text_structure.xml
37.9 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#JanLityński">Witam państwa na posiedzeniu połączonych Komisji Gospo-darki oraz Polityki Społecznej. Porządek dzienny przewiduje rozpatrzenie odpowiedzi na dezyderat nr 4/4 Komisji Polityki Społecznej i Komisji Gospodarki w sprawie programu zmierzającego do wycofania wyrobów zawierających azbest, stosowanych na terytorium Polski.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#JanLityński">Czy ktoś z państwa ma uwagi do porządku dnia? Nie ma uwag.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#JanLityński">Przypomnijmy, że chodzi tu o wykonanie Rezolucji Sejmu RP z dnia 19 czerwca 1997 r. a dezyderat brzmi następująco:</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#JanLityński">„W dniu 19 czerwca 1997 r. Sejm RP przyjął Rezolucję w sprawie wycofania azbestu z gospodarki (MP 1997 Nr 38, poz. 373). Rezolucja ta m.in. wezwała Radę Ministrów do opracowania programu zmierzającego do wycofania azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych na terytorium Polski.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#JanLityński">Do dzisiaj Sejm RP nie otrzymał jednak żadnej informacji o wykonaniu rezolucji. Dlatego też Komisja Polityki Społecznej i Komisja Gospodarki zwracają się do Pana Premiera z prośbą o przedstawienie informacji dotyczącej wykonania Rezolucji Sejmu RP z dnia 19 czerwca 1997 r. w zakresie dotyczącym programu.”</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#JanLityński">Na ręce pana Marszałka Sejmu Macieja Płażyńskiego wpłynęła odpowiedź na ten dezyderat od pana Janusza Steinhoffa, ministra gospodarki. Czytamy w niej, że :</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#JanLityński">„Zgodnie z rezolucją (stanowiącą wzmocnienie ustawy z dnia 19 czerwca 1997 r. o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest) Sejm RP wezwał Radę Ministrów do opracowania m.in. programu zmierzającego do wycofywania azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych na terytorium Polski.</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#JanLityński">Proces wycofywania w Polsce azbestu z gospodarki zapoczątkowany został Rozporządzeniem Ministra Przemysłu i Handlu z dnia 30 listopada 1994 r. ograniczającym produkcję i stosowanie wyrobów z udziałem azbestu. Podjęta przez Sejm RP ustawa doprowadziła w konsekwencji do całkowitego zakończenia produkcji wyrobów azbestowych.</u>
<u xml:id="u-1.8" who="#JanLityński">W dniu 18 sierpnia 1997 r. na posiedzeniu KERM został przyjęty projekt stanowiska Rządu do Rezolucji Sejmu RP.</u>
<u xml:id="u-1.9" who="#JanLityński">W przedłożonym projekcie „Stanowiska” Rząd:</u>
<u xml:id="u-1.10" who="#JanLityński">- przedstawił podjęte już działania zmierzające do wycofywania z produkcji i stosowania wyrobów zawierających azbest,</u>
<u xml:id="u-1.11" who="#JanLityński">- zobowiązał zainteresowanych Ministrów do działań zapewniających wycofywanie wyrobów azbestowych z gospodarki.</u>
<u xml:id="u-1.12" who="#JanLityński">Stosownie do postanowień Rezolucji i zgodnie z ustawą, zostały opracowane rozporządzenia:</u>
<u xml:id="u-1.13" who="#JanLityński">- Ministra Gospodarki z 14 sierpnia 1998 r. w porozumieniu z Ministrem Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Ministrem Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa w sprawie sposobów bezpiecznego użytkowania oraz warunków usuwania wyrobów zawierających azbest (Dz.U. Nr. 138/1998, poz. 895):</u>
<u xml:id="u-1.14" who="#JanLityński">- Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w porozumieniu z Ministrem Zdrowia i Opieki Społecznej w sprawie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy przy zabezpieczaniu i usuwaniu wyrobów zawierających azbest oraz programu szkolenia w zakresie bezpiecznego użytkowania tych wyrobów (Dz. U. Nr 45/1998, poz. 280).</u>
<u xml:id="u-1.15" who="#JanLityński">Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 14 sierpnia 1998 r. nakłada na wszystkich właścicieli i zarządców obiektów budowlanych obowiązek przeglądu i oceny stanu obiektów z zabudowanymi elementami, z zawartością azbestu, jak również dalszego postępowania, wynikającego z tej oceny.</u>
<u xml:id="u-1.16" who="#JanLityński">Odpowiednie wzory takiej oceny, właściciele i zarządcy obiektów budowlanych zobowiązani są złożyć w terminie do dnia 31 marca 1999 r. do właściwych terenowych organów nadzoru budowlanego. Wprowadzony w/w rozporządzeniem system ustala terminy następnych ocen oraz postępowania według wymogów ustawy Prawo budowlane z dnia 22.08.1997 r. jak również ustawy o odpadach z dnia 27.06. 1997 r. Przestrzeganie przez właścicieli i zarządców obiektów przepisów wyżej wymienionej ustawy oraz rozporządzeń wykonawczych, kontrolowane będzie w trybie administracyjnym nadzoru budowlanego oraz służb ochrony środowiska.</u>
<u xml:id="u-1.17" who="#JanLityński">Ustawa z 19 czerwca 1997 r. stanowi dobrą i uszczegółowioną bazę do działań programowych zarówno w przedsiębiorstwach jak i w odpowiednich urzędach.</u>
<u xml:id="u-1.18" who="#JanLityński">Już wprowadzone i przewidywane do wprowadzenia, zgodnie z w/w ustawą, akty prawne jak i sama ustawa, wprowadzają uregulowania, które stają się właściwymi narzędziami prawnymi dla wycofywania azbestu z gospodarki.</u>
<u xml:id="u-1.19" who="#JanLityński">Nadzorowany i monitorowany przez Ministra Gospodarki proces realizacji programów restrukturyzacyjnych pod kątem przejścia na produkcję bezazbestową w zakładach, które produkowały pokrycia dachowe, umożliwił terminowe wywiązanie się z postanowień ustawy.</u>
<u xml:id="u-1.20" who="#JanLityński">Ministerstwo Gospodarki, w swojej strategii, założyło wspieranie wszelkich inicjatyw i wniosków przedsiębiorstw skierowanych na pozyskanie potrzebnych środków do zrealizowania programów restrukturyzacyjnych.</u>
<u xml:id="u-1.21" who="#JanLityński">Dzisiaj możemy powiedzieć, że 28 września 1998 r. przeszedł do historii, produkcja wyrobów z udziałem azbestu została zakończona.</u>
<u xml:id="u-1.22" who="#JanLityński">Jest to ogromne wydarzenie, gdyż szkodliwy azbest stosowany w różnych wyrobach, szczególnie w budownictwie, przez wiele, wiele lat, został całkowicie wycofany z produkcji, obrotu i stosowania.</u>
<u xml:id="u-1.23" who="#JanLityński">Osobną kwestią pozostaje trudny do szybkiego rozwiązania problem, jakim jest wyeliminowanie dotychczas stosowanych wyrobów azbestowych, szczególnie w budownictwie.</u>
<u xml:id="u-1.24" who="#JanLityński">Należy jednak zaznaczyć, że stosowane w przeszłości w budownictwie i w innych dziedzinach gospodarki wyroby z udziałem azbestu, nie stanowią zagrożenia dopóki materiały te są nieuszkodzone. Zagrożeniem może być ich niewłaściwe usuwanie, gdyż w czasie obróbki mechanicznej (m.in. kruszenia) następuje uwalnianie się włókien azbestowych do powietrza i zachodzi niebezpieczeństwo ich wdychania. W tym kontekście usuwanie pokryć dachowych i innych materiałów budowlanych z zawartością azbestu będzie procesem długotrwałym i kosztownym oraz będzie trwał wiele lat. Okres wymiany zabudowanych i odpowiednio zabezpieczonych elementów zawierających azbest na wyroby bezazbestowe, zależeć będzie od możliwości finansowych właścicieli tych obiektów.</u>
<u xml:id="u-1.25" who="#JanLityński">Proces ten powinien być przeprowadzony ze szczególnym zachowaniem zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.</u>
<u xml:id="u-1.26" who="#JanLityński">Przedstawiając powyższe uprzejmie informuję Pana Marszałka, że konsekwentnie realizowane są zadania wynikające z ustawy o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest, do realizacji których zostali zobligowani Minister Gospodarki i inni Ministrowie.</u>
<u xml:id="u-1.27" who="#JanLityński">Realizacja ustawy stanowi jednocześnie realizację rezolucji.</u>
<u xml:id="u-1.28" who="#JanLityński">Pragnę podkreślić, że zapoczątkowane w latach osiemdziesiątych w krajach europejskich i w USA odchodzenie od stosowania azbestu na skutek stwierdzenia jego szkodliwości dla zdrowia ludzkiego (wdychanie suchych włókien azbestu prowadzi do licznych schorzeń, w tym raka płuc) spowodowało również w Polsce proces likwidacji produkcji i użytkowania wyrobów zawierających azbest. Jego całkowite wyeliminowanie staje się szczególnie ważnym problemem w procesie integracji Polski z Unią Europejską.”</u>
<u xml:id="u-1.29" who="#JanLityński">Bardzo proszę przedstawicieli rządu o zabranie głosu. Czy jest przedstawiciel Ministerstwa Gospodarki?</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#StanisławaSzałucha">Nazywam się Stanisława Szałucha i jestem głównym specjalistą w Departamencie Restrukturyzacji Przemysłu Ministerstwa Gospodarki.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#MaciejManicki">Proponuję odroczyć to posiedzenie Komisji i wezwać przedstawiciela kierownictwa Ministerstwa Gospodarki. Jest to wniosek formalny.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#JanLityński">Jest wniosek formalny o odroczenie posiedzenia, czy jest wniosek przeciwny?</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#StanisławaSzałucha">Jeżeli wolno mi powiedzieć, pan minister Klimek, który nadzoruje te sprawy jest w tej chwili w Stanach Zjednoczonych, pan dyrektor Łaszczyk kierujący tym departamentem jest w delegacji w Krakowie na spotkaniu umówionym znacznie wcześniej.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#CzesławSobierajski">Zgłaszam wniosek przeciwny. Sądzę, że ważniejsze jest meritum sprawy. W informacji napisano, że z dniem 28 września 1998 roku zakończono produkcję azbestu w Polsce, a więc stało się to, o co nam chodziło. Nie ma kontrowersji. Sądzę więc, że może zabrać głos w tej sprawie pani główny specjalista. Jeżeli na podstawie tej wypowiedzi stwierdzimy, że odpowiedź jest niekompletna lub niezadowalająca, a pani nie będzie potrafiła sprostać temu zadaniu, wtedy sądzę, że wniosek pana posła M. Manickiego będzie zasadny.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#JanLityński">Jest głos za i głos przeciw. Przystępujemy do głosowania. Kto z państwa jest za przyjęciem wniosku o odroczenie posiedzenia do czasu przybycia na posiedzenie Komisji przedstawiciela kierownictwa resortu gospodarki?</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#MaciejManicki">Z pani wypowiedzi wynika, że teraz nikt z kierownictwa Ministerstwa Gospodarki nie może dziś przybyć na posiedzenie Komisji. W tej sytuacji modyfikuję swój wniosek i wnoszę o to, aby nie kontynuować tego posiedzenia, wyznaczyć nowy termin i zwrócić się do rządu, aby na posiedzenia Komisji przybywał przedstawiciel rządu umocowany konstytucyjnie na tyle, aby mógł udzielać informacji i był upoważniony do zajmowania stanowiska. To jest Komisja sejmowa i wymaga poważnego traktowania.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#JanLityński">Głosujemy nad wnioskiem pana posła M.Manickiego, aby przerwać to posiedzenie i zobowiązać rząd do przysłania umocowanego konstytucyjnie przedstawiciela. Kto z państwa jest za przyjęciem wniosku pana posła M. Manickiego?</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#JanLityński">W głosowaniu 10 posłów opowiedziało się za przyjęciem wniosku, 13 posłów było przeciw. Wniosek nie został przyjęty.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#MaciejManicki">Proszę o przerwę w obradach i ustalenie quorum.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#JanLityński">Zarządzam dwie minuty przerwy w obradach i proszę o sprawdzenie quorum.</u>
<u xml:id="u-11.1" who="#JanLityński">Ponieważ quorum zgodnie z życzeniem pana posła M. Manickiego zostało sprawdzone, wracamy do pracy. Bardzo proszę panią reprezentującą Ministerstwo Gospodarki o zreferowanie tej krótkiej odpowiedzi.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#StanisławaSzałucha">Nie wiem, czy mam przedstawiać nasze stanowisko zawarte w odpowiedzi na dezyderat Komisji skierowany na ręce pana Marszałka Sejmu, bo nie chciałabym się powtarzać.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#JanLityński">Trochę może się pani powtórzyć.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#StanisławaSzałucha">Zostaliśmy zobowiązani przez rząd, jako Ministerstwo Gospodarki, do przedstawienia stanowiska w odpowiedzi na dezyderat Komisji dotyczącego przygotowania programu wycofywania azbestu z gospodarki na terenie Polski. Dezyderat ten jest wzmocnieniem rezolucji Sejmu RP z 1997 roku.</u>
<u xml:id="u-14.1" who="#StanisławaSzałucha">Zgodnie z tą rezolucją, a jednocześnie zgodnie z ustawą, Ministerstwo Gospodarki wspólnie z innymi zainteresowanymi resortami, podjęło już prace związane z wycofywaniem azbestu z terytorium Polski, począwszy od 1994 roku. Było to pierwsze rozporządzenie ówczesnego ministra przemysłu, w którym przedstawiono wykaz wyrobów zawierających azbest wraz z określonymi terminami ich wycofywania. I tak wiele wyrobów zawierających azbest zostało wycofanych w 1994 roku i było nadal wycofywanych sukcesywnie do 1997 roku.</u>
<u xml:id="u-14.2" who="#StanisławaSzałucha">W sytuacji nacisków społecznych i zakładów produkujących wyroby azbestowe, zwłaszcza pokrycia dachowe - eternit - minister gospodarki przedłużył okres produkcji tego materiału, ale tylko w czterech zakładach. 28 września 1998 roku, w Polsce zaprzestano produkcji wyrobów zawierających azbest i data ta przejdzie z pewnością do historii. Zakłady produkujące eternit przechodziły stopniowo na produkcję bezazbestową. Nie wszystkim się to jeszcze udało. Tylko dwa, spośród czterech zakładów, uruchomiły produkcję płyt bezazbestowych, pozostałe dwa jeszcze pracują nad uruchomieniem nowej technologii, chociaż mają z nią nieco kłopotów. Wszystkie pracują jednak zgodnie z ustawą.</u>
<u xml:id="u-14.3" who="#StanisławaSzałucha">W ten sposób można uznać, że został zamknięty pierwszy etap programu. Drugi jest o wiele trudniejszy i bardziej skomplikowany, chociaż bardzo istotny w sprawie wycofywania i stosowania azbestu, znajdującego się w zabudowanych urządzeniach i budowlach na terenie całego obszaru Polski.</u>
<u xml:id="u-14.4" who="#StanisławaSzałucha">Jest to bardzo skomplikowany problem, trudno bowiem ocenić skuteczność jakiegokolwiek programu, zakładając, że podjęlibyśmy taki temat. Mogę natomiast poinformować. że minister gospodarki w porozumieniu z ministrami ochrony środowiska oraz spraw wewnętrznych i administracji opracował rozporządzenie z dnia 14 sierpnia 1998 roku w sprawie sposobu bezpiecznego użytkowania oraz warunków usuwania wyrobów zawierających azbest. Rozporządzenie to weszło w życie w ubiegłym roku.</u>
<u xml:id="u-14.5" who="#StanisławaSzałucha">Pragnę też poinformować państwa, że w paragrafie pierwszym tego rozporządzenia minister gospodarki zobowiązuje właścicieli urządzeń i obiektów zawierających azbest do dokonania, do końca marca tego roku, oceny stanu technicznego tych wszystkich wyrobów i obiektów zawierających azbest. Do końca marca tego roku mają też przedstawić taką ocenę, zgodnie z wzorem zawartym w tym rozporządzeniu oraz opinią nadzoru budowlanego, jeśli dotyczy to obiektów budowlanych.</u>
<u xml:id="u-14.6" who="#StanisławaSzałucha">Według nieoficjalnych informacji, bo termin zobowiązania jeszcze nie minął i nie dokonaliśmy jeszcze oceny realizacji tego rozporządzenia, wynika, że żaden właściciel budynku nie podjął jeszcze takiej oceny. Może przedstawiciele nadzoru budowlanego byliby w stanie uzupełnić te informacje posługując się własnymi danymi. Rozporządzenie to bowiem zobowiązuje do przedłożenia takiej oceny również służbom nadzoru budowlanego.</u>
<u xml:id="u-14.7" who="#StanisławaSzałucha">Informacje, którymi my dysponujemy, wyglądają bardzo smutno. Stąd moje wątpliwości, czy jest sens pracować nad programem, który najprawdopodobniej nigdy nie będzie realizowany. Jest to przecież bardzo długotrwałe i niezmiernie kosztowne.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#JanLityński">Ta sprawa wymaga spojrzenia ponadresortowego. Posłom Komisji Polityki Społecznej zwłaszcza chodzi także o losy ludzi związanych z przemysłem wykorzystującym do produkcji azbest. Interesuje nas na ile zmniejszyło się zatrudnienie po zamknięciu tych zakładów, ale nie wiem, czy w tej chwili przedstawiciele rządu są gotowi odpowiedzieć na takie pytania. A problemy społeczne są przecież równie ważne jak problemy techniczne związane z wycofywaniem azbestu.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#ZdzisławTuszyński">Wydaje mi się, że dziś nie możemy tego rozstrzygnąć ponieważ jest pewna sprzeczność pomiędzy informacją ministra i wypowiedzią pani reprezentującej ministerstwo gospodarki.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#ZdzisławTuszyński">W materiale ministra gospodarki jest pełen zadowolenia akapit mówiący, że: „28 września 1998 r. przeszedł do historii, produkcja wyrobów z udziałem azbestu została zakończona”. Z tego można sądzić, że produkcja azbestu została całkowicie zaprzestana, natomiast z tego co pani powiedziała wynika, że ona w dwóch zakładach została zaprzestana natomiast w jeszcze dwóch - jest kontynuowana. Przynajmniej ja to tak zrozumiałem.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#JanLityński">Proponuję następujący sposób procedowania. Przyjmijmy za zasadę stawianie tylko pytań. Jeżeli na te pytania obecni tu przedstawiciele rządu będą nam potrafili odpowiedzieć to dobrze, a jeżeli nie - przekażą je do swoich resortów i spotkamy się ponownie, w innym terminie, na posiedzeniu na którym rozstrzygniemy ten problem ostatecznie. Czy ten typ procedowania państwo akceptujecie?</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#JanLityński">Nie ma sprzeciwu, rozumiem, że państwo zgadzają się na ten rodzaj postępowania. Zadajemy pytania, potem poprosimy o odpowiedzi, a jeżeli będą one niezadowalające lub też nie będzie ich wcale, oczekujemy, że rząd przedstawi je nam na następnym posiedzeniu.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#AnnaFilek">Czy państwo macie rozeznanie ile azbestu znajduje się generalnie w Polsce, ile jest wbudowane i jakie byłyby ewentualne koszta wymiany tych elementów, zwłaszcza w budownictwie?</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#EwaTomaszewska">Moje pytanie dotyczy sfery socjalnej, o liczbę pracowników, którzy w związku z zaprzestaniem produkcji wyrobów z azbestu, utracili pracę, nie dość na tym, bo przedtem utracili zdrowie?</u>
<u xml:id="u-19.1" who="#EwaTomaszewska">Jak wygląda organizowanie osłon socjalnych dla załóg tych zakładów?</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#ZygmuntMachnik">Popieram wniosek złożony przez panią poseł A. Filek. Uważam, że powinniśmy mieć ekspertyzę oceniającą ile tego azbestu jeszcze w Polsce mamy, w jakich wyrobach, a wiemy, że w bardzo różnych, nie tylko w budownictwie, ale także w wyrobach kanalizacyjnych, przemysłu motoryzacyjnego itd. Wydaje mi się, że rząd powinien zlecić wykonanie takiej ekspertyzy i przedstawić nam ją w najbliższych miesiącach, łącznie z oszacowaniem kosztów likwidacji czy też zabezpieczenia azbestu. Wydaje mi się, że taka ekspertyza jest jedyną podstawą do tego, aby myśleć w sposób kompleksowy na temat likwidacji zagrożenia.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#CzesławSiekierski">Czy macie państwo rozeznanie co do wielkości kilometrów dróg, które były utwardzane resztkami płyt pokryciowych, a także wielu podwórek w gospodarstwach w okolicach zakładów produkujących te płyty?</u>
<u xml:id="u-21.1" who="#CzesławSiekierski">Czy jest wiadome, co należy z tym zrobić?</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#StanisławPilniakowski">Mnie interesuje jaką rząd ma koncepcję koordynacji działań zmierzających do likwidacji azbestu w gospodarce, biorąc pod uwagę, że od 1 stycznia 1999 roku jest jeszcze układ samorządowy. Jak to się ma do całości koncepcji kontroli nad akcją likwidacji azbestu?</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#JanLityński">Nie widzę więcej pytań, proszę więc przedstawicielkę Ministerstwa Gospodarki o odpowiedź, w miarę możliwości.</u>
<u xml:id="u-23.1" who="#JanLityński">Rozumiem też, że na następnym posiedzeniu otrzymamy wyczerpującą odpowiedź na pytania, na które nie uzyskamy dziś odpowiedzi.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#StanisławaSzałucha">Wydawało mi się, że powiedziałam dosyć wyraźnie, że wszystkie zakłady produkujące wyroby azbestowe zakończyły definitywnie swoją działalność. Dwa z nich natomiast uruchomiły produkcję wyrobów bezazbestowych.</u>
<u xml:id="u-24.1" who="#StanisławaSzałucha">Pozostałe nie uruchomiły innej produkcji, ale jednocześnie nie produkują już wyrobów zawierających azbest. Ta produkcja, zgodnie z informacją ministra gospodarki, została zakończona 28 września 1998 roku.</u>
<u xml:id="u-24.2" who="#StanisławaSzałucha">Sprawa szkodliwości azbestu w Polsce wypłynęła stosunkowo niedawno i nikt nie dokonywał dokładnych obliczeń. Mogę podać jedynie dane szacunkowe. Oceniamy na przykład, że płyt dachowych została zabudowana powierzchnia około 2 mld m. kw. W chłodniach kominowych i wentylatorowych - ok. 300 tys. ton azbestu w różnych elementach. W rurach różnego typu - kanalizacyjnych i innych - znajduje się ok. 700 tys. ton azbestu. Nie wiemy absolutnie ile jest wyrobów azbestowych w przemyśle motoryzacyjnym i jaka jest wielkość użytego do ich produkcji azbestu. Nie wiemy też, ile azbestu jest zawartego w produktach innych przemysłów. Tu jest luka. Szacujemy, a te szacunki zresztą posłużyły posłom do prac nad ustawą, że w przeszłości było wytwarzanych z udziałem azbestu ok. 3 tys. asortymentów.</u>
<u xml:id="u-24.3" who="#StanisławaSzałucha">Jeśli chodzi o sprawy socjalne, sądzę, że odpowie na nie przedstawiciel Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#JerzyKowalski">Zanim przejdę do spraw osłonowych o które pytała pani przewodnicząca Tomaszewska, chciałbym powiedzieć kilka słów na temat ogólnej sytuacji w zakresie azbestu po stronie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.</u>
<u xml:id="u-25.1" who="#JerzyKowalski">Dzięki znowelizowaniu kodeksu pracy w Polsce zmieniła się w sposób diametralny sytuacja dotycząca ochrony pracowników przed działaniem azbestu. Do 6 czerwca 1996 roku nie było ustawowego obowiązku zastępowania azbestu innymi substancjami. To rodziło takie sytuacje, że w zakładzie, który przerabiał azbest, jedynym powodem prowadzenia dalszej produkcji, w sytuacji, kiedy inna technologia była znana, na przykład w okładzinach hamulcowych, był fakt posiadania zapasów azbestu. Nie było obowiązku zmiany technologii, a azbest był w magazynach. Działania, które podjął najpierw minister przemysłu, potem minister gospodarki, a także fakt, że w art. 222 znowelizowanego kodeksu pracy wprowadzono obowiązek zastępowania substancji rakotwórczych, a więc i azbestu, bo jest on niewątpliwie substancją rakotwórczą, przez pracodawców innymi substancjami, mniej szkodliwymi dla zdrowia, lub też stosowania innych dostępnych środków ograniczyły stopień narażenia pracownika.</u>
<u xml:id="u-25.2" who="#JerzyKowalski">Oczywiście, jest też możliwość całkowitego zakazu produkcji na podstawie art. 222. W związku z ukazaniem się i wejściem w życie ustawy o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest zostały wykonane ustawowe obowiązki ministrów: gospodarki i pracy i polityki socjalnej. W stanowisku, które zostało państwu przedstawione w imieniu rządu przez pana ministra J. Steinhoffa, jest również informacja, że minister pracy i polityki socjalnej, zgodnie z delegacją art. 4 ust. 2 ustawy o zakazie stosowania azbestu, wydał rozporządzenie w sprawie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy przy zabezpieczaniu wyrobów zawierających azbest oraz programu szkolenia w zakresie bezpieczeństwa użytkowania takich wyrobów.</u>
<u xml:id="u-25.3" who="#JerzyKowalski">To rozporządzenie jest dlatego tak ważne w całym procesie, ponieważ trudno jest mówić o usuwaniu azbestu z obiektów budowlanych czy z instalacji, jeżeli nie ma bezpiecznych metod postępowania w takich przypadkach. Obok szkoleń, są także określone metody oznakowania wyrobów, zgodne z wymaganiami dyrektyw Unii Europejskiej, a więc specjalnego oznakowania literką A.</u>
<u xml:id="u-25.4" who="#JerzyKowalski">Z punktu widzenia procesu usuwania azbestu, każdy pracodawca, który zechce zmienić technologię czy usunąć wyroby z azbestu, ma poparcie ustawy.</u>
<u xml:id="u-25.5" who="#JerzyKowalski">W dyskusjach, które toczyły się także w Ministerstwie Gospodarki, kiedy trwały tam prace nad rozporządzeniem w sprawie sposobu bezpiecznego użytkowania oraz warunków usuwania wyrobów zawierających azbest, specjaliści zajmujący się problematyką azbestu, fachowcy, zwracali nam uwagę na fakt, że te procesy, które rozpoczęły się głównie w USA - gwałtownego usuwania azbestu, nawiasem mówiąc robili to często Polacy za 20 dolarów za godzinę, bo Amerykanie nie chcieli się tego podejmować, zostały częściowo wstrzymane ponieważ okazało się, że burzenie ścian zawierających azbest wewnątrz, stwarzało dodatkowe zagrożenie dla środowiska i dla ludzi. W związku z tym, generalnie jest tak, że zarówno wyroby, które mają azbest związany, np. uszczelki gumowe, które są produkowane, nie są groźne dla otoczenia. Oczywiście jest jeszcze warunek odpowiedniego składowania odpadów. Także elementy budowlane, które są odpowiednio zabezpieczone, nie stanowią zagrożenia dla środowiska. W zasadzie należałoby mówić o ustaleniu, o pewnej identyfikacji tych miejsc, w których ten azbest wymaga rzeczywiście wymiany.</u>
<u xml:id="u-25.6" who="#JerzyKowalski">Jest oczywiste, że całego azbestu nie wymienimy. Jest niemożliwa ocena azbestu w budynku, jeżeli jest on wbudowany wewnątrz. Jeszcze zupełnie niedawno ocieplało się budynki mieszkalne płytami z zawartością azbestu. Niestety, jest to nieszczęście. Ale o ile jest to zabezpieczone, a więc nie uszkodzone i pomalowane, to zagrożenie jest mniejsze. Niewątpliwie też proces pozbywania się azbestu będzie trwał wiele lat. Będzie też na pewno bardzo kosztowny.</u>
<u xml:id="u-25.7" who="#JerzyKowalski">W latach 1995–1996 związek zawodowy „Solidarność” był tym tematem szczególnie zainteresowany. Wtedy też zorganizowaliśmy wspólnie seminarium w którym uczestniczyli Szwedzi, którzy przodują w tej dziedzinie w Europie.</u>
<u xml:id="u-25.8" who="#JerzyKowalski">Szwedzi przekazali nam wiedzę dotyczącą sposobu usuwania azbestu.</u>
<u xml:id="u-25.9" who="#JerzyKowalski">Nie mam przy sobie danych dotyczących liczby osób, które odeszły z zakładów w związku z likwidacją produkcji wyrobów zawierających azbest, ponieważ jednak tematem jest dezyderat 4/4, który dotyczy usuwania efektów i nie ma dziś przedstawiciela departamentu zajmującego się sprawami osłonowymi. Wiem natomiast, że problem ten dotyczy ok. 1500 osób.</u>
<u xml:id="u-25.10" who="#JerzyKowalski">Dzięki ustawie o zakazie używania azbestu do produkcji wprowadzono także osłony : prawo do zasiłku przedemerytalnego w wysokości przewidzianej dla bezrobotnych zamieszkałych w rejonach szczególnego zagrożenia. Generalnie, dla tych osób przewidziana jest osłona w wysokości 160 proc. zasiłku podstawowego dla bezrobotnych pracowników zakładów azbestowych posiadających okres uprawniający do emerytury 20 lat - dla kobiet i 25 lat - dla mężczyzn, którzy przepracowali w zakładach produkcyjnych wyrobów zawierających azbest co najmniej 10 lat, bez względu na posiadany wiek.</u>
<u xml:id="u-25.11" who="#JerzyKowalski">Ponadto, z tytułu pracy w zakładach azbestowych, wprowadzone zostały jednorazowo odszkodowania uzależnione od okresu zatrudnienia w wysokości 3 800 do 14 000 zł. Odszkodowania te finansowane są z Funduszu Pracy.</u>
<u xml:id="u-25.12" who="#JerzyKowalski">Następnie, pracownikom zakładów azbestowych zwalnianym do końca ubiegłego roku z przyczyn dotyczących zakładu pracy przysługiwały odprawy w wysokości uzależnionej od długości zatrudnienia wynoszącą od 12-krotności wynagrodzenia danego pracownika. Na wniosek zakładów azbestowych Urzędy Pracy mogą refundować także z Funduszu Pracy koszty szkolenia pracowników w zakresie odbywania szkolenia obejmującego także wynagrodzenie szkolonych pracowników oraz opłacanie tym samym składki na ubezpieczenie społeczne.</u>
<u xml:id="u-25.13" who="#JerzyKowalski">To oczywiście zostało wymienione w nowelizacji ustawy o zakazie stosowania azbestu. O ile się orientuję, są kolejne propozycje nowelizowania tej ustawy, przy czym poprawki często idą dalej i są sprzeczne z systemem ubezpieczeń społecznych, jeśli chodzi o ubezpieczenia od wypadków chorób zawodowych. W przygotowanym projekcie przewiduje się, że budżet państwa przejmie odszkodowania za choroby zawodowe byłych pracowników zakładów azbestowych. Jest to rozwiązanie nieco inne od przyjętego w projekcie ustawy o ubezpieczeniu od wypadków chorób zawodowych, który, mam nadzieję, w najbliższym czasie zostanie skierowany do parlamentu. Tam przewiduje się, że to Zakład Ubezpieczeń Społecznych przejmuje całość roszczeń związanych z chorobami zawodowymi, a przypadki dotyczące azbestu należą do chorób zawodowych. Nie będzie więc tego podziału, że jeśli chodzi o podmiot państwowy, to płaci on jednorazowe odszkodowanie, a roszczenia w stosunku do podmiotu prywatnego pokrywa Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Ale jest to następny etap nowelizacji ustawy, wybiegłem więc nieco w przyszłość.</u>
<u xml:id="u-25.14" who="#JerzyKowalski">Nie wiem, czy w sposób dostateczny odpowiedziałem na pytania dotyczące części osło-nowej, ale zrozumieliśmy, że przedmiotem posiedzenia jest kwestia usuwania azbestu, dlatego nie ma tu dziś dyrektora departamentu, który zajmuje się sprawami osłon i rynku pracy, zarówno branżowego jak i centralnego.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#JanLityński">Mam wrażenie, i sądzę, że koledzy z Prezydium Komisji podzielają je, że rząd zbyt wąsko zrozumiał temat dzisiejszego posiedzenia, którym jest opracowanie programu zmierzającego do wycofania azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych na terytorium Polski. Elementem tego programu jest przecież także część osłonowa.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#AndrzejWażny">Chciałbym uzupełnić wypowiedź pana dyrektora Kowalskiego. Akurat posiadam informację dotyczącą kwoty jaka została wydatkowana z Funduszu Pracy w wyniku nowelizacji ustawy azbestowej. Na osłonę socjalną z tych tytułów, które wymienił pan dyrektor Kowalski wydano w 1998 roku 42 mln 724 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-27.1" who="#AndrzejWażny">Nie są znane koszty dalszych kwestii związanych z realizacją ustawy azbestowej, a więc ze zdrowiem, szkoleniem itp. Te koszty pojawią się dopiero w tym roku i będziemy je oczywiście identyfikować.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#JanLityński">Dziękuję bardzo, czy ktoś z państwa ma jeszcze pytania?</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#AnnaFilek">Wydaje mi się, że ta odpowiedź na dezyderat nr 4/4 będzie musiała jeszcze wrócić pod obrady Komisji. Prosiłabym więc, aby uwzględniono w niej takie zagadnienia jak skala problemu i sposób w jaki rząd widzi te zagadnienia. Co należy zmieniać, czego zmieniać nie wolno i dlaczego i przede wszystkim, aby te opinie były podparte ekspertyzami. Chodzi mi o to, aby na ten temat wypowiedział się ktoś, kto naprawdę się na tym zna i wie, kiedy azbest jest szkodliwy, a kiedy nie i gdzie należy go zlikwidować, a gdzie można go jeszcze spokojnie zostawić, bo nie jest groźny lub też nieruszany jest mniej groźny niż podczas ewentualnego usuwania go.</u>
<u xml:id="u-29.1" who="#AnnaFilek">Interesuje mnie kompleksowa koncepcja z wypunktowaniem co rząd ma zamiar zmienić, a co zostawić do śmierci technicznej. Chodzi przede wszystkim o to, abyśmy mieli jasność sprawy. Unikniemy w ten sposób pytań, na przykład dlaczego coś nie zostało zrobiono, a okaże się, że nie może być lub nie powinno być zrobione z określonych względów.</u>
<u xml:id="u-29.2" who="#AnnaFilek">Chciałabym, aby odpowiedź na nasz dezyderat nr 4/4 była uzasadniona, jak już mówiłam, ekspertyzami i obudowana koncepcjami rozwiązania problemu.</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#JanLityński">Niedobrze się stało, że nie uzyskaliśmy pełnej informacji, niemniej część informacji już jest. Jeżeli państwo zgodzicie się ze mną, uważam, że posiedzenie Komisji należy powtórzyć z rozszerzeniem problemu. Czy są jeszcze jakieś uwagi?</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#StanisławPilniakowski">W jakim terminie odbędzie się następne posiedzenie?</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#JanLityński">Bardzo trudno mi odpowiedzieć na to pytanie, ponieważ termin musi być dogodny dla obu Komisji. Komisja Polityki Społecznej będzie miała teraz kilka dosyć intensywnych posiedzeń. Jest to realizacja ustawy o funduszach emerytalnych. Wydaje mi się, że będzie to możliwe pod koniec marca lub na początku kwietnia, na przykład na pierwszym posiedzeniu poświątecznym.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#AnnaFilek">Prosiłabym szanowne prezydia, aby w piśmie do rządu znalazła się prośba posłów, aby na posiedzenie przyszedł ktoś w randze ministra, umocowany konstytucyjnie do podejmowania decyzji i przedstawiania opinii w imieniu rządu. Posłużę się przykładem. Na posiedzeniu Komisji zabrakło pełnomocnika rządu ds. osób niepełnosprawnych i w efekcie musieliśmy potem zmieniać ustawę. Bardzo proszę zwrócić na to uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#StanisławPilniakowski">Popieram wniosek pani poseł Filek. Chodzi jednak o to, żeby przychodziły osoby nie tylko dobrze umocowane, ale także dobrze przygotowane do tego tematu i znające odpowiedź na wszystkie pytania, które padły dziś na posiedzeniu z naszej strony.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#JanLityński">Nie wydaje mi się, aby dziś przedstawiciele resortów byli źle przygotowani, tylko przedstawili zbyt wąski zakres informacji.</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#EwaTomaszewska">Problem polega na tym, że musimy mieć odpowiedź od rządu - kompetentną i wszechstronną. Poszczególne wycinki problemu są ulokowane w różnych resortach. Z tego względu musi być ktoś, kto będzie odpowiadał w imieniu rządu za całość tej informacji oraz przedstawiciele tych struktur, które zajmują się najbardziej konkretnymi problemami. Mam nadzieję, że na następnym posiedzeniu również będzie przedstawiciel Ministerstwa Finansów, bo sprawa ma także swój wymiar finansowy.</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#AnnaFilek">Chciałabym zwrócić państwa uwagę na to, że najważniejszą sprawą, jeżeli mielibyśmy coś przygotowywać, jest Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji.</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#JanLityński">Proszę państwa, nas naprawdę nie interesuje, kto z rządu przyjdzie na posiedzenie Komisji. Nas interesuje, aby przyszła osoba, która przedstawi całość problemu i będzie kompetentna i odpowiedzialna z ramienia rządu za rozwiązywanie tego problemu. Nie interesuje nas osoba, tylko zakres jej wiedzy i kompetencji.</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#StanisławPilniakowski">Wydaje mi się, że najbardziej kompetentny dla nas jest przedstawiciel Ministerstwa Ochrony Środowiska, bo oni najgłębiej znają ten problem od strony merytorycznej.</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#JanLityński">Proszę państwa, posiedzenia rządu tu nie zrobimy. Wystarczy nam, jeżeli przedstawiciel rządu będzie kompetentny i będzie miał niezbędną dla nas wiedzę. Zamykam posiedzenie, dziękuję bardzo.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>