text_structure.xml
911 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
660
661
662
663
664
665
666
667
668
669
670
671
672
673
674
675
676
677
678
679
680
681
682
683
684
685
686
687
688
689
690
691
692
693
694
695
696
697
698
699
700
701
702
703
704
705
706
707
708
709
710
711
712
713
714
715
716
717
718
719
720
721
722
723
724
725
726
727
728
729
730
731
732
733
734
735
736
737
738
739
740
741
742
743
744
745
746
747
748
749
750
751
752
753
754
755
756
757
758
759
760
761
762
763
764
765
766
767
768
769
770
771
772
773
774
775
776
777
778
779
780
781
782
783
784
785
786
787
788
789
790
791
792
793
794
795
796
797
798
799
800
801
802
803
804
805
806
807
808
809
810
811
812
813
814
815
816
817
818
819
820
821
822
823
824
825
826
827
828
829
830
831
832
833
834
835
836
837
838
839
840
841
842
843
844
845
846
847
848
849
850
851
852
853
854
855
856
857
858
859
860
861
862
863
864
865
866
867
868
869
870
871
872
873
874
875
876
877
878
879
880
881
882
883
884
885
886
887
888
889
890
891
892
893
894
895
896
897
898
899
900
901
902
903
904
905
906
907
908
909
910
911
912
913
914
915
916
917
918
919
920
921
922
923
924
925
926
927
928
929
930
931
932
933
934
935
936
937
938
939
940
941
942
943
944
945
946
947
948
949
950
951
952
953
954
955
956
957
958
959
960
961
962
963
964
965
966
967
968
969
970
971
972
973
974
975
976
977
978
979
980
981
982
983
984
985
986
987
988
989
990
991
992
993
994
995
996
997
998
999
1000
1001
1002
1003
1004
1005
1006
1007
1008
1009
1010
1011
1012
1013
1014
1015
1016
1017
1018
1019
1020
1021
1022
1023
1024
1025
1026
1027
1028
1029
1030
1031
1032
1033
1034
1035
1036
1037
1038
1039
1040
1041
1042
1043
1044
1045
1046
1047
1048
1049
1050
1051
1052
1053
1054
1055
1056
1057
1058
1059
1060
1061
1062
1063
1064
1065
1066
1067
1068
1069
1070
1071
1072
1073
1074
1075
1076
1077
1078
1079
1080
1081
1082
1083
1084
1085
1086
1087
1088
1089
1090
1091
1092
1093
1094
1095
1096
1097
1098
1099
1100
1101
1102
1103
1104
1105
1106
1107
1108
1109
1110
1111
1112
1113
1114
1115
1116
1117
1118
1119
1120
1121
1122
1123
1124
1125
1126
1127
1128
1129
1130
1131
1132
1133
1134
1135
1136
1137
1138
1139
1140
1141
1142
1143
1144
1145
1146
1147
1148
1149
1150
1151
1152
1153
1154
1155
1156
1157
1158
1159
1160
1161
1162
1163
1164
1165
1166
1167
1168
1169
1170
1171
1172
1173
1174
1175
1176
1177
1178
1179
1180
1181
1182
1183
1184
1185
1186
1187
1188
1189
1190
1191
1192
1193
1194
1195
1196
1197
1198
1199
1200
1201
1202
1203
1204
1205
1206
1207
1208
1209
1210
1211
1212
1213
1214
1215
1216
1217
1218
1219
1220
1221
1222
1223
1224
1225
1226
1227
1228
1229
1230
1231
1232
1233
1234
1235
1236
1237
1238
1239
1240
1241
1242
1243
1244
1245
1246
1247
1248
1249
1250
1251
1252
1253
1254
1255
1256
1257
1258
1259
1260
1261
1262
1263
1264
1265
1266
1267
1268
1269
1270
1271
1272
1273
1274
1275
1276
1277
1278
1279
1280
1281
1282
1283
1284
1285
1286
1287
1288
1289
1290
1291
1292
1293
1294
1295
1296
1297
1298
1299
1300
1301
1302
1303
1304
1305
1306
1307
1308
1309
1310
1311
1312
1313
1314
1315
1316
1317
1318
1319
1320
1321
1322
1323
1324
1325
1326
1327
1328
1329
1330
1331
1332
1333
1334
1335
1336
1337
1338
1339
1340
1341
1342
1343
1344
1345
1346
1347
1348
1349
1350
1351
1352
1353
1354
1355
1356
1357
1358
1359
1360
1361
1362
1363
1364
1365
1366
1367
1368
1369
1370
1371
1372
1373
1374
1375
1376
1377
1378
1379
1380
1381
1382
1383
1384
1385
1386
1387
1388
1389
1390
1391
1392
1393
1394
1395
1396
1397
1398
1399
1400
1401
1402
1403
1404
1405
1406
1407
1408
1409
1410
1411
1412
1413
1414
1415
1416
1417
1418
1419
1420
1421
1422
1423
1424
1425
1426
1427
1428
1429
1430
1431
1432
1433
1434
1435
1436
1437
1438
1439
1440
1441
1442
1443
1444
1445
1446
1447
1448
1449
1450
1451
1452
1453
1454
1455
1456
1457
1458
1459
1460
1461
1462
1463
1464
1465
1466
1467
1468
1469
1470
1471
1472
1473
1474
1475
1476
1477
1478
1479
1480
1481
1482
1483
1484
1485
1486
1487
1488
1489
1490
1491
1492
1493
1494
1495
1496
1497
1498
1499
1500
1501
1502
1503
1504
1505
1506
1507
1508
1509
1510
1511
1512
1513
1514
1515
1516
1517
1518
1519
1520
1521
1522
1523
1524
1525
1526
1527
1528
1529
1530
1531
1532
1533
1534
1535
1536
1537
1538
1539
1540
1541
1542
1543
1544
1545
1546
1547
1548
1549
1550
1551
1552
1553
1554
1555
1556
1557
1558
1559
1560
1561
1562
1563
1564
1565
1566
1567
1568
1569
1570
1571
1572
1573
1574
1575
1576
1577
1578
1579
1580
1581
1582
1583
1584
1585
1586
1587
1588
1589
1590
1591
1592
1593
1594
1595
1596
1597
1598
1599
1600
1601
1602
1603
1604
1605
1606
1607
1608
1609
1610
1611
1612
1613
1614
1615
1616
1617
1618
1619
1620
1621
1622
1623
1624
1625
1626
1627
1628
1629
1630
1631
1632
1633
1634
1635
1636
1637
1638
1639
1640
1641
1642
1643
1644
1645
1646
1647
1648
1649
1650
1651
1652
1653
1654
1655
1656
1657
1658
1659
1660
1661
1662
1663
1664
1665
1666
1667
1668
1669
1670
1671
1672
1673
1674
1675
1676
1677
1678
1679
1680
1681
1682
1683
1684
1685
1686
1687
1688
1689
1690
1691
1692
1693
1694
1695
1696
1697
1698
1699
1700
1701
1702
1703
1704
1705
1706
1707
1708
1709
1710
1711
1712
1713
1714
1715
1716
1717
1718
1719
1720
1721
1722
1723
1724
1725
1726
1727
1728
1729
1730
1731
1732
1733
1734
1735
1736
1737
1738
1739
1740
1741
1742
1743
1744
1745
1746
1747
1748
1749
1750
1751
1752
1753
1754
1755
1756
1757
1758
1759
1760
1761
1762
1763
1764
1765
1766
1767
1768
1769
1770
1771
1772
1773
1774
1775
1776
1777
1778
1779
1780
1781
1782
1783
1784
1785
1786
1787
1788
1789
1790
1791
1792
1793
1794
1795
1796
1797
1798
1799
1800
1801
1802
1803
1804
1805
1806
1807
1808
1809
1810
1811
1812
1813
1814
1815
1816
1817
1818
1819
1820
1821
1822
1823
1824
1825
1826
1827
1828
1829
1830
1831
1832
1833
1834
1835
1836
1837
1838
1839
1840
1841
1842
1843
1844
1845
1846
1847
1848
1849
1850
1851
1852
1853
1854
1855
1856
1857
1858
1859
1860
1861
1862
1863
1864
1865
1866
1867
1868
1869
1870
1871
1872
1873
1874
1875
1876
1877
1878
1879
1880
1881
1882
1883
1884
1885
1886
1887
1888
1889
1890
1891
1892
1893
1894
1895
1896
1897
1898
1899
1900
1901
1902
1903
1904
1905
1906
1907
1908
1909
1910
1911
1912
1913
1914
1915
1916
1917
1918
1919
1920
1921
1922
1923
1924
1925
1926
1927
1928
1929
1930
1931
1932
1933
1934
1935
1936
1937
1938
1939
1940
1941
1942
1943
1944
1945
1946
1947
1948
1949
1950
1951
1952
1953
1954
1955
1956
1957
1958
1959
1960
1961
1962
1963
1964
1965
1966
1967
1968
1969
1970
1971
1972
1973
1974
1975
1976
1977
1978
1979
1980
1981
1982
1983
1984
1985
1986
1987
1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
2024
2025
2026
2027
2028
2029
2030
2031
2032
2033
2034
2035
2036
2037
2038
2039
2040
2041
2042
2043
2044
2045
2046
2047
2048
2049
2050
2051
2052
2053
2054
2055
2056
2057
2058
2059
2060
2061
2062
2063
2064
2065
2066
2067
2068
2069
2070
2071
2072
2073
2074
2075
2076
2077
2078
2079
2080
2081
2082
2083
2084
2085
2086
2087
2088
2089
2090
2091
2092
2093
2094
2095
2096
2097
2098
2099
2100
2101
2102
2103
2104
2105
2106
2107
2108
2109
2110
2111
2112
2113
2114
2115
2116
2117
2118
2119
2120
2121
2122
2123
2124
2125
2126
2127
2128
2129
2130
2131
2132
2133
2134
2135
2136
2137
2138
2139
2140
2141
2142
2143
2144
2145
2146
2147
2148
2149
2150
2151
2152
2153
2154
2155
2156
2157
2158
2159
2160
2161
2162
2163
2164
2165
2166
2167
2168
2169
2170
2171
2172
2173
2174
2175
2176
2177
2178
2179
2180
2181
2182
2183
2184
2185
2186
2187
2188
2189
2190
2191
2192
2193
2194
2195
2196
2197
2198
2199
2200
2201
2202
2203
2204
2205
2206
2207
2208
2209
2210
2211
2212
2213
2214
2215
2216
2217
2218
2219
2220
2221
2222
2223
2224
2225
2226
2227
2228
2229
2230
2231
2232
2233
2234
2235
2236
2237
2238
2239
2240
2241
2242
2243
2244
2245
2246
2247
2248
2249
2250
2251
2252
2253
2254
2255
2256
2257
2258
2259
2260
2261
2262
2263
2264
2265
2266
2267
2268
2269
2270
2271
2272
2273
2274
2275
2276
2277
2278
2279
2280
2281
2282
2283
2284
2285
2286
2287
2288
2289
2290
2291
2292
2293
2294
2295
2296
2297
2298
2299
2300
2301
2302
2303
2304
2305
2306
2307
2308
2309
2310
2311
2312
2313
2314
2315
2316
2317
2318
2319
2320
2321
2322
2323
2324
2325
2326
2327
2328
2329
2330
2331
2332
2333
2334
2335
2336
2337
2338
2339
2340
2341
2342
2343
2344
2345
2346
2347
2348
2349
2350
2351
2352
2353
2354
2355
2356
2357
2358
2359
2360
2361
2362
2363
2364
2365
2366
2367
2368
2369
2370
2371
2372
2373
2374
2375
2376
2377
2378
2379
2380
2381
2382
2383
2384
2385
2386
2387
2388
2389
2390
2391
2392
2393
2394
2395
2396
2397
2398
2399
2400
2401
2402
2403
2404
2405
2406
2407
2408
2409
2410
2411
2412
2413
2414
2415
2416
2417
2418
2419
2420
2421
2422
2423
2424
2425
2426
2427
2428
2429
2430
2431
2432
2433
2434
2435
2436
2437
2438
2439
2440
2441
2442
2443
2444
2445
2446
2447
2448
2449
2450
2451
2452
2453
2454
2455
2456
2457
2458
2459
2460
2461
2462
2463
2464
2465
2466
2467
2468
2469
2470
2471
2472
2473
2474
2475
2476
2477
2478
2479
2480
2481
2482
2483
2484
2485
2486
2487
2488
2489
2490
2491
2492
2493
2494
2495
2496
2497
2498
2499
2500
2501
2502
2503
2504
2505
2506
2507
2508
2509
2510
2511
2512
2513
2514
2515
2516
2517
2518
2519
2520
2521
2522
2523
2524
2525
2526
2527
2528
2529
2530
2531
2532
2533
2534
2535
2536
2537
2538
2539
2540
2541
2542
2543
2544
2545
2546
2547
2548
2549
2550
2551
2552
2553
2554
2555
2556
2557
2558
2559
2560
2561
2562
2563
2564
2565
2566
2567
2568
2569
2570
2571
2572
2573
2574
2575
2576
2577
2578
2579
2580
2581
2582
2583
2584
2585
2586
2587
2588
2589
2590
2591
2592
2593
2594
2595
2596
2597
2598
2599
2600
2601
2602
2603
2604
2605
2606
2607
2608
2609
2610
2611
2612
2613
2614
2615
2616
2617
2618
2619
2620
2621
2622
2623
2624
2625
2626
2627
2628
2629
2630
2631
2632
2633
2634
2635
2636
2637
2638
2639
2640
2641
2642
2643
2644
2645
2646
2647
2648
2649
2650
2651
2652
2653
2654
2655
2656
2657
2658
2659
2660
2661
2662
2663
2664
2665
2666
2667
2668
2669
2670
2671
2672
2673
2674
2675
2676
2677
2678
2679
2680
2681
2682
2683
2684
2685
2686
2687
2688
2689
2690
2691
2692
2693
2694
2695
2696
2697
2698
2699
2700
2701
2702
2703
2704
2705
2706
2707
2708
2709
2710
2711
2712
2713
2714
2715
2716
2717
2718
2719
2720
2721
2722
2723
2724
2725
2726
2727
2728
2729
2730
2731
2732
2733
2734
2735
2736
2737
2738
2739
2740
2741
2742
2743
2744
2745
2746
2747
2748
2749
2750
2751
2752
2753
2754
2755
2756
2757
2758
2759
2760
2761
2762
2763
2764
2765
2766
2767
2768
2769
2770
2771
2772
2773
2774
2775
2776
2777
2778
2779
2780
2781
2782
2783
2784
2785
2786
2787
2788
2789
2790
2791
2792
2793
2794
2795
2796
2797
2798
2799
2800
2801
2802
2803
2804
2805
2806
2807
2808
2809
2810
2811
2812
2813
2814
2815
2816
2817
2818
2819
2820
2821
2822
2823
2824
2825
2826
2827
2828
2829
2830
2831
2832
2833
2834
2835
2836
2837
2838
2839
2840
2841
2842
2843
2844
2845
2846
2847
2848
2849
2850
2851
2852
2853
2854
2855
2856
2857
2858
2859
2860
2861
2862
2863
2864
2865
2866
2867
2868
2869
2870
2871
2872
2873
2874
2875
2876
2877
2878
2879
2880
2881
2882
2883
2884
2885
2886
2887
2888
2889
2890
2891
2892
2893
2894
2895
2896
2897
2898
2899
2900
2901
2902
2903
2904
2905
2906
2907
2908
2909
2910
2911
2912
2913
2914
2915
2916
2917
2918
2919
2920
2921
2922
2923
2924
2925
2926
2927
2928
2929
2930
2931
2932
2933
2934
2935
2936
2937
2938
2939
2940
2941
2942
2943
2944
2945
2946
2947
2948
2949
2950
2951
2952
2953
2954
2955
2956
2957
2958
2959
2960
2961
2962
2963
2964
2965
2966
2967
2968
2969
2970
2971
2972
2973
2974
2975
2976
2977
2978
2979
2980
2981
2982
2983
2984
2985
2986
2987
2988
2989
2990
2991
2992
2993
2994
2995
2996
2997
2998
2999
3000
3001
3002
3003
3004
3005
3006
3007
3008
3009
3010
3011
3012
3013
3014
3015
3016
3017
3018
3019
3020
3021
3022
3023
3024
3025
3026
3027
3028
3029
3030
3031
3032
3033
3034
3035
3036
3037
3038
3039
3040
3041
3042
3043
3044
3045
3046
3047
3048
3049
3050
3051
3052
3053
3054
3055
3056
3057
3058
3059
3060
3061
3062
3063
3064
3065
3066
3067
3068
3069
3070
3071
3072
3073
3074
3075
3076
3077
3078
3079
3080
3081
3082
3083
3084
3085
3086
3087
3088
3089
3090
3091
3092
3093
3094
3095
3096
3097
3098
3099
3100
3101
3102
3103
3104
3105
3106
3107
3108
3109
3110
3111
3112
3113
3114
3115
3116
3117
3118
3119
3120
3121
3122
3123
3124
3125
3126
3127
3128
3129
3130
3131
3132
3133
3134
3135
3136
3137
3138
3139
3140
3141
3142
3143
3144
3145
3146
3147
3148
3149
3150
3151
3152
3153
3154
3155
3156
3157
3158
3159
3160
3161
3162
3163
3164
3165
3166
3167
3168
3169
3170
3171
3172
3173
3174
3175
3176
3177
3178
3179
3180
3181
3182
3183
3184
3185
3186
3187
3188
3189
3190
3191
3192
3193
3194
3195
3196
3197
3198
3199
3200
3201
3202
3203
3204
3205
3206
3207
3208
3209
3210
3211
3212
3213
3214
3215
3216
3217
3218
3219
3220
3221
3222
3223
3224
3225
3226
3227
3228
3229
3230
3231
3232
3233
3234
3235
3236
3237
3238
3239
3240
3241
3242
3243
3244
3245
3246
3247
3248
3249
3250
3251
3252
3253
3254
3255
3256
3257
3258
3259
3260
3261
3262
3263
3264
3265
3266
3267
3268
3269
3270
3271
3272
3273
3274
3275
3276
3277
3278
3279
3280
3281
3282
3283
3284
3285
3286
3287
3288
3289
3290
3291
3292
3293
3294
3295
3296
3297
3298
3299
3300
3301
3302
3303
3304
3305
3306
3307
3308
3309
3310
3311
3312
3313
3314
3315
3316
3317
3318
3319
3320
3321
3322
3323
3324
3325
3326
3327
3328
3329
3330
3331
3332
3333
3334
3335
3336
3337
3338
3339
3340
3341
3342
3343
3344
3345
3346
3347
3348
3349
3350
3351
3352
3353
3354
3355
3356
3357
3358
3359
3360
3361
3362
3363
3364
3365
3366
3367
3368
3369
3370
3371
3372
3373
3374
3375
3376
3377
3378
3379
3380
3381
3382
3383
3384
3385
3386
3387
3388
3389
3390
3391
3392
3393
3394
3395
3396
3397
3398
3399
3400
3401
3402
3403
3404
3405
3406
3407
3408
3409
3410
3411
3412
3413
3414
3415
3416
3417
3418
3419
3420
3421
3422
3423
3424
3425
3426
3427
3428
3429
3430
3431
3432
3433
3434
3435
3436
3437
3438
3439
3440
3441
3442
3443
3444
3445
3446
3447
3448
3449
3450
3451
3452
3453
3454
3455
3456
3457
3458
3459
3460
3461
3462
3463
3464
3465
3466
3467
3468
3469
3470
3471
3472
3473
3474
3475
3476
3477
3478
3479
3480
3481
3482
3483
3484
3485
3486
3487
3488
3489
3490
3491
3492
3493
3494
3495
3496
3497
3498
3499
3500
3501
3502
3503
3504
3505
3506
3507
3508
3509
3510
3511
3512
3513
3514
3515
3516
3517
3518
3519
3520
3521
3522
3523
3524
3525
3526
3527
3528
3529
3530
3531
3532
3533
3534
3535
3536
3537
3538
3539
3540
3541
3542
3543
3544
3545
3546
3547
3548
3549
3550
3551
3552
3553
3554
3555
3556
3557
3558
3559
3560
3561
3562
3563
3564
3565
3566
3567
3568
3569
3570
3571
3572
3573
3574
3575
3576
3577
3578
3579
3580
3581
3582
3583
3584
3585
3586
3587
3588
3589
3590
3591
3592
3593
3594
3595
3596
3597
3598
3599
3600
3601
3602
3603
3604
3605
3606
3607
3608
3609
3610
3611
3612
3613
3614
3615
3616
3617
3618
3619
3620
3621
3622
3623
3624
3625
3626
3627
3628
3629
3630
3631
3632
3633
3634
3635
3636
3637
3638
3639
3640
3641
3642
3643
3644
3645
3646
3647
3648
3649
3650
3651
3652
3653
3654
3655
3656
3657
3658
3659
3660
3661
3662
3663
3664
3665
3666
3667
3668
3669
3670
3671
3672
3673
3674
3675
3676
3677
3678
3679
3680
3681
3682
3683
3684
3685
3686
3687
3688
3689
3690
3691
3692
3693
3694
3695
3696
3697
3698
3699
3700
3701
3702
3703
3704
3705
3706
3707
3708
3709
3710
3711
3712
3713
3714
3715
3716
3717
3718
3719
3720
3721
3722
3723
3724
3725
3726
3727
3728
3729
3730
3731
3732
3733
3734
3735
3736
3737
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Wznowienie posiedzenia o godz. 9 min 24)</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą wicemarszałkowie Sejmu Jarosław Kalinowski, Jerzy Szmajdziński i Krzysztof Putra)</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Wznawiam posiedzenie.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panią poseł Beatę Bublewicz oraz panów posłów Krzysztofa Brejzę, Michała Jarosa i Tomasza Górskiego.</u>
<u xml:id="u-3.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">W pierwszej części obrad sekretarzami będą panowie posłowie Krzysztof Brejza i Michał Jaros.</u>
<u xml:id="u-3.3" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Protokół i listę mówców prowadzić będą posłowie Krzysztof Brejza i Tomasz Górski.</u>
<u xml:id="u-3.4" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Proszę wyznaczonych posłów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
<u xml:id="u-3.5" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Proszę pana posła sekretarza o odczytanie komunikatów.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#SekretarzPoselKrzysztofBrejza">Szanowni państwo, informuję, że w dniu dzisiejszym odbędą się posiedzenia następujących Komisji:</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#SekretarzPoselKrzysztofBrejza">- Kultury Fizycznej i Sportu - o godz. 9;</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#SekretarzPoselKrzysztofBrejza">- Finansów Publicznych - o godz. 9.30;</u>
<u xml:id="u-4.3" who="#SekretarzPoselKrzysztofBrejza">- Łączności z Polakami za Granicą wspólnie z Komisją Spraw Zagranicznych - o godz. 10;</u>
<u xml:id="u-4.4" who="#SekretarzPoselKrzysztofBrejza">- Finansów Publicznych - o godz. 10.30;</u>
<u xml:id="u-4.5" who="#SekretarzPoselKrzysztofBrejza">- Rolnictwa i Rozwoju Wsi - o godz. 11;</u>
<u xml:id="u-4.6" who="#SekretarzPoselKrzysztofBrejza">- Zdrowia - o godz. 11;</u>
<u xml:id="u-4.7" who="#SekretarzPoselKrzysztofBrejza">- do Spraw Służb Specjalnych - o godz. 12;</u>
<u xml:id="u-4.8" who="#SekretarzPoselKrzysztofBrejza">- Edukacji, Nauki i Młodzieży - o godz. 12;</u>
<u xml:id="u-4.9" who="#SekretarzPoselKrzysztofBrejza">- Gospodarki wspólnie z Komisją Sprawiedliwości i Praw Człowieka - o godz. 12;</u>
<u xml:id="u-4.10" who="#SekretarzPoselKrzysztofBrejza">- Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej - o godz. 12;</u>
<u xml:id="u-4.11" who="#SekretarzPoselKrzysztofBrejza">- Kultury i Środków Przekazu - o godz. 12.30;</u>
<u xml:id="u-4.12" who="#SekretarzPoselKrzysztofBrejza">- Polityki Społecznej i Rodziny - o godz. 13;</u>
<u xml:id="u-4.13" who="#SekretarzPoselKrzysztofBrejza">- Nadzwyczajnej ˝Przyjazne Państwo˝ do spraw związanych z ograniczaniem biurokracji - o godz. 13;</u>
<u xml:id="u-4.14" who="#SekretarzPoselKrzysztofBrejza">- Skarbu Państwa - o godz. 14;</u>
<u xml:id="u-4.15" who="#SekretarzPoselKrzysztofBrejza">- Infrastruktury - o godz. 15;</u>
<u xml:id="u-4.16" who="#SekretarzPoselKrzysztofBrejza">- Kultury Fizycznej i Sportu - o godz. 15;</u>
<u xml:id="u-4.17" who="#SekretarzPoselKrzysztofBrejza">- Obrony Narodowej - o godz. 15;</u>
<u xml:id="u-4.18" who="#SekretarzPoselKrzysztofBrejza">- Nadzwyczajnej ˝Przyjazne Państwo˝ do spraw związanych z ograniczaniem biurokracji - o godz. 15;</u>
<u xml:id="u-4.19" who="#SekretarzPoselKrzysztofBrejza">- Administracji i Spraw Wewnętrznych wspólnie z Komisją Sprawiedliwości i Praw Człowieka - o godz. 16;</u>
<u xml:id="u-4.20" who="#SekretarzPoselKrzysztofBrejza">- Etyki Poselskiej - o godz. 16.30;</u>
<u xml:id="u-4.21" who="#SekretarzPoselKrzysztofBrejza">- Administracji i Spraw Wewnętrznych - o godz. 17;</u>
<u xml:id="u-4.22" who="#SekretarzPoselKrzysztofBrejza">- Finansów Publicznych wspólnie z Komisją Polityki Społecznej i Rodziny - o godz. 17;</u>
<u xml:id="u-4.23" who="#SekretarzPoselKrzysztofBrejza">- Obrony Narodowej wspólnie z Komisją Spraw Zagranicznych - o godz. 17.30;</u>
<u xml:id="u-4.24" who="#SekretarzPoselKrzysztofBrejza">- Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa - o godz. 18;</u>
<u xml:id="u-4.25" who="#SekretarzPoselKrzysztofBrejza">- Ustawodawczej - o godz. 18;</u>
<u xml:id="u-4.26" who="#SekretarzPoselKrzysztofBrejza">- Spraw Zagranicznych - o godz. 18.</u>
<u xml:id="u-4.27" who="#SekretarzPoselKrzysztofBrejza">Jeszcze jeden komunikat: Posiedzenie Poselskiego Zespołu Strażaków odbędzie się w dniu dzisiejszym o godz. 18 w sali klubowej nr 1 w nowym Domu Poselskim.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa przedłożyła sprawozdania o stanowiskach Senatu w sprawie ustaw:</u>
<u xml:id="u-5.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">- o zmianie ustawy o ochronie przyrody oraz niektórych innych ustaw oraz</u>
<u xml:id="u-5.3" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">- o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.</u>
<u xml:id="u-5.4" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Sprawozdania te zostały paniom i panom posłom doręczone odpowiednio w drukach nr 1018 i 1019.</u>
<u xml:id="u-5.5" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Na podstawie art. 95f regulaminu Sejmu marszałek Sejmu podjął decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
<u xml:id="u-5.6" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Proponuję, aby w dyskusjach nad dodanymi punktami Sejm wysłuchał 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
<u xml:id="u-5.7" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
<u xml:id="u-5.8" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-5.9" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Komisja Kultury Fizycznej i Sportu przedłożyła sprawozdanie o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o kulturze fizycznej.</u>
<u xml:id="u-5.10" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Sprawozdanie to zostało paniom i panom posłom doręczone w druku nr 1043.</u>
<u xml:id="u-5.11" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, marszałek Sejmu podjął decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
<u xml:id="u-5.12" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 54 ust. 5 regulaminu Sejmu oraz aby w dyskusji nad dodanym punktem wysłuchał 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
<u xml:id="u-5.13" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
<u xml:id="u-5.14" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 16. porządku dziennego: Informacja bieżąca.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Przypominam, że Sejm w głosowaniu podjął decyzję o rozpatrzeniu na bieżącym posiedzeniu informacji w sprawie planów i działań rządu zmierzających do zabezpieczenia narodowej gospodarki i polskich obywateli przed skutkami narastającego na światowych rynkach finansowych kryzysu, o której przedstawienie wnosił Klub Poselski Lewica.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Przypominam również, że przedstawienie uzasadnienia wniosku przez posła przedstawiciela wnioskodawców nie może trwać dłużej niż 5 minut, a udzielenie odpowiedzi przez przedstawiciela Rady Ministrów - dłużej niż 10 minut.</u>
<u xml:id="u-7.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Wystąpienia posłów w dyskusji nie mogą trwać dłużej niż 2 minuty.</u>
<u xml:id="u-7.3" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Na zakończenie dyskusji głos zabierają kolejno przedstawiciel wnioskodawców oraz przedstawiciel Rady Ministrów. Wystąpienie przedstawiciela wnioskodawców nie może trwać dłużej niż 5 minut, a wystąpienie przedstawiciela Rady Ministrów - dłużej niż 10 minut.</u>
<u xml:id="u-7.4" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Proszę o zabranie głosu przedstawiciela wnioskodawców pana posła Wojciecha Olejniczaka.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PoselWojciechOlejniczak">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#PoselWojciechOlejniczak">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Dzisiejsza debata podyktowana jest przede wszystkim troską o polskiego konsumenta, o obywateli, ludzi pracy, o nauczycieli, emerytów i rencistów. Debata ma związek z kryzysem, który obecnie przechodzą Stany Zjednoczone, z kryzysem obserwowanym już w wielu krajach Europy Zachodniej, w tym w Niemczech i Hiszpanii. Nie jest to przecież przejściowy problem, jak zwykle mówiliśmy przy takich okazjach. To bardzo poważny kryzys. Przecież to krach teorii neoliberalizmu jako jedynej słusznej drogi, to kryzys fundamentalny współczesnego kapitalizmu. Myliło się wielu twórców i praktyków kapitalizmu, liberalizmu. Mylili się również praktycy i twórcy takiej teorii w Polsce. Trzeba było przecież przewidzieć, że jak na giełdzie można zarobić w ciągu miesiąca czy roku 30%, 100%, nie wystarczało, czy 1000%, nie jest to już związane ze wzrostem produkcji, z poprawą wydajności i jakości produkcji, ale to po prostu zwykła spekulacja.</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#PoselWojciechOlejniczak">Trzeba więc dzisiaj, panie i panowie posłowie, dyskutować, zastanawiać się, rozmawiać, analizować również decyzje podjęte w Stanach Zjednoczonych. Różnica jest tylko jedna. Gdyby podczas debaty w Kongresie związanej z kryzysem, który występuje w Stanach Zjednoczonych - który dociera także do Polski, jest już obecny w wielu obszarach - sala świeciła pustkami, wówczas Amerykanie powiedzieliby takim politykom, których dzisiaj na sali nie ma: Dość, nie ma dla was miejsca, bo nie dbacie o nasze interesy.</u>
<u xml:id="u-8.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-8.4" who="#PoselWojciechOlejniczak">Wielu się domagało dyskusji, padały różne propozycje - porozumienie ponad podziałami. To jest rola Sejmu, to właściwe miejsce. Nie ma żadnego wytłumaczenia, panie i panowie posłowie, dla tych, których dzisiaj na tej sali nie ma, dla liderów poszczególnych partii, dla szefów klubów parlamentarnych. To jest to miejsce i ten czas.</u>
<u xml:id="u-8.5" who="#PoselKrystynaSkowronska">(A liderów nie ma.)</u>
<u xml:id="u-8.6" who="#PoselKrzysztofPutra">(Gdzie jest Napieralski?)</u>
<u xml:id="u-8.7" who="#PoselWojciechOlejniczak">Dzisiaj trzeba się zastanawiać i zapobiegać powstawaniu ewentualnych problemów, które będą również w Polsce. Stany Zjednoczone podjęły określoną decyzję, zdecydowały się na określony krok. To największy interwencjonizm w ich historii. To jest, panie i panowie, krach teorii, która dotychczas głosiła, że im mniej państwa w ekonomii, im mniej państwa w funkcjonowaniu codziennego rynku, tym lepiej. Panaceum na wszystkie problemy miał być rynek. Tak się nie dzieje. Stany Zjednoczone postanowiły interweniować.</u>
<u xml:id="u-8.8" who="#PoselWojciechOlejniczak">Nasuwa się pytanie zasadnicze, jakie działania będzie musiało podjąć również w przyszłości czy już za chwilę państwo polskie. Jest pytanie i jest też odpowiedź z naszej strony. Tak, odpowiedzią na wszystkie błędy z ostatnich lat jest zmiana systemu. System gospodarki rynkowej, społeczna gospodarka rynkowa, ruch postępowy, gdzie dominuje nie rynek, jak było dotychczas, a w centrum jest człowiek. To nasza propozycja.</u>
<u xml:id="u-8.9" who="#PoselWojciechOlejniczak">Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! Czas również na działania w Polsce. Jest wiele pytań i wątpliwości. Przecież kilka tygodni temu zarówno pan minister, rząd, Rada Ministrów, jak i profesorowie w Polsce uspokajali, że kryzys Polski nie dosięgnie. Tydzień temu były pierwsze pomruki, że może się wydarzyć coś złego. A dzisiaj czytamy w prasie, słyszymy w radiu i w telewizji, że będzie czy już jest poważny problem również w Polsce. Nie ma więc czasu na uspokajanie. Jest czas na analizę i na konkretne decyzje.</u>
<u xml:id="u-8.10" who="#PoselWojciechOlejniczak">Pojawia się podstawowe pytanie, czy my w Sejmie podjęliśmy wystarczające działania, aby chronić polskiego konsumenta, czy przyjęliśmy dobre prawo w tym zakresie, czy będzie tak, że jeżeli wystąpi kryzys, to znowu zapłaci konsument, czy jednak prawo zagwarantuje, że koszty poniosą również bogaci.</u>
<u xml:id="u-8.11" who="#PoselWojciechOlejniczak">Oczekuję, że rząd przedstawi swoją analizę i oczekiwania wobec parlamentu, również na piśmie, co powinniśmy uczynić.</u>
<u xml:id="u-8.12" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-8.13" who="#PoselWojciechOlejniczak"> Oczekuję, że będziemy w Sejmie podejmować częściej interwencje w sytuacji, kiedy będziemy mieli do czynienia z takimi kłótniami, jakie były wczoraj, między Narodowym Bankiem Polskim, rządem czy prezydentem. Należy dołożyć wszelkiej staranności, aby ta współpraca w sytuacji kryzysowej była harmonijna. Pytanie jest zasadnicze: Jak powinniśmy zmienić prawo w tym zakresie?</u>
<u xml:id="u-8.14" who="#PoselWojciechOlejniczak">Panowie i Panie z Rządu, z Narodowego Banku Polskiego! Czy wystarczy wam kultury politycznej, i nie tylko politycznej, do tego, żeby się porozumieć i dogadać, czy też będzie potrzebna interwencja polskiego parlamentu? Bo jeżeli będzie taka potrzeba, należy tam zrobić porządek - dość kłótni, to nie służy polskiej gospodarce.</u>
<u xml:id="u-8.15" who="#PoselWojciechOlejniczak">Jest wiele pytań. Czy depozyty Polaków ulokowane w działających w naszym kraju oddziałach banków zagranicznych są i będą bezpieczne? Przecież Komisja Nadzoru Finansowego przygotowała zaostrzenie procedur dotyczących udzielania kredytów hipotecznych, które w Polsce stanowią nie więcej niż 10% PKB, brakuje natomiast podstawowej kontroli nad instytucjami parabankowymi, które ogłaszają, że udzielą kredytu w ciągu 7 dni, dadzą 60 tys. zł, a do tego na dowód osobisty. Czy rząd i pan minister planują działania ukierunkowane na ograniczenie tego rodzaju praktyk? Bo są to praktyki szkodliwe dla zwykłych ludzi i konsumentów. Jaki będzie wpływ aktualnego kryzysu na emerytury z II filaru, w sytuacji gdy oszczędności zgromadzone w otwartych funduszach emerytalnych tracą wartość? Czy rząd może zapewnić obywateli, że ich oszczędności złożone w polskich bankach są bezpieczne?</u>
<u xml:id="u-8.16" who="#PoselWojciechOlejniczak">O rosnącym zaniepokojeniu z tym związanym świadczą przecież wyniki badań opinii publicznej. Jak dzisiaj przedstawiałaby się sytuacja w tym zakresie, gdyby nie Sojusz Lewicy Demokratycznej i rządy SLD, które wprowadziły określone instytucje, w tym Bankowy Fundusz Gwarancyjny?</u>
<u xml:id="u-8.17" who="#PoselWojciechOlejniczak">Jaki będzie wpływ kryzysu w Stanach Zjednoczonych na tempo wzrostu gospodarczego w Polsce w latach 2009, 2010 i następnych? Jaki będzie to miało wpływ na poziom życia Polaków? Czy rząd podejmie działania, aby zabezpieczyć polskie finanse i gospodarkę narodową przed kryzysem, który jest już w Europie i w Stanach Zjednoczonych? Czy pan minister i rząd podtrzymują założenia do budżetu, czy za chwilę nie okaże się, że trzeba będzie wprowadzać, i pan będzie to zapowiadał, cięcia w obszarze wydatków społecznych, ponieważ będzie uzasadnienie, że spadło tempo wzrostu gospodarczego, że zmalał eksport, że są mniejsze wpływy do budżetu? Czy wreszcie nie należy zweryfikować błędnej decyzji, którą podjął parlament jeszcze za poprzedniego rządu, o obniżeniu najwyższej stawki podatkowej z 40% do 32%? Czy nie należy powrócić do 40% dla najlepiej zarabiających, po to by zabezpieczyć najsłabszych, którzy zawsze płacą w sytuacji kryzysowej?</u>
<u xml:id="u-8.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-8.19" who="#PoselWojciechOlejniczak">Liczę, panie i panowie posłowie, panie ministrze - szkoda, że nie ma przedstawicieli Narodowego Banku Polskiego - na poważną debatę, poważną analizę, na wnioski, które będą z tego wynikały, i na to, że Sejm będzie również używał wszelkich instrumentów potrzebnych do tego, żeby zapobiegać zagrożeniom, chronić tych, którzy są najbardziej zagrożeni: konsumenta, obywatela, a nie wielki biznes. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-8.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Proszę o udzielenie odpowiedzi ministra finansów pana Jana Vincenta-Rostowskiego.</u>
<u xml:id="u-9.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#MinisterFinansowJanVincentRostowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Bardzo się cieszę, że toczy się taka debata, jest ona jak najbardziej na miejscu i chętnie opowiem o zasadniczych działaniach, które podejmuje rząd, aby zabezpieczyć stabilność polskiej gospodarki.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#MinisterFinansowJanVincentRostowski">Po pierwsze, jak państwo wiecie, w ubiegłym tygodniu rząd przyjął projekt ustawy budżetowej; projekt ustawy budżetu bezpiecznego, budżetu, który zapewnia stabilność polskiej gospodarki, obniżając w znaczący sposób deficyt budżetowy i zwiększając wiarygodność Polski jako dłużnika, ograniczając niebezpieczeństwo, że Polska będzie musiała więcej płacić na obsługę zadłużenia publicznego. Jest to szalenie ważne w obecnych warunkach, w których - jak państwo dobrze wiecie - w światowej gospodarce występują znaczące zawirowania.</u>
<u xml:id="u-10.2" who="#MinisterFinansowJanVincentRostowski">Po drugie, 10 września premier ogłosił zamiar polskiego rządu, jeśli chodzi o przystąpienie Polski do strefy euro w 2011 r. Ta decyzja, to oświadczenie zostało bardzo dobrze przyjęte przez rynki finansowe. Rentowność polskich obligacji spadła o 20-30 punktów bazowych w porównaniu z poprzednim stanem i to pokazuje, jaki jest stopień wiarygodności Polski, a także wiarygodności polskich instytucji finansowych, bo wiadomo, że ostatecznie poza instytucjami finansowymi w Polsce stoi z jednej strony szybki wzrost gospodarczy Polski, a z drugiej strony także polski rząd i jego zdolności kredytowe. I dlatego to oświadczenie odzwierciedlające naszą determinację w dążeniu do tego, aby polska gospodarka była stabilna, aby szczególnie w tym momencie zachodziła coraz ściślejsza integracja z gospodarkami strefy euro, skutkuje bardzo znaczącym, bardzo ważnym także dla polskich konsumentów, dla wszystkich zwykłych obywateli obniżeniem kosztów obsługi naszego zadłużenia.</u>
<u xml:id="u-10.3" who="#MinisterFinansowJanVincentRostowski">Oczywiście w ciągu całego tego roku, od początku rządów Donalda Tuska, rządów Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego, zostało przyjętych przez rząd i przedstawionych Sejmowi wiele ustaw, które wzmacniają system finansowy. Wysoka Izba przyjęła ustawę wprowadzającą dyrektywę o instrumentach finansowych, tzw. dyrektywę MiFID, która zabezpiecza interesy drobnych inwestorów, niestety ustawa ta nie została jeszcze podpisana przez prezydenta.</u>
<u xml:id="u-10.4" who="#MinisterFinansowJanVincentRostowski">Komitet Stabilności Finansowej został stworzony na zasadzie porozumienia między Ministerstwem Finansów, Narodowym Bankiem Polskim i Komisją Nadzoru Finansowego. Ten komitet będzie teraz miał ugruntowaną pozycje, ponieważ będzie funkcjonował na podstawie ustawy, która została przyjęta przez rząd w ubiegłym tygodniu. Jest to szalenie ważny krok zapewniający stabilność naszego sytemu finansowego, ułatwiający wymianę informacji między instytucjami stanowiącymi sieć bezpieczeństwa finansowego: Ministerstwem Finansów, Narodowym Bankiem Polskim i Komisją Nadzoru Finansowego.</u>
<u xml:id="u-10.5" who="#MinisterFinansowJanVincentRostowski">Zostało również zawarte porozumienie pomiędzy nadzorami wszystkich krajów Unii Europejskiej, które zostało podpisane w kwietniu obecnego roku przez ministra finansów, czyli przez polski rząd. Ułatwia ono w bardzo znaczący sposób współpracę Komisji Nadzoru Finansowego z nadzorami innych krajów. Jest to oczywiście szczególnie ważne w sytuacji, w której tak wiele banków w Polsce jest częścią międzynarodowych grup finansowych. Trzeba powiedzieć, że polski system bankowy, polski system finansowy okazał się odporny na szoki, jakie do tej pory wstrząsały systemem finansowym szczególnie Stanów Zjednoczonych, ale w pewnej mierze także Europy Zachodniej.</u>
<u xml:id="u-10.6" who="#MinisterFinansowJanVincentRostowski">Dlaczego Polska jest tak odporna? Po pierwsze dlatego, że jeżeli popatrzymy i porównamy polską gospodarkę z gospodarkami innych krajów, szczególnie zachodnich, ale także innych krajów całego świata, to możemy powiedzieć, że jest mało krajów, w których następuje tak szybki wzrost gospodarczy. Są takie kraje, również w naszym regionie, niektóre z krajów bałtyckich, z krajów bałkańskich, ale w żadnych z tych krajów nie ma tak korzystnych wskaźników makroekonomicznych wskazujących na ich stabilność makroekonomiczną, to znaczy niskich deficytów budżetowych, relatywnie niskich deficytów obrotów bieżących, rachunków obrotów bieżących bilansu płatniczego. Kraje, które mają relatywnie stabilne wskaźniki makroekonomiczne wskazujące na stabilność gospodarczą, kraje Europy Zachodniej, jak już wspomniałem, mają niski wzrost gospodarczy.</u>
<u xml:id="u-10.7" who="#MinisterFinansowJanVincentRostowski">W porównaniu z krajami leżącymi bardziej na wschód od Polski, tj. Rosją, czy Ukrainą, mamy jeszcze inne zalety, odróżnia nas od tych krajów coś innego na plus - jest to głębokie poszanowanie prawa, szczególnie prawa własności. W tym sensie znacząco różnimy się od takich krajów jak Rosja, chyba nie muszę przypominać, jak to tam wygląda. I dlatego Polska należy do naprawdę bardzo małej grupy krajów, które mają szybki wzrost gospodarczy, zrównoważoną gospodarkę, jeśli chodzi o wskaźniki makroekonomiczne, i głębokie poszanowanie dla praw własności. Z tego właśnie powodu inwestorzy pokazali, że mają do Polski wielkie zaufanie. Nie mam oczywiście na myśli tylko inwestorów zagranicznych, ale również inwestorów polskich, którzy w naszym wzroście gospodarczym odgrywają absolutnie kluczową rolę. To oni, panie przewodniczący, inwestują w fabryki i tworzą miejsca pracy. Przewidujemy, że w przyszłym roku stopa bezrobocia spadnie, liczba bezrobotnych spadnie do 1300 tys. osób.</u>
<u xml:id="u-10.8" who="#GlosZSali">(Ale stocznie upadną.)</u>
<u xml:id="u-10.9" who="#MinisterFinansowJanVincentRostowski">Stopa bezrobocia spadnie do 8,5% według metodologii polskiej, a do 5,6% według metodologii unijnej, czyli inwestowanie, zaufanie do Polski jest absolutnie kluczowym elementem, nie tylko jeśli chodzi o utrzymanie wzrostu gospodarczego, ale także o zapewnienie wysokiego zatrudnienia i malejącego bezrobocia. Mogę powiedzieć, że na przetargu nowej serii 5-letnich obligacji skarbowych, który odbył się 1 października, przy ofercie na poziomie 1,8 mld zł inwestorzy zgłosili popyt w wysokości 4,9 mld zł, a zaakceptowane ceny odpowiadały rynkowym kwotowaniom tych obligacji. Ze względu na duże zainteresowanie inwestorów Ministerstwo Finansów zorganizowało uzupełniający przetarg w maksymalnej wysokości i dodatkowo sprzedano obligacje o wartości 360 mln zł.</u>
<u xml:id="u-10.10" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-10.11" who="#MinisterFinansowJanVincentRostowski"> Może to jest szczegół, ale podaję go jako przykład wielkiego zaufania inwestorów do polskiej gospodarki. W tej sytuacji uważam, że wysoce nieodpowiedzialne byłoby - oczywiście nie twierdzę, że ktokolwiek ma takie zamiary - straszenie obywateli, straszenie Polaków, że grozi im jakiś kryzys, którego inwestorzy nie dostrzegają.</u>
<u xml:id="u-10.12" who="#MinisterFinansowJanVincentRostowski">Mówiłem już, że rząd podjął najważniejsze działania, które są potrzebne, aby zapewnić stabilność polskiej gospodarki. Chodzi o odpowiedzialny budżet, który jest budżetem pięciu priorytetów ukierunkowanych na rozwój, stabilność i obniżenie podatków. Ogłoszenie zamiaru przystąpienia do strefy euro w znaczący sposób zwiększa zaufanie nie tylko inwestorów zagranicznych, lecz także krajowych oraz zwykłych obywateli do Polski i do jej integracji z Europą, która jest najlepszym gwarantem naszego bezpieczeństwa nie tylko ekonomicznego, ale i politycznego.</u>
<u xml:id="u-10.13" who="#MinisterFinansowJanVincentRostowski">Proszę państwa, mimo zawirowań na rynkach światowych, w gospodarce światowej polska gospodarka jest w dobrej sytuacji, polski rząd już od ponad 10 miesięcy podejmuje działania w kierunku wzmocnienia gospodarki polskiej i zapewnienia jej stabilności. Będziemy dalej działali w tym kierunku razem z Narodowym Bankiem Polskim i Komisją Nadzoru Finansowego. Mówię tutaj oczywiście o działaniach samego ministra finansów w ramach sieci bezpieczeństwa finansowego. Oczywiście sam rząd na szerokim froncie będzie wprowadzał różne reformy zwiększające efektywność polskiej gospodarki, zwiększające także efektywność osłon socjalnych, aby pieniądze były dobrze adresowane i niemarnowane, a z drugiej strony chroniły jak najwięcej naprawdę potrzebujących. Jest to szeroko zakrojona działalność naszego rządu i - jestem o tym przekonany - jest dobrze przemyślana i dobrze zaplanowana. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-10.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
<u xml:id="u-11.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-11.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Do dyskusji zostali zgłoszeni posłowie...</u>
<u xml:id="u-11.3" who="#PoselKrystynaSkowronska">(Nic nie słychać. Nie słychać.)</u>
<u xml:id="u-11.4" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Proszę panów posłów, którzy dotychczas nie zostali zgłoszeni...</u>
<u xml:id="u-11.5" who="#GlosZSali">(Mikrofon. Nie słychać.)</u>
<u xml:id="u-11.6" who="#PoselKrystynaSkowronska">(Nie słychać, panie marszałku.)</u>
<u xml:id="u-11.7" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Teraz słychać?</u>
<u xml:id="u-11.8" who="#GlosZSali">(Tak!)</u>
<u xml:id="u-11.9" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-11.10" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">W takim razie jeszcze raz otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-11.11" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Do dyskusji zostali zgłoszeni posłowie, w tej chwili są 44 zgłoszenia.</u>
<u xml:id="u-11.12" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Kto z pań i panów posłów chciałby dopisać się do listy?</u>
<u xml:id="u-11.13" who="#PoselMiroslawaMaslowska">(Jeszcze ja.)</u>
<u xml:id="u-11.14" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-11.15" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Czy jeszcze ktoś? Poseł Cymański również.</u>
<u xml:id="u-11.16" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Więcej zgłoszeń nie widzę.</u>
<u xml:id="u-11.17" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Zamykam listę posłów zapisanych do dyskusji.</u>
<u xml:id="u-11.18" who="#PoselWojciechOlejniczak">(Panie marszałku, jeszcze jeden drobny wniosek formalny. Myślę, że będziemy w stanie go skonsumować.)</u>
<u xml:id="u-11.19" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Proszę bardzo, poseł Olejniczak.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#PoselWojciechOlejniczak">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Otóż chciałbym podkreślić wagę tej debaty i prosiłbym pana marszałka o to, aby Kancelaria Sejmu spowodowała, aby ktoś z Narodowego Banku Polskiego jednak przybył na to spotkanie. Przecież informacja o tym, że będzie ta debata, była podana wiele godzin temu i nieobecność prezesa bądź kogoś z zarządu Narodowego Banku Polskiego jest naprawdę nie na miejscu. Podchodzę do tego bardzo spokojnie i delikatnie, ale po prostu parlament nie powinien być tak traktowany.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Obawiam się, że nie jesteśmy w stanie skonsumować tego natychmiast, również z takich względów, że wystąpienie posła wnioskodawcy w imieniu wnioskodawców już zostało przedstawione, przedstawiciel musiałby się zapoznać ze stenogramem, z tym, co było mówione, co mówił minister, i tu jest pewien problem. Oczywiście przekażę sugestię pana posła marszałkowi.</u>
<u xml:id="u-13.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Kontynuujemy ten punkt porządku dziennego.</u>
<u xml:id="u-13.3" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Jakub Szulc, Platforma Obywatelska.</u>
<u xml:id="u-13.4" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Przypominam: 2 minuty.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PoselJakubSzulc">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
<u xml:id="u-14.1" who="#PoselJakubSzulc">Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Pierwsza uwaga i myśl, które się nasuwają po wypowiedzi pana przewodniczącego Olejniczaka, dotyczą tego, że niestety kampania wyborcza już się zaczęła. Pytanie, czy to kampania wyborcza do parlamentu, czy kampania wyborcza wewnątrzpartyjna.</u>
<u xml:id="u-14.2" who="#PoselKrystynaLybacka">(Panie marszałku, proszę dbać o merytoryczną jakość wypowiedzi.)</u>
<u xml:id="u-14.3" who="#PoselJakubSzulc">Mówiąc o dzisiejszej obecności i frekwencji na sali posiedzeń, pan przewodniczący Olejniczak nie raczył zauważyć, że odbywały się liczne spotkania w komisjach z przedstawicielami Narodowego Banku Polskiego, ministra finansów, Komisji Nadzoru Finansowego, podczas których nad tym problemem już dyskutowano. Ja pana przewodniczącego Olejniczaka na tych posiedzeniach nie widziałem, być może dlatego że nie było kamer, no ale to tylko tyle...</u>
<u xml:id="u-14.4" who="#PoselJakubSzulc">Jednocześnie chciałbym zapytać o takie kwestie jak poruszony tutaj temat społecznej gospodarki rynkowej, tzn. chodzi o to, czy moje rozumienie społecznej gospodarki rynkowej jest dobre. Pan przewodniczący Olejniczak mówił o tym, że nurt neoliberalny poniósł klęskę, że interwencjonizm jest jedyną metodą. Chciałbym się dowiedzieć, czy wiadomo nam, czy Wysokiej Izbie wiadomo, skąd wywodzi się tzw. społeczna gospodarka rynkowa, kto jest twórcą teorii społecznej gospodarki rynkowej i czy prawdą jest, że była to szkoła fryburska niemieckiej ekonomii, mianowicie ordoliberałowie.</u>
<u xml:id="u-14.5" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">(Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej.)</u>
<u xml:id="u-14.6" who="#PoselJakubSzulc">Chciałbym zapytać również o mechanizm zarażania, ponieważ tak jak mówiłem, podczas pracy w Komisji Finansów Publicznych i w podkomisji stałej do spraw instytucji finansowej tematowi kryzysu w Stanach Zjednoczonych poświęciliśmy już bardzo dużo czasu. Chciałbym poprosić pana ministra o wyjaśnienie jednej zasadniczej kwestii, tzn. czy polskie banki, polskie instytucje finansowe są bezpieczne, jeśli chodzi o możliwość zarażenia się poprzez związki kapitałowe i zależność kapitałową od instytucji zagranicznych. Czy jest możliwość i czy w ogóle istnieje takie ryzyko, że polska gospodarka ucierpi poprzez drenowanie i wyciąganie z niej pieniędzy? Czy nie uważacie państwo, że... Oczywiście reagować w tym momencie trzeba, ponieważ sytuacja zarówno w Stanach, jak i niektórych instytucji finansowych w Europie jest dość poważna. Chodzi natomiast o to, czy nie istnieje ryzyko, że instytucje finansowe, które jak wiemy, do niedawna przecież...</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Panie pośle, czas minął.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#PoselJakubSzulc">Już kończę.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#PoselJakubSzulc">...funkcjonowały bardzo dobrze, będą wyciągały z budżetów poszczególnych państw pieniądze niezależnie od swojej sytuacji finansowej i czy w jakiś sposób możemy temu zaradzić. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Panie i Panowie Posłowie! Bardzo proszę o mniej polemik politycznych, z całym szacunkiem, różnych dywagacji i przechodzenie od razu do pytań, bo potem brakuje nam czasu. Przestrzeganie limitu czasowego jest przede wszystkim wyrazem szacunku do tych, którzy się zapisali do głosu. Wiemy, że mamy ograniczony czas.</u>
<u xml:id="u-17.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę, pani poseł Beata Szydło.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#PoselBeataSzydlo">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Debata, którą dzisiaj prowadzimy, ma przede wszystkim uspokoić Polaków, że światowy kryzys finansowy nie dotknie ich w sposób znaczący. Chodzi o rzeczową informację rządu, w jaki sposób przygotowuje się do tego, co na świecie i w Europie jest już faktem. Chcielibyśmy usłyszeć o tym, jakie państwo macie propozycje i strategie rozwiązań ewentualnych skutków załamania globalnej polityki finansowej.</u>
<u xml:id="u-18.1" who="#PoselBeataSzydlo">W wypowiedzi pana ministra - powiem szczerze - że nie usłyszałam nic o takim konkretnym planie, a chcielibyśmy, panie ministrze, żeby pan uspokoił nas wszystkich i powiedział że polskie finanse są bezpieczne. Mówił pan o tym, że są podejmowane działania. Chciałabym, żeby skonkretyzować te projekty. Przygotowanie budżetu to oczywiście jest ważna rzecz. Natomiast chcielibyśmy usłyszeć, jaka jest ocena i analiza finansowa finansów polskich na ten moment. Wiadomo przecież, że polskie finanse są częścią globalnego rynku finansowego. Analitycy ekonomiczni twierdzą, że dzisiaj wszystko jest w porządku i jest bezpiecznie, jednak przy przedłużającym się załamaniu globalnego rynku finansowego pewien element tego załamania może również dotrzeć do nas. Są przykłady: mamy bank Fortis, wczoraj pojawiły się informacje o UniCredito, który ma przecież 59% akcji PKO. Chcielibyśmy, żeby w tej sprawie wypowiedział się rząd, pan minister, ale również premier polskiego rządu, który do tej pory milczy, a jedyna jego informacja na ten temat - to było przy okazji debaty o Święcie Trzech Króli - dotyczyła tego, że w dobie załamania finansowego Polacy powinni pracować raczej więcej niż mniej. W związku z tym proszę, panie ministrze, o informację, jak w ocenie rządu wygląda sytuacja sektora finansowego w Polsce. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-19.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Głos ma poseł Stanisław Stec.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#PoselStanislawStec">Dziękuję, panie marszałku.</u>
<u xml:id="u-20.1" who="#PoselStanislawStec">Panie ministrze, chciałbym zapewnić, że temat dzisiejszej debaty to nie kampania wyborcza, ale troska o bieżące problemy polskich obywateli w związku z kryzysem gospodarczym, finansowym w Stanach Zjednoczonych i niektórych krajach Europy Zachodniej. Muszę powiedzieć, że ubolewam, że w czasie tej debaty nie ma prezesa NBP. W obecnej sytuacji zagrożeń kryzysem finansowym współpraca rządu i Narodowego Banku Polskiego jest bowiem po prostu niezbędna. Informacja o kłótniach w ramach Komitetu Stabilności Finansowej, kto może być obecny a kto nie, jest po prostu nieporozumieniem. Ta współpraca jest również niezbędna przed pracami związanymi z przyjęciem euro w naszym kraju.</u>
<u xml:id="u-20.2" who="#PoselStanislawStec">Czy pan minister może powiedzieć, że ta współpraca z Narodowym Bankiem Polskim jest wzorowa? Dotychczas bowiem takiej współpracy po prostu nie było.</u>
<u xml:id="u-20.3" who="#PoselStanislawStec">Drugie pytanie związane jest z tym, czy w ramach działań Komitetu Stabilności Finansowej zwrócono uwagę Komisji Nadzoru Finansowego, aby zainteresowała się takimi ogłoszeniami w prasie, które ciągle się ukazują, np.: błyskawiczny kredyt do 60 tys., decyzja w ciągu 7 minut. Jeżeli ograniczamy kredyty hipoteczne, to również trzeba się zająć takimi działaniami instytucji parabankowych, bo one szkodzą i działają na niekorzyść tych przyszłych kredytobiorców.</u>
<u xml:id="u-20.4" who="#PoselStanislawStec">Bardzo ważne dla polskiej gospodarki będzie przejście do strefy euro. Pan minister powiedział jednak, że w tym celu niezbędna jest zmiana konstytucji jeszcze w pierwszym półroczu 2009 r. Mam pytanie, dlaczego. Uważam, że ta zmiana konstytucji, panie ministrze, z powodzeniem może mieć miejsce w pierwszym półroczu 2011 r. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-20.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-21.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Głos zabierze poseł Franciszek Jerzy Stefaniuk, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#PoselFranciszekJerzyStefaniuk">Panie Marszałku! Panie Ministrze! W związku z kryzysem amerykańskim zastanawianie się nad sytuacją gospodarczą ma sens. Pan poseł wnioskodawca, pan poseł Olejniczak, powiedział o konsumentach. Wyrażając swoją myśl, chcę powiedzieć, że gospodarka winna służyć człowiekowi, bo konsument to obywatel. Sytuacja konsumenta zależy jednak od kondycji przedsiębiorstwa, instytucji wytwarzającej dochód narodowy. Kierunek polityki finansowej i gospodarczej winien być ukierunkowany na interes społeczny, to znaczy ludzki i gospodarczy, służący ludziom, a nie interesom graczy ekonomicznych, tych, którzy czerpią zyski z wirtualnych pieniędzy, co w pewnym sensie przyczyniło się m.in. do kryzysu amerykańskiego.</u>
<u xml:id="u-22.1" who="#PoselFranciszekJerzyStefaniuk">Chciałbym zadać pytanie. Czy - bo zdajemy sobie z tego sprawę - jeśli będzie spadał popyt na produkt na tak wielkim rynku, jak kontynent amerykański, nie należy akurat kontynuować tej prowschodniej odwilży, którą rząd oczywiście rozpoczął, ale ukierunkowanej bardziej na relacje gospodarcze niż na inne kontakty?</u>
<u xml:id="u-22.2" who="#PoselFranciszekJerzyStefaniuk">Druga kwestia. Czy rząd jest w stanie przed wejściem do strefy euro przedstawić społeczeństwu analizę korzyści i zagrożeń, w pewnym sensie odpowiadając po prostu m.in. na pytania, jak przyjmie to gospodarka? Oczywiście wiemy, że eksporterzy nie będą narażeni na straty z powodu różnic kursów walut w stosunku do złotego. Jednak czy możliwe jest również zabezpieczenie przed nadmiernym wzrostem cen towarów zagrażającym bezpośrednio konsumentowi? Czy możliwy jest również w tym obszarze konsensus międzynarodowy, żeby zabezpieczyć się, jeśli chodzi o politykę straszenia społeczeństwa, że stracimy samodzielność, suwerenność, żeby dać społeczeństwu dobrą wykładnię, żeby mogło ono świadomie podchodzić do tego etapu? Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-22.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-23.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Poseł Jarosław Urbaniak, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#PoselJaroslawUrbaniak">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-24.1" who="#PoselJaroslawUrbaniak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Panie marszałku, myślę, że to miejsce, w którym teraz siedzimy, jest jednym z najbardziej politycznych miejsc w kraju. Trudno nie odnieść się do wystąpienia pana posła Olejniczaka, które tę dyskusję rozpoczęło. Nigdy bowiem nie spodziewałem się, że tak szybko, w 2008 r. usłyszę w Polsce o upadku kapitalizmu, upadku teorii liberalnej i upadku wolnego rynku. Minęło 19 lat od 1989 r. Wyrosło całe nowe pokolenie i myślę, że warto im powiedzieć, czym jest gospodarka realnego socjalizmu, że warto im powiedzieć o półkach z octem, zapałkami i niczym więcej.</u>
<u xml:id="u-24.2" who="#PoselWojciechOlejniczak">(Do szkoły trzeba było iść, panie pośle.)</u>
<u xml:id="u-24.3" who="#PoselJaroslawUrbaniak">Panie ministrze, chciałbym zadać pytanie dotyczące rynku usług parabankowych. Po licznych spotkaniach na posiedzeniach Komisji Finansów Publicznych nadal dręczy mnie pewna wątpliwość, a mianowicie, zgodnie z polskim prawem, usługi parabankowe nie są objęte nadzorem Komisji Nadzoru Finansowego. Z wypowiedzi przedstawicieli KNF wynika, że nie mają za bardzo informacji o tym, co dzieje się na rynku usług parabankowych. Jak wiemy, w poprzedniej kadencji SKOK-i uzyskały możliwość udzielania kredytów długoterminowych. Z przytoczonych przez pana posła Steca reklam wynika, że łatwość ich uzyskiwania jest przerażająca. Czy Ministerstwo Finansów mogłoby nas uspokoić, jeśli chodzi o to, czy pieniądze ulokowane przez obywateli Rzeczypospolitej nie w bankach, ale w instytucjach parabankowych są bezpieczne? Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-24.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-25.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Głos ma pani poseł Jadwiga Wiśniewska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
<u xml:id="u-25.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#PoselJadwigaWisniewska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Wszyscy wiemy, jak ważne dla Platformy Obywatelskiej są wyniki sondaży. Dlatego też, panie ministrze, chciałaby panu przytoczyć wyniki sondażu GfK Polonia. Czy pan wie, że 47% Polaków obawia się, że po ostatnich bankructwach amerykańskich banków i krachu na giełdach kryzys będzie także w Polsce? Uspokaja pan, twierdząc, że ten kryzys nie będzie miał większego wpływu na naszą gospodarkę. Zbigniew Chlebowski uważa, że nie należy straszyć ludzi. Zgadzam się z tym. Jednak ludziom należy podać wiarygodną informację. Tak więc nie bez powodu 78% respondentów uważa, że politycy w tej sytuacji sobie nie poradzą. 83% badanych obawia się, że w związku z kryzysem wzrosną ceny. 61% uważa, że nastąpi wzrost oprocentowania kredytów, a ponad połowa badanych twierdzi, że pensje będą miały mniejszą siłę nabywczą.</u>
<u xml:id="u-26.1" who="#PoselJadwigaWisniewska">Proszę pana ministra o odpowiedź na wyrażone w sondażu obawy Polaków. Czy w związku z kryzysem gospodarczym wzrosną ceny? Czy nastąpi wzrost oprocentowania kredytów? Czy pensje rzeczywiście będą miały mniejszą siłę nabywczą?</u>
<u xml:id="u-26.2" who="#PoselJadwigaWisniewska">W przeciwieństwie do pana ministra i pana Chlebowskiego nie bagatelizuje wpływu na polską gospodarkę ceniony przez Platformę Obywatelską Leszek Balcerowicz, który mówi: Zewnętrzne warunki dla gospodarki będą trudniejsze niż można było sądzić jeszcze kilka tygodni temu. Nieuniknionym więc będzie spowolnienie gospodarki, co z całą pewnością wpłynie na sytuację eksporterów.</u>
<u xml:id="u-26.3" who="#PoselJadwigaWisniewska">Jakie działania w związku z tym planuje podjąć rząd?</u>
<u xml:id="u-26.4" who="#PoselJadwigaWisniewska">Panie ministrze, z inwestorami należy rozmawiać. Spotykam się z nimi i wiem, że oni wyrażają liczne obawy w związku z kryzysem i jego wpływem na sytuację gospodarczą w Polsce. Jeżeli pan tego nie dostrzega, to znaczy, że jest pan oderwany od rzeczywistości. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-26.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-27.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Głos zabierze pani poseł Krystyna Łybacka, klub Lewica.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#PoselKrystynaLybacka">Panie marszałku, ja najpierw w sprawie formalnej. Proszę ten czas odliczyć.</u>
<u xml:id="u-28.1" who="#PoselKrystynaLybacka">Panie marszałku, żaden prowadzący obrady marszałek, będący reprezentantem Prezydium Sejmu, nie może patrzeć spokojnie na lekceważenie Izby. Wyjście pana ministra z tak ważnej debaty - debaty, w trakcie której powinniśmy zastanawiać się nad tym, jak nie dopuścić do sytuacji, która w jakikolwiek sposób przypominałaby dramat, jaki w tej chwili dzieje się w Stanach Zjednoczonych - jest przejawem lekceważenia Wysokiej Izby. Proszę pana marszałka o spowodowanie powrotu pana ministra na salę.</u>
<u xml:id="u-28.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-28.3" who="#PoselKrystynaLybacka">A teraz przystępuję do pytania.</u>
<u xml:id="u-28.4" who="#PoselKrystynaLybacka">Ja rozumiem, że część posłów Platformy Obywatelskiej to są ludzie młodzi. To jest wielki atut, ale to nie jest usprawiedliwienie, że nie zna się ustawy zasadniczej, jaką jest Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
<u xml:id="u-28.5" who="#PoselJakubSzulc">(Art. 20.)</u>
<u xml:id="u-28.6" who="#PoselKrystynaLybacka">Art. 20, cytuję panom, stanowi...</u>
<u xml:id="u-28.7" who="#PoselJakubSzulc">(Ale ja pytam, czy wiecie państwo, co to znaczy. Ja konstytucję znam.)</u>
<u xml:id="u-28.8" who="#PoselKrystynaLybacka">...˝Społeczna gospodarka rynkowa oparta na wolności działalności gospodarczej, własności prywatnej oraz solidarności, dialogu i współpracy partnerów społecznych stanowi podstawę ustroju gospodarczego Rzeczypospolitej Polskiej˝. O społecznej gospodarce rynkowej mówił przewodniczący Wojciech Olejniczak.</u>
<u xml:id="u-28.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-28.10" who="#PoselJakubSzulc">(Ja też.)</u>
<u xml:id="u-28.11" who="#PoselKrystynaLybacka">I dobrze byłoby znać porządek prawny.</u>
<u xml:id="u-28.12" who="#PoselKrystynaLybacka">Trzy pytania. Państwo ma obowiązek chronić depozytariuszy, często z ogromnym trudem gromadzących oszczędności, konsumentów i ubezpieczonych.</u>
<u xml:id="u-28.13" who="#PoselKrystynaLybacka">Panie marszałku, komu mam zadać to pytanie? Pani wiceminister też wychodzi.</u>
<u xml:id="u-28.14" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
<u xml:id="u-28.15" who="#PoselMarekSuski">(Przerwę zrobić.)</u>
<u xml:id="u-28.16" who="#PoselKrzysztofPutra">(Bronią swoich oszczędności.)</u>
<u xml:id="u-28.17" who="#PoselKrystynaLybacka">Proszę ogłosić przerwę do czasu powrotu kogoś, komu będę mogła zadać pytanie.</u>
<u xml:id="u-28.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-29.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Ogłaszam w tym momencie przerwę techniczną, na razie minutową, i zobaczymy, co dalej...</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#PoselKrystynaLybacka">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-30.1" who="#PoselTadeuszCymanski">(Nie pierwszy to już raz.)</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">..bo to naprawdę jest poważna sprawa.</u>
<u xml:id="u-31.1" who="#PoselJadwigaWisniewska">(Urzędnicy lekceważą Wysoką Izbę.)</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 10 min 12 do godz. 10 min 15)</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Wznawiam obrady.</u>
<u xml:id="u-33.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Chcę poinformować Wysoką Izbę, że to chwilowe zamieszanie było wynikiem kolizji, która wynika z tego, że na godz. 10.30 było zwołane posiedzenie Komisji Finansów Publicznych.</u>
<u xml:id="u-33.2" who="#PoselMarekSuski">(Na razie jest godz. 10.20.)</u>
<u xml:id="u-33.3" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Ja tylko informuję, że to zamieszanie jest wynikiem właśnie tej kolizji.</u>
<u xml:id="u-33.4" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Pan minister jest już na sali.</u>
<u xml:id="u-33.5" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę, pani poseł Krystyna Łybacka.</u>
<u xml:id="u-33.6" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">2 minuty, pani poseł.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#PoselKrystynaLybacka">Bardzo dziękuję, panie marszałku.</u>
<u xml:id="u-34.1" who="#PoselKrystynaLybacka">Panie ministrze, zgodnie z przytoczonym przeze mnie art. 20 konstytucji państwo ma obowiązek - podkreślam: obowiązek - chronić depozytariuszy, konsumentów, osoby ubezpieczone. Moje pierwsze pytanie do pana ministra brzmi: Co pan zamierza dziś, w ramach tej debaty, powiedzieć tym, którzy z trudem zdołali zgromadzić swoje oszczędności i teraz boją się o ich bezpieczeństwo? Co pan zamierza powiedzieć ubezpieczonym, którzy z niepokojem patrzą na to, co dzieje się, jeśli chodzi o poczynania OFE? Co pan zamierza powiedzieć konsumentom, którzy narażeni są na przytaczane już wcześniej przez pana posła Steca działania instytucji parabankowych? Czy rozważacie państwo wprowadzenie ustawowego zakazu oszukiwania konsumentów przez reklamy, które przypominają jako żywo mechanizmy, które doprowadziły do takiej, a nie innej sytuacji w gospodarce amerykańskiej? Po trzecie, jakie działania podejmujecie państwo, aby ograniczyć hasanie kapitału spekulacyjnego? Po czwarte wreszcie, czy z uwagi na potencjalne ograniczenie rynków zbytu na Zachodzie związane z pokryzysową falą w tej części gospodarki światowej podejmujecie państwo inicjatywy, które pozwoliłyby w dużo bardziej agresywny sposób wejść na rynki wschodnie? Czy podejmujecie państwo inicjatywy, które w wyniku długoterminowych kontraktów, umów pozwalają na otwarcie nowych rynków zbytu dla polskich przedsiębiorców?</u>
<u xml:id="u-34.2" who="#PoselKrystynaLybacka">Dziękuję, panie marszałku, zmieściłam się w czasie.</u>
<u xml:id="u-34.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-34.4" who="#PoselKrzysztofPutra">(Panie marszałku, w sprawie formalnej.)</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę, panie marszałku.</u>
<u xml:id="u-35.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Cóż to za sprawa formalna?</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#PoselKrzysztofPutra">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Padł poważny zarzut z ust pana przewodniczącego, pana posła Wojciecha Olejniczaka wobec prezesa Narodowego Banku Polskiego, że go tutaj nie ma. Przypomnę - w sprawie formalnej zabieram głos - że to jest informacja bieżąca rządu i w trybie regulaminowym zapraszany jest ten, do którego występuje się o przedstawienie informacji, o odpowiedź na pytanie w sprawach bieżących. Nie było zaproszenia - sprawdziłem to dokładnie - dla pana prezesa Narodowego Banku Polskiego. Z tego powodu go tutaj nie ma.</u>
<u xml:id="u-36.1" who="#PoselTadeuszCymanski">(Skandal!)</u>
<u xml:id="u-36.2" who="#PoselKrzysztofPutra">Proszę więc nie kuglować, panie przewodniczący.</u>
<u xml:id="u-36.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-36.4" who="#PoselKrzysztofPutra"> Sprawa jest poważna i rozmawiajmy w trybie regulaminowym, poważnie.</u>
<u xml:id="u-36.5" who="#PoselKrzysztofPutra">Ale w związku z tym, że jest wywołany temat, Prawo i Sprawiedliwość będzie wnosić, żeby na najbliższym posiedzeniu, w przyszłym tygodniu, była debata w tej konkretnej sprawie. Wtedy w trybie debaty można dyskutować, można określić czas wystąpień i można poprosić o kompleksowe wystąpienie prezesa Narodowego Banku Polskiego. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-36.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-36.7" who="#PoselKrystynaSkowronska">(A może wreszcie do roboty?)</u>
<u xml:id="u-36.8" who="#PoselAleksandraNatalliSwiat">(I Komisji Nadzoru Bankowego.)</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-37.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Naprawdę nie prowadźmy tej polemiki.</u>
<u xml:id="u-37.2" who="#PoselWojciechOlejniczak">(W trybie sprostowania.)</u>
<u xml:id="u-37.3" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
<u xml:id="u-37.4" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Chwileczkę, uspokójmy się, bo naprawdę nie widzę powodu, żebyśmy wprowadzali tu nerwową atmosferę. Chwileczkę, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-37.5" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Rzeczywiście wiemy wszyscy, że zgodnie z regulaminem wystąpienia wnioskodawców w tym punkcie są adresowane do rządu. Prezes Narodowego Banku Polskiego ma stałe zaproszenie i mógłby być. Nie ma go, to jest inna sprawa.</u>
<u xml:id="u-37.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-37.7" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Naprawdę, panie pośle, nie potrzeba...</u>
<u xml:id="u-37.8" who="#PoselWojciechOlejniczak">(Panie marszałku, bo...)</u>
<u xml:id="u-37.9" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Ale w jakiej sprawie?</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#PoselWojciechOlejniczak">No właśnie, panie marszałku...</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Ale w jakiej sprawie?</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#PoselWojciechOlejniczak">...w tej sprawie, dlatego że...</u>
</div>
<div xml:id="div-41">
<u xml:id="u-41.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Nie, nie.</u>
</div>
<div xml:id="div-42">
<u xml:id="u-42.0" who="#PoselWojciechOlejniczak">...pan marszałek Putra wymienił moje nazwisko, oskarżając mnie...</u>
</div>
<div xml:id="div-43">
<u xml:id="u-43.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">To niech to będzie sprostowanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-44">
<u xml:id="u-44.0" who="#PoselWojciechOlejniczak">Tak, oczywiście, w trybie sprostowania.</u>
<u xml:id="u-44.1" who="#PoselWojciechOlejniczak">...oskarżając mnie, że ja bym chciał tutaj nadużyć regulaminu.</u>
<u xml:id="u-44.2" who="#PoselWojciechOlejniczak">Otóż, panie marszałku, ja wiem o tym, że to jest pytanie, bo to pytanie zostało przez nas zadane, to jest informacja bieżąca. Na pytania i wątpliwości posłów ma odpowiedzieć rząd. Chcieliśmy, żeby to uczynił pan premier, ale on nie może z określonych powodów - jest na urlopie. Zrobił to minister finansów i bardzo dobrze. Ale naprawdę obowiązkiem prezesa Narodowego Banku Polskiego jest uczestniczenie w ważnych debatach w Sejmie, nawet jeżeli to jest informacja bieżąca. Przedstawiciel Narodowego Banku Polskiego ma stałe zaproszenie...</u>
</div>
<div xml:id="div-45">
<u xml:id="u-45.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Panie pośle...</u>
<u xml:id="u-45.1" who="#PoselKrzysztofPutra">(Ale nie został zaproszony.)</u>
<u xml:id="u-45.2" who="#PoselKrystynaSkowronska">(Proszę panów, wam nie zależy, żeby się czegoś dowiedzieć.)</u>
</div>
<div xml:id="div-46">
<u xml:id="u-46.0" who="#PoselWojciechOlejniczak">...na posiedzenia Sejmu, o czym mówił pan marszałek.</u>
</div>
<div xml:id="div-47">
<u xml:id="u-47.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Panie pośle...</u>
</div>
<div xml:id="div-48">
<u xml:id="u-48.0" who="#PoselWojciechOlejniczak">I nic by złego nie było, gdyby bez zaproszenia...</u>
</div>
<div xml:id="div-49">
<u xml:id="u-49.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Panie pośle Olejniczak, ja bardzo proszę pana posła...</u>
</div>
<div xml:id="div-50">
<u xml:id="u-50.0" who="#PoselWojciechOlejniczak">...przedstawiciel prezesa Narodowego Banku Polskiego wziął w tej debacie udział.</u>
<u xml:id="u-50.1" who="#PoselKrystynaSkowronska">(Wam nie zależy na informacji.)</u>
</div>
<div xml:id="div-51">
<u xml:id="u-51.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">... żeby już zakończył to sprostowanie.</u>
<u xml:id="u-51.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-51.2" who="#PoselWojciechOlejniczak">(Możemy po niego konie wysłać.)</u>
<u xml:id="u-51.3" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-51.4" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Głos zabierze poseł Mieczysław Kasprzak, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
</div>
<div xml:id="div-52">
<u xml:id="u-52.0" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-52.1" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Uważam, że powinno być mniej emocji, jeżeli rozmawiamy o poważnych sprawach, o sprawach dotyczących naszych obywateli. Przekonaliśmy się, że niewidzialna ręka rynku nie istnieje. Pokazuje nam to sytuacja na świecie. W Polskim Stronnictwie Ludowym zawsze mieliśmy przekonanie, że rola państwa jest nieodzowna również w kontrolowaniu rynków finansowych. Chcę przypomnieć, że kiedy prywatyzowano nasze banki, kiedy trzeba było je dofinansowywać, chociażby BGŻ, wtedy nas odsądzano od czci i wiary, twierdząc, że jesteśmy zacofani i nienowocześni, pytając, jak można pieniądze państwowe marnotrawić i kierować do banków. A co się dzieje w tej chwili w Stanach Zjednoczonych? 700 mld zł</u>
<u xml:id="u-52.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-52.3" who="#PoselMieczyslawKasprzak"> idzie na dofinansowanie banków, wykupuje się aktywa...</u>
<u xml:id="u-52.4" who="#PoselKrzysztofPutra">(Dolarów, panie pośle)</u>
<u xml:id="u-52.5" who="#PoselMieczyslawKasprzak">...miliardów dolarów. Miliardów, tak. Dolarów, przepraszam. Możemy to przeliczyć na złotówki. Ale nie w tym rzecz. To pokazuje jednak, że rozsądek Polskiego Stronnictwa Ludowego i działania, presja nawet, którą wtedy wywieraliśmy, na pewno miały wpływ na to, że dzisiaj lepiej się czujemy, bo wnioski z tego wyciągano.</u>
<u xml:id="u-52.6" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Chciałbym jednak zapytać o jedną rzecz, o otwarte fundusze emerytalne. Dzisiaj to jest ok. 140 mld zł należących do drobnych ciułaczy. Za 2, 3 miesiące z tych pieniędzy już ludzie zaczną korzystać, wchodzimy w okres wypłaty środków z nowego systemu. Panuje pewna panika, bo nie wiadomo, jak to zafunkcjonuje, ludzie się boją - próbujemy to wyciszać, uspokajać - bo się mówi, że te emerytury będą niskie. Chciałbym zapytać o to wobec tego, ale też pewne ostrzeżenie mi się tu nasuwa. Jeszcze nie tak dawno chciano nam te pieniądze zabrać, międzynarodowa finansjera walczyła, żeby na rynku międzynarodowym</u>
<u xml:id="u-52.7" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-52.8" who="#PoselMieczyslawKasprzak"> te pieniądze lokować. Jakoś ustrzegliśmy się tego. Chciałbym zapytać pana ministra, czy te pieniądze są dobrze zabezpieczone, bo to są ludzkie pieniądze, składane przez 10 lat, a nawet przez 30 i więcej, tak aby uspokoić wszystkich przyszłych świadczeniobiorców, aby się nie bali. Chodzi o to, aby rynek ubezpieczeniowy dobrze u nas funkcjonował. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-52.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-53">
<u xml:id="u-53.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-53.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Nie powiedziałbym, że nie działa ta niewidzialna ręka, ona działa, tylko ma to też, jak się okazuje, bardzo ciemną stronę.</u>
<u xml:id="u-53.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Głos zabierze poseł Sławomir Niuman, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-54">
<u xml:id="u-54.0" who="#PoselSlawomirNeumann">Neumann, panie marszałku.</u>
</div>
<div xml:id="div-55">
<u xml:id="u-55.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Neumann, przepraszam.</u>
</div>
<div xml:id="div-56">
<u xml:id="u-56.0" who="#PoselSlawomirNeumann">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Stabilność finansowa i stabilność instytucji finansowych ma niezmiernie ważne znaczenie dla gospodarki i warto, żebyśmy o tym mówili spokojnie i merytorycznie. I dobrze byłoby, żeby politycy nie straszyli nadmiernie Polaków w sytuacji, kiedy takich powodów nie ma. Chciałbym przypomnieć, że kryzys rozpoczął się od tego, że w Stanach Zjednoczonych udzielano kredytów hipotecznych właściwie każdemu, kto tylko był w stanie oddychać i dojść do punktu, w którym ten kredyt można było otrzymać. W Polsce jest jednak zupełnie inaczej i kredyty hipoteczne...</u>
<u xml:id="u-56.1" who="#PoselWojciechOlejniczak">(A wolny rynek?)</u>
<u xml:id="u-56.2" who="#PoselSlawomirNeumann">Panie przewodniczący, to nie jest kwestia wolnego rynku, tylko pewnych rozwiązań systemowych.</u>
<u xml:id="u-56.3" who="#PoselWojciechOlejniczak">(Nie tylko.)</u>
<u xml:id="u-56.4" who="#PoselSlawomirNeumann">W Polsce kredyty hipoteczne są jednymi z najlepiej spłacanych kredytów. I nie ma takiego ryzyka w żadnym wypadku i jeśli się od wielu miesięcy obserwuje rynek finansowy, to można to spokojnie zauważyć. Dodatkowo chciałbym państwu uświadomić, że ilość kredytów w Polsce w stosunku do całego PKB to jest tylko 37%, w Stanach Zjednoczonych było to 172%. Tak więc stabilność finansowa Polski i kredytobiorców jest zupełnie inna. Tak jak ktoś tu już wspomniał, w Polsce stosunek kredytów hipotecznych do PKB to 10% - taki jest u nas wskaźnik - a w Stanach to 80%. To pokazuje, że w Stanach i w Polsce zupełnie inne są struktury zagrożeń. Ale to warto cały czas ludziom uświadamiać, ponieważ bezpieczeństwo tego sektora daje szanse Polsce na rozwój i na to, że nasze depozyty będą bezpieczne. W Polsce finansujemy kredyty z depozytów, praktycznie 1:1 jest to finansowanie zabezpieczone depozytami. W Stanach Zjednoczonych na 100% depozytów przypada 360% kredytów. To pokazuje tę nadmiernie nagrzaną sytuację kredytową. W Polsce możemy się obawiać jednej rzeczy, i już parę osób zwróciło uwagę na to, odnosząc się do tego, co się działo w Stanach - udzielania kredytów nie przez banki - tak to jest w Polsce - ale przez instytucje z bankami wprost niezwiązane.</u>
<u xml:id="u-56.5" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-56.6" who="#PoselSlawomirNeumann"> Należałoby się zastanowić nad tym, czy nie warto instytucji parabankowych wpisać do podlegających nadzorowi KNF. Panie ministrze, pytanie: Czy w pana ocenie to, że w styczniu tego roku wprowadziliśmy rozwiązania dotyczące Komisji Nadzoru Finansowego, prrzeniesienia nadzoru nad bankami do KNF, dzisiaj nie jest właśnie takim bezpiecznikiem, zabezpieczeniem Polski, Polaków i ich oszczędności, ponieważ ta instytucja nadzoruje także ubezpieczenia, fundusze emerytalne, banki, więc mamy...</u>
</div>
<div xml:id="div-57">
<u xml:id="u-57.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Cenna wypowiedź, ale czas, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-58">
<u xml:id="u-58.0" who="#PoselSlawomirNeumann">...w jednym ręku skupiony cały nadzór? Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-58.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-59">
<u xml:id="u-59.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-59.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Pani poseł Ewa Malik, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-60">
<u xml:id="u-60.0" who="#PoselEwaMalik">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Szanowni Państwo! Muszę rozpocząć swoje pytanie od zwrócenia uwagi panu przewodniczącemu Olejniczakowi na to, iż Komisja Nadzoru Finansowego zajmuje się nadzorem nad rynkiem finansowym, a od 1 stycznia 2008 r. także nadzorem bankowym.</u>
<u xml:id="u-60.1" who="#PoselEwaMalik">A teraz wracam do pytania. Badania pracowni sondażowych opracowane w ostatnich dniach wykazały, że po ostatnich bankructwach banków w Ameryce i krachu na giełdach Polacy w znacznej mierze obawiają się kryzysu gospodarczego także w Polsce. W związku z załamaniem na rynkach finansowych Polacy, jak dowodzą badania, najbardziej obawiają się wzrostu cen i wzrostu oprocentowania kredytów, a w dalszej kolejności zmniejszenia siły nabywczej pensji i utraty oszczędności, a także w końcu po prostu utraty pracy. Aż 83% Polaków obawia się znacznego wzrostu cen i jest to obawa, która znajduje swoje uzasadnienie w licznych komentarzach prasowych, w prognozach gospodarczych. Zewsząd słyszymy, że kondycja polskich firm nie jest najlepsza. W informacji o projekcie budżetu na przyszły rok pojawia się zapowiedź, że dochody i wydatki będą mniejsze, gdyż Polska nie zdoła wykorzystać unijnej pomocy. Prasa donosi, że opóźnienia w podpisywaniu umów z beneficjentami są tak duże, iż nie będzie podstaw do wypłacenia z budżetu refundacji wydatków. A w spółkach Skarbu Państwa sytuacja również jest zła. Odnotowano spadki wartości akcji polskich spółek na Giełdzie Papierów Wartościowych. Od stycznia wzrosną nasze rachunki za prąd. Według ekspertów Polacy zapłacą za energię elektryczną nawet o 30% więcej. Tymczasem realizacja planów</u>
<u xml:id="u-60.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-60.3" who="#PoselEwaMalik"> komercjalizacji i prywatyzacji największych polskich pracodawców znajduje się w powijakach. Mam na myśli tutaj Pocztę Polską między innymi. Prezesi największych spółek z udziałem Skarbu Państwa, jak choćby PKN Orlen, są zaniepokojeni małą rentownością firm. Wobec tej nieprzewidywalnej, niepewnej sytuacji na rynkach kapitałowych świata i zapowiadanego spadku wzrostu gospodarczego w państwach, których kapitał zasila polskie firmy prywatne, a także polskie spółki z udziałem Skarbu Państwa...</u>
</div>
<div xml:id="div-61">
<u xml:id="u-61.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Pani poseł, czas.</u>
</div>
<div xml:id="div-62">
<u xml:id="u-62.0" who="#PoselEwaMalik">Już stawiam pytanie, panie marszałku.</u>
</div>
<div xml:id="div-63">
<u xml:id="u-63.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Nie, nie. Już jest 40 sekund po czasie.</u>
<u xml:id="u-63.1" who="#GlosZSali">(My też chcemy zabrać głos.)</u>
<u xml:id="u-63.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Ale to nie chodzi o mnie, to chodzi o kolegów, koleżanki, którzy czekają na zakończenie pani wypowiedzi, bo limit jest ograniczony.</u>
</div>
<div xml:id="div-64">
<u xml:id="u-64.0" who="#PoselEwaMalik">Panie marszałku, kończę...</u>
</div>
<div xml:id="div-65">
<u xml:id="u-65.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Przedłużenie pani wypowiedzi jest równoznaczne z wyrzuceniem z listy kilku posłów.</u>
</div>
<div xml:id="div-66">
<u xml:id="u-66.0" who="#PoselEwaMalik">Tak, zapytuję pana ministra: Jak sytuacja na rynkach finansowych odbije się na kondycji spółek Skarbu Państwa? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-67">
<u xml:id="u-67.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-67.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Poseł Witold Gintowt-Dziewałtowski, klub Lewicy.</u>
</div>
<div xml:id="div-68">
<u xml:id="u-68.0" who="#PoselWitoldGintowtDziewaltowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-68.1" who="#PoselWitoldGintowtDziewaltowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Sukces generalnie nie wymaga specjalnych przygotowań, a już na pewno nie wymaga zabezpieczeń, chyba że przed zawrotem głowy. Natomiast zupełnie inaczej jest z wszelkiego rodzaju zagrożeniami. Nie tylko w sytuacji państwa, ale w każdej innej sytuacji, chociażby indywidualnej każdego z nas, pewne zabezpieczenia zawsze powinniśmy mieć przygotowane. I tego rodzaju działania również są pożądane ze strony rządu, albowiem to on w dużym stopniu odpowiada za kondycję nas wszystkich.</u>
<u xml:id="u-68.2" who="#PoselWitoldGintowtDziewaltowski">Mając to na uwadze, cieszę się, że dzisiaj mamy do czynienia jeszcze z pewną stabilnością systemu gospodarki Rzeczypospolitej, w tym również systemu bankowego, ale też nie mam wątpliwości, tak samo jak chyba nikt z nas, że skutki kryzysu, który zaczął się w Stanach Zjednoczonych, muszą dotrzeć również i do Polski, wcześniej czy później, raczej już wcześniej. Nie działamy w warunkach autarkii, mamy tę świadomość. To może spowodować realny, nieunikniony spadek dynamiki eksportu. Może spowodować utrudnienie dostępu do rynku kredytów. Skutkiem tego będą, mogą być, pierwsze zjawiska recesji - spadek produkcji, wzrost bezrobocia. Ja boję się, że założenia do projektu budżetu państwa na rok przyszły mogą być w związku z tym nierealne i rzeczywiście wypadałoby się zastanowić, czy nie wymagają pewnej rewizji.</u>
<u xml:id="u-68.3" who="#PoselWitoldGintowtDziewaltowski">Prawdopodobny spadek dochodu budżetu państwa będzie skutkiem tego, iż koniunktura będzie się jednak pogarszać. Ale temu będzie towarzyszył również prawdopodobny spadek wydatków konsumpcyjnych. Musi nastąpić wskutek tego zachwianie równowagi między popytem a podażą, nie tylko na rynku towarów konsumpcyjnych, ale również chociażby na rynku towarów inwestycyjnych. Grozi to zachwianiem stabilności nie tylko sektora bankowego, w tym zwłaszcza bezpieczeństwa oszczędności gromadzonych przez obywateli, także tutaj bardzo ważną rzeczą jest potencjalny wzrost kosztów obsługi kredytów zaciągniętych do tej pory przez obywateli, ale także grozi to bezpieczeństwu przedsiębiorstw, które bądź będą musiały ograniczać produkcję, bądź zmniejszać zatrudnienie, bądź też całkowicie zaniechać działalności gospodarczej ze względu na brak popytu na ich produkcję, co jest całkiem realne w sytuacji, gdy eksport będzie jednak ulegał zachwianiu.</u>
<u xml:id="u-68.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-68.5" who="#PoselWitoldGintowtDziewaltowski">Tak na pewno może być w sytuacji, gdy państwo nie będzie przygotowane do stosownej interwencji. I stąd rodzi się pytanie: Co rząd będzie czynił, gdy rzeczywiście w Polsce pojawią się już wyraźne zjawiska negatywne? Czy będzie dysponował odpowiednimi narzędziami, czy będzie dysponował odpowiednimi technologiami wcześniej przygotowanymi? My ich nie znamy. W wypowiedzi pana ministra tak naprawdę nie usłyszeliśmy żadnej odpowiedzi na tę kwestię. Chciałbym się dowiedzieć, co, w jakich warunkach, w jakich terminach może być zastosowane, żebyśmy się rzeczywiście mogli czuć bezpiecznie. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-68.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-69">
<u xml:id="u-69.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-69.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Głos ma poseł Leszek Deptuła, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
</div>
<div xml:id="div-70">
<u xml:id="u-70.0" who="#PoselLeszekDeptula">Szanowny Panie Ministrze! Chciałbym przede wszystkim wrócić do tematu, który poruszał już w swoim wystąpieniu poseł Stec. Otóż rząd przyjął projekt ustawy o Komitecie Stabilności Finansowej, który notabene już jest w Sejmie. To w moim przekonaniu bardzo dobry krok, gdyż ustawa określi, kto w sytuacji kryzysowej w sektorze finansów ma podjąć działania i jakie. Komitet mają tworzyć między innymi: prezes Narodowego Banku Polskiego, który ma informacje o zagrożeniach banków, i minister finansów, który wie, jak można wesprzeć zagrożone banki czy instytucje finansowe z środków publicznych. Ale, jak wynika z informacji prasowych, już pierwsza próba nieformalnego spotkania spowodowała napięcia na linii minister finansów - prezes Narodowego Banku Polskiego. To jest w moim przekonaniu zły sygnał na samym starcie.</u>
<u xml:id="u-70.1" who="#PoselLeszekDeptula">W związku z tym pytam pana ministra: Jak w przyszłości wyobraża pan sobie harmonijną współpracę z prezesem Narodowego Banku Polskiego, kiedy ustawa zostanie przyjęta przez Sejm? W moim przekonaniu szybka merytoryczna reakcja Komitetu Stabilności Finansowej to podstawa jego działania. Dlatego też uważam, że harmonijna współpraca pana ministra finansów i prezesa Narodowego Banku Polskiego to jest sól tej instytucji.</u>
<u xml:id="u-70.2" who="#PoselLeszekDeptula">W związku z powyższym pytam jeszcze raz pana ministra o możliwość dobrej relacji między tymi dwoma podstawowymi członami tego komitetu.</u>
<u xml:id="u-70.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-71">
<u xml:id="u-71.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-71.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Pani poseł Krystyna Skowrońska, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-72">
<u xml:id="u-72.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Ja pamiętam dyskusję w tej Izbie i głosy państwa posłów o tym, jak trudno w banku otrzymać kredyt. Mam nadzieję, że dzisiaj wszyscy to pamiętamy, bo to, że trudno o kredyt i że tak dużo zabezpieczeń oczekuje bank od udzielonego kredytu, to gwarancja tego, że dzisiaj jesteśmy w dobrej kondycji i, jak pan minister powiedział, jesteśmy bezpieczniejsi.</u>
<u xml:id="u-72.1" who="#PoselKrystynaSkowronska">Chciałabym, aby państwo podzielili uwagę, że Bankowy Fundusz Gwarancyjny jest gwarantem depozytów ludności, a Komisja Nadzoru Finansowego, która tak ostre kryteria wprowadziła nową umową kapitałową, która każe bankom prowadzić politykę bezpieczną i nieryzykowną i ocenia wszystkie ryzyka. To jest to, co wprowadziliśmy w ustawie Prawo bankowe, nowelizując tę ustawę w 2007 r.</u>
<u xml:id="u-72.2" who="#PoselKrystynaSkowronska">Chciałabym zapytać pana ministra, jak Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów realizuje te zasady i czuwa nad przestrzeganiem obowiązujących przepisów prawa w zakresie praktyki dotyczącej reklam kredytów bankowych.</u>
<u xml:id="u-72.3" who="#PoselKrystynaSkowronska">Ale przy tym nasuwa się pytanie, bo minister finansów, rząd informuje nas, że zamierza przygotować i wnieść projekt nowelizacji ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym - a przypomnę, że w Bankowym Funduszu Gwarancyjnym na dzisiaj kwota, która gwarantuje nasze depozyty, to kwota około 8 mld zł. Panie ministrze, czy w związku z obecną sytuacją, aby uspokoić depozytariuszy, mieszkańców, Polaków, rząd w tej nowelizacji planuje, iż kwota gwarantowanych depozytów ludności, tych 100%, które dzisiaj są gwarantowane, czyli kwota 1 tys. euro, zostanie podwyższona i jak zostanie podwyższona kwota, która jest gwarantowana przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny w wysokości 90%?</u>
<u xml:id="u-72.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-72.5" who="#PoselKrystynaSkowronska"> Czy środki w Bankowym Funduszu Gwarancyjnym umożliwiają taki zabieg, aby depozyty ludności były jeszcze bardziej bezpieczne i aby wyższe kwoty były objęte gwarancją Bankowego Funduszu Gwarancyjnego? To jest ważne dla ludności. I w jaki sposób doprowadzić do zwiększenia skłonności do deponowania środków, co znacznie umożliwiłoby złagodzenie tej sytuacji w gospodarce? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-73">
<u xml:id="u-73.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-73.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Pan poseł Marek Polak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-74">
<u xml:id="u-74.0" who="#PoselMarekPolak">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-74.1" who="#PoselMarekPolak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! Informacje, jakie w połowie minionego miesiąca obiegły cały świat o bankructwie amerykańskiego banku inwestycyjnego i przejęciu jego kontrahenta przez inny bank, obnażyły skalę zaawansowania kryzysu na amerykańskim rynku finansowym, który tak naprawdę rozpoczął się już w połowie ubiegłego roku. Dno, zdaniem analityków, jeszcze nie zostało osiągnięte i kryzys może nadal się pogłębiać.</u>
<u xml:id="u-74.2" who="#PoselMarekPolak">Pomimo panującej powszechnej opinii, że polskie banki są w dobrej kondycji i nie mają na dzień dzisiejszy problemów z płynnością, a oszczędzanie w nich jest całkowicie bezpieczne, to jednak nie jest żadną tajemnicą, że wielki świat finansowy jest bardzo ściśle z sobą powiązany, a niektórzy eksperci twierdzą, że o ile nawet najgorsze wiadomości można ocenić i przewidzieć, to jednak ryzyka zagrożenia nie da się określić i nigdy nie wiadomo, czym tak naprawdę ten kryzys może się skończyć.</u>
<u xml:id="u-74.3" who="#PoselMarekPolak">Mam zatem pytanie do rządu, do pana ministra: Czy rząd przygotował plan awaryjny dla polskiego sektora finansowego lub pracuje nad takim planem, który zawierałby procedury i instrukcje postępowania dla najważniejszych instytucji w państwie, mających wpływ na jego stabilność finansową, które w przypadku sytuacji kryzysowej podejmowałyby z góry określone działania zmierzające do uchronienia naszego systemu bankowego? Jeżeli tak, bo myślę, że na pewno takie działania zostały podjęte, to chcę zapytać, czy były lub czy będą prowadzone symulacje zarządzania kryzysowego w celu ujawnienia i wyeliminowania ewentualnych wad proceduralnych mogących wystąpić w systemie reagowania. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-74.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-75">
<u xml:id="u-75.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-75.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Pan poseł Romuald Ajchler, Lewica.</u>
</div>
<div xml:id="div-76">
<u xml:id="u-76.0" who="#PoselRomualdAjchler">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-76.1" who="#PoselRomualdAjchler">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Otóż, panie marszałku, ja uważam, że w takiej debacie, która dotyczy poważnej sprawy, bo dotyczy przede wszystkim pieniędzy, powinien uczestniczyć prezes Narodowego Banku Polskiego - to jest przede wszystkim jego obowiązkiem i nikt go nie musi tutaj zapraszać, bo ma wyznaczone miejsce w Sejmie z tabliczką: ˝Prezes Narodowego Banku Polskiego˝. Jeżeli nie interesuje ta debata prezesa Narodowego Banku Polskiego, to co go może interesować? To po pierwsze.</u>
<u xml:id="u-76.2" who="#PoselRomualdAjchler">Po drugie, podczas takiej debaty powinien być - już nie chodzi o prezydenta - ale chociaż przedstawiciel kancelarii. Te osoby się bardzo chętnie wypowiadają w mediach, ale gdy w Sejmie debatuje się, bo być może za chwilę trzeba będzie podjąć jakieś decyzje, tych panów nie ma. To jest nieprzyzwoite.</u>
<u xml:id="u-76.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-76.4" who="#PoselRomualdAjchler">A teraz, panie ministrze, mam pytanie następującej treści: Dobrze, że pan próbuje uspokoić społeczeństwo, zresztą taka jest pańska rola w takiej sytuacji, ale społeczeństwo także potrzebuje rzetelnej informacji. Podczas debaty powiedział pan, że nasza gospodarka rozwija się świetnie. Trudno temu zaprzeczać. Mamy dobrze przygotowany budżet na rok 2009, też prawda, chociaż jeszcze przyjrzymy się projektowi i zobaczymy, jaka będzie opinia Wysokiej Izby. W Polsce, panie ministrze, są duże banki, które w ostatnich dniach zaczęły oferować bardzo wysokie oprocentowanie, szczególnie lokat. Proszę powiedzieć w takim razie - jeżeli dużo płaci się za lokaty, to jednocześnie musi być drogi kredyt - w jaki sposób tego typu wysokie oprocentowanie przeniesie się na funkcjonowanie gospodarki?</u>
<u xml:id="u-76.5" who="#PoselRomualdAjchler">I druga kwestia, z uwagi na brak czasu. Polacy pracujący obecnie na emigracji np. w Irlandii. Powoływaliśmy się na cud irlandzki, chciałbym zapytać o jego skutki. Teraz Polakom dziękuje się za pracę w Irlandii i wielu z nich będzie wracać. Podobna sytuacja chyba dotyczy także pracujących w Anglii. Proszę powiedzieć, panie ministrze, czy myślicie państwo o tej sytuacji? Irlandczycy obecnie próbują Polakom płacić za to, żeby wyjechali, żeby opuścili ich kraj i wrócili do swojego kraju. Czy rząd jest przygotowany na to i co wtedy z bezrobociem? Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-76.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-77">
<u xml:id="u-77.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-77.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Poseł Andrzej Orzechowski, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-78">
<u xml:id="u-78.0" who="#PoselAndrzejOrzechowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Uzasadnienie pana przewodniczącego Olejniczaka zabrzmiało trochę tak jak: larum grają.</u>
<u xml:id="u-78.1" who="#GlosZSali">(Bo grają.)</u>
<u xml:id="u-78.2" who="#PoselAndrzejOrzechowski">Myślę, że rolą i pana ministra, i wszystkich organów konstytucyjnych za to odpowiadających, ale także nas parlamentarzystów, jest uspokojenie w tym zakresie Polaków, naszych obywateli. To prawda, że kryzys finansowy występuje w Stanach Zjednoczonych, a także po części w Europie Zachodniej. Jednak ten kryzys nie dotyka czy nie dotknie nas w takim stopniu jak to jest w Stanach Zjednoczonych. Mamy oto Komitet Stabilności Finansowej, w którego skład wchodzą przedstawiciele rządu, Narodowego Banku Polskiego i Komisji Nadzoru Finansowego. Mamy także Bankowy Fundusz Gwarancyjny, który jest gwarantem lokat. Banki operujące w Polsce są w 99% nadzorowane przez Komisję Nadzoru Finansowego.</u>
<u xml:id="u-78.3" who="#PoselAndrzejOrzechowski">Trzeba powiedzieć tu bardzo wyraźnie, że polskie banki nie inwestowały na rynkach, które są źródłem problemów banków amerykańskich i banków Europy Zachodniej. Polskie banki od kilku lat mają bardzo dobre wyniki finansowe. Mają na tyle dużo depozytów, że mogą finansować kredyty. Są bardziej konserwatywne, jeśli chodzi o udzielanie kredytów.</u>
<u xml:id="u-78.4" who="#PoselAndrzejOrzechowski">Ponadto sądzę, że ta debata nie powinna być taką samospełniającą się przepowiednią, że oto mamy kryzys. Takiego kryzysu w Polsce nie ma. Jeśli natomiast chodzi o możliwość oddziaływania na gospodarkę i sytuację naszych podmiotów gospodarczych, to rzeczywiście może pojawiać się pewna obawa związana z tym, że spowalnia się rozwój gospodarczy w Stanach Zjednoczonych i Europie Zachodniej, a także umocnienie złotówki. Jak to wpływa na naszych eksporterów i na naszą gospodarkę? To pytanie kieruję do pana ministra. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-78.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-79">
<u xml:id="u-79.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-79.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Głos zabierze pani poseł Anna Sobecka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-80">
<u xml:id="u-80.0" who="#PoselAnnaSobecka">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-80.1" who="#PoselAnnaSobecka">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Polscy analitycy ekonomiczni twierdzą, że spowolnienie gospodarki bez wątpienia nadchodzi szybkim krokiem. PKB wyniesie w 2008 r. do 2009 - 4,5% zamiast 6%. Polacy to spowolnienie boleśnie odczują. Dla gospodarki Polski zbliżające się światowe spowolnienie oznacza gorsze wyniki firm, przede wszystkim tych, które są eksporterami. Istnieje wysokie prawdopodobieństwo zmniejszenia liczby udzielanych przez banki kredytów. Podrożeje także kredyt dla przedsiębiorców. Wskutek zmniejszenia kredytów nastąpi spadek sprzedaży tych artykułów, na które one zostały zaciągnięte. A skoro zmniejszy się sprzedaż, to samo stanie się z produkcją. W rezultacie kryzys może nie uderzyć średniego Kowalskiego od strony strat w oszczędnościach, ale od strony mniejszego wzrostu płac albo utraty pracy.</u>
<u xml:id="u-80.2" who="#PoselAnnaSobecka">Zmniejszenie aktywności kredytowej zawsze przekłada się na osłabienie dynamiki gospodarczej, na dochody, na możliwość znalezienia pracy. Tempo spadku stopy bezrobocia zostanie wyhamowane i prawdopodobnie płace nie będą już tak rosły. Czy zatem stan sektora finansowego naprawdę nie budzi obaw? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-81">
<u xml:id="u-81.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-81.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Głos zabierze pan poseł Henryk Gołębiewski, klub Lewica.</u>
</div>
<div xml:id="div-82">
<u xml:id="u-82.0" who="#PoselHenrykGolebiewski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-82.1" who="#PoselHenrykGolebiewski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Pragnę nawiązać do pierwszego zdania wypowiedzi pana ministra w trakcie dzisiejszej debaty. Wyraził pan, panie ministrze, bardzo duże zadowolenie, że do tej debaty doszło. Stąd moje pytanie: Dlaczego ta debata nie jest debatą wywołaną z inicjatywy rządu?</u>
<u xml:id="u-82.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-82.3" who="#PoselHenrykGolebiewski">W ostatnich dniach wiele krajów unijnych, i nie tylko, zwoływało nadzwyczajne posiedzenia parlamentu nie dlatego, że już dotyka je kryzys, ale dlatego, żeby zastanowić się nad ewentualnością jego zaistnienia.</u>
<u xml:id="u-82.4" who="#GlosZSali">(Słuszna uwaga.)</u>
<u xml:id="u-82.5" who="#PoselHenrykGolebiewski">Chciałbym podkreślić, że nasze pytanie - dziękujemy koleżankom i kolegom posłom, że poparli wniosek klubu Lewicy - nie było powodowane przesłanką, jak tu niektórzy koledzy mówili, rozpoczętej kampanii wyborczej. Powodowane było troską i taką przesłanką, żeby nie wywoływać atmosfery czy psychozy strachu, a jedynie poprzez siłę argumentacji przedstawionej tu z tej trybuny przez pana ministra móc udokumentować, co rząd zamierza w związku z ewentualnością zaistnienia takiej sytuacji.</u>
<u xml:id="u-82.6" who="#PoselHenrykGolebiewski">Nie chciałbym tak głęboko sięgać, ale obecnie słyszy się głosy znawców historii i historii ekonomii, że w 1929 r. ówczesny rząd też zapewniał, że jesteśmy oazą, która nie będzie dotknięta żadnym kryzysem. To byłoby straszne, gdyby sytuacja się powtórzyła. Dlatego, panie ministrze, ze smutkiem stwierdzam, że pana wypowiedź była wypowiedzią jak gdyby abstrahującą od niepokoju, który występuje w Ameryce i w Europie, również w Polsce. Chciałbym zatem poprosić pana ministra, aby odpowiadając, był pan uprzejmy stwierdzić, jakie jest zagrożenie kryzysem, jakie rząd zamierza podjąć działania, aby temu zapobiec bądź stonować ten płynący niepokój? Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-82.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-83">
<u xml:id="u-83.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-83.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Głos zabierze poseł Marek Zieliński, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-84">
<u xml:id="u-84.0" who="#PoselMarekZielinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-84.1" who="#PoselMarekZielinski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Najpierw jedno sprostowanie związane z wystąpieniem mojego poprzednika, pana posła. Mianowicie dwa tygodnie temu, na wniosek posła klubu PSL, była prowadzona taka debata, panie pośle, dyskutowaliśmy także na ten temat. Oczywiście sytuacja jest dynamiczna. Dwa tygodnie temu była trochę inna sytuacja na świecie i w Stanach Zjednoczonych. Być może, że taka debata będzie również potrzebna za tydzień, ponieważ wszystko tak się zmienia. Natomiast ja mam dwa pytania. Po pierwsze, mamy zapewnienia i pełną świadomość, że nasze banki są o wiele lepiej zabezpieczone, właśnie dlatego że opierają się na kredytach, ale czy w tej sytuacji nie należałoby się nad tym zastanowić, oprócz tego, że należy wprowadzić zaostrzenie kryteriów dotyczących udzielania kredytów, czy Ministerstwo Finansów będzie proponowało jakieś inne rozwiązanie w celu zapewnienia większej stabilności i przeciwdziałania pewnej panice?</u>
<u xml:id="u-84.2" who="#PoselMarekZielinski">Druga sprawa. To się jakoś przewijało w poprzednich pytaniach, ale też chodzi o relacje banki - banki prywatne - a państwo, dlatego że w Polsce mamy ten sektor już w większości sprywatyzowany. Wszystkie większe banki praktycznie są w rękach prywatnych banków i w związku z tym, panie ministrze, proszę tutaj uspokoić społeczeństwo w swoim wystąpieniu i przekazać szczegółowe informacje dotyczące bezpieczeństwa polskich banków, które są częścią składową dużych korporacji bankowych na świecie. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-84.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-85">
<u xml:id="u-85.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-85.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Głos zabierze poseł Marek Matuszewski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-86">
<u xml:id="u-86.0" who="#PoselMarekMatuszewski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Nasza gospodarka z pewnością nie jest przygotowana na ewentualny kryzys finansowy, jaki ma obecnie miejsce w USA. Kryzys amerykański odczuwany jest już w części Europy. Wiele banków w Polsce ma powiązania zarówno z bankami europejskimi, jak i amerykańskimi, więc istnieje prawdopodobieństwo zaistnienia takowego kryzysu także u nas. Nie jest jednak ostatecznie powiedziane, że kryzys na 100% dotrze do naszego kraju, ale działania należy podjąć już teraz, a nie wtedy, gdy zaistnieje sytuacja podobna do tej, jaka ma miejsce w Stanach Zjednoczonych.</u>
<u xml:id="u-86.1" who="#PoselJakubSzulc">(Przestańcie straszyć.)</u>
<u xml:id="u-86.2" who="#PoselMarekMatuszewski">Jak wynika z sondaży, które zresztą Platforma bardzo lubi, coraz więcej Polaków obawia się kryzysu w Polsce. Gospodarka, którą Prawo i Sprawiedliwość pozostawiło na koniec swoich rządów, była w bardzo dobrej kondycji. Jednak dzisiaj zaistniało dla niej realne zagrożenie, a to może spowodować upadki firm i masowe zwolnienia. Jak zaznaczył jeden z amerykańskich ekonomistów, tempo spowolnienia gospodarczego będzie w dużej mierze zależało od tego, jak rządy innych państw zabezpieczą się przed kryzysem w USA.</u>
<u xml:id="u-86.3" who="#PoselMarekMatuszewski">Panie ministrze, zamiast udawać, że nic się nie dzieje, a Polakom nic nie grozi, należy podjąć wszelkie działania mogące zapobiec pogorszeniu stanu polskiej gospodarki. Potrzebujemy pomysłów, które pozwolą Polakom na spokojne życie bez obaw o to, co będzie jutro - żeby nie musieli obawiać się o swe pieniądze i dalszą pracę. Kryzys na rynkach finansowych odbija się na polskiej giełdzie. Ministerstwo skarbu planuje sprzedaż akcji i udziałów w bankach i spółkach. Dochody budżetu ze sprzedaży w 2009 r. są planowane na 12 mld zł. Czy przy tak niepewnej sytuacji zostanie zahamowana realizacja rządowego programu prywatyzacji? Przecież kryzys może wpłynąć na wycenę szykowanych na giełdę państwowych spółek.</u>
<u xml:id="u-86.4" who="#PoselJakubSzulc">(Czy słyszycie, co on wygaduje?)</u>
<u xml:id="u-86.5" who="#PoselMarekMatuszewski">Czy rząd przygotowuje, na wypadek, gdyby była taka potrzeba, plan pomocy dla osób, które sobie nie radzą ze spłatą kredytów hipotecznych?</u>
<u xml:id="u-86.6" who="#PoselMarekMatuszewski">Niemiecka gospodarka za chwilę dostanie poważnej zadyszki, ponieważ bardzo dużo produktów eksportuje do USA, m.in. samochody i maszyny, a polska gospodarka, jak wiemy, jest silnie powiązana z niemiecką. Czy rząd przygotowuje odpowiednie działania osłonowe dla naszej gospodarki? Czy rząd zamówił analizy, na ile jesteśmy zagrożeni tym kryzysem? Czy rząd zauważył, że w rolnictwie mamy już oznaki bardzo poważnego kryzysu?</u>
<u xml:id="u-86.7" who="#PoselMarekMatuszewski">Na sam koniec życzę panu, panie ministrze, aby ta zapowiadana ustawowa ˝rewolucja październikowa˝ nie zaczęła kojarzyć się Polakom z załamaniem polskiej gospodarki. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-86.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-86.9" who="#PoselJakubSzulc">(Ale postraszył.)</u>
</div>
<div xml:id="div-87">
<u xml:id="u-87.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-87.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Poseł Tomaszewski za chwilę, a w tej chwili pan poseł Witold Sitarz, Platforma Obywatelska.</u>
<u xml:id="u-87.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
<u xml:id="u-87.3" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Posłów bardzo proszę o zachowanie powagi i spokoju na sali.</u>
</div>
<div xml:id="div-88">
<u xml:id="u-88.0" who="#PoselWitoldSitarz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Kiedy przysłuchujemy się tej debacie, daje się zauważyć pewna charakterystyczna tendencja, która zresztą przed chwileczką miała swój piękny wyraz. Opozycja widzi wszystko czarno. Jest źle, będzie gorzej, a gdybyśmy my wrócili do władzy, uratowalibyśmy całą sytuację.</u>
<u xml:id="u-88.1" who="#PoselWitoldSitarz">Panie ministrze, czy mógłby pan z całą mocą potwierdzić, że proporcje kredytów i depozytów w polskim systemie bankowym są drastycznie różne od występujących na rynku i w systemie bankowym amerykańskim i że to zagrożenie w Polsce jest mało prawdopodobne? Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-88.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-89">
<u xml:id="u-89.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-89.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Pan poseł Tomaszewski, bardzo proszę - Lewica.</u>
</div>
<div xml:id="div-90">
<u xml:id="u-90.0" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Szanowny Panie Ministrze! Ponad 13 mln Polaków inwestuje obowiązkowo w otwarte fundusze emerytalne. Te otwarte fundusze emerytalne w pierwszych 8 latach zarobiły ponad 180%, ale w tym roku, jak mówią analitycy, tracą nawet do 15%. To są duże środki finansowe. Odczują to przede wszystkim po 1 stycznia 2009 r. kobiety, które będą korzystać również z emerytury z II filaru. W związku z tym chciałbym zapytać pana ministra, w jaki sposób rząd będzie przeciwdziałał takim nagłym tendencjom związanym ze spadkiem na giełdzie, a więc i zmniejszeniem szans na te emerytury z II filaru, skoro w trakcie prowadzenia prac rządowych strona rządowa wyraźnie mówi, że nie chce dać gwarancji państwa na wypłatę świadczeń z II filaru. Nie chce również waloryzować świadczeń dożywotnich emerytur kapitałowych.</u>
<u xml:id="u-90.1" who="#PoselTadeuszTomaszewski">I druga kwestia, która jest równie istotna. Mianowicie w tej chwili przed Komisją Europejską toczy się sprawa dotycząca możliwości dywersyfikacji inwestowania przez otwarte fundusze emerytalne na rynkach zagranicznych. Polski rząd jest w tej chwili za ograniczeniem tej możliwości. Sądzę, że biorąc pod uwagę te wszystkie wydarzenia związane z kryzysem światowym, do tej pory ta polityka daje pozytywne efekty, ale co będzie, jeśli rzeczywiście Komisja Europejska będzie na nas naciskać? Jakie jest w tej sprawie stanowisko rządu? Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-90.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-91">
<u xml:id="u-91.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-91.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Pani poseł Gabriela Masłowska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-92">
<u xml:id="u-92.0" who="#PoselGabrielaMaslowska">Dziękuję, panie marszałku.</u>
<u xml:id="u-92.1" who="#PoselGabrielaMaslowska">Wczoraj, panie ministrze, spotkał się Komitet Stabilności Finansowej. Czy wypracowano procedury i jakie? Kto za to odpowiada? Czy my, posłowie, możemy otrzymać te procedury, wynik wczorajszego spotkania?</u>
<u xml:id="u-92.2" who="#PoselGabrielaMaslowska">Rząd amerykański zastanawia się nad tym, jak ograniczyć wysokie zarobki prezesów banków oraz powiązać je, i odpowiedzialność prezesów, z sytuacją finansową banków. Czy zatem nadzór finansowy, czy rząd polski zamierza zapobiec nadmiernym dywidendom np. w Banku Pekao SA, banku kolegi pana premiera?</u>
<u xml:id="u-92.3" who="#PoselGabrielaMaslowska">Czy rząd przewiduje w założeniach budżetowych wydatki na walkę z kryzysem - i jakie? Czy rząd w tej sytuacji zweryfikuje umowę o podziale BPH w świetle kłopotów, jakie ma bank UniCredit, który, mając toksyczne aktywa w USA, właściwie jest bankrutem? Czy w związku z tym rząd ponownie rozważy sprawę tego, czy jest to wiarygodny partner? Zawieszono przecież jego notowania na giełdzie. Czy rząd przeanalizował kwestię tego, czy Eureko jest wypłacalne? Bo może w tej sytuacji należałoby je przegonić z PZU?</u>
<u xml:id="u-92.4" who="#PoselGabrielaMaslowska">Nadzór finansowy przejęła Komisja Nadzoru Finansowego. Czy jest ona przygotowana do sprawowania skutecznego nadzoru? W moim przekonaniu nie. Mam wątpliwości, skoro system informatyczny i dane, które były w NBP, dotyczące systemu bankowego nie są jeszcze w KNF-ie, a więc trwa ich migracja, która być może potrwa jeszcze rok. Dlatego nie mam tak dobrego samopoczucia, jak pan poseł z Platformy, który wyrażał ogromne zadowolenie z przejęcia nadzoru nad systemem bankowym przez KNF, skoro nadal trwa migracja tych danych.</u>
<u xml:id="u-92.5" who="#PoselGabrielaMaslowska">Jaką rząd ma wizję, jeśli chodzi o bezrobocie i wzrost bezrobocia? Przecież recesja zawsze powoduje nasilenie bezrobocia. W Polsce dochodzi drugi czynnik, związany z prywatyzacją stoczni na przykład. Ostatnio dowiadujemy się o zamiarach prywatyzacji zakładów lotniczych w Świdniku. Jakie są tego przyczyny, jaki jest zakres i stan prac w tym obszarze, stopień zaawansowania tego programu? Przecież Świdnik daje szansę na odbudowę polskiego niezależnego przemysłu lotniczego. Jaką wizję rozwoju przemysłu lotniczego i walki z bezrobociem, chociażby na Lubelszczyźnie, posiada polski rząd?</u>
</div>
<div xml:id="div-93">
<u xml:id="u-93.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Czas, pani poseł.</u>
</div>
<div xml:id="div-94">
<u xml:id="u-94.0" who="#PoselGabrielaMaslowska">I takich pytań jest mnóstwo. Pozostałe pytania zadam panu ministrowi w Komisji Finansów Publicznych.</u>
</div>
<div xml:id="div-95">
<u xml:id="u-95.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-95.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Jako ostatni pan poseł Krzysztof Matyjaszczyk, Lewica.</u>
</div>
<div xml:id="div-96">
<u xml:id="u-96.0" who="#PoselKrzysztofMatyjaszczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Neoliberalny kapitalizm w wykonaniu Stanów Zjednoczonych upada. Zwolennicy wolnorynkowej gospodarki mają ewidentny przykład tego, co się dzieje, kiedy pozostawi się wszystko wolnemu rynkowi. Oto teraz niewidzialna ręka rynku sięga po pieniądze podatników i po pomoc państwa, aby ratować instytucje finansowe w Stanach Zjednoczonych.</u>
<u xml:id="u-96.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-96.2" who="#PoselKrzysztofMatyjaszczyk">A teraz przejdźmy do tego, co się dzieje u nas, w Polsce. Ja bym chciał, aby wszyscy zwolennicy wolnego rynku od czasów AWS-u, Unii Wolności, a teraz Platformy Obywatelskiej i Prawa i Sprawiedliwości, podkulili swoje ogony i nie krzyczeli, że to jest najlepsze rozwiązanie dla gospodarki, bo przykłady macie za granicą.</u>
<u xml:id="u-96.3" who="#PoselTadeuszCymanski">(Nas w to nie mieszaj. To wasza doktryna.)</u>
<u xml:id="u-96.4" who="#PoselKrzysztofMatyjaszczyk">W związku z tym jaka jest jeszcze sytuacja w Polsce? W Polsce nie mamy takich zagrożeń, jak w Stanach Zjednoczonych. Sposób finansowania kredytów hipotetycznych jest zgoła inny niż tam. Jest bezpieczniej pod kątem rynków finansowych choćby dlatego, że rządy lewicowe w latach 1999-2000 wprowadzały takie przepisy prawne, m.in. przepisy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, które zabezpieczają naszych konsumentów.</u>
<u xml:id="u-96.5" who="#PoselKrzysztofMatyjaszczyk">Moje pytanie jest następujące: Jakie działania zostały już podjęte przez rząd i instytucje finansowe w trosce o klienta, aby nie stracił swoich oszczędności i aby nie ucierpiały jego przyszłe emerytury? Czy jest współdziałanie rządu i banku centralnego, czyli Narodowego Banku Polskiego, aby zapobiegać tej fali, która za chwilkę do nas dojdzie, która będzie pokłosiem sytuacji, jaką mamy w Stanach Zjednoczonych, abyśmy nie musieli leczyć skutków, ale abyśmy mogli zapobiegać?</u>
<u xml:id="u-96.6" who="#PoselKrzysztofMatyjaszczyk">Prosiłbym bardzo, aby ta informacja została przekazana, bo to może albo uspokoić naszych konsumentów, że coś się dzieje w sprawie, albo pokazać, że dobre samopoczucie Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego może doprowadzić do sytuacji wcale nie lepszej, a może nawet i gorszej niż w Stanach Zjednoczonych. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-96.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-97">
<u xml:id="u-97.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-97.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Proszę o zabranie głosu przedstawiciela wnioskodawców, pana posła Wojciecha Olejniczaka.</u>
</div>
<div xml:id="div-98">
<u xml:id="u-98.0" who="#PoselWojciechOlejniczak">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-98.1" who="#PoselWojciechOlejniczak">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Zacznę od kwestii organizacyjnych. Otóż dobrze, że odbywa się ta debata, dobrze, że dyskutujemy, zastanawiamy się nad tymi problemami, które dzisiaj może jeszcze w takim stopniu nie dotykają Polski, ale obserwujemy je w Stanach Zjednoczonych, obserwujemy je w Europie Zachodniej. Dobrze by było, gdybyśmy w tej sprawie mogli dyskutować i porozumiewać się wszyscy, ponad podziałami politycznymi, o co niedawno apelowali liderzy poszczególnych partii politycznych.</u>
<u xml:id="u-98.2" who="#PoselWojciechOlejniczak">Miejscem, gdzie powinny ucierać się rozmaite różnice, gdzie powinniśmy dyskutować, jest jak najbardziej Sejm i sala posiedzeń Sejmu. To tutaj powinny zapadać wszelkie decyzje i to na tej sali powinni być obecni, czy ich zapraszamy ekstra, czy nie, zarówno przedstawiciele rządu - przybył pan premier Waldemar Pawlak, i dobrze - jak również przedstawiciele Narodowego Banku Polskiego, przedstawiciele komisji finansowych.</u>
<u xml:id="u-98.3" who="#PoselWojciechOlejniczak">Szanowni Państwo! To nie może być tak, że będziemy nie dostrzegać tych zagrożeń, bo przecież na podstawie wystąpienia pana ministra można by powiedzieć tak, że rząd Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego w sytuacji kryzysów na rynkach finansowych zachowuje się jak ślepy koń: zapytany, czy wystartuje w Wielkiej Pardubickiej, stwierdza, że nie widzi przeszkód.</u>
<u xml:id="u-98.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-98.5" who="#PoselWojciechOlejniczak"> To, że rząd jest ślepy i nie widzi przeszkód, nie oznacza, że ich nie ma. One realnie są. Pan minister ma świetne samopoczucie.</u>
<u xml:id="u-98.6" who="#PoselWojciechOlejniczak">Ja muszę powiedzieć, panie ministrze, że słuchałem wielu ministrów finansów, którzy mówili: mamy wzrost, bo dobrze rządzimy, mamy spadek bezrobocia, bo dobrze rządzimy, ale nigdy nie słyszałem ministra finansów, który powiedziałby: spadek bezrobocia przez nas, spadek eksportu przez nas, spadek wzrostu gospodarczego przez nas, a przecież czekają nas różnego rodzaju trudności i ja rozumiem, że wtedy pan minister takie słowa wypowie.</u>
<u xml:id="u-98.7" who="#PoselWojciechOlejniczak">Nie wiem, co takiego pan uczynił, żeby można przypisać panu i pańskiemu rządowi działania na korzyść wzrostu gospodarczego, bo jeżeli mówimy o obniżeniu podatków, to zaczęło się to wiele lat temu, jeśli chodzi o polską gospodarkę, miało to miejsce za innych rządów, rządów lewicy, a ostatnio obniżenie podatków dla najbogatszych to jest dorobek rządu PiS, oczywiście poparty przez Platformę Obywatelską.</u>
<u xml:id="u-98.8" who="#PoselTadeuszCymanski">(I SLD.)</u>
<u xml:id="u-98.9" who="#komentarz">(Poruszenie, wesołość na sali)</u>
<u xml:id="u-98.10" who="#PoselWojciechOlejniczak">Dzisiejsza debata jest debatą niezwykle ważną i należy też wywołać...</u>
<u xml:id="u-98.11" who="#PoselTadeuszCymanski">(Sprawdziłem.)</u>
<u xml:id="u-98.12" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
<u xml:id="u-98.13" who="#PoselWojciechOlejniczak">...wiele tematów, które świadczą o tym, że troszczymy się o najuboższych w sytuacjach kryzysowych. Otóż jeżeli tak, jeżeli to jest troską nas wszystkich, to powstaje pytanie zasadnicze: Czy Sejm jest gotowy i czy rząd aprobuje, aby uchwalić minimalną rentę i emeryturę na poziomie 50% średniej krajowej?</u>
<u xml:id="u-98.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-98.15" who="#PoselWojciechOlejniczak"> Bo to jest realne działanie osłonowe. Czy jesteśmy gotowi, czy państwo są gotowi, aby poprzeć naszą kolejną propozycję w sprawie minimalnej płacy wynoszącej 50% średniej krajowej? </u>
<u xml:id="u-98.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-98.17" who="#PoselWojciechOlejniczak"> Bo to jest ochrona dla najuboższych. Czy wreszcie rząd dostrzega problem, panie ministrze, że ulga prorodzinna, pochłaniająca wiele miliardów złotych, nie dociera do 3,5 miliona najbiedniejszych dzieci, dzieci polskich rolników, dzieci ludzi, którzy mają bardzo niskie dochody? </u>
<u xml:id="u-98.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-98.19" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">(A projekt czeka.)</u>
<u xml:id="u-98.20" who="#PoselWojciechOlejniczak">A projekt od listopada czeka w Sejmie. Jeżeli podejmiemy ten projekt i państwo pozwolą go uchwalić, to będzie to ochrona ludzi najbiedniejszych.</u>
<u xml:id="u-98.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-98.22" who="#PoselWojciechOlejniczak">Jeżeli posłowie Platformy Obywatelskiej nie dostrzegają problemów, mówią o tym, że rynek wszystko załatwi, i bronią tej teorii, to ja, panie pośle, proszę: niech pan tego nie przytacza i państwo nie przytaczają. Nikt nie chce powrotu do realnego socjalizmu i nie o to chodzi, ale interwencjonizm państwa w określonych przypadkach jest po prostu potrzebny. Udowodniły to Stany Zjednoczone.</u>
<u xml:id="u-98.23" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-98.24" who="#PoselWojciechOlejniczak"> Bez działania państwa w obszarze edukacji, wychowania przedszkolnego naprawdę nie damy rady ochronić najbiedniejszych.</u>
<u xml:id="u-98.25" who="#PoselJakubSzulc">(Kto tak mówi?)</u>
<u xml:id="u-98.26" who="#PoselWojciechOlejniczak">Projekt obywatelski w tym zakresie również czeka na uchwalenie.</u>
<u xml:id="u-98.27" who="#PoselWojciechOlejniczak">Panie i Panowie Posłowie! Otóż gdyby nie działania, które zostały podjęte - tak jak było to tutaj wspominane przez jednych i drugich posłów - przez rządy Sojuszu Lewicy Demokratycznej i wówczas Polskiego Stronnictwa Ludowego, to dzisiaj nie byłoby takiego bezpieczeństwa lokat zgromadzonych w funduszach emerytalnych, bo Platforma Obywatelska chciała wszystko na wolny rynek.</u>
<u xml:id="u-98.28" who="#GlosZSali">(Tak było!)</u>
<u xml:id="u-98.29" who="#PoselWojciechOlejniczak">Tak było, że były propozycje, aby można było inwestować również na rynkach w Stanach Zjednoczonych, na rynkach międzynarodowych.</u>
<u xml:id="u-98.30" who="#PoselJakubSzulc">(Ale żeby kto mógł inwestować?)</u>
<u xml:id="u-98.31" who="#PoselWojciechOlejniczak">Takie działanie doprowadziłoby do tego, że pieniądze z OFE wyfrunęłyby i dzisiaj by ich nie było. Część tych środków i tak jest już dzisiaj niestety straconych poprzez takie, a nie inne funkcjonowanie na rynkach, o czym wspominałem wcześniej.</u>
<u xml:id="u-98.32" who="#PoselWojciechOlejniczak">Jesteśmy bardzo bezpieczni dzięki konsekwentnej dbałości Sojuszu Lewicy Demokratycznej o polskiego obywatela i jego nawet skromne oszczędności, wbrew opiniom, które były przedstawiane przez Platformę Obywatelską, wcześniej przez AWS i wielu polityków, którzy mówią: tylko wolny rynek i liberalizm. Ta teoria legła w gruzach i z tym zapewne dzisiaj zgadzają się Polacy, zgadzają się Europejczycy, zgadzają się Amerykanie. Państwo silne, a nie słabe. Państwo bogate, a nie biedne.</u>
<u xml:id="u-98.33" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-98.34" who="#PoselWojciechOlejniczak"> To jest dążenie, które powinniśmy realizować. </u>
<u xml:id="u-98.35" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-98.36" who="#PoselTadeuszCymanski">(Sprawne, a nie tanie.)</u>
</div>
<div xml:id="div-99">
<u xml:id="u-99.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-99.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Proszę o zabranie głosu ministra finansów pana Jana Vincent-Rostowskiego.</u>
<u xml:id="u-99.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
</div>
<div xml:id="div-100">
<u xml:id="u-100.0" who="#MinisterFinansowJanVincentRostowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Jeszcze raz dziękuję za możliwość wypowiedzenia się w ramach tej debaty. Ta debata naprawdę była potrzebna, szczególnie niektórym politykom opozycji, którzy ewidentnie mieli wielką potrzebę, aby poprawić własne samopoczucie.</u>
<u xml:id="u-100.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, oklaski)</u>
<u xml:id="u-100.2" who="#MinisterFinansowJanVincentRostowski">Chciałbym powiedzieć...</u>
<u xml:id="u-100.3" who="#PoselJadwigaWisniewska">(To jest debata, która ma nas uchronić przed upadkiem, panie ministrze. Niech pan się zastanowi, co pan mówi.)</u>
<u xml:id="u-100.4" who="#MinisterFinansowJanVincentRostowski">Chciałbym powiedzieć, że zupełnie zgadzam się z tymi głosami, które mówiły o potrzebie współpracy, współpracy wszystkich sił politycznych, aby zapewnić dalsze poprawienie stanu już stabilnej gospodarki polskiej. Niestety część głosów, które słyszeliśmy, to były głosy zachęcające bardziej do paniki niż do spokoju. Nie powiem, że wszystkie głosy opozycji były takie. Nie były. Wiele głosów opozycji było spokojnych i sensownych, ale niektóre były w tym kontekście naprawdę niefortunne.</u>
<u xml:id="u-100.5" who="#MinisterFinansowJanVincentRostowski">Też uważam, że stabilność, którą mamy dzisiaj, stabilność opartą na silnych instytucjach, zapewniających bezpieczeństwo sektora finansowego, jest także dorobkiem wielu rządów polskich, zarówno lewicy, prawicy, jak i środka sceny politycznej.</u>
<u xml:id="u-100.6" who="#MinisterFinansowJanVincentRostowski">Ostatni poseł, który zadał pytanie, chyba lekko się pomylił, kiedy mówił o dobroczynnych skutkach działania rządów SLD w latach 1999-2000, ale to nie jest takie ważne. Wówczas, jeśli dobrze pamiętam, był to rząd AWS-Unii Wolności.</u>
<u xml:id="u-100.7" who="#MinisterFinansowJanVincentRostowski">Niemniej jednak faktem jest, że mamy silną sieć instytucji zabezpieczających stabilność naszego systemu finansowego. Chodzi o Bankowy Fundusz Gwarancyjny, Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny, Komisję Nadzoru Finansowego, która w jednym ręku trzyma nadzór nad wszystkimi sektorami finansowymi, także dzięki przesunięciu nadzoru bankowego z kompetencji Narodowego Banku Polskiego do kompetencji Komisji Nadzoru Finansowego. Jest także Komitet Stabilności Finansowej, który miał wczoraj swoje piąte posiedzenie, nie pierwsze, jak mówiono. Mogę państwa zapewnić, że nie było tam żadnych awantur, współpraca była dobra. Zaistniały pewne wątpliwości co do tego, czy minister skarbu państwa powinien mieć swojego przedstawiciela, skoro Komitet Stabilności Finansowej jest oparty na dobrowolnym porozumieniu wszystkich instytucji należących do komitetu. Zastrzeżenia zgłoszone przez jedną instytucję zostały oczywiście uwzględnione, a dalsze prace przebiegły w sposób bardzo spokojny, w kooperacji.</u>
<u xml:id="u-100.8" who="#PoselWojciechOlejniczak">(Efekty.)</u>
<u xml:id="u-100.9" who="#MinisterFinansowJanVincentRostowski">Jeżeli chodzi o efekty, to skoro pan przewodniczący pyta, efektem było m.in. przyjęcie awaryjnego planu dla sektora finansowego, krajowego planu awaryjnego dotyczącego działań w przypadku wystąpienia kryzysu finansowego.</u>
<u xml:id="u-100.10" who="#PoselKrystynaLybacka">(O tym powinniśmy usłyszeć w pierwszej kolejności.)</u>
<u xml:id="u-100.11" who="#MinisterFinansowJanVincentRostowski">Proszę państwa, może pozwolicie, że odpowiem na pytania w kolejności, w której chciałbym na nie odpowiedzieć.</u>
<u xml:id="u-100.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-100.13" who="#MinisterFinansowJanVincentRostowski">Przyjęty został krajowy plan awaryjny. Wszystkie trzy instytucje mają już swoje plany awaryjne. O tym, co zawierają te plany awaryjne, nie będę mówił w szczegółach m.in. dlatego, że te informacje mogłyby wykorzystać instytucje, które chciałyby ocierać się o działalność nie w pełni odpowiedzialną, licząc na to, że jeżeli wpadną w tarapaty, to państwo polskie je uratuje. Tak więc nie możemy o tym powiedzieć i żaden kraj tego nie robi, wobec czego bardzo proszę, żeby się tego nie domagać. Gdybyśmy odpowiedzieli na te pytania, to zamiast wzmocnić bezpieczeństwo polskiego systemu finansowego, osłabilibyśmy je. Wobec tego nie będziemy mówili ani o szczegółach tych planów awaryjnych, ani o szczegółach instrumentów finansowych, które istnieją i są przygotowane na wypadek jakiejś sytuacji awaryjnej. Niemniej jednak państwo bardzo dobrze wiecie, że ustawa o Narodowym Banku Polskim zapewnia to, że Narodowy Bank Polski może zabezpieczyć płynność w formie kredytu lombardowego, kredytu refinansowanego w takim stopniu, w jakim jest to potrzebne. Istnieją również inne instrumenty, które także mogą być używane w miarę potrzeb. Ale, jak powiedziałem wcześniej, o szczegółach mówić nie będę. Mogę tylko powiedzieć, że zarówno te instrumenty, jak i plany ich użycia istnieją.</u>
<u xml:id="u-100.14" who="#MinisterFinansowJanVincentRostowski">Wspomniano wcześniej o fakcie, iż niektóre instytucje finansowe nie są objęte nadzorem. Uważam, że powinny być. Takie propozycje już zostały przedłożone. Wspomniano o bezpieczeństwie otwartych funduszy emerytalnych. Są one bezpieczne. Możliwość wypłaty w pierwszym filarze jest w pełni zagwarantowana, jak państwo bardzo dobrze wiecie.</u>
<u xml:id="u-100.15" who="#PoselJadwigaWisniewska">(A w drugim?)</u>
<u xml:id="u-100.16" who="#MinisterFinansowJanVincentRostowski">Padło wiele bardzo trafnych pytań, ale także uwag, np. poseł Neumann bardzo rzetelnie opisał to, co w zasadniczy sposób różni polski system finansowy i polski system bankowy od systemu finansowego Stanów Zjednoczonych, jeśli chodzi o relacje między depozytami i kredytami. Dziękuję za te uwagi.</u>
<u xml:id="u-100.17" who="#MinisterFinansowJanVincentRostowski">Warto zaznaczyć może jeszcze jedną kwestię. Niektórzy posłowie zauważyli, że wiele naszych banków należy do międzynarodowych grup bankowych. Ministerstwo Finansów, polski rząd w ramach Rady Ecofin, Rady Ministrów Gospodarki i Finansów Unii Europejskiej przygotowały, podpisały umowy, porozumienia, które zapewniają współdziałanie nadzorców ze wszystkich krajów, w których działają banki należące do każdej z poszczególnych międzynarodowych grup bankowych. Nazywa się to kolegiami nadzorców. Te kolegia już zaczynają działać.</u>
<u xml:id="u-100.18" who="#MinisterFinansowJanVincentRostowski">Wobec tego wrócę do zasadniczej kwestii, o której wcześniej mówiłem. Jakie są działania obecnego rządu, aby zapewnić stabilność finansową i gospodarczą? Bo temu, że poprzednie rządy miały także wkład w tworzenie tej stabilności, bynajmniej nie przeczę i bardzo się cieszę, że tak było, mimo że niektóre ich działania może nie zawsze były najlepsze. Co do win liberałów, neoliberałów i skrajnych liberałów, to jeden z posłów wymienił listę takich skrajnych liberałów, ale niestety nie włączył do tej listy, nie wspomniał o członkach rządu pana Leszka Millera. Ale to nie szkodzi.</u>
<u xml:id="u-100.19" who="#PoselWojciechOlejniczak">(Kogo?)</u>
<u xml:id="u-100.20" who="#MinisterFinansowJanVincentRostowski">Pana premiera Leszka Millera, którzy w dużej mierze byli liberałami do takiego stopnia, że nie zawsze umieli nawet rozróżnić między tym, co powinno być państwowe, a tym, co powinno być prywatne.</u>
<u xml:id="u-100.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-100.22" who="#MinisterFinansowJanVincentRostowski">Niemniej jednak, jak wspomniałem, na bazie solidnej pracy poprzednich rządów wszystkich maści politycznych obecny rząd w bardzo znaczący sposób obniżył deficyt budżetowy, przygotował bardzo daleko idącą ustawę o finansach publicznych.</u>
<u xml:id="u-100.23" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-100.24" who="#MinisterFinansowJanVincentRostowski"> Co więcej, ogłosił zamiar przystąpienia do strefy euro. Efekt tego większą wiarygodność Polski, zaufanie inwestorów do państwa polskiego widać w znaczącym spadku rentowności, czyli tego, co musimy płacić, chodzi o nasz dług publiczny.</u>
<u xml:id="u-100.25" who="#MinisterFinansowJanVincentRostowski">Już wspomniałem o przetargu na 1800 mln zł, który miał miejsce 1 października br., na którym popyt przewyższał podaż w granicach 3 mld zł. Jest to dowód na to, jak Polska jest postrzegana i jak jej stabilność jest wyceniana właśnie przez te rynki finansowe, które oczywiście obecnie na świecie przechodzą poważne problemy. Ważne jest, aby Polacy, aby polskie rodziny wiedziały, że ich finanse, ich pieniądze, ich sektor finansowy, bo on dla nich płaci, są bezpieczne. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-100.26" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-101">
<u xml:id="u-101.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
<u xml:id="u-101.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Głos zabierze wiceprezes Rady Ministrów, minister gospodarki Waldemar Pawlak.</u>
</div>
<div xml:id="div-102">
<u xml:id="u-102.0" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterGospodarkiWaldemarPawlak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałbym bardzo podziękować paniom i panom posłom za odpowiedzialność i dużą troskę o losy polskiej gospodarki i stabilność finansów publicznych oraz tych wszystkich instytucji, które gwarantują perspektywę rozwoju naszego kraju.</u>
<u xml:id="u-102.1" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterGospodarkiWaldemarPawlak">W tym miejscu chciałbym podziękować panu ministrowi Rostowskiemu za inicjatywę i aktywność dotyczącą współpracy z Komisją Nadzoru Finansowego, a także panu prezesowi Kluzie za bardzo otwarte i odpowiedzialne podejście. Współpraca z NBP i panem prezesem Skrzypkiem układa się bardzo dobrze. NBP prowadzi tutaj rutynowe działania, które gwarantują stabilność naszych finansów.</u>
<u xml:id="u-102.2" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterGospodarkiWaldemarPawlak">Chciałbym podkreślić, że jeszcze zanim w ogóle zaczęły się dyskusje o problemach kredytów hipotecznych Narodowy Bank Polski wprowadził zwiększone wymogi dotyczące udzielania kredytów hipotecznych, szczególnie jeżeli chodzi o kredyty dewizowe. Dzięki takim działaniom sytuacja polskiej gospodarki i polskiego rynku finansowego jest dzisiaj znacznie lepsza niż innych gospodarek i myślę, że z tej dzisiejszej dyskusji można by wysnuć też taki wniosek, że byłoby bardzo dobrze, gdyby posłowie, szczególnie opozycji, z równą troską, jak o gospodarce amerykańskiej i Unii Europejskiej, wypowiadali się o gospodarce polskiej. To dzisiaj jest bardzo potrzebne, ponieważ mogę podać przykład z przedwczorajszego wieczoru, kiedy to jedna ze stacji podała informację o tym, że pewien bank, konkretnie chodziło o BOŚ, odnowił pożyczkę obrotową, a potraktowano to jako element ratowania się, ratowania płynności. Gdyby to był bank prywatny, to zostałby przez tę informację wywrócony. Jednak okazało się, że akcjonariusze są instytucjami publicznymi i depozytariusze, klienci, instytucje finansowe po sprawdzeniu potraktowały to jako plotkę.</u>
<u xml:id="u-102.3" who="#PoselMarekZielinski">(Jest prywatny.)</u>
<u xml:id="u-102.4" who="#PoselKrystynaSkowronska">(PKO SA.)</u>
<u xml:id="u-102.5" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterGospodarkiWaldemarPawlak">Podaję ten przykład po to, abyśmy zachowali dużą odpowiedzialność w tych burzliwych czasach. Trzeba podkreślić też odpowiedzialność instytucji publicznych i zwracać uwagę na to, jaki jest prawdziwy charakter tych działań, bo plan Paulsona ratuje stabilność gospodarki i rynków finansowych, ale bardzo surowo traktuje osoby odpowiedzialne za te nieroztropne i nierozważne działania i wchodzenie w ryzykowne instrumenty finansowe. Chodzi zarówno o zarządy spółek, jak i o akcjonariuszy, bo tracą oni swoją własność. Jeżeli chodzi o polskie doświadczenia, to patrząc z perspektywy ostatnich 20 lat, możemy przekazać ich sporo, jak potem sprywatyzować państwowe instytucje. Mamy tu dużo doświadczeń.</u>
<u xml:id="u-102.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-102.7" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterGospodarkiWaldemarPawlak"> Mamy tu także różne bardzo dobre programy.</u>
<u xml:id="u-102.8" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterGospodarkiWaldemarPawlak">Teraz bardzo istotne jest, żebyśmy zwrócili uwagę, że podobna sytuacja na rynku dotcomów, także po kryzysie Enronu i WorldComu, skutkowała wprowadzeniem w gospodarce amerykańskiej regulacji dotyczących jakości zarządzania korporacjami. W tym kontekście trzeba zwrócić uwagę, że Unia Europejska jest przestrzenią gospodarczą o większej stabilności i odpowiedzialności regulacyjnej. Nie ma takiej otwartości, jak w gospodarce amerykańskiej, że można używać różnych instrumentów finansowych, często o niezdefiniowanym ryzyku.</u>
<u xml:id="u-102.9" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterGospodarkiWaldemarPawlak">W Polsce ta sytuacja, jeżeli chodzi o rynki finansowe, jest jeszcze bardziej precyzyjnie monitorowana, nadzorowana i regulowana. Biorąc te wszystkie czynniki pod uwagę, bardzo prosiłbym panie i panów posłów o to, żebyście w wypowiedziach publicznych dawali świadectwo dobrej sytuacji, stabilności gospodarczej, bo w takich realiach, jak obecne, możemy się kłócić o wszystko, możemy się naprawdę boksować na różnych poziomach politycznych, natomiast w tym obszarze bardzo ważne i potrzebne jest wspólne przekazanie odpowiedzialnej i pozytywnej informacji do wszystkich.</u>
<u xml:id="u-102.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-102.11" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterGospodarkiWaldemarPawlak"> Dzięki temu będziemy mogli myśleć o lepszej wspólnej przyszłości. Dziękuję. </u>
<u xml:id="u-102.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-103">
<u xml:id="u-103.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-103.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Wypowiedź pana wicepremiera kończy rozpatrywanie tego punktu porządku dziennego.</u>
</div>
<div xml:id="div-104">
<u xml:id="u-104.0" who="#PoselTadeuszArkit">Dzisiejsze informacje ze Stanów Zjednoczonych pozwalały mieć nadzieję, że kryzys w USA może zostać zahamowany. To dobra wiadomość, gdyż od amerykańskiej gospodarki wiele zależy. Na szczęście w naszym kraju nie stosowano tak skomplikowanych instrumentów finansowych, jak w USA. Notabene na naszej giełdzie banki działają na podstawie polskiego prawa i z żadnych informacji nie wynika, aby miały udział w stwarzających duże ryzyko instrumentach finansowych, jakie spowodowały kryzys banków amerykańskich.</u>
<u xml:id="u-104.1" who="#PoselTadeuszArkit">Dla nas istotne jest, jak kryzys w gospodarce amerykańskiej może się odbić na naszej gospodarce. Nasze banki do tej pory dosyć ostrożnie udzielały kredytów hipotecznych, nie inwestowały też na rynku papierów dłużnych, które mogłyby być zabezpieczone takimi kredytami.</u>
<u xml:id="u-104.2" who="#PoselTadeuszArkit">Z informacji prasowych wiemy, że wyniki tych banków są dużo lepsze od wyników banków, których centrale znajdują się w Stanach Zjednoczonych. Dla przeciętnego Polaka istotne jest jednak, czy zmienią się warunki udzielania kredytów mieszkaniowych. Zachodzi obawa, że banki w Polsce wykorzystały sytuację i zwiększą marże oraz oprocentowanie kredytów, a także określą bardziej restrykcyjne wymogi ich udzielania. Już teraz koszt obsługi kredytu hipotecznego, w związku ze wzrostem oprocentowania, jeszcze przed pojawieniem się informacji o amerykańskim kryzysie, bardzo wyraźnie wzrósł. Obecnie oprocentowanie kredytów hipotecznych zbliża się do 8% i musi rosnąć, jeśli rośnie oprocentowanie lokat.</u>
<u xml:id="u-104.3" who="#PoselTadeuszArkit">Jak pan minister ocenia perspektywy rynku kredytów hipotecznych w Polsce w tym kontekście? Na naszym rynku pojawia się zbyt dużo instytucji, firm, które udzielają tzw. szybkich kredytów. Okazuje się, że są one bardzo wysoko oprocentowane, żeby nie powiedzieć lichwiarskie, mimo że reklamy w sposób zawoalowany proponują korzystne warunki kredytowania. Czy rząd przewiduje wprowadzenie takich regulacji prawnych, które ograniczą ten proceder? Niedawno rząd przyjął projekt ustawy o Komitecie Stabilności Ekonomicznej. Czy pan minister może powiedzieć kilka słów o założeniach tej ustawy, które, wydaje się, powinny być istotne z punktu widzenia obecnej sytuacji?</u>
</div>
<div xml:id="div-105">
<u xml:id="u-105.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 18. porządku dziennego: Pytania w sprawach bieżących.</u>
</div>
<div xml:id="div-106">
<u xml:id="u-106.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Przypominam, że postawienie pytania nie może trwać dłużej niż 2 minuty, zaś udzielenie odpowiedzi nie może trwać dłużej niż 6 minut. Prawo do postawienia pytania dodatkowego przysługuje wyłącznie posłowi zadającemu pytanie. Dodatkowe pytanie nie może trwać dłużej niż 1 minutę, a uzupełniająca odpowiedź nie może trwać dłużej niż 3 minuty. Marszałek Sejmu może wyrazić zgodę na wydłużenie czasu odpowiedzi na pytanie dodatkowe.</u>
<u xml:id="u-106.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Proszę o zadanie pytania posłanki Hannę Zdanowską i Agnieszkę Hanajczyk, klub Platforma Obywatelska. Pytanie w sprawie stanu prac nad programem ˝Komputer dla ucznia˝ - do prezesa Rady Ministrów.</u>
<u xml:id="u-106.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę, jako pierwsza pani poseł Zdanowska.</u>
</div>
<div xml:id="div-107">
<u xml:id="u-107.0" who="#PoselHannaZdanowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Państwo Ministrowie! Szanowny panie ministrze, do ministra finansów trafił już wniosek dotyczący przygotowania programu ˝Komputer dla ucznia˝. Program ten ma na celu umożliwienie dostępu do komputera i Internetu każdemu uczniowi, szczególnie z mniej zamożnych rodzin. Pilotaż programu ma wystartować we wrześniu 2009 r. i wtedy pierwsze szkoły mają dostać sprzęt komputerowy.</u>
<u xml:id="u-107.1" who="#PoselHannaZdanowska">Chciałabym zapytać, jak wygląda przebieg realizacji tego programu od momentu ogłoszenia go przez pana premiera. Czy w ramach tego programu nastąpiła jakaś współpraca, koordynacja ze środowiskami samorządowymi przy planowaniu potencjalnej realizacji? Bardzo proszę o odpowiedź.</u>
</div>
<div xml:id="div-108">
<u xml:id="u-108.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-108.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Z upoważnienia prezesa Rady Ministrów odpowiedzi udzieli podsekretarz stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów pan Adam Leszkiewicz.</u>
<u xml:id="u-108.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-109">
<u xml:id="u-109.0" who="#PodsekretarzStanuWKancelariiPrezesaRadyMinistrowAdamLeszkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zgodnie z wcześniejszą zapowiedzią w maju pan premier powołał Zespół ds. Opracowania Programu ˝Komputer dla ucznia˝. W skład tego zespołu, którego szefem został szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów pan minister Tomasz Arabski, weszli przedstawiciele resortów, które będą wspierać realizację tego projektu i w nim uczestniczyć, czyli dwóch podsekretarzy stanu z Ministerstwa Edukacji Narodowej, pani minister Suchocka z Ministerstwa Finansów, przedstawiciele Ministerstwa Infrastruktury i Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Kancelaria wzięła na siebie obsługę logistyczną i sekretarską tego zespołu.</u>
<u xml:id="u-109.1" who="#PodsekretarzStanuWKancelariiPrezesaRadyMinistrowAdamLeszkiewicz">Głównym celem zespołu było opracowanie programu upowszechniającego dostęp do komputerów i Internetu w szkołach. Ponadto wśród zadań, które zespół wykonywał i ciągle wykonuje, jest analiza sytuacji dotyczącej komputeryzacji i informatyzacji szkół, dostępności i wykorzystania Internetu oraz oprogramowania edukacyjnego w procesie nauczania, upowszechniania dostępu ucznia do szerokopasmowego Internetu w szkole i w domu, wskazanie potrzeb dotyczących komputeryzacji i informatyzacji szkół oraz określenie sposobu realizacji potrzeb dotyczących komputeryzacji i informatyzacji szkół, w tym możliwości zapewnienia indywidualnego wyposażenia w komputer i Internet każdego ucznia, w szczególności każdego gimnazjalisty.</u>
<u xml:id="u-109.2" who="#PodsekretarzStanuWKancelariiPrezesaRadyMinistrowAdamLeszkiewicz">Zespół spotyka się i pracuje. Chciałbym przedstawić Wysokiej Izbie tylko najważniejsze elementy i fakty związane z pracą zespołu. W lipcu odbyło się spotkanie członków zespołu z Polską Izbą Informatyki i Telekomunikacji. W spotkaniu wzięły udział 33 firmy zrzeszone w izbie. Odbyło się ono w gmachu kancelarii. Wśród wniosków, które się wtedy pojawiły, są m.in. takie, że na obecnym poziomie rozwoju cykl technologiczny wyprodukowania tak sporej liczby komputerów - powiem państwu, że jest to prawie 500 tys., bo mniej więcej tylu gimnazjalistów jest corocznie w pierwszych klasach - nie stanowi żadnego problemu dla firm. To samo dotyczy dostaw i serwisu. Ważne jest szczegółowe określenie parametrów technicznych oraz oprogramowania, z jakiego się będzie korzystało. Przedstawiciele izby zwracali dużą uwagę na kwestię zabezpieczenia sprzętu przed niewłaściwym oprogramowaniem i kradzieżą. Izba zadeklarowała pomoc i wsparcie i ta współpraca odbywa się w sposób niezwykle efektywny.</u>
<u xml:id="u-109.3" who="#PodsekretarzStanuWKancelariiPrezesaRadyMinistrowAdamLeszkiewicz">Przygotowywane są ekspertyzy, m.in. zespół ekspertów pod kierownictwem pana prof. Macieja Sysły pracuje nad analizą i perspektywami rozwoju rynku nowych technologii i ich wykorzystania w procesie nauczania oraz na potrzeby programu ˝Komputer dla ucznia˝. Tej ekspertyzy spodziewamy się w przyszłym tygodniu. Będą tam m.in. sprawy związane z wyborem optymalnego sprzętu, różnych wariantów realizacji programu, przygotowaniem nauczycieli do realizacji programu. Wstępnie zapewniono środki na realizację projektu pilotażowego. Jest taki planowany od września 2009 r. W projekcie budżetu przyjętym przez Radę Ministrów i przesłanym do parlamentu znajduje się rezerwa celowa w wysokości 25 mln zł na ten cel. W ramach promocji dobrych praktyk zespół zapoznał się z propozycjami dyrektora Zespołu Szkół w Otmuchowie oraz dyrektora ośrodka doskonalenia informatycznego i politechnicznego w woj. opolskim, którzy stworzyli projekt e-Szkoły. Między innymi w trakcie posiedzenia zespołu zaproszeni goście zaprezentowali przykładową lekcję z wykorzystaniem powyższych technik.</u>
<u xml:id="u-109.4" who="#PodsekretarzStanuWKancelariiPrezesaRadyMinistrowAdamLeszkiewicz">Przeprowadzono analizę dotyczącą doświadczeń innych państw przy realizacji podobnych przedsięwzięć. Chciałbym tutaj przytoczyć krótko trzy takie przykłady. W Portugalii projekt e-Escola został uruchomiony w ubiegłym roku w gimnazjach. Rodzice uczniów mogą nabyć notebooki za 150 euro. Wartość takiego notebooka to ponad 400 euro. Resztę operatorom zwraca rząd. Rząd ustala też konfigurację techniczną sprzętu. Natomiast najubożsi gimnazjaliści otrzymują sprzęt za darmo. W lipcu ruszył tam podobny program Magellan skierowany do szkół podstawowych. Grecja tak samo, program skierowany do studentów I roku, też wyposażony, tylko poprzez bony wyposaża się tych studentów. Rumunia - od 2004 r. Tam kupuje się zestaw komputerowy w wysokości 200 euro.</u>
<u xml:id="u-109.5" who="#PodsekretarzStanuWKancelariiPrezesaRadyMinistrowAdamLeszkiewicz">Cały program, który chcemy realizować, opiera się na trzech takich filarach. Chodzi o rozwój infrastruktury i dostęp do Internetu. Chodzi o przygotowanie programów nauczania i nauczycieli. I wreszcie trzecia noga, trzeci filar jest związany z wyposażeniem w sprzęt komputerowy. Jeżeli chodzi o tę nogę infrastrukturalną, to tutaj MSWiA i Ministerstwo Infrastruktury są wiodącymi resortami, analizują problemy związane z dostępem do infrastruktury łączy internetowych. Wiemy już, że dzisiaj ok. 225 gimnazjów nie ma jeszcze takiego dostępu w skali kraju. Jeżeli chodzi o MEN, to z kolei MEN prowadzi analizę dotyczącą dostępności, wykorzystania Internetu, analizę potrzeb gimnazjów. Jeśli chodzi o sprzęt, to wiemy już, że program obejmie uczniów klas pierwszych gimnazjów, będzie wieloletnim programem. Koszty realizacji tego projektu w pierwszym roku szacujemy w całości na ok. 450 tys. zł. Rozważamy różne warianty wyboru elementów programu: formę, w jakiej uczeń będzie otrzymywał wsparcie, właściciela sprzętu, formę zakupu komputerów, sposób dystrybucji.</u>
<u xml:id="u-109.6" who="#PodsekretarzStanuWKancelariiPrezesaRadyMinistrowAdamLeszkiewicz">Jeżeli chodzi o pytanie dotyczące współpracy ze środowiskami samorządowymi, to w pracach zespołu uczestniczy przedstawiciel Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, przewodniczący rady miasta z Mielca i na bieżąco wszystkie sprawy są konsultowane. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-110">
<u xml:id="u-110.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Jerzy Szmajdziński)</u>
</div>
<div xml:id="div-111">
<u xml:id="u-111.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-111.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pani poseł Agnieszka Hanajczyk chce zadać pytanie dodatkowe.</u>
<u xml:id="u-111.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-112">
<u xml:id="u-112.0" who="#PoselAgnieszkaHanajczyk">Panie ministrze, na jakim etapie są przygotowania do merytorycznego wykorzystania laptopów przez uczniów? Mam na uwadze głównie oprogramowanie. Po drugie, jak się przedstawia kwestia przygotowania szkół do programu korzystania przez gimnazjalistów z laptopów? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-113">
<u xml:id="u-113.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-113.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo, panie ministrze, o udzielenie odpowiedzi.</u>
</div>
<div xml:id="div-114">
<u xml:id="u-114.0" who="#PodsekretarzStanuWKancelariiPrezesaRadyMinistrowAdamLeszkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jeżeli pan marszałek pozwoli, to jest z nami pan minister Zbigniew Marciniak, wiceminister w Ministerstwie Edukacji Narodowej, który szczegółowo odpowiedziałby na to pytanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-115">
<u xml:id="u-115.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę uprzejmie.</u>
<u xml:id="u-115.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
</div>
<div xml:id="div-116">
<u xml:id="u-116.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Problem wyposażenia naszych gimnazjalistów, a generalnie uczniów i studentów w komputery jest merytorycznie niezwykle ważny. Można mówić o różnych celach merytorycznych, którym służy to przedsięwzięcie. O tym, że jest to ważne, świadczy fakt, że bardzo wiele krajów poszło w tę stronę. Niedawno byłem uczestnikiem konferencji międzynarodowej, w trakcie której liczne kraje dzieliły się doświadczeniami w tym zakresie, a my z tych doświadczeń chcemy też skorzystać. Gdybym miał wymienić jednym zdaniem podstawowy cel, któremu służy tego typu zabieg, to powiedziałbym, że jest to wytworzenie u uczniów cywilizacyjnego odruchu sięgania po komputer wtedy, kiedy się czegoś nie wie. W świecie są ogromne zasoby wiadomości i informacji, do których można dotrzeć dziś jedynie za pośrednictwem komputera i Internetu. Jeśli ktoś nie ma takiego odruchu, to natychmiast jest na gorszej pozycji w stosunku do tych, którzy ten odruch mają. Osiągnięcie zatem tego poziomu to jest cel numer zero i dlatego ten sprzęt jest potrzebny. Ale oczywiście sam proces dydaktyczny w klasycznych obszarach nauczania, które mamy w szkole, także może być istotnie wsparty za pomocą tych urządzeń, bo ich moc jest wielka. I tutaj, jeśli państwo zerkną na nowy projekt podstawy programowej, dostrzegą państwo w wielu miejscach, w każdym programie odniesienia, takie wypustki w tę stronę, wskazówki, jak uczeń ma być uczony, żeby korzystał z tych zasobów. W dzisiejszych czasach klasyczny podręcznik traci funkcję encyklopedyczną jako jedyne zabezpieczenie wiedzy ucznia. Dzisiaj uczeń musi się nauczyć krytycznie korzystać z informacji. Nauka tego jak najwcześniej, na najwcześniejszym etapie - gimnazjum wydaje się zaś być tym najlepszym etapem, bo wtedy jest ta różnorodność przedmiotowa bardzo bogata - jest niezwykle ważnym elementem edukacji. Tak więc idziemy w tę stronę.</u>
<u xml:id="u-116.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">Oczywiście jest całe bogactwo oprogramowania, które w różny sposób wspiera edukację, główne znacznie mają wiarygodne zasoby informacji, czyli duże bazy danych, które wspierają nauczanie w różnych obszarach, czy to w naukach eksperymentalnych, czy to w naukach, w przypadku których trzeba przeglądać pewne zasoby, powiedzmy, zasoby dzieł sztuki. To wszystko jest. Wspieranie nauki języków obcych za pomocą programów jest niezwykle dobrze obudowane w świecie za pomocą programów komputerowych. W Polsce takie programy dla polskich uczniów także istnieją. W tej chwili toczy się przetarg, który ma wzbogacić zasoby polskich szkół o takie właśnie materiały. Pokrótce tyle na ten temat.</u>
<u xml:id="u-116.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-117">
<u xml:id="u-117.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-117.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Posłowie Adam Rogacki, Andrzej Dera i Łuksza Zbonikowski z Prawa i Sprawiedliwości kierują pytanie w sprawie przeprowadzenia egzaminów na aplikację adwokacką i radcowską do ministra sprawiedliwości.</u>
<u xml:id="u-117.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pierwszy głos zabierze pan poseł Adam Rogacki.</u>
</div>
<div xml:id="div-118">
<u xml:id="u-118.0" who="#PoselAdamRogacki">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Kilkanaście tysięcy młodych prawników przystąpiło w tym roku do egzaminu na aplikację radcowską, adwokacką i notarialną. Aby zostać wpisanym na listę aplikantów, trzeba było zdobyć na egzaminie 190 z 250 punktów. Przystępujący do tego egzaminu to młodzi, zdolni ludzie, którzy po maturze dostali się na studia prawnicze, w toku studiów musieli zdać kilkadziesiąt, nierzadko bardzo trudnych egzaminów, napisać pracę magisterską, którą obronili na egzaminie końcowym. W dniu 25 października br. Ministerstwo Sprawiedliwości poinformowało o wynikach testu na aplikację adwokacką, radcowską, notarialną i komorniczą. Spośród osób, które przystąpiły do egzaminu na aplikację adwokacką, dostało się na nią jedynie 11,6% zdających. Niewielu kandydatów zdało również na aplikację radcowską, jedynie 11,53%. To jeden z kolejnych cudów Donalda Tuska, tym razem cud aplikacyjny.</u>
<u xml:id="u-118.1" who="#PoselAdamRogacki">W zaistniałej sytuacji pan minister Ćwiąkalski umywa ręce i oświadcza: nie mam wpływu na skalę trudności egzaminu na aplikacje prawnicze, pytania egzaminacyjne. Skandalicznej i lekceważącej odpowiedzi udziela dyrektor Departamentu Nadzoru nad Aplikacjami w resorcie ministra Ćwiąkalskiego: zeszłoroczne egzaminy były wyjątkowo proste i było jasne, że z takim samym poziomem wiedzy kandydatom bardzo trudno będzie uzyskać pozytywny wynik w tym roku. W Polsce oczywistym faktem jest niewystarczająca liczba adwokatów i radców prawnych w stosunku do potrzeb społecznych i ilości spraw w polskich sądach. Podam dla przykładu liczbę adwokatów i radców prawnych w przeliczeniu na 100 tys. mieszkańców w krajach europejskich: Grecja - 323, Hiszpania - 259, Włochy - 225, Irlandia - 200. Tak, ta obiecywana nam Irlandia - 200. W Polsce 69 radców prawnych i adwokatów przypada na 100 tys. mieszkańców.</u>
<u xml:id="u-118.2" who="#PoselAdamRogacki">Blokowanie dostępu do zawodów prawniczych powoduje, że ceny porady adwokata czy radcy prawnego są bardzo wysokie. Na usługi prawnicze nie stać zwykłych obywateli. Emeryta, rencisty czy przeciętnie zarabiającej rodziny nie stać dzisiaj na radcę prawnego czy adwokata. Ci ludzie z braku pieniędzy na adwokata czy radcę prawnego rezygnują bardzo często...</u>
</div>
<div xml:id="div-119">
<u xml:id="u-119.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Panie pośle, niech pan przystąpi do zadania pytań, dobrze?</u>
</div>
<div xml:id="div-120">
<u xml:id="u-120.0" who="#PoselAdamRogacki">...z dochodzenia swoich praw. Tak więc zaniepokojony wynikami chcę zapytać: Jakie były przyczyny zablokowania dostępu do zawodów prawniczych blisko 90% prawników? Co proponuje pan kilku tysiącom prawników, którzy w tym roku nie zdali egzaminów na aplikacje prawnicze? Czy przewiduje się wprowadzenie dodatkowych egzaminów, by umożliwić dostęp prawników do zawodów prawniczych oraz jakie rozwiązania proponuje pan na przyszłość, by uniknąć tego typu sytuacji?</u>
</div>
<div xml:id="div-121">
<u xml:id="u-121.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-121.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Odpowiedzi udzieli podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pan Jacek Czaja.</u>
</div>
<div xml:id="div-122">
<u xml:id="u-122.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odpowiadając na to pytanie, muszę poczynić pewne spostrzeżenie natury ogólnej, dotyczące przebiegu w ogóle egzaminu na aplikację w roku bieżącym, ale także w latach poprzednich. W tym roku do egzaminu przystąpiła rekordowa liczba 13 tys. zdających. Wzrost w tym zakresie w stosunku do roku 2005 jest o 300%. Chcę także podkreślić kwestię, która nie może umknąć, jeżeli wyrażamy ocenę o prawidłowości przebiegu tego egzaminu, że cały egzamin prowadzony był na podstawie przepisów prawa ustanowionych po nowelizacji dokonanej w roku 2005.</u>
<u xml:id="u-122.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">To ustawa z 30 czerwca 2005 r. wprowadziła obecny system egzaminacyjny i niezwykle wysoko ustawiła poprzeczkę. Otóż aby zdać egzamin, trzeba uzyskać aż 190 punktów na 250 możliwych. To jest poziom 76% uzyskanych punktów. Oznacza to, że sama ustawa tę poprzeczkę tak wysoko wywindowała. Remedium na to jest oczywiście wprowadzenie całkowicie nowego systemu, o którym powiem za chwilę, dotyczącego państwowego egzaminu prawniczego. Dodatkowo ustawa ta w bardzo ogólny sposób określiła zakres tematyczny tych egzaminów.</u>
<u xml:id="u-122.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Przy okazji chcę nadmienić, że nieprawdą jest, jakoby w testach tegorocznych poziom egzaminu był niezwykle wysoko ustawiony. Jest to przeciętny poziom trudności. Namawiam państwa posłów do samodzielnej oceny tego testu. Jest on dostępny na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości.</u>
<u xml:id="u-122.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Jeśli chodzi o dodatkowe okoliczności faktyczne, które występują w tej sprawie, to chcę podkreślić, że te 13 tys. osób to jest populacja bardzo duża w stosunku do liczby absolwentów prawa, którzy co roku opuszczają mury uczelni. Mówimy o liczbie 7-8 tys. osób. To oznacza, że w tegorocznym egzaminie wzięła udział także grupa osób, które w poprzednich latach broniły prac magisterskich, czyli są absolwentami nawet sprzed wielu lat, o czym wiemy.</u>
<u xml:id="u-122.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Szczegółowa analiza tego testu na aplikację, wszystkich testów na aplikację, w porównaniu do zakresu przedmiotowego testów z lat 2006 i 2007 wskazuje, że zakres tego egzaminu był podobny do zakresu egzaminów w tych wcześniejszych latach. Przeważająca większość pytań w tegorocznych testach na aplikację dotyczyła przepisów zawartych w kodeksach, zaś pytania, które były opracowane na podstawie innych ustaw, dotyczyły podstawowych regulacji, które powinny być znane każdemu absolwentowi wydziału prawa.</u>
<u xml:id="u-122.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Chcę powiedzieć, że duża liczba osób, które przystąpiły do tegorocznych egzaminów, nie spowodowała żadnych perturbacji w przebiegu tych egzaminów. Co więcej, na żadnym etapie egzaminów nie pojawiły się jakiekolwiek zarzuty co do ich rzetelności. To jest ważny sygnał dla absolwentów wydziałów prawa, że mamy do czynienia z przejrzystymi zasadami, które są stosowane do wszystkich tych egzaminów wstępnych.</u>
<u xml:id="u-122.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Jeśli chodzi o szczegółowe pytania, które zadał pan poseł, muszę stwierdzić, że ustawa nie przewiduje jakichkolwiek dodatkowych terminów egzaminów wstępnych, które byłyby możliwe do przeprowadzenia. Oznacza to, że najbliższy egzamin na aplikacje samorządowe nastąpi dopiero w roku przyszłym. Mamy nadzieję, że Wysoki Sejm uchwali do tego czasu ustawę o państwowych egzaminach prawniczych i wtedy te egzaminy będą odbywały się na nowych, bardzo nowoczesnych zasadach przystępowania do egzaminów. Będziemy mieli do czynienia tylko z jednym egzaminem państwowym na wszystkie aplikacje.</u>
<u xml:id="u-122.7" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Czy jest ze strony ministra sprawiedliwości jakaś oferta skierowana do osób, które nie zdały na aplikację w tym roku? Oferta jest najciekawsza z możliwych. Mianowicie państwowe egzaminy prawnicze i ta ustawa wprowadzą pozaaplikacyjny dostęp do zawodów prawniczych. Otóż w moim przekonaniu nie ma żadnych racjonalnych przesłanek, które by stały na przeszkodzie wprowadzeniu tego pozaaplikacyjnego dojścia do zawodów prawniczych. To oznacza, że niekoniecznie jedyną drogą pobierania nauki w zakresie zawodów prawniczych musi być aplikacja. Można kształcić się także w innych formach. Zamierzamy to wprowadzić w ustawie o państwowym egzaminie prawniczym.</u>
<u xml:id="u-122.8" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">To tyle, jeśli chodzi o zasadnicze sprawy, na które chciałbym wskazać. Pan poseł był natomiast uprzejmy powiedzieć o skandalicznej wypowiedzi dyrektora departamentu, który nadzorował przebieg tych egzaminów. Otóż nie podzielam opinii na temat tej wypowiedzi. Wypowiedź była wyważona i odpowiadała na zasadniczy zarzut, który pojawiał się w mediach: skąd się wzięło takie zróżnicowanie w trudności egzaminów. Otóż, Wysoki Sejmie, problem w tym, że minister sprawiedliwości, powołując w tym roku zespół do układania pytań, nie zadał temu zespołowi jakichś zadań do wykonania i nie przedstawił wytycznych, którymi ten zespół miałby się kierować. W skład zespołu wchodzili prawnicy o najwyższych kwalifikacjach i przygotowali ten materiał z najwyższą starannością. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-123">
<u xml:id="u-123.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-123.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Rogacki, pytanie dodatkowe.</u>
</div>
<div xml:id="div-124">
<u xml:id="u-124.0" who="#PoselAdamRogacki">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Pan minister twierdzi, że poziom był przeciętny. Trudno mi uwierzyć. Mam wątpliwość, czy przeciętny prawnik, nawet ten praktykujący, zna szczegóły z prawa: łowieckiego, leśnego, pocztowego. Rozmawiałem z wieloma adwokatami i radcami prawnymi, którzy twierdzą, że trzeba mieć głowę w kodeksie, a nie kodeks w głowie, bo to naprawdę nie ma sensu. Nieuczciwe jest wymaganie od kandydatów na aplikację więcej, niż wymaga się od sędziów, adwokatów czy radców prawnych. Stąd moje pytania: Czy jednak resort planuje jakieś rozwiązanie - za 3 miesiące rozpoczyna się aplikacja - które byłoby kompromisowe i umożliwiło dostęp do zawodu młodym prawnikom?</u>
<u xml:id="u-124.1" who="#PoselAdamRogacki">Następne pytanie: Czy prawdą jest - pan minister Ćwiąkalski twierdzi, że nie odpowiada - że to minister sprawiedliwości wyznacza 3 z 5 członków komisji egzaminacyjnej oraz jej przewodniczącego, który ostatecznie decyduje o kształcie pytań?</u>
<u xml:id="u-124.2" who="#PoselAdamRogacki">I na koniec takie pytanie - i proszę o szczerą odpowiedź, z ręką na sercu: Czy jest pan przekonany, że pan minister i inni ministrowie byliby w stanie rozwiązać ten test?</u>
<u xml:id="u-124.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-125">
<u xml:id="u-125.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-125.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Panie ministrze, proszę o udzielenie odpowiedzi na te dodatkowe pytania.</u>
</div>
<div xml:id="div-126">
<u xml:id="u-126.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Panie Marszałku! Panie Pośle! Z ręku na sercu, każdy przeciętnie wykształcony prawnik potrafiłby zdać ten test.</u>
<u xml:id="u-126.1" who="#PoselHenrykMilcarz">(Sprawdzimy.)</u>
<u xml:id="u-126.2" who="#PoselAndrzejMikolajDera">(Sprawdzimy to. Jutro na posiedzeniu komisji sprawdzimy.)</u>
<u xml:id="u-126.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Zapraszam do dyskusji w tej sprawie. Chcę podkreślić to, co powiedziałem wcześniej. Zasadnicza część tego testu dotyczyła podstawowej wiedzy z zakresu przepisów kodeksowych. W tym teście znajduje się natomiast, mam go przed sobą, kilkanaście pytań dotyczących szczegółowych dziedzin z zakresu prawa podatkowego. Jednak, proszę państwa, proszę nie dać się uwieść temu, że mówimy na przykład o prawie dewizowym czy o prawie łowieckim. Pytanie, które było oparte na takim przepisie prawa, dotyczyło zasadniczych instytucji prawa, rozumienia tego. Przeciętny prawnik, który zna podstawowe zasady prawa obowiązującego w zakresie prawa dewizowego czy prawa administracyjnego, potrafiłby odpowiedzieć na takie pytanie niezależnie od tego, jakiej ustawy by ono dotyczyło. To tyle, jeśli chodzi o część ostatnią pana pytania.</u>
<u xml:id="u-126.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Jeśli chodzi o część pytania dotyczącą tego, co zrobić w zaistniałej sytuacji, to uważam, że nie ma możliwości, aby były podejmowane jakiekolwiek radykalne działania w trakcie procesu naboru. To by zburzyło zaufanie obywateli do państwa, jeżeli byśmy zmieniali reguły gry w trakcie procesu naboru na aplikację. Podkreślam, na aplikację dostało się ponad 1700 osób w skali kraju, są to najlepsi z najlepszych, i ta oferta w pierwszej kolejności skierowana była do nich. Pamiętajmy o tym, że aplikanci po niedługim czasie skończą aplikację, przystąpią do egzaminów zawodowych i będą świadczyli pomoc prawną obywatelom. Ta pomoc prawna powinna być należytej jakości i to chyba nie budzi wątpliwości.</u>
<u xml:id="u-126.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Jeśli chodzi o kwestię wyciągnięcia z tego wniosków, to zostały one wyciągnięte dużo wcześniej, kiedy minister sprawiedliwości projektował rozwiązania ustawy o państwowym egzaminie prawniczym.</u>
<u xml:id="u-126.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Chcę zwrócić państwa uwagę, na to, że ta ustawa jest poddana szerokim konsultacjom społecznym, wprowadzono w niej całkowicie nowy mechanizm przystępowania do egzaminów prawniczych, które polegać będą na rozwiązywaniu testu sprawdzającego wiedzę, ale także sprawdzeniu umiejętności kandydatów na aplikację. Nie będzie to ten, który jest przedmiotem dyskusji w dniu dzisiejszym. Będzie to bardzo nowoczesny egzamin sprawdzający wszechstronne przygotowanie kandydatów zdających na aplikacje samorządowe. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-127">
<u xml:id="u-127.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-127.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pani poseł Krystyna Łybacka z klubu Lewica chce przedstawić problem finansowania szkolnictwa wyższego.</u>
<u xml:id="u-127.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pytanie jest kierowane do prezesa Rady Ministrów.</u>
<u xml:id="u-127.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-128">
<u xml:id="u-128.0" who="#PoselKrystynaLybacka">Bardzo dziękuję.</u>
<u xml:id="u-128.1" who="#PoselKrystynaLybacka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Od wczoraj w całej Polsce rozbrzmiewa z polskich uczelni wspaniałe Gaudeamus igitur oznajmiające początek roku akademickiego. Wydawałoby się, że to studenckie ˝radujmy się˝ powinno brzmieć wyjątkowo czysto, bo przecież Polska realizuje strategię lizbońską, buduje gospodarkę opartą na wiedzy, więc środowisko akademickie powinno być w centrum uwagi rządzących.</u>
<u xml:id="u-128.2" who="#PoselKrystynaLybacka">Tymczasem od roku 2004, kiedy to miała miejsce ostatnia znacząca regulacja płac pracowników szkół wyższych, kiedy podwojono fundusz stypendialny z 750 mln do 1,5 mld, następuje znaczący spadek - pani minister, proszę zwrócić uwagę - spadek nakładów na szkolnictwo wyższe w strukturze wydatków państwa. Nie jest to spadek nominalny, ale spadek w strukturze wydatków.</u>
<u xml:id="u-128.3" who="#PoselKrystynaLybacka">Projekcja budżetu na przyszły rok pokazuje, że gdyby uwzględnić ową zwyżkę w stosunku do prognozowanego wykonania o 150 mln, to mamy wzrost o 1,4%, przy zakładanej inflacji 3,5%. Gdyby uwzględnić rezerwę zwiększoną o 127 mln w stosunku do ubiegłorocznej, to mamy wzrost o 2,76%, łącznie z tą rezerwą, powtarzam: przy inflacji 3,5%.</u>
<u xml:id="u-128.4" who="#PoselKrystynaLybacka">Pytanie: co zatem na początku roku szkolnego pani minister powie pracownikom w kwestii płac? Przypomnę, że początkujący pracownik uczelni zarabia 2 tys. zł, dużo poniżej średniej krajowej. Oznacza to, że jest on przechwytywany coraz częściej przez uczelnie zagraniczne. Co pani minister powie pracownikom uczelni w kwestii płac? Co wiemy na temat funduszu stypendialnego?</u>
<u xml:id="u-128.5" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-128.6" who="#PoselKrystynaLybacka"> Wreszcie, jakie działania podejmuje resort wobec coraz częściej zgłaszanych przez środowisko studenckie obaw związanych z bazą miejsc w akademikach? Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-128.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-129">
<u xml:id="u-129.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-129.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Odpowiedzi udzieli minister nauki i szkolnictwa wyższego pani profesor Barbara Kudrycka.</u>
</div>
<div xml:id="div-130">
<u xml:id="u-130.0" who="#MinisterNaukiISzkolnictwaWyzszegoBarbaraKudrycka">Panie Marszałku! Szanowni Państwo Posłowie! Pani Poseł! Prawdą jest, że w 2004 r. nastąpił znakomity wzrost finansowania stypendiów wypłacanych studentom, ale też, pani poseł, pani minister, byłabym wdzięczna, gdyby pani nie wprowadzała w błąd studentów. Pozwoli pani, że odpowiem najpierw studentom, albowiem wzrost, o którym mówię, dotyczył głównie włączenia finansowania uczelni niepublicznych do finansowania w systemie stypendialnym, a także finansowania stypendiów studentów studiów niestacjonarnych uczelni publicznych. Z tego powodu mieliśmy znaczący wzrost udziału funduszy z budżetu państwa w finansowaniu stypendiów.</u>
<u xml:id="u-130.1" who="#MinisterNaukiISzkolnictwaWyzszegoBarbaraKudrycka">Natomiast zwracając się do pracowników uczelni wyższych, muszę powiedzieć, iż w stosunku do wszystkich pozostałych resortów działy nauka i szkolnictwo wyższe uzyskały wyjątkowo duży wzrost finansowania na rok 2009. Żaden inny resort takiego wzrostu nie uzyskał. Pozostałe resorty uzyskały co najwyżej waloryzacje płac, my natomiast dostaliśmy dodatkowo dofinansowanie, to znaczy rezerwę celową w wysokości 427 mln zł, właściwie 427 900 tys. zł, którą będziemy próbowali dzielić, po konsultacjach, także ze związkami zawodowymi, żeby określić system tego podziału między pracowników uczelni.</u>
<u xml:id="u-130.2" who="#MinisterNaukiISzkolnictwaWyzszegoBarbaraKudrycka">Sposób tego podziału będzie uzgodniony w przyszłości, natomiast dzisiaj mogę powiedzieć, że nauka i szkolnictwo wyższe należą do priorytetu finansowania tego rządu, stąd też otrzymaliśmy ponad 300 mln na waloryzację, w tym waloryzację wynagrodzeń we wskaźniku 3,9%, również waloryzację części niedotyczących wynagrodzeń w dziale: Szkolnictwo wyższe. Do tego dochodzi rezerwa, o której powiedziałam, ponad 427 mln.</u>
<u xml:id="u-130.3" who="#MinisterNaukiISzkolnictwaWyzszegoBarbaraKudrycka">Jeśli weźmiemy pod uwagę, że nauczyciele akademiccy nie są tylko nauczycielami uczącymi w szkole średniej, pani poseł, ale są pracownikami uczelni, od których wymaga się przede wszystkim postępów naukowych, za które są rozliczani, to dodanie do naszych środków finansowych ponad 1 mld przeznaczonego na wydatki na naukę, z czego w znacznej części będą finansowane przede wszystkim programy na granty badawcze, oznacza, że środowisko akademickie ma niespotykaną jak dotąd możliwość, po pierwsze, uzyskania znaczącego finansowania na poziomie badań naukowych i to wysokiej jakości badań naukowych, wierzę, że tak będzie, po drugie, utrzymania i wzrostu finansowania w stosunku do ubiegłych lat na poziomie wynagrodzeń realizowanych przez uczelnie.</u>
<u xml:id="u-130.4" who="#MinisterNaukiISzkolnictwaWyzszegoBarbaraKudrycka">Powiem raz jeszcze: za wysokość wynagrodzeń odpowiadają senaty poszczególnych uczelni, a środki na wynagrodzenia mają pochodzić nie tylko z dotacji z budżetu państwa, ale też z przychodów pozabudżetowych uczelni wyższych. Stąd też mamy tak duże różnice w wysokości płac różnej kategorii pracowników na poszczególnych, zróżnicowanych uczelniach.</u>
<u xml:id="u-130.5" who="#MinisterNaukiISzkolnictwaWyzszegoBarbaraKudrycka">Proszę część tych postulatów przekazać rektorom uczelni, aby zaczęli zarządzać uczelnią w taki sposób, aby wzrost finansowania zapewniać również ze środków pochodzących z dochodów własnych, a nie tylko z budżetu. Chętnie się do tych postulatów przyłączę. Wiemy, że od 2007 r. mamy zupełnie inny system finansowania uczelni z budżetu państwa i ważne jest, żebyśmy pamiętali, że to nie państwo ma zapewniać wskaźniki, o których mówimy, tylko uczelnie.</u>
<u xml:id="u-130.6" who="#MinisterNaukiISzkolnictwaWyzszegoBarbaraKudrycka">Dlatego też mam nadzieję, że posłowie, rozumiejąc obecne przepisy prawne, będą jednocześnie pomagać ministerstwu i memu resortowi w tym, aby uczelnie korzystające z wielkiej autonomii umiały tak zarządzać sprawami personalnymi i sprawami finansowymi, aby wypełniać zobowiązania, które mają do zrealizowania, z jednej strony, w zgodzie z prawem, a z drugiej strony, wykonywać je tak, aby zaspokoić potrzeby swoich pracowników i przede wszystkim wprowadzać motywacyjny system wynagrodzeń dla najlepszych. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-130.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-131">
<u xml:id="u-131.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-131.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pytanie dodatkowe pani poseł.</u>
<u xml:id="u-131.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-132">
<u xml:id="u-132.0" who="#PoselKrystynaLybacka">Pani Minister! Po pierwsze, proszę przyjmować odpowiedzialność za słowa. Jeżeli powiedziałam o podwojeniu funduszu stypendialnego, jest to prawda. Po 13 latach transformacji, w 2004 r. zauważono, że student to zarówno osoba studiująca na studiach stacjonarnych, jak i osoba studiująca na studiach zaocznych, i że to jemu należy się pomoc finansowa. A więc oczekuję sprostowania w kwestii, o której pani powiedziała na wstępie.</u>
<u xml:id="u-132.1" who="#PoselKrystynaLybacka">Po drugie, sprawa dochodów własnych uczelni. Przecież pani minister doskonale wie, że niż demograficzny wszedł na poziom akademicki, co znacząco uszczupliło dochody własne uczelni. Rozumiem, że pani minister przez cały czas w trakcie swojej odpowiedzi włącza problem nauki, bo rzeczywiście w konkursach na granty ma pani minister znacznie więcej pieniędzy, ale pytam o podstawowe pieniądze na działalność uczelni, o pieniądze na fundusz stypendialny.</u>
<u xml:id="u-132.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-132.3" who="#PoselKrystynaLybacka"> Pytam o działania regulacyjne rządu. Jak w tej chwili np. na kierunkach istotnych dla strategii lizbońskiej, matematyce czy fizyce, zatrudni pani młodego pracownika, jeżeli podstawą naliczania wysokości dotacji jest liczba studentów? A doskonale pani minister wie, że pokłady będące w ziemi, niewydobyte, tam zostaną, ale niewydobyty talent stracony jest raz na zawsze. Pytam więc o takie działania regulacyjne.</u>
<u xml:id="u-132.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-133">
<u xml:id="u-133.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-133.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo, pani minister.</u>
</div>
<div xml:id="div-134">
<u xml:id="u-134.0" who="#MinisterNaukiISzkolnictwaWyzszegoBarbaraKudrycka">Gdyby minister nauki i szkolnictwa wyższego zarządzał tak, jak minister edukacji, może poprzez działania regulacyjne miałby większy wpływ na uczelnie. Uczelnie korzystają z autonomii, realizują własną, autonomiczną, politykę personalną. Minister nie może nikomu powiedzieć: proszę zwolnić 30% pracowników i dać te pieniądze młodym asystentom, natomiast może przygotować pewne rozwiązania, które będą określały nowy algorytm finansowania. Wierzę w to, że taki nowy algorytm, niezwiązany z liczbą kadry, ale przede wszystkim z liczbą studentów i jakością nauki i dydaktyki uprawianej na danej uczelni, będzie uwzględniony i zostanie przez nas przygotowany w 2009 r. Liczę na to, że wejdzie w życie od następnego roku akademickiego. Natomiast jeśli chodzi o studentów, w 2004 r. wprowadzono dodatkowe finansowanie, jak już mówiliśmy, dla studentów uczelni niepublicznych i uczelni publicznych, studiów niestacjonarnych. Zgadzam się, że to im się należało, ale z tego właśnie wynikał ten znaczący wzrost. Z zatem wzrosła nie pula wysokości stypendiów, tylko pula środków przeznaczonych na finansowanie tych stypendiów. Cieszę się, że to finansowanie wyrównuje przynajmniej w części finansowanie tych dwóch sektorów, uczelni publicznych i uczelni niepublicznych.</u>
<u xml:id="u-134.1" who="#MinisterNaukiISzkolnictwaWyzszegoBarbaraKudrycka">Chciałabym jeszcze zwrócić państwa uwagę na jedną sprawę. Mam dane z raportu OECD dotyczące udziału PKB w przeliczeniu na jednego studenta. To ostatni raport, sprzed kilku dni. Z danych tych wynika, że nakłady z budżetu państwa w Polsce w przeliczeniu na jednego studenta jako procent PKB, czyli do średniej krajowej, są w Polsce wyższe niż średnia krajów OECD, najbogatszych krajów świata i krajów Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-134.2" who="#PoselKrystynaLybacka">(Z którego roku są te dane?)</u>
<u xml:id="u-134.3" who="#MinisterNaukiISzkolnictwaWyzszegoBarbaraKudrycka">Oznacza to, że z budżetu państwa więcej wydajemy na jednego studenta niż wynosi średnia krajów OECD czy Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-134.4" who="#PoselKrystynaLybacka">(Z 2005 r.)</u>
<u xml:id="u-134.5" who="#MinisterNaukiISzkolnictwaWyzszegoBarbaraKudrycka">Niższe kwoty przeznaczane są w udziale do PKB w Belgii, w Finlandii, nawet we Francji, nie mówiąc o Włoszech czy Węgrzech. Wydaje mi się więc, że jeśli będziemy zmieniać strukturę finansowania, włączając w to także sektor gospodarczy, to w tym systemie nie będzie wyglądać to tak źle, jak zostało to przedstawione przez panią poseł.</u>
</div>
<div xml:id="div-135">
<u xml:id="u-135.0" who="#PoselKrystynaLybacka">Dziękuję za pochwałę rządów Lewicy, bo są to dane po jej rządach.</u>
</div>
<div xml:id="div-136">
<u xml:id="u-136.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo, pani minister.</u>
<u xml:id="u-136.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Stanisław Rakoczy z Polskiego Stronnictwa Ludowego przedstawi problem ˝Programu zapobiegania nieprawidłowościom w instytucjach publicznych˝. Swoje pytania kieruje do prezesa Rady Ministrów.</u>
<u xml:id="u-136.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-137">
<u xml:id="u-137.0" who="#PoselStanislawRakoczy">Panie Marszałku! Chciałbym zadać pytanie panu prezesowi Rady Ministrów Donaldowi Tuskowi w sprawie ˝Programu zapobiegania nieprawidłowościom w instytucjach publicznych˝. Otóż rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 27 listopada 2007 r. ustanowiony został pełnomocnik rządu do spraw opracowania ˝Programu zapobiegania nieprawidłowościom w instytucjach publicznych˝ - i bardzo słusznie, jest to bardzo potrzebne. Do zadań tegoż pełnomocnika należy m.in. inicjowanie i koordynowanie prac zmierzających do poprawy funkcjonowania centralnej administracji rządowej.</u>
<u xml:id="u-137.1" who="#PoselStanislawRakoczy">W związku z tym bardzo proszę o udzielenie odpowiedzi na dwa pytania. Po pierwsze, czy został opracowany ˝Program zapobiegania nieprawidłowościom w instytucjach publicznych˝? A jeśli jeszcze nie, to chciałbym wiedzieć, na jakim etapie jest stan prac nad tym programem.</u>
<u xml:id="u-137.2" who="#PoselStanislawRakoczy">Po drugie, jakie akty prawne i projekty zmian organizacyjnych związane z zakresem działań pełnomocnika zostały do tej pory, a wkrótce minie rok, opracowane?</u>
<u xml:id="u-137.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-138">
<u xml:id="u-138.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">To tyle?</u>
<u xml:id="u-138.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-138.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Z upoważnienia prezesa Rady Ministrów odpowiedzi udzieli sekretarz stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów pani poseł Julia Pitera.</u>
</div>
<div xml:id="div-139">
<u xml:id="u-139.0" who="#SekretarzStanuWKancelariiPrezesaRadyMinistrowJuliaPitera">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Podstawą do działania obecnego pełnomocnika jest rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 listopada 2007 r. w sprawie pełnomocnika rządu do spraw opracowania ˝Programu zapobiegania nieprawidłowościom w instytucjach publicznych˝. Prace toczone są w trzech kierunkach: 1) zawiadomienia bieżące; 2) kontrole w ramach nadzoru; 3) analizy obszarów szczególnie narażonych na nadużycia. Wnioski z tych działań wykorzystywane są w przygotowywaniu projektów legislacyjnych, obok zmian w ustawach, których niefunkcjonalność lub nieskuteczność wykazała dotychczasowa praktyka.</u>
<u xml:id="u-139.1" who="#SekretarzStanuWKancelariiPrezesaRadyMinistrowJuliaPitera">1. Zawiadomienia bieżące: wnioski wpływające od związków zawodowych, organizacji społecznych, organów samorządowych i państwowych oraz osób prywatnych i z informacji prasowych. Podejmowane działania: wnioski będące prostą skargą na jednostkową sytuację, niewskazujące na problem o charakterze systemowym, kierowane są do Departamentu Skarg i Wniosków. Pozostałe poddawane są analizie pod kątem naruszenia obowiązującego prawa, uzupełniana jest dokumentacja z instytucji właściwych dla wskazanego problemu. W zależności od poczynionych ustaleń sprawa jest kierowana wraz z zebranym materiałem do właściwej instytucji: właściwego ministra, prokuratora, urzędu kontroli skarbowej, Policji, CBA, ABW, Urzędu Zamówień Publicznych, regionalnej izby obrachunkowej, rzecznika dyscypliny finansów publicznych, Narodowego Funduszu Zdrowia. Analizowane wnioski układają się w grupy tematyczne, zarysowując nie tylko obszary, ale i konkretne przyczyny powstających nieprawidłowości.</u>
<u xml:id="u-139.2" who="#SekretarzStanuWKancelariiPrezesaRadyMinistrowJuliaPitera">2. Kontrole w ramach nadzoru: Departament Kontroli i Nadzoru, który mi podlega, prowadzi kontrolę, realizując przyjęte półroczne plany kontroli. Ważnym segmentem pracy departamentu są kontrole bieżące. Kontrole bieżące podejmowane są w oparciu o zawiadomienia wskazujące na możliwość występowania nieprawidłowości w strukturach konkretnych instytucji państwowych. Prowadzi się ponadto audyty poziome mające ustalić prawidłowość funkcjonowania konkretnych komórek w instytucjach rządowych.</u>
<u xml:id="u-139.3" who="#SekretarzStanuWKancelariiPrezesaRadyMinistrowJuliaPitera">Informacje i dokumenty poddane analizie uzyskane zostały poprzez opracowywaną przez Kancelarię Prezesa Rady Ministrów i przekazywaną do poszczególnych ministerstw ankietę dotyczącą okresu od 1 stycznia 2007 r. do 30 kwietnia 2008 r. i obejmującą zagadnienia z zakresu zasobów kadrowych, procedury kontrolnej oraz wyników przeprowadzonych kontroli. Analizą objęto dane dotyczące działalności komórek, którym przypisano zadania w zakresie inspekcyjnej kontroli wewnętrznej oraz kontroli jednostek podległych i nadzorowanych, a także kontroli podmiotów zewnętrznych, w tym spoza sektora finansów publicznych, otrzymujących środki z budżetu państwa, z wyłączeniem kontroli wykorzystywania środków pochodzących z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-139.4" who="#SekretarzStanuWKancelariiPrezesaRadyMinistrowJuliaPitera">Wedle wstępnych wyników analizy regulacje prawne oraz organizacje i działalność komórek realizujących zadania kontrolne wymagają istotnych zmian o charakterze systemowym. Stwierdzono m.in.: brak regulacji zasad i trybu kontroli lub uregulowanie ich w sposób niegwarantujący skuteczności kontroli i zachowania jej standardów, niewykorzystywanie mechanizmów szybkiej i skutecznej reakcji na sygnały o nieprawidłowościach, istotne niedobory kadrowe, problemy ze stworzeniem stabilnego i profesjonalnego zaplecza kadrowego, brak systemu szkoleń dla pracowników komórek kontrolnych, nieprzestrzeganie podstawowych standardów kontroli, na przykład brak określonych kryteriów kontroli, niewiedza jednostek na temat dokumentów określających te standardy.</u>
<u xml:id="u-139.5" who="#SekretarzStanuWKancelariiPrezesaRadyMinistrowJuliaPitera">W związku z powyższymi ustaleniami zostaną wskazane propozycje rozwiązań systemowych dla całej administracji rządowej. Potrzebne jest opracowanie wytycznych określających ramowe zasady i tryb kontroli bądź opracowanie standardów kontroli w administracji rządowej.</u>
<u xml:id="u-139.6" who="#SekretarzStanuWKancelariiPrezesaRadyMinistrowJuliaPitera">3. Analiza obszarów szczególnie narażonych na nadużycia. W tym zakresie zostały przygotowane:</u>
<u xml:id="u-139.7" who="#SekretarzStanuWKancelariiPrezesaRadyMinistrowJuliaPitera">- raport o skuteczności nadzoru nad szpitalami, dla których organem założycielskim są samorządy;</u>
<u xml:id="u-139.8" who="#SekretarzStanuWKancelariiPrezesaRadyMinistrowJuliaPitera">- raport o nienależnej refundacji leków z Narodowego Funduszu Zdrowia pokazujący przyczyny i skutki zjawiska, formułujący zalecenia;</u>
<u xml:id="u-139.9" who="#SekretarzStanuWKancelariiPrezesaRadyMinistrowJuliaPitera">- przegląd realizacji wniosków de lege ferenda NIK-u w układzie resortowym za lata 2006-2007;</u>
<u xml:id="u-139.10" who="#SekretarzStanuWKancelariiPrezesaRadyMinistrowJuliaPitera">- przegląd realizacji zawiadomień pokontrolnych NIK-u w latach 2006-2007, to jest około 220 zawiadomień pokontrolnych - w jaki sposób one zostały wykonane - do urzędów skarbowych, prokuratur i rozmaitego rodzaju instytucji;</u>
<u xml:id="u-139.11" who="#SekretarzStanuWKancelariiPrezesaRadyMinistrowJuliaPitera">- przegląd wykonania wyroków Trybunału Konstytucyjnego w układzie resortowym; w tej chwili, właściwie po raz pierwszy od lat, Rządowe Centrum Legislacyjne wykonuje te wyroki;</u>
<u xml:id="u-139.12" who="#SekretarzStanuWKancelariiPrezesaRadyMinistrowJuliaPitera">- raport z realizacji wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego w związku z tzw. milczeniem administracji lub w przypadku niezrealizowania prawomocnych już wyroków sądowych - w przygotowaniu;</u>
<u xml:id="u-139.13" who="#SekretarzStanuWKancelariiPrezesaRadyMinistrowJuliaPitera">- raport z realizacji decyzji samorządowych kolegiów odwoławczych i analiza sprawności procedur obowiązujących przed tymi organami, m.in. w kontekście ewentualnego występowania konfliktu interesów - w przygotowaniu;</u>
<u xml:id="u-139.14" who="#SekretarzStanuWKancelariiPrezesaRadyMinistrowJuliaPitera">- raport z analizy przepisów pozwalających na weryfikację oświadczeń ekspertów zewnętrznych pod kątem występowania konfliktu interesów - na ukończeniu.</u>
<u xml:id="u-139.15" who="#SekretarzStanuWKancelariiPrezesaRadyMinistrowJuliaPitera">Do chwili obecnej w oparciu o prace bieżące przeprowadzone zostały następujące zmiany legislacyjne (zakończone i w toku).</u>
<u xml:id="u-139.16" who="#SekretarzStanuWKancelariiPrezesaRadyMinistrowJuliaPitera">Inicjatywy ustawodawcze:</u>
<u xml:id="u-139.17" who="#SekretarzStanuWKancelariiPrezesaRadyMinistrowJuliaPitera">- projekt rozporządzenia w sprawie zakresu, warunków i trybu przekazywania CBA informacji przez organy, służby i instytucje państwowe w zakresie dostosowania ich do analogicznych uprawnień innych służb;</u>
<u xml:id="u-139.18" who="#SekretarzStanuWKancelariiPrezesaRadyMinistrowJuliaPitera">- założenia do nowej ustawy antykorupcyjnej - w realizacji;</u>
<u xml:id="u-139.19" who="#SekretarzStanuWKancelariiPrezesaRadyMinistrowJuliaPitera">- projekt nowelizacji ustawy o CBA głównie w zakresie oświadczeń majątkowych, chodzi o uprawnienia do kontroli;</u>
<u xml:id="u-139.20" who="#SekretarzStanuWKancelariiPrezesaRadyMinistrowJuliaPitera">- zmiany w ustawie o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, ABW, AW, SWW, SKW, CBA, SG, BOR, PSP i SW oraz ich rodzin zrównujące uprawnienia funkcjonariuszy wszystkich służb;</u>
<u xml:id="u-139.21" who="#SekretarzStanuWKancelariiPrezesaRadyMinistrowJuliaPitera">- zmiany do poselskiego projektu ustawy o NIK-u wprowadzające okresowy audyt zewnętrzny, uszczegóławiające warunki, jakie musi spełnić kandydat przystępujący do konkursu na dyrektora delegatury, gwarantujące pełną apolityczność, wprowadzające zabezpieczenia przed ewentualnym konfliktem interesów;</u>
<u xml:id="u-139.22" who="#SekretarzStanuWKancelariiPrezesaRadyMinistrowJuliaPitera">- projekt zmian w ustawie o wyborze prezydenta;</u>
<u xml:id="u-139.23" who="#SekretarzStanuWKancelariiPrezesaRadyMinistrowJuliaPitera">- prace nad nową ustawą o fundacjach - w toku;</u>
<u xml:id="u-139.24" who="#SekretarzStanuWKancelariiPrezesaRadyMinistrowJuliaPitera">- monitorowanie prac nad regulacją przepisów o kartach kredytowych w nowej ustawie o finansach publicznych przygotowywanej przez Ministerstwo Finansów;</u>
<u xml:id="u-139.25" who="#SekretarzStanuWKancelariiPrezesaRadyMinistrowJuliaPitera">- prace nad nową ustawą lobbingową - w toku.</u>
<u xml:id="u-139.26" who="#SekretarzStanuWKancelariiPrezesaRadyMinistrowJuliaPitera">Katalog planowanych zmian legislacyjnych na rzecz przejrzystości życia publicznego:</u>
<u xml:id="u-139.27" who="#SekretarzStanuWKancelariiPrezesaRadyMinistrowJuliaPitera">- ułatwienie dostępu przez Internet do pełnych danych Krajowego Rejestru Sądowego;</u>
<u xml:id="u-139.28" who="#SekretarzStanuWKancelariiPrezesaRadyMinistrowJuliaPitera">- powszechność i łatwość dostępu do zapisów w księgach wieczystych;</u>
<u xml:id="u-139.29" who="#SekretarzStanuWKancelariiPrezesaRadyMinistrowJuliaPitera">- wzmocnienie nadzoru nad realizacją przepisów wynikających z ustawy z 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej nakładających na instytucje publiczne obowiązek tworzenia urzędowego publikatora teleinformatycznego (BIP). Zmiany w ustawie o fundacjach zmierzające do doprecyzowania obowiązku w zakresie sprawozdawczości;</u>
<u xml:id="u-139.30" who="#SekretarzStanuWKancelariiPrezesaRadyMinistrowJuliaPitera">- wzmocnienie nadzoru i jawności;</u>
<u xml:id="u-139.31" who="#SekretarzStanuWKancelariiPrezesaRadyMinistrowJuliaPitera">- przejrzystość i jawność płac kadry kierowniczej i członków rad nadzorczych spółek Skarbu Państwa;</u>
<u xml:id="u-139.32" who="#SekretarzStanuWKancelariiPrezesaRadyMinistrowJuliaPitera">- zmiany w Kodeksie pracy prowadzące do poszerzenia uprawnień pracodawcy w zakresie dostępu do informacji o kandydacie na pracownika mającego podejmować decyzje w zakresie gospodarowania majątkiem i środkami finansowymi.</u>
<u xml:id="u-139.33" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-140">
<u xml:id="u-140.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pani minister, prośba o...</u>
</div>
<div xml:id="div-141">
<u xml:id="u-141.0" who="#SekretarzStanuWKancelariiPrezesaRadyMinistrowJuliaPitera">Dobrze, dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-142">
<u xml:id="u-142.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Będzie możliwość dłuższej wypowiedzi przy drugim pytaniu.</u>
<u xml:id="u-142.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo pana posła.</u>
</div>
<div xml:id="div-143">
<u xml:id="u-143.0" who="#PoselStanislawRakoczy">Pani Minister! Bardzo mnie cieszy ta mnogość, wielość realizowanych przez panią zadań, natomiast moje pytanie w głównej części dotyczyło zadania pełnomocnika wynikającego z § 2 pkt 1 rozporządzenia, zgodnie z którym do zadań pełnomocnika należy opracowanie programu zapobiegania nieprawidłowościom w instytucjach publicznych, w tym w instytucjach samorządu terytorialnego. Pytałem wprost, jaki jest stan prac nad tym programem i kiedy ewentualnie możemy się go spodziewać, bo jest to rzecz bardzo ważna i potrzebna.</u>
<u xml:id="u-143.1" who="#SekretarzStanuWKancelariiPrezesaRadyMinistrowJuliaPitera">(Z całym szacunkiem, panie pośle, przeczytałam program pełnomocnika rządu.)</u>
</div>
<div xml:id="div-144">
<u xml:id="u-144.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo panią minister.</u>
</div>
<div xml:id="div-145">
<u xml:id="u-145.0" who="#SekretarzStanuWKancelariiPrezesaRadyMinistrowJuliaPitera">Najpierw uszczegółowiłam trzy segmenty, czemu służy praca w ramach tych trzech segmentów, praca, której celem jest przygotowanie planu zmian legislacyjnych w ustawach. Powiedziałam wyraźnie: zawiadomienia bieżące, kontrole w ramach nadzoru i analizy obszarów szczególnie narażonych na nadużycia. Analizy w tych trzech sektorach są prowadzone po to, aby rozwiązując problemy, analizując, nadzorując, wskazywać na konieczność zmian w przepisach, których katalog przeczytałam panu na końcu. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-145.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-146">
<u xml:id="u-146.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-146.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Następne pytanie zadadzą posłowie Halina Rozpondek i Ryszard Zawadzki z Platformy Obywatelskiej.</u>
<u xml:id="u-146.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Sprawa dotyczy rekompensat dla samorządów terytorialnych z tytułu wprowadzenia ulg prorodzinnych w podatku dochodowym od osób fizycznych. Pytanie będzie skierowane do ministra finansów.</u>
<u xml:id="u-146.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pani poseł Halina Rozpondek, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-147">
<u xml:id="u-147.0" who="#PoselHalinaRozpondek">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-147.1" who="#PoselHalinaRozpondek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Państwo Ministrowie! Chciałabym zadać pytanie dotyczące samorządów terytorialnych. Otóż podczas moich licznych spotkań z przedstawicielami władz samorządowych słyszę, że wyrażają oni zaniepokojenie z powodu znacznych ubytków w budżetach gmin i powiatów wynikających z wprowadzonych ulg prorodzinnych w podatku od osób fizycznych, PIT. Tylko w roku bieżącym straty szacowane są na około 5,4 mld zł. Znacznie trudniejsza może być sytuacja w roku przyszłym, gdy zaczną obowiązywać dwie stawki podatku PIT - 18% i 32%. Szacujemy, że wówczas ubytki mogą wynieść nawet 15,5 mld zł, a przy ewentualnym ograniczeniu tempa wzrostu gospodarczego mogą one nie zostać zrównoważone wyższymi dochodami z CIT-u. Udział w podatku dochodowym od osób fizycznych ma istotne znaczenie dla samorządów, gdyż dzisiaj udział ten wynosi dla gmin 36,49%, a dla powiatów - 10,25%. Zwłaszcza dla miast na prawach powiatów ubytki z tytułu ulg prorodzinnych mogą oznaczać dochody niższe o kilkanaście milionów złotych, przy jednoczesnym stałym zwiększaniu liczby zadań samorządów. W związku z wyżej opisaną sytuacją mam następujące pytania: Czy rząd przewiduje rekompensaty dla samorządów terytorialnych z tytułu zmniejszenia wpływów z podatków PIT? Czy możliwe jest na przykład oparcie dochodów samorządu także na udziale w podatku VAT, który jest mniej uzależniony od koniunkturalnych zmian w gospodarce? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-148">
<u xml:id="u-148.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-148.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Odpowiedzi udzieli podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów pani Elżbieta Chojna-Duch.</u>
<u xml:id="u-148.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-149">
<u xml:id="u-149.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W związku z pytaniem zgłoszonym przez panią poseł Halinę Rozpondek pragnę poinformować, że według danych o podatku dochodowym od osób fizycznych złożonych w 2008 r., wykazanych w rocznych zeznaniach podatkowych za 2007 r., skutki ulgi prorodzinnej wyniosły 5,4 mld zł, z tego dla budżetu państwa - 2,8 mld zł i dla budżetów jednostek samorządu terytorialnego - 2,6 mld zł. Z kolei według wstępnych szacunków skutki finansowe dla sektora finansów publicznych, jakie w 2009 r. spowoduje obniżenie stawek podatku dochodowego od osób fizycznych, wyniosą 8,6 mld zł, w tym dla jednostek samorządu terytorialnego - 4,2 mld zł. Jednocześnie w roku 2009 r. stawki udziału w podatku dochodowym od osób fizycznych będą wyższe niż w roku obecnym o 0,23%. Ponieważ zmiana skali podatkowej wejdzie w życie 1 stycznia 2009 r., określenie jej skutków będzie możliwe dopiero we wrześniu 2010 r., po otrzymaniu danych o podatku dochodowym od osób fizycznych wykazanych w rocznych zeznaniach podatkowych za 2009 r., złożonych w 2010 r. Wówczas poznamy również faktyczne skutki zmiany skali podatkowej i dopiero wtedy możliwe będzie podjęcie prac w celu ich oszacowania zarówno dla całego podsektora samorządu terytorialnego, jak i dla poszczególnych jednostek. Jednocześnie informuję, że budżety jednostek samorządu terytorialnego za pierwsze półrocze 2008 r. przy planowanym deficycie w wysokości 18,6 mld zł zamknęły się nadwyżką w łącznej kwocie 12,2 mld zł, z czego 4,4 mld zł w gminach, 1,4 mld w powiatach, 3,4 mld zł w miastach na prawach powiatu i 3 mld zł w województwach. Można więc powiedzieć, że sytuacja całego podsektora i poszczególnych szczebli jednostek samorządu terytorialnego jest w chwili obecnej, w roku 2008, bardzo dobra.</u>
<u xml:id="u-149.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">Realizacja dochodów z tytułu udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych za pierwsze półrocze kształtuje się na poziomie 46,4% zaplanowanych przez samorządy. Dla porównania, po dwóch kwartałach ubiegłego roku plan dochodów tych jednostek z tytułu udziału w podatku dochodowym od osób fizycznych był wykonany w 48,6%, a w analogicznym okresie 2006 r. - w 42,7%. Jest to więc tendencja, można powiedzieć, już wieloletnia.</u>
<u xml:id="u-149.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">Zgodnie z art. 33 ust. 1 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego minister finansów w terminie do 15 października br. poinformuje jednostki samorządu terytorialnego o planowanych na 2009 r. kwotach poszczególnych części subwencji ogólnych, wpłatach do budżetu państwa oraz planowanych na 2009 r. kwotach dochodów z tytułu udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych.</u>
<u xml:id="u-149.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">Ponadto informuję, że przy ustalaniu wielkości udziału jednostek samorządu we wpływach z podatku PIT ważna jest kwestia podziału zadań między samorząd a administrację rządową. W ostatnich latach nastąpił znaczący wzrost wpływów jednostek samorządowych z obu podatków dochodowych, który nie wiązał się bezpośrednio ze zwiększeniem ilości zadań, lecz był spowodowany dobrą koniunkturą gospodarczą, dobrym zarządzaniem środkami publicznymi i tym samym, wysoką skalą wzrostu gospodarczego.</u>
<u xml:id="u-149.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">Należy również mieć na uwadze pozytywne efekty dokonywanej w latach 2007-2008 redukcji wysokości składki na ubezpieczenia społeczne, które ze względu na mechanizm naliczania podatku oznaczały wzrost dochodów jednostek samorządu terytorialnego.</u>
<u xml:id="u-149.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">Warto przypomnieć, że jednym z założeń obowiązującego od 2004 r. systemu finansowania samorządu akceptowanym przez przedstawicieli samorządu terytorialnego było powiązanie sytuacji finansowej jednostek samorządu terytorialnego z koniunkturą gospodarki kraju.</u>
<u xml:id="u-149.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">Nie można również pominąć faktu, że na zmniejszeniu obciążeń podatkowych zyskują podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych, którzy jednocześnie są mieszkańcami gminy, częścią wspólnoty samorządowej.</u>
<u xml:id="u-149.7" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">Dostrzegając problem dotyczący skutków ulgi prorodzinnej oraz obniżenia stawek podatkowych, strona rządowa w porozumieniu ze stroną samorządową Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego powołała zespół roboczy, którego głównym zadaniem jest wypracowanie kierunkowych zmian w systemie dochodów jednostek samorządu terytorialnego. Członkami tego zespołu są przedstawiciele samorządu terytorialnego oraz minister finansów, minister spraw wewnętrznych i administracji oraz infrastruktury. Zespół rozpoczął już prace, a ich wyniki będą monitorowane przez Komisję Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego. W ramach prac tego zespołu będą rozważane również różne koncepcje dotyczące zmian systemowych, m.in. źródeł dochodów, o których mowa w pytaniu pani poseł.</u>
<u xml:id="u-149.8" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">Niezależnie od tego na zakończenie pragnę podkreślić, iż przygotowanie zmian w ustawie będzie możliwe dopiero po zakończeniu prac nad projektami stosownych ustaw regulujących kompetencje administracji publicznej, prowadzonych w związku z reformą administracji publicznej. Kierunki zmian systemowych, w tym samorządu, zostały określone przez Radę Ministrów w uchwale nr 13 z 22 stycznia 2008 r. w sprawie dokończenia reformy administracji publicznej oraz zasad prowadzenia prac w tym zakresie. Dziękuję za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-150">
<u xml:id="u-150.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-150.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pytanie dodatkowe chce postawić pan poseł Ryszard Zawadzki.</u>
</div>
<div xml:id="div-151">
<u xml:id="u-151.0" who="#PoselRyszardZawadzki">Dziękuję, panie marszałku.</u>
<u xml:id="u-151.1" who="#PoselRyszardZawadzki">Pani Minister! Nie można zapominać, że mniejsze wpływy po stronie dochodów oznaczają mniejsze wydatki. Dlatego zrozumiałe jest, iż samorządy obawiają się zmian wprowadzanych rok po roku. Samorządy, mając wieloletnie plany inwestycyjne, na które zaciągają zobowiązania, liczą na wyższe wpływy, zwłaszcza w dobie koniunktury. Cieszy fakt, iż nie ponoszą strat.</u>
<u xml:id="u-151.2" who="#PoselRyszardZawadzki">Chciałbym zapytać, kiedy samorządy mogą liczyć na wyższe dochody, skoro przy okazji zmiany ustawy kompetencyjnej będzie nowelizowana również ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Czy może już pani dzisiaj wskazać, jakie rozwiązania będą proponowane w tym zakresie?</u>
<u xml:id="u-151.3" who="#PoselRyszardZawadzki">I drugie pytanie: Czy utrata dochodów została przeanalizowana w skali kraju? Może jest tak, iż są gminy, które procentowo dużo straciły, a inne minimalnie. Czy projektując budżet, ministerstwo bierze pod uwagę również te wnioski i tę wiedzę? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-152">
<u xml:id="u-152.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-152.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę panią minister o udzielenie odpowiedzi na dodatkowe pytania.</u>
<u xml:id="u-152.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę uprzejmie.</u>
</div>
<div xml:id="div-153">
<u xml:id="u-153.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-153.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">Panie Pośle! Pragnę poinformować, że sytuacja jednostek samorządu terytorialnego, jak już powiedziałam wcześniej, jest bardzo dobra. Wynika ona z korzystnej koniunktury gospodarczej i stałego wzrostu gospodarczego, który jak wiadomo, w projekcie ustawy budżetowej na 2009 r. będzie wynosił 4,8% PKB. W tej korzystnej sytuacji finansowej będą partycypowały również jednostki samorządu terytorialnego. Te dane już przekazywałam, a więc, tak jak powiedziałam, po pierwszym półroczu zamiast deficytu mamy nadwyżki finansów publicznych. Tak że plany inwestycyjne podejmowane przez poszczególne jednostki samorządu terytorialnego mogą być realizowane z powodzeniem.</u>
<u xml:id="u-153.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">Jeśli chodzi o zmiany legislacyjne, to są one w tej chwili rozważane na posiedzeniu zespołu finansowego Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Zbyt wcześnie jest, by mówić o konkretnych rozwiązaniach legislacyjnych. One z pewnością po podjęciu stosownych prac i ustaleniu w ramach kompetencji ministra finansów wspólnie z innymi ministrami będą przedmiotem informacji publicznej jako projekt ustawy, a jeszcze wcześniej jako projekt założeń. Sytuacja poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego tych słabszych gmin jest szczegółowo analizowana i w ramach prac tego zespołu być może zapadną ustalenia, które przyczynią się do wyrównania sytuacji finansowej. Wszystkie one znajdą swój wyraz w nowelizacji ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Dziękuję uprzejmie.</u>
</div>
<div xml:id="div-154">
<u xml:id="u-154.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo, pani minister.</u>
<u xml:id="u-154.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Posłowie Sławomir Kłosowski, Jadwiga Wiśniewska i Anna Sikora z Prawa i Sprawiedliwości przedstawią problem nieprzygotowania szkół do realizacji od 2009 r. obowiązku szkolnego dla sześciolatków. Pytania kierowane będą do ministra edukacji narodowej.</u>
<u xml:id="u-154.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Mam prośbę do pana posła. Pani minister ma obszerne omówienie pytania, więc gdyby pan zechciał wypowiedzieć się syntetycznie i zmieścić się w 2 minutach, to byłbym wdzięczny.</u>
<u xml:id="u-154.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę uprzejmie.</u>
</div>
<div xml:id="div-155">
<u xml:id="u-155.0" who="#PoselSlawomirKlosowski">Panie marszałku, postaram się, tak zrobić.</u>
<u xml:id="u-155.1" who="#PoselSlawomirKlosowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Zacznę nietypowo. Tytuły prasowe z ostatnich dwóch dni. Jeden z nich: ˝Sześciolatki do szkół, tylko gdzie?˝. To jest tytuł prasowy z Opolszczyzny. Artykuł prasowy: Nie tylko Warszawa, ale jak się okazuje, wiele polskich miast jest nieprzygotowanych do wprowadzenia sześciolatków do szkół od przyszłego roku, tak jak chce ministerstwo edukacji. Nie damy rady w tak krótkim czasie przygotować szkół podstawowych - tłumaczą. I jeszcze jeden artykuł z warszawskiego gruntu: Nieprzygotowanie do przyjęcia sześciolatków - na podstawie raportu zleconego przez m.st. Warszawę, w którym stwierdza się jednoznacznie, że 2/3 z 172 warszawskich szkół nie ma sal, aby przyjąć sześciolatki. 52 szkoły muszą rozbudować odpowiednią infrastrukturę.</u>
<u xml:id="u-155.2" who="#PoselSlawomirKlosowski">Zastrzegam jeszcze raz, po raz kolejny, że Prawo i Sprawiedliwość nie jest przeciwnikiem obniżenia wieku szkolnego, jak powiedziano z jednej ze stacji telewizyjnych. My tylko nie wyrażamy zgody na to, ażeby zrobić to w tak nieprzygotowany i nieodpowiedzialny sposób, jak to jest w tej chwili planowane przez rząd. Nie ma określonych standardów, bazy i wyposażenia obiektów. Nie ma oszacowanej skali potrzeb samorządów w tym zakresie. Nie znamy skali zjawiska tzw. klas łączonych. Blisko 30% szkół w Polsce pracuje w oparciu o zajęcia łączone. Nie ma rozeznania pracy świetlic szkolnych. Nie ma rozeznania, jeśli chodzi o tzw. skutki psychologiczne ewentualnego łączenia klas, łączenia w nich dzieci 6- i 7-letnich.</u>
<u xml:id="u-155.3" who="#PoselSlawomirKlosowski">W związku z tym pytanie jest krótkie: Czy pani minister, czy rząd pana premiera Tuska wobec miażdżących dowodów nieprzygotowania tego ruchu nie zamierza odstąpić w tym roku od wprowadzenia tego szkodliwego na tę chwilę rozwiązania? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-156">
<u xml:id="u-156.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-156.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Odpowiedzi udzieli minister edukacji narodowej pani Katarzyna Hall.</u>
<u xml:id="u-156.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">W pierwszej części pani minister dysponuje 6 min. Później są 3 min na dodatkowe pytanie. Ten czas może być przy drugim pytaniu wydłużony i oczywiście chętnie skorzystam z takiej możliwości.</u>
<u xml:id="u-156.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-157">
<u xml:id="u-157.0" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Oczywiście, że zmiana dotycząca wieku szkolnego wymaga starannego przygotowania, odpowiedniego finansowania oraz wsparcia informacyjnego i politycznego.</u>
<u xml:id="u-157.1" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Mam przed sobą program Prawa i Sprawiedliwości z 2005 r., gdzie napisano: Dobra edukacja i nauka - kluczem do sukcesu. Struktura oświaty: Prawo i Sprawiedliwość uważa za zasadne obniżenie wieku rozpoczynania szkoły podstawowej od szóstego roku życia. Jednocześnie opowiadamy się za pozostawieniem dotychczasowej struktury szkolnej: sześcioletniej szkoły podstawowej, trzyletniego gimnazjum oraz trzyletniego liceum.</u>
<u xml:id="u-157.2" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Obejmując wówczas władzę, można było odpowiednio zacząć przygotowywać tę zmianę. Co wiceminister rządu Prawa i Sprawiedliwości, obecny tu pan poseł Kłosowski, zrobił w tym celu, aby ta zmiana była dobrze przygotowana? Bardzo mnie to interesuje.</u>
<u xml:id="u-157.3" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Pani minister Łybacka, też tu obecna, miała tę zmianę w swoim programie od 2001 r. i wdrażała ją, zmieniając w 2002 r. prawo do rocznego obowiązkowego przygotowania przedszkolnego, zerówki, na obowiązek. Wszyscy eksperci edukacyjni wiedzieli od dawna, że lata 2008-2010 to najlepszy moment demograficzny na włączenie sześciolatków do obowiązkowej edukacji w klasach pierwszych. Od 2002 r. było naprawdę dużo czasu, żeby tę zmianę odpowiednio przygotować. Ten dołek demograficzny to lata 2002 i 2003. Urodzenia zaczęły rosnąć po 2003 r.</u>
<u xml:id="u-157.4" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Mogę powiedzieć, co w tej sprawie zrobiłam przez ostatnich 10 miesięcy, bo że ta zmiana jest optymalna i nieuchronna, to wiadomo. Brak było w ministerstwie projektów na ten temat przygotowanych przez poprzedni rząd, choć dla mnie to było oczywiste, że takie zmiany powinny były być przygotowywane od lat.</u>
<u xml:id="u-157.5" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Natychmiast zaczęliśmy prace. Uzyskaliśmy zapewnienie, że jeżeli do czerwca 2008 r. powstanie projekt podstawy programowej, to za rok będą mogły być wydane odpowiednie podręczniki. Intensywnie pracowały zespoły eksperckie, które w procesie konsultacji uwzględniły wiele głosów płynących ze środowisk naukowych, nauczycielskich. Te prace programowe należało zacząć 2 lata wcześniej i zmiany rozpoczynać już dziś.</u>
<u xml:id="u-157.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-157.7" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">ZNP pod projektem obywatelskim dotyczącym obniżenia wieku szkolnego zebrało 184 tys. podpisów. Projekt ten przewiduje natychmiastowe skierowanie wszystkich sześciolatków do I klasy i obowiązek przedszkolny dla pięciolatków. Oznacza to, że aż tylu obywateli akceptuje tę zmianę.</u>
<u xml:id="u-157.8" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Skonsultowałam ten pomysł z przedstawicielami wszystkich samorządów lokalnych, rozmawiałam też kilkakrotnie z przedstawicielami rodziców zaniepokojonych, czy jesteśmy dobrze przygotowani do tej zmiany. Właśnie z uwagi na stan bazy oświatowej, na brak dostępu pięciolatków do przedszkoli w niektórych rejonach kraju, tylko w części samorządów taka zmiana, jak proponuje ZNP byłaby możliwa. Właśnie z uwagi na głosy samorządowców i rodziców zebrane w procesie konsultacji, postanowiliśmy rozłożyć zmiany na 3 lata.</u>
<u xml:id="u-157.9" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Zakładamy, że edukacja wczesnoszkolna powinna objąć dzieci po edukacji przedszkolnej. Od roku szkolnego 2009/2010 każde pięcioletnie dziecko zyska prawo do edukacji przedszkolnej. Od roku 2010/2011 będzie już objęte obowiązkiem takiej edukacji. W okresie przejściowym, właśnie przez pierwsze 3 lata, rodzice będą mieli prawo wyboru i będziemy ich namawiać, żeby decydowali się na posłanie dziecka do szkoły, jeżeli już wcześniej miało ono możliwość funkcjonowania w grupie rówieśniczej, jeżeli dobrze oceniane jest jego przygotowanie do szkoły. Obecnie ok. 60% pięciolatków objętych jest edukacją przedszkolną, a zakładamy, że w pierwszym roku zdecyduje się na pójście do szkoły ok. 1/3 sześciolatków, zapewne głównie spośród tych, które chodziły już do przedszkola.</u>
<u xml:id="u-157.10" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Na wsi dzieci sześcioletnie na ogół korzystają z obowiązkowego przygotowania przedszkolnego, tzw. zerówki w szkołach. W roku szkolnym 2007/2008 istniało 8700 oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych, w tym aż 7100 na wsi. Tak więc to, że dzieci będą się edukować w szkołach, jest tam dla rodziców bardziej naturalne. Natomiast głównym wyzwaniem jest zorganizowanie przygotowania przedszkolnego dla pięciolatków właśnie na wsiach. Dlatego obecnie stworzyliśmy rozwiązania ułatwiające tworzenie nowych form edukacji przedszkolnej.</u>
<u xml:id="u-157.11" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Co prawda we wrześniu 2007 r. zapisano w ustawie możliwość stworzenia nowych form przedszkolnych, ale gdyby wówczas powstały również odpowiednie rozporządzenia, nowych form przedszkolnych mielibyśmy obecnie dużo więcej. Ponieważ dopiero ja wydałam te odpowiednie rozporządzenia, dofinansowanie tworzonym niepublicznie nowym formom z mocy prawa należy się dopiero od stycznia przyszłego roku, chyba że wcześniej uzyskały dofinansowanie z funduszy europejskich. Natomiast wniosków o to jest obecnie wielokrotnie więcej niż możliwości. Te ograniczone możliwości finansowania z funduszy europejskich różnych form edukacji przedszkolnej również zaplanowane zostały przez poprzedni rząd. Do tego dopuszczono w ustawie realizowanie w nowych formach tylko części podstawy programowej.</u>
<u xml:id="u-157.12" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Od roku szkolnego 2009/2010 chcemy to zmienić, żeby wszystkie przedszkolaki, również jeśli chodzi o małe formy przedszkolne, były odpowiednio przygotowane do pójścia do szkoły. Dlatego w pierwszym roku do skorzystania z możliwości posłania sześciolatków do szkoły zachęcamy przede wszystkim tych rodziców, których dzieci chodziły do przedszkoli i dobrze sobie tam radziły. Natomiast w pozostałych latach już wszystkie dzieci będą trafiały do I klasy po jednakowym przygotowaniu przedszkolnym.</u>
<u xml:id="u-157.13" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-157.14" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Proponujemy przemyślany i przygotowany projekt regulacji stanowiący o sposobie wprowadzania zmian. Przygotowano projekt podstawy programowej, odpowiedni do wcześniejszego rozpoczynania edukacji szkolnej. Zaplanowane zostały również środki finansowe na realizację programu rządowego związanego z obniżeniem obowiązku szkolnego.</u>
<u xml:id="u-157.15" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Chcę podkreślić, że decyzja należy do rodziców. My natomiast pracujemy bardzo intensywnie, aby nadrobić te 2 lata stracone, jeśli chodzi o kwestię podnoszenia jakości polskiego systemu edukacji, przez poprzednią ekipę. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-157.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-158">
<u xml:id="u-158.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-158.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł czy pani poseł?</u>
<u xml:id="u-158.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pani poseł Wiśniewska, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-159">
<u xml:id="u-159.0" who="#PoselJadwigaWisniewska">Szanowny Panie Marszałku! Pani Minister! Najgorszą obroną jest atak i to jeszcze poprzez podnoszenie głosu, wykrzykiwanie z mównicy sejmowej. Wydaje mi się to mocno niestosowne, tym bardziej, że jest pani ministrem edukacji i naprawdę bardzo prosilibyśmy o spokojniejszą i bardziej stonowaną debatę. Przecież, mam nadzieję, że również i pani leży na sercu dobro dzieci.</u>
<u xml:id="u-159.1" who="#PoselJadwigaWisniewska">Jeżeli chodzi o te zarzuty, które pani podniosła, że były minister Kłosowski nie zrobił nic, otóż, chcę pani powiedzieć, pani minister, że to właśnie minister Kłosowski pracował nad wprowadzeniem alternatywnych form wychowania przedszkolnego i w wyniku tych prac 20 tys. przedszkolaków objętych jest wychowaniem przedszkolnym. Wiemy, jak straszne mamy wskaźniki dotyczące właśnie wychowania przedszkolnego w Polsce, więc proszę nie mówić, że nic.</u>
<u xml:id="u-159.2" who="#PoselJadwigaWisniewska">Cieszę się, że pani analizuje program Prawa i Sprawiedliwości, program lewicy. Proszę czerpać z tego, co jest tam najważniejsze.</u>
<u xml:id="u-159.3" who="#PoselJadwigaWisniewska">Apeluję do pani minister o rozwagę. Skoro szkoły są nieprzygotowane, skoro wszystkim nam leży na sercu dobro dzieci, to może warto najpierw przygotować szkoły, porządną podstawę programową - bo ta jest fatalna - i dobre podręczniki, żeby dzieciom zapewnić dobry start szkolny. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-159.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-160">
<u xml:id="u-160.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-160.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Czy pani minister chce zabrać głos?</u>
<u xml:id="u-160.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę uprzejmie, pani minister odniesie się do tych komentarzy i pytań.</u>
</div>
<div xml:id="div-161">
<u xml:id="u-161.0" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Panie Marszałku! Drodzy Posłowie! Przepraszam za może zbyt emocjonalny ton. Jestem nauczycielką i podchodzę emocjonalnie do swoich zadań. Natomiast, powiem szczerze, że właśnie mając świadomość, że właściwie wszystkie ugrupowania polityczne obecne w Sejmie rozumiały nieuchronność i potrzebę cywilizacyjną obniżenia wieku szkolnego, wydawało mi się, że właśnie w tej sprawie jest szansa na taką dobrą, merytoryczną współpracę i poważny merytoryczny dialog. Powiem szczerze, że okazuje się, że ze sprawy sześciolatka - zamiast takiego spokojnego doradzania, tłumaczenia rodzicom, jak tę całą zmianę przygotowujemy, merytorycznej dyskusji, jak być może doskonalić te projekty - również można robić takie akcje polityczne.</u>
<u xml:id="u-161.1" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Powiem szczerze, że bardzo zależy mi na tym, aby rodziców traktować tu bardzo poważnie, i aby przy tej okazji miejsce rodzica w szkole było zaakcentowane. Żeby podnieść standard opieki w szczególności w szkole podstawowej, dajemy obecnie formalną możliwość podejmowania się opieki po lekcjach nad małymi dziećmi w różnych grupach zainteresowań wszystkim nauczycielom szkół podstawowych oraz będziemy sukcesywnie zwiększać ewidencjonowany czas pracy nauczyciela przeznaczany właśnie na zajęcia opiekuńcze i na zajęcia zwiększające szanse edukacyjne uczniów - zindywidualizowaną pomoc w nauce w razie potrzeby, zajęcia rozwijające zdolności i zainteresowania. Chcemy, aby w ten sposób szkoła lepiej się uczniem opiekowała, dbała o jego wszechstronny i odpowiedni do potrzeb rozwój.</u>
<u xml:id="u-161.2" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Jednocześnie chcę powiedzieć, że mamy przygotowane odpowiednie środki finansowe na te zmiany. Planujemy, aby te dodatkowe środki były przeznaczone zarówno na lepsze wyposażenie sal, dostosowane do potrzeb małych dzieci, na lepszy standard opieki, jak i na te dodatkowe dzieci, które na podstawie decyzji rodziców będą się w systemie pojawiać. W sumie w budżecie na rok 2009 r. to jest 347 mln zł. Oceniamy, że proporcjonalnie do tego, ile takich dzieci będzie w konkretnym samorządzie, samorząd zyska te środki, aby lepiej tę edukację przygotować. Przywoływane są tu przykłady różnych samorządów. Znam te przykłady, rozmawiam z samorządowcami. Samorząd warszawski planuje rozbudowę bazy oświatowej i myślę, że jest w stanie zrobić to na czas. Dlatego właśnie rozkładamy to na 3 lata</u>
<u xml:id="u-161.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-161.4" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">, żeby przez te 3 lata stan bazy mógł się poprawić. Ci rodzice, którzy to widzą na swoim terenie, być może jeszcze chcą dać samorządowi czas na lepsze przygotowanie się do tej zmiany, tak żeby mogli zdecydować, czy chcą, aby ich dziecko zaczęło edukację szkolną jako sześciolatek czy jako siedmiolatek. Dajemy im w tej sprawie wolny wybór przez najbliższe 3 lata, mając świadomość potrzeby dostosowania wszystkiego w sposób odpowiedni. Dopiero kiedy rzeczywiście wszystko będzie odpowiednio zrobione, wtedy można narzucać ten obowiązek. Mamy świadomość, że lokalnie sytuacja może wyglądać różnie, ale uważamy, po konsultacjach ze środowiskami samorządowymi, że te środki są odpowiednie do tego, aby wesprzeć samorządy we wprowadzaniu tej zmiany. Jednocześnie przyczyni się to w wielkim stopniu do znaczącego upowszechnienia edukacji przedszkolnej. Dziś rodzice dzieci na przykład trzyletnich czy czteroletnich mają problem z dostępem do edukacji przedszkolnej. Ta zmiana również wyjdzie tym rodzicom naprzeciw. Mam nadzieję, że stopniowo, spokojnie, krok po kroku uda nam się dobrze tę zmianę wprowadzić. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-161.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-162">
<u xml:id="u-162.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję, pani minister.</u>
<u xml:id="u-162.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Muszę stanąć w obronie posłów i z lewej, i z prawej strony. Przypominam, że 2 tygodnie temu kwota potrzebna na przygotowanie tego procesu wynosiła 150 mln, 10 dni temu - 300 mln, wczoraj - 340 mln, a dzisiaj - 347 mln. Proszę się więc nie dziwić, że posłowie dzisiaj dopiero wiedzą, że to jest 347 mln. Jak się pojutrze dowiedzą, że to będzie 368 mln, to się jeszcze bardziej ucieszą i uznają, że ich interwencje dają efekt.</u>
<u xml:id="u-162.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-162.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo, pani minister.</u>
</div>
<div xml:id="div-163">
<u xml:id="u-163.0" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Chcę tylko sprostować - już nie wchodziłam w szczegóły, bo czas jest ograniczony - że 150 mln, o których mówiliśmy, jest nadal przeznaczone na 3 lata, po 50 mln rocznie, na doposażenie. W budżecie na przyszły rok planujemy to konkretnie, bo tu trzeba mówić już o bardzo konkretnych kwotach (ostatnio mówiliśmy o 340 mln po prostu w przybliżeniu). Na doposażenie szkół będzie w przyszłym roku właśnie 50 mln, na rozszerzenie opieki świetlicowej dla tych dzieci, których rodzice zadeklarują, że potrzebują one dobrej opieki - 70 mln. Dotacja celowa dla samorządów w związku ze wzrostem liczby uczniów to będzie kwota 227 mln zł. Taka dotacja celowa będzie przez 3 lata na te dzieci 6-letnie, co do których podjęto tę decyzję i które będą dokładnie policzone. I tylko na te dzieci. Zakładamy bowiem, że dynamika może być różna, i chodzi o to, żeby samorząd nie czuł się nadmiernie obciążony tym, że akurat na konkretnym terenie wyjątkowo dużo jest dzieci, co do których to zadeklarowano, a na innym terenie jest ich zdecydowanie mniej. A zatem proporcjonalnie do liczby tych dzieci dokładnie 227 mln będzie podzielone - konkretnie na te sześciolatki, które poszły do szkoły.</u>
<u xml:id="u-163.1" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">To są te trzy, można powiedzieć, przegródki. Myśmy wcześniej mówili o pierwszej przegródce - 150 mln. O dotacji celowej zastępującej subwencję w pierwszych 4 miesiącach mówiliśmy też wcześniej. Tak że po prostu w różnych sytuacjach była mowa o różnych kwotach. Ten program rządowy będzie się składał z trzech jak gdyby kawałków. To tytułem doprecyzowania informacji finansowej. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-164">
<u xml:id="u-164.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Bardzo dziękuję, pani minister.</u>
</div>
<div xml:id="div-165">
<u xml:id="u-165.0" who="#PoselJadwigaWisniewska">Panie marszałku, to w przyszłym roku na doposażenie jednej szkoły, na dostosowanie warunków będzie - policzyłam szybko - 3700 zł.</u>
<u xml:id="u-165.1" who="#PoselJadwigaWisniewska">Przepraszam, że nieformalnie zabrałam głos.</u>
</div>
<div xml:id="div-166">
<u xml:id="u-166.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-166.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Chyba wynikało to z podzielenia liczby 14 tys. szkół przez tę kwotę.</u>
<u xml:id="u-166.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Przechodzimy do pytania pani Krystyny Łybackiej i pani Elżbiety Streker-Dembińskiej z klubu Lewica w sprawie gospodarowania środkami finansowymi na kontraktowanie świadczeń przez Narodowy Fundusz Zdrowia - do prezesa Rady Ministrów.</u>
<u xml:id="u-166.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pani poseł Elżbieta Streker-Dembińska ma głos.</u>
<u xml:id="u-166.4" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-167">
<u xml:id="u-167.0" who="#PoselElzbietaStrekerDembinska">Nie muszę na tej sali nikomu przypominać, że Narodowy Fundusz Zdrowia jest instytucją, która w imieniu obywateli kupuje za pieniądze obywateli świadczenia medyczne. Po zapoznaniu się ze sprawozdaniem Narodowego Funduszu Zdrowia za rok 2007 widzimy, że Narodowy Fundusz Zdrowia nie zajmował się kontraktowaniem świadczeń zdrowotnych, a zajmował się wypracowywaniem zysku. Ten zysk na koniec 2007 r. wynosił 1770 mln zł - w sytuacji kiedy w dalszym ciągu niedofinansowane były szpitale, kiedy w dalszym ciągu obywatele stali w kolejkach po świadczenia medyczne. Bardzo proszę pana ministra o wytłumaczenie czy przybliżenie nam: Jakie były przyczyny, że Narodowy Fundusz Zdrowia, zamiast kupować dla nas świadczenia medyczne, gromadził środki w formie zysków?</u>
<u xml:id="u-167.1" who="#PoselElzbietaStrekerDembinska">Drugie pytanie dotyczy planu finansowego na rok 2008. Widzimy, że bardzo wyraźnie wzrasta ilość środków na finansowanie i zakup świadczeń medycznych. Wynika to między innymi ze wzrostu składki - nie wzrostu poziomu składki, a wzrostu fizycznie wielkości środków. Te środki to 1,5 mld zł, które Komisja Zdrowia na ostatnim swoim posiedzeniu przyjmowała w odniesieniu do raportu finansowego NFZ. W związku z tym mam pytanie: Ile faktycznie tych pieniędzy znajduje się na koncie funduszu? Czy wszystkie są rozdysponowane? Czy możemy mieć nadzieję, że te pieniądze, zamiast być gromadzone w funduszu, będą jednak przeznaczone na zakup świadczeń medycznych</u>
<u xml:id="u-167.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-167.3" who="#PoselElzbietaStrekerDembinska">, i czy przyczynią się one do skrócenia kolejek?</u>
<u xml:id="u-167.4" who="#PoselElzbietaStrekerDembinska">I jeszcze jedno pytanie, ostatnie, również w sprawie finansowania, w kontekście raportu Najwyższej Izby Kontroli dotyczącego podstawowej opieki zdrowotnej. Tylko dwa słowa zacytuję: Podstawowa opieka zdrowotna nie spełniła roli wyznaczonej jej w pierwotnych założeniach; tworzono dodatkowe wejścia do systemu z pominięciem poziomu podstawowego. Z czego to wynika i czy fundusz zastanawia się nad nowym systemem i nowymi zasadami kontraktowania podstawowej opieki zdrowotnej?</u>
</div>
<div xml:id="div-168">
<u xml:id="u-168.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-168.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Odpowiedzi udzieli podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia pan Adam Fronczak.</u>
<u xml:id="u-168.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-169">
<u xml:id="u-169.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaAdamFronczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odpowiadając jak najkrócej na te pytania - a tak naprawdę nie jest łatwo krótko na nie odpowiedzieć - postaram się jak najszybciej to zrobić. Otóż odnotowana na koniec roku 2007 nadwyżka przychodów nad kosztami Narodowego Funduszu Zdrowia w wysokości 1 762 916 tys. była w szczególności rezultatem uzyskanych w trakcie roku ponadplanowych przychodów ze składek na ubezpieczenie zdrowotne. Pomimo iż w trakcie roku wykorzystano uzyskane w ciągu pierwszych czterech miesięcy 2007 r. ponadplanowe przychody ze składek na ubezpieczenie zdrowotne, jak również dokonano zwiększenia planu przychodów ze składek na ubezpieczenie zdrowotne, uwzględniając zarówno skutki zmian uregulowań w zakresie obniżenia składki rentowej o 3 punkty procentowe, jak i utrzymującego się wzrostu gospodarczego, a to jest około 1 mld zł, uzyskane ponadplanowe przychody w wysokości prawie 1 mld zł były zasadniczym elementem osiągniętego na koniec 2007 r. wyniku finansowego.</u>
<u xml:id="u-169.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaAdamFronczak">Kolejnym istotnym czynnikiem mającym wpływ na poziom wyniku finansowego funduszu była niższa niż planowana realizacja kosztów świadczeń zdrowotnych. Prowadzone na przestrzeni roku przez część placówek służby zdrowia akcje protestacyjne, polegające na odstąpieniu od udzielania świadczeń - mówiąc krótko: strajkach - doprowadziły do zmniejszenia wykonanej ilości świadczeń i wielu świadczeniodawcom nie udało się do końca roku wykonać zaplanowanego limitu kontraktowanych świadczeń.</u>
<u xml:id="u-169.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaAdamFronczak">Nie bez znaczenia dla poziomu realizacji planu kosztów w zakresie świadczeń opieki zdrowotnej był także brak możliwości dokonania przez oddziały wojewódzkie funduszy obniżenia wartości umowy w odniesieniu do świadczeniodawców, którzy realizowali świadczenia w stosunku do umowy na rażąco niskim poziomie.</u>
<u xml:id="u-169.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaAdamFronczak">W celu umożliwienia świadczeniodawcom pełnego wykorzystania środków przed zakończeniem roku dyrektorzy oddziałów wojewódzkich funduszu na wnioski świadczeniodawców dokonali stosownych przesunięć w zakresie rodzajów świadczeń, zawierając stosowne aneksy do umów. Ponadto przed zamknięciem ksiąg rachunkowych na 2007 r. w ramach pozostałych w dyspozycji oddziałów wojewódzkich funduszu wolnych środków finansowych podjęto działania zmierzające do sfinansowania świadczeń zrealizowanych ponad limit określony w umowach poprzez zawieranie ugód ze świadczeniodawcami do wysokości maksymalnego poziomu finansowania świadczeń wyznaczonego przez plany oddziału wojewódzkiego funduszu.</u>
<u xml:id="u-169.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaAdamFronczak">W efekcie podjętych działań różnica między zaplanowaną a zrealizowaną wartością świadczeń wyniosła łącznie niecały 1500 mln. Niniejszą wartość stanowiły w szczególności: niższa niż planowano realizacja kosztów refundacji cen leków o blisko 200 mln, niższy niż planowano poziom kosztów zadań wynikających z przepisów o koordynacji o ponad 156 mln oraz niewykorzystane środki rezerwy na koszty świadczeń, o których mowa w art. 117 ust. 1 pkt 1 ustawy, w wysokości blisko 170 mln. Pozostałe czynniki kształtujące poziom wyniku finansowego funduszu to wyższe niż planowano koszty ewidencjonowania i poboru składek, niższe niż planowano przychody, w tym wynikające z przepisów o koordynacji z tytułu realizacji zadań zleconych z dotacji na realizację tych zadań, oraz wyższy niż planowano wynik na pozostałej działalności. Również były świadczenia niesfinansowane, nadwykonania. To jest kwota 96 mln. Ale to jest rezultatem tego, iż zakłady nie zwróciły się o refinansowanie tych usług - chcę to jasno podkreślić - w związku z tym oddział tego nie uwzględnił i nie dał do ręki tych pieniędzy. Tak kształtują się elementy związane z pierwszym pytaniem.</u>
<u xml:id="u-169.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaAdamFronczak">Krótka informacja. Wczoraj na posiedzeniu komisji państwo przyjmowaliście sprawozdanie, niemniej kilka słów jeszcze na temat tego, co się dzieje. Zmiana planu finansowego Narodowego Funduszu Zdrowia na rok 2008, zatwierdzona przez ministra zdrowia, w porozumieniu z ministrem finansów, w dniu 11 lutego to jest zmniejszenie odpisu aktualizującego składkę należną w stosunku do ZUS-u. Chcę powiedzieć, że w sumie razem zwiększenie planowanych kosztów świadczeń opieki zdrowotnej w planie finansowym NFZ na 2008 r. to jest 5546 mln. Wszyscy dyrektorzy oddziałów dostali stosowne upoważnienia, bo w wyniku zwiększenia tych środków finansowych zakontraktowano większą liczbę świadczeń, zapłacono i płaci się sukcesywnie za nadwykonania. Nie ma, nie spodziewamy się takich rezerw, które pozostaną jak w roku ubiegłym. Staramy się, aby wszystkie pieniądze w tym roku pozyskane trafiły do świadczeniodawców, przyczyniły się do podniesienia poziomu wykonywanych usług medycznych i doprowadziły do korzystnych rozwiązań. Tyle w największym skrócie.</u>
<u xml:id="u-169.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaAdamFronczak">Natomiast, panie marszałku, chciałbym prosić o odpowiedź na trzecie pytanie dotyczące POZ, jeżeli to jest możliwe, prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia. Ja dlatego tak się spieszyłem, żeby...</u>
</div>
<div xml:id="div-170">
<u xml:id="u-170.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">To będzie możliwe w ramach odpowiedzi na dodatkowe pytania.</u>
</div>
<div xml:id="div-171">
<u xml:id="u-171.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaAdamFronczak">Aha, dobrze.</u>
</div>
<div xml:id="div-172">
<u xml:id="u-172.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan udzielił odpowiedzi na wszystkie dodatkowe pytania, pani poseł?</u>
</div>
<div xml:id="div-173">
<u xml:id="u-173.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaAdamFronczak">Tak.</u>
</div>
<div xml:id="div-174">
<u xml:id="u-174.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo, pani poseł Łybacka.</u>
</div>
<div xml:id="div-175">
<u xml:id="u-175.0" who="#PoselKrystynaLybacka">Dziękuję, panie marszałku. Cieszę się, że pan prezes będzie mógł odpowiedzieć,</u>
<u xml:id="u-175.1" who="#PoselKrystynaLybacka">Panie prezesie, proszę wyjaśnić Wysokiej Izbie, ale przede wszystkim opinii publicznej, jak to się dzieje, że przy tak dużej nadwyżce, przekraczającej 1700 mln zł za ubiegły rok, państwo ciągle macie ogromne kolejki ludzi oczekujących. Z państwa raportu wynika, że w skali kraju 116 511 osób czeka na przyjęcie na oddział okulistyczny, ponad 90 tys. czeka na hospitalizację na oddziale chirurgii urazowej. W przypadkach pilnych, jeżeli chodzi o ambulatoryjną opiekę, w poradni kardiologicznej czeka się 24 dni, w tak zwanych stabilnych - podkreślam: w kardiologii - 92 dni. A już szczytem wszystkiego jest jeden z programów terapeutycznych, specjalistycznych, gdzie na leczenie interferonem czeka się 1866 dni, czyli 5 lat. A wie pan dobrze, że kryterium jakości systemu jest zawsze dostęp pacjenta do opieki medycznej.</u>
<u xml:id="u-175.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-175.3" who="#PoselKrystynaLybacka">Panie prezesie, jeszcze jedna rzecz, pańskie rozporządzenie 8/2008. Jakim prawem wydaje pan rozporządzenie, które nakłada na lekarzy obowiązek leczenia całej populacji chorych na reumatoidalne zapalenie stawów jednym wskazanym przez Narodowy Fundusz Zdrowia lekiem? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-176">
<u xml:id="u-176.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-176.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Panu ministrowi dziękuję, a na mównicy stoi już prezes Narodowego Funduszu Zdrowia pan Jacek Paszkiewicz.</u>
<u xml:id="u-176.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-177">
<u xml:id="u-177.0" who="#PrezesNarodowegoFunduszuZdrowiaJacekPaszkiewicz">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Jeżeli pani poseł pozwoli, to może ustosunkuję się do wypowiedzi dotyczącej podstawowej opieki zdrowotnej. Oczywiście doceniamy rangę zarzutów, które były postawione w raporcie Najwyższej Izby Kontroli, dotyczących funkcjonowania podstawowej opieki zdrowotnej, stąd też planujemy już w ostatnim kwartale roku 2008 dokonać pewnej zmiany w sposobie finansowania świadczeń w podstawowej opiece zdrowotnej. Dotychczas, chciałbym tylko przypomnieć, świadczenia te są finansowane w trybie kapitacyjnym, a więc stawka była oblliczana w zależności od demografii, populacji objętej opieką lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. Tym samym nie było żadnego czynnika motywującego lekarza podstawowej opieki zdrowotnej do tego, by zwiększyć intensywność opieki nad pacjentami szczególnie jej wymagającymi, chociażby pacjentami dotkniętymi chorobami układu krążenia, czy też cukrzycą. Zmiana, którą w tej chwili wprowadzamy, powoduje, że część stawki kapitacyjnej nie będzie już płacona wyłącznie w przeliczeniu na jedną osobę w populacji, ale będzie uzależniona również od ilości wizyt u lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, a więc będzie skojarzona z intensywnością opieki. Na początku będzie to obejmowało głównie te grupy chorób, które określamy wspólnie mianem chorób cywilizacyjnych, natomiast w przyszłości planujemy rozszerzenie tego motywującego lekarzy, mamy nadzieję, sposobu kontraktacji świadczeń.</u>
<u xml:id="u-177.1" who="#PrezesNarodowegoFunduszuZdrowiaJacekPaszkiewicz">Jeśli chodzi o listę oczekujących, to, proszę państwa, sposób pobierania list oczekujących przez świadczeniodawców wygląda tak, że są one a priori raportowane do Narodowego Funduszu Zdrowia, przy czym my nie mamy możliwości weryfikacji bieżącej wszystkich list oczekujących ani czasów oczekiwania raportowanych nam przez naszych świadczeniodawców. Powoduje to, że listy oczekujących i czas oczekiwania, które są sprawozdawane przez zakłady opieki zdrowotnej, na dzień dzisiejszy - według naszej oceny - są mocno wątpliwe i nie pozwalają na wyciągnięcie daleko idących wniosków. Nie chcę być gołosłownym, w związku z czym chciałbym tylko przedstawić kilka elementów z wyników kontroli koordynowanej w zakresie prawidłowości realizacji umów w oddziałach okulistycznych. Chodziło nam o sprawdzenie konkretnych kolejek i czasu oczekiwania do jednego zabiegu, a mianowicie leczenia zaćmy. Zbadaliśmy, jak wygląda sprawa tych kolejek w 83 szpitalach. W związku z czym chciałbym panów posłów poinformować, że okazało się, że świadczenia związane z leczeniem zaćmy są bardzo często udzielane nie według kolejności zgłoszeń.</u>
<u xml:id="u-177.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-177.3" who="#PrezesNarodowegoFunduszuZdrowiaJacekPaszkiewicz"> Okazało się, że są liczne przypadki udzielenia świadczeń pacjentowi niewpisanemu do kolejki oczekujących. Na ponad 4 tys. osób, które były zapisane do kolejki oczekujących, udzielono dodatkowych świadczeń w zakresie tylko leczenia zaćmy 880 osobom niewpisanym do tej kolejki.</u>
<u xml:id="u-177.4" who="#PrezesNarodowegoFunduszuZdrowiaJacekPaszkiewicz">Rażące nieprawidłowości dotyczyły sposobu sporządzania list oczekujących. Raporty o oczekujących przekazywane do oddziałów są sporządzane nierzetelnie i niedbale i nie mają odzwierciedlenia w stanach faktycznych. Świadczeniodawcy nie kwalifikowali świadczeniobiorców do przypadków pilnych i stabilnych zgodnie z rzeczywistymi ocenami ich stanu zdrowia. Ponadto dokumentacja, która była prowadzona w zakładach opieki zdrowotnej, jest w większości wypadków prowadzona niezgodnie z rozporządzeniem ministra zdrowia.</u>
<u xml:id="u-177.5" who="#PrezesNarodowegoFunduszuZdrowiaJacekPaszkiewicz">Ostatecznie wpływa to na zawartość informacji przesyłanych przez oddziały wojewódzkie funduszu do centrali, na podstawie których formułowany jest końcowy raport dotyczący średniego przewidywanego czasu oczekiwania, na który pani poseł się powoływała.</u>
<u xml:id="u-177.6" who="#PrezesNarodowegoFunduszuZdrowiaJacekPaszkiewicz">Ponadto chciałbym również powiedzieć, że negatywna ocena dotyczy także sposobu procedowania zespołów oceny przyjęć powołanych zgodnie z obowiązkiem wynikającym z ustawy. Zespoły nie dokonują, z wyjątkiem jednego świadczeniodawcy, żadnej weryfikacji prawidłowości prowadzenia tych list w samym zakładzie opieki zdrowotnej.</u>
<u xml:id="u-177.7" who="#PoselKrystynaLybacka">(Nie ma kontroli...)</u>
<u xml:id="u-177.8" who="#PrezesNarodowegoFunduszuZdrowiaJacekPaszkiewicz">No właśnie jest kontrola, są jej wyniki.</u>
<u xml:id="u-177.9" who="#PrezesNarodowegoFunduszuZdrowiaJacekPaszkiewicz">Proszę Państwa! Co zamierzamy w tej kwestii zrobić? Zamierzamy, proszę państwa, zasadniczo zmienić sposób prowadzenia list oczekujących. Ta zmiana już się dokonała w tym roku i w ten sposób są prowadzone listy oczekujących na zabiegi endoprotezoplastyki. Zmiana ta również w przyszłym roku dotknie zaćmy, ponieważ jest to szczególnie wrażliwy społecznie temat, który również chcemy bardzo szczegółowo monitorować.</u>
<u xml:id="u-177.10" who="#PrezesNarodowegoFunduszuZdrowiaJacekPaszkiewicz">Jeżeli pani poseł pozwoli, to w sprawie dotyczącej zarządzenia nr 8 odpowiem na piśmie ze względu na czas.</u>
</div>
<div xml:id="div-178">
<u xml:id="u-178.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo, panie prezesie.</u>
<u xml:id="u-178.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Posłowie Ewa Drozd i Maciej Orzechowski z Platformy Obywatelskiej przedstawią problem zakazu dystrybucji i sprzedaży na polskim rynku preparatów zawierających BNP, czyli, co oczywiste, benzynolopiperazynę...</u>
<u xml:id="u-178.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">(Głos z sali: Benzylopiperazynę, panie marszałku).</u>
<u xml:id="u-178.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Właśnie, dokładnie tak.</u>
<u xml:id="u-178.4" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">...i inne substancje psychoaktywne wymienione w ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii.</u>
<u xml:id="u-178.5" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pytanie będzie kierowane do ministra zdrowia, a przedstawi je pan poseł Maciej Orzechowski, specjalista w tym zakresie.</u>
<u xml:id="u-178.6" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-179">
<u xml:id="u-179.0" who="#PoselMaciejOrzechowski">Dziękuję, panie marszałku, ale nie jestem specjalistą w tym zakresie, zostałem tym problemem zainteresowany.</u>
<u xml:id="u-179.1" who="#PoselMaciejOrzechowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Istniejąca ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii od kilkunastu lat zabezpiecza nas przed możliwością legalnej dystrybucji substancji narkotycznych. Są one wymienione w załączniku 2 tej ustawy. Niestety najpierw na rynku europejskim, a następnie na rynku polskim od lat 90. pojawiają się nowe leki, tzw. smart drugs. Są to substancje o działaniu psychoaktywnym.</u>
<u xml:id="u-179.2" who="#PoselMaciejOrzechowski">Od dwóch lat w Polsce była możliwość nabywania takich substancji drogą internetową. Zachęcona jakby bezkarnością takiej dystrybucji firma, której nazwy nie wymienię, rozpoczęła otwieranie w Polsce tzw. funshopów. Niestety, mimo tej nazwy, nie do śmiechu jest akurat rodzicom tych wszystkich dzieci, które te substancje nabywają, ponieważ mają one działanie podobne do narkotyków. Główną taką substancją dystrybuowaną w Polsce są preparaty zawierające BNP, czyli wspomnianą wcześniej benzylopiperazynę. Ma ona 10-procentowe działanie amfetaminy czy metamfetaminy i po objawach euforycznych może nastąpić znaczne pogorszenie stanu zdrowia osoby, która zażywa taką substancję, łącznie z zapaścią.</u>
<u xml:id="u-179.3" who="#PoselMaciejOrzechowski">O dystrybucji tych leków dowiedziałem się dzięki zajęciu się tą sprawą przez leszczyńskie Radio Elka, a więc radio z okręgu, który reprezentuję, gdyż obok Sopotu, Kwidzyna, Białegostoku, Krakowa i Rzeszowa to właśnie Leszno znalazło się wśród miejscowości, gdzie te sklepy zostały otwarte.</u>
<u xml:id="u-179.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-179.5" who="#PoselMaciejOrzechowski">Moje pytanie, panie ministrze, jest następujące: Jakie działania w tej kwestii - gdyż według najnowszych danych pięć krajów europejskich już sobie z tym poradziło, są to Belgia, Dania, Grecja, Szwecja i Malta - będą podejmowane lub są podejmowane przez Ministerstwo Zdrowia celem zakazu produkcji, ale też dystrybucji i sprzedaży preparatów zawierających te substancje?</u>
<u xml:id="u-179.6" who="#PoselMaciejOrzechowski">Wiemy również o tym, że już w marcu tego roku Komisja Europejska zaleciła tego typu wdrożenie monitorowania tych substancji, a Europejskie Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii w Lizbonie zajmuje się rozpoznawaniem kolejnych preparatów, które pojawiają się i będą się pojawiać na naszym rynku. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-180">
<u xml:id="u-180.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-180.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos zabierze podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia pan Adam Fronczak.</u>
<u xml:id="u-180.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-181">
<u xml:id="u-181.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaAdamFronczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Oczywiście, panie pośle, działania zostały podjęte - zostały podjęte w momencie, kiedy Europejskie Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii w Lizbonie wiosną tego roku poinformowało o tym, że benzylopiperazyna jest substancją, która ma cechy narkotyczne i powinna być umieszczana na odpowiednich listach substancji objętych zakazem swobodnego rozprzestrzeniania się ich w tzw. dietetycznych preparatach, bo tak często się one nazywają, czy też powszechnie zwanych dopalaczami.</u>
<u xml:id="u-181.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaAdamFronczak">W Polsce Krajowe Biuro do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii zajęło się tą sprawą i w związku z tym wdrożony został tryb legislacyjny i chcę państwa poinformować, że w wyniku tego jeszcze dzisiaj podpisywałem do pana ministra Berka pismo z prośbą o jak najpilniejsze przedstawienie znowelizowanej ustawy wraz z załącznikiem, gdzie znajduje się benzylopiperazyna, na posiedzeniu Rady Ministrów. Tak że mam nadzieję, że w trybie pilnym po posiedzeniu trafi to do parlamentu i będziemy mogli mieć krótką ścieżkę legislacyjną w celu jak najszybszego opublikowania zmienionej ustawy i od tego momentu zakres działań, które będą podjęte, jest bardzo szeroki.</u>
<u xml:id="u-181.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaAdamFronczak">Chcę również powiedzieć, że w ramach Rady do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii, powołanej przez pana premiera Tuska, której mam przyjemność być przewodniczącym, kilka tygodni temu zwołaliśmy tak ad hoc posiedzenie zarządu, na którym ustaliliśmy również pewne kierunki działania, a mianowicie 18 listopada cała Rada do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii będzie obradować. Tematem spotkania będą przede wszystkim działania, które musimy wypracować, metody przeciwdziałania skutkom obrotu suplementami diety. Natomiast na tym krótkim spotkaniu kilka tygodni temu ustaliliśmy, że ministerstwo zleci kontrolę sklepów oferujących suplementy diety, dopalacze w celu ustalenia stopnia zagrożenia powodowanego przez dopuszczenie do handlu substancji reklamowanych jako legalne środki psychoaktywne o, jak to jest przedstawiane przez sprzedających, zastosowaniu nieprzeznaczonym dla ludzi. To jest po prostu coś nieprawdopodobnego, bo to sprzedaje się, to kupują ludzie, natomiast nie jest to przeznaczone dla ludzi. Sprzedawcy myślą, że w ten sposób zwalniają się z odpowiedzialności. W związku z tym powstaje pytanie: Dla kogo? Dla kolekcjonerów - pada odpowiedź. Kolekcjonerów tabletek, kapsułek? No, może ktoś lubi stawiać to na półce, ale wiadomo, że to jest próba obejścia sprawy.Natomiast w zespole pracuje również generał Rapacki i ustaliliśmy, że Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji zanalizuje formy zapobiegania handlowi suplementami diety i dopalaczami w sklepach internetowych. Policja już rozpoczęła działania prewencyjne w celu ustalenia miejsc, gdzie i w jaki sposób można takie dopalacze pozyskać. Tak że to są te podstawowe działania.</u>
<u xml:id="u-181.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaAdamFronczak">Chciałbym jeszcze zwrócić uwagę na to, że główny inspektor farmaceutyczny powołał zespół zajmujący się oceną substancji, które mogą być niebezpieczne dla życia i zdrowia naszych obywateli. I też są wypracowywane metody, które mają w pewnym stopniu zapobiegać rozprzestrzenianiu się substancji niebezpiecznych dla zdrowia. Chcę powiedzieć również, że podstawą światowej kontroli w obszarze środków odurzających, substancji psychotropowych i prekursorów narkotyków są trzy międzynarodowe konwencje Organizacji Narodów Zjednoczonych, tj. Jednolita konwencja o środkach odurzających z 1961 r. sporządzona w Nowym Jorku, Konwencja o substancjach psychotropowych sporządzona w Wiedniu 21 lutego 1971 r. i Konwencja Narodów Zjednoczonych o zwalczaniu nielegalnego obrotu środkami odurzającymi i substancjami psychotropowymi sporządzona w Wiedniu w 1988 r. Te akty zostały ratyfikowane przez stronę polską. Na ich bazie opracowano przepisy, które są bardzo czytelne, bardzo jasne, i sądzę w związku z tym, że substancje psychoaktywne, które będą pojawiać się w Polsce, będziemy starali się w miarę szybko eliminować. Natomiast z ustawą zawsze wiąże się pewna droga legislacyjna, która trwa. Niemniej, z tego co nam wiadomo, w tej chwili rozpoczęła się akcja promocyjna dopalaczy, ale nie osiągnęła jeszcze zapowiadanego apogeum, tak że myślę, że zdążymy na czas z legislacją, aby można było w sposób efektywny tę substancję z naszego rynku wyeliminować. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-181.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-182">
<u xml:id="u-182.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-182.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pytanie dodatkowe pani poseł Ewa Drozd.</u>
<u xml:id="u-182.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-183">
<u xml:id="u-183.0" who="#PoselEwaDrozd">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Cieszy fakt, że będzie nowelizowana ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii i to, że dzięki tej ustawie znajdziemy się wśród krajów Europy, gdzie będą to środki zakazane. Ale czy to rozwiąże problem? Myślę, że nie do końca. Dopalacze to substancje projektowane komputerowo, bardzo szybko można zmodyfikować cząsteczki, zmienić nazwę i sprzedawać je już jako zupełnie legalne produkty. Stąd też moje pytania: Czy przygotowywana nowelizacja ustawy będzie zabezpieczać przed taką ewentualnością i w jaki sposób oraz kto dokładnie według ministerstwa powinien zająć się monitorowaniem nowych, niebezpiecznych dla zdrowia, szczególnie dla młodych ludzi, substancji? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-184">
<u xml:id="u-184.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-184.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę pana ministra o udzielenie odpowiedzi na dodatkowe, trudniejsze pytania.</u>
</div>
<div xml:id="div-185">
<u xml:id="u-185.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaAdamFronczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Oczywiście dobrze by było, gdybyśmy mogli przewidzieć, że złodziej zaatakuje, i złapać go, zanim coś ukradnie. Tak jest troszeczkę z tymi substancjami, ponieważ piperazyna to jest substancja pierścieniowa, w przypadku której można podstawiać różnego rodzaju rodniki. Tu grupa BN, w pozycji N-benzylowa, powoduje, że wykazuje ona działanie dokładnie dziesięć razy słabsze od amfetaminy, ale przy odpowiedniej dawce i częstotliwości zażywania osoby zażywające mogą osiągnąć pożądane efekty. W związku z tym trudno jest przeprowadzić na poziomie legislacyjnym działania prewencyjne, które miałyby doprowadzić do tego, że przewidzimy wytworzenie nowych substancji. To jest tak, jakby można było przewidzieć wynalezienie nowych leków. I dlatego my przyspieszamy, powiem, w jaki sposób. Właśnie ten zespół wybitnych fachowców, który powstał, składający się z toksykologów i farmakologów, na bazie inspektoratu farmaceutycznego, już w tej chwili analizuje różnego rodzaju inne substancje, właśnie pochodne piperazyny. To jest analiza toksykologiczna, farmakologiczna. Te substancje zostaną przedstawione ministrowi zdrowia jako stwarzające potencjalne zagrożenie. Jeżeli się okaże w wyniku tych badań, że któraś z nich wykazuje działania narkotyzujące, to przy pogłębieniu pewnych procedur jesteśmy w stanie dość szybko włączyć już kolejny proces legislacyjny na poziomie ustawowym, ponieważ prawo jest tak skonstruowane, że nie widzimy możliwości, aby w jakimś takim otwartym katalogu dość szybko te sprawy załatwić. To musi być jednak w ustawie i wtedy również dla wymiaru sprawiedliwości, szanowni państwo, jest to ważne, ponieważ ci, którzy ścigają, i ci, którzy potem osądzają, powołują się na akty prawne. Akt ustawowy jest tym aktem, który daje jak gdyby zdecydowanie większą siłę, że tak powiem, argumentacji co do nielegalnego procederu rozprzestrzeniania tych substancji i powodowania, że pewne osoby dostarczają je innym osobom. To jest taki rodzaj zakamuflowanego dilerstwa, można powiedzieć, innych substancji, które w sposób legalny są dopuszczone do obrotu w pierwszej fazie. Tak że myślę, że musimy mieć oczy szeroko otwarte. Nasze służby, zarówno te, które zajmują się oceną tych produktów, jak i te, które są w stanie je w miarę szybko wyeliminować, są w pogotowiu. Myślę, że ta sytuacja udrożniła nowe kanały informacji o przebiegu działań, które są prowadzone na kilku poziomach w sposób skoordynowany na szczeblu Rady do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii, o której wspominałam wcześniej. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-185.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-186">
<u xml:id="u-186.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo, panu ministrowi.</u>
<u xml:id="u-186.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Posłowie Beata Szydło, Grzegorz Tobiszowski i Adam Gawęda z klubu Prawo i Sprawiedliwość w sprawie zaniechania przez rząd PO-PSL inwestycji w górnictwie, braku węgla na polskim rynku, a także znacznego wzrostu jego cen, który będzie skutkował istotnym zwiększeniem kosztów utrzymania gospodarstw domowych i obniżeniem konkurencyjności polskich przedsiębiorców. Pytania i problem posłowie kierują do prezesa Rady Ministrów.</u>
<u xml:id="u-186.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Jako pierwsza pani poseł Beata Szydło.</u>
<u xml:id="u-186.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-187">
<u xml:id="u-187.0" who="#PoselBeataSzydlo">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sytuacja w tej chwili jest taka, że przed kopalniami ustawiają się kolejki po węgiel, nawet przez kilka dni, odbiorcy się skarżą, że muszą czekać. Węgla nie ma, a jeżeli już jest, to jego ceny są bardzo wysokie i wielu odbiorców po prostu nie stać na to, żeby kupić odpowiednią ilość. Będą rosły również ceny węgla dla odbiorców przemysłowych, elektrowni, elektrociepłowni. To wszystko odbije się na budżetach domowych Polaków. Spółki węglowe narzekają, że ta sytuacja wynika przede wszystkim z tego, że nie mają możliwości wydobywczych. Mogłyby więcej wydobywać, gdyby były zapewnione odpowiednie pieniądze przeznaczone na inwestycje w kopalniach. Tymczasem minister finansów pan Jan Vincent-Rostowski podjął decyzję o nieprzeznaczaniu środków z budżetu państwa na inwestycje w górnictwie w budżecie na rok 2009. Chodzi o kwotę ponad 800 mln zł.</u>
<u xml:id="u-187.1" who="#PoselBeataSzydlo">Pan premier Pawlak stwierdził, że taka decyzja wydaje się rzeczą absurdalną w sytuacji, kiedy na rynku brakuje węgla, bardzo szybko trzeba zastanowić się, jak poszukać środków na niezbędne inwestycje w kopalniach. Trzeba zaznaczyć również, że na publiczną pomoc zgodziłaby się Komisja Europejska, ale jest jeden warunek, że te pieniądze muszą zostać przyznane do 2010 r. W związku z powyższym sytuacja na dzień dzisiejszy jest taka, że prawdopodobnie węgla będzie coraz mniej i będzie on coraz droższy. Dzisiaj odczuwają to przede wszystkim ci, którzy muszą go kupić do ogrzewania swoich mieszkań, jutro wzrośnie cena energii cieplnej, a być może czekają nas również podwyżki prądu. Pytanie moje jest następujące: Jak rząd zamierza rozwiązać problem braku węgla na rynku i jego wzrastających cen? Czy w resorcie zostały już podjęte jakieś decyzje, które mogą być dla Polaków korzystne? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-188">
<u xml:id="u-188.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-188.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Odpowiedzi udzieli podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów pan Jacek Dominik.</u>
<u xml:id="u-188.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-189">
<u xml:id="u-189.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowJacekDominik">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odpowiadając na pytanie, chciałbym właśnie skorygować ten element pytania - to nie jest kompletne zaniechanie przeznaczenia środków na finansowanie inwestycji w górnictwie, tzw. inwestycji początkowych. Natomiast w projekcie budżetu na 2009 r. faktycznie nie zostały przewidziane środki na dofinansowanie działań związanych z rozpoczęciem tych inwestycji początkowych. Chciałbym zwrócić uwagę na pewien reżim prawny, jaki temu towarzyszy. Otóż takie dofinansowanie może stanowić maksymalnie tylko 30% kosztów inwestycji, to wynika z przepisów prawa wspólnotowego. Żeby taka pomoc publiczna w postaci dofinansowania z budżetu państwa była możliwa, to przede wszystkim przedsiębiorstwa, które o taką pomoc się ubiegają, muszą przedstawić plany operacyjne i plany finansowe pokazujące, że taka inwestycja jest niezbędna w celu zapewnienia efektywności ekonomicznej tych jednostek. Do dnia dzisiejszego takie plany do Ministerstwa Finansów nie wpłynęły. Czyli pierwsza podstawa formalna, żeby móc rozpocząć dyskusję na temat zapewnienia środków, jest taka - muszą być przekazane przez właściwe podmioty odpowiednie plany. Dopiero po analizie tych planów można przeznaczyć kwoty i, podkreślam, to jest maksymalnie tylko 30% kosztów inwestycji. Czyli jeżeli inwestycja nie zostanie zrealizowana albo jeżeli od początku nie będzie zagwarantowane dalsze 70% środków na tę inwestycję, to cała kwota przekazana z budżetu państwa będzie i tak pomocą publiczną nielegalną, która w przyszłości będzie musiała zostać zwrócona. A więc to jest pierwsze uwarunkowanie co do tego, kiedy można te pieniądze przekazać. Ponieważ tych planów jeszcze nie ma i nie jest jeszcze wydane odpowiednie rozporządzenie ministra gospodarki określające szczegółowe warunki i tryb przyznawania tego typu pomocy, minister finansów nie mógł podjąć innej decyzji, nie mógł wpisać do budżetu środków, o które jeszcze tak naprawdę formalnie nikt do niego nie występował z kompletną dokumentacją, która mogłaby pozwolić ocenić, na ile te plany są realne i ile faktycznie tych pieniędzy będzie potrzebnych. Natomiast pozostałe elementy związane z finansowaniem górnictwa, wynikające z ustawy o modernizacji górnictwa węgla kamiennego są realizowane w budżecie państwa i odpowiednie środki obligatoryjne zostały zabezpieczone w budżecie na rok 2009. Ten wydatek jest natomiast wydatkiem fakultatywnym, który zgodnie z przepisami tej ustawy może być poniesiony, o ile budżet państwa będzie miał takie możliwości.</u>
<u xml:id="u-189.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowJacekDominik">I chciałbym teraz zwrócić uwagę na dosyć specyficzną sytuację, jaką mamy z budżetem na rok 2009. Otóż jest to budżet, który pojawia się w pierwszym roku spowolnienia, dosyć istotnego spowolnienia gospodarczego ogólnie na świecie, tym samym również spowolnienia gospodarczego w Polsce, co powoduje zmniejszenie dochodów budżetu państwa. Czyli istnieje przesłanka do tego, żeby jednak nie wypłacać tych pieniędzy w 2009 r. - poza formalnymi przesłankami, o których wcześniej mówiłem, przesłanka ekonomiczna, bo po prostu w budżecie nie ma tych pieniędzy, a ustawodawca zobowiązał ministra finansów do przekazania tych środków, o ile to będzie możliwe. Poza tym jest to też pierwszy budżet, który będzie realizowany jako budżet pokazujący drogę i możliwość wejścia Polski w roku 2012 do strefy euro, czyli jest to jeden z kolejnych, ale pierwszy bardzo restrykcyjny budżet, który ma na tyle umożliwić zmniejszenie deficytu budżetowego, żeby ten cały ambitny plan był realny. A więc nakłada się kilka elementów.</u>
<u xml:id="u-189.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowJacekDominik">Chciałbym też zwrócić uwagę na jeszcze jedną przesłankę. Otóż w tej chwili jest bardzo dobra koniunktura na węgiel na świecie. Ceny węgla znacząco poszły w górę, co powinno spowodować znaczące zyski kopalń. Natomiast tego do końca nie obserwujemy. Były zyski generowane w kopalniach w latach poprzednich, które umożliwiały zabezpieczenie tych środków na podjęcie niezbędnych inwestycji w chwili obecnej, natomiast one zostały w większości przeznaczone tylko i wyłącznie na podwyżki. Kopalnie nie zostawiły sobie żadnego zabezpieczenia finansowego na to, żeby się rozwijać w przyszłości. Dofinansowanie z budżetu państwa to jest tylko 30%. Jeżeli nie mają w tej chwili żadnych środków własnych, to oczywiście i tak by nie mogły go uzyskać, a jeżeli mają 70% własnych środków, to równie dobrze mogą ubiegać się też o finansowanie na rynku finansowym. Jest dobra koniunktura i jest możliwość uzyskania dodatkowych środków z kredytów bankowych bądź od różnych inwestorów. To nie jest tak, że finansowanie z budżetu jest jedyną możliwością.</u>
<u xml:id="u-189.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowJacekDominik">Tutaj też pojawia się kwestia analizy dotychczasowego systemu i programu restrukturyzacji górnictwa - czy to jest to, do czego dążymy od kilku lat, wydając olbrzymie pieniądze publiczne, skoro po kilku latach realizacji planu restrukturyzacji kopalnie nie są w stanie same finansować niezbędnych dla siebie inwestycji rozwojowych.</u>
<u xml:id="u-189.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-189.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowJacekDominik"> My cały czas to finansujemy; nie chcę już przytaczać kwot, bo na pewno są one państwu dobrze znane, ale to są naprawdę miliardy - a to są pieniądze podatników - w ostatnich latach przekazane z budżetu państwa. I co osiągamy po kilku latach restrukturyzacji? To, że nadal nie ma tych pieniędzy w kopalniach, a celem restrukturyzacji sektora górniczego miało być to, że te spółki przejdą na zasady rynkowe i będą finansować się na zasadach rynkowych. W sytuacji zwyżki cen i wzrostu koniunktury na rynku węgla kamiennego okazuje się, że efekt dla kopalni jest dokładnie odwrotny, one mają coraz mniej pieniędzy. Troszeczkę dziwny to układ i troszeczkę niezrozumiała sytuacja. Ale to się da wytłumaczyć, kiedy się weźmie pod uwagę, że od kilku lat nie były zabezpieczane środki na niezbędne inwestycje. Stąd jest ten problem. Natomiast jeżeli tych pieniędzy nie ma w kopalniach, to naprawdę 30% dofinansowania z budżetu państwa tego problemu nie rozwiąże, bo to będzie pomoc niedozwolona, którą w przyszłości trzeba będzie zwrócić do budżetu państwa.</u>
<u xml:id="u-189.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowJacekDominik">Jeżeli plany rzeczywiście się pojawią i będą wiarygodne od strony finansowej, to nic nie stoi na przeszkodzie, żeby zabezpieczyć odpowiednie środki w budżecie na rok 2010. I to będzie to, o czym mówią też akty prawne Komisji Europejskiej, będzie to możliwe do sfinansowania i Polska nic nie straci na tym. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-190">
<u xml:id="u-190.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-190.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dodatkowe pytanie, pan poseł Grzegorz Tobiszowski.</u>
<u xml:id="u-190.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-191">
<u xml:id="u-191.0" who="#PoselGrzegorzTobiszowski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! Po pańskiej wypowiedzi, iż nie jest to zasadne i właściwie cały problem w górnictwie polega tylko na zarządzaniu przez samych menedżerów górnictwa, powstaje pytanie, na jakiej podstawie pan premier Pawlak wnosił jako wicepremier i minister gospodarki, któremu podlega górnictwo, o bodajże 600 mln - czy 800, niech pan doprecyzuje, bo pojawiła się wielkość 600 mln; z tego, co się dowiedziałem, to o 800 mln wnosił - o to, aby w budżecie pojawiły się środki, te 30%, na inwestycje początkowe - na inwestycje. 2/3 spółki węglowe muszą same wyłożyć. I to nie jest tak, że to budżet państwa dźwiga cały problem - już nie restrukturyzacji, bo chcę podkreślić, że nie jesteśmy na etapie restrukturyzacji górnictwa, mamy strategię dla górnictwa i energetyki.</u>
<u xml:id="u-191.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-191.2" who="#PoselGrzegorzTobiszowski">I chcę panu, panie ministrze, uświadomić jedną rzecz. Oczywiście jeśli nie będzie pomocy na inwestycje początkowe z budżetu państwa, to moim zdaniem branża się obroni - obroni się podwyżkami cen węgla, a 10-procentowa podwyżka cen węgla skutkuje 3-procentową podwyżką cen energii elektrycznej. Mówiono o tym ostatnio na konferencji, parę dni temu. Musimy też mieć świadomość, że możemy jeszcze prawie o 50% podnieść cenę węgla w Polsce i będziemy konkurencyjni w stosunku do cen węgla na rynkach światowych - to też jest informacja z tej konferencji dotyczącej branży energetycznej i górniczej. I zauważcie państwo, że podwyżki cen energii w Polsce będą powodować negatywne zjawiska nie w branży górniczej, ale w całym społeczeństwie, i to wtedy, kiedy mamy trudną sytuację na rynkach finansowych.</u>
<u xml:id="u-191.3" who="#PoselGrzegorzTobiszowski">I, panie ministrze, nie można mówić, w jaki sposób...</u>
</div>
<div xml:id="div-192">
<u xml:id="u-192.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pytanie, pytanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-193">
<u xml:id="u-193.0" who="#PoselGrzegorzTobiszowski">...w jaki sposób przejedzono pieniądze w branży górniczej, bo zauważmy, jakie ta branża przeszła doświadczenia. Dzisiaj w tej branży nie ma nadwyżki produkcji węgla, a przez zamykanie kopalni doszliśmy do tego, że nie mamy wystarczającej ilości węgla na rynku polskim.</u>
<u xml:id="u-193.1" who="#PoselGrzegorzTobiszowski">Pytanie było na początku: Na jakiej podstawie pan premier Pawlak zwrócił się z wnioskiem o owe 600 bądź 800 mln zł, jeśli nie było planów finansowych, które były podstawą do przyznania tych środków? Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-193.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-194">
<u xml:id="u-194.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-194.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę pana ministra o udzielenie odpowiedzi na dodatkowe pytanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-195">
<u xml:id="u-195.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowJacekDominik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mnie jest trudno odpowiedzieć na to pytanie w imieniu premiera Pawlaka, na jakiej podstawie on zwrócił się z wnioskiem. Ja tylko mogę powiedzieć, że do tej pory nie wpłynęły do Ministerstwa Finansów takie plany, które są wymagane rozporządzeniem unijnym do dokonania odpowiedniej oceny i do przygotowania odpowiedniego zabezpieczenia finansowego. Żeby takie środki zabezpieczyć w budżecie, my musimy najpierw sprawdzić wiarygodność całego planu, a przede wszystkim to, czy pozostałe środki na sfinansowanie tej inwestycji są zabezpieczone i są wiarygodne.</u>
<u xml:id="u-195.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowJacekDominik">A więc ja mogę odpowiadać tylko za tę część, za którą odpowiada minister finansów. My takich planów nie dostaliśmy. Prawdopodobnie premier Pawlak widział takie plany albo wie, na jaką kwotę one mniej więcej mogłyby być, dlatego prawdopodobnie zwracał się z wnioskiem, ale nie jestem w tej chwili w stanie odpowiedzieć na to pytanie. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-196">
<u xml:id="u-196.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-196.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Posłowie Krzysztof Gadowski i Wojciech Saługa z Platformy Obywatelskiej w sprawie realizacji ustawy o ekwiwalencie pieniężnym z tytułu prawa do bezpłatnego węgla dla osób uprawnionych z przedsiębiorstw robót górniczych oraz wniosków płynących z orzecznictwa sądów apelacyjnych w sprawach o przyznanie ekwiwalentu pieniężnego za deputaty węglowe na podstawie jej przepisów. Pytania i problem do ministra gospodarki.</u>
<u xml:id="u-196.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Krzysztof Gadowski, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-197">
<u xml:id="u-197.0" who="#PoselKrzysztofGadowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-197.1" who="#PoselKrzysztofGadowski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pani Minister! 6 lipca 2007 r. Sejm uchwalił ustawę o ekwiwalencie pieniężnym z tytułu prawa do bezpłatnego węgla dla osób uprawnionych z przedsiębiorstw robót górniczych. Ustawa ta weszła w życie 29 sierpnia 2007 r. Jej przedmiotem była realizacja postanowień wyroku Trybunału Konstytucyjnego z grudnia 2005 r.</u>
<u xml:id="u-197.2" who="#PoselKrzysztofGadowski">Przyjmując tę ustawę, mieliśmy nadzieję, że ostatecznie zostanie unormowana kwestia wypłaty ekwiwalentu pieniężnego dla osób uprawnionych z przedsiębiorstw robót górniczych. Cóż, dzisiaj mamy ponad rok od daty, kiedy weszła w życie ta ustawa. Do oddziałów ZUS na Śląsku wpływają dalsze wnioski o wypłatę tego świadczenia. Prawdopodobnie już ponad 13 tys. takich wniosków zostało złożonych. Zdecydowana ich większość spotyka się z negatywną decyzją organów ZUS.</u>
<u xml:id="u-197.3" who="#PoselKrzysztofGadowski">Zgodnie z sugestią przyjętą przez Ministerstwo Gospodarki, jak i oddziały ZUS o tym, że najwłaściwszą drogą we wszystkich przypadkach budzących wątpliwość jest droga sądowego dochodzenia prawa do wypłaty ekwiwalentu, zainteresowani odwołują się od niekorzystnych decyzji do sądów. Powoduje to wszczęcie procedury sądowej i wstrzymanie realizacji wniosków do momentu rozstrzygnięcia spraw w sądach I instancji oraz w sądach apelacyjnych.</u>
<u xml:id="u-197.4" who="#PoselKrzysztofGadowski">Z informacji aktualnie docierających z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz od zainteresowanych wynika, że sądy w coraz większej liczbie spraw orzekają na korzyść osób składających wnioski. W takiej sytuacji Skarb Państwa prawdopodobnie zostaje zobowiązany do wypłaty odsetek za zwłokę związaną z realizacją świadczenia. Narazi to budżet państwa na dodatkowe koszty, których być może udałoby się uniknąć, gdyby nastąpiła nowelizacja ustawy w świetle tych orzeczeń.</u>
<u xml:id="u-197.5" who="#PoselKrzysztofGadowski">W związku z powyższym chciałbym usłyszeć informację od pana ministra, jak przebiega realizacja wypłaty ekwiwalentu pieniężnego na podstawie wyżej wspomnianej ustawy, jak przedstawia się dotychczasowe orzecznictwo sądów apelacyjnych oraz czy ministerstwo planuje znowelizować ww. ustawę. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-198">
<u xml:id="u-198.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-198.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Odpowiedzi udzieli podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki pan Dariusz Bogdan.</u>
<u xml:id="u-198.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę uprzejmie.</u>
</div>
<div xml:id="div-199">
<u xml:id="u-199.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiDariuszBogdan">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na wstępie pragnę poinformować, że 29 września wpłynęła do Ministerstwa Gospodarki propozycja przygotowana przez Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska dotycząca nowelizacji przepisów ustawy z 6 lipca 2007 r. o ekwiwalencie pieniężnym z tytułu prawa do bezpłatnego węgla dla osób uprawnionych z przedsiębiorstw robót górniczych.</u>
<u xml:id="u-199.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiDariuszBogdan">Projekt ten rozszerza pierwotny krąg osób uprawnionych do wypłaty ekwiwalentu. Niemniej jednak uważamy - ta propozycja wpłynęła trzy dni - że w pierwszej kolejności należy ją przejrzeć z punktu widzenia legislacyjnego, a następnie również pod kątem kształtowania się linii orzecznictwa sądowego. W związku z tym jakakolwiek opinia w kwestii propozycji zmian tejże ustawy jest naszym zdaniem chwilowo jeszcze przedwczesna.</u>
<u xml:id="u-199.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiDariuszBogdan">Ustawa o ekwiwalencie pieniężnym z tytułu prawa do bezpłatnego węgla dla osób uprawnionych z przedsiębiorstw robót górniczych została uchwalona przez Sejm jako projekt rządowy. Pierwotnie rządowy projekt ustawy zakładał wypłacenie ekwiwalentu tylko za 2002 r., tj. zgodnie z orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego. W toku prac parlamentarnych rozszerzono zakres, w jakim wypłacany będzie ekwiwalent pieniężny dla emerytów i rencistów z przedsiębiorstw robót górniczych, tj. włącznie do 2015 r.</u>
<u xml:id="u-199.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiDariuszBogdan">Zgodnie z wolą Wysokiej Izby oraz projektodawców, jaką zawarto w uzasadnieniu do tejże ustawy, przywrócenie prawa do ekwiwalentu pieniężnego miałoby dotyczyć tylko bardzo wąskiej grupy osób z przedsiębiorstw robót górniczych, tj. osób, które ten ekwiwalent faktycznie pobierały i utraciły go w 2001 r. w wyniku niekonstytucyjnej zmiany przepisów rangi ustawowej.</u>
<u xml:id="u-199.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiDariuszBogdan">Aktualnie orzecznictwo sądowe zmierza w kierunku rozszerzenia kręgu osób uprawnionych do ekwiwalentu. Spowodowane jest to faktem, iż nie wszystkie przedsiębiorstwa robót górniczych przed 1999 r. skutecznie wypowiedziały stosowanie postanowień zbiorowego prawa pracy w stosunku do swoich emerytów i rencistów.</u>
<u xml:id="u-199.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiDariuszBogdan">Ministerstwo Gospodarki posiada informacje, iż do dnia 27 czerwca 2008 r. wniesiono ponad 9 tys. odwołań do sądów okręgowych, z czego dotychczas w ponad 1800 przypadkach rozstrzygnięto na korzyść świadczeniobiorców, a w ponad 1700 przypadkach na korzyść ZUS. Różnorodność rozstrzygnięć sądów powszechnych podyktowana jest koniecznością rozpatrywania każdej sprawy w sposób indywidualny, z uwzględnieniem odrębnego dla każdej osoby stanu faktycznego i prawnego.</u>
<u xml:id="u-199.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiDariuszBogdan">Informuję, iż na podstawie przepisów obecnie obowiązującej ustawy ZUS wypłacił ekwiwalent pieniężny 972 osobom uprawnionym w roku 2007 oraz 1606 osobom w roku 2008. Sądowa kontrola decyzji ZUS stwarza realną możliwość weryfikacji posiadanych uprawnień lub też ich brak. Kwestie wydania decyzji administracyjnych, a także weryfikacji uprawnień byłych pracowników przedsiębiorstw robót górniczych oczywiście nie należą do kompetencji Ministerstwa Gospodarki. Są to bowiem kompetencje przyznane ustawą ZUS.</u>
<u xml:id="u-199.7" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiDariuszBogdan">W chwili obecnej linia orzecznicza sądów powszechnych dopiero się kształtuje. Pełne ukształtowanie się tej linii wymaga czasu. Ministerstwo Gospodarki jako dysponent środków budżetowych współpracuje w tym zakresie z właściwymi komórkami organizacyjnymi ZUS. Bardzo dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-200">
<u xml:id="u-200.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-200.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pytanie dodatkowe, pan poseł Wojciech Saługa.</u>
<u xml:id="u-200.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-201">
<u xml:id="u-201.0" who="#PoselWojciechSaluga">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-201.1" who="#PoselWojciechSaluga">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Ja widziałem ustawę, którą złożył Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska. Ona dotyczy innych zagadnień. Tak więc myślę, że tą ustawą nie załatwimy tego problemu.</u>
<u xml:id="u-201.2" who="#PoselWojciechSaluga">Pytanie do pana ministra mam natomiast takie: Czy pan minister widzi, gdzie tkwi problem, bo może to my popełniliśmy błąd kiedyś, w tamtej kadencji, źle konstruując przepisy tej ustawy, że ZUS nie wypłaca tych środków, tylko pozwala na to, żeby kierować sprawy do sądów? I czy nie lepsze, bardziej właściwe, a z pewnością bardziej przyjazne, jeśli chodzi o wyjście w kierunku ludzi, byłoby zachowanie ZUS zgodnie z istniejącym już orzecznictwem, a nie zapychanie i tak już przeciążonych sądów 13 tys. spraw na dzień dzisiejszy. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-202">
<u xml:id="u-202.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-202.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
</div>
<div xml:id="div-203">
<u xml:id="u-203.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiDariuszBogdan">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jest bardzo prawdopodobne, że może nie tyle popełniono błąd, co przepisy nie są absolutnie jednoznaczne i to powoduje ten pewien dualizm, jeżeli chodzi o interpretację ustawy jako takiej. Przyznam uczciwie, że aktualnie ta kwestia jest przedmiotem bardzo głębokiej analizy Biura Prawnego Ministerstwa Gospodarki i o wynikach tej analizy oczywiście panowie posłowie będą indywidualnie powiadomieni.</u>
<u xml:id="u-203.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiDariuszBogdan">Pragnę podkreślić to, co już mówiłem. W 2007 r. wypłacono 972 ekwiwalenty na kwotę 800 tys. zł, w 2008 r. ta liczba wynosiła już 1606 ekwiwalentów na łączną wartość 1435 tys. zł. Bardzo dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-204">
<u xml:id="u-204.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-204.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Posłowie Magdalena Kochan, Izabela Katarzyna Mrzygłocka i Sławomir Piechota z Platformy Obywatelskiej zadadzą pytanie w sprawie działań podejmowanych przez rząd i inne instytucje publiczne w celu przeciwdziałania wszelkim formom przemocy wobec dzieci - do ministra pracy i polityki społecznej.</u>
<u xml:id="u-204.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pani poseł Katarzyna Mrzygłocka.</u>
</div>
<div xml:id="div-205">
<u xml:id="u-205.0" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Jak wynika ze statystyk, do których udało mi się dotrzeć, tylko 1/3 pedagogów szkolnych zdecydowała się zawiadomić Policję o stwierdzeniu przemocy wobec dzieci. Jedynie w przypadku stwierdzonej przemocy seksualnej na zgłoszenie zdecydowało się 60% pedagogów. Oczywiście powinno to oscylować wokół 100%. Stąd wynika pytanie o to, jakie działania zamierza podjąć resort polityki społecznej, aby upowszechnić wśród tzw. grup pierwszego kontaktu wiedzę praktyczną o zachowaniu w przypadku stwierdzenia przemocy wobec dzieci.</u>
<u xml:id="u-205.1" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Drugie pytanie dotyczy tego, kto, w jaki sposób i kiedy wyegzekwuje konieczną w tym zakresie współpracę Policji, szkoły, służb pomocy społecznej, sądów rodzinnych, lekarzy i innych instytucji.</u>
</div>
<div xml:id="div-206">
<u xml:id="u-206.0" who="#PoselMagdalenaKochan">Panie Marszałku! Pani Minister! Pani poseł Mrzygłocka podkreśliła, jaką wagę, jakie znaczenie ma koordynacja służb odpowiedzialnych za pierwszą reakcję na każde oznaki przemocy wobec dzieci, ale potwierdzają to też kolejne dramatyczne doniesienia prasowe, jak choćby o 14-latkach z Poznania pozbawionych opieki psychologicznej, a molestowanych przez swojego trenera. Trwa spór kompetencyjny dotyczący tego, czy ma tę pomoc psychologiczną zapewnić sąd, prokuratura, szkoła czy może odżegnujący się zresztą od wszelkiej pomocy tym dziewczynkom klub sportowy. Potwierdzają to doniesienia także o tym, że często zdarzają się przypadki przemocy wobec dzieci niepełnosprawnych w klasach integracyjnych. Pan nauczyciel wychowania fizycznego potrafi powiedzieć do niepełnosprawnego chłopca: Jeśli chcesz być traktowany jak wszyscy, to jak wszyscy skacz przez kozła.</u>
<u xml:id="u-206.1" who="#PoselMagdalenaKochan">Cieszy mnie obecność rzecznika praw dziecka. Myślę, że te sprawy będą wyjaśniane przez niego jednostkowo i natychmiast, ale problemem jest narastająca przemoc w instytucjonalnej opiece nad dziećmi, do której należą domy dziecka, w instytucjach tego rodzaju.</u>
<u xml:id="u-206.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-206.3" who="#PoselMagdalenaKochan"> Tutaj doniesienia prasowe są także dramatyczne: samobójstwo 18-latka, wychowanka domu dziecka w Szczecinie, problem kierowania wychowanków domów dziecka sprawiających kłopoty wychowawcze do szpitali psychiatrycznych, choć nie wymagają oni według decyzji psychiatrów leczenia psychiatrycznego, a objawy agresji, na którą reagują agresją, są tak naprawdę wołaniem o pomoc i miłość, której ta instytucja nawet przy wielkim zaangażowaniu wychowawców tam pracujących nie jest w stanie dzieciom zapewnić.</u>
</div>
<div xml:id="div-207">
<u xml:id="u-207.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-208">
<u xml:id="u-208.0" who="#PoselMagdalenaKochan">Jak wobec tego - kończę pytanie - zapanować nad tym zjawiskiem? Jak usunąć przyczyny przemocy wobec dzieci? Jakie są zamierzenia rządu w tej kwestii?</u>
</div>
<div xml:id="div-209">
<u xml:id="u-209.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-209.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Odpowiedzi udzieli podsekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej pani Agnieszka Chłoń-Domińczak.</u>
<u xml:id="u-209.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-210">
<u xml:id="u-210.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Problem krzywdzenia i bicia dzieci jest chyba jednym z najbardziej bolesnych i dotkliwych społecznych problemów, z jakimi mamy do czynienia w Polsce, i problemem, który szczególnie ostatnio faktycznie jest często pokazywany chociażby za pośrednictwem mediów, co jest bardzo dobre. Myślę, że to stanowi pewien element uwrażliwiania wszystkich na te najtrudniejsze i najbardziej bolesne kwestie, które mogą się pojawić.</u>
<u xml:id="u-210.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">W roku bieżącym, podobnie jak w latach poprzednich, ministerstwo pracy realizuje ˝Krajowy program przeciwdziałania przemocy w rodzinie˝, którego głównym celem jest zmniejszenie zjawiska krzywdzenia dzieci w Polsce. W ramach działań związanych z programem i także, powiedziałabym, pewnych deklaracji, które padły z ust pana premiera Tuska 2 maja 2008 r. w orędziu, przygotowany został raport dotyczący krzywdzenia dzieci w Polsce. Raport ten został opracowany w lipcu br. i opisuje kilka elementów: diagnozę zjawiska przemocy w rodzinie wobec dzieci wystawioną na podstawie badań przeprowadzonych przez odpowiednią firmę badawczą, działania rządu na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie, podejmowanie na szczeblu wojewódzkim działań na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie wobec dzieci i opis działań samorządów lokalnych oraz organizacji pozarządowych jako przykładu dobrych praktyk.</u>
<u xml:id="u-210.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Nie będę się skupiać na wynikach tego badania, raport jest oczywiście dostępny, natomiast chciałabym powiedzieć o tym, jakie są konsekwencje realizacji czy konsekwencje wynikające z wniosków, które z tych badań płyną.</u>
<u xml:id="u-210.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">W trakcie przeprowadzonych badań poruszono zagadnienie dotyczące działań podejmowanych w pracy zawodowej w stosunku do ofiar i sprawców przemocy i sposobów pomocy dzieciom ofiarom przemocy z perspektywy pracowników pierwszego kontaktu, jeśli można to tak określić. Do najbardziej aktywnych grup zawodowych, które podejmują działania na rzecz przeciwdziałania krzywdzeniu dzieci, należą policjanci, kuratorzy, pracownicy socjalni, pedagodzy. Nieco mniejsza aktywność jest obserwowana w przypadku pracowników służby zdrowia.</u>
<u xml:id="u-210.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Analiza tych badań, analiza raportu pozwala na wyciągnięcie pewnych wniosków, które stały się podstawą do podejmowania działań w celu zmniejszenia zjawiska krzywdzenia dzieci. Zgadzam się z tym, że działania te powinny mieć charakter wieloaspektowy, wielokierunkowy, interdyscyplinarny.</u>
<u xml:id="u-210.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pierwszą kwestią, którą widzimy, jest kwestia konieczności zmiany postaw społeczeństwa polskiego, uwrażliwienia społeczeństwa na problem krzywdzenia dzieci, wyraźnego wskazania sposobu postępowania w przypadkach stosowania przemocy. Dlatego też w ramach realizacji ˝Krajowego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie˝ rozpoczęto wprowadzanie ogólnopolskiej akcji społecznej, której celem zarówno na poziomie centralnym, jak i lokalnym jest zwiększenie społecznego zaangażowania w sprawy związane z przeciwdziałaniem przemocy, podnoszenie społecznej wrażliwości w odniesieniu do przemocy wobec dzieci, poszerzenie poziomu wiedzy obywateli na temat przemocy wobec dzieci, zmiana postaw rodziców, a także innych osób, które mają do czynienia z dziećmi, podniesienie profesjonalizacji pracowników pierwszego kontaktu, uwrażliwienie tych osób na konieczność reagowania.</u>
<u xml:id="u-210.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Ta kampania została podzielona na trzy etapy. Pierwszym z nich jest kampania, która rozpoczęła się już we wrześniu br. pod nazwą ˝Kocham - nie biję˝. Będzie ona trwała do końca października. Adresatami tej akcji są osoby doznające przemocy, dzieci i młodzież, rodzice, przedstawiciele instytucji zajmujących się przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie i sprawcy przemocy. W kampanii tej poprzez spoty telewizyjne ze znanymi osobami staramy się pokazywać, jak należy właściwie dbać o swoje dziecko.</u>
<u xml:id="u-210.7" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Od listopada do końca grudnia 2008 r. prowadzona będzie kampania skierowana do ogółu społeczeństwa zachęcająca do reagowania na przypadki krzywdzenia dzieci.</u>
<u xml:id="u-210.8" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Od stycznia do kwietnia 2009 r. będzie trwała kolejna kampania edukacyjna skierowana do rodziców na temat wychowywania bez przemocy. To wszystko będzie uzupełnione o działania na poziomie lokalnym, przez marszałków województw, poprzez prowadzenie interdyscyplinarnych szkoleń dla grup zawodowych stykających się z problematyką krzywdzonych dzieci. Opracowane zostaną informatory kierowane zarówno do ofiar przemocy, jak i do tych pracowników, którzy właśnie mają do czynienia z potencjalnym krzywdzeniem dzieci.</u>
<u xml:id="u-210.9" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Dodatkowo przygotowano projekt zmiany ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz odpowiednich zmian kodeksowych. Dokument ten został skierowany do uzgodnień międzyresortowych i mam nadzieję, że w tym miesiącu, najpóźniej w listopadzie, trafi do Wysokiej Izby. W tych zmianach warto zwrócić uwagę na stworzenie warunków prawnych do skutecznej walki ze zjawiskiem krzywdzenia dzieci w Polsce. Chodzi o wprowadzenie zakazu kar cielesnych, zadawania cierpień psychicznych i innych form poniżania dzieci, wprowadzenie obowiązku zgłaszania każdego przypadku zagrożenia zdrowia lub życia dziecka, jako obowiązku obywatelskiego, wprowadzenie konieczności zabierania dziecka przez pracownika socjalnego w asyście policji w przypadku zagrożenia życia lub zdrowia, wprowadzenie ustawowego obowiązku działań w ramach zespołów interdyscyplinarnych tworzonych w samorządach gminnych.</u>
<u xml:id="u-210.10" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-210.11" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Rozwój profilaktyki zapobiegającej krzywdzeniu dzieci, wzmocnienie samorządów gmin w realizacji programów profilaktycznych to jest pierwszy etap. Drugi etap działań profilaktycznych związany jest z wprowadzeniem nowych rozwiązań dotyczących pieczy zastępczej i w ogóle profilaktyki wobec rodzin, które doświadczają problemów wychowawczych. Chodzi o wprowadzenie instytucji asystenta rodziny, który będzie też koordynatorem interdyscyplinarnych zespołów od 2010 r. Będzie się zajmował reagowaniem na pierwsze problemy wychowawcze, które pojawiają się w rodzinie.</u>
<u xml:id="u-210.12" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Istotne jest także stworzenie odpowiednich narzędzi do udzielania skutecznej pomocy krzywdzonym dzieciom. Myślimy tutaj, po pierwsze, o pewnej koordynacji stosowania procedury Niebieskiej Karty, o uspójnieniu stosowania Niebieskiej Karty w przypadku Policji i ośrodków pomocy społecznej, ale także rozszerzenie stosowania tej procedury o przedstawicieli służby zdrowia oraz edukacji, co oznacza, że będzie to pewien zasób wiedzy, który będzie dostępny dla wszystkich instytucji po to, żeby mogły szybciej i skuteczniej reagować, wymieniać się informacją w przypadku, kiedy problem krzywdzenia dzieci zostaje zdiagnozowany. Chodzi też o tzw. niebieskie pokoje, które z kolei będą stanowić odpowiednie miejsce do przesłuchań dzieci i przeciwdziałać wtórnej wiktymizacji, z którą czasami mamy do czynienia. Istotne jest także udzielanie specjalistycznej pomocy dzieciom - ofiarom przemocy, rozwój odpowiedniej infrastruktury pomocowej w środowisku, placówek wsparcia dziennego, specjalistycznych ośrodków wsparcia dla ofiar przemocy. Skuteczne działania skierowane są w końcu do sprawców przemocy, szczególnie przemocy w rodzinie, na rzecz przeciwdziałania krzywdzeniu dzieci, m.in. programy korekcyjno-edukacyjne. Chcielibyśmy, aby sprawcy przemocy byli tymi osobami, które muszą opuścić lokal w przypadku, kiedy następuje problem.</u>
<u xml:id="u-210.13" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Mam nadzieję, że zaproponowane rozwiązania będą skutecznie przeciwdziałać tym problemom, o które dzisiaj pytano. Pozwolą również na lepszą koordynację działań na wszystkich szczeblach, żebyśmy coraz mniej mieli do czynienia z sytuacjami, o które pytały panie, szczególnie pani poseł Kochan. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-210.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-210.15" who="#PoselMagdalenaKochan">(Nie mamy uzupełniających pytań wobec tak wyczerpujących odpowiedzi.)</u>
</div>
<div xml:id="div-211">
<u xml:id="u-211.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo, pani minister.</u>
<u xml:id="u-211.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Wszystkie pytania włączone do porządku dziennego zostały rozpatrzone.</u>
<u xml:id="u-211.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Kończymy rozpatrywanie tego punktu porządku dziennego.</u>
</div>
<div xml:id="div-212">
<u xml:id="u-212.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 19. porządku dziennego: Informacja rządu w sprawie postępów prac w realizacji zadań związanych z zakończeniem reformy emerytalnej (druk nr 756) wraz ze stanowiskiem Komisji Polityki Społecznej i Rodziny (druk nr 931).</u>
</div>
<div xml:id="div-213">
<u xml:id="u-213.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">O zabranie głosu proszę podsekretarza stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej panią Agnieszkę Chłoń-Domińczak w celu przedstawienia informacji.</u>
<u xml:id="u-213.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dużo od pani dzisiaj wymagają, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-214">
<u xml:id="u-214.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Panie marszałku, taki już los ministra. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-214.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Mam przyjemność przedstawić informację rządu w sprawie postępów prac w realizacji zadań związanych z zakończeniem reformy emerytalnej.</u>
<u xml:id="u-214.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Ta informacja została skierowana do Wysokiej Izby 9 lipca br. W związku z tym, ponieważ prace związane z realizacją zadań związanych z zakończeniem reformy emerytalnej toczą się bardzo dynamicznie, pozwolę sobie skupić się bardziej na tych elementach, które, powiedziałabym, są związane z bieżącym stanem prac.</u>
<u xml:id="u-214.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Tak jak mówiłam, w ciągu tych kilku miesięcy stało się wiele bardzo istotnych rzeczy w tym zakresie. Właściwie przez cały obecny rok pracujemy intensywnie nad tym, żeby zakończyć przede wszystkim rozwiązania legislacyjne niezbędne do tego, aby uruchomić wypłatę różnego rodzaju świadczeń, które od 1 stycznia przyszłego roku powinny być wypłacane.</u>
<u xml:id="u-214.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pierwszą grupą rozwiązań w tym zakresie są regulacje dotyczące wypłaty świadczeń ze środków, które są gromadzone w otwartych funduszach emerytalnych, ponieważ w przyszłym roku pierwsze osoby gromadzące środki w otwartych funduszach emerytalnych będą mogły otrzymywać emerytury z tych środków. W związku z tym do Wysokiej Izby zostały skierowane dwa projekty. Po pierwsze, projekt ustawy o emeryturach kapitałowych, który określa, jakie rodzaje świadczeń pieniężnych wypłacanych ze środków zgromadzonych w OFE mogą być otrzymywane, czyli właśnie emerytury kapitałowe, zasady nabywania prawa, trybu przyznawania i ustalania wysokości oraz wypłaty emerytur kapitałowych. Projekt ten jest już po pierwszym czytaniu, został rozpatrzony wspólnie przez Komisję Finansów Publicznych oraz Komisję Polityki Społecznej i Rodziny i został obecnie skierowany do drugiego czytania. Jesteśmy już na etapie, powiedziałabym, dosyć znacznego zaawansowania prac. Po drugie, projekt ustawy o funduszach dożywotnich emerytur kapitałowych, który uzupełnia pierwszy projekt, o którym mówiłam. Jest to projekt, który określa, w jaki sposób będą funkcjonowały instytucje organizujące wypłatę dożywotnich emerytur kapitałowych ze środków zgromadzonych w otwartych funduszach emerytalnych. Instytucje te powinny rozpocząć swoje funkcjonowanie przed 1 stycznia 2014 r. Wówczas ten system zacznie obsługiwać osoby obu płci przechodzące na emeryturę. 5 września tego roku odbyło się pierwsze czytanie projektu. Obecnie jest on na etapie prac w podkomisji wspólnej Komisji Finansów Publicznych i Komisji Polityki Społecznej i Rodziny.</u>
<u xml:id="u-214.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Kolejnym projektem, który jest niezbędny z punktu widzenia realizacji zobowiązań w stosunku do świadczeniobiorców systemu ubezpieczeń społecznych, jest projekt ustawy o emeryturach pomostowych, który ma na celu stworzenie możliwości wcześniejszego zakończenia aktywności zawodowej dla osób pracujących w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Konieczność uregulowania kwestii emerytur pomostowych wynika z przepisu art. 24 ustawy o emeryturach i rentach z funduszu ubezpieczeń społecznych, który mówi, że osoby zatrudnione w tych warunkach, które nie będą mogły przejść na wcześniejszą emeryturę, zostaną objęte emeryturami pomostowymi. Po wielomiesięcznych dyskusjach z partnerami społecznymi i na forum Komisji Trójstronnej rząd przyjął w dniu 30 września tego roku projekt ustawy o emeryturach pomostowych. Rozumiem, że dosłownie dziś lub jutro projekt ten powinien zostać skierowany do pana marszałka, aby móc rozpocząć nad nim prace w parlamencie.</u>
<u xml:id="u-214.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Ponadto przygotowaliśmy jeszcze kilka regulacji, które uzupełniają system ubezpieczeń społecznych w zakresie niezbędnym dla sprawnej realizacji zadań związanych z funkcjonowaniem systemu emerytalnego. Chciałabym tutaj zwrócić uwagę na projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawy o emeryturach i rentach z funduszu ubezpieczeń społecznych. Jest to projekt, który zawiera przede wszystkim uregulowania dotyczące zasad negocjowania wskaźnika waloryzacji emerytur i rent, w części uzależnionej od realnego wzrostu płac. Obecny system negocjacji wskaźnika z partnerami społecznymi odbywa się de facto po uchwaleniu ustawy budżetowej, co oznacza, że nie istnieje możliwość realnego prowadzenia tych negocjacji, tak aby miały one wpływ na to, jakie środki na waloryzację tych świadczeń zakładać będzie ustawa budżetowa. Chcielibyśmy, i to jest wspólne ustalenie z partnerami społecznymi, aby takie negocjacje odbywały się w trybie i w terminie podobnym, jak w przypadku innych świadczeń, czyli przed przyjęciem projektu ustawy budżetowej przez rząd.</u>
<u xml:id="u-214.7" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Dodatkowo projekt ten został w dniu 30 września przyjęty przez Radę Ministrów i w najbliższym czasie też powinien być skierowany do Wysokiej Izby, do której również został skierowany projekt ustawy o zmianie ustawy o indywidualnych kontach emerytalnych oraz niektórych innych ustaw, którego celem z jednej strony jest zwiększenie limitu dla osób, które oszczędzają w systemie indywidualnych kont emerytalnych, dwukrotnie; a z drugiej - uelastycznienie możliwości wycofywania części środków z systemu IKE po to, by system ten uczynić bardziej, powiedziałabym, zachęcającym osoby do tego, aby oszczędzały środki w IKE. Jest to ważne, dlatego że w przyszłym roku - w momencie, kiedy emerytury z nowego systemu emerytalnego będą wypłacane - taka dodatkowa zachęta do oszczędzania indywidualnego wydaje się szczególnie istotna. Projekt ten był przyjęty przez rząd 23 września i również został skierowany do parlamentu.</u>
<u xml:id="u-214.8" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Kolejnym projektem, ważkim z punktu widzenia dokończenia budowania spójnego systemu ubezpieczeń społecznych, jest projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw, który wprowadza nowy system obliczania wysokości rent z tytułu niezdolności do pracy dla osób urodzonych po 1948 r., a więc tych objętych nowym systemem emerytalnym. Koreluje on zasady obliczania rent i emerytur dla tych osób oraz jednocześnie wprowadza czy raczej znosi zasady zmniejszania i zawieszania świadczeń rentowych - nie tylko rent z tytułu niezdolności do pracy, ale także rent socjalnych czy rent rodzinnych - dla osób niepełnosprawnych, w przypadku gdy osoby te podejmują zatrudnienie, co naszym zdaniem jest istotne z punktu widzenia budowania systemu aktywizacji i integracji z rynkiem pracy osób niepełnosprawnych. W dniu 17 września odbyło się pierwsze czytanie tego projektu. Dzisiaj połączone Komisje: Finansów Publicznych i Polityki Społecznej i Rodziny będą rozpatrywać sprawozdanie podkomisji w tej kwestii.</u>
<u xml:id="u-214.9" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Ponadto rząd przyjął już projekt ustawy o zmianie ustawy o działach administracji rządowej oraz ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, który przekazuje ministrowi właściwemu do spraw zabezpieczenia społecznego uprawnienia nadzorcze nad zgodnością działań Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z obowiązującymi przepisami. Obecnie nadzór ten sprawuje prezes Rady Ministrów. Zdaniem rządu funkcje nadzorcze nad instytucją, która obsługuje system ubezpieczeń społecznych, powinny znajdować w gestii ministra, który w swojej kompetencji ma nadzór nad funkcjonowaniem systemu ubezpieczeń społecznych jako takiego. Tak więc projekt ten został przygotowany. W dniu 16 września został skierowany do pierwszego czytania na posiedzeniu Sejmu.</u>
<u xml:id="u-214.10" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Ostatnim projektem, o którym chciałabym powiedzieć, dotyczącym dokończenia reformy jest projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych i uchyleniu ustawy o wykreśleniu wpływów z prywatyzacji części mienia Skarbu Państwa na cele związane z reformą systemu ubezpieczeń społecznych. Projekt ten z jednej strony zawiera propozycje regulacji, które przedłużają po 2008 r. obowiązek odkładania części wpływów ze składek na ubezpieczenie emerytalne i na Fundusz Rezerwy Demograficznej w wysokości 0,35% podstawy wymiaru składek; z drugiej strony zakłada, że 40% wpływów z prywatyzacji mienia Skarbu Państwa będzie przekazywane właśnie na Fundusz Rezerwy Demograficznej. Ta zmiana będzie dokonana w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych, a zatem niezbędne staje się uchylenie ustawy, która regulowała te kwestie w inny sposób.</u>
<u xml:id="u-214.11" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Tak więc w skrócie są to te wszystkie rozwiązania regulacyjne, które proponujemy w obszarze systemu ubezpieczeń społecznych, które - mogę powiedzieć - kończą budowanie nowego systemu emerytalnego tak, aby mógł on przez wiele najbliższych lat służyć wszystkim osobom ubezpieczonym, i emerytom, i rencistom. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-214.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-215">
<u xml:id="u-215.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję, pani minister.</u>
<u xml:id="u-215.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">O zabranie głosu proszę sprawozdawcę komisji pana posła Marka Plurę.</u>
<u xml:id="u-215.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł nieobecny? Jest.</u>
<u xml:id="u-215.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-216">
<u xml:id="u-216.0" who="#PoselMarekPlura">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Witam serdecznie. W dniu 3 września bieżącego roku Komisja Polityki Społecznej i Rodziny rozpatrzyła rządową informację w sprawie postępów prac w realizacji zadań związanych z zakończeniem reformy emerytalnej. Informację zawartą w druku nr 756 w imieniu rządu przedstawiła pani minister Agnieszka Chłoń-Domińczak, podsekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej. Pani minister przypomniała, że reforma emerytalna zapoczątkowana blisko 10 lat temu do tej pory nie znalazła swojego zakończenia w postaci stabilnego, spójnego systemu, mimo iż konieczności jej przeprowadzenia nie zaprzeczały w tym okresie żadne gremia polityczne. Konieczność ta wywodzi się bowiem ze zjawiska demograficznego, jakim jest istotny spadek urodzin przy realnym wydłużeniu okresu życia obywateli naszego kraju, co powoduje, iż maleje liczba osób potencjalnie wnoszących składkę do systemu ubezpieczeniowego, a jednocześnie rosną wydatki na wypłatę świadczeń z tego systemu. Zasadniczy obszar prac rządu, a obecnie - jak to przed chwilą podkreśliła również pani minister - także Sejmu, odpowiadających na to demograficzne wyzwanie, obejmuje pakiet pięciu ustaw. Przed chwilą wymieniła je pani minister, omawiając również szczegółowo, jak to miało miejsce w czasie posiedzenia komisji, tak więc w swojej wypowiedzi pominę zakres informacji rządu. Po omówieniu informacji przedstawionej w druku członkowie komisji zadali sześć pytań. Pani minister udzieliła na nie wyczerpujących odpowiedzi. Odpowiedzi nie wymagały dodatkowych pytań czy też polemik. Następnie poddano informację pod głosowanie i została ona przez komisję przyjęta wynikiem: 16 głosów ˝za˝, 15 - ˝przeciw˝, 1 osoba wstrzymała się od głosu. W związku z tym w imieniu komisji wnoszę, aby Wysoki Sejm raczył przyjąć informację rządu zawartą w druku nr 756. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-217">
<u xml:id="u-217.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-217.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
<u xml:id="u-217.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-217.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">W imieniu klubu Platforma Obywatelska głos zabierze pan poseł Sławomir Piechota.</u>
<u xml:id="u-217.4" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-218">
<u xml:id="u-218.0" who="#PoselSlawomirPiechota">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-218.1" who="#PoselSlawomirPiechota">Panie Marszałku! Pani Minister! Panie i Panowie Posłowie! Ta informacja, nad którą dzisiaj dyskutujemy, jest chyba bardziej formalnym pretekstem do kolejnej debaty niż szczegółowym materiałem, który należałoby analizować. Ta informacja pochodzi bowiem sprzed kilku miesięcy i tak naprawdę jest już mocno nieaktualna. Dlaczego? Dlatego że tak dużo się w tej dziedzinie dzieje, tak liczne prace są równolegle prowadzone.</u>
<u xml:id="u-218.2" who="#PoselSlawomirPiechota">Trzeba też zauważyć, że to jest piąta albo nawet już szósta w tym roku debata nad tymi sprawami tu, w tej sali. I bardzo dobrze, bo sprawy te tak bardzo dotyczą tak wielu ludzi, że ta publiczna debata jest bardzo potrzebna. Wiele bowiem lęków, wiele oporów, wiele kontrowersji wynika naszym zdaniem z niewiedzy, dlaczego te zmiany następują. A dlaczego następują? Wiele jest bowiem problemów, które mogłyby czy powinny być rozwiązane dużo wcześniej. Również ich skala nie byłaby tak znaczna, gdyby te reformy zostały przeprowadzone przed wielu laty. Niestety dzisiejsze problemy oraz ich skala, a także płynące stąd zagrożenia są w dużym stopniu skutkiem odkładania czy zaniechania decyzji przez poprzednie rządy, unikające odpowiedzialności za trudne, chociaż - nikt tego nie kwestionuje - konieczne decyzje. Ciągle trochę wyglądało to tak, jak zachowanie dziecka, które boli ząb. Dziecko jest w końcu tak bardzo umęczone tym bólem, że idzie do dentysty, ale pod jego drzwiami znowu zaczyna się wahać i myśli: a może jednak połknąć 2 tabletki i jakoś to będzie. I tak łykaliśmy te tabletki odkładania decyzji. Jednak od odkładania decyzji, od przeczekania, ból zęba nie ustąpi.</u>
<u xml:id="u-218.3" who="#PoselSlawomirPiechota">Dlaczego te zmiany są konieczne? Wiele osób tego nie rozumie. Przede wszystkim chodzi o zasadniczą zmianę sytuacji demograficznej. Żyjemy coraz dłużej. W ciągu ostatnich 20 lat średnia życia w Polsce wydłużyła się o ponad 4 lata, tzn. że potrzebujemy o ponad 4 lata dłużej uzyskiwać świadczenia zabezpieczające nam materialne warunki życia, a więc świadczenia emerytalne i rentowe. Równocześnie rodzi się coraz mniej dzieci i dlatego zmienia się proporcja między tymi, którzy pracują i płacą składki, a tymi, którzy pobierają świadczenia.</u>
<u xml:id="u-218.4" who="#PoselSlawomirPiechota">Procesy te są jednoznaczne, nie sposób przed nimi uciec. Nie stać nas zatem na to, by ludzie tak wcześnie odchodzili na emerytury. Nie stać nas na to, by tak wielu tak młodo wycofywało się z rynku pracy. A więc nie da się uniknąć tej zmiany. Ważne, że w zmianę tę wpisany jest także mechanizm wzmacniający motywacyjne funkcje, a więc zachęcający do dłuższej i lepszej pracy, bo od tego, jak długo pracujemy, jak długo odkładamy składki, jak wiele ich odłożymy, zależeć będzie przyszłe świadczenie emerytalne. Będzie ono jednak także zależeć od momentu wycofania się z pracy, a także od przyszłego, przewidywanego okresu życia.</u>
<u xml:id="u-218.5" who="#PoselSlawomirPiechota">Należy podkreślić, i trzeba o tym ciągle przypominać, że cały system, mechanizm zmiany w pełni szanuje prawa nabyte i w zakresie emerytur, i w zakresie rent, z czym wiąże się wiele niepokoju. Ci, którzy te świadczenia uzyskali dotychczas, ale też ci, którzy będą uzyskiwać je w najbliższej przyszłości, w dużym stopniu będą jeszcze mogli korzystać ze starego systemu.</u>
<u xml:id="u-218.6" who="#PoselSlawomirPiechota">Mamy poczucie, że wiele kontrowersji czy też lęku bierze się z niezrozumienia elementarnego mechanizmu ubezpieczeń, a więc istoty ubezpieczeń. Stąd choćby to wołanie o dziedziczenie. A przecież w przypadku powszechnego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej kierowców nikt nie ma wątpliwości, że odłożonych składek nikt nie odziedziczy. Więcej, opłacający składkę z tytułu ubezpieczenia OC chciałby nawet uniknąć ryzyka powodującego wypłatę owego ubezpieczenia. A więc ubezpieczenie oznacza zagwarantowanie świadczenia na wypadek zaistnienia określonego w tym ubezpieczeniu ryzyka.</u>
<u xml:id="u-218.7" who="#PoselSlawomirPiechota">Istotą ubezpieczenia emerytalnego jest to, że osobom, które nie mogą nadal pracować, głownie ze względu na wiek, trzeba zapewnić środki utrzymania. To jest istota ubezpieczenia emerytalnego. Jeśli to zrozumiemy, łatwiej nam będzie zaakceptować, dlaczego tak, a nie inaczej będą wyglądały te konkretne, szczegółowe rozwiązania, dlaczego nie ma owego dziedziczenia, dlaczego nie można potraktować odkładanych składek jako wkładu odłożonego na przykład na bankowym koncie.</u>
<u xml:id="u-218.8" who="#PoselSlawomirPiechota">W tym sensie Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska uznaje ten pakiet za całościowe uregulowanie tak ważnego, fundamentalnego obszaru spraw społecznych. Nasze szczególne uznanie budzi też pewna odwaga w przełamywaniu schematów utrwalonych przez lata. Przejawem tej odwagi jest w naszym przekonaniu zaprzestanie zawieszania rent dla osób, które podejmą pracę. Jest to kolejny, niezwykle ważny, czynnik motywujący do pracy.</u>
<u xml:id="u-218.9" who="#PoselSlawomirPiechota">Zaniechanie będzie dotyczyło zarówno rent z tytułu niezdolności do pracy, czyli tzw. rent inwalidzkich, jak i rent socjalnych, co szczególnie powstrzymywało przed podjęciem aktywności zawodowej osoby, których niepełnosprawność powstała przed rozpoczęciem zatrudnienia, a wiemy, jak niskie są renty socjalne i jak łatwo było się narazić na ryzyko ich zawieszenia, czyli utraty, w związku z podjęciem pracy, i wiemy, jak wielu ludzi wpadało w ową pułapkę rentową. Trzeba było przełamać pewien schemat, odważyć się na nowe posunięcie.</u>
<u xml:id="u-218.10" who="#PoselSlawomirPiechota">Jesteśmy przekonani, że stan prac nad tym pakietem ustaw umożliwia ich wejście w życie od początku przyszłego roku. Nie wolno tego odkładać, nie wolno reanimować starego systemu czy próbować go raz jeszcze przywracać do życia, bo jego zamknięcie przyrzeczono ponad 10 lat temu. W przekonaniu klubu Platformy Obywatelskiej rząd konsekwentnie, wręcz uparcie, prowadzi otwartą debatę publiczną. To jest niezwykle ważne, abyśmy przeszli przez ten trudny czas zmiany. Konieczne jest upowszechnienie wiedzy o tym, na czym mają polegać szczególne zmiany, na czym polegają owe projekty i szczegółowe ich rozwiązania, a także osiągnięcie wokół tych projektów jak najszerszego społecznego porozumienia.</u>
<u xml:id="u-218.11" who="#PoselSlawomirPiechota">Dlatego z uznaniem przyjmujemy przede wszystkim działania rządu, działania przedstawicieli rządu na forum Komisji Trójstronnej, a także cierpliwie prezentowane na forum parlamentu, zwłaszcza przez panią minister Chłoń-Domińczak, opinie, stanowiska rządu, jak również upowszechnianie tej niezwykle ważnej, najszerszej drogi przez media.</u>
<u xml:id="u-218.12" who="#PoselSlawomirPiechota">Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska zdecydowanie wspiera i popiera działania koalicyjnego rządu. Uważamy, iż obowiązkiem i odpowiedzialnością rządu i parlamentu, a także prezydenta jest przeprowadzenie naszego społeczeństwa przez te trudne, ale konieczne zmiany. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-218.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-219">
<u xml:id="u-219.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-219.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">W imieniu Prawa i Sprawiedliwości głos zabierze pani poseł Małgorzata Sadurska.</u>
</div>
<div xml:id="div-220">
<u xml:id="u-220.0" who="#PoselMalgorzataSadurska">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Dziś toczy się jedna z ważniejszych debat w naszym parlamencie. Dyskutujemy nad informacją rządu w sprawie postępu prac w realizacji zadań związanych z zakończeniem reformy emerytalnej, co powinno nastąpić z końcem bieżącego roku. Z dniem 31 grudnia 2008 r. powinien zostać uchwalony i wejść w życie pakiet ustaw. System informatyczny Zakładu Ubezpieczeń Społecznych powinien zostać przygotowany do wypłaty świadczeń, a przyszli emeryci powinni mieć pewność, że z nowym rokiem dostaną swoje świadczenia.</u>
<u xml:id="u-220.1" who="#PoselMalgorzataSadurska">W dniu 23 listopada 2007 r. w exposé pan premier Donald Tusk zadeklarował, cytuję: Zamiast toczyć długotrwałe i paraliżujące spory o sens polskiej reformy emerytalnej, chcemy ją jak najszybciej dokończyć. Odpowiednie projekty zostaną przedstawione Wysokiej Izbie w ciągu pierwszych 100 dni funkcjonowania rządu. To jest nasz obowiązek, by 1 stycznia 2009 r. sieć zakładów emerytalnych sprawnie wypłaciła pierwsze emerytury z nowego systemu. Inne elementy zamykające reformę emerytalną powinny być przyjęte w formie rozwiązań do połowy 2008 r.</u>
<u xml:id="u-220.2" who="#PoselMalgorzataSadurska">A co jest dzisiaj? Jest październik, do końca roku, kiedy powinien zostać zakończony drugi etap reformy emerytalnej, zostało niewiele czasu. Sejm nie uchwalił jak dotąd żadnej z ustaw, o których mówiła pani minister. Co więcej, rozwiązania zawarte w tych projektach są niekorzystne dla przyszłych emerytów i budzą niepokój społeczny, są po prostu niesprawiedliwe i krzywdzące. Zgadzam się z tezą, że aby mówić o sprawnej, dobrej, mieszczącej się w realiach budżetowych, szeroko rozumianej polityce społecznej ubezpieczeniowej, należy w głównej mierze określić długofalową wizję reformy systemu emerytalnego. Jednak w tej wizji nie może umknąć człowiek. Nie można zapomnieć o przyszłych emerytach, ale również nie można lekceważyć tych osób, które w tym momencie, teraz, pobierają świadczenia emerytalno-rentowe. Działania obecnego rządu pokazują, że jest inaczej.</u>
<u xml:id="u-220.3" who="#PoselMalgorzataSadurska">W czasie rządów Platformy Obywatelskiej i PSL całkowicie zniknął człowiek. Pan premier w swoim exposé mówił, że mottem tego rządu jest zaufanie. A o jakim zaufaniu można mówić, jeżeli rząd, przyjmując w ostatni wtorek projekt ustawy o emeryturach pomostowych, pominął w nim na przykład nauczycieli i część kolejarzy. Można zadać pytanie, czy na przykład nauczyciel wychowania fizycznego, który ma 63 lata, będzie w stanie, zgodnie ze standardami nauczania, zademonstrować młodzieży konkretne ćwiczenia. Wiem, że zaraz padnie odpowiedź, że jest możliwość przekwalifikowania, ale na kogo ten nauczyciel może się przekwalifikować? Jest jeszcze jeden szkopuł: Czy znajdzie się pracodawca, który zechce zatrudnić pracownika mającego 55 lub 60 lat?</u>
<u xml:id="u-220.4" who="#PoselMalgorzataSadurska">Pani minister jakiś czas temu mówiła o programie 50+. Dzisiaj jest on mrzonką. Nie przypominam sobie, żeby rząd skierował do Sejmu jakąkolwiek ustawę, która realizowałaby ten program i dawałaby 50-latkom i osobom starszym perspektywę pracy, i to z godnym wynagrodzeniem.</u>
<u xml:id="u-220.5" who="#PoselMalgorzataSadurska">Kolejną sprawą, która wiąże się z zakończeniem reformy emerytalnej, jest wypłata emerytur kapitałowych. Miesiąc temu dyskutowaliśmy o proponowanych przez rząd rozwiązaniach, przedstawiliśmy szereg zarzutów do tych projektów. Powtórzę najważniejsze z nich. Kiedy przystępowaliśmy do OFE, mówiono nam: masz wybór, to są twoje pieniądze i będziesz mógł nimi dysponować. Okazało się, że to była tylko deklaracja, bo rząd pozbawił nas tego wyboru. Dlaczego nie ma emerytury małżeńskiej, świadczenia, którym mąż mógłby zabezpieczyć swoją niepracującą żonę? Dlaczego został nam narzucony tylko jeden produkt: emerytura indywidualna, dlaczego pozbawiono nas wyboru? Dlaczego nie ma emerytur z gwarantowanym, 10-letnim okresem wypłaty, a w jej miejsce wprowadzono wypłatę z gwarantowanym okresem 3-letnim? Domyślam się odpowiedzi: dlatego że takim rozwiązaniem rząd zabezpieczył interesy instytucji finansowych, które nie będą musiały oddawać zgromadzonych przez emeryta środków osobie przez niego uposażonej, gdyż statystycznie po przejściu na emeryturę żyje on dłużej niż 3 lata.</u>
<u xml:id="u-220.6" who="#PoselMalgorzataSadurska">Tak samo jest z waloryzacją. Pani minister: czy to zgodnie z zasadą solidaryzmu społecznego, o którym wiele słyszeliśmy, osoby, które będą pobierały emerytury kapitałowe, zostały tej waloryzacji pozbawione? Czy szczególnie dzisiaj, kiedy rynek finansowy przeżywa kryzys, można nazwać solidaryzmem społecznym uzależnianie wzrostu wysokości emerytury od osiągnięcia zysku lub nadwyżki przez fundusz czy zakład emerytalny?</u>
<u xml:id="u-220.7" who="#PoselMalgorzataSadurska">Dzisiejsza prasa donosi, że OFE są na minusie wynoszącym 9%. Oznacza to, że emerytury faktycznie mogą być niższe, więc nie można mówić o żadnym zysku.</u>
<u xml:id="u-220.8" who="#PoselMalgorzataSadurska">Kolejna sprawa: dlaczego projekt ustawy o funduszach emerytalnych przewiduje tylko możliwość powstania publicznego zakładu emerytalnego? Dlaczego nie jest to obligatoryjne? Dlaczego rząd boi się zdrowej konkurencji, tego, że na rynku, obok podmiotów komercyjnych, będzie działał również zakład publiczny? Może rząd boi się, że Polacy, nauczeni złym doświadczeniem, masowo będą przystępować do publicznego zakładu emerytalnego?</u>
<u xml:id="u-220.9" who="#PoselMalgorzataSadurska">Kiedy debatujemy o zakończeniu reformy emerytalnej, nie sposób pominąć sytuacji osób, które obecnie są na emeryturach, przez wiele lat pracowały, a teraz, w jesieni swojego życia, powinny otrzymać godne świadczenia, aby nie musiały wybierać, czy kupić lekarstwo, czy jedzenie.</u>
<u xml:id="u-220.10" who="#PoselMalgorzataSadurska">W Polsce 60% emerytów i rencistów pobiera świadczenia poniżej średniej emerytury. Nie mogę zrozumieć, dlaczego, mówiąc tyle o solidaryzmie społecznym, rząd przysłał do Sejmu projekt budżetu, w którym waloryzacja jest zaplanowana na minimalnym ustawowym poziomie. Dlaczego waloryzacja nie może być wyższa? Dlaczego koalicja Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego odrzuciła w pierwszym czytaniu projekt ustawy złożony przez Prawo i Sprawiedliwość, który przewidywał, że 6 mln najbiedniejszych emerytów i rencistów dostanie każdego roku, oprócz waloryzacji, dodatek pieniężny? Dodatek ten miał dotyczyć również osób ubezpieczonych w KRUS-ie, dlaczego więc Polskie Stronnictwo Ludowe odwróciło się od rolników, którzy mają bardzo niskie emerytury? Czy takie działania można nazwać solidaryzmem społecznym?</u>
<u xml:id="u-220.11" who="#PoselMalgorzataSadurska">Jak powiedziałam, minęło 10 miesięcy, a rząd w tym zakresie nic nie zrobił. Dla porównania przypomnę, że kiedy Prawo i Sprawiedliwość odpowiadało za Polskę, przyznaliśmy dodatek dla najbiedniejszych emerytów i rencistów, przywróciliśmy coroczną waloryzację rent i emerytur. To jest prawda. Zrobiono to za rządów Prawa i Sprawiedliwości, wtedy też został zlikwidowany tzw. stary portfel. Zostawiliśmy, proszę państwa, w ministerialnych szufladach dwa projekty ustaw, które przeszły przez Stały Komitet Rady Ministrów i były gotowe do złożenia. Pytanie: dlaczego rząd tego nie zrobił?</u>
<u xml:id="u-220.12" who="#PoselMalgorzataSadurska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Konkludując, nie można zaakceptować tego, co jest złe i szkodliwe. Nie można pięknymi słowami przykryć ubóstwa, a nawet biedy, z jaką każdego dnia zmagają się polskie rodziny. Nie można zapomnieć o osobie, przyszłym emerycie, a dbać jedynie o interesy i korzyści instytucji finansowych. Nie można mówić, z jednej strony, o solidaryzmie, nie można głosić hasła: żeby żyło się lepiej - wszystkim, a z drugiej strony, zabierać najuboższym. Dlatego w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość składam wniosek o odrzucenie przedstawionej dziś informacji rządu. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-220.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-221">
<u xml:id="u-221.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Krzysztof Putra)</u>
</div>
<div xml:id="div-222">
<u xml:id="u-222.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-222.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę pana posła Tadeusza Tomaszewskiego o zabranie głosu w imieniu klubu Lewica.</u>
</div>
<div xml:id="div-223">
<u xml:id="u-223.0" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Stary, oparty na solidarności pokoleń system ubezpieczeń społecznych nie wytrzymał skutków zmian społeczno-gospodarczych początku lat 90. Neoliberalne reformy pana profesora Balcerowicza doprowadziły do upadku znacznej liczby zakładów pracy, wysokiego bezrobocia, deficytu w handlu zagranicznym. W pierwszej fazie zmian gospodarczych, państwo, słusznie, jak się dzisiaj okazuje, zadbało o stabilność finansową polskich banków, o podstawę prawną ich funkcjonowania, jak również o zabezpieczenie związane z nadzorem, ale straciliśmy po raz drugi w latach 90. Wzrost gospodarczy, w 1997 r. wynoszący 7,5%, został sprowadzony, między innymi przez pana profesora Balcerowicza, do 0,2% w 2001 r. Trzeba było również wówczas zmagać się, całe szczęście, z historyczną już dziś, tzw. dziurą Bauca. Na te niekorzystne tendencje, wynikające z nieudolnych rządów polskiej prawicy, nałożyły się niekorzystne tendencje demograficzne oraz, tu zgadzam się z panem posłem Piechotą, ucieczka części osób w świadczenia społeczne, w tym również we wcześniejsze emerytury. To była ucieczka przed widmem bezrobocia.</u>
<u xml:id="u-223.1" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Dziś jesteśmy w innej sytuacji. Stąd, szanowni państwo, jestem przekonany, że to właśnie między innymi były przyczyny, które powodowały narastający deficyt ubezpieczeń społecznych. Reformy ubezpieczeń społecznych trzeba więc wprowadzać. Początek tych reform wzbudzał wiele emocji, ale dotyczył głównie obszarów funkcjonowania ZUS-u, nowego sposobu naliczania rent i emerytur oraz uruchomienia II filaru.</u>
<u xml:id="u-223.2" who="#PoselTadeuszTomaszewski">To prawda, że wiele rządów z różnymi skutkami zmagało się z procesem reformy systemu ubezpieczeń społecznych. Nadszedł czas ostatecznych decyzji. Warto przypomnieć, że nasz klub, klub Lewicy nie ogranicza się do czekania na projekty rządowe. Poparliśmy, jako zaplecze parlamentarne, wyodrębniony system emerytalny dla górników pracujących pod ziemią, wprowadziliśmy przyspieszony o dwa lata kalendarz likwidacji tzw. starego portfela, złożyliśmy projekty w sprawie prawa do emerytury, przejścia na wcześniejszą emeryturę mężczyzn urodzonych przed 1949 r., co było wynikiem orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, ale także projekty, które Wysoka Izba uchwaliła 4 września, w sprawie sposobu naliczania świadczeń z powodu braku dokumentacji płacowej, czyli likwidacji tzw. lat zerowych.</u>
<u xml:id="u-223.3" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Od kilku miesięcy u pana marszałka czeka projekt podnoszący najniższe świadczenie emerytalno-rentowe. Sprawa dotyczy 2,5 mln osób. Przewiduje on, że najniższe świadczenie wynosić będzie 50% przeciętnej emerytury wypłacanej z FUS za ostatni kwartał poprzedzający dany rok. Z omawianej informacji wynika, że rząd zamierza rozpocząć w tej sprawie rozmowy z Komisją Trójstronną. Mówimy wyraźnie: nie czekajmy, podejmijmy prace nad projektem Lewicy, bo na to rozwiązanie czeka ponad 2,5 mln osób. Jest to w trudnych czasach ważny element osłony osób będących w trudnej sytuacji materialnej.</u>
<u xml:id="u-223.4" who="#PoselTadeuszTomaszewski">W ciągu ostatnich dwóch miesięcy rząd przedstawił parlamentowi projekty ustaw o emeryturach kapitałowych, funduszach dożywotnich emerytur kapitałowych czy ustawę korelującą nowe zasady naliczania rent w stosunku do emerytur. Czekamy, pani minister powiedziała, że lada dzień przyjdzie ustawa o emeryturach pomostowych. Niestety, w tej ostatniej sprawie rząd nie osiągnął porozumienia z partnerami społecznymi w Komisji Trójstronnej. Uważamy, że przy konstrukcji tak ważnego rozstrzygnięcia dla milionów, dla ponad miliona naszych obywateli, rząd powinien mieć większą gotowość do dialogu i porozumienia z partnerami społecznymi. Jeśli teraz zabraknie nam gotowości do porozumienia, może to skutkować ogromnymi protestami społecznymi. Nasze poparcie dla pakietu ustaw kończących na tym etapie reformę systemu ubezpieczeń społecznych uzależniamy od zgody rządu na obniżenie wysokości kosztów zarządzania w otwartych funduszach emerytalnych, jak i w przyszłości w zakładach emerytalnych oraz od nieprzerzucania kosztów związanych z obsługą wypłat z II filaru z prywatnych zakładów emerytalnych na Zakład Ubezpieczeń Społecznych.</u>
<u xml:id="u-223.5" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Szanowni Państwo! W tej sprawie pani minister powiedziała 5 września: Mówicie państwo o tym, że opłaty, które proponujemy, są za wysokie, zarówno w otwartych funduszach emerytalnych, jak i w zakładach emerytalnych; mam absolutnie to samo wrażenie, chciałabym, żeby opłaty były niższe. I co? Wnioski, które zgłosiliśmy w tej sprawie w czasie prac parlamentarnych, zostały odrzucone, bez zbędnej rozmowy na ten temat.</u>
<u xml:id="u-223.6" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Nasze poparcie uzależniamy też, po drugie, od wprowadzenia ustawowej gwarancji państwa dla wypłaty emerytur kapitałowych; po trzecie - od wprowadzenia emerytury małżeńskiej; po czwarte - od zapewnienia ustawowo corocznej waloryzacji świadczeń dożywotnich emerytur kapitałowych na zasadach przewidzianych dla waloryzacji świadczeń z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych; po piąte - od zwiększenia okresu wypłaty gwarantowanej z 3 lat do lat 10.</u>
<u xml:id="u-223.7" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Poselski Lewicy stanowczo mówi ˝nie˝ dla takiej filozofii tych projektów, które na piedestale przez koalicyjny rząd Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego stawiają rynki finansowe kosztem przyszłych emerytów. A miało być tak pięknie. pobierający świadczenia z II filaru dzięki otwartym funduszom emerytalnym mieli wypoczywać pod palmami. Dzisiejsze propozycje rządu dają prawo do wysokich zysków dla właścicieli zarządzających OFE i przyszłych zakładów emerytalnych. Na taką filozofię może sobie pozwolić, i to zrozumiałe, rząd Platformy Obywatelskiej, ale czy na pewno Polskiego Stronnictwa Ludowego? Pierwsza grupa kobiet po 1 stycznia 2009 r. otrzyma tzw. emeryturę kapitałową. Kobiety będą rozczarowane, ale za to dobrze będą się miały rynki finansowe. Z ogromnym niepokojem ponad milion osób, które przed 1999 r. pracowały w szczególnych warunkach i w szczególnym charakterze, oczekuje na propozycje rządu dotyczące emerytur pomostowych.</u>
<u xml:id="u-223.8" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Wysoka Izbo! Od trzech lat jest w tej sprawie projekt obywatelski zgłoszony przez OPZZ, pod którym podpisało się łącznie 900 tys. obywateli. Tym razem koalicja była łaskawa, nie odrzuciła projektu w pierwszym czytaniu, ale skutecznie zamroziła prace nad nim. W tej sprawie mówimy wspólnym głosem z ruchem związkowym.</u>
<u xml:id="u-223.9" who="#PoselTadeuszTomaszewski">W czasie prac parlamentarnych nad ustawą o emeryturach pomostowych będziemy się domagać od rządu: Po pierwsze - przestrzegania ustaleń zespołu ekspertów medycyny pracy do spraw zweryfikowania wykazów rodzajów prac w szczególnych warunkach i szczególnym charakterze. Opowiadamy się za tym, aby o uprawnieniach do świadczenia decydowały jedynie przesłanki medyczne. Propozycje rządowe wzbudzają zastrzeżenia ze strony wybitnych ekspertów medycyny pracy, którzy w tej sprawie złożyli zdanie odrębne. Po drugie - objęcia ustawą o emeryturach pomostowych wszystkich pracowników, bez względu na datę urodzenia, którzy zarówno przed wejściem w życie reformy systemu emerytalnego, jak i obecnie wykonują pracę w szczególnych warunkach i szczególnym charakterze. Po trzecie - tego, aby podstawą do zakwalifikowania określonych stanowisk pracy uprawniających do ubiegania się o emeryturę pomostową była ich ocena dokonywana w zakładzie pracy przez zespoły powoływane w trybie określonym w przyszłej ustawie, zgodnie z sugestią ekspertów medycyny pracy. Po czwarte - uwzględnienia propozycji zawartych w obywatelskim projekcie ustawy, w tym prawa do emerytur pomostowych wszystkich nauczycieli.</u>
<u xml:id="u-223.10" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Wysoki Sejmie! Rządowe propozycje zabierają prawa nabyte przez kilkaset tysięcy ubezpieczonych, którym po przepracowaniu wielu lat w warunkach szczególnych lub szczególnym charakterze nie oferuje się w zamian nic.</u>
<u xml:id="u-223.11" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Pan poseł Piechota powiedział, że w pełni szanuje prawa nabyte. Tak, panie pośle: ci, którzy do 1998 r. mają 25 lat stażu pracy, w tym 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze, będą mogli przejść na wcześniejszą emeryturę po 2009 r., ale ci, którzy nie spełniają tych kryteriów, a pracują nadal w szczególnych warunkach i szczególnym charakterze, tego prawa nie będą mieli; na początku reformy ustawa gwarantowała im te prawa nabyte. Naszym zdaniem godzi to w prawa nabyte, narusza konstytucję. Nie zgodzimy się na taką filozofię ustawy, która oparta jest na założeniu jak największego ograniczania kręgu osób zatrudnionych w najcięższych warunkach do uzyskania prawa do emerytury pomostowej. Jeżeli koalicja PO-PSL w trakcie prac parlamentarnych naruszy prawa nabyte, będziemy musieli złożyć stosowny wniosek o rozstrzygnięcie do Trybunału Konstytucyjnego.</u>
<u xml:id="u-223.12" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Wszyscy wiemy, że w ciągu najbliższych 5 lat, po 1 stycznia, emerytury z I filaru oraz renty będą znacząco niższe od otrzymywanych ze starego systemu. Wiele rent będzie miało charakter najniższych świadczeń gwarantowanych przez prawo. Stąd chciałbym powtórzyć opinię o pilnej potrzebie pracy nad rozwiązaniami dotyczącym podnoszenia najniższych świadczeń emerytalno-rentowych.</u>
<u xml:id="u-223.13" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ktoś zapyta, skąd na to pieniądze, skoro mówimy, że chcemy bronić prawa do wcześniejszych emerytur dla tych, którzy mieli to zagwarantowane przed wejściem w życie reformy ubezpieczeń społecznych. Polityka to rzecz wyborów. Apelowaliśmy do wysokiej koalicji, żebyście się zastanowili nad wprowadzeniem drugiego etapu obniżenia składki rentowej. Nie uczyniliście tego, jest mniej w granicach 18 mld zł. Spytacie, skąd. Mówiliśmy, skąd. To była wasza decyzja, więc trzeba umieć także teraz rozwiązywać problemy.</u>
<u xml:id="u-223.14" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Po analizie informacji, a zwłaszcza poszczególnych projektów ustaw, Klub Poselski Lewica nie może się zgodzić z taką filozofią Platformy i Polskiego Stronnictwa Ludowego, że rozwiązania prawne systemu ubezpieczeń społecznych stawiają na pierwszym miejscu, jako głównych beneficjentów, otwarte fundusze emerytalne, a następnie pracowników i akcjonariuszy zakładów emerytalnych, firmy informatyczne, a koszty tej filozofii według rządu mają ponieść ubezpieczeni i podatnicy dofinansowujący Zakład Ubezpieczeń Społecznych; przy tym ma się przenieść z zakładów emerytalnych koszty obsługi wypłaty z II filaru na ZUS.</u>
<u xml:id="u-223.15" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Wobec powyższego, szanowni państwo, nie możemy się zgodzić na przyjęcie tej informacji. Składam również wniosek o jej odrzucanie. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-223.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-224">
<u xml:id="u-224.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-224.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Mieczysława Kasprzaka w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
</div>
<div xml:id="div-225">
<u xml:id="u-225.0" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-225.1" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Poselskiego Polskiego Stronnictwa Ludowego odnieść się do informacji rządu w sprawie postępów prac w realizacji zadań związanych z zakończeniem reformy emerytalnej. Szczególnie chciałbym zwrócić uwagę na wyraz ˝postępów˝ i odnieść się do wcześniejszych uwag i wystąpień. Gdybyśmy ten postęp chcieli ocenić i wyliczyć, to nie wiem, ile by to było - 1 000 000%? Chyba nawet matematycznie nie da się tego wyliczyć, bo działanie zero do czegoś nie da się zmierzyć. Jest więc postęp, i to ogromny. Bo w tej chwili mamy przynajmniej nad czym dyskutować. Są trzy projekty ustaw, jeden już przyjęty przez komisję, mam nadzieję, że drugi dzisiaj będzie przyjęty, a trzeci jest na etapie końcowym, zresztą mówiła o tym pani minister. Czyli jest postęp.</u>
<u xml:id="u-225.2" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Wracam do sedna dzisiejszej dyskusji. Podobną dyskusję, w podobnym tonie odbyliśmy chyba dwa albo trzy tygodnie temu, kiedy szczegółowo dyskutowaliśmy o dwóch projektach ustaw mających zakończyć reformę emerytalną. Reformę tę uchwalono w 1998 r. i już wtedy powinny być uchwalone te ustawy, żeby ci, którzy płacą, którzy się na to decydują, wybierają któryś z funduszy emerytalnych, wiedzieli, co ich czeka. Zgadzam się z tym, że były obietnice, były obiecanki, jak to będzie się odpoczywać, gdzieś za granicą, a Murzyni czy Murzynki będą tam pięknie wachlować.</u>
<u xml:id="u-225.3" who="#PoselTadeuszTomaszewski">(Na Kajmanach.)</u>
<u xml:id="u-225.4" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Tak, to miało być na Kajmanach. Ale to miało się odbyć 10 lat temu. Nasuwa się więc pytanie i zadam je po raz kolejny, dlaczego nie znalazł się nikt odważny, żaden rząd, który by to zrobił, powiedział ludziom, co ich czeka. Wszyscy chowali głowę w piasek. Mamy 8 czy 9 miesięcy prac tego rządu, to chyba znacznie mniej niż 2 lata, które mieli poprzednicy. Wiedzieli, że to ich czeka. Było 2 lata. Czy wpłynął do Sejmu choćby jeden projekt? Nie wpłynął. Projekty leżały w szufladzie, głęboko zakopane. Trzeba było odkopać i powiedzieć ludziom tak odważnie, jak mówi ten rząd: Słuchajcie, 10 lat składaliście pieniądze - to was czeka.</u>
<u xml:id="u-225.5" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Możemy dyskutować nad rozwiązaniami. Proszę państwa, zdecydowana większość uwag i głosów politycznych, które padały, na posiedzeniu podkomisji nie znajduje uzasadnienia, bo po merytorycznej dyskusji okazuje się, że pewne sprawy są dla wielu posłów zrozumiałe, więc wycofują oni nawet wcześniej kierowane wnioski. Dlatego zupełnie inaczej dyskutuje się na posiedzeniu podkomisji czy komisji, a zupełnie inaczej tutaj, gdzie można przekazywać swoje emocje - jacy to my jesteśmy piękni, dobrzy i fajni, tylko ten rząd wam wszystko zabiera - i w tej chwili litować się nad wszystkimi. No, trzeba uderzyć się w pierś i wspólnie z rządem, który odważnie idzie do przodu, dokończyć sprawy. Bo nie ma innego wyjścia, zgadza się. Ktoś do tego doprowadził, a teraz trzeba w szybkim tempie, do końca roku, doprowadzić proces legislacyjny do końca.</u>
<u xml:id="u-225.6" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Rozwiązania są właściwe, znacznie korzystniejsze niż zaproponowane wcześniej, chociażby te dotyczące kobiet, chodzi o spłaszczenie kosztem mężczyzn. Myślę, że mężczyźni się nie obrażą i nie będą mieć pretensji, że dla kobiet wprowadza się korzystniejsze warunki. Bardzo istotne jest ujednolicenie tablic długości życia. Ważne jest, żeby różnica w świadczeniach nie była tak znacząca, jak wcześniej zapowiadano, bo przecież kobiety pracują w trudniejszych warunkach, może nie trudniejszych, ale zazwyczaj mają niższe uposażenie, krócej pracują, bo wychowują dzieci, a dłużej pracują, bo pracują później w domu, itd.</u>
<u xml:id="u-225.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-225.8" who="#PoselMieczyslawKasprzak"> Stąd te niekorzystne rozwiązania, które zaproponowano wcześniej, zostały przez ten rząd zmienione kosztem mężczyzn.</u>
<u xml:id="u-225.9" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Rozwiązano również problem związany z przechodzeniem na emeryturę, żeby zniwelować ten szok, bo oczywiście jest to szok, więc będzie 80 ze starego i 20 z nowego, będzie się przechodzić stopniowo, żeby ta różnica była jak najmniejsza. Czy jest to rozwiązanie, które służy ludziom? Jest.</u>
<u xml:id="u-225.10" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Natomiast co do łagodzenia skutków. To jest bardzo istotne, bo zderzenie i pewien szok, o którym się mówi, wystąpi, bo musi kiedyś wystąpić, ale nie jest to wydarzenie aż tak tragiczne, jak mówi się w mediach. A ten przekaz jest jednak powielany, bo nie ma dnia, żeby w którejś gazecie nie wskazywano na zagrożenia: system emerytalny ma paść, ludzie mają padać z głodu. Nawet jeżeli będą niższe emerytury, to jest zabezpieczenie, że tę minimalną emeryturę każdy musi dostać, jest taki zapis. Nikomu nie życzymy, żeby żył z najniższej emerytury, ale to zabezpieczenie jednak jest.</u>
<u xml:id="u-225.11" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Wracając do rozwiązań dotyczących Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, to też czeka nas reforma. I dobrze, że emocje w tej chwili zostały wyciszone, bo ktoś to celowo nakręcał: zabrać pieniądze, zlikwidować, itd. To też jest duża grupa społeczna, emeryci i renciści, i ci, którzy płacą. No, ale pytanie. Proszę państwa, dlaczego przez lata, przez tyle lat nic nie zrobiliście? Co zrobiono? Większość rolników ma najniższe emerytury. W tej chwili zaczynamy realną dyskusję, jak zreformować ten system, co zrobić, żeby te emerytury w końcu zaczęły wzrastać. I czeka nas reforma, ale chcemy normalnie dyskutować nad systemowym rozwiązaniem, bo nie można chaotycznie wprowadzać pewnych zmian, to niczemu dobremu nie służy, mówienie o czymś, czego nie jest się w stanie wykonać. Ci, którzy rządzą, ponoszą za to odpowiedzialność. I myślę, że system zaproponowany przez rząd będzie dobrze funkcjonować, chociaż jest to coś nowego. Każda nowość budzi duże obawy i niepokój ludzi, którym ma służyć, a jeżeli jeszcze te emocje są z dnia na dzień podkręcanie i podnoszone, to naprawdę nie służy to sprawie, bo system ma dobrze służyć ludziom. I nawet w pracy na posiedzeniach komisji, czy tutaj podczas późniejszego procedowania poprawek trzeba to rozumieć i mieć wyczucie, co można, a czego nie można, co można dać, a czego nie można dać, bo okaże się, że za 2 lata, czy za 6 lat, czy za ileś przyjdzie rządzić innym, tak to bywa u nas w kraju. I co wtedy? Co powiemy ludziom?</u>
<u xml:id="u-225.12" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Dlatego też Polskie Stronnictwo Ludowe chce dalej, w spokoju, podczas merytorycznej pracy wspierać działania rządu, działania resortu, którym kieruje pani minister Fedak i pani minister Chłoń-Domińczak, aby jak najlepiej, bardzo pilnie wdrożyć te propozycje, w tym, że tak powiem, alarmująco szybkim tempie, bo poprzednicy zgotowali nam taki los. Ale to powinno dobrze zafunkcjonwać. Dlatego też Polskie Stronnictwo Ludowe będzie głosować za przyjęciem informacji, bo ona coś nam mówi.</u>
<u xml:id="u-225.13" who="#GlosZSali">(Bo nie ma wyjścia.)</u>
<u xml:id="u-225.14" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Tak jak powiedziałem, jest milionowy postęp w pracach. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-225.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-226">
<u xml:id="u-226.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-226.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana marszałka Marka Borowskiego w imieniu SDPL - Nowa Lewica i Demokratycznego Koła Poselskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-227">
<u xml:id="u-227.0" who="#PoselMarekBorowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! No, po stwierdzeniu pana posła Kasprzaka, że jest milionowy postęp, w zasadzie nie powinienem już nic mówić i wszyscy powinniśmy zadowoleni opuścić tę salę.</u>
<u xml:id="u-227.1" who="#GlosZSali">(Szkoda diety.)</u>
<u xml:id="u-227.2" who="#PoselMarekBorowski">Tak, ale doskonale zdajemy sobie sprawę, że to są zbyt skomplikowane problemy, żeby można było zamknąć je w tak krótkiej formułce. To jeszcze jedna nasza debata, której formalny temat odbiega od treści, które są przekazywane przez dyskutujących posłów, bowiem tematem jest informacja - jak słusznie zauważył pan poseł Kasprzak - o postępach w przygotowywaniu różnych dokumentów. Tyle tylko, że ta informacja została przesłana do Sejmu chyba w czerwcu, o ile mnie pamięć nie myli, i wtedy powinna być przedmiotem debaty. Natomiast jeżeli dzisiaj, w październiku, debatujemy o tym, czy był postęp, czy nie było postępu, i jaki był postęp, to jest to klasyczne bicie piany i strata czasu. Dlatego nie ma się co dziwić, że poszczególni mówcy nie mówili o postępie, panie pośle Kasprzak, bo tu naprawdę nie ma o czym mówić...</u>
<u xml:id="u-227.3" who="#PoselTadeuszTomaszewski">(O zawartości dokumentów.)</u>
<u xml:id="u-227.4" who="#PoselMarekBorowski">...tylko mówili o treści różnych dokumentów, które zaczęły się ukazywać w międzyczasie. Oczywiście chwała rządowi, że je przygotował, przesłał i pokazał, tylko że jest rzeczą oczywistą, że rząd, powiedzmy sobie, w 5% chwali się tym, że coś przygotował, a w 95% tym, co przygotował. Tutaj już zaczynają się problemy.</u>
<u xml:id="u-227.5" who="#PoselMarekBorowski">Jakie główne problemy w zakresie emerytur i rent mamy do rozwiązania? Oczywiście ich stopień czy skala jest w tej chwili różna. Po pierwsze, prawne uregulowanie emerytur kapitałowych z II filaru, określenie wielkości i zasad wypłat, oprzyrządowanie finansowe, np. sposób zasilania Funduszu Rezerwy Demograficznej, w ogóle uruchomienie tego funduszu. Po drugie, określenie nowego, bardziej ograniczonego niż do tej pory systemu wcześniejszych emerytur powiązanych ze szkodliwymi warunkami pracy, czyli tzw. emerytur pomostowych. Po trzecie, problem skali waloryzacji rent i emerytur, wiemy, że co najmniej inflacja, ale co ponad, to stale jest przedmiotem dyskusji. Po czwarte, dopuszczalność i skala dodatkowego zarobkowania przy pobieraniu emerytury i renty; ta sprawa zawsze była przedmiotem dyskusji i pretensji ze strony emerytów, a zwłaszcza rencistów. Dalej, wiek przejścia na emeryturę; mamy te tzw. wcześniejsze emerytury dla kobiet, które potem zaczęły dotyczyć również mężczyzn, wyrok Trybunału Konstytucyjnego to umocował. Kolejna kwestia to najniższe emerytury i renty; doskonale wiemy, że najniższe emerytury i renty w Polsce są bardzo niskie i w związku z tym pozostawianie sprawy, tak jak jest, nie spotyka się z aprobatą społeczną. No i wreszcie indywidualne konta emerytalne, które właściwie funkcjonują w minimalnym zakresie, a które na dobrą sprawę powinny być zasadniczą częścią przyszłego systemu emerytalnego, a ciągle nie są. To jest siedem kwestii do rozstrzygnięcia, do rozwiązania. No i teraz, jak się mają sprawy.</u>
<u xml:id="u-227.6" who="#PoselMarekBorowski">Jeśli chodzi o sprawę wieku przejścia na emeryturę, to przyjęliśmy ustawę dotyczącą mężczyzn, wprawdzie był to projekt poselski, a nie rządowy, ale przyjęliśmy. Niemniej jednak problem nie jest rozwiązany, bo dzisiaj mamy taką sytuację, że kobieta może przejść na wcześniejszą emeryturę w wieku 55 lat, a mężczyzna w wieku 60 lat. A przecież chodzi o to, żeby tworzyć warunki do dłuższej pracy. W tej sprawie żadnych propozycji ze strony rządu nie ma.</u>
<u xml:id="u-227.7" who="#PoselMarekBorowski">Jeśli chodzi o najniższe emerytury i renty - bardzo bolesny problem - to dowiedzieliśmy się tylko tyle, że rząd zamierza rozmawiać w tej sprawie, ale w tej chwili nie ma żadnych pomysłów, więc trudno tu mówić o jakimś postępie. Na razie postępu w tej sprawie nie ma.</u>
<u xml:id="u-227.8" who="#PoselTadeuszTomaszewski">(Propozycje są, ale złe.)</u>
<u xml:id="u-227.9" who="#PoselMarekBorowski">Co do kwestii indywidualnych kont emerytalnych, to tam są pewne propozycje, ale chcę powiedzieć jasno, że jeżeli ktoś ma oszczędzać własne pieniądze, własne, nie te, które w tej chwili tak naprawdę są na II filar przekazywane z budżetu, tylko własne pieniądze i ma się mu to opłacać, a przecież on je blokuje, to po prostu musi mieć ulgę podatkową, i z tym trzeba wystąpić. Ulga podatkowa nie jest żadnym prezentem dla bogatych, których stać na tego typu oszczędzanie, dlatego że ona mobilizuje do zwiększania oszczędności w kraju, a w związku z tym zwiększa pulę inwestycji i rozwój. Taką ulgę warto dać, notabene, zamiast obniżania najwyższych stawek podatkowych. No, ale zdaje się, że robi się zupełnie coś innego.</u>
<u xml:id="u-227.10" who="#PoselMarekBorowski">Jeśli chodzi o ustawę pozwalającą zarabiać dodatkowo rencistom, nad którą prace są w toku, jest ona bardzo dobra i oby weszła w życie jak najszybciej, to jest zdecydowanie plus.</u>
<u xml:id="u-227.11" who="#PoselMarekBorowski">Pozostają nam wobec tego dwie takie grube sprawy, czyli emerytury kapitałowe i emerytury pomostowe. Wiemy, że w sprawach emerytur pomostowych toczyły się konsultacje, projekt ustawy jest już chyba gdzieś blisko Sejmu. Proszę państwa, gdyby ta dyskusja odbyła się w czerwcu, do tych wszystkich rzeczy można by jeszcze zgłosić jakieś uwagi, propozycje, które być może zostałyby uwzględnione. Dzisiaj mówimy już o konkretnych dokumentach, ale potem rząd bardzo niechętnie wycofuje się z jakichkolwiek zapisów.</u>
<u xml:id="u-227.12" who="#PoselMarekBorowski">Jeżeli chodzi o emerytury pomostowe, główny problem dotyczy nauczycieli. Trzeba przyjąć, że niektóre grupy zawodowe w Polsce otrzymywały prawo do wcześniejszych emerytur związanych ze szkodliwymi warunkami pracy w gruncie rzeczy jako rekompensatę za niskie płace, a nauczyciele z całą pewnością są taką właśnie grupą. Jeśli tak, to obecnie, kiedy chce się nauczycieli pozbawić tego prawa, trzeba wyjść z jasną propozycją bardziej wyraźnego wzrostu płac niż ten, który się oferuje. To byłaby rekompensata, która nie wywoływałaby uczucia, że się coś odbiera, że nie bierze się pod uwagę specyfiki zawodu itd., itd. Za tę specyfikę trzeba po prostu zwyczajnie lepiej płacić. Mówię: ponad to, co rząd do tej pory zaproponował, bo to, co do tej pory proponuje, aczkolwiek więcej niż przeciętnie, nie załatwia tego problemu.</u>
<u xml:id="u-227.13" who="#PoselMarekBorowski">I wreszcie jeśli chodzi o sprawę emerytur kapitałowych, to była debata, zabierałem w niej głos. Powiedziałem, że obawiam się - ponieważ ten projekt został wniesiony do Sejmu tak późno, a są problemy, które można by dzięki niemu rozwiązać także po myśli opozycji czy zgodnie z oczekiwaniami społecznymi - że nie będzie na to czasu. Przeczytałem sobie sprawozdanie z posiedzenia podkomisji, która zajmowała się ustawą o emeryturach kapitałowych. Rzeczywiście było sześć pytań, jak powiedział pan poseł Piechota, udzielono odpowiedzi, właściwie nikt specjalnie niczego nie kwestionował, tylko jakoś za było 16 osób, a przeciw 15. To świadczy o tym, że może niezbyt mocno pobudzono do tej dyskusji, może zadecydowała czysta opozycyjność, trudno mi powiedzieć, ale prześledziłem tę dyskusję. W kwestii np. emerytur rodzinnych nie ma zgody. Emerytury rodzinne można tak skonstruować, żeby budżet i instytucje emerytalne nie ponosiły żadnych dodatkowych kosztów, to jest kwestia podziału między mężem i żoną, mówiąc krótko. Jeśli ktoś chce przez pewien czas brać mniej, zostawiając ewentualnie coś na później, to jest jego sprawa, bo inaczej będzie brał więcej i też weźmie te pieniądze.</u>
<u xml:id="u-227.14" who="#PoselMarekBorowski">W związku z tym nie ma tego rozwiązania. Rozumiem, to wymaga czasu, trzeba pracować, a już się spieszycie, bo jest październik, trzeba przecież wszystko przyjmować. Przykro mi, ale trzeba było te ustawy wnieść wcześniej.</u>
<u xml:id="u-227.15" who="#PoselMarekBorowski">Podobnie jeśli chodzi o opłaty, jakie pobierają fundusze emerytalne, i te, które mają pobierać zakłady emerytalne. Nie ma rozmowy również na ten temat i nie ma propozycji.</u>
<u xml:id="u-227.16" who="#PoselTadeuszTomaszewski">(Jakieś propozycje są.)</u>
<u xml:id="u-227.17" who="#PoselMarekBorowski">Zawsze są propozycje, one były zgłaszane, chciano to obniżyć. Ostatnio nawet wyczytałem, że trzeba będzie podwyższyć te opłaty, bo jeszcze są za małe.</u>
<u xml:id="u-227.18" who="#PoselMarekBorowski">Konkludując: do samej informacji, można powiedzieć, która została przedstawiona - ja ją przeczytałem - właściwie nic nie miałem. Widzę, że urzędnicy pracują, powstają dokumenty, już wiem, że one powstały, więc w zasadzie powinienem to pochwalić. Tyle tylko, że nie chodzi o samą informację, ale treść tego, co z rządu wychodzi.</u>
<u xml:id="u-227.19" who="#PoselMarekBorowski">Na dobrą sprawę, powiem szczerze, nie wiem, co nasze koła zrobią podczas głosowania nad tą informacją, bo musimy spojrzeć na sprawę szerzej, tzn. jednak cały czas mówmy o meritum i o tym, co rząd proponuje, w przeciwnym wypadku będziemy głosowali nad rzeczami, które nie są specjalnie istotne. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-227.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-228">
<u xml:id="u-228.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu marszałkowi.</u>
<u xml:id="u-228.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Przechodzimy do zadawania pytań.</u>
<u xml:id="u-228.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">W tej chwili do zadawania pytań mam zapisanych 45 posłów.</u>
<u xml:id="u-228.3" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Po pierwszym wystąpieniu zamknę listę, więc jeśli ktoś z państwa chce się zapisać, to bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-228.4" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Czas na zadanie pytania wynosi 2 minuty.</u>
<u xml:id="u-228.5" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Wcześniej pan poseł Piechota w trybie sprostowania, rozumiem, tak?</u>
<u xml:id="u-228.6" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-229">
<u xml:id="u-229.0" who="#PoselSlawomirPiechota">Dziękuję, panie marszałku.</u>
<u xml:id="u-229.1" who="#PoselSlawomirPiechota">Chodzi tylko o drobne nieporozumienie w związku z wystąpieniem pana posła Borowskiego: 16 głosów za, a 15 przeciw było na posiedzeniu komisji rozpatrującej informację rządu o stanie prac nad systemem emerytalnym, natomiast na posiedzeniu podkomisji został już przyjęty projekt ustawy o emeryturach kapitałowych. Tam były co prawda dyskusje, ale został przyjęty. Została też przyjęta ustawa o zmianie ustawy o rentach i emeryturach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - to w podkomisji. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-230">
<u xml:id="u-230.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-230.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Jeszcze raz przypominam, że czas na zadanie pytania wynosi 2 minuty. Bardzo bym prosił o przestrzeganie tego limitu, to jest dużo czasu.</u>
<u xml:id="u-230.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Uprzejmie proszę o zabranie głosu panią poseł Krystynę Grabicką, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-231">
<u xml:id="u-231.0" who="#PoselKrystynaGrabicka">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-231.1" who="#PoselKrystynaGrabicka">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Debatujemy dziś nad informacją w sprawie postępów w realizacji zadań związanych z zakończeniem reformy emerytalnej. Chciałabym zapytać, czy jest postępem odbieranie praw przyrzeczonych na początku reformy w 1999 r. Chodzi o dziedziczenie emerytury z tzw. II filaru. W projekcie rządowym obecnie proponowany zapis dopuszcza dziedziczenie tylko w przypadku, gdy emeryt umrze w ciągu pierwszych trzech lat po przejściu na emeryturę. Potem następuje konfiskata pozostałej części składek. Pytam zatem: Czy to jest postęp? Bo ja uważam, że jest to zwykła kradzież i niedotrzymywanie wcześniej zawartych umów.</u>
<u xml:id="u-231.2" who="#PoselKrystynaGrabicka">I następne pytanie: Czy postępem jest przyjęcie przez rząd projektu ustawy o emeryturach pomostowych w najbardziej radykalnej wersji, odbierającej prawo do wcześniejszej emerytury najliczniejszej grupie zawodowej - ok. 500 tys. nauczycieli - a także większości kolejarzy?</u>
<u xml:id="u-231.3" who="#PoselKrystynaGrabicka">I ostatnie pytanie: Kiedy ZUS zostanie wreszcie skomputeryzowany w taki sposób, aby obywatel nie musiał udowadniać okresów pracy, skoro ZUS przez wszystkie lata jego pracy pobiera składki i powinien mieć całą dokumentację? Wszystkie próby komputeryzowania, łącznie z próbą podjętą przez firmę pana Krauzego, dały skutek taki, jak widać obecnie. Bardzo proszę o odpowiedź. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-231.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-232">
<u xml:id="u-232.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-232.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Wiesława Janczyka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-233">
<u xml:id="u-233.0" who="#PoselWieslawJanczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Polacy niepokoją się o swoje emerytury. Ten niepokój wzrasta, bo wraz ze spadkiem na giełdzie topnieją nasze pieniądze na przyszłe emerytury w otwartych funduszach emerytalnych. Wreszcie też zbliża się wypłata pierwszych emerytur kapitałowych.</u>
<u xml:id="u-233.1" who="#PoselWieslawJanczyk">Rząd przedłożył projekty ustaw. Co w nich proponuje? Decyzja o przystąpieniu do zakładu emerytalnego ma być nieodwołalna do końca życia. Nawet jeśli inny fundusz będzie lepiej zarządzał kapitałem i osiągał lepsze wyniki finansowe, nie będzie można do niego przejść. Nie będzie też tzw. emerytur małżeńskich. Pieniądze zgromadzone przez wszystkich uczestników systemu w ciągu całych lat ciężkiej pracy mają nie być dziedziczone. Po śmierci emeryta mają przechodzić na rzecz funduszu emerytalnego, a nie na osieroconą rodzinę. Przez 9 lat Polacy żyli w przekonaniu, że zasady wypłaty środków na emerytury będą podobne jak w ZUS i że po śmierci jednego ze współmałżonków drugi zostanie beneficjentem zgromadzonych przez współmałżonka środków i będzie miał prawo do wyższej emerytury.</u>
<u xml:id="u-233.2" who="#PoselWieslawJanczyk">Mam pytanie: Kto bierze odpowiedzialność za wprowadzenie w błąd 13 mln naszych obywateli, którzy przystępowali do OFE, mając przekonanie co do zupełnie innych, bardziej korzystnych dla uczestników systemu emerytur kapitałowych zasad wypłaty świadczenia? Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-233.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-234">
<u xml:id="u-234.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-234.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Adama Gawędę, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-235">
<u xml:id="u-235.0" who="#PoselAdamGaweda">Panie Marszałku! Pani Minister! W opinii merytorycznej Biura Analiz Sejmowych dotyczącej rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych czytamy: Przedstawione w projekcie regulacje prawne obejmą osoby, które dopiero nabędą prawo do rent. Uzasadnienie do projektu w ogóle nie przybliża materii, którą reguluje. Podane argumenty mają więc często charakter abstrakcyjny, autorzy nie odwołują się do żadnych danych dotyczących rent wypłaconych z tytułu niezdolności do pracy i rent rodzinnych.</u>
<u xml:id="u-235.1" who="#PoselAdamGaweda">W dalszej części opinii czytamy: Analizując treść uzasadnienia do projektu ustawy można odnieść wrażenie, że pozwolenie rencistom na dorabianie bez ograniczeń ma samoistnie rozwiązać zarazem problem niskich świadczeń i niskiego wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych. Nasuwa się tutaj wątpliwość natury zasadniczej, po co utrzymywać system rent z tytułu niezdolności do pracy, jeżeli rencista może pracować i osiągać z tego tytułu wynagrodzenia, które mogą znacznie przekraczać wysokość renty i w rezultacie stanowić główne źródło jego utrzymania. Przypomnijmy jeszcze raz, że renta jest świadczeniem kompensującym stratę lub ograniczenie zdolności zarobkowania i dochód z pracy powinien mieć charakter uzupełniający.</u>
<u xml:id="u-235.2" who="#PoselAdamGaweda">Jeszcze jedna informacja, panie pośle. Właśnie przepisami ustawy z dnia 7 września 2007 r. przywrócono mechanizm corocznej waloryzacji świadczeń emerytalno-rentowych.</u>
<u xml:id="u-235.3" who="#PoselAdamGaweda">Przejdę teraz do pytań. Dlaczego, pomimo tylu zapewnień ze strony rządu Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego, dopiero teraz poznajemy złe, nie do przyjęcia projekty ustaw o emeryturach i rentach, które, jak się dowiadujemy, już w maju tego roku zostały przyjęte przez Radę Ministrów? Kiedy zostaną podniesione najniższe świadczenia emerytalne i rentowe? Czy prawdą jest, że emerytury pomostowe nie uzyskały akceptacji Komisji Trójstronnej, a żaden wniosek złożony przez organizacje związkowe nie został uwzględniony? Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-235.4" who="#PoselMarzenaMachalek">(Brawo.)</u>
</div>
<div xml:id="div-236">
<u xml:id="u-236.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-236.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Izabelę Kloc, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-237">
<u xml:id="u-237.0" who="#PoselIzabelaKloc">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Chciałabym odnieść się w swoim pytaniu do kwestii emerytur małżeńskich. Otóż za czasów rządu Jarosława Kaczyńskiego zaproponowano w systemie emerytalnym tzw. emerytury małżeńskie. Pomysł ten został bardzo dobrze przyjęty przez opinię publiczną, został świetnie oceniony również przez ekspertów, chociażby z BCC czy Krajowej Izby Gospodarczej, a także przez związki zawodowe ˝Solidarność˝, OPZZ. Niestety obecny rząd wycofał się z tego bardzo dobrego rozwiązania.</u>
<u xml:id="u-237.1" who="#PoselIzabelaKloc">Trzeba by więc zapytać, w czyim interesie były te małżeńskie emerytury. Można jasno stwierdzić, że są one przede wszystkim w interesie polskich rodzin, polskich kobiet, teraz też coraz częściej mężczyzn, którzy decydują się na rezygnację z pracy zarobkowej i pozostają w domu, wychowując dzieci. Tak więc pośrednio, można powiedzieć, emerytury małżeńskie są także w interesie dzieci. Są wreszcie sprawiedliwe, bo kobiety, które nie pracują w momencie osiągnięcia wieku emerytalnego, dostawałyby swoje pieniądze. Wzmacniają też instytucję małżeństwa, zapewniają rodzinie stabilność, tak jak zresztą inne konstrukcje, takie wspólne, które mamy już w naszym polskim prawie, jak wspólne opodatkowanie.</u>
<u xml:id="u-237.2" who="#PoselIzabelaKloc">Można jasno stwierdzić, że emerytury małżeńskie to produkt czy rozwiązanie dostosowane do polskich realiów społecznych i gospodarczych. W tych realiach bardzo często, wiemy o tym, występują dysproporcje pomiędzy zarobkami małżonków, różny poziom aktywności zawodowej, są przerwy w pracy w związku z wychowaniem dzieci, a także zróżnicowany wiek emerytalny. Tak więc emerytury małżeńskie byłyby dobrym rozwiązaniem, jeśli chodzi o te bolączki i problemy społeczne. Rząd nagłaśnia natomiast minusy tego rozwiązania, przede wszystkim zasłania się skomplikowaniem przepisów regulujących kwestie chociażby związane z różnymi losowymi okolicznościami. Wydaje się jednak, że takie problemy powinien rozwiązać rząd, aparat urzędniczy.</u>
<u xml:id="u-237.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-237.4" who="#PoselIzabelaKloc"> Myślę, że również parlament poradziłby sobie z takimi kwestiami, właśnie dla dobra...</u>
<u xml:id="u-237.5" who="#PoselJanKulas">(Prosimy wolniej.)</u>
<u xml:id="u-237.6" who="#PoselIzabelaKloc">Jeszcze chwileczkę, panie marszałku.</u>
<u xml:id="u-237.7" who="#PoselIzabelaKloc">...kobiet, małżeństw i polskich rodzin, także dla stabilności przyszłości emerytów. Warto więc jeszcze w tej chwili w Sejmie, jest jeszcze na to trochę czasu, pochylić się nad emeryturami małżeńskimi.</u>
<u xml:id="u-237.8" who="#PoselIzabelaKloc">W związku z tym chcę zadać pytanie, pani minister. Jak bardzo rząd jest zdeterminowany, by emerytur małżeńskich nie było? Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-237.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-238">
<u xml:id="u-238.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-238.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Barbarę Bartuś, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-239">
<u xml:id="u-239.0" who="#PoselBarbaraBartus">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani minister, czy zaprzeczy pani tezie, że wszystko wskazuje na to, iż świadczenia zarówno emerytalne, jak i rentowe, naliczane według nowych zasad, będą niższe niż te naliczane według obecnych zasad? Dla emerytur kapitałowych nie przewidziano nawet waloryzacji inflacyjnej.</u>
<u xml:id="u-239.1" who="#PoselBarbaraBartus">Pani minister, czy rząd, dążąc do ograniczenia wydatków budżetu państwa na emerytów i rencistów, tak naprawdę pochylił się nad sytuacją materialną osób, które już zakończyły swoją karierę zawodową? Czy rząd ma coś do zaoferowania tym ludziom, którzy wiele lat odprowadzali składki, aby dziś żyło się nam lepiej? Czy jedyna propozycja to powrót do pracy? Czy znów usłyszę o wirtualnym ˝Programie 50+˝, który zachęci osoby do podejmowania pracy zawodowej?</u>
<u xml:id="u-239.2" who="#PoselBarbaraBartus">Pani minister, to sprowadza się do tego, że osobom starszym, schorowanym, mającym problemy z wykupieniem leków, mówicie państwo: weźcie się do pracy.</u>
<u xml:id="u-239.3" who="#PoselBarbaraBartus">Pani minister, dlaczego rząd szuka oszczędności w najsłabszej ekonomicznie grupie emerytów i rencistów? Dlaczego rząd nie troszczy się o przyszłych emerytów, tylko bardziej martwi się np. o dochody otwartych funduszy emerytalnych, czy przyszłe dochody zakładów emerytalnych? Dlaczego nie chcecie zmniejszyć opłat na rzecz otwartych funduszy, aby wysokość tych emerytur nie była na tak tragicznym poziomie, jak to wynika z dzisiejszych przewidywań? Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-239.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-240">
<u xml:id="u-240.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-240.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Marzenę Machałek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-241">
<u xml:id="u-241.0" who="#PoselMarzenaMachalek">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! To rzeczywiście ważna debata, która toczy się na temat stanu przygotowań dokończenia wdrażania systemu emerytalnego. Jest to sprawa, która interesuje większość Polaków, szczególnie tych, którzy do tej emerytury się zbliżają. Jak jednak widać, posłów interesuje to trochę mniej, szczególnie posłów koalicji, która te projekty przygotowała.</u>
<u xml:id="u-241.1" who="#PoselMarzenaMachalek">Chcę wrócić do jednego z elementów tego zmieniającego się systemu, czyli - jak to jest zapisane - stopniowej likwidacji możliwości wcześniejszego przejścia na emeryturę. Chcę zapytać, na czym polega ta stopniowość wdrażania likwidacji możliwości wcześniejszego przejścia na emeryturę w stosunku do nauczycieli. Wydaje mi się, że nie można tu mówić o stopniowej, a raczej o radykalnej likwidacji, ponieważ nie tylko nie mamy wcześniejszego przejścia na emeryturę, ale nie mamy też możliwości pomostowego przejścia na emeryturę. To są dwa różne systemy i dwa różne świadczenia. Szczególnie jest to, wydaje się, nieuzasadnione, gdyż nauczyciele to ta grupa zawodowa, która przez lata naprawdę bardzo niewiele zarabia, a jej zarobki maleją w stosunku do rosnących zarobków w innych sektorach gospodarki. Dodatkowo, jeśli chodzi o tę grupę zawodową, ludzie, którzy przychodzili do pracy, którzy decydowali się na to, często liczyli się też z możliwością wcześniejszego przejścia na emeryturę. Jest to jednak odczucie subiektywne. Obiektywne są badania, które mówią, że jest to grupa zawodowa, w której bardzo często, w większości wypadków, występuje zjawisko tzw. wypalenia psychofizycznego. Co państwo chcecie więc zaproponować tym nauczycielom, którzy będą mieli</u>
<u xml:id="u-241.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-241.3" who="#PoselMarzenaMachalek"> syndrom wypalenia psychofizycznego? Jakie będą mieli możliwości przekwalifikowania, na jaki zawód? Bo chyba nie chodzi o to, co usłyszeliśmy w czasie ostatniej debaty, że nauczyciele zmęczeni pracą w gimnazjum mogą uczyć na przykład w ramach nauczania zintegrowanego. Jest to po prostu absurdalne i na to zgodzić się nie można. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-241.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-241.5" who="#PoselIzabelaKloc">(Dopiekła Jankowi. Proszę mówić do posłów PiS-u.)</u>
</div>
<div xml:id="div-242">
<u xml:id="u-242.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-242.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Jana Kulasa, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-243">
<u xml:id="u-243.0" who="#PoselJanKulas">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoki Sejmie! Opozycji chcę przypomnieć, że rozmawiamy o informacji rządu w sprawie dokończenia reformy emerytalnej. Tylko o tym jest debata.</u>
<u xml:id="u-243.1" who="#PoselJanKulas">Panie i panowie i z PiS, i niestety z innych stron sali, dlaczego tyle demagogii, dlaczego tyle straszenia obywateli? Trzeba uderzyć się we własne piersi. To za rządów i lewicy, i PiS przynajmniej raz nie było waloryzacji emerytur i rent. To te rządy, które rządziły łącznie sześć lat, nie przygotowały konkretnych projektów dokończenia reformy emerytalnej. Takie są fakty, taka jest prawda i trzeba przyznać się do tej rzeczywistości.</u>
<u xml:id="u-243.2" who="#PoselJanKulas">Panie i panowie, nie można abstrahować od sytuacji gospodarczej. Prawdą jest, że to, jakie będą emerytury, jak również renty, zależy od tego, jaka będzie gospodarka, ile będziemy pracowali, o ile większy będzie PKB brutto do podziału. Opozycja nie może od tego abstrahować. Opozycja nie może zupełnie lekceważyć, pomijać realiów budżetowych. To się nie godzi, to jest nieprzyzwoite, a może nawet niemoralne.</u>
<u xml:id="u-243.3" who="#PoselJanKulas">Pani minister, koalicja rządząca PO-PSL gwarantuje waloryzację emerytur i rent, co do tego nie ma żadnych wątpliwości.</u>
<u xml:id="u-243.4" who="#PoselMalgorzataSadurska">(Co on mówi? PiS przywrócił.)</u>
<u xml:id="u-243.5" who="#PoselJanKulas">Pierwsze moje pytanie jest o waloryzację emerytur w przyszłym roku. To się emerytom należy, bo ta koalicja stabilizuje sytuację. Nie przywraca - stabilizuje i gwarantuje. To jest ta różnica.</u>
<u xml:id="u-243.6" who="#PoselJanKulas">Pani minister, drugie pytanie. Chcemy zachęcać ludzi do pracy, ale dobrą motywacją, żeby opłaciło się więcej i lepiej pracować oraz dużo lepiej zarabiać. To jest filozofia naszego rządu. I tu prosiłbym panią minister o kilka informacji, jeżeli chodzi o ˝Program 50+˝. Ludzie o często bardzo dużym doświadczeniu i sporym dorobku życiowym mogliby nasz wspólny majątek istotnie pomnożyć.</u>
<u xml:id="u-243.7" who="#PoselJanKulas">Kolejne pytanie. Pani minister, czytamy w tym materiale - opozycja chyba tego nie czytała, przynajmniej nie w całości - że Fundusz Rezerwy Demograficznej zostanie wzmocniony aż o 40% wpływów z prywatyzacji. Ale musimy odblokować prywatyzację po rządach PiS. W ciągu ostatnich dwóch lat</u>
<u xml:id="u-243.8" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-243.9" who="#PoselJanKulas">, za poprzednich rządów, prywatyzacji nie było.</u>
<u xml:id="u-243.10" who="#PoselJanKulas">Pytanie ostatnie. Na ile odblokowanie prywatyzacji i zwiększenie przychodów wzmocni Fundusz Rezerwy Demograficznej? Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-243.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-244">
<u xml:id="u-244.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-244.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Piotra Polaka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-245">
<u xml:id="u-245.0" who="#PoselPiotrPolak">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Zaufanie i szacunek - to słowa, które w exposé pana premiera Tuska wielokrotnie padały prawie rok temu z tej trybuny. Co dzisiaj z tych słów pozostało? Platforma, która ma w nazwie słowo ˝Obywatelska˝, do obywateli, zwykłych ludzi, emerytów, rencistów, działaczy związkowych, nauczycieli jeśli się nie odwraca plecami, to przynajmniej staje bokiem. Najpierw nie robi sobie nic z obywatelskiego projektu ustawy o przywróceniu Święta Trzech Króli, nie okazuje szacunku 700 tys. Polaków, którzy poparli tę ustawę, a teraz za nic ma społeczny głos sprzeciwu wyrażanego przez związki zawodowe w rozmowach z rządem w sprawie pozbawienia praw nabytych do emerytur pomostowych setek tysięcy niezadowolonych z tego Polaków.</u>
<u xml:id="u-245.1" who="#PoselPiotrPolak">Panie i panowie posłowie z koalicji rządzącej, czy państwo w swych biurach poselskich na co dzień nie spotykacie się z wyborcami? Czy nie zgłaszają się do was niezadowoleni z trudów codziennego życia emeryci i renciści? Czy do waszych biur poselskich nie zgłaszają się nauczyciele niezadowoleni z tego, co proponuje się im w przedstawianych projektach ustaw?</u>
<u xml:id="u-245.2" who="#PoselPiotrPolak">Przedstawione przez rząd propozycje dobitnie pokazują, że ci Polacy, którzy doświadczą w przyszłości dobrodziejstw reform emerytalnych, ewidentnie na tym stracą. Przecież już teraz widać, że drugi filar nie przyniesie zapowiadanych efektów, a z trzeciego filaru wycofywane są w dużej ilości przez zainteresowane osoby gromadzone środki. Rozmawiam z ludźmi i wiem, że takich propozycji, które są przedstawiane, te grupy społeczne nie akceptują i nie popierają. Uważam</u>
<u xml:id="u-245.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-245.4" who="#PoselPiotrPolak">, że nabytych praw nie można nikogo pozbawiać. Przy tych wątpliwościach, wobec wątpliwej przyszłości, kto może, ten odchodzi na wcześniejszą emeryturę, ciesząc się tym, co ma teraz zagwarantowane, i nie chce liczyć na niepewną przyszłość.</u>
<u xml:id="u-245.5" who="#PoselPiotrPolak">Kończę. Czy rząd nie boi się ewentualnego werdyktu Trybunału Konstytucyjnego - bo taka ewentualność była na tej sali przedstawiana - w sprawie łamania praw nabytych? Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-245.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-246">
<u xml:id="u-246.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-246.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Waldemara Wronę, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
<u xml:id="u-246.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Nie ma.</u>
<u xml:id="u-246.3" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Mieczysława Kasprzaka, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
</div>
<div xml:id="div-247">
<u xml:id="u-247.0" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Chciałbym odpowiedzieć panu posłowi: zgłaszają się. Było pytanie, czy zgłaszają się w tej chwili niezadowoleni ludzie. Ale rok temu i dwa lata wcześniej dużo więcej ich było, tak że mnie to cieszy.</u>
<u xml:id="u-247.1" who="#PoselBeataMazurek">(Ale na podstawie czego pan tak twierdzi? Notowania rządu są tragiczne.)</u>
<u xml:id="u-247.2" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Na podstawie mojego... Było pytanie, to odpowiadam.</u>
<u xml:id="u-247.3" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
<u xml:id="u-247.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-247.5" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Panie marszałku...</u>
</div>
<div xml:id="div-248">
<u xml:id="u-248.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Przepraszam, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-248.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o umożliwienie zadania pytania.</u>
<u xml:id="u-248.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Panie pośle, to jest czas, kiedy posłowie mają możliwość zadania pytań.</u>
</div>
<div xml:id="div-249">
<u xml:id="u-249.0" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Ale pan marszałek słyszał, że pytano mnie, kiedy tam siedziałem.</u>
<u xml:id="u-249.1" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Mam pytanie do pani minister. Tutaj było wiele uwag w sprawie funkcjonowania przyszłych zakładów emerytalnych, które mają powstać; mówiono, że to jest skok na kasę. Te obawy gdzieś tam funkcjonują w społeczeństwie, zresztą to było podnoszone. Prosiłbym więc panią minister, żeby pani może powiedziała, jakie jest zainteresowanie powstawaniem zakładów emerytalnych, czy może już się ktoś zgłosił, czy są chętni, jakie są wymogi utworzenia zakładu emerytalnego, czy ministerstwo przeprowadziło symulację, ile takich zakładów może powstać, jaka byłaby optymalna ilość tych zakładów.</u>
<u xml:id="u-249.2" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Kolejne pytanie dotyczy zapowiadanej w tej informacji podwyżki najniższych rent i emerytur. Wspominacie państwo o tym, że rozpocznie się dyskusja nad podniesieniem najniższych rent i emerytur. Uważamy, że jest to celowe i wskazane, dlatego że rzeczywiście najniższe emerytury przez wiele lat nie były podnoszone. Nawet wskaźnik waloryzacji, który ostatnio czy przedostatnio był przyjęty, realnej wartości tego świadczenia nie zabezpiecza. A więc konieczna jest podwyżka najniższych świadczeń</u>
<u xml:id="u-249.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-249.4" who="#PoselMieczyslawKasprzak"> i myślę, że rząd słusznie to zauważył. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-250">
<u xml:id="u-250.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-250.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Gabrielę Masłowską, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-251">
<u xml:id="u-251.0" who="#PoselGabrielaMaslowska">Dziękuję, panie marszałku.</u>
<u xml:id="u-251.1" who="#PoselGabrielaMaslowska">Obecna sytuacja oraz spodziewany kryzys - mimo dobrego samopoczucia obecnego rządu - i jego wpływ na gospodarkę polską niewątpliwie odbiją się na sytuacji osób oszczędzających w otwartych funduszach emerytalnych. Jak wszyscy wiemy, praktycznie od 25% do 35% one inwestują na giełdzie, w papiery wartościowe, w akcje. Obroty otwartych funduszy emerytalnych dotychczas wahały się w granicach 20% całych obrotów giełdy. Wobec tego to, co się dzieje na rynku kapitałowym, na giełdzie, oznaki bessy oznaczają po prostu spadek wartości papierów wartościowych i potencjalnych zysków z tychże papierów.</u>
<u xml:id="u-251.2" who="#PoselGabrielaMaslowska">Czy w takiej sytuacji, kiedy kryzys finansowy obniża potencjalną wysokość przyszłych emerytur z otwartych funduszy emerytalnych, rząd rozważa możliwość odstąpienia od zwiększenia limitu inwestycji zagranicznych otwartych funduszy emerytalnych, który dotychczas wynosił 5%, do 20% czy nawet, jak niektóry mówią, 30%? W tej sytuacji bowiem kapitał i tak wycieka z Polski, ponieważ na zasadzie ˝koszula bliższa ciału˝ banki zachodnie oraz fundusze inwestycyjne, głównie zachodnie, będą kapitał wyprowadzać przede wszystkim na potrzeby firm w krajach rodzimych. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-251.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-252">
<u xml:id="u-252.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-252.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Krzysztofa Lipca, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
<u xml:id="u-252.2" who="#PoselJanKulas">(Pewnie na posiedzeniu komisji śledczej.)</u>
<u xml:id="u-252.3" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Antoniego Błądka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-253">
<u xml:id="u-253.0" who="#PoselAntoniBladek">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Mam w zasadzie trzy pytania. Pierwsze z nich to pytanie takie: Jakie są szanse na zakończenie reformy emerytalnej w 2008 r., tak aby zreformowany system zaczął funkcjonować od stycznia 2009 r.? Wydaje się, że opóźnienia są tak duże, że wejście w życie ustawy w planowanym terminie nie będzie możliwe, zważywszy, że wdrażanie zmian w systemie informatycznym ZUS to jest sprawa kilku miesięcy.</u>
<u xml:id="u-253.1" who="#PoselAntoniBladek">Kolejne pytanie jest takie. Projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych dotyczy osób głównie urodzonych po 31 grudnia 1948 r. Na jakich zasadach będą przechodzić na emeryturę osoby urodzone przed 1 stycznia 1949 r.? Czy będą to zasady takie, jakie obowiązują obecnie, według obecnego stanu prawnego?</u>
<u xml:id="u-253.2" who="#PoselAntoniBladek">Kolejna sprawa to prawo do emerytury pomostowej. Zgodnie z regulacjami, projektowanymi rozwiązaniami ustawowymi będzie ono przysługiwało osobie, która spełnia łącznie następujące warunki - jest ich siedem, ale dwa z nich są bardzo istotne: jeżeli po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywała ona pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu ustawy o emeryturach pomostowych oraz ma okres pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze w rozumieniu ustawy o emeryturach pomostowych wynoszący co najmniej 15 lat. Czy te 15 lat to lata tożsame z określonymi w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r.? Jeżeli nie, to oznaczałoby to - gdyby te stanowiska, o których mowa w rozporządzeniu z 1983 r., nie znalazły się</u>
<u xml:id="u-253.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-253.4" who="#PoselAntoniBladek"> w proponowanym załączniku do projektu ustawy - że piętnastoletnia praca na tych stanowiskach nie daje żadnych uprawnień emerytalnych według proponowanej ustawy? Czy rząd przewiduje jakąkolwiek rekompensatę dla tej grupy przyszłych emerytów? Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-253.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-254">
<u xml:id="u-254.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-254.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Szweda, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-255">
<u xml:id="u-255.0" who="#PoselStanislawSzwed">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Wrócę w pytaniu do fundamentalnej kwestii związanej z emeryturami kapitałowymi i z brakiem w projekcie rządowym emerytur małżeńskich.</u>
<u xml:id="u-255.1" who="#PoselStanislawSzwed">Wydawało się, że zaufanie obywateli do państwa to jest fundament jego funkcjonowania. W 1998 r., gdy wprowadzaliśmy reformę emerytalną, to był jeden z jej kluczowych elementów, że dawaliśmy możliwość decydowania o emeryturach, o swoich środkach, które w ramach systemu emerytur kapitałowych gromadzimy, możliwość swobodnego wyboru. Państwo to odbierają. Nie mogę zrozumieć, dlaczego nie może być możliwości wyboru i emerytur małżeńskich, nawet kosztem obniżenia świadczeń. Zbierając sobie własne środki, powinniśmy mieć możliwość wyboru.</u>
<u xml:id="u-255.2" who="#PoselStanislawSzwed">Druga kwestia z tym związana. W projekcie Prawa i Sprawiedliwości, w poprawce, zgłaszaliśmy propozycję, aby na okres przejściowy przyjąć jako rozwiązanie emerytury okresowe, a resztę pozostawić jednak do decyzji i do dyskusji, w tym m.in. emerytury małżeńskie. Państwo tę propozycję odrzucili. Ale przy emeryturach okresowych istnieje kolejne niebezpieczeństwo. Emerytury okresowe są przeznaczone tylko dla kobiet i do 65 roku życia będą wypłacane z powszechnych towarzystw emerytalnych. Czy nie istnieje obawa, że tworzymy kolejny stary portfel dla kobiet, które przejdą na normalną emeryturę, mając 65 lat? Istnieje niebezpieczeństwo, że emerytura w tym wieku, od 65 roku życia, będzie niższa od emerytur, które będą wypłacane przez ten pięcioletni okres przejściowy. Z wyliczeń wynika, że będzie ona niższa, czyli po raz kolejny skrzywdzimy kobiety, jeżeli w taki sposób chcemy zrobić.</u>
<u xml:id="u-255.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-255.4" who="#PoselStanislawSzwed">Ostatnie pytanie związane z powszechnymi towarzystwami emerytalnymi. Wydawało się, że - i taki był sens reformy - będą to instytucje kapitałowe, które inwestują nasze środki. W projekcie, który państwo zaproponowali, dajemy możliwość, że powszechne towarzystwa emerytalne będą quasi-zakładami emerytalnymi, czyli będą również pełnić funkcję ubezpieczeniową. Jedno z drugim się miesza. Czy nie jest tak, jak w wielu pytaniach powtarzano, że tak naprawdę tworzymy te ustawy pod towarzystwa emerytalne, a nie pod tych, którym to się należy, czyli pod wszystkie osoby, które są ubezpieczone, czyli przyszłych emerytów? Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-255.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-256">
<u xml:id="u-256.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-256.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Kazimierza Moskala, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-257">
<u xml:id="u-257.0" who="#PoselKazimierzMoskal">Szanowny Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Problem emerytur jest na pewno problemem złożonym. Od dziesięciu lat praktycznie chcemy stworzyć może nie idealny system emerytalny, ale taki, który by wszystkich zadowolił. Do tej pory nie udało nam się tego zrobić i myślę, że przed nami wszystkimi jest zadanie, by dołożyć jakąś cząstkę, tak żeby system emerytalny był jak najlepszy. Jest wiele tematów, wiele problemów, o których należy mówić, natomiast ja na dwa elementy pragnę zwrócić uwagę czy zapytać o nie panią minister.</u>
<u xml:id="u-257.1" who="#PoselKazimierzMoskal">Po pierwsze, chodzi o rynek kapitałowy i otwarte fundusze emerytalne. Wiemy, że pieniądze, które są odkładane przez lata przez emerytów, mogą w jakimś stopniu stracić na wartości. Krach na giełdzie, krach na rynkach kapitałowych może odbić się na tym, co ci przyszli emeryci oszczędzili. I mam pytanie do pani minister: Czy ministerstwo razem z ministrem finansów, z rządem analizują tę sytuację? Czy przewidują podjęcie jakichkolwiek środków, wprowadzenie mechanizmów zabezpieczających, żeby przyszły emeryt nie miał strat? Czy jakieś analizy wyprzedzające w tym zakresie są robione? I to jest pytanie pierwsze.</u>
<u xml:id="u-257.2" who="#PoselKazimierzMoskal">Natomiast drugi problem to jest problem nauczycieli, problem bardzo trudny, problem bardzo złożony. Możemy mówić, że jest to ogromna grupa zawodowa i dlatego pewno należy ich pominąć przy przyznawaniu przywileju emerytalnego, który mieli. Ale, szanowni państwo, jest to zawód bardzo odpowiedzialny. Proszę sobie wyobrazić nauczyciela, który ma 60, 65 lat. Dobrze, jeżeli sprawność umysłowa i fizyczna jest w porządku, natomiast jeżeli jej nie ma, to pojawiają się pytania. To nie chodzi tylko o tego nauczyciela, ale też o uczniów. Czy więcej szkody ten nauczyciel zrobi, jeżeli będzie ich uczył, kiedy nie ma tej sprawności, czy też kiedy będzie miał emeryturę wcześniejszą?</u>
<u xml:id="u-257.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-257.4" who="#PoselKazimierzMoskal"> Mam pytanie: Czy pani minister dostrzega ten problem? Jest to problem nauczyciela, którego można pozostawić samemu sobie, ale też uczniów. Czy przewiduje się pozostawienie tego przywileju emerytalnego, ewentualnie też uwzględnienie zawodu nauczyciela w systemie emerytur pomostowych? Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-257.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-258">
<u xml:id="u-258.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-258.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Teresę Wargocką, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-259">
<u xml:id="u-259.0" who="#PoselTeresaWargocka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Powiedział jeden z moich przedmówców, bodajże z Platformy Obywatelskiej, że na temat emerytur prowadzone są szerokie konsultacje społeczne, że jest dyskusja. Proszę państwa, na temat emerytur kapitałowych, których projekt ustawy jest złożony w Sejmie i nad którym pracuje już komisja, nie ma żadnej dyskusji publicznej. Wręcz zastanawiam się, dlaczego media publiczne, prasa, telewizja omijają temat tak ważny dla milionów ludzi.</u>
<u xml:id="u-259.1" who="#PoselJanKulas">(Zapytajmy panią minister.)</u>
<u xml:id="u-259.2" who="#PoselTeresaWargocka">Proszę państwa, w 1998 r. obiecano części Polaków urodzonym po 1948 r., że 7,2% składki emerytalnej tylko, niewielki procent ich pieniędzy oszczędzanych na emerytury, ulokowany w OFE będzie ich własnością, będzie mógł obywatel dysponować, jak tymi pieniędzmi zarządzić. Bardzo duża grupa osób urodzonych przed 1969 r. dokonała tego wyboru na podstawie tej obietnicy. Ta obietnica jest absolutnie niedotrzymywana. Nie ma żadnej możliwości obywatel zdecydować, co zrobi ze swoimi pieniędzmi w OFE.</u>
<u xml:id="u-259.3" who="#PoselTeresaWargocka">Chciałabym państwu z materiału przedłożonego w ustawie podać pewne informacje.</u>
<u xml:id="u-259.4" who="#PoselTeresaWargocka">Mężczyzna, 65 lat, 40 lat pracy - 40% przeciętnego wynagrodzenia, czyli wcale nie najwyższego, plasującego się wyżej niż najniższe, po tych 40 latach pracy z I filaru może mieć 1912 zł emerytury. Proszę mi powiedzieć, czy to wystarczy na zabezpieczenie jego potrzeb socjalnych, zdrowotnych? Starczy. 229 zł z drugiego filara. Proszę mi powiedzieć, dlaczego zabieracie możliwość dysponowania tą kwotą milionom Polaków. To jest 2300 zł rocznie.</u>
<u xml:id="u-259.5" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-259.6" who="#PoselTeresaWargocka"> Można za to zrealizować swoje marzenie o wyjeździe na wycieczkę zagraniczną. A wybierając te pieniądze w kilku ratach w ciągu 10 lat, kiedy jeszcze większość ludzi cieszy się zdrowiem i dobrą kondycją, można podnieść jakość życia ludzi na emeryturze.</u>
<u xml:id="u-259.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-259.8" who="#PoselTeresaWargocka"> Dlaczego Platforma Obywatelska tego w ogóle nie bierze pod uwagę? Można zabezpieczyć swoją niepracującą żonę, można zabezpieczyć żonę, która wychowała trójkę, piątkę dzieci, można to zrobić z tych pieniędzy.</u>
<u xml:id="u-259.9" who="#PoselTeresaWargocka">Propozycja państwa jest taka, że według mnie - a proszę, niech pani minister wyprowadzi mnie z błędu, jeżeli tak nie jest...</u>
<u xml:id="u-259.10" who="#PoselJanKulas">(Dajmy szansę pani minister.)</u>
<u xml:id="u-259.11" who="#PoselTeresaWargocka">...wypłaty naliczonych emerytur z ZUS-u i z drugiego filara w zasadzie niczym się nie różnią. Umierajmy jak najszybciej...</u>
<u xml:id="u-259.12" who="#PoselJanKulas">(Tak nie wolno mówić.)</u>
<u xml:id="u-259.13" who="#PoselTeresaWargocka">...żyjmy biednie. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-259.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-260">
<u xml:id="u-260.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-260.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Waldemara Wronę, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-261">
<u xml:id="u-261.0" who="#PoselWaldemarWrona">Dziękuję, panie marszałku.</u>
<u xml:id="u-261.1" who="#PoselWaldemarWrona">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Jest takie powiedzenie: Obyś czyjeś dzieci uczył. Chciałbym się zapytać, co legło u podstaw decyzji ministerstwa, żeby wydłużyć okres pracy nauczycieli. Chciałbym widzieć nauczyciela wychowania fizycznego, który w wieku sześćdziesięciu paru lat biega z uczniami po boisku. Pamiętajmy, że jest to zawód szczególny. Wykonywanie go kosztuje nie tylko wiele wysiłku intelektualnego, ale i wiele nerwów.</u>
<u xml:id="u-261.2" who="#PoselWaldemarWrona">Następne pytanie: Jeżeli wydłużymy okres pracy nauczycieli, co stanie się z nowymi nauczycielami, którzy przyjdą do pracy? Ilu z nich przez to będzie musiało iść na bezrobocie?</u>
<u xml:id="u-261.3" who="#PoselWaldemarWrona">I kolejne pytanie, chodzi mi o emerytury małżeńskie. W innych krajach europejskich po śmierci małżonka współmałżonka dziedziczy tę emeryturę i pobiera praktycznie do końca swojego życia tę emeryturę w wysokości 70-80%, w zależności od kraju. U nas natomiast po kilku latach przestaje pobierać tę emeryturę i pieniądze przechodzą na rzecz otwartego funduszu emerytalnego. I nie łudźmy się, że te pieniądze zwiększą emerytury innych emerytów - one po prostu wejdą do składu kapitałowego funduszu emerytalnego i fundusz emerytalny będzie tymi pieniędzmi obracał, ale dla własnych korzyści, a nie dla korzyści emerytów. Dziękuję, panie marszałku.</u>
<u xml:id="u-261.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-262">
<u xml:id="u-262.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-262.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Witolda Kochana, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-263">
<u xml:id="u-263.0" who="#PoselWitoldKochan">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, tj. ten projekt omawiany między innymi w informacji rządowej, zawiera dwojakiego rodzaju propozycje: po pierwsze, skorelowania wysokości rent z tytułu niezdolności do pracy z wysokością emerytury w nowym systemie oraz zmiany przepisów idących w tym kierunku, aby renta z tytułu niezdolności do pracy nie ulegała zmniejszeniu ani zawieszeniu w związku z podjęciem pracy zarobkowej.</u>
<u xml:id="u-263.1" who="#PoselWitoldKochan">Mam w związku z tym pytanie do pani minister: Jaki procent osób niepełnosprawnych w naszym kraju jest zatrudnionych i jak wygląda podobny wskaźnik w krajach Unii Europejskiej?</u>
<u xml:id="u-263.2" who="#PoselWitoldKochan">I kolejne pytanie: W toku dyskusji nad zmianami w systemie emerytalnym oponenci tych zmian często stawiają kwestie równoczesnego osiągania dwóch wzajemnie wykluczających się celów: z jednej strony podnoszenia poziomu emerytur, z drugiej zaś utrzymania status quo co do wcześniejszego odchodzenia z rynku pracy, co do liczby osób i grup zawodowych mających prawo do wcześniejszej emerytury. Proszę zatem panią minister o przedstawienie, w jakim stopniu wiek odchodzenia z rynku pracy ma wpływ na kwotę wypłacanej emerytury. Myślę, że dobrym przykładem tej różnicy byłby przedział wieku między 60. a 65. rokiem życia. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-264">
<u xml:id="u-264.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-264.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Bożenę Kotkowską, SDPL - Nowa Lewica.</u>
</div>
<div xml:id="div-265">
<u xml:id="u-265.0" who="#PoselBozenaKotkowska">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Pani minister, moje stanowisko od wielu miesięcy jest niezmienne i stanowczo protestuję przeciwko likwidacji praw nabytych do wcześniejszych emerytur nauczycieli i kolejarzy. W lipcu na posiedzeniu komisji edukacji zgłosiłam wniosek w tej sprawie i pewnie złożę go w najbliższym czasie jako skargę, jeśli oczywiście ustawa wejdzie w życie, do Trybunału Konstytucyjnego, a następnie, jeśli to nie pomoże, zobaczymy, jaki będzie efekt, skargę do Trybunału Sprawiedliwości i Praw Człowieka w Luksemburgu.</u>
<u xml:id="u-265.1" who="#PoselBozenaKotkowska">Jest to przykre, że państwo mówicie, że gospodarka sobie nie poradzi z tym problemem, jeśli chodzi o wcześniejsze emerytury. 25 lat istnieje ta forma nabytych praw i żaden rząd nie był w jakimś kryzysie gospodarczym, a w tej chwili mówimy o wzroście gospodarczym, więc nie rozumiem, dlaczego te przywileje, te nabyte prawa miałyby zaszkodzić gospodarce Polski.</u>
<u xml:id="u-265.2" who="#PoselBozenaKotkowska">Pani minister, zadaję konkretne, merytoryczne pytanie: Jak liczna jest grupa nauczycieli, zatrudnionych przed dniem 1 stycznia 1990 r., którzy stracą po 1 stycznia 2009 r. uprawnienia do wcześniejszej emerytury w trybie art. 88 Karty Nauczyciela?</u>
<u xml:id="u-265.3" who="#PoselBozenaKotkowska">Następne pytanie: W jaki sposób zdaniem rządu w ciągu minionych 25 lat obowiązywania systemu wcześniejszych emerytur dla nauczycieli poprawiły się warunki pracy tej grupy zawodowej? Proszę o wskaźniki, przesłanki i badania.</u>
<u xml:id="u-265.4" who="#PoselBozenaKotkowska">Dlaczego w przypadku nauczycieli argumenty przedstawione przez stronę rządową oraz ekspertów, uzasadniające wykluczenie tej grupy z prawa do emerytur wcześniejszych lub pomostowych, są wyłącznie natury ekonomicznej, a nie medycznej?</u>
<u xml:id="u-265.5" who="#PoselBozenaKotkowska">Jakie względy merytoryczne spowodowały zmianę definicji prac w szczególnym charakterze z definicji uzgodnionej przez ekspertów medycyny pracy i ochrony pracy i partnerów społecznych z 2006 r. na definicję z 2008 r. przygotowaną przez stronę rządową?</u>
<u xml:id="u-265.6" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-265.7" who="#PoselBozenaKotkowska"> Uwzględnia się ogół nauczycieli - ja już kończę, przepraszam serdecznie, panie marszałku - dopuszcza się tylko nauczycieli.</u>
<u xml:id="u-265.8" who="#PoselBozenaKotkowska">I chciałabym jeszcze, pani minister, zapytać o jedną rzecz, ponieważ pani minister wyszczególniła pewną grupę nauczycieli, którzy mają szansę przejścia na te wcześniejsze emerytury: Co z nauczycielami ze szkolnictwa specjalnego? Ponieważ tej grupy zawodowej pani w ogóle nie wzięła pod uwagę, więc chciałabym, żeby mi pani merytorycznie odpowiedziała, dlaczego ta grupa zawodowa nie została umieszczona w kategorii nauczycieli, którzy pracują w szkolnictwie specjalnym, ponieważ taka kategoria obowiązuje.</u>
<u xml:id="u-265.9" who="#PoselBozenaKotkowska">Zdecydowanie sprzeciwiam się zabraniu praw nabytych przez nauczycieli. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-265.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-266">
<u xml:id="u-266.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-266.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Piotra Stanke, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-267">
<u xml:id="u-267.0" who="#PoselPiotrStanke">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Czy rząd zamierza poprzeć inicjatywę posłów Prawa i Sprawiedliwości w sprawie obniżenia 7-procentowej prowizji z tytułu wpłat składek na emerytury kapitałowe, bo, sądząc po oświadczeniu złożonym przez posła Platformy na posiedzeniu Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, mam wątpliwość, że posłom Platformy zależy na zmniejszeniu kosztów po stronie przyszłych emerytów?</u>
<u xml:id="u-267.1" who="#PoselPiotrStanke">I drugie pytanie: Jak wysokie będą prowizje z tytułu wypłat emerytur kapitałowych, bo sądzę, że większość ubezpieczonych nie jest świadoma, że wypłaty emerytur z drugiego filaru będą obciążone kolejną prowizją zmniejszającą otrzymaną emeryturę? Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-267.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-268">
<u xml:id="u-268.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-268.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Jadwigę Wiśniewską, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-269">
<u xml:id="u-269.0" who="#PoselJadwigaWisniewska">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-269.1" who="#PoselJadwigaWisniewska">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Polska niestety nie jest krajem bogatym. Są regiony w kraju z dużym bezrobociem i tam dla ludzi wcześniejsza emerytura - proszę państwa, może to państwa zszokować - jest marzeniem. W powiecie myszkowskim, który reprezentuję w Sejmie, poziom bezrobocia wynosi 14,8%, podczas gdy w województwie śląskim 7,1%. Jako przyczyny takiego wysokiego bezrobocia powiatowy urząd pracy podaje likwidowanie miejsc pracy, słabe tempo wzrostu gospodarczego, niewystarczające tempo tworzenia nowych miejsc pracy. A miało być tak pięknie. Tak mówiliście państwo w kampanii, a jest tak, jak jest, jak wszyscy widzimy. Dlatego też należałoby z większą rozwagą podchodzić do likwidacji wcześniejszych emerytur.</u>
<u xml:id="u-269.2" who="#PoselJadwigaWisniewska">Pani minister, jak to jest z likwidacją wcześniejszych emerytur dla nauczycieli w kontekście ochrony praw nabytych? Nauczyciele, wstępując do zawodu, mieli informacje, że będą mogli z tego skorzystać. Zawód nauczyciela jest zawodem szczególnym, ponieważ od tego, w jakiej kondycji jest polski nauczyciel, zależy, w jakiej kondycji jest polska szkoła. Ciągle państwo mówicie: stawiamy na wykształcenie, na jakość kształcenia. Zjawisko wypalenia w tym zawodzie jest naprawdę bardzo powszechne.</u>
<u xml:id="u-269.3" who="#PoselJadwigaWisniewska">Kolejna rzecz. Proponujecie państwo nauczycielom program 50+. Kto z państwa widział projekt ustawy, w którym jest to zawarte? Czy taki projekt ustawy trafił do Sejmu? Nie. Zabieracie ludziom możliwość wcześniejszego przejścia na emeryturę, opowiadacie o programie 50+, którego tak naprawdę nie ma. Czyli co tym ludziom oferujecie? Nic nie oferujecie w zamian, kompletnie nic.</u>
<u xml:id="u-269.4" who="#PoselJadwigaWisniewska">Pani minister, dlaczego rezygnujecie państwo z małżeńskich emerytur?</u>
<u xml:id="u-269.5" who="#PoselJadwigaWisniewska">I ostatnia rzecz. Jesteście nieuczciwi w stosunku do osób, które przystąpiły do II filaru, mając informację, że będą mogły wskazanej osobie przekazać w ramach dziedziczenia zgromadzony kapitał w II filarze. To jest po prostu nieuczciwe i to należy nazwać po imieniu. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-269.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-269.7" who="#PoselJanKulas">(Trwają dyskusje, pani poseł. To nie jest kwestia uczciwości, ale możliwości.)</u>
</div>
<div xml:id="div-270">
<u xml:id="u-270.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-270.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Ewę Malik, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-271">
<u xml:id="u-271.0" who="#PoselEwaMalik">Panie Marszałku! Pani Minister! Szanowni Państwo! Pytanie konkretne. Czy rząd pani minister nie widzi potrzeby zrekompensowania pracy w warunkach szkodliwych na tych stanowiskach, które obecnie nie znajdują się w wykazie stanowisk w rozumieniu projektu ustawy?</u>
<u xml:id="u-271.1" who="#PoselEwaMalik">I sprawa bardzo ważna, którą obecnie żyje ponad milion pracowników różnych zawodów w Polsce, mianowicie sprawa konfliktu na linii związki zawodowe i rząd. Czy rząd Platformy i PSL-u dąży do sytuacji pełnego konfliktu ze związkami zawodowymi? Chodzi o działania rządu mające wymusić ustępstwa na związkowcach za pomocą argumentu upływającego czasu i oczywiście o emerytury pomostowe.</u>
<u xml:id="u-271.2" who="#PoselEwaMalik">Dlaczego przedstawiciele rządu na posiedzeniu komisji trójstronnej negocjują tak nieudolnie, tak niedbale, że do tej pory nie udało się wypracować kompromisu, który zadowoliłby stronę społeczną? To jest bardzo ważny problem.</u>
<u xml:id="u-271.3" who="#PoselEwaMalik">Czy prawdą jest, że w tej sprawie toczy się tak zwana, można to tak nazwać, gra złej woli ze strony rządu, polegająca na taktyce, aby to prezydenta obarczyć winą za brak dobrego rozwiązania legislacyjnego w kwestii ustawy. Jeśli do końca roku ta ustawa nie zostanie podpisana, to będzie oznaczało, że nikt nie będzie miał prawa do wcześniejszych emerytur i bardzo źle zakończy się ten konflikt, ale winą trzeba będzie obarczyć rząd. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-271.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-271.5" who="#PoselJanKulas">(A może opozycję, że leniwa była?)</u>
</div>
<div xml:id="div-272">
<u xml:id="u-272.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-272.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Małgorzatę Sadurską, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-273">
<u xml:id="u-273.0" who="#PoselMalgorzataSadurska">Panie Marszałku! Pani Minister! Ja mam kilka pytań. Zacznę od pytania, które zadawałam w czasie debaty o projektach ustaw dotyczących wypłat emerytur kapitałowych. Nie otrzymałam wówczas odpowiedzi na to pytanie. A moje pytanie dotyczyło szoku przejścia, gdyż państwo w uzasadnieniu, jak również w informacji mówią o szoku przejścia. Ja ten szok przejścia rozumiem w trojaki sposób. Każda osoba aktywna zawodowo, która przechodzi na emeryturę, doznaje pewnego szoku. Po pierwsze, że przestaje być aktywna zawodowo. Po drugie, państwo tu podajecie w odniesieniu do szoku przejścia, że osoba, która przechodzi na emeryturę, traci poczucie prawa własności zgromadzonych dzięki swojej ciężkiej pracy środków w otwartych funduszach emerytalnych. Trzeci szok przejścia dotyczy tego, i to jest bardzo prawdopodobne, że emerytura, którą osoba dostanie, będzie tak śmieszna, że to faktycznie będzie ogromny szok. I moje pytanie brzmiało: W jaki sposób rząd chce zrekompensować Polakom szok w związku z przejściem na emeryturę, ponieważ on naprawdę będzie duży?</u>
<u xml:id="u-273.1" who="#PoselMalgorzataSadurska">Drugie pytanie. Kiedy Prawo i Sprawiedliwość sprawowało rządy, doszło do porozumienia z dwoma grupami zawodowymi, bodajże to było w czerwcu 2007 r.: z kolejarzami, nawet zostało w tym zakresie podpisane porozumienie, oraz z grupą nauczycieli, tam została przyznana zniżka dla nauczycieli pracujących z kredą - 5 lat, dla nauczycieli szkolnictwa specjalnego - 10 lat. Chcę zapytać: Dlaczego rząd Platformy Obywatelskiej odrzucił to nasze naprawdę z trudem wypracowane porozumienie?</u>
<u xml:id="u-273.2" who="#PoselMalgorzataSadurska">Trzecie moje pytanie dotyczy bardziej zakresu etycznego. Czy etyczne jest wprowadzenie tak krótkiego, 3-letniego okresu wypłaty środków zgromadzonych na funduszu? Czy to jest etyczne, że tak może być, że niektórzy będą żyli z poczuciem, że może ich najbliżsi czyhają na ich szybkie zejście z tego świata? Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-273.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-273.4" who="#PoselJanKulas">(Bardzo nieetyczna była ta wypowiedź. To jest nieetyczne takie stwierdzenie.)</u>
</div>
<div xml:id="div-274">
<u xml:id="u-274.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-274.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Waldemara Andzela, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-275">
<u xml:id="u-275.0" who="#PoselWaldemarAndzel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Informacja rządu w sprawie postępów prac w realizacji zadań związanych z zakończeniem reformy emerytalnej przedstawia założenia bardzo niekorzystne dla przyszłych emerytów i rencistów. Lęki są uzasadnione, ponieważ przyszłe emerytury i renty zafundowane przez rząd Platformy Obywatelskiej w tych projektach ustawy będą spychały większość emerytów i rencistów do strefy ubóstwa. Pod pretekstem wskaźników demograficznych chce się wprowadzić niekorzystne zmiany dla emerytów i rencistów, a korzystne dla otwartych funduszy emerytalnych i komercyjnych zakładów emerytalnych.</u>
<u xml:id="u-275.1" who="#PoselWaldemarAndzel">Dlaczego Platforma Obywatelska nie chce obniżyć olbrzymich prowizji pobieranych przez otwarte fundusze emerytalne? Dlaczego olbrzymie wynagrodzenia członków zarządów i prezesów otwartych funduszy emerytalnych nie są skorelowane z zyskami i wynikami finansowymi? Proszę ujawnić, jakie są wynagrodzenia członków zarządów i prezesów otwartych funduszy emerytalnych.</u>
<u xml:id="u-275.2" who="#PoselWaldemarAndzel">W krótkim czasie chce się przyjąć projekty ustaw tak, aby społeczeństwo nie dowiedziało się o niekorzystnych zmianach. A najlepiej przyjąć je pod osłoną nocy, tak aby wyborcy nie wiedzieli, co się szykuje. Dlaczego nie będzie ustawy o emeryturach kapitałowych, waloryzacji przyszłych emerytur, dlaczego nie będzie możliwości dziedziczenia emerytur kapitałowych?</u>
<u xml:id="u-275.3" who="#PoselWaldemarAndzel">Pani minister, czy to ma służyć tylko prywatnym zakładom emerytalnym? Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-275.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-276">
<u xml:id="u-276.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-276.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Jerzego Gosiewskiego, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-277">
<u xml:id="u-277.0" who="#PoselJerzyGosiewski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowna Pani Minister! Zgodnie z orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego 28 marca br. Sejm uchwalił zmianę ustawy o emeryturach i rentach w kwestii dotyczącej mężczyzn, którzy ukończyli 60 lat, posiadają 35-letni okres składkowy i mogą w br. przejść na wcześniejszą emeryturę. Kobiety podobną możliwość miały już wcześniej. Według informacji rządu nie przewiduje się takiej możliwości od nowego roku ani dla kobiet, ani dla mężczyzn. Pozostawia się jedynie możliwość wcześniejszego przejścia na emeryturę okrojonej ilości osób.</u>
<u xml:id="u-277.1" who="#PoselJerzyGosiewski">Pani minister, czy prawdą jest, że dotychczas taka możliwość dotyczyła kilkakrotnie, przeszło 5-krotnie, większej ilości osób niż ta, którą obecnie rząd proponuje? Czy rząd przewiduje możliwość poszerzenia swojej propozycji o nowe zawody w stosunku do pierwotnego projektu rządowego?</u>
<u xml:id="u-277.2" who="#PoselJerzyGosiewski">Pan poseł Kazimierz Moskal i kilku innych posłów już zadawali ważne pytania w sprawie nauczycieli. Ja chciałbym zapytać o kolejną bardzo ważną grupę zawodową. Czy możliwość wcześniejszego przejścia na emeryturę przewiduje się dla pracowników Służby Leśnej? Służba Leśna pracuje w dużej mierze z narażeniem zdrowia, w zmiennych warunkach atmosferycznych, ostatnio dodatkowo w nieprzyjemnej atmosferze, którą stwarza obecny rząd - żyje w ciągłym stresie.</u>
<u xml:id="u-277.3" who="#PoselJerzyGosiewski">Pani minister, pracownik, który pracował w lasach czy rolnictwie 35 lat i ma ukończone 60 lat, jest ogólnie dalej jeszcze w miarę zdrowy, ale praca po osiągnięciu tego wieku, którą musi nadal w terminie wykonywać, może, z wyjątkiem wyjątkowo silnych organizmów, drastycznie niszczyć jego zdrowie. Czy nie powinien mieć on prawa do zdecydowania, czy pójść, czy też nie pójść na wcześniejszą emeryturę?</u>
<u xml:id="u-277.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-277.5" who="#PoselJerzyGosiewski"> Dlaczego więc nie stworzyć takiego systemu, który umożliwiłby pozostałym obywatelom, gdy tak zdecydują, przejście właśnie na tę wcześniejszą emeryturę? Czy godność człowieka nie powinna być ważniejsza od interesu pewnego, niewielkiego, zamożnego kręgu osób, dla których zysk jest jedyną, wyjątkową, niepowtarzalną wartością?</u>
<u xml:id="u-277.6" who="#PoselJerzyGosiewski">A jeśli chodzi o demagogię, o której pan poseł mówił, to demagogię uprawiacie wy, bo co innego mówicie, a co innego robicie. Bardzo dziękuję.</u>
<u xml:id="u-277.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-278">
<u xml:id="u-278.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-278.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Izabelę Jarugę-Nowacką, klub Lewica.</u>
</div>
<div xml:id="div-279">
<u xml:id="u-279.0" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Reforma emerytalna ściśle związała wysokość emerytury z trzema czynnikami: wysokością odprowadzanych składek, długością aktywności zawodowej, wreszcie z wiekiem rozpoczęcia pobierania świadczeń. A więc w system emerytalny zostało wpisane właściwie systemowe dyskryminowanie kobiet, które skutkować będzie ich dramatycznie niską emeryturą. Mimo tego, o czym mówił w feministyczny sposób pan poseł Kasprzak - za co chcę mu podziękować, bo po tylu latach pewną satysfakcję z pracy nad tym, żeby Wysoka Izba zechciała to zobaczyć, odczuwam - chcę zapytać, pani minister, czy rząd w związku z tym próbuje jakoś stworzyć jednak pewne równe szanse. Jak wiadomo, w całej Europie realizuje się program wyrównywania wysokości płacy kobiet i mężczyzn, cała Wspólnota pracuje nad tym. My, mimo zapisu art. 33 konstytucji, w tej kwestii nie robimy nic.</u>
<u xml:id="u-279.1" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Pani minister, czy pani także, czy rząd będzie proponować wprowadzenie elastycznego wieku przechodzenia na emeryturę dla kobiet i dla mężczyzn? Bo to oczywiście jest czynnik, który wpływać będzie negatywnie na wysokość emerytury.</u>
<u xml:id="u-279.2" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Co z projektem, który od kilku lat mam zaszczyt w imieniu lewicy prezentować, dotyczącym tego, aby kobiety nie były karane za wychowywanie dzieci? Mianowicie okres przebywania na urlopie wychowawczym jest, praktycznie rzecz biorąc, okresem nieskładkowym. W związku z tym chcemy, żeby wreszcie od średniej płacy odprowadzać te składki dla każdej osoby - i kobiety, i mężczyzny - która będzie na tym urlopie wychowawczym.</u>
<u xml:id="u-279.3" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Wreszcie, pani minister, Komisja Trójstronna do Spraw Społeczno-Gospodarczych decyduje w sprawie wskaźnika waloryzacji rent i emerytur w składzie: rząd, związki zawodowe, pracodawcy. Czy nie sądzi pani, że o tym wskaźniku powinni również decydować najbardziej zainteresowani, a mianowicie przedstawiciele emerytów i rencistów, m.in. z Krajowego Związku Emerytów i Rencistów, skupiającego kilka milionów przedstawicieli tych grup? I czy pani minister może szykuje jakieś rozwiązania, żeby to było możliwe?</u>
<u xml:id="u-279.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-279.5" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Ostatnia sprawa. Państwo tak delikatnie piszecie, z pewną satysfakcją, że dzięki otwartym funduszom emerytalnym Polacy mieli okazję zetknąć się na szeroką skalę z mechanizmami wolnego rynku, w tym rynku kapitałowego. Otóż obawiam się, że w kontekście owego kryzysu finansowego OFE stracą od 10 do 15% i że to nie będzie zetknięcie, ale zabójcze zderzenie. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-279.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-280">
<u xml:id="u-280.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo pani poseł.</u>
<u xml:id="u-280.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Jarosława Piętę, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-281">
<u xml:id="u-281.0" who="#PoselJaroslawPieta">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Mieliśmy debatować na temat informacji rządu. Ta debata jakby zmieniła charakter, dlatego postanowiłem zadać kilka pytań. Mam nadzieję, że po odpowiedzi pani minister zmieni to podejście wielu osób do tych zagadnień.</u>
<u xml:id="u-281.1" who="#PoselJaroslawPieta">Jeszcze niedawno w ciągu roku na emeryturę przechodziło 100 tys. osób, a w zeszłym roku aż 215 tys. Czy w tym roku znowu pobijemy rekord? Czy prawdą jest, że FUS musi dopłacać 20 tys. zł rocznie do statystycznego emeryta? Czy każde dodatkowe 100 tys. emerytów oznacza kolejne 2 mld zł z budżetu? Czy w latach 2009-2013 na wypłaty emerytur może zabraknąć 160 mld? Czy faktem jest, że ponad 80% nowych emerytów w Polsce to osoby w wieku produkcyjnym? Czy wysokie wydatki na wcześniejsze emerytury przyczyniają się do wzrostu pozapłacowych kosztów pracy, co w szczególności zmniejsza zatrudnienie osób młodych?</u>
<u xml:id="u-281.2" who="#PoselJaroslawPieta">Dokończenie reformy emerytalnej jest zasadniczym celem działań koalicji PO-PSL, ale jest również, proszę państwa, racją stanu. I to powinni zrozumieć wszyscy.</u>
<u xml:id="u-281.3" who="#PoselJaroslawPieta">Na koniec chciałbym się odnieść do wystąpienia przedstawiciela LSD czy SLD... Przepraszam.</u>
<u xml:id="u-281.4" who="#PoselArturOstrowski">(Ale śmieszne.)</u>
<u xml:id="u-281.5" who="#PoselJaroslawPieta">Przepraszam.</u>
<u xml:id="u-281.6" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">(Przedstawiciela Lewicy.)</u>
<u xml:id="u-281.7" who="#PoselJaroslawPieta">Przepraszam, do wystąpienia klubowego przedstawiciela Lewicy. Poraża w tym wystąpieniu analfabetyzm ekonomiczny w ogóle, a szczególnie w odniesieniu do reform z początku lat 90. - gdyby nie te reformy, Polska byłaby bankrutem - oraz brak krytycyzmu w stosunku do swoich działań. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-281.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-282">
<u xml:id="u-282.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-282.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Marka Krząkałę, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-283">
<u xml:id="u-283.0" who="#PoselMarekKrzakala">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! W odniesieniu do pytań zadanych przez mojego przedmówcę i w nawiązaniu do informacji rządu chciałbym zapytać, czy rząd nie powinien podjąć działań o charakterze edukacyjnym wobec obywateli dotyczących emerytur pod hasłem np. ˝Krótko pracujesz, niską emeryturę otrzymujesz˝ albo ˝Krótka praca nie popłaca˝.</u>
<u xml:id="u-283.1" who="#PoselMarekKrzakala">Czy prawdą jest, że w ubiegłym roku każdy pracujący Polak dopłacał miesięcznie do młodych emerytów 210 zł? Czy prawdą jest również, że utrzymanie przywilejów dla ponad stu grup zawodowych kosztuje budżet państwa 28 mld zł? Jeżeli nie zostaną przeprowadzone zmiany, na finansowanie wcześniejszych emerytur w latach 2020-2025 trzeba będzie znaleźć w budżecie dodatkowe środki, nawet do 5 mld zł, a emerytury i tak pochłaniają gigantyczne pieniądze. Czy pani minister potwierdzi te wyliczenia?</u>
<u xml:id="u-283.2" who="#PoselMarekKrzakala">Według obecnych danych w Polsce pracuje zaledwie 30% Polek i 40% Polaków po 50 roku życia. Jak te statystyki zmieni wprowadzenie programu ˝50+˝?</u>
<u xml:id="u-283.3" who="#PoselMarekKrzakala">I ostatnia refleksja na koniec, pytanie do szanownych posłanek i posłów. Czy mamy moralne prawo żyć kosztem przyszłych pokoleń, które będą zmuszone łożyć na nasze emerytury, jeżeli dziś zaniechamy reformy systemu emerytalnego? Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-283.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-284">
<u xml:id="u-284.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-284.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Artura Ostrowskiego, klub Lewica.</u>
</div>
<div xml:id="div-285">
<u xml:id="u-285.0" who="#PoselArturOstrowski">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoki Sejmie! Na wstępie chciałbym poinformować posłów Platformy Obywatelskiej, że macie porażającą wiedzę o nazwach partii reprezentowanych w Sejmie. Moja partia to jest Sojusz Lewicy Demokratycznej, SLD, panie pośle. I proszę nie robić sobie żartów, bo ja nie będę żartował z nazwy Platforma Obywatelska.</u>
<u xml:id="u-285.1" who="#PoselArturOstrowski">Szanowni Państwo! Pani Minister! Generalnie należy stwierdzić, że rząd odbiera prawa pracownicze, jeszcze stwarzając taką atmosferę, jakby odbierając te prawa, działał na korzyść tychże pracowników. I to jest kuriozalne. Ale w wydaniu Platformy Obywatelskiej jako partii prawicowej, widzę, naturalne.</u>
<u xml:id="u-285.2" who="#PoselArturOstrowski">Pan poseł Piechota stwierdził, że szanuje prawa nabyte. Szanujcie, posłowie Platformy Obywatelskiej, te prawa, które zostały nabyte przez polskich nauczycieli, bo podpisując umowę o pracę kilka lat temu, nabywali prawo do wcześniejszych emerytur - prawo, nie przywileje. Stosunek pracy był zawierany z uwzględnieniem tego prawa, że w określonym wieku mogą korzystać z wcześniejszej emerytury.</u>
<u xml:id="u-285.3" who="#PoselArturOstrowski">I kwestia następna, pani minister. Dlaczego pani minister nie bierze pod uwagę wyników prac Instytutu Medycyny Pracy? Jest w nich zawarty następujący wniosek: W zawód nauczyciela wpisana jest duża ilość obciążeń zarówno o charakterze psychospołecznym, jak i fizycznym. Obciążenia te przekładają się na wiele negatywnych konsekwencji zarówno w obszarze osobistego funkcjonowania nauczycieli, jak i w aspekcie społecznym. Fakty te każą wpisać zawód pedagoga do zawodów o szczególnym obciążeniu psychospołecznym i fizycznym.</u>
<u xml:id="u-285.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-285.5" who="#PoselArturOstrowski">Pani minister, to jest jedna ekspertyza, a ekspertyza następna, pani prof. Makowiec-Dąbrowskiej, również potwierdza tezę, iż nauczyciele to zawód o szczególnym charakterze.</u>
<u xml:id="u-285.6" who="#PoselArturOstrowski">Dlaczego, pani minister, rząd chce odebrać prawa nabyte polskim nauczycielom? Premier Tusk stwierdził ostatnio, że jeśli nauczyciele wypalą się zawodowo, to mogą kontynuować swoją pracę np. w kuchni. Pamiętam, że z kolei pani minister stwierdziła, iż i tak nic złego polskim nauczycielom się nie stanie, ponieważ polski nauczyciel i tak żyje najdłużej.</u>
<u xml:id="u-285.7" who="#PoselJanKulas">(To demagogia.)</u>
<u xml:id="u-285.8" who="#PoselArturOstrowski">Kończę, panie marszałku.</u>
<u xml:id="u-285.9" who="#PoselArturOstrowski">Jeśli mają być takie argumenty, to rzeczywiście my nie doczekamy się dyskusji merytorycznej ze strony rządu. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-285.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-286">
<u xml:id="u-286.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-286.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Chciałbym zwrócić panu posłowi uwagę, że pan poseł Jarosław Pięta przeprosił za swoją pomyłkę, i chciałbym, żeby to było odnotowane w protokole. Każdemu z nas może zdarzyć się pomyłka i przeprosić jest rzeczą absolutnie naturalną i zresztą bardzo dobrą.</u>
<u xml:id="u-286.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-286.3" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Marzenę Okłę-Drewnowicz, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-287">
<u xml:id="u-287.0" who="#PoselMarzenaOklaDrewnowicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-287.1" who="#PoselMarzenaOklaDrewnowicz">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! W słowach opozycji słyszę: Polska nie jest krajem bogatym, a z drugiej strony słyszę też, że w związku z tym należy wypłacać wcześniejsze emerytury i rozszerzać krąg osób uprawnionych do tych przywilejów. Przecież wszyscy wiemy, że aby być krajem znajdującym się w dobrej kondycji gospodarczej, siłą rzeczy nie możemy zmniejszać wpływów ze składek i doprowadzić do wzrostu wydatków emerytalnych.</u>
<u xml:id="u-287.2" who="#PoselMarzenaOklaDrewnowicz">Staropolskie przysłowie mówi: bez pracy nie ma kołaczy, a więc ja rozumiem, że dla dobra nas wszystkich powinniśmy jak najdłużej i jak najefektywniej pracować. Ja to rozumiem. Może z racji swojego wieku widzę tę długą perspektywę na rynku pracy. Chcę więc zapytać: Czy tak naprawdę chodzi o to, żebyśmy jako Polacy mieli prawo do świadczenia emerytalnego, czy też może do świadczenia socjalnego? Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-287.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-288">
<u xml:id="u-288.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-288.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Marię Zubę, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-289">
<u xml:id="u-289.0" who="#PoselMariaZuba">Szanowny Panie Marszałku! Pani Minister! Będę zobowiązana, jeżeli pani minister zechce mi dzisiaj dokładnie odpowiedzieć na moje pytanie, bo niestety na posiedzeniu podkomisji ds. systemu emerytalnego nie usłyszałam odpowiedzi. Jeżeli zaś dzisiaj nie usłyszę tej odpowiedzi, to sądzę, że pani minister prześle mi szczegółową analizę i odpowiedź na moje pytanie, a moje pytanie jest proste.</u>
<u xml:id="u-289.1" who="#PoselMariaZuba">System przepływu naszych składek, jaki państwo proponujecie, jest taki: z otwartego funduszu emerytalnego kierujecie je do zakładu emerytalnego, potem do kolejnego funduszu. Państwo przedstawiciele rządu na posiedzeniu naszej komisji też nie umieliście określić, jaka będzie rola banku i w czym będzie się wyrażać. W związku z tym bardzo byśmy prosili, aby państwa stanowisko w tym zakresie było wyraźne.</u>
<u xml:id="u-289.2" who="#PoselMariaZuba">Jednocześnie jest wskazywany przepływ pieniądza, który wychodzi od ubezpieczonego, potem trafia do ubezpieczonego, tylko trzeba podkreślić, że jego stawka jest mocno obniżona. Chciałabym otrzymać od państwa informację, ile ubezpieczony traci na poszczególnych poziomach przepływu tego pieniądza, abyście państwo wyraźnie wyliczyli, ile ubezpieczony traci od 1000 zł składki na poszczególnych etapach tego systemu. Liczę na odpowiedź dziś, a jeżeli nie, to bardzo proszę o przesłanie jej na piśmie. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-289.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-290">
<u xml:id="u-290.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-290.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Jerzego Rębka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
<u xml:id="u-290.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabrane głosu panią poseł Beatę Mazurek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-291">
<u xml:id="u-291.0" who="#PoselBeataMazurek">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Dziedziczenie emerytury z otwartego funduszu emerytalnego zostało ograniczone. Mówiłam o tym podczas ostatniej dyskusji na temat emerytur. Pani nie odpowiedziała na moje pytanie, pani minister, a jest to jednak zasadnicza zmiana w stosunku do okresu, kiedy Polacy, w tym również ja, podejmowali decyzję o przystąpieniu do II filaru emerytalnego. Dzisiaj ludzie mnie pytają, czy w tych okolicznościach będą mieli możliwość powrócenia tylko i wyłącznie do ZUS.</u>
<u xml:id="u-291.1" who="#PoselBeataMazurek">Pani Minister! Kolejne pytanie jest takie: Dlaczego zakłady emerytalne po tych trzech latach mają przejmować moje pieniądze? Dlaczego, inaczej mówiąc, okradacie mnie i tych wszystkich, którzy zdecydowali się na II filar w systemie ubezpieczeń społecznych, z naszych pieniędzy? Dlaczego karzecie nas w sytuacji takiej, kiedy będziemy żyli dłużej niż te trzy lata od czasu przejścia na emeryturę?</u>
<u xml:id="u-291.2" who="#PoselBeataMazurek">Kolejne pytanie. Skoro podwyższenie emerytury z otwartego funduszu ma wynikać z udziału w zyskach, jakie dany fundusz uzyska na rynku finansowym, a więc nie będzie waloryzacji, to znów powracam do zasadniczego pytania: Czy w tej sytuacji ludzie będą mogli powrócić do ZUS i podziękować OFE za współpracę?</u>
<u xml:id="u-291.3" who="#PoselBeataMazurek">Kolejne pytanie. Rząd zaproponował wprowadzenie systemu rent kapitałowych. Co on nam tak naprawdę daje? Czy prawdą jest, że spowoduje to drastyczny spadek wysokości rent i doprowadzi do tego, że w przyszłości renty będą wypłacane tak naprawdę w najniższej wysokości?</u>
<u xml:id="u-291.4" who="#PoselBeataMazurek">Czy i jakie są plany rządu w zakresie zrównania wieku emerytalnego dla kobiet i mężczyzn?</u>
<u xml:id="u-291.5" who="#PoselBeataMazurek">I ostatnia kwesta. Pani minister, proponujecie utworzenie Funduszu Emerytur Pomostowych, który będzie państwowym funduszem celowym obsługiwanym przez ZUS. Czy pociągnie to za sobą dodatkowe koszty, chociażby osobowe, związane z tworzeniem jakichś rad nadzorczych, czy będzie to fundusz obsługiwany wyłącznie przez pracowników ZUS, więc tak naprawdę niepowodujący dodatkowego zatrudnienia i dodatkowych ciał w postaci rady nadzorczej?</u>
<u xml:id="u-291.6" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-291.7" who="#PoselBeataMazurek">Kolejną rzeczą, już ostatnią, panie marszałku, jest to, że fundusz ten miał być w całości finansowany przez pracodawców, a więc tak naprawdę znów obciążacie pracodawców kosztami pracy. Chciałabym w tej sytuacji zapytać, co związki pracodawców mówią na ten temat, czy zgadzają się na to, czy też nie. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-291.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-292">
<u xml:id="u-292.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-292.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Tadeusza Tomaszewskiego, Lewica.</u>
</div>
<div xml:id="div-293">
<u xml:id="u-293.0" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Jeden z przedmówców z Platformy Obywatelskiej zarzucił mi m.in. analfabetyzm ekonomiczny. W związku z powyższym chciałbym państwu powiedzieć, że żądanie obniżenia kosztów funkcjonowania OFE i zakładów emerytalnych poparła z tej mównicy minister pracy pani Jolanta Fedak. Cytowałem jej wystąpienie. Jeśli mnie to się udziela, to przedstawicielowi rządu też.</u>
<u xml:id="u-293.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-293.2" who="#PoselTadeuszTomaszewski"> Bądźmy więc w tym zakresie solidarni.</u>
<u xml:id="u-293.3" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Chciałbym zapytać o coś panią minister. Ostatnio w różnych mediach pojawia się problem, o który pytałem ministra finansów w przedpołudniowej debacie, ale oczywiście nie odpowiedział, mianowicie pojawia się problem dywersyfikacji możliwości inwestowania przez OFE na rynkach zagranicznych. Ten problem jest w szczególności podnoszony przez Komisję Europejską, która naciska na polski rząd, aby zmienił prawo w tej sprawie. Chciałbym zapytać, jakie jest stanowisko polskiego rządu i jak ta procedura może się po prostu rozwijać.</u>
<u xml:id="u-293.4" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Drugie pytanie dotyczy m.in. tego, co nazywa się ochroną praw nabytych. Jaka jest różnica między rozporządzeniem Rady Ministrów, które regulowało wykaz prac w szczególnym charakterze i w szczególnych warunkach, a rozwiązaniem zawartym w rządowym projekcie o emeryturach pomostowych, jeśli chodzi o liczbę osób uprawnionych do tego prawa?</u>
<u xml:id="u-293.5" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Proszę, aby pani minister zechciała powiedzieć, bo zna już pani projekt rządowy, ile osób będzie obejmował projekt rządowy, a ile osób było uprawnionych zgodnie z tymże rozporządzeniem, bo przecież twórcy reformy zawarli pewien pakt społeczny, wszyscy razem, że zostanie przygotowana ustawa, która będzie szanowała właśnie te prawa nabyte.</u>
<u xml:id="u-293.6" who="#PoselTadeuszTomaszewski">W związku z powyższym chciałbym poprosić, aby pani minister powiedziała nam, ile osób z tamtego rozporządzenia nie zostało ujętych w przygotowanym przez rząd projekcie ustawy o emeryturach pomostowych. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-293.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-294">
<u xml:id="u-294.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-294.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Marię Nowak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-295">
<u xml:id="u-295.0" who="#PoselMariaNowak">Panie Marszałku! Pani Minister! Z racji tego, że przez długie lata pracowałam w szkole, także będę pytała o emerytury nauczycielskie. Otóż wiemy już, że rząd w przygotowanej ustawie o emeryturach pomostowych nie uwzględnia nauczycieli, z małymi wyjątkami, nad którymi nie będę się tutaj rozwodziła. Otóż rząd proponuje nauczycielom, aby pracowali dłużej. Ale czy rząd powiedział nauczycielom, że prawdopodobnie już niedługo wszyscy ci nauczyciele, którym się proponuje, by pracowali dłużej, w ogóle nie będą mieli pracy, ponieważ są dwa fakty, o których musimy pamiętać. Po pierwsze, od 2009 r. następuje zwiększenie pensum godzin i według wyliczeń część nauczycieli, i to wcale niemała, będzie w tym systemie niepotrzebna. Po drugie...</u>
<u xml:id="u-295.1" who="#PoselJanKulas">(Nie ta debata.)</u>
<u xml:id="u-295.2" who="#PoselMariaNowak">To jest ta debata, bo nauczycielom mówi się, żeby pracowali dłużej, ale nie mówi się, że będą niepotrzebni w tym systemie.</u>
<u xml:id="u-295.3" who="#PoselJanKulas">(Ustawa nie jest jeszcze uchwalona.)</u>
<u xml:id="u-295.4" who="#PoselMariaNowak">Jeżeli chodzi o drugą sprawę, jeżeli rzeczywiście zostanie zrealizowane to, co rząd Platformy Obywatelskiej i PSL proponuje, a mianowicie to, że kompetencje dotyczące likwidacji i łączenia szkół przejdą całkowicie na samorządy, to - na co wskazuje dotychczasowe doświadczenie - część szkół zostanie zlikwidowana, ponieważ dotychczas to właśnie opinia kuratora była takim hamulcem zawsze niepozwalającym samorządowi likwidować szkoły. Jeżeli to rzeczywiście dojdzie do skutku - a Platforma to planuje - to kolejna grupa nauczycieli w systemie będzie niepotrzebna. Dlatego też chcę zapytać panią minister, czy pani minister wzięła to wszystko pod uwagę.</u>
<u xml:id="u-295.5" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-295.6" who="#PoselMariaNowak"> Czy może nam pani przybliżyć analizy, jakich - jak myślę - rząd dokonywał, analizy dotyczące tego, jaka liczba nauczycieli w systemie będzie niepotrzebna? A może okaże się, że więcej trzeba będzie wydać na pomoc nauczycielom, którzy wypadną z systemu edukacji, niż zaoszczędzi się, zabierając te emerytury, uprawnienia, które nauczyciele nabyli już z chwilą zawierania umowy o pracę? Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-295.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-296">
<u xml:id="u-296.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-296.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Krzysztofa Michałkiewicza, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-297">
<u xml:id="u-297.0" who="#PoselKrzysztofMichalkiewicz">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Coraz częściej od przedstawicieli rządu słyszymy, że nasze emerytury będą zależeć nie tylko od tego, jak długo pracujemy, jak dużo odkładamy, w jakich wysokościach te nasze składki są odprowadzane, ale także od tego, jak długo będziemy żyli, jaka średnia długość życia będzie się kształtować w Polsce w najbliższych i następnych latach. Niestety osoby ubezpieczone coraz częściej zaczynają się zastanawiać nad tym, czy ich emerytury nie będą zależeć także od tego, jak zarządzane będą nasze składki, jak te składki zarządzane będą w otwartych funduszach emerytalnych, jak te fundusze będą umiały przewidywać poziom ryzyka i ograniczać to ryzyko inwestowania, jak będą wyglądać opłaty za środki zgromadzone w funduszach, pobierane przez fundusz. Ostatnio pani minister Fedak - o czym mówił już poseł Tomaszewski - w tej Izbie po debacie zgodziła się, że ministerstwo, a w zasadzie ona podejmie inicjatywę w celu ograniczenia tych opłat. W tym samym czasie rozpoczęła się w mediach debata na temat tego, czy faktycznie z jednej strony nie trzeba uwolnić inwestowania tych składek ze względu na żądania Brukseli, z drugiej strony na temat tego, czy z powodu konieczności właściwego zabezpieczenia wysokości wypłat emerytalnych nie należy ich inwestować w bardziej ryzykowne instrumenty finansowe, a także tego, czy z tego powodu nie należy zwiększyć opłat, a nie zmniejszyć. Chciałbym zapytać panią minister, czy ministerstwo faktycznie, tak jak mówiła pani minister Fedak, podjęło prace nad obniżeniem opłat w otwartych funduszach emerytalnych albo zastanawia się nad ich podjęciem, czy wręcz odwrotnie, ta jej wypowiedź była niekoniecznie zgodna z prawdą, a te opłaty powinny wzrosnąć. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-297.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-298">
<u xml:id="u-298.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-298.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Agnieszkę Kozłowską-Rajewicz, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-299">
<u xml:id="u-299.0" who="#PoselAgnieszkaKozlowskaRajewicz">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Jeżeli chodzi o emerytury, to nasz kraj bije ponure rekordy. Mamy w Polsce stosunkowo najwyższą w Europie liczbę emerytów i chyba najwyższą liczbę w Europie młodych emerytów, a jednocześnie - bardzo dużą liczbę rodzin, które żyją w ubóstwie, w tym bardzo dużo żyjących w biedzie dzieci, tj. ok. 30%. Wydaje się, że te fakty są ze sobą powiązane, tak?</u>
<u xml:id="u-299.1" who="#PoselZbigniewBabalski">(Tak jest.)</u>
<u xml:id="u-299.2" who="#PoselAgnieszkaKozlowskaRajewicz">Wczesne odchodzenie na emeryturę i bieda polskich rodzin. Pani minister, czy to prawda, że te powyższe fakty połączone ze zmianami demograficznymi, starzeniem się społeczeństwa polskiego, wydłużaniem życia można uznać za przyczyny obecnego i przyszłego ubóstwa polskich rodzin? W jaki sposób proponowana reforma emerytalna zmieni sytuację finansową pojedynczych rodzin, a szczególnie jak wpłynie na przyszłą sytuację życiową najmłodszych obywateli? Jaka byłaby alternatywna wersja ich przyszłości, gdybyśmy w kwestii emerytur, tak jak poprzednicy, zachowali status quo? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-300">
<u xml:id="u-300.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-300.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Marka Plurę, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-301">
<u xml:id="u-301.0" who="#PoselMarekPlura">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Jestem człowiekiem młodym, który perspektywę własnego życia na emeryturze ma stosunkowo daleko przed sobą. Ale tym bardziej z niepokojem, z zastanowieniem patrzę na każdy instrument, który obciąża system ubezpieczeń emerytalno-rentowych. Pracę zawodową podjąłem jeszcze w czasie studiów, czyli 15 lat temu. W tym okresie próbowałem często dociec, jakie szczególne racje, a zwłaszcza jakie przejrzyste mechanizmy kształtowały sprawy Polaków, moich rodaków, którzy korzystali z emerytur pomostowych. Dotychczas nie byłem w stanie tego dociec, dlatego zwracam się do pani minister z pytaniem, jakie zasady w nowej propozycji rządu będą decydowały o tych sprawach, o tym, co dopuści do korzystania również z moich składek odpowiednio dużą lub małą grupę emerytów uprawnionych do emerytur pomostowych. Chciałbym także zapytać o prognozy dotyczące właśnie tej sytuacji, która jest mi szczególnie bliska, sytuacji człowieka młodego, czyli tego, który za 20, 25 lat będzie żył jako emeryt. Jak ta prognoza demograficzna wygląda? Czy mogę liczyć na to, że i wtedy nie zabraknie kogoś, kto w imię solidaryzmu społecznego będzie troszczył się o moją emeryturę? Czy grono tych osób nie będzie pomniejszone o rzesze tych, którzy w najbliższej przyszłości przejdą na emerytury pomostowe? Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-301.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-302">
<u xml:id="u-302.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-302.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Sławomira Piechotę, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-303">
<u xml:id="u-303.0" who="#PoselSlawomirPiechota">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-303.1" who="#PoselSlawomirPiechota">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pani Minister! Jaki jest deficyt ZUS i co to znaczy ˝deficyt˝? Często mamy wrażenie, jakby o tym deficycie mówiono jak o czymś czysto abstrakcyjnym, tak jakby jakiś teoretyk finansista wymyślił sobie takie pojęcie ˝deficyt˝. A to przecież jest dług, czyli brak pieniędzy w ZUS, w tym powszechnym systemie emerytalno-rentowym. Jak jest duży i skąd jest finansowany? Czyli jak ta dziura w budżecie ZUS jest finansowana? Na ile ta dziura w budżecie ZUS wynika z wcześniejszego odchodzenia na emerytury? A skoro jest ta dziura, to kto płaci, żeby wystarczyło na emerytury i renty? Bo często rozmawiamy tak, jakby sprawa miała tylko tę jedną stronę, czyli komu się należy, kto powinien dostać? Ale kto na to płaci? Czy nadal chce na to płacić? Czy pytamy o przyszłość tego systemu również tych, którzy dzisiaj na to płacą? Czy na te wcześniejsze emerytury chcą nadal płacić pielęgniarki, kierowcy autobusów, pracownicy socjalni, sprzedający w sklepach, piekarze? Przecież ich ten system nie uprawnia do wcześniejszego odchodzenia na emerytury, oni muszą płacić. Ile płacą, pani minister?</u>
<u xml:id="u-303.2" who="#PoselSlawomirPiechota">Druga sprawa, która tu często powraca jako zasadniczy element sporu, to lista zawodów uprawniających do emerytur pomostowych. Jakie są te zasadnicze rozbieżności, pani minister, czyli na co rząd w czasie konsultacji nie chciał się zgodzić? Przyznam, że jestem pod wielkim wrażeniem po tym, jak usłyszałem przed chwilą tu, na tej sali, że istnieje też oczekiwanie, roszczenie dotyczące wcześniejszych emerytur ze strony pracowników Służby Leśnej. Przyznam, że do lasu chodzę nie za często, ale jak chodzę, to po to, żeby nabyć zdrowia, a tu okazuje się, że praca w lesie jest jakaś szczególnie uciążliwa, narażającą zdrowie na szwank.</u>
<u xml:id="u-303.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-303.4" who="#PoselSlawomirPiechota">Ostatnie pytanie. Chodzi o często podnoszone obawy o zdolność do pracy nauczycieli. Zawsze powraca przykład nauczyciela WF, który miałby utracić zdolność do pokazywania, jak wykonywać pewne ćwiczenia. Pani minister, czy pani wie może, ile lat ma selekcjoner polskiej reprezentacji w piłce nożnej Leo Beenhakker, albo trenujący mistrzów Europy sir Alex Ferguson? Gdyby pani minister nie wiedziała, to drobnym druczkiem i na odwrocie podaję, że panowie mają po 67 lat. Jak widać po nich, mają się nieźle i robią bardzo dobrą robotę. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-303.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-303.6" who="#PoselJanKulas">(Dobry przykład.)</u>
</div>
<div xml:id="div-304">
<u xml:id="u-304.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-304.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Zbigniewa Babalskiego, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-305">
<u xml:id="u-305.0" who="#PoselZbigniewBabalski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Chciałbym poświęcić te 1,5 minuty przede wszystkim paniom. Los przyszłych emerytów wygląda ponuro, a szczególnie los kobiet, których emerytury w nowym systemie mają stanowić 1/3 płacy. Dzisiaj stanowią 2/3, a więc będzie to ok. 50% obecnych emerytur. Dotyczy to szczególnie osób urodzonych w roku 1954 i okolicznych latach, gdyż fundusze emerytalne nie zdołają jeszcze dla nich wypracować odpowiednich zysków. Nie jest sprawiedliwe, aby średnio o 5 lat dłuższa praca po zlikwidowaniu wcześniejszych emerytur owocowała znacznym obniżeniem świadczeń emerytalnych. Rzeczywiście czeka ich jakaś swoista nagroda, dlatego przez pewien czas powinny zostać utrzymane wcześniejsze emerytury na dotychczasowych zasadach, aby umożliwić tym rocznikom odejście na emeryturę w starym, korzystniejszym systemie. Dodatkowym argumentem na rzecz wcześniejszych emerytur dla kobiet jest fakt, że przecież przez wiele lat pracowały one, praktycznie rzecz biorąc, na dwóch etatach: zawodowym i domowym, a więc są szczególnie umęczone, wypalone i pracodawcy nie są zainteresowani ich dalszym zatrudnieniem.</u>
<u xml:id="u-305.1" who="#PoselZbigniewBabalski">Pani minister, co pani, jako kobieta minister, odpowie tym wszystkim paniom, które oczekują pomocy i wsparcia, a nie znacznego obniżenia świadczeń emerytalnych? Dziękuję, panie marszałku.</u>
<u xml:id="u-305.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-306">
<u xml:id="u-306.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-306.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Roberta Telusa, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-307">
<u xml:id="u-307.0" who="#PoselRobertTelus">Panie Marszałku! Pani Minister! Panie i Panowie Posłowie! To, że trzeba zrobić reformę emerytalną, myślę, wiedzą wszyscy, tylko że są dwie wizje tej reformy. Jest wizja socjalna, którą przedstawia Prawo i Sprawiedliwość, i wizja liberalna, którą przedstawiają Platforma Obywatelska i PSL.</u>
<u xml:id="u-307.1" who="#PoselRobertTelus">Teraz argumenty. W swojej propozycji proponowaliśmy stały dodatek 600 zł dla tych, którzy mają najniższą emeryturę. Z naszej propozycji, z naszej reformy skorzystają także ci, którzy mają najniższe emerytury. Co proponuje Platforma Obywatelska? Proponuje większe zyski dla OFE i wypłatę świadczeń, jak OFE przyniesie zyski.</u>
<u xml:id="u-307.2" who="#PoselRobertTelus">Pani minister, czy to prawda, że OFE dostają rocznie 2 mld zł tylko za obsługę? Następne pytanie. Co rząd proponuje dla matek, które opiekują się dziećmi niepełnosprawnymi? Mamy w Polsce bardzo wiele dzieci, które wymagają stałej opieki. Matki lub ojcowie tych dzieci nie mogą pracować, bo muszą się nimi opiekować. Dostają zasiłek w wysokości 400 zł. Jaka emerytura jest przewidziana dla tych ludzi, dla tych matek? Jakie macie rozwiązania?</u>
<u xml:id="u-307.3" who="#PoselRobertTelus">Dziwię się, że to właśnie Platforma Obywatelska, gdzie wielu posłów szczyci się tym, że ma korzenie solidarnościowe, związkowe, że ci ludzie, siedzący teraz w innych ławach, proponują takie rozwiązania.</u>
<u xml:id="u-307.4" who="#GlosZSali">(Pan poseł Kulas.)</u>
<u xml:id="u-307.5" who="#PoselRobertTelus">Walczyli o prawa pracowników, a w tej chwili prawa pracowników, prawa emerytów ich nie interesują.</u>
<u xml:id="u-307.6" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-307.7" who="#PoselRobertTelus"> Interesują ich zyski dla firm. Pan poseł kiwa głową. W prasie zostało napisane, media napisały, że budżet państwa zaoszczędzi do 2015 r. 16 mld zł, jeśli ograniczona zostanie liczba osób uprawnionych do wcześniejszych emerytur. O co chodzi? O oszczędność dla budżetu państwa, a nie dla tych najbiedniejszych emerytów, którzy dostają najmniej.</u>
<u xml:id="u-307.8" who="#PoselRobertTelus">Mam jeszcze jedno pytanie. Jakie propozycje macie państwo dla kobiet w wieku 50+, bo w tej chwili bezrobocie, jak podają media, utrzymuje się w granicach 10%, ale jest najwyższe wśród kobiet po 50. roku życia? Jakie rozwiązania? Rozwiązanie takie, że pracodawca będzie zwolniony z opłat, z funduszu pracowniczego, nie jest dla mnie żadnym rozwiązaniem, bo ten pracodawca będzie musiał potem wypłacić odprawę emerytalną, tak że jedno pokryje drugie. Taki pracodawca nie będzie chciał nikogo przyjąć. Nie ma rozwiązań, nic państwo nie proponujecie. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-307.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-308">
<u xml:id="u-308.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-308.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Annę Sobecką, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-309">
<u xml:id="u-309.0" who="#PoselAnnaSobecka">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-309.1" who="#PoselAnnaSobecka">Panie Marszałku! Pani Minister! Muszę powiedzieć, że to jest smutny projekt dla polskiego emeryta i dla polskiej rodziny. Egzemplifikuje biedę i nieporadność projektodawców. Ten projekt wcale nie buduje instytucji małżeństwa. Dlaczego zatem nie będzie tzw. emerytur małżeńskich? Przy tej emeryturze mąż mógłby dzielić z żoną wspólny kapitał i oboje dostawaliby jedno wspólne świadczenie. Po śmierci jednego z małżonków drugi miałby prawo do tego świadczenia.</u>
<u xml:id="u-309.2" who="#PoselAnnaSobecka">Projekt ustawy zakłada, że po śmierci emeryta w ciągu trzech pierwszych lat pobierania dożywotniej emerytury kapitałowej do pobierania świadczeń upoważniona zostaje osoba wskazana przez tego emeryta. W przypadku braku wskazania osoby uposażonej przepisy projektu za osobę uposażoną uznają wyłącznie małżonka, który w chwili śmierci emeryta pozostawał z nim w ustawowej wspólnocie majątkowej. Co zatem, jeśli kilka miesięcy przed śmiercią małżonek odchodzi od żony, z którą spędził całe życie, do drugiej kobiety, a oczywiście nie uczynił wskazania osoby, która miałaby pobierać emeryturę?</u>
<u xml:id="u-309.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-309.4" who="#PoselAnnaSobecka">Jeszcze jedno krótkie pytanie. Projekt ten przewiduje utworzenie wyspecjalizowanych zakładów emerytalnych, które w zamian za składkę z otwartego funduszu emerytalnego wypłacałyby dożywotnie świadczenie. Projekt ten nie przewiduje odseparowania aktywów prywatnej instytucji, zakładu emerytalnego i funduszu utworzonego do wypłaty świadczeń. Dlaczego zatem kosztem emerytów korzyści czerpać będą prywatne instytucje? Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-309.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-310">
<u xml:id="u-310.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-310.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Tomasza Latosa, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-311">
<u xml:id="u-311.0" who="#PoselTomaszLatos">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Na wstępie chciałbym poruszyć kwestie, o których już tutaj kilku moich przedmówców mówiło, związane z pewnymi prawami nabytymi przez nauczycieli.</u>
<u xml:id="u-311.1" who="#PoselTomaszLatos">Pani minister, jak to jest, że w 1999 r. nauczyciel mianowany traci uprawnienia emerytalne z powodu wejścia w życie tych państwa propozycji? Czy nie obawia się pani w związku z tym - o czym zresztą mówili tu również przedstawiciele klubu Lewica - wystąpienia chociażby do Trybunału Konstytucyjnego czy też do Strasburga właśnie w tej sprawie? Ja - zapewne i pani również - takie sygnały i takie zapowiedzi ze środowiska nauczycieli słyszałem.</u>
<u xml:id="u-311.2" who="#PoselTomaszLatos">Dalej kwestia niektórych zawodów, niektórych, powiedzmy, prac wykonywanych w szczególnych warunkach. Cieszę się, że na tej liście znalazły się niektóre zawody medyczne - gdyby pani minister była łaskawa posłuchać -których przedstawiciele w tej chwili mieli skrócony czas pracy i mieli również możliwość przejścia na wcześniejszą emeryturę. Tak się składa, że w wyniku prac, które odbywały się w Komisji Zdrowia, większość tych zawodów -wykonywanych przez osoby, które miały te uprawnienia skróconego czasu pracy, a teraz je traci - nie znalazło się na tej liście zawodów, których przedstawiciele będą mieli prawo do wcześniejszej emerytury. Czyli, można powiedzieć, podwójna strata. Chciałbym, żeby pani minister do tego się również odniosła, dlatego że warunki pracy tych ludzi aż tak bardzo się nie zmieniły i należałoby to jednak przynajmniej w odniesieniu do skrócenia wieku emerytalnego uwzględnić. I wreszcie kontynuując tę myśl...</u>
<u xml:id="u-311.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-311.4" who="#PoselTomaszLatos"> Przepraszam, panie marszałku, dokończę. Jest przykład chociażby medyków nuklearnych. Ich zawód nie jest uwzględniony wśród tych zawodów wymagających pracy w szczególnych warunkach, a przecież taką pracą jest obsługa reaktora nuklearnego. Przyzna pani minister, że wygląda to dość groteskowo. W Polsce nie ma na razie reaktorów nuklearnych, natomiast medyków nuklearnych mających - jak rozumiem - kontakt z tym samym źródłem promieniowania, narażonych na podobne zagrożenia jest w Polsce wielu; nie są oni jednak uwzględnieni na tej liście. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-311.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-312">
<u xml:id="u-312.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-312.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Piotra Waśkę, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-313">
<u xml:id="u-313.0" who="#PoselPiotrWasko">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Od kilkunastu lat jest przygotowywany i wdrażany nowy system emerytalny uwzględniający rozwój wolnego rynku, rynków kapitałowych. Wzrosła także świadomość społeczeństwa co do kosztów utrzymania starego systemu emerytalnego i tak naprawdę niewydolności tego systemu, braku pieniędzy na emeryturę, a nie oszczędzania tych miliardów, o których przed chwilą mówił mój przedmówca, na biednych. Moje pytanie dotyczy kierunków zmian także w kontekście ostatnich doniesień prasowych w zakresie bizantyjskich, jak to określono, wydatków w ZUS-ie. Czy po roku 1999, kiedy to rozpoczęto wdrażanie nowego systemu emerytalnego, były projekty zaniechania wprowadzenia nowych rozwiązań i powrotu do starego systemu emerytalnego? Czy którykolwiek rząd zakwestionował kierunek obrany w tamtym czasie, generalną zasadę zabiegania o swoją emeryturę i powiązania emerytury z długością i aktywnością zawodową oraz wiekiem przechodzenia na emeryturę? Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-313.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-314">
<u xml:id="u-314.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-314.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Janusza Dzięcioła, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-315">
<u xml:id="u-315.0" who="#PoselJanuszDzieciol">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! W obowiązujących na dziś przepisach mamy do czynienia z sytuacją, w której emerytury i renty ulegają zawieszeniu wtedy, gdy świadczeniobiorca podejmuje pracę zarobkową i osiąga przychód wyższy niż 70% przeciętnego wynagrodzenia. Jeżeli zaś zarabia powyżej 130% przeciętnego wynagrodzenia, to całkowicie zawiesza się mu wypłatę świadczenia. Sytuacja ta zniechęca do aktywności zawodowej szerokie grono osób, które byłyby w stanie, pracując zawodowo, zdecydowanie poprawić poziom życia swoich rodzin bez potrzeby sięgania po środki budżetowe przekazywane w systemie pomocy społecznej.</u>
<u xml:id="u-315.1" who="#PoselJanuszDzieciol">Jeszcze bardziej jaskrawym tego przykładem jest sytuacja osób niepełnosprawnych korzystających z renty socjalnej. Świadczenie to jest zawieszane w całości już przy osiąganiu dochodu z pracy w wysokości najniższej płacy krajowej, a taki poziom najczęściej osiągają niepełnosprawni Polacy. Różnica między utraconą rentą socjalną a pensją wynosi kilkadziesiąt złotych, które i tak trzeba wydać na koszty dojazdu i tym podobne. Żaden rozsądny człowiek nie podjąłby się pracy w tej sytuacji.</u>
<u xml:id="u-315.2" who="#PoselJanuszDzieciol">Pani minister, jak pani ocenia nowe rozwiązania proponowane przez rząd w tym zakresie i dlaczego nie stosowano ich wcześniej? Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-315.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-316">
<u xml:id="u-316.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-316.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Roberta Węgrzyna, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-317">
<u xml:id="u-317.0" who="#PoselRobertWegrzyn">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kiedy słucham przedstawicieli Prawa i Sprawiedliwości, odnoszę wrażenie, że macie państwo gotowe rozwiązania w wielu segmentach proponowanej przez nas ustawy. Macie monopol na to, jak najlepiej to zrobić. Dlaczego państwo nie przygotowaliście swojego projektu, nie złożyliście go do laski marszałkowskiej?</u>
<u xml:id="u-317.1" who="#PoselStanislawSzwed">(Przygotowaliśmy.)</u>
<u xml:id="u-317.2" who="#PoselRobertWegrzyn">Dlaczego nie przegłosowaliście go wtedy, kiedy rządziliście? Dzisiaj byłby wprowadzony w życie. Nie byłoby tej debaty. Dobrze jednak wiecie o tym, że tak trudna ustawa musi czasami zawierać elementy niepopularne, i tego się boicie. Tylko elementy, sprawy, które są szeroko, dobrze odbierane przez społeczeństwo, jesteście w stanie publicznie naświetlać i nagłaśniać. Natomiast w przypadku spraw niepopularnych, trudnych kwestii do przeprowadzenia w tej ustawie niestety nie jesteście w stanie zabrać publicznie głosu na ten temat. Pani minister, mam dwa pytania.</u>
<u xml:id="u-317.3" who="#PoselRobertWegrzyn">Pierwsze pytanie: Czy jest pani zadowolona z obecnego systemu informatycznego w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych?</u>
<u xml:id="u-317.4" who="#PoselRobertWegrzyn">I drugie pytanie: Jak pani ocenia interwał czasowy, kiedy regularnie i w trybie natychmiastowym będą przekazywane składki z ZUS-u do otwartego funduszu emerytalnego, II filaru? Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-317.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-318">
<u xml:id="u-318.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-318.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Na tym wyczerpaliśmy listę posłów zapisanych do głosu.</u>
<u xml:id="u-318.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią Agnieszkę Chłoń-Domińczak, podsekretarza stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej.</u>
<u xml:id="u-318.3" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Zapraszam panią minister.</u>
</div>
<div xml:id="div-319">
<u xml:id="u-319.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Bardzo dziękuję za te pytania i tę debatę, która pokazuje, że faktycznie zainteresowanie problemem emerytur jest bardzo duże, szczególnie widzę to w przypadku posłów Prawa i Sprawiedliwości. Chociaż przykro mi, że wiele z osób, które zadały pytania, wyszło z tej sali.</u>
<u xml:id="u-319.1" who="#PoselJanKulas">(Nie ma ich prawie.)</u>
<u xml:id="u-319.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pani poseł Zuba zadała pytanie z prośbą o precyzyjną odpowiedź, a ja mam nadzieję, że przeczyta stenogramy. W tym kontekście chciałabym szczególnie podziękować panu posłowi Babalskiemu, który jako jedyny przeprosił mnie za to, że wychodzi z sali i niestety nie usłyszy odpowiedzi na swoje pytanie.</u>
<u xml:id="u-319.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-319.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak"> Udzielę jednak odpowiedzi na wszystkie pytania, które dzisiaj zostały zadane. Mam nadzieję, że starczy mi czasu. Jeśli pan przewodniczący wybaczy mi 15 minut opóźnienia prac komisji, postaram się to zrobić.</u>
<u xml:id="u-319.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Chciałabym się ustosunkować do kilku spraw w odniesieniu, po pierwsze, do głosów, które padły w debacie, w wystąpieniach klubów.</u>
<u xml:id="u-319.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pani poseł Sadurska przypomniała, że pan premier Tusk w swoim exposé mówił o tym, że w ciągu 100 dni projekty zostaną przedstawione. Tak, tak powiedział, ale to przekonanie, że w ciągu 100 dni zostanie to przedstawione, wynikało z tego, iż rząd Prawa i Sprawiedliwości zapewniał wielokrotnie, że zostawia pełne szuflady. Co w tych szufladach znaleźliśmy? Projekt ustawy o emeryturach wypłacanych ze środków gromadzonych w otwartych funduszach emerytalnych, który został skierowany do konsultacji społecznych, ponieważ - jak się okazało - projekt ten nie był przedmiotem takich konsultacji za rządów Prawa i Sprawiedliwości, i do konsultacji międzyresortowych również.</u>
<u xml:id="u-319.7" who="#PoselMalgorzataSadurska">(Był.)</u>
<u xml:id="u-319.8" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Nie, ten projekt, w tej wersji, nie był, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-319.9" who="#PoselJanKulas">(Fakty są faktami.)</u>
<u xml:id="u-319.10" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Konsultowany był projekt przygotowany przez ministerstwo pracy, który zakładał utworzenie jednej publicznej instytucji wypłacającej emerytury. Ponieważ ten projekt, który się znalazł w szufladzie, mówił o funkcjonowaniu wielu zakładów emerytalnych, musiał podlegać procedurom konsultacji społecznych i międzyresortowych. W trakcie tych konsultacji otrzymaliśmy ponad 600 różnego rodzaju uwag do tego projektu. Krótko mówiąc, dostaliśmy w szufladzie bubel, który trzeba było poprawić, a poprawianie bubla zajęło trochę czasu.</u>
<u xml:id="u-319.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-319.12" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Jeżeli chodzi o kolejny projekt ustawy o emeryturach pomostowych, to słyszymy o tym, że rozwiązania te miały być kierowane do innej grupy zawodowej, z tym że projekt nie zawierał zakresu podmiotowego, który miał być określony w rozporządzeniu, którego nikt na oczy nie widział. Czy to jest zgodne z konstytucją, że przygotowuje się projekt ustawy, który nie ma zakresu podmiotowego? Wydaje mi się, że nie. Krótko mówiąc, co mamy w szufladzie? Kolejny bubel.</u>
<u xml:id="u-319.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-319.14" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak"> I kolejny problem, który nie jest rozwiązany przez rzeczowe, trudne rozmowy z partnerami społecznymi w Komisji Trójstronnej. Czy te projekty zostały przyjęte przez rząd?</u>
<u xml:id="u-319.15" who="#GlosZSali">(Zostały.)</u>
<u xml:id="u-319.16" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Czy zostały skierowane do parlamentu? Nie, żaden z tych projektów nie został przyjęty przez rząd, przez Radę Ministrów. Niestety, muszę powiedzieć, że niezależnie od tego, co państwo mówili, i pomimo zaufania, które wyraził poniekąd wobec państwa pan premier Tusk w swoim exposé, niestety, tych projektów nie dało się przedstawić. Zrobiliśmy to w takim tempie, tak szybko, jak to było możliwe.</u>
<u xml:id="u-319.17" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
<u xml:id="u-319.18" who="#PoselMalgorzataSadurska">(Przez komitet stały.)</u>
<u xml:id="u-319.19" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Komitet Rady Ministrów to nie jest rząd, to nie jest Rada Ministrów, pani minister.</u>
<u xml:id="u-319.20" who="#PoselMalgorzataSadurska">(Mówiłam o Komitecie Stałym Rady Ministrów.)</u>
<u xml:id="u-319.21" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Nie, ja mówię o tym, że rząd tego nie przyjął. Jeżeli pani powie, że rząd to przyjął, to ja będę musiała prostować.</u>
<u xml:id="u-319.22" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Jeżeli chodzi o kwestie związane z emeryturami kapitałowymi, padło pytanie o to, jak ma wyglądać waloryzacja emerytur kapitałowych. Oczywiście odniosę się do tego, natomiast chciałabym wspomnieć, że w projekcie, który znalazł się w szufladzie, sprawy waloryzacji również nie uwzględniono. Był zapisany 90-procentowy udział w tym, co wypracują zakłady emerytalne, tak że co do tego nasze projekty w żaden sposób się ze sobą nie różnią.</u>
<u xml:id="u-319.23" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Jeżeli chodzi o kwestie związane z tym, co zostało zrobione, to zgadzam się, tak, projekt ustawy o waloryzacji emerytur i rent, o przywróceniu corocznej waloryzacji, został przyjęty przez rząd Prawa i Sprawiedliwości, z tym że waloryzacji tej rząd Prawa i Sprawiedliwości nie przeprowadził w roku 2006 i stąd konieczne było zaproponowanie dodatków dla osób, które mają najniższe emerytury, takich dodatków, które zaproponował również rząd Lewicy wtedy, kiedy nie została przeprowadzona waloryzacja w roku 2004 czy w roku 2005.</u>
<u xml:id="u-319.24" who="#PoselJanKulas">(To jest prawda o tym rządzie.)</u>
<u xml:id="u-319.25" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Tak wygląda rzeczywistość. Czy nie było waloryzacji? Był dodatek. Waloryzacja została zaproponowana, ale miała miejsce dopiero w tym roku, w 2008 r.</u>
<u xml:id="u-319.26" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
<u xml:id="u-319.27" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak"> Powiedziałam, tak, oczywiście, zaproponował ją rząd Prawa i Sprawiedliwości, przy czym do realizacji przez kolejny rząd. I my z tego obowiązku absolutnie się wywiązujemy.</u>
<u xml:id="u-319.28" who="#PoselJanKulas">(Taka jest prawda.)</u>
<u xml:id="u-319.29" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pani poseł pytała też w debacie, dlaczego zakładamy możliwość powołania zakładu publicznego, a nie rozwiązania obligatoryjne. Wszystkie analizy, które pokazują efektywność instytucji publicznych i prywatnych w sferze zarządzania środkami finansowymi, wyraźnie wskazują na wyższość instytucji prywatnych nad instytucjami publicznymi w tym zakresie. Krótko mówiąc, uważamy, że jeżeli są warunki do tego, aby były instytucje, które lepiej i efektywniej zarządzają naszymi pieniędzmi, to dobrze jest je wykorzystać, natomiast faktycznie taka opcja powinna pozostać, jeżeli byłyby jakieś problemy, i oczywiście będziemy z niej w takiej sytuacji korzystać. Dlatego jest takie rozwiązanie.</u>
<u xml:id="u-319.30" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Dlaczego nie ma w projekcie rozwiązań dotyczących emerytur małżeńskich? Chciałabym powiedzieć, że jeżeli mówimy o emeryturach małżeńskich, to niestety najbardziej przyjazne jest w tym wypadku określenie: małżeńskie, natomiast w momencie, kiedy przeszliśmy do analizy, której rząd Prawa i Sprawiedliwości nie przeprowadził, okazało się, że wszystko pozostałe w przypadku emerytur małżeńskich jest dla małżonków, a w szczególności małżonek, które nie pracowały, mniej korzystne. Jeżeli mówimy o tym, że emerytura małżeńska wynosi w przypadku 5-letniej różnicy wieku między małżonkami 63% emerytury indywidualnej męża, to oznacza to, że dopóki mąż żyje, ci ludzie będą dostawać o blisko 40% mniej pieniędzy niż w przypadku, gdyby emerytura była indywidualna.</u>
<u xml:id="u-319.31" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Analizując tę sytuację, doszliśmy do wniosku, że tak naprawdę emerytura małżeńska łamie pewne zasady podziału ryzyka ubezpieczeniowego w systemie ubezpieczeń społecznych, na których wszystkim zależało, przede wszystkim partnerom społecznym, związkom zawodowym, w momencie, kiedy wdrażana była reforma. Wówczas powiedzieliśmy: dzielimy składkę. Mamy składkę emerytalną w wysokości 19,5% i ona służy finansowaniu emerytur, mamy składkę rentową - wówczas 13% - i z tej składki finansujemy renty z tytułu niezdolności do pracy, ale także i renty rodzinne. Ta renta rodzinna stanowi 85% emerytury należnej małżonkowi, który zmarł.</u>
<u xml:id="u-319.32" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">To, co my zaproponowaliśmy, dotyczy utrzymania zasady indywidualnej emerytury, czyli, krótko mówiąc, dopóki mąż żyje, będzie dostawał 100% i tą kwotą, rozumiem, będzie się dzielił ze swoją żoną. Będzie to nie 63%, lecz 100%, czyli proponujemy świadczenie, które jest znacznie wyższe. Jeżeli mąż umrze, niech małżonka dostaje 85% pełnej emerytury liczonej tak, jakby mąż nie był w otwartych funduszach emerytalnych. To jest propozycja zawarta w projekcie ustawy, który dotyczy systemu rentowego i dostosowania tego systemu do emerytalnego, czyli wówczas po śmierci małżonka żona dostanie 85% jego pełnej emerytury, a nie 85% emerytury indywidualnej, która jest wypłacana z I filaru, i 63% emerytury indywidualnej, czyli tego, co wynika z emerytury małżeńskiej. Jest to rozwiązanie korzystniejsze, szczególnie dla żon, które nie pracowały.</u>
<u xml:id="u-319.33" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Dlaczego nie ma emerytury małżeńskiej? Dlatego, że przeanalizowaliśmy dokładnie rozwiązania. Faktycznie jest to wycofanie się z rozwiązań, które były proponowane czy w dokumencie ˝Bezpieczeństwo dzięki różnorodności˝, czy potem w jedynym projekcie, który trafił do Sejmu w 1998 r. Wynika to z rzetelnej analizy ekonomicznej, która nie była nastawiona na to, w jaki sposób poprawić sytuację zakładów emerytalnych, bo gdyby były wprowadzone emerytury małżeńskie, to sytuacja zakładów emerytalnych prawdopodobnie byłaby lepsza. To wynika z tego, że postępowaliśmy z troską o to, aby przyszłym emerytom i ich rodzinom zapewnić jak najwyższe świadczenia. Każde rozwiązanie, które jest zawarte w tych projektach, spełnia ten cel, i dlatego zostało zaproponowane.</u>
<u xml:id="u-319.34" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-319.35" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak"> To wyjaśnia kwestię emerytur małżeńskich.</u>
<u xml:id="u-319.36" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Dlaczego nie ma rozwiązań dotyczących gwarantowanych 10-letnich emerytur? Również z tego powodu. Każda gwarancja, która pojawia się w systemie, jest czymś, co kosztuje. Jeżeli mówimy o tym, że gwarantujemy pełną wypłatę emerytury przez 10 lat osobie uposażonej, nawet jeżeli emeryt umrze wcześniej, to oznacza to, że ta emerytura jest niższa, więc, krótko mówiąc, znowu obniżamy wartość świadczenia. Trzeba się bardzo poważnie zastanowić, jak ta gwarancja powinna wyglądać, ażeby to było korzystne także za życia emeryta, bo wszyscy państwo się martwią, co będzie po jego śmierci, a trzeba pomyśleć o tym, jakie on ma świadczenie, kiedy żyje. Czy państwo nie zadają sobie takiego pytania? Uważam, że przede wszystkim powinniśmy myśleć o tym, co dzieje się z emerytem, kiedy on żyje, a nie o tym, co będzie, kiedy on umrze.</u>
<u xml:id="u-319.37" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-319.38" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pan poseł Tomaszewski odnosi się do osiągnięć, do tego, co było za rządów Lewicy, tak?</u>
<u xml:id="u-319.39" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
<u xml:id="u-319.40" who="#PoselTadeuszTomaszewski">(Mówiłem o faktach, a nie o osiągnięciach.)</u>
<u xml:id="u-319.41" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Górnicy pod ziemią. Tak, faktycznie było to poparcie projektu. Także wtedy przesuwaliśmy o rok wdrożenie rozwiązań. To znaczy przesuwaliśmy o rok wcześniejsze emerytury, zgadzam się, tylko czy to jest tak duże osiągnięcie?</u>
<u xml:id="u-319.42" who="#PoselTadeuszTomaszewski">(Było to uchwalone przez nas i realizowane przez PiS.)</u>
<u xml:id="u-319.43" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Stary portfel. Nie wiem, komu przypisać ten sukces. Pan poseł o tym mówił i pani poseł. Fakt faktem, stary portfel był zrealizowany.</u>
<u xml:id="u-319.44" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego, jeśli chodzi o 60-latków. Pragnę przypomnieć, że był projekt rządowy i był projekt poselski, które były wspólnie rozpatrywane, o tej samej treści, więc widzę tutaj pełną zbieżność intencji rządu i opozycji. Myślę, że taka zbieżność jest bardzo cenna, jeśli chodzi o system emerytalny. Wielokrotnie mówiłam, że uważam - i nadal w pełni takie przekonanie popieram - że system emerytalny powinien być ponad podziałami politycznymi, bo budujemy system, który ma służyć nie tylko nam, ale także naszym dzieciom.</u>
<u xml:id="u-319.45" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-319.46" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Odniosę się do pytań, które padły.</u>
<u xml:id="u-319.47" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Żaden rząd od 1997 r., od czasu, kiedy Andrzej Bączkowski zaczął myślenie o reformie emerytalnej, nie zmienił sposobu podejścia do nowego systemu emerytalnego. Uważam to za ogromny sukces wszystkich państwa, tak jak tutaj państwo na tej sali siedzą, a niektórzy pamiętają bardzo trudne dyskusje i rozmowy z 1997 r., 1998 r., kiedy te ustawy były budowane i myślę, że ten duch jeszcze po tej sali krąży i mam nadzieję, że wystarczy go, żeby także teraz, kończąc te zapisy... To przede wszystkim do pana posła Szweda, bo pamiętamy</u>
<u xml:id="u-319.48" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-319.49" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">, jak wiele lat wcześniej w podobnej komisji nad tymi zagadnieniami pracowaliśmy.</u>
<u xml:id="u-319.50" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Brak dokumentacji płacowej faktycznie jest problemem. To jest problem rozwiązywany nie tylko w ustawach, które też zyskały zgodę i poparcie rządu, myślę, że należy na to zwrócić uwagę, ale także przez budowanie systemu informatycznego ZUS-u.</u>
<u xml:id="u-319.51" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Padło pytanie, odniosę się do niego teraz, tak już tematycznie idąc, dotyczące problemu braku informacji w ZUS-ie, co wynikało z tego, że w starym systemie emerytalnym nie było informacji indywidualnej. Pracodawcy płacili składkę blokowo, nie informując o tym, za kogo płacą, jak się nazywa ta osoba, jaki jest jej PESEL itd. To doprowadziło do tych problemów, które mamy dzisiaj. Wdrożenie systemu kont indywidualnych w ZUS-ie, poza faktem uzależnienia emerytur od indywidualnych składek, jest jednak rozwiązaniem, które mówi o tym, że ZUS gromadzi te indywidualne informacje, i te przypadki sprzed 1999 r. po prostu nie będą się powtarzać. A dzięki temu, że liczymy kapitał początkowy i wszyscy musieli na 1 stycznia 1999 r. zebrać i złożyć swoją dokumentację, oznacza, że uratowaliśmy część informacji, która prawdopodobnie przez te kolejne lata, zanim te osoby dożyłyby wieku emerytalnego, poznikałyby, pojawiły się w archiwach, których nie ma itd.</u>
<u xml:id="u-319.52" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Myślę, że to jest też bardzo duże osiągnięcie zmiany systemu emerytalnego, o którym rzadko się mówi, bo to jest taka techniczna sprawa, ale jednak bardzo ważna. O to też walczyła chociażby pani prezes Bańkowska, która jako prezes ZUS-u mówiła o tym, że indywidualizacja jest potrzebna nie tylko do liczenia emerytur, ale przede wszystkim po to, żeby te informacje gromadzić.</u>
<u xml:id="u-319.53" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Kwestia emerytur pomostowych i porozumienia w Komisji Trójstronnej - więcej czasu i cierpliwości. Myślę, że debatę o emeryturach pomostowych w Komisji Trójstronnej prowadziliśmy bardzo wiele lat. Prowadził ją rząd AWS-u, i wówczas pani minister Ewa Lewicka, prowadził ją rząd Lewicy, wówczas miałam przyjemność robienia tego, prowadził ją rząd Prawa i Sprawiedliwości, siedząca tutaj pani minister Sadurska też miała przyjemność wielokroć brać udział w pracach zespołów Komisji Trójstronnej w tej sprawie. W ostatnim czasie ponownie miałam przyjemność brać udział w tych pracach. Proszę państwa, w tych ostatnich miesiącach spędziłam około 70 godzin na rozmowach ze związkami zawodowymi, na 15 spotkaniach, dodatkowo eksperci medycyny pracy spotykali się sześć razy i również wiele dziesiątek godzin poświęcili debatowaniu na temat emerytur pomostowych. Projekt, którzy państwo dostaną, zawiera wiele rozwiązań, które zostały wypracowane podczas tych rozmów. To nie jest tak, że efekty tych rozmów gdzieś zniknęły, zostały zignorowane. Dzięki temu na listę rodzajów prac w szczególnych warunkach i w szczególnym charakterze zostały wpisane te rodzaje prac, które zgodnie eksperci medycyny pracy uznali za prace spełniające te kryteria, te przesłanki medycy pracy, które są istotne.</u>
<u xml:id="u-319.54" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Oczywiście nie chciałabym mówić o liczbach, bo znowu ktoś powie, że patrzyliśmy przez pryzmat liczb. Tak naprawdę patrzyliśmy przez pryzmat rodzajów prac, a potem, na końcu, już na etapie przygotowania ostatecznego projektu, podsumowaliśmy te rozmowy i wyszło, że do emerytur pomostowych uprawnionych będzie ok. 240-250 tys. osób, a więc znacznie więcej niż to, co pierwotnie projekt rządowy przewidywał, tak że widać nawet ilościowy postęp, chociaż to jest też postęp jakościowy, jeśli chodzi o listę rodzajów prac.</u>
<u xml:id="u-319.55" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Dlaczego nie doszło do porozumienia? Muszę powiedzieć, a byłam na tym posiedzeniu Komisji Trójstronnej, że mam wrażenie, iż z przyczyn proceduralnych, to znaczy w pewnym momencie stwierdzono, że nie jesteśmy upoważnieni do tego, żeby podpisywać porozumienie, niektórzy powiedzieli to wprost, dlatego też trudno było prowadzić rozmowy, chociaż muszę powiedzieć, że one były kilka razy przedłużane na prośbę związków zawodowych, na prośbę partnerów społecznych. Ostateczny termin zakończenia negocjacji został wyznaczony przez prezydium Komisji Trójstronnej, a więc nie przez rząd, ale przez wszystkich: stronę rządową, pracodawców i związki zawodowe. W związku z tym trudno mi zgodzić się z argumentem, że rząd wyznaczył jakiś termin, działał pod presją czasu, wręcz przeciwnie, mówiliśmy: chcemy jak najszybciej przedstawić projekt parlamentowi, ale rozumiemy, że jest potrzeba prowadzenia takiego dialogu społecznego.</u>
<u xml:id="u-319.56" who="#PoselJanKulas">(Oczywiście.)</u>
<u xml:id="u-319.57" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Jeżeli chodzi o kwestie praw nabytych, która była poruszana wielokrotnie w różnym kontekście, to prawa nabyte, w rozumieniu systemu ubezpieczeń społecznych, a tak do tego podchodzimy, to są prawa, które wynikają z tego, że ktoś spełnił dane warunki, czyli, krótko mówiąc, osiągnął wiek i staż pracy uprawniające do emerytury i wszystkie prawa nabyte w tym systemie respektujemy.</u>
<u xml:id="u-319.58" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">To, że reforma emerytalna objęła osoby urodzone po roku 1948, było wyrazem respektowania nie tylko praw nabytych, ale i ekspektatywy praw nabytych, tego, że osoby, które mają 50 i więcej lat, powinny funkcjonować w systemie, który jest taki, jaki był, kiedy rozpoczynali pracę, chociaż też zmieniany, bo system emerytalny w tej formie, w jakiej był w 1999 r., jest inny niż system emerytalny w roku 1970. Zmienił się sposób liczenia emerytur, zmieniła się wysokość składki, więc jeśli chodzi o mówienie, że system trwa wiecznie, od momentu rozpoczęcia pracy do przejścia na emeryturę, z punktu widzenia tego, co obserwujemy w naszym systemie emerytalnym, to tak się nie działo. W latach 80. składka wynosiła 25%, w 1999 to było 45%. To pokazuje, jak rosły obciążenia, ile pracownicy płacą za to, żeby utrzymać taki system emerytalny, jaki jest.</u>
<u xml:id="u-319.59" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Gdyby nie było tej reformy, te koszty rosłyby, bo, proszę państwa system emerytalny jest systemem umowy międzypokoleniowej. Mówimy o tym, że rząd w imieniu wszystkich pokoleń, i tych, które pracują, i tych, które są obecnie na emeryturze, i tych które będą pracować w przyszłości, podejmuje zobowiązanie, jak będą wyglądały nasze emerytury i emerytury tych, którzy jeszcze nawet nie zaczęli pracy, za kilkanaście lat. Gdzieś ta równowaga międzypokoleniowa musi być zachowana. Jeżeli mówimy o tym, że moje dzieci miałaby płacić składkę emerytalną rzędu 80%, żeby sfinansować ten system taki, jakim on był w starym systemie emerytalnym, to państwu gwarantuję, że moje dzieci takiego zobowiązania nie podjęłyby, tylko wyjechałyby z tego kraju, jak teraz część młodych osób czyni. Dlatego potrzebna była ta reforma. Nie dlatego, że tutaj istnieje jakiś budżet państwa, jakiś rząd, ale dlatego, że młode pokolenie musi realizować zobowiązania zaciągnięte w dalekiej przeszłości i musimy być w pełni świadomi tego, jakie zobowiązanie na to nasze młode pokolenie nakładamy i w ich imieniu zaciągamy. Staram się mieć taką świadomość.</u>
<u xml:id="u-319.60" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Dlatego, jeżeli ktoś mnie pyta, czy emerytury i renty będą niższe w nowym systemie, w relacji do zarobków - tak, one będą niższe, natomiast to jest konsekwencja tych zmian demograficznych i tego, co się dzieje, żyjemy dłużej, dłużej pobieramy emerytury. Ludzi, którzy są w wieku produkcyjnym, będzie w przyszłości mniej i musimy znaleźć równowagę międzypokoleniową, o której mówię. Krótko mówiąc, żeby zapewnić, że będą jeszcze ci, co chcą pracować i płacić składki, po to, żeby płacić za te zobowiązania. Jeżeli ktoś mi powie, że dostanę 100 mln zł, bo mi to ktoś obiecywał, to nie zawsze w taką obietnicę muszę wierzyć, bo czasami są to obietnice bez pokrycia.</u>
<u xml:id="u-319.61" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Ten system emerytalny, który budujemy konsekwentnie od 1998 r., daje obietnice, które mają pokrycie. Mam pełne zaufanie, że on mi wypłaci emeryturę. Mam zaufanie do niego w imieniu moich dzieci, że on moim dzieciom wypłaci emeryturę i że moje dzieci nie będą musiały płacić na moją emeryturę tyle, że nie będą chciały już w tym kraju pracować.</u>
<u xml:id="u-319.62" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pan marszałek Borowski, odnosząc się do wskazanych problemów, powiedział, że takich problemów jest kilka, i w szczególności odniósł się do indywidualnych kont emerytalnych i ulgi podatkowej. Trzeba pamiętać, że w większości krajów systemy emerytalne dobrowolne są jednak obciążone innym rodzajem opodatkowania. Z reguły opodatkowane są składki, a zwolnione są z tych podatków zyski z inwestycji, i są one zwolnione w przypadku indywidualnych kont emerytalnych, a także przyszłe świadczenia, które są otrzymywane z systemu. Czyli jeśli ktoś będzie korzystał z oszczędności w IKE, nie będą one opodatkowane. Taki system obowiązuje w większości krajów. Oczywiście można pomyśleć o ulgach podatkowych, tylko nasuwa się pytanie, czy faktycznie wtedy będzie to ulga kierowana na potrzeby wszystkich. Bo, niestety, według naszych ocen korzystać z tego będą znowu osoby, które są najlepiej uposażone. Z tego powodu i z wielu innych przyczyn uważamy, że jednak podatki od składek do IKE powinny być płacone.</u>
<u xml:id="u-319.63" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pan marszałek pytał też o to, jaka jest rekompensata dla nauczycieli, jeżeli chodzi o kwestie ich emerytur. Chciałabym znowu odpowiedzieć ogólnie na bardzo liczne pytania dotyczące nauczycieli. Jest to grupa, która była poddana szczególnej analizie ekspertów medycyny pracy. I faktycznie to, co państwo mówili, jest prawdą. To zawód, który wymaga szczególnej odpowiedzialności, którego wykonywanie powoduje różnego rodzaju stresy. Tylko znowu pojawia się pytanie, czy rozwiązaniem tych problemów jest wcześniejsza emerytura. W naszej ocenie nie jest to rozwiązanie problemów nauczycieli. Wcześniejszą emeryturą nie załatwimy problemów dotyczących stresu w pracy czy braku satysfakcji z powodu niskich zarobków. Rozwiązaniem tego problemu jest szukanie możliwości poprawy warunków pracy. W trakcie rozmów pomiędzy rządem i nauczycielami były podjęte deklaracje, że zostanie powołany zespół, którego celem będzie przygotowanie rozwiązań poprawiających warunki pracy, także wykorzystanie całej grupy i doświadczeń nauczycieli w budowaniu systemu edukacji ustawicznej, ale również wzrost wynagrodzeń. Przypomnę, że w tym roku wynagrodzenia nauczycieli wzrosły o 10%, w przyszłym roku wynagrodzenie będzie rosło o 5% od stycznia i o kolejne 5% od września, a więc na koniec 2010 r., gdybyśmy porównali miesięczne wynagrodzenia, wzrost wyniesie ponad 10%. Oczywiście można powiedzieć, że w ciągu roku jest to 6,5%, ale już w 2010 r. to będzie pełen wzrost 10-procentowy. A padła jeszcze deklaracja ze strony rządu, że o ile oczywiście sytuacja budżetowa na to pozwoli, to również podobny wzrost wynagrodzeń, czyli 5% od stycznia i 5% od września, zostanie zapewniony w roku 2010. Znaczy to, że w styczniu 2011 r. nauczyciel będzie zarabiał niemal 40% więcej niż w styczniu w 2008 r. Jeżeli jest to niski wzrost wynagrodzeń, jeżeli nie jest to odpowiednia rekompensata, to powiem, że jako minister takiego wzrostu mojego wynagrodzenia nie oczekuję w żaden sposób.</u>
<u xml:id="u-319.64" who="#PoselMalgorzataSadurska">(A jakiego?)</u>
<u xml:id="u-319.65" who="#GlosZSali">(Emerytury też nie...)</u>
<u xml:id="u-319.66" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">A wcześniejszej też nie, chociaż myślę, że szczególna odpowiedzialność ministrów również jest duża.</u>
<u xml:id="u-319.67" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pani poseł Grabicka mówiła o dziedziczeniu emerytury i o konfiskacie składek. Istotą reformy emerytalnej było podzielenie okresu funkcjonowania w systemie emerytalnym na dwa etapy. Jest etap, w którym gromadzimy składki, i wtedy mówimy bardziej o systemie oszczędnościowym, łącznie z tym, że w przypadku śmierci takiej osoby składki gromadzone w OFE są dziedziczone. W przypadku przejścia na emeryturę za pieniądze, które mamy, wykupujemy obietnicę tego, że zakład emerytalny będzie nam wypłacał emeryturę dożywotnią, bez względu na to, jak długo będziemy żyli. Wyjaśniałam to dokładnie w komisji, ale myślę, że tutaj też warto o tym powiedzieć. Powiem, tak czy inaczej. Mówiłam już, że szanuję pytania i staram się na nie odpowiadać.</u>
<u xml:id="u-319.68" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Osoba, która ma 65 lat, ma przed sobą ok. 18 lat życia, co znaczy, że będzie żyła do osiągnięcia wieku ok. 83 lat. Takie średnie dalsze trwanie jej życia będzie uwzględniał zakład emerytalny przy liczeniu emerytury. Jeżeli weźmiemy pod uwagę to, jakie jest prawdopodobieństwo umierania w różnym wieku, okazuje się, że według statystyk GUS spośród 1 tys. osób, które mają 65 lat, mniej więcej 488 osób nie dożyje wieku 83 lat, natomiast 512 osób będzie żyło dłużej niż 83 lata. Jeżeli umiera osoba, która ma, załóżmy, lat 70, i takiej osobie wypłacilibyśmy resztę kapitału, która została z jej składek, to co zrobimy z osobą, która żyje lat 87 czy lat 90? Takie osoby też są. Skąd czerpać pieniądze na ich emerytury? Na tym polega system emerytur dożywotnich. Krótko mówiąc, jest to system pewnej solidarności pomiędzy tymi, co żyją krócej, i tymi, co żyją dłużej i otrzymują emerytury z tego systemu. Inaczej musielibyśmy powiedzieć, że osoby, które mają pecha i żyją dłużej niż 83 lata, po prostu nie dostają emerytur, ewentualnie musielibyśmy założyć, że wszyscy żyją dłużej, np. do lat 100, ale wtedy emerytura, którą by dostawali z zakładu emerytalnego, byłaby o połowę niższa. A więc takie są dylematy i rozwiązania, które zostały zaproponowane. Jak już mówiłam, uważam, że są to rozwiązania, których podstawowym celem jest to, żeby jak najwięcej ludzi dostawało emerytury co miesiąc, kiedy żyją i z tej emerytury korzystają.</u>
<u xml:id="u-319.69" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pan poseł Janczyk pytał, jak wygląda kwestia otwartych funduszy emerytalnych i niepokoju o przyszłe emerytury w kontekście obecnych wydarzeń. Faktycznie OFE znajdują się teraz, jak cały rynek kapitałowy, w takiej sytuacji, że oszczędności spadają. Natomiast trzeba pamiętać o tym, że to system wielu lat oszczędzania i jak na rynku finansowym zdarzają się górki, tak i zdarzają się dołki. Przez ostatnie lata mieliśmy do czynienia raczej ze wzrostem oszczędności w OFE i jeśli patrzyliśmy na to, ile zarobiły OFE na nasze emerytury, wszyscy byli bardzo zadowoleni. Teraz mamy okres gorszy, za chwilę znowu na pewno będziemy mieli lepszy okres i muszę powiedzieć, że w ciągu 40 lat zapewne wyjdziemy na średnią. W tym systemie chodzi o to, żeby wykorzystać pewne mechanizmy rynku finansowego do tego, aby gromadzić oszczędności, środki na nasze przyszłe emerytury.</u>
<u xml:id="u-319.70" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Decyzja o przystąpieniu do zakładu emerytalnego jest nieodwołalna, dlatego że jest to długookresowy kontrakt na to, że do końca życia danej osoby zakład emerytalny będzie jej wypłacał emeryturę. Wszędzie na świecie są to decyzje, których nie można odwołać. Jeżeli mówilibyśmy o tym, że taka decyzja jest odwoływalna, można sobie zmienić zakład emerytalny, to niestety oznaczałoby konieczność uwzględnienia tego w kosztach i w ryzyku, które zakład emerytalny brałby na siebie, co oznaczałoby znowu niższą emeryturę. Pytanie, czy o to nam chodzi. Nie. Zresztą zasada nieodwoływalności była wpisana we wszystkie projekty, które dotyczyły emerytur kapitałowych: i projektu z 1998 r., i projektu przygotowywanego przez rząd Prawa i Sprawiedliwości, i w końcu projektu, który przedstawiliśmy Wysokiej Izbie.</u>
<u xml:id="u-319.71" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pan poseł Gawęda pytał, dlaczego teraz dopiero pojawiły się projekty, chociaż w maju były przyjęte przez Radę Ministrów. Przedstawiałam dokładne daty. Projekty nie były przyjmowane w maju. Tak szybko, jak projekty są przyjmowane przez Radę Ministrów, tak szybko trafiają do państwa i naprawdę staramy się o to, przy zachowaniu jak najwyższej jakości projektów podczas ich przepracowywania.</u>
<u xml:id="u-319.72" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pan poseł zarzucił, że żaden wniosek partnerów społecznych, jeśli chodzi o emerytury pomostowe, nie został uwzględniony. Myślę, że pokazałam, iż jednak wiele tych wniosków, nawet biorąc pod uwagę liczby, uwzględniono.</u>
<u xml:id="u-319.73" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pani poseł Kloc pytała o emerytury małżeńskie. Wyjaśniłam, że to, co zrobiliśmy, jest dokładnym wypełnieniem intencji i oczekiwań pani poseł, w szczególności tego, żeby było to dla dobra kobiet, dla dobra małżeństw i polskich rodzin. Uważam, że wszystkie te elementy zostały spełnione i właśnie dlatego rząd jest zdeterminowany, żeby tych emerytur nie było.</u>
<u xml:id="u-319.74" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pani poseł Bartuś pytała, czy zaprzeczę tezie, że emerytury w relacji do wynagrodzeń będą niższe. Nie, tej tezie nie zaprzeczę. Ale też wyjaśniałam, z jakich powodów taka zmiana była konieczna. Krótko mówiąc, gdybyśmy chcieli utrzymać zobowiązania, które zaciągał stary system emerytalny, nie byłoby komu tych zobowiązań finansować, bo nie byłoby tych, którzy chcieliby na takie emerytury i takie składki pracować.</u>
<u xml:id="u-319.75" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Padły jeszcze zastrzeżenia dotyczące wirtualnego ˝Programu 50+˝. Muszę powiedzieć, że mam nadzieję, że państwo przeczytali ten program, ponieważ zawiera on szereg elementów, które nie są związane z przedstawianiem aktów prawnych. Świat administrowania, świat budowania pewnej polityki składa się nie tylko z projektów ustaw, z czym państwo mają najczęściej do czynienia z racji bycia władzą ustawodawczą, ale także z realizacji różnego rodzaju projektów. I muszę powiedzieć, że gdyby państwo przeanalizowali programy wykorzystania środków Europejskiego Funduszu Społecznego, zarówno te przygotowywane w ministerstwach, jak i te przygotowywane przez władze samorządowe, już w przyszłym roku dostrzeglibyście szereg inicjatyw związanych właśnie z tym, żeby osobom w wieku 50+ ułatwić funkcjonowanie na rynku pracy. I to jest istota ˝Programu 50+˝. Jego istotą nie jest przedstawianie regulacji prawnych, chociaż muszę powiedzieć, że w połowie października rząd planuje przyjęcie ustawy, która obniża czy eliminuje składki na Fundusz Pracy w odniesieniu do osób powyżej 55. roku życia w przypadku kobiet i 60. roku życia w przypadku mężczyzn. Projekt zakłada, że za osoby po pięćdziesiątce pracodawcy będą krócej płacić wynagrodzenie za czas choroby, a więc obniża on koszty pracy dla osób w wieku 50+, dopuszcza też osoby powyżej 45. roku życia do szerszego korzystania z instrumentów aktywnych polityk rynku pracy; właściwie wszystkie osoby, nie tylko bezrobotne, ale także te, które pracują, i te, które są bierne zawodowo. Proponujemy realne rozwiązania, o których niedługo, mam nadzieję, będą państwo mogli dyskutować i które będą mogli uchwalać. Tak to wygląda.</u>
<u xml:id="u-319.76" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Dlaczego nie chcemy zmieniać opłat? Chcemy zmieniać opłaty i niebawem trafi do państwa stanowisko w sprawie projektów zarówno SLD, jak i Prawa i Sprawiedliwości. Oczywiście uważamy, że opłaty trzeba obniżać, natomiast powinniśmy robić to w ogólnej rewizji, uwzględniając to, jak wygląda system OFE, w jaki sposób OFE inwestują pieniądze, jak zróżnicować możliwości inwestowania tych pieniędzy i jak patrzeć na różnego rodzaju koszty, na wysokość opłat, które są w tym systemie. Taka kompleksowa regulacja jest lepszym rozwiązaniem niż próba robienia tutaj kawałka, tam kawałka, gdzie indziej kawałka, bo takie rozwiązanie ma charakter bardziej systemowy niż to, co proponowano.</u>
<u xml:id="u-319.77" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pani poseł Machałek pytała o możliwość stopniowego przechodzenia na wcześniejszą emeryturę. To wynika z tego, że po pierwsze, nadal osoby, które mają za sobą 20 lub 25 lat pracy, w tym 15 lat pracy w szczególnych warunkach, do końca 1999 r. mogą na mocy art. 184 ustawy o emeryturach i rentach przechodzić na wcześniejszą emeryturę nawet po 2008 r. Dodatkowo wszystkie osoby, które nabyły prawo do wcześniejszej emerytury, też mogą z tego prawa skorzystać. A według naszych szacunków, na przykład 100 tys. obecnie pracujących nauczycieli nabyło już prawo do wcześniejszej emerytury i jeśli zdecydują się na tę emeryturę przejść według starych zasad, to będą mogli to zrobić także po roku 2008.</u>
<u xml:id="u-319.78" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pan poseł Kulas pytał, czy w przyszłym roku będzie waloryzacja emerytur i rent. Oczywiście będzie, państwo niedługo będą mieli przyjemność, mam nadzieję, zapoznania się z projektem ustawy, który mówi o wcześniejszym sposobie negocjowania wskaźnika waloryzacji emerytur i rent, więc wtedy na pewno będziemy mogli powiedzieć, jaki ten wskaźnik będzie. Na razie rząd przyjął projekt, który faktycznie zakłada wskaźnik 20%. Jeżeli wynegocjujemy więcej, to będziemy szukać środków w budżecie, aby te cele spełnić.</u>
<u xml:id="u-319.79" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">˝Program 50+˝, jak już powiedziałam, to jest szereg inicjatyw nie tylko ustawowych i jeśli tak się na to patrzy, to można powiedzieć, że jest on realizowany.</u>
<u xml:id="u-319.80" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Jeżeli chodzi o kwestie związane z FRD i zasilaniem go przychodami z prywatyzacji, to według założeń Ministerstwa Skarbu Państwa Fundusz Rezerwy Demograficznej przez najbliższe trzy lata będzie dodatkowo zasilany kwotą mniej więcej ok. 2 mld zł rocznie. W tym momencie ten fundusz ma około 4-5 mld aktywów, tak że jest to, powiedziałabym, znacząca kwota i znaczące zasilenie, w relacji do tego, ile fundusz zgromadził dzisiaj.</u>
<u xml:id="u-319.81" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pan poseł Polak pyta, czy boimy się tego, że Trybunał Konstytucyjny zawetuje prawa nabyte. Muszę powiedzieć, że jednak zapoznajemy się z orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego, który akurat w kwestii wdrażania reformy emerytalnej i ograniczania możliwości korzystania z wcześniejszych emerytur przez osoby urodzone po 1948 r. już się wypowiadał i uznał, że zarówno prawa nabyte, jak i nawet ekspektatywa praw nabytych zostały w pełni w tym systemie dotrzymane, więc myślę, że trudno oczekiwać, żeby raptem dotychczasowa linia orzecznicza została zmieniona.</u>
<u xml:id="u-319.82" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pan poseł Kasprzak pytał, jakie jest zainteresowanie powstawaniem zakładów emerytalnych. Trudno nam powiedzieć. Te instytucje będą powstawać tak naprawdę za 5 lat. Natomiast obserwujemy, że instytucje kapitałowe jednak zwracają uwagę na to, że zasady i reguły zaproponowane w projekcie ustawy, są dla nich bardzo ostre. Wiele z nich zastanawia się, czy taki biznes w ogóle jest dla nich opłacalny. Jeśli będą chciały odzyskać to, co w niego zainwestują, będą musiały czekać co najmniej kilkadziesiąt lat. Więc, krótko mówiąc, tym bardziej trudno mi się zgodzić z tym, że ten projekt jest dobry dla instytucji finansowych i takie zdanie, jeżeli państwo zerkną do uzasadnienia projektu, jest wyrażone w opinii pracodawców do projektu ustawy o funduszach dożywotnich emerytur kapitałowych.</u>
<u xml:id="u-319.83" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Jaka podwyżka najniższych emerytur i rent? Chcemy - mam nadzieję, że w najbliższym czasie, chociaż to nie zależy ode mnie, ponieważ jest to decyzja przewodniczącego zespołu Komisji Trójstronnej, która na ten temat ma obradować - tę dyskusję podjąć w Komisji Trójstronnej. Uważam, że jednak powinna być jakaś relacja pomiędzy najniższą emeryturą, najniższą rentą a wynagrodzeniem. Na pewno nie powinien być to wskaźnik odnoszony do emerytur jako takich, bo te są zmienne nie tylko ze względu na funkcjonowanie systemu, ale też za względu na to, ile emerytur będzie wypłacał ZUS, jak one będą wyglądały w przyszłości, jaki będzie udział, proporcje pomiędzy emeryturami ZUS i OFE, stąd wymaga to pewnej analizy, pewnej debaty. Mam nadzieję, że jeżeli nie w tym, to w przyszłym roku przedstawimy kompleksowe propozycje uzgodnione z partnerami społecznymi.</u>
<u xml:id="u-319.84" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pani poseł Masłowska pytała o inwestycje na giełdzie i oznaki bessy. Mówiłam, raz jest lepiej, raz jest gorzej, w ciągu 40 lat prawdopodobnie to się wyrówna. Wyprowadzanie kapitału z Polski jest dosyć trudne, ponieważ wszystkie te instytucje działają jednak na zasadach prawa polskiego, są nadzorowane przez polski nadzór. W tym momencie Komisja Nadzoru Finansowego pilnuje instytucji, które są w Polsce, żeby zabezpieczały interesy swoich klientów przede wszystkim.</u>
<u xml:id="u-319.85" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pan poseł Błądek pytał, jakie są szanse zakończenia wszystkich prac w 2008 r. Myślę, że dzisiaj mogę z pełnym przekonaniem powiedzieć, że mamy na to 100% szans. Naprawdę wszystkie najważniejsze projekty zostały skierowane do Wysokiej Izby i przyjęte przez Radę Ministrów, a zatem chyba możemy powiedzieć, że 1 stycznia 2009 r. zastanie nas w stanie prawnym, który pozwoli na wdrożenie kolejnego etapu nowego systemu emerytalnego. Zakład Ubezpieczeń Społecznych też się do tego odpowiednio przygotowuje, więc tutaj też nie widzimy ryzyka, żeby coś się stało po tej stronie.</u>
<u xml:id="u-319.86" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Na jakich zasadach mają być przyznawane emerytury kapitałowe? No, zgodnie z oczekiwaniami Trybunału Konstytucyjnego - co pragnę podkreślić - dokonaliśmy rewizji wszystkich kwestii związanych z definicjami, z tym, jakie są warunki pracy w szczególnych warunkach, w szczególnym charakterze, z uwzględnieniem ekspertów medycyny pracy. Przy czym nie refundujemy skutków pracy w warunkach szkodliwych, bo te ewidentnie powinny być usuwane przez pracodawców. Są odpowiednie normy, zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, które tego dotyczą.</u>
<u xml:id="u-319.87" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pan poseł Szwed pytał o emerytury małżeńskie. Wyjaśniłam już przyczyny wycofania się z pewnych propozycji, co było wynikiem bardzo głębokich analiz. Natomiast mówiłam też...</u>
<u xml:id="u-319.88" who="#PoselStanislawSzwed">(Dlaczego nie ma możliwości wyboru? Ja o to pytałem.)</u>
<u xml:id="u-319.89" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Dlaczego nie ma możliwości wyboru? W systemie ubezpieczeń społecznych w ogóle rzadko istnieje taka możliwość i jest to pewna immanentna cecha wszystkich systemów ubezpieczeń społecznych, która wiąże się z tym, że gdybyśmy mówili o tym, że ludzie podejmują racjonalne decyzje, to w ogóle nie potrzebowalibyśmy systemów emerytalnych, bo każdy by na swoją emeryturę oszczędzał. Tak, niestety, nie jest i musimy akceptować pewne, powiedziałabym, ramy. Obowiązkowy system ubezpieczeń społecznych musi się cechować pewnym ograniczeniem możliwości wyboru, a i tak w naszym systemie, w porównaniu do innych krajów europejskich, możliwości wyboru jest naprawdę dość sporo.</u>
<u xml:id="u-319.90" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Emerytury okresowe. Dlaczego chcieliśmy zaproponować od razu pełne rozwiązanie? Właśnie po to, żeby nie było sytuacji, w jakiej znajdujemy się dzisiaj. 10 lat temu przyjmowaliśmy pewne ustawy i potem każdy rząd uważał, że mamy jeszcze czas, możemy pomyśleć, możemy się zastanowić, wymyślić rozwiązanie lepsze, i przez 10 lat nic się nie działo. Teraz, na ostatnią chwilę, kolanem, przepraszam za wyrażenie, trzeba dopychać pewne rzeczy, co staramy się czynić z najwyższą starannością. Powiedziałabym, że tempo prac jest takie, że nie przypominam sobie sytuacji, w której byłoby jednocześnie 11 inicjatyw legislacyjnych rządu w obszarze emerytur po to, żeby rozwiązanie dokończyć, to trzeba wziąć pod uwagę. Nie chcielibyśmy swoim następcom zostawiać spadku w postaci kolejnego nierozwiązanego problemu, na którego rozwiązanie trzeba by czekać jeszcze bardzo wiele lat.</u>
<u xml:id="u-319.91" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Powszechne towarzystwa emerytalne. Po przeprowadzeniu analizy uznaliśmy, iż warto jednak popatrzeć na koszty, na to, jak są nadzorowane poszczególne instytucje. To daje szereg oszczędności, jeżeli chodzi o koszty administracyjne związane, nie wiem, z zarządem, z rachunkowością, z wieloma rzeczami, z powierzchnią biurową, które można wykorzystać, jeżeli PTE będą wypłacać emerytury. A to są instytucje w obrębie systemu obowiązkowych ubezpieczeń społecznych poddane szczegółowej i ścisłej kontroli polskiego nadzoru. I to też był argument, który przeważał.</u>
<u xml:id="u-319.92" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pan poseł Moskal pytał o to, jak wygląda waloryzacja i czy analizujemy sytuację na rynku OFE. Oczywiście cały czas ją analizujemy. Trzeba powiedzieć, że jednak w pierwszych latach większość emerytury będzie wypłacana z tego, co mamy w kapitale początkowym, i ze składek, które są zgromadzone w ZUS, więc to oznacza, że na szczęście w tych najbliższych latach waga udziału emerytur z OFE nie będzie oznaczała istotnego uszczerbku na emeryturze. Chociaż rozwiązania typu: dywersyfikacja portfela, możliwość bezpieczniejszego oszczędzania pod koniec aktywności zawodowej jest niezbędna, żeby w przyszłości takich sytuacji, kiedy emerytura kapitałowa będzie znacznie większa, unikać.</u>
<u xml:id="u-319.93" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pani poseł Wargocka mówiła o tym, że nie ma debaty, jak wykorzystywać środki zgromadzone w OFE. Trzeba powiedzieć o tym, że myślimy jednak o rozwiązaniach, które są długookresowe. W dłuższym czasie emerytura kapitałowa będzie stanowić istotną część, 40-50% całości emerytury. Dlatego też nie możemy proponować rozwiązań, które mówią o tym, że można sobie te pieniądze wziąć i wykorzystać w jakikolwiek sposób. To jest cecha systemu ubezpieczeń społecznych, o której mówiłam.</u>
<u xml:id="u-319.94" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pan poseł Wrona pytał o nauczycieli i o emerytury małżeńskie. Myślę, że na to pytanie już udzieliłam wyczerpującej odpowiedzi.</u>
<u xml:id="u-319.95" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pan poseł Kochan pytał, ile osób niepełnosprawnych w Polsce pracuje. To jest ok. 17%. W większości krajów europejskich to jest poziom ok. 40-50%, czasem nawet więcej. Tak że jesteśmy w sytuacji znacznie gorszej, nie mówiąc o tym, że u nas osób niepełnosprawnych w ogóle ludności jest ok. 12%, a w krajach europejskich jest to kilka procent, ok. 5, 6, 7 czy 8%. Tak że u nas jest znacznie więcej osób niepełnosprawnych, które są mniej aktywne na rynku pracy.</u>
<u xml:id="u-319.96" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">W jakim stopniu wiek odchodzenia z rynku pracy między 60. a 65. rokiem życia ma wpływ na emeryturę? Według naszych symulacji w nowym systemie ta emerytura wzrasta o ok. 30-40%. Jest to więc istotny wzrost, który - mam nadzieję - będzie przekonywał wielu do tego, żeby pracować dłużej.</u>
<u xml:id="u-319.97" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pani poseł Kotkowska pytała o prawa nabyte. Wyjaśniłam już, jak rozumiemy prawa nabyte, i na pewno wszystkie respektujemy. Wszelkie przesłanki, jeżeli chodzi o listę rodzajów prac w szczególnych warunkach, wynikały z oceny ekspertów medycyny pracy. Powiem tak: decyzja o wpisaniu kolejnej pozycji na listę rodzajów pracy wynikała z tego, że pani prof. Koradecka, która koordynowała prace ekspertów medycyny pracy, mówiła: proszę to wpisać, ja to wpisywałam, nie zadawałam żadnych pytań dotyczących tego, jak to wygląda. Oczywiście zapytam panią prof. Koradecką, dlaczego nauczyciele pracujący w zakładach poprawczych z trudną młodzieżą są na tę listę wpisani, a nauczyciele pracujący w szkołach specjalnych nie. To była decyzja ekspertów medycyny pracy, nie rządowa, nie polityczna, tylko decyzja ekspertów medycyny pracy.</u>
<u xml:id="u-319.98" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pani poseł Wiśniewska mówiła, że marzeniem bezrobotnych jest wcześniejsza emerytura. To jest problem, z którym właśnie mamy do czynienia. Jeżeli marzeniem wszystkich jest wcześniejsza emerytura, to kto ma na te emerytury pracować? Musimy zmienić ten sposób myślenia. Temu służy chociażby ˝Program 50+˝.</u>
<u xml:id="u-319.99" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pani poseł Malik pytała, jak wyglądały negocjacje i czy one były nieudolne, niedbałe. Moim zdaniem takie nie były. Mam w tej sprawie subiektywny punkt widzenia, bo ja te negocjacje prowadziłam. Naprawdę starałam się dołożyć największych starań.</u>
<u xml:id="u-319.100" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Czy złą wolą rządu jest to, że pan prezydent będzie postawiony w trudnej sytuacji? Staraliśmy się jak najszybciej przekazać państwu ten projekt. Tak jak powiedziałam: przedłużanie negocjacji z partnerami społecznymi wynikało z próśb rzeczonych partnerów społecznych o to, żeby jeszcze kilka tygodni dłużej porozmawiać o emeryturach pomostowych, i to czyniliśmy. Staraliśmy się więc spełnić oczekiwania wszystkich i jednak jak najlepiej ten czas wykorzystać.</u>
<u xml:id="u-319.101" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pani poseł Sadurska pytała o szok przejścia. Szok wynikający z przejścia na emeryturę, ze stanu, w którym pracujemy, do tego, w którym nie pracujemy, jest immanentną cechą wszystkich systemów emerytalnych i niestety tego szoku przejścia nie da się w żaden sposób zniwelować. Można to osiągnąć zapewne poprzez kontynuowanie przez osoby starsze w jakiś sposób aktywności społecznej, działanie w różnego rodzaju instytucjach, czytanie książek, które sobie odłożyły do czytania, pracę w ogródku działkowym itd. Moja mama, która jest na emeryturze, w ten sposób pozostaje bardzo aktywną kobietą. Muszę powiedzieć, że pracowała do wieku 62 lat, chociaż była w systemach mundurowych, co mniej więcej oznacza tyle, iż wiedziała, że im dłużej pracuje, tym lepiej się czuje i dłużej utrzymuje aktywność zawodową. Powiedziałabym: życzę sobie takiej energii i takiej werwy w jej wieku.</u>
<u xml:id="u-319.102" who="#PoselMalgorzataSadurska">(O rekompensatach, a nie o mamie...)</u>
<u xml:id="u-319.103" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Mówię o tym, że to jest pewien immanentny szok w każdym systemie i trudno go w jakikolwiek sposób zrekompensować. Jest to naturalne, taki jest cykl życia, że do pewnego wieku pracujemy, potem pracować przestajemy. I to, w jaki sposób radzimy sobie pomiędzy aktywnością zawodową a brakiem tej aktywności, wynika z tego, jak się do tego przygotujemy. Tak że pani poseł wybaczy, ale szok przejścia na emeryturę jest szokiem, z którym pani we własnym zakresie, podobnie jak ja i każdy inny, musi sobie poradzić.</u>
<u xml:id="u-319.104" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pisaliśmy o szoku przejścia związanym z tym, że wiele osób oczekiwało odziedziczenia składek w otwartych funduszach emerytalnych. Tego nie ma w zakładzie emerytalnym, bo tam wykupujemy emeryturę dożywotnią. Właśnie temu służy trzyletnia gwarancja, żeby w jakiś sposób zniwelować oczekiwania, które co do tego były. Od początku mówiono, że w przypadku wykupienia emerytury w zakładzie emerytalnym nie będzie dziedziczenia zgromadzonego kapitału, bo ten kapitał służy wykupieniu produktu, jakim jest emerytura. Jednak właśnie w związku z tym, że bardzo wiele osób mówiło, że z tymi składkami źle się dzieje, zaproponowana została 3-letnia gwarancja zwrotu kapitału, a nie wypłaty świadczenia, które jest wypłacane miesięcznie.</u>
<u xml:id="u-319.105" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Jeśli chodzi o niską emeryturę, to takiego szoku nie oczekujemy, tzn. krótko mówiąc, poprzez kapitał początkowy, różnego rodzaju rozwiązania typu zmniejszona emerytura będzie to wprowadzane stopniowo.</u>
<u xml:id="u-319.106" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Porozumienia z nauczycielami na oczy nie widziałam, tak że trudno mi się do niego odnieść. Jeśli chodzi o kolejarzy, to staraliśmy się w ocenie ekspertów medycyny pracy uwzględnić te porozumienia, które były zawarte. Powiedziałabym, że filozofia związana właśnie z tym, że weryfikujemy definicje prac w oparciu o ocenę ekspertów medycyny pracy, doprowadziła do tego, że niektóre grupy zawodowe kolejarzy nie mogły się znaleźć na liście, co wynikało właśnie, powiedziałabym, z pewnej przyjętej filozofii, i stąd to wynika.</u>
<u xml:id="u-319.107" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Czy 3-letnia gwarancja jest etyczna? Naszym zdaniem jest to właśnie rozwiązanie związane z szokiem przejścia i jednocześnie zapewnieniem maksymalizacji emerytury, bo im dłuższa by była gwarancja, tym więcej kosztowałaby ona obniżenie emerytury.</u>
<u xml:id="u-319.108" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pan poseł Andzel mówi, że pretekstem są wskaźniki demograficzne. Dzisiaj na jedną kobietę w Polsce rodzi się 1,3 dziecka, 20 lat temu było to 2,5 dziecka. Przepraszam, to nie jest pretekst, to jest fakt, z którym musimy się liczyć, i dlatego tak to wygląda. O obniżeniu już mówiłam.</u>
<u xml:id="u-319.109" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Jakie są wynagrodzenia członków zarządów powszechnych towarzystw emerytalnych? Wiedzy na ten temat niestety nie mam.</u>
<u xml:id="u-319.110" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pan poseł Gosiewski pytał o 60-letnich mężczyzn. Dotyczy to tych, którzy są w starym systemie emerytalnym, a więc urodzonych przed 1949 r. Wszyscy ci panowie będą mogli podjąć taką decyzję aż do osiągnięcia wieku 65 lat, cały czas te prawa są respektowane. Jeżeli chodzi o wydłużenie listy o inne zawody, jeśli chodzi o emerytury pomostowe, to już też to mówiłam.</u>
<u xml:id="u-319.111" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pani poseł Jaruga-Nowacka pytała o to, jak respektujemy sprawy kobiet. Po pierwsze, stosujemy wspólne tablice trwania życia do liczenia emerytur, co jest nowością, która się pojawiła w tym projekcie. Wcześniej nie było to przewidywane. Za okresy urlopów wychowawczych zaproponowaliśmy płacenie wyższych składek emerytalno-rentowych, wyższych nawet niż to, co proponuje w swoim projekcie SLD, więc staramy się to rekompensować.</u>
<u xml:id="u-319.112" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Wiek emerytalny jest tak naprawdę prawem, a nie obowiązkiem. Krótko mówiąc, kobiety mogą zdecydować się na płacenie dłużej, co oznacza, że będą miały wyższe emerytury. Jeżeli chodzi o równe szanse kobiet, tutaj, korzystając także ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego, planujemy szereg projektów, które związane są właśnie z równym traktowaniem i poprawą sytuacji ekonomicznej kobiet, godzeniem ról rodzinnych i zawodowych, a zatem również poprawą sytuacji kobiet na rynku pracy. Wskaźnik waloryzacji jest co prawda negocjowany w Komisji Trójstronnej, ale w spotkaniach zespołu do spraw ubezpieczeń społecznych biorą udział przedstawiciele Polskiego Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów, tak że myślę, że ten postulat też jest spełniony.</u>
<u xml:id="u-319.113" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Na wszystkie pytania pana posła Pięty mogę odpowiedzieć, tak. Faktycznie to jest tyle osób. Mniej więcej, według naszych szacunków, ok. 1,5 mln osób pobiera wcześniejsze emerytury i świadczenia przedemerytalne, co kosztuje dzisiaj tylko w tych systemach ok. 20 mld zł. Gdybyśmy doliczyli system rolniczy, mundurowy, byłoby to znacznie więcej, co, liczymy, oznacza, że na jedną osobę ubezpieczoną wypada miesięcznie ok. 100 zł. To jest jednak tylko sam system ubezpieczeń społecznych z zasiłkami przedemerytalnymi.</u>
<u xml:id="u-319.114" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Czy wysokie wydatki powodują wyższe koszty pozapłacowe pracy? Absolutnie, tak. Pokazywałam to. W latach 80. składka wynosiła 25%, w latach 90. - 45%. To był właśnie związany z tym efekt.</u>
<u xml:id="u-319.115" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Czy reforma emerytalna jest reformą systemową? Absolutnie, tak.</u>
<u xml:id="u-319.116" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pan poseł Krząkała pytał o wskaźniki zatrudnienia osób między 55. a 64. rokiem życia. Dzisiaj wynosi to niecałe 30%. Chcielibyśmy, żeby do roku 2020 wskaźnik ten wzrósł do 50%.</u>
<u xml:id="u-319.117" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Czy mamy moralne prawo zaciągać dług u przyszłych pokoleń? Moim zdaniem takiego prawa nie mamy. Dlatego też musimy robić wszystko, żeby solidarność i równowaga międzypokoleniowa były zachowane.</u>
<u xml:id="u-319.118" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Jeśli chodzi o nauczycieli, poniekąd odpowiadałam już panu posłowi Ostrowskiemu. Umowa o pracę nie stanowi prawa do wcześniejszej emerytury. W rozumieniu prawa jest to moment, kiedy nabyliśmy wszystkie uprawnienia do tego, żeby to prawo uzyskać. Bierzemy pod uwagę ekspertyzy Instytutu Medycyny Pracy w Łodzi, ale nawet sam pan poseł nie mógł znaleźć w nich fragmentu, który mówi o tym, że w związku z tym nauczyciele powinni wcześniej przejść na emeryturę. Absolutnie zgadzam się, że te warunki są złe i trzeba je poprawiać, a nie rozwiązywać plasterkiem wcześniej emerytury.</u>
<u xml:id="u-319.119" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pani poseł Zuba pytała o to, jak wygląda kwestia opłat na poszczególnych etapach. Opłaty te wynoszą, tak jak było wspomniane, mniej więcej 7% od składki, chociaż w przypadku osób, które długo są w OFE, nieco mniej. Dodatkowo pobierana jest opłata za zarządzanie, która wynosi maksymalnie 0,54% aktywów zgromadzonych w otwartym funduszu emerytalnym. Po przejściu do zakładu emerytalnego ta opłata będzie wynosić 3,5% wypłacanego świadczenia. To jest to, co ubezpieczony, powiedziałabym, płaci. Zyskuje się za to to, że OFE inwestują nasze pieniądze. Muszę powiedzieć, że gdybyśmy porównali to, jak wygląda stan konta w ZUS-sie i OFE, to pomimo tych opłat, do końca zeszłego roku stan konta w otwartym funduszu emerytalnym był netto większy niż stan konta w ZUS-sie. Było tak, mimo iż ZUS nie pobiera żadnych opłat. Trzeba więc zawsze patrzeć na to, ile za co płacę i ile z tego korzystam.</u>
<u xml:id="u-319.120" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pani poseł Mazurek pytała o kwestię dziedziczenia i waloryzacji. Na to pytanie już odpowiedziałam.</u>
<u xml:id="u-319.121" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Jeżeli chodzi o kwestię zrównania wieku emerytalnego, tutaj chcemy przede wszystkim promować właśnie to elastyczne decydowanie o przechodzeniu na emeryturę po 60. roku życia, chociaż rzecznik praw obywatelskich złożył wniosek, pytanie, czy konstytucyjne jest różnicowanie wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn. W przypadku wydania orzeczenia trybunału, będziemy się oczywiście do niego odnosić.</u>
<u xml:id="u-319.122" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Fundusz emerytur pomostowych będzie finansowany głównie z budżetu państwa. Żeby go w pełni sfinansować ze składek pracodawców, musiałyby one wynosić ok. 20%. Zresztą taki poziom w pewnym momencie postulowała jedna z organizacji pracodawców. W projekcie ustawy o emeryturach pomostowych jest to na poziomie 1,5%, a więc znacznie poniżej tego, ile budżet państwa z podatków tych, co pracują, będzie dokładał do emerytur pomostowych.</u>
<u xml:id="u-319.123" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Odnośnie do obniżenia kosztów OFE, odpowiedziałam już panu posłowi Tomaszewskiemu.</u>
<u xml:id="u-319.124" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Jeżeli chodzi o kwestię dywersyfikacji za granicą, na razie chcemy utrzymać te przepisy, które są. Udzielamy tutaj stosownej odpowiedzi Komisji Europejskiej, chociaż w przypadku rozważań dotyczących dywersyfikacji, sposobu inwestowania OFE, na pewno też będziemy się zastanawiać, czy takiej możliwości nie stworzyć w przypadku niektórych funduszy.</u>
<u xml:id="u-319.125" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pani poseł Nowak pytała o nauczycieli. Na ten temat już mówiłam.</u>
<u xml:id="u-319.126" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pan poseł Michałkiewicz zadał pytanie retoryczne, czy emerytury zależą od tego, jak dobrze, krótko mówiąc, pracuje na nie rynek finansowy. Absolutnie, tak. Jeśli chodzi o prace nad obniżaniem opłat, tak, w wersji systemowej związanej z całością funkcjonowania OFE.</u>
<u xml:id="u-319.127" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pani poseł Kozłowska-Rajewicz widzi związek pomiędzy tym, jak wyglądają wydatki na emeryturę i wydatki w innych obszarach polityki społecznej. Myślę, że taki związek istnieje, to znaczy przeciętne wydatki socjalne w Polsce nie odbiegają istotnie od tego, jak wyglądają one w Unii Europejskiej, tylko u nas znacznie więcej wydajemy właśnie na emerytury, a znacznie mniej na politykę rodzinną. Gdyby popatrzeć na proporcje, ile w społeczeństwie mamy osób starszych oraz dzieci i młodzieży, a ile wydajemy na te grupy, to faktycznie relatywnie najwięcej wydajemy na osoby starsze, a najmniej na dzieci i młodzież. Stąd trzeba na pewno szukać rozwiązań, które też akceptują taką równowagę pokoleniową w ramach polityki społecznej. Alternatywnej wersji przyszłości, myślę, pani poseł nie chciałaby oglądać, czy nawet o niej myśleć, bo ona jest po prostu straszliwie pesymistyczna.</u>
<u xml:id="u-319.128" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pan poseł Plura pytał o kwestie związane ze składkami. Myślę, że to już troszkę wyjaśniłam.</u>
<u xml:id="u-319.129" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pan poseł Piechota pytał, jaki jest deficyt w FUS-ie. W przyszłym roku dotacje budżetu do FUS będą wynosiły 31 mld zł z tytułu uzupełnienia różnicy między wydatkami a wpływami ze składek, plus 22 mld uzupełnienia odpływu składek do OFE, więc razem to są 53 mld deficytu.</u>
<u xml:id="u-319.130" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pan poseł Babalski mówił o problemie kobiet urodzonych w 1954 r. Niestety, kiedyś ta granica musiała zostać określona. Ona była już przesuwana wcześniej, to był problem kobiet urodzonych w 1953 r., czy w 1952 r. Niestety, myślę, że już od tych 10 lat te panie mają świadomość, że będą pracowały do wieku 60 lat. Jako kobieta odpowiem tym paniom, że mam nadzieję, że jako osoba 55-letnia będę się czuła jeszcze na tyle głęboko aktywna, żeby móc kontynuować pracę nie tylko do 60. roku życia, ale także i dłużej.</u>
<u xml:id="u-319.131" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pan poseł Telus pytał, jakie są rozwiązania dla matek dzieci niepełnosprawnych. Jest to oczywiście kwestia zasiłku i finansowania składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, natomiast uważam, że tych rozwiązań powinno się szukać jednak w tym, żeby rodzicom osób dzieci niepełnosprawnych pomagać, wspierać ich w opiece nad dzieckiem na tyle, żeby mogli po części funkcjonować na rynku pracy, co było dobre dla nich nie tylko z punktu widzenia ich przyszłych emerytur, ale także pewnej integracji społecznej, którą jednak daje także środowisko pracy.</u>
<u xml:id="u-319.132" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Co dla kobiet 50+? Szereg rozwiązań, głównie związanych faktycznie z tym, jak wyglądają projekty i aktywne polityki pracy realizowane w ramach tych rozwiązań, które wynikają z działań pozaustawowych.</u>
<u xml:id="u-319.133" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pani poseł Sobecka pytała o emerytury małżeńskie. Mówiłam już, że naszym zdaniem to rozwiązanie lepiej zabezpiecza właśnie interes małżeństw, wdów i wdowców. Pani poseł Sobecka sugerowała w szczególności, że nie proponujemy odseparowania aktywów OFE i funduszy dożywotnich emerytur kapitałowych i zakładów emerytalnych. Wręcz przeciwnie, proponujemy takie odseparowanie. Nie było tego we wcześniejszych projektach, tak że tutaj chcieliśmy właśnie zwrócić na to uwagę.</u>
<u xml:id="u-319.134" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Jeśli chodzi o zawody medyczne, odpowiadam tu na pytanie pana posła Latosa, pan poseł będzie miał możliwość zapoznania się oczywiście z projektem ustawy. To są na pewno kwestie dotyczące zespołów ratownictwa medycznego, osób pracujących z osobami ze schorzeniami psychicznymi, zespołów operacyjnych. To są te grupy medyczne, które będą miały uprawnienia do emerytur pomostowych.</u>
<u xml:id="u-319.135" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pan poseł Waśko pytał, czy ktoś zakwestionował reformę. Na to pytanie już odpowiedziałam.</u>
<u xml:id="u-319.136" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pan poseł Dzięcioł pytał o zawieszanie emerytur i rent. Naszym zdaniem te rozwiązania, które dotyczą szczególnie systemu rentowego, są bardzo istotne z punktu widzenia integracji społecznej, zawodowej osób niepełnosprawnych. Nie wiem, dlaczego nikt ich wcześniej nie proponował.</u>
<u xml:id="u-319.137" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pan poseł Węgrzyn, czy pan poseł Dzięcioł pytał, czy jestem zadowolona z systemu informatycznego ZUS-u i tego, jak przekazujemy składki do OFE. To było pytanie pana posła Węgrzyna, przepraszam. Tak, jestem zadowolona. Ponad 99% składek jest na bieżąco przekazywanych za pośrednictwem ZUS-u do OFE. Myślę, że na dzisiejszym etapie to jest system, który jest godzien zaufania, pomimo tych licznych perturbacji, które miał wcześniej.</u>
<u xml:id="u-319.138" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">To wyczerpuje listę pytań.</u>
<u xml:id="u-319.139" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Bardzo dziękuję, panie marszałku. Przepraszam, zajęło mi to trochę czasu.</u>
</div>
<div xml:id="div-320">
<u xml:id="u-320.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Jarosław Kalinowski)</u>
</div>
<div xml:id="div-321">
<u xml:id="u-321.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, pani minister.</u>
<u xml:id="u-321.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Nie prowadziłem od początku obrad w tym punkcie porządku dziennego, ale mogę i tak chyba stwierdzić, pani minister, że to rekord świata. Odpowiedziała pani minister 48 posłom, ja wiem, może na 200 pytań.</u>
<u xml:id="u-321.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-321.3" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski"> I to z taką precyzją, że naprawdę wyrazy szacunku i uznania. A pani minister jeszcze w dwóch osobach.</u>
<u xml:id="u-321.4" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę, pani poseł Małgorzata Sadurska w trybie sprostowania.</u>
</div>
<div xml:id="div-322">
<u xml:id="u-322.0" who="#PoselMalgorzataSadurska">Tak, panie marszałku, dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-322.1" who="#PoselMalgorzataSadurska">Oby tylko te odpowiedzi przekładały się na korzyść dla emerytów i rencistów.</u>
<u xml:id="u-322.2" who="#PoselMalgorzataSadurska">Pani minister, ja w trybie sprostowania, bo pani zarzuciła nam pewnego rodzaju kłamstwo, mówiąc, że my zostawiliśmy buble, że tam w sumie nic nie zostawiliśmy. Chciałabym sprostować moją wypowiedź, bo nie wiem, czy pani mnie nie zrozumiała, czy było to wynikiem złej woli, a może różnicy barw politycznych. Chciałabym powiedzieć w ten sposób: Jeżeli pani uważa, że projekt dotyczący emerytur kapitałowych nie został skonsultowany w trybie określonym w ustawie, to proszę sprawdzić, czy RCL dopuściłby na obrady komitetu stałego Rady Ministrów projekt nieskonsultowany. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-323">
<u xml:id="u-323.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-323.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-323.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie przedstawionej informacji.</u>
<u xml:id="u-323.3" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Do głosowania nad tym wnioskiem przystąpimy w bloku głosowań.</u>
</div>
<div xml:id="div-324">
<u xml:id="u-324.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 20. porządku dziennego: Informacja o działalności Sądu Najwyższego w roku 2007 (druk nr 514) wraz ze stanowiskiem Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka (druk nr 591).</u>
</div>
<div xml:id="div-325">
<u xml:id="u-325.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Proszę o zabranie głosu pierwszego prezesa Sądu Najwyższego Rzeczypospolitej Polskiej pana prof. dra hab. Lecha Gardockiego w celu przedstawienia informacji.</u>
<u xml:id="u-325.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-326">
<u xml:id="u-326.0" who="#PierwszyPrezesSaduNajwyzszegoLechGardocki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Informację o działalności Sądu Najwyższego w roku 2007 chciałbym, jeśli państwo pozwolą, przedstawić w pewnym skrócie. To jest 180 stron, zresztą tekst jest państwu znany.</u>
<u xml:id="u-326.1" who="#PierwszyPrezesSaduNajwyzszegoLechGardocki">W roku 2007 odnotowano znaczny wzrost liczby spraw wnoszonych do Sądu Najwyższego. Ogółem wpłynęły 9904 sprawy (dla porównania w 2006 r. - 8883), w tym 6365 kasacji (dla porównania w 2006 r. - 6034). Struktura wniesionych spraw była zróżnicowana w zależności od izby: Izby Cywilnej, Izby Karnej, Izby Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych oraz Izby Wojskowej. Odpowiednie dane są w tekście pisemnym.</u>
<u xml:id="u-326.2" who="#PierwszyPrezesSaduNajwyzszegoLechGardocki">Łącznie Sąd Najwyższy rozpoznał 9679 spraw (w porównaniu z 2006 r. to jest więcej, bo wtedy było 9144), w tym 6156 kasacji oraz 1300 zażaleń. Na pozostałą liczbę załatwionych spraw składają się: kwestie prawne - 245, apelacje od orzeczeń wojskowych sądów okręgowych - 52, skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia - 1090, sprawy z zakresu ochrony konkurencji i konsumentów, skargi na przewlekłość postępowania, skargi o wznowienie, wnioski o przekazanie sprawy innemu sądowi, o ułaskawienie, wnioski incydentalne oraz z uwagi na wybory z końca 2006 r. - orzeczenie w przedmiocie ważności wyborów.</u>
<u xml:id="u-326.3" who="#PierwszyPrezesSaduNajwyzszegoLechGardocki">Załatwienie większej liczby spraw niż w 2006 r. nie spowodowało zmniejszenia zaległości, a to ze względu na znacznie zwiększony wpływ - o 1021 spraw w stosunku do roku poprzedniego. Jednakże zaległości te, jak podkreślam, nie były spowodowane mniejszym tempem rozpoznawania spraw, tylko większym wpływem tych spraw.</u>
<u xml:id="u-326.4" who="#PierwszyPrezesSaduNajwyzszegoLechGardocki">Dla oceny działalności Sądu Najwyższego równie ważne jest jednak przedstawienie nie tylko tego aspektu ilościowego, ale i aspektu przedmiotowego, uwzględniającego wagę rozpoznawanych spraw, rozwiązywanie zawartych w nich problemów czy wkład w rozwój myśli prawniczej.</u>
<u xml:id="u-326.5" who="#PierwszyPrezesSaduNajwyzszegoLechGardocki">Ogólna charakterystyka działalności Sądu Najwyższego pozwala na stwierdzenie, że stanowiła ona kontynuację tego, co miało miejsce w latach wcześniejszych. Nie uległy bowiem zmianie ustrojowe cele działalności Sądu Najwyższego ani nie nastąpiły jakieś istotniejsze modyfikacje w funkcjonowaniu poszczególnych izb. Nadal pierwszoplanowym zadaniem jest dążenie do ujednolicenia orzecznictwa sądowego, co znalazło odzwierciedlenie zwłaszcza w uchwałodawczej działalności Sądu Najwyższego, w której udzielane są odpowiedzi na pojawiające się pytania dotyczące wątpliwości interpretacyjnych, i to zarówno w związku z rozbieżnościami w pojmowaniu poszczególnych regulacji prawnych w ramach izb, jak i w sądach niższej instancji. Z tego punktu widzenia rozstrzygnięcia zawarte zarówno w uchwałach składów powiększonych, jak i w uchwałach zapadających w składach zwykłych należą do najważniejszych.</u>
<u xml:id="u-326.6" who="#PierwszyPrezesSaduNajwyzszegoLechGardocki">W roku 2007 podjęta została jedna uchwała w pełnym składzie Sądu Najwyższego oraz jedna uchwała w pełnym składzie Izby Cywilnej Sądu Najwyższego. Pierwsza z nich posiada duże znaczenie dla ustroju sądów oraz konstytucyjnego podziału władz - mówię o uchwale podjętej w pełnym składzie Sądu Najwyższego - albowiem przesądza, że uprawnienie do delegowania sędziego do pełnienia obowiązków w innym sądzie przysługuje nie tylko ministrowi sprawiedliwości osobiście, ale także sekretarzowi stanu i podsekretarzowi stanu. Praktyczne znaczenie tej uchwały pełnego składu dla wyroków zapadłych z udziałem sędziów delegowanych trudne jest do przecenienia, jeśli chodzi o jej skutki praktyczne. Jeśli chodzi zaś o uchwałę podjętą w pełnym składzie Izby Cywilnej Sądu Najwyższego, to usuwa ona dotychczasową rozbieżność w zakresie dotyczącym możliwości zasiedzenia nieruchomości przez Skarb Państwa. W uchwale tej Sąd Najwyższy orzekł, że władanie cudzą nieruchomością przez Skarb Państwa, uzyskane w ramach sprawowania władztwa publicznego, może być samoistnym posiadaniem prowadzącym do zasiedzenia; zasiedzenie jednak nie biegło, jeśli właściciel nie mógł skutecznie dochodzić wydania nieruchomości.</u>
<u xml:id="u-326.7" who="#PierwszyPrezesSaduNajwyzszegoLechGardocki">Również pozostałe rozstrzygnięcia podejmowane w 2007 r. przez Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej posiadały duże znaczenie jurysdykcyjne i dotyczyły istotnych zagadnień z punktu widzenia życia społecznego, interesu publicznego oraz praktyki sądowej. Chodzi tutaj w szczególności o orzeczenia pozwalające ujednolicić praktykę ubezpieczycieli, odmawiających uwzględnienia podatku VAT w przyznawanym odszkodowaniu na podstawie OC, a także dotyczące związania odbiorcy energii treścią wzorca umowy w postaci taryfy zatwierdzonej przez prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. Sąd Najwyższy przyjął, że zatwierdzona przez prezesa Urzędu Regulacji Energetyki i opublikowana taryfa zmieniająca ceny energii w czasie trwania stosunku prawnego wynikającego z umowy sprzedaży energii wiąże odbiorcę w terminie określonym w umowie, w granicach przewidzianych w art. 47 ust. 4 wymienionej ustawy. Rozstrzygnięcie to jest niewątpliwie korzystne dla odbiorców energii - oznacza, że swoboda stron co do terminu wprowadzenia nowej taryfy jest ustawowo ograniczona. Chciałbym też zwrócić uwagę na orzeczenie w Izbie Cywilnej zajmujące się problematyką zdolności prawnej wspólnoty mieszkaniowej w zakresie obejmującym kwestię możliwości zaciągania przez nią zobowiązań oraz nabywania praw w stosunku do własnego majątku, a nie tylko majątku członków wspólnoty. Uporządkowano także problematykę przedawnienia oraz skutki potrącenia - czynności prawa cywilnego materialnego. Istotne było też wyjaśnienie sporów prawnych w kwestiach: ważności czynności prawnej dokonanej przez osoby działające w imieniu osoby prawnej, związania sądu rozpoznającego sprawę cywilną ostateczną decyzją administracyjną, wypowiedzenia umowy najmu lub dzierżawy zawartej przed wejściem w życie przepisu art. 673 § 3 Kodeksu cywilnego. Interesujące rozstrzygnięcie dotyczyło wykładni przepisów ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora, w którym wskazano, jaka działalność jest związana nieodłącznie ze sprawowaniem mandatu. W 2007 r. aż w 17 uchwałach zajmowano się różnymi wątpliwościami dotyczącymi interpretacji przepisów odnoszących się do opłat sądowych, co niezbyt dobrze świadczy o techniczno-legislacyjnej stronie ustawy o kosztach sądowych z 2005 r.</u>
<u xml:id="u-326.8" who="#PierwszyPrezesSaduNajwyzszegoLechGardocki">W 2007 r. Sąd Najwyższy podjął w Izbie Cywilnej w sumie 117 uchwał, w tym 1 uchwałę, jak powiedziałem, w pełnym składzie izby oraz 12 uchwał w składzie siedmiu sędziów, dwóm z nich nadając moc zasady prawnej, co oznacza, że liczba uchwał w dalszym ciągu rośnie. Rosnący wpływ zagadnień prawnych w sprawach cywilnych przedstawianych do rozstrzygnięcia Sądowi Najwyższemu jest powodowany, jak co roku, trudnościami jurysdykcyjnymi powstającymi w sądach powszechnych przy wykładni prawa o stale pogarszającej się jakości, a także ograniczeniami w dostępie do skargi kasacyjnej. Jak w roku ubiegłym, podłożem znacznej liczby uchwał była ustawa o kosztach sądowych.</u>
<u xml:id="u-326.9" who="#PierwszyPrezesSaduNajwyzszegoLechGardocki">Wiele uchwał wynika ze stosowania przepisów dotyczących postępowania egzekucyjnego oraz postępowania upadłościowego.</u>
<u xml:id="u-326.10" who="#PierwszyPrezesSaduNajwyzszegoLechGardocki">W zakresie dotyczącym działalności Izby Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych zwrócić należy uwagę na orzeczenia dotyczące sposobu wynagradzania nauczycieli prowadzących egzaminy maturalne, orzeczenia dotyczące odprawy pośmiertnej, zakazu konkurencji oraz wynagrodzenia za pracę, w tym problematyki premii i wynagrodzenia z tytułu godzin nadliczbowych. Istotne znaczenie posiadały również rozstrzygnięcia odnoszące się do spraw z zakresu ubezpieczeń społecznych dotyczących między innymi konsekwencji nieopłacania w terminie składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej, obliczania podstawy wymiaru emerytury i renty, obowiązku wypłaty odsetek przez organ rentowy czy objęcia ubezpieczeniem społecznym w związku z tak zwaną pozornością umowy o pracę.</u>
<u xml:id="u-326.11" who="#PierwszyPrezesSaduNajwyzszegoLechGardocki">Nadal pierwszoplanowym zadaniem Izby Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych jest dążenie do ujednolicenia orzecznictwa sądowego, w tym zwłaszcza wykładni prawa materialnego i procesowego. Najważniejsze znaczenie w tym zakresie mają rozstrzygnięcia zapadające w formie uchwał składów powiększonych i składów zwykłych, w których udzielane są odpowiedzi na pojawiające się pytania dotyczące wątpliwości interpretacyjnych w zakresie poszczególnych regulacji prawnych, i to zarówno w ramach izby jak i w sądach niższej instancji.</u>
<u xml:id="u-326.12" who="#PierwszyPrezesSaduNajwyzszegoLechGardocki">W roku 2007 odnotowano spadek liczby uchwał podejmowanych w składach powiększonych. Związane to było głównie z tym, że w roku poprzednim wiele kwestii, które stanowiły przedmiot różnic interpretacyjnych wśród sędziów izby, zostało wyjaśnionych i rozstrzygniętych w składach powiększonych, co zapewniło większą zwartość orzecznictwa w ramach całej izby. Mniej też zapadło uchwał, w których udzielone zostały odpowiedzi na pytania sądów niższych instancji przez 3-osobowe składy Sądu Najwyższego. Zagadnień takich w 2007 r. wpłynęło do Izby 34, przy czym w 25 przypadkach podjęto stosowne uchwały, w 9 zaś odmówiono odpowiedzi na skierowane pytania prawne.</u>
<u xml:id="u-326.13" who="#PierwszyPrezesSaduNajwyzszegoLechGardocki">Interesującym orzeczeniem wydanym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w 2007 r. jest wyrok w sprawie zwolnienia pracownika z pracy z powodu strajku. Zarówno z przebiegu postępowania przed sądami niższych instancji, jak i z ich rozważań prawnych oraz ustaleń dokonanych w sprawie wynikało dla Sądu Najwyższego, że podstawową przyczyną rozwiązania z powodem stosunku pracy było ciężkie naruszenie przez niego obowiązku dbałości o dobro zakładu pracy przez świadome zorganizowanie nielegalnego strajku i udział w tym strajku. Sąd Najwyższy stwierdził, że ocena legalności strajku wymaga przede wszystkim zestawienia ustalonych w konkretnej sprawie zdarzeń poprzedzających strajk i składających się na jego przebieg z wzorcem legalnego strajku wynikającym z przepisów prawa. Dokonując wyżej wymienionych zabiegów, sąd sformułował następujące tezy. Po pierwsze, prawo do strajku należy do podstawowych praw człowieka oraz wolności związkowych. W związku z tym wątpliwości związane z wykładnią przepisów regulujących strajk powinny być zgodnie z zasadą in dubio pro libertate rozstrzygane na rzecz, a nie przeciwko wolności strajku. Po drugie, kryterium oceny legalności strajku są przepisy ustawy, a nie postanowienia statutu związku lub uchwał związkowych, tj. art. 35 ust. 3 ustawy z 1990 r. o związkach zawodowych w związku z art. 26 ust. 2 ustawy z 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych. Po trzecie, strajk może być nielegalny w różnym stopniu w zależności od zakresu i wagi naruszenia przepisów ustawy, a stopień nielegalności strajku, czyli naruszenia przepisów ustawy, ma istotny wpływ na odpowiedzialność za jego zorganizowanie, kierowanie akcją strajkową lub udział w strajku. I wreszcie zorganizowanie i przeprowadzenie referendum strajkowego w sposób umożliwiający swobodne wyrażenie woli przez głosujących pracowników jako istotny warunek legalności strajku podlega kontroli sądowej na podstawie ustawy z 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych.</u>
<u xml:id="u-326.14" who="#PierwszyPrezesSaduNajwyzszegoLechGardocki">Przechodząc do Izby Karnej, chciałbym zacząć od tego, że działalność uchwałodawcza Izby Karnej Sądu Najwyższego polegająca na udzielaniu odpowiedzi na formułowane w pytaniach zagadnienia prawne wymagające zasadniczej wykładni ustawy, tzw. pytania konkretne, na podstawie Kodeksu postępowania karnego lub art. 59 ustawy o Sądzie Najwyższym, lub też rozstrzygania rozbieżności w wykładni prawa ujawniających się w orzecznictwie sądów powszechnych, sądów wojskowych albo Sądu Najwyższego niezwiązanych ściśle z konkretną sprawą, tzw. pytania abstrakcyjne, na podstawie art. 60 § 1 i 2 ustawy o Sądzie Najwyższym, uległa w 2007 r. zwiększeniu w porównaniu z rokiem poprzednim. Wpłynęły bowiem 42 pytania prawne, podczas gdy w 2006 r. 39.</u>
<u xml:id="u-326.15" who="#PierwszyPrezesSaduNajwyzszegoLechGardocki">W 2007 r. udało się zachować terminowość rozstrzygania zagadnień prawnych, co ma zasadnicze znaczenie także dla sprawności postępowań odwoławczych, w toku których pytania prawne zostały sformułowane, gdyż wszystkie sprawy rozstrzygnięte zostały przed upływem 6 miesięcy od ich wpływu, jednak po uprzednim uzyskaniu pisemnego wniosku Prokuratury Krajowej. W terminie poniżej 2 miesięcy zostały rozstrzygnięte 2 pytania prawne, w terminie do 3 miesięcy - 11 pytań, w terminie do 6 miesięcy - 33. W jednej ze spraw z uwagi na dostrzeżenie istotnego zagrożenia dla praw i wolności obywatelskich oskarżonego rozstrzygnięcie zapadło w ciągu 3 dni od wpływu sprawy.</u>
<u xml:id="u-326.16" who="#PierwszyPrezesSaduNajwyzszegoLechGardocki">Nadal udało się zachować praktykę, że uchwały i postanowienia wydane w tych sprawach są ogłaszane jednocześnie z uzasadnieniem, co umożliwia natychmiastowe ich udostępnienie zainteresowanym.</u>
<u xml:id="u-326.17" who="#PierwszyPrezesSaduNajwyzszegoLechGardocki">Jeśli chodzi o przykładowe najważniejsze uchwały zapadłe w Izbie Karnej, to trzeba zwrócić uwagę na następujące: Po pierwsze, jest to wpisana do księgi zasad prawnych uchwała 7 sędziów Sądu Najwyższego z 20 grudnia 2007 r. dotycząca kwestii odpowiedzialności sędziów za stosowanie retroaktywnych przepisów karnych dekretu o stanie wojennym z 1981 r. W uchwale tej Sąd Najwyższy stwierdził, że w ówczesnym stanie prawnym wobec braku w konstytucji PRL z 1952 r. zakazu tworzenia przepisów karnych z mocą wsteczną oraz braku tamże mechanizmu kontroli zgodności przepisów rangi ustawowej z konstytucją lub z prawem międzynarodowym, a także ze względu na brak określenia w konstytucji miejsca umów międzynarodowych w polskim porządku prawnym sądy nie były zwolnione z obowiązku stosowania przepisów retroaktywnych. Sednem tej uchwały jest więc pogląd prawny, że nie można przenosić istniejących obecnie możliwości prawnych - tych, które sędziowie mają obecnie, którymi obecnie sędziowie dysponują - wstecz, na wczesne lata osiemdziesiąte, i wymagać, by orzekający wówczas sędziowie zachowywali się, jak gdyby takie możliwości istniały, jak gdyby tak jak w świetle obecnej konstytucji były możliwości kwestionowania konstytucyjności albo zgodności z umową międzynarodową aktów prawnych rangi ustawowej.</u>
<u xml:id="u-326.18" who="#PierwszyPrezesSaduNajwyzszegoLechGardocki">Wśród orzeczeń z zakresu prawa karnego materialnego na pierwszy plan wysunąć należy 2 uchwały niezwykle istotne z punktu widzenia praktyki wymiaru sprawiedliwości. W pierwszej Sąd Najwyższy uznał, że nie ponosi odpowiedzialności karnej na podstawie art. 233 § 1 Kodeksu karnego, czyli za fałszywe zeznania, osoba, która przesłuchana została w charakterze świadka wbrew wynikającemu z art. 313 § 1 K.p.k. nakazowi przesłuchania jej jako podejrzanego. Natomiast w drugiej stwierdzono, że nie popełnia przestępstwa fałszywych zeznań, kto umyślnie składa nieprawdziwe zeznania dotyczące okoliczności mających znaczenie dla realizacji jego prawa do obrony. Znaczenie obu tych uchwał wynika stąd, że rozwijając dotychczasową gwarancyjną linię orzeczniczą, istotnie poszerzają w stosunku do dotychczasowych wypowiedzi doktryny orzecznictwa zakres wyłączenia odpowiedzialności za przestępstwo z art. 233 § 1 Kodeksu karnego co do świadka, który złożył fałszywe zeznania z obawy przed grożącą jemu odpowiedzialnością karną.</u>
<u xml:id="u-326.19" who="#PierwszyPrezesSaduNajwyzszegoLechGardocki">Z uwagi na pojawiające się wątpliwości konieczne okazało się wyjaśnienie pojęcia środka odurzającego, którym posługuje się art. 178a Kodeksu karnego przewidujący przestępstwo prowadzenia pojazdu w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego. Sąd Najwyższy stwierdził, że obejmuje ono nie tylko środki odurzające wskazane w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii, lecz również inne substancje pochodzenia naturalnego lub syntetycznego działające na ośrodkowy układ nerwowy, których użycie powoduje obniżenie sprawności w zakresie kierowania pojazdem.</u>
<u xml:id="u-326.20" who="#PierwszyPrezesSaduNajwyzszegoLechGardocki">Jeśli chodzi o Izbę Wojskową, to w roku 2007 nie uległa zmianie dotychczasowa właściwość Izby Wojskowej Sądu Najwyższego, do której kompetencji należy rozpoznawanie środków odwoławczych, apelacji, zażaleń od orzeczeń i zarządzeń wydawanych w I instancji przez wojskowe sądy okręgowe, rozpoznawanie kasacji od prawomocnych orzeczeń wojskowych sądów odwoławczych oraz kasacji wniesionych przez podmioty, o których mowa w art. 521 K.p.k., od prawomocnych orzeczeń sądowych sądów wojskowych kończących postępowanie sądowe, a także rozpatrywanie innych spraw przewidzianych w Kodeksie postępowania karnego i ustawie o Sądzie Najwyższym.</u>
<u xml:id="u-326.21" who="#PierwszyPrezesSaduNajwyzszegoLechGardocki">Ponadto Izba Wojskowa jest sądem dyscyplinarnym II instancji w sprawach dyscyplinarnych wszystkich sędziów sądów wojskowych, a także rozpatruje sprawy dyscyplinarne prokuratorów i asesorów prokuratur wojskowych, radców prawnych pełniących czynną służbę wojskową albo zatrudnionych w Ministerstwie Obrony Narodowej.</u>
<u xml:id="u-326.22" who="#PierwszyPrezesSaduNajwyzszegoLechGardocki">Przez cały ubiegły rok Izba Wojskowa funkcjonowała w składzie 12 sędziów i wszyscy sędziowie Izby Wojskowej (na zasadzie rotacji) orzekali też w Izbie Karnej Sądu Najwyższego w wymiarze trzech sesji w miesiącu przez dwa miesiące i jednej sesji w miesiącu od czerwca 2007 r.</u>
<u xml:id="u-326.23" who="#PierwszyPrezesSaduNajwyzszegoLechGardocki">Spośród tez ogólnych uchwał zapadłych w orzecznictwie Izby Wojskowej Sądu Najwyższego warto zwrócić uwagę na tezę dotyczącą kryteriów rozgraniczenia przygotowania i usiłowania na tle przepisów karnych ustawy z 2005 r. o zwalczaniu narkomanii.</u>
<u xml:id="u-326.24" who="#PierwszyPrezesSaduNajwyzszegoLechGardocki">Działalność orzecznicza Izby Karnej to także działalność Wydziału VI, który pełni obsługę administracyjną Sądu Najwyższego, działającego jako sąd dyscyplinarny II instancji w sprawach dyscyplinarnych sędziów sądów powszechnych, a także tego sądu jako orzekającego w sprawach dyscyplinarnych sędziów Sądu Najwyższego. W wydziale tym rozpoznawane są także kasacje w sprawach dyscyplinarnych adwokatów, notariuszy, prokuratorów i radców prawnych.</u>
<u xml:id="u-326.25" who="#PierwszyPrezesSaduNajwyzszegoLechGardocki">W 2007 r. do Sądu Najwyższego wpłynęły 92 sprawy dyscyplinarne sędziów sądów powszechnych. Dla porównania: w 2006 r. było takich spraw 78. Należy podkreślić, że utrzymana została bardzo dobra sprawność postępowania w tych sprawach, blisko 74% spraw rozpoznano w terminie instrukcyjnym określonym w art. 121 § 1 ustawy o ustroju sądów powszechnych, to znaczy w terminie dwóch miesięcy od daty wpływu do sądu II instancji.</u>
<u xml:id="u-326.26" who="#PierwszyPrezesSaduNajwyzszegoLechGardocki">Przechodząc do wniosków, do podsumowania funkcjonowania Sądu Najwyższego w 2007 r., chciałbym podkreślić ważny aspekt, jaki stanowi sprawność postępowania. Niewielki wzrost spraw zaległych spowodowany znacznym wzrostem wpływu jest także - takie jest moje przekonanie - zjawiskiem przejściowym. Przypomnę, że średnio sprawy rozpoznawano: w Izbie Cywilnej w terminie 7-8 miesięcy, w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych oraz Izbie Karnej do 6 miesięcy, a w Izbie Wojskowej na bieżąco. Czas oczekiwania na rozpoznanie sprawy nie przekroczył zatem standardów wynikających z Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, czyli tzw. rozsądnego terminu.</u>
<u xml:id="u-326.27" who="#PierwszyPrezesSaduNajwyzszegoLechGardocki">Po drugie, wciąż duża liczba zagadnień prawnych rozpoznawanych w Sądzie Najwyższym uprawnia do wniosku, że poglądy formułowane w uchwałach, a dotyczące istotnych kwestii interpretacyjnych mają zgodnie z art. 1 pkt 1 ustawy o Sądzie Najwyższym duży wpływ na ujednolicanie orzecznictwa. Nie wszystkie jednak problemy wzbudzające wątpliwości przedstawiane w kasacjach znajdują odzwierciedlenie w treści wnoszonych zagadnień prawnych, a wiele pytań dotyczy kwestii, które być może nie powinny angażować Sądu Najwyższego, tylko być rozstrzygane w sądach I bądź II instancji.</u>
<u xml:id="u-326.28" who="#PierwszyPrezesSaduNajwyzszegoLechGardocki">Po trzecie, jeśli chodzi o przyszłość, trzeba się spodziewać, że przygotowywane nowelizacje prawa mogą spowodować zwiększenie wpływu pytań prawnych. Należy również liczyć się ze znaczącym wzrostem obciążenia sędziów Sądu Najwyższego orzekaniem w postępowaniu dyscyplinarnym ukształtowanym jako postępowanie apelacyjne ze wszystkimi konsekwencjami tej zmiany. Jestem przekonany, że Sąd Najwyższy tym obciążeniom podoła. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-326.29" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-327">
<u xml:id="u-327.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, panie prezesie.</u>
<u xml:id="u-327.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Mariana Filara w celu przedstawienia sprawozdania komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-328">
<u xml:id="u-328.0" who="#PoselMarianFilar">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Podstawą funkcjonowania demokratycznego państwa prawa jest system prawny racjonalnie inspirowany, jeżeli chodzi o jego, że tam powiem, proweniencję, wewnętrznie niesprzeczny i logiczny, poza tym odznaczający się określoną stabilnością. Taki system prawny realizują następnie w praktyce niezawisłe sądy. Ale właśnie dlatego, że te sądy są niezawisłe, nad tym ogólnym ujednoliceniem stosowania prawa powinien czuwać jakiś oczywiście także niezawisły najwyższy organ sądowy. Taką rolę w systemie polskiego wymiaru sprawiedliwości pełni Sąd Najwyższy.</u>
<u xml:id="u-328.1" who="#PoselMarianFilar">Jak państwo słyszeli, pan prezes przedstawił nam tu obszerne sprawozdanie z działalności sądu, a niezależnie od tego ustnego sprawozdania pan prezes przedstawił także bardzo obszerny i rzetelnie sporządzony dokument zawierający 180 stron - to jest chyba dzisiaj kolejnym rekordem świata, po tym, o którym mówił już pan przewodniczący - więc, drodzy państwo, materiał jest niezwykle bogaty.</u>
<u xml:id="u-328.2" who="#PoselMarianFilar">Pan marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, skierował w dniu 9 maja powyższą informację - mamy na myśli ten obszerny dokument - do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w celu rozpatrzenia.</u>
<u xml:id="u-328.3" who="#PoselMarianFilar">Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka na posiedzeniu w dniu 10 czerwca 2008 r. zapoznała się z tą informacją o działalności sądu w 2007 r. Ta formuła: ˝zapoznała się˝ niech państwa nie zdziwi, ponieważ zgodnie z ustawą o Sądzie Najwyższym komisja, o której tutaj mowa, zapoznaje się z informacją, a nie: przyjmuje informację. Ta formuła jest więc dość oszczędna. Myśmy się oczywiście zapoznali - mam na myśli komisję - z informacją, po przeprowadzeniu bardzo obszernej, merytorycznej i pogłębionej dyskusji, no i nie sposób nie podzielić się z państwem, za pozwoleniem pana marszałka, pewnymi podstawowymi refleksjami z tej dyskusji.</u>
<u xml:id="u-328.4" who="#PoselMarianFilar">Pierwszą refleksją jest to, że Sąd Najwyższy w tym okresie, o który chodzi, mimo wzrastającego napływu spraw, co jest rzeczą w pewnym sensie zrozumiałą, czuwał nad terminowością ich załatwiania. W zasadzie nie ma żadnych zaległości, a te minimalne, które są, wynikają z tego, że spraw wpływa coraz więcej.</u>
<u xml:id="u-328.5" who="#PoselMarianFilar">Biorąc pod uwagę to, że w Sądzie Najwyższym zatrudnionych jest stosunkowo niewielu sędziów, bo na prawie 10 tys. wpływających spraw w Sądzie Najwyższym zatrudnionych jest niespełna 90 sędziów, jest to duże obciążenie. Mimo to udało się zachować termin rozpatrzenia spraw na poziomie od 6 do 8 miesięcy, co odpowiada absolutnie standardom europejskim w tym względzie. Ta sprawność postępowania Sądu Najwyższego zasługuje więc na niewątpliwe uznanie.</u>
<u xml:id="u-328.6" who="#PoselMarianFilar">Oczywiście zgodnie z tą funkcją Sądu Najwyższego, o której na wstępie tutaj mówiliśmy, działania Sądu Najwyższego głównie koncentrują się na rozpoznaniu kasacji i na podejmowaniu uchwał, które mają bardziej uniwersalny wymiar niż kasacja, która dotyczy konkretnej sprawy. Także w tym zakresie ta działalność zasługuje na duże uznanie. Pan prezes prezentował dzisiaj takie węzłowe orzeczenia zapadłe właśnie w tych poszczególnych segmentach, wybór tych zagadnień jest, jak się wydaje, bardzo dobry, po prostu to są węzłowe problemy, które dotyczą naszego wymiaru sprawiedliwości.</u>
<u xml:id="u-328.7" who="#PoselMarianFilar">Szanowni Państwo! Trawestując znane powiedzenie, choć z innej epoki, z innych realiów, nigdy jeszcze tak wielu, 40 mln Polaków, nie zawdzięczało tak wiele tak niewielu, mam na myśli osiemdziesięciu paru sędziów, nie wspomnę o niewielkich posiłkach sądów apelacyjnych, to należą tu się chyba podziękowania. I należy się jeszcze jedno - podkreślenie tego, co wynika z różnych licznych dokumentów i wystąpień, których tu słuchałem, że pan prezes jest pierwszy, który nie domaga się specjalnie żadnego kadrowego wzrostu zatrudnienia, uważa, że z tą obsadą jest w stanie sobie poradzić. To bardzo chwalebna postawa.</u>
<u xml:id="u-328.8" who="#PoselMarianFilar">Szanowni Państwo! Nie zamierzam przedłużać tu swojego wystąpienia, chciałbym tylko powiedzieć, że Sąd Najwyższy, oprócz klasycznej działalności dotyczącej ujednolicenia orzecznictwa, spełniał także szereg innych, bardzo ważnych funkcji. Wybaczcie mi państwo ciągotki zawodowe, ale nie mogę nie wspomnieć o udziale Sądu Najwyższego w najszerzej rozumianej i uprawianej nauce prawa karnego. Orzeczenia Sądu Najwyższego cieszą się zawsze wielkim autorytetem, także i naukowym. Wielu sędziów Sądu Najwyższego, z panem prezesem na czele, to bardzo istotni uczestnicy życia naukowego, posiadający tytuły akademickie i mający osobiście ogromny autorytet prawniczy. To trzeba także sobie tutaj powiedzieć.</u>
<u xml:id="u-328.9" who="#PoselMarianFilar">Oprócz tego podkreślić trzeba również działania informacyjne Sądu Najwyższego - to się odbywa na różnych płaszczyznach, ale to jest także bardzo ważna rzecz - i kontakty międzynarodowe Sądu Najwyższego. Sąd Najwyższy uczestniczy w międzynarodowym obrocie prawnym i jego kontakty zasługują tu na podkreślenie.</u>
<u xml:id="u-328.10" who="#PoselMarianFilar">Można by tu jeszcze dużo pozytywnych słów o tym sprawozdaniu i o przedmiocie tego sprawozdania powiedzieć, ale nie będę tego przedłużał.</u>
<u xml:id="u-328.11" who="#PoselMarianFilar">Na zakończenie chcę powiedzieć, że mimo tej formuły, która naszą komisję wiązała, zapoznaliśmy się z tą informacją, i chciałbym też uchylić państwu rąbka tajemnicy, że komisja po zapoznaniu się z tą informacją była bardzo z tego zapoznania zadowolona. Dziękuję państwu za uwagę.</u>
<u xml:id="u-328.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-329">
<u xml:id="u-329.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-329.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
<u xml:id="u-329.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-329.3" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Jako pierwszy pan poseł Stanisław Chmielewski, Platforma Obywatelska.</u>
<u xml:id="u-329.4" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-330">
<u xml:id="u-330.0" who="#PoselStanislawChmielewski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-330.1" who="#PoselStanislawChmielewski">Panie Marszałku! Panie Pierwszy Prezesie Sądu Najwyższego! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej mam zaszczyt przedstawić stanowisko odnoszące się do informacji o działalności Sądu Najwyższego w roku 2007, druk nr 514. Jak tu powiedział pan poseł przedstawiający stanowisko komisji, druk jest bardzo obszerny, obejmuje 180 stron. Jest to z całą pewnością wyczerpująca informacja, która zgodnie z art. 4 ustawy z 23 listopada 2002 r. o Sądzie Najwyższym jest przedkładana Sejmowi i Senatowi w ramach dorocznej oceny działalności tego najwyższego sądu powszechnego, mówiąc tak trochę w skrócie. Wiemy wszyscy, jak tu siedzimy, że w Polsce mamy trzy władze, w tym jedna z władz - władza sądownicza w imieniu nas wszystkich zajmuje się wymiarem sprawiedliwości. Sąd Najwyższy sprawuje - to dwa istotne elementy tej władzy - wymiar sprawiedliwości, jako ten najwyższy sąd, i jednocześnie też nadzór judykacyjny. O tym mówią stosowne przepisy konstytucji, które określają najważniejsze zadania Sądu Najwyższego.</u>
<u xml:id="u-330.2" who="#PoselStanislawChmielewski">Środków do tego, aby sprawować nadzór judykacyjny, jest wiele, ale przypomnę, że są to: rozpoznawanie kasacji i innych środków odwoławczych oraz podejmowanie uchwał rozstrzygających zagadnienia prawne, o czym mówił pan prezes w swoim sprawozdaniu. Ponadto Sąd Najwyższy rozpatruje, co prawda też incydentalnie, ale to się akurat w 2007 r. zdarzyło, protesty wyborcze, stwierdza ważność wyborów do Sejmu i Senatu, a także wyborów prezydenta RP, jeżeli takie wypadki zachodzą, jak również, co jest też istotne, ważność referendum ogólnokrajowego oraz opiniuje ustawy i akty normatywne, zawsze według mojej oceny dla dobra stanowionego prawa.</u>
<u xml:id="u-330.3" who="#PoselStanislawChmielewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przedłożona Wysokiej Izbie informacja o działalności Sądu Najwyższego w 2007 r. to dokument zawierający dane statystyczne, dane o organizacji pracy Sądu Najwyższego oraz problematykę charakteryzującą orzecznictwo tegoż sądu. To bardzo interesujący przegląd zagadnień rozstrzyganych przez Sąd Najwyższy. Ta informacja jest podzielona na cztery części i obejmuje również załączniki, które zawierają pełne dane o ruchu spraw, także w porównaniu z latami minionymi.</u>
<u xml:id="u-330.4" who="#PoselStanislawChmielewski">Bardzo istotnym elementem dla oceny pracy Sądu Najwyższego w 2007 r. jest informacja, że zwiększyła się ilość spraw wpływających do tegoż sądu. Tych spraw wpłynęło, jak już tutaj słyszeliśmy, w stosunku do roku 2006 ok. tysiąca więcej i to spowodowało, iż przy dobrej sprawności postępowania i zwiększonej liczbie załatwionych spraw ta zaległość statystyczna jest taka a nie inna. Jednak w mojej ocenie i w ocenie klubu to nie zagraża w żaden sposób interesom państwa ani prawom jego obywateli.</u>
<u xml:id="u-330.5" who="#PoselStanislawChmielewski">Z tej informacji wynika, że do Sądu Najwyższego wpłynęły 9904 sprawy, w tym 6365 kasacji. Różna jest struktura tych spraw. Najwięcej, bo 2751 kasacji wniesiono do Izby Cywilnej, 1852 - do Izby Karnej, 1738 - do Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, 24 - do Izby Wojskowej. Łącznie Sąd Najwyższy rozpoznał 9679 spraw, w tym 6156 kasacji i 1300 zażaleń. Na pozostałą liczbę spraw, które zostały rozstrzygnięte, składają się kwestie prawne, o których mówił pan prezes, apelacje od orzeczeń wojskowych sądów okręgowych, skargi o stwierdzenie nieważności z prawem prawomocnego orzeczenia, sprawy z zakresu ochrony konkurencji i konsumentów, skargi na przewlekłość postępowania, skargi o wznowienie postępowania, wnioski o przekazanie sprawy innemu sądowi, o ułaskawienie, wnioski incydentalne oraz, jak już mówiłem, protesty wyborcze.</u>
<u xml:id="u-330.6" who="#PoselStanislawChmielewski">Chciałbym się jednak skoncentrować w moim wystąpieniu na wnioskach, które zostały sformułowane przez pana prezesa i które w mojej ocenie stanowią istotną i cenną dla nas, dla Wysokiej Izby, informację. Z tych wniosków wynika, że ważną częścią pracy Sądu Najwyższego są uchwały, które były podejmowane przez różne składy Sądu Najwyższego. Są one wyjątkowo istotne dla wyjaśnienia nowych przepisów i zagadnień prawnych, które pojawiły się w toku stosowania tych przepisów. Są one ważne z tego względu, że także różnym składom Sądu Najwyższego w podobnych stanach faktycznych zdarzały się rozbieżne rozstrzygnięcia. Ta działalność Sądu Najwyższego niewątpliwie wyeliminuje tego rodzaju sytuacje. Należy zwrócić uwagę na uchwałę podjętą w pełnym składzie Sądu Najwyższego, która przesądziła, iż nie tylko ministrowi sprawiedliwości przysługuje prawo delegowania sędziego do pełnienia obowiązków w innym sądzie, ale również sekretarzowi i podsekretarzowi stanu.</u>
<u xml:id="u-330.7" who="#PoselStanislawChmielewski">Inną istotną uchwałą było usunięcie rozbieżności przez pełny skład Izby Cywilnej Sądu Najwyższego w zakresie możliwości zasiedzenia nieruchomości przez Skarb Państwa. Myślę, że przywrócenie instytucji zasiedzenia poprzez właściwą ocenę stanu, jakim jest stan posiadania, który prowadzi do tego zasiedzenia, jest jak najbardziej godny podkreślenia.</u>
<u xml:id="u-330.8" who="#PoselStanislawChmielewski">Należy również przytoczyć tu inne rozstrzygnięcia, już w skrócie, podjęte przez Sąd Najwyższy, a dotykające istotnych zagadnień zarówno społecznych, jak i z punktu widzenia interesu, można powiedzieć, sądowego czy praktyki sądowej. I w tak w szczególności podjęto uchwały, które ujednoliciły praktykę ubezpieczycieli, którzy odmawiali uwzględnienia podatku VAT w wypłacanych odszkodowaniach na podstawie umowy odpowiedzialności cywilnej; dotyczące związania odbiorcy energii treścią wzorca umowy w postaci taryfy zatwierdzonej przez prezesa Urzędu Regulacji Energetyki czy też zajmujące się problematyką zdolności prawnej wspólnoty mieszkaniowej w zakresie obejmującym kwestię możliwości zaciągania przez nią zobowiązań oraz nabywania praw w stosunku do własnego majątku, a nie tylko majątku członków. Uporządkowano także problematykę przedawnienia oraz skutków potrącenia jako czynności prawa cywilnego materialnego. Istotne było też wyjaśnienie sporów prawnych w kwestiach: ważności czynności prawnej dokonanej przez osoby działające w imieniu osoby prawnej; związania sądu rozpoznającego sprawę cywilną ostateczną decyzją administracyjną; wypowiedzenia umowy najmu lub dzierżawy zawartej przed wejściem w życie przepisu art. 673 § 3 Kodeksu cywilnego. Interesujące rozstrzygnięcie dotyczyło także wykładni przepisów ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora, w którym wskazano, jaka działalność jest związana nieodłącznie ze sprawowaniem mandatu.</u>
<u xml:id="u-330.9" who="#PoselStanislawChmielewski">Szczególne miejsce w orzecznictwie Sądu Najwyższego zajmowały uchwały wypełniające luki w istniejącym prawie, np. w sprawie nieadekwatności przepisów ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych w sytuacji, gdy przedmiotem jest dom jednorodzinny; w ustawie procesowej dotyczącej środka odwoławczego na postanowienie oddalające wniosek o zlecenie kuratorowi przymusowego odebrania osoby; w sprawie przepisów dotyczących unormowania prawa do zmiany treści lub sposobu wykonywania służebności gruntowej; dochodzenia uprawnienia do określonego świadczenia zdrowotnego, niezakontraktowanego przez Narodowy Fundusz Zdrowia.</u>
<u xml:id="u-330.10" who="#PoselStanislawChmielewski">W opinii Sądu Najwyższego wiele spraw było świadectwem niskiej jakości stanowionego prawa i dlatego ważne były orzeczenia postulujące konieczność jego zmian, m.in. w zakresie wyraźnego ustawowego określenia w Kodeksie postępowania karnego właściwości sądu rejonowego do nadawania klauzuli wykonalności postanowieniu prokuratora o zabezpieczeniu majątkowym; nowelizacji przepisu § 2 art. 148 Kodeksu karnego; zdefiniowania w ustawie o grach i zakładach wzajemnych pojęcia ˝wygrana rzeczowa˝; zawiadamiania pokrzywdzonego o rozprawie; określenia okresu pracy w gospodarstwie rolnym jako przesłanki świadczeń emerytalnych czy terminu ustania stosunku pracy nauczycieli akademickich z uwagi na wiek.</u>
<u xml:id="u-330.11" who="#PoselStanislawChmielewski">Należy także zwrócić uwagę na to, iż w orzecznictwie Sądu Najwyższego w coraz większym stopniu i coraz częściej przyjmowane są rozwiązania z zakresu prawa europejskiego. Znajduje to wyraz zwłaszcza w uwzględnianiu w wykładni polskiego prawa zarówno regulacji wspólnotowych, jak i stanowiska zajmowanego przez Europejski Trybunał Sprawiedliwości, a także Europejski Trybunał Praw Człowieka. Pozostaje to w związku ze sposobem formułowania zarzutów przez strony postępowania, które odwołują się do regulacji i wykładni prawa europejskiego. Ja myślę, że jest to również kolejne potwierdzenie, że Polska jest w Europie, a Polacy to Europejczycy.</u>
<u xml:id="u-330.12" who="#PoselStanislawChmielewski">Istotną rolę w wykładni i stosowaniu prawa przez składy orzekające odgrywają także regulacje Konstytucji RP, przy czym ugruntowuje się przekonanie, że przepis ustawy, który został uznany przez Trybunał Konstytucyjny za niezgodny z konstytucją, nie powinien być stosowany również do stanów faktycznych powstałych przed wydaniem orzeczenia przez ten trybunał, i to nawet wtedy, gdy postanowił on o ˝odroczeniu˝ utraty mocy obowiązującej przez akt normatywny kolidujący z konstytucją. Wzmocnieniu uległo ujednolicające oddziaływanie rozstrzygnięć Sądu Najwyższego, a rozpoznawane sprawy miały ogromne znaczenie w wielu dziedzinach społeczno-gospodarczych i ustrojowych, w sferze praworządności oraz ochrony dóbr obywateli. Kontynuowana jest również praktyka dokonywania przez Sąd Najwyższy w uzasadnieniach orzeczeń oceny nie tylko dotychczasowego orzecznictwa, ale także piśmiennictwa, co stanowi właściwy punkt wyjścia do zajęcia stanowiska przez poszczególne składy orzekające. Poglądy Sądu Najwyższego są w zasadzie akceptowane przez sądy powszechne oraz w piśmiennictwie. Chciałbym w imieniu posłów, których</u>
<u xml:id="u-330.13" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-330.14" who="#PoselStanislawChmielewski"> reprezentuję, stwierdzić...</u>
<u xml:id="u-330.15" who="#PoselStanislawChmielewski">Panie marszałku, już kończę.</u>
<u xml:id="u-330.16" who="#PoselStanislawChmielewski">...że doceniamy rangę orzeczeń Sądu Najwyższego oraz znaczenie, jakie mają one dla kształtowania nowych pokoleń prawników.</u>
<u xml:id="u-330.17" who="#PoselStanislawChmielewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z przedmiotowej informacji wynika, iż obsada na dzień 31 grudnia 2007 r. wynosiła 86 osób. Sąd Najwyższy korzystał z pomocy 13 sędziów delegowanych. Podobnie jak w latach poprzednich we wszystkich izbach Sądu Najwyższego odbywały się konferencje poświęcone problemom merytorycznym oraz problemom związanym z bieżącym orzecznictwem.</u>
<u xml:id="u-330.18" who="#PoselStanislawChmielewski">Kończąc, chciałbym zwrócić uwagę, iż Sąd Najwyższy cieszy się niezwykłym autorytetem społecznym. W imieniu posłów, których, jak już mówiłem, reprezentuję, dziękuję za trudną i odpowiedzialną pracę prezesom, sędziom, a także nieorzekającym pracownikom Sądu Najwyższego. Sąd Najwyższy dzięki działalności orzeczniczej bardzo często rozstrzyga ostatecznie o treści prawa, przesądza o znaczeniu norm stanowionych przez parlament. Życzę, aby ta praca najwyższego organu władzy sądowniczej była źródłem satysfakcji, a w szczególności źródłem satysfakcji dla sędziów Sądu Najwyższego, i aby była zawsze pozytywnie oceniana przez obywateli. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-330.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-331">
<u xml:id="u-331.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-331.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Głos zabierze poseł Wojciech Szarama, klub Prawo i Sprawiedliwość.</u>
<u xml:id="u-331.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Nieobecny?</u>
<u xml:id="u-331.3" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">W takim razie poseł Stanisław Rydzoń, Lewica.</u>
<u xml:id="u-331.4" who="#PoselStanislawChmielewski">(Panie marszałku, pan Szarama prowadzi komisję, ja pójdę po niego. To jest Komisja Ustawodawcza.)</u>
<u xml:id="u-331.5" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Po prostu go nie ma.</u>
<u xml:id="u-331.6" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-332">
<u xml:id="u-332.0" who="#PoselStanislawRydzon">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Pierwszy Prezesie! W imieniu Klubu Poselskiego Lewica mam przyjemność przedstawić stanowisko wobec informacji o działalności Sądu Najwyższego w roku 2007 (druk nr 514) wraz ze stanowiskiem Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka (druk nr 591).</u>
<u xml:id="u-332.1" who="#PoselStanislawRydzon">Jak przed chwilą stwierdził sprawozdawca komisji pan poseł Marian Filar, na posiedzeniu w dniu 10 sierpnia 2008 r. Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka pozytywnie zaopiniowała informację o działalności Sądu Najwyższego w roku 2007. Przedmiotowa informacja liczy 148 stron, jest to opracowanie kompletne i bardzo syntetyczne. Informacja potwierdza bardzo dobrą pracą tego konstytucyjnego organu wymiaru sprawiedliwości.</u>
<u xml:id="u-332.2" who="#PoselStanislawRydzon">Na wstępie wypowiedzi pragnę zwrócić uwagę Wysokiej Izbie na zapis art. 183 ust. 1 i 2 konstytucji. Zgodnie z ust. 1 Sąd Najwyższy sprawuje nadzór nad działalnością sądów powszechnych i wojskowych w zakresie orzekania. Według zaś ust. 2 tego artykułu Sąd Najwyższy wykonuje także inne czynności określone w konstytucji i ustawach.</u>
<u xml:id="u-332.3" who="#PoselStanislawRydzon">W części wstępnej informacji jej autorzy dokonali analizy statystycznej działalności Sądu Najwyższego w roku 2007. W roku tym odnotowano znaczny wzrost liczby spraw wnoszonych do Sądu Najwyższego. Jest to tendencja odwrotna w stosunku do roku 2006. W 2007 r. zanotowano wpływ 9904 spraw, a w 2006 r. tylko - właściwie nie tylko, aż, ale mniej - 8883. Podobnie jest z ilością spraw rozpoznanych: w 2007 r. - 9679, zaś w 2006 r. - 9144. Wśród spraw wnoszonych oraz rozpatrywanych podstawowy udział stanowiły kasacje - ok. 2/3. Pomimo tak dużego wzrostu liczby spraw rozpoznanych nie zmniejszyły się zaległości, a to z uwagi na znacznie większy wpływ spraw nowych w stosunku do roku poprzedniego. W 2006 r. tendencje te były korzystniejsze, ale wtedy wpłynęły, jak wspomniałem, 8883 sprawy, to jest o 1021 spraw mniej niż w 2007 r. Zmniejszenie zaległości jest niezwykle istotne dla obywateli, państwa i gospodarki, gdyż sprawy rozpoznawane przez Sąd Najwyższy mają ogromne znaczenie nie tylko społeczno-gospodarcze, ale także w sferze praworządności. Praktyka roku 2008 wskaże, czy wzrost ilości nowych spraw ma tendencję rosnącą, czy jest to tylko krótkotrwały wzrost. Gdyby w 2008 r. także nastąpił istotny wzrost ilości nowych spraw, kierownictwo Sądu Najwyższego musiałoby rozważyć podjęcie dodatkowych działań organizacyjnych celem uniknięcia przedłużania się okresu oczekiwania na rozpatrywanie sprawy. Użyłem słowa ˝gdyby˝, ponieważ w Sądzie Najwyższym obecnie nie czeka się długo na rozpatrywanie spraw - okres ten wynosi od 6 do 8 miesięcy.</u>
<u xml:id="u-332.4" who="#PoselStanislawRydzon">Z informacji wynika, że sędziowie Sądu Najwyższego poświęcili wiele uwagi dokonywaniu wykładni przepisów, co jest niezwykle istotne dla prawidłowego funkcjonowania sądów powszechnych i wojskowych. Szczególne miejsce zajmowały uchwały, w których zgodnie z zasadą de lege ferenda postulowano konieczność zmian w prawie. Działalność uchwałodawcza Sądu Najwyższego polegająca na udzielaniu odpowiedzi na pojawiające się pytania dotyczące wątpliwości interpretacyjnych należała, i należy przypuszczać, że nadal będzie należała, do pierwszoplanowych zadań.</u>
<u xml:id="u-332.5" who="#PoselStanislawRydzon">Rozpoczynając analizę szczegółowych rozstrzygnięć Sądu Najwyższego oraz jego izb, pragnę zwrócić uwagę na dwie uchwały uwypuklone szczególnie przez autorów informacji. W roku 2007 podjęta została jedna uchwała w pełnym składzie Sądu Najwyższego oraz jedna uchwała w pełnym składzie Izby Cywilnej Sądu Najwyższego. Pierwsza z nich, dotycząca delegowania sędziego do pełnienia obowiązków w innym sądzie nie tylko przez ministra sprawiedliwości, ale także przez sekretarza stanu i podsekretarza stanu, ma duże znaczenie dla ustroju sądów oraz wynikającego z art. 10 konstytucji podziału władz. Druga zaś spowodowała usunięcie dotychczasowej rozbieżności w zakresie możliwości zasiedzenia nieruchomości przez Skarb Państwa. Uchwałą tą Sąd Najwyższy przywrócił samoistnemu posiadaczowi, jak podaje się w informacji, jego klasyczne rzymskie rozumienie, mając na uwadze także ochronę interesów byłych właścicieli.</u>
<u xml:id="u-332.6" who="#PoselStanislawRydzon">W orzecznictwie Sądu Najwyższego coraz większą rolę odgrywają rozwiązania z zakresu prawa europejskiego. Znajduje to wyraz w uwzględnianiu w wykładni prawa polskiego prawa Wspólnot Europejskich, jak i stanowiska zajmowanego przez Europejski Trybunał Sprawiedliwości czy Europejski Trybunał Praw Człowieka. Sąd Najwyższy w swoich orzeczeniach wielokrotnie odwoływał się do unormowań wielu konwencji, w tym głównie do Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.</u>
<u xml:id="u-332.7" who="#PoselStanislawRydzon">W 2007 r. obsada sędziowska wynosiła 86 sędziów przy limicie ustalonym w rozporządzeniu prezydenta RP na 90 osób. Okresowo Sąd Najwyższy korzystał z pomocy 13 sędziów delegowanych.</u>
<u xml:id="u-332.8" who="#PoselStanislawRydzon">W roku 2007 pierwszy prezes dwukrotnie występował do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskami o zbadanie zgodności z konstytucją niektórych przepisów Prawa o ustroju sądów powszechnych oraz Prawa lotniczego. Nadto skierował wniosek do prezydenta RP o niepodpisywanie ustawy o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych z uwagi na wątpliwości natury konstytucyjnej. Postępując w ten sposób, realizował zapisy wymienionego art. 183 ust. 1 i 2 konstytucji.</u>
<u xml:id="u-332.9" who="#PoselStanislawRydzon">Na stronach od 11 do 136 przedstawiono w informacji działalność orzeczniczą poszczególnych izb Sądu Najwyższego. Z uwagi na wielką liczbę spraw, którymi zajmowały się izby Sądu Najwyższego, przedstawię tylko kilka moim zdaniem istotnych.</u>
<u xml:id="u-332.10" who="#PoselStanislawRydzon">Izba Cywilna podjęła w 2007 r. 117 uchwał, w tym jedną w pełnym składzie. Mówiłem o niej wcześniej. Spośród tych uchwał wymienię 3: z 21 grudnia 2007 r. - uchwała dotycząca zdolności prawnej wspólnoty mieszkaniowej, z 9 października 2007 r. - uchwała dotycząca związania sądu rozpoznającego sprawę cywilną ostateczną decyzją administracyjną rozstrzygającą kwestię cywilnoprawną przekazaną ustawą do kompetencji organu administracji, wreszcie z 17 maja 2007 r. - uchwała dotycząca uznania, iż odszkodowanie za szkodę OC obejmuje kwotę VAT w takim zakresie, w jakim poszkodowany nie może obniżyć podatku od niego należnego o kwotę podatku naliczonego.</u>
<u xml:id="u-332.11" who="#PoselStanislawRydzon">Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych podjęła 3 uchwały w składzie powiększonym oraz udzieliła odpowiedzi sądom niższych instancji w 34 sprawach. Uchwały dotyczyły m.in. sposobu wynagradzania nauczycieli przeprowadzających egzaminy maturalne, odprawy pośmiertnej dla rodziny sędziego w razie jego śmierci, przysługującej na zasadach Kodeksu pracy, regulacji czasu pracy pracowników zakładów opieki zdrowotnej czy zwolnienia pracownika samorządowego z powodu niezłożenia w terminie oświadczenia lustracyjnego.</u>
<u xml:id="u-332.12" who="#PoselStanislawRydzon">Izba ta zajmowała się również skargami partii politycznych na uchwały Państwowej Komisji Wyborczej w przedmiocie odrzucenia sprawozdania o źródłach pozyskania środków finansowych, a także zajmowała się ważnością wyborów uzupełniających do Senatu.</u>
<u xml:id="u-332.13" who="#PoselStanislawRydzon">Izba Karna - jej działalność uchwałodawcza polegała na udzielaniu odpowiedzi na pytania prawne wymagające zasadniczej wykładni ustawy lub na rozstrzyganiu rozbieżności w wykładni prawa.</u>
<u xml:id="u-332.14" who="#PoselStanislawRydzon">Spośród istotnych spraw, którymi zajmowała się ta izba, wymienić trzeba uchwałę powiększonego składu dotyczącą ewentualnej odpowiedzialności sędziów za wyroki wydawane w pierwszych dniach stanu wojennego, uchwałę dotyczącą nieponoszenia odpowiedzialności karnej na podstawie art. 233 § 1 K.k. przez osobę, która została przesłuchana w charakterze świadka wbrew wynikającemu z art. 313 § 1 K.p.k. nakazowi przesłuchania jej jako podejrzanego, czy uchwałę dotyczącą niepopełnienia przestępstwa fałszywych zeznań przez osobę umyślnie składającą nieprawdziwe zeznania dotyczące okoliczności mających znaczenie dla realizacji jej praw do obrony.</u>
<u xml:id="u-332.15" who="#PoselStanislawRydzon">Na zakończenie wystąpienia pragnę zwrócić uwagę Wysokiej Izby na część informacji nazwaną ˝Wnioski˝. Co roku śledzę uwagi zamieszczone w tej części, gdyż odnoszą się one do bieżącej pracy Sądu Najwyższego, jak i postulatów odnośnie do pracy na przyszłość. Co roku znajdujemy we wnioskach ten sam postulat pod adresem Sejmu dotyczący usterek legislacyjnych, niejasności i niespójności prawa oraz trudności w jego interpretacji.</u>
<u xml:id="u-332.16" who="#PoselStanislawRydzon">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Poselski Lewica oświadcza, że Sąd Najwyższy pod kierownictwem pana pierwszego prezesa prawidłowo i godnie wypełnia zadania nałożone na ten konstytucyjny organ przez art. 183 ustawy zasadniczej. Mój klub opowiada się za przyjęciem informacji o działalności Sądu Najwyższego w roku 2007. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-332.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-333">
<u xml:id="u-333.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-333.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Głos zabierze pan poseł Józef Zych, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
<u xml:id="u-333.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę, panie marszałku.</u>
</div>
<div xml:id="div-334">
<u xml:id="u-334.0" who="#PoselJozefZych">Panie Marszałku! Panie Pierwszy Prezesie Sądu Najwyższego! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego zapoznał się bardzo dokładnie z informacją pana pierwszego prezesa Sądu Najwyższego i rozpatrywał ten materiał głównie pod kątem przydatności do działalności parlamentarnej, a także do rozwiązywania konkretnych problemów.</u>
<u xml:id="u-334.1" who="#PoselJozefZych">Sprawą niezwykle istotną z punktu widzenia ochrony ubezpieczeniowej, a także dla działalności Sejmu są zarówno jedna z uchwał, jak i orzeczenia dotyczące obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Jest to sprawa niezwykle skomplikowana i ważna, gdyż w Polsce co roku ulega wypadkom powodującym obrażenia ciała ponad 100 tys. poszkodowanych, a wypadków śmiertelnych jest 5-6 tys. W większości rodzą one odpowiedzialność ubezpieczyciela z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej.</u>
<u xml:id="u-334.2" who="#PoselJozefZych">Kwestią, która od dawna budziła wątpliwości, gdy chodzi o zakłady ubezpieczeń, i powodowała wiele roszczeń ubezpieczonych, była kwestia, czy jeżeli posiadacz pojazdu, współposiadacz tego pojazdu, a więc np. właściciel, oddał do prowadzenia jego pojazd kierowcy, znajdował się w tym samochodzie i został spowodowany wypadek, to ponosi odpowiedzialność kierowca, a także czy może skorzystać z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Na tej drodze mamy do czynienia z ewolucją, i to bardzo pozytywną.</u>
<u xml:id="u-334.3" who="#PoselJozefZych">Otóż Sąd Najwyższy w 2 orzeczeniach uznał, po pierwsze, że taka odpowiedzialność istnieje, a jednocześnie dokonał wykładni pojęcia ˝osoba trzecia˝, kogo w ubezpieczeniu odpowiedzialności cywilnej uważa się za osobę trzecią. To niejako przecina dotychczasową niesłuszną praktykę zakładów ubezpieczeń i rodzi nadzieje na pozytywne rozwiązywanie spraw poszkodowanych.</u>
<u xml:id="u-334.4" who="#PoselJozefZych">Wspominam o tym, dlatego że Komisja Nadzwyczajna do spraw zmian w kodyfikacjach wyciągnęła wnioski z często zgłaszanych w Sejmie roszczeń, pretensji i postanowiła wspólnie z Polską Izbą Ubezpieczeń zorganizować w listopadzie konferencję, na której chcemy poddać analizie stosowanie w Polsce zasad ubezpieczeń, głównie obowiązkowych.</u>
<u xml:id="u-334.5" who="#PoselJozefZych">Problemem, o którym również moi koledzy wspominali, jest bardzo ważne rozstrzygnięcie dotyczące możliwości uwzględniania podatku VAT. Przypomnę, że dotychczas, jeżeli poszkodowany właściciel samochodu dochodził roszczenia z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, bo np. inny pojazd spowodował wypadek i ustalano odszkodowanie tzw. systemem kosztorysowym, to odmawiano mu uwzględnienia podatku VAT, który on zapłacił, a którego zwrotu nie mógł dochodzić. Sąd Najwyższy przesądził sprawę, trafnie uznając, że taki podatek VAT wchodzi w skład odszkodowania.</u>
<u xml:id="u-334.6" who="#PoselJozefZych">Wreszcie sprawą niezwykle istotną, także z punktu widzenia ubezpieczeniowego i szerzej, jest orzeczenie Sądu Najwyższego, w którym ustosunkował się on do tzw. sytuacji życiowej. Chodzi o pogorszenie sytuacji życiowej. Dotychczas orzecznictwo zajmowało różne stanowisko i gdy była mowa o pogorszeniu sytuacji życiowej, głównie brano pod uwagę pogorszenie w sensie materialnym. Obecnie Sąd Najwyższy bardzo trafnie zwraca uwagę, że przez pojęcie pogorszenia sytuacji życiowej należy rozumieć także inne dobra niematerialne.</u>
<u xml:id="u-334.7" who="#PoselJozefZych">Wielokrotnie w sprawach przeciwko i Warcie, i PZU występowały takie sytuacje, że rodzice posiadali jedno dziecko, np. 7-letnie... To jest stan faktyczny, rzeczywisty: dziecko zginęło w wypadku i teraz wykazać szkodę materialną co do przyszłości było dość trudno. W innej sytuacji również w wypadku zginęło dziecko 4-letnie i okazało się, że ci rodzice nie mogli mieć więcej dzieci, a więc w sensie materialnym dość trudno było udowodnić to pogorszenie. Szukano różnego uzasadnienia, np. że w przyszłości mogliby liczyć na pomoc, kiedy ono by dorosło, skończyło studia itd., a więc budowano pewne konstrukcje. Dzisiaj Sąd Najwyższy wychodzi temu naprzeciw i w sposób bardzo trafny rozstrzyga ten problem.</u>
<u xml:id="u-334.8" who="#PoselJozefZych">Sprawą bardzo ważną z punktu widzenia ubezpieczenia społecznego, a szczególnie gdy chodzi o wypadki przy pracy i choroby zawodowe, jest orzeczenie, w którym Sąd Najwyższy ustosunkował się do problemu przedawnienia i rozstrzygnął również kwestię dotyczącą tego, czy na podstawie obecnie obowiązujących przepisów wypadek przy pracy lub choroba zawodowa to jest stosunek przede wszystkim pracy, czy stosunek ubezpieczeniowy. Sąd Najwyższy ponownie doszedł do wniosku, że jest to stosunek ubezpieczeniowy i to rodzi bardzo ważne konsekwencje, bo w tym przypadku, jeżeli chodzi o roszczenie, o jednorazowe odszkodowanie, zdaniem Sądu Najwyższego nie ma terminu przedawnienia, a więc z punktu widzenia tych poszkodowanych jest to sprawa niezwykle ważna.</u>
<u xml:id="u-334.9" who="#PoselJozefZych">Gdy chodzi o orzecznictwo dotyczące spraw karnych, to warto zwrócić uwagę na jedno z orzeczeń, które dotyczy problemu bezzasadnego, niesłusznego tymczasowego aresztowania lub zatrzymania. Ostatnie lata pokazały nam, że wielokrotnie stosowano areszt czy zatrzymanie w sposób nieuzasadniony. Świadczą o tym fakty chociażby wszczętych postępowań dyscyplinarnych w stosunku do prokuratorów, którzy tak lekko podchodzili do tego zagadnienia. Sąd Najwyższy, rozpatrując sprawę na gruncie art. 552 § 4 Kodeksu postępowania karnego, doszedł do przekonania, że w przypadku tymczasowego aresztowania lub zatrzymania rekompensuje się nie tylko bezpośrednie następstwa zastosowania tych środków, a więc można dochodzić zadośćuczynienia i odszkodowania. Sąd Najwyższy poszedł tu jednak jeszcze dalej i stoi na stanowisku, że jeżeli spowoduje to pogorszenie sytuacji na przyszłość, to można dochodzić na podstawie art. 444 § 2 Kodeksu cywilnego nawet renty skapitalizowanej.</u>
<u xml:id="u-334.10" who="#PoselJozefZych">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ten materiał przedstawiony nam przez Sąd Najwyższy jest ogromną księgą do nauki nie tylko dla prawników, ale przede wszystkim dla praktyków i dla Sejmu, dlatego też sądzę, że źle się dzieje, że rozpatrujemy tak ważne sprawozdanie i debatujemy nad nim o tak niestosownej porze. W innym przypadku byłaby to nauka również dla społeczeństwa.</u>
<u xml:id="u-334.11" who="#PoselJozefZych">W imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego, uznając, że działalność Sądu Najwyższego jest nie tylko zgodna z jego ustawowymi i konstytucyjnymi zadaniami, ale że przede wszystkim Sąd Najwyższy reprezentuje najwyższy poziom, jeżeli chodzi o orzecznictwo, ponieważ podejmowane uchwały, wydawane orzeczenia są uzasadniane na wysokim poziomie, chciałbym, jak moi koledzy, serdecznie podziękować panu pierwszemu prezesowi i całemu Sądowi Najwyższemu. To jest przykład dla nas na to, że jeżeli prawnicy najwyższej klasy poważnie traktują swoje obowiązki, społeczeństwo i we właściwy sposób podchodzą do prawa, to w tym przypadku chodzi o właściwą służbę dla ojczyzny. Z przykrością trzeba odnotować, że te uwagi Sądu Najwyższego, o których mówił mój kolega, powtarzające się nie tylko ze strony Sądu Najwyższego, ale i Trybunału Konstytucyjnego powinny wreszcie być brane pod uwagę.</u>
<u xml:id="u-334.12" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-334.13" who="#PoselJozefZych"> Natomiast przy obecnym tempie, szczególnie zmian kodeksów, ta nadzieja chyba nie zostanie szybko zrealizowana. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-334.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-335">
<u xml:id="u-335.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-335.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Głos zabierze pan poseł Wojciech Szarama.</u>
<u xml:id="u-335.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Informuję Wysoką Izbę, ale mówię to również dlatego, żeby znalazło się to w protokole, że pan poseł Wojciech Szarama nie zabrał głosu w kolejności klubowej, dlatego że w tym czasie musiał, dosłownie musiał, prowadzić posiedzenie komisji, ponieważ wszyscy wiceprzewodniczący byli wtedy na sali obrad.</u>
<u xml:id="u-335.3" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę, pan poseł Wojciech Szarama, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-336">
<u xml:id="u-336.0" who="#PoselWojciechSzarama">Panie marszałku, dziękuję bardzo za usprawiedliwienie. Niestety Sejm tak pracuje, że kolizja niektórych terminów jest nieunikniona, a z kolei w różnych gremiach trzeba podejmować decyzje, dlatego że czas nagli, np. Trybunał Konstytucyjny ma wyznaczone terminy i musimy się ustosunkować do spraw, o które pyta. Najczęściej dotyczy to ustaw, które są zaskarżane przez uprawnione do tego podmioty.</u>
<u xml:id="u-336.1" who="#PoselWojciechSzarama">Panie Marszałku! Panie Prezesie! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość chciałbym powiedzieć, że to sprawozdanie zostało przyjęte z olbrzymim zainteresowaniem i również poddane takiej bardzo wnikliwej nie tyle ocenie, bo o ocenie tutaj nie ma mowy, ale bardzo wnikliwej analizie. Zastanawialiśmy się, jak postępować, aby w szczególności były uwzględniane uwagi dotyczące jakości prawa stanowionego w Sejmie i aby pracę sądom ułatwiać, a nie utrudniać, poprzez wprowadzanie takich przepisów, które będą w pełni jasne i zrozumiałe.</u>
<u xml:id="u-336.2" who="#PoselWojciechSzarama">Tutaj mogę powiedzieć na usprawiedliwienie całego Sejmu, działających komisji, że zmieniające się warunki gospodarcze i społeczne powodują, iż Sejm musi czasami w bardzo szybkim czasie nowelizować prawo, przyjmować nowe akty prawne i dopiero życie może je w taki dogłębny sposób zweryfikować. Tak więc część z tych błędów, które są popełniane, wynika z pewnością z pośpiechu, ale działanie Sejmu jest nacechowane zdecydowanie dobrą wolą. Czasami zdarzają się właśnie takie uwagi, że Sejm działa zbyt pośpiesznie, że można przyjąć, że działa w sposób - nie odnośmy znaczenia tego słowa do znaczenia kodeksowego - niedbały. Uważam taką krytykę za nieuzasadniona.</u>
<u xml:id="u-336.3" who="#PoselWojciechSzarama">Mam nadzieję, że te akty prawne, w szczególności akty prawne, których inicjatorem jest komisja ˝Przyjazne Państwo˝, zostaną głęboko przemyślane i praca ustawodawcza nad tymi projektami będzie prowadzona zgodnie z regulaminem Sejmu i w taki spokojny, bardzo konkretny sposób.</u>
<u xml:id="u-336.4" who="#PoselWojciechSzarama">Jeśli chodzi o pracę Sądu Najwyższego, która została nam przedstawiona w tym sprawozdaniu, to oczywiście z uwagą odnotowujemy rosnącą liczbę spraw, które zawisły w Sądzie Najwyższym, i fakt, że liczba spraw zaległych systematycznie się zmniejsza, a spraw, które są załatwiane w ciągu roku w Sądzie Najwyższym, systematycznie się zwiększa.</u>
<u xml:id="u-336.5" who="#PoselWojciechSzarama">Zwróciliśmy uwagę na kwestię postępowań dyscyplinarnych, bo Sąd Najwyższy jest organem drugiej instancji w postępowaniach dyscyplinarnych nie tylko wobec sędziów, ale również wobec innych prawników. Pierwszy prezes Sądu Najwyższego mówił tutaj wyraźnie, że właściwie wszystkie sprawy zostały rozpatrzone w 2-miesięcznym terminie, który jest przewidziany dla tego typu spraw. Oczywiście jest to termin instrukcyjny. W kilku sprawach ten termin został przekroczony. Sądzę, że działania powinny iść w tym kierunku, żeby te sprawy były załatwiane maksymalnie szybko, aby opinia publiczna mogła być w sposób szybki i jednoznaczny informowana o tym, że wymiar sprawiedliwości działa w sposób bardzo konkretny i zdecydowany, kiedy zachodzi podejrzenie popełnienia czynów niedozwolonych przez prawników i wszystkich tych, którzy ten wymiar sprawiedliwości sprawują.</u>
<u xml:id="u-336.6" who="#PoselWojciechSzarama">Uważam, że państwo powinno zapewnić takie funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości, które doprowadzi do tego, że będzie on działał w jeszcze lepszy sposób, a więc że wyroki będą zapadały szybciej, że będą to wyroki trafne, że mniejsza liczba wyroków będzie uchylana, że będzie mniej kasacji, które Sąd Najwyższy będzie uwzględniał. Muszą więc zostać stworzone warunki materialne, które pozwolą na sprawne funkcjonowanie sądów. Jest to bardzo ważne zadanie dla Wysokiej Izby, dla rządu, aby stworzyć dobre warunki pracy nie tylko Sądu Najwyższego, ale sądów wszystkich instancji. Inicjatywy prezydenckie, które idą w tym kierunku, wydają się bardzo cenne i mam nadzieję, że Wysoka Izba będzie się mogła tymi inicjatywami w krótkim czasie zająć.</u>
<u xml:id="u-336.7" who="#PoselWojciechSzarama">Środowisko sędziowskie musi mieć zapewniony pewien komfort pracy, a więc musi być również godziwie wynagradzane. Co do tego nie ma żadnych wątpliwości i powinniśmy uczynić wszystko, oczywiście w miarę możliwości ekonomicznych państwa polskiego, aby ten problem został rozwiązany jak najszybciej. Przyjmujemy to sprawozdanie z życzliwością, akcentując to, że sprawy w Sądzie Najwyższym, sprawy obywateli, sprawy Polaków są załatwiane szybciej i skuteczniej. Mamy nadzieję, że ta tendencja zostanie w przyszłości utrzymana. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-336.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-337">
<u xml:id="u-337.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-337.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Głos zabierze pan poseł Marian Filar, który będzie reprezentował Demokratyczne Koło Poselskie i Socjaldemokrację Polską - Nową Lewicę.</u>
<u xml:id="u-337.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-338">
<u xml:id="u-338.0" who="#PoselMarianFilar">Panie Marszałku! Panie Pierwszy Prezesie! Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Przepraszam za moją ponowną obecność, takie są uroki przynależności do określonych struktur parlamentarnych w naszym Sejmie. Cieszę się, że mam okazję stanąć tutaj po raz drugi.</u>
<u xml:id="u-338.1" who="#PoselMarianFilar">Żeby nie trzymać państwa w dręczącej niepewności, na samym wstępie powiem, że oczywiście oba nasze koła jak najbardziej poprą tę pozytywną ocenę działalności Sądu Najwyższego pod prezydencją pana prof. Gardockiego, pierwszego prezesa tego sądu. Oczywiście nie będę powtarzał argumentów, które o tym zadecydowały, bo raz już to dzisiaj robiłem. Gdybym chciał to zrobić drugi raz, dałbym dowód braku szacunku dla państwa czasu, a tego robić nie chcę.</u>
<u xml:id="u-338.2" who="#PoselMarianFilar">Chciałbym tylko, jeżeli wolno, pozwolić sobie na jedną krótką refleksję, na którą nie bardzo mogłem sobie pozwolić jako sprawozdawca, ponieważ wtedy byłem w nieco innej pozycji. Od dawna wśród prawników wiadomo, że dla prawa, a zwłaszcza dla wymiaru sprawiedliwości jest lepiej, jeśli trzyma się z dala od polityki. Im dalej od polityki, tym dla prawa i wymiaru sprawiedliwości lepiej. Chciałbym z całą odpowiedzialnością powiedzieć, że Sąd Najwyższy pod kierownictwem swojego pierwszego prezesa jest miejscem, w którym ta zasada jest absolutnie przestrzegana i kultywowana. W całym orzecznictwie widać to gołym okiem. Dlatego też, a raczej także dlatego, ocena naszych kół jest jednoznacznie pozytywna. Dziękuję państwu za uwagę.</u>
<u xml:id="u-338.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-339">
<u xml:id="u-339.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-339.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Przechodzimy do pytań.</u>
<u xml:id="u-339.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Czy ktoś z pań i panów posłów chciałby jeszcze wpisać się na listę?</u>
<u xml:id="u-339.3" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-339.4" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Czas na zadanie pytania - 1 minuta.</u>
<u xml:id="u-339.5" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Jako pierwszy poseł Sławomir Kopyciński, klub Lewica.</u>
</div>
<div xml:id="div-340">
<u xml:id="u-340.0" who="#PoselSlawomirKopycinski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-340.1" who="#PoselSlawomirKopycinski">Panie Marszałku! Panie Prezesie! Wysoka Izbo! Długotrwałość oczekiwania na rozstrzygnięcie w sprawie stanowi jedną z podstawowych bolączek sądownictwa w Polsce. Stawia ona bowiem pod znakiem zapytania konstytucyjne prawo do sądu. Jak wynika z informacji na temat działalności Sądu Najwyższego, czas oczekiwania na rozstrzygnięcie spraw przez Sąd Najwyższy wynosi od 7 do 8 miesięcy w Izbie Cywilnej i ok. 6 miesięcy w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oraz Izbie Karnej. Chociaż istotnie nie przekracza on standardów wyznaczonych przez konstytucję i Konwencję o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, to trudno uznać taki stan za zadowalający.</u>
<u xml:id="u-340.2" who="#PoselSlawomirKopycinski">W związku z tym chciałbym zapytać, czy w chwili obecnej możliwe jest przeprowadzenie zmian w organizacji pracy Sądu Najwyższego, które umożliwiłyby szybsze rozpoznawanie spraw. Jeżeli tak, to jakich dodatkowych nakładów finansowych brakuje w budżecie Sądu Najwyższego?</u>
<u xml:id="u-340.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-340.4" who="#PoselSlawomirKopycinski"> Zadaję to pytanie nieprzypadkowo, bo właśnie rozpoczynają się prace nad budżetem na 2009 r. i chciałbym, aby potrzeby finansowe Sądu Najwyższego były potraktowane przez Sejm z należytą powagą, a nie, jak to miało miejsce chociażby w poprzedniej kadencji, wręcz z pogardą. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-340.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-341">
<u xml:id="u-341.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuje bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-341.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Poseł Tadeusz Arkit, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-342">
<u xml:id="u-342.0" who="#PoselTadeuszArkit">Panie Marszałku! Panie Pierwszy Prezesie! Wysoka Izbo! Jak wynikało z wypowiedzi pana pierwszego prezesa oraz informacji o działalności Sądu Najwyższego za 2007 r., lawinowo wzrosła w 2007 r. liczba nowych spraw do rozpoznania. W roku 2006 było ich 8883, a w 2007 r. - 9904. Jak Sąd Najwyższy radzi sobie z tym problemem, by uniknąć wydłużania się czasu oczekiwania na rozpoznanie sprawy? Wprawdzie we wnioskach w pkt 4 zapisano, że konieczne jest utrzymanie sprawności w zakresie postępowania w podstawowej działalności Sądu Najwyższego, co pozwoli opanować wpływ spraw i zmniejszyć zaległości. Jak zatem należy rozumieć stwierdzenie: utrzymanie sprawności w zakresie postępowania podstawowych działalności Sądu Najwyższego, tak aby uniknąć wydłużania się okresu oczekiwania? Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-342.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-343">
<u xml:id="u-343.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-343.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Głos zabierze pan poseł Paweł Arndt, Platforma Obywatelska.</u>
<u xml:id="u-343.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-344">
<u xml:id="u-344.0" who="#PoselPawelArndt">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezesie! Zdaję sobie sprawę, że pytanie, które chcę zadać, może bezpośrednio nie dotyczy tematu, o którym mówimy, niemniej je zadam.</u>
<u xml:id="u-344.1" who="#PoselPawelArndt">Panie prezesie, Sąd Najwyższy uzyskuje bardzo pozytywne opinie. Słyszeliśmy tutaj wypowiedzi pana posła reprezentującego komisję branżową, wypowiedzi panów posłów reprezentujących kluby. Można powiedzieć, że Sąd Najwyższy jest instytucją wręcz wzorcową. Chciałbym więc spytać, skąd się bierze potrzeba planowania na przyszły rok takiego wzrostu wydatków? Pan prezes właściwie częściowo odpowiedział na to pytanie, mówiąc, że spodziewa się, że w przyszłości Sąd Najwyższy będzie miał więcej problemów do rozwiązania, niemniej 45-procentowy wzrost budżetu budzi wątpliwości. Panie prezesie, bardzo proszę o odpowiedź na to pytanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-345">
<u xml:id="u-345.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-345.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Pani poseł Gabriela Masłowska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
<u xml:id="u-345.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Nie ma.</u>
<u xml:id="u-345.3" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">W takim razie poseł Stanisław Rydzoń, Lewica.</u>
</div>
<div xml:id="div-346">
<u xml:id="u-346.0" who="#PoselStanislawRydzon">Przepraszam, ale patrzyłem na panią poseł Masłowską.</u>
</div>
<div xml:id="div-347">
<u xml:id="u-347.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Chciałem już powiedzieć, że nie ma.</u>
</div>
<div xml:id="div-348">
<u xml:id="u-348.0" who="#PoselStanislawRydzon">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Pierwszy Prezesie! W pkt 5 wniosków na str. 143 Sąd Najwyższy zwraca uwagę na dwie istotne sprawy. Pierwsza sprawa - niska jakość stanowionego prawa, co powoduje kłopoty z jego interpretacją i wywołuje między innymi skargi kasacyjne, oraz druga sprawa - niska jakość składanych przez pełnomocników skarg kasacyjnych oraz skarg o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnych orzeczeń sądowych. Pytanie moje jest krótkie: Czy te tendencje dotyczą również bieżącego, czyli 2008 r.? Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-348.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-349">
<u xml:id="u-349.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-349.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Pan poseł Michał Stuligrosz, Platforma Obywatelska.</u>
<u xml:id="u-349.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-350">
<u xml:id="u-350.0" who="#PoselMichalStuligrosz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wielce Szanowny Panie Prezesie! Rozstrzyganie zagadnień prawnych to jedna z tych kompetencji Sądu Najwyższego, która jest bliska nam w sytuacji przybliżania obywateli do przestrzegania prawa. Takim też przykładem jest stosowanie w przypadku ustawy o gospodarce nieruchomościami wyjaśnienia i ostatecznego rozstrzygnięcia, które Sąd Najwyższy podjął w sprawie dotyczącej bliskich osób w związku z uprawnieniami do korzystania z ulg przy nabywaniu mieszkań komunalnych. Otóż sytuacja jest taka, że część ludzi przed rozstrzygnięciem Sądu Najwyższego zaczęła ratami wpłacać należność do budżetów gmin. Kiedy rozstrzygnięcie zapadło na ich korzyść, gminy odmawiają wypłacenia tych - jeśli wolno mi to tak zinterpretować - nienależnych świadczeń. Jakie jest zdanie pana, panie prezesie, w tej konkretnej sprawie, jeśli chodzi o kwestie natury społecznej przy - jak podkreślam jeszcze raz - pozytywnym rozstrzygnięciu w orzeczeniu Sądu Najwyższego tej kwestii? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-351">
<u xml:id="u-351.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-351.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
<u xml:id="u-351.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Czy pan prezes zechce odnieść się do pytań? Tak?</u>
<u xml:id="u-351.3" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę, głos zabierze pierwszy prezes Sądu Najwyższego pan prof. dr hab. Lech Gardocki.</u>
<u xml:id="u-351.4" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-352">
<u xml:id="u-352.0" who="#PierwszyPrezesSaduNajwyzszegoLechGardocki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym, po pierwsze, serdecznie podziękować za te wypowiedzi, które są wyrazem pozytywnej oceny kierowanej przeze mnie instytucji, docenienia sprawności postępowania Sądu Najwyższego, wysokiej oceny naszego poziomu orzecznictwa, naszej apolityczności. Dziękuję bardzo panu posłowi Filarowi, panu posłowi Chmielewskiemu, panu posłowi Rydzoniowi, panu posłowi Zychowi oraz panu posłowi Szaramie. Jestem usatysfakcjonowany tym, że na taką pozytywną ocenę zasłużyliśmy.</u>
<u xml:id="u-352.1" who="#PierwszyPrezesSaduNajwyzszegoLechGardocki">Jeśli chodzi o pytania, to są one bardzo konkretne. Czy ten termin rozpatrywania spraw w ciągu 6, 7 czy 8 miesięcy można skrócić i czy w związku z tym potrzebne jest np. wzmocnienie kadrowe? Otóż mogłoby się wydawać, że są to długie terminy, ale proszę mi wierzyć, że one nie są długie. Jeśli porównamy je z działalnością orzeczniczą sądów najwyższych państw zachodnioeuropejskich, to utrzymują się one na dobrym poziomie europejskim; myślę tu o takich państwach, jak Niemcy czy kraje skandynawskie. Właściwie trudno jest to rozpatrywanie spraw jeszcze przyspieszyć. Być może, jeśli chodzi o Izbę Cywilną, ale standard 6-miesięczny, jeśli chodzi o rozpatrywanie prawomocnych wyroków przez sądy najwyższe w roli sądu kasacyjnego, jest uważany za osiągnięcie. Oczywiście można starać się jeszcze tę sytuację polepszyć i wcale nie twierdzę, że my tego nie robimy. Natomiast trudno to tak po prostu z góry obiecać. Zobaczymy, pod koniec roku będę dokładnie zorientowany, jakie są tendencje tegoroczne, mam nadzieję, że one będą optymistyczne.</u>
<u xml:id="u-352.2" who="#PierwszyPrezesSaduNajwyzszegoLechGardocki">Jeśli chodzi natomiast o pytanie pana posła Arndta dotyczące wzrostu wydatków planowanych na przyszły rok, to chciałbym powiedzieć, że byliśmy w bardzo trudnej sytuacji, jeśli chodzi o kwestię planowania wydatków na przyszły rok, z różnych powodów. Po pierwsze, dlatego że w poprzednich latach zawsze otrzymywaliśmy mniej, niż planowaliśmy, co sprawia nam kłopot i boimy się nawet pewnych sytuacji, jeśli chodzi o funkcjonowanie po prostu gmachu Sądu Najwyższego, który ma już te 8 lat. Są w nim różne urządzenia, które - jak to urządzenia techniczne - w eksploatacji się zużywają, na przykład cały gmach jest klimatyzowany i wymaga różnych remontów, wymiany pewnych urządzeń itd. Jest to więc jeden z powodów, a kolejny powód jest taki, że byliśmy w sytuacji niepewnej, jeśli chodzi o to, jak planować wzrost wydatków na wynagrodzenia sędziowskie i pracowników administracyjnych, urzędników sądowych. Ministerstwo Sprawiedliwości planowało najpierw zwiększenie tzw. kwoty bazowej i ustanowienie jej dla sędziów w wysokości 1866 zł. Jednocześnie w lipcu zwiększyły się przeliczniki i zaplanowaliśmy zgodnie z tą właśnie tendencją, w odniesieniu do której - jak się później okazało - ministerstwo nie uzyskało szerszej akceptacji. Myśmy ten projekt ustawy oceniali pozytywnie. Po sporządzeniu projektu naszych wydatków na rok 2009 okazało się, że ministerstwo w tej chwili planuje podwyżkę taką tymczasową - 1000 zł na sędziego - obwarowaną różnymi zastrzeżeniami, żeby to się nie przenosiło na różne inne tzw. wydatki pochodne. W związku z tym będziemy musieli zgłosić autopoprawkę do naszego projektu budżetu, co oczywiście spowoduje, że ten projekt wydatków będzie w zakresie pozycji: wydatki zmniejszony, wskutek tej innej koncepcji podwyżek dla sędziów. Zasadnicza podwyżka systemowa ma nastąpić w przyszłości, nie w roku 2009, bo w roku 2009 ma być tylko ta tysiączłotowa podwyżka, która jest pewnym działaniem doraźnym, jednorazowym. To też miało wpływ na zwiększenie naszych wydatków. Już nie mówię o kwestiach - będę musiał o tym mówić na posiedzeniach komisji sejmowych - dotyczących wymiany sprzętu komputerowego, dotyczących kontaktów zagranicznych, które musieliśmy ograniczać ze względu na brak pieniędzy, a także dotyczących przyjmowania nowych asystentów, przy założeniu, że naszym celem jest, aby każdy sędzia Sądu Najwyższego mógł korzystać z pomocy asystenta.</u>
<u xml:id="u-352.3" who="#PierwszyPrezesSaduNajwyzszegoLechGardocki">Jeśli chodzi o pytanie pana posła Rydzonia odnośnie tych tendencji, na które się skarżymy, to znaczy co do poziomu legislacji i co do poziomu kasacji składanych do Sądu Najwyższego, czy mogę już coś powiedzieć na temat roku 2008. Oczywiście przyjdzie na to czas przy okazji następnego sprawozdania, ale powiedziałbym, że przełomu tutaj ani ja, ani moi koledzy nie zauważają. Tak więc ciągle muszą być podejmowane starania i w zakresie legislacji, i w zakresie bardziej starannego sporządzania kasacji przez wykwalifikowanych przecież prawników.</u>
<u xml:id="u-352.4" who="#PierwszyPrezesSaduNajwyzszegoLechGardocki">Jeśli chodzi o pytanie pana posła Stuligrosza - kwestia tych mieszkań komunalnych, wpłaconych kwot i ewentualnego zwrotu świadczeń, które powinny być wpłacone. Muszę tutaj uchylić się od odpowiedzi, bo ta sprawa może być przecież przedmiotem rozpoznania sądu, a Sąd Najwyższy to nie jest pierwszy prezes Sądu Najwyższego i jakiekolwiek wypowiadanie się za skład, który ewentualnie może się kiedyś tą sprawą zająć, byłoby uprzedzaniem jego decyzji, co zawsze przez moich kolegów byłoby - jestem tego pewien - przyjęte niechętnie. Mogę tylko stwierdzić, że mam zaufanie do kolegów i koleżanek sędziów z Sądu Najwyższego. Jeśli dojdzie do takiego rozstrzygnięcia w Sądzie Najwyższym, to będzie ono zgodne z prawem i zdrowym rozsądkiem. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-352.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-353">
<u xml:id="u-353.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-353.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Wystąpienie pana prezesa zamyka dyskusję w tym punkcie.</u>
<u xml:id="u-353.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Stwierdzam, że Sejm wysłuchał informacji przedstawionej przez pierwszego prezesa Sądu Najwyższego pana prof. dra hab. Lecha Gardockiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-354">
<u xml:id="u-354.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 21. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży o przedstawionym przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projekcie ustawy o zmianie ustawy o finansowaniu Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego z budżetu państwa (druki nr 249 i 935).</u>
</div>
<div xml:id="div-355">
<u xml:id="u-355.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Tadeusza Sławeckiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-356">
<u xml:id="u-356.0" who="#PoselSprawozdawcaTadeuszSlawecki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Przypadł mi w udziale zaszczyt zaprezentowania Wysokiej Izbie sprawozdania Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży o przedstawionym przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projekcie ustawy o zmianie ustawy o finansowaniu Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego im. Jana Pawła II z budżetu państwa.</u>
<u xml:id="u-356.1" who="#PoselSprawozdawcaTadeuszSlawecki">Pierwsze czytanie tego projektu odbyło na posiedzeniu komisji w dniu 4 września 2008 r. Po dyskusji nie padł wniosek o odrzucenie projektu w pierwszym czytaniu. Kluby parlamentarne Prawa i Sprawiedliwości, Platformy Obywatelskiej, Polskiego Stronnictwa Ludowego jednogłośnie poparły ten projekt. Część posłów Sojuszu Lewicy Demokratycznej miała odrębne zdanie bądź wyraziła wolę, wstrzymując się od głosowania. Również uczestniczący w posiedzeniu przedstawiciele KRASP, Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego nie wnieśli do proponowanego projektu uwag.</u>
<u xml:id="u-356.2" who="#PoselSprawozdawcaTadeuszSlawecki">I słów kilka. Będę się ściśle ograniczał tylko do spraw projektu, jako że w wystąpieniach klubowych dużo będzie na temat samego uniwersytetu. Projektowana zmiana ustawy z 14 czerwca 1991 r. o finansowaniu Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego z budżetu państwa polega na uchyleniu istniejącego wyłączenia dotyczącego finansowania z budżetu państwa kosztów realizacji środków trwałych w budowie służących procesowi dydaktycznemu. Stworzy to ramy prawne dla korzystania przez Katolicki Uniwersytet Lubelski z publicznych środków finansowych na realizację inwestycji.</u>
<u xml:id="u-356.3" who="#PoselSprawozdawcaTadeuszSlawecki">Wejście w życie projektowanej ustawy nie spowoduje bezpośrednich skutków finansowych dla budżetu państwa i budżetu jednostek samorządu terytorialnego.</u>
<u xml:id="u-356.4" who="#PoselSprawozdawcaTadeuszSlawecki">Członkowie komisji otrzymali opinię Biura Analiz Sejmowych, w której zawarta jest odpowiedź na pytanie, czy ten projekt nie narusza art. 25 konstytucji. Odpowiedź brzmi: nie narusza. Otrzymaliśmy również kilka opinii prawnych na ten temat, m.in. pana prof. dra hab. Henryka Ciocha.</u>
<u xml:id="u-356.5" who="#PoselSprawozdawcaTadeuszSlawecki">Przypomnę, że Katolicki Uniwersytet Lubelski jest uczelnią, która kształci na wielu kierunkach, nie tylko teologicznym. Funkcjonuje bardzo duży Wydział Matematyczno-Przyrodniczy, chlubiący się dużymi osiągnięciami, również różnymi nowymi technologiami dla gospodarki.</u>
<u xml:id="u-356.6" who="#PoselSprawozdawcaTadeuszSlawecki">Winien jestem przekazać odpowiedź rektora Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego ks. prof. Wilka na pytanie, czy wymagane są metryki chrztu od studentów. Rektor kategorycznie zaprzeczył i stwierdził, że na uniwersytecie, jako uczelni otwartej, studiują przedstawiciele innych wyznań, w tym również niechrześcijańskich. Studiuje na tym uniwersytecie kilku muzułmanów. W ramach Dni Kultury Chrześcijańskiej, które odbyły się ostatnio na uniwersytecie, uniwersytet gościł wybitne osobistości, przedstawicieli różnych kościołów i związków wyznaniowych, wśród nich rabina Warszawy. Obala to tezę, jakoby była to uczelnia tylko i wyłącznie wyznaniowa. Jest to nieprawda.</u>
<u xml:id="u-356.7" who="#PoselSprawozdawcaTadeuszSlawecki">Katolicki Uniwersytet Lubelski bezsprzecznie ma status uniwersytetu, z wszystkimi tego konsekwencjami, istnieje zatem potrzeba zmiany dotychczasowej dyskryminującej formy finansowania tej uczelni. Jeśli będą pytania w dyskusji, to przytoczę opinie na ten temat.</u>
<u xml:id="u-356.8" who="#PoselSprawozdawcaTadeuszSlawecki">Nie będę mówił o zasługach KUL dla ojczyzny, historii, ale warto zauważyć, że nauka na tym uniwersytecie jest bezpłatna, a jeśli chodzi o studia zaoczne, to jest to jedna z najtańszych ze wszystkich uczelni. Ma też najwyższy odsetek studiującej młodzieży wiejskiej, która stanowi około 65%. Jest to młodzież przeważnie biedna, pochodzenia robotniczo-chłopskiego.</u>
<u xml:id="u-356.9" who="#PoselSprawozdawcaTadeuszSlawecki">Urząd Komitetu Integracji Europejskiej wyraził opinię, że przedmiot sprawozdania nie jest objęty zakresem prawa Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-356.10" who="#PoselSprawozdawcaTadeuszSlawecki">Wnoszę, aby Wysoka Izba raczyła uchwalić projekt z druku nr 249 bez poprawek. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-356.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-357">
<u xml:id="u-357.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-357.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
<u xml:id="u-357.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-357.3" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę, pierwsza zabierze głos pani poseł Renata Butryn, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-358">
<u xml:id="u-358.0" who="#PoselRenataButryn">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ustawa z dnia 14 czerwca 1991 r. o finansowaniu KUL z budżetu państwa zakłada, że KUL może ubiegać się o dotację i inne środki publiczne na zasadach określonych dla uczelni publicznych. Ustawa ta uniemożliwia jednak uniwersytetowi wykorzystanie tych środków w przypadku, gdy przeznaczone są one na pokrycie kosztów inwestycji budowlanych służących procesowi dydaktycznemu. Prezydencki projekt nowelizacji tej ustawy zakłada zmianę tego przepisu polegającą na przyznaniu KUL pełnych uprawnień uczelni publicznej w zakresie finansowania z dotacji i innych środków budżetowych. Proponowana nowelizacja ustawy pozwoli uczelni nie tylko korzystać ze środków budżetowych oraz dotacji unijnych na realizację inwestycji budowlanych, ale również umożliwi studentom oraz naukowcom KUL udział w projektach unijnych.</u>
<u xml:id="u-358.1" who="#PoselRenataButryn">Rada Główna Szkolnictwa Wyższego, uznając, że uczelnia realizuje identyczne jak uczelnie publiczne zadania edukacyjne, pozytywnie zaopiniowała proponowane zmiany. Ustawa z 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym wyraźnie definiuje Katolicki Uniwersytet Lubelski jako publiczną szkołę wyższą o profilu akademickim i uniwersyteckim. Lubelska uczelnia, która z szacunkiem i pietyzmem podejmuje i kontynuuje dzieło życia i nauczania wielkiego papieża Polaka Jana Pawła II, kształci obecnie 22 tys. studentów, z czego, jak zaznaczył mój przedmówca, 65% pochodzi z rodzin znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej. Warto również zauważyć, że uczelnia o podobnym charakterze do KUL, Uniwersytet im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego, korzysta w pełnym zakresie z możliwości finansowania inwestycji ze środków budżetowych.</u>
<u xml:id="u-358.2" who="#PoselRenataButryn">KUL zajmuje ważne miejsce na mapie kulturalnej i naukowej Polski, przede wszystkim ze względu na swoje osiągnięcia dydaktyczne, ale także ze względu na specyficzne położenie geograficzne w regionie tzw. ściany wschodniej. Region słabiej rozwija się gospodarczo z różnych przyczyn, uczelnia odgrywa więc ważną rolę w stymulowaniu rozwoju m.in. województw lubelskiego i podkarpackiego, bowiem najcenniejszym kapitałem są ludzie młodzi, rzetelnie wykształceni. Studenci z tych terenów chętnie wybierają studia na KUL, gdzie spotykają się z bogatą ofertą edukacyjną na różnych kierunkach studiów licencjackich, magisterskich, doktoranckich i podyplomowych. Biorą udział w naukowych projektach międzynarodowych, np. w ramach Centrum Prawa Amerykańskiego czy Szkoły Prawa Ukraińskiego.</u>
<u xml:id="u-358.3" who="#PoselRenataButryn">Niezwykle ważną rolę odgrywa Wydział Zamiejscowy Nauk o Społeczeństwie KUL w Stalowej Woli, który kształci specjalistów ekonomii, pedagogiki i prawa, a od tego roku akademickiego będzie też kształcił na nowym kierunku studiów - inżynierii środowiska.</u>
<u xml:id="u-358.4" who="#PoselRenataButryn">Pozwolę sobie zacytować słowa ze strony internetowej wydziału: ˝Służąc prawdzie, spełniać oczekiwania, budzić nadzieje, współtworzyć i zaciekawiać burzliwą historią˝. Wydział kształci zdolną młodzież z północnego Podkarpacia, pochodzącą często z biednych rodzin. Daje tym młodym ludziom szansę na zdobycie solidnego wykształcenia i skuteczne rywalizowanie na rynku pracy, a więc z poszanowaniem godności człowieka, w aktywny i mądry sposób uczelnia przełamuje bezradność zrodzoną z biedy. Przyczynia się w istotny sposób do rozwoju Stalowej Woli i całego regionu.</u>
<u xml:id="u-358.5" who="#PoselRenataButryn">KUL w odważny sposób odpowiada na trudne wyzwania współczesności, chociażby poprzez zorganizowanie już III Kongresu Kultury Chrześcijańskiej, który podjął następujący temat ˝Godność czy sukces. Kulturalne dylematy współczesności.˝ W pierwszym dniu kongresu przyznano wyróżnienia dla zasłużonych dla dialogu polsko-ukraińskiego w imię prawdziwego pojednania, w myśl zasady: pamiętać o historii, ale szukać pojednania z wiarą w jednoczące oddziaływanie prawdy. Odbywały się ciekawe wykłady i odczyty, toczono burzliwe dyskusje, w których trakcie próbowano znaleźć pozytywną odpowiedź na fundamentalne pytanie dla wielu z nas, czy możliwy jest sukces bez rezygnacji z ideałów.</u>
<u xml:id="u-358.6" who="#PoselRenataButryn">Mając na uwadze te argumenty, klub Platformy Obywatelskiej, doceniając rolę i zasługi 90-letniej działalności Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II dla historii kraju, polskiej nauki i kultury, uważa proponowany projekt zmiany ustawy o finansowaniu KUL za uzasadniony i sprawiedliwy. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-358.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-359">
<u xml:id="u-359.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-359.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Głos zabierze poseł Lech Sprawka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-360">
<u xml:id="u-360.0" who="#PoselLechSprawka">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Na wstępie pragnę przedstawić sprawozdanie Komisji Oświatowej (druk nr 729) o rządowym projekcie ustawy o nadaniu Katolickiemu Uniwersytetowi Lubelskiemu pełnych praw państwowych szkół akademickich (druk nr 656).</u>
<u xml:id="u-360.1" who="#PoselLechSprawka">˝Komisja rozważyła powyższy projekt ustawy na posiedzeniu w dniu 24 lutego 1938 r. i uchwaliła jednogłośnie rządowy projekt ustawy, wychodząc z założenia, że zgodnie z art. 54 ustawy o szkołach akademickich z roku 1933 uniwersytet jest: a) należycie uposażony, b) posiada dostateczną liczbę wykładających o odpowiednich kwalifikacjach naukowych, c) poziom studiów i programów naukowych odpowiada poziomowi szkół akademickich, d) przy przyjmowaniu studentów stosuje te same wymogi, co w szkołach państwowych.</u>
<u xml:id="u-360.2" who="#PoselLechSprawka">Wobec powyższego komisja wnosi: Wysoki Sejm uchwalić raczy projekt ustawy z druku nr 656 bez poprawek.˝</u>
<u xml:id="u-360.3" who="#PoselLechSprawka">Wysoka Izbo! Z wielką radością w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość pragnę podziękować członkom Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży, że sprawozdanie komisji jest niemal identyczne, jak te sprzed 70 lat.</u>
<u xml:id="u-360.4" who="#PoselLechSprawka">Pragnę podziękować również panu prezydentowi Lechowi Kaczyńskiemu za inicjatywę ustawodawczą niemal identyczną z uchwałą Rady Ministrów z 24 stycznia 1938 r.</u>
<u xml:id="u-360.5" who="#PoselLechSprawka">Pozytywny efekt prac naszej komisji jest wynikiem uzasadnienia projektu ustawy, pozytywnych opinii Rady Ministrów, ministra nauki i szkolnictwa wyższego, Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego, Krajowej Rady Radców Prawnych oraz zdecydowanej większości pozytywnych opinii poszczególnych członków komisji. Nie chcąc powtarzać zawartych w nich argumentów, uzupełnię je tylko jednym fragmentem ze stenogramu wystąpienia sprawozdawcy Komisji Oświatowej księdza Stefana Downara na posiedzeniu Sejmu 3 marca 1938 r.: ˝Do utrzymania studiów na odpowiednim poziomie przyczynia się fakt, że Lublin jest mniejszym miastem, nierozpraszającym studentów, że liczba studentów jest mniejsza, skutkiem czego dla wszystkich dostępna jest praca w seminariach i stały kontakt z profesorami. Duże znaczenie ma spokój panujący w uczelni, tak iż nie trzeba było przerywać pracy. Młodzież rozumie, mimo interesowania się zagadnieniami życia politycznego i społecznego poza uczelnią, że obowiązkiem zawodowym młodzieży akademickiej jest obowiązek pracy naukowej˝.</u>
<u xml:id="u-360.6" who="#PoselLechSprawka">Pragnę dodać, że sprawozdawca komisji, poseł ksiądz Stefan Downar, był wspaniałym człowiekiem i patriotą. Zginął w komorze gazowej w Dachau w 1942 r., a w biogramie sejmowym możemy m.in. przeczytać, że jako poseł przyczynił się do uzyskania przez KUL pełnych praw akademickich. Odznaczony był Krzyżem Niepodległości oraz Krzyżem Oficerskim Orderu Polonia Restituta.</u>
<u xml:id="u-360.7" who="#PoselLechSprawka">Wracając do obecnej ustawy, jako uczestnik dyskusji nad projektem ustawy, chciałbym zwrócić się z prośbą do pań i panów posłów o unikanie dwóch argumentów. Po pierwsze, w pytaniach niekiedy pojawia się wątpliwość, czy uchylenie wyłączenia dotyczącego finansowania z budżetu państwa kosztów realizacji środków trwałych w budowie, służących procesowi dydaktycznemu, nie odbędzie się kosztem innych uczelni. To niedobre postawienie sprawy. Przez kilkadziesiąt lat uniwersytet wykształcił rzesze absolwentów na tych samych zasadach, co inne państwowe szkoły wyższe. Absolwenci ci wykorzystywali zdobyte kwalifikacje w pracy w sferze gospodarczej, społecznej i administracyjnej państwa. Zabezpieczenie materialne procesu dydaktycznego, naukowego i rozwoju bazy materialnej nie obciążało przez te lata budżetu państwa. Ba, ze strony państwa spotykał się uniwersytet z represjami i utrudnieniami. Można zatem odwrócić pytanie. Czy inne państwowe szkoły wyższe nie były w tym czasie finansowane dodatkowo poprzez wykluczenie z podziału Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego? Przyjęcie ustawy to przywrócenie właściwych zasad podziału środków. Potencjał KUL to nie obca materia państwa polskiego, to część, jakże wartościowa, polskiej nauki.</u>
<u xml:id="u-360.8" who="#PoselLechSprawka">Druga sprawa. W niektórych wypowiedziach pojawia się motyw, że przyjęcie ustawy to tylko potrzeba wynikająca ze stworzenia możliwości ubiegania się przez KUL o środki unijne, a nie partycypacja przy podziale środków na inwestycje z budżetu państwa.</u>
<u xml:id="u-360.9" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-360.10" who="#PoselLechSprawka"> To nieeleganckie postawienie sprawy w stosunku do KUL, chociażby w związku z przedstawioną przed chwilą argumentacją. To ustawienie władz uczelni w niezręcznej sytuacji, którą opisać można tak: o środki unijne się ubiegajcie, ale od budżetu państwa to z daleka. To oznaczałoby, że patologia, co prawda niezapisana, ale tak naprawdę nadal trwa. Tak nie można. Już argumentowałem, dlaczego, ale proszę również zwrócić uwagę na to, że KUL to uczelnia, która ma w sobie coś osobliwego. W czasie obrad komisji mówili o tym pan minister Duda, pan poseł Andrzej Celiński. Proszę zwrócić uwagę, projekt prezydenta i żadnego głosu przeciw w głosowaniu w komisji, a poseł koalicji przedstawia sprawozdanie. Myślę, że ta specyficzna, dobra aura będzie towarzyszyć dalszym pracom nad ustawą.</u>
<u xml:id="u-360.11" who="#PoselLechSprawka">Wskazałem na kilka bardzo dużych podobieństw z historii tych dwóch ustaw, ale jest jedna różnica. W tamtym przypadku Rada Ministrów przyjęła stosowną uchwałę 24 stycznia, 3 marca odbyło się trzecie czytanie, a 9 kwietnia ustawa została opublikowana. U nas te prace trwają troszeczkę dłużej. W związku z tym klub PiS zwraca się z prośbą, aby, jak jest napisane w art. 48 regulaminu Sejmu, trzecie czytanie odbyło się niezwłocznie.</u>
<u xml:id="u-360.12" who="#PoselLechSprawka">Już kończę, panie marszałku, cytatem ze stenogramu po wystąpieniu posła sprawozdawcy księdza Downara w 1938 r. Głos zabiera wicemarszałek Schaetzel i mówi tak: ˝Do krótkich zapytań nikt się nie zgłosił. Do głosu nikt nie jest zapisany. Przystępujemy do głosowania. Do projektu ustawy nie zgłoszono wniosków mniejszości ani poprawek, będziemy zatem głosować nad całością projektu ustawy.</u>
<u xml:id="u-360.13" who="#PoselLechSprawka">Kto z panów posłów jest za przyjęciem projektu ustawy, zechce wstać. Stoi większość. Stwierdzam, że Sejm projekt ustawy w drugim czytaniu uchwalił.</u>
<u xml:id="u-360.14" who="#PoselLechSprawka">Przystępujemy do trzeciego czytania. Kto z panów posłów jest za przyjęciem projektu ustawy, zechce wstać. Stoi większość. Stwierdzam że Sejm projekt ustawy jednomyślnie uchwalił.˝ I niech się tak stanie. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-360.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-360.16" who="#PoselUrszulaAugustyn">(Nie będziemy wstawać.)</u>
</div>
<div xml:id="div-361">
<u xml:id="u-361.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-361.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Sposób, tryb głosowania jest określony w regulaminie i nie sądzę, żebyśmy go zmienili do tego czasu, czyli na pewno będziemy postępować zgodnie z regulaminem.</u>
<u xml:id="u-361.2" who="#PoselJoannaSenyszyn">(Mam nadzieję.)</u>
<u xml:id="u-361.3" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Pani poseł Joanna Senyszyn, Lewica, bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-362">
<u xml:id="u-362.0" who="#PoselJoannaSenyszyn">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wniesienie projektu o rozszerzeniu finansowania KUL prezydent uzasadnia wymogami konkordatu między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską. Dlaczego zatem prezydencki projekt jest sprzeczny z zapisami konkordatu? Dlaczego łamie konkordatowe zapisy, zamiast się im podporządkować? Art. 27 konkordatu jest jednoznaczny i brzmi: Sprawy dotyczące stosunków między państwem i Kościołem katolickim, wymagające nowych rozwiązań będą regulowane w drodze nowych umów między tymi stronami albo uzgodnień między rządem RP i Konferencją Episkopatu Polski, upoważnioną do tego przez Stolicę Apostolską.</u>
<u xml:id="u-362.1" who="#PoselJoannaSenyszyn">A zatem projekt nie może być procedowany inaczej niż poprzez umowę z Watykanem lub rządowe uzgodnienia z Konferencją Episkopatu Polski, upoważnioną do tego przez Stolicę Apostolską. Konieczność takiej drogi wskazywała minister Kudrycka w opinii z dnia 15 lutego br. złożonej do marszałka Sejmu 18 lutego tegoż roku. Także przyjęte przez Radę Ministrów i przekazane marszałkowi Sejmu 5 września 2008 r. stanowisko w sprawie prezydenckiego projektu ustawy nie pozostawia żadnych wątpliwości, że sprawa musi być przedmiotem obrad Komisji Wspólnej Przedstawicieli Rządu RP i Konferencji Episkopatu Polski. Dlaczego zatem do tej pory nie była przedmiotem obrad? Od złożenia projektu minęło 10 miesięcy. Co stało na przeszkodzie, by nowe uprawnienia dla KUL procedować zgodnie z wymogami konkordatu? Nie wiemy nawet, czy Konferencja Episkopatu Polski jest w tej sprawie upoważniona przez Watykan do prowadzenia rozmów. Dlaczego marszałek Sejmu dopuszcza do działań sprzecznych z zawartą i ratyfikowaną umową międzynarodową? Jakim prawem stosujemy tryb procedowania sprzeczny z konkordatem? Lewica jest konkordatowi przeciwna, ale opowiadamy się zawsze za przestrzeganiem prawa. Skoro mamy konkordat, to się do niego stosujmy.</u>
<u xml:id="u-362.2" who="#PoselJoannaSenyszyn">Kieruję ten apel do wszystkich zwolenników konkordatu. Dziwię się też biskupom, że nie protestują wobec jawnego lekceważenia przez najwyższe organy państwa polskiego międzypaństwowej umowy z Watykanem.</u>
<u xml:id="u-362.3" who="#PoselJoannaSenyszyn">Z powodu rażącej sprzeczności projektu z konkordatem w imieniu klubu Lewicy wnoszę o odrzucenie projektu ustawy w całości.</u>
<u xml:id="u-362.4" who="#PoselJoannaSenyszyn">Za takim wnioskiem przemawiają też powody merytoryczne. W uzasadnieniu prezydenckiego projektu nie podano skutków finansowych jego uchwalenia, a nawet kłamliwie napisano, że takowych nie będzie. Opinia ministra szkolnictwa wyższego nie pozostawia wątpliwości, że jest inaczej. Wejście w życie ustawy umożliwi KUL-owi wystąpienie z wnioskiem o wprowadzenie uczelnianej inwestycji do resortowego planu inwestycyjnego. Oznacza to konieczność zwiększenia środków w ustawie budżetowej albo zmniejszenia finansowania zadań inwestycyjnych innych uczelni. Tak zatem, jak katecheci biorą rocznie 1,5 mld zł, które mogłyby być przeznaczone na podwyżki dla nauczycieli, tak i KUL będzie rozbudowywać się kosztem naszych uczelni publicznych.</u>
<u xml:id="u-362.5" who="#PoselJoannaSenyszyn">W świetle powyższego musi budzić niesmak i zdziwienie, że Rada Główna Szkolnictwa Wyższego, pozytywnie opiniując projekt, tak lekko godzi się na odbieranie środków inwestycyjnych uczelniom publicznym na rzecz faktycznie uczelni niepublicznej, a ściślej, według określenia konkordatowego, kościelnej szkoły wyższej.</u>
<u xml:id="u-362.6" who="#PoselJoannaSenyszyn">Przecież KUL, w odróżnieniu od naszych uniwersytetów, politechnik, akademii, ma potężne źródło finansowania w postaci dochodowego majątku ziemskiego liczącego 8 tys. ha. Finansowanie KUL z budżetu państwa, przyznane ustawą z 1991 r., było rekompensatą za nacjonalizację w czasach PRL 7 ha majątku rolnego Fundacji Potulickich w Potulicach k. Nakła. Jednakże w latach 90. Komisja Majątkowa przekazała KUL-owi cały PGR Potulice, liczący 8 tys. ha, który obejmował oprócz gruntów byłej fundacji także sąsiednie grunty rolne. Przekazanie uczelni gruntów, które nigdy nie stanowiły jego własności, było oczywiście bezprawne, jak większość działań Komisji Majątkowej. KUL jednak od wielu lat posiada powiększone gospodarstwo Fundacji Potulickich, a zarazem dostaje dotację państwową jako odszkodowanie za jego upaństwowienie. W odróżnieniu od innych uczelni ma zatem dwa poważne źródła finansowania: budżet państwa - z którego już dzisiaj finansowane jest wszystko, nawet inwestycje, które umożliwiają np. budowę domów studenckich czy domów asystenckich, stołówek, z którego dostaje rocznie kilkadziesiąt milionów złotych - i ogromny majątek ziemski.</u>
<u xml:id="u-362.7" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-362.8" who="#PoselJoannaSenyszyn"> Prezydent i sejmowa prawica chcą, by dostawał jeszcze więcej, oczywiście kosztem uczelni publicznych, które majątków ziemskich nie mają. Pomija się całkowicie to, że KUL bez problemu może finansować inwestycje albo z dochodów z tego majątku, albo kredytem hipotecznym zaciągniętym na majątek w Potulicach.</u>
<u xml:id="u-362.9" who="#PoselJoannaSenyszyn">Obawiam się, że jesteśmy oszukiwani także w innej sprawie. Skoro w uzasadnieniu projektu napisano, że KUL nie będzie się ubiegał o dotacje na cele inwestycyjne w 2008 r., o czym zapewniał także rektor KUL, jaki cel ma art. 2 projektu dotyczący wejścia w życie ustawy po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia? Artykuł ten pozwala bowiem na udzielenie dotacji na inwestycje budowlane jeszcze w tym roku. W budżecie jest zresztą rezerwa na ten cel. Jakim prawem się znalazła? Nauczyciele akademiccy dostali w tym roku średnio 140 zł brutto podwyżki, bo podobno nie ma pieniędzy. Ale na KUL są pieniądze, chociaż jeszcze nawet nie ma ustawy umożliwiającej ich przekazanie.</u>
<u xml:id="u-362.10" who="#PoselJoannaSenyszyn">I ostatnia sprawa. W projekcie nie ma zapisu, że traci moc ustawa z 9 kwietnia 1938 r. o nadaniu KUL pełnych praw państwowych szkół akademickich. To nie przeoczenie, ale celowe pominięcie. Ustawa z 1938 r. uniemożliwia ministrowi właściwemu do spraw szkolnictwa wyższego kwestionowanie poziomu naukowego wydziałów i kierunków nauczania na KUL oraz nadawania stopni naukowych i tytułów naukowych tak, jak może to robić minister na mocy Prawa o szkolnictwie wyższym w stosunku do setek innych wyższych uczelni niepublicznych, jaką również jest przecież KUL. Katolicki Uniwersytet Lubelski korzysta zatem ze specjalnych praw i ma dostać kolejny prezent w postaci ich dalszego rozszerzenia. Chociaż w oczywisty sposób burzy to porządek prawny, wydawało się bez większego znaczenia wobec wysokiego poziomu naukowego tej uczelni. Jednakże ostatnio i ten mit prysł. Skandaliczna afera z nadaniem w latach 2006-2007 przez Wydział Nauk Społecznych KUL 9 stopni naukowych doktora bez posiadania wymaganych uprawnień, w tej liczbie także posłance Platformy Obywatelskiej...</u>
<u xml:id="u-362.11" who="#PoselRenataButryn">(To nie ja.)</u>
<u xml:id="u-362.12" who="#PoselJoannaSenyszyn">...pokazała, że uczelnia ta nie zasługuje na zaufanie, jakim jest od lat darzona. Mam nadzieję, że tę opinię podzieli nawet posłanka Mucha, której m.in. ta smutna sprawa dotyczy.</u>
<u xml:id="u-362.13" who="#PoselRenataButryn">(Bardzo nieładnie. To skandal.))</u>
<u xml:id="u-362.14" who="#PoselJoannaSenyszyn">Gdyby wniosek o odrzucenie projektu w całości, jako sprzecznego z konkordatem, a także merytorycznie nieuzasadnionego, nie uzyskał większości - a obawiamy się, że nie uzyska, bo wszyscy chcą sobie kupować przychylność Kościoła za budżetowe pieniądze - wnosimy o wprowadzenie dwóch poprawek, które niniejszym składam.</u>
<u xml:id="u-362.15" who="#PoselJoannaSenyszyn">Nie wiem, panie marszałku, czy mam je przeczytać...</u>
</div>
<div xml:id="div-363">
<u xml:id="u-363.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Nie musi pani, zresztą jesteśmy już po czasie.</u>
<u xml:id="u-363.1" who="#PoselRenataButryn">(My też nie chcemy słyszeć.)</u>
</div>
<div xml:id="div-364">
<u xml:id="u-364.0" who="#PoselJoannaSenyszyn">Wobec tego...</u>
</div>
<div xml:id="div-365">
<u xml:id="u-365.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Tu są poprawki, ale czy jest też wniosek o odrzucenie projektu w całości?</u>
</div>
<div xml:id="div-366">
<u xml:id="u-366.0" who="#PoselJoannaSenyszyn">Wniosek o odrzucenie w całości zgłosiłam ustnie.</u>
</div>
<div xml:id="div-367">
<u xml:id="u-367.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Przyjmuję zgłoszone poprawki, natomiast sięgnę do regulaminu. Art. 45 ust. 2: Do zgłoszenia w czasie drugiego czytania wniosku o odrzucenie projektu ustawy stosuje się odpowiednio ust. 1. A teraz czytam ust. 1: Prawo wnoszenia poprawek do projektów ustaw w czasie drugiego czytania przysługuje wnioskodawcy - nie dotyczy - grupie co najmniej 15 posłów, przewodniczącemu klubu lub upoważnionemu przez niego wiceprzewodniczącemu w imieniu klubu...</u>
<u xml:id="u-367.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Jeżeli będzie wypełniona treść, wniosek będzie zgłoszony formalnie. Jeżeli nie, to formalnie zgłoszone zostały poprawki w drugim czytaniu.</u>
<u xml:id="u-367.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Jest...</u>
</div>
<div xml:id="div-368">
<u xml:id="u-368.0" who="#PoselJoannaSenyszyn">Tak jest. Na podstawie art. 45 ust. 2 regulaminu Sejmu RP niżej podpisani posłowie wnoszą w imieniu Klubu Poselskiego Lewica o odrzucenie sprawozdania.</u>
</div>
<div xml:id="div-369">
<u xml:id="u-369.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Pani poseł, więc już nie trzeba czytać. Formuła regulaminowa została dopełniona.</u>
</div>
<div xml:id="div-370">
<u xml:id="u-370.0" who="#PoselJoannaSenyszyn">Jeśli pan marszałek ma długopis, jeszcze na pierwszym miejscu wpiszę siebie.</u>
</div>
<div xml:id="div-371">
<u xml:id="u-371.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Do końca debaty ma pani prawo to uczynić.</u>
<u xml:id="u-371.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">A w tej chwili proszę o zabranie głosu pana posła Edwarda Wojtasa, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
</div>
<div xml:id="div-372">
<u xml:id="u-372.0" who="#PoselJoannaSenyszyn">Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-373">
<u xml:id="u-373.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-374">
<u xml:id="u-374.0" who="#PoselEdwardWojtas">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Poselskiego Polskiego Stronnictwa Ludowego w sprawie prezydenckiego projektu ustawy o zmianie ustawy o finansowaniu Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego z budżetu państwa, druki nr 249 i 935.</u>
<u xml:id="u-374.1" who="#PoselEdwardWojtas">Nim przejdę do meritum, muszę powiedzieć, że jestem zdumiony tym, co usłyszałem przed chwilą z ust mojej przedmówczyni.</u>
<u xml:id="u-374.2" who="#PoselJoannaSenyszyn">(Prawda zawsze zdumiewa.)</u>
<u xml:id="u-374.3" who="#PoselEdwardWojtas">Tak się składa, że nie jestem absolwentem Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, ale znam doskonale historię, znam dość dobrze tę uczelnię.</u>
<u xml:id="u-374.4" who="#PoselJoannaSenyszyn">(To co tam było nieprawdziwego?)</u>
<u xml:id="u-374.5" who="#PoselEdwardWojtas">Jak wiemy, Katolicki Uniwersytet Lubelski obchodzi w tym roku 90-lecie swojego istnienia. Inicjator jego utworzenia, ks. Idzi Radziszewski, będąc przekonanym, że warunkiem utrwalenia przez Polskę świeżo odzyskanej niepodległości jest odrodzenie moralne narodu, wzywał do oparcia życia społecznego na fundamencie zasad ewangelicznych. Założyciel wyznaczył uczelni misję prowadzenia obiektywnych badań naukowych we wszystkich dziedzinach życia, a także formowanie kadry inteligencji odradzającego się państwa. Uniwersytet miał być głęboko zakorzeniony w polskiej tradycji narodowej, a jednocześnie otwarty na przyjmowanie wartości innych kultur. W ciągu 90 lat swojego istnienia przechodził różne okresy, od takich gdy rzeczywiście była życzliwość władz, po takie gdy uczelni groziła praktycznie likwidacja.</u>
<u xml:id="u-374.6" who="#PoselEdwardWojtas">Warto podkreślić, że już w 1938 r. nadano mu ustawowo pełne prawa państwowych szkół akademickich. Po II wojnie światowej ta ustawa nigdy nie została uchylona. W okresie okupacji kilkudziesięciu profesorów i studentów straciło życie, co także warto odnotować. W okresie Polski Ludowej uczelnia funkcjonowała przede wszystkim dzięki ofiarności społeczeństwa, wsparciu Kościoła katolickiego i staraniom kolejnych rektorów. Przez wiele lat władze komunistyczne różnymi metodami starały się utrudnić funkcjonowanie uniwersytetu. Przez wiele lat były takie sytuacje, że odmawiano także zatwierdzania tytułów naukowych. Trzeba to przypominać w sytuacji kiedy...</u>
<u xml:id="u-374.7" who="#PoselJoannaSenyszyn">(Za to teraz nadają bez uprawnień.)</u>
<u xml:id="u-374.8" who="#PoselEdwardWojtas">...niektórzy niestety o tym nie pamiętają. KUL przeżywał wiele prześladowań, represji, pomimo to nie utracił swojej tożsamości. Uchronił się przed manipulacją nauki, broniąc prawdy i obiektywizmu. Bezkompromisowo przeciwstawiał się obowiązującej na uniwersytetach państwowych interpretacji marksistowskiej. Był ośrodkiem wolnej myśli naukowej. KUL zachował swoją tożsamość dzięki odwadze ludzi z charakterem.</u>
<u xml:id="u-374.9" who="#PoselEdwardWojtas">U progu III Rzeczypospolitej Polskiej uczelnia znalazła się oczywiście w bardzo trudnej sytuacji z wiadomych powodów. Groziła zapaść finansowa i aby bronić uniwersytetu - był i taki fakt - znaczna część kadry rezygnowała z należnych podwyżek przez wiele miesięcy.</u>
<u xml:id="u-374.10" who="#PoselEdwardWojtas">Warto również wspomnieć, że w związku z tym, że od kilku lat powstają w różnych częściach kraju wydziały teologiczne, w sposób znaczący spadł również udział wpływów z ofiar społeczeństwa zbieranych nie tylko w kościołach, ale także przez Towarzystwo Przyjaciół KUL.</u>
<u xml:id="u-374.11" who="#PoselEdwardWojtas">Chcę powiedzieć również, i warto to przypomnieć, że KUL to uniwersytet wielce zasłużony dla Polski i budowania świadomości patriotycznej narodu. Wykładało tu wielu wybitnych przedstawicieli różnych dyscyplin nauki, wśród nich Karol Wojtyła, późniejszy Ojciec Święty Jan Paweł II. Tu studiowali również wybitni Polacy, jak chociażby kardynał Wyszyński.</u>
<u xml:id="u-374.12" who="#PoselEdwardWojtas">Warto przytoczyć kilka liczb. Uniwersytet przez ostatnie lata rozwinął się bardzo dynamicznie. Współpracuje z 260 uczelniami w kraju i za granicą, z kilkudziesięcioma uniwersytetami związany jest formalnymi umowami. Jest jedynym w Polsce uniwersytetem, który podjął się wydawania encyklopedii. Wydano 8 tomów Powszechnej Encyklopedii Filozofii i 11 tomów Encyklopedii Katolickiej. Kształci się tu 23 tys. studentów, 1700 doktorantów. Łącznie uczelnia wykształciła ok. 68 tys. magistrów, w tym 32 tys. ze środowiska wiejskiego. Ludzie ci pracują w różnych sferach życia, w gospodarce, w administracji, w nauce, w edukacji, w dyplomacji. Wśród kilkudziesięciu doktorów honoris causa są tak wybitne postaci jak przytoczony już wcześniej Ojciec Święty Jan Paweł II, Zbigniew Brzeziński, Czesław Miłosz, kardynał Józef Glemp, obecny Ojciec Święty Benedykt XVI, ks. Jan Twardowski, Władysław Tatarkiewicz, Romano Prodi, Rocco Buttiglione i wielu, wielu innych.</u>
<u xml:id="u-374.13" who="#PoselEdwardWojtas">Katolicki Uniwersytet prowadzi ożywioną działalność kulturalną. Trzeba powiedzieć, że imponujący dorobek naukowy, ale także dorobek w takich dziedzinach jak kultura, zgromadzone zasoby biblioteczne stwarzają dobre warunki do kształcenia w 22 specjalnościach z zakresu teologii, prawa, ekonomii i innych nauk humanistycznych.</u>
<u xml:id="u-374.14" who="#PoselEdwardWojtas">Uniwersytet ma wszelkie cechy wyższej szkoły publicznej, jak również kościelnej szkoły wyższej, co potwierdził Sąd Najwyższy w swoim stanowisku z dnia 7 marca 2003 r., sygn. akt III RN42/02. Uchwalenie ustawy jest zatem pożądane, tak aby uczelnia, jaką jest Katolicki Uniwersytet Lubelski, mogła korzystać w takim samym zakresie z wszelkich praw i obowiązków przysługujących uczelniom publicznym, a w szczególności uniwersytetom państwowym. Dlatego też klub Polskiego Stronnictwa Ludowego popiera w całej rozciągłości projekt ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-374.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-375">
<u xml:id="u-375.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-375.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Zanim głos zabierze pan poseł Andrzej Celiński, jeszcze krótka informacja na temat praktycznej interpretacji ustępów art. 45, które cytowałem po wystąpieniu pani poseł Senyszyn. Otóż poprawki powodują, że projekt wróci do komisji. Natomiast poprawka specjalna czy propozycja odrzucenia w drugim czytaniu będzie głosowana jako pierwsza poprawka w trzecim czytaniu. Tak to do tej pory było praktykowane. To tak gwoli informacji.</u>
<u xml:id="u-375.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Nie, pani poseł, nie będziemy nad tym dyskutować. Proszę mi wybaczyć.</u>
<u xml:id="u-375.3" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Pan poseł Andrzej Celiński.</u>
<u xml:id="u-375.4" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Nie będziemy dyskutować nad interpretacją...</u>
<u xml:id="u-375.5" who="#PoselJoannaSenyszyn">(Rozumiem, że pan marszałek niesłusznie zwraca mi uwagę, bo mogłam nie składać tej drugiej poprawki z podpisanym...)</u>
<u xml:id="u-375.6" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Ale ja tylko zapytałem panią, czy to wniosek formalny, czy tylko wypowiedziany. Złożyła pani dwie poprawki formalne, w tym jeden wniosek o odrzucenie w drugim czytaniu, on jest złożony i będziemy nad nim procedować zgodnie z regulaminem.</u>
<u xml:id="u-375.7" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę, głos zabiera pan poseł Celiński, Socjaldemokracja Polska - Nowa Lewica.</u>
</div>
<div xml:id="div-376">
<u xml:id="u-376.0" who="#PoselAndrzejCelinski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-376.1" who="#PoselAndrzejCelinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kto, tak jak ja, ma własną pamięć dotyczącą lat 60. i 70. i wiedzę o latach wcześniejszych, nie tylko wie, ale i rozumie konsekwencje tej wiedzy, to że KUL był uniwersytetem nieporównywalnym z żadnym innym w tej hemisferze geopolitycznej, w której my żyliśmy. Był w swojej konstrukcji prawnej, w swoich dziełach i swojej misji uniwersytetem jedynym, tak że mimo podległości instytucjom prawa państwa autorytarnego, a przed 1956 r. - totalitarnego, zachował pełną subtelną odmienność prawną. Podnoszę te kwestie nie po to, by dobrze przeżytą historią uzasadnić intencję objęcia KUL instrumentem finansowym państwa na inwestycje w środki trwałe, ale dlatego, by powiedzieć, że bywają, pani poseł Senyszyn, sytuacje niekiedy trudne albo zgoła niemożliwe do przewidzenia, kiedy pewna odmienność sytuacji prawnej staje się wielką wartością nie tylko dla tej instytucji, w tym przypadku dla KUL i jego misji, ale w skali nieporównywalnie szerszej - skali narodowej.</u>
<u xml:id="u-376.2" who="#PoselAndrzejCelinski">Kiedy w wyniku wolnościowego poruszenia młodzieży akademickiej w marcu 1968 r. wielu studentów państwowych uczelni zostało relegowanych bez prawa przeniesienia się na jakąkolwiek inną państwową uczelnię w Polsce, tam - mimo presji władz państwowych, aby nie dawać możliwości studiów relegowanym i zwalnianym w latach późniejszych z więzień studentom - pozwolono im na to i otoczono serdeczną, aczkolwiek dyskretną opieką. Jestem świadkiem tej historii. Wyjątkowy status prawny Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego pomógł jego rektorowi i senatowi, a także wielkiemu kanclerzowi, pełniącemu nie do końca sformalizowaną, ale absolutnie istotną rolę opiekuna i inspektora jednocześnie, w uczynieniu tego, czego nie zrobiła żadna polska uczelnia państwowa, włącznie - o czym może niektórzy nie pamiętają, ale ja pamiętam - z Akademią Teologii Katolickiej w Warszawie, wstępnym dzisiejszego uniwersytetu im. Stefana Wyszyńskiego.</u>
<u xml:id="u-376.3" who="#PoselAndrzejCelinski">Kiedy w 1919 r. tworzono między innymi formalne fundamenty pod Katolicki Uniwersytet Lubelski, nie robiono tego z myślą o możliwości takiego biegu historii, który doprowadził do takich jak opisane pożytków z pewnej odmienności ustrojowej KUL-u. KUL był przystanią dla ludzi i dla idei przez szaleństwa polityki spychanych na margines. Zalecam pewną miękkość wobec prawa, nie nazbyt rozwinięty rygoryzm formalny wobec pewnych enklaw odmienności, wobec nieco odmiennego od standardu funkcjonowania tego uniwersytetu. Zresztą - uwaga na marginesie - ustawianie uniwersytetów pod sznurek, jak rekrutów w wojsku, jakoś kłóci się z rozumieniem wielkiej cywilizacyjnej roli uniwersytetu. To tak, jakby złociste królewskie ostrygi kąpane w szampanie jeść z blaszanej więziennej miski.</u>
<u xml:id="u-376.4" who="#PoselAndrzejCelinski">Wierzę, że Polacy z tak wielkim trudem i z takimi ofiarami wywalczywszy wolność, demokrację i szacunek dla jednostki ludzkiej, trwale te święte rzeczy w warunkach pokoju utrzymają. W historii narodów i państw zdarzają się jednak dziwne i niespodziewane procesy. Niechaj KUL nie zmienia swego dotychczasowego statutu poprzez ścisłe dostosowanie go do aktualnych potrzeb, stworzonych między innymi możliwościami i gwarancjami demokratycznego państwa prawnego, bo te niuanse, te niuansowe odrębności mogą kiedyś się przydać. Nawet pośród nas są i niedawno byli wcale nie tak mało znaczący ludzie, którzy chcą tylko jednej historii, jednej nauki, jednej prawdy i jednej estetyki. Da Bóg, że nie zdobędą większości. Ale nie pozostawiajmy swoich spraw jedynie w rękach Boga. Odwołujmy się też do własnej wiedzy i własnego rozumu.</u>
<u xml:id="u-376.5" who="#PoselAndrzejCelinski">Po reaktywowaniu KUL-u w 1944 r. był on finansowany ze środków Kościoła katolickiego, krajowych i zagranicznych, oraz z dotacji osób fizycznych i osób prawnych, w tym szczególne znaczenie miały dotacje Polonii, zwłaszcza Polonii amerykańskiej.</u>
<u xml:id="u-376.6" who="#PoselAndrzejCelinski">Należy zadać sobie dzisiaj pytanie, czy po zmianach ustrojowych KUL ma być tą uczelnią, która z punktu widzenia finansowania publicznych uczelni - a taki status KUL posiada - ma być traktowana oryginalnie, w specjalnie</u>
<u xml:id="u-376.7" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-376.8" who="#PoselAndrzejCelinski"> dla niej upośledzający sposób.</u>
<u xml:id="u-376.9" who="#PoselAndrzejCelinski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! W tej sprawie chciałbym powiedzieć jeszcze jedną rzecz. Jest jakimś polskim przekleństwem, że jak pojawia się szansa, aby jakaś instytucja w szeregu podobnych instytucji w jakiejś sprawie miała trochę lepiej, trochę większe środki, trochę większe możliwości - nawiasem mówiąc, w tej szczególnej sytuacji, po dziesiątkach lat upośledzenia - to natychmiast podnoszą się głosy: dlaczego? Ja przyłączam się do tego stanowiska, zgodnie z którym nieważny dla mnie jest ten argument, że w 2009 r. KUL nie skorzysta z pieniędzy publicznych. A niechby skorzystał. Jest taką samą publiczną uczelnią jak inne, państwowe uniwersytety. I po tej całej historii, przy pewnych odrębnościach, spróbujmy nie przenosić - z mojego punktu widzenia niekiedy bardzo ważnych - argumentów mówiących o tym, że Kościół katolicki w Polsce w ostatnich latach nadużywa swojej pozycji, także materialnej, na sytuację Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Kościół katolicki i jego instytucje wewnętrznie się różnicują i różnią tak samo jak każde inne wielkie instytucje i wielkie grupy społeczne. Namawiam kolegów o podobnych do mnie w innych sprawach poglądach, kolegów z Lewicy, żeby w tej sprawie głębiej się zastanowili. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-376.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-377">
<u xml:id="u-377.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-377.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Pani poseł Senyszyn...</u>
<u xml:id="u-377.2" who="#PoselJoannaSenyszyn">(Zostałam wywołana.)</u>
<u xml:id="u-377.3" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">...ma prawo sprostowania. Tylko przypominam, nie cytując artykułu, że należy trzymać się formuły sprostowania.</u>
<u xml:id="u-377.4" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
</div>
<div xml:id="div-378">
<u xml:id="u-378.0" who="#PoselJoannaSenyszyn">Pan poseł Celiński, jak widzę, nie zrozumiał mojej wypowiedzi. Celem mojej wypowiedzi, którą wygłaszałam w imieniu klubu Lewicy, było, po pierwsze, podkreślenie, że nie można procedować projektu prezydenckiego w takim trybie, jak to robimy, ponieważ jest to sprzeczne z międzynarodową umową, jaką jest konkordat zawarty między rządem RP i Stolicą Apostolską. Wskazywała na to opinia zarówno minister szkolnictwa wyższego, jak i Rady Ministrów. Jeżeli pan poseł w mojej wypowiedzi dopatruje się czegokolwiek innego niż żądania przestrzegania prawa, to bardzo się dziwię, to znaczy, że nie rozumie tej wypowiedzi. Jeżeli natomiast nawołuje do łamania prawa, to tym bardziej się dziwię, dlatego że w tej sali z trybuny sejmowej nie można nawoływać do łamania prawa, bez względu na to, czy się kogoś lubi, czy nie. Pan akurat lubi KUL, a nie lubi mnie. Tak że to nie powinno mieć żadnego znaczenia.</u>
<u xml:id="u-378.1" who="#PoselJoannaSenyszyn">Kolejna sprawa. W wypadku KUL-u uważam, że jest to nawet obraźliwe dla tej uczelni i jej założycieli, żeby mówić z tej trybuny, że teraz trzeba wszystko przehandlować - jej zasługi...</u>
</div>
<div xml:id="div-379">
<u xml:id="u-379.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Pani poseł, ale już w tym momencie wykracza pani poza formułę sprostowania.</u>
<u xml:id="u-379.1" who="#GlosZSali">(No nie. To nie jest sprostowanie!)</u>
</div>
<div xml:id="div-380">
<u xml:id="u-380.0" who="#PoselJoannaSenyszyn">...i cierpienia przedwojenne - na pieniądze z budżetu. Ja jestem przeciwna takiemu stawianiu sprawy. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-381">
<u xml:id="u-381.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Powiem, że było pół na pół - pierwsza część wypowiedzi była rzeczywiście w formie sprostowania, a druga część to już była kontynuacja polemiki.</u>
<u xml:id="u-381.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę, pan poseł Jan Widacki, Demokratyczne Koło Poselskie.</u>
</div>
<div xml:id="div-382">
<u xml:id="u-382.0" who="#PoselJanWidacki">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! KUL ma prawa uczelni państwowych od czasów sprzed wojny. Mówiono o tym na tej sali. Szczególną rolę KUL odegrał w czasach PRL-u, kiedy był oazą humanistyki wolnej od marksistowskiej indoktrynacji. Był nie tylko oazą wolnej myśli - tu wypada przypomnieć lubelską szkołę filozoficzną, jedyny akademicki ośrodek filozofii chrześcijańskiej w Polsce i nie tylko w Polsce w tym czasie. Był oazą dla wielu ludzi, którzy nie mogli znaleźć pracy czy nie mogli studiować na ówczesnych uczelniach państwowych. Tę rolę szczególnie odegrał w stanie wojennym.</u>
<u xml:id="u-382.1" who="#PoselJanWidacki">Dzisiaj KUL dalej jest ważnym ośrodkiem badań naukowych, wydawcą wielu znakomitych, wartościowych książek z wielu dziedzin nauki. Ale przede wszystkim KUL kształci młodzież akademicką w liczbie ponad 20 tys. Kształci za darmo, kształci nie dla siebie, nie dla Kościoła - kształci dla Polski. To są dzieci podatników takie same jak studiujący na innych uczelniach. To nie jest...</u>
<u xml:id="u-382.2" who="#PoselJoannaSenyszyn">(Dostaje dotacje państwowe.)</u>
<u xml:id="u-382.3" who="#PoselJanWidacki">Dostaje dotację państwową...</u>
<u xml:id="u-382.4" who="#PoselTadeuszSlawecki">(Na dydaktykę.)</u>
<u xml:id="u-382.5" who="#PoselJanWidacki">...ale uważamy, że słuszne jest, aby był traktowany i wspierany przez państwo finansowo tak jak wszystkie inne uczelnie. Rzecz paradoksalna, w czasach PRL-u KUL utrzymywał się z ofiarności społeczeństwa. W warunkach gospodarki wolnorynkowej KUL nie utrzymałby się, bez pomocy państwa nie mógłby istnieć. Jeżeli więc się zastanawiamy nad tym, czy KUL należy finansować, czy nie, to się musimy zastanowić, czy bez tej dotacji KUL mógłby działać, czy nie.</u>
<u xml:id="u-382.6" who="#PoselJoannaSenyszyn">(Tak.)</u>
<u xml:id="u-382.7" who="#PoselJanWidacki">Ponieważ działalność KUL-u dobrze służy Polsce i dobrze służy Polakom, to finansowanie uniwersytetu na takich samych zasadach jak finansowane są wszystkie inne uniwersytety jest słuszne. Dlatego uchwalenie tej ustawy jest słuszne, jest naszym obowiązkiem i nie jest to sprzeczne z konkordatem wbrew temu, co mówiła moja przedmówczyni. Tak że nie namawiam nikogo do łamania prawa, ale apeluję do kolegów z jeszcze niedawno wspólnego klubu: Przemyślcie tę decyzję i poprzyjcie ten projekt. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-382.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-383">
<u xml:id="u-383.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-383.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Przechodzimy do pytań.</u>
<u xml:id="u-383.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Czy ktoś z pań i panów posłów chciałby się dopisać?</u>
<u xml:id="u-383.3" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę uczynić to niezwłocznie.</u>
<u xml:id="u-383.4" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Więcej zgłoszeń nie widzę. Zamykam listę.</u>
<u xml:id="u-383.5" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Jako pierwsza, pani poseł Gabriela Masłowska.</u>
<u xml:id="u-383.6" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Czas na pytanie - 1 minuta.</u>
<u xml:id="u-383.7" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Nie ma pani poseł.</u>
<u xml:id="u-383.8" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Poseł Antoni Błądek, bardzo proszę, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-384">
<u xml:id="u-384.0" who="#PoselAntoniBladek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Proponowana zmiana ustawy zgłoszona przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej ma bardzo istotne znaczenie dla Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Wprowadzenie jej pozwoli na zlikwidowanie ograniczeń w finansowaniu KUL polegających na tym, że uczelnia nie otrzymuje dotacji i innych środków z budżetu państwa przeznaczonych na finansowanie kosztów realizacji projektów inwestycyjnych służących procesowi dydaktycznemu. Ma to ogromny wpływ na rozwój bazy tej uczelni, uczelni, która z każdym rokiem się rozwija i poszerza swoją ofertę edukacyjną.</u>
<u xml:id="u-384.1" who="#PoselAntoniBladek">Bardzo ważny jest fakt, że KUL wypełnia takie same zadania publiczne jak uczelnie państwowe. I to jest podstawowa sprawa. Dlatego istnienie ograniczeń ustawowych jest krzywdzące. W tym miejscu chciałbym zwrócić uwagę na bardzo ważne zadanie, jakie wypełnia KUL w południowo-wschodniej Polsce. Dzięki niemu wiele młodych osób może rozpocząć kształcenie na bezpłatnej</u>
<u xml:id="u-384.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-384.3" who="#PoselAntoniBladek"> uczelni gwarantującej rozwój i otrzymanie bardzo dobrego wykształcenia. Jako przedstawiciel ziemi podkarpackiej, miasta Stalowa Wola pragnę z tego miejsca serdecznie podziękować i docenić władze KUL za rozwój wydziału zamiejscowego nauk o społeczeństwie w Stalowej Woli, dzięki któremu miasto Stalowa Wola staje się nowoczesnym ośrodkiem dydaktycznym, a studenci z regionu nie muszą wyjeżdżać ze swoich miejscowości, by szukać ciekawych kierunków studiów. Wprowadzenie proponowanych zmian...</u>
</div>
<div xml:id="div-385">
<u xml:id="u-385.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Panie pośle...</u>
</div>
<div xml:id="div-386">
<u xml:id="u-386.0" who="#PoselAntoniBladek">...na pewno przyczyni się...</u>
</div>
<div xml:id="div-387">
<u xml:id="u-387.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">...bardzo mi przykro, ale naprawdę...</u>
</div>
<div xml:id="div-388">
<u xml:id="u-388.0" who="#PoselAntoniBladek">Już kończę. Ostatnie zdanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-389">
<u xml:id="u-389.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo mi przykro, ale już jest półtorej minuty.</u>
</div>
<div xml:id="div-390">
<u xml:id="u-390.0" who="#PoselAntoniBladek">Wprowadzenie proponowanych zmian na pewno przyczyni się do rozwoju uczelni, co wpłynie pozytywnie na poziom kształcenia młodego pokolenia Polaków. Jakie są...</u>
</div>
<div xml:id="div-391">
<u xml:id="u-391.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Panie pośle, nie, nie, nie.</u>
</div>
<div xml:id="div-392">
<u xml:id="u-392.0" who="#PoselAntoniBladek">...argumenty merytoryczne, by mógł być...</u>
</div>
<div xml:id="div-393">
<u xml:id="u-393.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję za zabranie głosu. Pomimo że dotyczy to Stalowej Woli, to bardzo dziękuję.</u>
<u xml:id="u-393.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Głos zabierze pani poseł Joanna Senyszyn.</u>
<u xml:id="u-393.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Czas to jest czas, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-394">
<u xml:id="u-394.0" who="#PoselJoannaSenyszyn">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chociaż nie jestem członkiem komisji, w której odbywało się pierwsze czytanie, to uczestniczyłam w posiedzeniu, co skłania mnie do zapytania: Dlaczego procedowanie odbywało się na klęczkach? Dlaczego komisja nie uwzględniła stanowiska Rady Ministrów z 5 września 2008 r., z którego jasno wynika, że sprawa musi być przedmiotem procedowania i obrad komisji wspólnej przedstawicieli rządu i episkopatu? Dlaczego komisja nie domagała się od wnioskodawcy przedstawienia skutków finansowych uchwalenia projektu i zadowoliła się zapewnieniem, że takich skutków w ogóle nie będzie, co jest twierdzeniem kłamliwym, co jasno wynika z opinii ministra szkolnictwa wyższego? W każdym projekcie ustawy określenie kosztów jest jego integralnym elementem. W tym wypadku ze względu na to procedowanie na klęczkach odstąpiono od tego. Dlaczego komisja godziła się na te wszystkie odstępstwa od reguł, które są normalnie stosowane do innych projektów ustaw? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-395">
<u xml:id="u-395.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-395.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Pani poseł Renata Butryn, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-396">
<u xml:id="u-396.0" who="#PoselRenataButryn">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zwracam się do pani minister i do posła sprawozdawcy. Czy nie warto finansować uczelni na podobnych zasadach jak uczelnie publiczne, która w debacie podejmuje temat, jak zreformować polską naukę? Pan profesor Piotr Gutowski z KUL podkreśla, że reforma polskiej nauki jest fragmentem szerokiego kontekstu reformy państwa, ale nie była konkretnym celem dotychczasowych ekip rządzących, a następnie odnosząc się do projektu pani minister Barbary Kudryckiej, twierdzi, że jest to krok we właściwym kierunku, że jest to całościowa koncepcja, która może być punktem wyjścia do dyskusji nie tylko o charakterze akademickim, ale wręcz ogólnospołecznym. Czy nie warto finansować uczelni, która nawiązuje do najlepszych tradycji Polski słynącej od wieków z tolerancji?</u>
<u xml:id="u-396.1" who="#PoselRenataButryn">Chciałabym zadedykować pewne słowa pani poseł Senyszyn w kontekście tego, co powiedziała na temat posłanek Platformy. Pani poseł padły słowa w trakcie trzeciej konferencji, bardzo ważnej: ˝Chcesz być wielka, nie szukaj tego˝. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-397">
<u xml:id="u-397.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-397.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Głos zabierze poseł Lech Sprawka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-398">
<u xml:id="u-398.0" who="#PoselLechSprawka">Panie Marszałku! Pani Minister! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Pani poseł, a z tego będzie wynikało pytanie do pani minister, czyta pani ustawę bardzo selektywnie. Otóż art. 27 mówi o sprawach wymagających nowych lub dodatkowych rozwiązań, ale w tymże samym konkordacie art. 15 ust. 3 stanowi: Papieska Akademia Teologiczna w Krakowie i Katolicki Uniwersytet Lubelski są dotowane przez państwo. Tak więc nie mamy do czynienia przy tej ustawie z nową regulacją, ponieważ w konkordacie dotowanie KUL-u z budżetu państwa jest zapisane. Dlatego, pani minister, mam pytanie. W stanowisku ministerstwa było odwołanie do art. 27.</u>
<u xml:id="u-398.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-398.2" who="#PoselLechSprawka"> W stanowisku rządu już nie przywoływano konkordatu, a odwoływano się do umowy. Dlaczego państwo w dalszym ciągu podtrzymujecie twierdzenie o potrzebie opinii? Przecież zapis w konkordacie, który był negocjowany przez rząd z Kościołem i ratyfikowany przez Wysoką Izbę, to jest najlepsza opinia w sprawie tej ustawie, w sprawie tego, czy ma być KUL dotowany, czy nie. Konkordat nie rozdziela tej dotacji na dotację dydaktyczną i na dotację na środki trwałe.</u>
</div>
<div xml:id="div-399">
<u xml:id="u-399.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Panie pośle...</u>
</div>
<div xml:id="div-400">
<u xml:id="u-400.0" who="#PoselLechSprawka">Mówi on o dotowaniu w całości. Stąd też pytanie: Dlaczego państwo trwacie przy wymogu tej opinii?</u>
</div>
<div xml:id="div-401">
<u xml:id="u-401.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-401.1" who="#PoselJoannaSenyszyn">(W trybie sprostowania.)</u>
<u xml:id="u-401.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę, pani poseł Senyszyn, w trybie sprostowania.</u>
</div>
<div xml:id="div-402">
<u xml:id="u-402.0" who="#PoselJoannaSenyszyn">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pan poseł nie zrozumiał mojej wypowiedzi. Po pierwsze, powoływałam się również na opinię pani minister Kudryckiej, gdzie jest odniesienie do art. 27. A po drugie, podkreślałam, że, może to było niezrozumiałe, bo niedostatecznie jasno to powiedziałam, konkordat był zawierany, kiedy już była ustawa z 1991 r. o finansowaniu Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Jak mówiłam, ta ustawa o finansowaniu Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego z 1991 r. stanowiła rekompensatę za odebrany majątek w Potulicach. Następnie oddano na mocy ustawy z 1989 r. majątek jeszcze powiększony...</u>
</div>
<div xml:id="div-403">
<u xml:id="u-403.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Pani poseł, ale jestem przekonany, że posłowie, i nie tylko z PiS-u, doskonale zrozumieli, co pani mówiła.</u>
<u xml:id="u-403.1" who="#PoselRenataButryn">(Tak jest. Bardzo dobrze, panie marszałku.)</u>
</div>
<div xml:id="div-404">
<u xml:id="u-404.0" who="#PoselJoannaSenyszyn">Tak, ale konkordat był podpisywany i ratyfikowany w czasie, kiedy ustawa z 1991 r. o finansowaniu obowiązywała i tam był zapis...</u>
<u xml:id="u-404.1" who="#GlosZSali">(Była nowelizowana. )</u>
<u xml:id="u-404.2" who="#PoselJoannaSenyszyn">...że nie dotyczy finansowanie z budżetu inwestycji, a więc jest to typowa zmiana.</u>
</div>
<div xml:id="div-405">
<u xml:id="u-405.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Szanowna pani poseł, wiem, że formuła sprostowania przez bardzo inteligentnego posła może być stosowana bardzo często i w taki właśnie sposób, jak to pani w tej chwili robi...</u>
</div>
<div xml:id="div-406">
<u xml:id="u-406.0" who="#PoselJoannaSenyszyn">Dziękuję bardzo. Bardzo pan marszałek uprzejmy.</u>
</div>
<div xml:id="div-407">
<u xml:id="u-407.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">...ale jest to nadużywanie tej formuły. Jest to jej nadużywanie, proszę mi wierzyć, bo to jest wykorzystywanie formuły...</u>
</div>
<div xml:id="div-408">
<u xml:id="u-408.0" who="#PoselJoannaSenyszyn">W momencie...</u>
</div>
<div xml:id="div-409">
<u xml:id="u-409.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Chwileczkę.</u>
</div>
<div xml:id="div-410">
<u xml:id="u-410.0" who="#PoselJoannaSenyszyn">Ostatnie zdanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-411">
<u xml:id="u-411.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">To jest wykorzystywanie formuły sprostowania do prowadzenia polemiki, a nie de facto sprostowania.</u>
</div>
<div xml:id="div-412">
<u xml:id="u-412.0" who="#PoselJoannaSenyszyn">No nie wiem...</u>
</div>
<div xml:id="div-413">
<u xml:id="u-413.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Różnica zdań była i będzie nie tylko przy tej ustawie, ale musimy na tym poprzestać.</u>
</div>
<div xml:id="div-414">
<u xml:id="u-414.0" who="#PoselJoannaSenyszyn">Nie wiem, dlaczego, panie marszałku, posłowie się do mnie ciągle zwracają? Widocznie nie rozumieją tego, co mówię. Jest mi ogromnie przykro i chcę to wyjaśnić.</u>
</div>
<div xml:id="div-415">
<u xml:id="u-415.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">A ja podejrzewam, że posłowie nie rozumieją, dlaczego pani ich nie rozumie.</u>
</div>
<div xml:id="div-416">
<u xml:id="u-416.0" who="#PoselJoannaSenyszyn">To niech wobec tego prostują swoje wypowiedzi, bo niestety niektóre z nich...</u>
</div>
<div xml:id="div-417">
<u xml:id="u-417.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dobrze, ale już kończymy, naprawdę.</u>
</div>
<div xml:id="div-418">
<u xml:id="u-418.0" who="#PoselJoannaSenyszyn">...są bardzo niejasne i mętne.</u>
</div>
<div xml:id="div-419">
<u xml:id="u-419.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Sprawa jest poważna i nie chciałbym, żeby jakieś tony niepoważne wkradły się do tej debaty.</u>
<u xml:id="u-419.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę, pytanie zada pan poseł Marek Łatas, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-420">
<u xml:id="u-420.0" who="#PoselMarekLatas">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Bardzo się cieszę, że projekt ustawy prezydenckiej o zmianie ustawy o finansowaniu Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego znajduje w Wysokiej Izbie takie poparcie. Cieszę się również, że praktycznie, można powiedzieć, cała Izba popiera ten projekt i widzi jego słuszność.</u>
<u xml:id="u-420.1" who="#PoselJoannaSenyszyn">(Chyba znowu będę musiała prostować.)</u>
<u xml:id="u-420.2" who="#PoselMarekLatas">Dziwię się tylko - pani poseł, bardzo proszę nie przeszkadzać - że pan przewodniczący i pan poseł Olejniczak wyznaczyli panią poseł Senyszyn na przedstawiciela swojego klubu, bo myślę, że większość posłów Lewicy...</u>
</div>
<div xml:id="div-421">
<u xml:id="u-421.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Panie pośle, z całym szacunkiem, ale proszę zmierzać do pytania, bo zabraknie czasu.</u>
</div>
<div xml:id="div-422">
<u xml:id="u-422.0" who="#PoselMarekLatas">Zdążę, panie marszałku.</u>
<u xml:id="u-422.1" who="#PoselMarekLatas">...będzie popierała ten projekt. Pytanie kieruję do pani minister. Pani minister, jaki był powód, że tak długo czekaliśmy na opinię rządu? Pan prezydent złożył ten projekt w grudniu 2007 r., a na opinię rządu czekaliśmy aż do września. Nieprawdą jest również to, o czym mówiła pani poseł, bo w 2008 r. budżet państwa nie poniesie żadnych kosztów w związku ze zmianą tej ustawy. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-423">
<u xml:id="u-423.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-423.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Poseł Leszek Deptuła, Stalowa Wola.</u>
<u xml:id="u-423.2" who="#PoselJoannaSenyszyn">(Panie marszałku, będę musiała sprostować jeszcze raz. Pan poseł zarzucił mi kłamstwo.)</u>
<u xml:id="u-423.3" who="#GlosZSali">(Nie ma czego.)</u>
<u xml:id="u-423.4" who="#GlosZSali">(Pani posłanko, wszystko rozumiemy.)</u>
<u xml:id="u-423.5" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Panie i panowie posłowie, proszę o zachowanie ciszy na sali, niekomentowanie, niezabieranie głosu z ław poselskich.</u>
<u xml:id="u-423.6" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Głos ma w tej chwili pan poseł Deptuła.</u>
</div>
<div xml:id="div-424">
<u xml:id="u-424.0" who="#PoselLeszekDeptula">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Miałem nie zabierać głosu w trakcie tej dzisiejszej debaty, ale usłyszałem w hotelu sejmowym, co się tutaj dzieje, dlatego jestem z powrotem na tej sali.</u>
<u xml:id="u-424.1" who="#PoselLeszekDeptula">Szanowni państwo, jestem człowiekiem, który studiował w Lublinie. Mieszkałem w pokoju razem z kolegami, którzy studiowali na KUL-u socjologię. Oni uczyli się filozofii marksistowskiej dwa semestry dłużej niż my wtedy na uczelniach państwowych, a z tego powodu, że po prostu to kuriozalne dzieło trzeba było bardzo dobrze poznać. Dlatego też wystąpienia niektórych posłów wcale mnie nie dziwią.</u>
<u xml:id="u-424.2" who="#PoselLeszekDeptula">Muszę powiedzieć, szanowni państwo, że dorobek tej uczelni jest dla Rzeczypospolitej tak duży, że dziwię się, że niektóre elementy dyskusji są wręcz irracjonalne. W moim głębokim przekonaniu studiowanie dziesiątek tysięcy młodzieży na KUL-u to wielki wkład tej uczelni w dorobek naszego kraju.</u>
<u xml:id="u-424.3" who="#PoselLeszekDeptula">Mam pytanie do przedstawiciela wnioskodawców z komisji. Czy głos pani posłanki był jedyny na posiedzeniu komisji, czy były jeszcze inne głosy w takiej konfiguracji? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-425">
<u xml:id="u-425.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Wysoka Izbo, poprosiłem tutaj do siebie pana posła Marka Łatasa, żeby skonfrontować pewne wypowiedzi. Zapytałem pana posła, czy użył w swojej wypowiedzi sformułowania, że pani poseł Senyszyn mija się z prawdą, nawiązując do pewnych skutków finansowych.</u>
<u xml:id="u-425.1" who="#PoselJoannaSenyszyn">(Nawet ostrzejszego.)</u>
<u xml:id="u-425.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Pan poseł Łatas przyznał, że tak powiedział. W związku z tym to już nie zależy ode mnie, czy mi się to podoba, czy nie, pani poseł Senyszyn ma prawo do sprostowania.</u>
<u xml:id="u-425.3" who="#PoselMarekLatas">(Ale chodziło, panie marszałku, o 2008 r.)</u>
<u xml:id="u-425.4" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Nie, nie...</u>
</div>
<div xml:id="div-426">
<u xml:id="u-426.0" who="#PoselJoannaSenyszyn">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pan poseł zarzucił mi kłamstwo. Widocznie nie zrozumiał mojej wypowiedzi. Powiedziałam jedynie, że art. 2 projektu, który mówi, że ustawa wchodzi w życie 14 dni od jej ogłoszenia, umożliwia skorzystanie z dotacji budżetowej jeszcze w 2008 r. Powiedziałam też, że wiem, że w budżecie państwa, co pani minister zapewne potwierdzi, jest rezerwa dla KUL-u na 2008 r. Dlatego właśnie złożyliśmy projekt, który mówi, że ustawa wchodzi w życie 14 dni od jej ogłoszenia, ale w stosunku do art. 1 ma zastosowanie począwszy od roku budżetowego 2009. Wtedy, jeżeli ta nasza poprawka zostanie przyjęta, nie będzie żadnych wątpliwości, że ta dotacja nie będzie mogła być prawnie udzielona w 2008 r. Natomiast przy takim brzmieniu zapisu art. 2 istnieje taka możliwość. Nie powiedziałam, że KUL wystąpi o to, nie powiedziałam też, że KUL dostanie te pieniądze, tylko że w świetle zapisu art. 2 istnieje taka możliwość. To co powiedziałam jest prawdą, całą prawdą i tylko prawdą. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-427">
<u xml:id="u-427.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Krzysztof Putra)</u>
</div>
<div xml:id="div-428">
<u xml:id="u-428.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-428.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Jerzego Gosiewskiego, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-429">
<u xml:id="u-429.0" who="#PoselJerzyGosiewski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowny Panie Ministrze! W odróżnieniu od kolegów nie zwracam się do żadnego posła, więc nie będę stwarzał sytuacji prowadzącej do sprostowania. Po prostu nie miałem zamiaru zabierać głosu, ale to, co usłyszałem, woła o pomstę.</u>
<u xml:id="u-429.1" who="#PoselJerzyGosiewski">Projekt ustawy jest kolejnym niezbędnym krokiem ku normalizacji naszej ukochanej ojczyzny, za co chciałbym bardzo serdecznie podziękować panu prezydentowi. Dziękuję panu prezydentowi za inwencję, a wszystkim parlamentarzystom, mam nadzieję, z wyjątkiem niewielkiej skrajnej grupy, za to, że popierają projekt ustawy, który zrównuje prawa osób, urzędów i uczelni.</u>
<u xml:id="u-429.2" who="#PoselJerzyGosiewski">Panie ministrze, chciałbym zadać pytania, na które odpowiedzi, moim zdaniem, potwierdzą wartościowość propozycji zawartych w przedstawionym projekcie ustawy. Jak Katolicki Uniwersytet Lubelski wspierał Polaków w trudnych dla nich okresach? Ilu mniej więcej absolwentów opuściło mury tej tak zacnej uczelni od początku swojej działalności? Jaki udział w wychowaniu polskiego społeczeństwa, a przez to również w odzyskaniu wolności i demokracji również w 1989 r., miał Katolicki Uniwersytet Lubelski? Bardzo dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-430">
<u xml:id="u-430.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-430.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Marzenę Dorotę Wróbel, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-431">
<u xml:id="u-431.0" who="#PoselMarzenaDorotaWrobel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt być absolwentką Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Absolwentkami tejże uczelni były również moja mama i moja ciocia. Chcę z tego miejsca podziękować władzom uczelni, podziękować Kościołowi polskiemu za to, co dał mnie i wielu tysiącom innych absolwentów. W okresie PRL-u mogliśmy uczyć się w miejscu, które było naprawdę wewnętrznie wolne. To było studiowanie w niezwykle skromnych warunkach, bo KUL przez ówczesne władze PRL-owskie był prześladowany. Był czas, kiedy uczelni groziło wręcz zamknięcie.</u>
<u xml:id="u-431.1" who="#PoselMarzenaDorotaWrobel">Chciałabym dowiedzieć się, jakie są prawdziwe intencje przeciwników tej ustawy. Chciałabym również dowiedzieć się, czy KUL kształcił studentów na potrzeby państwa polskiego i to kształcił na bardzo wysokim poziomie. Czy prawdą jest, że studenci KUL-u przez wiele dziesięcioleci korzystali z bardzo skromnej ilości miejsc w akademikach, a władze uczelni bez przerwy borykały się z problemami finansowymi? Chciałbym również podziękować panu prezydentowi za tę tak potrzebną ustawę.</u>
<u xml:id="u-431.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-432">
<u xml:id="u-432.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-432.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Jarosława Stawiarskiego, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-433">
<u xml:id="u-433.0" who="#PoselJaroslawStawiarski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Pani Minister! Wysoka Izbo! Miałem przed chwilą wrażenie, że jestem na wyborach na Białorusi, w parlamencie białoruskim, ewentualnie że przyjechała tu delegacja parlamentarzystów z Korei Północnej, bo takiego epatowania...</u>
<u xml:id="u-433.1" who="#PoselJoannaSenyszyn">(To w PiS jest taka atmosfera.)</u>
<u xml:id="u-433.2" who="#PoselJaroslawStawiarski">...taką złością i taką nienawiścią już dawno nie widziałem, naprawdę. A wydawałoby się, że akurat ta rzecz powinna nas wszystkich połączyć - od lewej po prawą stronę tej Wysokiej Izby. Dlatego nie wiem, czy to jest jakiś taki tajny plan kolegów z Sojuszu Lewicy Demokratycznej, bo w połączeniu być może z Zapatero...</u>
<u xml:id="u-433.3" who="#PoselJoannaSenyszyn">(To jest pytanie do sprawozdawcy czy do pani minister?)</u>
<u xml:id="u-433.4" who="#PoselJaroslawStawiarski">...nie wiem, ale ja powiem pani tak: nauka i kształcenie jest rzeczą niewymierną, jak pani, jako nauczyciel akademicki, wie, i kilkadziesiąt lat pracy Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego dla Polski i dla narodu polskiego jest niekwestionowane i jest wystarczającą przesłanką, żebyśmy po prostu poprzez aklamację przyjęli tę ustawę.</u>
<u xml:id="u-433.5" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-433.6" who="#PoselJaroslawStawiarski"> Nie tak, jak mówił poseł Sprawka, wstając wzorem posłów z 1938 r., ale żebyśmy nacisnęli elektroniczne przyciski, wstali i dali to zadośćuczynienie, bo Katolicki Uniwersytet Lubelski zasłużył sobie, żebyśmy za to podziękowali. Być może są pewne dysonanse, różne interpretacje konkordatu, ale tak naprawdę nie o to tu chodzi, chodzi tu po prostu o sprawiedliwość dziejową i uznanie dla Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego za to, że był, jest i będzie uczelnią, która będzie kształciła młode pokolenia.</u>
<u xml:id="u-433.7" who="#PoselJaroslawStawiarski">Czy państwo wyobrażacie sobie, że byłaby III Rzeczpospolita bez Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego? Ja sobie tego nie wyobrażam. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-433.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-434">
<u xml:id="u-434.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-434.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
<u xml:id="u-434.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego panią Grażynę Pawelską-Skrzypek.</u>
<u xml:id="u-434.3" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Zapraszam panią minister.</u>
</div>
<div xml:id="div-435">
<u xml:id="u-435.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieNaukiISzkolnictwaWyzszegoGrazynaPrawelskaSkrzypek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Proszę państwa, chciałabym na początku powiedzieć, że stanowisko rządu w sprawie zmiany ustawy o finansowaniu Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego z budżetu państwa jest jednoznaczne. Nie ma właściwie w tym stanowisku rządu wątpliwości, rząd pozytywnie opiniuje projekt ustawy i, jeżeli państwo pozwolą, przeczytam konkluzję: ˝Mając na względzie powyższe, rząd pozytywnie opiniuje prezydencki projekt ustawy o zmianie ustawy o finansowaniu...</u>
<u xml:id="u-435.1" who="#PoselJoannaSenyszyn">(Jeden akapit wyżej proszę przeczytać.)</u>
</div>
<div xml:id="div-436">
<u xml:id="u-436.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Czy pani poseł może nie przeszkadzać?</u>
</div>
<div xml:id="div-437">
<u xml:id="u-437.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieNaukiISzkolnictwaWyzszegoGrazynaPrawelskaSkrzypek">... Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.</u>
<u xml:id="u-437.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieNaukiISzkolnictwaWyzszegoGrazynaPrawelskaSkrzypek">Ja odpowiem na wszystkie pytania, które tutaj padły, także na to, które dotyczy tego akapitu. Chcę powiedzieć, odpowiadając właśnie na te pytania i wątpliwości pani poseł Seneszyn, że, po pierwsze, to nie my zgłaszamy projekt i właściwie nie my powinniśmy go bronić w tym sensie. Niemniej jednak, ustosunkowując się też do tego, co mówił pan poseł Łatas, w pierwszej opinii, która się pojawiła niecały miesiąc po wystąpieniu, stanowisko także było pozytywne z zawarciem takiej sugestii, że ponieważ - i tutaj odpowiadam też na pytanie pana posła Sprawki - sugestia, która była zawarta w pierwszej opinii, jest także zawarta w tej ostatniej opinii, wynika z tego, że KUL jest kościelną osobą prawną, w związku z czym my zawarliśmy taką sugestię, że to stanowisko mogłoby być uzgodnione ze stroną kościelną. Jednak rząd nie wnosi uwag do projektu zmiany tej ustawy i popiera tę ustawę. I to stanowisko jest jednoznaczne.</u>
<u xml:id="u-437.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieNaukiISzkolnictwaWyzszegoGrazynaPrawelskaSkrzypek">Proszę państwa, jeżeli chodzi jeszcze o jedną rzecz odnośnie do tej rezerwy, która by jakoby miała świadczyć o jakichś naszych daleko idących intencjach, chcę powiedzieć, że rezerwa jest przewidziana na kilka wydatków. Rezerwa ma to do siebie, że jest rezerwą, więc to nie jest jednoznacznie definiowane na jaki cel. My mówimy: to jest rezerwa na Fulbrighta, na polsko-niemiecką umowę, na polsko-ukraiński uniwersytet. I KUL się pojawia w takim właśnie kontekście. Tu zaraz powiem o jednej rzeczy - co prawda pan poseł Sprawka się od tego odcina, że taki argument w ogóle tutaj my podnosimy, ale to w moim przekonaniu jest ważny argument w tej dyskusji - otóż w tej chwili jest taka sytuacja w Polsce, że wszystkie uczelnie publiczne i niepubliczne mogą korzystać ze środków unijnych na rozbudowę obiektów dydaktycznych, z wyjątkiem jednej uczelni - KUL-u.</u>
<u xml:id="u-437.3" who="#PoselRenataButryn">(Restrykcje, jest to niesprawiedliwe.)</u>
<u xml:id="u-437.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieNaukiISzkolnictwaWyzszegoGrazynaPrawelskaSkrzypek">Taka jest w tej chwili sytuacja. To w ogóle nie znajduje uzasadnienia. Pan poseł się oburza, że my ten argument podnosimy, ale to jest bardzo konkretny argument: dlaczego wszystkie uczelnie w Polsce, publiczne i niepubliczne, jeżeli mają dostatecznie długie pozwolenie na funkcjonowanie, mogą się ubiegać o środki unijne na inwestycje dydaktyczne, a nie może tego zrobić tylko KUL? Dlaczego? Pomijając wszystkie argumenty, jakie się mogą pojawić, właściwie trudno znaleźć uzasadnienie, dlaczego właśnie KUL nie mógłby skorzystać ze środków unijnych, a właśnie ten zapis mu to uniemożliwia.</u>
<u xml:id="u-437.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieNaukiISzkolnictwaWyzszegoGrazynaPrawelskaSkrzypek">Oczywiście jest inwestycja - to jest projekt Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego pt. ˝Baza dydaktyczna i badawcza niezbędna do powstania i rozwoju kierunku inżynieria środowiska na Wydziale Zamiejscowym Nauk o Społeczeństwie KUL w Stalowej Woli˝. Projekt ten został warunkowo umieszczony w zaktualizowanym przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego wykazie projektów kluczowych Programu Operacyjnego ˝Infrastruktura i środowisko˝ i uzyskanie dofinansowania na ten projekt o charakterze infrastrukturalnym uzależnione zostało przez instytucję zarządzającą od zmiany ustawy, bo po prostu nie można KUL-owi w tej chwili tych pieniędzy dać. Wszystko jest przygotowane i właśnie nie ma powodu, żeby to wstrzymać, a właśnie ten zapis w ustawie o finansowaniu uniemożliwia skorzystanie z tych środków. To jest jedyny powód, że jest jakaś rezerwa, ale, jak mówię, rezerwa w ogóle jest na dużą kwotę, a w przypadku inwestycji, o której tutaj mówimy, chodzi o dofinansowanie w kwocie 18 360 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-437.6" who="#PoselJoannaSenyszyn">(Ale te 18 mln chce dostać w tym roku?)</u>
<u xml:id="u-437.7" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieNaukiISzkolnictwaWyzszegoGrazynaPrawelskaSkrzypek">Ze środków unijnych, nie z naszych, to jest ze środków unijnych.</u>
<u xml:id="u-437.8" who="#PoselRenataButryn">(Właśnie.)</u>
<u xml:id="u-437.9" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieNaukiISzkolnictwaWyzszegoGrazynaPrawelskaSkrzypek">Przecież cała nasza rezerwa nie jest w takiej kwocie, nasza rezerwa jest w okolicach 11 mln, na wszystkie cele, które są.</u>
<u xml:id="u-437.10" who="#GlosZSali">(Kto się mija z prawdą...)</u>
<u xml:id="u-437.11" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieNaukiISzkolnictwaWyzszegoGrazynaPrawelskaSkrzypek">Ale to jest sprawa, która dotyczy rezerwy, my tę rezerwę i tak będziemy chcieli niebawem rozdysponować, bo pewne cele nie są możliwe do zrealizowania. Na pewno, jak sądzę, zakończą się sprawy związane z umową Fulbrighta, natomiast pozostałe nie.</u>
<u xml:id="u-437.12" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieNaukiISzkolnictwaWyzszegoGrazynaPrawelskaSkrzypek">Myślę, że chyba ustosunkowałam się - przepraszam za to, że dość chaotycznie - do wszystkich pytań. Jeszcze raz chcę podkreślić, że rząd jednoznacznie pozytywnie opiniuje projekt tej ustawy. Dziękuję państwu.</u>
<u xml:id="u-437.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-438">
<u xml:id="u-438.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo pani minister i przepraszam za przeinaczenie nazwiska - przemawiała pani minister Grażyna Prawelska-Skrzypek.</u>
<u xml:id="u-438.1" who="#PoselLechSprawka">(W trybie sprostowania.)</u>
<u xml:id="u-438.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Ale w trybie sprostowania do...</u>
<u xml:id="u-438.3" who="#PoselLechSprawka">(Do wypowiedzi pani minister.)</u>
<u xml:id="u-438.4" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-439">
<u xml:id="u-439.0" who="#PoselLechSprawka">Pani minister, ja się nie odcinam od tego argumentu, ja prosiłem panie i panów posłów, ponieważ jeden z posłów w trakcie prac w komisji powiedział, że intencją tej ustawy tylko i wyłącznie jest to, żeby KUL mógł startować w projektach. Natomiast ja dzisiaj prosiłem, żeby tego argumentu nie używać, żeby używać dwóch i tego, ale również możliwości partycypacji w latach przyszłych z budżetu państwa. Ja się nie odcinam od tego argumentu, ja wiem, że on jest ważny, ale nie jedyny, i ja tylko o to prosiłem.</u>
</div>
<div xml:id="div-440">
<u xml:id="u-440.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-440.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Tadeusza Sławeckiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-441">
<u xml:id="u-441.0" who="#PoselTadeuszSlawecki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Powiem tak: właściwie to już dzisiaj na większość pytań albo odpowiedzieliśmy sobie sami, albo niektórzy zadawali pytania tylko po to, żeby nie uzyskać na nie odpowiedzi. Może zacznę od tych najbardziej kontrowersyjnych, które zadawała pani poseł Seneszyn. Częściowo tutaj już pan poseł Sprawka usiłował wyjaśnić kwestie dotyczące relacji między konkordatem a tą ustawą. Ja tylko potwierdzę, że art. 15 ust. 3 konkordatu mówi wyraźnie: ˝Katolicki Uniwersytet Lubelski jest dotowany przez państwo˝. Koniec, kropka. Reszta to są przepisy wykonawcze i charakter przepisu wykonawczego do tegoż konkordatu ma ustawa z 14 czerwca o finansowaniu Kościoła katolickiego. Jest to oczywiście dokument rangi niższej. My dzisiaj tą ustawą pewne sprawy porządkujemy.</u>
<u xml:id="u-441.1" who="#PoselTadeuszSlawecki">Bezsprzecznie w opiniach ekspertów - tu przytoczyłem opinie i Biura Analiz Sejmowych, i pana prof. Ciocha - stwierdza się, że Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II jest osobą prawną, prawa publicznego, mającą status uniwersytetu i nie może być w żaden sposób porównywany z osobami prawnymi innych związków wyznaniowych czy też wspólnot religijnych. I oczywiście, co jest jednoznaczne, nie narusza art. 25 ust. 1 konstytucji. Powiem więcej, część twierdziła, że KUL niebiorący dotacji to jest dyskryminowany KUL i narusza art. 25 konstytucji.</u>
<u xml:id="u-441.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-441.3" who="#PoselTadeuszSlawecki">Pani poseł, bardzo proszę również o zapoznanie się z wyrokiem Sądu Najwyższego, o którym mówił tu poseł Wojtas, w którym jednoznacznie się stwierdza, przeczytam tylko konkluzję: Sąd Najwyższy stwierdza, iż Katolicki Uniwersytet Lubelski posiada równocześnie status prawny publicznej szkoły wyższej, jak również kościelnej szkoły wyższej, więc jest to uczelnia wyższa o profilu uniwersyteckim posiadająca dualistyczną, niewykluczającą się istotę. Stanowisko to jest zawarte w wyroku Sądu Najwyższego z 7 marca 2003 r., sygn. akt III RN-42/02.</u>
<u xml:id="u-441.4" who="#PoselTadeuszSlawecki">Powiem tak: ani poseł sprawozdawca, ani pani minister to nie są instytucje stanowiące wykładnię prawa. Jeśli pani dalej jest niezadowolona, to myślę, że są pewne instytucje w tym państwie, które dokonają wykładni prawa. I na tym chciałbym skończyć ten wywód prawny.</u>
<u xml:id="u-441.5" who="#PoselTadeuszSlawecki">Kolejna sprawa dotyczy tego, czy ten uniwersytet jest uniwersytetem szczególnym, czy można go porównać z innym uniwersytetem. Nie będę tutaj czynił wywodów, wiele w wystąpieniach klubowych było powiedziane, ale polecam taką ciekawą książeczkę ˝Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. 90 lat istnienia˝, z której pani może się dowiedzieć, ile przez te 90 lat dobrego ta uczelnia uczyniła dla Polski i dla świata. Tego dzisiaj do końca nie zauważono, ale przecież ta uczelnia jest jednym z trzech uniwersytetów, które prowadzą Kolegium Polsko-Ukraińskie, nie dostając ani złotówki dotacji na ten temat. A przecież pan prezydent Kwaśniewski tak bardzo popierał to kolegium, mało tego, obiecał, że załatwi to ustawą. Ja byłem świadkiem, jak to obiecywał. Jakoś tej ustawy nie ma.</u>
<u xml:id="u-441.6" who="#PoselTadeuszSlawecki">Kolejna sprawa dotyczy dorobku - to chyba było pytanie pana posła Gosiewskiego - 68 tys. studentów, 120 tys. pracowników naukowych, przepraszam, 1200 pracowników naukowych, w historii uczelni. Niewiele uczelni mogłoby się takim dorobkiem pochwalić.</u>
<u xml:id="u-441.7" who="#PoselTadeuszSlawecki">Kolejna sprawa. No, wszyscy się mylą. I Rada Główna Szkolnictwa się myli, i Sąd Najwyższy się myli, i my się mylimy. I wracam do posiedzenia komisji.</u>
<u xml:id="u-441.8" who="#PoselTadeuszSlawecki">Pan jest bardzo inteligentnym posłem, toteż powiem tak: ja nie widziałem, jako poseł sprawozdawca, żeby ktoś klęczał na komisji. Nie będę więcej rozwijał tego wątku.</u>
<u xml:id="u-441.9" who="#PoselRenataButryn">(Zachowywaliśmy się godnie, mieliśmy argumenty.)</u>
<u xml:id="u-441.10" who="#PoselTadeuszSlawecki">Tak. Powiem więcej, ponieważ było zadane pytanie, jakie są prawdziwe intencje przeciwników tej ustawy. Nie wiem. To pytanie nie jest skierowane do mnie, ale jako poseł sprawozdawca uprzejmie informuję, że głos pani poseł był odosobniony, gdyż nawet koledzy klubowi wypowiadali się merytoryczne, m.in. pani poseł Łybacka, i ostatecznie wstrzymali się od głosu, czyli to nie było tak, że cały klub Lewicy podzielał pani zdanie. Zostały zgłoszone poprawki, które na pewno będziemy musieli rozpatrzeć. Nie wiem, czy to będzie możliwe na jutrzejszym posiedzeniu komisji edukacji, które rozpocznie się o godz. 8.15, być może, jeśli regulamin pozwoli, to rozszerzymy porządek, ale nie konsultowałem tego z przewodniczącym.</u>
<u xml:id="u-441.11" who="#PoselTadeuszSlawecki">Jeszcze raz chciałbym podziękować za te głosy, szczególnie za głos pana posła Celińskiego, który przedstawił również ciekawą wypowiedź na posiedzeniu komisji, stwierdzając: ˝Ja jako angostyk jestem żywym dowodem, że KUL był potrzebny i jest potrzebny˝. Dziękuję wszystkim za głosy w dyskusji. Jeszcze raz wnoszę o uchwalenie projektu ustawy bez poprawek. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-441.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-442">
<u xml:id="u-442.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-442.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Pani poseł w trybie?</u>
<u xml:id="u-442.2" who="#PoselJoannaSenyszyn">(Nie dostałam odpowiedzi na moje istotne pytanie, a to jest jednak drugie czytanie.)</u>
<u xml:id="u-442.3" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Możemy tylko się poruszać w trybie sprostowania.</u>
<u xml:id="u-442.4" who="#PoselJoannaSenyszyn">(No nie, jeżeli sprawozdawca komisji nie odpowiedział na istotne, merytoryczne pytanie, to mogę je powtórzyć.)</u>
<u xml:id="u-442.5" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Pani poseł, polski Sejm jest otwarty, obowiązuje w nim regulamin. Jeśli pani wypowiedź została przeinaczona, to bardzo proszę w trybie sprostowania...</u>
<u xml:id="u-442.6" who="#PoselJoannaSenyszyn">(Być może...)</u>
<u xml:id="u-442.7" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Ale jeśli nie będzie to tryb sprostowania, to...</u>
</div>
<div xml:id="div-443">
<u xml:id="u-443.0" who="#PoselJoannaSenyszyn">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Być może pan poseł sprawozdawca nie usłyszał, czy nie zrozumiał mojego pytania, dlatego zadam je jeszcze raz w formie, która, jak sądzę, pozwoli na odpowiedź. Dlaczego w czasie pierwszego czytania nie domagano się od wnioskodawcy przedstawienia skutków finansowych uchwalenia projektu i zadowolono się sformułowaniem, że nie będzie żadnych skutków finansowych? Było już wówczas wiadomo, że to nieprawda, co jasno wynika z opinii pani minister Kudryckiej z lutego, która napisała, że takie skutki finansowe oczywiście będą, ponieważ albo trzeba będzie dodatkowe pieniądze przeznaczyć w budżecie na inwestycje na KUL-u, albo trzeba będzie, jeśli się nie zwiększy ta pula, zabrać innym uczelniom, żeby dać KUL-owi. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-443.1" who="#GlosZSali">(A na jakiej zasadzie?)</u>
</div>
<div xml:id="div-444">
<u xml:id="u-444.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-444.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
<u xml:id="u-444.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
<u xml:id="u-444.3" who="#PoselJerzyGosiewski">(Przedstawiciel prezydenta chciałby zabrać glos.)</u>
<u xml:id="u-444.4" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Najmocniej przepraszam.</u>
<u xml:id="u-444.5" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu szefa Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej pana Piotra Kownackiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-445">
<u xml:id="u-445.0" who="#SzefKancelariiPrezydentaRpPiotrKownacki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo dziękuję za umożliwienie mi zabrania głosu. Chciałbym przede wszystkim bardzo serdecznie podziękować za powszechną pozytywną ocenę prezydenckiego projektu ustawy o zmianie ustawy o finansowaniu Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego z budżetu państwa. Chciałbym też odpowiedzieć na wątpliwość czy też może inaczej - na nieprawdziwe stwierdzenie zawarte w dwóch wypowiedziach pani poseł Senyszyn. Nie jest prawdą, jakoby w uzasadnieniu projektu stwierdzono, iż nie będzie skutków finansowych tego projektu. Stwierdzenie jest inne: Wejście w życie projektowanej ustawy nie spowoduje bezpośrednich skutków finansowych dla budżetu państwa i budżetu jednostek samorządu terytorialnego. Ewentualne skutki finansowe uzależnione będą od przedstawienia, a następnie zaakceptowania planu wydatków związanych z kosztami realizacji środków trwałych w budowie służących procesowi dydaktycznemu. W 2008 r. nie przewiduje się finansowania z budżetu państwa inwestycji realizowanych przez Katolicki Uniwersytet Lubelski w zakresie objętym wyłączeniem na gruncie obowiązującego brzmienia nowelizowanej ustawy.</u>
<u xml:id="u-445.1" who="#SzefKancelariiPrezydentaRpPiotrKownacki">Zatem rzetelnie i zgodnie z prawdą w uzasadnieniu przedstawiono kwestię skutków finansowych, a nie w sposób taki, jak to, używając poetyki, pani poseł Senyszyn była łaskawie kłamliwie tutaj oświadczyć.</u>
<u xml:id="u-445.2" who="#PoselJoannaSenyszyn">(Z tego, co pan czytał, wyraźnie wynika, że miałam rację.)</u>
<u xml:id="u-445.3" who="#SzefKancelariiPrezydentaRpPiotrKownacki">I teraz kwestia druga. Mianowicie w stanowisku Rady Ministrów, a także w stanowisku ministra nauki i szkolnictwa wyższego wskazuje się na zasadność zasięgnięcia w dalszym procesie legislacyjnym opinii strony kościelnej. To jest stwierdzenie ze stanowiska ministra nauki i szkolnictwa wyższego. Podobnie jest w stanowisku rządu, w którym również się wskazuje na celowość - nie na konieczność, nie na to, że to jest sprzeczne z konkordatem, ani że musi się w tej sprawie wypowiedzieć Komisja Wspólna Rządu i Episkopatu. Rząd uważa jedynie, że to jest celowe. Jak rozumiem, w toku dotychczasowych procedur legislacyjnych Wysoki Sejm nie podzielił tego stanowiska rządu i nie zwrócił się o taką opinię. Zresztą podzielam to stanowisko i podzielam wyrażony tutaj dzisiaj pogląd, że projekt w żaden sposób nie narusza konkordatu. Konkordat wprost mówi o dotowaniu z budżetu państwa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. W związku z tym można co najwyżej zasadnie bronić poglądu, że dotychczasowa regulacja ograniczająca to dotowanie w sposób negatywnie odróżniający KUL od pozostałych uczelni być może jest sprzeczna z konkordatem, a przyjęcie tego projektu z całą pewnością sprzeczne nie jest, przeciwnie, raczej przywraca stan zgodności z konkordatem. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-445.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-446">
<u xml:id="u-446.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
<u xml:id="u-446.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-446.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
<u xml:id="u-446.3" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
<u xml:id="u-446.4" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-447">
<u xml:id="u-447.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 22. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży o rządowym projekcie ustawy o nadaniu nowej nazwy Akademii Pedagogicznej im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie (druki nr 884 i 966).</u>
</div>
<div xml:id="div-448">
<u xml:id="u-448.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią poseł Katarzynę Matusik-Lipiec.</u>
</div>
<div xml:id="div-449">
<u xml:id="u-449.0" who="#PoselSprawozdawcaKatarzynaMatusikLipiec">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie komisji o rządowym projekcie ustawy o nadaniu nowej nazwy Akademii Pedagogicznej im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, zawarte w druku nr 966 (projekt rządowy jest zawarty w druku nr 884).</u>
<u xml:id="u-449.1" who="#PoselSprawozdawcaKatarzynaMatusikLipiec">Zanim jednak przejdę do omówienia samej ustawy, chciałabym rzec słów kilka o uczelni, której ta ustawa dotyczy. Akademia Pedagogiczna im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie jest najstarszą i największą uczelnią w Polsce kształcącą kadry dla systemu edukacji. Powstała w 1946 r. jako półwyższa szkoła zawodowa, jest spadkobierczynią i kontynuatorką koncepcji zawodowego, ale akademickiego kształcenia nauczycieli. To uczelnia-matka dla innych akademii pedagogicznych, nie tylko największa, ale i najstarsza. Również najlepsza, bo od lat zajmuje pierwsze miejsce w rankingach szkół pedagogicznych. W chwili obecnej ma 20 tys. studentów i słuchaczy, kadrę ponad 800 nauczycieli akademickich, w tym 204 profesorów i doktorów habilitowanych. To potężny potencjał naukowo-dydaktyczny, który, jestem przekonana, będzie, tak jak to miało miejsce do tej pory, pielęgnowany, umacniany i pomnażany.</u>
<u xml:id="u-449.2" who="#PoselSprawozdawcaKatarzynaMatusikLipiec">Panie i Panowie Posłowie! Na posiedzeniu Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży w dniu 17 września br. podczas pierwszego czytania wspomnianego wcześniej rządowego projektu ustawy zaproponowane zostały dwie poprawki. Obie zostały przyjęte jednogłośnie. 1. poprawka zgłoszona do art. 1 projektu ustawy proponuje, by zamiast nazwy Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie przyjąć nazwę Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Zdaniem komisji przymiotnik ˝humanistyczno-przyrodniczy˝ nie oddawał charakteru uczelni, więcej, nie nawiązywał do tradycji w jej nazewnictwie. Najpierw nazwa tej uczelni brzmiała: Wyższa Szkoła Pedagogiczna, a następnie Akademia Pedagogiczna w Krakowie. Zawsze ten przymiotnik ˝pedagogiczna˝ był obecny. 2. poprawka zgłoszona do art. 2 projektu ustawy proponuje, by ustawa wchodziła w życie po 14 dniach od jej ogłoszenia, a nie, jak to zawarto w projekcie, z dniem 1 października 2008 r.</u>
<u xml:id="u-449.3" who="#PoselSprawozdawcaKatarzynaMatusikLipiec">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Akademia Pedagogiczna w Krakowie spełnia wymagania określone w ustawie Prawo o szkolnictwie wyższym, dające uczelniom spełniającym te kryteria - chodzi tu o liczbę posiadanych uprawnień do nadawania stopnia naukowego doktora - możliwość używania w swej nazwie wyrazu ˝uniwersytet˝, oczywiście uzupełnionego przymiotnikiem lub przymiotnikami określającymi profil tej uczelni. Na koniec dodam jeszcze, że przedmiotowy projekt ustawy nie jest objęty zakresem prawa Unii Europejskiej, jak również projektowana ustawa nie powoduje skutków finansowych dla budżetu państwa. Zgodnie z oświadczeniem rektora Akademii Pedagogicznej koszty związane ze zmianą nazewnictwa zostaną pokryte ze środków pozostających w dyspozycji uczelni.</u>
<u xml:id="u-449.4" who="#PoselSprawozdawcaKatarzynaMatusikLipiec">Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży wnoszę o przyjęcie przez Wysoką Izbę sprawozdania zawartego w druku nr 966. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-449.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-450">
<u xml:id="u-450.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo pani poseł.</u>
<u xml:id="u-450.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
<u xml:id="u-450.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-450.3" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Urszulę Augustyn w imieniu klubu Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-451">
<u xml:id="u-451.0" who="#PoselUrszulaAugustyn">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-451.1" who="#PoselUrszulaAugustyn">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Akademia Pedagogiczna im. Komisji Edukacji Narodowej to uczelnia, która powołana została do życia w 1946 r., ale wtedy nazywała się Państwowa Wyższa Szkoła Pedagogiczna. Podjęła swoją działalność dydaktyczną 25 października, a więc kilkanaście dni nam brakuje do kolejnej rocznicy narodzin tej uczelni. Jest najstarszą uczelnią pedagogiczną w Polsce i konsekwentnie, co ogromnie nas cieszy jako Małopolan, zajmuje pierwsze miejsce wśród uczelni pedagogicznych.</u>
<u xml:id="u-451.2" who="#PoselUrszulaAugustyn">W początkowym okresie przygotowywała nauczycieli szkół podstawowych, cykl kształcenia obejmował 3 lata, kończył się egzaminem dyplomowym, ale począwszy od roku akademickiego 1949/1950 rozpoczęła kształcenie nauczycieli szkół średnich i prowadziła działalność w nowej strukturze organizacyjnej opartej na wydziałach. Równocześnie powołano instytucje i stanowiska akademickie: senat, rady wydziałów, rektora, prorektorów i dziekanów. W roku 1954 uczelnia uzyskała status szkoły wyższej, w której studia trwały 4 lata, a absolwenci zdobywali pełne wykształcenie wyższe i dyplom magistra. Przemiany polityczne 1956 r. sprawiły, że uczelnia otrzymała znaczną autonomię i po raz pierwszy dokonano wtedy wyboru rektora, który dotychczas był mianowany. Został nim prof. dr Wincenty Danek. Pod jego kierownictwem wkrótce nastąpiły bardzo istotne zmiany i Wyższa Szkoła Pedagogiczna rozwijała się w sposób dynamiczny. W środowisku oświatowym zyskała opinię uczelni przygotowującej wysokokwalifikowaną kadrę nauczycieli. W 1959 r. uczelnia otrzymała prawo do nadawania stopnia naukowego doktora, a w 1967 r. prawo do przeprowadzania przewodów habilitacyjnych.</u>
<u xml:id="u-451.3" who="#PoselUrszulaAugustyn">Od roku 1973 Wyższa Szkoła Pedagogiczna nosi zaszczytne imię Komisji Edukacji Narodowej, a od 1989 r. rozpoczął się proces przeobrażeń ustrojowych i społecznych, stawiając przed środowiskiem akademickim nowe zadania polegające na wypracowaniu modelu kształcenia i funkcjonowania w warunkach pełnej samodzielności i samorządności. 1 października 1999 r. weszła w życie ustawa o nadaniu uczelni nazwy Akademia Pedagogiczna im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Ze szkoły wyższej przygotowującej nauczycieli dla szkół podstawowych stała się więc uczelnią akademicką o utrwalonej pozycji naukowej i edukacyjnej w regionie małopolskim i właściwie w całym kraju. Przez te wszystkie lata zawsze dobrze służyła polskiej oświacie, troszcząc się o należyte przygotowanie merytoryczne i pedagogiczne absolwentów - nauczycieli i wychowawców. Do dziś nie poprzestaje na dotychczasowych osiągnięciach. Stawia sobie nowe cele i zadania, by sprostać współczesnym wyzwaniom cywilizacyjnym i edukacyjnym.</u>
<u xml:id="u-451.4" who="#PoselUrszulaAugustyn">Rozważa na nowo kwestię misji uczelni w warunkach zmieniającej się rzeczywistości społecznej w kraju i za granicą. Przygotowuje kadry dla przyszłości, tak by absolwent - nauczyciel i wychowawca - mógł stać się przewodnikiem dla młodego człowieka w trudnym procesie poznawania świata oraz poznawania siebie i kierowania sobą. Kształci humanistów o postawach otwartych i innowacyjnych, dysponujących wiedzą wielospecjalistyczną, wieloprzedmiotową oraz posiadających umiejętności uczenia innych, uczenia, jak korzystać z wiedzy dla dobra każdego człowieka i społeczeństwa. Szczególną uwagę przywiązuje do kształcenia medialnego i informatycznego.</u>
<u xml:id="u-451.5" who="#PoselUrszulaAugustyn">Naczelnym zadaniem uczelni jest szeroko pojęta służba edukacji polskiej - przygotowywanie nowoczesnej, wszechstronnie wykształconej kadry nauczycieli, poszerzanie kwalifikacji pracowników oświaty, a także prowadzenie prac badawczych w wielu dyscyplinach nauki.</u>
<u xml:id="u-451.6" who="#PoselUrszulaAugustyn">Od początku uczestniczy we wprowadzanej reformie edukacji, dostosowując programy studiów do wymagań stawianych przez nowy system szkolnictwa. Przyszły nauczyciel w toku studiów przygotowywany jest do pracy na wszystkich poziomach nauczania, począwszy od przedszkola, a skończywszy na liceum.</u>
<u xml:id="u-451.7" who="#PoselUrszulaAugustyn">Absolwenci przygotowani są do pełnienia roli instruktora uczenia się oraz wychowawcy, a nie wyłącznie przekaziciela wiedzy. Przyszły nauczyciel zostaje wyposażony w toku studiów w rzetelną wiedzę merytoryczną z danej dziedziny oraz umiejętność korzystania z najnowszych technik informacyjnych w nauczaniu poszczególnych przedmiotów lub ich bloków. Przy każdym instytucie są organizowane pracownie komputerowe z dostępem do Internetu.</u>
<u xml:id="u-451.8" who="#PoselUrszulaAugustyn">Uczelnia co roku rozszerza, uatrakcyjnia swoją ofertę edukacyjną. Kreując nowe kierunki i specjalności, wychodzi naprzeciw zainteresowaniom i potrzebom nie tylko przyszłych nauczycieli.</u>
<u xml:id="u-451.9" who="#PoselUrszulaAugustyn">Standardy kształcenia dostosowane są do wymogów Unii Europejskiej. Od roku akademickiego 2001/2002 w Akademii Pedagogicznej został wprowadzony Europejski System Transferu Punktów, umożliwiający studentom zaliczanie części przedmiotów w uczelniach zagranicznych.</u>
<u xml:id="u-451.10" who="#PoselUrszulaAugustyn">Studia to tak naprawdę najpiękniejszy okres w życiu młodego człowieka, oczywiście pod warunkiem, że wybiera się dobrą uczelnię i że wybiera się kierunek zgodny z zainteresowaniami. Studenci bardzo często podkreślają, że w tej akademii warto się uczyć, aby zyskać dyplom uczelni, która w rankingach ogólnopolskich zajmuje pierwsze miejsce wśród uczelni pedagogicznych i lokuje się w czołówce najlepszych szkół akademickich.</u>
<u xml:id="u-451.11" who="#PoselUrszulaAugustyn">W południowej Polsce właściwie trudno jest znaleźć nauczyciela, który nie miał jakiegoś kontaktu z tą uczelnią. Bardzo wielu nauczycieli do dziś chwali sobie mury tej uczelni. Wielu nauczycieli w Małopolsce, na Podkarpaciu, na Lubelszczyźnie to wychowankowie tej znakomitej uczelni. Ja także do nich się zaliczam i z wielką przyjemnością chcę powiedzieć, że Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska poprze projekt ustawy zmieniającej nazwę uczelni.</u>
<u xml:id="u-451.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-452">
<u xml:id="u-452.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-452.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Marka Łatasa w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-453">
<u xml:id="u-453.0" who="#PoselMarekLatas">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedstawić stanowisko w sprawie projektu ustawy o nadaniu nowej nazwy Akademii Pedagogicznej w Krakowie. Jest mi tym bardziej przyjemnie, że to już trzecia uczelnia krakowska, która z akademii zmienia nazwę na uniwersytet. Przypomnę, że wcześniej były to Akademia Ekonomiczna i Akademia Rolnicza.</u>
<u xml:id="u-453.1" who="#PoselMarekLatas">Akademia Pedagogiczna w Krakowie, jak już moje poprzedniczki mówiły, to najstarsza uczelnia pedagogiczna w Polsce. Została utworzona w 1946 r., aby kontynuować tradycje przedwojennego pedagogium, kierowanego przez dr. Henryka Rowida. Pedagogium - dla przypomnienia Wysokiej Izby - to państwowe kursy nauczycielskie w okresie międzywojennym, kształcące nauczycieli szkół podstawowych. Taki charakter miała uczelnia po jej utworzeniu - kształciła nauczycieli szkół podstawowych, a od roku akademickiego 1949/1950 również nauczycieli szkół średnich. Rozwój uczelni następował bardzo szybko. W 1973 r. Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Krakowie otrzymuje nazwę Komisji Edukacji Narodowej, bardzo zaszczytną nazwę, a w 1999 r. miano Akademii Pedagogicznej.</u>
<u xml:id="u-453.2" who="#PoselMarekLatas">Obecnie pozycja uczelni jest bardzo wysoka, w ogólnopolskich rankingach dzierży prymat wśród uczelni pedagogicznych. Te sukcesy to wypadkowa znakomitej kadry nauczycielskiej, permanentnie modernizowanego procesu dydaktycznego, nowoczesnej bazy, szerokiej współpracy zagranicznej.</u>
<u xml:id="u-453.3" who="#PoselMarekLatas">Dzień dzisiejszy uczelni to ponad 20 tys. studentów, 204 samodzielnych pracowników naukowych, kształcenie w szerokiej gamie kierunków. Uczelnia posiada 9 uprawnień do nadawania stopnia naukowego doktora, co wyczerpuje zapis art. 3 ust. 3 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym z lipca 2005 r. mówiący o możliwości tworzenia tzw. uniwersytetów przymiotnikowych. Proponowana zmiana nazwy w projekcie rządowym na Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy zdaniem części środowiska akademickiego uczelni, w tym Komisji Uczelnianej NSZZ ˝Solidarność˝, nie oddawała jej charakteru. Podstawowym profilem uczelni jest przede wszystkim kształcenie nauczycieli przygotowanych do pracy na różnych poziomach edukacji. Nie wyklucza to oczywiście rozwijania uczelni w kierunkach nienauczycielskich. Znalazło to wyraz również w głosowaniu senatu akademii, podczas którego za taką nazwą były 24 głosy przy 12 głosach przeciw.</u>
<u xml:id="u-453.4" who="#PoselMarekLatas">Po dyskusji na posiedzeniu komisji 17 września i przedstawieniu stanowiska nowo wybranego rektora pana prof. Michała Śliwy, a także wychodząc naprzeciw oczekiwaniom środowiska akademickiego uczelni, nasza komisja wniosła poprawkę w nazwie uczelni i poprawka ta została przez komisję jednogłośnie przyjęta. Senat Akademii Pedagogicznej również jednogłośnie opowiedział się za nazwą Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie.</u>
<u xml:id="u-453.5" who="#PoselMarekLatas">Zmiana nazwy na Uniwersytet Pedagogiczny w pełni oddaje charakter tej uczelni, honoruje jej ponadsześćdziesięcioletnią tradycję, jak również jednoczy całe środowisko akademickie wokół uniwersytetu. Daje to wiarę, że uczelnia będzie nadal tak szybko, tak prężnie rozwijać się również w innych kierunkach nienauczycielskich, do czego zobowiązuje statut uniwersytetu.</u>
<u xml:id="u-453.6" who="#PoselMarekLatas">Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość w pełni popiera projekt ustawy o zmianie nazwy Akademii Pedagogicznej w Krakowie na Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-454">
<u xml:id="u-454.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-454.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Rydzonia w imieniu klubu Lewica.</u>
</div>
<div xml:id="div-455">
<u xml:id="u-455.0" who="#PoselStanislawRydzon">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Poselskiego Lewica przedstawiam stanowisko wobec sprawozdania Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży o rządowym projekcie ustawy o nadaniu nowej nazwy Akademii Pedagogicznej im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, druki nr 884 i 996.</u>
<u xml:id="u-455.1" who="#PoselStanislawRydzon">Zgodnie z art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym uczelnie spełniające wymagania określone w tym przepisie mają możliwość używania w swej nazwie wyrazu ˝uniwersytet˝ uzupełnionego przymiotnikiem lub przymiotnikami określającymi profil uczelni. Z treści uzasadnienia do projektu ustawy oraz sprawozdania Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży wynika, że do nazwy ˝uniwersytet˝ nikt nie wnosił uwag i zastrzeżeń, gdyż uczelnia z naddatkiem wypełnia wszystkie wymogi.</u>
<u xml:id="u-455.2" who="#PoselStanislawRydzon">W trakcie prac w komisji posłowie, kierując się m.in. postulatami Senatu Akademii Pedagogicznej im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, postanowili zaproponować Wysokiej Izbie zmianę nazwy uczelni w części dotyczącej przymiotnika określającego jej profil. Zamiast nazwy Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie przedstawiono w sprawozdaniu nazwę Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Zdaniem naszego klubu nazwa zaproponowana przez komisję jest bardziej adekwatna do profilu prowadzonej działalności i zasługuje na poparcie.</u>
<u xml:id="u-455.3" who="#PoselStanislawRydzon">Z uchwały senatu akademii z dnia 22 września 2008 r. wynika, że organ ten opowiada się za nazwą Uniwersytet Pedagogiczny, czyli tak jak komisja, gdyż uczelnia była przez 63 lata swojego istnienia wierna misji pedagogicznej. Nazwa i patron szkoły powinny stale przypominać jej tradycję oraz wskazywać wysokie standardy etyczne i zawodowe absolwentów. Nadanie nazwy Uniwersytet Pedagogiczny będzie także uhonorowaniem pozycji tej najstarszej i największej w kraju uczelni wyższej kształcącej kadry nie tylko dla systemu edukacji narodowej, ale także dla innych akademii pedagogicznych w kraju.</u>
<u xml:id="u-455.4" who="#PoselStanislawRydzon">Należy w tym momencie wspomnieć, że uczelnia o nazwie Państwowa Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Krakowie powstała w 1946 r. jako półwyższa szkoła zawodowa nauczycielska. W 1952 r. zmieniono nazwę uczelni na Wyższą Szkołę Pedagogiczną, po czym w 1973 r. nadano jej zaszczytne imię Komisji Edukacji Narodowej. Wreszcie w 1999 r. uczelnia otrzymała nazwę Akademia Pedagogiczna im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. W okresie minionym i obecnie uczelnia kształciła i kształci głównie nauczycieli.</u>
<u xml:id="u-455.5" who="#PoselStanislawRydzon">Dotychczasowe doświadczenie i osiągnięcia naukowo-dydaktyczne uczelni w pełni uzasadniają jej starania o zmianę nazwy na Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Jako Małopolanin, wprawdzie absolwent UJ, z przyjemnością oświadczam, że Klub Poselski Lewica popiera sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży i będzie głosował za przyjęciem projektu ustawy. Dziękuję uprzejmie.</u>
</div>
<div xml:id="div-456">
<u xml:id="u-456.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Jerzy Szmajdziński)</u>
</div>
<div xml:id="div-457">
<u xml:id="u-457.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-457.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Bronisław Dutka, reprezentujący Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
<u xml:id="u-457.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-458">
<u xml:id="u-458.0" who="#PoselBronislawDutka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Poselskiego Polskiego Stronnictwa Ludowego mam zaszczyt wygłosić stanowisko klubu w sprawie sprawozdania Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży o rządowym projekcie ustawy o nadaniu nowej nazwy Akademii Pedagogicznej im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Zaszczyt ten jest tym większy, że mowa o uczelni o niezwykłej pozycji w Małopolsce, jak również w skali uczelni kształcących pedagogów w kraju. Edukacja bowiem to podstawa rozwoju nowoczesnego społeczeństwa. To, jak uczy się młodych ludzi od zerówki do uzyskania stopnia magistra, wpływa na to, jakie jest społeczeństwo, a społeczeństwo buduje naszą przyszłość i od tego, jak dobrze wykształcone jest to społeczeństwo, zależy, jaka jest przyszłość państwa i całego narodu.</u>
<u xml:id="u-458.1" who="#PoselBronislawDutka">Chodzi tu o 63 lata historii, a właściwie znacznie więcej, bowiem kształcenie pedagogiczne w Krakowie rozpoczęło się już w 1919 r. Tę historię tworzyli wykształceni ludzie, którzy kształcili innych. Obecnie to ponad 20 tys. studentów i słuchaczy studiujących na różnych kierunkach, setki absolwentów corocznie opuszczających uczelnię, a w ciągu lat - tysiące wykształconych ludzi, którzy znajdują swoje miejsce, pracując w szkołach Małopolski. Stąd też nic dziwnego, że Małopolska jest zawsze w czołówce, jeżeli chodzi o wyniki egzaminów gimnazjalnych czy maturalnych w Polsce. To jest główną zasługą Akademii Pedagogicznej, która znakomicie przygotowuje swoich absolwentów.</u>
<u xml:id="u-458.2" who="#PoselBronislawDutka">Akademia Pedagogiczna, wcześniej WSP, to była i jest szansa dla ludzi młodych z różnych środowisk, w tym również trudnych, wiejskich, z których start jest szczególnie ciężki. Dziś większość studiujących na Akademii Pedagogicznej to ludzie właśnie z tych środowisk. Również większość kadry naukowej na tej uczelni to ludzie pochodzący często z głębokich wsi.</u>
<u xml:id="u-458.3" who="#PoselBronislawDutka">To tylko kilka z ważnych powodów, aby Akademia Pedagogiczna im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie została Uniwersytetem Pedagogicznym. Są naturalnie też ustawowe i merytoryczne przesłanki uznania tej uczelni za uniwersytet. Chodzi mi o liczne kierunki nadające tytuł naukowy, już szczegółowo wymienione, znakomitą kadrę, w tym ok. 200 profesorów i doktorów habilitowanych, kilkuset nauczycieli akademickich z tytułami doktorów i magistrów.</u>
<u xml:id="u-458.4" who="#PoselBronislawDutka">Klub Poselski Polskiego Stronnictwa Ludowego uważa, że nadanie nazwy Uniwersytet Pedagogiczny obecnej Akademii Pedagogicznej to tylko stwierdzenie faktu i uznanie stanu, jaki prezentuje Akademia Pedagogiczna, jak również wyraz uznania dla tych, którzy tę akademię tworzyli i dziś jeszcze wpływają na jej rozwój. Nazwa Uniwersytet Pedagogiczny to także szansa rozwoju w przyszłości już dziś tak zasłużonej uczelni. Uznanie jej na arenie zarówno polskiej, jak i międzynarodowej będzie o wiele łatwiejsze, jeżeli będzie nosiła nazwę ˝uniwersytet˝. Dla Europy bowiem nazwa ˝akademia˝ jest mało czytelna, oznacza zwykle uczelnie o znacznie niższej randze niż ta, którą dziś prezentuje Akademia Pedagogiczna. Nazwa ˝uniwersytet˝ to również zachęta dla młodych ludzi, którzy będą chętniej studiować. Wprawdzie obecnie nie ma z tym problemu, na niektóre kierunki jest wielu kandydatów, po 5 i 6 osób na jedno miejsce, a czasem i więcej. Nadanie nazwy ˝uniwersytet˝ to również potwierdzenie faktu, że uczelnia kształci w wielu kierunkach. Ważne jest to, że uczelnia kształci nauczycieli w co najmniej dwóch kierunkach, ale jest również wiele kierunków pokrewnych, humanistycznych, które dają szansę głębszego rozwoju młodzieży - nie tylko kształcenia merytorycznego, ale również rozwoju osobowości swoich studentów.</u>
<u xml:id="u-458.5" who="#PoselBronislawDutka">W tej sytuacji chciałbym tylko, pozdrawiając pracowników i studentów Akademii Pedagogicznej w Krakowie, poinformować, że Klub Poselski Polskiego Stronnictwa Ludowego będzie głosował za przyjęciem sprawozdania Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży i nadaniem Akademii Pedagogicznej w Krakowie nazwy Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-458.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-459">
<u xml:id="u-459.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Przedstawiciele kół nie zgłosili się do dyskusji, nie ma pytających.</u>
<u xml:id="u-459.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Zamykam w związku z tym dyskusję.</u>
<u xml:id="u-459.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w bloku głosowań.</u>
<u xml:id="u-459.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Teraz powinniśmy przystąpić do rozpatrzenia punktu 23. porządku dziennego: Pierwsze czytanie senackiego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego, zawartego w druku nr 901, ale nie dostrzegam pana senatora Zbigniewa Cichonia.</u>
<u xml:id="u-459.4" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">To powoduje potrzebę ogłoszenia przerwy.</u>
<u xml:id="u-459.5" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Przerwa. Czekamy. Mam nadzieję, że ok. 5 minut.</u>
</div>
<div xml:id="div-460">
<u xml:id="u-460.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz.21 min 07 do godz. 21 min 12)</u>
</div>
<div xml:id="div-461">
<u xml:id="u-461.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Wznawiam obrady.</u>
</div>
<div xml:id="div-462">
<u xml:id="u-462.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 24. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (druk nr 949).</u>
</div>
<div xml:id="div-463">
<u xml:id="u-463.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">O zabranie głosu proszę podsekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pana Łukasza Rędziniaka w celu przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-464">
<u xml:id="u-464.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Celem projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, który mam zaszczyt w imieniu rządu prezentować, jest zmiana przepisów postępowania cywilnego w trzech zakresach.</u>
<u xml:id="u-464.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Po pierwsze, jest to reforma zawartej w części IV Kodeksu postępowania cywilnego regulacji międzynarodowego postępowania cywilnego. Po drugie, jest to wprowadzenie do prawa polskiego, przede wszystkim do Kodeksu postępowania cywilnego, przepisów uzupełniających i wykonujących regulacje rozporządzenia nr 1896/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z 12 grudnia 2006 r., które dotyczy postępowania w sprawie europejskiego nakazu zapłaty, jak również rozporządzenia nr 861/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z 11 lipca 2007 r., które dotyczy europejskiego postępowania w sprawie drobnych roszczeń. Po trzecie, są to niezbędne zmiany innych przepisów Kodeksu postępowania cywilnego, które wynikają z praktyki bądź też z orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego.</u>
<u xml:id="u-464.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Na wstępie chciałbym zauważyć, że obowiązujące dziś unormowanie międzynarodowego postępowania cywilnego pochodzi z okresu uchwalenia Kodeksu postępowania cywilnego i od tego czasu nie było poddawane poważniejszym zmianom. Po przystąpieniu Rzeczypospolitej do Unii Europejskiej potrzeba nowej regulacji międzynarodowego prawa postępowania cywilnego stała się bardziej odczuwalna. Z jednej strony chodzi o harmonizację prawa krajowego z rozwiązaniami przyjętymi w prawie wspólnotowym, które składają się na tzw. europejskie prawo procesowe cywilne, a z drugiej zaś strony utworzenie takich unormowań w K.p.c., które we właściwy sposób uzupełnią przepisy prawa europejskiego tam, gdzie jest to konieczne.</u>
<u xml:id="u-464.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Podstawowym założeniem przyjętym w projekcie jest dążenie do daleko idącego zbliżenia przepisów Kodeksu postępowania cywilnego do regulacji prawa wspólnotowego. Dotyczy to w szczególności unormowania jurysdykcji krajowej, przeprowadzania dowodów i doręczeń w sprawach z elementem zagranicznym oraz instytucji uznawania i stwierdzania wykonalności zagranicznych orzeczeń i ugód sądowych.</u>
<u xml:id="u-464.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Jeżeli chodzi o zmiany w zakresie międzynarodowego postępowania cywilnego, projekt nie przejmuje w sposób mechaniczny wszystkich unormowań prawa europejskiego, gdyż w pracach nad nim brano pod uwagę okoliczność, że przepisy prawa krajowego będą miały zastosowanie w stosunkach z tymi państwami, które nie są państwami członkowskimi Unii Europejskiej, jak również z państwami, z którymi nie łączą Polski umowy międzynarodowe. Dotyczy to przede wszystkim uznawania i stwierdzania wykonalności orzeczeń zagranicznych. W stosunkach z państwami trzecimi, które nie należą do Unii Europejskiej i z którymi nie łączą naszego kraju umowy dwustronne czy inne umowy międzynarodowe, nadmierne łagodzenie przesłanek uznania i stwierdzania wykonalności nie jest wskazane. Dlatego też zaproponowane rozwiązania są mniej liberalne niż rozwiązania wspólnotowe.</u>
<u xml:id="u-464.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Projekt zakłada odrębność dwóch instytucji procesowych: jurysdykcji krajowej, rozumianej jako właściwość międzynarodowa, oraz immunitetu sądowego i egzekucyjnego, postrzeganego jako ograniczenie władzy jurysdykcyjnej sądów krajowych. W przepisach ogólnych o jurysdykcji krajowej ustanawia się zasadę respektowania przez sąd polski z urzędu uprzedniej zawisłości sprawy o to samo roszczenie między tymi samymi stronami przed sądem lub innym organem państwa obcego. Jest to zmiana art. 1098 K.p.c. Ustanawia się także możliwość zawieszania postępowania przez sąd polski, gdy rozstrzygnięcie sprawy zawisłej przed sądem lub innym organem państwa obcego może mieć znaczenie prejudycjalne dla sprawy rozpoznawanej przez sąd polski. W projekcie wprowadza się więc instytucję jurysdykcji krajowej koniecznej, która istniałaby, gdyby sprawa wykazywała wystarczający związek z polskim porządkiem prawnym i nie mogła zostać rozpoznana za granicą, albo nie można by rozsądnie wymagać przeprowadzenia takiego postępowania za granicą.</u>
<u xml:id="u-464.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">W procesie podstawowe znacznie przypisano łącznikom podmiotowym, czyli łącznikom miejsca zamieszkania lub zwykłego pobytu bądź też siedzibie pozwanego. Propozycja wprowadzenia łącznika zwykłego pobytu harmonizuje z projektem nowego prawa prywatnego międzynarodowego, w którym ten łącznik jest również wykorzystywany.</u>
<u xml:id="u-464.7" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Nowością jest zapewne odrębna regulacja dla spraw z zakresu prawa pracy. W sprawach tych sądy polskie będą miały jurysdykcję krajową nie tylko wtedy, gdy pozwany będzie miał w Polsce miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu bądź siedzibę, ale także w sprawach z powództwa pracownika w wypadku, w którym miejsce wykonywania pracy będzie znajdowało się w Polsce.</u>
<u xml:id="u-464.8" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Projekt zakłada wprowadzenie szczególnych podstaw jurysdykcji krajowej w sprawach ze stosunku ubezpieczenia i w sprawach konsumenckich. Projektowane regulacje służą wzmocnieniu pozycji strony słabszej, a więc ubezpieczającego, ubezpieczonego lub uposażonego z tytułu ubezpieczenia, jak również konsumenta, przez przyznanie dodatkowych podstaw jurysdykcji.</u>
<u xml:id="u-464.9" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">W projekcie zachowano też nieliczne wypadki jurysdykcji krajowej wyłącznej. Są to głównie sprawy dotyczące prawa rzeczowego, posiadania nieruchomości położonej w Polsce, sprawy ze stosunku najmu lub dzierżawy i innych stosunków dotyczących używania takiej nieruchomości z wyjątkiem spraw o czynsz i inne należności związane z używaniem lub pobieraniem pożytków.</u>
<u xml:id="u-464.10" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Nową regulacją jest ustanowienie jurysdykcji krajowej wyłącznej w sprawach dotyczących rozwiązania osób prawnych i niebędących osobami prawnymi jednostek organizacyjnych, jeżeli ich siedziba znajduje się w Polsce, jak i w sprawach zaskarżania uchwał ich organów. Projekt zakłada wprowadzenie odmiennej od dotychczasowej regulacji w zakresie wpływów woli stron na istnienie jurysdykcji krajowej. Nowością jest instytucja ustanowienia jurysdykcji krajowej sądów polskich wskutek wdania się pozwanego w spór co do istoty sprawy, nawet jeżeli nie podniesie on zarzutu braku jurysdykcji.</u>
<u xml:id="u-464.11" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">W sprawach należących do postępowania nieprocesowego w kwestii jurysdykcji krajowej projekt przewiduje, że podstawowymi i równorzędnymi łącznikami mają być: obywatelstwo polskie, miejsce zamieszkania w Polsce lub miejsce zwyczajowego pobytu w Polsce bądź też siedziba.</u>
<u xml:id="u-464.12" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Nowym rozwiązaniem jest propozycja, aby w niektórych sprawach należących do postępowania niespornego dopuszczalne były umowy jurysdykcyjne. Chodzi tutaj o sprawy o podział majątku wspólnego, o dział spadku, jak również sprawy dotyczące zarządu związanego ze współwłasnością i o zniesienie współwłasności. W sprawach tych odpowiednio miałyby być stosowane przepisy dotyczące umów o jurysdykcję w procesie.</u>
<u xml:id="u-464.13" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Projekt przewiduje, że ustalenie jurysdykcji w postępowaniu zabezpieczającym ma następować na podstawie odpowiednio stosowanych przepisów o jurysdykcji krajowej w postępowaniu rozpoznawczym. Dodatkowo zaś jurysdykcja krajowa w postępowaniu zabezpieczającym istnieć ma wtedy, gdy zabezpieczenie może być wykonane w Polsce lub w Polsce może wywołać skutek. W postępowaniu egzekucyjnym łącznikiem uzasadniającym jurysdykcję krajową polskich organów egzekucyjnych ma być lokalizacja miejsca prowadzenia egzekucji w Polsce.</u>
<u xml:id="u-464.14" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Projekt zakłada zmiany w zakresie regulacji zdolności sądowej i procesowej cudzoziemców, zagranicznych osób prawnych i niebędących osobami prawnymi jednostek organizacyjnych. I tak w art. 1117 § 1 i 2 K.p.c. proponuje się ustanowienie norm wskazujących prawo właściwe dla oceny zdolności sądowej i procesowej tych podmiotów. W tym zakresie znajdzie zastosowanie prawo właściwe dla ich zdolności prawnej w odniesieniu do zdolności sądowej lub też zdolności do czynności prawnych w odniesieniu do zdolności procesowej.</u>
<u xml:id="u-464.15" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Projekt ustanawia w zakresie przeprowadzenia dowodu zasadę bezpośredniego porozumiewania się z sądami i innymi organami państwa wezwanego, możliwość obecności lub udziału polskiego sędziego w przeprowadzaniu dowodu przez sąd lub inny organ państwa wezwanego, a nawet możliwość bezpośredniego przeprowadzenia dowodu za granicą przez polski sąd lub wyznaczonego do tego celu sędziego. I tutaj z uwagi na postęp techniki przeprowadzenie dowodu za granicą będzie mogło odbywać się przy użyciu urządzeń technicznych, które umożliwiają obecność lub udział w dokonaniu tej czynności albo jej dokonanie na odległość. Tutaj nowy przepis art. 1131 wprowadza właśnie wideo i telekonferencję. Analogiczne reguły mają obowiązywać, w przypadku gdy sąd lub inny organ państwa obcego wystąpi o przeprowadzenie dowodu w Polsce.</u>
<u xml:id="u-464.16" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Wysoka Izbo! Projekt przewiduje wprowadzenie do postępowania cywilnego możliwości wprowadzania dowodu przy użyciu urządzeń technicznych umożliwiających dokonanie tej czynności na odległość. Jest to jak najbardziej uwzględnienie postępu technicznego. Rozwiązanie to może być przydatne właśnie w szczególności w sprawach z elementem zagranicznym.</u>
<u xml:id="u-464.17" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Zmianą o charakterze systemowym zaś jest modyfikacja relacji między instytucjami uznania, jak również stwierdzenia wykonalności. I tutaj uznanie będzie mogło odnosić się do każdego orzeczenia, bez względu na to, czy może ono podlegać wykonaniu w drodze egzekucji czy też nie. Z kolei zaś stwierdzenie wykonalności pozostaje instytucją ograniczoną do orzeczeń nadających się do wykonania w drodze egzekucji. W zakresie uznania najważniejsza zmiana polega na odstąpieniu od wymagania przeprowadzenia postępowania tego delibacyjnego na rzecz zasady uznania automatycznego, które następuje z mocy prawa.</u>
<u xml:id="u-464.18" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Projekt zakłada uproszczenie dotychczasowej procedury warunkującej możność prowadzenia egzekucji na podstawie orzeczenia zagranicznego. Stwierdzenie wykonalności takiego orzeczenia ma następować poprzez nadanie mu klauzuli wykonalności. Orzeczenie zagraniczne o nadaniu mu klauzuli wykonalności stanowić zatem będzie od razu tytuł wykonawczy.</u>
<u xml:id="u-464.19" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Co więcej, projekt przewiduje, że przepisy krajowe uzupełniające i wykonujące regulacje rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady z grudnia 2006 r. właśnie w sprawie europejskiego nakazu zapłaty, jak i rozporządzenia z 2007 r. Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie europejskiego postępowania w sprawie drobnych roszczeń powinny zostać wprowadzone do kodeksu w postaci dwóch nowych postępowań odrębnych - europejskiego postępowania nakazowego oraz europejskiego postępowania w sprawie drobnych roszczeń.</u>
<u xml:id="u-464.20" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">I tutaj warto przypomnieć, że to rozporządzenie 1896 w sprawie postępowania nakazowego ustanawia jednolite postępowanie o charakterze rozpoznawczym, prowadzące do wydania europejskiego nakazu zapłaty. Celem rozporządzenia jest uproszczenie, przyspieszenie i zmniejszenie kosztów postępowania sądowego w sprawach transgranicznych, jak również umożliwienie swobodnego przepływu europejskich nakazów zapłaty poprzez ustanowienie pewnych minimalnych standardów, których zachowanie w państwie pochodzenia pociąga za sobą brak potrzeby prowadzenia w pozostałych państwach członkowskich postępowań pośrednich, koniecznych dla uznania i stwierdzenia wykonalności zagranicznego orzeczenia.</u>
<u xml:id="u-464.21" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Natomiast rozporządzenie w sprawie drobnych roszczeń z 2007 r. ustanawia jednolite kontradyktoryjne postępowanie rozpoznawcze, przewidziane dla dochodzenia roszczeń pieniężnych i niepieniężnych o wartości przedmiotu sporu nieprzekraczającej 2 tys. euro. Celem tego rozporządzenia jest uproszczenie, przyspieszenie i zmniejszenie kosztów związanych z dochodzeniem roszczeń o drobnej wartości w sprawach transgranicznych.</u>
<u xml:id="u-464.22" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Chciałbym w tym miejscu zauważyć, że obydwa te rozporządzenia organów Wspólnot Europejskich są aktami prawnymi mającymi bezpośrednie zastosowanie w państwach członkowskich, bez potrzeby ich implementacji. Przepisy tych rozporządzeń stanowią więc bezpośrednią podstawę dla naszych sądów do podejmowania czynności procesowych w postępowaniu w sprawie wydania europejskiego nakazu zapłaty i w europejskim postępowaniu w sprawie drobnych roszczeń, w tym również czynności następujących po wydaniu orzeczenia.</u>
<u xml:id="u-464.23" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Regulacja postępowań ustanowionych powyższymi rozporządzeniami nie jest jednak regulacją pełną i dlatego też w kwestiach nieuregulowanych prawem wspólnotowym mają zastosowanie przepisy wewnętrznego prawa procesowego państw członkowskich. Zachodzi więc potrzeba wprowadzenia do polskiego prawa unormowań umożliwiających sprawne funkcjonowanie w Polsce obu europejskich postępowań. Dotyczy to w szczególności takich kwestii, jak: właściwość sądu, kompetencje referendarza, przejście z postępowania europejskiego na płaszczyznę postępowania krajowego, przeprowadzanie niektórych dowodów, wystawianie przewidzianych w rozporządzeniach zaświadczeń, środki ochrony dłużnika, opłaty sądowe itd. Stosownie do tych założeń projektowane przepisy regulują wyłącznie zagadnienia pozostające poza zakresem unormowania tych dwóch rozporządzeń i w szczególności nie zmieniają one ani nie powielają przepisów wspólnotowych.</u>
<u xml:id="u-464.24" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Króciutko jeszcze pozwolę sobie na zakończenie omówić najważniejsze regulacje przewidziane w projekcie dotyczące tych nowych postępowań.</u>
<u xml:id="u-464.25" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Tak więc europejskie postępowanie nakazowe. Sąd ma rozpoznawać sprawę w europejskim postępowaniu nakazowym, jeżeli zostaną spełnione warunki określone w przepisach odrębnych. Przepis ten należy rozumieć w ten sposób, że rozpoznanie sprawy w europejskim postępowaniu nakazowym uwarunkowane jest tym, czy sprawa nadaje się do postępowania zgodnie z postanowieniami odpowiedniego rozporządzenia. Do powoda należy wybór tego postępowania jako drogi dochodzenia roszczenia. Przyjęto, że wola powoda, aby sprawa została rozpoznana w europejskim postępowaniu nakazowym, będzie wyrażona w ten sposób, że złoży on pozew na stosownym formularzu, który stanowi załącznik do tego rozporządzenia 1896 z 2006 r. Właściwość rzeczowa w postępowaniach rozpoznawanych w europejskim postępowaniu nakazowym ustalona będzie według reguł ogólnych przyjętych dla procesu. Europejskie postępowanie nakazowe należeć będzie do właściwości sądów rejonowych i okręgowych.</u>
<u xml:id="u-464.26" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Europejski nakaz zapłaty będzie mógł być wydany także przez referendarza sądowego; analogicznie zatem do tego jak w naszym krajowym postępowaniu upominawczym. Rozpoznanie sprawy w europejskim postępowaniu nakazowym powinno następować na posiedzeniu niejawnym, natomiast w razie wniesienia sprzeciwu od europejskiego nakazu zapłaty utraci on swoją moc, a sąd rozpoznaje sprawę we właściwym trybie, a w wypadkach wskazanych w ustawie - wedle przepisów o postępowaniach odrębnych, niemniej z wyłączeniem jednak przepisów o postępowaniu nakazowym i upominawczym.</u>
<u xml:id="u-464.27" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Przyjęto, że stwierdzenie wykonalności nakazu zapłaty dokonywane będzie tylko na potrzeby wykonania europejskiego nakazu zapłaty w innych państwach członkowskich, na potrzeby zaś egzekucji w Polsce wydany w naszym kraju europejski nakaz zapłaty, który uprawomocni się wskutek braku sprzeciwu, będzie traktowany jako tytuł egzekucyjny i będzie podlegał wykonaniu po nadaniu mu klauzuli wykonalności. Sąd będzie nadawał klauzulę wykonalności z urzędu.</u>
<u xml:id="u-464.28" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Natomiast europejskie nakazy zapłaty, których wykonalność zostanie stwierdzona w państwie wydania, będą wykonywane w Polsce w sposób automatyczny, bez potrzeby uzyskiwania zezwolenia na wykonanie, na takich samych warunkach jak tytuły egzekucyjne pochodzące od sądów polskich.</u>
<u xml:id="u-464.29" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Jeżeli natomiast chodzi o europejskie postępowanie w sprawie drobnych roszczeń, to podobnie jak w wypadku europejskiego postępowania nakazowego także w wypadku europejskiego postępowania w sprawie drobnych roszczeń jego wszczęcie będzie miało miejsce jedynie wtedy, gdy będą spełnione warunki określone w przepisach odrębnych, co oznacza odwołanie się do przepisu odpowiedniego rozporządzenia, czyli będzie wszczynane wtedy, gdy taka będzie wola powoda, i uznano, że podobnie wyrazem woli powoda do wszczęcia postępowania będzie złożenie pozwu na odpowiednim formularzu, który stanowi załącznik do tego rozporządzenia.</u>
<u xml:id="u-464.30" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Natomiast jeżeli chodzi o kwestię właściwości rzeczowej i miejscowej, to została ona rozwiązana w tym postępowaniu podobnie jak w postępowaniu nakazowym europejskim i będzie też to należało do właściwości sądów rejonowych i okręgowych. Z uwagi na to, że europejskie postępowanie w sprawie drobnych roszczeń, inaczej niż europejskie postępowanie nakazowe, charakteryzuje szerszy zakres kognicji organu rozpoznającego sprawę, który zobligowany jest nawet do prowadzenia, w ograniczonym zakresie, postępowania dowodowego, uznano, że nie jest dopuszczalne umocowanie referendarzy sądowych - trudniejsze sprawy - do wydawania orzeczeń merytorycznych w tym postępowaniu. Rozpoznanie też będzie miało miejsca na posiedzeniu niejawnym, a wypadkach wskazanych w przepisach odrębnych, czyli w rozporządzeniu, sąd będzie mógł wyznaczyć rozprawę.</u>
<u xml:id="u-464.31" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Od wyroku sądu I instancji wydanego w europejskim postępowaniu w sprawie drobnych roszczeń będzie przysługiwała apelacja. Ponadto uznano, że w razie wydania przez sąd II instancji wyroku kasatoryjnego i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji, postępowanie powinno toczyć się już z pominięciem przepisów o postępowaniach odrębnych, również tych przepisów dotyczących europejskiego postępowania w sprawie drobnych roszczeń. Uzasadniono to rozeznanie w ten sposób, że skoro w europejskim postępowaniu w sprawie drobnych roszczeń wydane zostało orzeczenie, które zostało skutecznie zakwestionowane przez sąd II instancji, to sprawa nie powinna być ponownie rozpatrywana w tym trybie uproszczonym, co przewidziano w rozporządzeniu. Dlatego też w świetle nowego przepisu art. 505</u>
<u xml:id="u-464.32" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Orzeczenie wydane przez polski sąd w europejskim postępowaniu w sprawie drobnych roszczeń będzie natychmiast wykonane z mocy prawa, wobec czego jako tytuł egzekucyjny będzie mogło być zaopatrzone w klauzulę wykonalności na potrzeby prowadzenia egzekucji w Polsce, chociaż w grę będzie wchodziło jego zaskarżenie apelacją. Natomiast orzeczenia sądów państw członkowskich Unii Europejskiej, wydane w europejskim postępowaniu w sprawie drobnych roszczeń, będą stanowić w Polsce tytuł egzekucyjny pod warunkiem opatrzenia ich w państwie pochodzenia stosownym zaświadczeniem, wydanym na podstawie przepisów odrębnych, czyli właściwego rozporządzenia.</u>
<u xml:id="u-464.33" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Wysoka Izbo! Podkreślić trzeba, że projektowane przepisy uzupełniające i wykonujące regulacje tych dwóch rozporządzeń powinny wejść w życie z dniem 12 grudnia 2008 r., czyli z dniem, w którym zaczną obowiązywać przepisy powyższych rozporządzeń. Zawarte w projekcie zmiany w pozostałych aktach prawnych, to jest w prawie o aktach stanu cywilnego, Kodeksie postępowania karnego, w ustawie Prawo o ustroju sądów powszechnych, w ustawie o Sądzie Najwyższym, o działalności ubezpieczeniowej, o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, są konsekwencją nowych regulacji przewidzianych w Kodeksie postępowania cywilnego.</u>
<u xml:id="u-464.34" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">To tylko niektóre z proponowanych rozwiązań, przedstawione w sposób ogólny. Szczegółowe ich omówienie oczywiście zostało zawarte w uzasadnieniu projektu ustawy. Mam nadzieję, że proponowane w tym projekcie zmiany, dostosowując przepisy międzynarodowego postępowania cywilnego do potrzeb współczesnego transgranicznego obrotu prawnego, przyczynią się znacznie do jego usprawnienia. W związku z tym uprzejmie proszę Wysoką Izbę o poparcie projektu i przyjęcie zawartych w nim rozwiązań. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-465">
<u xml:id="u-465.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
<u xml:id="u-465.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
<u xml:id="u-465.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-465.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Jerzy Kozdroń, Platforma Obywatelska, proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-466">
<u xml:id="u-466.0" who="#PoselJerzyKozdron">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska przedstawić stanowisko odnośnie do rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (druk nr 949).</u>
<u xml:id="u-466.1" who="#PoselJerzyKozdron">Mam o tyle utrudnione zadanie, że pan minister jak zwykle mówi w sposób tak wyczerpujący, że po prostu zabiera nam chleb. W istocie będą mówił o pewnych rzeczach, być może będę się powtarzał, o których pan minister łaskawie pozwolił sobie nie wspomnieć. Proponowana nowelizacja jest szeroką nowelizacją w zakresie Kodeksu postępowania cywilnego i przewiduje wprowadzenie dwóch odrębnych postępowań, o których pan minister mówił, chodzi o europejskie postępowanie transgraniczne, a więc sprawy związane z europejskimi nakazami zapłaty, i drugi, tryb postępowania związanego z europejskim postępowaniem w sprawach drobnych roszczeń.</u>
<u xml:id="u-466.2" who="#PoselJerzyKozdron">Jeżeli chodzi o te dwa zagadnienia, te postępowania odrębne, to na uwagę zasługuje to, że te postępowania w istocie rzeczy uzupełniają i wykonują, jak pan minister powiedział, wcześniej przywołane przez niego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady z 2006 r., bodajże 1896, i z 2007 r., oznaczone numerem 861. Specyfiką europejskiego postępowania nakazowego jest możliwość przyspieszenia postępowania, a więc szybkość załatwienia sprawy. Daje to w sprawach transgraficznych możliwość uzyskania orzeczenia, czyli nakazu zapłaty. Nakaz zapłaty w istocie rzeczy oparty jest tylko na twierdzeniach strony powodowej, nie przeprowadza się w tym zakresie żadnego postępowania dowodowego. Strona pozwana może złożyć sprzeciw od nakazu zapłaty i nakaz zapłaty upada, wtedy to idzie do normalnego postępowania odrębnego. Specyfiką jest to, że w tych postępowaniach, europejskim postępowaniu nakazowym i w postępowaniu w sprawie drobnych roszczeń, nie można stosować przepisów zawartych w K.p.c., dotyczących postępowania upominawczego czy nakazowego, nawet przepisów odrębnych, chyba że to postanowienie zostanie zaskarżone tych sprzeciwem i wtedy sprawa idzie do postępowania odrębnego i przewodniczący wzywa powoda, jeżeli mamy do czynienia z postępowaniem gospodarczym, do złożenia wyczerpujących wniosków i twierdzeń dowodowych pod rygorem utraty prawa ich powoływania w następnym postępowaniu, czyli wchodzi kwestia prekluzji dowodowej.</u>
<u xml:id="u-466.3" who="#PoselJerzyKozdron">Jeżeli natomiast chodzi o europejskie postępowanie w sprawach drobnych roszczeń, to tutaj mamy możliwość przeprowadzenia postępowania dowodowego w formie pisemnej, co nie jest, że tak powiem, przewidywane dotychczas w prawie polskim, ponieważ pisemne zeznania składane przez świadka, łącznie ze złożonym przyrzeczeniem co do odpowiedzialności za złożone zeznania, nie jest do tej pory praktykowane. Podobnie strony mogą prezentować swoje stanowiska na piśmie, to jest taka odrębność. Przy czym, jak już pan minister powiedział, tego rodzaju wyroki, które zapadły w sprawach drobnych roszczeń, podlegają zaskarżeniu i na normalnej drodze powództwa postępowania apelacyjnego są rozpoznawane przez sądy wyższej instancji.</u>
<u xml:id="u-466.4" who="#PoselJerzyKozdron">Tyle miałbym do postępowań odrębnych. Wypada powiedzieć, że w niedługiej przyszłości czeka nas również odrębne postępowanie dotyczące postępowania elektronicznego. Widać, że z roku na rok przybywa nam postępowań odrębnych, jest to taka prawidłowość.</u>
<u xml:id="u-466.5" who="#PoselJerzyKozdron">Natomiast jeżeli chodzi o międzynarodowe postępowanie cywilne, księgę IV Kodeksu postępowania cywilnego, do tej pory mieliśmy całkiem nieźle uregulowane międzynarodowe postępowanie cywilne, uchwalone w 1964 r. Niemniej jednak wejście Polski do Unii Europejskiej, rozwój życia gospodarczego, coraz większa skala przemieszczania się ludności spowodowały, że niektóre przepisy dotyczące jurysdykcji krajowej stawały się nieaktualne. W związku z tym powstała pilna potrzeba wprowadzenia nowych uregulowań. Przede wszystkim w tych projektowanych przepisach, w porównaniu ze starymi, obowiązującymi, widać wydatne ograniczenie jurysdykcji krajowej wyłącznej, a więc tam, gdzie jest sąd wyłącznie właściwy. Wydaje się, z tych przepisów przynajmniej tak wynika, że jurysdykcja krajowa wyłączna tego dotyczy, tylko muszą być spełnione przynajmniej dwie przesłanki, a więc czynnik miejsca zamieszkania, zwykłego pobytu lub siedziby, oraz czynnik obywatelstwa. A więc jeżeli jest miejsce zamieszkania plus obywatelstwo, i to obu stron, to najczęściej mamy do czynienia z jurysdykcją wyłączną.</u>
<u xml:id="u-466.6" who="#PoselJerzyKozdron">W procesie przewiduje się generalną zasadę powtórzoną z części ogólnej Kodeksu postępowania cywilnego, że właściwość ustala się na podstawie miejsca zamieszkania, miejsca zwykłego pobytu lub siedziby pozwanego. Natomiast przewidziane są od tego wyjątki w sprawach małżeńskich, w stosunkach między rodzicami a dziećmi, w sprawach wynikających ze stosunku pracy, o których mówił pan minister, w sprawach wynikających ze stosunku ubezpieczenia, w sprawach wynikających z umów konsumenckich. Jeśli chodzi o umowy ubezpieczenia, umowy konsumenckie, uprzywilejowuje się w sposób ewidentny stronę słabszą, czyli ubezpieczonego czy ubezpieczającego, kosztem ubezpieczyciela; podobnie w sprawach konsumenckich konsument jest w jakiś sposób chroniony.</u>
<u xml:id="u-466.7" who="#PoselJerzyKozdron">Dodatkowo trzeba powiedzieć, że jurysdykcja krajowa w sprawach ubezpieczeniowych jest zachowana, nawet jeżeli zakład lub przedstawicielstwo ubezpieczyciela ma siedzibę za granicą, ale sprawa jest związana z wykonywaniem działalności ubezpieczeniowej na terenie państwa polskiego.</u>
<u xml:id="u-466.8" who="#PoselJerzyKozdron">Ciekawostką, moim zdaniem bardzo nowatorskim rozwiązaniem, jest możliwość derogacji właściwości jurysdykcji krajowej w sytuacji, kiedy strony mogą się umówić w określonych stosunkach prawnych, mimo że z przepisów wynika jurysdykcja krajowa sądu polskiego, że tego rodzaju spory majątkowe będą rozpatrywane w sądzie państwa obcego, że będą tam poddane pod rozstrzygnięcie. Są takie możliwości. Nie dotyczy to oczywiście sytuacji, w których mamy do czynienia z jurysdykcją wyłączną, bo w tych sytuacjach orzeczenia zapadłe przed sądami obcymi nie będą uznawane w Polsce. Od razu nie podlegają one uznaniu, sądy z urzędu odmawiają uznania tego rodzaju orzeczeń zagranicznych.</u>
<u xml:id="u-466.9" who="#PoselJerzyKozdron">Zastanawiam się, co jeszcze mógłbym powiedzieć, o czym nie powiedział pan minister. Coraz trudniej mi to wszystko przychodzi, panie marszałku. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-466.10" who="#PoselStanislawRydzon">(Czy Platforma popiera ten projekt?)</u>
<u xml:id="u-466.11" who="#PoselJerzyKozdron">Popiera ten projekt, przekazanie do komisji...</u>
<u xml:id="u-466.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-467">
<u xml:id="u-467.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-467.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Było to interesujące wystąpienie i ważne jest to, że wypowiedź została zakończona przed upływem czasu, co ucieszy następnych mówców.</u>
<u xml:id="u-467.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pani poseł Iwona Arent w imieniu Prawa i Sprawiedliwości.</u>
<u xml:id="u-467.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-468">
<u xml:id="u-468.0" who="#PoselIwonaArent">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam jeszcze cięższe zadanie, bo już właściwie wszystko zostało powiedziane. Ale myślę, że nie mam najgorzej, bo pan poseł Rydzoń będzie miał jeszcze gorzej, jak po mnie zabierze głos.</u>
<u xml:id="u-468.1" who="#PoselStanislawRydzon">(W komisji popracujemy.)</u>
<u xml:id="u-468.2" who="#PoselIwonaArent">Tak, popracujemy w komisji.</u>
<u xml:id="u-468.3" who="#PoselIwonaArent">Zajmę niewiele czasu, ale...</u>
<u xml:id="u-468.4" who="#PoselIwonaArent">Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość dotyczące projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (druk nr 949).</u>
<u xml:id="u-468.5" who="#PoselIwonaArent">Głównym celem tego projektu jest zmiana zawartej w części czwartej Kodeksu postępowania cywilnego regulacji dotyczących międzynarodowego postępowania cywilnego. Głównymi założeniami tego projektu są przede wszystkim reforma przepisów dotyczących międzynarodowego postępowania cywilnego oraz doprecyzowanie rozwiązań, które uzupełniają przepisy prawa europejskiego w tej dziedzinie.</u>
<u xml:id="u-468.6" who="#PoselIwonaArent">Po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej koniecznością stało się zharmonizowanie polskiego prawa z rozwiązaniami przyjętymi w prawie wspólnotowym, składającymi się na tzw. europejskie prawo procesowe cywilne, i stworzenie takich unormowań w K.p.c., które we właściwy sposób uzupełnią przepisy prawa europejskiego, tym bardziej że Kodeks postępowania cywilnego uchwalono w 1964 r. i w części obejmującej przepisy dotyczące międzynarodowego postępowania cywilnego jest on przestarzały. Te regulacje nie były nowelizowane od wielu lat, powstała więc potrzeba zmiany. Nowelizacja ta wychodzi naprzeciw tym potrzebom.</u>
<u xml:id="u-468.7" who="#PoselIwonaArent">Zmiany dotyczą jurysdykcji krajowej oraz immunitetów sądowych i egzekucyjnych, przeprowadzania dowodów i doręczeń w sprawach z elementem zagranicznym, instytucji uznawania i stwierdzania wykonalności zagranicznych orzeczeń i ugód sądowych, postępowania rozpoznawczego, ubezpieczeń i spraw konsumenckich, postępowań nieprocesowych, zdolności sądowej i procesowej cudzoziemców itd.</u>
<u xml:id="u-468.8" who="#PoselIwonaArent">Przedstawiony projekt zawiera bardzo dużo zmian. Trudno by było w krótkim czasie omówić je wszystkie. Odniosę się tylko do kilku kwestii.</u>
<u xml:id="u-468.9" who="#PoselIwonaArent">Znaczna część uwagi w tym projekcie poświęcona jest unormowaniom jurysdykcji krajowej oraz immunitetowi sądowemu i egzekucyjnemu. Projekt zakłada odrębność dwóch instytucji procesowych: jurysdykcji krajowej, rozumianej jako kompetencja do rozpoznawania i rozstrzygania danych spraw międzynarodowych, oraz immunitetu sądowego i egzekucyjnego, rozumianych jako ograniczenie władzy jurysdykcyjnej sądów krajowych. Wyrazem tej odrębności jest to, że obie instytucje mają być uregulowane w dwóch odrębnych księgach części czwartej.</u>
<u xml:id="u-468.10" who="#PoselIwonaArent">W procesie podstawowe znaczenie przypisano łącznikom podmiotowym, czyli miejscu zamieszkania lub zwykłego pobytu bądź siedziby pozwanego; ograniczono tym samym znaczenie łącznika obywatelstwa. Projekt przewiduje również dodatkowe przesłanki wpływające na jurysdykcję krajową w związku z rozpoznaniem różnych spraw w procesie. Dodatkowe przesłanki, które będą wpływać na jurysdykcję krajową, przewidziano w sprawach małżeńskich, w sprawach między rodzicami a dziećmi oraz w sprawach o alimenty.</u>
<u xml:id="u-468.11" who="#PoselIwonaArent">Ze względu na potrzebę unikania konfliktów jurysdykcyjnych zaproponowano również wprowadzenie tzw. jurysdykcji krajowej koniecznej. Stosowana byłaby ona w przypadku spraw, które wykazałyby związek z polskim porządkiem prawnym, a nie mogłyby być rozpoznane za granicą, ponadto w przypadku odmowy uznania orzeczenia zagranicznego w Polsce, jeśli rozstrzygana sprawa wykazywałaby związek z polskim prawem.</u>
<u xml:id="u-468.12" who="#PoselIwonaArent">Nowością jest też odrębna regulacja dotycząca spraw z zakresu prawa pracy. W sprawach tych sądy polskie będą miały jurysdykcję krajową nie tylko wtedy, gdy pozwany będzie miał w Polsce miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu albo siedzibę, ale też w sprawach z powództwa pracownika, w wypadku gdy miejsce wykonywania pracy będzie znajdowało się w naszym kraju.</u>
<u xml:id="u-468.13" who="#PoselIwonaArent">Doprecyzowano również bardzo ważne przepisy, na podstawie których sprawy dotyczące nieruchomości położonych w Polsce będą należały wyłącznie do jurysdykcji sądów polskich. To bardzo istotne.</u>
<u xml:id="u-468.14" who="#PoselIwonaArent">W odniesieniu do przeprowadzania dowodów w sprawach z tzw. elementem zagranicznym projekt przewiduje wprowadzenie zasady bezpośredniego porozumiewania się sądu polskiego z sądami i innymi organami państw wezwanych. Przewidziano możliwość udziału polskiego sędziego w przeprowadzaniu dowodu przez sąd lub organ państwa wezwanego, a nawet możliwość bezpośredniego przeprowadzania dowodu za granicą przez sąd polski, o ile prawo tego państwa nie będzie przeciwne takim działaniom.</u>
<u xml:id="u-468.15" who="#PoselIwonaArent">W przypadku doręczania pism sądowych właściwe dla tych czynności będą tylko sądy. Sądy będą wymieniać korespondencję między sobą, bez pośredników. Ustawa likwiduje wymóg posiadania pełnomocnika do doręczeń, ustanawia jedynie skrytkę do doręczeń.</u>
<u xml:id="u-468.16" who="#PoselIwonaArent">Konieczne jest też podkreślenie kwestii wprowadzenia szczególnych podstaw jurysdykcji krajowej w sprawach wynikających ze stosunku ubezpieczenia oraz w sprawach konsumenckich. Na ten temat wszystko zostało już szczegółowo omówione, więc nie będę się odnosiła do tej kwestii.</u>
<u xml:id="u-468.17" who="#PoselIwonaArent">Wspomnę jeszcze, że w omawianym unormowaniu dokonane zostały zmiany także w zakresie regulacji zdolności sądowej i procesowej cudzoziemców, zagranicznych osób prawnych i niebędących osobami prawnymi jednostek organizacyjnych.</u>
<u xml:id="u-468.18" who="#PoselIwonaArent">Projekt zakłada ujednolicenie uznania i stwierdzania wykonalności zagranicznych orzeczeń sądowych, a nie, jak obecnie, traktowanie ich rozłącznie. W związku z powyższym każdy organ będzie mógł sam ocenić skuteczność danego aktu prawnego.</u>
<u xml:id="u-468.19" who="#PoselIwonaArent">Podsumowując, należy stwierdzić, że omawiana nowelizacja jest koniecznością. Budzi nadzieję, że nastąpi poprawa, że zmiany dostosowujące przepisy międzynarodowego postępowania cywilnego do potrzeb współczesnego transgranicznego obrotu prawnego przyczynią się do usprawnienia tego obrotu. Poza tym ustawa ta nie obciąża budżetu państwa i jest zgodna z prawem Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-468.20" who="#PoselIwonaArent">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość popiera przedłożony projekt nowelizacji i wnosi o przekazanie go do dalszych prac parlamentarnych. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-468.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-469">
<u xml:id="u-469.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-469.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Stanisław Rydzoń z klubu Lewica.</u>
</div>
<div xml:id="div-470">
<u xml:id="u-470.0" who="#PoselStanislawRydzon">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ja postaram się zaoszczędzić trochę czasu z uwagi na to, że dzisiaj jeszcze jest wiele punktów wieczorem.</u>
<u xml:id="u-470.1" who="#PoselStanislawRydzon">W imieniu Klubu Poselskiego Lewica przedstawiam stanowisko wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (druk nr 949).</u>
<u xml:id="u-470.2" who="#PoselStanislawRydzon">W uzasadnieniu do projektu ustawy czytamy, iż głównymi celami projektu są: reforma zawartej w Kodeksie postępowania cywilnego regulacji międzynarodowego postępowania cywilnego oraz wprowadzenie do prawa polskiego, do Kodeksu postępowania cywilnego przepisów uzupełniających i wykonujących regulacje rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. oraz z dnia 11 lipca 2007 r. Obowiązujące unormowanie międzynarodowego postępowania cywilnego zostało uchwalone w dniu 17 listopada 1964 r., kiedy kodeks został uchwalony, i od tego czasu nie było poddawane poważniejszym zmianom. Zdaniem autorów projektu za podstawowe założenie przyjęte w noweli należy uznać dążenie do zbliżenia przepisów polskiego Kodeksu postępowania cywilnego do regulacji prawa europejskiego. Założenie okoliczności zbliżenia obu systemów prawnych dotyczy w szczególności, po pierwsze, unormowania jurysdykcji krajowej, po drugie, przeprowadzenia dowodów i doręczeń w sprawach z elementem zagranicznym oraz, po trzecie, instytucji uznawania i stwierdzania wykonalności zagranicznych orzeczeń i ugód sądowych.</u>
<u xml:id="u-470.3" who="#PoselStanislawRydzon">Projektodawcy założyli nadto, iż dążenia harmonizacyjne nie oznaczają automatycznego przejmowania prawa europejskiego. Z tego względu przepisy projektu zawierają inne rozwiązania, na przykład w zakresie uznawania i stwierdzania wykonalności orzeczeń zagranicznych. Z uwagi na obszerność projektu ustawy, a jest to bardzo obszerny projekt ustawy, oraz szerokie jego omówienie przez pana ministra przedstawię tylko istotne sprawy poruszone w noweli, zważając na to, że w trakcie prac w komisji oraz podkomisji będzie czas na rozpatrywanie szczegółów nowelizacji.</u>
<u xml:id="u-470.4" who="#PoselStanislawRydzon">Otóż projekt proponuje uchylenie art. 1096 K.p.c., gdyż norma ta jest obecnie pozbawiona samodzielnego znaczenia normatywnego z uwagi na priorytet ratyfikowanych w drodze ustawowej umów międzynarodowych, co wynika z art. 91 ust. 2 konstytucji. Nadto uchylony art. 1096 K.p.c. nie uwzględnia zasady pierwszeństwa prawa europejskiego. Projekt zakłada odrębność dwóch instytucji procesowych, jurysdykcji krajowej rozumianej jako właściwość międzynarodowa, oraz immunitetu sądowego i egzekucyjnego rozumianego jako ograniczenie władzy i jurysdykcji sądów krajowych. W przepisach ogólnych o jurysdykcji krajowej wprowadza się regulacje na wypadek powstania podstaw jurysdykcji w toku postępowania i ustanawia zasadę respektowania przez polski sąd z urzędu uprzedniej zawisłości sprawy o to samo roszczenie między tymi samymi stronami przed sądem lub innym organem państwa obcego.</u>
<u xml:id="u-470.5" who="#PoselStanislawRydzon">Projekt zakłada wprowadzenie odmiennej od dotychczasowej regulacji w zakresie wpływu woli stron na istnienie jurysdykcji krajowej. Projekt zakłada zmiany w zakresie regulacji zdolności sądowej i procesowej cudzoziemców, zagranicznych osób prawnych i niebędących osobami prawnymi jednostek organizacyjnych. Projekt porządkuje zagadnienia związane ze stosowaniem prawa obcego i ustalaniem wzajemności. I wreszcie projekt zakłada liberalizację materialnych i formalnych warunków respektowania w Polsce skuteczności lub wykonalności zagranicznych orzeczeń i ugód sądowych, na przykład uproszczenie procedury warunkującej możność prowadzenia egzekucji na podstawie orzeczenia zagranicznego.</u>
<u xml:id="u-470.6" who="#PoselStanislawRydzon">Projekt zakłada także zmiany w innych ustawach: Prawie o aktach stanu cywilnego, Kodeksie postępowania karnego, Prawie o ustroju sądów powszechnych, ustawie o Sądzie Najwyższym, ustawie o działalności ubezpieczeniowej oraz ustawie o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Na zakończenie należałoby wspomnieć, że większa część projektu była już przedmiotem prac legislacyjnych Sejmu w poprzedniej kadencji, lecz ustawy nie przyjęto.</u>
<u xml:id="u-470.7" who="#PoselStanislawRydzon">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Poselski Lewica popiera projekt ustawy i wnosi o skierowanie go do właściwej komisji. Mam nadzieję, że do Komisji Nadzwyczajnej ds. zmian w kodyfikacjach. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-470.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-471">
<u xml:id="u-471.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-471.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos zabierze pan poseł Józef Zych, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
</div>
<div xml:id="div-472">
<u xml:id="u-472.0" who="#PoselJozefZych">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pozwolę sobie zauważyć, że płonna to jest nadzieja, bo Prezydium Sejmu jest wyjątkowo oporne na tego typu wnioski o skierowanie kodeksów do Komisji Nadzwyczajnej wobec zapisu regulaminowego, który jest oczywiście bezsensowny.</u>
<u xml:id="u-472.1" who="#PoselJozefZych">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Istotą pierwszego czytania jest przede wszystkim uzasadnienie celowości, wyrażenie ogólnego poglądu na temat projektu ustawy i oczywiście przekonanie do celowości jej wprowadzenia. Z tego punktu widzenia wszystkie te wymogi zostały spełnione tak przez pana ministra, jak i moich kolegów, którzy przemawiali. Mogę zatem w imieniu Polskiego Stronnictwa Ludowego stwierdzić, że klub popiera i uznaje za uzasadnione wszystkie te propozycje.</u>
<u xml:id="u-472.2" who="#PoselJozefZych">Kiedy jednak w poprzedniej kadencji pracowaliśmy nad zmianą Kodeksu cywilnego w części dotyczącej ubezpieczeń - i tu nawiązuję do jurysdykcji krajowej w sprawach działalności ubezpieczeniowej i nie tylko działalności - to wtedy przedstawiciele niektórych zakładów ubezpieczeń podnosili problem tej jurysdykcji, a dotyczyły one m.in. zawierania umów, ubezpieczenia itd. Ta kwestia przewija się również ostatnio w związku konferencją z przygotowywaną przez Komisję Nadzwyczajną wspólnie z Polską Izbą Ubezpieczeń. Bardzo dobrze się stało, że jest to jednoznaczne rozstrzygnięcie, bo trudno sobie wyobrazić, żeby sprawa rozstrzygnięta w Kodeksie cywilnym w dziale: Ubezpieczenia w części ogólnej podlegała rozpoznawaniu przez sądy zagraniczne. Co więcej, trzeba pamiętać, że sprawy co najmniej 99% ubezpieczonych w zakładach ubezpieczeń, bo tu chodzi o ubezpieczenia gospodarcze, czyli osobowe i rzeczowe, miały być rozstrzygane na gruncie przez inne sądy. To kwestia specyfiki samych ubezpieczeń: są ubezpieczenia obowiązkowe i ubezpieczenia dobrowolne i warunki polskie, w jakich wykonuje się te umowy, muszą przesądzić w sposób jednoznaczny i nigdy nie może być od tego żadnego odstępstwa. Tym bardziej że, jak dziś w debacie nad informacją prezesa Sądu Najwyższego wykazano, tylko w ostatnim okresie Sąd Najwyższy czterokrotnie podejmował jedną uchwałę i trzy orzeczenia dotyczące obowiązkowych ubezpieczeń komunikacyjnych w części odpowiedzialności cywilnej, ale także dotyczącej ustalania odszkodowań. A więc jest to zagadnienie niezwykle ważne.</u>
<u xml:id="u-472.3" who="#PoselJozefZych">Jeżeli czyta się dokładnie projekt tej ustawy, to można mieć pewne wątpliwości co do zapisu art. 1098 § 1. Pozwolę sobie go przytoczyć i wyrazić wątpliwości. Otóż jeżeli sprawa o to samo roszczenie między tymi samymi stronami zawisła przed sądem państwa obcego wcześniej niż przed sądem polskim, sąd polski zawiesza postępowanie. Sąd nie zawiesza jednak postępowania, jeżeli orzeczenie, które ma wydać sąd państwa obcego, nie będzie spełniało przesłanek jego uznania w Rzeczypospolitej Polskiej lub nie można oczekiwać, że postępowanie przed sądem państwa obcego zostanie prawomocnie zakończone w rozsądnym terminie. Oczywiście rozstrzygnięcie jest słuszne, ale dopiero może spowodować wielorakie komplikacje. Po pierwsze, chociażby to samo roszczenie między tymi samymi stronami - chodzi o to, żeby teraz z góry przewidzieć, że ono będzie błędne, czyli badać pod kątem przesłanek. Być może to się uda, teoretycznie, bo nawet do głowy mi nie przychodzi taki przypadek, żeby się na niego powołać. Po drugie, nie można oczekiwać, że postępowanie przed sądem państwa obcego zostanie prawomocnie zakończone w rozsądnym terminie. Wtedy musiałbym znać całe postępowanie dowodowe, zgłaszane dowody, przeszkody w postępowaniu, unikanie itd., żeby można było to założyć. Można przypuszczać, że przy braku odpowiedniej wnikliwości można by spowodować różnego rodzaju komplikacje. Oczywiście rozstrzygnięcie jest słuszne, ale te wątpliwości podnoszę już teraz z daleko posuniętej ostrożności.</u>
<u xml:id="u-472.4" who="#PoselJozefZych">Klub Poselski Polskiego Stronnictwa Ludowego oczywiście jest za skierowaniem projektu do komisji i tam będzie miejsce szczegółowego nad nim rozważania, będziemy czynnie uczestniczyć w tych pracach. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-472.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-473">
<u xml:id="u-473.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-473.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę państwa, informuję, że pierwsze czytanie senackiego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego nie będzie rozpatrzone na tym posiedzeniu Sejmu. Punkt ten zostanie najprawdopodobniej jutro skreślony.</u>
<u xml:id="u-473.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Przechodzimy teraz do pytań, bo zgłosiło się 3 posłów: Jerzy Gosiewski, Józef Rojek i Sławomir Kopyciński.</u>
<u xml:id="u-473.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Czy ktoś jeszcze pragnie zabrać głos?</u>
<u xml:id="u-473.4" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Nikt więcej się nie zgłasza.</u>
<u xml:id="u-473.5" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Zamykam listę mówców.</u>
<u xml:id="u-473.6" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Czas - półtorej minuty.</u>
<u xml:id="u-473.7" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Poseł Jerzy Gosiewski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-474">
<u xml:id="u-474.0" who="#PoselJerzyGosiewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W projektowanej ustawie w art. 1130-1135 w zakresie uzyskiwania albo udzielania pomocy prawnej przez polskie sądy przy przeprowadzeniu dowodów lub dokonywaniu doręczeń proponuje się przekazanie pewnych czynności do referendarzy. W art. 1130 w § 2 przewiduje się, że czynności, o których mowa w § 1, może wykonywać referendarz sądowy, z wyjątkiem przeprowadzenia dowodu, a zatem ma to według tego przepisu z § 1 dotyczyć, oprócz doręczania pism sądowych, co jest oczywiste, również dokonywania innych czynności.</u>
<u xml:id="u-474.1" who="#PoselJerzyGosiewski">Panie ministrze, jakie inne czynności będą dokonywane przez referendarza sądowego? Kto i jak będzie określał te inne czynności, które ma wykonywać referendarz sądowy? Bardzo dziękuję.</u>
<u xml:id="u-474.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-475">
<u xml:id="u-475.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-475.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Józef Rojek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-476">
<u xml:id="u-476.0" who="#PoselJozefRojek">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Projekt ustawy zakłada zrezygnowanie ze wspólnej regulacji podstaw jurysdykcji krajowej dla procesu i postępowania nieprocesowego, przewidzianego w dotychczasowych przepisach art. 1100-1102 K.p.c. Głównym motywem wprowadzenia przez projektodawcę dualizmu jest fakt jakoby znacznych trudności stosowania dotychczasowych regulacji w praktyce oraz braku przejrzystości. Ustawodawca jednak nie wskazuje konkretnych przykładów, które legły u podstaw takiej konstatacji. Budzi to zasadnicze obiekcje z uwagi na to, iż regulacje te z powodzeniem funkcjonowały przez dziesiątki lat.</u>
<u xml:id="u-476.1" who="#PoselJozefRojek">Dlatego też kieruję zapytanie do pana ministra o wyjaśnienie zaistniałych wątpliwości, a w szczególności wskazanie, jak proponowane rozwiązanie faktycznie wpłynie na poprawę dotychczasowego stanu rzeczy. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-477">
<u xml:id="u-477.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Sławomir Kopyciński z klubu Lewica.</u>
</div>
<div xml:id="div-478">
<u xml:id="u-478.0" who="#PoselSlawomirKopycinski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-478.1" who="#PoselSlawomirKopycinski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Nowelizacja ustawy Kodeks postępowania cywilnego w szerszym zakresie dopuszcza podejmowanie czynności w postępowaniu przez referendarzy sądowych. Zwiększy to po raz kolejny obciążenie pracą tychże urzędników.</u>
<u xml:id="u-478.2" who="#PoselSlawomirKopycinski">Czy w związku z nakładaniem na referendarzy sądowych nowych zadań Ministerstwo Sprawiedliwości przewiduje zwiększenie liczby etatów referendarskich w sądach? Czy ta grupa zawodowa, bo to jest dla mnie sprawa najważniejsza, żeby zadać to pytanie, może liczyć w 2009 r. na chyba oczekiwane i należne im podwyżki? Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-478.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-479">
<u xml:id="u-479.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-479.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Przedstawiciele kół nie zabrali dzisiaj głosu w tym punkcie.</u>
<u xml:id="u-479.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
<u xml:id="u-479.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Poproszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pana Łukasza Rędziniaka.</u>
</div>
<div xml:id="div-480">
<u xml:id="u-480.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Bardzo dziękuję.</u>
<u xml:id="u-480.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo dziękuję przedstawicielom wszystkich klubów za poparcie tego projektu. Zgadzam się z tym, co państwo poruszaliście w dyskusji, że jest to nowelizacja potrzebna z przyczyn jak najbardziej praktycznych. Tutaj też zauważyliście państwo, że jej duża część była już przyjęta po drugim czytaniu przez Sejm poprzedniej kadencji i tylko wskutek dyskontynuacji nie została uchwalona.</u>
<u xml:id="u-480.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Tak że odpowiadając na pytania...</u>
<u xml:id="u-480.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-480.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Muszę już kończyć?</u>
<u xml:id="u-480.5" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
</div>
<div xml:id="div-481">
<u xml:id="u-481.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę kontynuować, nie przejmować się.</u>
</div>
<div xml:id="div-482">
<u xml:id="u-482.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Nie mogę tego zrobić, zwłaszcza że np. pan poseł Gosiewski zadał mi pytanie i jestem mu zobowiązany tradycyjnie odpowiedzieć.</u>
<u xml:id="u-482.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Bardzo dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-482.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Jeżeli chodzi o art. 1130-1135 to faktycznie te czynności przewidziane są do wykonania przez referendarza sądowego. Jednak dokładny typ tych czynności, czy ich charakter będzie określony we wniosku sądu obcego, który zostaje skierowany. I tutaj oczywiście, jeżeli są to czynności prostsze, np. doręczenie dokumentu, czy potwierdzenie doręczenia, to może spokojnie wykonywać referendarz. To są te inne czynności. Natomiast czynności w postępowaniach dowodowych, które są już bardziej skomplikowane i ocenne, są przewidziane dla sędziego. Takie po prostu założenie przyjęliśmy w tym przepisie.</u>
<u xml:id="u-482.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Jeżeli chodzi o pytanie pana posła Rojka dotyczące regulacji i tego, że one istniały od wielu lat, one faktycznie istniały, tym niemniej obrót poszedł niesamowicie do przodu i one się stały w dużej mierze dość nieczytelne. Po pierwsze, nie nadążały za nowoczesnością i odległością oraz ilością takich transakcji transgranicznych. Nie mówię tu o jakiś dużych transakcjach gospodarczych, tylko np. o zwykłych, nie wiem, zakupach internetowych, ubezpieczeniach czy transakcjach życia codziennego, które mają miejsce. Stąd też powstała konieczność zmiany tych przepisów. Współgra to również z nowym projektem Prawa prywatnego międzynarodowego, które niedługo będziemy musieli przedłożyć Wysokiej Izbie. To są właśnie pomyślane te wszystkie nowe instytucje i nowe łączniki i takie troszeczkę przełożenie większego ciężaru na pewien stan faktyczny niż pewne założenia prawne. Chodziło nam tutaj również o pewne uproszczenie. Mówię tu chociażby o tym, o czym też wspominaliście państwo posłowie w debacie, o przypadku pozbycia się instytucji uznawania. Dlatego tutaj ciężar jest na styczności faktycznie stwierdzenia wykonalności. Więc taka jest tego przyczyna.</u>
<u xml:id="u-482.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Natomiast, odpowiadając na pytanie pana posła Kopycińskiego dotyczące referendarzy sądowych, oczywiście przybędą im pewne czynności. Nie są one odrębne czy odległe od obecnie już wykonywanych. Na pewno nie wypowiem się na temat podwyżki z przyczyn oczywistych, że trwają prace budżetowe i nie jestem w żaden sposób władny wypowiadać się na ten temat. Tym niemniej muszę stwierdzić, że, rzecz jasna, referendarze, tak jak i sędziowie, powinni być za swoje czynności jak najbardziej adekwatnie wynagradzani. Czy my przewidujemy zwiększenie etatów? Na chwilę obecną, nie. Jednak, rzecz jasna, będziemy się temu przyglądać. Jeżeli tych spraw będzie tak strasznie dużo, to wtedy oczywiście trzeba będzie do tego dostosować odpowiednio politykę etatową. Bardzo dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-483">
<u xml:id="u-483.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-483.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Mam jedną uwagę, panie ministrze. Otóż budżet jest w Sejmie, tam wszystko jest już napisane i wiemy, że żadnych poprawek nie będzie można wnosić. W związku z tym wysokość tych płac jest już ustalona na przyszły rok i ona jest na pewno satysfakcjonująca. Tak? Pan poseł Kopyciński wyraźnie to sygnalizuje, że to jest to, o co chodzi.</u>
<u xml:id="u-483.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
<u xml:id="u-483.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-483.4" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Rada Ministrów uznała projekt tej ustawy za projekt ustawy wykonującej prawo Unii Europejskiej. Oznacza to, że do postępowania z tym projektem nie stosuje się przepisów rozdziału 4 działu II: Postępowanie z projektami kodeksów.</u>
<u xml:id="u-483.5" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">W związku z tym marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, zawarty w druku nr 949, do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w celu rozpatrzenia.</u>
<u xml:id="u-483.6" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
<u xml:id="u-483.7" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Sprzeciwu nie słyszę, choć uwagi słyszałem.</u>
<u xml:id="u-483.8" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Jednocześnie marszałek Sejmu, na podstawie art. 95b regulaminu Sejmu, zaleca komisji przedstawienie sprawozdania - panie pośle Stanisławie - do dnia 4 listopada 2008 r.</u>
<u xml:id="u-483.9" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę państwa, jest gdzieś około północy. Zgodnie z naszym harmonogramem, dzięki dynamicznej dyskusji, przyspieszyliśmy prace.</u>
</div>
<div xml:id="div-484">
<u xml:id="u-484.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 25. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ochronie przyrody oraz niektórych innych ustaw (druki nr 990 i 1018).</u>
</div>
<div xml:id="div-485">
<u xml:id="u-485.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">O zabranie głosu proszę sprawozdawcę komisji pana posła Jana Musiała.</u>
</div>
<div xml:id="div-486">
<u xml:id="u-486.0" who="#PoselSprawozdawcaJanMusial">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowny Panie Ministrze! Na początku przeproszę za głos, jestem mocno przeziębiony, dlatego bardzo krótko przedstawię dodatkowe sprawozdanie z prac komisji nad rządowym projektem ustawy o zmianie ustawy o ochronie przyrody oraz niektórych innych ustaw, druk nr 1018.</u>
<u xml:id="u-486.1" who="#PoselSprawozdawcaJanMusial">Komisja rozpatrzyła uchwałę Senatu na posiedzeniu w dniu 30 września tego roku. Pragnę w tym miejscu podziękować Senatowi za poczynione uwagi i za pomoc, jak również posłom pracującym w komisji i podkomisji oraz przedstawicielom wielu innych podmiotów.</u>
<u xml:id="u-486.2" who="#PoselSprawozdawcaJanMusial">Obecnie Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa przedstawia Wysokiej Izbie 28 poprawek, z których 27 rekomenduje do przyjęcia, a 1 do odrzucenia. Większość poprawek ma charakter porządkowy i legislacyjny, zmierza do dostosowania nowelizowanych norm do przepisów Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-486.3" who="#PoselSprawozdawcaJanMusial">Skupię się na tej poprawce, którą komisja rekomenduje do odrzucenia. Chodzi o to, by nie przyjmować poprawki nr 12 polegającej na zastąpieniu w art. 1 w pkt 16, w art. 28 w ust. 6 w zdaniu drugim wyrazu ˝uzgodnienie˝ wyrazami ˝zajęcie stanowiska˝. Komisja nie zgadza się z opinią, że dotychczasowe brzmienie zapisu może rodzić wątpliwości interpretacyjne. Tym samym komisja rekomenduje Wysokiej Izbie odrzucenie tej poprawki, natomiast proponuje przyjąć poprawki nr 1-11 oraz 13-28. I to jest wszystko. Dziękuję serdecznie za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-487">
<u xml:id="u-487.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-487.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
<u xml:id="u-487.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-487.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Jako pierwszy wystąpi pan poseł Łukasz Tusk w imieniu Platformy Obywatelskiej.</u>
</div>
<div xml:id="div-488">
<u xml:id="u-488.0" who="#PoselLukaszTusk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Platformy Obywatelskiej przedstawiam stanowisko klubu wobec propozycji Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ochronie przyrody oraz niektórych innych ustaw, druk nr 1018.</u>
<u xml:id="u-488.1" who="#PoselLukaszTusk">Ustawa uchwalona przez Sejm w dniu 5 września 2008 r. była przedmiotem prac Senatu od dnia 10 września 2008 r. do dnia 24 września 2008 r., kiedy to Senat przyjął uchwałę w sprawie przedmiotowej ustawy, wprowadzając ostatecznie do jej tekstu 28 poprawek. W toku prac senackich pojawiło się jeszcze 9 dodatkowych propozycji poprawek, które jednak nie zostały przyjęte przez Wysoki Senat. Wprowadzone poprawki mają na celu zapewnienie zgodności z przepisami unijnymi, doprecyzowanie przepisów, rozbudowanie przepisów, skorygowanie błędnych odesłań, wprowadzenie prawidłowej terminologii, a także zapewnienie sformułowania przepisów zgodnie z zasadami techniki legislacyjnej.</u>
<u xml:id="u-488.2" who="#PoselLukaszTusk">Do pierwszej grupy poprawek, tzw. implementujących przepisy prawa wspólnotowego, należy zaliczyć między innymi poprawki 8., 17., 18. i 19. Poprawki te mają na celu doprecyzowanie przepisów niezbędnych dla obszaru Natura 2000 oraz zapewnienia transpozycji dyrektywy siedliskowej. Do drugiej grupy poprawek należą pozostałe poprawki, które mają charakter doprecyzowujący, redakcyjny i korygujący błędne odniesienia.</u>
<u xml:id="u-488.3" who="#PoselLukaszTusk">Jednocześnie należy zauważyć, iż Senat wprowadził poprawkę nr 15, która stanowi, iż plan urządzenia lasu dla nadleśnictwa położonego w granicach obszaru Natura 2000 uwzględniający zakres planu ochrony dla obszaru Natura 2000 staje się planem ochrony dla tej części obszaru Natura 2000. Przedmiotowa poprawka budzi wątpliwości ze względu na brak jej spójności legislacyjnej z innymi aktami prawnymi, zwłaszcza z ustawą o lasach, ponieważ plan ochrony dla obszarów Natura 2000 jest rozporządzeniem ministra właściwego do spraw środowiska, ale plany urządzenia lasu nie mają takiej rangi, są decyzją administracyjną zatwierdzaną przez ministra środowiska. Plan urządzenia lasu sporządza się na 10 lat, a nie na 20, jak wymaga ustawa o ochronie przyrody. W przypadku planu urządzenia lasu nie ma wymogu uwzględnienia trybu sporządzenia planu z udziałem osób i podmiotów, których ten plan dotyczy, co jest ważnym nowatorskim elementem uspołecznienia procesu tworzenia planu ochrony Natura 2000. Poprawka wprowadza istotną ułomność do systemu planowania ochrony Natura 2000, która będzie rzutować na efektywność stosowania procedury oceny oddziaływania na środowisko i sumaryczne koszty sporządzenia planu. Wynika to przede wszystkim...</u>
<u xml:id="u-488.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-488.5" who="#PoselLukaszTusk">Panie marszałku, można?</u>
</div>
<div xml:id="div-489">
<u xml:id="u-489.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Niech pan zmierza do końca.</u>
</div>
<div xml:id="div-490">
<u xml:id="u-490.0" who="#PoselLukaszTusk">Tak, jeszcze dwa zdania, panie marszałku.</u>
<u xml:id="u-490.1" who="#PoselLukaszTusk">Wynika to przede wszystkim z tego, że plany urządzenia lasu będą robione w różnych terminach i dla poszczególnych nadleśnictw. Na dzień dzisiejszy żaden plan ochrony przyrody opracowany jako część planu urządzenia lasu nie uwzględnia zakresu, o którym mowa w art. 29. W efekcie dla każdego obszaru Natura 2000, obejmującego często kilka nadleśnictw, plan będzie powstawał dla fragmentów terenu, bez możliwości oceny stanu ochrony siedlisk i gatunków dla całego obszaru i właściwego wyboru priorytetów ochrony. Planowanie zadań ochrony trzeba będzie podejmować dla pozostałych własności na obszarach Natura 2000 i dla gatunków, które nie zostały uwzględnione w procesie.</u>
<u xml:id="u-490.2" who="#PoselLukaszTusk">Konkludując, chciałbym stwierdzić, że klub Platformy Obywatelskiej popiera poprawki Senatu, z wyjątkiem poprawki nr 15. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-491">
<u xml:id="u-491.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-491.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Stanisław Wziątek przemówi do nas w imieniu klubu Lewica.</u>
</div>
<div xml:id="div-492">
<u xml:id="u-492.0" who="#PoselStanislawWziatek">Szanowny Panie Marszałku! Panowie Posłowie! Panie Ministrze! Pragnę przedstawić stanowisko klubu Lewica wobec uchwały Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ochronie przyrody.</u>
<u xml:id="u-492.1" who="#PoselStanislawWziatek">Senat po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm ustawy wprowadził do niej 28 poprawek. Większość z nich dotyczy zastosowania prawidłowej techniki legislacyjnej i ujednolicenia terminologii ustawy, określa definicję niektórych pojęć, dotyczy także kilku kwestii redakcyjnych. Są poprawki dotyczące usuwania błędów gramatycznych, co już jest trochę bardziej żenujące, ale są i takie, które zapewniają jasność, czytelność, jednoznaczność zmienianych przepisów. Pragnę jednak zwrócić uwagę Wysokiej Izby na dwie merytoryczne poprawki - na poprawkę nr 12 i nr 15. Poprawka oznaczona nr 12 jako jedyna przez komisję została odrzucona. Dyskusja na temat zmiany wyrazów ˝uzgodnienie˝ na ˝zajęcie stanowiska˝ była bardzo gorąca i miała wbrew pozorom znaczenie merytoryczne, bo słowa te nie są tożsame, nie to samo oznaczają. Faktycznie poprawka związana jest z procedurą uzgadniania planów zadań ochronnych z dyrektorem regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych. Zdaniem komisji odrzucenie tej poprawki zapewnia podmiotowość służb ochrony przyrody i właściwe ich partnerstwo z Lasami Państwowymi.</u>
<u xml:id="u-492.2" who="#PoselStanislawWziatek">Podobne emocje, a może jeszcze większe wywołuje poprawka nr 15, negatywnie oceniona przez pana ministra, przez rząd, a zarekomendowana przez komisję. Poprawka dotyczy planu urządzenia lasu dla nadleśnictwa położonego w granicach obszaru Natura 2000, który staje się z mocy prawa planem ochrony dla tej części obszaru Natura 2000. Zdaniem komisji plany te są wystarczające, aby stworzyć należytą ochronę obszaru Natura 2000.</u>
<u xml:id="u-492.3" who="#PoselStanislawWziatek">Klub Lewica poprze zatem wszystkie poprawki, które są zarekomendowane przez komisję ochrony środowiska, i będzie głosował zgodnie z propozycją komisji. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-492.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-493">
<u xml:id="u-493.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-493.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Adam Krzyśków, reprezentujący Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
</div>
<div xml:id="div-494">
<u xml:id="u-494.0" who="#PoselAdamKrzyskow">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt zaprezentować stanowisko klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego w sprawie uchwały Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ochronie przyrody i niektórych innych ustaw.</u>
<u xml:id="u-494.1" who="#PoselAdamKrzyskow">Myśmy jako komisja dosyć długo debatowali nad tą ustawą, ponieważ wprowadziła ona cały szereg nowych uregulowań i pojawiły się w debacie w tej sprawie różne punkty sporne, o których dzisiaj już moi przedmówcy mówili. Nad tymi 28 poprawkami zgłoszonymi przez Senat praktycznie nie było większej dyskusji poza dwoma wymienionymi - poprawką 12. i poprawką 15.</u>
<u xml:id="u-494.2" who="#PoselAdamKrzyskow">Jeśli chodzi o poprawkę 12., czyli ˝uzgodnienie˝ a ˝zajęcie stanowiska˝, to tutaj została zastosowana dosyć szczególna konstrukcja prawna, mianowicie ˝uzgodnienie˝, od którego będzie przysługiwało odwołanie. Zgłaszaliśmy podczas dyskusji, że jest tu pewnego rodzaju nierównowaga, ponieważ dyrektor czy to regionalny, czy generalny ochrony środowiska również uzgadnia pewne rzeczy i w tym wypadku już nie przysługuje stronie odwołanie do ministra, natomiast tutaj w sposób szczególny takie uprawnienia otrzymujemy.</u>
<u xml:id="u-494.3" who="#PoselAdamKrzyskow">Co do drugiej poprawki dotyczącej planu urządzania lasu jesteśmy jako PSL rzecznikami włączenia struktury Lasów Państwowych w sprawy ochrony przyrody, i to w sposób zdecydowany, nie deklaratywny, ale w codziennej pracy. Stąd też poprawkę 15. również będziemy popierać. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-494.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-495">
<u xml:id="u-495.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-495.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Koła nie będą zgłaszać uwag i nie wystąpią dzisiaj.</u>
<u xml:id="u-495.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Do pytań zgłosił się pan poseł Gosiewski.</u>
<u xml:id="u-495.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Czy jeszcze ktoś pragnie zabrać głos?</u>
<u xml:id="u-495.4" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Gosiewski zgłosił się do wszystkich punktów z pytaniami.</u>
<u xml:id="u-495.5" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-496">
<u xml:id="u-496.0" who="#PoselJerzyGosiewski">Panie marszałku, nie do wszystkich. Do ostatniego dzisiaj.</u>
</div>
<div xml:id="div-497">
<u xml:id="u-497.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-498">
<u xml:id="u-498.0" who="#PoselJerzyGosiewski">Nie, do przedostatniego też nie, bo ostatnie to są oświadczenia.</u>
<u xml:id="u-498.1" who="#PoselJerzyGosiewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Przyjęcie poprawki 15. moim zdaniem przyniesie tylko korzyści, albowiem po wejściu tej ustawy w życie bez potrzeby ponoszenia jakichkolwiek kosztów dla części obszarów Natura 2000 będą już gotowe plany ochrony.</u>
<u xml:id="u-498.2" who="#PoselJerzyGosiewski">Ze zdziwieniem na posiedzeniu komisji usłyszałem, że rząd jest przeciwny tej poprawce. Komisja w głosowaniu zajęła odmienne stanowisko. Mam nadzieję, że i pan minister zmienił swoje zdanie i obecnie popiera tę poprawkę. To nie jest pytanie, tylko wyrażenie nadziei.</u>
<u xml:id="u-498.3" who="#PoselJerzyGosiewski">Poprawka 12. natomiast jest niewłaściwa. Sądzę, że powstała ona z inicjatywy pewnej części osób, które chcą zmarginalizować rolę zarządcy lasów, czyli regionalnego dyrektora Lasów Państwowych. Co to za grupa ludzi i jakie oni mają intencje? Jak po przyjęciu tej poprawki wyobraża sobie pan minister praktyczną realizację zadań ochronnych na terenie lasów państwowych? Czy można w ogóle bez uzgodnień z właścicielem czy zarządcą prawidłowo realizować jakiekolwiek zadania? Według mnie nie można. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-498.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-499">
<u xml:id="u-499.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-499.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Szyszko, który przybył do nas.</u>
<u xml:id="u-499.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
</div>
<div xml:id="div-500">
<u xml:id="u-500.0" who="#PoselJanSzyszko">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Serdecznie dziękuję za udzielenie głosu i przepraszam równocześnie, że się spóźniłem, ale nie spodziewałem się, że będzie tak duże przyśpieszenie.</u>
<u xml:id="u-500.1" who="#PoselJanSzyszko">Pragnąłbym równocześnie powiedzieć, że chciałem przyjść do Wysokiej Izby, aby powiedzieć parę zdań odnośnie do całej ustawy. Mianowicie, szanowni państwo, ta ustawa i następna, o której będę również mówił, są niezwykle ważne, ale równocześnie niezwykle trudne. Jest ta ustawa niezwykle ważna z punktu widzenia gospodarczego, z punktu widzenia zrównoważonego rozwoju. Jest również niezwykle ważna z punktu widzenia naszych kontaktów z Komisją Europejską i w ogóle naszej przyszłości w Unii Europejskiej. Ustawa była przygotowywana bardzo szybko, i to jest efekt tej pracy. W tej chwili proponuje się 28 poprawek. Senat dopatrzył się potrzeby wprowadzenia 28 poprawek. Wszystkie te poprawki, prawdę powiedziawszy, nie nadają sensu tej ustawie, która jest przedłożona Wysokiej Izbie. Nie jest tutaj ważne w tej ustawie, panie ministrze, panie marszałku, ani monitoring, ani przyroda, ani dane. Ważne jest produkowanie papieru, czyli można ją nazwać generalnie ustawą o produkowaniu papieru.</u>
<u xml:id="u-500.2" who="#PoselJanSzyszko">Ta ustawa niespecjalnie rujnuje inne ustawy, choć zmienia sens czterech z nich, ale jest powodem tego, że następna ustawa, o której będę mówił, jest rzeczywiście niezwykle, niezwykle niebezpieczna. I o tym, panie marszałku, postaram się powiedzieć w następnym wystąpieniu. Serdecznie dziękuję.</u>
<u xml:id="u-500.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-501">
<u xml:id="u-501.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-501.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
<u xml:id="u-501.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">W związku z tym proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Środowiska pana Macieja Trzeciaka.</u>
</div>
<div xml:id="div-502">
<u xml:id="u-502.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaMaciejTrzeciak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ustosunkowując się do pytania, ale również do wystąpień, chciałbym jednoznacznie podkreślić, że ustawa wprowadza cały szereg rozwiązań, które poprawiają polskie prawo względem prawa unijnego. Również poprawki, które Wysoki Senat uchwalił, mają za zadanie dokonanie pewnej korekty, najczęściej redakcyjne, najczęściej w formie formalnej, żeby zapisy ustawy mogły być jak najlepiej zrozumiane, ale również stosowane.</u>
<u xml:id="u-502.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaMaciejTrzeciak">Odnosząc się do poprawki 12., która nie została przyjęta przez komisję ochrony środowiska Wysokiej Izby, chcę powiedzieć, że jest to tylko w naszym przekonaniu i również Biura Legislacyjnego Senatu poprawka formalna. Rząd cały czas uważa, że Lasy Państwowe powinny być jak najbardziej włączone w ochronę przyrody i nie ma dla nas bliższych partnerów niż leśnicy w zarządzaniu ochroną przyrody i zarządzaniu ochroną obszarów Natura 2000.</u>
<u xml:id="u-502.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaMaciejTrzeciak">Jeśli chodzi o poprawkę 15., cały czas uważamy, iż nieszczęśliwy zapis tej poprawki może stworzyć wrażenie niewykonywania prawa w zakresie ochrony przyrody. Na czym może polegać niewykonywanie prawa? Otóż jesteśmy przekonani w sposób jednoznaczny i bardzo wyraźny: w Naturze 2000, w zarządzaniu obszarami, Lasy Państwowe muszą sprawiać wrażenie bardzo wyjątkowego partnera, bardzo blisko współpracującego ze służbami ochrony przyrody. Nie ma dla nas ważniejszego partnera niż Lasy Państwowe. Natomiast partner musi znać bardzo czytelne, jednoznaczne przepisy, jak ma wyglądać to partnerstwo, jak można wykonywać zadania w sposób określony w przepisach, żeby ochrona przyrody miała się jak najlepiej. Otóż ta poprawka stwarza pewne zręby rujnowania tej partnerskiej współpracy. Bo czemu służy zapis o tym, że plan urządzania lasu będzie planem ochrony obszaru Natura 2000 nadleśnictwa, które jest jednym z wielu nadleśnictw w jednym obszarze Natura 2000? A jaki wynika obowiązek z dyrektywy siedliskowej? W art. 4 w ust. 4 jest taki obowiązek, że należy wskazać zadania priorytetowe dotyczące siedlisk lub gatunków dla całego obszaru Natura 2000. Jeśli uwzględnimy, że nadleśnictwo jest tylko częścią, fragmentem obszaru Natura 2000 i nie wiemy, w jakim fragmencie mogą być siedliska bądź gatunki, mało tego, Lasy Państwowe zarządzają lasami państwowymi, a są również fragmenty lasów czy obszarów prywatnych, w których te siedliska czy gatunki mogą się znajdować, w związku z tym przesłanki art. 4 ust. 4 dyrektywy habitatowej w tym zapisie, bardzo ograniczonym zapisie, niewypełniającym całej idei, mogą być wyjątkowo ułomne. Ta ułomność zapisu może powodować, że wypełnienie obowiązków dyrektywowych może być niewykonalne. W związku z tym poprawka 15. w naszym przekonaniu nie wypełnia dyrektywy habitatowej, co może w sposób bardzo wydatny spowodować konsekwencje negatywne dla planów urządzania lasu i również dla wypełniania obowiązków państwa polskiego względem Natury 2000. Dlatego jesteśmy przeciwni takiemu zapisowi, dlatego tworzymy odpowiednie zręby całego ustawodawstwa dla włączenia Lasów Państwowych w nadzór nad obszarami Natura 2000. I to jest istota naszej współpracy - tworzenie systemu współpracy, wykonywania prawa, również zacieśnienia związków między ochroną przyrody, służbami a służbami Lasów Państwowych. Rząd polski jest rzecznikiem włączenia Lasów Państwowych do ochrony przyrody i to właśnie bardzo mocno musi się przejawiać w dobrym przepisie, w dobrym prawie, a poprawka 15. niestety ze względu na swoją skromność może spowodować niewykonalność tych przepisów.</u>
<u xml:id="u-502.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaMaciejTrzeciak">W naszym przekonaniu poprawki Senatu przyczynią się do tego, że przepisy ustawy o ochronie przyrody będą bardziej czytelne i jednoznacznie interpretowane. Uwzględnienie wkładu pracy Senatu - poza poprawką 15. - jest jak najbardziej pożądane. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-503">
<u xml:id="u-503.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
<u xml:id="u-503.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-503.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Do głosowania nad uchwałą Senatu przystąpimy w bloku głosowań.</u>
</div>
<div xml:id="div-504">
<u xml:id="u-504.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 26. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (druki nr 991 i 1019).</u>
</div>
<div xml:id="div-505">
<u xml:id="u-505.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">O zabranie głosu proszę sprawozdawcę komisji pana posła Jana Musiała.</u>
</div>
<div xml:id="div-506">
<u xml:id="u-506.0" who="#PoselSprawozdawcaJanMusial">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowny Panie Ministrze! Mam zaszczyt w imieniu Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa przedstawić Wysokiej Izbie dodatkowe sprawozdanie z prac komisji nad uchwałą Senatu w sprawie ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (druk nr 1019). Komisja rozpatrzyła powyższą uchwałę na posiedzeniu w dniu 30 września 2008 r. Jeszcze raz pragnę podziękować w tym miejscu Senatowi za poczynione uwagi, za pomoc i poprawki, jak również posłom pracującym w komisji i wszystkim podmiotom uczestniczącym w tych pracach. Tak jak poprzednio, większość tych poprawek ma charakter doprecyzowujący, redakcyjny, korygujący błędne odesłania, zmierzający do sformułowania przepisów zgodnie z zasadami techniki prawodawczej oraz przepisami Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-506.1" who="#PoselSprawozdawcaJanMusial">Zwrócę uwagę na poprawkę, którą komisja odrzuciła. Komisja proponuje, żeby nie przyjmować poprawki nr 36 polegającej na zastąpieniu w art. 135 ustawy wyrazów ˝wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikom˝ wyrazami ˝szczegółowych zasad ustalania oraz wysokości należności przysługujących pracownikowi˝. Komisja nie zgadza się z opinią, że dotychczasowe brzmienie zapisu musi zostać doprecyzowane poprzez zastosowanie innej terminologii. Tym samym komisja rekomenduje Wysokiej Izbie odrzucenie właśnie tej poprawki. A jeśli chodzi o inne poprawki, czyli 1.-35. oraz 37.-59., komisja rekomenduje Wysokiej Izbie ich przyjęcie. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-506.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-507">
<u xml:id="u-507.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-507.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
<u xml:id="u-507.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-507.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Krzysztof Tyszkiewicz w imieniu Platformy Obywatelskiej zabierze głos jako pierwszy.</u>
</div>
<div xml:id="div-508">
<u xml:id="u-508.0" who="#PoselKrzysztofTyszkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawię stanowisko Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska dotyczące rządowego projektu ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, z druków nr 768 i 864, uchwały Senatu w sprawie tej ustawy, przedstawionej w druku nr 991, i sprawozdania komisji o stanowisku Senatu z druku nr 1019.</u>
<u xml:id="u-508.1" who="#PoselKrzysztofTyszkiewicz">Wysoka Izbo! Oceny oddziaływania na środowisko są bardzo ważnymi instrumentami prawnymi chroniącymi środowisko naturalne. Polska wprowadziła pojęcie oceny oddziaływania na środowisko do ustawodawstwa krajowego w 2000 r., a w życie weszło to z początkiem roku 2001. Funkcjonowanie systemu zostało sprawdzone na przestrzeni ostatnich lat. Unia Europejska wprowadziła zatem nowe przepisy, których zastosowanie w polskim systemie prawnym zalecała od dłuższego czasu. Komisja Europejska domagała się od Polski implementacji nowych dyrektyw od kilku lat. Wzywała do usunięcia uchybień i dokonania pełnej i prawidłowej transpozycji dyrektyw. Trzy kluczowe dyrektywy dla reglamentacji korzystania ze środowiska w procesie inwestycyjnym to: dyrektywa o strategicznych ocenach oddziaływania na środowisko, dyrektywa o ocenach oddziaływania na środowisko, tzw. dyrektywa siedliskowa i tzw. dyrektywa ptasia.</u>
<u xml:id="u-508.2" who="#PoselKrzysztofTyszkiewicz">Projekt tzw. ustawy ocenowej pozwoli nam na szybsze i sprawniejsze, zgodne z prawem Unii Europejskiej, korzystanie z miliardów euro płynących do nas z Brukseli. Szybkie tempo procedowania nad przedmiotowym projektem było konieczne, ponieważ brak uregulowań zawartych w ustawie grozi zablokowaniem wielu inwestycji liniowych, kluczowych dla gospodarki, a także wielu inwestycji regionalnych i lokalnych.</u>
<u xml:id="u-508.3" who="#PoselKrzysztofTyszkiewicz">Nowy organ powoływany tą ustawą - generalny dyrektor ochrony środowiska i jego odpowiednicy w regionach - umożliwi przyspieszenie procesu decyzyjnego. Zamiast 300 dni procedura będzie trwała trzy razy krócej.</u>
<u xml:id="u-508.4" who="#PoselKrzysztofTyszkiewicz">Generalny dyrektor oraz dyrektorzy regionalni usprawnią proces zarządzania środowiskiem w kontekście skuteczniejszej absorpcji środków unijnych. Regionalni dyrektorzy przejmą od wojewodów zadania dotyczące ocen oddziaływania na środowisko, ochrony obszarów Natura 2000 i innych przyrodniczo cennych terenów. Będą też zajmować się zapobieganiem wyrządzaniu szkód w środowisku. Takie rozwiązania dadzą możliwość zarządzania zasobami przyrodniczymi w sposób zharmonizowany i odpowiadający lokalnym uwarunkowaniom i zagrożeniom. Dzięki ustawie również organizacje pozarządowe będą miały większy wpływ na podejmowanie decyzji. Generalny dyrektor ochrony środowiska będzie współpracował z głównym konserwatorem przyrody i Państwową Radą Ochrony Przyrody, organami samorządu terytorialnego, a także z organizacjami ekologicznymi.</u>
<u xml:id="u-508.5" who="#PoselKrzysztofTyszkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! w imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska wyrażam nadzieję, że Wysoki Sejm poprze ustawę ważną dla ochrony środowiska, gospodarki, a także dla organizacji pozarządowych. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-508.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-509">
<u xml:id="u-509.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-509.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos zabierze pan poseł Jan Szyszko w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-510">
<u xml:id="u-510.0" who="#PoselJanSzyszko">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Te dwie ustawy są ze sobą powiązane, w związku z tym moja pierwsza uwaga jest następująca.</u>
<u xml:id="u-510.1" who="#PoselJanSzyszko">Panie ministrze, powtarza się sytuacja z komisji. Pan nie rozumie art. 4, a dotyczy to właśnie siedlisk i gatunków. Zadawałem panu wtedy pytanie odnośnie do oddziaływania na obszary sąsiednie. Okazało się, że pan rzeczywiście tego nie rozumie. A równocześnie pan z premedytacją pomija art. 6 dyrektywy habitatowej, która wyraźnie mówi, że plany nie są obligatoryjne. Możemy je robić, a możemy ich również nie robić. Nie dopatrzyłem się żadnych innych ustaleń z Komisją Europejską.</u>
<u xml:id="u-510.2" who="#PoselJanSzyszko">Natomiast o ile ta ustawa pierwsza jest, powiedzmy, zła, a dotyczy, jak powiedziałem, tworzenia papieru i, prawdę powiedziawszy, dekompozycji lasów, o tyle druga jest niezwykle niebezpieczna. O ile pierwsza ma implementować teoretycznie dyrektywy - ona nadimplementuje - o tyle głównym celem drugiej jest umożliwienie absorpcji środków unijnych. Nad tą ustawą pracowałem bardzo długo i, panie ministrze, ta ustawa była gotowa rok temu i była uzgodniona z Komisją Europejską rok temu. I nic nie stało na przeszkodzie, żeby nad nią rzeczywiście dalej procedować. Została uzgodniona z Komisją Europejską już we wrześniu. Natomiast dodaliście tu element, który sprawia, że jest to ustawa o generalnym dyrektorze ochrony środowiska, o tworzeniu biurokracji - tak jak pan powiedział, że głównym celem jest zmiana mentalności Polaków - o drenażu budżetu i utrudnianiu dostępu do środków unijnych. I w związku z tym mam do pana pytanie. Czy dotarły do pana informacje o zaniepokojeniu Komisji Europejskiej, a może już pismo nawet dotarło w tej sprawie, o tym, że Komisja Europejska bardzo zaniepokojona jest właśnie nowelizacją, bo ja tak to nazywam, ustawy o udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko? Czy może pan na to odpowiedzieć?</u>
<u xml:id="u-510.3" who="#PoselJanSzyszko">Równocześnie ta ustawa również została przygotowana dosyć pospiesznie. Ten układ wtłaczania nowej biurokracji i sam fakt, że wniesiono teraz 59 poprawek, prawdę powiedziawszy, stylistyczno-formalnych, świadczy o tym, że ona była przygotowywana w niezwykłym pośpiechu. Ale przy tym pośpiechu został wkomponowany układ rzeczywiście biurokratyczny.</u>
<u xml:id="u-510.4" who="#PoselJanSzyszko">A więc prosiłbym o odpowiedź, czy pan już wie o tym albo czy może do pana to już dotarło. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-510.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-511">
<u xml:id="u-511.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-511.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos zabierze pan poseł Stanisław Wziątek z klubu Lewica.</u>
</div>
<div xml:id="div-512">
<u xml:id="u-512.0" who="#PoselStanislawWziatek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Pragnę przedstawić stanowisko klubu wobec uchwały Senatu w sprawie ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.</u>
<u xml:id="u-512.1" who="#PoselStanislawWziatek">Senat, o tym była już mowa, wprowadził do ustawy 59 poprawek. Świadczy to o tym, że szybkie tempo przygotowywania ustawy i jej procedowanie w komisjach nie służyło poprawności legislacyjnej i tworzeniu dobrego prawa. 59 poprawek, z czego prawie wszystkie zostały przyjęte, pokazuje, że jest to ustawa, która może mieć także wiele innych wad, słabości, które być może jeszcze nie zostały dostrzeżone. A więc to szybkie tempo pracy nad tak bardzo ważną sferą życia społecznego i wpływu tej ustawy na gospodarkę wydaje się być jednak za szybkie. Rozumiemy pilność, rozumiemy potrzebę dostosowania polskiego prawa do wymogów europejskich, rozumiemy także upraszczanie procedur, chociaż pewnie nie do końca jesteśmy zgodni co do tego, czy wszystkie zastosowane narzędzia w tej ustawie rzeczywiście upraszczają procedury.</u>
<u xml:id="u-512.2" who="#PoselStanislawWziatek">Wiemy o tym, że znaczna część tych poprawek to są poprawki o charakterze legislacyjnym, że to są poprawki, które odnoszą się także do błędów pisarskich i interpunkcyjnych, ale jest duża grupa poprawek, które mają charakter merytoryczny. Ponieważ panowała prawie pełna zgoda, jeśli chodzi o ich przyjęcie, nie będę ich omawiał, ale chciałbym zwrócić uwagę, że to jednak dobrze, iż Senat potrafił wyłapać te słabości. Z tymi poprawkami Senatu pan minister, rząd zgodził się.</u>
<u xml:id="u-512.3" who="#PoselStanislawWziatek">Chciałbym także zauważyć coś, co wydaje się w tej chwili być może już oczywiste, a mianowicie fakt, że pilność wdrożenia ustawy w życie będzie wywoływała, panie ministrze, naszym zdaniem ogromne problemy - problemy logistyczne związane z przygotowaniem całego oprzyrządowania dla nowych instytucji, problemy związane z zatrudnieniem wielu pracowników, przejęciem tych pracowników z różnych instytucji, ministerstwa, urzędów wojewódzkich, parków krajobrazowych i narodowych itd., ale także chodzi o kwestie dotyczące dalszych konsultacji z samorządem.</u>
<u xml:id="u-512.4" who="#PoselStanislawWziatek">Z przykrością muszę powiedzieć, że wiele samorządów - i mówię o tym nie jako o problemie politycznym, tylko z troską merytoryczną - nawet nie wie, panie ministrze, że my zmieniamy tę ustawę. A więc to świadczy o tym, że trzeba jeszcze do nich dotrzeć.</u>
<u xml:id="u-512.5" who="#PoselStanislawWziatek">My przyjęliśmy, poparliśmy tę ustawę i poprzemy wszystkie poprawki zgodnie z rekomendacją komisji, ale jest to kredyt zaufania z wiarą, że pan minister sobie poradzi, bo mamy świadomość potrzeby, ale widzimy jeszcze słabości. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-512.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-513">
<u xml:id="u-513.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-513.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">W imieniu Polskiego Stronnictwa Ludowego głos zabierze pan poseł Adam Krzyśków.</u>
</div>
<div xml:id="div-514">
<u xml:id="u-514.0" who="#PoselAdamKrzyskow">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam przyjemność zaprezentować stanowisko klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego w sprawie uchwały Senatu dotyczącej ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie.</u>
<u xml:id="u-514.1" who="#PoselAdamKrzyskow">Ja myślę, że wszyscy jesteśmy zgodni co do tego, że procedowana ustawa ma pomóc nam wszystkim, pomóc nam wszystkim zrozumieć zawiłości związane z wymaganiami Prawa ochrony środowiska, z przyspieszeniem realizacji inwestycji tak oczekiwanych i tak deklarowanych, że to przyspieszenie nastąpi. Oczywiście można w tym zakresie różnić się w sposobie filozofii i podejścia, czy będziemy dyskutować z Unią z pozycji partnerskiej, jako partnerzy, czy też, jak to mówią, z uklęku.</u>
<u xml:id="u-514.2" who="#PoselAdamKrzyskow">Myślę, że będę wyrazicielem, będę kontynuował myśl pana posła Wziątka w trosce o sprawność tego systemu. To, że Senat umieścił tyle tych poprawek i zgodziliśmy się z nimi, to nie ulega wątpliwości, ale te wyzwania dopiero są przed panem ministrem i ministerstwem.</u>
<u xml:id="u-514.3" who="#PoselAdamKrzyskow">W tej chwili docierają do nas liczne sygnały, głosy zaniepokojonych pracowników ochrony przyrody, szczególnie pracowników parków krajobrazowych, którzy są podzieleni na tych, którzy będą zakwalifikowani do dyrekcji ochrony środowiska, i na tych, którzy prawdopodobnie przejdą do marszałka. Jeżeli jest jeszcze czas, należy tę sprawę naprawić. Wszyscy pracownicy parków krajobrazowych powinni znaleźć się w nowych jednostkach służących ochronie przyrody. Myślę, że w procedowanej ustawie kompetencyjnej trzeba to poprawić.</u>
<u xml:id="u-514.4" who="#PoselAdamKrzyskow">Jako klub będziemy głosować za przyjęciem poprawek Senatu zgodnie z rekomendacją komisji. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-514.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-515">
<u xml:id="u-515.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-515.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Koła nie zgłosiły się do wypowiedzi.</u>
<u xml:id="u-515.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">W związku z tym przechodzimy do pytań.</u>
<u xml:id="u-515.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Jest trzech pytających.</u>
<u xml:id="u-515.4" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Jeszcze poseł Wontor?</u>
<u xml:id="u-515.5" who="#PoselTomaszGarbowski">(Tak, poseł Wontor chce się zapisać.)</u>
<u xml:id="u-515.6" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
<u xml:id="u-515.7" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Czy ktoś jeszcze chciałby się dopisać?</u>
<u xml:id="u-515.8" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Nie ma nikogo chętnego. Zamykam listę.</u>
<u xml:id="u-515.9" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Na zadanie pytania - 1 min.</u>
<u xml:id="u-515.10" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Jako pierwszy głos ma pan poseł Jerzy Gosiewski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
<u xml:id="u-515.11" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-516">
<u xml:id="u-516.0" who="#PoselJerzyGosiewski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-516.1" who="#PoselJerzyGosiewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Projekt ustawy, do której Senat zgłosił aż 59 poprawek, pierwotnie był odmienny od ustawy uchwalonej w trakcie procedowania. Wprowadzono do niej już przeszło 100 poprawek z ponad 200 zgłoszonych. Pierwotnie został przedstawiony tak ułomny projekt, ponieważ oprócz części koniecznych zmian wprowadzono szereg zbędnych przepisów. Przewiduje się nowe organy w zakresie ochrony środowiska, zamiast wykorzystać np. istniejące odpowiednie wydziały w urzędach marszałkowskich lub wojewódzkich.</u>
<u xml:id="u-516.2" who="#PoselJerzyGosiewski">Pytanie moje natomiast dotyczy poprawki 27., w której Senat uznał za konieczne przeprowadzenie oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko również w sytuacjach, kiedy organ właściwy do wydania decyzji stwierdzi, że we wniosku o wydanie decyzji zostały dokonane zmiany w stosunku do wymagań określonych w decyzji środowiskowej. Panie ministrze, czy to rozwiązanie w praktyce jest wykonalne?</u>
<u xml:id="u-516.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-516.4" who="#PoselJerzyGosiewski"> Czy przy niewielkich zmianach we wniosku nie lepiej byłoby nakazać sporządzenie nowego wniosku lub poprawić istniejący, a nie nakazywać wykonywanie kolejnych ocen oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko? Kto za to będzie płacił? Czy i kiedy przy takich ograniczeniach będzie możliwe wykorzystanie środków Unii Europejskiej? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-517">
<u xml:id="u-517.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dobrze.</u>
<u xml:id="u-517.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Krzysztof Tyszkiewicz, Platforma Obywatelska.</u>
<u xml:id="u-517.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę uprzejmie.</u>
</div>
<div xml:id="div-518">
<u xml:id="u-518.0" who="#PoselKrzysztofTyszkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym zadać pytanie, czy to prawda, że w związku z licznymi pytaniami posłów o konsultacje z organizacjami pozarządowymi i szybkie tempo procedowania, po pierwsze, w pracach podkomisji uczestniczyli przedstawiciele organizacji pozarządowych. Po drugie, czy to prawda, że spośród uwag, które zostały zgłoszone przez organizacje pozarządowe, wiele zostało uwzględnionych w projekcie po akceptacji strony rządowej? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-519">
<u xml:id="u-519.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-519.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">O to chodzi.</u>
<u xml:id="u-519.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Łukasz Tusk, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-520">
<u xml:id="u-520.0" who="#PoselLukaszTusk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do pana ministra. Panie ministrze, proszę powiedzieć, w jakim stopniu te zmiany, które wprowadziliśmy w ustawie, spowodują przyspieszenie wydawania zezwoleń. Czy powołanie generalnego dyrektora ochrony środowiska nie spowoduje braków kadrowych w innych instytucjach? Wiem, że przejmujemy pracowników m.in. wojewodów, ale czy nie zabierzemy też jakichś z prywatnych instytucji? Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-520.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-521">
<u xml:id="u-521.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-521.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">A teraz głos ma przedstawiciel Lewicy, poseł Bogusław Wontor.</u>
</div>
<div xml:id="div-522">
<u xml:id="u-522.0" who="#PoselBoguslawWontor">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Mam pytanie. Mocą tej ustawy powołujemy nową instytucję. Mój poprzednik tutaj już mówił na temat pracowników i zadał pytanie dotyczące tego, że niektórzy będą przechodzili z istniejących dzisiaj w terenie instytucji czy urzędów wojewódzkich. Mam pytanie, czy macie państwo już odnośnie do tego przygotowany pewien plan. Czy ci pracownicy, którzy przejdą do tej nowej instytucji, już o tym wiedzą? Czy zostały dla nich przygotowane warunki lokalowe? To jest też istotne i ważne, żeby to dobrze funkcjonowało na szczeblu centralnym, jak również na szczeblach wojewódzkich. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-522.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-523">
<u xml:id="u-523.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo za troskę opozycji o struktury rządowe.</u>
<u xml:id="u-523.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
<u xml:id="u-523.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">W związku z tym głos zabierze podsekretarz stanu w Ministerstwie Środowiska pan Maciej Trzeciak.</u>
</div>
<div xml:id="div-524">
<u xml:id="u-524.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaMaciejTrzeciak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odnosząc się do pytań, chciałbym jednoznacznie stwierdzić, iż cały czas mimo pracy legislacyjnej, mimo pracy nad doskonaleniem prawa Ministerstwo Środowiska podejmuje prace, aby również działania mające na celu organizację nowej instytucji osiągnęły jak najwyższy stopień zaawansowania. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska i regionalne dyrekcje ochrony środowiska wymagają oczywiście wysiłku i ten wysiłek jest wkładany zarówno na poziomie centralnym, jak i regionalnym. We wszystkich urzędach wojewódzkich powołani są przez wojewodów pełnomocnicy wojewódzcy oraz pełnomocnik ministra środowiska do tworzenia tej instytucji. Pełnomocnicy wraz z instytucjami, które będą wchodziły w skład regionalnych i generalnych dyrekcji, podejmują również działania mające na celu tworzenie list pracowników, list mienia ruchomego, nieruchomego, ale również wszystkich podstaw prawnych funkcjonowania instytucji.</u>
<u xml:id="u-524.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaMaciejTrzeciak">Mogę powiedzieć i zapewnić Wysoka Izbę, że już dzisiaj jest przygotowanych wiele dokumentów: statuty, regulaminy, listy pracowników. Są też powołane struktury, które będą to na bieżąco nadzorować. Również Senat dopomógł w pełnej organizacji. Niektóre z poprawek stworzyły nowe możliwości. Jeśli jutro będą pozytywnie przegłosowane, spowodują, że nastąpi pewne przyspieszenie, jeśli chodzi o terminy. Z dniem ogłoszenia będzie można już podjąć kroki w celu organizacji tej instytucji. Jeśli chodzi o kwestie organizacyjne, nad którymi dzisiaj toczy się debata, to mogę jednoznacznie zapewnić, iż traktujemy je bardzo poważnie i naprawdę staramy się, aby każdy dzień nie przynosił strat przy tworzeniu dobrych podstaw organizacyjnych.</u>
<u xml:id="u-524.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaMaciejTrzeciak">Jeśli chodzi o kwestie pracy w komisji i pytanie pana posła, to mogę odpowiedzieć, że wiele poprawek, które zgłoszono, to były również propozycje organizacji ekologicznych, które uczestniczyły w pracach senackiej Komisji Rolnictwa i Ochrony Środowiska. Myślę, że należy tu wyrazić wielkie podziękowania. Szanujemy poprawki, które mają na celu lepszą czytelność i lepszy odbiór prawa, które tworzymy.</u>
<u xml:id="u-524.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaMaciejTrzeciak">Poprawki, które zostały wdrożone, generalnie mają charakter redakcyjny bądź formalny. Nie chcę tu przytaczać przykładów. Klika poprawek Biura Legislacyjnego Sejmu zmieniło później Biuro Legislacyjne Senatu. Myślę, że to jest właściwe budowanie prawa. Wzajemne doskonalenie prawa i zapisów formalnych jest dobrym działaniem.</u>
<u xml:id="u-524.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaMaciejTrzeciak">Jeśli chodzi o poprawkę 27., to muszę powiedzieć, że bardzo dobrze wpisuje się ona w naszą filozofię tworzeniu nowego prawa. Otóż ta poprawka ma na celu przede wszystkim uproszczenie pewnych postępowań. Mówiąc skrótowo, jeśli w pierwszym etapie postępowania z udziałem społeczeństwa następują istotne zmiany w przedsięwzięciu, to poprawka 27. będzie umożliwiała to, że organ przy drugim etapie postępowania nie będzie musiał wracać do pierwszego etapu, tylko na etapie drugim odpowiednio sformułowane warunki pozwolenia na budowę spowodują, że te zmiany w przedsięwzięciu zostaną uwzględnione, czyli to jest ewidentne skrócenie postępowania.</u>
<u xml:id="u-524.5" who="#PoselJerzyGosiewski">(Nie prosiłem o ocenę tego, pan mnie źle zrozumiał.)</u>
<u xml:id="u-524.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaMaciejTrzeciak">Czyli jeśli nastąpi istotna zmiana po pierwszym etapie, to dzięki tej poprawce nie wracamy do początku, tylko konsumujemy ją w drugim etapie, przy pozwoleniu na budowę. Jak słusznie pan poseł zauważył, jest to jedna z niewielu poprawek, które miały jakiś istotny wpływ, natomiast większość z nich miała tylko charakter redakcyjny.</u>
<u xml:id="u-524.7" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaMaciejTrzeciak">Chciałbym się również odnieść do głosu pana ministra, pana profesora, pana posła. Muszę to powiedzieć z wielkim kłopotem, ponieważ cenię i szanuję pana dorobek i wielkie zaangażowanie w ochronę środowiska. Nie chciałbym, żebyśmy polemizowali w kategoriach wzajemnych oskarżeń. Nie traktuję pewnych pytań i wątpliwości w kategorii niewiedzy lub w jakichś innych kategoriach. Art. 6 mówi zupełnie o czymś innym. Wspomina o tym, że plany nie są obowiązkowe. Jednak art. 4 dyrektywy siedliskowej mówi, że należy wskazać zadania priorytetowe dla gatunków i siedlisk. Jest to obowiązek każdego kraju członkowskiego. Jeśli chodzi o poprawkę 14., to mówiłem, że wydaje nam się, że art. 4 dyrektywy siedliskowej, nie ze względu na idee czy filozofię, tylko ze względu na bardzo skąpy zapis tej poprawki, może spowodować brak możliwości wykonywania zadań, bo jakże można wykonać wskazanie zadań priorytetowych w odniesieniu do ochrony siedliska gatunku w przypadku nadleśnictwa, które obejmuje tylko Lasy Państwowe, które może być tylko drobnym fragmentem całego obszaru Natura 2000, czyli całego obszaru siedliska bądź gatunku. To nie będzie wskazanie zadań priorytetowych dla tego obszaru Natura 2000. To może być kłopot ze względu na niemożność wykonywania tego skąpego zapisu.</u>
<u xml:id="u-524.8" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaMaciejTrzeciak">Chciałbym również powiedzieć jednoznacznie, że możemy przytoczyć opinię Komisji Europejskiej na temat tej ustawy. Komisja Europejska wskazuje, że jest to przełom w postrzeganiu prawa unijnego i porządne, poprawne formułowanie zapisów. Nie jest to opieranie się na tłumaczach, nie jest to literalne tłumaczenie dyrektyw, tylko umiejętne dostosowanie prawa unijnego do naszych specyficznych warunków, naszego systemu, ale jest to także tworzenie systemu. To jest ten przełom. Tworzymy od początku system służb ochrony przyrody, administracyjny, czego do tej pory nie było. Do tej pory była filozofia dokładania kompetencji wielu organom, przez to tworzenie administracyjnego, a nie przyrodniczego, gąszczu, dżungli kompetencji. I my w tej ustawie mówimy ˝nie˝ dla dżungli kompetencji. My mówimy: porządek, przejrzystość i racjonalność. Myślę, że ta filozofia i to myślenie spowoduje, że ta nowa organizacja naprawdę przyniesie korzyści każdemu beneficjentowi środków unijnych, każdemu przedsiębiorcy, bo oni są ważni w tym wielkim polskim wyzwaniu, jakim jest konsumpcja 68 mld euro pomocy unijnej w latach 2007-2013, a że Polska ma piękny skarb przyrodniczy i ten skarb przyrodniczy musi być uwzględniany w konsumpcji środków unijnych, to temu ma służyć ta ustawa. I ona w pełni to realizuje. Bardzo dziękuję.</u>
<u xml:id="u-524.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-525">
<u xml:id="u-525.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-525.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">W trybie sprostowania widzę zmierzającego pana posła Jana Szyszkę, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-526">
<u xml:id="u-526.0" who="#PoselJanSzyszko">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rzeczywiście prawda, że to są zadania dla siedlisk i gatunków, tylko, panie ministrze: Dlaczego nie chcecie wykonać obowiązkowego monitoringu i inwentaryzacji gatunków i siedlisk? Znaczy to, że są one niepotrzebne i dlatego był nasz spór. Jak można coś robić, skoro nie wiemy, co jest i gdzie jest?</u>
<u xml:id="u-526.1" who="#PoselJanSzyszko">Natomiast rzeczywiście myślę, że to jest przełom, przełom w Polsce. I skoro pan minister daje przykład Unii Europejskiej, mówiąc o stanie zasobów przyrodniczych, to rzeczywiście jest to przełom zmierzający w kierunku tego, abyśmy pod względem tego stanu zrównali się z Unią Europejską i z tamtymi państwami. Tak, idziemy w tamtym kierunku, czyli kompletnej degradacji zasobów środowiskowych. To będzie ten wielki przełom. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-527">
<u xml:id="u-527.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Gosiewski chciałby coś sprostować?</u>
</div>
<div xml:id="div-528">
<u xml:id="u-528.0" who="#PoselJerzyGosiewski">Tak. Źle zrozumiano moje pytanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-529">
<u xml:id="u-529.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Źle zrozumiano?</u>
</div>
<div xml:id="div-530">
<u xml:id="u-530.0" who="#PoselJerzyGosiewski">Tak.</u>
</div>
<div xml:id="div-531">
<u xml:id="u-531.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Ale pytanie można źle zrozumieć.</u>
<u xml:id="u-531.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
<u xml:id="u-531.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski"> Gorzej byłoby, gdyby źle zrozumiano pańską wypowiedź.</u>
</div>
<div xml:id="div-532">
<u xml:id="u-532.0" who="#PoselJerzyGosiewski">Panie marszałku, wyjaśnię, pozwoli pan.</u>
</div>
<div xml:id="div-533">
<u xml:id="u-533.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Co tam źle zrozumiano? Proszę bardzo, niech pan próbuje, ale krótko.</u>
</div>
<div xml:id="div-534">
<u xml:id="u-534.0" who="#PoselJerzyGosiewski">Moje pytanie dotyczyło poprawki 27., tylko w tej sprawie chcę zabrać głos. Nie wiem, czy pan mnie źle zrozumiał, czy pan źle zrozumiał poprawkę, ponieważ z tej poprawki wynika, że jeżeli będzie jakakolwiek zmiana we wniosku, to organ może nakazać wykonywanie kolejno oceny oddziaływania na środowisko, a nie o to chyba chodziło. Z tej poprawki wynika, że to jest możliwe.</u>
<u xml:id="u-534.1" who="#PoselHenrykMilcarz">(I od tego trzeba było zacząć.)</u>
<u xml:id="u-534.2" who="#PoselJerzyGosiewski">A ja życzę panu ministrowi powodzenia. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-534.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-535">
<u xml:id="u-535.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-535.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę państwa, lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana. Polemiki i sprostowania też.</u>
<u xml:id="u-535.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-535.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Do głosowania nad uchwałą Senatu przystąpimy w bloku głosowań.</u>
<u xml:id="u-535.4" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">A teraz zajmiemy się kulturą fizyczną i to już będzie bliżej końca.</u>
</div>
<div xml:id="div-536">
<u xml:id="u-536.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 27. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Kultury Fizycznej i Sportu o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o kulturze fizycznej (druki nr 996 i 1043).</u>
</div>
<div xml:id="div-537">
<u xml:id="u-537.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos zabierze sprawozdawca komisji poseł Bogusław Wontor, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-538">
<u xml:id="u-538.0" who="#PoselSprawozdawcaBoguslawWontor">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Mam zaszczyt w imieniu Komisji Kultury Fizycznej i Sportu przedstawić sprawozdanie Komisji Kultury Fizycznej i Sportu (druk nr 1043) o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o kulturze fizycznej (druk nr 996).</u>
<u xml:id="u-538.1" who="#PoselSprawozdawcaBoguslawWontor">Senat proponuje przyjąć cztery poprawki, które były rozpatrywane na posiedzeniu komisji. Dwie poprawki, poprawki 1. i 3., mają charakter merytoryczny, poprawki 2. i 4. mają charakter porządkujący.</u>
<u xml:id="u-538.2" who="#PoselSprawozdawcaBoguslawWontor">W imieniu Komisji Kultury Fizycznej i Sportu rekomenduję Wysokiej Izbie przyjęcie tych poprawek. Chcę też poinformować, że na posiedzeniu komisji wszystkie cztery poprawki zostały przyjęte jednogłośnie.</u>
<u xml:id="u-538.3" who="#PoselSprawozdawcaBoguslawWontor">Idea poprawek przedstawionych przez Senat jest tożsama z przedłożeniem grupy posłów SLD i ze sprawozdaniem podkomisji, która pracowała nad nowelizacją ustawy o kulturze fizycznej. Dzięki przyjęciu tych poprawek nie będziemy dzielili sportowców niepełnosprawnych na lepszych i gorszych, czyli tych, którzy otrzymują świadczenia pieniężne, i tych, którzy nie otrzymują świadczeń pieniężnych.</u>
<u xml:id="u-538.4" who="#PoselSprawozdawcaBoguslawWontor">Chciałbym również poinformować, nie będę rozwodzić się, bo w trakcie drugiego czytania prowadziliśmy debatę na ten temat, Wysoką Izbę, patrząc z finansowego punktu widzenia, że zbiór osób, których te poprawki będą dotyczyły, jest zamknięty i środki finansowe w związku z tym też będą wygasać. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-539">
<u xml:id="u-539.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-539.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
<u xml:id="u-539.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-539.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">W imieniu Platformy Obywatelskiej głos zabierze pan poseł Wojciech Ziemniak, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-540">
<u xml:id="u-540.0" who="#PoselWojciechZiemniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Przypadł mi zaszczyt przedstawienia stanowiska Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska dotyczącego poprawek Senatu.</u>
<u xml:id="u-540.1" who="#PoselWojciechZiemniak">Na posiedzeniu w dniu 25 września 2008 r. Senat rozpatrzył ustawę o zmianie ustawy o kulturze fizycznej i uchwalił do niej cztery poprawki, zgłoszone przez senatora Wacha z klubu Platforma Obywatelska. W poprawce nr 1 w art. 1 w lit. a w ust. 1a w pkt 1 skreśla się wyrazy: pod warunkiem że w danej konkurencji startowały co najmniej cztery zespoły albo sześciu zawodników reprezentujących co najmniej cztery kraje, a w poprawce 3. w art. 1 w lit. b w pkt 1a skreśla się wyrazy: pod warunkiem że w danej konkurencji startowały co najmniej cztery zespoły albo sześciu zawodników reprezentujących co najmniej cztery kraje.</u>
<u xml:id="u-540.2" who="#PoselWojciechZiemniak">Senat uznał za konieczne poszerzenie katalogu osób uprawnionych do świadczenia pieniężnego za zdobycie medalu na zawodach sportowych rangi igrzysk paraolimpijskich, odbywających się przed 1992 r., i na zawodach sportowych rangi igrzysk głuchych, odbywających się przed 2001 r. W ocenie Senatu prawo do świadczenia powinno przysługiwać wszystkim medalistom tych zawodów, bez względu na liczbę zawodników lub zespołów startujących w danej konkurencji.</u>
<u xml:id="u-540.3" who="#PoselWojciechZiemniak">Pozostałe poprawki, nr 2 i 4, mają charakter porządkujący oraz mają na celu ujednolicenie terminologii ustawy.</u>
<u xml:id="u-540.4" who="#PoselWojciechZiemniak">Po rozpatrzeniu poprawek wprowadzonych przez Senat Rzeczypospolitej Polskiej Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska zajął stanowisko, że wszystkie poprawki należy przyjąć.</u>
<u xml:id="u-540.5" who="#PoselTomaszGarbowski">(A dlaczego nie przyjął?)</u>
<u xml:id="u-540.6" who="#PoselWojciechZiemniak">W ten sposób zakończymy proces legislacyjny przyznawania świadczeń pieniężnych wszystkim medalistom zawodów paraolimpijskich oraz igrzysk głuchych. Przyznanie tych świadczeń zadośćuczyni wysiłkowi sportowców, którzy reprezentowali Polskę i zdobyli medale na zawodach rangi igrzysk paraolimpijskich, począwszy od 1972 r., oraz zawodach rangi igrzysk głuchych, odbywających się przed rokiem 2001.</u>
<u xml:id="u-540.7" who="#PoselWojciechZiemniak">W imieniu klubu PO wnoszę o przyjęcie tych poprawek. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-540.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-540.9" who="#PoselJadwigaWisniewska">(Dobrze.)</u>
</div>
<div xml:id="div-541">
<u xml:id="u-541.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-541.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Zbigniew Babalski reprezentuje Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-542">
<u xml:id="u-542.0" who="#PoselZbigniewBabalski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-542.1" who="#PoselZbigniewBabalski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Senat w swojej mądrości i zadumie uchwalił poprawki, które przedstawiłem w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość na plenarnym posiedzeniu Sejmu podczas drugiego czytania. Podczas głosowania nad zgłoszonymi przez klub Prawo i Sprawiedliwość poprawkami posłom Platformy Obywatelskiej i PSL zabrakło niestety wrażliwości i poczucia sprawiedliwości społecznej. Ale pragnę podkreślić, że na posiedzeniu Komisji Kultury Fizycznej i Sportu w dniu 1 października bez zbędnej dyskusji przyjęliśmy poprawki zgłoszone przez Senat.</u>
<u xml:id="u-542.2" who="#PoselZbigniewBabalski">Mam głęboką wiarę, że Wysoka Izba również przyjmie poprawki Senatu, a tym samym wykaże się wrażliwością i poczuciem sprawiedliwości społecznej, co da satysfakcję wszystkim niepełnosprawnym sportowcom.</u>
<u xml:id="u-542.3" who="#PoselZbigniewBabalski">Panie Marszałku! Informuję, że Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość będzie głosował za przyjęciem poprawek uchwalonych przez Senat. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-542.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-543">
<u xml:id="u-543.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo za wystąpienie w stylu: meldunek.</u>
<u xml:id="u-543.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Tomasz Garbowski w imieniu klubu Lewica zachowa się podobnie...</u>
</div>
<div xml:id="div-544">
<u xml:id="u-544.0" who="#PoselTomaszGarbowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-544.1" who="#PoselTomaszGarbowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie i Panowie Posłowie! W imieniu Klubu Poselskiego Lewica pragnę przedstawić stanowisko wobec uchwały Senatu z dnia 25 września w sprawie ustawy o zmianie ustawy o kulturze fizycznej.</u>
<u xml:id="u-544.2" who="#PoselTomaszGarbowski">Pragnę przypomnieć Wysokiej Izbie, panu ministrowi, panu marszałkowi, że projekt poselski, którego dotyczy uchwała Senatu, nad którą dzisiaj dyskutujemy, wynika z projektu złożonego przez Klub Poselski Lewicy, który wpłynął 6 grudnia 2007 r. To Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej, w poprzedniej kadencji, a obecnie Klub Poselski Lewicy poruszały ten problem. Na szczęście dzisiaj, po tylu miesiącach, dochodzimy do finału.</u>
<u xml:id="u-544.3" who="#PoselTomaszGarbowski">Pragnę także przypomnieć posłowi Wojciechowi, który występował przed mną jako przedstawiciel Platformy Obywatelskiej, że w dniu 5 września, czyli prawie miesiąc temu, Platforma Obywatelska razem z Polskim Stronnictwem Ludowym głosowała przeciw poprawkom, które dzisiaj będziemy rozpatrywać. Na szczęście po miesiącu zmieniliście państwo zdanie i dzisiaj czy jutro będziemy głosować nad poprawkami przyjętymi przez Senat. Lepiej późno niż wcale. Wszyscy jesteśmy zadowoleni. Rzetelnie wypełniliśmy obowiązek i jutro będziemy głosować za poprawkami Senatu.</u>
<u xml:id="u-544.4" who="#PoselTomaszGarbowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę poinformować szanownych państwa, że Sojusz Lewicy Demokratycznej, Klub Poselski Lewica będzie głosował za przyjęciem wszystkich poprawek. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-544.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-545">
<u xml:id="u-545.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-545.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">W imieniu Polskiego Stronnictwa Ludowego głos zabierze pan poseł Aleksander Sopliński.</u>
<u xml:id="u-545.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Nie ma pana posła.</u>
<u xml:id="u-545.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">To niedobrze. Będziemy ustalać powody.</u>
<u xml:id="u-545.4" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">W imieniu kół nikt nie chce przemawiać. A może ktoś chciałby zabrać głos? Nie, nie ma zgłoszeń.</u>
<u xml:id="u-545.5" who="#PoselJadwigaWisniewska">(A w imieniu kółka?)</u>
<u xml:id="u-545.6" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dzisiaj koła jakoś nie pracują z nami.</u>
<u xml:id="u-545.7" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski pragnie zadać pytanie.</u>
<u xml:id="u-545.8" who="#PoselTadeuszTomaszewski">(Tak.)</u>
<u xml:id="u-545.9" who="#GlosZSali">(Nie, nie. )</u>
<u xml:id="u-545.10" who="#GlosZSali">(A dlaczego nie?)</u>
<u xml:id="u-545.11" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Czas na zadanie pytania - 1 minuta.</u>
</div>
<div xml:id="div-546">
<u xml:id="u-546.0" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chcę zadać pytanie w imieniu własnym, nie reprezentuję koła. Pytanie chciałbym zadać panu ministrowi, bo oczekuje tu przez dłuższy czas, więc będzie miał okazję również udzielić odpowiedzi.</u>
<u xml:id="u-546.1" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Po pierwsze, z zadowoleniem przyjmuję zmianę stanowiska klubu Platformy Obywatelskiej, bo przecież bez rządzącego klubu nie można by było przyjąć tych poprawek. A jakie jest stanowisko rządu? Do tej pory było negatywne, w związku z tym chcę zapytać o stanowisko rządu w sprawie tych poprawek.</u>
<u xml:id="u-546.2" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Po drugie, jaka będzie łączna liczba osób uprawnionych do tych świadczeń i jakie będą skutki dla budżetu w przyszłym roku, jeśli chodzi o wydatki z części 25: Kultura fizyczna i sport?</u>
<u xml:id="u-546.3" who="#PoselTadeuszTomaszewski">I na zakończenie chcę zapytać posła sprawozdawcę o dwie kwestie. Po pierwsze, czy uchwalony ewentualnie projekt z poprawkami wniesionymi przez Senat będzie projektem, który wniósł klub w całości? I druga kwestia. Czy projekt spełnia również oczekiwania i zawiera rozwiązania wielokrotnie sugerowane, wnoszone przez rzecznika praw obywatelskich? Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-546.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-547">
<u xml:id="u-547.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-547.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
<u xml:id="u-547.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">O zabranie głosu proszę sekretarza stanu w Ministerstwie Sportu i Turystyki pana Zbigniewa Pacelta.</u>
</div>
<div xml:id="div-548">
<u xml:id="u-548.0" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSportuITurystykiZbigniewPacelt">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Bardzo serdecznie dziękuję panu Tomaszewskiemu, że pozwolił mi tutaj zabrać głos w dwóch sprawach. Otóż nie było komunikatu, że rząd zmienia swoje stanowisko wobec poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o kulturze fizycznej. To stanowisko rząd podtrzymuje. Chciałbym jeszcze dodać, że...</u>
<u xml:id="u-548.1" who="#PoselTadeuszTomaszewski">(Jakie, jakie?)</u>
<u xml:id="u-548.2" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSportuITurystykiZbigniewPacelt">Negatywne. Podtrzymuję, że nie było komunikatu, że było pozytywne, więc nie było komunikatu, że zmienia swoje stanowisko.</u>
<u xml:id="u-548.3" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSportuITurystykiZbigniewPacelt">Natomiast chciałbym, żebyśmy mieli pełną świadomość, że koszty zrealizowania poselskiego projektu w roku następnym obliczamy na 6,5 mln zł. Gdy wprowadzamy, przyjmujemy. Gdyby Sejm przyjął senackie poprawki, to dodalibyśmy kolejne 600 tys., czyli razem koszty, jakie trzeba by ponieść w związku ze zmianą tej ustawy, wyniosłyby 7100 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-548.4" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSportuITurystykiZbigniewPacelt">Chciałbym jeszcze dodać i poinformować tu obecnych, że dzisiaj Ministerstwo Sportu i Turystyki na różnego rodzaju świadczenia przeznacza, panie pośle, ok. 14% swojego budżetu. Chodzi o świadczenia dla olimpijczyków, już przyznawane świadczenia dla paraolimpijczyków, świadczenia dla zawodników, którzy w zawodach przyjaźni uzyskali medale, stypendia, kontrakty, nagrody za mistrzostwa świata, Europy, igrzyska olimpijskie dla sportowców niepełnosprawnych i tych pełnosprawnych. To jest 14% całego budżetu, jeśli dodamy 7 mln, to będzie kolejne 3%. Czyli jeżeli dalej pójdziemy tą drogą, to zmniejszymy środki na szkolenie młodzieży. Bo powstaje problem, co będzie, jeżeli zostanie również złożony poselski projekt ustawy o świadczeniach dla mistrzów świata, mistrzów Europy. Dzisiaj mamy wielu wybitnych sportowców, o których się nie mówi, jak chociażby Józef Łuszczek, mistrz świata. No, dzisiaj nie ma tych świadczeń. Czy kiedy zwiększamy środki na różnego rodzaju świadczenia, to mamy tego świadomość? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-549">
<u xml:id="u-549.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
<u xml:id="u-549.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Zamykam dyskusję, chyba że pan poseł Bogusław Wontor pragnie zabrać głos jako sprawozdawca.</u>
<u xml:id="u-549.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-550">
<u xml:id="u-550.0" who="#PoselBoguslawWontor">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Odpowiadając najpierw na pytania pana posła Tomaszewskiego, chciałbym powiedzieć, że idea - jeżeli przyjmiemy te poprawki - projektu ustawy proponowanego przez Klub Poselski Lewicy będzie tożsama z przedłożeniem, tak jak wspomniałem, z pracy podkomisji. I chciałbym też powiedzieć, że przyjęcie tych poprawek, praktycznie biorąc, będzie wiązało się z wycofaniem przez rzecznika praw obywatelskich z Trybunału Konstytucyjnego wniosku o stwierdzenie niekonstytucyjności dotychczasowych zapisów.</u>
<u xml:id="u-550.1" who="#PoselBoguslawWontor">I jeszcze jedno zdanie na temat tego, co między innymi mówił pan minister. Chciałbym powiedzieć, że tymi poprawkami nie wprowadzamy nowej idei, jakichś dodatkowych świadczeń czy czegokolwiek, tylko przeciwdziałamy niesprawiedliwości społecznej polegającej na zróżnicowaniu wyrażającym się w tym, że jedni niepełnosprawni otrzymują świadczenia, a drudzy niepełnosprawni nie otrzymują. To, że powinni otrzymywać, trzeba było zauważyć parę lat wcześniej, kiedy była podejmowana decyzja w tej sprawie. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-550.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-551">
<u xml:id="u-551.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo za kontrowersyjną dyskusję, którą zamykam.</u>
<u xml:id="u-551.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Do głosowania nad uchwałą Senatu przystąpimy w bloku głosowań.</u>
<u xml:id="u-551.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
<u xml:id="u-551.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę państwa, szczęśliwie na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów porządku dziennego zaplanowanych na dzień 2 października br.</u>
<u xml:id="u-551.4" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Zgłosili się jednak posłowie w celu wygłoszenia oświadczeń. Ciekawe, czy będą wszyscy.</u>
<u xml:id="u-551.5" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Czy ktoś jeszcze chciałby się zapisać do głosu?</u>
<u xml:id="u-551.6" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Jest 11 osób.</u>
<u xml:id="u-551.7" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Nikt nowy się nie zapisuje.</u>
<u xml:id="u-551.8" who="#PoselJozefRojek">(Dobra wiadomość.)</u>
<u xml:id="u-551.9" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Ale nie wszyscy są. To może być dobra okoliczność.</u>
<u xml:id="u-551.10" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">W związku z tym zaczniemy może nietypowo.</u>
<u xml:id="u-551.11" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Jako pierwsza głos zabierze pani poseł Jadwiga Wiśniewska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-552">
<u xml:id="u-552.0" who="#PoselJadwigaWisniewska">Czuje się wyróżniona.</u>
<u xml:id="u-552.1" who="#PoselJadwigaWisniewska">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę wygłosić oświadczenie w sprawie gwałtownie wzrastającej liczby osób chorych na cukrzycę. Cukrzyca to przewlekła, nieuleczalna choroba metaboliczna, której podstawowym objawem jest podwyższony poziom cukru glukozy we krwi. Zbyt późne rozpoznanie cukrzycy oraz jej nieskuteczne leczenie powoduje bardzo groźne powikłania.</u>
<u xml:id="u-552.2" who="#PoselJadwigaWisniewska">Obecnie na cukrzycę cierpi w Polsce około 2 mln osób. Przewiduje się, że za 10 lat będzie ich od 4 do 5 mln. W krajach starej Unii cukrzycę wykrywa się najpóźniej w ciągu 3-5 lat od zachorowania. W Polsce, niestety, ten czas wynosi od 7 do 8 lat. Tak ogromna skala zachorowań związana jest z utrudnionym dostępem chorych do nowoczesnych leków, które nie są refundowane, ograniczonym dostępem do lekarzy - limity przyjęć związane są z kontraktami NFZ - niestety zbyt małą wiedzą polskich lekarzy rodzinnych na temat wyrównywania poziomu tzw. hemoglobiny glikowanej. Mimo tak szybko rosnącej liczby chorych na cukrzycę o charakterze wręcz epidemiologicznym w Polsce nie ma programu wykrywania i zapobiegania cukrzycy. Z powodu oszczędności niedomaga zarówno wczesna diagnostyka, jak i skuteczność leczenia. Nie prowadzi się również żadnych badań profilaktycznych, mimo że cukrzycę bardzo łatwo jest wykryć.</u>
<u xml:id="u-552.3" who="#PoselJadwigaWisniewska">Do oceny skuteczności leczenia cukrzycy powszechnie stosowane jest w Polsce badanie poziomu glukozy na czczo. Według Światowej Organizacji Zdrowia standardem jest natomiast oznaczanie tzw. hemoglobiny glikowanej. Badanie to daje znacznie lepsze efekty. Tymczasem lekarze niechętnie je zlecają, bo kosztuje ponad 30 zł. Ta przesadna oszczędność powoduje, że trzeba później leczyć powikłania cukrzycy, co jest ośmiokrotnie droższe niż terapia samej choroby. W leczeniu cukrzycy preferuje się, niestety, w Polsce leki tanie, często przestarzałe. Polska jest jedynym krajem w Europie, w którym nie są refundowane tzw. analogi insuliny długo działające, cząstki podobne do wydzielanej przez trzustkę insuliny. Aby poprawić skuteczność terapii, należy wprowadzić na polski rynek nowoczesne leki przeciwcukrzycowe i podnieść standard badań monitorujących leczenie cukrzycy.</u>
<u xml:id="u-552.4" who="#PoselJadwigaWisniewska">Względy epidemiologiczne, medyczne, ale także społeczne i ekonomiczne wskazują na wyjątkowy charakter problemu, którym jest cukrzyca. Coraz częściej zapadają na nią ludzie bardzo młodzi, często również dzieci. Prewencja pierwotna tej choroby powinna mieć charakter ogólnokrajowego priorytetu. Problem ten mógłby być rozwiązany przez realizację szeroko pojętego programu profilaktyki cukrzycy.</u>
<u xml:id="u-552.5" who="#PoselJadwigaWisniewska">Wobec choroby dotykającej miliony Polaków i będącej realnym zagrożeniem dla kolejnych apeluję do ministra zdrowia o podjęcie stosownych działań w zakresie opracowania i wdrożenia programu zwalczania cukrzycy i jej powikłań. W sytuacji gwałtownie wzrastającej liczby osób chorych na cukrzycę, należy pilnie nasilić działania profilaktyczne, a także leczenie cukrzycy i jej powikłań. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-552.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-553">
<u xml:id="u-553.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-553.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Teraz głos zabierze pani poseł Irena Tomaszak-Zesiuk.</u>
<u xml:id="u-553.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Nie ma pani poseł.</u>
<u xml:id="u-553.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Jest pani poseł Bożena Szydłowska.</u>
<u xml:id="u-553.4" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
<u xml:id="u-553.5" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Później już panowie pójdą po kolei.</u>
</div>
<div xml:id="div-554">
<u xml:id="u-554.0" who="#PoselBozenaSzydlowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W swoim oświadczeniu poselskim pragnę nakreślić historię oddziału Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego ˝Meblarz˝.</u>
<u xml:id="u-554.1" who="#PoselBozenaSzydlowska">Dnia 21 czerwca br. w Gimnazjum im. Królowej Jadwigi w Swarzędzu licznie zgromadzili się działacze, przyjaciele i sympatycy PTTK. Odbyły się tam uroczystości związane z 45. rocznicą powstania zorganizowanej turystyki i krajoznawstwa PTTK, a także 25. rocznicy powołania Oddziału PTTK ˝Meblarz˝. Organizacja swój początek bierze od Koła nr 213 założonego w 1963 r. w Swarzędzkiej Fabryce Krzeseł. Zamierzeniem organizatorów zorganizowanego ruchu turystycznego było zapewnienie mieszkańcom aktywnego wypoczynku, a przez wycieczki autokarowe poznanie Wielkopolski i innych regionów kraju. Od początku swego istnienia działacze PTTK dążyli do przybliżenia społeczeństwu idei towarzystwa, inspirowali do poznawania otaczającej przyrody. Zasadą było też dbanie i ochrona pomników przyrody oraz pamięć o wydarzeniach i rocznicach historycznych, stałe pobudzanie do uprawiania turystyki. Zamierzenia te udało się osiągnąć i zapisać na kartach historii turystyki Swarzędza. Towarzystwo stało się też płaszczyzną do aktywnego działania dla wszystkich chętnych, bez względu na sympatie polityczne.</u>
<u xml:id="u-554.2" who="#PoselBozenaSzydlowska">23 stycznia 1983 r. z udziałem 84 delegatów odbył się w Swarzędzu zjazd założycielski, na którym jako jednostkę prawną powołano Oddział Zakładowy PTTK ˝Meblarz˝ przy Swarzędzkich Fabrykach Mebli. Po sprywatyzowaniu przedsiębiorstwa w 1990 r. przekształcono go w oddział terenowo-miejski i w takim kształcie funkcjonuje do dnia dzisiejszego. Zjazd dokonał wyboru zarządu. Funkcję prezesa powierzył panu Marianowi Jaskule, wiceprezesami zostali Tadeusz Januchowski i Zbigniew Odrobny, sekretarzem Stanisław Dworczak, skarbnikiem Stanisław Mądry. Przewodniczącym Oddziałowej Komisji Rewizyjnej został pan Roman Radecki. Zjazd zachował ciągłość organizacyjną i prowadził dalej działalność na rzecz społeczeństwa, zwłaszcza na rzecz dzieci i młodzieży szkolnej.</u>
<u xml:id="u-554.3" who="#PoselBozenaSzydlowska">Zarząd Oddziału PTTK ˝Meblarz˝ prowadzi współpracę z Ośrodkiem Edukacji Leśnej w Nadleśnictwie Pniewy kierowanym przez Czesława Kurowskiego. W 2006 r. dla upamiętnienia setnej rocznicy istnienia PTTK oddział zorganizował seminarium historyczne. Wydano z tej okazji okolicznościowy znaczek oraz pamiątkowy dyplom certyfikat. Dla przyszłych pokoleń jako pamiątkę prezes Marian Jaskuła posadził dąb szypułkowy w al. Jana Pawła II. Jest to pomnik przyrody, świadectwo obecności oddziału ˝Meblarz˝ w dziedzinie ochrony przyrody.</u>
<u xml:id="u-554.4" who="#PoselBozenaSzydlowska">Od początku istnienia towarzystwo upowszechniało krajoznawczy program turystyki związany z poznawaniem naszej ojczyzny, ochroną przyrody, krajobrazu i zabytków. Stwarza ono do dzisiaj warunki ułatwiające turystom i krajoznawcom wędrowanie po kraju i za granicą oraz pomaga w wędrowaniu indywidualnym. Prezes Marian Jaskuła za 50 lat działalności w PTTK otrzymał w 2005 r. godność członka honorowego, które to wyróżnienie jest najwyższym w towarzystwie.</u>
<u xml:id="u-554.5" who="#PoselBozenaSzydlowska">PTTK popularyzuje wiedzę o atrakcyjnych turystycznie regionach Polski oraz promuje w kraju i za granicą turystykę aktywną, także na ziemi swarzędzkiej.</u>
<u xml:id="u-554.6" who="#PoselBozenaSzydlowska">Z okazji jubileuszu zarządowi i działaczom życzę sukcesów i dziękuję za popularyzację szczytnych celów i zadań. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-554.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-555">
<u xml:id="u-555.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-555.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Marek Krząkała, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-556">
<u xml:id="u-556.0" who="#PoselMarekKrzakala">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dzisiaj, a właściwie jutro, bo do północy zostało 35 minut, czyli 3 października, mija kolejna rocznica zjednoczenia Niemiec. 18 lat temu naród niemiecki zadecydował, że potrzeba Niemcom jedności. Polska i Polacy, sami będąc w samym środku przemian zapoczątkowanych w roku 1989, mając w pamięci tragiczne zaszłości okresu II wojny światowej, obserwowali przemiany zachodzące w Niemczech z nadzieją na dobrą współpracę z sąsiadem z Zachodu, ale też z wielkimi obawami. Decyzje Polaków z czerwca 1989 r. o daniu mandatu do sprawowania rządów w wolnej Polsce ludziom ˝Solidarności˝, ale i runięcie muru pomiędzy NRD i Berlinem Zachodnim stały się momentami dla Polski i Niemiec symbolicznymi. Dwa wielkie narody w samym centrum Europy miały okazję na nowo przemyśleć swoją własną historię oraz jej skutki dla stosunków ze swoimi sąsiadami.</u>
<u xml:id="u-556.1" who="#PoselMarekKrzakala">Traktat o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy podpisany w listopadzie 1991 r. stworzył ramę do zamknięcia zaszłości historycznych w stosunkach polsko-niemieckich. Ponadto wytyczał kierunek na przyszłość, tworzył podstawy wzajemnej wspólnoty interesu w jednoczącej się Europie, regulował stosunki zjednoczonych Niemiec z Polską na zasadach trwałego pokoju i bezpieczeństwa oraz dobrosąsiedzkiej współpracy. Dzisiaj potrzeba nam odnowy przesłania politycznego tego dokumentu, gwarantującego silną pozycję obu państw w Europie.</u>
<u xml:id="u-556.2" who="#PoselMarekKrzakala">W roku 2009 mija 70. rocznica wybuchu II wojny światowej, mija 20 lat od upadku komunizmu w Polsce i upadku muru berlińskiego. Niemcy będą również świętować 60-lecie powstania Republiki Federalnej Niemiec oraz uchwalenie ustawy zasadniczej. Mam nadzieję, że będzie to czas wspólnej refleksji nad trudną przeszłością, ale i czas wspólnego świętowania wydarzeń bardzo ważnych dla historii naszych narodów.</u>
<u xml:id="u-556.3" who="#PoselMarekKrzakala">Dzisiejsze święto zjednoczenia sprawia, że nie wolno nam Polakom zapomnieć o całej hipotece trudnych bagaży przeszłości w stosunkach polsko-niemieckich. Ale też tym bardziej nie wolno nam zapominać, że wsparcie polskich dążeń do członkowstwa w NATO i Unii Europejskiej uzyskało właśnie w Niemczech ogromne poparcie. Po czasach polskiej solidarności mogliśmy obserwować solidarność europejską, a tym samym nową kartę w stosunkach polsko-niemieckich. Dlatego dziś nie należy sprowadzać relacji pomiędzy naszymi państwami tylko i wyłącznie do sfery konfliktu, trzeba przede wszystkim kłaść akcent na nasz sojusz w ramach NATO i partnerstwo w Unii Europejskiej. Partnerstwo zakłada bowiem rozpoznanie i pielęgnowanie tego, co dla obu krajów wspólne, co nas łączy i daje impulsy do współpracy.</u>
<u xml:id="u-556.4" who="#PoselMarekKrzakala">Oficjalna data zjednoczenia Niemiec, najważniejsze święto państwowe naszego zachodniego sąsiada, przypomina nam w sposób szczególny, że oto Polska i Niemcy są dziś centralnymi krajami nowej, zjednoczonej Europy. To państwa budujące swój wizerunek w oparciu o wspólny system wartości, o zasady demokracji, wolności i bezpieczeństwa, w tym prowadzenia wspólnej polityki wschodniej i bezpieczeństwa energetycznego. Pamiętajmy o burzliwej przeszłości, ale żyjmy myślą o wspólnej europejskiej przyszłości. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-556.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-557">
<u xml:id="u-557.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-557.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pani poseł Gabriela Masłowska nieobecna.</u>
<u xml:id="u-557.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Józef Rojek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
<u xml:id="u-557.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-558">
<u xml:id="u-558.0" who="#PoselJozefRojek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Prawie 45 lat temu nocą z 20 na 21 października w 1963 r. kilkusetosobowy oddział złożony z funkcjonariuszy komunistycznych służb specjalnych SB i ZOMO otoczył wieś Stary Majdan nieopodal Piasków na Lubelszczyźnie. Z relacji donosicieli wynikało, że właśnie tam ukrywa się najbardziej poszukiwany człowiek w Polsce - sierżant Józef Franczak, pseudonim ˝Lalek˝, ostatni partyzant niepodległej Rzeczypospolitej. ˝Lalek˝, bohater wielu ucieczek w wielkim stylu, tym razem nie wymknął się obławie. Ciało poległego żołnierza zostało sprofanowane, oprawcy ucięli partyzantowi głowę.</u>
<u xml:id="u-558.1" who="#PoselJozefRojek">Fenomen Józefa Franczaka polega m.in. na tym, że walkę z okupantami rozpoczął we wrześniu w 1939 r. i pozostawał w konspiracji niemalże bez przerwy przez następne 24 lata. Franczak przed wojną ukończył Szkołę Żandarmerii w Grudziądzu i brał udział w kampanii wrześniowej. W 1940 r. wstąpił do Związku Walki Zbrojnej, a następnie Armii Krajowej. W podziemiu działał do 1944 r., kiedy to został przymusowo wcielony do II Armii Ludowego Wojska Polskiego. Jego oddział skierowano do Kąkolewnicy, gdzie komuniści urządzili obóz internowania dla byłych akowców. W pobliżu obozu stacjonował sąd wojskowy, który najczęściej wydawał wyroki śmierci na polskich patriotów. W 1990 r. komisja dokonująca ekshumacji w Kąkolewnicy zapisała w protokole: ˝Skazani mieli związane ręce i nogi kablami metalowymi (...) niektóre ofiary w chwili zgonu miały obrażenia w postaci złamań kości ramion, podudzia itp. Niektóre czaszki nosiły ślady urazów mechanicznych zadanych z dużą siłą narzędziem tępym i twardym. (...) biegli stwierdzili obrażenia postrzałowe, przy czym otwory wlotowe pocisków znajdowały się z tyłu czaszek bądź z boków. W jednym przypadku nie stwierdzono obrażeń postrzałowych, natomiast ustalono rozfragmentowanie kości czaszki będące wynikiem zadanych z dużą siłą urazów˝.</u>
<u xml:id="u-558.2" who="#PoselJozefRojek">˝Lalek˝ nie mógł dłużej być świadkiem tego bestialstwa, wkrótce zdezerterował i zdecydował się na dalszą walkę. Niektórzy uważają, że to Kąkolewnica uczyniła z ˝Lalka˝ nieprzejednanego antykomunistę. Jako żołnierz Zrzeszenia ˝Wolność i Niezawisłość˝ brał udział w wielu akcjach przeciwko szczególnie gorliwym funkcjonariuszom milicji, SB i konfidentom, a od 1947 r. został partyzantem oddziału dowodzonego przez kapitana Zdzisława Brońskiego pseudonim ˝Uskok˝. Po śmierci Brońskiego walczył pod komendą Stanisława Kuchciewicza do 1953 r., kiedy to w czasie akcji zginął jego dowódca, a oddział poszedł w rozsypkę.</u>
<u xml:id="u-558.3" who="#PoselJozefRojek">Józef Franczak był ostatnim żołnierzem Polski Podziemnej, ostatnim z ˝żołnierzy wyklętych˝, których przez kilkadziesiąt lat rządów komuniści przedstawiali jako bandytów, a ich najbliższych poddawali najprzeróżniejszym szykanom. Po 1989 r. niestety zabrakło dla nich miejsca w panteonie naszych bohaterów. Niektórym wciąż nie w smak była ta postawa, która przed laty kazała ˝Lalkowi˝ i jemu podobnym wrócić do konspiracji i walczyć z okupacyjną komunistyczną władzą. Pomnik sierżanta Franczaka został odsłonięty na cmentarzu w Piaskach, miejscu pochówku ˝Lalka˝, w obecności najwyższych władz państwowych dopiero za rządów PiS w 2006 r. Także dopiero prezydent Lech Kaczyński w marcu bieżącego roku nadał pośmiertnie Józefowi Franczakowi Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej.</u>
<u xml:id="u-558.4" who="#PoselJozefRojek">Pamiętajmy, że nasz stosunek do żołnierzy antykomunistycznego podziemia odzwierciedla stosunek do wolnej Polski. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-558.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-559">
<u xml:id="u-559.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Krzysztof Lipiec.</u>
<u xml:id="u-559.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Nie ma pana posła.</u>
<u xml:id="u-559.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Zbigniew Chmielowiec, Prawo i Sprawiedliwość, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-560">
<u xml:id="u-560.0" who="#PoselZbigniewChmielowiec">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nikogo nie trzeba chyba przekonywać, jak ważne dla każdego człowieka jest środowisko naturalne. Jako członek sejmowej Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa pragnę zapoznać Wysoką Izbę krótko z tym zagadnieniem.</u>
<u xml:id="u-560.1" who="#PoselZbigniewChmielowiec">˝Ziemia w twoich rękach˝ - uparcie powtarzają ekolodzy. I to właśnie hasło przyświecało 15. edycji akcji ˝Sprzątanie świata - Polska˝, która miała miejsce od 19 do 21 września w naszym kraju. Celem akcji ˝Sprzątanie świata˝ jest budowanie świadomości ekologicznej oraz inicjowanie działań na rzecz ochrony środowiska, poczynając od uprzątania śmieci, poprzez promocję i stosowanie selektywnej zbiórki odpadów, po długofalowe rozbudowywane programy ekologiczne. Hasło przewodnie tegorocznej akcji brzmiało: ˝Posprzątajmy nasze lasy˝.</u>
<u xml:id="u-560.2" who="#PoselZbigniewChmielowiec">Polskie lasy jako jedne z największych oraz najpiękniejszych w Europie poprzez działanie ludzi zostały zmienione w śmietniki. Lasy pokrywają niemal jedną trzecią powierzchni naszego kraju. To nie tylko ostoja setek tysięcy gatunków roślin i zwierząt. Lasy szczególnie teraz mogą przeciwdziałać zmianom klimatycznym. Pochłaniają dwutlenek węgla, chronią nas przed złymi działaniami przemysłu i w końcu osłaniają gleby i wody. Dlatego powinniśmy podjąć działania wspierające tego typu akcje, by zniwelować szkodliwą dla środowiska naturalnego działalność człowieka.</u>
<u xml:id="u-560.3" who="#PoselZbigniewChmielowiec">Akcja ˝Sprzątanie świata˝ miała swój początek w Sydney w Australii. W styczniu 1989 r. 40 tys. ludzi czyściło pierwszy raz plaże zatoki. Usunięto wówczas 5 tys. ton śmieci. W 1993 r. akcja pod auspicjami programu ochrony środowiska naturalnego Narodów Zjednoczonych zamieniła się w ˝Sprzątanie świata˝. Inicjatorką wielkiego sprzątania w naszym kraju jest Mira Stanisławska-Meysztowicz założycielka Fundacji ˝Nasza Ziemia˝.</u>
<u xml:id="u-560.4" who="#PoselZbigniewChmielowiec">Do porządkowania najbliższego otoczenia w ramach akcji nie trzeba było długo namawiać uczniów szkół podstawowych, gimnazjów i szkół średnich niemalże z terenu całej Polski. Szkoły, a także samorządy lokalne niejednokrotnie w związku z akcją organizowały różnego rodzaju happeningi, wystawy oraz odczyty o tematyce ekologicznej.</u>
<u xml:id="u-560.5" who="#PoselZbigniewChmielowiec">Podczas kolejnej już w Polsce, 15. edycji ˝Sprzątania świata˝ w ruch poszło tysiące worków i tyle samo par gumowych rękawiczek. Musimy pamiętać, by akcja ta nie odbywała się tylko raz do roku, lecz towarzyszyła nam na co dzień. Poprzez tego typu działania należy uświadomić młodzieży oraz całemu społeczeństwu, że należy dbać o nasze środowisko naturalne.</u>
<u xml:id="u-560.6" who="#PoselZbigniewChmielowiec">Dziś, stojąc przed Wysoką Izbą, pragnę wyrazić uznanie dla tego typu inicjatyw, które niewątpliwie kształtują postawy nie tylko jednostek, ale i całych społeczeństw. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-560.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-561">
<u xml:id="u-561.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-561.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pani poseł Malik nie widzę.</u>
<u xml:id="u-561.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Andrzej Bętkowski.</u>
<u xml:id="u-561.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Zbiera się.</u>
<u xml:id="u-561.4" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">A pan poseł Kazimierz Gwiazdowski? Obecny, dobrze.</u>
<u xml:id="u-561.5" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-562">
<u xml:id="u-562.0" who="#PoselAndrzejBetkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W roku jubileuszu 85-lecia Skarżyska-Kamiennej przedstawiam Wysokiej Izbie kolejną postać z grona zacnych obywateli mojego miasta. Dzisiaj swoje oświadczenie pragnę poświęcić pani Marcie Bałtruszajtis.</u>
<u xml:id="u-562.1" who="#PoselAndrzejBetkowski">Marta Alojza Bałtruszajtis z domu Schuberth urodziła się 4 lutego 1887 r. w Uranowie na terenie dzisiejszych Czech. Młodość Marty Bałtruszajtis związana była z Gorlicami, gdzie jej ojciec Rudolf Schuberth został dyrektorem fabryki kwasu siarkowego.</u>
<u xml:id="u-562.2" who="#PoselAndrzejBetkowski">Od 1 września 1893 r. Marta Bałtruszajtis rozpoczęła naukę w 6-klasowej szkole pospolitej w Gorlicach. W wieku 13 lat kontynuowała naukę w Wiedniu w szkole miejskiej, by następnie ukończyć Państwowe Seminarium Nauczycielskie w Krakowie. Egzamin dojrzałości zdała w 1908 r. w Gimnazjum św. Anny w Krakowie. Tegoż też roku została słuchaczką Wydziału Filozoficznego Uniwersytetu Jagiellońskiego. Przez krótki okres była studentką Uniwersytetu Wiedeńskiego, lecz wróciła do Krakowa na uniwersytet, gdzie kształciła się dalej w zakresie chemii, fizyki i botaniki. Pracę naukową w Krakowie prowadziła pod okiem prof. Karola Olszewskiego. W roku 1914 po zdaniu celująco egzaminów otrzymała dyplom doktora. W tymże roku poślubiła Andrzeja Bałtruszajtisa i wyjechała z nim do Czech - w Kazanowie rozpoczęła pracę w centralnym laboratorium.</u>
<u xml:id="u-562.3" who="#PoselAndrzejBetkowski">Dobrze zapowiadającą się karierę naukową porzuciła dla posady w tworzonym przez księdza Kazimierza Sykulskiego w osadzie Kamienna gimnazjum. Związała się z osadą, a później miastem Skarżysko-Kamienna do końca życia. Od 1916 r. była nauczycielką chemii w Progimnazjum Filologicznym Komitetu Obywatelskiego w Kamiennej. Równocześnie aktywnie włączyła się w nurt życia społecznego osady w okresie tworzenia się podstaw nowej państwowości i samorządności kraju. Pomagała przygotowywać pierwsze wybory do rady miasta w 1918 i 1919 r., będąc sekretarzem komisji wyborczych. W czasie wojny z bolszewikami 1920 r. prowadziła kuchnię dla wojskowych i uciekinierów oraz szpital ˝tyfusowy˝ podczas epidemii. 2 kwietnia 1924 r. po upokarzającej procedurze Marta Bałtruszajtis uzyskała wreszcie obywatelstwo polskie, a dopiero 6 lipca 1929 r. dowód osobisty - jednocześnie w tymże roku została wyróżniona Medalem Dziesięciolecia Odzyskania Niepodległości. W latach 20. pomagała mężowi Andrzejowi w powołaniu i prowadzeniu Towarzystwa Przyjaciół Szkoły Średniej w Skarżysku-Kamiennej. Popierała rozwój szkolnictwa zawodowego w mieście. Jako dyrektor 8-klasowego Gimnazjum im. Augusta Witkowskiego dbała o rozwój placówki, nadzorując inwestycję nowego gmachu szkoły. Mimo wielu obowiązków dyrektorskich, rodzicielskich i tych związanych z budową własnego domu znajdowała także czas na czynną działalność w Polskim Towarzystwie Tatrzańskim.</u>
<u xml:id="u-562.4" who="#PoselAndrzejBetkowski">Najtrudniejsze dni przyszły dla Marty Bałtruszajtis wraz z wybuchem II wojny światowej i okupacją. Wiosną 1940 r. zamordowany został przez NKWD w Charkowie jej ukochany brat Karol Schuberth, a w rok później zmarł mąż Andrzej Bałtruszajtis. Mimo tych tragedii pani Marta nie poddała się. Tak jak w pierwszych dniach września 1939 r., kiedy współorganizowała tak zwane pogotowie wojenne i stała na czele PCK w mieście, tak i później udzielała pomocy dotkniętym okupacyjną traumą. Dzięki jej poświęceniu ocalał w dużej części majątek i archiwum kierowanej przez nią szkoły. Mimo zakazu władz okupacyjnych wraz z kilkoma zaufanymi nauczycielami rozwinęła system tajnego nauczania w mieście i terenie. W willi Bałtruszajtisów działał jeden z większych punktów tajnej szkoły. Pikanterii tej sytuacji dodaje fakt, że dom Bałtruszajtisów był w części kwaterą dla niemieckich oficerów. Tajne gimnazjum i liceum zorganizowane przez Martę Bałtruszajtis obejmowały wiele punktów filialnych poza Skarżyskiem: w Szydłowcu, Bodzentynie, Bliżynie, Michałowie, Mircu i Suchedniowie. Tajna szkoła organizowała egzaminy promocyjne i maturalne, prowadziła dziennik podawczy, niezbędną dokumentację oraz wydawała odpowiednie dokumenty. Jak już wspomniałem, pani Marta Bałtruszajtis przez całą wojnę prowadziła działalność charytatywną, organizując dożywianie polskich jeńców i więźniów przetrzymywanych w Szkole Podstawowej nr 1.</u>
<u xml:id="u-562.5" who="#PoselAndrzejBetkowski">Po wycofaniu się wojsk niemieckich wraz z córką i przygarniętymi po powstaniu warszawskim lokatorami zabezpieczyła przed grabieżą budynek swojej szkoły. Jej niezłomność i pomoc uczciwych ludzi spowodowały, że już od 1 marca 1945 r. ruszyła nauka w placówce.</u>
<u xml:id="u-562.6" who="#PoselAndrzejBetkowski">Nowa rzeczywistość Polski Ludowej nie okazała się jednak łaskawa dla Marty Bałtruszajtis. Nie zastosowała się do poleceń ideologizacji procesu wychowawczego, nie założyła Związku Młodzieży Polskiej w placówce, więc 30 września 1947 r....</u>
<u xml:id="u-562.7" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-562.8" who="#PoselAndrzejBetkowski">Mogę, panie marszałku, dokończyć?</u>
</div>
<div xml:id="div-563">
<u xml:id="u-563.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Czas już minął, ale proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-564">
<u xml:id="u-564.0" who="#PoselAndrzejBetkowski">...została pozbawiona funkcji i pracy w szkole. Nie skorzystała z propozycji wyjazdu na Zachód, a dorabiała, pracując w lokalnej aptece. Ostatnie lata swojego życia poświęciła rodzinie, wspierając chorą córkę i zięcia. Zmarła 30 marca 1962 r. w Skarżysku-Kamiennej w wieku 75 lat.</u>
<u xml:id="u-564.1" who="#PoselAndrzejBetkowski">W chwili obecnej w gmachu szkoły, który stworzyła i w którym pracowała pani Marta Bałtruszajtis, mieści się Liceum Ogólnokształcące im. Adama Mickiewicza, a w izbie pamięci tej placówki dzieło pani Marty, osoby, która całe swoje życie poświęciła edukacji polskiej młodzieży i niesieniu pomocy potrzebującym, jest w sposób widoczny podkreślone. Dziękuję za uwagę i przepraszam.</u>
<u xml:id="u-564.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-565">
<u xml:id="u-565.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-565.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pani w ogóle nie była zapisana na liście?</u>
<u xml:id="u-565.2" who="#PoselMariaZuba">(Nie byłam.)</u>
<u xml:id="u-565.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">W ogóle nie była pani zapisana, tak? To niestety przykro mi, lista została zamknięta. Gdyby było tak, że była pani na liście, ale nie mogła przyjść, to dopuściłbym panią, ale lista niestety została zamknięta. Można przemawiać od wtorku do piątku, to już niedługo. Jeszcze przecież jutro można przemówić, a później cały tydzień, więc wszystko pójdzie.</u>
<u xml:id="u-565.4" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">A teraz ostatni pan poseł Kazimierz Gwiazdowski.</u>
</div>
<div xml:id="div-566">
<u xml:id="u-566.0" who="#PoselKazimierzGwiazdowski">Tak.</u>
<u xml:id="u-566.1" who="#PoselKazimierzGwiazdowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Moje oświadczenie chcę poświęcić 60. rocznicy powstania i działalności OSP w Żebrach. Jesienią 1947 r. z inicjatywy Zarządu OSP w Wąsoszu została założona Ochotnicza Straż Pożarna w Żebrach. Prezesem został Bonifacy Gazowski, naczelnikiem Czesław Gazowski, zastępcą naczelnika Wacław Mikulski, a drugim zastępcą Antoni Sierzputowski. W 1948 r. Ochotnicza Straż Pożarna w Żebrach została zatwierdzona przez Komendę Powiatową Państwowej Straży Pożarnej w Grajewie.</u>
<u xml:id="u-566.2" who="#PoselKazimierzGwiazdowski">W latach 60. dzięki staraniom strażaków przy pomocy mieszkańców Żeber została wybudowana remiza wraz z garażem, która po przebudowie służy do dnia dzisiejszego. W 1975 r. ochotnicza straż pożarna otrzymała samochodów pożarniczy marki żuk, który był użytkowany przez 4 lata. Po otrzymaniu w 1979 r. przez OSP samochodu bojowego typu star żuk został przekazany OSP Kędziorowo.</u>
<u xml:id="u-566.3" who="#PoselKazimierzGwiazdowski">Z biegiem czasu skład zarządu jednostki zmieniał się. Kolejno prezesami OSP byli Jan Sztejno, Henryk Opoński, Mirosław Alksmin i Zdzisław Kosakowski, zaś naczelnikami Jan Kruszyński i Henryk Wiśniewski. W 1968 r. naczelnikiem OSP został Dominik Gazowski, który piastuje tę funkcję do dnia dzisiejszego. Prezesem w 1986 r. został Lucjan Gazowski i pozostaje nim nadal. Zastępcą naczelnika przez wiele lat, do 1995 r. był Tomasz Karwowski, obecnie zastępcą jest Andrzej Oskierko.</u>
<u xml:id="u-566.4" who="#PoselKazimierzGwiazdowski">Jednostka OSP w Żebrach aktywnie uczestniczyła w zawodach sportowo-pożarniczych gminnych, rejonowych i wojewódzkich, na których zajmowała czołowe miejsca, czego dowodem są dyplomy, wyróżnienia i nagrody. W zawodach brały również udział drużyna żeńska i drużyna młodzieżowa, które również zajmowały czołowe miejsca w swoich kategoriach.</u>
<u xml:id="u-566.5" who="#PoselKazimierzGwiazdowski">Jednostka brała i bierze czynny udział w zapobieganiu i gaszeniu pożarów obiektów gospodarczych, lasów i łąk.</u>
<u xml:id="u-566.6" who="#PoselKazimierzGwiazdowski">Z inicjatywy członków jednostki i przy współpracy wójta gminy Wąsosz Czesława Ołdakowskiego przeprowadzono remont kapitalny remizy i dobudowano drugą salę. W ciągu ostatnich 10 lat wykonano ocieplenie nowej sali, wymieniono pokrycie dachowe na starym budynku i dobudowano sanitariaty</u>
<u xml:id="u-566.7" who="#PoselKazimierzGwiazdowski">Na jubileusz 50-lecia Ochotnicza Straż Pożarna w Żebrach otrzymała sztandar. Na sztandar składali się wszyscy mieszkańcy Żeber, sponsorzy i władze gminne.</u>
<u xml:id="u-566.8" who="#PoselKazimierzGwiazdowski">Ochotnicza straż pożarna oprócz uczestniczenia w akcjach ratowniczych bierze aktywny udział w uroczystościach kościelnych. Członkowie biorą udział przy adoracji Grobu Pańskiego w Wielkanoc, uczestniczą w procesjach Bożego Ciała i odpustów oraz licznie uczestniczą w obchodach Dnia Strażaka, jak również w pochówkach zmarłych strażaków.</u>
<u xml:id="u-566.9" who="#PoselKazimierzGwiazdowski">W dniu 6 września 2008 r. odbyły się uroczyste obchody 60-lecia powstania i działalności jednostki Ochotniczej Straży Pożarnej w Żebrach. Uroczystość została poprzedzona mszą świętą, którą celebrowali ksiądz proboszcz parafii Wąsosz Marek Milanowski i ksiądz kapelan strażaków diecezji łomżyńskiej Józef Łupiński. Po uroczystej mszy świętej odbyła się uroczystość wręczenia odznaczeń i wyróżnień dla najbardziej zasłużonych strażaków. Następnie głos zabrali przybyli na uroczystość zaproszeni goście w osobach: poseł na Sejm Kazimierz Gwiazdowski, starosta powiatu grajewskiego Jarosław Augustowski, komendant wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej w Białymstoku Jan Gradkowski, przewodniczący gminy Wąsosz Albert Kochanowski. Uroczystość zakończyła zabawa ludowa, która trwała do białego rana. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-566.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-567">
<u xml:id="u-567.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-567.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
<u xml:id="u-567.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Zarządzam przerwę w posiedzeniu do jutra, tj. 3 października 2008 r., do godz. 9.</u>
<u xml:id="u-567.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Wszystkim obecnym dziękuję za aktywność.</u>
</div>
<div xml:id="div-568">
<u xml:id="u-568.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 23 min 45)</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>