text_structure.xml 38 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">W dniu 13 maja 1966 r. Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej, obradująca pod przewodnictwem posła Piotra Gajewskiego (PZPR), rozpatrzyła:</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">- zagadnienie budownictwa na wsi: plan rozwoju na lata 1966-1970;</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">- realizację zadań planowych w dziedzinie inwestycji mieszkaniowych i komunalnych w I kwartale 1966 r.;</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">- realizację ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w miastach i osiedlach;</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">oraz uchwaliła dezyderaty w sprawie przygotowań do realizacji zadań budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych w latach 1966-1970.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">W obradach udział wzięli:</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">- przedstawiciele Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego, - przedstawiciele Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z podsekretarzem stanu Stanisławem Araszkiewiczem, przedstawiciele Ministerstwa Gospodarki Komunalnej z podsekretarzem stanu - Zdzisławem Drozdem, przedstawiciele Ministerstwa Rolnictwa z podsekretarzem stanu - Władysławem Kopciem, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów, Urzędu Rady Ministrów, Centrali Rolniczej Spółdzielni „Samopomoc Chłopska”, - przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli z dyrektorem zespołu Janiną Stebnicką, - dyrektor Zjednoczenia Budownictwa Rolniczego - Bogusław Litwin, - przedstawiciele prezydiów wojewódzkich rad narodowych, - przewodniczący prezydium WRN Lublin - Paweł Dąbek, - wiceprzewodniczący prezydium WRN Opole - Mieczysław Juszczyk, - wiceprzewodniczący prezydium Warsz. WRN - Stanisław Marcinowski.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">W imieniu podkomisji budownictwa wiejskiego, zagadnienia budownictwa na wsi zreferował poseł Józef Kot (ZSL):</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Wiejskie budownictwo uspołecznione</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Przewiduje się, że nakłady na uspołecznione budownictwo wiejskie wzrosną w stosunku do minionej 5-latki o 94 proc. Znaczna większość tych środków przeznaczona zostanie na budownictwo w państwowych gospodarstwach rolnych, co jest tym bardziej słuszne, że środki inwestycyjne PGR kierowane były dotychczas przede wszystkim na mechanizację; wywołało to istotne, dotkliwie odczuwalne braki w zakresie budynków inwentarskich i gospodarczych.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">W kółkach rolniczych planuje się wydatkowanie przyznanych kwot na rozbudowę zaplecza technicznego i na bieżącą konserwację majątku trwałego.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">W celu stworzenia warunków dla pełnego i efektywnego wykorzystania środków inwestycyjnych, Ministerstwo Rolnictwa podjęło szereg przedsięwzięć zmierzających do usprawnienia procesów przygotowania inwestycji i ich realizacji; usprawnieniu ulec ma również struktura organizacyjna dyrekcji budownictwa rolniczego.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Nakłady przeznaczone na uspołecznione budownictwo wiejskie i remonty wykorzystane zostały w ubiegłej 5-latce w 89,3 proc. Skoro w bieżącej 5-latce przeznacza się na ten cel daleko wyższe środki, trzeba równolegle podjąć energiczne działania mające na celu wyeliminowanie przeszkód i trudności na drodze sprawnej realizacji planu inwestycyjnego w uspołecznionym budownictwie wiejskim. W związku z tym niezbędne jest:</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">- przyspieszenie prac nad planami zagospodarowania przestrzennego gospodarstw państwowych w zakresie pozwalającym na prawidłowe podjęcie i zlokalizowanie decyzji inwestycyjnych; programy inwestycyjne powinny mieć dwuletnie wyprzedzenie w stosunku do terminów realizacji;</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">- należy we wszystkich województwach rozbudować biura projektowe tak, aby mogły one odpowiednio wcześniej opracowywać i przekazywać wykonawcom dokumentację;</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">- niezbędne jest dalsze rozwijanie w resorcie rolnictwa i budownictwa potencjału produkcyjnego przedsiębiorstw budowlanych dla potrzeb wsi;</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">- dla skrócenia cyklu produkcyjnego oraz obniżenia kosztów należy stopniowo wprowadzać uprzemysłowione metody budownictwa w oparciu o zunifikowane elementy;</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">- należy zapewnić stopniową koncentrację robót przez odpowiednie skoordynowanie pracy przedsiębiorstw budowlanych podległych różnym resortom; należałoby również wypracować system koordynacji inwestycji podejmowanych przez instytucje państwowe, spółdzielcze i społeczne na terenie wsi.</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">Indywidualne budownictwo wiejskie</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">W latach 1961-1965 wybudowano w gospodarstwach chłopskich 377 156 tys. nowych budynków. Największy ruch budowlany objął województwa: rzeszowskie, lubelskie, krakowskie, warszawskie, kieleckie i łódzkie. Poważnie wzrosła ilości budynków o ścianach i dachach ogniotrwałych. Z roku na rok wzrasta w indywidualnym budownictwie wiejskim udział budynków gospodarskich.</u>
          <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">W bieżącej 5-latce nakłady inwestycyjne na indywidualne budownictwo wiejskie wzrosnąć mają o ok. 33 proc. Dynamika rozwoju budownictwa indywidualnego na wsi uzależniona jest od możliwości finansowych rolników i pomocy kredytowej państwa, od dostaw materiałów budowlanych, od rozwoju usług budowlanych, doradztwa fachowego i instruktażu oraz od planowego ujęcia całokształtu spraw tego budownictwa.</u>
          <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">Zaopatrzenie wsi w materiały budowlane było daleko wyższe aniżeli w latach 1956-1960; dostawy cementu wzrosły o 73,5 proc., wapna - o 20,8 proc., materiałów ściennych - o 72,5 proc. Wieś odczuwała jednak i odczuwa nadal, niedobór wielu materiałów budowlanych, przede wszystkim materiałów ściennych i pokryciowych. W bieżącej 5-latce zakłada się wyższe tempo wzrostu dostaw materiałów budowlanych na wieś w stosunku do 5-latki minionej, niemniej jednak nadal odczuwane będą braki niektórych asortymentów, zwłaszcza materiałów ściennych. Dlatego też produkcja materiałów ściennych powinna być otoczona specjalna troską, niezbędne jest uruchamianie wszystkich nieczynnych obecnie cegielni i wapienników, lepsze wykorzystanie mocy produkcyjnej zakładów przemysłu terenowego, stworzenie warunków sprzyjających rozwojowi chłopskich zespołów wypału cegły.</u>
          <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">Niezbędne jest również wprowadzenie zasady kompleksowego bilansowania wszystkich materiałów i prefabrykatów budowlanych i sporządzania na tej podstawie bardziej wnikliwych rozdzielników terenowych. Dla szerszego wykorzystywania na wsi prefabrykatów budowlanych, należy usprawnić organizację ich sprzedaży, rozwinąć szerszą kampanię popularyzującą nowe materiały budowlane.</u>
          <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">Pomoc kredytowa państwa wzrosła z 5 mld zł w latach 1956-1961 do 11 mld zł w ubiegłej 5-latce. Środki te w istotny sposób dopomogły wielu gospodarstwom do rozwijania inwestycji budowlanych. Jednakże charakterystycznym zjawiskiem było to, iż inwestycje takie podejmowały w zasadzie gospodarstwa silne ekonomicznie. Natomiast gospodarstwa słabsze, w których potrzeby inwestycyjne były bardzo duże, w zbyt małym stopniu uczestniczyły w kredytowaniu, gdyż zarówno terminy jak i wysokości spłat stanowiły dla nich zbyt wielkie obciążenie. Należałoby więc rozważyć możliwość zastosowania ulg inwestycyjnych dla tych grup gospodarstw, aby mogły one w szerszym zakresie opierać się na pomocy kredytowej państwa.</u>
          <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">Indywidualne budownictwo na wsi realizowane będzie w dalszym ciągu głównie przez rzemiosło, przy udziale własnej pracy rolnika. Wynika stąd potrzeba szerszego szkolenia rzemieślników budowlanych dla wsi. Akcja w tej dziedzinie zapoczątkowana w 1959 r. przyniosła w rezultacie przeszkolenie do 1965 r. -- 58 935 rzemieślników. Program szkolenia w bieżącej 5-latce zakłada przygotowanie do 1970 r. -- 61 560 rzemieślników. Wyniki naboru na kursy w roku bieżącym nasuwają jednak obawy co do możliwości pełnej realizacji tego programu. Ponadto część przeszkolonych rzemieślników przechodzi do pracy w budownictwie uspołecznionym. Ocenia się, iż deficyt rzemieślników budowlanych na wsi wyniesie w bieżącej 5-latce około 32 tys. osób. Rysuje się więc pilna konieczność organizowania przez gromadzkie rady narodowe i gminne spółdzielnie usługowo-budowlane zakładów rzemieślniczych. Zastrzeżenia budzi także rozmieszczenie rzemieślników indywidualnych i uspołecznionych zakładów rzemieślniczych. Szczególnie niekorzystnie kształtuje się ta sytuacja w województwach zachodnich i północnych.</u>
          <u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">Dla usprawnienia budownictwa wiejskiego niezbędne jest rozwijanie wypożyczalni sprzętu budowlanego, z których korzystać mogliby zarówno rzemieślnicy jak i rolnicy indywidualni. Należy również w szerszym niż dotąd zakresie wykorzystywać działające przy prezydiach powiatowych rad narodowych zespoły usług projektowych do świadczenia za zryczałtowaną, jednolitą opłatą całokształtu usług dla indywidualnego budownictwa niezbędnych do kompleksowego przygotowania inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">Przyspieszeniu winny również ulec prace geodezyjne, stanowią one podstawę do wyznaczania terenów pod indywidualne budownictwo wiejskie. Szczególny wysiłek powinien być skoncentrowany na ukończeniu planów zagospodarowania tych ośrodków wiejskich, w których koncentrować się mają inwestycje uspołecznione oraz inwestycje z zakresu gospodarki komunalnej.</u>
          <u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">Wzmocnić należy wydziały budownictwa prezydiów powiatowych rad narodowych, aby mogły one w istotny sposób oddziaływać i organizować pomoc dla budownictwa chłopskiego.</u>
          <u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#LeonBrudziński">Obserwujemy wyraźny postęp w rozwoju budownictwa wiejskiego, równolegle jednak występuje szereg niedociągnięć. I tak np. nie może już dziś zadowolić dokumentacja typowa na szopo-garaże dla kółek rolniczych; nie uwzględnia się w niej np. instalacji elektrycznej, co uniemożliwia wykorzystanie takiej szopy dla dokonywania remontów.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#LeonBrudziński">Przepisy architektoniczne uniemożliwiają szybsze tempo rozwoju niektórych inwestycji. Przewidują one konieczność przedłożenia zbyt wielu kosztorysów i planów. I tak np. plan budowy studni przewiduje wiercenie tylko do określonej głębokości; jeżeli zachodzi konieczność głębszego wiercenia w poszukiwaniu źródła wody, konieczne jest sporządzanie nowej dokumentacji.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#LeonBrudziński">Roboty budowlane w różnych specjalnościach wykonywane są przez szereg wykonawców i podwykonawców, którzy niejednokrotnie podlegają różnym gestorom. Czy nie słuszniejsze byłoby skoncentrowanie całego wykonawstwa w ramach zjednoczeń budownictwa rolniczego?</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#LeonBrudziński">W ostatnim okresie czasu nastąpił wyraźny wzrost produkcji płyt eternitowych; dostawy tych prefabrykatów są jednak bardzo nieregularne, co utrudnia planowe użytkowanie tego materiału zastępczego.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#LeonBrudziński">Niepokojącym zjawiskiem jest fakt, że na terenie takich województw, jak np. kieleckie, w których koncentrują się główne surowce do produkcji materiałów budowlanych, występują braki w dostawach tych materiałów.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#LeonBrudziński">Istnieją trudności w uzyskiwaniu działek pod budownictwo wiejskie; generalnie obserwuje się tendencje do wskazywania radom narodowym działek, co do których zachodzi potrzeba przeprowadzania postępowania wywłaszczeniowego, rzadziej uwzględnia się na przykład grunty Państwowego Funduszu Ziemi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#HalinaSkibniewska">Zmiana struktury osiedleńczej i rolnej w okresie powojennym wymaga większego skupienia zabudowy wsi. Dla realizacji tego programu przystąpiono do opracowania planów zagospodarowania przestrzennego. Niestety, okres ostatnich 10 lat wskazuje na fakt, że sytuacja w tej dziedzinie nie uległa poprawie. W dalszym ciągu obserwujemy zjawisko rozpraszania budownictwa wiejskiego.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#HalinaSkibniewska">Plany zagospodarowania przestrzennego na szczeblu powiatowym nie są w wielu wypadkach realizowane, niewiele lepiej przedstawia się realizacja planów scalonych układów wsi.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#HalinaSkibniewska">Analiza warunków budownictwa wiejskiego wskazuje, że przeznaczane na ten cel środki (przydziały materiałów budowlanych, siła robocza, sprzęt i zaplecze techniczne) są niewystarczające.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#HalinaSkibniewska">Zbyt wiele instytucji powołanych jest do realizacji zadań w dziedzinie budownictwa wiejskiego. Coraz dotkliwiej daje się odczuć brak jednolitej polityki budowlanej na terenie całego kraju. Koncepcja tworzenia sieci osiedleńczej na wsi powinna w szerszym stopniu uwzględniać regionalne walory architektoniczne poszczególnych regionów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#MichalinaTatarkównaMajkowska">Analiza dokonana przez podkomisję wskazuje, że w budownictwie wiejskim wiele jeszcze należy usprawnić. Istotną sprawą jest poruszony problem zbyt dużego rozproszenia osiedli wiejskich, co utrudnia organizowanie usług, życia kulturalnego, służby zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#MichalinaTatarkównaMajkowska">Wykazy projektów typowych budownictwa wiejskiego zbyt często jeszcze uwzględniają budynki niepodpiwniczone.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#WładysławGawlik">Konieczne jest dalsze przyspieszenie tempa budownictwa wiejskiego, gdyż w przeciwnym razie grozić nam będzie dekapitalizacja. W woj. lubelskim buduje się około 24 tys. budynków rocznie, podczas gdy faktyczne potrzeby sięgają rzędu 30–35 tys. budynków rocznie.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#WładysławGawlik">Plan budownictwa wiejskiego nie jest zbilansowany z planem zaopatrzenia materiałowego. W związku z tym należy w szerszym zakresie uwzględniać możliwości rozwijania na wsi własnej produkcji materiałów budowlanych. Resort budownictwa powinien opracować plany, obejmujące również produkcję materiałów budowlanych w zespołach chłopskich.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#StanisławMlącki">Zbyt wysoki jest koszt planów adaptacji niektórych budynków przez zespoły architektoniczne.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#StanisławMlącki">Projekty typowe agronomówek i innych budynków na wsi powinny w szerszej mierze uwzględniać charakter regionalny danej wsi.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#StanisławMlącki">Wydaje się, że oprocentowanie kredytów budowlanych przyznawanych chłopom jest zbyt wysokie.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#StanisławMlącki">Należałoby rozszerzyć dotacje PZU na wymianę dachów krytych słomą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#WitoldKasperski">Zbyt duże rozproszenie budownictwa wiejskiego jest jedną z podstawowych przyczyn stosunkowo wolno postępującego rozwoju budownictwa spółdzielczego na wsi. W obecnych warunkach dużego rozproszenia stosunkowo trudno jest organizować bazę produkcyjną.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#WitoldKasperski">Jeżeli weźmiemy pod uwagę, że zadania spółdzielczości w miastach w ostatnim okresie wzrosły 3,5-krotnie, to perspektywa rozwoju tej spółdzielczości na terenach wiejskich jest stosunkowo nikła. Obecnie w rejonach wiejskich istnieje ok. 30 spółdzielni, na terenie województw: opolskiego, bydgoskiego i warszawskiego, gdzie występuje stosunkowo większa koncentracja wsi. Przewiduje się, że w bieżącej 5-latce ilości spółdzielni wiejskich obejmie 100 gromad.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#GrzegorzCwyl">Plany przestrzennej zabudowy wsi w wielu przypadkach nie uwzględniały tradycji poszczególnych terenów i przewidywały likwidację zabudowań, które od szeregu lat istniały już na danym terenie i które znajdowały się w pobliżu terenów uzbrojonych. Praktyka wskazuje, że w wielu przypadkach plany te powinny być zrewidowane.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#GrzegorzCwyl">Planowej realizacji budownictwa wiejskiego nie sprzyja słabe zaopatrzenie materiałowe oraz duże trudności w uzyskaniu wykonawców na stosunkowo małe i rozproszone budynki.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#GrzegorzCwyl">Nieregularność dostaw materiałów budowlanych dla nieuspołecznionego budownictwa wiejskiego powoduje, że niejednokrotnie przyznane na ten cel kredyty są przez chłopów, z braku możliwości zakupu materiałów budowlanych, użytkowane na nie związane z budownictwem inne cele. Oprocentowanie kredytów na cele budownictwa wiejskiego jest zbyt wysokie.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#GrzegorzCwyl">Na spotkaniach poselskich słyszy się skargi na niską jakość materiałów budowlanych, np. cementu.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#GrzegorzCwyl">Dla usprawnienia dostaw i transportu materiałów budowlanych zakłady, produkujące powinny zaopatrywać miejscowości znajdujące się w promieniu 100 km.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#FranciszekMleczko">W okresie powojennym obserwowaliśmy burzliwy rozwój produkcji własnej materiałów budowlanych na wsi; w pewnym okresie doprowadziliśmy do zaniku tej produkcji. Wydaje się, że powinniśmy ponownie doprowadzić do wzrostu produkcji materiałów budowlanych w zespołach chłopskich.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#FranciszekMleczko">Obecnie ponosimy konsekwencje dużych opóźnień, jakie występują w procesie koncentracji osiedli wiejskich. Problem ten jest daleko łatwiejszy do rozwiązania na nowych terenach, a daleko trudniej rozwiązywać go w starych osiedlach wiejskich. Zasiedziałość i tradycje utrudniają niejednokrotnie koncentrację osad wiejskich. Rozwiązanie tego problemu jest jednym z podstawowych czynników rozwoju życia gospodarczego, społecznego i kulturalnego wsi.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#FranciszekMleczko">Rewizji ulec powinny niektóre przepisy prawa budowlanego. I tak np. wymagana jest dokumentacja techniczna na krycie dachu materiałem ogniotrwałym. Stanowi to utrudnienie i niejednokrotnie chłopi wykonują po kryjomu takie inwestycje dla uniknięcia trudnych formalności.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#FranciszekMleczko">Wydaje się, że idziemy zbyt daleko w ujednoliceniu budownictwa wiejskiego; nie zawsze jest ono w rezultacie estetyczne. W szerszym niż dotychczas zakresie należy uwzględniać regionalny charakter budownictwa, np. na terenach górskich.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#FranciszekMleczko">Problemy budownictwa wiejskiego muszą znaleźć szersze odbicie w badaniach naukowych. Zbyt mało jest katedr budownictwa wiejskiego na politechnikach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#AleksanderSchmidt">Mimo występujących niedociągnięć, nie możemy nie dostrzegać olbrzymiego wysiłku obu resortów zmierzającego do uporządkowania budownictwa wiejskiego. Dużym osiągnięciem jest rozwijający się własny potencjał budowlany w resorcie rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#AleksanderSchmidt">Na terenie woj. bydgoskiego opanowano w zasadzie problemy wykonawstwa w budownictwie rolniczym, nie doprowadzono jednak jeszcze do końca szeregu spraw. I tak np. typowe projekty w budownictwie rolniczym i wiejskim nie zawsze są przystosowane do potrzeb funkcjonalnego użytkowania. Przy wznoszeniu dużych budynków gospodarczych należałoby np. uwzględnić możliwość segmentowej realizacji, co pozwoliłoby na wcześniejsze chociażby częściowe użytkowanie budynków. Konieczne jest dokonanie rewizji niektórych projektów typowych.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#AleksanderSchmidt">Szerzej należy uwzględniać regionalne wymogi poszczególnych terenów; budynki uspołecznione nie powinny szpecić wsi, lecz być wkomponowane i stanowić jeden kompleks architektoniczny. Należy dążyć do projektowania zharmonizowanych zespołów budynków.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#AleksanderSchmidt">Istotnym problemem jest obniżenie kosztów budownictwa wiejskiego. Okazuje się, że stosowanie elementów prefabrykowanych nie wpływa na potanienie tego budownictwa, a przeciwnie jest ono droższe od budynków wznoszonych systemem tradycyjnym.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#AleksanderSchmidt">Rozważenia wymaga sposób rozdziału materiałów budowlanych między poszczególne województwa. Jako jedno z kryterium brane jest podobno pod uwagę zużycie budynków wiejskich. Np. obliczono, że zużycie budynków wiejskich na terenie woj. bydgoskiego wynosi 26 proc., na terenie woj. rzeszowskiego 24 proc., a woj. katowickiego 20 proc. Przydział materiałów budowlanych nie uwzględnia jednak w należytym stopniu tego kryterium. I tak np. wartość przydziału materiałów budowlanych w przeliczeniu na 1 ha użytków rolnych wynosi w woj. bydgoskim - 542 zł, w woj. rzeszowskim - 1 000 zł, w woj. katowickim 2 000 zł. Pozostaje to również w wyraźnej dysproporcji w stosunku do planów przyrostu produkcji rolnej.</u>
          <u xml:id="u-10.5" who="#AleksanderSchmidt">Województwo bydgoskie jako jedno z pierwszych przystąpiło do realizacji planu budownictwa skoncentrowanego na terenie wiejskim. Pozwoliło to na osiągnięcie dobrych rezultatów, a przede wszystkim przyczyniło się do poważnego skrócenia cyklu budowy. Realizacja tego planu wymaga jednak również bardziej rytmicznego i zwiększonego przydziału materiałów budowlanych.</u>
          <u xml:id="u-10.6" who="#AleksanderSchmidt">Wiceprzewodniczący Prezydium WRN w Opolu - Mieczysław Juszczyk: Wojewódzka Rada Narodowa w Opolu podjęła próbę uporządkowania problemów budownictwa wiejskiego. Poświęcono tej sprawie specjalną sesję Wojewódzkiej Rady Narodowej. W rezultacie uchwał podjętych na tej sesji wytypowano 46 gromad, w których w latach 1966–1970 przeprowadzona zostanie koncentracja zadań inwestycyjnych. W związku z tym uznano za niezbędne wprowadzenie konsekwentnej polityki lokalizacyjnej polegającej na tym, by na jednym placu budowy działać mogło kilku inwestorów, przy jednym wykonawcy.</u>
          <u xml:id="u-10.7" who="#AleksanderSchmidt">W programie inwestycyjnym państwowych gospodarstw rolnych ustalono, że inwestycje mieszkaniowe lokalizowane będą nie bezpośrednio w gospodarstwie, lecz na wsi lub w jej pobliżu. Chodzi o to, by zbliżyć robotników zatrudnionych w PGR do instytucji działających na wsi, do istniejących tam urządzeń socjalnych i komunalnych. Umożliwi to lepsze zaspokajanie potrzeb bytowych robotników.</u>
          <u xml:id="u-10.8" who="#AleksanderSchmidt">Obserwuje się w ostatnim okresie poważną poprawę w budownictwie rolniczym. Okrzepły i coraz lepiej wywiązują się ze swych obowiązków służby inwestorskie i wykonawcze. W dalszym ciągu jednak występują w procesie inwestycyjnym istotne braki. W celu przeciwdziałania im niezbędne m.in. byłoby: objęcie jednym planem terenowym wszystkich inwestycji wiejskich niezależnie od tego, w czyjej znajdują się gestii; ściślejsze skoordynowanie i dostosowanie planów indywidualnego budownictwa wiejskiego do planu rozwoju inwestycji rolniczych; ujęcie w programie inwestycyjnym obok inwestycji podstawowych również i inwestycji towarzyszących, co w konsekwencji wpłynie na zwiększenie efektywności inwestycji podstawowych; przy planowaniu inwestycji uwzględnić należy rezerwy zarówno środków inwestycyjnych jak i mocy przerobowej dla pokrycia nieprzewidzianych, w momencie opracowania planu, a koniecznych z punktu widzenia gospodarczego, nowych przedsięwzięć budowlanych. Wojewódzkie biura projektów budownictwa wiejskiego dokonać powinny analizy przydatności projektów typowych i na tej podstawie wybrać jeden komplet dokumentacyjny dla powtarzających się typów budynków wznoszonych przez danego wykonawcę.</u>
          <u xml:id="u-10.9" who="#AleksanderSchmidt">Wobec rozproszenia budownictwa wiejskiego wskazane byłoby podporządkować wszystkie działające przedsiębiorstwa i zespoły budowlane jednemu zjednoczeniu. Dla usprawnienia całości procesu, wskazane też byłoby dokonanie zmian w metodach finansowania i rozliczeń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#KarolBielawski">Zaopatrzenie rynku wiejskiego w materiały budowlane poprawia się z roku na rok. W woj. poznańskim widać wyraźnie, iż dostawy te nie pokrywają w pełni potrzeb. W celu zmniejszenia deficytu materiałów budowlanych, głównie materiałów ściennych, niezbędne jest uruchomienie wszystkich niewykorzystanych dotąd rezerw produkcyjnych m.in. uaktywnienie chłopskich zespołów wypału cegły, wykorzystanie nieczynnych obiektów, szersze propagowanie rozwoju produkcji pustaków.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#KarolBielawski">Uspołecznione budownictwo wiejskie, które w ubiegłym 5-leciu stanowiło 35 proc. budownictwa wiejskiego, korzysta ze wszechstronnej pomocy państwa. Znacznie gorzej natomiast wygląda sytuacja w budownictwie indywidualnym. Indywidualni inwestorzy stopniowo gromadzą materiały budowlane, niezbędne dla planowanej przez nich inwestycji. Powoduje to zamrożenie znacznych ilości deficytowych materiałów budowlanych, a równocześnie odczuwa się niejednokrotnie brak materiałów dla inwestycji już rozpoczętych, co z kolei przedłuża termin oddawania obiektów, do użytku. Obserwuje się zjawisko zmniejszania ilości budynków wykończonych, mimo że ilość pozwoleń na rozpoczęcie budowy wzrasta. Należałoby przemyśleć formy zorganizowania planowanego budownictwa indywidualnego na wsi; celem tego planowania byłoby zarówno skrócenie cyklu budowy jak i likwidacja zapasów materiałowych.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#KarolBielawski">W gromadzkich radach narodowych stworzone być powinny stanowiska instruktorów budownictwa wiejskiego, których zadaniem byłoby czuwanie nad planową realizacją inwestycji na wsi.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#KarolBielawski">Dystrybucja materiałów budowlanych w pionie CRS „Samopomoc Chłopska” musi być usprawniona. Zastrzeżenia budzi zarówno terminowość dostaw materiałów, jak również metody ich transportowania i magazynowania.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#KarolBielawski">W województwie poznańskim państwowe gospodarstwa rolne mają do dyspozycji kilka projektów typowych. Natomiast projektów takich brak w indywidualnym budownictwie wiejskim.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#JanGałązka">Niezbędne jest zabezpieczenie prawidłowego spływu materiałów budowlanych, zgodnie z przeznaczeniem i w odpowiednich terminach. Z obserwacji pracy aparatu dystrybucji wynika, iż zbyt często materiały przeznaczone na przykład na budowę silosów wykorzystywane są na inne cele, co w konsekwencji uniemożliwia realizację założeń planu. Należałoby ściśle określić wielkość puli zaopatrzeniowej dla poszczególnych rodzajów inwestycji bądź grup inwestorów.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#JanGałązka">Obecnie warunki transportu materiałów budowlanych, zwłaszcza prefabrykatów, budzą wiele zastrzeżeń. Powodują one uszkodzenia, a więc poważne straty.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#JanGałązka">Część aktów normatywnych dotyczących budownictwa wiejskiego jest wskutek swej sztywności czynnikiem hamującym jego rozwój. Formalizowanie przepisów nie jest słuszne, należy stworzyć możliwości bardziej elastycznego dostosowywania ich do istniejących warunków i potrzeb.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#WincentyAleksiejczuk">Budownictwo indywidualne na wsi rozwija się, równocześnie jednak część starych budynków ulega dekapitalizacji. Sytuacja ta jest szczególnie niepokojąca na ziemiach zachodnich i północnych.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#WincentyAleksiejczuk">Woj. olszyńskie dotkliwie odczuwa brak mocy przerobowej przedsiębiorstw budowlanych pracujących dla potrzeb wsi. Jedną z najważniejszych potrzeb budowlanych olsztyńskiego rolnictwa, to budownictwo mieszkaniowe w PGR-ach; realizacja planów w tym zakresie jest podstawowym warunkiem zapewnienia siły roboczej, a więc i realizacji planów produkcyjnych.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#WincentyAleksiejczuk">W myśl przepisów, gospodarstwa o nieuregulowanym prawie własności nie mogą korzystać z ulg inwestycyjnych. Sprawę tę trzeba jak najszybciej uregulować.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#WincentyAleksiejczuk">Wiceprzewodniczący Prezydium Warszawskiej Wojewódzkiej Rady Narodowej - Stanisław Marcinowski: W województwie warszawskim znajduje się 10 proc. wszystkich budynków wiejskich w kraju. 70 proc. tych budynków jest z drewna, a ok. połowa - kryta jest słomą. Z ogólnej ilości budynków wiejskich w tym województwie 121 tysięcy wymaga remontu, a 25 tys. kwalifikuje się do rozbiórki. Województwo warszawskie charakteryzuje z jednej strony rozproszona zabudowa wsi, przy równoczesnym istnieniu w około 1,5 tysiąca wsiach zbytniego zagęszczenia zabudowań drewnianych. 24 proc. pożarów, jakie wybuchły w 1964 r., miało miejsce właśnie w woj. warszawskim. Te fragmentaryczne dane wskazują wyraźnie na wielką skalę potrzeb budownictwa wiejskiego w woj. warszawskim.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#WincentyAleksiejczuk">Jednym z istotnych problemów jest doprowadzenie do regulacji zabudowy przestrzennej. Sieć osiedleńczo-rolna dla województwa jest już opracowana. Czynnikiem utrudniającym jej realizację jest opóźnienie prac geodezyjnych.</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#WincentyAleksiejczuk">Wieś woj. warszawskiego zamieszkuje wiele ludzi nie związanych z rolnictwem; dotyczy to zwłaszcza terenów podwarszawskich, których mieszkańcy dojeżdżają do pracy w Warszawie, głównie na warszawskie place budów. Problem ten wymaga ustawowego uregulowania. Chodziłoby o tworzenie nowych jednostek osadniczych na nieużytkach podwarszawskich, przy równoczesnym zabezpieczeniu tym przesiedleńcom warunków i środków na budowę domków indywidualnych.</u>
          <u xml:id="u-13.6" who="#WincentyAleksiejczuk">Badania przeprowadzone na terenie woj. warszawskiego wykazały, że nie sprawy organizacyjne, nie możliwości inwestowania rolników, nawet nie sprawy kredytów są istotnym czynnikiem limitującym rozwój indywidualnego budownictwa wiejskiego, lecz sprawa materiałów budowlanych. Deficyt materiałów budowlanych pogłębia jeszcze fakt, że z puli przyznanej danemu województwu czerpie również materiały indywidualne budownictwo miejskie.</u>
          <u xml:id="u-13.7" who="#WincentyAleksiejczuk">Stwierdzono, że na tych terenach woj. warszawskiego, na które skierowane były duże środki inwestycyjne, np. w dziedzinie melioracji, nie wykorzystuje się powstałych w wyniku realizacji tych inwestycji możliwości rozwoju hodowli, wskutek braku dostatecznej ilości pomieszczeń dla inwentarza; tak więc trudności w budownictwie inwentarskim są czynnikiem hamującym efektywne wykorzystanie inwestycji rolnych.</u>
          <u xml:id="u-13.8" who="#WincentyAleksiejczuk">Należałoby się zastanowić nad celowością i możliwością pewnego ograniczenia środków przeznaczonych na inwestycje, których wykorzystanie pozostaje w ścisłej zależności od rozmiarów budownictwa; środki te należałoby skierować na rozwój produkcji materiałów budowlanych. Nakłady takie powinno się koncentrować nie na budowę wielkich kombinatów przemysłowych, lecz na rozwój drobnych, gęsto rozrzuconych wytwórni materiałów budowlanych. Zbliżyłoby to bazę produkcyjną do odbiorców, zlikwidowałoby zbędny i kosztowny transport.</u>
          <u xml:id="u-13.9" who="#WincentyAleksiejczuk">Indywidualne budownictwo wiejskie odczuwa brak rzemieślników branży budowlanej. Nabór do szkół budowlanych nie jest w pełni realizowany. Jednym z czynników limitujących to szkolenie jest brak internatów przy zasadniczych szkołach zawodowych. Ministerstwo Oświaty powinno rozważyć możliwość uruchamiania klas zasadniczych szkół budowlanych przy zasadniczych szkołach zawodowych innych typów.</u>
          <u xml:id="u-13.10" who="#WincentyAleksiejczuk">Wydziały budownictwa, urbanistyki i architektury w prezydiach powiatowych rad narodowych, przy obecnej obsadzie etatowej, z trudem mogą podołać nałożonym na nich obowiązkom z zakresu nadzoru nad budownictwem wiejskim. Nie można ich obarczać dodatkowymi obowiązkami.</u>
          <u xml:id="u-13.11" who="#WincentyAleksiejczuk">Na dystrybutorach materiałów budowlanych powinien spoczywać obowiązek posiadania pełnego zestawu materiałów niezbędnych w budownictwie wiejskim. Ułatwiłoby to indywidualnym inwestorom rozpoczynanie zaplanowanej budowy.</u>
          <u xml:id="u-13.12" who="#WincentyAleksiejczuk">Przewodniczący Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie - Paweł Dąbek: Na terenie województw: lubelskiego, warszawskiego, łódzkiego i rzeszowskiego obserwujemy w ostatnich 7 latach poważną intensyfikację budownictwa wiejskiego. Zmieniły się również formy tego budownictwa. Nie budujemy już z drzewa. W związku z tym zapotrzebowanie na innego rodzaju materiały budowlane z każdym rokiem wzrasta. W tych warunkach konieczne jest możliwie szybkie rozwijanie produkcji materiałów budowlanych.</u>
          <u xml:id="u-13.13" who="#WincentyAleksiejczuk">Problem ten nie może być rozwiązany tylko w ramach rozwijania produkcji przedsiębiorstw uspołecznionych. Duże znaczenie może mieć rozwój produkcji w ramach kółek rolniczych, zespołów chłopskich, spółdzielni i gromad. Należałoby przemyśleć możliwość stworzenia różnego rodzaju bodźców, które wpłynęłyby na szybki rozwój produkcji w zespołów chłopskich. Rozważyć trzeba możliwość obniżenia ceny węgla przeznaczanego do wypalania cegły w zespołach chłopskich.</u>
          <u xml:id="u-13.14" who="#WincentyAleksiejczuk">Istotną sprawą jest zapewnienie remontów budynków wiejskich i to zarówno w gospodarstwach uspołecznionych, jak i indywidualnych. Na terenie woj. lubelskiego powstało już 95 zespołów remontowo-budowlanych, które w pierwszym rzędzie dokonują remontów szkół, ośrodków maszynowych, a ostatnio również budynków chłopskich. O prawidłowym rozwoju tych zespołów decydować będzie dopływ kadr rzemieślniczych.</u>
          <u xml:id="u-13.15" who="#WincentyAleksiejczuk">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa - Władysław Kopeć i podsekretarz stanu w Ministerstwie Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych - Stanisław Araszkiewicz.</u>
          <u xml:id="u-13.16" who="#WincentyAleksiejczuk">Przewodniczący obradom - poseł Piotr Gajewski (PZPR): Problem stale występujących niedoborów w zaopatrzeniu budownictwa w podstawowe materiały był już niejednokrotnie dyskutowany na posiedzeniach Komisji. Sprawa ta znalazła swoje odbicie w uchwałach KC PZPR. Podkreślano w nich, że produkcja materiałów budowlanych musi wyprzedzać produkcję budowlano-montażową. Sprawa ta nabiera również istotnego znaczenia wobec stawianych przez CRZZ wniosków w sprawie powiększenia w bieżącej 5-latce rozmiarów budownictwa mieszkaniowego.</u>
          <u xml:id="u-13.17" who="#WincentyAleksiejczuk">Drugim istotnym problemem jest właściwe rozwijanie mocy przedsiębiorstw budowlano-montażowych, stosownie do zakresu budownictwa. Konieczne jest stworzenie właściwych bodźców dla zapewnienia rozwoju przedsiębiorstw budowlano-montażowych i uatrakcyjnienie pracy w budownictwie.</u>
          <u xml:id="u-13.18" who="#WincentyAleksiejczuk">Typizacja budynków wiejskich ma istotne znaczenie dla prawidłowego regulowania zarówno rozwoju produkcji materiałów budowlanych, jak i dla usprawnienia procesu budowlanego. Nie może to jednak oznaczać obniżenia wymagań estetycznych i nie może wpływać na podrożenie kosztów budownictwa.</u>
          <u xml:id="u-13.19" who="#WincentyAleksiejczuk">Problem koncentracji budownictwa wiejskiego ma istotne znaczenie dla prawidłowości rozwoju życia gospodarczego i kulturalnego na wsi. Sejm uchwalił dwie ustawy o planowaniu przestrzennym i o zapobieganiu rozdrobnieniu gospodarstw wiejskich. Ustawy te jednak nie zawsze w należyty sposób są realizowane. Sprawy te muszą znaleźć właściwe zrozumienie w prezydiach rad narodowych, które w głównym stopniu są realizatorami obu ustaw.</u>
          <u xml:id="u-13.20" who="#WincentyAleksiejczuk">Komisja zleciła podkomisji do spraw dezyderatów i wniosków opracowanie projektu dezyderatów wynikających z przebiegu obrad.</u>
          <u xml:id="u-13.21" who="#WincentyAleksiejczuk">Sprawozdanie z przebiegu obrad nad dalszymi punktami porządku dziennego umieścimy w kolejnym biuletynie.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>