text_structure.xml 17.3 KB
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 19 października 1966 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów zainaugurowała cykl 7 posiedzeń poświęconych rozpatrzeniu podstawowych kierunków i założeń projektu 5-letniego planu rozwoju gospodarki narodowej w latach 1966-1970.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W toku tych posiedzeń Komisja wysłucha sprawozdań 9 zespołów specjalistycznych, których przedstawiciele uczestniczyli w posiedzeniach innych komisji sejmowych rozpatrujących poszczególne części projektu planu 5-letnlego.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Pierwsze posiedzenie Komisja poświęciła omówieniu podstawowych zadań, głównych problemów i kierunków rozwoju całej produkcji przemysłowej, szczególnie produkcji przemysłu ciężkiego, chemicznego, górnictwa, przemysłu lekkiego oraz rzemiosła i spółdzielczości pracy.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Obradom przewodniczył poseł Józef Kulesza (PZPR).</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">- przedstawiciele sejmowych Komisji: Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa oraz Przemysłu Lekkiego, Rzemiosła i Spółdzielczości Pracy;</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">- przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z Przewodniczącym - Stefanem Jędrychowskim, I zastępcą Przewodniczącego - Tadeuszem Gede, zastępcami Przewodniczącego: Romanem Fidelskim, Zbigniewem Januszko i Kazimierzem Secomskim, dyrektor Zespołu NIK - Edward Demidowski oraz przedstawiciele Ministerstwa Finansów.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Komisja uczciła pamięć zmarłego w dniu 19 bm. członka Komisji - posła Henryka Janusa.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Podstawowe zadania, problemy i kierunki rozwoju produkcji przemysłowej przedstawił - w imieniu zespołu poselskiego - poseł Igor Łopatyński (PZPR). W skład zespołu wchodzili ponadto posłowie: Jan Dąb-Kocioł (ZSL) i Ewa Trojanowska (bezp.).</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Planowany wysoki wzrost produkcji przemysłowej pozwoli na podniesienie udziału przemysłu w tworzeniu dochodu narodowego z 48,8 proc. w 1965 r. do 54,4 proc. w 1970 r.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Projekt planu zakłada następujące najważniejsze zadania przemysłu:</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">- dalsze unowocześnienie produkcji i szersze stosowanie postępu technicznego w celu wydatnej poprawy jakości wyrobów przemysłowych;</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">- zwiększenie udziału produkcji wyrobów o wysokim uszlachetnieniu przy jednoczesnym obniżaniu udziału produkcji wyrobów materiałochłonnych;</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">- zapewnienie środków produkcji dla szybkiej intensyfikacji produkcji rolnej;</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">- osiągnięcie wydatnego wzrostu produkcji eksportowej, zwłaszcza w przemyśle elektromaszynowym;</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">- zapewnienie dostaw inwestycyjnych dla rekonstrukcji i unowocześnienia aparatu wytwórczego poszczególnych działów gospodarki narodowej;</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">- lepsze dostosowanie wielkości i struktury dostaw rynkowych do potrzeb ludności;</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">- zwiększenie i rozszerzenie krajowej bazy surowcowej i paliwowej;</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">- stworzenie nowych miejsc pracy, szczególnie na terenach opóźnionych w rozwoju gospodarczym.</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">Przy wzroście produkcji globalnej przemysłu o prawie 44 proc. - produkcja środków wytwarzania wzrosnąć ma o 47,7 proc. (wobec 60,7 proc. w ubiegłej 5-latce), a produkcja środków konsumpcyjnych o 36,5 proc. (wobec 39,5 proc. w ubiegłej 5-latce). Najwyższy przyrost produkcji obserwujemy w przemyśle chemicznym.</u>
          <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">Na podkreślenie zasługuje ustalenie w bieżącym planie 5-letnim szybszego tempa wzrostu produkcji wyrobów przemysłu lekkiego niż to miało miejsce w ubiegłym 5-leciu.</u>
          <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">Projekt planu 5-letniego przewiduje powstanie w przemyśle uspołecznionym do 1970 r. ok. 518 tys. nowych miejsc pracy, tj. o prawie 15 proc. więcej niż w 1965 r., przy czym założenia rozwojowe gospodarki narodowej przewidują, że w dużej części będą to miejsca pracy wyposażone w nowoczesną technikę o właściwym poziomie higieny i bezpieczeństwa pracy. Przy zrealizowaniu zakładanego wzrostu wydajności pracy średnio w okresie 5-letnim o 4,6 proc. rocznie, płace pracowników przemysłu powinny do 1970 r. zwiększyć się o ok. 10,5 proc., a globalny fundusz płac - o 27,7 proc.</u>
          <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">W rezultacie przyjętych w projekcie planu założeń nastąpić powinno wyraźne przesunięcie lokalizacji nowych inwestycji przemysłowych z wielkich miast i tradycyjnych ośrodków przemysłowych do miast średniej wielkości i mniejszych oraz do nowo tworzonych okręgów i ośrodków przemysłowych. Konieczność oszczędnego gospodarowania środkami inwestycyjnymi nakazuje jednak stosowanie rozbudowy i modernizacji zakładów istniejących, przez co nastąpi nieuchronny wzrost potencjału wytwórczego i przyrostu zatrudnienia również w niektórych rozwiniętych ośrodkach przemysłowych.</u>
          <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">Zapewnienie dostaw wyrobów z przemysłu na rzecz eksportu i innych potrzeb rynku wewnętrznego wymaga zabezpieczenia wykonania inwestycji oraz oszczędnego gospodarowania środkami inwestycyjnymi przeznaczonymi na rozwój przemysłu uspołecznionego, których wysokość wynosi w bieżącej 5-latce prawie 344 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">Sejmowa Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa zgłosiła szereg uwag do projektu planu. Komisja, oceniając sytuację paliwowo-energetyczną, wskazała na zabezpieczenie równowagi bilansowej w tej dziedzinie, podkreśliła rysujące się jednak problemy w zaspakajaniu rosnącego zapotrzebowania na ropę naftową i jej przetwory. Stąd pilna potrzeba dalszego usprawnienia poszukiwań geologicznych i zwiększenia tą drogą ich efektywności.</u>
          <u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">Konieczne jest - zdaniem tej Komisji - szybsze zagospodarowanie odkrytych zasobów gazu ziemnego, głównie w przemyśle.</u>
          <u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">Komisja zwróciła uwagę na niezadowalający stan sieci energetycznej zarówno niskiego jak i średniego napięcia; dotyczy to zwłaszcza sieci wiejskiej; konieczne jest przebudowanie tej sieci wszędzie tam, gdzie może nie być ona obecnie wykorzystana jako energia dla celów produkcyjnych.</u>
          <u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">W wysuniętych dezyderatach Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa zwraca uwagę na konieczność właściwego rozwoju badań w dziedzinie energii atomowej.</u>
          <u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">Celem złagodzenia napięć bilansu wyrobów walcowanych i rur, przewiduje się zastosowanie nowych technologii i konstrukcji oraz rozszerzanie stosowania tworzyw sztucznych do produkcji niektórych maszyn. Dla dalszej poprawy zaopatrzenia kraju w wyroby hutnicze konieczne jest opracowanie programu poprawy rytmiczności dostaw, dozbrojenia szeregu wydziałów walcowniczych; związane to jest z przyznaniem dodatkowych nakładów inwestycyjnych.</u>
          <u xml:id="u-1.29" who="#komentarz">Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa wysunęła propozycje w sprawie realizacji programu w zakresie poprawy jakości wyrobów hutniczych.</u>
          <u xml:id="u-1.30" who="#komentarz">Zwrócono również uwagę na konieczność bardziej wnikliwego rozważenia zakresu programu inwestycyjnego na lata 1966-1970 w hutnictwie żelaza i stali.</u>
          <u xml:id="u-1.31" who="#komentarz">Plan przewiduje poważny postęp w dziedzinie przemysłu maszynowego. Charakteryzuje się on m. in. modernizację przemysłu motoryzacyjnego, rozwojem produkcji wyrobów precyzyjnych mniej materiałochłonnych oraz znaczną poprawą pokrycia zapotrzebowania rynku wewnętrznego na wyroby trwałego użytku i wyroby niezbędne dla zapewnienia rozwoju produkcji rolniczej. Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa zwróciła uwagę na potrzebę i możliwość rozszerzenia produkcji narzędzi.</u>
          <u xml:id="u-1.32" who="#komentarz">Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego, i Górnictwa, podkreślając duży dynamizm rozwoju przemysłu chemicznego zwróciła uwagę na potrzebę stworzenia w bieżącej pięciolatce możliwości szybszego wzrostu produkcji przemysłu rafineryjnego i petrochemicznego w przyszłych planach wieloletnich, jak również na konieczność właściwego zagospodarowania szeregu cennych półproduktów powstałych przy tej produkcji. Bardzo szybki wzrost zadań inwestycyjnych chemii wymaga lepszego przygotowania inwestycji i wzmocnienia potencjału biur projektowych; konieczne jest zapewnienie terminowości i kompletności maszyn i urządzeń dla przemysłu chemicznego. Problem jest o tyle wysokiej wagi, że w bieżącej 5-latce następuje przeszło dwukrotny wzrost nakładów dewizowych na import aparatury, maszyn i urządzeń dla wyposażenia zarówno nowych obiektów, jak i będących w rozbudowie. Z drugiej strony jednak należy wzmóc wysiłki krajowego przemysłu maszynowego w kierunku opanowania produkcji nowoczesnych rozwiązań - dla przemysłu chemicznego.</u>
          <u xml:id="u-1.33" who="#komentarz">Komisja Przemysłu Lekkiego, Rzemiosła i Spółdzielczości Pracy w przekazanych uwagach podkreśla, że rozwój przemysłu lekkiego dostosowany jest do potrzeb rynku wewnętrznego. Jednym z ważniejszych elementów planu przemysłu lekkiego jest rozszerzenie stosowania do produkcji surowców pochodzenia krajowego, głównie włókien syntetycznych oraz barwników i innych chemikaliów.</u>
          <u xml:id="u-1.34" who="#komentarz">W wysuniętych dezyderatach Komisja zwróciła uwagę na konieczność szybszego opanowania przez przemysł krajowy produkcji niektórych maszyn dla przemysłu lekkiego, zwłaszcza maszyn włókienniczych. Konieczne jest również wprowadzenie zmian konstrukcyjnych i poprawa jakości niektórych maszyn włókienniczych względnie zakupienie licencji na niektóre typy maszyn. Problem tej nowoczesnej techniki dla przemysłu lekkiego nie znalazł odpowiedniego odbicia w planach badawczych Komitetu Nauki i Techniki, jak również w zamierzeniach przemysłu.</u>
          <u xml:id="u-1.35" who="#komentarz">Niepokój wzbudziło spiętrzenie środków inwestycyjnych dla przemysłu lekkiego na ostatnie lata planu, co przy stale występujących trudnościach w organizowaniu wykonawstwa budowlano-montażowego może grozić niepełnym wykonaniem planu.</u>
          <u xml:id="u-1.36" who="#komentarz">Szereg dezyderatów Komisji poświęcono istniejącym jeszcze rezerwom produkcyjnym w przemyśle lekkim, które można uruchomić poprzez pogłębienie specjalizacji produkcji, usprawnienie kooperacji wewnątrzresortowej oraz poprawę organizacji pracy, zaopatrzenia i wykorzystania rezerw w zakresie wydajności pracy.</u>
          <u xml:id="u-1.37" who="#komentarz">Komisja Przemysłu Lekkiego, uznając za prawidłowe ogólne założenia i kierunki rozwoju drobnej wytwórczości, zwróciła uwagę na konieczność pogłębienia koordynacji branżowej działalności drobnej wytwórczości i wzmocnienia pomocy udzielanej przez zjednoczenia wiodące. Podkreślano również istniejące rezerwy w dziedzinie zagospodarowania i wykorzystania surowców wtórnych i odpadowych oraz w dziedzinie rozwoju usług świadczonych przez rzemiosło.</u>
          <u xml:id="u-1.38" who="#komentarz">Podkomisja wyraża pogląd, że zadania nałożone przez przemysł w planie 5-letnim są i mogą być w pełni zrealizowane. Dla prawidłowej realizacji tych zadań konieczne jest dalsze doskonalenie metod planowania i zarządzania, w szczególności konsekwentne wdrażanie tych zmian w podstawowym ogniwie gospodarczym - w przedsiębiorstwie.</u>
          <u xml:id="u-1.39" who="#komentarz">Niezbędne jest zwłaszcza skoncentrowanie uwagi w zakładach pracy na poprawie struktury zatrudnienia wewnątrz przedsiębiorstw, przezwyciężenie tendencji do ekstensywnego gospodarowania, poprawie rytmiczności pracy oraz kooperacji wewnątrzzakładowej i międzyzakładowej.</u>
          <u xml:id="u-1.40" who="#komentarz">W dyskusji udział wzięli posłowie: Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Ewa Trojanowska (bezp.), Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR), Stanisław Cieślak (ZSL), Leon Kasman (PZPR), Zdzisław Siedlewski (SD), Irena Sroczyńska (PZPR - przewodnicząca Komisji Przemysłu Lekkiego, Rzem. i Spółdz. Pracy), Jan Kołder (PZPR), Tomasz Malinowski (ZSL), Jerzy Bukowski (bezp. - zast. przew. Komisji Przem. Ciężk., Chem. i Górn.), Józef Kulesza (PZPR); dodatkowych wyjaśnień udzielił Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Stefan Jędrychowski.</u>
          <u xml:id="u-1.41" who="#komentarz">Szczególnie wiele miejsca w dyskusji zajęła sprawa proporcji między planowaną wielkością produkcji środków wytwarzania i środków konsumpcyjnych. Przewidziane w planie proporcje uznano za prawidłowe. Jednakże - w oparciu o dotychczasowe doświadczenia - zwrócono uwagę na konieczność ścisłego przestrzegania tych proporcji w toku realizacji planu.</u>
          <u xml:id="u-1.42" who="#komentarz">Porównywano planowane tendencje rozwojowe polskiego przemysłu z tendencjami jego rozwoju w innych krajach, zwracając uwagę na konieczność koncentracji wysiłków na rozwoju produkcji wybranych wyrobów, które powinny stanowić polską specjalność; stąd wielkie znaczenie porozumień w ramach RWPG.</u>
          <u xml:id="u-1.43" who="#komentarz">Wiele uwagi w dyskusji poświęcano problemom inwestycyjnym przemysłu, zwracając równocześnie uwagę na trudności, które wystąpić mogą przy realizacji inwestycji ze względu na napięcie w bilansie mocy przerobowych i materiałów budowlanych, Wskazywano na poważne rezerwy, jakie tkwią w możliwości podniesienia wydajności pracy i obniżki kosztów własnych.</u>
          <u xml:id="u-1.44" who="#komentarz">Istotnym problemem 5-latki jest zapewnienie wysokiej jakości i nowoczesności wyrobów przemysłowych. Osiągnięcie tego celu uwarunkowane jest postępem technicznym, zabezpieczeniem odpowiednich dostaw surowcowych jak również ulepszaniem systemu bodźców ekonomicznych. Równolegle z poprawą jakości iść musi lepsze przygotowanie produkcji przemysłowej do wymagań odbiorców krajowych i zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-1.45" who="#komentarz">W związku z przewidzianym w planie wzrostem produkcji szeregu towarów, niezbędne jest pełne zagospodarowanie tej produkcji; dotyczy to - zdaniem posłów - i nawozów sztucznych, i gazu ziemnego, i wielu cennych półproduktów wytwarzanych przez petrochemię.</u>
          <u xml:id="u-1.46" who="#komentarz">Postulowano kontynuowanie prac nad usprawnianiem systemu planowania i zarządzania. Resorty powinny w szczególności pogłębiać działalność koordynacyjną. Rozbudowania wymaga - zdaniem dyskutantów - system rezerw. Usprawnienia w dziedzinie planowania i zarządzania powinny obejmować przede wszystkim podstawowe ogniwo produkcji przemysłowej, jakim jest przedsiębiorstwo.</u>
          <u xml:id="u-1.47" who="#komentarz">Komisja zleciła zespołowi do spraw produkcji przemysłowej opracowanie w oparciu o przebieg dyskusji i w porozumieniu z Komisjami: Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa oraz przemysłu Lekkiego, Rzemiosła i Spółdzielczości Pracy projektu wniosków, które będą rozpatrzone przez Komisję w późniejszej fazie prac.</u>
          <u xml:id="u-1.48" who="#komentarz">Wnioski te mają m. in. dotyczyć:</u>
          <u xml:id="u-1.49" who="#komentarz">- wzmocnienia jakościowych elementów planu;</u>
          <u xml:id="u-1.50" who="#komentarz">- uznania, że założony w projekcie planu wskaźnik wydajności uważać należy za zalecenie minimalne, koncentrując uwagę na dalszym jego podniesieniu;</u>
          <u xml:id="u-1.51" who="#komentarz">- sterowania ruchem produkcji ponadplanowej w dostosowaniu do wymogów odbiorców krajowych i zagranicznych, w oparciu o dalszą intensyfikację produkcji i eliminowanie ekstensywnych metod gospodarowania;</u>
          <u xml:id="u-1.52" who="#komentarz">- dróg podnoszenia jakości produkcji, usprawniania systemu kontroli jakości i zabezpieczenia potrzebnej aparatury kontrolno-pomiarowej;</u>
          <u xml:id="u-1.53" who="#komentarz">- wzmocnienia rytmiczności pracy i systemu kooperacji.</u>
          <u xml:id="u-1.54" who="#komentarz">Komisja wybrała swego przewodniczącego posła Józefa Kuleszę na sprawozdawcę generalnego projektu uchwały o 5-letnim planie rozwoju gospodarki narodowej na lata 1966-1970.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>