text_structure.xml
20 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#JerzyJaskiernia">Otwieram wspólne posiedzenie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Ustawodawczej. Porządek dnia został państwu doręczony na piśmie - czy są do niego uwagi? Uwag nie widzę. Porządek dnia uważam za przyjęty. pan poseł A. Bentkowski ma głos.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#AleksanderBentkowski">Chciałbym na wstępie zwrócić uwagę, że w rozpatrywanym rządowym projekcie zmian Kodeksu postępowania karnego mamy propozycję poszerzenia bardzo precyzyjnych poprzednio uchwalonych i obowiązujących przesłanek, umożliwiających przedłużenie okresu tymczasowego aresztowania przez Sąd Najwyższy o dwie bardzo ogólnikowe: wykonywania czynności dowodowych w sprawie o szczególnej zawiłości - a każda sprawa, która się długo toczy jest zawiła i ostatnia, z powodu innych istotnych przeszkód niezależnych od organów prowadzących postępowanie.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#AleksanderBentkowski">Jak sądzę, w rozpatrzeniu tej sprawy będzie nam pomocna opinia pana posła A. Gaberlego, a także kolegów pracujących w zespole kodeksu postępowania karnego Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia, bo taka przesłanka została przyjęta w projekcie i uznana - mimo nieostrych określeń, za jedyną nadającą się do przyjęcia.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#AleksanderBentkowski">Art. 2 projektu ustawy mówi o tym, że jeżeli zostanie złożony wniosek o przedłużenie tymczasowego aresztowania zastosowanego przed dniem 4 sierpnia 1996 r. tymczasowe aresztowanie zostaje utrzymane w mocy, bo inaczej ta szybko wprowadzana poprawka nie miałaby sensu, a ma ona zapobiec wypuszczeniu na wolność niebezpiecznych przestępców z powodu formalnej niemożności przedłużenia upływającego im okresu tymczasowego aresztowania.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#JerzyJaskiernia">Co do tytułu ustawy sprawa jest jasna, przy czym, ponieważ połączymy oba projekty - rządowy i komisyjny - trzeba będzie przenieść preambułę z art. 1 do projektu rządowego, bowiem zawiera ona odesłanie do wszystkich zmian, które w międzyczasie w ustawie następowały.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#JerzyJaskiernia">Zapytuję, czy są uwagi do art. 1, dotyczącego zmiany w art. 222 par. 4 Kodeksu postępowania karnego?</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#AndrzejGaberle">Chciałbym złożyć pewne wyjaśnienie, a mianowicie podkomisja nadzwyczajna do rozpatrzenia projektu Kodeksu postępowania karnego, która pracowała nad omawianym tekstem wychodziła z założenia, że obecnie obowiązujący przepis nie zawiera tego rodzaju sytuacji, nie pozwala przedłużyć tymczasowego aresztowania wówczas, kiedy zdarzyło się coś, na co organy prokuratorskie lub sądowe nie miały wpływu, nie mogły mieć wpływu.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#AndrzejGaberle">I stąd znalazło się w nowelizacji sformułowanie: „z powodu innych istotnych przeszkód, niezależnych (na to należy położyć nacisk) od organów prowadzących postępowanie”, a chodziło tu o tego rodzaju wypadek, jak np. pożar sądu czy też śmierć przewodniczącego składu sądzącego, który prowadzi długo skomplikowaną sprawę i teraz trzeba całą procedurę powtarzać od nowa.</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#AndrzejGaberle">Natomiast w żadnym razie intencją Komisji Nadzwyczajnej nie było objęcie tym sformułowaniem tego rodzaju przypadków, kiedy organy procesowe coś zaniedbują, mogą inaczej zorganizować proces, a nie robią tego z przyczyn nieuzasadnionych. Stąd - moim zdaniem - sformułowanie to należałoby zastąpić innym. Pan poseł J. Wierchowicz w trakcie dyskusji zgłosił poprawkę i sądzę, że będzie ją jeszcze uzasadniał.</u>
<u xml:id="u-4.3" who="#AndrzejGaberle">Uzupełniliśmy także ten przepis z tego względu, iż doszliśmy do przekonania, że nie tylko przedłużająca się obserwacja psychiatryczna oskarżonego, ale być może także skomplikowana opinia, która wymaga najrozmaitszych innych badań, może wpłynąć na powstanie takiej sytuacji, że przedłużenie tymczasowego aresztowania ponad limity będzie konieczne.</u>
<u xml:id="u-4.4" who="#AndrzejGaberle">Zwracam uwagę, że ten przepis mówi o konieczności powstania tego rodzaju sytuacji, a mianowicie, kiedy zwolnienie z aresztu tymczasowego w związku z jedną z tych sytuacji, które tu powstają, powodowałoby perturbacje w dalszym przebiegu postępowania karnego.</u>
<u xml:id="u-4.5" who="#AndrzejGaberle">To samo można powiedzieć o następnej przesłance aczkolwiek zdajemy sobie sprawę z tego, iż stwierdzenie: „sprawa o szczególnej zawiłości” nie jest określeniem, które jest całkiem precyzyjne. Tym niemniej tu muszą wystąpić pewne okoliczności, na przykład jakaś wielowątkowość sprawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#JerzyJaskiernia">Przepraszam, panie pośle, lecz jesteśmy już na etapie wprowadzania konkretnych poprawek. Proponuję więc wysłuchanie poprawki pana posła J. Wierchowicza, bo być może na tle tej poprawki dalsze wyjaśnienia będą uzasadnione, natomiast dopóki nie ma propozycji poprawki dyskusja ma charakter generalny, a jesteśmy na etapie, kiedy musimy podejmować decyzje.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#AndrzejGaberle">Aby zakończyć wypowiedź chciałbym jeszcze zaznaczyć, że art. 2 noweli jest niezwykle ważny przy treści nowelizowanej ustawy. Muszę także podkreślić z pewnym ubolewaniem, że w uzasadnieniu znalazły się stwierdzenia, które budzą dość istotne wątpliwości, a sprawy te dotyczą m.in. osób oskarżonych o poważne, bulwersujące opinię publiczną przestępstwa, jak choćby sprawa Leszka Pękalskiego. Sprawa ta zostanie skończona prawdopodobnie przed świętami Bożego Narodzenia i nie zachodzi potrzeba przedłużania tymczasowego aresztowania, a poza tym, nawet gdyby taka potrzeba zachodziła, jest to przypadek przedłużającej się obserwacji psychiatrycznej, co w dotychczasowym brzmieniu przepisu daje pełne podstawy do przedłużenia terminu tymczasowego aresztowania.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#AleksanderBentkowski">Proszę o wytłumaczenie, czy rzeczywiście dzisiejsze sformułowanie, że Sąd Najwyższy może „w szczególnie uzasadnionych wypadkach” przedłużyć tymczasowe aresztowanie na okres dłuższy nie jest sformułowaniem równie nieostrym jak wypadki „o szczególnej zawiłości”. Czy nie jest szczególnie uzasadnionym wypadkiem np. przedłużająca się opinia, w nadzwyczaj skomplikowanej sprawie, czy nie jest szczególnie uzasadnionym wypadkiem potrzeba przeprowadzenia dowodu za granicą, czy celowe opóźnianie sprawy przez oskarżonego? Czy w tych wypadkach Sąd Najwyższy może przedłużyć okres tymczasowego aresztowania?</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#LeszekKubicki">To nie są wszystkie rodzaje „szczególnych przypadków”; tylko, o których mówimy są egzemplifikowane i oznaczone w sposób bardzo skonkretyzowany. Kwestionowana ostatnia klauzula „istotne przeszkody” jest klauzulą bardziej generalną i należy ją ocenić inaczej niż te, które zostały dotychczas wymienione w przepisie.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#LeszekKubicki">Wczoraj podczas dyskusji plenarnej na posiedzeniu plenarnym Sejmu nad nowelizacją Kpk odnosiłem się do propozycji pana posła J. Wierchowicza i wskazywałem na bardzo istotne wątpliwości, które wiążą się z jego propozycją, próbującą zwęzić tę klauzulę generalną i odwołać się do przypadków siły wyższej.</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#LeszekKubicki">Wskazywałem, że pojęcie siły wyższej jest pojęciem cywilistycznym i ma bardzo wąskie rozumienie. Jest ogromne orzecznictwo cywilistyczne, które to precyzuje i praktycznie, gdybyśmy się tutaj odwoływali do siły wyższej, to w ogóle ten przepis w tym kontekście byłby niepotrzebny, dlatego że na szczęście w ciągu ostatniego półrocza w Polsce w zasadzie nie było przypadków siły wyższej poza jedną wioską czy dwoma, gdzie wystąpił zrywający dachy wicher.</u>
<u xml:id="u-8.3" who="#LeszekKubicki">Bałbym się pójścia tą drogą rozumowania, chociaż rozumiem intencje i rozumiem to, że można próbować znaleźć ograniczające przesłanki ocenne. Chciałem tylko powiedzieć, że tutaj projektodawca uważał, że art. 263 par. 4 projektu Kpk jest przedyskutowany i myśmy po prostu antycypowali ten przepis z projektu Kpk. Uważaliśmy, że postępowanie jak najbardziej zgodne jest z intencją ustawodawcy, który taki przepis wprowadził do Kodeksu postępowania karnego.</u>
<u xml:id="u-8.4" who="#LeszekKubicki">Jeżeli zachodziłaby potrzeba jakiegoś zawężania, to w związku z przykładami podanymi tutaj, jak śmierć przewodniczącego czy aresztowanie przewodniczącego, to nie będzie to siłą wyższą, ale innym szczególnym czy nadzwyczajnym przypadkiem. W związku z tym, albo należy poprzestać na przepisie, który jest w Kpk przedyskutowany przez gremium parlamentarne, a jeżeli już trzeba zawężać, to na pewno w inny sposób niż przez kryterium siły wyższej.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#JerzyJaskiernia">Bardzo proszę o poprawkę pana posła J. Wierchowicza, bo dopiero wtedy zobaczymy, co jest przedmiotem sprawy. Pan poseł podtrzymuje poprawkę - nie jest pan do tego zobligowany, ale jeżeli pan podtrzymuje ją, to w tej fazie obrad musi być ona zgłoszona.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#JerzyWierchowicz">Przytoczę poprawkę w pełnym brzmieniu dla zapoznania państwa z jej treścią: w art. 1 projektu rządowego proponuję w miejsce wyrazów „z powodu innych istotnych przeszkód niezależnych od organów prowadzących postępowanie” - chodzi o przepis art. 222 par. 4 zdanie ostatnie, wpisać wyrazy: „z powodu przeszkód powstałych w wyniku działania siły wyższej”.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#JerzyWierchowicz">Naszą intencją jest ograniczenie tej bardzo szeroko otwartej bramy przez projekt rządowy, w których to sytuacjach można przedłużać okres tymczasowego aresztowania ponad granice podstawowe: półtora roku i dwa lata, gdyż uważamy, że określenie: „innych istotnych przeszkód niezależnych od organów prowadzących postępowanie” rzeczywiście jest zbyt szerokie.</u>
<u xml:id="u-10.2" who="#JerzyWierchowicz">Pod taką definicję można podciągnąć rzeczywiście wiele stanów faktycznych, zbyt wiele, chociaż zgadzam się ze zdaniem pana ministra, że być może moje sformułowanie zbytnio zawęża stany faktyczne, pod które można podciągnąć te sytuacje, gdy Sąd Najwyższy mógłby przedłużyć tymczasowe aresztowanie. Być może jest inna lepsza formuła, którą ktoś z państwa zaproponuje.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#JerzyJaskiernia">Mamy więc poprawkę do art. 1. Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos na rzecz poparcia tej poprawki? Nie ma głosów za poprawką. Kto z państwa jest przeciwny tej poprawce?</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#MarekMazurkiewicz">Mam wątpliwość, którą poruszył i po części nawiązał do niej pan minister w swej wypowiedzi.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#MarekMazurkiewicz">Jeżeli my dzisiaj proponujemy zmianę Kodeksu postępowania karnego, antycypującą przyszłe miejsce, miejmy nadzieję przyjęte zmiany całościowe Kpk; proponowałbym, byśmy nie odstępowali od tamtych rozwiązań, które były proponowane przez Komisję i są - jak mi wiadomo, w szerokim stopniu akceptowane. Stworzyłoby to dodatkowy zamęt instytucjonalny, jeśli w momencie wchodzenia w życie kodeksu po zakończeniu tej żmudnej procedury jeszcze raz te instytucje uległyby zmianie. Stąd podtrzymuję pierwotną treść.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#JerzyJaskiernia">Mamy więc głos na rzecz odrzucenia poprawki - zgłasza się jeszcze pan poseł A. Gaberle.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#AndrzejGaberle">Chciałem się wypowiedzieć za poprawką. Oczywiście Komisje - jak mówiłem - dyskutowały nad tym problemem, ale co jest rzeczywiście niepokojące i co wskazuje na zbyt szerokie ujęcie przepisu art. 222 par. 4 to jest właśnie ten wniosek, w którym powołuje się na to, że się będzie masowo wypuszczać aresztowanych, jeżeli tego rodzaju przepis nie zostanie wprowadzony.</u>
<u xml:id="u-14.1" who="#AndrzejGaberle">Otóż po prostu nie ma możliwości, by wszystkie tego rodzaju przypadki powstały z powodu przeszkód niezależnych od organów prowadzących postępowanie. Oznacza to tyle, że kładzie się nacisk czy usiłuje się forsować interpretację, która jest niezgodna z brzmieniem tego przepisu. W związku z tym zachodzi potrzeba jednoznacznego ścieśnienia tego przepisu tak, aby nie zachodziły żadne wątpliwości.</u>
<u xml:id="u-14.2" who="#AndrzejGaberle">Dla usunięcia wątpliwości podniesionych przez pana posła M. Mazurkiewicza chciałbym podać, że w końcu Kodeks postępowania karnego nie jest jeszcze ustawą uchwaloną i będzie złożona odpowiednia poprawka do omawianego artykułu w drugim czytaniu.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#JerzyJaskiernia">Ponieważ padło już tyle argumentów, mam pytanie do pana posła J. Wierchowicza, czy podtrzymuje poprawkę?</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#JerzyWierchowicz">Podtrzymuję swoją poprawkę i chciałbym nawiązać do głosu pana posła M. Mazurkiewicza, że być może byłby to argument, iż w nowym projekcie Kodeksu jest ten zapis. Rzeczywiście jest, ale drugi z omawianych przez nas projektów jest wręcz przeciwny w stosunku do nowego projektu Kodeksu postępowania karnego. Dlatego uważam, że nowego projektu Kpk nie można traktować jako świętości.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#JerzyJaskiernia">Ponieważ zostały wyrażone argumenty, a czasu mamy niewiele zapytuję, czy ktoś z państwa ma argument, jaki jeszcze nie był użyty, a który mógłby rzutować na wynik głosowania?</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#JanuszNiemcewicz">Ja nie mam nowego argumentu, chciałbym natomiast zastanowić się nad innym sformułowaniem, które może byłoby pośrednim między zgłoszonymi propozycjami, gdyby końcowy fragment par. 4 brzmiał następująco: „... a także z powodu innych istotnych przeszkód, których organy prowadzące postępowanie nie mogły usunąć”.</u>
<u xml:id="u-18.1" who="#JanuszNiemcewicz">Wydaje mi się, że byłoby to sformułowanie wymagające od organów postępowania pewnej aktywności w kierunku usunięcia przeszkody, a nie tylko oświadczenia, że nie mieli na nią wpływu.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#JerzyJaskiernia">Proszę pana ministra o wyrażenie zdania na temat propozycji kompromisowej posła J. Niemcewicza.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#LeszekKubicki">Zmiana kryterium siły wyższej jest dla mnie przyjazna i do przyjęcia. Sądzę, że to co zawiera się w poprawce pana posła jest w jakimś stopniu objęte pojęciem działania niezależnego od organu, bo niezależne tzn. takie, których on nie mógł usunąć.</u>
<u xml:id="u-20.1" who="#LeszekKubicki">Widziałbym jeszcze inną możliwość, gdybyśmy chcieli koniecznie zwężać to kryterium, żeby zamiast odwoływać się do kryterium siły wyższej powiedzieć: z innych „nadzwyczajnych” albo „szczególnych” przeszkód niezależnych od organu, tzn. zwęzić pojęcie tej przeszkody, nałożyć na sąd obowiązek sprawdzania, czy to jest ta jakaś nadzwyczajna przeszkoda, taka jaka nie występuje w każdej sprawie.</u>
<u xml:id="u-20.2" who="#LeszekKubicki">Z dwóch przedstawionych propozycji jestem za propozycją posła J. Niemcewicza.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#JerzyJaskiernia">Czy pan poseł J. Wierchowicz może przyjąć takie kompromisowe rozwiązanie zgłoszonej przezeń poprawki? Pan poseł się zgadza na przyjęcie kompromisu, który przyjmujemy metodą konsensusu.</u>
<u xml:id="u-21.1" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 2? Nie ma uwag. Art. 3 będzie jednolity dla obu projektów dziś rozpatrywanych.</u>
<u xml:id="u-21.2" who="#JerzyJaskiernia">Przechodzimy do komisyjnego projektu ustawy zmieniającej Kpk. Czy do art. 1 tego projektu są uwagi? Nie ma uwag. Czy do art. 2 są uwagi? Nie ma uwag. Art. 3 - ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia. Z reguły stosujemy vacatio legis, ale tym razem odstąpiliśmy od tego ze względu na szczególną sytuację, normowaną nowelizowanymi przepisami. Czy są głosy przeciwne? Nie ma. Czy są propozycje innych przepisów? Nie ma.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#LeszekKubicki">Chciałem zwrócić uwagę, że gdyby Komisje łączyły te projekty, ich kolejność byłaby inna.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#JerzyJaskiernia">Oczywiście kolejność będzie przyjęta według numeracji artykułów kodeksu. Co więcej, preambuła z druku komisyjnego wejdzie do całości projektu, bo w projekcie rządowym jej nie było.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmu">Proponuję, aby w art. 2 były dwa ustępy mieszczące przepisy przejściowe, a mianowicie:</u>
<u xml:id="u-24.1" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmu">Ust. 1 „Wnioski o uchylenie lub zmianę środka zapobiegawczego, złożone przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy podlegają rozpoznaniu według przepisów dotychczasowych”.</u>
<u xml:id="u-24.2" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmu">Ust. 2 „W razie złożenia na podstawie art. 222 par. 4 w brzmieniu nadanym art. 1 niniejszej ustawy wniosku o przedłużenie tymczasowego aresztowania...” i dalej bez zmian.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#JerzyJaskiernia">Czy jest zgoda na tego typu ujęcie? Nie ma sprzeciwu, przystępujemy do głosowania całości - kto z państwa jest za przyjęciem i rekomendowaniem Wysokiej Izbie tego projektu?</u>
<u xml:id="u-25.1" who="#JerzyJaskiernia">W głosowaniu przy jednym głosie wstrzymującym się i pozostałych 21 posłach głosujących jednomyślnie za wnioskiem, Komisje postanowiły rekomendować przyjęcie rozpatrywanych projektów z przyjętymi zmianami.</u>
<u xml:id="u-25.2" who="#JerzyJaskiernia">Pozostał wybór posła sprawozdawcy, jednego do jednolitego tekstu obu projektów zmieniających Kpk. Proszę o zgłaszanie kandydatur.</u>
<u xml:id="u-25.3" who="#JerzyJaskiernia">Mamy kandydaturę posła A. Gaberle, wyraża on zgodę na objęcie tej funkcji. Innych kandydatur nie ma. Czy kandydaturze pana posła A. Gaberle ktoś jest przeciwny lub wstrzymał się od głosowania? Nie widzę sprzeciwu ani wstrzymujących się - poseł A. Gaberle został wybrany sprawozdawcą.</u>
<u xml:id="u-25.4" who="#JerzyJaskiernia">Wobec wyczerpania porządku obrad, zamykam wspólne posiedzenie Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>