text_structure.xml
99.9 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Na sali są przedstawiciele Ministerstwa Rozwoju Regionalnego: pani Monika Pałasz – dyrektor Departamentu Koordynacji Programów Infrastrukturalnych oraz pan Marek Kalupa – dyrektor Departamentu Koordynacji Wdrażania Funduszy Unii Europejskiej. Są również przedstawiciele innych zaproszonych instytucji, na czele z panią prezes Małgorzatą Skuchą z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">Wszystkim państwu: paniom i panom posłom oraz zaproszonym gościom składam najserdeczniejsze życzenia na nowy rok.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Tematem dzisiejszego posiedzenia jest wykorzystanie środków unijnych na ochronę środowiska. Informacje na ten temat podadzą przedstawiciele resortu środowiska i resortu rozwoju regionalnego. Koreferentami są posłowie: Ewa Wolak i Adam Krzyśków.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">W pkt 2 porządku dziennego mamy sprawy bieżące.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Czy są uwagi do porządku dziennego? Nie ma. Porządek został przyjęty.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Zaczynamy od pani dyrektor czy od pana dyrektora? Słyszę, że od pana dyrektora – proszę bardzo. Proponuję rzecz następującą. Posłowie mają pisemne informacje przygotowane przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego oraz Ministerstwo Środowiska. Proszę o ewentualne dodatkowe informacje lub skrót przedłożonej informacji.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#MarekKalupa">Szanowni państwo, dostarczyliśmy państwu informację na temat stanu kontraktacji oraz dostępnej alokacji środków na projekty mające na celu ochronę środowiska. Dotyczy ona obydwu perspektywach finansowych funduszy strukturalnych, zakończonej perspektywy 2004–2006 i w toczącej się jeszcze perspektywy 2007–2013.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#MarekKalupa">Jest to przede wszystkim informacja o charakterze statystycznym. Staraliśmy się w niej wypunktować najważniejsze elementy, czyli: liczbę projektów, wielkość alokacji w danego typu projektach oraz liczbę podpisanych i realizowanych już umów na projekty.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#MarekKalupa">Jak powiedziałem, nasza informacja ma charakter statystyczny. Natomiast o merytoryczną refleksję na temat tego, jak fundusze strukturalne oddziałują na zmiany w ochronie środowiska naturalnego czy na realizację dyrektyw – poprosimy Ministerstwo Środowiska.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#MarekKalupa">Jeśli mówimy o zakończonej perspektywie 2004–2006, to mieliśmy do czynienia z pieniędzmi, które były przeznaczone na realizacje projektów związanych z ochroną środowiska. Był to przede wszystkim Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego, a także program dla przedsiębiorców „Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw”. Trzeba powiedzieć, że wcale niemało zrealizowano w ramach programów Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#MarekKalupa">Jak widać z zamkniętej już generalnej statystyki, jeśli chodzi o możliwość ponoszenia wydatków, to do końca czerwca ubiegłego roku w tej perspektywie zrealizowaliśmy we wszystkich programach około 1440 projektów. Ich dofinansowania z UE wyniosło około 2,8 mld zł – chodzi oczywiście o projekty związane z ochroną środowiska.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#MarekKalupa">Jeśli chodzi o sektor Funduszu Spójności, to – jak państwo wiecie –z tej starej perspektywy jeszcze on swego biegu nie zakończył. Jeszcze nadal możemy ponosić z niego wydatki do końca 2010 r. W przedłożonym materiale jest krótkie podsumowanie, jeśli chodzi o Fundusz Spójności.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#MarekKalupa">Wartość wniosków o płatność złożonych Komisji Europejskiej do końca października 2009 r. w sektorze środowiska wyniosła 1,839 mld euro. W tym sektorze Komisja Europejska przekazała Polsce 1,752 mld euro.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#MarekKalupa">W informacji jest krótka charakterystyka, jak w sektorze środowiska są realizowane poszczególne podsektory, na które kierowano najwięcej środków z Funduszu Spójności. Okazuje się, że największa część alokacji kierowana była na gospodarkę wodno-ściekową.</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#MarekKalupa">Jeśli chodzi o nową perspektywę – to pod koniec 2009 r. nastąpiło spore przyspieszenie, jeśli chodzi o wydatki. Mamy sporą część alokacji, która może być przeznaczona na projekty wprost związane z ochroną środowiska lub projekty, które w pewien sposób oddziałują na przeróżne zagadnienia związane z ochroną środowiska. Projekty w zakresie ochrony środowiska są realizowane w ramach krajowych i regionalnych programów operacyjnych. Przeznaczono na nie łącznie 8,8 mld euro, co stanowi ponad 13,5% całkowitej alokacji przyznanej Polsce na ten okres.</u>
<u xml:id="u-2.9" who="#MarekKalupa">Przybliżony podział alokacji w tej dziedzinie przedstawiony jest w wykresie na str. 6. Najwięcej środków na inwestycje w ochronie środowiska przewidziano w ramach programu operacyjnego „Infrastruktura i środowisko”. W Informacji podaliśmy dość szczegółowe zestawienie wszystkich programów operacyjnych nowej perspektywy – także regionalnych programów operacyjnych. Podaliśmy stan wdrażania środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Funduszu Spójności na przedsięwzięcia w zakresie ochrony środowiska, więc nie będę przytaczał tych danych. Tym bardziej, że cała statystyka jest w miarę przejrzysta.</u>
<u xml:id="u-2.10" who="#MarekKalupa">Dodam tylko kilka informacji związanych z innymi źródłami finansowania, czyli mechanizmami finansowymi, którymi obdarzyły nas państwa EOG czy też Norwegia. Są tam stosunkowo niewielkie środki przeznaczone na ochronę środowiska, ale relatywnie, w stosunku do alokacji instrumentu EOG i instrumentu norweskiego, jest to całkiem dużo, bo Norwedzy i Szwajcarzy stawiają na ochronę środowiska w Polsce. Tę informację macie państwo zawartą w załączniku nr 1 do naszego materiału.</u>
<u xml:id="u-2.11" who="#MarekKalupa">W zasadzie to już wszystko, co chciałbym przekazać. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#MarekKuchciński">Dziękuję bardzo. W międzyczasie dotarł już pan minister Gawłowski. Może jednak umówmy się, że resort rozwoju regionalnego dokończy przekazywanie informacji, a później – jeśli pan minister nie ma nic przeciwko temu – oddam głos resortowi środowiska.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#MarekKuchciński">Teraz pani dyrektor Monika Pałasz – bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#MonikaPałasz">Dziękuję bardzo. Świadoma, że Ministerstwo Środowiska bardzo szczegółowo przedstawi realizację priorytetów, za które jest odpowiedzialne, skupię się jedynie na tym, co wydarzyło się do końca roku.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#MonikaPałasz">Jeśli chodzi o starą perspektywę, to dane podane w systemie do końca roku nie zostały jeszcze osiągnięte do końca listopada. Udało się nam wysłać wnioski o płatność w wysokości 470 mln euro do Komisji Europejskiej. Prognoza z tego roku dochodzi już do 80%.</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#MonikaPałasz">Dotychczas udało się zamknąć 3 z 90 projektów ze starej perspektywy. W 2009 r. zakończyło się 11 projektów, które będą zamykane i rozliczane już w pierwszym półroczu 2010 r. Do końca 2010 r. będzie zakończonych jeszcze 76 projektów. W związku z tym gros tych projektów tak naprawdę zamkniętych będzie dopiero w 2011 r.</u>
<u xml:id="u-4.3" who="#MonikaPałasz">Chcę tu przypomnieć, choć myślę, że część z państwa o tym pamięta, że strona polska zdecydowała się na mechanizm tzw. fazowania trzech projektów, które będą realizowane częściowo w starej, a częściowo w nowej perspektywie finansowej – co pozwoli z jednej strony poprawić kondycję finansową beneficjentów, a z drugiej strony wydłuży czas realizacji tych projektów. To wszystko, jeśli chodzi o projekty ze starej perspektywy.</u>
<u xml:id="u-4.4" who="#MonikaPałasz">Teraz krótko powiem o projektach środowiskowych z nowej perspektywy finansowej. Dokładne informacje na temat realizacji pięciu priorytetów, za które odpowiada Ministerstwo Środowiska, będą państwu przekazane. Mogę tylko podkreślić, iż nastąpiło bardzo duże zdynamizowanie realizacji. Udało się w sektorze środowiska certyfikować Komisji Europejskiej kwotę 175 mln zł. Bardzo wzrasta poziom kontraktacji i spodziewamy się, że kwota wydatków, w następstwie podpisywania kolejnych umów o dofinansowanie, zacznie wzrastać.</u>
<u xml:id="u-4.5" who="#MonikaPałasz">Niewątpliwymi liderami, jeśli chodzi o poziom kontraktacji, były dwa priorytety: priorytet I, który dotyczy realizacji projektów wodno-ściekowych oraz priorytet IV przeznaczony dla przedsiębiorców, którzy inwestują głównie „w powietrze”.</u>
<u xml:id="u-4.6" who="#MonikaPałasz">Dodam, że w ramach programu operacyjnego „Infrastruktura i środowisko” realizowane są dwa priorytety, które wprawdzie nie wiążą się dosłownie z projektami środowiskowymi, ale mają elementy związane z ochroną środowiska. Chodzi tu o priorytet VII, który dotyczy transportu przyjaznego środowisku – tu gros środków przeznaczonych jest na transport kolejowy, ale również na transport miejski przyjazny środowisku, transport morski, transport rzeczny. Właśnie w tym zakresie rozpoczęła się realizacja projektów.</u>
<u xml:id="u-4.7" who="#MonikaPałasz">Jeśli chodzi o transport kolejowy – tu, jako Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, jesteśmy najbardziej zaniepokojeni realizacją tych projektów. Jeśli chodzi o transport morski – realizowane są już trzy projekty, a w dziedzinie transportu miejskiego – składane są wnioski i następuje ich ocena.</u>
<u xml:id="u-4.8" who="#MonikaPałasz">Kolejny priorytet związany z ochroną środowiska, to priorytet IX. Chodzi w nim o inwestycje energetyczne przyjazne środowisku. Warto podkreślić, iż z sześciu działań, które są realizowane przez Ministerstwo Gospodarki, uruchomionych zostało cztery i już widzimy ich efekty w postaci podpisywanych umów z działania – „Termomodernizacji obiektów użyteczności publicznej”. Do końca 2009 r. udało się podpisać 6 umów. Można powiedzieć, że wyniki tego jednego konkursu, który wyczerpał całą alokację z działania, są bardzo pozytywne i zakładamy, że większość projektów w bieżącym roku kalendarzowym będzie zakończonych albo prawie zrealizowanych.</u>
<u xml:id="u-4.9" who="#MonikaPałasz">Wielką popularnością cieszy się ogłoszony w ubiegłym roku konkurs dotyczący odnawialnych źródeł energii. Związane z nim projekty są na etapie oceniania, ale zakładam, że niedługo będą podpisywane pierwsze umowy o dofinansowanie.</u>
<u xml:id="u-4.10" who="#MonikaPałasz">Na tych informacjach zakończę. Jeśli będą jakieś pytania szczegółowe – chętnie odpowiem.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#MarekKuchciński">Dziękuję pani dyrektor. Teraz oddaję głos panu ministrowi Gawłowskiemu.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#StanisławGawłowski">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo. Materiał, który państwu przekazaliśmy, w dużej części się już zdezaktualizował, bowiem w tej chwili wydaliśmy już łącznie 250 potwierdzeń ministra środowiska dla Komisji Europejskiej o przyznanie dofinansowania projektów, a w momencie, kiedy przekazywaliśmy państwu materiał, było tych decyzji 212.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#StanisławGawłowski">Państwo posłowie pytaliście kiedyś o wszystkie projekty, które otrzymały dotacje, w związku z tym za chwilę przekażemy państwu taką informację na płytce CD, z najbardziej aktualnymi danymi w tym zakresie.</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#StanisławGawłowski">Od razu wspomnę o drobnej korekcie, odnośnie do liczby podpisanych umów. W tej chwili mamy już podpisane 200 umów o dofinansowanie, podczas gdy w materiale pisemnym podajemy, iż jest ich 173. Uległa również zmianie kwota, którą w ramach dotacji rozwojowych przekazaliśmy beneficjentom. W tej chwili jest to 392 mln zł. Chcę też powiedzieć, że ten proces, o którym mówiliśmy, że będzie nabierał dynamiki, faktycznie tak dzisiaj wygląda.</u>
<u xml:id="u-6.3" who="#StanisławGawłowski">Tu przypomnę, że zorganizowaliśmy 40 konkursów w ramach pięciu osi priorytetowych. Zgłoszono na nie 928 projektów. Jest to naprawdę ogromna praca, którą wykonują instytucje wdrażające: Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej, Departament Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Ministerstwa Środowiska oraz Centrum Koordynacji Projektów Środowiskowych.</u>
<u xml:id="u-6.4" who="#StanisławGawłowski">To tyle, jeśli chodzi o uzupełnienie i uaktualnienie przekazanych informacji pisemnych. Przekazaliśmy już prezydium Komisji wspomniane płyty CD, więc mam nadzieję, że wszystkie szczegółowe informacje państwo otrzymacie.</u>
<u xml:id="u-6.5" who="#StanisławGawłowski">Jeśli chodzi o starą perspektywę, to tylko przypomnę dane, które państwo pewnie znacie. Dynamika wydawania pieniędzy wygląda mniej więcej tak, że na koniec 2007 r. było 30% realizacji, na koniec 2008 r. – 49%, a na koniec 2009 r. – 66%.</u>
<u xml:id="u-6.6" who="#StanisławGawłowski">Przekazaliśmy państwu także informację na temat projektów, które już się zakończyły, albo są planowane do zakończenia, czyli są w trakcie przygotowywania ostatecznego dokumentu, aby zamknąć rozliczenia.</u>
<u xml:id="u-6.7" who="#StanisławGawłowski">W naszej ocenie, jeśli chodzi o starą perspektywę, nie ma większych zagrożeń dotyczących realizacji projektów. Oczywiście pojawia się problem, o którym wspominała pani dyrektor, dotyczący fazowania warszawskiego projektu wodno-ściekowego – dodam: największego projektu realizowanego dziś w Europie. W tej sprawie czekamy na ostateczną decyzję Komisji Europejskiej. Powiem tylko, że dla tego projektu pod koniec ubiegłego roku została podpisana umowa na IV fazę, na łączną kwotę dofinansowania ponad 690 mln zł. Te wszystkie prace, które możemy realizować, są realizowane bez większych zagrożeń – tak to oceniamy.</u>
<u xml:id="u-6.8" who="#StanisławGawłowski">Muszę powiedzieć, że z punktu widzenia ministerstwa oceniamy bardzo wysoko aktywność potencjalnych beneficjentów, bo większość projektów przez nich przygotowywanych – głównie są to samorządy terytorialne – spełnia wszystkie wymagania i oczekiwania. One w zasadzie są już przygotowane do realizacji, czyli bardzo szybko możemy przejść od złożenia wniosku i podpisania umowy do faktycznej realizacji projektów i związanych z nimi wydatków.</u>
<u xml:id="u-6.9" who="#StanisławGawłowski">Stąd też w nowej perspektywie nie spodziewamy się jakichkolwiek zagrożeń. W zasadzie te pieniądze, które mamy w dyspozycji w pięciu osiach, będą zaalokowane. W tej chwili oceniany jest ostatni konkurs i dopiero po tym etapie będziemy mogli ocenić, czy jakieś pieniądze jeszcze zostaną, czy będziemy mogli organizować następne konkursy. Myślę jednak, że będzie to nie wcześniej niż za pół roku.</u>
<u xml:id="u-6.10" who="#StanisławGawłowski">To tyle w telegraficznym skrócie, ale oczywiście, jeśli będzie trzeba odpowiedzieć na jakieś szczegółowe pytania, to jesteśmy do tego przygotowani. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#MarekKuchciński">Dziękuję panu ministrowi. Do prezydium dotarły już płytki CD, więc proszę je odebrać po posiedzeniu w sekretariacie Komisji. W sekretariacie są również dostępne materiały dotyczące programu Natura 2000.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#MarekKuchciński">Teraz głos zabiorą koreferenci. Jako pierwsza – pani poseł Ewa Wolak. Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#EwaWolak">Panie przewodniczący, panie ministrze, szanowni państwo. Odniosę się do kilku zagadnień, które zostały przedstawione przez pana ministra i przez przedstawicieli Ministerstwa Rozwoju Regionalnego. Odniosę się również do materiałów przygotowanych na dzisiejsze posiedzenie.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#EwaWolak">Sejmowa Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa otrzymała informacje dotyczące wykorzystania środków unijnych na ochronę środowiska. Materiały zostały przygotowane przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego i Ministerstwo Środowiska. Nie otrzymaliśmy materiałów z Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi – choć wcześniej, na posiedzeniach Komisji były sygnały o potrzebie takich informacji. Dlatego sądzę, iż powinniśmy otrzymać takie informacje z zakresu działania naszej Komisji. Nie mamy również – a w mojej ocenie powinniśmy mieć – materiałów z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#EwaWolak">Przedłożone materiały są przygotowane w sposób rzetelny i czytelny, ale mimo to wymagają pewnego uzupełnienia. Na wstępie uwaga o charakterze ogólnym. W obu materiałach używana jest różna nomenklatura: raz mówi się o „osi”, a raz o „priorytecie”. W materiale przygotowanym przez Ministerstwo Środowiska mówi się np. o „gospodarce odpadami w ochronie powierzchni ziemi”, natomiast w materiale przygotowanym przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego o „gospodarce odpadami”. Dla nas, posłów czytających te materiały, czasami może to być mylące, więc chyba należałoby ujednolicić terminologię.</u>
<u xml:id="u-8.3" who="#EwaWolak">W opracowaniu przygotowanym przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego znalazła się informacja na temat wykorzystania środków na ochronę środowiska w ramach Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego, a także Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy – chodzi o załącznik nr 1.</u>
<u xml:id="u-8.4" who="#EwaWolak">Chciałabym podziękować za tę informację, bo ukazuje ona przebieg asymilacji środków z tych funduszy. Przy okazji mam pytanie odnośnie do Funduszu Szwajcarskiego. Otóż podajecie państwo, iż obecnie ze stroną szwajcarską prowadzone są rozmowy na temat w kierunku zwiększenia alokacji o środki pochodzące z puli dotychczas niealokowanej. Na jakim etapie są te rozmowy? Jakie mamy szanse na uzyskanie tych środków?</u>
<u xml:id="u-8.5" who="#EwaWolak">Jeśli chodzi o perspektywę finansową 2000–2006, to do materiału przygotowanego przez Ministerstwo Środowiska dołączono listę projektów ISPA/Fundusz Spójności uwzględniającą daty zakończenia projektów. Każdy z tych projektów jest opisany. Wydaje się, iż chyba warto byłoby dodać informacje na temat stanu realizacji tych inwestycji, zakontraktowania itp. Tu pytanie: czy istnieje zagrożenie związane z jakimiś projektami?</u>
<u xml:id="u-8.6" who="#EwaWolak">Jeśli chodzi o lata 2007–2013 – najwyższy poziom wykorzystania środków europejskich zanotowały programy krajowe, a wśród nich „Infrastruktura i środowisko”. Należy tu podkreślić, iż dzięki uproszczeniu procedur, zmianie prawa w ochronie środowiska i zamówień publicznych, możliwe jest sprawniejsze pozyskiwanie funduszy unijnych. Dużym wsparciem jest Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, którego działania niewątpliwie przyczyniły się do zabezpieczenia płynności finansowej beneficjentów.</u>
<u xml:id="u-8.7" who="#EwaWolak">Z prognozy absorpcji środków Funduszu Spójności, przedstawionej w materiale Ministerstwa Środowiska – wykres 3.3 na str. 13 – wynika, że nie ma tu żadnego zagrożenia.</u>
<u xml:id="u-8.8" who="#EwaWolak">Mam natomiast pytania dotyczące kategorii 38, 41, 42 programu operacyjnego „Infrastruktura i środowisko” – chodzi o energię odnawialną, energię wiatrową, biomasę, energię hydroelektryczną, geotermalną i pozostałe. Otóż z danych zawartych w tabeli na str. 12 materiału opracowanego przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego wynika, iż żaden z 82 złożonych wniosków o dofinansowanie w tych trzech kategoriach, poprawnych pod względem formalnym, nie posiada statusu „zatwierdzony do realizacji”. Z czego to wynika i jaka jest przyczyna tego stanu rzeczy?</u>
<u xml:id="u-8.9" who="#EwaWolak">Podobne pytanie mam odnośnie do regionalnych programów operacyjnych NSRO. Z czego wynika, że 74 wnioski, poprawne pod względem formalnym, nie zostały zatwierdzone do realizacji? Mówi o tym tabela nr 6 na str. 12 w materiale przygotowanym przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego. Dodam, iż widoczna tu jest dysproporcja, jeśli chodzi o stan realizacji regionalnych programów operacyjnych w poszczególnych województwach. Stąd pytanie: jaka jest przyczyna tej dysproporcji? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#MarekKuchciński">Dziękuję bardzo. Teraz głos zabierze pan poseł Adam Krzyśków. Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#AdamKrzyśków">Panie przewodniczący, panie ministrze, szanowni państwo. Chociaż z panią poseł Wolak pracowaliśmy oddzielnie nad koreferatami, to okazuje się, iż wnioski mamy zbieżne.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#AdamKrzyśków">Tematem dzisiejszego posiedzenia jest wykorzystanie środków unijnych na ochronę środowiska. Komisja chciała dowiedzieć się, jaki jest stan wykorzystania tych środków. Ministerstwo Rozwoju Regionalnego nieco rozwinęło ten temat, bo materiał przygotowany na dzisiejsze posiedzenie ma tytuł „Informacja na temat realizacji inwestycji z zakresu ochrony środowiska, współfinansowanych z funduszy europejskich”. Dlatego należało się spodziewać, iż będzie to materiał bardziej treściwy, szerszy i dokładniejszy.</u>
<u xml:id="u-10.2" who="#AdamKrzyśków">To, co od razu rzuca się w oczy, to fakt, iż materiał ten datowany jest na grudzień 2009 r., a przytaczane w nim dane pochodzą z czerwca i października. Stąd pytanie: czy taki jest poślizg w przetwarzaniu tych danych? Czy nie należałoby ich zaktualizować i ujednolicić?</u>
<u xml:id="u-10.3" who="#AdamKrzyśków">Druga sprawa, warsztatowa, to fakt, iż z jednej strony operuje się w tym materiale dużymi kwotami w miliardach, natomiast w tabelkach kwoty podawane są co do grosza – np. w regionalnym programie operacyjnym jest to 715.715 zł i 47 gr.</u>
<u xml:id="u-10.4" who="#AdamKrzyśków">Moja dociekliwość nie wynika ze złośliwości, ale z tego, iż jako posłowie chcemy poznać, gdzie tkwią bariery, co wam przeszkadza, czy jest coś takiego, co w procesie legislacji można by uprościć. Chodzi przecież o to, żebyśmy sami sobie nie dokładali roboty.</u>
<u xml:id="u-10.5" who="#AdamKrzyśków">Na str. 1 tego materiału czytamy: „Inwestycje w obszarze ochrony środowiska, będące w zakresie prac Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa Sejmu RP, uzyskały wsparcie…” itd. Nie ma tu ani słowa o Programie Rozwoju Obszarów Wiejskiech. Stąd pytanie: czy Ministerstwo Rozwoju Regionalnego nie monitoruje wydawania środków zarządzanych przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi? Pytam o to, bo przecież bardzo często dotyczy to tych samych inwestycji: np. kanalizacji na obszarach wiejskich, które są potem podłączane do aglomeracji miejskiej. Przecież to wszystko jest oddziaływanie na ochronę środowiska, a więc ktoś powinien to kontrolować. Czy są inne projekty z zakresu ochrony środowiska, które nie są w gestii Komisji Ochrony Środowiska? Bo tak to wygląda, skoro państwo wskazujecie tylko kilka programów.</u>
<u xml:id="u-10.6" who="#AdamKrzyśków">Na str. 5 mamy wykres dotyczący alokacji środków Funduszu Spójności. Jest w nim uwzględniona „pomoc techniczna”. Jak rozumiem, środki te wydano na sporządzanie dokumentacji technicznej. Czy jest to w jakiś sposób monitorowane? Pytam dlatego, bo często spotykamy się z sytuacją, że projekt jest realizowany, ma studium wykonalności, a później przestaje „żyć”. Były takie przypadki.</u>
<u xml:id="u-10.7" who="#AdamKrzyśków">Spotkałem się np. z takim przypadkiem, że Ministerstwo Rozwoju Regionalnego zapłaciło za studium wykonalności modernizacji szpitala, wszystko zostało rozliczone, dyrektor szpitala dostał piękne studium wykonalności, a później resort zdrowia powiedział – co nas to obchodzi. Nie było też żadnych dalszych działań ze strony Ministerstwa Rozwoju Regionalnego, bo tłumaczono, że to w zasadzie podlega programom regionalnym, więc może marszałek powinien za to płacić. Jednym słowem zrobiono typowego „półkownika”. Stąd pytanie: jak te sprawy naprawdę wyglądają?</u>
<u xml:id="u-10.8" who="#AdamKrzyśków">Na str. 5 mamy informację dotyczącą kontraktacji Funduszu Spójności. Podajecie państwo, że „wg stanu na koniec października br. wynosiła dla sektora środowiska – 122,5%, w stosunku do pierwotnych kosztów kwalifikowanych projektów w sektorze”. Pytanie brzmi: czy ten wzrost kosztów i wzrost kontraktacji nie spowodował konieczności zwiększenia udziału beneficjentów i czy – w związku z tym – zagwarantowano beneficjentom dostęp do innych źródeł finansowania, w celu zagwarantowania udziału własnego?</u>
<u xml:id="u-10.9" who="#AdamKrzyśków">Chciałbym też wiedzieć, jak to się ma do informacji zawartej w materiale przygotowanym przez Ministerstwo Środowiska, gdzie na str. 12 czytamy: „Łączna kwota zakontraktowanych środków z FS wynosi 2.769.073.760 euro, tj. 97,14% całego udziału środków FS przeznaczonych na realizację wszystkich projektów”. Z czego wynika to ujęcie procentowe?</u>
<u xml:id="u-10.10" who="#AdamKrzyśków">Jest też informacja – o czym mówiła już pani poseł – że regionalne programy operacyjne w zróżnicowany sposób podchodzą do ochrony środowiska. Liderem jest województwo podkarpackie, gdzie wydatkowano 194 mln zł, a z kolei województwo zachodniopomorskie wydało tylko 40 mln zł. Można z tego wnioskować, iż zachodniopomorskie ma po prostu inne źródła finansowania, a nie, że w zachodniopomorskim nie kładzie się odpowiedniego nacisku na ochronę środowiska.</u>
<u xml:id="u-10.11" who="#AdamKrzyśków">Bardzo ciekawe są informacje dotyczące projektów międzynarodowych. Tu jednak mam prośba o przypomnienie, w jaki sposób odbywa się zarządzanie tymi projektami – jak wyłania się te projekty, jak się nimi zarządza, jak rozlicza itd.</u>
<u xml:id="u-10.12" who="#AdamKrzyśków">Mam też pytanie do resortu środowiska: jak resort monitoruje wydatkowanie środków na ochronę środowiska w aspekcie osiągnięcia celów „Krajowego programu oczyszczania ścieków komunalnych” i „Krajowego programu gospodarki odpadami”? Pytam dlatego, bo przerzucamy się tu tabelkami, wykresami, wielkościami, a przecież tak naprawdę resort nie jest „od tabelek” – resort ma zapewnić czystą wodę wszystkim Polakom i ma rozwiązać problem gospodarki odpadami.</u>
<u xml:id="u-10.13" who="#AdamKrzyśków">Tak, tak, panie ministrze, wiem, że to może śmiesznie brzmi, bo jest to nadmierne uproszczenie, ale właśnie tak powinniśmy się do tego zabierać. To jest nasz interes wspólny – wszystkich Polaków, a my, jako posłowie, chcemy państwu w tym pomóc. Tu nie dzielimy „włosa na czworo”, tu trzeba się zastanowić, co należy zrobić, żeby te wszystkie cele i zamierzenia osiągnąć.</u>
<u xml:id="u-10.14" who="#AdamKrzyśków">W związku z tym pytanie: czy uda się nawiązać współpracę z Ministerstwem Rolnictwa i Rozwoju Wsi, aby powstała całościowa informacja na temat postępów w ochronie środowiska w tych dwóch najważniejszych kwestiach? Dziękuję uprzejmie.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#MarekKuchciński">Dziękuję bardzo panu posłowi. Otwieram dyskusję. Do głosu zapisało się już pięciu posłów. Widzę, że zgłaszają się też następni.</u>
<u xml:id="u-11.1" who="#MarekKuchciński">Czy pan minister w tej chwili chciałby odnieść się do uwag koreferentów?</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#StanisławGawłowski">Tak, od razu odniosę się do tych wątpliwości, które podnieśli koreferenci, być może łatwiej będzie potem prowadzić dyskusję.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#MarekKuchciński">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#StanisławGawłowski">Dziękuję. Pani poseł Wolak zwróciła uwagę, że nie ma materiałów przygotowanych przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Otóż proszę pamiętać, że Narodowy Fundusz w nowej perspektywie jest instytucją wdrażającą, tak samo jak wszystkie fundusze wojewódzkie. Materiał, który został przygotowany przez Ministerstwo Środowiska, jest materiałem, który zawiera również informacje o tym, jakie prace wykonuje Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, jako jedna z instytucji wdrażających. Stąd nie ma potrzeby przygotowania dodatkowego materiału. To po pierwsze.</u>
<u xml:id="u-14.1" who="#StanisławGawłowski">Po drugie – nazewnictwo w poszczególnych osiach priorytetowych. No cóż, tak się dzieje, że w poszczególnych osiach priorytetowych są jeszcze działania. Na przykład w II priorytecie oprócz „gospodarki odpadami” jest jeszcze „ochrona powierzchni ziemi” – stąd te działania są jakby osobno zaznaczone. Nie sądziłem, że taki drobny szczegół może wzbudzić wątpliwości.</u>
<u xml:id="u-14.2" who="#StanisławGawłowski">Jeśli chodzi o projekty z pieniędzy szwajcarskich – to zostały one złożone i są w tej chwili oceniane przez Szwajcarów. My musimy czekać na ich decyzję i nie mamy żadnej możliwości jej przyspieszenia.</u>
<u xml:id="u-14.3" who="#StanisławGawłowski">Natomiast w części dotyczącej środków norweskich – niedawno uczestniczyłem w konferencji z udziałem ambasadora Królestwa Norwegii, który ocenił, że Polska najlepiej wydaje środki norweskie i że w tym obszarze możemy być zadowoleni. Dodam, że w tej chwili Norwegowie porozumieli się z Komisją Europejską, co do nowej perspektywy. Z informacji, jaka do nas dotarła, wynika, iż w dyspozycji Komisji Europejskiej ma być o 20% więcej tych środków. Oczywiście te pieniądze jeszcze nie są rozdzielone na poszczególne kraje, ale zakładam, że w tej alokacji Polska będzie na dość znaczącym miejscu, że pojawią się u nas dodatkowe środki norweskie na ochronę środowiska.</u>
<u xml:id="u-14.4" who="#StanisławGawłowski">Jeśli chodzi o dane – o czym mówił pan poseł Krzyśków – to oczywiście nie jest tak, że jest „poślizg” między tym, co my podajemy, a momentem, gdy te pieniądze trafią do systemu w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego. Na przykład dzisiaj podawałem państwu kolejne dane i mówiłem o tym, że to, co państwu przekazaliśmy w grudniu, już jest nieaktualne, bo dynamika jest tu naprawdę ogromna. Nie ma dnia, w którym nie wydajemy decyzji.</u>
<u xml:id="u-14.5" who="#StanisławGawłowski">Dzisiaj jest 5 stycznia a już pięć funduszy wojewódzkich złożyło wnioski o wydatki na kwotę 7608 tys. zł. Stało się to w przeciągu dwóch dni. Dodam, że Olsztyn również jest w tej grupie. Te dane siłą rzeczy będą codziennie ulegać modyfikacji – tak będzie przez najbliższe miesiące.</u>
<u xml:id="u-14.6" who="#StanisławGawłowski">Co do województwa zachodniopomorskiego i podkarpackiego – każde z województw podejmuje samodzielnie decyzje, co do alokowania środków. Natomiast przypomnę, że Ministerstwo Środowiska na początku tej kadencji decydowało o innym trybie wydawania pieniędzy, tzn. o trybie konkursowym. Tak się składa, że wszystkie projekty, które zostały złożone przez beneficjentów i spełniały wymogi określone przez komitet monitorujący dla tych pięciu osi priorytetowych – finansowanie otrzymały. Jest tylko pytanie – jaka jest aktywność beneficjentów?</u>
<u xml:id="u-14.7" who="#StanisławGawłowski">Z dużą przyjemnością – muszę to powiedzieć – wręczałem takie decyzje burmistrzom na Podkarpaciu, którzy byli członkami PiS i do głowy mi nie przyszło, żeby te kwestie rozróżniać pod kątem politycznym. Do głowy mi też nie przyszło, żeby to robić, jeśli chodzi o podział regionalny. Mówię o tym oficjalnie, bo chcę wyraźnie zaznaczyć, że w procedurze oceny nie ma takich kryteriów, jak miejsce pochodzenia, wiara lub przynależność polityczna. Nie ma czegoś takiego – my pod tym kątem nikogo nie oceniamy. W ogóle w tych kategoriach do sprawy nie podchodzę.</u>
<u xml:id="u-14.8" who="#StanisławGawłowski">Ostatnia sprawa dotycząca tego, w jaki sposób staramy się koordynować te wszystkie działania, które wynikają z wypełniania naszych zobowiązań akcesyjnych. One rzeczywiście, szczególnie w dwóch obszarach są szalenie ważne: w części dotyczącej gospodarki wodno-ściekowej i w części dotyczącej gospodarki odpadami.</u>
<u xml:id="u-14.9" who="#StanisławGawłowski">Jeśli chodzi o krajowy program oczyszczania ścieków komunalnych, to jesteśmy w tej chwili na etapie aktualizacji. Wygląda to mniej więcej tak, że mamy informacje o wszystkich aglomeracjach wodno-ściekowych, mamy informacje, na jakim etapie realizacji są te przedsięwzięcia, które muszą być zrealizowane, gdzie są opóźnienia. Dodatkowo będziemy jeszcze pytać Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej o stan dużych aglomeracji, powyżej 15 tys. RLM. W 130 przypadkach mamy opóźnienia – oczywiście wiemy, w których gminach, bo polski system prawny jest taki, że za gospodarkę wodno-ściekową odpowiadają gminy. Mamy z tym pewien kłopot, choć oczywiście współpracujemy i staramy się dobrze współpracować z gminami.</u>
<u xml:id="u-14.10" who="#StanisławGawłowski">Zbudowaliśmy w Polsce cały system pomocy dla gmin. Ten system oparty jest na polskim systemie finansowania – Narodowym Funduszu i wojewódzkich funduszach ochrony środowiska i gospodarki wodnej – oraz na środkach unijnych. Gdybyśmy popatrzyli, jakie kryteria są określone przez komitet monitorujący dla programu operacyjnego „Infrastruktura i środowisko”, dla I priorytetu „Gospodarka wodno-ściekowa”, to zauważylibyśmy, że to są kryteria, które pozwalają nam, jako Polsce, wypełnić zobowiązania akcesyjne.</u>
<u xml:id="u-14.11" who="#StanisławGawłowski">Zostało to tak skonstruowane, żebyśmy nie rozdrabniali się na małe projekty albo nie finansowali budowy kanalizacji na obszarach wiejskich w taki sposób, że efekt ekologiczny – czyli to, z czego będzie nas rozliczać Komisja Europejska – będzie mały, tylko żebyśmy finansowali te obszary, które dają nam szansę na osiągnięcie efektu ekologicznego w takim wymiarze, który przybliży nas do wypełnienia zobowiązań akcesyjnych.</u>
<u xml:id="u-14.12" who="#StanisławGawłowski">Tak to właśnie robimy, mamy tu pełną wiedzę, jest cały system finansowania. Mamy tylko jeden problem. Otóż przy aktualizacji „Krajowego programu oczyszczalni ścieków komunalnych” oszacowaliśmy potencjalne koszty związane z budową oczyszczalni i kanalizacji, czyli uporządkowania aglomeracji wodno-ściekowych, że do 2015 r. – czyli roku, w którym musimy osiągnąć swoje zobowiązania unijne – trzeba przeznaczyć na finansowanie tych zadań trochę ponad 30 mld zł. Podkreślam – tylko w obszarze wodno-ściekowym. To są ogromne pieniądze, mimo że w Polsce od 1990 r. naprawdę bardzo dużo dobrych rzeczy w tym obszarze się zdarzyło. Tu rzeczywiście może być pewien problem.</u>
<u xml:id="u-14.13" who="#StanisławGawłowski">Dzisiaj próbujemy szacować, ile pieniędzy możemy zgromadzić i jakie będą do dyspozycji w tym okresie – oczywiście z różnych źródeł. Z tym, że jeszcze nie wiemy, jakie pieniądze będą w następnej perspektywie. Na pewno jednak trzeba to będzie tak oszacować, żeby w następnej perspektywie ten problem definitywnie załatwić. To jest pierwsza sprawa.</u>
<u xml:id="u-14.14" who="#StanisławGawłowski">Druga sprawa dotyczy „Krajowego programu gospodarki odpadami”. Tu również prowadzona jest aktualizacja. Na ten rok przewidzieliśmy pozbieranie wszelkich możliwych danych. Mamy świadomość, że te składowiska, które nie spełniają norm unijnych, muszą być zamknięte, a właściwie powinny być zamknięte do końca ubiegłego roku i od 1 stycznia nie powinny już funkcjonować.</u>
<u xml:id="u-14.15" who="#StanisławGawłowski">Mamy świadomość, że konieczna jest redukcja ilości odpadów na składowiskach, bo zgodnie z naszymi zobowiązaniami, na koniec 2010 r. trzeba osiągnąć 25% redukcji odpadów biodegradowalnych. Naturalnie zbudowaliśmy „pod to” cały instrument pomocowy. Dodatkowo zmieniamy system prawny w Polsce – właśnie po to, żeby umocnić samorządy w roli instytucji, które odpowiadają za gospodarkę odpadami komunalnymi.</u>
<u xml:id="u-14.16" who="#StanisławGawłowski">Tu przypomnę, że na przestrzeni ostatnich dwóch lat w obszarze odpadowym przeprowadzaliśmy, m.in. przez Wysoką Komisję, kilka projektów ustaw związanych z gospodarką odpadami – szeroko rozumianymi odpadami.</u>
<u xml:id="u-14.17" who="#StanisławGawłowski">Monitorujemy, zbieramy informacje, a tam, gdzie prawo nie najlepiej nas wspiera, staramy się tak je zmienić, żeby dać gminom realny instrument. Mamy bowiem świadomość, że w zasadniczych obszarach naszymi głównymi partnerami są samorządy terytorialne. Właśnie dlatego staramy się je tak traktować, tzn. budujemy mechanizmy pomocowe, uczymy i namawiamy je do tego, żeby aplikowały o pieniądze.</u>
<u xml:id="u-14.18" who="#StanisławGawłowski">Mamy jednak i takie założenie – jesteśmy już po wstępnych rozmowach – że wszędzie tam, gdzie aglomeracje wodno-ściekowe zostały wcześniej wyznaczone przez wojewodów, a teraz przez marszałków, z pewnym nadmiarem – bo przecież nie ma obowiązku budowania dziesiątków albo setek kilometrów kanalizacji, szczególnie na obszarach wiejskich – rozwiązaniem gospodarki wodno-ściekowej mogą być również oczyszczalnie przydomowe, albo po prostu szczelne zbiorniki. To też są rozwiązania, które mogą zniwelować problem. Tymczasem bardzo często mamy forsowane takie rozwiązania, że dla kilku domów buduje się kilka kilometrów kanalizacji, co jest drogie, zarówno w wykonawstwie, jak i w utrzymaniu.</u>
<u xml:id="u-14.19" who="#StanisławGawłowski">Chcę pana posła uspokoić – w tych sprawach jesteśmy naprawdę bardzo dobrze zorientowani. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#MarekKuchciński">Dziękuję bardzo panu ministrowi. Państwa dyrektorów poproszę o ustosunkowanie się do poszczególnych wypowiedzi na samym końcu. Teraz przeprowadzimy dyskusję. Do głosu zapisali się posłowie: Gwiazdowski, Gosiewski, Cybulski, Gawęda, Rzymełka i pani poseł Ciemniak.</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#MarekKuchciński">Czy pani poseł życzy sobie zabrać głos jako pierwsza, chociaż zgłosiła się jako ostatnia?</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#GrażynaCiemniak">Panie przewodniczący, nie rozumiem skąd to wyróżnienie. Myślę, że to efekt dyskusji o równych szansach kobiet i mężczyzn oraz o parytecie. Oczywiście mogę rozpocząć dyskusję, bo mam konkretne pytania. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#GrażynaCiemniak">Na pewno należą się gratulacje Ministerstwu Środowiska i Narodowemu Funduszowi Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej za dużą pracę wykonaną w ubiegłym roku. Jednak trzeba też pamiętać o tym, że dopiero rozpoczęły się konkursy, że jako pierwsze zostały zorganizowane konkursy w ramach PO „Infrastruktura i środowisko”, a dopiero efekty ekologiczne pozwolą nam ocenić, jak praktycznie są realizowane te inwestycje. Dlatego sądzę, że na ocenę jest jeszcze za wcześnie, bo dopiero zaczyna się realizacja tych projektów – mówię tu o perspektywie finansowej 2007–2013. Myślę, że gdzieś za pół roku warto byłoby, żeby Komisja otrzymała taki materiał, abyśmy mogli zorientować się, jakie są efekty ekologiczne w poszczególnych priorytetach i w poszczególnych działaniach, bo w końcu efekt ekologiczny z programu operacyjnego „Infrastruktura i środowisko” najbardziej wpływa na wynik oceny merytorycznej – tej fakultatywnej.</u>
<u xml:id="u-16.2" who="#GrażynaCiemniak">Mam pytanie dotyczące projektów indywidualnych. Otóż w ramach priorytetu III „Zarządzanie zasobami i przeciwdziałanie zagrożeniom środowiska” – odsyłam do str. 4 materiału przygotowanego przez Ministerstwo Środowiska – wymieniona jest liczba 26 projektów. Jest to dużo w porównaniu do innych priorytetów. Jednak dalej w tabeli podana jest liczba złożonych wniosków – tylko 5, a zawartych umów o dofinansowanie – 3. Pytanie: jakie są przyczyny tego, że jest tak mało złożonych wniosków? Czy wynika to z braku zainteresowania, czy z innego powodu? Odpowiedzi na to pytanie nie znalazłam w przedłożonym materiale.</u>
<u xml:id="u-16.3" who="#GrażynaCiemniak">Jeśli chodzi o projekty wyłaniane w trybie konkursowym, to rozumiem, że w tym roku nie będzie ogłoszonych konkursów, bo już nie ma środków finansowych – oczywiście oprócz V priorytetu. Jednak w informacji dalej czytamy, że w ramach pięciu środowiskowych priorytetów ogłoszono 40 konkursów na kwotę 28,4 mld zł, a ocenę formalną przeszło 610 wniosków na łączną kwotę dofinansowania 12 mld zł. Stąd pytanie: co z tą różnicą? Czy są wnioski jeszcze nieocenione?</u>
<u xml:id="u-16.4" who="#GrażynaCiemniak">Kolejne pytanie dotyczy projektu z perspektywy finansowej 2004–2006 i w ogóle projektów jeszcze z 2000 r. z Funduszu Spójności, ponieważ pan minister powiedział, że nie ma zagrożenia realizacji projektów ze starej perspektywy. Jednak, gdy przyjrzymy się wykresowi absorpcji środków, zamieszczonemu na str. 13, to okazuje się, że od 80% do 100% jest linia przerywana i wygląda na to, że te projekty nie będą zrealizowane w 2010 r. Czy są podjęte jakieś starania i czy są prowadzone rozmowy z Komisją Europejską? Jakie są efekty tych rozmów, jeśli chodzi o projekty, co do których jest obawa, że nie będą zrealizowane?</u>
<u xml:id="u-16.5" who="#GrażynaCiemniak">W każdym bądź razie z podanych danych wynika, że pewne jest 80% absorpcji środków – oczywiście, jeśli nie nastąpią jakieś inne perturbacje związane z realizacją. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#MarekKuchciński">Dziękuję bardzo pani poseł. Zwracam się do pana ministra i do przedstawicieli Ministerstwa Rozwoju Regionalnego. Pan minister Szyszko prosił o zadanie następującego pytania: czy wszystkie projekty w ramach priorytetu I z programu operacyjnego „Infrastruktura i środowisko” mają szansę być zrealizowane? A jeżeli są jakieś różnice w tych szansach, to które z tych projektów mają najmniejsze szanse albo niewielkie szanse na realizację i z jakich przyczyn?</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#MarekKuchciński">Teraz głos zabierze pan poseł Jerzy Gosiewski – bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#JerzyGosiewski">Panie przewodniczący, panie ministrze, szanowni państwo. W programie dzisiejszego posiedzenia Komisji jest wykorzystanie środków unijnych. Tymczasem pani dyrektor powiedziała tak: widzimy efekty, podpisywane są umowy. Potem mówi pani: mam nadzieję, że będą podpisywane pierwsze umowy o dofinansowanie. Z kolei pan minister mówi: wydaliśmy potwierdzenia dla projektów. Panie ministrze, nasuwa się podstawowe pytanie: co oznacza termin „wykorzystanie środków unijnych”? Ile jest rzeczywiście środków wydanych, a nie planowanych? Wykorzystanie środków unijnych oznacza ich wypłatę przez beneficjentów za wykonane usługi i roboty wykonawcom poszczególnych usług i robót w ramach realizowanych projektów.</u>
<u xml:id="u-18.1" who="#JerzyGosiewski">W informacji na temat środowiskowych priorytetów w programie operacyjnym „Infrastruktura i środowisko” – perspektywa 2007–2013 – na str. 2–7 przedstawione są plany, a nie wykorzystanie środków unijnych.</u>
<u xml:id="u-18.2" who="#JerzyGosiewski">Z kolei na str. 3 przedstawiono wykorzystanie tzw. alokacji, która jest jedynie obietnicą. To, co jest przedstawione w tabeli na tej stronie, to nic innego, jak podział obiecanych środków, a nie ich wykorzystanie. Dokładnie taką samą informację znajdujemy na str. 4. Nie jest wykorzystaniem środków unijnych transfer kwot wewnątrz rachunków bankowych Komisji Europejskiej na rachunki bankowe Ministra Finansów, które, po przewalutowaniu na złotówki, wykorzystuje się na finansowanie bieżących potrzeb. Nie jest również wykorzystaniem środków unijnych transfer kwot w złotówkach z budżetu państwa na rachunki bankowe różnych instytucji państwowych. Na koniec trzeba również pokreślić, iż nie jest wykorzystaniem środków unijnych transfer środków w ramach płatności zaliczkowej, ponieważ jest to tylko transfer środków unijnych w złotówkach na rachunek bankowy beneficjenta.</u>
<u xml:id="u-18.3" who="#JerzyGosiewski">Moim zdaniem dopiero wtedy, gdy beneficjent dokona przelewu na rachunek wykonawcy usług albo robót wykonanych na podstawie protokołu odbioru i wystawionej faktury, mamy do czynienia z wykorzystaniem funduszy unijnych.</u>
<u xml:id="u-18.4" who="#JerzyGosiewski">Panie ministrze, kto i co hamuje właściwe wykorzystanie środków unijnych? Panie ministrze, czy sukcesem jest podpisanie umowy, czy realizacja projektu w sposób właściwy, czyli uzyskanie najlepszych efektów przy najmniejszych kosztach?</u>
<u xml:id="u-18.5" who="#JerzyGosiewski">Mam też dodatkowe pytanie: w jakim okresie załatwiane są wnioski składane w poszczególnych województwach? Od czego uzależnia się rozpatrywanie tych wniosków? Kto w ministerstwie decyduje o tym, że jednym beneficjentom pomaga się, a innym nie? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#MarekKuchciński">Dziękuję bardzo panu posłowi. Mam do państwa posłów i do zaproszonych gości prośbę o wyciszenie rozmów, ponieważ nasze posiedzenie jest nagrywane na potrzeby Komisji i Sejmu i są kłopoty z czytelnym odtwarzaniem poszczególnych wypowiedzi. Zatem proszę raz jeszcze o wyciszenie rozmów.</u>
<u xml:id="u-19.1" who="#MarekKuchciński">Teraz głos zabierze pan poseł Piotr Cybulski, a następnie pan poseł Adam Gawęda.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#PiotrCybulski">Dziękuję. Panie przewodniczący, panie, panowie posłowie, panie ministrze, szanowni goście. Po zapoznaniu się z materiałami, które otrzymaliśmy na dzisiejsze posiedzenie, muszę powiedzieć, że Ministerstwo Środowiska jest wyjątkowo skromne i nie bierze pod uwagę chociażby tego, co powiedziała pani minister Bieńkowska – mniej więcej w tym samym czasie, kiedy powstawały te materiały. Chodzi o wywiad pani minister, w którym powiedziała, że wykorzystaliśmy już wszystkie pieniądze, które były do wykorzystania. Myślę, że w tej sprawie nie było zgodności, bo teraz okazuje się, że mamy jeszcze jakieś pieniądze do dyspozycji – o czym mówił pan minister. W związku z tym, mimo wszystko, zadam następujące pytania: ile umów, kontraktów na roboty, usługi i dostawy zawarto do 31 grudnia 2009 r.?</u>
<u xml:id="u-20.1" who="#PiotrCybulski">Bardzo prosiłbym o odpowiedź na piśmie, bo kiedy we wrześniu czy w październiku też podsumowywaliśmy te kwestie, to jakoś do dzisiaj nie otrzymałem odpowiedzi na piśmie. Jest mi z tego powodu bardzo przykro. Tamtą odpowiedź już sobie darujmy. To był stary rok, zapomnijmy o tym. Teraz jednak bardzo proszę o nadesłanie odpowiedzi na piśmie. Rozpoczniemy ten rok od udzielania odpowiedzi. Proszę o przedstawienie takich informacji dla każdego zadania osi priorytetowej oddzielnie, z podziałem na rodzaje przetargów, a więc: usługi, dostawy, roboty, jak też z podziałem na poszczególne jednostki wdrażające.</u>
<u xml:id="u-20.2" who="#PiotrCybulski">Kolejne pytanie: jaka jest wartość kontraktów na roboty, usługi i dostawy zawartych do 31 grudnia 2009 r.? Proszę o przedstawienie wartości zawartych umów dla każdego działania osi priorytetowej oddzielnie, z podziałem na rodzaje przetargów – usługi, dostawy, roboty – i z podziałem na poszczególne jednostki wdrażające.</u>
<u xml:id="u-20.3" who="#PiotrCybulski">Ile kontraktów na usługi i roboty jest obecnie realizowanych dla proekologicznych projektów, w ramach PO „Infrastruktura i środowisko”? Ile kontraktów zostało już ukończonych? Proszę o podanie tych informacji w odniesieniu do poszczególnych jednostek wdrażających i oddzielnie dla priorytetów.</u>
<u xml:id="u-20.4" who="#PiotrCybulski">2009 r. jest już trzecim rokiem zakończonych realizacji projektów PO „Infrastruktura i środowisko”. Do końca 2013 r. pozostało nam 4 lata. Uprzejmie proszę o podanie przewidywanej liczby kontraktów na roboty, dostawy i usługi, jakie powinny być podpisane, aby zrealizować projekty proekologiczne do końca tego okresu budżetowego.</u>
<u xml:id="u-20.5" who="#PiotrCybulski">Wśród beneficjentów panuje opinia, że realizacja projektów w ramach PO „Infrastruktura i środowisko” odbywa się bardzo nieudolnie. Proszę o potwierdzenie lub zaprzeczenie opinii, że realizacja projektów w ramach projektów proekologicznych PO „Infrastruktura i środowisko” jest mniej zaawansowana w trzech pierwszych latach, w porównaniu z programem ISPA.</u>
<u xml:id="u-20.6" who="#PiotrCybulski">Proszę o podanie, ile kontraktów na realizacje zadań usługowych i zadań na roboty podpisano w pierwszych trzech latach, tzn. w latach 2007–2009. Dodam, że, według dostępnych statystyk dla programu ISPA, w latach 2001–2003 podpisano odpowiednio: 10, 29 i 55 kontraktów.</u>
<u xml:id="u-20.7" who="#PiotrCybulski">Czy wyciągnięto jakąś naukę z lat poprzednich? Czy zdobyte przez 10 lat doświadczenie pozwoli na lepszą realizację projektów? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#MarekKuchciński">Dziękuję panu posłowi. Teraz głos zabierze pan poseł Adam Gawęda, a następnie pan przewodniczący Rzymełka. Proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#AdamGawęda">Dziękuję bardzo panie przewodniczący. Panie ministrze, panie, panowie posłowie, zaproszeni gości. Na początku uwaga ogólna do materiału. Otóż to opracowanie – w zasadzie bardzo bogate – tak naprawdę nie odpowiada na pytanie, ile faktycznie zostało wykorzystanych środków unijnych.</u>
<u xml:id="u-22.1" who="#AdamGawęda">Po analizie tej informacji wiem, jakie zadania będą realizowane, na jaką kwotę opiewają te zadania, o jaką kwotę dofinansowania występuje się, natomiast nie wiem, jakie środki zostały już faktycznie wykorzystane. W informacji mówi się jedynie o stanie zaawansowania, o stanie niezaawansowania, o procedurach związanych z podpisywaniem umów, z kontraktowaniem, z wdrażaniem, z alokacją itd.</u>
<u xml:id="u-22.2" who="#AdamGawęda">Została tu też postawiona teza – powtórzę ją, bo jest bardzo istotna – czy też nie jest tak, że środki unijne kieruje się z rachunków bankowych Komisji Europejskiej na rachunek bankowy ministra finansów, który po przewalutowaniu ich na złotówki wykorzystuje je na finansowanie innych potrzeb – potrzeb bieżących. Stawiam to pytanie i prosiłbym pana ministra o bardzo merytoryczną odpowiedź w tym zakresie.</u>
<u xml:id="u-22.3" who="#AdamGawęda">Prosiłbym też o podanie kwot zaplanowanych do wypłaty w 2009 r., jak również w 2010 r. i kolejnych latach obecnego okresu budżetowego, przeznaczonych na realizacje projektów proekologicznych w ramach programu operacyjnego „Infrastruktura i środowisko” z podaniem poszczególnych priorytetów: I – „Gospodarka wodno-ściekowa”, II – „Gospodarka odpadami i ochrona powierzchni ziemi”, III – „Zarządzanie zasobami i przeciwdziałanie zagrożeniom środowiska”, IV – „Przedsięwzięcia dostosowujące przedsiębiorstwa do wymogów ochrony środowiska”, V – „Ochrona przyrody i kształtowanie postaw ekologicznych” i IX – w zakresie infrastruktury energetycznej przyjaznej środowisku i efektywności energetycznej.</u>
<u xml:id="u-22.4" who="#AdamGawęda">Prosiłbym też o podanie kwot w euro, jakie Komisja Europejska przekazała Polsce w postaci zaliczki na priorytety proekologiczne, w ramach programu operacyjnego „Infrastruktura i środowisko”, w terminie do 31 grudnia 2009 r. Jaki jest stan środków na ten dzień, w postaci zaliczki wypłaconych Polsce przez Komisję Europejską na realizację programu operacyjnego „Infrastruktura i środowisko”, w tym priorytetów proekologicznych? Gdzie te środki się znajdują? Na jakich rachunkach bankowych? W jakiej obecnie walucie? To jest bardzo istotne pytanie.</u>
<u xml:id="u-22.5" who="#AdamGawęda">Czy dokonano wymiany tych środków – o czym wspomniałem wcześniej? Czy taki transfer i zamiana waluty z euro na złotówki miała miejsce? Jakie kwoty zostały wypłacone z budżetu państwa do końca poprzedniego roku, czyli do 31 grudnia 2009 r., w postaci dotacji rozwojowej dla jednostek wdrażających projekty proekologiczne, dla każdego priorytetu oddzielnie i dla poszczególnych jednostek wdrażających?</u>
<u xml:id="u-22.6" who="#AdamGawęda">Panie ministrze, proszę o podanie kwot Funduszu Spójności, funduszy strukturalnych, a także środków ze źródeł krajowych, jakie zostały wypłacone beneficjentom w ubiegłym roku na realizację projektów, z podziałem na poszczególne priorytety.</u>
<u xml:id="u-22.7" who="#AdamGawęda">Pytanie bardzo istotne: jakie zadania w ogóle nie zostaną zrealizowane, szczególnie w priorytecie I, dotyczącym gospodarki wodno-ściekowej? Ile środków nie zostanie wykorzystanych?</u>
<u xml:id="u-22.8" who="#AdamGawęda">Mam też pytanie szczegółowe, dotyczące drugiego etapu budowy oczyszczalni ścieków „Karkoszka II”, czyli etapu związanego z budową sieci kanalizacyjnej. Czy w ogóle drugi etap tego projektu będzie realizowany? Jaka jest obecnie sytuacja tego projektu? Pytam o to, bo informacje, które do mnie docierają, są sprzeczne, a nawet wzajemnie się wykluczają.</u>
<u xml:id="u-22.9" who="#AdamGawęda">Panie ministrze, przytoczył pan definicję alokacji środków unijnych. Mnie bardziej interesowałby faktyczny stan wykorzystania tych środków, a nie tylko ich alokacja.</u>
<u xml:id="u-22.10" who="#AdamGawęda">Ostatni temat, który chciałbym podnieść. Otóż powiedział pan, że ministerstwo, które pan reprezentuje, i Ministerstwo Rozwoju Regionalnego nieco inaczej podchodzą do realizacji pewnych zadań. Wy przeszliście na tryb konkursowy, ale według przekazanych informacji tryb pozakonkursowy, czyli realizacja zadań indywidualnych, również ma miejsce. W związku z tym są to jakby informacje wzajemnie się wykluczające, bo albo uznajemy, że jest to dobry sposób na realizację, na przyspieszenie wykorzystania tych środków, albo też wychodzimy z założenia, że ogłaszamy konkursy i, przykładowo, dorzecze Odry w pewnej części będzie oczyszczone, a w pewnej nie, bo tam akurat jakieś konkursy nie zostały wygrane.</u>
<u xml:id="u-22.11" who="#AdamGawęda">Uważam, że jeśli chodzi o ochronę środowiska i szybkość wykorzystania środków unijnych, to zdecydowanie ważniejszy jest cel, który chcemy osiągnąć, a nie sposób – choć sposób też oczywiście jest ważny. Jednak w tym wypadku budowa oczyszczalni i realizacja zadań proekologicznych jest najważniejsza.</u>
<u xml:id="u-22.12" who="#AdamGawęda">Panie ministrze, informacja o stanie wykorzystania środków unijnych – jak już na początku powiedziałem – to przede wszystkim informacja o stanie wypłaconych środków. Zaliczki nie są wielkością wykorzystanych środków, bo w przypadku, kiedy zadanie nie będzie zweryfikowane, ta zaliczka podlega zwrotowi. W związku z tym prosiłbym o podanie tych informacji w sposób bardzo szczegółowy. Tak, abyśmy mieli pełną wiedzę na temat faktycznie wykorzystanych środków unijnych na realizację zadań. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#MarekKuchciński">Dziękuję bardzo panu posłowi. Teraz głos zabierze pan przewodniczący Jan Rzymełka – bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#JanRzymełka">Dziękuję panie przewodniczący. Postaram się zadać krótkie pytanie. Nie będę bawił się w księgowego, który chciałby poznać szczegóły każdej tabelki zamieszczonej na tym dysku. Dodam, że jest to dobrze zrobione i można się wielu rzeczy doczytać w tym materiale, które przygotowało Ministerstwo Środowiska. Dziękuję za to, bo chyba po raz pierwszy dostaliśmy od rządu coś, co można przestudiować.</u>
<u xml:id="u-24.1" who="#JanRzymełka">Teraz chciałbym zapytać o zupełnie inną kwestię. Otóż na spotkaniach Unii Międzyparlamentarnej oraz na innych spotkaniach międzynarodowych często pytają – ile Polska daje pieniędzy na ochronę środowiska w krajach sąsiednich, słabszych? Czy jesteśmy dawcami środków dla krajów takich jak Ukraina i Białoruś, czy też dla dalekich krajów azjatyckich lub afrykańskich? Pytam, bo w niektórych technologiach ochrony środowiska jesteśmy dobrzy. Jeśli dziś nie można na to pytanie odpowiedzieć, to prosiłbym o taką odpowiedź na piśmie – czy w ramach pomocy strukturalnej, której Polska udziela różnym krajom, eksportujemy naszą myśl i technologie ochrony środowiska? O jakich kwotach można tu mówić, bo te kwoty, które do nas wpływają liczone są w miliardach euro. Czy to, co my dajemy, liczy się w milionach?</u>
<u xml:id="u-24.2" who="#JanRzymełka">Wiemy, że środowisko nie ma granic politycznych. Pamiętacie zapewne państwo, że po „okrągłym stole” była wielka debata na temat konwersji. My mieliśmy później pomagać innym krajom. Czy Polska w tej chwili pomaga w zakresie finansowania naszych projektów w różnych krajach na całym świecie? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#MarekKuchciński">Dziękuję bardzo panu posłowi. Informuję państwa, że na sali jest również pani Nina Dobrzyńska – zastępca dyrektora Departamentu Rozwoju Obszarów Wiejskich Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Ustaliłem z panią dyrektor, że poinformuje państwa o działaniach czy też o wykorzystaniu funduszy dotyczących ochrony środowiska w zakresie prac tego ministerstwa. Gdyby jednak była wola Komisji, aby oprócz tego Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi przysłało taką informację na piśmie, to będziemy o to prosili. Po reakcji widzę, że jest taka wola.</u>
<u xml:id="u-25.1" who="#MarekKuchciński">Czy pani dyrektor chce teraz przekazać informacje?</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#NinaDobrzyńska">Dziękuję bardzo panie przewodniczący. Przepraszam za zamieszanie. Nina Dobrzyńska – zastępca dyrektora Departamentu Rozwoju Obszarów Wiejskich Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.</u>
<u xml:id="u-26.1" who="#NinaDobrzyńska">Czuję się podwójnie wywołana – przez panią poseł i przez pana posła – w sprawie informacji dotyczących realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. Przepraszam z góry za brak materiałów pisemnych. To wina tego, że w okresie świątecznym ta informacja do nas nie dotarła. Natomiast już teraz deklaruję, że przygotujemy informację – mam nadzieję, że równie interesującą i dokładną, jak Ministerstwo Środowiska.</u>
<u xml:id="u-26.2" who="#NinaDobrzyńska">Teraz postaram się w miarę ogólnie powiedzieć o tym, co dzieje się w PROW. Program w całości jest zarządzany przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi, czyli nasze ministerstwo jest w tym przypadku instytucją zarządzającą. Program Rozwoju Obszarów Wiejskich posiada cztery osie priorytetowe. Oś 2 to oś środowiskowa – są to głównie płatności dla rolników. Są w niej cztery działania. Działanie pierwsze – „Wspieranie gospodarowania na obszarach górskich i innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania” – korzysta z niego ponad 50% kraju. Działanie drugie – „Programy rolnośrodowiskowe”. Działanie trzecie – „Zalesianie gruntów rolnych oraz zalesianie gruntów innych niż rolne”. Działanie czwarte – „Odtwarzanie potencjału produkcji leśnej zniszczonej przez katastrofy i wprowadzanie instrumentów zapobiegawczych”. Wszystkie te działania – z wyjątkiem ostatniego – są skierowane do rolników.</u>
<u xml:id="u-26.3" who="#NinaDobrzyńska">Jeśli chodzi o wydatkowanie w ramach osi środowiskowej, to można powiedzieć, że jest ono najwyższe w ramach całego programu. Chociaż generalnie możemy pochwalić się wysokim poziomem wypłat. Cały budżet Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich wynosi ponad 17 mld euro i jest już wydany w ponad 17%.</u>
<u xml:id="u-26.4" who="#NinaDobrzyńska">Jeśli chodzi o oś środowiskową to płatności mają jeszcze wyższy poziom – ponad 27% środków jest już wydatkowanych. Najwięcej w działaniu „Wspieranie gospodarowania na obszarach górskich i innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania”, w którym wydamy ponad 8 mld zł i w działaniu „Program rolnośrodowiskowy”, w którym również mamy ponad 8 mld zł.</u>
<u xml:id="u-26.5" who="#NinaDobrzyńska">Dodam, że z działania „Program rolnośrodowiskowy” korzysta pond 100 tys. rolników, a z ONW około 700 tys. rolników rocznie.</u>
<u xml:id="u-26.6" who="#NinaDobrzyńska">Oczywiście są też prowadzone inne działania, które dotyczą kwestii środowiskowych. Były to działania dotyczące gospodarki wodno-ściekowej i kanalizacyjnej – te inwestycje znajdują się w osi 3. Dodam, że tu w trakcie jednego naboru złożono wnioski na kwotę odpowiadającą prawie 100% naszych możliwości finansowych. A te możliwości wcale nie są takie małe, bo jest to ponad 6,5 mld zł. Można powiedzieć, że w tym przypadku zainteresowanie samorządów było bardzo wysokie.</u>
<u xml:id="u-26.7" who="#NinaDobrzyńska">W osi 1 również mamy działania związane z modernizacją gospodarstw rolnych, związane z przetwórstwem rolno-spożywczym, które są elementem działania o charakterze środowiskowym – inwestycje środowiskowe.</u>
<u xml:id="u-26.8" who="#NinaDobrzyńska">Istotnym działaniem środowiskowym są też działania związane z infrastrukturą na obszarach wiejskich: scalanie gruntów rolnych, melioracja i retencja wód. Oś środowiskowa to ponad 30% środków całego programu.</u>
<u xml:id="u-26.9" who="#NinaDobrzyńska">To w zasadzie wszystko, co mogłam w tym telegraficznym skrócie państwu przedstawić. Natomiast postaramy się przygotować dużo dokładniejszy materiał pisemny, który przekażemy Komisji w najbliższym czasie. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#MarekKuchciński">Dziękuję bardzo pani dyrektor. Teraz poproszę pana ministra i państwa dyrektorów z Ministerstwa Rozwoju Regionalnego o odniesienie się do spraw poruszonych w dyskusji. Z tym, że sugerowałbym – tam, gdzie jest to możliwe – odniesienie się ogólne, natomiast na pytania bardziej szczegółowe prosilibyśmy o odpowiedź na piśmie. Najpierw pan minister – bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#StanisławGawłowski">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo. Rzeczywiście, na część szczegółowych pytań nie jestem w stanie teraz odpowiedzieć, więc na pewno te informacje doślemy na piśmie. Tak, jak wysłaliśmy tę odpowiedź, o której wspominał pan poseł Cybulski. Wysłaliśmy odpowiedź do sekretariatu Komisji, a dalej już nie monitorujemy, czy pan poseł ją otrzymał czy nie. W każdym bądź razie – odpowiedź została przez nas wysłana. Mówię o tym dla jasności sprawy, bo jak już do czegoś się zobowiązujemy, to dotrzymujemy słowa.</u>
<u xml:id="u-28.1" who="#StanisławGawłowski">Teraz odpowiem po kolei na wszystkie te pytanie, na które jestem w stanie dziś odpowiedzieć. Pani poseł Ciemniak poruszyła sprawę konkursów. W zasadzie już kończymy konkursy. Nie planujemy ich poza V osią. Być może, gdyby nam się jeszcze udało jedną operację przeprowadzić, to ewentualnie w IV osi „Wsparcie dla przedsiębiorców” konkursy się pojawią.</u>
<u xml:id="u-28.2" who="#StanisławGawłowski">Oczywiście cały czas musimy monitorować proces dotyczący zakładów termicznej obróbki odpadów, bo jest to przeraźliwie trudny proces w Polsce. Nie jest on trudny z punktu widzenia technologicznego – budowy samej instalacji, jest trudny z punktu widzenia społecznego. W tej sprawie jest ogromny opór społeczny wobec tych beneficjentów, którzy się do nas zgłosili. Przypomnę, bo już o tym mówiłem, że wszystkich, którzy się zgłosili, umieściliśmy na liście indykatywnej wiedząc o tym, że pewnie wszystkich instalacji nie uda się zrealizować. Naturalnie nie widzieliśmy, które się uda zrealizować, a które nie i dlatego postanowiliśmy dać szansę wszystkim. Oczywiście cały czas bardzo ten obszar monitorujemy. Współpracujemy z tymi beneficjentami i np. już dzisiaj Górnośląski Związek Gmin przysłał nam informację, że nie jest w stanie zrealizować tego projektu od A do Z, czyli wybudować instalacji. Raczej będą chcieli tylko przygotować tę instalację w sensie dokumentacyjnym dla całej procedury uzgodnieniowej w tej perspektywie finansowej, a ewentualnie będą zabiegać o wsparcie finansowe na budowę w następnej perspektywie finansowej.</u>
<u xml:id="u-28.3" who="#StanisławGawłowski">Dzisiaj, tak naprawdę, z tych 11 projektów, które mamy na liście indykatywnej, jeden tylko został złożony – projekt bydgosko-toruński. Naprawdę należy się im duży szacunek, bo pokutuje przekonanie, że te miasta ze sobą rywalizują, a tymczasem jako pierwsze złożyły projekt. W tej chwili jest on analizowany i myślę, że niedługo będzie podpisana umowa, a projekt będzie mógł wejść w fazę realizacyjną. Nie ukrywam, że bardzo się cieszę, bo to wielka rzecz przełamać opór społeczny dotyczący zakładów termicznej obróbki odpadów, te zakłady muszą gdzieś powstać.</u>
<u xml:id="u-28.4" who="#StanisławGawłowski">Dodam, że czasami pojawiają się głosy, że takie zakłady, to mało ekologiczne działania. Oczywiście pamiętamy tu o dyrektywie odpadowej i zasadach, które są z nią związane, czyli co najpierw musi się zdarzyć przy zagospodarowaniu odpadów, ale przypomnę, że choćby w krajach skandynawskich, które powszechnie uchodzą za kraje mocno dbające o środowisko, ponad 50% odpadów komunalnych jest spalanych. Ten opór w Polsce trzeba próbować przełamać. Stąd właśnie ten ogromny wysiłek, który wkładamy w proces budowy zakładów termicznej obróbki odpadów.</u>
<u xml:id="u-28.5" who="#StanisławGawłowski">Jeśli chodzi o III oś priorytetową, to jest to jedyna oś, w której nie prowadziliśmy konkursów, bowiem jest to oś nakierowana głównie na działania związane z ochroną przeciwpowodziową. Mamy tu do dyspozycji 560 mln euro. Dlaczego w tej osi jest złożonych tylko 5 wniosków i 3 podpisane umowy? Odpowiedź jest prosta, choć trochę smutna – tak to można ująć – dlatego że te projekty, które są umieszczone na liście indykatywnej, rzeczywiście są kluczowe z punktu widzenia bezpieczeństwa przeciwpowodziowego państwa. Kłopot polega na tym, że te projekty są kompletnie nieprzygotowane do realizacji, a żeby w ogóle podpisać umowę, to one muszą być przygotowane. Ostatnie miesiące były miesiącami wytężonej pracy. Dzisiaj każdy z tych projektów rokuje, że może zakończyć się dobrze. Jednak gdyby dwa lata temu ktoś mnie zapytał, co się dzieje z tymi projektami, to przy każdym odpowiedziałbym: zero, zero, zero, zero – bo poziom przygotowania był żaden.</u>
<u xml:id="u-28.6" who="#StanisławGawłowski">Dzisiaj już wiemy, co się dzieje na poszczególnych etapach. Mamy już ułożone procedury począwszy od Żuław, przez Włocławek, Racibórz aż po Wrocławski Węzeł Wodny. Każdy z tych projektów ma już bardzo dokładnie opracowaną procedurę dojścia do podpisania umowy i rozpoczęcia realizacji – właśnie w kontekście wykorzystania środków unijnych.</u>
<u xml:id="u-28.7" who="#StanisławGawłowski">Gdybym chciał być złośliwy – czasami w niektórych głosach ta złośliwość się pojawia – to mógłbym zapytać: co takiego się zdarzyło, że te projekty nie były przygotowane? Nie odpowiadam w ten sposób, bo szkoda czasu – przynajmniej z mojej strony – żeby w taki sposób dyskutować. Podkreślam – dzisiaj rzeczywiście te projekty są już na takim poziomie, że każdy z nich – jestem tu optymistą – uda się zrealizować.</u>
<u xml:id="u-28.8" who="#StanisławGawłowski">Kwoty, które podajemy w naszych zestawieniach, z jednej strony odnosiły się do liczby złożonych wniosków w różnych postępowaniach konkursowych, a z drugiej strony, do podpisanych już, wydanych decyzji – stąd te różnice, które się pojawiły. Dodam, że ta faza konkursowa jeszcze nie jest zakończona, bo jeżeli jest to wniosek, dotyczący gospodarki wodno-ściekowej, złożony przez gminę X, który opiewa na 6 mln zł dofinansowania, to ilość materiałów i dokumentacji, jest stosunkowo niewielka. Kiedy jednak jest to projekt na kilkaset milionów złotych, to wówczas procedura oceny naprawdę jest przeraźliwie długa, bo procedura dojścia do tego, żeby projekt otrzymał dofinansowanie, jest wieloetapowa. Oceniają to m.in. eksperci, którzy bardzo często dopytują beneficjentów o dodatkowe informacje.</u>
<u xml:id="u-28.9" who="#StanisławGawłowski">To wszystko wymaga czasu i powoduje, że chociaż po pierwszym etapie oceny wiemy, o jaką kwotę chodzi, to jeszcze nie wiemy, czy definitywnie zostanie on zakwalifikowany do dofinansowania, czy nie.</u>
<u xml:id="u-28.10" who="#StanisławGawłowski">Te 80%, które się pojawia w starej perspektywie, spowodowane jest tym, że pozostałe 20% jest zablokowane jako płatność pokontrolna. My rozliczamy projekt do 80%, zamykamy go i wysyłamy całość dokumentacji do Komisji Europejskiej, gdzie jest on oceniany. Jeżeli ocena jest pozytywna, to te 20% zostaje zwolnione. Tak to w starej perspektywie funkcjonuje.</u>
<u xml:id="u-28.11" who="#StanisławGawłowski">Pan poseł Szyszko zadał pytanie: czy wszystkie projekty będą zrealizowane w ramach priorytetu I. Zmiana procedury z etapu listy indykatywnej na poziom konkursowy spowodowała, że te projekty, które dzisiaj wybieramy, są już gotowe do realizacji. Szansa na to, żeby te projekty były zrealizowane w 100% jest zdecydowanie większa niż gdybyśmy mówili o projektach, które były na liście indykatywnej. Dlaczego? Dlatego, że gdybyśmy tylko i wyłącznie porównali projekty z listy indykatywnej do tych, które zostały zgłoszone do konkursu, to okazałoby się, że większość projektów z listy indykatywnej nie pojawiła się w konkursach. Dlaczego? Po prostu nie zostały przygotowane, nie spełniały warunków określonych dla tego programu przez komitet monitorujący. Gdyby oparto się na liście indykatywnej, to dopiero wtedy środki unijne mielibyśmy zablokowane. Już nie wspomnę o tym, że wartość projektów umieszczonych na liście indykatywnej zdecydowanie przekraczała ilość pieniędzy będących w dyspozycji. To była swoista fikcja.</u>
<u xml:id="u-28.12" who="#StanisławGawłowski">Powtarzam – nie mam obaw, żeby te projekty, które wyłoniliśmy w trybie konkursowym, nie będą zrealizowane. Widać tu duże zaangażowanie i jestem przekonany, że jeszcze w tym roku zakończenie niektórych projektów zostanie zgłoszone przez beneficjentów.</u>
<u xml:id="u-28.13" who="#StanisławGawłowski">Widzę, że pan poseł Cybulski wychodzi, więc chciałbym teraz powiedzieć dwa zdania a propos pani minister Bieńkowskiej. To bardzo ważne i prosiłbym o chwilę uwagi, bo łatwo rzuca się hasła, ale później warto również usłyszeć odpowiedź. Dlatego, panie pośle Gosiewski, na chwilę odsunę odpowiedzi na pańskie pytania, odpowiem panu posłowi Cybulskiemu, ale później wrócę do pańskich pytań.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#JerzyGosiewski">Mamy czas.</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#StanisławGawłowski">To właśnie ta złośliwość. Otóż mówi pan, panie pośle, że pani minister Bieńkowska powiedziała, iż wydaliśmy wszystkie pieniądze. Tak, tylko trzeba było dodać „zaplanowane na rok 2009”. Właśnie dokładnie tak. Rząd zaplanował, że w 2009 r. zostanie wydane trochę ponad 16 mld zł i dokładnie tak się stało. Tak jak rząd zaplanował, tak pani minister Bieńkowska zrealizowała te zadania. Nie trzeba dodać złośliwie, że już tych pieniędzy nie ma. Gdyby pan precyzyjnie słuchał tej wypowiedzi, to nie pozwoliłby pan sobie na taką niepotrzebną złośliwość. To po pierwsze. Nie wiem, co pan pokazuje.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#PiotrCybulski">Pokazuję, że pani minister tak powiedziała.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#StanisławGawłowski">Trudno mi z tym dyskutować. Naprawdę, wystarczy wziąć i przeczytać jakikolwiek dokument w tej sprawie, albo posłuchać byłych wiceministrów w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego – np. pana Kwiecińskiego – którzy mówią jednoznacznie, że rząd zrealizował to, co powiedział. Dodam, że ci byli wiceministrowie pracowali w rządzie pana Jarosława Kaczyńskiego. Powtarzam – warto posłuchać tych, którzy trochę się na tym znają, a nie tylko i wyłącznie pozwalać sobie na niepotrzebne, złośliwe komentarze w miejscu publicznym.</u>
<u xml:id="u-32.1" who="#StanisławGawłowski">Dotyczy to również kwestii podpisanych umów. Otóż, jeżeli pan pyta o umowy, które zostały podpisane z beneficjentami, to – jak już dzisiaj mówiłem i powtórzę jeszcze raz – tych umów na dofinansowanie podpisano 201, na łączną kwotę 6,5 mld zł.</u>
<u xml:id="u-32.2" who="#StanisławGawłowski">Gdybym chciał być złośliwy, to powiedziałbym tak: żeby urodzić dziecko, to najpierw trzeba zajść w ciążę. Ten proces po prostu musi trwać. Są jego poszczególne etapy. Dlaczego jesteśmy na tym etapie, a nie innym? Perspektywa finansowa jest na lata 2007–2013. W zasadzie moja odpowiedź na tym powinna być zakończona, bo mam nadzieję, że dalej pan już sam sobie potrafi dopowiedzieć, dlaczego jesteśmy w tym miejscu, a nie o dwa lata dalej.</u>
<u xml:id="u-32.3" who="#StanisławGawłowski">W ubiegłym roku w budżecie Ministerstwa Środowiska na realizacje zadań, na współfinansowanie ze środków unijnych było dokładnie 152.945.256 zł. Do końca ubiegłego roku wydaliśmy 372.490.062 zł, czyli z ogromnym naddatkiem – czerpaliśmy z rezerwy budżetu, żeby te środki zrealizować. W części dotyczącej zadań zrealizowanych w ubiegłym roku mamy realizację na poziomie 250% środków zaplanowanych w budżecie.</u>
<u xml:id="u-32.4" who="#StanisławGawłowski">Jeżeli chcielibyśmy przejść na poziom liczby kontraktów podpisywanych już pomiędzy beneficjentami a firmami wykonawczymi, przetargów itd., to powiem, że nie analizujemy tego, aż tak dokładnie: jakie kolanko, jaka rura czy jaka technologia została zastosowana przez poszczególnych beneficjentów. Jeśli jednak pan sobie tego życzy, to oczywiście spróbujemy te dane pozbierać, choć będzie to żmudna praca i kilku urzędników będzie musiało przez kilkanaście dni tego typu informacje ściągać od beneficjentów.</u>
<u xml:id="u-32.5" who="#StanisławGawłowski">Powiem tylko, że dla pierwszej perspektywy mieliśmy 88 projektów i 1200 zrealizowanych kontraktów. Gdybyśmy chcieli dla tych 250 wydanych już potwierdzeń przejść na poziom faktycznych kontraktów, to będzie ich tysiące. Jeśli pan uważa, że warto w ten sposób wykorzystywać prace urzędników, to wola pana posła będzie spełniona.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#MarekKuchciński">Panie ministrze, prosiłbym jednak o mniej takich uwag. Proszę odpowiadać na pytania bez dodatkowych uwag.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#StanisławGawłowski">Panie przewodniczący, staram się odpowiadać bardzo merytorycznie. Tylko i wyłącznie staram się wpisać w klimat zadawanych pytań. To w zasadzie tyle, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#PiotrCybulski">Dziękuję bardzo panie ministrze.</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#StanisławGawłowski">Co do pytań zadanych przez pana przewodniczącego Gosiewskiego, to one w jakiejś części pokrywają się z tymi, które zadał pan poseł Cybulski – np. co do kwot, o których już mówiłem. Oczywiście, jeśli trzeba to jeszcze raz powtórzę ile wydaliśmy, ile mieliśmy zaplanowane w budżecie – choć wydaje się, że potrzeby powtarzania nie ma.</u>
<u xml:id="u-36.1" who="#StanisławGawłowski">To samo dotyczy historii wykorzystania środków. Jesteśmy na kolejnych etapach wdrażania. Mam głębokie przeświadczenie, że to jest oczywiste, iż zanim coś się wybuduje, to najpierw trzeba przejść jakieś etapy wcześniejsze. Te etapy, zgodnie z naszymi zapowiedziami, dokładnie, krok po kroku, realizujemy. Tu nic, o czym mówiliśmy pół roku, rok, czy dwa lata temu, nie wygląda inaczej. Tak jak mówiliśmy, dokładnie tak jest to realizowane. To, co założyliśmy w ubiegłym roku, zrealizowaliśmy. To, co założymy w tym czy w przyszłym roku, jestem przekonany, też zrealizujemy.</u>
<u xml:id="u-36.2" who="#StanisławGawłowski">Pyta pan, kto decyduje o tym, którym beneficjentom się pomaga, a którym nie. Powiem tak – są to określone kryteria. Te kryteria są określone przez komitet monitorujący dla poszczególnych osi programu operacyjnego „Infrastruktura i środowisko”. Każdy beneficjent, jeśli oceni własną aplikację, wie, ile punktów z tej aplikacji uzyskuje. Za każdym razem orientuje się, czy otrzyma dofinansowanie czy nie. Jak już powiedziałem, do tej pory każdy z beneficjentów, który otrzymywał minimalną liczbę punktów określoną przez komitet monitorujący, otrzymywał dofinansowanie. Nie znam ani jednego przypadku odrzucenia takiego wniosku. Ten system jest tak skonstruowany, że jakakolwiek próba obejścia jego mechanizmu natychmiast jest wyłapywana.</u>
<u xml:id="u-36.3" who="#StanisławGawłowski">Nie znam ekspertów oceniających poszczególne dokumentacje składane w trybie konkursowym – nigdy o to nie pytałem i nie mam zamiaru pytać. To eksperci oceniają i w swoich uzasadnieniach piszą czy projekt spełnia kryteria, czy nie spełnia. Czasami eksperci proszą beneficjenta o dodatkowe informacje lub skorygowanie projektu. Czasami wydajemy, na podstawie stanowiska eksperta, decyzję warunkową, tzn. jeśli w miejscach wskazanych przez eksperta dokumentacja zostaje poprawiona, to wówczas umowa będzie podpisana.</u>
<u xml:id="u-36.4" who="#StanisławGawłowski">Za każdym razem, bez wyjątku – myślę, że potwierdzą to również posłowie z pańskiego klubu – staramy się beneficjentom pomagać, bo z mojego punktu widzenia sieci nie mają przynależności partyjnej, trzeba je tylko i wyłącznie oczyścić. To jest cel, który sobie postawiliśmy i staramy się w taki sposób do tych spraw podchodzić.</u>
<u xml:id="u-36.5" who="#StanisławGawłowski">Podobny zestaw pytań postawił pan poseł Gawęda, w tym również co do kwot: ile pieniędzy wydano itd. Już to omówiłem, więc powtarzać nie będę.</u>
<u xml:id="u-36.6" who="#StanisławGawłowski">Jeśli chodzi o kwestię finansowania zadań innych – nic nie wiem na ten temat i nawet nie wydaje mi się to możliwe. Musiałbym zapytać kogoś z Ministerstwa Finansów, ale powtarzam – jestem przekonany, że jest to niemożliwe. To jest mechanizm, który absolutnie nie wchodzi w grę. Może pani dyrektor coś wie, ale nie sądzę, żeby jakieś dodatkowe informacje mogły się pojawić.</u>
<u xml:id="u-36.7" who="#StanisławGawłowski">Co do projektu „Karkoszka II”, to jest to po prostu projekt z Wodzisławia Śląskiego. Jest to duży projekt, który w tej chwili jest oceniany przez JASPERS. Jest to instytucja doradcza Komisji Europejskiej, do której, dla przyspieszenia oceny trafiają najpierw wszystkie duże projekty. Opinia JASPERS przyspiesza podjęcie decyzji przez Komisję Europejską. Stąd staramy się każdy duży projekt przesłać najpierw do nich, a dopiero potem do Komisji Europejskiej. To jest następna instytucja zewnętrzna, która ocenia projekty pod kątem tego, czy spełniają kryteria określone przez komitet monitorujący. Tutaj nie ma możliwości swobodnego traktowania spraw.</u>
<u xml:id="u-36.8" who="#StanisławGawłowski">Pan poseł wspomniał również o trybie indywidualnych projektów. Cały czas podtrzymuję, że naszym głównym priorytetem jest tryb konkursowy. Oczywiście część projektów w III priorytecie, które mają bardzo duże znaczenie dla ochrony przeciwpowodziowej, czy też projekty dotyczące spalarni i termicznej obróbki w II priorytecie, jest na liście projektów indywidualnych, pozakonkursowych. Część projektów z I priorytetu, które były jeszcze ocenione w starej perspektywie przez Komisję Europejską – projekty z tzw. zamrażarki – pozostawiliśmy na liście projektów kluczowych.</u>
<u xml:id="u-36.9" who="#StanisławGawłowski">Powtarzam – zasadniczym trybem wyłaniania projektów jest jednak tryb konkursowy. Bardzo mocno tego się trzymamy i okazuje się, że te projekty, które ocenialiśmy w pierwszym etapie w trybie konkursowym, są dużo lepiej przygotowane i realizowane niż te, które były na liście projektów kluczowych – a przecież mały być one najlepiej przygotowane, według powszechnej opinii. Okazało się, że są one gorzej przygotowane niż te, wyłonione w trybie konkursowym.</u>
<u xml:id="u-36.10" who="#StanisławGawłowski">Pan przewodniczący Rzymełka pytał o sprawy dotyczące sprzedaży naszych technologii. Minister środowiska tym się nie zajmuje – to minister gospodarki albo instytucje, które są nakierowane na promocję polskiej gospodarki na zewnątrz. Z tego co wiem – bo przy niektórych sprawach, jak choćby przygotowywania do wystawy światowej EXPO w Szanghaju, brałem udział – technologie związane z gospodarką wodno-ściekową cieszą się dużym zainteresowaniem, np. Chińczyków. Natomiast nie mamy bieżącej wiedzy, jak to faktycznie wygląda.</u>
<u xml:id="u-36.11" who="#StanisławGawłowski">Może tylko z jednym wyjątkiem – pomagamy Ukrainie, a głównie Białorusi, w części dotyczącej gospodarki wodno-ściekowej. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w ubiegłym roku przekazał ponad 2 mln zł na rzecz gospodarki wodno-ściekowej w Brześciu. Brześć ma dla nas kolosalne znaczenie ze względu na ochronę wód w Polsce. Dlatego też będziemy wspierać proces budowy oczyszczalni ścieków właśnie tam, bo z punktu wiedzenia ochrony środowiska w Polsce jest to bardzo ważne. Gdyby tam – nie daj Boże – doszło do skażenia, to od razu przełożyłoby się to na sporą część Polski.</u>
<u xml:id="u-36.12" who="#StanisławGawłowski">To tyle. Dziękuję bardzo. Oczywiście informacje na temat wszystkich kwestii szczegółowych dotyczących kontraktów, będziemy musieli uzyskać od beneficjentów – ile kontraktów podpisali przy poszczególnych umowach, bo to bardzo różnie wygląda. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#MarekKuchciński">Dziękuję panu ministrowi. Teraz pani dyrektor Pałasz – bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#MonikaPałasz">Pozwolę sobie odnieść się do kilku bardzo szczegółowych pytań. Pani poseł Wolak zadała pytanie dotyczące konkursu na projekty związane z energią odnawialną. Faktycznie, z podanej informacji wynika, iż zostały złożone 82 wnioski. Są to wnioski po tzw. ocenie formalnej. W konkursach, które są organizowane w ramach programu operacyjnego „Infrastruktura i środowisko”, mamy 3 formy oceny. Jest to ocena formalna, ocena merytoryczna i ocena merytoryczna drugiego stopnia. Z tej drugiej oceny merytorycznej wynika dopiero punktacja i tworzone są listy rankingowe.</u>
<u xml:id="u-38.1" who="#MonikaPałasz">Te projekty są po ocenie formalnej, ale jeszcze nie wszystkie są ocenione merytorycznie. W związku z tym instytucja wdrażająca oczekuje np. na przekazanie wszystkich dokumentów od wnioskodawców. Trzeba zaznaczyć, że instytucje wdrażające same organizują sobie…</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#MarekKuchciński">Przepraszam bardzo. Poczekamy, aż pan poseł skończy rozmawiać przez telefon. Można już pan pośle? Bardzo proszę o kontynuowanie wypowiedzi.</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#MonikaPałasz">Dziękuję. Każda z instytucji wdrażających sama ustala, w jakim trybie, w jakiej kolejności te projekty będą oceniane. Prawdą jest to, że czas trwania konkursu w dużej mierze zależy też od tego, ile czasu potrzebują wnioskodawcy czy beneficjenci, aby mogli przekazać wszystkie materiały instytucji wdrażającej. Ten konkurs nie jest jeszcze całkowicie zakończony, aczkolwiek spodziewamy się niedługo, że pierwsze umowy o dofinansowanie będą mogły być zawierane. Jeśli chodzi o ten pierwszy konkurs, który zbliża się do rozstrzygnięcia, to chciałabym zwrócić uwagę, że wartość dofinansowania przekraczała w tym działaniu wartość alokacji, więc na pewno nie wszystkie projekty będą mogły uzyskać dofinansowanie.</u>
<u xml:id="u-40.1" who="#MonikaPałasz">Pan poseł Gawęda pytał, ile środków w bieżącym roku planowano do wydania, jeśli chodzi o OZE. Pan minister Gawłowski nie mógł na to pytanie odpowiedzieć, ponieważ jest to w gestii ministra gospodarki. Mogę tu potwierdzić, że nie planowano wydatków, bo dopiero w tym roku ogłoszono konkurs, a tak późne ogłoszenie tego konkursu wynikało z zatwierdzenia i ustalenia z Komisją Europejską programu pomocy publicznej. Powtarzam – tu nie były planowane wydatki i ta certyfikacja, która była w gestii ministra gospodarki, dotyczyła innych działań, innych priorytetów.</u>
<u xml:id="u-40.2" who="#MonikaPałasz">Pan poseł Krzyśków zadał dwa pytania dotyczące wykorzystania pomocy technicznej. Zakładam, że dotyczyło to projektów ze starej perspektywy Funduszu Spójności, bo faktycznie były tam 2 projekty – 88 projektów środowiskowych i 2 projekty pomocy technicznej. Jeden z nich został już całkowicie zakończony przy realizacji Funduszu Spójności/ISPA.</u>
<u xml:id="u-40.3" who="#MonikaPałasz">Dodam, że większość projektów, które zostały wtedy wsparte, zostało przedstawionych jako projekty Funduszu Spójności w latach 2004–2006, można więc uznać, że został on całkiem sensownie zrealizowany.</u>
<u xml:id="u-40.4" who="#MonikaPałasz">Jeśli chodzi o drugi projekt – to jest on jeszcze realizowany, nie jest zakończony. Tu być może koledzy z Ministerstwa Środowiska bądź z Narodowego Funduszu będą mogli powiedzieć coś więcej. Dodam, że generalnie mamy raczej problem z wydatkowaniem tych środków. Mamy tu sytuację trochę nietypową. Po prostu nie ma tak dużych możliwości wsparcia, tzn. chęci przekraczają możliwości czy też budżet tego projektu.</u>
<u xml:id="u-40.5" who="#MonikaPałasz">Jeśli chodzi o pytanie pana posła, dotyczące wzrostu kosztów i danych zawartych w materiale Ministerstwa Rozwoju Regionalnego i w materiale Ministerstwa Środowiska, to jedne i drugie dane są prawidłowe. Podane 122% to jest przekroczenie kosztów kwalifikowanych. Podajemy łączną kwotę, bo te projekty muszą być w całości zrealizowane. Natomiast Ministerstwo Środowiska podało część, która należy się w Funduszu Spójności – tj. 97%. Te dane są prawidłowe, tylko dotyczą innych kwot.</u>
<u xml:id="u-40.6" who="#MonikaPałasz">Pan poseł pytał również, jak beneficjenci zapewnili sobie finansowanie tych projektów, ponieważ faktycznie są przekroczenia. Można powiedzieć, że tym problemem zajmowaliśmy się, kiedy nie było jeszcze kontraktacji, bo w tej chwili, kiedy jest zakontraktowane 122%, to te środki musiały się znaleźć. Zostały zapewnione 3 modele rozwiązania. Większość środków została zapewniona przez beneficjentów – są to po prostu własne środki. Bardzo dużo środków zostało też uzyskanych w ramach preferencyjnych pożyczek przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz fundusze wojewódzkie. W trzech przypadkach zostały podjęte decyzje o próbie fazowania projektu, co stanowi bardzo duży zastrzyk finansowy, czy pomoc finansową, dla beneficjentów. 3 projekty z Funduszu Spójności będą fazowane. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-41">
<u xml:id="u-41.0" who="#MarekKuchciński">Dziękuję bardzo. Teraz odpowiadać będzie pan dyrektor Marek Kalupa – proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-42">
<u xml:id="u-42.0" who="#MarekKalupa">Dziękuję. Wychwyciłem kilka wątków, do których postaram się odnieść. Zacznę od wypowiedzi posłów koreferentów. Podniesiona była kwestia różnych dat, jeśli chodzi o przytaczane dane w materiale przygotowanym przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego. Za tym, mimo wszystko, kryje się pewne logika, ponieważ np. w czerwcu podawane są dane dotyczące starej perspektywy, która de facto skończyła się z końcem kwalifikowalności wydatków.</u>
<u xml:id="u-42.1" who="#MarekKalupa">Jeśli chodzi o nową perspektywę, to nasz system informatyczny umożliwia praktycznie bieżące śledzenie tych informacji – stąd dane z listopada, informacja była przygotowywana na początku grudnia.</u>
<u xml:id="u-42.2" who="#MarekKalupa">Z kolei Fundusz Spójności w starej perspektywie jest monitorowany i sprawozdawany kwartalnie – stąd dane na koniec kwartału. Jest tu pewna logika, że te dane tak są przytaczane, a nie inaczej.</u>
<u xml:id="u-42.3" who="#MarekKalupa">Jeżeli chodzi o wyliczenia kwot w groszach, to wynikają one z tego, że te tabele są kopią raportu z naszego systemu informatycznego, który tak precyzyjnie odnotowuje wszelkie wydatki i kontraktacje. Oczywiście w przyszłości możemy się postarać o zaokrąglanie tych kwot.</u>
<u xml:id="u-42.4" who="#MarekKalupa">Chciałbym też dodać słowo do kwestii efektywności wydatków z pomocy technicznej na przygotowanie projektów. Co do zasady, oprócz Funduszu Spójności, w funduszach strukturalnych wydatki na przygotowanie projektów nie muszą być z pomocy technicznej, bo są to wydatki kwalifikowane w ramach realizacji samych projektów. Natomiast w pierwszej i w drugiej perspektywie były dwa spore projekty, tzw. Project pipeline, z pomocy technicznej, do których było wybranych po kilkadziesiąt projektów. Rola „Project pipeline” polegała na przygotowaniu wstępnej dokumentacji dla potencjalnego projektu, łącznie ze studium wykonalności. Oczywiście nie było tak, że projekt, którego przygotowanie trafiało do „Project pipeline” był skazany na sukces. Czasem w trakcie oceny dochodzono do wniosku, że jest on nie do zrealizowania, albo szanse na jego realizację są niewysokie.</u>
<u xml:id="u-42.5" who="#MarekKalupa">Wychwyciłem też w wypowiedziach niepokój związany z dysproporcją odnośnie do pewnych programów regionalnych nowej perspektywy – zarówno, jeśli chodzi o alokację na projekty ochrony środowiska, jak też kontraktowanie w tym zakresie. Składa się na to szereg czynników. Zaczynając od tego, że programy regionalne nie są ułożone według jednej sztampy, ale według potrzeb władz regionów, w których te priorytety ekologiczne są kształtowane. Po drugie, nie było jednakowego tempa ogłaszania naboru projektów do tego typu priorytetów.</u>
<u xml:id="u-42.6" who="#MarekKalupa">Pamiętacie państwo na pewno sytuację z 2008 r., kiedy wiele regionów wahało się, czy w ogóle zgłaszać się do konkursu na projekty infrastrukturalne, ponieważ nie miało pewności co do przepisów środowiskowych – wtedy zmieniała się ustawa. Wszystko przez to się opóźniło.</u>
<u xml:id="u-42.7" who="#MarekKalupa">Niepokojące jest to, że w pewnych regionach jest luka między przyjęciem projektów do realizacji, a podpisaniem umowy. W jednych trwa to krócej w innych dłużej. Wynika to zapewne z pewnych problemów. Trzeba jednak pamiętać, że jest to najważniejszy moment dla projektu, bo jest to podpisanie kontraktu prawnego, a więc wszystko musi być wyjaśnione, wszystko musi być dogadane z beneficjentem. W programach regionalnych potrafi to zająć kilka miesięcy.</u>
<u xml:id="u-42.8" who="#MarekKalupa">W dyskusji wychwyciłem jeszcze dwa wątki, co do których mógłbym pokusić się o udzielenie odpowiedzi lub częściowej odpowiedzi. Pan poseł Gosiewski słusznie zauważył, że zakontraktowanie to nie jest jeszcze wykorzystanie środków unijnych. Dlatego też na potrzeby nowej perspektywy przyjęliśmy jeszcze bardziej rygorystyczną definicję wykorzystania niż pan poseł proponuje, bo wykorzystanie mierzymy dopiero wtedy, kiedy faktury zapłacone w ramach projektów realizowanych ze środków Unii są przekazywane i podpinane w systemie informatycznym do deklaracji przekazywanych Komisji Europejskiej – wtedy dopiero, po certyfikacji w Komisji Europejskiej, uznajemy te środki za wykorzystane.</u>
<u xml:id="u-42.9" who="#MarekKalupa">Pan minister Gawłowski wspominał już o tym, że w tym zakresie plan na ten rok został „akuratnie” wykonany. Te 16,9 mld zł wydatków kwalifikowanych zaraportowanych i certyfikowanych w Komisji Europejskiej, to jest skala wszystkich programów NSRO. Z tego w programie operacyjnym „Infrastruktura i środowisko” było prawie 4 mld zł. Tak więc, 80% tej sumy to konsumpcja środków unijnych.</u>
<u xml:id="u-42.10" who="#MarekKalupa">Poruszona była też kwestia, jakiej wielkości zaliczka Komisji Europejskiej trafiła do nas na projekty proekologiczne. De facto jest to informacja nie do uzyskania, bo Komisja Europejska wypłaca nam zaliczkę bez agregacji, co do programów. Komisja już nie bawi się na w rozdzielanie tego pomiędzy priorytety czy – nie daj Boże – projekty. Możemy powiedzieć tylko tyle, że ogółem do Polski trafiło, przez pierwsze 3 lata nowej perspektywy, nieco ponad 6 mld euro zaliczki, z tego ponad 2 mld euro na „Infrastruktura i środowisko”. To chyba tyle. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-43">
<u xml:id="u-43.0" who="#MarekKuchciński">Dziękuję bardzo panu dyrektorowi i wszystkim państwu. Czy ktoś z posłów koreferentów chciałby jeszcze zabrać głos? Nie ma zgłoszeń. Rozumiem, że ten punkt porządku dziennego wyczerpaliśmy. Dziękuję państwu.</u>
<u xml:id="u-43.1" who="#MarekKuchciński">Pozostajemy przy tych ustaleniach, że z Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi otrzymamy informację pisemną, a odpowiedzi pisemne na szczegółowe pytania przygotują: minister środowiska i minister rozwoju regionalnego.</u>
<u xml:id="u-43.2" who="#MarekKuchciński">Zamykamy pkt I porządku dziennego. Przechodzimy do pkt II – sprawy bieżące.</u>
<u xml:id="u-43.3" who="#MarekKuchciński">Zacznę od tego, iż przepraszam, że zachęcałem państwa do wyciszenia rozmów, ale dzisiaj mamy posiedzenie w sali, w której jest straszna akustyka i dosłownie wszystko słychać. O ile w innych salach możemy wymieniać między sobą uwagi – co jest zupełnie naturalne, bo tematyka jest ważna – to tutaj, w tej sali robić tego nie należy, bo dziennikarze i obsługa obrad mają kłopoty z nagrywaniem.</u>
<u xml:id="u-43.4" who="#MarekKuchciński">W sprawach bieżących przypominam o trzech kwestiach. Po pierwsze mamy odpowiedź na dezyderat w sprawach powodziowych, więc zachęcam państwa do zapoznania się z nią, bo na najbliższym posiedzeniu te odpowiedź rozpatrzymy.</u>
<u xml:id="u-43.5" who="#MarekKuchciński">Po drugie, przypominam, że do końca tego tygodnia prosiliśmy o zgłaszanie tematów do planu pracy Komisji na pierwsze półrocze. Zgłoszono już temat dotyczący różnorodności biologicznej, bo 2010 r. jest rokiem bioróżnorodności. Od razu mam prośbę do pana ministra Gawłowskiego o przygotowanie materiału mówiącego, jak ministerstwo zamierza uczcić rok różnorodności biologicznej. Jakie są plany w tym zakresie?</u>
<u xml:id="u-43.6" who="#MarekKuchciński">Sprawa trzecia. Jeden z posłów zwrócił dzisiaj uwagę, że nie otrzymał odpowiedzi. Proszę o przypomnienie i zgłoszenie się do sekretariatu, bo otrzymuję liczne odpowiedzi od ministra środowiska i zwykle staram się je przekazywać posłom, ale być może jakaś odpowiedź mi umknęła. Dlatego proszę o zgłaszanie, jeżeli ktoś z państwa nie otrzymał spodziewanej odpowiedzi. To tyle z mojej strony w sprawach bieżących.</u>
<u xml:id="u-43.7" who="#MarekKuchciński">Czy ktoś z państwa chciałby jeszcze zabrać głos? Nie ma zgłoszeń.</u>
<u xml:id="u-43.8" who="#MarekKuchciński">Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>