text_structure.xml 72 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PoselTadeuszWrona">Otwieram posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#PoselTadeuszWrona">Witam wszystkich obecnych.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#PoselTadeuszWrona">Proponowany porządek dzienny przewiduje rozpatrzenie sprawozdania podkomisji o projektach ordynacji wyborczych do organów stanowiących samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#PoselTadeuszWrona">Czy są wnioski lub uwagi do zaproponowanego porządku dziennego? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#PoselTadeuszWrona">Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu zaproponowanego porządku dziennego? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#PoselTadeuszWrona">Stwierdzam więc przyjęcie porządku obrad. Przystępujemy do jego realizacji.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#PoselTadeuszWrona">Podkomisja Nadzwyczajna powołana do rozpatrzenia projektów ordynacji wyborczej do organów stanowiących samorządu terytorialnego upoważniła mnie do przedstawienia sprawozdania ze swoich prac, które w formie pisemnej otrzymali członkowie Komisji.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#PoselTadeuszWrona">Chcę poinformować, że podkomisja, której pracami kierowałem obradowała na 10 posiedzeniach w okresie od 1 kwietnia do 19 maja br. Podczas ostatniego posiedzenia przyjęty został ostateczny projekt ordynacji wypracowany przez podkomisję. Podstawą do przygotowania ostatecznego projektu podkomisji były trzy następujące projekty wyjściowe:</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#PoselTadeuszWrona">- ordynacja wyborcza do rad gmin zawarta w drukach nr 193 i 193A,</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#PoselTadeuszWrona">- ordynacja wyborcza do rad gmin, powiatów i województw, zawarta w druku nr 213,</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#PoselTadeuszWrona">- ordynacja wyborcza do organów stanowiących samorządu terytorialnego, zawarta w druku nr 215.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#PoselTadeuszWrona">Ponieważ dzisiejsze posiedzenie będzie trwać do godz. 12, gdyż następnie musimy powrócić na salę obrad, przedstawię teraz główne założenia i najbardziej generalne regulacje.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#PoselTadeuszWrona">Przedłożony projekt to akt obszerny, gdyż składa się z 206 artykułów. Można powiedzieć, że jest to kodeks wyborczy, obejmujący prawo wyborcze do organów stanowiących gmin, powiatów i województw.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#PoselTadeuszWrona">Projekt składa się z 8 działów. Dział I obejmuje przepisy wspólne dla wyborów do organów stanowiących gmin, powiatów i województw. Dział ten składa się z 12 rozdziałów dotyczących: przepisów ogólnych, praw wyborczych, organów wyborczych, zarządzania wyborów, ustalania liczby  radnych, obwodów głosowania, spisu wyborców, ustalenia wyników głosowania w obwodach, protestów wyborczych, ważności wyborów, kampanii wyborczej oraz finansowania wyborów.</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#PoselTadeuszWrona">Dział II to przepisy szczególne, dotyczące wyborów do rad gmin. Poszczególne rozdziały w ramach tego tego działu reguluje: system wyborczy, okręgi wyborcze, zgłaszanie kandydatów na radnych, instytucję mężów zaufania, karty do głosowania, sposób głosowania i warunki ważności głosu oraz ustalenie wyników wyborów.</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#PoselTadeuszWrona">Jeżeli chodzi o system wyborczy, to podkomisja przyjęła, że w gminach do 20 tys. mieszkańców, wybory będą miały charakter większościowy, przy czym okręgi wyborcze będą liczyły od 1 do 5 mandatów.</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#PoselTadeuszWrona">W gminach powyżej 20 tys. mieszkańców, system wyborczy będzie proporcjonalny, a okręgi wyborcze od 5 do 10 mandatów. Mandaty będą dzielone metodą d'Hondta.</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#PoselTadeuszWrona">Dział III zawiera przepisy szczegółowe, dotyczące wyborów do rad powiatów. Podział na rozdziały jest niemal identyczny jak w dziale II.</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#PoselTadeuszWrona">Jeżeli chodzi o system wyborczy, to podkomisja proponuje system proporcjonalny, w którym okręgi będą liczyć od 5 do 10 mandatów. Przyjęto, iż w zasadzie okręgiem wyborczym jest gmina.</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#PoselTadeuszWrona">Ponadto chcę zwrócić uwagę, że w dziale III - w art. 130 - znajduje się jedyny przypadek kiedy podkomisja nie rozstrzygnęła problemu i dlatego przedkłada dwa warianty równoważne. Nie jest więc tak jak często bywa, a więc, że wariant I jest propozycją większości, a wariant II propozycją popieraną przez mniejszość.</u>
          <u xml:id="u-1.20" who="#PoselTadeuszWrona">Wariant I przewiduje, iż w skład rady powiatu wchodzą radni w liczbie 25 w powiatach liczących do 25 tys. mieszkańców oraz po 5 na każde kolejne rozpoczęte 25 tys. mieszkańców, ale nie więcej niż 60 radnych.</u>
          <u xml:id="u-1.21" who="#PoselTadeuszWrona">Wariant II przewiduje, że w skład rady powiatu wchodzą radni w liczbie 20 w powiatach liczących do 40 tys. mieszkańców oraz po 10 na każde rozpoczęte 40 tys. mieszkańców, ale nie więcej niż 60 radnych.</u>
          <u xml:id="u-1.22" who="#PoselTadeuszWrona">Jeszcze raz chcę podkreślić, że oba te warianty są równoważne.</u>
          <u xml:id="u-1.23" who="#PoselTadeuszWrona">W wyborach do rad powiatu, jeżeli chodzi o podział mandatów, to również została przyjęta metoda d'Hondta.</u>
          <u xml:id="u-1.24" who="#PoselTadeuszWrona">Dział IV reguluje wybory do sejmików województw. Podział na rozdziały jest bardzo podobny do działu III.</u>
          <u xml:id="u-1.25" who="#PoselTadeuszWrona">W wyborach do sejmików województw, przyjęty został również system proporcjonal-ny, a do podziału mandatów także metoda d'Hondta. Okręgi wyborcze liczą od 8 do 15 mandatów.</u>
          <u xml:id="u-1.26" who="#PoselTadeuszWrona">Jeżeli chodzi o liczbę radnych to przyjęto, że w skład sejmiku województwa wchodzą radni w liczbie 45 w województwach liczących do 2 mln mieszkańców oraz po 5 radnych na każde kolejne rozpoczęte 500 tys. mieszkańców.</u>
          <u xml:id="u-1.27" who="#PoselTadeuszWrona">Dział V projektu dotyczy ogłaszania wyników. Natomiast dział VI zawiera przepisy szczególne takie jak m.in. obsadzanie mandatów bez głosowania, wybór mandatu przez radnego w sytuacji, gdy został wybrany do więcej niż jednego organu stanowiącego, wybory uzupełniające, wybory przedterminowe oraz przepisy określające skutki dla składu organów stanowiących w przypadkach zmian w podziale terytorialnym państwa.</u>
          <u xml:id="u-1.28" who="#PoselTadeuszWrona">Końcowe działy, to dział VII zawierający przepisy karne oraz dział VIII obejmujący przepisy szczególne, przejściowe i końcowe.</u>
          <u xml:id="u-1.29" who="#PoselTadeuszWrona">Ponadto podczas prac podkomisji zostały zgłoszone rozwiązania wariantowe popierane przez mniejszość podkomisji nadzwyczajnej. Nie są one ujęte w ramach sprawozdania, lecz w formie odrębnego materiału noszącego tytuł: "Zestawienie propozycji, które nie uzyskały większości w pracach podkomisji rozpatrującej projekt ordynacji wyborczej do organów stanowiących samorządu terytorialnego".</u>
          <u xml:id="u-1.30" who="#PoselTadeuszWrona">Propozycje te dotyczą w gminach głównie utrzymania: dotychczasowego progu rozstrzygającego o stosowaniu systemu większościowego lub proporcjonalnego, na poziomie 40 tys. mieszkańców, podziału mandatów według metody Sainte-Lagüe oraz okręgów jednomandatowych.</u>
          <u xml:id="u-1.31" who="#PoselTadeuszWrona">Jeżeli chodzi o powiaty, to propozycje mniejszości przewidują przyjęcie systemu mieszanego. Analogiczna propozycja została złożona w odniesieniu do wyborów do sejmików województw.</u>
          <u xml:id="u-1.32" who="#PoselTadeuszWrona">Jeżeli chodzi o materiały towarzyszące, to członkowie Komisji otrzymali również opinię Komisji Finansów Publicznych - podpisaną przez jej przewodniczącego posła Go-ryszewskiego - dotyczącą skutków finansowych dla budżetu państwa, wynikających z trzech  projektów ordynacji, które były podstawą prac podkomisji nadzwyczajnej.</u>
          <u xml:id="u-1.33" who="#PoselTadeuszWrona">Takie są generalne założenia projektu przygotowanego przez podkomisję nadzwyczajną. Wobec zakończenia jej prac, chcę bardzo gorąco podziękować członkom podkomisji, którzy włożyli wiele wysiłku, aby w krótkim czasie przygotować projekt.</u>
          <u xml:id="u-1.34" who="#PoselTadeuszWrona">Serdecznie dziękuję ministrowi Czaplickiemu, kierownikowi Krajowego Biura Wyborczego, który bardzo pomagał podkomisji.</u>
          <u xml:id="u-1.35" who="#PoselTadeuszWrona">Dziękuję również bardzo przedstawicielowi Biura Legislacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-1.36" who="#PoselTadeuszWrona">Sądzę, że debatę nad szczegółowymi rozwiązaniami projektu przeniesiemy na następny tydzień, ponieważ rozpoczęcie tej debaty dzisiaj będzie chyba trudne. Tekst sprawozdania podkomisji został bowiem dostarczony dość późno i mogło zabraknąć czasu na jego wnikliwą lekturę. Jeżeli zatem w trakcie lektury sprawozdania członkom Komisji nasuną się jakieś uwagi, wnioski lub propozycje, to proszę o ich złożenie. Ścisłe prace merytoryczne nad projektem ordynacji Komisja rozpocznie w przyszłym tygodniu.</u>
          <u xml:id="u-1.37" who="#PoselTadeuszWrona">Czy ktoś chciałby zabrać głos w sprawie zaproponowanego trybu prac?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PoselBarbaraImiolczyk">Proponuję rozważenie możliwości rozpoczęcia szczegółowego rozpatrywania projektu już dzisiaj. Obawiam się, że będą duże trudności ze znalezieniem terminu następnego posiedzenia ze względu na duży zakres prac naszej Komisji oraz konieczność odbywania wspólnych posiedzeń z Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych. Takie wspólne posiedzenie planowane jest na przyszły tydzień, chyba na środę.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PoselBarbaraImiolczyk">Proponuję więc, aby podjąć próbę rozpatrzenia dzisiaj chociażby przepisów wspólnych, które nie budzą zasadniczych wątpliwości. Pozwoliłoby to przyspieszyć prace, gdyż należy pamiętać, że czas nas goni. Każde opóźnienie prac może się okazać zagrożeniem dla przyjęcia całości projektu.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#PoselBarbaraImiolczyk">Poseł Ludwik Dorn /niez./: Podczas prac Komisji zamierzam zgłaszać liczne i obszerne objętościowo propozycje poprawek dotyczące wielu rozdziałów projektu. W związku z tym przygotowałem na piśmie zestaw moich propozycji poprawek.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#PoselBarbaraImiolczyk">Zestaw ten został jednak przygotowany w oparciu o jeden z materiałów roboczych podkomisji. Materiał ten, zwłaszcza jeżeli chodzi o numerację artykułów nie pokrywa się z ostatecznym projektem rozpatrywanym przez Komisję.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#PoselBarbaraImiolczyk">Z tego względu będę na bieżąco korygował numerację artykułów tak, aby moje propozycje poprawek były dostosowane do brzmienia rozpatrywanego projektu.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#PoselBarbaraImiolczyk">Proszę, aby pan przewodniczący poprosił sekretariat Komisji, aby rozdał członkom Komisji kserokopie moich propozycji poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PoselTadeuszWrona">Przypominam, że zgodnie z regulaminem, każdy poseł może uczestniczyć w pełni w posiedzeniach Komisji, których nie jest członkiem. Może również zgłaszać propozycje poprawek. Nie ma tylko prawa głosować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselJerzyCzepulkowski">Nie wnoszę o to, aby dzisiaj kontynuować prace aż do ich zakończenia, lecz wnoszę o to, aby nie ustalać terminu najbliższego posiedzenia na najbliższą środę. Na ten dzieć już zwołane zostały posiedzenia niektórych podkomisji Komisji Nadzwyczajnej rozpatrującej ustawy kompetencyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PoselKazimierzPoznanski">Popieram propozycję poseł Imiołczyk, dotyczącą kontynuowania prac nad projektem ordynacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselTadeuszWrona">Przypominam, że poseł Imiołczyk proponuje kontynuowanie prac. Przyjęcie tego wniosku oznaczałoby, że posiedzenie trwałoby do godz. 12, następnie zarządzona byłaby przerwa w posiedzeniu, w trakcie której członkowie komisji wzięliby udział w głosowaniach w Sejmie. Po zakończeniu głosowań, Komisja kontynuowałaby rozpoczęte posiedzenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PoselMaciejPoreba">Mam propozycję - jak sądzę - kompromisową. Proponuję rozpoczęcie teraz prac merytorycznych. Prace te byłyby kontynuowane do czasu rozpoczęcia głosowań w Sejmie. Następnie Komisja ustaliłaby termin następnego posiedzenia. Proponuję jednak, aby nie był to wtorek i środa, a raczej druga część tygodnia. Mógłby to być jeden z dni tzw. sejmowych, czyli czwartek lub piątek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselTadeuszWrona">Także proponuję, aby Komisja pracowała do godz. 12. Następnie Komisja powinna ustalić termin posiedzenia w przyszłym tygodniu. Ponadto powinien jednak zostać poddany pod głosowanie wniosek poseł Imiołczyk o kontynuowanie prac po zakończeniu głosowań w Sejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PoselWitoldGintowtDziewaltowski">Proszę pamiętać o tym, że posłowie zakładają, iż Sejm zakończy dzisiaj prace w godzinach południowych. Z tego względu w godzinach popułudniowych w dniu dzisiejszym zostały zaplanowane pewne spotkania i inne zajęcia. Są to zajęcia związane z wypełnieniem obowiązków poselskich i obowiązków zawodowych. W takiej sytuacji nie widzę możliwości procedowania w godzinach po za-kończeniu plenarnych obrad Sejmu w dniu dzisiejszym.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PoselWitoldGintowtDziewaltowski">Tak więc proponuję, aby pracować do godz. 12 i ustalić termin posiedzenia w przyszłym tygodniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselTadeuszWrona">Zgłoszone zostały dwa wnioski i proponuję poddać je pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#PoselTadeuszWrona">Wniosek poseł Imiołczyk przewiduje dalszy ciąg posiedzenia po zakończeniu głosowań w Sejmie. Wniosek posła Gintowt-Dziewałtowskiego przewiduje zakończenie obrad komisji o godz. 12, czyli przed głosowaniami w Sejmie i dalsze prace w przyszłym tygodniu.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#PoselTadeuszWrona">Poddaję pod głosowanie wniosek o przyjęcie propozycji poseł Imiołczyk, aby obrady Komisji trwały do godz. 12, czyli do rozpoczęcia głosowań w Sejmie i były kontynuowane dzisiaj po zakończeniu głosowań w Sejmie?</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#PoselTadeuszWrona">Stwierdzam, że za przyjęciem wniosku głosowało 6 członków Komisji.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#PoselTadeuszWrona">Poddaję pod głosowanie wniosek o przyjęcie propozycji posła Gintowt-Dziewałtowskiego, aby dzisiejsze posiedzenie trwało do godz. 12, czyli do rozpoczęcia głosowań w Sejmie i aby wznowienie prac Komisji miało miejsce w przyszłym tygodniu.</u>
          <u xml:id="u-10.5" who="#PoselTadeuszWrona">Stwierdzam, że za przyjęciem wniosku głosowało 20 członków Komisji.</u>
          <u xml:id="u-10.6" who="#PoselTadeuszWrona">Tak więc przyjęty został wniosek, zgodnie z którym posiedzenie Komisji będzie trwało do rozpoczęcia głosowań w Sejmie, czyli do godz. 12, a prace Komisji nad projektem ordynacji zostaną wznowione w przyszłym tygodniu.</u>
          <u xml:id="u-10.7" who="#PoselTadeuszWrona">Proponuję ustalenie terminu posiedzenia w przyszłym tygodniu. Proponuję, aby był to wtorek...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PoselTeresaJasztal">Zwracam uwagę, że w czwartkowym porządku obrad Sejmu dominują pierwsze czytania projektów ustaw. Wydaje się więc, że w czwartek marszałek Sejmu wyraził zgodę na to, aby nasza Komisja mogła obradować w dniu posiedzenia plenarnego Sejmu. Uważam więc, że czwartek to termin bezpieczny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PoselCzeslawFiedorowicz">Myślę, że jest to słuszne. Na piątek powinniśmy pozostawić chociażby dokończenie rozpatrywania propozycji poprawek posła Dorna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PoselIreneuszNiewiarowski">Proszę pamiętać, że posiedzenie naszej Komisji - w innej sprawie - jest zaplanowane na środę na godz. 16. Może więc rozpocząć posiedzenie w środę wcześniej, np. w godzinach przedpołudniowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PoselEugeniuszKlopotek">Była już mowa o tym, że na środę są już zwołane posiedzenia podkomisji Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia ustaw kompetencyjnych. Z tego względu proponuję obrady w czwartek i jeżeli będzie potrzeba w piątek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PoselWitoldGintowtDziewaltowski">Jako zastępca przewodniczącego Komisji Nadzwyczajnej rozpatrującej ustawy kompetencyjne chcę zwrócić uwagę, że już upłynął termin złożenia opinii, gdyż był to termin do dnia 21 maja br. Natomiast do dnia 2 czerwca br. mają zostać złożone sprawozdania podkomisji.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#PoselWitoldGintowtDziewaltowski">Proponuję więc, aby czas do piątku w przyszłym tygodniu pozostawić dla prac podkomisji Komisji Nadzwyczajnej, rozpatrującej ustawy kompetencyjne. Opowiadam się więc za piątkiem w przyszłym tygodniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PoselWojciechNowaczyk">Również opowiadam się za piątkiem w przyszłym ty-godniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PoselTadeuszWrona">Zgłoszone propozycje najczęściej dotyczą czwartku i piątku. Proponuję więc przyjąć, że będzie to czwartek i piątek. Gdyby jednak zaplanowane na środę wspólne posiedzenie z Komisją Administracji i Spraw Wewnętrznych zostało przesunięte na czwartek, to konieczne będzie dokonanie korekt w naszych planach, które zakładają, że nad projektem ordynacji będziemy pracować w czwartek i piątek.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#PoselTadeuszWrona">Rozumiem, że ustalenie w tej treści zostało przyjęte.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PoselIrenaLipowicz">Przepraszam za spóźnienie, ale uczestniczyłam w spotkaniu z delegacją parlamentu Kanady, której m.in. wyraziliśmy wdzięczność za głosowanie w sprawie zgody na rozszerzenie NATO.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#PoselIrenaLipowicz">Jeżeli chodzi o kwestię terminu posiedzenia wspólnego z Komisją Administracji i Spraw Wewnętrznych, to najnowsze wiadomości wskazują, że może to być czwartek. Chodzi bowiem o to, że dopiero na czwartek może być przygotowana sala obrad Senatu, w której będą obradować Komisje na wspólnym posiedzeniu. Konieczne jest zwłaszcza przygotowanie kart do głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PoselBarbaraImiolczyk">W tej sytuacji proponuję, aby jednak przyjąć, że Komisja odbędzie posiedzenie dotyczące projektu ordynacji w środę, jeżeli w tym dniu nie będzie wspólnego posiedzenia z Komisję Administracji i Spraw Wewnętrznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PoselRyszardBrejza">Popieram propozycję, zgodnie z którą, jeżeli nie zostanie w środę zwołane wspólne posiedzenie z Komisją Administracji i Spraw Wewnętrznych, aby wówczas odbyło się posiedzenie naszej Komisji, dotyczące projektu ordynacji wyborczej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PoselEugeniuszKlopotek">Popieram propozycję mojej przedmówczyni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PoselTadeuszWrona">Proponuję uznać, że dyskusja nad terminem najbliższego posiedzenia dotyczącego projektu ordynacji została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#PoselTadeuszWrona">Proponuję powrócić do rozpatrywania projektu ordynacji wyborczej.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#PoselTadeuszWrona">Kwestia pierwsza, to tytuł ustawy. Podkomisja proponuje tytuł: "Ordynacja wyborcza do organów stanowiących samorządu terytorialnego".</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmu">Tytuł proponowany przez podkomisję jest tytułem przyjętym z druku nr 215. Proponuję jednak rozważenie uzu-pełnienia polegającego na dodaniu wyrazu "jednostek", czyli "Ordynacja wyborcza do organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego".</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmu">Przyjęcie tego uzupełnienia oznaczałoby także zmiany w kilku artykułach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PoselTadeuszWrona">Uważam, że tego rodzaju propozycje - mające charakter kosmetyczny - powinny być złożone w innym etapie prac. Proszę o opinię ministra Czaplickiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#KierownikKrajowegoBiuraWyborczegoministerKazimierzCzaplicki">Na rzecz zaproponowanego uzupełnienia przemawia to, że formuła ta jest ujęta w Konstytucji RP np. w art. 169.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#KierownikKrajowegoBiuraWyborczegoministerKazimierzCzaplicki">Uważam jednak również, że może być przyjęty tytuł bez zaproponowanego uzupełnienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#PoselTadeuszWrona">Ponieważ argumenty zostały zaprezentowane, proponuję rozstrzygnięcie w głosowaniu.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#PoselTadeuszWrona">Poddaję pod głosowanie wniosek o uzupełnienie przedłożonego tytułu o wyraz "jednostek".</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#PoselTadeuszWrona">W głosowaniu za wnioskiem opowiedziało się 9 posłów, 13 było przeciwnych, a 6 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#PoselTadeuszWrona">Stwierdzam, że wniosek został odrzucony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PoselMiroslawSekula">Jeżeli chodzi o tytuł to chcę zapytać przedstawicieli Biura Legislacyjnego, czy dopuszczalny byłby wniosek polegający na skreśleniu wyrazów "do organów stanowiących". Tytuł brz-miałby więc "Ordynacja wyborcza samorządu terytorialnego".</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">W moim przekonaniu, taki tytuł nie jest dopuszczalny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PoselJerzyBarzowski">Tytuł sugeruje, że mamy organy stanowiące i organy niestanowiące...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#PoselTadeuszWrona">I tak właśnie jest...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PoselJerzyBarzowski">Projekt dotyczy tylko organów stanowiących, a organem stanowiącym jest rada i zarząd.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PoselTadeuszWrona">Proszę, aby nie prowadzić polemiki w sposób żywiołowy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PoselJerzyBarzowski">Organem stanowiącym jest rada i w pewnym zakresie zarząd. Zarząd w pewnych wyjątkowych sytuacjach jest również organem stanowiącym. Tak jest obecnie w gminach.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#PoselJerzyBarzowski">Uważam więc, że propozycja posła Sekuły jest zasadna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#PoselMaciejPoreba">Zaproponowane skreślenie sugerowałoby, że jest to ordynacja wyborcza do rad i zarządów wszystkich szczebli samorządu terytorialnego. Tymczasem to nie jest projekt mający taki zakres.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PoselIrenaLipowicz">Organem stanowiącym i kontrolnym jest rada. Problem polega natomiast na tym, że rzeczywiście w przypadku wyższych stopni samorządu - np. w powiecie - w pewnych sprawach organem stanowiącym jest starosta.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#PoselIrenaLipowicz">Ponadto należy pamiętać, że organem stanowiącym - ciałem stanowiącym - jest również referendum. Natomiast zarząd jest określony jako organ wykonawczy i kontrolny. Ujmując sprawę ściślej można powiedzieć, że jest to projekt ordynacji do rad gmin, rad powiatów i sejmików województwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#PoselJozefLassota">Uważam, że tytuł powinien być zrozumiały nie tylko dla posłów, ale także szerszego kręgu osób. Dlatego też popieram propozycję przedłożoną przed chwilą przez poseł Lipowicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PoselCzeslawFiedorowicz">Popieram propozycję moich przedmówców i jednocześnie jestem przeciwny wykreśleniu wyrazów "do organów stanowiących". Nie ma bowiem wyborów do samorządu terytorialnego. Samorząd terytorialny stanowią wszyscy mieszkańcy gminy. Inaczej mówiąc, wszyscy jesteśmy członkami samorządu terytorialnego i zdobycie członkostwa nie następuje w drodze wyborów.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#PoselCzeslawFiedorowicz">W konkluzji popieram propozycję poseł Lipowicz i posła Lassoty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#PoselWojciechNowaczyk">Również popieram propozycję poseł Lipowicz i posła Lassoty i apeluję, abyśmy tworzyli prawo jak najbardziej zrozumiałe dla ludzi nie będących prawnikami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PoselWitoldGintowtDziewaltowski">Podczas prac podkomisji problem ten był przedmiotem obszernej debaty. W efekcie zostało przyjęte brzmienie tytułu odpowia-dającego terminologii konstytucyjnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#PoselTadeuszWrona">Proszę o opinię ministra Czaplickiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#KierownikKBWministerKazimierzCzaplicki">Zwracam uwagę, że z prawnego punktu widzenia definicja organu stanowiącego samorządu terytorialnego znajduje się w art. 3 projektu, który stanowi, że organem stanowiącym samorządu terytorialnego - w rozumieniu niniejszej ustawy - są: rada gminy, rada powiatu oraz sejmik województwa.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#KierownikKBWministerKazimierzCzaplicki">Przyjęta przez podkomisję koncepcja nazwania tych organów organami stanowiącymi samorządu terytorialnego pozwoliła na uproszczenie treści przyjmowanych przepisów. W przeciwnym wypadku w wielu przepisach konieczne byłoby powtarzanie, iż chodzi o radę gminy, radę powiatu i sejmik województwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#PoselJozefLassota">Możliwe jest również rozwiązanie polegające na przyjęciu tytułu "Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw" i jedno-czesnym przyjęciu przepisu określającego, że są to organy stanowiące.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#PoselJozefLassota">Jeszcze raz przypominam, że jest to akt adresowany do stosunkowo szerokiego kręgu osób.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PoselMaciejPoreba">Zwracam uwagę, że zaczynamy powtarzać argumenty, które były prezentowane w trakcie prac podkomisji. Ponieważ została przedłożona konkretna propozycja nowego brzmienia tytułu, proponuję rozstrzygnąć sprawę w głosowaniu. Ja opowiadam się za utrzymaniem tytułu zaproponowanego prze podkomisję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#PoselTadeuszWrona">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#PoselTadeuszWrona">Poddaję pod głosowanie wniosek o przyjęcie propozycji posła Lassoty, zgodnie z którą ustawa będzie miała tytuł: "Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw".</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#PoselTadeuszWrona">Wniosek uzyskał poparcie 17 posłów.</u>
          <u xml:id="u-44.3" who="#PoselTadeuszWrona">Poddaję pod głosowanie wniosek o utrzymanie tytułu zawartego w sprawozdaniu podkomisji, czyli "Ordynacja wyborcza do organów stanowiących samorządu terytorialnego".</u>
          <u xml:id="u-44.4" who="#PoselTadeuszWrona">Wniosek uzyskał poparcie 14 posłów.</u>
          <u xml:id="u-44.5" who="#PoselTadeuszWrona">Stwierdzam przyjęcie tytułu: "Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw".</u>
          <u xml:id="u-44.6" who="#PoselTadeuszWrona">Przystępujemy do rozpatrzenia tytułu działu I - Przepisy wspólne.</u>
          <u xml:id="u-44.7" who="#PoselTadeuszWrona">Czy są wnioski lub uwagi? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-44.8" who="#PoselTadeuszWrona">Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu przedłożonego tytułu rozdziału I? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-44.9" who="#PoselTadeuszWrona">Stwierdzam przyjęcie tytułu działu I - Przepisy wspólne.</u>
          <u xml:id="u-44.10" who="#PoselTadeuszWrona">Przystępujemy do rozpatrzenia tytułu rozdziału 1 - Przepisy ogólne.</u>
          <u xml:id="u-44.11" who="#PoselTadeuszWrona">Czy są wnioski lub uwagi? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-44.12" who="#PoselTadeuszWrona">Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu przedłożonego tytułu rozdziału 1? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-44.13" who="#PoselTadeuszWrona">Stwierdzam przyjęcie tytułu rozdziału 1 - przepisy ogólne.</u>
          <u xml:id="u-44.14" who="#PoselTadeuszWrona">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 1 mającego następujące brzmienie: "Ustawa ok-reśla zasady i tryb przeprowadzania wyborów do organów stanowiących samorządu terytorialnego, zgłaszania kandydatów oraz warunki ważności tych wyborów".</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">W konsekwencji zmiany tytułu projektu proponuję następujące brzmienie art. 1: "Ustawa określa zasady i tryb przeprowadza-nia wyborów do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw, zgłaszania kandydatów oraz warunki ważności tych wyborów".</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#PoselIrenaLipowicz">Przyjmuję propozycję przedstawiciela Biura Legislacyjnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#PoselTadeuszWrona">Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 1 w brzmieniu przyjętym przez poseł Lipowicz? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#PoselTadeuszWrona">Stwierdzam przyjącie art. 1 w brzmieniu przyjętym przez poseł Lipowicz.</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#PoselTadeuszWrona">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 2, który ma następującą treść:</u>
          <u xml:id="u-47.3" who="#PoselTadeuszWrona">"Ust. 1. Wybory do organów stanowiących samorządu terytorialnego są powszechne, równe, bezpośrednie i odbywają się w głosowaniu tajnym.</u>
          <u xml:id="u-47.4" who="#PoselTadeuszWrona">Ust. 2. W wyborach do każdego z organów stanowiących samorządu terytorialnego głosować można tylko osobiście i tylko jeden raz".</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">W konsekwencji zmiany tytułu projektu proponuję następujące brzmienie art. 2:</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">"Ust. 1. Wybory do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw są powszechne, równe, bezpośrednie i odbywają się w głosowaniu tajnym.</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Ust. 2. W wyborach do każdego z organów, o których mowa w ust. 1, głosować można tylko osobiście i tylko jeden raz".</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PoselIrenaLipowicz">Przyjmuję propozycję przedstawiciela Biura Legislacyjnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#PoselTadeuszWrona">Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 2 w brzmieniu przyjętym przez poseł Lipowicz? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#PoselTadeuszWrona">Stwierdzam przyjęcie art. 2 w brzmieniu przyjętym przez poseł Lipowicz.</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#PoselTadeuszWrona">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 3 mającego następujące brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-50.3" who="#PoselTadeuszWrona">"Ust. 1. Organami stanowiącymi samorządu terytorialnego w rozumieniu ustawy są:</u>
          <u xml:id="u-50.4" who="#PoselTadeuszWrona">1/ rada gminy,</u>
          <u xml:id="u-50.5" who="#PoselTadeuszWrona">2/ rada powiatu,</u>
          <u xml:id="u-50.6" who="#PoselTadeuszWrona">3/ sejmik województwa.</u>
          <u xml:id="u-50.7" who="#PoselTadeuszWrona">Ust. 2. Ilekroć w ustawie jest mowa o radzie należy przez to rozumieć także sejmik województwa".</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#PoselIrenaLipowicz">Proponuję, aby odwrócić sekwencję art. 3, czyli aby art. 3 stanowił, iż w rozumieniu niniejszej ustawy rada gminy, rada powiatu oraz sejmik województwa są określone jako organy stanowiące samorządu terytorialnego. Byłby to artykuł jednoustępowy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#PoselWitoldGintowtDziewaltowski">Popieram propozycję poseł Lipowicz co do sekwencji art. 3 ust. 1, proponuję jego następujące brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#PoselWitoldGintowtDziewaltowski">"Ust. 1. W rozumieniu niniejszej ustawy organami stanowiącymi jednostek samorządu terytorialnego są rady gmin, rady powiatów i sejmiki województw".</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#PoselWitoldGintowtDziewaltowski">Ponadto opowiadam się za utrzymaniem ust. 2.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#PoselRyszardBrejza">Proponuję rozważenie zamiany usytuowania art. 2 i art. 3.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#PoselTadeuszWrona">Czy jest to wniosek, czy raczej pytanie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#PoselRyszardBrejza">Raczej pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#PoselTadeuszWrona">Czy ktoś jeszcze chciałby zabrać głos w sprawie art. 3? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#PoselTadeuszWrona">Tak więc proponowane przez posła Gintowt-Dziewałtowskiego brzmienie art. 3 jest następujące:</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#PoselTadeuszWrona">"Ust. 1. W rozumieniu niniejszej ustawy organami stanowiącymi jednostek samorządu terytorialnego są rady gmin, rady powiatów i sejmiki województw.</u>
          <u xml:id="u-56.3" who="#PoselTadeuszWrona">Ust. 2. Ilekroć w niniejszej ustawie jest mowa o radzie należy przez to rozumieć także sejmik województwa".</u>
          <u xml:id="u-56.4" who="#PoselTadeuszWrona">Poddaję pod głosowanie wniosek o przyjęcie art. 3 w zaprezentowanym brz-mieniu.</u>
          <u xml:id="u-56.5" who="#PoselTadeuszWrona">W głosowaniu za wnioskiem opowiedziało się 27 posłów, 1 był przeciwny, i 2 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-56.6" who="#PoselTadeuszWrona">Stwierdzam przyjęcie art. 3 w zaprezentowanym brzmieniu.</u>
          <u xml:id="u-56.7" who="#PoselTadeuszWrona">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 4 mającego następującą treść: "Przepisy niniejszego działu stosuje się do wyborów odpowiednich rad, jeżeli przepisy szczególne ustawy nie stanowią inaczej".</u>
          <u xml:id="u-56.8" who="#PoselTadeuszWrona">Czy są wnioski lub uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#PoselMiroslawSekula">Czy nie będzie wątpliwości, co oznacza formuła "odpowiednich rad"?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Nie powinno być wątpliwości w świetle treści art. 3 ust. 2.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#PoselTadeuszWrona">Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 4 w przedłożonym brzmieniu? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#PoselTadeuszWrona">Stwierdzam przyjęcie art. 4 w przedłożonym brzmieniu.</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#PoselTadeuszWrona">Przystępujemy do rozpatrzenia rozdziału 2 - Prawa wyborcze.</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#PoselTadeuszWrona">Czy są wnioski lub uwagi do tytułu? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-59.4" who="#PoselTadeuszWrona">Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu przedłożonego tytułu? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-59.5" who="#PoselTadeuszWrona">Stwierdzam przyjęcie tytułu rozdziału 2 - Prawa wyborcze.</u>
          <u xml:id="u-59.6" who="#PoselTadeuszWrona">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 5 mającego treść następującą: "Prawo wybierania /czynne prawo wyborcze/ do danej rady ma każdy obywatel polski, który najpóźniej w dniu wyborów kończy 18 lat i stale zamieszkuje na obszarze działania tej rady".</u>
          <u xml:id="u-59.7" who="#PoselTadeuszWrona">Czy są wnioski lub uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#PoselStanislawPawlak">Mam pytanie, jak należy rozumieć formułę: "stale zamieszkuje", np. w kontekście braku stałego zameldowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#PoselIrenaLipowicz">Orzecznictwo w tej kwestii mówi o koncentracji podstawowych interesów życiowych w danej miejscowości. Jest to oderwane od pojęcia zameldowania. W przypadku spornym sąd bada, czy dana osoba koncentruje swoje interesy życiowe przez co rozumie się, np. pracę i stałe przebywanie. W tym sensie zamieszkuje również bezdomny na dworcu, jeżeli na dworcu koncentruje swoje interesy życiowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#PoselStanislawPawlak">Jest to zrozumiałe, lecz chodzi mi o tę kwestię z punktu widzenia osób sporządzających spisy wyborcze. Przepis wydaje się nieprecyzyjny, gdyż urzędnik urzędu gminy nie będzie wiedział o wszystkich osobach trwale związanych z daną gminą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#KierownikKBWministerKazimierzCzaplicki">Formuła stałego zamieszkania występuje w obowiązującej ordynacji wyborczej do rad gmin oraz w obowiązującej ordynacji wyborczej do Sejmu i z jej praktycznym stosowaniem nie ma praktycznych problemów.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#KierownikKBWministerKazimierzCzaplicki">Chcę przypomnieć, że w gminie jest prowadzony rejestr wyborców, który obejmuje dwie kategorie osób. Osoby zameldowane na pobyt stały są wpisywane do rejestru z urzędu i następnie umieszczane w spisie wyborców. Natomiast osoby, które koncentrują swoją działalność osobistą i gospodarczą na danym terenie, bez stałego zameldowania, muszą złożyć wniosek do wójta, burmistrza, czy prezydenta miasta o spisanie do rejestru wyborców.</u>
          <u xml:id="u-63.2" who="#KierownikKBWministerKazimierzCzaplicki">Wójt, burmistrz, prezydent miasta podejmuje w tej sprawie decyzję kierując się faktami. jeżeli uzna, że podane przez obywatela fakty nie uzasadniają wpisania do rejestru wyborów, odmawia wpisania, lecz obywatel ma prawo odwołania do sądu rejonowego, który ostatecznie rozstrzyga w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-63.3" who="#KierownikKBWministerKazimierzCzaplicki">Ponadto chcę dodać, że instytucja rejestru wyborców jest prowadzona w gminach od 1993 r. Na tej podstawie sporządzane są spisy wyborców.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#PoselZygmuntMachnik">Czy zatem posłowie mogą uzyskać możliwość głosowania w Warszawie, gdyż nasza działalność koncentruje się faktycznie w Warszawie - w tym gmachu. Problemy tego rodzaju występują w szerszym zakresie i dlatego wydaje mi się, że konieczne są bardziej jednoznaczne określenia - przepisy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#PoselStanislawPawlak">Ponadto często przebywamy na dworcu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#PoselTadeuszWrona">Chcę zapytać ministra Czaplickiego, czy w świetle problemów podniesionych przez posłów widzi konieczność doprecyzowania art. 5%</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#KierownikKBWministerKazimierzCzaplicki">Proszę zwrócić uwagę na art. 9, który stanowi, że przy ustalaniu faktu stałego zamieszkania - o którym mowa w art. 5 - stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego, chodzi o art. 25, który określa co to jest stałe zamieszkiwanie, przy czym jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, na równi z tymi przepisami uwzględnia się fakt zameldowania na pobyt stały, w rozumieniu przepisów i ewidencji ludności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#PoselTadeuszWrona">Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art.5 w przedłożonym brzmieniu? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#PoselTadeuszWrona">Stwierdzam przyjęcie art. 5 w brzmieniu przedłożonym w sprawozdaniu podkomisji.</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#PoselTadeuszWrona">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 6, który podkomisja przedkłada w następującym brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-68.3" who="#PoselTadeuszWrona">"Nie mają prawa wybierania osoby:</u>
          <u xml:id="u-68.4" who="#PoselTadeuszWrona">1/ pozbawione praw publicznych prawomocnym orzeczeniem sądowym,</u>
          <u xml:id="u-68.5" who="#PoselTadeuszWrona">2/ pozbawione praw wyborczych orzeczeniem Trybunału Stanu,</u>
          <u xml:id="u-68.6" who="#PoselTadeuszWrona">3/ ubezwłasnowolnione prawomocnym orzeczeniem sądowym".</u>
          <u xml:id="u-68.7" who="#PoselTadeuszWrona">Czy ktoś chciałby zabrać głos w sprawie art. 6?</u>
          <u xml:id="u-68.8" who="#PoselTadeuszWrona">Poseł Ludwik Dorn /niez./: Mam kilka wniosków, które nie są poprawkami do art. 6, lecz propozycjami wprowadzenia kilku artykułów, wśród których jest artykuł ograniczający bierne prawo wyborcze. W związku z tym proszę pana przewodniczącego o decyzję: czy wnioski te mam zaprezentować teraz i mam je przedstawić łącznie, czy w odniesieniu do poszczególnych artykułów.</u>
          <u xml:id="u-68.9" who="#PoselTadeuszWrona">Zgłoszone wnioski powinny odnosić się do konkretnych artykułów.</u>
          <u xml:id="u-68.10" who="#PoselTadeuszWrona">Poseł Ludwik Dorn /niez./: Rozumiem, że oznacza to również możliwość składania wniosku o wprowadzenie nowego artykułu.</u>
          <u xml:id="u-68.11" who="#PoselTadeuszWrona">Tak, ale w odpowiednim miejscu.</u>
          <u xml:id="u-68.12" who="#PoselTadeuszWrona">Poseł Ludwik Dorn /niez./: Ponieważ będę postulował wprowadzenie kilku nowych artykułów, chcę zapytać, czy mam je zaprezentować łącznie, czy też mam je prezentować pojedynczo?</u>
          <u xml:id="u-68.13" who="#PoselTadeuszWrona">Proszę przedstawić te proponowane artykuły, które treściowo odnoszą się do art. 6.</u>
          <u xml:id="u-68.14" who="#PoselTadeuszWrona">Poseł Ludwik Dorn /niez./: Proponuję, aby po art. 6 dodać art. 6a w następującym...</u>
          <u xml:id="u-68.15" who="#PoselTadeuszWrona">Przepraszam, panie pośle, ale jeszcze nie zakończyliśmy rozpatrywać art. 6.</u>
          <u xml:id="u-68.16" who="#PoselTadeuszWrona">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie art. 6? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-68.17" who="#PoselTadeuszWrona">Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 6 w brzmieniu podkomisji? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-68.18" who="#PoselTadeuszWrona">Stwierdzam przyjęcie art. 6 w brzmieniu podkomisji.</u>
          <u xml:id="u-68.19" who="#PoselTadeuszWrona">Proszę, aby teraz pan poseł Dorn zaprezentował swoją propozycję art. 6a.</u>
          <u xml:id="u-68.20" who="#PoselTadeuszWrona">Poseł Ludwik Dorn /niez./: Proponuję po art. 6 dodanie art. 6a w następującym brz-mieniu: "Bierne prawo wyborcze nie przysługuje osobom, które w dniu ogłoszenia daty wyborów miały nie uregulowany stosunek do służby wojskowej".</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#PoselStanislawPawlak">Chcę zapytać posła Dorna, co znaczy formuła "nie uregulowany stosunek do służby wojskowej"?</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#PoselStanislawPawlak">Poseł Ludwik Dorn /niez./: Według mnie - ale zwracam się o pomoc do przedstawiciela Biura Legislacyjnego - chodzi o nie uregulowany stosunek do służby wojskowej w rozumieniu przepisów ustawy o powszechnym obowiązku obrony. Chcę podkreślić, że chodzi o osoby, które uchylają się od służby wojskowej.</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#PoselStanislawPawlak">Według mnie, nie jest to określenie ścisłe, gdyż nie uregulowany stosunek do służby wojskowej jest wtedy, kiedy ktoś nie odbył służby wojskowej, a jest zakwalifikowany do służby wojskowej, lub jeżeli ktoś jest odraczany.</u>
          <u xml:id="u-69.3" who="#PoselStanislawPawlak">W przypadku jedynych żywicieli rodzin i rolników, jest to do 24 roku życia. Ściślej mówiąc okres ten kończy się 31 grudnia roku, w którym upływa 24 lata, a dla studentów 27 lat. Czy o takie sytuacje chodzi posłowi Dornowi?</u>
          <u xml:id="u-69.4" who="#PoselStanislawPawlak">Poseł Ludwik Dorn /niez./: W mojej potocznej i odległej znajomości tego działu prawa, którego - jak się wydaje - znawcą jest poseł Pawlak, osoby te mają uregulowany stosunek do służby wojskowej. Podkreślam raz jeszcze, iż w mojej propozycji chodzi o osoby, które uchylają się od służby wojskowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#PoselLechSzymanski">Mam wniosek dotyczący trybu obradowania. Przypominam, iż po to została powołana podkomisja, aby przygotowała projekt do rozpatrzenia przez Komisję. W związku z tym proponuję, aby po wysłuchaniu głosu popierającego, głosu przeciwnego, wypowiedzi przedstawiciela Biura Legislacyjnego, przeprowadzać głosowanie. W przeciwnym wypadku będziemy pracować nad całkowicie nowym projektem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#PoselTadeuszWrona">Pani poseł Lipowicz podpowiada mi, że nie jest możliwe zastosowanie zaproponowanej procedury. Posłowie mogą zgłaszać propozycje poprawki. Można tylko apelować, aby propozycji poprawek było jak najmniej, lub nawet aby nie było ich w ogóle. Może to być jednak tylko apel i nic więcej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#PoselTeresaJasztal">Chcę zapytać posła Dorna, kto będzie orzekał o tym, że ktoś uchyla się od obowiązku służby wojskowej.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#PoselTeresaJasztal">Ponadto zwracam uwagę, że w prawie polskim nie ma przepisów ograniczających bierne prawo wyborcze w sposób, który zaprezentował poseł Dorn. Wydaje się więc, że przedłożona propozycja tworzy nową sytuację prawną, co nie jest uzasadnione.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#PoselWieslawWoda">Należy pamiętać, że uchylanie się od służby wojskowej jest karalne. Konieczny byłby więc prawomocny wyrok sądu, stwierdzający uchylanie się od służby wojskowej.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#PoselWieslawWoda">Ponadto zwracam uwagę, że nie wszyscy członkowie Komisji otrzymali pakiet propozycji poprawek posła Dorna. Autor przygotował zbyt mało kopii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#PoselIrenaLipowicz">Mam wątpliwości do przedłożonej propozycji, co zilustruję następującym przykładem.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#PoselIrenaLipowicz">Poborowy uchylał się od obowiązku służby wojskowej w czasie stanu wojennego. W tej sprawie nie zapadł wyrok sądu. Teraz - w myśl przedłożonej propozycji - ten poborowy byłby pozbawiony biernego prawa wyborczego. Chyba nie o to chodzi posłowi Dornowi.</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#PoselIrenaLipowicz">Ponadto w grę mogą wchodzić emigranci, którzy w latach 50. uciekli za granicę przed służbą wojskową, a teraz wrócili do kraju.</u>
          <u xml:id="u-74.3" who="#PoselIrenaLipowicz">Chcę również zapytać ministra Czaplickiego, czy tego rodzaju regulacje znane są w prawie europejskim?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#PoselTeresaJasztal">Poseł Lipowicz chce zapytać, czy za uchylanie się od służby wojskowej, w jakimkolwiek okresie, sąd w Polsce skazał poborowego i pozbawił go praw publicznych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#PoselJerzyBarzowski">Zwracam uwagę, że dyskutujemy nie nad treścią propozycji poprawki posła Dorna. Dyskusja dotyczy innego problemu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#PoselJerzyCzepulkowski">Proponuję zakończenie dyskusji i przystąpienie do głosowania. Chcę dodać, że w głosowaniu opowiem się za odrzuceniem przedłożonej propozycji poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#PoselJozefLassota">Poprawki, które przygotował poseł Dorn są jasne, bardzo czytelne i klarowne. Proszę już nie zadawać pytań, gdyż treść poprawki jest przedłożona na piśmie. Proponuję więc przejście do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#PoselJozefLassota">Poseł Ludwik Dorn /niez./: Odpowiem na pytanie pani poseł Lipowicz. Rozwiązanie, które proponuję jest powszechnie znane w prawie europejskim. Moja propozycja to uregulowanie niemal wprost przepisane z francuskiego kodeksu wyborczego.</u>
          <u xml:id="u-78.2" who="#PoselJozefLassota">Ponadto pod wpływem dyskusji wprowadzam zmianę w swojej propozycji pierwotnej. Zmodyfikowane brzmienie jest następujące: "Bierne prawo wyborcze nie przysługuje osobom, które do chwili ogłoszenia daty wyborów zostały skazane prawomocnym wyrokiem sądu za uchylanie się od służby wojskowej".</u>
          <u xml:id="u-78.3" who="#PoselJozefLassota">Chcę również dodać - nawiązując do jednego z pytań - że tego rodzaju przepisu nie było dotychczas w prawie polskim. Proszę jednak pamiętać, że Sejm po to został wybrany, aby stanowić prawo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#PoselTadeuszWrona">Proszę o komentarz ministra Czaplickiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#KierownikKBWministerKazimierzCzaplicki">Zwracam uwagę, że dyskutowana poprawka dotyczy biernego prawa wyborczego, a nie prawa wybierania, czyli czynnego prawa wyborczego. Komisja dyskutuje bowiem nad art. 6, który określa kto nie ma prawa wybierania.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#KierownikKBWministerKazimierzCzaplicki">Należy również dodać, że katalog wyłączeń zawarty w art. 6 jest powtórzeniem stosownego przepisu Konstytucji RP. Od tego przepisu nie może być wyjątków.</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#KierownikKBWministerKazimierzCzaplicki">Inną kwestią jest natomiast bierne prawo wyborcze i problem, czy można nie mieć prawa wybierania, a być wybranym. Jest to kwestia rozstrzygana w drodze ustawodawstwa zwykłego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#PoselWitoldGintowtDziewaltowski">Proponuję jednak, aby dyskutowana kwestia została rozstrzygnięta teraz, gdyż jeżeli przystąpimy do rozpatrywania kwestii biernego prawa, to dyskusja powtórzy się.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#PoselWitoldGintowtDziewaltowski">Chcę dodać, że opowiadam się za odrzuceniem dyskutowanej propozycji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#PoselTadeuszWrona">Zamierzam poddać pod głosowanie propozycję poprawki przedłożonej przez posła Dorna. Ponieważ jednak wnioskodawca zmodyfikował brzmienie  pierwotne, proszę o zaprezentowanie zmodyfikowanego brz-mienia.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#PoselTadeuszWrona">Poseł Ludwik Dorn /niez./: Moja propozycja brzmi: "Bierne prawo wyborcze nie przy-sługuje osobom, które do dnia ogłoszenia daty wyborów zostały skazane prawomocnym wyrokiem sądu za uchylanie się od służby wojskowej".</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#PoselTadeuszWrona">Poddaję pod głosowanie wniosek o przyjęcie propozycji poprawki przedłożonej przez posła Dorna.</u>
          <u xml:id="u-82.3" who="#PoselTadeuszWrona">W głosowaniu za wnioskiem opowiedział się 1 poseł, 22 było przeciwnych, a 3 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-82.4" who="#PoselTadeuszWrona">Stwierdzam odrzucenie wniosku.</u>
          <u xml:id="u-82.5" who="#PoselTadeuszWrona">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 7, który podkomisja przedłożyła w następującym brzmieniu: "Prawo wybieralności /bierne prawo wyborcze/ przysługuje osobie mającej prawo wybierania do danej rady".</u>
          <u xml:id="u-82.6" who="#PoselTadeuszWrona">Czy są wnioski lub uwagi dotyczące art. 7?</u>
          <u xml:id="u-82.7" who="#PoselTadeuszWrona">Poseł Ludwik Dorn /niez./: Moje dalsze propozycje poprawek dotyczą właśnie kwestii biernego prawa wyborczego. Po uwadze ministra Czaplickiego, do decyzji pana przewodniczącego i Komisji pozostawiam rozstrzygnięcie problemu, czy moje propozycje poprawek powinny być dyskutowane i głosowane po przyjęciu art. 7, który zawiera zasadę generalną, czy też przed art. 7 zakładając, że moje propozycje to wyjątki od zasady generalnej.</u>
          <u xml:id="u-82.8" who="#PoselTadeuszWrona">Uważam, że najpierw należy przyjąć zasadę generalną, czyli art. 7.</u>
          <u xml:id="u-82.9" who="#PoselTadeuszWrona">Czy są wnioski lub uwagi do art. 7? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-82.10" who="#PoselTadeuszWrona">Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 7 w brzmieniu zawartym w sprawozdaniu pod-komisji? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-82.11" who="#PoselTadeuszWrona">Stwierdzam przyjęcie art. 7 w brzmieniu przyjętym przez podkomisję.</u>
          <u xml:id="u-82.12" who="#PoselTadeuszWrona">Teraz oddaję głos posłowi Dornowi.</u>
          <u xml:id="u-82.13" who="#PoselTadeuszWrona">Poseł Ludwik Dorn /niez./: Moje propozycje, to kilka ograniczeń biernego prawa wyborczego. Ograniczenia te - po pierwsze - dotyczą osób pełniących urzędy publiczne, których zakres działania w całości lub części pokrywa się z zakresem działania jednostek samorządu terytorialnego. Chodzi o wprowadzenie czasowych, zróżnicowanych ograniczeń biernego prawa wyborczego.</u>
          <u xml:id="u-82.14" who="#PoselTadeuszWrona">Intencją tych propozycji jest to, aby kreować - jakby dwa typy kariery publicznej. Typ pierwszy - to kariera  bardziej urzędnicza, a ten drugi - to kariera bardziej polityczna, oparta na wyborach. Chodzi o to, aby nie było takiej sytuacji, w której urzędnik publiczny, który nie pochodzi z wyborów lecz z mianowania kandydował do rady i w zależności od tego, czy odniesie sukces, czy nie odniesie, rezygnuje z urzędu lub pełni go dalej.</u>
          <u xml:id="u-82.15" who="#PoselTadeuszWrona">Chodzi również o pewien okres karencji wiążący się z tym, aby wykluczyć przypadki, kiedy urzędnik publiczny przygotowuje sobie grunt pod wybory do rady, nastawiając się równocześnie na karierę zawodową innego typu - poza urzędami publicznymi.</u>
          <u xml:id="u-82.16" who="#PoselTadeuszWrona">Należy podkreślić, że czasowe ograniczenia są zróżnicowane. W przypadku wojewody są to 3 lata karencji, a w przypadku kierowników wydziałów w gminach liczących poniżej 60 tys. mieszkańców, jest to 1 miesiąc karencji.</u>
          <u xml:id="u-82.17" who="#PoselTadeuszWrona">Konkretne brzmienie tej propozycji jest następujące:</u>
          <u xml:id="u-82.18" who="#PoselTadeuszWrona">"Ust. 1. Niżej wymienionym osobom, które w jednostkach terytorialnego podziału kraju pełnią lub pełniły urzędy publiczne nie przysługuje bierne prawo wyborcze w wyborach do organów stanowiących jednostki samorządu terytorialnego przed upływem określonego czasu do chwili odwołania, dymisji lub rezygnacji z pełnienia urzędu. Ograniczenie to odnosi się do organów stanowiących tych jednostek samorządu terytorialnego, których terytorialny zakres działania pokrywa się w całości lub części z terytorialnym zakresem działania pełnionego urzędu publicznego. Okres ograniczenia biernego prawa wyborczego wynosi w przypadku:</u>
          <u xml:id="u-82.19" who="#PoselTadeuszWrona">a/ wojewody - trzy lata,</u>
          <u xml:id="u-82.20" who="#PoselTadeuszWrona">b/ wicewojewody, dyrektora generalnego urzędu wojewódzkiego - dwa lata,</u>
          <u xml:id="u-82.21" who="#PoselTadeuszWrona">c/ dyrektora gabinetu wojewody, kierowników wojewódzkich służb, inspekcji i straży, kierowników niezespolonych administracji rządowych, dyrektora urzędu, marszałka województwa - jeden rok, dyrektorów urzędów gmin w gminach powyżej 60 tys. mieszkańców,</u>
          <u xml:id="u-82.22" who="#PoselTadeuszWrona">d/ kierowników wydziałów w urzędzie marszałka województwa, kierowników powiatowych służb, inspekcji i straży, dyrektora urzędu starosty, dyrektora urzędu gminy w gminach liczących powyżej 60 tys. mieszkańców - sześć miesięcy,</u>
          <u xml:id="u-82.23" who="#PoselTadeuszWrona">e/ kierowników wydziałów w urzędzie starosty, kierowników wydziałów w gminach liczących powyżej 60 tys. mieszkańców, dyrektorów urzędów gmin w gminach liczących poniżej 60 tys. mieszkańców - 3 miesiące,</u>
          <u xml:id="u-82.24" who="#PoselTadeuszWrona">f/ kierowników wydziałów w gminach liczących poniżej 60 tys. mieszkańców - jeden miesiąc.</u>
          <u xml:id="u-82.25" who="#PoselTadeuszWrona">Ust. 2. Ograniczenia te nie mają zastosowania do osób, które zrezygnowały z pełnienia urzędu i realizują nabyte uprawnienia emerytalne lub rentowe".</u>
          <u xml:id="u-82.26" who="#PoselTadeuszWrona">Chcę podkreślić, że propozycje te nie są czymś wyjątkowym, czy dziwnym. Są to roz-wiązania przyjmowane w Europie bardzo często. Byłoby więc pewnym ekscentryzmem, gdyby nie zostały przyjęte w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-82.27" who="#PoselTadeuszWrona">Następne ograniczenie biernego prawa wyborczego dotyczy braku rozliczeń kosztów kampanii wyborczej i ma następujące brz-mienie:</u>
          <u xml:id="u-82.28" who="#PoselTadeuszWrona">"Ust. 1. Pozbawieni są biernego prawa wyborczego na okres 1 roku kandydaci tych komitetów wyborczych, które nie dopełniły obowiązku przedłożenia rozliczenia z kampanii wyborczej, lub których rozliczenie zostało odrzucone przez Państwową Komisję Wyborczą.</u>
          <u xml:id="u-82.29" who="#PoselTadeuszWrona">Ust. 2. Okres pozbawienia biernego prawa wyborczego liczy się od dnia wyborów, których dotyczyło rozliczenie odrzucone przez Komisję Wyborczą".</u>
          <u xml:id="u-82.30" who="#PoselTadeuszWrona">Nie są to również rozwiązania dziwne, lecz rozwiązania spotykane np. we Francji i Wielkiej Brytanii.</u>
          <u xml:id="u-82.31" who="#PoselTadeuszWrona">Kolejne ograniczenie ma następujące brz-mienie:</u>
          <u xml:id="u-82.32" who="#PoselTadeuszWrona">"Ust. 1. Pozbawione biernego prawa wyborczego na okres 4 lat są osoby skazane za złożenie fałszywego oświadczenia majątkowego wymaganego przepisami ustawy o ograniczeniu działalności gospodarczej dla osób pełniących funkcje publiczne oraz ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora.</u>
          <u xml:id="u-82.33" who="#PoselTadeuszWrona">Ust. 2. Pozbawione biernego prawa wyborczego są osoby, które do chwili ogłoszenia daty wyborów nie dopełniły obowiązku złożenia oświadczenia majątkowego, o którym mowa w ust. 1.</u>
          <u xml:id="u-82.34" who="#PoselTadeuszWrona">Ust. 3. Pozbawione biernego prawa wyborczego na okres dwóch lat są osoby, które nie dopełniły obowiązku złożenia w terminie oświadczenia, o którym mowa w ust. 1. Czas pozbawienia biernego prawa wyborczego liczy się od dnia, w którym osoba dopełniła obowiązku złożenia oświadczenia".</u>
          <u xml:id="u-82.35" who="#PoselTadeuszWrona">Dodam, iż obecnie jest tak, że niektóre osoby publiczne nie zgłosiły tego rodzaju oświadczeń, gdy za niezłożenie grożą kary regulaminowe. Oświadczeń takich nie złożyły m.in. osoby zajmujące wysokie stanowiska w Ministerstwie Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-82.36" who="#PoselTadeuszWrona">Ponadto występuje zjawisko zwlekania w złożeniu tych oświadczeń. Można więc mówić o robieniu sobie jawnych kpin z wymogów ustawy. Uważam więc, że proceder ten należy ukrócić.</u>
          <u xml:id="u-82.37" who="#PoselTadeuszWrona">Przedłożone propozycje poprawek powinny znaleźć się po art. 7. Chodzi bowiem o ograniczenie biernego prawa wyborczego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#PoselTeresaJasztal">Chcę zapytać posła Dorna, dlaczego chce karać urzędników, którzy nie są urzędnikami politycznymi, sprawującymi urzędy np. w urzędzie woje-wódzkim. Przypominam, iż ustaliliśmy, że stanowiska polityczne to wojewoda i wicewojewoda, którzy wraz z rządem podają się do dymisji. Pozostałe stanowiska są apolityczne. Dlaczego więc chce się karać osoby zajmujące te stanowiska.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#PoselTeresaJasztal">Ponadto nasuwa się pytanie, czy propozycje te są zgodne z Konstytucją RP.</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#PoselTeresaJasztal">Inne pytanie jest następujące, czy sprawy związane z nierozliczeniem kosztów kampanii wyborczej nie są karane w inny sposób. Jest to bowiem odrębny problem, który nie jest materią ordynacji wyborczej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#PoselPawelBrylowski">Wnoszę o jak najszybsze poddanie pod głosowanie zapre-zentowanych propozycji poprawek. Opowiadam się za ich odrzuceniem.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#PoselPawelBrylowski">Ponadto chcę dodać kilka zdań. Nie zaprzeczam, że tego rodzaju rozwiązania mogą być w innych państwach. Jednakże zwracam uwagę, że wprowadzenie do ordynacji wyborczej tego typu rozwiązań powinno być przedmiotem prac innych komisji sejmowych. Sprawa dotyczy bowiem sfery prawa karnego, gdyż w grę wchodzą przecież kary dodatkowe. Z tego punktu widzenia przedłożone propozycje, to chyba nieporozumienie.</u>
          <u xml:id="u-84.2" who="#PoselPawelBrylowski">Przychylam się również do tego, o czym mówiła poseł Jasztal. Dążymy bowiem do ustanowienia apolitycznej służby cywilnej. Nie może więc być tak, aby osoby, które sprawdziły się w pracy w apolitycznej służbie cywilnej, mieli ograniczenia w innym typie kariery.</u>
          <u xml:id="u-84.3" who="#PoselPawelBrylowski">Zwracam również uwagę, że przedłożone propozycje oparte są na podejrzeniu o korupcję. Nie rozumiem tego. Nie chcę przytaczać znanego przysłowia, ale przy słuchaniu przedłożonych propozycji, aż cierpnie skóra. Założenie jest bowiem takie, że jeżeli ktoś pełni funkcję publiczną, to tylko po to, aby dać się skorumpować i aby się dorobić.</u>
          <u xml:id="u-84.4" who="#PoselPawelBrylowski">Sprawa ostatnia - jeżeli mamy pozbawiać biernego prawa wyborczego kandydatów zgłoszonych przez komitety wyborcze, w których ktoś inny nie rozliczył się z pieniędzy, to jest to już zupełnie nieporozumienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#PoselStanislawPawlak">Popieram oczywiście wniosek o bezwzględne odrzucenie zaprezentowanych propozycji. Niemniej jednak zwracam uwagę, że poseł wnioskodawca nie przedstawił żadnego uzasadnienia do swoich propozycji.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#PoselStanislawPawlak">Ponadto chcę zapytać o to, kto będzie prowadził rejestry osób, o których mowa w przedłożonych propozycjach. Gdzie i na kogo wnioskodawca nakłada obowiązek rejestrowania osób podlegających ograniczeniom, o których mowa w przedłożonych propozycjach.</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#PoselStanislawPawlak">Problemy podniesione w dyskusji dotyczyą zwłaszcza pracowników urzędów gmin. Nie bardzo wyobrażam sobie, aby osoba, która pełniła jakąś funkcję w gminie, nie mogła kandydować jako radny gminy, czy radny wyższego stopnia samorządu. O tym, czy osoba taka zostanie radnym zadecydują wybory. Po to jest właśnie demokracja i wolne wybory, aby wyborcy decydowali o obsadzie stanowisk. Nie może być tak, że stawiane są tego typu bariery.</u>
          <u xml:id="u-85.3" who="#PoselStanislawPawlak">W konkluzji ponawiam wniosek o przejście do głosowania  i odrzucenie przedłożonych propozycji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#PoselIrenaLipowicz">Uważam, że propozycje poprawek posła Dorna, to pro-pozycje, które trudno byłoby poprzeć z takimi, które wynikają z gorzkich i smutnych doświadczeń samorządu terytorialnego nie tylko w Polsce, ale i w innych państwach.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#PoselIrenaLipowicz">Zwracam uwagę, że weszliśmy na tę drogę w chwili, kiedy w ustawie o samorządzie powiatowym napisaliśmy, że radny powiatu nie może głosować gdy sprawa dotyczy jego interesu majątkowego. Tego typu przepis występuje w innych państwa i dlatego trochę kompromitowaliśmy się, gdy w Polsce nie było tego rodzaju przepisu.</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#PoselIrenaLipowicz">Propozycje posła Dorna, to jakby dalszy ciąg tej sprawy. Jednakże zaprezentowane propozycje są bardzo zróżnicowane. Byłoby mi trudno głosować za tymi propozycjami, gdyż nastąpiło w nich pomieszanie stanowisk politycznych ze stanowiskami apolitycznymi. Nawet jeżeli praktyka nie jest dobra, to niektóre propozycje trudno byłoby pogodzić z Konstytucją RP.</u>
          <u xml:id="u-86.3" who="#PoselIrenaLipowicz">Chcę podkreślić raz jeszcze, że pewne propozycje są nowatorskie, choć mogą wydawać się nam dziwne.</u>
          <u xml:id="u-86.4" who="#PoselIrenaLipowicz">Znamy z praktyki sytuacje - co dzisiaj nie jest przestępstwem - organizowania poczęstunków alkoholowych podczas kampanii wyborczej. Znane są również przypadki kupowania głosów.</u>
          <u xml:id="u-86.5" who="#PoselIrenaLipowicz">Równocześnie jednak należy zgodzić się z poglądem posła Bryłowskiego, iż nie należy popadać w przesadę. Nie można popadać w nadmierną podejrzliwość i wprowadzać znacznych ograniczeń w kandydowaniu. Jednakże sytuacja, w której w prasie ukazują się wypowiedzi o kupowaniu głosów podczas wyborów samorządowych i takie przypadki nie są traktowane jako naganne, jest niemożliwe do zaakceptowania.</u>
          <u xml:id="u-86.6" who="#PoselIrenaLipowicz">Pojawia się także problem oferowania dużych kwot pieniężnych lub prezentów bardzo znacznej wartości. Równocześnie podoba mi się ten fragment dalszej propozycji posła Dorna, który dotyczy darowizn. Stosowny proponowany przepis stanowi bowiem, iż nie wchodzą w grę darowizny drobnych przedmiotów o symbolicznej wartości zwyczajowo używanych w celach reklamowych lub promocyjnych. W tym kontekście proszę pamiętać, że już niedługo będziemy uchwalać kodeks etyczny parlamentarzysty. Później pojawi się kodeks etyczny członków rządu. Następnie czeka nas praca nad kodeksem etycznym dla samorządu terytorialnego. Od tego trendu nie ma odwrotu.</u>
          <u xml:id="u-86.7" who="#PoselIrenaLipowicz">Problem polega jednak na tym, czy kwestię tę mamy uregulować teraz w ordynacji, czy też w odrębnej ustawie obejmującej standardy etyczne w samorządzie. Nasuwa się też pytanie, czy propozycje posła Dorna są dostatecznie precyzyjnie dopracowane.</u>
          <u xml:id="u-86.8" who="#PoselIrenaLipowicz">Ponadto chcę dodać, iż dziękujemy posłowi Dornowi - z którym w innych kwestiach dzielą nas spory, niekiedy fundamentalne - za bardzo duży wkład pracy w przygotowanie przedłożonych propozycji.</u>
          <u xml:id="u-86.9" who="#PoselIrenaLipowicz">Tak więc zachęcam do wnikliwej analizy przedłożonych propozycji. Obok bowiem rozwiązań trudnych do przyjęcia, jest tam wiele cennych myśli.</u>
          <u xml:id="u-86.10" who="#PoselIrenaLipowicz">Tyle moich uwag jako dyskutanta.</u>
          <u xml:id="u-86.11" who="#PoselIrenaLipowicz">Poseł Ludwik Dorn /niez./: W dyskusji zgłoszono zarzut, że urzędnicy publiczni będą karani przez odebranie im biernego prawa wyborczego i dlaczego karze się apolitycznych urzędników w sytuacji, gdy dążymy do apolitycznej służby cywilnej.</u>
          <u xml:id="u-86.12" who="#PoselIrenaLipowicz">Moi polemiści nie zauważyli jednak, że popadli w fundamentalną konfuzję. Skoro są to apolityczni urzędnicy, to czego szukają na partyjnych listach w wyborach samorządowych.</u>
          <u xml:id="u-86.13" who="#PoselIrenaLipowicz">Zarzut drugi polegał na tym, że wadliwa jest lista stanowisk publicznych, które są zawarte w mojej propozycji. Jest jednak tak, iż jest to lista oparta na rozwiązaniach francuskich i anglosaskich.</u>
          <u xml:id="u-86.14" who="#PoselIrenaLipowicz">Ponadto nie jest to kara wobec tych osób, lecz jest to dążenie przez ustawodawcę do tego, aby pewne mechanizmy, które mogą być wykorzystywane, nie mogły być wyko-rzystywane dla interwencji w uczciwy i równy przebieg wyborów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#PoselTadeuszWrona">Przepraszam panie pośle, ale jesteśmy pod presją czasu. Musimy bowiem już za chwilę znaleźć się w sali plenarnych obrad Sejmu. W związku z tym uważam, że zaprezentowane kwestie są tak ważne, iż nie możemy nad nimi debatować pod presją czasu. Zakres spraw jest duży, a poruszone wątki bardzo różne.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#PoselTadeuszWrona">Ponadto chcę przekazać następującą informację. Po konsultacjach z posłem Rokitą przebywającym w Londynie ustalono, że wspólne posiedzenie z Komisją Administracji i Spraw Wewnętrznych odbędzie się w czwartek o godz. 11. Jest to termin absolutnie pewny.</u>
          <u xml:id="u-87.2" who="#PoselTadeuszWrona">W związku z tym jest propozycja, aby nasza Komisja zebrała się w środę o godz. 16 i prowadziła obrady do godz. 18. Dalszy ciąg prac byłby w piątek.</u>
          <u xml:id="u-87.3" who="#PoselTadeuszWrona">Czy ktoś jest przeciwny zaproponowanym terminom? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-87.4" who="#PoselTadeuszWrona">Następne posiedzenie odbędzie się w środę o godz. 16.</u>
          <u xml:id="u-87.5" who="#PoselTadeuszWrona">Czy ktoś chciałby jeszcze zabrać głos przed zamknięciem posiedzenia? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-87.6" who="#PoselTadeuszWrona">Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>