text_structure.xml 32.3 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#Sprawozdawca">Dnia 30 października 1973 r. Komisja Pracy i Spraw Socjalnych, obradująca pod przewodnictwem posła Ireny Sroczyńskiej (PZPR), oceniła stan realizacji ustawy o bezpieczeństwie i higienie pracy oraz uchwał rządu dotyczących poprawy warunków pracy.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#Sprawozdawca">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Pracy, Płac i Spraw Socjalnych z ministrem — Wincentym Kawalcem, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego, Ministerstwa Przemysłu Lekkiego, Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej, główny inspektor pracy CRZZ — Henryk Kowalski oraz dyrektor Zespołu NIK — Eugeniusz Polakowski.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#Sprawozdawca">Podstawą dyskusji były referaty, które przedstawili minister pracy, płac i spraw socjalnych — Wincenty Kawalec oraz główny inspektor pracy CRZZ — Henryk Kowalski. (Streszczenie referatów zamieszczamy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#WitoldLassota">Uwagi podkomisji ochrony pracy przedstawił poseł Leszek Strycharski (PZPR): Podkomisja przeprowadziła badania realizacji ustawy o bhp oraz uchwał rządowych dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy na terenie 25 zakładów reprezentujących 9 branż przemysłowych.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#WitoldLassota">W toku wizytacji stwierdzono, że w rezultacie przywrócenia problematyce socjalnej oraz bezpieczeństwa pracy właściwej rangi, uzyskany został znaczny postęp. Szczególnie wiele uwagi koncentrowały kierownictwa zakładów na poprawie stanu pomieszczeń i urządzeń higieniczno-sanitarnych oraz socjalnych. Dzięki temu przywrócono na cele socjalne pomieszczenia o łącznej powierzchni ponad 167 tys. m2; nakłady na bezpieczeństwo i higienę pracy poważnie wzrosły. Zakłady opracowują roczne i wieloletnie programy poprawy warunków pracy uwzględniające najpilniejsze potrzeby. Mimo że są środki finansowe na realizację przewidzianych w tych programach zamierzeń, brak zdolności wykonawczych powoduje częstokroć opóźnienia, a nierzadko odstępowanie od realizacji niektórych zamierzeń. W toku kontroli stwierdzono, że w wielu zakładach powierzchnia pomieszczeń higieniczno-sanitarnych nadal nie jest wystarczająca; część tych pomieszczeń znajduje się w złym stanie.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#WitoldLassota">W 1972 r. ilość wypadków śmiertelnych przy prącym uległa zmniejszeniu; tendencja ta utrzymuje się w roku bieżącym. Zmniejszeniu ulega również ilość wypadków ciężkich. Jednakże w okresie ostatnich 2 lat ogólna ilość wypadków przy pracy wzrosła. Analiza przyczyn powodujących wypadki przy pracy wykazuje, że w około 50 proc. spowodowane są one nieprzestrzeganiem przez pracowników i służbę nadzoru przepisów i zasad bhp. Istotną przyczyną jest również wadliwa organizacja stanowisk pracy.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#WitoldLassota">Około 20 proc. zatrudnionych w gospodarce narodowej pracuje w warunkach szkodliwych i uciążliwych.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#WitoldLassota">Zwiększa się ilość chorób zawodowych. Skuteczne przeciwdziałanie tym chorobom zależne jest od właściwie zorganizowanej pracy przemysłowej służby zdrowia. W przychodniach przemysłowych brak jednak pełnej obsady kadrowej lekarzy i pielęgniarek. Zatrudniony tam personel jest zbyt przeciążony bieżącą pracą, aby mógł prowadzić badania okresowe i działalność profilaktyczną.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#WitoldLassota">Nie są w pełni przestrzegane przepisy dotyczące stosowania sprzętu ochrony osobistej. Na te cele przeznacza się poważne kwoty, które nie są prawidłowo wykorzystywane. Niechęć pracowników do korzystania ze sprzętu zabezpieczającego wynika m.in. z niskiej jakości i małej funkcjonalności takich osłon. Odczuwa się brak wielu rodzajów ochron osobistych jak np. okularów dla odlewników, ubrań żaro- i kwasoodpornych, rękawic antywibracyjnych, odpowiedniego obuwia itp. Pracownicy otrzymują niejednokrotnie sprzęt i odzież zastępczą, której czasokres użytkowania jest bardzo krótki i która nie zabezpiecza w pełni przed ujemnym oddziaływaniem szkodliwych czynników.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#WitoldLassota">Mimo odpowiednich decyzji Rady Ministrów, nie został w pełni rozwiązany kompleks problemów związanych z wentylacją, klimatyzacją i odpylaniem w zakładach, jak również nie podjęto dostatecznych wysiłków w celu likwidacji nadmiernego hałasu i wibracji.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#WitoldLassota">W toku wizytacji stwierdzono, że zakłady nie są w stanie w oparciu o własną kadrę inżynieryjno-techniczną rozwiązać podjąć skutecznych działań na rzecz likwidacji uciążliwego hałasu i wibracji. Programy takiego działania są opracowane wprawdzie przez jednostki nadrzędne, jednakże te programy nie stały się przedmiotem badań placówek naukowo-badawczych. Stąd nie ma jasności, w jaki sposób rozwiązywać poszczególne problemy; brak ponadto odpowiednich materiałów dźwiękochłonnych i dźwiękoizolacyjnych, nie ma też wyspecjalizowanych zakładów wykonujących takie urządzenia.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#WitoldLassota">Zmiany konstrukcyjne narzędzi będących obecnie przyczyną nadmiernej wibracji postępują zbyt wolno. W rezultacie choroba trwałego uszkodzenia słuchu zaczyna dominować wśród chorób zawodowych. Zdaniem podkomisji, konieczne jest podjęcie działań mających na celu uzyskanie szybkiej poprawy sytuacji w tej dziedzinie.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#WitoldLassota">Nie przebiega zadowalająco realizacja uchwały KERM w sprawie likwidacji uciążliwych warunków przy transporcie oraz wyładunku materiałów sypkich. Nie został rozwiązany problem konteneryzacji takich ładunków, właściwego ich pakowania, udoskonalenia urządzeń służących mechanizacji takich prac.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#WitoldLassota">Znaczna ilość wypadków przy pracy spowodowana jest niewłaściwą organizacją transportu wewnątrzzakładowego.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#WitoldLassota">Zdaniem podkomisji, istotnym elementem rzutującym na poprawę warunków pracy jest szeroko rozumiana modernizacja zakładów. Chodzi o to, aby wszystkie nowo instalowane maszyny i urządzenia służyły nie tylko wprowadzaniu postępu technicznego, lecz również sprzyjały poprawie warunków pracy.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#WitoldLassota">Wysiłkom administracji gospodarczej i rosnącym nakładom na poprawę warunków pracy towarzyszyć musi większa dyscyplina załóg pracowniczych, większa dbałość o ład i porządek na stanowiskach pracy, o lepsze przestrzeganie procesów technologicznych i przepisów bhp. Odpowiednie działania wychowawcze, kształtujące właściwe postawy podjąć powinny instancje i ogniwa związkowe. Tymi problemami szerzej zająć się powinny środki masowego przekazu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#EugeniuszPolakowski">Stan bezpieczeństwa i higieny pracy jest systematycznie kontrolowany przez NIK. W 1972 r. i w roku bieżącym kontrole stanu bhp przeprowadzono w przemyśle, budownictwie, rolnictwie, spółdzielczości pracy, a w IX kwartale br. - skontrolowane warunki pracy i stan sanitarny w zakładach służby zdrowia. Kontrole te wykazują systematyczną poprawę stanu bhp i warunków pracy, chociaż w wielu zakładach jest wiele jeszcze zaległości do odrobienia, a w niektórych - stan bhp jest wręcz niezadowalający.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#EugeniuszPolakowski">Krytyczne uwagi nasuwała działalność przemysłowej służby zdrowia w zakresie profilaktyki; nie dość systematycznie prowadzone są badania okresowe i specjalistyczne, nie dość skuteczne jest przeciwdziałanie zagrożeniom chorobami zawodowymi.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#EugeniuszPolakowski">Z kontroli i analiz NIK wynika prosta zależność między ilością wypadków przy pracy, a stanem organizacji produkcji, stanem sanitarnym i porządkiem w zakładach; wiele zależy u również od poziomu pracy służb bhp i od wyczulenia kierownictw zakładów na bezpieczne warunki pracy i socjalne warunki załóg.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#EugeniuszPolakowski">Niemały wpływ na zły stan bhp wywiera znaczna fluktuacja pracowników, szczególnie młodych; wskazuje to na niedostateczną troskę o prawidłową adaptację tych pracowników w zakładach.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#EugeniuszPolakowski">Kontrole NIK wykazały, że znaczna ilość niedomagań i zaniedbań w dziedzinie bhp oraz warunków pracy mogłaby być usunięta bez większych nakładów finansowych. Dalsza poprawa sytuacji wymaga zaostrzenia kontroli wewnętrznej i zewnętrznej oraz stosowania bardziej rygorystycznych sankcji w stosunku do osób odpowiedzialnych za długotrwałe zaniedbania i braki zarówno w zakładach pracy, jak też w jednostkach nadrzędnych.</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#BronisławKnapik">W toku wizytacji zakładów przemysłu lekkiego, podkomisja stwierdziła, że mimo podjęcia szeregu działań mających na celu ograniczenie nadmiernego hałasu, uzyskanej poprawy nie można uznać za zadowalającą. Pracownicy niechętnie stosują ochraniacze na uszy czy watę dźwiękochłonną, gdyż te zabezpieczenia utrudniają im właściwe kierowanie pracą maszyn, jak też nadmiernie wyizolowują ze środowiska. W jednym z zakładów przemysłu lekkiego zastosowano tytułem eksperymentu transmitowanie przez te słuchawki audycji muzycznych dla poprawy samopoczucia pracowników. Praktyka dowodzi, że stosowanie osobistych osłon ochronnych nie rozwiązuje problemu. Niezbędne jest usuwanie źródła powstawania nadmiernego hałasu. Instalowane w halach produkcyjnych maszyny i urządzenia powinny być mniej hałaśliwe.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#BronisławKnapik">Podczas wizytacji PGR stwierdzono, że świadomie nie stosuje się wielu, korzystnych dla wegetacji roślin, środków chemicznych. Środki te stanowią zagrożenie dla zdrowia pracowników, a brak jest dostatecznej ilości urządzeń mechanizujących prace przy transporcie i wysiewie tych środków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#MarianGórski">W ostatnim okresie obserwuje się znaczną poprawę warunków pracy w przemyśle. Podjętych zostało szereg działań mających na celu usunięcie najbardziej rażących zaniedbań w dziedzinie bhp. Nadal jednak stan bhp nie może zadowalać.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#MarianGórski">Poważna ilość wypadków przy pracy ma swoje źródło w niedomogach organizacji transportu. Należałoby przeprowadzić badania, na jakich stanowiskach i w jakich ogniwach transportu wypadki występują najczęściej. Pozwoliłoby to na podjęcie najskuteczniejszych środków przeciwdziałających wypadkowości.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#MarianGórski">Główne przyczyny wypadków w budownictwie to lekceważenie elementarnych zasad bezpieczeństwa pracy oraz praca w stanie nietrzeźwym. Niezbędne jest rygorystyczne stosowanie sankcji w stosunku do pracowników pijących alkohol w godzinach pracy, jak również w stosunku do kierowników komórek organizacyjnych, tolerujących pijanych pracowników na stanowiskach pracy i dopuszczających do pracy osoby w stanie nietrzeźwym.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#MarianGórski">Nad zagadnieniami higieny pracy i zabezpieczenia przed chorobami zawodowymi pracują instytuty medycyny pracy. Wnioski wynikające z prowadzonych przez nie prac badawczych przekazują - w formie zaleceń - zakładom pracy bądź resortom; instytuty te nie mają jednak żadnego wpływu na realizację tych zaleceń w zakładach. Istotny wpływ na zmniejszenie wypadkowości ma stabilizacja kadr. Niezbędne jest zastosowanie bardziej skutecznych środków sprzyjających tej stabilizacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#MarianMatera">Wystawa sprzętu ochrony pracy i ochrony środowiska zorganizowana przez WRZZ w Katowicach zaprezentowała dotychczasowy dorobek w tej dziedzinie. Okazało się np. że jeden z niewielkich zakładów produkuje, metodą niemal chałupniczą, filtry do masek przeciwpyłowych o standardzie światowym. Przemysł natomiast nie chce się podjąć tej produkcji, gdyż jest ona niewielka, a zakłady, w których sprzęt ten jest nieodzowny, dopiero na wystawie dowiedziały się o jego istnieniu. Wniosek z tego oczywisty - konieczna jest jak najszybsza poprawa koordynacji produkcji sprzętu ochronnego i informacji o tej produkcji dla zakładów pracy.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#MarianMatera">Przepisy obowiązujące u nas w dziedzinie bhp są słuszne i trafne, lecz trzeba usprawnić egzekwowanie ich przestrzegania nie tylko przez szeregowych pracowników, lecz również przez średni dozór i kierownictwa zakładów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#ZuzannaPołaska">W zakładach przemysłu elektronicznego dynamiczny wzrost produkcji odbywał się często przez powiększanie powierzchni produkcyjnej kosztem urządzeń socjalnych. Od 1971 r. wiele pomieszczeń socjalnych odzyskano, ale nie we wszystkich jeszcze zakładach.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#ZuzannaPołaska">W zakładach przemysłu elektronicznego prowadzenie badań profilaktycznych utrudnia brak kadr w przemysłowej służbie zdrowia. Normy przewidują na 1 lekarza na 600 pracowników, w praktyce przypada na niego 1.200 do 1.500.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#ZuzannaPołaska">W pełni uzasadnione jest twierdzenie, że stabilność załogi w sposób istotny wpływa na zmniejszenie się wypadkowości. Dowodzi tego sytuacja w jednym z zakładów aparatury radiowo-telewizyjnej w Warszawie, który działa w bardzo trudnych warunkach lokalowych, a mimo to notuje się tam minimalną ilość wypadków przy pracy.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#ZuzannaPołaska">W pełni uzasadniona jest propozycja ujęcia w zadaniach premiowych kierownictw zakładów zadań w dziedzinie bhp. Rzecz w tym, aby po podjęciu decyzji w tej sprawie, konsekwentnie egzekwować jej wykonywanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#ZofiaŁadyńska">W ciągu ostatnich 2 lat nastąpiła poprawa warunków pracy. Dotyczy to przede wszystkim spraw socjalnych; m.in. zwiększyła się powierzchnia pomieszczeń socjalnych, w wielu zakładach wydawane są posiłki regeneracyjne, itd. Znacznie mniejszy postęp uzyskano natomiast w dziedzinie bhp. Bezpośredni i nadzwyczaj ścisły jest związek wydajności pracy, a warunkami, w jakich wykonuje się swe obowiązki zawodowe pracownik. Gdyby w ostatnich latach nie nastąpiła poprawa warunków pracy, nie uzyskalibyśmy takich, jak dotychczasowe, rezultatów produkcyjnych. O tym związku warunków pracy z wydajnością - niezależnie od zwykłej, ludzkiej troski o człowieka - trzeba pamiętać przy modernizacji zakładów produkcyjnych. Mamy wiele zakładów przestarzałych i nie stać nas na ich likwidację. Ale modernizując je, myślimy tylko o intensyfikacji produkcji tracąc z oczu potrzeby ludzi, którzy w nich pracują.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#ZofiaŁadyńska">Z zadowoleniem należy skwitować obniżenie wskaźników wypadkowości. Należy dołożyć wysiłku, by ta korzystna tendencja utrzymała się.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#ZofiaŁadyńska">W zakładach podległych resortowi przemysłu lekkiego od wielu lat wskazuje się na konieczność modernizacji transportu wewnątrzzakładowego. Robotnicy z niedowierzaniem przyjmują kolejne obietnice poprawy sytuacji w tej dziedzinie.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#ZofiaŁadyńska">Dojazdy z miejsca zamieszkania do zakładu pracy, częstokroć odbywane w uciążliwych warunkach, z dużych odległości, odbijają się ujemnie na wydajności pracy. Ten problem również powinien zostać włączony do kompleksu zagadnień bhp.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#ZofiaŁadyńska">Należy położyć nacisk na poszukiwanie właściwych rozwiązań, technologicznych urządzeń instalowanych w zakładach. Paradoksalna jest sytuacja, w której urządzenie wentylacyjne pracuje tak głośno, że sama załoga je wyłącza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#KazimierzPaszkowski">Więcej uwagi należy poświęcić przemysłowej służbie zdrowia. Zatrudnionych jest w niej zbyt mało lekarzy. Jak może wyglądać leczenie - nie mówiąc o profilaktyce - w dwutysięcznym zakładzie, który zatrudnia lekarza w wymiarze 4 godzin dziennie łącznie z dojazdem. Lekarz przemysłowy powinien dobrze znać proces technologiczny zakładu, znać warunki pracy na poszczególnych stanowiskach roboczych; tylko w takich warunkach może on prowadzić właściwe działanie profilaktyczne. Lekarzom przemysłowej służby zdrowia należy umożliwić odbywanie praktyk w klinikach i szpitalach.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#KazimierzPaszkowski">Należy zwrócić uwagę na konieczność zobiektywizowania kryteriów choroby zawodowej. Obecnie występują duże rozbieżności w orzekaniu, co powoduje konflikty i niezadowolenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#CzesławaKotarska">Zbyt mało uwagi poświęca się zagadnieniom bhp w produkcji rolnej. Postęp techniczny w rolnictwie stwarza coraz poważniejsze zagrożenia dla zdrowia pracowników tego działu gospodarki narodowej. Szczególnej uwagi wymaga sprawa transportu towarów sypkich. Niedostateczna mechanizacja transportu nawozów i wapna, brak urządzeń przeładunkowych i do wysiewu powodują nawet ograniczenie stosowania nawozów sztucznych w niektórych regionach kraju.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#CzesławaKotarska">Należałoby zaostrzyć sankcje w stosunku do osób sprawujących funkcje kierownicze, które nie wywiązują się ze swych obowiązków w zakresie bhp - oraz równolegle nagradzać tych, którzy z obowiązków tych wywiązują się wzorowo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#MariaGajecka">Wiele uczyniono w ostatnich latach dla poprawy warunków pracy oraz warunków socjalnych; skróceniu uległ czas wyczekiwania na miejsce w sanatorium.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#MariaGajecka">Wydano szereg decyzji i uchwał — wiele z nich pozostało jednak na papierze. Typowa jest tu sprawa Zjednoczenia „Klimawent”, które wciąż nie może uzyskać oczekiwanych efektów w produkcji tak potrzebnych urządzeń klimatyzacyjnych i wentylacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#MariaGajecka">Zwraca uwagę fakt, że w ub. roku 10 proc. nowych inwestycji przemysłowych nie zostało dopuszczonych do produkcji z uwagi na naruszenia przepisów bhp. Przeprowadzanie kontroli w momencie oddawania obiektów do eksploatacji - to działalność spóźniona; kontrolę taką prowadzić trzeba już na etapie projektowania. W składzie komisji odbierających nowe obiekty powinni wchodzić inspektorzy pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#JadwigaGrześkowiak">Sprawą szczególnie palącą jest stwarzanie dobrych warunków pracy w nowych obiektach przemysłowych. W przestarzałych obiektach załogi ich żyją nadzieją przyszłej modernizacji - w nowych, nieodpowiadających często podstawowym wymogom - dominują nastroje rozgoryczenia. A takie niezadowalające warunki powstają nie tylko w tych zakładach, w których instaluje się urządzenia produkcji krajowej, lecz również i w takich, gdzie instaluje się maszyny sprowadzane z najbardziej rozwiniętych krajów.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#JadwigaGrześkowiak">Przemysłowa służba zdrowia odczuwa dotkliwy brak lekarzy. Nie są oni w stanie wizytować zakładów, a więc poznać, w jakich warunkach pracują ich pacjenci. Nie może być wobec tego mowy o profilaktyce.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#JadwigaGrześkowiak">Szczególnie trudne są warunki spółdzielczości pracy. Jej rosnące z roku na rok zadania produkcyjne są realizowane przy niezmieniającej się bazie, przy rosnącym zagęszczeniu stanowisk pracy. Szkolenie pracowników utrudnia duża w tej gałęzi gospodarki fluktuacja załóg. Spółdzielczość zaopatrywana jest w przestarzałe magazyny i urządzenia, wycofywane już z przemysłu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#FranciszekKrengelewski">Wnioski przedstawione przez podkomisję w pełni godne są poparcia.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#FranciszekKrengelewski">Nierzadko przyczyną wypadków przy pracy bywa spożycie alkoholu. Należałoby rozważyć, czy słuszny jest przepis zakazujący stosowania przymusowego badania trzeźwości osoby, która uległa wypadkowi, podczas gdy takie badanie kierowców jest przymusowe.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#FranciszekKrengelewski">Dodatkowych wyjaśnień i odpowiedzi na pytania posłów udzielili dyrektorzy departamentów: w Ministerstwie Przemysłu Ciężkiego — Michał Stepaniak, w Ministerstwie Przemysłu Lekkiego — Mirosław Woźniakowski, w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej — Wiesław Magdzik oraz minister pracy, płac i spraw socjalnych — Wincenty Kawalec.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#IrenaSroczyńska">Referat podkomisji oraz przebieg dyskusji wskazują na istotny postęp osiągnięty w ostatnim okresie w dziedzinie warunków pracy. Jest to efektem realizacji zaleceń zawartych w liście Sekretariatu KC PZPR, Prezydium Rządu i CRZZ w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#IrenaSroczyńska">Mimo oczywistych osiągnięć, bardzo wiele pozostało jeszcze do zrobienia. Poprawiono stan higieniczno-sanitarny zakładów, słaby jest jednak postęp w zakresie klimatyzacji i wentylacji, zabezpieczenia maszyn i procesów technologicznych, nie są należycie realizowane uchwały rządu dotyczące walki z hałasem, usprawnienia transportu szkodliwych dla zdrowia materiałów sypkich.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#IrenaSroczyńska">Dla dalszej istotnej poprawy sytuacji w zakresie warunków pracy i bhp potrzebne są nie tyle uchwały i zarządzenia, ile zapewnienie pełnej i konsekwentnej realizacji istniejących, słusznych w pełni uzasadnionych aktów normatywnych.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#IrenaSroczyńska">Komisja zleciła swemu prezydium opracowanie projektu dezyderatów w oparciu o przebieg obrad.</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#IrenaSroczyńska">O STANIE REALIZACJI USTAWY O BEZPIECZEŃSTWIE I HIGIENIE PRACY ORAZ UCHWAŁ RZĄDU DOTYCZĄCYCH POPRAWY WARUNKÓW PRACY.</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#IrenaSroczyńska">Streszczenie referatów przedstawionych Komisji Pracy i Spraw Socjalnych na posiedzeniu w dniu 30 października 1973 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#WincentyKawalec">Niezależnie prac podejmowanych przez jednostki nadrzędne, instytuty naukowo-badawcze i biura projektowe - podstawowe i decydujące o warunkach pracy działanie ma miejsce bezpośrednio w zakładach pracy, przy warsztacie. Dlatego też zasadnicze znaczenie mają zakładowe programy likwidacji zagrożeń pracowników. Programy takie sporządzane są w zasadzie we wszystkich zakładach, nie zawsze jednak odpowiadają one rzeczywistym potrzebom. Niesumienne traktowanie problemów bhp przez kierownictwo zakładów rzadko jest skutkiem świadomego lekceważenia i ignorancji, częściej spowodowane pokutującym wciąż jeszcze przeświadczeniem o wyższości zadań produkcyjno-ekonomicznych nad żądaniami socjalnymi. Mniemanie to potwierdzają przypadki uznawania takiej hierarchii przez jednostki nadrzędne.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#WincentyKawalec">Szczególnie wiele zastrzeżeń nasuwają warunki pracy w zakładach przemysłu terenowego; poprawa warunków musi w większym niż dotąd stopniu stać się przedmiotem troski nowych terenowych władz wykonawczych.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#WincentyKawalec">W maju br. resort pracy wydał wytyczne, w myśl których realizacja zadań rzeczowych w zakresie bhp jest jedną z podstaw premiowania, zwłaszcza pracowników zatrudnionych na stanowiskach kierowniczych. Wyrywkowa kontrola wykazała, że nie we wszystkich zakładach i zjednoczeniach zasady te zastosowano przy rozliczaniu zadań za III i precyzowaniu zadań na IV kwartał br.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#WincentyKawalec">Zasadnicze znaczenie dla poprawy stanu bhp ma odpowiednie przygotowanie zawodowe pracowników, przestrzeganie przez nich zasad dyscypliny pracy i przepisów bhp. Plany szkolenia załóg w zakresie bhp są na ogół ilościowo realizowane, wiele zastrzeżeń budzą jednak formy, poziom i efektywność tego szkolenia; nie rzadko nie uwzględnia się w toku tego szkolenia konkretnych zagrożeń występujących w danym zakładzie pracy i traktuje się to szkolenie jako formę asekuracji przed konsekwencjami. Szerzej należy upowszechniać dobre doświadczenia niektórych dużych zakładów pracy, w zakresie szkolenia.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#WincentyKawalec">Trudno przecenić wpływ na stan bhp porządku na stanowiskach pracy, poprawy organizacji i dyscypliny pracy.</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#WincentyKawalec">Działalność naukowo-badawcza w zakresie ochrony pracy nie przynosi jeszcze zadawalających efektów; niedostatki bazy technicznej i kadrowej placówek naukowo-badawczych nie pozwalają na podejmowanie wielu ważnych i pilnych tematów. Słabo upowszechnia się wyniki badań, wreszcie zbyt długi okres czasu dzieli zakończenie opracowań naukowych od ich wdrożenia. W wyniku starań resortu niektóre tematy prac naukowych związane z ochroną pracy uzyskają w okresie najbliższej 5-latki rangę problemów węzłowych.</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#WincentyKawalec">W niedostatecznym jeszcze stanie bierze się pod uwagę wymogi bhp oraz ergonomii przy projektowaniu inwestycji oraz maszyn i urządzeń technicznych. Tylko w I półroczu br. niedopuszczone do eksploatacji 10 proc. obiektów inwestycyjnych odbieranych z udziałem inspektorów pracy, a blisko 30 proc. dopuszczono warunkowo. Nierzadko wprowadzane są do produkcji seryjnej maszyny i urządzenia techniczne mimo braku odpowiednich zabezpieczeń. Brak dotychczas przepisów, które ograniczałyby możliwość importu sprzętu nieodpowiadającego wymogom bhp: sprowadzony z zagranicy park maszynowy w wielu wypadkach stwarza uciążliwości w pracy.</u>
          <u xml:id="u-15.7" who="#WincentyKawalec">Realizacja decyzji rządowych w sprawie rozwiązania problemów wentylacji i klimatyzacji, wzmożenia walki z hałasem i wibracją oraz programu mechanizacji prac w transporcie i przeładunku materiałów sypkich i pylących - nie przebiega prawidłowo. W listopadzie br. zagadnienia te będą przedmiotem konferencji właściwych ministrów.</u>
          <u xml:id="u-15.8" who="#WincentyKawalec">Likwidacja występujących zagrożeń nie zawsze jest technicznie, a czasem i ekonomicznie możliwa. Ograniczaniu skutków tych zagrożeń służą m.in. odzież ochronna, robocza i sprzęt ochrony osobistej, skracanie czasu pracy, urlopy profilaktyczne, wydawanie posiłków profilaktycznych i regeneracyjnych, a także inne formy świadczeń. W ocenie resortu osiągnięto w tych dziedzinach w minionych 2 latach znaczny postęp. Nadal jest wiele jednak do zrobienia - m.in. w dziedzinie zaopatrzenia w odzież i sprzęt, gdzie wciąż występują braki asortymentowe, wadliwa organizacja zaopatrzenia, niewłaściwy układ powiązań między producentami, aparatem dystrybucji i użytkownikami. Szereg doraźnych inicjatyw wpłynie na poprawę istniejącego stanu rzeczy. I tak m.in. w ramach jesiennych Krajowych Targów Poznańskich po raz pierwszy jeden pawilon przeznaczono na ekspozycję odzieży ochronnej i roboczej oraz sprzętu ochrony osobistej. Podjęto w porozumieniu z Międzynarodowym Biurem Pracy prace przygotowawcze dla zorganizowania w Polsce międzynarodowej wystawy oraz targów odzieży ochronnej, roboczej i sprzętu ochrony osobistej; zamiesza się również zorganizować poświęcono tej sprawie sympozjum z udziałem wybitnych specjalistów z innych krajów.</u>
          <u xml:id="u-15.9" who="#WincentyKawalec">Pewną miarą efektywności działania w dziedzinie ochrony pracy są dane dotyczące wypadkowości. Według informacji GUS w ciągu trzech kwartałów br. po raz pierwszy na przestrzeni kilku lat notuje się spadek ilości wypadków przy pracy oraz ilości dni niezdolności do pracy spowodowanej wypadkami. Największy spadek odnotowano w zakładach podległych resortom górnictwa i energetyki, komunikacji, przemysłu ciężkiego oraz przemysłu chemicznego. Niekorzystnie natomiast przedstawia się tu sytuacja w jednostkach podległych Ministerstwu Rolnictwa i CRS „Samopomoc Chłopska”, Ministerstwu Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego oraz resortom żeglugi i budownictwa.</u>
          <u xml:id="u-15.10" who="#WincentyKawalec">Ministerstwo Pracy, Płac i Spraw Socjalnych w tym i przyszłym roku doprowadzi do końca zapoczątkowane prace nad nowymi aktami normatywnymi dotyczącymi służb bhp, postępowania powypadkowego, projektowania obiektów oraz importu maszyn i urządzeń. Będą też kontynuowane i zakończone prace nad metodologią oceny warunków pracy, planowania przedsięwzięć w tym zakresie itp. Zamiarem resortu jest skoncentrowanie się na kontroli wykonywania postanowień rządu związanych z ustawą o bezpieczeństwie i higienie pracy, gdyż podstawowe słabości spowodowane są nie dość intensywnym działaniem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#HenrykKowalski">Zagadnieniami bezpieczeństwa i warunków pracy zajęło się V Plenum CRZZ. Stwierdzono, że prawie we wszystkich zakładach opracowano programy i plany poprawy obecnej sytuacji - często bardzo ambitne. Wiele już zrobiono. Poważnie wzrosły nakłady finansowe na ochronę pracy i poprawę jej warunków. Niemniej, nadal notuje się szereg niedomagań w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#HenrykKowalski">W ubiegłym roku i I półroczu br. Inspekcja Pracy nasiliła działalność kontrolną oraz prace problemowe, które pozwoliły na ujawnienie najsłabszych ogniw w dziedzinie ochrony pracy.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#HenrykKowalski">W 1972 r. inspektorzy prący przeprowadzili 28 tys., a w I półroczu br. 16 tys. wizytacji zakładów pracy. Wydano w ciągu ub. roku 274 tys. zarządzeń, w kilkuset wydziałach wstrzymano produkcję, ukarano ponad 7200 osób winnych przekroczeń przepisów bhp, a 416 spraw skierowano do prokuratora. Liczby te dobitnie świadczą o poważnych jeszcze brakach i zagrożeniach.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#HenrykKowalski">Szczególne zagrożenia notuje się w starych, wysłużonych zakładach produkcyjnych, w których baza produkcyjna nie jest dostosowana do wielkości produkcji, jak również w trakcie rozbudowy i modernizacji zakładów prowadzonej bez przerywania bieżącej produkcji.</u>
          <u xml:id="u-16.4" who="#HenrykKowalski">Z problemami rozbudowy zakładów przemysłowych wiążą się sprawy umiejętnego projektowania, wprowadzania właściwych technologii. Tu Inspekcja Pracy i ruch związkowy upatruje główny kierunek poprawy warunków pracy.</u>
          <u xml:id="u-16.5" who="#HenrykKowalski">Wiele zależy też od dyscypliny i porządku, od postawy kierownictwa zakładów, służb, a także samych załóg i ich wyszkolenia. Szkolenie bhp nie zawsze stoi na właściwym poziomie; jego prawidłową organizację utrudnia niekiedy wysoka fluktuacja załóg.</u>
          <u xml:id="u-16.6" who="#HenrykKowalski">Brak jeszcze umiejętności łącznego traktowania spraw produkcji oraz warunków pracy. W dotychczasowej praktyce utarło się oddzielne traktowanie tych łączących się ściśle z sobą zagadnień.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>