text_structure.xml 889 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Wznowienie posiedzenia o godz. 9 min 02)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Marek Borowski oraz wicemarszałkowie Donald Tusk, Janusz Wojciechowski i Tomasz Nałęcz)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę panie posłanki i panów posłów o zajęcie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panie i panów posłów: Dorotę Arciszewską-Mielewczyk, Irenę Marię Nowacką, Jakuba Derech-Krzyckiego i Roberta Strąka.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#WicemarszałekDonaldTusk">W pierwszej części obrad sekretarzami będą panowie posłowie: Jakub Derech-Krzycki i Robert Strąk.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Protokół i listę mówców prowadzić będą pan poseł Robert Strąk i pani poseł Irena Maria Nowacka.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę wyznaczonych posłów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę pana posła sekretarza o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#SekretarzPosełJakubDerechKrzycki">Informuję, że ze względu na wagę rozpatrywanych spraw i ich pilność za zgodą marszałka Sejmu w dniu dzisiejszym odbędą się posiedzenia Komisji:</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#SekretarzPosełJakubDerechKrzycki">- Gospodarki wspólnie z Komisją Obrony Narodowej - o godz. 9.30,</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#SekretarzPosełJakubDerechKrzycki">- Zdrowia - o godz. 12.15,</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#SekretarzPosełJakubDerechKrzycki">- Europejskiej - o godz. 10,</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#SekretarzPosełJakubDerechKrzycki">- Infrastruktury - o godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#SekretarzPosełJakubDerechKrzycki">- Finansów Publicznych - o godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#SekretarzPosełJakubDerechKrzycki">- Ustawodawczej - o godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#SekretarzPosełJakubDerechKrzycki">- do Spraw Kontroli Państwowej - o godz. 16,</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#SekretarzPosełJakubDerechKrzycki">- Odpowiedzialności Konstytucyjnej - o godz. 16.30,</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#SekretarzPosełJakubDerechKrzycki">- Edukacji, Nauki i Młodzieży - bezpośrednio po zakończeniu głosowań.</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#SekretarzPosełJakubDerechKrzycki">Komunikat: Za zgodą marszałka Sejmu w dniu 22 listopada br. w godz. 16–17 w sali nr 12 w budynku G odbędzie się posiedzenie Polsko-Włoskiej Grupy Parlamentarnej. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Komisja Europejska przedłożyła sprawozdanie o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Grzesik: Panie marszałku, w sprawie formalnej.)</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Tak, panie pośle, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełAndrzejGrzesik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie marszałku, chciałbym złożyć wniosek, aby za każdym razem, kiedy sekretarz poseł odczytuje komunikaty, uwzględnić również komunikat o tym, iż zbiera się Komisja do Spraw Służb Specjalnych. Od dłuższego czasu tak się nie dzieje.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełAndrzejGrzesik">Chciałbym poinformować Wysoką Izbę, jak również opinię publiczną, iż dzisiaj o godz. 11 zbiera się Komisja do Spraw Służb Specjalnych.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełAndrzejGrzesik">Panie marszałku, jeszcze raz wnoszę o to, aby za każdym razem ta informacja była podawana przez posła sekretarza. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę zwrócić się z tą prośbą do Biura Komisji Sejmowych; ono przekazuje nam tego typu komunikaty i...</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Grzesik: Za każdym razem moja komisja składa takie wnioski.)</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Będę interweniował w takim razie w odpowiednim biurze, ponieważ nie otrzymaliśmy takiej informacji.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#komentarz">(Poseł Zdzisław Jankowski: W sprawie formalnej.)</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Panie pośle, ponieważ sprawa, którą poruszył poprzedni mówca, nie miała w najmniejszym stopniu charakteru wniosku formalnego, a ja mogę dopuścić w tej chwili tylko wnioski formalne, pytam: Czy jest pan pewien, że chodzi o wniosek formalny?</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#komentarz">(Poseł Zdzisław Jankowski: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-6.7" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełZdzisławJankowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pytam pana marszałka jako poseł wnioskodawca: Czy jest już opinia Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego o zagrożeniach związanych ze STOEN-em?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Panie pośle, prosiłem o to, aby zabrał pan głos wyłącznie wtedy, jeśli ma pan do przedstawienia wniosek formalny. Proszę zajrzeć do regulaminu Sejmu i sprawdzić, co zaliczamy do wniosków formalnych. I proszę o zajęcie miejsca.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Sprawozdanie to zostało paniom i panom posłom doręczone w druku nr 1084.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#WicemarszałekDonaldTusk">W związku z tym na podstawie art. 104 regulaminu Sejmu marszałek Sejmu podjął decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proponuję, aby w dyskusji nad dodanym punktem Sejm wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-8.6" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-8.7" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dodany punkt rozpatrzymy w dniu dzisiejszym po zakończeniu dyskusji dotyczącej stanowiska Senatu w sprawie nowelizacji ustawy o portach i przystaniach morskich.</u>
          <u xml:id="u-8.8" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Właściwe komisje przedłożyły dodatkowe sprawozdania o projektach ustaw:</u>
          <u xml:id="u-8.9" who="#WicemarszałekDonaldTusk">- o zmianie ustawy o pracy na morskich statkach handlowych,</u>
          <u xml:id="u-8.10" who="#WicemarszałekDonaldTusk">- o zmianie ustawy o negocjacyjnym systemie kształtowania przyrostu przeciętnych wynagrodzeń u przedsiębiorców oraz o zmianie niektórych ustaw i ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego „Polskie Koleje Państwowe”.</u>
          <u xml:id="u-8.11" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Sprawozdania te zostały paniom i panom posłom doręczone odpowiednio w drukach nr 980-A i 1042-A.</u>
          <u xml:id="u-8.12" who="#WicemarszałekDonaldTusk">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, marszałek Sejmu podjął decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące trzecie czytania tych projektów ustaw.</u>
          <u xml:id="u-8.13" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dodane punkty rozpatrzymy w dzisiejszym bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-8.14" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Komisja Infrastruktury przedłożyła sprawozdanie o projekcie ustawy o zmianie ustawy o finansowaniu dróg publicznych.</u>
          <u xml:id="u-8.15" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Sprawozdanie to zostało paniom i panom posłom doręczone w druku nr 1091.</u>
          <u xml:id="u-8.16" who="#WicemarszałekDonaldTusk">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, marszałek Sejmu podjął decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-8.17" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 3 regulaminu Sejmu oraz aby w dyskusji nad dodanym punktem Sejm wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-8.18" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-8.19" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-8.20" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dodany punkt rozpatrzymy jako ostatni w dniu dzisiejszym.</u>
          <u xml:id="u-8.21" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 8. porządku dziennego: Pierwsze czytanie przedstawionego przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projektu ustawy o referendach ogólnokrajowych (druk nr 962).</u>
          <u xml:id="u-8.22" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o zabranie głosu szefa Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej panią Jolantę Szymanek-Deresz w celu przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-8.23" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę bardzo, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#SzefKancelariiPrezydentaRPJolantaSzymanekDeresz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić projekt ustawy o referendach ogólnokrajowych, wniesiony z inicjatywy prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#SzefKancelariiPrezydentaRPJolantaSzymanekDeresz">Pragnę podkreślić, że mamy do czynienia z projektem szczególnym, i to nie tylko z uwagi na problematykę, której dotyczy, ale również dlatego, że poprzez przyjęcie projektu w proponowanym kształcie zakończy się proces dostosowania ustawodawstwa zwykłego do postanowień ustawy zasadniczej.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#SzefKancelariiPrezydentaRPJolantaSzymanekDeresz">Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r. nałożyła na Radę Ministrów obowiązek przedstawienia Sejmowi w okresie 2 lat od dnia wejścia w życie konstytucji projektów ustaw niezbędnych do jej stosowania. Pięć lat od wejścia w życie konstytucji pokazało, iż ustawa zasadnicza spełnia swoją podstawową rolę w zakresie ochrony wolności i praw obywatelskich oraz gwarantuje stabilność działania władz publicznych. Istnieją jednak jeszcze obszary, w których nie można zastosować przepisów konstytucyjnych w drodze ustawodawstwa zwykłego. Obszarem takim jest brak przepisów ustawowych regulujących zasady i tryb przeprowadzania referendów ogólnokrajowych określonych w art. 125, art. 90 i art. 235 ust. 6 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#SzefKancelariiPrezydentaRPJolantaSzymanekDeresz">Obowiązująca dotychczas i uchwalona przed wejściem w życie konstytucji ustawa z 29 czerwca 1995 r. o referendum jest już w wielu kwestiach nieaktualna, a przede wszystkim nie zawiera regulacji dotyczących referendów określonych w konstytucji. To znaczy: nie reguluje trybu przeprowadzenia referendum w sprawie ratyfikacji umowy międzynarodowej, na podstawie której nastąpić ma przekazanie organizacji międzynarodowej lub organowi międzynarodowemu - w niektórych sprawach - kompetencji organów władzy państwowej. Ponadto ustawa o referendum z 1995 r. nie reguluje kwestii dotyczących referendum zatwierdzającego ustawę o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#SzefKancelariiPrezydentaRPJolantaSzymanekDeresz">W przekonaniu prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, skoro konstytucja zobowiązuje go do czuwania nad jej przestrzeganiem i przyznaje mu inicjatywę ustawodawczą, to tym samym przewiduje upoważnienie do czuwania nad i do oceny kompletności systemu prawnego. Korzystając zatem z prawa inicjatywy ustawodawczej, prezydent Rzeczypospolitej Polskiej poddaje pod obrady Wysokiego Sejmu projekt ustawy o referendach ogólnokrajowych, uznając, że jest to najwłaściwsze pole inicjatywy ustawodawczej. Rola prezydenta w tym zakresie jest znacząca, bowiem na podstawie art. 125 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej prezydent za zgodą Senatu ma prawo zarządzić referendum ogólnokrajowe w sprawach o istotnym znaczeniu dla państwa.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#SzefKancelariiPrezydentaRPJolantaSzymanekDeresz">Wysoka Izbo! Projekt ustawy o referendach ogólnokrajowych został opracowany przez zespół powołany przez pana prezydenta, działający pod przewodnictwem pana profesora Piotra Winczorka. Projekt ten reguluje tryb przeprowadzania referendum w trzech przypadkach: w sprawach o szczególnym znaczeniu dla państwa, w sprawie ratyfikacji umowy międzynarodowej oraz w sprawie zmiany konstytucji. Projekt zawiera szereg przepisów wspólnych odnoszących się do wszystkich trzech wymienionych rodzajów referendów. Są to przepisy z zakresu organizacji i przeprowadzania referendum, ustalania wyników głosowania i wyników referendum, przeprowadzania kampanii referendalnej i jej finansowania oraz przepisy karne.</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#SzefKancelariiPrezydentaRPJolantaSzymanekDeresz">Przewiduje się, że referenda będzie przeprowadzać Państwowa Komisja Wyborcza powołana na podstawie przepisów ustawy Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej oraz komisarze wyborczy i obwodowe komisje do spraw referendum. Dokładniejsze omówienie tych kwestii zostało przedstawione w uzasadnieniu do projektu ustawy. Pozwolę sobie zwrócić uwagę Wysokiej Izby na kwestię, która w obecnej chwili ma znaczenie kluczowe dla całości projektu i jest bardzo szeroko komentowana w środkach masowego przekazu - chodzi oczywiście o rozwiązania dotyczące referendum ogólnokrajowego w sprawie wyrażenia zgody na ratyfikacją umowy międzynarodowej. Zgodnie z art. 90 konstytucji, Rzeczpospolita Polska może na podstawie umowy międzynarodowej przekazać organizacji międzynarodowej lub organowi międzynarodowemu kompetencje organu władzy państwowej w niektórych sprawach. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej może ratyfikować taką umowę międzynarodową albo na podstawie ustawy zawierającej zgodę na ratyfikację, albo na podstawie zgody obywateli wyrażonej w referendum ogólnokrajowym. O wyborze trybu zgody na ratyfikację - czy ma być ona wyrażona w drodze ustawy, czy w drodze referendum - decyduje Sejm bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-9.7" who="#SzefKancelariiPrezydentaRPJolantaSzymanekDeresz">Chciałabym podkreślić, że w przekonaniu Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej konstytucja z 1997 r. stwarza mocne podstawy dla procesu integracyjnego. Powstała ona w czasie, gdy obowiązywał już układ europejski z dnia 16 grudnia 1991 r. ustanawiający stowarzyszenie między Rzecząpospolitą Polską a wspólnotami europejskimi i ich państwami członkowskimi. Wedle postanowień konstytucji, ratyfikowanie przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej traktatu akcesyjnego wymaga szczególnej legitymacji demokratycznej. Jeżeli na podstawie takiej umowy ma nastąpić przekazanie przez Polskę organizacji międzynarodowej lub organowi międzynarodowemu kompetencji organów władzy państwowej w niektórych sprawach, to konstytucja określa specjalny tryb wyrażenia zgody na ratyfikację tego rodzaju umowy. Tryb ten będzie dotyczył w pierwszej kolejności traktatu akcesyjnego, a w przyszłości być może innych umów międzynarodowych proponowanych przez Unię Europejską. W takim przypadku, stosownie do art. 90 ust. 2 konstytucji, ustawa wyrażająca zgodę na ratyfikację uchwalana jest przez Sejm i Senat większością dwóch trzecich głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów i senatorów, ale zgoda na ratyfikację traktatu akcesyjnego będzie mogła być również podjęta - alternatywnie - w drodze referendum ogólnokrajowego przeprowadzanego, zgodnie z art. 125 konstytucji, jeżeli Sejm podejmie stosowną decyzję.</u>
          <u xml:id="u-9.8" who="#SzefKancelariiPrezydentaRPJolantaSzymanekDeresz">W referendum zostanie wyrażona zgoda na ratyfikację traktatu akcesyjnego, gdy będzie ono miało charakter wiążący, tzn. weźmie w nim udział więcej niż połowa uprawnionych do głosowania oraz gdy zapadnie w nim decyzja rozstrzygająca, czyli większość biorących udział w głosowaniu opowie się za ratyfikacją traktatu akcesyjnego. Ten wymóg - jak się wydaje w kontekście dotychczasowych doświadczeń związanych z wyborami i referendami, trudny - ma jednak szczególne znaczenie ze względu na wagę podejmowanych decyzji. Postanowienia konstytucji są w tej materii mało precyzyjne i nie regulują sytuacji, w której w referendum nie będzie wymaganego kworum, czyli nie weźmie w nim udziału więcej niż połowa uprawnionych do głosowania, a wynik tym samym będzie bezskuteczny. Jeżeli Sejm podejmie decyzję o przeprowadzeniu referendum krajowego i jeżeli w takim referendum weźmie udział połowa lub mniej niż połowa uprawnionych do głosowania, to wówczas wynik referendum nie będzie wiążący i prezydent nie będzie mógł ratyfikować umowy międzynarodowej. W trakcie prac nad projektem ustawy zadawano podstawowe pytanie: Czy w przypadku niewystarczającego, tzn. mniejszego niż 50% udziału obywateli w referendum sprawa ratyfikacji ma zostać ostatecznie zakończona? W ocenie ekspertów uczestnictwo Polski w strukturach zewnętrznych wymaga elastyczności, zakłada porozumienie i współpracę wielu podmiotów, wymaga przekonania integrowanych społeczeństw o korzyściach płynących ze wspólnego działania. To często wymaga czasu.</u>
          <u xml:id="u-9.9" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Przepraszam, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Zwracam się szczególnie do męskiej części szanownej Izby. Przemawia nie tylko minister, ale także dama o niezbyt donośnym głosie. Bardzo proszę o zaniechanie rozmów, ponieważ sam mam kłopot ze słyszeniem tego, co pani minister ma do przekazania. Rozmawiających posłów proszę o opuszczenie sali.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę bardzo pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#SzefKancelariiPrezydentaRPJolantaSzymanekDeresz">Do mnie samej to nie dociera...</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#SzefKancelariiPrezydentaRPJolantaSzymanekDeresz">Zmiana sposobu myślenia o sobie i budowanie umiejętności dostrzegania siebie samych w zmieniających się relacjach ze światem zewnętrznym nie są łatwe. I dlatego referendum, w którym nie uczestniczyła wymagana liczba obywateli uprawnionych do wyrażania opinii, nie powinno stanowić odpowiedzi w imieniu nas wszystkich. Z tego powodu w projekcie przedłożonym przez pana prezydenta zaproponowano zmianę ustawy o umowach międzynarodowych, która to zmiana przewiduje możliwość kontynuacji procesu ratyfikacji. Sejm będzie mógł ponownie podjąć uchwałę w sprawie wyboru trybu wyrażenia zgody na jej ratyfikację. Będzie miał prawo wybrać ratyfikację traktatu przez parlament w drodze ustawy, w takim przypadku do uchwalenia ustawy wyrażającej zgodę konieczne będzie uzyskanie 2/3 głosów. Sejm będzie mógł również przyjąć inną możliwość, tzn. podjąć uchwałę o przeprowadzeniu ponownego referendum w tej sprawie. Rozwiązanie polegające na powtórzeniu referendum w sprawie wyrażenia zgody na ratyfikację umowy międzynarodowej, jak zostało to wskazane w uzasadnieniu do projektu, jest spotykane w związku z postępowaniami ratyfikacyjnymi dotyczącymi umów zawieranych w toku procesu rozszerzania wspólnot europejskich. Należy jednak podkreślić, że konstytucja ujmuje oba warianty alternatywnie i nie przewiduje innej możliwości wyrażenia zgody na ratyfikację.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#SzefKancelariiPrezydentaRPJolantaSzymanekDeresz">Wysoka Izbo! Pragnę zwrócić uwagę Wysokiej Izby również na nowe przepisy regulujące przeprowadzanie referendum ogólnokrajowego zatwierdzającego zmianę konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Zgodnie z art. 235 ust. 6 konstytucji, z wnioskiem do marszałka Sejmu o przeprowadzenie takiego referendum może zwrócić się co najmniej 1/5 ustawowej liczby posłów, Senat oraz prezydent Rzeczypospolitej Polskiej. Przyjęcie w referendum zmiany konstytucji następuje wówczas, gdy opowie się za tym większość biorących udział w głosowaniach. Do tego referendum będą miały też zastosowanie wspólne przepisy dotyczące prowadzenia kampanii referendalnej. Przedłożony Wysokiej Izbie projekt ustawy określa sposób prowadzenia kampanii referendalnej, jednakowy dla wszystkich rodzajów referendów. Proponowane przepisy w tej kwestii nie zawierają żadnych ograniczeń co do tego, kto może prowadzić kampanię i ile na nią wydać. Każdy będzie mógł wziąć w niej udział. Zdaniem prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej powinno to sprzyjać poznaniu różnych punktów widzenia. Dialog o Unii Europejskiej musi być autentyczny - żeby tak się stało, potrzebna jest wielka narodowa debata. Potrzebna jest rzetelna informacja, uczciwa ocena szans, ocena szans i zagrożeń, a także spokojna, racjonalna analiza ekonomiczna. Tym zapotrzebowaniom odpowiadają przepisy projektu ustawy, które odróżniają kampanię referendalną od trwającej rządowej kampanii informacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#SzefKancelariiPrezydentaRPJolantaSzymanekDeresz">Kampania informacyjna, zgodnie z projektem ustawy, nie będzie traktowana jako agitacja przed referendum. Przepisy projektu ustawy szczegółowo regulują zasady udziału w kampanii referendalnej w publicznym radiu i w telewizji. Czas przeznaczony na audycje referendalne będzie dzielony równo pomiędzy podmioty uprawnione do udziału w kampanii referendalnej w programach radiowych i telewizyjnych. Te podmioty to partie polityczne, które w ostatnich wyborach zdobyły co najmniej 3% głosów, a jeśli startowały w koalicjach - 6%, oraz fundacje, stowarzyszenia i inne organizacje społeczne, te, które spełniają określony w ustawie warunek. Jest to wymóg zarejestrowania tych podmiotów, zgodnie ze wszystkimi obowiązującymi przepisami, nie później niż na rok przed datą zarządzenia referendum. Wymóg ten ma zapobiec wykorzystywaniu kampanii referendalnej do celów doraźnych.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#SzefKancelariiPrezydentaRPJolantaSzymanekDeresz">Wyrażam nadzieję, że przedstawione założenia projektu ustawy o referendach ogólnokrajowych uzasadniają celowość, potrzebę i pilność uchwalenia aktu odpowiadającego przepisom ustawy zasadniczej. Ostateczna jednak decyzja w sprawie naszego przystąpienia do struktury zjednoczonej Europy podjęta zostanie przez nas wszystkich w ogólnokrajowym referendum. Zdaniem prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej będzie to decyzja strategiczna, przesądzająca o losach Polski na kolejne dziesięciolecia. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję bardzo pani minister.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 15-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Ryszard Kalisz, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełRyszardKalisz">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rzeczpospolita Polska przez ponad 5 lat nie miała dostosowanych do konstytucji regulacji ustawowych dotyczących referendum ogólnokrajowego. Ustawa z czerwca 1995 r. o referendum z chwilą uchwalenia przez Zgromadzenie Narodowe w dniu 2 kwietnia 1997 r. Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i jej wejścia w życie 17 października 1997 r. przestała być możliwa do zastosowania.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełRyszardKalisz">Przypomnę tylko, że Rada Ministrów była zobowiązana w ciągu dwóch lat wskazać i złożyć projekty ustaw niezbędne do stosowania konstytucji. Poprzedni rząd, rząd Jerzego Buzka tego nie zrobił. Termin ten upłynął 17 października 1999 r. Dlatego też zaraz po wyborach do Sejmu IV kadencji rozpoczęły się rozmowy na temat przygotowania całościowej, spójnej ustawy dotyczącej referendum ogólnokrajowego. Taką inicjatywę podjął prezydent Rzeczypospolitej pan Aleksander Kwaśniewski. Powołał on zespół, który przygotował taki projekt ustawy. Zdaniem Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej jest on dojrzałym, spójnym i bardzo dobrym projektem aktu prawnego. Przede wszystkim wypełnia delegację art. 125 ust. 5 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, czyli zawiera regulacje dotyczące wszystkich niezbędnych w Polsce trzech referendów ogólnokrajowych, tj. po pierwsze, referendum w sprawie o szczególnym znaczeniu dla państwa, po drugie, referendum ratyfikacyjnego i, po trzecie, referendum w sprawie wyrażenia zgody na zmianę konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#PosełRyszardKalisz">Regulacje te mają wiele wspólnego, ale są też różnice. Co do zasady referendum w sprawie wyrażenia zgody, wyrażenia stanowiska narodu w sprawach o szczególnym znaczeniu dla państwa może być przeprowadzane w odniesieniu do tej samej kwestii nie częściej niż raz na 4 lata, dlatego że stanowisko narodu w takiej sprawie musi zostać uwzględnione. Z drugiej jednak strony, jeżeli są przepisy konstytucji, które same w sobie zawierają tryb rozstrzygnięcia jakiejś kwestii, tego rodzaju ograniczenia być nie może. Istnieją takie przepisy konstytucji w przypadku referendum ratyfikacyjnego, jest to art. 90 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Jest także taki przepis konstytucji w odniesieniu do referendum konstytucyjnego, chodzi o sytuację zmiany zapisów w rozdziałach konstytucji, które są związane z prawami i wolnościami obywatelskimi, wtedy również niezbędne jest przeprowadzenie referendum.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#PosełRyszardKalisz">Przepis art. 125 zawiera dwa terminy, dwie sprawy, które są niezwykle istotne dla przeprowadzania referendum. Pierwsza z nich dotyczy tego, kiedy referendum jest ważne. Referendum jest ważne, gdy stwierdzi tak Sąd Najwyższy, a Sąd Najwyższy może stwierdzić o ważności referendum, jeśli zostały zachowane wszystkie przepisy formalne dotyczące przeprowadzenia referendum, czyli każdy obywatel miał prawo wyrażenia swojej opinii, Państwowa Komisja Wyborcza i wszystkie organy wyborcze funkcjonowały dobrze, każdy z uprawnionych podmiotów miał prawo zaistnienia w kampanii referendalnej i zachowane zostały wszelkie przepisy dotyczące finansowania kampanii referendalnej. Wtedy po referendum zbiera się Sąd Najwyższy i stwierdza, że jest ono ważne. Drugi ważny termin, istotna sprawa zawarta w art. 125 konstytucji to stwierdzenie, kiedy wynik referendum jest wiążący. Wynik referendum jest wiążący wtedy, kiedy weźmie w nim udział co najmniej połowa osób uprawnionych do głosowania, inaczej mówiąc, będzie co najmniej 50-procentowa frekwencja.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#PosełRyszardKalisz">Może się zdarzyć taka sytuacja, że referendum jest ważne, a wynik wiążący i wszystko wtedy jest w porządku, ale może się zdarzyć taka sytuacja - konstytucja już tego nie rozstrzyga - że referendum jest ważne, a przez brak 50-procentowej frekwencji wynik nie może być uznany za wiążący, mamy do czynienia z sytuacją, w której pewna kwestia jest nierozstrzygnięta w sposób prawnie skuteczny. Nie może być jednak tak, drodzy państwo, że jakaś decyzja jest podejmowana przez państwo, przez naród, odbywają się procedury, a nie ma wyniku. To jest tak, jakby przeprowadzono wybory prezydenckie, ale nie byłoby wyniku, nie zostałby wybrany prezydent, albo gdyby zostały przeprowadzone wybory parlamentarne, a te ławy byłyby puste.</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak jak i teraz.)</u>
          <u xml:id="u-13.6" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-13.7" who="#PosełRyszardKalisz">Dlatego też w projekcie ustawy o referendach przewidziano taką sytuację. Co robić, co się dzieje wtedy, kiedy referendum jest ważne, kiedy znacząca część obywateli - 70%, 80%, a może nawet 90% - opowiada się na „tak”, a frekwencja wynosi 49%. Jaka jest wtedy, Wysoka Izbo, wola narodu?</u>
          <u xml:id="u-13.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-13.9" who="#PosełRyszardKalisz">Przypomnę, jaka była frekwencja, kiedy wszyscy państwo byli wybierani na parlamentarzystów, panie pośle Kotlinowski. I wtedy trzeba było znaleźć zgodną z konstytucją procedurę, która spowoduje, że cały proces wyrażania zgody na ratyfikację takiego traktatu będzie skuteczny. Ustawa ta przewiduje, że w sytuacji, gdy referendum jest ważne, prawne, zostało przeprowadzone ze wszystkimi kanonami zgodności z prawem, a zabrakło 1% do wymaganej frekwencji albo w ogóle frekwencja była niższa od 50-procentowej, sprawa wraca, trafia ponownie do Sejmu. I tak, jak w przypadku każdej ustawy zgodnej z regulaminem, każdego projektu uchwały, który może wnieść grupa posłów, tak i w tej sytuacji może być wniesiona uchwała o ponowne podjęcie przez Sejm uchwały o trybie wyrażenia zgody na ratyfikację umowy międzynarodowej wynikającej z art. 90 konstytucji, czyli tak jak traktatu akcesyjnego. Sprawa wraca do parlamentu i parlament ma wtedy wybór, może zgodzić się z wolą narodu albo ją pominąć. Zdecydowana większość opowiedziała się za wyrażeniem zgody przez naród na ratyfikację, zabrakło frekwencji, tak jak przy wyborze posłów tej kadencji. W tej sytuacji parlament może przeprowadzić to w trybie art. 90, czyli wyrażenie zgody na ratyfikację traktatu akcesyjnego przez prezydenta byłoby podjęte większością 2/3 głosów w Sejmie i 2/3 głosów w Senacie. Chcę zwrócić uwagę, że jest to największa przyjęta większość kwalifikowana w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Nawet do zmiany konstytucji wystarczy tylko 2/3 głosów w Sejmie i połowa większości w Senacie. Jest to rozwiązanie, które w pełny sposób daje wyraz woli narodu, daje wyraz temu, aby sprawy, o których naród rozstrzyga, miały swój wynik, bo nie można żadnej sprawy pozostawić bez wyniku.</u>
          <u xml:id="u-13.10" who="#PosełRyszardKalisz">Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ustawa ta reguluje również kwestie kampanii referendalnej. Reguluje te kwestie w sposób najbardziej sprawiedliwy, czyli przyjmuje się, że w kampanii referendalnej mogą uczestniczyć wszystkie podmioty, stowarzyszenia, fundacje, których przedmiot działalności jest zgodny z przedmiotem referendum. Jeżeli zatem mówimy o referendum w sprawie wyrażenia zgody przez naród na ratyfikację traktatu akcesyjnego przez prezydenta Rzeczypospolitej, to będzie to dotyczyło tych wszystkich organizacji, w których przedmiocie działalności znalazły się kwestie unijne, kwestie europejskie, kwestie integracji, i to zarówno tych wszystkich organizacji, które są proeuropejskie, jak i tych, które mają inny pogląd na tę sprawę. Jest jednak jeden warunek, który musi wprowadzić ustawodawca, a mianowicie ten przedmiot musiałby być określony co najmniej na rok przed terminem referendum. Chodzi o to, żeby to było sprawiedliwe, ażeby nie znalazły się organizacje, które chciałyby zaistnieć na dzień przed. To muszą być organizacje, które w sposób świadomy funkcjonują w sprawach europejskich. Wszystkie te organizacje miałyby równo podzielony czas w mediach publicznych. Organu przeprowadzającego referendum i organu, który ten czas dzieli, nie interesowałoby to, czy organizacja jest proeuropejska, czy sceptyczna w stosunku do Unii Europejskiej. Ważne jest to, żeby była to organizacja, która na tym polu działa.</u>
          <u xml:id="u-13.11" who="#PosełRyszardKalisz">Należy również rozgraniczyć kwestie związane z kampanią referendalną i kwestie informacji o treści traktatu, dlatego że aby każdy z naszych obywateli mógł podjąć świadomie decyzję, czy wyraża zgodę na ratyfikację przez prezydenta traktatu akcesyjnego, musi mieć sposobność poznania jego treści. I właśnie przedstawianie treści traktatu akcesyjnego jest kampanią informacyjną. Obowiązek przeprowadzenia takiej kampanii informacyjnej na temat treści traktatu powinien należeć do organów władzy publicznej, rządu, ale również do parlamentu, dlatego że my wszyscy zgodnie ze statusem posła mamy spotkania wyborcze, musimy mieć również prawo zabierania głosu w tej sprawie, prawo przedstawienia swego poglądu, akceptacji traktatu. Jeśli ktoś ma inny pogląd, to ma prawo ten pogląd przedstawić. Dlatego też informacja o treści traktatu akcesyjnego nie powinna być reglamentowana, ale dotyczy to tylko organów władzy publicznej.</u>
          <u xml:id="u-13.12" who="#PosełRyszardKalisz">Wysoki Sejmie! Przedstawione tu przeze mnie podstawowe założenia tego projektu przede wszystkim oddają literę konstytucji, one wypełniają delegację konstytucji. Chcę jednocześnie powiedzieć, że są tak skonstruowane, żeby miały zastosowanie w przypadku na przykład referendum wyrażającego zgodę na ratyfikację, a więc nie tylko w przypadku tego referendum, które będzie przeprowadzone w przyszłym roku, dotyczącego akcesji do Unii Europejskiej, ale w przypadku wszystkich innych referendów dotyczących art. 90.</u>
          <u xml:id="u-13.13" who="#PosełRyszardKalisz">To samo dotyczy referendum w sprawach ważnych dla społeczeństwa i dla państwa. Tu również przewidzieliśmy takie przepisy, które umożliwią stosowanie tej ustawy na wiele lat. Niedawno, jakieś trzy tygodnie temu, wiele osób z Platformy Obywatelskiej mówiło o konieczności zmiany konstytucji w zakresie, który oni uważali za słuszny, i jak zawsze takie słowa polityczne, piękne i wspaniałe, nie mogły być zrealizowane, bo potrzebne było referendum konstytucyjne. Ten projekt tego typu kwestie rozwiązuje. Jeśli uchwalimy ten projekt, to będą możliwe zmiany w konstytucji, ponieważ jest specjalny rozdział, który przewiduje szczególne przepisy dotyczące referendum w sprawie wyrażenia zgody na zmianę konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-13.14" who="#PosełRyszardKalisz">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej popiera ten projekt ustawy i wnosi o skierowanie go do Komisji Ustawodawczej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-13.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Przeczytam komunikat.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Informujemy członków Polsko-Ukraińskiej Grupy Parlamentarnej, że w sali konferencyjnej w nowym Domu Poselskim trwa dzisiaj i jutro konferencja na temat: „Europejskie aspiracje Ukrainy”.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Bogdan Klich, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełBogdanKlich">Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Rozpoczynamy dzisiaj - jak to zostało wcześniej powiedziane - prace nad jednym z najważniejszych aktów legislacyjnych. Wysoka frekwencja na sali sejmowej świadczy o tym najdobitniej. Tej ustawy brakowało w polskim systemie prawnym, ponieważ obowiązująca ustawa o referendum, z 1995 r., nie stanowi wystarczającego narzędzia, przy pomocy którego obywatele polscy mogliby wyrażać swoją wolę w najważniejszych sprawach publicznych. Ustawa ta w wielu swoich fragmentach jest po prostu nieaktualna. Przypomnijmy, że została ona uchwalona na 2 lata przed przyjęciem konstytucji i nie zawiera tego rozwinięcia przepisów, które wprowadziła konstytucja w art. 125, 90 i 235.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#PosełBogdanKlich">Potrzeba podjęcia prac nad nową ustawą, jak to już zostało powiedziane, staje się tym większa, im bardziej zbliżamy się do zakończenia negocjacji w sprawie przystąpienia Polski do Unii Europejskiej, ale też wbrew temu, co mogliśmy słyszeć we wcześniejszych wystąpieniach, nie jest tak, że ta ustawa jest zaprojektowana tylko i wyłącznie ze względu na referendum akcesyjne i że jest aktem legislacyjnym związanym z konkretnym, jednym wydarzeniem politycznym. Ta ustawa ma służyć całemu narodowi w sytuacjach, kiedy potrzebny jest jego głos w najważniejszych sprawach publicznych. Unikajmy zatem takiej jednoznacznej identyfikacji tej noweli ustawowej z traktatem akcesyjnym i jego ratyfikacją.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#PosełBogdanKlich">Ratyfikacja traktatu akcesyjnego, w myśl konstytucji, mogłaby co prawda następować w trybie art. 90 ust. 2 ustawy zasadniczej, za zgodą Sejmu i Senatu wyrażoną w formie ustawy, ale przecież od dłuższego czasu jest przedmiotem niepisanej umowy, że w tak ważnej sprawie powinni się wypowiedzieć wszyscy obywatele. Ba, zaproponowano już nawet dwa terminy przeprowadzenia referendum europejskiego, a rząd podjął konsultacje międzynarodowe co do właściwego kalendarium referendów w krajach aspirujących do członkostwa w Unii Europejskiej. Tymczasem ani konstytucja, ani obowiązująca wciąż jeszcze ustawa nie określają szczegółowych zasad ratyfikacji traktatu w drodze referendum i w tym sensie można powiedzieć, że inicjatywa ustawodawcza prezydenta wypełnia istniejącą lukę prawną. Zaletą przedłożonego projektu jest jego przejrzystość i systematyzacja przepisów dotyczących trybu przeprowadzenia referendum. Dużym walorem tej noweli - trzeba to powiedzieć wprost - jest uznanie swoistości referendum ratyfikacyjnego oraz referendum konstytucyjnego i odróżnienie ich od referendum zwykłego, czego nie ma w obowiązującej ustawie z 1995 r. Projekt rozwija przepisy konstytucyjne z art. 90 mówiące o trybie ratyfikacji umów międzynarodowych oraz art. 235, w którym jest mowa o procedurze dokonywania zmian w konstytucji. Jest zasadne, aby w tak podstawowych sprawach jak nowelizacja ustawy zasadniczej czy przekazanie przez państwo polskie wykonywania części kompetencji organom organizacji międzynarodowych, mechanizm zarządzania i przeprowadzania referendum był opisany jak najbardziej precyzyjnie, co więcej, aby różnił się od mechanizmu zwykłego referendum, którego przedmiot jest przecież niejednoznacznie, a właściwie w ogóle nie jest wcześniej określony.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#PosełBogdanKlich">Ten projekt ma jednak szereg wad, o których też należy powiedzieć. Najpoważniejszą wadą zdaniem Platformy Obywatelskiej był sposób jego przygotowania. Ze skąpych doniesień prasowych wynika, że został on opracowany przez zespół ekspertów prawnych - zresztą pani minister Szymanek-Deresz to potwierdziła - w zaciszu gabinetów. Prezydent Kwaśniewski przyznał, że otrzymał go tuż przed złożeniem do laski marszałkowskiej. Nasuwają się pytania: Czy w tak ważnej sprawie jak ustawa o referendum nie należało przeprowadzić jak najszerszych konsultacji społecznych? Czy obywatele Rzeczypospolitej, dla których referendum jest jednym z nielicznych sposobów bezpośredniego udziału w życiu publicznym, nie powinni mieć podstawowego wpływu na kształt przedłożenia prezydenckiego? Czy wreszcie w dobie ewidentnego kryzysu debaty publicznej w Polsce nie należało poddać dyskusji społecznej różnych wariantów, zanim jeden z nich wybrano i przedstawiono w projekcie nowelizacji? Podnosimy ten problem nie tylko dlatego, że mamy w nazwie przymiotnik „obywatelska” i nie dlatego, żeby dezawuować proponowane rozwiązania, ale dlatego, żeby przypomnieć, że każdy akt prawny odnoszący się do wolności i praw obywatelskich powinien być od samego początku konsultowany z samymi zainteresowanymi, czyli ze społeczeństwem. Jeśli się tego nie czyni, to traci się nadzieje i szanse na uruchomienie tej energii Polaków, o którą coraz trudniej w naszym życiu publicznym.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#PosełBogdanKlich">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Kalendarium wydarzeń politycznych w naszym kraju wpływa zasadniczo na rytm pracy legislacyjnej Sejmu. Działamy pod presją tego, co dzisiaj, co jutro, co pojutrze się wydarzy. Z tego punktu widzenia najważniejszą oczywiście - jak to było wcześniej powiedziane - częścią projektu prezydenckiego są te przepisy, które konkretyzują art. 90 ust. 2–4 i art. 125 konstytucji. To one bowiem stanowić będą instrumentarium do przeprowadzenia referendum, tego referendum, które umożliwi dopiero ratyfikację traktatu o przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej. Część z nich powtarza przepisy zawarte w konstytucji, i to jest oczywista wada legislacyjna tego projektu. Można ją usprawiedliwić tylko dążeniem do tego, aby rozwiązania prawne były jak najbardziej kompletne. Pozostałe przepisy rozwijają normy konstytucyjne i oczywiście najważniejsze są te, które przewidują rozwiązanie problemu nieunormowanego w konstytucji, a mianowicie skutków referendum, którego wynik okazał się niewiążący ze względu oczywiście na niską frekwencję, gdyby do tego doszło. Zawarte w art. 81 rozwiązania umożliwiają dalsze postępowanie w takiej sytuacji. Prezydent proponuje - o czym tu była mowa - nie dwa, ale trzy rozwiązania, pozostawiając wybór właściwej drogi w gestii Rady Ministrów i Sejmu. Rząd może bowiem - o czym warto pamiętać - zadecydować o wycofaniu umowy międzynarodowej, np. traktatu akcesyjnego, z postępowania ratyfikacyjnego i poddać jej treść renegocjacji.</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#PosełBogdanKlich">Niefortunna jest natomiast propozycja prezydencka zawarta w art. 61 ust. 1 i 2 nowelizacji. Przepisy tam zawarte przewidują, że referendum ratyfikacyjne może zarządzić Sejm lub prezydent za zgodą Senatu. Jest to powtórzenie rozwiązania z art. 125 ust. 2 konstytucji. Można mieć jednak wątpliwości, czy ów przepis konstytucyjny może być stosowany do referendum, o którym mowa w art. 90, czyli nazwanego przeze mnie w uproszczeniu referendum ratyfikacyjnym. Uprawniona jest przecież interpretacja, według której prawo do zarządzenia referendum przysługiwałoby w tym przypadku jedynie Sejmowi. Art. 90 ust. 2–4 stanowiłby wówczas lex specialis wobec art. 125 ust. 2 konstytucji. W ustawie o referendach ogólnokrajowych powinien się wtedy znaleźć przepis, mówiący o tym, że Sejm, podejmując uchwałę o wyborze trybu referendum, referendum ratyfikacyjnego, równocześnie zarządza to referendum. Takie rozwiązanie likwidowałoby naturalną kolizję pomiędzy uprawnieniami Sejmu z jednej strony i prezydenta z drugiej. Równie ważne byłoby także wyeliminowanie dwuznaczności z art. 15c ust. 2 dodawanego do ustawy z kwietnia 2000 r. o umowach międzynarodowych. Artykuł ten stanowi, że w przypadku gdy referendum ratyfikacyjne nie przynosi wyniku wiążącego, a Rada Ministrów nie wycofuje danej umowy międzynarodowej, Sejm RP: może ponownie podjąć uchwałę w sprawie wyboru trybu wyrażenia zgody na ratyfikację tej umowy. Termin „może” jest zbyt wieloznaczny i sugeruje, że Sejm nie musi wcale powrócić do postępowania ratyfikacyjnego. Tymczasem procedura ratyfikacyjna powinna zakończyć się naszym zdaniem ostatecznym rozstrzygnięciem merytorycznym, to znaczy ratyfikacją albo odmową ratyfikacji. Wymaga tego przynajmniej lojalność wobec tych partnerów, z którymi nieraz przez długie miesiące albo i długie lata negocjuje się kształt umowy międzynarodowej.</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#PosełBogdanKlich">Wysoki Sejmie! W projekcie prezydenckim można znaleźć szereg innych, drobniejszych błędów konstrukcyjnych bądź redakcyjnych. Świadczą one o pośpiechu, który towarzyszył pracom autorów projektu, ale warto przede wszystkim podkreślić jego mocne strony. Powiedziałem już wcześniej o przejrzystości tego projektu, wspominałem o wprowadzeniu tej niezmiernie ważnej drogi postępowania, w przypadku gdyby frekwencja w referendum ratyfikacyjnym była zbyt niska. Ważna jest też kategoryzacja i wyróżnienie trzech rodzajów referendów. Warto podkreślić także gwarancję udziału w kampanii referendalnej dla różnych podmiotów życia publicznego - o czym była już mowa - począwszy od partii politycznych i klubów parlamentarnych, a skończywszy na rozmaitych stowarzyszeniach, fundacjach i innych organizacjach społeczeństwa obywatelskiego.</u>
          <u xml:id="u-15.7" who="#PosełBogdanKlich">Autorzy projektu unikają też wprowadzania niepotrzebnych ograniczeń finansowych - na szczęście unikają takich barier w trakcie kampanii - co odróżnia pozytywnie ten projekt od restrykcyjnych ordynacji wyborczych do parlamentu i samorządu. Trzeba dodać do tego jeszcze szeroki i równy dostęp zainteresowanych do mediów publicznych, co stanowi szansę dla wielu organizacji, wielu grup społecznych i dla społeczeństwa obywatelskiego jako całości; szansę porównywalną może z tym zrywem społeczeństwa obywatelskiego w Polsce z roku 1989.</u>
          <u xml:id="u-15.8" who="#PosełBogdanKlich">Z tych też powodów klub Platformy Obywatelskiej opowiada się za przekazaniem projektu do komisji, gdyż tam zamierzamy podjąć prace nad usunięciem jego wad i usterek. Od innych klubów wszakże oczekujemy tego samego, to znaczy poważnego podejścia do tej ustawy. Nie może być tak, jak to się stało 17 października, kiedy w wyniku zerwania Sejmu przez posłów Ligi Polskich Rodzin i Samoobrony doszło do zablokowania prac nad tą ustawą na całe pięć tygodni. Przypomnijmy sobie, że wtedy właśnie, w czasie kiedy na tej sali odbywały się owe gorszące wydarzenia, ta ustawa miała być omawiana w pierwszym punkcie porządku obrad. Obywatele jak najszybciej muszą otrzymać lepsze prawo o referendum. Takie, które zagwarantuje im, że ich głos w sprawach najważniejszych będzie rozstrzygający. Dlatego też ustawą tą nie wolno kupczyć, drodzy państwo, w imię doraźnych interesów politycznych, a już na pewno nie wolno zakładać, że sparaliżowanie prac nad nią pozwoli wykorzystać istniejącą lukę prawną, w przypadku gdyby zbyt niska frekwencja w zbliżającym się referendum akcesyjnym pozwalała na zablokowanie wejścia Polski do Unii Europejskiej. Takim tendencjom środowisko Platformy Obywatelskiej będzie się przeciwstawiać. Nie tylko dlatego, że uznajemy przystąpienie do Unii za wielką cywilizacyjną szansę dla Polski, ale także dlatego, że respektujemy prawo obywateli do udziału w ogólnonarodowej debacie. Uważamy, że prawo musi stworzyć bardzo jasne, bardzo przejrzyste ramy dla odbywania tej debaty. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-15.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Andrzej Lepper, Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełAndrzejLepper">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To bardzo ważny moment i bardzo ważna ustawa. Naród polski czeka na pewno na tę ustawę, czeka na decyzję, czeka na to, jakie będzie przyjęcie Polski do Unii, na jakich zasadach i w jaki sposób zostaniemy przyjęci, czy decydujący głos będzie mieć referendum, czy decydujący głos będzie miał pan prezydent Aleksander Kwaśniewski. Chcę powiedzieć, że jakoś tak dziwnie u nas się składa, że te sprawy najważniejsze dla państwa, dla narodu my załatwiamy tak jak strażak, kiedy pali się, to kopiemy studnię. Pan jaśnie panujący prezydent Aleksander Kwaśniewski jest prezydentem siedem lat, siedem lat, nie od roku czy od dwóch lat. Ten projekt ustawy wniósł teraz, być może nie miał zaufania do poprzedniego Sejmu, poprzedniego parlamentu, nie wierzył w to, że przyjmie go, ale dlaczego robimy to na ostatnią chwilę?</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Czepułkowski: Pan też mógł zgłosić, nie tylko prezydent.)</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#PosełAndrzejLepper">Teraz kiedy... ja pana nie pytam i niech pan trochę ma i wy z tej lewej strony miejcie tej kultury troszeczkę, bo tak mówicie o kulturze, to trochę ją zachowajcie. Wam nikt nie przerywa, niech pan nie dyskutuje. Proszę zwrócić uwagę, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o zachowanie spokoju na sali, nieprzerywanie przemawiającemu.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Szarama: Prawa strona dobrze się zachowuje.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PosełAndrzejLepper">Prawa strona jest idealna, tak jest.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#PosełAndrzejLepper">Proszę państwa, ta sprawa jest bardzo ważna dla nas jako całego narodu. My nie lekceważmy sobie głosu narodu. I dwie sprawy, na które chciałbym zwrócić uwagę, bo oczywiście ten czas jest tak krótki, myślę, że pan marszałek nawet jeżeli ktoś przekracza go, też nie przerywa, to bardzo dobrze, panie marszałku. Może to ze Strasburga przywieźliśmy tu do Polski.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#PosełAndrzejLepper">Ale chciałbym powiedzieć o dwóch ważnych sprawach. Frekwencja - no i teraz będziemy przygotowywać społeczeństwo do tego, żeby być może jak najmniej ludzi poszło głosować, ludzi zniechęconych, ludzi zawiedzionych wszystkimi wyborami do tej pory, jakie by one nie były, wybory prezydenckie, wybory parlamentarne, wybory samorządowe, teraz referendum. Naród już ma dość tej obłudy, tego fałszu. W kampaniach przed wyborami mówi się wszystko naj-, naj-, jest wszystko dobrze, będzie jeszcze lepiej. Naród, który czeka na zmiany, na zmiany naprawdę faktyczne i konkretne, teraz pójdzie głosować w 49% i to jest właśnie niebezpieczeństwo. To jest potężne niebezpieczeństwo, że za naród zdecyduje albo Wysoka Izba, zgromadzenie, albo zdecyduje na końcu pan prezydent. Czy to jest zgodne z zasadami demokracji, gdzie pełne usta frazesów na temat demokracji, suwerenności, woli narodu, mają wszystkie strony Wysokiej Izby i wszystkie partie w naszym kraju. Natomiast co, naród nie ma prawa? Naród, uważamy, że nie jest inteligentny, naród nie dorósł do tego, żeby zdecydować o tym? A dlaczego nie posuniemy się dalej, są przecież kraje w Europie, chociażby Belgia, gdzie wybory są obowiązkowe. Przecież to jest decyzja na pokolenia. To nie jest decyzja na rok, na dwa, chociaż zawsze z każdego układu można wyjść. To nie jest tak, że do Unii się tylko wchodzi i nie ma wyjścia. Do RWPG też się tylko wchodziło i zdawało się, że nie ma wyjścia, a wyjście znaleźliśmy jako Polacy i z Unii kiedy będzie trzeba wyjście znajdziemy też, ale może pójdźmy dalej. Należałoby w ustawie o referendum zapisać, tu oczywiście potrzebne są zmiany konstytucyjne, konstytucję trzeba zmienić, żeby wybory były obowiązkowe. Obywatele muszą czuć się współodpowiedzialni za państwo, współodpowiedzialni za przyszłe pokolenia. Nie może być tak, że ktoś sobie będzie ręką machać, a co mnie referendum, a co mnie wybory obchodzą, a później narzeka. I apeluję do wszystkich wyborców, żeby zrozumieli to, że wybory to nie jest przymus, to nie jest żadna łaska, tylko to jest obowiązek wobec własnej ojczyzny, wobec siebie, wobec swojej rodziny, wobec społeczności lokalnej i wobec własnego narodu.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#PosełAndrzejLepper"> A my utrzymujemy ludzi w przekonaniu, że to jest jakaś łaska, że ktoś pójdzie głosować albo nie pójdzie. Pójdźmy dalej, naprawdę nie zabierajmy tej decyzji ludziom. Ludzie muszą mieć prawo wypowiedzieć się i referendum nie powinno być, jeżeli nie będzie frekwencji, jeżeli tak przejdzie, to będzie to referendum zmanipulowane, będzie to wejście do Unii na podstawie manipulacji politycznej. Ludzie są naprawdę rozsądni, ludzie zrozumieją to i pójdą głosować. Niech nikt nie sugeruje, że za PRL-u wybory były obowiązkowe. Zamknijmy ten etap. Spójrzmy, wrócę do Belgii, to nie PRL tylko kraj, który jest w Unii, kapitalistyczny kraj i tam każdy idzie głosować, bo tam jest taka atmosfera wytworzona, nie taka atmosfera jak w Polsce, ale na tę atmosferę pracują partie polityczne, pracuje rząd, pracują na to tyle lat. Więc my zacznijmy w końcu pracować na to, żeby naród polski wiedział dokładnie, że tak jak zagłosuje, taką będzie miał przyszłość. I tu nie manipulujmy drugą sprawą.</u>
          <u xml:id="u-19.5" who="#PosełAndrzejLepper">Czas antenowy - oczywiście wszystkie stowarzyszenia, a co się za tym kryje? Pan prezydent jest bardzo sprytny, jego kancelaria też jest bardzo sprytna. Tych organizacji prounijnych, stowarzyszeń, fundacji jest w Polsce nie wiem nawet ile, chciałbym wiedzieć, może dowiem się tutaj. To pytanie stawiam do pani minister, ile tych organizacji jest? Bo mnie się wydaje, że jest co najmniej kilkadziesiąt tych organizacji, zaczynając od Fundacji Batorego, poprzez wszystkie inne, które dostaną czas antenowy no i dopiero zacznie się pranie mózgów, dopiero zacznie się. Teraz dostęp do środków przekazu kto ma? Ano rządzący mają dostęp, przecież ta nasza publiczna telewizja ma tu kamery, ona jest całkowicie polityczna.</u>
          <u xml:id="u-19.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-19.7" who="#PosełAndrzejLepper"> Weźcie państwo pod uwagę wczorajszy dzień. Tak ważna ustawa - budżet, tu z trybuny zabierali głos przedstawiciele wszystkich partii politycznych. Kogo pokazano w Wiadomościach? Chyba państwo widzieliście. Przynajmniej połowy klubów: Samoobrony, Ligi Polskich Rodzin, PiS-u również nie pokazano. Pokazano tych, którzy pasują, no i oczywiście przeciwne, Platformy głosy, a reszty nie. A co, to nasi wyborcy abonamentu nie płacą? Co to za środki przekazu są! </u>
          <u xml:id="u-19.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-19.9" who="#PosełAndrzejLepper">W końcu będzie porządek z nimi zrobiony czy nie będzie? Będziemy traktowani równo czy nie? Tak samo tu będzie. W kampaniach wyborczych już mieliśmy tego przykłady, że co z tego, że mamy czas darmowy przydzielony ustawą, ale najważniejszy jest czas w programach informacyjnych, w Wiadomościach, w Panoramie, w Teleexpressie, chociażby migaweczka jedna, jedno zdanie. To ludzie oglądają, bo jeżeli chodzi o bloki programowe, wracam do tych kilkudziesięciu fundacji, kilku partii politycznych, to jak wyborca włączy ten największy na świecie ogłupiacz - telewizor, to powie, że ma dość tego wszystkiego, tych gadających głów, bo każdy będzie mówił pięknie, ale każdy będzie szedł w swoim kierunku. Jak wyborca u nas tak posłucha od rana radia, przeczyta Wyborczą, przeczyta Trybunę, wysłucha Zetki, pierwszego programu radia, który moim zdaniem jest jeszcze najlepszy, później Wiadomości, później Panorama, inne, to, wiecie państwo - za przeproszeniem wyborców, przepraszam za to, co powiem - kładzie się spać głupszy, niż wstał. On już nie wie w ogóle, o co chodzi w tym wszystkim.</u>
          <u xml:id="u-19.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-19.11" who="#PosełAndrzejLepper"> Tak, to po to jest ten szum medialny, po to robiony, żeby ludzi ogłupić. I nie będzie tutaj sprawiedliwego podziału czasu. Nie będzie. Może być równy, ale na pewno społeczeństwo w tej ostatniej fazie kampanii... Ile to będzie czasu? Dwa tygodnie, może trzy tygodnie. I co społeczeństwo się dowie wtedy? Dzisiaj trzeba edukować. A kto edukuje dzisiaj? No, pan Wiatr, jego ekipa; tylko wszystko prounijne, prounijne - będzie dobrze. Szczęście, że jest ta trybuna, że możemy tutaj mówić również prawdę. I w końcu czas, żebyśmy na temat Unii przed referendum powiedzieli społeczeństwu całą prawdę. Bo ustawa na pewno jest potrzebna; nie w tym kształcie, ale jest potrzebna. Trzeba nad nią pracować, bo jeżeli nie będziemy nad nią pracować, będzie też źle. Będzie źle, bo jakaś ustawa o referendum obowiązuje dzisiaj, i będzie źle, jeżeli nie będziemy nad nią pracować. Natomiast potrzebna jest prawda na temat warunków, korzyści i strat z przystąpienia Polski do Unii. Mówienie prawdy. A dzisiaj, jak spytać obywateli na ulicy, kto jest przeciw Unii, wymieniają od razu wszyscy: Samoobrona i Liga Polskich Rodzin. A tak przecież nie jest; tak nie jest.</u>
          <u xml:id="u-19.12" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Czepułkowski: O!)</u>
          <u xml:id="u-19.13" who="#PosełAndrzejLepper">Co: o? Nie: o, tylko tak nie jest. My jesteśmy eurorealistami. I myślę, że koledzy z Ligi Polskich Rodzin również. My patrzymy realnie na to, jakie są zagrożenia na przyszłość dla Polski. My nie widzimy tylko końca własnych butów, tylko widzimy buty naszych wnuków, pra-pra-, prawnuków jeszcze. Co będzie dalej z Polską?</u>
          <u xml:id="u-19.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-19.15" who="#PosełAndrzejLepper"> I dzisiaj tak się to pokazuje. Pokazuje się tylko tych, że oni są przeciwni. I oczywiście stawia się w takim zaścianku - zacofanie, co to są za partie, skrajne, radykalne. Tak, pan poseł Klich wspomniał tutaj - blokada trybuny; ustawa ma pięć tygodni opóźnienia.</u>
          <u xml:id="u-19.16" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Klich: Mógł pan ją napisać.)</u>
          <u xml:id="u-19.17" who="#PosełAndrzejLepper">Ona ma pięć lat opóźnienia, bo konstytucję przyjęto w kwietniu 1997 r.</u>
          <u xml:id="u-19.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-19.19" who="#PosełAndrzejLepper"> Nie pięć tygodni, tylko pięć lat. A konstytucja zobowiązywała, że wszystkie akty wykonawcze, panie pośle Kalisz, panie ministrze, powinny być przygotowane w ciągu dwóch lat, i to również o klęskach żywiołowych, o wszystkim.</u>
          <u xml:id="u-19.20" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Kalisz: Tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-19.21" who="#PosełAndrzejLepper">To co Wysoka Izba robiła, co robił pan prezydent w ciągu tych pięciu lat? Mieliście czas, dwa lata, żeby przygotować akty wykonawcze. Tego nie przygotowano. I dzisiaj w pośpiechu wszystko. I teraz gonimy, panie pośle. Na to...</u>
          <u xml:id="u-19.22" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Klich: Pan też miał dwa lata, mógł pan napisać.)</u>
          <u xml:id="u-19.23" who="#PosełAndrzejLepper">Ja miałem? Rok jesteśmy w parlamencie. Poprzedni parlament był zobowiązany przygotować te wszystkie akty.</u>
          <u xml:id="u-19.24" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Kalisz: A inicjatywa obywatelska?)</u>
          <u xml:id="u-19.25" who="#PosełAndrzejLepper">Tak jest. Poprzedni parlament nie przygotował nic. Pan prezydent inicjatywę ma cały czas, mógł to przygotować wcześniej. I teraz wszystko w pośpiechu, znowu wszystko w pośpiechu.</u>
          <u xml:id="u-19.26" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-19.27" who="#PosełAndrzejLepper">I jeszcze będziecie uświadamiać opinię publiczną, że to wina Samoobrony i Ligi Polskich Rodzin; bo pięć tygodni się opóźniło. Powtarzam: pięć lat się opóźniło, a nie pięć tygodni. I ani nas, ani Ligi Polskich Rodzin przed pięciu laty tu nie było. A koledzy wasi, z Platformy... Sojusz Lewicy to oczywiście był cały czas tutaj, na tej sali.</u>
          <u xml:id="u-19.28" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-19.29" who="#PosełAndrzejLepper">Sprawa następna. Odnosząc się do pana prezydenta, z pełnym szacunkiem dla instytucji pana prezydenta. Proszę państwa, to będzie...</u>
          <u xml:id="u-19.30" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Szarama: Dobre?)</u>
          <u xml:id="u-19.31" who="#PosełAndrzejLepper">Dobre, chyba tak. Pan prezydent Kwaśniewski...</u>
          <u xml:id="u-19.32" who="#PosełAndrzejLepper">Chciałbym się zwrócić do pana prezydenta takimi słowami: Panie prezydencie, wspaniale panu wychodzi wielki demontaż. Zdemontował pan PZPR i dziękujemy panu za to. Bardzo dobrze pan zrobił.</u>
          <u xml:id="u-19.33" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-19.34" who="#PosełAndrzejLepper"> Zdemontował pan SdRP - i chwała panu za to. Dziękujemy. </u>
          <u xml:id="u-19.35" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-19.36" who="#PosełAndrzejLepper"> A teraz demontuje pan SLD - i zdemontuje was - też panu za to podziękujemy. A już za te działania, które pan zrobił do tej pory, dziękujemy panu. Dobrze pan robi, panie prezydencie.</u>
          <u xml:id="u-19.37" who="#PosełAndrzejLepper">A następna sprawa to będzie demontaż Unii Europejskiej. Włącza pan na siłę Polskę w struktury Unii Europejskiej; rozpoczyna pan demontaż Unii Europejskiej. Bo jak już mówiłem, jeżeli Polacy zostaną oszukani i Polska skutkiem manipulacji politycznych zostanie wcielona w struktury Unii na zasadach braku partnerstwa, to Polakom nie zabraknie odwagi i determinacji, aby wystąpić z Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-19.38" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-19.39" who="#PosełAndrzejLepper"> I jeżeli ten zamiar przyświeca panu prezydentowi, to chwała panu prezydentowi za to, że to robi.</u>
          <u xml:id="u-19.40" who="#PosełAndrzejLepper">Klub Samoobrona opowiada się zdecydowanie za dużymi zmianami w tym projekcie ustawy. Natomiast na pewno nie będziemy go odrzucać, tylko jesteśmy za skierowaniem do komisji; swoje poprawki będziemy wnosić.</u>
          <u xml:id="u-19.41" who="#PosełAndrzejLepper">Kończąc, panie marszałku, pozwoli pan, bo jest tak dużo... Już czas mija, ja wiem, panie marszałku, ale mam wielką prośbę; jako że koleżanka nasza wczoraj odczytała moje wystąpienie w Strasburgu, ale jest dużo telefonów, niejasności, środki przekazu robią manipulację, nie puszczają całego. To jest tylko dwie minuty, które miałem w Strasburgu. Myślę, że się zmieszczę, a jak przedłużę o minutę, to pan marszałek będzie tak łaskawy i pozwoli.</u>
          <u xml:id="u-19.42" who="#PosełAndrzejLepper">Chciałbym to odczytać, jako że wyborcy słuchają, muszą znać prawdę na ten temat, co powiedziałem w Strasburgu takiego strasznego, że stawia się mnie w sytuacji, że ja jestem zagrożeniem przyszłego wejścia Polski do Unii. I wyciągnijcie państwo obecni na sali, szanowni posłowie, oraz wyborcy z tego wnioski, czy to zagraża wstąpieniu Polski do Unii.</u>
          <u xml:id="u-19.43" who="#PosełAndrzejLepper">Rozpocząłem tak: Szanowny Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo! Przemawiając przed Wysokim Parlamentem w imieniu Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej, to z jednej strony zaszczyt, a z drugiej - wielka historyczna odpowiedzialność przed własnym narodem. Naród polski w okresie przygotowawczym poniósł duże straty i wyrzeczenia. 80% banków polskich przejął Zachód. 70% majątku narodowego przejęły firmy zachodnie za bezcen, często za dopłatą. Zniszczony został polski przemysł włókienniczy, tekstylny, chemiczny, upada polskie górnictwo i hutnictwo, niszczone jest polskie rolnictwo wraz z otoczeniem i przetwórstwem rolno-spożywczym. Restrukturyzacja poszczególnych branż okazała się ich likwidacją, co przyczyniło się do dużego bezrobocia - oficjalnie 3,2 mln, to jest ok. 18%, a z bezrobociem ukrytym prawie 5 mln, to jest prawie 28%. Do tej pory Unia Europejska zarobiła dziesiątki miliardów dolarów na eksporcie do Polski swoich nadwyżek produkcyjnych. To my utrzymujemy w Unii 1–1,5 mln miejsc pracy. Czas na zadośćuczynienie.</u>
          <u xml:id="u-19.44" who="#PosełAndrzejLepper">Przystępując do Unii, interesuje nas tylko pełne partnerstwo, od pierwszego dnia. Przypominam, że to naród polski pierwszy stawił czynny opór faszyzmowi i przyczynił się do pokonania hitlerowskich Niemiec; pokonał komunizm, o czym 20 lat temu nikt nawet nie pomyślał; przyczynił się do obalenia muru berlińskiego, przez co stworzył szansę poszerzenia Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-19.45" who="#PosełAndrzejLepper">Chcemy być pełnoprawnym członkiem Unii. Naszą równoprawność traktujemy jako wartość nadrzędną. Jesteśmy eurorealistami. Przestrzegam Brukselę i Strasburg, że jeżeli Polacy zostaną oszukani i Polska, skutkiem manipulacji elit politycznych, zostanie wcielona w struktury Unii na zasadach braku partnerstwa, to Polakom nie zabraknie odwagi i determinacji, aby wystąpić z Unii Europejskiej. Tak więc przyjęcie Polski do Unii na nierównych zasadach może być początkiem końca takiej Unii Europejskiej, która służy bogatym kosztem biednych. My, Polacy, mamy swój honor i godność, żadnej jałmużny nie chcemy. Do tej pory Unia Europejska, broniąc nieludzkiej globalizacji, tłumaczy polskim władzom, że były to koszty restrukturyzacji polskiej gospodarki. Polskie władze tłumaczą polskiemu społeczeństwu, że są to ofiary, które musimy ponieść. Samoobrona tłumaczy polskiemu społeczeństwu, że są to zasady nieuczciwe, nierównoprawne i nie do przyjęcia. Samoobrona mówi: dość zniewalania ekonomicznego Polski i Polaków. Żądamy i wierzymy...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">A ja mówię: dość przedłużania przemówienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PosełAndrzejLepper">Już kończę.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#PosełAndrzejLepper">Żądamy i wierzymy, że Polska zostanie potraktowana uczciwie i po partnersku. Samoobrona mówi: jednoczmy Europę na partnerskich zasadach, z zachowaniem hierarchii wartości: człowiek, rodzina, praca, godne życie. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#PosełAndrzejLepper">Panie marszałku, przepraszam, dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Kazimierz Ujazdowski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PosełKazimierzMichałUjazdowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rozmawiamy o jednym z najważniejszych aktów prawnych. Chcę powiedzieć na początku, iż moje ugrupowanie polityczne, Prawo i Sprawiedliwość, opowiada się bardzo zdecydowanie za tym, by referendum, referendum prawdziwe, w którym dochodzi do głosu opinia publiczna, było silną instytucją ustrojową Rzeczypospolitej. Pan poseł Ryszard Kalisz powiedział, że mamy do czynienia z projektem dojrzałym i spójnym. Mam co do tego zasadnicze wątpliwości, przede wszystkim jeśli chodzi o dojrzałość tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#PosełKazimierzMichałUjazdowski">Jakie są nasze zastrzeżenia? Po pierwsze, mamy do czynienia z pewnym strachem przed opinią publiczną, z pewną obawą przed werdyktem opinii publicznej. Zauważmy, że rozwiązania zawarte w tej ustawie są niespójne. Referendum w sprawie zatwierdzenia umowy międzynarodowej jest potraktowane całkowicie elastycznie. Można je odbywać właściwie w permanencji - niemal miesiąc po negatywnym, wiążącym wyniku można zorganizować następne referendum. Rozumiem, że to jest referendum szczególnego typu i że pewna elastyczność, związana również ze stosunkami dyplomatycznymi Polski, negocjacjami w sprawie traktatów międzynarodowych, jest potrzebna. Skąd jednak biorą się te kagańcowe rozwiązania dotyczące referendum w sprawach ważnych dla państwa? Skąd się bierze przekonanie, iż w przypadku referendum zwykłego, tak je nazwijmy na użytek naszej dyskusji, niedotyczącego ratyfikacji umowy międzynarodowej, ma obowiązywać frekwencja 50-procentowa jako czynnik decydujący o wiążącym wyniku referendum? Czyli tak, konstytucja może być zaaprobowana głosami wyborców poniżej 50%, bo z tym mieliśmy do czynienia w roku 1997, parlament może być wybrany legalnie i wiążąco przy frekwencji niższej niż 50%, a ważne zagadnienia z punktu widzenia polityki państwa i opinii publicznej w tym trybie nie mogą być rozstrzygnięte. Trudno nie traktować tego podejścia jako wynikającego po prostu ze strachu przed opinią publiczną.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#PosełKazimierzMichałUjazdowski">Rozmawiamy parę tygodni po wyborach samorządowych i mam wrażenie, że obóz rządzący boi się takich rezultatów, jeśli chodzi o opinię publiczną, jak wyniki warszawskie i wyniki tych kandydatów centroprawicowych, którzy w wyborach samorządowych pobili na głowę reprezentantów Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Tu jest strach przed opinią publiczną i w zakresie frekwencji, i w zakresie tego całkowicie niezasadnego wymogu, iż następne referendum ma się odbyć po 4 latach, tzn. że referendum np. w sprawie zmiany polityki karnej, w sprawie usunięcia przemocy z mediów publicznych albo w sprawie umocnienia praw rodziny w odniesieniu do wychowania i oświaty może odbywać się po 4 latach od poprzedniego referendum. Jaka jest intencja pana prezydenta w tym punkcie? Jaka jest też intencja tego zapisu, który w gruncie rzeczy ogranicza do minimum możliwość przeprowadzania referendum, bo rozumiałbym taki zapis, zgodnie z którym nie można przeprowadzać referendum w sprawie budżetów, podatku, obronności i amnestii, ale tu pada błędne sformułowanie, iż nie można przeprowadzać referendum w sprawie dochodów i wydatków państwa. Prawie wszystkie ważne ustawy pociągają za sobą konsekwencje w zakresie dochodów i wydatków państwa, konsekwencje niebudżetowe. To są po prostu przepisy kagańcowe. Tutaj pan prezydent wrzuca bieg wsteczny w stosunku do deklaracji konstytucyjnej, w stosunku do intencji konstytucji. Gdyby przyjąć to rozumowanie, konstytucja z roku 1997 byłaby nieważna. Bardzo poważnie poddajemy pod rozwagę rewizję pomysłów w tym projekcie w tym względzie.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#PosełKazimierzMichałUjazdowski">Kwestia druga to jest czystość postępowania. Otóż referendum jest taką delikatną instytucją, w której zasady konkurencyjnej demokracji nabierają szczególnej wagi. Jestem wielkim zwolennikiem społeczeństwa cywilnego. I rzeczywiście jedną z wielkich słabości Rzeczypospolitej jest słabość instytucji pozarządowych. Nie może być tak, że rola fundacji i stowarzyszeń w referendum to jest kolejna okazja do udziału administracji rządowej i administracji prezydenckiej w referendum. Prawie wszystkie fundacje i stowarzyszenia prounijne, mówię to z punktu widzenia polityka, który chce silnej obecności Polski w Unii Europejskiej, korzystają z funduszy państwowych, z funduszy administracji rządowej, niektóre korzystają z funduszy zagranicznych. Na jakiej więc zasadzie mają one być podmiotami uprawnionymi do wzięcia na szczególnych prawach udziału w referendum? Przecież to jest dodatkowa okazja do wpływania rządu, a także ośrodków zagranicznych, na debatę referendalną. Na to nie ma najmniejszej zgody. Jeśli mamy przyjąć to rozwiązanie, że w referendum biorą udział fundacje i stowarzyszenia, to pod takim warunkiem, że to prawo przysługuje tym fundacjom i stowarzyszeniom, które nie korzystają ze wsparcia administracji rządowej i instytucji zagranicznych. Wtedy rzeczywiście będzie chodziło o rolę społeczeństwa cywilnego, o wolny głos opinii publicznej. Chciałbym jasnej deklaracji ze strony przedstawiciela pana prezydenta w tej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#PosełKazimierzMichałUjazdowski">Wreszcie mamy kontekst polityczny i konstytucyjny tej kwestii. Kontekst polityczny został zbudowany przez deklaracje z jesieni ubiegłego roku Leszka Millera, prezesa Rady Ministrów, szefa obecnego rządu. Przypomnijmy sobie, jaka była linia polityczna rządu sprzed roku. To była linia następująca: wejście Polski do Unii Europejskiej to jest przedsięwzięcie wyborcze Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Leszek Miller nawet oświadczał, że jeśli przegra referendum, to poda się do dymisji. To był towar polityczny Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Proszę się nie dziwić, że ze szczególną delikatnością patrzymy na te rozwiązania ustawy o referendach, które w gruncie rzeczy mają charakter ratunkowy w wypadku ekipy rządzącej, te rozwiązania, które maksymalnie rozluźniają przepisy dotyczące referendum w sprawie zatwierdzenia umów międzynarodowych. Zupełnie inaczej prowadzilibyśmy naszą dyskusję, gdyby to referendum było przedmiotem rozmów parlamentarnych, ta ustawa była przedmiotem rozmów parlamentarnych i gdyby Sojusz Lewicy Demokratycznej przez pół roku nie prowadził partykularnej polityki międzynarodowej pod kątem własnych szans wyborczych. W momencie, kiedy się zorientował, że część opinii publicznej ma krytyczne stanowisko do Unii Europejskiej, wyhamował, ale to było postępowanie szalenie szkodliwe z punktu widzenia interesu kraju. Trudno tutaj, to już na koniec, nie poruszyć kwestii stosunku konstytucji do traktatów unijnych. Tę kwestię będziemy podnosić w trybie inicjatywy konstytucyjnej, bo referendum ratyfikujące umowę międzynarodową to jest procedura formalna. Natomiast chodzi o to, by polskie prawo przesądziło wyższość konstytucji narodowej nad pierwotnym prawem Unii Europejskiej, nad prawem traktatowym.</u>
          <u xml:id="u-23.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-23.6" who="#PosełKazimierzMichałUjazdowski"> W Unii Europejskiej toczy się spór w tej kwestii. Po jednej stronie jest Europejski Trybunał Sprawiedliwości, który powiada, iż konstytucje narodowe są aktami niższego rzędu wobec prawa unijnego, ale po drugiej stronie są trybunały konstytucyjne Niemiec i Włoch, które powiadają, że w każdym momencie konstytucja narodowa jest ponad prawem pierwotnym Unii Europejskiej, nie tylko w momencie akcesji, ale 5 i 10 lat po akcesji w stosunku nie tylko do prawa unijnego, ale każdej umowy międzynarodowej. To, że tę kwestię musimy rozstrzygnąć przesądzają wypowiedzi prezesa Trybunału Konstytucyjnego pana prof. Marka Safiana. W sprawozdaniu rocznym Trybunału Konstytucyjnego ta kwestia jest podana jako kwestia do rozstrzygnięcia. Apeluję gorąco, żeby w tej dziedzinie wznieść się ponad horyzont partykularnych interesów i skrajności. Bo proszę zauważyć, że przeciwko potwierdzeniu w polskiej konstytucji zasady definitywnej wyższości nad traktatami międzynarodowymi są, z jednej strony, ci, którzy powiadają: wchodzimy do Europy po to, by znieść rangę konstytucji narodowej, jak i ci, którzy powiadają: w Unii Europejskiej żadna suwerenność nie jest możliwa, w związku z tym dyskusja jest bezprzedmiotowa.</u>
          <u xml:id="u-23.7" who="#PosełKazimierzMichałUjazdowski">Chcę powiedzieć, że w każdej organizacji międzynarodowej państwo ma możliwość zachowania swojej suwerenności, to zależy od determinacji elit, siły państwa, jakości instytucji. Ale symbolicznym wyrazem zachowania tej suwerenności jest potwierdzenie w konstytucji zasady wyższości konstytucji narodowej nad traktatami europejskimi. Szczerze namawiam do tego, by Wysoka Izba zajęła się tą nowelizacją konstytucji w trybie konsensualnym.</u>
          <u xml:id="u-23.8" who="#PosełKazimierzMichałUjazdowski">I jeszcze jedna uwaga do pana posła Kalisza z prośbą, żeby, że tak powiem, za gestykulacją szła precyzyjna wiedza prawnicza, bo tego należy wymagać od adwokata. Otóż referendum ratyfikacyjne zatwierdzające konstytucję jest referendum fakultatywnym, a nie przymusowym. W związku z tym można znowelizować konstytucję bez referendum i w tym wypadku nie ma luki prawnej.</u>
          <u xml:id="u-23.9" who="#PosełKazimierzMichałUjazdowski">Dziękuję bardzo za uwagę. Raz jeszcze przypominam, że w tej debacie chodzi o rzetelność, o konkurencyjność demokracji i o swobodę opinii publicznej. Inicjator musi się wycofać, porzucić optykę strachu przed głosem opinii publicznej i musi przyjąć rzetelne reguły sporu publicznego. W przeciwnym razie ta ustawa będzie ustawą fałszującą, a nie urealniającą demokrację. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-23.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Kalisz: Sprostowanie.)</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę bardzo, sprostowanie, pan poseł Kalisz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PosełRyszardKalisz">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Cóż mam powiedzieć, poza prośbą do pana posła Ujazdowskiego, aby uważnie słuchał moich wystąpień, a jeśli nie jest pewny, to by przeczytał stenogram, który będzie już jutro, zapraszam pana do tego, gdyż nie mówiłem o obligatoryjności referendum w przypadku wszystkich zmian w konstytucji. Powiedziałem wyraźnie - i to jest zawarte w stenogramie - że dotyczy to wymienionych w konstytucji rozdziałów, a przede wszystkim tych, które odnoszą się do praw i wolności obywatelskich. Tak że jest obligatoryjne wtedy, kiedy wskazuje to konstytucja, ale nie we wszystkich przypadkach zmian w konstytucji. I proszę pana posła Ujazdowskiego o precyzję i nieszafowanie bezpodstawnymi zarzutami. Rozumiem, że musi się pan dowartościować, ale nie w ten sposób. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Józef Zych, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PosełJózefZych">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego wnikliwie zapoznał się z prezydenckim projektem ustawy o referendach ogólnokrajowych. Podzielamy pogląd pana prezydenta o przesłankach, które zadecydowały o wniesieniu projektu ustawy zarówno ze względu na dostosowanie omawianej materii do przepisów obowiązującej Konstytucji Rzeczypospolitej, jak i dostosowania oraz ujednolicenia jej przepisów z obowiązującą ustawą z 12 kwietnia 2001 r. Ordynacja wyborcza do Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej. Referendum w praworządnym państwie jest wyrazem realizacji demokracji bezpośredniej, a honorowanie jego wyniku - wyrazem szacunku do obywateli. Stąd też przepisy ustawy o referendach ogólnokrajowych powinny być jednoznaczne, precyzyjnie sformułowane i niewymagające dalszej interpretacji.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#PosełJózefZych">Wysoki Sejmie! Początek lat 90. ubiegłego już stulecia charakteryzował się w Polsce robotniczym zrywem, u podstaw którego leżało przede wszystkim dążenie do demokratyzacji życia publicznego, przez co rozumiano także szeroką konsultację ze społeczeństwem w sprawach istotnych dla państwa i wszystkich obywateli. Wówczas poparcie dla tak realizowanej podstawowej zasady demokracji, a więc udziału społeczeństwa w decydowaniu o sprawach państwa w różnych formach było powszechne. Wyrazem tego poparcia były także liczne projekty ustaw, które przy pełnym zrozumieniu ze strony parlamentu znalazły uregulowanie w Konstytucji Rzeczypospolitej, a także w ustawach szczegółowych. Rychło jednak okazało się, że przepisy swoje, a życie swoje, że deklaracje i prawa polityczne obywateli są traktowane instrumentalnie. Aby nie być gołosłownym, powołam się na dwa przykłady z ostatnich lat i z ostatniego okresu.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#PosełJózefZych">Po pierwsze, w ubiegłej kadencji Sejmu mieliśmy społeczną inicjatywę popieraną przez opozycję parlamentarną, w tym i Polskie Stronnictwo Ludowe, o przeprowadzenie referendum na temat reprywatyzacji, a więc w sprawie niezwykle ważnej dla polskiego społeczeństwa. Niestety, ówczesna większość parlamentarna nie dopuściła do przyjęcia w tej sprawie uchwały Sejmu i przeprowadzenia referendum. Ogromna to szkoda, bo przynajmniej w tej trudnej kwestii znalibyśmy dzisiaj wolę społeczeństwa, a być może mielibyśmy także postęp w sprawie reprywatyzacji. Kilkanaście dni temu Sejm Rzeczypospolitej odrzucił społeczną inicjatywę w sprawie zarządzenia referendum dotyczącego sprzedaży ziemi cudzoziemcom. W obydwu przypadkach różne były motywy decyzji Sejmu Rzeczypospolitej. Nie zmienia to jednak faktu, że wola społeczeństwa wyrażana podpisami ponad 500 tys. obywateli w każdym z omawianych przypadków nie znalazła uznania większości sejmowej. W czasie sejmowej debaty nad projektem uchwały w sprawie referendum słyszeliśmy także wypowiedzi, że 500 tys. podpisów to dużo, ale to tylko 500 tys. W państwie praworządnym i demokratycznym, w którym deklaruje się wpływ każdego obywatela na losy państwa, to swoisty pogląd.</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#PosełJózefZych">Panie i Panowie! Przepisy projektowanej ustawy powinny być zwłaszcza zgodne z treścią konstytucji i co najwyżej rozwijać przepisy konstytucji w niezbędnym zakresie. Pod tym kątem zamierzam w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego wypowiedzieć się w przedmiocie zgłoszonego przez pana prezydenta Rzeczypospolitej projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-27.5" who="#PosełJózefZych">W art. 54 ust. 1 projektu ustawy, dotyczącym referendum z inicjatywy obywateli, proponuje się ograniczenie, zgodnie z którym referendum z inicjatywy obywateli nie może dotyczyć wydatków. Ta propozycja budzi wątpliwości z następującego powodu: Polsce potrzebne jest jasne stanowisko społeczeństwa w przedmiocie zasad, jakie powinny obowiązywać przy przeprowadzaniu reprywatyzacji, jeżeli w ogóle ona będzie, a mamy zapowiedź, że taka sprawa ma być nadal prowadzona. Takie stanowisko społeczeństwa może być wyrażone w referendum. Reprywatyzacja wiąże się przecież z wydatkami i to znacznymi, a więc przyjęcie takiej zasady wykluczałoby referendum, chociażby w tak istotnej sprawie. Przyjmując zatem to rozwiązanie, Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego tego zapisu nie może popierać.</u>
          <u xml:id="u-27.6" who="#PosełJózefZych">Wysoki Sejmie! Propozycja sposobu wyrażenia zgody na ratyfikację umowy międzynarodowej, bo ona jest w tej chwili przedmiotem szczególnego zainteresowania, zawarta w art. 81 projektu ustawy, a zwłaszcza w dodawanym w ustawie z dnia 14 kwietnia 2000 r. o umowach międzynarodowych art. 15c ust. 2 budzi poważne wątpliwości z następujących przyczyn:</u>
          <u xml:id="u-27.7" who="#PosełJózefZych">Po pierwsze, zgodnie z art. 57 projektu ustawy wynik referendum jest wiążący, jeżeli wzięła w nim udział więcej niż połowa uprawnionych do głosowania. Zgodnie więc z propozycją zawartą w art. 81, a zwłaszcza w art. 15c ust. 1, jeżeli wynik referendum jest niewiążący, bo wzięło w nim udział np. 49% uprawnionych - o czym tu już mówił pan poseł Kalisz - co stanowi kilka milionów naszych obywateli, Rada Ministrów może wycofać tę umowę z procesu ratyfikacji. W przypadku jednak kiedy Rada Ministrów na to się nie decyduje, rozpoczyna się tzw. proces ratyfikacji w Sejmie i Senacie.</u>
          <u xml:id="u-27.8" who="#PosełJózefZych">Panie i Panowie! Pan poseł Kalisz, powołując się prawie na te same liczby, pokazał stronę pozytywną. Ale jeżeli jest strona pozytywna, to jest i negatywna. Z wszystkich dotychczasowych wypowiedzi wynikało jednoznacznie, że wszyscy odwołujemy się do społeczeństwa, chcemy poznać zdanie społeczeństwa i w tym duchu pan poseł Kalisz przedstawiał pozytywne wnioski. Spróbujmy spojrzeć na kwestię woli obywateli z drugiej strony. Załóżmy, że mamy w referendum 49-procentową obecność i 60-procentowy wynik negatywny - to jak to się ma wobec tego do woli i rządu, i parlamentu? Wydaje się, że w takim przypadku rząd byłby zobowiązany w sposób szczególny, jeżeli traktujemy poważnie wolę społeczeństwa, zastanowić się nad tym, czy kontynuować proces ratyfikacji czy nie.</u>
          <u xml:id="u-27.9" who="#PosełJózefZych">Wysoki Sejmie! Jeszcze daleko nam do referendum tzw. unijnego, a dziś już wszyscy dyskutują o tym, że ta regulacja ma przede wszystkim zapewnić możliwość wyrażenia zgody na ratyfikację przez Sejm i Senat. Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego, stojąc na gruncie - jak to przed chwilą wszyscy deklarowali - że to jest sprawa o kluczowym znaczeniu, uważa, iż byłoby niedopuszczalne, gdyby teoretycznie założyć, iż wynik referendum jest negatywny, dopuszczenie do zezwolenia na ratyfikację w formie ustawy przyjętej przez Sejm i Senat.</u>
          <u xml:id="u-27.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Konstytucja...)</u>
          <u xml:id="u-27.11" who="#PosełJózefZych">Racja jest jednoznaczna. A do konstytucji, panie pośle, ja się odniosę za chwilę.</u>
          <u xml:id="u-27.12" who="#PosełJózefZych">To jest nasze stanowisko i uważamy, że w takim przypadku decydować powinno referendum.</u>
          <u xml:id="u-27.13" who="#PosełJózefZych">Przejdźmy teraz do konstytucji. Jedni z przedmówców mówili o konieczności zmiany konstytucji, inni o trafnych rozwiązaniach, a także mówiono o tym, iż niektóre przepisy i delegacje konstytucji do dnia dzisiejszego nie zostały uregulowane. Spójrzmy wobec tego na jeden z kluczowych problemów, jaki występuje w konstytucji, a mianowicie na problem zmiany konstytucji, na problem ratyfikacji umowy międzynarodowej, uchwalanie konstytucji itd. Mam na myśli sytuację, w której konstytucja upoważnia Sejm i Senat jako Zgromadzenie Narodowe do wspólnego działania, i sytuacje, w których przepisy konstytucji odnoszące się np. do zmiany konstytucji (art. 325) upoważniają Sejm i Senat do przyjęcia zmian w konstytucji w drodze ustawy; i drugi przypadek, kiedy - poza Zgromadzeniem Narodowym, którego uprawnienia określone są w konstytucji - upoważnia się do wyrażenia zgody na ratyfikację. Teraz trafiamy na jeden bardzo istotny problem. Mam przed sobą regulamin Senatu. Mówimy dużo o tym, że konstytucja obowiązuje ponad 5 lat; jeśli chodzi o projekt dotyczący zmiany konstytucji, w obowiązującym dzisiaj regulaminie Senatu mówi się o uchwale. Po drugie, regulamin Senatu przewiduje, gdy chodzi o ustawę, inicjatywę ustawodawczą i tryb tego przyjmowania. A zatem mamy na dzień dzisiejszy projekt ustawy o referendach, który przewiduje różne formy, głównie jeżeli chodzi o działanie Sejmu i Senatu, i niespójność tego zagadnienia z drugiej strony. Wydaje się, że jeżeli podejmujemy problem tak niezwykle istotny, to on powinien być podjęty przede wszystkim w parlamencie i w tym momencie powinny być także dokonane zmiany w regulaminie Senatu, bo jeżeli chodzi o regulamin Sejmu, to w tym przedmiocie mamy zupełną jasność.</u>
          <u xml:id="u-27.14" who="#PosełJózefZych">Wysoki Sejmie! Problemy dotyczące referendum ogólnonarodowego to problemy związane także z pełną czytelnością tych przepisów i dlatego klub Polskiego Stronnictwa Ludowego opowiada się za przyjęciem ustawy, bo ona jest potrzebna, ale przede wszystkim za skierowaniem jej do komisji i bardzo wnikliwym rozpatrzeniem wszystkich uwag, które w dzisiejszej debacie, i nie tylko, zostaną zgłoszone.</u>
          <u xml:id="u-27.15" who="#PosełJózefZych">Odnosząc się do kwestii szczegółowych, ze zdziwieniem przyjmujemy propozycję zawartą w art. 32 ust. 5 projektu ustawy, który to przepis stanowi, iż zabronione jest podawanie oraz dostarczanie w ramach prowadzonej kampanii referendalnej napojów alkoholowych nieodpłatnie lub po cenach sprzedaży netto możliwych do uzyskania, nie wyższych od cen nabycia lub kosztów wytwarzania. Jeżeli z tego przepisu da się cokolwiek wywnioskować, to także to, iż nie jest zabronione w kampanii referendalnej podawanie i dostarczanie napojów alkoholowych, jeżeli ich cena będzie skalkulowana w inny sposób niż ten, o którym mowa w art. 32 ust. 5. A zatem wprowadzenie zasady wolnego rynku do referendum i do polityki jest jednak w tym przypadku niebezpieczne.</u>
          <u xml:id="u-27.16" who="#PosełJózefZych">Wysoki Sejmie! Pan poseł Ujazdowski podniósł niezwykle istotną kwestię - kwestię, która była dyskutowana wtedy, kiedy pracowaliśmy nad obecnie obowiązującą już konstytucją, a mianowicie wyższości konstytucji i prawa wewnętrznego nad prawem międzynarodowym czy odwrotnie. Konstytucja odnosi się do problemu prawa międzynarodowego, ale ma rację pan poseł Ujazdowski, mówiąc, że w Unii Europejskiej w tej chwili szeroko dyskutuje się nad tym zagadnieniem w związku z inicjatywą zmierzającą do uchwalenia konstytucji europejskiej. To ostatecznie w konstytucji europejskiej musi być rozstrzygnięte zagadnienie stosunku konstytucji krajowych - a nie wszystkie państwa Unii mają konstytucje - do konstytucji przyszłej Unii Europejskiej. Dzisiaj jest to zagadnienie bardzo istotne. Proszę zauważyć, że w tej Izbie padają bardzo często też takie stwierdzenia. Ostatnio pytano pana ministra Cimoszewicza - wskazując na pewne kwestie regulowane w Unii Europejskiej, np. eutanazję, aborcję, dyskusję nad preambułą do przyszłej konstytucji w zakresie odniesienia do Boga - jak to się ma do naszego prawa wewnętrznego, i wtedy odpowiedź ministra Cimoszewicza była prawidłowa: że są to kwestie wewnętrzne państwa, które Unia Europejska nam pozostawia. A zatem przede wszystkim musimy w przyszłości, jeżeli wejdziemy do Unii Europejskiej, mieć świadomość tego, jaki jest we wszystkich zakresach stosunek naszej konstytucji do prawa europejskiego i w jakim zakresie normy prawa międzynarodowego mają zastosowanie u nas, w Polsce. Dobrze się dzieje w przekonaniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego, że mamy możliwość wyrażenia w pierwszym czytaniu poglądów i przedstawienia ogólnych ocen samego projektu, tak aby można było potem w pracach w komisji zgłębiać te zagadnienia.</u>
          <u xml:id="u-27.17" who="#PosełJózefZych">Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego i całe Polskie Stronnictwo Ludowe na swoim ostatnim kongresie wypowiedziało się w sposób jednoznaczny, że jesteśmy za wejściem Polski do Unii Europejskiej, ale jednocześnie stwierdziło, że powinniśmy dążyć do tego, aby warunki tego wejścia odpowiadały aspiracjom polskiego społeczeństwa i aby odbyło się to na zasadach równoprawnych z zasadami obowiązującymi inne państwa. Ta reguła nadal obowiązuje. A zatem jeżeli mamy zastrzeżenia, to chodzi nam przede wszystkim o wyjaśnienie wszystkich wątpliwości i, jak to często się mówi, wywalczenie jak najkorzystniejszych warunków dla Polski. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-27.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan poseł Ujazdowski, w trybie sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PosełKazimierzMichałUjazdowski">Zabieram głos w trybie sprostowania, bo rzecz dotyczy ważnej kwestii. Dziś temperament pana posła Kalisza pcha ku ignorancji. Wierzę, że może być inaczej. Niemniej jednak w świetle polskiej konstytucji nie ma możliwości przeprowadzenia obligatoryjnego referendum w sprawie zatwierdzenia konstytucji. Nie ma takiej możliwości. Referendum jest po prostu fakultatywne. A co do mojego samopoczucia, to ono absolutnie nie zależy od jakości wiedzy prawniczej reprezentantów SLD. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Kalisz: Jeśli można, jedno zdanie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan poseł Ryszard Kalisz, w trybie sprostowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PosełRyszardKalisz">Jeszcze raz zapraszam, szanowny panie marszałku, Wysoka Izbo, pana posła Ujazdowskiego do przeczytania jutro stenogramu. Nie użyłem słowa „obligatoryjne”, powiedziałem, że w niektórych przypadkach, wtedy kiedy przewiduje to przepis konstytucji, jest przeprowadzane referendum. Oczywiście, że jest ono fakultatywne w tych przypadkach. Jeszcze raz powtórzę: nie używałam słowa „obligatoryjne”, ale pan słyszy to, co pan chce słyszeć, a nie to, co ja mówię. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Roman Giertych, Liga Polskich Rodzin,</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#komentarz">(Poseł Kazimierz Michał Ujazdowski: Adwokat w zaparte idzie.)</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Panie pośle, proszę przerwać dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PosełRomanGiertych">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Rozpatrujemy dzisiaj bez wątpienia jeden z najważniejszych projektów ustaw, jaki w czwartej kadencji będzie dyskutował Sejm Rzeczypospolitej. Jest to bowiem projekt ustawy, która przygotowuje wstąpienie Polski do Unii Europejskiej. Inne okoliczności ujęte w tej ustawie mają charakter ozdobników, istotą problemu jest kwestia referendum akcesyjnego i uregulowania na siłę wejścia Polski do Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#PosełRomanGiertych">Najpierw więc odniosę się do tych paru punktów w ustawie, które w moim przekonaniu są nie do pogodzenia z zasadami konstytucyjnymi, z zasadami zdrowego rozsądku oraz z powszechnymi zwyczajami dotychczas panującymi w polskim systemie legislacyjnym. Art. 4 mówi o możliwości rozpisania referendum w dzień wolny od pracy. Jest to praktyka nowa w krajach europejskich. Taka praktyka została zastosowania podczas referendum w Irlandii, gdzie rozpisano referendum na sobotę, a nie na niedzielę. Ma to bardzo istotne znaczenie dla wyniku wyborczego i reprezentanci lewicy dobrze o tym wiedzą. Stąd zapis o dniu wolnym, który nie określa, czy tym dniem wolnym ma być niedziela, jest przygotowaniem do określonych działań, które mogą zdaniem podejmujących tę inicjatywę legislacyjną zwiększyć szanse zwolenników Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#PosełRomanGiertych">Art. 28 i 40 wprowadzają zupełne novum do polskiego systemu politycznego, mianowicie w referendum na równych prawach z partiami politycznymi, które przekroczyły w ostatnich wyborach 3%, bądź z klubami senatorskimi i poselskimi, zostały potraktowane fundacje i stowarzyszenia, które zajmują się sprawami europejskimi. Jest to rzecz niebywała z kilku powodów. Przede wszystkim fundacje jako elementy społeczne, ale nie polityczne, mają zupełnie inne zadania określone w ustawie o fundacjach. Tak samo zresztą jak stowarzyszenia, które mają zadania społeczne, a nie polityczne. Wpisywanie dla tego typu organizacji uprawnienia do działań na równej płaszczyźnie z partiami politycznymi, które osiągnęły dobry wynik wyborczy, albo z klubami poselskimi jest łamaniem dotychczasowych zasad funkcjonowania polskiego systemu politycznego. Dlaczego się to robi? Od razu nasuwa się pytanie, o co chodzi. Jak nie wiadomo, o co chodzi, to zawsze chodzi o pieniądze. Otóż fundacje i stowarzyszenia nie mają ograniczeń takich jak partie polityczne w kwestii przyjmowania pieniędzy z instytucji rządowych i z zagranicy. Dzisiaj na przykład Fundacja Schumana, która jest tak aktywna w propagowaniu wejścia Polski do Unii Europejskiej, robi to za pieniądze Unii Europejskiej. I ta fundacja miałaby mieć takie samo prawo jak np. klub PSL czy klub Ligi Polskich Rodzin do udziału w przygotowaniach referendum akcesyjnego. To jest rzecz zdumiewająca, dlatego że organizowano by referendum za pieniądze podmiotu zagranicznego zainteresowanego w tym, aby wynik referendum był dla Unii Europejskiej pozytywny. To jest w moim przekonaniu sprzeczne z podstawowymi zasadami funkcjonowania suwerennego państwa. Nigdy nie możemy się zgodzić na to, aby obce państwo, obca organizacja finansowały politykę w Polsce, bo wówczas stajemy się wyłącznie kolonią czy rodzajem państwa bardzo niesuwerennego.</u>
          <u xml:id="u-33.3" who="#PosełRomanGiertych">Następny przepis, który budzi moje podstawowe wątpliwości, to art. 33, który określa, że sondaże przedreferendalne mogą być podawane do wiadomości właściwie na dwa dni przed głosowaniem.</u>
          <u xml:id="u-33.4" who="#PosełRomanGiertych">Otóż, proszę państwa, w ostatniej kampanii wyborczej, kampanii samorządowej, sondaże i ośrodki badania opinii publicznej skompromitowały się do cna. Wynik podawany przez wszystkie ośrodki badania opinii był całkowicie zmanipulowany. Podam dla przykładu, że żaden z ośrodków badania opinii publicznej nie podawał gorszego wyniku dla Sojuszu Lewicy Demokratycznej niż trzydzieści parę procent. Wynik koledzy z SLD znacie - 25%. Żaden z ośrodków badań nie podawał dla Ligi Polskich Rodzin wyniku lepszego niż 10%, a większość podawała, że to będzie 5, 6, 7%. Wynik - 15%. Pomyłka o 100%. Jaka jest wiarygodność takiego ośrodka? Czy to jest partactwo, brak podstaw naukowych czy manipulacja? Czy to jest też tak może, że sondaż jest taki, jak chce zleceniodawca? Kto zapłaci, ma taki jak chce sondaż? Wprowadzanie elementu gry sondażowej do referendum jest groźną manipulacją, która może zakłócić podejmowanie decyzji przez naród.</u>
          <u xml:id="u-33.5" who="#PosełRomanGiertych">Następny przepis to art. 49, który wyłącza z kampanii referendalnej propagandę rządową, czyli np. to, co dzisiaj robi pan minister Wiatr, nie byłoby elementem uczestniczenia w kampanii, tylko informowaniem społeczeństwa o pewnych aspektach problemu referendalnego. Otóż takie ustawienie sprawy jest nowością w polskim systemie, dlatego że rząd jako organ pochodzący z wyboru politycznego jest zainteresowany określoną opcją wyboru referendalnego. To nie jest instytucja neutralna politycznie. Rząd dzisiaj tworzy Polskie Stronnictwo Ludowe, Unia Pracy i SLD, i są to partie polityczne, które w referendum będą miały określone zdanie. W związku z czym wyłączanie stanowiska tych partii wyrażanego poprzez instytucje rządowe jest jaskrawym i skrajnym naruszeniem zasady równości referendalnej. Przeciwko temu zapisowi stanowczo protestujemy nie tylko w tej ustawie, ale w jakiejkolwiek innej. Wyobraźmy sobie bowiem, gdyby była ustawa Ordynacja wyborcza do Sejmu, która mówi, że wszystkie partie mają równe prawa, ale rząd może prowadzić propagandę na własny użytek, wykorzystując np. płatne reklamy opłacone z podatków. Przecież to jest jaskrawe naruszenie zasady równości. I dokładnie jest to tutaj w tym projekcie zapisane.</u>
          <u xml:id="u-33.6" who="#PosełRomanGiertych">Jest kilka punktów, które odnoszą się nie tylko do referendum akcesyjnego. Myślę tutaj o art. 54, który potwierdza obecnie obowiązującą zasadę, że Sejm nie jest zobligowany wnioskiem 500 tys. obywateli o przeprowadzenie referendum. Kilka tygodni temu rozpatrywaliśmy pierwszy w historii Wysokiej Izby wniosek ponad 500 tys. obywateli, których pełnomocnikiem był poseł Ligi Polskich Rodzin pan Marek Kotlinowski, i Wysoka Izba - głosami Sojuszu Lewicy Demokratycznej, Platformy Obywatelskiej, wstrzymującymi się głosami Prawa i Sprawiedliwości - odrzuciła ten projekt referendum w sprawie sprzedaży ziemi cudzoziemcom. Otóż uzasadnienie odrzucenia było proste: Cóż to jest 500 tys. obywateli? Arogancja w stosunku do wyborców, arogancja w stosunku do tych, którzy wysłali nas wszystkich do tej Wysokiej Izby. Tak być nie może. Jeżeli zmieniamy ustawę o referendum na wniosek obywateli, to musimy przynajmniej - to będzie przedmiot może osobnej inicjatywy legislacyjnej, dlatego że obecna ustawa moim zdaniem w ogóle nie nadaje się do rozważania przez Wysoką Izbę - rozważyć zapis mówiący o tym, że Wysoka Izba odrzucałaby większością kwalifikowaną wniosek 500 tys. obywateli. I taki zapis mógłby zostać przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-33.7" who="#PosełRomanGiertych">Wreszcie istota całej ustawy, istota, która sprowadza się do tego, iż w przypadku gdy w referendum akcesyjnym naród nie weźmie udziału - chodzi o 50% uprawnionych, jak mówi nasza konstytucja, jest to wymóg obligatoryjny co do ważności referendum - to wówczas rząd może podjąć decyzję o skierowaniu traktatu akcesyjnego pod rozważanie Wysokiej Izby i zgodnie z procedurą określoną w konstytucji, odmienną od tej, która byłaby w razie rozpisania referendum akcesyjnego, w razie rozpisania referendum ratyfikującego umowę akcesyjną podjęta przez Wysoką Izbę. Otóż ta zasada moim zdaniem tak naprawdę ociera się o zamach stanu. Dlaczego? Załóżmy sytuację, w której zwolennicy Unii Europejskiej, widząc, że nastroje społeczne zmierzają do odrzucenia traktatu akcesyjnego - wielu komentatorów, socjologów potwierdza, iż narasta zdecydowany opór społeczeństwa wobec przystąpienia Polski do Unii Europejskiej - będą wzywać swoich zwolenników do tego, by zbojkotowali referendum. W referendum weźmie więc udział poniżej 50% i będzie znacząca przewaga przeciwników przystąpienia do Unii Europejskiej. Otóż taka sytuacja daje możliwość rządowi, jeżeli ta ustawa byłaby przyjęta, ratyfikowania umowy akcesyjnej poprzez ustawę Wysokiej Izby i Senatu. Tego typu zapis ociera się o zamach stanu. Jest to próba wprowadzenia Polski do Unii Europejskiej boczną furtką. Jest to zabezpieczenie się na wypadek, gdyby naród odpowiedział w referendum „nie”. Również wówczas może wstać pan poseł Oleksy czy pan poseł Kalisz i powiedzieć: cóż to jest 9 mln obywateli głosujących na „nie” wobec 38 mln. Tak powiedział przy okazji głosowania nad wnioskiem o referendum w sprawie nabywania ziemi przez cudzoziemców: cóż to jest 500 tys. obywateli wobec całego narodu. Również wówczas może wstać i powiedzieć. Wysoka Izba ma prawo to przegłosować.</u>
          <u xml:id="u-33.8" who="#PosełRomanGiertych">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! 11 listopada tego roku przejdzie do historii. Wówczas na placu w Warszawie pan prezydent Aleksander Kwaśniewski w dniu niepodległości mówił o wejściu do Unii Europejskiej. Mówił o koncepcji politycznej, która de facto oznacza znaczące ograniczenie tej niepodległości. Mamy do czynienia, proszę państwa, z przygotowaniem pewnego rodzaju spisku, który w tej ustawie wyraźnie jest zaznaczony. Spisku, który ma na celu nie liczyć się z wolą narodu i przeprowadzić swój plan polityczny wejścia do Unii Europejskiej par force, bez względu na wszystko. Bo waszą, koledzy z SLD, koncepcją - jedyną, jaką macie - nie jest wzrost gospodarczy Polskie, nie jest rozwój narodu i społeczeństwa, waszą jedyną wizją jest wejście do Unii Europejskiej. To jest wasza jedyna koncepcja. Jesteście gotowi dla tej koncepcji poświęcić wszystko, nawet nie liczyć się z demokracją.</u>
          <u xml:id="u-33.9" who="#PosełRomanGiertych">Szanowni Koledzy Posłowie! Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Rozpatrywaniem tego projektu ustawy zaczęła się walka o suwerenność. Nie można mieć suwerenności trochę. Albo się ją ma, albo się jej nie ma. Albo się jest niepodległym, albo się nie jest. Albo najwyższym prawem Rzeczypospolitej będzie konstytucja, albo prawo unijne. Albo decyzje najważniejsze dla narodu będą podejmowane w Sejmie, w rządzie Rzeczypospolitej, albo w Brukseli. Nie ma trzeciej możliwości. Nie można być trochę suwerennym, nie można być trochę niepodległym, nie można być trochę wolnym, bo to jest sprzeczność sama w sobie. Wy już byliście trochę wolni, wy już byliście trochę suwerenni, wy już byliście trochę niepodlegli za PRL.</u>
          <u xml:id="u-33.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-33.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Jacy wy?).</u>
          <u xml:id="u-33.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie pośle, miarkuj się pan.)</u>
          <u xml:id="u-33.13" who="#PosełRomanGiertych">Jeżeli chcemy uzdrowić polską gospodarkę, potrzebujemy pełnej suwerenności, potrzebujemy możliwości ustanawiania ceł, potrzebujemy możliwości ustanawiania preferencji dla polskiego kapitału, potrzebujemy możliwości stanowienia prawa, które nie byłoby ograniczane względami prawa europejskiego. To, co się w tej chwili dzieje, kiedy to każdy nawet projekt ustawy musi mieć pieczątkę zgodności z prawem unijnym, jaka to suwerenność, jaka to niepodległość? Czy o to biliśmy się przez 10-lecia? Stąd głosowanie w sprawie wejścia Polski do Unii Europejskiej jest de facto głosowaniem za lub przeciw suwerenności. Głęboko wierzę, że naród polski - tak jak zawsze w swojej historii, gdy miał taki wybór - postawi na niepodległość. I to, co dzisiaj proponujecie w tej ustawie, to jest furtka na wypadek klęski waszych planów politycznych. Ustawa ta jest sprzeczna z konstytucją i próbuje wprowadzić nas do Unii Europejskiej na siłę.</u>
          <u xml:id="u-33.14" who="#PosełRomanGiertych">W imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin wnoszę o odrzucenie tej ustawy w pierwszym czytaniu, ustawa bowiem jest antydemokratyczna, traktuje ludzi nie jako podmiot władzy w naszym kraju, ale jako przedmiot. To już nie jest ważny głos obywateli, to już nie jest ważna wola społeczeństwa, liczą się apanaże w Brukseli, liczą się stanowiska, kilka tysięcy czekających, liczy się interes określonych grupek politycznych. W Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, panie mecenasie Kalisz, w art. 8 mówi się, że konstytucja jest najwyższym prawem. Unia Europejska nie uznaje tego zapisu. Unia Europejska zgodnie ze swym wewnętrznym prawem twierdzi, że prawo Unii stoi nad konstytucją. Takie są fakty. W związku z tym należy wywieźć w sposób logiczny, że wchodzenie do Unii Europejskiej jest sprzeczne z naszą konstytucją, dlatego że jeżeli konstytucja jest najwyższym prawem, a przepisy unijne tego nie uznają, to wchodzenie do Unii jest sprzeczne z konstytucją. A wy próbujecie ominąć procedurę zmian konstytucji, która jest skomplikowana, która mogłaby się skończyć referendum w sprawie zmian konstytucji. Musielibyście poddać pod głosowanie, czy społeczeństwo chce zmiany art. 8 mówiącego o tym, że konstytucja jest najwyższym prawem. Musielibyście zapytać ludzi, bo na pewno byłby wniosek 92 posłów o to, aby było referendum w tej sprawie. Wówczas byłoby, panie pośle Ujazdowski, referendum obligatoryjne - gdyby taki wniosek został złożony. I wtedy musielibyście powiedzieć narodowi prawdę, prawdę o tym, czym jest wchodzenie do Unii Europejskiej. Musielibyście się zapytać, czy naród chce ograniczenia suwerenności, bo to jest istota problemu. To jest istota tego sporu, który dzisiaj jest w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-33.15" who="#PosełRomanGiertych">Głęboko wierzę, panie marszałku, że nie uchwalimy tej ustawy, nie będzie wprowadzona furtka do wejścia Polski do Unii Europejskiej. I chciałbym powiedzieć kolegom, którzy mają dzisiaj większość na tej sali, że jeżeli ta ustawa wejdzie w życie, jeżeli w referendum Polacy opowiedzą się na „nie”, nawet jeżeli nie będzie brało w tym referendum udziału 50%, to jeżeli będziecie próbowali skorzystać z zapisów tej ustawy, to potraktujemy to już nie jako ocieranie się o zamach stanu, tylko jako sam zamach stanu. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-33.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Aleksander Małachowski, Unia Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PosełAleksanderMałachowski">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#PosełAleksanderMałachowski">Wysoka Izbo! Kiedy słyszę takie wypowiedzi o spisku 19 listopada, kiedy słyszę w ogóle takie teksty, jak przed chwilą tu wygłoszony, to myślę, żeby to dać zdolnemu satyrykowi i dobremu aktorowi, to by się nadawało do kabaretu politycznego.</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-35.3" who="#PosełAleksanderMałachowski"> Bardzo to wszystko zręcznie pan poseł przedstawił, ale jak powiedziałem, kiedy słyszę takie teksty, to zastanawiam się, czy przypadkiem nie trafiłem do kabaretu. </u>
          <u xml:id="u-35.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-35.5" who="#PosełAleksanderMałachowski"> Tylko może on jest jeszcze niedostatecznie wyreżyserowany, można to lepiej wyreżyserować.</u>
          <u xml:id="u-35.6" who="#PosełAleksanderMałachowski">Szanowni państwo, zostały tu powiedziane różne rzeczy, chciałbym taką ciekawostkę historyczną przypomnieć. Mianowicie instytucja referendum ma stary rodowód. Powstało ono w Szwajcarii. To bardzo charakterystyczne, bo to było państwo republikańskie. W monarchiach referendum nie było tak bardzo znane. Dowodzić tego może to, że w najstarszym, poważnym słowniku polskim Bogumiła Lindego zredagowanym na przełomie XVIII i XIX w. słowo referendum jeszcze nie występuje. Istnieje słowo referendarz, które oznacza tytuły wysokich urzędników kancelarii królewskiej. Tak że to jest wytwór późny, wytwór procesu demokratyzacji Europy i myślę, że nie ma z nim co walczyć. Bo co my tu usłyszeliśmy? My tu usłyszeliśmy z jednej strony bardzo ciekawe wywody prawnicze pana posła Klicha, które były bardziej krytyczne wobec ustawy, i pana posła Kalisza, które były bardziej akceptujące ustawę, ale znaczna część tego, ta reszta, to już była polityka. Powtarzam, to już była polityka. A przecież istota sprawy polega na tym, że dostaliśmy opracowany przez grupę uczonych projekt i ten projekt trafia w ręce komisji, trafia w ręce posłów Wysokiej Izby, każdy z nas ma prawo uczestniczyć w jakimś posiedzeniu komisji, na którym te sprawy są omawiane, nie głosować, ale uczestniczyć, przedstawić jakąś swoją propozycję. Tak że dzisiaj rozpatrywanie tego w takich demonicznych kategoriach, że to zdrada, że Bóg nie wie co, to to wszystko jest jak gdyby elementem gry politycznej, to nie ma nic wspólnego z tym, co tutaj zachodzi w gruncie rzeczy, co jest istotą naszej pracy, tzn. tworzenia prawidłowego prawnego kształtu tej ustawy, prawnego kształtu instytucji. A tego tutaj było stosunkowo mało, może jeszcze się czasem gdzieś przewinęło, ale generalnie było mało tego.</u>
          <u xml:id="u-35.7" who="#PosełAleksanderMałachowski">Natomiast to co mnie trochę zaskoczyło, to fakt, iż do tej pory, tzn. chodzi o to, że już kończy się debata, nie dowiedzieliśmy się od nikogo, jak to się stało, że konstytucja została zgwałcona w poprzedniej kadencji, ponieważ nie wykonano postulatu, właściwie nakazu konstytucji, tzn. uchwalenia tych ustaw. Pan poseł Ujazdowski, minister znaczący - nie ma go, wyszedł - poprzedniego rządu mógł to przedstawić. To w ogóle jest cecha charakterystyczna, że w tej Izbie nie ma ludzi, którzy by się poczuli do odpowiedzialności za poprzednie cztery lata. Nic się nie stało. Was nie było, panowie, was nie było na tej sali, wy nie byliście ministrami, posłami, wasze partie nie działały. Potem te partie przegrały, dokonaliście renegacji z tych partii, powołaliście nowe partie. Proszę bardzo, bardzo pożyteczna działalność, żeby były sensowne partie polityczne. Ale na miłość Boską, kto ponosi odpowiedzialność za te cztery lata, choćby w takiej mało kłopotliwej sprawie, jak uchwalenie przepisu nakazanego przez konstytucję czy wypełnienie przepisu nakazanego przez konstytucję? Nie ma takiej osoby. Myślałem, że pan poseł Ujazdowski coś powie, wytłumaczy się, powie chociaż przepraszam. Nie, wszystko jest w porządku. Konstytucja została złamana, a tutaj posłowie i ministrowie poprzedniej kadencji siedzą dumni, nadęci jak pawie i opowiadają straszne rzeczy o tym, co się dzieje teraz. No nie, to jednak nie tak.</u>
          <u xml:id="u-35.8" who="#PosełAleksanderMałachowski">Szanowni państwo...</u>
          <u xml:id="u-35.9" who="#komentarz">(Poseł Marek Kotlinowski: Ale pan był też posłem poprzedniej kadencji.)</u>
          <u xml:id="u-35.10" who="#PosełAleksanderMałachowski">Nie, proszę pana, nie byłem posłem poprzedniej kadencji. Jak pan chce się dowiedzieć, to proszę zajrzeć, tutaj panie stenografki mają spis posłów i tam jest mój życiorys dokładny. Nie byłem posłem. Przecież Unia Pracy na skutek popełnionych błędów przegrała wtedy wybory i mimo tego, że uzyskałem mandat w Lublinie, dostateczną ilość głosów, jako tacy nie weszliśmy do parlamentu i za to co się tu działo nie ponosimy odpowiedzialności. Natomiast jeżeli pan chce mnie oskarżać o błędy poprzednich trzech kadencji, proszę bardzo, może mnie pan nawet bić, zgadzam się, bo popełniliśmy nieskończoną ilość błędów i każdy cios przyjmę w pokorze. Natomiast w tym wypadku nie poczuwam się do winy.</u>
          <u xml:id="u-35.11" who="#PosełAleksanderMałachowski">Co jeszcze chciałbym teraz powiedzieć? Nie będę wracał do tej dyskusji, bo nie miałbym odwagi po tak dobrych prawniczych wywodach, jakie tutaj przedstawili pan poseł Kalisz i pan poseł Klich, żeby jeszcze dołączyć do tego kilka zdań. Natomiast chcę zwrócić uwagę na podstawową sprawę, jaką jest brak wytłumaczenia tego opóźnienia, które zostało wywołane. Myślę, że nie warto w tej chwili dzielić włosa na czworo, projekt przejdzie do komisji. Sądzę, że Unia Pracy popiera generalne założenia tego projektu. Uważamy, że należy go skierować do właściwych komisji i tam dopracować pewne rzeczy, np. to co pan poseł Klich mówił. Rzeczywiście w kilku przypadkach ta krytyczna analiza jest bardzo cenna dla rozpatrzenia tego co jest zawarte w tym tekście, bo są tam pewne błędy. Natomiast wszystkie te kwestie sporne, ten spór o prymat konstytucji: europejska czy krajowa, jest o tyle irracjonalny, że nie ma żadnej konstytucji europejskiej na razie i nie wiadomo, czy będzie. Nie ma w tej chwili żadnego dowodu na to, że taka konstytucja zostanie uchwalona; taka nadrzędna konstytucja to też jest sprawa sporna.</u>
          <u xml:id="u-35.12" who="#PosełAleksanderMałachowski">I jeszcze jedna rzecz na zakończenie. Kiedy tak słucham tych wszystkich wypowiedzi, które tutaj zostały przedstawione, pana Andrzeja Leppera, pana posła Giertycha, to zdaje mi się, że, tak to pamiętam, dawno to już było temu, kiedy studiowałem dzieje Konstytucji 3 maja, ale kiedy dzieje się coś nowego, coś odmiennego - a w tamtym wypadku kwestia na przykład udziału Polski w zespole państw, nie samodzielnego bytu, tylko udziale w zespole państw, pewnego podporządkowania własnej, nazwijmy to wręcz, tak jak tutaj to jest nazwane, suwerenności na rzecz dobra tego dużego zespołu - to opór przeciwko temu to jest dokładnie ten sam opór, który był przeciwko Konstytucji 3 maja, który pojawia się zawsze przeciwko jakiejś nowej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-35.13" who="#PosełAleksanderMałachowski">Proszę sobie przypomnieć, co się działo na tej sali, i w Polsce, kiedy uchwalaliśmy konstytucję, która obowiązuje od pięciu lat, nie jest przez nikogo krytykowana, nie ma w tej konstytucji żadnych punktów sprzecznych, takich radykalnie sprzecznych z rzeczywistością, ona pasuje do rzeczywistości, ona tę rzeczywistość prawidłowo kształtuje. Myślę, że warto mieć na względzie tę powtarzającą się prawidłowość, że wszystko, co jest nowe, co jest inne, wywołuje zacięty opór; w dawnych czasach, za marksizmu, to się nazywało - reakcji politycznej, dzisiaj, myślę, że powiemy po prostu: opozycji.</u>
          <u xml:id="u-35.14" who="#PosełAleksanderMałachowski">I wreszcie ostatnia sprawa. Pan poseł Giertych mówił o tym, że w Polsce już doświadczyliśmy częściowej, ograniczonej suwerenności. Tak, panie pośle, to jest prawda. Doświadczyliśmy. I z bagnetami na plecach, a nie mówię tego przypadkowo, bo mam takie doświadczenia własne, w ciągu kilku lat odbudowaliśmy ten kraj z ruin. Pan przyszedł później na świat, pan nie wie, jak to wyglądało. Pan nie wie, jak ta sala wyglądała, pan nie wie, jak Warszawa wyglądała. Kiedy ja wróciłem z obozu koncentracyjnego, Warszawy nie było. A dziś pan chodzi po zabytkowym Starym Mieście - tego wszystkiego nie było, panie pośle, na długo przed pana urodzeniem.</u>
          <u xml:id="u-35.15" who="#PosełAleksanderMałachowski">Otóż mimo ograniczenia suwerenności, mimo tego, że mieliśmy bagnety w plecach, że jeździliśmy zakuci w kajdany, tak mnie i mojej rodzinie się przydarzyło, po różnych azjatyckich stepach i kopalniach węgla, mimo tego, po powrocie do Polski potrafiliśmy ten kraj odbudować, zrekonstruować tak, że budził on podziw całego świata. Tak że nie róbmy z tej suwerenności czegoś takiego nadrzędnego: że albo jest suwerenność, albo nie ma nic. Owszem, zaciskaliśmy zęby i było coś, jest odbudowana Polska, Polska, która jest krajem dla jednych niedoskonałym, dla innych kwitnącym, ale na pewno jest krajem wolnym i demokratycznym. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-35.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Ireneusz Niewiarowski, Stronnictwo Konserwatywno-Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PosełIreneuszNiewiarowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej pan Aleksander Kwaśniewski przedłożył ważny projekt ustawy o referendach ogólnokrajowych. Obecnie obowiązująca ustawa z dnia 29 czerwca 1995 roku jest ustawą uchwaloną przed przyjęciem obowiązującej dziś Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Rzeczywiście istnieje zatem pilna potrzeba uchwalenia nowej ustawy o referendach. Potrzeba taka wynika z ustawy zasadniczej Konstytucji RP.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#PosełIreneuszNiewiarowski">Art. 125 konstytucji stanowi, że: „W sprawach o szczególnym znaczeniu dla państwa może być przeprowadzone referendum ogólnokrajowe. Referendum ogólnokrajowe ma prawo zarządzić Sejm bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów lub prezydent RP za zgodą Senatu wyrażoną bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby senatorów. Jeżeli w referendum ogólnokrajowym wzięła udział więcej niż połowa uprawnionych do głosowania, wynik referendów jest wiążący. Ważność referendum ogólnokrajowego oraz referendum, o którym mowa w art. 235 ust. 6, stwierdza Sąd Najwyższy „I wreszcie: Zasady i tryb przeprowadzenia referendum określa ustawa”.</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#PosełIreneuszNiewiarowski">Ponadto istnieje potrzeba dostosowania ustaw o referendach do ustawy z dnia 12 kwietnia 2001 roku Ordynacja wyborcza do Sejmu RP i Senatu RP.</u>
          <u xml:id="u-37.3" who="#PosełIreneuszNiewiarowski">Wysoka Izbo! Nie ma zatem wątpliwości, że konieczna jest nowa ustawa o referendach. Muszę przyznać, że przedkładany projekt - jak rzadko który ostatnimi czasy w tej Izbie - ma tę zaletę, że posiada swoją logikę i jest wewnętrznie spójny. Projekt odpowiada na pytania: kto zwołuje referendum i jakie są organa do spraw referendów, określa tryb i organizację referendum, sposób ustalania wyników i ważność referendum, określa uczestników kampanii referendalnej i jej finansowanie.</u>
          <u xml:id="u-37.4" who="#PosełIreneuszNiewiarowski">Ważne jest również rozróżnienie tytułów, z powodu których w ogóle przeprowadza się referendum, to jest w sprawach o szczególnym znaczeniu dla państwa, w sprawie wyrażenia zgody na ratyfikację umowy międzynarodowej i zawierające zmianę Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Ponadto projekt zawiera regulacje karne dotyczące naruszania ustawy o referendum ogólnokrajowym oraz przepisy szczególne zmieniające przepisy końcowe.</u>
          <u xml:id="u-37.5" who="#PosełIreneuszNiewiarowski">Warto zwrócić uwagę na nową regulację, którą stanowią przepisy dotyczące prowadzenia kampanii referendalnych, które są wzorowane na odpowiednich przepisach Ordynacja wyborcza do Sejmu i Senatu RP.</u>
          <u xml:id="u-37.6" who="#PosełIreneuszNiewiarowski">Wśród stanowiących przepisów zwraca uwagę to, że uprawnionymi do udziału w kampanii referendalnej są między innymi te fundacje, stowarzyszenia i organizacje społeczne, które zostały zarejestrowane nie później niż na rok przed datą zarządzenia referendum. Jest to słuszne ograniczenie, mające na celu uniknięcie sytuacji wykorzystywania mediów publicznych dla doraźnych celów prezentacji tych ugrupowań lub stowarzyszeń tylko w kampanii referendalnej.</u>
          <u xml:id="u-37.7" who="#PosełIreneuszNiewiarowski">Wysoka Izbo! W przypadku spraw o szczególnym znaczeniu dla państwa utrzymany został przepis stanowiący, że przeprowadzenie ponownego referendum w danej sprawie może mieć miejsce cztery lata po ostatnim referendum. Tu należy się zastanowić, czy nie jest to zbyt długi okres. Ten warunek nie dotyczy wyrażania zgody na ratyfikację umów międzynarodowych, co można wnioskować z art. 125 konstytucji. Należy zatem przyjąć, że nie będzie on dotyczył ewentualnego przyszłego referendum w sprawie przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. Będzie to bardzo ważne referendum, dlatego należy bacznie starać się oderwać kampanię referendalną na rzecz przystąpienia Polski do wspólnot europejskich od naszych bieżących swarów, sporów politycznych.</u>
          <u xml:id="u-37.8" who="#PosełIreneuszNiewiarowski">Taki jest projekt dzisiaj omawiany. Nie zawsze tak zachowuje się rząd i premier. Dlatego nie może być zgody na przykład na stwierdzenia pana premiera Leszka Millera, że głosowanie za przystąpieniem jest głosowaniem za rządem obecnej koalicji SLD-UP-PSL. To podejście jest niebezpieczne dla wyniku referendum. I gdyby utrzymać się w tej tonacji, można by zasadnie powiedzieć, że jest wręcz przeciwnie, że głosując za Unią Europejską, głosujemy przeciwko obecnej koalicji, mając na przykład na uwadze, że mimo wszystko wiele jeszcze różni polską SLD od niemieckiej SPD, włoskich lub szwedzkich socjaldemokratów. To żartobliwa uwaga na marginesie.</u>
          <u xml:id="u-37.9" who="#PosełIreneuszNiewiarowski">Może jeszcze jedna uwaga polemiczna do panów posłów Małachowskiego i Kalisza, którzy wypominali poprzedniej kadencji opieszałość w pracach nad tą ustawą. Chcę przypomnieć, że podczas poprzedniej kadencji uchwalono ponad 200 ustaw związanych z integracją, zostało tylko kilkadziesiąt. Natomiast rzeczywiście, nie uchwalono tej, myślę, dlatego, że był powszechny pogląd, że mimo iż to jest bardzo ważna ustawa, to nie budzi kontrowersji i nikt nie chce, nikt się nie waży nie poddać tej ważnej dla naszego kraju, dla naszych obywateli, decyzji pod referendum. Stąd ta zwłoka.</u>
          <u xml:id="u-37.10" who="#PosełIreneuszNiewiarowski">Wysoka Izbo! Materia zawarta w projekcie ustawy o referendach ogólnokrajowych jest ważna, bardzo ważna, wymaga uwagi i dlatego Koło Parlamentarne Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego popiera ustawę i wnosi o przekazanie projektu do Komisji Ustawodawczej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Jerzy Czerwiński, Koło Poselskie Katolicko-Narodowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PosełJerzyCzerwiński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Koła Poselskiego Katolicko-Narodowego mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie prezydenckiego projektu ustawy o referendach ogólnokrajowych, zawartego w druku nr 962.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#PosełJerzyCzerwiński">Bez względu na to, co do tej pory powiedziano z tej mównicy na temat projektu, można i trzeba go określić krótko i jednoznacznie: wielka manipulacja mająca tylko jeden cel - zagwarantowanie wejścia Polski do Unii Europejskiej bez względu na wolę Polaków. Dla udowodnienia tej tezy skoncentruję się, z braku czasu, na trzech zasadniczych elementach tej manipulacji.</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#PosełJerzyCzerwiński">Po pierwsze, ograniczenie podmiotów uprawnionych do prowadzenia efektywnej kampanii referendalnej, w tym do korzystania z bezpłatnego czasu antenowego w publicznej telewizji i w publicznym radiu. Ustawa wprowadza nieznaną wcześniej w polskim prawie kategorię tzw. podmiotów uprawnionych, które faktycznie monopolizują kampanię referendalną. Co ciekawe, podmiotem uprawnionym nie może być obywatelski komitet referendalny. Tu ustawowa manipulacja doprowadza do absurdu - w przypadku referendum z inicjatywy obywateli nawet inicjatorzy referendum nie będą mieli możliwości korzystania z bezpłatnego czasu antenowego w celu prezentacji swojego stanowiska. Pytanie: Po co to wszystko? Oczywiście po to, aby zamknąć usta przeciwnikom wejścia Polski do Unii Europejskiej. Bo przecież Polacy nie mogą dowiedzieć się prawdy o rzeczywistych celach i kosztach integracji. A najprostsze z możliwych rozwiązań, tyle samo czasu antenowego dla przeciwników i zwolenników integracji, jakoś autorowi projektu, panu prezydentowi, nie wpadło do głowy. Według jego pomysłu kampania referendalna ma być ciągiem dalszym prymitywnej indoktrynacji autorstwa pana Wiatra.</u>
          <u xml:id="u-39.3" who="#PosełJerzyCzerwiński">Element drugi. Już klasycy marksizmu twierdzili, że nieważne, kto jak głosuje, ważne - kto liczy głosy. Pan prezydent dba o zastosowanie myśli klasyków w życiu. W projekcie nie określono sposobu wyłaniania członków komisji obwodowych, czyli tego ogniwa, które bezpośrednio liczy głosy obywateli. A przecież inne ordynacje, m.in. znacznie starsza, bo z roku 1990, ustawa o wyborze prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, szczegółowo określają sposób powoływania komisji obwodowych. I nic tu nie da zawarte w projekcie odesłanie do uchwały PKW, bo pan prezydent zapomniał, że od 1997 r. obowiązuje już nowa konstytucja, a ta wyraźnie wskazuje podmioty, które mogą wydawać akty wykonawcze na podstawie upoważnienia ustawowego, i PKW do tych się nie zalicza. Dodajmy do tego, że mężów zaufania do komisji obwodowych będą mogły wyznaczać jedynie wskazane wcześniej tzw. podmioty uprawnione, a nie np. komitety obywatelskie. Już widać, że kontrola społeczna trybu przeprowadzania referendum i obliczania jego wyników staje się iluzoryczna. A trzeba jeszcze wskazać, że autorzy projektu przyjęli, że następnym etapem zbierania i sumowania wyników będzie komisarz wyborczy. Pojedynczy człowiek, do którego spłynie od 300 do 700 protokołów z poszczególnych obwodów głosowania. Bez komentarza.</u>
          <u xml:id="u-39.4" who="#PosełJerzyCzerwiński">Element trzeci, najważniejszy. Nawet gdyby nie udało się ogłupić narodu kampanią referendalną, nawet gdyby nie udało się „skręcić” wyników referendum zgodnie z życzeniami euroentuzjastów, to jest jeszcze wyjście awaryjne. Pan prezydent o nie zadbał. Otóż w obowiązującej do dziś ustawie z 1995 r. o referendum w zasadach ogólnych jest przepis, że sprawa będąca przedmiotem referendum nie może być poddana ponownie pod głosowanie przed upływem 4 lat od dnia jego przeprowadzenia. W rozpatrywanym przez nas projekcie prezydenckim ten przepis jest również, ale nie w przepisach ogólnych, a jedynie w rozdziale o referendum w sprawach o szczególnym znaczeniu dla państwa, tzw. zwykłym. Czyli w referendum w sprawie wyrażenia zgody na ratyfikację umowy międzynarodowej, tzw. europejskim, to ograniczenie nie obowiązuje. Mówiąc prościej, jeśliby Polacy w referendum opowiedzieli się przeciw wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej, to można np. za pół roku rozpisać nowe referendum z tym samym pytaniem i tak do skutku. I co najbardziej łamie zasadę zwierzchnictwa narodu - dzieje się tak również w przypadku referendum z wynikiem negatywnym wiążącym. Bo w rozdz. 9, który mówi o referendum w sprawie wyrażenia zgody na ratyfikację umowy międzynarodowej, przewidziano tylko wynik wiążący pozytywny oraz wynik niewiążący - tutaj procedura wchodzi w obszar działania ustawy o umowach międzynarodowych. Ale w tymże rozdz. 9 nie przewidziano procedury w przypadku wyniku wiążącego negatywnego. Czyli ustawa nie przewiduje możliwości negatywnego wiążącego wyniku referendum akcesyjnego. Jeśli Polacy w większości przy ponad 50-procentowej frekwencji opowiedzą się przeciw wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej, to ich głos można zignorować i rozpisać następne referendum.</u>
          <u xml:id="u-39.5" who="#PosełJerzyCzerwiński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Czas na podsumowanie. Ten projekt dokładnie pokazuje, jak się rozumie demokrację, równość obywateli, prawdę, zwierzchnictwo narodu w Unii Europejskiej:</u>
          <u xml:id="u-39.6" who="#PosełJerzyCzerwiński">- najpierw jednostronna propaganda, agitacja, wręcz indoktrynacja za Unią Europejską,</u>
          <u xml:id="u-39.7" who="#PosełJerzyCzerwiński">- potem umożliwienie fałszerstw w czasie samego przebiegu obliczania głosów,</u>
          <u xml:id="u-39.8" who="#PosełJerzyCzerwiński">- na koniec, jeśli Polacy w ponad 50% powiedzą „nie” dla UE, jeśli będzie wynik wiążący negatywny, to zignorowanie go i możliwość rozpisania nowego referendum - do skutku, aż krnąbrne społeczeństwo zmięknie i albo zagłosuje na „tak”, albo się zniechęci i do referendum nie pójdzie.</u>
          <u xml:id="u-39.9" who="#PosełJerzyCzerwiński">Spór jest tu fundamentalny, cywilizacyjny - czy będziemy równi wobec prawa, czy też będziemy uczestniczyć w teatrze marionetek, pociąganych za sznurki przez tzw. elity europejskie. Dużo nowomowy o demokracji, a pod przykrywką pseudodemokracji budowa świata na zupełnie przeciwnych zasadach. Bo jedynym celem tej ustawy jest zagwarantowanie wejścia Polski do Unii Europejskiej bez względu na wolę Polaków. Ten projekt to kompromitacja zasady referendum i zasady zwierzchnictwa narodu, fundamentalnej od czasów Konstytucji 3 maja.</u>
          <u xml:id="u-39.10" who="#PosełJerzyCzerwiński">Dlatego też, panie marszałku, Wysoki Sejmie, w imieniu Koła Poselskiego Katolicko-Narodowego wnoszę o odrzucenie w pierwszym czytaniu projektu ustawy o referendum ogólnokrajowym.</u>
          <u xml:id="u-39.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Jan Olszewski, Ruch Odbudowy Polski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PosełJanOlszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt, nad którym dyskutujemy, dotyczy bardzo złożonej, bardzo trudnej i bardzo ważnej problematyki konstytucyjnej. Bardzo szeroki jest też zakres tej dyskusji. Ale przecież w istocie wszyscy wiemy, że chodzi tak naprawdę o jeden konkretny akt: o referendum, które będzie dotyczyło naszej akcesji do Unii Europejskiej. I gdyby pan prezydent jako inicjator tego projektu postawił tę sprawę jasno i rzetelnie i gdyby złożony został projekt ustawy epizodycznej dotyczącej wyłącznie uregulowania kwestii związanej z tym referendum akcesyjnym, to oddałby dobrą usługę polskiej demokracji. Stało się inaczej i stało się źle.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#PosełJanOlszewski">Nasza dyskusja rozprasza się na różne wątki właśnie dlatego, że prawdziwy przedmiot dyskusji został zatarty. Uważam, że ten błąd szkodzący porządkowi prawnemu i demokratycznemu porządkowi politycznemu w Polsce powinien być naprawiony przez Sejm Rzeczypospolitej, że w tej sprawie Sejm powinien podjąć własną inicjatywę.</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#PosełJanOlszewski">Ten projekt bowiem nie nadaje się do rzeczowej dyskusji. Nie nadaje się do dyskusji z różnych powodów, ale ze względu na brak czasu zajmę się tylko dwoma jego przepisami, które z punktu widzenia legislacyjnego są szczególnym przykładem prawniczego brakoróbstwa, a z punktu widzenia politycznego stanowią zwykły skandal. To jest art. 40 i art. 57 projektu.</u>
          <u xml:id="u-41.3" who="#PosełJanOlszewski">Art. 40 mówi o podmiotach uprawnionych do udziału w kampanii referendalnej. Tu już na ten temat wiele powiedziano. Ale nie powiedziano jeszcze jednego: że ten przepis przymierzany do konkretnej kampanii, która ma się odbyć w pierwszych miesiącach przyszłego roku, do referendum, którego termin jest już nawet określony na początek maja 2003 r., z góry określa środowiska, które w niej będą mogły wziąć czynny udział. Dlatego że wszystkie te podmioty, poza partiami politycznymi i klubami parlamentarnymi, które zresztą też są ściśle określone - zamiast stosowania tych wszystkich kryteriów można by je wymienić i będzie wiadomo, jakie to są partie, jakie to są kluby - to będą stowarzyszenia i organizacje społeczne, które zostały zarejestrowane nie później niż rok przed dniem zarządzenia referendum. A od terminu referendum dzieli nas parę miesięcy. Mamy tu klasyczny przykład ustawy działającej wstecz. Utrąci ona udział organizacji, które będą się rejestrowały w okresie jej obowiązywania, a dopuszcza zarejestrowanie według zupełnie innych zasad i przepisów. I to pozwala określić ten przepis jako legislacyjny bubel.</u>
          <u xml:id="u-41.4" who="#PosełJanOlszewski">Ale to jest także skandal polityczny. Dopuszczone są bowiem do udziału w kampanii stowarzyszenia i organizacje społeczne, których działalność związana jest z przedmiotem referendum, a tym przedmiotem jest akcesja Polski do Unii Europejskiej. Gdyby poważnie odnieść się do tych przepisów, to za uprawnione trzeba by uznać wszystkie podmioty, które zajmują się tymi dziedzinami życia, które ulegną zmianie w związku z naszym wstąpieniem do Unii. Byłyby to zatem wszystkie organizacje rolnicze, wszystkie organizacje przedsiębiorców i menedżerów itp. No ale jeżeli tak, to, praktycznie biorąc, udział tych wszystkich organizacji w kampanii referendalnej w radiu i telewizji publicznej praktycznie sprowadzi się do zera, właśnie ze względu na ich liczebność. Zresztą jest pytanie, dlaczego tylko stowarzyszenia i organizacje społeczne, a nie związki zawodowe, chyba że pod nazwą organizacje społeczne rozumiemy również te związki.</u>
          <u xml:id="u-41.5" who="#PosełJanOlszewski">Sądzę jednak, że intencja projektodawcy była inna, a mianowicie taka, że dopuści się tylko stowarzyszenia, organizacje i fundacje, które mają zapisane w celach statutowych wprowadzenie nas do Unii Europejskiej, propagowanie tego celu w opinii publicznej. Bo jak do tej pory o fundacjach lub stowarzyszeniach, których celem byłoby propagowanie naszego niewstąpienia do Unii, nie słyszałem.</u>
          <u xml:id="u-41.6" who="#PosełJanOlszewski">Oznacza to, że, po pierwsze, zwolennicy Unii uzyskują miażdżącą przewagę. Po drugie, jeśli chodzi o sposób finansowania tej kampanii, wbrew założeniom i zasadom obowiązującym we wszystkich demokratycznych wyborach w Polsce, zasady te będą złamane, ponieważ zostanie dopuszczony udział czynników zagranicznych, bowiem wiele z tych organizacji i fundacji było i jest finansowane (zwłaszcza fundacje) z zagranicy. To także oznacza, że w tym referendum strona reprezentująca przeciwników wprowadzenia Polski do Unii, czy tego chce, czy nie chce, będzie koncesjonowana. Taką koncesję otrzymają tylko partie polityczne lub kluby poselskie, które już dziś, nie znając warunków akcesji, występują przeciw UE. Nikt inny. W szczególności dotyczyć to będzie tej ogromnej części elektoratu, która nie będzie się kierowała zasadą: „nigdy do Unii, bo to dzieło szatana”, ani: „do Unii za wszelką cenę, bo to awans cywilizacyjny”, tylko będzie chciała realnie oceniać korzyści lub szkody, jakie wynikać będą z pertraktowanego obecnie układu akcesyjnego. Dla tych w tej kampanii po prostu nie będzie miejsca.</u>
          <u xml:id="u-41.7" who="#PosełJanOlszewski">Przechodzę do art. 57. Ten przepis projektu przewiduje, że jeżeli w referendum weźmie udział mniej niż połowa wyborców, to wówczas właściwie traci ono ważność. Przestaje w ogóle mieć jakiekolwiek nie tylko polityczne, ale i prawne znaczenie. I wtedy zostaje uruchomiony tryb ratyfikacji parlamentarnej.</u>
          <u xml:id="u-41.8" who="#PosełJanOlszewski">Spróbujmy to skonfrontować z art. 90 konstytucji. Nie ma w tej chwili na sali tak znakomitego prawnika, jak pan minister Kalisz. Ale treść art. 90 jest przecież oczywista. Zaryzykuję więc własną jego wykładnię. Artykuł ten przewiduje, że w wypadku umów międzynarodowych, które przekazują organizacji międzynarodowej lub organowi międzynarodowemu w niektórych sprawach kompetencje organów władzy państwowej, ustawa przed ratyfikacją wymaga uprzedniej zgody, wyrażonej w dwóch różnych możliwych trybach. Albo to jest zgoda parlamentu: obu jego izb, Sejmu i Senatu, wyrażona odpowiednio kwalifikowaną większością, albo - mówi o tym art. 90 ust. 3 - wyrażenie zgody na ratyfikację takiej umowy nastąpić może w referendum ogólnokrajowym. A art. 90 ust. 4 konstytucji stanowi, że uchwałę w sprawie wyboru trybu wyrażania zgody na ratyfikację podejmuje Sejm bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów. A więc w tym momencie Sejm, głosując za trybem wyrażenia zgody na ratyfikację w referendum, ten tryb przesądza. Przesądza jednoznacznie i ostatecznie. Przepis art. 90 ust. 4 nie pozostawia co do tego żadnej wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-41.9" who="#PosełJanOlszewski">Zatem nie może być tak, że Sejm kwalifikowaną większością dokonuje wyboru, przekazując zgodę na ratyfikację ogółowi obywateli w referendum, przekazuje ją niejako warunkowo. Przekazuje pod takim warunkiem, że obywatele w większości zechcą z tej możliwości skorzystać. Bo jak w tej liczbie skorzystać nie zechcą, uznajemy to za niebyłe i wracamy do poprzedniego trybu.</u>
          <u xml:id="u-41.10" who="#PosełJanOlszewski">Takiej możliwości konstytucja nie przewiduje. To jest zupełnie oczywiste. Gdyby założyć, że nie istnieje możliwość przyjęcia jakichkolwiek opisanych tutaj warunków, to powinno to być wprowadzone w trybie zmiany przepisów konstytucyjnych. Nie można uchwaleniem zwykłej ustawy tej konstytucyjnej zasady złamać. Gdyby przepis art. 57 stał się prawem, to obawiam się - przypuszczam: nie obawiam się, mam pewność - że musiałby go spotkać los niesławnej ustawy, której echa jeszcze brzmią na tej sali po wczorajszej dyskusji budżetowej. To musiałoby skończyć się taką samą klęską w Trybunale Konstytucyjnym, jak pomysł pana wicepremiera Kołodki wprowadzenia ustawy abolicyjnej.</u>
          <u xml:id="u-41.11" who="#PosełJanOlszewski">W wypadku art. 57 naruszenie przepisu konstytucyjnego jest znacznie bardziej oczywiste i znacznie bardziej konkretne. Nie chodzi tu bowiem o naruszenie ogólnych zasad konstytucji - do których się zresztą odwoływał poseł Giertych, moim zdaniem w znacznej mierze słusznie - lecz o konkretny przepis, niepozostawiający żadnej możliwości wprowadzenia instytucji warunkowego referendum dla wyrażenia zgody na ratyfikację umowy międzynarodowej, o której mówi art. 90 konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-41.12" who="#PosełJanOlszewski">Z tego względu posłowie Koła Poselskiego Ruchu Odbudowy Polski będą głosowali za wnioskiem o odrzucenie tego projektu w pierwszym czytaniu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-41.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">W celu zadania pytań zapisali się posłowie: pan poseł Andrzej Markowiak, Platforma Obywatelska (nie widzę); pan poseł Stanisław Papież, Liga Polskich Rodzin.</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#komentarz">(Poseł Józef Skowyra: Proszę o zapisanie mnie.)</u>
          <u xml:id="u-42.3" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-42.4" who="#komentarz">(Poseł Zdzisław Jankowski: Ja też się zapisuję.)</u>
          <u xml:id="u-42.5" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Wywołałem pana posła Papieża do zadania pytań.</u>
          <u xml:id="u-42.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Chciałbym się zapisać, panie marszałku).</u>
          <u xml:id="u-42.7" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PosełStanisławPapież">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Analizując projekt ustawy o referendach ogólnokrajowych, chciałbym zwrócić uwagę na parę istotnych artykułów, które nie tylko zastanawiają, ale miejscami bulwersują, gdy rozpatruje się je w kontekście dobra narodu i jego nadrzędnych interesów.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#PosełStanisławPapież">Dlaczego jeden z najważniejszych zapisów znalazł się na końcu projektu? Mam na myśli art. 81 zmieniający ustawę o umowach międzynarodowych. Wyraźnie zawarto tu możliwość wyboru przez Sejm trybu wyrażenia zgody na ratyfikację umowy międzynarodowej. Sejm może na mocy tego zapisu postanowić o zorganizowaniu bądź też ratyfikacji w drodze ustawy. Również Sejm może zadecydować o tym, jaki tryb zostanie nadany sprawie, jeśli referendum będzie nieważne np. z powodu niskiej frekwencji - art. 64 i 81. Czy nie w tym właściwie tkwi istota proponowanych zmian? Stąd też projekt ustawy należałoby nazwać projektem o tym, jak uniknąć referendum albo jak obejść jego wynik. Jest wyraźnie widoczne, że projekt został wniesiony w tym celu, aby strona prounijna posiadająca na razie większość w parlamencie zapewniła sukces swojej wizji polityki - jeśli nie poprzez referendum, to poprzez inne działania Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#PosełStanisławPapież">W świetle analizy kolejnych artykułów - czy nie należy wielu z nich odczytać tak, że dają one możliwość nadużyć i wykorzystania przez władze państwowe swojej pozycji dla wpływania na przebieg kampanii referendalnej i w konsekwencji na wynik referendum? I tak, art. 32 ust. 1 ustawy zakazuje prowadzenia kampanii w zakładach pracy, zwłaszcza, jak to się określa, w sposób zakłócający ich normalne funkcjonowanie. Czy przepis ten w praktyce nie zezwala na prowadzenie kampanii według zasady „Cuius regio, eius religio”? To właśnie zwierzchnicy w zakładach pracy podejmować będą decyzje o tym, co zakłóca, a co nie, normalny rytm funkcjonowania zakładów. Czy projektodawcy nie powinni rozszerzyć art. 32 ust. 3 tak, aby zakazywał również agitacji na terenie przedszkoli? Już obecnie mamy z nią do czynienia w formie przemycania do bajek treści gloryfikujących Unię, co nie jest, jak wiadomo, niczym innym, jak tylko zawoalowaną indoktrynacją dzieci. Dalej, art. 32 ust. 5 zezwala na podawanie w ramach prowadzonej kampanii napojów alkoholowych, o ile nie będą one bezpłatne lub sprzedawane po sztucznie zaniżonych cenach. Czy podawanie napojów alkoholowych nie powinno być w czasie kampanii referendalnej zakazane?</u>
          <u xml:id="u-43.3" who="#PosełStanisławPapież">Czy art. 36 nie daje zbytniej swobody działania tej stronie sporu referendalnego, którą reprezentuje władza i środowiska liberalne? Mówi on, że rozpowszechnianie materiałów propagandowych zawierających nieprawdę może zostać zakazane wyrokiem sądu okręgowego. I to sąd będzie w konsekwencji decydował o tym, jakie informacje są prawdziwe, a jakie nie.</u>
          <u xml:id="u-43.4" who="#PosełStanisławPapież">Czy projektodawcy mają świadomość, jak skandaliczny zapis zawiera art. 40, w którym stwierdza się, że bezpłatny czas antenowy dla prezentacji argumentów obydwu stron sporu referendalnego zostanie w równych częściach podzielony między wszystkie partie polityczne, które przekroczyły próg 3% w wyborach parlamentarnych, oraz stowarzyszenia, które od dawna zajmują się działalnością związaną z tematem referendum? Zakłada się więc, że zostanie dokonany taki podział czasu antenowego, iż strony nie będą reprezentowane w równy sposób. Dlaczego projektodawcy nie przewidzieli takiej sytuacji, że po jednej stronie sporu będzie 20 rachitycznych i nieruchawych stowarzyszeń liczących po 20 osób, a po drugiej stronie jedno stowarzyszenie, które posiada tysiące członków i zwolenników i prowadzi działalność zakrojoną na szeroką skalę? Pierwsza strona otrzyma 20 godzin, a druga 1 godzinę. Założenie tak skonstruowanego równego podziału jest niesprawiedliwe, bo łączy referendum z wyborami parlamentarnymi, a przecież są to sprawy o różnym znaczeniu i funkcjonujące w zupełnie odrębnych porządkach. Stąd też równy podział czasu antenowego powinien dotyczyć jedynie dwóch stron sporu referendalnego.</u>
          <u xml:id="u-43.5" who="#PosełStanisławPapież">Według art. 43 na kampanię przedreferendalną przeznacza się jedynie 15 godzin w telewizji w ciągu 2 tygodni. I pytanie: Czy jest to wystarczający czas, czy w tak krótkim przedziale czasowym można zaprezentować Polakom sprawy najważniejsze dla państwa i dla narodu? Odpowiedź jak gdyby nasuwa się sama - oczywiście, że nie. Dlaczego zatem kampania w świetle tego zapisu sprowadzona zostaje do czystej propagandy i psychosocjotechniki?</u>
          <u xml:id="u-43.6" who="#PosełStanisławPapież">Art. 49 mówi, że tzw. kampania informacyjna prowadzona przez rząd nie jest elementem kampanii referendalnej. Dlaczego znalazł się tu taki zapis, który już na wstępie stawia na przegranej pozycji stronę, po której nie opowiada się władza?</u>
          <u xml:id="u-43.7" who="#PosełStanisławPapież">I sumując: Dlaczego przedstawiony projekt o referendach ogólnokrajowych skonstruowany jest wyłącznie pod kątem stworzenia optymalnych warunków dla zapewnienia wejścia Polski do Unii Europejskiej? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-43.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Zwracam się z prośbą do posłów o treściwe zadawanie pytań.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan poseł Józef Skowyra, Liga Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PosełJózefSkowyra">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do przedstawiciela prezydenta. Dlaczego postawiono tak wysoki próg odnośnie do obecności wyborców w referendum? Z doświadczeń wyborczych wynika, że w wyborach do Sejmu, samorządów i w ostatnim referendum nie osiągnięto 50-procentowej frekwencji. Dlaczego nie wprowadzono, żeby ten próg 50-procentowej frekwencji osiągnąć, obowiązku udziału w referendum, który by zapewnił wyborcom prawidłowe głosowanie? Środki, które zostałyby przeznaczone na referendum, nie byłyby zmarnowane. Obecnie, jeśli nie osiągniemy progu 50-procentowego, środki, które pójdą na referendum, będą wyrzucone w błoto, ponieważ referendum nie będzie wiążące. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan poseł Zdzisław Jankowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#PosełZdzisławJankowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Będę mówił do przedstawiciela prezydenta. Pani minister, przystąpienie do Unii Europejskiej oznacza utratę suwerenności Polski. Dlaczego pan, panie prezydencie, dąży do likwidacji narodowego państwa Polaków pod przykrywką wejścia do Unii Europejskiej? Przecież to już miało miejsce w XVIII w. i doprowadziło do narodowej katastrofy, rozbiorów Polski. Przecież ten Sejm będzie atrapą w stosunku do Parlamentu Europejskiego, nie będzie o niczym decydował, z wyjątkiem może samorządu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan poseł Zbyszek Zaborowski, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PosełZbyszekZaborowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mnie też gnębi problem wiążącego charakteru referendum. Chodzi o rozdział 8, który dotyczy spraw o szczególnym znaczeniu dla państwa. Już z konstytucji wynika, że charakter wiążący referendum ma tylko wtedy, kiedy weźmie w nim udział większość głosujących, chociaż również mam wątpliwości, czy ten zapis konstytucyjny w praktyce będzie użyteczny. Natomiast w przypadku rozdziału 9 dotyczącego wyrażenia zgody na ratyfikację umowy międzynarodowej i w przypadku rozdziału 10, gdzie jest mowa o zmianie konstytucji - takiego zapisu w konstytucji z 1997 r. nie ma - mamy zróżnicowanie w projekcie ustawy przedstawionym przez prezydenta Rzeczypospolitej. W rozdziale 10 nie ma zapisu o wiążącym charakterze takiego referendum, natomiast w rozdziale 9 mamy zapis o tym, że w przypadku frekwencji mniejszej niż 50% - większość uprawnionych do głosowania nie bierze w nim udziału - referendum nie ma wiążącego charakteru.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#PosełZbyszekZaborowski">Pani minister, czy nie należałoby zmienić tego zapisu? Frekwencja w tym kraju bywa różna, w przypadku wyborów żadnego progu frekwencyjnego nie ma, w referendach przeprowadzanych w Szwajcarii, na którą się powoływał poseł Małachowski, zazwyczaj też nie ma progu frekwencyjnego. Czy to jest racjonalne rozwiązanie, z jakich powodów wprowadzono ten wymóg frekwencyjny? Ja nie bardzo sobie wyobrażam sytuację, żeby parlament Rzeczypospolitej podjął inną decyzję w przypadku niewiążącego charakteru referendum niż większość, która wzięła udział w tym referendum. Politycznie nie wyobrażam sobie takiej sytuacji, a więc dlaczego tu mamy taki zapis? Prosiłbym o argumenty. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan poseł Wojciech Szarama.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#PosełWojciechSzarama">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! W art. 40 proponowanej ustawy wymienia się podmioty uprawnione do udziału w kampanii referendalnej w programach radiowych i telewizyjnych. I tak w pkt. 1 wymienia się partie polityczne, w pkt. 2 kluby poselskie oraz kluby senatorskie, w pkt. 3 i 4 mówi się o stowarzyszeniach i fundacjach. W pkt. 3, gdzie mówi się o stowarzyszeniach i innych organizacjach społecznych, jest określony wymóg rejestracji oraz wymóg dotyczący obszaru działania. I ten obszar działania musi obejmować całe terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Zgodnie z pkt. 4 fundacje mają tylko spełnić warunki z lit. a i c z pkt. 3, a więc obowiązek rejestracji i prowadzenia działalności związanej z przedmiotem referendum.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#PosełWojciechSzarama">Chcę zapytać, dlaczego stowarzyszenia lub organizacje, które mogą być podmiotem uprawnionym do udziału w referendum, muszą działać na terytorium całej Rzeczypospolitej Polskiej, a fundacje tego warunku spełniać nie muszą? Moje duże wątpliwości budzi fakt, że te organizacje i fundacje, które chcą brać udział w referendum, muszą być zarejestrowane co najmniej na rok przed tym referendum. Czy będzie zgodne z konstytucją, pani minister, jeśli w referendum w sprawie naszego wejścia do Unii Europejskiej, które odbędzie się wiosną przyszłego roku, nie będą mogły wziąć udziału fundacje i organizacje zarejestrowane w okresie krótszym niż rok przed referendum? Czy to nie będzie sprzeczne z konstytucją, z zasadą równości zawartej w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej?</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#PosełWojciechSzarama">I wreszcie pytanie natury ogólnej, nawiązujące do tego, co powiedział przed chwilą pan Zaborowski i co mówiono wcześniej. Próbujemy upoważnić Sejm do działań wtedy, gdy nie uzyska się w referendum odpowiedniego kworum. Czy autorzy tego projektu brali pod uwagę inne możliwości mobilizowania wyborców? Tu nie chodzi tylko o referendum, ale również o wybory parlamentarne i samorządowe. Generalnie rzecz biorąc, w Polsce obserwujemy taką tendencję, że coraz mniej obywateli bierze udział w wyborach. Prawdopodobnie referenda nie będą się cieszyły takim zainteresowaniem, jak byśmy chcieli. Czy to rozwiązanie, ten kierunek, pani minister, że to właśnie Sejm będzie wtedy decydował, jest prawidłowy? Bo, jak powiedział mój poprzednik, jaką decyzję podejmie Sejm? Najprawdopodobniej taką, jak większość tych, którzy wzięli udział w referendum. Inne rozwiązanie trudno sobie wyobrazić. Moim zdaniem, klucz do rozwiązania tych problemów leży w tym, żeby zapewnić co najmniej 50-procentowy udział obywateli we wszystkich aktach referendalnych i wyborczych, które odbywają się w naszym kraju. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan poseł Stanisław Dulias.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#PosełStanisławDulias">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jaką prezydent widzi możliwości zabezpieczenia rzetelnej i obiektywnej informacji dla społeczeństwa w przygotowanym projekcie ustawy o referendach? Sądzę, że powinien być regulujący to zapis, gdyż dotychczasowa praktyka pokazała, że, niestety, to nie jest tak. Potwierdziła, że możliwości manipulowania odczuciami społecznymi są bardzo duże. Prowadzi się już unijną propagandę, a wiemy, że to referendum dotyczy głównie Unii. Dzisiaj już wiadomo, w jakim kierunku to pójdzie. W największym stopniu czynią to oczywiście media, ale nie tylko. Ostatnie wybory pokazały, jak prezydent wszystkich Polaków robił reklamę wybranym kandydatom i antyreklamę np. Samoobronie. Podobnie czynił rząd i jego przedstawiciele. Nie ma gwarancji, że się przed referendum coś się zmieni. Coraz więcej przypadków potwierdza to, że media służą tylko wybrańcom. Czynią to w różnych formach: eliminują z anteny, podają niepełne czy wyrwane z kontekstu zdania, które zmieniały całą treść i sens oraz intencje wypowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#PosełStanisławDulias">Jest jeszcze druga rzecz. Czy nie warto rozważyć sprawę odstąpienia od dyscypliny przy głosowaniu w sprawach ponad rządowych, które dotyczą całego społeczeństwa? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan poseł Tomasz Markowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#PosełTomaszMarkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Moje pierwsze pytanie dotyczy kwestii zasadniczej. Ile było w Polsce wyborów - mówię o prezydenckich, parlamentarnych, samorządowych, ale także o referendach, które się odbyły - w których została przekroczona 50-procentowa frekwencja? Ja osobiście przypominam sobie tylko jedne takie wybory, prezydenckie z 1990 r., które odbyły się zaraz po odzyskaniu przez Polskę niepodległości. Potem, można powiedzieć, z różnymi odchyleniami, ale tendencja jeśli chodzi o frekwencję była spadkowa. Czy ustalenie w ustawie 50-procentowego progu dla wiążącego wyniku w obecnej sytuacji społecznej nie pozbawia referendum na stałe jego zasadniczej roli? Czy nie należy szukać innych rozwiązań, takich jak np. obligatoryjność wzięcia udziału czy obniżenie progu? Czy nie jest tak, że biorąc pod uwagę nastroje społeczne i świadomość nieudolności prowadzonych negocjacji, bez względu na ich skuteczność rząd chce wygrać referendum w sprawie przystąpienia Polski do Unii Europejskiej bez współpracy z obywatelami Rzeczypospolitej, a po prostu większością w Sejmie?</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#PosełTomaszMarkowski">I jeszcze krótkie pytania odnoszące się do samej treści ustawy. Czy prowadzący kampanie referendalne będą musieli składać sprawozdania finansowe? Jeśli tak, to do kogo? Czy nie istnieje zagrożenie, że podmioty uprawnione do udziału w bezpłatnej kampanii referendalnej będą mogły ją wykorzystywać do własnych celów reklamowych? I ostatnie: Jakie będą ograniczenia jeśli chodzi o korzystanie z odpłatnego czasu antenowego? Bo bogatsi mogą przecież doprowadzić do monopolizacji całej kampanii. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan poseł Piotr Krutul.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#PosełPiotrKrutul">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#PosełPiotrKrutul">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do przedstawiciela pana prezydenta. Takie ogólne pytanie. Jakie działania podejmie pan prezydent, aby zwiększyć udział polskiego narodu w ogólnonarodowym referendum? Czy zachęci w taki sposób, jak w wyborach samorządowych? Pan prezydent nie spotykał się wówczas z niektórymi ugrupowaniami politycznymi, które stanowią już prawie 1/3... których poparcie cały czas rośnie. Myślę o ugrupowaniach politycznych antyunijnych. Jeżeli tak będzie dalej, to nie będzie to pan prezydent wszystkich Polaków, tylko ich części. Jeżeli prezydent jest prezydentem części Polaków, to mam pytanie o jego stosunek do rolników, ponieważ mówimy o wyborach do samorządu rolniczego. Czy pan prezydent wezwie polskich rolników do głosowania, do pójścia do wyborów samorządowych 8 grudnia? Pragnę przypomnieć, że 8 grudnia są wybory do samorządu rolniczego. Czy pan prezydent ich zachęci? Znamy sytuacje, że przylatuje on swoim helikopterem do wsi w Podlaskiem, ale nie spotyka się z rolnikami. Czy mógłby się spotkać choć raz z rolnikami z jednej wsi na Podlasiu celem wysłuchania, jaki jest ich stosunek wobec Unii Europejskiej, ich stanowisko, żeby mógł się przekonać, jakie są prawdziwe odczucia wsi polskiej co do Unii Europejskiej? Pragnę przypomnieć, że większość polskiej wsi jest przeciwko Unii.</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#PosełPiotrKrutul">Czy znane są panu prezydentowi doświadczenia referendalne w Norwegii? Pragnę przypomnieć, że czas antenowy w tzw. mediach publicznych był tam dzielony po 50% dla przeciwników i zwolenników Unii Europejskiej. Także środki finansowe z budżetu Norwegii były dzielone po 50%, a u nas się nie proponuje nawet złotówki osobom, które również płacą podatki, tylko inaczej myślą. Czy pan prezydent miałby chociaż trochę, nie mówię 50%, ale chociaż 1% szacunku dla tych partii, które są przeciwko integracji z Unią Europejską?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan poseł Alfred Budner.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#PosełAlfredBudner">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Chciałbym z tego miejsca spytać pana prezydenta, czy my jesteśmy już w Unii Europejskiej? Bo z tego, co słyszę, jeszcze nie jesteśmy. Skoro tak, to dlaczego flaga Unii Europejskiej przy każdej okazji powiewa razem z flagą polską? Mnie, polskiego chłopa, który urodził się na tej ziemi i cały czas pracował dosłownie na tej ziemi, ta sytuacja obraża. Konstytucja stanowi, że barwy narodowe Polski to są barwy biało-czerwone. Ja nie mam nic przeciwko fladze Unii, niech ona sobie wisi w całej Unii, ale jeżeli ona wisi u nas przed przystąpieniem do Unii, to uważam, że jest to niezgodne z konstytucją. A tak szczerze, Wysoka Izbo, to nam te gwiazdy, które są na tej fladze, zabłysną, ale w oczach, gdy przystąpimy do Unii.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Przypominam, że pytania dotyczą projektu ustawy o referendach, a nie o flagach, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan poseł Antoni Stryjewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam pytanie do przedstawiciela pana prezydenta, do pani minister Szymanek-Deresz.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Pani minister, co upoważniło prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej do stworzenia trzeciego trybu referendalnego niezgodnego z konstytucją, którą tenże prezydent podpisał w 1997 r., w ubiegłym stuleciu. Art. 90 konstytucji mówi, że wyrażenie zgody na ratyfikację umowy może być uchwalone w referendum ogólnokrajowym zgodnie z przepisem art. 125 tejże konstytucji. Nasza konstytucja przewiduje też drugą ścieżkę referendalną, drugi tryb, tj. referendum konstytucyjne zarządzane w celu zatwierdzenia przez naród zmian w konstytucji. W związku z tym omawiany projekt pana prezydenta - projekt ustawy o referendach w sposób oczywisty łamie konstytucję. Co upoważniło osobę prezydenta, urząd prezydenta do łamania konstytucji, choćby na poziomie projektu?</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Drugie pytanie. Dlaczego prezydent nie przewidział kontroli rzetelności pracy komisarza wyborczego, chociażby poprzez instytucję męża zaufania? Mężowie zaufania mogą być wyłaniani i inkorporowani do komisji obwodowych, komisarz wyborczy natomiast, który uzbrojony jest w wielkie możliwości wpływania na prezentację wyników wyborczych, jest osobą samodzielną i pozbawioną jakiejkolwiek kontroli. Oczywiście, możemy mówić, że darzymy danego człowieka ogromnym zaufaniem, ale - o czym w Wysokiej Izbie wiemy - wszelkie instytucje w państwie podlegają kontroli. Dlaczego komisarz wyborczy ma jej nie podlegać?</u>
          <u xml:id="u-61.3" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Trzecie pytanie związane jest ze szkołami. Art. 32 projektu ustawy referendalnej w ust. 3 mówi, że zabronione są jakiekolwiek formy agitacji na terenie szkół podstawowych, gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych wobec uczniów nieposiadających prawa udziału w referendum. To znaczy, że jeżeli w szkole są uczniowie np. zdający maturę, czyli mający 18 lat, a zatem podlegający prawu wyborczemu, to można zamienić tę szkołę w wielką przestrzeń agitacji politycznej. Czy to się godzi? Czy z drugiej strony możliwe jest uchronienie innych uczniów, niemających prawa referendalnego, przed tą agitacją? Pytając, czy to się godzi, mam również na myśli chociażby ten aspekt, że młody człowiek w wieku 18 lat ma zupełnie inną psychikę i zupełnie inaczej ocenia rzeczywistość - nie mówię, że gorzej, ale inaczej - i na pewno nie wszystkie argumenty do niego przemawiają, bo życie wielu rzeczy jeszcze go nie nauczyło. Inna jest też przestrzeń myślenia, inna jest przestrzeń widzenia i w życiowej praktyce najczęściej okazuje się nieżyciowa. Dziękuję pięknie.</u>
          <u xml:id="u-61.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poproszę o zabranie głosu panią minister Jolantę Szymanek-Deresz, szefa Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#SzefKancelariiPrezydentaRPJolantaSzymanekDeresz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#SzefKancelariiPrezydentaRPJolantaSzymanekDeresz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo dziękuję wszystkim posłom za zadane pytania i uwagi przedstawione do tego projektu. Cieszę się, że wśród nich padły także uwagi bardzo konkretne, merytoryczne, bo chcę podkreślić, że ustawa ta była wymogiem konstytucyjnym, z czym wszyscy się zgodziliśmy. Trzeba było dostosować dotychczas funkcjonującą ustawę o referendum do wymogów konstytucyjnych, zatem aspekt prawny jest tu najważniejszy. Jeżeli zaś przy okazji poruszane są wątki polityczne, to już zupełnie inna kwestia. A zatem w pierwszym rzędzie sprawy natury prawnej.</u>
          <u xml:id="u-63.2" who="#SzefKancelariiPrezydentaRPJolantaSzymanekDeresz">Uważam, że dwa rodzaje argumentów, które się tu pojawiały, są najważniejsze. Pierwszy dotyczący trybu, tego trybu ratyfikacji umowy międzynarodowej i takiego określenia będę się trzymała. Aczkolwiek pan poseł Giertych usiłował zastąpić je określeniem furtki, czynieniem furtki, żeby wejść do Unii Europejskiej bocznym wejściem. Tu nie chodzi o furtkę, gdyby bowiem dostosować się do stylu wypowiedzi pana Giertycha, chcę powiedzieć, że mamy już dzisiaj szeroko otwarte drzwi do Unii Europejskiej i tylko od nas zależy, czy przekroczymy ten próg, czy też nie. Od nas też zależy, czy droga za tymi drzwiami będzie gładka, czy też będziemy musieli pokonywać własne trudności, nie stawiane przez Unię, ale własne, wynikające z istnienia niedostatecznego trybu. A zatem drzwi do Unii Europejskiej mamy otwarte, nie musimy budować, nie musimy otwierać żadnej bocznej furtki.</u>
          <u xml:id="u-63.3" who="#SzefKancelariiPrezydentaRPJolantaSzymanekDeresz">Wszyscy analizowaliśmy tu art. 90 konstytucji. To, że ustawa przyjęła taką możliwość, iż w sytuacji, kiedy wynik referendum jest niewiążący, coś dalej się dzieje - najpierw powiem ogólnie - to chyba nie może budzić żadnych wątpliwości. Właśnie musimy ów tryb ratyfikacji umowy międzynarodowej uzupełnić, doprecyzować, na razie bowiem jest on określony przez konstytucję bardzo szeroko. Na wstępie od razu odetnę się, przepraszam, odpowiem na wszystkie pytania, które dotyczyły 50-procentowego progu udziału obywateli. To nie ustawa o referendach ogólnokrajowych, to konstytucja wymaga takiego progu. Może pozwolę tu sobie na szerszą dygresję, odpowiadając jednocześnie na pytanie dotyczące częstotliwości przeprowadzania referendów. Dlaczego próg konstytucyjny jest tak wysoki? Ustawa, oczywiście, musi to powtórzyć. Ja się w pełni zgadzam z tak określonym progiem, ma to bowiem związek z bardzo szerokim i głębokim zagadnieniem, chodzi o rolę referendum w systemie parlamentarnym. Jeżeli mamy organ przedstawicielski, jakim jest parlament i dopuszczamy referendum, to referendum musi być faktycznie przeprowadzane w sprawach szczególnej wagi, zaś reprezentacja w referendum ma być tak duża, ażeby można było mówić o woli narodu. Jeśli mając organ przedstawicielski, równolegle dopuścimy do głosu, do decydowania naród, ale w bardzo ograniczonym zakresie - mogłoby np. dojść do tego, że większość musiałaby się poddać mniejszości, która weźmie udział w referendum - nie byłoby to zgodne z zasadami demokracji. Z tego powodu w konstytucji zapisany jest tak wysoki próg, również dlatego jest wprowadzony za ustawą z 1995 r. 4-letni przedział czasowy, jeśli chodzi o przeprowadzanie referendów w sprawach o szczególnej wadze, żeby nie nadużywać instytucji referendum, żeby referendum było odwołaniem się do woli narodu wtedy, kiedy jest sprawa niezwykłej wagi i kiedy możemy polegać na woli narodu, a nie jedynie na wypowiedziach pewnych grup społecznych.</u>
          <u xml:id="u-63.4" who="#SzefKancelariiPrezydentaRPJolantaSzymanekDeresz">Wracam do trybu. Tryb przewidziany przez konstytucję zawierał pewną lukę, którą trzeba uzupełnić. Nie jest to żaden nowy mechanizm, nie jest to tworzenie trzeciego trybu, jak tu powiedziano. W konstytucji mamy jasno określoną sytuację, kiedy wynik referendum jest wiążący. Wszyscy już o tym mówiliśmy, padły tu jednak mylne sformułowania, że jeżeli większość opowie się na „nie”, to powinno się to uwzględnić. Nie, wynik wiążący jest wtedy, kiedy ponad połowa obywateli uprawnionych do głosowania opowie się bądź na „tak”, bądź na „nie”. Czyli w odniesieniu do każdego referendum zarówno odpowiedź pozytywna, jak i negatywna dają możliwość działania w przypadku umowy międzynarodowej do jej ratyfikowania przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Tam, gdzie zgodnie z regułami konstytucyjnymi - wnikliwie, bardzo surowo, ale w sposób jak najbardziej zasadny określonymi - obywatele mają możliwość wypowiedzenia się właśnie w tej dużej części na „tak” bądź na „nie”, tam wszyscy musimy uszanować tę wolę i prezydent Rzeczypospolitej, oczywiście, również. Konstytucja natomiast nie daje, niestety, odpowiedzi na pytanie, co zrobić w sytuacji, kiedy w referendum nie zechciało wziąć udziału tylu obywateli, ilu konstytucja wcześniej ustaliła. Dzisiaj musimy sobie tę odpowiedź zbudować.</u>
          <u xml:id="u-63.5" who="#SzefKancelariiPrezydentaRPJolantaSzymanekDeresz">Nie dotyczy to tylko i wyłącznie referendum akcesyjnego do Unii Europejskiej. Pan poseł Ujazdowski, pytając, dlaczego jest tak wysoki próg - nie podejrzewam pana posła o to, żeby nie wiedział, iż wynika to z konstytucji - wydaje mi się, że miał na uwadze to, dlaczego w przypadku umowy międzynarodowej budujemy takie szczególne, uprzywilejowane tryby, a w sytuacji, gdy jest to referendum w kwestii istotnej dla państwa, wystarczy, że nie ma wyniku wiążącego i nic się dalej nie dzieje. To jest pole do działania na przyszłość. Można budować szczególne tryby, tyle że musimy zważyć na cele referendum. W przypadku gdy w referendum chodzi o opinię obywateli, gdy nie chodzi o załatwienie konkretnej sprawy, możemy poprzestać na tym, że społeczeństwo nie wypowiedziało się w większości i w związku z tym referendum nie przyniosło rezultatu. Natomiast w przypadku gdy referendum ma prowadzić do rozstrzygnięcia określonej sprawy, jako że ratyfikacja umowy międzynarodowej jest ważną sprawą, a rozstrzygnięcie może być na tak bądź na nie, nie zbudowaliśmy pomostu, nie zbudowaliśmy bezpiecznej drogi, po której możemy się poruszać, by uzyskać odpowiedź - podkreślam - na tak bądź na nie. Nie ma takiego trybu, nie ma takich ram prawnych. W związku z tym mówienie o jakimś zamachu, o budowaniu trzeciego trybu absolutnie nie przystaje do tego, co jest zapisane w konstytucji, i do tego, co jest przedmiotem ustawy o referendach ogólnokrajowych.</u>
          <u xml:id="u-63.6" who="#SzefKancelariiPrezydentaRPJolantaSzymanekDeresz">Wracam do sprawy jeszcze raz. Musimy znaleźć, wyinterpretować, sprecyzować tryb postępowania w sytuacji, kiedy udział w referendum będzie brała mniejszość z nas. Taką propozycję zawiera projekt ustawy o referendach ogólnokrajowych. To, że te przepisy znalazły się na końcu projektu ustawy, jest oczywiste, wynika to z logiki budowy aktu prawnego, ponieważ to jest zmiana w przepisach o umowach międzynarodowych. Wszystko to jest logicznie powiązane. Dziękuję w imieniu zespołu, który nad tą ustawą pracował, za pochwałę co do logiki tej ustawy. To, że jest to zmiana w ustawie o umowach międzynarodowych też ma swoje logiczne uzasadnienie, bo chodzi nam o dopracowanie trybu ratyfikacji umowy międzynarodowej. Jedyną możliwą drogą, jaką uznał zespół konstytucjonalistów, jest oddanie tego ponownie w gestię Sejmowi, bo na pierwszym etapie tego procesu Sejm jest gospodarzem. Sejm podejmuje decyzję co do tego, czy to tylko Sejm znaczną większością głosów będzie o tym decydował, czy też odda głos narodowi. Sejm o tym będzie decydował. Jeśli okaże się, że naród nie zechciał przystąpić do procedury, którą Sejm zaproponował, to Sejm ponownie może zadecydować o tym, co w tym trybie dalej robić, skoro zdecydowaliśmy się, że możemy przekroczyć granicę Unii Europejskiej. Musi jednak być stosowna droga.</u>
          <u xml:id="u-63.7" who="#SzefKancelariiPrezydentaRPJolantaSzymanekDeresz">Padło tu szczegółowe pytanie, ale bardzo istotne, czy też wątpliwość, co do tego, dlaczego, skoro mamy zabezpieczyć ten tryb, dajemy Sejmowi tylko możliwość, a nie obowiązek ponownego podjęcia uchwały. Jeżeli bowiem stwarzamy tylko możliwość, to Sejm nie musi tego czynić. Otóż to, że zapis został tak sformułowany w projekcie ustawy, wynika również z konstytucji, albowiem w art. 90, w którym jest mowa o pierwotnym podejmowaniu uchwały, jest mowa o trybie, o tym, że uchwałę w sprawie wyrażenia zgody na ratyfikację podejmuje Sejm bezwzględną większością głosów, jest powiedziane, że to do Sejmu należy decyzja, ale nacisk został położony na tryb. Poza tym konstytucja może nakładać taki obowiązek na Sejm, natomiast w ustawie nie może być zapisu, że Sejm podejmuje uchwałę, bo dopiero się okaże, czy uchwała będzie podjęta kwalifikowaną większością, czy nie. I tylko dlatego jest to określenie, które w żaden sposób nie powinno rodzić wątpliwości, jako że decyzja należy do Sejmu, a rolą ustawy jest stworzenie odpowiednich ram prawnych dla funkcjonowania państwa, dla działania instytucji państwowych. To jest pierwsza sprawa, która moim zdaniem jest sprawą najistotniejszą.</u>
          <u xml:id="u-63.8" who="#SzefKancelariiPrezydentaRPJolantaSzymanekDeresz">Druga sprawa dotyczy podmiotów uprawnionych do udziału w kampanii. To jest bardzo trudne zagadnienie i zespół bardzo długo nad tym dyskutował. Chcę oświadczyć w imieniu zespołu, że została wybrana jak najbardziej sprawiedliwa droga, która umożliwia udział w tej kampanii jak najszerszemu kręgowi. Oczywiście można wymienić, jakie poparcie społeczne otrzymały partie polityczne, dalej, dlaczego mowa jest o stowarzyszeniach, fundacjach działających od roku. To jest propozycja, projekt. Trzeba wprowadzić - jak zaznaczyłam na wstępie, uzasadniając projekt tej ustawy - pewne ograniczenie po to, by uniknąć doraźnej manipulacji polegającej na tym, że z chwilą gdy zostanie ogłoszone referendum, nagle będą się mnożyły podmioty, które będą chciały brać udział w kampanii na tak bądź na nie. Tego projektodawca chciał uniknąć i dlatego wprowadza się barierę czasową. To jest ewentualnie do uzgodnienia, ale w żadnym razie nie można mówić o działaniu ustawy wstecz. To jest po prostu wprowadzenie pewnej granicy wieku, która funkcjonuje w wielu ustawach. Można tu przeprowadzić najprostszą analogię do zapisów mówiących o tym, że do czegoś uprawnieni są ci, którzy skończyli 18, 25, 35 lat. To jest tego rodzaju unormowanie. Natomiast cel jest bardzo wyraźny, chodzi o uniknięcie manipulacji, działań doraźnych w przededniu referendum.</u>
          <u xml:id="u-63.9" who="#SzefKancelariiPrezydentaRPJolantaSzymanekDeresz">Dlaczego preferuje się silne podmioty, takie jak fundacja Schumana? Nie preferuje się. Powiedziałabym inaczej: to tym słabszym podmiotom, które na przykład funkcjonują od dwóch lat, daje się takie samo prawo jak dużym podmiotom. Chcę podkreślić, że udział każdego podmiotu w środkach masowego przekazu, w mediach, jest równy, dla każdego przewiduje się równy czas. Co z tego, że fundacja jest silnym podmiotem? Ona będzie miała tyle samo czasu, co fundacja, która działa krócej, co inne fundacje, inne stowarzyszenia, które skupiają wokół siebie mniejszy krąg obywateli. Proszę też od tej strony na to spojrzeć. To jest jak najbardziej sprawiedliwe, właśnie ze względu na równy czas. Dopiero byłaby dyskusja, gdyby projektodawca zaproponował czas dzielony w połowie dla tych, którzy są na tak, i w połowie dla tych, którzy są na nie, jak w przypadku Norwegii. My nie mamy takiej świadomości prawnej jak państwa o długo funkcjonujących demokracjach. Wtedy dopiero powstałyby problemy, czy określona wypowiedź była na tak czy na nie, że deklaracja była na tak, a odpowiedź na nie. Tego chciano uniknąć i dlatego wprowadzono najbardziej sprawiedliwe kryterium doboru podmiotów. Chodzi o wszystkich tych, których działanie objęte jest - zwracam na to uwagę - przedmiotem referendum, nie chodzi o działanie zbliżone przedmiotowo do Unii Europejskiej. Przepis o podmiotach, które mogą brać udział w kampanii referendalnej, znajduje się w części ogólnej i dotyczy wszystkich referendów. Tak to zostało ogólnie nakreślone, to mają być te podmioty, które się zajmują tym, o czym będzie się decydować w referendum. Jeżeli nawet są to przeciwnicy Unii Europejskiej, zawsze mogą znaleźć taką formułę: przedmiot - Unia Europejska, czy głosujesz na tak czy na nie.</u>
          <u xml:id="u-63.10" who="#SzefKancelariiPrezydentaRPJolantaSzymanekDeresz">Proszę też nie przytaczać interpretacji tego rodzaju, że to jest tylko dla zwolenników Unii Europejskiej. Absolutnie nie. Mówimy o przedmiocie, tak jak mówimy o wyniku wiążącym; wynik wiążący jest na tak bądź na nie. Przedmiot działania fundacji, stowarzyszenia może dotyczyć poparcia wstąpienia do Unii Europejskiej albo też uświadomienia negatywów tego procesu. Jest to najbardziej słuszne zdaniem zespołu przygotowującego tę ustawę rozwiązanie, najbardziej sprawiedliwe, a w szczególności właśnie, gdy czas dzielony jest równo.</u>
          <u xml:id="u-63.11" who="#SzefKancelariiPrezydentaRPJolantaSzymanekDeresz">Zadane zostało szczegółowe pytanie: Dlaczego fundacje zostały wyłączone, jeśli chodzi o wymóg działania na całym obszarze Polski? Z prostej przyczyny, prozaicznej wręcz: trudno byłoby znaleźć fundację, która działa na całym obszarze kraju. Znowu to jest przykład, że chciano jak najbardziej sprawiedliwie potraktować wszystkie podmioty. Gdybyśmy wprowadzili zapis dotyczący fundacji, pojawiłyby się głosy krytyczne, że większość fundacji działa na terenie województwa, miasta, skupia wąską grupę społeczną i że są one wyeliminowane. Chodzi właśnie o te małe fundacje, które działają w małych miejscowościach. Przed chwilą pan poseł pytał, czy pan prezydent zechce porozmawiać na Podlasiu o Unii Europejskiej. Pan prezydent zechce, ale może właśnie jest mała fundacja, która działa tylko tam, która będzie miała na równi z dużymi fundacjami prawo głosu w mediach publicznych, na równi z partiami politycznymi. Czy można mieć wątpliwość co do sprawiedliwości takiego rozwiązania? Chyba nie.</u>
          <u xml:id="u-63.12" who="#SzefKancelariiPrezydentaRPJolantaSzymanekDeresz">Padało jeszcze mnóstwo szczegółowych pytań, na przykład co do dnia wolnego od pracy. Pytano, dlaczego nie określono, iż przypada on w niedzielę, mówiono, że to jest manipulacja. Jak zaznaczyłam na wstępie, snucie podejrzeń o manipulowanie w tej ustawie jest absolutnie nie na miejscu. Przede wszystkim nie ma w tym żadnych racji. Większość przepisów organizacyjnych zawartych w tym projekcie ustawy zaczerpnięto z Ordynacji wyborczej do Sejmu i do Senatu, na przykład przepis dotyczący dnia wolnego od pracy, przepis o sprzedaży alkoholu za konkretną cenę i parę innych związanych z organizacją kampanii. Są to przepisy zaczerpnięte z Ordynacji wyborczej, a zatem już funkcjonujące w naszym prawie. Jeśli są wątpliwości, to można było je zgłosić w odniesieniu do tamtych ustaw na etapie ich uchwalania albo później.</u>
          <u xml:id="u-63.13" who="#SzefKancelariiPrezydentaRPJolantaSzymanekDeresz">Na koniec chcę odpowiedzieć na pytanie, które sformułowano jako zarzut, że pan prezydent właśnie dzisiaj, w przededniu przystąpienia do Unii Europejskiej przedstawia tę ustawę i to pod płaszczykiem regulowania kwestii trzech referendów. To też było przedmiotem dyskusji: czy ma być jedna ustawa, czy trzy. Zespół doszedł do takiego wniosku - podobnie jak w przypadku kwestii trybu ratyfikacji umowy międzynarodowej - a także pan prezydent osobiście, bo nie jest tak, jak stwierdzono ze strony Platformy Obywatelskiej, że prezydent otrzymał projekt w ostatnim dniu przed przedłożeniem go Sejmowi. Pan prezydent uczestniczył w pracach zespołu i ta kwestia, czy to ma być ustawa dotycząca trzech referendów, omawiana była z udziałem pana prezydenta, była bardzo szczegółowo analizowana, by uniknąć takich zarzutów. Gdyby to dotyczyło tylko referendum o ratyfikacji umowy międzynarodowej, to dopiero można byłoby formułować zarzuty, że to jest mechanizm, który jest stworzony na potrzeby dzisiejszej sytuacji. Tak jak zastrzegłam na wstępie swojego wystąpienia i jak podkreślali wszyscy przedstawiciele klubów, którzy zabierali głos w dyskusji, był to wymóg dopasowania ustawodawstwa zwykłego do postanowień ustawy zasadniczej. Nie mówmy zatem o mechanizmach.</u>
          <u xml:id="u-63.14" who="#SzefKancelariiPrezydentaRPJolantaSzymanekDeresz">Chcę podkreślić, że prezydent uczynił to, biorąc pod uwagę zapisy konstytucji, ale uczynił to jako ostatni podmiot, który miał prawo wniesienia inicjatywy. Od chwili obowiązywania konstytucji, od chwili zakreślenia tego dwuletniego przepisu żaden z podmiotów uprawnionych do wniesienia inicjatywy ustawodawczej nie zdecydował się na to, by zmienić dotychczas obowiązującą ustawę o referendum, zaproponować nową. Gdyby to było dwa, trzy lata temu, być może nie byłoby takiego podejścia do tej ustawy, jakie zaprezentowała dzisiaj Liga Polskich Rodzin, lecz debata toczyłaby się w spokoju, byłaby poświęcona merytorycznym kwestiom. Dzisiaj natomiast zarzuca się, że jest to tuż przed przystąpieniem do Unii. Był na to czas. Skoro żaden z podmiotów z tego nie skorzystał, prezydent Rzeczypospolitej Polskiej wykorzystał swoje prawo do wniesienia inicjatywy ustawodawczej i przedłożył Wysokiemu Sejmowi projekt ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-63.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-63.16" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Janusz Wojciechowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani minister za wystąpienia w dzisiejszej debacie: za przedstawienie projektu prezydenckiego i za udzielenie odpowiedzi na postawione pytania.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-64.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-64.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Wniosek wymaga poddania pod głosowanie. Głosowanie nastąpi w dzisiejszym bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-64.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Wysoka Izbo! Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 9. porządku dziennego: Pytania w sprawach bieżących.</u>
          <u xml:id="u-64.5" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dla przypomnienia: Czas przeznaczony na pytania nie może być dłuższy niż 2 godziny. Postawienie pytania ma trwać nie dłużej niż minutę, udzielenie odpowiedzi nie dłużej niż 5 minut. Nad pytaniem i udzieloną odpowiedzią nie przeprowadza się dyskusji. Marszałek Sejmu dopuszcza jednak do postawienia pytań dodatkowych. Uprawnienie to w pierwszej kolejności przysługuje składającemu pytanie. Poszczególne dodatkowe pytania nie mogą trwać dłużej niż 30 sekund, a łączna uzupełniająca odpowiedź nie może trwać dłużej niż 5 minut. Marszałek może wyrazić zgodę na wydłużenie czasu łącznej odpowiedzi na pytania dodatkowe.</u>
          <u xml:id="u-64.6" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Przechodzimy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-64.7" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pierwsze pytanie zgłaszają panowie posłowie Romuald Ajchler i Stanisław Stec oraz pani poseł Zofia Grzebisz-Nowicka.</u>
          <u xml:id="u-64.8" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pytanie dotyczy skuteczności interwencji na rynku skupu żywca wieprzowego przez Agencję Rynku Rolnego, a adresowane jest do prezesa Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-64.9" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Odpowiedzi z upoważnienia prezesa Rady Ministrów udzielał będzie pan minister Jerzy Pilarczyk, sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz prezes Agencji Rynku Rolnego pan Ryszard Pazura.</u>
          <u xml:id="u-64.10" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę państwa posłów, kto?</u>
          <u xml:id="u-64.11" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Ajchler jest gotów, widzę.</u>
          <u xml:id="u-64.12" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę, panie pośle, o zadania pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#PosełRomualdAjchler">Nie ma pana posła Steca, panie marszałku, w związku z tym, on zresztą za chwilę przyjdzie, a umówiliśmy się, że on będzie zadawał to pytanie, ale...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Już jest pan poseł Stec, to jeśli taka była umowa, to bardzo proszę pana posła Steca.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#komentarz">(Poseł Romuald Ajchler: Ja w drugiej kolejności.)</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panów wybór, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#PosełStanisławStec">Bardzo dziękuję, panie marszałku, ale rozpoczęło się właśnie posiedzenie Komisji Finansów Publicznych i dlatego się spóźniłem.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#PosełStanisławStec">Panie ministrze, Agencja Rynku Rolnego w 2002 r. wydała już na interwencję na rynku rolnym ponad 2 mld zł, natomiast ceny żywca wieprzowego są w granicach 2,83–3,30. Rolnicy są zaniepokojeni i w związku z tym nie ma się im co dziwić. Dlatego prosimy o odpowiedź, co resort razem z Agencją Rynku Rolnego zamierza zrobić, żeby interwencja na rynku żywca wieprzowego była skuteczniejsza, żeby po prostu rolnicy mogli sprzedawać żywiec przynajmniej po cenie kosztów produkcji, z minimalnym zyskiem na opłatę bieżącej działalności. I taki jest cel naszego pytania, i prosimy o informację, co resort chce w przyszłości zrobić, żeby sytuację na tym rynku poprawić. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę pana ministra Jerzego, przepraszam, Józefa Pilarczyka, sekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi o udzielenie odpowiedzi na pytanie.</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJózefJerzyPilarczyk">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Ponieważ ten problem był przedmiotem pytań zadawanych przez państwa posłów kilka tygodni temu na posiedzeniu Sejmu, pragnę tylko w skrócie przedstawić to wszystko, co Agencja Rynku Rolnego robi dla uregulowania rynku wieprzowiny.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJózefJerzyPilarczyk">Ogólnie mogę powiedzieć tak, że w tym roku agencja, podejmując działania interwencyjne na rynku wieprzowiny, interwencyjnie dokonała zakupu około 90 tys. ton wieprzowiny i wydała na to około 500 mln zł. Wydaje się, że ta interwencja jest, zresztą tak jak pan poseł informuje, nieskuteczna. Nieskuteczna nie tylko z punktu widzenia interesu rolników i nie tylko z tego punktu, że cena w dalszym ciągu utrzymuje się na niskim poziomie, ale również nie osiągnięto celu drugiego, jaki powinna zakładać interwencja, a więc obniżenia nadpodaży.</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJózefJerzyPilarczyk">Pragnę poinformować, że w grudniu 2001 r. pogłowie trzody wynosiło 17,5 mln sztuk, w marcu bieżącego roku wynosiło 17,7 mln sztuk, w lipcu osiągnęło poziom 18,7 mln sztuk. Wszystko to wskazuje, że interwencja na rynku wieprzowiny nie ustabilizowała rynku, wręcz można powiedzieć, że odwrotnie - w sytuacji nadpodaży zachęcała do uruchomienia dalszej produkcji. A więc tu trzeba powiedzieć, że podejmowane działania nie osiągnęły celu, czyli nie zmniejszyły podaży, bo istotą regulacji rynkowej jest również zmniejszenie podaży, obok oczywiście ustabilizowania poziomu cen i dochodów na odpowiednim poziomie.</u>
          <u xml:id="u-69.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJózefJerzyPilarczyk">W związku z tym, że w chwili obecnej prowadzona jest w dalszym ciągu interwencja w ramach działań przewidzianych w programie interwencyjnym Agencji Rynku Rolnego - przypomnę, że ta interwencja, która w tej chwili jest realizowana w ramach tego programu, przewiduje interwencyjny zakup 55 tys. ton półtusz, prowadzona jest w oparciu o ceny interwencyjne odpowiadające 4,14, 4,26 i 4,39 zł za kilogram wagi poubojowej, oczywiście to jest cena bez VAT, odpowiednio do klas R, U i E. Wydaje się, że z jednej strony - tak jak pan poseł mówi - ceny się nie stabilizują, a wręcz utrzymują się na niskim poziomie, z drugiej strony w dalszym ciągu rośnie produkcja. W związku z tym logicznym byłoby, ażeby interwencję rozszerzyć, obniżając ceny interwencyjne. To musi być taka konsekwencja.</u>
          <u xml:id="u-69.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJózefJerzyPilarczyk">A więc jeżeli ocenimy, że skuteczność interwencji jest zbyt niska, to musimy również patrzeć na aspekt taki, ażeby poprawić opłacalność, poprawić ceny rynkowe, musimy zahamować podaż. I tego typu działania, jeżeli bieżące działania Agencji Rynku Rolnego, które mniej więcej sprowadzają się do tego, że po obecnych cenach, o których mówiłem, dziennie skupuje się w ramach interwencji około tysiąca ton, a w ramach tej ostatniej transzy działań interwencyjnych wykorzystano już około 20 tys. ton, pozostało do wykorzystania około 35 tys. ton, jeżeli te działania nie będą skuteczne, to poważnie należy rozważyć ewentualne obniżenie cen interwencyjnych, po to by zahamować dalszą nadprodukcję.</u>
          <u xml:id="u-69.5" who="#komentarz">(Poseł Romuald Ajchler: To jest chore.)</u>
          <u xml:id="u-69.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJózefJerzyPilarczyk">No, niestety, widzę reakcję pana posła Ajchlera. Ale, panie pośle, to są, czy nam się to podoba, czy nie, żelazne prawa podaży i popytu. Póki co, obowiązują ostatnie decyzje, które w tym zakresie zostały podjęte, obowiązują ceny, które podałem. Agencja w tej chwili kupiła 112 tys. i posiada na stanie 112 tys. ton półtusz wieprzowych. Pragnę poinformować, że agencja podejmuje inne jeszcze działania rozładowujące tę sytuację, mianowicie dopłaty do eksportu półtusz, jak również dopłaty do prywatnego przechowywania półtusz wieprzowych.</u>
          <u xml:id="u-69.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJózefJerzyPilarczyk">Niestety zainteresowanie podmiotów sprzedażą półtusz wieprzowych, łącznie z dopłatami do eksportu, jest niskie. A więc można w skrócie powiedzieć: Interwencja jest prowadzona, rośnie góra wieprzowiny nie tylko na rynku, ale również w chłodniach agencji. Jest to sytuacja niepokojąca, dotycząca również utrzymania płynności Agencji Rynku Rolnego, ponieważ jeśli chodzi o interwencję, która jest prowadzona, odkłada się to w zapasach magazynowych zlokalizowanych w chłodniach. Są podejmowane natomiast próby zagospodarowania tych zapasów, ale nie przynoszą określonych efektów, ponieważ podobna sytuacja jest na rynku wieprzowiny w Europie. Poszukiwania zbytu prowadzą do wniosków, że należałoby zwiększyć w sposób bardzo jednoznaczny dopłaty do eksportu, co się wiąże z wydatkami budżetowymi. Tak się składa, że to pytanie jest zadawane w dniu po debacie budżetowej. Jak wygląda budżet przeznaczony w 2003 r. na rolnictwo, w tym również na interwencje na rynkach rolnych, państwo posłowie doskonale wiedzą. W związku z tym nie tylko dla państwa posłów, ale również i dla rządu, z tego, co jest zapisane w projekcie budżetu na przyszły rok, wynikają określone wnioski. Konstruowany jest w tej chwili nowy program interwencyjny Agencji Rynku Rolnego na 2003 r. i również obecna sytuacja występująca na rynku wieprzowiny zostanie wzięta pod uwagę. Dziękuję, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Przechodzimy do pytań uzupełniających.</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Stanisław Stec jako pierwszy, proszę bardzo. Aha, pan poseł Stec aktywnie pracuje w Komisji Finansów Publicznych.</u>
          <u xml:id="u-70.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">W takim razie, proszę bardzo, pan poseł Romuald Ajchler.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#PosełRomualdAjchler">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#PosełRomualdAjchler">Panie Ministrze! Nie podlega dyskusji, że wysiłek finansowy rządu Leszka Millera, jeżeli chodzi o interwencję w 2002 r. na rynkach rolnych, jest niespotykany do tej pory; powiem, że w naszym kraju w dziejach transformacji. Ogromne środki wydane na interwencję w bieżącym roku jednak nie przyniosły efektów. Dochody producentów trzody chlewnej, a także innych producentów, np. mleka, drobiu, wołowiny, ciągle spadają. Dochodzi do tego, że ceny na trzodę chlewną i drób w bieżącym roku uzyskiwane przez rolników to ceny sprzed 10 lat, przy ciągle rosnących oczywiście kosztach produkcji. Chciałbym zapytać, panie ministrze, gdzie tkwi przyczyna tak niekorzystnej sytuacji na rynku mięsa wieprzowego. Mówił pan o tym, ale prosimy, żeby pan uzupełnił tę wypowiedź.</u>
          <u xml:id="u-71.2" who="#PosełRomualdAjchler">Drugie pytanie. Czy nie należałoby się przyjrzeć mechanizmom funkcjonującym w innych krajach na rynkach rolnych, gdzie już dzisiaj rolnicy wiedzą, jaka cena interwencyjna będzie obowiązywać w przyszłym roku, i czy tych mechanizmów nie warto wprowadzić w naszym kraju? Przekazalibyśmy rolnikom informację o wysokości interwencji poprzez podanie tego do publicznej wiadomości i oni po uzyskaniu tej informacji mogliby podjąć racjonalną decyzję gospodarczą, bo przecież rolnikom przede wszystkim o to chodzi.</u>
          <u xml:id="u-71.3" who="#PosełRomualdAjchler">Ostatnie pytanie. Co zamierza zrobić resort rolnictwa, znając już realia budżetu na 2003 r., aby efektywność wydawanych środków publicznych na interwencję przełożyła się także na poprawę dochodowości rolnictwa? Mówił pan o trudnościach związanych z eksportem, z dopłatami, itd. Panie ministrze, Duńczycy produkują 4-krotnie więcej mięsa niż wynoszą ich potrzeby rynkowe. Czy nie warto podjąć takiej decyzji, aby nie przechowywać np. skupionych półtusz wieprzowych i nie ponosić kosztów przechowywania, a środki te przeznaczyć na dopłaty eksportowe? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zadanie pytania pana posła Stanisława Piosika.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#PosełStanisławPiosik">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#PosełStanisławPiosik">Panie Ministrze! Pochodzę z powiatu typowo rolniczego, gdzie rozwinięta jest mocno hodowla trzody chlewnej, a to tylko z tego tytułu, że bonitacja gleb jest tam bardzo słaba. Obecnie cena 1 kg żywca na terenie mojego powiatu kształtuje się w wysokości 2,8 zł. Przecież nie tak dawno, w roku 2002, był dokonany spis rolny i spis ludności. Przecież my wiedzieliśmy, ile jest zwierząt gospodarskich i kiedy będzie ten dołek lub górka w produkcji. Dlaczego Agencja Rynku Rolnego nie wykorzystuje tych informacji, które akurat w roku 2002 można było świetnie wykorzystać? Rolnicy zadają sobie pytanie, dlaczego Agencja Rynku Rolnego nie wykonuje swoich obowiązków. Wydajemy coraz to większe pieniądze z tego tytułu, a na dzień dzisiejszy ludziom rolniczego trudu bieda zagląda w oczy. Dlatego są zbulwersowani i pytają, czy nie można ustalić ceny minimalnej, żeby wiedzieli, za jakie pieniądze mają ten swój towar produkować. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Kolejne pytanie zada pani poseł Anna Górna-Kubacka.</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-74.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Nie ma pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-74.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">W takim razie pan poseł Benedykt Suchecki, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#PosełBenedyktSuchecki">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#PosełBenedyktSuchecki">Panie Ministrze! Przy cenie żywca wieprzowego poniżej 3 zł trudno mówić o jakiejkolwiek opłacalności produkcji. Łatwo jest przewidzieć, kiedy będzie świński dołek, a kiedy będzie górka. Jest to sinusoida, która powtarza się przez wiele lat. Patrząc na cenę zakupu prosiąt na wolnym rynku, również możemy przewidzieć, kiedy ta górka będzie. Na pewno ceny wolnorynkowe zbóż wpływają na to, że jest taka, a nie inna cena produkcji wieprzowiny. W związku z tym chciałbym zapytać, biorąc pod uwagę to, o czym pan minister wspomniał, iż wydatkowano 500 mln zł na zakup interwencyjny przez Agencję Rynku Rolnego: Jak zatem będzie wyglądała sytuacja finansowa Agencji Rynku Rolnego w 2003 r., przy planowanym zakupie ok. 80 tys. ton półtusz?</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#PosełBenedyktSuchecki">Pytanie drugie. Czy resort rolnictwa przewiduje jakiekolwiek działania w tym kierunku, by ograniczyć stosowanie w przetwórstwie mięsa wieprzowego tzw. spowalniaczy przy tej nadprodukcji, która istnieje na rynku? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Kolejne pytanie zada pan Lech Kuropatwiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#PosełLechKuropatwiński">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Interwencja na rynku żywca wieprzowego jest mało skuteczna. Proszę spojrzeć: w roku 2001 cena żywca wynosiła ok. 4,5 zł. Pojawiła się wizja rozwoju hodowli i w roku 2002 - krach. Czyli co? Brak koordynacji hodowców, przetwórców, możliwości zbytu wewnętrznego czy eksportu. Potrzebny jest bilans bazy żywca i konsumenta. Społeczeństwo nasze zjadłoby więcej, tylko nie stać go na zakup tego towaru. Dlaczego rząd i służby agencji nie rozwiązują kwestii interwencji na rynku żywca poprzez wcześniejsze wejście na rynek, gdy spadają ceny? To pozwala różnego rodzaju kupcom zarabiać na rolniku. Oferują oni zapłatę gotówkową niższą niż obowiązuje w skupie. Agencja Rynku Rolnego poprzez swoje decyzje doprowadza do tego, że podmioty skupowe osłabiają swoją kondycję finansową, biorąc kredyty skupowe na zapłatę za żywiec. Jeżeli agencja po 14 dniach płaci za dostarczony towar, to jest to za długi czas. 7 dni rozwiązałoby problemy zakładom ubojowym, obniżyło ich koszty i pozwoliło na szybsze zdjęcie nadwyżki żywca i podwyżkę ceny, chociażby minimalnej, ale wyższej od ceny interwencyjnej, a to rozwiązałoby także kwestię pieniędzy wydawanych z budżetu państwa. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Jan Łączny, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#PosełJanŁączny">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#PosełJanŁączny">Panie Ministrze! Kolejny raz pojawia się na forum parlamentarnym problem hodowli i zbytu żywca wieprzowego, czyli powtórzyła się huśtawka cenowa. Chciałbym pana zapytać, jakie jest pana stanowisko odnośnie do wydawania pozwoleń na budowanie wielkich hodowli trzody chlewnej, szczególnie chodzi mi tutaj o woj. zachodniopomorskie. Bardzo interesuję się tym tematem i widzę, że kolejne duże zakłady tuczu trzody chlewnej niebawem zostaną uruchomione i nie ma żadnej reakcji rządu.</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#PosełJanŁączny">Kolejny temat: istnieją opinie, przyłączam się do nich, uznaję, że w pewnym sensie są uzasadnione, że dwa razy w roku dochodzi do manipulacji Agencji Rynku Rolnego z myślą o tym, żeby doprowadzać do tzw. nadwyżki, czyli manipulacja ma na celu pozyskiwanie nieuzasadnionych zysków.</u>
          <u xml:id="u-79.3" who="#PosełJanŁączny">Jest jeszcze jeden temat, trzoda chlewna. Wiemy dzisiaj, że na terenie naszego kraju cena spadła poniżej 3 zł. Co na to Urząd Antymonopolowy, że cena dla konsumenta, czyli produktów pochodzących z żywca wieprzowego, nie ulega zmianie? Tak więc istnieje kolejne podejrzenie, że ktoś z tego tytułu, że tak powiem, odnosi duże korzyści materialne. Oczywiście nie ulega wątpliwości, że dojście w tej chwili do tak niskiej inflacji, jaka ma miejsce, to również efekt żerowania na niskich cenach płodów rolnych skupowanych od rolników. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Stanisław Dulias, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#PosełStanisławDulias">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#PosełStanisławDulias">Zmiany cen płodów rolnych zmierzają do unicestwienia polskiego rolnictwa. Manipulacja cenami płodów rolnych przekroczyła wszystkie dopuszczalne normy, także jeśli chodzi o podejście do polskiego chłopa. Jest to regulacja inflacji w Polsce, a nie regulacja rynku rolnego. Jednym z narzędzi, jakim posługuje się wicepremier, minister rolnictwa Jarosław Kalinowski, co udowodnił poprzez zmiany ceny skupu trzody z 4 zł na 3,50, jest wykorzystywanie Agencji Rynku Rolnego, oczywiście realizując politykę pana Balcerowicza czy reprezentanta Banku Światowego. Efekt tych działań to dramat naszego rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#PosełStanisławDulias">Zanim zadam pytanie, pewna refleksja, a może odpowiedź na pytanie, które zadał poseł Ajchler i stanowisko, które wyraził pan minister. Nie chodzi o wielkości interwencji, a o sposób, który zna każdy polski rolnik. Szkoda tylko, że nie znają go ministerstwo czy agencja. Nie chodzi tu o duże środki, które rząd na to przeznacza, ale o to, na co i w jaki sposób. Nie ma tu znaczenia zasada popytu i podaży, a przeciwnie - negatywna regulacja rynku prowadzona przez Agencję Rynku Rolnego. Mogę na ten temat podjąć rozmowę, jak będzie więcej czasu.</u>
          <u xml:id="u-81.3" who="#PosełStanisławDulias">I pytania. O ile zwiększył się eksport poprzez dopłaty do eksportu? Jakie środki zostały przeznaczone na ten cel? Jaka część tych środków idzie na duże zakłady, co ratuje je przed upadkiem, a jaka na tych drobnych przetwórców mięsa i wyrobów mięsnych? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Alfred Budner, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#PosełAlfredBudner">Panie ministrze, jaka, zdaniem pana ministra, jest opłacalna cena trzody chlewnej na dzisiaj? Drugie pytanie, jaka będzie cena trzody po naszym wstąpieniu do Unii Europejskiej, gdy uwzględni się przyznaną Polsce dopłatę? Chodzi o te nieszczęsne 25%. Jak ta cena będzie się miała do ceny trzody w krajach Unii Europejskiej, w tych najbliższych, takich jak Niemcy i Francja.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#PosełAlfredBudner">Pan minister mówił o zmniejszeniu nadprodukcji. Mam pytanie: Dlaczego nie ma planowej kontraktacji? Czy Polacy wiedzą, ile tej trzody trzeba wyprodukować? Chyba do tej pory takich postanowień rządu nie ma. Kiedy rząd zatrzyma wydawanie pozwoleń na budowę trzodowych gigantów, szczególnie dla takich firm, jak Smithfield i podobne? Przecież to za chwilę rozłoży naszych rolników jeszcze bardziej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pani poseł Genowefa Wiśniowska, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#PosełGenowefaWiśniowska">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#PosełGenowefaWiśniowska">Panie ministrze, przy ustalaniu zasad interwencji na rynku zbóż przed tegorocznymi żniwami wicepremier Jarosław Kalinowski zaproponował rządowi, a ten przyjął, obniżenie ceny interwencyjnej skupu trzody o 50 gr, to jest ponad 15%, tym samym zdecydowanie obniżając opłacalność hodowli i pogarszając warunki bytu społeczności wiejskiej.</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#PosełGenowefaWiśniowska">Pytanie pierwsze. Czy resort rolnictwa dokonał oceny tej szkodliwej dla rolnictwa decyzji? Jeśli tak, to co pan premier zamierza uczynić, aby tę sytuację naprawić? Drugie pytanie. Bardzo często można wyczytać w prasie informacje o sytuacji hodowli, w tym trzody chlewnej. Taką informację można wyczytać w ostatnim informatorze, że rzekomo w 2002 r. ma wzrosnąć stan trzody chlewnej o ponad milion ton. Skąd pochodzą te informacje?</u>
          <u xml:id="u-85.3" who="#PosełGenowefaWiśniowska">Jeszcze przy okazji, panie ministrze, co się dzieje z wynikami spisu rolnego? Jest jakieś dziwne milczenie na ten temat. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Kolejne pytanie zada pan poseł Józef Żywiec.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#PosełJózefŻywiec">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Nie będę zadawał pytań na temat żywca.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#PosełJózefŻywiec">Mam pytanie do pana ministra: Kiedy i jaka cukrownia dostanie poręczenie na kredyty na skup buraków cukrowych? Chcę powiedzieć, że już powstaje niepokój w środowisku chłopskim, jeżeli chodzi o zapłatę za buraki. Proszę powiedzieć, czy jakaś cukrownia w ogóle dostanie poręczenia? Wiem, panie ministrze, że prawdopodobnie w poniedziałek ma zapaść decyzja, ale chciałbym dzisiaj wiedzieć, bo rolnicy dzwonią i jest to naprawdę poważna sprawa. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Następne pytanie zada pan poseł Tomasz Markowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#PosełTomaszMarkowski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! W woj. kujawsko-pomorskim, można powiedzieć, że jest to centrum produkcji trzody, bo produkcja ostatniego roku to około 3,5 mln sztuk tuczników, skupiono tylko 16 tys. ton półtusz, czym agencja, nie wiem, dlaczego, się chwali. Skupuje tylko kilka firm po cenie 3,10, 3,20 w przeliczeniu na żywiec. Cena rynkowa natomiast spada do 2,8–2,9 i doprowadza to do sytuacji, w której rolnik otrzymuje cenę na granicy, a można powiedzieć, poniżej granicy opłacalności. Czy rząd nie zauważa, że skup w takim zakresie i po takich cenach kompletnie nie rozwiązuje problemu, a wręcz może doprowadzić do kolejnych niepokojów społecznych?</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#PosełTomaszMarkowski">I drugie pytanie. Czy można stworzyć obiektywny system oceny mięsności świń? Rolnicy sygnalizują, że firmy skupujące fałszują tę ocenę i przez to faktyczna cena staje się jeszcze niższa od ceny rynkowej. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Andrzej Grzyb zada następne pytanie.</u>
          <u xml:id="u-90.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#PosełAndrzejGrzyb">Panie Ministrze! W Wielkopolsce jest duże zagłębie produkcji akurat trzody chlewnej. W tej chwili sytuacja rzeczywiście staje się bardzo trudna. Mamy wiele interpelacji zgłaszanych w tej sprawie zarówno przez grupy zawodowe, jak i indywidualnych rolników oraz samorządy, którzy pytają, co się dzieje w zakresie interwencji. Sądzę, że potrzebna jest tutaj, panie ministrze, większa ofensywność informacyjna również dotycząca tego, że interwencja jest prowadzona, na jakim poziomie, jaki jest jeszcze zakres możliwej interwencji, bo to zupełnie też zmienia zachowania rynkowe podmiotów skupujących. Takiej informacji niestety brakuje, a podawana w tej części, która dotyczy obrotów giełdowych czy innych, nie dociera do odbiorcy, który jest tutaj beneficjentem tego. W związku z tym chciałbym również zapytać, czy nie uważa pan minister, że powinno się jednak zmienić akcenty w tej interwencji, która jest mało skuteczna? Bardziej skuteczne byłoby jednak dopłacanie do eksportu i eksport tego, co się w nadwyżkach produkcyjnych w Polsce znajduje.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#PosełAndrzejGrzyb">Po drugie, kwestia wzmożenia popytu wewnętrznego. Okazuje się, że konsumenci nie odczuwają w żaden sposób obniżek cen na surowce, na trzodę chlewną. Czy agendy rządowe mogą w jakiś sposób wpływać na zmianę zachowań akurat tych, którzy dają towar dla konsumentów?</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#PosełAndrzejGrzyb">I sprawa trzecia, na którą chciałem również zwrócić uwagę, niejako to podkreślić, bo moi przedmówcy o tym mówili. Czy z punktu widzenia wspólnotowej polityki rolnej i również tego, co mamy przyjąć, do czego się przygotowujemy, zasadne jest, iżby w Polsce powstawały fermy, tak jak wspomniana tutaj ferma np. 10 czy 12 tys. loch budowana przez koncern Smithfielda? Czy chodzi nam o rolnictwo europejskie, czy po prostu o wielkich gigantów przemysłowej produkcji rolnej? To naprawdę uderza w sytuację producentów rolnych, takich, jakich chcielibyśmy mieć na rynku. Co rząd w tej sprawie zamierza uczynić?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Wysoka Izbo! Lista pytających trochę nam się rozrasta. Mam na tej liście jeszcze panów posłów Zbigniewa Sosnowskiego, Wojciecha Mojzesowicza, Józefa Nowickiego, jest Stanisław Kalemba, Piotr Krutul, Stanisław Kurpiewski, Marian Curyło i Lech Zielonka, dopisał się jeszcze pan poseł Mieczysław Aszkiełowicz. W związku z tym pytam, czy jeszcze ktoś z obecnych państwa posłów chce zadać pytanie dodatkowe, bo zamierzam zamknąć listę pytających.</u>
          <u xml:id="u-92.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Nie ma więcej zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-92.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">W takim razie zamykam listę pytających. Ostatnim zgłoszonym jest pan poseł Aszkiełowicz.</u>
          <u xml:id="u-92.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">A teraz pytanie zada pan poseł Zbigniew Sosnowski.</u>
          <u xml:id="u-92.5" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#PosełZbigniewSosnowski">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#PosełZbigniewSosnowski">Panie Ministrze! Opracowania wskazują na poprawę rentowności przemysłu mięsnego netto do 1,2%, przy równoczesnym obniżeniu bieżącej płynności finansowej. Jakie instrumenty opłacalności produkcji żywca wieprzowego pragnie opracować i wprowadzić agencja w celu uzyskania skuteczności swojej interwencji i gospodarki żywnościowej tym surowcem?</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#PosełZbigniewSosnowski">I pytanie drugie. Symulacje zawarte w analizach rynkowych Agencji Rynku Rolnego przewidują wzrost eksportu do ok. 80 tys. ton w pierwszym półroczu 2003 r. Wzrost ten dotyczyć będzie prawie wyłącznie eksportu mięsa z zapasów agencji. Jaki wpływ do budżetu planuje rząd z tego tytułu oraz czy będzie to symptom opłacalności produkcji żywca wieprzowego? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo, pan poseł Wojciech Mojzesowicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#PosełWojciechMojzesowicz">Panie Ministrze! To prawda, że Agencja Rynku Rolnego wydaje bardzo dużo pieniędzy proporcjonalnie do możliwości naszego budżetu. Ale, panie ministrze, czy nie jest rzeczą absurdalną, że z jednej strony interweniujemy na rynku, wyrywamy z budżetu pieniądze, których praktycznie prawie nie ma, a z drugiej strony jest import podobnej wielkości, jak interwencja na rynku. Praktycznie pośrednio interweniujemy na naszym rynku, zdejmując nadprodukcję z importu z Unii Europejskiej. Wyraźnie też trzeba powiedzieć, panie ministrze, tutaj trzeba się zwrócić do pana premiera, a szczególnie do panów od polityki socjalnej, od uposażeń, że ta nadprodukcja jest i wszystkim nam wiadomo, że wynika z tego, iż 30–40% ludzi nie dojada. Chcę też powiedzieć, bo mówimy teraz o rentowności zakładów mięsnych, o spadku opłacalności, to przecież te zakłady mięsne w dużej mierze zaopatrują supermarkety, w których płaci się tym zakładom po 3–4 miesiącach. To są pewne mechanizmy, na które rząd i urzędy fiskalne muszą zwrócić uwagę.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#PosełWojciechMojzesowicz">Chcę też wyraźnie powiedzieć, panie ministrze, że cykliczne obniżki cen interwencyjnych, wbrew temu, co pan tu powiedział, nie zmniejszają produkcji, bo ta produkcja nie jest zbyt wielka, natomiast mają fatalny skutek, bo wpływają na cenę na rynku. Każde obniżenie interwencji powoduje spadek ceny, więc ta interwencja wyznacza jakby cenę na rynku. Przedtem mieliśmy tam 3,70, spadło na 3,20, zakłady mięsne kupują po 2,80. Obniżymy na 2,80, będzie po 2,50. To jest układanie się podmiotów skupujących i przetwarzających pod cenę, którą my proponujemy. Ta interwencja jest niedobra, nietrafna. Jeżeli nie jesteśmy w stanie podnieść ceny do wysokości w miarę opłacalnej, tj. 3,60–3,70 na dzisiaj, to ta interwencja na rynku kompletnie nic nie daje, obniża cenę rynkową. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-95.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo, pan poseł Józef Nowicki następny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#PosełJózefNowicki">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#PosełJózefNowicki">Panie ministrze, jakie jest spożycie wieprzowiny w naszym kraju i czy ono rośnie, czy popyt się zwiększa?</u>
          <u xml:id="u-97.2" who="#PosełJózefNowicki">I drugie pytanie. Mówił pan o tej rosnącej nadpodaży, ale nie powiedział pan o przyczynach. Jakie są główne przyczyny nadpodaży i czy przypadkiem nie jest tak, że niewłaściwa interwencja także powoduje powstawanie tej nadpodaży?</u>
          <u xml:id="u-97.3" who="#PosełJózefNowicki">I trzecie pytanie. Co rząd, resort planuje, aby rozładować tę górę mięsa wieprzowego, a z drugiej strony, by w roku następnym ta sytuacja nie powtórzyła się i nie spotęgowała wobec braku skutecznych mechanizmów? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Stanisław Kalemba, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#PosełStanisławKalemba">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#PosełStanisławKalemba">Panie Ministrze! Jak trudna jest sytuacja świadczy to, że to samo pytanie zadawaliśmy pod koniec października i mimo że interwencja została podjęta, sytuacja jest dramatyczna. I w Wielkopolsce się sygnalizuje, że nie w małych gospodarstwach, ale tych, które produkują nawet 400–500 tuczników rocznie, sytuacja staje się coraz bardziej dramatyczna. Ale pytanie. Panie ministrze, skoro są takie nadwyżki, przewidywane też przecież na przyszły rok, jakie rząd podejmie działania, żeby jednak mieć wpływ na powstające nadal fermy, o których tutaj była mowa? To nie ma nic wspólnego z rynkiem w rolnictwie, nie mówiąc już o problemach związanych z ochroną środowiska. Jak zostanie wykorzystany ten kontyngent eksportu wieprzowiny do Unii Europejskiej i na ile należy zaangażować środki, żeby nie płacić za przechowywanie, tylko jak najszybciej to wyeksportować?</u>
          <u xml:id="u-99.2" who="#PosełStanisławKalemba">I pytanie, które dzisiaj tu nie padło. Ceny żywca wieprzowego spadają, na ile to ma przełożenie, dlaczego tutaj nie ma ruchu cen, jeżeli chodzi o przetwory w sklepach, w handlu detalicznym itd.? Dlaczego Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów w tym zakresie praktycznie nie reaguje? Rolnicy tracą i konsumenci tracą. Przecież państwo musi w jakiś sposób czuwać nad tym, też na to zwraca się powszechnie uwagę. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Kolejne pytanie zada pan poseł Piotr Krutul.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#PosełPiotrKrutul">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#PosełPiotrKrutul">Panie ministrze, pytanie najważniejsze, czy potwierdziłby pan takie zdanie, że jeżeli nie będzie zablokowanego importu żywca wieprzowego i nie będzie pieniędzy w budżecie, to wszelkie tego typu działania, o których mówimy, to są bajki?</u>
          <u xml:id="u-101.2" who="#PosełPiotrKrutul">I teraz pytanie. Trzy lata temu były blokady na drogach, ponieważ, jeśli chodzi o żywiec nastąpił spadek do 2,5%, czyli była górka świńska, ale w tym samym czasie do Polski wpłynęło 30 tys. ton żywca wieprzowego - kontyngent z Unii Europejskiej. Należy zadać pytanie: czy nie powinno się zablokować już w dniu dzisiejszym kontyngentu na rok 2003 - kontyngentu na 50 tys. żywca wieprzowego bez ceł? Pragnę przypomnieć wszystkim: bez ceł. Czy nie należy tego zrobić już dziś?</u>
          <u xml:id="u-101.3" who="#PosełPiotrKrutul">Drugie pytanie: co z notatką służbową w sprawie Węgier? Czy po 15 listopada otworzyliśmy się na import żywca wieprzowego z Węgier, czy nie?</u>
          <u xml:id="u-101.4" who="#PosełPiotrKrutul">I pytanie następne: co będzie z nadwyżkami - nie mówię: 100 tys., ale rzędu 200–250 tys. ton - żywca wieprzowego, jeżeli wejdziemy, nie daj Boże, do Unii Europejskiej? Czy Unia Europejska pomoże nam, da pieniądze, żeby te nadwyżki zdjąć? A co z pozostałymi nadwyżkami? Ponieważ w dniu jutrzejszym będziemy decydować o budżecie, więc pytam: jeżeli budżetu nie będzie, to kto będzie odpowiedzialny za blokady na drogach? Bo rolników już nikt nie powstrzyma, ani związek zawodowy Samoobrona, ani nikt inny - rolnicy po prostu wyjdą na drogi. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo, pan poseł Stanisław Kurpiewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#PosełStanisławKurpiewski">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#PosełStanisławKurpiewski">Panie Ministrze! Pierwsze pytanie: czy Agencja Rynku Rolnego poradzi sobie z tą nadwyżką, którą już ma, którą skupiła? Wiadomo przecież, że na rynku jest jeszcze dość dużo żywca wieprzowego. W jaki sposób możemy uzyskać pewną stabilizację w produkcji żywca wieprzowego w dłuższej perspektywie czasowej? Czy możemy to jakoś określić, a przede wszystkim wyjść z tej sinusoidy, żeby to było bardziej stabilne?</u>
          <u xml:id="u-103.2" who="#PosełStanisławKurpiewski">Następne pytanie: co powinno się w większym stopniu wykonać - i kto powinien to zrobić - by spróbować w lepszy i skuteczniejszy, a zarazem kompleksowy sposób uregulować produkcję i skup produktów rolnych? I czy Agencja Rynku Rolnego ma dostateczne instrumenty, oprzyrządowanie, by skutecznie i ku zadowoleniu rolników prowadzić interwencję na rynku rolnym? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo pana posła Mariana Curyłę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#PosełMarianCuryło">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Bardzo wiele pan robi w resorcie rolnictwa i chwała panu za to, ale nieudolna gospodarka zbożowa to efekt tej nadprodukcji mięsa wieprzowego, o której teraz mówimy.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#PosełMarianCuryło">Panie Ministrze! Jak pan zamierza zareagować na rynku mięsa odnośnie do mięsa drobiowego? Bo to, co teraz się dzieje, panie ministrze, to jest rozbój w biały dzień. Główny konsument zboża to rynek drobiarski. Jeżeli ten rynek drobiarski będzie się zawężał, jeżeli fermy będą padać, to znów będziemy w tej samej sytuacji, w której jesteśmy, tylko jeszcze spotęgowanej.</u>
          <u xml:id="u-105.2" who="#PosełMarianCuryło">Drugie pytanie, które dotyczy pana ministra: czy wpłynie pan na to, żeby dla polskich podmiotów gospodarczych została rozpisana pożyczka zbożowa, tak aby mogły one korzystać właśnie z polskiego zboża, a nie tego z importu?</u>
          <u xml:id="u-105.3" who="#PosełMarianCuryło">Trzecie pytanie dotyczy raczej pana prezesa Agencji Rynku Rolnego. Panie Prezesie! Panie Ministrze! Czy program pilotażowy, który był wcześniej wdrażany w związku z IACS, nauczył nas czegoś? Czy my z tego programu, który był wdrażany, wyciągnęliśmy jakieś wnioski? Czy też po prostu zostały wydane pieniądze i powstały posadki dla kolesiów partyjnych byłej ekipy rządzącej? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Lech Zielonka.</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#PosełLechZielonka">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#PosełLechZielonka">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Chciałem panu powiedzieć, że wczoraj na Żuławach cena żywca wynosiła 3,10 zł, a przy tych nakładach, które ponoszą rolnicy na Żuławach, jest to cena zbyt niska, żeby ponosić tak duże nakłady. Jak wiadomo, były dobre czasy, kiedy za żywiec płacono 4,40–4,50 zł, i wtedy rolnicy też mówili, że jest to na granicy opłacalności, z tego względu iż w ostatnim czasie koszty wytworzenia czegokolwiek w naszych gospodarstwach są tak duże, że rolnicy po prostu do tego dokładają. Ale jak długo mogą dokładać, tym bardziej że Żuławy miały być oczkiem w głowie naszego rolnictwa, a okazuje się, że coraz więcej rolników ucieka, ziemia zostaje, przetwarza się tylko produkcję roślinną? Jest to przecież zagłębie produkcji mleka, a hodowla bydła też stoi pod znakiem zapytania, bo nie mówi się ani o kwotach mlecznych, ani o dalszej perspektywie polskiego mleczarstwa. Chciałbym zadać pytanie: czy pan minister widzi w swoich założeniach wizytę na Żuławach w najbliższym czasie, a w jej ramach spotkania z rolnikami celem uzgodnienia opłacalnych cen żywca wieprzowego, jak również rozmowy o przyszłości polskiego mleczarstwa? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Mieczysław Aszkiełowicz.</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#PosełMieczysławAszkiełowicz">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#PosełMieczysławAszkiełowicz">Panie Ministrze! Chciałbym zadać pytanie związane z moim ostatnim pytaniem do podsekretarza stanu w ministerstwie rolnictwa pana Gutowskiego. Dotyczy ono opłacalności cen na trzodę chlewną. Do dzisiaj miałem dostać odpowiedź na piśmie i nie dostałem - to gwoli przypomnienia.</u>
          <u xml:id="u-109.2" who="#PosełMieczysławAszkiełowicz">Dlaczego pan minister rolnictwa czy resort rolnictwa nie ustali ceny minimalnej nie tylko na trzodę chlewną, ale i na inne produkty rolne, co dawałoby stabilność gospodarstwom rolnym? Następnie, dlaczego firma Smithfield, o której tak głośno się mówi, tak mocno rozpycha się na naszym rynku, a władze nie reagują na działania tego koncernu? Są podejrzenia, że ktoś dostaje za to jakieś profity. I ostatnie pytanie: jakie jest stanowisko resortu rolnictwa odnośnie do podatku importowego? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">To już wszystkie z pytań dodatkowych.</u>
          <u xml:id="u-110.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę pana ministra Józefa Pilarczyka o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJózefJerzyPilarczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Poproszę pana marszałka, aby w drugiej części pozwolił jeszcze odpowiedzieć na niektóre szczegółowe pytania panu Pazurze, prezesowi Agencji Rynku Rolnego. Ja zaś chciałbym skoncentrować się na najważniejszych kwestiach, które państwo posłowie zawarli w dodatkowych pytaniach.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJózefJerzyPilarczyk">Bardzo często przewijało się w pytaniach oczekiwanie na określenie ceny minimalnej, na ustalenie obowiązkowej kontraktacji. Otóż, szanowni państwo, doskonale wszyscy wiemy, że z dniem wprowadzenia w Polsce systemu opartego na gospodarce rynkowej skończyła się obowiązkowa kontraktacja. W tym zakresie obowiązuje prawo podaży i popytu, więc musimy uwzględniać również to, dla kogo produkujemy - czy ten, kto ewentualnie będzie tę produkcję odbierał, jest nią zainteresowany. To jest generalna zasada, którą musimy respektować. Niestety, musimy ją respektować również w rolnictwie.</u>
          <u xml:id="u-111.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJózefJerzyPilarczyk">Czy działania Agencji Rynku Rolnego są skuteczne, a jeżeli nie, to dlaczego? Dzisiaj możemy odpowiedzieć, że poziom interwencji podjętej wiosną tego roku, o którym państwo posłowie mówią z uznaniem - 4,20 czy 4,50 zł - był złym sygnałem dla producentów. Nie uzyskaliśmy skuteczności w działaniach interwencyjnych z tej przyczyny, że poziom interwencji był zbyt wysoki. 4,20–4,50 zł dało pozytywny sygnał dla producentów, którzy uruchomili produkcję; produkcję, która nie uwzględniała zapotrzebowania ani rynku krajowego, ani eksportu. Proszę przyjąć do wiadomości informację, że agencja, interweniując dzisiaj na poziomie 3,30, 3,40 i 3,50 zł, ponosi koszty uzyskania półtuszy na poziomie przekraczającym 5 zł. Po to, żeby sprzedać tę półtusze w tej chwili na eksport, o co państwo posłowie również apelowali, to trzeba by było tą cenę obniżyć poniżej 3 zł. Czy państwo posłowie zgłosili ewentualne poprawki, w celu uwzględnienia takiej kwoty dopłat do eksportu w budżecie na 2003 r., skoro na ile ja znam projekt budżetu, takie dopłaty nie zostały uwzględnione? W związku z tym proszę przeanalizować, jaka jest skala dopłat i czy państwo polskie stać na taki poziom dopłat: cena interwencyjna półtuszy - ponad 5 zł, cena sprzedaży w eksporcie - poniżej 3 złotych.</u>
          <u xml:id="u-111.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJózefJerzyPilarczyk">Zwiększyć eksport. Prezes Agencji Rynku Rolnego na nic innego nie czeka tylko na zwiększenie eksportu. Zadaje jednak ciągle rządowi pytanie: Za ile ma sprzedać te półtusze na eksport? Z 50% ceny interwencyjnej w cenie półtuszy czy jeszcze mniej? Rynek zewnętrzny nie jest zainteresowany ceną powyżej 3 zł i to jest cały problem i cały dylemat. W związku z tym nie ma innego wyjścia, działania interwencyjne muszą stanowić prawidłowe sygnały dla producentów. Produkcja na coraz większym poziomie będzie pogrążać producentów trzody chlewnej. I z tego trzeba wyciągać wnioski.</u>
          <u xml:id="u-111.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJózefJerzyPilarczyk">A więc przyszła interwencja w roku 2003 musi właśnie na tym polegać. W dłuższym przedziale czasowym musi być określony poziom cen interwencyjnych. I tu chcę przejść do tych wszystkich pytań, które były kierowane pod adresem rządu czy ministra: czy rząd zamierza określić albo czy pan minister wie, czy może powiedzieć, jaka jest cena opłacalna czy cena minimalna? Cenę minimalną musi sobie określić każdy producent. Jaka jest dla niego cena minimalna czy cena opłacalna, po której musi swoją produkcję sprzedać, żeby produkcję uruchomić? Jeżeli nie określił w swoich warunkach ceny minimalnej czy ceny opłacalnej, to przed taką decyzją nie powinien podejmować takiej działalności. W związku z tym musi to dopasować czy oczekiwać od rządu określenia pożądanej ceny rynkowej, którą trzeba ustalić w dłuższym przedziale czasowym i podejmować określone decyzje. Jeżeli rząd podejmie decyzje niewłaściwe, to potem niestety sytuacja na rynku nie stabilizuje się, a wręcz odwrotnie - destabilizuje się.</u>
          <u xml:id="u-111.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJózefJerzyPilarczyk">Chciałbym również poinformować, że rząd nie wydaje pozwoleń na budowę dużych ferm. Przy uruchamianiu każdej inwestycji potrzebne są różne zezwolenia, w tym również zezwolenia związane z ochroną środowiska i oczywiście również pozwolenia budowlane. Te pozwolenia wydają różnego rodzaju administracje na szczeblu powiatowym i na szczeblu wojewódzkim. Tylko i wyłącznie od inspekcji zajmującej się ochroną środowiska na terenie województwa zależy, czy w danym miejscu można zlokalizować obiekt o charakterze przemysłowym do produkcji rolniczej, i tylko inspekcja budowlana na szczeblu powiatu wydaje zezwolenia na powstawanie na danym terenie obiektów budowlanych. Od tych instytucji zależy, czy produkcja o takim charakterze może być na danym terenie uruchamiana.</u>
          <u xml:id="u-111.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale oni mają wycieczki fundowane przez te gminy...)</u>
          <u xml:id="u-111.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJózefJerzyPilarczyk">W związku z tym niewątpliwie jest to zadanie dla samorządów, również dla administracji szczebla wojewódzkiego. Myślę, że w najbliższym czasie pora będzie na to, ażeby w regionach, za które uważamy województwa, powstały regionalne strategie rozwoju rolnictwa, w których będzie uwzględniony charakter prowadzonych inwestycji w rolnictwie. Jeżeli tego typu ustalenia mieścić się będą w strategii danego regionu, danego województwa, również w zakresie inwestowania w obszary wiejskie i w tym w produkcję rolną, to wszystkie służby działające na tym terenie muszą to respektować i dostosowywać swoje decyzje i pozwolenia do tego typu strategii. W związku z tym administracyjnie nie jesteśmy w stanie zakazać, jeżeli spełnione są wszystkie wymagania i wydane są wszystkie pozwolenia przewidziane przepisami prawa. Jeżeli starosta wyda pozwolenie na budowę, to minister ani premier rządu nie są w stanie tej budowy zatrzymać.</u>
          <u xml:id="u-111.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJózefJerzyPilarczyk">Chciałbym poinformować, że poręczenia dla cukrowni zostały uruchomione. Niektóre banki mają wątpliwości, czy określenie treści tego poręczenia, które zostało przyznane, jest wystarczające i wiarygodne - m.in. takie wątpliwości ma Bank Gospodarki Żywnościowej. Pragnę poinformować, że Agencja Rynku Rolnego wydała już kilkanaście poręczeń. Nie są to akurat poręczenia dla cukrowni, które zamierzają brać kredyt w BGŻ-cie, ale mamy nadzieję, że również rozwiejemy wątpliwości tego banku, który w dość dużym zakresie kredytował polskie cukrownictwo.</u>
          <u xml:id="u-111.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJózefJerzyPilarczyk">Chciałbym również odnieść się do rynku drobiowego, może w połączeniu z rynkiem wieprzowiny - odnieść się do tych wszystkich pytań, które dotyczyły w jakimś stopniu określenia poziomu opłacalności czy wyznaczenia długofalowej polityki opłacalności. W chwili obecnej, można powiedzieć, jeszcze w fazie analitycznej jest opracowanie takiej koncepcji kreowania opłacalności, która opierałaby się na możliwym wpływie administracji rządowej na poziom kosztów. A takie działanie jest możliwe tylko i wyłącznie poprzez odpowiednie instrumenty kreujące poziom kosztów paszowych w produkcji zwierzęcej. Co to są koszty paszowe? To jest przede wszystkim poziom cen zbóż paszowych. W związku z tym z tej dyskusji należy wyciągnąć również taki wniosek, że dla produkcji zwierzęcej (żywca wieprzowego, żywca drobiowego) wskazane byłoby utrzymywanie cen zbóż paszowych na stosunkowo niskim poziomie po to, ażeby obniżać koszty i móc nie tylko na rynku krajowym zwiększać zapotrzebowanie, ale też poprawiać konkurencyjność na rynkach zewnętrznych.</u>
          <u xml:id="u-111.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJózefJerzyPilarczyk">Głównym rozwiązaniem, które można wdrożyć, jest obniżenie kosztów przede wszystkim surowcowych, kosztów pasz. Wiąże się to niestety z opłacalnością produkcji zbożowej w Polsce. I tutaj kłania się niestety rozwiązanie stosowane w Unii Europejskiej, czyli dopłaty bezpośrednie, może nie tak, jak to było do tej pory: do ceny skupu zboża, ale do gospodarstw zajmujących się tymi kierunkami produkcji. Tak jak w Unii Europejskiej dopłaty do powierzchni bazowej rekompensują stosunkowo niskie ceny takich produktów kosztochłonnych w produkcji zwierzęcej, jak np. rośliny zbożowe czy rośliny wysokobiałkowe, gruboziarniste. I to jest kierunek, w którym powinniśmy zmierzać, takie prace analityczne w tej chwili są przygotowywane.</u>
          <u xml:id="u-111.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJózefJerzyPilarczyk">Na jakim poziomie powinniśmy kształtować interwencję na rynku zbożowym, ażeby ta interwencja zapewniała stosunkowo niskie koszty produkcji zwierzęcej, ale przy jednoczesnym wprowadzeniu mechanizmów interwencyjnych, czyli wyrównujących niższą opłacalność produkcji tych surowców przeznaczonych na paszę? I to niewątpliwie jest kierunek perspektywiczny. W niedługim czasie szczegółowe rozwiązania zostaną poddane pod konsultacje społeczne. Wiązać to się będzie również z wdrażaniem podobnego systemu, jaki będzie obowiązywał w Polsce po wejściu do Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-111.12" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJózefJerzyPilarczyk">Panie marszałku, proszę również o umożliwienie odpowiedzi panu prezesowi Agencji Rynku Rolnego. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo pana prezesa Ryszarda Pazurę.</u>
          <u xml:id="u-112.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Łączny sygnalizuje... Ale to po wystąpieniu pana prezesa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#PrezesAgencjiRynkuRolnegoRyszardPazura">Szanowny Panie Marszałku! Szanowni Państwo Posłanki i Posłowie! Ja na pewno nie odpowiem satysfakcjonująco na serię takich pytań, bo trzeba by było mówić ze 24 godziny, a ponadto z góry przepraszam, bo ja pięć lat z tej katedry, z tego miejsca nie odpowiadałem i mogę mieć kłopoty. Większość poruszanych spraw potrafię, jak sądzę, omówić; chciałbym podjąć próbę odpowiedzi na państwa pytania w dwóch segmentach wypowiedzi, w której tu do państwa się zwrócę. Pierwsza część dotyczy dokładnej analizy przyczyn sytuacji, jaka kształtuje się na rynku wieprzowiny. To są całe tomy literatury, które państwo znają i proponuję o tych kwestiach nie mówić, lecz skupić się nad przyszłością liczoną w latach, w miesiącach, tygodniach i dniach nawet, dlatego że to jest taki dylemat. Nic pocieszającego nie mam do powiedzenia, bo w Unii Europejskiej występuje trudna sytuacja dla producentów trzody chlewnej. Francja, Niemcy są doskonałym tego przykładem, ale także Stany Zjednoczone, o czym pan minister mówił. Wszędzie produkcja trzody chlewnej znajduje się w szczytowej fazie rozwoju, wszędzie są cykle świńskie. Mimo całej plejady instrumentów stosowanych i w Unii Europejskiej, i ostatnio w Stanach Zjednoczonych wszędzie jest tendencja zniżkowa, jeśli chodzi o ceny, i ona będzie się utrzymywała przez najbliższe miesiące, wszędzie są nadwyżkowe rynki w tych blokach ekonomicznych, o których mówię. W związku z tym jest jasny wniosek, że również w Polsce nie będzie w najbliższych miesiącach inaczej, gdyż ujście dla polskiego, generalnie nadwyżkowego rynku nie tylko, jeśli chodzi o ten produkt, ale i o cały segment mięsa czerwonego, i nie tylko ten segment, to ujście na tak zwane rynki trzecie, a popyt na tych rynkach niestety jest bardzo ograniczony, konkurencja zaś wręcz wyniszczająca, o czym pan minister mówił, podając przykład. 5 zł się wydaje, dodaje koszty przechowywania i sprzedaje po 3 zł, a ta sprzedaż też nie idzie, bo cały świat ma nadpodaż. Taka jest dzisiaj brutalna prawda. Mówimy o świecie bogatych. Biedny świat ma za mały popyt, w tym i Polska ma za mały popyt.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#PrezesAgencjiRynkuRolnegoRyszardPazura">Uprzejmie informuję, że niekorzystnym zjawiskiem dla interwencji jest również spadek - nie stabilizacja, spadek - wewnętrznego spożycia mięsa w Polsce, który zatrzyma się wówczas, jeśli autentycznie wzrosną dochody ludności. To gwoli wprowadzenia w tę problematykę.</u>
          <u xml:id="u-113.2" who="#PrezesAgencjiRynkuRolnegoRyszardPazura">Z jakimi wnioskami agencja w najbliższym czasie wyjdzie? Po pierwsze, chcemy przyspieszyć w stosunku do roku ubiegłego i lat poprzednich termin przyjęcia przez rząd programu interwencji rocznej, bo taka jest struktura w Polsce, takie są przepisy. Oznaczać to będzie, że nie w maju, ale wcześniej rząd powinien przyjąć program interwencji również w tej dziedzinie, żeby wszyscy uczestnicy rynku mieli orientację - bo to nie może być precyzyjnie określone, na przykład, że to będzie 2,8, 2,9, 3,1, 3,2 - jakie instrumenty finansowe będą mogły być zastosowane.</u>
          <u xml:id="u-113.3" who="#PrezesAgencjiRynkuRolnegoRyszardPazura">Jednakże taki program, żeby pozwolił zorientować się uczestnikom rynku w Polsce, musi być obudowany informacją, jeśli chodzi o kwestie struktury czasowej realizacji bezcłowego kontyngentu importowego wieprzowiny w Unii Europejskiej. Będzie wniosek, prośba, aby podjąć próbę przesunięcia terminów realizacji importu poza peak podażowy wieprzowiny, czyli odpowiednio uplasować ten import. Są to bardzo żmudne rozmowy, są to obopólne ustalenia: rząd polski - Unia Europejska. Ale wydaje mi się, że bez tej roboty - powtarzam: bardzo żmudnej - cały program stanie pod znakiem zapytania.</u>
          <u xml:id="u-113.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-113.5" who="#PrezesAgencjiRynkuRolnegoRyszardPazura">To po pierwsze. Po drugie, w pierwszej połowie roku agencja zamierza, i tak będzie planowała w programie rocznym, zakupić 105 tys. półtusz wieprzowych, w tym 50 tys. ton z przeznaczeniem na zapasy interwencyjne. Zakupy powinny być prowadzone od początku roku, tak jak będą prowadzone do końca bieżącego roku. W związku z tym będziemy prosić rząd, aby jeszcze nawet przed przyjęciem całości programu podjął w tym zakresie odpowiednią uchwałę, tak żeby nie było ani dnia przerwy, jeśli chodzi o interwencję.</u>
          <u xml:id="u-113.6" who="#PrezesAgencjiRynkuRolnegoRyszardPazura">Na marginesie chcę podkreślić, że ograniczony wbrew teoretycznym propozycjom jest wybór instrumentów. Mówimy o zakupach, dlatego że dzisiaj mimo ogłaszanych przetargów na eksport z dopłatą z racji sytuacji rynkowej w Polsce i na zewnątrz, u głównych odbiorców, sytuacji finansowej często, po prostu dużej możliwości eksportu nie ma. Wolelibyśmy oczywiście nie magazynować, nie składować, nie dopłacać do składowania, tylko dopłacać do eksportu. Ale, jak powiadam, z jednej strony, rynek z wielkim trudem to przyjmuje dzisiaj, a górka przypada na te miesiące, na pierwsze półrocze, z drugiej strony, są też ograniczenia finansowe. Chcemy objąć dopłatami do eksportu jak największą ilość wieprzowiny z bieżącej produkcji i wyeksportować to, co Polska w ramach podpisanych umów może wyeksportować - przypomnę, że jest to 40 tys. ton - i to jak najszybciej. W pierwszym półroczu przyszłego roku ma to być 40,9 tys. ton, w ramach WTO, i 39,8 tys. przetworów z mięsa. Innymi słowy, trzeba uruchomić w tym zakresie dopłaty. To są kwoty odpowiednio 159 i 359 mln zł. I o to będziemy wnosić. Zgodnie jednak z ustawą, którą państwo nie tak dawno nowelizowali, o administrowaniu obrotem towarami z zagranicą decyzja w tej sprawie musi być wydana w formie rozporządzenia przez właściwego ministra, ministra do spraw rynków rolnych, czyli w naszej dzisiejszej praktyce ministra rolnictwa, w porozumieniu z ministrem finansów. To jest najlepszy instrument interwencji w sytuacji, kiedy wchodzimy w nowy 2003 rok z dużymi zapasami, a jednocześnie musimy robić zakupy. To po prostu jest najlepszy instrument, żeby wyrzucać z rynku wewnętrznego wieprzowinę. Chcemy też podjąć kolejną próbę - ona obecnie jest nieudana, nie ma dzisiaj zainteresowania tym - zastosować instrument dopłat do prywatnego przechowywania, wyznaczając taki termin przechowywania, który by omijał tę górę mięsa, innymi słowy dopłacać powinniśmy wtedy, jeśli przechowalnik, przepraszam za określenie, zgodzi się, że okres przechowywania nie będzie krótszy, po 1 stycznia, od stycznia licząc, niż 4 miesiące. I oczywiście chcemy kontynuować sprzedaż wieprzowiny z zapasów na eksport, również wskutek konieczności jej rotacji, nawet jeśli na sprzedaży zapasów ponosimy straty. Obecnie problem cen nie jest problemem pierwszoplanowym. Pierwszoplanowym problemem dzisiaj jest sprzedaż. To jest pierwsze zadanie, oczywiście kolejne zadanie jest takie, żeby te ceny ułożyły się racjonalnie i tak trzeba robić bilans, aby te ceny nie spadły poniżej określonego minimum.</u>
          <u xml:id="u-113.7" who="#komentarz">(Głos z sali: A jakie jest to minimum, panie ministrze?)</u>
          <u xml:id="u-113.8" who="#PrezesAgencjiRynkuRolnegoRyszardPazura">A to zapraszam pana posła na seminarium i jak będziemy mieli dwa dni...</u>
          <u xml:id="u-113.9" who="#komentarz">(Głosy z sali: Nie, tutaj niech pan powie.)</u>
          <u xml:id="u-113.10" who="#PrezesAgencjiRynkuRolnegoRyszardPazura">Wynika to z relacji kosztów pasz do kosztów produktu końcowego i pan o tym doskonale wie, a metody rachunku są bardzo różne.</u>
          <u xml:id="u-113.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Ile to jest?)</u>
          <u xml:id="u-113.12" who="#PrezesAgencjiRynkuRolnegoRyszardPazura">Nie ma prostej odpowiedzi na to pytanie. Są nawet szkoły ekonomiczne, panie pośle, na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-113.13" who="#PrezesAgencjiRynkuRolnegoRyszardPazura">Panie marszałku, jeszcze jedno...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panie ministrze, przepraszam bardzo.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panie Ministrze! Chcę się do pana zwrócić, na sekundę. Dość długo już trwa pańska odpowiedź, w związku z czym proponuję, żeby jednak rzeczywiście nie przekształcać...</u>
          <u xml:id="u-114.2" who="#komentarz">(Głosy z sali: Niech mówi, dobrze gada.)</u>
          <u xml:id="u-114.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Są następne pytania.)</u>
          <u xml:id="u-114.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Polska nie składa się tylko ze wsi.)</u>
          <u xml:id="u-114.5" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan minister oczywiście dobrze mówi, niemniej regulamin przewiduje, że odpowiedź musi być krótsza, stąd prośba, żeby skonkludować już wypowiedź.</u>
          <u xml:id="u-114.6" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#PrezesAgencjiRynkuRolnegoRyszardPazura">Panie Marszałku! Jeśli chodzi o sytuację finansową agencji, to szeroko mówiłem o tym na posiedzeniach Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi i Komisji Finansów Publicznych. Ona kształtuje się pod wpływem, po pierwsze, ogromnych potrzeb interwencji ze względu na nadwyżkowy charakter wszystkich rynków, po drugie, ze względu na historię, przy wydatkach ponad 2 mld zł na interwencję w roku 2002, budżet roku 2002 zakładał 39 mln zł, tj. niepełne 2% łącznych wydatków na interwencję. I trzecia sprawa - struktura instrumentów stosowana przez Agencję Rynku Rolnego jest całkowicie rozbieżna ze strukturą finansowania agencji. Agencja stosuje w 50% instrumenty bezzwrotne. Państwo poprawiacie sytuację finansową agencji, głosując za projektem skorygowanym przez komisję na rok 2003, co oczywiście nie rozwiąże sprawy i trzeba będzie w roku 2003 odrębnie ten temat przedyskutować. Rząd na pewno to przedstawi przed akredytacją agencji. Jeśli rzeczywiście wejdziemy do Unii Europejskiej, powinna być akredytacja Agencji, i wtedy ten dylemat trzeba, w sensie programu co najmniej, przedstawić, bo sytuacja finansowa ARR to jest podstawowy element akredytacji agencji, później jako agencji płatniczej. Bardzo dziękuję za uwagę, panie marszałku. Jeśli będą pytania, jestem do dyspozycji.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu ministrowi, panu prezesowi za odpowiedzi na pytania.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Łączny, proszę bardzo, w jakiej kwestii?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#PosełJanŁączny">Dodatkowe pytanie. Panie marszałku, jestem mocno zaskoczony łatwością odniesienia się pana ministra Pilarczyka, jeżeli chodzi o sprawę wydawania pozwoleń na budowę czy uruchamiania nowych ferm wielkotowarowych. Szczególnie tu chodzi o kapitał obcy, że to jest wyłącznie w gestii powiatu, samorządu powiatowego. Uważam, że powinno się podjąć takie działania, ażeby był nadzór wyższej rangi co do wydawania tych pozwoleń. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Muszę przerwać, panie pośle, pańską wypowiedź, dlatego że tylko tryb sprostowania pozostał, gdyby pan np. nie został zrozumiany w jakiejś kwestii, trzeba byłoby uzupełnić wypowiedź, to wtedy tak, natomiast nie ma już komentarzy do wypowiedzi ministra.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pytania padły, odpowiedzi zostały udzielone, w związku z tym...</u>
          <u xml:id="u-118.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Ajchler, proszę bardzo, w jakiej kwestii?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#PosełRomualdAjchler">Przykro mi to stwierdzić, ale nie dostałem odpowiedzi na zasadnicze moje pytanie. Ono brzmiało następująco: jaka będzie w przyszłym roku, 2003 r., ogłoszona przez Agencję Rynku Rolnego, cena skupu półtusz wieprzowych? Chciałbym, żeby pan minister odpowiedział na to pytanie i nic więcej. Czy to będzie 3,50, 3,40 czy 3,80?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Rozumiem, że jest to jeszcze kwestia do wyjaśnienia w drodze korespondencyjnej. Nie ma już możliwości dalszej dyskusji w odniesieniu do tego pytania.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Przechodzimy do pytania drugiego, Wysoka Izbo.</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pytanie zadaje pan poseł Jacek Protasiewicz z klubu Platformy Obywatelskiej. Pytanie dotyczy terminu wydania rozporządzenia ustalającego przebieg dróg krajowych w miastach na prawach powiatu. Adresowane jest to pytanie do ministra infrastruktury, a odpowiedzi udzieli sekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury pan Andrzej Piłat.</u>
          <u xml:id="u-120.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę pana posła Jacka Protasiewicza o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#PosełJacekProtasiewicz">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#PosełJacekProtasiewicz">Cieszę się, że obok pana ministra Piłata jest również, jak myślę, jeden z dyrektorów Generalnej Dyrekcji Dróg Publicznych, nie dlatego, że sprawa, o którą będę pytał, ma długą historię, niestety, nie jest to broda, bo to nie jest sprawa zabawna i ona jest dłuższa niż działalność tego rządu, aczkolwiek muszę zacząć od komentarza, że i ten rząd ma tu swój roczny kompromitujący wkład.</u>
          <u xml:id="u-121.2" who="#PosełJacekProtasiewicz">Pytanie jest bardzo proste. Kiedy wreszcie, z naciskiem na „wreszcie”, Ministerstwo Infrastruktury wyda odpowiednie rozporządzenie ustalające przebieg dróg krajowych w miastach na prawach powiatu?</u>
          <u xml:id="u-121.3" who="#PosełJacekProtasiewicz">Pytania dodatkowe są następujące. Czy ministerstwo i pan minister ma świadomość, że ustawa o drogach publicznych obliguje ministerstwo do wydania takiego rozporządzenia? Czy pan ma świadomość, że zapytania do poszczególnych samorządów o wydanie opinii w sprawie ustalania przebiegu zostały skierowane już w lutym 1999 r.? Znam tę sytuację z województwa dolnośląskiego, czyli już prawie 4 lata trwa proces ustalania przebiegu dróg krajowych w gminach. Jakie są konsekwencje tego? Zapytam również, czy ma pan świadomość tego, że np. Najwyższa Izba Kontroli formułuje pod adresem gmin czy miast na prawach powiatu zarzuty co do braku uporządkowania i ewidencji dróg, pod względem statusu, znajdujących się na terenie tych gmin, a tej ewidencji nie można ustalić, zanim ministerstwo nie wyda rozporządzenia o przebiegu przez te gminy najważniejszych dróg, jakimi są drogi krajowe.</u>
          <u xml:id="u-121.4" who="#PosełJacekProtasiewicz">I jeszcze zadałbym ostatnie pytanie: czy pan minister zna wypowiedź kolegi z ministerstwa pana ministra Muszyńskiego, który bodajże w marcu tego roku w Urzędzie Wojewódzkim we Wrocławiu w obecności wojewody dolnośląskiego i wielu przedstawicieli samorządów z terenu województwa składał obietnicę, że czym prędzej takie rozporządzenie zostanie wydane? To już minęło ponad pół roku i to jest ten kompromitujący wkład tego ministerstwa w tę długą historię. Od tego czasu tego rozporządzenia nie ma, a moje interwencje, próby porozumienia się, najpierw z Generalną Dyrekcją Dróg Publicznych, a teraz z Departamentem Dróg Publicznych ministerstwa wskazują, że, po pierwsze, albo dokumenty leżą w szufladach, albo giną. To jest fakt. Ja osobiście dowoziłem dokumenty, które zaginęły w Generalnej Dyrekcji Dróg Publicznych w sprawie opinii zarządu województwa na temat przebiegu drogi krajowej nr 5 przez woj. dolnośląskie, albo, jak się dowiedziałem ostatnio od pana dyrektora Małetki, w związku z tym, że zmienił się sposób wybierania zarządów z wieloosobowych na jednoosobowe, ministerstwo raz jeszcze musi wystąpić o opinię. To jest moje pytanie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o udzielenie odpowiedzi pana ministra Andrzeja Piłata sekretarza stanu w Ministerstwie Infrastruktury.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejPiłat">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Muszę powiedzieć, że pan poseł Protasiewicz oczywiście ma rację tak formułując swoje pytania. Odpowiadając - ta sprawa ma już rzeczywiście kompromitujący 4-letni okres, to prawda. Ona się rozpoczęła w 1999 r., kiedy to rozpoczęto prace związane z ustaleniem przebiegu dróg krajowych, zgodnie z obowiązującą wówczas ustawą z 21 marca 1985 r. o drogach krajowych. Przykro mi to powiedzieć, ale trzeba, bo takie są fakty. Wtedy trzeba było zasięgać opinii właściwych sejmików wojewódzkich i rad powiatów, a więc sejmików i rad powiatów, a nie zarządów itd. Wiele osób, z którymi rozmawiam, na ogół mnie pyta: a co to za różnica, czy to sejmik wyda, czy zarząd województwa. Proszę państwa, to jest różnica, dlatego że tak jest zapisane w prawie, a minister musi się tego prawa dokładnie trzymać. I muszę powiedzieć, że, jak chodzi o sejmiki, to mamy takie sejmiki, gdzie odpowiedź na proste pytanie trwała mniej więcej od 8 do 10 miesięcy, zanim te sejmiki odpowiedziały nam na pytanie, jak sobie wyobrażają ten przebieg. Zmieniały się ustawy, np. ustawa z 21 stycznia 2000 r., a tamta była ze stycznia 1999 r. W 2000 r. ustalono wreszcie, że jak chodzi o opiniowanie przebiegów dróg krajowych, decyzję będzie podejmował zarząd województwa i zarząd miasta. To bardzo ułatwia, dlatego że szybciej te zarządy się zbierają, decydują itd. To prawda. 28 lutego już generalna dyrekcja przekazała do ministerstwa transportu projekt rozporządzenia ustalającego przebieg dróg krajowych w województwach: mazowieckim, opolskim, podkarpackim, warmińsko-mazurskim, wielkopolskim, wraz z niezbędnymi opiniami.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejPiłat">W związku ze zmianą przepisów Centrum Legislacyjne rządu miało także swoje uwagi, bo kazało ponownie wystąpić do zarządów miast, o czym przed chwilą mówiłem. Nam się wydawało, że jak mamy opinie rad, to jest to instancja wyższego rzędu i to wystarczy. Nie. Uznano, iż rady w chwili wydawania tego rozporządzenia nie miały już takich uprawnień i trzeba wobec tego cofnąć to do zarządów, a więc do instancji niższego rzędu, ale zgodnie z prawem.</u>
          <u xml:id="u-123.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejPiłat">Trzeba jednak powiedzieć, że prace, które były uzgodnione, trzeba było rozpocząć od nowa. Po powtórnym zaopiniowaniu projektu rozporządzenia dotyczącego tych dróg - dotyczy to dzisiaj 10 województw, panie pośle, a są to województwa: lubelskie, lubuskie, łódzkie, małopolskie, opolskie, podkarpackie, podlaskie, świętokrzyskie, warmińsko-mazurskie i wielkopolskie - we wrześniu 2001 r. został on skierowany do uzgodnień międzyresortowych. Wtedy, kiedy zaczęła być już u nas przymiarka, a przecież nie jest tak, że zwalam winę na kogo innego, bo ja sam za to nie odpowiadałem, czy też nowy resort jeszcze infrastruktury za to nie odpowiadał, ale pokazuję przebieg czy sekwencję zdarzeń, uznano, iż decyzja z 20 czerwca 2002 r. o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza i prezydenta miasta znów zmienia tę decyzję, bo już teraz nie chodzi o żaden zarząd miasta, zarząd powiatu, tylko bezpośrednio o burmistrza czy prezydenta miasta.</u>
          <u xml:id="u-123.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejPiłat">Muszę tylko powiedzieć, że nie bacząc na te kwestie, bo rzeczywiście sprawa nabierać już zaczyna posmaku swoistego skandalu, tak to oceniam jako wiceminister w tym resorcie, a sam nadzoruję to dopiero od miesiąca, uznałem, że to jest jedna kwestia i w związku z tym wystąpiłem w ubiegłym tygodniu do ministra spraw wewnętrznych i administracji, aby uznać dla tych 10 województw tamte uzgodnienia za aktualne i nie czekać na nowe ustalenia z 20 czerwca 2002 r. Mam nadzieję, takie przynajmniej mam informacje z ministerstwa, że opinia będzie pomyślna i wtedy będę mógł do końca tego roku takie rozporządzenie w sprawie tych województw przekazać. Chcę tylko powiedzieć, że Warszawa już takie rozporządzenie ma, dlatego że udało się między tymi zmianami doprowadzić do tego, że w Warszawie to już jest.</u>
          <u xml:id="u-123.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejPiłat">Natomiast pan poseł pytał posługując się przykładami woj. dolnośląskiego, a więc chodzi o Wrocław, Legnicę, Jelenią Górę. Muszę w tej sprawie powiedzieć tak. Panie pośle, przykro mi, ale w sprawie tych miast, a także województw, których nie wymieniłem, muszę się ponownie, po wyborze nowych wójtów, burmistrzów i prezydentów miast, zwrócić do nich z propozycją, prośbą o zaopiniowanie tego. Mogę poinformować, że na pewno ton pisma będzie taki, że pilnie oczekujemy na te opinie. Jeżeli tylko dostanę te opinie, konsultowałem to i z departamentem i z generalną dyrekcją, że w przypadku miast wrocławskich, dotyczy to głównie trzech miast: Wrocławia, Legnicy, Jeleniej Góry, dlatego że Wałbrzych od 1 stycznia już jest na innych zasadach, a także innych miast, które tutaj nie zostały wymienione, będziemy chcieli zakończyć ten proces do końca pierwszego kwartału 2003 r. Taka jest moja deklaracja złożona w Sejmie i to zakończyłoby proces, który, nie ma co mówić, za długo trwa. Powoływanie się na zmieniające się przepisy itd. to jedno, ale myślę, że w tej sprawie nastąpiło także bagatelizowanie zdarzeń w różnych instancjach urzędów, resortu. Nie chciałbym się odwoływać do tego, że to nie my, że to nie ten resort czy też nie moja osoba. Konsekwencje całych tych zdarzeń ponosi się w określonym resorcie. Mogę tylko obiecać, że powinniśmy to zakończyć do końca kwartału przyszłego roku. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#komentarz">(Poseł Jacek Protasiewicz: Jeśli można, jeszcze w takim razie pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-124.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Tak. Są dodatkowe pytania. Pan poseł Protasiewicz oczywiście jako pierwszy. Jest jeszcze na liście pytających 6 osób: pani poseł Renata Basta, pan poseł Jan Rzymełka, pan poseł Grzegorz Dolniak, pani poseł Aleksandra Gramała, pan poseł Józef Nowicki i pan poseł Tomasz Markowski.</u>
          <u xml:id="u-124.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Chciałbym zapytać, czy jeszcze są zgłoszenia innych państwa posłów do pytań dodatkowych?</u>
          <u xml:id="u-124.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Nie widzę takich zgłoszeń. W takim razie zamykam listę pytających.</u>
          <u xml:id="u-124.5" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo, pan poseł Jacek Protasiewicz jako pierwszy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#PosełJacekProtasiewicz">Ja bardzo króciutko, dziękuję, panie marszałku, jedno pytanie natury ogólnej.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#PosełJacekProtasiewicz">Jeżeli zmienił się tylko sposób wybierania zarządów, ale nadal pozostają zarządy i starostowie, którzy zarządzają gminami na prawach powiatu, czy rzeczywiście pan minister uważa, że zobowiązania, jak np. umowy dzierżawy lokali, zaciągnięte przez zarządy wieloosobowe trzy miesiące temu, powinny być zmienione wraz z faktem, że zmienił się sposób i liczebność zarządów z wieloosobowych na jednoosobowe? Mnie się wydaje, że nic się takiego nie zmieniło. Zmienił się tylko sposób wybierania zarządów gmin, w tym również gmin na prawach powiatu, i wcześniej wypowiedziane opinie, czy zawarte zobowiązania, są w sposób oczywisty honorowane, powinny być honorowane przez obecne zarządy. Dlatego pytanie: czy ma sens pytać o to raz jeszcze, przedłużając oczywiście całą tę procedurę?</u>
          <u xml:id="u-125.2" who="#PosełJacekProtasiewicz">Drugie moje pytanie: Czy panu ministrowi znane jest stanowisko nie sejmiku, a zarządu woj. dolnośląskiego z 15 grudnia 2000 r., które zostało przesłane do pana dyrektora Foty 18 grudnia 2000 r. z odpowiednią opinią dotyczącą przebiegu dróg krajowych na terenie woj. dolnośląskiego i dlaczego mimo tego stanowiska oraz stanowisk gmin, które pan wymieniał wśród tych 10 województw, w najbliższym rozporządzeniu ma nie być woj. dolnośląskiego? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pani poseł Renata Basta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#PosełRenataBasta">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#PosełRenataBasta">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Na dzisiaj mamy cztery rodzaje dróg: gminne, powiatowe, wojewódzkie i krajowe. Większość z nich jest w złym albo bardzo złym stanie, co budzi zrozumiałe oburzenie ich użytkowników. Ponadto dużą uciążliwością dla mieszkańców starych fragmentów miast, zwłaszcza tych małych, które nie posiadają obwodnic, jest ruch transportu ciężkiego, który niszczy nie tylko i tak już złe nawierzchnie tychże ulic, ale także niszczeją stare domy wzdłuż tych ulic. Liczne interwencje korzystających z dróg i mieszkańców miast u miejscowych włodarzy powodują ich bezradne rozkładanie rąk i stwierdzenie, że to jest droga wojewódzka, krajowa lub powiatowa. Odsyłani są od wójta do burmistrza, od burmistrza do starosty itd., a użytkownika nie interesuje to, czyja jest ta droga czy ulica, tylko to, czy jest ona dobra, czy zła i kto za jej stan odpowiada. Mam w związku z tym pytanie do pana ministra: Czy nie można by uprościć systemu zarządzania drogami poprzez ustalenie jednego ich właściciela? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę teraz pana posła Jana Rzymełkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#PosełJanRzymełka">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#PosełJanRzymełka">Panie ministrze, pytanie moje dotyczy miast na prawach powiatu, czyli miast aglomeracji górnośląskiej: Katowic, Chorzowa i wszystkich tych, które są zarówno przy autostradzie A-4, jak i przy drogowej trasie średnicowej. Chodzi mi o propozycje uzgodnień przebiegu tzw. dróg zbiorczych. Drogi zbiorcze to pewna nowość w Polsce. Mogę państwu powiedzieć, że to są te obrzeża przy autostradach czy drogach ekspresowych, na których lokalny ruch się odbywa. Problem dotyczy uzgodnień w fazie projektowej z samorządami, czyli z miastami na prawach powiatu. Do tej pory nie ma żadnych uzgodnień. Projektanci dróg krajowych ekspresowych, autostrad uzgadniają sobie wloty i wyloty, jeśli chodzi o autostrady, według swoich projektów, tak samo jak wyjścia i wejścia, jeśli chodzi o drogi zbiorcze. W przypadku ronda mikołowskiego w Katowicach i Osiedla Witosa - Osiedle Witosa to jest średnie małe miasto w Polsce - nie ma uzgodnienia. Te drogi ekspresowe w aglomeracji górnośląskiej pomijają wyjścia na duże osiedla, bo po prostu ustawa ani rozporządzenie nie przewidują formy uzgodnień, a nawet opiniowań. To trzeba poprawić, bo po prostu jest to pasztet i są nietrafione wyjścia z autostrad, omijające wielkie osiedla, które są, tak jak powiedziałem, sporymi miastami.</u>
          <u xml:id="u-129.2" who="#PosełJanRzymełka">Drugie moje pytanie dotyczy problemu wywozu węgla ze Śląska zdezelowanymi samochodami, ciężarówkami starej generacji. Twierdzi się, że jedna z przyczyn to wysoka cena transportu kolejowego. A w tej chwili mamy po raz pierwszy Ministerstwo Infrastruktury - w jednym ministerstwie jest wszystko w jednej ręce. Czy może mi pan minister powiedzieć, czy jest szansa na skoordynowanie cenowe kolejowych przewozów towarowych węgla w Polsce, aby te przeładowane, smrodzące ciężarówki nie niszczyły infrastruktury w miastach Górnego Śląska? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę pana posła Grzegorza Dolniaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#PosełGrzegorzDolniak">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#PosełGrzegorzDolniak">Panie ministrze, zgodnie z ustaleniami zawartymi w rozdziale: Polityka transportowa rząd polski zgodził się wpuścić na nasze drogi najcięższe zestawy transportowe o nacisku na oś 11,5 tony pod warunkiem wnoszenia odpowiednich opłat naliczanych za każde 100 km. Przypominam, że w Polsce aktualnie obowiązuje ograniczenie do 10 ton, a dostosowane do nacisku rzędu 11,5 tony na oś jest niespełna 3% nawierzchni dróg krajowych. Roczne straty spowodowane przejazdem przez Polskę przeciążonych zestawów wynoszą od 1,6 do 1,8 mld zł, i to w sytuacji gdy przeciążenia te są wykroczeniem drogowym. Czy w pana ocenie, panie ministrze, spodziewane wpływy z opłat za przejazd ciężkich pojazdów będą w stanie przynajmniej zrekompensować straty powstałe wskutek dewastacji naszych dróg krajowych, a w konsekwencji powodujących całkowity paraliż komunikacyjny naszego kraju? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pani poseł Aleksandra Gramała, kolejne pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#PosełAleksandraGramała">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Ustalenie sieci dróg krajowych jest niezwykle ważne i potrzebne, o czym była tutaj już mowa. Zwłaszcza pragnę podkreślić, że jest to konieczne na Śląsku, który w głównej mierze składa się właśnie z miast na prawach powiatu. Określenie przebiegu tych dróg, a co za tym idzie, odpowiedzialności za ich budowę, utrzymanie, w tym również, co jest bardzo istotne, finansowanie, jest niezwykle konieczne. Na Śląsku, który, jak wszyscy wiemy, jest największym skupiskiem miejskim w Polsce, problem ten jest jeszcze bardziej znaczący, zwłaszcza w zakresie gwarantowania środków na finansowanie tych dróg, gdyż pragnę podkreślić, że szkody górnicze i zniszczona infrastruktura techniczna powodują, że wymagają one nie tylko częstszych remontów, ale i bieżących napraw.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#PosełAleksandraGramała">W związku z powyższym pragnę zadać panu ministrowi następujące pytania:</u>
          <u xml:id="u-133.2" who="#PosełAleksandraGramała">Po pierwsze, jak ministerstwo zamierza rozwiązać problem komunikacji drogowej w zakresie dróg krajowych na Śląsku, zwłaszcza w kontekście ich utrzymania w należytym stanie?</u>
          <u xml:id="u-133.3" who="#PosełAleksandraGramała">Po drugie, jaki procent ogółu wpływów do budżetu państwa z wszystkich danin publicznych tzw. drogowych, płaconych przez kierowców, takich jak akcyza nałożona na paliwo, podatek od środków transportowych i inne, przeznacza się wprost na budowę i utrzymanie dróg? Jaka to jest, można powiedzieć, średnia wartość w skali roku? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Józef Nowicki, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#PosełJózefNowicki">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#PosełJózefNowicki">Panie ministrze, czy rozporządzenie, o którym jest mowa, będzie odrębnie regulować te kwestie w odniesieniu do poszczególnych województw, czy też będzie to wspólna regulacja, obejmująca wszystkie województwa? Jeśli tak, to dlaczego się ono nie ukazało? Jeżeli chodzi o te województwa, które będą później dokonywały uzgodnień, o których pan minister mówił, mogłoby to być potraktowane jako załączniki do tego rozporządzenia.</u>
          <u xml:id="u-135.2" who="#PosełJózefNowicki">Drugie pytanie. Czy fakt, iż od 4 lat nie ma uregulowania rozporządzeniem sieci dróg krajowych w powiatach grodzkich, nie wpływa negatywnie na prace modernizacyjne, remontowe, w szczególności w odniesieniu do budowli takich jak mosty, wiadukty? Przecież brak tego uregulowania nie pozwala nawet na pozyskanie środków kredytowych na tego typu prace.</u>
          <u xml:id="u-135.3" who="#PosełJózefNowicki">Trzecie pytanie. Czy pan minister potwierdzi, iż zgodnie z obowiązującym obecnie prawem jeśli droga krajowa przebiega w granicach powiatu grodzkiego i jeśli tam planowane są inwestycje czy też remonty - konkretnie chodzi mi o drogę krajową 25 i powiat grodzki Konin - to w tej sytuacji budżet państwa nie może wyasygnować żadnych środków na budowę drugiej przeprawy przez Wartę? Dziękuję, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Tomasz Markowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#PosełTomaszMarkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jeżeli droga krajowa przebiega przez miasto, to generalna dyrekcja tylko opiniuje ten przebieg. Kiedy jest ustalony jej przebieg, to nie ma problemu. Problem pojawia się wtedy, kiedy władze samorządowe chcą ten przebieg zmienić. Zasadniczą kwestią staje się kwestia odległości. Należy wtedy zmienić odległości na tablicach informacyjnych, mapach itd. Wiąże się to z dużymi kosztami. Czy jest jakiś pomysł na to, by do takich sytuacji nie dochodziło? Czy samorząd, decydując o zmianie przebiegu drogi krajowej, nie powinien podejmować tej decyzji w porozumieniu z generalną dyrekcją? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pozwolę sobie, panie ministrze, dołączyć jeszcze własne pytanie do tej listy, skoro już ten problem jest poruszany. Otóż znany mi jest taki przypadek z interwencji w moim biurze poselskim. Konkretnie dotyczy Rawy Mazowieckiej i braku zgody na zjazd z drogi krajowej na tereny, którymi się interesują inwestorzy i chcą tworzyć miejsca pracy dla ok. 800 osób. Nie mówię o tym konkretnym przypadku, bo on jest przedmiotem osobnej korespondencji, ale czy w ogóle jest jakaś koncepcja postępowania w przypadku tego rodzaju kolizji? Z jednej strony droga, względy bezpieczeństwa, a z drugiej strony jednak potrzeby ekonomiczne, społeczne - chodzi o to, żeby umożliwiać lokowanie inwestycji w pobliżu takich dróg. I czy nie występuje też taki problem, że dość łatwo się uzyskuje tego rodzaju zgody w sytuacjach, kiedy są lokowane gdzieś tam jakieś bary, tego typu przedsięwzięcia, natomiast większa jest tutaj wstrzemięźliwość w przypadku poważnych, dużych inwestycji? Takie osobiście mam wrażenie, z tym się zwracają również wyborcy, więc prosiłbym o ustosunkowanie się do tej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-138.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-138.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Odpowiada pan minister Andrzej Piłat, sekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejPiłat">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zdaję sobie sprawę z upływu czasu, więc powiem tylko tak: Tutaj trochę tych pytań padło, niektóre poszerzają odpowiedź na pytanie dotyczące przebiegu dróg krajowych.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejPiłat">Pan poseł Protasiewicz, ponawiając pytanie czy dodatkowe pytania zadając, powiedział - jakby z punktu widzenia czysto ludzkiego i, wydaje się, takiego naturalnego - że uzgodnienia wcześniej dokonane z jedną instancją powinny być kontynuowane albo powinny być potraktowane jako uzgodnienia, które są aktualne. Co do tej zasady ja z nią nie tylko nie dyskutuję, ale sam jestem jej zwolennikiem. Natomiast w tej sprawie nie tyle chodzi o naszą dyskusję, co, można powiedzieć, nasze możliwości dyskusji z prawnikami. Ja się powoływałem m.in. na RCL, czyli na biuro prawne, które twierdzi, że określony zapis w ustawie sejmowej zmieniającej - często wystarczy, że w jednym zdaniu sformułowany, dosłownie, wprost - nie pozwala na jakiekolwiek inne interpretacje, które wydawałyby się naturalne. Inaczej mówiąc, jeżeli jest nowy zapis, że od danego dnia trzeba wszystkie drogi uzgadniać z daną instancją, to nas to zobowiązuje do tego, żeby ponownie - mimo że wcześniej uzgodnienia były - się zwrócić. W przypadku tych 10 województw chcę wręcz zademonstrować Wysokiej Izbie projekt rozporządzenia ministra właśnie dotyczący owych województw wraz z załącznikami, przygotowany już znacznie wcześniej i oczekujący na podpis. W tej chwili czekam tylko na opinię ministra administracji, czy podzieli mój pogląd, że mogę uznać te wcześniejsze uzgodnienia z województwami, wraz z załącznikami, i wydać takie rozporządzenie, czy też będę musiał ponownie zwracać się do wszystkich. Mam nadzieję, i taką uzyskałem opinię, że w tym przypadku nie będziemy czekali.</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejPiłat">Natomiast jeśli chodzi o miasta i o 6 kolejnych województw - zresztą tutaj także jeszcze było pytanie innego posła, czy tego nie można dać w postaci załączników. A więc mówimy o załączniku dotyczącym przebiegu dróg w danym województwie i dodajemy załączniki obejmujące to województwo. W przypadku tych 6 niestety nie da się tego zrobić, dlatego że one wcześniej nie uzyskały jeszcze wszystkich wymaganych uzgodnień - uzyskaliśmy je z 10 pozostałych. I tak czekaliśmy już właśnie w dużym napięciu w związku z upływem czasu, chcieliśmy przyśpieszyć i wydać tym 10 województwom, a z 6 dalej zbierać opinie, tak żeby nie czekać na tych outsiderów, którzy dadzą dokumenty w ostatniej chwili, bo 10 województw niepotrzebnie by czekało. Jeżeli dostanę taką opinię, w przypadku tych 10 będzie to jeszcze w tym roku wydane, natomiast co do pozostałych, tak jak powiedziałem poprzednio, spróbujemy to zrobić do końca kwartału. To będzie na tle lat, które ubiegły, moim zdaniem bardzo ekspresowy system.</u>
          <u xml:id="u-139.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejPiłat">Jedna z pań posłanek zadała pytanie, czy ten bardzo skomplikowany system zarządzania drogami można by uprościć. Podejmujemy pewne próby rozmów o tym, jak ten system uprościć, ale to nie jest takie proste. Są tutaj różne propozycje, zresztą także płynące ze strony państwa posłów, ale również powstające w naszych specjalistycznych instytucjach związanych z drogami. Czy drogi muszą rzeczywiście się dzielić na gminne, powiatowe, wojewódzkie, krajowe, czy nie można by zmniejszyć ilości tych stopni? Głównie chodzi o stopień samorządowy, to znaczy o zasady dotyczące systemu dróg w każdej gminie, każdym powiecie. Muszę powiedzieć, iż o tyle podzielam opinię pani poseł, że to jest widoczne dopiero w sytuacjach bardzo newralgicznych, np. zimą, podczas dużych opadów śniegu, kiedy rzeczywiście jest tak, że pewne odcinki zaznaczone jako drogi krajowe są oczyszczane w pierwszej kolejności, szybciej, za pomocą lepszego sprzętu itp., a te drogi lokalne często czekają na swoją kolej - pewnie inny system zarządzania by to także uprościł. Ale można powiedzieć tak - jestem gotowy dyskutować na te tematy, natomiast na razie istnieje taki system. Jeszcze nie ma żadnych propozycji, by zmienić ten system dotyczący aż czterech stopni zarządzania.</u>
          <u xml:id="u-139.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejPiłat">Pan poseł Rzymełka zadał pytania w kilku kwestiach, a zwłaszcza co do nowej kategorii dróg, tzw. dróg zbiorczych. Tutaj nie będę dyskutował nawet z tym stwierdzeniem - rzeczywiście, panie pośle, te drogi zbiorcze są właściwie niczyje, w tym znaczeniu, że nie uzgadnia się, nie ma komu opiniować itd. Jeśli mamy drogi krajowe, autostrady czy drogi szybkiego ruchu, to wiadomo, kto z kim uzgadnia, kto podejmuje decyzje, są specjalne rady na szczeblu centralnym czy wojewódzkim. Natomiast nie ma tego, jeśli chodzi o drogi zbiorcze. Podzielam opinię, że w tej sprawie musimy szybko przygotować rozporządzenie, które by objęło ten zespół dróg zbiorczych, tym bardziej że w niektórych województwach, na terenach bardzo silnie zaglomerowanych, drogi zbiorcze nabierają coraz większego znaczenia i decyzje dotyczące tych dróg często prowadzą do różnego rodzaju kolizji polegających na tym, że projektant projektuje, nie uzgadniając, i potem podlega to różnym kontrowersjom.</u>
          <u xml:id="u-139.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejPiłat">Dotyczy to także innej kwestii - czy nie można by tych zdezelowanych ciężarówek wyeliminować albo przynajmniej zdecydowanie zmniejszyć ilość wywozu węgla w skali całego kraju. Dopowiem, panie pośle, dla informacji, że o 50% spadły przewozy węgla na korzyść różnego rodzaju ciężarówek. Ciężarówki mają taką przewagę nad PKP dzisiaj - już nawet chodzi nie tylko o ceny, które tutaj pan słusznie przywołał, nie tylko o to, żeby stworzyć taki system cen, by on preferował wywóz węgla ze Śląska przez PKP - i problem polega na tym, że PKP nie dowozi do miejsca przeznaczenia, tylko do określonego miejsca. I dopiero z tego miejsca znów trzeba niestety różnego rodzaju transportem kołowym dowozić to na miejsce przeznaczenia, często też jeszcze nie do odbiorcy, a do kogoś innego. To jest cała kolej. I dopiero zsumowane koszty niestety na ogół są niższe niż w PKP. PKP z kolei twierdzi, że gdyby chciała zastosować, przyjąć takie koszty, które by zminimalizowały tamte różnice, łącznie z tym, by odbierać z wagonów kolejowych i wozić nie do miejsca przeznaczenia, a do kolejnego miejsca i z tego miejsca do użytkowników ostatecznych, jeśli chodzi o kolej, choć przecież są też bocznice kolejowe czy duzi odbiorcy węgla, którym można bezpośrednio dowozić...</u>
          <u xml:id="u-139.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejPiłat">Ja muszę powiedzieć, że w PKP też dzisiaj jest sytuacja taka, że PKP musi szukać racji swojego istnienia także w postaci przewozu nie tylko pasażerów, na których na ogół najmniej się zarabia, ale także masy towarowej, zwłaszcza tych sypkich towarów, ciężkich, gabarytowych itd. I węgiel musi wrócić, tak bym to powiedział, na kolej, pewnie nie w takiej ilości jak poprzednio, ale musi wrócić na kolej. Natomiast czy w PKP będzie robiony tzw. rachunek ciągniony - tzn. czy lepiej, żeby stały te węglarki, czy też lepiej, żeby woziły po znacznie niższych cenach, to jest rachunek ciągniony - ja do tego PKP bardzo namawiam. Chodzi o to, żeby w najbliższym czasie zrobić wszystko, aby w ramach systemu ekonomicznego zaproponować odbiorcom, przynajmniej tym większym, przewozy PKP.</u>
          <u xml:id="u-139.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejPiłat">W tej sprawie dopowiem jedno, skoro już ten temat został poruszony - przepraszam, że przedłużam. Jest tak, że Unia Europejska w ogóle stawia sprawę w tej chwili dosyć ostro, twierdząc, że minął czas, kiedy się mówiło, że kolej zanika i że jej znaczenie będzie malało. Jest jakby odwrotnie. Mamy wyraźne stwierdzenie ze strony Unii Europejskiej, że trzeba przywrócić kolej i należne jej miejsce właśnie w przewozach, że wraca to słynne hasło „tiry na tory”, że po prostu...</u>
          <u xml:id="u-139.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie marszałku, czas odpowiedzi już minął. Zgodnie z regulaminem - 5 minut.)</u>
          <u xml:id="u-139.9" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Tomasz Nałęcz)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Przepraszam, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Panie Pośle! Byłbym naprawdę głęboko wdzięczny, gdyby pan mnie nie wyręczał w prowadzeniu posiedzenia. Na pewno nie podzielę się z panem pensją wicemarszałka.</u>
          <u xml:id="u-140.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejPiłat">Ja oczywiście mogę jeszcze bardziej skrócić, ale zawsze potem może być zarzut, że nie chciał odpowiedzieć albo się na tym nie zna, albo nie ma informacji. A więc bardzo przepraszam panów posłów.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejPiłat">Pani poseł Gramała spytała, jak utrzymać drogi i jaka to jest kwota. Wiadomo, 30% z akcyzy idzie tylko na utrzymanie dróg. Jaka to jest wielkość na dziś? 1,78 mld. To jest oczywiście kropla w morzu potrzeb. Nie będę tu już mówił, bo będzie na to czas, skąd chcemy wziąć dodatkowe, wielkie czy znaczące środki, aby zupełnie zmienić wygląd polskich dróg, budować nowe, polepszać te, które są, dopasowywać je do standardów europejskich. Wysoka Izba będzie jeszcze miała okazję podyskutować na ten temat i to, zdaje się, szerzej, niż dzisiaj, przy okazji odpowiedzi na pytania.</u>
          <u xml:id="u-141.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejPiłat">Jeszcze tylko króciutkie dwa pytania. Droga nr 25 i jednocześnie sprawa objęcia ewentualnie możliwością dofinansowania, na ile dzisiaj możemy dokładać się do tych przepraw, np. mostów czy też dróg, które są w obrębie dużych miast. Dotychczas nie można było tego robić, zresztą muszę powiedzieć, że jako poseł z okręgu płockiego mam dokładnie taki sam problem, jak pan poseł, bo tam też jest budowana przeprawa, a mimo że jestem ministrem w tym resorcie, nie mogę uzyskać żadnych środków resortowych, gdyż przepisy zabraniają. To jest niestety ten sam problem. Mogę tylko powiedzieć tak - podjąłem tu bardzo intensywne starania, aby tego typu wielkie przeprawy zostały uzgodnione i zostały objęte tzw. specjalnym moratorium, które przygotowujemy właśnie aktualnie w resorcie i w ogóle w rządzie dla Unii Europejskiej. Chodzi o to, aby tzw. pomoc ze strony Unii Europejskiej, którą będziemy otrzymywali, z EBOR i EBI, ale także bezpośrednia pomoc w ramach określonych programów, mogła również obejmować drogi krajowe w dużych miastach grodzkich. Wtedy moglibyśmy także mieć możliwość pomocy, dogadania się z miastami, że część my damy, a część środków będzie z samorządów miejskich. Bardzo mi leży na sercu ten problem, bo także mnie osobiście wręcz dotyczy. Mogę zapewnić, że problem ten dotyczy wielu dużych miast. Dotychczas wiele dużych miast boryka się z tym problemem. Wydaje się już naturalne, że państwo powinno mieć możliwość pomocy, ale na razie funkcjonujące prawo w zasadzie zakazuje takiej pomocy ze strony państwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Przepraszam, panie ministrze. Jeśli można prosić o konkluzję, bo chciałbym, żeby jednak trzecie pytanie zmieściło się w czasie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejPiłat">Ostatnia już sprawa to problem zjazdów i tego procederu, o który pytał na końcu pan marszałek - poprzednik pana marszałka, który już zakończył przewodniczenie obradom. Panie marszałku, mogę już tylko powiedzieć, że odczucie, iż łatwiej daje się zjazdy w przypadku zajazdów, różnego rodzaju hoteli itd. robionych prywatnie, może mieć każdy. Ja mogę tylko powiedzieć, że ten problem zjazdu w Rawie Mazowieckiej znam. Powiedział o tym pan marszałek. Oddzielnie będziemy na ten temat rozmawiali. Mogę tylko powiedzieć, że od niedawna nadzoruję te kwestie, ale na pewno, panie marszałku, będę robił wszystko, aby zjazdy z autostrad znacznie szybciej uzyskiwano tam, gdzie tworzy się duże inwestycje, które dają nowe miejsca pracy, a tam, gdzie jest jakiś sklepik czy coś podobnego, to bez przesady. Każdy taki zjazd - niektórym się wydaje: co za problem, przecież to nie powoduje kolizji, tylko jest zjazd - powoduje, że zdecydowanie zmniejsza się potok samochodów. Musimy zwracać uwagę też na to, że nie możemy przy każdej okazji szpikować drogi szybkiego ruchu albo tym bardziej autostrady ogromną liczbą zjazdów, które tak czy inaczej hamują potok ruchu, który jest podstawą czy niezbędnym elementem tego, że te drogi w ogóle budujemy.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejPiłat">Obok tych wielkich dróg, autostrad, dróg szybkiego ruchu musi istnieć system dróg lokalnych, którymi się do różnych zajazdów, hotelików itd. będziemy dostawali. Na pewno nie będziemy budowali przy każdej okazji zjazdu z autostrady. Trzeba tworzyć centra i zjazd robić do centrów hotelowych, gastronomicznych, naprawczych itd. Nie tak, że co 20 metrów ktoś sobie coś będzie stawiał. Na to nie może być zgody, bo to zaprzecza podstawowym zasadom. Tam natomiast, gdzie będą duże inwestycje, o znaczącym oddziaływaniu na dany teren, to uważam, że będziemy się dogadywali i takie zgody dawali. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Pytanie trzecie zadają panowie posłowie: Marek Kuchciński, Krzysztof Jurgiel, Przemysław Gosiewski i Mariusz Kamiński. Dotyczy ono sprawy Laboratorium Frakcjonowania Osocza w Mielcu.</u>
          <u xml:id="u-144.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę pana posła o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#PosełMarekKuchciński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#PosełMarekKuchciński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W roku 1997 rząd Włodzimierza Cimoszewicza poręczył kredyt bankowy na budowę fabryki osocza, czyli Laboratorium Frakcjonowania Osocza w Mielcu. Wysokość poręczenia tego kredytu sięgała 32 mln dolarów. Firmy, w tym prywatni przedsiębiorcy polscy, emigranci polscy mieszkający w Wielkiej Brytanii pobrali 21 mln dolarów z tych pieniędzy. Fabryka nie została wybudowana. Osocze miało być produkowane już w roku 1999. Mija rok 2002, a fabryka nie została wybudowana, stoją tam tylko dwa puste hangary, które można by cenić na maksimum 2 mln dolarów. Nie wiadomo, co się stało z pozostałą sumą pieniędzy. W tej sprawie ręczyli, popierali i opiniowali: ówczesny minister gospodarki, ówczesny minister zdrowia i oczywiście premier Włodzimierz Cimoszewicz, ponieważ było to poręczenie rządowe. Wówczas w tamtym rządzie zasiadali i obecni ministrowie, na przykład pan Wiesław Kaczmarek.</u>
          <u xml:id="u-145.2" who="#PosełMarekKuchciński">Stąd nasze pytania. Dwukrotnie zwracaliśmy się z interpelacją i z wnioskiem do Najwyższej Izby Kontroli o zbadanie sprawy, ponieważ zachodzą także związki z osobami pracującymi w Kancelarii Prezydenta, łącznie z panem prezydentem Aleksandrem Kwaśniewskim. Stąd nasze pytania. Czy zdaniem pana premiera realizacja owej inwestycji, fabryki osocza w Mielcu, nieudanej inwestycji, oraz działania podległych panu urzędników, w świetle dotychczasowych informacji i kontroli, są zgodne z prawem? Czy zdaniem pana premiera - pytamy premiera Leszka Millera - decyzja o realizacji inwestycji, a następnie jej kontynuacja jest celowa w świetle obecnych faktów? Jaki jest stan śledztwa prowadzonego przez organy ścigania? Czy zostaną postawione zarzuty osobom uczestniczącym w sprawie niewłaściwego inwestowania, budowy laboratorium osocza w Mielcu?</u>
          <u xml:id="u-145.3" who="#PosełMarekKuchciński">Śledztwo trwa. Wiem, że trwa co najmniej od pierwszych miesięcy obecnego roku, czyli już zbliża się rok. Jakiej oceny realizacji inwestycji dokonał zespół powołany przez ministra zdrowia? Zespół ten miał dokonać oceny do końca marca obecnego roku. Jakie działania zaproponował - mija 7 miesięcy - by rozwiązać tę trudną dla nas wszystkich sytuację? Kto wchodził personalnie w skład tego zespołu? Jaki jest rezultat, jakie są postulaty, jeśli chodzi o owe działania? Dlaczego do tej pory powyższa sprawa nie została zgłoszona przez rząd do Najwyższej Izby Kontroli celem jej zbadania, a były przeprowadzane tylko kontrole Urzędu Kontroli UKS? Jakie przesłanki decydowały o wyborze firmy Nedepol pana Nizioła jako głównego inwestora budowy Laboratorium Frakcjonowania Osocza? Do tej pory nie rozliczył się z tych 20 mln dolarów, które ma, o ile wiemy, do końca tego roku zwrócić bankom. Mamy je zwrócić z budżetu państwa. Dlaczego skarb państwa zgodził się na poręczenie kredytu bankowego spółce budującej fabrykę osocza? Dlaczego nie sprawował należytego nadzoru nad wykorzystaniem środków pochodzących z kredytu, który to kredyt rząd poręczył? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Na pytanie z upoważnienia prezesa Rady Ministrów odpowiada podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów pan minister Jacek Uczkiewicz.</u>
          <u xml:id="u-146.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę, panie ministrze, o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJacekUczkiewicz">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Chciałbym przedłożyć informację, a właściwie odpowiedzi na zadane pytania. W tej sprawie przewijają się, splatają się z sobą dwa aspekty. Jeden dotyczy przedsięwzięcia gospodarczego, a więc budowy fabryki frakcjonowania osocza i przeniesienia tego frakcjonowania z zagranicy do kraju. Drugi to aspekty zgodności z prawem bądź o charakterze kryminalnym. Postaram się je tutaj wydzielić, żeby mieć bardziej wyostrzone spojrzenie na sprawę.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJacekUczkiewicz">W istocie w maju 1997 r. Rada Ministrów udzieliła Kredyt Bankowi w Warszawie poręczenia spłaty kredytu inwestycyjnego zaciągniętego przez prywatną firmę pod nazwą Laboratorim Frakcjonowania Osocza w wysokości 32 700 tys. dolarów na sfinansowanie budowy i uruchomienie wytwórni preparatów osoczopochodnych. Poręczenie udzielone zostało do wysokości 60% wykorzystanej kwoty kredytu oraz 60% odsetek od wykorzystanej kwoty kredytu, w łącznej kwocie nie wyższej niż 25,9 mln dolarów (w tym 19,6 mln - kapitał, 6,3 mln - odsetki). Poręczenie skarbu państwa wygasa 30 kwietnia przyszłego roku. Poręczenie skarbu państwa, według mojej wiedzy, zostało udzielone zgodnie z obowiązującym prawem, tj. ustawą o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez skarb państwa oraz niektóre osoby prawne, oraz wydanym na podstawie tej ustawy rozporządzeniem Rady Ministrów w sprawie szczegółowych warunków i trybu udzielania przez skarb państwa poręczeń i gwarancji oraz opłat z tytułu udzielonego poręczenia lub gwarancji. Decyzja o wsparciu realizacji inwestycji w formie poręczenia skarbu państwa została podjęta przez Radę Ministrów po uzyskaniu pozytywnej opinii ministra zdrowia i opieki społecznej i ministra gospodarki. Tyle tytułem wstępu.</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJacekUczkiewicz">Teraz przechodzę do poszczególnych pytań. Pytanie pierwsze: Czy zdaniem pana premiera realizacja powyższej inwestycji oraz działania podległych urzędników w świetle dotychczasowych informacji i kontroli są zgodne z prawem?</u>
          <u xml:id="u-147.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJacekUczkiewicz">Chcę jeszcze zwrócić uwagę pań i panów posłów na to, że moje odpowiedzi, z racji charakteru pytań, będą musiały zachodzić na siebie.</u>
          <u xml:id="u-147.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJacekUczkiewicz">Po pierwsze, kontrole w tym obszarze były przeprowadzane. Były przeprowadzane zarówno przez kontrolę wewnętrzną, jak i przez kontrolę skarbową. Jeżeli chodzi o Najwyższą Izbę Kontroli, sprawy te były przedkładane w czasie corocznej kontroli budżetowej NIK polegającej na kontrolowaniu poręczeń i gwarancji. Te kontrole wewnętrzne w odniesieniu do działań urzędników państwowych nie wykazały niezgodności ich działania z prawem, świadczy o tym również odmowa wszczęcia przez Prokuraturę Okręgową w Warszawie dochodzenia z urzędu w sprawie o niedopełnienie obowiązków lub przekroczenie uprawnień przez odpowiedzialnych funkcjonariuszy publicznych w związku z wyborem oferty spółki Nedepol na budowę fabryki osocza i udzielenie gwarancji rządowych dla konsorcjum banku na budowę fabryki osocza przez spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w latach 1995–1997. Taka odmowa nastąpiła w lipcu 2001 r. W świetle dotychczasowych informacji... W świetle dotychczasowych kontroli nie ma świadectw, ażeby te działania były niezgodne z prawem.</u>
          <u xml:id="u-147.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJacekUczkiewicz">Pytanie drugie, o decyzję dotyczącą realizacji. Czy była to decyzja celowa i czy celowa jest jej kontynuacja? Otóż głównym powodem wsparcia realizacji budowy Laboratorium Frakcjonowania Osocza był zamiar przeniesienia tego frakcjonowania do kraju oraz zapewnienie samowystarczalności Polski w zakresie preparatów osoczopochodnych. Chcę powiedzieć, że już w 1995 r. powstał w Ministerstwie Zdrowia zespół do spraw samowystarczalności Polski w zakresie preparatów osoczopochodnych, który pracował nad rozwiązaniami w tej dziedzinie. To był rok 1995. U podstaw ówczesnej decyzji rządu legło zalecenie Komisji Europejskiej dotyczące osiągnięcia przez kraje Unii Europejskiej takiej samowystarczalności. Chodzi tu o określoną dyrektywę EWG z 1989 r., która stwierdza, że: kraje członkowskie powinny podjąć niezbędne kroki w celu rozwijania samowystarczalności w zakresie krwi ludzkiej lub ludzkiego osocza pochodzących od honorowych, nieopłaconych krwiodawców. Również Komitet Ministrów Rady Europy wydał zalecenie z dnia 29 marca 1990 r. nakazujące promowanie w krajach członkowskich samowystarczalności w zakresie preparatów osoczopochodnych.</u>
          <u xml:id="u-147.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJacekUczkiewicz">Chciałbym więc powiedzieć, Wysoka Izbo, że według stanu wiedzy i stanu spraw w latach 1995–1997 decyzja ta od strony merytorycznej była uzasadniona i celowa. Jest jednak pytanie, czy jej kontynuacja jest celowa. Tutaj stan jest nieco inny, trochę się zmienił. Wynika on zarówno z dotychczasowych doświadczeń na świecie w zakresie funkcjonowania dużych przedsiębiorstw w dziedzinie frakcjonowania osocza, jak również pojawiania się na rynku preparatów zastępczych, tańszych. To również zmienia optykę Ministerstwa Zdrowia, o czym za chwilę.</u>
          <u xml:id="u-147.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJacekUczkiewicz">Pytanie trzecie: Jaki jest stan śledztwa? Chcę powiedzieć - wyprzedzając odpowiedzi na dalsze pytania - że służby skarbowe skierowały zawiadomienie do prokuratury rzeszowskiej w sprawie podejrzenia o popełnienie przestępstwa oraz drugie zawiadomienie w sprawie tego całego przedsięwzięcia, które zostało podjęte w wyniku kontroli skarbowej, jaka odbyła się w przedsiębiorstwie, w spółce. W tej chwili te dwa dochodzenia są prowadzone wspólnie. Drugie jest prowadzone przez Prokuraturę Okręgową w Tarnobrzegu, która w listopadzie 2001 r. - bo to rzeszowskie rozpoczęło się w 2000 r. - wszczęła śledztwo w sprawie wyłudzenia przez prezesa spółki pod nazwą Laboratorium Frakcjonowania Osocza poręczonego przez skarb państwa kredytu bankowego na szkodę konsorcjum bankowego reprezentowanego przez Kredyt Bank V Oddział w Warszawie. Z dotychczasowych ustaleń postępowania wszczętego w wyniku zawiadomienia o przestępstwie nadesłanego przez generalnego inspektora kontroli skarbowej wynika, że w 1995 r. specjalnie w tym celu powołana komisja międzyresortowa w oparciu o przedłożone oferty zarekomendowała firmę Nedepol Sp. z.o.o. jako potencjalnego realizatora budowy w Polsce zakładów frakcjonowania osocza krwi. Już po wyborze oferenta firma pod nazwą Laboratorium Frakcjonowania Osocza, której jedynym udziałowcem była firma Nedepol Sp. z o.o., w dniu 10 kwietnia 1996 r. złożyła w konsorcjum bankowym reprezentowanym przez Kredyt Bank wniosek o udzielenie kredytu. Z tego kredytu, zresztą przy udziale środków własnych, miała być zbudowana fabryka frakcjonowania osocza krwi w specjalnej strefie ekonomicznej w Mielcu.</u>
          <u xml:id="u-147.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJacekUczkiewicz">Z dołączonego do wniosku planu finansowego wynikało, że inwestor zaangażuje środki własne w kwocie 12 mln zł oraz uzyska kredyt dewizowy, inwestycyjny i obrotowy w łącznej kwocie prawie 35 mln dolarów. 4 marca 1997 r. została zawarta umowa pomiędzy LFO Sp. z o.o. a konsorcjum bankowym na uruchomienie w transzach kredytu we wskazanej wysokości. Zabezpieczeniem tej spłaty, oprócz weksli własnych, hipoteki na nieruchomości położone w Mielcu, miało być przede wszystkim poręczenie skarbu państwa do wysokości 60% kwoty kredytu wraz z odsetkami. W maju 1997 r. Rada Ministrów na wniosek spółki podjęła uchwałę o udzieleniu w imieniu Skarbu Państwa poręczenia spłaty kredytu ze środków budżetu państwa, przy czym łączna wysokość poręczenia nie mogła przekraczać - jak już wspomniałem - 26 mln złotych.</u>
          <u xml:id="u-147.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJacekUczkiewicz">W wykonaniu tej uchwały Ministerstwo Finansów zawarło ze spółką LFO stosowną umowę poręczenia. Do umowy kredytowej dołączono łącznie dziewięć aneksów, w których m.in. zobowiązano spółkę do udokumentowania dopłat do kapitału zakładowego i doręczenia kopii dokumentów gwarancyjnych na maszyny, urządzenia i linie technologiczne zakupione przez LFO. Pomimo nieprzedłożenia powyższych dokumentów przez LFO aż do 31 grudnia 1999 r. bank uruchamiał kolejne transze kredytu i w ten sposób wypłacono kwotę 21 mln dolarów, po czym wstrzymano realizację wypłat. 31 maja 2001 r. kredyt stał się ostatecznie wymagalny, a z uwagi na niewywiązywanie się firmy ze spłat długu i odsetek bank, dysponując tytułem egzekucyjnym, przystąpił do egzekucji długu.</u>
          <u xml:id="u-147.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJacekUczkiewicz">Jeśli chodzi o część wykorzystania kredytu oraz płatności realizowanych ze środków własnych udziałowców, istnieją wątpliwości co do rzetelności przedkładanych dokumentów, to jest umów i wystawionych na ich podstawie faktur pochodzących od zagranicznych firm, bowiem większość tych dokumentów nie była dla potrzeb banku tłumaczona na język polski. Jak ustalono w toku śledztwa, uzasadnienie płatności z tych faktur przedstawianych przez LFO ograniczało się nieraz do dwóch słów: „za opracowanie dokumentacji” lub „za dostawę urządzeń”.</u>
          <u xml:id="u-147.11" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJacekUczkiewicz">W toku śledztwa ustalono nadto, że w siedzibie LFO znajduje się tylko kilka urządzeń zakupionych z pieniędzy kredytowych, których wartość nie przekracza 1,5 mln dolarów. Są to dwa kotły parowe i dwa sterylizatory. Budynek administracyjny w Mielcu został przekazany przez wykonawcę dla LFO, brak w nim jednak wyposażenia. Budowa zakładu produkcyjnego nie została zakończona, wykonawca nie otrzymał zapłaty, a w budynku nie zamontowano żadnych maszyn ani urządzeń. W oparciu o zabezpieczone dokumenty w postaci m.in. faktur ustalono, że szereg płatności z kredytu dokonano tytułem realizacji faktur „za usługi inżynierskie” lub z tytułu wykonania dokumentacji technicznej na rzecz takich firm, jak ZAN Holding, Spencer Holland z Holandii, Sweet Faktory, Nordcap Plastic Ltd. z Islandii, Gowner Hutchings z Wielkiej Brytanii itp. Firmy te związane są z udziałowcami Laboratorium Frakcjonowania Osocza w ten sposób, że ich właścicielami bądź współwłaścicielami są udziałowcy LFO bądź też współudziałowcy LFO pełnią funkcje w tych firmach.</u>
          <u xml:id="u-147.12" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJacekUczkiewicz">Weryfikacja wiarygodności zagranicznych wystawców faktur oraz rzetelności tych dokumentów wymaga przeprowadzenia w drodze międzynarodowej pomocy prawnej - to jest jeden z głównych elementów decydujących o tym śledztwie - szeregu czynności zmierzających do ustalenia, czy w momencie wystawiania tych faktur podmioty te istniały i prowadziły działalność gospodarczą, czy wystawiały faktury o takiej treści, jak zabezpieczone w toku śledztwa, czy wykonały pracę i usługi rodzące zobowiązanie do zapłaty itd. Badany jest także przepływ środków finansowych związanych z płatnościami na rzecz tych firm.</u>
          <u xml:id="u-147.13" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJacekUczkiewicz">Stosowne wnioski o udzielenie pomocy prawnej przez zagraniczne organy ścigania są opracowywane sukcesywnie od września br. w miarę gromadzenia niezbędnych dokumentacji. Trwa analiza przedłożonego Prokuraturze Okręgowej w Tarnobrzegu w listopadzie bieżącego roku protokołu kontroli przeprowadzonej przez Urząd Kontroli Skarbowej w Warszawie w Laboratorium Frakcjonowania Osocza. W dniu 6 listopada zasięgnięto opinii biegłych z dziedziny księgowości w celu wyjaśnienia kwestii sposobu wydatkowania dopłat udziałowców. Wspomniałem już o tym, że było tam 12 mln wkładu własnego. Po zgromadzeniu pełnej dokumentacji bankowej planuje się zasięgnięcie kompleksowej opinii biegłych w zakresie księgowości i bankowości w celu dokonania oceny prawidłowości wydatkowania kredytów przez spółkę LFO, jak też zasadności wypłacania przez bank kolejnej transzy kredytu pomimo niewywiązywania się spółki z postanowień aneksu do umowy kredytowej. Rozważenie możliwości przedstawiania określonym osobom zarzutów popełnienia przestępstw może nastąpić dopiero po realizacji zamierzonych, opisanych wcześniej, działań. Efekty te będą, jak już wspomniałem, w znacznej mierze zależały od tego, w jakim stopniu i w jakim zakresie Polska otrzyma pomoc prawną od innych krajów: Wielkiej Brytanii, Holandii, Szwecji, USA. To tyle, jeśli chodzi o aktualny stan śledztwa.</u>
          <u xml:id="u-147.14" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJacekUczkiewicz">Jakiej...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Panie ministrze, proszę tak bardzo konkluzywnie, bo już minął czas na zadanie pytań, a ponieważ jest tylko dwóch posłów zapisanych do zadania pytań dodatkowych, chciałbym jeszcze umożliwić państwu posłom ich przedstawienie i poprosić o pisemne odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJacekUczkiewicz">Panie marszałku, spróbuję się dostosować w miarę moich możliwości. Chciałbym udzielić maksymalnie pełnych odpowiedzi, ale ponieważ... Prawdę powiedziawszy, nie doszedłem jeszcze do sedna sprawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Panie ministrze i pośle od wielu lat, pan wie, że czas przeznaczony na zapytania poselskie to dwie godziny i ani minuty dłużej, a już przekroczyliśmy go o 7 minut. Proszę zatem o konkluzję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJacekUczkiewicz">Panie marszałku, postaram się zrobić wszystko, ażeby w jak największym skrócie przedstawić odpowiedzi na pozostałe pytania, chciałbym jednak na pewne sprawy zwrócić uwagę Wysokiej Izby, jeżeli już ten temat pojawił się na tej sali.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJacekUczkiewicz">Jakiej oceny realizacji inwestycji dokonał zespół powołany przez ministra zdrowia? Było to wykonanie decyzji komitetu Rady Ministrów z lutego tego roku. Zespół składał się z sześciu członków reprezentujących różnego rodzaju instytucje, ministerstwa, Urząd Ochrony Państwa, Kredyt Bank. Pan poseł pytał o skład imienny, ze względu na skrót, przedstawię to może w innej formie. Powołany zespół, wykonując decyzję komitetu dotyczącą analizy ekonomicznej i prawnej pod kątem możliwości kontynuowania inwestycji, ustalił następujące sprawy: po pierwsze, LFO z siedzibą w Mielcu - z uwagi na dalszy brak inwestora oraz licencjodawcy, około dwuletnie opóźnienie w budowie laboratorium, wszczęte przez prokuraturę postępowania w sprawach wyłudzenia kredytu oraz niespłacenie przez spółkę i zaciąganie kredytu, co grozi zajęciem majątku spółki i nie daje gwarancji na uruchomienie produkcji preparatów osoczopochodnych w dającym się przewidzieć terminie. Po drugie, otwartą sprawą pozostaje rozważenie możliwości dokonania analizy opłacalności budowy zakładu frakcjonowania osocza w Polsce w ogóle. Po trzecie, biorąc pod uwagę bezpieczeństwo zdrowotne obywateli, minister zdrowia musi podjąć kroki w kierunku uruchomienia procedur przewidzianych ustawą o zamówieniach publicznych, ażeby na czas zawrzeć umowę na frakcjonowanie polskiego osocza i uzupełniającego zakupu preparatów osoczopochodnych.</u>
          <u xml:id="u-151.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJacekUczkiewicz">Chcę powiedzieć, że ponieważ prezes LFO nie dostarczył w wyznaczonym terminie dokumentów pozytywnie zaopiniowanych przez Kredyt Bank, minister zdrowia w maju tego roku wyznaczył trzymiesięczny termin na wybudowanie zakładu i rozpoczęcie produkcji, a po upływie tego terminu, zgodnie z umową, w związku z niespełnieniem warunków porozumienie to zostało rozwiązane.</u>
          <u xml:id="u-151.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJacekUczkiewicz">Dlaczego do tej pory powyższa sprawa nie została zgłoszona przez rząd do Najwyższej Izby Kontroli w celu jej zbadania? Po pierwsze dlatego, że wiedza Ministerstwa Finansów o sytuacji tego przedsięwzięcia była i jest gruntowna i datuje się na lata 1998–1999. To właśnie Ministerstwo Finansów zwróciło się do Urzędu Kontroli Skarbowej z prośbą o przeprowadzenie gruntownej kontroli tego przedsięwzięcia. Kontrola skarbowa zakończona w 1999 r. ujawniła wiele poważnych nieprawidłowości, których tu z braku czasu nie chcę wymieniać, ale które to nieprawidłowości stały się podstawą do działań Prokuratury w Rzeszowie, teraz w Tarnobrzegu.</u>
          <u xml:id="u-151.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJacekUczkiewicz">Chcę powiedzieć, odwołując się tu do moich doświadczeń z poprzedniego miejsca pracy, że według mnie w takiej sytuacji, jaka jest, efektywniejsze jest prowadzenie postępowań przez prokuraturę niż przez Najwyższą Izbę Kontroli, a to z dwóch powodów. Po pierwsze, ponieważ charakter tej sprawy jest wybitnie międzynarodowy i prokuratura ma tu większe możliwości - właściwie ma możliwości, a Najwyższa Izba Kontroli ich nie ma - uzyskania pomocy prawnej w tym zakresie, i po drugie, ponieważ zaangażowanych jest w to wiele innych firm prywatnych, do których Najwyższa Izby Kontroli miałaby utrudniony dostęp. Poza tym najbardziej radykalne wnioski Najwyższej Izby Kontroli mogłyby być takie: skierować do prokuratury. To właśnie zostało uczynione. W wyniku kontroli przeprowadzanej przez Urząd Kontroli Skarbowej prokuratura podjęła stosowne działania.</u>
          <u xml:id="u-151.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJacekUczkiewicz">Jakie przesłanki decydowały, jeśli chodzi o firmę Nedepol? Jak już powiedziałem, historia tej sprawy zaczęła się w 1995 r. od komisji do spraw samowystarczalności. Z informacji, które posiadam, wynika, że komisja ta rozpatrywała chyba 7 albo 8 ofert w tym zakresie, kierowała się przesłankami efektywności i ceną przede wszystkim, kosztami tego przedsięwzięcia, zasięgała opinii ekspertów. W efekcie komisja zarekomendowała firmę Nedepol i w ten sposób ta rekomendacja została zatwierdzona przez ministra zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-151.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJacekUczkiewicz">Dlaczego skarb państwa zgodził się na poręczenie kredytu bankowego firmie LFO? Dlaczego nie sprawował należytego nadzoru nad wykorzystaniem środków pochodzących z kredytu? Pozwolę sobie to połączyć ze sprawą poruszoną w pytaniu ostatnim, dwunastym: Jakie kroki podjęto w celu uniknięcia obciążenia, bo to jest właśnie clou, jeśli chodzi o sprawy finansowe. A zatem tak. Minister finansów, działając z upoważnienia Rady Ministrów, zawarł z Kredyt Bankiem jako przedstawicielem konsorcjum umowę poręczenia, zdając sobie sprawę z ryzyka, jakie niesie za sobą realizacja projektu w formule project finance przez spółkę, która nie miała historii kredytowej. Poręczenie zostało ograniczone do wysokości 60% kwoty wykorzystania kredytu. W celu dodatkowego zabezpieczenia interesów skarbu państwa w umowie poręczenia zawarto klauzulę subsydiarności, tj. uprawnienie dla banku do skorzystania z tego poręczenia dopiero w ostatniej kolejności, czyli po uprzednim wykorzystaniu przez bank innych zabezpieczeń kredytu, m.in. hipoteki na nieruchomościach, zastawu na środkach trwałych oraz udziałach w spółce. Takie ograniczenie miało na celu skłonienie banków do szczególnie starannego nadzoru nad realizacją projektu przez tworzenie mechanizmu podziału ryzyka pomiędzy poręczyciela i kredytodawcę.</u>
          <u xml:id="u-151.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJacekUczkiewicz">Chcę powiedzieć, że po tej kontroli skarbowej w 1989 r. Ministerstwo Finansów, informując kredytodawcę o wynikach tej kontroli, zaleciło daleką ostrożność w kontynuowaniu finansowania, jednakże trwało to nadal. Mówię o tym dlatego, że do wszystkich warunków wymagalności środków skarbu państwa - w przypadku, gdyby do tego doszło - trzeba dołączyć i tę okoliczność, że Ministerstwo Finansów uprzedzało konsorcjum bankowe o nieprawidłowościach i zalecało bardzo daleko idącą ostrożność.</u>
          <u xml:id="u-151.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJacekUczkiewicz">Jak powiedziałem, była to inwestycja wielokrotnie kontrolowana przez Urząd Kontroli Skarbowej. W wyniku tych kontroli przedstawiono wiele zarzutów: wydatkowanie znacznej części środków - 13,4 mln - na dokonanie przedpłat i zaliczek na dostawę maszyn i urządzeń przez kontrahentów zagranicznych z jednoczesnym niesprowadzeniem z zagranicy większości tych maszyn, brak zwrotu wypłaconych zaliczek, uzasadnione podejrzenie pozornego świadczenia przez firmę CSL z Australii odpłatnych usług consultingowych i wytransferowanie środków dewizowych w wysokości 2,6 mln dolarów z Polski na podstawie sfałszowanej faktury i kontraktu. Było to przedmiotem zawiadomienia do Prokuratury w Rzeszowie.</u>
          <u xml:id="u-151.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJacekUczkiewicz">Jak już powiedziałem, ministerstwo informowało bank o tych sprawach, bank jednakże pozytywnie oceniał proces inwestycyjny i kontynuował wypłatę środków w ramach udzielonego kredytu. Chcę powiedzieć, Wysoka Izbo, że zgodnie z obowiązującym w Polsce prawem poręczyciel - w tym przypadku właśnie minister finansów - nie mógł zmusić banku do wstrzymania wypłaty kredytu ani też nie mógł odstąpić od umowy poręczenia.</u>
          <u xml:id="u-151.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJacekUczkiewicz">To jest odpowiedź na te dwa pytania. Myślę, że istnieją bardzo duże szanse na to - włączając w to wysiłki konsorcjum - ażeby ta inwestycja, pomijając aspekty o charakterze kryminalnym, mogła być kontynuowana, ponieważ konsorcjum bankowe podejmuje takie działania i dokonuje takich analiz, że niebezpieczeństwo, iż skarb państwa mógłby ponieść z tego tytułu uszczerbek, na pewno nie jest stuprocentowe, zważywszy na dodatkowe okoliczności, o których mówiłem, i bardzo dobry, moim zdaniem, sposób zabezpieczenia gwarancji skarbu państwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Panie ministrze, to miała być ostatnia odpowiedź na pytanie. Proszę mnie nie zmuszać do działań brutalnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJacekUczkiewicz">Jeżeli pan marszałek pozwoli, to na resztę pytań odpowiem na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Będę bardzo zobowiązany.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Wysoki Sejmie! Czas przeznaczony na pytania w sprawach bieżących został wyczerpany 15 minut temu.</u>
          <u xml:id="u-154.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Mimo zapowiedzi nie jestem w stanie umożliwić zadania pytań dodatkowych.</u>
          <u xml:id="u-154.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo państwa posłów przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-154.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Sejm kończy rozpatrywanie tego punktu porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-154.5" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 10. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o przedstawionym przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projekcie ustawy o Sądzie Najwyższym (druki nr 496 i 1057).</u>
          <u xml:id="u-154.6" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Stanisława Rydzonia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#PosełSprawozdawcaStanisławRydzoń">Panie Marszałku! Pani Minister! Panie Pierwszy Prezesie! Wysoki Sejmie! W imieniu Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie sprawozdanie zawarte w druku nr 1057 dotyczące przedstawionego przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projektu ustawy o Sądzie Najwyższym (druk nr 496).</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#PosełSprawozdawcaStanisławRydzoń">Pierwsze czytanie projektu tej ustawy odbyło się w dniu 6 czerwca 2002 r. Pan prezydent, jak to wynika z uzasadnienia projektu ustawy, kierował się głównie przesłankami zawartymi w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Ustawa zasadnicza, statuując zasadę podziału władz na ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą, oraz zaliczając do władzy sądowniczej nie tylko sądy, ale także trybunały, powołała dwuinstancyjne sądownictwo administracyjne, wyłączając je spod nadzoru judykacyjnego Sądu Najwyższego. Sąd ten pozbawiony został z chwilą powołania dwuinstancyjnego sądownictwa administracyjnego, zgodnie z art. 176, 184, 236 ust. 2 konstytucji, kompetencji do rozpoznawania spraw ze skarg na decyzje administracyjne oraz nadzoru nad działalnością sądów administracyjnych w zakresie orzekania.</u>
          <u xml:id="u-155.2" who="#PosełSprawozdawcaStanisławRydzoń">Przewidziana w konstytucji odrębność władzy sądowniczej od innych władz implikuje potrzebę przyjęcia w art. 3 projektu rozwiązania, według którego wewnętrzną organizację Sądu Najwyższego, szczegółowy podział zadań między izby oraz zasady wewnętrznego postępowania określa regulamin uchwalony przez Zgromadzenie Ogólne Sędziów Sądu Najwyższego. Powoduje ona również objęcie właściwością Kolegium Sądu Najwyższego prawa do uchwalania włączonego do budżetu państwa projektu dochodów i wydatków Sądu Najwyższego oraz ograniczenie właściwości tego sądu w zakresie opiniowania projektów aktów normatywnych do projektów ustaw i innych aktów normatywnych dotyczących wyłącznie sądownictwa i sędziów (art. 1 pkt 4). Należy dodać, że zgodnie z art. 2 ust. 4 uchylanej ustawy z dnia 20 września 1984 r. o Sądzie Najwyższym (uchylanej w sensie projektu niniejszej ustawy) sąd ten miał prawo opiniować wszelkie projekty ustaw.</u>
          <u xml:id="u-155.3" who="#PosełSprawozdawcaStanisławRydzoń">Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka rozpatrywała propozycję pana prezydenta w dniu 24 lipca 2002 r. Powołana podkomisja w dniach 27 i 29 sierpnia 2002 r. oraz 13 i 25 września 2002 r. zajęła się szczegółowymi rozwiązaniami projektu ustawy. Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka poparła propozycję podkomisji i po posiedzeniach w dniach 9 i 29 października 2002 r. przyjęła sprawozdanie zawarte w druku nr 1057. Równocześnie komisja, zgodnie z art. 43 ust. 3 regulaminu Sejmu, przedstawia, na żądanie wnioskodawców, wniosek mniejszości dotyczący dodania po art. 65 kolejnego artykułu, regulującego rozpatrywanie przez Sąd Najwyższy skarg na przewlekłość postępowań w sądach.</u>
          <u xml:id="u-155.4" who="#PosełSprawozdawcaStanisławRydzoń">Co ten projekt nadto zawiera? Przedstawię państwu inne, najistotniejsze uregulowania ustawy:</u>
          <u xml:id="u-155.5" who="#PosełSprawozdawcaStanisławRydzoń">- rezygnuje się z przewidzianej dotychczas możliwości powołania na stanowisko sędziego w niepełnym wymiarze czasu pracy, a wobec sędziów już zatrudnionych w Sądzie Najwyższym ogranicza się możliwość zatrudnienia tylko do pracy na stanowisku dydaktycznym, naukowo-dydaktycznym lub naukowym (art. 37 ust. 1),</u>
          <u xml:id="u-155.6" who="#PosełSprawozdawcaStanisławRydzoń">- rezygnuje się z usytuowania Sądu Najwyższego jako najwyższego organu władzy sądowniczej, wpisując w art. 1 definicję Sądu Najwyższego jako organu władzy sądowniczej; ustalając taki zapis, komisja wzięła pod uwagę zapisy konstytucji, gdzie ulokowano Sąd Najwyższy jako jeden z elementów władzy sądowniczej obok trybunałów czy Naczelnego Sądu Administracyjnego,</u>
          <u xml:id="u-155.7" who="#PosełSprawozdawcaStanisławRydzoń">- powołuje się nową Izbę Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w miejsce Izby Administracyjnej, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych. Nazwa nowej izby wynika z jej kompetencji. Z jednej strony wynika to z wyłączenia orzecznictwa sądów administracyjnych spod nadzoru judykacyjnego Sądu Najwyższego, z drugiej zaś z określenia w konstytucji właściwości tego sądu do stwierdzania ważności wyborów do Sejmu i do Senatu, ważności referendów oraz ważności wyboru prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej,</u>
          <u xml:id="u-155.8" who="#PosełSprawozdawcaStanisławRydzoń">- zważywszy na wysokie wymagania stawiane sędziom Sądu Najwyższego, ustala się im odpowiednie warunki pracy oraz przejścia w stan spoczynku. Pozwala to na przybliżenie realnych wynagrodzeń i uposażeń w stanie spoczynku do wynagrodzeń osób zajmujących wysokie stanowiska w państwie,</u>
          <u xml:id="u-155.9" who="#PosełSprawozdawcaStanisławRydzoń">- ograniczono liczbę organów uprawnionych do przedstawienia składom sędziowskim Sądu Najwyższego wniosków o podjęcie uchwały w przedmiocie wykładni prawa do pierwszego prezesa Sądu Najwyższego, rzecznika praw obywatelskich, prokuratora generalnego oraz - w tym przypadku trwała dość burzliwa dyskusja w trakcie posiedzenia komisji - w zakresie swojej właściwości rzecznika ubezpieczonych. Jest to istotne zawężenie podmiotowe w stosunku do dotychczasowego zapisu art. 16 ust. 2,</u>
          <u xml:id="u-155.10" who="#PosełSprawozdawcaStanisławRydzoń">- istotny dla pracowników administracyjnych Sądu Najwyższego jest przepis art. 70 ust. 1 projektu, określający sposób naliczania wynagrodzeń tych pracowników. Polega on na powiązaniu płacy tej grupy pracowników z płacami sędziów Sądu Najwyższego. Należy dodać, że obecnie wynagrodzenia pracowników administracyjnych Sądu Najwyższego są często niższe od wynagrodzeń w sądach powszechnych,</u>
          <u xml:id="u-155.11" who="#PosełSprawozdawcaStanisławRydzoń">- zrównano status sędziów Izby Wojskowej ze statusem sędziów innych izb, zaś dotychczasowych sędziów Izby Wojskowej zwolniono z zawodowej służby wojskowej,</u>
          <u xml:id="u-155.12" who="#PosełSprawozdawcaStanisławRydzoń">- zwiększono autonomię Sądu Najwyższego poprzez przyjęcie w art. 3 § 2 rozwiązania, w myśl którego samorząd sędziowski sam określa wewnętrzną organizację Sądu Najwyższego. Dotychczas regulował tę sprawę prezydent Rzeczypospolitej Polskiej,</u>
          <u xml:id="u-155.13" who="#PosełSprawozdawcaStanisławRydzoń">- ujednolicono przepisy dotyczące rozpatrywania kasacji oraz innych środków odwoławczych, a także podejmowania uchwał mających na celu wykładnię prawa. Zasadą jest orzekanie w składzie 3 sędziów, a w przypadku poważnych wątpliwości co do wykładni prawa rozstrzyga skład 7 sędziów,</u>
          <u xml:id="u-155.14" who="#PosełSprawozdawcaStanisławRydzoń">- ostatnią istotną zmianą jest utworzenie Kancelarii Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego oraz Biura Studiów i Analiz Sądu Najwyższego w miejsce Biura Prezydialnego oraz Biura Orzecznictwa. Zmiana ta wynika z potrzeby dostosowania wymienionej kancelarii oraz Biura Studiów i Analiz Sądu Najwyższego do zakresu działania tych komórek,</u>
          <u xml:id="u-155.15" who="#PosełSprawozdawcaStanisławRydzoń">- zmiany w przepisach obowiązujących, zamieszczone w rozdziale 8, mają na celu dostosowanie ustawy o Sądzie Najwyższym do rozwiązań zawartych w innych obowiązujących ustawach.</u>
          <u xml:id="u-155.16" who="#PosełSprawozdawcaStanisławRydzoń">Na zakończenie pragnę podziękować wszystkim osobom, które współpracowały nad projektem ustawy o Sądzie Najwyższym. Chcę powiedzieć, że moim zdaniem efekt w postaci tego projektu ustawy jest właśnie dowodem tej współpracy.</u>
          <u xml:id="u-155.17" who="#PosełSprawozdawcaStanisławRydzoń">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka wnoszę o przyjęcie zawartego w sprawozdaniu projektu ustawy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-156.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-156.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią posłankę Katarzynę Piekarską, występującą w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#PosełKatarzynaMariaPiekarska">Panie Marszałku! Pani Minister! Panowie Sędziowie! Panie Ministrze! Koleżanki i Koledzy Posłowie! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej w sprawie projektu ustawy o Sądzie Najwyższym.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#PosełKatarzynaMariaPiekarska">Wysoka Izbo! Obowiązująca obecnie ustawa o Sądzie Najwyższym pochodzi z roku 1984. Była zatem uchwalona w zupełnie innych warunkach społeczno-politycznych, w odmiennym systemie zarządzania państwem. Mimo że była nowelizowana wielokrotnie - jeżeli dobrze pamiętam, to 18 razy Sejm nowelizował tę ustawę - to odstaje ona od warunków dzisiejszych, tym bardziej że kolejne nowelizacje ustawy o Sądzie Najwyższym miały charakter fragmentarycznych i jako takie odnosiły się tylko do pewnych zagadnień. Wytworzył się przez to brak spójności zarówno między konkretnymi przepisami ustawy, jak też między ustawą o Sądzie Najwyższym a przepisami regulującymi system postępowania przed tym sądem w sprawach cywilnych i karnych. Tak więc, proszę państwa, konieczność uchwalenia tej ustawy wiąże się z koniecznością zapewnienia spójności systemowi prawnemu państwa oraz - co równie ważne - stworzenia odpowiednich ram instytucjonalnych dla pełnej realizacji przez Sąd Najwyższy jego konstytucyjnych i ustawowych zadań.</u>
          <u xml:id="u-157.2" who="#PosełKatarzynaMariaPiekarska">Projekt, Wysoka Izbo, tworzy naszym zdaniem zwarty, przejrzysty model Sądu Najwyższego, dostosowując przepisy o Sądzie Najwyższym zarówno do jego nowej roli jako naczelnego organu sądu kasacyjnego w systemie wymiaru sprawiedliwości, jak też do nowych zasad ustrojowych sądownictwa powszechnego i do przepisów proceduralnych. Projekt ten został przygotowany w środowisku sędziów Sądu Najwyższego. Tak więc - co chcę tutaj podkreślić - sędziowie Sądu Najwyższego brali aktywny udział w pracach naszej komisji i to - myślę - gwarantowało wysoki poziom merytoryczny przedstawionego projektu.</u>
          <u xml:id="u-157.3" who="#PosełKatarzynaMariaPiekarska">Nasz kolega - poseł sprawozdawca, pan Stanisław Rydzoń - przedstawił główne założenia projektu, wobec tego odniosę się tylko do niektórych kwestii, które uważamy za szczególnie istotne. Tak więc za ważne uznajemy zwolnienie sędziów w Izbie Wojskowej z zawodowej służby wojskowej, ponieważ dotychczasowe podwójne podporządkowanie służbowe jest tak naprawdę nie do pogodzenia z zasadami konstytucji. Ponadto zostanie tym samym otwarty dostęp do stanowisk sędziowskich w Izbie Wojskowej także dla sędziów niebędących sędziami wojskowymi. Z punktu widzenia funkcjonowania Sądu Najwyższego istotne zmiany przewiduje art. 6 dotyczący budżetu Sądu Najwyższego, a także uprawnień prezesa Sądu Najwyższego związanych z wykonywaniem tego budżetu. Postanowienie to należy postrzegać jako wykonanie postanowień konstytucji, wedle których władzy sądowniczej przysługuje niezależność - także w zakresie finansowym - od innych władz. Odnosząc się zaś do innych regulacji zawartych w przepisach nowelizujących, wskazać należy, że istotną zmianą jest także odciążenie sędziów Sądu Najwyższego od uciążliwych i tak naprawdę niezwiązanych ani z rolą, ani z funkcją Sądu Najwyższego czynności. Myślę tutaj o rozpatrywaniu sporów dyscyplinarnych i przekazaniu tych zagadnień do Sądu Apelacyjnego. Ograniczony też został - o czym wspominał już pan Stanisław Rydzoń - krąg podmiotów legitymowanych do występowania z wnioskiem o podjęcie uchwały mającej na celu wykładnię prawa. Z wnioskiem takim będą mogli występować: pierwszy prezes Sądu Najwyższego, rzecznik praw obywatelskich, prokurator generalny i - co naszym zdaniem jest ważne - rzecznik ubezpieczonych, oczywiście w zakresie swojej kompetencji. Wydaje nam się to istotne, ponieważ biorąc pod uwagę chaos, jaki panuje w tej dziedzinie - myślę tutaj o ubezpieczeniach - sądzę, że to uprawnienie będzie z korzyścią dla nas wszystkich, dla konsumentów. Projektowana ustawa przewiduje także, iż utworzone zostaną: Kancelaria Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego, której zadaniem będzie wykonywanie zadań związanych z kompetencjami pierwszego prezesa Sądu Najwyższego, oraz Biuro Studiów i Analiz Sądu Najwyższego, którego zadania łączą się z pieczą Sądu Najwyższego nad zgodnością z prawem i jednolitością orzecznictwa sądowego. Wskazane jednostki organizacyjne zastąpią dotychczasowe Biuro Prezydialne i Biuro Orzecznictwa o tak naprawdę nie do końca sprecyzowanych kompetencjach. Ustawa przewiduje także możliwość utworzenia przez pierwszego prezesa gospodarstwa pomocniczego, którego zakres zadań obejmować będzie publikację orzeczeń Sądu Najwyższego oraz inną działalność wydawniczą. Naszym zdaniem stworzenie takiej możliwości jest istotne dla upowszechniania dorobku Sądu Najwyższego, a co się z tym wiąże, także kształtowania świadomości prawnej, z którą to, jak wiemy, w naszym społeczeństwie najlepiej nie jest.</u>
          <u xml:id="u-157.4" who="#PosełKatarzynaMariaPiekarska">Tak więc, Wysoka Izbo, uchwalenie przez Wysoką Izbę nowej ustawy o Sądzie Najwyższym stanowić będzie ostatni etap prac ustawodawczych, których celem jest określenie pozycji ustrojowej naczelnych organów władzy sądowniczej w sposób odpowiadający wymaganiom nowej konstytucji i zadaniom, które nałożone zostały na trzecią władzę.</u>
          <u xml:id="u-157.5" who="#PosełKatarzynaMariaPiekarska">Będziemy głosowali jako klub za przyjęciem tego projektu. Będziemy jednak głosować przeciwko zgłoszonemu wnioskowi mniejszości, który przewiduje, iż Sąd Najwyższy rozpatrywałby skargę na przewlekłość postępowania sądowego. Nie będziemy głosować za tym wnioskiem mniejszości, ponieważ uważamy, iż może to sparaliżować prace sądu ze względu na olbrzymią liczbę tego rodzaju spraw, a poza tym - co może jest ważniejsze - tak naprawdę nie jest to sposób na rozwiązanie problemu, ponieważ przedłuży jedynie i tak to postępowanie sądowe, trzeba będzie bowiem ściągnąć akta, a stronom niczego tak naprawdę nie zapewni. Tak więc, widząc problem, będziemy jednak głosowali przeciwko wnioskowi mniejszości. Dziękuję państwu bardzo za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-157.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Cezarego Grabarczyka w imieniu Klubu Poselskiego Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#PosełCezaryGrabarczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Poselskiego Platformy Obywatelskiej mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie stanowisko wobec sprawozdania Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o przedstawionym przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projekcie ustawy o Sądzie Najwyższym (druk nr 1057).</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#PosełCezaryGrabarczyk">Proponowana przez komisję treść aktu nie zawiera wielu zmian, gdyż co do zasady parlament otrzymał projekt dobrze przygotowany. Naszym zdaniem na pozytywną ocenę zasługują nowe rozwiązania odnoszące się do zagwarantowania niezależności władzy sądowniczej, w tym także tej finansowej. Mam na myśli samodzielność budżetową, a także stabilizację wynagrodzeń sędziów na odpowiednim poziomie zapewniającym godne wykonywanie zawodu.</u>
          <u xml:id="u-159.2" who="#PosełCezaryGrabarczyk">Klub Platformy Obywatelskiej podziela zdanie niewątpliwie większości posłów, jak i obywateli, że jedną z podstawowych bolączek naszego sądownictwa jest przewlekłość postępowania. Świadczą o tym skargi do Trybunału Praw Człowieka i jego orzeczenia, a także skargi obywateli, które otrzymują posłowie. W imieniu klubu chcę zapewnić, że jesteśmy za przygotowaniem odrębnej szczególnej regulacji, która w sposób spójny i przemyślany wprowadziłaby instytucje i procedury zapobiegające przewlekłości postępowań. Obywatel ma prawo do sprawnego i szybkiego rozstrzygnięcia swojej sprawy i musi mieć dostępne narzędzia dla realizacji tego prawa. Mimo że wniosek mniejszości dotyczący dodania artykułu w brzmieniu przedstawionym w sprawozdaniu komisji zmierza w dobrym kierunku, to jest on z jednej strony niewystarczający, a z drugiej niespójny z treścią zadań, o których mowa w art. 1 przedkładanej ustawy. Z tego względu jesteśmy za jego odrzuceniem. Jednocześnie chcemy podkreślić, że niewątpliwie w jakimś zakresie, na pewnym etapie postępowania, jeśli chodzi o rozpatrywanie zarzutów na przewlekłość, celowe będzie włączenie Sądu Najwyższego. Powinno być to uwzględnione przy projektowaniu rozwiązania szczególnego, o którym wcześniej wspomniałem.</u>
          <u xml:id="u-159.3" who="#PosełCezaryGrabarczyk">Klub Platformy Obywatelskiej podtrzymuje swoje stanowisko, że oświadczenia majątkowe i deklaracje podatkowe sędziów Sądu Najwyższego powinny być jawne i dostępne. Jawność w odniesieniu do majątku osób publicznych, funkcjonariuszy publicznych powinna być zasadą, od której nie ma wyjątków, i powinniśmy konsekwentnie ją wprowadzać w życie także w odniesieniu do innych grup funkcjonariuszy i osób publicznych. Mając na uwadze wyjaśnienia rządu, zgadzamy się jednak, aby tę regulację przewidzieć w ustawie Prawo o ustroju sądów powszechnych.</u>
          <u xml:id="u-159.4" who="#PosełCezaryGrabarczyk">Klub Platformy Obywatelskiej widzi ponadto w zakresie zadań Sądu Najwyższego jedno poważne uchybienie, szczególnie dzisiaj nie można przejść do porządku nad ograniczeniem uczestnictwa w procesie legislacyjnym władzy sądowniczej.</u>
          <u xml:id="u-159.5" who="#PosełCezaryGrabarczyk">Wysoka Izbo! Panie Marszałku! Jakość stanowionego prawa stawia pod znakiem zapytania wywiązywanie się przez wszystkie władze w państwie ze swoich obowiązków, nie trzeba tu powtarzać, co o jakości, spójności i konstytucyjności ustaw sądzą obywatele. Muszą oni posiłkować się wykładniami, opiniami i długo oczekiwać na orzecznictwo, aby to prawo stosować. Władza sądownicza nie może stać z boku przy stanowieniu prawa, aby potem przez orzecznictwo kształtować jego wykładnię, umożliwiając przeciętnemu obywatelowi rozeznanie się w jego prawach i obowiązkach. Trzeba pamiętać, że im lepsza jakość prawa, a więc prawo bardziej przejrzyste, spójne i jednoznaczne, tym mniej spraw w sądach, krótsze postępowania i szybsze orzekanie. To także w interesie sądów jest, aby władza sądownicza mogła się wypowiedzieć o projektowanym prawie przed jego wprowadzeniem do porządku prawnego w państwie.</u>
          <u xml:id="u-159.6" who="#PosełCezaryGrabarczyk">Tymczasem, jak się wydaje przez nieporozumienie, nie uwzględniono postulatów co do treści art. 1 pkt 3 przedkładanego projektu ustawy. Jest nie do przyjęcia, aby wręcz pozbawić Sąd Najwyższy prawa do wypowiadania się o projektach ustaw. Przepis art. 1 pkt 3 zabrania Sądowi Najwyższemu opiniowania projektów ustaw innych niż dotyczące sądownictwa i sędziów.</u>
          <u xml:id="u-159.7" who="#PosełCezaryGrabarczyk">Klub Platformy Obywatelskiej stoi na stanowisku, że Sąd Najwyższy musi mieć co najmniej prawo do opiniowania wszystkich ustaw, a wręcz obowiązek tych, na podstawie których funkcjonuje i orzeka, a więc prawa materialnego, procesowego i ustrojowego wchodzącego w zakres sądownictwa powszechnego. Uważamy, że odpowiedni obowiązek powinien mieć i Sąd Administracyjny w swoim zakresie.</u>
          <u xml:id="u-159.8" who="#PosełCezaryGrabarczyk">Z powyższego względu przedstawiamy poprawkę polegającą na tym, aby art. 1 pkt 3 nadać brzmienie, iż Sąd Najwyższy ma także kompetencje w zakresie „opiniowania projektów ustaw i innych aktów normatywnych, na podstawie których orzekają i funkcjonują sądy powszechne, a także innych ustaw w zakresie, w którym uzna to za celowe”.</u>
          <u xml:id="u-159.9" who="#PosełCezaryGrabarczyk">Zdajemy sobie sprawę, że jest to dodatkowe obciążenie dla Sądu Najwyższego, tym bardziej że to postulowane opiniowanie powinno być wykonywane przez izby sądu, sędziów, których praktyka co do stosowania, funkcjonowania prawa jest nie do przecenienia. Jednak na dzień dzisiejszy w sytuacji, gdy przy niesprawnych procedurach przepycha się błyskawicznie ustawy, które z założenia powinny trafiać do parlamentu dobrze przygotowane, wstępna weryfikacja przez niezawisłą władzą sądowniczą jest niezbędna.</u>
          <u xml:id="u-159.10" who="#PosełCezaryGrabarczyk">Jeśli okaże się to konieczne dla właściwego wprowadzenia tej poprawki, wnosimy o skierowanie projektu ponownie do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w celu sporządzenia dodatkowego sprawozdania. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję za poprawki.</u>
          <u xml:id="u-160.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Wandę Łyżwińską występującą w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#PosełWandaŁyżwińska">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie sprawozdania Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o przedstawionym Wysokiej Izbie przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projekcie ustawy o Sądzie Najwyższym.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#PosełWandaŁyżwińska">Konieczność uchwalenia przez Wysoką Izbę nowej ustawy o Sądzie Najwyższym wynika z przepisów uchwalonej w 1997 r. Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Przedstawienie przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projektu tej ustawy było koniecznością konstytucyjną. Należy zadać tylko pytanie, dlaczego projekt znalazł się w Sejmie dopiero 3 lata po upływie terminu dostosowania ustawodawstwa do zapisów konstytucji. Rzeczywiście prezydent potrzebuje bardzo dużo czasu, aby wykazać inicjatywę ustawodawczą nawet w sprawach, którymi powinien być szczególnie zainteresowany.</u>
          <u xml:id="u-161.2" who="#PosełWandaŁyżwińska">Sam projekt ustawy jest naszym zdaniem dobry, bardzo precyzyjnie określający pozycję w systemie konstytucyjnego podziału władzy na ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą. Zgadzamy się z tą częścią prezydenckiego uzasadnienia do projektu, która mówi, że projektowana ustawa o Sądzie Najwyższym nie stanowi całkowicie nowej koncepcji legislacyjnej, opiera się zasadniczo na rozwiązaniach prawnych zawartych w ustawie obowiązującej. Pomimo że projekt przygotowywany był w gronie fachowców z Kancelarii Prezydenta i konsultowany z wybitnymi fachowcami z Krajowej Rady Sądownictwa - widać to chociażby z wyjątkowo dobrego zabezpieczenia pozycji sędziów Sądu Najwyższego - to jednak w projekcie można znaleźć zapisy niejasne lub umożliwiające różną ich interpretację.</u>
          <u xml:id="u-161.3" who="#PosełWandaŁyżwińska">W art. 46 w § 2 zapisano: „Sędzia, który zrzekł się urzędu z przyczyn określonych w § 1, ma prawo powrotu do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego Sądu Najwyższego, jeżeli przerwa w pełnieniu obowiązków sędziego nie przekracza 9 lat, chyba że pełnił funkcje sędziowskie lub prokuratorskie w międzynarodowych lub ponadnarodowych organach sądowych”. Rozumiem intencje tego zapisu i zdaję sobie sprawę, że intencją projektodawców było to, aby prawo powrotu na funkcję sędziego Sądu Najwyższego miały osoby bez względu na okres, w jakim pełniły funkcje sędziowskie za granicą, ale ten zapis zrobiony jest w formie umożliwiającej całkiem inną interpretację. Można go również odczytać, że sędzia, który pełnił funkcje sędziowskie lub prokuratorskie w międzynarodowych lub ponadnarodowych organach sądowych, nie ma prawa powrotu na stanowisko sędziego Sądu Najwyższego.</u>
          <u xml:id="u-161.4" who="#PosełWandaŁyżwińska">Drugim, naszym zdaniem niepotrzebnym, wynikającym chyba z nadgorliwości w zabezpieczaniu interesów sędziów Sądu Najwyższego jest art. 47 § 1. Artykuł ten stanowi: „Sędzia Sądu Najwyższego powinien mieszkać w Warszawie. Pierwszy prezes Sądu Najwyższego może wyrazić zgodę na zamieszkanie przez sędziego w innej miejscowości”. Można uznać, że intencja tego zapisu jest słuszna, ale jak będzie wyglądała w praktyce jego realizacja? Co będzie w sytuacji, kiedy sędzia Sądu Najwyższego będzie mieszkał w luksusowej willi w jednej z pobliskich podwarszawskich miejscowości, co jest teraz bardzo modne, jak wtedy będzie realizowany ten zapis? Czy taki sędzia będzie musiał uzyskać od pierwszego prezesa Sądu Najwyższego zgodę na zamieszkanie w Konstancinie, Zalesiu czy Magdalence? Zapis art. 47 jest jednoznaczny - tak. A może w takiej sytuacji sędzia będzie musiał otrzymać służbowe mieszkanie w Warszawie, co będzie wyjątkową fikcją. Okazuje się, że czasami zbyt precyzyjne ustawowe zabezpieczenie interesów prowadzi do sytuacji humorystycznych.</u>
          <u xml:id="u-161.5" who="#PosełWandaŁyżwińska">Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej nie ma zasadniczych uwag do przedstawionego prezydenckiego projektu ustawy o Sądzie Najwyższym. Uważamy ten projekt za konieczny i wnosimy o kontynuowanie procedury legislacyjnej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Zbigniewa Wassermanna występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#PosełZbigniewWassermann">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Konieczność uchwalenia nowej ustawy o Sądzie Najwyższym nie może budzić wątpliwości. Mówiono już na tej sali, że ta ustawa, która obowiązuje, była już osiemnastokrotnie nowelizowana, a jest oparta na normach konstytucji, które obowiązywały do 1997 r. Pomimo szeregu nowelizacji nie odpowiada ona standardom obowiązującej konstytucji, a jej regulacje nie są spójne z regulacjami ustaw o ustroju sądów powszechnych, wojskowych, czy sądów administracyjnych.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#PosełZbigniewWassermann">Przedłożony prezydencki projekt ustawy o Sądzie Najwyższym ma charakter ustrojowy i odpowiada potrzebom dostosowania zawartych w nim przepisów do nowej roli tego sądu - naczelnego organu w systemie wymiaru sprawiedliwości, nadrzędnego względem sądów powszechnych i wojskowych. Projekt zawiera szereg poważnych i korzystnych zmian w zakresie administracji, spraw finansowych i spraw kompetencyjnych. Następuje wzmocnienie odrębności władzy sądowniczej od innych władz poprzez przyznanie Zgromadzeniu Ogólnemu Sędziów Sądu Najwyższego prawa uchwalania regulaminu określającego wewnętrzną organizację tegoż sądu.</u>
          <u xml:id="u-163.2" who="#PosełZbigniewWassermann">W budżecie państwa wyodrębnia się dochody i wydatki Sądu Najwyższego w brzmieniu uchwalonego przez Kolegium Sądu Najwyższego projektu, a pierwszy prezes sądu otrzymuje uprawnienia ministra do spraw finansów publicznych w zakresie wykonania budżetu tego sądu.</u>
          <u xml:id="u-163.3" who="#PosełZbigniewWassermann">Ogranicza się właściwość Sądu Najwyższego w zakresie opiniowania projektów aktów prawnych wyłącznie do projektów dotyczących sądownictwa.</u>
          <u xml:id="u-163.4" who="#PosełZbigniewWassermann">Ujednolicone zostają przepisy dotyczące procedury przy rozpatrywaniu kasacji oraz innych środków odwoławczych, a także podejmowaniu uchwał mających na celu wykładnię prawa. Z wnioskiem o podjęcie uchwały będą mogli występować: pierwszy prezes Sądu Najwyższego, rzecznik praw obywatelskich, prokurator generalny, rzecznik praw ubezpieczonych, a nie, tak jak dotychczas, także inne naczelne i centralne organy administracji rządowej.</u>
          <u xml:id="u-163.5" who="#PosełZbigniewWassermann">Istotną zmianą jest zrównanie statusu sędziów Izby Wojskowej ze statusem sędziów innych izb tego sądu. Sędziowie Sądu Najwyższego będą wyłączani z udziału w rozpatrywaniu spraw dyscyplinarnych, a sprawy te zostaną przekazane do właściwości Sądu Apelacyjnego w Warszawie.</u>
          <u xml:id="u-163.6" who="#PosełZbigniewWassermann">Ważnym przedsięwzięciem organizacyjnym jest utworzenie w Sądzie Najwyższym dla wszystkich izb w miejsce Biura Orzecznictwa wyspecjalizowanego Biura Studiów i Analiz.</u>
          <u xml:id="u-163.7" who="#PosełZbigniewWassermann">W znaczący sposób proponuje się zmienić zasady wynagradzania zarówno sędziów, jak i pracowników administracyjnych i te zmiany należy uznać za konieczne, chociaż w znacznym stopniu zostały one odrzucone przez komisję. W Polsce potrzebny jest model kariery sędziowskiej, począwszy od pobierania nauk od mistrzów zawodu, a skończywszy na usytuowaniu tychże mistrzów w życiu publicznym i intelektualnym. Zawód sędziego powinien być ukoronowaniem kariery prawniczej. Trzeba wrócić do dobrej tradycji, w której sędziowskie powołanie było najwyższą nobilitacją. Dzisiaj sąd nie jest dobrym miejscem do robienia kariery w pozytywnym tego słowa znaczeniu. Polskie sądownictwo jest w wyraźnym i głębokim kryzysie związanym m.in. z ogromnymi zaległościami w rozpatrywaniu spraw. Latami wręcz czekają na osądzenie sprawcy najpoważniejszych przestępstw, częstokroć w warunkach tymczasowego aresztu, oraz pokrzywdzeni, którzy nie mogą doczekać się należnego im zrekompensowania wyrządzonych krzywd i szkód. Od 5 lat w warszawskim sądzie zalegają akty oskarżenia, m.in. w sprawach szefów gangu pruszkowskiego o czyny, które zostały przez nich popełnione w 1991 r. Horrendalnie długo trwają procesy cywilne, te o podział majątku - w Poznaniu 30 lat, we Wrocławiu tylko 25.</u>
          <u xml:id="u-163.8" who="#PosełZbigniewWassermann">Średni czas trwania postępowania karnego przed polskim sądem rejonowym wynosi 5,5 miesiąca, to jest cztery razy dłużej niż było to z początkiem 1990 r. W Stanach Zjednoczonych większość spraw kończy się na pierwszym posiedzeniu, a średni czas trwania postępowania wynosi 2 tygodnie; dla porównania: w Wielkiej Brytanii 3 tygodnie. Najgorsze notowania mają sądy warszawskie, a wśród nich VIII Wydział Karny Sądu Okręgowego.</u>
          <u xml:id="u-163.9" who="#PosełZbigniewWassermann">W 2000 r. w skali kraju sądy umorzyły postępowania karne z powodu przedawnienia karalności czynu wobec 453 osób, w 2001 r. już wobec 685. Tylko w jednym z warszawskich sądów rejonowych w wydziale karnym czeka na wyznaczenie rozprawy 3560 spraw ponad dwuletnich oraz 1200 ponad pięcioletnich. W drugiej połowie 2001 r. w okręgu Sądu Apelacyjnego w Warszawie ujawniono 49 spraw umorzonych z powodu przedawnienia karalności czynu, przy czym w 33 sprawach umorzenia były następstwem rażącej nieuzasadnionej przewlekłości.</u>
          <u xml:id="u-163.10" who="#PosełZbigniewWassermann">19 stycznia 2003 r. minie 10 lat od ratyfikacji przez Polskę Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Od 1 maja tegoż roku, tj. od czasu poddania się Polski pod orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, trybunał ten wydał wyroki w ponad 50 sprawach ze skarg wniesionych przeciwko Polsce. Znaczna część tych spraw dotyczyła naruszenia art. 6 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, a zwłaszcza niewydania wyroku w rozsądnym terminie.</u>
          <u xml:id="u-163.11" who="#PosełZbigniewWassermann">Polska jest w czołówce krajów, których obywatele wnoszą skargi na nieprawidłowe funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości. Codziennie wpływa ich do Strasburga ok. 200. To bardzo poważny sygnał, że polski wymiar sprawiedliwości nie zapewnia obywatelom prawa do sprawiedliwego sądu, co narusza zarówno konstytucję, jak i międzynarodowe zobowiązania naszego państwa, a także podważa zaufanie obywateli do państwa, które nie zapewnia standardów demokratycznego państwa prawa. Sądy polskie są dramatycznie niewydolne, a efektywność pracy sędziów znacznie niższa niż ich kolegów w Stanach Zjednoczonych, Francji czy Włoszech. Stąd wielu Polaków jedynie w Trybunale w Strasburgu widzi szansę na sprawiedliwy i terminowy wyrok. Trybunał, decydując się na orzeczenie odszkodowania, zasądzał od państwa polskiego kwoty od 15 do 50 tys. zł. Niezależnie od tego zasądzał koszty postępowania, z reguły w kwotach ok. 10 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-163.12" who="#PosełZbigniewWassermann">Sytuacja Polski pod tym względem upodobniła się do sytuacji Włoch. Rada Europy wezwała do przedsięwzięcia środków zaradczych. W reakcji na to zalecenie Włochy wprowadziły instytucję skargi na bezczynność sądu, rozpoznawanej przez sąd wyższej instancji, który daje zalecenia sądowi meriti zmierzające do przyspieszenia rozpoznania sprawy. Podobną instytucję wprowadzono także w Hiszpanii, opierając skargę do Trybunału Konstytucyjnego na zapisie ustawy zasadniczej.</u>
          <u xml:id="u-163.13" who="#PosełZbigniewWassermann">Konieczne jest wprowadzenie podobnej instytucji w Polsce, gdyż w postępowaniu sądowym, w przeciwieństwie do administracyjnego, nie ma środków - remediów; nie istnieje bowiem w postępowaniu sądowym zażalenie na bezczynność czy skarga na bezczynność wnoszona do sądu administracyjnego w razie bezskuteczności zażalenia. Stąd propozycja, aby z uwagi na pozycję i znaczenie Sądu Najwyższego w przypadku bezzasadnie - podkreślam: bezzasadnie - przewlekłego postępowania strona mogła skierować do pierwszego prezesa Sądu Najwyższego skargę na przewlekłość postępowania. Mogliby ją także kierować rzecznik praw obywatelskich i prokurator generalny.</u>
          <u xml:id="u-163.14" who="#PosełZbigniewWassermann">Wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka stanowi podstawę do wznowienia postępowania w sprawie karnej, ale nie wpływa na orzeczenia cywilne i decyzje administracyjne. Dlatego też w polskim prawie winna istnieć możliwość wniesienia skargi, bo do tego też zobowiązał Polskę Trybunał w Strasburgu. Polski rząd, zamiast inwestować w wymiar sprawiedliwości, woli płacić obywatelom za naruszenie ich praw. Można dojść do wniosku, że polski wymiar sprawiedliwości sądzi na tyle źle, że jest sądzony przez międzynarodowy Trybunał w Strasburgu. Tym bardziej polskie sądownictwo wymaga reform systemowych.</u>
          <u xml:id="u-163.15" who="#PosełZbigniewWassermann">Projekt prezydencki zasługuje na pozytywne rozpatrzenie. Klub Prawa i Sprawiedliwości będzie głosował za uchwaleniem tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-163.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Zycha występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego. Bardzo proszę, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#PosełJózefZych">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Proszę pozwolić, że na wstępie powrócę do kluczowego zagadnienia, jakie zdaniem klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego wystąpiło na tle prezydenckiego projektu ustawy o Sądzie Najwyższym, a mianowicie do kwestii, czy Sąd Najwyższy jest najwyższym organem władzy sądowniczej w Polsce, jak zakładał to art. 1 projektu ustawy. W czasie pierwszego czytania projektu ustawy klub mój, powołując się na art. 173 i 175 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, kwestionował propozycje zapisu i oczekiwał, że Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka, do której Sejm skierował projekt, właściwie zinterpretuje konstytucję. Dziś mogę powiedzieć, że mamy satysfakcję wynikającą ze stanowiska komisji w tej sprawie, całkowicie zgodnego ze stanowiskiem klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego. Podobnie jest w większości zastrzeżeń do projektu ustawy zgłoszonych przez nasz klub.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#PosełJózefZych">Przed chwilą nasz kolega z klubu Platformy Obywatelskiej zapowiedział poprawkę w sprawie dotyczącej opiniowania aktów prawnych przez Sąd Najwyższy. Proszę pozwolić, że na moment powrócę do pierwszej debaty z 6 czerwca, ponieważ akurat w tym punkcie całkowicie jesteśmy zgodni. Wówczas w imieniu klubu m.in. stwierdziłem, że jednym z istotnych problemów jest kwestia dotycząca opiniowania aktów prawnych przez Sąd Najwyższy. Chciałbym przypomnieć, że organizacje prawnicze w ciągu całego okresu powojennego, w tym sędziowie, prokuratorzy, adwokaci, radcowie prawni, którzy niegdyś, bo innej możliwości nie mieli, działali w ramach Zrzeszenia Prawników Polskich, samorządów radcowskich i adwokackich, domagały się wpływu i głosu w sprawach stanowionego prawa. A więc nie wydaje się, aby to ograniczenie miało dotyczyć w istotny sposób Sądu Najwyższego. To jest wręcz sprawa niezrozumiała i sądzę, że sam Sąd Najwyższy powinien dążyć do tego, aby jego uwagi i spostrzeżenia, o czym mówił poseł Kurczuk, były przedstawiane szerzej i właściwie organom, które tworzą prawo. Tak mówiłem wówczas. Co na to odpowiedział pierwszy prezes Sądu Najwyższego: „Co do spraw ogólnych, myślę, że jeżeli chodzi o opiniowanie aktów prawnych, to proponuje się w projekcie ograniczyć je do spraw dotyczących sądów i sędziów, ale jeżeli Wysoka Izba dojdzie do wniosku, że konieczna jest jednak opiniowanie w szerszym zakresie, bardzo prosimy, jesteśmy gotowi to robić tak, jak to się robi dotychczas. Nie ma tutaj między nami zasadniczego sporu”.</u>
          <u xml:id="u-165.2" who="#PosełJózefZych">W tym stanie rzeczy, Wysoki Sejmie, musi budzić zastrzeżenie i zdziwienie zapis, który przedstawia komisja. Przypomnę, że w projekcie prezydenckim w art. 1 pkt. 3 stwierdzało się, że sprawowanie wymiaru sprawiedliwości należącego do Sądu Najwyższego jest realizowane m.in. przez opiniowanie projektów aktów normatywnych dotyczących sądownictwa i sędziów. W sprawozdaniu w tym samym punkcie mamy rozszerzenie: opiniowanie projektów ustaw i innych aktów normatywnych dotyczących sądownictwa i sędziów, a więc jest tutaj odesłanie do ustaw.</u>
          <u xml:id="u-165.3" who="#PosełJózefZych">Wysoki Sejmie! Oczywiście Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego, jeżeli poprawka w tej sprawie, zgodnie z zapowiedzią, zostanie zgłoszona, będzie za nią głosować.</u>
          <u xml:id="u-165.4" who="#PosełJózefZych">Wysoki Sejmie! W projekcie ustawy mieliśmy także kwestię dotyczącą informowania ustawowo i z urzędu Sejmu i Senatu o problemach, jakie dostrzega Sąd Najwyższy. W tym zakresie sprawozdanie jest prawidłowe i jesteśmy zadowoleni.</u>
          <u xml:id="u-165.5" who="#PosełJózefZych">Generalnie rzecz biorąc, Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego będzie głosować za projektem ustawy, co do wniosku mniejszości odniosę się odrębnie. Powstał jednak pewien bardzo istotny problem.</u>
          <u xml:id="u-165.6" who="#PosełJózefZych">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Od kilku lat nasz Sejm pracuje nad regulaminem. Ostatnie zdarzenia w Sejmie doprowadziły do tego, iż powołano nadzwyczajną, można powiedzieć, komisję do przygotowania zmian w regulaminie Sejmu. Mówię: nadzwyczajną, bo przecież komisja regulaminowa w Sejmie pracuje jako stała komisja. Mamy dążyć do tego, aby regulamin był czytelny dla wszystkich, a ostatnio okazuje się, że był on często nieczytelny także dla rządu. Po co ten wstęp? Ano po to, żeby przypomnieć, iż w czasie pierwszego czytania projektu prezydenckiego - i to z winy Prezydium Sejmu, a nie pierwszego prezesa Sądu Najwyższego - doszło do pewnych niezręczności. Zasadą regulaminową i ukształtowaną praktyką w Sejmie jest to, iż na problemy, zarzuty i pytania podniesione w czasie pierwszego czytania odpowiada, jeżeli jest to projekt rządowy - przedstawiciel rządu, a jeżeli projekt poselski - upoważniony przedstawiciel posłów. I tak być powinno w przypadku prezydenckiego projektu. Pani minister była uprzejma uzasadniać ten projekt, ale pani minister nie ustosunkowała się już i nie występowała w końcowej części. W tej sprawie wystąpił pierwszy prezes Sądu Najwyższego i to spowodowało w Sejmie dyskusję. Trzeba przyjąć, że w przypadku ustawy o Sądzie Najwyższym pierwszy prezes Sądu Najlepszego, nawet przy najlepszych intencjach, był w pewnym sensie stroną, a zatem sądzę, że powinniśmy wszyscy, wspólnie przestrzegać pewnych zasad, które obowiązują w parlamencie, aby nie dochodziło do niepotrzebnych na ten temat wątpliwości i dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-165.7" who="#PosełJózefZych">Wysoki Sejmie! Przechodząc do wniosku mniejszości, podzielam pogląd pana posła Wassermanna. Mamy praktykę, na tle prawa administracyjnego, tzw. skargi na bezczynność, przy czym, przyjmując dobrą intencję wnioskodawców, trzeba powiedzieć, że jest tu pewna niespójność. A więc, po pierwsze, jeżeli stwierdza się we wniosku mniejszości, iż skarga jest kierowana na ręce pierwszego prezesa Sądu Najwyższego, to jest pytanie, czy mamy do czynienia z trybem skargowym w sensie administracyjnym. Bo jeżeli dalej sprawą ma zajmować się sąd, to już jest tutaj pewna zasadnicza różnica: czy jest to czynność procesowa, czy jest to tylko czynność skargowa, taka, że określony sąd bez uzasadnienia nie rozpoznaje sprawy. Jeżeli przyjmiemy dalszy ciąg, tzn. propozycję, że to rozpatruje jednak sąd, to mamy do czynienia z instytucją typowo skargową i procesową. Gdyby sprawa polegała tylko na tym i gdyby ta instytucja załatwiała nam kwestię przewlekłości postępowań, zresztą moi przeciwnicy podnosili bardzo trafne argumenty, nie byłoby żadnych zastrzeżeń i głosowalibyśmy za przyjęciem tego wniosku mniejszości. Wobec tych wątpliwości mój klub zastanowi się jeszcze i po dzisiejszej debacie podejmie następującą decyzję, jedną z dwóch: albo będzie głosować za, albo wstrzyma się od głosowania. W każdym razie, biorąc pod uwagę intencje tego zapisu, nie będziemy głosować przeciwko temu wnioskowi mniejszości. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-165.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu marszałkowi.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Bohdana Kopczyńskiego występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#PosełBohdanKopczyński">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Rozpoznajemy sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka z druku nr 1057 o przedstawionym przez prezydenta RP projekcie ustawy o Sądzie Najwyższym z druku nr 496. Na marginesie należy podnieść, że druk nr 496, skierowany przez prezydenta RP pana Aleksandra Kwaśniewskiego, z dnia 8 maja 2002 r., doręczony posłom, został przez Kancelarię Sejmu w dniu 29 maja 2002 r. zmieniony na nowy, z adnotacją: „Z przykrością informuję, że z przyczyn technicznych w druku nr 496, dotyczącym przedstawionego przez prezydenta RP projektu ustawy o Sądzie Najwyższym, zostały błędnie wydrukowane niektóre strony. Tekst projektu ustawy we właściwej szacie graficznej przedkładam w załączeniu”. Zatem mamy dwa druki tekstu i nasuwają się wątpliwości prawne, który z nich jest właściwy.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#PosełBohdanKopczyński">Przed syntetycznym omówieniem sprawozdania komisji należy postawić pytanie: Czy model sądownictwa w Polsce jest zakonserwowanym modelem z okresu PRL, czy też jest to nowy model demokratycznego systemu, o jakim mówi art. 2 Konstytucji RP, iż Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej. Otóż, nie wdając się w szersze rozważania, należy stwierdzić, że mamy stary model sądownictwa o systemie totalitarnym. Mianowicie, w modelu demokratycznym powinna być jedna ustawa o sądach regulująca jedynie status sędziów, a nie, jak jest obecnie, gdzie mamy przykładowo: sądy powszechne, Sąd Najwyższy, Naczelny Sąd Administracyjny, sądy wojskowe, sądy pracy i ubezpieczeń społecznych obok Trybunału Konstytucyjnego. Dobieranie zaś kadr sędziowskich do ich nominacji jest układowe, między kolesiami na czele z Krajową Radą Sądownictwa, która tak wyselekcjonowane kadry sędziowskie prezentuje władzy wykonawczej, prezydentowi RP. Jak się to ma do trójpodziału władz w świetle art. 10 konstytucji pozostawiam do oceny społeczeństwu i władzy ustawodawczej. Pamiętać przy tym należy, że przedstawianie kandydatów na sędziów powinno się odbywać po przeprowadzeniu konkursów w trybie ustawowym. Uregulowany w ten sposób status sędziów, rozproszony, w kilku ustawach, doprowadziłby też do zlikwidowania aparatu administracyjnego, co wiąże się ze zmniejszeniem budżetu i innych kosztów.</u>
          <u xml:id="u-167.2" who="#PosełBohdanKopczyński">Po tych uwagach przejdę do skrótowego, z uwagi na czas, omówienia sprawozdania o projekcie ustawy o Sądzie Najwyższym.</u>
          <u xml:id="u-167.3" who="#PosełBohdanKopczyński">Projekt art. 1 ustawy o Sądzie Najwyższym jest kazuistyczny co do zakresu kompetencji Sądu Najwyższego, gdyż podaje się, że sprawowanie wymiaru sprawiedliwości następuje przez zapewnienie w ramach nadzoru zgodności z prawem oraz jednolitości orzecznictwa sądów, uchybia w rzeczy samej tym sądom, skoro sądy mają działać instancyjnie, zgodnie z prawem. Podobnie nasuwa się problem, czy sąd ma rozstrzygać wątpliwości prawne ustaw, skoro do tego powołany jest Trybunał Konstytucyjny. Tak samo zadanie opiniowania projektów ustaw dotyczących sędziów jest zadaniem Krajowej Rady Sądownictwa z mocy art. 186 ust. 2 konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-167.4" who="#PosełBohdanKopczyński">Nie jest zrozumiały zwrot w art. 1 pkt 4 „wykonywania innych czynności określonych w ustawach”. Jeżeli zadania wypływają z ustaw dla Sądu Najwyższego, to nie należy ich eksponować w art. 1 projektu.</u>
          <u xml:id="u-167.5" who="#PosełBohdanKopczyński">Kolejne uwagi. Ustawa dotyczy sędziów Sądu Najwyższego i odesłanie w art. 8 § 1 tego projektu do ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych przemawia za podanym zapatrywaniem o zunifikowaniu zawodu sędziego w jednej ustawie ustrojowej.</u>
          <u xml:id="u-167.6" who="#PosełBohdanKopczyński">§ 2 art. 8, dotyczący pracowników SN niebędących sędziami, winien być skreślony, bo ta grupa pracowników objęta jest ustawą o pracownikach urzędów państwowych i nie może być w ustawie o Sądzie Najwyższym.</u>
          <u xml:id="u-167.7" who="#PosełBohdanKopczyński">Tytuł rozdziału 2 „Organy Sądu Najwyższego” powinien brzmieć „Organizacja Sądu Najwyższego”.</u>
          <u xml:id="u-167.8" who="#PosełBohdanKopczyński">Art. 9 powinien być skreślony, skoro poszczególne artykuły tego rozdziału normują strukturę organizacyjną Sądu Najwyższego.</u>
          <u xml:id="u-167.9" who="#PosełBohdanKopczyński">W tym miejscu należy podnieść, że Konstytucja RP nie przewiduje stanowisk prezesów Sądu Najwyższego, a jedynie w art. 183 ust. 3 stanowi, iż pierwszego prezesa Sądu Najwyższego powołuje prezydent Rzeczypospolitej na sześcioletnią kadencję. Skoro prawo konstytucyjne nie przewiduje stanowisk prezesów Sądu Najwyższego, to nie należy ich powoływać, bo taki jest porządek prawny. Odróżnić trzeba sprawę kontrasygnaty z art. 144 ust. 3 pkt 23 konstytucji, ale z tego nie można wyciągnąć wniosku, że ten zapis jest podstawą do powołania prezesów Sądu Najwyższego. Albo jest luka konstytucyjna, albo tak ma być, jeśli konstytucja nie przewidziała tych stanowisk.</u>
          <u xml:id="u-167.10" who="#PosełBohdanKopczyński">Konstytucja przewiduje gremium zwane Zgromadzenie Ogólne Sędziów Sądu Najwyższego, lecz nie przewiduje instytucji Kolegium Sądu Najwyższego, a zatem to ciało pozakonstytucyjne powinno być usunięte z omawianego projektu ustawy o Sądzie Najwyższym z art. 9, 15, 19 i 20.</u>
          <u xml:id="u-167.11" who="#PosełBohdanKopczyński">Wreszcie w art. 22 w § 1 w pkt 3 zwrot „uzyskał tytuł magistra lub zagraniczne uznane w Polsce” należy zastąpić zwrotem „uzyskał stopień doktora nauk prawnych lub doktora habilitowanego nauk prawnych”. Cenzus naukowy w postaci stopnia naukowego jest konieczny, skoro sędzia chce zająć stanowisko sędziego Sądu Najwyższego, wymaga tego ranga stanowiska w relacji do niższych ogniw sądownictwa. Do art. 22 trzeba też dodać punkt 7 o treści „zajął w konkursie na sędziego Sądu Najwyższego pierwsze miejsce w kolejności na wolne stanowisko Sądu Najwyższego”.</u>
          <u xml:id="u-167.12" who="#PosełBohdanKopczyński">Liga Polskich Rodzin zajmie stanowisko w głosowaniu w zależności od dokonania zmian, przyjęcia poprawek, które przekazuję panu marszałkowi. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-167.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi. Dziękuję również za poprawki sformułowane na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Kubicę występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#PosełJózefKubica">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Unii Pracy upoważnił mnie do zabrania głosu w sprawie uchwalenia nowej ustawy o Sądzie Najwyższym - projekt prezydencki z druku nr 496 i sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka z druku nr 1057.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#PosełJózefKubica">Opiniowany projekt dostosowuje przepisy uchwalonej blisko 20 lat temu ustawy do obecnych realiów zapisów Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (kwestie podziału i odrębności władz ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej, zwiększenia roli samorządu sędziowskiego) czy też nowelizacji chociażby ustawy o Naczelnym Sądzie Administracyjnym (powołanie dwuinstancyjności sądownictwa administracyjnego, rozpoznawanie spraw ze skarg na decyzje administracyjne, nadzór nad działalnością sądów administracyjnych w zakresie orzekania).</u>
          <u xml:id="u-169.2" who="#PosełJózefKubica">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pragnę zauważyć, iż nowelizacja ustawy o Sądzie Najwyższym jest oparta na rozwiązaniach zawartych już w ustawie obowiązującej. Nowością są takie rozwiązania, jak np. wprowadzenie uchwalonego przez Zgromadzenie Ogólne Sędziów Sądu Najwyższego regulaminu określającego szczegółowo podział między izby oraz zasady wewnętrznego postępowania; objęcie właściwością Kolegium Sądu Najwyższego uchwalania włączanego do budżetu państwa projektu dochodów i wydatków Sądu Najwyższego; ograniczenie właściwości Sądu Najwyższego w zakresie opiniowania projektów aktów normatywnych do projektów dotyczących sądownictwa i sędziów.</u>
          <u xml:id="u-169.3" who="#PosełJózefKubica">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Omawiany projekt zwraca uwagę na zwiększenie wymagań co do zaangażowania się sędziów w działalność Sądu Najwyższego, rezygnując z możliwości zatrudnienia sędziego w niepełnym wymiarze czasu pracy. Temu celowi służy także ograniczenie możliwości sędziego pozostawania w innym stosunku służbowym lub w stosunku pracy do zatrudnienia na stanowisku dydaktycznym, naukowo-dydaktycznym lub naukowym i to tylko przy ograniczeniu czasu zatrudnienia. Zmiany dotyczą też wynagrodzenia sędziów. I tak, godność piastowanego urzędu, wymagane wysokie kwalifikacje, długość zatrudnienia uzasadniają przyznanie sędziom Sądu Najwyższego wynagrodzenia zasadniczego, jak również innych świadczeń, które przybliżą płace sędziów do realnych wynagrodzeń osób piastujących wysokie stanowiska w państwie. Zmiany dotyczą też wynagrodzeń pracowników Sądu Najwyższego niebędących sędziami. Uprawnienie w kierunku ustalania zasad przyznawania wynagrodzeń takim pracownikom projekt przyznaje pierwszemu prezesowi Sądu Najwyższego.</u>
          <u xml:id="u-169.4" who="#PosełJózefKubica">Projekt zawiera też szereg zmian mających na celu zwiększenie uprawnień stanowiących organów samorządu sędziowskiego.</u>
          <u xml:id="u-169.5" who="#PosełJózefKubica">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Wiele zmian dotyczy ujednolicenia postępowania we wszystkich izbach, i to zarówno przy rozpoznawaniu kasacji, jak i innych środków odwoławczych, ale też przy podejmowaniu uchwał mających na celu wykładnię prawa. W przedmiocie wykładni prawa projekt zwęża możliwość złożenia wniosku i nadaje takie uprawnienia pierwszemu prezesowi Sądu Najwyższego, rzecznikowi praw obywatelskich i prokuratorowi generalnemu.</u>
          <u xml:id="u-169.6" who="#PosełJózefKubica">Swoistym novum jest wprowadzenie przepisów dostosowujących status sędziów Izby Wojskowej do statusu sędziów innych izb Sądu Najwyższego. Celem jest zrównanie tych sędziów pod kątem uprawnień i obowiązków. Pozwoli to sędziom sądów powszechnych m.in. na ubieganie się o stanowisko sędziego Sądu Najwyższego w Izbie Wojskowej.</u>
          <u xml:id="u-169.7" who="#PosełJózefKubica">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przepisy omawianego przeze mnie projektu dostosowują rozwiązania ustawy o Sądzie Najwyższym do rozwiązań zawartych w innych obowiązujących przepisach. Przykładowo można wymienić dostosowanie ustaw przewidujących udział sędziów Sądu Najwyższego w składach orzekających sądów dyscyplinarnych działających w ramach samorządów zawodowych do unormowania ustawy o Sądzie Najwyższym stanowiącego, iż sędzia tego sądu może orzekać wyłącznie w Sądzie Najwyższym.</u>
          <u xml:id="u-169.8" who="#PosełJózefKubica">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pragnę ponadto dodać, iż aktami wykonawczymi do omawianej powyższej ustawy są rozporządzenia prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej dotyczące ustalenia liczby sędziów Sądu Najwyższego oraz stawki podstawowej wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego.</u>
          <u xml:id="u-169.9" who="#PosełJózefKubica">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Unii Pracy jest za uchwaleniem proponowanej ustawy o Sądzie Najwyższym. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-169.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią posłankę Krystynę Grabicką, występującą w imieniu Koła Poselskiego Katolicko-Narodowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#PosełKrystynaGrabicka">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! W imieniu Koła Poselskiego Katolicko-Narodowego przedstawiam stanowisko do sprawozdania komisji o projekcie ustawy o Sądzie Najwyższym (druki nr 496 i 1057).</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#PosełKrystynaGrabicka">Przedstawiony projekt ustawy opiera się w znacznej części na ustawie obowiązującej. Nowe rozwiązania wiążą się z przyjętym w konstytucji z 1997 r. podziałem władzy na ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą. W projekcie jest szereg ważnych i potrzebnych zmian, takich jak: zmiana nazwy Izby Administracyjnej Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w związku z wyłączeniem sądownictwa administracyjnego spod nadzoru Sądu Najwyższego, zmiana Biura Prezydialnego na Kancelarię Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego, Biura Orzecznictwa na Biuro Studiów i Analiz.</u>
          <u xml:id="u-171.2" who="#PosełKrystynaGrabicka">Są w tej ustawie także takie przepisy, które nie powinny się w niej, naszym zdaniem, znaleźć. Z art. 4 § 1 projektu ustawy wynika, że pierwszy prezes Sądu Najwyższego składa corocznie sprawozdanie prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej. Prezydent w myśl art. 10 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej sprawuje władzę wykonawczą. Nie jest zatem uzasadnione, aby władza sądownicza przedstawiała sprawozdanie władzy wykonawczej. Jest to sprzeczne nie tylko z duchem konstytucji, ale nawet ze zdrowym rozsądkiem.</u>
          <u xml:id="u-171.3" who="#PosełKrystynaGrabicka">W art. 29 § 1 projektu są wymienione podstawy wygaśnięcia stosunku służbowego sędziego Sądu Najwyższego. Wśród tych przyczyn nie ma wymienionego prawomocnego orzeczenia sądu stwierdzającego niezgodność z prawdą oświadczenia osoby lustrowanej, o którym mowa w art. 7 ust. 1 pkt 8a ustawy z 11 kwietnia 1997 r. o ujawnieniu pracy lub służby w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracy z nimi, tj. tzw. ustawy lustracyjnej. A przecież może zdarzyć się tak, że np. notariusz czy radca prawny, którzy, wykonując swoje zawody, nie musieli składać oświadczenia lustracyjnego, ubiegając się o urząd sędziego Sądu Najwyższego, muszą takie oświadczenie złożyć. Może zdarzyć się także taki przypadek, że sąd stwierdzi niezgodność z prawdą oświadczenia i wtedy stosunek służbowy powinien ulec wygaśnięciu.</u>
          <u xml:id="u-171.4" who="#PosełKrystynaGrabicka">Nie możemy zgodzić się na zapis w art. 35 § 4 projektu, iż sędzia nie podlega postępowaniu sprawdzającemu przewidzianemu w przepisach o ochronie informacji niejawnych. W pierwotnym brzmieniu tejże ustawy sędziowie na równi z innymi urzędnikami podlegali obowiązkowi sprawdzenia z punktu widzenia bezpieczeństwa państwa przed dostępem do informacji niejawnych. Wskutek politycznej presji środowiska sędziowskiego przepis ten uchylono, w sytuacji, w której duża część sędziów to ludzie wywodzący się z PZPR i ugrupowań sojuszniczych. W tym stanie rzeczy wyłączenie sędziów z procesu, który obejmuje posłów, senatorów i ministrów, nie ma takiego uzasadnienia i tworzy w polskim systemie bezpieczeństwa lukę sprawiającą, iż system ten jest nieszczelny. Jest to szczególnie istotne w sytuacji coraz większego zagrożenia przestępczością zorganizowaną, mafijną, a także przestępczością międzynarodową. Jest więc absurdem wydawanie pieniędzy na policję, gdy równocześnie godzimy się z tym, że sędziowie nie są weryfikowani z punktu widzenia bezpieczeństwa państwa.</u>
          <u xml:id="u-171.5" who="#PosełKrystynaGrabicka">Wnosimy także o skreślenie § 2 w art. 37 projektu ustawy. Przepis ten zakazuje sędziemu podejmować zajęcia lub zarobkowania, ale tylko takiego, które przeszkadzałoby mu w pełnieniu obowiązków sędziego, mogło osłabiać zaufanie do jego bezstronności lub przynosić ujmę godności urzędu. A contrario więc jeśli zajęcie nie przeszkadza w pełnieniu obowiązków, sędzia może podejmować inne zajęcia i sposoby zarobkowania. Do tego nie można dopuścić. Wiemy, że taki sam zapis istnieje w ustawie Prawo o ustroju sądów powszechnych i jest nagminnie nadużywany. Sama znam fakty, iż wielu sędziów pracuje w charakterze tzw. doradców prawnych, za zgodą oczywiście prezesa sądu, i orzeka np. w sprawach gospodarczych, co sprzyja w znacznym stopniu zjawisku korupcji.</u>
          <u xml:id="u-171.6" who="#PosełKrystynaGrabicka">Nie zgadzamy się też na zapis art. 47 § 1 projektu ustawy, który zezwala pierwszemu prezesowi Sądu Najwyższego na wyrażanie zgody na zamieszkanie sędziego w miejscowości innej niż Warszawa, a co za tym idzie - uznaniowe przyznawanie w tej sytuacji dodatkowego wynagrodzenia z tytułu bezpłatnego zakwaterowania w Warszawie, kosztów przejazdu i dodatku z tytułu rozłąki z rodziną.</u>
          <u xml:id="u-171.7" who="#PosełKrystynaGrabicka">W art. 60 § 2 ustawy wnosimy o zapis zezwalający na wystąpienie o wykładnię prawa również rzecznikowi interesu publicznego.</u>
          <u xml:id="u-171.8" who="#PosełKrystynaGrabicka">Od przyjęcia tych poprawek Koło Poselskie Katolicko-Narodowe uzależnia głosowanie nad projektem ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-171.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję za poprawki.</u>
          <u xml:id="u-172.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Stanisława Rydzonia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#PosełStanisławRydzoń">Panie Marszałku! Ponieważ ustaliliśmy, że posiedzenie komisji sprawiedliwości, która będzie zajmować się tą ustawą o Sądzie Najwyższym i tymi poprawkami, odbędzie się dzisiaj o 20.30 w sali nr 106, przeto chciałbym zwrócić uwagę tylko może na dwie sprawy, nie wnikając w treść poszczególnych wystąpień z tego względu, że one będą analizowane na posiedzeniu komisji.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#PosełStanisławRydzoń">Otóż odnosząc się do wniosku pana posła Grabarczyka, chcę powiedzieć, że, panie pośle, propozycje zmiany art. 1 pkt 3 obalił na posiedzeniu komisji pana kolega z Platformy poseł Maćkała. Był tam taki zapis, który myśmy proponowali, żeby Sąd Najwyższy zajmował się opiniowaniem wszystkich ustaw, i po prostu na wniosek pana posła Maćkały zostało to zmienione i przegłosowane. Dlatego była taka, a nie inna propozycja.</u>
          <u xml:id="u-173.2" who="#PosełStanisławRydzoń">Natomiast odnośnie do propozycji pana posła Kopczyńskiego chcę powiedzieć, że pan poseł brał udział w pierwszym posiedzeniu tylko przy analizowaniu art. 1–10. Mam tutaj stenogram, z którego wynika, że po wyjściu pana posła Kopczyńskiego już nie było uwag. A w drugim posiedzeniu pan poseł nie brał w ogóle udziału. W związku z tym szkoda, żałujemy tylko, że pan poseł w trakcie posiedzenia komisji nie zgłosił tych poprawek, bo oszczędziłoby to na pewno nam czasu. Te poprawki byłyby uwzględnione, przegłosowane. Dziękuję. To tyle, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Wyczerpaliśmy listę osób zapisanych do zabrania głosu.</u>
          <u xml:id="u-174.2" who="#komentarz">(Poseł Bohdan Kopczyński: Sprostowanie, mogę?)</u>
          <u xml:id="u-174.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Panie pośle, bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-174.4" who="#komentarz">(Poseł Bohdan Kopczyński: W sprawie sprostowania.)</u>
          <u xml:id="u-174.5" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Panie pośle, tryb sprostowania dotyczy przekręconej pana wypowiedzi. Pan poseł sprawozdawca skomentował pana zachowanie w komisji. W trybie sprostowania trudno tu coś prostować, ale jeśli ta wypowiedź będzie krótka, to bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#PosełBohdanKopczyński">Prawdą jest, że w dalszych posiedzeniach podkomisji czy komisji nie uczestniczyłem, a to z uwagi na to, że na zgłaszane przeze mnie wnioski była zbyt ostra reakcja i nie chciałem przeszkadzać swoją osobą w pracach w komisji. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-176.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Wysoki Sejmie! W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono poprawki do przedłożonego projektu ustawy, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt ustawy do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-176.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-176.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-176.5" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Zarządzam przerwę w obradach do godz. 17.</u>
          <u xml:id="u-176.6" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 15 min 52 do godz. 17 min 09)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#Marszałek">Wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#Marszałek">Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka przedłożyła dodatkowe sprawozdanie o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o nabywaniu przez użytkowników wieczystych prawa własności nieruchomości.</u>
          <u xml:id="u-177.2" who="#Marszałek">Sprawozdanie to zostało paniom i panom posłom doręczone w druku nr 994-A.</u>
          <u xml:id="u-177.3" who="#Marszałek">W związku z tym - po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów - podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego...</u>
          <u xml:id="u-177.4" who="#komentarz">(Głosy z sali: Nie słychać! Nie słychać w ogóle.)</u>
          <u xml:id="u-177.5" who="#Marszałek">Jeszcze raz. Teraz słychać? Słychać.</u>
          <u xml:id="u-177.6" who="#Marszałek">Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka przedłożyła dodatkowe sprawozdanie o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o nabywaniu przez użytkowników wieczystych prawa własności nieruchomości.</u>
          <u xml:id="u-177.7" who="#Marszałek">Sprawozdanie to zostało paniom i panom posłom doręczone w druku nr 994-A.</u>
          <u xml:id="u-177.8" who="#Marszałek">W związku z tym - po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów - podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący trzecie czytanie tego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-177.9" who="#Marszałek">Dodany punkt rozpatrzymy w dzisiejszym bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-177.10" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 6. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Gospodarki o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o zamówieniach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-177.11" who="#Marszałek">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Marka Sawickiego oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-177.12" who="#Marszałek">W dyskusji nie zgłoszono poprawek.</u>
          <u xml:id="u-177.13" who="#Marszałek">Przystępujemy zatem do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-177.14" who="#Marszałek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-177.15" who="#Marszałek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 1074.</u>
          <u xml:id="u-177.16" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-177.17" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o zamówieniach publicznych w brzmieniu proponowanym przez Komisję Gospodarki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk?</u>
          <u xml:id="u-177.18" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-177.19" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-177.20" who="#Marszałek">Głosowało 388 posłów. Za opowiedziało się 385, głosów przeciw nie było, wstrzymało się 3 posłów.</u>
          <u xml:id="u-177.21" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o zamówieniach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-177.22" who="#Marszałek">Informuję, że właściwe komisje przedłożyły sprawozdanie o projekcie ustawy o restrukturyzacji zobowiązań koncesyjnych operatorów stacjonarnych publicznych sieci telefonicznych.</u>
          <u xml:id="u-177.23" who="#Marszałek">Sprawozdanie to zostało paniom i panom posłom doręczone w druku nr 1101.</u>
          <u xml:id="u-177.24" who="#Marszałek">Prezydium komisji zwróciło się o uzupełnienie porządku obrad o to sprawozdanie, zamierzając uzupełnić porządek dzienny posiedzenia Sejmu o drugie czytanie tego projektu ustawy. Przedstawiłem tę propozycję Konwentowi Seniorów. Propozycja ta nie uzyskała jednolitej opinii Konwentu Seniorów. Jest to zatem w myśl art. 174 ust. 4 regulaminu Sejmu punkt sporny porządku dziennego i propozycję uzupełnienia porządku dziennego poddam pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-177.25" who="#Marszałek">W związku z tym poddam propozycję uzupełnienia porządku dziennego pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-177.26" who="#Marszałek">Przyjęcie tej propozycji oznaczać będzie, że Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 3 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-177.27" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-177.28" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem propozycji uzupełnienia porządku dziennego o punkt w brzmieniu: Sprawozdanie Komisji Gospodarki oraz Komisji Infrastruktury o rządowym projekcie ustawy o restrukturyzacji zobowiązań koncesyjnych operatorów stacjonarnych publicznych sieci telefonicznych, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk?</u>
          <u xml:id="u-177.29" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-177.30" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-177.31" who="#Marszałek">Głosowało 400 posłów. Za opowiedziało się 350, przeciw - 49, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-177.32" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm propozycję uzupełnienia porządku dziennego przyjął.</u>
          <u xml:id="u-177.33" who="#Marszałek">Punkt ten rozpatrzymy w dniu dzisiejszym po zakończeniu dyskusji nad sprawozdaniem komisji o projekcie ustawy nowelizującej ustawę o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym.</u>
          <u xml:id="u-177.34" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 8. porządku dziennego: Pierwsze czytanie przedstawionego przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projektu ustawy o referendach ogólnokrajowych.</u>
          <u xml:id="u-177.35" who="#Marszałek">Sejm wysłuchał uzasadnienia projektu ustawy przedstawionego przez szefa Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej panią Jolantę Szymanek-Deresz oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-177.36" who="#Marszałek">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-177.37" who="#Marszałek">Poddam ten wniosek pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-177.38" who="#Marszałek">Odrzucenie tego wniosku będzie oznaczało, że Sejm zgodnie z propozycją Prezydium Sejmu skierował ten projekt ustawy do Komisji Ustawodawczej w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-177.39" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-177.40" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie w pierwszym czytaniu przedstawionego przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projektu ustawy o referendach ogólnokrajowych, zawartego w druku nr 962, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk?</u>
          <u xml:id="u-177.41" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-177.42" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-177.43" who="#Marszałek">Głosowało 401 posłów. Za opowiedziało się 41, przeciw - 359, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-177.44" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił, a tym samym skierował projekt ustawy o referendach ogólnokrajowych do Komisji Ustawodawczej w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-177.45" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 5. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży o rządowym projekcie ustawy uchylającej ustawy o zmianie ustawy Karta nauczyciela.</u>
          <u xml:id="u-177.46" who="#Marszałek">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez panią poseł Bogusławę Towalewską oraz przeprowadził dyskusję, w trakcie której zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy oraz poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-177.47" who="#Marszałek">Informuję, że zgłoszona poprawka została wycofana.</u>
          <u xml:id="u-177.48" who="#Marszałek">Proponuję zatem, aby Sejm niezwłocznie przystąpił do trzeciego czytania projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-177.49" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#PosełEwaKantor">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam prośbę, pytanie do pani minister o odpowiedź na następujące pytanie. Jaki jest rząd wielkości środków finansowych, które musiałby wyasygnować budżet państwa na realizację art. 30 społecznego projektu Karty nauczyciela? Chcę powiedzieć, że tam są zastępstwa doraźne, dodatek motywacyjny, godziny ponadwymiarowe.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#PosełEwaKantor">I proszę o odpowiedź na drugie pytanie: jaka jest kwota wynikająca z zapłaty za dwie godziny ponadwymiarowe nauczycielom w skali kraju, te, które są realizowane? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#Marszałek">Ja rozumiem, że sprzeciwu nie ma, żeby przejść do trzeciego czytania. Jest po prostu pytanie.</u>
          <u xml:id="u-179.2" who="#Marszałek">Odpowie podsekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej i Sportu Tadeusz Sławecki, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejiSportuTadeuszSławecki">Panie Marszałku! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! W dniu wczorajszym w czasie debaty udzielałem wyjaśnień m.in. pani posłance Kantor i użyłem sformułowania, że skutki wprowadzenia od 1 stycznia obywatelskiego projektu ustawy Karta nauczyciela nie są w tej chwili możliwe do dokładnego policzenia. Natomiast komisja edukacji, która ten projekt rozpatrywała w pierwszym czytaniu, podzieliła większość argumentów, wyrażając nawet swoje stanowisko w głosowaniu, argumentów, które przytoczył rząd występujący o przesunięcie tego terminu bądź wręcz uchylenie obywatelskiego projektu ustawy Karta nauczyciela. Tak że możemy dzisiaj tę debatę dalej kontynuować, ale stosowne wyjaśnienia pani posłance złożyłem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#Marszałek">Przystępujemy zatem do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-181.2" who="#Marszałek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#PosełEwaKantor">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Nie chcę komentować odpowiedzi. Ja nie pytałam o dokładną kwotę, tylko o rząd wielkości. Jeżeli rząd tego nie umie policzyć, to proszę powiedzieć, że rząd tego nie umie policzyć. Chodzi o rząd wielkości, czy to są 2 mld, czy to są 3 mld, czy to jest 100 mln zł?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pani minister Krystyna Łybacka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#MinisterEdukacjiNarodowejiSportuKrystynaŁybacka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chcę pani poseł Kantor za to pytanie bardzo podziękować, dlatego że to pytanie wskazuje bardzo mocno na zasadność inicjatywy uchylającej projekt w obecnym kształcie. Dlatego, że ten projekt w swojej filozofii, z którą zgadzamy się, a która tak naprawdę sprowadza się do bezpieczeństwa nauczycieli, świadomych, że oto ich podstawowe płace pochodzą z budżetu i są uniezależnione od kondycji finansowej organu prowadzącego, ma jeszcze wadę prawną sprowadzającą się do wymogu naliczania na poziomie centrali, czyli w Ministerstwie Edukacji Narodowej i Sportu, wszystkich składowych części płacy nauczyciela, łącznie z dodatkami motywacyjnymi. Przyzna pani poseł, że naprawdę trudno byłoby każdemu urzędnikowi w ministerstwie, z jego kierownictwem włącznie, oceniać nauczycieli w Polsce i przyznawać im dodatki motywacyjne, które mają być odzwierciedleniem jakości ich pracy. Pyta pani, jakie są skutki wprowadzenia projektu obywatelskiego. Aby na to pytanie odpowiedzieć, należałoby wcześniej odpowiedzieć na pytanie, jakie są standardy nauczycielskie. Żeby odpowiedzieć na pytanie, jakie są standardy, należałoby zwrócić uwagę na inny fakt, że oto prawdą jest, że w systemie jest mniej 100 tys. dzieci, przy liczbie nauczycieli, która skokowo zmniejszy się, ale dopiero w roku 2006, który to rok jest cezurą korzystania ze starego systemu ubezpieczeń dających możliwość odejścia na emeryturę z karty. I nikt odpowiedzialny nie może w tej chwili zrezygnować z iluś tysięcy nauczycieli, bo za 3 lata znajdzie się w sytuacji ogromnego ich niedoboru. Stąd przyjęta przez rząd obszerna nowelizacja ustawy o systemie oświaty, która pozwala zatrzymać dobrych, podkreślam, dobrych nauczycieli w systemie. Czyli, pani poseł, odpowiedź na to pytanie jest wieloaspektowa. Proszę sobie policzyć bardzo prosto: 540 tys. nauczycieli, gdyby dodatek dla jednego nauczyciela - motywacyjny - wynosił 10 zł, a przyzna pani, że to byłby policzek, to wtedy mamy 5 mln 400 wyłącznie jednej składowej. Zatem pan minister Sławecki miał absolutnie rację, odpowiadając pani poseł, że skutki są do oszacowania trudne, ponieważ ten projekt ma wadę prawną w swojej konstrukcji i stąd między innymi potrzeba jego uchylenia.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#MinisterEdukacjiNarodowejiSportuKrystynaŁybacka">Co do drugiego pytana, które pani zadała, jaką część środków z części oświatowej subwencji ogólnej jednostki przeznaczają na zajęcia pozalekcyjne, to, pani poseł, pytanie jest o tyle w swej konstrukcji przewrotne, że pani to wie najlepiej, że przecież nikt tego nie narzuca jednostkom prowadzącym, bo one z części oświatowej subwencji dzielą tę część oświatową pomiędzy poszczególne szkoły, uwzględniając lub nie zajęcia pozalekcyjne. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#Marszałek">Pani poseł, ale to już ostatnie pytanie. Proszę.</u>
          <u xml:id="u-185.2" who="#komentarz">(Głosy z sali: No nie...)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#PosełEwaKantor">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani minister, ja nie pytałam o zajęcia ponad lekcyjne, tylko pytałam o kwotę godzin ponadwymiarowych realizowanych przez nauczycieli, pani minister, a nie o zajęcia ponad lekcyjne. Natomiast ja rozumiem, dlaczego pani przeszła na zajęcia...</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Przepraszam.)</u>
          <u xml:id="u-186.2" who="#PosełEwaKantor">Tak. I druga rzecz. Proszę pani minister, o ile mi wiadomo, subwencja oświatowa określa coś takiego jak standard realizacji zajęć dydaktycznych, liczbę uczniów w klasie i proszę powiedzieć publicznie, że nie ma ani jednej złotówki na dodatek motywacyjny dla nauczycieli, ale wszystkie inne składniki w skali kraju wyniosą tyle. Środowisko i społeczeństwo powinno wiedzieć, jaki jest stosunek tego rządu do spraw oświatowych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-186.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#Marszałek">Proszę, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#MinisterEdukacjiNarodowejiSportuKrystynaŁybacka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pytanie o to, jaki jest stosunek tego rządu do spraw oświatowych znajduje odzwierciedlenie w projekcie ustawy budżetowej, albowiem część oświatowa subwencji ogólnej na rok 2003 jest wyższa o ponad 2 mld zł. Jest to wynik z jednej strony przyjętej już regulacji w wyniku 3 etapu podwyżki płac nauczycieli, ale z drugiej strony nauczyciele, tak jak inne grupy zawodowe, które nie otrzymały żadnej w tym roku podwyżki, podlegają waloryzacji z dniem 1 stycznia. Czyli ten stosunek jest bardzo wymierny. A jeżeli pani poseł tak bardzo chce znać szacunkowe, bardzo szacunkowe skutki dodatkowe wejścia w życie tego wadliwego projektu, to przy założeniu nieuwłaczających wysokości dodatków funkcyjnych jest to kwota rzędu 10 mld więcej w stosunku do dotychczasowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#Marszałek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-189.2" who="#Marszałek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 1078.</u>
          <u xml:id="u-189.3" who="#Marszałek">W pierwszej kolejności głosować będziemy nad wnioskiem o odrzucenie projektu ustawy, a w przypadku jego odrzucenia - nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-189.4" who="#Marszałek">Wnioskodawca w zgłoszonym w trakcie drugiego czytania wniosku proponuje, aby odrzucić projekt ustawy w całości.</u>
          <u xml:id="u-189.5" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-189.6" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie projektu ustawy w całości, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-189.7" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-189.8" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-189.9" who="#Marszałek">Głosowało 403 posłów. Za opowiedziało się 79, przeciw - 323, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-189.10" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-189.11" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-189.12" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy uchylającej ustawy o zmianie ustawy Karta nauczyciela w brzmieniu proponowanym przez Komisję Edukacji, Nauki i Młodzieży, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-189.13" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-189.14" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-189.15" who="#Marszałek">Głosowało 402 posłów. Za opowiedziało się 321, przeciw - 78, wstrzymało się 3 posłów.</u>
          <u xml:id="u-189.16" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę zmieniającą ustawy o zmianie ustawy Karta nauczyciela.</u>
          <u xml:id="u-189.17" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 11. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infrastruktury o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych (druki nr 315, 873 i 873-A) - trzecie czytanie.</u>
          <u xml:id="u-189.18" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Jerzego Polaczka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#PosełSprawozdawcaJerzyPolaczek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie sprawozdanie Komisji Infrastruktury o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Nowelizowana ustawa w dniu dzisiejszym to ustawa z 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach, który to akt prawny jest ważnym fundamentem odnoszącym się do funkcjonowania spółdzielni mieszkaniowych. Omawiana ustawa cieszyła się zainteresowaniem związków spółdzielni i spółdzielców w trakcie prac parlamentarnych, którzy bardzo licznie uczestniczyli w toku całego postępowania. Pozwolę sobie tylko lakonicznie stwierdzić, iż do fundamentalnych kwestii, które reguluje zmiana ustawy, zaliczyłbym propozycje: po pierwsze, odnowienia instytucji spółdzielczych mieszkań własnościowych, po drugie, kwestie proponowanego zniesienia możliwości odwołania się do sądu w przypadku braku zgody walnego zgromadzenia członków spółdzielni na podział spółdzielni. Żywo była również dyskutowana kwestia utrzymania dotychczasowego przepisu ustawy w kwestii: kto ponosi koszty związane z podziałami i rozgraniczeniami niezbędnymi dla celów realizacji przekształceń własnościowych, jakie ta ustawa wprowadziła. Z najważniejszych kwestii... Pominę może jeszcze inne, natomiast zwrócę uwagę Wysokiej Izby na to, iż w drugim czytaniu zostały zgłoszone poprawki, jest ich kilkadziesiąt. Przykładowo, poprawka 8. to regulacja bardzo istotnego problemu w funkcjonowaniu spółdzielni mieszkaniowych. Mianowicie propozycja tej poprawki zmierza do tego, iż zaciągnięcie przez spółdzielnię kredytu bankowego i zabezpieczenie tegoż kredytu w formie hipoteki może nastąpić wyłącznie na nieruchomości, dla potrzeb której przeznaczone będą środki finansowe pochodzące z tego kredytu i wymaga to pisemnej zgody większości członków spółdzielni. Tutaj komisja podzieliła propozycję wnioskodawców i proponuje Wysokiej Izbie przyjęcie tej poprawki. Kolejna, ostatnia, na którą chcę zwrócić uwagę, poprawka 77. to nowelizacja w tej ustawie o spółdzielniach mieszkaniowych przepisu ustawy Prawo spółdzielcze w takiej części: przepis zmierza do corocznej lustracji spółdzielni mieszkaniowych, które prowadzą inwestycje mieszkaniowe. Również rekomenduję w imieniu Komisji Infrastruktury poparcie tych propozycji.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#PosełSprawozdawcaJerzyPolaczek">Jeśli będą szczegółowe pytania, myślę, że jako poseł sprawozdawca będę starał się udzielić rzetelnych odpowiedzi. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-190.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#Marszałek">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#Marszałek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-191.2" who="#Marszałek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 873.</u>
          <u xml:id="u-191.3" who="#Marszałek">Komisja przedstawia również poprawki, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-191.4" who="#Marszałek">Informuję, że zostały wycofane poprawki: 14., 22., 31., 33., 35., 52. i 60.</u>
          <u xml:id="u-191.5" who="#Marszałek">Pan poseł?</u>
          <u xml:id="u-191.6" who="#komentarz">(Poseł Łukasz Abgarowicz: Mam pytanie do pana posła sprawozdawcy.)</u>
          <u xml:id="u-191.7" who="#Marszałek">Ale czego dotyczące, panie pośle?</u>
          <u xml:id="u-191.8" who="#komentarz">(Poseł Łukasz Abgarowicz: W sprawie prawa do lokalu.)</u>
          <u xml:id="u-191.9" who="#Marszałek">To może przy poprawkach, dobrze?</u>
          <u xml:id="u-191.10" who="#Marszałek">Poprawki od 1. do 73. zostały zgłoszone do art. 1 projektu ustawy nowelizującego ustawę o spółdzielniach mieszkaniowych.</u>
          <u xml:id="u-191.11" who="#Marszałek">W 1. poprawce do art. 1 ust. 2 wnioskodawca proponuje skreślić dodawany pkt 11 stanowiący, że przedmiotem działalności spółdzielni mieszkaniowej może być budowanie lub nabywanie budynków w celu ustanowienia na rzecz członków spółdzielczych własnościowych praw do znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych lub lokali o innym przeznaczeniu.</u>
          <u xml:id="u-191.12" who="#Marszałek">Z poprawką tą łączą się poprawki: 5., 7., 13., 17., 29., 46., 48., 49., 67., 71., 76. i od 79. do 81.</u>
          <u xml:id="u-191.13" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-191.14" who="#Marszałek">Ich przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawek: 2., 3., 6., 18., 30., 32., 34., od 36. do 39., 42., 50., 51., 53. i 68.</u>
          <u xml:id="u-191.15" who="#Marszałek">Pan poseł do 1. poprawki ma pytanie, tak?</u>
          <u xml:id="u-191.16" who="#Marszałek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#PosełŁukaszAbgarowicz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#PosełŁukaszAbgarowicz">Mam pytanie do pana posła sprawozdawcy: Czy propozycja wnioskodawców przywrócenia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu narusza jeden z zasadniczych celów nowelizowanej ustawy?</u>
          <u xml:id="u-192.2" who="#PosełŁukaszAbgarowicz">Po drugie, czy pan poseł sprawozdawca widzi jakąś różnicę w wysokości wymaganej wpłaty od członka spółdzielni obejmującego mieszkanie na zasadzie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, a zatem na zasadzie ograniczonego prawa rzeczowego, i na zasadzie własności odrębnej? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pan poseł Janowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#PosełZbigniewJanowski">Panie marszałku, mam pytanie do sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#PosełZbigniewJanowski">Poprawka nr 1 uniemożliwia spółdzielniom mieszkaniowym ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu - prawa, które może być zastawiane, zbywane, dziedziczone, także wtedy, gdy spółdzielnie mają problemy z uregulowaniem spraw własnościowych gruntu. Czy wprowadzenie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu może zaburzyć prawidłowe funkcjonowanie spółdzielni lub ograniczyć prawa członków i w jakim zakresie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#Marszałek">Nie ma więcej pytań.</u>
          <u xml:id="u-195.2" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pan poseł Polaczek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#PosełJerzyPolaczek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odpowiadając w kolejności panu posłowi Abgarowiczowi i panu posłowi Janowskiemu, chcę stwierdzić, iż ta poddana za chwilę pod głosowanie poprawka, która niesie szereg innych konsekwencji, ma fundamentalne znaczenie dla tego, czy w naszym kraju będzie utrzymany podział wprowadzony ustawą o spółdzielniach mieszkaniowych w 2000 r., czyli dla nowo wznoszonych obiektów mieszkalnych prowadzonych przez spółdzielnię będzie możliwość wyboru: albo prawa lokatorskiego, albo odrębnej własności lokali mieszkalnych. Tu więc, jak państwo widzicie, nie ma tego ograniczonego prawa rzeczowego, które funkcjonowało przez wiele lat do roku 2000.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#PosełJerzyPolaczek">Na pewno nie ma różnic między kosztami, które ponosi spółdzielca angażujący się w przedsięwzięcie mieszkaniowe realizowane przez spółdzielnię i chcący zakupić mieszkanie jako mieszkanie własnościowe spółdzielcze, i kosztami, które ponosi osoba chcąca zakupić mieszkanie, które stanowi odrębną prywatną własność. Tutaj różnic na pewno nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-196.2" who="#PosełJerzyPolaczek">Jest to z pewnością kwestia tej filozofii, która została przyjęta, bądź tej filozofii, która jest zaprezentowana w nowelizacji zgłoszonej przez wnioskodawców. Wydaje się, że i zwolennicy utrzymania dotychczasowego podziału mają rację, argumentując, iż należy wzmacniać proces przekształceń własnościowych, przede wszystkim umacniając własność prywatną. Z drugiej strony argumenty, jakie przedstawiał na posiedzeniach Komisji Infrastruktury m.in. pan poseł Janowski, zmierzają do takiej konkluzji, iż przywrócenie tegoż ograniczonego prawa rzeczowego zapewnia spółdzielcom większy wybór. Na pewno w stosunku do ustawy przyjętej w roku 2000 jest to odwrócenie celu ustawodawcy. Zresztą zostało to zaprezentowane również w opinii Biura Studiów i Ekspertyz.</u>
          <u xml:id="u-196.3" who="#PosełJerzyPolaczek">Chcę również odnieść się do ostatniego pytania pana posła Zbigniewa Janowskiego, czy odnowienie instytucji spółdzielczych mieszkań własnościowych w kraju spowoduje likwidację problemów natury formalnej, jakie powstały w wyniku przyjęcia ustawy w roku 2000. Tu zdania prawników są podzielone. Stosując interpretację ustawy przyjętej w poprzedniej kadencji wobec tych spółdzielców, którzy wnieśli środki, są w trakcie oczekiwania na lokal, jest inwestycja, która została rozpoczęta pod tytułem prawa rzeczowego ograniczonego, jakim jest spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu - prawnicy wyrażają pogląd, iż z mocy prawa przekształca się ta ekspektatywa spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu w ekspektatywę odrębnej własności lokalu. Myślę, że nie moją rolą jest rozstrzyganie tego zagadnienia. Natomiast wydaje się, reasumując, iż nowelizacja ustawy w tej części odwraca te propozycje, jakie parlament poprzedniej kadencji przyjął, uchwalając omawianą dzisiaj ustawę o spółdzielniach mieszkaniowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#Marszałek">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-197.2" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-197.3" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek: 1., 5., 7., 13., 17., 29., 46., 48., 49., 67., 71., 76. i od 79. do 81., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-197.4" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-197.5" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-197.6" who="#Marszałek">Głosowało 397 posłów. Za opowiedziało się 195, przeciw - 201, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-197.7" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-197.8" who="#Marszałek">W 2. poprawce do art. 1 ust. 2 pkt 11 wnioskodawca proponuje, aby przedmiotem działalności spółdzielni mieszkaniowej mogło być także budowanie lub nabywanie budynków w celu ustanowienia na rzecz członków spółdzielczych własnościowych praw do miejsc postojowych w wielostanowiskowych lokalach garażowych.</u>
          <u xml:id="u-197.9" who="#Marszałek">Z poprawką tą łączą się poprawki: 3., 39. i 42.</u>
          <u xml:id="u-197.10" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-197.11" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-197.12" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-197.13" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek: 2., 3., 39. i 42., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-197.14" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-197.15" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-197.16" who="#Marszałek">Głosowało 400 posłów. Za opowiedziało się 310, przeciw - 90, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-197.17" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-197.18" who="#Marszałek">W 4. poprawce do art. 2 w dodawanym ust. 4 wnioskodawca przez dodanie zdania drugiego proponuje, aby w spółdzielniach zrzeszających emerytów i rencistów wartość rynkową lokalu mogła korygować rada nadzorcza, ze względu na szczególne cele działania tych spółdzielni.</u>
          <u xml:id="u-197.19" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-197.20" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-197.21" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 4. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-197.22" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-197.23" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-197.24" who="#Marszałek">Głosowało 401 posłów. Za opowiedziało się 88, przeciw - 312, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-197.25" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-197.26" who="#Marszałek">Poprawkę 5. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-197.27" who="#Marszałek">W 6. poprawce do art. 3 ust. 2 wnioskodawca proponuje, aby członkami spółdzielni mogli być oboje małżonkowie m.in. w przypadku, gdy spółdzielcze prawo do lokalu, a nie - jak proponowała komisja - spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego, przysługuje tylko jednemu z nich.</u>
          <u xml:id="u-197.28" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-197.29" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-197.30" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 6. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-197.31" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-197.32" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-197.33" who="#Marszałek">Głosowało 405 posłów. Za opowiedziało się 402, przeciw - 3, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-197.34" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-197.35" who="#Marszałek">Poprawkę 7. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-197.36" who="#Marszałek">W 8. poprawce do art. 6 wnioskodawca proponuje dodać ust. 4, stanowiący, że zaciągnięcie przez spółdzielnię kredytu bankowego i zabezpieczenie tego kredytu w formie hipoteki może nastąpić wyłącznie na nieruchomości, dla potrzeb której przeznaczone będą środki finansowe pochodzące z tego kredytu, i wymaga pisemnej zgody większości członków spółdzielni, których prawa do lokali związane są z tą nieruchomością.</u>
          <u xml:id="u-197.37" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-197.38" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pani poseł Bańkowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#PosełAnnaBańkowska">Mam pytanie do pana posła sprawozdawcy. Czy nieprzyjęcie tej poprawki nie oznaczałoby przypadkiem zwiększenia groźby upadłości spółdzielni mieszkaniowych w związku z kredytami hipotecznymi pobieranymi bez zgody spółdzielców? I równocześnie inne pytanie: Czy ta ustawa chroni właścicieli mieszkań czy użytkowników spółdzielczych mieszkań własnościowych przed groźbą upadłości? W tej chwili obserwujemy duże zaniepokojenie wśród mieszkańców, lokatorów mieszkań własnościowych spółdzielczych związane z tym, że spółdzielniom grozi upadłość. Jak wskazuje obecna sytuacja prawna, oznacza to, że i właściciele spółdzielczych mieszkań własnościowych mogą tracić tytuł prawny do takiego lokalu. Czy ta poprawka choć w części zapobiegnie tego typu groźbie i czy ustawa eliminuje tego typu niebezpieczeństwa w ogóle, jeśli chodzi o upadłość spółdzielni mieszkaniowych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#Marszałek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#PosełJerzyPolaczek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zwróciłem już uwagę na początku, iż ta propozycja uzupełnienia projektu ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych wychodzi naprzeciw tym wątpliwościom, jakie zgłosiła pani poseł Bańkowska. Na pewno to powoduje inną, korzystniejszą dla spółdzielców procedurę. Ta procedura jest związana z faktem następującym: jeśli spółdzielnia mieszkaniowa realizująca inwestycję mieszkaniową będzie zabezpieczała kredyt na nieruchomościach spółdzielczych, które są przedmiotem tej inwestycji, wówczas będzie wymagana zgoda większości członków spółdzielni mieszkaniowej w odniesieniu do tej części inwestycji, która jest realizowana. Myślę, że konsensus, jaki zapanował w komisji w tej kwestii, świadczy o tym, że ta poprawka jest potrzebna. Wyrażano jedynie wątpliwości natury proceduralnej, czy nie będzie tutaj możliwa kolizja między stosowaniem tego przepisu w praktyce a funkcjonowaniem ustawy o księgach wieczystych i hipotece. Ale nie do mnie należy ocena, pokaże to w przyszłości praktyka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-201.2" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 8. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-201.3" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-201.4" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-201.5" who="#Marszałek">Głosowało 397 posłów. Za opowiedziało się 396, przeciw - 1, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-201.6" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-201.7" who="#Marszałek">W 9. poprawce do art. 61 wnioskodawca proponuje skreślić ust. 5, stanowiący, że za modernizację, o której mowa w ust. 4, uważa się trwałe ulepszenie - unowocześnienie - istniejącego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego, w szczególności polegające na wykonaniu nowej instalacji wodno-kanalizacyjnej, gazowej lub zmianie sposobu ogrzewania, przez co zwiększa się wartość użytkowa budynku lub lokalu mieszkalnego.</u>
          <u xml:id="u-201.8" who="#Marszałek">Z poprawką tą łączą się poprawki: 16., 21. i 59.</u>
          <u xml:id="u-201.9" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-201.10" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-201.11" who="#Marszałek">Ich przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawek: 10. i 11.</u>
          <u xml:id="u-201.12" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-201.13" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek: 9., 16., 21. i 59., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-201.14" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-201.15" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-201.16" who="#Marszałek">Głosowało 402 posłów. Za opowiedziało się 161, przeciw - 239, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-201.17" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-201.18" who="#Marszałek">W 10. poprawce do art. 61 ust. 5 wnioskodawca proponuje, aby za modernizację, o której mowa w ust. 4, uważać trwałe ulepszenie - unowocześnienie - istniejącego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego.</u>
          <u xml:id="u-201.19" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-201.20" who="#Marszałek">Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 11.</u>
          <u xml:id="u-201.21" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-201.22" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 10. poprawki do art. 61 ust. 5, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-201.23" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-201.24" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-201.25" who="#Marszałek">Głosowało 402 posłów. Za opowiedziało się 10, przeciw - 391, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-201.26" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-201.27" who="#Marszałek">W 11. poprawce do art. 61 ust. 5 wnioskodawca proponuje, aby za modernizację, o której mowa w ust. 4, uważać trwałe ulepszenie - unowocześnienie - istniejącego budynku lub lokalu, w szczególności polegające na wykonaniu nowej instalacji wodno-kanalizacyjnej, gazowej lub zmianie sposobu ogrzewania, przez co zwiększa się wartość użytkowa budynku lub lokalu.</u>
          <u xml:id="u-201.28" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-201.29" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-201.30" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 11. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-201.31" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-201.32" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-201.33" who="#Marszałek">Głosowało 401 posłów. Za opowiedziało się 317, przeciw - 84, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-201.34" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-201.35" who="#Marszałek">W 12. poprawce do art. 61 wnioskodawca proponuje skreślić ust. od 6 do 8 dotyczące m.in. obowiązku przeniesienia się osób korzystających z lokalu lub budynku do lokalu zamiennego na żądanie i koszt spółdzielni w uzgodnionym terminie na okres wykonywania naprawy lub modernizacji, jeżeli rodzaj remontu lub zamierzonej modernizacji budynku tego wymaga.</u>
          <u xml:id="u-201.36" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-201.37" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-201.38" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 12. poprawki do art. 61, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-201.39" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-201.40" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-201.41" who="#Marszałek">Głosowało 400 posłów. Za opowiedziało się 153, przeciw - 246, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-201.42" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-201.43" who="#Marszałek">Poprawkę 13. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-201.44" who="#Marszałek">W 15. poprawce do art. 10 poprzez dodanie nowej zmiany wnioskodawca proponuje, aby ust. 4 stanowił, że jeżeli między datą wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego a datą ustanowienia nowego prawa do tego lokalu uległa istotnej zmianie wartość rynkowa lokalu, członek zawierający umowę o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do tego lokalu wnosi wkład mieszkaniowy zwaloryzowany według wartości rynkowej lokalu, jednakże by nie dotyczyło to osób, którym przysługuje roszczenie przewidziane w art. 15.</u>
          <u xml:id="u-201.45" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-201.46" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-201.47" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 15. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-201.48" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-201.49" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-201.50" who="#Marszałek">Głosowało 404 posłów. Za opowiedziało się 329, przeciw - 72, wstrzymało się 3 posłów.</u>
          <u xml:id="u-201.51" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-201.52" who="#Marszałek">Poprawki 16. i 17. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-201.53" who="#Marszałek">W 18. poprawce do art. 111 wnioskodawca proponuje skreślić ust. 7, stanowiący, że koszty określenia wartości rynkowej lokalu, o której mowa w ust. 2, obciążają osobę, z którą spółdzielnia zawiera umowę o przekształcenie lokalu mieszkalnego.</u>
          <u xml:id="u-201.54" who="#Marszałek">W 27. poprawce do art. 12 ust. 4 wnioskodawca proponuje skreślić wyrazy: „Koszty określenia wartości rynkowej lokalu”.</u>
          <u xml:id="u-201.55" who="#Marszałek">Z poprawkami tymi łączy się poprawka 68.</u>
          <u xml:id="u-201.56" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-201.57" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-201.58" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-201.59" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek 18., 27. i 68., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-201.60" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-201.61" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-201.62" who="#Marszałek">Głosowało 401 posłów. Za opowiedziało się 141, przeciw - 258, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-201.63" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-201.64" who="#Marszałek">W 19. poprawce do art. 12 ust. 1 pkt 1 wnioskodawca proponuje, aby na pisemne żądanie członka, któremu przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielnia była obowiązana zawrzeć z tym członkiem umowę przeniesienia własności lokalu po dokonaniu przez niego m.in. spłaty znominalizowanej kwoty umorzenia kredytu lub dotacji uzyskanej przez spółdzielnię z finansów publicznych, przypadającej na jego lokal.</u>
          <u xml:id="u-201.65" who="#Marszałek">Z poprawką tą łączą się poprawki 20., 24., 25. i 61.</u>
          <u xml:id="u-201.66" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-201.67" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-201.68" who="#Marszałek">Ich przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawek 23. i 26.</u>
          <u xml:id="u-201.69" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-201.70" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek 19., 20., 24., 25. i 61., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-201.71" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-201.72" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-201.73" who="#Marszałek">Głosowało 404 posłów. Za opowiedziało się 79, przeciw - 324, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-201.74" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-201.75" who="#Marszałek">Poprawkę 21. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-201.76" who="#Marszałek">W 23. poprawce do art. 12 ust. 1 pkt 5 wnioskodawca proponuje, aby na pisemne żądanie członka, któremu przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielnia była obowiązana zawrzeć z tym członkiem umowę przeniesienia własności lokalu po dokonaniu przez niego wpłaty różnicy pomiędzy wartością rynkową lokalu a zwaloryzowaną wartością wymaganego wkładu mieszkaniowego.</u>
          <u xml:id="u-201.77" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-201.78" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-201.79" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 23. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-201.80" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-201.81" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-201.82" who="#Marszałek">Głosowało 397 posłów. Za opowiedziało się 311, przeciw - 85, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-201.83" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-201.84" who="#Marszałek">Poprawki 24. i 25. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-201.85" who="#Marszałek">W 26. poprawce do art. 12 ust. 2 wnioskodawca proponuje, aby wysokość wkładu mieszkaniowego waloryzować proporcjonalnie do aktualnej wartości lokalu, a nie - jak proponuje komisja - do aktualnej wartości rynkowej lokalu.</u>
          <u xml:id="u-201.86" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-201.87" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-201.88" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 26. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-201.89" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-201.90" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-201.91" who="#Marszałek">Głosowało 406 posłów. Za opowiedziało się 81, przeciw - 325, wstrzymujący się nie było.</u>
          <u xml:id="u-201.92" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-201.93" who="#Marszałek">Poprawkę już 27. rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-201.94" who="#Marszałek">W 28. poprawce wnioskodawca poprzez skreślenie zmiany 16. w art. 1 projektu ustawy proponuje utrzymać obowiązujące brzmienie art. 17 stanowiącego, że w zakresie nieuregulowanym w ustawie do spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego stosuje się odpowiednie przepisy ustawy o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych, chyba że statut spółdzielni zawiera postanowienia korzystniejsze dla członków.</u>
          <u xml:id="u-201.95" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-201.96" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-201.97" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 28. poprawki polegającej na skreśleniu zmiany 16., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-201.98" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-201.99" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-201.100" who="#Marszałek">Głosowało 401 posłów. Za opowiedziało się 165, przeciw - 234, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-201.101" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-201.102" who="#Marszałek">Poprawkę już 29. rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-201.103" who="#Marszałek">W 30. poprawce do art. 172 wnioskodawca proponuje, aby ust. 4 stanowił, że umowa zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu powinna być zawarta w formie pisemnej pod rygorem nieważności, w siedzibie spółdzielni w obecności członka zarządu spółdzielni, a nie - jak proponowała komisja - aby umowa ta była zawarta w formie aktu notarialnego, a wypis tego aktu notariusz niezwłocznie przesyłał spółdzielni.</u>
          <u xml:id="u-201.104" who="#Marszałek">W 40. poprawce do art. 19 ust. 3 wnioskodawca proponuje, aby umowa zbycia ekspektatywy odrębnej własności lokalu powinna być zawarta w formie pisemnej pod rygorem nieważności, w siedzibie spółdzielni w obecności członka zarządu spółdzielni.</u>
          <u xml:id="u-201.105" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-201.106" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-201.107" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#PosełJerzyPolaczek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jako poseł sprawozdawca czuję się w obowiązku wyrazić wątpliwości co do tej poprawki, która uzyskała co prawda poparcie na posiedzeniu podkomisji infrastruktury, gdyż nie dopowiedziałem na początku, że na posiedzeniu Komisji Infrastruktury całość sprawozdania została przegłosowana na wniosek posłów, m.in. posłów wnioskodawców. Ta propozycja, gdyby została przyjęta, wprowadzi w Polsce nieznaną dotychczas formułę czy procedurę zbywania mieszkań własnościowych przez obowiązek zawierania umów zbycia prawa do lokalu w siedzibie spółdzielni w obecności członka zarządu. Jest to propozycja, która niweluje cywilizowaną formę zawierania tego rodzaju umów w formie aktów notarialnych, niezwłocznie przesyłanych do spółdzielni. Wyrażam w tym zakresie wątpliwości. Myślę, że przed głosowaniem nad tą poprawką wskazana byłaby również opinia rządu.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#Marszałek">Dobrze, panie pośle. Nie ma przeszkód, oczywiście, żeby rząd się wypowiedział. Ja natomiast wyrażam tylko pewne zdziwienie tą uwagą pana posła, dlatego że komisja nad tym pracowała, więc te sprawy należałoby wyjaśnić w komisji, a zwłaszcza zasięgnąć odpowiedniej opinii prawnej. Może była zasięgana? Nie, panie pośle?</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#komentarz">(Poseł Wacław Martyniuk: Głosujemy.)</u>
          <u xml:id="u-203.2" who="#Marszałek">Jeśli wiceprezes Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast pan Wiesław Szczepański chce coś powiedzieć w tej sprawie, to proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#WiceprezesUrzęduMieszkalnictwaiRozwojuMiastWiesławSzczepański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałem powiedzieć, że w trakcie debaty komisyjnej temat ten był poruszany. Ministerstwo Sprawiedliwości wskazywało na to, iż zbycie w układzie aktu notarialnego jest zbyciem niejako bezpieczniejszym, czyli dającym większą pewność. Wydaje się, że gdyby zapis stanowił np., iż odbywa się to u notariusza z udziałem członka zarządu, tobyśmy tę sprawę załatwili, w takim kształcie natomiast lepiej by było, gdyby zapis brzmiał jednak: sprzedaż jest dokonywana u notariusza.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-204.2" who="#komentarz">(Poseł Izabella Sierakowska: To jest moja własność i ja nią dysponuję.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#Marszałek">Pan poseł Giertych.</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#Marszałek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#PosełRomanGiertych">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam pytanie do posła sprawozdawcy. Czy ta poprawka, gdyby przeszła, oznacza, że własność spółdzielczego prawa do lokalu jest wyłączona z ogólnej zasady, iż nieruchomości oraz prawa do nieruchomości mogą być przenoszone wyłącznie w formie aktu notarialnego? Ta zasada jest wpisana w kodeksie cywilnym, obowiązuje w całym cywilizowanym świecie. Czy więc ta poprawka, gdyby przeszła w tej formie, oznacza, że łamiemy tę zasadę i przechodzimy do zupełnie nowej formy zawierania umów, formy specjalnej, nieznanej w kodeksie cywilnym, która dookreśla, iż dla ważności potrzeba zgody czy obecności członka zarządu? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#PosełJerzyPolaczek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Podzielam wątpliwości pana posła Giertycha w tym zakresie i myślę, że jest to propozycja do chwili obecnej nieznana w polskim prawie, tym bardziej że odnosi się do sprzedaży mieszkań własnościowych spółdzielczych, a chcę podkreślić, iż posłowie wnioskodawcy wielokrotnie podkreślali, że nie widzą różnicy między spółdzielczym prawem własnościowym a prawem odrębnej własności lokalu mieszkalnego. Wydaje się, że - jest to moja opinia, którą chcę się podzielić z Wysoką Izbą - jest to wyłom w prawie, w mojej ocenie niepotrzebny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#Marszałek">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-209.2" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek 30. i 40., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-209.3" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-209.4" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-209.5" who="#Marszałek">Głosowało 399 posłów. Za opowiedziało się 10, przeciw - 389, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-209.6" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-209.7" who="#Marszałek">W 32. poprawce do art. 173 ust. 4 wnioskodawca proponuje, aby wnoszony wkład budowlany, o którym mowa w tym przepisie, był waloryzowany według aktualnej wartości rynkowej lokalu, a nie, jak proponowała komisja, według wartości rynkowej lokalu.</u>
          <u xml:id="u-209.8" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-209.9" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-209.10" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 32. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-209.11" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-209.12" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-209.13" who="#Marszałek">Głosowało 401 posłów. Za opowiedziało się 315, przeciw - 85, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-209.14" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-209.15" who="#Marszałek">W 34. poprawce do art. 178 wnioskodawca proponuje, aby ust. 2 stanowił, że w wypadku ustania członkostwa jednego ze współuprawnionych z tytułu spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu albo obojga małżonków przepisy art. 171 ust. 5 i 6 stosuje się odpowiednio.</u>
          <u xml:id="u-209.16" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-209.17" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-209.18" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 34. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-209.19" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-209.20" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-209.21" who="#Marszałek">Głosowało 402 posłów. Za opowiedziało się 400, przeciw - 2, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-209.22" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-209.23" who="#Marszałek">W 36. poprawce do art. 1712 ust. 3 wnioskodawca proponuje, aby obowiązek, o którym mowa w tym artykule, powstawał dopiero z chwilą zbycia prawa w drodze przetargu.</u>
          <u xml:id="u-209.24" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-209.25" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-209.26" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 36. poprawki do art. 1712, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-209.27" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-209.28" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-209.29" who="#Marszałek">Głosowało 402 posłów. Za opowiedziało się 201, przeciw - 200, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-209.30" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-209.31" who="#Marszałek">W 37. poprawce do art. 1714 ust. 1 wnioskodawca proponuje, aby spółdzielnia mieszkaniowa była obowiązana zawrzeć umowę przeniesienia własności także z członkiem, któremu przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do domu jednorodzinnego, na jego pisemne żądanie, po dokonaniu przez niego spłat, o których mowa w tym przepisie.</u>
          <u xml:id="u-209.32" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-209.33" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-209.34" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 37. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-209.35" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-209.36" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-209.37" who="#Marszałek">Głosowało 404 posłów. Za opowiedziało się 159, przeciw - 245, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-209.38" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-209.39" who="#Marszałek">W 38. poprawce do art. 1714 ust. 1 pkt 3 wnioskodawca proponuje, aby na pisemne żądanie członka, któremu przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, spółdzielnia mieszkaniowa była obowiązana zawrzeć z tym członkiem umowę przeniesienia własności lokalu po dokonaniu przez niego spłaty przypadających na jego lokal wydatków spółdzielni, poniesionych na sfinansowanie remontów, w tym również z tytułu kredytów i pożyczek, w części niepokrytej wnoszonymi przez członka wpłatami na fundusz remontowy.</u>
          <u xml:id="u-209.40" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-209.41" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-209.42" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 38. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-209.43" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-209.44" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-209.45" who="#Marszałek">Głosowało 403 posłów. Za opowiedziało się 3 posłów, przeciw - 400, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-209.46" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-209.47" who="#Marszałek">Poprawki 39. i 40. rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-209.48" who="#Marszałek">W 41. poprawce, poprzez skreślenie zmiany 21. w art. 1 projektu ustawy, wnioskodawca proponuje utrzymać obowiązujące brzmienie art. 25 stanowiącego o możliwości podjęcia przez większość właścicieli lokali uchwały dotyczącej stosowania wobec nich ustawy o własności lokali lub uchwały o utworzeniu nowej spółdzielni.</u>
          <u xml:id="u-209.49" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-209.50" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-209.51" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 41. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-209.52" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-209.53" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-209.54" who="#Marszałek">Głosowało 404 posłów. Za opowiedziało się 176, przeciw - 227, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-209.55" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-209.56" who="#Marszałek">Poprawkę 42. rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-209.57" who="#Marszałek">W 43. poprawce do art. 35 wnioskodawca proponuje dodać ust. 14 stanowiący, że jeżeli właściciel działek budowlanych, o których mowa w ust. 1, jest trudny do ustalenia z powodów proceduralnych i w dniu wejścia w życie ustawy nie został on ustalony pomimo podjęcia przez spółdzielnię czynności prawnych w tym zakresie, to działki te z mocy prawa stają się własnością spółdzielni w dniu wejścia w życie ustawy, a spółdzielnia po tym dniu obowiązana jest wypłacić wynagrodzenie byłemu właścicielowi tych działek, stosując odpowiednio przepisy o gospodarce nieruchomościami, o ile właściciel działki zostanie wiarygodnie ujawniony.</u>
          <u xml:id="u-209.58" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-209.59" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-209.60" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 43. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-209.61" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-209.62" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-209.63" who="#Marszałek">Głosowało 404 posłów. Za opowiedziało się 70, przeciw - 326, wstrzymało się 8.</u>
          <u xml:id="u-209.64" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-209.65" who="#Marszałek">W 44. poprawce do art. 35 ust. 2 wnioskodawca proponuje, aby w przypadku gdy właścicielem działek budowlanych, o których mowa w ust. 1, jest skarb państwa albo jednostki samorządu terytorialnego lub ich związki, zamiast przeniesienia własności tych działek na rzecz spółdzielni działki te na wniosek spółdzielni mieszkaniowej zostały jej oddane na własność w trybie bezprzetargowym, z zastosowaniem przepisów o gospodarce nieruchomościami, a nie, jak proponuje komisja, zostały oddane spółdzielni w użytkowanie wieczyste.</u>
          <u xml:id="u-209.66" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-209.67" who="#Marszałek">Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 45.</u>
          <u xml:id="u-209.68" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-209.69" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 44. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-209.70" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-209.71" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-209.72" who="#Marszałek">Głosowało 404 posłów. Za opowiedziało się 56, przeciw - 345, wstrzymało się 3 posłów.</u>
          <u xml:id="u-209.73" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-209.74" who="#Marszałek">W 45. poprawce do art. 35 ust. 2 wnioskodawca proponuje, aby w przypadku gdy właścicielem działek budowlanych, o których mowa w ust. 1, jest skarb państwa albo jednostki samorządu terytorialnego lub ich związki, zamiast przeniesienia własności tych działek na rzecz spółdzielni działki te na wniosek spółdzielni mieszkaniowej zostały jej oddane w użytkowanie wieczyste lub na własność w trybie bezprzetargowym, z zastosowaniem przepisów o gospodarce nieruchomościami.</u>
          <u xml:id="u-209.75" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-209.76" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-209.77" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 45. poprawki do art. 35 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-209.78" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-209.79" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-209.80" who="#Marszałek">Głosowało 403 posłów. Za opowiedziało się 34, przeciw - 369, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-209.81" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-209.82" who="#Marszałek">Poprawkę 46. rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-209.83" who="#Marszałek">W 47. poprawce, poprzez dodanie nowej zmiany w art. 1 projektu ustawy, wnioskodawca proponuje dodać art. 371 stanowiący, że z dniem 31 grudnia 2005 r. ekspektatywa spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu przekształca się w ekspektatywę odrębnej własności lokalu.</u>
          <u xml:id="u-209.84" who="#Marszałek">Z poprawką tą łączą się poprawki 72. i 88.</u>
          <u xml:id="u-209.85" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-209.86" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-209.87" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-209.88" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek: 47., 72. i 88., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-209.89" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-209.90" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-209.91" who="#Marszałek">Głosowało 404 posłów. Za opowiedziało się 166, przeciw - 236, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-209.92" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-209.93" who="#Marszałek">Poprawki 48. i 49. rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-209.94" who="#Marszałek">W 50. poprawce do art. 39 ust. 1 wnioskodawca proponuje, aby także na pisemne żądanie najemcy garażu lub lokalu o innym przeznaczeniu niż określony w tym przepisie, jeżeli nakłady na budowę takiego lokalu lub garażu w pełnym zakresie poniósł najemca, choćby nawet nie był członkiem spółdzielni, lub ponieśli je jego następcy prawni, spółdzielnia była obowiązana zawrzeć umowę o ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu lub umowę przeniesienia własności lokalu po dokonaniu przez tę osobę spłat, o których mowa w tym przepisie.</u>
          <u xml:id="u-209.95" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-209.96" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-209.97" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 50. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-209.98" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-209.99" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-209.100" who="#Marszałek">Głosowało 404 posłów. Za opowiedziało się 169, przeciw - 235, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-209.101" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-209.102" who="#Marszałek">W 51. poprawce do art. 39 ust. 1 wnioskodawca proponuje, aby wyrazy „tym członkiem” zastąpić wyrazami „tą osobą”.</u>
          <u xml:id="u-209.103" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-209.104" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-209.105" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-209.106" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 51. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-209.107" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-209.108" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-209.109" who="#Marszałek">Głosowało 405 posłów. Za „osobą” opowiedziało się 396, przeciw - 6, wstrzymały się 3 osoby.</u>
          <u xml:id="u-209.110" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-209.111" who="#Marszałek">Poprawkę 52. rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-209.112" who="#Marszałek">W 53. poprawce do art. 39 ust. 1 pkt 3 wnioskodawca proponuje, aby na pisemne żądanie najemców, o których mowa w tym przepisie, spółdzielnia była obowiązana zawrzeć z nimi umowę o ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu lub umowę przeniesienia własności lokalu po dokonaniu przez nich m.in. spłaty zadłużenia z tytułu świadczeń wynikających z umowy najmu.</u>
          <u xml:id="u-209.113" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-209.114" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-209.115" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 53. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-209.116" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-209.117" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-209.118" who="#Marszałek">Głosowało 405 posłów. Za opowiedziało się 405, głosów przeciwnych i wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-209.119" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-209.120" who="#Marszałek">W 54. poprawce do art. 41 ust. 1 pkt 1 wnioskodawca proponuje, aby po wejściu ustawy w życie spółdzielnia była obowiązana m.in. wystąpić z wnioskiem do właściwego organu także w sprawie połączenia nieruchomości, jeżeli jest to niezbędne do wydzielenia nieruchomości pozostających w całości własnością spółdzielni, o których mowa w art. 40.</u>
          <u xml:id="u-209.121" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-209.122" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-209.123" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 54. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-209.124" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-209.125" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-209.126" who="#Marszałek">Głosowało 402 posłów. Za opowiedziało się 401, przeciw - 1, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-209.127" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-209.128" who="#Marszałek">W 55. poprawce do art. 41 ust. 4 wnioskodawca proponuje, aby w przypadku, gdy spółdzielnia nie wystąpi z wnioskiem, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, lub nie podejmie czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 2, w terminie 24 miesięcy od dnia wejścia ustawy w życie, spółdzielnia ponosiła koszty związane z podziałem nieruchomości oraz z czynnościami związanymi z rozgraniczeniem nieruchomości oraz ewidencją gruntów i budynków, w tym również koszty uzasadnionych prac geodezyjnych.</u>
          <u xml:id="u-209.129" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-209.130" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-209.131" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 55. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-209.132" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-209.133" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-209.134" who="#Marszałek">Głosowało 403 posłów. Za opowiedziało się 167, przeciw - 234, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-209.135" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-209.136" who="#Marszałek">W 56. poprawce do art. 41 ust. 7 wnioskodawca proponuje, aby wojewoda zwracał uzasadnione koszty, o których mowa w ust. 4, a nie - jak proponuje komisja - uzasadnione koszty prac geodezyjnych, o których mowa w ust. 4.</u>
          <u xml:id="u-209.137" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-209.138" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-209.139" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 56. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-209.140" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-209.141" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-209.142" who="#Marszałek">Głosowało 402 posłów. Za opowiedziało się 204, przeciw - 197, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-209.143" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-209.144" who="#Marszałek">W 57. poprawce do art. 42 ust. 1 wnioskodawca proponuje, aby w okresie 24 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych spółdzielnia określiła przedmiot odrębnej własności wszystkich lokali mieszkalnych i lokali o innym przeznaczeniu w tej nieruchomości, z wyjątkiem tych, o których mowa w art. 40.</u>
          <u xml:id="u-209.145" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-209.146" who="#Marszałek">Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 58.</u>
          <u xml:id="u-209.147" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-209.148" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 57. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-209.149" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-209.150" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-209.151" who="#Marszałek">Głosowało 405 posłów. Za opowiedziało się 169, przeciw - 234, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-209.152" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-209.153" who="#Marszałek">W 58. poprawce do art. 42 ust. 1 wnioskodawca proponuje, aby w okresie 24 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, a nie - jak proponuje komisja - od dnia złożenia pierwszego wniosku o wyodrębnienie własności lokalu w danej nieruchomości, spółdzielnia mieszkaniowa określiła przedmiot odrębnej własności wszystkich lokali mieszkalnych i lokali o innym przeznaczeniu w tej nieruchomości.</u>
          <u xml:id="u-209.154" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-209.155" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-209.156" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 58. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-209.157" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-209.158" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-209.159" who="#Marszałek">Głosowało 402 posłów. Za opowiedziało się 167, przeciw - 235, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-209.160" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-209.161" who="#Marszałek">Poprawki 59. i 61. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-209.162" who="#Marszałek">W 62. poprawce do art. 42 ust. 5 wnioskodawca proponuje, aby uchwały, w których mowa w ust. 2, od dnia wejścia w życie stanowiły podstawę oznaczania lokali i przypadających na każdy lokal udziałów w nieruchomości wspólnej, m.in. przy zawieraniu umów o przeniesienie własności tych lokali przez spółdzielnie na rzecz członków spółdzielni, a nie - jak proponuje komisja - lub innych osób.</u>
          <u xml:id="u-209.163" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-209.164" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-209.165" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 62. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-209.166" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-209.167" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-209.168" who="#Marszałek">Głosowało 403 posłów. Za opowiedziało się 87, przeciw - 315, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-209.169" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-209.170" who="#Marszałek">W 63. poprawce do art. 42 wnioskodawca proponuje skreślić dodawane ust. 6 i 7 dotyczące podjęcia przez zarząd spółdzielni decyzji o wyborze metody obmiaru powierzchni użytkowej lokali oraz pomieszczeń do nich przynależnych w danej nieruchomości oraz decyzji o przynależności do lokalu jako jego części składowych pomieszczeń przynależnych w rozumieniu art. 2 ust. 4 ustawy o własności lokali.</u>
          <u xml:id="u-209.171" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-209.172" who="#Marszałek">Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 64.</u>
          <u xml:id="u-209.173" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-209.174" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 63. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-209.175" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-209.176" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-209.177" who="#Marszałek">Głosowało 403 posłów. Za opowiedziało się 165, przeciw - 237, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-209.178" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-209.179" who="#Marszałek">W 64. poprawce do art. 42 ust. 6 wnioskodawca proponuje, aby zarząd spółdzielni podejmował decyzje o przyjęciu metody określania powierzchni użytkowej lokali oraz pomieszczeń do nich przynależnych w danej nieruchomości, a nie - jak proponuje komisja - decyzję o wyborze metody obmiaru powierzchni użytkowej tych pomieszczeń.</u>
          <u xml:id="u-209.180" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-209.181" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-209.182" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 64. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-209.183" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-209.184" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-209.185" who="#Marszałek">Głosowało 402 posłów. Za opowiedziało się 215, przeciw - 187, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-209.186" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-209.187" who="#Marszałek">W 65. poprawce do art. 43 ust. 6 wnioskodawca proponuje, aby uchwała o treści uwzględniającej dokonane korekty do uchwał określających przedmiot odrębnej własności lokali w danej nieruchomości wchodziła w życie po upływie 30 dni, a nie - jak proponuje komisja - po upływie 2 miesięcy od dnia jej podjęcia, chyba że zostanie zaskarżona do sądu.</u>
          <u xml:id="u-209.188" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-209.189" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-209.190" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 65. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-209.191" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-209.192" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-209.193" who="#Marszałek">Głosowało 404 posłów. Za opowiedziało się 159, przeciw - 245, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-209.194" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-209.195" who="#Marszałek">W 66. poprawce do art. 461 wnioskodawca proponuje, aby w wypadku przeniesienia własności lokalu, do którego przysługiwało nabywcy spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, a nie - jak proponowała komisja - do którego do dnia 23 kwietnia 2001 r. przysługiwało nabywcy to prawo, wpływy z wpłat, o których mowa w art. 12 ust. 1 pkt 5 przeznaczać na spłatę podlegającego odprowadzeniu do budżetu państwa umorzeniu kredytu obciążającego dany lokal oraz w pozostałej części na uzupełnienie funduszu remontowego spółdzielni.</u>
          <u xml:id="u-209.196" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-209.197" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-209.198" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 66. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-209.199" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-209.200" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-209.201" who="#Marszałek">Głosowało 403 posłów. Za opowiedziało się 312, przeciw - 91, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-209.202" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-209.203" who="#Marszałek">Poprawki 67. i 68. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-209.204" who="#Marszałek">W 69. poprawce poprzez skreślenie zmiany 38. w art. 1 projektu ustawy wnioskodawca proponuje utrzymać obowiązujące brzmienie art. 49 stanowiącego m.in., że jeżeli przed upływem 24 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy spółdzielnia nie podejmie czynności, o których mowa w art. 41 i 42, a nie toczy się postępowanie sądowe w trybie art. 43 ust. 5, sąd na wniosek członka spółdzielni mieszkaniowej, któremu przysługuje z zastrzeżeniem art. 36 prawo żądania przeniesienia na niego własności lokalu należącego przed tym dniem do spółdzielni, orzeka ustanowienie odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu.</u>
          <u xml:id="u-209.205" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-209.206" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-209.207" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 69. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-209.208" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-209.209" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-209.210" who="#Marszałek">Głosowało 402 posłów. Za opowiedziało się 166, przeciw - 236, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-209.211" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-209.212" who="#Marszałek">W 70. poprawce poprzez skreślenie zmiany 39. w art. 1 projektu ustawy wnioskodawca proponuje utrzymać obowiązujące brzmienie art. 51 stanowiącego, że w okresie postępowania związanego z podziałem spółdzielni mieszkaniowej przeniesienie własności rzeczy i innych praw majątkowych jest wolne od podatków oraz opłat sądowych, z wyłączeniem opłat kancelaryjnych, jeżeli żądanie, o którym mowa w art. 108a § 1 ustawy Prawo spółdzielcze, zostanie zgłoszone zarządowi spółdzielni najpóźniej w ciągu 24 miesięcy od dnia wejścia ustawy w życie.</u>
          <u xml:id="u-209.213" who="#Marszałek">Z poprawką tą łączą się poprawki 74. i 75.</u>
          <u xml:id="u-209.214" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-209.215" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pani pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#PosełŁukaszAbgarowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do pana posła sprawozdawcy. Panie pośle, czy propozycja skreślenia m.in. art. 108a Prawa spółdzielczego, która daje możliwość sądowego podziału spółdzielni, była już przedmiotem oceny Trybunału Konstytucyjnego? Jeżeli tak, to jakie były decyzje tego Trybunału i czy proponowane poprawki zmierzają do usunięcia konfliktu projektowanej noweli ustawy z rozstrzygnięciami Trybunału. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#Marszałek">Pan poseł Janowski, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#PosełZbigniewJanowski">Panie Marszałku! Mam pytanie do posła sprawozdawcy. Przyjęcie tej poprawki wiąże się z przywróceniem art. 108 Prawa spółdzielczego, a więc przywróceniem możliwości podziału przez sąd spółdzielni na wniosek mniejszości. Chciałbym zapytać, jakie jest uzasadnienie prawne, ekonomiczne i społeczne dopuszczenia możliwości podziału spółdzielni na podstawie sądowego orzeczenia zastępującego uchwałę walnego zgromadzenia o podziale spółdzielni na wniosek niezadowolonej mniejszości. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#PosełJerzyPolaczek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kwestia ta jest jedną z fundamentalnych spraw, jakie zostały przyjęte w ustawie o spółdzielniach mieszkaniowych w roku 2000. Rzeczywiście, po raz pierwszy wprowadzono możliwość odwołania się przez członków spółdzielni, którzy nie uzyskali na walnym zgromadzeniu członów spółdzielni pozytywnej uchwały o podziale spółdzielni, do sądu. Chcę tu powiedzieć, że w roku 2001 Trybunał Konstytucyjny w swoim orzeczeniu z 29 maja, sygn. akt K/5/2001 odrzucił wniosek o niekonstytucyjności tego przepisu wprowadzonego w ustawie w grudniu 2000 r.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#PosełJerzyPolaczek">Odpowiadając na pytania panów posłów Abgarowicza i Janowskiego, chcę przytoczyć fragment orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, na który się powołuję: Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego prawo części członków do założenia nowej spółdzielni stanowi więc bezpośrednią realizację wolności zrzeszania się. Jest to bowiem kwalifikowana, z uwagi na zbiorowy charakter, forma wystąpienia ze spółdzielni. Na dążenie części członków do „wydzielenia się” i utworzenia nowej spółdzielni patrzeć należy przede wszystkim przez pryzmat wolności jednostek. Kolidujące z nimi interesy spółdzielni winny zostać uwzględnione, ale nie powinny tego prawa odbierać. Szczególnie dotyczy to sytuacji, gdy w spółdzielniach mieszkaniowych indywidualne wystąpienie ze spółdzielni prowadziłoby do utraty pewnych uprawnień, w szczególności uprawnienia do zajmowania lokalu na podstawie spółdzielczego prawa do lokalu. Tak więc utworzenie nowej spółdzielni winno być traktowane jako swego rodzaju surogat indywidualnego prawa wystąpienia.</u>
          <u xml:id="u-214.2" who="#PosełJerzyPolaczek">To jest moja odpowiedź na pytania i wątpliwości zgłaszane przez panów posłów. Niewątpliwie przegłosowanie przez Wysoką Izbę propozycji wnioskodawców uchylenia przepisu art. 108a Prawa spółdzielczego jest krokiem wstecz w stosunku do tego, jaki cel chciał osiągnąć ustawodawca w roku 2000.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#Marszałek">Proszę państwa, ja bym nie chciał ingerować w ten dialog, ale art. 51 nic nie mówi o podziale sądowym. Proszę mi to objaśnić, panie pośle sprawozdawco. Art. 51 mówi o tym, że w okresie postępowania związanego z podziałem spółdzielni mieszkaniowej przeniesienie własności...</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Janowski: Panie marszałku, 75. poprawka.)</u>
          <u xml:id="u-215.2" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Jaskiernia: To są kolejne, kolejne, bo to jest łącznie...)</u>
          <u xml:id="u-215.3" who="#Marszałek">Tak, poprawka łączona z 74. i 75. i tam się skreśla. Rozumiem.</u>
          <u xml:id="u-215.4" who="#Marszałek">Wobec tego, ponieważ sprawa dotyczy orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego, a w tych sprawach musimy wykazywać się szczególną uwagą...</u>
          <u xml:id="u-215.5" who="#komentarz">(oklaski)</u>
          <u xml:id="u-215.6" who="#Marszałek">.‍..moje pytanie jest takie. Spór bowiem był znany, chodzi o spór dotyczący tego, czy podział spółdzielni powinien następować wyłącznie poprzez uchwały władz spółdzielni, czy też może następować poprzez decyzję sądu. Podczas poprzedniej kadencji uchwalono, że poprzez decyzję sądu. Przepis ten został zaskarżony, a Trybunał stwierdził, że jest on zgodny z konstytucją. Czy ja wobec tego dobrze rozumiem, że bez względu na to, jaki przepis będzie obowiązywał, czy przepis, który był poprzednio, czy przepis, który obowiązuje w tej chwili, czy też przepis, który teraz chce uchwalić komisja, ponieważ wnosi o odrzucenie tej poprawki, zgodność z konstytucją zostanie zachowana?</u>
          <u xml:id="u-215.7" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Janowski: Obydwa są zgodne z konstytucją.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#PosełJerzyPolaczek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Propozycja wykreślenia art. 108a Prawa spółdzielczego zmierza do stworzenia takiej sytuacji faktycznej, w której spółdzielcy, np. występujący z wnioskami o podział spółdzielni dysponującej kilkunastotysięcznymi zasobami mieszkaniowymi, w przypadku niekorzystnej uchwały walnego zgromadzenia członków spółdzielni nie mają prawa, nie mają możliwości odwołania się w tej kwestii do sądu i przeprowadzenia tego w trybie postępowania sądowego. Tak więc jest to, jak powiedziałem, krok wstecz w stosunku do aktualnie obowiązującego stanu prawnego, jaki wniosła ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych w grudniu 2000 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#Marszałek">Rozumiem, panie pośle. Proponuję jednak nie używać zwrotu „krok wstecz”. Jest to po prostu inne rozwiązanie i - jak rozumiem - oba przypadki są zgodne z konstytucją, bo o to tylko chodzi. Jeśli chodzi o stronę merytoryczną, myślę, że wszyscy są tu zorientowani, na czym to polega.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-217.2" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-217.3" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek: 70., 74. i 75, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-217.4" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-217.5" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-217.6" who="#Marszałek">Głosowało 394 posłów. Za opowiedziało się 192, przeciw - 198, wstrzymało się 4 posłów.</u>
          <u xml:id="u-217.7" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-217.8" who="#Marszałek">Poprawki 71. i 72. rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-217.9" who="#Marszałek">W 73. poprawce, polegającej na dodaniu w art. 1 projektu ustawy po zmianie 42. nowej zmiany, wnioskodawca proponuje dodać nowy artykuł stanowiący, że przepisu art. 38 § 1 pkt 5 ustawy Prawo spółdzielcze nie stosuje się do ustanawiania prawa odrębnej własności lokali i przeniesienia własności lokali, domów jednorodzinnych oraz miejsc postojowych w garażach wielostanowiskowych.</u>
          <u xml:id="u-217.10" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-217.11" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-217.12" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 73. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-217.13" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-217.14" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-217.15" who="#Marszałek">Głosowało 400 posłów. Za głosowało 340, przeciw - 53, wstrzymało się 7 posłów.</u>
          <u xml:id="u-217.16" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-217.17" who="#Marszałek">Poprawki od 74. do 76. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-217.18" who="#Marszałek">W 77. poprawce do art. 3 projektu ustawy nowelizującego ustawę Prawo spółdzielcze wnioskodawca poprzez dodanie nowej zmiany proponuje dodać w art. 91:</u>
          <u xml:id="u-217.19" who="#Marszałek">- § 11 stanowiący, że w spółdzielniach mieszkaniowych w okresie budowania przez nie budynków mieszkalnych i rozliczania kosztów budowy tych budynków, a także w spółdzielniach w stanie likwidacji lustrację przeprowadza się corocznie,</u>
          <u xml:id="u-217.20" who="#Marszałek">- § 12 stanowiący, że jeżeli spółdzielnia mieszkaniowa nie podda się badaniu lustracyjnemu przewidzianemu w tym artykule, związek rewizyjny, w którym spółdzielnia jest zrzeszona, lub Krajowa Rada Spółdzielcza przeprowadza z własnej inicjatywy badanie lustracyjne działalności spółdzielni na jej koszt.</u>
          <u xml:id="u-217.21" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-217.22" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-217.23" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 77. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-217.24" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-217.25" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-217.26" who="#Marszałek">Głosowało 394 posłów. Za opowiedziało się 391, przeciw było 3 posłów, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-217.27" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-217.28" who="#Marszałek">W 78. poprawce do art. 3 projektu ustawy nowelizującego ustawę Prawo spółdzielcze wnioskodawca przez dodanie nowej zmiany formułuje propozycję tożsamą z treścią obowiązującego przepisu § 1 w art. 108.</u>
          <u xml:id="u-217.29" who="#Marszałek">W związku z tym, że propozycja ta nie zawiera jakiejkolwiek zmiany tego przepisu, nie poddam jej pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-217.30" who="#Marszałek">Poprawki od 79. do 81. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-217.31" who="#Marszałek">Poprawki 82. i 83., polegające na dodaniu po art. 6 nowego artykułu, zgłoszono do ustawy o gospodarce nieruchomościami.</u>
          <u xml:id="u-217.32" who="#Marszałek">W 82. poprawce do art. 68 ust. 1 pkt 1 wnioskodawca proponuje, aby właściwy organ mógł udzielić, za zgodą odpowiednio wojewody albo rady lub sejmiku, bonifikaty od ceny ustalonej zgodnie z art. 67 ust. 3, jeżeli nieruchomość jest sprzedawana do wykorzystania lub przeznaczenia na cele mieszkaniowe, na realizację urządzeń infrastrukturalnych oraz na inne cele publiczne.</u>
          <u xml:id="u-217.33" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-217.34" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-217.35" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 82. poprawki do art. 68 ust. 1 pkt 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-217.36" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-217.37" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-217.38" who="#Marszałek">Głosowało 399 posłów. Za głosowało 77, przeciw - 322, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-217.39" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-217.40" who="#Marszałek">W 83. poprawce do art. 68 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami, polegającej na dodaniu pkt. 9, wnioskodawca proponuje, aby właściwy organ mógł udzielić, za zgodą odpowiednio wojewody albo rady lub sejmiku, bonifikaty od ceny ustalonej zgodnie z art. 67 ust. 3, jeżeli nieruchomość jest sprzedawana spółdzielniom mieszkaniowym w związku z ustanowieniem na rzecz członków spółdzielni odrębnej własności lokali lub przeniesieniem na członków spółdzielni własności lokali lub domów jednorodzinnych.</u>
          <u xml:id="u-217.41" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-217.42" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-217.43" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 83. poprawki do art. 68 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-217.44" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-217.45" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-217.46" who="#Marszałek">Głosowało 398 posłów. Za opowiedziało się 398, głosów przeciwnych nie było, nikt nie wstrzymał się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-217.47" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-217.48" who="#Marszałek">W 84. poprawce wnioskodawca proponuje skreślić art. 7 projektu ustawy stanowiący, że sprawy wszczęte na podstawie dotychczas obowiązujących przepisów rozpatrywane są na podstawie przepisów niniejszej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-217.49" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-217.50" who="#Marszałek">Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawek od 85. do 87.</u>
          <u xml:id="u-217.51" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-217.52" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 84. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-217.53" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-217.54" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-217.55" who="#Marszałek">Głosowało 398 posłów. Za głosowało 78, przeciw - 320, nikt nie wstrzymał się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-217.56" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-217.57" who="#Marszałek">W 85. poprawce do art. 7 projektu ustawy wnioskodawca proponuje, aby:</u>
          <u xml:id="u-217.58" who="#Marszałek">- do stosunków prawnych powstałych przed dniem wejścia w życie ustawy stosować prawo dotychczasowe,</u>
          <u xml:id="u-217.59" who="#Marszałek">- ważność czynności prawnych dokonanych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy oraz postępowanie sądowe o podział spółdzielni wszczęte przed tym dniem oceniać według przepisów dotychczasowych,</u>
          <u xml:id="u-217.60" who="#Marszałek">- wszczęte przed dniem wejścia w życie ustawy przed sądem okręgowym sprawy o podział spółdzielni podlegały rozpoznaniu przez ten sąd, jeżeli był on właściwy w chwili wniesienia sprawy.</u>
          <u xml:id="u-217.61" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-217.62" who="#Marszałek">Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawek 86. i 87.</u>
          <u xml:id="u-217.63" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-217.64" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 85. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-217.65" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-217.66" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-217.67" who="#Marszałek">Głosowało 402 posłów. Za głosowało 160, przeciw - 236, wstrzymało się 6.</u>
          <u xml:id="u-217.68" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-217.69" who="#Marszałek">W 86. poprawce do art. 7 projektu ustawy wnioskodawca proponuje, aby sprawy wszczęte przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy rozpatrywane były na podstawie dotychczas obowiązujących przepisów.</u>
          <u xml:id="u-217.70" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-217.71" who="#Marszałek">Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 87.</u>
          <u xml:id="u-217.72" who="#Marszałek">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#PosełRomanGiertych">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam pytanie do posła sprawozdawcy. Czy odrzucenie tej poprawki nie będzie oznaczało, że ustawa będzie uderzała w prawa nabyte osób, które przed wejściem w życie tej ustawy wszczęły postępowanie, a w wyniku wejścia w życie tej ustawy będą w sytuacji, która pozbawi ich możliwości realizowania dotychczasowych uprawnień? Jak komisja - badając tę sprawę na pewno z wnikliwością - przyjrzała się orzeczeniom Trybunału Konstytucyjnego w sprawie praw nabytych i skutków uchylenia praw nabytych dla ważności ustaw? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#PosełJerzyPolaczek">Panie Marszałku! W pełni podzielam wątpliwości mojego przedmówcy. Zasadą jest to, iż w przypadku wejścia w życie nowelizacji uprawnienia, jakie uzyskało się na podstawie dotychczas czy poprzednio przyjętych przepisów, przysługują według przepisów dotychczasowych. Tutaj mamy zdecydowanie wyjątek od tej reguły. Odpowiadając na pytanie, czy te wątpliwości były zgłaszane w toku prac nad nowelizacją ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, potwierdzam, że były zgłaszane zarówno przez część posłów, jak i przez ekspertów komisji i Biuro Legislacyjne. Natomiast te propozycje nie uzyskały większości głosów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-221.2" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 86. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-221.3" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-221.4" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-221.5" who="#Marszałek">Głosowało 401 posłów. Za głosowało 197, przeciw - 203, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-221.6" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-221.7" who="#Marszałek">W 87. poprawce do art. 7 projektu ustawy wnioskodawca proponuje, aby sprawy wszczęte po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy rozpatrywane były na podstawie przepisów niniejszej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-221.8" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-221.9" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-221.10" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 87. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-221.11" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-221.12" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-221.13" who="#Marszałek">Głosowało 400 posłów. Za głosowało 13, przeciw - 387, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-221.14" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-221.15" who="#Marszałek">Poprawkę 88. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-221.16" who="#Marszałek">W 89. poprawce wnioskodawca proponuje dodać nowy artykuł stanowiący, że na wniosek kredytobiorcy, który w ciągu 20 lat, począwszy od dnia 1 stycznia 1998 r., lecz nie później niż do dnia 1 stycznia 2003 r., dokonywał systematycznej i terminowej spłaty kredytu w wysokości wynikającej z art. 7 i 8, bank umarza w ciężar kosztów budżetu państwa zadłużenie z tytułu kapitalizowanych odsetek przejściowego wykupu odsetek od kredytu.</u>
          <u xml:id="u-221.17" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-221.18" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-221.19" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 89. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-221.20" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-221.21" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-221.22" who="#Marszałek">Głosowało 399 posłów. Za opowiedziało się 41, przeciw - 357, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-221.23" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-221.24" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-221.25" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Infrastruktury, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-221.26" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-221.27" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-221.28" who="#Marszałek">Głosowało 404 posłów. Za opowiedziało się 239, przeciw - 164, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-221.29" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-221.30" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-221.31" who="#Marszałek">Dziękuję panu posłowi sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-221.32" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 12. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o przedstawionym przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projekcie ustawy o wyrównywaniu strat majątkowych wynikających z ograniczenia w czasie stanu nadzwyczajnego wolności i praw człowieka i obywatela (druki nr 17, 900 i 900-A) - trzecie czytanie.</u>
          <u xml:id="u-221.33" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Andrzeja Markowiaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejMarkowiak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W trakcie drugiego czytania obecnie omawianej ustawy zgłoszono 5 poprawek. Dotyczyły one art. 3, 6 i 7 projektu z druku nr 900. W trakcie prac Komisji Nadzwyczajnej dwie poprawki zostały wycofane. Komisja przedstawia Wysokiemu Sejmowi do rozpatrzenia trzy poprawki. Dwie poprawki dotyczące art. 3 polegają na tym, by ograniczyć katalog przyczyn, które mogły być podstawą do odmowy wypłaty odszkodowania. I tak w przypadku 1. poprawki proponuje się, aby wśród przyczyn będących podstawą odmowy wypłaty odszkodowania zostawić wyłącznie winę poszkodowanego. Komisja Nadzwyczajna w głosowaniu niejednogłośnie proponuje tę poprawkę odrzucić. Natomiast w poprawce 2. zmiana jest w zasadzie podobna, niemniej jednak ogranicza się tylko do wyłączenia - spośród przyczyn powodujących odmowę wypłaty odszkodowania - przyczyny, jaką jest działanie siły wyższej. Komisja Nadzwyczajna proponuje Wysokiemu Sejmowi tę poprawkę przyjąć. Poprawka 3. natomiast dotyczy zwolnienia osoby poszkodowanej od uiszczania opłat sądowych, w przypadku gdyby występowała taka osoba z powództwem do sądu powszechnego. Pierwotnie miała ona inną konstrukcję. Dotyczyła zmian w art. 7. Ostatecznie po dyskusji z ekspertami z Biura Legislacyjnego i osobami uczestniczącymi w posiedzeniu komisji poprawka ta polega na tym, że dodaje się po art. 9 art. 9a w brzmieniu: „W ustawie z dnia 13 czerwca 1967 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (DzU z 2002 r. nr 9, poz. 88) w art. 10 pkt 6 na końcu kropkę zastępuje się przecinkiem i dodaje się pkt 7 w brzmieniu: powództwa o odszkodowanie, o którym mowa w art. 6 ustawy z dnia - a więc z tego dnia, który będzie dniem przyjęcia dzisiejszej ustawy - o wyrównywaniu strat majątkowych wynikających z ograniczenia w czasie stanu nadzwyczajnego wolności i praw człowieka i obywatela (DzU nr itd., poz. itd.)”. Taka jest ostateczna propozycja komisji i komisja proponuje tę poprawkę przyjąć. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#Marszałek">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#Marszałek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-223.2" who="#Marszałek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 900.</u>
          <u xml:id="u-223.3" who="#Marszałek">Komisja jednocześnie przedstawia poprawki, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-223.4" who="#Marszałek">W poprawce 1. do art. 3 ust. 2 wnioskodawca proponuje, aby odszkodowanie od skarbu państwa nie przysługiwało, jeżeli strata majątkowa powstała wyłącznie z winy poszkodowanego.</u>
          <u xml:id="u-223.5" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-223.6" who="#Marszałek">Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 2.</u>
          <u xml:id="u-223.7" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-223.8" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 1., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-223.9" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-223.10" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-223.11" who="#Marszałek">Głosowało 390 posłów. Za opowiedziało się 52, przeciw - 338, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-223.12" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-223.13" who="#Marszałek">W poprawce 2. do art. 3 ust. 2 wnioskodawca proponuje, aby odszkodowanie od skarbu państwa nie przysługiwało, jeżeli strata majątkowa powstała wyłącznie z winy poszkodowanego lub z winy osoby trzeciej.</u>
          <u xml:id="u-223.14" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-223.15" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-223.16" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 2., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-223.17" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-223.18" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-223.19" who="#Marszałek">Głosowało 394 posłów. Za opowiedziało się 386, przeciw - 7, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-223.20" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-223.21" who="#Marszałek">W poprawce 3., polegającej na dodaniu w projekcie ustawy nowego artykułu, wnioskodawca proponuje, aby w art. 10 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych dodać pkt 7 stanowiący, że nie pobiera się opłat sądowych od powództwa o odszkodowanie, o którym mowa w art. 6 projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-223.22" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-223.23" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-223.24" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 3., polegającej na dodaniu nowego artykułu zawierającego zmianę do ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-223.25" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-223.26" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-223.27" who="#Marszałek">Głosowało 399 posłów. Za opowiedziało się 395, przeciw - 4, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-223.28" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-223.29" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-223.30" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o wyrównywaniu strat majątkowych wynikających z ograniczenia w czasie stanu nadzwyczajnego wolności i praw człowieka i obywatela, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Nadzwyczajną, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-223.31" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-223.32" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-223.33" who="#Marszałek">Głosowało 400 posłów. Wszyscy byli za.</u>
          <u xml:id="u-223.34" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-223.35" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o wyrównywaniu strat majątkowych wynikających z ograniczenia w czasie stanu nadzwyczajnego wolności i praw człowieka i obywatela.</u>
          <u xml:id="u-223.36" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 13. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o nabywaniu przez użytkowników wieczystych prawa własności nieruchomości (druki nr 741, 994 i 994-A) - trzecie czytanie.</u>
          <u xml:id="u-223.37" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Adama Markiewicza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#PosełSprawozdawcaAdamMarkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka mam zaszczyt przedłożyć Wysokiej Izbie sprawozdanie o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o nabywaniu przez użytkowników wieczystych prawa własności nieruchomości (druki nr 741, 994 i 994-A). Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka na posiedzeniu w dniu 22 listopada br. rozpatrzyła zgłoszone poprawki do projektu ustawy podczas drugiego czytania. Na 8 zgłoszonych poprawek komisja proponuje przyjąć 1. dotyczącą art. 1 ust. 2. Proponuje się w niej zastąpić wyrazy „lub przewodniczący zarządu jednostki samorządu terytorialnego” wyrazami „albo wójt (burmistrz, prezydent miasta), starosta lub marszałek województwa”. Jest to dostosowanie zapisów projektu ustawy do obowiązującej już od dnia wyborów samorządowych ustawy o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza i prezydenta miasta, oraz wyrazy „jej własnością” zastąpić wyrazami: „własnością jednostki samorządu terytorialnego”.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#PosełSprawozdawcaAdamMarkiewicz">Poprawki od 2. do 8. nie uzyskały akceptacji komisji. Dotyczyły one m.in. terminu obowiązywania nowelizowanej ustawy. Wnioskodawcy wnosili o bezterminowe obowiązywanie ustawy. Wnosili również o włączenie do projektu ustawy nowelizacji ustawy z dnia 4 września 1997 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego przysługującego osobom fizycznym w prawo własności, a także jej nowelizacji z 21 czerwca. Poprawki dotyczyły także zniesienia terminu obowiązywania ww. ustawy oraz innego określenia ziem odzyskanych, poszerzały krąg osób uprawnionych.</u>
          <u xml:id="u-224.2" who="#PosełSprawozdawcaAdamMarkiewicz">W imieniu komisji wnoszę o przyjęcie poprawki 1., a odrzucenie poprawek od 2. do 8.</u>
          <u xml:id="u-224.3" who="#PosełSprawozdawcaAdamMarkiewicz">Przedmiot poprawek nie jest objęty zakresem prawa Unii Europejskiej. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#Marszałek">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#Marszałek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-225.2" who="#Marszałek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 994.</u>
          <u xml:id="u-225.3" who="#Marszałek">Komisja przedstawia jednocześnie poprawki, nad którymi będziemy głosować w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-225.4" who="#Marszałek">Do art. 1 projektu ustawy zawierającego zmiany do ustawy o nabywaniu przez użytkowników wieczystych prawa własności nieruchomości zgłoszono poprawki 1., 2. i 5.</u>
          <u xml:id="u-225.5" who="#Marszałek">W pierwszej kolejności rozpatrzymy poprawki 2. i 3., a następnie 5. i 8. jako dalej idące.</u>
          <u xml:id="u-225.6" who="#Marszałek">W 2. poprawce do art. 1 projektu ustawy wnioskodawca proponuje m.in., aby art. 1 ust. 1 ustawy nowelizowanej stanowił, że osobom fizycznym będącym w dniu 26 maja 1990 r. oraz w dniu wejścia w życie ustawy użytkownikami wieczystymi lub współużytkownikami wieczystymi nieruchomości położonych na obszarze państwa polskiego, który znajdował się poza granicami państwa z roku 1939: zabudowanych na cele mieszkaniowe, stanowiących nieruchomości rolne, przysługuje roszczenie o nieodpłatne nabycie prawa własności tych nieruchomości.</u>
          <u xml:id="u-225.7" who="#Marszałek">Z poprawką tą łączy się poprawka 3. polegająca na dodaniu w projekcie ustawy nowego artykułu.</u>
          <u xml:id="u-225.8" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami będziemy głosować łącznie.</u>
          <u xml:id="u-225.9" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-225.10" who="#Marszałek">Ich przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawek 5. i 8.</u>
          <u xml:id="u-225.11" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-225.12" who="#komentarz">(Głos z sali: W tej sprawie.)</u>
          <u xml:id="u-225.13" who="#Marszałek">Pan w tej sprawie, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#PosełKazimierzMichałUjazdowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym zapytać pana premiera, rozumiem, pana premiera Pola, bo nie ma prezesa Rady Ministrów wśród nas, jakie są motywy stanowiska rządu, który kwestionuje prawo użytkowników wieczystych do przekształcenia w trybie roszczenia tego prawa we własność, czyli w prawo mające moc pełną, mówiąc językiem potocznym. Jakie są motywy stanowiska rządu, który nie godzi się na to ułatwienie stabilizujące pozycję prawną polskich właścicieli na ziemiach zachodnich przede wszystkim.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-226.2" who="#komentarz">(Głosy z sali: Brawooo...)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo, wiceprezes Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast pan Wiesław Szczepański.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#WiceprezesUrzęduMieszkalnictwaiRozwojuMiastWiesławSzczepański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pan poseł mówi nieprawdę bądź mija się z prawdą, ponieważ rząd jest za tym, żeby jednak przywracać, powiedzmy, zamieniać użytkowanie wieczyste na własność, czemu dał wyraz w stanowisku rządu pozwalającym wydłużyć funkcjonowanie tej ustawy o kolejne 4 lata.</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#komentarz">(Głos z sali: O kolejne 3 lata.)</u>
          <u xml:id="u-228.2" who="#WiceprezesUrzęduMieszkalnictwaiRozwojuMiastWiesławSzczepański">To znaczy zapis jest o kolejne 3 lata...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#Marszałek">Panie pośle, proszę z ławy poselskiej nie dyskutować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#WiceprezesUrzęduMieszkalnictwaiRozwojuMiastWiesławSzczepański">...pozwalające na składanie wniosków, co nie oznacza, że w tym czasie po prostu te wnioski zostaną załatwione. Nie ukrywamy, że jest to kwestia sądowa. Złożenie wniosku jest jednoznaczne z tym, że ktoś po prostu chce pozyskać zamianę użytkowania wieczystego na własność. Natomiast nie ukrywajmy, szanowni państwo, że ta ustawa jest zaskarżona do Trybunału przez trzy gminy, które uważają, iż w tej chwili zamiana użytkowania wieczystego na własność bezpłatnie po prostu godzi w ich dochody gminne i w związku z tym nie wiemy, jakie będzie orzeczenie Trybunału, bo jeśli Trybunał uzna, że należy odpłatnie dokonać tej zamiany, to w tym momencie cała ustawa traci sens.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-231.2" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek 2. i 3., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-231.3" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-231.4" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-231.5" who="#Marszałek">Głosowało 393 posłów. Za opowiedziało się 188, przeciw - 200, wstrzymało się 5.</u>
          <u xml:id="u-231.6" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-231.7" who="#Marszałek">W 5. poprawce do art. 1 projektu ustawy wnioskodawca proponuje m.in., aby art. 1 ust. 1 ustawy nowelizowanej stanowił, że osobom fizycznym będącym w dniu 26 maja 1990 r. oraz w dniu wejścia w życie ustawy użytkownikami wieczystymi lub współużytkownikami wieczystymi nieruchomości położonych na obszarach państwa polskiego wymienionych w dekrecie z dnia 6 września 1951 r. o ochronie i uregulowaniu własności osadniczych gospodarstw chłopskich na obszarze ziem odzyskanych, zabudowanych na cele mieszkaniowe, stanowiących nieruchomości rolne, przysługuje roszczenie o nieodpłatne nabycie prawa własności tych nieruchomości niezależnie od tego, na jakiej podstawie prawnej prawo użytkowania wieczystego lub współużytkowania wieczystego zostało nabyte.</u>
          <u xml:id="u-231.8" who="#Marszałek">Z poprawką tą łączy się poprawka 8. polegająca na dodaniu w projekcie ustawy nowego artykułu.</u>
          <u xml:id="u-231.9" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami będziemy głosować łącznie.</u>
          <u xml:id="u-231.10" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-231.11" who="#Marszałek">Ich przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 1.</u>
          <u xml:id="u-231.12" who="#Marszałek">Pan poseł Ujazdowski jeszcze raz, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#PosełKazimierzMichałUjazdowski">Panie Marszałku! Albo przedstawiciel rządu nie rozumie terminu „roszczenie”, bo roszczenie to jest uprawnienie cywilno-prawne, to jest silne uprawnienie cywilno-prawne, to nie jest tryb wnioskowy, albo mamy tutaj do czynienia z manipulacją, to znaczy rząd powiada, że popiera poprawki opozycji, które zmierzają do stabilizacji pozycji prawnej polskich właścicieli na terenach ziem zachodnich, a zaplecze rządu jest temu przeciwne. Więc chciałbym definitywnej odpowiedzi, czy rząd popiera tę poprawkę? Usłyszeliśmy, że popiera poprzednią poprawkę, a zaplecze polityczne rządu głosowało w przeciwnym kierunku.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#Marszałek">Proszę bardzo, panie prezesie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#WiceprezesUrzęduMieszkalnictwaiRozwojuMiastWiesławSzczepański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałem powiedzieć, że rząd nie popiera propozycji rozszerzenia zakresu działania ustawy w stosunku do zakresu obecnego, ponieważ ta ustawa na dzień dzisiejszy dotyczy tylko osób, które nabyły prawo w trybie wymienionym w ustawie - dekretem. Natomiast według tej propozycji również dotyczyłaby osób, które nabywały ziemię w obrocie wtórnym. I w związku z tym stanowisko ministra finansów i ministra sprawiedliwości jest negatywne co do poszerzenia kręgu osób, zgodnie z tą poprawką, którą państwo proponujecie, natomiast rząd wyraża wolę przedłużenia okresu składania wniosków na podstawie dekretu z 1951 r. w czasie, ponieważ ustawa miała charakter epizodyczny, była tylko na 1 rok. W związku z tym popieramy możliwość przedłużenia jeszcze o kolejne 3 lata czasu składania wniosków przez osoby, które takich wniosków nie złożyły, możliwość złożenia wniosków pozwalających zamienić użytkowanie wieczyste na własność, zgodnie z dekretem, który jest wymieniony w ustawie z 1951 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#Marszałek">Panie pośle, uzyskał pan odpowiedź na pytanie.</u>
          <u xml:id="u-235.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie dostałem odpowiedzi.)</u>
          <u xml:id="u-235.3" who="#Marszałek">No, uzyskał pan, pan pytał, co rząd popiera, to rząd odpowiedział, że nie popiera tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-235.4" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-235.5" who="#Marszałek">Panie pośle, czy pan ma jakieś konkretne pytanie wobec tego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#PosełKazimierzMichałUjazdowski">Chciałbym zadać pytanie osobie upoważnionej do reprezentowania rządu na obecnym posiedzeniu, nie jednego z resortów. Czy mamy do czynienia z polityką, która wszelkimi prawnymi dostępnymi środkami opowiada się za stabilizacją pozycji własnościowej Polaków na ziemiach zachodnich przed referendum unijnym? Pan minister Pol jest na sali i proszę o odpowiedź.</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#Marszałek">Panie pośle, ta odpowiedź już padła.</u>
          <u xml:id="u-237.1" who="#komentarz">(Poseł Gabriel Janowski: Rząd pada.)</u>
          <u xml:id="u-237.2" who="#Marszałek">Przed sobą mam informację Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, gdzie jest wykaz osób upoważnionych do zabierania głosu w sprawach konkretnych ustaw. W sprawie tej ustawy upoważniony jest wiceprezes Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast pan Wiesław Szczepański i on już odpowiadał na te pytania.</u>
          <u xml:id="u-237.3" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-237.4" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek 5. i 8., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-237.5" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-237.6" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-237.7" who="#Marszałek">Głosowało 398 posłów. Za opowiedziało się 198, przeciw - 199, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-237.8" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-237.9" who="#Marszałek">W 1. poprawce do art. 1 projektu ustawy wnioskodawca proponuje, aby decyzję o nabyciu prawa własności nieruchomości, o której mowa w tym przepisie, w odniesieniu do nieruchomości będącej własnością jednostki samorządu terytorialnego wydawał wójt, burmistrz, prezydent miasta, starosta lub marszałek województwa, a nie, jak proponowała komisja, przewodniczący zarządu jednostki samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-237.10" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-237.11" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-237.12" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 1. poprawki do art. 1 projektu ustawy, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-237.13" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-237.14" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-237.15" who="#Marszałek">Głosowało 395 posłów. Za opowiedziało się 392, przeciw - 3, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-237.16" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-237.17" who="#Marszałek">W 6. poprawce wnioskodawca w dodawanym nowym artykule, zawierającym zmiany do art. 1 ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego przysługującego osobom fizycznym w prawo własności, proponuje, aby skreślić ust. 2 stanowiący, że przepisy ustawy stosuje się do osób fizycznych, które nabyły prawo użytkowania wieczystego przed dniem 31 października 1998 r., a także do osób fizycznych będących ich następcami prawnymi, i złożą wniosek, o którym mowa w art. 2, do dnia 31 grudnia 2000 r.</u>
          <u xml:id="u-237.18" who="#Marszałek">Jednocześnie wnioskodawca w zmianach do art. 1 ust. 3, 4 i 5 ustawy nowelizowanej proponuje także, aby skreślić ograniczenia do dnia 31 grudnia 2000 r. terminu składania wniosków o przekształcenie praw, o których mowa w tym przepisie.</u>
          <u xml:id="u-237.19" who="#Marszałek">W 7. poprawce wnioskodawca w dodawanym nowym artykule proponuje, aby w ustawie o zmianie ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego przysługującego osobom fizycznym w prawo własności skreślić art. 2 stanowiący, że osoby spełniające warunki określone w ustawie, o której mowa w art. 1, i na zasadach w niej określonych, w brzmieniu ustalonym niniejszą ustawą, mogą także składać wnioski o przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności do dnia 31 grudnia 2002 r.</u>
          <u xml:id="u-237.20" who="#Marszałek">Z poprawkami tymi łączy się poprawka 4. do tytułu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-237.21" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami będziemy głosować łącznie.</u>
          <u xml:id="u-237.22" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-237.23" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-237.24" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek 4. 6. i 7, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-237.25" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-237.26" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-237.27" who="#Marszałek">Głosowało 399 posłów. Za opowiedziało się 199, przeciw - 200, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-237.28" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-237.29" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-237.30" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o nabywaniu przez użytkowników wieczystych prawa własności nieruchomości, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Sprawiedliwości i Praw Człowieka, wraz z przyjętą poprawką, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-237.31" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-237.32" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-237.33" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-237.34" who="#Marszałek">Głosowało 398 posłów. Za było 384, przeciw - 9, wstrzymało się 5.</u>
          <u xml:id="u-237.35" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o nabywaniu przez użytkowników wieczystych prawa własności nieruchomości.</u>
          <u xml:id="u-237.36" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 14. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Europejskiej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o pracy na morskich statkach handlowych (druki nr 966, 980 i 980-A) - trzecie czytanie.</u>
          <u xml:id="u-237.37" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Ryszarda Zbrzyznego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#PosełSprawozdawcaRyszardZbrzyzny">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Podczas drugiego czytania rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o pracy na morskich statkach handlowych zostały zgłoszone 3 poprawki.</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#PosełSprawozdawcaRyszardZbrzyzny">Komisja Europejska na swoim posiedzeniu w dniu 21 listopada, rozpatrując te poprawki, uznała za słuszną uwagę Biura Legislacyjnego o tym, że poprawki te nie posiadają formy poprawek, albowiem mają charakter bardziej opisowy niż konkretne merytoryczne propozycje zmiany zapisów, a więc nie spełniają warunków określonych w art. 103 ust. 2 regulaminu Sejmu. Niemniej jednak, mając na uwadze fakt, że być może kwestii tego sporu nie podzieli Wysoka Izba, komisja rekomenduje, by Wysoka Izba tych poprawek raczyła nie przyjmować, a więc rekomenduje odrzucenie wszystkich zgłoszonych poprawek. Dziękuję serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#Marszałek">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-239.1" who="#Marszałek">Chciałbym ułatwić zadanie i panu posłowi, i Wysokiej Izbie. Te poprawki rzeczywiście nie mają charakteru poprawek, nie spełniają wymogów określonych w regulaminie Sejmu, a zatem nie mogę poddać ich pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-239.2" who="#Marszałek">W tej sytuacji komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 980, do którego to projektu poprawek nie ma.</u>
          <u xml:id="u-239.3" who="#Marszałek">Przystępujemy zatem do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-239.4" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o pracy na morskich statkach handlowych, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Europejską, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-239.5" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-239.6" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-239.7" who="#Marszałek">Głosowało 385 posłów. Za opowiedziało się 384, przeciw - 1, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-239.8" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o pracy na morskich statkach handlowych oraz o zmianie ustawy o bezpieczeństwie morskim.</u>
          <u xml:id="u-239.9" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 15. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o negocjacyjnym systemie kształtowania przyrostu przeciętnych wynagrodzeń u przedsiębiorców oraz o zmianie niektórych ustaw i ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego „Polskie Koleje Państwowe” (druki nr 1014, 1042 i 1042-A) - trzecie czytanie.</u>
          <u xml:id="u-239.10" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Mariana Stępnia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#PosełSprawozdawcaMarianStępień">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W trakcie drugiego czytania rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o negocjacyjnym systemie kształtowania przyrostu przeciętnych wynagrodzeń u przedsiębiorców oraz o zmianie niektórych ustaw i ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego „Polskie Koleje Państwowe” zgłoszone zostały 3 poprawki.</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#PosełSprawozdawcaMarianStępień">W dniu dzisiejszym Komisja Polityki Społecznej i Rodziny przyjęła i rozpatrzyła 3 poprawki i proponuje pierwsze dwie poprawki odrzucić, a trzecią przyjąć. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#Marszałek">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-241.1" who="#Marszałek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-241.2" who="#Marszałek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 1042.</u>
          <u xml:id="u-241.3" who="#Marszałek">Komisja przedstawia jednocześnie poprawki, na którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-241.4" who="#Marszałek">W 1. poprawce do zmiany 2. w art. 1 projektu ustawy wnioskodawca proponuje, aby w art. 4 ust. 1 ustawy nowelizowanej dodać zdanie stanowiące, że zarząd przedsiębiorstwa odpowiedzialny za sytuację i możliwości finansowe przedsiębiorstwa podlega na równi z pozostałymi pracownikami rygorom niniejszej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-241.5" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-241.6" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-241.7" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 1. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-241.8" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-241.9" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-241.10" who="#Marszałek">Głosowało 395 posłów. Za opowiedziało się 156, przeciw - 209, wstrzymało się 30.</u>
          <u xml:id="u-241.11" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-241.12" who="#Marszałek">W 2. poprawce wnioskodawca w nowym brzmieniu art. 2 projektu ustawy proponuje, aby w art. 28 ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego „Polskie Koleje Państwowe” skreślić jedynie ust. 5, a nie, jak proponuje komisja, również pkt 1 w ust. 1 oraz ust. 4.</u>
          <u xml:id="u-241.13" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-241.14" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-241.15" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 2. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-241.16" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-241.17" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-241.18" who="#Marszałek">Głosowało 399 posłów. Za opowiedziało się 159, przeciw - 239, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-241.19" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-241.20" who="#Marszałek">W 3. poprawce do art. 3 projektu ustawy wnioskodawca proponuje, aby ustawa weszła w życie z dniem 1 stycznia 2004 r., a nie, jak proponowała komisja, z dniem 1 stycznia 2003 r.</u>
          <u xml:id="u-241.21" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-241.22" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-241.23" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 3. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-241.24" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-241.25" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-241.26" who="#Marszałek">Głosowało 396 posłów. Wszystkie głosy były za.</u>
          <u xml:id="u-241.27" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-241.28" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-241.29" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o negocjacyjnym systemie kształtowania przyrostu przeciętnych wynagrodzeń u przedsiębiorców oraz o zmianie niektórych ustaw i ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego „Polskie Koleje Państwowe” w brzmieniu proponowanym przez Komisję Polityki Społecznej i Rodziny, wraz z przyjętą poprawką, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-241.30" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-241.31" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-241.32" who="#Marszałek">Głosowało 393 posłów. Za opowiedziało się 321, przeciw - 72, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-241.33" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o negocjacyjnym systemie kształtowania przyrostu przeciętnych wynagrodzeń u przedsiębiorców oraz o zmianie niektórych ustaw i ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego „Polskie Koleje Państwowe”.</u>
          <u xml:id="u-241.34" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 7. porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o zmianach w organizacji i funkcjonowaniu centralnych organów administracji rządowej i jednostkach im podporządkowanych oraz o zmianie niektórych ustaw oraz ustawy o zmianie ustawy o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych oraz o zmianie niektórych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-241.35" who="#Marszałek">Sejm wysłuchał uzasadnienia projektu ustawy przedstawionego przez pana posła Zbigniewa Janowskiego oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-241.36" who="#Marszałek">W dyskusji zgłoszono wnioski: o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu, o niezwłoczne przystąpienie do drugiego czytania projektu ustawy, zaopiniowany przez Prezydium Sejmu, oraz o skierowanie projektu ustawy do komisji.</u>
          <u xml:id="u-241.37" who="#Marszałek">W pierwszej kolejności pod głosowanie poddam wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-241.38" who="#Marszałek">Pan poseł Luśnia?</u>
          <u xml:id="u-241.39" who="#Marszałek">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#PosełRobertLuśnia">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pytanie do pana posła sprawozdawcy...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#Marszałek">Wnioskodawcy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#PosełRobertLuśnia">Przepraszam, wnioskodawcy.</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#PosełRobertLuśnia">Sprawozdawcy posłów wnioskodawców tak naprawdę, ale też i wnioskodawcy.</u>
          <u xml:id="u-244.2" who="#PosełRobertLuśnia">Jaka była prawdziwa intencja składania nowelizacji tej ustawy, jeżeli w dniu wczorajszym - w dniu dzisiejszym, tak, ma pan poseł rację - w dniu dzisiejszym podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury pan Marek Bryx oświadczył Wysokiej Izbie, co następuje: Pracowaliśmy normalnie i dzisiaj jesteśmy przygotowani do likwidacji. Wiemy oczywiście, jakie jest miejsce rządu w tej sprawie, a jakie Sejmu. W związku z powyższym prace nad likwidacją urzędu trwają. I dalej. Dzisiaj, w drugiej połowie listopada, kończymy inwentaryzację urzędu i do przeniesienia będziemy gotowi, jeżeli będzie taka potrzeba, z dniem 31 grudnia. Chciałem to bardzo wyraźnie i jednoznacznie podkreślić. I jeszcze dalej. Przygotowana likwidacja urzędu również jest na wystarczającym etapie. W związku z tym, jakie są prawdziwe intencje wnioskodawców? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-244.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pan poseł Janowski jako przedstawiciel wnioskodawców.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#PosełZbigniewJanowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wczoraj w dyskusji bardzo szeroko omawialiśmy ten problem i potrzebę przedłużenia funkcjonowania urzędu mieszkalnictwa o jeden rok. Wiele ustaw, wiele dokumentów prawnych, wiele spraw zostało rozpoczętych. Każde przekształcenie, każde przeniesienie powoduje pewne zamieszanie i zachwianie normalnego funkcjonowania urzędu. Chodzi o to, aby dokończyć wszystkie rozpoczęte sprawy, aby ten urząd mógł spokojnie pracować. Jak powiedział wczoraj pan minister Bryx, oczywiście rząd musi realizować uchwały Sejmu. Nie ma też pewności, że Sejm w dzisiejszym głosowaniu tę ustawę przyjmie, dlatego też powiedział on, że rząd normalnie pracuje, realizując wcześniejsze ustalenia. Jeżeli jesteśmy za tym, aby mieszkalnictwo normalnie przez najbliższy rok funkcjonowało, uprzejmie proszę o odrzucenie tego projektu ustawy w pierwszym czytaniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-247.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#PosełWandaŁyżwińska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do pana posła wnioskodawcy. Czy jest już stanowisko rządu, jeśli tak, to dlaczego nie zostało doręczone posłom? Posłom wnioskodawcom zostało doręczone, pozostałym - nie. Drugie pytanie. Ile będzie kosztowało utrzymanie Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast? Trzecie pytanie. Czy skonsultował pan, panie pośle, z ministrem finansów lub komisją finansów, jakie zaplanowano środki finansowe na funkcjonowanie centralnych urzędów państwowych i czy uwzględniono w budżecie Urząd Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#Marszałek">Jeszcze raz pan poseł Zbigniew Janowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#PosełZbigniewJanowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Stanowisko rządu jest pozytywne, jeśli chodzi o tę ustawę. To nie jest tak, że następuje fizyczna likwidacja urzędu, ponieważ ktoś musi wykonywać uprawnienia, ktoś musi realizować wszystkie problemy, które dotychczas podejmował urząd mieszkalnictwa. Środki są zapewnione w budżecie ministra infrastruktury i one musiały być zapewnione, bo w innym przypadku cały dział gospodarki przestałby istnieć. Tak więc nie ma tutaj problemu budżetowego. Jeszcze raz podkreślam... Nie konsultowaliśmy tego z ministrem finansów, ponieważ jest pozytywna opinia rządu jako całości.</u>
          <u xml:id="u-250.1" who="#PosełZbigniewJanowski">Wszyscy posłowie mieli możliwość zapoznania się z tym stanowiskiem. Posłowie opozycji wczoraj w trakcie pierwszego czytania dokładnie je cytowali. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-251.1" who="#Marszałek">A nawiązując jeszcze do wypowiedzi pana posła Luśni, chcę powiedzieć, że Wysoka Izba oczekuje, że ustawy, które Wysoka Izba przyjmie, będą należycie realizowane przez rząd i pan minister Bryx nic innego nie powiedział. Powiedział, że w związku z przyjęciem w swoim czasie tej ustawy wykonuje ciążące na nim zobowiązanie i jest przygotowany do jego realizacji. Myślę, że taka postawa zasługuje na uznanie. Jednak decyzja Wysokiej Izby z różnych powodów może być inna.</u>
          <u xml:id="u-251.2" who="#Marszałek">Jest wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-251.3" who="#Marszałek">W tej chwili przystąpimy do głosowania nad tym wnioskiem.</u>
          <u xml:id="u-251.4" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie w pierwszym czytaniu poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o zmianach w organizacji i funkcjonowaniu centralnych organów administracji rządowej i jednostkach im podporządkowanych oraz o zmianie niektórych ustaw oraz ustawy o zmianie ustawy o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych oraz o zmianie niektórych ustaw, zawartego w druku nr 1082, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-251.5" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-251.6" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-251.7" who="#Marszałek">Głosowało 392 posłów. Za opowiedziało się 31, przeciw - 332, wstrzymało się 29 posłów.</u>
          <u xml:id="u-251.8" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-251.9" who="#Marszałek">Przechodzimy obecnie do rozpatrzenia wniosku o niezwłoczne przystąpienie do drugiego czytania.</u>
          <u xml:id="u-251.10" who="#Marszałek">Poddam ten wniosek pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-251.11" who="#Marszałek">Jego odrzucenie będzie oznaczało, że Sejm kieruje projekt ustawy do Komisji Infrastruktury w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-251.12" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem o przystąpienie do drugiego czytania.</u>
          <u xml:id="u-251.13" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o niezwłoczne przystąpienie do drugiego czytania projektu ustawy zawartego w druku nr 1082, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-251.14" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-251.15" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-251.16" who="#Marszałek">Głosowało 392 posłów. Za opowiedziało się 376, przeciw - 12, wstrzymało się 4 posłów.</u>
          <u xml:id="u-251.17" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek przyjął.</u>
          <u xml:id="u-251.18" who="#Marszałek">Przystępujemy zatem do drugiego czytania projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-251.19" who="#Marszałek">Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie zabrać głos w drugim czytaniu projektu ustawy?</u>
          <u xml:id="u-251.20" who="#Marszałek">Czy pan poseł Luśnia pragnie zabrać głos? Nie.</u>
          <u xml:id="u-251.21" who="#Marszałek">Pan poseł Luśnia przedłożył...</u>
          <u xml:id="u-251.22" who="#komentarz">(Poseł Robert Luśnia: Jedną poprawkę.)</u>
          <u xml:id="u-251.23" who="#Marszałek">Jak to jedną? To jest przecież cała strona.</u>
          <u xml:id="u-251.24" who="#Marszałek">Pan poseł Luśnia przedłożył poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-251.25" who="#Marszałek">Innych zgłoszeń nie ma?</u>
          <u xml:id="u-251.26" who="#Marszałek">Jeżeli innych zgłoszeń nie ma, to tę część procedury zamykam. Trudno to nazwać zamknięciem dyskusji. Do trzeciego czytania nie przystąpimy, ponieważ poprawka jest dość rozległa, wymaga wydrukowania.</u>
          <u xml:id="u-251.27" who="#Marszałek">Kieruję ten projekt z powrotem do Komisji Infrastruktury z prośbą o rozpatrzenie tej poprawki. Jeśli Komisja Infrastruktury zdąży, to będziemy mogli przegłosować tę poprawkę jutro.</u>
          <u xml:id="u-251.28" who="#komentarz">(Głos z sali: Komunikat, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-251.29" who="#Marszałek">Wygląda na to, że zakończyliśmy głosowania, ale jeszcze przez chwilę proszę z dołków nie startować, jeszcze jest komunikat.</u>
          <u xml:id="u-251.30" who="#Marszałek">Proszę mówić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#SekretarzPosełDorotaArciszewskaMielewczyk">Posiedzenie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka odbędzie się w dniu dzisiejszym o godz. 20.30 w sali nr 106, a posiedzenie Komisji Infrastruktury, wspólnie z Komisją Gospodarki, odbędzie się w dniu dzisiejszym o godz. 23 w sali nr 106.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#Marszałek">Ogłaszam 5 minut przerwy.</u>
          <u xml:id="u-253.2" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 19 min 21 do godz. 19 min 29)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Odczytam państwu komunikat.</u>
          <u xml:id="u-254.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Posiedzenie Komisji Infrastruktury odbędzie się bezpośrednio po wspólnym posiedzeniu z Komisją Gospodarki, tj. około godz. 23.20 w sali nr 106.</u>
          <u xml:id="u-254.3" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 16. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Zdrowia o poselskim projekcie ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym oraz niektórych innych ustaw oraz zmieniającej niektóre inne ustawy (druki nr 1083 i 1088).</u>
          <u xml:id="u-254.4" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Stanisława Jarmolińskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#PosełSprawozdawcaStanisławJarmoliński">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-255.1" who="#PosełSprawozdawcaStanisławJarmoliński">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Przypadł mi w udziale zaszczyt przedstawienia sprawozdania Komisji Zdrowia o poselskim projekcie ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym oraz niektórych innych ustaw oraz zmieniającej niektóre inne ustawy (druk sejmowy nr 1083 i 1088).</u>
          <u xml:id="u-255.2" who="#PosełSprawozdawcaStanisławJarmoliński">Wysoka Izbo! Konieczność podjęcia tej nowelizacji, jak to jednoznacznie wynika z uzasadnienia projektu, została podjęta z powodu zaistnienia faktu przesunięcia wejścia w życie ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym w Narodowym Funduszu Zdrowia poza dzień 1 stycznia 2003 r. Aby system mógł dalej funkcjonować, aby wypełnić ewentualną lukę prawną, konieczne stały się zmiany:</u>
          <u xml:id="u-255.3" who="#PosełSprawozdawcaStanisławJarmoliński">1) w ustawie z dnia 6 lutego 1997 r. powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym,</u>
          <u xml:id="u-255.4" who="#PosełSprawozdawcaStanisławJarmoliński">2) w ustawie z dnia 20 lipca 2001 r. o zmianie ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym oraz niektórych innych ustaw,</u>
          <u xml:id="u-255.5" who="#PosełSprawozdawcaStanisławJarmoliński">3) w ustawie z dnia 21 grudnia 2001 r. o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej, ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych, ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym, ustawy o zmianie ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym oraz niektórych innych ustaw, ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym, ustawy Przepisy wprowadzające ustawę Prawo farmaceutyczne, ustawę o wyrobach medycznych oraz ustawę o Urzędzie Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych oraz o zmianie ustawy o zawodzie lekarza oraz o zmianie innych ustaw,</u>
          <u xml:id="u-255.6" who="#PosełSprawozdawcaStanisławJarmoliński">4) w ustawie z dnia 1 marca 2002 r. o zmianach w organizacji i funkcjonowaniu centralnych organów administracji rządowej i jednostek im podporządkowanych oraz o zmianie niektórych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-255.7" who="#PosełSprawozdawcaStanisławJarmoliński">I tak, w ustawie z dnia 6 lutego 1997 r. w art. 16 lit. c w ust. 4 wyrazy „i 2002 r.” zastępuje się wyrazami „2002 i 2003”.</u>
          <u xml:id="u-255.8" who="#PosełSprawozdawcaStanisławJarmoliński">W ustawie z dnia 20 lipca 2001 r. wnioskodawcy proponują:</u>
          <u xml:id="u-255.9" who="#PosełSprawozdawcaStanisławJarmoliński">1) skreślić art. 10,</u>
          <u xml:id="u-255.10" who="#PosełSprawozdawcaStanisławJarmoliński">2) w art. 12 w pkt 1 i 2 wyrazy „1 stycznia 2003 r.” zastąpić wyrazami „1 stycznia 2004 r.”.</u>
          <u xml:id="u-255.11" who="#PosełSprawozdawcaStanisławJarmoliński">W ustawie z dnia 21 grudnia 2001 r. w art. 9 wyrazy „1 stycznia 2003 r.” zastąpić wyrazami „1 stycznia 2004 r.”.</u>
          <u xml:id="u-255.12" who="#PosełSprawozdawcaStanisławJarmoliński">W ustawie z 1 marca 2002 r. wprowadza się następujące zmiany:</u>
          <u xml:id="u-255.13" who="#PosełSprawozdawcaStanisławJarmoliński">1) w art. 1 w ust. 1 w pkt. 3 uchyla się lit. b,</u>
          <u xml:id="u-255.14" who="#PosełSprawozdawcaStanisławJarmoliński">2) w art. 3 uchyla się ust. 3,</u>
          <u xml:id="u-255.15" who="#PosełSprawozdawcaStanisławJarmoliński">3) w art. 10 w pkt. 3 uchyla się lit. b,</u>
          <u xml:id="u-255.16" who="#PosełSprawozdawcaStanisławJarmoliński">4) w art. 19 uchyla się pkt 3,</u>
          <u xml:id="u-255.17" who="#PosełSprawozdawcaStanisławJarmoliński">5) uchyla się art. 40,</u>
          <u xml:id="u-255.18" who="#PosełSprawozdawcaStanisławJarmoliński">6) w art. 63 uchyla się pkt 9,</u>
          <u xml:id="u-255.19" who="#PosełSprawozdawcaStanisławJarmoliński">7) w art. 81 pkt 6 otrzymuje brzmienie: 6) art. 2 ust. 1, art. 14, art 27, art. 33, art. 35, art. 46 pkt 1 i 4, art. 52 pkt 2 oraz pkt 13 w zakresie dotyczącym art. 33a ust. 1 pkt 9, art. 54 oraz art. 63 pkt 3, które wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2003 r.</u>
          <u xml:id="u-255.20" who="#PosełSprawozdawcaStanisławJarmoliński">W trakcie posiedzenia Komisji Zdrowia najwięcej emocji wzbudził art. 2 pkt 1 mówiący o skreśleniu art. 10 w ustawie z dnia 20 lipca 2001 r. Komisja przedstawiła wniosek mniejszości w brzmieniu jak w sprawozdaniu. Wspomniany pkt 1 w art. 2 został przyjęty 8 głosami za, przy 5 przeciw i 3 wstrzymujących się. Pkt 2 został przyjęty 11 głosami za, przy 5 wstrzymujących się. Cały artykuł przyjęty został 11 głosami za, przy 5 głosach przeciw.</u>
          <u xml:id="u-255.21" who="#PosełSprawozdawcaStanisławJarmoliński">Pozostałe artykuły proponowanej nowelizacji nie wzbudziły emocji. Art. 3 przyjęty został 11 głosami za, przy 5 wstrzymujących się, art. 4–11 głosami za, przy 2 wstrzymujących się, art. 5–13 głosami za, przy 2 wstrzymujących się.</u>
          <u xml:id="u-255.22" who="#PosełSprawozdawcaStanisławJarmoliński">Projekt ustawy w całości przyjęty został 11 głosami za, przy 5 głosach przeciw. Zmieniony został również tytuł ustawy, a mianowicie ustawa o zmianie ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym oraz niektórych innych ustaw. W tej postaci mam też zaszczyt rekomendować Izbie przyjęcie projektu. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-255.23" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-256.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-256.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-256.3" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pani poseł Krystyna Herman, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#PosełKrystynaHerman">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W sprawozdaniu Komisji Zdrowia szczegółowo przedstawiony został poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym oraz niektórych innych ustaw (druki nr 1083 i 1088). Zaproponowana nowelizacja jest konsekwencją trwającej w Komisji Zdrowia pracy nad ustawą o ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia i ma charakter przejściowy. Jak już wiemy, ze względu na rangę i stopień skomplikowania ustawy o funduszu nie jest możliwe uchwalenie jej do końca bieżącego roku. Jednocześnie brak ustawy o ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia powoduje, że z dniem 1 stycznia 2003 r. wchodzą w życie wszystkie oczekujące przepisy ustawy z dnia 20 lipca 2001 r. o zmianie ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym.</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#PosełKrystynaHerman">Rozpatrywany dziś projekt ustawy reguluje istotne dla ubezpieczonych zapisy obowiązującej ustawy, takie jak: wysokość składki, ubezpieczenie zdrowotne żołnierzy zawodowych oraz zmiany związane z wykonywaniem nadzoru powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego. Zaproponowana regulacja pozwala na funkcjonowanie systemu w sposób ciągły i w miarę stabilny do czasu wprowadzenia zasadniczych zmian projektowanych w ustawie o ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia. Przestawione w sprawozdaniu komisji rozwiązania eliminują dodatkowe wydatki z budżetu państwa, a także przyjęte wcześniej, ale obowiązujące na krótko, a zatem pomostowe regulacje prawne.</u>
          <u xml:id="u-257.2" who="#PosełKrystynaHerman">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mając na uwadze powyższe argumenty, w trosce o poprawność obowiązującego prawa, o sprawność systemu opieki zdrowotnej, Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej opowiada się za przyjęciem ustawy o zmianie ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym oraz niektórych innych ustaw zgodnie z przedstawionym przez Komisję Zdrowia sprawozdaniem. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-257.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-258.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pani poseł Elżbieta Radziszewska. Nie widzę pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-258.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan poseł Bolesław Piecha, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#PosełBolesławPiecha">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie stanowisko w sprawie zmiany ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym oraz niektórych innych ustaw, zawartej w druku nr 1083 jako projekt grupy posłów oraz w druku nr 1088 - sprawozdaniu Komisji Zdrowia dotyczącym tej ustawy, będącym wynikiem pierwszego czytania tej ustawy w komisji. Sytuacja w ochronie zdrowia na dzień 22 listopada br. jest dramatyczna. Ten dramat finansowy dotyka już nie tylko tradycyjnie jakoby zakłady opieki zdrowotnej, a zwłaszcza publiczne szpitale, ale również płatnika, jakim jest system powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego zorganizowanego w formie kas chorych. Ten dramat przyjął w bieżącym roku inną niż zazwyczaj formę, nastąpiła jego eskalacja. Pracownicy ochrony zdrowia, lekarze, pielęgniarki, położne polskich szpitali, już nie tylko narzekają na bardzo niskie płace, bo pojawił się nowy element. Po prostu oni swoje pensje zaczynają otrzymywać nieregularnie albo wcale nie otrzymują, jak to ma miejsce na przykład w woj. dolnośląskim. Mało tego, coraz większa liczba kas chorych bankrutuje albo jest na skraju bankructwa i nie jest w stanie wywiązać się z podpisywanych ze świadczeniodawcami umów. Mówiąc trywialnie, nie płaci za wykonywane, a uprzednio zakontraktowane świadczenia zdrowotne. Taka sytuacja budzi zrozumiałe, nasilające się protesty pracowników ochrony zdrowia, czego jesteśmy świadkami w ostatnich tygodniach. Utrzymywanie się tej sytuacji doprowadzi niechybnie nie tylko do poczucia zagrożenia bezpieczeństwa zdrowotnego milionów naszych obywateli, ale wręcz do pogorszenia się i tak już nie najlepszych wskaźników zdrowotności Polaków.</u>
          <u xml:id="u-259.1" who="#PosełBolesławPiecha">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Obejmując urząd premiera rządu, pan Leszek Miller zapowiadał rychłe uporządkowanie systemu i wprowadzenie gruntownych reform naprawczych. Odpowiednią narodową strategię działań naprawczych w polskiej ochronie zdrowia, przygotowaną przez ministra zdrowia, rząd przyjął już w I kwartale br. Niestety przyjęte w tym dokumencie założenia, plany, a zwłaszcza harmonogram działań, nie są w żadnym przypadku realizowane. Każdy naród zorganizowany w państwo ma prawo oczekiwać od swoich przedstawicieli, od rządzących zaspokojenia potrzeb obywateli, którzy to państwo tworzą i utrzymują. Klasycy politologii i socjologii wiedzą, jak wygląda model realizacji oczekiwań i potrzeb obywateli w państwie prawa. Ten model ma kształt piramidy, a jego podstawą, jego fundamentem jest szeroko rozumiane bezpieczeństwo - bezpieczeństwo materialnych podstaw egzystencji, bezpieczeństwo związane z nietykalnością osobistą, a może przede wszystkim bezpieczeństwo zdrowotne. I jest to odzwierciedlone w naszej ustawie zasadniczej. Ten fundament dzisiaj zaczyna pękać.</u>
          <u xml:id="u-259.2" who="#PosełBolesławPiecha">Wysoka Izbo! Prawo i Sprawiedliwość w swoim programie mówi o konieczności naprawy i przebudowy państwa. Prawo i Sprawiedliwość, mimo że jest w opozycji, nie odżegnuje się od wzięcia odpowiedzialności za zdrowie naszych obywateli. Jesteśmy ugrupowaniem odpowiedzialnej i konstruktywnej opozycji. W tym miejscu pragnę przypomnieć słowa przewodniczącego Jarosława Kaczyńskiego, który z tej trybuny w październiku ubiegłego roku stwierdził, że będziemy popierali wszystkie inicjatywy, niezależnie od zabarwienia politycznego, które służą Polsce, bo Polsce dobrze życzymy. Debata nad dzisiejszym sprawozdaniem i ewentualne poparcie projektu ustawy - pod warunkiem przyjęcia zaproponowanych przez PiS poprawek - to koło ratunkowe rzucone przez posłów opozycji rządowi, to koło ratunkowe rzucone polskim pacjentom.</u>
          <u xml:id="u-259.3" who="#PosełBolesławPiecha">Nie jest naszą winą, że minister zdrowia w czasie ponadrocznego kierowania resortem nie potrafił, jak to wielokrotnie zapowiadał, uporządkować zanarchizowanego systemu finansów kas chorych. Nie jest również prawdą, że to opozycja blokowała procedowanie nad fundamentalnym dla ochrony zdrowia w Polsce rządowym projektem ustawy o Narodowym Funduszu Zdrowia. Ilość wątpliwości, również natury konstytucyjnej, korekt i zgłoszonych, a następnie przyjętych przez Komisję Zdrowia uwag i poprawek liczona była w setki, co potwierdził pośrednio pan marszałek Marek Borowski swoją bezprecedensową decyzją o skierowaniu projektu ponownie do komisji. Jest natomiast prawdą, że pomimo licznych zapowiedzi ministra Łapińskiego nie udało się pozyskać dodatkowych środków finansowych do systemu, a to było warunkiem jego prawidłowego funkcjonowania.</u>
          <u xml:id="u-259.4" who="#PosełBolesławPiecha">Projekt omawianej ustawy zapobiega z jednej strony wykluczeniu pewnych grup obywateli, jak chociażby żołnierzy, z konstytucyjnego prawa do bezpłatnej opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych, z drugiej strony zapobiega nadmiernemu wzrostowi obciążeń finansowych obywateli, a pośrednio budżetu państwa, bo przypomnę, że w roku 2003 na mocy obowiązującej dzisiaj ustawy składka miała wynosić 8,25% podstawy wymiaru. W razie przyjęcia przez Wysoką Izbę proponowanej przeze mnie poprawki środki finansowe systemu mogłyby zostać zwiększone o ok. 800 mln zł. To rozwiązanie proponujemy tylko na rok, na rok 2003. Jest to koło ratunkowe, jak powiedziałem, dla rządu, jest to koło ratunkowe dla polskich pacjentów, jest to kredyt dla rządu i ministra zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-259.5" who="#PosełBolesławPiecha">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę w tym miejscu wycofać złożony przeze mnie w trakcie prac komisji wniosek mniejszości do ustawy, proponując w to miejsce Wysokiej Izbie przyjęcie 2 poprawek, które konsumują wniosek mniejszości, z zastrzeżeniem, że jest to jednoroczny, krótkoterminowy kredyt udzielany przez Prawo i Sprawiedliwość rządowej koalicji SLD-UP-PSL. Pozwoli to, mówiąc obrazowo, na zatamowanie poprzez opatrunek uciskowy krwotoku tętniczego grożącego polskiej ochronie zdrowia. Każdy lekarz jednak wie, że w tym przypadku konieczna jest następująca w krótkim czasie interwencja chirurgiczna. W innej bowiem sytuacji ta pierwsza pomoc zakończy się niepowodzeniem. Jestem z zawodu lekarzem specjalistą z ginekologii i położnictwa - ta specjalizacja wymaga dwóch przeciwstawnych predyspozycji - z jednej strony wymaga cierpliwości i koncentracji, odpowiedzialności i uwagi w trakcie porodu, a z drugiej strony wymaga konieczności podjęcia natychmiastowych działań w postaci wykonania cięcia cesarskiego w sytuacji zagrożenia życia matki lub dziecka. Mam nadzieję, że nasi obywatele, mam nadzieję, że nasi pacjenci, mam wreszcie nadzieję, że nasi wyborcy w taki sposób propozycję Prawa i Sprawiedliwości rozumieją.</u>
          <u xml:id="u-259.6" who="#PosełBolesławPiecha">Dziękuję za uwagę. Wycofując wniosek mniejszości, składam na ręce pana marszałka stosowne poprawki.</u>
          <u xml:id="u-259.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-260.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pani poseł Elżbieta Radziszewska, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#PosełElżbietaRadziszewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Omawiana dzisiaj ustawa jest kolejną protezą stosowaną w polskim systemie ubezpieczeń zdrowotnych i w polskiej służbie zdrowia. Na dodatek jest to projekt poselski naprawiający błędy rządu. Wszyscy dookoła wiemy, jaki był tryb tworzenia ustawy o Narodowym Funduszu Zdrowia, w jaki sposób procedowano w trakcie prac komisji nad tym projektem i jak przebiegają dyskusje społeczne przy tworzeniu nowego systemu ochrony zdrowia. Po pierwsze, była burza w całej Polsce od lutego, od momentu kiedy to pan minister zdrowia ogłosił swoje nowe rozwiązanie dotyczące organizacji ochrony zdrowia w Polsce. Nie kto inny jak premier Leszek Miller musiał wówczas rozmawiać z czynnikami społecznymi zamiast ministra. W trakcie obrad Komisji Zdrowia rolę ministra i rolę rządu przejął marszałek Sejmu. Okazało się, że w komisji nie można rozmawiać o zapisach ustawowych, cała dyskusja była ucinana wnioskami formalnymi o jej zakończenie, zanim się jeszcze zaczynała; eksperci nie mogli wypowiadać się swobodnie na tematy poruszane przy poszczególnych artykułach ustawy; prezydium podjęło decyzję, że procedowanie powinno wyglądać jak przy czytaniu poprawek po drugim czytaniu: głos za, głos przeciw i głosowanie, a w dodatku właściwie okazywało się, że dyskusja w ogóle jest zbędna przy całkowicie sztywnym stanowisku rządu. Z organizacjami społecznymi też nikt nie rozmawiał i okazało się, że marszałek Borowski musiał poprosić po proteście posłów tzw. czynnik społeczny, reprezentacje związków zawodowych, samorządów lekarskich, pielęgniarskich, aptekarskich, by znów wykonać coś za kogoś. Procedura się powtórzyła po raz drugi, ustawa wróciła do komisji. Okazuje się, że nie do końca zarzuty, wątpliwości co zgodności z konstytucją są przyjmowane i ponownie mamy do czynienia z sytuacją, że rząd odpowiada: popieramy przedłożenie rządowe, popieramy stanowisko rządowe lub: rząd stoi na stanowisku, że przedłożenie komisyjne czy podkomisji... Dyskusji specjalnie wgłębiającej się nie ma.</u>
          <u xml:id="u-261.1" who="#PosełElżbietaRadziszewska">W trakcie prac w komisji nad ustawą o Narodowym Funduszu Zdrowia zostaje wrzucona ta ustawa, o której dzisiaj mówimy. Ponieważ okazuje się, że Komisja Zdrowia się nie wywiązała z zadań, jakie nałożył minister zdrowia, i w ciągu 5 dni nie przyjęła w pełnym kształcie ogromnej 222-artykułowej ustawy, to teraz Komisja Zdrowia i posłowie muszą nadrabiać to, czego nie zrobił rząd. O tym, co się dzieje w służbie zdrowia, wszyscy wiemy, wczorajszy dzień pokazał protesty pielęgniarek, protesty lekarzy, protesty salowych, protesty publicznych i niepublicznych ZOZ przeciwko wysokości świadczeń zaproponowanych na przyszły rok, a my w Komisji Zdrowia obradujemy nad protezami, a nie rzeczami zasadniczymi, które by rozświetliły w jakikolwiek sposób przyszłość polskiej opieki zdrowotnej. Platforma Obywatelska nieraz deklarowała współpracę, chcąc rozmawiać. Ale okazało się, że skoro wyrażamy się krytycznie o centralizacji systemu opieki zdrowotnej w Polsce, o oddawaniu ogromnej władzy jednej osobie nad 30-miliardowym budżetem, rozmowy z nami być nie może. Nie ma rozmowy na tematy merytoryczne, są tylko niepotrzebne emocje ze strony członków rządu. Mam nadzieję, że następny minister zdrowia wyciągnie lekcje z tych 13 miesięcy doświadczeń pracy nowego parlamentu i nowego rządu, bo czas jest coraz krótszy. Dzisiaj mamy kolejną ciekawą rzecz - okres przejściowy dla wyrobów medycznych produkowanych w Polsce. Okazuje się, że od dnia akcesji Polski do Unii nie będzie można używać ani jednej strzykawki z Polski, ani jednej igły, ani jednego ciśnieniomierza, ani jednego aparatu do EKG, ani jednego fartucha jałowego, niczego, co jest wyrobem medycznym. A Ministerstwo Zdrowia problemu nie widzi. Rząd tego problemu nie widzi. Z dzisiejszych wypowiedzi przedstawicieli Ministerstwa Zdrowia i Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej wynika, że oni problemu nie widzą w związku z tym, że od 1 maja roku 2004, kiedy Polska, mam nadzieję, stanie się członkiem Unii Europejskiej, nastąpią czarne dni dla polskich producentów wyrobów medycznych, dla polskiej służby zdrowia, bo okaże się, że od następnego dnia na polskim rynku mogą być tylko i wyłącznie te rzeczy, które są wyprodukowane w sąsiednich krajach. A wiele tysięcy polskich pracowników związanych ze służbą zdrowia pójdzie wtedy na zasiłek dla bezrobotnych. Mam nadzieję, że ministerstwo w ciągu najbliższych dni w porozumieniu z premierem Millerem i z Urzędem Komitetu Integracji Europejskiej ową lukę w naszym prawie akcesyjnym zauważy i zaczną się ponownie rozmowy nad okresami przejściowymi w tej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-261.2" who="#PosełElżbietaRadziszewska">Platforma Obywatelska jest gotowa do współpracy w zakresie każdego tematu dotyczącego ochrony zdrowia w Polsce. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Alfred Budner, Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#PosełAlfredBudner">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Samoobrona wobec poselskiego projektu ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym oraz niektórych innych ustaw oraz zmieniającej niektóre inne ustawy (druki nr 1083 i 1088). Po wypowiedzi tak znamienitych moich kolegów posłów lekarzy mnie pozostaje powiedzieć tylko, co ja odczuwam i wszyscy odczuwamy jako pacjenci. Wszystko, co zmierza w kierunku zwiększenia finansowania służby zdrowia, Klub Parlamentarny Samoobrony Rzeczypospolitej poprze. Jednakże uważamy, że dobrze by było, gdyby to się stało rok wcześniej, ponieważ to, co dzieje się w tej chwili w służbie zdrowia, zakrawa na kpinę. Nie będę powtarzał tego, co mówiła koleżanka poseł Radziszewska, ale rzeczywiście tak się w służbie zdrowia dzieje.</u>
          <u xml:id="u-263.1" who="#PosełAlfredBudner">Wysoka Izbo! W tej chwili dyrektorzy szpitali drżą, czy będą mieli środki na wypłaty pensji, czy będą mieli za co kupić żywność, by wyżywić pacjentów. Tak więc czas najwyższy, żebyśmy wreszcie doprowadzili kwestię finansowania służby zdrowia do szczęśliwego końca. Musimy załatwić również wszystkie konieczne sprawy przed akcesją do Unii Europejskiej, żeby nie stało się tak, że cała otoczka produkująca różne urządzenia dla służby zdrowia, polscy wykonawcy tychże urządzeń zostaną z ręką w nocniku. Dlatego też uważam, że szybko trzeba ten projekt przesłać z powrotem do komisji, wyprostować niektóre rzeczy, i, już możliwy do przyjęcia, przedstawić do dalszego procedowania. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Ryszard Stanibuła, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#PosełRyszardStanibuła">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Poselski projekt ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym oraz niektórych innych ustaw oraz zmieniającej niektóre inne ustawy przewiduje opóźnienie wejścia w życie zmian w kilku ustawach związanych z ubezpieczeniem zdrowotnym żołnierzy, a także związane z tym zmiany organizacyjne.</u>
          <u xml:id="u-265.1" who="#PosełRyszardStanibuła">Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego przywiązuje dużą wagę do postępujących w szybkim tempie prac nad rządowym projektem ustawy o Narodowym Funduszu Zdrowia. To właśnie tak intensywnie trwające prace nad projektem tego aktu prawnego są rzeczywistym powodem procedowania w dniu dzisiejszym nad pilnymi zmianami. Projekt ustawy obejmuje nowelizację kilku aktów prawnych o fundamentalnym znaczeniu dla funkcjonowania powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego. W skład pakietu wchodzą ustawa z dnia 20 lipca 2001 r. o zmianie ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym oraz niektórych innych ustaw, ustawa z dnia 21 grudnia 2001 r. o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej, ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych, ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym, ustawy o państwowym ratownictwie medycznym, ustawa Przepisy wprowadzające ustawę Prawo farmaceutyczne, ustawę o wyrobach medycznych oraz ustawę o Urzędzie Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych oraz o zmianie ustawy o zawodzie lekarza, ustawa z dnia 1 marca 2001 r. o zmianach w organizacji i funkcjonowaniu centralnych organów administracji rządowej i jednostek im podporządkowanych.</u>
          <u xml:id="u-265.2" who="#PosełRyszardStanibuła">Zaproponowane Wysokiej Izbie zmiany służą przesunięciu wejścia w życie nowelizacji ustaw związanych z ubezpieczeniem zdrowotnym żołnierzy, wysokością ich składki na ubezpieczenie zdrowotne, a także zniesieniu zmian związanych z nadzorem nad ubezpieczeniem zdrowotnym.</u>
          <u xml:id="u-265.3" who="#PosełRyszardStanibuła">Określone ustawowo zmiany zgodnie z dyspozycją wyżej wymienionych ustaw miały wejść w życie z dniem 1 stycznia 2003 r. Wnioskodawcy projektu ustawy zaproponowali zaś termin wejścia w życie tych przepisów na dzień 1 stycznia 2004 r.</u>
          <u xml:id="u-265.4" who="#PosełRyszardStanibuła">Komisja Zdrowia bardzo dogłębnie analizowała przedmiot procedowanej ustawy, jej wagę dla grup i podmiotów w kontekście wydolności finansowej państwa. Komisja przyjęła nowe brzmienie art. 1, jak również tytułu ustawy. W trakcie debaty zgłoszone zostały wnioski mniejszości dotyczące wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne, a także propozycje możliwości odpisywania składki od podatków.</u>
          <u xml:id="u-265.5" who="#PosełRyszardStanibuła">Kończąc, pragnę podkreślić, że Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego poprze proponowane zmiany w wielu wymienionych wcześniej ustawach oraz postuluje przyjęcie składki na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 8% na 2003 r. Wyrażam także przekonanie, mam taką nadzieję, że do tak ważnej ustawy, jaką będzie ustawa o Narodowym Funduszu Zdrowia, wszystkie rozporządzenia wykonawcze będą przez Ministerstwo Zdrowia rzetelnie przygotowane i wcześniej uzgodnione z zainteresowanymi grupami, których będą dotyczyć. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-266.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pani poseł Urszula Krupa, Liga Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#PosełUrszulaKrupa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin przedstawiam stanowisko wobec projektu ustawy zmieniającej ustawę o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym oraz niektórych innych ustaw, zawartego w druku sejmowym nr 1083. Wniesiona przez grupę posłów rządzącej koalicji ustawa zawarta w druku nr 1083 została przedstawiona przed trzema dniami do pierwszego czytania na posiedzeniu Komisji Zdrowia jako punkt dodatkowy. Stąd nie dysponowaliśmy wcześniej drukiem i tekstem nowelizacji tych ustaw ani ich tekstami jednolitymi.</u>
          <u xml:id="u-267.1" who="#PosełUrszulaKrupa">Dodatkowo dokonano poprawki legislacyjnej. W art. 1 zmieniono odniesienie do ustawy, wprowadzając w miejsce noweli ustawy ustawę matkę, co stworzyło chaos i uniemożliwiło rzeczową ocenę merytorycznej treści projektu ustawy, tym bardziej że rzeczywiste uzasadnienie do projektu przedstawił przedstawiciel rządu, a nie posłowie wnioskodawcy. Tak też było przy głosowaniu nad kolejnymi artykułami projektu, które przegłosowali posłowie koalicji, mimo krytycznych głosów posłów opozycji i sprzeciwie posłów klubu Ligi Polskich Rodzin. Nie po raz pierwszy dochodzi do bezkrytycznego i pospiesznego wnoszenia i uchwalania najważniejszych dla poszczególnych dziedzin życia ustaw i regulacji.</u>
          <u xml:id="u-267.2" who="#PosełUrszulaKrupa">Zasadniczym celem projektu jest przedłużenie działania przepisów ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym na rok 2003 w sytuacji niedokończenia, mimo ogromnego pośpiechu, prac legislacyjnych nad projektem ustawy o ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia, która to ustawa jest nieprzygotowana, w dodatku powoduje centralizację systemu z centralizacją władzy w ręce jednego ministra. Rząd bez wcześniejszej informacji na forum Sejmu wniósł tak ważny projekt. Pośpiech nie tłumaczy trybu i może rodzić skutki w postaci orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego, czego jesteśmy ostatnio świadkami. Z tego powodu wstrzymamy się od głosu nad projektem.</u>
          <u xml:id="u-267.3" who="#PosełUrszulaKrupa">Drugim powodem niemożności poparcia jest fakt, że w art. 2 pkt 1 projektu wprowadza się zamrożenie składki na kolejny, drugi rok budżetowy na poziomie 7,75% i to w sytuacji protestów związkowców służby zdrowia, pielęgniarek, położnych w całym kraju, zwłaszcza na Śląsku, z powodu niewypłacania im wynagrodzeń i deficytu środków na kontrakty z placówkami.</u>
          <u xml:id="u-267.4" who="#PosełUrszulaKrupa">Jeszcze jednym powodem jest zakładane w art. 3 odłożenie na kolejny rok wyłączenia żołnierzy z podsystemu ubezpieczenia zdrowotnego i objęcia ich świadczeniami zakładów opieki zdrowotnej finansowanych z budżetu ministra obrony narodowej. Zamiast naprawić błąd z nowelizacji ustawy o p.u.z. w 2001 r. i spowodować konkretnym zapisem ich powrót do ubezpieczenia, odkłada się wyłączenie tej grupy na kolejny rok.</u>
          <u xml:id="u-267.5" who="#PosełUrszulaKrupa">Następnym powodem jest odłożenie art. 4 projektu dotyczącego przejęcia nadzoru nad systemem ubezpieczenia zdrowotnego przez Komisję Nadzoru Ubezpieczeń Zdrowotnych na kolejny rok. Dla nas dziwne jest to, dlaczego minister finansów nie może nadzorować kas chorych, które są już kontrolowane przez ministra zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-267.6" who="#PosełUrszulaKrupa">Klub Parlamentarny Ligi Polskich Rodzin wstrzyma się od głosowania nad projektem ustawy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-268.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pani poseł Barbara Błońska-Fajfrowska, Unia Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#PosełBarbaraBłońskaFajfrowska">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przedstawić paniom i panom posłom stanowisko Klubu Parlamentarnego Unii Pracy dotyczące poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-269.1" who="#PosełBarbaraBłońskaFajfrowska">Wnioskodawcy przygotowali projekt ustawy, która ma zagwarantować w okresie od 1 stycznia 2003 r. do dnia wejścia w życie regulacji o ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia, po pierwsze, prawidłowe funkcjonowanie ochrony zdrowia żołnierzy zawodowych i żołnierzy odbywających zasadniczą służbę wojskową oraz ich rodzin, po drugie, eliminację kosztów, które byłyby związane z wejściem w życie regulacji likwidującej Urząd Nadzoru Ubezpieczeń Zdrowotnych przy braku ustawy o ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia i wreszcie, po trzecie, utrzymanie składki w roku 2003 na dotychczasowym poziomie.</u>
          <u xml:id="u-269.2" who="#PosełBarbaraBłońskaFajfrowska">Unia Pracy uznaje niepodważalny fakt konieczności zminimalizowania chaosu i niedogodności związanych z opóźnieniem wejścia w życie ustawy o ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia i dlatego poprze omawiany projekt przedstawiony w druku nr 1083, ze zmianami uwidocznionymi w druku nr 1088, powstałymi w efekcie pracy Komisji Zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-269.3" who="#PosełBarbaraBłońskaFajfrowska">Panie Marszałku! Szanowni Państwo Posłowie! Rzadko robię jakiekolwiek wycieczki, ale pozwolę sobie powiedzieć kilka słów do tego, o czym mówiła pani poseł Radziszewska.</u>
          <u xml:id="u-269.4" who="#PosełBarbaraBłońskaFajfrowska">Otóż Komisja Zdrowia i podkomisja przepracowały realnie 76 godzin nad ustawą o ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia, co jest równoznaczne z pracą przez 9 miesięcy w trybie 2 godziny tygodniowo. Oczywiście można urządzać krótkie, dwugodzinne posiedzenia, może one będą i miłe, i przyjemne, tyle tylko, że praca się nie posuwa i za miesiąc nikt nie wie, co było na początku tego miesiąca, a po kilku miesiącach to już zupełnie. Każdemu z 220 artykułów poświęcono statystycznie ponad 20 minut dyskusji, wliczając w to artykuły, nad którymi w ogóle dyskusji nie było, bo była to data lub zmiana nazwy. Tak się składa, że pani poseł Radziszewska na posiedzenia podkomisji nie przychodziła, a na posiedzeniach komisji bywała w kratkę, od południa, wtedy kiedy komisja pracowała już od trzech godzin, bo od 9 rano. I to właśnie była ta propozycja współpracy Platformy Obywatelskiej w wykonaniu pani poseł. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-269.5" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Radziszewska: Sprostowanie.)</u>
          <u xml:id="u-269.6" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Tomasz Nałęcz)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Wiedziałem, że tak się skończy.</u>
          <u xml:id="u-270.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Przepraszam, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-270.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Pani poseł Radziszewska w trybie sprostowania, jak rozumiem, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#PosełElżbietaRadziszewska">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-271.1" who="#PosełElżbietaRadziszewska">Bardzo mi przykro, że przewodnicząca mojej komisji dotyka mnie osobiście, ponieważ ja, wypowiadając się o pracach komisji, nie wymieniłam ani jednego nazwiska, ani jednego posła, chociaż mogłabym wiele rzeczy opowiedzieć i wiele nazwisk wymienić, czasem opowiadając bardzo ciekawie i barwnie. A sprostowanie dotyczy tego, że członkiem podkomisji nie byłam. Jeżeli pani przewodnicząca o tym nie wie, odsyłam do tego posiedzenia komisji, na którym skład podkomisji do sprawy ustawy o ubezpieczeniu zdrowotnym w Narodowym Funduszu Zdrowia został wybrany. I jak pani przewodnicząca również wie, w tej kwestii nie zabieram głosu na sali sejmowej, ponieważ nie jestem posłem prowadzącym tę ustawę. Z ramienia Platformy Obywatelskiej głos zabiera w tej kwestii, zabierała w pierwszym czytaniu i będzie zabierać i w drugim, i w trzecim czytaniu, pani poseł Ewa Kopacz.</u>
          <u xml:id="u-271.2" who="#PosełElżbietaRadziszewska">W pracach komisji starałam się pracować na tyle intensywnie, na ile mogłam, co można przeczytać w stenogramach z niejednego posiedzenia komisji. Ale jeżeli okazuje się, że komisja pracuje od godz. 9 do 22, a nasze obowiązki też bywają różne, jeżeli są takie, że nie da się czegoś odłożyć na tydzień lub na dwa, to trzeba wyjść z posiedzenia komisji. Komisja trwa 3 czy 4 godz. i nie mamy możliwości wyjścia do toalety czy nawet wypicia herbaty. Nawet dzieci w szkole co 45 minut mają 15 minut przerwy i tak intensywnie jak my na komisji nie pracują. Tak więc jeżeli ktoś wychodzi na 10 minut po to, żeby skorzystać z toalety, to ma do tego prawo. Dlatego uważam, że niestosowne były te uwagi pani poseł przewodniczącej. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-272.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">No, tylko prosiłbym obydwie panie posłanki o skomasowanie tej wymiany zdań.</u>
          <u xml:id="u-272.2" who="#komentarz">(Poseł Barbara Błońska-Fajfrowska: Czy mogę, panie marszałku?)</u>
          <u xml:id="u-272.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę, pani poseł Błońska-Fajfrowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#PosełBarbaraBłońskaFajfrowska">Panie Marszałku! Przede wszystkim, pani poseł, ja panią bardzo przepraszam, że panią dotknęłam, ale to pani poruszyła dzisiaj temat, który nie był przedmiotem dyskusji w ogóle, bo mówiliśmy o innej ustawie. Rzeczywiście nie była pani członkiem podkomisji, co wcale nie przeszkadzało przy dużym zainteresowaniu brać czynnego udziału, a nie wytykam pani tutaj wyjść do toalety, na które się pani powołuje, bo doskonale obydwie wiemy, że nie o to chodzi. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-274.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Wojtyłę występującego w imieniu Koła Parlamentarnego Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#PosełAndrzejWojtyła">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-275.1" who="#PosełAndrzejWojtyła">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Koła Parlamentarnego SKL chciałbym ustosunkować się do propozycji nowelizacji wielu ustaw związanych z ochroną zdrowia, które Wysokiej Izbie zostały przedstawione w druku nr 1083 i druku 1088 zawierającym sprawozdanie komisji.</u>
          <u xml:id="u-275.2" who="#PosełAndrzejWojtyła">Chciałbym powiedzieć, że ta nowelizacja jest skutkiem nowelizacji, którą przyjmowaliśmy w grudniu 2001 r., dotyczącej ustaw okołobudżetowych. Oto pan minister wystąpił z propozycją takiej nowelizacji i Wysoka Izba przyjęła tę nowelizację, uznając, że już 1 stycznia 2003 r. zostanie wprowadzony Narodowy Fundusz Zdrowia, czyli zostanie zmieniony system ochrony zdrowia w Polsce. I to nie jest wina Wysokiej Izby, ani nas posłów, że w dniu dzisiejszym musimy znowu dyskutować nad protezą w postaci nowelizacji tej ustawy, tylko jest wina pana ministra i rządu, który nie przewidywał, że może wystąpić przesunięcie terminu wejścia tej bardzo ważnej ustawy o Narodowym Funduszu Zdrowia. Jest to ustawa konstytucyjna. Ciągle podkreślam, że nad tą ustawą pracujemy bardzo szybko i ubolewam bardzo nad tym, że dyskusja w tej Izbie nad konstytucyjną ustawą, jaką jest Narodowy Fundusz Zdrowia, który zmienia konstytucję ochrony zdrowia, nie tylko w sensie finansowania, ale i organizacji, odbywa się w tej Izbie jako debata krótka. I posłowie, ażeby wypowiedzieć się na ten temat, mają do dyskusji 10 bądź 5 minut. Jest to, uważam, nieprawidłowe.</u>
          <u xml:id="u-275.3" who="#PosełAndrzejWojtyła">Poza tym, chciałbym również ustosunkować się do trybu procedowania. Ja od dłuższego czasu, pani przewodnicząca, nie uczestniczę, ponieważ moje argumenty merytoryczne, które były zgłaszane i dotyczyły wielu aspektów, nie były przyjmowane. W tej komisji, jeżeli coś jest czarne, to bez argumentacji merytorycznej przegłosuje się, że to jest białe. Posłowie opozycji... Wyszedłem z założenia, że nie ma sensu pracować nad tą ustawą, trzeba poczekać na efekty, a efekty już pojawią się po roku, bo innego wyjścia my jako opozycja nie mamy. Zgłaszamy szereg argumentów, które są argumentami merytorycznymi, a dostajemy odpowiedzi niemerytoryczne. Zapytałem stronę rządową o to, w jaki sposób będzie określała potrzeby zdrowotne, odpowiedź otrzymałem, że będzie to określane kolejkami, akceptacją pacjentów, akceptacją społeczeństwa tej reformy. Chciałem przypomnieć, że nie dalej jak pół roku temu Państwowy Zakład Higieny wszystkim posłom Komisji Zdrowia przysłał za darmo książeczkę, która się nazywa „Metodologia określania potrzeb zdrowotnych”, autorstwa panów dr Goryńskiego i Wojtyniaka. Jeżeli na poziomie definicji się nie rozumiemy, to dyskusja nie ma sensu.</u>
          <u xml:id="u-275.4" who="#PosełAndrzejWojtyła">Chciałbym powiedzie, że dotychczasowe pomysły pana ministra polegały głównie na tym, żeby ograniczać dopływ środków do ochrony zdrowia w ustawach okołobudżetowych, albo żeby zmniejszać wydatki. Pierwszą ustawą, która zmienia w sposób istotny całą organizację ochrony zdrowia jest ustawa o Narodowym Funduszu Zdrowia. I w samym uzasadnieniu występuje szereg sprzeczności. W jednym miejscu mówi się, że ta ustawa nie jest ustawą rewolucyjną, że dotychczasowe stosunki w ochronie zdrowia zostaną utrzymane, więc nasuwa się pytanie: po co ta zmiana? Mówi się o tym, że to będzie taniej i lepiej, a w samym uzasadnieniu mówi się, że wydatki na utworzenie Narodowego Funduszu Zdrowia wyniosą 360 mln, tyle samo co w 2002 r. Powiem, że to będzie jeszcze drożej, ponieważ tam mówi się o planach regionalnych, które mają tworzyć samorządy lokalne. Wiadomo, że te samorządy do tego nie są przygotowane ani fachowo, ani instytucjonalnie, więc trzeba będzie wydać dodatkowe pieniądze ze strony samorządów. Czyli już w samym uzasadnieniu mówi się o tym, że będzie drożej.</u>
          <u xml:id="u-275.5" who="#PosełAndrzejWojtyła">Jeszcze raz pytam: po co te zmiany? Dzisiejsza nowelizacja również jest potwierdzeniem mojej tezy, ponieważ mówi się, że wprowadza się protezę do obecnie obowiązującej ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym. To ja pytam rząd: Czy chce wprowadzić Narodowy Fundusz Zdrowia, czy nie chce wprowadzić Narodowego Funduszu Zdrowia? Pytam o to. Miała ta ustawa być wprowadzona 1 stycznia, mówi się o tym od roku, krytykując tamtą, dotychczas obowiązującą ustawę. W tej chwili mówi się, że nowelizujemy ustawę obecnie obowiązującą.</u>
          <u xml:id="u-275.6" who="#PosełAndrzejWojtyła">Chciałbym jeszcze powiedzieć o jednej sprawie, tzw. lekarstw za złotówkę. Jeszcze raz apeluję do rządu, żeby realizował ustawy, które dotychczas obowiązują, nie spieszył się z pochopną nowelizacją ustaw dotychczas obowiązujących, ponieważ może dojść do takiej samej sytuacji, jaką mamy w dniu dzisiejszym, że my jako opozycja musimy popierać partie koalicyjne, ażeby 200 tys. naszych obywateli mogło korzystać z ochrony zdrowia, żeby nie pozostało na boku. My to robimy, krytykując jednocześnie wasze pomysły, ponieważ mamy pełną świadomość, że z ochrony zdrowia w Polsce korzystają nie tylko posłowie koalicji rządzącej, ale całe społeczeństwo. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-276.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Lista osób zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-276.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-276.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono poprawki do przedłożonego projektu ustawy, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt ustawy do Komisji Zdrowia w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-276.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-276.5" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-276.6" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 17. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Gospodarki oraz Komisji Infrastruktury o rządowym projekcie ustawy o restrukturyzacji zobowiązań koncesyjnych operatorów stacjonarnych publicznych sieci telefonicznych (druki nr 934 i 1101).</u>
          <u xml:id="u-276.7" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Tadeusza Jarmuziewicza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#PosełSprawozdawcaTadeuszJarmuziewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym w imieniu Komisji Gospodarki i Komisji Infrastruktury przedstawić sprawozdanie z prac nad rządowym projektem ustawy o restrukturyzacji zobowiązań koncesyjnych operatorów stacjonarnych publicznych sieci telefonicznych, przedłożone w druku nr 1101, projekt rządowy był w druku nr 934.</u>
          <u xml:id="u-277.1" who="#PosełSprawozdawcaTadeuszJarmuziewicz">Rząd nie wnosił, aby projekt uznać za pilny, jednak z przedstawionych przez ministra infrastruktury uzasadnień wynikało, że zrealizowanie założeń ustawy zależy od szybkiego jej wejścia w życie. Sam pan minister, jak i zapraszani do dyskusji uczestnicy rynku telekomunikacyjnego, których ma dotyczyć ustawa, bardzo zgodnie, a chwilami nawet nieco nerwowo, apelowali o przyspieszenie prac. Mieliśmy nawet do czynienia z bezprecedensowym zachowaniem urzędnika państwowego, prezesa URTiP, który w jednym z dwóch wydanych komunikatów na ten temat oświadczył, że ustawę trzeba „przeforsować bez zbędnych opóźnień do końca roku”. Nie wiem, jakich środków siłowych zamierzał użyć wobec Sejmu pan prezes URTiP, ale zawarte w jego oficjalnym oświadczeniu sugestie, że prace w Sejmie są opóźnione, nie znajdują w mojej opinii najmniejszego uzasadnienia. Pan prezes URTiP uczestniczył zresztą żywo w dyskusji, wnosząc szereg cennych uwag, miał zatem swój własny wkład, że dyskusja nie trwała krócej.</u>
          <u xml:id="u-277.2" who="#PosełSprawozdawcaTadeuszJarmuziewicz">Panie Marszałku! Ustawa dotyczy zdjęcia z operatorów obowiązku wpłaty zadeklarowanych kilka lat temu kwot na koncesje telekomunikacyjne. Nie można się było spodziewać, że ustawa przejdzie przez Sejm bez dyskusji, bo okazało się, że ustawa niesie ze sobą istotne skutki dla budżetu, a akurat w tych dniach uwaga wszystkich koncentruje się na budżecie jak nigdy w ciągu roku.</u>
          <u xml:id="u-277.3" who="#PosełSprawozdawcaTadeuszJarmuziewicz">Drugim powodem do przeprowadzenia dyskusji było to, że rząd uznał, iż zniesienie obowiązku wniesienia zaległych opłat koncesyjnych nie powinno być automatyczne i należy je powiązać z wyegzekwowaniem od operatorów zobowiązań inwestycyjnych. W projekcie zaproponowano kilka mechanizmów umorzeń. Wobec każdego z nich zgłaszano uwagi i poprawki.</u>
          <u xml:id="u-277.4" who="#PosełSprawozdawcaTadeuszJarmuziewicz">Najbardziej chyba istotną konkluzją z dotychczasowej debaty było to, że w zasadzie nikt z posłów uczestniczących w pracach nad projektem nie negował samej koncepcji umorzenia zaległych zobowiązań.</u>
          <u xml:id="u-277.5" who="#PosełSprawozdawcaTadeuszJarmuziewicz">Przygotowałem dość obszerny rys historyczny, który towarzyszył obecnej sytuacji, ale myślę, że sobie to darujemy, widząc sugestie niektórych posłów. Pozwolę sobie opuścić ten fragment mojego, przyznam, interesującego wystąpienia, które w tym miejscu pominę. Żeby przybliżyć problemy, z którymi musieliśmy się uporać, chciałbym poinformować, że w początkowej fazie prac nad ustawą pojawił się problem roszczenia operatorów komórkowych, którzy uznali, że problem wywindowanych do zbyt wysokiego poziomu opłat koncesyjnych dotyczy również nich, ich - będzie chyba bardziej gramatycznie. Zarzucali oni niekonstytucyjność ograniczenia umorzeń do sieci stacjonarnych. Pomimo tego, że zapowiadała się dosyć gorąca dyskusja, operatorzy komórkowi niespodziewanie wycofali się z dalszej dyskusji. Zaproponowaliśmy jednak Biuru Studiów i Ekspertyz ekspertyzę na temat zgodności zapisów ustawy z konstytucją. W podsumowaniu obszernej ekspertyzy znalazł się pogląd, że sytuacja operatorów komórkowych jest nieco inna, jeśli w koncesjach płacą za rezerwację częstotliwości, czyli uzyskują prawo dysponowania dobrem bezdyskusyjnie rzadkim.</u>
          <u xml:id="u-277.6" who="#PosełSprawozdawcaTadeuszJarmuziewicz">Innym dosyć poważnym problemem, który pojawił się w dyskusji, była zbieżność prac nad ustawą z dyskusją na temat budżetu. Okazało się bowiem, że z formalnych względów wynika, że w ustawie budżetowej zapisano ok. 370 mln, które do budżetu nie wpłyną, bo są to opłaty koncesyjne, których umorzenie przewiduje omawiana ustawa. Wyjaśnienia obecnego na posiedzeniu komisji przedstawiciela Ministerstwa Finansów nie były zbyt przekonujące, podobnie jak wyjaśnienia prezentującego ustawę wiceministra infrastruktury. Wytłumaczono nam tylko, że ze względu na kondycję operatorów i tak są to należności praktycznie nieściągalne, a ewentualne straty budżetowe zostaną podobno zniwelowane poprzez poprawę wypłacalności podatkowej operatorów. Wystosowaliśmy w tej sprawie zapytanie do ministra finansów. Spotkałem się również osobiście z wiceministrem finansów. Odniosłem wrażenie, że sprawa nie była zbyt dobrze znana. W końcu jednak zapanowała tu najwyraźniej cicha zgoda, bo wsparcie koalicji dla obu projektów rządowych jest jednoznaczne.</u>
          <u xml:id="u-277.7" who="#PosełSprawozdawcaTadeuszJarmuziewicz">Ceniąc czas państwa zebranych na sali, oszczędzę moich niektórych przemyśleń i spostrzeżeń, jakie miałem w czasie prac nad ustawą. Wspomnę natomiast, że projekt ustawy przewidywał trzy podstawowe mechanizmy dochodzenia do decyzji o umorzeniu opłat koncesyjnych. Operator stacjonarnej sieci telefonicznej uzyskuje decyzję ministra o odroczeniu płatności koncesji, jeżeli przedstawi wniosek, w którym określi, jak z tych mechanizmów chce skorzystać. Pierwszym, najbardziej eksponowanym w prezentowaniu ustawy sposobem była deklaracja operatora o podjęciu inwestycji infrastrukturalnych, z tym że przewidywano zróżnicowanie przeliczników wartości inwestycji na umorzenie w zależności od tego, czy są one realizowane w większych miastach czy na wsi. To taki podstawowy klucz podziału, jaki zafunkcjonował w przedstawionym do przepracowania projekcie. Drugim proponowanym mechanizmem umorzeń były inwestycje portfelowe, czyli zakup, przejęcie akcji lub udziałów pomiędzy podmiotami. Wreszcie trzecią możliwością umorzenia jest wejście do spółek skarbu państwa. Ostatnia możliwość, czyli udział skarbu państwa, została dosyć jednoznacznie skrytykowana w podkomisji, ale potem na posiedzeniu połączonych komisji przywrócono pierwotną propozycję udziału skarbu państwa w procesie restrukturyzacji umorzeń dzięki zgodzie koalicji z niektórymi przedstawicielami PiS.</u>
          <u xml:id="u-277.8" who="#komentarz">(Poseł Antoni Mężydło: Przepraszam, wstrzymałem się.)</u>
          <u xml:id="u-277.9" who="#PosełSprawozdawcaTadeuszJarmuziewicz">Po dosyć długich dyskusjach nastąpiła zgoda co do zrezygnowania z wzajemnych inwestycji portfelowych w akcje lub udziały operatorów jako opcji równoważnej dla inwestycji w infrastrukturę.</u>
          <u xml:id="u-277.10" who="#PosełSprawozdawcaTadeuszJarmuziewicz">Pominę komentarze dotyczące poszczególnych mechanizmów, o których wspominałem, tych trzech podstawowych, bo bym zabrał chyba zbyt wiele czasu. Sądząc z zatroskanych twarzy, panowie posłowie temat znają bardzo dobrze, w związku z tym byłoby niestosowne przypominać go aż tak precyzyjnie.</u>
          <u xml:id="u-277.11" who="#PosełSprawozdawcaTadeuszJarmuziewicz">Ze względu na nerwową pilność projektu zadecydowano również, by termin jego wejścia w życie był liczony z chwilą ogłoszenia, a nie po 14 dniach. Szereg poprawek do pierwotnego brzmienia projektu wniosło Biuro Legislacyjne. Projekt uzyskał pozytywną opinię Komitetu Integracji Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-277.12" who="#PosełSprawozdawcaTadeuszJarmuziewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu połączonych: Komisji Gospodarki i Komisji Infrastruktury proszę o przyjęcie przedłożonego sprawozdania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-278.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Informuję, że przedstawiciele Komisji Ustawodawczej nie przedłożyli Prezydium Komisji Ustawodawczej nieuwzględnionych przez Komisję Gospodarki oraz Komisję Infrastruktury propozycji poprawek.</u>
          <u xml:id="u-278.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Wysoki Sejmie! Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-278.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-278.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Henryka Długosza występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#PosełHenrykDługosz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym podziękować panu posłowi sprawozdawcy. Zanosiło się na to, że to sprawozdanie będzie miało lekką nutę polityki, ale w gruncie rzeczy pan poseł Tadeusz Jarmuziewicz oddał sens tego, co działo się i w podkomisji, i w komisji.</u>
          <u xml:id="u-279.1" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Jarmuziewicz: Proszę o cierpliwość. Będzie i polityka.)</u>
          <u xml:id="u-279.2" who="#PosełHenrykDługosz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie projektu ustawy o restrukturyzacji zobowiązań koncesyjnych operatorów stacjonarnych publicznych sieci telefonicznych (druki nr 934 i 1101).</u>
          <u xml:id="u-279.3" who="#PosełHenrykDługosz">Wysoka Izbo! Głównym celem projektowanej ustawy jest pomoc operatorom sieci telefonicznych w restrukturyzacji ich zobowiązań z tytułu opłat koncesyjnych. Rozwiązania zawarte w projekcie de facto umożliwią działalność tych operatorów na rynku, na pewno im w tej działalności pomogą. Dziś, Wysoka Izbo, obserwujemy ogromną recesję w sektorze telekomunikacyjnym. Dotyka ona właściwie wszystkie podmioty i wszystkich operatorów, łącznie z telekomunikacją. Widzimy ewidentny odwrót od inwestowania w infrastrukturę telekomunikacyjną. Szczególnie niepokojące jest to, że tych inwestycji nie ma na obszarach o małym zaludnieniu, a więc obszarach wiejskich. Tam telefon dalej jest dobrem, jakby wyższym dobrem. W wielu tych miejscach nie ma również sieci operatorów komórkowych. A więc obecny poziom nasycenia, wskaźnik gęstości telefonicznej w Polsce jest bardzo niski, niższy niż w krajach Europy Środkowej, nie mówiąc już o Europie Zachodniej. Nierównomierny rozwój tej infrastruktury może zostać zmieniony przez działanie omawianej ustawy. W wyniku rozwiązań, które będą przyjęte w tej ustawie, myślę, operatorzy będą mogli więcej inwestować właśnie na obszarach wiejskich.</u>
          <u xml:id="u-279.4" who="#PosełHenrykDługosz">Do dziś, Wysoka Izbo, ci operatorzy zainwestowali ok. 2 mld euro i wnieśli do budżetu państwa ok. 400 mln euro opłat koncesyjnych. Weszło w życie Prawo telekomunikacyjne i wydane pod działaniem tego prawa koncesje stały się zezwoleniami telekomunikacyjnymi. Uprawnienia, które zostały przyznane w tych koncesjach, uległy znacznemu uszczupleniu. Nie zostało to jednak spowodowane zmniejszeniem opłat za te koncesje, co w gruncie rzeczy postawiło tych operatorów w bardzo trudnej sytuacji gospodarczej i finansowej.</u>
          <u xml:id="u-279.5" who="#PosełHenrykDługosz">Nie będę mówił o mechanizmach, które tu już pan poseł sprawozdawca Wysokiej Izbie przedstawił. Chcę tylko na koniec podzielić się z Wysoką Izbą opinią mojego klubu na temat tego, jakie powinny być de facto skutki tej ustawy. Otóż nie mamy co mówić o tym, że będzie uszczuplenie dochodów budżetu państwa, bo w rzeczywistości wyegzekwowanie tych zobowiązań jest trudne albo wręcz niemożliwe, może doprowadzić do wielu bankructw, czyli dochód państwa jest iluzoryczny. W związku z tym, że rozwiązania zawarte w tej ustawie powinny temu rynkowi pomóc, a to powinno znacznie zwiększyć inwestycje w tym sektorze telekomunikacyjnym, zwiększenie inwestycji w infrastrukturze powinno spowodować wzrost produkcji w całym sektorze, a co za tym idzie - zahamować w tym sektorze wzrost bezrobocia, powinny się pokazać tendencje, które będą w tym sektorze widoczne, będą skutkowały i wyższymi wpływami do budżetu, i większą ilością miejsc pracy. Z uzasadnienia rządowego wynika, że każdy milion tych nakładów inwestycyjnych powinien przynieść do budżetu ok. 330 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-279.6" who="#PosełHenrykDługosz">Tak więc, Wysoka Izbo, tym projektem ustawy rząd Leszka Millera potwierdził, że nie są mu obce problemy podmiotów gospodarczych na naszym rynku, i jest to kolejny dowód na to, że ten rząd, rząd Leszka Millera, chce pomóc. Ta ustawa pomaga sektorowi, który powinien być w przyszłości sektorem bardzo, bardzo dochodowym. Apeluję do Wysokiej Izby, do Sejmu i do Senatu, żeby rzeczywiście te prace zakończyć w taki sposób, by w 2002 r. można było tym operatorom pomóc. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-280.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Tadeusza Jarmuziewicza występującego w imieniu Klubu Poselskiego Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#PosełTadeuszJarmuziewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panowie Posłowie! Pozwolicie, że nie będę polemizował z posłem sprawozdawcą - mam bardzo zbliżone zdanie do jego zdania w niektórych kwestiach.</u>
          <u xml:id="u-281.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-281.2" who="#PosełTadeuszJarmuziewicz"> Natomiast w imieniu Klubu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej pragnę przedstawić uwagi dotyczące projektu ustawy o restrukturyzacji zobowiązań koncesyjnych operatorów stacjonarnych publicznych sieci telefonicznych (druk nr 1101).</u>
          <u xml:id="u-281.3" who="#PosełTadeuszJarmuziewicz">Wysoka Izbo! Polska gospodarka potrzebuje konkurencyjnego rynku telekomunikacyjnego. We współczesnej gospodarce teleinformatyka jest kluczowym czynnikiem rozwoju gospodarczego. Narodowy monopolista Telekomunikacja Polska SA posiada nadal 90% udziału w rynku. W Polsce przypada 30 telefonów stacjonarnych na 100 mieszkańców, w Bułgarii - 39, a średnia w krajach Unii Europejskiej to 60 telefonów. Celem strategicznym rządu pana Leszka Millera zawartym w dokumencie „Infrastruktura - klucz do rozwoju” jest osiągnięcie 37 telefonów na 100 mieszkańców w 2005 r. Jak widać, rząd nie ma ambicji dogonienia nawet Bułgarii, nie wspominając o Unii Europejskiej. Taryfy telekomunikacyjne, ceny dostępu do Internetu należą w Polsce do jednych z najwyższych. Czy mając taką infrastrukturę teleinformatyczną, Polska będzie krajem rozwoju i postępu?</u>
          <u xml:id="u-281.4" who="#PosełTadeuszJarmuziewicz">Przedłożony przez rząd projekt ustawy skłania do zapytania o politykę, o strategię budowy społeczeństwa informacyjnego w Polsce. Czas bowiem skończyć dyskusję o terminach i datach wejścia Polski do Unii Europejskiej, trzeba zakasać rękawy i wziąć się za zbudowanie mechanizmów rozwoju konkurencji, rozwoju rynku telekomunikacyjnego. Nadszedł czas dyskusji o naszym modelu gospodarczej aktywności w Unii Europejskiej. Musimy stworzyć trwałe fundamenty konkurencji, musimy zbudować podstawy rozwoju gospodarki po to, aby wygrać sukces postępu cywilizacyjnego, jaki daje nam wejście do Unii Europejskiej. Czy ktoś z szanownego gremium koleżanek i kolegów posłów widział strategię lub wie o rządowej strategii rozwoju społeczeństwa informacyjnego, rozwoju rynku? Nie. Poza sferą ogólnych deklaracji, dokumentem publicystycznej twórczości koalicji „Infrastruktura - klucz do rozwoju” nie ma realnych czynów, realnych faktów. Panie ministrze Pol, czas się zabrać do pracy! Od roku poza deklaracjami Ministerstwo Infrastruktury nie posunęło się ani o krok do przodu. Rynkowi telekomunikacyjnemu w Polsce potrzebne są rozwiązania systemowe.</u>
          <u xml:id="u-281.5" who="#PosełTadeuszJarmuziewicz">Należy podkreślić, że propozycje rządu nie dotyczą konsumenta rynku usług telekomunikacyjnych. Rząd poświęca uwagę ochronie interesów operatorów, konserwacji monopolu i nieefektywności rynku. Jak bowiem nazwać inaczej fakt, iż oto pan Pol na stanowiska wiceprezesów Urzędu Regulacji Telekomunikacji i Poczty mianował pracowników Telekomunikacji Polskiej, dwóch czołowych pracowników monopolisty, w tym byłego członka zarządu? Czy w ten sposób rząd realizuje walkę z monopolem? Jest to pogwałcenie zasad panujących w tym zakresie w krajach Unii Europejskiej. Jak można oceniać fakt, że ministrem właściwym do spraw telekomunikacji... nie dokończę. O co w tym wszystkim chodzi, chyba nie o interesy konsumenta?</u>
          <u xml:id="u-281.6" who="#PosełTadeuszJarmuziewicz">Jako posłowie Rzeczypospolitej reprezentujemy interesy obywateli. Nasza perspektywa oglądu problemu powinna zatem koncentrować się na interesie społecznym. Pragnę zwrócić uwagę, iż przyjęcie ustawy w proponowanej formie powoduje, iż każdy podatnik do 2011 r. będzie musiał średnio dopłacić ok. 100 zł ze swojej kieszeni do interesów operatorów telekomunikacyjnych. Czy wobec tak skromnych środków budżetu państwa i obciążeń podatnika można się na to zgodzić? Czy pan premier stanie twarzą do strajkujących pielęgniarek, protestujących policjantów, nauczycieli i powie: wasze pieniądze muszę dać inwestorom prywatnych firm? Czy pan premier powie podatnikom: muszę zabrać wam pieniądze, aby dać prywatnym inwestorom? Takie bowiem w istocie zobowiązania tworzy projekt ustawy. Dziwi to, że w trakcie obrad połączonych Komisji: Gospodarki i Infrastruktury za takimi zobowiązaniami głosowali posłowie Prawa i Sprawiedliwości i Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-281.7" who="#PosełTadeuszJarmuziewicz">Proponowany projekt ustawy wprowadza jako narzędzie polityki państwa nacjonalizację, oto bowiem skarb państwa będzie mógł objąć udziały prywatnych operatorów. Jest to niezgodne z zasadami polityki gospodarczej w krajach Unii Europejskiej. Państwo nie może być przedsiębiorcą, regulatorem i kreującym politykę telekomunikacyjną. Jest to powrót do monopolu państwa w zakresie działalności telekomunikacyjnej, monopolu szkodliwego dla interesów konsumenta. Przeciwko takiemu rozwiązaniu jako Platforma Obywatelska protestujemy. Proponowany w projekcie ustawy...</u>
          <u xml:id="u-281.8" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-281.9" who="#PosełTadeuszJarmuziewicz">Panie pośle, pan będzie zaraz, za chwileczkę przemawiał. Ja będę wtedy tak głośno mówił, że pan nie zdoła słowa powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-281.10" who="#PosełTadeuszJarmuziewicz">Proponowany w projekcie ustawy mechanizm to zaprzeczenie procesu prywatyzacji i liberalizacji. Nie ma powodów, aby skarb państwa mógł zostać inwestorem prywatnych podmiotów. Proponuję w imieniu Klubu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej dokonanie zmian w projekcie ustawy o restrukturyzacji zobowiązań koncesyjnych z druku nr 1101. Nie chcę wymieniać poprawek, które wnoszę. W sumie jest to pakiet, który powoduje wyłączenie z tej ustawy udziału skarbu państwa, możliwości ingerowania w te sprawy. Jest to ujęte w jednym zapisie, przedłożę to za chwilę panu marszałkowi. Celem proponowanych przez klub Platformy Obywatelskiej zmian jest odrzucenie możliwości inwestowania przez skarb państwa w operatorów, angażowanie bowiem środków skarbu państwa w strukturę właścicielską operatorów jest niezgodne z zasadami polityki gospodarczej krajów Unii Europejskiej oraz kształtem zmian systemowych realizowanych od niemal 12 lat w Polsce. Nacjonalizacja nie jest akceptowanym rozwiązaniem, tym bardziej iż w projekcie ustawy ma ona dotyczyć inwestycji skarbu państwa w interes prywatnych przedsiębiorców. Jest to tworzenie patologii gospodarczej, której uzasadnieniem ekonomicznym jest interes prywatnych inwestorów. Mam nadzieję, że Wysoka Izba, mając na względzie strategiczny interes społeczny, zaakceptuje proponowane zmiany. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-282.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie...</u>
          <u xml:id="u-282.2" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Jarmuziewicz: Jeszcze poprawki złożę.)</u>
          <u xml:id="u-282.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Tak, bardzo proszę, poczekamy cierpliwie na poprawki pana posła.</u>
          <u xml:id="u-282.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Piotra Kozłowskiego występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#PosełPiotrKozłowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona RP przedstawić stanowisko w sprawie projektu ustawy o restrukturyzacji zobowiązań koncesyjnych operatorów stacjonarnych publicznych sieci telefonicznych. Klub Parlamentarny Samoobrona RP generalnie popiera projekt ustawy. Po wejściu w życie w 2001 r. przepisów Prawa telekomunikacyjnego i zastąpieniu koncesji znacznie tańszym zezwoleniem telekomunikacyjnym zmieniono warunki funkcjonowania operatorów, na których do tej pory spoczywa obowiązek płacenia rat koncesyjnych. Skoro dzisiaj prawie każdy operator może otrzymać zezwolenie, za które płaci równowartość 2,5 tys. euro, to sytuacja zmieniła się tak bardzo na niekorzyść operatorów posiadających koncesję, iż uchwalenie tej ustawy uważamy za zasadne. Jednak nie możemy w żadnym wypadku zgodzić się z propozycją rządową zamiany tych zobowiązań na akcje lub obligacje. Naszym zdaniem nie ma żadnych uzasadnionych powodów, by budżet państwa angażować w akcje firm prywatnych. Dziwi nas stanowisko ministra infrastruktury, gdyż na posiedzeniu podkomisji ani operatorzy, ani pan minister nie zabiegali o taki zapis. Przedstawiciele operatorów opowiadali się za zamianą tych zobowiązań na zobowiązania inwestycyjne, a Ministerstwo Infrastruktury bez sprzeciwu zgodziło się zapis o zamianie zobowiązań na akcje wykreślić, natomiast w połączonych komisjach, dysponując większą siłą, przywrócono pierwotny zapis. Takie postępowanie podaje w wątpliwość sens powoływania podkomisji i pracy w podkomisjach.</u>
          <u xml:id="u-283.1" who="#PosełPiotrKozłowski">Klub Parlamentarny Samoobrona RP opowiada się za zamianą zobowiązań koncesyjnych na nakłady inwestycyjne na terenach wiejskich, gdyż tak naprawdę to te właśnie tereny posiadają słabą infrastrukturę telekomunikacyjną. Poziom nasycenia rynku, który wynosi 30 telefonów na 100 mieszkańców, jest niższy niż na Węgrzech, w Czechach czy nawet w Bułgarii. Zdajemy sobie sprawę, że kwota 1700 tys. zł nie poprawi infrastruktury w odczuwalny sposób, ale rezygnacja z niej i wejście skarbu państwa w niepewny dzisiaj rynek telekomunikacyjny nie jest dobrym pomysłem.</u>
          <u xml:id="u-283.2" who="#PosełPiotrKozłowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona RP wnoszę o wprowadzenie następujących zmian do omawianego projektu ustawy o restrukturyzacji zobowiązań koncesyjnych operatorów stacjonarnych publicznych sieci telefonicznych. W art. 1 ust. 1 proponuje się skreślić pkt 2 w brzmieniu: „zamianę na udziały albo akcje lub obligacje”. W art. 7 ust. 2 proponuje się skreślić pkt 1 w brzmieniu: „każde 1 euro nakładów inwestycyjnych poniesionych na obszarze miast liczących w dniu wejścia w życie ustawy 100 tys. mieszkańców”. Pozostawienie możliwości zaliczania inwestycji w największych miastach może oznaczać, że przepisy mające wspierać inwestycje w innych rejonach będą bezprzedmiotowe. Oznacza to, że zamiar rządu się nie powiedzie i nasza troska o regiony słabiej rozwinięte nie zostanie zaspokojona. Obawiamy się, że uwaga operatorów skupi się na kilku najlepiej rozwiniętych gospodarczo aglomeracjach, gdzie i tak są najlepsze warunki rozwoju konkurencji. Nie wydaje się, by zaproponowane zróżnicowanie przeliczników cokolwiek tu zmieniło. Będziemy mieć wzrost konkurencji w miastach, a co z obszarami, gdzie nadal nie ma telefonów? Od ministra infrastruktury należy oczekiwać, że jego rola nie ograniczy się do roli księgowego, który ocenia sprawozdanie operatorów, ale że będzie on współtwórcą polityki wspomagającej powstanie rozwiązań systemowych, tak jak to deklaruje w programie „Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca”. Wtedy operatorzy nie pozostaną z dylematem, jak skłonić ludzi na wsi do korzystania z doprowadzonej tam linii telekomunikacyjnej. Uważamy, że od rządu należy oczekiwać przede wszystkim rozwiązań systemowych. Rozwiązania systemowe są konieczne, jeżeli chce się stworzyć szansę na zmniejszenie cywilizacyjnej przepaści dzielącej Polskę od krajów wysoko rozwiniętych w dziedzinie dostępności usług telekomunikacyjnych. Instrument ekonomiczny, który zyska minister infrastruktury dzięki prawu do umorzeń zaległości koncesyjnych, to świetna, zupełnie wyjątkowa okazja, by takie rozwiązania systemowe wprowadzać. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-283.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-284.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Poproszę o poprawki.</u>
          <u xml:id="u-284.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Antoniego Mężydłę, występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#PosełAntoniMężydło">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie będę się ustosunkowywał do wszystkich nieprawdziwych sformułowań posła Jarmuziewicza, ale muszę się ustosunkować do tego, które dotyczy naszego klubu. Pan poseł Jarmuziewicz jako sprawozdawca sformułował nieprawdziwe dane dotyczące sposobu głosowania posłów PiS podczas pierwszego czytania w Komisji Gospodarki oraz Komisji Infrastruktury. Jest to zapisane w stenogramie, bo ja nawet uzasadniłem swój sposób głosowania w kwestii zamiany zobowiązań koncesyjnych na udziały albo akcje lub obligacje. Klub PiS wstrzymał się w tym wypadku od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-285.1" who="#PosełAntoniMężydło">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość w sprawie sprawozdania Komisji Gospodarki oraz Komisji Infrastruktury o rządowym projekcie ustawy o restrukturyzacji zobowiązań koncesyjnych operatorów stacjonarnych publicznych sieci telefonicznych. Jak wynika z uzasadnienia rządowego, celem wprowadzenia tej ustawy jest naprawienie błędu legislacyjnego popełnionego przy uchwalaniu ustawy Prawo telekomunikacyjne z dnia 21 lipca 2000 r., która likwidując opłaty koncesyjne, wprowadziła nieporównywalnie niższe opłaty za zezwolenia w związku z liberalizacją rynku usług telekomunikacyjnych. Obowiązek uiszczania opłat koncesyjnych powstał pod rządami nieobowiązujących przepisów ustawy z dnia 23 listopada 1990 r. o łączności i powiązany był z uzyskaniem koncesji na świadczenie usług telekomunikacyjnych. Działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usług telefonicznych mogły prowadzić wyłącznie podmioty, które otrzymały koncesję, z wyjątkiem Telekomunikacji Polskiej SA, której uprawnienia wynikały wprost z ustawy o łączności. Koncesje uprawniały operatorów do prowadzenia działalności objętej monopolem państwa, a ich liczba była ograniczona. Wydawano jedną koncesję na obszar każdej strefy numeracyjnej, z wyjątkiem warszawskiej strefy numeracyjnej, gdzie wydano dwie koncesje operatorom niezależnym. Koncesja uprawniała operatora do działania w warunkach konkurencji ograniczonej jedynie do Telekomunikacji Polskiej SA, czyli do tzw. duopolu. Wysokość opłaty koncesyjnej stanowiła de facto wycenę uzyskanego uprawnienia do duopolu.</u>
          <u xml:id="u-285.2" who="#PosełAntoniMężydło">Z dniem 1 stycznia 2001 r., wraz z wejściem w życie ustawy Prawo telekomunikacyjne, uprawnienia koncesyjne operatorów przekształciły się w zezwolenia, czyli uprawnienia o charakterze niewyłącznym. Zezwolenie może otrzymać każdy podmiot, który spełnia warunki określone ustawą. Nie ma ograniczeń co do liczby wydawanych zezwoleń, a opłata za zezwolenie wynosi równowartość 2500 euro, podczas gdy opłaty za koncesje wynosiły po kilkaset milionów złotych. A więc jest to sytuacja skrajnie niesprawiedliwa dla działających już operatorów stacjonarnych publicznych sieci telefonicznych. Dlatego Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość opowiada się za restrukturyzacją zobowiązań koncesyjnych. Pewnie opowiedzielibyśmy się za bezwzględnym umorzeniem pozostałych jeszcze zobowiązań, gdyż blisko połowa z nich została już spłacona, jednak z uwagi na zapóźnienie telekomunikacyjne Polski na tle innych krajów europejskich, przejawiające się niskim wskaźnikiem nasycenia liniami telefonicznymi, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość opowiada się za restrukturyzacją powyższych zobowiązań przez ich umorzenie w związku z poniesieniem nakładów inwestycyjnych na infrastrukturę telekomunikacyjną. Takie rozwiązanie przyczyni się do wielu korzystnych zmian w polskiej gospodarce, związanych z ożywieniem działalności inwestycyjnej w sektorze telekomunikacyjnym. Z kolei rozwój infrastruktury telekomunikacyjnej przyczyni się do usprawnienia funkcjonowania całej gospodarki przez zwiększenie liczby linii telefonicznych, zwiększenie dostępności nowoczesnych usług telekomunikacyjnych oraz polepszenie wymiany informacji.</u>
          <u xml:id="u-285.3" who="#PosełAntoniMężydło">Inwestycje w infrastrukturę zapobiegną redukcji miejsc pracy nie tylko w sektorze telekomunikacyjnym, ale i w firmach z nim kooperujących. Ogólnie przyczyni się to do szybszego wzrostu gospodarczego, a o to nam chyba wszystkim chodzi. Rynek telekomunikacyjny jest ważnym miernikiem nowoczesności gospodarki, a rozwój jego infrastruktury stanowi istotny wskaźnik stanowiący o atrakcyjności danego kraju dla inwestorów zagranicznych. Sytuacja w sektorze usług telekomunikacyjnych przekłada się bezpośrednio na sytuację w sektorze producentów i dostawców sprzętu telekomunikacyjnego. W ostatnim dziesięcioleciu powstało wiele firm krajowych - producentów nowoczesnego sprzętu telekomunikacyjnego, których wyroby są uznane na rynkach światowych. W związku z ogólnoświatową nadzwyczajną recesją w sektorze usług telekomunikacyjnych również i te firmy znalazły się w trudnej sytuacji finansowej. Te negatywne skutki ekonomiczne mogą się przyczynić do ograniczenia liczby miejsc pracy, co tylko powiększy i tak już olbrzymią skalę bezrobocia w naszym kraju.</u>
          <u xml:id="u-285.4" who="#PosełAntoniMężydło">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odnosząc się jednak do sprawozdania Komisji Gospodarki oraz Komisji Infrastruktury, Klub Parlamentarny PiS uważa zamianę zobowiązań koncesyjnych na udziały albo akcje lub obligacje za bardzo ryzykowną. Chociaż ogólnie nie jesteśmy przeciwnikami udziału państwa w gospodarce, to w tym wypadku musimy powiedzieć: nie. Powodów tego stanowiska jest wiele. Straciłaby na tym infrastruktura telekomunikacyjna, powodowałoby to różne pokusy upolityczniania tych podmiotów gospodarczych, np. przez szukanie synekur politycznych w radach nadzorczych tych spółek już z udziałem skarbu państwa. I chyba najważniejszy powód: tajemniczy sposób wprowadzenia tej poprawki do propozycji, która wyszła z podkomisji. Sposób ten zdaje się wskazywać na istnienie drugiego dna wprowadzenia tej poprawki. Posłowie SLD przeważnie byli nielicznie obecni lub nieobecni podczas prac podkomisji, minister infrastruktury zgadzał się w zasadzie z propozycjami podkomisji, aby ten sposób restrukturyzacji odrzucić - czyli nie było dyskusji. Natomiast podczas pierwszego czytania w komisji licznie zgromadzeni posłowie z SLD zgłosili pierwotną propozycję rządu w tym zakresie i przegłosowali ją znaczącą ilością głosów. Ta tajemniczość wzbudza we mnie nieufność, gdyż problem jest zbyt poważny, aby przejść nad tym bez dyskusji. Nie będę jednak w tej chwili szukał drugiego dna tej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-285.5" who="#PosełAntoniMężydło">Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość zgłasza stosowne poprawki przywracające wersję propozycji ustawy wypracowaną w podkomisji w zakresie zmiany zobowiązań koncesyjnych operatorów stacjonarnych publicznych sieci telefonicznych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-285.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-286.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję za poprawki.</u>
          <u xml:id="u-286.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Gudzowskiego, występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#PosełStanisławGudzowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-287.1" who="#PosełStanisławGudzowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Przyszło nam dzisiaj kontynuować dyskusję o restrukturyzacji zobowiązań koncesyjnych operatorów stacjonarnych publicznych sieci telefonicznych, a w zasadzie zmierzać do jej zamknięcia i do podjęcia decyzji strategicznej - czy chcemy powrotu do praktyki sprzed kilku dosłownie lat, gdy nie istniała konkurencja, czy też opowiadamy się za kierunkiem zdrowej, powtarzam: zdrowej konkurencji.</u>
          <u xml:id="u-287.2" who="#PosełStanisławGudzowski">Jak uczy nas życie, teoria jest zawsze uboższa od doświadczenia. Tak jest i tym razem, bo wybór kierunku rozwoju sektora usług telekomunikacyjnych i tym samym ułatwienie dostępu do tychże usług społeczeństwu w dobie ogólnoświatowej recesji w tej dziedzinie i wobec sytuacji ekonomicznej polskich rodzin napotyka wiele znaków zapytania i różnych wątpliwości. Sytuację operatorów działających na polskim rynku pogarsza dodatkowo obowiązywanie niefortunnej ustawy z dnia 21 lipca 2000 r., która w praktyce mogłaby doprowadzić do ich upadłości. Wielkości opłat koncesyjnych do aktualnie obowiązującej opłaty telekomunikacyjnej są nieporównywalne i dla operatorów, którzy weszli na rynek po 1 stycznia 2001 r., ustawa stworzyła niesamowity handikap nie tylko w postaci symbolicznej opłaty, ale i dostępności obszarów działania.</u>
          <u xml:id="u-287.3" who="#PosełStanisławGudzowski">W zaistniałej sytuacji z uznaniem można by przyjąć inicjatywę rządu w sprawie restrukturyzacji zobowiązań, idącą w kierunku umorzenia tychże zobowiązań w zamian za realizację przez operatorów określonych inwestycji. Taki kierunek spotkał się z naszą - mówię to w imieniu klubu Ligi Polskich Rodzin - pełną akceptacją. Za takim też rozwiązaniem opowiadałem się jako przedstawiciel klubu w trakcie prac podkomisji. Niestety zaproponowano też rozwiązanie zakładające przejmowanie zobowiązań - formę ich zamiany na akcje bądź udziały - przez skarb państwa, co zupełnie zmieniło całą filozofię ustawy. W tym bowiem ujęciu nie będzie żadnego zainteresowania inwestowaniem w infrastrukturę telekomunikacyjną, a to jest najbardziej istotne w całej sprawie. Dlatego też generalnie opowiadać się będziemy za wersją projektu ustawy, jaka została wypracowana w podkomisji.</u>
          <u xml:id="u-287.4" who="#PosełStanisławGudzowski">Nie będę się odnosił do wszystkich kwestii różnicujących wersję rządową i tę z podkomisji, jako że to już zostało przez moich przedmówców wyraźnie zaakcentowane. Jednak w imieniu klubu Ligi Polskich Rodzin chcę się odnieść do art. 7 proponowanej ustawy, a konkretnie do ust. 2 tego artykułu, mówiącego o przeliczaniu wartości nakładów inwestycyjnych operatorów w zależności od obszarów inwestowania. Pierwsza myśl: Dopóki jesteśmy państwem polskim, budżet jest określany w walucie narodowej, w polskich złotych, wszystkie zobowiązania też tak winny być mianowane. Dlatego też wnosimy o to, by wszędzie, gdzie jest zwrot „euro”, zastąpić go słowem „złoty”.</u>
          <u xml:id="u-287.5" who="#PosełStanisławGudzowski">Temat następny: Obszary miast występujące w pkt 1 i 2 należy dookreślić nie jako 100 tys. mieszkańców, ale jako 50 tys. Proponujemy również dodanie ust. 9 do art. 3, który będzie stabilizował rzeczywiste zaangażowanie operatorów w działalność inwestycyjną. Stosowne poprawki przedkładam na ręce pana marszałka. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-288.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję za poprawki.</u>
          <u xml:id="u-288.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Ryszarda Pojdę, występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#PosełRyszardPojda">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy przedstawiam oświadczenie w sprawie sprawozdania Komisji: Gospodarki oraz Infrastruktury dotyczące projektu ustawy o restrukturyzacji zobowiązań koncesyjnych operatorów stacjonarnych publicznych sieci telefonicznych.</u>
          <u xml:id="u-289.1" who="#PosełRyszardPojda">Komisje: Gospodarki oraz Infrastruktury wprowadziły zmiany do przedmiotowego projektu. Omówił je pan poseł sprawozdawca. Celem wprowadzenia w życie ustawy jest umożliwienie operatorom stacjonarnych sieci telefonicznych dokonania restrukturyzacji ich zobowiązań z tytułu opłat koncesyjnych. Ustawa ta jest odpowiedzią na zarzuty wobec rządu dotyczące naprawy błędu legislacyjnego zawartego w Prawie telekomunikacyjnym. Błąd ten dotyczy niezawarcia w ustawie przepisów przejściowych odnoszących się do opłat za koncesje.</u>
          <u xml:id="u-289.2" who="#PosełRyszardPojda">Recesja w sektorze telekomunikacyjnym dotyka obecnie wszystkich operatorów. Następuje odwrót od inwestowania. Sytuacja ta zagraża 70 tys. pracowników zatrudnionych w tym sektorze. Mała gęstość telefoniczna w Polsce, jej nierównomierność tym bardziej skłania do umożliwienia tej branży korzystniejszego inwestowania w nowoczesne sieci telekomunikacyjne.</u>
          <u xml:id="u-289.3" who="#PosełRyszardPojda">Dotychczasowe wykorzystanie instrumentu odraczania płatności rat opłaty koncesyjnej nie przynosi pożądanego efektu, dlatego że powiększa jedynie zadłużenie operatorów. Projekt ustawy określa 3 warianty restrukturyzacji zobowiązań operatorów z tytułu opłat koncesyjnych oraz opłat prolongacyjnych. Są to:</u>
          <u xml:id="u-289.4" who="#PosełRyszardPojda">- umorzenie zobowiązań operatorów w zamian za realizację przez operatorów zobowiązań inwestycyjnych,</u>
          <u xml:id="u-289.5" who="#PosełRyszardPojda">- zamiana zobowiązań operatorów na akcje bądź udziały w podwyższonym kapitale zakładowym operatora objęte przez skarb państwa,</u>
          <u xml:id="u-289.6" who="#PosełRyszardPojda">- zamiana zobowiązań operatorów na zobowiązania z tytułu wyemitowanych przez operatorów długoterminowych papierów wartościowych objętych przez skarb państwa.</u>
          <u xml:id="u-289.7" who="#PosełRyszardPojda">Nie można się zgodzić z argumentacją klubów opozycyjnych, że następuje nacjonalizacja operatorów, albowiem w ustawie jest zawarty wybór co do możliwości umorzenia. Tak więc na pewno operatorzy, jeżeli nie będą chcieli mieć kontroli państwa w swoich firmach, wybiorą ten pierwszy wariant, a to ich bardzo zmusza do inwestowania.</u>
          <u xml:id="u-289.8" who="#PosełRyszardPojda">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Unii Pracy będzie głosował za przyjęciem projektu ustawy według przedłożenia Komisji: Gospodarki oraz Infrastruktury. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-290.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Pan poseł Tomasz Szczypiński wyraził chęć zadania pytania.</u>
          <u xml:id="u-290.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#PosełTomaszSzczypiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zostałem zainspirowany do tego pytania, które kieruję do pana ministra, wystąpieniem pana posła Długosza. Pan poseł Długosz powiedział, że tak naprawdę budżet nic nie traci, ponieważ i tak byśmy nie ściągnęli w przyszłym roku 372 mln zł przychodów. Czy to prawda, panie ministrze? Jednocześnie debatujemy przecież nad budżetem, w którym ta pozycja jest zaplanowana. W związku z tym pytanie do pana ministra: Czy prawdą jest, że w ustawie budżetowej mamy zapisane przychody w wysokości 372 mln zł, natomiast Ministerstwo Infrastruktury, zgodnie z tym, co mówił poseł Długosz, od początku wiedziało, że te przychody nie będą zrealizowane? Ta sprawa jest dla mnie niezwykle ważna, chyba dla posłów również. Co więcej, czy prawdą jest, że przyjęcie tej ustawy, aczkolwiek słuszne, spowoduje, że już na pewno te przychody, które są zapisane w ustawie budżetowej, są wirtualne, nieprawdziwe? Takie są moje pytania w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-291.1" who="#PosełTomaszSzczypiński">Mam jeszcze jedno pytanie, panie ministrze, związane z tą najbardziej kontrowersyjną sprawą, czyli przejmowania zobowiązań koncesyjnych, zamiany na akcje i obligacje skarbu państwa. Rozumiem, panie ministrze, że ta polityka inwestycji jest jasna. Wiadomo, jaki jest cel rządu. Ponieważ są tu różne uwagi, mam pytanie: Jeżeliby były przejęcia, byłaby zamiana tych zobowiązań na akcje lub obligacje skarbu państwa, to czy rząd ma jakiś plan, co chce z tym zrobić? To znaczy: Czy jest jakaś myśl? W pierwszej sprawie jest myśl: zwiększamy infrastrukturę, jest inwestowanie. Czy to będzie tylko takie przejęcie: tu 2%, tu 5%, tu 15%, czy też jest jakaś myśl, panie ministrze, aby tak się mocno upierać? Chciałbym się tego dowiedzieć. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Mam apel do pana posła Długosza, żeby nie prostował, bo przecież wiadomo, że pytanie jest w określonej poetyce. Pan minister udzieli odpowiedzi i wszystko będzie jasne.</u>
          <u xml:id="u-292.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Infrastruktury pana ministra Krzysztofa Hellera.</u>
          <u xml:id="u-292.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie wiem, czy moja odpowiedź będzie w takiej samej poetyce, czy w innej, ale myślę, że na pewno będzie zgodna z prawdą i z faktami, bo sadzę, że...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Przepraszam, panie ministrze, ja mówiłem tylko o poetyce pytania i dlatego apelowałem o nieprostowanie, bo wypowiedź pana posła Długosza musiałaby być w tej poetyce, natomiast co do poetyki rządu nie śmiałbym w ogóle się wypowiadać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Myślę, że to dobrze, że po godz. 21 dyskutujemy o poetyce rządu, a nie o polityce rządu. To trochę odprężające. A jednak wróćmy na chwilę do polityki, a w szczególności do projektu tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-295.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">W trakcie wypowiedzi klubowych zadali państwo wiele pytań. Najpierw odniosę się jednak do uwag, które tu padały. Muszę powiedzieć, że o ile wyważenie posła sprawozdawcy jest dla mnie bardzo pozytywne, zrozumiałe, o tyle wypowiedzi przedstawiciela klubu Platformy Obywatelskiej zawierały pewne wycieczki, których nie sposób pozostawić bez odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-295.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Wyjaśnię parę kwestii, krótko, szanując czas państwa posłów, ale bez odpowiedzi nie można tych zarzutów zostawić. Otóż rzeczywiście telefonie komórkowe, operatorzy telefonii komórkowej, posługując się argumentem o niekonstytucyjności, podnosili swoje roszczenia, swoje prawa do analogicznego traktowania. Wycofali się z tego, panie pośle, bo widocznie uznali, że jednak te argumenty były niesłuszne. A co do tych argumentów, zostało to potwierdzone ekspertyzą, i to ekspertyzą biura sejmowego. Myślę więc, że nie ma co tu się doszukiwać jakiegoś tajemniczego spisku.</u>
          <u xml:id="u-295.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Chciałbym też powiedzieć, że sytuacja telefonii komórkowej jest zupełnie inna. Ciążą na nich duże zobowiązania koncesyjne w związku z telefonią UMTS i oczywiście będziemy bacznie obserwować rozwój tej telefonii, w zależności od rozwoju sytuacji w Polsce i na rynkach światowych będziemy podejmować stosowne decyzje.</u>
          <u xml:id="u-295.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Co do budżetu, to tutaj znowu nie do końca rozumiem... W trakcie prac podkomisji przedstawiliśmy - na wyraźne życzenie - stosowne wyliczenia. Pokazywaliśmy, jak te kwoty... Rzeczywiście, w przyszłym roku bezpośrednio do budżetu nie wpłynie kwota 372 mln z tytułu opłat koncesyjnych, ale za to wpłyną opłaty z tytułu podatków pośrednich właśnie związanych ze zwiększonymi inwestycjami, z całym ciągnionym rachunkiem. Wpłyną one do budżetu, choć w innej formie. Co więcej, możemy oczywiście kwestionować te wyliczenia, ale wtedy rozmawiajmy o faktach, o liczbach, a nie o bliżej nieokreślonych spekulacjach. Muszę tu powiedzieć o jeszcze jednej rzeczy, która jest bardzo ważna i leży u fundamentów tej ustawy. Otóż gdybyśmy rzeczywiście próbowali wyegzekwować te opłaty koncesyjne od operatorów, z takimi obciążeniami i w takim stanie, to oni po prostu zbankrutują. I wtedy już nie zbudują ani kilometra linii ani też nie zapłacą ani centa podatku, ani złotówki, ani grosza. Nie zapłacą, bo po prostu ich już nie będzie.</u>
          <u xml:id="u-295.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Bardzo mnie cieszą padające z ust wielu posłów słowa o tym, że chcemy rozwijać rynek telekomunikacyjny, że wielu z panów widzi w konkurencji istotny czynnik, który ożywia ten rynek, obniża ceny, jest, generalnie rzecz biorąc, prokonsumencki. Tutaj oczywiście dobrze byłoby powiązać słowa z czynami, a to, wydaje mi się, nie zawsze jest praktyką, zwłaszcza kiedy obserwuję zachowanie przedstawicieli pańskiego klubu podczas procedowania nad inną ustawą, ustawą o zmianie ustawy Prawo telekomunikacyjne. Wiele wskazuje na to, że nie działają państwo w kierunku...</u>
          <u xml:id="u-295.6" who="#komentarz">(Poseł Antoni Mężydło: A którzy to z posłów?)</u>
          <u xml:id="u-295.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Może nie wymieniajmy nazwisk, są stenogramy, wszystko wiadomo. To są działania zdecydowanie w interesie dominującego na rynku operatora, tego, który ma 92% rynku. Muszę przyznać, że takie zachowanie jest dla mnie dziwne - wypadałoby systemowo i konsekwentnie opowiadać się za jedną albo drugą opcją. Odpowiedź na pytanie, czy Ministerstwo Infrastruktury ma pewną politykę i strategię działania, brzmi: ma. Ta strategia objawia się też konkretnymi posunięciami. Została przedłożona nowelizacja Prawa telekomunikacyjnego, już od kilku miesięcy trwa procedowanie nad nią w komisjach sejmowych. Ustawa ta zawiera rozwiązania, które zmierzają do wzmocnienia konkurencyjności, do tego, żeby na skutek tego spadły ceny dla użytkownika końcowego. Poza działaniami czysto legislacyjnymi, wielokrotnie informowałem o podejmowanych krokach praktycznych. Myślę o udostępnianiu innych możliwości, innych technologii dostępu do usługi telekomunikacyjnej, w szczególności drogą radiową i po liniach energetycznych. To również wzbogaca możliwości konkurowania, a przede wszystkim daje inne technologie, które są tańsze i wymagają mniejszych nakładów inwestycyjnych. W tej pierwszej sprawie, czyli udostępnieniu częstotliwości radiowych, w tej chwili kończone są prace nad nowym rozporządzeniem związanym ze zmianami krajowej tablicy przeznaczeń częstotliwości. Tam właśnie wygospodarowujemy częstotliwości radiowe, które umożliwią łatwiejszy dostęp do tej usługi. Ma to szczególne znaczenie dla terenów wiejskich, gdzie oczywiście jest znacznie trudniej, ponieważ dystanse są większe, a gęstość zaludnienia jest mniejsza.</u>
          <u xml:id="u-295.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Co do wycieczek osobistych, przywoływanych tutaj takich czy innych osób, odpowiem tak: każdy gdzieś kiedyś pracował i każdy ma jakąś historię zatrudnienia. Być może koncepcją pana posła jest powoływanie na odpowiedzialne stanowiska w tym państwie osób, które nie mają żadnego doświadczenia w danej dziedzinie. Może to jest dobry pomysł. Myślę, że to było ćwiczone zwłaszcza w sferze telekomunikacji, która to dość boleśnie odczuła, i wydaje mi się, że to nie była dobra polityka. Pan premier Miller powołał na swoich podsekretarzy, sekretarzy stanu i ministrów ludzi, którzy mają określone kompetencje. Tak, ja pracowałem w firmach telekomunikacyjnych i nie wstydzę się tego powiedzieć. Jednak, patrząc na decyzje, które podejmuję, jak również na te, które podejmują inne osoby, pracujące w Urzędzie Regulacji Telekomunikacji i Poczty czy w ministerstwie, sądzę, że nie sposób im zarzucić stronniczości. Jeżeli tak jest, to bardzo proszę o wskazanie konkretnych przykładów decyzji, a nie osób, i nie argumentować ad personam, lecz odnośnie do działań i faktów.</u>
          <u xml:id="u-295.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Również nie bardzo są dla mnie jasne argumenty dotyczące dopłacania 100 zł z kieszeni podatnika. Mamy tutaj chyba sytuację czystą, wypowiedziałem się na temat wyliczeń, o których mówiłem wcześniej, mianowicie w jaki sposób będą generowane podatki czy inne wpływy do budżetu. Bardzo byłbym zobowiązany za wskazanie, na co i w którym momencie wyjmujemy z kieszeni podatnika rzeczone 100 zł.</u>
          <u xml:id="u-295.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Wysoka Izbo! Panie i Panowie Posłowie! Odnieśmy się jeszcze do jednej rzeczy, bardzo ważnej, której chciałbym też chwilę poświęcić. Mówię o przywoływanym tutaj wielokrotnie zamienianiu zobowiązań na akcje bądź obligacje, które obejmowałby skarb państwa. Mamy tutaj dwie drogi, każda z nich ma swoje zalety i wady. Jedna z tych dróg to preferowanie inwestycji. Zostawia ona pewien, powiedziałbym, ślad materialny, bo zamienia się operatorowi jego zobowiązania na wykonanie konkretnej pracy, zbudowanie konkretnej infrastruktury. To jest jasne, proste, wszyscy to rozumiemy. To trwa, ponieważ inwestycje w telekomunikacji to na ogół ok. 1,5 roku do 2 lat. W tym czasie zobowiązania są cały czas zapisane w bilansie danego operatora, czyli jego sytuacja ekonomiczna jest, powiedziałbym, z punktu widzenia dokapitalizowania, z punktu widzenia potencjalnych inwestorów - a ta branża bardzo potrzebuje inwestorów - ciągle jeszcze niezbyt klarowna, aż do momentu, kiedy ostatecznie te zobowiązania będą zdjęte z bilansu w sposób przewidziany w ustawie. Druga możliwość to jest zamiana na akcje skarbu państwa bądź obligacje. Polega to na tym, że całość zobowiązań jest zamieniana na stosunkowo niewielki - tak wynika z praktyki, z wielkości zobowiązań i z tego, co widzimy na rynku - udział skarbu państwa. Jakie kryje się za tym drugie dno? Nie szukajmy drugiego dna, bo tam jakiegoś bardzo głębokiego drugiego dna nie ma. To jest możliwość, w której państwo, nabywając pewne udziały, zamierza wyjść z tych inwestycji w ciągu dwóch, trzech, czterech lat. To są inwestycje średnioterminowe. Państwo liczy na to, że odzyska więcej, kiedy wartość tej branży wzrośnie. Ponadto jest jeszcze druga rzecz, o której chciałem wspomnieć. Otóż rzeczywiste działania w obszarze zwiększania możliwości konkurencji to jest konsolidacja - konsolidacja tych małych podmiotów, małych operatorów. To są oczywiście podmioty w większości prywatne i to jest decyzja tych przedsiębiorców, państwo nie ma ani ochoty, ani mechanizmu, żeby ich do tego zmuszać. Nabywając 3%, 5% udziałów też ich do tego nie zmusi. Ale wtedy, w trakcie tych działań, możemy tę konsolidację, która jest potrzebna branży, bo rozproszeni mali operatorzy nie będą w stanie efektywnie działać, nie będą w stanie dobrze rozwijać swoich sieci, będą, jak to do tej pory to miało miejsce, mniej efektywnie gospodarować środkami... Możemy im pomóc, i to jest istotne. Oczywiście - żeby była jasność dla wszystkich, którzy być może nie do końca dogłębnie zapoznali się z projektem ustawy - nie ma żadnej przymusowości. To wszystko jest robione na wniosek operatorów. A więc nie ma sytuacji, w której państwo przymusza operatora do tego, żeby stało się jego udziałowcem. Co więcej, państwo też ma możliwość odpowiedzenia: nie. Państwo, upoważniony do tego minister rozpatruje wniosek operatora i jeżeli ten wniosek nie spełnia określonych kryteriów, może udzielić odpowiedzi negatywnej. Nie ma tutaj żadnego przymusu, ani w ani w jedną, ani w drugą stronę.</u>
          <u xml:id="u-295.11" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Jeżeli odnosimy się do popierania nacjonalizacji, to wracając do wcześniej przywoływanego przez mnie przykładu działań w interesie może nie monopolisty, ale operatora o pozycji dominującej, musimy powiedzieć, że jego udziałowcem jest duży operator francuski, który jest w większości w rękach skarbu państwa. Ale skarbu państwa francuskiego. I teraz jest pytanie: Na czyją korzyść mamy działać? Czy na korzyść skarbu państwa francuskiego, czy państwa polskiego? My wolimy działać - nie mając oczywiście nic przeciwko Francji ani firmom z tego obszaru - na rzecz państwa polskiego i firm polskich.</u>
          <u xml:id="u-295.12" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Chciałbym się jeszcze szybko odnieść do dwóch uwag, które tu padły, i do dwóch wniosków.</u>
          <u xml:id="u-295.13" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Po pierwsze, w trakcie procedowania w podkomisji używałem dokładnie tej samej argumentacji. Być może nie trafiła ona do panów posłów, ale trudno powiedzieć, że zgodziłem się w pełni z wnioskiem, ażeby łatwo i lekko usunąć spory fragment ustawy, nad którą pracowaliśmy dobrych kilka miesięcy, uzgadniając ją bardzo szeroko w środowisku. Po drugie, jeżeli chodzi o argument dotyczący niezgodności z polityką krajów Unii czy też z przepisami, jest oczywiście opinia Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej na temat tej ustawy o zgodności z prawem unijnym. Nie robimy zatem niczego, co jest rzeczą niedopuszczoną, niedozwoloną, niestosowaną w Unii.</u>
          <u xml:id="u-295.14" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Chciałbym się jeszcze odnieść do dwóch szczegółowych propozycji. Otóż, dlaczego posługujemy się w tej ustawie euro. Wynika to z tego, że kiedyś wyznaczono poziom opłat koncesyjnych w tej walucie i wszystkie zobowiązania koncesyjne są wyznaczane w euro i przeliczane na złotówki według bieżącego kursu. Dlatego też w ustawie - ponieważ dotyczy ona konwersji zobowiązań - odnosimy się do waluty, w której te zobowiązania zostały wyliczone.</u>
          <u xml:id="u-295.15" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Druga uwaga szczegółowa, chodzi o propozycję, która miałaby zmierzać do zabronienia realizacji inwestycji tym operatorom w miastach. Otóż, ci operatorzy - warto o tym wspomnieć, tu też było to przedstawiane, ale chciałbym to powtórzyć - do tej pory zainwestowali ok. 1,9 mld euro czy ekwiwalent tej kwoty w infrastrukturę, w zbudowanie na terenie Polski czegoś, co już tutaj pozostanie, nie zostanie nigdzie wywiezione, bo - mówiąc dosłownie - zostało to zakopane w ziemi. Ponadto wnieśli opłaty na rzecz skarbu państwa, nie tylko przywołane tutaj ponad 400 mln euro w ramach opłat koncesyjnych, ale również wiele innych opłat, podatków i wszelkich innych, do których byli zobowiązani. To nie są firmy, które zalegały z ZUS czy z innymi opłatami i które w pewien sposób nie wywiązywały się wobec skarbu państwa, one regulowały wszystkie swoje zobowiązania na bieżąco. A te zobowiązanie, które obecnie są nieuregulowane, odroczone są na podstawie prawomocnej, zgodnej z prawem, decyzji. Są to więc firmy, które chcą i starają się działać uczciwie. Firmy te, również w ramach koncesji, największe kwoty, jakie miały, zapłaciły za prawo budowania w miastach i gdyby je teraz wykluczać z tych miast, byłoby to wobec nich nieuczciwe, byłoby to jeszcze bardziej niesprawiedliwe. Nie dość, że główny, dominujący konkurent, który ma 92%, jest już bardzo mocno rozbudowany i jest obecny na tych terenach miasta, to teraz dodatkowo byśmy je wypychali poza miasta. Wydaje mi się, że system preferencji, który jasno określa - tj. stosunek aż 4:1 w niektórych przypadkach - w jakim kierunku chcemy budować, jest wystarczającym mechanizmem. Nie należy tych firm dodatkowo karać, zakazując im budowy w miastach. Te proporcje wyniknęły z wyliczeń dotyczących średnich kosztów budowy. Średnie koszty budowy na terenach charakteryzujących się największym rozproszeniem, o najmniejszej gęstości zabudowy są kilkakrotnie większe, oczywiście, od kosztów budowy w miastach, z tego wynikają te proporcje i dodatkowo jest tam czynnik preferencji.</u>
          <u xml:id="u-295.16" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Pojawiły się oczywiście także preferencje dla innych terenów - dzięki aktywnej postawie posłów w trakcie prac podkomisji, to zostało przyjęte przeze mnie z dużym uznaniem - dla terenów objętych bezrobociem strukturalnym i uważam, że ubogacony w tym obszarze projekt rzeczywiście nabiera dodatkowej wartości.</u>
          <u xml:id="u-295.17" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Myślę, że odniosłem się do wszystkich pytań, w tym również do tego dotyczącego ściągania przychodów. Jeżeli są jeszcze jakieś pytania dodatkowe, chętnie udzielę odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Nie ma już takiego trybu, panie ministrze, żeby pojawiły się dodatkowe pytania. Dziękuję panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-296.1" who="#komentarz">(Poseł Antoni Mężydło: W trybie sprostowania)</u>
          <u xml:id="u-296.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Pan poseł Mężydło w trybie sprostowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#PosełAntoniMężydło">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-297.1" who="#PosełAntoniMężydło">Panie Ministrze! Mówiąc o drugim dnie, nie starałem się doszukiwać tego drugiego dna. Mówiłem tylko o tym, że styl wprowadzenia poprawki o zamianie zobowiązań koncesyjnych na udziały, w skrócie powiedziawszy, niejako wskazywał na to, że tu musi być jakieś drugie dno ze względu na to, że o tym się nie dyskutuje, tylko na siłę się przegłosowuje. Podejrzewam, że na tej sali też będzie to na siłę przegłosowane ze względu na to, że nie widzę przedstawicieli PSL. Być może koalicyjnie zostanie to przegłosowane w ten sposób i podejrzenia te będą jeszcze bardziej uzasadnione. Jak pan wie, ja sam uzasadniałem w podkomisji - można sięgnąć do stenogramu z pierwszego czytania tej ustawy - i mógł pan mieć tu zwolenników, gdyby sprawa ta została przedyskutowana, uzasadniona, uargumentowana przez wnioskodawców do poprawki albo przez pana ministra podczas czytania na posiedzeniach podkomisji. Tylko to chciałbym sprostować. Ja mówię, że ze względu na styl może tu istnieć jakieś drugie dno, nie doszukuję się bezwzględnie, a pan tu zacytował, że...</u>
          <u xml:id="u-297.2" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury Krzysztof Heller: Dwóch posłów użyło sformułowania „drugie dno”, poseł Szczypiński też i ja właśnie miałem na myśli pana posła Szczypińskiego.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Szanowni panowie, dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-298.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Pan poseł sprawozdawca komisji, pan Tadeusz Jarmuziewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#PosełTadeuszJarmuziewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pan minister wyjątkowo szeroko odniósł się, mam takie wrażenie, do mojej wypowiedzi. Ja z kolei obiecałem panu marszałkowi, że ja nie będę się szeroko wypowiadał ze względu na porę i dość obszerny program przewidziany jeszcze na dzisiejszy wieczór.</u>
          <u xml:id="u-299.1" who="#PosełTadeuszJarmuziewicz">Panie ministrze, chciałbym tylko przytoczyć jedną przypowieść Seneki, noszę ją akurat w rękawie na stosowną chwilę. Zdaje się, że jest dzisiaj odpowiedni wieczór. Seneka powiada tak. Ja zarzuciłem panu brak konsekwentnej polityki państwa w zakresie telekomunikacji.</u>
          <u xml:id="u-299.2" who="#PosełTadeuszJarmuziewicz">Ja poczekam, aż pan minister będzie uważał, bo to jest dla mnie bardzo istotny moment.</u>
          <u xml:id="u-299.3" who="#PosełTadeuszJarmuziewicz">Panie ministrze, a propos niekonsekwentnej polityki i braku polityki rządu, ja się bowiem będę upierał, że nie ma opisanego modelu telekomunikacyjnego państwa, państwo nie wie, do jakiego modelu dąży, nie wiemy, jakiego chcemy państwa. Seneka powiedział tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Panie pośle, to chyba nie Seneka, bo telekomunikacja...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#PosełTadeuszJarmuziewicz">Nie, nie, to na razie ja, przepraszam, dobre towarzystwo, ale... Seneka powiada tak: żeglarz, który nie wie, dokąd płynie, nigdy nie będzie miał pomyślnych wiatrów.</u>
          <u xml:id="u-301.1" who="#PosełTadeuszJarmuziewicz">Panie ministrze, dopóki nie opiszemy modelu telekomunikacyjnego państwa, nie będziemy wiedzieli, czy kolejne ustawy zbliżają nas do modelu, czy nie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-301.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Oczywiście, że zbliżają.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-302.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-302.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Wysoki Sejmie! W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono poprawki do przedłożonego projektu ustawy, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt ustawy do Komisji Gospodarki oraz Komisji Infrastruktury w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-302.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-302.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-302.5" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 18. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez skarb państwa oraz niektóre osoby prawne oraz o zmianie niektórych ustaw (druki nr 1054 i 1068).</u>
          <u xml:id="u-302.6" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Jana Kubika.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#PosełSprawozdawcaJanKubik">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw związanych z programem rządowym „Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca” składam sprawozdanie o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez skarb państwa oraz niektóre osoby prawne oraz zmianie niektórych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-303.1" who="#PosełSprawozdawcaJanKubik">Komisja Nadzwyczajna do rozpatrywania projektów ustaw związanych z programem rządowym „Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca” po rozpatrzeniu powyższej uchwały na posiedzeniu w dniu 12 listopada br. i wysłuchaniu oświadczenia przedstawiciela Komitetu Integracji Europejskiej uznała, że projekt ustawy zawarty w sprawozdaniu jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-303.2" who="#PosełSprawozdawcaJanKubik">Senat wprowadził do ustawy o zmianie ustawy o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez skarb państwa oraz niektóre osoby prawne oraz zmianie niektórych ustaw 7 poprawek, które w większości mają na celu poprawienie czytelności ustawy, zapewnienie spójności jej przepisów oraz dostosowanie ich do aktualnego stanu prawnego. Poprawką nr 1 Senat zastępuje uzupełnienie adresu publikacyjnego nieobowiązującej już ustawy o warunkach dopuszczenia i nadzorowaniu pomocy publicznej dla przedsiębiorców odwołaniem do tej ustawy o zmianie o takim samym tytule. Poprawka nr 2 zmierza do zapewnienia spójności pomiędzy art. 2c ust. 4 ustawy nowelizowanej w art. 1 i jej art. 23 ust. 1, który przewiduje wyłącznie udzielanie poręczeń wypłaty odszkodowania za zniszczone, uszkodzone bądź skradzione eksponaty ustawowe. Poprawka nr 3 natomiast usuwa błąd w oznaczeniu nowelizowanego przepisu. Poprawka nr 4 ma na celu uwzględnienie nowelizacji ustawy o kontroli skarbowej, która dodała z dniem 1 października br. pkt 9 w art. 2 ust. 1 tej ustawy. Poprawka nr 5 jest konsekwencją zmiany wprowadzonej w art. 18 pkt 4 ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego i zmierza do zapewnienia spójności jej przepisów. Senat uznał, że z przepisu art. 12 nie wynika dostatecznie wyraźnie, iż postępowania egzekucyjne dotyczące wierzytelności skarbu państwa z tytułu wykonania umowy poręczenia lub gwarancji, które zostaną umorzone na podstawie ust. 2, będą ponownie wszczynane i prowadzone zgodnie z nowymi przepisami w tym zakresie, dlatego też zaproponował poprawkę, która wprost formułuje dalszą zasadę.</u>
          <u xml:id="u-303.3" who="#PosełSprawozdawcaJanKubik">Ostatnia z poprawek zaproponowanych przez Senat zmierza do zapewnienia trwałego charakteru zmiany załącznika do ustawy o opłacie skarbowej. Wejście w życie tej zmiany w roku 2002 oznaczało jej obowiązywanie tylko do 1 stycznia 2003 r., albowiem z tym dniem załącznik do ustawy o opłacie skarbowej mocą wcześniejszej nowelizacji ma nowe brzmienie.</u>
          <u xml:id="u-303.4" who="#PosełSprawozdawcaJanKubik">Komisja Nadzwyczajna wnosi o przyjęcie poprawek zgłoszonych przez Senat do ustawy. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-303.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-304.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-304.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-304.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Klimka, występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#PosełJanKlimek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej przedstawiam stanowisko dotyczące uchwały Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez skarb państwa oraz niektóre osoby prawne oraz o zmianie niektórych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-305.1" who="#PosełJanKlimek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Wysoka Izba bardzo szybko procedowała nad projektem omawianej ustawy. Rząd skierował ów projekt do laski marszałkowskiej w lipcu br., a już po 4 miesiącach podejmujemy debatę nad uchwałą Senatu, który do uchwalonego tekstu ustawy wprowadza kilka istotnych z punktu widzenia redakcyjnego i legislacyjnej czystości poprawek. Nie będę szczegółowo omawiał zgłoszonych poprawek, ponieważ uczynił to poseł sprawozdawca. Poprawki te, co trzeba podkreślić, nie burzą w najmniejszym stopniu konstrukcji rozwiązań przyjętych przez Sejm, natomiast zwiększają spójność sejmowego aktu z obowiązującym aktualnie stanem prawnym.</u>
          <u xml:id="u-305.2" who="#PosełJanKlimek">Trzeba w tym miejscu dodać, że zarówno Wysoka Izba, jak i Senat doceniły ogromny wkład pracy Komisji Nadzwyczajnej, która szybko uporała się z ważną i trudną materią prawną, jaką obejmuje przedmiotowa ustawa. Ten element należy przypomnieć, albowiem informacja o noweli ustawy o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez skarb państwa oraz inne podmioty, w których skarb państwa jest reprezentowany, spotkała się z żywym zainteresowaniem środowisk gospodarczych. Kwestia systemu gwarancji i poręczeń często pojawiała się podczas spotkań z reprezentantami przedsiębiorców, czyli tej grupy, która bezpośrednio zainteresowana jest tworzeniem buforów finansowych dla podejmowanej przez nich działalności gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-305.3" who="#PosełJanKlimek">Wysoki Sejmie! Jest jeszcze kilka dodatkowych przesłanek, dla których szybka decyzja w sprawie poprawek senackich ma ogromną wagę. Musimy sobie zdawać sprawę z tego, że przedmiotowa ustawa stanowi pewnego rodzaju koronę rodzącego się w Polsce systemu poręczeń i gwarancji dla przedsiębiorczych działań, których celem jest poprawa stanu gospodarki oraz podniesienie jej konkurencyjności w obliczu otwartego rynku. Przypomnę, że ustawę tę należy czytać przez pryzmat sektorowego programu operacyjnego, jaki powstał w Ministerstwie Gospodarki w zakresie zapewnienia warunków wzrostu konkurencyjności gospodarki polskiej w latach 2004–2006, jak i programu „Kapitał dla przedsiębiorczych”. Ten drugi program zakłada powstanie w krótkim czasie regionalnych i lokalnych funduszy poręczeniowych i pożyczkowych i adresowany jest do małych i średnich przedsiębiorców, od lat domagających się ustawowych ram dla systemu mogącego poprawić ich kondycję ekonomiczną i zapewnić wzrost produkcji poprzez ułatwienie dostępu do kredytów i poręczeń, jakich małe i średnie przedsiębiorstwa nie mogą uzyskiwać w bankach komercyjnych, stawiających temu wciąż ekonomicznie słabemu sektorowi wysokie, a właściwie zbyt wysokie wymagania.</u>
          <u xml:id="u-305.4" who="#PosełJanKlimek">Przypomnę, że badania monitorujące rozwój polskiego sektora małych i średnich przedsiębiorstw wskazują jednoznacznie na pogarszanie się nastrojów w tej grupie społeczno-zawodowej. Skutek jest taki, że małe i średnie firmy, które wypracowały 40% PKB w roku 2001, planują np. na lata następne zmniejszenie zatrudnienia. Takich firm jest ponad 40%. Konsekwencji społecznych nie będę szerzej analizował. Zdajemy sobie sprawę, że najpoważniejszą konsekwencją będzie wzrost bezrobocia, który w części tylko zostanie powstrzymany w wyniku istniejących i planowanych aktywnych form przeciwdziałania bezrobociu, które doskonale znamy. Ich efektywność z uwagi na dostępne środki i procedury jest ograniczona. Remedium może być dynamiczny wzrost aktywności małych i średnich firm, zgodnie z prawem wspieranych w ich rozwoju m.in. poprzez fundusze gwarancyjne i poręczeniowe oraz powiązane z nimi fundusze pożyczkowe. W tym kontekście ustawa, nad którą debatujemy, otwiera większe możliwości działań państwa, zgodnych z europejskimi wymogami pomocy publicznej dla przedsiębiorców, zgodnych z logiką procesów gospodarczych, które regulują kwestie systemu poręczeń i gwarancji dla wszystkich przedsiębiorców, poczynając od tych wielkich, w części jeszcze państwowych firm, a kończąc na najmniejszych, prywatnych, będących jednak solą gospodarki rynkowej. Ten system może spowodować poprawę kondycji całej gospodarki, zaś w sensie psychologicznym, którego nie wolno lekceważyć, poprawi wiarę przedsiębiorców w możliwości osiągnięcia sukcesu w warunkach rynku coraz szerszej otwierającego się na Europę i świat.</u>
          <u xml:id="u-305.5" who="#PosełJanKlimek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W październiku Ministerstwo Finansów wydało małą broszurę na temat europejskiej karty małych przedsiębiorców i jej wdrażania w Polsce. Czytamy w niej, że karta, którą Rzeczpospolita Polska podpisała, zakłada m.in. takie rozwiązanie w kwestiach podatkowych i finansowych, aby, cytuję: nagradzać sukcesy, zachęcać do rozpoczynania działalności, wspierać ekspansję małych przedsiębiorstw, tworzenie nowych miejsc pracy. To krótka i wyrazista synteza tego, o czym mówiłem. To dodatkowy argument dla szybkiego wejścia w życie ustawy o poręczeniach i gwarancjach skarbu państwa dla wielu przedsiębiorczych działań, którą to ustawę widzieć należy w bardzo szerokim kontekście przesłanek poprawy kondycji i zdolności inwestycyjnych wszystkich polskich firm, od największych do najmniejszych.</u>
          <u xml:id="u-305.6" who="#PosełJanKlimek">W imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej wnoszę o przyjęcie poprawek Senatu do uchwalonej przez Sejm 10 października br. ustawy o zmianie ustawy o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez skarb państwa oraz niektóre osoby prawne oraz o zmianie niektórych ustaw. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-306.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Janusza Lewandowskiego, występującego w imieniu Klubu Poselskiego Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#PosełJanuszLewandowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dobiega końca praca nad nowym uregulowaniem poręczeń i gwarancji skarbu państwa. W założeniu ma to być regulacja, która udrożni dostęp do rynku kredytowego małym i średnim przedsiębiorcom, dla których finansowanie zewnętrzne było dotąd trudną przeprawą - zarówno finansowanie poprzez rynek kapitałowy, który jest trudny dla emitenta w Polsce, jak i rynek bankowy, który wymaga wysokich zabezpieczeń i był mało dostępny dla sektora małych i średnich przedsiębiorstw. Drugim założeniem zasadniczym tej nowelizacji jest poszerzenie palety celów, które mogą być wspomagane przez gwarancje i poręczenia skarbu państwa.</u>
          <u xml:id="u-307.1" who="#PosełJanuszLewandowski">Poprawki Senatu wniesione do tego, co wytworzył Sejm, mają charakter porządkujący wewnętrznie tę ustawę, jak również zapewniają większą spójność z polskim systemem prawa, dlatego zostały rozpatrzone pozytywnie przez Komisję Nadzwyczajną i uzyskały akceptację Platformy Obywatelskiej. Chciałbym zwrócić uwagę tylko na jedną kwestię. Oprócz legislacji, czyli tworzenia nowych reguł gry w tym zakresie, istnieje poligon doświadczalny, praktyczny, a mianowicie akcja poręczeń kredytowych i gwarancji w stosunku do rozmaitych branż polskiej gospodarki tu i teraz. Chyba najbardziej dramatycznym jej odcinkiem jest próba gwarantowania kredytów dla przemysłu stoczniowego, z uwagi na to, że nie było innej metody ponownego przywrócenia zaufania banków do branży po utracie tego zaufania po upadłości Stoczni Szczecińskiej.</u>
          <u xml:id="u-307.2" who="#PosełJanuszLewandowski">Na czym polega ta dość istotna lekcja, idąca w sukurs poczynaniom legislacyjnym? Okazuje się, że zwłoka, czyli czas, odgrywa ogromną rolę. Jeżeli elementem nowej legislacji, którą przyjmujemy w postaci poprawek Senatu, jest ocena ryzyka tak, aby poręczanie nie było dotowaniem, to okazuje się na przykładzie - i oby to nie był tragiczny przykład - grupy Stocznia Gdynia, Stocznia Gdańsk, że zwłoka czy też brak koordynacji działania po stronie rozmaitych agend skarbu państwa sprawia, że ryzyko rośnie. Oby to nie był przypadek przemysłu stoczniowego. To jest interesujący przyczynek praktyczny, poligon doświadczalny dla tego, co jest stanowieniem nowych reguł gry gospodarczej poprzez legislację sejmową. Będziemy popierali poprawki wniesione przez Senat. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-308.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Waldemara Borczyka, występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona RP.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#PosełWaldemarBorczyk">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałbym w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej przedstawić stanowisko wobec sprawozdania Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw związanych z programem rządowym „Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca” o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez skarb państwa oraz niektóre osoby prawne oraz o zmianie niektórych ustaw. Senat na posiedzeniu w dniu 30 października 2002 r. wniósł 7 poprawek - o czym już była mowa - do uchwalonej przez Sejm ustawy o zmianie ustawy o poręczeniach i gwarancjach. Poprawki te w większości mają na celu poprawienie czytelności ustawy, zapewnienie spójności jej przepisów oraz dostosowanie ich do aktualnego stanu prawnego. Poprawkami Senatu na posiedzeniu w dniu 12 listopada 2002 r. zajęła się Komisja Nadzwyczajna do rozpatrzenia projektów ustaw związanych z programem rządowym. Po przeanalizowaniu uchwały Senatu komisja zaproponowała Wysokiemu Sejmowi przyjęcie wszystkich 7 poprawek. Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej także po przeanalizowaniu wszystkich tych poprawek Senatu i sprawozdania komisji nie wnosi do sprawozdania żadnych uwag i będzie głosować za przyjęciem tych poprawek. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-310.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Wojciecha Jasińskiego w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#PosełWojciechJasiński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Drobny przedsiębiorca ma w Polsce niezmiernie utrudniony dostęp do kredytu. To jest sprawa powszechnie znana, banki nie chcą tym przedsiębiorcom udzielać kredytów, twierdząc, że nie mają oni zdolności kredytowych. W związku z tym zwiększenie możliwości zagwarantowania im dostępu do kredytów jest ze wszech miar pożądane. Popieraliśmy przepisy, które im to zapewniają. Uważamy, że na zakrojoną na szeroką skalę akcję gwarantowania i poręczania kredytów może sobie pozwolić w istocie państwo bogate - bo poręczenie to jest jednak ryzyko spłaty, jeśli się dokładnie nie sprawdzi, stąd z jednej strony procedury muszą być ostrożne, długotrwałe, ale nie nazbyt długotrwałe, by nie zaprzepaścić całej szansy - natomiast państwo ubogie - a takim jest nasze państwo - siłą rzeczy ma możliwości ograniczone. Generalnie nasze stanowisko przedstawiliśmy w trakcie prac sejmowych przed uchwaleniem tej ustawy. Chodziło o to, aby ułatwić procedury umożliwiające dostęp do kredytu zwłaszcza drobnym przedsiębiorcom oraz zastanowić się nad tym, czy należy zwiększać kwoty, do których mogą udzielać gwarancji poszczególne ogniwa w systemie gwarantowania, bo to może być bank, może być minister, może być premier.</u>
          <u xml:id="u-311.1" who="#PosełWojciechJasiński">Poprawki wnoszone przez Senat popieramy. Mają one charakter porządkujący lub uzupełniający. Uwzględnia się w nich, że w międzyczasie zostały uchwalone nowe przepisy. Chodzi o ustawy, które uchwala zwłaszcza Komisja Nadzwyczajna. Jeśli zaś chodzi o wszystkie ustawy, które nasza Izba uchwala - w dużej liczbie i w szybkim tempie - to nie zawsze nad tymi ustawami jest w stanie zapanować komisja, a czasem te, o które uzupełnia, a które są przedmiotem poprawek Senatu, są uchwalone już po sprawozdaniach komisji. Wszystkie jednak te poprawki będziemy popierać. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-312.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Kubika w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#PosełJanKubik">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego chciałbym złożyć oświadczenie co do stanowiska Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez skarb państwa oraz niektóre osoby prawne oraz o zmianie niektórych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-313.1" who="#PosełJanKubik">W imieniu klubu oświadczam, że będziemy popierać wszystkie poprawki, które zostały przedłożone przez komisję. Równocześnie nie chciałbym ich powtarzać, ponieważ jako poseł sprawozdawca wszystkie te poprawki już omówiłem. Myślę, że jest pora, aby przyspieszyć.</u>
          <u xml:id="u-313.2" who="#PosełJanKubik">W związku z tym w imieniu Klubu Parlamentarnego PSL oświadczam, że będziemy głosować za przyjęciem tych poprawek. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-314.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Witolda Hatkę w imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#PosełWitoldHatka">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec poprawek wniesionych przez Senat Rzeczypospolitej do ustawy o zmianie ustawy o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez skarb państwa oraz niektóre osoby prawne oraz o zmianie niektórych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-315.1" who="#PosełWitoldHatka">Rząd Leszka Millera, kierując do Sejmu ustawę, nie dostrzegł, a raczej nie chciał dostrzec załączonej opinii autorstwa sekretarza Komitetu Integracji Europejskiej, w której czytamy: Poręczenie i gwarancja mogą być formą pomocy publicznej, jeżeli na skutek ich udzielenia dochodzi do uprzywilejowania określonego przedsiębiorstwa lub określonej gałęzi produkcji, co powoduje zakłócenia konkurencji i wpływa na wymianę między państwami członkowskimi. W takim przypadku znajdują zastosowanie art. 87 i 88 traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską i konieczne będzie dokonanie oceny, czy pomoc publiczna udzielona w formie gwarancji lub poręczenia jest zgodna z traktatem, czy też w świetle tego ostatniego niedopuszczalna.</u>
          <u xml:id="u-315.2" who="#PosełWitoldHatka">Stąd nasuwa się pytanie: Dlaczego rząd i znacząca większość parlamentu ustanawia prawo, które za chwilę nic nie będzie znaczyć, a dokładnie w momencie, gdy Polska - co nie daj Boże! - zostanie wepchnięta do Unii Europejskiej? Jeśli tak się stanie, to proponowana nowela ustawy nie będzie miała większego wpływu na poprawę sytuacji gospodarczej. Widocznie ma służyć mamieniu społeczeństwa w ramach programu „Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca” i staje się narzędziem do uprawiania propagandy na koszt podatnika.</u>
          <u xml:id="u-315.3" who="#PosełWitoldHatka">Czas postawić pytanie: O co rządowi chodzi? Czyżby się zgubił, pociągając za sobą większość parlamentarną? Szukając odpowiedzi, przytoczę myśl znanego szwedzkiego ekonomisty i polityka Gunnarda Myrdala: Historia nigdy dotąd nie odnotowała takiego faktu, aby jakaś uprzywilejowana grupa z własnej inicjatywy lub po prostu po to, aby urzeczywistnić swe zamiary, zrezygnowała ze swych przywilejów. Odpowiedź jest następująca. Trzeba wykorzystać ostatnie pięć minut, a raczej ostatnie 1,5 roku, aby będąc przy władzy, dofinansować budżetowymi pieniędzmi podmioty gospodarcze, być może należące do członków rodzin, powinowatych, znajomych, i oby tak się nie stało.</u>
          <u xml:id="u-315.4" who="#PosełWitoldHatka">Trzeba przyznać, że proponowane zmiany do ustawy mają uzasadnienie merytoryczne i zawarte w nich instrumenty mogą być skuteczne, jak chociażby: wspieranie przedsiębiorców przy tworzeniu nowych miejsc pracy; refinansowanie kredytów w ramach restrukturyzacji zadłużenia, które może się przyczynić do odzyskania zdolności kredytowej przez przedsiębiorstwo; ułatwienia w zorganizowaniu własnego miejsca pracy lub w założeniu spółdzielni przez absolwentów; stworzenie możliwości umorzenia przez ministra finansów wierzytelności z tytułu odsetek ustawowych podmiotów, które znalazły się w trudnej sytuacji finansowej. Ustawa miałaby sens, gdyby była wprowadzona kilka lat temu. Dałoby się uratować z pewnością całe gałęzie przemysłu lekkiego, ciężkiego, przemysłu rolno-spożywczego, podmioty eksportujące polskie produkty.</u>
          <u xml:id="u-315.5" who="#PosełWitoldHatka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jest pewna nadzieja, że ustawa, którą Wysoki Sejm uchwali, posłuży dla dobra narodu, pod jednym wszakże warunkiem: jeśli Polska obroni się przed Unią Europejską. Wówczas to powstaną trwałe warunki, aby posługując się narzędziami tej ustawy oraz innych ustaw, które trzeba będzie znowelizować, odbudować polską gospodarkę, a przez to odbudować system dochodów budżetu państwa i budżetów samorządów. Z czasem pozwoli to na pokrycie deficytu i wykreowanie środków na rozwój. To jest możliwe, ale tylko w warunkach pełnej suwerenności Polski, niezależności od Unii Europejskiej. Posłowie, którzy wierzą w to i stoją na stanowisku, że niepodległość i suwerenność Polski zostanie obroniona, powinni poprzeć proponowane przez Senat poprawki, a ci spośród państwa, którzy jak jamochłony wchłaniają unijną propagandę, nie powinni w ogóle teraz ani wcześniej jej popierać, ponieważ ustawa jest niezgodna z prawem Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-315.6" who="#PosełWitoldHatka">Liga Polskich Rodzin jest przekonana, że naród polski wykaże się zdrowym, logicznym myśleniem i w referendum nie wyrazi zgody na przystąpienie Polski do Unii Europejskiej. Dlatego instrumenty przewidziane w ustawie o zmianie ustawy o poręczeniach i gwarancjach udzielonych przez skarb państwa oraz niektóre osoby prawne oraz o zmianie niektórych ustaw będą przydatne do uzdrowienia sytuacji gospodarczej. W związku z tym Klub Parlamentarny Ligi Polskich Rodzin będzie głosował za przyjęciem poprawek Senatu do ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-315.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-316.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Janusza Lisaka występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#PosełJanuszLisak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Unii Pracy oceniając poprawki zgłoszone przez Senat Rzeczypospolitej Polskiej w trakcie prac nad przekazaną mu ustawą uchwaloną przez Sejm, podziela opinię wyrażoną przez Komisję Nadzwyczajną do rozpatrzenia projektów ustaw związanych z programem rządowym „Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca” w sprawozdaniu (druk sejmowy nr 1068) w sprawie ustawy o zmianie ustawy o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez skarb państwa oraz niektóre osoby prawne oraz o zmianie niektórych innych ustaw i będzie głosował za przyjęciem wszystkich zgłoszonych poprawek. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-318.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Wyczerpaliśmy listę posłów zapisanych do głosu.</u>
          <u xml:id="u-318.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Pan minister Uczkiewicz, tak?</u>
          <u xml:id="u-318.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Można?)</u>
          <u xml:id="u-318.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Panie ministrze można, ale... bardzo proszę oczywiście, nie chcę komentować dyskusji, wydawało mi się, że nie było wątków kontrowersyjnych.</u>
          <u xml:id="u-318.5" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów pana ministra Jacka Uczkiewicza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJacekUczkiewicz">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-319.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJacekUczkiewicz">Panie i Panowie Posłowie! Dziękuję bardzo za poparcie poprawek Senatu i za pracę nad tą ustawą. Tak myślałem, że właśnie obejdzie się bez tych wystąpień, niestety jednak nie mogę pozostawić bez opinii dwóch tez, które tutaj zostały przedstawione.</u>
          <u xml:id="u-319.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJacekUczkiewicz">Po pierwsze, chciałbym odnieść się do wypowiedzi pana posła Lewandowskiego, ponieważ pan poseł Lewandowski postawił tutaj dwie tezy bardzo, według mnie, ważne i tyleż ważne co nieprawdziwe. Otóż pierwsza z nich mówi o tym, że oto sektor bankowy po upadku Stoczni Szczecińskiej utracił zaufanie do przemysłu stoczniowego. Jest to teza chętnie propagowana przez środowiska związane ze Stocznią Gdynia, tyle że jest ona nieprawdziwa. Chętnie poleciłbym panu posłowi lekturę specjalnych opracowań, przygotowanych zresztą na zamówienie tej stoczni właśnie w trakcie ubiegania się o gwarancje skarbu państwa, które to opracowania w bardzo precyzyjny sposób wskazują na przyczyny problemów Stoczni Gdynia i zapewniam pana posła, że nie są to bynajmniej sprawy związane ze Stocznią Szczecińską. W związku z tym również druga teza o sugerowanej zwłoce, że oto nastąpiła zwłoka i że rząd jest niepozbierany, że nie mogą się agendy rządowe ze sobą dogadać, jest pozbawiona podstaw. Po prostu zadaniem rządu jest dbanie o grosz publiczny, o pieniądze podatników, a w tym przypadku na pewno dbanie o to, ażeby poręczenia i gwarancje skarbu państwa nie pełniły roli straży pożarnej czy pogotowia ratunkowego, zwłaszcza jeśli chodzi o tak duże i ważne projekty. Naszym zadaniem jest zawieranie dobrych kontraktów i jak najlepsze zabezpieczanie ich, dlatego ten zarzut oddalam.</u>
          <u xml:id="u-319.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJacekUczkiewicz">Już zupełnym nieporozumieniem, panie pośle, tu zwracam się do pana posła Hatki, jest przeciwstawianie tej ustawy prawu europejskiemu. Ja rozumiem, że Liga Polskich Rodzin może przybrała taką taktykę, żeby z każdej pozycji kwestionować Unię i rozwiązania unijne, ale panie pośle trudno było znaleźć gorszą materię do ataku na rozwiązania unijne niż ta ustawa. Otóż mówiąc krótko, powołał się pan tutaj na szwedzkich myślicieli, chcę powiedzieć, że również pracując nad tą ustawą od naszych szwedzkich kolegów dużo uczyliśmy się, jeśli chodzi o praktykę stosowania poręczeń państwowych, skarbu państwa. Zresztą znamy słynny most między Danią a Szwecją niedawno otwarty, mógł być on wybudowany właśnie dzięki gwarancjom skarbu państwa. Mówiąc krótko, ta ustawa jest absolutnie zgodna z prawem Unii Europejskiej i są odpowiednie gwarancje zapewnienie tego, ażeby udzielane gwarancje skarbu państwa nie szkodziły konkurencji. One są stosowane i w Unii Europejskiej, są stosowane i u nas, ponieważ nie ma żadnego projektu, który by otrzymał gwarancje skarbu państwa, jeśli nie jest on pozytywnie zaopiniowany przez prezesa Urzędu Zamówień Publicznych, pozytywnie, to znaczy że nie jest to pomoc publiczna grożąca naruszeniem konkurencji. W związku z tym ja osobiście wróżę tej ustawie długie i dobre życie, zwłaszcza po tym jak wstąpimy do Unii Europejskiej, czego wszystkim nam życzę. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-320.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-320.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Do głosowania nad uchwałą Senatu przystąpimy jutro w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-320.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 19. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o portach i przystaniach morskich (druki nr 1055 i 1067).</u>
          <u xml:id="u-320.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią posłankę Elżbietę Pielę-Mielczarek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#PosełSprawozdawcaElżbietaPielaMielczarek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Komisji Nadzwyczajnej przedstawić sprawozdanie z prac komisji dotyczących poprawek Senatu do ustawy o portach i przystaniach morskich. Senat do tej ustawy wniósł 5. poprawek.</u>
          <u xml:id="u-321.1" who="#PosełSprawozdawcaElżbietaPielaMielczarek">W poprawce 1. do art. 1 Senat proponuje skreślić słowa: „chyba że decyzja administracyjna stanowi inaczej”. Senat uznał, iż nie można czynić wyjątków od zasady, iż tylko właściciel lub podmiot, który włada infrastrukturą, pobiera opłatę przystaniową i pasażerską w przypadku, gdy nie ma podmiotu zarządzającego portem i decyzja administracyjna tego stanu nie powinna zmienić. Komisja Nadzwyczajna przychyliła się do stanowiska Senatu i proponuje je uznać.</u>
          <u xml:id="u-321.2" who="#PosełSprawozdawcaElżbietaPielaMielczarek">Poprawki 2. i 3. mają charakter redakcyjny, niwelują błąd w odesłaniu, nie będę więc ich omawiać, a rekomenduję ich przyjęcie przez Wysoką Izbę.</u>
          <u xml:id="u-321.3" who="#PosełSprawozdawcaElżbietaPielaMielczarek">Poprawka 4. znosi okres 6 miesięcy na obowiązanie umów handlowych zawartych przed wejściem w życie tej ustawy. Uznając zasadę, iż pacta sunt servanda, należy zgodzić się z tą poprawką Senatu i ją przyjąć. Tak też rekomenduję Wysokiej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-321.4" who="#PosełSprawozdawcaElżbietaPielaMielczarek">Poprawka 5. wydłuża termin wejścia w życie o 3 miesiące zmiany 5. Również komisja proponuje ją przyjąć, uznając, iż prace techniczne, administracyjne pomiędzy gminą a dyrektorem urzędu morskiego mogą trwać dłużej niż pierwotnie termin wejścia w życie tej ustawy przewidywał. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-322.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-322.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-322.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Różańskiego występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#PosełAndrzejRóżański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej mam zaszczyt przedstawić nasze stanowisko w sprawie sprawozdania Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw związanych z programem rządowym „Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca” o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o portach i przystaniach morskich, zawartego w druku sejmowym nr 1067. Moja przedmówczyni, pani poseł sprawozdawca Elżbieta Piela-Mielczarek przedstawiła już propozycje Komisji Nadzwyczajnej.</u>
          <u xml:id="u-323.1" who="#PosełAndrzejRóżański">Chciałbym w imieniu klubu SLD stwierdzić, po pierwsze, iż przedmiotem regulacji, który stał się operatem do działań Senatu, jest ustawa o zmianie ustawy o portach i przystaniach morskich jako kolejna, już szósta ustawa. W stanowisku wyrażonym na forum Sejmu, kiedy nad tą ustawą dyskutowano, wyraziłem przekonanie w imieniu naszego klubu, iż regulacje, które zawarte są w korekcie do tej ustawy, mające na celu dostosowanie przepisów naszego prawa w dużej mierze do prawa unijnego, ale przede wszystkim zmierzające do usprawnienia zarządzania portami i przystaniami morskimi, są jak najbardziej zasadne i potrzebne. Jednocześnie zasygnalizowałem potrzebę zastanowienia się nad poważniejszym uregulowaniem całego problemu i wprowadzeniem niejako nowej regulacji prawnej, polegającej na stworzeniu od nowa ustawy o portach i przystaniach. Mimo iż akt prawny powstał w 1996 r., wydawać by się mogło, że niedawno, życie i praktyka wskazują, iż kolejne poprawki wnoszone w ciągu tych 6 lat świadczą o tym, że należy domagać się od Wysokiej Izby ponownego ocenienia tych regulacji prawnych. Stąd też myślę, że w toku dalszych prac zarówno Komisji Infrastruktury i jej podkomisji do spraw gospodarki morskiej, jak i parlamentu ten problem nie zniknie z pola uwagi i jeszcze w tej kadencji Sejmu spróbujemy jednak unormować w sposób jednolity zagadnienia związane z portami i przystaniami morskimi.</u>
          <u xml:id="u-323.2" who="#PosełAndrzejRóżański">W tym kontekście chciałbym wypowiedzieć się w imieniu klubu co do przyjętych uchwałą z dnia 30 października przez Senat Rzeczypospolitej poprawek do ustawy o zmianie ustawy o portach i przystaniach morskich. W imieniu klubu SLD chciałbym poinformować Wysoką Izbę, iż klub nasz popierać będzie stanowisko zawarte w druku nr 1067 i rekomendujące Wysokiej Izbie przyjęcie wszystkich 5 poprawek senackich. Ponieważ istota tych poprawek nie wykracza poza materię uregulowaną w tej ustawie o zmianie ustawy o portach, uważamy, że należy przyjąć te poprawki w takim brzmieniu, jak zaproponował Senat, co niniejszym rekomenduję Izbie i dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-324">
          <u xml:id="u-324.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-324.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Jerzego Budnika występującego w imieniu Klubu Poselskiego Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-325">
          <u xml:id="u-325.0" who="#PosełJerzyFeliksBudnik">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Mam zaszczyt odnieść się w imieniu Klubu Poselskiego Platformy Obywatelskiej do sprawozdania Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw związanych z programem rządowym „Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca” o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o portach i przystaniach morskich z druku nr 1067.</u>
          <u xml:id="u-325.1" who="#PosełJerzyFeliksBudnik">Mój klub poprze wszystkie 5 poprawek wniesionych przez Senat do tej ustawy. Zgodzić się trzeba z panią poseł Elżbietą Pielą-Mielczarek, sprawozdawcą komisji, że wszystkie te poprawki są zasadne, ponieważ uściślają, doprecyzowują i porządkują, a więc poprawiają tę ustawę.</u>
          <u xml:id="u-325.2" who="#PosełJerzyFeliksBudnik">Na tym właściwie mógłbym zakończyć swoje wystąpienie w tej sprawie, bo stratą czasu byłoby powtarzanie słusznych argumentów pani poseł sprawozdawcy. Wykorzystam jednak czas przysługujący mojemu klubowi w debacie nad tym punktem porządku obrad, by zwrócić rządowi uwagę na kilka ważnych, nie tylko moim zdaniem, kwestii.</u>
          <u xml:id="u-325.3" who="#PosełJerzyFeliksBudnik">Po pierwsze, celem ustawy, nad którą debatujemy, jest przede wszystkim uporządkowanie zagadnień dotyczących opłat portowych za użytkowanie infrastruktury portowej oraz przeniesienie zadań w zakresie zarządzania portami i przystaniami morskimi innymi niż porty, o podstawowym znaczeniu dla gospodarki narodowej, z terenowych organów administracji morskiej na gminy. Trzeba by teraz, panie ministrze, monitorować na bieżąco, jak gminy, które przejmą zadania w zakresie zarządzania portami i przystaniami morskimi, będą sobie radziły z tymi zadaniami. Pytanie, które gospodarze tych gmin sobie teraz zadają czy będą zadawać, brzmi następująco: Czy opłaty, które będą pobierać za użytkowanie infrastruktury, wystarczą im na budowę, rozbudowę i na utrzymanie tej infrastruktury? Przecież takie nadzieje im czynimy poprzez rozwiązania przyjęte w tej ustawie. Czy za jakiś czas nie okaże się, że mechanizm finansowy, który tu przyjęliśmy, oparty jedynie na opłatach portowych, jest niewystarczający? To by znaczyło, że zamiast szans na rozwój portów i gmin portowych, a to przecież zakładaliśmy, gminy te czekają lata stagnacji, a nie daj Boże i powolny upadek.</u>
          <u xml:id="u-325.4" who="#PosełJerzyFeliksBudnik">Po drugie, nadal w tym, co mieści się pod pojęciem zarządzania infrastrukturą portową, panuje, od kilku zresztą lat, ogromny bałagan. Może się to okazać niedługo główną przeszkodą w rozwoju wielu portów. Ustawa ta nie wyczyściła zaszłości, o których mówiłem podczas drugiego czytania w tej Izbie. To kazus, panie ministrze, Darłowa, Kołobrzegu i Ustki, gdzie znaczna część terenów portowych i publicznej - powtarzam: publicznej - infrastruktury portowej stała się własnością różnych podmiotów gospodarczych. Ta ustawa tego bałaganu nie uporządkowała, bo nie taki był jej cel, ale to trzeba będzie jak najszybciej w najbliższym czasie zrobić.</u>
          <u xml:id="u-325.5" who="#PosełJerzyFeliksBudnik">Po trzecie, jak to jest, panie ministrze, z konsultacjami z ważnym partnerem społecznym, jakim powinien być dla rządu w tej akurat sprawie Związek Miast i Gmin Morskich? Związek od początku swojego istnienia zabiegał i nadal zabiega o to, by zrealizowała się idea zarządzania małymi portami i przystaniami morskimi przez samorządy nadmorskie. W uzasadnieniu do tej ustawy jest informacja, powtórzona zresztą przez pana ministra w czasie drugiego czytania, że konsultacje ze Związkiem Miast i Gmin Morskich się odbyły. A tymczasem związek w korespondencji, którą otrzymałem, stanowczo temu zaprzecza. Nie chcę dochodzić, jak było, bo jest to już, przynajmniej jeśli chodzi o tę ustawę, przysłowiowa musztarda po obiedzie. Może były spotkania, może była wymiana pism, ale uzgodnień, pod którymi by się związek podpisał, tu nie było. Jeżeli poruszam sprawę konsultacji właśnie teraz, to tylko po to, aby zaapelować do rządu, by sprawy ważne dla miast i gmin morskich, a taką z całą pewnością jest sprawa zarządzania portami, bezwzględnie konsultować z administracją tych miast i gmin. Jest przecież jeszcze tyle spraw do uporządkowania w tym obszarze; wskazywał na to mój przedmówca pan poseł Różański. Być może niedługo ujawnią się mankamenty tej ustawy, bo przecież nie sposób wszystkiego przewidzieć, i trzeba będzie ją w trybie pilnym nowelizować. Zaszłości, o których mówiłem, też trzeba będzie uregulować, bo to się samo nie ułoży.</u>
          <u xml:id="u-325.6" who="#PosełJerzyFeliksBudnik">Jest jeszcze wiele innych spraw, które żywo interesują miasta i gminy morskie, jak np. kwestia ochrony brzegów morskich, stworzenie zintegrowanego systemu zarządzania obszarami przybrzeżnymi. I w tych sprawach warto zasięgać opinii Związku Miast i Gmin Morskich, zanim podejmie się jakiekolwiek inicjatywy ustawodawcze. Dopiero wtedy, panie ministrze, będzie można powoływać się na konsultacje. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-326">
          <u xml:id="u-326.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-326.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proponuję, żeby pan minister udzielił tych odpowiedzi na piśmie, ponieważ pan poseł wykroczył, poza kilkoma pierwszymi zdaniami, poza materię tego punktu porządku dziennego. Pan poseł lojalnie poinformował o tej formule, ale proponuję, żeby pan minister już tego nie poszerzał, jeśli chodzi o to wykroczenie poza temat debaty, i udzielił panu posłowi Budnikowi odpowiedzi w formie pisemnej, jeśli uzna potrzebę takiej odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-326.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Jana Łącznego występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-327">
          <u xml:id="u-327.0" who="#PosełJanŁączny">Panie Marszałku! W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej przedstawiam stanowisko w sprawie ustawy o zmianie ustawy o portach i przystaniach morskich. Senat dokonał 5 poprawek, o których szczegółowo już wypowiadała się pani poseł sprawozdawca. Chciałbym tylko podkreślić, że poprawki te uściślają i porządkują tę ustawę. Dlatego w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej wnoszę o przyjęcie tych poprawek. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-328">
          <u xml:id="u-328.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-328.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Antoniego Mężydłę występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-329">
          <u xml:id="u-329.0" who="#PosełAntoniMężydło">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość w sprawie sprawozdania Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw związanych z programem rządowym „Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca” o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o portach i przystaniach morskich. Celem omawianego dzisiaj projektu ustawy jest uporządkowanie zagadnień dotyczących opłat portowych za używanie infrastruktury portowej oraz przeniesienie zadań w zakresie zarządzania portami i przystaniami morskimi z terenowych organów administracji morskiej na gminy. W zakresie opłat portowych za korzystanie z ogólnodostępnej infrastruktury portowej oraz w sprawie uczciwych opłat za korzystanie z infrastruktury portowej ustawa ta ma charakter dostosowawczy do prawa Unii Europejskiej. Jednak najbardziej znaczącymi efektami, jeśli chodzi o tę ustawę, będą zmiany, które wprowadzają konkurencyjność w zakresie usług portowych, co z kolei przyczyni się do ogólnego rozwoju gmin portowych, które uzyskają dochody z działalności portowej, oraz rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw, które przez racjonalne wykorzystanie infrastruktury portowej mogą rozszerzyć ofertę produkcyjno-usługową.</u>
          <u xml:id="u-329.1" who="#PosełAntoniMężydło">Poprawki Senatu poprawiają walory prawne projektowanej ustawy, w niczym nie naruszając jej strony merytorycznej, i z tego względu zasługują na zdecydowane poparcie przez Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-329.2" who="#PosełAntoniMężydło">Poprawka 1. eliminuje uznaniowość podmiotowo i przedmiotowo przez skreślenie w art. 1 w pkt. 2 w lit. b w ust. 4 wyrazów „chyba że decyzje administracyjne stanowią inaczej”. W tych skreślonych wyrazach zarówno organ administracyjny - czyli podmiot - jest nieokreślony, jak i decyzje - czyli przedmiot - nie są regulowane na gruncie ustawowym. W poprawce 2. ujednolica się określenie podmiotu w ust. 4a i 4b według poprawniejszego określenia z ust. 4a. Poprawka 3. uściśla odesłanie w art. 25 ust. 1 pkt 1 i 2 tylko do tych przepisów, które zawierają zadania i uprawnienia podmiotu zarządzającego. Poprawka 4. odnosi się do umów handlowych zawartych przed dniem wejścia w życie ustawy i powoduje niezmienialność istotnych warunków tych umów wraz z wejściem w życie projektowanej ustawy. Poprawka 5. precyzuje termin przejęcia przez gminy od urzędów morskich zadań i uprawnień podmiotu zarządzającego.</u>
          <u xml:id="u-329.3" who="#PosełAntoniMężydło">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość będzie głosował za przyjęciem wszystkich poprawek Senatu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-330">
          <u xml:id="u-330.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-330.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Kalinowskiego występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-331">
          <u xml:id="u-331.0" who="#PosełStanisławKalinowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego pragnę przedstawić Wysokiej Izbie stanowisko w sprawie poprawek Senatu do ustawy o zmianie ustawy o portach i przystaniach morskich.</u>
          <u xml:id="u-331.1" who="#PosełStanisławKalinowski">Poprawka 1. polega na skreśleniu w art. 1 w pkt. 2 w lit. b w ust. 4 tekstu „chyba że decyzje administracyjne stanowią inaczej”. W poprawce 2. w art. 1 pkt. 2 w lit. c w ust. 4b proponuje się nowy tekst o brzmieniu: „Podmioty, o których mowa w ust. 3 i 4” po skreśleniu wyrazów „Podmioty uprawnione do pobierania opłat portowych”. W poprawce 3. w art. 1 w pkt. 5 zmieniający się art. 25 ulega zawężeniu - zamiast ust. od 3 do 6 w art. 8 wprowadza się: ust. 3, 4a, 4b dotyczące zadań wykonywanych przez dyrektora urzędu morskiego oraz w art. 8 zamiast ust. od 3 do 6 wprowadza się zapis: ust. 3, 4a, 4b dla zadań wykonywanych przez gminę. W poprawce 4. w art. 4 skreśla się część zdania: „nie dłużej niż 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy”. W poprawce 5. w art. 6 po wyrazie „ogłoszenia” ustanawia się, że art. 25 w zmienionym poprawkami brzmieniu stosuje się po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia.</u>
          <u xml:id="u-331.2" who="#PosełStanisławKalinowski">Poprawki Senatu mają na celu podkreślenie zasadniczych zmian kompetencyjnych oraz dbałość o precyzję słowa projektowanej ustawy. Reasumując, przedkładam w imieniu mojego klubu wniosek o przyjęcie sprawozdania Komisji Nadzwyczajnej z druku nr 1067. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-332">
          <u xml:id="u-332.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-332.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią posłankę Gertrudę Szumską występującą w imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-333">
          <u xml:id="u-333.0" who="#PosełGertrudaSzumska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie wprowadzenia przez Senat Rzeczypospolitej poprawek do tekstu ustawy o zmianie ustawy o portach i przystaniach morskich.</u>
          <u xml:id="u-333.1" who="#PosełGertrudaSzumska">Porty i przystanie morskie nie tylko mogą, ale powinny stać się dźwignią rozwoju gospodarczego kraju i szansą znacznego wzrostu lokalnej przedsiębiorczości, szczególnie dla małych i średnich przedsiębiorstw. Porty bez wchodzących do nich statków są martwe, wobec tego trzeba zrobić wszystko, aby przewoźnicy chcieli do nich zawijać. Pierwszym warunkiem koniecznym do ich przyciągnięcia jest istnienie odpowiedniej infrastruktury w obrębie portu, ale także infrastruktury drogowej. Co nam przyjdzie z uchwalenia nawet najlepszych ustaw zgodnych z prawem Unii Europejskiej, skoro z portu trudno jest wyjechać i szybko przetransportować towar? Nikt nie przywozi towaru, aby go magazynować. Oczekiwane fundusze strukturalne Unii Europejskiej, które mają być kierowane w latach 2004–2006 do portów i przystani morskich, jeżeli w ogóle faktycznie do nich trafią, być może spowodują dalszy rozwój portów, ale czy dzięki nim statki zechcą do nich zawijać, czy krajowi i zagraniczni eksporterzy i importerzy zechcą korzystać z ich usług? Z pewnością nie, jeżeli nie będzie autostrad i dobrych dróg.</u>
          <u xml:id="u-333.2" who="#PosełGertrudaSzumska">Przedkładając Wysokiej Izbie stanowisko klubu Ligi Polskich Rodzin, w którym popieramy przyjęcie projektu ustawy o zmianie ustawy o portach i przystaniach morskich, zwracaliśmy uwagę, iż należy wypracować własną politykę morską. Politykę, która ma służyć realizacji określonych celów politycznych, gospodarczych, społecznych, militarnych, do jakich zmierza państwo. Nie może być celem polskiej polityki morskiej jedynie dostosowanie się do prawa i standardów Unii Europejskiej. Tylko mądra i prawidłowo realizowana polityka morska, obejmująca kompleksowo porty, stocznie, rybołówstwo, flotę handlową i wojenną, może zapewnić prawidłowy rozwój gospodarczy, zahamować upadek przemysłu stoczniowego, rybołówstwa, floty handlowej i umożliwić portom morskim prawidłowe i efektywne spełnianie funkcji, jakie powinny spełniać w gospodarce narodowej.</u>
          <u xml:id="u-333.3" who="#PosełGertrudaSzumska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Po wnikliwym przeanalizowaniu przedstawionych przez Senat Rzeczypospolitej poprawek do omawianej ustawy nie wnosimy uwag. Będziemy głosowali za wprowadzeniem do jej tekstu poprawek zaproponowanych przez Senat. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-334">
          <u xml:id="u-334.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-334.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Pani poseł sprawozdawczyni komisji.</u>
          <u xml:id="u-334.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę panią posłankę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-335">
          <u xml:id="u-335.0" who="#PosełElżbietaPielaMielczarek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-335.1" who="#PosełElżbietaPielaMielczarek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ponieważ drugi raz podczas debaty nad ustawą o portach i przystaniach morskich pada stwierdzenie, że brak było konsultacji ze Związkiem Miast i Gmin Morskich, nie mogę pozostawić tego bez odpowiedzi, panie marszałku, dlatego pozwalam sobie zabrać głos. Chcę stwierdzić rzecz następującą. Podkomisja gospodarki morskiej Komisji Infrastruktury bardzo szczegółowo ten temat w przygotowanym projekcie ustawy konsultowała ze związkiem w czasie swojego posiedzenia wyjazdowego w Trójmieście, Pucku i Ustce. A więc konsultacje miały miejsce. Przedstawiciele związku byli również zapraszani na posiedzenia komisji. Tak się dzieje, że przy poprawkach Senatu nie ma już konsultacji, tego pan poseł nie może od komisji wymagać. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-336">
          <u xml:id="u-336.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-336.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-336.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Do głosowania nad uchwałą Senatu przystąpimy jutro w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-336.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 20. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Europejskiej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz o zmianie ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym (druki nr 1056 i 1084).</u>
          <u xml:id="u-336.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Edwarda Wojtalika.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-337">
          <u xml:id="u-337.0" who="#PosełSprawozdawcaEdwardWojtalik">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Mam zaszczyt przedstawić w imieniu Komisji Europejskiej sprawozdanie do ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym (druk nr 241), przesłanej Senatowi Rzeczypospolitej Polskiej. Senat na swoim posiedzeniu 30 października 2002 r. wprowadził 12 poprawek w druku nr 1056. Komisja Europejska w druku nr 1084 rozpatrzyła 21 listopada 2002 r. poprawki Senatu.</u>
          <u xml:id="u-337.1" who="#PosełSprawozdawcaEdwardWojtalik">I tak: Poprawki 1. i 12. zmierzają do rezygnacji z ustawowego formułowania zasady, że warunkiem koniecznym do przeprowadzenia badań psychologicznych i orzekania w zakresie zdolności do prowadzenia pojazdów mechanicznych jest uzyskanie zezwolenia wojewody. Komisja Europejska nie podzieliła zdania Senatu i proponuje odrzucenie poprawek 1., 6., 10. i 12., a przyjęcie poprawek 2., 3., 4., 5., 6., 7., 8., 9. i 11., które mają charakter poprawek uściślających, zapewniających spójność terminologiczną w obrębie przepisów ustawy, a także zachowanie jednolitych konstrukcji prawnych.</u>
          <u xml:id="u-337.2" who="#PosełSprawozdawcaEdwardWojtalik">Wnoszę w imieniu Komisji Europejskiej, aby Wysoka Izba podzieliła opinię komisji i przyjęła rekomendowane poprawki. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-338">
          <u xml:id="u-338.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-338.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-338.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-338.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Bogdana Derwicha występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-339">
          <u xml:id="u-339.0" who="#PosełBogdanDerwich">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Posłowie Sojuszu Lewicy Demokratycznej brali czynny udział w posiedzeniu Komisji Europejskiej i mają swój udział w tym, że Komisja Europejska w osobie pana posła sprawozdawcy przedstawiła sposób zinterpretowania 12 poprawek, które Senat przekazał do komisji. Mam zaszczyt powiedzieć, że klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej poprze stanowisko przyjęte i zaprezentowane przez pana posła sprawozdawcę, czyli będzie głosował tak, jak rekomenduje Komisja Europejska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-340">
          <u xml:id="u-340.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-340.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Krzysztofa Zarembę występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-341">
          <u xml:id="u-341.0" who="#PosełKrzysztofZaremba">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej przedstawiam stanowisko wobec poprawek Senatu do ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym. My generalnie jako klub Platformy poprzemy poprawki wyrażone w punktach 1–12. Szczególnie ważna dla nas są poprawki nr 1 i 12, które zmierzają do rezygnacji z ustawowego formułowania zasady, iż warunkiem koniecznym do przeprowadzenia badań psychologicznych i orzekania w zakresie zdolności do prowadzenia pojazdów mechanicznych jest uzyskanie zezwolenia wojewody. I tutaj zgadzamy się z Senatem, że zgodnie z zasadami techniki prawodawczej znowelizowane przepisy zmieniające inną ustawę powinny mieć charakter wyjątkowy i mogą mieć miejsce jedynie wtedy, gdy jest to konieczne dla wyeliminowania rażącego błędu. Tak więc, jak deklarowałem wcześniej, poprzemy te poprawki. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-342">
          <u xml:id="u-342.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-342.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Piotra Smolanę występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-343">
          <u xml:id="u-343.0" who="#PosełPiotrSmolana">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona RP mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym na podstawie sprawozdania komisji o stanowisku Senatu. Po zapoznaniu się z proponowanymi 12 poprawkami Senatu w przedmiotowej ustawie uznać należy, że jakkolwiek są one merytorycznie uzasadnione, to zgodnie z sugestią Komisji Europejskiej należy je potraktować z należytą uwagą i niektóre odrzucić.</u>
          <u xml:id="u-343.1" who="#PosełPiotrSmolana">Komisja Europejska postuluje odrzucenie poprawek do art. 1 w pkt. 1, 6, 10 oraz 12 dotyczącym art. 2 i 4. Komisja Europejska nie zgodziła się ze stanowiskiem Senatu RP, jeżeli chodzi o poprawki 1. i 12. jakoby zgodnie z zasadami techniki prawodawczej nowelizowanie przepisów zmieniających inną ustawę powinno mieć wyjątkowy charakter i może mieć rzekomo miejsce tylko wtedy, gdy jest to konieczne dla wyeliminowania rażącego błędu w przepisach zmieniających ogłoszonej ustawy. Uważam stanowisko Komisji Europejskiej za słuszne. Dlatego Klub Samoobrona RP będzie głosował zgodnie z intencją tej komisji. Ponieważ poprawki 2–5 i 7–9 mają charakter jedynie uściślający i celem ich jest zapewnienie pewnej spójności terminologicznej w zakresie przepisów tej ustawy, należy je uznać za w pełni uzasadnione i niepodlegające jakiejkolwiek negacji. Natomiast poprawka 10., traktująca o nowym brzmieniu art. 84a ust. 1 pkt 1, nie ma merytorycznych podstaw do zachowania w tej formie i jako taka powinna zostać odrzucona. Jak podnosiłem w swoim pierwszym wystąpieniu zasadniczym celem nowelizacji ustawy Prawo o ruchu drogowym jest jej dostosowanie w formie regulacji prawnej do wymogów przepisów prawa Unii Europejskiej. I z tych też względów Klub Parlamentarny Samoobrona RP nie wnosi zastrzeżeń do stanowiska Komisji Europejskiej i będzie głosował zgodnie z jej ustaleniami. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-344">
          <u xml:id="u-344.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-344.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Wojciecha Szaramę występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-345">
          <u xml:id="u-345.0" who="#PosełWojciechSzarama">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Senat zaproponował 12 poprawek do projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz o zmianie ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym. Część tych poprawek ma charakter redakcyjny. Poprawki 1. i 12. zmierzają do rezygnacji z ustawowego formułowania zasady, że warunkiem koniecznym do przeprowadzania badań psychologicznych i orzekania w zakresie zdolności do prowadzenia pojazdów mechanicznych jest uzyskanie zezwolenia wojewody. Te poprawki, podobnie jak większość poprawek zaproponowanych przez Senat, nasz klub zamierza poprzeć. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-346">
          <u xml:id="u-346.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-346.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Wiesława Wodę występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-347">
          <u xml:id="u-347.0" who="#PosełWiesławWoda">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zabierając głos w sprawie senackich poprawek do ustawy Prawo o ruchu drogowym, a zgłoszono ich aż 12, wyrażam nadzieję, że parlament zakończy prace nad dalszymi zmianami ustawy. Ustawa Prawo o ruchu drogowym musi być znana wszystkim uczestnikom ruchu drogowego oraz musi być zrozumiała dla jej czytelników. Mam nadzieję, że obowiązujący Kodeks drogowy zostanie wreszcie podzielony na dwie części. Pierwsza część powinna obejmować te przepisy, które bezwzględnie powinien znać i przestrzegać uczestnik ruchu drogowego. Druga część winna zawierać przepisy techniczne i być realizowana przez służby drogowe, techniczne i inne.</u>
          <u xml:id="u-347.1" who="#PosełWiesławWoda">Wracając do poprawek Senatu, większość z nich ma charakter porządkowy, legislacyjny i redakcyjny. Spośród 12 poprawek posłowie mojego klubu poprą 9. W przypadku większości poprawek nie byłoby potrzeby ich zgłaszania, gdyby Biuro Legislacyjne Sejmu dołożyło większej staranności. Poprzemy poprawkę nr 1, choć komisja proponuje ją odrzucić, gdyż brzmienie tytułu ustawy przesłanej do Sejmu to masło maślane. W sprawie innych poprawek będziemy głosowali zgodnie z propozycjami komisji. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-348">
          <u xml:id="u-348.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-348.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Gudzowskiego występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-349">
          <u xml:id="u-349.0" who="#PosełStanisławGudzowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Na początek proponuję utworzenie, o ile oczywiście jest to legalne i możliwe, instytucji zakładów bukmacherskich przy Sejmie, gdzie będzie można obstawiać zakłady, który projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz o zmianie ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym będzie pierwszy na mecie, czyli ujrzy światło dzienne po publikacji w Dzienniku Urzędowym. Można by też dokonywać badań naukowych i obserwacji socjologicznych na temat, jaka jest mobilność posłów pracujących w Komisji Europejskiej, a jaka tych z Komisji Infrastruktury. Pozwoliłoby to zapewne w przyszłości lepiej organizować pracę tych komisji. To tyle uwag ogólnych, które czułem się obowiązany przedstawić po raz kolejny, jako że mimo ich wcześniejszego prezentowania nadal mamy cykl ok. 3-tygodniowy, w jakim pojawia się kolejny pomysł ustawodawczy dotyczący Prawa o ruchu drogowym.</u>
          <u xml:id="u-349.1" who="#PosełStanisławGudzowski">A w kwestii poprawek senackich chcę powiedzieć, że będziemy głosować przeciw poprawkom nr 1, 6, 10 i 12, gdyż nie znajdujemy ich racjonalnego uzasadnienia. Przeciwni będziemy też poprawce nr 7 odnoszącej się do okresowych badań technicznych, gdyż jest tam niefortunne, naszym zdaniem, określenie „pojazdu przewożącego towary niebezpieczne”, a winno być określenie „pojazdu służącego do przewozu towarów niebezpiecznych”. Ponieważ procedury nie przewidują możliwości zmian, pozostaje nam jedynie głosowanie przeciw. Pozostałe poprawki poprzemy. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-350">
          <u xml:id="u-350.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-350.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Sztwiertnię występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-351">
          <u xml:id="u-351.0" who="#PosełJanSztwiertnia">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec wprowadzonych przez Senat poprawek do uchwalonej ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz zmianie ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym. Senat w czasie pracy nad ustawą wprowadził do jej tekstu 12 poprawek.</u>
          <u xml:id="u-351.1" who="#PosełJanSztwiertnia">Poprawki: 2., 3., 4. i 5. oraz poprawki: 7., 8. i 9. mają charakter uściślający, zapewniają spójność terminologiczną w obrębie przepisów ustawy, a także zachowanie jednolitych konstrukcji prawnych. Uważamy, że poprawki te, co jest również zgodne ze stanowiskiem Komisji Europejskiej, winny być przyjęte.</u>
          <u xml:id="u-351.2" who="#PosełJanSztwiertnia">Natomiast będziemy głosować za odrzuceniem poprawek: 1., 6., 10. i 12. Poprawki nr 1 i 12 zmierzają do rezygnacji z ustawowego formułowania zasady, że do przeprowadzania badań psychologicznych i orzekania w zakresie zdolności do prowadzenia pojazdów mechanicznych jest konieczne uzyskanie zezwolenia wojewody.</u>
          <u xml:id="u-351.3" who="#PosełJanSztwiertnia">Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Unii Pracy, jak już podałem, będzie głosował zgodnie ze stanowiskiem Komisji Europejskiej, tj. za przyjęciem poprawek Senatu mających charakter uściślający, natomiast będziemy głosować za odrzuceniem poprawek zmieniających merytorycznie ustawę. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-352">
          <u xml:id="u-352.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi i zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-352.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Do głosowania nad uchwałą Senatu przystąpimy jutro w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-352.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 21. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe oraz ustawy o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej oraz o zmianie niektórych ustaw (druki nr 1059 i 1076).</u>
          <u xml:id="u-352.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią posłankę Anitę Błochowiak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-353">
          <u xml:id="u-353.0" who="#PosełSprawozdawcaAnitaBłochowiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Komisja Finansów Publicznych na swoim posiedzeniu w dniu 13 listopada 2002 r. rozpatrzyła stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe oraz ustawy o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej oraz o zmianie niektórych ustaw, zawarte w druku nr 1059.</u>
          <u xml:id="u-353.1" who="#PosełSprawozdawcaAnitaBłochowiak">Senat zaproponował wprowadzenie jednej poprawki do tekstu ustawy. Poprawka zmierza do tego, by finansowanie świadczeń zdrowotnych osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe w zakładach opieki zdrowotnej tworzonych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych odbywało się bezpośrednio z części budżetu państwa będącej w dyspozycji ministra spraw wewnętrznych i administracji, a nie jak dotychczas z części, którą dysponuje minister zdrowia. Czytamy w uzasadnieniu sprawozdania Senatu, iż zapobiegnie to zbędnym, zdaniem Senatu, rozliczeniom pieniędzy między tymi dwoma ministerstwami z tytułu finansowania świadczeń zdrowotnych. Niemniej jednak pragnę poinformować Wysoką Izbę, iż poprawka zgłoszona przez Senat wychodzi poza kompetencje Senatu i jest sprzeczna z ustawą o działach. Pragnę wyjaśnić, iż zgodnie z ustawą z 4 września 1997 r. o działach administracji rządowej działem: Zdrowie kieruje minister właściwy do spraw zdrowia. Do zakresu działań działu: Zdrowie, zgodnie z art. 33 powołanej powyżej ustawy, należy m.in. ochrona zdrowia i organizacja opieki zdrowotnej, a także ochrona zdrowia posłów oraz organizacja opieki zdrowotnej dla nich, jak najbardziej zatem mieści się to w zakresie czynności należących do ministra zdrowia. Skoro zaś minister zdrowia jest odpowiedzialny za organizację opieki zdrowotnej dla posłów, również wydatki związane z realizacją tego zagadnienia winny być pokrywane w części z budżetu ministra zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-353.2" who="#PosełSprawozdawcaAnitaBłochowiak">Zwrócić także należy uwagę, że zaproponowana zmiana utrwala wprowadzone dotychczasową ustawą ograniczenia posłów i senatorów oraz innych uprawnionych osób co do wyboru miejsca udzielania świadczeń zdrowotnych. Ograniczenie tego miejsca tylko do zakładów opieki zdrowotnej, tworzonych i nadzorowanych przez ministra spraw wewnętrznych i administracji, powoduje, że faktycznie posłów pozbawia się prawa do korzystania z usług wielu innych placówek, które udzielają świadczeń na najwyższym poziomie, a nie podlegają ministrowi spraw wewnętrznych i administracji, np. chociażby szpitale kliniczne. Poprawka zatem, którą zaproponował Senat, naraża ustawę także na zarzut niezgodności z obowiązującymi zasadami techniki legislacyjnej, których przestrzeganie jest elementem demokratycznego państwa prawa. Ustawa zmieniająca zawierać powinna bowiem wyłącznie przepisy regulujące sprawy objęte zakresem unormowania ustawy zmienianej. Trudno zatem zgodzić się z uzasadnieniem Senatu, że zaproponowana poprawka mieści się w zakresie zagadnień okołobudżetowych.</u>
          <u xml:id="u-353.3" who="#PosełSprawozdawcaAnitaBłochowiak">Z tych właśnie względów, po wyjaśnieniu Biura Studiów i Ekspertyz, Biura Legislacyjnego oraz pani minister, Komisja Finansów Publicznych wnosi do Wysokiej Izby o odrzucenie poprawki Senatu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-354">
          <u xml:id="u-354.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-354.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-354.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-354.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Umińskiego, występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-355">
          <u xml:id="u-355.0" who="#PosełAndrzejUmiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z ogromną przyjemnością mam zaszczyt zaprezentować stanowisko Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej w sprawie stanowiska Senatu dotyczącego ustawy o zmianie ustawy o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe oraz ustawy o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej oraz zmianie niektórych ustaw (druk nr 1059).</u>
          <u xml:id="u-355.1" who="#PosełAndrzejUmiński">Omawiana ustawa dotyczy ograniczenia wysokości wynagrodzeń osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe w roku 2003 do poziomu wynagrodzeń z grudnia 2002 r.</u>
          <u xml:id="u-355.2" who="#PosełAndrzejUmiński">Senat w dniu 8 XI 2002 r. rozpatrzył uchwaloną przez Sejm ustawę i wprowadził do jej tekstu jedną poprawkę dotyczącą art. 1 pkt. 3, gdzie kropkę na końcu zastępuje się średnikiem i dodaje pkt 4 dotyczący nadania nowego brzmienia ust. 2 w art. 5a.</u>
          <u xml:id="u-355.3" who="#PosełAndrzejUmiński">Po głębokiej analizie ww. poprawki, jak również zapoznaniu się ze stanowiskiem Komisji Finansów Publicznych z dnia 13 listopada 2002 r., klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej stoi na stanowisku, że ta poprawka Senatu wykracza poza kompetencje wyższej Izby parlamentu, i tym samym będzie głosował za jej odrzuceniem.</u>
          <u xml:id="u-355.4" who="#PosełAndrzejUmiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Omawiana ustawa i jej ostateczna wersja ma ogromne znaczenie i wychodzi naprzeciw oczekiwaniom społecznym. Jej skutkiem będzie niepodwyższanie wynagrodzeń osobom zajmującym kierownicze stanowiska państwowe, jak również parlamentarzystom, członkom zarządu jednostek samorządu terytorialnego, a także prezydentom miast, burmistrzom i wójtom.</u>
          <u xml:id="u-355.5" who="#PosełAndrzejUmiński">Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej uważa, że dobrze się stało, iż rząd pana premiera Leszka Millera zaproponował Wysokiej Izbie uchwalenie tej ustawy. Traktujemy to jako swoiste samoograniczenie płynące od rządu. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-355.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-356">
          <u xml:id="u-356.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-356.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Zbigniewa Chlebowskiego, występującego w imieniu Klubu Poselskiego Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-357">
          <u xml:id="u-357.0" who="#PosełZbigniewChlebowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Poselskiego Platforma Obywatelska przedstawiam stanowisko klubu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe oraz ustawy o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej oraz o zmianie niektórych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-357.1" who="#PosełZbigniewChlebowski">Projekt ustawy przewiduje ograniczenie wysokości wynagrodzeń osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe w 2003 r. i pozostawienie ich na poziomie z grudnia 2002 r. Niepodwyższanie wynagrodzeń nastąpi poprzez niewaloryzowanie w 2003 r. kwoty bazowej stanowiącej podstawę do ustalania wysokości wynagrodzeń tych osób. Niepodwyższanie w 2003 r. wynagrodzeń osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe przełoży się również automatycznie na niepodwyższanie wysokości uposażenia posłów i senatorów oraz ustalenie maksymalnego wynagrodzenia członków zarządów jednostek samorządu terytorialnego, a więc wójta, burmistrza, prezydenta miasta, a także kierowników i zastępców kierowników jednostek budżetowych, gospodarstw pomocniczych tych jednostek oraz zakładów budżetowych jednostek samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-357.2" who="#PosełZbigniewChlebowski">Senat rozpatrzył projekt ustawy i wniósł jedną poprawkę. Klub Platformy Obywatelskiej będzie głosował za jej odrzuceniem. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-358">
          <u xml:id="u-358.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-358.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Waldemara Borczyka, występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona.</u>
          <u xml:id="u-358.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Nie widzę pana posła.</u>
          <u xml:id="u-358.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę panią posłankę Barbarę Marianowską, występującą w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-359">
          <u xml:id="u-359.0" who="#PosełBarbaraMarianowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedstawić oświadczenie w sprawie sprawozdania Komisji Finansów Publicznych o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe oraz ustawy o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej oraz o zmianie niektórych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-359.1" who="#PosełBarbaraMarianowska">Proponowana przez Senat poprawka zmierza w istocie do tego, o czym mówiła bardzo wyczerpująco pani poseł sprawozdawca, aby finansowanie świadczeń zdrowotnych osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe w zakładach opieki zdrowotnej tworzonych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych odbywało się bezpośrednio z części budżetu państwa będącego w dyspozycji ministra spraw wewnętrznych i administracji, a nie, jak dotychczas, z części, którą dysponuje minister zdrowia. W pełni potwierdzamy to i zgadzamy się z propozycją Komisji Finansów Publicznych odrzucenia tej poprawki oraz z wyjaśnieniem i uzasadnieniem pani poseł sprawozdawcy mówiącymi o niezgodności kompetencji tych dwóch ministrów, jak również niezgodności z systemem finansowania świadczeń zdrowotnych, a także dotyczącymi zasady solidaryzmu i dostępności. I z tego też powodu Klub Prawo i Sprawiedliwość będzie głosował za odrzuceniem tej poprawki. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-360">
          <u xml:id="u-360.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-360.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Nie widzę pana posła Lisaka. Z tego, co wiem, pracuje w komisji budżetowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-361">
          <u xml:id="u-361.0" who="#PosełWaldemarBorczyk">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie sprawozdania Komisji Finansów Publicznych o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe oraz ustawy o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej oraz o zmianie niektórych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-361.1" who="#PosełWaldemarBorczyk">Do uchwalonej przez Sejm ustawy Senat na posiedzeniu w dniu 8 listopada 2002 r. wprowadził jedną poprawkę. Poprawka ta miałaby polegać na tym, że finansowanie świadczeń zdrowotnych osób na kierowniczych stanowiskach państwowych w zakładach opieki zdrowotnej tworzonych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych odbywałoby się bezpośrednio z części budżetu państwa będącej w dyspozycji ministra spraw wewnętrznych i administracji.</u>
          <u xml:id="u-361.2" who="#PosełWaldemarBorczyk">Ponad cztery lata temu z wielkim propagandowym szumem likwidowano rządową lecznicę przy ul. Emilii Plater w Warszawie. Z dumą wtedy opowiadano społeczeństwu, jak to likwidowany jest ostatni relikt przywilejów władzy totalitarnej. Od tego momentu wszyscy mieli mieć takie same prawa w dostępie do służby zdrowia, ale zaraz po głośnym zlikwidowaniu rządowej lecznicy przy Emilii Plater po cichu przystąpiono do organizowania specjalnych oddziałów leczniczych w szpitalu MSW przy ul. Wołoskiej dla osób pełniących kierownicze stanowiska państwowe.</u>
          <u xml:id="u-361.3" who="#PosełWaldemarBorczyk">Teraz Senat proponuje, aby finansowanie odbywało się poza Ministerstwem Zdrowia, bezpośrednio przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji. Naszym zdaniem przyjęcie przez Sejm poprawki Senatu byłoby powrotem do tzw. specjalnej rządowej służby zdrowia sprzed 1998 r. Takie działanie potwierdzałoby popularne powiedzenie: „Jak dużo trzeba zmienić, aby wszystko zostało po staremu”.</u>
          <u xml:id="u-361.4" who="#PosełWaldemarBorczyk">Komisja Finansów Publicznych po przeanalizowaniu poprawki Senatu na posiedzeniu w dniu 13 listopada 2002 r. podjęła decyzję, aby zarekomendować Sejmowi odrzucenie poprawki Senatu.</u>
          <u xml:id="u-361.5" who="#PosełWaldemarBorczyk">Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej zgadza się z decyzją komisji finansów i także jest za odrzuceniem tej poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-362">
          <u xml:id="u-362.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Wobec wyczerpania listy mówców zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-362.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Do głosowania nad uchwałą Senatu przystąpimy jutro w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-362.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 22. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ustanowieniu programu wieloletniego „Program dla Odry - 2006” (druki nr 1060 i 1077).</u>
          <u xml:id="u-362.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Mieczysław Jedonia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-363">
          <u xml:id="u-363.0" who="#PosełSprawozdawcaMieczysławJedoń">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ustanowieniu programu wieloletniego „Program dla Odry - 2006” zawartym w druku nr 1060.</u>
          <u xml:id="u-363.1" who="#PosełSprawozdawcaMieczysławJedoń">Marszałek Sejmu skierował w dniu 12 listopada 2002 r. uchwałę Senatu w powyższej sprawie do Komisji Finansów Publicznych w celu rozpatrzenia. Komisja Finansów Publicznych rozpatrzyła powyższą uchwałę na posiedzeniu w dniu 13 listopada 2002 r. W toku rozpatrywania przez Senat ustawy o zmianie ustawy o ustanowieniu programu wieloletniego „Program dla Odry - 2006” zostały stwierdzone błędy popełnione w zakresie obliczania planowanych środków finansowych na realizację zadań programu. Błędy te skutkują tym, iż kwota ujęta w pozycji: Pełne zaangażowanie budżetu państwa nie odpowiada sumie kwot ujętych w poz. 1, 3 i 4. Sprawa dotyczy załącznika do ustawy z dnia 30 października 2002 r., gdzie w poz. 1.: Budżet państwa, w kolumnie: Suma/procent, liczbę 965 249 698 zastępuje się liczbą 965 249 697, a w kolumnie: 2003 r., liczbę 47 225 054 zastępuje się liczbą 47 225 052; w poz. 2.: Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej w kolumnie: Suma/procent, liczbę 1 914 440 851 zastępuje się liczbą 1 914 440 852, a w kolumnie: 2003 r., liczbę 67083979 zastępuje się liczbą 6708398; w poz. 3: Kredyty od instytucji finansowych w kolumnie: 2003 r., liczbę 255 777 561 zastępuje się liczbą 255 777 562 oraz w poz. 5: Inne, w kolumnie: 2003 r., liczbę 34 163 962 zastępuje się liczbą 34 163 961.</u>
          <u xml:id="u-363.2" who="#PosełSprawozdawcaMieczysławJedoń">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Komisja Finansów Publicznych wnosi, aby Wysoki Sejm poprawkę Senatu dotyczącą załącznika do ustawy raczył przyjąć. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-363.3" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Janusz Wojciechowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-364">
          <u xml:id="u-364.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi sprawozdawcy za przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-364.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół poselskich.</u>
          <u xml:id="u-364.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-364.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Władysława Stępnia, który przedstawi oświadczenie klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-365">
          <u xml:id="u-365.0" who="#PosełWładysławStępień">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-365.1" who="#PosełWładysławStępień">Wysoki Sejmie! Chciałbym poinformować, że klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej popiera ideę realizacji „Programu dla Odry - 2006”, podobnie jak popiera duże przedsięwzięcia ekologiczne dotyczące poprawy czystości wód, czystości ziemi i powietrza na terenie całego kraju.</u>
          <u xml:id="u-365.2" who="#PosełWładysławStępień">Pragnę przypomnieć, że w poprzedniej kadencji Sejmu z inicjatywy obecnego sekretarza stanu, ówczesnego szefa Komisji Ochrony Środowiska, pana posła Czesława Śleziaka w klubie SLD odbyły się 4 duże konferencje ogólnokrajowe, które wytyczyły założenia do przygotowania rozwiązań prawnych, rozwiązań, które Wysoka Izba w poprzedniej kadencji przyjęła, a w tej kadencji potwierdziła celowość ich realizacji.</u>
          <u xml:id="u-365.3" who="#PosełWładysławStępień">Bardzo aktywnie współpracowaliśmy w opracowywaniu tego programu, mając na względzie to, że uporządkowanie problemów rzeki Odry jest ważnym gospodarczo rozwiązaniem, zważywszy na bardzo przykre doświadczenia związane z klęską powodzi roku 1997.</u>
          <u xml:id="u-365.4" who="#PosełWładysławStępień">Istotą tej nowelizacji, jak wspomniał poseł sprawozdawca pan Mieczysław Jedoń, jest dostosowanie do wskaźników cen kwoty, która wydawana jest z budżetu państwa. Ta korekta o ponad 9 mln zł wiąże się z uzupełnieniem środków w roku następnym, w roku 2003. Zważywszy na to, że harmonogram realizacji programu jest przygotowany aż do roku 2016, jesteśmy na początku drogi. Należy poprawić kwotę ujętą w tej pozycji stanowiącą w budżecie państwa w 2003 r. tylko 5,71% całych planowanych nakładów na to wielkie przedsięwzięcie. Korekta o kilka milionów złotych nie ma większego znaczenia, jeśli chodzi o ewentualne zahamowanie realizacji. Trwają teraz przede wszystkim prace studyjne, przygotowawcze przed rozpoczęciem innych prac.</u>
          <u xml:id="u-365.5" who="#PosełWładysławStępień">Biorąc pod uwagę fakt, że rząd wskazuje na to, że kwota ta zostanie korygowana w planie wydatków finansowych państwa w roku 2004, uważamy, że należy poprzeć to przedsięwzięcie. W imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej takie poparcie deklaruję. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-365.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-366">
          <u xml:id="u-366.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-366.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Zbigniewa Chlebowskiego w imieniu klubu Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-367">
          <u xml:id="u-367.0" who="#PosełZbigniewChlebowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu Platformy Obywatelskiej wobec stanowiska Senatu do ustawy w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ustanowieniu programu wieloletniego „Program dla Odry - 2006 „. Najpierw ustosunkuję się do poprawki, którą klub Platformy Obywatelskiej poprze, dlatego że jest to w pewnym sensie poprawka techniczna. Następują w załączniku do ustawy przesunięcia, są to nieduże kwoty, zważywszy na całość programu. Przesunięcia rzędu 1–2 mln zł nie budzą naszych zastrzeżeń. Dlatego klub będzie głosował za przyjęciem tej poprawki Senatu.</u>
          <u xml:id="u-367.1" who="#PosełZbigniewChlebowski">Natomiast klub Platformy Obywatelskiej będzie głosował przeciwko całemu projektowi ustawy, i to z dwóch powodów. Przede wszystkim w budżecie państwa na 2003 r. zwiększamy wykaz inwestycji wieloletnich o kilka nowych pozycji, a jednocześnie w ustawie budżetowej zapisujemy z imienia programy wieloletnie, są to 4 programy, ale niestety w tych programach wieloletnich brak „Programu dla Odry - 2006”. Ponadto jest to jeden z nielicznych programów, gdzie nakłady w 2003 r. zmniejszamy o prawie 10 mln zł. Nasze zastrzeżenia dotyczą również tego, że „Program dla Odry - 2006” jest uwzględniony w rezerwie celowej, która jest w gestii ministra finansów. Rezerwa celowa zawsze budzi wątpliwości, bo w związku z problemami budżetowymi czy z brakiem środków w budżecie państwa minister wcale nie musi wyrazić akceptacji dla realizacji całej kwoty zapisanej w rezerwie celowej. Dlatego naszym zdaniem, co już sygnowaliśmy, „Program dla Odry - 2006” powinien znaleźć się w budżecie państwa w programach wieloletnich, nie w rezerwie celowej, tak jak jest to obecnie uczynione.</u>
          <u xml:id="u-367.2" who="#PosełZbigniewChlebowski">Z tych też powodów klub będzie głosował przeciwko tej propozycji, z jednej strony ze względu na zmniejszenie kwoty o prawie 10 mln zł, z drugiej strony z powodu zapisania tej kwoty nie w programach wieloletnich, tylko w rezerwie celowej. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-367.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-368">
          <u xml:id="u-368.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-368.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Cepila w imieniu klubu Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-369">
          <u xml:id="u-369.0" who="#PosełJózefCepil">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej przedstawić nasze stanowisko odnośnie do sprawozdania Komisji Finansów Publicznych o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ustanowieniu programu wieloletniego „Programu dla Odry - 2006”.</u>
          <u xml:id="u-369.1" who="#PosełJózefCepil">Propozycja Senatu zmierza do ograniczenia wydatków z budżetu państwa, przy czym realizacja „Programu dla Odry - 2006” będzie utrzymana w pełnym zakresie poprzez zastąpienie środków budżetowych środkami pozyskanymi z innych źródeł.</u>
          <u xml:id="u-369.2" who="#PosełJózefCepil">Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej popiera stanowisko Komisji Finansów Publicznych o stanowisku Senatu w sprawie zmiany ww. ustawy i wnosi o przekazanie do dalszych prac sejmowych. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-370">
          <u xml:id="u-370.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-370.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Adama Lipińskiego w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-371">
          <u xml:id="u-371.0" who="#PosełAdamLipiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wprowadzone przez Senat poprawki niwelują błędy, które były zawarte w ustawie i które pojawiły się podczas prac legislacyjnych i oczywiście nie ma sensu się nad nimi rozwodzić. Będziemy to popierać. Natomiast chciałem parę słów powiedzieć o samej istocie tej nowelizacji. Otóż sprowadza się ona istotnie, tak jak mówił kolega z Platformy Obywatelskiej, do obcięcia kwoty prawie 10 mln zł na realizację zadań programu i zastąpienia jej kredytem od instytucji finansowych oraz środkami, cytuję: z innych źródeł. Powoduje to oczywiście oszczędności w budżecie, jest to bardzo łatwe źródło oszczędności, aczkolwiek niewielkie, natomiast, po pierwsze, przewiduje wykorzystanie drogiego pieniądza, czyli kredytu, po drugie, zakłada ryzyko zmniejszenia kwot w przyszłości poprzez obciążenie programu spłatą tych zobowiązań kredytowych oraz wprowadza kategorię innych środków, które nie są tutaj określone, aczkolwiek w załączniku te środki są pokazane. Na ogół chodzi o środki ze źródeł prywatnych, które są bardzo trudne do ściągnięcia i najprawdopodobniej w tym wypadku wobec kłopotów finansowych niemożliwe do wprowadzenia do programu. Zastanawia mnie więc to, dlaczego rząd ma pewność, że nowelizacja nie zmieni ogólnej puli środków przeznaczonych na realizację „Programu Odra - 2006”.</u>
          <u xml:id="u-371.1" who="#PosełAdamLipiński">Korzystając natomiast z okazji chciałem tylko trzy zadania powiedzieć na ten temat, skąd się ten program wziął i zakończyć to taką smutną konkluzją. Otóż Odra jest rzeką wymagającą olbrzymich nakładów, olbrzymich inwestycji, przez ostatnie dziesięciolecia była zaniedbana, stała się zbiornikiem ścieków, nie dbano w sposób wystarczający o infrastrukturę, hydrotechnikę, o zabezpieczenie przeciwpowodziowe, zamarła żegluga, turystyka. W 1997 r. doszło do wielkiej powodzi. Jedynym pozytywnym jej aspektem było to, że zjednoczyła ona wobec wspólnej tragedii mieszkańców Wrocławia i innych nadodrzańskich miejscowości, a wydarzenia 1997 r. zmobilizowały do współpracy wiele instytucji i środowisk Dolnego Śląska. Tak powstał wieloletni program gospodarczy pod nazwą „Program dla Odry - 2006”. Jednak aby mógł być on realizowany, nie może być traktowany po macoszemu ani nie może być traktowany jako kolejne źródło rezerw budżetowych. A to niestety nam grozi. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-372">
          <u xml:id="u-372.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-372.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Janusza Lisaka w imieniu klubu Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-373">
          <u xml:id="u-373.0" who="#PosełJanuszLisak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Unii Pracy popiera nowelizację ustawy „Program dla Odry - 2006”. Unia Pracy zdaje sobie doskonale sprawę z wagi tego programu, który ma w rezultacie poprawić bezpieczeństwo powodziowe w całym biegu Odry i przez to zabezpieczyć kraj przed stratami, które takie powodzie, jak ta pamiętna z 1997 r., mogą spowodować. Korekta tego programu wprowadzona omawianą nowelizacją ustawy jest przez rząd bardzo dobrze umotywowana i można przyjąć, że nie powoduje ona żadnego zagrożenia w realizacji tego programu.</u>
          <u xml:id="u-373.1" who="#PosełJanuszLisak">Natomiast oceniając poprawkę Senatu przyjętą w trakcie prac legislacyjnych, stwierdzam w imieniu Unii Pracy, że jest to poprawka o charakterze korygującym błędy w załączniku, de facto popełnione w czasie prac legislacyjnych, dostosowująca do aktualnych realiów i dlatego poprawkę tę klub Unii Pracy będzie popierał. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-373.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-374">
          <u xml:id="u-374.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-374.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Antoniego Stryjewskiego w imieniu Koła Poselskiego Katolicko-Narodowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-375">
          <u xml:id="u-375.0" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu Koła Poselskiego Katolicko-Narodowego przedkładam oświadczenie w sprawie stanowiska Senatu dotyczącego ustawy o ustanowieniu programu wieloletniego „Program dla Odry - 2006”. Stanowisko to jest zwarte w drukach sejmowych nr 1060 i 1077.</u>
          <u xml:id="u-375.1" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Ustawa o zmianie ustawy o ustanowieniu programu wieloletniego „Program dla Odry - 2006” była rozpatrywana przez Wysoką Izbę w pakiecie tzw. ustaw okołobudżetowych. Rząd mocą tej nowelizacji ujął w budżecie państwa na rok 2003 kwotę, jeśli dobrze pamiętam, 50 mln zł, którą wyasygnuje na inwestycje związane z realizacją tego wieloletniego programu infrastrukturalnego. Niestety, powyższa kwota jest prawie o 70 mln mniejsza, niż oczekiwało środowisko kierujące „Programem dla Odry - 2006”.</u>
          <u xml:id="u-375.2" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Senat także niestety nie zmienił zapisu ustawy budżetowej w tym zakresie, czyli nie zwiększył kwoty na realizację programu inwestycji. Poprawki, które Senat przedłożył do akceptacji Wysokiej Izby, niwelują jedynie błędy cyfrowe w zapisanych kwotach i należy te senackie poprawki przyjąć.</u>
          <u xml:id="u-375.3" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Korzystając jednak z okazji, jaką jest ta debata, pragnę kolejny raz zwrócić Sejmowi i rządowi Rzeczypospolitej Polskiej uwagę na problem Odry jako najważniejszej drogi transportu wodnego w Polsce i jako rozległego środowiska przyrodniczego, obejmującego około 1/3 obszaru naszego kraju. „Program dla Odry - 2006” powstał dlatego, aby środowisko przyrodnicze dorzecza Odry chronić przed dewastacją spowodowaną urbanizacją i gospodarką człowieka, ale także po to, aby to środowisko uczynić dla nas bezpiecznym, przyjaznym i umożliwiającym dalszy rozwój gospodarczy. Zaniedbania w realizacji tych wyzwań są wieloletnie i grożą z jednej strony wielkimi katastrofami ekologicznymi, jak to pokazała chociażby powódź roku 1997, a z drugiej strony obumarciem rzeki jako drogi żeglugi śródlądowej. Straty, jakie ponieśliśmy w ostatnich 5 latach w wyniku powodzi w dorzeczu Odry, sięgają kwoty ponad 20 mld zł. Straty zaniechania transportu rzecznego na Odrze i w jej systemie żeglugowym są jeszcze większe, a będą przypuszczalnie gigantyczne, gdy w wyniku naszych zaniedbań oraz po uruchomieniu w niedalekim czasie w Niemczech kanału żeglugowego budowanego równolegle do Odry, cały ruch transportu wodnego zostanie z niej ściągnięty.</u>
          <u xml:id="u-375.4" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Niemcy doceniają wartość rzek i korzyści ekonomiczne, które można osiągnąć, dobrze te rzeki eksploatując. Dlatego nie czekają już dłużej, aż my pójdziemy po rozum do głowy. U nich transport wodny to około 30% całego transportu, a u nas w Polsce około 3%, choć przyznać trzeba, że po roku 1945, kiedy to powróciliśmy nad Odrę, bywało zdecydowanie lepiej. Śmiało rzec można, że lata 70. były latami prawdziwego boomu żeglugowego w Polsce. Mieliśmy bardzo nowoczesną flotę statków rzecznych, znakomity przemysł stoczniowy i znakomitą szkołę marynarzy żeglugi śródlądowej we Wrocławiu. Dziś jedne barki posprzedawano, inne rdzewieją na amen, stocznie zlikwidowano, a szkoła się właśnie „wygasza”. To obraz swoistej tragedii, jaka dotknęła rzekę w czas przecież nie wojny, ale szumnie nazwany okresem transformacji.</u>
          <u xml:id="u-375.5" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przypomnieć nam należy i to, że Odra jest włączona w europejską sieć żeglugi śródlądowej. Dlatego można przez pół Europy - od Morza Czarnego do mórz północnych - przewozić barkami różnorodne towary. Zaniedbania infrastrukturalne praktycznie odcinają to połączenie. Kiedy tę przestrzeń gospodarczą odzyskamy, jeśli dziś ją tragicznie zaniedbujemy i niszczymy? Kiedy rozmawiam z przyjaciółmi znad Sprewy, Renu, Dunaju, to nie mogą oni pojąć polskiej polityki gospodarczej i w ogóle naszej polityki. Niezrozumiałe jest i dla nich, i dla mnie to, że polski rząd, który dąży do zintegrowania Polski z Unią Europejską, a chociażby w sposób nieadekwatny do wagi problemu, nie eksponuje „Programu dla Odry-2006” w narodowym planie rozwoju. Również w sektorowych programach operacyjnych, w dziale: Transport i gospodarka morska, nie umieścił w ogóle tematu żeglugi na Odrze. Podobnie w funduszach spójności Unii Europejskiej, do których i Polska będzie dopłaca w przyszłości, rząd polski nie wpisał do finansowania z nich wielkich inwestycji przeciwpowodziowych w systemie Odry, a mianowicie zbiornika Racibórz (za ok. 600–800 mln zł), modernizacji wrocławskiego węzła wodnego (za ok. 600 mln zł) i stopnia wodnego Malczyce za ok. 300 mln zł. Czy tak postępuje dobry gospodarz? O to mnie pytają. To pytanie znajomych i przyjaciół zza Odry przekierowuję do polskiego rządu. Mówię o tym, by zmobilizować chociażby ministra infrastruktury i ministra ochrony środowiska do tego, by w okresie, gdy kończą się konsultacje w Polsce na temat różnych programów rozwojowych i pomocowych w ramach negocjacji akcesyjnych z Unią Europejską, wpisali ww. inwestycje i działy gospodarki w porozumienia finansowe, a następnie przedłożyli je Komisji Europejskiej do realizacji. Takie sposoby współfinansowania „Programu dla Odry- 2006” były zapisane w treści ustawy macierzystej.</u>
          <u xml:id="u-375.6" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kończąc, raz jeszcze proszę Wysoką Izbę i polski rząd o daleko idącą życzliwość dla Odry i Polski nadodrzańskiej. Dziękuję pięknie.</u>
          <u xml:id="u-375.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-376">
          <u xml:id="u-376.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-376.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">To już było ostatnie wystąpienie.</u>
          <u xml:id="u-376.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł sprawozdawca Mieczysław Jedoń i pan minister, tak?</u>
          <u xml:id="u-376.3" who="#komentarz">(Poseł Mieczysław Jedoń: Chciałem tylko sprostować.)</u>
          <u xml:id="u-376.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Chwileczkę, najpierw pan minister.</u>
          <u xml:id="u-376.5" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan minister Czesław Śleziak sekretarz stanu w Ministerstwie Środowiska zabierze głos, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-377">
          <u xml:id="u-377.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaCzesławŚleziak">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-377.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaCzesławŚleziak">Wysoka Izbo! Dyskutowaliśmy na temat projektu ustawy kilkakrotnie. Jeszcze raz chcę podkreślić, że projekt ustawy jest realizacją ustaleń Rady Ministrów podjętych na posiedzeniu w dniu 20 września 2002 r. i zmierza do ograniczenia wydatków budżetu państwa w 2003 r., chociaż ogólna pula nakładów się nie zmienia. Mogą tu być różne stanowiska, które przez kluby były wyrażane. Natomiast to, co jest przedmiotem dzisiejszej dyskusji, to jest rzeczywiście błąd techniczny. Wyrażam z tego powodu pewien żal, no ale stało się tak, jak się stało. Około 2 tys. zł, a nie miliony, jak to tu mówiono, ktoś źle policzył. W załączniku do ustawy, bo załącznik jest dzisiaj merytorycznym powodem stanowiska Senatu, w pozycji pierwszej: budżet państwa, w kolumnie: suma procent, liczbę 965 249 698 zastępuje się liczbą 965 249 697, a więc mówimy o rzędzie 1–2 tys. zł, ale to się przełożyło na cały załącznik i trzeba to było poprawić. Wszystkie kluby dostrzegły, że jest błąd techniczny, jeszcze raz wyrażam ubolewanie, że ktoś tego do końca nie policzył, a poniesie z tego tytułu konsekwencje. Ta sprawa chyba jest jasna, poseł sprawozdawca wyraźnie o tym mówił.</u>
          <u xml:id="u-377.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaCzesławŚleziak">Natomiast co do działań rządu w zakresie ochrony środowiska, możliwości pozyskiwania funduszy europejskich, to chciałbym powiedzieć, że, w poprzedniej kadencji jako przewodniczący Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa sam zabiegałem o ten program. Jestem głęboko przekonany, że ten program był słuszny. Dzisiaj pojawiają się różne jeszcze wątki, np. czemu nie uwzględniliśmy Warty w tym programie. Są i takie pytania. Ale też trzeba jasno powiedzieć o szerokich kosztach, bo np. czemu nie Wisła, czemu nie rzeki przymorza, i wreszcie zdać sobie sprawę z tego, co czeka ochronę środowiska, wydatki budżetowe, pozabudżetowe, w najbliższych 10-ciu, 12-tu, 15-tu latach. Otóż koszty osiągnięcia unijnych standardów w ochronie środowiska to kwota mniej więcej 40 mld euro. Proszę policzyć to, biorąc pod uwagę aktualny stan euro do złotówki, i wyjdzie jednoroczny budżet państwa po stronie dochodowej - plus minus. Przecież to jest oczywiste, że w budżecie państwa takich pieniędzy ani za rok, ani za 2, ani za 5, ani za 10 nie będzie. To jest poza dyskusją. No więc trzeba mierzyć siły na zamiary. Zawsze pada pytanie: to wobec tego skąd? Mamy stanowisko negocjacyjne, okresy przejściowe od 3 do 13 lat na dostosowanie się do standardów unijnych w gospodarce wodno-ściekowej, odpadach, ochronie powietrza itd. Mamy budżet, mamy system funduszy ochrony środowiska, fundacje Eko-Fundusz, podmioty gospodarcze, samorządy, ale trzeba jasno powiedzieć, że bez wsparcia unijnego po prostu nie jesteśmy w stanie wywiązać się z tego wszystkiego. I rzeczywiście ma rację pan poseł Stryjewski, że ważne znaczenie dzisiaj ma fundusz przedakcesyjny ISPA, a po wstąpieniu do Unii - fundusze regionalne i spójności. Tu liczymy na środki, to nie jest jeszcze ostatecznie doprecyzowane, między 2 i 3 mld euro. To są poważne środki. Jest pytanie, na ile będziemy w stanie te środki zaabsorbować, innymi słowy, na ile będziemy w stanie zorganizować takie środki, bo musimy je zorganizować, bo przecież fundusz spójności to nie jest 100% środków, tylko musimy mieć plus minus 20%, może mniej, to zależy od liczenia środków własnych, również w ramach programu Odra. Jest to również sprawa samorządów nadodrzańskich i programu krajowego, aby to wszystko poskładać. Jest na ukończeniu stosowny dokument. Mam nadzieję, że wszystkie samorządy nadodrzańskie mają tego świadomość i te środki będziemy w stanie pozyskać.</u>
          <u xml:id="u-377.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaCzesławŚleziak">Mówił pan poseł o Dolnym Raciborzu. Paręnaście tygodni temu miałem zaszczyt otwierać polder Buków. Polder Buków, pan poseł najlepiej wie, jest to 15... może trochę więcej, ale to jest ten rząd wielkości, jeśli chodzi o ochronę przeciwpowodziową, aż pod Wrocław, a może i dalej. Rzeczywiście, żeby zabezpieczyć 100% powodzi, mówiąc umownie, trzeba budować Dolny Racibórz. Polder Buków jest elementem ważnym, kluczowym, ale nie zabezpieczającym. A Dolny Racibórz to jest wydatek rzędu 600–700 mln zł. Na ukończeniu są prace studialne nad Dolnym Raciborzem. Myślę, że jako iż to nowa inwestycja - o ile tak zostanie policzona - pozyskamy środki, aby kontynuować te zamiary, które zostały wyrażone w ustawie „Program dla Odry - 2006”, i to jest nasz wspólny interes. Wyrażam nadzieję, że bez względu na opcję polityczną dołożymy starań, aby tak się stało.</u>
          <u xml:id="u-377.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaCzesławŚleziak">Jeszcze raz na zakończenie chcę jasno podkreślić, że to, o czym dzisiaj dyskutujemy, to jest ewidentnie problem techniczny, wynikający z pomyłki w sumowaniu kwot na 2 tys. zł. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-377.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-378">
          <u xml:id="u-378.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-378.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę jeszcze o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Mieczysława Jedonia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-379">
          <u xml:id="u-379.0" who="#PosełMieczysławJedoń">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kilka zdań. Chciałbym podziękować wszystkim klubom za poparcie propozycji przyjęcia poprawki Senatu. Chciałbym też sprostować wypowiedź. Ponieważ jest to poprawka Senatu, nie przekazujemy tego do komisji do dalszych prac, będziemy głosować tylko za przyjęciem tej poprawki. „Program dla Odry - 2006” został wpisany w budżet państwa w 2003 r. w załączniku nr 13, programy wieloletnie, z kwotą 50 mln. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-380">
          <u xml:id="u-380.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-380.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-380.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-380.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Do głosowania nad uchwałą Senatu przystąpimy w jutrzejszym bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-380.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 23. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw (druki nr 1061 i 1075).</u>
          <u xml:id="u-380.5" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Marka Wikińskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-381">
          <u xml:id="u-381.0" who="#PosełSprawozdawcaMarekWikiński">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Senat po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 30 października 2002 r. ustawy o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw proponuje do jej tekstu wprowadzić następujące poprawki:</u>
          <u xml:id="u-381.1" who="#PosełSprawozdawcaMarekWikiński">Otóż w art. 2 pkt 2 proponuje się nadać brzmienie: „1. Wynagrodzenie zasadnicze prokuratorów równorzędnych powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury jest równe i stanowi, odpowiednio do rangi stanowiska prokuratora, wielokrotność kwoty bazowej, której wysokość ustaloną według odrębnych zasad określa ustawa budżetowa; wysokość wynagrodzenia prokuratorów równorzędnych jednostek organizacyjnych różnicuje staż pracy i pełnione funkcje. Wynagrodzenie zasadnicze prokuratorów jest równe wynagrodzeniu zasadniczemu sędziów w takich samych jednostkach organizacyjnych sądów powszechnych. Wynagrodzenie zasadnicze prokuratorów Prokuratury Krajowej jest równe wynagrodzeniu zasadniczemu sędziów Sądu Najwyższego. 1a. Wynagrodzenie zasadnicze prokuratora na danym stanowisku ustala się w stawce podstawowej, w stawce pierwszej awansowej albo w stawce drugiej awansowej. Pierwsza stawka awansowa stanowi 107% stawki podstawowej, a druga stawka awansowa - 115% stawki podstawowej dla danego stanowiska prokuratorskiego”.</u>
          <u xml:id="u-381.2" who="#PosełSprawozdawcaMarekWikiński">Poprawka 2. ma charakter techniczno-legislacyjny, zmierza do zmiany pominiętego przez Sejm przepisu w związku z nowelizacją ustawy o finansach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-381.3" who="#PosełSprawozdawcaMarekWikiński">Sejmowa Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka, w której imieniu mam zaszczyt występować, na posiedzeniu w dniu 12 listopada zarekomendowała Wysokiej Izbie przyjęcie obu poprawek. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-382">
          <u xml:id="u-382.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-382.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Sejm ustalił w tym punkcie 5-minutowe oświadczenia w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-382.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-382.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Rydzonia w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-383">
          <u xml:id="u-383.0" who="#PosełStanisławRydzoń">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej przedstawiam stanowisko klubu dotyczące uchwały Senatu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 8 listopada 2002 r. w sprawie ustawy o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw - druki nr 931, 1009 i 1009-A. W trakcie prac legislacyjnych nad przedmiotową ustawą Senat Rzeczypospolitej Polskiej zgłosił 2 poprawki - do art. 2 pkt 2 i art. 3 pkt 3. Pierwsza poprawka, o charakterze merytorycznym, dotyczy ustalenia nowego brzmienia pkt. 2 w art. 2 i wynika z potrzeby jednolitego uregulowania wynagrodzeń sędziów i prokuratorów. Przypominam, że Sejm na posiedzeniu w dniu 30 października 2002 r. wbrew stanowisku rządu oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka postanowił wykreślić zapis, iż wynagrodzenie prokuratora na danym stanowisku ustala się według stawek awansowych: pierwszej w wysokości 107%, drugiej w wysokości 115% stawki podstawowej. Równocześnie Wysoka Izba pozostawiła bez zmian zasady wynagrodzeń sędziowskich, w tym wymienione stawki awansowe, co spowodowało rażące zróżnicowanie płac w tych dwóch zawodach prawniczych. W takiej sytuacji potrzeba przychylenia się do stanowiska Senatu jest dla naszego klubu oczywista. Druga poprawka ma charakter legislacyjny, gdyż dąży do zmiany pominiętego przez Sejm przepisu ustawy o finansach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-383.1" who="#PosełStanisławRydzoń">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej będzie głosował za przyjęciem poprawek Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, gdyż są one słuszne i oczywiste. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-384">
          <u xml:id="u-384.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-384.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Cezarego Grabarczyka w imieniu klubu Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-385">
          <u xml:id="u-385.0" who="#PosełCezaryGrabarczyk">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zajmujemy się dziś stanowiskiem Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw. W trakcie debaty zarówno w pierwszym, jak i w drugim czytaniu podkreślałem, iż jest to zła ustawa, bo zmienia określony w ubiegłej kadencji system awansu finansowego sędziów i prokuratorów - dobry system, który tworzył możliwość poprawiania jakości orzekania w sądach powszechnych, dawał bowiem szansę awansu finansowego sędziom niezależnie od awansu pionowego związanego z przeniesieniem z sądu rejonowego do sądu okręgowego, z sądu okręgowego do sądu apelacyjnego. W czasie trzeciego czytania w Sejmie doszło do zadziwiającej sytuacji, bowiem poprawka, która zmierzała do zachowania dotychczasowych stawek awansowych dla sędziów na poziomie 110–125%, została przez Wysoką Izbę odrzucona, natomiast poprawka, która przewidywała analogiczne rozwiązanie, jeśli chodzi o prokuratorów, została przez Sejm przyjęta. Stąd powstała ta różnica w odniesieniu do systemu awansowania sędziów i prokuratorów. W tej sytuacji do Senatu trafiła ustawa z pewną oczywistą wadą legislacyjną. Senat mógł rozstrzygnąć tę kwestię w dwojaki sposób: mógł zgłosić poprawkę i przywrócić wyższe stawki awansowe dla sędziów bądź też, tak jak to uczynił, obniżyć stawki awansowe także dla prokuratorów. Chciałbym zwrócić uwagę, że między posiedzeniem Sejmu, na którym miało miejsce trzecie czytanie, a posiedzeniem Senatu, na którym przyjęto poprawki i podjęto uchwałę, nad którą dzisiaj debatujemy, miały miejsce istotne zdarzenia. Oto Prezydium Krajowej Rady Sądownictwa zajęło stanowisko, w którego treści zwraca uwagę na fakt naruszenia konstytucji tymi zmianami, które wprowadziła Wysoka Izba. W tym stanowisku znajduje się m.in. takie stwierdzenie: „Zmiana treści wspomnianego przepisu jest sprzeczna z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej, albowiem narusza zasadę zaufania do państwa i jego organów, narusza zasadę ochronę praw nabytych, wynikającą z art. 2 Konstytucji, a także narusza zasadę zapewnienia sędziom wynagrodzeń odpowiednich do godności sprawowanego przez nich urzędu”. Trudno się z tym stanowiskiem nie zgodzić. Mało tego, do Krajowej Rady Sądownictwa trafiły uchwały zgromadzeń sędziów kolegiów, które działają przy sądach apelacyjnych, sądach okręgowych. W tych stanowiskach, które mam przed sobą, zawarte zostały także krytyczne oceny rozstrzygnięcia Wysokiej Izby. Szkoda, że Senat nie wsłuchał się w ten głos. Przypomnijmy: Krajowa Rada Sądownictwa, zgodnie z art. 186 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, stoi na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów. I ta rada wydała stanowisko, w którym zwraca uwagę, iż niezależność sądów, ich niezawisłość, a także zasady wynagradzania, określone w konstytucji, zostały przez Wysoką Izbę naruszone.</u>
          <u xml:id="u-385.1" who="#PosełCezaryGrabarczyk">Dzisiaj nie ma dobrego rozwiązania. I jakkolwiek byśmy się zachowali w Sejmie, każde zachowanie będzie złe. Głosowanie za przyjęciem uchwały Senatu spowoduje, że zaakceptujemy także obniżenie stawek awansowych prokuratorów, a w ten sposób usankcjonujemy wcześniejszą zmianę stawek awansowych sędziów, co - jak już mówiłem - można uznać za fakt naruszenia konstytucji. Trudno jest głosować za odrzuceniem tej uchwały, wówczas bowiem utrzymalibyśmy zróżnicowanie stawek awansowych sędziów i prokuratorów. W tej sytuacji wydaje się, że jedynym rozsądnym zachowaniem będzie wstrzymanie się od głosu. I tak zachowa się klub Platformy Obywatelskiej. Jednocześnie liczymy, że prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, który czuwa nad przestrzeganiem konstytucji, wsłucha się w stanowisko Krajowej Rady Sądownictwa, wsłucha się także w stanowisko klubu Platformy Obywatelskiej i odmówi podpisania ustawy, która w sposób rażący narusza konstytucję. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-385.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-386">
          <u xml:id="u-386.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-386.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Piotra Smolanę w imieniu Klubu Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-387">
          <u xml:id="u-387.0" who="#PosełPiotrSmolana">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrony RP przedstawiam jego stanowisko odnośnie do sprawozdania Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w sprawie ustawy o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw. Senat RP wprowadził dwie zasadnicze poprawki do ustawy o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych. Poprawki te dotyczą wynagrodzeń zasadniczych prokuratorów, które są zróżnicowane w zależności od stażu pracy i pełnionych funkcji. Senat uznał za sprawiedliwe, aby obniżając stawki awansowe sędziom, co uczynił Sejm RP w nowelizowanej ustawie, obniżyć je również prokuratorom, aby status obu zawodów, sędziego i prokuratora, był co najmniej równy, choćby z uwagi na konstytucyjną pozycję sędziego.</u>
          <u xml:id="u-387.1" who="#PosełPiotrSmolana">Druga poprawka, mająca charakter jak najbardziej techniczno-legislacyjny, jest zasadna, gdyż ma na celu zmianę pominiętego przez Sejm przepisu w związku z nowelizacją ustawy o finansach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-387.2" who="#PosełPiotrSmolana">Stanowisko Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w tym zakresie jest jednoznaczne. Komisja popiera proponowane poprawki jako w pełni merytorycznie i legislacyjnie uzasadnione. Z tych względów Klub Parlamentarny Samoobrona RP poprze obie poprawki Senatu i zagłosuje za ich przyjęciem. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-388">
          <u xml:id="u-388.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-388.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Zbigniewa Wassermanna w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-389">
          <u xml:id="u-389.0" who="#PosełZbigniewWassermann">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Uchwałą zawartą w druku nr 1061 Senat wprowadził dwie poprawki do ustawy o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-389.1" who="#PosełZbigniewWassermann">Ustawa ma charakter okołobudżetowy, projektodawca zmierzał więc do pomniejszenia wydatków na wynagrodzenia osobowe poprzez obniżenie przyrzeczonych stawek awansowych wynagrodzenia zasadniczego sędziów i prokuratorów. Sejm w głosowaniu zadecydował o obniżeniu stawek awansowych tylko sędziom, ale już nie uczynił tego w stosunku do prokuratorów. Nie może ulegać wątpliwości, że także dla dobra wymiaru sprawiedliwości zasadą winno być ujednolicenie statusu obu zawodów.</u>
          <u xml:id="u-389.2" who="#PosełZbigniewWassermann">Uwzględniając powyższe racje, Senat uznał, że do osiągnięcia zakładanego przez ustawę celu konieczne jest obniżenie stawki awansowej także prokuratorom. Nie ulega wątpliwości, że racje leżące u podstaw takiej zmiany mogą być zrozumiałe tylko z powodu określonej sytuacji ekonomicznej kraju. Z drugiej zaś strony musi budzić wątpliwości sposób traktowania uprawnień przyrzeczonych, a niedotrzymanych przez państwo wobec funkcjonariuszy wymiaru sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-389.3" who="#PosełZbigniewWassermann">Niekontrowersyjna jest druga poprawka Senatu, która zmierza do zmiany pominiętego przez Sejm przepisu w związku z nowelizacją ustawy o finansach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-389.4" who="#PosełZbigniewWassermann">Bez głębokiego przekonania Klub Prawa i Sprawiedliwości poprze proponowane przez Senat zmiany.</u>
          <u xml:id="u-389.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-390">
          <u xml:id="u-390.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-390.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Józef Kubica proszony jest o przedstawienie oświadczenia klubu.</u>
          <u xml:id="u-390.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Przepraszam, jeszcze pan poseł Bohdan Kopczyński. Przepraszam bardzo.</u>
          <u xml:id="u-390.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-390.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Oświadczenie klubu Ligi Polskich Rodzin przedstawi pan poseł Bohdan Kopczyński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-391">
          <u xml:id="u-391.0" who="#PosełBohdanKopczyński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rozpoznawana uchwała Senatu zawarta w druku senackim nr 1061 z dnia 8 listopada 2002 r., dotycząca ustawy o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw, wprowadziła zmianę w kierunku obniżenia prokuratorom wynagrodzenia, w przeciwieństwie do zapisu uchwalonego przez Sejm, aby podwyżka była utrzymana, w przeciwieństwie do projektu ustawy zmieniającej ustawę o ustroju sądów powszechnych w wydaniu rządowym.</u>
          <u xml:id="u-391.1" who="#PosełBohdanKopczyński">Kolizja celów rządu oraz Sejmu w tej materii jest oczywista, a Senat, popierając stanowisko rządu, nie uwzględnia stanowiska Sejmu, który w omawianej kwestii płac ma odmienne zdanie. Rząd przyjmuje politykę obniżania płac wbrew prawu pracy i wbrew art. 7 konstytucji, mówiącemu o zasadzie praworządności, jak też wbrew art. 2 konstytucji, który mówi o zasadach sprawiedliwości społecznej i państwie prawa.</u>
          <u xml:id="u-391.2" who="#PosełBohdanKopczyński">Zapisy konstytucyjne nie mogą być jedynie zapisanym papierem, bo zapisany papier konstytucyjny w państwie prawa to coś więcej. To coś, za czym stoi żywy człowiek; tutaj funkcjonariusz publiczny, który musi mieć godziwe zarobki, co związane jest z celem praworządnego państwa.</u>
          <u xml:id="u-391.3" who="#PosełBohdanKopczyński">Druga poprawka jest typu techniczno-legislacyjnego i zostaje poparta przez Ligę Polskich Rodzin, w przeciwieństwie do poprawki obniżającej zarobki prokuratorów. Temu jesteśmy przeciwni. Będziemy przeciw poprawce 1. Senatu, mającej na celu obniżanie wynagrodzenia prokuratorom. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-391.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-392">
          <u xml:id="u-392.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-392.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Kubicę w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy.</u>
          <u xml:id="u-392.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Nie ma pana posła Kubicy.</u>
          <u xml:id="u-392.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">W takim razie głos zabierze pan minister Marek Staszak, podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości, a następnie pan poseł sprawozdawca.</u>
          <u xml:id="u-392.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-393">
          <u xml:id="u-393.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMarekStaszak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mając na względzie czas i to, że ta ustawa była już wielokrotnie omawiana przez Sejm, nie będę starał się przytaczać tych wszystkich merytorycznych argumentów, które już z tej trybuny miałem przyjemność wygłosić. Chcę zwrócić w tej chwili uwagę tylko na jeden element, zresztą taki, który był już wskazywany w niektórych z wystąpień państwa posłów. Otóż jeżeli Sejm nie zechciałby przyjąć poprawki Senatu - nie mówię o tej drugiej, niekontrowersyjnej, o poprawce o charakterze techniczno-legislacyjnym dotyczącej ustawy o finansach publicznych, tylko o tej, która zmierza do ujednolicenia stawek awansowych sędziów i prokuratorów - to mielibyśmy do czynienia z taką sytuacją, która jeszcze nigdy nie miała miejsca w naszej rzeczywistości, nawet PRL-owskiej. Mianowicie prokuratorzy byliby w lepszej sytuacji wynagrodzeniowej niż sędziowie. Nie było to zamiarem rządu i aczkolwiek były rozbieżności pomiędzy częścią Wysokiej Izby a rządem co do tego, czy w ogóle można obniżać stawki awansowe sędziów i prokuratorów, to, jak rozumiem, chyba przez jakąś pomyłkę doszło do takiej sytuacji, że sędziom te stawki awansowe, zgodnie zresztą z postulatem rządu, obniżono, zaś prokuratorom zachowano je z poprzedniej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-393.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMarekStaszak">Wobec powyższego apeluję choćby o tę jedną rzecz i zwracam na to uwagę Wysokiej Izby. Otóż proszę, aby zachować jednolitość, która istniała przez kilkadziesiąt lat - kilkadziesiąt, bo to się datuje od II Rzeczypospolitej - a polega na tym, że sędziowie i prokuratorzy w naszym kraju są wynagradzani w sposób jednakowy. Nawet jeśli część Wysokiej Izby miała inne zdanie w tym zakresie niż rząd, w związku z tym, że proces legislacyjny w tym przypadku jest już nieodwracalny i można tylko albo poprzeć tę poprawkę, albo zagłosować przeciwko niej, apeluję do Wysokiej Izby o zagłosowanie za przyjęciem tej poprawki - rozumiem, że ta druga, jak mówię, nie budziła kontrowersji - choćby w imię zachowania jednolitości wynagrodzeń tych dwóch korporacji zawodowych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-393.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-394">
          <u xml:id="u-394.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-394.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Marek Wikiński, sprawozdawca komisji.</u>
          <u xml:id="u-394.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-395">
          <u xml:id="u-395.0" who="#PosełMarekWikiński">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-395.1" who="#PosełMarekWikiński">Mam tylko jedno wyjaśnienie - chciałbym się odnieść do wystąpienia pana posła Cezarego Grabarczyka z Platformy Obywatelskiej. Otóż Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka już podczas prac w Wysokiej Izbie zastanawiała się, rozważała problem sprzeczności z konstytucją ustawy o zmianie ustawy Prawo sądów powszechnych i po bardzo wnikliwej analizie tej sprzeczności nie stwierdziła. Mam nadzieję, że pan prezydent Kwaśniewski - jeżeli Platforma Obywatelska bądź skieruje wniosek o zbadanie zgodności z konstytucją do Trybunału, bądź też poprosi o to pana prezydenta - rozważy fakt, iż sędziowie, prokuratorzy i cały wymiar sprawiedliwości... W przyszłym roku w budżecie po raz pierwszy od 12 lat nakłady na wymiar sprawiedliwości wzrosną o 29%. To jest niespotykana dynamika wzrostu nakładów. Sędziowie i prokuratorzy w pierwszej stawce awansowej otrzymają podwyżki o 11%. Dla przykładu, jeżeli sędzia zarabia 5 tys. zł netto, to jest 550 zł. Myślę, że pan prezydent położy na szalę również fakt, że pielęgniarki we Wrocławiu nie otrzymują wynagrodzenia od kilku miesięcy. Po prostu dzisiaj mamy taką, a nie inną sytuację finansową w naszym kraju.</u>
          <u xml:id="u-395.2" who="#PosełMarekWikiński">Wrócę jeszcze do cytowanego wystąpienia uchwały Krajowej Rady Sądownictwa. Otóż przedstawicielka KRS podczas prac komisji postulowała rozdzielenie systemu płac sędziów od systemu płac pracowników wymiaru sprawiedliwości. Rząd zajął jednoznaczne stanowisko, że ten system musi być spójny i każda podwyżka dla sędziów powoduje również wzrost płac dla pracowników wymiaru sprawiedliwości, bo to oni również w jakiś sposób wpływają na to, czy zatory w sądach dalej będą się utrzymywały, czy będą zmniejszane.</u>
          <u xml:id="u-395.3" who="#PosełMarekWikiński">Mam nadzieję, że jeżeli ktoś zgłosi wniosek do Trybunału Konstytucyjnego, okaże się, że przyjęta przez Wysoką Izbę wraz z poprawkami Senatu ustawa jest zgodna z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-395.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-396">
          <u xml:id="u-396.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-396.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-396.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-396.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Do głosowania nad uchwałą Senatu przystąpimy w jutrzejszym bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-396.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 24. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz o zmianie niektórych innych ustaw (druki nr 1058 i 1090).</u>
          <u xml:id="u-396.5" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Przemysława Gosiewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-397">
          <u xml:id="u-397.0" who="#PosełSprawozdawcaPrzemysławGosiewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie sprawozdanie połączonych Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz o zmianie niektórych innych ustaw, potocznie nazywanej ustawą o jawności oświadczeń majątkowych osób pełniących funkcje samorządowe. Sprawozdanie to zostało przedstawione przez wysokie komisje w druku nr 1090.</u>
          <u xml:id="u-397.1" who="#PosełSprawozdawcaPrzemysławGosiewski">Przypomnę, iż celem omawianej dzisiaj ustawy, poprawek do ustawy, jest stworzenie nowych oraz urealnienie i zaostrzenie istniejących rozwiązań antykorupcyjnych dotyczących osób sprawujących funkcje w organach samorządu terytorialnego. Dzięki tej ustawie możliwe będzie stworzenie narzędzia prawnego, które pozwoli jeszcze bardziej efektywnie walczyć z potężną sforą patologii w samorządzie, w tym głównie z korupcją i nepotyzmem. Tą bronią będzie m.in. poszerzenie jawności informacji o stanie majątkowym osób kierujących pracą samorządu, stworzenie narzędzi do walki z nepotyzmem, realna kontrola treści oświadczeń majątkowych, objęcie przepisami antykorupcyjnymi nowych kategorii osób kierujących jednostkami podległymi organom samorządowym, wprowadzenie w końcu realnych sankcji za łamanie przepisów antykorupcyjnych oraz jawność decyzji w sprawie umorzeń zaległości podatkowych.</u>
          <u xml:id="u-397.2" who="#PosełSprawozdawcaPrzemysławGosiewski">Ustawa została zgłoszona przez posłów Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość. Prace nad tą ustawą, zważywszy na skomplikowaną jej materię, zostały przeprowadzone przez Wysoką Izbę i wysokie komisje w tempie ekspresowym, tak aby przyjęte rozwiązania mogły wejść w życie z dniem 1 stycznia 2003 r. Ustawa ta uchwalona została przez Wysoką Izbę 28 października br. z poparciem wszystkich klubów i kół parlamentarnych. Podobna zgodność panowała również w trakcie opiniowania poprawek zgłoszonych przez Senat RP.</u>
          <u xml:id="u-397.3" who="#PosełSprawozdawcaPrzemysławGosiewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Senat w dniu 8 listopada 2002 r. podjął uchwałę, w której wprowadził do omawianej dzisiaj ustawy 25 poprawek. Poprawki te można podzielić generalnie na dwie grupy. Jedna grupa to te, które wnoszą nowe rozwiązania merytoryczne do ustawy. Dotyczą one czterech obszarów. Po pierwsze, kontroli treści oświadczeń majątkowych składanych przez określone w ustawie kategorie osób pełniących funkcje w organach samorządu terytorialnego oraz podległych im jednostkach i osobach prawnych. Po drugie, rozszerzenia uprawnień wojewody z zakresu podmiotowego stosowania zarządzeń zastępczych. Po trzecie, wyrażania zgody przez przełożonych w przypadku podjęcia przez pracowników samorządowych dodatkowych zajęć zarobkowych. Po czwarte, rozszerzenia katalogu osób objętych obowiązkiem zgłaszania określonych informacji do rejestru korzyści.</u>
          <u xml:id="u-397.4" who="#PosełSprawozdawcaPrzemysławGosiewski">Pragnę pokrótce przedstawić te poprawki. Poprawki nr 1, 12 i 19 zmierzają do wprowadzenia możliwości dodatkowej kontroli treści oświadczeń majątkowych przez urzędy kontroli skarbowej, w tym również w zakresie porównania danych podanych w oświadczeniu ze stanem faktycznym. Kontrola ta byłaby dokonywana na wniosek podmiotu dokonującego analizy danych zawartych w oświadczeniu majątkowym np. przez właściwy urząd skarbowy, który w trakcie tych czynności powziąłby podejrzenie, że osoba składająca oświadczenie majątkowe podała w nim nieprawdę lub zataiła prawdę. Decyzję w sprawie przeprowadzenia kontroli podejmowałby dyrektor urzędu kontroli skarbowej właściwego ze względu na miejsce zamieszkania osoby składającej oświadczenie majątkowe. Kontrola ta odbywałaby się po przeprowadzeniu postępowania wstępnego, na podstawie przepisów ustawy z dnia 28 września 1991 r. o kontroli skarbowej, dotyczących kontroli oświadczeń majątkowych osób zatrudnionych lub pełniących służbę w jednostkach organizacyjnych podległych ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych.</u>
          <u xml:id="u-397.5" who="#PosełSprawozdawcaPrzemysławGosiewski">Przepisy te wprowadzają kontrolę przedstawionych w oświadczeniu majątkowym informacji oraz możliwość ich weryfikacji i konfrontacji ze stanem faktycznym przy wykorzystaniu czynności procesowych umożliwiających m.in. przesłuchanie świadków, sprawdzenie faktu istnienia poszczególnych składników majątkowych lub ich wartości.</u>
          <u xml:id="u-397.6" who="#PosełSprawozdawcaPrzemysławGosiewski">Poprawka przewiduje tryb odwoławczy w przypadku odmowy wszczęcia stosownego postępowania do generalnego inspektora kontroli skarbowej. Jest to ważna poprawka, gdyż umożliwia ona profesjonalną weryfikację sytuacji, w której występuje uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa określonego w art. 233 Kodeksu karnego.</u>
          <u xml:id="u-397.7" who="#PosełSprawozdawcaPrzemysławGosiewski">W przypadku potwierdzenia podejrzenia popełnienia przestępstwa będzie możliwość w trakcie przeprowadzonej kontroli zebrania dodatkowych informacji wzmacniających uzasadnienie doniesienia o popełnieniu przestępstwa. Taka sytuacja umożliwi również prowadzenie dalszych postępowań przez jednostki prokuratury.</u>
          <u xml:id="u-397.8" who="#PosełSprawozdawcaPrzemysławGosiewski">Poprawki te są tożsame z poprawkami zgłaszanymi w trakcie drugiego czytania ustawy przez posłów Prawa i Sprawiedliwości. Wobec powyższych poprawek w trakcie prac Senatu RP oraz prac wysokich komisji nie wnieśli uwag obecni na posiedzeniach przedstawiciele ministra finansów.</u>
          <u xml:id="u-397.9" who="#PosełSprawozdawcaPrzemysławGosiewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kolejna poprawka, poprawka nr 7, została zgłoszona do art. 18 ustawy o pracownikach samorządowych. Poprawka ta wprowadza obowiązek uzyskiwania przez pracowników samorządowych zgody swoich przełożonych w przypadku podjęcia jakichkolwiek zajęć zarobkowych.</u>
          <u xml:id="u-397.10" who="#PosełSprawozdawcaPrzemysławGosiewski">Poprawka ta wprowadza ograniczenia ostrzejsze niż te, które dotyczą urzędników i pracowników służby cywilnej. A mianowicie ustawa o służbie cywilnej, na której wzorowana jest ta poprawka, w art. 72 ust. 1 wymaga zgody przełożonego jedynie w przypadku podjęcia przez pracownika dodatkowego zatrudnienia o charakterze etatowym.</u>
          <u xml:id="u-397.11" who="#PosełSprawozdawcaPrzemysławGosiewski">Zdaniem wysokich komisji poprawka senacka w sposób nadmierny ingeruje w sferę prywatności i wolności obywatelskich. Ponadto ogranicza ona prawa obywatela w sposób nieproporcjonalny do planowanych skutków tej regulacji. W tym zakresie wątpliwość budzi jej zgodność z Konstytucją RP.</u>
          <u xml:id="u-397.12" who="#PosełSprawozdawcaPrzemysławGosiewski">W związku z tym wysokie komisje, rozumiejąc intencje Senatu, postanowiły zaproponować Wysokiej Izbie odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-397.13" who="#PosełSprawozdawcaPrzemysławGosiewski">Kolejna grupa poprawek, poprawki nr 6, 18 i 24, rozszerza uprawnienia wojewody w zakresie wydawania zarządzeń zastępczych o te sytuacje, w których organy uprawnione do odwołania lub rozwiązania umowy o pracę w przypadku łamania przepisów antykorupcyjnych przez kierowników jednostek organizacyjnych lub osoby zarządzające samorządowymi osobami prawnymi nie wypełniły swoich obowiązków. Chodzi w tej poprawce o rozszerzenie zakresu podmiotowego i dostosowanie go do tego zakresu, jaki jest regulowany w ustawie matce.</u>
          <u xml:id="u-397.14" who="#PosełSprawozdawcaPrzemysławGosiewski">Kolejna poprawka, która jest ważna, dotyczy rejestru korzyści. Rozszerza ona katalog podmiotowy osób, które zobowiązane są do zgłaszania informacji w rejestrze korzyści, o członków zarządów powiatów i członków zarządów województw.</u>
          <u xml:id="u-397.15" who="#PosełSprawozdawcaPrzemysławGosiewski">W uchwalonej ustawie obowiązek ten dotyczył marszałków i wicemarszałków, starostów i wicestarostów, nieuregulowane pozostawały sytuacje członków zarządów powiatów i członków zarządów województw. Taka sytuacja, w której podobne grupy były objęte różnymi przepisami, mogłaby naruszać ich prawa konstytucyjne.</u>
          <u xml:id="u-397.16" who="#PosełSprawozdawcaPrzemysławGosiewski">To tyle, jeżeli chodzi o zasadnicze poprawki merytoryczne. Są również liczne poprawki o charakterze formalnym, udoskonalające omawianą dziś ustawę.</u>
          <u xml:id="u-397.17" who="#PosełSprawozdawcaPrzemysławGosiewski">Poprawka nr 8. zmierza do likwidacji sytuacji, w której wójtowie ponosiliby podwójną sankcję w przypadku łamania przepisów antykorupcyjnych.</u>
          <u xml:id="u-397.18" who="#PosełSprawozdawcaPrzemysławGosiewski">W poprawce 10. poprawiony został błąd, który popełniony został jeszcze w 1999 r., a mianowicie wprowadzono ograniczenia do ustawy antykorupcyjnej, natomiast sankcjami objęto tylko część osób podlegających tym ograniczeniom, a więc osoby pełniące funkcje na poziomie samorządu gminnego, natomiast nie objęto tymi sankcjami osób pełniących funkcje na poziomie samorządu powiatowego i wojewódzkiego. Kolejne poprawki dotyczą nazewnictwa i polegają na zastąpieniu wyrazów „zastępca starosty” wyrazami „starosta”. Chciałbym jeszcze zwrócić uwagę na dodatkowe ważne poprawki, które precyzują treść przyjętej przez Sejm ustawy. Ustawa mówi o dwóch rodzajach oświadczeń w przypadku podjęcia działalności gospodarczej przez krewnych osoby pełniącej funkcje publiczne oraz w przypadku zawarcia przez nie umów z organami samorządu terytorialnego. Dotychczas było tam określenie „oświadczenie”, które mogłoby mylić, czy chodzi o oba przypadki, czy o któryś z tych przypadków. Dlatego też Senat tę sprawę rozstrzyga, proponując zamianę wyrazu „oświadczenie” na wyraz „oświadczenia”. Ostatnia poprawka o charakterze formalnym, poprawka polegająca na skreśleniu wyrazu „gminy”; chodzi o to, że w ustawie o samorządzie gminnym jest przepis mówiący, że ilekroć przepisy mówią o samorządzie gmin, odnoszą się do rady powiatu i sejmiku województwa.</u>
          <u xml:id="u-397.19" who="#PosełSprawozdawcaPrzemysławGosiewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wysokie komisje na swym posiedzeniu postanowiły rekomendować Wysokiej Izbie przyjęcie 24 poprawek, natomiast jedną poprawkę, którą przedstawiłem w sposób szczegółowy Wysokiej Izbie, proponują odrzucić. Jeżeli będą jakieś uwagi, to bardzo proszę. Na tym chciałbym zakończyć. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-397.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-398">
          <u xml:id="u-398.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-398.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-398.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-398.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Witolda Gintowt-Dziewałtowskiego w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-399">
          <u xml:id="u-399.0" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie uchwały Senatu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 8 listopada br. w sprawie ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Poprawki przyjęte w uchwale Senatu w części dotyczą poprawienia wad, które znalazły się w ustawie uchwalonej przez Sejm, udoskonalenia proponowanych tam zapisów, w części zaś dotyczą zmian redakcyjnych doskonalących, wyjaśniających zapisy ustawowe. Te poprawki mój klub poprze. Natomiast zgodnie ze stanowiskiem Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej mój klub będzie wnosił o odrzucenie poprawki 7., która naszym zdaniem rodzi istotne wątpliwości konstytucyjne, chociażby tylko dlatego, że wykracza poza zapisy przyjęte w ustawie sejmowej, a ponadto jest wadliwie skonstruowana i wyklucza, praktycznie rzecz biorąc, podejmowanie przez pracowników samorządowych nawet najdrobniejszych czynności cywilnoprawnych bez zgody pracodawcy. Tu rzeczywiście ta poprawka dosyć istotnie wykracza również poza regulacje przyjęte do tej pory w ustawie o służbie cywilnej, a przecież w tym kierunku - zakładamy - powinny zmierzać przyszłe regulacje w samorządach terytorialnych. Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej w głosowaniu poprze wszystkie rekomendacje zawarte w sprawozdaniu połączonych komisji. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-399.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-400">
          <u xml:id="u-400.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-400.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Czerwińskiego w imieniu klubu Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-401">
          <u xml:id="u-401.0" who="#PosełAndrzejCzerwiński">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu Platformy Obywatelskiej chciałbym przedstawić opinię o stanowiska Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Jest to jedna z kilku ustaw, które wprowadzają ograniczenie korupcji, a także mają na celu podniesienie autorytetu samorządów. Przypomnę, że w 1990 r., gdy tworzyły się samorządy, była powszechna euforia, nadzieja, wiara, że zadania przekazane do dołu będą wykonane bardzo dobrze. I co więcej, powstało tysiące kilometrów dróg, wodociągów, kanalizacji, była aprobata społeczna. Po 12 latach samorządności mamy spadek zaufania do samorządów, niską frekwencję wyborczą i zadanie dla nas, aby przywrócić nie tak dawny autorytet. Błędy i naganne działania niektórych również w zły sposób przyczyniają się do ogólnej oceny samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-401.1" who="#PosełAndrzejCzerwiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zadania te również są pierwszoplanowymi zadaniami posłów Platformy Obywatelskiej. Chcemy ograniczyć korupcję, zadbać o dobre imię uczciwych samorządowców. Inicjowaliśmy i opiniowaliśmy pozytywnie kilka ustaw, wspomnę o ustawie o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza, prezydenta, o zasadach finansowania kampanii wyborczej, o ograniczeniu działalności gospodarczej, prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne, czy wreszcie wczoraj przyjmowaną ustawę o zmianie ustawy o zamówieniach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-401.2" who="#PosełAndrzejCzerwiński">Wysoka Izbo! Omawiana ustawa nie jest receptą na wszystko, ale wprowadza pewne zasadnicze zapisy, przede wszystkim nieuchronność kary za niewypełnienie oświadczenia, za nieprawidłowe zapisy. Precyzuje również instytucje i podmioty, które sprawdzą wątpliwie wypełnione oświadczenia. Również osoby z wyboru, jak: burmistrz, wójt, prezydent są uzupełnione o członków zarządu i urzędników, którzy wydają odpowiednie decyzje. To, co było już wspomniane, wprowadza jawność oświadczeń.</u>
          <u xml:id="u-401.3" who="#PosełAndrzejCzerwiński">Chciałbym również przedstawić zdanie klubu Platformy Obywatelskiej, która pozytywnie opiniuje poprawki Senatu, za wyjątkiem poprawki nr 7, i w imieniu posłów Platformy Obywatelskiej wyrażam nadzieję, że to nie jest ostatnia ustawa z szeregu ustaw budujących ponowny czy odbudowujących autorytet samorządu terytorialnego, ustaw ograniczających korupcję i ograniczających wpływ grup i ludzi związanych interesem. Będziemy nadal podejmować inicjatywy zmierzające w tym kierunku. Bardzo dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-401.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-402">
          <u xml:id="u-402.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-402.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Renatę Rochnowską w imieniu klubu Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-403">
          <u xml:id="u-403.0" who="#PosełRenataRochnowska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Samoobrona RP odnośnie do poprawek Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz o zmianie niektórych innych ustaw. I tutaj chciałbym się w miarę krótko ustosunkować do pewnych grup poprawek.</u>
          <u xml:id="u-403.1" who="#PosełRenataRochnowska">Do omawianej ustawy Senat wprowadził 25 poprawek. Zmiany merytoryczne wprowadzone zostały poprawkami nr 1, 12, 19 oraz 6, 18 i 24. Poprawki 1, 12, 19 wprowadzają możliwość kontroli oświadczeń majątkowych przez urzędy kontroli skarbowej w przypadku wątpliwości co do prawdziwości danych zawartych w oświadczeniach. Poprawki 6, 8 i 24 rozszerzają uprawnienia wojewody, który będzie mógł wezwać organ gminy do podjęcia odpowiedniego aktu w terminie 30 dni w przypadku, gdyby właściwy organ gminy nie podjął uchwały wynikającej z przepisów art. 190 ust. 2 i 6 oraz art. 194 ust. 1 ustawy o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza i prezydenta miasta. Przepisy powyższe dotyczą odwołania lub rozwiązania umowy o pracę z kierownikami jednostek organizacyjnych samorządu terytorialnego i osobami zarządzającymi lub członkami organu zarządzającego samorządową osobą prawną.</u>
          <u xml:id="u-403.2" who="#PosełRenataRochnowska">Poprawka 8. ma na celu usunięcie podwójnej sankcji wobec wójta, burmistrza i prezydenta miasta za naruszenie zakazów zajmowania określonych stanowisk lub pełnienia funkcji.</u>
          <u xml:id="u-403.3" who="#PosełRenataRochnowska">Poprawki 10., 11. i 13. posiadają charakter formalny; zawierają korekty i wprowadzają spójność między artykułami.</u>
          <u xml:id="u-403.4" who="#PosełRenataRochnowska">Poprawka 9. rozszerza krąg podmiotów zobowiązanych do zgłaszania określonych informacji do rejestru korzyści o członków zarządu powiatów i województw innych niż starostowie i wicestarostowie, marszałkowie i wicemarszałkowie województw.</u>
          <u xml:id="u-403.5" who="#PosełRenataRochnowska">Poprawki nr 2–5 oraz 14–17 i 20–23 posiadają charakter doprecyzowujący.</u>
          <u xml:id="u-403.6" who="#PosełRenataRochnowska">Klub Parlamentarny Samoobrona RP będzie głosował za odrzuceniem poprawki Senatu nr 7 oraz za przyjęciem pozostałych poprawek. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-403.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-404">
          <u xml:id="u-404.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-404.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Adam Lipiński proszony jest o przedstawienie oświadczenia klubu Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-405">
          <u xml:id="u-405.0" who="#PosełAdamLipiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt ustawy, potocznie określanej jako ustawa o jawności oświadczeń majątkowych osób pełniących funkcje samorządowe, jest inicjatywą mojego klubu, Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość. Dlatego z tym większą przyjemnością przedstawiam stanowisko mojego klubu dotyczące stanowiska Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-405.1" who="#PosełAdamLipiński">Omawiany projekt nowelizuje kilka ustaw. Trzy z nich, o charakterze ustrojowym dla funkcjonowania samorządu terytorialnego w Polsce, dotyczą sfery walki z korupcją. Rak korupcji toczy polskie życie publiczne, co jest prawdą niestety powszechną. Widać to było w czasie wyborów samorządowych. Wiele samorządów niestety zmieniło swoich włodarzy z tego względu, iż powszechne było poczucie tego, że korupcja jest w tych samorządach obecna, że jest tolerowana przez urzędników, że urzędnicy w tego typu praktykach uczestniczą. Czy tak było naprawdę? Prawo i procesy wskazują na to, że w niewielu przypadkach można udowodnić korupcję. Niemniej jednak opinia publiczna była i jest przekonana, że korupcja istnieje. Jakie jest na to remedium? Jedną z takich możliwości jest przyjęta poprawka i zmiana ustawy. Sądzę, że jawność deklaracji majątkowych, o których mówiliśmy już wiele miesięcy temu, a także zmiana tej ustawy w niewielkim, ale w jakimś stopniu zmieni sytuację; przede wszystkim spowoduje zwiększenie wiarygodności samorządu i zwiększenie stopnia jego funkcjonalności.</u>
          <u xml:id="u-405.2" who="#PosełAdamLipiński">Odnosząc się zaś do uchwały Senatu, pragnę zauważyć, że większość przyjętych poprawek ma charakter porządkowy, doprecyzowuje wcześniej przyjęte rozwiązania. Jednak niektóre z nich wykraczają poza tę materię. Do takich należą poprawki nr 1, 12 i 19, wprowadzające możliwość kontroli oświadczeń majątkowych przez urzędy kontroli skarbowej, w przypadku gdy podmiot dokonujący analizy danych zawartych w oświadczeniu stwierdziłby, że istnieją uzasadnione wątpliwości co do prawdziwości tych danych. Powyższe poprawki, zgłoszone z inicjatywy klubu PiS, spotkały się z uznaniem wszystkich głosujących senatorów, co jest pewnym ewenementem, niezbyt często zdarza się to w wyższej Izbie. Z tym większą przyjemnością należy to zauważyć i docenić. My oczywiście też wszystkie te poprawki popieramy. Podobnie, jak poprawki nr 6, 18 i 24, które też były inicjatywą mojego klubu. Rozszerzają one uprawnienia wojewody w zakresie wydawania zarządzeń zastępczych.</u>
          <u xml:id="u-405.3" who="#PosełAdamLipiński">Tak jak komisja i moi przedmówcy, nie popieramy poprawki nr 7 wprowadzającej zmiany w ustawie o pracownikach samorządowych. Mówił o tym poseł Gosiewski. Jest ona w naszej opinii zbyt daleko idąca, komisja podobnie to oceniła, i może być uznana przez Trybunał Konstytucyjny za niezgodną z konstytucją.</u>
          <u xml:id="u-405.4" who="#PosełAdamLipiński">Pozostałe poprawki mają charakter porządkujący, doprecyzowujący, znajdują nasze pełne poparcie.</u>
          <u xml:id="u-405.5" who="#PosełAdamLipiński">Klub mój będzie głosował za przyjęciem wszystkich poprawek, z wyjątkiem poprawki nr 7. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-405.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-406">
          <u xml:id="u-406.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-406.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Szczepańczyka w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-407">
          <u xml:id="u-407.0" who="#PosełJózefSzczepańczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego zgadza się z rekomendacjami komisji dotyczącymi poprawek Senatu. To nasze poparcie dla stanowiska komisji wynika z czterech przesłanek.</u>
          <u xml:id="u-407.1" who="#PosełJózefSzczepańczyk">Po pierwsze, poprawka 1. i tożsame z nią poprawki 12. i 19. są rozwiązaniem, które klub PSL popierał na wszystkich etapach prac parlamentarnych. Po drugie, poprawka 6. i powiązane z nią poprawki 18. i 24. rozszerzają uprawnienia wojewody w razie bezczynności organów jednostek samorządu terytorialnego zobowiązanych do odwołania lub rozwiązania umowy o pracę z tymi, którzy naruszają prawo. Jest to słuszne postanowienie, dlatego że nic tak nie rozzuchwala, jak prawo nieegzekwowane. Po trzecie, poprawka 7., jakkolwiek niewątpliwie słuszna co do zasady, nie może zyskać naszego poparcia z uwagi na wątpliwości natury konstytucyjnej. Poza tym bardzo szeroko zakreślono krąg osób, których ona dotyczy, dlatego że kategoria pracowników samorządowych obejmuje również sprzątaczki i kierowców, którzy także byliby zmuszeni uzyskiwać w każdym przypadku zgodę pracodawcy na przykład na sprzedaż marchewki z własnego ogródka. Po czwarte, pozostałe poprawki mają charakter porządkująco-redakcyjny.</u>
          <u xml:id="u-407.2" who="#PosełJózefSzczepańczyk">Wobec powyższego Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego będzie głosował tak, jak proponują połączone komisje. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-407.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-408">
          <u xml:id="u-408.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-408.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">O zabranie głosu proszony jest pan poseł Stanisław Szyszkowski w imieniu klubu Ligi Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-409">
          <u xml:id="u-409.0" who="#PosełStanisławSzyszkowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie poprawek Senatu do projektu ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-409.1" who="#PosełStanisławSzyszkowski">Szanowni Państwo! Zawsze staliśmy na stanowisku, że bardzo ważne, niezbędne jest maksymalne ograniczenie możliwości korupcji w samorządach. Korupcja w Polsce, jako zjawisko głęboko patologiczne, jest w powszechnym odczuciu niestety bardzo rozpowszechniona, wręcz zakorzeniona w działalności organów jednostek samorządu terytorialnego. Wydają się to potwierdzać sprawozdania regionalnych izb obrachunkowych, raporty Najwyższej Izby Kontroli i doniesienia mediów. Wskazują one, że mamy do czynienia z niegospodarnością władz samorządowych, jeśli chodzi o środki publiczne. Z budżetu państwa i budżetów wielu jednostek samorządu terytorialnego corocznie wypływają miliony złotych lub są marnotrawione. Dowiadujemy się także o różnych osobach pełniących władzę w samorządach, które w tajemniczy sposób dorabiają się gigantycznych majątków.</u>
          <u xml:id="u-409.2" who="#PosełStanisławSzyszkowski">Sprawy te bulwersują dzisiaj opinię publiczną, szczególnie w sytuacji polskiej biedy oraz głębokiego niedostatku środków publicznych. Podkreśla to dramatyzm sytuacji. To więc celowe i niezbędne są wszelkie regulacje prawne zmierzające do ukrócenia tej patologii. Dlatego też popieramy wprowadzenie obowiązku składania oświadczeń majątkowych. Wprowadzenie odpowiednich sankcji karnych jest jedną z regulacji, którą popieramy i uważamy za słuszną. Odpowiednie sankcje dla skorumpowanych urzędników przyczynią się, mamy nadzieję, do ograniczenia korupcji, a także do zadośćuczynienia społecznemu odczuciu sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-409.3" who="#PosełStanisławSzyszkowski">Ważnym elementem uszczelniającym system rozwiązań antykorupcyjnych będzie obowiązek podawania do publicznej wiadomości przez organy wykonawcze jednostek samorządu terytorialnego, takich jak wójt, starosta czy marszałek, wykazów podmiotów, w stosunku do których zastosowano całkowite lub częściowe umorzenia podatku.</u>
          <u xml:id="u-409.4" who="#PosełStanisławSzyszkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z wyjątkiem jednej poprawki Senatu, poprawki 7., co do której mamy wątpliwości natury konstytucyjnej, popieramy wszystkie poprawki Senatu, gdyż naszym zdaniem zmierzają one do ograniczenia korupcji w Polsce. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-409.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-410">
          <u xml:id="u-410.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-410.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Jan Orkisz proszony jest o przedstawienie oświadczenia klubu Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-411">
          <u xml:id="u-411.0" who="#PosełJanOrkisz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przypadł mi zaszczyt przedstawienia w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy naszego stanowiska wobec sprawozdania Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz o zmianie niektórych innych ustaw, przedłożonego w druku nr 1090. Senat po rozpatrzeniu ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz o zmianie niektórych innych ustaw wprowadził 25 poprawek. Najistotniejsze zmiany o charakterze merytorycznym zostały wprowadzone poprawkami nr 1, 12, 19 oraz 6, 18, 24.</u>
          <u xml:id="u-411.1" who="#PosełJanOrkisz">Poprawki nr 1, 12, 19 wprowadzają w ustawie o samorządzie gminnym, o samorządzie powiatowym i o samorządzie województwa możliwość kontroli oświadczeń majątkowych przez urzędy kontroli skarbowej, w przypadku gdy podmiot dokonujący analizy danych zawartych w oświadczeniach stwierdziłby, iż istnieją uzasadnione wątpliwości co do prawidłowości tych danych. W takiej sytuacji urząd kontroli skarbowej mógłby wszcząć postępowania kontrolne na wniosek podmiotu dokonującego analizy. Klub Parlamentarny Unii Pracy uznaje, że poprawka ta jest niezbędna dla osiągnięcia zamierzonego celu inicjatorów niniejszej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-411.2" who="#PosełJanOrkisz">Druga grupa poprawek zmierza do rozszerzenia uprawnień wojewody w zakresie wydawania zarządzeń zastępczych, również w razie bezczynności właściwego organu jednostki samorządu terytorialnego, w zakresie odwołania lub rozwiązania umowy o pracę z kierownikiem jednostki organizacyjnej i jednostki samorządu terytorialnego, osobą zarządzającą lub członkiem organu zarządzającego samorządową osobą prawną.</u>
          <u xml:id="u-411.3" who="#PosełJanOrkisz">Kolejna zmiana merytoryczna wprowadzona przez Senat w poprawce nr 7 dotyczy ustawy o pracownikach samorządowych. Poprawka przewiduje, iż pracownik samorządowy musi uzyskać zgodę pracodawcy samorządowego na podjęcie dodatkowego zajęcia zarobkowego. Klub Parlamentarny Unii Pracy uważa, że wprowadzenie takiego rozwiązania ma uczynić pracodawcę samorządowego współodpowiedzialnym za podejmowanie przez pracowników samorządowych zajęć zarobkowych, które pozostawałyby w sprzeczności z ich obowiązkami lub mogłyby wywoływać podejrzenie o stronniczość lub interesowność. Biorąc jednak pod uwagę fakt, że poprawka ta mogłaby być uznana za niezgodną z konstytucją, Klub Parlamentarny Unii Pracy będzie głosował za jej odrzuceniem.</u>
          <u xml:id="u-411.4" who="#PosełJanOrkisz">Pozostałe poprawki ujednolicają terminologię w omawianej ustawie oraz dostosowują ją do terminologii obowiązującej w ustawie o samorządzie powiatowym, a także doprecyzowują odesłania w przepisach określających tryb postępowania z oświadczeniem o działalności gospodarczej prowadzonej przez małżonka, zstępnych, wstępnych i rodzeństwa oraz oświadczeniem o umowach cywilnoprawnych zawartych przez te osoby.</u>
          <u xml:id="u-411.5" who="#PosełJanOrkisz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Unii Pracy będzie głosował za przyjęciem wszystkich poprawek wprowadzonych przez Senat, z wyjątkiem poprawki nr 7. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-411.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-412">
          <u xml:id="u-412.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-412.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Jerzego Czerwińskiego z Koła Poselskiego Katolicko-Narodowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-413">
          <u xml:id="u-413.0" who="#PosełJerzyCzerwiński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu koła Katolicko-Narodowego mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie poprawek Senatu do ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Większość poprawek Senatu ma charakter doprecyzowujący, ujednolicający, a także usuwa wyraźne błędy i niedoróbki w tekście ustawy, dlatego też były przyjmowane bez zbędnej dyskusji na posiedzeniu połączonych komisji Samorządu Terytorialnego i Rozwoju Regionalnego oraz Ustawodawczej. Część poprawek merytorycznych wprowadza procedury kontroli oświadczeń majątkowych przez urzędy kontroli skarbowej oraz zwiększa i doprecyzowuje uprawnienia wojewodów w zakresie wydawania zarządzeń zastępczych. Te poprawki również zostały przyjęte przez aklamację na posiedzeniu obu połączonych komisji. Posłowie koła Katolicko-Narodowego będą głosować za tymi poprawkami.</u>
          <u xml:id="u-413.1" who="#PosełJerzyCzerwiński">Jedynie w dwóch przypadkach musimy dłużej zastanowić się nad poszczególnymi poprawkami. Tak jest w przypadku poprawki nr 9. Senat rozszerzył tu krąg podmiotów zobowiązanych do zgłaszania określonych informacji do rejestru korzyści od członków zarządów województw i powiatów. Niestety w tekście uchwały Senatu przekazanym posłom w treści tejże poprawki zabrakło zastępców burmistrzów i zastępców prezydentów miast. Tak więc krąg podmiotów zobowiązanych w tym przypadku uległ jednocześnie zawężeniu. To, jak będziemy głosować nad tą poprawką, czy będziemy, czy wstrzymamy się od głosu, uzależniamy od wyjaśnienia przez posła sprawozdawcę, czy jest to jedynie ewidentny błąd maszynowy, czy też niedoróbka legislacyjna Senatu. Najbardziej kontrowersyjna okazała się poprawka nr 7, w której Senat wprowadza wymóg uzyskania przez pracownika samorządowego zgody pracodawcy na podjęcie dodatkowych zajęć zarobkowych. Co do intencji tej poprawki zgadzamy się w zupełności. Ale nasuwa ona wątpliwości natury proceduralnej, zachodzi bowiem podejrzenie, że Senat nadużył tu instytucji poprawki zamiast zastosować inicjatywę ustawodawczą. Przegłosowanie tej poprawki mogłoby spowodować zaskarżenie całej ustawy do Trybunału Konstytucyjnego i w efekcie opóźnić wejście w życie całej gamy instytucji antykorupcyjnych. Dlatego też przy głosowaniu nad tą poprawką wstrzymamy się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-413.2" who="#PosełJerzyCzerwiński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Dziś kończymy pewien etap prac nad nowymi instytucjami mającymi na celu ograniczenie korupcji, nepotyzmu i patologii w jednostkach samorządu terytorialnego. Jak potrzebna jest ta regulacja, niech świadczy fakt, że korupcja w samorządach jest wskazywana jako jedno z najważniejszych negatywnych zjawisk polskiego życia publicznego. Mamy nadzieję, że ustawa, nad którą prace kończymy, przyczyni się do zmniejszenia patologii w tej sferze.</u>
          <u xml:id="u-413.3" who="#PosełJerzyCzerwiński">Posłowie Koła Poselskiego Katolicko-Narodowego czynnie uczestniczyli w całym toku prac nad ustawą i aktywnie wspomagali wprowadzanie nowych przepisów antykorupcyjnych. Tak też będą postępować w dalszym ciągu w przypadku innych projektów ustaw mających na celu ograniczenie patologii trawiących nasze życie publiczne.</u>
          <u xml:id="u-413.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-414">
          <u xml:id="u-414.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-414.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Michał Figlus, poseł niezrzeszony, prosił o zabranie głosu.</u>
          <u xml:id="u-414.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-415">
          <u xml:id="u-415.0" who="#PosełMichałFiglus">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz o zmianie niektórych innych ustaw jest odpowiedzią na oczekiwania społeczne. Według opinii wyborców najbardziej oczekiwanym zapisem w projekcie ustawy jest zapis, z którego wynika konieczność zaprzestania działalności gospodarczej przez radnego z chwilą jego wyboru i otrzymania mandatu. Połączenie życia gospodarczego z życiem politycznym w wielu przypadkach stwarzało możliwości nadużyć, było korupcjogenne, a przede wszystkim było nieczytelne i wywoływało wiele kontrowersji. Jawność deklaracji majątkowych, do złożenia których zobowiązany jest burmistrz, wójt, radny, jak również pozostali członkowie kadry administracyjnej, umożliwi wyborcom zapoznanie się z rzeczywistym majątkiem wybranych przedstawicieli oraz z jego wzrostem i uzasadnieniem, czy wzrósł proporcjonalnie do wykazanych dochodów.</u>
          <u xml:id="u-415.1" who="#PosełMichałFiglus">Słuszne wydaje się ujawnienie majątku odrębnego oraz majątku objętego małżeńską wspólnotą majątkową, a więc ujawnienie odrębnego majątku małżonka w istotny sposób tworzy sytuację antykorupcyjną.</u>
          <u xml:id="u-415.2" who="#PosełMichałFiglus">Słuszne wydaje się również coroczne dołączanie zeznania podatkowego do deklaracji majątkowej.</u>
          <u xml:id="u-415.3" who="#PosełMichałFiglus">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przyjęcie przez Sejm omawianego projektu ustawy wprowadzi podział życia politycznego i gospodarczego, który w istotnym stopniu powinien oczyścić atmosferę zawiści, pomówień, jak również dodać godności statusowi radnego i postawić go poza podejrzeniami.</u>
          <u xml:id="u-415.4" who="#PosełMichałFiglus">Uważam, że ustawa jest godna poparcia. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-415.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-416">
          <u xml:id="u-416.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-416.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Poseł sprawozdawca chce coś dodać? Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-416.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Przemysław Gosiewski, sprawozdawca komisji.</u>
          <u xml:id="u-416.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Było pytanie, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-417">
          <u xml:id="u-417.0" who="#PosełPrzemysławGosiewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym na początku podziękować przedstawicielom wszystkich klubów za wypowiedzi, za poparcie przez kluby rozwiązań przyjętych przez wysokie komisje.</u>
          <u xml:id="u-417.1" who="#PosełPrzemysławGosiewski">Chciałbym również odnieść się do zgłoszonych uwag, przede wszystkim do uwagi pana posła Czerwińskiego.</u>
          <u xml:id="u-417.2" who="#PosełPrzemysławGosiewski">Panie pośle, ta sprawa była wyjaśniana w Senacie, czy jest to błąd maszynowy. Oczywiście jest to błąd maszynowy, ale ma to pewną konsekwencję. Niestety ten błąd został dokonany przed podjęciem uchwały Senatu, czyli Senat uchwalił w wersji takiej, jaką mamy w druku. Oczywiście intencją Senatu było to, aby po prostu był pełny zapis, natomiast rzeczywiście było tak, że w trakcie prac nad projektem uchwały Senatu po prostu pewne zapisy nie zostały do końca doprecyzowane. Ale mając na uwadze ustawę o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza i prezydenta miasta, można odwołać się do zawartego tam przepisu, że ilekroć mówi się o wójcie, rozumie się przez to burmistrza i prezydenta miasta. I stąd można również z tego przepisu wyprowadzić wykładnię, że sformułowanie, że odnosi się to do zastępców wójtów, w tym konkretnym przypadku będzie oznaczało, iż odnosi się to również do zastępców burmistrzów i prezydentów miast. Chciałbym również przypomnieć, że ta poprawka jest ważna, bo rozszerza krąg tych osób o inne kategorie, o członków zarządów powiatów niebędących wicestarostami, starostami, członków zarządów województw niebędących marszałkami, wicemarszałkami. Co do sprawy, o której pan poseł wspomniał również, co do tego, że gdybyśmy przyjęli poprawkę nr 7, to byłaby podstawa do skargi konstytucyjnej, to ta skarga ewentualnie dotyczyłaby jednego przepisu, a nie całej ustawy, bo ten przepis nie wpływa na konstrukcję całej ustawy, nie byłoby więc zagrożenia uchyleniem przez Trybunał Konstytucyjny całej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-417.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale opóźnienie...)</u>
          <u xml:id="u-417.4" who="#PosełPrzemysławGosiewski">Na pewno tak, zgadzam się tutaj z panem posłem.</u>
          <u xml:id="u-417.5" who="#PosełPrzemysławGosiewski">Co do uwagi zgłoszonej przez pana Michała Figlusa, to chciałbym powiedzieć, że odrębne majątki małżonków niestety nie będą ujawniane, chociaż taka poprawka na etapie prac sejmowych była zgłaszana w trakcie prac komisji w drugim czytaniu. Niestety, w trakcie trzeciego czytania została odrzucona głosami jednego klubu. Tak więc ujawnieniu będą podlegały tylko majątek odrębny osoby składającej oświadczenie i oczywiście majątek objęty wspólnością majątkową. Tyle, jeżeli chodzi o podstawowe uwagi. Chciałbym tylko jeszcze może powiedzieć, że Senat, przyjmując poprawkę nr 7, nie dopatrzył się tego, iż Sejm wprowadził nowy art. 18a, a art. 18a w ustawie o pracownikach samorządowych nakłada obowiązek poinformowania pracodawcy o każdym przypadku prowadzonej działalności gospodarczej i o zmianie tej działalności gospodarczej. Ta zmiana ma pozwolić na to, by pracodawca miał wiedzę, czy tego typu działalność narusza przepis art. 18, czyli powoduje powstanie podejrzenia o stronniczość lub interesowność. Gdyby taka sytuacja nastąpiła, to istnieje sankcja. Tą sankcją jest sankcja dyscyplinarna oraz sankcja zwolnienia w trybie dyscyplinarnym. Senat nie do końca być może rozważył wprowadzony przez nas nowy zapis art. 18a, stąd też posiłkował się art. 18, nową jego treścią, która rzeczywiście pozwala na nadmierną ingerencję i stałaby się podstawą do skargi konstytucyjnej, i to zasadnej skargi konstytucyjnej. Tyle, jeżeli chodzi o uwagi. Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-417.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-418">
          <u xml:id="u-418.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-418.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-418.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-418.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Do głosowania nad uchwałą Senatu przystąpimy w jutrzejszym bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-418.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 25. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infrastruktury o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o finansowaniu dróg publicznych (druki nr 969 i 1091).</u>
          <u xml:id="u-418.5" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Michała Kaczmarka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-419">
          <u xml:id="u-419.0" who="#PosełSprawozdawcaMichałKaczmarek">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Komisji Infrastruktury przedstawić sprawozdanie komisji o projekcie ustawy o zmianie ustawy o finansowaniu dróg publicznych z druku nr 969. Komisja Infrastruktury po przeprowadzeniu pierwszego czytania oraz rozpatrzeniu załączonego projektu ustawy na posiedzeniach w dniach 13 i 20 listopada wnosi, aby Wysoki Sejm raczył uchwalić ten projekt.</u>
          <u xml:id="u-419.1" who="#PosełSprawozdawcaMichałKaczmarek">Kilka słów uzasadnienia. Chciałbym powiedzieć, że rząd w tej sprawie wnosi do Wysokiej Izby projekt rozwiązania głównego problemu, jakim dzisiaj jest kwestia stopnia zaawansowania wykupów gruntów, celem przyspieszenia programu budowy autostrad. Jest to problem kluczowy. Przewidziane środki budżetowe na rok bieżący zostały wyczerpane, stąd główny problem, gdzie znaleźć środki, żeby przeprowadzić wykupy gruntów, żeby można było awansować program w latach 2003, 2004, 2005. Rząd ma określoną perspektywę w tej sprawie i przedstawił, jaka to jest skala wydatków. Przypomnę, że planowane wydatki na ten cel są następujące: w roku 2003–370 mln zł, w roku 2004–553 mln zł i w roku 2005–398 mln zł. Takie środki, z tego co już dzisiaj wiemy, nie pojawią się w ustawie budżetowej na osobnym koncie. Tak więc istnieje potrzeba, żeby minister właściwy do spraw transportu mógł w zależności od stopnia zaawansowania decyzji podejmować operacyjne decyzje na bieżąco tam, gdzie są one najbardziej potrzebne i tam, gdzie można skierować określone środki. Obecnie, żeby prowadzić dalsze wykupy, trzeba by za każdym razem nowelizować ustawę budżetową. Stąd rząd zasugerował, i komisja przyjęła takie rozwiązanie, żeby w przypadku wystąpienia zagrożenia w realizacji budowy autostrad płatnych z powodu braku środków na nabywanie nieruchomości minister właściwy do spraw transportu określił, w drodze rozporządzenia, udział przekazywanej części środków, o których mowa w artykule uprzednim, w wysokości do 20%. Chciałbym też powiedzieć, że jest projekt rozporządzenia ministra infrastruktury w tej sprawie. Uważamy zatem, że w tej sprawie procedowaliśmy, mówiąc o konkretnych liczbach, o konkretnych problemach, mając też na względzie perspektywę budżetu roku następnego. Biorąc pod uwagę konieczność zabezpieczenia przede wszystkim wykupu gruntów, komisja stanęła na stanowisku, po uzyskaniu pełnej informacji dotyczącej możliwości wydatków na ten cel w najbliższych latach, że w przypadku zagrożenia będzie można przenieść część środków na wykup gruntów, ale tylko ze środków przewidzianych na drogi krajowe. Tak więc komisja rekomenduje przyjęcie takiego projektu i prosi Wysoką Izbę o uchwalenie ustawy w terminie pilnym, bo jest do skonsumowania jeszcze w tym roku określona ilość środków potrzebnych na niezbędne wykupy pod realizację autostrad w roku przyszłym. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-420">
          <u xml:id="u-420.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-420.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Informuję, że przedstawiciele Komisji Ustawodawczej nie przedłożyli Prezydium Komisji Ustawodawczej nieuwzględnionych przez Komisję Infrastruktury propozycji poprawek.</u>
          <u xml:id="u-420.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">W tym punkcie porządku dziennego ustalone zostały również 5-minutowe oświadczenia w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-420.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-420.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu ponownie pana posła Michała Kaczmarka, w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej tym razem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-421">
          <u xml:id="u-421.0" who="#PosełMichałKaczmarek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z uwagi na to, że pełnię w tej Izbie podwójną rolę, chciałbym, nie zabierając czasu, w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej poprzeć projekt ustawy, która umożliwia racjonowanie wydatków na wykup gruntów i nieruchomości pod przyszłe autostrady. Klub parlamentarny będzie głosował za przyjęciem projektu zmiany ustawy o finansowani dróg publicznych. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-422">
          <u xml:id="u-422.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-422.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Żmijana w imieniu klubu Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-423">
          <u xml:id="u-423.0" who="#PosełStanisławŻmijan">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Poselskiego Platformy Obywatelskiej mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o finansowaniu dróg publicznych, zawartego w druku nr 969. Przedłożony projekt ustawy przewiduje możliwość przeznaczenia środków ustalonych ustawą budżetową na drogi krajowe; przypomnę, że jest to nie mniej niż 12% planowanych wpływów z podatku akcyzowego od paliw silnikowych na nabywanie nieruchomości przeznaczonych pod budowę autostrad płatnych. Dokona tego właściwy minister ds. transportu w drodze rozporządzenia, w którym określi procentowy udział przekazywanej części środków, nie więcej niż 20%. Proponowane rozwiązanie jest trudne do zaakceptowania, bowiem rozwiązanie to daje możliwość uszczuplania i tak niskich środków, w porównaniu do potrzeb przewidzianych w ustawie budżetowej na drogi krajowe. Realizując program budowy autostrad i dróg szybkiego ruchu, należy pamiętać, że do czasu przejęcia ruchu drogowego przez nowo wybudowane autostrady, zasadniczy ruch drogowy odbywał się będzie tak jak dotychczas po sieci dróg krajowych. W związku z powyższym powinny być one utrzymane w należytym stanie. A jaka jest aktualnie sytuacja? Sieć dróg krajowych w Polsce obejmuje 18 tys. km dróg, z tego: 30% dróg jest w stanie technicznym dobrym i nie wymaga remontu, prawie 40% dróg jest w stanie technicznym niezadowalającym, kwalifikującym je do remontu w ciągu najbliższych lat, ponad 30% dróg jest w złym stanie technicznym, kwalifikującym je do niezwłocznego remontu.</u>
          <u xml:id="u-423.1" who="#PosełStanisławŻmijan">Według szacunku ekspertów z dziedziny dróg i drogownictwa utrzymanie tej sieci dróg na przyzwoitym poziomie wymaga środków w wysokości 7–8 mld zł rocznie. Tymczasem w budżecie państwa na 2003 rok zostały zaplanowane środki w wysokości niespełna 1 800 mln zł. Ponadto Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad, będąc dysponentem środków publicznych, realizuje swe zadania w zakresie budowy, modernizacji i utrzymania dróg w oparciu o przepisy ustawy o zamówieniach publicznych. Pojawienie się rozporządzenie ministra ds. transportu, mocą którego przekazywane będą środki na wykup nieruchomości pod autostrady, może wywołać poważne konsekwencje prawne i finansowe związane z wypowiedzeniem zawartych umów oraz wstrzymaniem i zabezpieczeniem prowadzonych robót przez wykonawców.</u>
          <u xml:id="u-423.2" who="#PosełStanisławŻmijan">Wysoki Sejmie! Sposób finansowania wykupu nieruchomości związanych z budową autostrad reguluje ustawa o drogach publicznych. Art. 18a ust. 8 tej ustawy mówi, że Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad otrzymuje środki na ten cel ustalane corocznie w ustawie budżetowej. Potrzeby w zakresie środków finansowych na wykup nieruchomości pod autostrady zostały określone przez resort infrastruktury i wynoszą one: w 2003 r. - 370 mln zł, w 2004–553 mln zł i w 2005–398 mln zł. Wystarczy zachować się racjonalnie, a do tego my jako posłowie i przedstawiciele rządu jesteśmy szczególnie zobowiązani, i skorzystać z istniejących rozwiązań prawnych i zaplanować środki we właściwej wysokości w ustawie budżetowej, a nie wyważać drzwi już otwartych. W budżecie państwa na 2003 rok na wykup nieruchomości pod autostrady zostały zaplanowane środki w wysokości zaledwie 100 mln zł. Ze względów, o których wspomniałem wyżej, dla jasności i przejrzystości gospodarowania środkami publicznymi, Klub Poselski Platforma Obywatelska będzie głosował przeciw przedłożonemu projektowi ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-424">
          <u xml:id="u-424.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-424.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Tadeusz Szukała wystąpi w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-425">
          <u xml:id="u-425.0" who="#PosełTadeuszSzukała">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej stanowisko w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o finansowaniu dróg publicznych; wprowadzona zmiana w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. o finansowaniu dróg publicznych (DzU nr 123, poz. 780 z 1998 r.), druk nr 969. Odnośnie do zmian w ustawie o finansowaniu dróg publicznych Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej popiera ten projekt ustawy i będzie głosować za przyjęciem poprawek. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-426">
          <u xml:id="u-426.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-426.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Krzysztof Jurgiel przedstawi oświadczenie klubu Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-427">
          <u xml:id="u-427.0" who="#PosełKrzysztofJurgiel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić stanowisko dotyczące sprawozdania Komisji Infrastruktury w sprawie ustawy o zmianie ustawy o finansowaniu dróg publicznych.</u>
          <u xml:id="u-427.1" who="#PosełKrzysztofJurgiel">W sierpniu 1997 r. Sejm przyjął ustawę o finansowaniu dróg publicznych. Ustawa uregulowała tryb przyznawania środków finansowych na drogi publiczne, ustalając zasady finansowania, budowy, modernizacji, utrzymania i ochrony dróg publicznych oraz zarządzania nimi. Ustawa od momentu uchwalenia jest popierana przez podmioty realizujące zadania inwestycyjne na drogach. Ustawowo zapisane środki zapewniły realizację zadań ustawowych na przewidywanym poziomie. Co do prognozowanych środków wynikających z ustawy zostały opracowane rządowe programy budowy dróg, w tym m.in. strategia budowy dróg w Polsce do 2015 r.</u>
          <u xml:id="u-427.2" who="#PosełKrzysztofJurgiel">Przedstawiony Wysokiej Izbie przez rząd projekt ustawy o zmianie ustawy o finansowaniu dróg publicznych jest działaniem, które zdaniem Prawa i Sprawiedliwości: po pierwsze, ograniczy, a więc uniemożliwi realizację inwestycji drogowych na drogach krajowych; po drugie, wprowadza rozwiązanie, które budżety w zakresie dróg krajowych czyni budżetami otwartymi; po trzecie, spowoduje dalsze opóźnienie rozwoju regionów Polski wschodniej. Zgodnie z dokumentami programowymi rządu budowa dróg to podstawowy czynnik walki z bezrobociem, a wiemy, że bezrobocie i brak rozwoju dotyka szczególnie regiony zapóźnione, takie województwa, jak: podkarpackie, lubelskie, podlaskie, warmińsko-mazurskie, świętokrzyskie. To działanie nie jest naszym zdaniem zgodne z programem rządu, który został przedstawiony wiosną tego roku.</u>
          <u xml:id="u-427.3" who="#PosełKrzysztofJurgiel">Przedłożony Wysokiej Izbie projekt ustawy nie zawierał wytycznych, dotyczących zasad przekazania środków na wykup gruntów. W uzasadnieniu ustawy nie podano, komu będą przekazane wykupione grunty. Nie określono także, czy środki przekazane na finansowanie autostrad płatnych kosztem dróg krajowych będą w przyszłości zwrócone i przeznaczone na finansowanie dróg krajowych. Nie przedstawiono także, w jakiej wysokości w latach następnych środki na budowę autostrad płatnych będą przekazywane. Zwracam się z prośbą do pana ministra o podanie wysokości środków, które mają być przekazane w latach 2002–2005 na budowę autostrad płatnych kosztem dróg krajowych. Rząd nie zaproponował także okresu funkcjonowania tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-427.4" who="#PosełKrzysztofJurgiel">Pytanie do rządu: Jaki wpływ zdaniem rządu wprowadzone rozwiązanie będzie miało na realizację zadań i celów wynikających z „Narodowej strategii rozwoju regionalnego” oraz ze strategii i programów rozwoju poszczególnych województw? Czy rząd zmieni strategię budowy dróg w Polsce do 2015 r.?</u>
          <u xml:id="u-427.5" who="#PosełKrzysztofJurgiel">Klub Prawo i Sprawiedliwość przedstawione przez rząd rozwiązanie uważa za niewłaściwe. Klub Prawo i Sprawiedliwość jest przeciwny przyjmowaniu rozwiązań, które nie określają jasnych zasad przeznaczania środków na inwestycje realizowane na terenie kraju. Klub Prawo i Sprawiedliwość zgłasza poprawki do przedstawionej ustawy i zapowiada, że będzie głosował za odrzuceniem ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-428">
          <u xml:id="u-428.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-428.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę pana posła Bolesława Bujaka o przedstawienie oświadczenia w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-429">
          <u xml:id="u-429.0" who="#PosełBolesławBujak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! W imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego mam przyjemność wyrazić opinię dotyczącą sprawozdania Komisji Infrastruktury o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o finansowaniu dróg publicznych (druki nr 969 i 1091). W ramach realizacji strategii gospodarczej rządu „Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca”, a w szczególności jej części „Infrastruktura - klucz do rozwoju” rząd przyjął „Program budowy dróg krajowych i autostrad na lata 2002–2005”. Zdecydowana realizacja tego programu może przyspieszyć tempo budowy dróg i ich modernizacji, co jest ważnym warunkiem nadrabiania zaległości przez Polskę w tym zakresie w stosunku do większości krajów europejskich. Zwłaszcza przyspieszenie budowy autostrad będzie podstawą rozwoju ekonomicznego i cywilizacyjnego kraju. Polacy oczekują, że wreszcie rząd skutecznie rozpocznie budowę planowanych 550 km autostrad w ramach wymienionego programu, co winno przyczynić się do wyrwania kraju ze stagnacji gospodarczej, jak również zmniejszenia skali bezrobocia. By tak się stało, rozumiemy, że rząd musi wykorzystać elastycznie wszystkie instrumenty prawne i finansowe do przygotowania i realizacji tych inwestycji. Takim instrumentem jest opiniowany projekt rządowy ustawy o zmianie ustawy o finansowaniu dróg publicznych, przewidujący możliwość przeznaczenia części środków przewidzianych dla dróg krajowych na wykup nieruchomości od obecnych właścicieli pod budowę autostrad płatnych. Dałoby to możliwość przeznaczenia jeszcze w bieżącym roku kwoty około 100 mln zł na wykup gruntów pod autostrady przewidziane do budowy w roku przyszłym i w latach następnych. Środki te, jak informuje pan minister infrastruktury, są w jego dyspozycji i stanowią oszczędności wynikające z efektywnego przeprowadzenia przetargów na budowę i modernizację dróg krajowych w bieżącym roku.</u>
          <u xml:id="u-429.1" who="#PosełBolesławBujak">Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego poprze rządowy projekt ustawy w dalszym procedowaniu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-429.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-430">
          <u xml:id="u-430.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-430.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Andrzej Fedorowicz proszony jest o przedstawienie oświadczenia klubu Ligi Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-431">
          <u xml:id="u-431.0" who="#PosełAndrzejFedorowicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! O budowie autostrad w Polsce już można by napisać kilka tomów ksiąg. O finansowaniu - pewnie dopiero zaczynamy. Ale propozycja, którą przedstawia nam rząd, zasługuje na uwagę z tego powodu, że projekty budowy autostrad przybrały dzisiaj formę priorytetu. W jednym z wystąpień mówiłem: autostrady, autostrady ponad wszystko, co się kojarzy nam dosyć źle. W tej ustawie znowu proponuje się, że autostrada ma być najważniejsza. Mimo że takie województwo, jak chociażby moje woj. podlaskie, do najbliższej autostrady będzie miało ponad 350 km, to będzie musiało finansować wykup gruntów kosztem chociażby obwodnic może Augustowa, może Sejn, kiedy tiry rozjeżdżają nam nasze miasteczka i nasze wsie.</u>
          <u xml:id="u-431.1" who="#PosełAndrzejFedorowicz">Nie możemy się zgodzić na to, aby minister, powiedzmy sobie, nie zaplanował bądź zapomniał, bądź nie dopatrzył przy budowie dróg krajowych jakiejś kwoty i by później swobodnie ją przesunął, bo mu brakuje na autostrady. Dla nas, ludzi ciągle jednak z Polski B, ważna jest każda droga. Płacimy podatki, płacimy w akcyzie na paliwo za użytkowanie dróg. Dlatego też nie może być zgody na swobodne przesuwanie środków finansowych, jeśli nie zgadza się panu ministrowi w budżecie albo pan minister może nie dopatrzył jakichś spraw urzędowych.</u>
          <u xml:id="u-431.2" who="#PosełAndrzejFedorowicz">W związku z powyższym, ponieważ wszystko już zostało w zasadzie w tej części powiedziane, chcę powiedzieć jeszcze raz: autostrada dla nas, ludzi Polski B, i tak jest rzeczą nieosiągalną i nie widzimy powodu, żeby nam zabierać i naszym kosztem budować autostrady, bo dzisiaj potrzebuje tego nowy Wielki Brat, potrzebują Niemcy, żeby mogli sobie swobodnie jeździć z zachodu na wschód. Nie może być na to zgody, że naszym kosztem będzie się budować na użytek obcych transportów drogi wygodne i szerokie, a my będziemy swoje samochody w dalszym ciągu prowadzali do remontu, bo nie będzie pieniędzy na łatanie chociażby dziur na drogach państwowych.</u>
          <u xml:id="u-431.3" who="#PosełAndrzejFedorowicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Składam wniosek o odrzucenie projektu w całości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-432">
          <u xml:id="u-432.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-432.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Raczej bym odwrócił pańską metaforę, bo to, panie pośle...</u>
          <u xml:id="u-432.2" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Fedorowicz: To, co mówiłem na końcu...)</u>
          <u xml:id="u-432.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">...nie, nie, chodzi o to, od czego pan zaczął swoją wypowiedź. Pan powiedział, że o budowie autostrad można by napisać książkę, a o finansowaniu dopiero się zaczyna. Ja bym powiedział, że odwrotnie: o finansowaniu można by już wiele napisać, a o budowie dużo mniej.</u>
          <u xml:id="u-432.4" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Fedorowicz: Ale ja zaczynam.)</u>
          <u xml:id="u-432.5" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Rozumiem. Ja się opieram na doświadczeniach kontroli NIK, bo już parę ich było w związku z tym tematem i cały czas chodziło o historię finansowania niebudowanych ciągle autostrad.</u>
          <u xml:id="u-432.6" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Fedorowicz: Jasne.)</u>
          <u xml:id="u-432.7" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo panu posłowi za wypowiedź.</u>
          <u xml:id="u-432.8" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Sztwiertnię w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy.</u>
          <u xml:id="u-432.9" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-433">
          <u xml:id="u-433.0" who="#PosełJanSztwiertnia">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy mam zaszczyt przedstawić stanowisko do projektu ustawy o zmianie ustawy o finansowaniu dróg publicznych. Projekt ustawy o zmianie ustawy o finansowaniu dróg publicznych ma na celu umożliwienie właściwemu ministrowi przekazania części środków przeznaczonych na drogi krajowe na sfinansowanie nabycia gruntów przeznaczonych pod budowę płatnych autostrad. Realizowany od 1994 r. Program budowy autostrad w Polsce nie spełnił pokładanych w nim nadziei, a jego efekty dzisiaj, delikatnie mówiąc, są bardzo skromne. Dzisiaj w Polsce mamy niespełna 400 km autostrad, dlatego istnieje potrzeba radykalnych zmian, tj. przyspieszenia tempa budowy autostrad. Jednym z podstawowych warunków realizacji budowy autostrad jest wykup nieruchomości pod jej budowę.</u>
          <u xml:id="u-433.1" who="#PosełJanSztwiertnia">Przedstawiony rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o finansowaniu dróg publicznych po doprecyzowaniu zapisów Komisji Infrastruktury daje ministrowi właściwemu ds. transportu możliwość bardziej elastycznego gospodarowania funduszami przeznaczonymi na drogi krajowe. Przy obecnych uregulowaniach prawnych nie ma możliwości przeznaczenia środków zaoszczędzonych przy przetargach na roboty budowlane na wykup nieruchomości pod budowę płatnych autostrad.</u>
          <u xml:id="u-433.2" who="#PosełJanSztwiertnia">Klub Parlamentarny Unii Pracy, uwzględniając z jednej strony potrzebę przyspieszenia budowy autostrad zgodnie z przyjętym programem, a z drugiej strony możliwość właściwego gospodarowania środkami finansowymi przez ministra, jest za uchwaleniem ustawy w trybie pilnym. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-434">
          <u xml:id="u-434.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-434.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu przedstawiciela rządu.</u>
          <u xml:id="u-434.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-434.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Przedstawicielem rządu jest w tej debacie pan minister Mieczysław Muszyński, podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-435">
          <u xml:id="u-435.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMieczysławMuszyński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chcę na początku swojej wypowiedzi podkreślić stanowczo, że jakiekolwiek korzystanie ze środków przeznaczonych na modernizację, remonty i ochronę dróg, jakiekolwiek inne przeznaczenie nie zmniejsza zakresu rzeczowego wykonania tych zadań, które Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad planuje na następny rok budżetowy.</u>
          <u xml:id="u-435.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMieczysławMuszyński">Otóż chcę krótko powiedzieć, jak wygląda planowanie. Plan rzeczowo-finansowy generalnej dyrekcji przewiduje na rozpoczęcie roku kalendarzowego zadania, których finansowanie jest zapewnione. I ten plan rzeczowy musi być realizowany. Nie ma żadnych możliwości zrezygnowania z tych zadań, chyba że zdarzą się nieprzewidziane wypadki, takie jak np. nieprzeprowadzenie procedury wymaganej przy zamówieniach publicznych, niezakończenie tej procedury, odwołania, niezakończenie projektu technicznego, co jest też oczywiście związane z pozyskaniem gruntów, nieruchomości. Ale zapewniam, że to przedłożenie rządowe, ten rządowy projekt ustawy nie ma żadnego związku ze zmniejszaniem zakresu ani modernizacji, ani remontów, ani budowy dróg krajowych. Nie ma żadnego związku, dlatego że minister infrastruktury byłby nierozsądnym człowiekiem, gdyby zabierał środki przeznaczone na drogi krajowe, przeznaczając je na wykup gruntów pod przyszłą budowę autostrady. Drogi krajowe i autostrady stanowią jeden integralny, komplementarny system komunikacyjny. Autostrady nie są jakimś wydzielonym ciągiem komunikacyjnym w tym systemie. Tylko nierozsądni ludzie robiliby tak, że budowaliby autostradę, nie łącząc jej z drogami krajowymi, wojewódzkimi, regionalnymi. Nie ma to więc żadnego związku.</u>
          <u xml:id="u-435.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMieczysławMuszyński">Minister właściwy do spraw transportu chce realizować wszystkie zadania związane z modernizacją całego systemu połączeń drogowych. A więc nie chodzi tu absolutnie o ograniczanie zakresów rzeczowych. Zdarzają się natomiast wyjątkowe przypadki, gdy cała procedura związana z pozyskaniem gruntów trwa kilka ładnych lat. Kilka miesięcy, kilka lat już w tej chwili, mamy takie przypadki. Na przykład obwodnica Jędrzejowa, szereg przeszkód prawnych, również przeszkód, które wynikają z tzw. zwrotek, a więc związanych ze sprawą własności gruntów.</u>
          <u xml:id="u-435.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMieczysławMuszyński">Nagle się pojawia w ciągu roku sytuacja, gdy jest szansa na szybkie pozyskanie gruntów, a nie ma na to środków. Minister infrastruktury chciałby incydentalnie skorzystać ze środków finansowych, które są przewidziane w budżecie na modernizację, zgodnie z ustawą o drogach publicznych, o finansach publicznych. Mamy na względzie sytuacje incydentalne, a te środki finansowe byłyby oczywiście zwracane z różnych innych źródeł, bo przecież proszę pamiętać, że nie budujemy dróg tylko ze środków budżetowych. Mamy środek specjalny, z którego korzystanie również jest ograniczone tylko i wyłącznie do inwestycji drogowych. Nie ma możliwości korzystania ze środka specjalnego na wykup gruntów. A przecież środek specjalny jest zasilany i z licencji, i z zezwoleń. To rocznie kwota około 200 mln zł. Jest więc możliwość doraźnego korzystania z tego, o czym mówiłem.</u>
          <u xml:id="u-435.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMieczysławMuszyński">Słusznie powiedziano tutaj, że jest sytuacja końca roku, a mieliśmy w tym roku oszczędności związane z procedurami dotyczącymi zamówień publicznych i nie są już one możliwe do zużytkowania w inwestycjach drogowych. Listopad, koniec sezonu, już nie można wykonywać robót, ale można by w tym czasie przyspieszyć procedurę wykupu gruntów, można by ją rozpocząć. Można by podjąć próby negocjowania cen, a więc wykorzystania tych pieniędzy, które już niestety nie mogą być wykorzystane.</u>
          <u xml:id="u-435.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMieczysławMuszyński">Minister infrastruktury nie ma zamiaru korzystać powszechnie z tego uprawnienia, jeśli Wysoki Sejm byłby uprzejmy zaakceptować tę ustawę. To nie jest celem. Oczywiście nie zmienia to również struktury zadań, nie zmienia sytuacji, jeśli chodzi o budowę obwodnic. Program, który rząd przedstawił, zakłada, że do 2005 r. wszystkie te inwestycje będą zrealizowane.</u>
          <u xml:id="u-435.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMieczysławMuszyński">Staramy się o znacznie większe środki, aniżeli te, które przewiduje budżet i które mamy w środku specjalnym. Przecież poszukujemy finansowania z kredytu Banku Światowego, z pożyczek, z banku inwestycyjnego. A więc źródeł jest kilka, tylko każde z tych źródeł od razu zastrzega sobie, że te środki nie mogą być przeznaczone na przygotowanie projektu. A więc przygotowanie, wykup gruntów, jak i wykonanie samego projektu.</u>
          <u xml:id="u-435.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMieczysławMuszyński">Stąd nasza propozycja, nasza prośba, ażeby minister infrastruktury, tak jak jest w wielu krajach europejskich, mógł doraźnie skorzystać z tego uprawnienia i skorzystać z tych środków finansowych. Jesteśmy przekonani, że to przyspiesza. W jednym z krajów europejskich podobne regulacje prawne pozwoliły skrócić proces inwestycyjny dużych inwestycji z 10 do 3 lat - to są dowody na to. Korzystamy z doświadczeń wielu krajów i naprawdę chcemy realizować zarówno program dróg krajowych, jak i budowę autostrad, bo one są dzisiaj, jak powiedziałem, nieodłącznym elementem, częścią systemu transportowego.</u>
          <u xml:id="u-435.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMieczysławMuszyński">Pan poseł Jurgiel pytał, jakie kwoty powinniśmy na to przeznaczyć. To zależy również od tempa prac. Jeżeli jesteśmy w stanie przygotować... W 2003 r. powinniśmy mieć gotowych blisko 40 projektów, skończonych technicznych projektów, na rozpoczęcie co najmniej w 20 lokalizacjach budowy autostrad, ale również i nowych dróg krajowych. To, co planujemy - odnowa nawierzchni, wzmocnienie nawierzchni na blisko 1500 km, 42 obwodnice - to jest zamierzone z uwzględnieniem środków finansowych, które jesteśmy w stanie zgromadzić w 2003, 2004 r. Oczywiście wydatki roczne to jest blisko 8 mld, gdybyśmy chcieli realizować na bieżąco te inwestycje. Zatem chcę jeszcze raz zapewnić Wysoką Izbę, że nie ma to żadnego związku. Minister infrastruktury nie chciałby z pewnością korzystać z tego uprawnienia ustawowego, gdyby nie takie sytuacje, jak na obwodnicy Jędrzejowa. Nie możemy rozpocząć inwestycji na tej drodze krajowej od co najmniej 3 lat, bo, niestety, nie jest możliwe pozyskanie gruntów, których potrzebujemy.</u>
          <u xml:id="u-435.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMieczysławMuszyński">Kończąc, zapewniam jeszcze raz, że nie ma to żadnego związku i prosiłbym uprzejmie Wysoką Izbę o przyjęcie tego projektu rządowego. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-436">
          <u xml:id="u-436.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-436.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Michała Kaczmarka, sprawozdawcę komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-437">
          <u xml:id="u-437.0" who="#PosełMichałKaczmarek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W wystąpieniach moich kolegów klubowych słyszałem powoływanie się na ustawę, że mamy oto określoną sieć do 2015 r., a jednocześnie posłowie ubolewali, że w niektórych miejscach autostrady nie będą przebiegać czy też że do autostrady trzeba będzie dojechać blisko 300 km. Już zostało określone, gdzie w Polsce budujemy autostrady, co do tego nie ma sporu, bo ten program budowy dróg krajowych, autostrad i dróg ekspresowych do 2015 r. został przyjęty. Trudno dzisiaj kwestionować, że aby wybudować autostradę, trzeba mieć określony strumień i przepływ pojazdów. Nie można patrzeć partykularnie, na zasadzie: ja bym się nawet zgodził na wykupy, ale przez moje województwo i tak autostrada nie będzie przebiegać. My, posłowie w tej Izbie, nie powinniśmy tak myśleć. Sądzę, że jedną z głównych barier w dotychczasowej realizacji autostrad był problem przygotowania inwestycji. Przypomnę Wysokiej Izbie, że pracujemy w tej chwili w podkomisji nad dwoma ważnymi projektami ustaw z druków nr 857 i 858. Jeden druk mówi o nowej strukturze funkcjonowania autostrad, drugi - o przyspieszeniu budowy, o uproszczeniu całej procedury. I nawet przygotowując to... Ten projekt jest spójny, bo chodzi o to żeby w przypadku uchwalenia można było... Tamten projekt w podkomisji jest gotowy. W następnym ruchu, który należy wykonać, trzeba maksymalnie przyspieszyć wykupy, ponieważ uprościmy bardzo procedurę i minister właściwy ds. transportu musi mieć możliwości przemieszczania środków, gdyż w ustawie budżetowej nie da się zaprognozować środków w sposób konkretny. W ustawie więc - przypomnę - piszemy: w razie wystąpienia zagrożenia w realizacji. Minister musi zatem spełnić ten warunek, jeżeli występuje zagrożenie. To nie jest stała praktyka, lecz jeśli gdzieś pojawi się zagrożenie, to można sięgnąć po te środki, które ma w dyspozycji, bo one niejako stanowią jedną całość, dotyczy to i budowy dróg krajowych, i autostrad.</u>
          <u xml:id="u-437.1" who="#PosełMichałKaczmarek">Sądzę, że jutro na posiedzeniu komisji będzie spór, omawiane będą zgłoszone poprawki. Przypominam posłom, że jutro o godz. 9.30 Komisja Infrastruktury będzie zajmowała się zgłoszonymi dzisiaj poprawkami z uwagi na pilność projektu i proszę o uczestnictwo w posiedzeniu tej komisji, jutro będziemy rozpatrywać wszystkie te poprawki.</u>
          <u xml:id="u-437.2" who="#PosełMichałKaczmarek">Jeszcze sprawa wykorzystania środków, o których pan minister powiedział, że są do dyspozycji i można w tym roku zrealizować pilne zakupy, co umożliwi realizację niektórych odcinków w roku przyszłym. Jako poseł sprawozdawca apeluję o konstruktywne podejście do sprawy i mam nadzieję, że jutro to rozpatrzymy i będziemy mogli przystąpić w godzinach popołudniowych do głosowania i rozstrzygnięcia tej sprawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-437.3" who="#komentarz">(Poseł Zdzisław Jankowski: Panie pośle, proszę uwzględnić autostradę na Podlasiu.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-438">
          <u xml:id="u-438.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-438.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-438.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-438.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono poprawki do projektu, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Infrastruktury w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-438.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-438.5" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-438.6" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów porządku dziennego w dniu dzisiejszym.</u>
          <u xml:id="u-438.7" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Informuję, że zgłosili się liczni posłowie do wygłoszenia oświadczeń: pani poseł Maria Nowak, pan poseł Włodzimierz Czechowski, pani poseł Zofia Krasicka-Domka, pan poseł Tadeusz Szukała, Zdzisław Jankowski, Jan Klimek. Czy ktoś jeszcze? Nie ma dalszych zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-438.8" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Zamykam w takim razie listę posłów zgłoszonych do oświadczeń poselskich.</u>
          <u xml:id="u-438.9" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">W kolejności zgłoszeń jako pierwsza pani poseł Maria Nowak z klubu Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-438.10" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-439">
          <u xml:id="u-439.0" who="#PosełMariaNowak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-439.1" who="#PosełMariaNowak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W ostatnich dniach w Katowicach odbyły się demonstracje robotników zatrudnionych w przemyśle, głównie górników, ale także hutników, pracowników branży chemicznej i innych. W zgodnej opinii komentatorów były to największe demonstracje, jakie miały miejsce w naszym kraju od kilku lat.</u>
          <u xml:id="u-439.2" who="#PosełMariaNowak">Demonstracje te są sygnałem dla rządu oraz dla parlamentu, iż w aglomeracji górnośląskiej od dłuższego czasu narasta problem, który niebawem może eksplodować i przynieść katastrofalne skutki i to nie tylko dla Śląska, ale dla całej gospodarki naszego kraju. Na problem ten składa się wiele czynników. Jednym z głównych jest fakt, iż przemysł ciężki w poprzednim systemie został w sposób sztuczny nadmiernie rozbudowany. Jeszcze w latach 70. na Śląsk sprowadzano mieszkańców wsi, aby zaspokoić głód rąk do pracy w hutach i kopalniach. Dzisiaj ci ludzie czują się oszukani, gdyż zamiast obiecanego lepszego życia otrzymują niepewność jutra.</u>
          <u xml:id="u-439.3" who="#PosełMariaNowak">Aby zobrazować ten stan rzeczy, przywołam kilka liczb. W Chorzowie, moim rodzinnym mieście, w którym mieszka 110 tys. mieszkańców, pracę ma jedynie 28 tys. Ponad 9100 spośród nich zatrudnionych jest w przemyśle. Jeśli nie uratujemy tych miejsc pracy, a wiele z nich dzisiaj jest bardzo mocno zagrożonych, to co trzecia osoba pracująca straci swe źródło utrzymania. Podobna sytuacja jest w innych miastach aglomeracji górnośląskiej. W Bytomiu na 45 tys. pracujących 16 700 to zatrudnieni w przemyśle. Zamknięcie hut i kopalń oznaczać będzie utratę pracy przez 1/3 spośród obecnie pracujących. W Rudzie Śląskiej na 41,5 tys. pracujących ponad 26 tys. pracuje w przemyśle i to głównie w kopalniach. Ponad 60% mieszkańców tego miasta utrzymuje się z przemysłu. W Świętochłowicach na 10 900 pracujących osób połowa pracuje w przemyśle. Takie zależności mogłabym wymieniać jeszcze długo, ale myślę, że te przykłady wystarczą do zobrazowania skali problemu. Jeśli nie podejmiemy działań mających na celu ochronę tych miejsc pracy, to bezrobocie, które obecnie w wymienionych miastach sięga 25%, gwałtownie wzrośnie. Małe i średnie przedsiębiorstwa świadczące usługi dla hut i kopalń stracą swych odbiorców, rynek pracy jeszcze bardziej się zawęzi. Pociągnie to za sobą likwidację miejsc pracy w handlu i w usługach.</u>
          <u xml:id="u-439.4" who="#PosełMariaNowak">Śląsk, region, który powinien stać się jednym z motorów napędowych polskiej gospodarki, jest ciężarem. Region, który kiedyś dawał największe wpływy do budżetu, dzisiaj potrzebuje największej pomocy ze strony państwa. Dodatkowym problemem są stale zwiększające się napięcia społeczne. W aglomeracji górnośląskiej, odmiennie niż na terenach rolniczych, większość ludzi wynajmuje mieszkania spółdzielcze czy komunalne. Dalszy upadek przemysłu w niedługim czasie może spowodować falę eksmisji lokatorów, którzy nie będą mieli z czego zapłacić czynszu. Dodatkowo wielu dzisiejszych mieszkańców Śląska przybyło tam przed 20, 30 laty z różnych regionów Polski. Te osoby nie mają oparcia w szeroko rozumianej rodzinie, co pogarsza ich sytuację.</u>
          <u xml:id="u-439.5" who="#PosełMariaNowak">SLD, idąc do wyborów, głosiło, że ma program dla ratowania przemysłu na Śląsku. Po roku rządów widzimy, że były to jedynie hasła wyborcze, bo jedynym planem dla polskiego przemysłu jest plan jego likwidacji. Często słyszy się z ust polityków, iż nie można dłużej z wpływów budżetowych dopłacać do nierentownych hut i kopalń. Zastanawiam się, czy policzono, jakie będą koszty likwidacji przemysłu, jak trzeba będzie zwiększyć środki przeznaczone za zasiłki dla bezrobotnych i zasiłki z opieki społecznej, na ile zmniejszą się wpływy do budżetu od firm kooperujących z przemysłem, wreszcie jakie będą koszty społeczne, które są niewymierne. Tych, którzy sprzeciwiają się dofinansowywaniu hut i kopalń z naszych podatków, pragnę zapytać, czy lepiej będą się czuli, gdy z naszych podatków będziemy dofinansowywać przytułki dla bezdomnych, zaś młodzi ludzie będą zmuszeni za chlebem wyjeżdżać ze swojej ojczyzny.</u>
          <u xml:id="u-439.6" who="#PosełMariaNowak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Jako reprezentanci narodu polskiego musimy pochylić się nad tragiczną sytuacją mieszkańców Śląska. Jeżeli tego nie zrobimy, spadnie na nas odpowiedzialność za katastrofalne skutki, które przez długie dziesięciolecia odczuwać będzie polska gospodarka i polskie społeczeństwo. Sytuacji panującej w aglomeracji śląskiej nie możemy lekceważyć, nie możemy czekać, aż rozwiązanie i pomoc przyjdą z Unii Europejskiej. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-440">
          <u xml:id="u-440.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-440.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę pana posła Włodzimierza Czechowskiego z klubu Samoobrony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-441">
          <u xml:id="u-441.0" who="#PosełWłodzimierzCzechowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tak się składa, że ja również chcę poruszyć ten sam problem, który poruszyła pani poseł Nowak, problem Śląska. Otóż mamy kolejny od 12 lat, anonimowy program przedstawiony przez Ministerstwo Gospodarki dotyczący restrukturyzacji przemysłu górniczego i kolejne zmniejszenie produkcji w 7 kopalniach oraz zaplanowane zwolnienie blisko 37 tys. górników. Jest to bezduszny, urzędniczy program, niekonsultowany i nieautoryzowany przez autorytety naukowe i działaczy ze Śląska, nastawiony na dalsze wyniszczenie gospodarki. Dotychczasowe wysiłki ekip rządzących doprowadziły do tego, że z silnie uprzemysłowionego województwa Śląsk staje się regionem, gdzie jak grzyby po deszczu wyrastają całe enklawy bezrobocia i nędzy.</u>
          <u xml:id="u-441.1" who="#PosełWłodzimierzCzechowski">Wielokrotnie wcześniej w swoich wystąpieniach zarówno w Sejmie, jak i na spotkaniach z przedstawicielami rządu podkreślałem, że problem restrukturyzacji górnictwa to problem restrukturyzacji całego sektora paliwowo-energetycznego. Szeroko trzeba patrzeć na sektor wydobywczy w powiązaniu z bilansem paliwowym kraju, w tym głównie z sektorem wytwarzającym energię elektryczną. Szczególną uwagę należałoby zwrócić na elektrownie okręgu południowego, leżące w bezpośrednim zasięgu kopalń. Sprzedaż samego rynku zbytu energii to śmierć ekonomiczna dla regionu śląskiego, a szczególnie elektrowni opalanych węglem kamiennym i kopalń z nimi związanych, co niewątpliwie spowoduje dalszą eskalację protestów społecznych. Dlatego trudno nie krytykować kolejnego programu ministra gospodarki, wczoraj zaprezentowanego posłom i senatorom, którego efekty to kolejna likwidacja kopalń - bez najmniejszego widoku na powstanie trwałych, zastępczych miejsc pracy, niekonieczne w krytykowanym przemyśle ciężkim. To, co osiągnięto, to sprzedany rynek zbytu, który służył tradycyjnym wyrobom śląskiego przemysłu. Sprzedano Gliwicki Zakład Energetyczny ze wszystkimi negatywnymi skutkami dla przemysłu i odbiorców indywidualnych. Dalej brniemy w tym samym kierunku. Sprzedaliśmy kolejny rynek zbytu energii elektrycznej - warszawski STOEN i próbujemy sprzedać G-8. Kto sprzedaje rynek zbytu obcemu kapitałowi, popełnia zbrodnię przeciwko własnemu narodowi. Podkreślam to z całą stanowczością znajomości sprawy. Dla takiej polityki rządu na Śląsku mówimy i już nie tylko mówimy, ale zaczynamy krzyczeć na całą Polskę - nie. Nie - dla takich pomysłów. Nie - dla takiego rządu. Nie - dla takich uzdrawiaczy. Potwierdziła to wielotysięczna demonstracja górników i 11 innych central związków zawodowych w dniu 19 listopada br. w Katowicach i podjęte głodówki przez dziesiątki górników w kopalniach przeznaczonych do likwidacji. W ich imieniu, w imieniu ich rodzin oświadczam: zła jest polityka nieszukająca kompromisów, idąca bezdusznie w kierunku rozwiązań dyktowanych przez lobby kapitału międzynarodowego na zasadzie: zlikwidować - zamknąć - sprzedać za bezcen, byle nie mieć problemu. Taka polityka prowadzi donikąd, a już na pewno nie do Unii Europejskiej. Taka prywatyzacja to nic innego jak wyprzedaż majątku narodowego obcemu kapitałowi, z której nic nie wynika dla rozwoju polskiej gospodarki. W to miejsce potrzebna jest wspólna strategia uwzględniająca zarówno aspekty społeczne, jak i ekonomiczne. Ludzie Śląska nie chcą takich rozwiązań, które opierają się na strategii likwidacji poszczególnych branż przemysłowych, i już dzisiaj nie przyjmą ich bez walki o tak istotne wartości, których rząd nie chce i nie potrafi wykorzystać dla dalszej możliwej aktywizacji gospodarczej tego regionu. Już dzisiaj w samorządzie wojewódzkim, jak i poszczególnych miastach i gminach coraz częściej słychać głosy o potrzebie konsolidacji i wypracowania wspólnego twardego stanowiska wyrażającego protest przeciw polityce gospodarczej, jaką prowadzi rząd na naszym terenie, z propozycją skrajnych głosów żądających autonomii gospodarczej możliwej w realiach zbliżającego się wejścia Polski do Unii. Czas więc usiąść do wspólnego stołu i wypracować długoletni program rozwoju Śląska podpisany przez naukowców i działaczy śląskich - imiennie, a nie bezimiennie - który będzie realizowany ponad podziałami politycznymi. Stać nas, biorąc pod uwagę potencjał intelektualny i liczne rzesze wykształconych młodych ludzi mieszkających i pracujących tu na Śląsku, sprostać wyzwaniu dzisiejszej konkurencji na rynku zjednoczonej Europy. Możemy ponownie zostać centrum gospodarczym, być może nie przemysłu ciężkiego, ale bazującym na zasobności tej ziemi i nowoczesnych technologiach przetwórczych wykorzystujących dzisiejszy majątek, a głównie skarb, jakim są ludzie Śląska i Zagłębia i ich przywiązanie do Macierzy.</u>
          <u xml:id="u-441.2" who="#PosełWłodzimierzCzechowski">Po rozmowach z przedstawicielami załóg zakładów zagrożonych likwidacją radzę dzisiaj przedstawicielom rządu, by nie przyjeżdżali na Śląsk z żadnym programem restrukturyzacji powodującym dalszą likwidację miejsc pracy, jeśli w to miejsce nie będzie równolegle realizowany program powstawania nowych miejsc pracy. Od dzisiaj, panowie rządzący, na Śląsku obowiązuje zasada: za każde zlikwidowane miejsce pracy musi powstać nowe miejsce pracy. Ludzie Śląska i Zagłębia zaakceptują każdy realny program rozwoju, ponieważ chcą pracować, godnie żyć, a nie oczekiwać na głodowe zasiłki dla bezrobotnych, na które przy takiej polityce w niedługim czasie braknie w końcu pieniędzy. I pytam, co dalej? Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-441.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-442">
          <u xml:id="u-442.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-442.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę panią poseł Zofię Krasicką-Domkę z Ligi Polskich Rodzin, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-443">
          <u xml:id="u-443.0" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W związku z opublikowaniem w tygodniku „Wprost” z dnia 24 listopada br. artykułu pełnego pomówień pod adresem szanowanych obrońców polskości i patriotyzmu, profesorów Ryszarda Bendera, Stefana Kurowskiego i Jerzego Roberta Nowaka, pozwolę sobie zacytować list otwarty do redaktora naczelnego tygodnika „Wprost” Marka Króla, list skierowany przez wymienionych panów profesorów i zawierający sprzeciw wobec niegodnych oszczerstw. Cytuję:</u>
          <u xml:id="u-443.1" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">„Do redaktora naczelnego tygodnika „Wprost” Marka Króla.</u>
          <u xml:id="u-443.2" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">Redakcja Tygodnika „Wprost” od dłuższego czasu kontynuuje działania zmierzające do sponiewierania najcenniejszych dla Polaków wartości chrześcijańskich, polskiej tradycji narodowej i polskiego patriotyzmu, poniżania i zniesławiania Polaków, zafałszowuje historię. Pan jako były sekretarz KC PZPR, a dziś redaktor naczelny „Wprost” konsekwentnie realizuje tę linię swego tygodnika, widocznie licząc na ogłupienie możliwie jak najszerszej rzeszy swoich czytelników, świadomie upowszechniając oszczerstwa wobec osób broniących tradycyjnych wartości polskich. Każdy z nas niejednokrotnie piętnował kłamstwa i oszczerstwa „Wprost”, świadome godzenie pańskiego tygodnika w wiarę, Kościół, polski patriotyzm i polskie interesy narodowe. Toteż nie zdziwiliśmy się, że po tylu różnych pomówieniach wypisywanych w pańskim tygodniku, we „Wprost” sięgnięto do podobnej metody oczerniania nas. Wyraziło się to w najnowszym numerze pańskiego tygodnika (z 24 listopada 2002 r.), gdzie redakcja dopuściła się haniebnej próby zniesławienia naszej działalności naukowej i publicystycznej, świadomie zafałszowując to, co prezentujemy w swoich tekstach pisanych i w rozlicznych wystąpieniach. Użyto wobec nas określenia szczególnie obraźliwego dla każdego kochającego swój kraj Polaka, pomawiając nas o przygotowania do powstania w Polsce ruchu faszystowskiego. A więc działanie na rzecz zbrodniczego systemu, który zawsze był nam równie nienawistny jak komunizm, inna zbrodnicza ideologia, której to nie my, lecz właśnie pan służył niegdyś jako sekretarz KC komunistycznej PZPR.</u>
          <u xml:id="u-443.3" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">Oszczerstwom pana tygodnika na nasz temat towarzyszyły liczne zafałszowania konkretnych faktów, nie mówiąc o przytaczaniu wobec paru z nas oszczerczych pomówień, wysuwanych przez ludzi typu L. Bubla. W związku z tym domagamy się natychmiastowego sprostowania wszystkich niegodnych oszczerstw, zamieszczonych na łamach pańskiego tygodnika w jego numerze z 24 listopada 2002 r., opublikowania naszego listu w jednym z dwóch najbliższych numerów oraz przeproszenia nas za tę świadomą próbę naruszenia naszych dóbr osobistych. W przypadku niezamieszczenia tego sprostowania i odpowiedniego przeproszenia przez redakcję pańskiego tygodnika natychmiast podejmiemy odpowiednie kroki prawne zmierzające do przywrócenia naruszonych przez pana naszych dóbr osobistych.</u>
          <u xml:id="u-443.4" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">Podpisani własnoręcznie: Ryszard Bender, Stefan Kurowski, Jerzy Robert Nowak.</u>
          <u xml:id="u-443.5" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">Warszawa, dnia 19 listopada 2002 r.”.</u>
          <u xml:id="u-443.6" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">Niewątpliwie kolejny przejaw niegodziwości tygodnika „Wprost” wymaga napiętnowania. Stąd posłowie Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej od dziś podpisują się pod zdecydowanym sprzeciwem wobec prób zniesławienia ludzi oddanych wierze katolickiej i polskości. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-444">
          <u xml:id="u-444.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-444.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Tadeusza Szukałę z klubu Samoobrony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-445">
          <u xml:id="u-445.0" who="#PosełTadeuszSzukała">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi dnia 14 listopada 2002 r. odbył się XIX Kongres Związku Zrzeszeń Drobiarskich. Minutą ciszy uczczono śmierć 13 hodowców drobiu, którzy w roku 2002 targnęli się na życie z przyczyn ekonomicznych. Odbyła się dyskusja z udziałem zaproszonych gości. Uczestniczyli w tym pan minister Jarosław Kalinowski, pan minister Józef Pilarczyk, panie posłanki Samoobrony, Alicja Lis i Renata Rochnowska, panowie posłowie Tadeusz Urban i Tadeusz Szukała oraz przedstawiciele krajowego lekarza weterynarii.</u>
          <u xml:id="u-445.1" who="#PosełTadeuszSzukała">Ustalenia przekazane przez ministerstwo rolnictwa hodowcom są następujące. Do końca 2002 r. minister finansów dokona dopłaty do 13 tys. ton mięsa drobiowego na eksport, co odpowiada kwocie 26 mln zł. To zlikwiduje nadwyżki na rynku krajowym. Ważność świadectw weterynaryjnych została również zmieniona z jednego dnia na trzy, co też dla hodowców jest bardzo ważnym pociągnięciem i pomoże w dalszych korzystnych warunkach produkcji drobiarskiej.</u>
          <u xml:id="u-445.2" who="#PosełTadeuszSzukała">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przedstawiam gorący apel hodowców i producentów drobiu do Wysokiej Izby, aby ustawa o prawie upadłościowym, która jest w Sejmie, uwzględniła proporcjonalny udział wszystkich wierzycieli w masie upadłościowej, w zależności od wysokości należności. Licytacji nie wolno poddać gospodarstw drobiarskich, które posiadają zaciągnięty kredyt z dopłat agencyjnych. Opłacalność produkcji drobiarskiej w obecnej chwili jest znikoma, a w niektórych przypadkach poniżej kosztów. Wielu hodowców likwiduje produkcję. Takie warunki, które są teraz stworzone, doprowadzają do coraz gorszych warunków bytu naszych hodowców. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-446">
          <u xml:id="u-446.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-446.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Zdzisława Jankowskiego, również z klubu Samoobrony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-447">
          <u xml:id="u-447.0" who="#PosełZdzisławJankowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W ostatnich 12 latach same nieszczęścia nawiedziły Polskę. Elity rządzące Polską okazały się całkowicie niezdolne do walki z tymi nieszczęściami. W tysiącach polskich miast i wsi nie ma już pracy. Nie ma żłobków, przedszkoli, szkół, bibliotek. Nie ma placówek służby zdrowia. Nie ma elektroniki, przemysłu zbrojeniowego, zaplecza technicznego; nie ma tysiąca innych fabryk. Nie mamy polskich banków decydujących o suwerenności gospodarczej i politycznej kraju. Polska umiera, gdyż jej elity nie mają ducha polskiego, narodowego. Jest to wstęp do zdrady narodu polskiego i państwa polskiego. „Będziecie nie tylko bez pana, ale też bez ojczyzny i królestwa swego. Wygnańcy, wszędzie nędzni, wzgardzeni, ubodzy włóczęgowie” - tak pisał Piotr Skarga.</u>
          <u xml:id="u-447.1" who="#PosełZdzisławJankowski">Ten proces zniewalania narodu polskiego, jaki obserwuje świat po 1989 r., zniewalania zasadzającego się przede wszystkim na wyprzedaży majątku narodowego cudzoziemcom przez kolejne rządy KOR-owo-okrągłostołowe bądź niszczenia całych gałęzi przemysłowych, w tym rolnictwa, nie osiągnąłby tych rozmiarów, gdyby sprzeciwili się mu prezydenci Rzeczypospolitej Lech Wałęsa i Aleksander Kwaśniewski, albo Sejm i Senat, albo kolejne rządy, albo związki zawodowe, albo któraś z liczących się partii politycznych, albo nawet któraś z liczących się gazet wielkonakładowych. Rzecz zdumiewająca, lecz i wymienione struktury społeczne, i politycy w kwestii przekazywania majątku narodowego cudzoziemcom są zwykle zgodni, co każe się domyślać zmowy w złej wierze, albowiem zarówno prezydenci, jak i Sejm i Senat nie reprezentują interesów narodu polskiego i państwa polskiego, lecz są jedynie bezwolnymi wykonawcami zaleceń międzynarodowej oligarchii bankowo-przemysłowej, z niemiecką na czele.</u>
          <u xml:id="u-447.2" who="#PosełZdzisławJankowski">Mówi o tym Tadeusz Trajdos w artykule „Koniec Polski” (”Głos Polski” nr 45, Toronto, 8 listopada 1996 r.), w którym m.in. czytamy: „Moja teza jest taka: Polski już dawno nie ma. Istnieje terytorium geograficzno-administracyjne o takiej nazwie. Ludzie na tym terenie mówią jeszcze po polsku, istnieje też szereg okazji do używania przymiotnika „polski”, ale narodu mającego poczucie odrębności historycznej, wolę samodzielności, szacunek dla niepodległego państwa, tego narodu już nie ma. Koniec Polski. Był to od początku upragniony cel udecji we wszystkich jej odmianach. Bezwolny, nijaki, otępiały kanon tzw. Europy chciwie oczekuje na każdy ochłap, który rzuci centrala. Z przejęciem nad produkcją tego kanonu pracują eurokomuniści z SLD, którzy z tradycyjnie rozumianą lewicą nie mają nic wspólnego. Słusznie uważają, że stanowią wymarzony urząd powierniczy dla Europy przez powołanie koalicji SLD-Unii Pracy. A tzw. prawica w Polsce? Specjalizuje się w sypaniu piaskiem w oczy nieszczęśnikom, którzy ciągle wierzą w jakąś odmianę, a odmiany jak nie ma, tak nie ma, bo jej być nie może. Albowiem jedyne zadanie na dziś i na jutro brzmi następująco: dopilnować, by już nie została wskrzeszona rzeczywista Polska, to jest niepodległa Polska, suwerenna Polska, wolna Polska.”. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-448">
          <u xml:id="u-448.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-448.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Jan Klimek z Sojuszu Lewicy Demokratycznej, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-449">
          <u xml:id="u-449.0" who="#PosełJanKlimek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W poprzedniej kadencji Sejmu złożyłem interpelację w sprawie nieprawidłowości w naliczaniu 22-procentowego podatku VAT za obowiązkowe badania przed ubojem bydła i trzody chlewnej, które stanowiły dodatkowe obciążenia dla krajowych producentów i przedsiębiorców z sektora małych i średnich firm. Środowisko rzeźników i wędliniarzy dość długo czekało na decyzję ministra finansów, która ostatecznie przyznała rację przedsiębiorcom, dzięki czemu rodzime firmy obniżyć mogły w znacznym stopniu koszty tej działalności, tym bardziej że już jest precedens - wygrany przez jednego z członków stowarzyszenia proces w Naczelnym Sądzie Administracyjnym dotyczący wysokości stawki VAT naliczonej od stawek za badania poubojowe mięsa.</u>
          <u xml:id="u-449.1" who="#PosełJanKlimek">Stowarzyszenie Rzeźników i Wędliniarzy Rzeczypospolitej Polskiej oraz Śląski Cech Rzeźników i Wędliniarzy w Katowicach w ostatnim czasie zwróciły moją uwagę na kolejne zagrożenia dla tej branży, jakie niesie projekt rozporządzenia ministra rolnictwa i rozwoju wsi w sprawie szczegółowych warunków weterynaryjnych przy prowadzeniu działalności związanej ze sprzedażą bezpośrednią do znowelizowanej ustawy weterynaryjnej. Obecnie obowiązujące w tym zakresie przepisy nie tylko, że są dość ogólnikowe, lecz dodatkowo preferują hiper- i supermarkety, gdzie w sposób nielimitowany prowadzona jest sprzedaż bezpośrednia oraz produkcja wyrobów wędliniarskich, co spowodować może w nieodległej perspektywie czasowej likwidację kilkudziesięciu tysięcy miejsc pracy w małych i średnich zakładach wędliniarskich.</u>
          <u xml:id="u-449.2" who="#PosełJanKlimek">Propozycje środowiska zmierzają, wzorem zresztą państw członkowskich Unii Europejskiej w tym zakresie, do precyzyjnego określenia limitów produkcyjnych oraz obszaru działania poszczególnych podmiotów w systemie sprzedaży bezpośredniej mięsa i wyrobów wędliniarskich. W osobnej interpelacji szczegółowo przedstawię te propozycje wraz z uzasadnieniem uwzględniającym zarówno tradycję tej branży, ochronę rodzimych producentów z zachowaniem zasad konkurencji, jak i bezpieczeństwo zdrowotne produktów oraz implementację rozwiązań prawnych z obszaru Unii Europejskiej. Pragnę jednak zwrócić uwagę Wysokiej Izby na przedstawiony w tak dużym skrócie problem, prosząc panie posłanki i panów posłów o poparcie dla tej inicjatywy środowiska polskich przedsiębiorców. Ich celem jest dążenie do równości różnych podmiotów w obrocie gospodarczym oraz ochrona istniejących miejsc pracy. To stanowisko jest wsparte również przez Katowicką Izbę Rzemieślniczą oraz Małej i Średniej Przedsiębiorczości. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-450">
          <u xml:id="u-450.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-450.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
          <u xml:id="u-450.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Zarządzam przerwę w posiedzeniu do godz. 9.</u>
          <u xml:id="u-450.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Państwu posłom najdłużej obradującym dziękuję za to, że wytrwali do końca dzisiejszych obrad.</u>
          <u xml:id="u-450.4" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 1 min 18)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>