text_structure.xml 42.2 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 4 min. 15 po poi.)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">Przedstawiciele Rządu: Minister Skarbu Jerzy Zdziechowski.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Podsekretarze Stanu: W Ministerstwie Robót Publicznych Artur Hausner.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#MaciejRataj">Otwieram posiedzenie. Protokół 282 posiedzenia uważam za przyjęty, gdyż nie wniesiono przeciw niemu zarzutów. Protokół 283 posiedzenia leży w biurze sejmowem do przejrzenia. Jako sekretarze zasiadają pp. Sołtyk i Ledwoch. Listę mówców prowadzi p. Ledwoch.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#MaciejRataj">Od p. Marszałka Senatu otrzymałem pismo z zawiadomieniem, że Senat uchwalił zapowiedzieć Sejmowi zmiany w projektach ustaw”: 1) o opłatach stemplowych i 2) o stosunkach służbowych nauczycieli, oraz że Senat przyjął bez zmian projekty ustaw: 1) w sprawie uchylenia mocy obowiązującej art. V ustawy wprowadzaj do austriackiej procedury cywilnej z dnia 1 sierpnia 1895 r. (austr. Dz. Ust. P. Nr 112/i dekretu nadwornego z dnia 4 października 1833 r (Zb. ust. sąd. Nr 2633) 2) w sprawie ratyfikacji traktatu koncyliacyjnego i arbitrażowego pomiędzy Polską a Szwajcaria, podpisanego w Bernie dnia 7 marca 1925 r. 3) o poborze rekruta w 1926 r. 4) o uzupełnieniu prowizorium budżetowego na czas od 1 stycznia do 31 marcu 1926 r. i o prowizorium budżetowem na czas od 1 do 30 kwietnia 1926 r. 5) o zamianie gruntu państwowego z nadleśnictwa Hajnówki na grunty mieszkańców wsi Hajnówki w paw. bielskim w woj. białostockiem.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#MaciejRataj">Od p. Ministra Sprawiedliwości otrzymałem pisma z wnioskami : a) sądu powiatowego w Winnikach o zezwolenie Sejmu na pociągnięcie do odpowiedzialności! sądowe! z §§ 487 i 496 austr. u. k. o. Śmiałkowskiego b) sędziego śledczego sądu okręgowego w Warszawie o zezwolenie Sejmu na pociągniecie do odpowiedzialności sądowej z art. 129 k. k. cz. 1 ust. 1, 2, 6 p. Fiderkiewicza: c) sądu pokoju w Świrze o zezwolenie Sejmu na pociągniecie do odpowiedzialności sadowe! z art. 530 k. k. n. Szapiela: d) sędziego śledczego I rewiru pow. lidzkiego o zezwolenie Sejmu na pociągniecie do odpowiedzialności sądowni z art, 142 cześć l i 53 cześć 1 p. 3 k. k. p. Szakun: e) sędziego śledczego II rewiru pow. lidzkiego o zezwolenie Sejmu na pociągnięcie do odpowiedzialności sadowej z art. 129 p. 3 i 6 k. k. p. Ballina; f) sędziego śledczego 1 rewiru pow. lidzkiego o zezwolenie Sejmu na pociągnięcie do odpowiedzialności sądowej z art. 129 ust. 3 i 139 k. k. p. Ballina. Wnioski te odsyłam do Komisji Regulaminowej i Nietykalności Poselskiej.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#MaciejRataj">Usprawiedliwiają nieobecność w Sejmie w marcu posłowie: Brodacki, ks. Dachowski, Holeksa, Mianowski i Paszkowski, nieobecność na posiedzeniach komisji do dnia 20 kwietnia posłowie: Ks. Dachowski, Heller, Jasiński, ks. Kaczyński, Niedzielski. Rokossowski, Sołtysiak i Szebeko oraz nieobecność na posiedzeniach Sejmu w kwietniu posłowie: Szebeko i Wolicki.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#MaciejRataj">Udzieliłem urlopów posłom: ks. Dychowskiemu, ks. Kaczyńskiemu, Kozłowskiemu i Sanojcy na 1 dzień Wojtkowiakowi na 3 dni, Chomińskiemu, Dobrzańskiemu i Zamorskiemu na tydzień. Proszą Izbę o udzielenie urlopów posłowie: Jedynak i Rak-Michajłowski na 12 dni, Dymowski na 2 tygodnie, Kirszbraun. ks. Klinke, Walaszek i Żałuska na 1 miesiąc, Gościcki na 6 tygodni. Nie słyszę protestu, uważam, że Izba godzi się na udzielenie urlopów.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#MaciejRataj">P. Minister Spraw Wewnętrznych prosi o zdjęcie z dzisiejszego porządku dziennego ostatniego punktu, mianowicie sprawozdania Komisji Zdrowia Publicznego o projekcie ustawy o wykonywaniu praktyki dentystycznej (druki nr 2245 i 1733) i o przełożenie tego punktu na następne posiedzenie, gdyż przedstawiciel Rządu z powodów bardzo ważnych nie może być na posiedzeniu. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#MaciejRataj">Przystępujemy do porządku dziennego. Punkt 1: pierwsze czytanie projektu ustawy, w sprawie ratyfikacji umowy tymczasowej handlowej i nawigacyjnej między Polską a Bułgarią, podpisanej w Sofii 29 kwietnia 1925 r. (druk nr 2408). Głos ma p. Ballin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#StanisławBallin">Niezależna Partia Chłopska jest jedynem stronnictwem, które jest świadome tego, że życiem społeczeństw nie kieruje łaska istot najwyższych, ale nieubłagana logika interesów gospodarczych. Z tego względu Niezależna Partia Chłopska (głosowałaby I głosować będzie za układem gospodarczym z każdem państwem, które jest kierowane przez rząd, wybrany w ten czy inny sposób przez naród. Ale), niestety w danym wypadku nie mamy tej pewności. Przeciwnie, jesteśmy świadomi tego, że Bułgaria, teraj chłopów, jest dziś cmentarzyskiem chłopów, że Bułgaria kraj rolniczy, jest dziś cmentarzyskiem rolnictwa i działaczy rolniczych...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#MaciejRataj">Panie Pośle Ballin, jest zwyczaj, praktykowany we wszystkich parlamentach, że spraw wewnętrznych państw, z któremi pozostaje się w poprawnych stosunkach, n:ie miesza się do dyskusji. Proszę Pana o stosowanie się do tego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#StanisławBallin">Ja nie mówię o Bułgarii, mówię tylko o chłopach polskich i o ich obowiązku solidarności z chłopami całego świata, a więc i z chłopami Bułgarii. Uważam, że (traktat, zawarty między Rządem Polskim, a obecnym rządem Bułgarii jest jedynie w interesie Bułgarii, a ściślej mówiąc w interesie obecnego rządu Bułgarii, o ozem świadczą liczby. Otóż cytaty, bardzo wstydliwie podane przez p. referenta w, sprawozdaniu o tej ustawie, powiadają, że przywóz z Bułgarii do Polski stanowił w roku ub. 0.5% całego przywozu Polski, (natomiast p. referent wstydził się podlać w lej samej formie wysokości naszego wywozu do Bułgarii; podał tylko liczbę absolutną 250.000 zł. Otóż jeżeli przyjąć, że wywóz nasz roczny stanowi 1.250.000.000 zł. zatem wywóz nasz do Bułgarii stanowi około 0.000i2 całego wywozu. Jasnem więc jest, że Polska nie jest specjalnie zainteresowana w zawarciu tej urnowy), a tembardziej nie jest zainteresowana klasa chłopska, albowiem Bułgaria też jest krajem chłopskim, zatem my nie będziemy mogli żadnych produktów chłopskich tam wywozić.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#StanisławBallin">Zasyłając pozdrowienia, przyrzeczenia i przysięgę braterskiej klasie chłopskiej w Bułgarii, że w walce kiedyś się spotkamy i że walczyć zawsze będziemy ramię przy ramieniu, stawiam wniosek o odrzucenie projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#MaciejRataj">Jest wniosek p. Ballina o odrzucenie projektu ustawy w pierwszem czytaniu. Proszę Posłów, którzy są za tym wnioskiem p. Ballina o odrzucenie projektu ustawy w pierwszem czytaniu, aby wstali. Stoi mniejszość — wniosek został odrzucony. Projekt ustawy odsyłam do Komisji Spraw Zagranicznych, która zasięgnie opinii Komisji Przemysłowo Handlowej.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#MaciejRataj">Przystępujemy do 2 punktu porządku dziennego: pierwsze czytanie projektu ustawy w sprawie ratyfikacji traktatu (koncyliacyjnego i arbitrażowego pomiędzy Polską a Szwecją, podpisanego wraz z protokółem podpisania w Sztokholmie 3 listopada 1925 r. (druk nr 2409). Do głosu nikt się nie zgłosił. I ten projekt ustawy odsyłam do Komisji Spraw Zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#MaciejRataj">Przystępujemy do 3 punktu porządku dziennego: pierwsze czytanie projektu ustawy, zmieniającej niektóre postanowienia ustawy Z dnia 9 października 1923 r. o uposażeniu funkcjonariuszów państwowych i wojska s(Dz. Ust. Rz. P. nr 116 poz. 924), zmienionej ustawą z dnia 22 grudnia 1925 r. o środkach zapewnienia równowagi budżetowej (Dz. Ust. Rz. P. nr 129 poz. 918, diuk nr 2406). Głos ma p. Langer.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#AntoniLanger">Wysoka Izbo. Nowela do ustawy o uposażeniu funkcjonariuszów państwowych z dnia 22 grudnia o środkach zapewnienia równowagi budżetowej najbardziej pokrzywdziła świat nauki i oświaty. To też nic dziwnego, że zarówno moje stronnictwo, jak i szereg stronnictw, które stoją zawsze na gruncie rozwoju oświaty i kultury, protestowały i głosowały przeciw temu. Nauczycielstwo szkół średnich, powszechnych i wyższych było tą ustawą najbardziej pokrzywdzone, a dzieła tego pokrzywdzenia dokonał p. Minister Stanisław Grabski, który doprowadza szkolnictwo i oświatę w Polsce do ruiny. To też nic dziwnego, że opinia świata naukowego i nauczycielskiego, jak Polska długa i szeroka, głośno protestowała przeciw temu.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#AntoniLanger">Dlatego też, widząc ten stan rzeczy, nawet p. Minister Grabski, który jest właściwie tylko Ministrem Wyznań Religijnych, a nie Oświecenia Publicznego, teraz nieco się cofa i daje mizerne ulgi, jakby ustępstwa, przedewszystkiem rektorom i nauczycielstwu szkól średnich. Rektorom z 150 i 125 punktów raczy podwyższyć mnożną na 250 punktów miesięcznie, co, jak sam w uzasadnieniu stwierdza, jako ekwiwalent za dodatkową pracę i jednocześnie jako fundusz reprezentacyjny jest kwotą niezmiernie niską i nie odpowiadającą stanowisku rektora.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#AntoniLanger">Tak samo pewne mizerne ustępstwa daje się nauczycielstwu szkół średnich. I tu uwypukla się nierównomierne stosowanie pewnych ulg do szkolnictwa średniego i do szkolnictwa powszechnego. Oto, dla nauczycieli, mających więcej jak 15 a mniej niż 25 lat pracy nauczycielskiej w dziedzinie szkolnictwa średniego robi się pewne ulgi, ale natomiast zapomina się o szkolnictwie powszechnem, i chociażby nauczyciel 20, 30 lat przepracował, to ta ustawa o ulgach dla niego nie wspomina. A przecież jednakowo są drogie płuca nauczyciela szkól średnich i powszechnych!</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#AntoniLanger">Tak samo, jeżeli chodzi o kierownictwo. Kierownikom szkół powszechnych przydziela się klasy do prowadzenia, a dodatki za kierownictwo się odbiera. Natomiast w tej noweli robi się łaskawie pewne mizerne ustępstwo w drobiazgach dla nauczycieli szkół średnich, bo podnosi się mnożną do 200 punktów miesięcznie.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#AntoniLanger">Otóż, ta nowela zupełnie pomija szkolnictwo powszechne, nauczycielstwo zostało pokrzywdzone w tej mierze, że w szkołach powiększono liczbę dzieci i liczbę godzin, a daje się nierównomierne ustępstwa i ulgi i to tylko dla szkolnictwa wyższego i średniego z pominięciem szkolnictwa powszechnego. Z powyższych względów, a także wychodząc z tych założeń, że szereg innych funkcjonariuszy w tej noweli się pomija i, aczkolwiek lepiej jest, żeby chociaż i te mizerne rzeczy były dane dla świata pedagogicznego i naukowego, to jednak ponieważ to całe zło sprowadza obecny Rząd, a zwłaszcza obecny Minister p. Stanisław Grabski, przeciwko któremu cały kraj wszędzie ostro występuje, jako przeciw temu, który doprowadza do dewastacji tak słaby gmach oświaty i, kultury w Polsce, nie mając całkowicie zaufania do Rządu, a zwłaszcza do p. Ministra Stanisława Grabskiego, którego uważamy jedynie za szkodnika oświaty, głosować będziemy przeciw tej noweli do ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#MaciejRataj">Głos ma p. Sochacki:</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PSochacki">Proszę Panów, tak zwana ustawa sanacyjna, ustawa o równowadze budżetu oparta została wyłącznie na zasadzie przerzucenia wszystkich ciężarów. ma masy pracujące, przedewszystkiem na pracowników państwowych, inwalidów, wdowy i sieroty, a w ogromnej mierze na nauczycielstwo szkół średnich, powszechnych, a również 1 wyższych. Ustawa sanacyjna, wniesiona przez Rząd koalicyjny Chieno Piasto P. P. S, dała się we znaki dostatecznie silnie najszerszym rzeszom pracowników i wywołała żywiołowy odruch protestu we wszystkich warstwach pracowników, a w pierwszej linii wśród nauczycielstwa. Jednak rząd koalicji, który chce zrównoważyć budżet wyłącznie kosztem, tych mas, nie naruszając jednocześnie w niczem interesów warstw posiadających, był głuchy na ten głos protestu szerokich rzesz nauczycielstwa. Podkreślę, że protest ten rozlega się nawet w szeregach pracowników i nauczycieli, będących ideologicznie pod wpływem prawicy. Charakterystyczne pod tym względem jest stanowisko, jakie zajął Polski Związek Kolejowców, Towarzystwo Nauczycieli Szkół Średnich i Wyższych, jak wiadomo, organizacja politycznie odpowiadająca Narodowej Demokracji. Otóż organizacja ta — T. N. S. W. — zajęła w stosunku do polityki sanacyjnej stanowisko negatywne. I oto, częściowo pod naciskiem tych organizacji nauczycielskich, jak widzimy nawet i prawicowych, a właściwie kierowniczych kół tych organizacji, Rząd obecny przychodzi tutaj z propozycja pewnych drobnych mikroskopijnych zmian w ustawie sanacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PSochacki">Rzuca się w oczy fakt, że 29 marca r. b. Związek Ludowo Narodowy złożył w Sejmie wniosek w tej sprawie, że ten wniosek następnego już dnia został w całości przeprowadzony na Radzie Ministrów i 30 marca wpłynął do Sejmu już jako przedłożenie rządowe z podpisem p. Ministra Stanisława Grabskiego: Mamy więc tuta!/do czynienia z charakterystycznem potwierdzeniem tezy, którą stale głosiliśmy my, komuniści, t. j., że hegemonię w rządzie koalicyjnym sprawuje reakcyjna prawica. Przy tej ustawie prawda ta występuje w formie zupełnie jawnej i nagiej. Wniosek endecki p. Rymara z 29 marca następnego dnia zostaje podjęty przez Rząd i zgłoszony, jako wniosek Rządu koalicyjnego. W ten sposób zadokumentowany został ten fakt, że Rząd koalicyjny w rzeczywistości przez cały okres swego istnienia był i jest endeckim folwarkiem, w którym partie ugodowe P. P. S. i N. P. R. spełniały conajwyżej rolę ekonomów.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#PSochacki">Na czerń polega treść omawianej ustawy? Otóż ustawa ta wprowadza nieznaczne, mikroskopijne, jak powiedziałem; podwyżki płac dla najwyższych kategorii nauczycielstwa szkół wyższych i średnich, więc w stosunku do rektorów szkół akademickich, dyrektorów szkół średnich, zawodowych i seminariów nauczycielskich, jak również w stosunku do specjalnie wykwalifikowanych nauczycieli przedmiotów zawodowych. W ten sposób ustawa ta ma na widoku polepszenie bytu wyłącznie drobnej, najwyższej warstwy pracowników oświatowych, natomiast, jeżeli chodzi, o szerokie masy nauczycielstwa, to ustawa; przedłożona przez Rząd w rzeczywistości jeszcze bardziej pogarsza ich położenie, a to dlatego, że art. 3 odmawianej ustawy skreśla szereg artykułów ustawy uposażeniowej z 1923 r., które to artykuły mówią o dodatkowem wynagrodzeniu za czynności administracyjne j opiekuńcze, jak również za zastępstwa, trwające dłużej, niż 2 tygodnie. Twierdzę, że w wyniku skreślenia tych artykułów, które mówią o dodatkowych wynagrodzeniach za te specjalne funkcje, będziemy mieli stan rzeczy tego rodzaju, który umożliwi władzom przeciążanie nauczyciela pracą, głównie przez dodawanie im tych specjalnych funkcji, jak również zastępstw, trwających powyżej dwóch tygodni, bez dodatkowego wynagrodzenia.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#PSochacki">Tak więc imamy fakt charakterystyczny, że Rząd koalicyjny przychodzi z ustawą, której treść sprowadza się do tego; że zwiększa się przedział, który istnieje pomiędzy najwyższą biurokracją nauczycielską, to jest pomiędzy warstwą rektorską i dyrektorską, a szeroką masą nauczycielską. Położenie rektorów i dyrektorów ulegnie nieznacznemu polepszeniu, natomiast położenie szerokiej masy nauczycielskiej znów zostanie pogorszone. Więc ustawa obecna, aczkolwiek jest drobnym jeno przyczynkiem do polityki Rządu koalicyjnego, to jednak i ona daje nam wyraźne odbicie uprawnianego przez ten Rząd systemu, który polega na przerzuceniu wszystkich ciężarów na szerokie rzesze pracownicze, urzędnicze, robotnicze i chłopskie, przy jednoczesnem uwalnianiu od wszelkich, ciężarów klas posiadających.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#PSochacki">Ustawa niniejsza nie zmienia bynajmniej, a tytko ilustruje dotychczasowy system polityki oświatowej p. St. Grabskiego i całego Rządu koalicyjnego, system, który polega na konsekwentnem likwidowaniu dotychczasowego i tak nader skromnego dorobku oświatowego i kulturalnego w Polsce, na utrudnianiu dostępu do źródeł wiedzy szerokim masom ludowym, na zrobieniu z nauki i kultury monopolu dla kapitalistów i obszarników.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#PSochacki">W całym szeregu dziedzin oświaty i kultury mamy niezbite dowody tendencji do likwidacji kultury! narodowej. Przedewszystkiem tendencja ta przejawia się w dążeniu Rządu i klas posiadających do obniżenia stopy życiowej szerokich rzesz nauczycielskich. Pod tymi względem silnym ciosem dla nauczycielstwa była ustawa sanacyjna, a najlepiej o rozmiarach redukcji i obniżenia stopy życiowej — świadczą cyfry. Tak wiec przed redukcją uposażeń — płace pracowników oświatowych X kategorii wynosiły 159 zł., obecnie wynoszą 119 zł. i t. d. Bardzo charakterystyczne dla poziomu plac nauczycieli szkól powszechnych w Polsce jest zestawienie odpowiednich danych, odnoszących się do Polski i krajów zagranicznych. Tak więc, jeżeli wymienimy Stany Zjednoczone Ameryki Półn., to miesięczna płaca nauczyciela szkoły powszechnej w Stanach Zjednoczonych wynosi 100 dolarów, w Holandii — 84 dolary, w Anglii — 98, w, Szwajcarii. — 83, w, Szwecji — 70, w Finlandii — 48, w Hiszpanii — 38, we Francji — 33, w Belgii — 35, w Czechosłowacji — 29, we Włoszech — 24, na Litwie — 22, a w Polsce — 17.2%. Widzimy w&gt; ten sposób, jaka jest kolosalna różnica pomiędzy poziomem płac nauczycieli szkół powszechnych w Polsce a poziomem tych płac w innych państwach, nawet w państwach stosunkowo niezamożnych, takich powiedzmy, jak Litwa. Tak więc, tendencją klas posiadających i rządu koalicyjnego w Polsce jest zepchnięcie szerokich mas nauczycielskich na jeszcze niższy, niż dotychczas, poziom życia. Ustawa sanacyjna głosi, że obniżka pensji pracowniczych i nauczycielskich wynosić ma od 4 1/2% do 6%; w rzeczywistości ta obniżka jest o wiele większa. Znowu zilustruję te dane, zestawione przez Towarzystwo Nauczycieli Szkół Średnich i Wyższych, a więc przez instytucję conajmniej przychylenie do rządu koalicyjnego usposobioną. Otóż według tych danych obniżka oficjalna od 5 do 6% objęła zaledwie 29% nauczycieli szkół średnich w Warszawie, natomiast pozostałej olbrzymiej większości, bo aż 71% nauczycieli szkół średnich pensje zostały obniżone od 7% do 40%. W ten sposób przeciętna obniżka poborów nauczycielskich w szkołach średnich w Warszawie wynosi conajmniej 20%.</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#PSochacki">Jednak ten stan rzeczy, tem miśki poziom płac nauczycieli szkół powszechnych, a również szkół średnich, bo i w szkołach średnich płace nie są bynajmniej wygórowane, nie zadowolnił Rządu koalicyjnego, przedewszystkiem zaś p. Ministra Skarbu Zdziechowskiego, który, jak wiadomo, opracował projekt nowej ustawy uposażeniowej, oparty na zasadach, mających ma stale wybitnie pogorszyć położenie ogółu pracowników państwowych, w tej liczbie i szerokich mas nauczycielskich. Projekt p. Zdziechowskiego znosi wskaźnik drożyźniany, chociaż drożyzna w tym czasie wzrosła, tak, że wysokość tego wskaźnika wynosić powinna nie 43 punkty, lecz 48. Dalej, projekt p. Zdziechowskiego wprowadza 4 strefy płac, przytem nauczycielstwo, ogromna większość nauczycielstwa, ponad 90% — znalazłoby się w ostatniej 4 strefie, i w ten sposób ten podział na strefy bezpośrednio bije w szerokie rzesze nauczycielstwa.</u>
          <u xml:id="u-9.7" who="#PSochacki">W dalszymi ciągu projekt p. Zdziechowskiego obniża o jedną kategorię płacę nauczycielstwa.</u>
          <u xml:id="u-9.8" who="#PSochacki">Nauczyciel szkoły powszechnej będzie mógł najwyżej osiągnąć obecnie VIII kategorię płac, zamiast VII, jak to było dotychczas. Wreszcie projekt ten znosi dodatki ekonomiczne, które na podstawie dotychczasowych ustaw istniały, mianowicie na każdego członka rodziny wypłacano tytułem dodatku po 4 punkty. Wreszcie znosi p. Zdziechowski dodatek regulacyjny.</u>
          <u xml:id="u-9.9" who="#PSochacki">Tak więc pogorszenie położenia szerokich mas nauczycielskich!, zapoczątkowane ustawą sanacyjną z dnia 22 grudnia 1925 r., ma być kontynuowane w dalszym ciągu z jeszcze większym, niż dotychczas, rozmachem. W ten sposób widzimy, że Rząd koalicyjny z uporem przez cały czas prowadzi politykę, która zmierza do pauperyzacji, do wygłodzenia szerokich mas inteligencji pracującej, w tej liczbie również i nauczycielstwa. Jednak polityka likwidacji oświaty i kultury w Polsce polega nie tylko, na obniżaniu stopy życiowej nauczycieli, nie tylko w ten sposób godzi w byt szkoły i oświaty.</u>
          <u xml:id="u-9.10" who="#PSochacki">Wiadomo, że ilość godzin, przypadających na każdego nauczyciela, została w ustawie sanacyjnej podwyższona o trzy godziny tygodniowo. W ten sposób nauczycielstwo, które i tak już jest przeciążone pracą szkolną, jeszcze bardziej będzie się pod tą pracą uginać — ze szkodą zarówno dla siebie, jak i dla uczniów. W jakiej mierze nauczycielstwo nawet szkół średnich jest przeciążone pracą, o tem najlepiej świadczą dane statystyczne, świadczy liczba godzin etatowych obowiązujących w szkole w Polsce i w innych krajach. Tak więc np. w Polsce liczba godzin etatowych dla nauczycieli języka polskiego, nauk przyrodniczo-matematycznych wynosi 21 do 26 godzin tygodniowo, w stosunku do nauczycieli: historii, geografii i filozofii ii t. d. — 23 do 29 godzin, w stosunku do nauczycieli rysunków, śpiewu i gimnastyki — 27 do 34. W tym samym czasie w b. Austrii odnośne sumy wynoszą: 14 do 17, 14 do 20, 14 do 24. W carskiej Rosji dla wszystkich tych kategorii liczba godzin etatowych wynosi 12, w Czechosłowacji przeciętna ilość wynosi 20 i t. d. Tak więc stwierdzam, że porównanie to, które zaczerpuję z tabeli, zestawionej znowu przez prawicowe Stowarzyszenie Nauczycieli Szkół Średnich i Wyższych, wykazuje, że w Polsce ilość godzin, przypadających na każdego nauczyciela szkoły średniej, jest wyższa!, niż we wszystkich innych państwach.</u>
          <u xml:id="u-9.11" who="#PSochacki">Dalej położenie młodzieży akademickiej i wyższych uczelni w Polsce jest również opłakane. Wiemy o tem wzburzeniu, jakie wywołała w szerokich masach akademickich przeciw oświatowa, redukcyjna ii oszczędnościowa polityka Rządu. Wiemy o groźbie strajku powszechnego akademików, która przez jakiś czas wisiała nad uczelniami akademickiemi. Jakie jest położenie akademików, o tem łatwo się przekonać, przeglądając prasę młodzieży akademickiej, która pełna jest narzekań na nędzę, trapiącą proletariat akademicki. Stwierdzić tutaj należy, że również pod względem ilości akademików Polska znajduje się w tyle za innemi krajami. Tak więc ilość akademików na 1 milion mieszkańcowi w Szwajcarii wynosi 1.855, we Francji — 1.212, w Czechach — 1.009, w Polsce zaledwie 832. A zarazem jesteśmy świadkami stałego obniżania się ilości młodzieży akademickiej w Polsce. Tak więc np w roku akademickim w 1904/25 w porównaniu z r. 1923/24 ilość młodzieży akademickiej zmniejszyła się o 1.358. Oto, jak wygląda w świetle cyfr osławiona teza p. Grabskiego, że w Polsce jest... nadmiar inteligencji!</u>
          <u xml:id="u-9.12" who="#PSochacki">Nic więc dziwnego, że przy tego rodzaju polityce „oświatowej która właściwie jest polityką ociemniania ludu pracującego, niszczenia ma pniu dorobku kulturalnego i naukowego społeczeństwa, nic dziwnego, że budżet Ministerstwa Oświaty jest również systematycznie, z roku na rok redukowany. Tak więc w 1924 r. wynosił on 340 milionów zł., w r. 1925 — zmniejszony został do 323 milionów zł., a obecnie preliminowany jest na 270 milionów zł. Jednocześnie zaś z tą redukcją budżetu na oświatę, to samo Ministerstwo — Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego — zwiększa budżet na wyznania religijne, który obecnie podwyższony ma być o 24.4%, w porównaniu z rokiem ubiegłym.</u>
          <u xml:id="u-9.13" who="#PSochacki">Dalej dla uzupełnienia charakterystyki polityki likwidacji oświaty w Polsce, podkreślić należy coraz silniej przejawiającą się w szkolnictwie tendencję policyjną, której wyrazem jest poddanie zarówno nauczycielstwa, jak i młodzieży niebywałej, kontroli politycznej, węszenie spisków w szkolnictwie, wytaczanie procesów politycznych młodzieży akademickiej, a nawet szkolnej, jak to ma miejsce zwłaszcza na terenie Ukrainy Zachodniej, Białorusi Zachodniej i t. d. Dość wspomnieć proces młodzieży ukraińskiej w Przemyślu, albo wielkie aresztowania wśród młodzieży uczniowskiej w Brześciu i w Wilnie. Wreszcie cała polonizatorska polityka p. St. Grabskiego na t. zw. Kresach, na ziemiach ukraińskich i białoruskich jest ostatecznie znana.</u>
          <u xml:id="u-9.14" who="#PSochacki">Nieraz z tej trybuny była oświetlana i również dostatecznie jest znana martyrologia ludności białoruskiej i ukraińskiej i całkowite niemal zniszczenie państwowych publicznych szkół ukraińskich.</u>
          <u xml:id="u-9.15" who="#PSochacki">Podkreślić wreszcie należy coraz silniej przejawiającą się tendencję do poddania szkolnictwa administracyjno policyjnym władzom, co wywołało już silny sprzeciw ze strony całego zorganizowanego nauczycielstwa i wszystkich ludzi: nauki w Polsce. Wszystko to razem dostatecznie charakteryzuje politykę Rządu koalicyjnego, politykę, która powadzona była i która jest prowadzona pod hasłem: „dałoj gramotnych”, a więc pod tem właśnie hasłem: „dałoj gramotnych”, a wiec pod tem niezgodnie z prawdą przypisujecie Rosji Robotniczej i komun zmówi. Antioświatowa polityka rządu koalicyjnego zmierza do wtrącenia Polski w otchłań ciemnoty i klerykalizmu, chce całkowicie materialnie i duchowo uzależnić Polskę od ciemnych sił reakcji i kleru. Polityce likwidacji oświaty i zrównoważania budżetu kosztem obniżania plac nauczycielstwu i zmniejszania ilości szkół, tej polityce, my, komuniści, wypowiadamy bezwzględną walkę. Domagamy się przywrócenia plac wszystkim pracownikom państwowym, w tej liczbie i nauczycielom, domagamy się przyznania im tych plac, które byty w grudniu, z zastosowaniem dodatku statystycznego.</u>
          <u xml:id="u-9.16" who="#PSochacki">Domagamy się zamiłowania całej ustawy o równowadze budżetowej, która miała być rzekomo ustawa sanacyjną, która miała rzekomo zrównoważyć budżet, w rzeczywistości jednak tego budżetu nie zrównoważyła, a jedynie ogromnie boleśnie dla szerokich mas pracujących obniżyła poziom życia robotnika i: pracującego inteligenta w Polsce. Domagamy się, by do świadczeń na rzecz Skarbu zostali pociągnięci nie ci, z których i tak siedem skór stale się obdziera, lecz właśnie ci, którzy posiadają gotówkę, dochody, zasoby materialne, magnackie fortuny i majątki, to znaczy klasy posiadające, kapitaliści i obszarnicy. Zarazem zaś szerokim rzeszom inteligencji pracującej wskazujemy, że taką politykę prowadzić może jedynie rząd robotniczo chłopski, jedynie rząd, który powstanie z potężnego zbiorowego ruchu mas pracujących wsi i miast, tych mas, które prędzej czy później strząsną z siebie raz na zawsze wszelki ucisk czekamy Wzywamy tedy szerokie rzesze inteligencji pracującej, by razem z nami stanęły do walki o obalenie rządów wyzysku, gwałtu i ciemnoty i o utworzenie rządu robotniczo chłopskiego, rządu powszechnej sprawiedliwości; oświaty i rzeczywistego rozwoju indu pracującego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#MaciejRataj">Głos ma p. Smulikowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#JulianSmulikowski">Wysoki Sejmie! Klub nasz nie będzie głosował za wnioskiem o odrzucenie projektu, uważamy bowiem, że krzywdę, wyrządzoną nauczycielstwu szkół średnich, a także i wyższych uczelni, należy naprawić,...</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#komentarz">(P. Langer: Ale za pomocą innej noweli i innego ministra.)</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#JulianSmulikowski">... jednakowoż nie możemy wyobrazić sobie, żeby naprawa tej krzywdy miała być jednostronna. Nie można pomyśleć, żeby nowela do ustawy regulowała tylko stosunki w nauczycielstwie szkół średnich, a zupełnie zamilczała o stosunkach, które panują w szkolnictwie powszechnem. Byłoby rzeczą wysoce niesprawiedliwą, żebyśmy respektowali tylko wiek, nerwy! czy płuca nauczycieli szkół średnich, a zupełnie zapominali o tem, że nauczyciele szkół powszechnych jako podstawowy wymiar mają 30 godzin ł w warunkach niehigienicznych niszczą zdrowie daleko szybciej.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#komentarz">(Przewodnictwo obejmuje Wicemarszałek Poniatowski.)</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#JulianSmulikowski">Jest to symptom, który charakteryzuje działalność ministra oświaty p. Grabskiego; że gdy chodzi o szkolnictwo powszechne, jest głuchy na to, co się dzieje w tem szkolnictwie, i ciemny, nie widzi niedomagań szkolnictwa powszechnego, a forytuje tylko szkolnictwo średnie.</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#JulianSmulikowski">Otóż uważając, że w komisji będziemy mieli możność stawiania poprawek do tej ustawy, uważając, że sama myśl poprawienia krzywdy, zawarta w tej noweli, co do szkolnictwa średniego, jest słuszna, domagać się będziemy, żeby nowelę tę uzupełnić postanowieniami, odnoszącemi się do ogółu nauczycielstwa.</u>
          <u xml:id="u-11.6" who="#JulianSmulikowski">Z tych motywów będziemy głosowali przeciw wnioskowi o odrzucenie noweli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#JuliuszPoniatowski">Rozprawa wyczerpana. Przystępujemy do głosowania. Jest wniosek p. Langera o odrzucenie ustawy w pierwszem czytaniu. Proszę Posłów, którzy są za tym wnioskiem, aby wstali!. Stoi mniejszość, wniosek został odrzucony, a wobec tego ustawa zostaje odesłana do Komisji Budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#JuliuszPoniatowski">Przystępujemy do następnego punktu porządku dziennego: trzecie czytanie projektu ustawy o warunkowem zawieszeniu wykonania kary na obszarze mocy obowiązującej ustawy postepowania karnego z dnia 23 maja 1873 r. (austr. Dz. Ust. P. nr 119) (druki nr 2378 i 2019). Głos ma p. Lieberman.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#komentarz">(Marszałek obejmuje przewodnictwo)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#HermanLieberman">Wysoki Sejmie! Komisja Prawnicza rozważała projekt ustawy, uchwalony przez Wysoka Izbę w drugiem czytaniu, o warunkowem zawieszeniu wykonania kary na obszarze mocy obowiązującej ustawy postępowania karnego z dnia 23 maja 1873 r. Komisja Prawnicza zaleca Wysokiej Izbie do przyjęcia ten projekt ustawy uchwalony w drugiem czytaniu z opuszczeniem słów w art. I, przyjętych na wniosek p. Sommersteina, a wiec z opuszczeniem słów: „lub kary wyższej. lecz nie przenoszącej jednego roku, a wymierzonej poniżej najniższego ustawowego wymiaru kary”. W ten sposób art. 1 otrzymałby brzmienie takie, jakie miał według pierwotnego wniosku Komisji Prawniczej. W rezultacie sprawa tak się ma, że Komisja Prawniczce wnosił o odrzucenie poprawki p. Sommersteina do art. 1, zgłoszonej w drugiem czytaniu, a przyjętej przez Wysoką Izbę.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#HermanLieberman">Wnoszę zatem, ażeby Wysoka Izba na podstawie sprawozdania Komisji Prawniczej przyjęła tekst ustawy o zawieszeniu wykonania kary tak, jak ją uchwalono w drugiem czytaniu, z opuszczeniem słów, które odpowiadają poprawce p. Sommersteina do art. 1.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#MaciejRataj">Do głosu nikt się nie zapisał, przystępujemy do głosowania: Komisja Prawnicza przyjęła tekst ustawy, uchwalony w drugiem czytaniu, z opuszczeniem słów, odczytanych przez p. Liebermana. Proszę Posłów, którzy są za ustawą według propozycji p. Sprawozdawcy, ażeby wstali. Większość, ustawa w trzeciem czytaniu przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#MaciejRataj">Przystępujemy do punktu 6: sprawozdanie Komisji Skarbowej o rządowym projekcie ustawy w przedmiocie sprzedaży gruntu ii budynków kolejowych w Turce pod Stryjem (druk nr 2208 i odbitka roneo nr 259). Głos ma sprawozdawca poseł Manaczyński.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#komentarz">(Głos: Nieobecny.)</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#MaciejRataj">Sprawa jest tak prosta, iż zdaje mi się, że możemy ją przyjąć bez referatu. Panowie zechcą wziąć druk nr 2208 i odbitkę roneo nr 259. Rzecz nie budzi wątpliwość, jak nie poinformowano, do głosu nikt nie zapisał się. wiec będziemy głosowali en błoć. Panowie widzą, że komisja do projektu rządowego wprowadziła jedna zmianę, mianowicie w art. 1 zmieniła „2.500” na „1.500”. Proszę Posłów, którzy są za całą ustawą, aby wstali; Stoi większość, ustawa przyjęta. Niema protestu co do trzeciego czytania, sądzę, że wobec wyniku głosowania w drugiem czytaniu mogę uważać, że ustawa jest przyjęta i w trzeciem czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#MaciejRataj">Proponuję Panom, aby pozostałe dwa punkty dzisiejszego porządku dziennego odroczyć do następnego posiedzenia. Proszę p. Sekretarza o odczytanie interpelacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#StefanSołtyk">Interpelacja p. Prószyńskiego i tow. do p. Ministra Przemysłu i Handlu w sprawie złamania ustawy językowej przez Generalną Dyrekcję Poczt.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#StefanSołtyk">Interpelacja posłów z Klubu Białoruskiego do p. Ministra Reform Rolnych w sprawie niewłaściwej parcelacji majątku Terespol Mech gm. Snów pow. nieświeskiego.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#StefanSołtyk">Interpelacja posłów z Klubu Białoruskiego do p. Ministra Reform Rolnych w sprawie niewłaściwej likwidacji serwitutu włościan wsi Hryncewicz, pow. nieświeskiego.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#StefanSołtyk">Interpelacja p. Tabora i kol. z klubu Stronnictwa Chłopskiego do p. Ministra Spraw Wewnętrznych w sprawie podatku sejmikowego w zbożu w pow. ostrołęckim.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#StefanSołtyk">Interpelacja posłów z Białoruskie! Włościańsko-Robotniczej Hromady i tow. do p. Ministra Spraw Wewnętrznych w sprawie katowania przez policję Słonimską, oraz zagadkowego zniknięcia Szymona Romanowicza.</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#StefanSołtyk">Interpelacja posłów z Białoruskiej Włościańsko-Robotniczej Hromady i tow. do pp. Ministrów Spraw Wewnętrznych, oraz Sprawiedliwości w sprawie katowania przez pobicie polityczną w Pidraszy pod Białymstokiem Włodzimierza Oziębły. — Interpelacja n. Janeczka i kol. z klubu P. S. L. „Piast” do p„. Ministra Robót Publicznych w sprawie bezzwłocznego zabezpieczenia wału ochronnego Wisły pod wsią Łoje gm. Sieciechów, pow. kozienickiego i w innych niebezpiecznych miejscowościach.</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#StefanSołtyk">Interpelacja p. Miotły i tow. z Białoruskiej Włościańsko Robotniczej Hromady i in. do pp. Ministrów Spraw Wewnętrznych i Reform Rolnych w sprawie złośliwego sabotowania przez wójta Wsi Talawiec zarządzeń komisji dla spraw gruntowych.</u>
          <u xml:id="u-15.7" who="#StefanSołtyk">Interpelacja p. Sobolewskiego i tow. z Białoruskiej Włościańskiej Robotniczej Hromady i in. do p. Ministra Spraw Wewnętrznych w sprawie gwałtów policji wobec Kazimierza Byifna, zamieszkałego w folwarku Held, pow. stołpeckiego.</u>
          <u xml:id="u-15.8" who="#StefanSołtyk">Interpelacja p. Taraszkiewicza i tow. z Białoruskiej Włościańsko Robotniczej Hromady i im. do pp. Ministrów Spraw Wewnętrznych i Sprawiedliwości w sprawie praktyk prowokatorskich policji pow. grodzieńskiego i bezprawnego przetrzymywania przez 10 miesięcy Bazylego Szjipicy i tow. w więzieniu śledczem w Grodnie.</u>
          <u xml:id="u-15.9" who="#StefanSołtyk">Interpelacja p. Moraczewskiego i tow. ze Z. P. P. S. do p. Ministra Spraw Wewnętrznych z powodu działania władz politycznych i policji państwowej w Stryju w dn. 31 marca 1926 r.</u>
          <u xml:id="u-15.10" who="#StefanSołtyk">Interpelacja p. Dmitrijuka ii tow. z Klubu Ukraińskiego do pp. Ministrów Spraw Wewnętrznych, oraz Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego w sprawie niewłaściwego zużytkowania przez radę gminną placu szkolnego w Drohiczynie Poleskim.</u>
          <u xml:id="u-15.11" who="#StefanSołtyk">Interpelacja p. Chruckiego i tow. z Klubu Ukraińskiego do p. Ministra Spraw Wewnętrznych w sprawie kolidujących z prawem nadużyć komisarza gminnego Błażeja Bileckiego w Dubrynowie. pow. Rohatyn, woj. stanisławowskiego.</u>
          <u xml:id="u-15.12" who="#StefanSołtyk">Interpelacja p. Nazaruka i tow. z Klubu Ukraińskiego do p. Ministra Spraw Wewnętrznych w sprawie niewypłacenia włościanom wsi Turopin gm. Werba, pow. włodzimierskiego za wywóz słupów dla telefonów policji państwowej.</u>
          <u xml:id="u-15.13" who="#StefanSołtyk">Interpelacja p. Makówki i tow. z Klubu Ukraińskiego do pp. Ministrów Spraw Wewnętrznych i Sprawiedliwości w sprawę bezprawnego nakładania kar pieniężnych przez, starostwo kobryńskie woj. poleskiego, na włościan zagrody Połuboczki, gm. Rogoziańskiej.</u>
          <u xml:id="u-15.14" who="#StefanSołtyk">Interpelacja n. Praussowej i tow. ze Z. P. P. S. do p. Ministra Sprawiedliwości w sprawie systematycznego przeciwstawiania się istniejącym ustawom: z dziedziny ochrony pracy przez sędziów, rozpatrujących zatargi z tej dziedziny.</u>
          <u xml:id="u-15.15" who="#StefanSołtyk">Interpelacja p. Regera i tow. ze Z. P. P. S. do p. Ministra Spraw Wewnętrznych w sprawie niewłaściwego i krzywdzącego ludność postępowania policji państwowej w Zabrzegu na Śląsku! Cieszyńskim.</u>
          <u xml:id="u-15.16" who="#StefanSołtyk">Interpelacja posłów ze Zw. Ludowo Narodowego do p. Prezesa Rady Ministrów i pp. Ministrów Robót Publicznych, oraz Przemysłu i Handlu w sprawie projektowanego oddania monopolu elektryfikacji w znacznej części kraju „American European Utilities Corporation”.</u>
          <u xml:id="u-15.17" who="#StefanSołtyk">Interpelacja p. Krempy i kol. z klubu parlamentarnego Stronnictwa Chłopskiego do pp. Ministrów Spraw Wewnętrznych i Reform Rolnych w sprawie nieprawnego sprzedania gruntu dzierżawionego w ciągu 54 lat przez leśnego Stanisława Deszcza i przetrzymywania, obcokrajowców na stanowiskach urzędników lasowych w pow. chrzanowskim.</u>
          <u xml:id="u-15.18" who="#StefanSołtyk">Interpelacja p. Krempy i kol. z klubu parlamentarnego Stronnictwa Chłopskiego do pp. Ministrów Rolnictwa i Dóbr Państwowych, oraz Robót Publicznych w sprawie zabierania rolnikom 2-metrowych przestrzeni z gruntów, położonych obok wałów rzecznych, w szczególności obok kanału w Krzemienicy Babulówka w pow. tarnobrzeskim i mieleckim.</u>
          <u xml:id="u-15.19" who="#StefanSołtyk">Interpelacja p. Krempy i kol. z klubu parlamentarnego Stronnictwa Chłopskiego do pp. Ministrów Rolnictwa i Dóbr Państwowych, oraz Sprawiedliwości w sprawie mieszkańców przysiółka „Kochany” od Rzeczyca Długa w pow. tarnobrzeskim co do nieuregulowanych serwitutów, a także w. sprawie p. Lubomirskiego, właściciela dóbr w Rozwadowie, który krzywdzi mieszkańców przez sekatury i kary przez sąd powiatowy w Rozwadowie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#MaciejRataj">Interpelacje te prześlę p. Prezesowi Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#MaciejRataj">Wpłynęły następujące wnioski:</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#MaciejRataj">Wniosek p. Ledwocha i kol. z klubu parlamentarnego Stronnictwa Chłopskiego w sprawie samoistnego podatku Wyrównawczego dla pokrycia deficytów budżetowych gmin wiejskich b. zaboru rosyjskiego w r. 1926 — odsyłam do Komisji Skarbowej.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#MaciejRataj">W niosek p. Brzezińskiego i kol. z Klubu N. P. R. o zmianę ustawy z dnia 18 1ipca 1924 r. o zabezpieczeniu na wypadek bezrobocia — odsyłam do Komisji Ochrony Pracy.</u>
          <u xml:id="u-16.4" who="#MaciejRataj">Proponuję Panom odbycie następnego posiedzenia dnia 26 kwietnia w poniedziałek o godz. 4 po południu z następującym porządkiem: dziennym:</u>
          <u xml:id="u-16.5" who="#MaciejRataj">1) Pierwsze czytanie prowizorium budżetowego na miesiąc maj 1926 r.</u>
          <u xml:id="u-16.6" who="#MaciejRataj">2) Trzecie czytanie projektu ustawy o popieraniu przemysłu cynkowego (druk nr 2321 i odbitka roneo nr 266).</u>
          <u xml:id="u-16.7" who="#MaciejRataj">3) Sprawozdanie Komisji Zdrowia Publicznego o projekcie ustawy o wykonywaniu praktyki dentystycznej (druki nr 2245 i 1733).</u>
          <u xml:id="u-16.8" who="#MaciejRataj">W sprawie porządku dziennego nikt głosu nie żąda. Zamykam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-16.9" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godz. 5 min. 20 wiecz.).</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>