text_structure.xml 48.3 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 24 czerwca 1975 r. odbyło się wspólne posiedzenie Komisji: Budownictwa i Gospodarki Komunalnej, Prac Ustawodawczych oraz Zdrowia i Kultury Fizycznej poświęcone rozpatrzeniu problemów kształtowania i ochrony środowiska naturalnego. Obradom przewodniczyli posłowie: Jerzy Bafia (PZPR), Jerzy Majewski (PZPR) i Henryk Rafalski (ZSL).</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">- przedstawiciele sejmowych komisji: Gospodarki Morskiej i Żeglugi, Górnictwa, Energetyki i Chemii, Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, Przemysłu Ciężkiego i Maszynowego, Przemysłu Lekkiego oraz Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego;</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">- przedstawiciele: Ministerstwa Administracji, Gospodarki Terenowej, Ochrony Środowiska z wiceministrem Ludwikiem Ochockim, Ministerstwa Przemysłu Spożywczego i Skupu z wiceministrem Stanisławem Ochabem, Ministerstwa Sprawiedliwości z wiceministrem Adamem Zborowskim, Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej z wiceministrem Stanisławem Marcinowskim, Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki z zastępcą przewodniczącego Bogusławem Rybą, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Górnictwa i Energetyki, Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, Ministerstwa Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki, Ministerstwa Przemysłu Chemicznego, Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego, Ministerstwa Przemysłu Lekkiego, Ministerstwa Przemysłu Maszynowego, Ministerstwa Rolnictwa, Centralnego Związku Spółdzielni Mleczarskich;</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">- Przewodniczący Komitetu PAN - „Człowiek i Środowisko” - prof. Włodzimierz Michaiłów, przedstawiciele Instytutu Kształtowania Środowiska z dyrektorem naukowym Adamem Ciborowskim, Wydziału Prawa i Administracji UW;</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">- przedstawiciele NIK z dyrektorami zespołów: Eugeniuszem Polakowskim i Edmundem Twardowskim.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Podstawą dyskusji był referat, który przedstawił wiceminister administracji, gospodarki terenowej i ochrony środowiska - Ludwik Ochocki.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">(Streszczenie Referatu podajemy na oddzielnych kartkach z numeracją rzymską).</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Koreferat przedstawił poseł Jan Mariański (PZPR):</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Okres VI kadencji Sejmu zbiegł się w czasie ze znacznym społecznym zainteresowaniem problematyką ochrony środowiska; znalazło to swoje odbicie, zarówno w szeregu decyzji rządowych, jak i licznych publikacjach.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Tematyka ochrony środowiska naturalnego człowieka przewijała się w pracach wielu komisji sejmowych. Po raz drugi w bieżącej kadencji Komisje sejmowe podejmują na wspólnym posiedzeniu sformułowanie społecznej oceny stanu działań na rzecz ochrony środowiska naturalnego w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Na wielu odcinkach działań związanych z ochroną środowiska odnotowujemy sukcesy, na innych napotykamy przeszkody.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Potęgowana wzrastającymi możliwościami energetycznymi aktywność człowieka wpływa, w coraz szybszym tempie, na przekształcenie jego naturalnego otoczenia w twory sztuczne, o nowych warunkach środowiskowych, często ujemnie oddziałujących na organizmy żywe. Skutki są rozległe, ujawniają się czasem po upływie wielu lat. Powszechnie dostrzegane są obecnie związki pomiędzy wielu chorobami a degradacją środowiska naturalnego. Mamy równocześnie świadomość, że równolegle rozwija się kontrofensywa przeciw narastaniu ujemnych skutków rozwoju, rozwijają się techniki unieszkodliwiania pyłów i oczyszczania ścieków zwielokrotniły się możliwości medycyny. Zgromadzone zostały środki materialne na rewaloryzację utraconych wartości. O tym jaka jest wypadkowa tych tendencji w Polsce roku 1975 świadczy stopniowe poprawa stanu zdrowia społeczeństwa, zmniejszenie wskaźnika umieralności niemowląt, wydłużenie życia ludności, osiąganie korzystnych wskaźników rozwoju fizycznego i psychicznego dzieci i młodzieży. Nie może to jednak przesłaniać nam prawdy o narastających zgonach i ciężkich okaleczeniach w wyniku katastrof motoryzacyjnych, o znacznej wciąż liczbie chorób zawodowych. Szybki rozwój gospodarczy kraju niesie dalsze różnorakie zagrożenia.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">Społeczna własność środków produkcji i system gospodarki planowej stwarzają niezwykle korzystne warunki utrzymywania równowagi między wymogami produkcji a wymogami higienicznego środowiska człowieka.</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Ochrona środowiska, stanowi u nas integralny element planowego rozwoju społeczno-gospodarczego. W krajach gdzie nie prowadzi się gospodarki planowej, publikowane są niejednokrotnie pesymistyczne, zaciemniające społeczną rzeczywistość raporty bezradnie przepowiadające klęskę. Jak się wydaje raporty te służą celom odległym od tego, co postępowe i człowiekowi bliskie.</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">Socjalistyczna koncepcje rozwoju społeczno-gospodarczego integruje przesłanki ekonomiczne z celami społecznymi. Nie ma więc tu miejsca na sprzeczności między rozwojem sił wytwórczych a jakością życia społeczeństwa, która tak bardzo zależy od stanu zachowania walorów środowiska.</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">W uchwale VI Zjazdu PZPR wskazano na konieczność opracowania koncepcji wieloletniego programu ochrony środowiska i przedstawienia go do szerokiej społecznej dyskusji. Dla realizacji tego celu Prezes Rady Ministrów powołał Zespół Ekspertów, który przygotował kompleksowy program ochrony i kształtowania środowiska w Polsce do 1990 roku. Program ten został zsynchronizowany z planem społeczno-gospodarczego rozboju jak i planem przestrzennego zagospodarowania kraju, a ostatnie zastał uznany za założenia stanowiące podstawę terenowej i międzyresortowej koordynacji działań.</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">Ważnym orężem w walce o środowisko naturalne są normy prawne. W tej dziedzinie legitymujemy się już poważnym dorobkiem. Na poparcie zasługuje działalność w zakresie przygotowywania projektów nowych aktów normatywnych, jak również projektów nowelizacji obecnie obowiązujących w miarę ich weryfikacji, w działaniu praktycznym w związku z postępem technicznym i odkryciami naukowymi, w miarę ujawniania nowych zagrożeń. Zasługuje na poparcie zasada wprowadzania nagród i elementów społecznego uznania za osiągnięcia w dziedzinie ochrony środowiska.</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">Na podkreślenie zasługuje duże zainteresowanie nauki problemami ochrony środowiska Odnotować należy szereg osiągnięć technologicznych, jak eliminacja z procesów technologicznych olei fenolowych, bezpylne metody wydobycia i transportu siarki, zamknięte obiegi wód chłodniczych, sukcesywna eliminacja szkodliwych, nierozkładających się składników nawozów i substancji chemicznych używanych w rolnictwie.</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">Za jedno z ważniejszych zadań uznać należy rozwiązanie problemu utylizacji emitowanych gazów. Tylko w 1972 r. do atmosfery został [NIECZYTELNE] około 2,5 mln ton związków chemicznych, których wartość, niezależnie od ich szkodliwość, szacowana jest na około 1 mld zł. Do 1990 r. wielkość się podwoi.</u>
          <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">Wciąż jeszcze brak prostych, łatwych w obsłudze urządzeń pomiarowych, co w znacznym stopniu limituje skuteczność działania poszczególnych służb, jak i możliwość angażowania do kontroli sił społecznych. W rozwiązaniach urządzeń oczyszczających w większym niż dotychczas stopniu winien być brany pod uwagę czynnik psychologiczny. Obecne np. stosowanie elektrofiltrów z reguły obniża wydajność zakładu.</u>
          <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">Przedstawione zamierzenia inwestycyjne i organizacyjne uznać można za optymalne. Społecznego nacisku wymaga natomiast pełne wykorzystanie zakładów przeznaczonych na ochronę środowiska, zwłaszcza na budowę oczyszczalni ścieków. Nie są to dziś tak skomplikować obiekty, żeby przy pomocy będących w dyspozycji środków nie można było w pełni i sprawnie realizować zamierzeń w tym okresie. Posłużyć temu celowi powinna unifikacja elementów, prefabrykacja zblokowanych zestawów, organizowanie specjalistycznych odpowiednio dużych przedsiębiorstw wykonawczych działających na obszarach kilku czy kilkunastu województw.</u>
          <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">Szeroko rozminięty zakres zadań na rzecz ochrony środowiska - naukowych, finansowych, inwestycyjnych, społecznych, propagandowych, ustawodawczych, administracyjnych - nadaje wysoką rangę koordynacji. Próby zamknięcia tych złożonych, wielopłaszczyznowych procesów i inicjatyw w zbyt wąsko pomyślane, sztywne struktury mogą się odbić niekorzystnie na dalszym rozwoju ruchu na rzecz ochrony środowiska. Szczególnej uwagi wymaga rozpatrzenie nowej, proponowanej struktury służb pracujących na rzecz ochrony środowiska w związku z reformą administracji.</u>
          <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">Skuteczność działania przepisów, efektywność działania urządzeń, tempo degradacji walorów środowiska zależy w pierwszym rzędzie od społecznej świadomości.</u>
          <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">W doniesieniach prasowych, jak i w materiałach dostarczonych przez resorty, zawarta jest znaczna ilość przykładów pozytywnych osiągnięć czy to w zakresie rozwiązań prawnych, czy inwestycyjnych. Są także wielokrotnie wymieniane zakłady pracy i konkretne przypadki złego gospodarowania, naruszeń przepisów, czy skutków lekceważenia podstawowych obowiązków.</u>
          <u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">Znamienny jest obecnie brak wyrównania frontu w walce o czystość środowiska. Tu znaczny postęp w odkryciach naukowych, tam brak przyrządów pomiarowych. Z jednej strony drogie zakupione za dewizy, wysokosprawne urządzenia - z drugiej - zwykła ludzka niechlujność. W jednym miejscu - w czynie społecznym, wielkim wysiłkiem urządza się na wyrobiskach kamiennych park z amfiteatrem i malowniczym lustrem wody, w innym - bezmyślnie tratuje się nadmorskie wydmy.</u>
          <u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">Wydaje się, że nieprzebrane rezerwy tkwią w świadomości społecznej. Ogromne nakłady, precyzyjne urządzenia muszą być właściwie wykorzystywane, a szacunek dla lasu, jeziora, czy górskiej szarotki musi stać się sprawą zarówno młodzieży, jak i ludzi dorosłych. Propaganda ochrony środowiska, powszechne uświadomienie skutków dewastacji, społeczny wysiłek na rzecz rewaloryzacji utraconych wartości bywają nieporównanie efektywniejsze od wielu maszyn. Stąd tak ważna rola wprowadzenia do zakresu działania organizacji społecznych i młodzieżowych, do szkół i zakładów pracy problemów ochrony środowiska.</u>
          <u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">Uwagi NIK przedstawił dyrektor zespołu - Edmund Twardowski: W 1974 r. Najwyższa Izba Kontroli przeprowadziła kontrolę stanu ochrony środowiska. W roku bieżącym dokonano analizy skuteczności przeciwdziałania ujemnemu oddziaływaniu przemysłu na środowisko i warunki życia społeczeństwa. Wyniki tych analiz wskazują, że notuje się ostatnio nasilenie wielokierunkowych działań na rzecz ochrony środowiska. Jednakże stanu w tej dziedzinie nie można uznać za zadowalający. Proces degradacji poszczególnych elementów środowiska został ograniczony, ale nie zahamowany. Nadal bardzo duża jest emisja gazów i ścieków. Zanieczyszczenie powietrza atmosferycznego w niektórych rejonach przekracza dopuszczalne normy. Pogarsza się jakość wód powierzchniowych, zwłaszcza stojących.</u>
          <u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">Badania przeprowadzone przez NIK wskazują, że nie wykorzystuje się wszystkich możliwości ograniczenia emisji zanieczyszczeń. Nierealizowane są w pełni zadania inwestycyjne związane z ochroną środowiska. Nadal notuje się fakty rozbudowy i budowy zakładów przemysłowych niezaopatrzonych w odpowiednie urządzenia służące redukcji zanieczyszczeń. Niektóre oczyszczalnie ścieków i urządzenia odpylające były źle zaprojektowane; wiele z nich nie jest właściwie eksploatowanych.</u>
          <u xml:id="u-1.29" who="#komentarz">Znaczna część wysypisk nieczystości nie odpowiada wymogom sanitarnym, a w wielu gminach nie wyznaczono jeszcze miejsc na takie wysypiska. Nie w pełni wykorzystywane są możliwości tworzenia lepszych warunków środowiskowych w osiedlach (ochrona przed hałasem, stan sanitarny, zieleń).</u>
          <u xml:id="u-1.30" who="#komentarz">Najwyższa Izba Kontroli już w roku ubiegłym sygnalizowała fakty nie w pełni wiarygodnej sprawozdawczości o stanie zanieczyszczeń. Stwarza to utrudnienie dla prawidłowego programowania przedsięwzięć przeciwdziałających nadmiernej emisji zanieczyszczeń.</u>
          <u xml:id="u-1.31" who="#komentarz">Nadzór nad ochroną środowiska, mimo pewnej poprawy, nie jest jeszcze zadowalający. Usprawnienia wymaga działalność inspekcyjno-kontrolna i pomiarowo-badawcza.</u>
          <u xml:id="u-1.32" who="#komentarz">W nowym układzie administracyjnym kraju dużego znaczenia nabiera międzywojewódzkie współdziałanie na rzecz ochrony środowiska.</u>
          <u xml:id="u-1.33" who="#komentarz">Należy dążyć do systematycznego zwiększania dyscypliny realizacji zadań w dziedzinie ochrony środowiska, do pełniejszego wykorzystywania wszystkich możliwości ograniczania jego degradacji. W przypadkach stwierdzonych zaniedbań konsekwentnie stosować trzeba sankcje przewidziane przepisami.</u>
          <u xml:id="u-1.34" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#ZenonŁabędzki">W dziedzinie ochrony środowiska zrobiono już wiele.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#ZenonŁabędzki">Opracowane zostały strategiczne założenia i plan działań na rzecz ochrony środowiska, wydano szereg istotnych z punktu widzenia ochrony środowiska aktów prawnych, zwiększono ilość punktów pomiarowych zanieczyszczeń, określono normy dopuszczalnego stanu zanieczyszczeń itp. Nie oznacza to jednak, że osiągnęliśmy stan, który może zadowalać, że zlikwidowaliśmy źródła zagrożeń.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#ZenonŁabędzki">Dane świadczą o uzyskaniu względnej stabilizacji zagrożeń. Do tego stwierdzenia należy odnieść się z dużą ostrożnością z uwagi na fakt występowania nieprawidłowości, a nawet świadomego fałszowania danych o emisji szkodliwych pyłów, gazów i zanieczyszczeń. Zastrzeżenia budzą formy i metody kontroli zanieczyszczeń.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#ZenonŁabędzki">Szczególne znaczenie ma koordynacja wszystkich działań służących ochronie środowiska. Jak niezbędna jest taka koordynacja świadczy np. fakt, że Państwowa Inspekcja Sanitarna dysponująca kadrą odpowiednio wykształconych pracowników i rozbudowaną siecią ośrodków nie jest wyposażona w aparaturę pomiarową, natomiast służba ochrony środowiska, która taką aparaturą dysponuje, nie jest w stanie w pełni jej wykorzystać.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#ZenonŁabędzki">Ważnym problemem jest zsynchronizowanie wydolności urządzeń oczyszczających z przewidywaną wielkością zanieczyszczeń powodowanych przez zakłady, w których te urządzenia są instalowane. Nie rzadko zdarza się, że w imię niesłusznie pojętej oszczędności instaluje się urządzenia, których parametry wydolności wystarczają zakładowi dziś, nie spełnią natomiast swej roli, gdy produkcja zakładu zostanie zwiększona.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#ZenonŁabędzki">Pilną potrzebą jest stworzenie systemu automatycznej informacji o stanie zanieczyszczeń w poszczególnych regionach kraju.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#SylwesterZawadzki">Zaprezentowany komisjom program uznać należy za słuszny. Prawidłowe są generalne koncepcje strategiczne zmierzające do zahamowania przyrostu zanieczyszczeń i do koncentracji uwagi na zanieczyszczeniach najbardziej groźnych dla człowieka i jego środowiska. Trzeba jednak zdawać sobie sprawę, że realizacja tego słusznego programu będzie przebiegać z trudnościami.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#SylwesterZawadzki">W dokumencie przewiduje się np., że do 1990 r. ma być całkowicie rozwiązany problem oczyszczania ścieków. Takie zamierzenie skwitować można by z zadowoleniem, gdyby nie obawy, czy jest ono realne. Obawy takie rodzą się w związku z dotychczasową realizacją inwestycji w tej dziedzinie, jak również w związku z zawartym w dokumencie założeniem, że do roku 1975 ilość nieoczyszczonych ścieków będzie wzrastać.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#SylwesterZawadzki">W pełni zgodzić się należy z podstawową oceną sformułowaną przez sprawozdawcę o braku wyrównania frontów w walce o ochronę środowiska. Z jednej strony bowiem obserwujemy rażące zaniedbania w tej dziedzinie, z drugiej - budzące optymizm działania podejmowane w niektórych zakładach. Takim pozytywnym przykładem może być płocka „Petrochemia”, gdzie w rezultacie wzmożonych wysiłków uzyskano duży postęp w walce o czystość powietrza; podobnie kształtuje się sytuacja w Tarnobrzegu. Przykład tych ośrodków przemysłowych świadczy, jak wiele można zrobić w wyjątkowo trudnych warunkach wówczas, gdy jest pełne zrozumienie zagadnienia przez kierownictwo zakładowe, jak też wzmożona kontrola społeczna.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#SylwesterZawadzki">To wyrównanie frontu walki o ochronę środowiska, a więc równanie do najlepszych zakładów powinno być ideę przewodnią wszystkich działań. Niemałą rolę może tu odegrać wprowadzenie zasady wyróżniania osób i zakładów, które w ochronie środowiska przodują. Skutecznej ochronie środowiska służyć powinny nie tylko kary za nieprzestrzeganie obowiązujących przepisów, lecz również nagrody i zachęty.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#SylwesterZawadzki">Przewodniczący Komitetu „Człowiek i środowisko” PAN - prof. Włodzimierz Michajłow: W pełni uświadomiona została podstawowa prawda, że bez udziału nauki nie będzie można skutecznie rozwiązywać problemów racjonalnego kształtowania środowiska człowieka zgodnie z potrzebami nowoczesnego społeczeństwa. O uświadomieniu tej prawdy świadczy m.in. powołanie przez Polską Akademię Nauk Komitetu „Człowiek i Środowisko”. Komitet grupuje ponad 50 uczonych różnych specjalności, których zadaniem jest szukanie naukowych rozwiązań całego kompleksu spraw związanych z ochroną i kształtowaniem środowiska. Komitet opracowuje specjalistyczne ekspertyzy dla potrzeb władz centralnych i terenowych, koordynuje prowadzone w kraju badania podstawowe, dotyczące tej problematyki, bierze udział w pracach naukowych w skali międzynarodowej.</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#SylwesterZawadzki">Na podkreślenie zasługuje polityczne znaczenie ochrony i racjonalnego kształtowania środowiska człowieka. Prowadzone na skalę międzynarodową prace w tej dziedzinie stworzyły nową szeroką płaszczyznę pokojowego współdziałania różnych państw.</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#SylwesterZawadzki">Możliwości skutecznego rozwiązywania problemów ochrony środowiska są znacznie większe w państwach naszego ustroju niż w systemie kapitalistycznym. Chodzi o to, aby efektywną działalnością w tej dziedzinie udowodnić słuszność tego teoretycznego założenie.</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#SylwesterZawadzki">Wicemarszałek Sejmu - Halina Skibniewska (bezp.): W procesie kształtowania środowiska rzeczą najistotniejszą jest, czy zachodzące przekształcania sprzyjają człowiekowi, czy działania w tej dziedzinie odbywają się w sposób skojarzony, uwzględniający różnorodne prawa i zależności istniejące w środowisku. Panuje przekonanie, że najdokuczliwszym ingerentem w środowisko jest przemysł. Należy jednak zdawać sobie sprawę, że rozwój różnych gałęzi przemysłu jest zjawiskiem obiektywnym, nie możemy i nie chcemy tego rozwoju powstrzymywać. Byłoby rzeczą korzystną, gdybyśmy zawsze mieli możność stosowania najnowocześniejszych rozwiązań, minimalizujących negatywny wpływ rozwoju gospodarczego na środowisko. Żyjemy jednak w określonej rzeczywistości i nie zawsze jesteśmy w stanie z takich rozwiązań korzystać.</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#SylwesterZawadzki">Tym ważniejsze są działania skojarzone, uwzględniające rożne aspekty powiązań między ingerencją ludzką a otaczającym człowieka środowiskiem. Nie zawsze zwracamy np. dostateczną uwagę na lokalizację działalności gospodarczej, nie kojarzymy tego z warunkami naturalnymi, nie bierzemy pod uwagę szkód, jakie wyrządzamy przyrodzie.</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#SylwesterZawadzki">Na świecie wiele szkód środowisku naturalnemu wyrządza turystyka, która niszczy najpiękniejsze zakątki przyrodnicze. Przykładem tego może być francuskie Lazurowe Wybrzeże. My również jesteśmy na etapie, gdy trzeba na te zagadnienia zwrócić pilniejszą uwagę. Już zresztą ponosimy z tego powodu wielkie szkody. Przykładem tego jest Zalew Zegrzyński, ogrodzony drutami, zabudowany nieestetycznymi obiektami, zeszpecony.</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#SylwesterZawadzki">Dysponujemy instrumentem, jakim jest planowanie przestrzenne, które powinno kojarzyć różnorodne racje i potrzeby i zapobiegać niszczącej działalności człowieka wobec otaczającego go środowiska. Konieczne jest opracowanie naukowych metod badania tych problemów, które zastąpiłyby dominujący w tej kwestii werbalizm. Przykładem obszaru, na którym niezbędne jest pilne zastosowanie syntetycznych naukowych metod, jest Pojezierze Wigierskie. Jezioro Wigry to unikalne na skalę europejską środowisko przyrodnicze. Tak się składa, że właśnie tam odkryto cenne surowce - żwiry i rudę. Nie należy rezygnować z wydobycia tych surowców. Nie powinno być jednak tak, by decyzje dotyczące ich eksploatacji należały wyłącznie do jednego resortu, który - nie oglądając się na nic - organizuje pracę tak, jak mu wygodnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#GabrielGórtowski">Należy zastanowić, się nad opracowaniem ustawy dotyczącej ochrony środowiska naturalnego. Powinna ona obejmować i koordynować wszystkie elementy związane z tym szerokim zagadnieniem. Niezależnie od tego, kiedy powstanie taka ustawa i jakie składniki się na nią złożą, niezbędne wydaje się przeprowadzenie niektórych najpilniejszych uregulowań prawnych. Należy tu m.in. sprawa nowelizacji uchwalonej przed 9 laty ustawy o ochronie powietrza atmosferycznego. Sporo się w ciągu tych lat zmieniło i obecne przepisy są już w dużym stopniu przestarzałe. Potrzebna jest również ustawa o walce z hałasem - plagą współczesności.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#GabrielGórtowski">Zbyt mała jest troska resortu o badania naukowe nad problematyką ochrony środowiska. Niedostateczne wydają się również działania władz terenowych zmierzające do zabezpieczenia przyrody przed szkodliwą działalnością. W urzędach wojewódzkich nie ma komórek wyspecjalizowanych w tej dziedzinie, często więc sprawy te traktuje się marginesowo.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#GabrielGórtowski">W ciągu ostatniego 10-lecia zbudowano wiele oczyszczalni ścieków. Postęp na tym odcinku jest widoczny. Wciąż jednak jeszcze niektóre zakłady przemysłowe nie przywiązują dostatecznej wagi do budowy oczyszczalni. Kary pieniężne nie odnoszą skutku. Konieczne jest więc zaostrzenie rygorów tak, aby skłaniały one oporne przedsiębiorstwa do podjęcia tych inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#GabrielGórtowski">Wiele miast nie może sobie poradzić z usuwaniem odpadów i nieczystości. Należy rozważyć, czy nie byłoby wyjściem upowszechnienie metody spalania odpadków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#TadeuszZapiórkowski">Południowy region kraju - Kraków, województwo nowosądeckie i województwo tarnowskie - to regiony uprzemysłowione, zurbanizowane, jednocześnie atrakcyjne obszary turystyczne. Sprawia to, że koncentrują się na nich różnorodne działania mające negatywne skutki dla środowiska naturalnego. Już obecnie 5 proc. tego obszaru to tereny zdegradowane, a około 25 proc. - tereny zagrożone (należą do nich również Tatry). Pogarsza się tam systematycznie czystość powietrza i wód, rośnie stopień skażenia gleby. Głównym tego powodem jest niewykonywanie zadań inwestycyjnych z zakresu ochrony środowiska. 37 miast tego regionu nie ma oczyszczalni ścieków i nawet największe i najbardziej uprzemysłowione miasta z Krakowem, Tarnowem i Oświęcimiem na czele - odprowadzają nieoczyszczone ścieki.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#TadeuszZapiórkowski">Region ten charakteryzuje się największą w Polsce - po województwie katowickim - emisją pyłu. Skutkiem tego jest 70 tys. ha (16 proc. całego drzewostanu) chorych lasów. Dotyczy to również Ojcowskiego Parku Narodowego. W takich miejscowościach uzdrowiskowych regionu, jak np. Zakopane, Krynica, Szczawnica - powietrze jest zanieczyszczane przez kotłownie węglowe. Pilną koniecznością jest wprowadzenie w tych miejscowościach ogrzewania gazowego.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#TadeuszZapiórkowski">Konieczne jest opracowanie sylwetki zawodowej i zakresu obowiązków inspektora ochrony środowiska. Niezbędne jest ustanowienie takiego etatu w administracji państwowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#MarianGórski">Środowiskiem człowieka, w którym spędza on wiele czasu, jest jego mieszkanie. Konieczne jest poprzedzenie zmian technologicznych w budownictwie mieszkaniowym, wiążących się z wprowadzeniem nowych materiałów i substancji, skrupulatnymi badaniami, które wyjaśniłyby, czy substancje te nie zawierają niczego szkodliwego dla ludzkiego zdrowia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#MarianMatera">Pracownie i laboratoria środowiskowe powinny koncentrować się nie tylko na wykrywaniu zagrożeń i wydawaniu odpowiednich nakazów i zakazów, lecz również na pracach badawczych, wytyczających kierunki działania.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#MarianMatera">Wiele gruntów zajmowanych jest przez budownictwo. W związku z tym wydaje się słuszne wycofanie zakazy zabraniającego wznoszenia w małych miastach wysokich budynków. Pozwoliłoby to na zaoszczędzenie wielu hektarów ziemi. Pilną potrzebą małych miast jest również centralizacja ciepłowni.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#MarianMatera">Konieczne jest racjonalne zagospodarowanie wszelkich odpadów komunalnych. Płynie z tego podwójna korzyść: gospodarcza oraz higieniczna.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#MarianMatera">Niezbędne jest opracowanie bardziej rygorystycznych norm ustalających dopuszczalny poziom hałasu. Troska o to, by maszyny pracowały ciszej, powinna przyświecać twórcom na etapie ich konstruowania; późniejsza [NIECZYTELNE] urządzeń z reguły nie przynosi efektów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#JanWojno">W zaprezentowanym Komisjom programie wymienia się znane już powszechnie zagrożenia dla człowieka i jego środowiska oraz wytyczą kierunki przeciwdziałania. Należałoby w tym programie przewidzieć badania ewentualnych zagrożeń, które stwarza stosowanie nowych urządzeń i technologii. Do takich zagrożeń zaliczyć możną np. promieniowanie fal elektromagnetycznych; urządzenia emitujące te fale coraz powszechniej dostępne są człowiekowi, coraz większa ich ilość znajduje się w naszych mieszkaniach.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#JanWojno">Wiele zagrożeń możemy eliminować. Do tego jednak niezbędno jest m.in. pełne realizowanie planów inwestycyjnych w zakresie budowy oczyszczalni, filtrów i innych urządzeń. Od wielu lat zadania w tej dziedzinie nie są w pełni wykonywane, od wielu lat powtarzamy przy realizacji tych inwestycji te same błędy, do których zaliczyć trzeba wadliwie wykonywaną dokumentację techniczną, zbyt długotrwałe jej opracowywanie powodujące, że w momencie instalowania Urządzenia są już przestarzałe, niedostosowanie wydolności projektowanych urządzeń do potrzeb zakładu, co powoduje konieczność kosztownych przeróbek instalacji itp. Zdarza się, że rozruch nowego zakładu przeprowadzany jest przy niepełnym wykorzystaniu wszystkich jego mocy wytwórczych; oczyszczalnia jest wówczas w pełni wydolna. Jej niedostatki ujawniają się dopiero po osiągnięciu przez zakład pełnej mocy produkcyjnej. Wiele można by przytaczać przykładów nieprzestrzegania przepisów dotyczących ochrony środowiska. Skuteczne przeciwdziałanie takim zjawiskom wymaga stworzenia wokół problematyki ochrony środowiska odpowiedniej atmosfery. Wymaga podejmowania szerokim frontem działań powodujących wzrost zainteresowania całego społeczeństwa tymi problemami.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#JanWojno">Dodatkowych wyjaśnień udzielił wiceminister administracji, gospodarki terenowej i ochrony środowiska - Ludwik Ochocki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#JerzyBafia">Realizując kontrolne funkcje Sejmu, komisje rozpatrzyły funkcjonowanie resortów [NIECZYTELNE] realizacji zadań państwa dotyczących ochrony środowiska.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#JerzyBafia">Podjęcie przez trzy komisje sejmowe problematyki ochrony środowiska naturalnego człowieka świadczy o randze tej tematyki, podkreśla rolę jaką odgrywa ochrona i właściwe kształtowanie środowiska w całym całokształcie społeczno-gospodarczego rozwoju kraju.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#JerzyBafia">W toku posiedzenia szczególnie mocno zaakcentowano, że polityka i praktyka kształtowania i ochrony środowiska są integralną częścią polityki i praktyki społeczno-gospodarczego rozwoju kraju. Racjonalna gospodarka narodowa, uwzględniająca potrzeby ochrony środowiska, stanowi wyraz humanizmu socjalistycznego.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#JerzyBafia">W toku dyskusji dokonano głębokiej analizy stanu ochrony środowiska. Analiza ta, w zestawieniu z ocenami sformułowanymi w wyniku rozpatrzenia w 1973 r. przez Komisję Prac Ustawodawczych oraz Komisję Zdrowia i Kultury Fizycznej problemów ochrony środowiska, świadczy, że niektóre stwierdzone wówczas ujemne zjawiska zostały wyeliminowane. Niektóre, lecz nie wszystkie. Wiele zakładów wówczas krytykowanych za zaniedbania w dziedzinie ochrony środowiska - zaniedbania te zlikwidowało; nadal są i powstają zakłady, które zakłócają równowagę środowiska. Wszystko to świadczy o potrzebie stałego czuwania, stałej kontroli przestrzegania obwiązujących w tym zakresie norm i przepisów.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#JerzyBafia">W 1973 r. nie było jeszcze kompleksowego, długofalowego programu ochrony środowiska. Sformułowanie takiego programu, rozpatrzonego i zaakceptowanego przez najwyższe czynniki państwowe traktować należy jako istotny bodziec do zintensyfikowania wysiłków na rzecz kształtowania i ochrony środowiska.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#JerzyBafia">W toku dyskusji podkreślano osiągnięcia jakie uzyskaliśmy w dziedzinie ochrony środowiska, krytykowano niedostatki działalności na tym odcinku. Wiele uwagi w dyskusji zwrócono na prawidłowość norm i mierników oceny zagrożenia środowiska. Należy wyrazić przekonanie, że działalności praktycznej przyjdzie tu z pomocą nauka. Stosowanie niewłaściwych mierników, podawanie, jak niekiedy się to zdarza, wręcz fałszywych danych prowadzi do zamazywania rzeczywistego stanu [NIECZYTELNE] i pozwala na podejmowanie skutecznych środków przeciwdziałania.</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#JerzyBafia">W dyskusji wskazano na rangę prawnych ustaleń w dziedzinie ochrany środowiska. Prawodawstwo dotyczące tej sfery powinno zapewnić w jak najbardziej skutecznych formach wsparcie dla programu kształtowania i ochrony środowiska. Wysoko należy ocenić dotychczasowy dorobek w tej dziedzinie. Środowiska prawne i naukowe są żywo zainteresowane tą tematyką i mają już poważny wkład w przygotowywanie kompleksowych rozwiązań prawnych w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-9.7" who="#JerzyBafia">Pilną potrzebą jest wzmocnienie kontroli przestrzegania obowiązującego w dziedzinie ochrony środowiska prawa. Należy wzbogacać formy tej kontroli. Poważne zadania w tej dziadzinie stoją przed organami administracji i prokuratury.</u>
          <u xml:id="u-9.8" who="#JerzyBafia">Podjęcie tej tak ważnej społecznie tematyki przez 3 komisje sejmowe i opinie wyrażone w toku dyskusji stanowić powinny ważki przyczynek kształtowania społecznej świadomości niebezpieczeństwa wynikającego z naruszenia równowagi środowiska naturalnego i konieczności jej ochrony.</u>
          <u xml:id="u-9.9" who="#JerzyBafia">Komisje powołały podkomisję dla opracowania wniosków wynikających z przebiegu obrad. W skład podkomisji weszli posłowie:</u>
          <u xml:id="u-9.10" who="#JerzyBafia">- Franciszek Burian (SD),</u>
          <u xml:id="u-9.11" who="#JerzyBafia">- Gabriel Górtowski (SD),</u>
          <u xml:id="u-9.12" who="#JerzyBafia">- Janina Kocemba (PZPR),</u>
          <u xml:id="u-9.13" who="#JerzyBafia">- Franciszek Kociemski (PZPR),</u>
          <u xml:id="u-9.14" who="#JerzyBafia">- Barbara Koziej-Żukowa (SD),</u>
          <u xml:id="u-9.15" who="#JerzyBafia">- Zenon Łabędzki (SD),</u>
          <u xml:id="u-9.16" who="#JerzyBafia">- Jan Mariański (PZPR),</u>
          <u xml:id="u-9.17" who="#JerzyBafia">- Maria Riemen (PZPR),</u>
          <u xml:id="u-9.18" who="#JerzyBafia">- Sylwester Zawadzki (PZPR).</u>
          <u xml:id="u-9.19" who="#JerzyBafia">[NIECZYTELNE]</u>
          <u xml:id="u-9.20" who="#JerzyBafia">ZAŁOŻENIA PROGRAMU KSZTAŁTOWANIA I OCHRONY ŚRODOWISKA W POLSCE.</u>
          <u xml:id="u-9.21" who="#JerzyBafia">Streszczenie referatu przedstawionego przez wiceministra administracji, gospodarki terenowej i ochrony środowiska - Ludwika Ochockiego na wspólnym posiedzeniu komisji: Budownictwa i Gospodarki Komunalnej, Prac Ustawodawczych oraz Zdrowia i Kultury Fizycznej w dniu 24 czerwca 1975 r.</u>
          <u xml:id="u-9.22" who="#JerzyBafia">W stosunkowo krótkim okresie czasu trzech lat jakie minęły od pierwszej światowej konferencji na temat ochrony środowiska, która miała miejsce w 1972 r. w Sztokholmie, ludzkość uczyniła ogromny krok naprzód w tej dziedzinie. Wykształciły się nie tylko organizacyjne formy, ale opracowany został program globalnych przedsięwzięć strategicznych polityki środowiskowej, problemy związane z ochroną środowiska weszły do programów badań naukowych i znalazły aprobatę i zainteresowanie szerokiej opinii publicznej, stały się przedmiotem zainteresowań parlamentów.</u>
          <u xml:id="u-9.23" who="#JerzyBafia">Coraz powszechniejsze staje się zrozumienie, że rozwój ekonomiczny i postęp techniczny powinny iść w parze z ochroną środowiska i zachowaniem cennych wartości kulturalnych i przyrodniczych, że za pomocą środków zapobiegawczych można najskuteczniej unikać strat w środowisku i że w czasie eksploatacji zasobów naturalnych i rozporządzania nimi powinny być podejmowane kroki zmierzające do zachowania równowagi ekologicznej w środowisku.</u>
          <u xml:id="u-9.24" who="#JerzyBafia">Polska czynnie uczestniczy w podejmowanych w skali międzynarodowej pracach na rzecz ochrony środowiska.</u>
          <u xml:id="u-9.25" who="#JerzyBafia">Na uwagę zasługują m.in. nasze inicjatywy w sprawie ochrony środowiska morskiego obszaru Morza Bałtyckiego, współpraca z bezpośrednimi sąsiadami oparta o umowy zawarte z NRD i Czechosłowacją, w czasie wizyty Tow. Gierka w USA podpisana została umowa o współpracy w zakresie ochrony środowiska.</u>
          <u xml:id="u-9.26" who="#JerzyBafia">Na podkreślenie zasługuje również dalsze rozszerzenie wielostronnej współpracy krajów członkowskich RWPG w dziedzinie ochrony środowiska. Zmierza się do integracji poczynań krajów socjalistycznych w działalności badawczej, w rozwijaniu techniki i innych środków ochrony środowiska.</u>
          <u xml:id="u-9.27" who="#JerzyBafia">Ochrona środowiska staje się w coraz większym stopniu jedną z funkcji współczesnego państwa.</u>
          <u xml:id="u-9.28" who="#JerzyBafia">Ujęcie poszczególnych problemów ochrony środowiska w Polsce w ramy zorganizowanej działalności administracyjnej następowało w miarę nasilania się stopnia ich występowania.</u>
          <u xml:id="u-9.29" who="#JerzyBafia">Zorganizowany został m.in. system nadzoru i kontroli, głównie jakości i zmian stanu czystości wód powierzchniowych i powietrza atmosferycznego, poprzez utworzenie terenowych jednostek kontrolno-badawczych w postaci Ośrodków Badań i Kontroli Środowiska, dysponujących bazą laboratoryjną i stanem kadr.</u>
          <u xml:id="u-9.30" who="#JerzyBafia">Stworzona została baza naukowo-badawcza; w roku 1973 powołano Instytut Ochrony Środowiska przekształcony później w Instytut Kształtowania Środowiska, któremu powierzono rolę jednostki wiodącej i koordynującej prace naukowo-badawcze w zakresie ochrony i kształtowania środowiska.</u>
          <u xml:id="u-9.31" who="#JerzyBafia">Przystąpiono do rozbudowy zaplecza technicznego produkcji urządzeń i aparatury dla potrzeb ochrony środowiska.</u>
          <u xml:id="u-9.32" who="#JerzyBafia">W roku 1972 powołane zostało Zjednoczenie Zaplecza Technicznego Gospodarki Komunalnej, którego podstawowym zadaniem jest organizacja i rozwijanie produkcji aparatury i urządzeń do uzdatniania wody, urządzeń do oczyszczania ścieków, taboru i sprzętu do oczyszczania miast, urządzeń do pielęgnowania zieleni miejskiej. Ustalono, że produkcję urządzeń dla potrzeb ochrony powietrza koordynuje Zjednoczenie Przemysłu Urządzeń Wentylacyjno-Klimatyzacyjnych „Klima-Went” podległe Ministerstwu Przemysłu Ciężkiego.</u>
          <u xml:id="u-9.33" who="#JerzyBafia">Obecnie naczelnym organem ochrony środowiska w Polsce jest Ministerstwo Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska. Szereg zadań w tej dziedzinie spoczywa na innych ministerstwach i urzędach centralnych, zwłaszcza na Ministerstwie Rolnictwa, Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej, Ministerstwie Kultury i Sztuki, Wyższym Urzędzie Górniczym i Centralnym Urzędzie Geologii. Działają również: Rada Gospodarki Wodnej pod przewodnictwem Z-cy Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów oraz Państwowa Rada Ochrony Przyrody pod przewodnictwem ministra leśnictwa i przemysłu drzewnego. Duże znaczenie ma więc zapewnienie właściwego współdziałania i międzyresortowej koordynacji działań w celu pełnej realizacji polityki państwa w tym względzie.</u>
          <u xml:id="u-9.34" who="#JerzyBafia">Duże znaczenie miało opracowanie założeń kompleksowego programu ochrony i kształtowania środowiska w Polsce do roku 1990. Podstawowym osiągnięciem zespołu ekspertów, który pracował nad założeniami tego programu jest dokonanie analizy, sformułowanie wniosków oraz określenie głównych założeń koncepcyjnych polityki państwa w zakresie ochrony kształtowania środowiska. Założenia naszej polityki w dziedzinie ochrony środowiska opierać się będą na następujących generalnych ustaleniach:</u>
          <u xml:id="u-9.35" who="#JerzyBafia">- polityka kształtowania i ochrony środowiska stanowi integralną część bieżącej polityki państwa;</u>
          <u xml:id="u-9.36" who="#JerzyBafia">- za podstawowe zadanie w ochronie środowiska uznaje się zapobieganie naruszeniom w środowisku;</u>
          <u xml:id="u-9.37" who="#JerzyBafia">- wszystkie wznoszone obiekty przemysłowe, rolnicze, komunalne i inne muszą być oddawane do użytku łącznie z urządzeniami chroniącymi środowisko;</u>
          <u xml:id="u-9.38" who="#JerzyBafia">- prowadzone w gospodarce narodowej procesy modernizacyjne uwzględniać będą stosowanie technologii korzystnych z punktu widzenia interesów środowiska;</u>
          <u xml:id="u-9.39" who="#JerzyBafia">- wymagany jest rozwój odpowiednich służb ochrony środowiska w zakładach i zjednoczeniach dla nadzoru i kontroli sprawności urządzeń zabezpieczających środowisko;</u>
          <u xml:id="u-9.40" who="#JerzyBafia">- nastąpi rozwój krajowego przemysłu produkującego dla potrzeb środowiska urządzenia do ochrony powietrza atmosferycznego i wody przed zanieczyszczeniem;</u>
          <u xml:id="u-9.41" who="#JerzyBafia">- nastąpi rozwój potencjału i specjalizacji przedsiębiorstw wykonawczych dla realizacji zadań w zakresie ochrony środowisk;</u>
          <u xml:id="u-9.42" who="#JerzyBafia">- rozwijane będą prace badawcze nad środowiskiem;</u>
          <u xml:id="u-9.43" who="#JerzyBafia">- w realizacji założeń programowych kształtowania i ochrony środowiska w Polsce nastąpi pełne współdziałanie wszystkich resortów, władz terenowych i społeczeństwa;</u>
          <u xml:id="u-9.44" who="#JerzyBafia">- prowadzone będą dalsze prace w zakresie doskonalenia systemu prawa;</u>
          <u xml:id="u-9.45" who="#JerzyBafia">- za stan utrzymanie i naruszenia środowiska odpowiada ten, kto prowadzi w jego obrębie działalność eksploatacyjną.</u>
          <u xml:id="u-9.46" who="#JerzyBafia">Program ochrony środowiska ma być stale uzupełniany i doskonalony; jego realizacja będzie organicznie powiązana z bieżącą polityką społeczno-gospodarczą państwa.</u>
          <u xml:id="u-9.47" who="#JerzyBafia">Zespół ekspertów w toku prac nad kompleksowym programem ochrony środowiska dokonał także oceny poszczególnych aktów normatywnych i przedstawił postulaty dotyczące ich nowelizacji. Niektóre wnioski zostały już zrealizowane, m.in. w znowelizowanym przez Sejm w 1974 r. prawie budowlanym i wodnym.</u>
          <u xml:id="u-9.48" who="#JerzyBafia">Nadal jednak regulacja prawna problemów ochrony środowiska jest niepełna i nie zapewnia skutecznych środków prawnych zarówno prewencyjnych, jak i represyjnych.</u>
          <u xml:id="u-9.49" who="#JerzyBafia">Nie mamy dotychczas przepisów chroniących środowisko i człowieka (poza zakładem pracy) przed ujemnym oddziaływaniem hałasu. Nie dość skuteczne są rozwiązania ustawy o ochronie powietrza atmosferycznego. Nowych rozwiązań wymagają również zagadnienia ochrony przyrody i krajobrazu oraz zagospodarowania terenów.</u>
          <u xml:id="u-9.50" who="#JerzyBafia">Przygotowuje się obecnie projekt ustawy o ochronie środowiska, który ma stanowić próbę skodyfikowania w jednym akcie prawnym podstawowych zasad ochrony i kształtowania środowiska. Równocześnie minister leśnictwa i przemysłu drzewnego podjął prace nad przygotowaniem nowego projektu ustawy o ochronie przyrody, a Prezes Urzędu Energii Atomowej nad projektem ustawy zabezpieczającej przed promieniowaniem. Dokonane zostaną analizy porównawcze tych projektów, aby zapewnić spójność przepisów prawa o ochronie środowiska.</u>
          <u xml:id="u-9.51" who="#JerzyBafia">Stosownie do wniosków komisji sejmowych i zaleceń Rady Ministrów nastąpiła aktywizacja działalności terenowych organów nadzoru nad ochroną środowiska, zwiększył się zakres ich działalności kontrolnej, bardziej rygorystycznie stosowane są sankcje za nieprzestrzeganie obowiązujących norm.</u>
          <u xml:id="u-9.52" who="#JerzyBafia">Postępy w dziedzinie ochrony środowiska są w poważnej mierze uzależnione od realizacji planów inwestycyjnych.</u>
          <u xml:id="u-9.53" who="#JerzyBafia">Nakłady na inwestycje związane z ochroną powietrza atmosferycznego wyniosą w latach 1971–75 ok. 5,6 mld złotych, wobec 2,7 mld wydatkowanych w poprzednim pięcioleciu. Realizacja tych przedsięwzięć pozwoli na obniżenie przez zakłady przemysłowe emisji pyłów do atmosfery, jak również emisji zanieczyszczeń powietrza ze źródeł nieprzemysłowych dzięki rozwojowi systemu centralnego zaopatrzenia gospodarstw domowych w energię cieplną.</u>
          <u xml:id="u-9.54" who="#JerzyBafia">Nakłady na inwestycje związane z ochroną wód w latach 1971–75 wyniosą ponad 14 mld zł, wobec 6,4 mld zł w poprzednim 5-leciu. Wybudowanych zostanie i oddanych do eksploatacji około 860 nowych oczyszczalni ścieków.</u>
          <u xml:id="u-9.55" who="#JerzyBafia">Wiele spośród tych inwestycji nie jest jednak realizowanych terminowo, niektóre z oddawanych do eksploatacji obiektów nie uzyskują projektowanej zdolności redukcji zanieczyszczeń. Notowano także przypadki wyłączania urządzeń do ochrony powietrza atmosferycznego i nieprawdziwej sprawozdawczości dotyczącej emisji zanieczyszczeń.</u>
          <u xml:id="u-9.56" who="#JerzyBafia">Zgodnie ze wskazaniami Biura Politycznego KC PZPR wysiłki państwa zmierzające do ochrony środowiska coraz silniej wypierane są przez działalność związków zawodowych, organizacji młodzieżowych i społecznych oraz ogniw samorządu mieszkańców. Zwiększył się zakres popularyzacji problemów ochrony środowiska w prasie, radiu i telewizji. Działania służące ochronie środowiska budzą coraz większe zainteresowanie i spotykają się z coraz większym poparciem społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-9.57" who="#JerzyBafia">Z wyników badań i analiz prowadzonych przez Ośrodek Badań i Kontroli Środowiska, z danych sprawozdawczych GUS, z wyników kontroli NIK oraz z oceny stanu sanitarnego kraju wynika, że na przestrzeni ostatnich lat nie zanotowano wyraźnego zahamowania zanieczyszczenia środowiska, zwłaszcza wód w rzekach oraz atmosfery. Przy znacznym wzroście zapotrzebowania na wodę, surowce energetyczne i obciążaniu środowiska z tytułu odprowadzania zanieczyszczeń do powietrza wód i gleby, wyczerpały się lub znacznie ograniczyły się naturalne biologiczne zdolności samooczyszczania systemu wodnego i powietrza.</u>
          <u xml:id="u-9.58" who="#JerzyBafia">W dalszym ciągu referatu wiceminister Ochocki szczegółowo omówił stan czystości wód powierzchniowych w kraju oraz powietrza atmosferycznego, główne źródła zanieczyszczeń jak również podejmowane środki im przeciwdziałające. Wiele uwagi poświęcił również ochronie gatunków zwierząt i roślin oraz sprawom ochrony ziemi przekazywanej na cele nierolnicze.</u>
          <u xml:id="u-9.59" who="#JerzyBafia">Przy wszystkich niedomaganiach, jakie notuje się w zakresie ochrony środowiska wskazać można na wiele niewątpliwych osiągnięć w szeregu branż w pracach nad przygotowaniem metod unieszkodliwiania substancji odpadowych, odprowadzanych do środowiska. Wiele instytutów resortowych ma sukcesy w opracowywaniu i wdrażaniu skutecznych metod działania w tej dziedzinie.</u>
          <u xml:id="u-9.60" who="#JerzyBafia">Zaopatrywanie przemysłu w urządzenia zabezpieczające przed zanieczyszczaniem wód i powietrza, wprowadzanie nowych technologii produkcji, planowe zagospodarowanie przestrzenne, właściwa polityka lokalizacji zakładów przemysłowych, ochrona prawna najcenniejszych obszarów przyrodniczych i krajobrazowych, rekultywacja terenów zdewastowanych, ochrona warunków zdrowia człowieka - oto kompleks podejmowanych u nas działań na rzecz poprawy stanu środowiska. Działania te mają charakter planowy i długotrwały, ich pozytywne skutki będą coraz bardziej odczuwalne.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>