text_structure.xml 106 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Witam posłów oraz zaproszonych gości. Otwieram wyjazdowe posiedzenie Komisji Handlu i Usług w Zakopanem w związku z rozpatrywaną sprawą, jaką jest przede wszystkim dyskusja nad założeniami polityki gospodarki turystycznej, nad założeniami do ustaw o promocji turystyki oraz o gminach uzdrowiskowych, co w tym rejonie jest problemem pierwszorzędnej wagi, zarówno jeśli chodzi o gospodarkę, jak i promocję regionu.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Dlatego pozwoliliśmy sobie niepokoić wasz gościnny region przez dwa dni, badając produkt turystyczny na miejscu wczoraj i mając nadzieję, że dzisiaj w ramach dyskusji damy impuls przyspieszający uchwalenie i wprowadzenie rezolucji prawnych, dających szansę na aktywną promocję i rozwój tej dziedziny gospodarki w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Porządek naszej dzisiejszej debaty przedstawia się następująco: za chwilę - założenia rozwoju gospodarki turystycznej wraz z założeniami do ustawy promocji turystyki - omówi wiceprezes Urzędu Kultury Fizycznej i Turystyki, pan Czesław Jermanowski.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Następnie w imieniu Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej - założenia ustawy o gminach uzdrowiskowych - zreferuje pan Jan Golba, burmistrz Krynicy, będący autorem ustawy; po czym wojewoda nowosądecki pan Wiktor Sowa omówi problemy rozwoju infrastruktury turystycznej na przykładzie województwa nowosądeckiego, po czym posłowie zadawaliby pytania uzupełniające do przedstawionych problemów, a następnie przeszlibyśmy do dyskusji łącznej nad przedstawionymi trzema zagadnieniami, bowiem tworzą one naturalną całość.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Dla naszych gości kilka słów o naszej Komisji Handlu i Usług. Ma ona bardzo rozległy zakres tematyczny, zajmuje się całością zagadnień transportu, łączności, handlu i usług oraz od strony gospodarczej rozwojem i promocją biznesu, nazywanego turystyką. Za kilka dni zakres ten ma być poszerzony o gospodarkę morską.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Jest to bardzo szeroki wachlarz zagadnień gospodarczych, w związku z czym na co dzień nie jesteśmy w stanie każdego z tych wielkich problemów kontrolować. Staramy się natomiast nadawać w pracy naszej Komisji impulsy poszczególnym dziedzinom i - gdzie jest potrzebna regulacja lub zmiana prawa - działania przyspieszamy, zarówno ze strony rządu, jak i w związku z inicjatywami Komisji.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Tam, gdzie jest to potrzebne, sprawujemy ze strony Sejmu pieczę nad działalnością ministra transportu i gospodarki morskiej, ministra łączności, ministra przemysłu i handlu oraz prezesa Urzędu Kultury Fizycznej i Turystyki w zakresie turystyki.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Tyle tytułem wprowadzenia. Oddaję teraz głos panu Czesławowi Jarmanowskiemu, celem omówienia pierwszego punktu porządku obrad.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Chciałbym zaprezentować aktualną sytuację turystyki. W roku bieżącym założyliśmy, że musimy doprowadzić do powstania rządowego programu, dotyczącego rozwoju gospodarki turystycznej.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Wybór pojęcia „gospodarka” był świadomy w miejsce branży turystycznej, ponieważ dotychczasowe wysiłki resortu i branży turystycznej zostały po prostu wyczerpane. Turystyka po przekątnej przebiega przez wszystkie dziedziny przemysłu.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Jej rozwój, stworzenie do tego rozwoju warunków, to w konsekwencji możliwość rozwoju gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Przy tworzeniu programu zaczęliśmy od dwóch podstawowych założeń. Po pierwsze punktem wyjścia programu musi być wzrost gospodarczy przez rozwój turystyki, a po drugie - walka z bezrobociem. Dokument opracowaliśmy w zbieżności z podstawowymi tezami, wypracowanymi przez ministra - kierownika urzędu planowania oraz założeniami strategii dla Polski wicepremiera G. Kołodki.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Te dwa kanony wprowadzono po to, by potem uniknąć konfliktu, gdyż dotychczas turystyka nie była traktowana poważnie, była spychana na margines.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Zadbaliśmy o to, by w wystąpieniu premiera nowego rządu znalazło się miejsce dla turystyki. Celem tego było zbudowanie konstrukcji wyjściowej. Obecnie na ukończeniu są prace nad założeniami ustawy o promocji turystyki i świadczeniu usług turystycznych, a dokument przekazany państwu jest ostatnią uaktualnioną wersją.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">W części zawierającej zapisy obligujące poszczególne resorty, wszystkie zobowiązania są uzgodnione z jednym tylko wyjątkiem, zawierającym świadomą z naszej strony rozbieżność chodzi o stawkę 7% nie zaś 22% Vat w przypadku hoteli czterogwiazdkowych.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Poszczególne bariery turystyki są w tym dokumencie uwidocznione i wynikają z nich przedsięwzięcia dla pokonania tych barier szczegółowo opisane, ale rozwój infrastruktury jest warunkiem niezbędnym.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Musimy zbudować kompleks wyciągów narciarskich, basenów, kortów tenisowych, bowiem jak wynika z przeprowadzonej kalkulacji, inwestycja taka zwraca się w ciągu 2 lat dzięki większej liczbie gości we wszechstronnie wyposażonym obiekcie.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">W dokumencie znaleźli miejsce wszyscy ministrowie ważni dla rozwoju turystyki. Nawet najprostsze zapisy, dotyczące np. ministra kultury, który robi własny kalendarz wydarzeń kulturalnych w oparciu o przesłanki społeczne, artystyczne, emocjonalne, estetyczne, zawierają naszą koncepcję jednoczesnego planowania ich w tych miejscach w Polsce, gdzie ich zorganizowanie uatrakcyjni miejscowość czy region. Nadto czas organizacji powinien być tak dobrany, by doprowadzał do wydłużenia sezonu turystycznego - sprawa bardzo prosta, ale dotychczas niewykonywana.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Do tej pory byliśmy w gronie osób interesujących się turystyką, przekonanych o celowości takich poczynań, ale nie robiliśmy nic, by do tego poglądu przekonać i innych.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Minister kultury i sztuki bierze na swój urząd taką obligację. Zapis jest prosty, ale w praktyce oznacza także egzekucję jego wykonania, bowiem zakładane jest powstanie międzyresortowego zespołu ds. egzekucji tych założeń, co będzie także niezmiernie ważne.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">I tak np. do końca lipca minister kultury i sztuki musi wiedzieć, jakie będą wielkie i średniej miary wydarzenia na rok przyszły, ponieważ turystyczni potentaci opracowują katalogi w lipcu i sierpniu, we wrześniu drukują, a następnie rzucają na poszczególne rynki.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Jeżeli polska kultura nie zgłosi swych wydarzeń, pozostanie w istocie na marginesie światowego systemu sprzedaży tych imprez przez turystykę.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Drugi przykład, ochrona środowiska. Mamy za sobą spór z ministerstwem, ale uzyskaliśmy w jego wyniku satysfakcjonujący zapis, że minister ochrony środowiska przyjmując parametr pierwszy, najważniejszy, jakim jest ochrona biologiczna społeczeństwa, za drugi, znaczący, przyjął turystykę.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Chodzi o to, by w sensie ekologicznym sprzątać te części Polski, które jutro możemy turystycznie sprzedać, które mają szanse komercjalizacji przez turystykę.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Jeżeli ustalimy, że będą to Mazury i budujemy strategię rozwoju turystyki oraz tworzymy infrastrukturę, to nie może być tak, że minister ochrony środowiska gdzie indziej dokonuje inwestycji zamiast w tym właśnie rejonie; nasze przedsięwzięcia nie mogą się rozchodzić.</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">I tak jest w przypadku każdego z resortów, po kolei. Co prawda nie ujęliśmy ministra spraw wewnętrznych, ale trzeba to uzupełnić w drodze poprawki lub autopoprawki, gdyż jedną z barier jest bezpieczeństwo turystów w Polsce, co także musi znaleźć w ustawie propozycje rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Mamy więc w naszej polityce na rok bieżący dwa kanony. Pierwszy, to integracja turystyki w ramach różnych branż i resortów i doprowadzenie w wyniku tego do powstawania tego, co założono w projekcie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Drugi, to sprawa regionalizacji polityki turystycznej. Dużo pracy włożyliśmy w bieżące kontakty z gminami, zwłaszcza w porównaniu z innymi resortami po to, by rynek lokalny spróbować wciągnąć do naszej gry. Odbywaliśmy spotkania w Warszawie - poza nią inspirowaliśmy powstawanie związków-gmin, uczestniczyliśmy w ich spotkaniach, pomagaliśmy, interweniowaliśmy i te gminy rozpoczynają działalność.</u>
          <u xml:id="u-2.20" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Patrząc z naszego punktu widzenia, najlepiej działa administracja samorządowa, przyspiesza działania administracja rządowa szczebla wojewódzkiego, a opóźnione w działaniach jest centrum administracji; rozumiemy pod tym pojęciem wszystkich, których polityka decyduje o rozwoju turystyki.</u>
          <u xml:id="u-2.21" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Co do aktywizacji gmin, mamy w zasadzie za sobą to, co centrum może w tej sprawie zrobić. Żeby związek między administracją rządową a samorządową miał miejsce i by nadto powstawały pewne wspólnoty przestrzenne, doprowadzamy do powstawania regionów turystycznych poprzez seminaria regionalne.</u>
          <u xml:id="u-2.22" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Ostatnie spotkanie regionalne miało miejsce w województwie poznańskim. Byli na nim obecni przedstawiciele 7. województw reprezentujący administrację samorządową, właścicieli hoteli, pensjonatów, banki, media i wojewodów, którzy spotkali się po całodziennej debacie w Kórniku i podpisali wspólny dokument, że ich przestrzeń stanowi pewną wspólnotę regionalną. Nie jest to proste, jeśli wziąć pod uwagę cechy geograficzne, historyczne, tranzytowe, a teraz będą wspólnie pracowali na rzecz rozwoju usług turystycznych, monitoringu, promocji i szkolenia. Jest to sprawa niezwykle ważna, integrująca 7 województw we wspólnym celu.</u>
          <u xml:id="u-2.23" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">29–30 czerwca br. odbędzie się spotkanie 7 województw dolnej Wisły: Zamość, Lublin, Kielce, Tarnobrzeg, Piotrków Trybunalski, Biała Podlaska, z celem doprowadzenia do integracji między nimi przez wspólne uczestniczenie w pracach oraz grupy seminaryjne, opracowujące poszczególne tematy, jak np. turystyka a granica, turystyka a rynek lokalny, turystyka a marketing. W grupie takiej jest ekspert, wójt lub burmistrz, właściciel hotelu i inni, którzy wspólnie przygotowują stosowne dokumenty z zakresu obrad do podpisania.</u>
          <u xml:id="u-2.24" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Dla informacji, w jakim miejscu tej drogi jesteśmy podaję, że odbyły się następujące spotkania regionalne: Dolny Śląsk z 5 województwami, pas nadmorski, Małopolska, a z własnej inicjatywy 3 województwa: przemyskie, krośnieńskie i rzeszowskie, co uważamy za korzystny objaw naszej inicjatywy.</u>
          <u xml:id="u-2.25" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Pozostały Mazury, Mazowsze, wspomniana dolna Wisła z centrum w Kielcach oraz wymienione trzy województwa południowe, gdzie także seminarium odbędziemy.</u>
          <u xml:id="u-2.26" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Przedsięwzięcia integracyjne w ramach województw będą służyły i centrum administracji i samorządowej oraz ugrupowaniom biznesu, które mają także potrzebę integracji.</u>
          <u xml:id="u-2.27" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">To były sprawy polityki, poza tym ważne są sprawy merytoryczne, jakie chcemy w tym roku załatwić.</u>
          <u xml:id="u-2.28" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Pierwsza sprawa, to doprowadzenie do powstania strategii rozwoju turystyki, rozwoju produkcji turystycznej, którą opracowuje przy naszym udziale jedna z najlepszych firm konsultingowych na świecie.</u>
          <u xml:id="u-2.29" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Pierwsza faza jest już gotowa. Zakończenie przewiduje się na wrzesień br. i myślę, że byłoby bardzo pożyteczne zaprezentowanie całości na posiedzeniu Komisji Handlu i Usług.</u>
          <u xml:id="u-2.30" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Jest to bowiem dokument bardzo ważny, program-matka dla turystyki, który zaproponuje programy dotyczące infrastruktury inwestycyjnej, jej promocji i w oparciu o to już zaczyna się prace nad dużym programem marketingowym na rok i na trzy lata.</u>
          <u xml:id="u-2.31" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">W oparciu taki program mogą działać zarówno mniejsi, jak i więksi inwestorzy turystyczni, mogą tworzyć własne mniejsze programy.</u>
          <u xml:id="u-2.32" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Ważną sprawą jest prowadzone przez nas szkolenie i dokształcanie, za środki własne i obce, przy zaangażowaniu dobrych fachowców - także zagranicznych. Kształcimy nauczycieli, przekładamy i wydajemy książki zakresu hotelarstwa i ruchu turystycznego, a prowadzone szkolenia dotyczą wszystkich dziedzin turystyki, jak i administracji samorządowej i rządowej.</u>
          <u xml:id="u-2.33" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Poziom tych szkoleń jest coraz lepszy, gdyż prowadzą je coraz lepsi fachowcy, przez nas wyszukiwani.</u>
          <u xml:id="u-2.34" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Co do promocji, przygotowywany jest obecnie program promowania Polski na wybranych zewnętrznych rynkach.</u>
          <u xml:id="u-2.35" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Powyższe działy zawarte były w pierwszym memorandum podpisanym ze Wspólnotą Europejską. Niedawno podpisaliśmy drugie memorandum, zawierające trzy sprawy.</u>
          <u xml:id="u-2.36" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Pierwsza, to dystrybucja usług łącznie z informacją turystyczną. W tym zakresie przechodzimy z systemu ręcznego na komputerowy i na naszym rynku pojawiły się już firmy z systemem amerykańskim i z systemem niemieckim. Nie wiemy, czy to dobrze, czy nie, a eksperci wahają się co do możliwości stworzenia przez nas własnego systemu dystrybucji.</u>
          <u xml:id="u-2.37" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Druga sprawa, to agroturystyka i turystyka kwalifikowana, do których tworzone są już programy i w których to dziedzinach mamy spore szanse rozwoju.</u>
          <u xml:id="u-2.38" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Trzecia, to bezpieczeństwo na drogach.</u>
          <u xml:id="u-2.39" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Na te trzy sprawy będziemy mieli środki na trzy lata po 8 mln ECU rocznie.</u>
          <u xml:id="u-2.40" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Planujemy także zorganizowanie w przyszłym roku, w maju, kongres turystyki polskiej, nad którym patronat objął premier, a do rozpoczęcia pracy zainteresowane ministerstwa delegowały wiceministrów oraz dyrektorów do bieżącego współdziałania. Kongres ma być zwieńczeniem naszej dotychczasowej pracy.</u>
          <u xml:id="u-2.41" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Turystyka polska ma duże szanse rozwoju, postrzegają nasz kraj jako atrakcyjny turystycznie. Motywacje rządzące współczesnym turystą są dla polski korzystne, a obejmują poznawanie z akcentem na kulturę, człowieka jako część przyrody oraz zdrowie, jego utrzymanie i ochronę.</u>
          <u xml:id="u-2.42" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Mamy przy wszystkich trzech motywacjach duże szanse rozwoju, trzeba więc wyłożyć pieniądze, opracować zintegrowany program. Wspólnota Europejska wspiera nas w tych poczynaniach i to z wyprzedzeniem w stosunku do polityki państwa.</u>
          <u xml:id="u-2.43" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">W tym miesiącu mamy zaprezentować nasz dorobek Wspólnocie, która posiada bieżące informacje o naszych poczynaniach i ma dobrą opinię o tym, co już zrobiliśmy przy głównym celu, na jaki daje pieniądze - transformacji ustrojowej w dziedzinie turystyki.</u>
          <u xml:id="u-2.44" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Z tym wiąże się projekt ustawy, który państwo otrzymaliście i w którym generalnie chodzi o uregulowanie trzech spraw: koncesjonowania przedsiębiorstw i biur turystycznych, pilotów i przewodników.</u>
          <u xml:id="u-2.45" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Ostatnia afera z biurem „Mazovia” przekonała chyba wszystkich, że rynek nasz nie może być taki, jaki jest. Jego zdziczenie powoduje obawę przed podpisywaniem z naszymi biurami umów przez zagranicznych kontrahentów.</u>
          <u xml:id="u-2.46" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Punktem wyjścia - jest także w podpisanej przez nasz kraj konwencji - ochrona klienta i nie może być dalej tak, że klient naszych biur ciągle narażony jest na ryzyko.</u>
          <u xml:id="u-2.47" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Ponadto potrzebna jest integracja kapitału krajowego w turystyce, gdyż on jest rozproszony, a dla współpracy i konkurencji na rynku europejskim potrzebna jest firma z potężnym kapitałem.</u>
          <u xml:id="u-2.48" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Sporną pozostaje sprawa licencjonowania pilotów i przewodników turystycznych, którą być może rozstrzygnie rynek.</u>
          <u xml:id="u-2.49" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Ostatnia sprawa, to kategoryzacja bazy, która ma doprowadzić do tego, że zagraniczny klient w oparciu o znaki posiadane przez właściciela bazy będzie mógł prowadzić bezpiecznie politykę akwizycyjną.</u>
          <u xml:id="u-2.50" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Obecnie najważniejsze dla Polski rynki, to: niemiecki, skandynawski, Beneluksu, brytyjski, północnoamerykański, francuski, austriacki i włoski.</u>
          <u xml:id="u-2.51" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Najwięcej gotówki zostawili u nas w ubiegły roku Niemcy z łącznej kwoty 4,5 mld dolarów, wydanych przez turystów zagranicznych. My, Polacy, jako turyści, po przeliczeniu wydaliśmy 5,5 mld dolarów, licząc zaś wydatki towarzyszące, jak np. benzyna, koszulki, śledzie - około 10 mld dolarów. To kwota ogromna, o którą trzeba zabiegać w sposób zorganizowany i dla której musi być dobrze prowadzona polityka państwa.</u>
          <u xml:id="u-2.52" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Musimy przede wszystkim zabiegać o jakość usług i ich ilość, by spowodować większe wydatki turystów, którzy obecnie wydają średnio 28 dolarów dziennie, podczas gdy w Austrii ponad 100.</u>
          <u xml:id="u-2.53" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">To tyle o tym, co dla nas istotne, jakimi problemami żyjemy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Dziękuję, a teraz poprosimy wojewodę nowosądeckiego, pana Wiktora Sowę, aby omówił problemy rozwoju infrastruktury turystycznej jako ważnego elementu, implikującego rozwój gospodarki turystycznej, na przykładzie tego województwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#WojewodanowosądeckiWiktorSowa">Zadanie moje jest proste i trudne. Proste dlatego, że chciałbym podzielić się doświadczeniem, jak w ramach województwa taką infrastrukturę się tworzy, eksploatuje, ulepsza; i trudne - z tej racji - że wyjątkowość województwa nowosądeckiego, jego niepowtarzalność tę sprawę utrudnia. Czy to, co i jak się tutaj dzieje, można przenosić na inne tereny w Polsce?</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#WojewodanowosądeckiWiktorSowa">Mówiąc o infrastrukturze musimy zacząć od komunikacji. Turysta musi dojechać i to w miarę bezpiecznie oraz w krótkim czasie.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#WojewodanowosądeckiWiktorSowa">Byliśmy wczoraj na lotnisku w Nowym Targu, na którym także turysta może wylądować korzystając z samolotu, ale generalnie podstawową jest komunikacja drogowa - samochód lub autobus.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#WojewodanowosądeckiWiktorSowa">Sieć dróg województwa nowosądeckiego jest największa w Polsce, przy przyjęciu wskaźnika na 100 km kwadratowych. Łącznie mamy ich 1400 km. nie licząc oczywiście dróg gruntowych. Są to głównie drogi górskie, a stąd wynika trudność ich utrzymania, bowiem drogi się osuwają, i przez potoki i potoczki trzeba budować mosty.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#WojewodanowosądeckiWiktorSowa">Powoduje to trudności ze znalezieniem wskaźnika, jak wojewoda ma dzielić między gminy przeznaczone na ten cel w budżecie państwa środki, czy też nie dzielić, a przekazywać innej jednostce eksploatacyjnej, budującej i utrzymującej drogi.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#WojewodanowosądeckiWiktorSowa">Dochodzimy do wniosku, że sama gmina jest zbyt małą jednostką, a do takich celów najbardziej nadawałby się rejon czy związek gmin.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#WojewodanowosądeckiWiktorSowa">Środki z budżetu są zbyt małe do pełnego zabezpieczenia potrzeb, a dzielimy je następująco. Pierwsze, to finalizowanie prac kontynuowanych. Drugie, to współudział gmin, przy czym muszę zaznaczyć, że gminy przeznaczają znaczne środki, znając wagę dróg w turystyce. Trzecie, to plan potrzeb. I tak od trzeciej poczynając, prace przechodzą przez drugą i trafiają do pierwszej grupy, do zakończenia.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#WojewodanowosądeckiWiktorSowa">Istnieje niewątpliwa potrzeba zbudowania, odrębnej od dotychczasowej, drogi szybkiego ruchu z Krakowa do gór. Rozważana jest propozycja odnogi planowanej autostrady Zachód - Wschód, biegnącej trasą przez Kraków i Tarnów, odnogi łączącej przejście graniczne w Chyżnem. Ponadto obecna droga od Krakowa do Chyżnego także powinna być przebudowana.</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#WojewodanowosądeckiWiktorSowa">Gdyby droga była komercyjna, odpłatna, jej budową wyrażał już zainteresowanie kapitał austriacki, który przy obecnym rynku przewiduje zwrot inwestycji w ciągu 8–10 lat.</u>
          <u xml:id="u-4.9" who="#WojewodanowosądeckiWiktorSowa">Przejść granicznych, bardzo istotnych dla ruchu turystycznego, mamy w województwie osiem, z czego większość po stronie słowackiej. Kończymy przejście w Koniecznej, które oddane będzie w tym miejscu do użytku, ale mamy tutaj problem drogi łączącej to przejście z Gorlicami.</u>
          <u xml:id="u-4.10" who="#WojewodanowosądeckiWiktorSowa">Droga powstała w czynie społecznym, jest w klasie wojewódzkiej, ale wymaga kapitalnego remontu. Będziemy starali się o jej zakwalifikowanie do dróg krajowych po otwarciu przejścia, bo tylko to pozwoli podnieść jej klasę - obecnie załataliśmy jedynie dziury dla umożliwienia przejazdu. Gminy nadgraniczne zainteresowane są uruchamianiem przejść i gotowe są partycypować w kosztach, a my staramy się ułatwiać otwieranie tych przejść. Są możliwości uzyskania pieniędzy pozabudżetowych na przejście w Muszynce k/Krynicy, są małe przejścia jak Winiarczykówka po stronie Chyżnego, będąca przejściem gminnym, co do którego jest inicjatywa uruchomienia obu stron i polskiej i słowackiej, a ja w zgodzie z ustawą przygotowałem projekt porozumienia, aby to przejście przygotował wójt Lipnica i byłoby ono budowane przez gminę sposobem gospodarczym.</u>
          <u xml:id="u-4.11" who="#WojewodanowosądeckiWiktorSowa">Poza drogami jest problem rozbudowy czy przebudowy połączeń kolejowych. Mamy trudną sytuację, jeśli chodzi o podejście kolei do eksploatacji dotychczasowej sieci kolejowej. Trudno się pogodzić z traktowaniem kolei wyłącznie jako przedsięwzięcia gospodarczego, mającego przynosić dochody.</u>
          <u xml:id="u-4.12" who="#WojewodanowosądeckiWiktorSowa">To tak, jakby ktoś chciał sprzedawać gazety tylko w kiosku na rynku, podczas gdy gazety trzeba sprzedawać w całym mieście i nie wszędzie będzie taki zysk ze sprzedaży, jak na rynku. Taka jest polityka kolei w tej chwili. Tylko najbardziej rentowne linie się w tej chwili utrzymuje, linie nie przynoszące dochodu są likwidowane. Walczymy o utrzymanie linii kolejowej łączącej Chabówkę z Nowym Sączem przez Limanową, bo nie można likwidować linii, które aktywizują teren i powiększać jeszcze bezrobocie na tym terenie.</u>
          <u xml:id="u-4.13" who="#WojewodanowosądeckiWiktorSowa">Poruszyłem sprawy związane z komunikacją, bo bez niej turysta po prostu nie przyjedzie.</u>
          <u xml:id="u-4.14" who="#WojewodanowosądeckiWiktorSowa">Ponieważ mamy długą granicę ze Słowacją, współpracujemy z sąsiadami, a problem ożywienia ruchu na naszym terenie, to także łatwość przekraczania granicy południowej.</u>
          <u xml:id="u-4.15" who="#WojewodanowosądeckiWiktorSowa">Wiele problemów jest obecnie rozwiązywanych dla ułatwienia tego ruchu. Mamy uzgodniony tekst dawnej konwencji o przekraczaniu granicy na podstawie dowodu osobistego, a po wyborach na Słowacji, gdy sytuacja się ustabilizuje, będzie to chyba łatwo sfinalizować.</u>
          <u xml:id="u-4.16" who="#WojewodanowosądeckiWiktorSowa">Łatwość przekraczania granicy powoduje konieczność tworzenia niewielkich posterunków celno-granicznych, a w tym względzie przepisy nasze pozostają daleko w tyle. Ich wymagania co do wyposażenia, dziś anachronicznego, szalenie podrażają koszty przejść.</u>
          <u xml:id="u-4.17" who="#WojewodanowosądeckiWiktorSowa">A trzecią, najważniejszą, jest sprawa łączności przejścia z resztą kraju, nie zaś jego wielkość.</u>
          <u xml:id="u-4.18" who="#WojewodanowosądeckiWiktorSowa">Tak przeszedłem do sprawy telekomunikacji. Turysta przebywający na naszym terenie chce mieć kontakt z całym światem, a my mamy kłopoty z zapewnieniem łączności między województwami.</u>
          <u xml:id="u-4.19" who="#WojewodanowosądeckiWiktorSowa">Mamy w naszym województwie doświadczenie ze spółką telekomunikacyjną zawiązaną przez gminy z centrum w Grybowie, wszystkie wymagania są spełnione, tylko spółka od dwóch lat nie może dostać pasma, żeby można było uruchomić łączność. Nie chcę używać wyrazu „monopol”, ale takie działanie Telekomunikacji Polskiej SA, od której zależy uruchomienie lokalnej stacji łączności, nie służy niczemu dobremu, a odwrotnie.</u>
          <u xml:id="u-4.20" who="#WojewodanowosądeckiWiktorSowa">Jest to bariera ograniczająca dostępność terenu, bowiem chętny do przyjazdu turysta interesuje się długością dojazdu i możliwością łatwego połączenia telefonicznego z bliskimi czy partnerami w interesach, oczywiście poza walorami turystycznymi. Ta bariera obniża poważnie atrakcyjność danego terenu.</u>
          <u xml:id="u-4.21" who="#WojewodanowosądeckiWiktorSowa">Urok tej ziemi zawarty jest jeszcze w dwóch dziedzinach: osobowości zamieszkujących ją ludzi, kultywujących własną sztukę i kulturę, żywy folklor oraz w bogatej przyrodzie z unikatowymi zakątkami. Tatry, dolina Dunajca, Pieniny, dolina Popradu, dolina Ropy, gdzie ostatnio oddano zaporę w zalesionych i mało zamieszkałych i uczęszczanych okolicach, stanowią bogactwo tej ziemi, atrakcyjne turystycznie.</u>
          <u xml:id="u-4.22" who="#WojewodanowosądeckiWiktorSowa">Całe nasze województwo ma średnią gęstość zaludnienia w skali Polski, ale mamy tereny wschodnie znacznie rzadziej zaludnione niż zachodnie.</u>
          <u xml:id="u-4.23" who="#WojewodanowosądeckiWiktorSowa">Przedstawiłem państwu problemy telekomunikacji, czas teraz na budownictwo komunalne, jak: oczyszczalnie ścieków, wysypiska śmieci itd. Chciałbym zakomunikować, że oczyszczalni mamy już kilkanaście i bardzo ożywiła się ich budowa. To dziedzina, w której przodujemy w Polsce, chociaż mamy kłopoty w finansowaniu ich budowy.</u>
          <u xml:id="u-4.24" who="#WojewodanowosądeckiWiktorSowa">Świadomość konieczności budowy oczyszczalni jest w poszczególnych gminach pełna, ale narodowy i wojewódzki fundusz ochrony środowiska nie wystarczają na pokrycie potrzeb w tym zakresie, ani inicjatyw podejmowanych przez gminy.</u>
          <u xml:id="u-4.25" who="#WojewodanowosądeckiWiktorSowa">Ludzie piją wodę, jaka do nich spłynie z góry i wiedzą, że wszyscy powinniśmy dbać o jej czystość - dotarło to bez przepisów istniejących na Zachodzie, że ścieki wypuszcza się powyżej ujęcia wody, co dodatkowo mobilizuje do budowy oczyszczalni.</u>
          <u xml:id="u-4.26" who="#WojewodanowosądeckiWiktorSowa">Uważam, że u nas takie uregulowanie też spełniłoby ważną rolę, gdyż przyspieszyłoby oczyszczanie wód powierzchniowych, jakich przede wszystkim powinniśmy używać, bowiem sięganie do strategicznych - rzekłbym rezerw wody głębinowej, które zdarza się coraz częściej eksploatować, a których odnowić się nie da, nie wydaje się rozsądne.</u>
          <u xml:id="u-4.27" who="#WojewodanowosądeckiWiktorSowa">Czysta woda i czyste powietrze to dla każdego sprawa istotna. W tym celu przeprowadzamy prócz budowy ścieków, gazyfikację gmin. Już prawie 30 gmin jest w pełni zgazyfikowanych, co w Polsce stawia nasze województwo na bardzo wysokiej pozycji.</u>
          <u xml:id="u-4.28" who="#WojewodanowosądeckiWiktorSowa">Tutaj też jednak nie obywa się bez kłopotów. Budowa finansowana jest przez państwo w zakresie przesyłania i wysokiego ciśnienia, natomiast doprowadzenie i niskie ciśnienie - to finansowy wysiłek mieszkańców. Pojawił się problem prawny, kto ma to przejąć, kto konserwować. Okręgowy Zarząd Gazownictwa warunkuje dostawy gazu przejęciem instalacji, a wydaje się, że powinny być współwłaścicielami osoby budujące i ponoszące nakłady i powinny też one mieć zniżki w korzystaniu z gazu.</u>
          <u xml:id="u-4.29" who="#WojewodanowosądeckiWiktorSowa">Obecnie budując sieć robi się prezent przedsiębiorstwu gazowniczemu, a gazownicy mówią, że nic z tego nie mają i nie bardzo wiadomo, o co chodzi w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-4.30" who="#WojewodanowosądeckiWiktorSowa">Chciałbym jeszcze wspomnieć w związku z czystym powietrzem o odpadach i ich zagospodarowaniu. Z tym mamy największy problem, brak jest rozwiązania składowania śmieci, jak też zalegalizowania istniejących wysypisk. Decyzję w tej sprawie podejmuje wojewoda, ale trudno ją podjąć, gdy wysypiska nie są przygotowane na przyszłość.</u>
          <u xml:id="u-4.31" who="#WojewodanowosądeckiWiktorSowa">I znów pojawia się sprawa kosztów, bo urządzenie dobrego wysypiska nie jest tanie, a byle jakie zatruje środowisko, bo wskutek opadów atmosferycznych różne substancje spłyną w głąb ziemi, do wód gruntowych. I tutaj potrzebne są tanie, preferencyjne kredyty, aby uporać się z zanieczyszczeniami.</u>
          <u xml:id="u-4.32" who="#WojewodanowosądeckiWiktorSowa">Kłopoty, o jakich mówiłem trzeba rozwiązywać i pokazywałem na przykładzie naszego województwa, jak my to robimy. Ułatwiłoby tę pracę wprowadzenie przepisów normujących sensownie kwestie nieregulowane, jak i przydzielanie środków np. na drogi w zależności od długości tychże.</u>
          <u xml:id="u-4.33" who="#WojewodanowosądeckiWiktorSowa">Dla pomocy, w sprawach turystyki, powołałem Radę Turystyki przy wojewodzie nowosądeckim, który współpracuje ze Stowarzyszeniem Gmin na Rzecz Turystyki. Jest to forum do omawiania różnych propozycji czy podejmowania inicjatyw dla potrzeb wojewody i nie tylko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#BurmistrzKrynicyJanuszGolba">Chciałem zwrócić państwa uwagę na specyficzną gałąź turystyki, jaką jest lecznictwo uzdrowiskowe oraz związana z tym działalność profilaktyczna, rehabilitacyjna, kulturalna, rekreacyjna i sportowa. Nie referuję projektu ustawy o gminach uzdrowiskowych w imieniu resortu zdrowia. Nie znam takiego projektu, chociaż wiem, że nad nim pracują.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#BurmistrzKrynicyJanuszGolba">Ustawa, jaką macie państwo przed sobą, jest kompilacją ustawy przedłożonej przez Stowarzyszenie Gmin Uzdrowiskowych oraz ustawy senackiej Komisji Samorządu Terytorialnego z 1992 r.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#BurmistrzKrynicyJanuszGolba">Przy omawianiu tego tematu chcę zwrócić uwagę na odrębność ustrojową gmin uzdrowiskowych, bo chociaż ustawa o samorządzie terytorialnym wydana jeszcze w 1990 r. w art. 38 mówiła o odrębności ustrojowej gmin uzdrowiskowych, to do dziś zapis tego artykułu nie został wypełniony żadną treścią.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#BurmistrzKrynicyJanuszGolba">Oznacza to, że gminy uzdrowiskowe i funkcjonujące na ich terenie uzdrowiska w działalności opierają się na ustawie z 1966 r. o lecznictwie uzdrowiskowym i uzdrowiskach.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#BurmistrzKrynicyJanuszGolba">Należy zwrócić uwagę, że wymieniona ustawa o lecznictwie uzdrowiskowym i uzdrowiskach działała w innym systemie prawnym i w innym ustroju państwa. Nie funkcjonowały wówczas samorządy, a system zarządzania uzdrowiskami z tamtych lat w ogóle nie przystaje do realiów obecnej rzeczywistości, ponieważ jest to system centralistyczny, zarówno sterowania gospodarką, jak i samymi uzdrowiskami.</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#BurmistrzKrynicyJanuszGolba">O rozwiązaniach zawartych w tej ustawie wspomnę, ponieważ reguluje ona przede wszystkim sprawy lecznictwa uzdrowiskowego, a nie funkcjonowanie uzdrowisk, bo to dwa odrębne zagadnienia.</u>
          <u xml:id="u-5.6" who="#BurmistrzKrynicyJanuszGolba">Ustawa ta zawiera szereg zakazów i nakazów, od spełnienia których uzależnia funkcjonowanie lecznictwa uzdrowiskowego w miejscowościach uzdrowiskowych z tym, że nie wspomina ona nic o środkach na ten cel.</u>
          <u xml:id="u-5.7" who="#BurmistrzKrynicyJanuszGolba">Obowiązywanie ustawy do chwili obecnej postawiło gminy uzdrowiskowe w sytuacji wyjątkowej, ponieważ państwo prowadząc na terenie gmin uzdrowiskowych działalność leczniczą, stara się zabezpieczyć sobie rozmaite ulgi na prowadzenie tej działalności, która jest obecnie ograniczana w dużym stopniu, coraz mniej jest środków na prowadzenie lecznictwa uzdrowiskowego i funkcjonowanie obiektów sanatoryjnych i są one systematycznie ograniczane.</u>
          <u xml:id="u-5.8" who="#BurmistrzKrynicyJanuszGolba">W związku z tym praktycznie nie mówi się w ogóle o tworzeniu podstaw lecznictwa uzdrowiskowego. Lecznictwo to mieści się wg tej ustawy w zasadzie w sanatoriach, prawda zaś jest taka, że aby tworzyć takie lecznictwo i by mogło ono funkcjonować, trzeba stworzyć odpowiednie warunki.</u>
          <u xml:id="u-5.9" who="#BurmistrzKrynicyJanuszGolba">Podam kilka przykładów. Pan wojewoda wspomniał o walorach środowiska naturalnego, w uzdrowiskach obowiązują szczególne pod tym względem rygory, a popatrzmy jaka jest sytuacja polskich uzdrowisk.</u>
          <u xml:id="u-5.10" who="#BurmistrzKrynicyJanuszGolba">Spośród 36 naszych uzdrowisk wiele znajduje się w strefach zagrożenia ekologicznego, gdzie przekroczone są w zasadzie wszystkie dopuszczalne normy zanieczyszczenia - mówiąc krótko - środowiska.</u>
          <u xml:id="u-5.11" who="#BurmistrzKrynicyJanuszGolba">Czyli podstawy lecznictwa uzdrowiskowego w zakresie środowiska są żadne. Tworzenie podstaw środowiska uzdrowiskowego to: krajobraz, lasy, wody, parki - bardzo szeroki zakres działalności.</u>
          <u xml:id="u-5.12" who="#BurmistrzKrynicyJanuszGolba">W Krynicy orkiestra zdrojowa nie jest utrzymywana dla własnych mieszkańców; jest 6.100 metrów kwadratowych kwietników, rabatek, które też nie dla mieszkańców są utrzymywane, 200 ha parku zdrojowego też jest głównie dla kuracjuszy.</u>
          <u xml:id="u-5.13" who="#BurmistrzKrynicyJanuszGolba">I pytanie, z czego gminy uzdrowiskowe czerpią środki na te podwyższone standardy utrzymania? Z podwyższonych podatków nakładanych na własnych mieszkańców oraz ze sprzedaży posiadanego majątku gminnego.</u>
          <u xml:id="u-5.14" who="#BurmistrzKrynicyJanuszGolba">Równoległe obniżają się wpływy podatkowe z podatku od nieruchomości od obiektów sanatoryjnych o 2/3 w stosunku do innych podmiotów, co stanowi dla Krynicy 3 mld zł straty.</u>
          <u xml:id="u-5.15" who="#BurmistrzKrynicyJanuszGolba">Taksa zdrojowa pobierana jest prawie wyłącznie od wczasowiczów, co dewaluuje pojęcie tej taksy, bowiem na całym świecie i u nas przed wojną pobierana była przede wszystkim od kuracjuszy, a następnie od innych wczasowiczów. Utrata wpływów wynosi 900 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-5.16" who="#BurmistrzKrynicyJanuszGolba">Razem strata wynosi 10% całego budżetu Krynicy.</u>
          <u xml:id="u-5.17" who="#BurmistrzKrynicyJanuszGolba">Po nowej ustawie nie spodziewamy się cudu, a jedynie równorzędnego traktowania wszystkich podmiotów pod względem podatkowym, a więc obiektów sanatoryjnych, obiektów wczasowych, innych podmiotów prowadzących podobną działalność, ponieważ jest to nasz przemysł, taki jak dla innych miejscowości fabryka czy kopalnia.</u>
          <u xml:id="u-5.18" who="#BurmistrzKrynicyJanuszGolba">Skoro państwo dla swych podmiotów stanowi ulgi podatkowe, to ciężar utrzymania uzdrowisk przerzuca na barki społeczności lokalnych i taka jest obecnie prawda.</u>
          <u xml:id="u-5.19" who="#BurmistrzKrynicyJanuszGolba">Jak próbują się ratować uzdrowiska? Wiele z nich podwyższa - jak Krynica - podatki i opłaty lokalne, ale podwyższamy także ceny za wodę i za ścieki. Oznacza to, że zbliżamy się do granicy społecznej wytrzymałości w tym względzie.</u>
          <u xml:id="u-5.20" who="#BurmistrzKrynicyJanuszGolba">Powstaje zatem pytanie, jak to ma długo trwać, kiedy system przedwojenny jest praktycznie do przeniesienia na dziś z niewielkimi zmianami, praktycznie z wykreśleniem części administracyjnej; że system funkcjonowania uzdrowisk europejskich pod względem organizacyjnym i prawnym można przenieść na nasz grunt bez żadnego problemu.</u>
          <u xml:id="u-5.21" who="#BurmistrzKrynicyJanuszGolba">Na Zachodzie, w związku z ograniczeniem swobodnego rozwoju uzdrowisk przez niezbędne dla funkcjonowania uzdrowiska bariery, jak ekologiczne, czy architektoniczne, wprowadzono system rekompensowania ograniczeń, stwarzając rozmaite zachęty w formie dotacji czy subwencji, by uzdrowiska funkcjonowały i rozwijały się.</u>
          <u xml:id="u-5.22" who="#BurmistrzKrynicyJanuszGolba">W naszym przypadku praktycznie nie ma żadnych zachęt, a obserwujemy zachowania i naciski społeczności lokalnych, zmierzające do uruchamiania w uzdrowiskach przemysłu, co je po prostu zniszczy.</u>
          <u xml:id="u-5.23" who="#BurmistrzKrynicyJanuszGolba">Brak rozwiązań systemowych prowadzi i do tego, że wielu Polaków wyjeżdża do uzdrowisk słowackich, czeskich, niemieckich, czy austriackich, gdzie infrastruktura w uzdrowiskach jest o wiele lepsza, a czasem i tańsza od naszej i tam zostawia pieniądze.</u>
          <u xml:id="u-5.24" who="#BurmistrzKrynicyJanuszGolba">Jeżeli pozostawi się to własnemu losowi, nie stworzy systemu, jaki jest w zasięgu ręki przez uchwalenie ustawy o gminach uzdrowiskowych, tworzącej odpowiednie ramy prawne, ustrojowe i ekonomiczne dla polskich uzdrowisk, nie będzie dobrze. Przez to działanie można uratować chociaż część z ponad 30 polskich uzdrowisk i przynajmniej część miejscowości potencjalnie uzdrowiskowych o walorach dobrych i znanych od dawna.</u>
          <u xml:id="u-5.25" who="#BurmistrzKrynicyJanuszGolba">My próbowaliśmy w gronie Stowarzyszenia Gmin Uzdrowiskowych tę sytuację rozwiązać, niestety, brak jest w Polsce systemu ubezpieczeń zdrowotnych oraz systemu ubezpieczeń społecznych i jest to bariera nie pozwalająca na wprowadzenie u nas zdrowego systemu lecznictwa uzdrowiskowego.</u>
          <u xml:id="u-5.26" who="#BurmistrzKrynicyJanuszGolba">Ponieważ nie da się określić czasu wprowadzenia takiego systemu, mamy inne propozycje w postaci uchwalenia ustawy o gminach uzdrowiskowych, co stworzy podstawy bytu uzdrowisk.</u>
          <u xml:id="u-5.27" who="#BurmistrzKrynicyJanuszGolba">W ustawie o finansach gmin, gminy uzdrowiskowe nie mają równoprawnej, do innych gmin, sytuacji. Na prowadzenie działalności w ramach podstaw lecznictwa uzdrowiskowego, jakie musimy zabezpieczyć, nie otrzymujemy żadnych środków. Tak więc z powodu, że gmina jest uzdrowiskową, ponosi dodatkowe koszty - w przypadku Krynicy wynoszą one na zapewnienie podstaw lecznictwa uzdrowiskowego 6 mld zł przy budżecie wynoszącym 40 mld zł. W systemie podatkowym nie mamy żadnego zwrotu poniesionych w ten sposób kosztów.</u>
          <u xml:id="u-5.28" who="#BurmistrzKrynicyJanuszGolba">Niektórzy twierdzą, że kuracjusze zostawiają pieniądze w sklepie. Ale system podatkowy mamy taki, że ze sklepu wraca to do budżetu państwa, a w żadnej mierze do budżetu gmin. O to też zabiegamy, by wydatki nas nie obciążały.</u>
          <u xml:id="u-5.29" who="#BurmistrzKrynicyJanuszGolba">Wracam do sprawy finansowania gmin. Przy naliczaniu subwencji ogólnej nie uwzględnia się kuracjuszy i wczasowiczów, a dotyczy to miejscowości uzdrowiskowych i wczasowych.</u>
          <u xml:id="u-5.30" who="#BurmistrzKrynicyJanuszGolba">Krynica mająca 12.000 mieszkańców, ma od 7 tys. do 12 tys. - zależnie od wykorzystania - kuracjuszy i wczasowiczów stałych, nie licząc innych turystów. Nie ma natomiast żadnego systemu wyrównawczego, mimo że kuracjusze potrzebują takiego samego, a nawet podwyższonego standardu usług zabezpieczanego przez gminę.</u>
          <u xml:id="u-5.31" who="#BurmistrzKrynicyJanuszGolba">Mamy więc serdeczną prośbę o podjęcie inicjatywy ustawodawczej w zakresie uchwalenia ustawy o gminach uzdrowiskowych.</u>
          <u xml:id="u-5.32" who="#BurmistrzKrynicyJanuszGolba">Podałem wszystko w jak największym skrócie, aby unaocznić fakt odrębności gmin uzdrowiskowych i nie zmęczyć państwa.</u>
          <u xml:id="u-5.33" who="#BurmistrzKrynicyJanuszGolba">Jako Stowarzyszenie Gmin Uzdrowiskowych i jako Unia Gmin Turystyczno-Uzdrowiskowych jesteśmy gotowi natychmiast przystąpić do prac nad ustawą o gminach uzdrowiskowych i my projekt takiej ustawy posiadamy.</u>
          <u xml:id="u-5.34" who="#BurmistrzKrynicyJanuszGolba">Na zakończenie chciałabym zwrócić uwagę na jeszcze jedną sprawę. Dochodzą do nas słuchy, że Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej chce przekształcać przedsiębiorstwa uzdrowiskowe na zasadzie prywatyzacji.</u>
          <u xml:id="u-5.35" who="#BurmistrzKrynicyJanuszGolba">Widziałem wiele uzdrowisk na Zachodzie, ale proszę mi wierzyć, że systemu bezpośredniej prywatyzacji żadne uzdrowisko nie wytrzymało.</u>
          <u xml:id="u-5.36" who="#BurmistrzKrynicyJanuszGolba">Na przykład wszystkie uzdrowiska francuskie przechodziły przez system komunalizacji, przy czym pozostawała część uzdrowisk funkcjonujących jako własność państwa w trakcie tego procesu. U nas, przed wojną, funkcjonowały trzy przedsiębiorstwa uzdrowiskowe: Ciechocinek, Krynica i Busko-Zdrój.</u>
          <u xml:id="u-5.37" who="#BurmistrzKrynicyJanuszGolba">Bezpośrednia prywatyzacja doprowadzi do tego, że 20 tys. ludzi zatrudnionych w uzdrowiskach znajdzie się w pewnej chwili w sytuacji nieprzyjemnej. Muszę przy tym dodać, że baza lecznicza i hotelowa przedsiębiorstw uzdrowiskowych daleko odbiega od standardu bazy leczniczej i hotelowej obiektów branżowych, mających standard porównywalny z obiektami zachodnimi, a nawet wyższy w wielu przypadkach.</u>
          <u xml:id="u-5.38" who="#BurmistrzKrynicyJanuszGolba">I na zakończenie prośba, aby wszelkie poczynania w tym względzie były konsultowane z zainteresowanym, czyli gminami uzdrowiskowymi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Dziękuję panu burmistrzowi. Ponieważ do końca obrad jeszcze daleko, ogłaszam 10-minutową przerwę.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Po przerwie. Przystępujemy do dyskusji. Proszę bardzo kto z posłów ma pytania do referentów, do materiałów dostarczonych przed posiedzeniem?</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Gościem naszego posiedzenia jest pani Urszula Pacupińska, przedstawicielka Ministerstwa Transportu i Gospodarki Morskiej, która wszystkie problemy związane z drogownictwem, kolejami i inne przedstawi niezwłocznie po powrocie do Warszawy właściwemu adresatowi.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Nie przybył na nasze spotkanie przedstawiciel resortu zdrowia, ale problem gmin uzdrowiskowych będzie i tak rozpatrywany wspólnie z resortem zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Pan poseł T. Gawin chce zabrać głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełTadeuszGawin">Pan wojewoda nowosądecki mówił o czystej wodzie, powietrzu, planowanej utylizacji śmieci i w związku z tym mam pytanie, gdzie w tej chwili wywożone są śmieci na tym terenie, bo z doświadczeń lat poprzednich wiadomo, że te śmieci nie są wywożone nigdzie indziej, tylko do potoku. Przychodzi woda, zbiera to i poniesie ze sobą. Taka była praktyka i czy w tej chwili mentalność ludzi na tyle się zmieniła, nie bardzo mi się chce wierzy, bo wczoraj rozmawiałem z posłem A. Makowskim i odczucia mieliśmy podobne. Chyba w dalszym ciągu trzeba pracować z tymi ludźmi, by zrozumieli, że w ten sposób turystów się nie przyciągnie.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełTadeuszGawin">Rzecz pozytywna, jaką widziałem, to próba sortowania śmieci podjęta w niektórych gminach. Te śmieci powinny być sortowane poczynając już od domu, bo będzie mniejszy problem z ich zagospodarowaniem w części, stąd do zniszczenia pozostanie ich mniej.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełTadeuszGawin">W tej chwili już bardzo wiele opakowań posiada znak powtórnego obiegu i jest to dobry początek wykorzystywania odpadów do przerobu.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełTadeuszGawin">Dziś mamy problemy z skupem surowców wtórnych, i to spore, i uważam, że Sejm w tym względzie będzie musiał podjąć działanie dla stworzenia warunków i powstania w naszym kraju sektora dającego opłacalność zagospodarowywania odpadów.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#PosełTadeuszGawin">Chciałbym się więc dowiedzieć, jak wygląda zagospodarowywanie śmieci. Druga sprawa, to komunikacja, ale w bardzo szerokim pojęciu. I transport, i telekomunikacja, i informacja. Przedstawiony został problem transportu samochodowego ciężkiego. Drogi są wąskie a podróż za TIR-em nie jest miła. Wydaje się, że jednym z najlepszych rozwiązań byłoby zbudowanie osobnej nitki drogowej dla samochodów ciężkich.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#PosełTadeuszGawin">Mnie się wydaje, że warto byłoby spojrzeć na sąsiadów Czechów i dalej na Austriaków, gdzie transport samochodów ciężkich w weekendy w ogóle się nie odbywa, a większość ładunków jedzie koleją.</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#PosełTadeuszGawin">I czy spoglądając pod tym kątem, dziś nierentowne linie kolejowe nie okazałyby się rentownymi, gdyby wykorzystać je do tego transportu? I czy nie byłoby to wykorzystane także dla środowiska, bo jak na razie paliw obojętnych dla otoczenia brak. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełGrzegorzFigura">Moje pytanie dotyczy projektu dwu ustaw, jakie otrzymaliśmy na dzisiejsze posiedzenie. Po zapoznaniu się z nimi uważam, że są one bardzo ważne, brak natomiast informacji, czy one wpłynęły do laski marszałkowskiej czy nie, i stąd pytanie do pana prezesa, kiedy Urząd Kultury Fizycznej i Turystyki zamierza te ustawy skierować do Sejmu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełJanOkoński">Moje pytanie do pana wojewody dotyczy przejścia w Jurgowie, o którym rozmawialiśmy już rok temu i obecnej sytuacji tego przejścia, tym bardziej że mieszkańcy Bukowiny Tatrzańskiej i Słowacji są nim bardzo mocno zainteresowani.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełAndrzejGąsienicaMakowski">Moje pytanie kieruję do pana prezesa, a dotyczy ono wspierania - szczególnie promocyjnego - agroturystyki i ekoturystyki.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełAndrzejGąsienicaMakowski">W perspektywie wiele polskich gmin jest atrakcyjnych turystycznie, ale nie ma środków finansowych na ich promocję. Czy jest w poruszanej problematyce pokazana pomoc dla terenów zagrożonych bezrobociem, a mających perspektywy rozwoju turystyki?</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#PosełAndrzejGąsienicaMakowski">Druga sprawa dotyczy Banku Turystyki, jaki funkcjonował, a obecnie został przekształcony czy wykupiony. Jak więc wygląda teraz wspieranie, ze strony państwa, inwestycji turystycznych, drobnych pensjonatów i podobnych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Zacznę od sprawy dotyczącej ustawy. Była ona przedmiotem bardzo długiej dyskusji i ma historię kilkunastoletnią.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Różne odłamy branży turystycznej podchodziły do tej regulacji z dużymi oporami, ale transformacja ustrojowa i inne przyczyny wpłynęły na poprawę klimatu i około 2–3 tygodnie temu skierowaliśmy projekt do Urzędu Rady Ministrów i tam on w tej chwili jest.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Projekt był uzgodniony z innymi resortami, ale może wrócić do tej fazy, gdyż była drobna korekta projektu po uzgodnieniach. Zależy to od stanowiska Biura Prawnego Rady Ministrów. My chcielibyśmy go skierować jak najszybciej do Sejmu i zrobimy wszystko w tym kierunku. Potrzeba takich przepisów od dawna.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Jeśli chodzi o dokument o strategii rozwoju turystyki, projekt 29 czerwca br. będzie rozpatrywany przez Komitet Ekonomiczny Rady Ministrów, a potem przez rząd. Będzie to na pewno z pożytkiem dla turystyki.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Pytanie o agroturystykę - jesteśmy tym oczywiście zainteresowani, dlatego w drugim memorandum ze Wspólnotą Europejską jest wpisana dystrybucja usług turystycznych, centralny system rezerwacji, jak wspominałem, drugi blok spraw, to agroturystyka.</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Mamy na agroturystykę środki, ma też na ten cel środki minister rolnictwa, posiadający specjalną fundację. My koordynujemy całość przedsięwzięć i w tej chwili robiony jest program dla tej części i dla agroturystyki w Polsce zostanie przygotowana strategia.</u>
          <u xml:id="u-11.6" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Zaczynamy więc od zbudowania solidnej podstawy, by potem zbudować całe instrumentarium tej dziedziny.</u>
          <u xml:id="u-11.7" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Na dzień dzisiejszy są niewielkie możliwości działań, można już korzystać z pieniędzy Banku Światowego, które w części na rolnictwo posiadają środki na agroturystykę.</u>
          <u xml:id="u-11.8" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Co do Banku Turystyki, powstał on w wyniku porozumienia między ministrem do spraw młodzieży i kultury fizycznej a ministrem finansów i skonsumował on saldo powstałe po centralnym funduszu turystyki i wypoczynku, gdy fundusze były likwidowane. Na przykład fundusz kultury poszedł nie do banku lecz na fundację, bo taką możliwość też przepisy przewidywały.</u>
          <u xml:id="u-11.9" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Przez Bank Turystyki czarterowano wpływy należne skarbowi państwa i ze środków wpływających ustawodawca zrobił linię kredytową. Ostatnia ustawa budżetowa przewiduje 100 mld zł na realizację kredytów.</u>
          <u xml:id="u-11.10" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Bank ten nie utrzymał się sam i otworzył się na kapitał zewnętrzny, skąd powstał Bank Wschodnioeuropejski, prywatny, który został również wzmocniony przez ministra finansów.</u>
          <u xml:id="u-11.11" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">W tej chwili chcemy lepiej współpracować z ministrem finansów w sprawie wyegzekwowania do końca wszystkich preferencji, jakie legły u podstaw powstania Banku Turystyki. Za kilka miesięcy odpowiedź na ten temat na pewno będzie pełniejsza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#WojewodanowosądeckiWiktorSowa">Zacznę od pytania o Jurgów. W ramach umowy międzynarodowej w tym roku są przewidziane dwa przejścia: Konieczna i rozpoczęcie rozbudowy przejścia w Chyżnem.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#WojewodanowosądeckiWiktorSowa">Polska buduje przejście w Koniecznej, które będzie otwarte w lipcu br. W Chyżnem Słowacy mieli rozpocząć budowę mostu, ale jeszcze jej nie rozpoczęli, bo prowadzone są inne prace.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#WojewodanowosądeckiWiktorSowa">Przejście w Jurgowie, przewidziane w umowie do budowy po stronie słowackiej, na prośbę 32 Słowaków zostaje przesunięte do rozbudowy za dwa lata. Z racji położenia za naszą granicą pozostajemy z boku tej budowy.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#WojewodanowosądeckiWiktorSowa">Natomiast wykorzystanie do transportu drogowego kolei, rozumiem, że przez platformy, na jakie samochody by wjeżdżały i następnie były przewożone, jest przedmiotem rozmów co do przejścia kolejowego w Leluchowie, na propozycję tamtejszego środowiska. To jedyna taka propozycja. Przyznam, że nie rozpracowywaliśmy tego.</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#WojewodanowosądeckiWiktorSowa">Na taką platformę trzeba móc gdzieś wjechać i gdzieś - zależnie od potrzeb - zjechać, a ponadto kwestia prawna egzekwowania takiego obowiązku od kierowców - obiecuję zająć się tą propozycją, jej praktycznymi aspektami.</u>
          <u xml:id="u-12.5" who="#WojewodanowosądeckiWiktorSowa">Być może o istniejącym przekonaniu, że już wodę trzeba szanować powiedziałem trochę na wyrost, ale upoważniła mnie do tego ilość budowanych oczyszczalni ścieków, świadcząca - moim zdaniem - o przełamaniu starych nawyków. Skoro się podejmuje trud budowy oczyszczalni, skoro się finansuje tę budowę w dużej części z własnych środków plus kredyty, które też trzeba spłacić, ośmieliło mnie to do takiego wniosku, choć edukacji nigdy za wiele i trzeba ją w tej dziedzinie kontynuować.</u>
          <u xml:id="u-12.6" who="#WojewodanowosądeckiWiktorSowa">W tej chwili okolice Witowa, Kościeliska jak i Czarnego Dunajca są zaniedbane pod tym względem, gdzie miejscami niezbyt ładnie pachnie, a nieczystości wywozi się pod las - chociaż dobrze, że już nie do potoku, aczkolwiek część z nich i do wód się pewnie przedostanie.</u>
          <u xml:id="u-12.7" who="#WojewodanowosądeckiWiktorSowa">W wielu gminach mamy już wystawione kubły na śmieci, ale z ich sortowaniem tak dobrze jeszcze nie jest. W ogóle problemem całego kraju, nie tylko naszego województwa, jest zagospodarowanie odpadów. W wielu krajach pozostaje do 10% odpadów z odpadów, reszta zostaje przerobiona, zagospodarowana.</u>
          <u xml:id="u-12.8" who="#WojewodanowosądeckiWiktorSowa">Ożywił się skup i zagospodarowanie złomu, może z powodu eksportu, natomiast z makulaturą i szkłem mamy nadal kłopot.</u>
          <u xml:id="u-12.9" who="#WojewodanowosądeckiWiktorSowa">Gdy pytałem w Szwecji o rozwiązanie wskazano mi, że każde gospodarstwo domowe płaci niewielki podatek, dzięki któremu gmina ma odpowiednie środki na zagospodarowanie odpadów.</u>
          <u xml:id="u-12.10" who="#WojewodanowosądeckiWiktorSowa">Czy można taki podatek u nas wprowadzić - nie wiem, ale jest prośba rozpatrzenia sprawy pod kątem prawnego uregulowania tej sprawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Otwieram dyskusję i chcę przekazać informację, że na sali jest pan dr Tadeusz Burzyński, który jest współautorem dokumentu o strategii rozwoju gospodarki turystycznej, który może nam wyjaśnić sprawy budzące wątpliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełHenrykChoryngiewicz">Jeszcze w ramach pytań, co do pana prezesa Jermanowskiwego. Bardzo mi się podoba dokument o strategii rozwoju turystyki, jaki zdołałem przejrzeć przed rozpoczęciem dzisiejszego spotkania, gdyż jest syntetyczny i wyczerpujący, i wymienia wszystkie zagadnienia, które powinny być podzielone w układzie branżowym i zrealizowane po to, by można było stworzyć warunki do rozwoju turystyki.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#PosełHenrykChoryngiewicz">Być może mi to umknęło, ale nie znalazłem informacji, w jaki sposób dokument ten stanie się dokumentem rządowym oraz w jaki sposób panowie chcielibyście wyegzekwować skutecznie te zapisy, które są adresowane do poszczególnych resortów i w jaki sposób ma to szanse być skoordynowane na poziomie rządu, bo od tego będzie bardzo dużo zależało.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#PosełHenrykChoryngiewicz">Mam jeszcze pytanie do pana burmistrza Krynicy, ile miejsc pracy oferuje przemysł uzdrowiskowo-wczasowy na te 12 tys. potencjalnych kuracjuszy i wczasowiczów, bowiem być może byłby on skutecznym lekarstwem dla rozwinięcia inicjatywy ludzi i poprawy ich sytuacji ekonomicznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">29 czerwca br. dokument o strategii rozwoju turystyki rozpatrywany będzie przez Komitet Ekonomiczny Rady Ministrów, następnie na posiedzeniu przez Radę Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiCzesławJermanowski">Dokument ten posiada harmonogram, zaś premier powołuje międzyresortowy zespół ds. egzekucji i tych zapisów. Taki został przewidziany tryb wdrażania postanowień dokumentu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#BurmistrzKrynicyJanuszGolba">Po zmniejszeniu miejsc sanatoryjnych we wszystkich gminach uzdrowiskowych powstał problem bezrobocia strukturalnego, bo w naszym przypadku jest to zatrudnienie monokulturowe w lecznictwie sanatoryjnym i wczasowym.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#BurmistrzKrynicyJanuszGolba">W naszych 12 tys. miejsc 3.600 to miejsca sanatoryjne, których liczba maleje. Na tę liczbę w przypadku przedsiębiorstwa uzdrowiskowego jest to 900 miejsc pracy, pozostałe mają 1.900 miejsc pracy, razem 2.800.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#BurmistrzKrynicyJanuszGolba">Przy przedstawieniu procentowym podam, że w 1992 r. wobec drastycznego zmniejszenia miejsc sanatoryjnych, w Krynicy wzrosło bezrobocie do 26%. Po przekształceniu się obiektów sanatoryjnych i rozwoju rozlewni wód mineralnych obecnie bezrobocie wynosi 17%.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#BurmistrzKrynicyJanuszGolba">W skali wszystkich uzdrowisk jest to problem bardzo poważny, gdyż tylko przedsiębiorstwa uzdrowiskowe zatrudniają na terenie Polski 20 tys. ludzi w 36 uzdrowiskach, a więc tyle, co wielka huta czy inne duże przedsiębiorstwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełTadeuszGawin">Prezes Cz. Jermanowski mówił o tym, że nasza turystyka powinna być zorganizowana, bowiem brak tej organizacji powoduje nieufność kontrahentów zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#PosełTadeuszGawin">Dziś taka turystyka nie może funkcjonować bez środków nowoczesnej informacji. Pan prezes mówił, że problem był roztrząsany, ale na razie brak jest propozycji rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#PosełTadeuszGawin">Chciałbym powiedzieć o zorganizowaniu systemu informacji, co dobiega końca, w oparciu o telekomunikację kolejową, obejmującą cały kraj, z mnóstwem węzłów teletransmisyjnych.</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#PosełTadeuszGawin">Z tej sieci, o nazwie „Kolpak”, ma zamiar skorzystać w tej chwili Sejm dla połączenia ze wszystkimi posłami w kraju. Biura poselskie czy posłowie mają być wyposażeni w mikrokomputery, które zapewnią połączenie przez wspomnianą łączność kolejową.</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#PosełTadeuszGawin">Należałoby się zastanowić, czy nie skorzystać z tej możliwości dla turystyki, gdyż jest sieć - rzecz najważniejsza - pozwalająca na łączność i wymianę informacji. A przecież kolej jest jednym z elementów turystyki i sądzę, że byłaby zainteresowana takim rozwiązaniem.</u>
          <u xml:id="u-17.5" who="#PosełTadeuszGawin">Kompleksowe rozwiązania w dziedzinie turystyki cieszą się powodzeniem, turysta lubi bowiem wiedzieć, jakie ma możliwości zakwaterowania, spędzania czasu i że ma to zarezerwowane.</u>
          <u xml:id="u-17.6" who="#PosełTadeuszGawin">Na kolei słupy zniknęły w latach 70., są kable i ta łączność jest pewniejsza niż przy pomocy plączących się drutów naziemnych.</u>
          <u xml:id="u-17.7" who="#PosełTadeuszGawin">Druga kwestia, to brak obowiązku i metod współpracy między przedsiębiorstwami, biurami podróży. Konkurencja konkurencją, ale wzajemna pomoc w kompleksowej obsłudze turysty, współpraca biur musi istnieć, gdyż stracimy klientów, zwłaszcza zagranicznych. Jeszcze sprawa zapisu w ustawie, o gminach uzdrowiskowych, stanowiącego, że finansuje się działalność uzdrowiskową z opłat, spadków i zapisów, dotacji. To ostatnie wymaga uściślenia co do sposobu naliczania wielkości dotacji, gdyż będzie to problem przy uchwalaniu budżetu. W komunikacji jest to tzw. pasażerokilometr, tutaj brak takiego wskaźnika.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PrezesTatrzańskiejIzbyGospodarczejAndrzejKarpiel">Mam pytanie odnoszące się do projektu ustawy o promocji turystyki. Art. 6 pkt 1 stanowi, że będzie stworzona Polska Agencja Promocji Turystyki, zwana dalej Agencją i będzie ona posiadać osobowość prawną.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#PrezesTatrzańskiejIzbyGospodarczejAndrzejKarpiel">Chciałem spytać, czy agencja ta będzie mogła prowadzić negocjacje z innymi ministerstwami?</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#PrezesTatrzańskiejIzbyGospodarczejAndrzejKarpiel">Pytam o to dlatego, ponieważ turyści przyjeżdżający w okolice Zakopanego chcą pojechać i na Słowację, zwiedzić całe Tatry, a od nich wymagana jest osobna wiza na Słowację. Czy agencja będzie mogła załatwić tę sprawę z Ministerstwem Spraw Zagranicznych, by ułatwić takie podróże turystom zagranicznym czy to w obrębie Tatr, czy innych gór po obu stronach granicy.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#PrezesTatrzańskiejIzbyGospodarczejAndrzejKarpiel">Drugie pytanie dotyczące styku park narodowy - gmina, które mają w zasadzie interesy rozbieżne, jeśli chodzi o turystykę. Czy możliwy byłby zapis w ustawie, by agencja występowała w roli mediatora przy spornych sprawach tego typu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PosełGrzegorzFigura">Jestem z sąsiedniego województwa bielskiego, również graniczącego ze Słowacją i praktycznie mógłbym za panem wojewodą nowosądeckim powtórzyć prawie wszystkie bariery dróg, przejść granicznych, telekomunikacji. Takie same są atuty obu województw i przyrodnicze, i żywej kultury.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#PosełGrzegorzFigura">Natomiast województwo bielskie nie ma przejść granicznych. Jest to bardzo ważna sprawa, bo nowosądeckie ma już 6 przejść, 2 są w budowie i myśli się o dalszych, a mówię o tym na posiedzeniu Komisji, by rzecz upublicznić, by nabrała ona rozgłosu.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#PosełGrzegorzFigura">Chciałbym przypomnieć ostatnie spotkanie posłów słowackich i polskich w Tatrzańskiej Jaworzynie. Była tam mowa o nowej kategorii przejść, nie istniejących w prawie, o przejściach pieszych.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#PosełGrzegorzFigura">W istniejących warunkach przyrodniczych, przy tych szlakach górskich, uruchomienie takich przejść podniosłoby znacznie atrakcyjność turystyczną naszych terenów.</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#PosełGrzegorzFigura">Wypada przypomnieć w tym momencie przedwojenną konwencję praską, która pozwalała na swobodne poruszanie się po obu stronach granicy polsko-czechosłowackiej od Cieszyna po Krynicę, mimo że były nasze państwa po konfliktach i niedawno odzyskały niepodległość - konwencja była z 1926 r.</u>
          <u xml:id="u-19.5" who="#PosełGrzegorzFigura">Obecnie od trzech lat obserwuję naciski wielu organizacji samorządów, związków gmin, stowarzyszeń międzynarodowych na załatwienie tej sprawy, ale bez efektów. Może więc kategoria przejścia pieszego byłaby rozwiązaniem, chciałem więc zaapelować o wspólnie podjęcie starań w tej mierze.</u>
          <u xml:id="u-19.6" who="#PosełGrzegorzFigura">Chciałbym jeszcze kilka słów powiedzieć o doskonałej współpracy Urzędu Kultury Fizycznej i Turystyki ze Związkiem Gmin Południowej Żywiecczyzny. Ten związek podjął zmianę planów przestrzennych wszystkich gmin pod kątem rozwoju turystyki i - co pragnę publicznie podkreślić - urząd sam znalazł nasz związek i zaproponował pomoc, co zasługuje na podziękowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#ZastępcadyrektoraTatrzańskiegoParkuNarodowegoStanisławCzubernat">Turystyka, która ma przynieść dochód i popchnąć kraj w kierunku lepszego rozwoju i zapewnić zatrudnionym w niej ludziom dochody, ma największe możliwości rozwoju w ciekawych obszarach naszego kraju, a te z uwagi na ich wartość są na ogół objęte jakąś formą ochrony, z których najwyższą jest park narodowy.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#ZastępcadyrektoraTatrzańskiegoParkuNarodowegoStanisławCzubernat">Chciałbym przybliżyć państwu problematykę Tatrzańskiego Parku Narodowego w zderzeniu ochrony z udostępnianiem. Jaki cel ma park i jakie spełnia funkcje?</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#ZastępcadyrektoraTatrzańskiegoParkuNarodowegoStanisławCzubernat">Celem nadrzędnym jest stworzenie takich warunków, aby wartości przyrody tego obszaru mogły być chronione i właściwie wykorzystane przez społeczeństwo zarówno dziś, jak i w przyszłości.</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#ZastępcadyrektoraTatrzańskiegoParkuNarodowegoStanisławCzubernat">Funkcja parku, to funkcja kulturotwórcza, czyli nauka, sztuka, wychowanie i wypoczynek; w tym ostatnim oprócz sportu mamy też turystykę.</u>
          <u xml:id="u-20.4" who="#ZastępcadyrektoraTatrzańskiegoParkuNarodowegoStanisławCzubernat">Turystyka swoją ilościową masą odciska najwyraźniejsze piętno, bowiem na terenie parku mającego ponad 21 tys. ha znajduje się 242 km szlaków pieszych letnich, narciarstwo na około 100 ha powierzchni w postaci tras zjazdowych, nartostrad i szlaków narciarskich.</u>
          <u xml:id="u-20.5" who="#ZastępcadyrektoraTatrzańskiegoParkuNarodowegoStanisławCzubernat">Na tę ilość szlaków trafia taka liczba turystów, która w ubiegłym roku wprawiła nas w zdumienie, a w tym roku zaczyna być podstawą do bardzo poważnych rewizji oceny ilości mogących przebywać w Tatrach.</u>
          <u xml:id="u-20.6" who="#ZastępcadyrektoraTatrzańskiegoParkuNarodowegoStanisławCzubernat">W ciągu ubiegłego roku, na podstawie sprzedanych biletów i oszacowań obliczamy, że w parku było 2,3 mln turystów, która to liczba nierównomiernie rozkładała się w poszczególnych miesiącach. Najwięcej odwiedzających było w Tatrach w sierpniu, prawie 20 tys. dziennie.</u>
          <u xml:id="u-20.7" who="#ZastępcadyrektoraTatrzańskiegoParkuNarodowegoStanisławCzubernat">Patrząc od strony turystyki powstaje pytanie, czy to jeszcze jest wypoczynek? A od strony ochrony przyrody? Człowiek idąc do Morskiego Oka ma wrażenie, że idzie w dwukierunkowym pochodzie pierwszomajowym przez 9 km - czy w takich warunkach jeszcze się wypoczywa po ucieczce z zatłoczonych miast?</u>
          <u xml:id="u-20.8" who="#ZastępcadyrektoraTatrzańskiegoParkuNarodowegoStanisławCzubernat">Takich miejsc w Tatrach jest sporo - przykładowo można podać Kasprowy Wierch, Giewont, trasa do Morskiego Oka i Doliny Kościeliskiej, ale to nie jedyne obciążenia, niesione obecnością człowieka na tym terenie.</u>
          <u xml:id="u-20.9" who="#ZastępcadyrektoraTatrzańskiegoParkuNarodowegoStanisławCzubernat">Dodatkowym obciążeniem jest zanieczyszczenie środowiska przyrodniczego, spowodowane pyłami i gazami emitowanymi zarówno lokalnie, jak i zza granicy. Dla Tatr niezwykle ważna jest sprawa zmiany nośników energii, elektryfikacja i gazyfikacja, ewentualnie inne czyste źródła energii.</u>
          <u xml:id="u-20.10" who="#ZastępcadyrektoraTatrzańskiegoParkuNarodowegoStanisławCzubernat">Teraz relacja Zakopane - Tatry, dość jednostronnie stawiająca na walory przyrodnicze Tatr. Turysta przyjeżdżający do Zakopanego musi mieć wieloraką propozycję wypoczynku, wieloraką możliwość wydania pieniędzy, ważną dla mieszkańców. Im propozycji będzie więcej i przyjemniejszych, tym turysta będzie zadowolony i więcej zostawi pieniędzy. Te obserwacje potwierdza moje doświadczenie przewodnika. Część wycieczek idzie w Tatry, bo ktoś zapłacił i taki jest program obowiązkowy do wykonania. Dajemy ludziom możliwość wyboru. Polskie Koleje Linowe urządziły na Gubałówce zjeżdżalnię - ludyczność pobytu także trzeba wziąć pod uwagę, bo zjeżdżalnia cieszy się wielkim powodzeniem wszystkich, bez względu na wiek i niejeden zapamięta ją lepiej niż krajobraz tatrzański, a przy okazji jest to niezłe źródło dochodów. Wracając do tematu chciałbym stwierdzić, że monotematyczność usług jest niebezpieczna, a Zakopane ma możliwości kulturowego oddziaływania i uzupełnienie przyrody tatrzańskiej byłoby niezwykle harmonicznym zespołem, który mógłby funkcjonować niezależnie od koniunktury na taki czy inny element zespołu.</u>
          <u xml:id="u-20.11" who="#ZastępcadyrektoraTatrzańskiegoParkuNarodowegoStanisławCzubernat">Tatry przecięte są granicą, stającą się coraz bardziej możliwą do przekraczania i nasi turyści chętnie zaglądają na słowacką stronę.</u>
          <u xml:id="u-20.12" who="#ZastępcadyrektoraTatrzańskiegoParkuNarodowegoStanisławCzubernat">W przyszłości tatrzańskie parki narodowe - polski i słowacki - mają stanowić element tzw. zielonych cegieł Europy, obszaru swobodnie penetrowanego przez turystów. Wymaga to wielu unifikacji przepisów prawnych, dotyczących ochrony przyrody na obydwu obszarach, a przede wszystkim złagodzeniem bardzo rygorystycznych obecnie przepisów związanych z przekraczaniem granicy.</u>
          <u xml:id="u-20.13" who="#ZastępcadyrektoraTatrzańskiegoParkuNarodowegoStanisławCzubernat">Podejmujemy już pewne kroki, np. przepisy obowiązujące w słowackim parku ukażą w tłumaczeniu na polski w tym roku, gdyż polskich turystów w części słowackiej jest bardzo wielu, odwrotnie niż słowackich u nas.</u>
          <u xml:id="u-20.14" who="#ZastępcadyrektoraTatrzańskiegoParkuNarodowegoStanisławCzubernat">Granicą przebiegają szlaki graniowe. W tym roku w Tatrach zachodnich zaczynamy remont szlaku graniowego polsko-słowackiego. Do informacji turystycznej wykorzystamy miejscowe radio oraz telewizję.</u>
          <u xml:id="u-20.15" who="#ZastępcadyrektoraTatrzańskiegoParkuNarodowegoStanisławCzubernat">Współpraca ze Słowacją dotyczy też nauki oraz badania środowiska przyrodniczego.</u>
          <u xml:id="u-20.16" who="#ZastępcadyrektoraTatrzańskiegoParkuNarodowegoStanisławCzubernat">Ponieważ wprowadziliśmy opłaty za wstęp do parku, z pewnością rodzi się pytanie, na co te pieniądze przeznaczamy? Przede wszystkim opłaty są skalkulowane nisko, są to prawie dobrowolne datki, aby nikomu nie pustoszyć kieszeni, a przeznaczone są głównie na utrzymanie infrastruktury turystycznej, nieco zaniedbanej z powodu malejących dotacji i rosnących potrzeb. Tak więc każda złotówka od turysty przeznaczona jest na potrzeby turysty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PosełZdobysławMilewski">Jestem posłem województwa nowosądeckiego, ale gościem na posiedzeniu, gdyż nie jestem członkiem tej Komisji.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#PosełZdobysławMilewski">Jako poseł opozycyjny chciałbym pochwalić pana wojewodę Wiktora Sowę za wystąpienie, z którym zgadzam się prawie w całości. Chciałem o kilku sprawach powiedzieć kilka zdań dodatkowo.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#PosełZdobysławMilewski">Pan wojewoda tak trochę pół żartem stwierdził, że środki na budowę i utrzymanie dróg należałoby dawać wspólnotom większym niż gminy, z czym się zgadzam. Pan wojewoda mówił o rejonach, może jako przedstawicielowi rządu trudno mu było wymienić słowo najbardziej tu narzucające się - powiat. To chyba najlepiej by gospodarowało również substancją drogową.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#PosełZdobysławMilewski">Przejścia graniczne - mają one ogromne znaczenie dla turystyki, ale także dla mieszkańców regionu przyrodniczego, którzy w znacznej mierze z przejścia żyją. Powinno być więc tych przejść jak najwięcej z dwu powodów: aby turystyka mogła rozwijać się bez przeszkód, bo dzisiejszy turysta na ogół zmotoryzowany lubi jak najwięcej zobaczyć i może nawet kilka razy tę granicę przekroczyć.</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#PosełZdobysławMilewski">Na przyszłość powinniśmy więc mieć na uwadze może nie tyle przejścia piesze, o jakich była mowa, bo to środek pośredni, ale wznowienie warunków przedwojennej konwencji, dopuszczający pełny ruch pieszy bez przejść, bo przecież ze wspomnianych szlaków graniowych powinna być możność schodzenia na obie strony granicy bez specjalnych przejść, które zawsze będą utrudnieniem.</u>
          <u xml:id="u-21.5" who="#PosełZdobysławMilewski">Trzeba dodać, że konwencja nie została po dziś dzień wypowiedziana przez żadną ze stron i mamy do czynienia z pewnym absurdem prawno-międzynarodowym, że niewypowiedziana konwencja nie obowiązuje.</u>
          <u xml:id="u-21.6" who="#PosełZdobysławMilewski">Inna sprawa, to drogowe przejście graniczne, na które w budżecie i w poprzednich, i w bieżącym roku, jest przewidziana kwota dalece niewystarczająca. Ale i tu jest wyjście, bo jak zrozumiałem pana wojewodę, to wójt, Franciszek Adamczyk, w dużej mierze własnymi gospodarczymi środkami zbudował przejście graniczne.</u>
          <u xml:id="u-21.7" who="#PosełZdobysławMilewski">Ja się trochę dziwię wójtowi z Lipnicy Wielkiej, bo w gruncie rzeczy robi on to nie we własnym interesie tak do końca. Powinna tutaj bowiem dokonać się gruntowna zmiana regulacji prawnej w kierunku oddawania zbudowanych środkami gminy przejść tym gminom. Uważam, że to da się zrobić w ramach przekazywania uprawnień i środków samorządom, co nie zostało przecież anulowane, bo przejścia tak budowane pozostawały w zarządzie i użytkowaniu samorządów, które je budowały.</u>
          <u xml:id="u-21.8" who="#PosełZdobysławMilewski">Zanieczyszczenia powietrza i wody nie znają granic, stąd mój apel, aby dołożyć starań zmierzających do podpisania umów i z Czechami i ze Słowacją o wspólnych działaniach na rzecz czystego środowiska, jakie po wielu długich staraniach udało się sformułować, ale które jeszcze nie zostały podpisane. Inaczej, siłami jednego kraju nie da się zapewnić w miarę czystego powietrza i wód w regionach przygranicznych.</u>
          <u xml:id="u-21.9" who="#PosełZdobysławMilewski">Jedyny przemysł idący ręka w rękę z ekologią - to turystyka, a ona tym lepsze ma warunki rozwoju, im czyściej w naturze.</u>
          <u xml:id="u-21.10" who="#PosełZdobysławMilewski">I jeszcze kilka słów o projektach ustaw, jakie otrzymaliśmy od państwa. Mój niepokój budzą dwie rzeczy. Po pierwsze - w ustawie, akcie prawnym najwyższej rangi, posługujemy się zapisami kwotowymi, co do sum zabezpieczenia 100 i 200 mln zł, co jest niedobre, gdyż mamy inflację, która tak szybko nie minie, a poza tym czeka nas denominacja w nowym roku. Tę ustawę trzeba by ciągle nowelizować.</u>
          <u xml:id="u-21.11" who="#PosełZdobysławMilewski">Po drugie - w sposób niepokojący zapisana jest kwestia koncesjonowania działalności turystycznej. Nie jestem temu przeciwny w ogóle, ale wspomniane skandaliczne wydarzenia związane z biurem - było nie było - turystycznym, powinny nam nakazać przyjęcie pewnych środków ostrożności. Ale tak, jak zapisano w projekcie ustawy, to może być instrument do dzielenia tych, co się chcą bawi przemysłem turystycznym, na lepszych i gorszych przez urzędników wydających koncesje.</u>
          <u xml:id="u-21.12" who="#PosełZdobysławMilewski">Reguły powinny być dokładne i przejrzyste w zakresie przyznawania i odmowy przyznania koncesji, a nie takie jak w projekcie. Powinno to obejmować także pełną zaskarżalność, ale nie do NSA, gdzie rozpoznanie trwa długo i decyzja do czasu rozpoznania może zrujnować odwołującego się, o czym państwo wszyscy wiecie.</u>
          <u xml:id="u-21.13" who="#PosełZdobysławMilewski">Wracając jeszcze do sum zabezpieczenia, nie wiadomo czy to ma być zabezpieczenie na majątku, czy jakiś rodzaj depozytu. Jeżeli pierwsze - zgoda. Jeżeli drugie, co stanowić będzie nieoprocentowany nowy podatek, to ja protestuję przeciwko takiemu rozwiązaniu. Nie ma takiego podatku, a nadto i tak za wszystko zapłaci turysta.</u>
          <u xml:id="u-21.14" who="#PosełZdobysławMilewski">Co do ustawy o gminach uzdrowiskowych uważam, że ten projekt nie ma szczęścia. Mówi się, że rekord świata pobił projekt ustawy prawo geologiczne i górnicze, który od wejścia pod obrady Sejmu przetrwał w komisjach trzy lata, a z tym projektem jest jeszcze gorzej, bo w ogóle nie wszedł pod obrady Sejmu do tej pory. Nie został w ogóle zgłoszony, choć mówi się już o czwartej jego wersji.</u>
          <u xml:id="u-21.15" who="#PosełZdobysławMilewski">Może Koło Posłów Ziem Górskich, jakie się ukonstytuowało sprawi, że ten projekt w końcu trafi pod obrady komisji sejmowych. I o to apeluję do wszystkich posłów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PrzedstawicielUrzęduWojewódzkiegowNowymSączuAdamCzerwiński">Chciałbym przypomnieć państwu, że powstał Memoriał Górski, w którym skoncentrowane są problemy turystyczne, a rozwinięcie każdego z ustępów uwidacznia, jaka jest odrębność i jakie znaczenie mają rozwiązania spraw tam podniesionych.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#PrzedstawicielUrzęduWojewódzkiegowNowymSączuAdamCzerwiński">Bariery w zakresie infrastruktury technicznej zostały wymienione, natomiast nie wszystkie wymagają dodatkowych pieniędzy. W drogownictwie problemów bez dodatkowych pieniędzy się nie rozwiąże i wojewoda nie poprawi stanu dróg wojewódzkich, jeżeli w jednym worku otrzyma pieniądze na zdrowie, pomoc społeczną, rolnictwo i drogi, kiedy po podziale środków naprawa jednego mostu pochłonęłaby cały budżet przewidziany na drogi.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#PrzedstawicielUrzęduWojewódzkiegowNowymSączuAdamCzerwiński">Stąd celowym byłoby rozważenie, czy na szczeblu generalnego dyrektora dróg publicznych i ministra transportu nie zabezpieczyć pewnej kwoty środków celowych i nie stworzyć czytelnych mechanizmów uzyskiwania środków na likwidację osuwisk czy na poprawę stanu mostów, których to kosztów obecnie budżet nie jest w stanie ponieść.</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#PrzedstawicielUrzęduWojewódzkiegowNowymSączuAdamCzerwiński">Druga sprawa, to bezpieczeństwo ruchu drogowego, na co część środków można było uzyskać poza budżetem, gdyby ustawowo wprowadzić ponowny odpis na coś w rodzaju byłego funduszu prewencyjnego, jaki istniał jeszcze przed czterema laty. Finansowano z niego rozwiązania komunikacyjne, poprawiano bezpieczeństwo montując sygnalizację, znakując dodatkowo ulice.</u>
          <u xml:id="u-22.4" who="#PrzedstawicielUrzęduWojewódzkiegowNowymSączuAdamCzerwiński">Dzisiaj firmy ubezpieczeniowe zwolnione są z takich świadczeń, a apel wojewody skierowany do nich spotkał się z milczeniem. To nie są duże pieniądze, ale systematycznie wpływające pozwoliłyby zadbać o niezbędną estetykę prowadzenia i zabezpieczenia ruchu drogowego.</u>
          <u xml:id="u-22.5" who="#PrzedstawicielUrzęduWojewódzkiegowNowymSączuAdamCzerwiński">Zapowiedziane jest wliczenie w cenę paliwa podatku od środków transportowych i należałoby zadbać, aby regiony turystyczne uwzględnić w redystrybucji podatku, skierować więcej tych środków tam, gdzie ruch samochodowy jest większy, na obszary o ponadregionalnych znaczeniu, z przeznaczeniem na określone prace remontowe czy inwestycje.</u>
          <u xml:id="u-22.6" who="#PrzedstawicielUrzęduWojewódzkiegowNowymSączuAdamCzerwiński">Na szczeblu centralnym działa Komisja ds. Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego, której przewodniczy pan Włodzimierz Cimoszewicz i jeżeli ta komisja dysponuje jakimiś środkami, byłoby celowe znalezienie mechanizmu prawno-faktycznego, jaki pozwoliłby wojewodom czy administracji terenowej skorzystać z możliwości sfinansowania zamierzeń z zakresu działania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#BurmistrzZakopanegoMaciejKrakowski">W naszej powojennej przeszłości nie doceniliśmy turystyki, turystyki jako przemysłu o wysokiej rentowności a nieuciążliwego, jak inne rodzaje przemysłu.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#BurmistrzZakopanegoMaciejKrakowski">Nie mamy w tym zakresie odpowiedniego prawa mimo długotrwałych przygotowań i projektów ustawy o turystyce z ostatnich lat. O uchwalenie takiej ustawy apeluję.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#BurmistrzZakopanegoMaciejKrakowski">Nie jest to jedyna rzecz w zakresie prawa wymagająca zmiany, jeżeli mamy w Polsce żyć z turystyki. Nam wielce potrzebne byłoby prawo górskie, o które zabiegamy od dłuższego czasu w Urzędzie Kultury Fizycznej i Turystyki oraz przez naszych posłów i senatorów. Regulowałoby ono m.in. sprawę poruszania się po prywatnych terenach górskich szlakami pieszymi i narciarskimi. Mamy teraz taką sytuację, że tam, gdzie jeździło się od lat 50. czy nawet 100, gdzie obowiązywało prawo zwyczajowe, że po Marcinie można było wejść na czyjąś własność, tam, gdzie leżał śnieg.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#BurmistrzZakopanegoMaciejKrakowski">Dzisiaj szlaki i tereny narciarskie są blokowane, bo prawo to dopuszcza. W krajach, gdzie turystyka jest przemysłem, jeżeli właściciel wyciągu z właścicielem terenu nie dojdą w określonym czasie do porozumienia, to odszkodowanie ustala samorząd.</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#BurmistrzZakopanegoMaciejKrakowski">U nas reguluje te sprawy Kodeks cywilny i zdarza się, że szlak turystyczny, czy trasa narciarska zostają z dnia na dzień przegrodzone, a procedura sądowa trwa. Stąd prośba o zajęcie się regulacją tej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-23.5" who="#BurmistrzZakopanegoMaciejKrakowski">Także chcielibyśmy i staramy się od dłuższego czasu i my, i z drugiej strony Tatr Słowacy, chociaż na razie bez rezultatu, o otwarcie turystyczne Tatr na obie strony granicy. I w tej sprawie zabiegamy o wasze poparcie.</u>
          <u xml:id="u-23.6" who="#BurmistrzZakopanegoMaciejKrakowski">Nieuregulowane pozostają też sprawy wywozu i wysypisk śmieci, obowiązku posiadania pojemników na nie przez właścicieli posesji. My próbujemy to załatwić trochę na pograniczu prawa, podejmując uchwały lokalne. Każdy kraj ma jakieś zasady odpłatności za wywóz i utylizację śmieci, czy to w formie podatku lokalnego czy innej i u nas już sprawa ta dojrzała do regulacji ustawowej. Istnieje też potrzeba ustalenia ulg, systemu zachęt w postaci zwolnień od podatku, aby promować uczestniczenie obywateli w budowie oczyszczalni i kanalizacji w drodze podatków i własnej pracy, a następnie po podłączeniu ich budynków do tych urządzeń opłacanie kosztów utrzymania kanalizacji i oczyszczalni. U nas obywatele uczestniczyli w budowie 39 km kanalizacji.</u>
          <u xml:id="u-23.7" who="#BurmistrzZakopanegoMaciejKrakowski">W Zakopanem mamy dwa sezony - letni i zimowy, z tym, że ten drugi powoli tracimy. Otóż brak zgody na modernizację i dalsze zagospodarowanie teoretycznie oddanych do użytku narciarstwa 100 ha w Tatrzańskim Parku Narodowym, oczywiście zgodnie z potrzebami ochrony przyrody w parku. Ten konflikt nabrzmiewa ze szkodą dla narciarzy i dla Zakopanego.</u>
          <u xml:id="u-23.8" who="#BurmistrzZakopanegoMaciejKrakowski">Wspomniano już dzisiaj o drogach. Duża część dróg wojewódzkich byłaby w znacznie gorszym stanie, gdyby nie nakłady i praca gmin, w których te drogi leżą. Nasza gmina zakopiańska np. w ciągu ostatnich trzech lat wyremontowała 30 mostów.</u>
          <u xml:id="u-23.9" who="#BurmistrzZakopanegoMaciejKrakowski">Najważniejsza jest budowa dwupasmowej drogi do Zakopanego, jaka uregulowałaby duży w tym rejonie ruch, tym bardziej że to droga i do Szczawnicy, i na przejścia graniczne, i w rejon Zapory Czortszyńskiej, niedługo już całego zagłębia turystycznego.</u>
          <u xml:id="u-23.10" who="#BurmistrzZakopanegoMaciejKrakowski">W Zakopanem z zakresu turystyki uruchomiliśmy całodobowe centrum informacji turystycznej, powołaliśmy fundację promocji Zakopane, mamy nadzieję, że zda ona egzamin. Wydajemy różnego rodzaju informatory, które państwu przekazaliśmy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#DyrektorPaństwowychKoleiLinowychwZakopanemRyszardAntoszyk">Oprócz utrzymania kolei linowych od lat 60, zajmujemy się od lat 15 kompleksowym zagospodarowaniem ośrodków turystycznych, szczególnie górskich. Jak podaje burmistrz Szczawnicy, po oddaniu do użytku kolei linowej na Palenicę ruch turystyczny wzrósł o 40%, mimo jego ogólnego spadku w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#DyrektorPaństwowychKoleiLinowychwZakopanemRyszardAntoszyk">W samym Zakopanem, zwłaszcza zimową wizytówką, jest Kasprowy Wierch, gdzie panują każdej zimy dobre warunki narciarskie i dzięki czemu ruch turystyczny nań jeszcze wzrósł w ostatnim roku, przy spadku ruchu na Butorowy Wierch i Gubałówkę ze względu na niezbyt dobre warunki śniegowe.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#DyrektorPaństwowychKoleiLinowychwZakopanemRyszardAntoszyk">Jednakże kto popróbował zimą dwugodzinnego oczekiwania na wjazd w Kuźnicach, a następnie kolejnych długich oczekiwań na wyciągach krzesełkowych na Halach Gąsienicowej i Goryczkowej, temu odechciewa się Zakopanego i narciarstwa, i jeszcze odradza przyjazd tutaj znajomym.</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#DyrektorPaństwowychKoleiLinowychwZakopanemRyszardAntoszyk">Konieczna jest więc modernizacja wyciągów i kolei na Kasprowy Wierch, wymagająca planu szczegółowego, gdyż praca na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego wymaga szczególnej ostrożności. Nie można jednak rozpocząć żadnych kroków, bowiem dyrekcja parku na nasze prośby o zgodę na modernizację odsyła nas do zakopiańskiego planu zagospodarowania przestrzennego, w których nie ma żadnych ustaleń na ten temat, bowiem park od 8 lat nie ma opracowanego kompleksowego planu gospodarki rezerwatowej, jaki jest podstawą do planowania jakichkolwiek przedsięwzięć w innych planach. Przez ten brak zgody nic nie można zrobić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PosełGrzegorzFigura">Ja mam wniosek, aby jeszcze w czerwcu zostało zwołane posiedzenie podkomisji ds. turystyki z udziałem przedstawicieli Urzędu Kultury Fizycznej i Turystyki, by omówić program współpracy nad przedstawionymi dziś dokumentami, oraz program ogólny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#PosełKarolDziałoszyński">Ja mam uwagę do urzędu Kultury Fizycznej i Turystyki, który tworzy zręby gospodarki turystycznej, że powinny być w turystyce takie preferencje, które stworzą możliwość odpisów podatkowych dla inwestujących w te dziedziny turystyki, które ściągają zachodnich turystów.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#PosełKarolDziałoszyński">Nie zdobędziemy miejsca na rynku turystycznym Europy, jeżeli wewnątrz nie potrafimy tak zmienić mentalności działających na naszym rynku turystycznym, by byli zainteresowani tą działalnością. Tymczasem proponuje się jeszcze dołożenie dodatkowego obciążenia - bo jest mowa o 6% zabezpieczeniu - przy ogromnie już istniejących różnych obowiązków.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#PosełKarolDziałoszyński">Takie odpisy podatkowe powinny w prosty sposób zasilać kasy miejscowe, nadto działalność taka rozwijałaby bazę turystyczną w kraju i część naszych obywateli przy lepszej bazie pozostałaby w kraju zamiast wyjeżdżać za granicę. Trzeba znaleźć rozwiązanie tej kwestii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PosełStanisławStasiak">Chciałabym zwrócić uwagę, że uregulowania ustawowe powinny kompleksowo rozwiązać sprawy turystyki, bowiem dziś badamy, jak uregulowania przystają do Podgórza i jego problemów, ale mamy jeszcze inne atrakcyjne turystycznie regiony, jak choćby Mazury, gdzie te projekty także muszą spełniać swą rolę, mamy przecież wiele zabytków, choćby w Krakowie, Toruniu - tak więc powinniśmy je jak najszerzej skonsultować ze społeczeństwem.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#PosełStanisławStasiak">Jako posłowie musimy sprawy turystyki traktować trochę szerzej niż wymaga tego interes lokalny, patrzeć na interes państwa. Przecież przy wszystkich niedostatkach turystyka w ubiegłym roku przyniesie 5 mld dolarów z 15 mld całości wpływów zewnętrznych. Przy poprawie obsługi uważam, że kwotę tę można podwoić.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#PosełStanisławStasiak">I to nie tylko w Polsce tak jest. W materiałach EWG mówi się, że przemysłem nr 1 w Europie roku 2000 będzie turystyka. Tak więc i my musimy w turystykę zainwestować, nawet kosztem odejścia od nieopłacalnych innych dziedzin przemysłu.</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#PosełStanisławStasiak">Teraz o problemach leczenia uzdrowiskowego. Po stwierdzeniu nadopiekuńczości państwa w poprzednim okresie zaczęto wycofywać się z finansowania, między innymi, sanatoriów, co przy niezbyt zasobnym społeczeństwie prowadzi do sytuacji, jaką mamy.</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#PosełStanisławStasiak">I z tej sytuacji same gminy uzdrowiskowe wyjść nie potrafią z powodu braku środków i uważam, że nieodzowna będzie pomoc finansowa państwa w postaci dotacji czy subwencji.</u>
          <u xml:id="u-27.5" who="#PosełStanisławStasiak">Przeciwny jestem tworzeniu funduszy celowych, np. na drogi, co dziś proponowano, czy na inne cele. Od tego mamy budżet i nie trzeba mnożyć funduszy, czyli parabudżetu, bo masa pieniędzy będzie szła poza nim i ogranicza się w ten sposób samorządność społeczności lokalnych przez dyktowanie, na co mają iść pieniądze.</u>
          <u xml:id="u-27.6" who="#PosełStanisławStasiak">Nie możemy poza tym zapominać, że najważniejszy jest w całej sprawie turysta i to o niego, o jego przyjazd i pobyt trzeba zabiegać, stwarzając mu odpowiednie warunki.</u>
          <u xml:id="u-27.7" who="#PosełStanisławStasiak">Jeszcze uwaga do spraw dróg i podziału administracyjnego. Jak pamiętam, wtedy gdy były powiaty, istniały rejony eksploatacji dróg publicznych, zajmujące się kompleksowo drogami, a sama reforma administracji jako taka jeszcze żadnych problemów nie rozwiązała.</u>
          <u xml:id="u-27.8" who="#PosełStanisławStasiak">Na zakończenie chciałbym wyrazić uznanie za wszystko, co dobrego zrobiono na tym terenie, a widać że zrobiono dużo i życzyć osiągnięć w kontynuacji tej linii. Ze swej strony postaramy się tworzyć dobre prawo dla turystyki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Wyczerpaliśmy istotę dyskutantów i czas na podsumowanie.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Najpierw chciałem podziękować gospodarzom za dwudniowe bardzo gościnne przyjęcie i podzielenie się troskami i problemami, co niewątpliwie pomoże Komisji w dalszej pracy. Mało jest w Polsce regionów, gdzie kompleksowy rozwój turystyki jest jednocześnie szansą na rozwój regionalny. Całe Podkarpacie, a zwłaszcza Podhale, jest tym rejonem, którego powodzenie w przyszłości zależy - moim zdaniem - od rozwoju turystyki oraz lecznictwa sanatoryjnego, uzdrowisk.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Takich rejonów w Polsce mamy więcej, stąd hasło pana posła Stasiaka, z którym się utożsamiam, że turystyka powinna się na lata najbliższe stać ważnym problemem, a nawet narodowym, jest prawdziwe.</u>
          <u xml:id="u-28.3" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Przez wiele lat lekceważyliśmy to, z czego inne kraje czerpały ogromne korzyści, porządkując przy okazji życie mieszkańców i całych makroregionów.</u>
          <u xml:id="u-28.4" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Turystyka będzie w naszej Komisji tematem ważnym i cieszę się - co podkreślam pierwszy raz publicznie - z kursu przyjętego przez Urząd Kultury Fizycznej i Turystyki, który kompleksowo podchodzi do strategii, do koordynacji międzyresortowej i makroregionalnej po to, żeby problemy turystyki nie były kłopotem zaczynającym się i kończącym się na poziomie gminy, która z turystyki próbuje wyciągnąć jakieś korzyści.</u>
          <u xml:id="u-28.5" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Z turystyką wiąże się cała infrastruktura, która często wykracza poza kompetencje nie tylko samorządów, ale także wojewodów. Np. przejścia graniczne, stanowiące pewne kuriozum w organizacji systemu przejść granicznych: za morskie i lotnicze odpowiada minister, za drogowe wojewoda.</u>
          <u xml:id="u-28.6" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Skarg na funkcjonowanie przejść, na służby celne, służby graniczne, na warunki na przejściach panujące mamy całe tysiące. Trzeba chyba w końcu podjąć działania, że strategiczne przejścia, znajdujące się na głównych drogach międzynarodowych powinien przejąć minister transportu, ponieważ koordynacja wielu działań takich, jak budowa dróg, infrastruktury, uzgodnienie działania wielu służb, jakie muszą działać na przejściach granicznych dla poprawy obsługi oraz wymiany towarowej z zagranicą, musi być koordynowane na szczeblu rządowym.</u>
          <u xml:id="u-28.7" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Sądzę, że pan wojewoda się zgodzi, że takie przejście jak w Chyżnem, jak budowa drogi z Krakowa do Zakopanego - to nie sprawa wojewody, bowiem przerasta jego możliwości.</u>
          <u xml:id="u-28.8" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Inna jest sprawa przejść służących osobowemu ruchowi turystycznemu, o jakich była tu mowa i jakie być może najsensowniej byłoby oddać gminom, które się ze sobą szybciej dogadają i wspólnie osiągną korzyści, niż organizacja takich przejść przez wyższe szczeble.</u>
          <u xml:id="u-28.9" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Przyjmując, że przejście będzie służyło wymianie przygranicznej, ruchowi osobowemu w ramach konwencji państwowej, jak praska z 1926 r. o wymianie przygranicznej, inicjatywa gmin może przynieść szybsze efekty i skuteczniejsze działania niż działanie wojewodów czy ministrów.</u>
          <u xml:id="u-28.10" who="#PosełAndrzejSzarawarski">W tym kontekście chyba podejmiemy inicjatywę, by główne graniczne przejścia drogowe przeszły w zarządzanie ministra transportu, bo trzeba tam zrobić szybko porządek, natomiast przejścia o charakterze turystycznym pozostawić w gestii wojewodów, a nawet przekazać gminom, gdzie to tylko jest możliwe.</u>
          <u xml:id="u-28.11" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Sprawa turystyki, to także sprawa infrastruktury. Trudno przyciągnąć turystę, gdy on nie może łatwo dojechać, gdy nie może się dodzwonić na wybrane miejsce. To nie tylko bolączka Zakopanego, ale wielu innych regionów turystycznych w Polsce, które miały nieszczęście leżeć poza wielkimi ciągami przemysłowymi i gospodarczymi, gdzie nie inwestowano w drogi ani w telekomunikację i te zapóźnienia trzeba teraz odrabiać.</u>
          <u xml:id="u-28.12" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Istnieje już projekt ustawy o autostradach, będzie całkowicie nowy projekt ustawy o drogach publicznych, zmieni się - być może jeszcze w tym roku - kategoryzacja dróg w takim kierunku, by autostrady i rogi szybkiego ruchu, tzw. ekspresowe były w gestii państwa, powołany zostanie specjalny zarząd autostrad, który się tym będzie zajmował - zaś jak najwięcej dróg, dzisiaj krajowych i wojewódzkich, przekazać samorządom terytorialnym z odpowiednim finansowym zabezpieczeniem.</u>
          <u xml:id="u-28.13" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Chodzi o to, że ten najniższy szczebel samorządu jest najbardziej gospodarny i najlepiej wykorzysta pieniądze nie tylko na budowy i odtwarzanie, ale i na inne związane z drogami inwestycje, jak: oświetlenie, kanalizacja, chodniki, odśnieżanie i inne.</u>
          <u xml:id="u-28.14" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Będzie więc kompleksowe uregulowanie spraw drogownictwa, zaniedbanych przez wiele lat i zwiększone fundusze na ten cel, bowiem już tegoroczny budżet różni się pod tym względem od ubiegłych diametralnie. Dotyczy to dróg innych niż autostrady, bowiem na nie pieniędzy nie mamy i będziemy szukać innych inwestorów, innych sposobów finansowania niż budżet, przy odpłatności za używanie.</u>
          <u xml:id="u-28.15" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Dotyczy to przynajmniej 4 autostrad o łącznej długości 2.200 km, co przysłuży się nie tylko turystyce, ale i gospodarce polskiej, bo albo Polska zbuduje te autostrady i zachowa korzyści z położenia geograficznego w Europie na skrzyżowaniu szlaków północ-południe i wschód-zachód, albo zostanie „objechana” drogami prowadzącymi przez terytoria sąsiadów, skąd u nas nie będzie wielkiego transportu i wielkich pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-28.16" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Telekomunikacja - na nią się powszechnie narzeka, chociaż tak dynamicznego jej rozwoju nie było, jak obecnie. Jednakże zakres opóźnień jest tak olbrzymi, że potrzeby bieżące wymuszają pewne reformy. Będzie zmiana prawa o łączności, będzie przewidziana konkurencja dla Telekomunikacji Polskiej SA i sądzę, że sytuacja dość szybko zacznie się zmieniać przez zwiększenie inicjatyw lokalnych, zakładanie spółek telekomunikacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-28.17" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Co do bezpieczeństwa, podejmujemy także wiele działań niezależnie od istniejącego Komitetu Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego, którym kieruje wicepremier W. Cimoszewicz. Bezpieczeństwo turysty, to nie tylko bezpieczeństwo na drodze. To także jego bezpieczeństwo osobiste, bezpieczeństwo majątku, jaki do Polski przywozi, a Polska jest na zachodzie Europy kojarzona z kradzieżami samochodów, ich przerzutem na wschód i w tej materii podjęliśmy bardzo zasadnicze działania, zmuszając niejako resort transportu do opracowania nowego systemu rejestracji i zabezpieczenia samochodów przed kradzieżą.</u>
          <u xml:id="u-28.18" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Wszędzie na świecie samochody się kradnie, różnica polega zaś na tym, że na Zachodzie na 100 ukradzionych odnajduje się 95 samochodów, a u nas zaledwie do 20. Tak więc u nas 80% samochodów skradzionych nie wraca do właścicieli.</u>
          <u xml:id="u-28.19" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Dzisiaj mieliśmy przypadek rozbicia szyb i okradzenia samochodu turysty niemieckiego pod hotelem, praktycznie w biały dzień. Jak się z tą plagą nie uporamy, turyści w obawie o własne bezpieczeństwo nie zechcą do nas przyjeżdżać.</u>
          <u xml:id="u-28.20" who="#PosełAndrzejSzarawarski">I w tym zakresie także mamy sferę działań państwowych i sferę działań lokalnych, bo gminy mając prawo tworzenia straży miejskich nie mogą wiele dla bezpieczeństwa na swym terenie uczynić.</u>
          <u xml:id="u-28.21" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Rozwój usług turystycznych trzeba też kojarzyć z ochroną środowiska, aby nie było tak, że wzmożony ruch turystyczny spowoduje zupełną degradację środowiska naturalnego.</u>
          <u xml:id="u-28.22" who="#PosełAndrzejSzarawarski">O ile w waszym regionie dzieje się dużo, ale jest jeszcze wiele potrzeb, to w wielu innych rejonach dopiero zaczyna się działanie na rzecz ochrony środowiska. Jeżeli nie wyposażymy strategicznych regionów turystycznych w środki na ochronę środowiska, to turysta zagraniczny w zaniedbane regiony nie przyjedzie.</u>
          <u xml:id="u-28.23" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Myślę, że dziś na Zachodzie panuje pasja na zdrową żywność i tereny czyste ekologicznie i posiadanie tego jest warunkiem rozwoju turystyki.</u>
          <u xml:id="u-28.24" who="#PosełAndrzejSzarawarski">I to co robi Urząd Kultury Fizycznej i Turystyki, próbując kojarzyć strategię rozwoju turystyki z działaniem w wielu obszarach, m.in. ochrony środowiska, ochrony zdrowia, to jest bardzo cenne, ponieważ do tej pory mieliśmy do czynienia z Polską resortową - każdy resort szykował dla siebie strategię, tylko nie można jej było potem złożyć w jedną sensowną całość i zapisy pozostawały na papierze.</u>
          <u xml:id="u-28.25" who="#PosełAndrzejSzarawarski">W wielu sprawach interwencyjnych, jakie przekazali nam wczoraj wójtowie i dziś pan wojewoda, spróbujemy udzielić pomocy. Myślę, że poseł tego terenu A. Gąsienica-Makowski, członek naszej Komisji, jest gwarantem, że działania takie zostaną podjęte.</u>
          <u xml:id="u-28.26" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Chcę państwa zapewnić, że temat turystyki stanie się bardzo ważnym problemem w pracy naszej Komisji i że w ślad za doskonaleniem zapisów ustawowych, za przyjęciem strategii pójdą także działania Komisji, aby jak najszybciej zabezpieczyć ją gwarancjami formalno-finansowymi w budżecie państwa, bo bez pieniędzy wszystkie cenne zapisy pozostaną na papierze.</u>
          <u xml:id="u-28.27" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Wszystkim, którzy współpracowali z nami wczoraj i dzisiaj, chcę gorąco podziękować i zachęcić do dalszych kontaktów z Komisją.</u>
          <u xml:id="u-28.28" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Na tym zamykam posiedzenie wyjazdowe Komisji Handlu i Usług w Zakopanem.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>