text_structure.xml
17.5 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">W dniu 20 kwietnia 1966r. Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa, obradująca pod przewodnictwem posła Józefa Niedźwieckiego (PZPR), rozpatrzyła program poszukiwań geologicznych na lata 1966-1970.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W obradach udział wzięli: przedstawiciele Centralnego Urzędu Geologii w z Wiceprezesem - Zbigniewem Tokarskim, podsekretarz stanu w Ministerstwie Górnictwa i Energetyki - Franciszek Wesołek. podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Chemicznego - Bronisław Taban, podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Ciężkiego - Jan Kuczma, dyrektor Zespołu NIK - Jan Kliimaszewski, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów i Instytutu Geologicznego.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Informację o programie poszukiwań geologicznych na lata 1966-1970 złożył wiceprezes Centralnego Urzędu Geologii — Zbigniew Tokarski (Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Sprawozdawcą stałej podkomisji do spraw górnictwa był poseł Michał Specjał (PZPR).</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">W latach 1961-1965 ilość udokumentowanych surowców mineralnych wzrosła o 140 proc. w stosunku do stanu w 1960 r. Szczególnie duże przyrosty uzyskano w zakresie gazu ziemnego, węgla, niektórych rud oraz soli. Inwestycje poszczególnych resortów planowane w bieżącej 5-latce są zabezpieczone odpowiednim rozpoznaniem geologicznym.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Stąd głównym zadaniem geologii w latach 1966-1970 będą poszukiwania mające na celu zabezpieczenie tych surowców, których zasoby są niewystarczające dla pokrycia krajowych potrzeb. Chodzi głównie tu o ropę naftową, gaz ziemny oraz sól potasową. Na realizację tych zadań przeznacza się w bieżącej 5-latce ok. 80 proc. przeznaczonych na poszukiwania geologiczne środków finansowych.</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Prace wiertnicze, w myśl programu, rozwijać się będą przede wszystkim na słabszych gospodarczo terenach (woj. lubelskie, kieleckie, białostockie i koszalińskie). Jest to założenie słuszne, uwzględniające postulaty mieszkańców tych terenów i umożliwiające w przyszłości aktywizację gospodarczą rejonów, Ważnym zagadnieniem, z uwagi na rosnące potrzeby rolnictwa, jest prowadzenie intensywnych poszukiwań złóż wysokoprocentowych fosforytów; w związku z tym nasuwa się konieczność szybszego opracowania tego zagadnienia w bieżącej 5-latce przez Instytut Geologiczny.</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Realizacja zadań postawionych przed służbami geologicznymi wymaga wielkiego wysiłku, jak również niezbędnych przedsięwzięć, i w celu usprawnienia organizacyjnego i technicznego działalności tych służb. W związku z tym geologia otrzymać musi pomoc ze strony innych resortów. Przede wszystkim niezbędne jest rozwinięcie produkcji sprzętu wiertniczego wyższej jakości dostosowanego do aktualnych potrzeb wiertniczych, a produkowanego przez przedsiębiorstwa podległe Ministerstwu Górnictwa i Energetyki. Poważne zadania stoją również przed przemysłem chemicznym oraz przed przemysłem ciężkim.</u>
<u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Jednym z najpilniejszych i trudnych zadań w geologii jest zabezpieczenie odpowiednio wyszkolonej kadry pracowników. Uciążliwość prac geologicznych, wymagający długotrwałych okresów przebywania w terenie zdała od środowisk rodzinnych, złożoność tej pracy, odpowiedzialność za kosztowny sprzęt — wywołują zjawisko stosunkowo dużej płynności kadr. Dotyczy to zarówno kadr ze średnim jak i wyższym wykształceniem. Niezbędne jest stworzenie bodźców materialnych, które przeciwdziałać będą odpływowi wykwalifikowanych pracowników. Związek Zawodowy Górników i Centralny Urząd Geologii prowadzą prace w tej dziedzinie.</u>
<u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">W celu zabezpieczenia kadrom zatrudnionym w terenie znośnych warunków pracy i bytu, niezbędne jest większe zainteresowanie tym zagadnieniem rad narodowych. Dla przykładu warto wskazać, że Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie podjęło w ubiegłym roku uchwałę zobowiązującą powiatowe rady narodowe do udzielania niezbędnej pomocy przedsiębiorstwom geologicznym. Ścisła współpraca przedsiębiorstw geologicznych z władzami terenowymi pozwoli na pełne wykonanie zadań stawianych przed polską geologią, a co za tym idzie — wzbogaci krajową bazę surowcową i wpłynie na zmniejszenie importu wielu niezbędnych dla gospodarki narodowej bogactw naturalnych.</u>
<u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">(DYSKUSJA)</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#KazimierzKopecki">Prace poszukiwawcze i wiercenia prowadzone są również poza Centralnym Urzędem Geologii przez Ministerstwo Górnictwa i Energetyki i inne resorty. W związku z tym niezbędna jest ścisła koordynacja poczynań i działalności. Interesujące byłoby zapoznanie się z efektami tej koordynacji.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#KazimierzKopecki">Poseł Jan Dąb — Kocioł (ZSL): Na jednym z posiedzeń Komisji zwrócona była uwaga na niedostateczny zakres prac poszukiwawczych nafty i gazu - surowców niezmiernie ważnych dla gospodarki narodowej. Jak wynika z przedstawionego przez Centralny Urząd Geologii programu poszukiwań geologicznych w bieżącej 5-letniej, zakres tych poszukiwań wzrasta bardzo poważnie, wzrastają też środki przeznaczone na ten cel. Wydaje się - opinie geologów potwierdzają to przekonanie - że należałoby skoncentrować wysiłki i rozwinąć na szerszą skalę wiercenia głębokiej zwiększyłoby.to bowiem perspektywy rozpoznania nowych złóż ropy naftowej. Na przeszkodzie stoi niedostateczna ilość fachowców, jak również brak odpowiedniego sprzętu. Wobec wagi zagadnienia, należy trudności te szybko przezwyciężyć.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#StanisławPawłowski">Jednym z największych osiągnięć geologii w minionym okresie jest to, że rozeznała ona i opracowała dokumentację podstawowych złóż kopalin stałych, uzyskując w ten sposób wyprzedzenie w stosunku do potrzeb gospodarki narodowej. To wyprzedzenie umożliwia geologii skoncentrowanie się obecnie na poszukiwaniu surowców deficytowych.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#StanisławPawłowski">Drugim pozytywnym zjawiskiem jest objęcie badaniami geologicznymi terenu całej Polski.</u>
<u xml:id="u-3.2" who="#StanisławPawłowski">Jednym z najważniejszych zadań stojących przed geologią jest poszukiwanie ropy naftowej. Słusznie na to zagadnienie w programie zwrócono szczególną uwagę.</u>
<u xml:id="u-3.3" who="#StanisławPawłowski">O zrozumieniu i docenianiu wagi poszukiwań geologicznych świadczy bardzo poważny wzrost nakładów rzeczowych i finansowych przeznaczanych na tę dziedzinę gospodarki narodowej w latach 1966–1970 w stosunku do ubiegłej 5-latki. Środki przeznaczone na wiercenia prowadzone przez CUG wzrastają wolniej aniżeli środki jakimi dysponuje na ten cel resort górnictwa. Proporcje te nie wydają się prawidłowe.</u>
<u xml:id="u-3.4" who="#StanisławPawłowski">Wobec niewykonania w 1965 r. pełnego zakresu planowanych wierceń, plan na 1966 r. ustalony zastał na stosunkowo niskim poziomie. Cały ciężar realizacji programu wierceń przesuwa się na końcowe lata planu 5-letniego.</u>
<u xml:id="u-3.5" who="#StanisławPawłowski">Szeroko rozwijane poszukiwania ropy naftowej koncentrują się w kilku rejonach kraju, w rezultacie - na pozostały obszary przeznacza się niewielkie stosunkowo ilości środków. W mało poznanym terenie, pojedynczo lokowane wiercenia w dużych odległościach nie mogą dać właściwych efektów poszukiwawczych. Szczególnie niepokoi stosunkowo wąski zakres prac geologicznych na Niżu Polskim, którego zasoby ocenia się znacznie wyżej aniżeli zasoby w rejonie Karpat.</u>
<u xml:id="u-3.6" who="#StanisławPawłowski">Wysoką efektywność prac badawczych zabezpieczyć może wyspecjalizowana kadra geologiczna. Zadania służb geologicznych rosną, przy stosunkowo małym wzroście kadr. Oczekiwać należy od Centralnego Urzędu Geologii wyjaśnień, jak zamierza on rozwiązać ten problem.</u>
<u xml:id="u-3.7" who="#StanisławPawłowski">Niezbędne byłoby doprowadzenie do ścisłego współdziałania geologów zatrudnionych w przedsiębiorstwach podległych różnym resortom. Umożliwiłoby to zorganizowanie skoncentrowanej akcji poszukiwań. Żywiołowy niejednokrotnie rozwój prac badawczych w dziedzinie geologii musi zostać skoordynowany, ujęty w jednolite przepisy i normy.</u>
<u xml:id="u-3.8" who="#StanisławPawłowski">Jak najbardziej poprzeć należy postulaty CUG dotyczące wyposażenia przedsiębiorstw poszukiwawczych w niezbędny sprzęt. Obecnie mamy do czynienia ze zjawiskiem, że wydatkuje się miliardowe sumy na poszukiwania, niedostateczne są natomiast środki na zakup urządzeń niezbędnych w końcowej fazie badań. W rezultacie występuje niepełne techniczne rozpoznanie złóż.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#ŁucjaMatuszewska">Przyjęty w programie kierunek badań w dziedzinie poszukiwań ropy naftowej i gazu oraz soli potasowej jest jak najbardziej słuszny i zgodny z potrzebami gospodarki narodowej. W 1965 r. importowalibyśmy ponad 3 mln ton ropy naftowej, w 1970 r. import ten ma wynieść 7 mln ton, w 1975 r. - 10 mln ton, przy przerobie w kraju 14 mln ton. Z zestawienia tych danych wynika potrzeba nasilenia poszukiwań. Obecnie udokumentowane złoża ropy naftowej wynoszą 8 mln ton a to jest mało w stosunku do potrzeb.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#JanDubis">Z uznaniem należy ocenić fakt, że Ministerstwo Górnictwa i Energetyki wykonuje swoje zadania w zakresie prac geologicznych. Szczególnie podkreślić należy prowadzenie głębokich wierceń na terenie Niżu. Warto jednak głębokimi wierceniami objąć także tradycyjne tereny roponośne na Podkarpaciu; prawdopodobnie wyniki takich wierceń byłyby bardzo pomyślne.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#JanDubis">W pracach służby geologicznej większy też niż dotychczas nacisk należy położyć na rozwiązywanie problemów zapewniających stabilność załóg oraz na szkolenie kadr.</u>
<u xml:id="u-5.2" who="#JanDubis">Do problemów poruszonych w dyskusji ustosunkowali się i udzielili odpowiedzi na pytania posłów: Michała Specjała (PZPR), Stanisława Pawłowskiego (bezp.), Kazimierza Kopeckiego (bezp.), Jana Dąb-Kocioła (ZSL), Andrzeja Borodzika (PZPR), Henryka Szafrańskiego (PZPR), Łucji Matuszewskiej (bezp.) i Józefa Niedźwieckiego (PZPR) - Wiceprezes CUG - Zbigniew Tokarski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Górnictwa i Energetyki — Franciszek Wszołek oraz przedstawiciele Instytutu Geologicznego - dr St. Wdowiarz i dr Franciszek Ekiert.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#JózefNiedźwiecki">Zarówno podkomisja do spraw górnictwa jak i posłowie dali w dyskusji wyraz pozytywnej ocenie programu poszukiwań geologicznych na lata 1966–1970. Komisja wysoko ocenia osiągnięcia geologii w latach, szczególnie wyniki uzyskane w dziedzinie odkryć m. in. złóż siarki, cynku, ołowiu i gazu ziemnego. Opracowany program i prace przygotowawcze zmierzające do jego realizacji pozwalają sądzić, że polską geologią dołoży starań w celu zabezpieczenia surowcowego wielu dziedzin gospodarki narodowej.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#JózefNiedźwiecki">W celu stworzenia pełniejszych warunków dla realizacji tego programu, niezbędne jest zwrócenie uwagi wszystkim instytucjom zajmującym się poszukiwaniami geologicznymi i dokonującym wierceń na konieczność doskonalenia metod prac geofizycznych, a pogłębienie interpretacji wyników tych badań, aby mogły być one lepiej wykorzystywane.</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#JózefNiedźwiecki">Niezbędne również jest podjęcie szerszym frontem działalności zmierzającej do uzyskania większych efektów ekonomicznych prowadzonych wierceń, do doskonalenia metod pracy oraz do ustalenia bardziej prawidłowych bodźców zmierzających do podniesienia na wyższy poziom jakości dokonywanych wierceń.</u>
<u xml:id="u-6.3" who="#JózefNiedźwiecki">Komisja postulują pod adresem wszystkich resortów zainteresowanych poszukiwaniami geologicznymi i odpowiedzialnych za dostawy urządzeń, osprzętu oraz materiałów dla geologii, podniesienie na Wyższy poziom ilości i jakości tych dostaw dla pełniejszego zaspokojenia potrzeb przedsiębiorstw geologicznych. Dotyczy to szczególnie Ministerstwa Górnictwa i Energetyki, Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego oraz Ministerstwa Przemysłu Chemicznego.</u>
<u xml:id="u-6.4" who="#JózefNiedźwiecki">Komisja uważa za wskazane zwrócenie się do prezydiów wojewódzkich rad narodowych z postulatem w sprawie udzielenia przedsiębiorstwom geologicznym pracującym w terenie większej pomocy, nawiązania z tymi przedsiębiorstwami ścisłej współpracy.</u>
<u xml:id="u-6.5" who="#JózefNiedźwiecki">Podkomisja do spraw wniosków i dezyderatów opracuje projekt dezyderatów w oparciu o przebieg posiedzenia.</u>
<u xml:id="u-6.6" who="#komentarz">(INFORMACJA)</u>
<u xml:id="u-6.7" who="#JózefNiedźwiecki">PROGRAM POSZUKIWAŃ GEOLOGICZNYCH NA LATA 1966–1920</u>
<u xml:id="u-6.8" who="#JózefNiedźwiecki">Informacja złożona przez Wiceprezesa Centralnego Urzędu Geologii - Zbigniewa Tokarskiego na posiedzeniu Komisji Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa w dniu 20 kwietnia 1966 r.</u>
<u xml:id="u-6.9" who="#JózefNiedźwiecki">Państwowa służba geologiczna wykonała w 96 proc. mierzony metrażem plan wierceń geologicznych na lata 1960–1965; kwoty wydatkowane na te wiercenie były o 7 proc. wyższe od planowanych; wzrost kosztów spowodowany został m. in. zmianami kierunków i zakresu prac poszukiwawczych, wysokimi kosztami nowo uruchamianych wierceń głębokich oraz - co jest zjawiskiem korzystnym - wzrostem ilości prac geofizycznych.</u>
<u xml:id="u-6.10" who="#JózefNiedźwiecki">Najważniejszym, aczkolwiek niewymiernym efektem prac geologicznych w omawianym okresie, jest postęp w ogólnym rozpoznaniu budowy geologicznej kraju. W wyniku prac stwierdzono, a w niektórych przypadkach także udokumentowano, wyraźne objawy istnienia nowych złóż ropy naftowej, gazu ziemnego, soli potasowej, rud żelaza, rud cynku i ołowiu, siarki, oraz węgla kamiennego i brunatnego. Wykonano także zasadnicze opracowanie pt. „Budowa geologiczna Niżu Polskiego”, podsumowujące wyniki rozpoczętego w 1957 roku pierwszego etapu badań i wyznaczające obszary do bardziej szczegółowych badań w drugim etapie.</u>
<u xml:id="u-6.11" who="#JózefNiedźwiecki">Uwzględniając prace geologiczne, finansowane również przez resorty, bilans zasobów kopalin użytecznych wykazuje na przestrzeni lat 1961–1965 przyrost; ropy naftowej o 3,9 mln ton, gazu ziemnego o ok.50 mld m3, węgla kamiennego o 10 mld ton, węgla brunatnego o 4 mld ton, rudy miedzi o 173 mln ton, rudy cynku i ołowiu o 54 mln ton, i soli kamiennej o 33 mld ton.</u>
<u xml:id="u-6.12" who="#JózefNiedźwiecki">Prowadzone w omawianym okresie prace geologiczne napotykały na trudności w postaci opóźnień podstawowych inwestycji, nie dostatecznego zaopatrzenia, braku kwalifikowanej kadry oraz zbyt powolnego opanowywania nowoczesnych metod pracy; dodatkowymi hamulcami była niewysoka wydajność wiertnic oraz mało produkcyjny czas wierceń.</u>
<u xml:id="u-6.13" who="#JózefNiedźwiecki">Program prac geologicznych na lata 1966–1970 przewiduje w zakresie badań podstawowych koncentracji prac związanych przede wszystkim z rozwojem poszukiwań złóż ropy i gazu oraz deficytowych surowców stałych; Do prac tych należeć będzie m. in.: rozpoznanie budowy geologicznej poszczególnych obszarów Niżu, dalsze badania roponośnych terenów Karpat i Bieszczad, dalsze rozpoznawanie i dokumentowanie nowo odkrytych złóż soli, węgla, rud cynku i ołowiu. Koncentracji prac geologicznych w zakresie badań podstawowych przyświeca ważny cel wzrostu wydobycia ropy naftowej do ok. 1 mln ton w roku 1970, a także znaczny wzrost wydobycia gazu ziemnego. Na prace poszukiwawcze ropy i gazu przewiduje się ponad 60 proc. całości środków pozostających w dyspozycji służby geologicznej w bieżącej 5-latce.</u>
<u xml:id="u-6.14" who="#JózefNiedźwiecki">Prowadzone będą także prace nad odkryciem i udokumentowaniem zasobów kopalin przewidzianych do eksploatacji po roku 1970, a także prace geologiczne o charakterze przyszłościowym.</u>
<u xml:id="u-6.15" who="#JózefNiedźwiecki">Wykonanie zamierzonych zadań wymagać bidzie od Centralnego Urzędu Geologii dalszego usprawnienia organizacji pracy przedsiębiorstw, rozbudowy zaplecza technicznego, przygotowania kadr oraz wzmocnienia organizacyjnego Instytutu Geologicznego.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>