mowa w art. 7 ust. 2a, wydaje się na okres nie dłuższy niż 2 dni, chodzi o jej okres ważności. Art. 7 ust. 2a mówi także, że jest to wiza, która może uprawniać wyłącznie do wjazdu, pobytu i wyjazdu ze strefy tranzytowej lotniska międzynarodowego. Na końcu, w części dotyczącej przepisów określających uprawnienia organu napisano, że Rada Ministrów określi listę krajów, których obywatele powinni posiadać wizę lotniskową. Oczywiście nikt na świecie nie stosuje wiz lotniskowych dla wszystkich, to są wizy stosowane w przypadku wybranych krajów o najwyższym zagrożeniu migracyjnym.</u>
          <u xml:id="u-168.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPiotrStachańczyk">Jeśli chodzi o art. 37 ust. 2, to chcę powiedzieć, że zapis, o którym pan poseł mówił, był rozważany już w poprzedniej ustawie. Generalnie jest on o tyle zbędny, że korzystając bezpośrednio z Konwencji Genewskiej, prokuratura zawiesza postępowanie, a następnie je umarza, jeżeli ma do czynienia z osobą, która wystąpi o status uchodźcy, a następnie go uzyska. Natomiast ten zapis, który został tu zawarty, po prostu służy temu, aby cudzoziemcy nie liczyli na to, że samo zgłoszenie wniosku o status uchodźcy zwalnia ich od odpowiedzialności. Jeżeli wniosek zostanie odrzucony, to wraca sprawa nielegalnego przekroczenia granicy.</u>
          <u xml:id="u-168.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPiotrStachańczyk">Jeśli chodzi o dostęp do Krajowego Systemu Informatycznego, to ze względu na funkcje i zadania nie dostrzegam potrzeby umieszczenia tutaj prezesów sądów, natomiast do czasu spotkania się na posiedzeniu komisji ewentualnie zastanowimy się nad rozmową o prokuraturze i prokuratorach.</u>
          <u xml:id="u-168.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPiotrStachańczyk">Proszę państwa, jeśli chodzi o legalność pobytu, to jej sprawdzanie także nie może być narzucone wszystkim organom. Jest to badanie pewnych zjawisk, które powinno być skorelowane z uprawnieniami. Samo badanie dla badania nie ma większego sensu, więc uprawnienie do badana legalności pobytu mają te organy, które mają prawo zwracać się do cudzoziemca o opuszczenie terytorium czy wnosić do wojewody o wydalenie. Sam fakt badania po to, żeby zbadać, czy ktoś tu jest legalnie, czy nie, nie ma bowiem większego znaczenia. Z kolei nie widzimy potrzeby, aby wszystkie możliwe organy, na przykład GIC, musiały występować z wnioskami wydaleniowymi.</u>
          <u xml:id="u-168.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPiotrStachańczyk">Proszę państwa, jeśli chodzi o drobną zmianę w art. 4 ustawy o zatrudnieniu i bezrobociu, to tam rzeczywiście jest przeoczenie i brakuje docharakteryzowania tej wizy, porównywalnego z art. 9. To prawda.</u>
          <u xml:id="u-168.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPiotrStachańczyk">I teraz, proszę państwa, sprawa urzędu, która chwilami budziła największe zainteresowanie. Pan poseł Lewandowski wskazywał zwłaszcza na art. 9 ust. 8 i 9. Otóż chcę powiedzieć, że art. 9 ust. 8 i 9 to jest pewna konsekwencja tego, że urząd musi istnieć, a ludzie, którzy obecnie mają jakieś stanowiska, nadal powinni je mieć. Ust. 8 dotyczy tego, co jest stałym elementem chyba we wszystkich urzędach - póki nie odbędzie się konkurs, następuje powierzenie obowiązków. Najpierw komuś powierza się te obowiązki, następnie odbywa się konkurs i zastępuje się tę osobę. Można dodać, że powierzenie obowiązków można uchylić bez żadnych ograniczeń, to znaczy, że jeżeli komuś się powierza obowiązki, to po miesiącu czy dwóch miesiącach można je cofnąć i powierzyć komuś innemu.</u>
          <u xml:id="u-168.11" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPiotrStachańczyk">Tak więc teza jakoby stanowiska w urzędzie zostały rozdzielone jest nieprawdziwa, bo - jak mówię - z tego ustępu to w ogóle nie wynika. Zostaje ust. 9: „Osoby, o których mowa w ust. 1, zatrudnione w dniu 30 czerwca 2001 r. na stanowiskach wymienionych w art. 41 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o służbie cywilnej, z dniem 1 lipca 2001 r. zajmują te stanowiska w odpowiednich komórkach organizacyjnych Urzędu”. W art. 9 ust. 1 są wymienione dwa departamenty: Departament Migracji i Uchodźstwa oraz Departament Obywatelstwa, przy czym Departament Obywatelstwa częściowo przechodzi, bo ma jeszcze sprawy mniejszości narodowych, poboru do wojska, czyli te elementy zostają.</u>
          <u xml:id="u-168.12" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPiotrStachańczyk">Jak to się przekłada w praktyce, ile osób osób będzie przeniesionych na podstawie tego art. 9? Otóż chodzi o dwie osoby z kierownictwa Departamentu Migracji i Uchodźstwa. Dyrektor ma powierzone obowiązki, tak więc można go natychmiast odwołać, nie ma tam stałego dyrektora, a jego zastępca jest funkcjonariuszem Straży Granicznej i w związku z tym wobec niego można stosować reguły bezpośredniego odwołania. Z kierownictwa obecnego Departamentu Obywatelstwa do urzędu przechodzi jeden dyrektor i to jest rzeczywiście osoba, która ostatnio uzyskała kwalifikacje urzędnika służby cywilnej i ma uprawnienie do tego, aby zostać wicedyrektorem. De facto cały ten ustęp doprowadzi do tego, że jedna osoba będzie rzeczywiście zajmowała stanowisko wicedyrektora, które zajmuje dzisiaj, chyba że zdecyduje się być dyrektorem, no to wtedy znowu zaryzykuje, że będzie miała powierzone obowiązki. Tak więc to jedno stanowisko będzie obsadzone. Na podstawie tych przepisów więcej stanowisk nie będzie obsadzonych i w związku z tym stanowczo zaprzeczam tezie, jakoby urząd miał powstać po to, aby obsadzić go stanowiskami w możliwie krótkim terminie.</u>
          <u xml:id="u-168.13" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPiotrStachańczyk">Skąd termin? Proszę państwa, on wynika z zadań tego urzędu, a przede wszystkim już poważnych ocen dotyczących problematyki repatriacji. Prowadzimy działalność repatriacyjną, w tej chwili, kończąc sprawy z zeszłego roku i rozpoczynając szeroką działalność na podstawie ustawy, która weszła w życie na początku tego roku. W naszej ocenie niezbędny jest urząd, który będzie się zajmował zwłaszcza tą problematyką i skoordynuje działania aparatu państwa w całości. Pełnomocnik rządu, czyli ten twór, który w ustawie o repatriacji został wprowadzony, takich zadań nie spełnił. Funkcje pełnomocników rządu były różne, ale tak naprawdę pełnomocnik rządu sprawdza się w krótkoterminowych zadaniach, wymagających szybkiej koordynacji działań kilku organów, a nie w zadaniach wieloletnich. Naszym zdaniem każde opóźnienie pracy tego urzędu raczej opóźnia rzeczywiste, praktyczne rozpoczęcie repatriacji.</u>
          <u xml:id="u-168.14" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPiotrStachańczyk">Tak więc uważam, że ta data jest jak najbardziej właściwa i jesteśmy do niej przygotowani organizacyjnie. To jest odpowiedź również na pytanie pana posła Piechowiaka. Jeśli chodzi o organizację urzędu, struktury są zaplanowane, w budżecie ministerstwa są na to pieniądze. System informatyczny Schengen, czyli Krajowy System Informatyczny, zgodnie z tą ustawą ma być utworzony przez ministra do końca przyszłego roku, tak że tutaj nie ma powodu do żadnego pośpiechu. Przejęcie systemu z Komendy Głównej Straży Granicznej mamy zaplanowane, ale na wszelki wypadek data przedłużona jest tam do października, żeby można było spokojnie to przejąć.</u>
          <u xml:id="u-168.15" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPiotrStachańczyk">Współpraca departamentów z wydziałami spraw obywatelskich stale ma miejsce i mam nadzieję, że się nie pogorszy. Ta współpraca jest na stałe. System informatyczny, jeśli chodzi o pobyt, łączący wszystkie wydziały spraw obywatelskich z centralą na ul. Koszykowej, istnieje, działa i powstanie urzędu w żaden sposób nie zmieni tego stanu rzeczy, tak że trudno tutaj mówić, że jest możliwe pogorszenie się współpracy z terenem, a zwłaszcza z urzędami wojewódzkimi, w tym zakresie. Przy okazji potwierdzam to, co mówił pan poseł Piechowiak. To jest urząd tworzony na bazie MSW i jego niektórych departamentów. Jego powstanie skutkować będzie likwidacją komórek organizacyjnych, całości lub części komórek organizacyjnych ministerstwa, bo po prostu nie będą one potrzebne w ministerstwie. To po pierwsze. A po drugie, rzeczywiście, jeśli chodzi o prezesa, to jest standardowy zapis, że powołuje i odwołuje go premier na wniosek ministra. Można go zmienić jednego dnia. Ustawa nie wprowadza żadnych szczególnych zabezpieczeń w odniesieniu do osoby prezesa urzędu.</u>
          <u xml:id="u-168.16" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPiotrStachańczyk">Pan poseł Dobrosz mówił w swojej wypowiedzi o kwestii niedopuszczalności ekstradycji. Niestety, to jest zjawisko, z którym się spotykamy, i tutaj ewidentne zasady ochrony praw człowieka wymagają, aby zalegalizować pobyt osoby, która jest w Polsce, a którą z różnych względów sądy zabroniły wydalić czy dokonać jej ekstradycji do kraju, który chciał ją uzyskać. Tutaj nie ma innej drogi. To są przypadki jednostkowe. W Polsce w tej chwili dotyczyłoby to prawdopodobnie łącznie liczby mniejszej niż 10 osób.</u>
          <u xml:id="u-168.17" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPiotrStachańczyk">Jeśli chodzi o zapisy dotyczące małżeństw zawieranych w celu uzyskania zezwolenia, to oczywiście tam są podane pewne elementy, które należy brać pod uwagę, ale rolą urzędu jest wykazanie, że małżeństwo jest zawarte w tym celu, i może to być proste powołanie się na jeden z punktów tegoż art. 17a.</u>
          <u xml:id="u-168.18" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPiotrStachańczyk">Koszty. Cóż, koszty były określone w uzasadnieniu i w stosunku do uzasadnienia nic się tutaj nie zmieniło.</u>
          <u xml:id="u-168.19" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPiotrStachańczyk">Chcę jeszcze dodać, wracając na chwilę do spraw urzędu, że trudno jest mówić, iż ustawa była szybko dyskutowana i szybko przygotowywana po to, aby powstał urząd. Przypominam, że ta ustawa była w Sejmie ponad rok czy prawie rok. Rozważano ją w różnych aspektach, odbyło się szereg posiedzeń podkomisji, brali w nich udział eksperci, którzy również wypowiadali się na temat urzędu, więc trudno zakładać, że coś stało się nagle, błyskawicznie.</u>
          <u xml:id="u-168.20" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPiotrStachańczyk">Jeśli chodzi o pytania dotyczące bezpiecznego kraju pochodzenia i bezpiecznego kraju trzeciego. W dzisiaj omawianej ustawie jest zapis, który mówi, że można to zrobić w formie rozporządzenia, że przewiduje się rozporządzenie Rady Ministrów. To rozporządzenie pierwotnie było obligatoryjne, potem zostało zmienione na fakultatywne. Do dzisiaj nie zostało wydane z uwagi na dość jasne stanowisko ministra spraw zagranicznych, że nie leży w interesie Polski publikowanie tego typu rozporządzenia, które w formie aktu powszechnie obowiązującego mówiłoby, który kraj rząd polski uznaje za bezpieczny kraj pochodzenia, a który za bezpieczny kraj trzeci. W większości krajów robi się to w ten sposób, że wprowadza się definicję, tak jak my robimy, i w przypadkach poszczególnych osób ocenia się sytuację w ich kraju z punktu widzenia tej definicji. Jeżeli definicja jest spełniona, to odmawia się nadania statusu uchodźcy z uwagi na fakt, że ktoś przybył z bezpiecznego kraju pochodzenia lub bezpiecznego kraju trzeciego. I tak zamierzamy postępować. Nie będzie zatem żadnej oficjalnie ogłoszonej definicji w tym zakresie. Nie badaliśmy również obecnej sytuacji na Ukrainie na tyle, żeby dzisiaj można było z trybuny kwalifikować to państwo do którejś z tych grup. Jeżeli będziemy mieli kandydata na uchodźcę z któregoś z tych państw, to właściwy urząd będzie przeprowadzał tego typu analizę.</u>
          <u xml:id="u-168.21" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPiotrStachańczyk">Na pytanie, co zmienia się w sytuacji podwójnego obywatelstwa, jeśli chodzi o tę ustawę, mogę odpowiedzieć, że ona nic w tym zakresie w stosunku do istniejącego stanu rzeczy nie zmienia.</u>
          <u xml:id="u-168.22" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPiotrStachańczyk">Jeśli chodzi o pytania posła Jaskierni, to na ostatnie dotyczące listy krajów już odpowiedziałem. Jeśli chodzi o akty Rady Europy, to tak, one były brane pod uwagę i to nie tylko przez rząd i komisje. Przede wszystkim acquis unijne dotyczące tego tematu zawiera to również. Komisja Europejska wprowadziła tam akty Rady Europy. Nie jest to acquis dotyczące tylko dokumentów stricte unijnych. Acquis dotyczące obszaru: sprawy wewnętrzne i wymiar sprawiedliwości zostało przez samą komisję poszerzone o niezbędne dokumenty Rady Europy.</u>
          <u xml:id="u-168.23" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPiotrStachańczyk">Jeśli chodzi o art. 20, to muszę się po części zgodzić z panem posłem Jaskiernią, że powinniśmy dokonać zmiany i wprowadzić zapis o 14 dniach, jednakowoż sugerowałbym jedno wyłączenie, a mianowicie odnoszące się do zmian zawartych w art. 7 dotyczących repatriacji. Ustawa o repatriacji weszła bowiem w życie niedawno, to jest nowa ustawa. Kiedy ta ustawa trafiła do gmin, trafiła do regionalnych izb obrachunkowych, okazało się, że są pewne elementy, które są dla gmin niezrozumiałe, co utrudnia repatriantom życie. Pewne kwoty pieniędzy nie dały się doszacować, bardzo utrudnione jest wydanie pewnych aktów wykonawczych dotyczących spraw finansowych. Muszę jednak powiedzieć, że tutaj w niczym nie zmienia się merytorycznych zasad dotyczących tego, kto ma prawo do repatriacji i co z tego tytułu uzyskuje. Chodzi o pewne elementy techniczne służące rzeczywistej poprawie sytuacji repatriantów. Wejście w życie tych przepisów moim zdaniem niewątpliwie zasługuje na uznanie jako szczególnie ważne i szczególnie znaczące. Tak że zgadzam się z panem posłem Jaskiernią, że art. 20 należy przeredagować, zostawiając jednak punkty art. 7, które są wskazane jako wchodzące w życie najszybciej, jak to jest możliwe, czyli z dniem ogłoszenia.</u>
          <u xml:id="u-168.24" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPiotrStachańczyk">Jeśli chodzi o kwestie kosztów, to, tak jak już wspominałem, budżet ministerstwa przewiduje środki na operację, o której mówimy.</u>
          <u xml:id="u-168.25" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPiotrStachańczyk">Wreszcie pytanie pana posła Lewandowskiego o to, czy art. 8 ust. 4 będzie dotyczył obywateli USA. Art. 8 ust. 4 dotyczy przebywających w Polsce na podstawie umowy obywateli wszystkich krajów, a umowa ze Stanami Zjednoczonymi to nie jest tak do końca jednostkowy akt, bo to jest umowa, o ile dobrze pamiętam, mająca formę wymiany not, zgodnie z którymi w zamian za to, że my to znosimy strona amerykańska wydłuża okres wizowy dla obywateli polskich i znosi opłaty za wizy. Tak więc mamy tu do czynienia z sytuacją tego typu, że jest to umowa międzynarodowa. Natomiast w następnej kwestii pan poseł z kolei ma rację i ze swej strony mogę taką poprawkę zgłosić. Gdy patrzę na to jeszcze raz w tej chwili, to widzę, że pominięto jeden element, mianowicie ta ustawa w dalszej części przewiduje, że można jednostronnie znieść wizy — to nie jest przypadek amerykański — dopuszcza rozporządzenie o zniesieniu wobec obywateli pewnego kraju wiz, a planowany art. 8 ust. 4 tej sytuacji nie uwzględnia, choć uwzględniać powinien. W związku z tym po wyrazach: „na podstawie umowy międzynarodowej przewidującej częściowe albo całkowite zniesienie obowiązku wizowego” powinny pojawić się wyrazy: „lub na podstawie jednostronnego zniesienia obowiązku wizowego przez Rzeczpospolitą Polską w trybie art...”. I powinno być odesłanie do właściwego artykułu z rozdziału o właściwości organów.</u>
          <u xml:id="u-168.26" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPiotrStachańczyk">Proszę państwa, podejście, żeby komentować opinie Komitetu Integracji Europejskiej, jest trochę nowatorskie, ale rozumiem to tylko tak, że ust. 2 zawiera przykładowe wyliczenie, a acquis unijne, które tu brane było pod uwagę, i przy ocenie tego powinno być brane pod uwagę, liczy tych pozycji wielokrotnie więcej. Tak że rozumiem, że to, co pan minister Saryusz-Wolski wskazał, to jest tylko i wyłącznie kwestia przykładowego wyliczenia najważniejszych dokumentów.</u>
          <u xml:id="u-168.27" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPiotrStachańczyk">Jeśli chodzi o pkt 5, moim zdaniem dotyczy on wzoru, czyli w zasadzie dokumentu. Pierwsze zdanie, to prawda, jest nieco mylące. Generalnie chodzi tu, jak wynika z przywołanych dalej przepisów, niewątpliwie o wzór dokumentu, a nie o samą regulację dotyczącą zasad jego wydawania.</u>
          <u xml:id="u-168.28" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPiotrStachańczyk">Co do UOP, to szczerze mówiąc, nie pamiętam w tym momencie zapisu SIS, a nie mam go przy sobie, ale na posiedzeniu komisji do pytań pana posła dotyczących dostępu UOP do danych SIS odniosę się konkretnie i w całości.</u>
          <u xml:id="u-168.29" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPiotrStachańczyk">Wydaje mi się, że w ten sposób wyczerpałem odpowiedź na poruszone zagadnienia i zadane pytania. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-168.30" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-168.31" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Stanisław Zając)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Grzegorza Schetynę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#PosełGrzegorzSchetyna">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Myślę, że minister Stachańczyk w pełny czy niemal pełny sposób odpowiedział na wszystkie wątpliwości i pytania. Chciałbym tylko powiedzieć, że wydaje mi się, iż powinniśmy przyjąć poprawkę zgłoszoną przez posła Jaskiernię mówiącą o tym, żeby jednak ujednolicić i wpisać to wejście w życie ustawy po 14 dniach od momentu ogłoszenia, żeby nie różnicować zapisu i elementów wejścia części ustawy wcześniej.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#PosełGrzegorzSchetyna">Jeśli chodzi o pytanie posła Piechowiaka, to odpowiadam: tak, pan poseł Lewandowski był członkiem podkomisji, natomiast pewne nowe rzeczy pojawiły się po zakończeniu prac podkomisji, a przed drugim czytaniem, ale tak w życiu i w parlamencie bywa. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-171.2" who="#WicemarszałekStanisławZając">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania projektu ustawy zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm skierował ponownie ten projekt do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Spraw Zagranicznych w celu przedstawienia dodatkowego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-171.3" who="#WicemarszałekStanisławZając">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będą uważał, że Sejm propozycję przyjął. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-171.4" who="#WicemarszałekStanisławZając">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 4. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy oraz ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (druki nr 1293 i 2597).</u>
          <u xml:id="u-171.5" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Romana Giedrojcia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#PosełSprawozdawcaRomanGiedrojć">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Panie Główny Inspektorze Pracy! Mam zaszczyt w imieniu Komisji Polityki Społecznej przedstawić sprawozdanie dotyczące poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy oraz ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji zamieszczone w druku nr 2597.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#PosełSprawozdawcaRomanGiedrojć">Pierwsze czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy zgłoszonego przez grupę posłów odbyło się pod koniec października 1999 r. w tym samym dniu, kiedy debatowano nad sprawozdaniem głównego inspektora pracy.</u>
          <u xml:id="u-172.2" who="#PosełSprawozdawcaRomanGiedrojć">Projekt ustawy został skierowany do Komisji Polityki Społecznej, która wyłoniła podkomisję, ta zaś pracowała przez cały 2000 r., zbierając się na posiedzeniach 11 razy. Po zakończonych pracach podkomisja przedstawiła sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej, które zostało przyjęte. W pracach podkomisji, a następnie komisji uczestniczyli przedstawiciele Głównego Inspektoratu Pracy, a także przedstawiciele rządu, związków zawodowych funkcjonujących w Państwowej Inspekcji Pracy.</u>
          <u xml:id="u-172.3" who="#PosełSprawozdawcaRomanGiedrojć">W toku debaty sejmowej poświęconej ocenie sprawozdania głównego inspektora pracy z działalności Państwowej Inspekcji Pracy za 1999 r., która odbyła się dokładnie 17 listopada 2000 r., padło wiele stwierdzeń o konieczności zwiększenia skuteczności kontroli sprawowanej przez ten najważniejszy organ nadzoru i kontroli nad warunkami pracy.</u>
          <u xml:id="u-172.4" who="#PosełSprawozdawcaRomanGiedrojć">Większość mówców w swoich wystąpieniach podkreślała, że przedmiotem powszechnej troski władz państwowych powinno być zapobieganie negatywnym zjawiskom na rynku pracy oraz stworzenie takich warunków, aby Państwowa Inspekcja Pracy mogła rozszerzyć działalność kontrolną i profilaktyczną. Jako jeden ze sposobów osiągnięcia tego celu wskazywano pilną nowelizację ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy. Nowelizacja powinna nie tylko dostosować brzmienie ustawy do wymogów konstytucji, znowelizowanego Kodeksu pracy czy ratyfikowanej przez Polskę konwencji Międzynarodowej Organizacji Pracy nr 81, dotyczącej inspekcji pracy w przemyśle i handlu, ale przede wszystkim zwiększyć operatywność inspekcji poprzez nadanie jej nowych uprawnień. Głosy posłów zbieżne były w tym zakresie zarówno ze stanowiskiem Rady Ochrony Pracy, nadzorującej inspekcję z ramienia Sejmu, jak i głównego inspektora pracy.</u>
          <u xml:id="u-172.5" who="#PosełSprawozdawcaRomanGiedrojć">Pozwolę sobie bardzo skrótowo przedstawić stanowisko Rady Ochrony Pracy z dnia 26 maja 1999 r. Rada Ochrony Pracy rozpatrzyła projekt ustawy zmieniającej ustawę o Państwowej Inspekcji Pracy oraz ustawę o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. W wyniku dyskusji Rada Ochrony Pracy uznała, że wprowadzenie zmiany do ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy powinno przebiegać dwuetapowo. Pierwszy etap powinien obejmować doraźne zmiany, możliwe do wprowadzenia w związku z koniecznością pilnego dostosowania przepisów ustawy do konstytucji. Rada nie tylko zwróciła uwagę na dostosowanie przepisów do konstytucji, wniosła również wiele poprawek i zmian dotyczących funkcjonowania ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy, np. zmianę dotyczącą decentralizacji kompetencji głównego inspektora pracy. Rada opowiedziała się za pozostawieniem tych kompetencji w jurysdykcji głównego inspektora pracy w zakresie nakazania zamknięcia zakładu pracy. Sprzeciwiła się, wyraziła niezadowolenie z tego, że wnioskodawcy proponują sprowadzenie tej kwestii do rozstrzygnięć w okręgowym inspektoracie pracy, a w ogóle przez okręgowego inspektora pracy. Dało to podstawę szerokiej dyskusji na poziomie podkomisji i komisji, gdzie, jak powiedziałem wcześniej, jedne kwestie zostały uwzględnione, inne nie. Między innymi rada wnosiła o dokonanie zmiany dotyczącej obowiązku pracodawcy zgłoszenia faktu uruchomienia zakładu pracy, poparła wniosek o skreślenie. Między innymi wnoszono o dokonanie zmiany dotyczącej obowiązku inspektora pracy przestrzegania określonych przepisów. Rada Ochrony Pracy proponowała rozszerzenie tego obowiązku także na przepisy o ochronie danych osobowych, co zostało uwzględnione. Wnosiła również o dokonanie zmiany dotyczącej podmiotu, któremu zgłasza swoją obecność inspektor pracy. Rada Ochrony pracy proponowała rozszerzenie kręgu tych podmiotów o osobę lub organ reprezentujący pracodawcę. W przepisie tym zaproponowała sprecyzowanie pojęcia „obiektywny wynik kontroli”. Zarówno zmiana dotycząca włączenia pracodawców do kręgu podmiotów współpracujących z inspektorem pracy jak i wiele innych zmian doprecyzowały ustawy.</u>
          <u xml:id="u-172.6" who="#PosełSprawozdawcaRomanGiedrojć">Ciekawa kwestia została podniesiona, w mojej ocenie, w tym stanowisku Rady Ochrony Pracy, jeżeli chodzi o drugi etap nowelizacji ustawy. Po pierwsze, wnoszono o rozważenie nowego modelu Państwowej Inspekcji Pracy na tle niezbędnych zmian systemowych w dziedzinie ochrony pracy. Wnoszono również o określenie struktury organów Państwowej Inspekcji Pracy, ich kadencyjności, z uwzględnieniem jednostek pomocniczych. Próbowano wskazać na rozwiązania, które miały miejsce w okresie międzywojennym, m.in. próbowano zasugerować powołanie obwodowych inspektorów pracy, ale również wojewódzkich komisji ochrony pracy. Wskazywano również na określenie podstawy prawnej oraz charakteru i zakresu uprawnień Rady Ochrony Pracy, określenie stanowisk oraz podstaw zatrudnienia w Państwowej Inspekcji Pracy, jak i wymogów kwalifikacyjnych stawianych inspektorom, uregulowanie rozszerzenia współdziałania Państwowej Inspekcji Pracy z innymi organami nadzoru państwowego nad warunkami pracy, określenie środków prawnych służących wykonaniu decyzji inspektora pracy, również rozszerzenie kompetencji organów Państwowej Inspekcji Pracy do wydawania decyzji, także wobec innych niż tylko pracodawcy podmiotów kontrolowanych, a także sprecyzowanie i ograniczenie zakresu informacji żądanych przez inspektora pracy od pracodawców do przeprowadzania czynności kontrolnych. Nie wszystkie elementy zostały ujęte w proponowanej zmianie, aczkolwiek ujęto wszystkie te rozwiązania, które nie naruszały spójności ustawy, choć nie ze wszystkimi elementami podkomisja, a później komisja się zgodziły.</u>
          <u xml:id="u-172.7" who="#PosełSprawozdawcaRomanGiedrojć">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym w związku z prowadzoną debatą w imieniu komisji przedstawić krótką ocenę zaproponowanych w projekcie rozwiązań i wpływu, jaki będą one miały na funkcjonowanie inspekcji pracy.</u>
          <u xml:id="u-172.8" who="#PosełSprawozdawcaRomanGiedrojć">Proponowane w projekcie rozwiązania można, najogólniej rzecz biorąc, podzielić na trzy grupy. Do pierwszej zaliczyłbym rozwiązania dotyczące podstaw prawnych działania organów Państwowej Inspekcji Pracy oraz szeroko rozumianej organizacji pracy urzędów. Można tu wskazać przepisy przenoszące z Prezydium Sejmu na marszałka Sejmu kompetencje do wydawania w drodze zarządzeń regulacji odnoszących się do wewnętrznej sfery Państwowej Inspekcji Pracy. Proponuje się, aby marszałek Sejmu ustalił, na wniosek Głównego Inspektora Pracy: siedziby i zakres właściwości terytorialnej okręgowych inspektorów pracy, statut Państwowej Inspekcji Pracy, wzór legitymacji służbowej oraz wzory dokumentów stosowanych w działalności kontrolnej Państwowej Inspekcji Pracy. Do kompetencji marszałka będzie również należało określenie zasad reprezentacji w Radzie Ochrony Pracy oraz zasad wynagradzania członków rady za udział w jej pracach. Mimo że nie ma bezwzględnego wymogu dokonania wskazanych zmian ze względu na dekonstytucjonalizację Prezydium Sejmu, proponujemy je przyjąć jako rozwiązanie właściwe ze względu na obecną pozycję marszałka Sejmu i jego prawo do działania w imieniu Sejmu na zewnątrz.</u>
          <u xml:id="u-172.9" who="#PosełSprawozdawcaRomanGiedrojć">Kiedy składany był wniosek grupy posłów, jeszcze o tym nie wiedziano, ta kwestia została wyjaśniona podczas prac nad ustawą o zmianie ustawy o Najwyższej Izbie Kontroli, w związku z tym takie rozwiązanie może być zastosowane.</u>
          <u xml:id="u-172.10" who="#PosełSprawozdawcaRomanGiedrojć">Znacznie większe znaczenie dla porządku konstytucyjnego ma natomiast zmiana polegająca na zamieszczaniu wprost w ustawie przepisów określających tryb wykonywania przez organy Państwowej Inspekcji Pracy czynności kontrolnych. Oznacza to przeniesienie do ustawy zasad wykonywania przez inspekcję czynności kontrolnych określonych aktualnie w uchwale Prezydium Sejmu z dnia 22 maja 1991 r. w sprawie trybu wykonywania przez Państwową Inspekcję Pracy czynności kontrolnych. Projekt w tej części określa w szczególności: po pierwsze - pojęcie kontroli i uprawnienia organów Państwowej Inspekcji Pracy służące realizacji celu kontroli, po drugie - obowiązki pracodawców związane bezpośrednio z procesem kontrolnym, po trzecie - określenie sposobu dokumentowania ustaleń z kontroli. Szczegółowo określa ponadto sposób stosowania przez organy Państwowej Inspekcji Pracy środków prawnych.</u>
          <u xml:id="u-172.11" who="#PosełSprawozdawcaRomanGiedrojć">Z innych ważnych zmian zawartych w projekcie i dotyczących podstaw działania Państwowej Inspekcji Pracy warto wskazać na decentralizację uprawnień organów Państwowej Inspekcji Pracy, przekazanie z okręgowych inspektorów pracy na inspektorów pracy prawa do wydawania sprzeciwów wobec uruchomienia wybudowanego lub przebudowanego zakładu pracy albo jego części, jeżeli z powodu nieuwzględnienia wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy dopuszczenie do ich eksploatacji mogłoby spowodować bezpośrednie zagrożenie życia i zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-172.12" who="#PosełSprawozdawcaRomanGiedrojć">Dlaczego to jest takie ważne? Otóż dlatego, że długość postępowania i droga, która jest między inspektorem pracy, inspektorem okręgowym, a dalej głównym inspektorem pracy jest drogą znacznie dłuższą, niż gdy wykonuje to po prostu inspektor pracy dokonujący kontroli. W każdej chwili może on podjąć decyzję, gdy jest bezpośrednie zagrożenie zdrowia i życia.</u>
          <u xml:id="u-172.13" who="#PosełSprawozdawcaRomanGiedrojć">Po drugie: przeniesienie z kompetencji głównego inspektora pracy do kompetencji okręgowego inspektora pracy prawa do nakazania zaprzestania przez zakład pracy lub jego część działalności bądź działalności określonego rodzaju, w wypadku stwierdzenia, że stan bezpieczeństwa i higieny pracy zagraża życiu lub zdrowiu pracownika. Również tu kompetencje, mówiąc potocznie, są przekazane w dół. To, co do tej pory w ustawie ma zapisane główny inspektor pracy jako jego kompetencje, będzie przeniesione do kompetencji okręgowego inspektora pracy, który może nakazać zaprzestanie przez zakład pracy lub jego część działalności bądź działalności określonego rodzaju.</u>
          <u xml:id="u-172.14" who="#PosełSprawozdawcaRomanGiedrojć">W dyskusjach przewijał się pewien problem. Sugerowano, że być może te uprawnienia będą wykorzystywane i że być może okręgowi inspektorzy pracy będą postępować nie zawsze w sposób zasadny. Chciałbym odpowiedzieć, że, po pierwsze, jest możliwość odwołania się od takiej decyzji do głównego inspektora pracy, a po drugie, tak naprawdę w Polsce w minionych latach ogromnej liczby nakazów zamykania zakładów pracy bądź ich części nie ma.</u>
          <u xml:id="u-172.15" who="#PosełSprawozdawcaRomanGiedrojć">Przyjęcie tego rozwiązania powinno uprościć, a zatem, jak mówiłem, przyspieszyć postępowanie w tych sprawach, co ułatwi eliminowanie pracodawców, którzy własny zysk stawiają wyżej niż życie i zdrowie pracownika. Oczywiście takie decyzje podejmuje się w sytuacjach ekstremalnych, nie jest to procedura stosowana na co dzień.</u>
          <u xml:id="u-172.16" who="#PosełSprawozdawcaRomanGiedrojć">Najważniejszą zmianą zaproponowaną w projekcie jest jednak przyznanie inspektorom pracy prawa do wydawania decyzji administracyjnych nakazujących pracodawcom wypłatę należnego wynagrodzenia za pracę, a także innego świadczenia przysługującego pracownikowi, jak również możliwości egzekwowania w drodze egzekucji administracyjnej wykonania wszystkich nakazów inspektorów pracy, a więc dotyczących zarówno wynagrodzeń za pracę, jak i bezpieczeństwa i higieny pracy. Jest to rozwiązanie całkowicie nowe, ale zdaniem komisji nieodzowne dla wzmocnienia skuteczności działania Państwowej Inspekcji Pracy. Obecnie istniejąca sankcja za niewykonywanie nakazu inspektora pracy, w postaci nałożenia mandatu karnego lub skierowania wniosku o ukaranie do kolegium do spraw wykroczeń, jest działaniem represyjnym o niedostatecznej skuteczności.</u>
          <u xml:id="u-172.17" who="#PosełSprawozdawcaRomanGiedrojć">Zapewnienie wykonywania decyzji organów Państwowej Inspekcji Pracy w drodze egzekucji administracyjnej radykalnie przyczyni się, zdaniem posłów, do faktycznego wykonywania wszystkich decyzji albo większości decyzji.</u>
          <u xml:id="u-172.18" who="#PosełSprawozdawcaRomanGiedrojć">Jak stwierdzili eksperci, takie rozwiązanie nie narusza konstytucji ani przepisów prawa administracyjnego, jakkolwiek prowadzi do dwutorowego postępowania w sprawach o dochodzenie wynagrodzeń ze stosunku pracy: po pierwsze, na drodze postępowania administracyjnego, po drugie, na drodze postępowania przed sądem powszechnym z powództwa pracownika. Walorem drogi postępowania administracyjnego jest stworzenie możliwości organom inspekcji pracy podjęcia szybkiej interwencji w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości. Służyć to będzie interesowi pracowników, zwłaszcza jeżeli organa inspekcji pracy będą miały skuteczne środki wyegzekwowania wykonywania tego obowiązku przez pracodawcę. Wprowadzenie formy decyzji zagwarantuje też obronę interesu pracodawcy - podkreślam: interesu pracodawcy - który będzie mógł wnieść odwołanie, a następnie skargę do Naczelnego Sądu Administracyjnego.</u>
          <u xml:id="u-172.19" who="#PosełSprawozdawcaRomanGiedrojć">Potrzebę dokonania tych zmian pozwolę sobie szerzej uzasadnić. Analiza wyników działalności kontrolnej Państwowej Inspekcji Pracy wskazuje, że rozmiary naruszeń prawa pracy przy wypłacie wynagrodzeń i innych świadczeń pracowniczych są zatrważające. Co szósty spośród kontrolowanych w 2000 r. składników wynagrodzeń lub świadczeń nie został wypłacony we właściwym terminie lub we właściwej wysokości. W latach 1998–1999 wskaźnik ten był jeszcze wyższy, gdyż nieprawidłowości dotyczyły co piątego świadczenia.</u>
          <u xml:id="u-172.20" who="#PosełSprawozdawcaRomanGiedrojć">W zakładach pracy, w których w ubiegłym roku kontrolowano prawidłowość wypłat świadczeń pracowniczych, ujawniono niewypłacenie prawie 160 tys. tych świadczeń dla pracowników na ogólną kwotę 123,5 mln zł, a przecież Państwowa Inspekcja Pracy kontrolami obejmuje od 5 do 7% pracodawców. W 1999 r. nieprawidłowości dotyczyły 185 tys. pracowników, a w 1998 r. prawie 130 tys.</u>
          <u xml:id="u-172.21" who="#PosełSprawozdawcaRomanGiedrojć">Należy podkreślić, że kwota niewypłaconych pracownikom należności od szeregu lat systematycznie wzrastała. W 2000 r. nie wypłacono 123,5 mln zł, to jest blisko o 30% więcej niż w roku poprzednim. W 1999 r. nie wypłacono 96 mln - ponaddwukrotnie więcej niż w roku 1998. Szczególnie niepokojące jest to, że wśród niewypłaconych wynagrodzeń i świadczeń blisko 60% to wynagrodzenie za wykonaną pracę wraz z obligatoryjnymi dodatkami, a więc podstawowa należność będąca istotą świadczenia pracy w ramach stosunku pracy.</u>
          <u xml:id="u-172.22" who="#PosełSprawozdawcaRomanGiedrojć">Do drugiej grupy zmian zaproponowanych w ustawie zaliczyłbym przepisy określające podstawę nawiązania stosunku pracy z pracownikami średniego szczebla zarządzania w urzędzie oraz z pracownikami wykonującymi czynności kontrolne, jak również przepisy przyznające wybranym grupom pracowników Państwowej Inspekcji Pracy określone uprawnienia. Projekt przywraca zatem w Państwowej Inspekcji Pracy mianowanie jako podstawę nawiązania stosunku pracy z pracownikami wykonującymi czynności kontrolne. Za przyjęciem tej propozycji przemawiają nie tylko argumenty merytoryczne, ale również konieczność respektowania dobrowolnie przyjętych przez państwo polskie zobowiązań międzynarodowych. W związku z ratyfikacją Konwencji nr 81 Międzynarodowej Organizacji Pracy o inspekcji pracy w przemyśle i handlu Polska opowiedziała się za stabilnością zatrudnienia pracowników inspekcji pracy. W polskim prawodawstwie gwarancją tej stabilności jest mianowanie jako podstawa nawiązania stosunku pracy. Gdybyśmy nie wprowadzili tych zmian, to w Państwowej Inspekcji Pracy od roku 2003 w ogóle nie byłoby pracowników mianowanych.</u>
          <u xml:id="u-172.23" who="#PosełSprawozdawcaRomanGiedrojć">Kolejne proponowane rozwiązania w omawianym obszarze dotyczą zobowiązania pracowników Państwowej Inspekcji Pracy wykonujących lub nadzorujących czynności kontrolne do przestrzegania, również po zaprzestaniu pracy w Państwowej Inspekcji Pracy, tajemnicy dotyczącej działalności prowadzonej przez kontrolowane podmioty oraz nieujawniania informacji, że kontrola przeprowadzana jest w następstwie skargi.</u>
          <u xml:id="u-172.24" who="#PosełSprawozdawcaRomanGiedrojć">Projekt przyznaje ponadto pracownikom wykonującym i nadzorującym czynności kontrolne szczególne uprawnienia. Jest to prawo do podwyższonej diety oraz płatnego urlopu zdrowotnego. Chciałbym jednak zwrócić w tym miejscu uwagę pań i panów posłów, że nie są to uprawnienia nowe, prawa te przyznały już bowiem pracownikom Państwowej Inspekcji Pracy obowiązujące od początku 1981 r. najpierw uchwały Rady Państwa, a następnie zarządzenie marszałka Sejmu wydane na podstawie ustawy o pracownikach urzędów państwowych.</u>
          <u xml:id="u-172.25" who="#PosełSprawozdawcaRomanGiedrojć">Z pozostałych zmian ujętych w projekcie można jeszcze wskazać na przepisy określające wykaz stanowisk, na których zatrudnieni pracownicy są inspektorami pracy, przyznanie głównemu inspektorowi pracy prawa do upoważnienia inspektora pracy do wykonywania czynności kontrolnych na terenie działania innego okręgowego inspektoratu pracy, a także poza obszarem Rzeczypospolitej Polskiej, gdzie stosunek pracy podlega przepisom polskiego prawa pracy. Projekt dopuszcza również branie udziału w kontrolach biegłych i specjalistów powołanych do dokonywania niezbędnych ustaleń na podstawie imiennego upoważnienia wydanego przez głównego inspektora pracy lub okręgowego inspektora pracy.</u>
          <u xml:id="u-172.26" who="#PosełSprawozdawcaRomanGiedrojć">Trzecią wreszcie grupę zagadnień uregulowanych w ustawie stanowią kwestie mające charakter porządkowy. Wynikają one w głównej mierze z dokonanej ustawą z dnia 21 lutego 1996 r. nowelizacji Kodeksu pracy i przywrócenia terminu „pracodawca” na oznaczenie podmiotu zatrudniającego oraz wyeliminowania pojęcia „kierownika zakładu pracy” jako organu reprezentującego zakład pracy wobec załogi i działającego w jego imieniu zgodnie z zasadą jednoosobowego kierownictwa.</u>
          <u xml:id="u-172.27" who="#PosełSprawozdawcaRomanGiedrojć">Jak wynika z przedstawionej oceny, dyskutowany projekt ustawy nie zawiera żadnych zapisów, które budziłyby wątpliwości komisji. Omówiłem zresztą tylko sprawy w mojej ocenie najważniejsze, bowiem wystąpiło znaczne opóźnienie w obradach Wysokiej Izby. W związku z tym pozwolę sobie w imieniu Komisji Polityki Społecznej powiedzieć, że przyjęcie ustawy w zaproponowanym brzmieniu może w znacznym stopniu przyczynić się do wzrostu efektywności pracy Państwowej Inspekcji Pracy. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-172.28" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-173.2" who="#WicemarszałekStanisławZając">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-173.3" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu panią poseł Krystynę Cencek w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-173.4" who="#WicemarszałekStanisławZając">Nie ma pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-173.5" who="#WicemarszałekStanisławZając">Zatem proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Kracika w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#PosełStanisławKracik">Dzień dobry, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#PosełStanisławKracik">Wysoki Sejmie! Lektura nowelizacji tej części ustawy, która dotyczy obowiązków dostosowawczych, nie budzi kontrowersji i wydaje się, że nie ma powodu, biorąc również pod uwagę opóźnienie, o którym mówił pan poseł sprawozdawca, powtarzać po nim i komentować przyjętych w tej nowelizacji rozwiązań z wyjątkiem jednej kwestii, do której chciałbym się odnieść. Chodzi mianowicie o zmianę 7. lit. c dotyczącą upoważnienia do nakazania pracodawcy wypłaty należnego wynagrodzenia za pracę, a także innego świadczenia przysługującego pracownikowi.</u>
          <u xml:id="u-174.2" who="#PosełStanisławKracik">W dniu dzisiejszym otrzymaliśmy stanowisko Rady Ministrów dotyczące tej zmiany. Stanowisko to jest trzeba powiedzieć, komplementując, głęboko racjonalne i dobrze uzasadnione.</u>
          <u xml:id="u-174.3" who="#PosełStanisławKracik">Po pierwsze, nie wdając się w ocenę, o której chciałbym jeszcze króciutko za chwilę powiedzieć, stwierdza się, że gdyby Państwowa Inspekcja Pracy miała przejąć i to zadanie, doprowadziłoby to w związku z istnieniem Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i dochodzonych przed Sądem Pracy roszczeń pracowników do dwutorowości tego postępowania. Myślę, że bałagan, jaki powstałby w wyniku tej zmiany, mógłby jedynie źle przysłużyć się pracownikom, o których z taką troską w związku z niewpłacanymi świadczeniami mówił pan poseł sprawozdawca. Zatem jakież to narzędzie zostało tutaj zaproponowane - otóż grzywna w celu przymuszenia wypłaty świadczeń. Jeżeli nie następuje wypłata świadczeń pracowniczych, to dosyć trudno sobie wyobrazić, że można będzie najpierw ściągnąć grzywnę w celu przymuszenia, a potem i to świadczenie. Wydaje się zatem, że ta zmiana jest mało szczęśliwa, cieszę się bardzo ze stanowiska Rady Ministrów w tej sprawie. I tu, panie marszałku, zgłaszam poprawkę dotyczącą skreślenia tej zmiany w pkt. 2a.</u>
          <u xml:id="u-174.4" who="#PosełStanisławKracik">Wydaje mi się, że po uważnej lekturze sprawozdania Biuro Legislacyjne to poprawi, ale na wszelki wypadek taką poprawkę również składam. Otóż chodzi o brzmienie dodawanego w art. 3 w zmianie 1 pkt. 4, który tylko i wyłącznie musi mówić o obowiązkach z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy nakładanych w drodze decyzji administracyjnej przez Państwową Inspekcję Pracy; należy zatem wykreślić tę część, która dotyczyłaby wynagrodzeń i innych świadczeń na rzecz pracownika - i taką zmianę panu marszałkowi składam. I to jest jedna kwestia.</u>
          <u xml:id="u-174.5" who="#PosełStanisławKracik">I druga sprawa, o której chciałbym powiedzieć. Być może jest tak, jak mówił pan poseł sprawozdawca, że mamy do czynienia z ogromnymi zaniedbaniami, jeśli chodzi o wypłacanie świadczeń pracowniczych. Nie kwestionuję tego, chciałbym tylko zwrócić uwagę na jedną rzecz. Czasem jest tak w życiu gospodarczym i społecznym, że dobre intencje obracają się przeciwko ich autorom. W tej chwili w Wysokiej Izbie mamy do czynienia z pracami zmierzającymi do liberalizacji Kodeksu pracy - działania zmierzają w tym kierunku, żeby wszystkimi możliwymi sposobami zmniejszać bezrobocie, zachęcać ludzi do tworzenia miejsc pracy. Jak pracodawcy odbiorą tę zmianę, kiedy oto wyposaży się inspektorów Państwowej Inspekcji Pracy w takie nowe narzędzie odbierane jako narzędzie niekoniecznie tylko dyscyplinujące? Ja już nie chcę się powoływać na Polską Konfederację Pracodawców Prywatnych, którzy piszą bardzo alarmistyczne listy. Jestem w posiadaniu takiego list, pewnie większość pań posłanek i panów posłów też. Chodzi o to, że naprawdę nie czas w tej chwili na tego typu eksperymenty, to po pierwsze. Po drugie, nie jestem wcale pewien, a z moich konsultacji na poziomie niższym niż główny inspektor pracy wynika, że nie wszyscy są zachwyceni tym nowym umocowaniem, które mieliby dostać. Ja również obawiam się o ten dobry klimat, jaki był w tej Izbie, to nowe spojrzenie, jakie pojawiło się wraz z panem głównym inspektorem w dyskusjach dotyczących rocznych sprawozdań Państwowej Inspekcji Pracy, że oto w równym stopniu staramy się pouczać, staramy się - mówię o inspekcji pracy - doradzać i dopiero potem karać. To narzędzie, takie bardzo silnie sankcyjne, w moim przekonaniu po prostu źle by się przysłużyło Państwowej Inspekcji Pracy. Mając oparcie w stanowisku Rady Ministrów, składam tę poprawkę, mając nadzieję, że uzyska poparcie w czasie prac komisji i potem podczas głosowania w Sejmie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu panią poseł Krystynę Cencek w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-175.2" who="#WicemarszałekStanisławZając">Przepraszam za pewne zmiany. Ja miałem zabrać głos, ale prowadzę posiedzenie, więc jest to niemożliwe.</u>
          <u xml:id="u-175.3" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#PosełKrystynaCencek">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#PosełKrystynaCencek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej mam zaszczyt przedstawić stanowisko dotyczące poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy oraz ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.</u>
          <u xml:id="u-176.2" who="#PosełKrystynaCencek">Muszę stwierdzić, że zdumiewał mnie fakt, iż w toku prac podkomisji oraz komisji sprawy dostosowania wyżej wymienionej ustawy do konstytucji i norm prawa międzynarodowego, którym zgodnie z uzasadnieniem projekt miał być poświęcony, zostały zdominowane przez zagadnienia odnoszące się do urzędników Państwowej Inspekcji Pracy, w tym głównie kadry kierowniczej, z szefem urzędu włącznie. Więcej na przykład uwagi zajęło podkomisji debatowanie nad możliwością zwiększenia stabilności zatrudnienia głównego inspektora pracy przez ustanowienie 6-letniej kadencyjności tego urzędu niż na przykład zapewnienie równowagi reprezentacji obu stron stosunków pracy w składzie Rady Ochrony Pracy czy też egzekwowania decyzji organów Państwowej Inspekcji Pracy w drodze egzekucji administracyjnej. Mimo tak znaczącego ukierunkowania prac podkomisji na sprawy dotyczące urzędników Państwowej Inspekcji Pracy najistotniejsza zmiana zmierzająca do zapewnienia pracownikom tego urzędu przywilejów w postaci zatrudnienia na podstawie mianowania została zgłoszona w formie poprawki na ostatnim posiedzeniu komisji dotyczącym omawianego projektu. Poprawce towarzyszyło jedynie ustne uzasadnienie, polegające na przywołaniu Konwencji nr 81 Międzynarodowej Organizacji Pracy, która jakoby wymaga takiego zapewnienia stałości zatrudnienia urzędników inspekcji pracy. Wspomniana poprawka została zawarta w art. 1 pkt 23 b ust. 32 omawianego projektu ustawy i przewiduje objęcie mianowaniem wszystkich pracowników kontrolnych Państwowej Inspekcji Pracy.</u>
          <u xml:id="u-176.3" who="#PosełKrystynaCencek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Uważna analiza szerszych uwarunkowań tej zmiany pozwala zauważyć, że pozostaje ona w sprzeczności z generalnym kierunkiem, jaki wytycza przyjęta przez Wysoką Izbę 18 grudnia 1998 r., a więc w obecnej kadencji Sejmu, ustawa o służbie cywilnej. Przewiduje ona odchodzenie od zatrudnienia urzędników państwowych na podstawie mianowania na rzecz umów o pracę na czas nieokreślony. Zgodnie z art. 137 ust. 2 ustawy zatrudnienie urzędników państwowych na podstawie mianowania ma wygasnąć do końca 2003 r. Tymczasem rezultatem wspomnianej zmiany 23b ust. 32 byłoby ustanowienie przywileju dla urzędników Państwowej Inspekcji Pracy przez objęcie ich odmiennymi przepisami o zatrudnieniu niż dotyczące pozostałych urzędników państwowych. Czy w dobie, gdy uważamy za niezbędne odchodzenie od przywilejów branżowych, za które w ostatecznym rozrachunku płaci podatnik, jest to w porządku i czy taka miała być wola Wysokiej Izby? Czy w sprawie tej propozycji został przeprowadzony rachunek skutków dla budżetu uwzględniający np. sytuację ewentualnej konieczności redukcji stanu administracji państwowej? To pytanie kieruję do pana sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-176.4" who="#PosełKrystynaCencek">Może jednak bez względu na przedstawione tu wątpliwości i zastrzeżenia należy przyjąć założenie, że omawianą zmianę powinno się wprowadzić, gdyż wymaga tego ratyfikowana przez Polskę konwencja nr 81 Międzynarodowej Organizacji Pracy, dotycząca inspekcji pracy w przemyśle i handlu. Tak przynajmniej twierdził pan poseł sprawozdawca, przedstawiając komisji swoją poprawkę w tej sprawie. Ponieważ nie byłam przekonana uzasadnieniem tego rodzaju, zwróciłam się do Biura Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu z następującym pytaniem: Czy w świetle art. 6 konwencji nr 81 Międzynarodowej Organizacji Pracy o inspekcji pracy w przemyśle i handlu zachodzi potrzeba dokonania w ustawie z dnia 6 marca 1981 r. o Państwowej Inspekcji Pracy zmiany dotyczącej zasad zatrudnienia inspektorów Państwowej Inspekcji Pracy, z którymi obecnie nawiązany jest stosunek pracy na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, odpowiadający w praktyce zatrudnieniu stałemu? Z otrzymanej w odpowiedzi obszernej opinii prawnej zawierającej w powyższym aspekcie łączną analizę ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy, ustawy o pracownikach urzędów państwowych i konwencji nr 81 MOP przytoczę jedynie dwa stwierdzenia stanowiące konkluzję: „Umowę o pracę zawartą na czas nieokreślony uznać należy za zatrudnienie stałe, a więc podstawę prawną zapewniającą stałość zatrudnienia, o którym stanowi art. 6 konwencji nr 81 MOP dotyczącej inspekcji pacy w przemyśle i handlu. Zważywszy, że w obecnym stanie prawnym umowa o pracę na czas nieokreślony jest najbardziej stabilną formą zatrudnienia urzędników państwowych, nie zachodzi potrzeba dokonania zmiany ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy”. W świetle przytoczonej opinii prawnej nabrałam przekonania, że art. 1 pkt 23b ust. 32, 33 i 34 omawianego projektu są nie tylko zbędne, lecz wręcz niewskazane i wnioskuję o ich skreślenie.</u>
          <u xml:id="u-176.5" who="#PosełKrystynaCencek">Niezrozumiałe są powody, dla których w art. 1 pkt 23a przewiduje się znaczne rozszerzenie zakresu stanowisk, na które główny inspektor pracy ma powoływać i odwoływać pracowników. Pobieżny rachunek pozwala określić, że będzie to dotyczyło ponad 100 urzędników różnych szczebli, aż po kierowników sekcji w okręgowych inspektoratach pracy włącznie. Jest to zamysł zbyt daleko idący, a zarazem sprzeczny z postanowieniami przywołanej już przeze mnie konwencji nr 81 Międzynarodowej Organizacji Pracy. Taki pogląd zawiera też opinia Biura Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu. Zadziwiające jest, że ten sam artykuł wspomnianej konwencji nr 81, traktujący o stałości zatrudnienia urzędników inspekcji pracy, służył posłowi sprawozdawcy jako argument za zgłoszoną przez niego poprawką, a umknął jego uwadze jako przeciwwskazanie wobec rozwiązań forsowanych przez głównego inspektora. Skoro ratyfikowaliśmy konwencję 81, trzeba ją traktować z równą powagą wobec wszystkich pomysłów, a nie tylko wówczas, gdy jest to wygodne. Z przedstawionych powodów zgłaszam poprawkę polegającą na skreśleniu w art. 1 pkt 23a.</u>
          <u xml:id="u-176.6" who="#PosełKrystynaCencek">Szczególnych uprawnień pracowniczych dotyczy także w art. 1 pkt 22 dotyczący udzielenia przez głównego inspektora pracy urlopu zdrowotnego na podstawie skierowania na leczenie sanatoryjne, uzdrowiskowe lub profilaktyczne w okresie nieprzekraczającym 30 dni w roku. Jednak projektowany przepis został sformułowany w sposób nieprecyzyjny, nie wynika z niego bowiem, kto ma wydać odpowiednie skierowanie i jaka jest dopuszczalna częstotliwość korzystania z takiego urlopu. Jeżeli dla porównania zauważyć, że pracownikom NIK urlop zdrowotny może być udzielony po raz pierwszy po 5 latach pracy w tym urzędzie, nie częściej niż dwa razy w okresie zatrudnienia, zaś wniosek opiniuje komisja lekarska, to można dojść do wniosku, że w omawianym projekcie zaproponowano ustawodawcy niebywałą hojność wobec pracowników Państwowej Inspekcji Pracy, oczywiście na rachunek podatnika. No cóż, można zgadywać - niekompetencja to czy zagrywka na konto kampanii wyborczej? Nie usiłując dociekać, zgłaszam poprawkę - wykreślić w art. 1 pkt 22. Nie znaczy to, że odmawiam całkowicie inspektorom pracy prawa do urlopu zdrowotnego, lecz w takiej postaci jest to nie do zaakceptowania. Jest to jeszcze jeden przykład dowodzący konieczności skierowania projektu ponownie do komisji.</u>
          <u xml:id="u-176.7" who="#PosełKrystynaCencek">Skoro było tu czynione porównanie z NIK, to nasuwa się jeszcze jeden wniosek, że omawiany dzisiaj projekt ustawy powinien zostać rozpatrzony także przez wyspecjalizowaną komisję, jaką w tej kadencji Sejmu powołaliśmy, a mianowicie Komisję do Spraw Kontroli Państwowej. Zapewne wówczas liczne jego słabości i uchybienia zostaną wyeliminowane, a propozycje rozwiązań spotykanych w obu organach kontrolnych podległych Sejmowi, czyli NIK i Państwowa Inspekcja Pracy, lepiej zostaną ocenione porównawczo.</u>
          <u xml:id="u-176.8" who="#PosełKrystynaCencek">Muszę także odnieść się do propozycji zawartej w art. 1 pkt 3c dotyczącej składu Rady Ochrony Pracy. Przewiduje ona słusznie, że „W skład rady nie można powołać pracownika Państwowej Inspekcji Pracy”. Jednak w świetle doświadczeń wyniesionych z udziału w pracach nad omawianą obecnie nowelizacją ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy utwierdzam się w przekonaniu, że drugi człon przytoczonej zmiany, który brzmi: „chyba że korzysta on z urlopu bezpłatnego udzielonego w celu wykonywania funkcji z wyboru”, wprowadza niesłuszny wyjątek.</u>
          <u xml:id="u-176.9" who="#PosełKrystynaCencek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ponieważ pracowników Państwowej Inspekcji Pracy charakteryzuje bardzo wysoki poziom stabilności zatrudnienia, należy zakładać, że urlopowany pracownik będzie miał na względzie swój powrót do czynnej pracy w macierzystym urzędzie po zakończeniu pełnienia funkcji z wyboru, stąd jego udział w radzie, będącej organem nadzoru nad działalnością tego urzędu, może nie być bezstronny. Należy też zauważyć, że rozwiązanie takie narusza zasadę rozdziału funkcji wykonawczych od funkcji nadzorczych. Dlatego zgłaszam poprawkę, aby w art. 1pkt 3c po wyrazie „Pracy” postawić kropkę i skreślić dalszą część zdania. Uważam, że jest to problem o dużym znaczeniu dla sprawności działania zarówno Rady Ochrony Pracy, jak i Państwowej Inspekcji Pracy i winien zostać raz jeszcze rozpatrzony przez komisję.</u>
          <u xml:id="u-176.10" who="#PosełKrystynaCencek">W projekcie znajduje się też sformułowanie budzące zastrzeżenia natury formalnoprawnej lub językowej. Przykładem może być brzmienie w art. 1 pkt. 1, które w projekcie jest odmienne niż w wersji pierwotnej przedstawionej w ramach pierwszego czytania. Wówczas okręgowy inspektorat pracy miał obejmować obszar jednego województwa, obecnie zmieniono to brzmienie na: obszar jednego lub więcej województw. Nie przedstawiono uzasadnienia tej zmiany, a zatem jej celowość jest nieprzekonująca. Wnoszę zatem poprawkę odnoszącą się do tego artykułu, polegającą na zastąpieniu wyrazów: „lub więcej województw” wyrazem „województwa”.</u>
          <u xml:id="u-176.11" who="#PosełKrystynaCencek">Z przytoczonych pokrótce powodów uważam, że przedstawiony Sejmowi w drugim czytaniu projekt nowelizacji ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy jest daleki od dojrzałości. Na skutek zmian dokonywanych w podkomisji i komisji cechuje go niezadowalający poziom merytoryczny i niedbalstwo wykonawcze.</u>
          <u xml:id="u-176.12" who="#PosełKrystynaCencek">Jak już wspomniano na wstępie, jednej z przyczyn takiego obniżenia walorów projektu można upatrywać w usilnych staraniach wtłoczenia do dokumentu rozwiązań odnoszących się do urzędników Państwowej Inspekcji Pracy, niekiedy wręcz do rozszerzenia przysługujących im przywilejów, nie wykluczając w tym samego szefa urzędu. Przeplatające się ukradkowość działań lub pośpiech dopełniły reszty.</u>
          <u xml:id="u-176.13" who="#PosełKrystynaCencek">W przekonaniu, że w zaprezentowanej dzisiaj postaci projekt ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy nie nadaje się do przyjęcia przez Wysoką Izbę, wnoszę o ponowne skierowanie go do komisji. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-176.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o przedstawienie poprawek.</u>
          <u xml:id="u-177.2" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Zycha w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#PosełJózefZych">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego przy różnych okazjach dawał wyraz temu, iż problem zarówno prawnej, jak i technicznej ochrony pracy jest sprawą niezwykle istotną; stawiał także zagadnienie umocnienia Państwowej Inspekcji Pracy i podkreślał szczególną rolę, jaką dotychczas odgrywa. W tym duchu także patrzymy na przedłożony projekt nowelizacji ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#PosełJózefZych">Chciałbym się skoncentrować na trzech zagadnieniach, które budzą nasze wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-178.2" who="#PosełJózefZych">Po pierwsze, problem już podnoszony, a mianowicie zagadnienie nakazania pracodawcy wypłaty należnego wynagrodzenia za pracę, a także innych świadczeń. Otóż chciałbym dodać, że jeżeli ten przepis zostanie przyjęty, to w Polsce możemy mieć do czynienia nie z dwoma, lecz z trzema trybami postępowania; bo dwa już są. Pierwszy to dochodzenie roszczenia przed sądem, drugi - przepisy prawa karnego, które stanowią, że jeżeli pracodawca uchyla się uporczywie i złośliwie od wypłaty wynagrodzenia, to może być pociągnięty do odpowiedzialności karnej, wielokrotnie takie sprawy były prowadzone w prokuraturze; i oczywiście trzeci tryb - ja takie sprawy znam. Pan poseł Rulewski w tym momencie dał mi sygnał, jakoby nie akceptował takiego... Znam praktycznie takie sprawy. To pierwsze zagadnienie.</u>
          <u xml:id="u-178.3" who="#PosełJózefZych">Wysoki Sejmie! Przystępując do rozpatrzenia takiej poprawki, musielibyśmy mieć dokładne dane, co jest przyczyną tego, że pracodawcy nie wypłacają tych świadczeń. Wiadomo, że w większości chodzi tu o względy ekonomiczne. I tu wkraczamy w bardzo istotne zagadnienie. Jeżeli inspektorzy pracy otrzymają takie uprawnienie, to nie może się to odbyć bez określenia w przepisie, który powinien być zaproponowany, jak oni to oceniają i co może być podstawą do ukarania. Przecież nie może to być tylko przepis formalny, tylko musi to być tak samo jak w przypadku wytycznych, które ma prokurator czy sąd do zastosowania sankcji. A więc nasze wątpliwości dotyczą kwestii, że jeżeli pójdziemy na takie rozwiązanie, to trzeba bardzo precyzyjnie określić, w jakich przypadkach - to jedna sprawa - i, po drugie, od razu trzeba będzie wprowadzić to uregulowanie do ustawy.</u>
          <u xml:id="u-178.4" who="#PosełJózefZych">Drugie bardzo istotne zagadnienie. Mianowicie jest tu propozycja, aby pracodawcą pracowników Głównego Inspektoratu Pracy oraz pracowników wykonujących lub nadzorujących czynności kontrolne był główny inspektor pracy.</u>
          <u xml:id="u-178.5" who="#PosełJózefZych">Wysoki Sejmie! W świetle obowiązującej ustawy budzi to bardzo poważne zastrzeżenia. Proszę zwrócić uwagę na to, co mówi się w obowiązującej ustawie. Otóż w art. 27 - to są przepisy przejściowe - mówi się o tym, że z dniem wejścia w życie ustawy pracownicy dotychczasowej inspekcji pracy stają się pracownikami Państwowej Inspekcji Pracy. Mamy również w tejże ustawie inne stwierdzenie, a mianowicie art. 23 ust. 1, gdzie mówi się o tym, jaka osoba może być pracownikiem Państwowej Inspekcji Pracy wykonującym lub nadzorującym czynności itd. Mamy tu również przepis art. 3, który w ust. 1 stanowi, iż Państwową Inspekcję Pracy tworzy Główny Inspektorat Pracy itd., a w ust. 2, kto kieruje Państwową Inspekcją Pracy, a więc, że główny inspektor pracy.</u>
          <u xml:id="u-178.6" who="#PosełJózefZych">Mamy zatem do czynienia z taką sytuacją na gruncie ustawy i proponowanej poprawki, że mielibyśmy w pewnym sensie sprzeczność: z jednej strony zostałoby ustawowo określone, kto jest pracownikiem Państwowej Inspekcji Pracy, a potem by stwierdzono, że pracodawcą jest główny inspektor pracy. Jeżeli chcielibyśmy dojść do takiego stwierdzenia, że pracodawcą jest główny inspektor pracy, to wymaga to zmiany art. 23 i 27. Jeżeli pozostawilibyśmy i wprowadzilibyśmy tylko to pojęcie, to jest to ewidentna sprzeczność.</u>
          <u xml:id="u-178.7" who="#PosełJózefZych">Jeżeli chodzi o trzecią sprawę, o której przed chwilą mówiła moja przedmówczyni, to chcę powiedzieć, że rzeczywiście Komisja do Spraw Kontroli Państwowej jutro rozpatruje sprawę poprawek do ustawy o Najwyższej Izbie Kontroli. Sprawa została wywołana na tle pracowników mianowanych. Pojawił się problem łączący się z rozwiązaniem stosunku pracy z pracownikiem mianowanym i obwarowaniami ustawowymi. Pierwsza kwestia: czy wszyscy pracownicy Najwyższej Izby Kontroli muszą być w tym stanie rzeczy pracownikami mianowanymi?</u>
          <u xml:id="u-178.8" who="#PosełJózefZych">Jeżeli chcielibyśmy teraz porównywać to i dalej iść, to trzeba zwrócić uwagę na to, że w Najwyższej Izbie Kontroli obowiązuje pewien tryb. Zanim mianuje się pracownika, to albo przechodzi on 8-miesięczną aplikację, podczas której przygotowuje się do pracy, albo nawiązuje się z nim stosunek pracy na czas określony, a więc jest to pewien tryb.</u>
          <u xml:id="u-178.9" who="#PosełJózefZych">Innymi słowy należy na tle doświadczeń, jakie ma komisja i Najwyższa Izba Kontroli, rzeczywiście nad tym zagadnieniem bardzo wnikliwie się zastanowić. Myślę, że dwie komisje, które jutro wspólnie będą obradować, zajmą stanowisko w sprawie pracowników mianowanych NIK i ewentualnych zmian, co może być potraktowane pomocniczo także w pracach nad tą ustawą, bo sądzę, że praca ta wymaga jeszcze szerokich analiz, chociażby z punktu widzenia tego, o czym mówiłem przed chwilą na posiedzeniu komisji.</u>
          <u xml:id="u-178.10" who="#PosełJózefZych">Reasumując, Wysoki Sejmie, Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego popiera tę nowelizację i będzie uczestniczyć w tych pracach, ale jednocześnie uważa, że w imię spójności i przede wszystkim w imię skuteczności działania przepisów trzeba jeszcze raz przeanalizować te wszystkie propozycje, a jeżeli zdecydujemy się na te rozwiązania, to trzeba dostosować pozostałe przepisy ustawy do proponowanej nowelizacji. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-178.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Rulewskiego, niezrzeszonego.</u>
          <u xml:id="u-179.2" who="#WicemarszałekStanisławZając">Pan poseł Adam Szejnfeld przedłożył przedtem swoje wystąpienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#PosełJanRulewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Najpierw muszę się usprawiedliwić przed panem posłem Zychem, że kiwałem głową. Rzeczywiście mają miejsce... Jest droga rewindykacji wiodąca przez prawo karne, przez prokuratora, ale jest ona bardzo wątpliwa i może być rzeczywiście znana tylko panu posłowi Zychowi, większości posłów jest natomiast znana jako nieskuteczna.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#PosełJanRulewski">Muszę też, pomagając AWS, skomentować wystąpienie pani posłanki Cencek i skierować do niej zapytanie, na które nie musi odpowiadać, czy ta krytyka działań, które prowadził na posiedzeniach komisji i podkomisji poseł Giedrojć, i grożenie paluszkiem, żeby nie powiedzieć: paluchem, obecnemu kierownictwu nie jest zapowiedzią zmian personalnych.</u>
          <u xml:id="u-180.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak, właśnie tak.)</u>
          <u xml:id="u-180.3" who="#PosełJanRulewski">Bo tak to przyjąłem.</u>
          <u xml:id="u-180.4" who="#PosełJanRulewski">Przechodząc zaś do rzeczy...</u>
          <u xml:id="u-180.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Trafiony - zatopiony.)</u>
          <u xml:id="u-180.6" who="#PosełJanRulewski">Tak, zatopiony, panie...</u>
          <u xml:id="u-180.7" who="#PosełJanRulewski">Przechodząc do rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-180.8" who="#PosełJanRulewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Prace nad ustawą o Państwowej Inspekcji Pracy, jedyne w ciągu tej kadencji, były świetnym pretekstem do tego, żeby skonsumować liczne sprawozdania, liczne informacje, nad którymi prace kończyły się stertą papieru i gadulstwem. Zatem oczekiwałem szczególnie ze strony lewej - ze strony ugrupowania, które mówi, że jest lewicą, i z definicji powinno bronić ludzi biednych - że zaproponuje zmiany takie, aby usunąć to albo przywrócić dobra konstytucyjne dotyczące sprawiedliwości społecznej, w tym dotyczące ochrony wynagrodzenia. Niestety zamiast tego usłyszałem zapowiedzi politycznej rewolty w Państwowej Inspekcji Pracy, uwagi wyborcze pod adresem posła Giedrojcia. Choć przyznam, że z prawej strony - od ugrupowania, w którym jest dużo związkowców - też oczekiwałbym wykorzystania prac w komisji jako pretekstu do tego, żeby pojawił nam się w Państwowej Inspekcji Pracy nowy minister Kaczyński. Już o tym mówiłem, przepraszam za porównanie.</u>
          <u xml:id="u-180.9" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Cencek: I żeby były efekty.)</u>
          <u xml:id="u-180.10" who="#PosełJanRulewski">Tak jest, pani posłanko, po to, żeby były efekty.</u>
          <u xml:id="u-180.11" who="#PosełJanRulewski">Stwierdzam, że tego pretekstu nie wykorzystano, co znaczy, że dopiero za kolejne 4 lata być może pojawią się inicjatywy umożliwiające rozstrzygnięcie problemów ochrony wynagrodzenia, stosunku pracy, a może nowych problemów, o których najmniej się mówi - problemów ochrony prawa pracownika do ubezpieczenia emerytalnego. Powszechną praktyką bowiem staje się zaniżanie wynagrodzenia, a tym samym składki. Za to, że emerytura będzie żadna lub nikła, już nie będzie odpowiadało państwo, tylko będą odpowiadały fundusze emerytalne.</u>
          <u xml:id="u-180.12" who="#PosełJanRulewski">Postaram się w miarę swych skromnych sił zgłosić poprawkę, żeby przynajmniej wynagrodzenie, ta najbardziej drażliwa sprawa społeczna w całym świecie, a szczególnie w Polsce, miało swoją ochronę. I za nic biorę sobie argumenty pana posła Zycha, który mówi, że jest jeszcze jedna droga ochrony, jaką komisja uznaje, i proponuje wprowadzenie nakazu. Uważam, że trzeba to drążyć, wykorzystywać instytucje prawa po to, żeby jednak dochodzenie roszczeń płacowych okazało się skuteczne.</u>
          <u xml:id="u-180.13" who="#PosełJanRulewski">Panie pośle Zych - przepraszam, że to do pana adresuję, bo bardzo pana cenię - gdy w Wysokiej Izbie orzekliśmy, że dość już bawienia się z pijanymi kierowcami, to postanowiliśmy zastosować największą sankcję - zabrać prawo jazdy. Powiadam dalej: jeśli mamy do czynienia z pijanymi przedsiębiorcami, przez co rozumiem przedsiębiorców, którzy nie płacą pracownikom wynagrodzenia lub z góry zakładają, organizując cały proceder przedsiębiorczy, że nie będą płacić wynagrodzenia, to państwo musi uderzyć pięścią w stół i powiedzieć, że nie ma prawa jazdy spółka, przedsiębiorca, zakład, które z góry zakładają, że nie wypłacą wynagrodzenia. Dlatego moja poprawka, zdawałoby się radykalna - ona jest radykalna - zmierza do tego, żeby sprawy wynagrodzenia oprzeć na prawie upadłościowym, mianowicie, żeby pracodawca, wzywany, pouczany, sprawdzany, odmawiający wypłaty wynagrodzenia pracownikom przez 3 miesiące, był pozwany do sądu gospodarczego z tytułu tego roszczenia przez Państwową Inspekcję Pracy, która wystąpi w tej sprawie w imieniu pracowników. Chodzi o to, żeby skończyć z takimi pracodawcami, którzy z góry kalkulują sobie, że nie będą płacić wynagrodzeń, którzy walczą z uczciwymi pracodawcami poprzez obniżanie stawek cenowych w oparciu o wyzysk. W gruncie rzeczy proponuję to, co już jest. Obecnie pracownicy mogą wystąpić z roszczeniami, z wnioskiem do sądu o ogłoszenie upadłości, jeśli zobowiązania wobec nich nie są realizowane. Tyle że w mojej poprawce proponuję, żeby wesprzeć te działania działalnością Państwowej Inspekcji Pracy, która w imieniu tych pracowników wystąpi z pozwem - i nie bójmy się tego słowa, jak się kiedyś nie baliśmy tego, że pijanym kierowcom zabierzemy prawo jazdy. Ale kiedy? Ano, po pierwsze, kiedy inspekcja wystąpi, a nie będzie odzewu na jej wystąpienie.</u>
          <u xml:id="u-180.14" who="#PosełJanRulewski">Po wtóre, kiedy inspekcja zażąda wyjaśnienia, czy pracodawca podjął wszelkie działania, żeby te wynagrodzenia wypłacić, np. wobec Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, i dopiero po trzech miesiącach, jak okręgowy inspektor uzna, wystąpi w imieniu tych pracowników z wnioskiem o upadłość. Oczywiście może ktoś powiedzieć, że ten wniosek przeraża, że być może grupa pracowników położy wielki zakład. Ale czy wielki zakład należy uznać za wielki, jeśli on grupie pracowników nie wpłaca wynagrodzenia?</u>
          <u xml:id="u-180.15" who="#PosełJanRulewski">A może spójrzmy inaczej. Dobrze, że szanujemy - poseł Giedrojć szczególnie, zauważyłem, co mi przykrość sprawia, szanuje - dobro wielkiego zakładu. Ale po tamtej stronie mamy też dobrych pracowników, którzy 30–40 lat pracowali, a nie otrzymują przez trzy miesiące, przez kolejne miesiące wynagrodzenia, świadectwa pracy, być może nawet uprawnień związanych z tym, czy opłacana była składka emerytalna. Nagle egzystencja takiego człowieka jak gdyby się kończy. W tym sporze, panie pośle, panie przewodniczący, AWS musi się jednoznacznie opowiedzieć po stronie człowieka. Tak jest, zakład może upaść, ale człowiek nie może upaść z racji łamania prawa.</u>
          <u xml:id="u-180.16" who="#PosełJanRulewski">Zwracam się do głównego inspektora Zająca. Wiem, że podróżuje on, że zdobywa doświadczenia. Chciałbym zapytać: Czy Europa, do której dążymy, zna przypadki, zna na taką skalę zagadnienie niepłacenia wynagrodzeń? Mówię o zachodniej Europie. Czy spotkał pan się z tym, że w Niemczech, w Anglii czy w biedniejszej Grecji, Hiszpanii ma miejsce na skalę masową niewypłacalność pracodawców w zakresie wynagrodzeń?</u>
          <u xml:id="u-180.17" who="#PosełJanRulewski">Chciałbym jeszcze powiedzieć tak. O jakie przypadki mi tu chodzi? Przecież nie o te, które są czytelne i klasyczne. (Już, panie marszałku, kończę wątek.) Chodzi mi o tę świadomą czy z góry zorganizowaną działalność, która ma zapobiec wypłacaniu wynagrodzenia. Jak to się dzisiaj robi? Chciałbym, żeby pan przewodniczący Giedrojć potwierdził, czy taka praktyka jest. Otóż przed ogłoszeniem upadłości pracodawcy wyprowadzają majątek. Nie płacą pracownikowi. Gdy dochodzi do ogłoszenia upadłości, już właściwie - mimo że pracownicy mają pierwszeństwo, jeśli chodzi o ich świadczenia - nie ma z czego płacić. Pozostaje im oczywiście Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, tylko że tam się dostaje niepełną składkę i też dopiero po wykonaniu procedury. Pan poseł Zych na mnie spogląda, więc chciałbym go usatysfakcjonować, jeśli chodzi o jego ważne wystąpienie. Co ta ta trzecia droga oznacza? Oznacza, że proces dochodzenia roszczeń pracowniczych będzie skrócony. Wniosek o upadłość jest wnioskiem, powiedziałbym, z gatunku: być albo nie być. Bez procedury uchylania się, niestawiania się na rozprawy przed sądem pracy, dostarczania dokumentacji i nieodbierania wezwań sądowych - jest drogą skróconą i w tym sensie, rozumiem, jest drogą skuteczną.</u>
          <u xml:id="u-180.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Pan poseł Józef Zych w trybie sprostowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#PosełJózefZych">Wysoki Sejmie! Ponieważ odniosłem wrażenie, że w pewnym sensie pan poseł Rulewski mógł mnie nie zrozumieć, chciałbym podkreślić, że ja domagałem się tego, co pan poseł akurat zrobił, albo wskazywałem na to. Mianowicie chodzi o to, że jeżeli wprowadzimy taki nakaz, to trzeba określić to, o czym pan mówił - albo trzymiesięczny okres, albo wcześniej upomnienie itd.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#PosełJózefZych">Jeszcze jedna rzecz. Jeżeli tak jest, panie pośle, jak pan mówi, że są dowody na to, iż wyprowadza się wcześniej pieniądze, żeby utrudnić wypłatę, to jest rola dla prokuratora. I trzeba by właśnie na to zwrócić uwagę, żeby prokuratorzy zaczęli się tym interesować.</u>
          <u xml:id="u-182.2" who="#komentarz">(Poseł Jan Rulewski: Zgadzam się, panie pośle.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Widzę, że uzgodnili panowie poglądy.</u>
          <u xml:id="u-183.2" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Romana Giedrojcia w imieniu Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
          <u xml:id="u-183.3" who="#WicemarszałekStanisławZając">Następnie pani poseł Anna Sobecka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#PosełRomanGiedrojć">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W związku z tym, że pan marszałek prowadzi obrady, pozwolę sobie zamiast pana marszałka to wystąpienie w imieniu klubu przedstawić państwu.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#PosełRomanGiedrojć">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Akcji Wyborczej Solidarność przedstawić stanowisko wobec sprawozdania Komisji Polityki Społecznej dotyczącego projektu ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy oraz ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, druk nr 2597.</u>
          <u xml:id="u-184.2" who="#PosełRomanGiedrojć">Proponowane rozwiązania mają na celu przede wszystkim dostosowanie ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy do konstytucji, wzmocnienie skuteczności działania tego organu oraz uporządkowanie spraw organizacyjnych związanych z funkcjonowaniem Państwowej Inspekcji Pracy. Z tych względów uchwalenie ustawy uważam za pilne i konieczne. Państwowa Inspekcja Pracy w systemie organów kontrolnych ma niezmiernie istotne znaczenie dla przestrzegania praworządności w naszym kraju, sprawuje bowiem nadzór nad właściwym stosowaniem przepisów prawa pracy. Umiejscowienie Państwowej Inspekcji Pracy w hierarchii organów państwa i uczynienie z niej organu podległego bezpośrednio Sejmowi wynika z tego, że zadania objęte nadzorem dotyczą spraw o ogromnej doniosłości dla większości Polaków.</u>
          <u xml:id="u-184.3" who="#PosełRomanGiedrojć">Zmiany zaproponowane w omawianym sprawozdaniu mają na celu dostosowanie uregulowań prawnych dotyczących Państwowej Inspekcji Pracy do obowiązującej konstytucji. W szczególności uregulowanie trybu przeprowadzania przez organy inspekcji pracy czynności kontroli jako wpływających bezpośrednio na sferę konstytucyjnych praw i wolności jednostki powinno doczekać się, w moim przekonaniu, regulacji ustawowej. Dotychczasowy stan prawny, w którym problematyka ta jest regulowana zarządzeniem, nie jest satysfakcjonujący i budzi poważne wątpliwości natury prawnej. W związku z tym uważam, iż właściwe jest określenie procedur obowiązujących inspektorów pracy w powszechnie obowiązującym źródle prawa, jakim jest ustawa. Takie rozwiązanie ma dodatkowo ten walor, iż pozwoli upowszechnić wiedzę wśród pracodawców o tym, co może, a czego nie może inspekcja pracy. Pozwoli to, w moim przekonaniu, na skuteczniejsze egzekwowanie przestrzegania prawa w stosunkach pracy.</u>
          <u xml:id="u-184.4" who="#PosełRomanGiedrojć">Trudna sytuacja na rynku pracy w naszym kraju prowadzi do szeregu patologii w stosunkach pracy, albowiem pracodawcy coraz częściej wykorzystują ludzką determinację w dążeniu do zdobycia pracy i zatrudniają pracowników w warunkach zagrażających życiu i zdrowiu. Często wykorzystują nierówność ekonomiczną stron stosunku pracy, naruszają warunki zatrudnienia, postępują niezgodnie z przepisami prawa. Nagminne jest pozbawianie pracowników prawa do świadczeń gwarantowanych im przepisami. Skalę nieprawidłowości w tym zakresie ilustrują następujące liczby: w roku ubiegłym ok. 200 tys. pracowników nie otrzymało świadczeń pieniężnych w należnej wysokości i w ustalonym terminie - 200 tys. pracowników, którzy najczęściej posiadają rodziny, i to wielodzietne - kwota tych należnych, a nie wypłaconych świadczeń wyniosła ponad 125 mln zł. Chciałbym podkreślić, że są to jedynie przypadki ujawnione podczas kontroli przeprowadzonej przez Państwową Inspekcję Pracy. Zważywszy na to, że Państwowa Inspekcja Pracy kontroluje w ciągu roku 5–8% pracodawców, jestem przekonany, że skala tych negatywnych zjawisk jest w rzeczywistości o wiele większa. W jakim stopniu negatywnie rzutuje to na codzienne funkcjonowanie polskich rodzin i ich materialne bezpieczeństwo, nie trzeba nikogo w tej Izbie przekonywać.</u>
          <u xml:id="u-184.5" who="#PosełRomanGiedrojć">Wobec tak licznych naruszeń przepisów prawa konieczne jest wyposażenie Państwowej Inspekcji Pracy w skuteczne instrumenty przeciwdziałania praktykom niezgodnym z prawem. Z tej potrzeby wynika zawarcie w projekcie nowej kompetencji Państwowej Inspekcji Pracy w postaci możliwości nakazania pracodawcy wypłaty należnego wynagrodzenia za pracę. O tym, że należy wzmocnić uprawnienia Państwowej Inspekcji Pracy w tym zakresie, świadczy liczba skarg skierowanych do inspekcji, a dotyczących właśnie problematyki świadczeń wynikających ze stosunku pracy. Należy ponadto podkreślić, iż instrumentu tego inspektorzy pracy będą używać tylko w stosunku do świadczeń bezspornych. Nieuzasadnione są więc obawy, iż inspekcja wchodzić będzie w sprawy zastrzeżone konstytucyjnie dla niezawisłego sądownictwa.</u>
          <u xml:id="u-184.6" who="#PosełRomanGiedrojć">Ważnym elementem noweli jest propozycja wyposażenia marszałka Sejmu w uprawnienia do ustalania statutu Państwowej Inspekcji Pracy. Jest to rozwiązanie analogiczne do rozwiązania przyjętego w stosunku do Najwyższej Izby Kontroli. Uważam, iż podległość obu organów bezpośrednio Sejmowi uzasadnia stosowanie jednolitych rozwiązań. Trzeba także podkreślić, iż nowelizacja ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy uporządkuje sprawy związane z zatrudnieniem inspektorów pracy. Obecnie istnieje pewna niespójność w tej dziedzinie. Stosowane przepisy należałoby ujednolicić i zagwarantować pracownikom inspekcji stabilizację zatrudnienia na podstawie mianowania. Należy podkreślić, iż pracownicy inspekcji zasługują na to choćby z uwagi na ich doskonałe przygotowanie merytoryczne do wykonywania zawodu. Aktualne problemy na rynku pracy w naszym kraju, wzrastająca liczba naruszeń przepisów prawa pracy powodują, iż powinniśmy stworzyć jasne i przejrzyste ramy funkcjonowania inspekcji. Stawiając inspekcji nowe wyzwania, powinniśmy wyposażyć ją w odpowiednie kompetencje. Zmiany przedstawione w sprawozdaniu Komisji Polityki Społecznej w mojej opinii czynią zadość tym oczekiwaniom i mam nadzieję, że już niedługo w sejmowym sprawozdaniu głównego inspektora pracy usłyszymy o pozytywnych rezultatach wprowadzonych przez nas zmian.</u>
          <u xml:id="u-184.7" who="#PosełRomanGiedrojć">Na marginesie powyższych rozwiązań chciałbym podzielić się z państwem jeszcze jedną uwagą. Ostatnio pierwszoplanowym problemem w naszym kraju jest problem rosnącego bezrobocia. Jednym z instrumentów przeciwdziałania temu zjawisku jest postulowana liberalizacja przepisów Kodeksu pracy. Często słyszę, że inspektorzy pracy powinni w związku z tym przestać dociskać pracodawców i liberalnie przeprowadzać kontrole. Uważam, iż prawo pracy jest tak newralgiczną dziedziną systemu prawa naszego kraju, iż nie można tolerować jakichkolwiek nieprawidłowości w jego przestrzeganiu.</u>
          <u xml:id="u-184.8" who="#PosełRomanGiedrojć">Szanowni Państwo! Nakazanie inspektorowi liberalnego traktowania osób naruszających porządek prawny nie oznacza nic innego jak nakłanianie urzędników państwowych do naruszania prawa poprzez niewywiązywanie się ze swoich obowiązków służbowych. Uważam, iż inspekcja powinna z całą stanowczością dbać - także poprzez korzystanie ze środków o charakterze represyjnym - o przestrzeganie praworządności stosunków pracy. Jeżeli uważamy, iż niektóre przepisy prawa pracy są niezbyt rygorystyczne w stosunku do pracodawców, to powinniśmy je zmienić, a nie zrzucać na inspektorów pracy ciężaru oceny, czy dane rozwiązanie jest dobre czy też złe i jakie konsekwencje spowoduje wywiązanie się przez niego ze swoich obowiązków zawodowych. Mam świadomość, iż projekt ten nie obejmuje całości problemów, z jakimi stykają się inspektorzy w swojej pracy. Mam tu na myśli przede wszystkim takie niekorzystne zjawiska, jak nagminne zatrudnianie na podstawie umów cywilnoprawnych osób świadczących w rzeczywistości prace ciągłe, niedoinwestowanie bezpieczeństwa pracy w zakładach. Sprawami tymi powinniśmy się, szanowni państwo, zająć w najbliższym czasie i wypracować wspólne rozwiązania, które doczekają się aprobaty wszystkich sił politycznych w naszym kraju.</u>
          <u xml:id="u-184.9" who="#PosełRomanGiedrojć">Z uwagi na fakt, iż przeciwdziałanie tym zjawiskom wymaga szeregu zmian systemowych dotyczących nie tylko prawa pracy, ale i systemu ubezpieczeń społecznych, uważam, iż podnoszenie tych kwestii w tej debacie jest niewłaściwe.</u>
          <u xml:id="u-184.10" who="#PosełRomanGiedrojć">Biorąc pod uwagę powyższe argumenty oraz stanowisko Rady Ochrony Pracy w sprawie omawianego projektu, w którym uznano za potrzebę wprowadzenia doraźnych zmian w ustawie o Państwowej Inspekcji Pracy, oraz opinię Biura Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu, opowiadam się za przyjęciem przedłożonego Wysokiej Izbie sprawozdania Komisji Polityki Społecznej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy oraz ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.</u>
          <u xml:id="u-184.11" who="#PosełRomanGiedrojć">Uważam, że proponowane zmiany przyniosą pozytywne rezultaty i zapewnią skuteczniejsze przestrzeganie praworządności w stosunkach pracy. Dziękuję uprzejmie za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-184.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-184.13" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Franciszek Jerzy Stefaniuk)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu panią posłankę Annę Sobecką.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#PosełAnnaSobecka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedłożony do rozpatrzenia Wysokie Izbie poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy oraz ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji zmierza do dostosowania ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#PosełAnnaSobecka">Państwowa Inspekcja Pracy jest jedynym w kraju organem kontrolnym, który w sposób całościowy nadzoruje stan przestrzegania przepisów ustawodawstwa pracy w kraju. Jurysdykcji inspektorów podlegają wszystkie zakłady bez względu na ich prawne usytuowanie i liczbę zatrudnionych.</u>
          <u xml:id="u-186.2" who="#PosełAnnaSobecka">Państwowa Inspekcja Pracy jest instytucją podległą Sejmowi. Stan taki czyni ją niezależną od administracji państwowej, od wpływów politycznych, związkowych i organizacji pracodawców. Prawne usytuowanie inspekcji zgodne jest z przepisami prawa międzynarodowego. W tym względzie nasze polskie rozwiązanie prawne jest przodujące, także w skali światowej. Stan taki należy pielęgnować. Pozwala on organom Państwowej Inspekcji Pracy na pełen komfort działania.</u>
          <u xml:id="u-186.3" who="#PosełAnnaSobecka">Należy stwierdzić, że warunki, w jakich pracują inspektorzy, należą do trudnych. Trwająca już ponad 10 lat transformacja społeczno-gospodarcza zmieniła obszar działalności kontrolnej inspektorów pracy. Wzrosła 10-krotnie liczba zakładów podlegających kontroli, wynosi obecnie około miliona podmiotów gospodarczych, a nadzór nad nimi pełni ponad 1200 inspektorów.</u>
          <u xml:id="u-186.4" who="#PosełAnnaSobecka">Wzrasta liczba naruszeń przepisów ustawodawstwa pracy, wielu pracodawców, często nie z własnej winy, a z niewiedzy prawnej, nie przestrzega podstawowych wymogów określonych prawem pracy.</u>
          <u xml:id="u-186.5" who="#PosełAnnaSobecka">Należy pamiętać o tym, że warunki, w jakich człowiek tworzy, powinny odpowiadać jego potrzebom jako osoby ludzkiej. Informacje płynące od organów inspekcji pracy świadczą, że prawa pracownicze są nie tylko zaniedbywane, ale i łamane. W niektórych przypadkach warunki, w jakich wykonywana jest praca, urągają wszelkim normom prawnym i moralnym. Należy pamiętać, że godność człowieka i jego pracy mierzona jest także dbałością o zgodne z przepisami warunki pracy.</u>
          <u xml:id="u-186.6" who="#PosełAnnaSobecka">Dotychczasowe unormowania prawne w wielu istotnych sprawach nie dają pełnej możliwości skutecznego działania organów kontrolnych inspekcji pracy. Dlatego też stworzenie jak najlepszych podstaw funkcjonowania tej instytucji powinno być przedmiotem naszej szczególnej troski.</u>
          <u xml:id="u-186.7" who="#PosełAnnaSobecka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jak już o tym była mowa, prawne rozwiązania dotyczące działalności inspekcji powinny gwarantować jej zgodność z wymogami konstytucji i normami prawa. Nakazem chwili jest, by przyjęte zmiany pozwalały na bardziej niż dotychczas skuteczne egzekwowanie przestrzegania przez podmioty zatrudniające przepisów ustawodawstwa pracy we wszystkich newralgicznych sferach wynikających z faktu zatrudnienia. Jeśli zaproponowane zmiany będą przez Wysoką Izbę przyjęte, pozwolą na skuteczne załatwienie wielu żywotnych problemów świata pracy.</u>
          <u xml:id="u-186.8" who="#PosełAnnaSobecka">Zmiany w przepisach ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy dotyczą zagadnień organizacji Państwowej Inspekcji Pracy, rozszerzenia uprawnień jej organów kontrolnych, obciążenia organów inspekcji dodatkowymi obowiązkami, modyfikacji sposobu i trybu prowadzenia czynności kontrolnych, a także innych kwestii porządkowych.</u>
          <u xml:id="u-186.9" who="#PosełAnnaSobecka">Jest wiele propozycji dotyczących zmian w organizacji Państwowej Inspekcji Pracy. Ustawa powinna, tak jak proponują projektodawcy, gwarantować uprawnienie dla marszałka Sejmu do: ustalenia siedzib i zakresu właściwości terytorialnej okręgowych inspektorów pracy i ustalenia statutu Państwowej Inspekcji Pracy, powoływania i odwoływania członków Rady Ochrony Pracy oraz ustalenia zasad reprezentacji w tejże radzie przedstawicieli parlamentu, kandydatów zgłoszonych przez prezesa Rady Ministrów, a także przez ogólnokrajowe organizacje związkowe, organizacje pracodawców, organizacje społeczne, ekspertów i przedstawicieli nauki.</u>
          <u xml:id="u-186.10" who="#PosełAnnaSobecka">Zagwarantowanie tych uprawnień marszałkowi Sejmu zgodne będzie z postanowieniami art. 110 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Na podstawie tego przepisu marszałek Sejmu stał się w pełnym zakresie konstytucyjnym organem upoważnionym do działania w imieniu Sejmu na zewnątrz.</u>
          <u xml:id="u-186.11" who="#PosełAnnaSobecka">W celu dostosowania polskiego prawa do standardów i do konwencji nr 81 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącej inspekcji pracy w przemyśle i handlu - w projekcie ustawy znalazł się zapis o włączeniu przedstawicieli pracodawców do składu Rady Ochrony Pracy. Przyjęcie tej propozycji zagwarantuje trójstronny charakter rady.</u>
          <u xml:id="u-186.12" who="#PosełAnnaSobecka">Niewątpliwie pozytywny wpływ na organizację pracy inspekcji mieć będzie przyjęcie proponowanej zmiany, która zakłada możliwość objęcia przez okręgowe inspektoraty pracy właściwością terytorialną nie tylko terenu jednego województwa - jak dotychczas - ale także większej liczby województw. Danie możliwości tworzenia okręgowych inspektoratów pracy z dwóch lub więcej województw jest wyjściem naprzeciw ewentualnym zmianom w organizacji tej instytucji, które mogą ją uczynić bardziej efektywną w działaniu.</u>
          <u xml:id="u-186.13" who="#PosełAnnaSobecka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dla bardziej skutecznego niż dotychczas działania organów Państwowej Inspekcji Pracy koniecznością staje się nadanie im takich uprawnień, by mogły one w sposób efektywny hamować występowanie szeregu patologicznych zjawisk związanych z przestrzeganiem przepisów dotyczących ochrony pracy. Wyrażam przekonanie, że Wysoka Izba taką potrzebę dostrzega i zaakceptuje dalszą nowelizację przepisów o działalności i uprawnieniach Państwowej Inspekcji Pracy, dostosowując je do nowych warunków ustrojowych i gospodarczych kraju, uwzględniając przy tym Konstytucję Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-186.14" who="#PosełAnnaSobecka">Wśród naruszeń prawa pracy ujawnionych w toku prawie każdej kontroli - znamy ich liczbę - są takie, które niepokoją nie ze względu na ich aspekt formalnoprawny, ale z uwagi na dotkliwe skutki społeczne. Olbrzymia rzesza zatrudnionych nie otrzymuje świadczeń pieniężnych w należnej wysokości i w ustalonym terminie lub w ogóle jest pozbawiona takich świadczeń. O tym, że negatywnie rzutuje to na codzienne funkcjonowanie polskich rodzin i ich materialne bezpieczeństwo, nie trzeba nikogo przekonywać. Dotychczasowe unormowania prawne nie dają inspektorowi pracy skutecznej możliwości egzekwowania od pracodawców należnych pracownikom świadczeń. Ewentualne regulowanie tych problemów odbywa się w drodze wniosków zawartych w wystąpieniach - w olbrzymiej większości przypadków wnioski pozostają zapisane na papierze, a problemy ludzkie nadal nie są rozwiązane.</u>
          <u xml:id="u-186.15" who="#PosełAnnaSobecka">Propozycje zawarte w projekcie ustawy przewidują nadanie inspektorom pracy uprawnień do egzekwowania od pracodawców wypłaty wszelkiego rodzaju należnych pracownikom świadczeń w drodze wydania decyzji nakazującej ich wypłatę w określonym, nakazanym terminie.</u>
          <u xml:id="u-186.16" who="#PosełAnnaSobecka">Zaproponowane w projekcie ustawy rozwiązania prawne...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Pani poseł, proszę kończyć, ponieważ czas już dawno minął.</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Niech pani z czegoś zrezygnuje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#PosełAnnaSobecka">Wobec tego, kończąc już...</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#PosełAnnaSobecka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mając na uwadze przedstawione Wysokiej Izbie propozycje zmian w ustawie o Państwowej Inspekcji Pracy, stwierdzam, że dostosują one przepisy powyższej ustawy do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Na zakończenie pragnę podkreślić, że przedłożone propozycje zmian zasługują w całości na akceptację. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-188.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję serdecznie pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Misztala, niezrzeszonego.</u>
          <u xml:id="u-189.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł ma jeszcze prawie minutę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#PosełStanisławMisztal">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym podkreślić niezwykle ważną sprawę, mianowicie podległość Państwowej Inspekcji Pracy oraz NIK marszałkowi Sejmu i Wysokiej Izbie, co wpływa na wyjątkową skuteczność działania właśnie m.in. Państwowej Inspekcji Pracy. Inaczej jest na przykład w przypadku Regionalnej Izby Obrachunkowej w Lublinie - jej kontrole są bardzo wolne i nieskuteczne, można powiedzieć, że podatnicy wyrzucają pieniądze w błoto.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#PosełStanisławMisztal">Chciałbym tu podkreślić wielkie zasługi Państwowej Inspekcji Pracy w walce o dobro pracowników, w tym głównego inspektora pracy Tadeusza Zająca i okręgowego inspektora pracy Stanisława Ceglarka, który na Lubelszczyźnie i na Zamojszczyźnie przeprowadza skuteczne kontrole i nakłada - tam gdzie trzeba - surowe mandaty.</u>
          <u xml:id="u-190.2" who="#PosełStanisławMisztal">Chciałbym tu również wskazać, co jest niezwykle istotne, na apolityczność Państwowej Inspekcji Pracy. Jako poseł, członek sejmowej Komisji Polityki Społecznej, jestem jak najbardziej za przyjęciem zmian do ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-191.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Zgłosili się posłowie do zadania pytań.</u>
          <u xml:id="u-191.3" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Chciałbym się zorientować, czy jeszcze ktoś z pań posłanek i panów posłów chce zapisać się do zadania pytań?</u>
          <u xml:id="u-191.4" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Władysław Skrzypek.</u>
          <u xml:id="u-191.5" who="#komentarz">(Poseł Władysław Józef Skrzypek: Już zapisałem się.)</u>
          <u xml:id="u-191.6" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">To zamykam listę posłów zgłoszonych do zadania pytań i niech mnie nikt nie prosi, żeby dopuścić.</u>
          <u xml:id="u-191.7" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Stanisław Misztal zada pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#PosełStanisławMisztal">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W odniesieniu do zmiany ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy nasuwa się szereg wątpliwości, które pragnę zawrzeć w następujących pytaniach.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#PosełStanisławMisztal">Wprawdzie zgodnie z konstytucją organem kompetentnym do występowania w imieniu PIP i dla niej nadrzędnym ma być marszałek Sejmu, a nie, jak dotychczas, Prezydium Sejmu, jednak nie wydaje mi się to rozwiązanie najbardziej racjonalne. Chociaż bowiem nie należy negować słuszności zwiększenia roli marszałka Sejmu w państwie i w procesach legislacyjnych, to w niektórych sferach, takich, jak kontrola przestrzegania praw i warunków pracy, bardziej właściwy wydaje się nadzór organu kolegialnego, jakim w odniesieniu do PIP jest Prezydium Sejmu. Dlaczego zatem nie wprowadzić odpowiedniej nowelizacji, poprawki do konstytucji? Byłoby to bardziej racjonalne niż sankcjonowanie rozwiązania kompetencyjno-legislacyjnego, które nie znajduje wystarczającego uzasadnienia.</u>
          <u xml:id="u-192.2" who="#PosełStanisławMisztal">Pytanie drugie, które zawsze przy okazji zwiększenia kompetencji i zadań kieruję do wnioskodawców, a mianowicie: Jakie ze zwiększeniem kompetencji, także w postępowaniu egzekucyjnym Państwowej Inspekcji Pracy, skorelowane jest zwiększenie środków dla tej instytucji?</u>
          <u xml:id="u-192.3" who="#PosełStanisławMisztal">Jeszcze jedno pytanie. Panie pośle, czy w ustawie o PIP zagwarantowane jest mianowanie inspektorów pracy? To jest niezwykle ważne i stanowi zabezpieczenie inspektorów przed niesprawiedliwymi zarzutami. To były pytania do pana posła sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-192.4" who="#PosełStanisławMisztal">Jeszcze jedno bardzo ważne pytanie do panów ministrów, przedstawicieli rządu i do pana inspektora. Jak państwo widzą dalszą pracę Państwowej Inspekcji Pracy w świetle karygodnych cięć w budżecie państwa kosztem tej, jakże ważnej, inspekcji? Najpierw w Komisji Finansów 1,5 mln zł, później - 4,5 mln zł, łącznie aż 6 mln zł. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Czy jest pani posłanka Ewa Tomaszewska?</u>
          <u xml:id="u-193.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Nie ma pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-193.3" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Jan Sieńko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#PosełJanSieńko">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zachodzące przemiany gospodarcze powodują konieczność dokonania zmian w ustawie o Państwowej Inspekcji Pracy. Zaprezentowany projekt przewiduje wprowadzenie do ustawy unormowań, które uprzednio znajdowały się w innych aktach prawnych, a także dostosowuje przepisy dotyczące inspekcji pracy do ratyfikowanej Konwencji nr 81 MOP o inspekcji pracy w przemyśle i handlu. Projekt budzi jednak pewne wątpliwości, stąd zgłaszam kilka pytań do posła sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#PosełJanSieńko">Po pierwsze, w art. 19c ustawy przewidziano obowiązek pracodawcy zapewnienia inspektorowi warunków i środków niezbędnych do przeprowadzania kontroli, w tym także udostępnienia urządzeń technicznych i oddzielnego pomieszczenia do przeprowadzania kontroli. Ustawa nie zawiera zapisu, na czyj koszt mają być udostępnione urządzenia techniczne. Jeżeli właściwy urząd inspekcji pracy dokonywać będzie zwrotu kosztów jednostce kontrolowanej, to może to być negatywnie odbierane jako bezpośrednie powiązanie inspekcji i kontrolowanego pracodawcy. Jeżeli ustawodawca założył, że dokonywane to będzie na koszt jednostki kontrolowanej, to należy jasno zapisać ustawowy obowiązek dodatkowych świadczeń pracodawców na rzecz budżetu państwa. Sytuacje nieuregulowane mogą doprowadzić do powstawania sporów na tle kosztów zakończonych postępowań kontrolnych.</u>
          <u xml:id="u-194.2" who="#PosełJanSieńko">Po drugie, zgodnie z art. 15 Konwencji nr 81 MOP inspektorzy pracy będą zobowiązani, pod groźbą odpowiednich sankcji karnych lub środków dyscyplinarnych, do nieujawniania, nawet po opuszczeniu służby, tajemnic produkcji lub handlu albo metod eksploatacji, które mogli poznać podczas wykonywania swych obowiązków. Projektowany odpowiedni zapis ustawy mówi jedynie o tajemnicy działalności jednostek kontrolowanych. Czy zatem, panie pośle sprawozdawco, zdaniem pana, rezygnacja z sankcji karnych lub dyscyplinarnych za ujawnienie tajemnic podmiotów kontrolowanych będzie zgodna z zapisami konwencji i czy ogólne pojęcie „tajemnicy działalności podmiotów” jest tożsame z pojęciem używanym w konwencji: tajemnic produkcji, handlu i metod eksploatacji?</u>
          <u xml:id="u-194.3" who="#PosełJanSieńko">Po trzecie, ustawa o Państwowej Inspekcji Pracy w obecnym i projektowanym brzmieniu w sposób szczegółowy reguluje prawa inspektora przeprowadzającego kontrolę i obowiązki jednostki kontrolowanej. Czy nie zachodzi konieczność przytoczenia również praw kontrolowanego pracodawcy w sytuacjach mogących powodować spory na tle ustalania stanu faktycznego?</u>
          <u xml:id="u-194.4" who="#PosełJanSieńko">Po czwarte, zgodnie z art. 5 konwencji nr 81 właściwa władza będzie podejmowała kroki w celu popierania m.in. współpracy pomiędzy urzędnikami inspektoratu pracy a pracodawcami. Od wielu lat trwa dyskusja dotycząca proporcji, jeśli chodzi o działalność profilaktyczną i kontrolną inspekcji. Działalność prewencyjna, poza kontrolna została ograniczona do niezbędnego minimum.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Panie pośle...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#PosełJanSieńko">Już zadaję pytanie. Wynika to z różnych uwarunkowań, m.in. trudności budżetowych. Czy, panie pośle sprawozdawco, korzystając z okazji zmiany ustawy dostosowującej do przepisów ratyfikowanej konwencji, nie należałoby uregulować tej współpracy?</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#PosełJanSieńko">Ostatnie pytanie. Chciałbym powiedzieć, że od wielu pracodawców do naszych biur poselskich docierają sygnały o nieprawidłowościach w pracy różnych terenowych organów inspekcji. Przykładem może być niedawna sprawa traktowania przez inspektorów faktu prowadzenia kontroli jako sankcji. Np. Urząd Gminy w Smołdzinie w okresie 2 miesięcy był 7-krotnie kontrolowany przez różnych inspektorów tej samej jednostki organizacyjnej. Czy, zdaniem posła sprawozdawcy, prawo, które pozwala na traktowanie czynności kontrolnych jako sankcji, jest dobrym prawem? W innym przypadku inspektorzy, stwierdzając istnienie nieprawidłowości u danego pracodawcy i opisując je w protokole z kontroli, nie podejmowali żadnych środków prawnych, zmierzających do naprawy istniejącego stanu.</u>
          <u xml:id="u-196.2" who="#PosełJanSieńko">Pytanie ostatnie. Czy nie należałoby zatem...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Panie pośle, pan ostatnie pytanie już zadał, przecież pan o tym mówił.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#PosełJanSieńko">To było przedostatnie pytanie, a teraz będzie ostatnie, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę bardzo, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#PosełJanSieńko">Czy nie należałoby zatem wprowadzić ustawowego obowiązku stosowania przez inspektorów środków prawnych przewidzianych w art. 9 ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy w przypadkach stwierdzenia naruszeń prawa? Sytuacja obecna jest fatalnie odbierana, w tym samym lub podobnym stanie faktycznym stosowano środki prawne, a jednocześnie represyjne. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Panowie posłowie, mam taką prośbę. Czasem mam wrażenie, że poseł który zadaje pytanie, wie, jaka ma być odpowiedź, wie nawet lepiej od tego, który będzie na nie udzielał odpowiedzi. Chodzi o to, żeby zadawać pytania tylko o te kwestie, o których naprawdę się nie wie.</u>
          <u xml:id="u-201.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Jacek Kasprzyk z klubu SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#PosełJacekKasprzyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie marszałku, z racji ważności problematyki, którą dzisiaj omawiamy, chciałbym prosić pana marszałka o łagodne traktowanie nas jako posłów, jeżeli troszeczkę naruszymy regulamin Sejmu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Przepraszam, panie pośle, ale czy może być łagodniejsze traktowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#PosełJacekKasprzyk">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#PosełJacekKasprzyk">Chciałbym, panie marszałku, zadać pierwsze pytanie. Dlaczego na sali nie ma ministra pracy i polityki społecznej, jednocześnie wicepremiera, który jest odpowiedzialny za politykę społeczną w tym państwie?</u>
          <u xml:id="u-204.2" who="#komentarz">(Poseł Jan Chmielewski: Jest przedstawiciel rządu, jest.)</u>
          <u xml:id="u-204.3" who="#komentarz">(Głosy z sali: Wiceminister jest, wiceminister, to to samo.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Chwileczkę, niedawno było święto kobiet, jest pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#PosełJacekKasprzyk">Myślę, że wicepremier, a jednocześnie minister, bierze udział bezpośrednio w obradach Rady Ministrów i dobrze by było...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę zadawać pytania dotyczące nowelizowanej ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#PosełJacekKasprzyk">Chciałbym zapytać pana posła sprawozdawcę, czy przedłożony nam projekt spełnia dostosowanie tejże ustawy do konstytucji, ale w zakresie dwóch zasad: zasady sprawiedliwości społecznej oraz państwa prawnego. Myślę, że tu pojawia się pierwsza zasadnicza wątpliwość.</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#PosełJacekKasprzyk">Drugie moje pytanie dotyczy również rządu. Wszystkie analizy, jak i coroczne sprawozdania głównego inspektora pracy wskazują, że z prawem pracy, jego przestrzeganiem w Polsce, jest źle. Chciałbym zapytać, jakie środki zaradcze podjął rząd Rzeczypospolitej Polskiej odpowiedzialny także za przestrzeganie prawa w Polsce, aby w Polsce były przestrzegane prawa pracownicze.</u>
          <u xml:id="u-208.2" who="#PosełJacekKasprzyk">Kolejne z tym związane pytanie. Czy w polityce obecnego rządu pracodawca, właściciel środków produkcji ma być preferowany w stosunku do pracobiorcy?</u>
          <u xml:id="u-208.3" who="#PosełJacekKasprzyk">Kolejne pytanie. Czy zdaniem rządu Państwowa Inspekcja Pracy jest narzędziem służącym do incydentalnego wykorzystywania, czy też jest to organ, który ma nadzorować, monitorować, a wnioski z jego pracy mają być w sposób konsekwentny w Polsce realizowane? Jestem w trochę trudnej sytuacji, ponieważ regulamin nie przewiduje zapytań do Prezydium Sejmu, do marszałka Sejmu, a przecież Państwowa Inspekcja Pracy podlega polskiemu Sejmowi, nadzoruje ją jeden z wicemarszałków. Jestem bardzo ciekawy, jaka jest opinia i stanowisko bezpośrednio nadzorującego Państwową Inspekcję Pracy, powołującego głównego inspektora, zatwierdzającego regulaminy, zasady - a więc marszałka Sejmu w tej sprawie. Jak ocenia on skuteczność organu, który mu podlega, a więc skuteczność działania w Polsce Państwowej Inspekcji Pracy.</u>
          <u xml:id="u-208.4" who="#PosełJacekKasprzyk">Kolejny problem, który chciałbym podnieść, to kwestia związana z tym, co powiedział pan poseł Rulewski. Jestem autorem poprawki dotyczącej egzekucji administracyjnej wynagrodzeń. Chciałem zadać pytanie Wysokiej Izbie i członkom rządu, czy Polska jako kraj prawa... W naszym kraju zobowiązania wobec fiskusa mają inny charakter niż zobowiązania wobec pracownika. Jeżeli w naszym kraju przychodzi do domu komornik z egzekucją w wypadku 53 zł mandatu, a z drugiej strony za należne wynagrodzenie, z którego człowiek musi zapłacić te 53 zł, nie ma żadnej sankcji, to chyba nie jesteśmy państwem prawa i jest to postawione na głowie, czegoś w naszym kraju nie chce się przestrzegać. Co stoi na przeszkodzie, zdaniem rządu, aby Państwowa Inspekcja Pracy mogła egzekwować należne wynagrodzenie, skoro w czasie pracy komisji były opinie Biura Studiów i Ekspertyz i ekspertów, że ten zapis nie stoi w żadnej sprzeczności... z drugiej strony mamy do czynienia z sytuacją, że sprawy w sądach toczą się latami i wcześniej czy później ulegają umorzeniu. A więc rodzi się dzisiaj bardzo zasadnicze pytanie, czy Państwowa Inspekcja Pracy będzie organem podległym Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej, który będzie przestrzegał konstytucji, a więc sprawiedliwości społecznej i zasad państwa prawnego, i zostanie wyposażony w określone instrumenty działania, aby prawo pracy w Polsce było w sposób ciągły i rzeczywisty wykonywane.</u>
          <u xml:id="u-208.5" who="#PosełJacekKasprzyk">Chciałbym w tej sprawie usłyszeć stanowisko rządu, precyzyjne i jednoznaczne, a jednocześnie zapytać w ostatnim już pytaniu pana głównego inspektora pracy. Panie inspektorze, pan z pewnością wielokrotnie zgłaszał, nie tylko na forum Wysokiej Izby, w czasie swoich sprawozdań wnioski, uwagi i propozycje rozwiązań. Z pewnością skierował pan te wnioski do określonych ministrów, do Rady Ministrów w całości. Jak pan może dzisiaj ocenić skuteczność realizacji stawianych przez pana wniosków? Czy w Polsce prawo pracy jest przestrzegane i Państwowa Inspekcja Pracy może funkcjonować w sposób prawidłowy, a przede wszystkim skuteczny?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Jednak pozwolę sobie interweniować. Panowie posłowie, pytania mogą dotyczyć projektu ustawy. To nie jest informacja rządu tylko, przypomnę, sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy oraz ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Proszę zadawać pytania do poszczególnych artykułów projektu ustawy. Już powiedziałem, jeżeli ktoś czegoś nie wie, to będzie roczna informacja rządu na temat działalności Państwowej Inspekcji Pracy albo Wysoka Izba podejmie decyzję o wprowadzeniu takiego punktu porządku dziennego i wtedy mogą być zadawane pytania dotyczące wszelkich zagadnień związanych z funkcjonowaniem Państwowej Inspekcji Pracy. W ten sposób w nieskończoność będziemy ciągnąć temat, nie skupiając się na punkcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-209.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#PosełKrystynaCencek">Dziękuję, panie marszałku. Z ręką na sercu dostosuję się do tej zasady i zadam tylko jedno pytanie w sprawie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#PosełKrystynaCencek">Czy pan sprawozdawca nie uważa, że kwestia reprezentatywności powinna być uregulowana dopiero po rozstrzygnięciu ustawy o Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych? Przypomnę, że w Sejmie trwają prace nad tą ustawą. Czy nie sądzi pan, że rozstrzygnięcie tych spraw jest przedwczesne? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Jerzy Jaskiernia z klubu SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Moje pytanie dotyczy zmiany 21. W pkt. 1 przewiduje się klauzulę: również po zaprzestaniu pracy w Państwowej Inspekcji Pracy - odnosi się to do zachowania tajemnicy dotyczącej działalności prowadzonej przez kontrolowane podmioty. Chciałbym zapytać posła sprawozdawcę, czy ta klauzula dotyczy również pkt. 2: nieujawniania informacji, że kontrola została przeprowadzona w następstwie skargi; a w szczególności interesuje mnie pkt 3: nieuczestniczenia w interesach podmiotów kontrolowanych. Logicznie rzecz biorąc, taki zakaz powinien bowiem obejmować przynajmniej pewien okres również po zaprzestaniu sprawowania tej funkcji. W przeciwnym razie jednego dnia można przestać być osobą kontrolującą, a następnego dnia podejmować interesy z tymi, którzy byli kontrolowani. Chciałbym zapytać, czy sprawa była przedmiotem uwagi komisji.</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#PosełJerzyJaskiernia">I drugie pytanie, dotyczące art. 4 ust. 2. Wprowadza się tu zasadę: Do postępowań kontrolnych rozpoczętych przed dniem wejścia w życie ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe, jeżeli nie są sprzeczne z ustawą. Zapytuję, jak się to ma do zasady: lex retro non agit. Generalnie regułą jest to, że nie można stosować prawa z mocą wsteczną. Tymczasem z tej normy niejako wynika, że jeśli poprzednie reguły były inne niż te, które się obecnie wprowadza, to się ich nie stosuje; a więc stosuje się de facto tę normę z mocą wsteczną. Bardzo proszę posła sprawozdawcę o wyjaśnienie, czy komisja zajmowała się tym zagadnieniem. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Zdzisław Pupa z klubu AWS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#PosełZdzisławPupa">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Nowelizacja ustawy wprowadza szerokie zastosowanie mianowania jako podstawy stosunku pracy nawiązywanego z pracownikami Państwowej Inspekcji Pracy. Pytanie: Czym zmiana ta jest uzasadniona?</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#PosełZdzisławPupa">Wątpliwości budzi też wprowadzenie automatyzmu w przypadku mianowania. Mianowicie zgodnie z regulacją zawartą w nowelizacji pracownik przed mianowaniem może być zatrudniony na podstawie umowy o pracą na okres nieprzekraczający dwóch lat. Czy ten okres nie jest zbyt krótki, aby należycie ocenić przydatność danego pracownika do pracy w inspekcji? Jak pan uważa, panie pośle sprawozdawco, czy proponowane rozwiązania wpłyną na zmniejszenie wypadków przy pracy w rolnictwie? Bo stan bezpieczeństwa pracy w rolnictwie indywidualnym, i nie tylko, jest z roku na rok gorszy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Wiesław Szczepański z klubu SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam kilka pytań do posła sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">W art. 9 projektu nowej ustawy dodano pkt 2a mówiący, iż w przypadku stwierdzenia naruszenia przepisów prawa pracy właściwe organy Państwowej Inspekcji Pracy uprawnione są do nakazania pracodawcy wypłaty należnego wynagrodzenia za pracę, a także innego świadczenia przysługującego pracownikowi. Ta nowelizacja pozwoli na pewno pracownikom na łatwiejsze dochodzenie należnych świadczeń. Dziś obowiązek przeliczania i ustalania ewentualnego zaniżenia wynagrodzeń u pozostałych pracowników spoczywał na pracodawcy. Teraz, aby takich wyliczeń dokonać, każdorazowo inspektor pracy będzie musiał przeliczyć świadczenia wszystkich pracowników. Czy zatem w myśl tej poprawki Państwowa Inspekcja Pracy będzie przygotowana do realizacji takich zadań? Czy planuje się zwiększenie zatrudnienia o osoby zajmujące się głównie sprawdzeniem poprawności obliczania wynagrodzeń i czy konsekwencją wprowadzenia takich zmian w ustawie nie będzie np. zmniejszenie liczby przeprowadzonych kontroli?</u>
          <u xml:id="u-216.2" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">I drugie pytanie. Zgodnie z art. 14 ust. 21 główny inspektor pracy jest pracodawcą, w rozumienia prawa pracy, dla pracowników Głównego Inspektoratu Pracy oraz pracowników wykonujących lub nadzorujących czynności kontrolne. Według zapisu w art. 16 ust. 3 okręgowy inspektor pracy jest pracodawcą, w rozumieniu prawa pracy, dla pracowników okręgowego inspektoratu pracy, z wyłączeniem pracowników, o których mowa w art. 14 ust. 21. Czy to uregulowanie nie będzie utrudniać pracy okręgowym inspektorom pracy, którzy zostają pozbawieni możliwości dobierania pracowników o określonych kwalifikacjach, w zależności od potrzeb występujących w danym terenie, oraz dobierania kadry nadzorującej czynności kontrolne w sposób pozwalający na jak najlepsze funkcjonowanie pracowników bezpośrednio przeprowadzających czynności kontrolne.</u>
          <u xml:id="u-216.3" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">Czy ścisłe podporządkowanie wszystkich inspektorów pracy głównemu inspektorowi pracy nie osłabi znacznie roli okręgowego inspektora pracy jako organu nadzorującego i kontrolującego pracę działających na tym terenie inspektorów pracy? Czy takie podporządkowanie nie spowoduje również, że struktury organizacyjne będą nieprzejrzyste nie tylko dla pracowników PIP, ale również dla interesantów, tj. pracodawców i pracowników nadzorowanych zakładów pracy? Czy czasem nie jest tak, że okręgowy inspektor pracy, nie będąc pracodawcą działających na jego terenie inspektorów pracy, nie będzie miał praktycznie wpływu na kształtowanie polityki przeprowadzonych kontroli? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Wiesław Woda.</u>
          <u xml:id="u-217.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Przepraszam, pan poseł Jan Chmielewski z klubu AWS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#PosełJanChmielewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do pana głównego inspektora pracy. Dotyczy to art. 21. Czy według pana uzasadnione jest umożliwienie wydawania decyzji, sprzeciwu i kierowania wystąpień w sprawach, które zaistniały w wydzielonych jednostkach organizacyjnych położonych na terenie danego okręgowego inspektoratu pracy, pracodawcom mającym siedzibę na terenie innego okręgowego inspektoratu pracy?</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#PosełJanChmielewski">Czy nie jest przeszkodą, że właśnie w aktualnym stanie prawnym, chcąc zachować właściwości terytorialne okręgowego inspektoratu pracy, inspektor pracy może jedynie przeprowadzić kontrolę wydzielonej jednostki organizacyjnej i przesłać dokumenty z kontroli do innego okręgowego inspektoratu pracy celem rozstrzygnięcia sprawy, co wydłuża postępowanie sprawy, utrudnia rekontrolę oraz ewentualne postępowanie odwoławcze? Czy nie jest prawdą, że obecny stan powoduje pewną mitręgę biurokratyczną, a niejednokrotnie stwarza także możliwości obchodzenia prawa?</u>
          <u xml:id="u-218.2" who="#PosełJanChmielewski">Pytanie do przedstawicieli rządu. Czy Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej ma świadomość, że postępowanie pracownika przed sądem powszechnym jest dla wielu pracowników trudne, długie i często przez to nieskuteczne? Potwierdzają to liczne wnioski Państwowej Inspekcji Pracy. Czy nie jest prawdą też, że zgoda związków zawodowych na uelastycznienie Kodeksu pracy jest możliwa pod warunkiem usprawnienia, to znaczy zwiększenia skuteczności Państwowej Inspekcji Pracy? Myślę, że właśnie ten projekt i te rozstrzygnięcia zwłaszcza w egzekucji nie służą temu i właśnie one korzystnie wpłynęłyby na dalszą pracę nad uelastycznieniem rynku pracy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Wiesław Woda z klubu PSL.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#PosełWiesławWoda">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie marszałku, zapewniam pana, że zgłaszając się do zadania dwóch krótkich pytań nie znam na nie odpowiedzi. Po pierwsze, czym kierowała się komisja, proponując aby określić, że pracodawcą dla pracownika Państwowej Inspekcji Pracy będzie główny inspektor pracy? I drugie pytanie, dlaczego wzór legitymacji pracownika Państwowej Inspekcji Pracy ma ustalać marszałek Sejmu, a nie główny inspektor pracy? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Andrzej Skorulski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#PosełAndrzejSkorulski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Właściwie już sporo pytań zostało zadanych, więc mam możliwość, by zadać ich mniej. Pierwsze pytanie do posła sprawozdawcy. Zgodnie z poprawką do art. 1 w art. 4 ust. 1 otrzymuje brzmienie: Okręgowy inspektorat pracy obejmuje zakresem swojej właściwości terytorialnej obszar jednego lub więcej województw. Czy w związku z tym intencją tej ustawy jest pozbawienie niektórych województw okręgowych inspektoratów pracy, bo jeśli tak, to myślę, że byłby to niedobry pomysł. Potwierdza to jak gdyby poprawka w art. 5, zgodnie z którą siedziby i zakres właściwości terytorialnej okręgowych inspektoratów pracy będzie ustalał, oczywiście zgodnie z kompetencjami, marszałek Sejmu na wniosek głównego inspektora pracy.</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#PosełAndrzejSkorulski">I drugie pytanie do pana posła sprawozdawcy. W art. 6 proponowana jest poprawka: „W skład rady nie można powołać pracownika Państwowej Inspekcji Pracy, chyba że skorzysta on z urlopu bezpłatnego udzielonego w celu wykonywania funkcji z wyboru”. Czy zdaniem pana posła jest właściwe, że jeśli ktoś korzysta z urlopu bezpłatnego, udzielonego w celu wykonywania funkcji z wyboru, to może być członkiem Rady Ochrony Pracy, a jeśli jest tylko i wyłącznie pracownikiem czy inspektorem w okręgowej inspekcji lub w głównej inspekcji, to już nie powinien być członkiem? Prosiłbym o wyjaśnienie: na czym miałaby polegać kolizja lub różnica, jeśli chodzi o te dwie osoby? W związku z tym dlaczego jeden de facto pracownik, ale urlopowany, Państwowej Inspekcji Pracy może zasiadać w radzie, a inny nie? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Jan Kulas zada pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#PosełJanKulas">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie Inspektorze! Panie i Panowie! Pierwsze pytanie, które chciałbym postawić, dotyczy podstawowych konsultacji, które odbywały się w czasie pracy nad projektem ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy oraz ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Myślę tu oczywiście o partnerach społecznych.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#PosełJanKulas">Drugie pytanie: jak będzie wyglądała Rada Ochrony Pracy, jej przedstawicielstwo, po przyjęciu tejże nowelizacji?</u>
          <u xml:id="u-224.2" who="#PosełJanKulas">Trzecie pytanie dotyczy zmiany 23. w kontekście art. 25. Czy rzeczywiście zasadny jest pogląd, że w zasadniczy czy rewolucyjny sposób zmieniają się kompetencje głównego inspektora pracy, tak jak słyszeliśmy w niektórych wypowiedziach przedstawicieli parlamentarzystów SLD? Czy może rzeczywiście ta ustawa bardziej stabilizuje, kładzie nacisk na kompetencje, na możliwości wykonawcze i głównego inspektora pracy, i samych inspektorów? Właśnie o to chciałbym jeszcze bardziej szczegółowo zapytać: w jakim sensie ta ustawa wzmacnia znaczenie i rolę inspektorów pracy, bo właśnie inspektorzy pracy są na pierwszej linii, wykonują często bardzo trudną, odpowiedzialną pracę, spotykają się z różnymi reakcjami, czasem rynek jest żywiołowy. Dlatego uważam, że naszą wspólną troską powinno być wzmocnienie kompetencji, statusu i warunków wykonywania pracy przez inspektorów pracy.</u>
          <u xml:id="u-224.3" who="#PosełJanKulas">Kolejne pytanie. Wiem, że prace nad tą nowelizacją odbywały się w komisji i w podkomisji. W jakim stopniu jest prawdziwy zarzut, który tu wyartykułowała pani poseł Cencek, której kompetencje sobie akurat cenię, ale ostrość tego zarzutu wzbudziła rzeczywiście moje zdziwienie: czy takie zarzuty były formułowane na etapie pracy podkomisji i komisji, jakoby ta ustawa była niedojrzała, nie nadawała się do uchwalenia? Czy może taki zarzut pojawił się dopiero w sali plenarnej?</u>
          <u xml:id="u-224.4" who="#PosełJanKulas">I ostatnie pytanie: czy pracując nad tą ustawą, zmierzając do jej uchwalenia, mamy przesłanki, racje legislacyjne, prawne, aby wyciągnąć wniosek, że ta nowelizacja rzeczywiście może poprawić skuteczność prawa pracy w Polsce? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Grzegorz Woźny z klubu SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#PosełGrzegorzWoźny">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam dwa pytania. Pierwsze pytanie dotyczy art. 19d-19i. Ten artykuł dotyczy bardzo szczegółowego sposobu przeprowadzenia czynności kontrolnych. Mnie osobiście wydaje się, że jest on zbyt rozbudowany w ustawie. Czy zdaniem pana posła sprawozdawcy i zdaniem głównego inspektora pracy ten szczegółowy sposób przeprowadzenia czynności kontrolnych nie powinien znaleźć się w akcie prawnym niższego rzędu, np. w zarządzeniu głównego inspektora pracy? Zbyt szczegółowe wymienienie tu czynności kontrolnych może spowodować, że ustawę trzeba będzie bardzo często nowelizować, jeżeli dojdą np. nowe zadania, nowe czynności kontrolne.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#PosełGrzegorzWoźny">Pytanie drugie dotyczy art. 23 ust. 5: „Kontrolę, o której mowa w ust. 3, mogą również przeprowadzać, wspólnie z inspektorami pracy, pracownicy nadzorujący czynności kontrolne oraz podinspektorzy pracy na podstawie imiennego upoważnienia wydanego odpowiednio przez głównego inspektora pracy lub okręgowego inspektora pracy”. Zapis ten sugeruje, że osoby nadzorujące czynności kontrolne, tj. nadinspektorzy pracy, mogą uczestniczyć w kontrolach inspektorów pracy na podstawie stosownego imiennego upoważnienia. Czy w tym niejasnym, moim zdaniem, zapisie pod pojęciem „pracownicy nadzorujący czynności kontrolne” - chciałem zapytać o to - kryją się pracownicy niemający uprawnień inspektorskich? Czy dobrze to rozumiem? Jeżeli tak, to źle byłoby, gdyby tacy pracownicy mogli nadzorować czynności kontrolne. Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Pytania zada pani posłanka Ewa Sikorska-Trela z klubu AWS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#PosełEwaSikorskaTrela">Panie Marszałku! Państwo Ministrowie! Panie Główny Inspektorze Pracy! Ja mam trzy pytania.</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#PosełEwaSikorskaTrela">Pierwsze pytanie. Nie są odosobnione przypadki, kiedy kobieta po powrocie do swojego zakładu pracy z urlopu macierzyńskiego otrzymuje zwolnienie z pracy. Ostatnio byłam proszona o interwencję poselską właśnie w takiej sprawie. Jakie instrumenty służące do obrony takiego pracownika ma Państwowa Inspekcja Pracy i na ile mogą one być skuteczne? Czy podczas kontroli w zakładach pracy, o czym mówi art. 19b pkt 5, inspektor pracy - cytuję - ma prawo żądania od pracodawcy lub innego podmiotu kontrolowanego przedłożenia akt osobowych oraz dokumentów związanych z zatrudnianiem pracowników itd.? Czy podczas kontroli tego typu inspektor pracy również takie przypadki wychwytuje i jakie rodzi to konsekwencje dla pracodawcy?</u>
          <u xml:id="u-228.2" who="#PosełEwaSikorskaTrela">Drugie pytanie dotyczy art. 9 pkt 2a. W proponowanym projekcie ustawy w art. 9 dodaje się punkt dający prawo inspektorowi pracy nakazania pracodawcy wypłaty należnego wynagrodzenia za pracę, a także innego świadczenia przysługującego pracownikowi. Jak ten nakaz w praktyce będzie funkcjonował i jakie dalsze kroki w stosunku do pracodawców inspektor pracy będzie mógł podejmować, gdy pracodawca nie wywiąże się z tego nakazu?</u>
          <u xml:id="u-228.3" who="#PosełEwaSikorskaTrela">I trzecie pytanie. Otóż pracodawcy twierdzą, iż znacznie chętniej zatrudnialiby pracowników, gdyby można było zawierać umowy jedynie na czas określony, a nie na czas stały. Zdaniem pracodawców takie rozwiązania byłyby jedną z form likwidacji bezrobocia. Na ile te twierdzenia są prawdziwe? Czy główny inspektor pracy ma dane, ilu pracowników w Polsce ma stałe zatrudnienie, a ilu jest na umowach czasowych? Jakiego typu umowy o pracę preferowane są w krajach Unii Europejskiej - na stałe czy na czas określony? Nowelizacja ta bowiem ma również za zadanie dostosowanie ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy do ustaw unijnych. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Nie ma charakteru dostosowawczego akurat ten określony projekt ustawy.</u>
          <u xml:id="u-229.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Władysław Józef Skrzypek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#PosełWładysławJózefSkrzypek">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Mam trzy pytania do pana posła sprawozdawcy oraz dwa pytania do pana głównego inspektora pracy.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#PosełWładysławJózefSkrzypek">Pytanie pierwsze. Moje pytanie dotyczy obowiązku określonego w art. 20 noweli, zgodnie z którym podmiot kontrolowany zapewnia inspektorowi pracy warunki i środki niezbędne do sprawnego przeprowadzenia kontroli. Chciałbym się tutaj zapytać, czy przepis ten nie ustanawia nazbyt rygorystycznych wymogów co do zachowania podmiotu kontrolowanego, bowiem nie zawsze jest możliwe niezwłoczne przedstawienie odpowiednich dokumentów czy też przydzielenie inspektorowi oddzielnego pomieszczenia.</u>
          <u xml:id="u-230.2" who="#PosełWładysławJózefSkrzypek">Pytanie drugie. Moje wątpliwości wzbudza kwestia uprawnień inspektora dokonującego czynności kontrolnych. Zgodnie z nowelą inspektor pracy nie jest zobowiązany do wylegitymowania się szczególnym upoważnieniem w celu przeprowadzenia kontroli. Wystarczy tylko i wyłącznie okazanie legitymacji służbowej. Chciałbym zapytać pana posła sprawozdawcę: Czy jest to rozwiązanie prawidłowe? O ile mi wiadomo, inne organy kontrolne przeprowadzające czynności kontrolne muszą wylegitymować się szczególnym upoważnieniem w celu przeprowadzenia kontroli w tym podmiocie.</u>
          <u xml:id="u-230.3" who="#PosełWładysławJózefSkrzypek">Pytanie trzecie. Czy zdaniem posła sprawozdawcy właściwe jest wprowadzenie możliwości egzekwowania nakazów wydanych przez inspektora pracy w drodze egzekucji administracyjnej? Czy dotychczasowe instrumenty prawne nie wystarczają do wyegzekwowania kategorycznych decyzji z zakresu prawa pracy?</u>
          <u xml:id="u-230.4" who="#PosełWładysławJózefSkrzypek">I pytanie do głównego inspektora pracy. Czy panu inspektorowi znane są warunki pracy w supermarketach, gdzie pracownicy pracują na umowy zlecenia w nieskończoność, pracują w ponadnormatywnych godzinach pracy, a praca jest nadmiernie uciążliwa? Dlaczego w raportach głównego inspektora pracy nie ma zaleceń kontroli supermarketów? Często dzieje się tak, że część zarobków jest wypłacana w bonach, w towarze supermarketu. Czy to jest znane? Jak zareaguje na to główny inspektor? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Zakończyliśmy zadawanie pytań.</u>
          <u xml:id="u-231.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu głównego inspektora pracy pana Tadeusza Zająca.</u>
          <u xml:id="u-231.3" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Zając to szybko, prawda?</u>
          <u xml:id="u-231.4" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#GłównyInspektorPracyTadeuszZając">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Dziękuję za możliwość wypowiedzenia kilku zdań odnośnie do projektowanej ustawy. Będę mówił krótko, bo wiem, że mam mało czasu.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#GłównyInspektorPracyTadeuszZając">Chciałbym zwrócić uwagę państwa na jeden fakt najbardziej kontrowersyjny. Chodzi o nasze intencje odnośnie do formy decyzji związanej z przypadkami, kiedy stwierdzamy bezspornie, że należne wynagrodzenie pracownika lub świadczenie wynikające ze stosunku pracy jest zaniżone bądź też w ogóle nie jest wypłacane.</u>
          <u xml:id="u-232.2" who="#GłównyInspektorPracyTadeuszZając">Dzisiaj pracownik z reguły przychodzi do inspekcji pracy, składa skargę, a my w terminie określonym prawem: do 30 dni, mamy obowiązek tę skargę rozpatrzyć, w szczególnych przypadkach z uwagi na skomplikowany charakter możemy ten termin przedłużyć. Badamy sprawę i stwierdzamy bardzo często, że pracownik ma rację. Kierujemy wówczas wystąpienie, nazywane w inspekcji „pobożnym życzeniem”. Jest to środek, za pomocą którego wnosimy o wypłacenie obliczonego przez nas, sprawdzonego w konkretnym przypadku wynagrodzenia.</u>
          <u xml:id="u-232.3" who="#GłównyInspektorPracyTadeuszZając">W sytuacji, kiedy pracodawca oświadcza, że nie wypłaci określonej kwoty z takich bądź innych powodów, informujemy pracownika, że mimo iż ma rację, musi zastosować tryb określony prawem, czyli udać się do sądu pracy. Ta droga jest niezwykle długa. Nawet gdy mamy prawomocne orzeczenie sądu pracy, stwierdzamy przypadki, że są ogromne trudności z egzekwowaniem należności.</u>
          <u xml:id="u-232.4" who="#GłównyInspektorPracyTadeuszZając">Dlatego też z zaciekawieniem przyjęliśmy inicjatywę, aby tę formę regulowania spraw związanych z przywróceniem stanu prawnego zaplanować w formie decyzyjnej. Nakłada to na nasz urząd dodatkową pracę, ale po dokonaniu analizy stwierdzamy, iż jesteśmy organizacyjnie przygotowani to tego, aby temu wyzwaniu sprostać. Uważamy, że uprawnienie to pozwoli skrócić drogę pracownika do wyegzekwowania roszczenia. Stawiamy w innej sytuacji pracodawcę w stosunku do organu kontrolnego i organ kontrolny w stosunku do pracodawcy. Pracodawca musi bowiem zmierzyć się z nami na drodze prawnej co do zasadności naszego środka zwanego decyzją. Zgodnie z opinią Biura Studiów i Ekspertyz nie ma tutaj niezgodności prawnej, dlatego też uważamy, że ta forma znakomicie skróci drogę w dochodzeniu przez pracowników tego typu ważnych roszczeń wynikających ze stosunku pracy.</u>
          <u xml:id="u-232.5" who="#GłównyInspektorPracyTadeuszZając">Było pytanie o to, czy inspekcjom w krajach zachodnich znane są przypadki niewypłacania wynagrodzenia za wykonaną pracę. Moje próby rozmowy z kolegami z inspekcji pracy w tych krajach, którzy mogli zajmować się tą tematyką, budziły zdumienie, bowiem problem niewypłacania wynagrodzenia za pracę praktycznie tam nie istnieje. Jeżeli istnieje, to inspekcje pracy się tym nie zajmują i się z takim problemem nie stykają. U nas jest to zjawisko bardzo znaczące i dzisiejsza dyskusja wykazuje, że jest to z uwagi na kontrowersyjny charakter problem bardzo ważny, jeśli chodzi o należności ze stosunku pracy, a intencją naszego urzędu jest skrócenie drogi do dochodzenia roszczeń z tego tytułu przez pracowników, którzy i teraz mają możliwość dochodzenia roszczeń na drodze sądowej.</u>
          <u xml:id="u-232.6" who="#GłównyInspektorPracyTadeuszZając">Jeśli chodzi o kwestię związaną z proponowanym zapisem, że stosunek pracy z inspektorami pracy będzie nawiązywany w formie mianowania, to zgadzam się, że można różnie patrzeć na umowę o pracę zawartą na czas nieokreślony. Jest określony tryb prawny, zgodnie z którym pracodawca wypowiada pracownikowi z różnych powodów stosunek pracy. U nas by to z reguły dotyczyło okresu 3-miesięcznego. Ale z drugiej strony uważam, że proponowana zmiana daje pełniejszą stabilizację ludziom, którzy są w pracy na pierwszej linii, czyli inspektorom pracy. Ona dotyczy jedynie pracowników, którzy uzyskali stanowisko inspektora pracy, czyli oprócz ukończenia studiów odbyli u nas specjalne przeszkolenie, zdali egzamin przed komisją państwową i uzyskali tytuł inspektora pracy. Jedynie tych pracowników proponowana zmiana dotyczy. Natomiast sprawy wszelkich stanowisk związanych z innymi funkcjami są uregulowane w Kodeksie pracy i dotyczą ich umowy o pracę.</u>
          <u xml:id="u-232.7" who="#GłównyInspektorPracyTadeuszZając">Dla mnie bardzo ważna jest sprawa stanowisk kierowniczych w urzędzie. Dzisiaj jest taka sytuacja, że praktycznie rzecz biorąc jako główny inspektor pracy mam ograniczone pole manewru, dlatego że osoby zajmujące stanowiska kierownicze, które w mojej ocenie wykonują prace w sposób niezadowalający, mają akt mianowania, a to powoduje, że muszę w ich sprawie wszczynać całe procedury, które są bardzo długotrwałe, co znakomicie utrudnia sprawne kierowanie urzędem. Rozstrzygnięcie tej kwestii będzie zależało od woli Wysokiej Izby. Z mojego punktu widzenia, z punktu widzenia szefa urzędu, lepszym rozwiązaniem byłoby rozwiązanie polegające na tym, że osoby na stanowiska kierownicze byłyby powoływane, a w sytuacji, kiedy poprzednio były mianowane, to po zakończeniu swojej pracy na danym stanowisku kierowniczym wracałyby na stanowisko poprzednio zajmowane. Jeżeliby to byli inspektorzy pracy, to oczywiście wracaliby na stanowisko, na które poprzednio byli mianowani.</u>
          <u xml:id="u-232.8" who="#GłównyInspektorPracyTadeuszZając">Kwestia następna to kwestia głównego inspektora pracy jako pracodawcy osób, które są inspektorami pracy, wykonują czynności kontrolne czy nadzorcze. Proszę państwa, Wysoka Izbo, jako główny inspektor pracy mam za zadanie kierować urzędem i ustalać określoną strategię i politykę w tym urzędzie. Zgodnie z tym, co zaproponowano, byłbym dla pracowników pracodawcą, co w mojej ocenie pozwoliłoby na sprawniejsze zarządzanie urzędem niż w tej chwili, bo w tej chwili obowiązuje mnie droga pośrednia, muszę więc pewne decyzje podejmować czy rozstrzygać wnioski poprzez okręgowych inspektorów pracy, co znakomicie utrudnia sprawne zarządzanie urzędem.</u>
          <u xml:id="u-232.9" who="#GłównyInspektorPracyTadeuszZając">Kwestia następna jest związana z uprawnieniami dotyczącymi urlopu zdrowotnego. Nie jest to nic innego, jak prawo nabyte, które funkcjonuje w Państwowej Inspekcji Pracy. Odbywa to się w ten sposób, że komisja lekarska orzeka o stanie zdrowia danego pracownika i miałby on prawo z takim konkretnym wnioskiem do urlopu zdrowotnego. Jestem osobiście za utrzymaniem tej zasady, bowiem stan kadry inspektorskiej w sensie zdrowia jest naprawdę bardzo zróżnicowany. Jestem niezadowolony z tego stanu, bowiem mamy bardzo wiele przypadków negatywnego oddziaływania stresu na inspektorów pracy. Uważam, że jeżeli chodzi o regulację czasu, od kiedy by to prawo przysługiwało, mogłoby to być ewentualnie określone, uszczegółowione w akcie niższego rzędu niż ustawa.</u>
          <u xml:id="u-232.10" who="#GłównyInspektorPracyTadeuszZając">Kwestia następna, to sprawa związana z sankcjami karnymi za ujawnianie tajemnicy przez inspektorów pracy. Uważam, że jest to sprawa określona w ustawie o urzędnikach państwowych. Osobiście nie widziałbym potrzeby dalszego uszczegółowiania tego stanu.</u>
          <u xml:id="u-232.11" who="#GłównyInspektorPracyTadeuszZając">Było pytanie pani poseł dotyczące tego, czy my się zajmujemy sprawami kobiet, które wracają do pracy po zakończeniu urlopu wychowawczego. To są także - tutaj przypomnę - mężczyźni, którzy z tego prawa coraz częściej korzystają. Tak, my się tymi przypadkami zajmujemy. Powtarzam, te sprawy badamy jedynie pod tym kątem, czy sposób rozwiązania umowy o pracę z danym pracownikiem został rozwiązany zgodnie z trybem określonym w Kodeksie pracy. Jeżeli jest to tryb zgodny, to tutaj nasza rola się kończy. Jeżeli jest to tryb niezgodny, to wtedy oczywiście podejmujemy przysługujące nam środki prawne, czyli kierujemy wniosek zwany wystąpieniem, a także jeżeli jest to rażące naruszenie prawa, to wtedy stosujemy odpowiedzialność mandatową bądź też wniosek do kolegium. Jeśli jest to działalność uporczywa, to ewentualnie istnieje szansa skierowania sprawy do prokuratury.</u>
          <u xml:id="u-232.12" who="#GłównyInspektorPracyTadeuszZając">Jeżeli chodzi o sprawy związane z wzorem legitymacji, czy powiedzmy określeniem trybu prowadzenia czynności kontrolnych - czy w akcie tej rangi, czy nie - to sprawa wysokiej komisji, natomiast ja osobiście uważam, że zawarcie tego jak gdyby kalendarium w ustawie, która jest aktem bardziej bym powiedział dostępnym niż np. forma zarządzenia, raz, że nadaje rangę tej ustawie, a dwa, że będzie większa znajomość tych spraw wśród pracodawców, szczególnie w kontekście dzisiaj istniejących pewnych wątpliwości, np. związanych z tym, czy inspekcja pracy powinna być bardziej organem kontrolnym, czy bardziej profilaktycznym.</u>
          <u xml:id="u-232.13" who="#GłównyInspektorPracyTadeuszZając">Tutaj się nie zgodzę z wnioskiem jednego z panów posłów, który stwierdzał, że działalność profilaktyczna jest prowadzona w niezbędnym, minimalnym zakresie. My bardzo duży nacisk w naszym urzędzie kładziemy na rozwiązywanie problemów w formie profilaktyki, natomiast zastanawiamy się nad skutecznością działania, bo nie zawsze działanie profilaktyczne przynosi zamierzone cele. Ja bym sobie bardzo życzył, by Wysoka Izba np. określiła, w jakim zakresie inspekcja pracy winna być organem nadzoru i kontroli, a w jakim organem profilaktycznego oddziaływania. Ale znając realia, uważam, że jest to sprawa, która wymaga naprawdę bieżącego monitorowania, a także podejmowania decyzji w zasadzie takiej, jaką dyktuje w danym momencie sytuacja czy życie.</u>
          <u xml:id="u-232.14" who="#GłównyInspektorPracyTadeuszZając">Pytanie pana posła dotyczące warunków pracy w hipermarketach jest pytaniem znanym. My ten temat monitorujemy.</u>
          <u xml:id="u-232.15" who="#komentarz">(Poseł Władysław Józef Skrzypek: Bez efektów.)</u>
          <u xml:id="u-232.16" who="#GłównyInspektorPracyTadeuszZając">Tutaj się nie zgodzę z panem posłem, bowiem efekty są bardzo znaczące w mojej ocenie. Jest znaczący postęp w przestrzeganiu tego prawa, ale są też przypadki patologiczne. Podejmujemy w ramach naszych działań to, co jest praktycznie do wykonania, łącznie ze skierowaniem informacji do właściwego urzędu o tym, że dany pracodawca, będący cudzoziemcem, nie przestrzega polskiego prawa. I tu nasza rola się kończy. Został zgłoszony przez nas pomysł do nowelizacji ustawy w tym zakresie, żebyśmy mieli prawo wnoszenia o cofnięcie zgody na wykonywanie pracy przez cudzoziemca na terenie Polski, jeżeli nie przestrzega polskiego ustawodawstwa. Ale jest to dopiero pomysł. Mam nadzieję, że będzie tu w stosownym trybie i terminie rozpatrzony.</u>
          <u xml:id="u-232.17" who="#GłównyInspektorPracyTadeuszZając">Pytano mnie także o sprawę bardzo ważną, szczególnie dzisiaj, jak to jest z tymi pomieszczeniami do wykonywania czynności kontrolnych, korzystania ze sprzętu czy z urządzeń pracodawcy. Jest to kwestia bardzo delikatna, bardzo trudna. My tego prawa dotyczącego oddzielnego pomieszczenia nie nadużywamy. Jest zapis, że w miarę możliwości pracodawca powinien udostępnić dane pomieszczenie. Mam już pierwsze sygnały, pracodawcy sygnalizują potrzebę jasnego określenia kosztów ponoszonych przez nich np. w związku z faktem, że inspektor pracy, który posiada laptopa, będzie korzystał ze źródeł prądu. Sprawa jest bardzo dyskusyjna, ale myślę, że tutaj w toku pracy - czy w tym projekcie, czy w formie innych szczegółowych zasad - można by było tę sprawę także rozstrzygnąć. Jest to bowiem problem nie tylko naszego urzędu, ale także innych organów kontrolnych.</u>
          <u xml:id="u-232.18" who="#GłównyInspektorPracyTadeuszZając">My w inspekcji pracy nie mamy danych dotyczących tego, ilu pracowników w Polsce posiada umowy terminowe, a ilu - na czas nieokreślony. Tym się nie zajmujemy. Badamy jedynie prawidłowość nawiązania i rozwiązania stosunku pracy. Oczywiście wolą stron jest to, jakiego rodzaju umowy strony zawierają. Natomiast, powtarzam, my jako urząd badamy jedynie prawidłowość działania stron na gruncie polskiego prawa pracy.</u>
          <u xml:id="u-232.19" who="#GłównyInspektorPracyTadeuszZając">Było pytanie pana posła i wątpliwość, czy przewidziany w projekcie naszej ustawy okres minimum 2 lat przed mianowaniem, kiedy dana osoba będzie, mówiąc umownie, testowana, jest okresem wystarczającym do podjęcia decyzji o mianowaniu urzędnika będącego inspektorem pracy. W mojej ocenie jest to czas wystarczający do podjęcia decyzji, w znacznym stopniu daje szansę podjęcia słusznej decyzji. Jest to wystarczający czas, powtarzam, na przyjrzenie się pracownikowi, na ocenę jego walorów merytorycznych, a także pewnych cech psychicznych czy związanych z psychiką, jeśli chodzi o wykonywaną pracę, bowiem praca jest niezwykle stresująca.</u>
          <u xml:id="u-232.20" who="#GłównyInspektorPracyTadeuszZając">Reasumując, mogę powiedzieć, że mnie jako szefa urzędu cieszy dyskusja oraz uwagi i wątpliwości zgłaszane tu przez panie i panów posłów, albowiem problem działania inspekcji pracy w tym bardzo trudnym czasie, kiedy trwa dyskusja związana z nowelizacją Kodeksu pracy, w ogóle z całym spektrum działań dotyczących przeciwdziałania bezrobociu, jest dla nas bardzo ważny. Jestem osobiście przekonany, że ten projekt ustawy daje szansę sprawniejszego działania urzędu, natomiast wolą Wysokiej Izby jest przyjęcie proponowanych rozstrzygnięć. Z mojego punktu widzenia jako szefa urzędu nawet ta kontrowersyjna, nowatorska, innowacyjna sprawa związana z formą decyzji powinna przynajmniej skrócić pracownikowi drogę dochodzenia roszczeń związanych z wykonaniem pracy. Stan w tym zakresie jest naprawdę alarmujący i posiadane przez nas w tym momencie środki prawne, w mojej ocenie, nie rokują istotnej zmiany tego niezadowalającego stanu. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-232.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu inspektorowi.</u>
          <u xml:id="u-233.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej panią minister Grażynę Gęsicką.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejGrażynaGęsicka">Panie Marszałku! Panie Pośle Sprawozdawco! Wysoka Izbo! Rząd na temat poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy oraz ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji wypowiadał się dwukrotnie. Za pierwszym razem było to we wrześniu ubiegłego roku. Pozwolę sobie przypomnieć konkluzję tamtejszego stanowiska, brzmiała ona następująco: Rząd opowiada się za przyjęciem poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy oraz ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, druk nr 1293, i proponuje po uwzględnieniu niezbędnych zmian skierowanie tego projektu do dalszych prac legislacyjnych. Rząd podtrzymuje to stanowisko, nadal jesteśmy za przyjęciem tego właśnie projektu ustawy. Uważamy, że dokonano w pierwotnym projekcie zmian, które z punktu widzenia rządu uznać można za zadowalające.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejGrażynaGęsicka">Jednakże w trakcie prac podkomisji i komisji zostały wniesione nowe inicjatywy i w stosunku do jednej z nich Rada Ministrów ponownie zajmuje stanowisko. To jest stanowisko z dnia 13 marca br., które mówi: Rada Ministrów uważa propozycję wprowadzenia w art. 9 pkt 2a ustawy z dnia 6 marca 1981 r. o Państwowej Inspekcji Pracy poprawki polegającej na nakazaniu pracodawcy wypłaty należnego wynagrodzenia za pracę, a także innego świadczenia przysługującego pracownikowi, za nietrafną.</u>
          <u xml:id="u-234.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejGrażynaGęsicka">Poprawka budzi wątpliwości co do spójności zaproponowanego rozwiązania z obecnie obowiązującymi regulacjami ustawowymi w sprawach ochrony należnych wynagrodzeń i innych świadczeń otrzymywanych od pracodawców. Obecnie pracownik może bowiem dochodzić swych roszczeń ze stosunku pracy na drodze bezpłatnego postępowania przed sądem pracy, o czym mówi art. 242 Kodeksu pracy.</u>
          <u xml:id="u-234.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejGrażynaGęsicka">Przyznanie inspektorowi pracy prawa do wydawania pracodawcy nakazu w celu wyegzekwowania należnego pracownikowi świadczenia spowodowałoby dwutorowość rozpatrywania roszczeń o zapłatę należnego wynagrodzenia i innych świadczeń: po pierwsze - na drodze postępowania przed sądem powszechnym z powództwa pracownika; po drugie - na drodze postępowania administracyjnego. Przyjęcie takiego rozwiązania spowodowałoby, iż przedmiotem egzekucji administracyjnej byłoby tylko przymuszenie pracodawcy poprzez zastosowanie środka egzekucyjnego, jakim jest grzywna w celu przymuszenia, do wykonania nakazu, a nie wyegzekwowanie świadczenia przysługującego pracownikowi od pracodawcy.</u>
          <u xml:id="u-234.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejGrażynaGęsicka">Ponadto w stanowisku zwracamy uwagę na, zdaniem rządu, niewystarczający zakres nowelizacji ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Nowelizowane są cztery artykuły, tymczasem wydaje się, że powinien być również znowelizowany art. 1. Tutaj rząd się nie wypowiada, w jaki sposób. Dodam tylko komentarz, że chodzi o to, że ustawa ta dotyczy organów administracji rządowej oraz samorządu terytorialnego. Jak wiadomo, Państwowa Inspekcja Pracy nie jest ani organem administracji rządowej, ani też organem samorządu terytorialnego. Te dwa stanowiska rządu są nadal aktualne, konkluzja pierwszego, stanowisko ostatnio podjęte.</u>
          <u xml:id="u-234.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejGrażynaGęsicka">Teraz chciałabym krótko odpowiedzieć na pytania, które zostały skierowane do rządu.</u>
          <u xml:id="u-234.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejGrażynaGęsicka">Pytanie pana posła Kasprzyka: co stoi na przeszkodzie, żeby Państwowa Inspekcja Pracy egzekwowała wynagrodzenia? Otóż stanowisko rządu nie mówi, że rząd jest przeciwny temu, żeby Państwowa Inspekcja Pracy egzekwowała wynagrodzenia. Rząd jest przeciwny temu konkretnemu sposobowi, jaki znalazł odzwierciedlenie w projekcie nowelizacji. W stanowisku rządu podkreśla się zwłaszcza dwutorowość procedury. Ta dwutorowość może doprowadzić do tego, że pracownik poszkodowany skorzysta jednocześnie z obu dróg. Oznacza to, że może się okazać, że przed sądem powszechnym należne wynagrodzenie i inne świadczenia będą określone w jakiś sposób, a w postępowaniu administracyjnym w inny sposób. Po prostu będą to np. dwie różne kwoty czy też różnie określone świadczenia. Może się zdarzyć (będzie to efekt uboczny), że obie te instytucje - Państwowa Inspekcja Pracy i sądy - będą uważały, iż w gruncie rzeczy działania na rzecz pracownika może wykonać ta druga instytucja jako bardziej sprawna, zamożniejsza, dysponująca większym zasobem ludzi itd., czyli, krótko mówiąc, może się przejawić niechęć do wypełniania czegoś, co równie dobrze może wypełnić kto inny. Wreszcie pojawia się w tej sytuacji możliwość dwukrotnego ukarania pracodawcy za to samo: raz mandatem albo grzywną i, ponownie - ponieważ, jak mówię, równoległe postępowanie jest możliwe - poprzez wyrok sądu powszechnego.</u>
          <u xml:id="u-234.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejGrażynaGęsicka">Pan poseł Chmielewski pyta, czy ministerstwo pracy i rząd zdają sobie sprawę z tego, że postępowanie przed sądem pracy jest długie i często przez to mało efektywne. Zarówno ministerstwo, jak i rząd zdaje sobie sprawę, że nie tylko sądy pracy, ale również inne typy sądów podlegają tej chorobie, ale rząd byłby daleki od wnioskowania, że należy w związku z tym omijać drogę sądową i próbować znajdować jakieś inne rozwiązania co do dochodzenia czyichkolwiek roszczeń w jakiejkolwiek sprawie. Raczej uwaga rządu - ośmielę się sugerować, że również Wysokiej Izby - powinna właśnie iść w kierunku zastanowienia się nad tym, co można zrobić, żeby to postępowanie usprawnić.</u>
          <u xml:id="u-234.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejGrażynaGęsicka">Pan poseł Chmielewski pyta także, czy zdaniem rządu możliwa byłaby zgoda związków zawodowych na uelastycznienie Kodeksu pracy w zamian za skuteczną egzekucję wynagrodzeń w drodze tego postępowania, jakie proponuje komisja. Oczywiście nie mogę się wypowiadać na temat tego, na co zgodzą się związki zawodowe i czego zażądają w zamian za tę zgodę, natomiast chciałabym zwrócić uwagę na pewien błąd tkwiący w tym pytaniu, polegający na tym, że zakłada się z góry, iż dzięki temu postępowaniu administracyjnemu egzekucja wynagrodzeń będzie skuteczniejsza. Otóż zadaję sobie pytanie, czy rzeczywiście tak będzie, czy też poprzez ten przepis stwarza się tylko pewne wrażenie, że tak się stanie. Dlaczego? Po pierwsze, powstaje pytanie, ilu pracodawców nie wypłaca wynagrodzenia oraz należnych świadczeń dlatego, że tego nie chce lub uchyla się z jakiejś złośliwości itd., a ilu po prostu nie może wypłacać. Po drugie, postępowanie administracyjne, egzekucja w tym postępowaniu nie dotyczy płacy pracownika, wynagrodzenia i świadczeń, tylko mandatu lub grzywny. Jeżeli inspektor obłoży pracodawcę mandatem - obecnie ma możliwość nałożenia mandatu w wysokości od 10 do 500 zł - to egzekucja, z komornikiem włącznie, nie dotyczy płacy, której on nie wypłacił, tylko dotyczy grzywny. W związku z tym stwarza się wrażenie, że rzeczywiście mamy skuteczny mechanizm, ale wydaje się, że może to nie być takie skuteczne. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję pani minister.</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Jeszcze nie wszystkie odpowiedzi zostały udzielone.</u>
          <u xml:id="u-235.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Romana Giedrojcia.</u>
          <u xml:id="u-235.3" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Może akurat pan poseł sprawozdawca wyjaśni te kwestie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#PosełRomanGiedrojć">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!...</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#PosełRomanGiedrojć">Panie marszałku, jak z czasem - czy trzeba krócej, czy...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Panie pośle, mamy w odniesieniu do tego punktu godzinne opóźnienie, a może i większe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#PosełRomanGiedrojć">Żeby pan marszałek nie musiał mnie ponaglać, postaram się mówić krótko...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę ograniczać wypowiedź, ponieważ....</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#PosełRomanGiedrojć">... a konkretnie. Dwie kwestie dotyczące funkcjonowania sprawy, którą przedstawiła, przepraszam, że tak ad vocem pani minister Gęsickiej. Kwestie dotyczące niewypłacania wynagrodzeń w Polsce stają się powszechne. Obecnie mamy taką sytuację, że pracodawcy chętnie oszczędzają, budują kapitał z myślą o nowych przedsięwzięciach, nie wypłacając należnych wynagrodzeń. W moim biurze poselskim, nie tylko u mnie, w innych też, znajduje się przeogromna ilość skarg, mogę wszystkie odesłać do ministerstwa.</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#PosełRomanGiedrojć">Jeśli chodzi o propozycję, która została przedstawiona przez posła Kasprzyka, z informacji, które posiadam, z tych ekspertyz, również ekspertyz niezależnych - była tu przytoczona ekspertyza Biura Studiów i Ekspertyz, ale i pani profesor Adamskiej - uważam, że jest taka możliwość i trzeba sobie w sposób wyraźny odpowiedzieć, iż dotyczy to wyłącznie kwestii wyegzekwowania decyzji, którą wydaje inspektor pracy w zakresie wynagrodzenia, dotyczy to wyłącznie wyegzekwowania. Dzisiaj się pracodawcy opłaca nie wypłacać wynagrodzenia. W związku z tym chcieliśmy wprowadzić takie rozwiązania, żeby pracodawcy się nie opłacało nie wypłacać, żeby ważył, czy lepiej zapłacić 1000 zł pracownikowi, czy wielokrotnie - bo grzywna w wyniku przymuszenia może być, jeżeli chodzi o kwestię wynagrodzeń, wielokrotna - płacić od 10 do 25 tys. zł. Dziś zdarza się tak, że pracodawca chce płacić grzywnę na miejscu i od razu, i przeprasza, że płaci drobnymi. To są rozwiązania chore. Obecnie, uważam, jest to jedyne rozwiązanie, które może zmienić tę fatalną sytuację. 123,5 mln zł to wysokość niewypłaconych wynagrodzeń w roku 2000, nie wypłacono 123,5 mln zł, stwierdziła to inspekcja pracy. Np. w Katowicach, w okręgu katowickim wyegzekwowano 36 mln zł, a nie wyegzekwowano w 2000 r. 12 mln zł. Można także przedstawiać tu przykłady następujące: co z tego, że pracownik ma wyrok, gdy z tym wyrokiem nie może nic zrobić, co z tego, że ma wyrok, jeżeli musi opuścić mieszkanie, bo po prostu jest eksmitowany. To są sytuacje patologiczne i to Wysoka Izba musi znaleźć rozwiązanie tej sprawy. Jeżeli chodzi zatem o dwutorowość, to tak, to jest dwutorowość.</u>
          <u xml:id="u-240.2" who="#PosełRomanGiedrojć">Chciałbym powiedzieć, że dziś pod rządami ustawy z marca 1981 r. również jest dwutorowość i to właśnie w zakresie wypłaty wynagrodzeń. Inspektor pracy, występując - mówiąc wprost - prosi o wypłacenie wynagrodzenia. Jeżeli pracodawca będzie układny, to wypłaci wynagrodzenie, jeżeli się zaprze, to sprawa idzie do sądu, a bardzo często sprawy wpływają i do inspekcji pracy, i do sądu pracy, dwutorowo i nikt z tego powodu nie robi problemu.</u>
          <u xml:id="u-240.3" who="#PosełRomanGiedrojć">Również jeśli chodzi o kwestię przymuszenia wykonania decyzji w zakresie BHP, tylko że tam jest możliwość jednorazowego przymuszenia, ale jest tam postępowanie zastępcze, inspektor pracy jako wierzyciel może podejmować działania.</u>
          <u xml:id="u-240.4" who="#PosełRomanGiedrojć">W mojej ocenie, po głębokiej analizie i wykonaniu części ekspertyz, jest to rozwiązanie dobre, chyba że rząd przedstawi lepsze albo podobne rozwiązanie, które będzie do przyjęcia, to taką kwestię można w sposób jednoznaczny rozstrzygnąć.</u>
          <u xml:id="u-240.5" who="#PosełRomanGiedrojć">Przejdę teraz do pytań szczegółowych. Postaram się omówić to szybciutko, zgodnie z sugestią pana marszałka. Chciałbym powiedzieć tak, po pierwsze, jestem zdumiony wypowiedzią pani poseł Krystyny Cencek, która stwierdza, że ta ustawa do niczego się nie nadaje, że ma ona wiele wad, a w rzeczywistości weszła po prostu w sprawy polityczne. Mnie się wydawało, że podczas pracy w podkomisji wspólnie z panią Krystyną Cencek, z panią posłanką Krystyną Cencek, wszystkie decyzje albo 99% decyzji podjętych przez podkomisję zostało podjęte w konsensusie. Nigdy jako przewodniczący podkomisji nie doprowadzałem do głosowania, w jednej tylko kwestii, kiedy nie dało się uzgodnić, wypracować rozwiązań dotyczących kadencyjności głównego inspektora pracy. To rozwiązanie trafiło w dwóch wariantach pod obrady komisji. I wtedy się zorientowałem, że tak naprawdę zaczęły tu wkraczać mechanizmy polityczne. Byłem i jestem przekonany, że urząd, który ma taką przeogromną rolę w zakresie podległości, działania na rzecz pracowników, powinien być apolityczny. To prawda, że na ostatnim posiedzeniu komisji wniosłem tę poprawkę. Ale tych kwestii, które pani tu zauważyła, nie wnosiła pani na ostatnim posiedzeniu komisji; przyniosła to pani tutaj.</u>
          <u xml:id="u-240.6" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Cencek: Bo nie byłam pewna...)</u>
          <u xml:id="u-240.7" who="#PosełRomanGiedrojć">Właśnie. Kwestia dotycząca konwencji nr 81. Nie mówię, że prawo... Ale pani poseł mi zabierała prawo, w związku z tym odpowiadam. Konwencja 81, pani poseł, tam jest to uregulowane i powiada się o stabilności zatrudnienia.</u>
          <u xml:id="u-240.8" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Cencek: Panie pośle, o co panu chodzi? Ustawa będzie skierowana do komisji i w porządku.)</u>
          <u xml:id="u-240.9" who="#PosełRomanGiedrojć">Na dzień dzisiejszy, jeśli chodzi o stabilność zatrudnienia, są w Polsce dwie formy zawarcia umowy o pracę: pierwsza to mianowanie, najbardziej stabilna, druga to umowa na czas nieokreślony.</u>
          <u xml:id="u-240.10" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Cencek: My to wiemy.)</u>
          <u xml:id="u-240.11" who="#PosełRomanGiedrojć">Nie, z tego wynika, że pani poseł nie wie. Może pan poseł wie, ale pani poseł nie wie. Bo albo pan nie słuchał, jak pani poseł zadawała pytanie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę kontynuować. Panu posłowi i tak nie uda się dociec, czy ktoś wie, czy nie wie, zresztą nie powiedzą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#PosełRomanGiedrojć">Chciałbym zauważyć jedną kwestię. Dzisiaj w Państwowej Inspekcji Pracy sytuacja, że połowa inspektorów pracy ma mianowane, a połowa ma umowy na czas określony. I dokładnie jednym głosem została przeważona ta kwestia na posiedzeniu Komisji Polityki Społecznej, kiedy z ustawy o urzędnikach państwowych wyłączono mianowanie. Nie ma z tym nic wspólnego, jak pani powiedziała, ustawa o Służbie Cywilnej, nie dotyczy ona urzędników Państwowej Inspekcji Pracy. Ustawa o urzędnikach państwowych - tak, ale ustawa o Służbie Cywilnej - nie. Rozwiązanie, które zaproponowałem, jest bardzo podobne, ale w mniejszym zakresie, w stosunku do rozwiązań, które są w Najwyższej Izbie Kontroli. I dziękuję tu panu marszałkowi Zychowi, który w sposób jednoznaczny to przytoczył. W Polsce musi być stabilność urzędników państwowych w Najwyższej Izbie Kontroli, w Państwowej Inspekcji Pracy, ale również w Służbie Cywilnej, z tym się też zgadzam.</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Cencek: Jakoś tego nie realizujecie.)</u>
          <u xml:id="u-242.2" who="#PosełRomanGiedrojć">Sytuacja jest taka, że nie jest mi wiadomo, żeby za kadencji obecnego głównego inspektora pracy ktokolwiek został pozbawiony pracy, jeżeli nie dopuścił się przestępstwa. Powtarzam: nie jest mi znany żaden przypadek. Chodzi o kwestię, która została w tym rozwiązaniu dotyczącym mianowania podjęta - mianowicie, że każdy pracownik, który jest mianowanym inspektorem pracy, jeżeli zostanie mu zaproponowane stanowisko i on się na tym stanowisku nie sprawdzi, ma poczucie bezpieczeństwa, iż może wrócić na poprzednie stanowisko i wtedy funkcjonować jako starszy, młodszy inspektor czy nadinspektor.</u>
          <u xml:id="u-242.3" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Cencek: Ale ja nie potrzebuję wykładu; niech pan się ustosunkuje do pytań.)</u>
          <u xml:id="u-242.4" who="#PosełRomanGiedrojć">Ustosunkuję się. Powiadam jednak, że to było pani wystąpienie klubowe, było to wyraźne. Nie można się...</u>
          <u xml:id="u-242.5" who="#PosełRomanGiedrojć">Uważam zatem, że to rozwiązanie jest korzystne, powinno być zastosowane; chodzi mianowicie o zadośćuczynienie tym, którzy w inspekcji pracują po 20, a nawet 30 lat. Powinni mieć oni stabilność, świadomość, że mogą w sposób godny dopracować do emerytury.</u>
          <u xml:id="u-242.6" who="#PosełRomanGiedrojć">Mówiła pani jeszcze o Radzie Ochrony Pracy...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Panie pośle, niech pan się skupi na treści projektu ustawy, w takim odniesieniu, jako poseł sprawozdawca; bo zadawane były różne pytania. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#PosełRomanGiedrojć">Była podejmowana kwestia zmian dotyczących możliwości zasiadania w Radzie Ochrony Pracy - odpowiadam tu również panu Andrzejowi Skorulskiemu - osób, które są pracownikami Państwowej Inspekcji Pracy. Podczas czytania ustawy nasuwa się jednoznaczne wrażenie, że pracownik Państwowej Inspekcji Pracy nie powinien zasiadać w Radzie Ochrony Pracy. Ale wykonano dwie ekspertyzy, które tej zasadzie zaprzeczyły. Trzeba tę kwestię uregulować, nie dlatego, żeby zabronić możliwości zasiadania w radzie pracownikom Państwowej Inspekcji Pracy, tylko dochodzi się do sytuacji niesamowicie humorystycznej czy śmiesznej, kiedy w Radzie Ochrony Pracy - organ mimo wszystko, który nadzoruje działalność Państwowej Inspekcji Pracy - zasiada okręgowy inspektor pracy. Wtedy po prostu jakby się zmieniają role: to on ocenia głównego inspektora pracy. Ale może się zdarzyć tak, że pracownik inspekcji pracy został delegowany do zadań przez centralę związkową, nie wymieniam, jaką, obojętnie, jaką, i wtedy jest on urlopowany, jest wyłączony z działalności w inspekcji pracy, nie ma wpływu na to, co się dzieje w inspekcji pracy i może spokojnie reprezentować tę organizację, która wydelegowała go do Rady Ochrony Pracy.</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#PosełRomanGiedrojć">Kwestie, które były tu szeroko omawiane, dotyczące tej torowości. Zgadzam się z panem marszałkiem Zychem, że są trzy tory, tylko ten trzeci tor wynikający z Kodeksu karnego jest bardzo rzadko stosowany w Polsce i w związku z tym trudno powiedzieć, że jest skuteczny.</u>
          <u xml:id="u-244.2" who="#PosełRomanGiedrojć">Co do czasu pracy i kwestii zatrudniania pracowników z inspekcji pracy, mówił o tym główny inspektor pracy, nie będę tutaj tego powtarzał. Uważam, że zmiany, które proponował pan poseł Rulewski, są za daleko idące, albowiem jeśli chodzi o kwestie dotyczące upadłości, to w świetle prawa upadłościowego obecnie pracownicy są wierzycielami, mogą występować o upadłość. Tylko problem jest inny - miejsce, na którym są egzekwowane wynagrodzenia pracownicze. Z reguły są dwa elementy, o czym powiedział pan Rulewski; tzn. mówił o jednym, że pracodawca ucieka z kapitałem; a drugi element to jest taki, że po prostu już nie starcza na wynagrodzenia dla pracowników, że wręcz zachęca się do korzystania z funduszu świadczeń gwarantowanych.</u>
          <u xml:id="u-244.3" who="#PosełRomanGiedrojć">Prezydium Sejmu czy marszałek. Powiem szczerze, w momencie, kiedy wnioskodawcy składali ten projekt, w świetle powszechnej wiedzy, która była wówczas, stwierdzono, że prezydium Sejmu jest organem niekonstytucyjnym. Dopiero później - mówiłem to już w swoim sprawozdaniu - kiedy wystąpiono o ekspertyzę, sprawa została skierowana do Trybunału, stwierdzono, że również ten organ może mieścić się w tych kompetencjach, które zostały przypisane wcześniej. Ale dla jasności sprawy to przypisano. Tak naprawdę to dotyczy tylko kilku kwestii, marszałek funkcjonuje tam w zakresie m. in. statutu, legitymacji. Dlaczego? To powiedział również główny inspektor pracy, przypominam. Dlaczego zostało to wprowadzone w zakres czynności kontrolnych do ustawy? Po to, żeby to umocować, żeby nie było takiego ręcznego sterowania, że co jakiś czas będą zmieniane kwestie dotyczące czynności kontrolnej, że to będzie stabilne. I pracodawca, mając ustawę w ręku, będzie mógł w sposób wyraźny ocenić, jakie ma prawa i jakie możliwości, co z tym może zrobić.</u>
          <u xml:id="u-244.4" who="#PosełRomanGiedrojć">Nie ma czasu i miejsca, żeby przypomnieć wiele kwestii, m. in. stworzono dla pracodawców taką możliwość, że można wnosić zastrzeżenia i oczekiwać stanowiska. Do tej pory takich rozwiązań nie było, bo w czasie kontroli ktoś tam wniósł zastrzeżenia, inspektor miał obowiązek rozpatrzenia tego, teraz ta kwestia została w sposób jednoznaczny uregulowana, bardzo precyzyjnie w mojej ocenie.</u>
          <u xml:id="u-244.5" who="#PosełRomanGiedrojć">Pan poseł Jan Sieńko. To jest kwestia... Później były wystąpienia dotyczące zapewnienia warunków niezbędnych do wykonywania czynności inspektorskich. Sytuacja jest taka, że pracodawca ma zapewnić możliwości wykonania czynności kontrolnych, takie, jakie może. Tam nie jest w sposób wyraźny to określone. Powiada się, że w miarę możliwości należy zapewnić oddzielne pomieszczenie, żeby inspektor mógł przyjąć skargę pracowniczą, żeby mógł przesłuchać pracownika, żeby mógł przeprowadzić postępowanie karno-administracyjne w stosunku do pracodawcy, bo też jest to kwestia ochrony danych osobowych i szacunku do tego człowieka, którego się przesłuchuje. Chodzi o to, żeby wdrożyć mu to postępowanie, bo w innym przypadku jak to się kończy - inspektor odjeżdża i potem wzywa tego pracodawcę do siedziby oddziału bądź okręgu, pracodawca musi jechać 80, a czasami 120 km, żeby złożyć zeznania, podpisać, i w związku z tym ponosi koszty. Chodzi o to, żeby ułatwić. Zresztą jest to rozwiązanie bardzo podobne, wręcz identyczne jak z ustawy o Najwyższej Izbie Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-244.6" who="#PosełRomanGiedrojć">Pytanie jakby nie kierowane do mnie - powiada pan, że w Smołdzińskim Lesie było 7 kontroli. Nie znam tej kwestii, więc jest mi szalenie trudno się do tego ustosunkować. Ale może być w krótkim czasie, znam takie przypadki, 15 i 20 kontroli, jeżeli wpływają skargi, a z oceny wynika w sposób jednoznaczny, że są one zasadne, to wtedy inspektor pracy musi podjąć czynności kontrolne, bo ma prawo się skarżyć zarówno ten, który wnosi skargi, jak i ten, na którego skarga została wniesiona. A zatem jest to taka sytuacja... pod jednym warunkiem - chyba, że są jakieś czynniki, o którym nie wiem i w związku z tym trudno tutaj to wyjaśnić. Jestem przekonany, że główny inspektor pracy jakieś stosowne wyjaśnienie dla pana posła w tej materii wniesie.</u>
          <u xml:id="u-244.7" who="#PosełRomanGiedrojć">Kwestia, czy jest zapewnienie, że uprawnienia pracodawcy będą zachowane. Dlatego przypisanie tych rozstrzygnięć dotyczących czynności kontrolnych w sposób jednoznaczny te kwestie regulują. W sposób precyzyjny dużo na ten temat dyskutowaliśmy, różne rozwiązania braliśmy pod uwagę. Uważam, że na dzień dzisiejszy tyle, co można było zrobić, zrobiliśmy. Jest jeden problem, i tego państwu nie muszę mówić, jeżeli się zmienia ustawę, to czasami trudno nie wyjść poza obrys ustawy, bo to wtedy powoduje, że ta ustawa będzie niespójna. Takie tutaj argumenty padały ze strony rządu.</u>
          <u xml:id="u-244.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Może krócej.)</u>
          <u xml:id="u-244.9" who="#komentarz">(Poseł Jan Kulas: Trzeba dokładnie i wyczerpująco.)</u>
          <u xml:id="u-244.10" who="#komentarz">(Poseł Mieczysław Jedoń: A rozumiesz coś?)</u>
          <u xml:id="u-244.11" who="#PosełRomanGiedrojć">To już nie moja wina, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-244.12" who="#PosełRomanGiedrojć">Pan poseł Jacek Kasprzyk, czy były zasady państwa prawa. To się przewija w sposób jednoznaczny przy każdym sprawozdaniu głównego inspektora pracy. Ale kiedy próbowaliśmy zmienić, coś zrobić, dać narzędzie inspekcji pracy, to się okazało, że nie ma przyzwolenia części klubów i nie ma przyzwolenia...</u>
          <u xml:id="u-244.13" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Cencek: Do komisji, porządną ustawę chcemy mieć.)</u>
          <u xml:id="u-244.14" who="#PosełRomanGiedrojć">Pojęcie porządnej ustawy jest pojęciem bardzo względnym, pani poseł. Uważam, że zmiana do tej ustawy jest bardzo dobra, już wcześniej w wielu aspektach badana, bo czynności kontrolne są prowadzone od 1981 r. i najpierw uchwałą Rady Państwa, potem Prezydium Sejmu w sposób wyraźny było to wprowadzane. To nie jest tak, że to jest jakby stwierdzenie z 1981 r., to jest rozwiązanie, które się modelowało, które się zmieniało, dostosowywało do tych warunków, na ile to było możliwe.</u>
          <u xml:id="u-244.15" who="#PosełRomanGiedrojć">Pan poseł Pupa podniósł kwestie dotyczące rolnictwa. Może na tym się jakby zasadzę. Otóż tej kwestii praktycznie podczas prac nad tą ustawą nie poruszaliśmy, jeśli chodzi o możliwości oddziaływania Państwowej Inspekcji Pracy, nie dlatego, że nie chcieliśmy, te kwestie były bardzo mocno badane, ale nie poruszaliśmy dlatego, że zapis w ustawie o Państwowej Inspekcji Pracy ogranicza możliwości oddziaływania inspekcji pracy. Jest powiedziane: w zakresie szkolenia, edukacji, wizytuje za zgodą - mówię tutaj o rolnictwie indywidualnym, myślę, że o to panu posłowi chodziło. Jeżeli zatrudnia ktoś pracownika, nawet jeżeli jest to osoba fizyczna, to w tej materii w pełnym zakresie wchodzi Państwowa Inspekcja Pracy. Ale jeżeli chodzi o rolnictwo indywidualne, trzeba powiedzieć krótko, panie marszałku, rolnictwo biednieje. Warunki pracy w rolnictwie indywidualnym są fatalne. Nie dlatego tak jest, że rolnicy nie chcą nic zrobić w tej sprawie, ale dlatego, że taki jest sprzęt. Najczęściej był on kupowany w PGR. Tam sprzęt do niczego się nie nadawał i był przemieszczany, a rolnik był z tego zadowolony bądź był wręcz szczęśliwy.</u>
          <u xml:id="u-244.16" who="#komentarz">(Poseł Jan Kulas: Pan marszałek to rozumie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Rozumiem.</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#PosełRomanGiedrojć">Kolejna kwestia. Mówił o tym pan poseł Woda. Główny inspektor pracy odpowiedział na to pytanie - głównie powiedział o pracodawcy - ale chciałbym dodać dwa zdania uzasadniające. Jeden z posłów zapytał, czy nadinspektor będzie osobą, która będzie mogła kontrolować inspektora. Nadinspektor ma uprawnienia inspektorskie i on sam wykonuje czynności kontrolne. Natomiast może być sytuacja, że podinspektor - ta osoba, która się szkoli, kształci półtora roku, żeby uzyskać uprawnienia inspektora pracy (taki cykl jest) - pracuje gdzieś w terenie, a później zdaje stosowny egzamin i może wykonywać czynności kontrolne przypisane ustawą z upoważnienia. On kontroluje tylko pod nadzorem, przy współudziale inspektora bądź nadinspektora, głównego specjalisty. Osoby, które nadzorują czynności kontrolne - a są wysokiej klasy specjaliści, na przykład główni inspektorzy pracy, którzy pracują w Głównym Inspektoracie Pracy, a nie mają uprawnień inspektorów pracy - będą mogły przeprowadzać czynności kontrolne z upoważnienia.</u>
          <u xml:id="u-246.1" who="#PosełRomanGiedrojć">Pan poseł Andrzej Skorulski zwrócił uwagę na zapis w art. 4, dotyczący obejmowania terytorialną działalnością jednego województwa bądź większej liczby województw. Ta zasada jest tak skonstruowana, żeby można było w przyszłości na przykład łączyć dwa okręgi w jeden. Niech pan się, panie pośle, nie obawia. Gdańsk jest tak dużym okręgiem, że się go nie da z niczym połączyć. Ale na przykład jeśli chodzi o okręg w Opolu - tutaj pan poseł będzie zaraz protestował, ale podaję taki przykład - to jest to jeden z najmniejszych okręgów, albo Zielona Góra. To jest najlepszy przykład. Podam przykład rzeczywisty na podstawie informacji, które posiadam: okręgi w Opolu, w Kielcach, w Zielonej Górze to są małe okręgi; można to porównać z oddziałami Państwowej Inspekcji Pracy na przykład w Radomiu, w Częstochowie, w Jeleniej Górze czy w Wałbrzychu. A zatem oddziaływanie okręgu byłoby skuteczniejsze. Mówiąc krótko, powrócono do zapisu, który był przyjęty wcześniej w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-246.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Najlepszy.)</u>
          <u xml:id="u-246.3" who="#PosełRomanGiedrojć">Panie marszałku, już kończę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dwóch marszałków czeka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#PosełRomanGiedrojć">Pan marszałek zawsze mnie zgania z trybuny, tak więc jestem przyzwyczajony.</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Ile można gadać.)</u>
          <u xml:id="u-248.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Miało być krótko.)</u>
          <u xml:id="u-248.3" who="#komentarz">(Poseł Jan Kulas: Sprawozdawca może przemawiać.)</u>
          <u xml:id="u-248.4" who="#PosełRomanGiedrojć">Obojętne, czy jestem sprawozdawcą, czy nie, zawsze jestem zganiany.</u>
          <u xml:id="u-248.5" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-248.6" who="#PosełRomanGiedrojć">Proszę państwa, reasumując, chcę udzielić dosłownie jednej, końcowej odpowiedzi pani poseł. Wiem, że ten problem poruszono, ale dosłownie jedno zdanie. Kwestia zatrudnienia. Wchodzimy tutaj w kwestie dotyczące ochrony pracy. Takich całościowych instrumentów w ustawie o Państwowej Inspekcji Pracy nie ma. Chodzi tutaj o kwestie dotyczące zatrudniania na czas określony. To są sytuacje dla mnie niezrozumiałe, kiedy słyszę dzisiaj, a mam szacunek dla pracodawców, którzy mówią, że trzeba ograniczyć zatrudnianie, że można w nieskończoność zawierać umowy na czas określony. Proszę państwa, w świetle obowiązującego prawa na dzień dzisiejszy można zawierać umowę na czas nieokreślony w sposób nieskończenie długi, aneksując.</u>
          <u xml:id="u-248.7" who="#PosełRomanGiedrojć">Druga sprawa. Od wielu lat już to funkcjonuje. Można tę kwestię w sposób zgodny z prawem ominąć. Polega to na tym, że w umowach, które są zawarte na czas określony, na okres dłuższy niż 6 miesięcy, może być wpisana - jak strony na to wyrażą zgodę - klauzula, że umowa może być rozwiązana za dwutygodniowym wypowiedzeniem. W świetle uchwały Sądu Najwyższego może być tak, że dzisiaj zawiera się umowę na czas określony na 8 miesięcy, a jutro wypowiada się umowę o pracę w okresie dwutygodniowym. W związku z tym przypisywanie różnym rozwiązaniom tego, że będzie lepiej, to nie jest najlepszy kierunek.</u>
          <u xml:id="u-248.8" who="#PosełRomanGiedrojć">Biorąc pod uwagę, że czas jest taki, jaki jest, pora również jest taka, jaka jest, pozwoli pan marszałek, że zakończę. Jeżeli ktoś z pań i panów posłów ma jeszcze pytania czy uwagi, jestem do dyspozycji.</u>
          <u xml:id="u-248.9" who="#komentarz">(Głos z sali: W kuluarach.)</u>
          <u xml:id="u-248.10" who="#PosełRomanGiedrojć">W kuluarach. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-248.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-248.12" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Marek Borowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">W związku z tym, że w czasie drugiego...</u>
          <u xml:id="u-249.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Aha, przezornie może zamknę dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-249.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Nie, już nie udzielę głosu, panie pośle. Będzie jeszcze trzecie czytanie, będzie można przy okazji głosowań zadać pytania szczegółowe.</u>
          <u xml:id="u-249.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono poprawki do przedłożonego projektu ustawy, proponuję, aby Sejm ponownie skierował projekt ustawy do Komisji Polityki Społecznej w celu przedstawienia dodatkowego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-249.5" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-249.6" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-249.7" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 5. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o dopłatach do oprocentowania niektórych kredytów bankowych (druki nr 2605 i 2649).</u>
          <u xml:id="u-249.8" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Andrzeja Woźnickiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejMaciejWoźnicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Omawiany projekt ustawy dotyczy dopłat ze środków budżetowych do oprocentowania kredytów bankowych przeznaczonych na zadania związane z restrukturyzacją przedsiębiorstw przemysłu lekkiego. Projekt ustawy związany jest bezpośrednio z przyjętym przez Radę Ministrów w dniu 24 października ubiegłego roku dokumentem „Strategia dla przemysłu lekkiego na lata 2000–2005”. Strategia proponuje cały szereg działań wspomagających, polegających na wzroście: innowacyjności, eksportu, efektywności funkcjonowania i efektywności finansowej oraz ochronie rynku wewnętrznego przed nieuczciwym i niszczącym importem. Omówienie w całości tego doniosłego dokumentu, w którym po raz pierwszy od początku transformacji polski rząd poświęcił tyle uwagi przemysłowi lekkiemu, nie jest możliwe w tym momencie. Nie sposób jednak nie wspomnieć o samym przemyśle i o tych działaniach zapisanych w strategii, które łączą się bezpośrednio z omawianym projektem ustawy.</u>
          <u xml:id="u-250.1" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejMaciejWoźnicki">Przemysł lekki został poddany twardym prawom gospodarki rynkowej od samego początku procesu transformacji rozpoczętej w 1989 r. Żaden parasol ochronny, żadne dostosowujące programy rządowe dla tej gałęzi przemysłu nie zostały uruchomione, w przeciwieństwie np. do górnictwa, hutnictwa, przemysłu zbrojeniowego i innych. Eksport, zwłaszcza do krajów byłego Związku Sowieckiego, stracił ekonomiczne podstawy, a znaczna jego część została stracona z powodu niewypłacalności kupujących. Zakłady, które podjęły wcześniej programy inwestycyjne, po roku 1990 znalazły się w pułapce kredytowej. Początek lat dziewięćdziesiątych to upadłość wielu zakładów, gwałtowna prywatyzacja mająca często charakter rozgrabiania mienia oraz drastyczna redukcja zatrudnienia, co chciałbym podkreślić. Omawiając to ostatnie zjawisko, nie można nie wspomnieć, że jedyny specyficzny dla tej branży instrument socjalny w postaci zasiłków i świadczeń przedemerytalnych co jakiś czas spotyka się z próbą drastycznych ograniczeń. Dla porównania - górnikom odchodzącym z kopalń redukujących zatrudnienie nikt nie ośmielił się zaproponować takich zasiłków i świadczeń jako programu osłonowego. Połowa lat 90. przyniosła pewien niewielki oddech przedsiębiorstwom tego sektora, zwłaszcza małym firmom odzieżowym. Niestety od 1998 r. mamy do czynienia z dalszą recesją spowodowaną ograniczeniem ruchu na wschodniej granicy, kryzysem rosyjskim, nieuczciwą konkurencją krajów Dalekiego Wschodu i Turcji oraz gwałtownym napływem odzieży używanej z Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-250.2" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejMaciejWoźnicki">Wymienione wyżej procesy doprowadziły do bardzo dużych i bolesnych przeobrażeń w tej branży, dostosowujących ją brutalnie do ostrej konkurencji rynkowej. Dziś po tej ogniowej próbie mocnymi stronami tej gałęzi przemysłu są: znaczny stopień prywatyzacji, na poziomie 90%, w tym aż 95% w przemyśle odzieżowym; w dalszym ciągu znaczący eksport w sytuacji ostrej konkurencji, co należy podkreślić, głównie do Unii Europejskiej, w ubiegłym roku na poziomie 3,2 mld dolarów - przemysł lekki walczy z elektromaszynowym o palmę pierwszeństwa w eksporcie, na co warto zwrócić uwagę i co warto podkreślić, bo może nie wszyscy o tym wiedzą, jak znacząca to część naszej gospodarki; i wreszcie bardzo elastyczna ekonomicznie struktura małych przedsiębiorstw, szczególnie odzieżowych, których produkcję cechuje duża pracochłonność i które mogą w przypadku wzrostu popytu na ich wyroby szybko zwiększać zatrudnienie. To są atuty przemysłu lekkiego.</u>
          <u xml:id="u-250.3" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejMaciejWoźnicki">W tej sytuacji należy stwierdzić, że jest to gałąź, w której każda zainwestowana złotówka, w tym również z dotacji budżetowej, skierowana na restrukturyzację może przynieść znaczące efekty w dziedzinie wzrostu eksportu i zmniejszenia bezrobocia. Efekty w wymienionych dwóch dziedzinach: wzrostu eksportu i tworzenia tanich miejsc pracy, są znacznie lepsze niż w jakiejkolwiek innej branży. Należy to dobitnie podkreślić w celu wskazania niedocenianych możliwości walki z bezrobociem poprzez uruchomienie instrumentów, które są proponowane i przyjęte przez rząd w strategii dla przemysłu lekkiego. Omawiana ustawa stanowi pierwszy istotny krok w kierunku realizacji tych programów.</u>
          <u xml:id="u-250.4" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejMaciejWoźnicki">W Komisji Finansów Publicznych posłowie AWS na prośbę premiera Jerzego Buzka podczas prac nad budżetem zabezpieczyli kwotę 20 mln zł na wdrożenie omawianej ustawy o dopłatach do kredytów bankowych.</u>
          <u xml:id="u-250.5" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejMaciejWoźnicki">Zasady proponowanych w omawianej ustawie dopłat do oprocentowania kredytów muszą być zgodne z ustawą o warunkach dopuszczalności i nadzorowaniu pomocy publicznej dla przedsiębiorców. Mają być one przeznaczone na finansowanie restrukturyzacji technicznej, technologicznej i organizacyjnej, w tym zatrudnienia w przemyśle włókienniczym, odzieżowym i skórzanym. Dopłaty będą stosowane w ciągu 48 miesięcy, do 31 grudnia 2005 r. Oczywiście można potem przedłużyć okres realizacji tych programów. Dopłaty te będzie można uzyskać do kredytów, których oprocentowanie nie przekroczy 1,1 stopy redyskontowej weksli, określanej przez Radę Polityki Pieniężnej, NBP. Przedsiębiorca z dopłaty będzie mógł skorzystać tylko raz. Warunkiem będzie posiadanie programu restrukturyzacji. Ten program będzie na wielu szczeblach oceniany. Rada Ministrów w drodze rozporządzenia określi szczegółowe zasady udzielania dopłat, wskazując również bank, któremu powierzy obsługę dopłat. Środkami na dopłaty będzie dysponował minister gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-250.6" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejMaciejWoźnicki">Podczas pracy w komisji nad omawianą ustawą przedmiotem dyskusji były głównie prognozowane przez stronę rządową koszty obsługi kredytów na poziomie 5–6% wysokości kredytu. Taki poziom kosztów miał według strony rządowej przedstawić Bank Gospodarstwa Krajowego proponowany jako bank obsługujący kredyty i dopłaty do kredytów. Ten poziom kosztów budził duże wątpliwości w komisji i skłaniał do rozważań nad ustawowym ich ograniczeniem. W trakcie dyskusji strona rządowa zobowiązała się przedłożyć stosowne dokumenty dotyczące tej kwestii. Odpowiedź ministra gospodarki z 26 lutego adresowana do przewodniczącego komisji niestety nie zawiera danych dotyczących kosztów obsługi kredytu. Dopiero udostępnione posłowi sprawozdawcy pismo dyrektora Departamentu Programów Celowych Banku Gospodarstwa Krajowego z 28 lutego adresowane do dyrektora Departamentu Polityki Przemysłowej Ministerstwa Gospodarki wyjaśnia, że koszty obsługi kredytu w przypadku przyjęcia rozwiązań proponowanych w ustawie ograniczą się do prowizji dla BGK w wysokości od 0,5 do 1,5%. To jest znacznie mniej niż wcześniej rząd mówił.</u>
          <u xml:id="u-250.7" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejMaciejWoźnicki">W związku z powyższym trzeba stwierdzić, że udostępniona wewnętrzna korespondencja resortu i banku nie może stanowić wystarczającej podstawy do rozwiania wątpliwości powstałych w komisji, zwłaszcza w świetle rozbieżności dotyczących podanego poziomu prowizji. W tej sytuacji wydaje się zasadne rozważenie takiego zabezpieczenia w ustawie kosztów obsługi, aby ograniczyć dowolność, co w ramach drugiego czytania, które ma miejsce, może być dokonane. Jest to o tyle istotne, żeby nie dopuścić do sytuacji, w której dotacja na dopłatę do kredytu zostanie skonsumowana przez bank w postaci kosztów obsługi na takim poziomie, że kredytobiorca praktycznie nie odczuje efektu wspomagania przez budżet państwa procesu restrukturyzacji. To będzie trzeba rozważyć i wykonać.</u>
          <u xml:id="u-250.8" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejMaciejWoźnicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Komisja Finansów Publicznych, z upoważnienia której mam zaszczyt przemawiać, wnosi o uchwalenie omawianego projektu ustawy. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-251.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-251.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-251.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Dariusza Kubiaka w imieniu Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#PosełDariuszKubiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przypadł mi zaszczyt przedstawienia w imieniu Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność stanowiska w sprawie rozpatrywanego dzisiaj rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o dopłatach do oprocentowania niektórych kredytów bankowych, druk nr 2605, i sprawozdania Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o dopłatach do oprocentowania niektórych kredytów bankowych, druk nr 2649.</u>
          <u xml:id="u-252.1" who="#PosełDariuszKubiak">Przedstawiony projekt ustawy został przygotowany w związku z przyjętym przez rząd w dniu 24 października 2000 r. dokumentem „Strategia dla przemysłu lekkiego na lata 2000–2005”. Strategia ta jest pierwszym od początku transformacji dokumentem, w którym rząd przygotował propozycje działań wspomagających przemysł lekki. Wcześniej, mimo przyjęcia patronatu w 1996 r. nad przemysłem lekkim przez pana prezydenta Kwaśniewskiego, koalicja SLD–PSL, która rządziła w latach 1993–1997, nie zrobiła nic dla tej branży. Dopiero w grudniu 1998 r. w stolicy polskiego przemysłu lekkiego, w Łodzi, Zarząd Regionu Ziemi Łódzkiej NSZZ „Solidarność”, po spotkaniu z ministrem Komołowskim, wystąpił z wnioskiem o powołanie w ramach Komisji Trójstronnej zespołu ds. przemysłu lekkiego. Efektem prac tego zespołu, w którym oprócz NSZZ „Solidarność” i federacji przemysłu lekkiego uczestniczyli pracodawcy i przedstawiciele rządu, jest przyjęcie wspomnianej wcześniej strategii dla przemysłu lekkiego.</u>
          <u xml:id="u-252.2" who="#PosełDariuszKubiak">Chcę przy tej okazji podziękować federacji przemysłu lekkiego za zgodną współpracę w zespole ds. przemysłu lekkiego, mimo blokowania przez ich centralę OPZZ prac Komisji Trójstronnej. Myślę, że gdyby nie bojkotowanie przez OPZZ, Komisji Trójstronnej udałoby się przyjąć wiele rozwiązań korzystnych dla pracowników, jak i przedsiębiorstw.</u>
          <u xml:id="u-252.3" who="#PosełDariuszKubiak">Wracając jednak do projektu omawianej ustawy, daje ona możliwość dopłaty ze środków budżetowych do oprocentowania kredytów bankowych przeznaczonych na zadania związane z restrukturyzacją przedsiębiorstw przemysłu lekkiego, takie jak: zakup maszyn i urządzeń, modernizacja maszyn i urządzeń, zakup technologii, patentów, licencji, zadania budowlano-montażowe, pokrycie kosztów związanych ze zmianami strukturalno-organizacyjnymi, w tym z restrukturyzacją zatrudnienia. Celem restrukturyzacji przedsiębiorstw przemysłu lekkiego jest podniesienie konkurencyjności produkowanych wyrobów i poprawa sytuacji ekonomiczno-finansowej tych przedsiębiorstw. Za realizację powyższego zadania odpowiedzialny jest minister właściwy ds. gospodarki, w którego dyspozycji będą środki przeznaczone na dopłatę do kredytów.</u>
          <u xml:id="u-252.4" who="#PosełDariuszKubiak">Projekt ustawy nie narusza przepisów dotyczących pomocy publicznej określonej w ustawie o warunkach dopuszczalności nadzorowania pomocy publicznej dla przedsiębiorców i spełnia również zasadę równego dostępu do środków publicznych zgodnie z ustawą o finansach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-252.5" who="#PosełDariuszKubiak">Łączna kwota na dopłaty do kredytów w latach 2001–2005 ma wynieść 90 mln zł. Na ten rok przewidziano kwotę 20 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-252.6" who="#PosełDariuszKubiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Akcji Wyborczej Solidarność będzie głosował za przyjęciem projektu ustawy przedstawionego w sprawozdaniu Komisji Finansów Publicznych, druk nr 2649. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Zbigniewa Kaniewskiego z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#PosełZbigniewKaniewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego SLD przedstawić stanowisko do rozpatrywanego przez Wysoką Izbę projektu ustawy o zmianie ustawy o dopłatach do oprocentowania niektórych kredytów bankowych.</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#PosełZbigniewKaniewski">Zanim przystąpię do referowania, chciałem jedną refleksją się podzielić w kontekście dwóch wystąpień. Otóż w kontekście wystąpienia pana posła Kubiaka chciałem powiedzieć, że w latach 1994–1997 mieliśmy do czynienia z dużą dynamiką wzrostu redukcji sprzedaży w przemyśle lekkim, mieliśmy do czynienia ze znaczną poprawą rentowności w tym przemyśle. Pod koniec tego okresu, kiedy nastąpiło porozumienie się między różnymi izbami gospodarczymi, które funkcjonują w tym przemyśle, i pracodawcami, którzy wystąpili z wnioskiem i z określonymi propozycjami rozwiązań dla przemysłu lekkiego w układzie przyszłościowym pod adresem ówczesnego ministra gospodarki, którym był Wiesław Kaczmarek, minister gospodarki powołał na wniosek pracodawców i izb gospodarczych zespół, który rozpoczął prace nad postulatami, które zostały przedstawione przez środowisko przemysłu lekkiego. Pierwszym efektem tych prac było przygotowanie czterech ustaw około celnych chroniących rynek, a więc ustawy o nadmiernym imporcie do Polski towarów, ustawy tekstylnej, ustawy dumpingowej i nowelizacji Kodeksu celnego. W momencie kiedy propozycje ustaw zostały przygotowane i przystąpiono do prac nad następnymi postulatami, zakończyła się po prostu kadencja. Nie można w związku z tym powiedzieć, że koalicja SLD i PSL w tej sprawie nic nie zrobiła. W związku z tym po rozpoczęciu prac przez nową koalicję, AWS–Unia Wolności, osobiście wystąpiłem do ministra gospodarki, aby nie rozwiązywał tego zespołu, ponieważ była szansa na spokojne przejście, na kontynuowanie prac nad wnioskami, które wcześniej zostały jakby w układzie ponad politycznym sformułowane. Z przykrością jednak trzeba stwierdzić, że minister gospodarki Steinhoff nie posłuchał tej naszej rady i pomimo że mnie osobiście przyrzekł, że zespołu nie rozwiąże, to w istocie następnego dnia z prasy się dowiedziałem, że zespół został rozwiązany. Pracami nad przemysłem lekkim zajął się wiceminister Klimek, z którym rozpoczęliśmy współdziałanie. W istocie za jego jakby panowania, ponieważ był odpowiedzialny za współpracę z pracodawcami, z izbami gospodarczymi, ze związkami zawodowymi, nie doszło do żadnego porozumienia, a od 1998 r. następował gwałtowny spadek sprzedaży, pogarszała się rentowność, m.in. na skutek tych zjawisk, o których tutaj mówił pan poseł Woźnicki. I dopiero, co z przykrością trzeba stwierdzić, trzeba było akcji protestacyjnych związków zawodowych, żeby nastąpiła zmiana sposobu myślenia i podejścia. Pod wpływem akcji protestacyjnych rząd zdecydował się na powołanie tego zespołu trójstronnego, o którym pan poseł mówił. Właściwie dopiero od tego rozpoczęły się prace. Wynik prac tego zespołu po dwóch latach to m.in. strategia dla przemysłu lekkiego, która rodziła się w bólach, właściwie pod presją pracodawców i związków zawodowych, przy początkowo dość biernym zainteresowaniu — trzeba to przyznać z przykrością — strony rządowej, która uważała, że w istocie taki dokument nie jest potrzebny. Te dyskusje trwały dość długo, aż strona społeczna jakby mocniej nacisnęła w tej sprawie. Na dzień dzisiejszy mamy strategię dla przemysłu lekkiego uchwaloną 24 października, której jednym z ważnych elementów jest właśnie ustawa o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych dla przemysłu lekkiego. Samo to rozwiązanie jest oczywiście niewystarczające — jest ono ważne, ale niewystarczające — ponieważ musi występować w korelacji z innymi rozwiązaniami, które zawarte są w ustawie. Chodzi o oddłużenie przedsiębiorstw, skoordynowaną pomoc finansową w zakresie promocji eksportu, dopłaty do kredytów eksportowych, dopłaty do funkcjonowania małych i średnich przedsiębiorstw, ochronę rynku wewnętrznego, która niestety — jak panowie posłowie dobrze wiedzą — nadal jeszcze kuleje, pomimo pewnych postępów w tym zakresie, brak...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Panie pośle, czas minął.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#PosełZbigniewKaniewski">Już kończę.</u>
          <u xml:id="u-256.1" who="#PosełZbigniewKaniewski">... brak koncepcji co do odpraw dla pracowników itd. W związku z tym, jeżeli połączymy te wszystkie instrumenty, to oczywiście dopłaty do kredytów mają ważne znaczenie i dobrze byłoby, żeby weszły jak najszybciej.</u>
          <u xml:id="u-256.2" who="#PosełZbigniewKaniewski">Szkoda, że rząd przygotował dość późno projekt tej ustawy, niemniej Sejm bez zwłoki rozpoczął nad nią prace. Ponieważ czas mija, chciałbym zwrócić uwagę na jeden tylko element. Otóż w art. 8, gdzie czytamy, że Rada Ministrów określi w drodze rozporządzenia szczegółowe zasady udzielania tych dopłat, oprócz banku, który wymienia się jako podstawowy podmiot - w strategii dla przemysłu bank występuje jako jedyny podmiot, który ma realizować całe przedsięwzięcie - mówi się też o innych osobach prawnych, które mogą to przedsięwzięcie realizować. Chcę powiedzieć, że wzbudza to określone wątpliwości w klubie Sojuszu Lewicy Demokratycznej i chcemy tę kwestię przedyskutować ponownie w komisji. Poseł Jedoń zgłosił w tej sprawie stosowną poprawkę, aby ją przeanalizować w komisji. Generalnie jednak Sojusz Lewicy Demokratycznej uważa tę inicjatywę za słuszną i będzie ją popierał jako jeden z ważnych elementów porozumienia społecznego w sprawie rozwiązywania problemów przemysłu lekkiego w przyszłości. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-256.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę teraz o zabranie głosu pana posła Jerzego Koralewskiego z Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#PosełJerzyKoralewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Unii Wolności w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o dopłatach do oprocentowania niektórych kredytów bankowych. Omawiana nowela ustawowa wynika z dwóch przesłanek. Pierwsza to bardzo trudna sytuacja w przemyśle lekkim.</u>
          <u xml:id="u-258.1" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Stec: Brawo, nareszcie Unia...)</u>
          <u xml:id="u-258.2" who="#PosełJerzyKoralewski">Ponieważ poseł sprawozdawca wyjątkowo wnikliwie określił tę sytuację, to już tego tematu w tej chwili nie podejmę, całkowicie się z tym utożsamiam. Drugi powód to przyjęcie w październiku 2000 r. przez Radę Ministrów też tu dokładnie omawianej strategii dla przemysłu lekkiego na lata 2000–2005.</u>
          <u xml:id="u-258.3" who="#PosełJerzyKoralewski">Celem ustawy jest wspomaganie restrukturyzacji tego przemysłu dla zwiększenia konkurencyjności i poprawienia sytuacji ekonomiczno-finansowej. Zarówno Unia Europejska, jak i Światowa Organizacja Handlu (WTO) uznają przemysł lekki za wrażliwy ze względu na nadprodukcję. Ponieważ projekt ustawy przewiduje dopłaty do oprocentowania niektórych kredytów bankowych z budżetu państwa, ma to charakter pomocy publicznej, a każde takie działanie jednak narusza zasady wolnej konkurencji. Analizując projekt, można stwierdzić, zresztą zgodnie z pozytywną opinią Komitetu Integracji Europejskiej, że nie wykracza on poza ramy, jakie przyjęto w wyżej wymienionych organizacjach międzynarodowych i nie narazi więc naszych producentów na retorsje z zewnątrz.</u>
          <u xml:id="u-258.4" who="#PosełJerzyKoralewski">Warunki, jakie projektowana nowela stawia przedsiębiorcom dla uzyskania dopłat do oprocentowania kredytów, a mianowicie zaangażowanie środków własnych, uzyskanie kredytów komercyjnych, posiadanie akceptowanego nadzoru i programu restrukturyzacyjnego, oceniamy jako właściwe i wystarczające. Właściwy do przekazania pomocy jest oczywiście projektowany tu Bank Gospodarstwa Krajowego jako ten, który pozostanie w gestii skarbu państwa.</u>
          <u xml:id="u-258.5" who="#PosełJerzyKoralewski">Należy zauważyć, że załączony do projektu ustawy projekt rozporządzenia Rady Ministrów, wynikający zresztą z art. 8 projektowanej ustawy, w pełni zapewnia prawidłową realizację celów ustawy, a w szczególności zawiera zamknięty katalog celów, na jakie mogą być udzielane dopłaty do oprocentowania, w tym na klasyczne cele modernizacyjne, jak na zakup maszyn i urządzeń lub na ich modernizację, na zakup technologii czy wreszcie na restrukturyzację zatrudnienia, jak też zawiera precyzyjne warunki uzyskania kredytu preferencyjnego i warunki jego spłaty oraz sankcje w razie opóźnienia czy zaniechania spłaty.</u>
          <u xml:id="u-258.6" who="#PosełJerzyKoralewski">Konkludując, Klub Parlamentarny Unii Wolności stwierdza, że projekt ustawy jest dobrze przygotowany, nie jest sprzeczny z prawem Unii Europejskiej, ale przede wszystkim wychodzi naprzeciw oczekiwaniom całego będącego w tak trudnej sytuacji przemysłu lekkiego. Można tylko wyrazić nadzieję, że większość producentów i eksporterów tego przemysłu zdąży z tej pomocy skorzystać i że okaże się ona skuteczna, choć jesteśmy świadomi, że przewidywane kwoty z budżetu państwa, owe 20 milionów początkowo, później po 15, są dalece niewystarczające.</u>
          <u xml:id="u-258.7" who="#PosełJerzyKoralewski">Klub Parlamentarny Unii Wolności będzie głosował za przyjęciem proponowanej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-258.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-259.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pan poseł Józef Gruszka z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#PosełJózefGruszka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o dopłatach do oprocentowania niektórych kredytów bankowych - sprawa bardzo ważna. Niemniej jednak nasuwa się pewna konkluzja po wypowiedzi pana posła Kubiaka, który powiedział, że PSL–SLD nic nie zrobiło dla branży. Ja myślę, panie pośle, że - pan jest z rejonu Łodzi i musiał pan to obserwować - targowiska w rejonie Tuszyna żyły, natomiast po 1998 r. żyć przestały albo żyją, ledwo oddychając. To też była wielka dźwignia dla przemysłu lekkiego. Ale to oczywiście jest tylko konkluzja, to nie stanowi o temacie, o którym mówimy w tym momencie. Na pewno przemysł lekki to bardzo duża branża, która w tym stanie rzeczy sama sobie nie pomoże. Jeżeli w dalszym ciągu kredyt, bez względu na to, jaki, czy to będzie inwestycyjny, czy obrotowy, jest w Polsce ogromnie drogi, to bez wsparcia ze strony budżetu nie da się po prostu żadnej branży pomóc, a właśnie przemysł lekki tej pomocy potrzebuje. Jeżeli jest on bardzo mobilny, poprzez tych, którzy jeszcze w nim funkcjonują, bardzo szybko nawet może się przestawić, ale na to wszystko potrzebne są pieniądze inwestycyjne. Mnie się wydaje, że ta inicjatywa jest cenna i na pewno wymaga poparcia. Poparcie nie jest tutaj działaniem mającym charakter zdawkowy i musi być to przeprowadzone bardzo szybko. Dlatego trochę dziwić musi bardzo opieszałe działanie rządu w tym zakresie. Rząd się zobowiązał do tego, ale do tej pory tego zobowiązania nie wykonał. Ponadto, nie odnosząc się już do zapisów w sprawozdaniu - bo z nimi się trzeba zgodzić, nie należy ich krytykować - należy stwierdzić, że pieniądze, które przewidziano na wykonanie zobowiązań wynikających z ustawy, naprawdę na dzisiaj są niewielkie i trzeba będzie szukać jeszcze innych możliwości, bo nie uda się dzisiaj wesprzeć do końca tego, co chcemy wesprzeć - przemawiający przede mną posłowie ze wszystkich klubów mówili jednoznacznie, że trzeba to działanie wesprzeć - za pomocą tych pieniędzy. Jest przysłowie, które powiada, że jaskółka co prawda wiosny nie czyni, ale przynajmniej daje nadzieję, że ta wiosna nadejdzie. Odnosząc je wprost do tego projektu ustawy, możemy powiedzieć, że propozycje, które Komisja Finansów Publicznych przedstawia w tym momencie, na pewno problemu nie rozwiązują, ale dają nadzieję branży, bo świadczą o tym, że chce jej się pomóc. Warto bardzo mocno popracować nad tym, poszukać pieniędzy i dofinansować tę branżę z tego względu, że widzimy na rynkach, nie tylko na rynku wewnętrznym, ale i na rynkach zewnętrznych, na wielu wystawach światowych, że wytworzone przez przemysł lekki w Polsce dobra są artykułami bardzo poszukiwanymi i wręcz oczekiwanymi. Dlatego trzeba zdecydowanie przezwyciężyć wszystkie przeciwności i do tej branży wrócić.</u>
          <u xml:id="u-260.1" who="#PosełJózefGruszka">Wiąże się jednak z tym wszystkim taka myśl, o której może jeszcze teraz za wcześnie mówić. Ale im wcześniej będziemy się nad tym zastanawiać, to myślę, że tym szybciej będziemy się starali to realizować. Jeśli patrzy się na gospodarcze działania w Polsce w różnych obszarach, to niewątpliwie nasuwa się myśl, że przemysł nie może sobie dać rady. Prywatni przedsiębiorcy nie mogą sobie dać rady. Dlaczego? Dlatego że cena, jaką trzeba zapłacić za kredyt, jest bardzo wysoka. Trzeba by się zastanowić nad zmianą koncepcji gospodarczych - tak to określam. Czy nie czas już powiedzieć, że to, co zrobiliśmy na początku lat 90., sprawia, że najlepiej w Polsce mają się rentierzy. Trzeba by to po prostu zweryfikować. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-260.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-261.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-261.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Zgłosili się posłowie do zadania pytań: panowie posłowie Mieczysław Jedoń, Jerzy Jaskiernia, Stanisław Stec i Zbigniew Kaniewski.</u>
          <u xml:id="u-261.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Jeszcze ktoś? To wszyscy.</u>
          <u xml:id="u-261.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-261.5" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pan poseł Mieczysław Jedoń, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#PosełMieczysławJedoń">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zgłaszam poprawkę na piśmie. Jednocześnie kieruję trzy pytania do pana ministra.</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#PosełMieczysławJedoń">W art. 8 zapisano, że Rada Ministrów określi w drodze rozporządzeń szczegółowe zasady udzielania dopłat do oprocentowania kredytów, wskazując także bank lub osobę prawną. To, że wskaże bank, jest zrozumiałe, ale proszę wyjaśnić zapis: „lub osobę prawną”.</u>
          <u xml:id="u-262.2" who="#PosełMieczysławJedoń">Drugie pytanie. Ile będzie wynosić obsługa kredytu i jakie dodatkowe koszty będą musiały ponosić upadające zakłady przemysłu lekkiego?</u>
          <u xml:id="u-262.3" who="#PosełMieczysławJedoń">I trzecie pytanie. W jakim terminie po uchwaleniu ustawy Ministerstwo Gospodarki podpisze stosowną umowę z bankiem na realizację dopłat do kredytów? Jest to bardzo ważne ze względu na czas otrzymania kredytu. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-262.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-263.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pan poseł Jerzy Jaskiernia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Moje pytanie dotyczy zmiany 8. odnoszącej się do art. 8, gdzie mówi się, że Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzeń, szczegółowe zasady, zakres i tryb udzielania dopłat do oprocentowania. Tu się mówi, że ma to dotyczyć opłacalności produkcji rolniczej i rybołówstwa morskiego oraz zwiększenia efektywności restrukturyzacji przemysłu lekkiego. Tymczasem jak patrzę na zestaw projektów rozporządzeń, które zgodnie z regulaminem rząd powinien dostarczyć, to spotykam jedynie rozporządzenie dotyczące restrukturyzacji przemysłu lekkiego. W związku z tym chciałbym zapytać, dlaczego nie ma pozostałych rozporządzeń, o których mówi się w zmianie 8 do art. 8 (jeśli rzeczywiście te rozporządzenia nie zostały dostarczone, bo być może pan poseł sprawozdawca skoryguje to moje podejście). Z jakiej przyczyny nie zostały one przedłożone?</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#PosełJerzyJaskiernia">A skoro mowa o tym projekcie, który jest przedłożony, to tutaj mówi się, że on wejdzie w życie, w zakresie bardzo istotnych ustaleń, z dniem 1 stycznia 2001 r., a więc z naruszeniem zasady, że prawo nie działa wstecz. Chciałbym zapytać, jaka jest przyczyna tej zakładanej przez rząd nieretroakcji, która jest sprzeczna z zasadami demokratycznego państwa prawnego. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-265.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pan poseł Stanisław Stec.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#PosełStanisławStec">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-266.1" who="#PosełStanisławStec">Panie ministrze, można by powiedzieć, że lepiej późno niż wcale. Zna pan jako fachowiec kondycję przemysłu lekkiego. Będziemy wspierać działalność inwestycyjną. A co z problemem bieżącej płynności, co z kredytem płatniczym na należności? Podam przykład. Przedsiębiorstwo „Mikon” w Miłosławiu, małym miasteczku, gdzie większość pracuje w tym przedsiębiorstwie, ma bardzo poważne problemy z płynnością, dlatego że główny odbiorca, jakim jest PKP, dla którego to przedsiębiorstwo wykonuje mundury, w ogóle nie reaguje na wezwania z tytułu płatności. Jest ponad 3 mln zł zaległości. Dzisiaj z panem posłem Arndtem interweniowaliśmy u ministra transportu, który nadzoruje tę działalność. Ale gdyby był normalny kredyt na należności, przy koszcie jego obsługi 6–8%, to tych problemów by nie było. Czy o tym minister gospodarki myśli? Co z ustawą w sprawie terminów płatności? Ta ustawa była zapowiadana przez ministra gospodarki, miała pomóc małym i średnim przedsiębiorstwom. Kiedy ta ustawa ma szansę trafić do Sejmu?</u>
          <u xml:id="u-266.2" who="#PosełStanisławStec">Kolejne pytanie. Co z ochroną polskich granic? Nadal na ulicach miast, miasteczek i wiosek spotykamy towary przemysłu lekkiego, które są nieoclone, nieopodatkowane. Jak polski przemysł ma z nimi konkurować? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-266.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-267.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pan poseł Zbigniew Kaniewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#PosełZbigniewKaniewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pierwsze pytanie do pana posła sprawozdawcy. W pana wystąpieniu pojawił się taki akcent, że posłowie Akcji Wyborczej Solidarność i pan premier zadbali o to, aby znalazło się 20 mln zł, jeśli chodzi o kredyt. Chciałbym zapytać pana posła: Czy to jest pełna informacja z posiedzenia komisji? Czy nie jest prawdą, że w poszukiwaniu tych środków finansowych szczególną, dużą rolę odegrała sejmowa Komisja Gospodarki, która parokrotnie z określonymi uchwałami w tym zakresie występowała do Komisji Finansów Publicznych?</u>
          <u xml:id="u-268.1" who="#PosełZbigniewKaniewski">Pytanie do pana ministra. Dlaczego rząd, podejmując uchwałę w sprawie „Strategii dla przemysłu lekkiego na lata 2000–2005”, z której jasno wynikało, że na rok 2001 miało być zarezerwowanych w projekcie budżetu państwa 20 mln zł, ani w projekcie budżetu państwa, ani w autopoprawce do niego nie znalazł odpowiedniego miejsca na to, aby te pieniądze zostały zagwarantowane dla przemysłu lekkiego? Dopiero w Sejmie w tej sprawie posłowie musieli szukać rozwiązań, aby zrealizować to, do czego rząd się zobowiązał wobec pracodawców izb gospodarczych i związków zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-268.2" who="#PosełZbigniewKaniewski">Pytanie trzecie. Dlaczego nie można dzisiaj znaleźć rozwiązania, w jaki sposób wdrożyć w życie te zapisy strategii dla przemysłu lekkiego, które mówią o sposobie oddłużania przedsiębiorstw, pomimo że określone kierunkowe zasady tam się znajdują. Odpowiedź na to pytanie jest o tyle ważna, że w momencie kiedy ta ustawa wejdzie w życie i przedsiębiorstwa będą mogły uzyskać dodatkowe środki finansowe inną drogą, to, jeżeli nie pomoże im się w rozwiązaniu problemów starych długów, jest wątpliwe, aby te środki pomocowe, o których rozmawiamy przy okazji tej ustawy, mogły tym przedsiębiorstwom pomóc. To jest też pytanie pod państwa adresem, w jaki sposób chcecie państwo zrealizować zamiar zawarty w strategii dla przemysłu lekkiego również w odniesieniu do problemów ZUS. Dlaczego od kilku miesięcy trwa w tej sprawie ciągła dyskusja między rządem i partnerami społecznymi, gdzie rząd zobowiązuje się ciągle do przedłożenia stosownych rozwiązań w tym zakresie i pomimo że od października obowiązuje strategia, do dnia dzisiejszego nie można w tej sprawie się domówić. To jest też o tyle ważne pytanie, że jeżelibyśmy tę kwestię rozwiązali, to większe znaczenie mają wtedy te kredyty, o których rozmawiamy w kontekście tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-268.3" who="#PosełZbigniewKaniewski">Bardzo prosiłbym o odpowiedź na te pytania, dlatego że w normalnym trybie bardzo trudno jest uzyskać informacje na ten temat i przykro, że trzeba stosować trybunę sejmową do zadawania pytań dotyczących tak podstawowych problemów, które wynikają ze strategii. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-269.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">To były wszystkie pytania.</u>
          <u xml:id="u-269.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę teraz o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Gospodarki pana Jerzego Eysymontta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiJerzyEysymontt">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie i Panowie Posłowie! Zwracam się szczególnie do pań i panów zadających pytania. Chciałbym od razu powiedzieć, że w wypowiedzi posła Kaniewskiego były poruszone kwestie niewątpliwie ważkie, szczególnie jeżeli chodzi o problemy związane z ZUS, niemniej wykraczające poza temat rozpatrywany dzisiaj przez Wysoką Izbę, a także poza bezpośrednie kompetencje ministra gospodarki. Zanotowałem to sobie i przekażę jako temat do dodatkowego wyjaśnienia. Z konieczności muszę jednak ograniczyć się do tego, co dotyczy kompetencji ministra gospodarki i ściśle rzecz biorąc omawianej tutaj materii. Na tym tle chyba trzej panowie posłowie nawiązali do też niewątpliwie ważnego problemu kredytów nie o charakterze inwestycyjnym, tylko obrotowym. I cóż, ze smutkiem muszę odpowiedzieć, że nowelizacja, którą tu rozpatrujemy nie dotyczy tego problemu, lecz wyłącznie tych kredytów, które tutaj co do ich przedmiotu są enumerycznie wymienione. Podobnie można powiedzieć o kwestii oddłużenia, która niewątpliwie dla wielu przedsiębiorstw jest ogromnie istotna, tylko że chciałbym zwrócić uwagę, o czym mówił poseł sprawozdawca, co także było podnoszone w wystąpieniach klubowych, z jakim przemysłem z punktu widzenia struktury własności mamy w tej chwili do czynienia. Mamy do czynienia z przemysłem, który jest prawie całkowicie sprywatyzowany. Podejmowanie w tej chwili szeroko zakrojonych działań, które by z natury rzeczy wykraczały poza formę pomocy, jaka jest przedmiotem nowelizacji — podkreślam zresztą z naciskiem, o czym na pewno wszyscy panowie posłowie doskonale wiedzą, że jest to nowelizacja ustawy o szerszym zakresie sektorowym — jest to niejako osobna kwestia; to po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-270.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiJerzyEysymontt">Po drugie, jest to również kwestia znalezienia na to środków. Bo środki, jakie zostały nie bez trudu wygospodarowane, mam na myśli wspominaną kwotę ok. 20 mln, które są przewidziane w rezerwie celowej i, mamy nadzieję, będą wykorzystane — tu zresztą muszę podkreślić dużą rolę, jaką w tej kwestii odegrała Komisja Gospodarki z panem posłem Kaniewskim na czele — to oczywiście, jak każdy powie, środki nie w pełni wystarczające. Tylko że sytuacja budżetu państwa, znana doskonale panom posłom, jest taka a nie inna. Jak sądzę, ten wymiar finansowy jest realistyczny, niestety, przykrojony nie do oczekiwań tego przemysłu, ale do możliwości finansów publicznych, a konkretnie budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-270.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiJerzyEysymontt">Przechodząc do niektórych kwestii legislacyjnych czy też uchybień, chciałbym zacząć od oczywistego uchybienia dotyczącego terminu, jaki jest zapisany w projekcie rozporządzenia. Prace toczyły się niejako równoległe, była więc nadzieja na szybsze zrealizowanie ustawy, tzn. jej uchwalenie, i stąd to uchybienie, które będzie oczywiście usunięte. Zaznaczam, że projekt jest gotowy, pozostaje tylko kwestia jego przyjęcia przez rząd.</u>
          <u xml:id="u-270.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiJerzyEysymontt">Jeśli chodzi o bardzo ważną dla praktyki kwestię porozumień z bankiem, który będzie to realizował, to rozmowy robocze na ten temat są w toku. W zamyśle - jak sądzę, również realistycznym - rządu, a w tym wypadku ministra gospodarki, jest to, aby było to w drugiej połowie roku, czyli żeby nie później niż od 1 lipca br. te kredyty i wynikające z przedkładanego projektu nowelizacji ustawy dopłaty mogły być realizowane; chodzi więc o to, żeby jeszcze w roku bieżącym przemysł mógł z tego skorzystać.</u>
          <u xml:id="u-270.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiJerzyEysymontt">Była też poruszana kwestia, dlaczego jest tylko jedno rozporządzenie. Jest to jedyny akt wykonawczy, którego nie ma w stosunku do nowelizowanej ustawy. Istnieją akty poprzednie, dotyczące innych wymienionych tu sektorów - mam na myśli sektory wymienione w nowelizowanej ustawie - i nie ma potrzeby ich nowelizacji na bieżąco.</u>
          <u xml:id="u-270.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiJerzyEysymontt">Jest jeszcze jedna sprawa, o której przede wszystkim wspomniał chyba pan poseł Gruszka - że takie przedsięwzięcia mogą niewiele dać przy bardzo wysokiej obecnie cenie kredytu w Polsce. Mogę tylko powiedzieć, co znowu jest banałem, iż nie ustala tego rząd. Myślę, że należałoby dojść do pewnego porozumienia i że na ten temat powinny być prowadzone jakieś nieformalne rozmowy. Wiele wskazuje na to, że sytuacja makroekonomiczna, a w szczególności znaczna redukcja inflacji będzie czynnikiem, który skłoni Radę Polityki Pieniężnej do kolejnych, może mniej symbolicznych, obniżek stopy procentowej, co, miejmy nadzieję, znajdzie również wyraz w obniżonych cenach kredytów komercyjnych, a więc generalnie ich większej dostępności. Jeszcze raz zaznaczam jednak, iż w tym wypadku rząd może prowadzić jedynie nieformalne konsultacje i wyrażać swoją opinię, ale, jak wiadomo, konstytucyjnie gestii w tej sprawie nie posiada. Dziękuję, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-271.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę teraz o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Andrzeja Macieja Woźnickiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#PosełAndrzejMaciejWoźnicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym się ustosunkować do pytań, które były skierowane pod moim adresem. Kwestia wejścia w życie rozporządzenia już została przez pana ministra wyjaśniona. Dlaczego nie ma innych rozporządzeń - to pytanie posła Jaskierni.</u>
          <u xml:id="u-272.1" who="#PosełAndrzejMaciejWoźnicki">Jeśli można, odniosę się do pytania posła Steca dotyczącego ochrony polskich granic. Obowiązują nas regulacje, które w ramach WTO zostały przez Polskę podpisane i w tej kwestii ochrona granic musi być regulowana ustawą. To są te ustawy, o których wspomniał pan poseł Kaniewski, tzw. ustawy około celne: o ochronie przed nadmiernym importem, o cenach dumpingowych i inne. Te ustawy oraz działania organów celnych w oparciu o inne przepisy prawne w zespole trójstronnym doprowadziły, jeśli chodzi o ochronę granic, do następujących decyzji. Mianowicie zostały wskazane przez ministra finansów wyspecjalizowane urzędy celne. Przeszkoliły one celników co do asortymentu towarów, bardzo bogatego w branży tekstylnej, po to, żeby te kontrole były skuteczniejsze. Co więcej, tzw. ceny porównawcze, które zaproponowali polscy pracodawcy, zostały przez te urzędy zaadaptowane do oceny deklarowanej wartości towaru; kontrole post importowe dotyczące rzetelności informacji deklarowanej na granicy. Ponadto minister gospodarki, co warto podkreślić, wprowadził instrument wynikający z ustaw około celnych w postaci nieautomatycznej rejestracji obrotu przy imporcie odzieży używanej. Ten instrument ogranicza napływ tej odzieży. Jest jeszcze wiele w tej sprawie do zrobienia. Minister zdrowia ma tu do wypełnienia swoją rolę w określeniu zasad importu od strony wymogów sanitarnych dotyczących odzieży używanej. To też powinien być instrument pozwalający na kontrolę i ucywilizowanie napływu tych towarów na polski obszar. Te kwestie są na bieżąco monitorowane przez zespół, który działa po zakończeniu prac zespołu trójstronnego. Jest to zespół monitorujący, określony w strategii dla przemysłu lekkiego, o której była mowa.</u>
          <u xml:id="u-272.2" who="#PosełAndrzejMaciejWoźnicki">Jeśli chodzi o pytania pana posła Kaniewskiego, to mógłbym przytoczyć całą historię prób wprowadzenia do budżetu tych 20 mln. Słusznie pan poseł Kaniewski, podkreślam, i Komisja Gospodarki pod jego kierunkiem taki wniosek w ramach pracy nad budżetem zgłosiła. Niestety, źródło pokrycia wskazane przez komisję było dość trudne do zaakceptowania. Mianowicie były to środki z rezerwy na usuwanie skutków powodzi z roku 1997 (te skutki istnieją jeszcze do dziś). Komisja finansów - i tu odegrali rolę posłowie AWS, o którą to rolę pytał pan poseł Kaniewski - wzięła pod uwagę wnioski wysuwane ze strony premiera pod adresem komisji, ponieważ budżet, jak wiadomo - przygotowywany co do istoty w zasadzie do końca września - został skierowany z pewnym opóźnieniem w związku z kwestiami związanymi z wątpliwościami odnośnie do reformy edukacji. Jeśli chodzi o pozycje, które były w dyspozycji ministra gospodarki, to był on zamknięty. Ten tryb pracy nad budżetem nie pozwalał na wprowadzenie przez rząd tej rezerwy. Jak powiedziałem, strategia została przyjęta przez rząd w końcu października. Komisja finansów natomiast, przeglądając różne rozwiązania w ustawie budżetowej, wygospodarowała, jak wiadomo, czterysta kilkadziesiąt milionów złotych, redukując pewne - naszym zdaniem nadmierne - wydatki. Te środki zostały zużyte na wiele rozmaitych celów, m.in. 20 mln zł przewidzianych zostało na dopłaty do oprocentowania kredytów, o których mowa, a ponadto na szkolnictwo wyższe, na oświatę i inne ważne cele społeczne.</u>
          <u xml:id="u-272.3" who="#PosełAndrzejMaciejWoźnicki">Jeśli chodzi o kwestię oddłużenia przedsiębiorstw, to o tym już mówił pan minister. Ja natomiast chciałbym troszkę rozwinąć myśl, która pojawiała się w pytaniach posłów. Mianowicie jeśli chodzi o resort gospodarki, proszę zwrócić uwagę - mówiłem o tym w swoim sprawozdaniu - to analizy ekonomiczne powinny ugruntować resort gospodarki w przekonaniu, że inwestowanie w przemysł lekki w najrozmaitszych formach może być również związane z umorzeniem obciążeń związanych z kredytami straconymi na inwestycje oraz kredytami bieżącymi na wyeksportowany towar, za który nie wróciły należności i wiele innych tytułów, wiele innych obciążeń finansowych dotyczących przedsiębiorstw przemysłu lekkiego. Warto inwestować w pomoc w rozwiązywanie wszystkich problemów finansowych tych przedsiębiorstw, taką, jakiej udziela się w stosunku do rozmaitych innych gałęzi przemysłu. Nie będę ich tu wymieniał, bo wiemy, które są w największym stopniu dotowane. Różnica między dotacjami dla przemysłu lekkiego i dla innych przemysłów polega na tym, że o ile w wypadku innych przemysłów ogranicza się liczbę miejsc pracy, o tyle w przypadku przemysłu lekkiego pomoc w rozwiązywaniu trudnych problemów w przedsiębiorstwach tego przemysłu może powodować wzrost tanich miejsc pracy - tych miejsc pracy, które przyczynią się do wzrostu eksportu. O tym mówiłem w swoim sprawozdaniu. To jest dziedzina, w którą, panie ministrze, warto zainwestować, bo to przyniesie korzyści w dwóch wymiarach: po pierwsze, przyczyni się do zmniejszenia deficytu obrotów bieżących, bo tu jest intensywny i opłacalny eksport, po drugie, spowoduje zmniejszenie bezrobocia. Warto tę sprawę przemyśleć. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-272.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-273.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Słucham, panie pośle?</u>
          <u xml:id="u-273.2" who="#komentarz">(Poseł Mieczysław Jedoń: Sekundę, bo nie dostałem odpowiedzi...)</u>
          <u xml:id="u-273.3" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Kracik: To już nie dostaniesz.)</u>
          <u xml:id="u-273.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Nie dostał pan poseł odpowiedzi? Proszę powtórzyć pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#PosełMieczysławJedoń">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ponieważ nie otrzymałem odpowiedzi na moje pytanie, ja rozumiem problem pana ministra, bardzo bym prosił o udzielenie odpowiedzi na piśmie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dobrze. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-275.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Rozumiem, że pan minister wie, o które pytanie chodzi. Tak. Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-275.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-275.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Do trzeciego czytania nie przystąpimy jutro rano, bo zgłoszono poprawki. W związku z tym proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Finansów Publicznych w celu przedstawienia dodatkowego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-275.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-275.5" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-275.6" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 6. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o pilnym rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o działalności ubezpieczeniowej (druki nr 2639 i 2673).</u>
          <u xml:id="u-275.7" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Stanisława Kracika.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#PosełSprawozdawcaStanisławKracik">Panie Marszałku! Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Chciałbym przyczynić się do odrobienia pewnych czasowych strat w dzisiejszym harmonogramie obrad, postaram się więc omówić projekt najkrócej jak można. Nowelizacja tej ustawy jest przedstawiona jako projekt rządowy pilny ze stosownym uzasadnieniem. Jako przyczynę trybu pilnego podaje się dwa powody, dla których ta nowelizacja jest niezbędna. Po pierwsze, chodzi o spełnienie wymogów ustawy z 19 listopada 1999 r. Prawo działalności gospodarczej — do czerwca tego roku powinny — zgodnie z wymogami tej ustawy — zostać dostosowane przepisy w zakresie informacji i dokumentów wymaganych do uzyskania zezwolenia na wykonywanie działalności gospodarczej. Problem w tym, że gdyby w tym terminie nie było znowelizowanej ustawy, m.in. stanowiącej o przepisach w zakresie informacji i dokumentów wymaganych do uzyskania zezwolenia, mogłaby dla działalności ubezpieczeniowej oraz działalności brokerskiej powstać luka prawna, a tym samym naruszenie nie tylko dyrektyw Unii Europejskiej, ale równocześnie poważne zagrożenie dla ochrony ubezpieczonych. I to przyczyna pierwsza. Przyczyna druga tej nowelizacji to jest konieczność kolejnej, jeśli dobrze policzyłem, to chyba piątej zmiany przepisów dotyczących finansowania działalności rzecznika ubezpieczonych i jego biura. Wydaje się, że o ile w odniesieniu do pierwszej części nowelizacji ustawy, czyli art. 1 zm. 1., 2. i 3. nie było właściwie żadnych kontrowersji w czasie prac Komisji Finansów Publicznych, dlatego że zmiany te są, po pierwsze, wypełnieniem dyspozycji wspomnianej już ustawy, po drugie, z wyjątkiem tego, że redefiniują pojęcie agenta ubezpieczeniowego, nie wnoszą żadnych kontrowersyjnych rozstrzygnięć. Natomiast spór albo sprzeciw z wnioskiem o głosowanie skreślenia tej zmiany wywołała propozycja zmiany art. 84, w której to wskaźnik odpisu finansowego na rzecz rzecznika ubezpieczonych z 5% zastąpiono by odpisem 7%. Najkrócej rzecz ujmując, historia tego wskaźnika jest szczególnie dosyć długa, bo tu zmiana była w 1996 r., 1997 r., 1998 r., 1999 r., 2000 r. Ponieważ finansowanie rzecznika praw ubezpieczonych odbywa się na zasadzie stałego procentowego odpisu od składek płaconych na rzecz Państwowego Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń, składki wpłacanej zaliczkowo, jak tłumaczył rzecznik, możliwość pełnego rozliczenia roku poprzedniego mamy dopiero w sierpniu, stąd właściwie spór dotyczył prognozy. Ale gdyby jednak sięgnąć do kwot, to przychody przy tym zmieniającym się wskaźniku, od dwóch, poprzez trzy, do pięciu procent, obecnie z propozycją na siedem, były takie, że w 1996 r. było to 409 tys., już nie podaję końcówki, w 1997 r. — 512, w 1998 r. — 728, w 1999 i 2000 odpowiednio —799 i 858 tys. Koszty kształtowały się stosownie jak niżej w stosunku do przychodów na początku, czyli w 1996 r., natomiast potem były niewiele wyższe.</u>
          <u xml:id="u-276.1" who="#PosełSprawozdawcaStanisławKracik">Jaką ilość spraw rzecznik załatwia, ile skarg rozpatruje, zostaliśmy o tym poinformowani: to było 1711 skarg w 1999 i 2430 w 2000 r. Ja sobie pozwoliłem te koszty podzielić przez ilość załatwianych skarg i można by powiedzieć, że w 1999 r. była to kwota, statystycznie rzecz ujmując, 500 zł na rozpatrzenie jednej skargi, a w 2000 — 354 zł. Wydaje się, że mówimy o kwotach w stosunku do budżetu państwa i kosztów urzędu nadzoru ubezpieczeń rzeczywiście niewielkich, jeżeli to jest 5, a ma być 1%. Trzeba natomiast również powiedzieć, że rzecznik praw ubezpieczonych staje się „ofiarą” obniżenia kosztu działania urzędu nadzoru ubezpieczeń albo też wzrostu efektywności. Trudno zatem, aby byt prawny, podmiotowy, powołany ustawą, był finansowany w sposób uniemożliwiający mu funkcjonowanie zgodnie z ustawowym umocowaniem. Stąd wydaje się, że stanowisko ostateczne komisji odrzucające wniosek o niewprowadzenie tej zmiany jest racjonalne.</u>
          <u xml:id="u-276.2" who="#PosełSprawozdawcaStanisławKracik">Myślę, że więcej argumentów podawać nie potrzeba, z jednym może zastrzeżeniem jeszcze. Otóż jest tutaj takie dosyć, trzeba powiedzieć, delfickie stanowisko Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej. Mianowicie takie, że stwierdza komitet, iż mamy tu do czynienia z niezgodnością z ustawodawstwem Unii Europejskiej, jednakże ponieważ w naszym pakiecie negocjacyjnym jest podana data 2002 r. i ponieważ wiadomo, że dokonujemy nowelizacji ustawy o charakterze klasycznie przejściowym, to ta zasada, która dotyczy jednolitej licencji dla działalności ubezpieczeniowej, jest z punktu widzenia komitetu akceptowalna na tym etapie kolejnej nowelizacji tej ustawy, jaką dzisiaj rozpatrujemy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-277.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Sejm postanowił o wysłuchaniu w debacie nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-277.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-277.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Kazimierza Kaperę w imieniu Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#PosełKazimierzKapera">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego AWS mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie pilnego rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o działalności ubezpieczeniowej.</u>
          <u xml:id="u-278.1" who="#PosełKazimierzKapera">Ustawa Prawo działalności gospodarczej z dnia 19 listopada 1999 r. nałożyła obowiązek określenia w odrębnych ustawach warunków, jakie winny być spełnione przy udzielaniu zezwoleń na wykonywanie działalności gospodarczej. Nadanie trybu pilnego projektowi ustawy podyktowane zostało koniecznością zakończenia procesu legislacyjnego do 30 czerwca br.</u>
          <u xml:id="u-278.2" who="#PosełKazimierzKapera">Proponowana nowelizacja dostosowuje ustawę o działalności ubezpieczeniowej do przepisu zawartego w art. 98 ust. 2 ustawy Prawo działalności gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-278.3" who="#PosełKazimierzKapera">Projekt ustawy reguluje działalność ubezpieczeniową oraz działalność brokerską, nakładając obowiązek uzyskania zezwolenia po uprzednim złożeniu wymaganych dokumentów.</u>
          <u xml:id="u-278.4" who="#PosełKazimierzKapera">W projekcie ustawy również zapisano upoważnienie dla ministra właściwego do spraw instytucji finansowych do określenia w drodze rozporządzenia wykazu dokumentów wymaganych do złożenia wniosku o wydanie zezwolenia na prowadzenie działalności ubezpieczeniowej i brokerskiej oraz na zmianę obszaru lub rzeczowego zakresu działania zakładu ubezpieczeń.</u>
          <u xml:id="u-278.5" who="#PosełKazimierzKapera">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W nowelizowanej ustawie oprócz wyżej wymienionych uregulowań zawarta jest również propozycja zwiększenia środków na funkcjonowanie, na działalność rzecznika ubezpieczonych, o czym w swoim sprawozdaniu mówił mój przedmówca. Obniżenie wysokości kosztów nadzoru nad działalnością ubezpieczeniową i brokerską spowodowało obniżenie wysokości środków finansowych przeznaczonych na działalność rzecznika. Chciałbym tutaj nadmienić, że obecnie w Komisji Finansów Publicznych znajduje się ustawa o działalności ubezpieczeniowej, w której zaproponowano zmianę finansowania instytucji rzecznika ubezpieczonych. Tak jak powiedział pan poseł, mój przedmówca, jest to tylko kwestia czasu - wydaje się, że finansowanie rzecznika ubezpieczonych idzie w dobrym kierunku. Z informacji, które uzyskaliśmy również od rzecznika ubezpieczonych, wynika, że wchodzi on w zobowiązania i nawet musiał zaciągać odpowiednie kredyty, w tym w ubiegłym roku. W związku z powyższym prawidłowe wykonywanie zadań rzecznika ubezpieczonych staje się niemożliwe.</u>
          <u xml:id="u-278.6" who="#PosełKazimierzKapera">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu klubu AWS wnoszę o niezwłoczne uchwalenie ustawy o zmianie ustawy o działalności ubezpieczeniowej. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-279.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę teraz o zabranie głosu pana posła Mieczysława Jedonia z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#PosełMieczysławJedoń">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej przedstawić stanowisko wobec rozpatrywanego dziś na posiedzeniu Wysokiej Izby projektu ustawy o zmianie ustawy o działalności ubezpieczeniowej.</u>
          <u xml:id="u-280.1" who="#PosełMieczysławJedoń">Nowelizacja tej ustawy jest faktycznie spowodowana koniecznością dostosowania ustawy z dnia 28 lipca 1990 r. o działalności ubezpieczeniowej do przepisu art. 98 ust. 2 ustawy z dnia 19 listopada 1999 r. Prawo działalności gospodarczej, zgodnie z którym do dnia 30 czerwca br. powinny zostać dostosowane przepisy w zakresie informacji i dokumentów wymaganych do uzyskania zezwolenia na wykonywanie działalności gospodarczej - w przeciwnym razie zezwolenia te wygasną z mocy prawa. Nieuchwalenie tych przepisów w wymaganym terminie może spowodować sytuację, w której działalność ubezpieczeniowa oraz działalność brokerska nie wymagałaby zezwolenia, co byłoby sprzeczne z dyrektywami Unii Europejskiej i innymi zobowiązaniami międzynarodowymi Rzeczypospolitej Polskiej, a także spowodowałoby poważne zmniejszenie zakresu ochrony ubezpieczonych.</u>
          <u xml:id="u-280.2" who="#PosełMieczysławJedoń">Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej popiera w całej rozciągłości zaproponowane zapisy. Jednak dziwi nas, że robimy to w ostatniej chwili, że robimy to w trybie pilnym, a przecież ustawa funkcjonuje od dnia 19 listopada 1999 r. Nie dziwi nas opieszałość rządu, bo dzieje się tak prawie regularnie.</u>
          <u xml:id="u-280.3" who="#PosełMieczysławJedoń">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej ma zastrzeżenia do zmiany w przepisie art. 84 ust. 2 dotyczącym kosztów funkcjonowania i działalności rzecznika ubezpieczonych. Według zapisów koszty jego działalności mają stanowić 7% wysokości kosztów nadzoru. Na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych nie otrzymaliśmy dokładnych informacji, a wprost przeciwnie, podane informacje przeczyły wypowiedziom ministra finansów i rzecznika ubezpieczonych. Należy stwierdzić, że kilka miesięcy temu, tj. 24 września 2000 r. dokonano zwiększenia tej stawki z 3% do 5%. W uzasadnieniu do projektu ustawy rząd stwierdza, że zmiana ta jest spowodowana obniżeniem wysokości środków finansowych przeznaczonych na działalność rzecznika ubezpieczonych. Tymczasem podane liczby jednoznacznie dowodzą, że z żadnym obniżeniem wysokości środków finansowych nie mamy do czynienia. To czyni uzasadnienie rządu bezzasadnym. Taki stan rzeczy jest jednak niepokojący. Albowiem całkiem niedawno Sejm dokonał poważnej nowelizacji ustawy o działalności ubezpieczeniowej, a teraz dokonujemy jakby równoległej nowelizacji tej samej ustawy, a przecież obok pracuje nadzwyczajna podkomisja zajmująca się pakietem trzech ustaw ubezpieczeniowych, w tym ustawy o działalności ubezpieczeniowej. Wynika z tego całkowity brak koordynacji i kolejne nerwowe reagowanie na to, co przynosi życie. To nie jest normalny proces legislacyjny.</u>
          <u xml:id="u-280.4" who="#PosełMieczysławJedoń">Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej będzie głosował za przyjęciem projektu ustawy. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-281.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę teraz pana posła Henryka Wujca z Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#PosełHenrykWujec">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Unii Wolności popiera przedstawiony w sprawozdaniu Komisji Finansów Publicznych projekt zmiany ustawy o działalności ubezpieczeniowej w całej rozciągłości zarówno w tej części, która dotyczy dostosowania przepisów do zmiany ustawy o działalności gospodarczej - jest to konieczne, żeby zabezpieczyć interesy polskiego rynku ubezpieczeniowego - jak i w tej części, która dotyczy już wyjątkowo wykraczającej poza tę zmianę sprawy zwiększenia procentu wydatków na rzecznika ubezpieczonych - zamiast 5% łącznych kosztów działalności PUNU będzie to 7%.</u>
          <u xml:id="u-282.1" who="#PosełHenrykWujec">Otrzymaliśmy na życzenie Komisji Finansów Publicznych bardzo dokładną informację, adresowaną do przewodniczącego Komisji Finansów Publicznych pana posła Mirosława Sekuły, dostarczoną przez rzecznika ubezpieczonych, gdzie na kilkunastu stronach są szczegółowo rozpisane dane dotyczące aktualnego stanu finansowania urzędu rzecznika ubezpieczonych. Przedstawiono, jak to finansowanie wyglądało w historii, jak się zmieniało i dlaczego konieczne jest zwiększenie środków na to z 5% do 7% łącznych kosztów działania Państwowego Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń.</u>
          <u xml:id="u-282.2" who="#PosełHenrykWujec">Jak powiedział wcześniej sprawozdawca poseł Kracik, jest to związane z efektywnością działania urzędu nadzoru ubezpieczeniowego, który nie wykorzystuje całkowitego limitu ze składek z poszczególnych zakładów, jaki mógłby wykorzystać, potrafi finansować koszty swojego działania w mniejszym zakresie, a związku z tym, przy tych zmniejszonych kosztach, te 5% przeznaczone na rzecznika ubezpieczonych to też są mniejsze fundusze.</u>
          <u xml:id="u-282.3" who="#PosełHenrykWujec">Rzecznik ubezpieczonych szczegółowo uzasadnił potrzebę podniesienia tej kwoty z 5% do 7%. Zresztą są to nieduże koszty, bo wynoszące ok. 1 mln zł. Tyle wystarczy, żeby pokryć koszty funkcjonowania tego niedużego, bo zatrudniającego ok. 8 osób, urzędu oraz zapewnić interweniowanie we wszystkich przypadkach, kiedy ubezpieczeni zwracają się, często zupełnie zdesperowani, o pomoc do rzecznika ubezpieczonych.</u>
          <u xml:id="u-282.4" who="#PosełHenrykWujec">Moim zdaniem leży to w interesie społecznym, dlatego też nasz klub w całości popiera ten projekt ustawy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-283.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Teraz poproszę pana posła Mirosława Pietrewicza z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#PosełMirosławPietrewicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W pierwszej kolejności, zanim przystąpię bezpośrednio do omawiania stanowiska klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego odnośnie do projektu ustawy o zmianie ustawy o działalności gospodarczej, chciałbym pewną rzecz nieco sprostować. A to dlatego, że zarówno pan poseł Kracik, jak i pan poseł Wujec mówili tutaj o wzroście efektywności PUNU jako przyczynie proponowania zwiększenia stawki odpisu na rzecz rzecznika ubezpieczonych. Sprawa jest bardziej prozaiczna i niestety mniej pochlebna dla PUNU, mianowicie do roku ubiegłego Państwowy Urząd Nadzoru Ubezpieczeń zbierał pieniądze na zakup budynku na własną siedzibę. Ponieważ zakupił ten budynek, więc od roku bieżącego już nie potrzebuje dodatkowych środków inwestycyjnych i odpowiednio o tę kwotę zmniejszył się jego budżet. Natomiast wydatki bieżące rosną w tempie przyzwoitym, panowie posłowie, tak że nie mamy się co zachwycać efektywnością funkcjonowania tego urzędu.</u>
          <u xml:id="u-284.1" who="#PosełMirosławPietrewicz">Przechodząc natomiast do rzeczy, chciałbym przypomnieć, że od połowy ubiegłego roku trwa w Komisji Finansów Publicznych praca nad projektem całkowicie nowej ustawy o działalności ubezpieczeniowej. Praca ta nie zakończy się w takim terminie, aby nowe uregulowania mogły wejść w życie przed dniem 1 lipca 2001 r. W tej sytuacji, wobec krótkiego czasu na dostosowanie przepisów regulujących prowadzenie działalności ubezpieczeniowej do nowej ustawy o działalności gospodarczej, konieczne jest szybkie znowelizowanie obowiązującej ustawy. Chodzi tu głównie o to, aby nie stworzyć sytuacji, w której można by powoływać nowe zakłady ubezpieczeniowe bez spełnienia warunków ważnych tak z punktu widzenia ochrony interesów ubezpieczonych, jak i bezpieczeństwa obrotu gospodarczego. Stąd nie kwestionujemy zasadności zmian 1., 2. i 3. dotyczących art. 30, 37e i 37i ustawy.</u>
          <u xml:id="u-284.2" who="#PosełMirosławPietrewicz">Innego podejścia wymaga natomiast rządowa propozycja zmiany art. 84 ust. 2 obowiązującej ustawy, zmierzająca do zapewnienia dostatecznych środków na funkcjonowanie instytucji rzecznika ubezpieczonych. Zwracaliśmy już wcześniej uwagę, że dotychczasowa konstrukcja przepisów prawa uzależniająca budżet rzecznika ubezpieczonych od wielkości wydatków Państwowego Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń jest wadliwa od samego początku i dawno powinna być zmieniona. Postulowaliśmy to przy okazji innych zmian ustawy dokonywanych w obecnej kadencji Sejmu. Rząd jednak nie zaakceptował tych propozycji. Obecnie zaś wnosi w trybie pilnym o zmianę wskaźnika kosztów rzecznika ubezpieczonych do kosztów Państwowego Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń z 5% do 7%, po to, aby stworzyć podstawę do utrzymania wydatków rzecznika na niezbędnym z punktu widzenia normalnego funkcjonowania poziomie. To nie jest naszym zdaniem dobra droga, ale wydaje się, że zmiana ta jest konieczna, żeby utrzymać istnienie i możliwość wypełniania zadań przez rzecznika ubezpieczonych. Mamy przy tym nadzieję, że prawidłowe rozwiązanie polegające na finansowaniu instytucji rzecznika i jego biura bezpośrednio z budżetu państwa zostanie przyjęte jeszcze w obecnej kadencji Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-284.3" who="#PosełMirosławPietrewicz">W tej sytuacji propozycje zawarte w pilnym rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o działalności ubezpieczeniowej, zawarte w druku nr 2673, Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego popiera i będzie głosował za ich uchwaleniem. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-285.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Jeszcze mamy pana posła Jana Klimka, posła niezrzeszonego.</u>
          <u xml:id="u-285.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#PosełJanKlimek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałem się odnieść do przywoływanego tyle razy rzecznika ubezpieczonych. Otóż od momentu powołania urzędu rzecznika ubezpieczonych i rady - jestem członkiem rady przy rzeczniku - po ponad 5 latach funkcjonowania tego urzędu, od podstaw zorganizowanego przez pana dr. Stanisława Rogowskiego, i zatrudniającego zaledwie kilku pracowników, mogę z całą odpowiedzialnością stwierdzić, że nie tylko rzetelnie wypełnia on nałożone na niego ustawą zadania, ale także poprzez szeroki i otwarty kontakt z obywatelami stanowi doskonały przykład odpowiedzialnej służby publicznej. Jeśli muszą nasz niepokój budzić społeczne sygnały lekceważenia obywatela, petenta, czy przypadki kosztownej niekompetencji urzędników różnych szczebli administracji państwowej i samorządowej, to funkcjonowanie urzędu rzecznika ubezpieczonych powinno rodzić szacunek i uznanie. Osiem osób, które pracują w biurze rzecznika przyjęło w ubiegłym roku ponad 2400 skarg i listów na działalność firm ubezpieczeniowych, a jak wynika z bieżąco prowadzonych statystyk, już w styczniu i lutym liczba interwencji przekroczyła 500, co pozwoli prognozować, że pod koniec tego roku przekroczy ona liczbę ponad 3000. W tej sytuacji wydaje się uzasadnione interesem społecznym, interesem ubezpieczonych zapewnienie urzędowi rzecznika ubezpieczonych właściwych warunków działania. Budżet tego urzędu obliczany był jako 5% od wpłat zakładów ubezpieczeń na pokrycie kosztów nadzoru ubezpieczeniowego Państwowego Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń, który wynosił na dzień 31 grudnia 2000 r. 0,11% składki przypisanej brutto. Taki algorytm wyznaczał, że rzecznik ubezpieczonych na pokrycie ustawowych zadań otrzymywał 0,055 promila składki przypisanej brutto. W wielkościach bezwzględnych wynosiło to 1 375 770 zł. Z chwilą gdy Państwowy Urząd Nadzoru Ubezpieczeń zmniejszył do poziomu 0,075% składki przypisanej brutto wysokość wpłat od zakładów ubezpieczeniowych nastąpił realny spadek wysokości wpłat na pokrycie kosztów urzędu rzecznika ubezpieczonych do poziomu 0,0525 promil składki przypisanej brutto, bowiem cały czas obowiązuje 5% udział rzecznika w kosztach nadzoru, czyli Państwowego Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń.</u>
          <u xml:id="u-286.1" who="#PosełJanKlimek">Wysoki Sejmie! Oznacza to nie tylko niedobór w budżecie rzecznika ubezpieczonych, który musi negatywnie odbić się na rozmiarach jego działań, szczególnie edukacyjno-informacyjnych, oznacza to również utratę płynności finansowej i poważne problemy w spłacie zaciągniętego kredytu na rozliczenie nadpłat zakładów ubezpieczeniowych wnoszonych w formie zaliczek.</u>
          <u xml:id="u-286.2" who="#PosełJanKlimek">Oznaczać to może wreszcie przepadek wielkiego dorobku urzędu rzecznika ubezpieczonych, utratę nadziei, jakie w nim pokładają obywatele, i zaufania do rzecznika, które wzrasta, o czym świadczy coraz większa liczba wniosków o interwencję. Jest ona także dowodem tego, że istnieje potrzeba utrzymania takiego urzędu na naszym, wciąż chaotycznym, wciąż niestabilnym rynku ubezpieczeniowym.</u>
          <u xml:id="u-286.3" who="#PosełJanKlimek">Wydaje się zatem zasadne, aby zmienić wskaźnik 5% na 7% udziału rzecznika ubezpieczonych we wpływach do PUNU. Nie oznacza to zwiększenia środków dla rzecznika, wprost przeciwnie - oznacza to jedynie utrzymanie realnego budżetu jego urzędu na poziomie ubiegłorocznym.</u>
          <u xml:id="u-286.4" who="#PosełJanKlimek">Osobną kwestią jest dokonanie takich zmian w ustawie o działalności ubezpieczeniowej, aby wysokość środków urzędu rzecznika ubezpieczonych kształtowana była nie jako pochodna kosztów PUNU, ta może się zmienić, lecz jako stała wartość, jako np. stała pozycja w budżecie państwa. Pozwoliłoby to urzędowi rzecznika ubezpieczonych racjonalnie, bez zagrożeń zewnętrznych, na które nie ma w istocie wpływu, planować wydatki, optymalizować działania i skutecznie wypełniać misję instytucji zaufania publicznego, jaką w istocie ma ten urząd. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-287.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-287.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Zgłosiło się troje posłów do zadania pytań. Pan poseł Jerzy Jaskiernia, pani poseł Zofia Grzebisz-Nowicka i pan poseł Marek Olewiński.</u>
          <u xml:id="u-287.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Jeszcze ktoś? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-287.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Bardzo proszę, pan poseł Jerzy Jaskiernia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W związku z tym ważnym projektem chciałbym zadać dwa pytania, nie wiem, czy do pana posła sprawozdawcy, czy odpowiednio do przedstawiciela rządu.</u>
          <u xml:id="u-288.1" who="#PosełJerzyJaskiernia">Otóż tryb pilny tego projektu powoduje, że procedujemy w sposób przyspieszony w stosunku do naturalnych reguł gry. Chciałem zapytać o dwie zmiany, które zostały wprowadzone w trakcie postępowania komisji, która przedłożyła sprawozdanie, a więc Komisji Finansów Publicznych.</u>
          <u xml:id="u-288.2" who="#PosełJerzyJaskiernia">Po pierwsze chodzi o zmianę 1b dotyczącą ust. 4. Dorobek pracy komisji, jak rozumiem, sprowadza się do dodania przecinka po wyrazach: „mowa w ust. 1”. W przedłożeniu rządowym nie było tego przecinka. Pozwolę sobie wyrazić stanowisko, że przedłożenie rządowe było trafne w tym zakresie, ponieważ ten przecinek rozbija logikę prawną tego ujęcia. Chciałbym zapytać pana posła sprawozdawcę, z jakiej przyczyny ta zmiana została wprowadzona? Zmiana ta w moim odczuciu nie jest zmianą, która przyczynia się do polepszenia tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-288.3" who="#PosełJerzyJaskiernia">Prosiłbym również o wyjaśnienie zmiany 2a dotyczącej ust. 1. Pozornie tutaj została wprowadzona przez komisję zmiana w stosunku do przełożenia rządowego o charakterze stylistycznym. To takie, bym powiedział, przekształcenie stylistyczne przepisu, ale w wyniku tego przekształcenia ten przepis ma zupełnie inne znaczenie. Chciałbym zapytać, czy mylił się rząd w swoim przedłożeniu, czy może myli się komisja? Ponieważ to, co czytamy, to są dwie różne rzeczy. W przedłożeniu rządowym mówiono: agent ubezpieczeniowy jest przedsiębiorcą. Wynikało z tego, że agent jest przedsiębiorcą. Istota rozwiązania sprowadzała się do stwierdzenia, że agent jest przedsiębiorcą, a więc bycie agentem jest wykonywaniem funkcji o charakterze przedsiębiorcy. W tym, co komisja przygotowała w sprawozdaniu, czytamy: agentem ubezpieczeniowym jest przedsiębiorca. Ma to zupełnie inny sens. To znaczy, że agent ubezpieczeniowy jest przedsiębiorcą.</u>
          <u xml:id="u-288.4" who="#PosełJerzyJaskiernia">Podkreślam, zadaję tu tylko pytanie do posła sprawozdawcy, być może tu jest wszystko w porządku, zwracam tylko uwagę, że tu są dwa różne sensy, bo z przedłożenia wynika, że przedsiębiorstwo jest agentem ubezpieczeniowym, tymczasem wydawało się, że punkt ciężkości tego przepisu tkwi gdzie indziej. Ale być może rząd wyjaśni, że ta intencja wyjściowa została błędnie wyartykułowana i zmiana dokonana przez komisję jest prawidłowa. Niemniej jednak sprawa musi być wyjaśniona, bo w mojej ocenie nie jest to tylko zabieg o charakterze stylistycznym. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-289.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pani poseł Zofia Grzebisz-Nowicka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jedno pytanie dotyczące agenta ubezpieczeniowego był uprzejmy zadać pan poseł Jaskiernia, ja chciałam dołożyć jeszcze dwa pytania.</u>
          <u xml:id="u-290.1" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">Po pierwsze, co powoduje tak duży wzrost kosztów działalności rzecznika ubezpieczonych, skoro jeszcze niedawno było 3%, w ubiegłym roku 5%, a teraz jest propozycja 7%, i jaka jest struktura kosztów? Oczywiście chodzi o główne pozycje wydatków. I kolejne pytanie. Czy jest możliwe, aby będący dziś w drugim czytaniu projekt ustawy wszedł w życie z dniem 1 lipca, natomiast przepisy dotyczące finansowania rzecznika ubezpieczonych weszły niezwłocznie? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-291.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pan poseł Marek Olewiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#PosełMarekOlewiński">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-292.1" who="#PosełMarekOlewiński">Wysoki Sejmie! We wszystkich wystąpieniach najwięcej uwagi poświęcano zmianie kosztów utrzymania i funkcjonowania biura. Myślę, że jest to sprawa ważna, ale czy najważniejsza? Dlatego mam pytanie do pana posła sprawozdawcy, ponieważ pan poseł Wujec powiedział, że Komisja Finansów Publicznych dostała szczegółowe uzasadnienie, ale ja wyjąłem je dzisiaj ze skrytki z datą 13 marca, więc trudno tutaj mówić o wnikliwym przeanalizowaniu tej sprawy w komisji, jeżeli jest ona datowana z dnia wczorajszego. To po pierwsze. Dlatego chciałbym, żeby pan poseł sprawozdawca wyjaśnił nam, czym się kierowała komisja, zwiększając z 5 do 7% koszty utrzymania biura i działalności rzecznika, tym bardziej że we wrześniu ubiegłego roku te koszty zostały podniesione z 3 na 5%, czyli w ciągu pół roku proponujemy przyrost ponad 100%, wydaje mi się, że to dużo.</u>
          <u xml:id="u-292.2" who="#PosełMarekOlewiński">I mam pytanie do pani minister. Czy mogłaby pani powiedzieć krótko, zwięźle, ponieważ ten materiał dostali członkowie komisji finansów, a parlament tego nie zna, jakie są na dzisiaj zasady finansowania działalności rzecznika i jego biura? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-293.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">To wszystkie pytanie.</u>
          <u xml:id="u-293.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę teraz o udzielenie odpowiedzi kolejno najpierw podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów panią Elżbietę Hibner, a potem sprawozdawcę komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówElżbietaHibner">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na pytanie pana posła Jaskierni dotyczące zmiany przepisu art. 1 ust. 4 w stosunku do przedłożenia rządowego pragnę wyjaśnić, że zmiana została wniesiona na sugestię Kancelarii Sejmu, ponieważ pierwotnie w przedłożeniu rządowym pojęcie przedsiębiorcy było rozwinięte do osoby fizycznej i prawnej. I na sugestię, żeby skrócić definicję i odnieść do ustawy Prawo działalności gospodarczej komisja przyjęła taką propozycję, a rząd się z tym zgodził.</u>
          <u xml:id="u-294.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówElżbietaHibner">Jeśli chodzi o pytanie pani poseł dotyczące wzrostu kosztów działalności rzecznika, chciałabym uprzejmie wyjaśnić, że w istocie proponowana zmiana nie powoduje wzrostu kosztów tej instytucji w rozumieniu kosztów traktowanych jako kwota, pewna pula pieniędzy. Nie zawsze wzrost procentów oznacza wzrost kwoty, ponieważ te procenty są liczone od innej podstawy. Nie ma jeszcze szczegółowych sprawozdań z wykonania budżetów różnych instytucji, ale możemy powiedzieć w przybliżeniu, że kwota, którą rzecznik otrzymał w ubiegłym roku, wynosi ok. 860 tys. zł. Aby wypełniać swoją misję, wywiązywać się ze swoich obowiązków, rzecznik musiał w ubiegłym roku zaciągnąć kredyt w wysokości 700 tys., co oznacza, że kwoty przyznane mu na działalność były niewystarczające. A zatem 24 września Wysoka Izba wcześniej przyjęła drugą nowelizację ustawy, która podnosiła 3% do 5% i to dawałoby w skali rocznej kwotę ok. 1300 tys. zł. Aby przy obniżonych kosztach Państwowego Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń, wynikających, o czym mówił pan poseł Pietrewicz, ze zmniejszenia budżetu wskutek niekonsumowania środków inwestycyjnych, utrzymać kwotę na tym samym poziomie, czyli 1300 tys., propozycja nowelizacji dotyczy zwiększenia budżetu rzecznika od 5 do 7%. Tak więc jeszcze raz chciałabym podkreślić, że mamy do czynienia nie ze wzrostem kosztów, lecz ze wzrostem procentowego udziału od mniejszej kwoty przy zachowaniu tego samego poziomu finansowania, który Wysoka Izba zaproponowała w końcu ubiegłego roku.</u>
          <u xml:id="u-294.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówElżbietaHibner">Jeśli chodzi o zasady finansowania rzecznika, to najprościej rzecz ujmując, polegają one na dokonywaniu przez firmy ubezpieczeniowe wpłat do budżetu, a następnie budżet w formie dotacji przekazuje te kwoty rzecznikowi. Jeśli chodzi o zmianę zasad finansowania, która jest w pakiecie nowelizacji ustaw, w tym ustawy o działalności ubezpieczeniowej, polega to na tym, że po przyjęciu tych zmian rzecznik będzie finansowany wprost z budżetu państwa, bez udziału wpłat od firm ubezpieczeniowych - jest to istota tej zmiany. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-295.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę pana posła Stanisława Kracika, sprawozdawcę komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#PosełStanisławKracik">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-296.1" who="#PosełStanisławKracik">Pan poseł Jaskiernia, w sprawie przecinka. Otóż gdyby dokładnie porównać projekt nowelizacji ustawy z druku nr 2639 i sprawozdania, to można zauważyć, że ta zmiana nie jest kwestią wyłącznie samego przecinka, ale też propozycji, jaka pojawiła się w trakcie prac komisji, na wniosek Biura Legislacyjnego, które skreślając propozycję zmiany w ust. 4, nadała art. 1 nowe brzmienie. Komisja zgodziła się na to, że Biuro Legislacyjne dokona takiego nowego redakcyjnego zapisu i w związku z tym przecinek jest dorobkiem Biura Legislacyjnego; komisja nie może sobie tej zasługi przypisywać.</u>
          <u xml:id="u-296.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale merytorycznie...)</u>
          <u xml:id="u-296.3" who="#PosełStanisławKracik">Nie, merytorycznie nie ma zmiany, jest to wyłącznie zmiana redakcyjna.</u>
          <u xml:id="u-296.4" who="#PosełStanisławKracik">Natomiast w kwestii, którą pan poseł był uprzejmy nazwać zmianą stylistyczną, muszę powiedzieć, że nie jest to zmiana stylistyczna, dlatego że zmiana ta polega m.in. na tym, że w dotychczasowym art. 37e z tekstu jednolitego ustawy o działalności ubezpieczeniowej zmienia się ust. 1, a skreśla się ust. 4. I ma pan poseł rację, że zapis w ust. 4 był taki jak w przedłożeniu rządowym, chodziło o agenta ubezpieczeniowego, np. niebędącego osobą prawną itd., natomiast ust. 1 zaczynał się sformułowaniem: Agentem ubezpieczeniowym w rozumieniu ustawy jest osoba fizyczna. W tej chwili wprowadzamy jednolite pojęcie przedsiębiorcy, już bez rozdzielenia na osobę fizyczną i prawną. Nie jest to kwestia wprowadzenia zapisu, którego w dotychczasowym tekście ustawy nie było, bo w tekście ustawy był i pozostał. Trzeba natomiast powiedzieć, że to pierwotne przedłożenie rządowe nie było zgodne ze stylistyką ust. 1 otwierającego art. 37e.</u>
          <u xml:id="u-296.5" who="#PosełStanisławKracik">Co do pytania pani posłanki Grzebisz-Nowickiej chcę powiedzieć, że jeżeli pani poseł pyta o strukturę kosztu, to można sobie ją dosyć łatwo odtworzyć, ponieważ mamy do czynienia z rzecznikiem, ośmioma etatami i budżetem na rok 2000 wynoszącym 862 tys. zł. Jeżeli do etatów dodajemy koszty utrzymania wspominanego przez pana premiera Pietrewicza budynku, koszty utrzymania biura, koszty korespondencji itd., to gdy pani przyjmie nawet 60 tys. zł na etat rocznie, już właściwie strukturę kosztów ma pani posłanka w miarę wyjaśnioną.</u>
          <u xml:id="u-296.6" who="#PosełStanisławKracik">Przypomnę tylko, że już w minionym roku prawie 2,5 tys. wniosków i skarg zostało rozpatrzonych, więc rozumiem, że musiała również odbywać się w tej sprawie jakaś korespondencja z ok. 60 firmami ubezpieczeniowymi, które są objęte działalnością m.in. rzecznika, i takiej też liczby firm dotyczą skargi zgłaszane przez tych, którzy uważają, że zostali przez firmy ubezpieczeniowe poszkodowani. To sprawa pierwsza, która dotyczy struktur.</u>
          <u xml:id="u-296.7" who="#PosełStanisławKracik">Teraz sprawa dotycząca wzrostu kosztów. Myślę, że pani minister Hibner już na to odpowiedziała. Jeżeli zmniejsza się pulę, od której liczymy procent, to żeby otrzymać rzeczone 800 tys. zł, ten procent musi być większy. Można rzecz paradoksalnie ująć tak, że im bardziej będą malały koszty urzędu nadzoru ubezpieczeniowego, tym bardziej ten wskaźnik musi rosnąć, żeby utrzymać kwotę 1 miliona zł. Możemy wręcz dojść, jak żartowałem z panem posłem Jedoniem, do 99% tego wskaźnika, jeżeli okaże się, że tak to funkcjonuje.</u>
          <u xml:id="u-296.8" who="#PosełStanisławKracik">Co do samej kwestii wzrostu, to pan poseł Olewiński mówił o 3, 5 czy 7. Jeśli byłby to procent liczony do procentu, to rzeczywiście byłby to wzrost duży. Nie chciałbym jednak przytaczać anegdoty o procentowym wzroście produkcji parowozów chyba NEP, kiedy na początku ich produkcja wzrosła z 3 do 6 i to było 100%, a potem - na przykład z 1000 do 1200 - to już jest nikły procent.</u>
          <u xml:id="u-296.9" who="#komentarz">(Poseł Marek Olewiński: Trzeba zmienić zasady, a nie procenty.)</u>
          <u xml:id="u-296.10" who="#PosełStanisławKracik">Nie, panie pośle. Co do zasad wszyscy się zgadzamy, że to obliczanie jest - powiedziałbym - co najmniej kuriozalne, a z Sejmu czyni pogotowie ratunkowe służące do ratowania rzecznika, ponieważ zmienia mu się stawka bazowa i w związku z tym trzeba mu poprawiać wskaźnik, żeby miał tę samą kwotę. Taka poprawka nie została jednak przez nikogo w czasie prac komisji zgłoszona i dlatego pretensje, jeżeli je możemy mieć, to troszkę sami do siebie.</u>
          <u xml:id="u-296.11" who="#PosełStanisławKracik">Jeżeli natomiast chodzi o drugie pytanie pani posłanki, dotyczące terminu wejścia w życie, to sygnalizowałem już datę 1 lipca. Dlaczego? Dlatego, że termin ten jest rozstrzygnięty ustawą z 1999 r. ustanawiającą datę wejścia w życie tych przepisów określających niezbędną dokumentację dla firm i dla agentów ubezpieczeniowych. Zapis ten rzeczywiście jest może trochę dziwny. Problem w tym, że jeżeli te kwoty dla rzecznika nie będą naliczane innym wskaźnikiem, to albo będzie brał on drugi kredyt, o którym mówiła pani minister, i płacił z tego tytułu odsetki, albo ten odpis się zwiększy i w związku z tym spłaci pierwszy kredyt, a drugiego brać nie będzie musiał.</u>
          <u xml:id="u-296.12" who="#PosełStanisławKracik">Ja i tak się dziwię, bo pan poseł Jaskiernia, którego dzisiaj pilnie obserwuję, chyba w trzech kolejnych projektach ustaw analizował zapisy dotyczące daty wejścia w życie ustawy. Rozumiem, że tym razem...</u>
          <u xml:id="u-296.13" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Jaskiernia: Bo to jest prawidłowe.)</u>
          <u xml:id="u-296.14" who="#PosełStanisławKracik">Tak. Pan poseł uznał to za prawidłowe, czyli jest to komplement dla Komisji Finansów Publicznych, który przyjmuję. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-297.1" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Jaskiernia: Panie marszałku, nie otrzymałem odpowiedzi na pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-297.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pan poseł nie jest usatysfakcjonowany? Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rozumiem, że pan poseł sprawozdawca poinformował Izbę w odpowiedzi na moje pytanie, że dokonano zmian w kształcie zmiany nr 1b, a niejako rzeczą wtórną było wprowadzenie zmiany oznaczającej dodanie przecinka. Przyznam się, że kiedy analizuję przedłożenie rządowe i to, co jest w sprawozdaniu, nie widzę żadnej różnicy. Czy pan poseł mógłby powiedzieć, na czym polega zmiana w odniesieniu do zmiany nr 1b, bo ja jej nie dostrzegam, i z jakich powodów merytorycznych komisja dodała przecinek, chociaż wydaje się, że przed spójnikiem „oraz” przecinek jest zbędny i rząd w tym zakresie miał rację, co jako poseł opozycyjny przyznaję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#PosełStanisławKracik">Szanowny Panie Marszałku! Panie Pośle! Nie wypada powtarzać, ale być może w momencie, kiedy to wyjaśniałem, był pan poseł zajęty. Próbowałem powiedzieć, że przecinek nie jest dorobkiem Komisji Finansów Publicznych, nie może ona sobie tej zasługi przypisać. Jest on...</u>
          <u xml:id="u-300.1" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Jaskiernia: Ale jest uzasadnienie merytoryczne.)</u>
          <u xml:id="u-300.2" who="#PosełStanisławKracik">Nie, przepraszam, nie ma żadnego. Jako poseł sprawozdawca muszę powiedzieć, że Biuro Legislacyjne zgłosiło ofertę zręczniejszego zredagowania tego zapisu i zostało przez komisję upoważnione do takiej redakcji. Nie możemy sobie zatem zasługi tego przecinka przypisać i nie możemy też z tego tytułu miejsca przecinka wyjaśniać. Jeżeli pan poseł uznaje, że jest to błąd, rozumiem, że pan marszałek pozwoli panu posłowi zgłosić stosowną poprawkę. Jako sprawozdawca innego wyjaśnienia nie mogę złożyć, dlatego że musiałbym mówić o czymś, czego na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych nie było.</u>
          <u xml:id="u-300.3" who="#komentarz">(Poseł Henryk Wujec: Senat poprawi.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-301.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Ponieważ za chwilę zamknę dyskusję, chciałbym zapytać pana posła Jaskiernię, czy chciałby coś dodać w sprawie przecinka.</u>
          <u xml:id="u-301.2" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Jaskiernia: Panie Marszałku! Jeśli komisja bierze na siebie to rozwiązanie, bo nie Biuro Legislacyjne decyduje o zmianie, to w porządku.)</u>
          <u xml:id="u-301.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Rozumiem, że komisja odważnie bierze ten problem na siebie.</u>
          <u xml:id="u-301.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-301.5" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-301.6" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Poprawek nie było, więc do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy jutro rano.</u>
          <u xml:id="u-301.7" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 7. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa oraz zmianie niektórych innych ustaw (druki nr 2220 i 2642).</u>
          <u xml:id="u-301.8" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Mirosława Pietrewicza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#PosełSprawozdawcaMirosławPietrewicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przypadł mi w udziale zaszczyt zaprezentowania Wysokiej Izbie sprawozdania Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa oraz zmianie niektórych innych ustaw przedstawionego paniom i panom posłom w druku nr 2642. Rządowy projekt ustawy był szczegółowo prezentowany i uzasadniany w trakcie pierwszego czytania na początku października ubiegłego roku. Nie uległ on w toku prac komisji istotniejszym zmianom, nie ma więc - jak sądzę - potrzeby powtarzania argumentacji rządu, do której przychyliła się Wysoka Izba, przesyłając dokument do pracy w komisji.</u>
          <u xml:id="u-302.1" who="#PosełSprawozdawcaMirosławPietrewicz">Komisja Finansów Publicznych przy udziale ekspertów i przedstawicieli zainteresowanych podmiotów, zwłaszcza środowiska podatników prowadzących działalność gospodarczą, w tym na przykład Krajowej Izby Gospodarczej, banków i Związku Rzemiosła Polskiego, przeanalizowała szczegółowo przedłożenie rządowe. Najważniejszą konkluzją z tej analizy jest uznanie, iż po pierwsze, zakres zmian zaproponowanych przez rząd jest ograniczony do niezbędnego minimum i nie może być w tej ustawie rozszerzony. Proponowane przez rząd zmiany zostały ograniczone do tych, które wynikają z potrzeby dostosowania ustawy Ordynacja podatkowa do wymogów Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Trybunał Konstytucyjny bowiem w wyroku z dnia 9 listopada 1999 r. orzekł brak zgodności ustawy z konstytucją. To pociąga za sobą przede wszystkim potrzebę zmiany treści upoważnień dla ministra finansów do wydawania rozporządzeń, tak aby ustawa zawierała niezbędne wytyczne do treści aktu wykonawczego.</u>
          <u xml:id="u-302.2" who="#PosełSprawozdawcaMirosławPietrewicz">Trybunał Konstytucyjny podniósł także konieczność przeniesienia do materii ustawy określania zasad zryczałtowania podatków oraz warunków ich zryczałtowania, co znajduje się dotychczas w rozporządzeniu ministra finansów. Dlatego proponuje się likwidację art. 25 obowiązującej ustawy, dającego takie upoważnienie ministrowi finansów.</u>
          <u xml:id="u-302.3" who="#PosełSprawozdawcaMirosławPietrewicz">Po drugie, z potrzeby usprawnienia funkcjonowania jednostek aparatu skarbowego w ich stosunkach z podatnikami oraz zmiany funkcjonowania instytucji zabezpieczenia hipotecznego. Najważniejsze są te drugie, to znaczy zmiany dotyczące hipoteki ustanawianej na rzecz skarbu państwa i jednostek samorządu terytorialnego. Wywołały one też najwięcej dyskusji w toku prac Komisji Finansów Publicznych.</u>
          <u xml:id="u-302.4" who="#PosełSprawozdawcaMirosławPietrewicz">Rzecz polega na tym, że obecnie istniejąca instytucja hipoteki ustawowej nie sprzyja rozwojowi rynku nieruchomości. Obecnie fakt zaistnienia obciążenia nieruchomości z tytułu hipoteki ustawowej może bowiem nie być ujawniony w księdze wieczystej przez okres do jednego miesiąca. W czasie od powstania obciążenia hipoteką ustawową do jego ujawnienia istnieje duże ryzyko dla potencjalnego nabywcy nieruchomości bądź banku. Podmioty te mogą być bowiem narażone na błędne informowanie przez właściciela hipoteki o faktycznym stanie zobowiązań obciążających nieruchomość.</u>
          <u xml:id="u-302.5" who="#PosełSprawozdawcaMirosławPietrewicz">Nowe uregulowania wprowadzają instytucję hipoteki przymusowej, która będzie działała w stosunku do wierzytelności podatkowych na zasadach ogólnych, co oznacza jej szybkie ujawnianie w księdze wieczystej. To zwiększa pewność informacji zawartych w księdze i zmniejsza ryzyko kredytodawców i nabywców nieruchomości; w sumie sprzyja bezpieczeństwu obrotu gospodarczego w zakresie nieruchomości.</u>
          <u xml:id="u-302.6" who="#PosełSprawozdawcaMirosławPietrewicz">Rząd wnosił przy tym, aby skarb państwa i jednostki samorządu terytorialnego zachowały uprzywilejowaną pozycję w zaspokajaniu hipoteki przymusowej przed innymi wierzycielami hipotecznymi. Oznaczałoby to utrzymanie dotychczasowego stanu rzeczy, w którym hipoteka ustawowa ma pierwszeństwo przed innymi rodzajami hipoteki wpisanymi do księgi wieczystej. Większość posłów Komisji Finansów Publicznych w głosowaniu - 6 do 4, przy 5 wstrzymujących się - nie podzieliła stanowiska rządu, przyjmując argumentację zaprezentowaną przez przedstawicieli zwłaszcza Związku Banków Polskich, a także Narodowego Banku Polskiego, postulującą zrównanie praw wszystkich podmiotów, a więc skarbu państwa, jednostek samorządu terytorialnego i podmiotów prywatnych, do zaspokajania z hipoteki. Oznacza to, że zaspokajanie to następowałby w kolejności wpisu do księgi wieczystej. Wyjątkiem byłyby tu składki ZUS i składki na PFRON, które mają pierwszeństwo na mocy innych, odrębnych ustaw. To może oznaczać, co podnosił rząd, że należności skarbu państwa i jednostek samorządowych znajdować się będą z reguły na dalszym miejscu w kolejności zapisów w księdze wieczystej, a więc i także w kolejności zaspokajania roszczeń z nieruchomości.</u>
          <u xml:id="u-302.7" who="#PosełSprawozdawcaMirosławPietrewicz">Wysoki Sejmie! W tej grupie zmian są również te, które dotyczą funkcjonowania jednostek aparatu skarbowego i ich stosunków z podatnikami. Zwraca wśród nich uwagę ważne unormowanie zawarte w zmianie 31. dotyczącej art. 79. W artykule tym dodaje się trzy nowe paragrafy - 2a, 2b i 2c - regulujące korzystnie dla podatnika sytuację, w której podatnik w dobrej wierze odebrał należną jego zdaniem nadpłatę, a organ podatkowy po pewnym czasie stwierdził istnienie zaległości podatkowej. W takim przypadku odsetki za zwłokę będą naliczane tylko do tej części zaległości, która przekracza kwotę zwróconej uprzednio zapłaty. Jednocześnie podatnik nie będzie podlegał karze.</u>
          <u xml:id="u-302.8" who="#PosełSprawozdawcaMirosławPietrewicz">Trzecia grupa zmian wynika z potrzeby dostosowania do zmienionych innych ustaw oraz skorygowania oczywistych pomyłek. Ta grupa zmian nie wymaga moim zdaniem komentarza.</u>
          <u xml:id="u-302.9" who="#PosełSprawozdawcaMirosławPietrewicz">Komisja Finansów Publicznych wprowadziła ze swojej strony niewiele poprawek doprecyzowujących tekst ustawy, ale uznała przede wszystkim, że przedłożenie rządowe jest pilne i bardzo potrzebne. Jest ono korzystne dla podatników, ale i dla urzędów podatkowych, uwalnia je od niekiedy niepotrzebnej pracy. Ordynacja podatkowa wymaga jednak wielu zmian i to głębszych, o czym wiedzą zarówno podatnicy, jak i aparat podatkowy. Ich wprowadzenie obecnie nie było możliwe ze względu na fakt, że 8 maja br. mija termin wprowadzenia w życie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego. Można oczekiwać, że minister finansów jak najszybciej przedstawi projekt nowej ustawy Ordynacja podatkowa bądź jej obszerną nowelizację. Byłoby to bardzo cenne.</u>
          <u xml:id="u-302.10" who="#PosełSprawozdawcaMirosławPietrewicz">Wysoki Sejmie! W imieniu Komisji Finansów Publicznych wnoszę o przyjęcie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa oraz zmianie niektórych innych ustaw w brzmieniu przedstawionym w sprawozdaniu w druku nr 2642. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-302.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-303.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w debacie nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-303.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-303.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Zygmunta Berdychowskiego w imieniu Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#PosełZygmuntBerdychowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Podstawowym celem uchwalenia Ordynacji podatkowej była kodyfikacja, było zgromadzenie w jednym akcie prawnym wszystkich przepisów prawa podatkowego materialnego i procedury podatkowej, które przed rokiem 1998 rozmieszczone były w różnych aktach prawnych. Obowiązująca od 1 stycznia 1998 r. ustawa zasadniczo spełniła ten warunek, usuwając wiele wątpliwości, niespójności w stosowaniu i prawa podatkowego, i procedury podatkowej. Wydaje się, że problemy funkcjonowania rozwiązań zawartych w ustawie Ordynacja podatkowa, które obserwowane były od momentu wprowadzenia tej ustawy w życie zarówno przez aparat skarbowy, jak i przez ministra finansów, stanowiły i stanowią w dniu dzisiejszym wystarczającą podstawę do wytyczenia trzech podstawowych kierunków zmian w omawianym przez nas akcie prawnym.</u>
          <u xml:id="u-304.1" who="#PosełZygmuntBerdychowski">I tak, jeżeli chodzi o kierunek pierwszy, to są to zmiany związane z dostosowaniem przepisów ordynacji podatkowej do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-304.2" who="#PosełZygmuntBerdychowski">Drugi kierunek proponowanych zmian obejmuje wszystkie te przepisy, które mają na celu usprawnienie funkcjonowania jednostek organizacyjnych aparatu skarbowego oraz zmianę instytucji zabezpieczenia hipotecznego.</u>
          <u xml:id="u-304.3" who="#PosełZygmuntBerdychowski">Trzeci kierunek zmian to są wszystkie te przepisy, które korygują oczywiste omyłki redakcyjne i błędne odesłania, a także wprowadzają zmiany o charakterze dostosowawczym.</u>
          <u xml:id="u-304.4" who="#PosełZygmuntBerdychowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dostosowanie. Pierwszy kierunek zmian Ordynacji podatkowej, który sprowadza się do dostosowania przepisów ordynacji podatkowej, do postanowień Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej wynika przede wszystkim z tego powodu, iż prace nad Ordynacją podatkową trwały w czasie, kiedy kształtowały się ostateczne zapisy konstytucji Rzeczypospolitej. Wydaje się, iż w związku z tym niektóre przepisy zawarte w Ordynacji wyborczej,...</u>
          <u xml:id="u-304.5" who="#komentarz">(Poseł Wiesław Ciesielski: Podatkowej.)</u>
          <u xml:id="u-304.6" who="#PosełZygmuntBerdychowski">... których następnie niekonstytucyjność stwierdził Trybunał Konstytucyjny, musiały być zmienione. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z listopada 1999 r., w którym zarzucono blankietowy charakter upoważnień do wydawania aktów wykonawczych, bez sformułowania wytycznych co do celu i zakresu tych rozporządzeń, oznaczał, iż do 8 maja 2001 r. powinny być przeprowadzone niezbędne zmiany dostosowawcze. Niniejszy projekt, uzupełniając o szczegółowe wytyczne nie tylko te upoważnienia ustawowe, których niekonstytucyjność została stwierdzona przez Trybunał Konstytucyjny - przykładowo art. 50 Ordynacji podatkowej, upoważniający ministra finansów do przedłużenia w drodze rozporządzenia terminów przewidzianych w przepisach prawa podatkowego, nie zawiera obecnie żadnych wytycznych, a projekt zakłada uzupełnienie tego upoważnienia o wytyczne odnoszące się do określenia grup podatników, którym przedłużono terminy, rodzaju czynności, na które przedłużono te terminy, oraz dnia upływu tych przedłużonych terminów. Opierając się równocześnie na tym wyroku Trybunału Konstytucyjnego przedkładany projekt modyfikuje także inne upoważnienia, których konstytucyjność mogłaby być podważona w przyszłości. Np. art. 61 § 4 ordynacji zawiera jedynie ogólne wytyczne dopuszczenia przez ministra finansów zapłaty niektórych podatków papierami wartościowymi, niezbędne więc stało się uszczegółowienie tego artykułu poprzez określenie w rozporządzeniu szczegółowych zasad stosowania tej formy zapłaty podatku, terminu dokonania jego zapłaty, rodzaju papieru wartościowego, sposobu obliczania jego wartości dla potrzeb zapłaty podatku. Natomiast te upoważnienia, które zdaniem Trybunału niezgodnie z konstytucją odsyłają do regulacji w drodze rozporządzenia materii zastrzeżonej dla ustaw, będą skreślone. Chodzi tu przede wszystkim o art. 25 upoważniający ministra do ryczałtowania podatków w drodze rozporządzenia oraz art. 67 § 4, który upoważnia ministra do umarzania rozporządzeniem zaległości podatkowych lub odsetek za zwłokę.</u>
          <u xml:id="u-304.7" who="#PosełZygmuntBerdychowski">Drugi kierunek zmian w Ordynacji podatkowej dotyczy niezbędnego usprawnienia funkcjonowania aparatu skarbowego oraz zmiany instytucji zabezpieczenia hipotecznego. W przypadku zmian dotyczących procedury podatkowej celem projektu jest niezbędne uproszczenie i odbiurokratyzowanie postępowania podatkowego, polegające na zmianie unormowań uciążliwych w stosowaniu zarówno dla podatników, jak i dla organów podatkowych (np. uproszczenie trybu stwierdzania nadpłat, postępowanie w razie niewykonania decyzji ratalnej bądź odroczeniowej) oraz usprawnieniu pracy organów podatkowych (np. modyfikacja zasad doręczania pism, możliwość umarzania należności podatkowych z urzędu w ściśle określonych przypadkach).</u>
          <u xml:id="u-304.8" who="#PosełZygmuntBerdychowski">Na uwagę zasługuje także modyfikacja w ordynacji zabezpieczenia hipotecznego polegająca na zastąpieniu hipoteki ustawowej powstającej w dniu wydania lub doręczenia decyzji wymiarowej przez hipotekę przymusową, która powstawałaby poprzez wpis do księgi wieczystej. Przyjęcie również w stosunku do wierzytelności podatkowych ogólnej zasady ujawniania w księdze wieczystej tego środka zabezpieczenia usunie występujący obecnie element niepewności związany z możliwością istnienia hipoteki ustawowej nieujawnionej w księdze wieczystej, co podwyższy zdecydowanie pewność obrotu...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Panie pośle, czas już minął.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#PosełZygmuntBerdychowski">... gospodarczego i zmniejszy ryzyko kredytodawców oraz nabywców nieruchomości.</u>
          <u xml:id="u-306.1" who="#PosełZygmuntBerdychowski">I trzeci kierunek zmian, o którym wspomniałem, ma na celu tylko i wyłącznie usunięcie ewidentnych błędów, omyłek legislacyjnych, które znalazły się w omawianym dokumencie prawnym.</u>
          <u xml:id="u-306.2" who="#PosełZygmuntBerdychowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Akcji Wyborczej Solidarność, uznając, iż konieczna jest nowelizacja omawianego aktu prawnego, opowiada się za przyjęciem sprawozdania Komisji Finansów Publicznych. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-307.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">I proszę o zabranie głosu pana posła Wiesława Ciesielskiego w imieniu Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#PosełWiesławCiesielski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ustawa Ordynacja podatkowa ma już 3,5 roku. Okazało się, że jest to wystarczający czas, żeby określić jej silne i słabe strony. Można dzisiaj pokusić się o stwierdzenie, że istnieje wystarczająco dużo przesłanek, aby kompleksowo tę ustawę ocenić. Nie bez przyjemności pragnę poinformować, że stanowisko Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej w obszarze objętym nowelizacją jest tożsame ze sprawozdaniem Komisji Finansów Publicznych zawartym w druku nr 2642. Niewątpliwie kompleksowa nowelizacja tej ustawy jest niezbędna i stanie się zapewne udziałem przyszłego parlamentu. SLD poprze sprawozdanie zwarte w druku nr 2642. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-309.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pan poseł Stanisław Kracik, Unia Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#PosełStanisławKracik">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Nie wiem, czy potrafię w tak krótkim czasie jak pan poseł Ciesielski skomentować w imieniu Unii Wolności tę nowelizację. Oczywiście nie ma powodów występować z odkrywczym twierdzeniem, że będziemy popierali te wszystkie zmiany, które dostosowują ustawę do wymogów konstytucji. Wydaje się jednak, że są jeszcze trzy kwestie, na które warto zwrócić uwagę.</u>
          <u xml:id="u-310.1" who="#PosełStanisławKracik">Po pierwsze, być może ordynację podatnicy czytają rzadko, częściej czytają ją pracownicy urzędów skarbowych, ale nie bez satysfakcji stwierdzam, że wprowadzana zasada pełnej symetrii praw i obowiązków pomiędzy urzędem skarbowym a podatnikiem, łącznie z prawem do zwrotu nadpłaty w przypadku opóźnienia tejże z odsetkami karnymi, jest rozwiązaniem, które z satysfakcją należy odnotować. To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-310.2" who="#PosełStanisławKracik">Po drugie, te uproszczenia, które jak w nowelizacji stwierdza się, w przypadkach kiedy rozliczenie nie budzi zastrzeżeń, a występuje nadpłata, ten zwrot może być dokonany bez wydawania stosownych w tej sprawie i stosowanych do tej pory decyzji. Wydaje się, że takie uproszczenie, które z jednej strony ułatwia pracę wymiarowi skarbowemu podatkowemu, a z drugiej strony przyspiesza rozliczenia pomiędzy podatnikami a urzędem, jest godne poparcia, jak i te kwestie, które dotyczą umorzenia, jak racjonalizacja takich sytuacji, w których utrzymuje się jakieś dokumentowane jedynie należności i wierzytelności, natomiast nic na to nie wskazuje, że mogą być one ściągalne. Stosowny zapis, w którym stwierdza się, że tam gdzie zachodzi uzasadnienie, że zaległości podatkowe są nieściągalne bądź koszty tego ściągania w stosunku do kwoty zaległości nie uzasadniają podejmowania tej procedury, stosuje się umorzenie, wydaje się, że jest również godny poparcia.</u>
          <u xml:id="u-310.3" who="#PosełStanisławKracik">To co najistotniejsze, a dotyczy hipoteki, w tej części, która dotyczy hipoteki przymusowej, jest niekwestionowane i z punktu widzenia zaspokajania roszczeń skarbu państwa, jednostek samorządu terytorialnego, ZUS i PFRON. Natomiast wydaje mi się, że tutaj należałoby podkreślić, to może jest i do wyczytania w opiniach, a głównie jeszcze w stanowiskach banków, że zapis, który dzisiaj zrównuje w prawie do zaspokajania z hipoteki każdego..., inaczej, że o tym zaspokajaniu decyduje w tej chwili już nie obowiązująca do tej pory kolejność: skarb państwa, już teraz nie jest istotne, czy to jest gmina, ZUS i PFRON, ale że banki były piąte w kolejności, natomiast teraz ma decydować data wpisu do hipoteki, a z tymi wszystkimi uwarunkowaniami, o których pan poseł sprawozdawca Pietrewicz mówił, to wydaje się, że jest kwestia z jednej strony może rewolucyjna, bo to by można było powiedzieć, że każdy, kto zabezpiecza na hipotece, czy ma zabezpieczenie hipoteczne, z tej hipoteki może dochodzić swoich roszczeń w kolejności wpisu. To z punktu widzenia banków jest rzeczywiście niezwykle istotne rozwiązanie, bo tak się składa, że to one pierwsze udzielają kredytów zabezpieczonych hipotecznie, a potem jak powstają zobowiązania, najczęściej podatkowe, a potem inne, to by premiowało banki takie rozwiązanie. Mnie się wydaje, że jest niezwykle istotne, aby możliwa była jeszcze w tej sprawie dodatkowa analiza, jak to jest, jeżeli chodzi o prawo banków do tego zrównania w prawach. Mianowicie gdyby skutkiem niemożności wynikającej ze strat pochodzących z tego tytułu, że zabraknie mienia, z którego można dochodzić roszczeń po zaspokojeniu skarbu państwa, gminy, ZUS i PFRON, były ubytki w podatkach płaconych przez banki, to byłbym za tym, aby dokonać pełnego rachunku tego, jak to się odbije na finansach publicznych w całości. Sama doktryna o prymacie skarbu państwa nad innymi podmiotami nie jest bowiem doktryną, pod którą byłbym gotów się podpisać. Chodziłoby o efekt łączny, rachunek ciągniony tego procesu. Jeżeli zaś byłoby tak, że straty z tytułu kredytów trudnych i nieściągalnych banki wliczają w koszty i z tego tytułu mają odliczenia podatkowe, to nad taką preferencją dla banków musiałbym jednak - mimo że bardzo mi się to rozwiązanie podoba - zastanawiać się, czy można je poprzeć, bo wtedy jednak nie byłoby równości podatkowej. To jest kwestia, którą pozostawiam otwartą. Uzależniamy stosunek do tej zmiany od wyjaśnienia, które, mam nadzieję, złoży minister finansów. Dziękuję, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi Kracikowi.</u>
          <u xml:id="u-311.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Mirosława Pietrewicza - tym razem w imieniu Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#PosełMirosławPietrewicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego powierzył mi obowiązek przedstawienia Wysokiej Izbie uwag do sprawozdania Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw, zawartego w druku sejmowym nr 2642.</u>
          <u xml:id="u-312.1" who="#PosełMirosławPietrewicz">Jesteśmy świadomi faktu, że obecnie obowiązująca ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - obowiązująca od 1 stycznia 1998 r. - wymaga gruntownej zmiany. Być może nawet potrzebny jest projekt nowej ustawy. Rząd przedstawił natomiast projekt zawierający tylko konieczne, jego zdaniem, zmiany, zmiany wynikające przede wszystkim z orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 9 listopada 1999 r. To oznacza, że czas na ich rozpatrzenie i przyjęcie mija 8 maja br.</u>
          <u xml:id="u-312.2" who="#PosełMirosławPietrewicz">Jeśli abstrahować od faktu, że rząd przedstawił swój projekt ustawy na tyle późno - 18 września ub.r. - iż nie można było rozszerzyć katalogu zmian poza ramy przez ten rząd nakreślone, to trzeba przyjąć, iż na zasadnicze przekształcenia ordynacji podatkowej trzeba jeszcze poczekać. Zmiany w potrzebnym zakresie w obszarze tak ważnym dla podatników nie mogą bowiem pochodzić z inicjatywy posłów. Konieczna jest inicjatywa rządu. Oby pojawiła się ona jak najszybciej.</u>
          <u xml:id="u-312.3" who="#PosełMirosławPietrewicz">Wysoki Sejmie! Najważniejsze zmiany zawarte w projekcie rządowym dotyczą, poza dostosowaniem do wymogów Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, nowego funkcjonowania instytucji hipoteki ustanawianej na rzecz skarbu państwa i jednostek samorządu terytorialnego. Tutaj też ujawniła się największa różnica poglądów co do miejsca hipoteki ustawowej - przy czym proponowana nazwa tej hipoteki to: hipoteka przymusowa - w kolejności zaspokajania roszczeń. Komisja Finansów Publicznych, jak już tu mówił poseł sprawozdawca, niewielką większością głosów opowiedziała się za zrównaniem wszystkich podmiotów, co oznacza - trzeba to jasno powiedzieć - że w praktyce zaspokojenie z tytułu hipoteki przymusowej, a zatem zaspokojenie interesu państwa i jednostek samorządu terytorialnego, będzie następowało w dalszej kolejności. Z reguły bowiem podmiot gospodarczy najpierw zaciąga pożyczki bądź inne zobowiązania zabezpieczone hipotecznie, a potem dopiero w przypadku dalszych trudności płatniczych zaprzestaje płacenia zobowiązań wobec państwa, zobowiązań podatkowych. W ten sposób państwo działające w imię interesu publicznego może być postawione w sytuacji gorszej niż podmiot prywatny. Nie jest przekonywającym w moim przekonaniu argumentem to, że jakość portfela kredytowego banków się pogarsza, bo pogorszenie to spowodowane jest głównie polityką schładzania gospodarki prowadzoną przez obecny rząd i Narodowy Bank Polski. Na sytuację banków nie wpływa bezpośrednio też jakość hipoteki, bo przecież ta była w ostatnim okresie tak samo ustanawiana, a jakość portfela kredytowego się pogorszyła. Nie jest też zasadne twierdzenie, że opóźnia to składanie przez banki wniosków o upadłość nierzetelnych przedsiębiorców. Nie należałoby bowiem doprowadzać do sytuacji, by składanie wniosków o upadłość przedsiębiorstw było zbyt łatwe. To mogłoby być groźne dla całego obszaru gospodarki poza systemem bankowym, a nawet i dla samych banków. Nie można doprowadzać do sytuacji, w której banki uzyskują przewagę bądź pozycję uprzywilejowaną w gospodarce. Potrzebna jest zdrowa równowaga w relacjach między podmiotami gospodarczymi. W imię zatem zabezpieczenia interesu publicznego, reprezentowanego przez skarb państwa i jednostki samorządu terytorialnego, klub Polskiego Stronnictwa Ludowego opowiada się za uprzywilejowaniem hipoteki przymusowej. W związku z tym przedłożę panu marszałkowi odpowiednią poprawkę do zmiany 10. odnoszącej się do treści art. 36 Ordynacji podatkowej.</u>
          <u xml:id="u-312.4" who="#PosełMirosławPietrewicz">Wysoka Izbo! Posłowie Polskiego Stronnictwa Ludowego będą głosowali za przyjęciem rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa oraz zmianie niektórych innych ustaw. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-313.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">To był ostatni poseł zapisany do głosu.</u>
          <u xml:id="u-313.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pan minister Rudowski zabierze głos? Tak.</u>
          <u xml:id="u-313.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę bardzo, sekretarz stanu w Ministerstwie Finansów pan Jan Rudowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym odnieść się wyłącznie do dwóch kwestii i jednocześnie podkreślić przyjęcie przez Wysoką Izbę z dużym zrozumieniem problematyki nowelizacji Ordynacji podatkowej i wprowadzenie przez Komisję Finansów Publicznych w tym sprawozdaniu większości rozwiązań proponowanych przez rząd.</u>
          <u xml:id="u-314.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">Myślę, że jednak co do dwóch kwestii należy złożyć w imieniu rządu wyjaśnienia.</u>
          <u xml:id="u-314.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">Po pierwsze, jeszcze raz podkreślam, iż rząd dostrzega potrzebę kompleksowej dużej nowelizacji Ordynacji podatkowej. Natomiast ze względu na to, iż jest to akt o charakterze konstytucyjnym dla prawa podatkowego i mającym olbrzymie znaczenie dla poboru podatków, wykładni przepisów prawa podatkowego, rząd zamierza przygotować tę nowelizację po przeprowadzeniu dogłębnej analizy. Taka analiza przepisów aktualnie została zakończona przy udziale naukowych środowisk prawniczych. Ministerstwo Finansów w najbliższym czasie zorganizuje konferencję, w trakcie której te zagadnienia będą szczegółowo dyskutowane również w środowisku najbardziej zainteresowanych - podmiotów stosujących przepisy Ordynacji podatkowej. Mam nadzieję, że będzie okazja, aby o tych problemach dyskutować przed przygotowaniem propozycji kompleksowej regulacji w zakresie zmian przepisów ogólnego prawa podatkowego i procedury podatkowej. Tak więc nie tracimy z pola widzenia tego, o czym dyskutowano w toku prac w Komisji Finansów Publicznych, jak również tego, o czym mówiono w wystąpieniach przedstawianych w dniu dzisiejszym w imieniu klubów. Rząd dostrzega potrzebę kompleksowej regulacji.</u>
          <u xml:id="u-314.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">Druga bardzo istotna kwestia to zmiana, zgodnie z którą rząd zaproponował odstąpienie od zastosowania jako środka zabezpieczenia zobowiązań podatkowych hipoteki ustawowej i przyjęcie zasady, iż każdorazowo to zabezpieczenie będzie następowało w drodze wpisów hipoteki przymusowej. Aktualnie obowiązujące rozwiązanie polegające na „utajnieniu” przez okres jednego miesiąca hipoteki rzeczywiście również w ocenie rządu mogło negatywnie wpływać na rozwój rynku nieruchomości, a jednocześnie powodować powstawanie niepewności co do stanu prawnego zabezpieczeń na nieruchomościach. I to jest pierwsza część, co do której jest pełna zgodność. Natomiast druga część tych regulacji dotyczy ustalenia pierwszeństwa zaspokojenia. Zgodnie z propozycją rządową odstąpienie od hipoteki ustawowej na rzecz hipoteki przymusowej wiązało się jednak z utrzymaniem pierwszeństwa zaspokojenia przed innymi hipotekami, z wyłączeniem należności z tytułu bankowych długoterminowych kredytów mieszkaniowych. W toku dalszych prac nad nowelizacją rząd będzie konsekwentnie opowiadał się za przyjęciem takiego rozwiązania. To m.in. kierując się dobrem finansów publicznych i dążeniem do tego, aby hipoteka wierzycieli cywilnoprawnych, nawet ta wpisana do księgi wieczystej, przed hipoteką wierzycieli publicznych miała jednak pierwszeństwo. I tu nie chodzi wyłącznie o zobowiązania podatkowe, ale również o zobowiązania przypadające z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne oraz z tytułu wpłat na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Myślę, że złożone poprawki będą przedmiotem szczegółowej oceny w toku prac Komisji Finansów Publicznych, będzie również okazja, aby postulat pana posła Kracika szczegółowej oceny zarówno tej części, która dotyczy zaspokajania z tytułu wpisanych hipotek na nieruchomościach, jak również oceny ryzyka przy udzielaniu kredytów bankowych i przenoszenia tego ryzyka w koszty uzyskania przychodów, a tym samym zmniejszania podstawy opodatkowania został przez Komisję Finansów Publicznych oceniony. Rząd będzie opowiadał się jednak za utrzymaniem, przynajmniej w tej nowelizacji, pierwszeństwa w zaspokojeniu z tytułu wpisów hipoteki przymusowej na rzecz zobowiązań podatkowych. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-315.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">To wszystkie wystąpienia. Sprawozdawca komisji nie zabierze już głosu.</u>
          <u xml:id="u-315.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Zatem zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-315.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Zgłoszono poprawki, więc proponuję, aby Sejm ponownie skierował projekt ustawy do Komisji Finansów Publicznych w celu przedstawienia dodatkowego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-315.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-315.5" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-315.6" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 8. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o księgach wieczystych i hipotece, ustawy Kodeks postępowania cywilnego, ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz ustawy Prawo o notariacie (druki nr 1680 i 2650).</u>
          <u xml:id="u-315.7" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Ryszarda Ostrowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#PosełSprawozdawcaRyszardAndrzejOstrowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o księgach wieczystych i hipotece, ustawy Kodeks postępowania cywilnego, ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz ustawy Prawo o notariacie. Sejm na 74. posiedzeniu w dniu 28 marca 2000 r. skierował powyższy projekt ustawy do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w celu rozpatrzenia. Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka, po rozpatrzeniu projektu ustawy na posiedzeniach w dniu 14 i 21 lutego 2001 r., przedkłada Wysokiej Izbie niniejsze sprawozdanie.</u>
          <u xml:id="u-316.1" who="#PosełSprawozdawcaRyszardAndrzejOstrowski">Przypomnę, panie marszałku, Wysoka Izbo, iż zasadniczą funkcją ksiąg wieczystych jest ustalenie stanu prawnego nieruchomości w postaci dostępnej dla każdego publicznej ewidencji praw rzeczowych na nieruchomościach. Obecnie obowiązujące przepisy proceduralne nie pozwalają m.in. na wdrożenie sprawnego systemu informatycznego i doprowadzenie do sytuacji, w której wpis dokonywany jest niezwłocznie po złożeniu wniosku. Zaistniała zatem potrzeba uporządkowania i usprawnienia systemu ksiąg wieczystych i nie budziła ona żadnych wątpliwości. Przedstawiony projekt ustawy o zmianie ustaw stanowi w zasadzie pierwszą propozycję legislacyjną zmierzającą do uproszczenia postępowania rejestracyjnego, ograniczenia zasady działania sądu z urzędu, jak też zredukowania do minimum czynności z zakresu biurowości. Zmiany te mają na celu usprawnienie systemu rejestru sądowego i pełne wdrożenie zmodernizowanego systemu komputerowego ksiąg wieczystych w przyszłości.</u>
          <u xml:id="u-316.2" who="#PosełSprawozdawcaRyszardAndrzejOstrowski">Przedkładany Wysokiej Izbie projekt i sprawozdanie zakładają usunięcie z ustawy o księgach wieczystych norm z zakresu postępowania, które umieszczone zostały w Kodeksie postępowania cywilnego. Jest bowiem niewątpliwe, że postępowanie wieczystoksięgowe po reformie wynikającej z prywatyzacji notariatu jest postępowaniem sądowym i przepisy z tego zakresu winny znajdować się w Kodeksie postępowania cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-316.3" who="#PosełSprawozdawcaRyszardAndrzejOstrowski">W projekcie tym zakłada się rezygnację z postępowań przynaglających przez obciążenie negatywnymi skutkami zaniedbań dotyczących wpisów w księgach wieczystych osób będących do tego zobowiązanych zgodnie z ich interesem faktycznym i prawnym. Oczywiście również niezrozumiałe i budzące w praktyce wiele wątpliwości było dokonywanie wpisów z urzędu zgodnie z dyspozycją art. 36 ustawy o księgach wieczystych i hipotece. Obecne brzmienie tego artykułu i poprzedniego, czyli art. 35, powoduje obciążenie negatywnymi skutkami zaniedbań wyłącznie osobę uprawnioną i stanie się niewątpliwie silnym środkiem mobilizującym zainteresowanych do troski o ich prawa. Jednocześnie zapewnia sądowi kontrolę nad zgodnością księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym i stąd przedkładane w tych artykułach propozycje.</u>
          <u xml:id="u-316.4" who="#PosełSprawozdawcaRyszardAndrzejOstrowski">W celu usprawnienia postępowania wieczystoksięgowego zwiększono także obowiązki notariuszy przy składaniu wniosków o wpis. Przyjęto, że notariusz jest pełnomocnikiem do złożenia wniosku o wpis w księdze wieczystej i występuje w imieniu zainteresowanych także w zakresie złożenia środków odwoławczych w postępowaniu wieczysto-księgowym. Ta koncepcja stanowi w pewien sposób powrót do rozwiązań wcześniejszych, do wcześniej obowiązujących przepisów w tym zakresie. Proponowany jest krótszy termin do zgłaszania wniosków, w projekcie ustanawia się również odpowiedzialność cywilną notariusza za niezłożenie wniosku.</u>
          <u xml:id="u-316.5" who="#PosełSprawozdawcaRyszardAndrzejOstrowski">Bardzo istotne są zmiany w zakresie procedury, powodujące m.in. ograniczenie kręgu uczestników postępowania poprzez ich zindywidualizowanie, obligatoryjne stosowanie formularzy dla wszystkich wniosków, zwrot wniosków bez stosowania procedury przewidzianej w art. 130 Kodeksu postępowania cywilnego wobec stwierdzenia braków formalnych, rozszerzenie możliwości zrzeczenia zawiadomień czy wreszcie sprecyzowanie obowiązków co do wskazywania adresów.</u>
          <u xml:id="u-316.6" who="#PosełSprawozdawcaRyszardAndrzejOstrowski">Przedkładane sprawozdanie zakłada również wprowadzenie opłat stałych od wniosków składanych w postępowaniu wieczystoksięgowym, uiszczanych przy złożeniu wniosku, przy czym obowiązek pobierania opłat spoczywałby także na notariuszu w zakresie wniosków zawartych w aktach notarialnych.</u>
          <u xml:id="u-316.7" who="#PosełSprawozdawcaRyszardAndrzejOstrowski">Proponujemy w tym projekcie przekazanie spraw z zakresu art. 10 ustawy o księgach wieczystych i hipotece do właściwości sądów rejonowych.</u>
          <u xml:id="u-316.8" who="#PosełSprawozdawcaRyszardAndrzejOstrowski">W projekcie przewiduje się również likwidację odrębnego postępowania o założenie księgi wieczystej. Przyjęto także, iż nie stanowi przeszkody do wpisu okoliczność, że po złożeniu wniosku wnioskodawca bądź inny uczestnik postępowania zmarł lub został pozbawiony albo ograniczony w możliwości rozporządzania prawem albo w zdolności do czynności prawnych; to również jest jeden z przepisów mających na celu usprawnienie postępowania.</u>
          <u xml:id="u-316.9" who="#PosełSprawozdawcaRyszardAndrzejOstrowski">Przechodząc do kwestii bardziej szczegółowych w sprawozdaniu, panie marszałku, Wysoka Izbo, chciałbym ograniczyć się do różnic, które powstały w trakcie prac podkomisji, a następnie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, do tego, co odbiega od przedłożenia rządowego.</u>
          <u xml:id="u-316.10" who="#PosełSprawozdawcaRyszardAndrzejOstrowski">W zmianie 9. po art. 36 w ustawie o księgach wieczystych i hipotece proponujemy dodanie art. 361 i art. 362 w następującym brzmieniu: Księgi wieczyste i akta ksiąg wieczystych przechowuje się w sądzie. Księgi wieczyste nie mogą być wydawane poza budynek sądu rejonowego. Każdy może przeglądać księgi wieczyste w obecności pracownika sądu. Akta księgi wieczystej może przeglądać, w sposób określony w ust. 3, osoba mająca interes prawny oraz notariusz. Poza tym odpisy ksiąg wieczystych według ostatniego stanu wpisów wydaje się na żądanie osób zainteresowanych lub na żądanie sądu, prokuratora, notariusza, organu administracji rządowej oraz jednostki samorządu terytorialnego. Odpisy ksiąg wieczystych obejmujące wpisy wykreślone wydaje się tylko na żądanie sądu, prokuratora, notariusza, organu administracji rządowej, jednostki samorządu terytorialnego, a w wypadkach uzasadnionych również na żądanie osoby, której wykreślony wpis dotyczy. Odpisy dokumentów znajdujących się w aktach ksiąg wieczystych tak samo wydawane są na żądanie tych samych podmiotów. Nie wydaje się dokumentów znajdujących się w aktach ksiąg wieczystych, jeżeli dokumenty te stanowią podstawę wpisu. Wydaje się, że umieszczenie po art. 36 tych właśnie przepisów w pełni jest uzasadnione.</u>
          <u xml:id="u-316.11" who="#PosełSprawozdawcaRyszardAndrzejOstrowski">W art. 58 proponujemy, aby minister sprawiedliwości, w drodze rozporządzenia, miał prawo do określania sądów rejonowych prowadzących księgi wieczyste i obszarów ich właściwości miejscowej, czynności, które przy prowadzaniu i przechowywaniu ksiąg wieczystych mogą spełniać samodzielnie pracownicy sądowi, a ponadto, aby określił szczegółowy sposób prowadzenia ksiąg wieczystych, wzory ksiąg wieczystych oraz szczegółową treść i sposób dokonywania wpisów w księgach wieczystych. Fakultatywnie zaproponowano w ust. 2, aby minister mógł określać, w drodze rozporządzenia, sposób wykorzystywania programu informatycznego dla celów prowadzenia ksiąg wieczystych, w sposób, o którym mowa w art. 25. Wydając rozporządzenia, o których mowa w dwóch poprzednich cytowanych przeze mnie ustępach, należy brać pod uwagę zasadę sprawności, racjonalności i szybkiego działania.</u>
          <u xml:id="u-316.12" who="#PosełSprawozdawcaRyszardAndrzejOstrowski">Nowe brzmienie proponujemy również w art. 581 mówiącym o tym, iż: W razie powstania stanu zagrożenia zniszczeniem zbioru ksiąg wieczystych w znacznej skali, na skutek zdarzeń o charakterze nadzwyczajnym, treść wpisów w księgach wieczystych podlega utrwaleniu, z zachowaniem wszystkich cech ksiąg wieczystych. Utrwalenie treści wpisu w księgach wieczystych w trybie, o którym mowa w ust. 1, może być przeprowadzane na podstawie zarządzenia ministra sprawiedliwości określającego sąd, w którym nastąpiło zdarzenie o charakterze nadzwyczajnym, powodujące powstanie zagrożenia zniszczeniem zbioru ksiąg wieczystych.</u>
          <u xml:id="u-316.13" who="#PosełSprawozdawcaRyszardAndrzejOstrowski">Również tutaj zawarta jest delegacja dla ministra sprawiedliwości, który miałby określić, w drodze rozporządzenia, sposób utrwalania treści wpisów w księgach wieczystych w sytuacjach, o których mowa o w ust. 1, oraz szczegółowy tryb wykonywania czynności z tym związanych, mając na względzie zasady szybkości i doboru technologii stosowanych przy utrwalaniu treści zapewniających wierne ich zachowanie. Kopia powstała w tym trybie podlega uwierzytelnieniu przez sędziego lub referendarza i ma moc księgi wieczystej. W razie konieczności dokonania nowego wpisu, w księdze wieczystej, w miejsce której została sporządzona kopia, w trybie określonym w art. 581, zaprowadza się, jako jej ciąg dalszy, księgę wieczystą według wzoru określonego w art. 25 ust. 1, z jednoczesnym przeniesieniem do niej wszystkich aktualnych wpisów.</u>
          <u xml:id="u-316.14" who="#PosełSprawozdawcaRyszardAndrzejOstrowski">Wydaje się, że zapisy tych artykułów także są w pełni uzasadnione. Świeżo mamy w pamięci wypadki związane z przechowywaniem ksiąg wieczystych, a w zasadzie z katastrofą, która powstała na skutek powodzi we Wrocławiu, i zniszczeniem wielkiej ilości ksiąg wieczystych.</u>
          <u xml:id="u-316.15" who="#PosełSprawozdawcaRyszardAndrzejOstrowski">Jeżeli chodzi o zmiany wprowadzone przez komisję sprawiedliwości do przedłożenia rządowego w art. 2 odnoszącym się do Kodeksu postępowania cywilnego, to istotne nowości obserwujemy w rozdziale 6 dotyczącym postępowania wieczystoksięgowego. Zgodnie z art. 6261 sprawy w postępowaniu wieczystoksięgowym rozpoznawane są na posiedzeniu niejawnym. W przedłożeniu rządowym była mowa również o jawności. Ale z ogólnych przepisów jesteśmy w stanie to wysnuć. A zatem ten zapis wydaje się być zapisem w pełni wystarczającym. Również w § 4 jest inne umiejscowienie tego zapisu niż w przedłożeniu rządowym, który mówi o tym, iż art. 113 nie stosuje się w postępowaniu wieczystoksięgowym. Nie dotyczy to jednak opłat sądowych od wniosku o wpis własności albo użytkowania wieczystego, gdy wnioskodawca w całości został zwolniony od ponoszenia wynagrodzenia notariusza, ani opłat sądowych od wnoszonych środków zaskarżenia.</u>
          <u xml:id="u-316.16" who="#PosełSprawozdawcaRyszardAndrzejOstrowski">Nową redakcję zastosowano w odniesieniu do kolejnych przepisów, dotyczących wniosku o dokonanie wpisu, składanego na urzędowym formularzu. W szczególności mam na myśli § 3 i 4, określające w nowy sposób, iż do wniosku o dokonanie wpisu należy dołączyć dokumenty stanowiące podstawę wpisu w księdze wieczystej, a jeżeli z dokumentów załączonych do wniosku wynika, że nastąpiła zmiana w prawie własności, sąd, zwracając wniosek, stosuje art. 62613 § 1.</u>
          <u xml:id="u-316.17" who="#PosełSprawozdawcaRyszardAndrzejOstrowski">Kolejna nowość w tym artykule wiąże się z tym, iż właściwe wydaje się zawarcie zapisu, że w postępowaniu wieczystoksięgowym nie stosuje się przepisów o wznowieniu postępowania, a przekazanie przez notariusza sądowi wypisu aktu notarialnego zawierającego wniosek o dokonanie wpisu do księgi wieczystej na podstawie odrębnych przepisów uważa się za złożenie wniosku przez uprawnionego.</u>
          <u xml:id="u-316.18" who="#PosełSprawozdawcaRyszardAndrzejOstrowski">Jedna z ostatnich zmian, których dokonała komisja, panie marszałku, Wysoka Izbo, dotyczy tego, że osoba, na rzecz której wpisane jest prawo lub roszczenie w księdze wieczystej, jej przedstawiciel albo pełnomocnik do doręczeń mają obowiązek niezwłocznego zawiadomienia sądu prowadzącego księgę wieczystą o każdej zmianie adresu względnie wskazania adresu do doręczeń. Osoba zamieszkała lub mająca siedzibę za granicą jest obowiązana wskazać pełnomocnika do doręczeń na terenie Rzeczypospolitej Polskiej. Te przepisy stosuje się odpowiednio do spadkobierców lub innych następców prawnych osoby, na rzecz której jest wpisane prawo w księdze wieczystej. W przypadku gdy dojdzie do zaniedbania tego obowiązku, pismo sądowe pozostawia się w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia, chyba że nowy adres jest sądowi znany.</u>
          <u xml:id="u-316.19" who="#PosełSprawozdawcaRyszardAndrzejOstrowski">W ustawie Prawo o notariacie komisja proponuje nową redakcję art. 7, w szczególności § 2. W § 1 tego artykułu, gdzie mówi się, iż notariusz jako płatnik na podstawie odrębnych przepisów pobiera podatki, komisja dodała również: opłaty skarbowe. Zaproponowała zaś nową redakcję § 2, gdzie mówi się o tym, iż jeżeli wniosek o wpis do księgi wieczystej, o którym mowa w art. 92 § 3, podlega wyłącznie opłacie stałej, notariusz pobiera od wnioskodawców stałą opłatę sądową i zaznacza w akcie notarialnym wysokość pobranej opłaty sądowej. Notariusz obowiązany jest uzależnić sporządzenie aktu notarialnego od uprzedniego uiszczenia przez strony opłaty sądowej. Pobraną opłatę sądową notariusz przekazuje właściwemu sądowi rejonowemu jednocześnie z przesłaniem wypisu aktu notarialnego stosownie do art. 92 § 3.</u>
          <u xml:id="u-316.20" who="#PosełSprawozdawcaRyszardAndrzejOstrowski">Nowością jest również zapis w art. 92, gdzie po § 3 komisja proponuje dodać § 4, mówiący o tym, iż jeżeli akt notarialny w swej treści zawiera ustanowienie, zmianę lub zrzeczenie się prawa ujawnionego w księdze wieczystej bądź obejmuje umowę przenoszącą własność nieruchomości, która nie ma założonej księgi wieczystej albo której księga wieczysta zaginęła lub uległa zniszczeniu, notariusz sporządzający akt notarialny jest zobowiązany zawrzeć w tym akcie wniosek o dokonanie wpisu zawierający wszystkie dane wymagane od wniosku...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przepraszam bardzo, panie pośle, czy pan poseł mógłby nieco skondensować swoją wypowiedź? Czy byłoby to możliwe?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#PosełSprawozdawcaRyszardAndrzejOstrowski">Jestem, panie marszałku, w trakcie czytania ostatniego zdania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Och, dobrze. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#PosełSprawozdawcaRyszardAndrzejOstrowski">... zgodnie z przepisami Kodeksu postępowania cywilnego. Notariusz jest obowiązany przesłać z urzędu sądowi właściwemu do prowadzenia ksiąg wieczystych wypis aktu notarialnego zawierający wniosek o wpis do księgi wieczystej wraz z dokumentami stanowiącymi podstawę wpisu w terminie 7 dni od sporządzenia aktu.</u>
          <u xml:id="u-320.1" who="#PosełSprawozdawcaRyszardAndrzejOstrowski">Chciałbym dodać, iż przedmiot projektowanej regulacji nie jest objęty zakresem prawa Unii Europejskiej, o czym świadczy pismo sekretarza Komitetu Integracji Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-320.2" who="#PosełSprawozdawcaRyszardAndrzejOstrowski">Jeżeli nie zostaną zgłoszone poprawki, wnoszę do pana marszałka o przejście do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-320.3" who="#PosełSprawozdawcaRyszardAndrzejOstrowski">Na swoje usprawiedliwienie powiem, że czułem się w obowiązku przedstawić wszystkie zmiany, które zostały dokonane przez komisję w trakcie jej prac. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-321.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-321.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-321.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Jako pierwszy zabierze głos pan poseł Krzysztof Śmieja w imieniu Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#PosełKrzysztofŚmieja">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Otóż w imieniu mojego klubu pragnę przedstawić stanowisko wobec sprawozdania odnoszącego się do projektu ustawy o zmianie ustawy o księgach wieczystych i hipotece, Kodeksu postępowania cywilnego, ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz ustawy Prawo o notariacie.</u>
          <u xml:id="u-322.1" who="#PosełKrzysztofŚmieja">W pierwszej kolejności kilka uwag, które, myślę, uzupełnią bardzo szczegółowe i drobiazgowe, bardzo dobre sprawozdanie mojego przedmówcy. Mianowicie powiem tylko, że w pracach nad tym projektem brało udział kilku wybitnych znawców prawa cywilnego - wymienię panią prof. Marię Jędrzejewską i pana prof. Stanisława Rudnickiego, autora kilku komentarzy do ustawy o księgach wieczystych i hipotece. Również nadmienię, że stanowisko co do projektu ustawy zajęła Krajowa Rada Sądownictwa oraz Krajowa Rada Notarialna. Generalnie należy zauważyć, że opinie o tym projekcie były pozytywne, chociaż istniały różnice zdań co do poszczególnych rozwiązań.</u>
          <u xml:id="u-322.2" who="#PosełKrzysztofŚmieja">Jeżeli chodzi o przedłożone przez komisję sprawozdanie, to w stosunku do projektu pierwotnego nastąpiło kilka zmian oraz zaproponowano kilka nowych uregulowań. Wprowadzono także szereg zmian językowych, właściwie drobnych. Można do nich zaliczyć przykładowo zmiany w art. 1 pkt 1, pkt 4 i pkt 15, w art. 2 (do pkt. 6) bądź też zmiany w art. 3 i 4.</u>
          <u xml:id="u-322.3" who="#PosełKrzysztofŚmieja">Jeżeli chodzi o bardziej doniosłe zmiany, to można także przykładowo wymienić zmianę dotyczącą prowadzenia ksiąg wieczystych w systemie informatycznym. Otóż w sprawozdaniu przewiduje się możliwość wprowadzenia tego systemu przez ministra sprawiedliwości w drodze rozporządzenia. Wprowadzenie tego systemu wiąże się z wprowadzeniem do procedury wieczystoksięgowej formularzy urzędowych. W tym względzie przepis art. 7 uzależnia wprowadzenie tych formularzy od wejścia w życie systemu informatycznego.</u>
          <u xml:id="u-322.4" who="#PosełKrzysztofŚmieja">Istotna jest także zmiana odnosząca się do umocowania notariusza do dokonywania wszelkich czynności potrzebnych do uzyskania wpisów, w szczególności do uiszczenia opłat sądowych i wnoszenia środków odwoławczych. Tak było w wersji pierwotnej. W tym względzie komisja podzieliła stanowisko Krajowej Rady Sądownictwa, akceptowane także przez Krajową Radę Notarialną. Tym samym wyraziła zastrzeżenie co do upoważnienia notariusza do dokonywania czynności procesowych w imieniu stron aktu notarialnego. Zatem obecnie w przedłożonym sprawozdaniu notariusz zobowiązany jest wyłącznie do złożenia wniosku o dokonanie wpisu w księdze wieczystej. Zasadniczo należy uznać takie rozwiązanie za pozytywne. Uważam również, że w wielu sytuacjach notariusz składający środki odwoławcze pozostawałby w konflikcie ze stronami czynności notarialnej. Zresztą ten sam efekt strony mogą osiągnąć, dając stosowne umocowanie adwokatowi lub radcy prawnemu.</u>
          <u xml:id="u-322.5" who="#PosełKrzysztofŚmieja">Komisja sprawiedliwości podtrzymała również propozycję zawartą w projekcie zmierzającą do przeniesienia przepisów dotyczących postępowania wieczystego z ustawy o księgach wieczystych i hipotece do Kodeksu postępowania cywilnego. Takie właśnie rozwiązanie należy uznać za dobre, w istocie będące w zgodzie z procedurą wynikającą z samej istoty Kodeksu postępowania cywilnego. Tym samym należy przyjąć, że jest to akt prawny, który generalnie reguluje postępowanie w sprawach sądowych, i to chyba jest rozwiązanie bardzo słuszne. Tylko na marginesie należy nadmienić, że niektóre przepisy zostały przeniesione do Kodeksu postępowania cywilnego bez zmian, w treści występującej w dotychczasowym stanie prawnym, jako przepisy, które się sprawdziły. Myślę, że to jest oczywiste.</u>
          <u xml:id="u-322.6" who="#PosełKrzysztofŚmieja">Należy również uznać za korzystne rozwiązanie w zakresie postępowania przynaglającego. Właściwie zostało ono wykreślone i zastąpione tzw. grzywną w celu przymuszenia opieszałego właściciela do ujawnienia prawa własności.</u>
          <u xml:id="u-322.7" who="#PosełKrzysztofŚmieja">Dotychczasowe rozwiązania w zakresie postępowania przynaglającego, o którym była mowa także w pierwszym czytanie, się nie sprawdziły. W istocie wielokrotnie wymierzano grzywnę, ponaglano w sprawie wykonania czynności materialnej bezskutecznie, a następnie próbowano w drodze czynności egzekucyjnej osiągnąć jakiś rezultat. To rozwiązanie w zakresie postępowania przynaglającego było powszechnie krytykowane przez sędziów wydziałów wieczystoksięgowych jako nieskuteczne i przyczyniające się do opóźnienia postępowania.</u>
          <u xml:id="u-322.8" who="#PosełKrzysztofŚmieja">Również za korzystne dla procedury wieczystoksięgowej należy uznać rozwiązania nakładające na stronę obowiązek wskazania adresu pod rygorem pozostawienia wezwania w aktach ze skutkiem doręczania.</u>
          <u xml:id="u-322.9" who="#PosełKrzysztofŚmieja">W ramach zmian proceduralnych za korzystne należy uznać ostateczne skreślenie art. 113 i przeniesienie tegoż przepisu do części proceduralnej. Sądzę, że te zmiany są korzystne dla samego postępowania wieczystoksięgowego. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi Śmieji.</u>
          <u xml:id="u-323.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę panią poseł Agnieszkę Pasternak z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-324">
          <u xml:id="u-324.0" who="#PosełAgnieszkaPasternak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o księgach wieczystych i hipotece, ustawy Kodeks postępowania cywilnego, ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz ustawy Prawo o notariacie.</u>
          <u xml:id="u-324.1" who="#PosełAgnieszkaPasternak">Projekt zmierza do usprawnienia i uporządkowania systemu ksiąg wieczystych, a także przygotowania podstaw do wdrożenia systemu informatycznego. Należycie zorganizowany system ksiąg wieczystych, gwarantujący pełną wiarygodność i aktualność wpisów, pozwala uruchomić hipotekę jako jedną z najlepszych form zabezpieczenia wierzytelności czy kredytów bankowych. Aby księga wieczysta spełniała swoje funkcje, musi być wiarygodna, a można to zagwarantować tylko przez przyjęcie rozwiązania, że przeniesienie własności następuje z chwilą dokonania wpisu do księgi wieczystej i wydania o tym stosownego dokumentu stanowiącego jedyny dowód własności nieruchomości. Proponowane rozwiązania prawne zmierzają właśnie w tym kierunku, o czym obszernie mówili zarówno sprawozdawca komisji, jak i mój przedmówca.</u>
          <u xml:id="u-324.2" who="#PosełAgnieszkaPasternak">Chcę zwrócić uwagę na dalsze prace nad projektem i wprowadzenie w przyszłości na podstawie rozporządzenia ministra sprawiedliwości projektów formularzy, z którymi mogliśmy się zapoznać w druku nr 1680. Moje obawy budzi fakt, że możemy mieć do czynienia z podobną sytuacją jak z wprowadzeniem formularzy w cywilnym postępowaniu uproszczonym. Przypomnę, że formularze te zostały wprowadzone w październiku ubiegłego roku. Mam nadzieję, że w toku dalszych prac te sprawy zostaną dopracowane.</u>
          <u xml:id="u-324.3" who="#PosełAgnieszkaPasternak">Reasumując, stwierdzam, że proponowane zmiany są długo oczekiwanymi i wnoszę o przejście do trzeciego czytania. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-325">
          <u xml:id="u-325.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję pani poseł Pasternak.</u>
          <u xml:id="u-325.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Teraz pan poseł Ryszard Ostrowski, tym razem w imieniu Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-326">
          <u xml:id="u-326.0" who="#PosełRyszardAndrzejOstrowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-326.1" who="#PosełRyszardAndrzejOstrowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności chciałbym oświadczyć, iż Klub Parlamentarny Unii Wolności w pełni popiera przedłożenie komisji. Mam nadzieję, że pan marszałek zwięzłością mojej wypowiedzi będzie tym razem usatysfakcjonowany.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-327">
          <u xml:id="u-327.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Całkowicie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-327.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Jeśli mogę coś zauważyć, to bardzo dobrze, że Unia Wolności poparła ten projekt. Inaczej pan poseł byłby w dużym kłopocie.</u>
          <u xml:id="u-327.2" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Andrzej Ostrowski: Ale zdarzało się.)</u>
          <u xml:id="u-327.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Z PSL chyba nikt się nie zgłosił. Rozumiem, że jest ogólne poparcie dla projektu.</u>
          <u xml:id="u-327.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Też popieramy.)</u>
          <u xml:id="u-327.5" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Popieracie, panowie, to dobrze.</u>
          <u xml:id="u-327.6" who="#komentarz">(Poseł Mirosław Pawlak: We trzech tutaj popieramy.)</u>
          <u xml:id="u-327.7" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Poseł Romuald Ajchler chciałby o coś zapytać.</u>
          <u xml:id="u-327.8" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-328">
          <u xml:id="u-328.0" who="#PosełRomualdAjchler">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie ministrze, mam do pana pytanie. Wiem, że jest przygotowywane rozporządzenie ministra sprawiedliwości w sprawie rejonizacji wydziałów ksiąg wieczystych. Projekt ten, o ile się zorientowałem, jest przygotowany, i miał pierwotnie wejść w życie z dniem 1 kwietnia. Chciałbym się dowiedzieć, czy faktycznie dnia 1 kwietnia wejdzie w życie to rozporządzenie. Ono przede wszystkim ma uporządkować sprawy związane z wprowadzeniem reformy administracyjnej i ma przeciwdziałać takim oto przypadkom, aby mieszkańcy załatwiający dzisiaj sprawy w macierzystych powiatach pozbawionych wydziału ksiąg wieczystych jeździli po innych województwach. W związku z tym stawiam pytanie, panie ministrze: Czy rzeczywiście to rozporządzenie ukaże się 1 kwietnia br.? W tej kwestii złożyłem stosowne zapytanie, a dotyczy ono przede wszystkim powiatu szamotulskiego i byłego woj. pilskiego. Chciałbym prosić o odpowiedź na pytanie: Czy i w jakim stopniu te rejony są objęte tym rozporządzeniem? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-329">
          <u xml:id="u-329.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-329.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Bardzo proszę, pan Janusz Niedziela, sekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-330">
          <u xml:id="u-330.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościJanuszNiedziela">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt dotyczący sądów rejonowych, które prowadzą księgi wieczyste, zawarty jest w rozporządzeniu, które dotyczy właściwości sądów apelacyjnych i okręgowych. Była to najlepsza sposobność, żeby umieścić ten zapis w rozporządzeniu. Projekt ten jest w trakcie uzgodnień resortowych. Przyznaję, że pierwotnie zakładany termin: 1 kwietnia obecnie może nie być możliwy do zrealizowania, wydaje się, iż może to nie być dobra data. Być może nie zdążymy, a wtedy projekt ten wejdzie z datą 1 lipca.</u>
          <u xml:id="u-330.1" who="#komentarz">(Poseł Romuald Ajchler: Przepraszam, kiedy?)</u>
          <u xml:id="u-330.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościJanuszNiedziela">1 lipca. Jeżeli nie zdążymy na 1 kwietnia, to będzie to termin 1 lipca. Taki jest wariant.</u>
          <u xml:id="u-330.3" who="#komentarz">(Poseł Romuald Ajchler: Ale możecie zdążyć.)</u>
          <u xml:id="u-330.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościJanuszNiedziela">Być może.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-331">
          <u xml:id="u-331.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-331.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">To były wszystkie wypowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-331.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-331.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy jutro rano.</u>
          <u xml:id="u-331.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 9. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o rządowym projekcie ustawy o ustanowieniu Medalu za Zasługi dla Policji (druki nr 2576 i 2648).</u>
          <u xml:id="u-331.5" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Mirosława Pawlaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-332">
          <u xml:id="u-332.0" who="#PosełSprawozdawcaMirosławPawlak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o rządowym projekcie ustawy o ustanowieniu Medalu za Zasługi dla Policji - druk nr 2576. Sprawozdanie jest zawarte w druku nr 2648.</u>
          <u xml:id="u-332.1" who="#PosełSprawozdawcaMirosławPawlak">Zmiany społeczno-ustrojowe, jakie dokonały się w Polsce na przełomie lat 80. i 90., skutkowały również nowymi wartościami w pracy sił porządkowych kraju, dokonującymi na drodze pokojowej zmian nie tylko wewnątrz państwa, ale również w sferze jego polityki zagranicznej. Potrzeba zreformowania sił porządkowych, uwypuklenia ich służebnej roli wobec społeczeństwa oraz dostosowania standardów ich pracy do obowiązujących w najbardziej rozwiniętych krajach świata w związku z podjętymi staraniami o przyjęcie do europejskich i światowych organizacji politycznych spowodowała rozwój kontaktów międzynarodowych polskiej Policji. Stanowiła też odpowiedź na pomoc oferowaną przez rządy tych krajów. Jej wieloletni dorobek, zasługi osób, które działały i działają na arenie międzynarodowej na rzecz polskiej Policji, wskazały na potrzebę ustanowienia odznaki, której nadawanie należałoby do kompetencji ministra właściwego do spraw wewnętrznych, pozwalając honorować cudzoziemców oraz zamieszkałych poza granicami kraju obywateli polskich.</u>
          <u xml:id="u-332.2" who="#PosełSprawozdawcaMirosławPawlak">Uchwalenie projektowanej ustawy stworzy możliwości promowania osób najbardziej zasłużonych we współpracy policji innych krajów z Policją polską, w tym wspomagających przede wszystkim ich integrację w ramach dwu- i wielostronnych kontaktów. Pozwoli również uhonorować obywateli polskich policjantów i pracowników Policji, którzy wnieśli istotny wkład w rozwój kontaktów międzynarodowych, a także promowali działania na rzecz zacieśnienia więzi Policji i społeczeństwa lub przyczynili się znacząco do wzrostu sprawności jej działania.</u>
          <u xml:id="u-332.3" who="#PosełSprawozdawcaMirosławPawlak">Projekt ustawy w art. 1 mówi o ustanowieniu Medalu za Zasługi dla Policji, który jest zaszczytnym wyróżnieniem za wybitny wkład w dziedzinie współpracy polskiej Policji z policjami innych państw lub za zasługi w realizacji ustawowych zadań Policji.</u>
          <u xml:id="u-332.4" who="#PosełSprawozdawcaMirosławPawlak">Artykuł 2 mówi o tym, komu może być ten medal nadawany. Może być nadawany cudzoziemcowi lub obywatelowi polskiemu zamieszkałemu poza granicami kraju, który działał na rzecz Policji lub wspierał jej działania na forum międzynarodowym, przyczynił się do rozwoju Policji lub podejmował działania skutkujące podniesieniem sprawności jej działania i poziomu jej wyposażenia technicznego, wykazał się osiągnięciami w dziedzinie współdziałania policji innych państw z Policją. Medal może być nadany obywatelowi polskiemu, zamieszkałemu w kraju, w tym policjantowi i pracownikowi Policji, który swoją działalnością przyczynił się do rozwoju współpracy Policji z policjami innych państw, inicjował lub organizował działania mające na celu zapobieganie popełnianiu przestępstw i wykroczeń oraz zjawiskom kryminogennym, a także współdziałał w tym zakresie z organami państwowymi i samorządu terytorialnego oraz organizacjami społecznymi, swoim postępowaniem, nienaganną pracą lub służbą podnosił sprawność działań Policji.</u>
          <u xml:id="u-332.5" who="#PosełSprawozdawcaMirosławPawlak">W artykule 3 wyróżnia się trzy stopnie tego medalu: I stopień jest to Złoty Medal za Zasługi dla Policji, II stopień - Srebrny Medal za Zasługi dla Policji i III stopień - Brązowy Medal za Zasługi dla Policji.</u>
          <u xml:id="u-332.6" who="#PosełSprawozdawcaMirosławPawlak">Artykuł 4 mówi, że medal nadaje minister właściwy do spraw wewnętrznych z własnej inicjatywy lub na wniosek komendanta głównego Policji. Osoba wyróżniona otrzymuje odznakę medalu i legitymację potwierdzającą jego nadanie.</u>
          <u xml:id="u-332.7" who="#PosełSprawozdawcaMirosławPawlak">Artykuł 5 mówi: „Stopień medalu nadaje się odpowiednio do zasług osoby, która ma być nim wyróżniona. Medal tego samego stopnia może być nadany tej samej osobie tylko raz. Osobie wyróżnionej nie nadaje się medalu w stopniu niższym od posiadanego”.</u>
          <u xml:id="u-332.8" who="#PosełSprawozdawcaMirosławPawlak">Artykuł 6 mówi o wyglądzie medalu. Odznaką medalu jest wieniec dębowy o średnicy 37 mm, wewnątrz którego znajduje się ośmioramienna gwiazda policyjna. Na gwieździe są umieszczone dwa skrzyżowane miecze z klingami koloru biało-czerwonego. W środku znajduje się wizerunek orła ustalony dla godła Rzeczypospolitej Polskiej. Pod orłem jest umieszczona rozwinięta granatowa wstęga z napisem: „Policja”. Wieniec dębowy oraz odwrotna strona medalu, w zależności od jego stopnia, są złocone, srebrzone lub patynowane na brązowo. Na odwrotnej stronie medalu jest umieszczony tłoczony napis: „Medal za zasługi dla Policji”. Nad napisem oraz pod nim znajduje się liść dębu. Odznaka medalu jest zawieszana na...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-333">
          <u xml:id="u-333.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Panie pośle, najmocniej przepraszam, z pełnym szacunkiem dla sprawy, w której pan występuje, ale odnoszę wrażenie, że pan poseł odczytuje to sprawozdanie, a ono jest znane wszystkim posłom...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-334">
          <u xml:id="u-334.0" who="#PosełSprawozdawcaMirosławPawlak">Już kończę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-335">
          <u xml:id="u-335.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Jeśli można by było raczej skondensować wypowiedź... Sądzę, że chyba nie będzie jakichś specjalnych oporów w przyjęciu tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-335.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-336">
          <u xml:id="u-336.0" who="#PosełSprawozdawcaMirosławPawlak">Skrócę swoje wystąpienie, nie będę opisywał w dalszym ciągu.</u>
          <u xml:id="u-336.1" who="#PosełSprawozdawcaMirosławPawlak">Do sprawozdania i do projektu ustawy dołączone jest również rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych, które mówi o tym, kto może składać wniosek, w jaki sposób się przyznaje i w jakich okolicznościach się ten medal nadaje.</u>
          <u xml:id="u-336.2" who="#PosełSprawozdawcaMirosławPawlak">Stanowisko Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych jest jednoznaczne. Przemawiając w jej imieniu, wnoszę o uchwalenie załączonego projektu ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-337">
          <u xml:id="u-337.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-337.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Mamy po 5 minut na oświadczenia, bo tak zdecydował Sejm.</u>
          <u xml:id="u-337.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-337.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dlaczego nie mam zapisanego nikogo z AWS? Nie mam tu nikogo zapisanego.</u>
          <u xml:id="u-337.4" who="#komentarz">(Poseł Henryk Dykty: Poseł Dykty.)</u>
          <u xml:id="u-337.5" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Tak, pan poseł Dykty, proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-337.6" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pan poseł Dykty w imieniu Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-338">
          <u xml:id="u-338.0" who="#PosełHenrykDykty">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wypowiem się króciutko, ponieważ pan poseł sprawozdawca bardzo szeroko omówił już projekt ustawy. Chciałbym powiedzieć, że jest to przyjemność przemawiać w imieniu Akcji Wyborczej Solidarność w sprawie projektu ustawy, która nikomu nic nie zabiera, która nie budzi kontrowersji, a wręcz przeciwnie - jest to ustawa, która daje możliwość nadania medalu ludziom, którzy troszczą się o bezpieczeństwo naszego kraju. Chciałbym powiedzieć, że ta ustawa jest typowa dla ustaw dotyczących nadawania medali czy też innych odznaczeń. Wiemy dokładnie, komu należy przyznać medal, wiemy, za co i kiedy można pozbawić daną osobę medalu, dlatego też nie będę na tych kwestiach skupiał swojej uwagi.</u>
          <u xml:id="u-338.1" who="#PosełHenrykDykty">Chciałbym tylko na chwilę jeszcze wspomnieć projekt rozporządzenia, w którym pewne obawy budzi § 2. Chodzi o to, że mówi się tam - i słusznie zresztą - iż wnioski trzeba składać na dwa miesiące przed wręczeniem medalu, ale myślę, że może należałoby tu wskazać jakieś szczególne, wyjątkowe sytuacje, kiedy medal trzeba będzie nadać np. jutro lub dziś. Są przecież takie sytuacje, czasem np. policjant, wypełniając swoje obowiązki, traci życie - oby tak nie było - i wtedy nadanie medalu należałoby przeprowadzić natychmiast, a zgodnie z zapisem w rozporządzeniu trzeba będzie czekać dwa miesiące. Myślę, że to jest do zmiany, i sądzę, że rząd uczyni coś w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-338.2" who="#PosełHenrykDykty">Na koniec chciałbym powiedzieć jeszcze jedno, że bardzo się cieszę, iż taki projekt wpłynął do Wysokiej Izby. Chciałbym podziękować przedstawicielom rządu za taką inicjatywę. Sądzę, że ten projekt jest bardzo potrzebny i że bez problemów zostanie przyjęty przez Wysoką Izbę. Klub Parlamentarny AWS będzie głosował za przyjęciem tej ustawy. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-338.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-339">
          <u xml:id="u-339.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-339.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Teraz głos zabierze pan poseł Wojciech Nowaczyk z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-340">
          <u xml:id="u-340.0" who="#PosełWojciechNowaczyk">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-340.1" who="#PosełWojciechNowaczyk">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pragnę oświadczyć z radością, że mój klub SLD również popiera inicjatywę ustanowienia takiego medalu dla uhonorowania i wyróżnienia funkcjonariuszy i pracowników Policji, którzy zasłużyli się w zwalczaniu przestępczości, podniesieniu ładu i bezpieczeństwa społeczeństwa na wyższy poziom. Z powodu braku czasu i późnej pory nie będę się nad tą słuszną inicjatywą dalej rozwodził. Ustanowienie medalu na pewno spotka się z życzliwym przyjęciem całego społeczeństwa i z jeszcze większą radością wśród funkcjonariuszy i pracowników Policji. Mówił o tym pan poseł sprawozdawca i w pełni podzielamy to stanowisko.</u>
          <u xml:id="u-340.2" who="#PosełWojciechNowaczyk">Troska jednak o dobre rozwiązanie przy ustanowieniu medalu skłania i zobowiązuje mnie do zgłoszenia poprawek, które są następujące. W art. 1 wnoszę o umieszczenie na pierwszej pozycji zapisu, że medal nadaje się za zasługi w realizacji ustawowych zadań Policji, a w dalszej części - za wkład, za współpracę z policjami innych państw. W związku z tym art. 1 powinien brzmieć: „Ustanawia się medal za zasługi dla Policji, zwany dalej medalem za wybitne zasługi w dziedzinie realizacji ustawowych zadań Policji. Medal ten przyznaje się też za współpracę polskiej Policji z policjami innych państw.</u>
          <u xml:id="u-340.3" who="#PosełWojciechNowaczyk">Kolejna poprawka. Wnoszę o zmianę w art. 2 oznaczenia punktów poprzez nadanie dotychczasowemu pkt. 2 w tym artykule oznaczenia 1, który będzie stanowił, że najpierw piszemy o obywatelu polskim, a pkt 1 oznaczenia 2, który będzie się odnosił do cudzoziemców. Uważam, że tak być powinno, bowiem w innych aktach ustawowych dotyczących odznaczeń w pierwszej kolejności mówi się o obywatelach polskich, a potem o innych.</u>
          <u xml:id="u-340.4" who="#PosełWojciechNowaczyk">Wnoszę o dodanie nowego art. 2a w brzmieniu: Medal może być nadany pośmiertnie.</u>
          <u xml:id="u-340.5" who="#PosełWojciechNowaczyk">Uwaga! Przyjęcie art. 2a wymagać będzie zmiany bądź dodania nowego punktu po punkcie oznaczonym jako 4. w projekcie rozporządzenia ministra administracji i spraw wewnętrznych.</u>
          <u xml:id="u-340.6" who="#PosełWojciechNowaczyk">Poprawki, które omówiłem, przedkładam panu marszałkowi na piśmie z prośbą o nadanie im regulaminowego biegu. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-340.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-341">
          <u xml:id="u-341.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-341.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Marka Zielińskiego z Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-342">
          <u xml:id="u-342.0" who="#PosełMarekZieliński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych przedstawiła sprawozdanie po rozpatrzeniu projektu ustawy o ustanowieniu Medalu za Zasługi dla Policji. Klub Parlamentarny Unii Wolności, w imieniu którego mam zaszczyt przemawiać, pozytywnie ocenia przedłożony projekt. Uważamy, że ustanowienie takiego medalu wobec zwiększonych kontaktów międzynarodowych polskiej Policji umożliwi nagradzanie i promowanie osób najbardziej zasłużonych we współpracy policji innych krajów z Policją polską. Jest to istotne, bo podobnymi medalami dysponują służby policyjne krajów europejskich. Równie ważne jest to, że medal ten pozwoli uhonorować obywateli polskich, policjantów i pracowników Policji, którzy przyczynili się do rozwoju kontaktów międzynarodowych oraz działali na rzecz wzrostu sprawności jej działania.</u>
          <u xml:id="u-342.1" who="#PosełMarekZieliński">Sprawą chyba najistotniejszą jest jednak to, że medalem tym będą honorowane osoby, które przyczyniają się do integrowania Policji ze społeczeństwem. Jest to ważne, bo obecnie wizerunek Policji w odbiorze społecznym odbiega od ideału i wiele jest do zrobienia w poprawieniu tego wizerunku. Mamy świadomość, że medal jest tylko jednym z wielu sposobów na zmiany, ale jeśli przyczyni się do tego, a jesteśmy o tym przekonani, to należy medal ustanowić. Dlatego Klub Parlamentarny Unii Wolności poprze omawiany projekt ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-343">
          <u xml:id="u-343.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi Zielińskiemu.</u>
          <u xml:id="u-343.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Teraz zabierze głos pan poseł Wiesław Woda z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-344">
          <u xml:id="u-344.0" who="#PosełWiesławWoda">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zabierając głos w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego w sprawie rządowego projektu ustawy o ustanowieniu Medalu za Zasługi dla Policji, którego pierwsze czytanie odbyło się w Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, chcę przypomnieć, że istnieje już kilka odznaczeń, którymi można wyróżniać policjantów, po pierwsze, resortowa odznaka Zasłużony Policjant nadawana przez ministra spraw wewnętrznych, po drugie, Odznaka za Dzielność, którą nadaje się policjantom i innym funkcjonariuszom mundurowym, wreszcie Medal za Ofiarność i Odwagę, są wreszcie krzyże zasługi, które również otrzymują policjanci. Wydaje się więc, że każdy obywatel zaangażowany w poprawę stanu bezpieczeństwa, również każdy policjant, który coraz częściej naraża swoje zdrowie i życie, może być uhonorowany. Skorą rząd uznał, że potrzebny jest jeszcze jeden medal, to mój klub bez entuzjazmu przyjmuje to do wiadomości.</u>
          <u xml:id="u-344.1" who="#PosełWiesławWoda">Projekt ustawy w art. 2 proponuje nadawanie medalu w pierwszej kolejności cudzoziemcom oraz obywatelom polskim zamieszkałym poza granicami kraju za wspieranie działań Policji na forum międzynarodowym, a w dalszej kolejności obywatelom polskim zamieszkałym w kraju, w tym policjantom, którzy swoim postępowaniem, nienaganną pracą lub służbą podnoszą sprawność działań Policji. Uważam, że kolejność powinna być odwrotna i w pełni popieram poprawki złożone przez posła Nowaczyka.</u>
          <u xml:id="u-344.2" who="#PosełWiesławWoda">Art. 7 przewiduje możliwość pozbawienia obywatela przyznanego mu medalu. Wydaje się, że jest tu zbyt szeroki margines uznaniowości.</u>
          <u xml:id="u-344.3" who="#PosełWiesławWoda">Dołączony do projektu ustawy projekt rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych i administracji przewiduje, że minister może upoważnić inne osoby do wręczenia medalu. Pytam, kogo: wojewodę, czy marszałka województwa, a może starostę lub wójta? W sprawie wręczania odznaczeń jest wiele nieprawidłowości i nieporozumień i uważam, że należałoby ujednolicić zasady wręczania odznaczeń.</u>
          <u xml:id="u-344.4" who="#PosełWiesławWoda">Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego uważa, że Policji bardziej potrzebne są środki na płace, a szczególnie na wydatki rzeczowe. Niektóre komendy powiatowe Policji otrzymały tylko 50% środków na wydatki rzeczowe z tego, czym dysponowały w roku ubiegłym. W konsekwencji komendanci powiatowi Policji wprowadzili drastyczne ograniczenia w wydatkach, np. ustalono dla pojazdów Policji dzienny limit przebiegu 30 km.</u>
          <u xml:id="u-344.5" who="#PosełWiesławWoda">Posłowie klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego uważają, że Policji potrzeba więcej środków na płace i wydatki rzeczowe, a nie na medale, tymi nie da się walczyć z bandytami. Wnoszę jednak o skierowanie projektu ustawy do dalszych prac parlamentarnych. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-344.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-345">
          <u xml:id="u-345.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi Wodzie.</u>
          <u xml:id="u-345.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pytań nie ma.</u>
          <u xml:id="u-345.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Czy ktoś jeszcze chciałby zabrać głos? Pan minister?</u>
          <u xml:id="u-345.3" who="#komentarz">(Poseł Romuald Ajchler: Minister musi?)</u>
          <u xml:id="u-345.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Nie ma obowiązku, panie ministrze, pytam przez grzeczność.</u>
          <u xml:id="u-345.5" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pan poseł sprawozdawca też się nie kwapi.</u>
          <u xml:id="u-345.6" who="#komentarz">(Poseł Mirosław Pawlak: Nie.)</u>
          <u xml:id="u-345.7" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Wobec tego zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-345.8" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pan poseł Nowaczyk zgłosił poprawkę. W związku z tym proponuję, aby Sejm ponownie skierował projekt ustawy do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych w celu przedstawienia dodatkowego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-345.9" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-345.10" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-345.11" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 10. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o wykonywaniu działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym (druk nr 2577).</u>
          <u xml:id="u-345.12" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji pana Marka Naglewskiego w celu przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-346">
          <u xml:id="u-346.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekNaglewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam przyjemność przedstawić uzasadnienie do projektu ustawy o wykonywaniu działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym. Projekt jest pierwszym aktem prawnym kompleksowo regulującym przedmiotową działalność i wraz z ustawą o obrocie z zagranicą towarami, technologiami i usługami - o strategicznym znaczeniu dla bezpieczeństwa państwa, a także dla utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-346.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekNaglewski">Do 1988 r. wytwarzanie i obrót materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją należały wyłącznie do przedsiębiorstw państwowych. Ustawą z dnia 23 grudnia 1988 r. o działalności gospodarczej została wprowadzona zasada wolnej działalności gospodarczej. Jednakże ze względu na szczególny przedmiot działalności, jakim jest wytwarzanie i obrót materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją, ten zakres działalności poddano pewnym ograniczeniom, tj. koncesjonowaniu. Działalność gospodarcza w tym zakresie od 1989 r. jest prowadzona na podstawie koncesji wydawanych uprzednio przez ministra spraw wewnętrznych, a następnie ministra spraw wewnętrznych i administracji. Dotychczas wydanych zostało ponad 2800 koncesji, jednakże liczba udzielonych koncesji nie jest równoznaczna z liczbą przedsiębiorców faktycznie wykonujących przedmiotową działalność.</u>
          <u xml:id="u-346.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekNaglewski">Obowiązujące regulacje prawne nie zobowiązywały przedsiębiorców do informowania organu koncesyjnego o podejmowaniu bądź zaprzestaniu działalności. Ocenia się, że działalność w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją faktycznie wykonuje około 350 przedsiębiorców. W tej liczbie nie są uwzględnieni przedsiębiorcy, którzy prowadzą działalność w zakresie wytwarzania i obrotu wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym, ponieważ ten rodzaj działalności został poddany koncesjonowaniu nową ustawą z dnia 19 listopada 1999 r. Prawo działalności gospodarczej. Ustawa ta nakazuje, aby zakres i warunki wykonywania działalności gospodarczej podlegającej koncesjonowaniu określały przepisy odrębnych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-346.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekNaglewski">Przedłożony projekt ustawy, wypełniającej intencje ustawy Prawo działalności gospodarczej, definiuje na użytek ustawy podstawowe pojęcia, określa wymogi podmiotowe i przedmiotowe działalności gospodarczej będącej przedmiotem regulacji ustawy, zasady wykonywania działalności w zakresie wytwarzania i obrotu oraz kontroli tej działalności, przepisy karne i przejściowe.</u>
          <u xml:id="u-346.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekNaglewski">Zgodnie z projektem ustawy koncesjonowaniu podlega wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie:</u>
          <u xml:id="u-346.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekNaglewski">1) wytwarzania materiałów wybuchowych, broni, amunicji oraz wyrobów o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym i obrotu nimi;</u>
          <u xml:id="u-346.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekNaglewski">2) obrotu technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym. Rodzaje broni i amunicji oraz wykaz wyrobów i technologii o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym, na których wytwarzanie i na obrót którymi będzie wymagana koncesja, określi rozporządzenie Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-346.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekNaglewski">Z obowiązku koncesjonowania wyłączony został obrót wyrobami pirotechniki widowiskowej o określonym kodzie klasyfikacyjnym oraz wyroby pirotechniczne stosowane w motoryzacji, rolnictwie, ratownictwie, leśnictwie i kolejnictwie, z zastrzeżeniem, że te wyroby mogą być sprzedawane wyłącznie osobom pełnoletnim.</u>
          <u xml:id="u-346.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekNaglewski">Pozostawiony zostanie obowiązek koncesjonowania produkcji i obrotu wyrobami pirotechnicznymi należącymi do podklasy zagrożenia 1.3, co pozwoli w świetle uwarunkowań koncesji na zdyscyplinowanie producentów i handlowców, a w konsekwencji tego przyniesie poprawę bezpieczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-346.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekNaglewski">Przed wydaniem decyzji w sprawie udzielenia koncesji minister właściwy do spraw wewnętrznych zasięga opinii ministra obrony narodowej, ministra właściwego do spraw gospodarki, szefa Urzędu Ochrony Państwa oraz właściwego komendanta wojewódzkiego Policji.</u>
          <u xml:id="u-346.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekNaglewski">Projekt ustawy określa w art. 8 wymogi, jakie powinien spełnić przedsiębiorca ubiegający się o wydanie koncesji. Są to m.in. obywatelstwo polskie lub innego państwa, jeżeli osoba ubiegająca się o koncesję uzyskała zezwolenie na osiedlenie się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, albo na zasadzie wzajemności, o ile umowy ratyfikowane przez Rzeczpospolitą Polską nie stanowią inaczej, ukończone 25 lat, wykształcenie co najmniej średnie, posiadanie przygotowania zawodowego do wykonywania działalności gospodarczej lub kierowania działalnością gospodarczą w zakresie objętym koncesją, niekaralność, możliwość spełnienia warunków technicznych i organizacyjnych zapewniających prawidłowe wykonywanie działalności. W stosunku do rusznikarzy obniżono cenzus wieku do lat 21. Ponadto wnioskodawca powinien spełnić inne warunki, które gwarantowałyby bezpieczeństwo ludzi, produkcji oraz ochrony środowiska naturalnego.</u>
          <u xml:id="u-346.11" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekNaglewski">Do wydawania opinii w zakresie warunków technicznych i organizacyjnych, jakim powinien odpowiadać zakład prowadzący określoną w koncesji działalność, uprawnione będą instytucje wskazane w drodze rozporządzenia. Opinie będą uwzględniały rodzaj przewidywanej działalności gospodarczej, towarzyszące jej zagrożenia i będą obejmować ocenę całokształtu zagadnień związanych m.in. z bezpieczeństwem procesów technologicznych i ochroną środowiska naturalnego.</u>
          <u xml:id="u-346.12" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekNaglewski">Ze względu na specyfikę ustawy uznano za zasadne określenie również podstawowych wymogów, które muszą spełnić osoby ubiegające się o zatrudnienie u koncesjonowanych przedsiębiorców. Dotyczą one np. wieku 21 lat, posiadania pozytywnego orzeczenia lekarskiego i psychologa, niekaralności i nienagannej opinii.</u>
          <u xml:id="u-346.13" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekNaglewski">Projekt ustawy wskazuje na okoliczności uzasadniające wydanie decyzji odmownej oraz enumeratywnie wylicza przypadki powodujące cofnięcie koncesji. Organ koncesyjny odmawia udzielenia koncesji lub ogranicza jej zakres w stosunku do wniosku, z wyjątkami szczegółowo określonymi w ustawie:</u>
          <u xml:id="u-346.14" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekNaglewski">- jeśli przedsiębiorca nie spełnia warunków wykonywania działalności gospodarczej określonej w ustawie;</u>
          <u xml:id="u-346.15" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekNaglewski">- ze względu na zagrożenie obronności lub bezpieczeństwa państwa albo porządku publicznego;</u>
          <u xml:id="u-346.16" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekNaglewski">- ze względu na inny ważny interes publiczny, przedstawiony przez ministra w uzasadnieniu odmowy;</u>
          <u xml:id="u-346.17" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekNaglewski">- gdy przedsiębiorca znajduje się w postępowaniu upadłościowym lub w likwidacji;</u>
          <u xml:id="u-346.18" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekNaglewski">- jeżeli przedsiębiorcy cofnięto w ciągu ostatnich 10 lat koncesję.</u>
          <u xml:id="u-346.19" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekNaglewski">Koncesję cofa się, jeżeli:</u>
          <u xml:id="u-346.20" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekNaglewski">- wydano prawomocne orzeczenie zakazujące przedsiębiorcy wykonywania działalności gospodarczej;</u>
          <u xml:id="u-346.21" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekNaglewski">- poprzez swoje działanie stwarza zagrożenie dla obronności lub bezpieczeństwa państwa albo porządku publicznego;</u>
          <u xml:id="u-346.22" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekNaglewski">- upłynął termin 6 miesięcy od dnia udzielenia koncesji, a przedsiębiorca nie powiadomił o podjęciu działalności;</u>
          <u xml:id="u-346.23" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekNaglewski">- przedsiębiorca zawiadomił o zaprzestaniu prowadzenia działalności gospodarczej lub okoliczności faktyczne wskazują na jej zaprzestanie;</u>
          <u xml:id="u-346.24" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekNaglewski">- przedsiębiorca został skazany prawomocnym orzeczeniem za przestępstwo popełnione z winy umyślnej;</u>
          <u xml:id="u-346.25" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekNaglewski">- przedsiębiorca uniemożliwia przeprowadzenie kontroli przez uprawnione organy;</u>
          <u xml:id="u-346.26" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekNaglewski">- w terminie wyznaczonym przez organ uprawniony do kontroli nie usunął uchybień odnoszących się do warunków wykonywania działalności gospodarczej określonej w ustawie lub koncesji;</u>
          <u xml:id="u-346.27" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekNaglewski">- rażąco narusza warunki wykonywania działalności gospodarczej określone w ustawie lub koncesji.</u>
          <u xml:id="u-346.28" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekNaglewski">Nad działalnością podlegającą koncesjonowaniu będzie sprawowana kontrola w granicach określonych przez ustawę. Kontrola będzie sprawowana przez organ koncesyjny, ministra właściwego ds. gospodarki, a także przez inne organy państwowe, które są wyspecjalizowane w kontroli danego rodzaju działalności, też przez organy upoważnione przez organ koncesyjny albo posiadające uprawnienia i kompetencje wynikające z odrębnych przepisów, np. Państwowa Straż Pożarna, inspekcja pracy. Kontrola może być dokonywana również przez zespół kontrolny powoływany na wniosek ministra właściwego ds. wewnętrznych, w skład którego mogą wchodzić funkcjonariusze, żołnierze lub pracownicy podległych albo nadzorowanych jednostek organizacyjnych Ministerstwa Obrony Narodowej, Urzędu Ochrony Państwa, Komendy Głównej Policji.</u>
          <u xml:id="u-346.29" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekNaglewski">W celu uporządkowania działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją projekt przewiduje w przepisach przejściowych wymianę dotychczasowych koncesji w ciągu 2 lat od wejścia w życie ustawy. Wymianie podlegałyby te koncesje, których posiadacze dostosowaliby się do wymogów ustawy.</u>
          <u xml:id="u-346.30" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekNaglewski">Projekt niniejszy zawiera 12 delegacji do wydania rozporządzeń szczegółowych. Wejście w życie projektowanej ustawy będzie wymagało sprostania nowym zadaniom. W szczególności duża ilość zadań będzie przydzielona Policji zobligowanej do opiniowania nie tylko wniosków nowych przedsiębiorców ubiegających się o koncesję, ale również wydawania opinii o ubiegających się o pracę potencjalnych pracowników dużych i mniejszych zakładów zbrojeniowych oraz pracujących bezpośrednio przy obrocie w zakresie materiałów strategicznych. Są to kolejne zadania nałożone na Policję po realizowanej ustawie o ochronie osób i mienia, a także ustawie o usługach detektywistycznych, która jest obecnie przedmiotem prac sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-346.31" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekNaglewski">Z tego względu niezbędne jest zwiększenie liczby etatów. Proponuje się zwiększenie ich o 20, co stanowi oczywiście poziom minimalny, musimy bowiem pamiętać o trudnościach budżetowych państwa. Przewidujemy, iż całkowity koszt, włączając w to druki wniosków i koncesji, wyniósłby ok. 1 mln zł i byłby pokryty z części 42 budżetu: Sprawy wewnętrzne.</u>
          <u xml:id="u-346.32" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekNaglewski">Wysoka Izbo! Pozwolę sobie przypomnieć, że nieuchwalenie tej ustawy spowoduje, iż z dniem 1 lipca 2001 r. działalność gospodarcza w zakresie strategicznym dla bezpieczeństwa państwa i obywateli byłaby prowadzona na zasadach ogólnych, tj. bez jakichkolwiek ograniczeń i bez kontroli organów państwowych. Mając na uwadze to, że projekt ustawy dostosowuje jednocześnie nasze prawo do rozwiązań unijnych, co potwierdza Urząd Komitetu Integracji Europejskiej, uprzejmie proszę Wysoką Izbę o przyjęcie projektu przedstawionej ustawy. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-347">
          <u xml:id="u-347.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-347.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-347.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-347.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Jako pierwszego poproszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Osnowskiego z Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-348">
          <u xml:id="u-348.0" who="#PosełAndrzejOsnowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność przedstawić stanowisko wobec rządowego projektu ustawy o wykonywaniu działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym.</u>
          <u xml:id="u-348.1" who="#PosełAndrzejOsnowski">Jednym z fundamentów ustroju gospodarczego naszego państwa jest ustawa z dnia 19 listopada 1999 r. Prawo działalności gospodarczej. Ze względu na bezpieczeństwo państwa i obywateli ustawodawca w art. 14 zapisał, że wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie niektórych dziedzin wymaga trybu szczególnego - uzyskania koncesji. Wśród ośmiu dziedzin ustawa wymienia właśnie wytwarzanie materiałów wybuchowych, broni i amunicji oraz wyrobów i technologii o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym i obrót nimi.</u>
          <u xml:id="u-348.2" who="#PosełAndrzejOsnowski">Ustawa ta w myśl art. 100 weszła w życie 1 stycznia 2001 r. Równocześnie art. 98 mówi, że jeśli do dnia wejścia w życie ustawy nie zostaną ustawowo określone zakres i warunki wykonywania działalności gospodarczej oraz udzielania koncesji, o których mowa w cytowanym już przeze mnie art. 14, to wówczas z mocy prawa wygasa obowiązek uzyskania koncesji. W świetle powyższego wywodu wydaje się, że przedłożenie rządowe z druku nr 2577 jest mocno spóźnione.</u>
          <u xml:id="u-348.3" who="#PosełAndrzejOsnowski">Perspektywa członkostwa Polski w Unii Europejskiej stwarza konieczność dostosowania polskiego prawa w omawianym zakresie do prawa Unii. Projekt ustawy odnosi się do terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (art. 3 ust. 1), ale wraz z ustawą z dnia 29 listopada 2000 r. o obrocie z zagranicą towarami, technologiami i usługami o znaczeniu strategicznym będzie stanowić spójną całość służącą umacnianiu bezpieczeństwa państwa, a także utrzymaniu międzynarodowego pokoju.</u>
          <u xml:id="u-348.4" who="#PosełAndrzejOsnowski">W uzasadnieniu do projektu ustawy czytamy, że obowiązująca ustawa o broni, amunicji i materiałach wybuchowych z 1961 r. uległa „całkowitej dezaktualizacji i nie odpowiada istniejącym uwarunkowaniom społecznym i gospodarczym w kraju”. I trudno się nie zgodzić z taką oceną. Tymczasem art. 41 projektu uchyla tylko art. 3 i 18 ustawy. Wydaje się, że mamy tutaj do czynienia z brakiem konsekwencji projektodawcy.</u>
          <u xml:id="u-348.5" who="#PosełAndrzejOsnowski">Ważnym przesłaniem projektu jest to, by wytwarzanie materiałów wybuchowych, broni i amunicji oraz obrót nimi odbywały się w sposób zapewniający ochronę życia i zdrowia ludzkiego, a także mienia oraz środowiska naturalnego, tak by odkrycia i wynalazki Nobla, Colta i innych nie obróciły się przeciwko nam samym.</u>
          <u xml:id="u-348.6" who="#PosełAndrzejOsnowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Szczególnie ważny jest rozdział 2 projektu mówiący o zasadach koncesjonowania, o wymogach, jakie powinien spełniać ubiegający się o koncesję, o procedurach wydawania decyzji, wreszcie o przesłankach odmowy lub cofnięcia koncesji. Ust. 3 w art. 6 zawiera delegację dla Rady Ministrów, która w drodze rozporządzenia określi rodzaje broni i amunicji oraz wykaz towarów i technologii, na które jest wymagana koncesja. Należy ubolewać, że projektodawca nie dołączył projektu rozporządzenia do tego artykułu, który, jak się wydaje, rozstrzyga, co wymaga koncesji.</u>
          <u xml:id="u-348.7" who="#PosełAndrzejOsnowski">Na drodze rozporządzeń, żeby ograniczyć się tylko do rozdziału 2, będą procedowane następujące postępowania: po pierwsze, dotyczące zakresu i przebiegu szkoleń oraz instytucji upoważnionych do ich prowadzenia - mówi o tym art. 10 - po drugie, dotyczące wzoru wniosku składanego do organu koncesyjnego - art. 13.</u>
          <u xml:id="u-348.8" who="#PosełAndrzejOsnowski">Broń i amunicja ze swej istoty są materiałami niebezpiecznymi. Jeśli znajdą się w rękach osób niezrównoważonych, mogą stanowić szczególne zagrożenie dla zdrowia i życia otoczenia. Dobrze się więc stało, że przedłożenie rządowe kładzie wielki nacisk na to, aby koncesję można było wydać osobie, która nie wykazuje zaburzeń psychicznych (mówi o tym art. 8 ust. 1), aby osoby ubiegające się, posiadające koncesję obowiązane były przedstawić raz na 5 lat aktualne orzeczenie lekarskie i psychologiczne (art. 11), aby wreszcie minister do spraw zdrowia określał zakres badań psychiatrycznych i psychologicznych oraz kwalifikacje lekarzy i psychologów upoważnionych do prowadzenia tych badań (art. 11 ust. 4). Te obwarowania dotyczące zdrowia psychicznego odnoszą się do osób fizycznych. Projekt przemilcza ów wymóg w stosunku do przedsiębiorcy. Czyżby projektodawca zakładał, że z definicji przedsiębiorca jest pozbawiony tych dolegliwości?</u>
          <u xml:id="u-348.9" who="#PosełAndrzejOsnowski">Państwo, stojąc na straży bezpieczeństwa obywateli, winno mieć kompetencje kontrolne wobec wykonujących omawianą działalność gospodarczą. Mówi o tym rozdział 5 projektu. W myśl art. 32 takie uprawnienia przysługują organowi koncesyjnemu, ministrowi do spraw gospodarki oraz komendantom wojewódzkim Policji. Ale tylko organ koncesyjny może powołać zespół kontrolny (art. 33). Czy nie należałoby tego uprawnienia rozszerzyć na pozostałe organy kontrolne? Czynności kontrolne, a następnie sporządzanie protokołu pokontrolnego są zwykle punktem zapalnym i konfliktogennym. Wydaje się więc, że należałoby dopracować art. 33, poszerzając go na przykład o prawa i obowiązki kontrolowanych.</u>
          <u xml:id="u-348.10" who="#PosełAndrzejOsnowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Bezpieczeństwo państwa i obywateli to wartości, które trudno przecenić. Dlatego mój klub, klub Akcji Wyborczej Solidarność, z zadowoleniem przyjmuje rządową inicjatywę ustawodawczą w tym zakresie i opowiada się za skierowaniem projektu do sejmowych Komisji: Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Obrony Narodowej w celu rozpatrzenia. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-348.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-349">
          <u xml:id="u-349.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-349.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Teraz proszę o zabranie głosu pana posła Jerzego Dziewulskiego z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-350">
          <u xml:id="u-350.0" who="#PosełJerzyDziewulski">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-350.1" who="#PosełJerzyDziewulski">Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Dość dramatycznie w swoim wystąpieniu nakreślił pan na zakończenie sytuację, jaka zaistnieje, gdybyśmy nie uchwalili tej ustawy. Na początku nie chciałbym więc pana stresować i powiem jasno - ustawa jest moim zdaniem do uchwalenia i opozycja w sprawie tej ustawy nie będzie zgłaszać specjalnych zastrzeżeń. Natomiast są pewne problemy, które trzeba rozwiązać, ale, wydaje się, już na posiedzeniu komisji. Nie będę państwu przedstawiał tych wszystkich problemów, ale pozwolę sobie zasygnalizować kilka podstawowych. Otóż, po pierwsze, ta ustawa rzeczywiście musi być uchwalona. Co do tego nie mam cienia wątpliwości i to jest jakby oczywiste, ale jest parę spraw, które warto byłoby omówić. Wydaje się, że państwo idziecie zbyt szeroko w pewne definicje, które mogą być nieco kłopotliwe. Na przykład: w rozumieniu ustawy materiały wybuchowe są to... i wymieniacie państwo substancje chemiczne stałe lub ciekłe albo mieszaniny substancji, a musi być dodany wyraz „tych” (tych substancji). Dlaczego? Jeżeli nie będzie wyrażenia: tych substancji, czyli chemicznych, to powiem państwu, że jest paru specjalistów w tym kraju, którzy są w stanie z materiałów domowych znajdujących się w kuchni każdej kucharki w każdym domu sporządzić niezły materiał wybuchowy, zapewniam państwa, i to taki, który potrafi zupełnie przyzwoicie niszczyć; mimo że dodaliście tu państwo dalej: „zdolne do reakcji chemicznej z wytwarzaniem gazu o takiej temperaturze i ciśnieniu i z taką szybkością”. Moim zdaniem to jest zagmatwanie definicji. Byłaby łatwiejsza definicja, gdyby opuścić to wytwarzanie gazu, temperatury, ciśnienia i szybkości. Dlaczego? Bo to są cechy wybuchu. Nie będzie wybuchu, jeżeli nie będzie gazu, temperatury, ciśnienia i szybkości, a wszystko to musi być w ułamku sekundy nieprzeliczalnym w gruncie rzeczy przez żadne dzisiaj urządzenia mierzące czas. Zatem cechy wybuchu są jakby tutaj nieistotne. Istotne są określone substancje, które mogą powodować niszczenie w otaczającym środowisku, a także wyroby wypełnione materiałem wybuchowym, z wyłączeniem amunicji. Ja bym się z tym, powiedzmy sobie, zgodził.</u>
          <u xml:id="u-350.2" who="#PosełJerzyDziewulski">Dalsza sprawa dotyczy broni. Otóż wydaje się, że istotniejsze byłoby połączenie pierwszej części pkt. 2, gdzie jest zapis następujący: broń i istotne części broni - są to broń i istotne części broni w rozumieniu przepisów ustawy o broni oczywiście, ale osobno, jakby poza zapisem ustawy o broni, dodaliście państwo: a także inne urządzenia służące do niszczenia lub obezwładniania celów. Jakby się ktoś uparł, to i proca jest także do tego. Niektóre proce są procami wojskowymi. Są takie proce, które za pomocą odpowiedniego naciągu mogą także burzyć, ale przecież to nie o to chodzi w tej ustawie. Zatem dobrze byłoby, gdyby to było tak: „broń i istotne części broni, a także inne urządzenia służące do niszczenia, istotne w rozumieniu przepisów ustawy o broni”.</u>
          <u xml:id="u-350.3" who="#PosełJerzyDziewulski">Dalej. Tu już jest poważny błąd, panie ministrze, dotyczący amunicji, ponieważ amunicja są to wyroby, według państwa, wypełnione materiałem wybuchowym, służące do niszczenia lub obezwładniania celów. Z podstawowej definicji amunicji wynika, że mamy różnego rodzaju amunicję, także i ćwiczebną, czyli także pozorującą. Proszę zwrócić uwagę, że amunicja pozorująca nie służy do niszczenia ani obezwładniania celów. Ma inny cel, ale jest amunicją i jest niebezpieczna. I to powinna tutaj być zawarte. Do tego, panie ministrze, niezbędne byłoby, wydaje się, także rozporządzenie szczegółowe.</u>
          <u xml:id="u-350.4" who="#PosełJerzyDziewulski">Dalej, wyroby i technologie o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym są to wyroby specjalnie zaprojektowane dla wojska i dla policji, tak to należałoby czytać, w rozumieniu następnego pkt. 4. No, jest specjalnie zaprojektowany but, pas, manierka. Ja byłbym tutaj, że tak powiem, bardzo ostrożny, jeśli chodzi o taki bardzo ogólny zapis: wyroby i technologia o przeznaczeniu wojskowym i policyjnym specjalnie zaprojektowana dla wojska i dla policji. Jest to zbyt szeroki, moim zdaniem, zapis, ale, powtarzam, jest to do zrobienia bez wątpienia w komisji. Przyznaję rację mojemu poprzednikowi, który zwrócił uwagę na bardzo istotną rzecz, mianowicie na to, iż brakuje projektu rozporządzenia dotyczącego wykazu wyrobów i technologii o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym. Panie ministrze, bez tego się nie da pracować, to być musi. Zatem zanim przystąpimy do pracy w komisji, to musimy mieć to rozporządzenie, bo inaczej cała ustawa bierze w łeb, nie wiemy, o czym mówimy. Zatem apelowałbym do pana, aby zechciał pan zobowiązać odpowiednie służby do przygotowania projektu tego rozporządzenia i wtedy moglibyśmy, że tak powiem, dość szybko chyba załatwić tę sprawę.</u>
          <u xml:id="u-350.5" who="#PosełJerzyDziewulski">Zatem, żeby nie przedłużać - jest jeszcze kilka uwag o charakterze dość zasadniczym, ale moim zdaniem do rozwiązania przez komisję - mój klub jest za skierowaniem tej ustawy do komisji administracji i oczywiście do Komisji Obrony Narodowej. I tak też będziemy głosować. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-351">
          <u xml:id="u-351.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi Dziewulskiemu.</u>
          <u xml:id="u-351.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pana posła Potockiego nie dostrzegam.</u>
          <u xml:id="u-351.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Wobec tego pan poseł Tadeusz Gajda z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-352">
          <u xml:id="u-352.0" who="#PosełTadeuszGajda">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rządowy projekt okazuje się bardzo potrzebny, tak jak mówili moi przedmówcy, ponieważ jesteśmy w takiej sytuacji, że życie wyprzedziło ustawy, wyprzedziło wszystko to, co dzieje się wokół ustaw. Jest wielka potrzeba pilnego uchwalenia tej ustawy. Oczywiście w komisjach będziemy przedstawiać pewnego rodzaju przemyślenia.</u>
          <u xml:id="u-352.1" who="#PosełTadeuszGajda">Trudno nie zgodzić się z moimi przedmówcami co do wykazu, co do rozporządzenia. To jest materia, która będzie jakby wypełniać całą ustawę, i będzie to przedmiotem naszych dywagacji w trakcie prac komisji. Osobiście jestem przeciwnikiem jakichkolwiek koncesji, ale tej działalności gospodarczej nie da się prowadzić inaczej niż poprzez koncesje i kontrolę państwa, ponieważ materia jest bardzo, powiedziałbym, wybuchowa, czyli bardzo niebezpieczna.</u>
          <u xml:id="u-352.2" who="#PosełTadeuszGajda">Dobrze, że ustawodawca proponuje, by pracownicy byli doświadczeni, czyli dojrzali. Wiek 21 lat jest wiekiem dojrzałym, w którym pracownik - już w sensie wielkiej odpowiedzialności - za to, co robi, odpowiada.</u>
          <u xml:id="u-352.3" who="#PosełTadeuszGajda">Ustawa także dostosowuje prawo do prawa unijnego, co jest bardzo ważne. Są to bowiem także źródła postępu niekoniecznie dobrego, jeżeli chodzi o wszelkiego rodzaju materiały wybuchowe, z którymi mamy do czynienia, oczywiście w negatywnym tego słowa znaczeniu - myślę o wysadzaniu samochodów przez grupy przestępcze. Ale także i z tego względu należy te sprawy po prostu uporządkować.</u>
          <u xml:id="u-352.4" who="#PosełTadeuszGajda">Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego poprze ustawę. Prosimy o skierowanie ustawy do stosownych komisji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-352.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-353">
          <u xml:id="u-353.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-353.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Są jeszcze dwie osoby zapisane do pytań: pan poseł Karol Łużniak i pan poseł Jan Chmielewski.</u>
          <u xml:id="u-353.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Jeszcze ktoś?</u>
          <u xml:id="u-353.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Wszyscy.</u>
          <u xml:id="u-353.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-353.5" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę, pan poseł Karol Łużniak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-354">
          <u xml:id="u-354.0" who="#PosełKarolŁużniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Kwestia, którą poruszę, jest troszkę może nie z tej beczki, że tak powiem, ale myślę, że jest ona dość istotna, i do pana ministra się zwracam z prośbą o odniesienie się do tego, o czym teraz powiem.</u>
          <u xml:id="u-354.1" who="#PosełKarolŁużniak">Proszę państwa, jest w Polsce bardzo znana i bardzo, powiedziałbym, szanowana grupa ludzi, która skupia się w tzw. bractwach kurkowych. Nie wiem, czy ta sprawa jest znana państwu, szczególnie tym, którzy się w tej materii wypowiadali. Otóż według mojej wiedzy, według tego, co panowie z tych bractw kurkowych mi przekazali, na dzień dzisiejszy w prawie polskim — a mówię o tym, o czym dzisiaj dyskutujemy, to znaczy o wykonywaniu działalności gospodarczej; była już mowa o elemencie ostatnim, materiałach przeznaczonych do działań wojskowych i policyjnych, ale w ogóle chodzi o działalność gospodarczą w zakresie wytwarzania materiałów wybuchowych i obrotu nimi — tak naprawdę chyba nigdzie, nawet w ustawie o broni i amunicji, nie mówi się o tym, że ci ludzie, którzy działają w tych stowarzyszeniach, również operują bronią i amunicją. Ta broń jest o tyle ciekawa i szczególna, że jest to broń oparta na tzw. czarnoprochowej broni, a więc broni, którą trzeba by było określić i nazwać, odwołując się do historii. Co więcej, broń, której używają, jest też bronią, powiedziałbym, historyczną. Nie do końca jest ona bronią tylko stosowaną przez nas i nam znaną. To znaczy można kupić broń historyczną, ale po prostu jako atrapy, jako modele. Natomiast ci ludzie stosują tę broń do strzelania kulami. Ta broń jednak też razi, może razić, może również być w pewnym sensie niebezpieczna, jeżeli ktoś się znajdzie na linii wystrzału, przed tarczą.</u>
          <u xml:id="u-354.2" who="#PosełKarolŁużniak">W imieniu tej grupy ludzi chciałbym zadać panu ministrowi pytanie - zresztą miałem przyjemność złożyć już interpelację na podobny temat do ministra spraw wewnętrznych, stąd z mojej strony jest to kontynuacja tego wszystkiego - czy akurat w tym właśnie projekcie ustawy nie powinna się ta kwestia znaleźć, zwłaszcza że, proszę państwa, w projekcie w art. 6 i 2 z obowiązku koncesjonowania wyłącza się pewne wyroby pirotechniczne, na przykład stosowane w motoryzacji, rolnictwie, ratownictwie, kolejnictwie itd. Wyłącza się zatem pewne kwestie z materii tej ustawy, natomiast obawiam się, że jeżeli mówimy o tego typu ustawie, jeżeli mówimy o tego typu materiałach wybuchowych, o obrocie bronią, o produkcji broni, to ciągle nam ten element wymyka się spod kontroli.</u>
          <u xml:id="u-354.3" who="#PosełKarolŁużniak">Proszę państwa, dla informacji podam, by zaspokoić ciekawość — przepraszam, panie marszałku, ale przygotowuję się do zadania pytania — że broń czarnoprochową bractwa kurkowe, liczące około kilkudziesięciu tysięcy ludzi w Polsce, muszą kupować w Czechach, w państwach Europy Zachodniej, we Włoszech itd. W Polsce tej broni kupić nie można z przyczyn, o których wspomniałem wcześniej. Nasze przepisy o tym nie mówią. Po drugie, nie można takiej broni, takiego prochu w Polsce wytwarzać, bo nie ma na ten temat żadnych przepisów, rozwiązań i w ustawie o broni, i w ustawie, o której rozmawiamy. Tak wynika z materii tej ustawy, z którą się zapoznałem.</u>
          <u xml:id="u-354.4" who="#PosełKarolŁużniak">Panie Ministrze! Czy nie można by ująć tych kwestii? Otrzymałem już z Ministerstwa Spraw Wewnętrznych odpowiedź, że jest to otwarty temat, że można by te kwestie włączyć. Przypomnę państwu, że jest rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych w sprawie rodzajów szczególnie niebezpiecznych broni i amunicji oraz rodzajów broni odpowiadającej celom, w wypadku których może być wydane pozwolenie na broń. Mam odpowiedź pozytywną, zgodnie z którą jest zgoda na to, żeby o tej kwestii rozmawiać. Pytam zatem, panie ministrze, czy akurat w tym projekcie ustawy nie należałoby podjąć - albo może w innym projekcie, który mógłby być wzorowany na przykład na rozwiązaniach czeskich — kwestii możliwości produkcji broni, którą stosują bractwa kurkowe? Są to bronie oparte na broni czarnoprochowej, oparte na broni, która jest bronią zabytkową, a nie musi być atrapą, może służyć do celów rekreacyjnych, okazyjnych. Czy nie można by w materii tej ustawy zawrzeć przepisów, które zezwoliłyby polskim podmiotom gospodarczym produkować broń opartą na broni czarnoprochowej, opartą na wzorach historycznych, która mogłaby służyć tego typu stowarzyszeniom jak bractwa kurkowe? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-355">
          <u xml:id="u-355.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-355.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pan poseł Jan Chmielewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-356">
          <u xml:id="u-356.0" who="#PosełJanChmielewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam pytania do pana ministra. Jako pracownik przemysłowej telekomunikacji, który to instytut ma swoje osiągnięcia w zakresie techniki radiolokacyjnej, pytam: Dlaczego projekt ustawy aż tak szeroko ustala zakres podmiotowy i przedmiotowy zamierzonej regulacji? Tutaj pan poseł Dziewulski już te kwestie poruszył. W pełni to popieram. Czy ze względu na odrębność takich dziedzin jak wytwarzanie materiałów wybuchowych, broni i amunicji i obrót nimi oraz wytwarzanie wyrobów i technologii o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym i obrót nimi regulacje te nie powinny być ujęte w odrębnych ustawach? Moim zdaniem musi to być bardzo precyzyjnie zapisane. Jak pan minister odnosi ten projekt ustawy do faktu funkcjonowania już powołanych przez naczelne organy państwowe jednostek organizacyjnych, które, zgodnie z ich aktami powołania oraz nadanymi przez te organy statutami, realizują zadania objęte zakresem ustawy? Wiele z tych podmiotów to zakłady wiodące w swojej dziedzinie i w zakresie swojej działalności.</u>
          <u xml:id="u-356.1" who="#PosełJanChmielewski">Jaka jest relacja tego projektu ustawy do rozporządzenia Rady Ministrów z 17 listopada 1999 r., wydanego na podstawie ustawy z 7 października 1999 r. o wspieraniu restrukturyzacji przemysłu obronnego i modernizacji technicznej sił zbrojnych, w którym szereg jednostek organizacyjnych prowadzących działalność zaliczono właśnie do jednostek pracujących na potrzeby bezpieczeństwa i obronności kraju?</u>
          <u xml:id="u-356.2" who="#PosełJanChmielewski">Kolejne pytanie. Czy wobec świadomości, jak trudny to jest rynek, jeśli chodzi o wytwarzanie i obrót materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz jeszcze trudniejszy, jak mi się wydaje, co do wyrobów i technologii o przeznaczeniu wojskowym i policyjnym - mając na uwadze już tutaj wspomniane akty prawne oraz projekty rozporządzeń, które zostały dołączone, można powiedzieć, że wprowadzenie tej ustawy nie zakłóci funkcjonowania jednostek powołanych do wykonywania zadań na potrzeby obronności kraju? Odwołam się do tej ustawy, która funkcjonowała w zakresie obrotu technologiami między Polską i innymi państwami, nie będę tego problemu rozwijał. Jakie koszty, panie ministrze, będą musiały ponieść instytuty, przedsiębiorstwa, żeby dostosować się do tej ustawy i czy będą miały wsparcie ze strony państwa? Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-357">
          <u xml:id="u-357.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo i proszę o udzielenie odpowiedzi podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji pana Marka Naglewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-358">
          <u xml:id="u-358.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekNaglewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na początku swojego wystąpienia pragnę bardzo serdecznie podziękować za wszystkie wystąpienia dotyczące projektu przedkładanej dzisiaj ustawy. Pragnę skromnie w tym miejscu zauważyć, że wystąpienia dotyczące tego projektu były - przepraszam, proszę nie traktować tego jako oceny - bardzo fachowe. Było wiele stwierdzeń podobnych do tych, jakie otrzymujemy w tej sprawie z instytutów specjalistycznych.</u>
          <u xml:id="u-358.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekNaglewski">Rozumiemy, że nie mieliśmy pełnej recepty na rozwiązanie wszystkich dylematów w tej ustawie. Zdajemy sobie doskonale sprawę, że w komisjach będzie ten projekt wymagał ogromnego zaangażowania ze strony rządu, chodzi o przygotowanie wielu analiz, propozycji czy też projektów. Jesteśmy na to otwarci.</u>
          <u xml:id="u-358.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekNaglewski">Chcę też w tym miejscu powiedzieć, że bardzo nam zależało, aby projekt ten... Nie ukrywam, że mieliśmy wiele trudności związanych z jego przygotowaniem. Nie jest łatwe, w dzisiejszym skomplikowanym otoczeniu prawnym i w dzisiejszej rzeczywistości gospodarczej taki projekt skonstruować. Dlatego prosiłbym o wyrozumiałość dla niego.</u>
          <u xml:id="u-358.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekNaglewski">Jeśli chodzi o pytania, może nie zdołam odpowiedzieć w zupełności na wszystkie. Jeśli chodzi o pytanie pana posła Łużniaka dotyczące Bractwa Kurkowego i problemu broni czarnoprochowej, panie pośle, będę starał się odpowiedzieć może w jednym czy w dwóch zdaniach. Jeżeli w Polsce pojawi się podmiot gospodarczy, który zechciałby taką broń produkować, to wedle tego aktu jego wniosek, zgodnie z rytuałem przedstawionym w tej ustawie, zostanie rozważony. Nie widzę problemu, będzie on mógł być załatwiony. Tak odpowiem. Natomiast organ regulacyjny nie może ingerować w sprawy rynku w tym zakresie. Nie chciałbym tutaj rozwijać tego tematu, natomiast zapewniam pana posła, że zanim projekt trafi do komisji, postaramy się ten problem gruntownie zbadać i rozważyć. Dotyczy on także ustawy o broni i amunicji, przede wszystkim, w znacznej części. Proszę dać nam trochę czasu. Rzeczywiście zdajemy sobie sprawę z tego, że w Polsce jest znaczna grupa ludzi, którzy od lat działają w tych organizacjach.</u>
          <u xml:id="u-358.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekNaglewski">Jeśli chodzi o wystąpienie pana posła Chmielewskiego, to było bardzo wiele pytań, na niektóre nie potrafię odpowiedzieć od razu.</u>
          <u xml:id="u-358.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekNaglewski">Jeśli chodzi, panie pośle, o tę materię, którą pan poseł poruszył, to jest ona bardzo rozległa.</u>
          <u xml:id="u-358.6" who="#komentarz">(Poseł Jan Chmielewski: To na piśmie później.)</u>
          <u xml:id="u-358.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekNaglewski">Dotyczy ona zarówno wytwarzania, jak i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami, technologią. Pan poseł podał w wątpliwość tak szeroki zakres przedmiotowy i podmiotowy, to, że aż tak szeroko podeszliśmy.</u>
          <u xml:id="u-358.8" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Dziewulski: Zbyt ogólnie.)</u>
          <u xml:id="u-358.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekNaglewski">Zbyt ogólnie, ale szeroko, tak. Zdawaliśmy sobie z tego sprawę, mówimy to szczerze i otwarcie, ale nie chcieliśmy zawężać problemu, bo byłoby to przedwcześnie, niech lepiej to będzie w pracach komisji zawężone. I w taki sposób do tego tematu podchodzimy.</u>
          <u xml:id="u-358.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekNaglewski">Jaka jest relacja z tym rozporządzeniem Rady Ministrów. Panie pośle, jeśli chodzi o przedstawione tam jednostki, to ja po prostu rozumiem, że pan poseł wyraża troskę...</u>
          <u xml:id="u-358.11" who="#komentarz">(Poseł Jan Chmielewski: Czy wszystkie urzędy, które mają statuty, pracują.)</u>
          <u xml:id="u-358.12" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekNaglewski">Tak, te które tam w tym rozporządzeniu funkcjonują. My się zastanowimy, ale myślę, że może czasami, jeżeli będą dotykać tej materii, dotknie je problem chociażby wymiany tych koncesji, bo jest tam okres dla nich specjalny, one mogą to dłużej robić, trudno jest tu jednoznacznie odpowiedzieć, bo trzeba znać zakresy, jakie ich dzisiaj dotyczą.</u>
          <u xml:id="u-358.13" who="#komentarz">(Poseł Jan Chmielewski: Mają statuty swoje. To są jednostki państwowe.)</u>
          <u xml:id="u-358.14" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekNaglewski">Tak, ja rozumiem, mają swoje konstytucje organizacyjne, działają i ja rozumiem, że to w jakiś sposób je dotknie. Myślę, że to wymaga szczegółowego rozważenia.</u>
          <u xml:id="u-358.15" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekNaglewski">Natomiast chcę też panów posłów zapewnić, że kilkakrotnie poruszane tu rozporządzenie jest przez nas już przygotowane. Ten projekt jest gotowy. Nie ukrywam, że jest to materia trudna, jeśli chodzi o uzgodnienie między zainteresowanymi resortami, choćby między nami i ministrem obrony narodowej. Są to trudne tematy, niemniej jednak projekt jest przygotowany i będziemy starali się, żeby w czasie prac komisji te konieczne projekty były przygotowane. W oparciu o te projekty będzie można doprecyzowywać te zapisy.</u>
          <u xml:id="u-358.16" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekNaglewski">Ja ze swej strony tyle chciałem powiedzieć, panie marszałku, jeśli chodzi o odpowiedzi w tym momencie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-359">
          <u xml:id="u-359.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-359.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-359.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">W dyskusji zgłoszono wnioski o skierowanie tego projektu do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz do Komisji Obrony Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-359.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proponuję, aby Sejm skierował ten projekt zgodnie ze zgłoszonymi wnioskami, z zaleceniem zasięgnięcia opinii Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka.</u>
          <u xml:id="u-359.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-359.5" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-359.6" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 11. porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (druk nr 2672).</u>
          <u xml:id="u-359.7" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Zbigniewa Wawaka w celu przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-360">
          <u xml:id="u-360.0" who="#PosełZbigniewWawak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Doczekaliśmy się pierwszego czytania wniesionego przed 6. tygodniami projektu ustawy, jest to termin dość krótki jak na projekt poselski. Wypada z tego powodu wyrazić satysfakcję. Opóźnienie bierze się z konieczności zaopiniowania tego projektu przez Komisję Integracji Europejskiej, o tym za chwilę.</u>
          <u xml:id="u-360.1" who="#PosełZbigniewWawak">Projekt jest niezwykle krótki, obejmuje 4 linijki zmiany w ustawie VAT-owskiej, chodzi o przepis art. 50 ust. 5. Obowiązuje on od 1 stycznia i mamy jeszcze w pamięci tę debatę, kiedy przy okazji tzw. ustaw okołobudżetowych dotykaliśmy również VAT. Była wielka dyskusja o stawkach VAT-owskich, które utrzymać, które przedłużyć, które będą obniżone, które zwiększyć do 22%. Zmiana przyjęta 1 stycznia polegała w głównej mierze na przedłużeniu obowiązywania tzw. zerowej stawki podatku na książki i prasę do końca 2003 r. W takim przekonaniu, takie były postulaty stawiane politycznie, pamiętam ówczesne notatki prasowe, takie były stawiane postulaty, aby ten obowiązujący wcześniej przepis w takiej właśnie konstrukcji przedłużyć do końca 2003 r., poprzednio miało to być do końca 2000 r. Przy okazji jednak prac nad tą ustawą po cichutku, trochę w sposób niezauważalny, przynajmniej dla mnie, przyznaję się tutaj do błędu, zmieniono również samą treść przepisu, jego merytoryczne brzmienie wewnątrz. Nowa regulacja stwarza patologiczną sytuację polegającą na uprzywilejowaniu importu usług drukarskich, bo tego ten przepis dotyczy. Oto dzisiaj po nowelizacji import takich usług cieszy się uprzywilejowaną stawką zerową, produkcja krajowa zaś, czyli usługi zasadzające się na drukowaniu w kraju, została obłożona 22-procentową stawką VAT. Tak ustawione stawki podatku grożą przeniesieniem produkcji za granicę Polski, i tego procesu dzisiaj jesteśmy świadkami. Nie znajduje to żadnego uzasadnienia w tej konstrukcji, jaką przyjęliśmy w ustawie, a powoduje oczywisty wzrost kosztów finansowych działalności krajowych drukarni i wydawców, i to im mniejsze drukarnia i wydawca, tym większe są perturbacje. Drukarnie z uwagi na długie terminy płatności należnych opłat od wydawców muszą z własnych środków finansować podatek od towarów i usług, a wydawcy z kolei, choć odzyskują ten podatek, odzyskują go ze znacznym opóźnieniem. Jest to szczególnie niebezpieczna sytuacja dla małych drukarni i wydawnictw. W imieniu wnioskodawców proponuję, aby nie wracając do brzmienia przepisu sprzed nowelizacji, objąć zerową stawką podatku od towarów i usług dokładnie ten zakres usług drukarskich, których import objęto w ostatniej nowelizacji stawką zerową, i zrównać w tej kwestii w szansach podmioty krajowe z podmiotami zagranicznymi.</u>
          <u xml:id="u-360.2" who="#PosełZbigniewWawak">Należy podkreślić, że proponowana zmiana jest neutralna, jeśli chodzi o skutki finansowe dla budżetu państwa. Podatek od towarów i usług jest bowiem odliczany i zwracamy wydawcom niezależnie od tego, kto i w jaki sposób go płaci.</u>
          <u xml:id="u-360.3" who="#PosełZbigniewWawak">Intencją ostatniej noweli było przedłużenie okresu obowiązywania zwolnienia z podatku od towarów i usług książek i prasy. Wnioskodawcy są przekonani, że intencją zmiany nie było stworzenie bodźca ekonomicznego do przenoszenia działalności drukarskiej za granicę Rzeczypospolitej, i stąd ta nowelizacja. Ta sprawa była przedmiotem zainteresowania sejmowej Komisji Kultury i Środków Przekazu. Komisja ta przyjęła dezyderat nr 27, w którym kieruje do rządu postulat wniesienia pilnego projektu ustawy naprawiającego to przeoczenie, tę nierównoprawność, tę niedobrą sytuację. Projekt rządowy ma swoje wymogi, ma swoje tryby. Złożenie projektu rządowego wymaga dużo więcej czasu niż projektu poselskiego, stąd inicjatywa poselska - chodziło o skrócenie tego okresu - i stąd dzisiejsza nasza debata.</u>
          <u xml:id="u-360.4" who="#PosełZbigniewWawak">Wspominałem o opinii Komisji Integracji Europejskiej i tutaj z wyprzedzeniem odniosę się do wielu zarzutów przeciwko tej ustawie. Ponieważ sprawa dotyczy obszaru regulowanego prawem europejskim - chodzi o 6. dyrektywę dotyczącą podatków pośrednich, czyli VAT - zgodnie z regulaminem opinia Komisji Integracji Europejskiej była tutaj wymagana. I ta opinia nie mogła być inna niż taka właśnie, że ustawa ta jest sprzeczna z dyrektywą, to trzeba przyznać. Mówiąc jednak o tym, trzeba pamiętać, że cała nasza ustawa VAT-owska jest sprzeczna z tą dyrektywą. Dyrektywa przewiduje bowiem jedną podstawową stawkę VAT-owską w wysokości 15–25% - w naszym przypadku jest to jedna z najwyższych w Europie stawka, bo 22-procentowa - i dwie tzw. obniżone stawki, nie niższe jednak niż 5-procentowe. Po pierwsze, my tych wymagań i tak nie respektujemy w całym systemie podatku VAT, po drugie, nie jesteśmy do tego teraz zobowiązani. Wystarczy, jeżeli to zrobimy w chwili przystąpienia do Unii Europejskiej. I chociażby takie zastrzeżenie można byłoby poczynić przy wszystkich tych przepisach, których okres obowiązywania przedłużyliśmy do 2003 r. Po trzecie zaś, wiele państw Unii Europejskiej, i to z czołówki krajów Unii Europejskiej, państw stron traktatu z Schengen, nie respektuje do końca 6. dyrektywy dotyczącej podatku pośredniego. W tych krajach obowiązują liczne stawki obniżone, sprzeczne z tą dyrektywą. Myślę zatem, że tu w zakresie poprawności europejskiej nie musimy się prześcigać. A jeśli chodzi o przewidziane w naszym projekcie obowiązywanie obniżonej, zerowej stawki podatku do końca 2003 r., bo taka jest przecież konstrukcja, wszyscy wiemy, że nie grozi nam przyjęcie do Unii Europejskiej przed końcem 2003 r.; z tym chyba wszyscy w Polsce się zgadzają. A więc wszelkie argumenty ze wszystkich stron przemawiają za tym, że istniejąca niezgodność tych zapisów z odpowiednimi dyrektywami obowiązującymi w Unii Europejskiej nie powinna być przeszkodą w uchwaleniu tego przepisu, ponieważ są to tylko sprzeczności formalne istniejące w wielu innych, o ile poważniejszych punktach polskiego systemu podatkowego.</u>
          <u xml:id="u-360.5" who="#PosełZbigniewWawak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na zakończenie gorąca prośba do wszystkich, którzy będą się tym projektem w Sejmie zajmowali. Czas jest krótki. Chodzi o przepisy powodujące nierównoprawność polskich drukarni w stosunku do drukarni zagranicznych; szczególnie ma to znaczenie w pasie przygranicznym na południu i na wschodzie, ale nie tylko, dzisiaj w dobie komunikacji, telekomunikacji wszystko to się globalizuje. Potrzebna jest bardzo szybka praca nad tym projektem. Jest już połowa marca. Wprawdzie drukarnie w pewnym stopniu radzą sobie z tym problemem VAT - cykl wydawniczy w drukarniach jest zawsze taki, że zapłata następuje z pewnym kredytem kupieckim i jeszcze z odroczeniem dotyczącym rozprowadzenia nakładu czy książki, bo zasadniczo chodzi o książki czy inne wydawnictwa - ale ten problem będzie nabrzmiewał i bardzo poważnie narośnie w kwietniu i maju. Sądzę zatem, że w tym przypadku uchwalenie ustawy, która zawiera cztery linijki zmiany, w ciągu 2–4 tygodni nie powinno być problemem dla Wysokiej Izby. Takim apelem kończę swoje wystąpienie. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-360.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-361">
          <u xml:id="u-361.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-361.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Sejm postanowił o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych wystąpień w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-361.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-361.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Krzysztofa Jurgiela; chyba nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-361.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Czy pan poseł w imieniu AWS?</u>
          <u xml:id="u-361.5" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę bardzo, pan poseł Łoziński w imieniu Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-362">
          <u xml:id="u-362.0" who="#PosełAdamŁoziński">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! W imieniu klubu Akcji Wyborczej Solidarność mam zaszczyt przedstawić opinię dotyczącą projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym. Zmiana dotyczy VAT od usług polegających na drukowaniu wydawnictw dziełowych i wydawnictw prasowych; chodzi o to, aby były one objęte stawką zerową do 2003 r. Wydaje się, że byłoby dobrze analizować tę propozycję w dwóch aspektach.</u>
          <u xml:id="u-362.1" who="#PosełAdamŁoziński">Pierwszy aspekt dotyczy kwestii, na ile te rozwiązania są sprzeczne z rozwiązaniami unijnymi i czy mogą opóźnić nasze wejście do Unii. Drugi zaś odnosi się do kwestii, czy te rozwiązania sprzyjają importowi, tzn. czy zwiększają ujemny bilans naszego handlu.</u>
          <u xml:id="u-362.2" who="#PosełAdamŁoziński">Otóż w okresowym Raporcie 2000 Komisji Europejskiej o postępach Polski na drodze do członkostwa w Unii Europejskiej, w rozdziale: Podatki, czytamy, że od momentu opublikowania ostatniego okresowego raportu w 1999 r. Polska poczyniła znaczne postępy w dostosowaniu swego prawa do wymogów Unii. Szczególnie Polska osiągnęła postęp w wypełnianiu wymogów legislacyjnych niezbędnych do akcesji. Postęp ten jednak nie przełożył się na poprawę zdolności administracyjnej niezbędnej do zarządzania systemem podatkowym.</u>
          <u xml:id="u-362.3" who="#PosełAdamŁoziński">Jeśli chodzi o lekturę drugiego raportu tejże komisji, który mówi o strategii rozszerzania, można odnieść wrażenie, a nawet nabrać mocnego przekonania, że wcale nie jesteśmy w tym dostosowaniu gorsi od Estonii czy Węgier. I pomimo że termin wejścia do Unii nie jest określony, z tego wynika, że w tej kwestii jesteśmy dobrze przygotowani do tego wejścia. Czy nie możemy więc trochę zwolnić?</u>
          <u xml:id="u-362.4" who="#PosełAdamŁoziński">Druga sprawa dotyczy tego importu. Otóż mocna złotówka w tej chwili to dla nas powód do dumy. Może napawać radością to, że nasza waluta cieszy się dobrą reputacją wśród zagranicznych inwestorów. Ale jest drugi aspekt tej sprawy. Otóż wzrost kursu złotówki wobec dolara czy euro sprzyja importowi towarów z zagranicy, a więc uderza w eksport. Nasi eksporterzy, na szczęście, na razie dobrze sobie z tym radzą, mimo niekorzystnego dla nich kursu. I ten przepis ust. 5 w art. 50 ustawy o podatku akcyzowym, który został wprowadzony w roku ubiegłym, właśnie bardziej sprzyja importowi, jak tutaj mówił pan poseł - uprzywilejowuje usługi drukarskie z importu, a podobne rodzime są obłożone 22-procentową stawką VAT. Czy zatem jest to dla polskiego eksportu korzystne? Wiemy jaka jest sytuacja, że ten bilans ciągle dla nas jest niekorzystny. I można by teraz wprost paradoksalnie mówić o pewnej sytuacji Polski. Chcemy się dostosować do Unii, chodzi przecież o realizację art. 97 traktatu o utworzeniu Wspólnoty Europejskiej w ramach prawa Unii, podatki pośrednie, w tym także VAT, podlegają pewnej harmonizacji w zakresie niezbędnym do swobodnego przepływu towarów i usług w ramach wspólnego rynku. I okazuje się, że my chcemy się otwierać, a przez to otwarcie uderzamy we własny rodzimy przemysł. A więc wydaje się, że nie powinniśmy tego tolerować, że trzeba to zmienić.</u>
          <u xml:id="u-362.5" who="#PosełAdamŁoziński">Dlatego w imieniu klubu Akcji Wyborczej Solidarność wnoszę o to, aby ten projekt trafił do Komisji Finansów Publicznych celem rozpatrzenia. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-362.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-363">
          <u xml:id="u-363.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-363.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Romana Sroczyńskiego z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-364">
          <u xml:id="u-364.0" who="#PosełRomanSroczyński">Panie Marszałku! Panowie Posłowie! Dobrze byłoby wiedzieć, na czym stoimy. Nie tak dawno klub AWS głosował za wprowadzeniem 22-procentowej stawki VAT. Dzisiaj 20 posłów AWS podpisuje się pod projektem ustanowienia stawki zerowej. Warto byłoby zapytać, panie pośle, czy możemy liczyć na to, jeśli poważnie traktować zamiar kontynuowania prac nad tym projektem, że AWS opowie się jednolicie za tą zmianą. Warto bowiem sobie przypomnieć, że w stanowisku negocjacyjnym Polska zobowiązała się do wprowadzenia 22-procentowej stawki VAT po pierwsze, etapowo, po drugie, do końca 2002 r. W przyjętym rozwiązaniu ten warunek etapowości nie został zachowany z 0 na 22. Dzisiaj, szamocząc się wracamy czy chcemy, niektórzy przynajmniej chcą, wrócić do stawki zerowej. Racje są rzecz jasna i w Komisji Finansów Publicznych, i na tej sali, opozycja jednoznacznie wskazywała na te argumenty, które dzisiaj są używane. A więc z jednej strony powinienem podzielać satysfakcję, której wyraz dał pan poseł Wawak, ale z drugiej strony jest to uczucie mieszane, ponieważ można było to zrobić wcześniej, to po pierwsze, a po drugie nie ma pewności, czy starczy nam konsekwencji w podjęciu tego tematu. Myślę, że trzeba wrócić.</u>
          <u xml:id="u-364.1" who="#PosełRomanSroczyński">Po dyskusji klub SLD opowiada się za skierowaniem projektu ustawy do dalszych prac w Komisji Finansów Publicznych. Przy czym od razu chcę powiedzieć, że, po pierwsze, termin obowiązywania tej ustawy musiałby być zgrany, zharmonizowany ze stanowiskiem negocjacyjnym, a więc do końca 2002 r., po drugie, należałoby się też zastanowić, czy koniecznie trzeba wracać do zerowej stawki. To wymaga wyważenia. Przyjęcie poziomu zerowego oznacza, że z dniem 1 stycznia 2003 r. musimy od razu, bez kolejnych etapów, o których chcę tu przypomnieć na podstawie stanowiska negocjacyjnego, wejść na poziom 22%. Zatem ten szok będziemy po prostu tylko odkładać w czasie.</u>
          <u xml:id="u-364.2" who="#PosełRomanSroczyński">Panie marszałku, nie składam teraz na piśmie żadnych poprawek, na to będziemy mieli czas przy następnych krokach. Podkreślam jeszcze raz, klub opowiada się za skierowaniem projektu do Komisji Finansów Publicznych. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-365">
          <u xml:id="u-365.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-365.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Jeszcze pan poseł Józef Gruszka z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-366">
          <u xml:id="u-366.0" who="#PosełJózefGruszka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym jest w zasadzie bardzo krótką nowelizacją, dotyczy jednego artykułu, a właściwie kwestii związanych z usługami poligraficznymi, bo tak by trzeba je nazwać, chodzi o drukowanie książek i broszur na rynku krajowym. Można tu oczywiście odwoływać się do różnych analogii, można przywoływać przysłowia, ale mnie się wydaje, że przede wszystkim trzeba myśleć o gospodarce. To jest najważniejsza przesłanka, którą ciągle podkreśla mój Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-366.1" who="#PosełJózefGruszka">Źle się dzieje i nie można zaakceptować takiego rozwiązania, że jak sprowadzimy usługę, bo przecież o to chodzi, to zapłacimy 0%, a jak zrobimy to u siebie, to zapłacimy 22%. Trudno tu usprawiedliwiać się wzajemnie, szukać winnych. To nie może mieć miejsca. Bez względu na to, czy niedopatrzenie nas wszystkich, czy zbyt pospieszna praca w tym kierunku doprowadziły do takiego stanu rzeczy, to obecnie nie może być akceptowane. Jeżeli chcemy, żeby drukarnie w Polsce zarabiały i odprowadzały podatek, to musimy zrównać te dwa podmioty. Obecnie sprawa wygląda tak: czy to będzie szokowe wejście za 2,5 roku, czy za 2 lata na poziom 22%, to jest inny problem, dziś natomiast nie może być w ten sposób, raz jeszcze powtórzę, żeby usługi importowane były obciążane stawką zerową, a u nas żebyśmy płacili 22%.</u>
          <u xml:id="u-366.2" who="#PosełJózefGruszka">Nie do końca zgadzam się z posłem Wawakiem przemawiającym w imieniu wnioskodawców, który mówił, że to nie powoduje skutków budżetowych. Tak, gdybyśmy analizowali to w oparciu o przepis, to nie powoduje, tylko że gdy fiskus obraca pieniędzmi przez jakiś czas, to też coś z tego zostaje, ale nie należy tego przewartościowywać i należy to zostawić.</u>
          <u xml:id="u-366.3" who="#PosełJózefGruszka">Ostatnia rzecz, którą chciałbym tu podkreślić i zwrócić się w tej sprawie z prośbą do pana marszałka. Jutro o godz. 12 odbędzie się posiedzenie Komisji Finansów Publicznych, która będzie się zajmowała podatkiem VAT na komputery i usługi internetowe. Gdyby pan marszałek wykorzystał swój autorytet i przycisnął, tak to nazwę, biuro posiedzeń Sejmu, żeby ten projekt szybko znalazł się u przewodniczącego Komisji Finansów Publicznych, a myślę, że temat jest bardzo zbliżony, to moglibyśmy to jednoznacznie podkreślić i przygotować do drugiego czytania jako zbieżny projekt. Tematyka jest zbieżna i w tej sprawie nie ma co kopii kruszyć. Myślę, że Ministerstwo Finansów też jest przygotowane do odpowiedzi na pytania, które będą musiały się tam pojawić, z powodzeniem zatem można nad tym pracować łącznie.</u>
          <u xml:id="u-366.4" who="#PosełJózefGruszka">Panie Marszałku! Wypowiadając się w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego, jesteśmy za skierowaniem tego projektu do Komisji Finansów Publicznych i raz jeszcze ponawiam prośbę, żeby pan marszałek nam pomógł, aby jutro trafił on pod obrady komisji. Bardzo dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-367">
          <u xml:id="u-367.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję, panie pośle, pocisnę.</u>
          <u xml:id="u-367.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pan poseł Wawak chciałby coś powiedzieć?</u>
          <u xml:id="u-367.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-368">
          <u xml:id="u-368.0" who="#PosełZbigniewWawak">Tak, króciutko. Jedno odniesienie, właściwie dwa odniesienia. Pierwsze do pana posła występującego w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Z tym dokumentem - chodzi o strategię negocjacyjną rządu - pozostaje w sprzeczności szereg innych rozwiązań ustawy VAT-owskiej. Wszak do 2003 r. obowiązywać będzie 7-procentowy VAT na usługi i materiały budowlane, zerowa stawa VAT bądź zwolnienia z innych podatków związane z książkami i czasopismami również obowiązują do końca 2003 r. Zatem tutaj tych niespójności jest więcej i sądzę, że ta szczegółowa kwestia nie spowoduje żadnych problemów negocjacyjnych - jeżeli one wystąpią, to w innych obszarach.</u>
          <u xml:id="u-368.1" who="#PosełZbigniewWawak">I drugie odniesienie. Otrzymałem za pośrednictwem marszałka Sejmu stanowisko sekretarza stanu - z upoważnienia ministra finansów - pana ministra Jana Rudowskiego, w którym rząd podnosi w stosunku do tego projektu dwa rodzaje uzasadnień przemawiających przeciwko tej ustawie. Pierwszy właściwie już omówiłem - dotyczą one zgodności z prawem Unii Europejskiej. Drugi natomiast stanowi dla mnie mało czytelny sposób uzasadnienia. Otóż pan minister pisze, że konstrukcja, którą przyjęliśmy w ustawie, eliminuje szarą strefę, a istnienie szarej strefy godzi w interesy twórców uprawnionych z tytułu praw autorskich. To przeczytałem z niejakim zdumieniem i z niejakim osłupieniem, albowiem prawo autorskie jest mi trochę znane. Otwieramy prawo autorskie, art. 40, bo o ten tylko może chodzić: Producenci lub wydawcy egzemplarzy utworów literackich, muzycznych, plastycznych, fotograficznych i kartograficznych - w tym przypadku drukarnie - których czas ochrony autorskich praw majątkowych upłynął - a więc w pewnym segmencie drukowanych pozycji, tam gdzie już nie ma praw autorskich na określone dzieła - są obowiązani do przekazywania na rzecz funduszu (Funduszu Promocji Twórczości chyba, nie pamiętam jego nazwy) od 5 do 8% wpływów brutto ze sprzedaży egzemplarzy tych utworów. I to jest jedyne odniesienie do prawa autorskiego i praw twórców. Otóż 5 do 8% pobierają stowarzyszenia, organizacje zarządzające prawami autorskimi, a właściwie ZAiKS. I tu robimy taką ciekawą pętlę: od ustawy VAT-owskiej do obrony tych praw, tego tak naprawdę podatku, który - tam gdzie prawa autorskie już wygasły - został nałożony na drukarzy (zresztą podatku wątpliwego, nieistniejącego w wielu krajach, podatku „martwej ręki” twórców). Z tą częścią uzasadnienia czy komentarza pana ministra finansów w odniesieniu do tego projektu ustawy głęboko się nie zgadzam. Tak nie można, żeby w przypadku ważnej gałęzi gospodarki doszukiwać się potrzeby zagwarantowania praw jakiejś wąskiej lobbystycznej grupie. Tak naprawdę chodzi tutaj o jedno stowarzyszenie zarządzania prawami autorskimi i o art. 40 prawa autorskiego - innych nie znalazłem. I uprzedzam tutaj dyskusje i ewentualną argumentację - gdyby takie argumenty się pojawiły, to byłoby to w moim przekonaniu nieuzasadnione. Zacytuję jedno zdanie: Może również niejako przy okazji ulec poprawie dokumentacja będąca podstawą do ustalania honorariów twórców. To chyba nie tak i chyba nie tędy droga. Bardzo dziękuję za ten wniosek panu posłowi Gruszce i czekamy na szybkie rozprawienie się z tym problemem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-369">
          <u xml:id="u-369.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-369.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-369.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym zawarty w druku nr 2672 do Komisji Finansów Publicznych w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-369.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-369.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-369.5" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów porządku dziennego w dniu dzisiejszym.</u>
          <u xml:id="u-369.6" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygłoszenia oświadczeń.</u>
          <u xml:id="u-369.7" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Odczytam listę - posłowie: Marek Lewandowski, Barbara Blida, Zofia Krasicka-Domka, Józef Gruszka, Stanisław Pawlak, Andrzej Osnowski, Jan Chmielewski, Władysław Rak, Tadeusz Tomaszewski.</u>
          <u xml:id="u-369.8" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Jeszcze ktoś? Nie. Wszyscy.</u>
          <u xml:id="u-369.9" who="#WicemarszałekMarekBorowski">To zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-369.10" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pan poseł Marek Lewandowski, proszę.</u>
          <u xml:id="u-369.11" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-369.12" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pani poseł Barbara Blida.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-370">
          <u xml:id="u-370.0" who="#PosełBarbaraBlida">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jedwabne - nazwa małej miejscowości na Podlasiu. Od kilkunastu miesięcy jej przywołaniu towarzyszą coraz silniejsze emocje związane ze zdarzeniami sprzed blisko 60 laty.</u>
          <u xml:id="u-370.1" who="#PosełBarbaraBlida">Jestem członkiem Polsko-Izraelskiej Grupy Parlamentarnej. Dwukrotnie oficjalnie gościłam w Izraelu, po raz pierwszy jako minister gospodarki przestrzennej i budownictwa, spotykając się z przedstawicielami najwyższych władz państwowych Izraela, m. in. z ówczesnym premierem Szymonem Peresem, spotkałam się wtedy również z przywódcą Palestyńczyków Jaserem Arafatem, po raz drugi, biorąc udział w wizycie członków parlamentu z marszałkiem Maciejem Płażyńskim.</u>
          <u xml:id="u-370.2" who="#PosełBarbaraBlida">Parę tygodni temu w trakcie spotkania z Szewachem Weissem, nowym ambasadorem Izraela w Polsce, złożyłam m. in. na jego ręce zaproszenie dla młodych osób z Izraela, aby spotkały się z moimi pełnoletnimi dziećmi, z młodymi Polakami, po to, ażeby Polska dla izraelskiej młodzieży nie była wyłącznie miejscem szoah, pielgrzymki śladami śmierci, holocaustu.</u>
          <u xml:id="u-370.3" who="#PosełBarbaraBlida">Chciałabym przyczynić się do innego sąsiedztwa, innego od „Sąsiadów” Tomasza Grossa, a widząc potrzebę budowania nowych dróg dwóch narodów, dla których Polska przez wieki stanowiła ojczyznę, nie poczuwam się do zbiorowej ekspiacji i obowiązku przepraszania Żydów za Jedwabne.</u>
          <u xml:id="u-370.4" who="#PosełBarbaraBlida">Słowo przepraszam, jeżeli nie stanowi już to zdawkowego, już to patetycznego gestu, wymaga odpowiedzialności; odwagi płynącej z rozwagi.</u>
          <u xml:id="u-370.5" who="#PosełBarbaraBlida">Druga wojna światowa dla większości ludzi żyjących w państwach biorących w niej udział staje się historią znaną wyłącznie z relacji, zapisów. Wkrótce dla wstępujących pokoleń stanie się zdarzeniem z przeszłości równie odległym jak kampanie napoleońskie. Czas przeszły nieuchronnie ulega spłaszczeniu. Ocenianie przez nas współczesnych zachowań postaw z lat pogardy zawsze grozi nadużyciem, gdyż nigdy nie poznamy wszystkich uwarunkowań ludzkich zachowań i nie wolno nam z nich wyciągać średniej arytmetycznej, gdyż ludzkie życie, postawy nie są arytmetyką. Zapewne dobre dla każdego społeczeństwa jest poznanie wszystkich faktów z przeszłości nie tylko tych budzących dumę, ale i takich zdarzeń, jakie miały miejsce w Jedwabnem w lipcu 1941 r. Jest ostrzeżeniem, przestrogą, że zło może być posiane wszędzie, nie tkwi w jakimś narodzie czy narodach, tkwi w ludziach. Może być w każdym. Jedwabne roku 1941 i wietnamska wioska My Lai końca lat 60., Oradour i Sarajewo, Palestyna. W polityce, zwłaszcza międzynarodowej, słowo przepraszam pachnie koniunkturalizmem. Zwłaszcza jeżeli ma charakter zbiorowy.</u>
          <u xml:id="u-370.6" who="#PosełBarbaraBlida">Mówienie do wszystkich i za wszystkich to tak jak mówienie do nikogo. Polski naród nie ma za co przepraszać Żydów. To nie nad Wisłą stworzono program ostatecznego rozwiązania. Różne były w czasie wojny zachowania Polaków w stosunku do Żydów i każdy we własnym sumieniu tę kwestię winien rozstrzygać. Czynienie z Jedwabnego zbiorowej odpowiedzialności Polaków jest nikczemnością, tak jak nikczemna była ta zbrodnia. Takiemu sąsiedztwu poświęćmy modlitwy - kadisz i żal za grzechy. Nowego duchowego sąsiedztwa nie możemy budować na popiołach ognia nie przez nas rozpalonego. Dla młodych pokoleń Izraelczyków Polska nie może być tylko ziemią mogił. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-370.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-371">
          <u xml:id="u-371.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-371.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pani poseł Zofia Krasicka-Domka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-372">
          <u xml:id="u-372.0" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Bardzo trudno otrząsnąć się dziś po niezwykle burzliwej debacie nad uchwałą Sejmu Rzeczypospolitej w sprawie hołdu poległym, pomordowanym i prześladowanym członkom organizacji „Wolność i Niezależność”. W dyskusji posłowie jasno określili kolejność faktów historycznych. Okupacja niemiecka z niewyobrażalnymi represjami wobec narodu polskiego i równocześnie działania ogromnej armii podziemnej. Zamiast wyzwolenia Armia Czerwona przyniosła naszej Ojczyźnie kolejną okupację - sowiecką. NKWD wspólnie z rodzimą agenturą komunistyczną zgotowały polskim patriotom tragiczny los. Deportowano do ZSRR około 100 tys. rodaków, w tym 50 tys. akowców. Wypełniły się więzienia we Wronkach, Lublinie, na Mokotowie i inne.</u>
          <u xml:id="u-372.1" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">W tej sytuacji Stowarzyszenie „Wolność i Niezawisłość” podejmuje kontynuację działań AK w podziemiu antykomunistycznym w latach 1945–1947. Żołnierze WiN, określani jako wyklęci, odegrali szczególną rolę, broniąc honoru Polaka i przygotowując późniejsze zrywy niepodległościowe, aż do odzyskania wolnej ojczyzny w 1989 r. Tymczasem w latach 1945–1947 cztery kolejne zarządy WiN oraz rzesze członków aresztowano, fałszywie sądzono, mordowano strzałem w tył głowy, jak w Katyniu, bądź tracono przez powieszenie. Ofiary zbrodni grzebano byle gdzie w bezimiennych miejscach.</u>
          <u xml:id="u-372.2" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">SLD nie poparło uchwały, wstrzymując się od głosu, a wypowiedź posła Longina Pastusiaka, określająca problem WiN sprawą nieważną, zbulwersowała pozostałe ugrupowania sejmowe, na znak protestu większość posłów AWS opuściła salę posiedzeń.</u>
          <u xml:id="u-372.3" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">W tym miejscu pozwolę sobie przytoczyć odpowiedź posła sprawozdawcy uchwały Marcina Libickiego na wystąpienie pana posła Longina Pastusiaka: Wszyscy historycy uważają, że społeczność cywilizacyjna zaczyna się wtedy, kiedy społeczeństwo składa hołd przodkom, czcząc ich groby. Dodam znaną sentencję: Naród, który traci pamięć, traci życie. Toteż wyrażam podziękowanie Kancelarii Sejmu za zorganizowanie wstrząsającej wystawy w gmachu parlamentu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-372.4" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">Winni jesteśmy zachować w sercu i w pamięci zamordowanych w czasach PRL najlepszych synów naszej Ojczyzny. Przedstawioną i udokumentowaną na wystawie sejmowej zatytułowanej „Zbrodnie w majestacie prawa 1944–1956” ekspozycję otwiera motto: „... ci, którzy przeżyli, w hołdzie tym, którzy zostali straceni, ku przestrodze dla tych, którzy przychodzą...”.</u>
          <u xml:id="u-372.5" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">Przytoczę jeszcze kilka zdań z informatora o wystawie. „Wystawa jest głosem w dyskusji na temat odpowiedzialności i roli, jaką odegrali sędziowie i prokuratorzy w latach 1944–1956. Organizatorem wystawy jest Fundacja Pomocy Byłym Więźniom Politycznym „Jaworzniacy” przy współpracy ze Związkiem Skazanych na Karę Śmierci w Latach 1944–1956. Te dwa ugrupowania mają szczególne moralne prawo do wypowiadania się na temat PRL-owskiego wymiaru sprawiedliwości. Pierwszym odebrano młodość, drugim odebrano życie, niektórzy zbiegiem okoliczności ocaleli. Wszystkim odebrano zdrowie. Wystawa jest przestrogą dla współczesnych i powinna przyczynić się do wypełnienia białych plam najnowszej historii, do przeciwstawiania się zamazywaniu faktów i rozmywaniu odpowiedzialności, braniu w obronę prominentów tamtych lat przez tłumaczenie, że nie wiedzieli, co czynią. Powstaje pytanie, czy istnieje granica wieku odpowiedzialności dla tych, którzy nie uznawali dolnej granicy wieku sądzonych, skazując nawet dzieci?</u>
          <u xml:id="u-372.6" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">Prezentujemy sylwetki sędziów i prokuratorów, którzy mając pełną świadomość, że sądzą niewinnych, w majestacie prawa orzekali kary wieloletniego więzienia, łącznie z najwyższym wymiarem - karą śmierci, eliminując tych, którzy mieli inne poglądy, inne zdanie, którzy walczyli o Polskę, o przywrócenie godności narodu skazanego na sowietyzację”.</u>
          <u xml:id="u-372.7" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">Na ekspozycję składa się blisko 80 fotogramów prezentujących sylwetki sędziów, prokuratorów, dokumentujących na podstawie materiałów źródłowych ich działalność. Przedstawiona lista zawiera ok. 3200 nazwisk osób skazanych na karę śmierci. Eksponowane są zdjęcia skazanych. Wystawa zawiera również informacje dotyczące organizacji aparatu sprawiedliwości, listę sędziów, którzy wydali wyroki. Dołączone są akty oskarżenia, sentencje orzeczeń sądowych.</u>
          <u xml:id="u-372.8" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">Kończąc, jeszcze raz składam podziękowanie Kancelarii Sejmu oraz organizatorom za zebranie i przedstawienie parlamentarzystom zbioru dokumentów, które wywierają na zwiedzających wstrząsające wrażenie i skłaniają do głębokiej refleksji. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-373">
          <u xml:id="u-373.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-373.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pan poseł Józef Gruszka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-374">
          <u xml:id="u-374.0" who="#PosełJózefGruszka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jest wiele obszarów gospodarczych w naszym państwie, które nie są objęte należytą opieką. Jednym z nich jest polskie rolnictwo. Ważną gałęzią w tej produkcji rolnej jest produkcja zwierzęca. Obserwujemy z jednej strony ogromną niefrasobliwość rządu, a z drugiej strony niekompetencję mediów w tym zakresie. Czy tak być powinno? Czy to jest tylko zbieg wydarzeń, czy są to założone działania? Z jednej strony podawane są informacje o tym, co dzieje się w krajach Unii Europejskiej w zakresie produkcji zwierzęcej, z drugiej strony o szalejącej pryszczycy w Anglii, o występujących ogniskach BSE. Informacje docierają z tamtej strony nieuporządkowane i bez starannego komentarza.</u>
          <u xml:id="u-374.1" who="#PosełJózefGruszka">W dniu dzisiejszym w Klubie Parlamentarnym Polskiego Stronnictwa Ludowego odbyła się konferencja prasowa na temat koniecznej interwencji na rynku mięsa wołowego. Telewizja natomiast, mówiąc o trudnej sytuacji na rynku wołowiny, pokazuje wiszące na taśmie w zakładzie mięsnym półtusze wieprzowe. Pomyłka to czy niewiedza? Trudno jednoznacznie to określić.</u>
          <u xml:id="u-374.2" who="#PosełJózefGruszka">Zwracam uwagę na to, że w tej pilnej sprawie trzeba zacząć działać. Jest potrzebna interwencja na rynku wołowiny. Jest szansa sprzedaży wołowiny na rynki wschodnie. Do tego jednak potrzebne są dopłaty eksportowe. To trzeba przeprowadzić bardzo szybko. Ta interwencja musi być podjęta.</u>
          <u xml:id="u-374.3" who="#PosełJózefGruszka">Apeluję do pana premiera Jerzego Buzka, aby w chwili obecnej rząd natychmiast podjął działania interwencyjne. Panie premierze, tu nie trzeba żadnych fajerwerków, nie trzeba długich debat, tu po prostu trzeba działać. Jeżeli ta decyzja zostanie opóźniona, to po raz kolejny polskie rolnictwo nie będzie mogło wykorzystać tego dużego pakietu produkcyjnego, który ma obecnie do zaoferowania.</u>
          <u xml:id="u-374.4" who="#PosełJózefGruszka">Obecnie pośrednicy zaczynają sobie robić żarty z producentów rolnych. Na pytanie: za ile można sprzedać dorodną wołowinę, słyszę odpowiedź: a może pan sobie z tym buhajem zrobi zdjęcie, to będzie pan miał na pamiątkę, na pewno będzie potrzebne. Czy tak należy traktować ludzi? Czy tak należy postępować, ażeby polska produkcja nie tylko funkcjonowała na naszym rynku, ale ażebyśmy mogli za to zdobyć jakiekolwiek pieniądze? Tragedia polskiej wsi jest głęboka. Niewydolność ekonomiczna jest coraz większa.</u>
          <u xml:id="u-374.5" who="#PosełJózefGruszka">W związku z tym ten apel do rządu: Panie premierze, jeżeli pan rzeczywiście jest premierem polskiego rządu w naszym państwie, to niech pan działa i to bardzo szybko. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-375">
          <u xml:id="u-375.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-375.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pan poseł Stanisław Pawlak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-376">
          <u xml:id="u-376.0" who="#PosełStanisławPawlak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-376.1" who="#PosełStanisławPawlak">Panie Marszałku! Moje oświadczenie dotyczy wypłat kwoty 203 zł pracownikom samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej.</u>
          <u xml:id="u-376.2" who="#PosełStanisławPawlak">Wysoka Izbo! W ostatnich miesiącach 2000 r. przez kraj przetoczyła się lawina protestów i strajków pielęgniarek i położnych. Podjęte przez tę grupę zawodową działania doprowadziły w konsekwencji do przyjęcia przez Sejm w dniu 22 grudnia 2000 r. ustawy o zmianie ustawy o negocjacyjnym systemie kształtowania przyrostu przeciętnych wynagrodzeń u przedsiębiorców oraz o zmianie niektórych ustaw. Na mocy tej ustawy pracownikom samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej zagwarantowano od dnia 1 stycznia 2001 r. przyrost miesięcznego wynagrodzenia nie niższy niż 203 zł miesięcznie w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy.</u>
          <u xml:id="u-376.3" who="#PosełStanisławPawlak">Z informacji podawanych przez media oraz docierających do mnie sygnałów wynika, że tylko nieliczne zakłady dokonały należnych wypłat dla pielęgniarek i położnych. W większości zakładów podwyżek nie wypłacono, wskazując, że kasy chorych nie przewidziały zwiększonych środków finansowych na kontrakty, natomiast dyrektorzy, nie mając zapewnionych środków finansowych na przyrost wynagrodzeń, nie dokonują wypłat i tym samym nie realizują zapisu ustawy. Przecież kasy chorych nie finansują wynagrodzeń pracowników SPZOZ, a jedynie płacą za wykonane przez nich usługi. Mimo że od dnia 1 stycznia 2001 r. minęły ponad 2 miesiące, sprawa wypłat dla pielęgniarek i położnych nadal jest nierozstrzygnięta i budzi emocje. Wiadomo, że pielęgniarki i położne zaczęły dochodzić swoich spraw na drodze sądowej.</u>
          <u xml:id="u-376.4" who="#PosełStanisławPawlak">Żądania pielęgniarek są w pełni uzasadnione, gdyż w niektórych samodzielnych publicznych zakładach opieki zdrowotnej podwyżek nie było od 1998 r. Spowodowało to, że wysokość zarobków niektórych osób jest niższa od najniższej płacy krajowej. Od daty wdrożenia reformy ochrony zdrowia większość samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej nie wypłaciła także trzynastych pensji. Do mojego biura poselskiego we Włocławku przychodzą w tej sprawie zarówno dyrektorzy samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej, jak i pracownicy, przede wszystkim pielęgniarki. Otrzymuję także listy z prośbą o pomoc w realizacji tej ustawy. Najtrudniejsza sytuacja występuje w szpitalach powiatowych. Niewykonanie zakontraktowanych usług pomniejsza należne środki finansowe, a przekroczenie, nadwykonanie, nie zwiększa wpływów. Dlaczego? Dlaczego kasy nie renegocjują umów?</u>
          <u xml:id="u-376.5" who="#PosełStanisławPawlak">Przyjęta ustawa jest więc martwa. Nie wskazała ona źródeł finansowania. Jak więc będzie wykonana? Czy w ogóle będzie wykonana? Z posiadanych przeze mnie informacji wynika, że dopiero ok. 4% pracowników ochrony zdrowia skorzystało z tej ustawy. Jak winny zachować się organy założycielskie wobec dyrektorów samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej, którzy nie wypłacili i nie wypłacą należnych kwot pielęgniarkom i położnym, a jeśli należności wypłacą, nie mając zapewnionych na ten cel środków finansowych, zostanie przez to zakłócona płynność finansowa zakładu?</u>
          <u xml:id="u-376.6" who="#PosełStanisławPawlak">Niniejsze oświadczenie jest także wynikiem moich wizyt i spotkań z pracownikami samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej. Adresuję je do rządu Rzeczypospolitej w nadziei, że spowoduje określone działania dla wykonania tej ustawy. Zwracam się również do Wysokiej Izby z apelem, aby w przyszłości nie uchwalać ustaw mających skutki finansowe bez wskazania źródeł ich pokrycia. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-377">
          <u xml:id="u-377.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-377.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pan poseł Andrzej Osnowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-378">
          <u xml:id="u-378.0" who="#PosełAndrzejOsnowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W tegorocznym budżecie państwa znalazła się kwota 12 mln zł na próby w locie samolotu szkolno-bojowego „Iryda”. Jeśli próby zakończą się pozytywnie, to zgodnie z wnioskami płynącymi z prac zespołu pod przewodnictwem wicepremiera Longina Komołowskiego program „Iryda” powinien być dokończony. Przyjęcie przez Sejm i Senat poprawki w sprawie przeznaczenia pieniędzy na próby „Irydy” jest decyzją we właściwym kierunku. Posłom i senatorom, którzy doprowadzili do przyjęcia poprawki, mimo sprzeciwu wysokich rangą urzędników, należą się wyrazy uznania. Decyzja o przyznaniu 12 mln zł na próby „Irydy” stwarza szansę na uratowanie przed ostatecznym wyrzuceniem w błoto około 1 mld zł, który został wydany z pieniędzy podatników na ten samolot. Jest ona także autorytatywnym potwierdzeniem obowiązywania zasady, że o przydatności sprzętu lotniczego dla armii decydują próby i konfrontacja ich wyników z wcześniej określonymi wymaganiami, a nie aprioryczne rozstrzygnięcia urzędników.</u>
          <u xml:id="u-378.1" who="#PosełAndrzejOsnowski">Jeśli próby „Irydy” zakończą się pozytywnie, w co głęboko wierzę, i zapadnie decyzja o dokończeniu programu, samoloty te będą mogły służyć w lotnictwie Marynarki Wojennej. W tym zastosowaniu mają bardzo istotny atut, jakim jest dwusilnikowy zespół napędowy. Jednak „Iryda” może być zastosowana w naszej armii także do innego celu, tego mianowicie, do którego została stworzona, tj. do szkolenia i treningu, zwłaszcza podchorążych Szkoły Orląt.</u>
          <u xml:id="u-378.2" who="#PosełAndrzejOsnowski">Ostatnia tragiczna katastrofa „Iskry” w Bydgoszczy przypomniała o pilnej konieczności wprowadzenia do eksploatacji następcy tego zasłużonego i wysłużonego samolotu. Ujawniła też brak koncepcji pozyskania nowego samolotu szkolno-bojowego. Tymczasem „Iryda” w wersji M-96 czeka od kilku lat na kontynuację prób. To ten samolot miał być następcą „Iskry” i w sposób naturalny nadal powinien być tak postrzegany. W obecnej sytuacji może on stać się wręcz ostatnią deską ratunku, jeśli chodzi o zapewnienie ciągłości szkolenia i treningu naszych pilotów. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-378.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-379">
          <u xml:id="u-379.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-379.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pan poseł Jan Chmielewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-380">
          <u xml:id="u-380.0" who="#PosełJanChmielewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Istotnym problem społecznym jest przeciwdziałanie alkoholizmowi. Od wielu już lat całością problematyki i podejmowaniem działań na rzecz przeciwdziałania alkoholizmowi zajmuje się Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Zgodnie z przyjętym programem do roku 2005 najważniejszymi zadaniami agencji będą:</u>
          <u xml:id="u-380.1" who="#PosełJanChmielewski">- zwiększenie skuteczności i dostępności usług terapeutycznych dla osób uzależnionych i ich rodzin oraz szkolenie pracowników lecznictwa odwykowego;</u>
          <u xml:id="u-380.2" who="#PosełJanChmielewski">- wczesne rozpoznawanie i interwencje wobec nadmiernie pijących pacjentów podstawowej i specjalistycznej opieki zdrowotnej;</u>
          <u xml:id="u-380.3" who="#PosełJanChmielewski">- rozwój profilaktyki szkolnej, rodzinnej i środowiskowej;</u>
          <u xml:id="u-380.4" who="#PosełJanChmielewski">- rozwój form pomocy psychospołecznej dla dzieci z rodzin alkoholowych i środowisk wysokiego ryzyka;</u>
          <u xml:id="u-380.5" who="#PosełJanChmielewski">- przeciwdziałanie przemocy w rodzinach alkoholowych;</u>
          <u xml:id="u-380.6" who="#PosełJanChmielewski">- wspomaganie lokalnych programów profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych;</u>
          <u xml:id="u-380.7" who="#PosełJanChmielewski">- wspomaganie wojewódzkich programów w tej dziedzinie;</u>
          <u xml:id="u-380.8" who="#PosełJanChmielewski">- edukacja publiczna i współpraca ze środkami komunikacji społecznej;</u>
          <u xml:id="u-380.9" who="#PosełJanChmielewski">- prowadzenie badań, ekspertyz i monitorowanie stanu problemów alkoholowych oraz przebiegu działań profilaktycznych.</u>
          <u xml:id="u-380.10" who="#PosełJanChmielewski">Uważam, że zdecydowanie większy nacisk należy położyć na uświadamianie szkodliwości picia alkoholu, zwłaszcza przez młodych ludzi, podobnie jak to się dzieje, i to skutecznie, w przypadku programów zwalczających palenie tytoniu.</u>
          <u xml:id="u-380.11" who="#PosełJanChmielewski">Niestety niekorzystnym zjawiskiem ostatnich lat jest wzrost spożycia napojów alkoholowych przez młodzież, a szczególnie przez młode dziewczęta. Przyczyny tego zjawiska są złożone i według specjalistów obejmują następujące czynniki: dynamiczne działania przemysłu alkoholowego, zwłaszcza piwnego, prowadzącego agresywną promocję napojów alkoholowych w mediach; przemiany obyczajowe i kulturowe wśród młodzieży, owocujące wzmożonym kontaktem z alkoholem w czasie wolnym, oraz wcześniejsze niż kiedyś manifestowanie zachowań, które są uważane za atrybuty dorosłości; wzrost zasobów finansowych młodzieży podejmującej pracę zarobkową jednocześnie z nauką; rozluźnienie kontroli ze strony rodziców i wychowawców.</u>
          <u xml:id="u-380.12" who="#PosełJanChmielewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na przestrzeni ostatnich lat nie obserwuje się wzrostu ogólnej liczby osób uzależnionych. Jednakże wnioski dotyczące tej części populacji alkoholików, która trafia do placówek lecznictwa odwykowego, świadczą o tym, że lecznictwo to ma niepodważalne osiągnięcia. Wprawdzie jego dostępność nadal jest niewielka, zwłaszcza jeśli chodzi o usługi dobrej jakości, obecnie bowiem zaledwie 1/3 osób, które są zarejestrowane w placówkach odwykowych, ma szansę otrzymać wartościową pomoc terapeutyczną, to jednak jakość i skuteczność tej pomocy zdecydowanie wzrosła. Zwiększyła się liczba osób, które ukończyły terapię i prowadzą trzeźwe życie oraz podejmują próby naprawienia krzywd spowodowanych przez siebie we własnej rodzinie i w miejscu pracy. Obserwuje się także zjawisko obniżania się średniego wieku ludzi, którzy trafiają do lecznictwa odwykowego. Wcześniejsza interwencja terapeutyczna ma większe szanse powodzenia. Zmienia się także specyfika populacji tych osób - coraz częściej są to ludzie ze średnim i wyższym wykształceniem, posiadający dobre zawody. Myślę, że oznacza to, iż udało się przełamać negatywne bariery piętnowania społecznego oraz że ci, którzy kończą terapię z pozytywnymi wynikami aktywnie zachęcają swoich znajomych do korzystania z szansy, jaką daje profesjonalne leczenie.</u>
          <u xml:id="u-380.13" who="#PosełJanChmielewski">Na szczególne podkreślenie zasługuje także działalność środowisk wzajemnej pomocy, zwłaszcza dynamiczny rozwój wspólnoty Anonimowych Alkoholików, którzy korzystają bezpłatnie z pomieszczeń parafialnych Kościoła katolickiego i innych kościołów, związków wyznaniowych, rad osiedli i innych organizacji i instytucji oraz zwiększenie ilości grup, mityngów, a także zacieśnianie współpracy między profesjonalnymi placówkami lecznictwa odwykowego a wspólnotą AA i klubami abstynenckimi, których działalność się wzajemnie uzupełnia i wspiera. Wszyscy musimy mieć świadomość, że aktualnie w Polsce żyje ok. 1,5 mln dzieci wychowujących się w rodzinach alkoholików, z czego 500–600 tys. znajduje się w dramatycznej sytuacji. Dzięki wysiłkom wielu organizacji liczba miejsc oferujących pomoc dzieciom alkoholików stale wzrasta - tylko w 1999 r. zwiększyła się o 25%. Z powyższego wynika jak ważne społecznie było podjęcie prac legislacyjnych nad ustawą o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Proces legislacyjny trwa, a zatem należy dołożyć starań, aby wypracować najlepsze rozwiązania prawne w tej niezwykle ważnej kwestii społecznej. Wszystkim zaangażowanym w te przedsięwzięcia należą się wyrazy uznania i szacunku. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-380.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-381">
          <u xml:id="u-381.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-381.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pan poseł Władysław Rak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-382">
          <u xml:id="u-382.0" who="#PosełWładysławRak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-382.1" who="#PosełWładysławRak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę wygłosić oświadczenie w sprawie dotyczącej tysięcy Polaków, a związanej z wydawaniem nowych dowodów osobistych w formie karty identyfikacyjnej. Z dniem 2 stycznia br. urzędy rozpoczęły przyjmowanie wniosków od obywateli w celu wydania nowych dowodów. Od pierwszego dnia rozpoczęły się również problemy z tym związane, polegały one m.in. na błędnym wprowadzaniu kodów danych gmin, co uniemożliwiło uruchomienie sprzętu, w tym komputerowego oczywiście. W II połowie stycznia w pierwszej partii dowodów osobistych błędnie wydrukowano organ wydający dowód i dlatego te dokumenty zostały unieważnione. Wszystkie osoby składające wnioski wniosły opłatę 30 zł i otrzymały potwierdzenie terminu wydania dowodów już od 7 lutego 2001 r. Obecnie w wielu urzędach, a może nawet w większości urzędów w kraju nikt nie może i nie umie odpowiedzieć, kiedy te dowody będą obywatelom wręczane. Proszę sobie wyobrazić reakcję ludzi, którzy bez dowodu nie mogą załatwić swoich spraw w bankach, urzędach skarbowych czy biurach paszportowych.</u>
          <u xml:id="u-382.2" who="#PosełWładysławRak">Moim zdaniem program wydawania dowodów osobistych wprowadzono pochopnie, bez żadnego przygotowania czy przeszkolenia kadr. Ludzie nie wiedzą, że winni tego bałaganu to urzędnicy szczebla centralnego w Warszawie, m.in. Centrum Personalizacji Dokumentów czy też Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Dlatego też usiłuje się wprost obarczyć winą za zaistniałą sytuację samorządowców. Jak wiele dobrych słów mówiło się o wprowadzeniu nowych dowodów do obiegu, mówiło się o ich światowej jakości, trwałości. Dane o osobach starających się o wydanie dowodu miały być przekazywane drogą teletransmisji. Rzeczywistość jest zgoła inna. Dowodów do dzisiaj nie wydaje się, a dane o wnioskodawcach zabezpieczone na dyskietkach przesyła się pocztą lub dowożone są przez kierowców.</u>
          <u xml:id="u-382.3" who="#PosełWładysławRak">Kolejny raz zaufanie obywateli wobec rządzących zostało podważone. Mam nadzieję, żądam, aby jak najszybciej zostały podjęte działania, które usuną błędy we wdrażanym programie wydawania dowodów osobistych, a wobec winnych zaistniałej sytuacji wyciągnięte zostały daleko idące konsekwencje. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-383">
          <u xml:id="u-383.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-383.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-384">
          <u xml:id="u-384.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Moje oświadczenie dotyczy prywatyzacji cukrowni grupy kalisko-konińskiej i adresowane jest do prezesa Rady Ministrów. Mija rok od publicznych zapewnień pana premiera o szybkiej pomocy m.in. dla Cukrowni Gniezno wchodzącej w skład grupy kalisko-konińskiej. 26 stycznia bieżącego roku podczas spotkania z protestującymi pracownikami i rolnikami w Gnieźnie pan premier powiedział m.in.: „zostaną podjęte nadzwyczajne kroki w celu szybkiej prywatyzacji cukrowni grupy kalisko-konińskiej”. Wówczas to w obecności protestujących premier pan Jerzy Buzek zobowiązał do tych działań podsekretarza stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa pana Jakuba Tropiłę. Pana Jakuba w ministerstwie dziś już nie ma, bo złożył rezygnację wspólnie z ministrem skarbu państwa panem Andrzejem Chronowskim. W tym czasie jednak holding spełnił niezbędne warunki i złożył dokumenty, które związane są z prywatyzacją tejże grupy. W sprawie szybkiej prywatyzacji cukrowni jest pełna zgodność wszystkich stron, tj. związków zawodowych, plantatorów, samorządów terytorialnych i wojewody wielkopolskiego. Do dnia 15 marca, czyli do dziś, nie podpisano umów kontraktacyjnych w Gnieźnie. Sytuacja ta powoduje zagrożenie dla ponad 1600 plantatorów, dla których brak możliwości uprawy buraków cukrowych spowoduje drastyczne pogorszenie sytuacji ekonomicznej gospodarstw. Poznańsko-Pomorska Spółka Cukrowa w dniu 9 marca bieżącego roku złożyła wszystkie dokumenty w Ministerstwie Skarbu Państwa i obecnie wszyscy oczekują na wiadomość o odbyciu Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy Poznańsko-Pomorskiej Spółki Cukrowej i podjęcia decyzji w sprawie sprzedaży tejże grupy.</u>
          <u xml:id="u-384.1" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Panie Premierze! Niech wystarczy panu wyobraźni i woli działania w interesie skarbu państwa, pracowników i plantatorów. W aktualnej sytuacji ekonomicznej tylko szybka decyzja może uratować cukrownię przed upadłością. Wszystkie strony, o których wspomniałem, wystosowały dziś pismo do pani Aldony Kameli-Sowińskiej, w którym piszą m.in.: W tej decyzji, czyli decyzji prywatyzacyjnej, upatrujemy jedynej realnej szansy ratunku naszych miejsc pracy, naszych plantacji oraz uchronienia naszych zakładów przed syndykiem masy upadłościowej. Właśnie z powodu sytuacji ekonomicznej naszych cukrowni spółka Polski Cukier SA jest niestety spóźniona dla nas, a my nie chcemy być z kolei tylko dostarczycielami limitu cukrowego, lecz dalej produkować cukier w grupie regionalnej, do której powołania inwestor jest zobowiązany w umowie kupna-sprzedaży. Presji pracowników i plantatorów nie da się dłużej powstrzymać. Milczenie pani minister potraktujemy jako zaproszenie do udziału w rozmowach w Ministerstwie Skarbu Państwa. Nie może być tak, aby posłowie, zwolennicy tzw. Polskiego Cukru, mieli monopol na kształtowanie branży cukrowniczej i z góry skazywali naszą grupę na wygaszanie produkcji. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-385">
          <u xml:id="u-385.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-385.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">To były wszystkie oświadczenia.</u>
          <u xml:id="u-385.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Na tym zakończyliśmy obrady.</u>
          <u xml:id="u-385.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Zarządzam przerwę w posiedzeniu do jutra, tj. do dnia 15 marca 2001 r., do godz. 9.</u>
          <u xml:id="u-385.4" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 23 min 58)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>