text_structure.xml
32.6 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#HalinaRozpondek">Witam państwa serdecznie, rozpoczynamy posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. Porządek dzienny posiedzenia obejmuje rozpatrzenie projektu inicjatywy ustawodawczej Komisji w sprawie zmiany ustawy – Prawo energetyczne. Witam serdecznie wszystkich państwa posłów, witam przedstawicieli Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Infrastruktury oraz Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#HalinaRozpondek">Proszę pana przewodniczącego Witolda Gintowta-Dziewałtowskiego, o przedstawienie propozycji projektu inicjatywy.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Pani przewodnicząca, szanowni państwo. Obowiązujące przepisy, a w szczególności art. 18 ustawy – Prawo energetyczne, precyzują zasady oświetlania dróg w Rzeczypospolitej Polskiej. Przytoczę je w brzmieniu zawartym w art. 18 ustawy. W ust. 1 mówi się: „Do zadań własnych gminy w zakresie zaopatrzenia w energię elektryczną, ciepło i paliwa gazowe należy:</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">1) planowanie i organizacja zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe na obszarze gminy;</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">2) planowanie oświetlenia miejsc publicznych i dróg znajdujących się na terenie gminy;</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">3) finansowanie oświetlenia ulic, placów i dróg publicznych znajdujących się na terenie gminy”.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Dotyczy to wszystkich dróg, które są na terenie jednostki samorządu terytorialnego. Jednakże od tego przepisu ustawodawca przewidział odstępstwo. Sformułował je w ust. 3, w którym mówi się: „Przepisy ust. 1 pkt 2 i 3” – a więc dotyczące oświetlenia ulic, dróg, placów znajdujących się na terenach gminy – „nie mają zastosowania do autostrad i dróg ekspresowych w rozumieniu przepisów o autostradach płatnych”.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Przepisy te są bardzo różnorako interpretowane zarówno przez zarządców dróg, jak i przez osoby, które w imieniu jednostek samorządu terytorialnego nie tyle zarządzają, co są operatorami oświetlenia również na terenie tychże dróg i pasów ruchu drogowego. To może byłoby nie najgorsze, gdyby nie to, że GDDKiA, wykorzystując słabość jednostek samorządu terytorialnego, przymusza je w ostatnich miesiącach do zawierania umów na szczególnie niekorzystnych warunkach. Jestem w posiadaniu wzoru umowy opracowanego przez GDDKiA – zresztą udostępniłem go każdemu z państwa w załączonych materiałach. Te wzory umowy zostały rozesłane do wszystkich jednostek samorządu terytorialnego z zamiarem uniemożliwienia podjęcia negocjacji w sprawie warunków podpisywania tych umów. Dochodzi do tego, że GDDKiA domaga się od jednostek samorządu terytorialnego finansowania nie tylko oświetlenia, ale także modernizacji, remontów i napraw związanych z funkcjonowaniem oświetlenia znajdującego się w pasach ruchu drogowego dróg krajowych, w tym autostrad i dróg ekspresowych. Domaga się również ponoszenia odpowiedzialności za ewentualne skutki negatywne powodowane przez te urządzenia w stosunku do osób trzecich. Mało tego, wykorzystując swoją pozycję, również dyrekcje okręgowe dróg krajowych i autostrad wymuszają na jednostkach samorządu terytorialnego próby wyrażenia zgody na rozpatrywanie skarg bądź też sporów wynikających z podpisanych umów i zdarzających się faktów przed sądami, które są właściwe dla siedziby dyrekcji okręgowej dróg krajowych – czyli chodzi o sądy zlokalizowane w siedzibach województw.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Po pierwsze jednostki samorządu terytorialnego nie mają obowiązku podpisywania żadnych umów. Po drugie często jest tak, że drogi krajowe, zwłaszcza autostrady i drogi ekspresowe, są nie tyle usprawnieniem czy uzupełnieniem dróg publicznych istniejących i funkcjonujących na terenie gmin ile utrudnieniem w ruchu lokalnym. Dotyczy to zwłaszcza gmin najmniejszych, najsłabszych, czyli gmin wiejskich. Przykładem takiego stanu rzeczy akurat w moim województwie jest droga ekspresowa nr 22 łącząca siódemkę z przejściem granicznym w Grzechotkach. Jest to droga, która biegnie przez wiele gmin wiejskich i prawdę mówiąc jej realizacja spowodowała często podział gminy na dwie części, które są ze sobą albo w ogóle nieskomunikowane, albo bardzo źle skomunikowane. Tak więc drogi te, zamiast ułatwiać ruch lokalny, utrudniają go lub wręcz uniemożliwiają bez dalekich objazdów i bez podejmowania innych działań niezbędnych do skomunikowania. Dotyczy to głównie rolników, którzy z jednej strony autostrady bądź drogi ekspresowej mają grunt, a z drugiej – gospodarstwo. Należy wziąć pod uwagę następujące kwestie. Nie jest prawdą, że w 2003 r. ustawodawca dążył do tego, żeby wszystkie koszty utrzymania oświetlenia na drogach krajowych przerzucić na jednostki samorządu terytorialnego. Przepisy dziś obowiązujące powodują różnego rodzaju interpretacje, np. dyrekcje okręgowe dróg krajowych próbują wmówić jednostkom samorządu terytorialnego, że te powinny ponosić wszystkie koszty oświetlenia dróg krajowych, także na autostradach i drogach ekspresowych. Mając na uwadze to, iż jednostki samorządu terytorialnego nie są w stanie samodzielnie, własnymi siłami wykonywać obowiązków związanych z utrzymywaniem i naprawianiem oświetlenia etc., a wzory umów przewidują, że nie mają prawa ich scedowania – przygotowaliśmy projekt ustawy nowelizujący ustawę – Prawo energetyczne, W sposób jednoznaczny ustala on zakres odpowiedzialności za zarządzanie oświetleniem i za jego finansowanie na drogach krajowych.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Projekt ustawy jest krótki, składa się z dwóch artykułów. W art. 1 proponujemy nowelizację ust. 3 w art. 18. Miałby on brzmieć „3. Przepisy ust. 1 pkt 2 i 3 nie mają zastosowania do dróg krajowych oraz autostrad i dróg ekspresowych płatnych”. I dodanie ust. 4 w brzmieniu: „Zarządca drogi krajowej, a także zarządca autostrady lub drogi ekspresowej płatnej może w drodze umowy upoważnić inny podmiot, w tym organ jednostki samorządu terytorialnego, do prowadzenia spraw związanych z oświetleniem zarządzanej drogi lub jej części”, co jednoznacznie wskazuje na możliwość porozumienia się obu zarządców, co do zakresu sprawowanych funkcji związanych z oświetleniem drogi krajowej.</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Proponowaliśmy co prawda 14-dniowe vacatio legis ze względu na to, żeby ustawa mogła szybko zacząć funkcjonować. Jednak mając na uwadze to, że w związku z ewentualnym wejściem w życie przepisów projektu ustawy konieczne są pewne zmiany w budżetach poszczególnych jednostek, zwłaszcza jednostek budżetu państwa – GDDKiA, chciałbym prosić jednocześnie o uwzględnienie zmiany w art. 2 i zaproponować, żeby ustawa weszła w życie od 1 stycznia 2011 r. Uzasadnienie szczegółowe zostało załączone do projektu ustawy.</u>
<u xml:id="u-2.9" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Projekt ustawy został wstępnie skonsultowany z niektórymi przedstawicielami jednostek samorządu terytorialnego. Ze względu na mały upływ czasu nie zdążyliśmy przeprowadzić szerszych konsultacji, ale z informacji przez nas posiadanych wynika, że strona samorządowa Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego jest zwolennikiem przyjęcia tego rodzaju regulacji. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#HalinaRozpondek">Dziękuję bardzo panu przewodniczącemu, za przedstawienie tej inicjatywy ustawodawczej.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#HalinaRozpondek">Szanowni państwo, otwieram dyskusję. Kto z pań lub panów posłów chciałby zabrać głos? Bardzo proszę, pan poseł Bogdan Lis.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#BogdanLis">Mam jedno pytanie. W art. 1 ust. 3 jest zawarta taka treść, że „przepisy ust. 1 pkt 2 i 3 nie mają zastosowania do dróg krajowych oraz autostrad i dróg ekspresowych płatnych”. Moim zdaniem „płatnych” jest tutaj niepotrzebne, bo drogi krajowe nie są płatne, drogi ekspresowe nie są płatne – płatne są tylko autostrady. W związku z tym, z czego wynika sformułowanie „płatnych”? Może ono jest po prostu niepotrzebne? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#HalinaRozpondek">Dziękuję bardzo, panu posłowi. Rozumiem, że zmiana w zapisie przedstawionym Komisji dotyczy tylko wyłączenia dróg krajowych, natomiast pozostałe zapisy były dotychczas w ustawie. Myślę, że w którymś momencie przedstawiciele GDDKiA zechcą zabrać głos w ogóle na temat tej inicjatywy i myślę, że wtedy wyjaśnią państwo również tę sprawę panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#HalinaRozpondek">Czy ktoś z państwa posłów chciałby jeszcze zabrać głos? Wszystko jasne.</u>
<u xml:id="u-5.2" who="#HalinaRozpondek">Zatem prosiłabym przedstawicieli resortu o odniesienie się do tego projektu. Bardzo proszę, udzielam głosu pani, tylko proszę o przedstawienie się.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#AgnieszkaKrupa">Agnieszka Krupa, Ministerstwo Infrastruktury. Może na początku wypowiem się ja, jako ministerstwo, potem oddam głos GDDKiA.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#AgnieszkaKrupa">Chciałabym się wypowiedzieć generalnie o projekcie ustawy, nie odnosić się do szczegółowych zastrzeżeń zgłoszonych przez pana posła dotyczących przepisu ust. 3. Aczkolwiek uważam, że uwaga jest słuszna, bo drogi krajowe obejmują oczywiście swoim zakresem zarówno autostrady, jak i drogi ekspresowe, jak i pozostałe drogi klas niższych.</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#AgnieszkaKrupa">Natomiast jeżeli chodzi o uwagę ogólną, to ten przepis został wprowadzony do naszego systemu prawnego ustawą z 2003 r., która wprowadzała ogólną reformę samorządu terytorialnego. Przesuwała ona część zadań z zadań centralnych – zadań, które były wykonywane do tej pory przez jednostki rządowe – do samorządów. Oczywiście za obowiązkiem wykonywania tych zadań w ramach zadań własnych poszły określone środki. I tak owa ustawa z 2003 r. spowodowała zwiększenie dochodów własnych jednostek samorządu terytorialnego. Jeżeli chodzi o gminę, to dochody z CIT wzrosły z 5% do 6,71%, dochody z PIT – z 27,6% do 39,49%. Jeżeli chodzi o liczby bezwzględne, bo procenty mogą wiele nie mówić, spowodowało to wzrost dochodów gmin o ponad 5 mld zł – z 5 mld w 2004 r. do prawie 10 mld w 2008 r. Jeżeli teraz chcemy cofnąć reformę dokonaną w 2003 r., nie może za tym iść tylko i wyłącznie odebranie zadań jednostkom samorządu terytorialnego, jakimi są gminy, ale musimy też przenieść odpowiednie źródła finansowania z jednostek samorządu terytorialnego do państwa – w tym momencie dla GDDKiA. W związku z tym projekt ustawy musiałby zostać uzupełniony o odpowiedni przepis zmniejszający udział gminy we wpływach z PIT i CIT. Jeszcze raz powtórzę, że w 2008 r. te dodatkowe wpływy jednostek samorządu terytorialnego wynosiły prawie 10 mld zł. W związku z tym trudno się zgodzić ze stwierdzeniem, że gminy nie mają środków na finansowania tego zadania.</u>
<u xml:id="u-6.3" who="#AgnieszkaKrupa">Jeżeli chodzi o argument, że GDDKiA zmusza gminy do finansowania oświetlenia autostrad, to nie znamy takiego przypadku i GDDKiA również nie potwierdza, żeby takie sytuacje miały miejsce. Oczywiście, w zakresie dróg ekspresowych takie sytuacje się zdarzają, ponieważ przepis mówi wyraźnie, że koszty oświetlenia są finansowane przez GDDKiA tylko i wyłącznie na drogach ekspresowych budowanych na zasadach ustawy o drogach płatnych, a więc na drogach ekspresowych, na których pobierane są opłaty. Obecnie w naszym kraju nie ma dróg ekspresowych, które zostałyby obłożone opłatami, oznacza to więc, że koszty finansowania oświetlenia na drogach ekspresowych spoczywają na gminach. Tyle, jeżeli chodzi o stronę formalną.</u>
<u xml:id="u-6.4" who="#AgnieszkaKrupa">Natomiast jeszcze kilka słów o działaniach, których podjęcie planuje w najbliższym czasie resort infrastruktury. Ideą tego przepisu było to, żeby gmina finansowała oświetlenia na drogach, z których GDDKiA i Skarb Państwa nie czerpią dochodów. Od połowy przyszłego roku sytuacja się zmieni w stosunku do sytuacji, która była w 2003 r., a mianowicie zostanie wprowadzony elektroniczny system poboru opłat. Swoim zasięgiem obejmie on nie tylko autostrady, ale też drogi ekspresowe, jak również część dróg krajowych. Dlatego też w tym momencie proponowałabym, żeby wstrzymać się z nowelizacją tych akurat przepisów, ponieważ analizujemy możliwość zmiany tego przepisu w bardzo podobnym kierunku jak pan, tylko nie tak szeroko – nie w odniesieniu do wszystkich dróg, tylko idąc za ideą, która przyświecała reformie w 2003 r., chcielibyśmy ograniczyć to do dróg krajowych, na których będą pobierane opłaty. A zatem zostałby tylko niewielki odsetek dróg krajowych, który podlegałby obowiązkowi finansowania oświetlenia przez gminy. Przepisy weszłyby w życie również 1 stycznia 2011 r., ale byłyby stosowane od momentu objęcia sieci dróg opłatami, czyli od 1 lipca 2011 r. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#HalinaRozpondek">Dziękuję bardzo. Rozumiem, że pan zgłasza się do głosu. Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#ZbigniewMirek">Dziękuję. Zbigniew Mirek, GDDKiA. Odnosząc się do pierwszego zagadnienia z punktu widzenia legislacyjnego, a mianowicie do tego, czy drogi ekspresowe i autostrady są drogami krajowymi, to na pewno należy powiedzieć, że tak. To wynika z ustawy o drogach publicznych – z art. 5, który wymienia, że do dróg krajowych zalicza się m.in. autostrady i drogi ekspresowe. Tak, że pod tym względem na pewno ust. 3 i 4 w art. 1 musiałyby ulec pewnym zmianom.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#ZbigniewMirek">Jeżeli chodzi o sprawę merytoryczną – jeżeli przyjmiemy założenie, że ta zmiana weszłaby w życie, to niewątpliwie spowoduje ona skutki finansowe dla budżetu państwa; inaczej niż jest to zapisane w samym uzasadnieniu do tego projektu ustawy, które stwierdza, że nie wywoła to skutków finansowych. GDDKiA jest organem wykonawczym i jeżeli tego typu zmiana wejdzie w życie, to niewątpliwie weźmiemy na siebie obowiązek finansowania również i tego aspektu zarządzania drogami, natomiast to oczywiście będzie musiało pociągnąć za sobą skutki finansowe.</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#ZbigniewMirek">Potwierdzam to, co powiedziała pani dyrektor Agnieszka Krupa, jeżeli chodzi o system elektronicznego poboru opłat. W GDDKiA prowadzone są m.in. prace nad wdrożeniem tego systemu – to wynika też z ustawy o drogach publicznych. Termin jego wprowadzenia wyznaczony na połowę przyszłego roku wydaje się dzisiaj niezagrożony. Tak, że również przychylamy się do wniosku, żeby prace nad zmianą ustawy były wstrzymane przynajmniej do czasu wejścia w życie nowego systemu poboru opłat i potem to zostało już kompleksowo uregulowane na bazie sieci drogowej, która będzie objęta tym systemem elektronicznego poboru opłat. To wszystko, dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#HalinaRozpondek">Dziękuję bardzo. Czy ktoś z państwa chciałby jeszcze zabrać głos? Bardzo proszę, panie przewodniczący.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Dziękuję, pani przewodnicząca. Po pierwsze, rzeczywiście do tekstu ustawy wkradł się błąd – powinno być: „w tym autostrad i dróg ekspresowych płatnych”, a nie „oraz”. Ta zmiana rozwiązuje problem.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Po drugie nie jest prawdą, że dyrekcja okręgowa nie próbuje wymusić podpisywania umów przez jednostki samorządu terytorialnego. Co prawda tak się składa, że państwo jesteście nieupoważnieni do stawania przed Komisją, albowiem zgodnie z regulaminem Sejmu dzisiaj przed nami powinien stanąć co najmniej podsekretarz stanu upoważniony przez ministra do uczestniczenia w pracach Wysokiej Komisji, tym niemniej prośba o przekazanie sprawy wyżej. Otóż Dyrekcja Generalna opracowała wzór umów użyczenia, który został rozesłany do wszystkich dyrekcji okręgowych w celu wykorzystania przy zawieraniu umów. Tylko przypomnę. Otóż, proszę państwa, tekst wzoru przewiduje obowiązek użyczenia jednostkom samorządu terytorialnego terenu, na którym znajdują się punkty oświetleniowe. W ślad za tym zobowiązuje się tego, który bierze w użyczenie „do utrzymania i konserwacji kabli elektrycznych doprowadzających energię” na dłuższym odcinku – od zacisków do miejsca, w którym jest zainstalowana np. żarówka. Do „zawarcia z właściwym zakładem energetycznym umowy”. Proszę państwa zupełnie inaczej negocjuje się zawarcie umowy przez dużego odbiorcę, inaczej przez małego odbiorcę, jakim byłaby gmina wiejska – na odcinek 50 czy 100 metrów oświetlenia przydrogowego. Ceny w takiej sytuacji są zupełnie inne. Do „naprawy uszkodzeń słupów oświetleniowych w przypadku ich uszkodzenia” z ewentualną wymianą tychże słupów – bez prawa wejścia we własność, oczywiście. Do „utrzymywania urządzeń w stanie technicznym umożliwiającym ciągłe oświetlenie drogi”. Dalej, do pełnego ponoszenia odpowiedzialności materialnej i cywilnej „za ewentualne szkody w przekazanym mieniu oraz szkody wyrządzone osobom trzecim powstałe w związku z użytkowaniem oświetlenia”. Dalej, biorący w użytkowanie ma ponosić „wszelkie koszty związane z utrzymaniem i konserwacją urządzeń”. Mało tego, „biorący w użyczenie nie ma prawa przekazać przedmiotu użyczenia osobie trzeciej”, czyli nikt nie może go zastąpić. Jeżeli gmina zatrudniająca 20 pracowników nie dysponuje żadnym zakładem ani jednostką budżetową, która może wykonywać podobne roboty i nie ma prawa zlecić wykonywania tego komukolwiek innemu, to znaczy, że musi utworzyć przy urzędzie gminy specjalną jednostką budżetową, która będzie się zajmowała obsługą oświetlenia przyulicznego. Takie przypadki mogą wystąpić.</u>
<u xml:id="u-10.2" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Proszę państwa, jeszcze jedna istotna kwestia. Otóż, tak jak powiedziałem, jest wiele gmin w Polsce, przez które przebiegają autostrady i drogi ekspresowe. Bywają przypadki, że nie ma ani jednego wjazdu na tę drogę, ani z niej zjazdu na terenie danej gminy. Taka droga – bądź ekspresowa, bądź autostrada – może być tylko i wyłącznie przeszkodą w funkcjonowaniu gminy, a w niczym jej nie jest pomocna. I tak się złożyło, że zarządca i właściciel – GDDKiA – nie płaci podatków za to, że droga przebiega w tym miejscu, nie ponosi żadnych obciążeń, mało tego, to gmina ma jeszcze na dodatek ponosić koszty funkcjonowania urządzenia, które jest zupełnie zbędne dla jej funkcjonowania.</u>
<u xml:id="u-10.3" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Państwo mówicie o tym, że gminy mają ponosić koszty modernizacji, a często wręcz inwestycji w instalacje, które przejmą w użyczenie. Przypomnę tylko stanowisko Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych z 25 kwietnia 2008 r. w sprawie finansowania oświetlenia dróg publicznych przez gminy. Czytamy w nim: „W przypadku, gdy instalacja oświetleniowa stanowi własność zakładu energetycznego” – per analogiam dyrekcji okręgowej czy dyrekcji krajowej dróg publicznych – „gmina nie jest w żaden sposób uprawniona do ponoszenia nakładów na modernizację punktów świetlnych niebędących jej własnością. Ponoszone w tym celu wydatki inwestycyjne gmin z racji swej istoty powodowałyby nie tylko doskonalenie, ale jednocześnie zwiększenie wartości obcego majątku. Zwykłe utrzymywanie punktów świetlnych nie obejmuje swym zakresem modernizacji”. A państwo domagacie się modernizacji, napraw i innych inwestycji.</u>
<u xml:id="u-10.4" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Tu jest jeszcze jedna kwestia – pani dyrektor wspominała art. 61 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego z 2003 r. Rzeczywiście, tym artykułem wpisano obowiązek finansowania oświetlenia na drogach krajowych, z wyłączeniem dróg ekspresowych i autostrad. Tak to rzeczywiście zostało zdecydowane. Ale równocześnie nie wykonano innego, niezapisanego postanowienia: o przekazaniu majątku oświetleniowego – majątku, który gminy często i wielokrotnie tworzyły. Ten majątek był przejmowany przez zakłady energetyczne jako jednostki – wówczas Skarbu Państwa, ale dzisiaj prywatne. Nie doprowadzono do końca tej drugiej ścieżki. Zrozumiałym byłoby, że gminy finansują – ale to, co same zbudowały. Natomiast sytuacja, z którą mamy do czynienia dzisiaj, jest nie do tolerowania.</u>
<u xml:id="u-10.5" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">W związku z tym uważam, że przedłożenie przygotowane przez, można powiedzieć, prezydium Komisji jest w pełni uzasadnione. Gminy nie mogą ponosić obciążeń, które tak naprawdę są korzyścią nie dla gmin, bo to GDDKiA jest odpowiedzialna za zabezpieczenie bezpieczeństwa i sprawności ruchu na drogach publicznych, którymi zarządza. To nie jest obowiązek gminy. Oświetlenie służy bezpieczeństwu i usprawnieniu ruchu tylko i wyłącznie na tych drogach; gmina nie ma tu żadnego interesu do zrobienia. Stąd też uważam, że przedłożenie o tej treści powinno zostać przyjęte i rozpatrzone. Mało tego, w związku z tym, co powiedziała pani dyrektor, będę proponował również, żeby vacatio legis jednak wynosiło 14 dni, a nie pół roku. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#BronisławDutka">Dziękuję bardzo, panu przewodniczącemu. Bardzo proszę, pan poseł Jan Kochanowski.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#JanKochanowski">Chciałbym nawiązać do wypowiedzi pani dyrektor odnośnie do rekompensaty dla gmin. Po pierwsze, jeżeli przyjęlibyśmy za zasadę, że w 2003 r. rzeczywiście był pewien stan zastany i gminy otrzymywały jakąś tam rekompensatę w postaci zwiększenia dochodu z PIT-u i CIT-u, to nie znaczy jednoznacznie, że PIT i CIT ciągle wzrastają do 2009 r., bo zależy to od sytuacji zatrudnienia czy też wzrostu gospodarczego lub jego braku.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#JanKochanowski">Po drugie, jeżeli przyjęlibyśmy stan w 2003 r. za zastany, czyli rekompensata ze strony państwa była w jakiejś określonej kwocie ujęta w PIT i CIT, to obecnie, kiedy powstały nowe drogi objęte tym zadaniem, trzeba by zrobić analizę na rok 2010 i zgodnie z konstytucją, nakładając dodatkowe zadania w postaci nowych dróg i oświetleń, dać samorządom nowe dochody. Po postu jednoznacznie trzeba by wyrównać nakłady, które miałyby ponosić w związku z nowymi zadaniami, bo to są nowe zadania: przybyły nowe drogi, nowe inwestycje, nowe oświetlenia. To nie mieści się w tamtym porozumieniu – czy w tamtej reformie, jak pani powiedziała – z 2003 r.</u>
<u xml:id="u-12.2" who="#JanKochanowski">Zgadzam się z panem przewodniczącym Gintowtem-Dziewałtowskim, że nie można nakładać obowiązku na gminy, które nie są nawet przygotowane do przejęcia i realizacji zadań związanych z energetyką i budową, modernizacją, konserwacją sieci oświetleniowej, ewentualnie do płacenia za to komuś obcemu czy wkładania pieniędzy własnych w nie swój majątek. Stąd też, nawet jeżeli ten projekt ustawy jest niedoskonały, to ten problem istnieje i trzeba go rozwiązać. I to nie spychając zadania na gminy, ale należy rozwiązać go po prostu w taki sposób, żeby on był realizowany w sposób nieobciążający dla gmin i niedający dodatkowych zadań bez środków. To jest jedna kwestia.</u>
<u xml:id="u-12.3" who="#JanKochanowski">Druga kwestia – pierwszy raz spotykam się ze sformułowaniem, że państwo pracujecie nad wprowadzeniem elektronicznego systemu płatności za drogi krajowe. Za drogi krajowe – podkreślam. Z tego, co wiem, nigdzie w całej Europie nie ma takiego systemu, żeby płacić jeszcze za drogi krajowe. Autostrady są płatne w niektórych krajach, to prawda – ale w niektórych są niepłatne. Tak więc jeszcze wprowadzenie systemu, w którym będą płatne drogi krajowe, to chyba lekka przesada. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#BronisławDutka">Dziękuję bardzo. Czy ktoś chciałby jeszcze zabrać głos?</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#BronisławDutka">Szanowni państwo posłowie, państwo goście, otóż przedstawiony projekt ma jeszcze jedną zaletę, o której tu chyba nie mówiono. Mianowicie wszystkie urządzenia energetyczne służące bezpośrednio oświetleniu dróg leżą zwykle, właściwie w 100%, w pasach dróg – de facto są na własności GDDKiA. Więc jeżeli obecnie oświetleniem dróg ma zarządzać gmina, to właściwie na każde wejście na ten teren powinna uzyskiwać zgodę. Jest to moim zdaniem pewien anachronizm, który został z dawnych lat. Miało to może jakieś uzasadnienie w miastach, żeby nie występowały sytuacje, że np. jedna ulica zarządzana przez kogoś innego jest ciemna, a pozostałe są dobrze oświetlone. Choć to też dałoby się uregulować, bo to się oczywiście da uregulować. Tak więc w obecnej sytuacji jest również kwestia uregulowania pewnych zasad dysponowania terenem i mieniem. Nie poruszam już pozostałych argumentów, które były tu już poruszone, mówię tylko o tym dodatkowym. Także, jeżeli nawet ten projekt jest – jak tu zostało powiedziane – niedoskonały, to na pewno wywołuje pewien temat, który możemy dopracować w niedługim czasie i sprawić, że zostanie to uregulowane.</u>
<u xml:id="u-13.2" who="#BronisławDutka">Czy jeszcze ktoś chciałby zabrać głos? Bardzo proszę, proszę się przedstawić.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#AgnieszkaKrupa">Jeżeli mielibyśmy podjąć prace nad tym projektem, to – tak jak powiedziałam – za przekazaniem z powrotem zadań z jednostek samorządu terytorialnego do administracji rządowej musi pójść odpowiednie zmniejszenie dochodów, które zostały przekazane w 2003 r., ponieważ tego wymaga technika legislacyjna. W związku z tym te procenty, które wcześniej przytoczyłam, musiałaby ulec zmianie.</u>
<u xml:id="u-14.1" who="#AgnieszkaKrupa">Chciałaby się też tutaj odnieść do stwierdzenia pana posła, jeżeli chodzi o przekazywanie dodatkowych środków – to nie jest tak, że to jest pewien stan constant, który został wprowadzony w 2003 r. Tak jak powiedziałam, w 2004 r. dodatkowe środki przekazane dla gmin wynosiły 5 mld zł. Natomiast w 2008 r. to była już kwota dwa razy większa, ponieważ wynosiła 10 mld zł. W tym czasie sieć nie przyrosła aż do tego stopnia, żeby dodatkowe środki były powiększone dwukrotnie, a zostały powiększone dwukrotnie. To już jest kwota faktycznego zysku, który zyskały w tym okresie gminy.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#JanKochanowski">Proszę pani dyrektor, ale te zwiększone dochody nie były przeznaczone tylko na te zadania, lecz na wszystkie zadania, które samorządy przejęły.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#AgnieszkaKrupa">Oczywiście, samorządy mają pełną swobodę rozdysponowania tej kwoty. Na tym polegała reforma administracji, która została dokonana w 2003 r., że samorządy podejmują autonomiczne decyzje, na co przeznaczają swoje środki. To nie są już środki znaczone, tak jak było wcześniej. Przed 2004 r. w wielu przypadkach gminy również ponosiły koszty finansowania oświetlenia na drogach, jednak dostawały na to dodatkowe znaczone środki z budżetu państwa. W tym momencie zmiana polegała tylko i wyłącznie na tym, że te środki są nieznaczone i jeżeli gmina stwierdziła, że aż w takiej wysokości nie musi przeznaczać ich na oświetlenie, mogła je przeznaczyć na swoje inne cele. Na tym tylko i wyłącznie polegała ta reforma.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#AgnieszkaKrupa">Natomiast postulowałabym w dalszym ciągu powiązanie tego przepisu z wprowadzeniem elektronicznego systemu poboru opłat. Prace są prowadzone, są one bardzo intensywne. W grudniu został ogłoszony przetarg, w tym momencie już jest wybrana krótka lista firm, które przeszły do następnego etapu. W wakacje tego roku zostanie podpisana już umowa. W związku z tym system będzie wdrażany bardzo szybko i sprawnie i ta zmiana w naszej ocenie powinna być powiązana z wprowadzeniem tego systemu. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#BronisławDutka">Dziękuję bardzo. Pan poseł Norbert Raba i pan poseł Witold Gintowt-Dziewałtowski.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#NorbertRaba">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, myślę, że pewne argumenty pani dyrektor są jak najbardziej zasadne. Chciałbym jednak tylko przypomnieć, że zwiększenie udziału w PIT i CIT dotyczyło wszystkich gmin, a nie wszystkie gminy posiadają takie drogi. I od 2003 r. są gminy, które mają zwiększony PIT i CIT, a nie mają takich dróg. Idąc za logiką pani dyrektor, musiałby zwrócić nadpłacony podatek, który trafiał do nich od roku 2003. Tak, że ta argumentacja, przyznam się szczerze, do mnie w ogóle nie trafia.</u>
<u xml:id="u-18.1" who="#NorbertRaba">Proponuję natomiast, panie przewodniczący, żeby przejść do procedowania nad projektem ustawy i myślę, że ten krok, którym Komisja przyjęłaby go jako swój projekt jest jak najbardziej zasadny. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#BronisławDutka">Dziękuję bardzo. Jest to wniosek o przyjęcie tego projektu jako projektu inicjatywy komisyjnej i przedstawienie go marszałkowi.</u>
<u xml:id="u-19.1" who="#BronisławDutka">Czy do tego wniosku jest sprzeciw? Sprzeciwu nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-19.2" who="#BronisławDutka">Stwierdzam, że Komisja zdecydowała przyjąć projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo energetyczne, który był przedstawiony dziś na posiedzeniu i oczywiście skierujemy ten projekt do pana marszałka jako projekt inicjatywy naszej Komisji.</u>
<u xml:id="u-19.3" who="#BronisławDutka">Pan poseł Norbert Raba jeszcze zgłasza się do głosu.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#NorbertRaba">Rozumiem, że z tą poprawką „w tym” zamiast „oraz”.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Tak, oczywiście to, co zostało wypracowane w toku posiedzenia, zostanie uwzględnione.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#BronisławDutka">Dziękuję bardzo, czy mamy jeszcze jakieś inne punkty do rozpatrzenia dzisiaj?</u>
<u xml:id="u-22.1" who="#BronisławDutka">Proponuję, żeby przedstawicielem wnioskodawców był pan poseł Gintowt-Dziewałtowski – chyba jak najbardziej słusznie. Czy są inne propozycje?</u>
<u xml:id="u-22.2" who="#BronisławDutka">Stwierdzam, że pan przewodniczący Witold Gintowt-Dziewałtowski będzie przedstawicielem wnioskodawców.</u>
<u xml:id="u-22.3" who="#BronisławDutka">Rozumiem, że temat został wyczerpany – państwo posłowie bardzo wyraźnie dali to do zrozumienia. Dziękuję, zamykam posiedzenie Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>