text_structure.xml
768 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
660
661
662
663
664
665
666
667
668
669
670
671
672
673
674
675
676
677
678
679
680
681
682
683
684
685
686
687
688
689
690
691
692
693
694
695
696
697
698
699
700
701
702
703
704
705
706
707
708
709
710
711
712
713
714
715
716
717
718
719
720
721
722
723
724
725
726
727
728
729
730
731
732
733
734
735
736
737
738
739
740
741
742
743
744
745
746
747
748
749
750
751
752
753
754
755
756
757
758
759
760
761
762
763
764
765
766
767
768
769
770
771
772
773
774
775
776
777
778
779
780
781
782
783
784
785
786
787
788
789
790
791
792
793
794
795
796
797
798
799
800
801
802
803
804
805
806
807
808
809
810
811
812
813
814
815
816
817
818
819
820
821
822
823
824
825
826
827
828
829
830
831
832
833
834
835
836
837
838
839
840
841
842
843
844
845
846
847
848
849
850
851
852
853
854
855
856
857
858
859
860
861
862
863
864
865
866
867
868
869
870
871
872
873
874
875
876
877
878
879
880
881
882
883
884
885
886
887
888
889
890
891
892
893
894
895
896
897
898
899
900
901
902
903
904
905
906
907
908
909
910
911
912
913
914
915
916
917
918
919
920
921
922
923
924
925
926
927
928
929
930
931
932
933
934
935
936
937
938
939
940
941
942
943
944
945
946
947
948
949
950
951
952
953
954
955
956
957
958
959
960
961
962
963
964
965
966
967
968
969
970
971
972
973
974
975
976
977
978
979
980
981
982
983
984
985
986
987
988
989
990
991
992
993
994
995
996
997
998
999
1000
1001
1002
1003
1004
1005
1006
1007
1008
1009
1010
1011
1012
1013
1014
1015
1016
1017
1018
1019
1020
1021
1022
1023
1024
1025
1026
1027
1028
1029
1030
1031
1032
1033
1034
1035
1036
1037
1038
1039
1040
1041
1042
1043
1044
1045
1046
1047
1048
1049
1050
1051
1052
1053
1054
1055
1056
1057
1058
1059
1060
1061
1062
1063
1064
1065
1066
1067
1068
1069
1070
1071
1072
1073
1074
1075
1076
1077
1078
1079
1080
1081
1082
1083
1084
1085
1086
1087
1088
1089
1090
1091
1092
1093
1094
1095
1096
1097
1098
1099
1100
1101
1102
1103
1104
1105
1106
1107
1108
1109
1110
1111
1112
1113
1114
1115
1116
1117
1118
1119
1120
1121
1122
1123
1124
1125
1126
1127
1128
1129
1130
1131
1132
1133
1134
1135
1136
1137
1138
1139
1140
1141
1142
1143
1144
1145
1146
1147
1148
1149
1150
1151
1152
1153
1154
1155
1156
1157
1158
1159
1160
1161
1162
1163
1164
1165
1166
1167
1168
1169
1170
1171
1172
1173
1174
1175
1176
1177
1178
1179
1180
1181
1182
1183
1184
1185
1186
1187
1188
1189
1190
1191
1192
1193
1194
1195
1196
1197
1198
1199
1200
1201
1202
1203
1204
1205
1206
1207
1208
1209
1210
1211
1212
1213
1214
1215
1216
1217
1218
1219
1220
1221
1222
1223
1224
1225
1226
1227
1228
1229
1230
1231
1232
1233
1234
1235
1236
1237
1238
1239
1240
1241
1242
1243
1244
1245
1246
1247
1248
1249
1250
1251
1252
1253
1254
1255
1256
1257
1258
1259
1260
1261
1262
1263
1264
1265
1266
1267
1268
1269
1270
1271
1272
1273
1274
1275
1276
1277
1278
1279
1280
1281
1282
1283
1284
1285
1286
1287
1288
1289
1290
1291
1292
1293
1294
1295
1296
1297
1298
1299
1300
1301
1302
1303
1304
1305
1306
1307
1308
1309
1310
1311
1312
1313
1314
1315
1316
1317
1318
1319
1320
1321
1322
1323
1324
1325
1326
1327
1328
1329
1330
1331
1332
1333
1334
1335
1336
1337
1338
1339
1340
1341
1342
1343
1344
1345
1346
1347
1348
1349
1350
1351
1352
1353
1354
1355
1356
1357
1358
1359
1360
1361
1362
1363
1364
1365
1366
1367
1368
1369
1370
1371
1372
1373
1374
1375
1376
1377
1378
1379
1380
1381
1382
1383
1384
1385
1386
1387
1388
1389
1390
1391
1392
1393
1394
1395
1396
1397
1398
1399
1400
1401
1402
1403
1404
1405
1406
1407
1408
1409
1410
1411
1412
1413
1414
1415
1416
1417
1418
1419
1420
1421
1422
1423
1424
1425
1426
1427
1428
1429
1430
1431
1432
1433
1434
1435
1436
1437
1438
1439
1440
1441
1442
1443
1444
1445
1446
1447
1448
1449
1450
1451
1452
1453
1454
1455
1456
1457
1458
1459
1460
1461
1462
1463
1464
1465
1466
1467
1468
1469
1470
1471
1472
1473
1474
1475
1476
1477
1478
1479
1480
1481
1482
1483
1484
1485
1486
1487
1488
1489
1490
1491
1492
1493
1494
1495
1496
1497
1498
1499
1500
1501
1502
1503
1504
1505
1506
1507
1508
1509
1510
1511
1512
1513
1514
1515
1516
1517
1518
1519
1520
1521
1522
1523
1524
1525
1526
1527
1528
1529
1530
1531
1532
1533
1534
1535
1536
1537
1538
1539
1540
1541
1542
1543
1544
1545
1546
1547
1548
1549
1550
1551
1552
1553
1554
1555
1556
1557
1558
1559
1560
1561
1562
1563
1564
1565
1566
1567
1568
1569
1570
1571
1572
1573
1574
1575
1576
1577
1578
1579
1580
1581
1582
1583
1584
1585
1586
1587
1588
1589
1590
1591
1592
1593
1594
1595
1596
1597
1598
1599
1600
1601
1602
1603
1604
1605
1606
1607
1608
1609
1610
1611
1612
1613
1614
1615
1616
1617
1618
1619
1620
1621
1622
1623
1624
1625
1626
1627
1628
1629
1630
1631
1632
1633
1634
1635
1636
1637
1638
1639
1640
1641
1642
1643
1644
1645
1646
1647
1648
1649
1650
1651
1652
1653
1654
1655
1656
1657
1658
1659
1660
1661
1662
1663
1664
1665
1666
1667
1668
1669
1670
1671
1672
1673
1674
1675
1676
1677
1678
1679
1680
1681
1682
1683
1684
1685
1686
1687
1688
1689
1690
1691
1692
1693
1694
1695
1696
1697
1698
1699
1700
1701
1702
1703
1704
1705
1706
1707
1708
1709
1710
1711
1712
1713
1714
1715
1716
1717
1718
1719
1720
1721
1722
1723
1724
1725
1726
1727
1728
1729
1730
1731
1732
1733
1734
1735
1736
1737
1738
1739
1740
1741
1742
1743
1744
1745
1746
1747
1748
1749
1750
1751
1752
1753
1754
1755
1756
1757
1758
1759
1760
1761
1762
1763
1764
1765
1766
1767
1768
1769
1770
1771
1772
1773
1774
1775
1776
1777
1778
1779
1780
1781
1782
1783
1784
1785
1786
1787
1788
1789
1790
1791
1792
1793
1794
1795
1796
1797
1798
1799
1800
1801
1802
1803
1804
1805
1806
1807
1808
1809
1810
1811
1812
1813
1814
1815
1816
1817
1818
1819
1820
1821
1822
1823
1824
1825
1826
1827
1828
1829
1830
1831
1832
1833
1834
1835
1836
1837
1838
1839
1840
1841
1842
1843
1844
1845
1846
1847
1848
1849
1850
1851
1852
1853
1854
1855
1856
1857
1858
1859
1860
1861
1862
1863
1864
1865
1866
1867
1868
1869
1870
1871
1872
1873
1874
1875
1876
1877
1878
1879
1880
1881
1882
1883
1884
1885
1886
1887
1888
1889
1890
1891
1892
1893
1894
1895
1896
1897
1898
1899
1900
1901
1902
1903
1904
1905
1906
1907
1908
1909
1910
1911
1912
1913
1914
1915
1916
1917
1918
1919
1920
1921
1922
1923
1924
1925
1926
1927
1928
1929
1930
1931
1932
1933
1934
1935
1936
1937
1938
1939
1940
1941
1942
1943
1944
1945
1946
1947
1948
1949
1950
1951
1952
1953
1954
1955
1956
1957
1958
1959
1960
1961
1962
1963
1964
1965
1966
1967
1968
1969
1970
1971
1972
1973
1974
1975
1976
1977
1978
1979
1980
1981
1982
1983
1984
1985
1986
1987
1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
2024
2025
2026
2027
2028
2029
2030
2031
2032
2033
2034
2035
2036
2037
2038
2039
2040
2041
2042
2043
2044
2045
2046
2047
2048
2049
2050
2051
2052
2053
2054
2055
2056
2057
2058
2059
2060
2061
2062
2063
2064
2065
2066
2067
2068
2069
2070
2071
2072
2073
2074
2075
2076
2077
2078
2079
2080
2081
2082
2083
2084
2085
2086
2087
2088
2089
2090
2091
2092
2093
2094
2095
2096
2097
2098
2099
2100
2101
2102
2103
2104
2105
2106
2107
2108
2109
2110
2111
2112
2113
2114
2115
2116
2117
2118
2119
2120
2121
2122
2123
2124
2125
2126
2127
2128
2129
2130
2131
2132
2133
2134
2135
2136
2137
2138
2139
2140
2141
2142
2143
2144
2145
2146
2147
2148
2149
2150
2151
2152
2153
2154
2155
2156
2157
2158
2159
2160
2161
2162
2163
2164
2165
2166
2167
2168
2169
2170
2171
2172
2173
2174
2175
2176
2177
2178
2179
2180
2181
2182
2183
2184
2185
2186
2187
2188
2189
2190
2191
2192
2193
2194
2195
2196
2197
2198
2199
2200
2201
2202
2203
2204
2205
2206
2207
2208
2209
2210
2211
2212
2213
2214
2215
2216
2217
2218
2219
2220
2221
2222
2223
2224
2225
2226
2227
2228
2229
2230
2231
2232
2233
2234
2235
2236
2237
2238
2239
2240
2241
2242
2243
2244
2245
2246
2247
2248
2249
2250
2251
2252
2253
2254
2255
2256
2257
2258
2259
2260
2261
2262
2263
2264
2265
2266
2267
2268
2269
2270
2271
2272
2273
2274
2275
2276
2277
2278
2279
2280
2281
2282
2283
2284
2285
2286
2287
2288
2289
2290
2291
2292
2293
2294
2295
2296
2297
2298
2299
2300
2301
2302
2303
2304
2305
2306
2307
2308
2309
2310
2311
2312
2313
2314
2315
2316
2317
2318
2319
2320
2321
2322
2323
2324
2325
2326
2327
2328
2329
2330
2331
2332
2333
2334
2335
2336
2337
2338
2339
2340
2341
2342
2343
2344
2345
2346
2347
2348
2349
2350
2351
2352
2353
2354
2355
2356
2357
2358
2359
2360
2361
2362
2363
2364
2365
2366
2367
2368
2369
2370
2371
2372
2373
2374
2375
2376
2377
2378
2379
2380
2381
2382
2383
2384
2385
2386
2387
2388
2389
2390
2391
2392
2393
2394
2395
2396
2397
2398
2399
2400
2401
2402
2403
2404
2405
2406
2407
2408
2409
2410
2411
2412
2413
2414
2415
2416
2417
2418
2419
2420
2421
2422
2423
2424
2425
2426
2427
2428
2429
2430
2431
2432
2433
2434
2435
2436
2437
2438
2439
2440
2441
2442
2443
2444
2445
2446
2447
2448
2449
2450
2451
2452
2453
2454
2455
2456
2457
2458
2459
2460
2461
2462
2463
2464
2465
2466
2467
2468
2469
2470
2471
2472
2473
2474
2475
2476
2477
2478
2479
2480
2481
2482
2483
2484
2485
2486
2487
2488
2489
2490
2491
2492
2493
2494
2495
2496
2497
2498
2499
2500
2501
2502
2503
2504
2505
2506
2507
2508
2509
2510
2511
2512
2513
2514
2515
2516
2517
2518
2519
2520
2521
2522
2523
2524
2525
2526
2527
2528
2529
2530
2531
2532
2533
2534
2535
2536
2537
2538
2539
2540
2541
2542
2543
2544
2545
2546
2547
2548
2549
2550
2551
2552
2553
2554
2555
2556
2557
2558
2559
2560
2561
2562
2563
2564
2565
2566
2567
2568
2569
2570
2571
2572
2573
2574
2575
2576
2577
2578
2579
2580
2581
2582
2583
2584
2585
2586
2587
2588
2589
2590
2591
2592
2593
2594
2595
2596
2597
2598
2599
2600
2601
2602
2603
2604
2605
2606
2607
2608
2609
2610
2611
2612
2613
2614
2615
2616
2617
2618
2619
2620
2621
2622
2623
2624
2625
2626
2627
2628
2629
2630
2631
2632
2633
2634
2635
2636
2637
2638
2639
2640
2641
2642
2643
2644
2645
2646
2647
2648
2649
2650
2651
2652
2653
2654
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 9 min 04)</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Józef Oleksy oraz wicemarszałkowie Tomasz Nałęcz, Janusz Wojciechowski i Donald Tusk)</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#Marszalek">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panie i panów posłów Bożenę Kozłowską, Irenę Marię Nowacką, Bronisława Dutkę i Mieczysława Jedonia.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#Marszalek">W pierwszej części obrad sekretarzami będą panie posłanki Bożena Kozłowska i Irena Maria Nowacka.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#Marszalek">Protokół i listę mówców prowadzić będą pani poseł Bożena Kozłowska i pan poseł Mieczysław Jedoń.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#Marszalek">Proszę wyznaczonych posłów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#Marszalek">Protokół 73. posiedzenia Sejmu uważam za przyjęty wobec niewniesienia zastrzeżeń.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#Marszalek">Informuję Izbę, że Komisja Europejska przedłożyła sprawozdania o stanowiskach Senatu w sprawie ustaw o zmianie ustawy Prawo lotnicze oraz o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#Marszalek">Sprawozdania te zostały paniom i panom posłom dostarczone w drukach nr 2883 i 2884.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#Marszalek">W związku z tym, zgodnie z regulaminem Sejmu, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#Marszalek">Właściwe komisje przedłożyły dodatkowe sprawozdania o projektach ustaw o zmianie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz o zmianie ustawy o gwarancjach wolności sumienia i wyznania.</u>
<u xml:id="u-2.9" who="#Marszalek">Sprawozdania te zostały paniom i panom posłom doręczone odpowiednio w drukach nr 2455-A i 2675-A.</u>
<u xml:id="u-2.10" who="#Marszalek">W związku z tym, po uzgodnieniu z Konwentem Seniorów i uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące przeprowadzenie trzecich czytań tych projektów ustaw.</u>
<u xml:id="u-2.11" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
<u xml:id="u-2.12" who="#Marszalek">Czy mógłbym prosić państwa o przerwanie rozmów i skupienie się na pracy, którą rozpoczynamy?</u>
<u xml:id="u-2.13" who="#Marszalek">Właściwe komisje przedłożyły poprawione sprawozdanie o projekcie ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości oraz sprawozdanie o projektach ustaw dotyczących ustawy o szkolnictwie wyższym.</u>
<u xml:id="u-2.14" who="#Marszalek">Sprawozdania te zostały paniom i panom posłom doręczone odpowiednio w drukach nr 2876 i 2856.</u>
<u xml:id="u-2.15" who="#Marszalek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
<u xml:id="u-2.16" who="#Marszalek">Proponuję, aby w tych przypadkach Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 3 regulaminu Sejmu.</u>
<u xml:id="u-2.17" who="#Marszalek">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
<u xml:id="u-2.18" who="#Marszalek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-2.19" who="#Marszalek">Informuję, że po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów podjąłem decyzję o skreśleniu z porządku dziennego dotychczasowych punktów 1., 8., 9. i 10., obejmujących pierwsze czytania projektów ustaw o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz dotyczących zmian w kodyfikacjach karnych.</u>
<u xml:id="u-2.20" who="#Marszalek">Prezydium Sejmu, po wysłuchaniu opinii Konwentu Seniorów, proponuje, aby Sejm wysłuchał 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół w dyskusji nad wnioskiem o wyrażenie wotum nieufności ministrowi skarbu państwa oraz w łącznej dyskusji w pierwszych czytaniach projektów uchwał w sprawie skrócenia kadencji Sejmu.</u>
<u xml:id="u-2.21" who="#Marszalek">Prezydium proponuje jednocześnie, aby Sejm wysłuchał 5-minuutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół w dyskusjach nad pozostałymi punktami porządku dziennego.</u>
<u xml:id="u-2.22" who="#Marszalek">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm przyjął te propozycje.</u>
<u xml:id="u-2.23" who="#Marszalek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-2.24" who="#Marszalek">Za chwilę rozpatrzymy sprawozdanie komisji o projekcie ustawy o finansowym wsparciu tworzenia w latach 2004-2005 lokali socjalnych, noclegowni i domów dla bezdomnych.</u>
<u xml:id="u-2.25" who="#Marszalek">Następnie rozpatrzymy sprawozdanie komisji o projekcie ustawy o zmianie ustawy o szkolnictwie wyższym.</u>
<u xml:id="u-2.26" who="#Marszalek">W dalszej zaś kolejności rozpatrzymy wniosek o wyrażenie wotum nieufności ministrowi skarbu państwa.</u>
<u xml:id="u-2.27" who="#Marszalek">Po zakończeniu dyskusji nad tym punktem rozpatrzymy sprawozdania komisji o projektach następujących ustaw: poprawione - o zmianie ustawy o rachunkowości; o zmianie ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji oraz o zmianie ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy.</u>
<u xml:id="u-2.28" who="#Marszalek">W godzinach wieczornych rozpatrzymy sprawozdanie komisji o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy Prawo lotnicze.</u>
<u xml:id="u-2.29" who="#Marszalek">Jutro rano przeprowadzimy głosowania nad punktami rozpatrzonymi wcześniej, a także rozpatrzymy sprawozdanie komisji o projekcie uchwały w sprawie fali przemocy w Kosowie i Metochii.</u>
<u xml:id="u-2.30" who="#Marszalek">Po głosowaniach rozpatrzymy pytania w sprawach bieżących.</u>
<u xml:id="u-2.31" who="#Marszalek">Następnie rozpatrzymy informację bieżącą.</u>
<u xml:id="u-2.32" who="#Marszalek">Informuję, że Prezydium Sejmu, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu, ustaliło, że na bieżącym posiedzeniu Sejm rozpatrzy informację w sprawie opóźnień w rejestracji gospodarstw i braku możliwości wprowadzenia do systemu IACS wniosków o dopłaty obszarowe w związku ze złym funkcjonowaniem systemu informatycznego. Projekt tej informacji zgłoszony został przez Klub Parlamentarny PSL.</u>
<u xml:id="u-2.33" who="#Marszalek">Po zakończeniu rozpatrywania informacji bieżącej przeprowadzimy pierwsze czytania projektów uchwał w sprawie skrócenia kadencji Sejmu. Przypominam, że są cztery projekty uchwał w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-2.34" who="#Marszalek">Następnie rozpatrzymy sprawozdanie komisji o projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks cywilny.</u>
<u xml:id="u-2.35" who="#Marszalek">W dalszej kolejności rozpatrzymy sprawozdanie komisji o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej.</u>
<u xml:id="u-2.36" who="#Marszalek">Planowane jest również rozpatrzenie sprawozdania komisji o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zakładach opieki zdrowotnej.</u>
<u xml:id="u-2.37" who="#Marszalek">W piątek rano rozpatrzymy sprawozdanie komisji o projekcie ustawy o zmianie ustaw o systemie oświaty, o działach administracji rządowej i przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną.</u>
<u xml:id="u-2.38" who="#Marszalek">Po zakończeniu dyskusji nad tym punktem zostanie zarządzona przerwa w obradach do godziny 12.15.</u>
<u xml:id="u-2.39" who="#Marszalek">O godzinie 11 rozpocznie się uroczyste zgromadzenie Posłów i Senatorów z okazji przystąpienia Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-2.40" who="#Marszalek">O godzinie 12.15 wznowimy obrady Sejmu i rozpoczniemy głosowania nad punktami rozpatrzonymi wcześniej, w tym nad wnioskiem o wyrażenie wotum nieufności ministrowi skarbu państwa oraz nad projektami uchwał w sprawie skrócenia kadencji Sejmu.</u>
<u xml:id="u-2.41" who="#Marszalek">W bloku głosowań przeprowadzimy trzecie czytania projektów ustaw o zmianie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz o zmianie ustawy o gwarancjach wolności sumienia i wyznania.</u>
<u xml:id="u-2.42" who="#Marszalek">Planowane jest także przeprowadzenie trzeciego czytania projektu ustawy o zmianie ustawy o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości oraz dokonanie zmian w składach osobowych komisji.</u>
<u xml:id="u-2.43" who="#Marszalek">Informuję Wysoką Izbę, że Senat przyjął bez poprawek następujące ustawy: o ratyfikacji Protokołu dodatkowego między Rzecząpospolitą Polską a Stanami Zjednoczonym Ameryki do Traktatu o stosunkach handlowych i gospodarczych; o administrowaniu obrotem towarowym z zagranicą; o Funduszu Poręczeń Unijnych; o nadmiernych zapasach produktów rolnych i produktów cukrowych; o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych; o ratyfikacji porozumienia w sprawie udziału Republiki Czeskiej, Republiki Estońskiej, Republiki Cypryjskiej, Republiki Łotewskiej, Republiki Litewskiej, Republiki Węgierskiej, Republiki Malty, Rzeczypospolitej Polskiej, Republiki Słowenii i Republiki Słowackiej w Europejskim Obszarze Gospodarczym oraz o ratyfikacjach konwencji i protokołów o współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa żeglugi powietrznej EUROCONTROL.</u>
<u xml:id="u-2.44" who="#Marszalek">Proszę panią poseł sekretarz o odczytanie komunikatów.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#SekretarzPoselBozenaKozlowska">Informuję, że w dniu dzisiejszym odbędą się posiedzenia Komisji:</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#SekretarzPoselBozenaKozlowska">- Obrony Narodowej - o godz. 10;</u>
<u xml:id="u-3.2" who="#SekretarzPoselBozenaKozlowska">- Gospodarki - o godz. 11;</u>
<u xml:id="u-3.3" who="#SekretarzPoselBozenaKozlowska">- Mniejszości Narodowych i Etnicznych - o godz. 12;</u>
<u xml:id="u-3.4" who="#SekretarzPoselBozenaKozlowska">- Zdrowia - o godz. 12;</u>
<u xml:id="u-3.5" who="#SekretarzPoselBozenaKozlowska">- Obrony Narodowej wspólnie z Komisją Skarbu Państwa - o godz.13;</u>
<u xml:id="u-3.6" who="#SekretarzPoselBozenaKozlowska">- Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach - o godz. 13;</u>
<u xml:id="u-3.7" who="#SekretarzPoselBozenaKozlowska">- Zdrowia - o godz. 15;</u>
<u xml:id="u-3.8" who="#SekretarzPoselBozenaKozlowska">- Odpowiedzialności Konstytucyjnej - o godz. 15;</u>
<u xml:id="u-3.9" who="#SekretarzPoselBozenaKozlowska">- Sprawiedliwości i Praw Człowieka wspólnie z Komisją Ustawodawczą - o godz. 15;</u>
<u xml:id="u-3.10" who="#SekretarzPoselBozenaKozlowska">- Edukacji, Nauki i Młodzieży - o godz. 16;</u>
<u xml:id="u-3.11" who="#SekretarzPoselBozenaKozlowska">- Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw związanych z rządowym ˝Programem uporządkowania i ograniczenia wydatków publicznych˝ - o godz. 16. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#Marszalek">Pan poseł... Proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Ruchu Katolicko-Narodowego złożyłem wczoraj prośbę o rozpatrzenie na tym posiedzeniu Sejmu projektu ustawy o Prokuratorii Generalnej. Bardzo proszę pana marszałka, żeby wprowadził ten punkt do porządku dziennego. Wszyscy zdajemy sobie sprawę z tego, jak dramatyczną potrzebą chwili jest, żeby zaprzestać, ukrócić procedurę rozkradania majątku narodowego. Liczymy tutaj na stanowisko kolegów z PSL, a także z innych klubów. Wprowadzenie tej ustawy jest jednym z najważniejszych problemów, które dzisiaj stoi przed Polską, i proszę o nieodkładanie tej kwestii. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#Marszalek">Nie ma odkładania tej kwestii. Sprawa jest w komisji i Prezydium Sejmu wróci do tej sprawy oczywiście.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">Przepraszam, panie marszałku, dziękuję najmocniej za informację, ale jest to informacja nowa. Czy pan marszałek mógłby powiedzieć, do jakiej komisji to skierował do pierwszego czytania, rozumiem, i kiedy odbędzie się to pierwsze czytanie, dlatego bo to jest dla mnie zupełnie nowa informacja, a złożyłem wczoraj formalny wniosek w tej kwestii. Pan marszałek do tego się nie ustosunkował. Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#Marszalek">Ja mówiłem o projekcie Polskiego Stronnictwa Ludowego. Pański projekt jest całkiem nowy i trudno, żeby z dnia na dzień był włączany do porządku obrad. Informuję pana, żeby już nie wchodzić na mównicę, że będzie to rozpatrywane na jednym z kolejnych posiedzeń.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">Panie Marszałku! Najmocniej przepraszam, ale regulamin w tej...</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#Marszalek">Ale mógłby pan nie prowadzić dyskusji...</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">...sprawie jest bardzo jednoznaczny. Pan marszałek albo może skierować to do komisji do pierwszego czytania, albo poddać pod głosowanie Sejmu. W tej sprawie regulamin Sejmu rozstrzyga tę kwestię i bardzo proszę wybrać jedną z tych dwóch dróg.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#Marszalek">Pan poseł się myli. Udzieliłem panu pełnej informacji na temat dalszego biegu tej sprawy. Dziękuję panu bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">Panie Marszałku! Bardzo proszę o informację...</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#Marszalek">Poinformowałem pana, że rzecz jest odłożona do jednego z następnych posiedzeń. Nie zginęła w Prezydium Sejmu. Dziękuję, panie pośle. To jest wszystko, co chciałem panu przekazać w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-14.1" who="#PoselJerzySzmajdzinski">(Na to jest sześć miesięcy.)</u>
<u xml:id="u-14.2" who="#Marszalek">Dziękuję panu bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">W takim razie, zwrócę się, panie marszałku, do Prezydium Sejmu w tej sprawie.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#Marszalek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu...</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#PoselJerzyWenderlich">(W sprawie formalnej.)</u>
<u xml:id="u-16.2" who="#Marszalek">Tak, proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#PoselJerzyWenderlich">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Bardzo bym prosił, żeby posłowie, tacy choćby jak pan Macierewicz, nie zaprzątali uwagi Sejmu tym, że nie orientują się w tym, co się dzieje. Proszę czytać komunikaty, Sejm musi pracować, a swoją wiedzę niech pan uzupełnia wcześniej.</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#PoselJerzyWenderlich">(Poseł Zbigniew Kuźmiuk: W jakim trybie pan poseł Wenderlich zabrał głos?</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-18.1" who="#Marszalek">Pani poseł, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#PoselGabrielaMaslowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Od wielu miesięcy domagamy się publicznej debaty na temat skutków likwidacji polskiej władzy monetarnej i polskiej waluty oraz wprowadzenia euro. Czy możemy mieć pewność, że na następnym posiedzeniu Sejmu w wyniku ustaleń Konwentu Seniorów będzie możliwa taka debata? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#Marszalek">Sprawa była przedmiotem dyskusji na posiedzeniu Prezydium i Konwentu. Uważamy temat za ważny, ale to jest temat systemowy, przyszłości polskiej obecności w strefie euro. Dlatego w najbliższej, nieodległej przyszłości wprowadzimy debatę na ten temat do porządku obrad. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-20.1" who="#Marszalek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 1. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o rządowym projekcie ustawy o finansowym wsparciu tworzenia w latach 2004-2005 lokali socjalnych, noclegowni i domów dla bezdomnych (druki nr 2543 i 2743).</u>
<u xml:id="u-20.2" who="#Marszalek">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią poseł Alicję Murynowicz.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#PoselSprawozdawcaAlicjaMurynowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 2 marca 2004 r. odbyło się w Wysokiej Izbie pierwsze czytanie projektu ustawy o finansowym wsparciu tworzenia w latach 2004-2005 lokali socjalnych, noclegowni i domów dla bezdomnych.</u>
<u xml:id="u-21.1" who="#PoselSprawozdawcaAlicjaMurynowicz">1 kwietnia br. odbyło się...</u>
<u xml:id="u-21.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#Marszalek">Przepraszam panią poseł.</u>
<u xml:id="u-22.1" who="#Marszalek">Muszę prosić o podjęcie decyzji przez państwa, kto zostaje, żeby przysłuchiwać się temu punktowi, a kto opuszcza salę.</u>
<u xml:id="u-22.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
<u xml:id="u-22.3" who="#Marszalek">Proszę panią poseł o chwilkę odczekania.</u>
<u xml:id="u-22.4" who="#Marszalek">Czy mogę prosić państwa posłów, którzy zdradzają swoim zachowaniem chęć opuszczenia sali, by to uczynili?</u>
<u xml:id="u-22.5" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
<u xml:id="u-22.6" who="#Marszalek">Jeszcze chwilę...</u>
<u xml:id="u-22.7" who="#Marszalek">Bardzo proszę państwa o zaprzestanie rozmów lub przeniesienie ich do kuluarów.</u>
<u xml:id="u-22.8" who="#Marszalek">Proszę, pani poseł.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#PoselSprawozdawcaAlicjaMurynowicz">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
<u xml:id="u-23.1" who="#PoselSprawozdawcaAlicjaMurynowicz">1 kwietnia br. odbyło się wspólne posiedzenie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, na którym obie komisje rozpatrzyły projekt ustawy. Sprawozdanie jest zawarte w druku nr 2743.</u>
<u xml:id="u-23.2" who="#PoselSprawozdawcaAlicjaMurynowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sytuacja, z jaką mamy w Polsce do czynienia, to jest bardzo dużego deficytu lokali socjalnych będących w dyspozycji gmin, stwarza potrzebę pilnego powiększenia zasobu mieszkaniowego przeznaczonego dla osób bezdomnych i zagrożonych bezdomnością. Jakkolwiek zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych społeczności lokalnych jest ustawowym obowiązkiem gmin, to jednak dysponują one w zdecydowanej większości zbyt skromnymi budżetami, aby udźwignąć w całości ciężar budowy niezbędnej liczby mieszkań socjalnych. W chwili obecnej nie mogą one liczyć także na bezpośrednią pomoc państwa w tym zakresie.</u>
<u xml:id="u-23.3" who="#PoselSprawozdawcaAlicjaMurynowicz">W celu wspierania osób i rodzin, które znalazły się w trudnej sytuacji wynikającej z braku miejsca zamieszkania, oraz w celu zapobiegania zjawisku bezdomności rząd przyjął 29 lipca ubiegłego roku ˝Program budownictwa mieszkań dla osób wymagających pomocy socjalnej˝.</u>
<u xml:id="u-23.4" who="#PoselSprawozdawcaAlicjaMurynowicz">Kompleksowe wdrożenie tego programu, w którym przyjęto założenia docelowych rozwiązań w zakresie zapewnienia schronień najuboższym, planowane jest w latach następnych, tj. począwszy od 2005 r. Założono, że do czasu przyjęcia systemowych rozwiązań i uchwalenia docelowej ustawy pomoc gminom w zakresie pomocy osobom zagrożonym bezdomnością będzie udzielana w ramach pilotażu. Podstawę prawną tego pilotażu ma właśnie tworzyć ustawa o finansowym wsparciu tworzenia w latach 2004-2005 lokali socjalnych, noclegowni i domów dla bezdomnych.</u>
<u xml:id="u-23.5" who="#PoselSprawozdawcaAlicjaMurynowicz">Zgodnie z tym projektem pomoc finansowa w ramach pilotażu kierowana byłaby do gmin i polegałaby na wsparciu przedsięwzięć związanych z budową, remontem lub przebudową budynków mieszkalnych, jak też zmianą sposobu użytkowania budynków niemieszkalnych, w wyniku czego powstawałyby lokale socjalne, noclegownie lub domy dla bezdomnych. Pomoc ta udzielana byłaby w postaci sfinansowania części kosztów przedsięwzięcia, maksymalnie do 35%, do których to kosztów zaliczono by również koszty wszelkich robót budowlanych wykonywanych w ramach budowy, przebudowy czy remontu budynku, a także koszty czynności specjalistycznych, np. koszty projektowania. Gminy mogłyby otrzymać finansowe wsparcie za pośrednictwem Banku Gospodarstwa Krajowego wyłącznie na realizację przedsięwzięć, których zakończenie ma nastąpić do końca 2005 r. Środki te pochodziłyby z ulokowanego w Banku Gospodarstwa Krajowego Funduszu Dopłat.</u>
<u xml:id="u-23.6" who="#PoselSprawozdawcaAlicjaMurynowicz">Pilotaż będzie miał charakter konkursowy. Wnioski o udzielenie pomocy finansowej podlegałyby ocenie powołanego przez ministra infrastruktury specjalnego zespołu, który rekomenduje najlepsze przedsięwzięcia do udzielenia pomocy. Kryteria, jakimi zespół będzie się kierować w swoich pracach, zostaną określone w rozporządzeniu do ustawy, dzięki któremu minister właściwy do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej ma zapewnić wybór przedsięwzięć o najwyższej użyteczności społecznej i możliwie niskim koszcie realizacji i eksploatacji.</u>
<u xml:id="u-23.7" who="#PoselSprawozdawcaAlicjaMurynowicz">Program pilotażowy ma także ograniczony charakter. Na jego realizację przeznaczone zostaną środki z Funduszu Dopłat w wysokości 15 mln zł, przy czym nie będzie konieczne dodatkowe zasilanie tego funduszu - zgromadzone w nim środki przeznaczone zostałyby na program wsparcia budownictwa socjalnego i jego obsługę. Kwota ta pozwoli na wsparcie kilkudziesięciu najlepszych przedsięwzięć. Zgodnie z przeprowadzonymi obliczeniami środki te wystarczą na dofinansowanie pozyskania ogółem 500 lokali socjalnych oraz 35 noclegowni i domów dla bezdomnych, przy założeniu, że wszystkie te obiekty zostaną dofinansowane w pełnej wysokości.</u>
<u xml:id="u-23.8" who="#PoselSprawozdawcaAlicjaMurynowicz">Gminy, których przedsięwzięcia zostaną rekomendowane do udzielania pomocy w ramach ustawy, będą mogły liczyć także na dodatkowe wsparcie finansowe z Funduszu Pracy. Środki te przeznaczone byłyby na pokrycie kosztów pracy osób bezrobotnych zatrudnionych przy realizacji przedsięwzięcia. Ponieważ jednak refundacja ta przekazywana byłaby przez starostów na zasadach ogólnych określonych w przepisach o zatrudnieniu i bezrobociu, w projekcie nie zamieszczono nowych rozwiązań regulujących tę kwestię, ale rozpatrywano ją bardzo usilnie na posiedzeniu obu komisji. Umieszczony został jedynie przepis zobowiązujący Bank Gospodarstwa Krajowego do informowania właściwych starostw o przedsięwzięciach, które uzyskały rekomendację do udzielenia pomocy. Z deklaracji przedstawicieli Ministerstwa Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej wynika, że można się spodziewać w tym zakresie wsparcia finansowego z Funduszu Pracy w wysokości ok. 15 mln zł.</u>
<u xml:id="u-23.9" who="#PoselSprawozdawcaAlicjaMurynowicz">Pilotażowy etap programu budowy domów socjalnych realizowany byłby tylko w latach 2004-2005, a następnie zostałby zastąpiony przez docelowy program funkcjonujący w oparciu o projektowaną ustawę o domach socjalnych. Z uwagi na ograniczony czasowo charakter pilotażu niezwykle istotne jest, aby realizująca go ustawa weszła w życie w ciągu pierwszych kilku miesięcy bieżącego roku. Pozwoli to na niezakłóconą realizację programu w założonych ramach czasowych. Ewentualne opóźnienie prac parlamentarnych mogłoby skutkować niemożnością rozpoczęcia prac budowlanych przed zakończeniem tegorocznego sezonu budowlanego. Jednocześnie ze względu na fakt, że ustawa regulowałaby prawa i obowiązki gmin, pojawiła się wątpliwość co do możności przedłożenia tego projektu w trybie pilnym, dlatego też poszło to w trybie normalnym, ale prace obu połączonych komisji nad projektem ustawy trwały raptem jeden dzień i chcę państwa posłów poinformować, że sprawozdanie zawarte w druku nr 2743 nie odbiega swoją treścią merytoryczną od projektu przedłożonego przez rząd. Dokonaliśmy tylko niewielkich zmian uściślających, poprawiających, legislacyjnych.</u>
<u xml:id="u-23.10" who="#PoselSprawozdawcaAlicjaMurynowicz">Wysoka Izbo! Zwracam się do państwa o przyjęcie sprawozdania obu połączonych komisji o rządowym projekcie ustawy o finansowym wsparciu tworzenia w latach 2004-2005 lokali socjalnych, noclegowni i domów dla bezdomnych. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-23.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-24.1" who="#Marszalek">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
<u xml:id="u-24.2" who="#Marszalek">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-24.3" who="#Marszalek">Przypominam, że zgodnie z art. 45 ust. 1 i 2 regulaminu Sejmu prawo wnoszenia poprawek do projektu ustawy oraz wniosku o odrzucenie przysługuje m.in. wnioskodawcy, grupie co najmniej 15 posłów, przewodniczącemu klubu lub upoważnionemu wiceprzewodniczącemu - w imieniu klubu.</u>
<u xml:id="u-24.4" who="#Marszalek">Jako pierwszy w dyskusji zabierze głos pan poseł Michał Turkiewicz z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#PoselMichalTurkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej mam zaszczyt przedstawić stanowisko dotyczące sprawozdania Komisji Polityki Społecznej i Rodziny oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o rządowym projekcie ustawy o finansowym wsparciu tworzenia w latach 2004-2005 lokali socjalnych, noclegowni i domów dla bezdomnych.</u>
<u xml:id="u-25.1" who="#PoselMichalTurkiewicz">Projekt niniejszej ustawy jest programem pilotażowym rządowego programu budownictwa mieszkań dla osób wymagających pomocy socjalnej przyjętego przez rząd 29 lipca 2003 r. Zawiera on założenia docelowych rozwiązań w zakresie zapewnienia schronienia osobom najuboższym. Zatem ten projekt pilotażowy zawiera pomoc finansową skierowaną do gmin polegającą na finansowym wsparciu przedsięwzięć polegających na budowie, remoncie, przebudowie budynków mieszkalnych lub też zmianie sposobu użytkowania budynków niemieszkalnych, w wyniku czego mają powstać lokale socjalne, noclegownie oraz domy dla bezdomnych. Dofinansowanie planuje się w wysokości do 35% kosztów inwestycji lub remontu, do których zalicza się koszty wykonania obiektów i urządzeń, koszty przyłączeń technicznych i uzbrojenia terenu oraz co więcej, koszty przygotowania budowlanego, tj. związane z projektowaniem, nadzorem, kierowaniem oraz rozliczeniem robót. Wsparcie finansowe dotyczy tych lokali socjalnych, noclegowni i domów dla bezdomnych, których zakończenie planuje się do końca przyszłego roku.</u>
<u xml:id="u-25.2" who="#PoselMichalTurkiewicz">Źródłem finansowania jest Fundusz Dopłat, który ulokowany jest w Banku Gospodarstwa Krajowego. Łączna kwota wsparcia w ramach tego programu pilotażowego wynosi 15 mln zł. Wnioski o wsparcie finansowe składane będą przez gminy w terminie do 90 dni od wejścia w życie ustawy do ministra infrastruktury. Ocenę tych wniosków na podstawie 9 kryteriów określonych w projekcie rozporządzenia dołączonego do projektu ustawy dokonywać będzie zespół, któremu przewodniczyć będzie przedstawiciel ministra właściwego do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej. Gminy nie będą mogły zbyć lub zmienić sposobu użytkowania lokali socjalnych, noclegowni i domów dla bezdomnych współfinansowanych w ramach tego programu przez 15 lat. W przypadku utworzenia lokali zastępczych ustawa przewiduje możliwość zbycia lub zmiany użytkowania już po upływie 5 lat.</u>
<u xml:id="u-25.3" who="#PoselMichalTurkiewicz">Przewiduje się, że w ramach tego programu utworzy się 500 nowych lokali socjalnych oraz 35 noclegowni i domów dla bezdomnych. Ustawa ta jest bardzo oczekiwana przez samorządy gminne, które czekają na jak najszybsze przyjęcie jej przez Wysoki Sejm.</u>
<u xml:id="u-25.4" who="#PoselMichalTurkiewicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej będzie głosował za przyjęciem ustawy zgodnie ze stanowiskiem komisji. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-25.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-26.1" who="#Marszalek">Głos ma pan poseł Tomasz Tomczykiewicz z Platformy Obywatelskiej.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#PoselTomaszTomczykiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Praca w komisjach na temat ustawy o finansowym wsparciu przez rząd budowy lub adaptacji lokali socjalnych, noclegowni przebiegała bez większej dyskusji, a szkoda. Rozumiem, że atmosfera w zagrożonym rozwiązaniem Sejmie nie sprzyja pogłębionej dyskusji.</u>
<u xml:id="u-27.1" who="#PoselTomaszTomczykiewicz">Podtrzymuję zastrzeżenia Platformy Obywatelskiej, że w proponowanej ustawie brak jest innych niż gmina organizacji dotychczas skutecznie zwalczających bezdomność wśród Polaków. Nie rozumiem braku zaufania do tych instytucji i ich pracowników. Nie rozumiem, dlaczego obecni na posiedzeniu komisji posłowie i posłanki wyrażali obawy o uczciwość tych ludzi. To prawda, i tam zdarzają się nieuczciwi...</u>
<u xml:id="u-27.2" who="#PoselJolantaBanach">(Nikt takich rzeczy nie mówił na posiedzeniu komisji.)</u>
<u xml:id="u-27.3" who="#PoselTomaszTomczykiewicz">...ale pojedyncze złe przypadki nie mogą negatywnie rzutować na dobrą robotę większości. Przecież i w gminach zdarzają się przypadki niewłaściwego wydawania państwowych pieniędzy. To nie powód, żeby nie ufać wszystkim samorządowcom. Zresztą przez napisanie właściwych rozporządzeń do realizacji tej ustawy można się zabezpieczyć przed nieuczciwością beneficjentów bez względu na to, czy to gmina, czy instytucja pożytku publicznego.</u>
<u xml:id="u-27.4" who="#PoselTomaszTomczykiewicz">Platforma Obywatelska uważa, że takie zawężenie odbiorców pomocy rządowej przy tworzeniu noclegowni ma przyczynę w skąpych środkach, jakie rząd przeznaczył na to zadanie. Przypomnę, 15 mln zł na 2 lata na lokale socjalne, noclegownie i domy dla bezdomnych to zdecydowanie za mało. Platforma Obywatelska proponuje zwiększenie tej kwoty do 30 mln zł, a tak prawdę mówiąc, kwota przeznaczona na ten cel powinna zaspokajać potrzeby wszystkich gmin, które złożą prawidłowe wnioski. To jedyny warunek uczciwego podziału środków bez kumoterstwa i podejrzeń o klucz polityczny przy wyborze gmin korzystających ze wsparcia państwa. Ponadto kryteria zawarte w projekcie rozporządzenia budzą słuszne obawy samorządowców, że zostaną wyeliminowane gminy słabsze ekonomicznie, a przecież właśnie do nich w pierwszej kolejności kierowana winna być pomoc państwa. Niestety, na ostateczny kształt rozporządzeń posłowie nie mają wpływu, liczymy jednak, że rząd przeanalizuje zastrzeżenia samorządów i je uwzględni.</u>
<u xml:id="u-27.5" who="#PoselTomaszTomczykiewicz">Wracając do środków przeznaczonych na wsparcie budowy mieszkań socjalnych, to ich wielkość będzie miała kluczowy wpływ na to, czy faktycznie ruszy budownictwo socjalne, czy też mamy do czynienia z kolejną ustawą, którą będzie można pomachać obywatelowi przed nosem, a to, że nie będzie żadnych efektów to nieważne, znowu odbiją się od ściany z niezałatwioną sprawą.</u>
<u xml:id="u-27.6" who="#PoselTomaszTomczykiewicz">Panie ministrze, namawiam do zdecydowanego, a nie pozorowanego działania. Platforma Obywatelska jest przekonana, że budownictwo socjalne da natychmiastowe korzyści w budżetach rodzinnych, budżetach gmin, spółdzielni i innych właścicieli nieruchomości, a w konsekwencji także korzyści dla budżetu państwa. Ten łańcuch zależności jest przecież oczywisty. Oczywiście ktoś z posłów lub słuchających naszej debaty mógłby powiedzieć: dobrze się mówi -zwiększyć wydatki, a co z budżetem państwa, co z dyscypliną finansową, o której ciągle przypomina Platforma Obywatelska? Odpowiadam: w tym budżecie państwa, i poprzednich, jest wiele wydatków zbędnych, niewpływających na rozwój gospodarczy kraju. Przykład? Proszę bardzo, dziesiątki milionów złotych co roku wydawane na partie polityczne. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-27.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-28.1" who="#Marszalek">Głos ma pani poseł Maria Nowak z klubu Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#PoselMariaNowak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przypadł mi w udziale zaszczyt przedstawienia oświadczenia Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość na temat rządowego projektu ustawy o finansowym wsparciu tworzenia w latach 2004-2005 lokali socjalnych, noclegowni i domów dla bezdomnych. Według wypowiedzi przedstawicielia rządu, która miała miejsce podczas pierwszego czytania, omawiany dzisiaj projekt jest pierwszym etapem realizacji rządowego programu budownictwa mieszkań dla osób wymagających pomocy socjalnej, który powstał w reakcji na brak w gminach dostatecznej liczby lokali i pomieszczeń przeznaczonych do udzielenia schronienia osobom ubogim, bezdomnym i zagrożonym bezdomnością. Należy docenić fakt, iż rząd dostrzegł problem bezdomności, bo, jak dotąd, to jedynie opozycja wskazywała na tragedię rodzin i ludzi samotnych, którzy nie z własnej winy spychani są na margines społeczeństwa, pozbawiani pracy, mieszkania, podstaw egzystencji. Jednakże należy zastanowić się, czy przedstawiony Wysokiej Izbie projekt podejmuje się rozwiązania tego palącego problemu, czy chociażby problem bezdomności próbuje ograniczyć. Z całą stanowczością muszę stwierdzić, że przedstawione w projekcie rozwiązania mają jedynie charakter symboliczny, a rządowy program budownictwa mieszkań dla osób wymagających pomocy socjalnej jest jedynie hasłem propagandowym. Bo jeżeli przyjąć, że w Polsce żyje około 300 tys. osób bezdomnych, a według niektórych źródeł, jak np. podaje MONAR, tych bezdomnych jest nawet ponad 500 tys., zaś projekt przewiduje, że w latach 2004-2005 na ten cel rząd wyda 15 mln zł, to łatwo wyliczyć, że na jednego bezdomnego będzie przypadało średnio od 30 do 50 zł.</u>
<u xml:id="u-29.1" who="#PoselMariaNowak">Możemy pokusić się jeszcze o inne porównanie, by pokazać rozmach, z jakim rząd przystąpił do realizacji tego programu. Przyjmując, że mamy 2,5 tys. gmin, to średnio na jedną gminę przypadałaby kwota przewidzianej dotacji w postaci 6 tys. zł. Ile lokali można wybudować czy przystosować za taką kwotę, każdy potrafi sobie odpowiedzieć. Gdyby zaś założyć, tak jak czytamy w uzasadnieniu, że program ten pozwoli do końca 2005 r. pozyskać 500 nowych lokali socjalnych, w co śmiem wątpić, to i tak wypada jeden lokal socjalny na 5 gmin. Zatem nazywanie tej propozycji programem należy uznać za drwinę. To, co proponuje rząd, nie jest nawet kroplą w morzu potrzeb, toteż powtórzę to, co mówiłam już podczas pierwszego czytania. Projekt ustawy ma wymiar propagandowy. Prawo i Sprawiedliwość dostrzega palący problem bezdomności, dostrzega upodlenie wielu córek i synów narodu polskiego i głośno domaga się zahamowania zjawiska szerzenia się rodzinnych dramatów, domaga się przywrócenia godności ludzkiemu życiu. Ale tego nie dokona się, głosząc propagandowe hasła i zrzucając odpowiedzialność za ten stan rzeczy na samorządy.</u>
<u xml:id="u-29.2" who="#PoselMariaNowak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu mojego klubu pragnę zwrócić uwagę na jeszcze jeden fakt związany z tym projektem. Otóż mówienie o budowie mieszkań socjalnych i noclegowni jako jednym wspólnym programie uważam za niewłaściwe. Każdy chce i ma prawo żyć godnie we własnym, chociażby nawet bardzo skromnym mieszkaniu i tego powinien dotyczyć program budowy mieszkań socjalnych dla osób i rodzin, które wymagają pomocy socjalnej państwa. Zupełnie inną sprawą jest budowa i organizowanie noclegowni dla osób bez dachu nad głową, bez pracy, bez środków do życia. Tych ludzi musimy przywrócić do życia w społeczeństwie - pomóc zdobyć im pracę, która da im środki do życia i pozwoli zamieszkać we własnym mieszkaniu. Noclegownia to jedynie awaryjne rozwiązanie dla ludzi, których dotknęła nędza niegodna człowieka. Tym ludziom mamy obowiązek pomóc, ale temu musi służyć wytężone działanie wielu służb, na które rząd powinien przeznaczyć środki i koordynować działania. Niegodne i niemoralne jest przeznaczenie na oba te trudne do rozwiązania zadania jedynie 15 mln zł, gdy np. w budżecie na 2004 r. tylko na wydatki majątkowe w Kancelarii Prezydenta przewidziano 36 mln zł. Wnioski nasuwają się same.</u>
<u xml:id="u-29.3" who="#PoselMariaNowak">O zagrożeniach dla chociażby dobrego zapoczątkowania realizacji działań ograniczających bezdomność...</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#Marszalek">Pani poseł, czas minął.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#PoselMariaNowak">Już kończę, panie marszałku.</u>
<u xml:id="u-31.1" who="#PoselMariaNowak">...mówiłam szeroko w pierwszym czytaniu. I dlatego reasumując, stwierdzam, że Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość, dostrzegając tragizm sytuacji osób bezdomnych i zagrożonych bezdomnością, będzie głosował za przyjęciem tej ustawy. Nie uznaje jednak opisanych w niej działań za kompleksowy program, uważa, że jest to jedynie pierwszy niewielki krok idący w dobrym kierunku, a który będzie mógł być zrealizowany niestety dopiero w roku 2005. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-31.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#Marszalek">Dziękuję, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-32.1" who="#Marszalek">Głos ma pan poseł Bolesław Bujak z klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#PoselBoleslawBujak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego mam przyjemność wyrazić opinię do sprawozdania Komisji Polityki Społecznej i Rodziny oraz Komisji Samorządu Terytorialnego o rządowym projekcie ustawy o finansowym wspieraniu tworzenia w latach 2004-2005 lokali socjalnych, noclegowni i domów dla bezdomnych.</u>
<u xml:id="u-33.1" who="#PoselBoleslawBujak">Projekt ustawy stanowi, że pomoc finansowa w ramach pilotażu jest skierowana do gmin na wsparcie przedsięwzięć polegających na budowie, remoncie lub przebudowie budynków mieszkalnych czy też zmianie sposobu użytkowania budynków niemieszkalnych wymagających remontu lub przebudowy, w wyniku czego powstałyby lokale socjalne, noclegownie lub domy dla bezdomnych. Pomoc finansowa byłaby udzielana na dofinansowanie takiego przedsięwzięcia w maksymalnej wysokości 35% kosztów. Dofinansowanie gmin na realizację takich przedsięwzięć będzie miało charakter konkursowy, wnioski zaś będą oceniane przez międzyresortowy zespół oceniający je na podstawie kryterium określonego w rozporządzeniu do ustawy. Liczba wniosków i termin realizacji są określone, maksymalna bowiem kwota przeznaczona przez rząd na dofinansowanie wynosi 15 mln zł, zaś realizacja przez samorządy przedsięwzięć wymienionych w ustawie ma się zakończyć do 31 grudnia 2005 r. i podlega ustawowym rygorom ścisłego rozliczenia.</u>
<u xml:id="u-33.2" who="#PoselBoleslawBujak">Wysoki Sejmie! Zaletą tej ustawy jest to, że ona w ogóle jest, że została nieśmiało przez rząd przedłożona Sejmowi. Nieśmiało, bo rzeczywiście stanowi listek figowy na problemie bezdomności tysięcy polskich obywateli. Po 15 latach transformacji ustrojowej rząd Rzeczypospolitej Polskiej wreszcie zauważył narastanie problemu o olbrzymiej skali. W sytuacji gdy 1,5 mln polskich rodzin nie posiada własnego, choćby najmniejszego, mieszkania, a Trybunał Konstytucyjny swoim wyrokiem z dnia 2 października 2002 r. znosi ograniczenie wysokości podwyżek czynszów w zasobach prywatnych, problem bezdomności znacznie jeszcze się nasila.</u>
<u xml:id="u-33.3" who="#PoselBoleslawBujak">W tej sytuacji propozycja rządu rzucenia samorządom 15 mln zł ogólnej kwoty do konkursu, z zabezpieczeniem tak naprawdę nie 35% kosztów budowy przedsięwzięcia, ale 20, bo 15% zje przecież zafundowana przez rząd podwyżka VAT na materiały budowlane... Taka forma pomocy, Wysoki Sejmie, nie zostanie właściwie przez samorządy zauważona. A szkoda i wstyd, bo problem rzeczywiście jest ogromny, rośnie, nawarstwia się, a lewicowy, chociażby z nazwy, rząd na koniec swej kadencji proponuje nawet nie półśrodek. Stanowi o tym zbyt mała kwota przeznaczona na dofinansowanie, zbyt mały zakres przedsięwzięcia proponowany do wsparcia przez rząd i zbyt późno przedkładana Sejmowi propozycja, jeżeli ustawa ma funkcjonować do końca 2005 r. Dodajmy jeszcze, że rząd nie wysilił się, by przedłożyć projekt rozporządzenia wykonawczego do uchwalonej ustawy, by ona była kompletna i by uruchamiała ten konkurs.</u>
<u xml:id="u-33.4" who="#PoselBoleslawBujak">Ta debata, Wysoki Sejmie, jest też dobrą okazją, by przypomnieć odchodzącemu wkrótce rządowi, że w sferze budownictwa mieszkaniowego dla mało i średnio zamożnych obywateli jego polityka również poniosła klęskę. Główny instrument tej polityki, instrument finansowy, jakim była ustawa z 5 grudnia 2002 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów mieszkaniowych o stałej stopie procentowej w wysokości 7%, nie była na tyle atrakcyjną propozycją, by budownictwo mieszkaniowe wesprzeć na miarę potrzeb.</u>
<u xml:id="u-33.5" who="#PoselBoleslawBujak">Totalnej krytyce poddawane są również zasady i sposób wspierania budownictwa społecznego przy wykorzystaniu kredytów z Krajowego Funduszu Mieszkaniowego. Otóż w ostatnich trzech latach kredyty z tego funduszu na budowę mieszkań dla średnio zamożnych obywateli otrzymywały głównie prywatne przedsięwzięcia deweloperskie, które zawsze jakoś były wyżej oceniane niż to jest w wypadku wniosków TBS gminnych. Wielka szkoda, bo gminy, budując więcej mieszkań w ramach TBS-ów dla średnio zamożnych obywateli, mogły zwalniane lokale gminne zamieniać na lokale socjalne, przy choćby minimalnej dla nich preferencji ze strony funduszu mieszkaniowego.</u>
<u xml:id="u-33.6" who="#PoselBoleslawBujak">Ostatnia sprawa, Wysoki Sejmie, którą trzeba przypominać przy każdej okazji, bo ona nie pomoże budownictwu mieszkaniowemu, a wręcz je zahamuje, to oczywiście VAT na materiały budowlane w wysokości 22%. Nie chcę już wypominać rządowi tej antyspołecznej decyzji, ale przypominam, że z tej trybuny minister finansów odchodzącego obecnie rządu złożył posłom deklarację, że niezwłocznie przedłoży projekt ustawy o zwrocie inwestorom ze sfery budownictwa mieszkaniowego różnicy wzrostu VAT. Jak więc jest z tą deklaracją, panie ministrze? Czy będzie tak, jak ze wszystkimi dotychczasowymi obietnicami tego rządu, zgodnie z przypisanym już powiedzeniem, że jak rząd mówi, że coś da, to tylko obiecuje, ale jak mówi, że zabierze, to na pewno zrealizuje?</u>
<u xml:id="u-33.7" who="#PoselBoleslawBujak">Reasumując, Wysoki Sejmie, Polskie Stronnictwo Ludowe traktuje projekt ustawy jako symboliczną jaskółkę w dobrym kierunku i warunkowo udzieli jej poparcia w drugim czytaniu. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-33.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-34.1" who="#Marszalek">Głos ma pani poseł Jolanta Banach z klubu Socjaldemokracji.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#PoselJolantaBanach">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Socjaldemokracji chciałam zadeklarować poparcie dla przedłożonego projektu ustawy, bo tu nie ma czego nie popierać. Lepiej jak są jakieś pieniądze niż jak nie ma żadnych pieniędzy.</u>
<u xml:id="u-35.1" who="#PoselJolantaBanach">Panie marszałku, czy to już jest cały czas dla mojego klubu?</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#Marszalek">Nie, to pomyłka.</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#PoselJolantaBanach">Wracając do tematu, poprzemy oczywiście ten projekt ustawy, dlatego że go nie można nie popierać. Jakieś pieniądze po dwóch latach udało się panu ministrowi wydobyć i zorganizować na sfinansowanie programu, który był już gotowy od 2002 r. Przedłożona ustawa tak naprawdę jest instrumentem, sposobem wykorzystania pieniędzy z Funduszu Dopłat na inne cele niż te przewidziane w ustawie o dopłatach do kredytów o stałej stopie oprocentowania.</u>
<u xml:id="u-37.1" who="#PoselJolantaBanach">Tak nawiasem mówiąc, rację mają posłowie Bujak i Tomczykiewicz, wspominając, że jeżeli w tym funduszu rejestrowano w 2003 r. nadwyżki, pamiętam, że na początku 2003 r. te nadwyżki były szacowane na około 100 mln zł, na 1 stycznia - na około 33 mln zł, to oznacza to, że ten instrument przez dwa lata był tak sobie wykorzystywany, przy dużym zapotrzebowaniu na wsparcie budownictwa mieszkaniowego. Niewykorzystanie środków budziło podejrzenie, że nie do końca pomysł był przemyślany.</u>
<u xml:id="u-37.2" who="#PoselJolantaBanach">Oczywiście sytuacja Funduszu Dopłat jest dynamiczna, ona się zmienia. Pan minister na posiedzeniu komisji polityki społecznej informował, że podjęto już zobowiązania dotyczące dopłat do kredytów mieszkaniowych, one są na bieżąco realizowane, ale jednak nadwyżki w 2004 r. będą. W związku z tym zdecydowano się - lepiej późno niż wcale - na wykorzystanie tych środków na wsparcie budownictwa dla osób wymagających pomocy socjalnej, bo ani Fundusz Dopłat, przypominam, ani Krajowy Fundusz Mieszkaniowy to nie były instrumenty wspierające budownictwo socjalne czy budownictwo dla osób najuboższych.</u>
<u xml:id="u-37.3" who="#PoselJolantaBanach">Warto też odnotować, że w 2003 r. powstał, o czym wspomina się w uzasadnieniu do ustawy, program wspierania budownictwa dla osób najuboższych. W sprawie tego programu dwóch premierów, premier Hausner i premier Pol, zorganizowało konferencję prasową już w 2003 r., obiecując, że program będzie tuż, tuż realizowany. Ani w budżecie 2003 r., ani w budżecie 2004 r. pieniądze na ten cel się nie znalazły. Czyli krótko mówiąc, program miał charakter papierowy. Szkoda, że w taki sposób deklaruje się rozpoczęcie ważnej inicjatywy, bez faktycznego poparcia tych deklaracji w czynach, czyli w budżecie. To spowodowało określone zamieszanie i określony niepokój, bo gminy już od 2003 r. masowo składały wnioski, wyrażając duże zainteresowanie wsparciem ze strony budżetu państwa dla budownictwa socjalnego, które jest zadaniem własnym gminy. Pozwolę sobie powiedzieć, że w ten sposób postępować nie należy. Jak się powiedziało ˝a˝, to trzeba powiedzieć ˝b˝.</u>
<u xml:id="u-37.4" who="#PoselJolantaBanach">Wątpliwości komisji polityki społecznej i mojego klubu budziły, po pierwsze, podnoszone tutaj kwestie dotyczące braku partycypacji organizacji pozarządowych o charakterze ogólnokrajowym, bezpośredniej możliwości korzystania z dotacji z budżetu państwa. Wiemy, że gminy mają możliwość wspierania organizacji pozarządowych, ale niektóre organizacje pozarządowe, prowadząc działalność dla osób bezdomnych z całego kraju, prawdopodobnie nigdy nie uzyskają od swojej gminy należytej pomocy z tego względu, że obejmują pomocą osoby niebędące mieszkańcami danej gminy.</u>
<u xml:id="u-37.5" who="#PoselJolantaBanach">Mam nadzieję, że ten mankament, na który poseł Tomczykiewicz wskazywał, nawiasem mówiąc, trochę się mijając z prawdą, ponieważ żaden z posłów komisji polityki społecznej nie oskarżał organizacji pozarządowych o nieuczciwość. Rzecz polegała, panie pośle, na czym innym, na tym, że to są pieniądze budżetowe wspierające budownictwo i budowę nieruchomości, które, jeśli są finansowane z budżetu państwa, ze środków publicznych, to muszą mieć gwarancje, iż takimi pozostaną.</u>
<u xml:id="u-37.6" who="#PoselTomaszTomczykiewicz">(Ale to w rozporządzeniu można było...)</u>
<u xml:id="u-37.7" who="#PoselJolantaBanach">W przypadku organizacji pozarządowych rodzi się wątpliwość, czy jeżeli taka organizacja przestałaby istnieć, jest możliwość - a tego nie ma w ustawie - przekazania nieruchomości np. skarbowi państwa; przy czym zgadzam się, że jest to kwestia do uregulowania to przez Wysoką Izbę. Zabrakło czasu, żeby nad tym pomyśleć. Mam nadzieję, że będziemy mogli jeszcze do tego wrócić.</u>
<u xml:id="u-37.8" who="#PoselJolantaBanach">Ostatnia kwestia, która budzi wielką wątpliwość, to sprawa punktowania, czyli wyboru najlepszych projektów. Ponieważ pieniędzy jest mało, oczywiście wybrane będą tylko niektóre projekty. I nawet te, które spełniają określone standardy, określone wymogi, niestety z powodu braku środków nie będą mogły być realizowane. Przy tym niestety jest to kwestia wynikająca z ograniczonych środków. Liczymy jednak na to, że w 2005 r. będą w Polsce pieniądze na wsparcie gmin w zakresie budownictwa socjalnego. A ile tych pieniędzy tak naprawdę brakuje, żeby wesprzeć połowę polskich gmin? Jest to, Wysoka Izbo, ok. 500 mln. Jeżeli w budżecie znalazła się rezerwa na wymianę dowodów w wysokości 100 mln zł, jest kwestią przyzwoitości, aby znalazła się rezerwa w wysokości 500 mln zł, bo to jest realna kwota na zaspokojenie niezbędnych potrzeb mieszkaniowych w zakresie lokali socjalnych. Dziękuję za uwagę. Dziękuję, panie marszałku.</u>
<u xml:id="u-37.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-38.1" who="#Marszalek">Głos ma pan poseł Andrzej Lepper z klubu Samoobrony.</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#PoselAndrzejLepper">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zastanawiałem się, czy ten temat poruszany dzisiaj ma związek z tym, co się dzieje w naszej stolicy. A co się dzieje, to wszyscy wiemy. Przyjechali zwolennicy globalizacji, globaliści, i przyjechali przeciwnicy, antyglobaliści, którzy nie zgadzają się z tym, żeby był na świecie podział na bogatą północ - biedne południe. Na początek chciałbym zwrócić się do wszystkich, którzy przyjechali, których uważa się za tych, którzy będą demolować naszą stolicę. Dzisiaj, jak świat patrzy na to, co się stało w Polsce, jak idziemy Krakowskim Przedmieściem, innymi ulicami, Nowym Światem - Polska zabarykadowana. Oczywiście mają rację ci, którzy prowadzą handel, że zabili swoje okna. Mają rację, bronią własnego majątku. Ale budynki rządowe - wszystko zabezpieczone. Czego się boicie? A boicie się tego wszyscy, na całym świecie, że doprowadziliście do tej nędzy.</u>
<u xml:id="u-39.1" who="#PoselAndrzejLepper">I jeden tylko apel mój do antyglobalistów, żeby zachowali się przyzwoicie; mają rację, muszą walczyć o swoje prawa, ale żeby nie demolowali naszej stolicy. Protest jest bardzo słuszny i bogaci muszą wiedzieć, że muszą łożyć na utrzymanie biednych.</u>
<u xml:id="u-39.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-39.3" who="#PoselAndrzejLepper">Sprawa budownictwa mieszkaniowego, sprawa budownictwa socjalnego. Proszę nie zwalać tego na barki samorządów. Co? Zaraz wszystko złożymy na barki samorządów: służbę zdrowia, szkolnictwo, budownictwo socjalne, wszystko. Tylko skąd samorządy mają brać środki? Za dużo idzie środków do góry, do centrali, a za mało zostaje na dole. Natomiast my zapominamy o tym, że mamy uchwaloną konstytucję i art. 75 mówi wyraźnie: Władze publiczne prowadzą politykę sprzyjającą zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych obywateli, w szczególności przeciwdziałają bezdomności... Ilu ludzi bezdomnych mamy? Nie cytuję tego do końca ze względu na czas.</u>
<u xml:id="u-39.4" who="#PoselAndrzejLepper">Następnie jest też Deklaracja Praw Człowieka. O tych dokumentach, Wysoka Izbo, nie możemy zapominać. Nie może zapominać Sejm, bo konstytucja i akty międzynarodowe to najwyższe akty prawne w państwie. Jeżeli akty podrzędne mają być nadrzędne nad nimi, to coś u nas, w państwie, jest nie tak. A tu próbuje się pomijać te akty najwyższe. Deklaracja Praw Człowieka, art. 25: Każdy człowiek ma prawo do stopy życiowej zapewniającej zdrowie i dobrobyt jego i jego rodziny. W tym jest mieszkanie, wszystko inne...</u>
<u xml:id="u-39.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-39.6" who="#PoselAndrzejLepper"> Też nie cytuję do końca ze względu na czas.</u>
<u xml:id="u-39.7" who="#PoselAndrzejLepper">Konwencja o Prawach Dziecka, przyjęta również przez Wysoką Izbę, przez polski rząd. Po co te dokumenty przyjmujemy? Co? Żeby pokazać się wobec świata, że jesteśmy demokratyczni, że jesteśmy tolerancyjni, że jesteśmy za poszanowaniem praw człowieka, dziecka? Nie, przestańmy robić z siebie kpinę.</u>
<u xml:id="u-39.8" who="#PoselAndrzejLepper">Następna sprawa to Kodeks cywilny. Ktoś powie: Co to ma wspólnego? A ma - eksmisja na bruk matek z dziećmi, obojętnie, kiedy to jest. Dlaczego eksmituje się większość rodzin na bruk? Dlatego, że ludzie nie mają od 2, 3, 5 lat pracy, nie mają żadnych dochodów, dostają zapomogi 20-30 zł miesięcznie, a wymaga się od nich czynszu 200-300 zł. Pytam: Skąd mają płacić? I tu ostrzegam wszystkich komorników i przypominam wszystkim komornikom, którzy tak szybko eksmitują na bruk, że jest w Kodeksie cywilnym księga pierwsza, art. 5, w którym na początku jest napisane: Nadużycia prawne. I chciałbym zacytować: Nie można czynić ze swego prawa użytku, który byłby sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub zasadami współżycia społecznego. Panowie komornicy, drżyjcie, bo czas rozliczenia waszego też przyjdzie. Wy w ogóle jesteście bez uczuć ludzkich</u>
<u xml:id="u-39.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-39.10" who="#PoselAndrzejLepper">, bez żadnych uczuć ludzkich. Nie mówię do tych, którzy wykonują prawo wobec tych, którzy mogą płacić, a nie chcą. Ale jeżeli są takie przypadki, że nie można, a komornik ze Słupska jedzie do Radomia, do Wrocławia, do Gdańska i pokazuje swoje mięśnie i swoją siłę - to tę siłę panu pokażemy. Niech pan wie, niech pan tam, w Słupsku, drży już w tej chwili. </u>
<u xml:id="u-39.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-39.12" who="#PoselAndrzejLepper">Sprawa następna jest związana z funduszem alimentacyjnym. Chcę powiedzieć, żeby cała Polska wiedziała, że wniosek do Trybunału pierwsza złożyła Samoobrona. I zobaczcie, dzisiaj wszystkie media podają - z pełnym szacunkiem dla rzecznika praw obywatelskich, pan profesor Safjan bardzo dobrze zrobił... Ale nie wolno zapominać, że pierwsza ten wniosek do Trybunału o niezgodność z konstytucją złożyła Samoobrona.</u>
<u xml:id="u-39.13" who="#PoselAndrzejLepper">I kończę, ostatnia kwestia. Bo ktoś powie: Skąd na to pieniądze? Trzy decyzje, które wczoraj próbowałem zacytować w ˝Forum˝ to są decyzje ulubieńca Samoobrony i przyjaciela Platformy Obywatelskiej, która też się troszczy dzisiaj o najbiedniejszych. Jacy oni czuli są dzisiaj: Ojej, krzywda się dzieje ludziom.</u>
<u xml:id="u-39.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-39.15" who="#PoselAndrzejLepper"> Proszę, ile współczucia mają... Decyzja, kiedy Balcerowicz został ministrem finansów w ostatnim rządzie Buzka, z dnia 23 grudnia: umorzenie zaległego podatku dla kasyna gry w Warszawie za lata 1994, 1995, 1996 oraz za miesiące styczeń i czerwiec 1997. Nawet kwoty nie podano. Wysoka Izbo, to jest dramat, co się dzieje. Kasynom gry umarza się zaległe podatki, a ludzi eksmituje na bruk. Decyzja druga, też z tego miesiąca - 29 grudnia: umorzenie podatku dla kasyna gry w Poznaniu za lata 1993, 1995, 1996 oraz miesiące styczeń, czerwiec 1997 r. Ludzie, gdzie my jesteśmy?</u>
<u xml:id="u-39.16" who="#PoselMarianJanicki">(Decyzja niezgodna z prawem.)</u>
<u xml:id="u-39.17" who="#PoselAndrzejLepper">Decyzja oczywiście ministra finansów Balcerowicza I decyzja trzecia, również Balcerowicza, z 30 grudnia. Patrzcie, jaki on pracowity, przed nowym rokiem, taki pracowity chłopak, tak solidnie pracował dla nas, Polaków. I też: kasyna gry w Katowicach - za 1993 r. i za miesiące marzec, czerwiec 1997 r. No, to jest dramat. A jak szybko zarejestrował nasz nowy kandydat na premiera, pan Belka, spółkę kasyna gry w Rzeszowie. Drodzy państwo, wniosek o rejestrację wpłynął 24 grudnia, w Wigilię, 1996 r., a decyzja o rejestracji zapadła już 31 grudnia 1996 r. Jaki pracowity ten Belka, w Wigilię, w sylwestra, tak solidnie pracował.</u>
<u xml:id="u-39.18" who="#PoselAndrzejLepper">A skąd wziąć pieniądze na to wszystko? To już nie ma czasu...</u>
<u xml:id="u-39.19" who="#PoselAndrzejLepper">Panie Marszałku! Nie będę przedłużał, nadużywał pana cierpliwości. Ale nawet afera dotycząca osocza, proszę państwa, która mówi wyraźnie o tym, że poszło 32 mln dolarów, wykorzystano 21, my to teraz spłacamy. A gdzie Balcerowicz trzyma pieniądze, to wszyscy wiemy. I ten łobuz musi zostać do rozliczenia. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-39.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#Marszalek">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-40.1" who="#Marszalek">Chciałbym sprostować: rzecznikiem praw obywatelskich jest pan profesor Andrzej Zoll, a nie pan poseł Safjan.</u>
<u xml:id="u-40.2" who="#PoselAndrzejLepper">(Przepraszam, proszę to sprostować.)</u>
<u xml:id="u-40.3" who="#Marszalek">Dobrze, już sprostowałem. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-40.4" who="#Marszalek">Głos ma pan poseł Andrzej Fedorowicz z Ligi Polskich...</u>
<u xml:id="u-40.5" who="#PoselAndrzejLepper">(Oczywiście to jest sędzia Sądu Najwyższego. Przepraszam pana profesora Zolla.)</u>
<u xml:id="u-40.6" who="#Marszalek">Już sprostowałem.</u>
<u xml:id="u-40.7" who="#PoselAndrzejLepper">(Dobrze, dziękuję.)</u>
</div>
<div xml:id="div-41">
<u xml:id="u-41.0" who="#PoselAndrzejFedorowicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Dokończę za pana: z Ligi Polskich Rodzin, ponieważ nie udało się panu dokończyć pełnego brzmienia nazwy klubu.</u>
<u xml:id="u-41.1" who="#PoselAndrzejFedorowicz">W imieniu Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin chcę wygłosić kilka uwag związanych z projektem ustawy zawartym w sprawozdaniu komisji. Otóż jeden z posłów, moich przedmówców, powiedział, że dobrze w ogóle że ta ustawa jest proponowana. To jest, wedle starego polskiego powiedzenia, lepszy rydz niż nic, ponieważ kwestia ta dotyczy kwoty 15 mln zł, a to chyba w przypadku większych miast w kraju nie stanowi problemu, a staje się to przedmiotem ustawy polskiego parlamentu.</u>
<u xml:id="u-41.2" who="#PoselAndrzejFedorowicz">Ustawa, o której mówimy, ma dotyczyć osób bezdomnych lub zagrożonych bezdomnością. Co to oznacza? To oznacza, że rząd Rzeczypospolitej chce walczyć ze skutkami. Natomiast stałą dewizą powinno być to, że skutki się łagodzi, a walczy się z przyczynami. Bo jeśli chodzi o bezdomność lub zagrożenie bezdomnością, to nie jest kwestia przyczyny, to nie jest bezdomność sama w sobie, bo nikt tego nie zamierzał, tylko to jest skutek - dorobek pracy kilku rządów po 1989 r. Otóż te rządy doprowadziły do tego, że w Polsce wytworzyły się szerokie strefy ubóstwa. Społeczeństwo, które nie ma zatrudnienia, po pierwsze, nie wnosi przychodu do budżetu państwa, bo rządy od 1989 r., wszystkie, skutecznie, zamykały zakłady produkcyjne. To właśnie ich działalność jest przyczyną tego, że mieszkańcy naszego kraju w znacznym stopniu nie mają na podstawowe rzeczy, na opłaty za podstawowe rzeczy...</u>
<u xml:id="u-41.3" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
<u xml:id="u-41.4" who="#PoselAndrzejFedorowicz">Panie marszałku, przepraszam, ale ja tu nie bardzo mogę się skupić, bo jakieś z boku są zakłócenia. Bardzo pana proszę o...</u>
</div>
<div xml:id="div-42">
<u xml:id="u-42.0" who="#Marszalek">Proszę nie przeszkadzać mówcy.</u>
</div>
<div xml:id="div-43">
<u xml:id="u-43.0" who="#PoselAndrzejFedorowicz">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-43.1" who="#PoselAndrzejFedorowicz">Panie Marszałku, Wysoki Sejmie, to jest skutek. Przyczyną jest to, że w Polsce panuje powszechne bezrobocie ciągle rosnące. I całe szczęście, że ten rząd odchodzi. Nie spodziewam się jednak, że ten, który przyjdzie, będzie lepszy, bo też będzie socjalistyczny. I też będzie chciał walczyć ze skutkami, a nie z przyczynami. Przyczyną nieszczęść w Polsce, w tym bezdomności i zagrożenia bezdomnością jest bezrobocie. I państwo, które sili się dzisiaj na 15 mln zł w skali całego kraju, aby wspomóc samorządy, daje sygnał, że kierunek zostaje obrany. Sam pan sekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury powiada, że projekt jest pierwszym etapem rządowego programu budownictwa mieszkań dla wymagających pomocy społecznej. Co będzie w drugim etapie, my do końca naprawdę nie wiemy, ponieważ na samorządy już tyle obowiązków nałożono, że one nie mają pieniędzy na bieżące sprawy. Bo w ślad za obowiązkami, jakie nakłada się na samorządy, nie idą pieniądze. Władza centralna spycha swoje zadania, tak, spycha swoje zadania na samorząd, a samorząd, nie mając pieniędzy, próbuje zaciągać kredyty. I tak się dzieje w wielu miastach, że obecnie samorządy są zadłużone powyżej 35 i 40%. Co to oznacza? To oznacza, że zamiarem jest wymuszenie takiego oto postępowania, że mienie komunalne idzie pod zastaw i samorządy będą pod przymusem. To jest wytworzony specjalnie jakby program stawiania samorządów pod przymusem, zadłużania miasta i później wyzbywania się mienia komunalnego. Bo w następnej kolejności do sprzedaży, czy to wynikającej z zastawu, czy z innych powodów, pójdą nasze elektrociepłownie, wodociągi i inne. Tak więc polityka rządu jest taka - zmusić samorządy do zadłużenia się do wysokości odpowiadającej wartości bądź to elektrociepłowni, bądź wodociągów. Tak się dzieje w moim mieście. Z premedytacją pan prezydent zadłuża miasto do wysokości odpowiadającej wartości wodociągów.</u>
<u xml:id="u-43.2" who="#PoselAndrzejFedorowicz">Jeżeli to jest polityka, to ona jest przemyślana - ona jest przemyślana i konsekwentnie realizowana - i nieważne, jaki jest rząd, czy lewicowy, czy prawicowy, to jest, krótko mówiąc, rząd, który sprzyja nie naszym interesom.</u>
<u xml:id="u-43.3" who="#PoselAndrzejFedorowicz">I na koniec.</u>
<u xml:id="u-43.4" who="#PoselAndrzejFedorowicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Obiecaliście państwo, wszyscy, poza Ligą Polskich Rodzin, po 1 maja cuda na patyku. Zatem powiedzcie tu dzisiaj, no po co budować dla bezdomnych. Przecież wystarczy po 1 maja za okno wystawić worek. Pieniądze same z Unii Europejskiej miały lecieć. Przecież wy to wszystko obiecaliście. Kłamaliście i po 1 maja się przekonacie, Polacy się przekonają, a myślę, że reakcja będzie przy urnie wyborczej. Zginiecie z powierzchni politycznej. I powinniście to zrobić. A ci, którzy dzisiaj udają, że przechodzą do opozycji, wychodzą z SLD - to jeszcze raz wam powtarzam: szczury deratyzacji przeprowadzać nie mogą.</u>
<u xml:id="u-43.5" who="#komentarz">(Poruszenie na sali )</u>
<u xml:id="u-43.6" who="#PoselRomualdAjchler">(Jak ktoś nie ma po kolei w głowie, to...)</u>
<u xml:id="u-43.7" who="#GlosZSali">(Panie pośle...)</u>
</div>
<div xml:id="div-44">
<u xml:id="u-44.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Tomasz Nałęcz)</u>
</div>
<div xml:id="div-45">
<u xml:id="u-45.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-45.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Orkisza występującego w imieniu Unii Pracy.</u>
</div>
<div xml:id="div-46">
<u xml:id="u-46.0" who="#PoselJanOrkisz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Przypadł mi zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy przedstawienia Wysokiej Izbie stanowisko naszego klubu wobec sprawozdania Komisji Polityki Społecznej i Rodziny oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o rządowym projekcie ustawy o finansowym wsparciu tworzenia w latach 2004-2005 lokali socjalnych, noclegowni i domów dla bezdomnych, przedłożonego w druku nr 2743.</u>
<u xml:id="u-46.1" who="#PoselJanOrkisz">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym zadaniem własnym gminy jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych swoich mieszkańców. Niskie dochody gmin uniemożliwiają samorządom wywiązanie się z tego, tak ważnego, zadania. Bezrobocie, bieda, niskie zarobki znacznej części społeczeństwa powodują, że bardzo dużo polskich rodzin obecnie nie jest w stanie ponosić kosztów utrzymania mieszkań komunalnych lub spółdzielczych, a kilkadziesiąt lub nawet kilkaset tysięcy osób w naszym kraju mieszka w altanach, na dworcach, w opuszczonych budynkach, nie mając własnego lokum.</u>
<u xml:id="u-46.2" who="#PoselJanOrkisz">To jest efekt liberalnych rządów od początku zmian ustrojowych w naszym kraju, efekt zniszczenia PGR-ów, efekt złodziejskiej prywatyzacji naszych zakładów pracy, efekt ustawy zezwalającej na eksmisję najemców na bruk oraz ustawy zezwalającej na sprzedaż całych budynków mieszkalnych - bez prawa pierwokupu dla dotychczasowych najemców - jednemu człowiekowi, który może dyktować warunki finansowe najmu dotychczasowym lokatorom, często bezrobotnym, bo ich zakład upadł, a zakładowe budynki mieszkalne stały się własnością osoby prywatnej.</u>
<u xml:id="u-46.3" who="#PoselJanOrkisz">Dodatkowe zaostrzenie sytuacji w tym zakresie nastąpiło w konsekwencji wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 2 października 2002 r., znoszącego ograniczenia w wysokości podwyżek czynszów w zasobach prywatnych, o co zabiegał nasz rząd. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego daje prywatnemu właścicielowi możliwość dowolnej podwyżki czynszów najmu, a rząd nie ma żadnej możliwości ingerencji w tym zakresie.</u>
<u xml:id="u-46.4" who="#PoselJanOrkisz">Zapewne zwiększy się liczba wyroków eksmisyjnych z tytułu niepłacenia wysokich - bez ograniczeń ustawowych - czynszów przez ludzi pozbawionych pracy, mieszkających często w budynkach, które były budowane przez nich z funduszu mieszkaniowego.</u>
<u xml:id="u-46.5" who="#PoselJanOrkisz">Nasuwa się zatem pytanie: dlaczego ustawy zezwalające na eksmisję na bruk lub sprzedaż całych budynków z lokatorami funkcjonowały tak bardzo długo? Pierwsza - od 1994 r., druga - od 1997 r. Czy rządy tak często mówiące o polityce prorodzinnej tego problemu nie dostrzegały, czy wstydziły się tego, do czego doprowadziły wiele polskich rodzin?</u>
<u xml:id="u-46.6" who="#PoselJanOrkisz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Rząd Sojuszu Lewicy Demokratycznej i Unii Pracy znowelizował ustawę o najmie lokali i dodatkach mieszkaniowych, by uniemożliwić eksmisję bez zapewnienia lokalu socjalnego, oraz ustawę o gospodarce nieruchomościami, by zabronić sprzedaży całych budynków mieszkalnych z lokatorami, bez umożliwienia dotychczasowym najemcom kupna mieszkania w pierwszej kolejności. Ustawa ta jednak trafiła do Trybunału Konstytucyjnego, czyli dalej jest możliwość sprzedaży całych budynków mieszkalnych z lokatorami, bez prawa do pierwokupu. Oczekujemy, że ta ustawa wejdzie w życie jak najszybciej, by chronić dotychczasowych najemców. W związku z deficytem lokali socjalnych będących w dyspozycji gmin, które są zobowiązane do zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych społeczności lokalnej, a zwłaszcza osób najuboższych, istnieje pilna potrzeba przygotowania rozwiązań prawnych i finansowych umożliwiających szybkie zwiększenie, a w wielu gminach stworzenie tego typu zasobów mieszkaniowych. Obecnie gminy nie uzyskują z budżetu państwa pomocy przeznaczonej bezpośrednio na realizację budownictwa socjalnego. Pewne możliwości wykorzystania pomocy państwowej w tym zakresie stwarza budowa mieszkań na wynajem przez gminne towarzystwa budownictwa społecznego przy wykorzystaniu kredytu z Krajowego Funduszu Mieszkaniowego. Mieszkania te co prawda nie są przeznaczone dla najuboższych, pozwalają jednak gminie na racjonalne gospodarowanie istniejącym zasobem mieszkań komunalnych, które mogą być zwalniane przez rodziny zasobniejsze, mające możliwość wynajęcia mieszkania powstałego w formule towarzystwa budownictwa społecznego.</u>
<u xml:id="u-46.7" who="#PoselJanOrkisz">Panie marszałku, jeszcze sekundkę.</u>
<u xml:id="u-46.8" who="#PoselJanOrkisz">Zwalniane w ten sposób mieszkania nie są jednak z reguły mieszkaniami socjalnymi, czyli dla najuboższych.</u>
<u xml:id="u-46.9" who="#PoselJanOrkisz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Omawiany dzisiaj projekt ustawy ma stanowić podstawę prawną pilotażu poprzedzającego wdrożenie rządowego programu budownictwa mieszkań dla osób wymagających pomocy socjalnej, przyjętego przez rząd w lipcu 2003 r. Program ten zawiera założenia docelowych rozwiązań w zakresie zapewnienia schronienia najuboższym. Zgodnie z projektem tej ustawy pomoc finansowa w ramach pilotażu jest kierowana do gmin i polega na finansowym wsparciu przedsięwzięć polegających na budowie, remoncie lub przebudowie budynków mieszkalnych, jak też zmianie sposobu użytkowania budynków mieszkalnych wymagających remontu lub przebudowy, w wyniku czego powstałyby lokale socjalne, noclegownie lub domy dla bezdomnych. Pomoc ta udzielana byłaby w postaci dofinansowania przedsięwzięcia w maksymalnej wysokości do 35% jego kosztów.</u>
<u xml:id="u-46.10" who="#PoselJanOrkisz">Klub Parlamentarny Unii Pracy wnosi o jak najszybsze uchwalenie tej ustawy. Wejście jej w życie pozwoli na uzyskanie do końca 2005 r. około 500 nowych lokali socjalnych oraz urządzenie około 35 noclegowni i domów socjalnych przeznaczonych dla osób bezdomnych lub zagrożonych bezdomnością. Mamy świadomość, że jest to kropla w morzu potrzeb, dlatego oczekujemy zdecydowanych działań rządu w tej dziedzinie, w tej i w każdej następnej kadencji, oraz znacznego zwiększenia środków na ten, tak bardzo ważny, cel. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-46.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-47">
<u xml:id="u-47.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-47.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Franciszka Franczaka występującego w imieniu Federacyjnego Klubu Parlamentarnego.</u>
</div>
<div xml:id="div-48">
<u xml:id="u-48.0" who="#PoselFranciszekFranczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Federacyjnego Klubu Parlamentarnego mam zaszczyt przedstawić stanowisko naszego klubu dotyczące sprawozdania Komisji Polityki Społecznej i Rodziny oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o rządowym projekcie ustawy o finansowym wsparciu tworzenia w latach 2004-2005 lokali socjalnych, noclegowni i domów dla bezdomnych. Projekt ustawy ma stanowić podstawę prawną wdrażania rządowego programu budownictwa mieszkań dla osób wymagających pomocy socjalnej.</u>
<u xml:id="u-48.1" who="#PoselFranciszekFranczak">Ustawa określa zasady pomocy finansowej skierowanej do gmin. Pomoc ta polega na finansowym wspieraniu przedsięwzięć polegających na budowie, remoncie lub przebudowie budynków mieszkalnych, jak też zmianie sposobu użytkowania budynków mieszkalnych, w wyniku czego powstawałyby lokale socjalne, noclegownie lub domy dla bezdomnych. Program ten zawiera założenia docelowych rozwiązań w zakresie zapewnienia schronienia potrzebującym najuboższym osobom.</u>
<u xml:id="u-48.2" who="#PoselFranciszekFranczak">Zgodnie z art. 4 pkt 5 ustawy gmina uzyska finansowe wsparcie w postaci dofinansowania przedsięwzięcia w maksymalnej wysokości 35% jego kosztów, a źródłem finansowania byłby ulokowany w Banku Gospodarstwa Krajowego Fundusz Dopłat. Gmina, aby uzyskać wsparcie finansowe, musi udokumentować zaangażowanie swoich środków w wysokości co najmniej 50% kosztów przedsięwzięcia, do których zaliczyć można koszty zatrudnienia bezrobotnych w ramach robót publicznych.</u>
<u xml:id="u-48.3" who="#PoselFranciszekFranczak">W konsekwencji wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 2 października 2002 r. znoszącego ograniczenia w wysokości podwyżek czynszów w zasobach prywatnych może zaistnieć sytuacja zwiększenia się potrzeb co do udzielania pomocy mieszkaniowej osobom najuboższym. Powstanie olbrzymi deficyt lokali socjalnych będących w dyspozycji gmin. Aby nie dopuścić do tego, gminy uzyskają finansową pomoc państwa w zakresie budowy mieszkań na wynajem.</u>
<u xml:id="u-48.4" who="#PoselFranciszekFranczak">W art. 7 ustawy określono procedurę ubiegania się o pomoc finansową po złożeniu przez gminę wniosku do ministra właściwego do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej przed upływem 90 dni od wejścia w życie ustawy. Tak długi okres składania wniosków umożliwi dotarcie informacji o programie do wszystkich gmin, co z kolei umożliwi prawidłowe przygotowanie i składanie wniosków większej ilości gmin.</u>
<u xml:id="u-48.5" who="#PoselFranciszekFranczak">Zdaniem Federacyjnego Klubu Parlamentarnego ważny jest zapis art. 8 ustawy, gdzie określono zasady rozliczania otrzymanej pomocy przez gminy i sprawozdawczości. Zapis formułuje obowiązek ewentualnego częściowego zwrotu pomocy udzielonej gminie w sytuacji stwierdzenia, że została ona pobrana w nadmiernej wysokości. Dzięki temu państwo ma możliwość częściowego odzyskania funduszy i skierowania ich do gmin bardziej potrzebujących.</u>
<u xml:id="u-48.6" who="#PoselFranciszekFranczak">Istotny jest art. 10 ustawy, który zawiera przepisy gwarantujące niezmienność przeznaczenia lokali i pomieszczeń zrealizowanych przy pomocy finansowej państwa przez okres minimum 15 lat. Przepis ten zagwarantuje regularną pomoc potrzebującym pomocy lokalowej przez zablokowanie możliwości zmiany zbywania lub zmiany sposobu użytkowania lokali socjalnych przez gminę.</u>
<u xml:id="u-48.7" who="#PoselFranciszekFranczak">Jednym z celów omawianej ustawy jest ograniczenie zjawiska bezdomności oraz wynikających z niego niekorzystnych skutków dla ładu publicznego. Podejmowane przez gminy inwestycje związane z pozyskiwaniem budynków na cele socjalne wpłyną korzystnie na rozwój regionalny i związane z tym ożywienie gospodarcze. Rozwiązania zawarte w omawianej ustawie mają na celu pomoc gminom w budowie, remoncie lub przebudowie budynków mieszkalnych, w wyniku czego powstaną lokale socjalne, noclegownie czy też domy dla bezdomnych. Obecnie istnieją bardzo duże oczekiwania społeczeństwa w zakresie możliwości wsparcia przez państwo budowy lokali socjalnych dla osób bezdomnych lub zagrożonych bezdomnością. Pomoc państwa daje tę nadzieję na zwiększenie ilości lokali socjalnych, noclegowni i domów dla bezdomnych.</u>
<u xml:id="u-48.8" who="#PoselFranciszekFranczak">W związku z powyższym Federacyjny Klub Parlamentarny, biorąc pod uwagę sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, a także wystąpienia poszczególnych klubów, będzie głosował za jak najszybszym wdrożeniem tej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-48.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-49">
<u xml:id="u-49.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-49.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Antoniego Stryjewskiego występującego w imieniu Ruchu Katolicko-Narodowego.</u>
</div>
<div xml:id="div-50">
<u xml:id="u-50.0" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o finansowym wsparciu tworzenia w latach 2004-2005 lokali socjalnych, noclegowni i domów dla bezdomnych odbyło się w Wysokiej Izbie 2 marca w godzinach nocnych. Ówczesny marszałek Sejmu pan poseł Borowski jakoś w swojej wrażliwości lewicowej nie miał problemu z zepchnięciem w głęboką noc, w głęboką ciemność, problemu bezdomności w Polsce. Podobnie rząd Leszka Millera jakoś nie dobijał się o czas antenowy dla ustawy, by nie tylko społeczeństwo zamieszkałe, ale także bezdomni mogli zobaczyć lewicowe zatroskanie rządu. Dziś ustawa jest rozpatrywana jako pierwszy punkt obrad Wysokiej Izby, w świetle dnia. Może dlatego, że rząd Leszka Millera na odchodne dołącza się do nowego wcielenia lewicy światowej zjeżdżającej w tych dniach do Warszawy i chce wraz z nią globalizować dobrobyt.</u>
<u xml:id="u-50.1" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Panie Premierze! Po dwóch i pół roku pana rządów sfery dobrobytu jakoś nie przybyło, choć nowi oligarchowie mają się lepiej po zmianach w Kodeksie pracy, po obniżeniu podatków, po przydzieleniu ulg, dopłat i udzieleniu przywilejów - po zmianach autorstwa pańskiego rządu. Trzeba także dopowiedzieć, że po 2,5 roku pana rządów, panie premierze, Polsce i Polakom będzie jeszcze gorzej w następnych latach, bowiem anszlus Polski do Unii Europejskiej, i to na katastrofalnych warunkach, które pan wynegocjował, będzie skutkował dalszym bezrobociem, upadkiem przedsiębiorczości, ucieczką za granicę młodego pokolenia Polaków, wykluczeniem społecznym nie tylko całych rodzin, ale całych środowisk, wreszcie wzrostem bezdomności - a przecież rządowy projekt ustawy ma niby z tą bezdomnością walczyć.</u>
<u xml:id="u-50.2" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Omawiany projekt ustawy nie zwalczy bezdomności. Ba, nawet nie ograniczy w istotny sposób jej skali, a tym bardziej jej istoty. 15 mln zł, które rząd zaproponował na dwuletni okres realizacji programu budowy lokali socjalnych, noclegowni i domów dla bezdomnych, to jest przysłowiowe nic w zestawieniu ze skalą problemu bezdomności. A przypomnę, że na dziś mówimy o ok. 400 tys. ludzi bez własnego kąta na ziemi. Przy okazji, dla porównania łaskawości rządu, wspomnę, że rząd Leszka Millera wraz z koalicją sejmową wyasygnował w budżecie państwa tylko na 2004 r. 5 mln zł na Muzeum Historii Żydów w Polsce.</u>
<u xml:id="u-50.3" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Samorządy, do których rząd kieruje 15 mln potencjalnej pomocy, są niewydolne finansowe. Dziś, w przededniu anszlusu do Unii Europejskiej, muszą gromadzić pieniądze na tzw. prefinansowanie projektów inwestycyjnych, dla których później będą ubiegać się o dofinansowanie z tejże Unii. Dlatego należy wątpić, czy gminy najbardziej potrzebujące wsparcia to rządowe wsparcie otrzymają. Bo skąd wezmą 75% własnego wkładu finansowego? Z kolejnych pożyczek? Z kolejnej wyprzedaży majątku gminnego?</u>
<u xml:id="u-50.4" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! O wielu innych wadach projektu ustawy o finansowym wsparciu tworzenia w latach 2004-2005 lokali socjalnych, noclegowni i domów dla bezdomnych mówiłem podczas pierwszego czytania. Teraz nie będę tego wszystkiego powtarzał. Ale dziś muszę stwierdzić, rząd nie zrobił nic nowego i pozytywnego w zakresie walki z bezdomnością. Dlatego traktujemy projekt ustawy oraz obecną debatę za dnia wyłącznie jako chwyt propagandowy rządu na walizkach pana Leszka Millera oraz koalicji za burtą pod przewodnictwem nowego marszałka pana Józefa Oleksego.</u>
<u xml:id="u-50.5" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Ponawiam więc nasze słowa sprzed prawie dwóch miesięcy: Przestańcie Polaków czynić narodem bez pracy, bez ziemi i bez domu. Dopełniam je poprawkami, o których przyjęcie proszę Wysoką Izbę. Dziękuję pięknie.</u>
</div>
<div xml:id="div-51">
<u xml:id="u-51.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-51.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję za poprawki.</u>
<u xml:id="u-51.2" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Panie Pośle! Pan w wystąpieniu porównał suwerenną decyzję narodu polskiego o przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej, podjętą w referendum, do zajęcia Austrii w 1938 r. przez wojska hitlerowskie...</u>
</div>
<div xml:id="div-52">
<u xml:id="u-52.0" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Chcę powiedzieć...</u>
</div>
<div xml:id="div-53">
<u xml:id="u-53.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Panie pośle, teraz ja mówię. Moim zadaniem jest dbanie o godność i powagę tej Izby. Apeluję do pana, żeby pan nie nadużywał tego rodzaju porównań. Porównywanie woli suwerennie wyrażonej przez naród do zajęcia Austrii przez hitlerowskie Niemcy uwłacza godności tej Izby. Dziękuję panu posłowi.</u>
</div>
<div xml:id="div-54">
<u xml:id="u-54.0" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Muszę panu marszałkowi przypomnieć jako historykowi...</u>
</div>
<div xml:id="div-55">
<u xml:id="u-55.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Panie pośle, wyłączam panu mikrofon, bo można tylko milczeć w obliczu tego, co pan zrobił.</u>
<u xml:id="u-55.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-55.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-55.3" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">(Panie marszałku, bardzo proszę, w drodze riposty.)</u>
<u xml:id="u-55.4" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Panie pośle, nie ma żadnej riposty. Może pan moją decyzję zaskarżyć do Prezydium Sejmu. Ale jest pewna granica pomiatania decyzjami polskiego społeczeństwa.</u>
<u xml:id="u-55.5" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">(Pan, panie marszałku, posądził mnie o to, czego nie powiedziałem. I dlatego żądam umożliwienia mi odpowiedzenia.)</u>
<u xml:id="u-55.6" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
<u xml:id="u-55.7" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Panie pośle, słowo ˝anszlus˝ w języku polskim ma jednoznaczną konotację.</u>
<u xml:id="u-55.8" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">(Panie marszałku...)</u>
<u xml:id="u-55.9" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Włączam panu mikrofon, jeśli pan życzy sobie tej polemiki.</u>
<u xml:id="u-55.10" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-56">
<u xml:id="u-56.0" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Panie Marszałku! Pan jako historyk doskonale zdaje sobie sprawę, że w ówczesnym czasie były środowiska w Austrii, które uległy propagandzie hitlerowskiego rządu, hitlerowskiego państwa i z radością witały anszlus Austrii do Niemiec. Nie mówię o tym, że to byli tylko sprzedawczyki i zdrajcy. To byli również zwyczajni ludzie, którzy ulegli silnej propagandzie, kłamliwej propagandzie, m.in. rządu hitlerowskich Niemiec, to jest dokładnie Adolfa Hitlera.</u>
<u xml:id="u-56.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
<u xml:id="u-56.2" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski"> I pan doskonale to wie. Dlatego porównanie przyłączenia Polski do Unii Europejskiej z anszlusem Austrii jest całkiem uzasadnione. </u>
<u xml:id="u-56.3" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
<u xml:id="u-56.4" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski"> Pan marszałek również doskonale wie, że referendum zostało poprzedzone kampanią referendalną, w której uczestniczył m.in. pan prezydent Aleksander Kwaśniewski, który znowuż w swojej broszurze zamieścił taki stek kłamstw, w oparciu o które znowuż ludzie podjęli decyzję wadliwą. Dziękuję pięknie. </u>
<u xml:id="u-56.5" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
</div>
<div xml:id="div-57">
<u xml:id="u-57.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Panie pośle, stwierdzam raz jeszcze - przy rozwianych ostatnich wątpliwościach, że pan tylko użył niemczyzny, języka niemieckiego, mówiąc w polskim parlamencie - że pan rzeczywiście świadomie porównał decyzję wyrażoną przez polskie społeczeństwo w referendum do decyzji o anszlusie Austrii. To nie jest Europa roku 1938 i tą Europą nie rządzi Hitler. Bardzo bym pana prosił, żeby pan to zauważał, zwłaszcza że pan jest posłem z polskiego Wrocławia.</u>
<u xml:id="u-57.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-57.2" who="#PoselJolantaBanach">(W sprawie formalnej.)</u>
<u xml:id="u-57.3" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Pani poseł Jolanta Banach.</u>
</div>
<div xml:id="div-58">
<u xml:id="u-58.0" who="#PoselJolantaBanach">Panie Marszałku! Ja bym prosiła, aby w ramach dbałości o powagę Sejmu, na podstawie art. 175 regulaminu Sejmu, zechciał pan również zwrócić uwagę posłowi Fedorowiczowi na niestosowność jego porównania, które miało zdezawuować Klub Parlamentarny Socjaldemokracji Polskiej. Chcę wyjaśnić, że ja z udziału w tym rządzie zrezygnowałam m.in. dlatego, iż dla takich programów jak program wspierania budownictwa socjalnego nie było w budżecie państwa środków.</u>
<u xml:id="u-58.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
<u xml:id="u-58.2" who="#PoselJolantaBanach">I chcę powiedzieć, że porównanie do jakiegokolwiek zwierzęcia posłów z Klubu Parlamentarnego Socjaldemokracji Polskiej nie obraża. Natomiast zasiadanie w jednym parlamencie z posłami, którzy mówią językiem posła Fedorowicza, owszem, wszystkich nas bardzo obraża. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-58.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-59">
<u xml:id="u-59.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję pani poseł.</u>
<u xml:id="u-59.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Przyjąłem to porównanie w duchu świętego Franciszka, który o wszystkich zwierzętach mówił jako o młodszych braciach. Wolałem sprawy tej inwektywy nie rozwijać, zwłaszcza że jestem w sytuacji niewygodnej, bo też jestem członkiem klubu Socjaldemokracji.</u>
<u xml:id="u-59.2" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Wysoki Sejmie! Przechodzimy do pytań. Jest ich wyjątkowo dużo. Odczytam listę posłów zapisanych do zadania pytania.</u>
<u xml:id="u-59.3" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Następujący posłowie wyrazili chęć zadania pytania: Marian Curyło, Józef Cepil, Adam Ołdakowski, Lech Kuropatwiński, Wanda Łyżwińska, Genowefa Wiśniowska, Renata Beger, Alfred Budner, Stanisław Kalemba, Stanisław Stec, Jan Łączny, Włodzimierz Czechowski, Tadeusz Szukała, Maria Wiśniowiecka, Ryszard Stanibuła, Stanisław Piosik, Zbigniew Janowski, Alicja Lis, Wiesław Okoński, Stanisław Dulias, Wojciech Szarama, Romuald Ajchler, Stanisław Łyżwiński, Krystyna Skowrońska, Jolanta Szczypińska, Tadeusz Cymański.</u>
<u xml:id="u-59.4" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Chciałbym zapytać: Czy ktoś z państwa posłów chciałby się jeszcze zapisać do zadania pytania?</u>
<u xml:id="u-59.5" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Nie widzę zgłoszeń.</u>
<u xml:id="u-59.6" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Zamykam więc listę posłów zapisanych do zadania pytania i określam czas pytania na 2 minuty.</u>
<u xml:id="u-59.7" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Mariana Curyłę.</u>
</div>
<div xml:id="div-60">
<u xml:id="u-60.0" who="#PoselMarianCurylo">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie marszałku, zwrócę się do pana. Z wielkim niesmakiem odbieram pańską polemikę z posłem, który tutaj zabierał czas i ośmiesza tę Izbę. Ale wracam do pytań.</u>
<u xml:id="u-60.1" who="#PoselMarianCurylo">Panie Marszałku! Jeden z wielkich wieszczy lewicowych, który protestował przeciwko biedzie i bronił najuboższych, wołał: Kto i z czego takie prawo ukuł, że my mamy zdychać, bo jest źle? Ja jako poseł z Małopolski pytam teraz: Polacy, kto nas tak urządził? Kto próbuje budować w Polsce slumsy czy getta - w kraju katolickim, gdzie jest taki ogromny rozmach w budownictwie sakralnym, gdzie można ludziom pomóc? Zwracam się do wszystkich grup społecznych: Nie ma ważniejszej rzeczy niż pomoc najuboższym. Bo tych ludzi sponiewierano. Im zabrano majątek, którego nie umieli bronić, którym go wyrwano.</u>
<u xml:id="u-60.2" who="#PoselMarianCurylo">Zwracam się też do wicepremiera i ministra Hausnera. Z tej Izby w tym miejscu powiadał, że słyszy głos wołający o pomstę do nieba ludzi, którym się nie płaci za pracę. Chciałbym temu człowiekowi powiedzieć z tego miejsca, że w nauce Chrystusa Mesjasza czytamy wyraźnie: Cokolwiek uczyniliście jednemu z tych moich braci najmniejszych, mnieście uczynili.</u>
<u xml:id="u-60.3" who="#PoselMarianCurylo">Dość tej podłości. Zacznijmy budować Polskę. Pomóżmy tym, których skrzywdzili. Wszyscy jesteśmy za to odpowiedzialni. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-61">
<u xml:id="u-61.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-61.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Cepila.</u>
</div>
<div xml:id="div-62">
<u xml:id="u-62.0" who="#PoselJozefCepil">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W których krajach Unii Europejskiej obowiązuje prawo eksmisji na bruk i w jakim zakresie, a w których krajach nie ma takiego prawa? Czy w Unii Europejskiej bezdomni mają jakieś prawa? Jeżeli tak, to jakie? Jaka ochrona prawna i socjalna przysługuje bezrobotnym, bezdomnym w Unii Europejskiej? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-63">
<u xml:id="u-63.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-63.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Adama Ołdakowskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-64">
<u xml:id="u-64.0" who="#PoselAdamOldakowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na pewno ustawa o finansowym wsparciu tworzenia w latach 2004-2005 lokali socjalnych, noclegowni i domów dla bezdomnych z budżetu państwa jest potrzebna, bo niektóre samorządy są bardzo biedne, a suma 15 mln jest bardzo niewielka, na pewno za mała, żeby pomóc w rozwiązaniu tak ważnego problemu. Mam pytanie: Czy faktycznie będą preferowane tylko te gminy, samorządy, które będą w sprawie tego przedsięwzięcie składały wnioski niedotyczące pełnej kwoty? Bo ja jestem z biednej gminy, z regionu Warmii i Mazur, gdzie bezrobocie jest bardzo wysokie - w powiecie bartoszyckim bezrobocie wynosi już ponad 40% - i czy takie biedne gminy, samorządy będą miały w ogóle szansę dostania środków z tego funduszu? Mnie się wydaje, że przy tak małej kwocie to te środki dostaną tylko samorządy bogate i te, które będą miały znajomości w rządzie. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-64.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-65">
<u xml:id="u-65.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-65.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Lecha Kuropatwińskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-66">
<u xml:id="u-66.0" who="#PoselLechKuropatwinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zacznę od bardzo ważnej sprawy. Dziś mówimy o bezdomności, o opiece socjalnej, a tam w Cukrowni Żnin głoduje 20 osób 20 już dni w obronie miejsc pracy. Jeżeli ten rząd, Sejm nie rozwiąże tej sprawy, to w niedługim czasie zasilą te osoby szeregi bezrobotnych, bezdomnych i oczekujących na mieszkania socjalne.</u>
<u xml:id="u-66.1" who="#PoselLechKuropatwinski">Pozdrawiam was wszystkich w imieniu Samoobrony! Trzymajcie się razem, do zwycięstwa!</u>
<u xml:id="u-66.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-66.3" who="#PoselLechKuropatwinski">Proszę powiedzieć, skąd mają brać pieniądze samorządy, gminy na realizację ustawy w czasie, gdy mają przygotowywać projekty do wykorzystywania środków unijnych. Czy jest to prawidłowe działanie? Ta ustawa w swym założeniu zmierza do tego, by rząd odpowiadał za bezrobocie. Wprowadzić się chce ustawę o bezdomności, noclegowniach i mieszkaniach socjalnych. Ten rząd, który mówi o wzroście gospodarczym, o pędzącej gospodarce, przeznacza 15 mln na cel zapobiegania bezdomności i opieki socjalnej. Te rozwiązania popiera także Platforma Obywatelska, która chce na to przekazać 30 mln. To jak to się ma do stanowiska Platformy Obywatelskiej wobec planu cięć Hausnera? Czy nie jest to kolejne okłamywanie społeczeństwa w świetle jupiterów, a w głosowaniu będzie odwrotne stanowisko? Proszę powiedzieć, panie ministrze, ilu jest bezdomnych w Polsce. Proszę powiedzieć, ile rodzin w kraju jest po wyrokach i czeka na eksmisję, ile rodzin prywatni użytkownicy przy pomocy komorników i Policji wyrzucą z mieszkań, czego koszty poniosą samorządy. Zapytuję: Czy rząd, przekazując 15 mln, dając możliwość pokrywania kosztów remontów i adaptacji - już kończę, panie marszałku - w 35% przez państwo, wpędzi samorządy w daleko idące koszty bez załatwienia spraw inwestycyjnych? 15 mln zł wobec tego, że ponoć w Polsce mamy 300 tys. bezdomnych, to 50 zł przypadające na jednego bezdomnego. Zostawiam to bez komentarza. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-66.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-67">
<u xml:id="u-67.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-67.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Wandę Łyżwińską.</u>
</div>
<div xml:id="div-68">
<u xml:id="u-68.0" who="#PoselWandaLyzwinska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wiemy, że bieda w Polsce dotknęła już 50% społeczeństwa polskiego. Mówimy o wzroście gospodarczym, a społeczeństwo w dalszym ciągu ubożeje. Coraz więcej pism przychodzi do biur z prośbą o wsparcie finansowe różnych towarzystw, np. Towarzystwa Przyjaciół Dzieci - szczególnie towarzystw pozarządowych, bo te rządowe mają pieniądze - które zajmują się dożywianiem dzieci. Niejednokrotnie posiłek, jaki dzieci otrzymują w szkole, jest ich jedynym posiłkiem ciepłym, gotowanym, na dobę. I w związku z taką sytuacją mam pytanie: Czy istnieje taka realna możliwość... Bo możemy mówić o dofinansowaniu, ale czy realnie znajdą się pieniądze na dofinansowanie szkół na terenach dotkniętych największym bezrobociem? Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-68.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-69">
<u xml:id="u-69.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję pani poseł.</u>
<u xml:id="u-69.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Genowefę Wiśniowską.</u>
</div>
<div xml:id="div-70">
<u xml:id="u-70.0" who="#PoselGenowefaWisniowska">Dziękuję, panie marszałku.</u>
<u xml:id="u-70.1" who="#PoselGenowefaWisniowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pan marszałek Andrzej Lepper przytoczył przed chwileczką trzy przypadki umorzenia zaległości podatkowych przez ówczesnego wiceprezesa Rady Ministrów ministra finansów Leszka Balcerowicza. Są to - powtórzę to, bo to jest bardzo istotne - umorzenia zaległości spółce Progas w związku z prowadzeniem kasyna gry w Warszawie za lata 1994, 1995, 1996 i za miesiące styczeń-czerwiec 1997, bez podania kwoty, umorzenie zaległości również spółce Progas w związku z prowadzeniem kasyna w Poznaniu za lata 1993, 1995, 1996 i za miesiąc styczeń-czerwiec 1997, umorzenie zaległości spółce Progas w związku z prowadzeniem kasyna gry w Katowicach za rok 1993 i za miesiące marzec-czerwiec 1997. Pytam w związku z tym: Ile wyniosły te umorzenia dla kasyn gry i czy przypadkiem nie przekroczyły kwoty 15 mln zł, obecnie przeznaczonych dla bezdomnych? Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-70.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-71">
<u xml:id="u-71.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję pani poseł.</u>
<u xml:id="u-71.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Renatę Beger.</u>
</div>
<div xml:id="div-72">
<u xml:id="u-72.0" who="#PoselRenataBeger">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 6 grudnia 2003 roku, a więc ubiegłego, wraz z posłami, kolegami z mojego Klubu Parlamentarnego Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej złożyłam wizytę osobom bezdomnym w Krakowie. I muszę państwu powiedzieć, że nikogo oprócz moich kolegów tam nie widziałam, nie było nikogo z pozostałych ugrupowań. A dzisiaj państwo tak pięknie mówicie, z taką troską o bezdomnych. Tylko życzyłabym sobie i tym bezdomnym, aby ta troska przełożyła się na ich byt codzienny.</u>
<u xml:id="u-72.1" who="#PoselRenataBeger">Pani poseł Banach, proszę nie krzyczeć do mnie, nie pokrzykiwać z ławy.</u>
<u xml:id="u-72.2" who="#PoselRenataBeger">Szanowni Państwo! I co się okazało? Otóż po piśmie, które złożyłam do Ministerstwa Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej, otrzymałam 9-stronicową odpowiedź od sekretarza stanu, z której wynika, jaka to jest ogromna pomoc dla bezdomnych. A co mówią sami bezdomni? Otóż mówią, iż prawdziwą katastrofą polskiego systemu pomocy socjalnej dla najuboższych jest właśnie tutaj przedstawiony program. Bezdomni potwierdzają, że obecna polityka w zakresie pomocy społecznej jest tragiczna. Wydawanie wielkich pieniędzy na przytuliska i noclegownie nie rozwiązuje problemu. Większość pieniędzy przeznaczonych na dofinansowanie różnych projektów rządowych i samorządowych jest przejadana przez placówki tym się zajmujące, a sami bezdomni bardzo często muszą spożywać mniej wartościowe produkty pochodzące z supermarketów czy z marketów. Infolinie dla bezdomnych, które w tej chwili działają, nie spełniają swojej roli, ponieważ nie przekazuje się tam informacji na bieżąco. Bezdomni mają kłopoty z podstawowymi sprawami, takimi jak choćby z dostępem do sanitariatów, umywalni. Osoby te mają problemy z załatwieniem swoich potrzeb fizjologicznych bądź kąpielą. I to jest prawdziwy problem. Dlatego też pytam przedstawicieli rządu: Czy rząd rozważał zmianę zasad funkcjonowania placówek pomocowych, m.in. oczywiście noclegowni, przez wprowadzenie większego nadzoru nad tymi placówkami i taką ich organizację, aby pieniądze szły ˝za bezdomnym˝? I czy Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej utrzymuje kontakt z przedstawicielami osób bezdomnych, a jeżeli tak, to na czym ten kontakt polega i kto reprezentuje bezdomnych? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-73">
<u xml:id="u-73.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję pani poseł.</u>
<u xml:id="u-73.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Alfreda Budnera.</u>
</div>
<div xml:id="div-74">
<u xml:id="u-74.0" who="#PoselAlfredBudner">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! 5% społeczeństwa, różnej maści cwaniaków, tuzów finansowych żyje ponad stan. Fortuny tych ludzi powstały w sposób, który z normalną pracą nie miał nic wspólnego. Są to różnej maści cwaniacy, powiązani z elitami władzy kolejnych rządów od 1989 roku do chwili obecnej. Ich fortuny to zagrabiony majątek narodowy. Na tej sali siedzą posłowie, których rodziny brały udział w prywatyzacji. Przyjdzie czas, że pełną ich listę opublikujemy. 15% paziów i dworaków żyje dobrze, natomiast 80% społeczeństwa klepie biedę, z tego znaczna część nie dojada z braku środków na zakup chleba i czegoś do chleba.</u>
<u xml:id="u-74.1" who="#PoselAlfredBudner">Panie ministrze, czy wasz projekt przewiduje prawdziwą pomoc dla biednych czy tylko chodzi o poprawę wizerunku rządu?</u>
<u xml:id="u-74.2" who="#PoselAlfredBudner">Czy po wprowadzeniu tej ustawy znikną kolejki rano do śmietników w poszukiwaniu chleba?</u>
<u xml:id="u-74.3" who="#PoselAlfredBudner">Kiedy wprowadzicie lustrację majątkową, która naprawdę może pomóc biednym?</u>
<u xml:id="u-74.4" who="#PoselAlfredBudner">Czy górnicy z biedaszybów odczują poprawę po wejściu tej ustawy w życie, a może rolnikom, bezrobotnym, emerytom i rencistom się poprawi? Proszę powiedzieć, ale szczerze.</u>
<u xml:id="u-74.5" who="#PoselAlfredBudner">Pytam również, czy za chwilę w moim rodzinnym Koninie nie padnie zespół elektrowni Pątnów-Adamów-Konin, którego przejęcie szykuje Electrim. Czy o tym nie myślicie, wprowadzając tylko jakieś osnowy, jakieś namiastki ustaw w celu poprawienia swojego wizerunku? O tym pamiętajcie. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-74.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-75">
<u xml:id="u-75.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-75.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Kalembę.</u>
</div>
<div xml:id="div-76">
<u xml:id="u-76.0" who="#PoselStanislawKalemba">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zgadzając się kierunkowo z ustaleniami co do potrzeb, jakie są, mam pytanie do przedstawiciela rządu. Jak rząd ocenia skalę potrzeb w odniesieniu do setek tysięcy ludzi i potrzeb inwestycyjnych, razem, jaki w tym udział samorządów, jaki rządu itd.? Bo, panie ministrze, 15 mln zł na rozwiązywanie tych spraw to jest nieporozumienie, o ileś zer tutaj za mało. A ile - to prosiłbym o odpowiedź. Podam taki przykład: tylko na spis nadmiernych zapasów produktów rolnych wbrew zapisom konstytucyjnym przewiduje się 50 mln zł. Przecież to jest nieporozumienie, nie ta skala.</u>
<u xml:id="u-76.1" who="#PoselStanislawKalemba">I teraz pytanie do pani poseł sprawozdawcy i do przedstawiciela rządu: Dlaczego ten program jest na 2004 i 2005 r.? Przecież ten program powinien być na dziesięciolecia. Dzisiaj w każdej gminie - pisałem pisma w tej sprawie do wicepremiera Hausnera - burmistrz, wójt pokazuje: tu mamy obiekt do zagospodarowania, nie mamy środków, oczekujemy wspomożenia. To jest na każdą gminę. Panie ministrze, czy wie pan, ile przypadnie na jedną gminę? Około 5 tys. zł, średnio na gminę, przy tej skali problemów. Jeśli tu nie zostaną zwiększone środki, to będzie to tylko zabieg propagandowy.</u>
<u xml:id="u-76.2" who="#PoselStanislawKalemba">Następne pytanie: Czy w tej ustawie komisja to rozpatrywała i rząd to uwzględnił, żeby też dofinansować - bo ani samorządy same sobie nie poradzą, ani rząd - tworzenie m.in. takich ośrodków, jak noclegownie, domy dla bezdomnych budowane przy parafiach, innych instytucjach pozarządowych? Przecież to nie jest ta skala problemów, którą chcemy rozwiązać w tej ustawie.</u>
<u xml:id="u-76.3" who="#PoselStanislawKalemba">I teraz następna sprawa: Skoro te inwestycje mają być zakończone do 2005 r., to ja zadaję pytanie: Czy tu ktoś analizował, ile czasu wymaga proces inwestycyjny, przygotowanie, sporządzenie kosztorysów i zamówienia? Panie ministrze, ja bym prosił, żeby to przeanalizować i realnie na to spojrzeć, i zaproponować realne rozwiązania, bo uważam, że rząd takiej analizy nie ma. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-76.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-77">
<u xml:id="u-77.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-77.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Steca.</u>
</div>
<div xml:id="div-78">
<u xml:id="u-78.0" who="#PoselStanislawStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Tak mi się wydaje, że część z wypowiadających się nie zna projektu ustawy. Chodzi o program pilotażowy i wsparcie tylko w roku 2004 i 2005 tego programu...</u>
<u xml:id="u-78.1" who="#PoselGenowefaWisniowska">(O przyczynach trzeba mówić...)</u>
<u xml:id="u-78.2" who="#PoselStanislawStec">...a później już będzie realizowanie pełnego programu wspierania budownictwa socjalnego, o którym się mówi już od dawna, i część gmin to z powodzeniem realizuje. Bo są takie gminy, które bez wsparcia ze strony rządu rozpoczęły realizację budownictwa socjalnego, natomiast ten program ma wesprzeć te gminy, które mają problemy finansowe.</u>
<u xml:id="u-78.3" who="#PoselStanislawStec">I, panie ministrze, pytanie...</u>
<u xml:id="u-78.4" who="#PoselStanislawKalemba">(Czyli wszystkie, tak?)</u>
<u xml:id="u-78.5" who="#PoselStanislawStec">Ja myślę, że nie ma co porównywać gminy Tarnowo Podgórne z gminą Ryczywół czy inną biedną gminą i, panie pośle, pan doskonale o tym wie.</u>
<u xml:id="u-78.6" who="#PoselStanislawStec">Panie ministrze, ja bym prosił o odpowiedź na takie pytanie: Czy jest już rozeznanie w pana resorcie, ile gmin jest zainteresowanych dofinansowaniem, i czy przewiduje się, gdyby to zapotrzebowanie środków na rok 2004 było większe, zwiększenie tej sumy 15 mln? To jest jedno pytanie.</u>
<u xml:id="u-78.7" who="#PoselStanislawStec">I drugie pytanie: Proszę potwierdzić, że przy budownictwie mieszkaniowym i socjalnym VAT wynosi 7% i w związku z tym podwyżka VAT-u na materiały budowlane nie może spowodować zwiększenia kosztów tego budownictwa, co było sugerowane w jednej z wypowiedzi klubowej. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-79">
<u xml:id="u-79.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-79.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Nie widzę na sali pana posła Jana Łącznego, zapisanego do zadania pytania.</u>
<u xml:id="u-79.2" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zadanie pytania pana posła Włodzimierza Czechowskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-80">
<u xml:id="u-80.0" who="#PoselWlodzimierzCzechowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dzisiaj, w dobie kryzysu finansów publicznych, kiedy załamał się całkowicie Narodowy Fundusz Zdrowia, a propozycja rozwiązania tego problemu, wprowadzająca odpłatność za niektóre zabiegi medyczne, napotyka coraz silniejszy opór i niezadowolenie społeczne, szczególnie tej najbiedniejszej i tej starszej części społeczeństwa, której będzie to dotyczyć, jest pilna sprawa przede wszystkim zapewnienia tym ludziom właśnie usług medycznych. Bo trzeba wziąć pod uwagę, że najniższa emerytura to 522 zł, a renta to 460 zł i już dzisiaj tym ludziom grożą masowe eksmisje z mieszkań, tak że zasilą oni oczywiście armię bezdomnych. Spowoduje to, że pomoc, jaką ma zapewnić ten dzisiaj omawiany, taki zamaskowany przez odchodzący rząd program wspierania tworzenia mieszkań zastępczych, noclegowni dla bezdomnych, będzie kroplą w morzu potrzeb.</u>
<u xml:id="u-80.1" who="#PoselWlodzimierzCzechowski">Nie jest rozwiązany problem zapewnienia taniej opieki zdrowotnej właśnie emerytom, rencistom i bezdomnym, ponieważ takich ludzi szpitale na ogół nie chcą przyjmować lub przyjmują z wielkimi oporami. Pewnym rozwiązaniem tego problemu mogłaby być rozbudowa sieci hospicjów, szczególnie tam, gdzie są częściowo likwidowane drogie łóżka szpitalne, ale nie rozwiąże się tego przez zrzucenie tego zadania na barki gmin i przez działalność charytatywną.</u>
<u xml:id="u-80.2" who="#PoselWlodzimierzCzechowski">Mam krótkie pytanie do rządu: Jak rząd chce rozwiązać ten problem, by najuboższa część społeczeństwa, a szczególnie samotni, schorowani emeryci i bezdomni mogli w ludzkich warunkach, godnie odejść z tego świata? Problem ten będzie narastał, ponieważ ludzi mających ponad 65 lat przybywa lawinowo i lawinowo przybywa bezdomnych. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-81">
<u xml:id="u-81.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-81.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Tadeusza Szukałę.</u>
</div>
<div xml:id="div-82">
<u xml:id="u-82.0" who="#PoselTadeuszSzukala">Dziękuję, panie marszałku.</u>
<u xml:id="u-82.1" who="#PoselTadeuszSzukala">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Rządowy projekt ustawy, piękny projekt, bardzo ważny - o pomocy dla bezdomnych, o tworzeniu lokali socjalnych, noclegowni itd., to przerzucenie odpowiedzialności na samorządy. Panie ministrze, bezrobocie rośnie, rodziny pozbawione pracy nie mają możliwości płacenia czynszów, co jest dla komornika podstawą do eksmisji tych mieszkańców na bruk. W poprzednim ustroju, panie ministrze, tymi mieszkaniami socjalnymi to były mieszkania zakładowe, te mieszkania blokowe, one były dofinansowywane przez budżet, przez zakłady pracy. Chciałem zapytać, panie ministrze: Czy w tym demokratycznym państwie, w którym jesteśmy i będziemy zmierzać, te mieszkania blokowe, zakładowe są luksusem? Czy te biedne rodziny mają mieszkać w slamsach budowanych poza granicami miasta? Czy rząd zamierza dofinansować czynsz tych rodzin, które nie mają pracy, a których dochody są poniżej minimum socjalnego? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-83">
<u xml:id="u-83.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-83.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Marię Wiśniowiecką.</u>
</div>
<div xml:id="div-84">
<u xml:id="u-84.0" who="#PoselMariaWisniowiecka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Minister finansów Marek Belka, na podstawie pozytywnej opinii ministra gospodarki Wiesława Kaczmarka, udzielił poręczenia kredytu - do 60% - kwoty w wysokości 32 mln USD, powiększonej o odsetki, na budowę Laboratorium Frakcjonowania Osocza w Mielcu. Współwłaścicielem laboratorium był pan Włodzimierz Wapiński, bliski przyjaciel prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego i jego małżonki, panów Siwca i Kaczmarka. Właściciele spółki wykorzystali 21 mln dolarów. Inwestycja padła, a budżet państwa musiał wypłacić z tytułu poręczenia prawdopodobnie 26 mln USD.</u>
<u xml:id="u-84.1" who="#PoselMariaWisniowiecka">Dzisiaj dyskutujemy nad tym, czy Polskę stać na 15 mln zł na budownictwo społeczne dla bezdomnych. Pytam więc: Czy obecny minister skarbu zamierza dochodzić od swojego poprzednika Wiesława Kaczmarka i byłego ministra finansów Marka Belki odszkodowania z tytułu udzielonego poręczenia? Może wtedy byłoby więcej środków na domy dla bezdomnych. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-84.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-85">
<u xml:id="u-85.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-85.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Ryszarda Stanibułę.</u>
</div>
<div xml:id="div-86">
<u xml:id="u-86.0" who="#PoselRyszardStanibula">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Na czym polega, panie ministrze, w istocie wyciągnięcie tej pomocnej dłoni w kierunku ciężko doświadczonych losem, skoro projekt zawiera cechy działań, moim zdaniem, pozorowanych i doraźnych? Chęć tworzenia nowych funduszy, obszernej sprawozdawczości... nowe rachunki budżetowe - o tym mówi się w projekcie. Uważam, że to wszystko to hasła raczej propagandowe, ponieważ kwota 15 mln zł do wykorzystania w ciągu dwóch lat, to zaledwie kropla w morzu potrzeb, jeśli chodzi o wytknięty cel. Kto będzie, panie ministrze, kwalifikował osoby do pomocy, jeśli chodzi o możliwość korzystania z noclegowni? Proszę o szczegółowe określenie kryteriów dotyczących przyjęcia; zważywszy, iż rząd deklarował przyjęcie programu tzw. wychodzenia z bezdomności, który wcale, moim zdaniem, na tym etapie, na jakim obecnie jesteśmy, nie jest realizowany zgodnie z przedstawionymi założeniami.</u>
<u xml:id="u-86.1" who="#PoselRyszardStanibula">Który z organów rządowych, panie ministrze, przejmie zobowiązania tworzenia lokali socjalnych, noclegowni i domów dla bezdomnych, skoro uległ likwidacji Urząd Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast, a gminy są po prostu niewydolne finansowo?</u>
<u xml:id="u-86.2" who="#PoselRyszardStanibula">I, panie ministrze, gdyby pan mógł przedstawić jakieś kompleksowe działania - nie w takim wąskim zakresie, jak zostało to przedstawione w obecnym projekcie - na rzecz rozwiązania tych problemów. Dziękuję uprzejmie.</u>
<u xml:id="u-86.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-87">
<u xml:id="u-87.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-87.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Piosika.</u>
</div>
<div xml:id="div-88">
<u xml:id="u-88.0" who="#PoselStanislawPiosik">Dziękuję, panie marszałku.</u>
<u xml:id="u-88.1" who="#PoselStanislawPiosik">Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Mam następujące pytanie do pana ministra. Tego, że ta ustawa jest potrzebna, chyba nikt nie neguje. O tym, że mieszkań socjalnych brakuje, wszyscy wiemy. W projekcie ustawy w art. 7 pkt. 1 i 3 możemy przeczytać o tym, że w skład zespołu wchodzi przedstawiciel właściwego ministra do spraw budownictwa jako przewodniczący i że ten przewodniczący zaprasza stronę samorządową. Ale do powołania zespołu stosuje się art. 12 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 8 sierpnia 1996 r. o Radzie Ministrów. Prosiłbym, aby pan minister był uprzejmy rozwinąć ten temat. Chciałbym się bowiem dowiedzieć, kto wchodzi w skład tego zespołu i ile osób ten zespół będzie liczył. Jeżeli przyjrzymy się kwocie przyznanej, zagwarantowanej w budżecie oraz liczbie wszystkich jednostek samorządowych, to wydaje się, że kwota jest niewielka.</u>
<u xml:id="u-88.2" who="#PoselStanislawPiosik">Zadam więc pytanie konkretne. Jeżeli gmina ma wystąpić o pomoc, to musi przecież wyłożyć określone środki, przygotować się do procesu inwestycyjnego. W związku z tym moje pytanie brzmi: Jakimi kryteriami będzie kierował się ten zespół, by gmina mogła takie dofinansowanie w przypadku tego budownictwa socjalnego otrzymać?</u>
<u xml:id="u-88.3" who="#PoselStanislawPiosik">I pytanie trzecie: Jakie są gwarancje - w przypadku gdy gmina otrzyma od zespołu rekomendację pozytywną i prześle ten wniosek do banku - że bank udzieli tej gminie takiego finansowego wsparcia? Dziękuję uprzejmie.</u>
<u xml:id="u-88.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-89">
<u xml:id="u-89.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-89.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Zbigniewa Janowskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-90">
<u xml:id="u-90.0" who="#PoselZbigniewJanowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ustawa określa zasady udzielania z Funduszu Dopłat finansowego wsparcia w przypadku tworzenia przez gminę w latach m.in. 2004-2005 lokali socjalnych, noclegowni, domów dla bezdomnych, a w szczególności odnosi się to do pokrycie części kosztów budowy. Zgodnie z projektem ustawy ma ona obowiązywać do końca 2005 r. Proces legislacyjny jeszcze trwa, trzeba czasu na przygotowanie aktów wykonawczych. Uzyskanie pozwolenia na budowę trwa często kilka miesięcy, czasem dłużej niż sama budowa. W związku z tym pytanie: Czy gminy mają szansę uzyskać pomoc, zakończyć i rozliczyć inwestycję lub budowę nowego obiektu? Czy nie będzie to powodem odmowy wypłacania transz zatwierdzonej już pomocy, tak jak to się zdarza w przypadku TBS? Czy gmina, która przed wejściem w życie ustawy przystąpiła do tworzenia lokali socjalnych lub budowy nowych obiektów, wydała na to część pieniędzy, może także ubiegać się o wsparcie finansowe gwarantowane tą ustawą? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-91">
<u xml:id="u-91.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-91.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Nie dostrzegam na sali zapisanej teraz do zabrania głosu pani poseł Alicji Lis.</u>
<u xml:id="u-91.2" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Wiesława Okońskiego.</u>
<u xml:id="u-91.3" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Pani Poseł! Już poprosiłem pana posła. To naprawdę nie jest piekarnia, żeby wbiegać w ostatniej chwili.</u>
<u xml:id="u-91.4" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Bardzo proszę, panie pośle, o zabranie głosu.</u>
</div>
<div xml:id="div-92">
<u xml:id="u-92.0" who="#PoselWieslawOkonski">Dziękuję, panie marszałku.</u>
<u xml:id="u-92.1" who="#PoselWieslawOkonski">Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Jest to program pilotażowy. W ustawie w art. 5 zakłada się, że będzie 15 mln zł przeznaczonych na dopłaty, na wsparcie tego typu działania. Mam w związku z tym pytanie: Jakie są szanse na zwiększenie kwoty 15 mln zł np. do 30 mln zł? To jest jedno pytanie.</u>
<u xml:id="u-92.2" who="#PoselWieslawOkonski">Drugie: Co będzie, jeżeli liczba wniosków inwestorów indywidualnych wzrośnie i będą oczekiwać na dopłaty, na kredyty o stałej stopie procentowej?</u>
<u xml:id="u-92.3" who="#PoselWieslawOkonski">I trzecie pytanie. Czy nie lepiej byłoby przeznaczyć te pieniądze na dopłaty, na kredyty komercyjne... gdyby gminy mogły ubiegać się o kredyty o zerowej stopie procentowej? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-93">
<u xml:id="u-93.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-93.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Alicję Lis.</u>
</div>
<div xml:id="div-94">
<u xml:id="u-94.0" who="#PoselAlicjaLis">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Jednym z elementów dotyczących omawianej dzisiaj ustawy jest fakt, iż gros młodych ludzi nie pracuje, nie ma możliwości... masa osób jest zwalnianych nie z własnej winy, traci pracę, a w zasadzie konstytucja powinna zagwarantować nam jakieś warunki do życia. W związku z powyższym sami również nie mają możliwości wytworzyć, wybudować, uzyskać mieszkań. Jak w tej sytuacji wygląda stawka VAT? Pan poseł Stec podważał to, że nie w tym sensie, ale w tym sensie też to jest ważne. Wysokie obecnie koszty uzyskania zakupu materiałów budowlanych w dużej mierze uniemożliwiają wręcz młodym ludziom wybudowanie czy kupienie mieszkań. Ponadto ilu młodych ludzi otrzymało mieszkanie z towarzystwa budownictwa społecznego? Co w związku z tym zamierza pan minister zrobić w tym zakresie? Jednocześnie pragnę poprosić o informację, w jaki sposób rząd oddziałuje na sprawę wysokości czynszu za wynajem mieszkań. Mieszkania bowiem, całe obiekty prywatne sprzedawane wraz z lokatorami, obiekty mieszkaniowe to stwarza możliwość dowolności, jeśli chodzi o wysokość czynszu. Jest to rozwiązane tak różnie, że niejednokrotnie ludzie rezygnują albo siłą są usuwani z tych mieszkań na bruk, bo nie są w stanie ich opłacić. Jakie działania podejmie rząd w tym zakresie, by młodzi ludzie, zresztą nie tylko młodzi, ale i starsi, renciści, emeryci... Jest to bardzo ważna sprawa. Uprzejmie proszę o ustosunkowanie się do tego. Dziękuję uprzejmie.</u>
<u xml:id="u-94.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-95">
<u xml:id="u-95.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję pani poseł.</u>
<u xml:id="u-95.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Duliasa.</u>
</div>
<div xml:id="div-96">
<u xml:id="u-96.0" who="#PoselStanislawDulias">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Czy zapisy ustawy wynikają z zatroskania o problemy, czy są próbą tworzenia propagandowej atmosfery wokół udzielania pomocy? Jaki cel miał rząd, wprowadzając do laski marszałkowskiej projekt tak mało realnej ustawy o finansowym wsparciu tworzenia lokali socjalnych, noclegowni i domów dla bezdomnych? Mam wątpliwości, czy ten projekt miał intencję rozwiązania problemu.</u>
<u xml:id="u-96.1" who="#PoselStanislawDulias">Mam następujące pytania. Dlaczego, jeżeli jest to projekt tak ważny, rozpatrywany jest tak późno? Dlaczego obejmuje lata 2004-2005? Kto dokonał symulacji potrzeb i kosztów na tle realnej pomocy, realności tej ustawy? Większość gmin jest poważnie zadłużona. Przed zadaniem tego pytania zasięgnąłem opinii w kilku gminach miejskich. Oczywiście, potwierdziły się moje wątpliwości. Nie ma możliwości umieszczenia w tegorocznym budżecie takiego zadania, jak również nie ma realnych szans na zaprojektowanie i zakończenie inwestycji w przyszłym roku. Termin wsparcia określa się na 2005 r., nie dając równocześnie rozwiązania, nie określając, kto będzie utrzymywał, skąd będą pochodziły środki i na jakich zasadach będą te domy funkcjonowały.</u>
<u xml:id="u-96.2" who="#PoselStanislawDulias">Panie Ministrze! Jeśli chodzi o ustawę o czynszach, o uwolnieniu czynszów, to w odniesieniu do znacznej części czynszów ich wysokość ulegnie zmianom. W związku z tym powstanie nowa grupa osób, w przypadku której renty i emerytury nie wystarczą na same czynsze, nie mówiąc już o mediach i innych opłatach, o życiu, o lekarstwach itd. Czy ten projekt ustawy przewiduje również rozwiązanie dla tej grupy społecznej? Sądzę, że nie wystarczy środków.</u>
<u xml:id="u-96.3" who="#PoselStanislawDulias">Odniosę się jeszcze króciutko do sprawy związanej z bezrobociem. Jak rząd widzi rozwiązanie problemu wzrostu naszego bezrobocia w związku z likwidacją dalszych stanowisk pracy w hutnictwie i górnictwie? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-97">
<u xml:id="u-97.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-97.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Wojciecha Szaramę.</u>
</div>
<div xml:id="div-98">
<u xml:id="u-98.0" who="#PoselWojciechSzarama">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Problem, przed którym dziś stajemy, ewidentnie wynika z bezrobocia panującego w Polsce. Bezrobocie w ostatnich latach nie zmniejszyło się, wprost przeciwnie - zwiększyło się. Dlatego ludzie nie mają pieniędzy, żeby godnie żyć, nie mają pieniędzy, żeby zapłacić za czynsz, za mieszkanie. Trzeba zajmować się coraz liczniejszą rzeszą bezdomnych, trzeba budować mieszkania socjalne dla tych, którzy mają jakiekolwiek dochody, lecz nie stać ich na zapłacenie 200-300 zł czy nawet 150 zł za dotychczas zajmowany lokal.</u>
<u xml:id="u-98.1" who="#PoselWojciechSzarama">Jednym z bardzo ważnych problemów jest likwidacja mieszkań zakładowych. Problem ten jest szczególnie dostrzegany na Śląsku. Górnicy, hutnicy bardzo często mieszkali w mieszkaniach, których właścicielem były ich zakłady pracy. Obecnie, z chwilą likwidacji tych zakładów pracy likwidatorzy, czasami syndyk masy upadłościowej, starają się za wszelką cenę sprzedać te mieszkania, pozbyć się ich. Czy resort ma informacje, ile jest jeszcze w Polsce mieszkań zakładowych? Na ile z firm, które zawiadują mieszkaniami zakładowymi, skarb państwa ma jeszcze jakiś wpływ?</u>
<u xml:id="u-98.2" who="#PoselWojciechSzarama">Dlaczego chciałbym znać odpowiedź na to pytanie? Bowiem grupa ludzi mieszkająca w tych zasobach to są właśnie potencjalni bezdomni albo ci, którzy nie będą w stanie zapłacić czynszów z chwilą, kiedy te mieszkania zostaną sprzedane. Był już jeden program, który mówił o przekazywaniu tych mieszkań gminom, gminy jednak wcale nie chcą ich przejąć, bo są to dla nich dodatkowe obciążenia. Pomysłem, rozwiązaniem jest sprzedawanie tych mieszkań razem z ludźmi różnym firmom. Jest to problem dotyczący Gliwic, Bytomia, Zabrza, tych ośrodków, w których upadł przemysł ciężki. W sytuacji, gdy mieszkania zostaną sprywatyzowane, czynsze podniesione - bo nikt nie kupi tych mieszkań dlatego, że jest instytucją charytatywną, tylko w tym celu, aby mieć zyski - ci ludzie staną się klientami gminy i będą potrzebowali mieszkań socjalnych. Trzeba zatem odpowiedzieć sobie na pytanie, ilu mieszkań będziemy jeszcze potrzebowali i czy skarb państwa może pomóc tym ludziom, którzy często budowali te mieszkania własnymi rękami.</u>
<u xml:id="u-98.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-99">
<u xml:id="u-99.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-99.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Romualda Ajchlera.</u>
</div>
<div xml:id="div-100">
<u xml:id="u-100.0" who="#PoselRomualdAjchler">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szkoda, że nie ma pani poseł Beger, bo chciałem się odnieść do jej wypowiedzi. Pani poseł, nie było mnie w Krakowie u bezdomnych, bo w naszym wspólnym okręgu wyborczym jest gmina Krzyż, w której też są bezdomni, i w tym czasie, kiedy pani była w Krakowie, ja byłem właśnie w gminie Krzyż, w tym naszym wspólnym okręgu wyborczym i tam zająłem się bezrobotnymi. Byłem także w Stowarzyszeniu Ankar, które jest położone w Białej, w gminie Trzcianka w woj. wielkopolskim, w okręgu pilskim. I tam są problemy, sprawy kierowane do mnie i do pani poseł, tam na nas czekają, bo np. obecnie ta noclegownia ma wyłączony prąd...</u>
<u xml:id="u-100.1" who="#GlosZSali">(Przecież to nie dyskusja...)</u>
<u xml:id="u-100.2" who="#PoselRomualdAjchler">...mają ogromne problemy z ogrzewaniem noclegowni i ludzi tam mieszkających. Jak sądzę, to jest dla nas najważniejsza sprawa. Oczywiście, interesują mnie sprawy Krakowa, ale bliższe są mi sprawy okręgu, z którego się wywodzę.</u>
<u xml:id="u-100.3" who="#PoselRomualdAjchler">Panie Ministrze! 15 mln złotych, oczywiście Socjaldemokracja poprze projekt ustawy, bo zaczyna on zmierzać w dobrym kierunku. Ale co to oznacza? To znaczy, że w co czwartej gminie mogłoby powstać jedno mieszkanie. Jedno mieszkanie, a gmina Wronki, wcale nienależąca do najbiedniejszych, obecnie wykazuje zapotrzebowanie na 100 mieszkań. Proszę zwrócić uwagę, o jakim problemie mówimy, na to, co mówi burmistrz gminy Wronki, bo to jest istotna sprawa: Panie pośle, ja potrzebuję środki, abym mógł skorzystać ze środków unijnych. Tymczasem ten program, to, nad czym dzisiaj debatujemy... tego nie ma w tym programie. Dlatego propozycja jest jasna, te proporcje powinny się przede wszystkim odwrócić. Nie 35% i 65% gminy, ale chociaż, panie ministrze, aby to było 50% do 50%. Zapewni to lepsze zaangażowanie, wykorzystanie środków i motywację dla gmin, aby poszły w tym kierunku.</u>
<u xml:id="u-100.4" who="#PoselRomualdAjchler">Jeszcze jedna kwestia. Ja się obawiam i obawia się tego Socjaldemokracja, że ten program, zapisy tej ustawy zmierzają w tym kierunku, iż będą mogły z tego skorzystać przede wszystkim gminy bogate. Obecnie bowiem gminy biedne, w których jest bardzo dużo bezdomnych, są już tak zadłużone, że grozi im te 60%, które jest wówczas, kiedy wchodzić może zarząd komisaryczny. Teraz mają problem: Czy wykorzystać te środki na remont mieszkań i budowę mieszkań - to, co pan minister im tutaj oferuje - czy zbudować infrastrukturę i korzystać ze środków Unii Europejskiej? Tu jest teraz problem. Dostrzegamy więc taką potrzebę, popieramy tę ustawę, ale uważamy, że kiedy mamy boom gospodarczy - to mówi premier Miller - potężny wzrost produkcji przemysłowej, PKB na poziomie 6%, dajcie, panie ministrze, odczuć to społeczeństwu, przede wszystkim tym najbiedniejszym. Żeby ten program się udał, to dzisiaj trzeba...</u>
</div>
<div xml:id="div-101">
<u xml:id="u-101.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Panie pośle, przepraszam. Zagapiłem się. Na litość boską, przecież pan widzi licznik. No, panie pośle...</u>
</div>
<div xml:id="div-102">
<u xml:id="u-102.0" who="#PoselRomualdAjchler">Ostatnie słowo, panie marszałku.</u>
<u xml:id="u-102.1" who="#PoselRomualdAjchler">Dajcie 500 mln zł z budżetu państwa, gminy dadzą 500 mln zł i będzie to znaczący krok, ustawa będzie realizowana. W przeciwnym razie, obawiam się, będzie ustawą martwą.</u>
<u xml:id="u-102.2" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
</div>
<div xml:id="div-103">
<u xml:id="u-103.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-103.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę bardzo o zabranie głosu pana posła Stanisława Łyżwińskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-104">
<u xml:id="u-104.0" who="#PoselStanislawLyzwinski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Bezdomni to prawo, rządzenie i gospodarka. Ponieważ to nie funkcjonuje, dlatego po 1989 r., po obaleniu starego systemu, doprowadzono do tego, że obecnie jest taka sytuacja. W 1989 r. doszli do władzy naprawiacze - a można powiedzieć: psuje - którzy mieli budować nową rzeczywistość. Prawda jest taka, jeśli chodzi o umowy cywilnoprawne, że zaczęto od tego, iż w 1989 r., kiedy kredyty były na poziomie 3%, 4%, 5%, w ciągu jednego wieczoru zmieniono na 50-60% miesięcznie... Kopalnia złota nie była w stanie tych odsetek wypracować. Zaczęły się dramaty ludzkie. I to cały czas funkcjonuje.</u>
<u xml:id="u-104.1" who="#PoselStanislawLyzwinski">Sprawa następna: 1993 r., przerwanie kredytów, ponad 12 tys. polskich rodzin dotkniętych tym dramatem, kilkaset osób popełniło samobójstwo. Bezrobocie - prawie 5 mln. To są skutki tego zarządzania. 2 mln ludzi, którzy chodzą codziennie głodni. Codziennie milion młodych, dzieci, młodzieży wychodzi do szkoły bez śniadania. Co trzecia osoba starsza nie wykupuje leków. Gruźlica - 12 tys. rocznie zachorowań. Analfabetyzm - 60 tys. dzieci nie uczęszcza do szkoły podstawowej. Zadłużenie polskich rodzin poprzez to, że ludzie stracili pracę - 3 mln polskich gospodarstw domowych zadłużonych jest średnio na 50 tys. zł. Egzekucje komornicze: w 2002 r. - 1 mln, ale w 2003 r. - 2 mln egzekucji komorniczych. To są skutki zarządzania. I reformy reform, jedna reforma, druga, teraz reforma następna; skutków żadnych to nie przynosi, żeby tę sytuację zmienić.</u>
<u xml:id="u-104.2" who="#PoselStanislawLyzwinski">Mam konkretne pytanie. Kiedy i co rząd zamierza zrobić, aby chociaż częściowo zmienić dramat ludzi, których poprzez złe prawo, złe rządzenie traktuje się jak przedmioty?</u>
<u xml:id="u-104.3" who="#PoselStanislawLyzwinski">Natomiast co do pana posła Ajchlera, który odniósł się do naszej koleżanki, powiem tak: Nasza koleżanka wie i widzi, że są bezdomni u niej w regionie, i widzi, że są w Krakowie. Dziwię się natomiast, że pan widzi, że są tylko i wyłącznie w pańskim regionie, a sądzi pan, że nie ma bezdomnych w Krakowie czy w innym mieście w kraju. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-104.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-105">
<u xml:id="u-105.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-105.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Krystynę Skowrońską.</u>
</div>
<div xml:id="div-106">
<u xml:id="u-106.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Dziękuję, panie marszałku.</u>
<u xml:id="u-106.1" who="#PoselKrystynaSkowronska">Panie i Panowie Posłowie! Mam pytanie do pana ministra. Po pierwsze, wiemy, że nie udało się bardzo wiele w służbie zdrowia, nie udała się cała reforma pana ministra Łapińskiego, nie udał się lek za złotówkę. W tym przypadku chcielibyśmy, żeby ten pilotaż się udał. Chcielibyśmy - klub poselski Platformy Obywatelskiej złożył poprawkę - aby przynajmniej środki na ten cel przeznaczone były w większej wysokości, nie 15 mln zł, lecz 30 mln zł. To po pierwsze.</u>
<u xml:id="u-106.2" who="#PoselKrystynaSkowronska">Pytanie kolejne. Można zrobić autopoprawkę. Do pani poseł sprawozdawcy kieruję pytanie: Czy komisja zajmowała się i zajmować się będzie tym, aby poszukać znacznie więcej środków, i czy rząd mógłby zdeklarować, że tych środków byłoby znacznie więcej? Mówię w kontekście tego, że gminy są obciążone, po pierwsze, wypłatą dodatków mieszkaniowych i to jest dodatkowe zadanie, ale i dodatkowy ciężar. W tym przypadku chcielibyśmy, żeby samorządy mogły więcej pieniędzy wygospodarować na ten cel i aby wsparcie ze strony rządu z tych pieniędzy, które można zaoszczędzić, które są pochowane w różnych rezerwach, a to wiemy z pracy przy ustawie nad budżetem państwa na rok bieżący... Chodzi o to, żeby można było ich więcej wyasygnować i żeby nie potrzeba było, tak jak dzisiaj, gdy mamy na sam szczyt wydanych od 5 mln zł do 10 mln zł; informacje są na ten temat bardzo różne.</u>
<u xml:id="u-106.3" who="#PoselKrystynaSkowronska">Po raz kolejny chciałabym zadać pytanie. Problem bowiem dotyczy nie tylko lokali socjalnych, nie tylko noclegowni, ale w ogóle budownictwa, zaspokajania potrzeb, gdy chodzi o budownictwo. Poza deklaracją przy ustawie o VAT, tym, co pani minister Mucha zadeklarowała w imieniu rządu, że przygotuje i przedłoży Sejmowi ustawę o zwrocie VAT w budownictwie, po moich pytaniach, zadawanych z tego miejsca czterokrotnie, nie otrzymaliśmy konkretnej odpowiedzi, kiedy rząd taką ustawę przedłoży Sejmowi. To jest ważne i ważne jest to dla nas w terenie.</u>
<u xml:id="u-106.4" who="#PoselKrystynaSkowronska">Lokal socjalny, noclegownia, tak, ale ważne jest również budownictwo i rozwiązywanie problemów budownictwa tam, gdzie ludzie mają potrzeby zmieniania i poprawiania swoich warunków mieszkaniowych. Uprzejmie proszę o odpowiedź na te pytania. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-106.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-107">
<u xml:id="u-107.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję pani poseł.</u>
<u xml:id="u-107.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Jolantę Szczypińską.</u>
</div>
<div xml:id="div-108">
<u xml:id="u-108.0" who="#PoselJolantaSzczypinska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Jestem posłanką od niedawna i wydawało mi się, że pewne rzeczy już mogą mnie zdziwić, natomiast jestem oburzona tym projektem, który teraz został przedstawiony. Proszę państwa, dlatego mam pytanie: Dlaczego rząd upokarza blisko 400 tys. bezdomnych ludzi skazanych na eksmisję z powodów przez nich niezawinionych, oferując im tylko taki ochłap - 15 mln zł na tzw. program wsparcia i tworzenia lokali socjalnych i domów dla bezdomnych? Czy rząd konsultował się z samorządami, które uszczęśliwił średnio ok. 5 tys. zł na ten program? A jeśli tak, to czy radość samorządów była proporcjonalna do radości rządowej?</u>
<u xml:id="u-108.1" who="#PoselJolantaSzczypinska">Mam jeszcze jedno pytanie. Czy pan minister i członkowie rządu kiedykolwiek zetknęli się z ludźmi bezdomnymi lub ludźmi eksmitowanymi, oczekującymi na lokal socjalny w warunkach urągających człowieczeństwu? Nie chodzi mi tutaj o taki kontakt z limuzyn, chodzi mi o kontakt bezpośredni. Ja z tymi ludźmi się stykałam i ja z nimi mam kontakt. Jeżeli państwo nie mieli takiego kontaktu, to ja oferuję swoją pomoc i proponuję takie spotkanie na przykład w regionie słupskim, w którym jest 35% bezrobocia, ale są gminy, w których ono wynosi już 70-80%.</u>
<u xml:id="u-108.2" who="#PoselJolantaSzczypinska">Proszę również zaspokoić moją ciekawość i odpowiedzieć mi na pytanie: Ile kosztował remont ośrodka prezydenckiego w Wiśle? Chciałabym się dowiedzieć. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-108.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-109">
<u xml:id="u-109.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję pani poseł.</u>
<u xml:id="u-109.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Tadeusza Cymańskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-110">
<u xml:id="u-110.0" who="#PoselTadeuszCymanski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam do rządu pytanie nietypowe. Czy rząd ma w ogóle doradców? To jest ważne pytanie. Czy oni doradzają, czy odradzają? Jeśli bowiem są ci doradcy, nawet najsłabsi, to powinni bardzo odradzać ustawę, która jest kolejną, niestety, kompromitacją. Jeżeli chodzi bowiem o pilotaż, to pilotaż - jak samo słowo wskazuje - dotyczy kwestii trudnych, ryzykownych, ważnych; trzeba sprawdzić teren, wysłać pierwszego, żeby wiedzieć, jak to w ogóle działa. Jeżeli państwo nie wiecie, jak to działa, to można jechać do Słupska, do Malborka, gdzie bądź. Samorządy w Polsce naprawdę są przygotowane i potrafią wykorzystać te pieniądze. Problem więc nie jest w pilotażu, tylko w zamaskowaniu tego, że się nie ma pieniędzy. A dlaczego się ich nie ma - to jest drugie pytanie. A więc problem nie w pilotażu.</u>
<u xml:id="u-110.1" who="#PoselTadeuszCymanski">Co do pieniędzy, rzeczywiście wymowa liczb jest brutalna i bezwzględna; to jest arytmetyka. Niestety: 15 mln zł dzielimy przez 2 lata, to daje 7,5 mln zł, dzielimy to przez 450 tys. bezrobotnych, to daje nam 15 zł przez 12 miesięcy. No, liczby są wstrząsające. Ile kosztuje klatka dla drobiu, kojec, buda? Jeżeli mówimy o lokalu, o czym my mówimy? I mają rację posłowie, mówiąc, że to są śmieszne kwoty. Lepiej milczeć, czekać, lepiej nic nie robić, by po raz kolejny nie było wstydu, kompromitacji. Dlatego pytam o doradców.</u>
<u xml:id="u-110.2" who="#PoselTadeuszCymanski">Jeżeli chodzi o pilotaż, to trzeba było to zrobić rok wcześniej, chociażby występując z programem ogromnych pieniędzy dla elity, dla najbogatszych. Tu mówimy bowiem o 0,5 mln ludzi najbiedniejszych, którzy powinni być otoczeni szczególną ochroną lewicowego rządu. Tymczasem ochroną otoczono najbogatszych. Pilotażu nie zrobiliście.</u>
<u xml:id="u-110.3" who="#GlosZSali">(Panie marszałku...)</u>
<u xml:id="u-110.4" who="#PoselTadeuszCymanski">To, co miało być kołem zamachowym, czyli 1,5 mld zł - 1,5 mld zł - dla wąskiej elity najbogatszych, stało się kołem średniowiecznym, kołem do łamania matek czekających na fundusz alimentacyjny, bezdomnych i innych. Jeśli się mylę, to proszę to sprawdzić. To są rzeczy do sprawdzenia. To będzie wracać. A więc pytanie: Czy ta ustawa śmieszy, tumani, przestrasza? Może trochę śmieszy i tumani, ale przede wszystkim przestrasza. Proszę odpowiedzieć.</u>
<u xml:id="u-110.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-111">
<u xml:id="u-111.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-111.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Barbarę Ciruk.</u>
</div>
<div xml:id="div-112">
<u xml:id="u-112.0" who="#PoselBarbaraCiruk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam pytanie dotyczące konkretnej grupy osób, które w każdym momencie mogą stać się osobami bezdomnymi. Chodzi o więźniów opuszczających więzienia. W Białymstoku na szczęście działa stowarzyszenie ˝Patronat˝. Ci ludzie choć na chwilę mają gdzie się zatrzymać. Oczywiście jest to moment przejściowy. Chciałabym pana ministra zapytać: Czy państwo biorą w swoich rachunkach pod uwagę to, że ci ludzie, jeśli nie znajdą jakiegokolwiek przytuliska, będą znowu osądzeni, skazani, a miejsc w więzieniach nie ma? Oni będą chodzili po ulicach, stwarzając zagrożenie, bo będą oczekiwali na odsiadkę, jak to się popularnie mówi.</u>
<u xml:id="u-112.1" who="#PoselBarbaraCiruk">Czy państwo mają stworzony jakikolwiek program dla tych ludzi - chodzi mi o zapewnienie jakichkolwiek mieszkań - którzy być może nigdy by już nie weszli w kolizję z prawem, gdyby im cokolwiek zaproponowano? Czy państwo biorą pod uwagę to, że oni nie mogą wrócić do swoich miejscowości, do swoich domów rodzinnych, dlatego że często zostali tych domów pozbawieni, zostali z nich wyrzuceni, często po prostu trafiają na dworzec, na ulicę? Co macie do zaproponowania byłym więźniom? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-113">
<u xml:id="u-113.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję pani poseł.</u>
<u xml:id="u-113.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana ministra Wiesława Szczepańskiego, podsekretarza stanu w Ministerstwie Infrastruktury.</u>
</div>
<div xml:id="div-114">
<u xml:id="u-114.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyWieslawSzczepanski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Padło tu niezmiernie dużo pytań. Jeśli pan marszałek pozwoli, na niektóre postaram się odpowiedzieć na piśmie, jeśli poruszone kwestie nie dotyczą spraw resortu, którym kieruję, nie są związane z budownictwem. Prosiłbym ewentualnie o przesłanie tych pytań. Natomiast odniosę się do pytań, które padły w trakcie dyskusji, jak również do kwestii poruszonych przez panów posłów, którzy występowali w imieniu klubów, dotyczących ustawy o budowie pomieszczeń dla osób niemających gdzie mieszkać i niemających możliwości w tym zakresie.</u>
<u xml:id="u-114.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyWieslawSzczepanski">Jeśli chodzi o kwestię poruszoną przez pana posła Andrzeja Leppera, to chcę powiedzieć na początku, iż ten program jest programem pilotażowym. A więc chodzi o rozeznanie odnośnie do tego, jakie jest dzisiaj zapotrzebowanie gmin na budownictwo socjalne, na noclegownie, schroniska, ponieważ znamy tylko cyfry, natomiast nie wiemy, jakie są chęci gmin odnośnie do budowy oraz jakie są możliwości osób, które by tam zamieszkały.</u>
<u xml:id="u-114.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyWieslawSzczepanski">W wielu wypowiedziach poruszano to, iż władze publiczne powinny wspierać budownictwo socjalne. Chciałbym powiedzieć, że władze publiczne, jeśli dobrze je zdefiniujemy, to nie tylko ministerstwo, rząd, ale również samorząd, władze samorządowe. Jak wiemy, z ustawy o ochronie praw lokatorów wynika, iż na samorządy nałożony został obowiązek zapewnienia budownictwa socjalnego, a ustawa socjalna zobowiązuje gminy do budowy noclegowni.</u>
<u xml:id="u-114.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyWieslawSzczepanski">Pan poseł Andrzej Lepper powiedział, że wszystko przerzucamy na gminy. Natomiast ja chciałbym powiedzieć, że w latach 1994-2001 w gminach zmniejszyła się liczba mieszkań komunalnych z 2100 tys. do 1300 tys., co oznacza, że w ciągu 7 lat gminy zbyły około 800 tys. mieszkań. W tym samym czasie w gminach wybudowano tylko 24 tys. mieszkań komunalnych. A więc gdybyśmy nawet przyjęli, że gminy sprzedały swoim lokatorom te 800 tys. mieszkań za 10%, to mogłyby odtworzyć około 80 tys. mieszkań.</u>
<u xml:id="u-114.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyWieslawSzczepanski">Gminy tego nie dokonały, wyzbywały się swoich zasobów mieszkaniowych, sprzedając je lokatorom, natomiast z drugiej strony nie budowały mieszkań. Jednocześnie trzeba powiedzieć, że dzisiaj jest bardzo mało mieszkań socjalnych. W gminach mamy około 32 tys. mieszkań socjalnych, a więc mieszkań, które są najbardziej potrzebne ludziom, którzy nie mają środków finansowych.</u>
<u xml:id="u-114.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyWieslawSzczepanski">Pan poseł Tomczykiewicz mówił o małych pieniądzach przeznaczonych na ten cel, o niedopuszczaniu organizacji pozarządowych, wyeliminowaniu gmin słabych i działaniu pozorowanym. Już powiedziałem, że jest to program pilotażowy.</u>
<u xml:id="u-114.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyWieslawSzczepanski">Panie pośle Cymański, jako poseł poprzedniej kadencji nie przypominam sobie - kiedy pan był w klubie AWS - aby klub AWS cokolwiek robił, jeśli chodzi o takie działania.</u>
<u xml:id="u-114.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-114.8" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyWieslawSzczepanski"> Szanowni państwo, od roku 1990 nikt nie podjął takiej decyzji, żeby przeznaczyć gminom jakiekolwiek pieniądze na budownictwo socjalne.</u>
<u xml:id="u-114.9" who="#PoselTadeuszCymanski">(Nie było działań pozorowanych.)</u>
<u xml:id="u-114.10" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyWieslawSzczepanski">Panie pośle, nie było żadnej ustawy, nie było nawet propozycji co do tego, jak tym gminom... Pan mówi, jak gminom pomóc. Nie mówmy w tej chwili o problemie pomagania tym osobom. To już jest końcowy moment, kiedy te osoby znajdują się w skrajnej biedzie i ubóstwie, kiedy oczekują pomocy od organizacji publicznych, od samorządu i państwa. My nie pomagamy tym osobom - żebyśmy mieli jasność - pomagamy gminom, aby one zapewniły im schroniska czy określone pomieszczenia, dach nad głową, a więc w sytuacji, w jakiej te osoby się znajdują. To jest dzisiaj pomoc państwa.</u>
<u xml:id="u-114.11" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyWieslawSzczepanski">Jeśli chodzi o kwestię małych pieniędzy, to rzeczywiście - tutaj składam ukłon pani poseł Banach, bo od dwóch lat toczyła się dyskusja, już w lipcu 2003 r. mówiliśmy o tej ustawie i od tego momentu ciężko było się z tą ustawą przebić - na ten cel zostały przeznaczone pieniądze z funduszu dopłat, a więc pieniądze, które są przeznaczone na wspieranie dopłat do kredytów o stałej stopie procentowej.</u>
<u xml:id="u-114.12" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyWieslawSzczepanski">Jak państwo pamiętają, w momencie, kiedy została uchwalona ta ustawa, w budżecie zapisano na ten cel 102 mln zł. Dokonaliśmy korekty, w wyniku czego fundusz ten został zmniejszony o 70 mln zł. Dzisiaj na tym funduszu jest dokładnie 32 600 tys. zł. Z tej kwoty przeznaczamy 15 mln zł na ten cel jako kwotę wsparcia. Nie ukrywamy, że z drugiej strony, o czym mówiła już pani poseł sprawozdawca, oczekujemy, że również około 15 mln zł zostanie przetransferowane do gmin przez powiatowe urzędy pracy i Krajowy Fundusz Pracy jako pomoc dla gmin na wsparcie tego budownictwa.</u>
<u xml:id="u-114.13" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyWieslawSzczepanski">Nie dopuszczamy organizacji pozarządowych z jednego względu. Dzisiaj ustawa o pomocy socjalnej mówi, iż gminy mogą przekazywać wybudowane obiekty organizacjom rządowym w zarządzanie. A więc nic nie stoi na przeszkodzie, aby gmina po wybudowaniu określonej noclegowni czy schroniska przekazała ten obiekt w zarząd tej organizacji, aby ona nią zawiadywała. Natomiast chodzi nam o to, aby obiekt nie był zbywany.</u>
<u xml:id="u-114.14" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyWieslawSzczepanski">Zgodnie z ustawą o ochronie praw lokatorów to gmina jest właściwa do prowadzenia domów mieszkalnych o charakterze socjalnym i nie może tego zadania przekazać komuś innemu. A więc to gmina pozostanie właścicielem mieszkania socjalnego i będzie mogła prowadzić swoją politykę w zakresie eksmisji, wykwaterowania osób, które są dzisiaj najbiedniejsze.</u>
<u xml:id="u-114.15" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyWieslawSzczepanski">Kwestia określenia przez rząd, jakie jest zagrożenie, jaka jest liczba osób, które pozostają bez domu, są zagrożone eksmisją. Padały tu różne cyfry. Z naszych danych wynika, że dzisiaj w Polsce mamy około 50 tys. rodzin zagrożonych marginalizacją, a więc tych, które mogą pozostać bezdomne. Natomiast szacujemy, że około 100 tys. osób jest zagrożonych eksmisją. Są to osoby, w stosunku do których nie wykonano wyroków eksmisyjnych. Sąd orzekł w stosunku do tej grupy eksmisję, ale jednocześnie potrzebę zapewnienia lokali socjalnych, których dzisiaj gminy nie mogą zapewnić. Osoby te nadal mieszkają w lokalach, co do których właścicielom tych lokali przysługuje roszczenie w stosunku do gminy z tego tytułu, iż czynsz opłacany przez te osoby jest o wiele niższy niż czynsz uzyskiwany na wolnym rynku.</u>
<u xml:id="u-114.16" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyWieslawSzczepanski">Pan poseł Bujak z PSL powiedział, że podwyżka VAT może spowodować pomniejszenie kwoty, którą chcemy przeznaczyć na ten cel. Chciałbym powiedzieć, że jeśli chodzi o budownictwo mieszkaniowe, a więc o budowę budynków mieszkalnych o charakterze socjalnym, mówię o mieszkaniach socjalnych, to VAT pozostanie na poziomie 7%. Oczywiście problem pojawia się przy budowie schronisk i noclegowni, bo w tym przypadku VAT jest 22-procentowy. Myśmy, zakładając podział tych 15 mln, dzielili te środki właściwie równo, a więc możemy powiedzieć, że w przypadku 7,5 mln zł, które są przeznaczone na noclegownie i schroniska, ta kwota może być po prostu mniejsza, ale szanowni państwo, nie jest to 15%, bo - jak powiedzieliśmy - dopłata jest na poziomie 35%, a więc jeżeli już, to musimy po prostu pomniejszyć to o te 15% z kwoty 7,5 mln. Jeśli rzeczywiście ceny wzrosną, choć nie przypuszczam, żeby wzrosły tak bardzo, to powiedzmy, że będzie to parę procent, o które rzeczywiście kwot na budownictwo w zakresie noclegowni i schronisk może być po prostu mniej.</u>
<u xml:id="u-114.17" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyWieslawSzczepanski">Nie można dzisiaj pogodzić się z tezą, którą postawił pan poseł Bujak, iż prywatne TBS były preferowane przy układzie środków. Ja mogę przesłać panu posłowi informację, jakie TBS w ostatnich, powiedzmy, 3 latach otrzymały środki finansowe z Krajowego Funduszu Mieszkaniowego, i trzeba powiedzieć, że w głównej mierze są to TBS z udziałem gminnym. Niestety powstała sytuacja taka, iż wymagania banków, powiedzmy, że kwestia dbałości o środki, spowodowały, iż prywatne TBS nie są dzisiaj w stanie w znacznej części spełnić wymogów kredytowych banku. Dzisiaj to gmina, będąc, powiedzmy, wsparciem dla tych TBS, potrafi je dokapitalizować, a jednocześnie po prostu ma możliwość partycypacji, bo w wielu przypadkach jest tak, że w prywatnym TBS partycypacja przerzucana jest na prywatną osobę, a właściwie jest to podmiot prywatny, który po prostu bierze czynsz i pieniądze od osoby prywatnej.</u>
<u xml:id="u-114.18" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyWieslawSzczepanski">Jeśli chodzi o ustawę o VAT, ja postaram się jeszcze raz skierować pismo do ministra finansów. Ustawa jest po posiedzeniu Komitetu Rady Ministrów, trwają nad nią prace. Postaram się, panie marszałku, odpowiedzieć na piśmie, kiedy zostanie przedłożona Wysokiej Izbie, najpierw skontaktuję się z ministrem finansów. Rzeczywiście zależy nam na tym, aby ustawa o zwrocie VAT osobom indywidualnym pojawiła się jak najszybciej, bo jest to kwestia głównie budowania systemu gospodarczego, ale i wzrostu cen dla osób kupujących materiały, a korzystających z usług prywatnych wykonawców, którzy być może czasami nie fakturują.</u>
<u xml:id="u-114.19" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyWieslawSzczepanski">Jeśli chodzi o kwestię związaną z pilotażem i programem docelowym, to ta ustawa miała charakter rozeznania, jakie rzeczywiście na dzień dzisiejszy są potrzeby gminy w zakresie budowy i jakie byłyby możliwości budowy, gdyby rząd zaproponował jakiekolwiek rozwiązania. Ma być przygotowany program docelowy, który ma wejść w życie od 2005 r. Byłby on oparty na ustawie o domach socjalnych, która przewidywałaby zasady wsparcia gmin i organizacji pozarządowych w budowie nowych mieszkań oraz adaptacji w formie dofinansowania również w zakresie noclegowni, schronisk i domów socjalnych.</u>
<u xml:id="u-114.20" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyWieslawSzczepanski">Chcę powiedzieć, że wtedy, powiedzmy, od 2005 r. - mówię, być może odpowiadając na pytania, które padły w trakcie dyskusji - rząd chciałby również wspierać finansowo organizacje pozarządowe, które podjęłyby się działań w tym zakresie. Dzisiaj tego w pilotażu po prostu nie przewidujemy, ale w tym docelowym rozwiązaniu taka możliwość po prostu by istniała.</u>
<u xml:id="u-114.21" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyWieslawSzczepanski">Ja zapraszam panów posłów na strony internetowe, gdzie jest przedstawiony program przyjęty przez Radę Ministrów w tym zakresie. Z niego również wynika, iż w ramach programu podstawowego formuła budowy mieszkań socjalnych w przypadku dnia dzisiejszego odbywałaby się też, opierając się na Towarzystwach Budownictwa Społecznego. Polegałoby to na tym, iż samorząd wnosiłby pełną partycypację, a potem różnica między czynszem rynkowym a czynszem, który powinny płacić osoby najbiedniejsze, byłaby poprzez dodatki mieszkaniowe dofinansowana zarówno przez rząd jako formułę wsparcia dla samorządu, jak i przez same samorządy, które po prostu znałyby potrzeby finansowe osób tam zamieszkujących.</u>
<u xml:id="u-114.22" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyWieslawSzczepanski">Pan poseł Bujak powiedział, że rząd nie przedłożył rozporządzeń. Ja chciałbym powiedzieć, iż do tej ustawy są załączone trzy rozporządzenia. Nie są to rozporządzenia Rady Ministrów, ale rozporządzenia ministra infrastruktury, a więc w momencie, kiedy Wysoka Izba uchwali tę ustawę, rząd natychmiast przystąpi do zaakceptowania tych rozporządzeń. Chciałbym zapewnić, że z momentem opublikowania tej ustawy rozporządzenia będą gotowe i w ciągu 90 dni jesteśmy gotowi na przyjmowanie wniosków i przekazywanie ich do Banku Gospodarstwa Krajowego celem uruchomienia środków finansowych dla gmin, które o te środki będą się ubiegały.</u>
<u xml:id="u-114.23" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyWieslawSzczepanski">Pozwolę sobie może przejść do części pytań szczegółowych. Przede wszystkim, szanowni państwo, rząd nie zamierza budować jakichkolwiek gett. Jeśli zajrzelibyśmy do rozporządzenia ministra infrastruktury, które jest załącznikiem do tej ustawy, wynikałby z niego, że w kryteriach wyboru założyliśmy, iż budynki, które będą budowane, muszą znajdować się w mieście i w takim położeniu, aby miały swobodny dostęp zarówno do mediów, jak również do przystanków autobusowych czy do sklepów. Chodzi o to, aby tych ludzi nie wyprowadzać poza miasto. A więc kategorycznie zaprzeczam, że z jednej strony jest to jakiekolwiek getto, a z drugiej strony te budynki muszą spełniać wszystkie obowiązujące dzisiaj normy budowlane.</u>
<u xml:id="u-114.24" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyWieslawSzczepanski">Jeśli chodzi o to, w jakich krajach Unii Europejskiej obowiązuje eksmisja, to muszę powiedzieć, że tym pytaniem troszeczkę państwo mnie zaskoczyliście, ponieważ tego po prostu nie badaliśmy. Chciałbym zaś powiedzieć, że dzisiaj w ustawie o ochronie praw lokatorów właściwie do minimum w roku 2001 ograniczona została grupa osób, którą można eksmitować na bruk bez prawa do lokalu socjalnego, bo jak spojrzymy na art. 14. ust. 5 tej ustawy, to zobaczymy, jak szeroka jest gama osób, którym dzisiaj przysługuje lokal socjalny w momencie, kiedy nie płacą czynszu.</u>
<u xml:id="u-114.25" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyWieslawSzczepanski">Chciałbym też powiedzieć, jak to jest w krajach Unii Europejskiej. Przykładowo we Francji na dzień dzisiejszy istnieje kwestia związana z badaniem, czy dana osoba nie płaci czynszu ze swojej winy, czy nie ze swojej winy. Tych ludzi dzieli się na dwie części. Jeśli nie płacą czynszu ze swojej winy, to mogą podlegać eksmisji. W Niemczech jest podobnie, z tym że cały ciężar przez parę miesięcy spoczywa na gminie, która właściwie dopłaca danej osobie do czynszu. Muszę przyznać, niestety z przykrością patrząc na Polskę, że tam problem eksmisji nie istnieje z jednego względu: potrzeby mieszkaniowe są w znacznej części zaspokojone. Liczba mieszkań na 1000 mieszkańców czy na 1 mieszkańca w krajach Unii Europejskiej jest o wiele większa niż w Polsce, gdzie dzisiaj potrzeby mieszkaniowe sięgają ok. 1,5 mln mieszkań. Jeśli więc spojrzymy na liczbą mieszkań, to przykładowo w Hiszpanii, która jest krajem podobnym do Polski, mieszkań jest ok. 20 mln, a my mamy ich 12,5 mln. To już pokazuje, jak olbrzymia jest tam liczba mieszkań i jak inny jest również rynek nieruchomości, na którym podaż kształtuje wielkość czynszu. U nas w tym zakresie jest niestety o wiele gorzej i z tym problemem nie potrafimy sobie przez ostatnie dziesięciolecia poradzić.</u>
<u xml:id="u-114.26" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyWieslawSzczepanski">Pani poseł Ołdakowska pyta się, czy...</u>
</div>
<div xml:id="div-115">
<u xml:id="u-115.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Pan poseł Ołdakowski, panie ministrze. To jest mężczyzna. Pan poseł Ołdakowski.</u>
</div>
<div xml:id="div-116">
<u xml:id="u-116.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyWieslawSzczepanski">Przepraszam.</u>
<u xml:id="u-116.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyWieslawSzczepanski">...preferowane będą te gminy, które mają większe bezrobocie, a nie te, które są bogatsze. Ja chciałbym powiedzieć, że jeśli spojrzymy na kryteria, to bardzo dużo punktów dajemy tym gminom, w których jest bardzo wysokie bezrobocie. W związku z tym gminy, w których jest wysokie bezrobocie, a będą ubiegały się o środki, będą preferowane, jeśli chodzi o kryteria, które są w załączniku do rozporządzenia dołączonego do tej ustawy.</u>
<u xml:id="u-116.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyWieslawSzczepanski">Ilu jest bezdomnych w Polsce? Ja chciałbym powiedzieć, że - jak już mówiłem - tych bezdomnych jest około 50 tys. Mówiłem już też, że nie wykonano 100 tys. eksmisji.</u>
<u xml:id="u-116.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyWieslawSzczepanski">Czy istnieje realne dofinansowanie szkół? Myślę, że z tym pytaniem zwrócę się do ministra edukacji, bo ja nie jestem w stanie na nie odpowiedzieć.</u>
<u xml:id="u-116.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyWieslawSzczepanski">Ile wyniosły umorzenia dla kasyn gry? Panie marszałku, z tym pytaniem musiałbym się zwrócić do ministra finansów.</u>
</div>
<div xml:id="div-117">
<u xml:id="u-117.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Panie ministrze, ja proponuję, żeby może pan minister był uprzejmy na te specjalistyczne pytania, rzeczywiście adresowane do przedstawicieli innych resortów, zapewnić pisemną odpowiedź, byśmy już w tej chwili...</u>
</div>
<div xml:id="div-118">
<u xml:id="u-118.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyWieslawSzczepanski">Kolejne pytanie, pana posła Steca, dotyczyło tego, jakie jest zainteresowanie gmin. Chciałbym powiedzieć, że na dzień dzisiejszy już około kilkudziesięciu gmin zwróciło się do nas z pismami, ewentualnie e-mailowo, z zapytaniem, kiedy należy składać wnioski i jaka jest możliwość otrzymania środków. W związku z tym nie obawiamy się, że te pieniądze nie zostaną wydane.</u>
<u xml:id="u-118.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyWieslawSzczepanski">Teraz kwestia związana z pytaniem, które również padło, czy jesteśmy w stanie do końca 2005 r. te pieniądze wykorzystać. Ja odpowiem, że tak, ponieważ dzisiaj zgodnie z tą ustawą nic nie przeszkadza, aby gminy rozpoczęły budowę mieszkań socjalnych, noclegowni i złożyły wniosek. Oczywiście robią to na własne ryzyko, bo w przypadku, gdyby się okazało, że wniosek nie spełnia kryteriów i nie mogą tych pieniędzy otrzymać, wtedy będą musiały kończyć tę inwestycję na własne ryzyko. Dzisiaj nie przeszkadza to jednak niczemu, bo część gmin i tak miała zaplanowaną w swoich budżetach budowę określonej liczby mieszkań, być może komunalnych, które dzisiaj przekształcają w mieszkania socjalne. Nie przeszkadza to niczemu, aby inwestycja była rozpoczęta i po prostu mogła być finansowana.</u>
<u xml:id="u-118.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyWieslawSzczepanski">Jeśli chodzi o rozporządzenie, o które pytał pan poseł Piosik, to chcę powiedzieć, że wynika z niego, iż rząd przygotowuje zespół. Jesteśmy w tej chwili na etapie rozstrzygania, ile osób będzie w tym zespole, nie chcielibyśmy, aby był on zbyt liczny. Znajdą się w nim przedstawiciele ministra gospodarki, pracy i polityki społecznej - chodzi tu przede wszystkim o kwestie związane z tym, jak kształtować budowę noclegowni - przedstawiciele Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego, przedstawiciele Departamentu Architektury i Budownictwa z mojego ministerstwa, jak również departamentu, który się zajmuje ustawą o ochronie praw lokatorów. Będą też reprezentanci samorządu, bo zwracamy się do Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego o wskazanie przedstawicieli, którzy mieliby nadzorować kwestie związane z weryfikacją wniosków. Nie ukrywamy, że kryteria są dzisiaj tak przygotowane, iż nie ma dowolności określania, jak te wnioski kwalifikować, w związku z tym nie ma obawy, że jakiś wniosek będzie preferowany lub nie: jest określona punktacja i według niej będzie można otrzymać pieniądze.</u>
<u xml:id="u-118.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyWieslawSzczepanski">Chcę powiedzieć, że jak już mówiła pani poseł sprawozdawca, wysokość tej dotacji, owych 35%, które się przewiduje, pozwala na wybudowanie ok. 500 mieszkań socjalnych i 35 noclegowni, ale liczymy na to, że część gmin wystąpi o mniejsze pieniądze - oczywiście gmin bogatszych. Chciałbym tu jednak powiedzieć, że biedni nie wybierają, gdzie mieszkają: mieszkają i w gminach biednych, i bogatych. Oczywiście jednym powodzi się lepiej, innym gorzej. Nie możemy tego przekładać na gminy, patrzeć, czy dana osoba mieszka w gminie biedniejszej, czy bogatszej. Jest taka sytuacja, że mieszka tu, a nie gdzie indziej, więc nie możemy preferować jakiejś gminy.</u>
<u xml:id="u-118.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyWieslawSzczepanski">Rząd, panie pośle, ma doradców i w związku z tym uważam, że ta ustawa jest pilotażem, ponieważ pozwala nam określić, czy jeśli stworzymy taką możliwość, gminy będą rzeczywiście zainteresowane finansowaniem takiego budownictwa.</u>
<u xml:id="u-118.5" who="#PoselTadeuszCymanski">(Czyli macie wątpliwości.)</u>
<u xml:id="u-118.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyWieslawSzczepanski">Proszę?</u>
<u xml:id="u-118.7" who="#PoselTadeuszCymanski">(Macie wątpliwości.)</u>
<u xml:id="u-118.8" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyWieslawSzczepanski">Mamy wątpliwości co do jednej rzeczy. Oczywiście na gminy nałożono wiele obowiązków. Gmina byłaby zainteresowana, gdybyśmy dali 100%. Każdy byłby zainteresowany, gdybyśmy dali 100%. Tymczasem my mówimy, że damy 35% środków z budżetu państwa, i chcemy wiedzieć, czy gminy będą zainteresowane. Tu odpowiadam też na pytanie, które zadał pan poseł Piosik... nie, przepraszam, pan poseł Okoński: Dlaczego nie chcemy dopłacać do kredytów? Panie i panowie posłowie, pojawiłby się tu jeden problem. Wiele gmin nie mogłoby sięgnąć po te środki, gdyż dzisiaj są na pograniczu zadłużenia finansowego. Byłaby potrzebna znowu uchwała regionalnej izby obrachunkowej, żeby zaciągnąć określony kredyt, a w przypadku, gdyby obiekt nie został skończony, byłyby problemy. My chcemy dać tym gminom dotację i chcemy się zorientować, jakie są rzeczywiste potrzeby, jeżeli rząd będzie wspierał gminy finansowo, i ile środków w przyszłości, w roku 2005, moglibyśmy przekazać.</u>
<u xml:id="u-118.9" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyWieslawSzczepanski">Myślę, panie marszałku, że nie odpowiedziałem na wszystkie pytania, ale postaram się prześledzić cały stenogram i na pozostałe odpowiedzieć pisemnie paniom i panom posłom.</u>
<u xml:id="u-118.10" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyWieslawSzczepanski">Proszę Wysoką Izbę o uchwalenie tej ustawy, bo wiemy, że wiele gmin i osób, które będą mieszkać w tych obiektach, bardzo oczekuje na tę ustawę. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-118.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-119">
<u xml:id="u-119.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu ministrowi.</u>
<u xml:id="u-119.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Alicję Murynowicz, sprawozdawcę komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-120">
<u xml:id="u-120.0" who="#PoselAlicjaMurynowicz">Dziękuję, panie marszałku.</u>
<u xml:id="u-120.1" who="#PoselAlicjaMurynowicz">Wysoka Izbo! Zadaniem posła sprawozdawcy jest przedstawienie tego, co jest zawarte w projekcie, oraz prac komisji nad projektem ustawy. Nie jest więc moim zadaniem odnosić się do wszystkich wypowiedzi i wszystkich wystąpień, ale jedną rzecz, pozwólcie państwo, muszę zrobić jako wiceprzewodnicząca Komisji Polityki Społecznej i Rodziny. Otóż zapraszam wszystkich posłów Samoobrony do regularnych prac w Komisji Polityki Społecznej i Rodziny. Zapraszam wszystkich hurtem, tak jak państwo dzisiaj zabierali głos. Proszę przyjść. Praca w tej komisji jest nieprawdopodobnie odpowiedzialna, bardzo ciężka, pochylamy się nad każdą złotówką i nad każdym problemem. Bardzo byłabym zobowiązana i wdzięczna, gdyby państwo posłowie, zwłaszcza z Samoobrony po dzisiejszych wystąpieniach, byli tak aktywni na posiedzeniach Komisji Polityki Społecznej i Rodziny.</u>
<u xml:id="u-120.2" who="#PoselMarianCurylo">(Ale to jest zarzut, pani poseł.)</u>
<u xml:id="u-120.3" who="#PoselAlicjaMurynowicz">To nie jest zarzut, to jest zaproszenie do pracy, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-120.4" who="#GlosZSali">(Wszystkich?)</u>
<u xml:id="u-120.5" who="#PoselAlicjaMurynowicz">Wszystkich posłów Samoobrony. Wszystkich traktuję jednakowo, ale państwa w szczególności: mam wyjątkowy zaszczyt złożyć państwu takie zaproszenie do pracy.</u>
<u xml:id="u-120.6" who="#PoselAlicjaMurynowicz">Chcę państwa posłów i wszystkich poinformować, że co roku Komisja Polityki Społecznej i Rodziny przed sezonem zimowym pracuje nad informacją rządu o stanie przygotowań do zimy, o zabezpieczeniu sytuacji osób bezdomnych, o stanie noclegowni. I nie jest to tak, jak powiedziała pani poseł Beger, która wizytowała jedną noclegownię w Krakowie, że innych opcji tam nie widziała. Chyba wystąpi w imieniu wszystkich innych opcji politycznych reprezentowanych się na tej sali, że każdy poseł, razem i z osobna, zwiedził przynajmniej jedną noclegownię, przynajmniej jeden dom dla bezdomnych i zna sytuację tych ludzi. Nie można przypisywać tylko i wyłącznie sobie zaszczytu poznawania opinii i znania się na temacie.</u>
<u xml:id="u-120.7" who="#PoselAlicjaMurynowicz">Ja wiem, pan marszałek mnie uświadomił, że on 2 minuty na pytanie traktuje jak rzecz świętą i poseł może wtedy mówić wszystko. Ja tego nie neguję, może mówić wszystko, ale uprzejmie proszę nie obrażać pracy innych posłów. Tylko i wyłącznie proszę. Chcę powiedzieć, że już w tej kadencji przedstawiciele Komisji Polityki Społecznej i Rodziny dwukrotnie wizytowali noclegownie i chociażby z tego względu, że widzieli, jak wygląda noclegownia w budynku po zajezdni tramwajowej w Warszawie, gdzie setki ludzi jest stłoczonych bez wentylacji, bez możliwości załatwiania potrzeb fizjologicznych, gdzie śpi się na zmiany, gdzie jest zagrożenie ludzkiego życia, ponieważ - odpukać w niemalowane drewno - gdyby zdarzył się pożar, nie ma dróg ewakuacji... Ta ustawa jest potrzebna chociażby po to, żeby załatwić tę sprawę. Nie jest prawdą, jak mówił pan poseł Szukała, że ta ustawa proponuje budowanie slumsów poza granicami miast. Trzeba przeczytać, na co mają być wydatkowane te pieniądze, co rozumiemy przez noclegownie, co przez domy i gdzie one mają powstawać. To są remonty już istniejących budynków, nikt nie powiedział ani słowa o gettach, o tym, że ma to być poza granicami miast.</u>
<u xml:id="u-120.8" who="#PoselAlicjaMurynowicz">Chciałabym zająć się jeszcze jednym problemem. Pan poseł Szarama powiedział, że problemy powstają wszędzie tam, gdzie są bezrobotni, ale ja mówiłam o zainteresowaniu się tym przez Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej, które chce wydatkować pieniądze w wysokości 15 mln zł z Funduszu Pracy. Ma to być refundacja pieniędzy przeznaczonych przez starostów na pokrycie kosztów pracy zatrudnionych przy tych przedsięwzięciach na zasadach określonych w przepisach ustawy o zatrudnieniu. To jest 15 mln zł. Ja wiem, proszę państwa, że my, zajmując się budżetem państwa, operujemy miliardami, dlatego się wydaje, że 15 mln na pilotażowy program to za mało. 15 mln na wspomaganie bezrobotnych, którzy wezmą udział w tym przedsięwzięciu, to za mało, ale trzeba wiedzieć, że to jest pilotaż, jak pan minister bardzo wyraźnie podkreślał.</u>
<u xml:id="u-120.9" who="#PoselAlicjaMurynowicz">Panie pośle, przepraszam, jeszcze jeden wytyk, ale pan mówił bardzo wiele o sprzedaży lokali zakładowych wraz z lokatorami, gdzie oni dawali pieniądze. Tak, na Śląsku tego typu zjawisk było szczególnie dużo, najwięcej sprzedano w 1999 r. O ile mnie pamięć nie myli, pan był posłem tamtego okręgu w 1999 r.</u>
<u xml:id="u-120.10" who="#PoselAlicjaMurynowicz">Pan poseł Kalemba pytał, dlaczego ten program jest na lata 2004-2005. Pan minister już udzielił odpowiedzi: ponieważ jest to pilotaż. Wiadomo, zakończy się pilotaż, on będzie monitorowany i dopiero wtedy zostanie wdrożony pełen program, który powstał w rządzie i o którym mówił pan minister.</u>
<u xml:id="u-120.11" who="#PoselAlicjaMurynowicz">Czy komisja rozpatrywała budowę noclegowni przy parafiach? Otóż problem przekazywania tych zadań organizacjom pozarządowym był wyjaśniany wielokrotnie. Jest kwestia własności: są to pieniądze gminne, wspomagane przez pieniądze budżetowe, wybudowane ośrodki mają pozostać w rękach gminy. Natomiast nic nie stoi na przeszkodzie, aby zgodnie z ustawą o wolontariacie, zgodnie z ustawą o pomocy społecznej, zgodnie z innymi aktami prawnymi przekazywać to w dzierżawę organizacjom pozarządowym.</u>
<u xml:id="u-120.12" who="#PoselAlicjaMurynowicz">Pan poseł Stanibuła pytał, kto kwalifikuje ludzi do domów socjalnych. Otóż gminy, nie zabierajmy im tego prawa, mają takie prawo i z tego prawa korzystają.</u>
<u xml:id="u-120.13" who="#PoselAlicjaMurynowicz">Pani poseł Skowrońska pytała, czy komisja zajmowała się problemem 15 mln. Tak, tak samo, jak zajmowaliśmy się wszystkimi pozostałymi artykułami. W jednym z nich jest to 15 mln zł. Z wyjaśnień pana ministra, które przedstawił na tej sali, wynika, że nie można przeznaczyć większych pieniędzy. Zostały zgłoszone już poprawki dotyczące zwiększenia - jest to poprawka zarówno Platformy Obywatelskiej, jak i poprawka pana posła Stryjewskiego - które będziemy rozpatrywać. Przy okazji informuję wszystkich państwa z Komisji Polityki Społecznej i Rodziny oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, że posiedzenie dwóch połączonych komisji odbędzie się dzisiaj o godz. 14 w sali nr 22 właśnie w sprawie poprawek.</u>
<u xml:id="u-120.14" who="#PoselAlicjaMurynowicz">I ostatnie pytanie, pani poseł Ciruk. Zatroszczyła się pani poseł o osoby opuszczające zakłady karne. Otóż istnieje już ustawa o zatrudnieniu socjalnym, w której mówimy o ludziach wykluczonych, z marginesu, dla których jest tam stworzony pewien program. Warto by się zapoznać z całą tą ustawą i wtedy na pewno takich pytań na sali by nie było.</u>
<u xml:id="u-120.15" who="#PoselAlicjaMurynowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dziękuję za wszystkie głosy, które padły na temat tej ustawy, bo zajmowaliśmy się, chciałam przypomnieć wszystkim państwu, rządowym projektem ustawy o finansowym wsparciu tworzenia w latach 2004-2005 lokali socjalnych, noclegowni i domów dla bezdomnych. To nie ma nic wspólnego z całą gamą pytań, które tutaj padły. Myślę, że warto by jednak pokusić się, drodzy państwo, o to, aby podczas każdej debaty zajmować się tym, o czym mówi punkt porządku dziennego. Ja rozumiem, że każdy może wszystko, ale naprawdę jeszcze nie skończyła się kadencja, jeszcze nie mamy kampanii wyborczej, jeszcze trochę razem wspólnie popracujmy, do czego serdecznie zapraszam. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-120.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-120.17" who="#PoselMarianCurylo">(Panie marszałku, sprostowanie.)</u>
</div>
<div xml:id="div-121">
<u xml:id="u-121.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję pani poseł.</u>
<u xml:id="u-121.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-121.2" who="#PoselMarianCurylo">(Panie marszałku, sprostowanie.)</u>
<u xml:id="u-121.3" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Panie pośle Curyło...</u>
<u xml:id="u-121.4" who="#PoselMarianCurylo">(Panie marszałku, ja mam prawo do tego.)</u>
<u xml:id="u-121.5" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Panie pośle Curyło, proszę sięgnąć do regulaminu, art. 187: po wyczerpaniu listy mówców zapisanych do głosu mogą przemawiać jedynie wnioskodawca, przedstawiciel Komisji Ustawodawczej oraz sprawozdawca, a następnie marszałek Sejmu zamyka dyskusję, co uczyniłem.</u>
<u xml:id="u-121.6" who="#GlosyZSali">(Ale w sprawach sprostowania ma prawo, znowu pan przekręca.)</u>
<u xml:id="u-121.7" who="#PoselMarianCurylo">(Panie marszałku, mówi pan jak kaznodzieja, ja jednak tylko dwa słówka.)</u>
<u xml:id="u-121.8" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Panie pośle, nie udzielam panu głosu. Nie udzielam też głosu panu posłowi Szaramie, ale wyjaśniam pani poseł Murynowicz, że pan poseł Szarama w ubiegłej kadencji nie był posłem i na pewno chciał to sprostować.</u>
<u xml:id="u-121.9" who="#PoselMarianCurylo">(Panie marszałku, ale panie marszałku ...)</u>
<u xml:id="u-121.10" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Wysoki Sejmie! W związku z tym...</u>
<u xml:id="u-121.11" who="#GlosZSali">(Panie marszałku, ale nasz klub został wywołany do odpowiedzi...)</u>
<u xml:id="u-121.12" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Panie pośle Curyło, proszę mi nie uniemożliwiać prowadzenia posiedzenia. Przywołuję pana do porządku.</u>
<u xml:id="u-121.13" who="#GlosZSali">(Panie marszałku, pan mnie obraża.)</u>
<u xml:id="u-121.14" who="#GlosZSali">(To zwykłe chamstwo!)</u>
<u xml:id="u-121.15" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Wysoki Sejmie! W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
<u xml:id="u-121.16" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
<u xml:id="u-121.17" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-121.18" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 2. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży o:
1) poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o szkolnictwie wyższym,
2) rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o szkolnictwie wyższym, ustawy o wyższych szkołach zawodowych, ustawy o pożyczkach i kredytach studenckich oraz o zmianie niektórych innych ustaw
(druki nr 1023, 2640 i 2856).</u>
<u xml:id="u-121.19" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Chciałem raz jeszcze przypomnieć o informacji, którą już z trybuny przekazała przed chwilą pani poseł Alicja Murynowicz, że posiedzenie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, którego przedmiotem obrad będzie rozpatrzenie poprawek zgłoszonych w drugim czytaniu rządowego projektu ustawy o finansowym wsparciu tworzenia w latach 2004-2005 lokali socjalnych, noclegowni i domów dla bezdomnych, odbędzie się w dniu dzisiejszym, to jest 28 kwietnia o godz. 14 w sali nr 22 w budynku G.</u>
<u xml:id="u-121.20" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Teraz proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią poseł Marię Nowak.</u>
</div>
<div xml:id="div-122">
<u xml:id="u-122.0" who="#PoselSprawozdawcaMariaNowak">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Mam zaszczyt i przyjemność przedstawić Wysokiej Izbie sprawozdanie z prac Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży dotyczących poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o szkolnictwie wyższym, zawartego w druku nr 1023, oraz rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o szkolnictwie wyższym, ustawy o wyższych szkołach zawodowych, ustawy o pożyczkach i kredytach studenckich oraz o zmianie niektórych innych ustaw, zawartego w druku nr 2640.</u>
<u xml:id="u-122.1" who="#PoselSprawozdawcaMariaNowak">Pierwsze czytanie obu projektów odbyło się podczas obrad komisji w dniu 30 marca br. Dla sprawnego toku prac nad projektami powołano podkomisję, której pracami miałam zaszczyt kierować i która to przedstawiła sprawozdanie ze swoich czterech posiedzeń członkom Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży w dniu 16 kwietnia. W toku prac zarówno podkomisji, jak i komisji nad obu projektami uczestniczyli przedstawiciele środowisk akademickich, to jest Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego, konferencji rektorów uczelni niepaństwowych, wyższych szkół zawodowych, przedstawiciele związków zawodowych działający na wyższych uczelniach, ale także przedstawiciele środowisk studenckich, w tym Parlamentu Studentów Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
<u xml:id="u-122.2" who="#PoselSprawozdawcaMariaNowak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt poselski, który wpłynął do laski marszałkowskiej w październiku 2002 r., mówił jedynie o zmianie ustawy o szkolnictwie wyższym i dotyczył rozszerzenia prawa do pomocy materialnej ze środków pochodzących z budżetu państwa także na studentów studiów zaocznych i wieczorowych. Projektodawcom chodziło o to, aby system pomocy materialnej dla studentów studiów zaocznych i wieczorowych był porównywalny z systemem pomocy dla studentów studiów dziennych. Projekt ten był reakcją na decyzje Trybunału Konstytucyjnego z 2002 r. wskazującego na nierówne traktowanie wszystkich studentów w dostępie do pomocy stypendialnej.</u>
<u xml:id="u-122.3" who="#PoselSprawozdawcaMariaNowak">Projekt rządowy, który wpłynął do Sejmu w marcu br., jest o wiele szerszy. Proponuje zmiany w całym systemie szkolnictwa wyższego, a tym samym proponuje zmiany w ustawie o szkolnictwie wyższym, ustawie o wyższych szkołach zawodowych, ustawie o utworzeniu Akademii Obrony Narodowej, o utworzeniu Akademii Marynarki Wojennej im. bohaterów Westerplatte, ustawie o utworzeniu Wojskowej Akademii Technicznej im. Jarosława Dąbrowskiego, a także w ustawie o pożyczkach i kredytach studenckich.</u>
<u xml:id="u-122.4" who="#PoselSprawozdawcaMariaNowak">Ponieważ projekt rządowy obejmował swym zasięgiem także propozycje zmian ujętych w projekcie poselskim, prace podkomisji, a potem komisji skupiły się nad projektem rządowym. W toku prac podkomisji zgłoszono wiele poprawek do przedłożenia rządowego. Biuro Legislacyjne i Biuro Studiów i Ekspertyz w swej opinii o rządowym projekcie ustawy zwracały uwagę na pewne uchybienia w zapisach dotyczących trybu przyznawania pomocy i toku rozpatrywania odwołań od decyzji w sprawie przyznawania lub odmowy przyznania pomocy studentom. Trzeba przyznać, że wokół tych zapisów, dotyczących trybu przyznawania stypendiów, jak i odwoływania się od decyzji do drugiej instancji, toczyła się bardzo ożywiona dyskusja, w trakcie której czasem górę brały emocje. Ale wszystko to podyktowane było troską o jak najlepsze stanowienie prawa, o zapisy poprawne od strony prawnej.</u>
<u xml:id="u-122.5" who="#PoselSprawozdawcaMariaNowak">Mogę stwierdzić, że wypracowane przez komisję i przedstawione Wysokiej Izbie rozwiązania zostały zaakceptowane przez Biuro Legislacyjne. Posłowie wprowadzili także inne dodatkowe zapisy, które wynikały czy to z uwag zgłaszanych przez środowiska studenckie, czy też z opinii przyjętych przez Komisję Edukacji, Nauki i Młodzieży w toku prac w okresie wcześniejszym, jak np. o przyznaniu stypendiów naukowych - poza tradycyjnymi już stypendiami za wyniki w nauce - także za wyniki w sporcie. W uwagi na likwidację w 2004 r. ulg podatkowych koniecznym stało się podjęcie działań pomocowych skierowanych na pomoc finansową dla studentów, niezależnie od tego, na jakiej uczelni, to znaczy państwowej czy niepaństwowej, się kształcą i w jakim systemie realizują studia, to znaczy: dziennym, wieczorowym czy zaocznym. Nowy system według projektu ustawy ma obowiązywać od 1 października 2004 r. Projekt przewiduje jednak okres przejściowy (od 1 stycznia do 30 września br.), w czasie którego obecnie obowiązujące przepisy dotyczące zasad przyznawania pomocy materialnej stosowane będą do wszystkich studentów, to znaczy tych dotychczas uprawnionych i nowo objętych pomocą.</u>
<u xml:id="u-122.6" who="#PoselSprawozdawcaMariaNowak">Z uwagi na wagę problemu, rozumiejąc, jak bardzo istotna i oczekiwana jest omawiana dzisiaj ustawa w kręgach studenckich, członkowie komisji pracowali bardzo intensywnie. Dyskusje były ożywione, ale zarazem bardzo wnikliwe, a także tempo prac było intensywne, ponieważ cały czas komisja miała świadomość, że brak tej ustawy nie pozwala na objęcie pomocą stypendialną nowych grup studenckich, które takiej pomocy bardzo potrzebują i na taką pomoc oczekują.</u>
<u xml:id="u-122.7" who="#PoselSprawozdawcaMariaNowak">Tyle uwag o przebiegu prac komisji. Teraz poświęcę trochę czasu efektowi tych prac, to znaczy postaram się omówić materię, jak i skalę zmian zawartą w omawianym projekcie rządowym.</u>
<u xml:id="u-122.8" who="#PoselSprawozdawcaMariaNowak">Omawiany projekt zawiera 14 artykułów. W art. 1 i 2 proponuje się nowelizację obecnie obowiązującego systemu pomocy materialnej dla studentów finansowanej z budżetu państwa, z tym że art. 1 odnosi się do studentów uczelni wyższych, zaś art. 2 omawia dokładnie te same zagadnienia w odniesieniu do studentów wyższych szkół zawodowych. Zmiany dotyczą kompleksowego uregulowania bezzwrotnej pomocy materialnej dla studentów uczelni państwowych i niepaństwowych kształcących się w różnych systemach. Dotacja na pomoc materialną dla studentów będzie przyznawana uczelni przez właściwego ministra. Podziału dotacji dokonywał będzie rektor w porozumieniu z samorządem studenckim, a w uczelni nowo utworzonej podziału dokonywał będzie rektor na okres 1 roku.</u>
<u xml:id="u-122.9" who="#PoselSprawozdawcaMariaNowak">Proponuje się doprecyzowanie zapisów określających zasady tworzenia funduszu pomocy materialnej i określenie źródeł pochodzenia tego funduszu oraz rozdysponowania środków na wypłaty stypendiów, zapomóg, remonty domów i stołówek studenckich w części pochodzącej z dotacji budżetu państwa, utrzymania domów i stołówek studenckich oraz wynagradzania ich pracowników. Proponuje się, aby fundusz pomocy materialnej w części pochodzącej ze źródeł pozabudżetowych mógł być również przeznaczony na wypłatę stypendiów i zapomóg oraz remonty i modernizację domów i stołówek studenckich.</u>
<u xml:id="u-122.10" who="#PoselSprawozdawcaMariaNowak">W art. 1 i 2 określone zostały także formy pomocy materialnej oraz warunki jej przyznawania, a są to: stypendia socjalne, stypendia za wyniki w nauce lub w sporcie, stypendia ministra za osiągnięcia w nauce oraz za wybitne osiągnięcia sportowe i zapomogi.</u>
<u xml:id="u-122.11" who="#PoselSprawozdawcaMariaNowak">Nowością jest wprowadzenie stypendium socjalnego zwiększonego z tytułu niepełnosprawności studenta, a także w przypadku studenta studiów dziennych możliwość zakwaterowania w domu studenckim jego niepracującego małżonka i dziecka. Powyższe rozwiązania zostały zaproponowane w miejsce dotychczasowych dopłat do zakwaterowania i posiłków.</u>
<u xml:id="u-122.12" who="#PoselSprawozdawcaMariaNowak">W art. 1 i 2 znalazły się także nowe zapisy dotyczące tworzenia komisji stypendialnych, ich składu, uprawnień oraz przyznawania świadczeń, trybu odwoławczego od decyzji o nieprzyznaniu świadczenia. Są to regulacje przeniesione do projektu ustawy, które zapisane były wcześniej w rozporządzeniu.</u>
<u xml:id="u-122.13" who="#PoselSprawozdawcaMariaNowak">W stosunku do obecnego systemu wprowadzono do projektu zmianę określającą miesięczną wysokość dochodu na osobę w rodzinie studenta uprawniającego go do ubiegania się o stypendium socjalne, którą ustalono na poziomie nie wyższym niż suma kwot określonych w artykułach ustawy o świadczeniach rodzinnych, co stanowi na dzień dzisiejszy kwotę 569 zł. Stawka ta jest sumą dwóch kwot: maksymalnej wysokości dochodu na osobę w rodzinie uprawniającej do zasiłku rodzinnego, czyli 504 zł, oraz 65 zł jako kwoty zasiłku rodzinnego na jedno uczące się dziecko powyżej 18 roku życia.</u>
<u xml:id="u-122.14" who="#PoselSprawozdawcaMariaNowak">Student studiujący równocześnie na kilku kierunkach studiów może otrzymać stypendium socjalne i stypendium za wyniki w sporcie tylko na jednym z kierunków, zaś stypendium za wyniki w nauce na każdym z kierunków, z tym że łączna miesięczna wysokość stypendium socjalnego i za wyniki w nauce lub w sporcie nie może być wyższa niż 90% najniższego wynagrodzenia określanego w przepisach o wynagrodzeniu nauczycieli akademickich.</u>
<u xml:id="u-122.15" who="#PoselSprawozdawcaMariaNowak">Studentowi, który po ukończeniu jednego kierunku studiów studiuje na drugim kierunku, stypendium socjalne nie przysługuje, chyba że kontynuuje on studia magisterskie po ukończeniu studiów zawodowych.</u>
<u xml:id="u-122.16" who="#PoselSprawozdawcaMariaNowak">Art. 3 omawianego projektu dotyczy zmian ustawy o pożyczkach i kredytach studenckich. Proponuje się w nim wykreślenie zapisu przewidującego preferencyjne kierunki studiów przy ubieganiu się o kredyt i rozszerzenie kręgu osób uprawnionych do otrzymywania kredytu o cywilnych słuchaczy uczelni wojskowych, Szkoły Głównej Służby Pożarnictwa oraz uczestników studiów doktoranckich.</u>
<u xml:id="u-122.17" who="#PoselSprawozdawcaMariaNowak">Dotychczasowa regulacja określająca udzielanie kredytów została uzupełniona o zapis dotyczący studentów studiów doktoranckich, którym okres ten przedłużono, ale nie dłużej niż na cztery lata. Także regulacje odnoszące się do opłaty odsetek od pożyczki lub kredytu studenckiego zostały uzupełnione o doktorantów, a także przypadki, gdy opłatę odsetek zawiesza się na okres odbywania przez pożyczkobiorcę służby wojskowej. Proponuje się także wydłużenie terminu rozpoczęcia spłaty kredytu lub pożyczki z jednego roku, jak mamy w tej chwili, do dwóch lat od zakończenia studiów.</u>
<u xml:id="u-122.18" who="#PoselSprawozdawcaMariaNowak">W art. 4 projektu wprowadzono dwie zmiany do ustawy o Akademii Obrony Narodowej polegające na dodaniu zapisu, iż w przyznawanie pomocy materialnej dla kształcących się w niej osób cywilnych odbywać się będzie na zasadach i w trybie określonych w ustawie o szkolnictwie wyższym, a pomoc materialną przyznaje minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego.</u>
<u xml:id="u-122.19" who="#PoselSprawozdawcaMariaNowak">W art. 5 proponuje się analogiczne zmiany dotyczące studentów studiów cywilnych studiujących w Akademii Marynarki Wojennej, a w art. 6 - osób cywilnych studiujących w Wojskowej Akademii Technicznej.</u>
<u xml:id="u-122.20" who="#PoselSprawozdawcaMariaNowak">W art. 7 zapisano przepisy przejściowe, bardzo istotne, które mają na celu objęcie w okresie do 30 września br. pomocą materialną studentów, którzy dotychczas nie mieli uprawnień do takiej pomocy. Uprawnienia te będą im przysługiwały na takich samych zasadach, jakie obowiązują w stosunku do studentów studiów dziennych uczelni państwowych.</u>
<u xml:id="u-122.21" who="#PoselSprawozdawcaMariaNowak">Na uwagę zasługuje zapis, który proponuje, aby studenci, którzy dotychczas nie mieli uprawnień do uzyskiwania stypendium socjalnego oraz zapomogi, to jest studenci studiów zaocznych, wieczorowych i eksternistycznych, zarówno uczelni państwowych, jak i niepaństwowych, mogli otrzymać te świadczenia jeszcze przed zakończeniem tego roku akademickiego. Ze świadczeń przyznanych w okresie przejściowym wyłączono dopłaty do zakwaterowania i do posiłków, gdyż będą one już funkcjonowały w nowym systemie, a także stypendia ministra za osiągnięcia w nauce, ponieważ te na rok akademicki 2003/2004 zostały już przyznane. Także w art. 8 i 9 zawarte są propozycje uregulowań, które będą określały zasady przyznawania i wypłacania pomocy materialnej określonym grupom studentów w okresie przejściowym, czyli do 30 września br. W odniesieniu do studentów studiów zaocznych, wieczorowych i eksternistycznych uczelni państwowych i niepaństwowych działających na podstawie ustawy o szkolnictwie wyższym oraz w odniesieniu do osób cywilnych będących studentami studiów dziennych wymienionych wcześniej uczelni wojskowych będą stosowane przepisy odpowiednich rozporządzeń wydanych na podstawie obecnie obowiązujących ustaw o szkolnictwie wyższym i o wyższych szkołach zawodowych.</u>
<u xml:id="u-122.22" who="#PoselSprawozdawcaMariaNowak">Zaproponowane regulacje dla okresu przejściowego pozwolą na wypłacanie pomocy materialnej za okres od 1 stycznia 2004 r., co oznacza, że pomimo iż ustawa wejdzie w życie w ciągu 14 dni od daty uchwalenia, wszyscy nowo objęci pomocą stypendialną studenci, o których mowa w art. 7, 8 i 9, które w tej chwili omówiłam, będą mogli otrzymać je z nadpłatą od 1 stycznia 2004 r. Projekt zakłada, że wszystkie otrzymywane w okresie przejściowym świadczenia będą przyznawane na okres 7 miesięcy. Skąd się to bierze? Otóż wynika to z faktu, że świadczenia pomocy materialnej dla studentów przyznawane są w roku akademickim na okres 10 miesięcy. Stąd proporcjonalnie proponuje się przyznanie na 7 miesięcy tego okresu przejściowego, zaś od 1 października 2004 r., czyli przez kolejne 3 miesiące, wszyscy studenci będą mogli otrzymywać świadczenia pomocy materialnej na takich samych zasadach przewidzianych już w nowej ustawie.</u>
<u xml:id="u-122.23" who="#PoselSprawozdawcaMariaNowak">Na uwagę w tym miejscu zasługuje także propozycja zawarta w projekcie tej ustawy, która wprowadza regulacje przewidujące, że studenci studiów dziennych uczelni niepaństwowych, którzy dotychczas byli uprawnieni tylko do stypendium ministra za osiągnięcia w nauce, będą mogli otrzymywać w okresie przejściowym za okres od 1 stycznia 2004 r. dopłaty do zakwaterowania, do posiłków, stypendia za wyniki w nauce i stypendia socjalne dla osób niepełnosprawnych, czyli pozostałe świadczenia, jakie dotychczas otrzymywali studenci studiów dziennych uczelni państwowych.</u>
<u xml:id="u-122.24" who="#PoselSprawozdawcaMariaNowak">Dwa następne artykuły projektu ustawy, tj. art. 10 i 11, stanowią o pożyczkach i kredytach studenckich. Proponowany zapis odkłada ustawowo funkcjonowanie pożyczek studenckich. Przewiduje, iż osobom uprawnionym do ubiegania się o kredyt studencki na podstawie nowych przepisów, tj. doktorantom, słuchaczom i studentom cywilnym uczelni wojskowych, o których tutaj była mowa, oraz studentom Szkoły Głównej Służby Pożarniczej kredyt studencki wypłaca się za okres od 1 stycznia 2004 r. przy równoczesnym podwyższeniu raty kredytu z 460 zł do 600 zł miesięcznie. Dłuższy okres karencji w spłacie kredytu studenckiego obowiązuje w stosunku do wszystkich tych kredytobiorców, którzy do dnia wejścia ustawy w życie nie byli zobowiązani do spłaty kredytu, czyli nie rozpoczęli jeszcze spłacać zaciągniętego kredytu.</u>
<u xml:id="u-122.25" who="#PoselSprawozdawcaMariaNowak">W art. 12 zaproponowano zapisy umożliwiające uczelni państwowej w 2004 r. przeznaczenie z dotacji na pomoc materialną dla studentów środków na podwyższenie przeciętnych wynagrodzeń pracowników uczelni zatrudnionych w domach i stołówkach studenckich uczelni. Podwyżki te wynikają z wdrożenia w 2004 r. III etapu podwyżki wynagrodzeń pracowników cywilnych szkolnictwa wyższego.</u>
<u xml:id="u-122.26" who="#PoselSprawozdawcaMariaNowak">I dwa ostatnie artykuły, art. 13 i 14, zawierają propozycje dotyczące wydania nowych aktów wykonawczych i terminu wejścia w życie ustawy. I tak proponuje się, aby ustawa weszła w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem tych zmian, które wchodzą z dniem 1 października 2004 r., a przewidują dokonanie podziału dotacji na pomoc materialną dla studentów oraz umożliwiają dofinansowanie remontów domów i stołówek studenckich, nowej delegacji do wydania rozporządzenia w sprawie dotacji dla uczelni państwowej, zasad funkcjonowania funduszu pomocy materialnej dla studentów oraz zasad przyznawania stypendiów. Natomiast od 1 stycznia 2005 r. proponuje się wejście w życie przepisów dotyczących stypendiów sportowych. Do projektu ustawy dołączono ocenę skutków finansowych dla budżetu państwa, które szacuje się na kwotę 700 mln zł, i pragnę dodać, że środki te zostały zaplanowane w budżecie na rok 2004. Do projektu ustawy załączone zostały także projekty rozporządzeń wraz z wymaganymi załącznikami, a także opinia, że projekt ustawy nie jest objęty zakresem prawa Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-122.27" who="#PoselSprawozdawcaMariaNowak">Myślę, że bardzo szczegółowo i wnikliwie przedstawiłam, jak przebiegały prace komisji. Omówiłam także projekty obu ustaw, uzasadniłam, dlaczego pracowaliśmy głównie nad projektem rządowym. Myślę, że Wysoka Izba uzna i przyjmie ustawę, na którą bardzo czekają już studenci. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-122.28" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-123">
<u xml:id="u-123.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-123.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
<u xml:id="u-123.2" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-123.3" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Przypominam, że prawo wnoszenia poprawek do tego projektu ustawy przysługuje m.in. grupie 15 posłów.</u>
<u xml:id="u-123.4" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Bogusława Wontora występującego w imieniu Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
</div>
<div xml:id="div-124">
<u xml:id="u-124.0" who="#PoselBoguslawWontor">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej pragnę przedstawić stanowisko w sprawie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o szkolnictwie wyższym oraz o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o szkolnictwie wyższym, ustawy o wyższych szkołach zawodowych, ustawy o pożyczkach i kredytach studenckich oraz o zmianie niektórych innych ustaw (druki nr 1023, 2640 i 2856).</u>
<u xml:id="u-124.1" who="#PoselBoguslawWontor">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! Do dnia wejścia w życie omawianej ustawy z pomocy finansowej z budżetu państwa korzystać mogą tylko studenci studiów dziennych. Pomoc ta jest przy tym różna w zależności od uczelni, czy jest to państwowa czy niepaństwowa. Zaproponowana nowelizacja ma objąć swoim zasięgiem studentów kształcących się w różnych systemach studiów na uczelniach państwowych i niepaństwowych. Dotyczy ona całościowego uregulowania problematyki bezzwrotnej pomocy materialnej. Jeżeli nie znowelizowalibyśmy ustawy, to studenci uczelni niepaństwowych oraz studiujący systemem wieczorowym czy zaocznym w uczelniach państwowych, płacący przy tym za naukę, zostaliby pozbawieni jakiejkolwiek bezpośredniej pomocy ze strony państwa. Spowodowane to zostało tym, że niektóre ulgi podatkowe gwarantowane w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych zostały zlikwidowane. Powyższy projekt ustawy jest również uporządkowaniem dotychczasowych przepisów obowiązujących w omawianym zakresie, ze szczególnym uwzględnieniem obecnych standardów w zakresie prawodawczym, a szczególnie wynikających z Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
<u xml:id="u-124.2" who="#PoselBoguslawWontor">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Członkowie Klubu Parlamentarnego SLD są zadowoleni, że rozwiązania zawarte w projekcie ustawy zapewniają powszechny i równy dostęp wszystkim młodym ludziom do wykształcenia. Rozwiązania zawarte w projekcie ustawy dotyczą wszystkich studiujących, bez względu na uczelnię czy system studiów. Ważnym elementem systemowego rozwiązania jest również fakt, że warunki udzielania pomocy zostały określone w ustawie.</u>
<u xml:id="u-124.3" who="#PoselBoguslawWontor">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Każdy student, w oparciu o kryterium dochodu, będzie mógł otrzymać stypendium socjalne. Student niepełnosprawny może otrzymać zwiększone stypendium socjalne w związku z ponoszeniem dodatkowych kosztów z tytułu niepełnosprawności. Ponadto student studiów dziennych będzie mógł otrzymać dopłatę do opłaty za dom studencki lub do wynajętego innego lokalu mieszkalnego. Dopłata ta będzie dotyczyła również niepracującego małżonka i dzieci. Student będzie mógł ubiegać się również o stypendium za wyniki w nauce lub sporcie, stypendium ministra za osiągnięcia w nauce, stypendium ministra za wybitne osiągnięcia sportowe oraz o zapomogę.</u>
<u xml:id="u-124.4" who="#PoselBoguslawWontor">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Kolejnym pozytywnym faktem w wypadku omawianej ustawy są przeprowadzone zmiany dotyczące pożyczek i kredytów studenckich, które - zdaniem Klubu Parlamentarnego SLD - dadzą niezamożnej młodzieży możliwość studiowania na wyższych uczelniach. Dzięki tej nowelizacji kredyty studenckie będą mogli dostawać uczestniczy studiów doktoranckich, studenci cywilni wyższych szkół wojskowych i Szkoły Głównej Służby Pożarniczej. Ważną zmianą jest też przesunięcie terminu rozpoczęcia spłaty kredytu studenckiego z jednego do dwóch lat od dnia ukończenia studiów.</u>
<u xml:id="u-124.5" who="#PoselBoguslawWontor">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W pracach nad tym projektem ustawy w Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz w podkomisji nadzwyczajnej do rozpatrzenia omawianego projektu ustawy aktywnie uczestniczyli przedstawiciele rektorów, organizacji studenckich, Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego i Państwowej Komisji Akredytacyjnej. Wcześniej projekt został z wymienionymi skonsultowany. Większość uwag skierowanych podczas konsultacji i prac nad tym projektem uwzględniono.</u>
<u xml:id="u-124.6" who="#PoselBoguslawWontor">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Uchwalenie omawianego projektu ustawy niesie za sobą skutki finansowe dla budżetu państwa, a środki te zostały zabezpieczone w budżecie. Przyjęcie omawianej ustawy powinno przyczynić się do nieznacznego zmniejszenia stopy bezrobocia. Dodać można, że do rządowego projektu ustawy zostały dołączone projekty niezbędnych, podstawowych aktów wykonawczych.</u>
<u xml:id="u-124.7" who="#PoselBoguslawWontor">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego SLD składam poprawki do omawianej ustawy. Poprawki te nie zmieniają istoty ustawy, chodzi o doprecyzowanie i uporządkowanie wprowadzonych w projekcie ustawy zmian; z braku czasu nie będę ich czytał.</u>
<u xml:id="u-124.8" who="#PoselBoguslawWontor">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! W związku z tym, co przedstawiłem, w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej informuję, że członkowie klubu SLD będą głosować za przyjęciem, wraz z przedstawionymi przeze mnie poprawkami, poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o szkolnictwie wyższym oraz rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o szkolnictwie wyższym, ustawy o wyższych szkołach zawodowych, ustawy o pożyczkach i kredytach studenckich oraz o zmianie niektórych innych ustaw, z druków nr 1023, 2640 i 2856. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-125">
<u xml:id="u-125.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi. Dziękuję za poprawki.</u>
<u xml:id="u-125.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Posłów zainteresowanych następnym punktem informuję, że mamy około trzech kwadransów opóźnienia, wszystko oczywiście zależy jeszcze od liczby pytań, które padną w tym punkcie porządku dziennego.</u>
<u xml:id="u-125.2" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Elżbietę Łukacijewską występującą w imieniu Platformy Obywatelskiej.</u>
</div>
<div xml:id="div-126">
<u xml:id="u-126.0" who="#PoselElzbietaLukacijewska">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-126.1" who="#PoselElzbietaLukacijewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Poselskiego Platforma Obywatelska przedstawić stanowisko do sprawozdania Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży o projekcie ustawy o zmianie ustawy o szkolnictwie wyższym oraz o projekcie ustawy o zmianie ustawy o szkolnictwie wyższym, ustawy o wyższych szkołach zawodowych, ustawy o pożyczkach i kredytach studenckich oraz o zmianie niektórych innych ustaw, zawartych w drukach nr 1023, 2640 i 2856.</u>
<u xml:id="u-126.2" who="#PoselElzbietaLukacijewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ponieważ pani poseł sprawozdawca tak dokładnie przedstawiła projekt ustawy i prace zarówno komisji, jak i podkomisji, wypadałoby tylko powiedzieć, że Klub Poselski Platforma Obywatelska popiera projekt ustawy i będzie głosował za jego przyjęciem, niemniej jednak przejdę do omawiania projektu ustawy. Mam nadzieję, że nie będę się często powtarzała.</u>
<u xml:id="u-126.3" who="#PoselElzbietaLukacijewska">Proszę państwa, Trybunał Konstytucyjny w swoim postanowieniu z 2 lipca 2002 r. wskazał na istnienie luki prawnej w przepisach dotyczących przyznawania pomocy materialnej dla studentów. Zgodnie bowiem z obowiązującymi przepisami tylko studenci studiów dziennych mogą ubiegać się o pomoc materialną z budżetu państwa, przy czym jej zakres uzależniony jest od rodzaju uczelni, to znaczy w zależności od tego, czy mamy do czynienia z uczelnią państwową, czy niepaństwową. W tej sytuacji pozytywnie należy ocenić omawiany dzisiaj projekt ustawy, który tworzy jednolity system pomocy materialnej dla studentów, bez względu na uczelnię i system studiów, którego celem jest zapewnienie powszechnego i równego dostępu do wykształcenia, zgodnie z art. 70 ust. 4 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Tak więc zgodnie z projektem nie tylko student studiów dziennych, ale również zaocznych i wieczorowych, uczelni państwowych i niepaństwowych, będzie mógł ubiegać się o pomoc materialną ze środków przeznaczonych na ten cel w budżecie państwa w formie dosyć szerokiej, czyli stypendium socjalnego, stypendium za wyniki w nauce lub sporcie, stypendium ministra za osiągnięcia w nauce, stypendium ministra za wybitne osiągnięcia sportowe, w końcu zapomogi. I tak, jak wspomniała pani poseł sprawozdawca, posłowie podczas prac w podkomisji, a potem w komisji wprowadzili nową formę pomocy, czyli stypendium ministra za wybitne osiągnięcia sportowe oraz za osiągnięcia w sporcie. Uznaliśmy, proszę państwa, że trzeba nagradzać studentów, którzy mają wybitne osiągnięcia na polu sportowym, reprezentują polskie uczelnie na forum międzynarodowym, a dodatkowo umieją pogodzić naukę z aktywnością sportową, a dzisiaj z tą aktywnością sportową wśród studentów, młodzieży, niestety, mamy problem.</u>
<u xml:id="u-126.4" who="#PoselElzbietaLukacijewska">Chcę również dodać, że ustawa przewiduje możliwość zwiększenia stypendium socjalnego w sytuacji ponoszenia dodatkowych kosztów z tytułu niepełnosprawności potwierdzonej orzeczeniem właściwego organu, a w przypadku studiów dziennych - dodatkowo jest możliwość zwiększenia tej pomocy z tytułu zakwaterowania w domu studenckim lub innym obiekcie mieszkalnym. Ponadto w ramach dotacji na pomoc materialną uczelnia państwowa - i tutaj jest różnica między państwową a niepaństwową - będzie mogła dofinansować remonty domów i stołówek studenckich. Z uwagi na szeroki zakres pomocy materialnej w projekcie ustawy zawarto przepis określający limit przyznanego łącznego stypendium socjalnego i za wyniki w nauce, wyłączając z tego limitu, co jest bardzo ważne i należy to absolutnie pozytywnie ocenić, kwotę przyznaną dodatkowo z tytułu niepełnosprawności, oraz określono wysokość dochodu przypadającego na osobę w rodzinie studenta, uprawniającą do ubiegania się o stypendium socjalne.</u>
<u xml:id="u-126.5" who="#PoselElzbietaLukacijewska">Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! Innym bodźcem rozszerzającym dostęp do szkolnictwa wyższego jest system kredytów studenckich, którymi obejmuje się dodatkowo studentów studiów doktoranckich oraz studentów czy słuchaczy Wojskowej Akademii Technicznej, Akademii Obrony Narodowej, Akademii Marynarki Wojennej oraz Szkoły Głównej Służby Pożarniczej. Istotnym elementem jest przesunięcie terminu rozpoczęcia spłaty kredytu z jednego do dwóch lat od ukończenia studiów, ma to szczególnie istotne znaczenie w sytuacji stale wzrastającego bezrobocia, które, niestety, nie omija studentów, nawet tych, którzy kończą uczelnie jako najlepsi.</u>
<u xml:id="u-126.6" who="#PoselElzbietaLukacijewska">Szanowni Państwo! Wysoka Izbo! Dobrze się stało, że projekt ustawy rozszerza krąg beneficjentów ubiegających się pomoc materialną, należy jednak zadać pytanie - dlaczego tak późno? Chciałam zapytać, czy rząd nie ma informacji, które mówią, że coraz więcej studentów studiujących na uczelniach niepaństwowych w systemie zaocznym to mieszkańcy małych miasteczek i wsi, członkowie rodzin o niskim statusie materialnym, którzy nie mogą dostać się na uczelnie państwowe, bo rodziców na to nie stać? Nie stać ich na dodatkowe korepetycje czy na utrzymanie dziecka w dużych ośrodkach akademickich. Z wielkim trudem rodziny te wygospodarowują środki na opłacenie studiów, wierząc, że podniesienie poziomu wykształcenia jest jedyną szansą ich dzieci na znalezienie pracy. Tymczasem na pomoc materialną studenci uczelni niepaństwowych otrzymują zaledwie 2% ogółu środków przeznaczonych z budżetu państwa na ten cel dla wszystkich uczelni w kraju. Jest to znikoma pomoc i należałoby absolutnie te wielkości zmienić.</u>
<u xml:id="u-126.7" who="#PoselElzbietaLukacijewska">Panie marszałku, już zbliżam się do końca.</u>
<u xml:id="u-126.8" who="#PoselElzbietaLukacijewska">Wynika to z tego, że jest nierówne traktowanie uczelni względem prawa, bo o ile uczelnie państwowe otrzymują dotacje na pomoc materialną z mocy ustawy, to uczelnie niepaństwowe, jak zaznaczył ustawodawca, mogą otrzymać dotacje na pomoc materialną dla swoich studentów, którą przyznaje minister na podstawie delegacji ustawowej.</u>
<u xml:id="u-126.9" who="#PoselElzbietaLukacijewska">Proszę państwa, jest to zapis, który należałoby zmienić, i Platforma Obywatelska będzie dążyła do jego zmiany. Jednakże aby nie opóźnić wejścia w życie ustawy, która wprowadza zapisy długo oczekiwane przez studentów, o czym też wspomniała pani sprawozdawca, Platforma Obywatelska nie złoży tutaj podczas drugiego czytania poprawek i będzie głosowała za przyjęciem ustawy; natomiast zmiany, o których wspomniałam, chcielibyśmy wnieść do projektu ustawy o szkolnictwie wyższym, który niedługo będzie procedowany na forum Sejmu. Dziękuję państwu bardzo.</u>
<u xml:id="u-126.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-127">
<u xml:id="u-127.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-127.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Marię Nowak występującą w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-128">
<u xml:id="u-128.0" who="#PoselMariaNowak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przedstawić oświadczenie Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość na temat omawianych dziś dwóch projektów ustaw dotyczących pomocy materialnej kierowanej do studentów. Art. 70 ust. 4 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej stanowi: Władze publiczne zapewniają obywatelom powszechny i równy dostęp do wykształcenia. W tym celu tworzą i wspierają systemy indywidualnej pomocy finansowej i organizacyjnej dla uczniów i studentów. Warunki udzielania pomocy określa ustawa.</u>
<u xml:id="u-128.1" who="#PoselMariaNowak">Mając na uwadze zacytowaną przeze mnie normę konstytucyjną, Trybunał Konstytucyjny w lipcu 2002 r. wskazał na konieczność systemowego unormowania problematyki pomocy materialnej dla studentów kształcących się w ramach różnych systemów studiów w uczelniach państwowych i niepaństwowych. Trybunał Konstytucyjny wskazał na istnienie luki prawnej, której usunięcie stało się niezbędne dla zapewnienia spójności polskiego systemu prawnego.</u>
<u xml:id="u-128.2" who="#PoselMariaNowak">Należy zauważyć, że projekt poselski - wprawdzie jego zakres zmian był znacznie węższy niż projektu rządowego - został zgłoszony już w 2002 r., czyli był szybką odpowiedzią na decyzję Trybunału Konstytucyjnego, a zarazem wpisywał się w zakres zapotrzebowania i oczekiwań studentów. Dziwić może fakt, że projekt poselski tak długo oczekiwał na rozpatrzenie w toku prac legislacyjnych. Rząd zaś zaproponował zmiany, na których konieczność wskazywał Trybunał Konstytucyjny, dopiero po niespełna dwóch latach, bo w marcu 2004 r. Zmiany zaproponowane przez rząd, mające na celu zrównanie szans dostępu do szkolnictwa wyższego całej polskiej młodzieży, zostały też wymuszone zmianami w systemie podatkowym, ponieważ projekt dodatkowo ma za zadanie wyrównanie zmian, strat, wywołanych cofnięciem ulg podatkowych związanych z wydatkami na edukację.</u>
<u xml:id="u-128.3" who="#PoselMariaNowak">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Projekt ustawy przewiduje zmiany w ustawie o szkolnictwie wyższym, ustawie o wyższych szkołach zawodowych, wyższych szkołach wojskowych, tak by pomoc materialna mogła docierać do wszystkich potrzebujących takiej pomocy studentów, bez względu na uczelnię i na system studiów. Poza stypendium socjalnym i zapomogą studenci będą mogli ubiegać się o stypendia za wyniki w nauce i sporcie. Te rodzaje stypendiów stanowią dodatkową zachętę i bodziec do intensywnego rozwoju zainteresowań i zdolności. Ufamy, że przyczynią się również do rozwoju sportu akademickiego, a może także poprawią stan zdrowia naszego młodego pokolenia.</u>
<u xml:id="u-128.4" who="#PoselMariaNowak">Rozważenia wymaga celowość nazywania stypendium za wyniki w nauce świadczeniem w ramach pomocy materialnej. Ponadto może warto byłoby określić np. procentowo relację kwot przeznaczonych przez uczelnie na stypendia socjalne i za wyniki w nauce i sporcie. Na ten problem zwracała także w raporcie pokontrolnym Najwyższa Izba Kontroli. Nie zgłaszamy w tej materii poprawki, ponieważ uważamy, że tak szczegółowe zapisy nie powinny znajdować się w ustawie, ale w rozporządzeniu. Stąd nasze uwagi dotyczące tej kwestii kierujemy do Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu.</u>
<u xml:id="u-128.5" who="#PoselMariaNowak">Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość dobrze ocenia rozszerzenie kręgu beneficjantów mogących korzystać z systemu kredytów studenckich o studentów i słuchaczy cywilnych wyższych uczelni wojskowych oraz uczestników studiów doktoranckich. Uważamy, że może się to przyczynić do rozwoju polskiej nauki i ułatwić najzdolniejszym absolwentom uczelni kontynuację nauki na studiach doktoranckich i tym samym wejście na drogę kariery naukowej.</u>
<u xml:id="u-128.6" who="#PoselMariaNowak">Zgodnie z projektem nowy system pomocy materialnej dla studentów ma obowiązywać od 1 października 2004 r., ponieważ projekt ten pozwala na płynne wejście uczelni w nowy system pomocy materialnej.</u>
<u xml:id="u-128.7" who="#PoselMariaNowak">Panie marszałku, w zasadzie już kończę, tylko chcę powiedzieć jeszcze o poprawkach.</u>
<u xml:id="u-128.8" who="#PoselMariaNowak">Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość zgłasza do projektu poprawki, które są propozycją innego trybu przyznawania pomocy materialnej studentom, polegającego na przeniesieniu kompetencji i odpowiedzialności w tym względzie na rektora. Na ten temat toczyły się bardzo burzliwe dyskusje w czasie obrad komisji. Jest to propozycja dla członków komisji, a potem, myślę, dla Wysokiej Izby, jeśli chodzi o inne spojrzenie na te zagadnienia.</u>
<u xml:id="u-128.9" who="#PoselMariaNowak">Reasumując. Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość popiera projekt ustawy, widząc konieczność i celowość zaproponowanych zmian, i będzie głosował za jej przyjęciem. Dziękuję bardzo; a tutaj jeszcze poprawki.</u>
<u xml:id="u-128.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-129">
<u xml:id="u-129.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Bardzo dziękuję, pani poseł. Dziękuję za poprawki.</u>
<u xml:id="u-129.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Bronisław Dutkę występującego w imieniu Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
</div>
<div xml:id="div-130">
<u xml:id="u-130.0" who="#PoselBronislawDutka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam przyjemność wygłosić oświadczenie w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego dotyczące poselskiego projektu ustawy o zmiannie ustawy o szkolnictwie wyższym (druk nr 1023) oraz rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o szkolnictwie wyższym, ustawy o wyższych szkołach zawodowych, ustawy o pożyczkach i kredytach studenckich oraz o zmianie niektórych innych ustaw (druk nr 2640).</u>
<u xml:id="u-130.1" who="#PoselBronislawDutka">Proszę Państwa! Rozwój kraju wymaga trzech rodzajów środków: środków finansowych, dóbr materialnych i kapitału ludzkiego. W Polsce w poprzedniej kadencji sprzedaliśmy banki, mamy niewielki wpływ na finanse. W toku przemian została również praktycznie sprywatyzowana, a właściwie zaprzepaszczona większość majątku narodowego. Jedyne, co nam pozostało, to kapitał ludzki. Z tego też względu w 2002 r., przed wakacjami, Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego wniósł poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o szkolnictwie wyższym, który został zawarty w druku nr 1023 z 8 października 2002 r.</u>
<u xml:id="u-130.2" who="#PoselBronislawDutka">Naszym zdaniem jedynym sposobem na długofalowy, perspektywiczny rozwój kraju, który pozostał nam w Polsce, jest inwestowanie w kapitał ludzki. Chodziło nam o objęcie stypendiami również studentów, którzy studiują w systemie zaocznym i wieczorowym. Dziś w Polsce jest to około miliona studentów i w taką dużą grupę ludzi chcących się uczyć inwestujemy, poprzez projekt dzisiaj omawianych zmian.</u>
<u xml:id="u-130.3" who="#PoselBronislawDutka">Projekt poselski Klubu Parlamentarnego PSL miał na celu objęcie stypendiami grup studentów, które dotąd nie korzystały z pomocy socjalnej. Projekt rządowy poszedł nieco dalej. Z tego też względu, choć jesteśmy w opozycji, chcemy rządowi wyrazić za to uznanie, choć naszym zdaniem opóźnienie o półtora roku wejścia tego projektu w życie to dość poważna strata, jeśli chodzi o, to co powiedziałem na początku, kapitał ludzki w Polsce. Mówiła o tym pani poseł Nowak, nie chciałbym tego powtarzać.</u>
<u xml:id="u-130.4" who="#PoselBronislawDutka">W projekcie rządowym znika podział na studentów studiów zaocznych, wieczorowych i dziennych. Pojęcie student odnosi się do wszystkich studentów i wszystkich uczelni.</u>
<u xml:id="u-130.5" who="#PoselBronislawDutka">Projekt rządowy konsumuje projekt poselski Polskiego Stronnictwa Ludowego, w związku z czym spoglądamy na ten projekt bardzo przychylnie. Poszerza się również w projekcie rządowym zakres wypłacanych stypendiów - wprowadza się stypendia za osiągnięcia sportowe, które również w jakimś stopniu, sądzę, przyczynią się do popularyzacji czy rozsławienia Polski na arenie międzynarodowej poprzez osiągnięcia sportowców. Po raz pierwszy te osiągnięcia będą miały wpływ na stypendia, podobnie jak to jest w przypadku stypendiów naukowych.</u>
<u xml:id="u-130.6" who="#PoselBronislawDutka">Proponuje się też zmianę w ustawie o pożyczkach i kredytach studenckich - dla nas najbardziej istotną zmianą jest podwyższenie kwoty z 460 do 600 zł.</u>
<u xml:id="u-130.7" who="#PoselBronislawDutka">Art. 4, 5 i 6 rozszerzają działanie ustawy o szkolnictwie wyższym na uczelnie wojskowe. To też istotne, warto to odnotować. Bardzo ważne są art. 7 i art. 9. Te artykuły w sumie pozwalają na wypłatę stypendiów już w tym roku, również od 1 stycznia 2004 r. Pewnym niedociągnięciem tej ustawy jest to, że inaczej traktowane są uczelnie niepaństwowe, zaś jej plusem jest objęcie w tychże uczelniach niepaństwowych świadczeniami studiujących osób niepełnosprawnych.</u>
<u xml:id="u-130.8" who="#PoselBronislawDutka">Nad kwestią niepaństwowych stypendiów w szkołach niepaństwowych należy jednak poważnie się zastanowić. Komisja akredytacyjna w ostatnim roku pozbawiła prawa wyższej uczelni wiele z tych uczelni. Należy w sposób bardzo rozsądny podejść do inwestowania w naukę w tych uczelniach, choć wiele z nich to niewątpliwie bardzo dobre uczelnie.</u>
<u xml:id="u-130.9" who="#PoselBronislawDutka">Mamy wątpliwości co do sposobu liczenia dochodów.</u>
<u xml:id="u-130.10" who="#PoselBronislawDutka">Panie marszałku, tylko sekundę.</u>
<u xml:id="u-130.11" who="#PoselBronislawDutka">Uchwalenie przez Wysoką Izbę kwoty 2300 zł dochodu z gospodarstwa rolnego byłoby w tym wypadku dyskryminacją młodzieży, która pochodzi z gospodarstw rolnych. To niewątpliwie obniży przystępność tych świadczeń.</u>
<u xml:id="u-130.12" who="#PoselBronislawDutka">Na zakończenie chciałbym podkreślić, że ustawodawcze pomysły Polskiego Stronnictwa Ludowego naprawdę mają właściwy kierunek. W tym wypadku rząd skorzystał również z naszego pomysłu i bardzo się z tego powodu cieszymy. Myślę, że w przypadku innych rozwiązań ustawowych również warto korzystać z naszych rozwiązań. Jeśli będą ewentualnie mankamenty po wprowadzeniu tych zmian, to uwzględnimy te kwestie w złożonej już w Sejmie ustawie Prawo o szkolnictwie wyższym. Natomiast nie wnosimy żadnych poprawek, ponieważ studenci studiów zaocznych czekają niecierpliwie, dziś wielu z nich podejmuje decyzje, czy dalej studiować, czy zrezygnować ze względów finansowych, chcielibyśmy im pomóc. Dlatego jesteśmy za szybkim uchwaleniem i wprowadzeniem ustawy zawartej w druku nr 2856. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-130.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-131">
<u xml:id="u-131.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-131.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Mirosławę Kątną występującą w imieniu Klubu Parlamentarnego Socjaldemokracji Polskiej.</u>
</div>
<div xml:id="div-132">
<u xml:id="u-132.0" who="#PoselMiroslawaKatna">Dziękuję, panie marszałku.</u>
<u xml:id="u-132.1" who="#PoselMiroslawaKatna">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt w imieniu klubu Socjaldemokracja Polska wyrazić stanowisko odnośnie do ustawy o zmianie ustawy o szkolnictwie wyższym oraz ustawy o pożyczkach i kredytach studenckich. Po pierwsze, to oczywiste że ustawa ta stanowi zintegrowany system pomocy materialnej, który w szerszym zakresie, niż to było dotychczas, bierze pod uwagę dostępność studiów. To jest niewątpliwe osiągnięcie tego projektu i myślę, że przede wszystkim tak powinno to być traktowane i oceniane. Wiadomo że poprzez pomoc materialną nie tylko zachęcamy młodzież do studiowania, ale również w bardzo konkretny sposób jej pomagamy. Obecnie tenże system pomocy, zintegrowany system pomocy, będzie kierowany do znacznej grupy młodzieży biedniejszej i to jest kolejny, bardzo konkretny, pozytywny element tego projektu. Z jednej strony bowiem ustalony został górny pułap, do jakiego można udzielać studentowi pomocy stypendialnej, z drugiej zaś strony znacząca pula środków wypłacanych dotychczas w formie różnego rodzaju ulg podatkowych obecnie przechodzi na fundusz stypendialny.</u>
<u xml:id="u-132.2" who="#PoselMiroslawaKatna">Stypendia te będą wypłacane od 1 października 2004 r. i również w imieniu klubu Socjaldemokracji Polskiej chciałabym wyrazić ubolewanie z powodu tak dużego opóźnienia w realizacji tej ustawy.</u>
<u xml:id="u-132.3" who="#PoselMiroslawaKatna">Proponowane zmiany przewidują możliwość przyznawania ze środków budżetowych państwa pomocy materialnej, w tym stypendium socjalnego, studentom studiów dziennych, zaocznych i wieczorowych. Dotychczas taką możliwość mieli tylko studenci studiów dziennych.</u>
<u xml:id="u-132.4" who="#PoselMiroslawaKatna">Jak wiemy, połowa wszystkich studentów to studenci studiów wieczorowych i zaocznych. Są często w gorszej sytuacji niż studenci studiów dziennych. Nie mają prawa do stypendiów, a ich rodziny nie zawsze należą do zamożnych. Przypomnę, że według danych Ministerstwa Edukacji i Sportu 86% studentów ponoszących odpłatność za naukę żyje w rodzinach o dochodzie nieprzekraczającym 600 złotych na osobę.</u>
<u xml:id="u-132.5" who="#PoselMiroslawaKatna">Proponowana nowelizacja jest także spójna z ustawą o świadczeniach rodzinnych. Za minimalne kryterium dochodowe przyjmuje się tu kryterium z ustawy o świadczeniach rodzinnych i to powiększone o wysokość zasiłku rodzinnego dla dziecka powyżej 18 roku życia, mimo że zróżnicowanie zasiłku ze względu na wiek dziecka będzie obowiązywało dopiero od 1 września 2005 r.</u>
<u xml:id="u-132.6" who="#PoselMiroslawaKatna">Przypomnę, że zgodnie z ustawą zasiłek rodzinny nie przysługuje studentom powyżej 18 roku życia. Mają do niego prawo tylko uczniowie do 21 roku życia oraz niepełnosprawni uczniowie i studenci do 24 roku życia. Tak więc dziś ustawą mamy okazję zapełnić swoistą dziurę czy lukę, tak aby niezamożni studenci, niemający prawa do zasiłku rodzinnego, zyskiwali prawo do pomocy stypendialnej.</u>
<u xml:id="u-132.7" who="#PoselMiroslawaKatna">Przyjęcie jednolitego kryterium wprowadza w pewnym sensie zasady uzyskania pomocy materialnej. Niemniej jednak obecnie, przypomnę, każda uczelnia reguluje samodzielnie zarówno kwestię kryterium, jak i wysokość pomocy i tu rozbieżności są dość duże w zależności od zamożności uczelni.</u>
<u xml:id="u-132.8" who="#PoselMiroslawaKatna">Nasz niepokój, posłów klubu Socjaldemokracji Polskiej budzi zapis art. 152 pkt 2, który daje uprawnienia rektorom uczelni - w porozumieniu z uczelnianym organem samorządu - pozwalające faktycznie złagodzić to kryterium. Albowiem mówi się w tym art. 152, że miesięczna wysokość dochodu na osobę nie może być wyższa niż suma kwot z ustawy rodzinnej, tj. kryterium dochodowe plus zasiłek rodzinny, ale oznacza to, przyjmując ten górny pułap, że rektor uczelni może w porozumieniu z organem studenckim ustalić niższe kwoty, co w sytuacjach szczególnie trudnych, sytuacjach losowych może być krzywdzące dla najbiedniejszej młodzieży.</u>
<u xml:id="u-132.9" who="#PoselMiroslawaKatna">Jeszcze będziemy pracować nad tymi kryteriami, bo uważamy, że określenie tego górnego pułapu, który leży w gestii rektora uczelni, to może być niedobre rozwiązanie.</u>
<u xml:id="u-132.10" who="#PoselMiroslawaKatna">I na zakończenie, mówiąc o zmianach w ustawie o pożyczkach i kredytach, chcę powiedzieć, że dobrze się stało - już kończę - że prawo do otrzymania kredytów studenckich będą mieli także uczestnicy studiów doktoranckich, studenci Wojskowej Akademii Technicznej, Akademii Obrony Narodowej, Akademii Marynarki Wojennej, Szkoły Głównej Służby Pożarniczej oraz doktoranci. Dobrze jest również, że nie będzie preferencji w otrzymaniu pożyczki studenckiej lub kredytu studenckiego dla studentów niektórych kierunków studiów. Takie wyrównanie wydaje nam się sprawiedliwe. Serdecznie dziękuję za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-133">
<u xml:id="u-133.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-133.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Alicję Lis występującą w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona.</u>
</div>
<div xml:id="div-134">
<u xml:id="u-134.0" who="#PoselAlicjaLis">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przypadł mi zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej przedstawienia Wysokiej Izbie stanowiska w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o szkolnictwie wyższym oraz o projekcie ustawy o zmianie ustawy o szkolnictwie wyższym, ustawy o wyższych szkołach zawodowych, ustawy o pożyczkach i kredytach studenckich oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
<u xml:id="u-134.1" who="#PoselAlicjaLis">To wielka potrzeba zrodziła pewnie tę myśl i jesteśmy wdzięczni wnioskodawcom za złożenie takiego wniosku i za to, że już jesteśmy na etapie końcowym jak gdyby przybliżenia możliwości, które tu wypracowaliśmy. Rzeczywiście brak jednolitych warunków kształcenia się młodzieży był bardzo ciężko dyskryminującym elementem w zdobywaniu wykształcenia. Jest 1700 tys. studentów, 900 tys. na studiach zaocznych, wieczorowych, a także związanych z innymi formami i tokiem kształcenia. Co z tego wynika? Otóż ci młodzi ludzie, nie dość, że płacą za naukę, to jeszcze nie mają szans jakiejś rekompensaty. Jak wiemy, w sytuacji materialno-gospodarczej naszego kraju, w sytuacji, w jakiej znajdują się obywatele, nie zawsze wiąże się to z możliwościami finansowymi. Dochodzi wręcz do wyżyłowania się - przepraszam za trywialne określenie - całej rodziny po to, by młody człowiek zdobył wykształcenie. Już nie mówię o tym, że niejednokrotnie jego położenie staje się rozpaczliwe dopiero później, jak kończy te studia i nie może rozpocząć pracy w swoim zawodzie lub w żadnym innym. Takie rzeczy się spotyka, wszyscy o to się ocieramy i wiemy, jak to jest bolesne.</u>
<u xml:id="u-134.2" who="#PoselAlicjaLis">Ja mam jeszcze troszeczkę poszerzony punkt widzenia, jeżeli chodzi o szkolnictwo. Ciągle bardzo boleję nad tym - nasz klub też takie stanowisko prezentuje - że w ogóle nauka i zdrowie nadal są najskromniej traktowane w państwie, są najuboższe. Myślę, że to się zmieni. Dzisiaj słyszałam jakiś reportaż czy rozmowę, jakąś dyskusję radiową dotyczącą właśnie tego, jaka jest różnica pomiędzy ministerstwami - że w jednym ministerstwie zarabia się 8 tys., a w ministerstwie edukacji na równorzędnym stanowisku 3 tys. To tak jak gdyby torem jednym w resorcie od najwyższego szczebla do realizacji i do ucznia czy studenta przechodzi. Dlatego podkreślam, że ujednolicenie warunków kształcenia i dofinansowania bardzo nas satysfakcjonuje.</u>
<u xml:id="u-134.3" who="#PoselAlicjaLis">Nie chcę tego uszczegóławiać, bo nie tylko pani poseł sprawozdawca komisji bardzo ładnie i szczegółowo przedstawiła sprawę, też moi przedmówcy, a więc szkoda na to czasu. Na wyróżnienie i uznanie zasługują jednak stypendia socjalne i dla niepełnosprawnych, a także dłuższy okres na spłatę kredytów po zakończeniu studiów i zmiana wysokości rat pożyczki - z 460 na 600 zł. Szczególnie tu podkreślam art. 7 i 9, a także sprawę terminu przybliżającego wypłatę świadczeń. Natomiast jeżeli chodzi o wysokość stawek dochodu rolnika, jestem zaskoczona, gdyż tutaj może mieć to straszną wymowę - nie dość, że rolnik rzeczywiście nie ma dochodów, przynajmniej jak dotąd, z gospodarstwa, to jeszcze ta wysokość stawki uznanej jako wysokość dochodu gospodarstwa rolnika jest czymś dobijającym.</u>
<u xml:id="u-134.4" who="#PoselAlicjaLis">Popieramy w całości ustawę, by studenci mogli to realizować i by dla nich mogły być realizowane te wszystkie formy świadczeń. Będziemy się po prostu odnosić pozytywnie do całego aktu ustawodawczego. Dziękuję uprzejmie.</u>
<u xml:id="u-134.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-135">
<u xml:id="u-135.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Bardzo dziękuję pani poseł.</u>
<u xml:id="u-135.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Gabrielę Masłowską występującą w imieniu Ligi Polskich Rodzin.</u>
</div>
<div xml:id="div-136">
<u xml:id="u-136.0" who="#PoselGabrielaMaslowska">Dziękuję, panie marszałku.</u>
<u xml:id="u-136.1" who="#PoselGabrielaMaslowska">Panie i Panowie Posłowie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin przedkładam Wysokiej Izbie stanowisko w sprawie ustawy o zmianie ustawy o szkolnictwie wyższym, ustawy o wyższych szkołach zawodowych, ustawy o pożyczkach i kredytach studenckich oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
<u xml:id="u-136.2" who="#PoselGabrielaMaslowska">Celem zmian wyżej wymienionych ustaw jest poszerzenie uprawnień w zakresie dostępu do pomocy materialnej, w tym kredytów, dla studentów szkół niepaństwowych oraz studiujących na studiach wieczorowych, zaocznych i eksternistycznych, bowiem według dotychczasowych rozwiązań prawnych studenci uczelni niepaństwowych mieli możliwość - w odróżnieniu od szerokiego wachlarza pomocy dostępnej dla studentów szkół państwowych - korzystania właściwie tylko ze stypendiów socjalnych oraz stypendium ministra za osiągnięcia w nauce. Ten system wspierała ustawa o podatku dochodowym wprowadzająca ulgi i zwolnienia podatkowe związane z odpłatnym kształceniem. Zmiany systemu podatkowego doprowadziły do likwidacji tych ulg, toteż zarzuty co do niekonstytucyjności rozwiązań powodujących nierówny dostęp do pomocy wymuszają przebudowę systemu pomocy państwa w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-136.3" who="#PoselGabrielaMaslowska">Liga Polskich Rodzin generalnie popiera rozwiązania zaproponowane w tej ustawie, ponieważ stwarzają one szansę na poszerzenie dostępu młodzieży polskiej do nauki. Uważamy jak zwykle, że nie ma skutecznego sposobu na rozwój gospodarki i postęp cywilizacyjny Polski bez licznego, młodego, zdrowego i wykształconego narodu. Kapitał ludzki, którego wyznacznikiem podstawowym jest wiedza, uznawany jest dziś w świecie za najbardziej skuteczny czynnik w wyścigu gospodarek o zdobycie przewagi konkurencyjnej. Wiedza i umiejętność to fundamentalny czynnik decydujący o społecznej i ekonomicznej pozycji nowoczesnego państwa. Dotychczasowe działania rządu, jak i rządów poprzednich, w dziedzinie nauki i edukacji są daleko niewystarczające i skromna pomoc materialna - w kwocie, jak oceniamy, ok. 700 mln zł dodatkowo - nie rozwiąże tego problemu. Nakłady na naukę i szkolnictwo w Polsce są od lat najniższe w Europie. Przestaje się odnawiać kapitał młodych naukowców. Właściwie, Wysoka Izbo, żadna statystyka nie wygląda tak przerażająco, jak dane o rozwoju nauki w Polsce, zwłaszcza kadry naukowej. Nie będę tutaj cytować danych dotyczących tego, jak Polska traktuje naukę, jeśli chodzi o wydatki na naukę w stosunku do PKB. Zajmujemy jedno z ostatnich miejsc w Europie.</u>
<u xml:id="u-136.4" who="#PoselGabrielaMaslowska">Wysoka Izbo! Poza pomocą materialną, którą niezwykle cenimy i przywiązujemy do niej wagę - zwłaszcza w sytuacji ubóstwa wielu rodzin, szczególnie rodzin wiejskich, jest ona bardzo cenna - potrzebne jest zwiększenie nakładów na naukę, ale także potrzebna jest koncentracja środków przeznaczonych na naukę i na konsekwentne wdrożenia. Nie stać nas na finansowanie wszystkiego, trzeba więc tworzyć kierunki innowacyjne, nastawione na wykorzystanie potencjału intelektualnego narodu i własnych bogactw naturalnych, trzeba tworzyć wyższe uczelnie, które by kształciły kadry na potrzeby promocji polskiego eksportu, na przykład wyższą szkołę giełdową, która by promowała i przygotowała kadry do wykorzystywania giełdy - zamiast jej prywatyzacji, bezkrytycznej po prostu - w celu promocji polskich małych i średnich firm.</u>
<u xml:id="u-136.5" who="#PoselGabrielaMaslowska">Przy tej okazji, Wysoka Izbo, zwrócę uwagę na jeszcze jeden aspekt sprawy - owszem, niepopularny, także niepopularny w tej Izbie. Żadne z tych działań nie przyniesie efektów bez spełnienia pewnego warunku. Potrzebna jest wiara w potencjał polskiej młodzieży - niestety tej wiary nam brakuje - potrzebna jest wiara we własny naród, zdrowy i wykształcony, rozwijający nowoczesne dyscypliny nauki i techniki. Tymczasem - jestem pracownikiem naukowym i dokładnie obserwuję tę stronę życia uczelni wyższych, a także szkół średnich - młodzież polska jest wikłana coraz bardziej w kosmopolityczny wariant służący silnym i bogatym państwom i mamy do czynienia ze zrywaniem z patriotyzmem, z osłabianiem patriotyzmu, z ukosmopolitycznieniem postaw.</u>
<u xml:id="u-136.6" who="#PoselGabrielaMaslowska">Wysoka Izbo! Dzisiaj jest 80 rocznica powstania pierwszego banku polskiego. Zwracam się z pytaniem do tych uczelni, w których jest niebiesko od flag unijnych: W której uczelni była mowa o tym, jak to Polska, dźwigając się z zaborów, pokonując trudności po wojnie, budowała niezależność gospodarczą i monetarną i jakie były tego pozytywne skutki? W ilu uczelniach wyższych była szczera, uczciwa dyskusja na temat skutków likwidacji banku centralnego i polskiej waluty i wprowadzenia euro? W których uczelniach była szczera i odpowiedzialna dyskusja za i przeciw, rzetelnie przedstawione argumenty za wprowadzeniem Polski w struktury Unii Europejskiej?</u>
<u xml:id="u-136.7" who="#PoselGabrielaMaslowska">Wysoka Izbo! Bez sięgnięcia do tych sfer życia człowieka, do tych postaw ludzkich młodego pokolenia, jakimi są troska i poczucie odpowiedzialności za naród, bez zaprzestania propagowania kosmopolitycznych postaw w szkołach, w szkołach wyższych i szkołach średnich, uczelniach wyższych, nie będzie wszechstronnego rozwoju Polski zgodnie z oczekiwaniem narodu z 1000-letnią tradycją. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-136.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-137">
<u xml:id="u-137.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję pani poseł.</u>
<u xml:id="u-137.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Danutę Polak występującą w imieniu Unii Pracy.</u>
</div>
<div xml:id="div-138">
<u xml:id="u-138.0" who="#PoselDanutaPolak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Konstytucja Rzeczypospolitej gwarantuje powszechny i równy dostęp do wykształcenia, co wynika z art. 70 Konstytucji RP. Ten zapis znalazł się dzięki Unii Pracy, która od zapisania tych gwarancji uzależniała głosowanie za uchwaleniem konstytucji w II kadencji Sejmu. Z przyjemnością więc i satysfakcją wypowiadam się w tym punkcie.</u>
<u xml:id="u-138.1" who="#PoselDanutaPolak">Omawiane dziś zmiany dotyczą trzech ustaw i mają charakter wymuszony, ponieważ wynikają ze zmian w systemie podatkowym na 2004 r. Te zmiany są przejawem zachowania zasady sprawiedliwości społecznej, ponieważ najczęściej z ulg podatkowych korzystali najlepiej sytuowani.</u>
<u xml:id="u-138.2" who="#PoselDanutaPolak">Przesunięcie pomocy materialnej z systemu materialnego do systemu świadczeń społecznych jest faktyczną pomocą materialną dla studentów. Dotychczas było tak, że studenci uczelni państwowych mogli korzystać z sześciu form pomocy materialnej, natomiast studenci uczelni niepaństwowych - tylko z dwóch. Po zmianach rozszerzy się więc możliwość korzystania z pomocy materialnej przez studentów bez względu na rodzaj uczelni czy system studiów, a więc studentów studiów dziennych, wieczorowych i zaocznych. Z pomocy materialnej korzystać będą również osoby cywilne kształcące się w uczelniach wojskowych czy pożarniczych.</u>
<u xml:id="u-138.3" who="#PoselDanutaPolak">Omawiany dziś projekt określa zintegrowany system świadczeń oraz limit dotyczący wysokości stypendium socjalnego i za wyniki w nauce. Łączenie tych dwóch kryteriów ma aspekt społeczny i moralny, może więc wywoływać różne kontrowersje. Pomoc kierowana bezpośrednio do studenta ułatwi dostęp do szkolnictwa wyższego przy ściśle określonym dochodzie na jedną osobę. Pomoc materialna dla studentów będzie realizowana poprzez fundusz utworzony z dotacji budżetowej, którą przyznaje właściwy minister, oraz z opłat studenckich i innych przychodów uczelni.</u>
<u xml:id="u-138.4" who="#PoselDanutaPolak">Formą pomocy będą nie tylko stypendia socjalne czy stypendia za wyniki w nauce czy za szczególne osiągnięcia w nauce i sporcie, ale również zapomogi z tytułu niepełnosprawności oraz możliwość dofinansowania zakwaterowania w domu studenckim i wyżywienia w stołówce studenta, jego małżonka czy dziecka. Studentowi, który po ukończeniu jednego kierunku studiów będzie kontynuował naukę na drugim kierunku studiów, stypendium socjalne nie będzie przysługiwać.</u>
<u xml:id="u-138.5" who="#PoselDanutaPolak">Komisję stypendialną powołuje dziekan lub prorektor, a komisję odwoławczą - rektor, spośród studentów oraz pracowników uczelni, z tym że studenci będą stanowić większość składu komisji.</u>
<u xml:id="u-138.6" who="#PoselDanutaPolak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Innym, ale ważnym obszarem pomocy dla studentów są kredyty i pożyczki. Zmiany w zakresie ich uzyskania polegają na: po pierwsze, przesunięciu terminu spłaty kredytu z jednego roku do dwóch lat od ukończenia studiów; po drugie, objęciu systemem kredytów uczestników studiów doktoranckich; po trzecie, eliminacji preferencji w uzyskaniu kredytów przez studentów wybranych kierunków studiów.</u>
<u xml:id="u-138.7" who="#PoselDanutaPolak">Przy tych pozytywnych zmianach posłów Unii Pracy niepokoi fakt ograniczonej możliwości skorzystania z kredytu studenckiego w roku bieżącym, ponieważ na ten cel przewidziano w budżecie państwa tylko 700 mln zł.</u>
<u xml:id="u-138.8" who="#PoselDanutaPolak">Biorąc pod uwagę fakt, iż studiujących w Polsce jest około 1,5 mln, a zdecydowana większość studentów pochodzi z rodzin niezamożnych i biednych, to z kredytów skorzysta ograniczona ilość potrzebujących. W związku z tym posłowie Unii Pracy mają wątpliwości, czy studenci szkół niepaństwowych, którzy wnoszą wysokie czesne, bo przecież ich rodziny na to stać, powinni na równych prawach ze studentami uczelni państwowych korzystać z pomocy pochodzącej z budżetu państwa. Chcemy usłyszeć z ust pani minister odpowiedź na pytanie, jak rozkładają się proporcje w zakresie korzystania z kredytów studenckich w uczelniach państwowych i uczelniach niepaństwowych.</u>
<u xml:id="u-138.9" who="#PoselDanutaPolak">Środowiska studenckie i władze uczelni oczekują na szybkie uchwalenie omawianej ustawy, ponieważ wchodzi ona w życie 1 października br. W związku z tym posłowie Unii Pracy będą głosować za jej uchwaleniem. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-139">
<u xml:id="u-139.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję pani poseł.</u>
<u xml:id="u-139.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana Andrzeja Jagiełłę występującego w imieniu Federacyjnego Klubu Parlamentarnego.</u>
</div>
<div xml:id="div-140">
<u xml:id="u-140.0" who="#PoselAndrzejJagiello">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Federacyjnego Klubu Parlamentarnego mam zaszczyt przedstawić stanowisko naszego klubu dotyczące sprawozdania Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o szkolnictwie wyższym oraz rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o szkolnictwie wyższym, ustawy o wyższych szkołach zawodowych, ustawy o pożyczkach i kredytach studenckich oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
<u xml:id="u-140.1" who="#PoselAndrzejJagiello">Nowela ma na celu całościowe uregulowanie zagadnienia bezzwrotnej pomocy materialnej dla studentów państwowych i niepaństwowych kształcących się w różnych systemach studiów.</u>
<u xml:id="u-140.2" who="#PoselAndrzejJagiello">Obecnie tylko studenci studiów dziennych mogą starać się o pomoc materialną w postaci stypendium socjalnego, stypendium za wyniki w nauce, dopłat do zakwaterowania i do posiłków finansowaną z budżetu państwa. Aby wyeliminować rozwiązania dyskryminujące studentów uczących się w systemie zaocznym i wieczorowym - obecnie pozbawionych ulg podatkowych oraz możliwości uzyskania stypendium - uzasadnione jest objęcie systemem pomocy wszystkich studentów.</u>
<u xml:id="u-140.3" who="#PoselAndrzejJagiello">Projekt ustawy przewiduje rozszerzenie kręgu beneficjentów pomocy materialnej na wszystkich studentów bez względu na uczelnię i system studiów. Ustawa przewiduje upoważnienie dla rektora uczelni do określenia szczegółowego regulaminu przyznawania i wypłacania świadczeń pomocy materialnej studentom. Ponadto w projekcie ustawy wprowadzono przepisy dotyczące funduszu pomocy materialnej dla studentów, obejmujące wypłaty stypendiów i zapomóg oraz fundusze na remonty domów i stołówek studenckich.</u>
<u xml:id="u-140.4" who="#PoselAndrzejJagiello">Nowela stanowi kolejny etap rozwoju systemu kredytów studenckich, mających na celu rozszerzenie dostępu do szkolnictwa wyższego. Nowela przewiduje przesunięcie rozpoczęcia spłaty kredytu studenckiego do 2 lat od dnia ukończenia studiów oraz 100-procentowe poręczenie kredytu ze środków Krajowego Funduszu Poręczeń Kredytowych. Wymienione udogodnienia ułatwią osiągnięcie przez absolwentów stabilizacji zawodowej i systematyczną spłatę kredytu.</u>
<u xml:id="u-140.5" who="#PoselAndrzejJagiello">Powyższa nowela ma na celu objęcie systemem pomocy materialnej finansowanej z budżetu państwa osób cywilnych kształcących się na wojskowych uczelniach wyższych. Dotacje na pomoc materialną dla osób cywilnych będzie ustalał i przyznawał minister właściwy do spraw szkolnictwa. Studenci studiów wieczorowych, zaocznych i eksternistycznych w uczelniach państwowych i niepaństwowych mogą otrzymać stypendium socjalne, stypendium za wyniki w nauce i stypendium specjalne dla osób niepełnosprawnych. Studenci, którzy obecnie korzystają już ze stypendiów socjalnych i stypendiów ministra za osiągnięcia w nauce, będą mogli ubiegać się o stypendium za wyniki w nauce, stypendium specjalne dla osób niepełnosprawnych i dopłatę do zakwaterowania i posiłków oraz zapomogę.</u>
<u xml:id="u-140.6" who="#PoselAndrzejJagiello">Nowelizacja ustawy o szkolnictwie wyższym, wyższych szkołach zawodowych oraz o pożyczkach i kredytach studenckich przeznaczona jest dla wszystkich studentów, którzy będą studiowali w 2004 r. i w latach następnych, niezależnie od uczelni i trybu studiów. Wobec powyższego Federacyjny Klub Parlamentarny będzie głosował za przyjęciem przedmiotowej ustawy. Dziękuję uprzejmie.</u>
<u xml:id="u-140.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-141">
<u xml:id="u-141.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-141.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Antoniego Stryjewskiego występującego w imieniu Ruchu Katolicko-Narodowego.</u>
</div>
<div xml:id="div-142">
<u xml:id="u-142.0" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Panie Marszałku! Państwo z Ministerstwa! Wysoka Izbo! Zmiana kilku ustaw dotyczących szkolnictwa wyższego, akademickiego, zawodowego oraz wojskowego, a także ustawy o pożyczkach i kredytach studenckich w swej istocie ma na celu poszerzenie kręgu osób, które będą mogły korzystać z bezzwrotnej pomocy finansowej państwa m.in. w formie różnego rodzaju stypendiów i systemu preferencyjnych kredytów przyznawanych na czas studiowania.</u>
<u xml:id="u-142.1" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Zmiany te są zgodne z orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego, który wskazał rządowi i Sejmowi, że konstytucja gwarantuje każdemu obywatelowi Rzeczypospolitej równy dostęp do pomocy finansowej państwa w okresie studiowania, podobnie jak zapewnia każdemu obywatelowi powszechny i równy dostęp do tegoż studiowania.</u>
<u xml:id="u-142.2" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Niestety, Wysoka Izbo, Trybunał Konstytucyjny pozostawił rządowi i parlamentowi problem tego, jak dostęp do pomocy stypendialnej urządzić, podobnie jak tego, skąd na to wziąć pieniądze.</u>
<u xml:id="u-142.3" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Proponowane ustawą nowelizującą rozszerzenie kręgu osób uprawnionych zapewne odbije się na wielkości stypendiów. Najzwyczajniej ich wielkość zostanie pomniejszona, choć przecież i dziś nie jest ona zawrotna, ba, niekiedy jest śmiesznie mała, nawet rzędu kilkudziesięciu złotych miesięcznie. Ale to rozszerzenie kręgu osób uprawnionych wymusi w przyszłości zwiększenie w budżecie państwa kwoty przeznaczonej na stypendia i na pomoc materialną dla studentów. Tak sobie przynajmniej to wyobrażamy, bo w przeciwnym wypadku nowelizacja byłaby żartem rządu zrobionym na odchodne.</u>
<u xml:id="u-142.4" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mówiąc o rozszerzeniu kręgu osób uprawnionych do pomocy materialnej w okresie studiowania, mam na myśli to, że ustawa wskazuje studentów uczelni państwowych i prywatnych, studentów na studiach dziennych, wieczorowych i zaocznych, studentów w uczelniach cywilnych oraz studentów cywilnych w szkołach wojskowych. W czasie prac podkomisji oraz Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży wprowadzono dodatkowe rozszerzenie tegoż kręgu uprawnionych o studentów uzyskujących wybitne osiągnięcia sportowe.</u>
<u xml:id="u-142.5" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Przy tej okazji skonstatuję, że dobrze mieć swojego człowieka w Sejmie. Mimo że osiągnięcia sportowe rangi olimpijskiej czy też mistrzostwa światowego już są przez państwo wspierane poprzez oddzielny system finansowania sportu, to okazuje się, że na wyższej uczelni warto dobrze biegać, skakać, kopać piłkę, pływać itd., a niekoniecznie dobrze się uczyć. Rodzi się ponadto pytanie: Dlaczego nie nagradzać pomocą stypendialną autorów wybitnych osiągnięć twórczych, plastycznych, teatralnych, literackich? Czyżby ważniejsza była siła mięśni niż siła ducha? To pytanie kieruję szczególnie do pana posła Wontora. Jako Koło Poselskie Ruchu Katolicko-Narodowego jesteśmy przeciw temu rozwiązaniu, przeciw rozszerzaniu kręgów stypendystów akademickich o sportowców.</u>
<u xml:id="u-142.6" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W związku ze sprawą rozszerzenia kręgu stypendystów nasuwa się jeszcze jedna wątpliwość co do funkcjonowania systemu szkolnictwa wyższego w Polsce. Otóż jako państwo chlubimy się znaczącym wzrostem liczby studentów w ostatnim dziesięcioleciu, około trzykrotnym, z 600 tys. do około 1 mln 800 tys. Z tego większość pobiera naukę płatną w szkołach prywatnych oraz na studiach wieczorowych i zaocznych w szkołach państwowych - akademiach, politechnikach, uniwersytetach, a większość tej studiującej większości pochodzi z rzeczywiście biednych rodzin, które mimo niedostatku podejmują wysiłek ekonomiczny, by kształcić dzieci. Zrodził się więc w Polsce dzięki dużej życzliwości elit rządzących znakomicie prosperujący, żerujący na ludzkiej biedzie i lęku przed wykluczeniem społecznym, rynek płatnej edukacji wyższej.</u>
<u xml:id="u-142.7" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Proponowane zmiany w zakresie poszerzenia kręgu osób uprawnionych do pobierania stypendium państwowego tak naprawdę będą pozornym ułatwieniem dla młodzieży ubogiej. Stypendium będzie jedynie metodą pomniejszania czesnego, które jako swój dochód zainkasują prywatni organizatorzy szkół wyższych oraz jako dodatkową dotację budżetową - władze uczelni państwowych. Rodzi się więc fundamentalne pytanie: Czy państwo polskie powinno stworzyć taki system uczelni wyższych, w których mogliby studiować wszyscy młodzi ludzie o odpowiednich talentach i właściwym przygotowaniu, bez konieczności podejmowania udawanych płatnych studiów wieczorowych i zaocznych, tudzież nauki w szkołach prywatnych, drenujących kieszenie i tak zubożonych polskich rodzin.</u>
<u xml:id="u-142.8" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pragnę wspomnieć, że w trakcie prac w podkomisji i komisji edukacji proponowałem wydłużenie okresu pobierania stypendium socjalnego do 12 miesięcy, by było ono wypłcane przez cały rok, a nie, jak jest w dotychczasowej praktyce, przez 10 miesięcy. Byłoby to zgodne z systemem zasiłków rodzinnych, który wchodzi w życie 1 maja 2004 r. Nie jest bowiem prawdą, że wszyscy studenci mogą znaleźć pracę w okresie wakacji, a żyć muszą.</u>
<u xml:id="u-142.9" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Panie marszałku, czy mogę dokończyć?</u>
</div>
<div xml:id="div-143">
<u xml:id="u-143.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-144">
<u xml:id="u-144.0" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Niektórzy nawet nie mają gdzie wrócić w wakacje, albo wracają do sfery niestrukturalnego bezrobocia. Niestety, propozycja przepadła w obliczu możliwości dalszego obniżenia wysokości stypendium socjalnego.</u>
<u xml:id="u-144.1" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Wnosiłem także propozycję, by stypendium naukowe można było przyznawać ambitnym i pracowitym studentom już po pierwszym semestrze oraz żeby ustawa regulowała kwestię przyznawania stypendium naukowego na studiach magisterskich podejmowanych po studiach licencjackich w ramach ciągłości także już w trakcie pierwszego roku. Rząd jako wnioskodawca nowelizacji nie podjął tematu.</u>
<u xml:id="u-144.2" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Omawiana ustawa powstała m.in. poprzez przepisanie przepisów z rozporządzeń, które regulowały tryb przyznawania stypendiów przy udziale uczelnianych komisji stypendialnych. W trakcie prac w podkomisji i komisji sejmowe Biuro Studiów i Ekspertyz zwracało nam, posłom, uwagę na błędne zapisy w projekcie ustawy. Niestety, mimo mojego wielokrotnego upominania się o ich zmianę część z tych błędów tkwi nadal w projekcie ustawy opiniowanej przez Komisję Edukacji, Nauki i Młodzieży jako ustawa polecana do uchwalenia przez Wysoką Izbę. Gdyby się to tak ostało, Koło Poselskie Ruchu Katolicko-Narodowego będzie musiało głosować przeciw tej ustawie, jako że uważamy, że dość ustanawiania wadliwego prawa, mści się bowiem taki proceder ustawodawczy okrutnie na życiu społecznym. Dziś sobie nawet trudno wyobrazić, jakie problemy prawne i proceduralne zaistniałyby, gdyby zostawić przepis, że to komisje stypendialne przyznają stypendia, a nie rektorzy. Podmiotem prawa są bowiem rektorzy, a nie komisje stypendialne. Ustawowe usunięcie przepisu o rektorach grozi paraliżem prawa i sądów. Musimy pamiętać, że decyzje stypendialne są decyzjami administracyjnymi, podlegają więc normalnej procedurze prawa administracyjnego.</u>
<u xml:id="u-144.3" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Kończąc, pragnę zwrócić uwagę, że ustawa o zmianie ustawy o szkolnictwie wyższym jest uchwalana pod presją czasu. Wszyscy wołają, że studenci czekają z utęsknieniem na pieniądze z budżetu państwa. Rząd również wskazuje na tymczasowość tej ustawy ze względu na projekt nowego prawa o szkolnictwie wyższym złożony już do laski marszałkowskiej. Jeśli zostaną mankamenty prawne, o których wspomniałem, usunięte, Koło Poselskie Ruchu Katolicko-Narodowego nie będzie się sprzeciwiało przyjęciu tej ustawy, choć widzimy jej tymczasowość, niepełność i zagrożenia z nią związane. Chodzi chociażby o proces urynkowienia usług akademikowych i stołówkowych. Dziękuję pięknie.</u>
</div>
<div xml:id="div-145">
<u xml:id="u-145.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-145.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Wysoki Sejmie! Następujący posłowie wyrazili chęć zadania pytania: Lech Kuropatwiński, Adam Ołdakowski, Tadeusz Szukała, Elżbieta Łukacijewska, Krystyna Szumilas, Krystyna Skowrońska, Andrzej Czerwiński, Alfred Budner, Barbara Hyla-Makowska, Ryszard Tomczyk, Stanisław Kalemba, Stanisław Stec, Michał Figlus, Zbigniew Kuźmiuk, Jolanta Banach, Bronisław Dutka.</u>
<u xml:id="u-145.2" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Chciałbym spytać: Czy ktoś z państwa chciałby jeszcze zapisać się na listę posłów zadających pytania?</u>
<u xml:id="u-145.3" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Nie widzę zgłoszeń.</u>
<u xml:id="u-145.4" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Zamykam listę i określam czas pytania na 2 minuty, co by oznaczało, że następny punkt porządku dziennego zaczniemy za mniej więcej trzy kwadranse.</u>
<u xml:id="u-145.5" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Lecha Kuropatwińskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-146">
<u xml:id="u-146.0" who="#PoselLechKuropatwinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Omawiana ustawa o zmianie ustawy o szkolnictwie wyższym i kredytach studenckich jest niezbędna dla realizacji programu rządowego, odnoszącego się do wykształcenia i przygotowania młodzieży, której możliwości, jeśli chodzi o dostęp do nauki, mają się po 1 maja zrównać z możliwościami młodzieży z krajów Unii Europejskiej. Dlatego mam pytanie do ministra edukacji: Proszę powiedzieć, jak student (syn czy córka rolnika) uczący się w Polsce ma dorównać studentowi z krajów unijnych. Dochód z 1 ha to kwota 2300 zł, a jeśli rolnik posiada 10 ha, to jego dziecko nie kwalifikuje się do otrzymania stypendiów, pożyczek czy kredytów.</u>
<u xml:id="u-146.1" who="#PoselLechKuropatwinski">Drugie pytanie, odnoszące się do pożyczek, kredytów studenckich: Panie ministrze, student zwraca się o kredyt, przedstawia poręczycieli, otrzymuje kredyt, kończy studia, nie otrzymuje propozycji podjęcia pracy, chociaż się stara i zabiega o pracę - kto dokona spłaty kredytu i czy otrzyma umorzenie częściowe, co w zapisie ustawa reguluje, czy w ogóle nie otrzyma? Czy ten kredyt nie powinien być zawieszony do czasu podjęcia pracy i spłacanie powinno się zacząć, gdy te pracę otrzyma, a to może trwać według dzisiejszych kryteriów nawet lata.</u>
<u xml:id="u-146.2" who="#PoselLechKuropatwinski">I następne pytanie: Dlaczego są różnice w szkolnictwie publicznym i niepublicznym odnoszące się do stypendium socjalnego? Dlaczego są tu tak znaczne różnice? I tu rodzi się pytanie, dlaczego to dziecko rolnika, który ma przypisany dochód 2300 zł, nie otrzyma tego stypendium, bo tak jest to uregulowane przepisem. Pytam więc rząd, jak to jest, że wsparcie rządowe przeznaczone na stypendia socjalne to kwota 6,6 mln zł na około 1,7 mln studentów. Jeżeli tylko 50% chciałoby otrzymać stypendia, to ta kwota na jednego studenta wyniosłaby 36 zł rocznie, a 72 przy 50% tamtej liczby. Matematyka - już kończę, panie marszałku - nie da się oszukać. Dlatego też ta kwota na studenta wynosi od 3 do 6 zł miesięcznie. To pokazuje, jaki jest start naszej młodzieży...</u>
</div>
<div xml:id="div-147">
<u xml:id="u-147.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję, panie pośle. Panie pośle, dziękuję, bo inaczej...</u>
</div>
<div xml:id="div-148">
<u xml:id="u-148.0" who="#PoselLechKuropatwinski">...w porównaniu z kolegami i koleżankami z Unii Europejskiej. Dziękuję, panie marszałku.</u>
</div>
<div xml:id="div-149">
<u xml:id="u-149.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">...będę musiał uznać, że 3 minuty zadajemy pytanie.</u>
<u xml:id="u-149.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Pan poseł Adam Ołdakowski, bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-150">
<u xml:id="u-150.0" who="#PoselAdamOldakowski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Ja widzę te pozytywne rzeczy, jak np. to, że rozszerza się dostęp do stypendiów socjalnych i innych, a także zwiększa się ratę kredytu do 600 zł. Ale, jak kolega tu powiedział, dochodowość w rolnictwie określona jest na 2300 i dlatego dzieci rolników mają utrudniony dostęp do stypendiów socjalnych, do akademików. Tymczasem, zwróćcie państwo uwagę, bank mówi, że aby otrzymać kredyt, jest to za mało. Do stypendiów socjalnych za dużo, do kredytów za mało i taki rolnik będzie musiał szukać dodatkowych zabezpieczeń. Zatem jaka to jest pomoc? Mówi się, że trzeba bardziej pomagać wsi, żeby młodzież wiejska studiowała itd., a tu, wręcz przeciwnie, przeszkadza się.</u>
<u xml:id="u-150.1" who="#PoselAdamOldakowski">Następne pytanie: Co z tymi środkami z Agencji Nieruchomości Rolnych? Mój region, Warmia i Mazury, na cele socjalne dostawał ponad 40 mln zł rocznie. W tej chwili już wiadomo, że te środki nie trafią do tego biednego regionu, czyli trzeba coś zrobić w tym względzie, bo znowu dzieci byłych pracowników PGR-u skończą swoją naukę na szkole podstawowej, gimnazjum, bo nie będą miały warunków do dalszej nauki, rodzice nie będą mieli środków na ich naukę. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-151">
<u xml:id="u-151.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-151.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Tadeusza Szukałę.</u>
</div>
<div xml:id="div-152">
<u xml:id="u-152.0" who="#PoselTadeuszSzukala">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Głośno było o tych kredytach dla studentów udzielanych w celu kontynuowania nauki. Zabezpieczeniem spłaty kredytu bankom przez tych studentów jest pewna, gwarantowana stała praca. Zakłady pracy, jak wiemy, nie są zainteresowane poręczeniem kredytowania bankowego przy tak dużym bezrobociu. Wielu absolwentów naszych wyższych uczelni znajdzie pracę poza granicami kraju. Mam w związku z tym pytanie: Panie ministrze, czy rząd zamierza starać się o zwrot kosztów nauczania absolwentów zatrudnionych poza granicami kraju od zagranicznych pracodawców? Dam przykład sportowców. Kluby sportowe płacą wysokie kwoty za zakup sportowca w innym klubie. To można by było odnieść do studenta, który zdobywa wykształcenie kosztem poziomu życia w dawnym kraju. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-153">
<u xml:id="u-153.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-153.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Elżbietę Łukacijewską.</u>
</div>
<div xml:id="div-154">
<u xml:id="u-154.0" who="#PoselElzbietaLukacijewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam trzy pytania. Ja mówiłam, że na uczelnie niepaństwowe trafia coraz więcej studentów o złej sytuacji finansowej z małych miast i wiosek, tymczasem środki na pomoc materialną dla tego typu uczelni są znikome. 2% to naprawdę jest żenująca kwota w porównaniu do potrzeb tych studentów. Ja nie mówię o środkach na inwestycje dla tych uczelni, ale na bezpośrednią pomoc materialną. Chciałabym zapytać pana ministra, skąd się biorą takie dysproporcje. No żeby to chociaż było 15-20%, ale 2%, 14 mln w 2002 r., no to jest kwota naprawdę bardzo niewielka. Skąd te różnice? Czy nie jest to może wyrazem niechęci państwa do uczelni niepublicznych? Nie bierze się pod uwagę tego, że tam naprawdę są dzieci rolników, które naprawdę potrzebują pomocy.</u>
<u xml:id="u-154.1" who="#PoselElzbietaLukacijewska">Chciałabym zapytać również, czy ministerstwo poprawnie policzyło potrzeby wynikające z rozszerzenia liczby beneficjentów, którzy mogą ubiegać się o pomoc materialną zgodnie z projektem ustawy, i zabezpieczyło środki na takim poziomie, że nie obniży to wysokości dotychczasowych stypendiów, bo wiadomo, że jest jakaś pula środków, a przybędzie więcej studentów ubiegających się o pomoc. Czy zabezpieczono środki, uwzględniając tę dodatkową liczbę studentów, aby nie było tak, że dostępność będzie większa, ale wysokość tych stypendiów będzie tak niska, że efekt będzie niewielki? Czy ministerstwo w ogóle posiada szacunki, o ile procent wzrośnie liczba studentów ubiegających się o pomoc?</u>
<u xml:id="u-154.2" who="#PoselElzbietaLukacijewska">I jeszcze jedno pytanie: Środowiska studenckie w związku z bezrobociem zwracały się z propozycją odroczenia jeszcze o 2 lata spłaty kredytów, bo wielu studentów po prostu nie ma pracy. Czy jest taka możliwość, czy budżet państwa pozwoliłby na odroczenie spłaty jeszcze o dodatkowe 2 lata? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-155">
<u xml:id="u-155.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję pani poseł.</u>
<u xml:id="u-155.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Krystynę Szumilas.</u>
</div>
<div xml:id="div-156">
<u xml:id="u-156.0" who="#PoselKrystynaSzumilas">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W 1995 r. w Polsce było 800 tys. studentów, w 2003 r. - już 1800 tys., czyli ponaddwukrotnie więcej. Z tego 530 tys. to studenci uczelni niepaństwowych. Obecnie ponad 45% młodzieży w wieku od 19 do 24 lat studiuje. Ten fenomen był możliwy dzięki temu, że powstały uczelnie niepaństwowe, dzięki temu również, że uczelnie państwowe rozpoczęły kształcenie na kierunkach wieczorowych i zaocznych. Ale to spowodowało - co już tutaj w tej Wysokiej Izbie dzisiaj było poruszane - że większość studentów z małych miasteczek, większość studentów z ubogich rodzin jest skazana na studiowanie na uczelniach za własne pieniądze, również na uczelniach państwowych, nie tylko na tych niepaństwowych. Dlatego ten projekt ustawy jest bardzo potrzebny i dobrze, że również studenci studiów płatnych zostali objęci pomocą materialną.</u>
<u xml:id="u-156.1" who="#PoselKrystynaSzumilas">Mam trzy pytania dotyczące potrzeby udzielenia pomocy studentom, którzy potrzebują tej pomocy materialnej, czyli tzw. stypendiów socjalnych.</u>
<u xml:id="u-156.2" who="#PoselKrystynaSzumilas">Czy po wprowadzeniu tej ustawy zmienią się proporcje pomiędzy stypendium socjalnym a stypendium za wyniki w nauce? W 2002 r. stypendium socjalne na jednego studenta wynosiło tylko 1500 zł, natomiast stypendium za wyniki w nauce - 2200. Te proporcje, uważam, są niedobre i należałoby jednak wspomóc tę grupę młodzieży, która ze względów materialnych ma utrudniony dostęp do nauki, i zwiększyć środki na stypendia socjalne. Trybunał Konstytucyjny zwrócił uwagę na nierówne traktowanie studentów w dostępie do pomocy materialnej, natomiast uczelnie niepubliczne muszą starać się o dotacje. Nie jest to obligatoryjna dotacja. Czy taki...</u>
</div>
<div xml:id="div-157">
<u xml:id="u-157.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Pani poseł, wszystkich posłów traktuję równo. Dziękuję, pani poseł.</u>
</div>
<div xml:id="div-158">
<u xml:id="u-158.0" who="#PoselKrystynaSzumilas">Czy taki zapis jest zgodny z konstytucją i realizuje orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-159">
<u xml:id="u-159.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję pani poseł.</u>
<u xml:id="u-159.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Krystynę Skowrońską.</u>
</div>
<div xml:id="div-160">
<u xml:id="u-160.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Mam pytanie do pana ministra. Kredyty i pożyczki studenckie to forma umożliwiająca studiowanie bardzo wielu młodym osobom. Z wszystkich informacji i kontaktów, jakie utrzymuję z grupą młodych ludzi, wynika, że bardzo trudno jest otrzymać kredyt czy pożyczkę studencką w związku z wymogami zdolności kredytowej, zabezpieczenia takiej formy udzielenia pomocy. Chciałabym zapytać: Czy pan minister dysponuje informacjami na temat tego, jak wiele osób nie zaciągnęło kredytu z uwagi na formę zabezpieczenia, w przypadku którego są duże wymagania bankowe? Czy rząd nie rozważa możliwości objęcia pożyczek i kredytów studenckich gwarancjami skarbu państwa? Znacznie ułatwiłoby to bowiem dostęp do nich, a na pewno ryzyko spłaty byłoby znacznie mniejsze, jak w przypadku gwarancji udzielanych przez skarb państwa innym podmiotom, i byłaby to forma inwestowania. Uprzejmie prosiłabym pana ministra o wypowiedź na ten temat. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-161">
<u xml:id="u-161.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję pani poseł.</u>
<u xml:id="u-161.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Czerwińskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-162">
<u xml:id="u-162.0" who="#PoselAndrzejCzerwinski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Ustawa jest, na pierwszy rzut oka, bardzo dobra, ponieważ rozszerza zakres korzystających potencjalnie ze stypendiów i daje na nie pieniądze. Czyli jest to prawidłowy kierunek, który trzeba wspierać. Poza tym zrównuje kryteria w odniesieniu do studentów, którzy są po prostu studentami, bez względu na to, czy studiują na uczelni w trybie dziennym, wieczorowo czy zaocznie. Chciałem zapytać o rozszerzenie zakresu przyznawanych stypendiów o stypendia za wybitne osiągnięcia sportowe. Czy są przewidziane kryteria obiektywne, zgodnie z którymi te pieniądze trafią do studentów, którzy nie są mistrzami olimpijskimi, mistrzami świata, ale wykazują dużo większe zaangażowanie niż przeciętni studenci, podejmują pewien trud, poświęcają swój czas, pracę, są wzorem dla kolegów, dla swojego środowiska, gdyż w aktywny sposób spędzają wolne chwile, jednym słowem, dbają o zdrowie, o swoistą kulturę aktywnego życia? Czy może się zdarzyć, że te kryteria będą tak wysokie, że tylko mistrz olimpijski czy mistrz świata będzie mógł korzystać z takiego stypendium, a w przypadku pozostałych rozbudzimy tylko nadzieję, gdyż dobrzy, wybitni, uzdolnieni sportowcy - studenci nie będą mogli korzystać z tej formy zasiłku? Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-162.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-163">
<u xml:id="u-163.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-163.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Alfreda Budnera.</u>
</div>
<div xml:id="div-164">
<u xml:id="u-164.0" who="#PoselAlfredBudner">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szkolnictwo wyższe czy jakiekolwiek inne szkolnictwo publiczne, zgodnie z konstytucją, powinno być bezpłatne. I to jest poza dyskusją. Jak się to ma jednak do rzeczywistości? Koszty związane ze studiowaniem to nie tylko wykłady i ćwiczenia, to również podręczniki, na które normalnego studenta nie stać, to również dojazdy, w przypadku których rząd na początku kadencji oskubał studentów - pomimo naszych protestów - a teraz obiecuje gruszki na wierzbie w postaci stypendiów i kredytów, które trzeba spłacić. A z czego, jeżeli nie będzie pracy? Co z młodzieżą z małych miejscowości, oddalonych od centrów akademickich, której rodzice mają tysiąc złotych miesięcznie, że nie wspomnę o rodzicach na zasiłkach dla bezrobotnych? A co z młodymi ludźmi, których rodzice nie mają prawa do zasiłku? Czy to nie powtórka z ˝Janka Muzykanta˝ w wydaniu wszystkich rządów, od ASW i Unii Wolności do SLD? O SdPl i Platformie Obywatelskiej nie wspomnę, bo to efemerydy tych poprzednich, udających świętych pańskich przed wyborami. Co ze szkołami prywatnymi pobierającymi haracze, nazywane czesnym, w zamian za to, że mają rektora, który ma insygnia i nic poza tym? Czy rząd wie, ile jest w Polsce takich szkół w ogóle nierejestrowanych? Jak to się ma do naszej konstytucji? Kiedy Polacy będą mogli uczyć się, mając na uwadze zdolności, a nie pieniądze? Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-164.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-165">
<u xml:id="u-165.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-165.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Barbara Hylę-Makowską.</u>
</div>
<div xml:id="div-166">
<u xml:id="u-166.0" who="#PoselBarbaraHylaMakowska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Mam dwa pytania. Czy nie obawia się pan, a w zasadzie ministerstwo, że stypendia przewidziane na stancje spowodują wyludnienie akademików? Przecież akademikom trudno będzie konkurować ze stancjami. Czy nie będzie tak, że młodzież po prostu zostawi akademiki i pójdzie na stancje? Coraz łatwiej jest przecież o wynajęcie mieszkania. I kolejne pytanie. Czy w dalszym ciągu wszystkie stypendia, o których się tak ładnie mówi w ustawie - i dobrze, że się o nich mówi - będą stanowiły jedną pulę pieniędzy w uczelni? Czy nadal będzie można robić tak jak do tej pory? Znam wiele uczelni, w których w zasadzie przydzielało się do tej pory stypendia naukowe, a prawie w ogóle - stypendiów socjalnych. Uważano bowiem, że tak mało jest pieniędzy, iż przede wszystkim należy promować naukę. A przecież w przypadku stypendiów chodzi o to, żeby pomóc również tym najsłabszym ekonomicznie. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-167">
<u xml:id="u-167.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję pani poseł.</u>
<u xml:id="u-167.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Ryszarda Tomczyka.</u>
</div>
<div xml:id="div-168">
<u xml:id="u-168.0" who="#PoselRyszardTomczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Choć wiele pytań zostało już zadanych, chciałbym skupić się jeszcze na jednej kwestii. Poszerzenie wachlarza dotowanych uczelni o uczelnie niepaństwowe, mundurowe spowoduje moim zdaniem poważny wzrost nakładów na remonty domów i stołówek studenckich; koszty wzrosną dość poważnie. Czy nie obawia się pan, panie ministrze, że z kwoty 700 mln zł będzie za mało środków na to, co w moim przekonaniu jest najważniejsze, a więc na stypendia socjalne, dodatki dla studentów niepełnosprawnych? Mam nadzieję, panie ministrze, że dokonano w ministerstwie podziału środków w ramach działów budżetu na poszczególne elementy wsparcia uwzględnione w omawianej ustawie. Czy ministerstwo zamierza ingerować w regulacje dotyczące limitowania środków przyznawanych uczelniom w ramach stypendiów socjalnych i naukowych po to, by zabezpieczyć jak największą kwotę na stypendia socjalne? Dzisiaj na uczelniach jest z tym różnie, a wiemy, że stypendia naukowe często otrzymują studenci dobrze sytuowani finansowo. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-168.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-169">
<u xml:id="u-169.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-169.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Kalembę.</u>
</div>
<div xml:id="div-170">
<u xml:id="u-170.0" who="#PoselStanislawKalemba">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chyba można zadać pytanie retoryczne: Jak to się dzieje, że dopiero Trybunał Konstytucyjny zobowiązuje rząd, Sejm do zmiany tych dyskryminujących dotychczas zapisów, i to dyskryminujących faktycznie rodziny o najniższych dochodach, w przypadku których są wyższe koszty utrzymania, dojazdów, zakwaterowania itd.? Nad tym trzeba się zastanowić.</u>
<u xml:id="u-170.1" who="#PoselStanislawKalemba">Mam teraz pytanie do pana ministra. Czy w strategii na następne lata - wiemy bowiem, że w budżecie na ten rok dopiero zacznie to funkcjonować. niedługo, to jest budżet na ten rok - przyjmuje się, żeby pomoc materialna, nawet na tym poziomie, na jakim była, tylko dla studentów studiów dziennych, była utrzymana na takim samym poziomie przy rozszerzeniu o studentów studiów wieczorowych, zaocznych itd.?</u>
<u xml:id="u-170.2" who="#PoselStanislawKalemba">Następne pytanie. Panie ministrze, czy wśród kryteriów, chodzi o wysokość dochodu uprawniającego studenta do ubiegania się o stypendium socjalne, nie będzie brana pod uwagę ustawa o pomocy społecznej - wielokrotnie już było to wspominane - w której w sposób kuriozalny w tej Izbie uchwalono dochód roczny z jednego hektara w wysokości 2328 zł? Żaden ekonomista ani rolnik tego nie potwierdzi, tym bardziej, że przy wysokości tego dochodu powołuje się na inną ustawę o świadczeniach rodzinnych. Chciałbym, aby pan minister się do tego ustosunkował. I faktycznie, o ile zostaną zapewnione środki, rozwiązanie to znosi jednak tę dyskryminację i dopiero wyrówna szanse studentów studiów zaocznych, wieczorowych i dziennych.</u>
<u xml:id="u-170.3" who="#PoselStanislawKalemba">Zakończę tym, że klub Polskiego Stronnictwa Ludowego - też byłem w grupie tych posłów - zaproponował te rozwiązania już 8 października 2002 r. Dlaczego, panie ministrze, nie weszło to w życie już w poprzednim roku akademickim, tak jak proponowaliśmy, od 1 października 2003 r.? W ten sposób przedłużyliśmy obowiązywanie dyskryminujących zapisów o rok, o czym tu jest mowa. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-171">
<u xml:id="u-171.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-171.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Steca.</u>
</div>
<div xml:id="div-172">
<u xml:id="u-172.0" who="#PoselStanislawStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie ministrze, proszę potwierdzić, że w budżecie są przewidziane środki na realizację tej ustawy, żeby pan poseł Budner nie musiał mówić, że są to kolejne gruszki na wierzbie.</u>
<u xml:id="u-172.1" who="#PoselStanislawStec">Chciałbym prosić o interpretację art. 152c ust. 2. Jeżeli pan minister nie byłby w stanie jednoznacznie szczegółowo tego wyjaśnić, to proszę o odpowiedź na piśmie. Zapis jest taki: Wysokość dochodu uprawniającego studenta do ubiegania się o stypendium socjalne ustala rektor w porozumieniu z uczelnianym organem samorządu studenckiego, z tym, że miesięczna wysokości dochodu na osobę w rodzinie studenta nie może być wyższa niż suma określona w art. 5 ustawy o świadczeniach rodzinnych.</u>
<u xml:id="u-172.2" who="#PoselStanislawStec">Ponieważ w art. 5 jest m.in. zapis mówiący o tym, że przy dochodzie rolniczym w wysokości 2300 zł z hektara jest uprawnienie do świadczeń, to znaczy, że zgodnie z ust. 2 rektor w porozumieniu z uczelnianym samorządem studenckim może ustalić kwotę niższą jako wysokość dochodu i stworzyć sytuację większej dostępności dla rodzin rolniczych do korzystania ze stypendium socjalnego przez ich studiujące dzieci. Jest to bardzo ważne, problem ten jest ciągle poruszany na spotkaniach z rolnikami. Prosiłbym o szczegółowe wyjaśnienie, jeżeli nie dzisiaj w formie ustnej, to na piśmie, bo jest to bardzo ważny problem.</u>
<u xml:id="u-172.3" who="#PoselStanislawStec">Mam jeszcze jedno pytanie, które kieruję do pani poseł sprawozdawcy, ponieważ przedstawiciel Ruchu Katolicko-Narodowego kwestionował w ogóle dodatki do stypendiów za wyniki w sporcie, argumentując to w ten sposób, że może być kiepski student, a dobry sportowiec. Niech pani potwierdzi, że w tej sytuacji student musi mieć odpowiednią średnią ocen, czyli kiepski student, choć jest dobrym sportowcem, może tego stypendium nie dostać. Jest to, moim zdaniem, dobre rozwiązanie, bo studenci sportowcy ponoszą koszty uprawiania sportu i w związku z tym absolutnie należy im się pomoc. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-172.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-173">
<u xml:id="u-173.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-173.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Michała Figlusa.</u>
</div>
<div xml:id="div-174">
<u xml:id="u-174.0" who="#PoselMichalFiglus">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-174.1" who="#PoselMichalFiglus">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym zadać panu ministrowi kilka pytań. Dlaczego decyzje w sprawach przyznawania świadczeń nowym beneficjentom w roku akademickim 2003-2004 będą mogły być wydawane na okres do 7 miesięcy i czy będą wypłacane z wyrównaniem od dnia 1 stycznia 2004 r.? Czy nie można by przedłużyć terminu rozpoczęcia spłaty kredytu studenckiego do trzech lat od dnia ukończenia studiów? Czy po akcesji Polski do Unii Europejskiej studenci pochodzący z innych państw Wspólnoty, rozpoczynający naukę na uczelni wyższej w Polsce, będą mogli starać się o uzyskanie stypendium? Czy istnieje obawa zalania polskich uczelni studentami z innych krajów Wspólnoty? Czy budżet państwa jest przygotowany do wypłacenia uczelniom przewidzianych środków finansowych na pomoc studentom? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-175">
<u xml:id="u-175.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-175.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Zbigniewa Kuźmiuka.</u>
</div>
<div xml:id="div-176">
<u xml:id="u-176.0" who="#PoselZbigniewKuzmiuk">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wprawdzie trudno zadawać pytania o charakterze długofalowym rządowi, który 2 maja przestaje istnieć, pozwolę sobie jednak zadać takie pytanie.</u>
<u xml:id="u-176.1" who="#PoselZbigniewKuzmiuk">Dyskutujemy na temat projektu ustawy dotyczącej umożliwienia udzielania stypendiów studentom studiów wyższych zarówno uczelni państwowych, jak i niepaństwowych. Chcę zwrócić uwagę pana ministra na to, że Polskie Stronnictwo Ludowe na początku tej kadencji złożyło projekt ustawy o powszechnym funduszu stypendialnym i ten fundusz miał być adresowany do dzieci z rodzin niezamożnych, i miejskich, i wiejskich, zarówno do tych, którzy są już studentami, jak i uczniów szkół średnich, bo ten problem jest także coraz częściej w Polsce obecny ze względu na postępującą biedę. W kontekście tego projektu, który nie został do tej pory przyjęty pod obrady Wysokiej Izby, chciałbym zapytać pana ministra, czy rzeczywiście jest taka strategia rządu, aby taki system dotyczący nie tylko studentów, ale i uczniów szkół średnich z rodzin niezamożnych rząd zechciał wesprzeć.</u>
<u xml:id="u-176.2" who="#PoselZbigniewKuzmiuk">Druga kwestia, którą chciałbym poruszyć, to ten osławiony dochód z hektara w wysokości 2300 zł i pozbawienie czy ograniczenie - mówiąc precyzyjnie - możliwości dzieci z rodzin rolniczych otrzymania pomocy stypendialnej czy też mieszkania w akademiku. Czy pan minister może w tej sprawie przedstawić stanowisko swojego resortu? Dlaczego zdecydowano się na zaproponowanie tak wysokiej kwoty, z czego to wynikało? Podczas spotkań z rolnikami słyszymy, że w zasadzie obecnie nie istnieje taka produkcja rolna, która dawałaby tak wysoki dochód z hektara. Jest to więc zabieg czysto statystyczny, który pozbawia wielu młodych ludzi z rodzin rolniczych możliwości otrzymania pomocy materialnej. Czy resort protestował w tej sprawie albo zajmował przynajmniej jakieś stanowisko? Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-176.3" who="#PoselGabrielaMaslowska">(Resort ma poważniejsze sprawy.)</u>
</div>
<div xml:id="div-177">
<u xml:id="u-177.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-177.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Jolantę Banach.</u>
</div>
<div xml:id="div-178">
<u xml:id="u-178.0" who="#PoselJolantaBanach">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Chciałabym najpierw zwrócić uwagę panu posłowi Budnerowi, który nie lubi zmiany szyldów partyjnych, żeby zajrzał w przeszłość partyjną i polityczną swoich kolegów, w przeszłość np. pana Ryszarda Czarneckiego, który jest klientem każdego rządu.</u>
<u xml:id="u-178.1" who="#PoselJolantaBanach">Przechodząc do sprawy...</u>
<u xml:id="u-178.2" who="#GlosZSali">(I przyszłego.)</u>
<u xml:id="u-178.3" who="#PoselJolantaBanach">I przyszłego.</u>
<u xml:id="u-178.4" who="#PoselJolantaBanach">Pani poseł Nowak, pani sprawozdawczyni powiedziała, że ta ustawa ujednolica kryteria dochodowe uprawniające do świadczeń. Otóż, nie, dlatego że państwo wyznaczacie górną granicę wysokości kryterium dochodowego. Dlaczego tak się stało? To oznacza, że jeżeli znajdzie się student, w którego rodzinie dochód przekracza 569 zł, ma np. 600 zł, albo u rolników 2300 zł, to taki student pomocy nie otrzyma. Po co ten zabieg, jeśli i tak wysokość dotacji przekazywana przez ministra edukacji czy ministra finansów będzie w sposób oczywisty ograniczała możliwości finansowe uczelni.</u>
<u xml:id="u-178.5" who="#PoselJolantaBanach">I, po drugie, czy prawo rektora i samorządu uczniowskiego do określania kryterium uprawniającego do stypendium socjalnego nie wyższego niż 569 zł oznacza, że może to być równie dobrze 300 zł, jak i 400 zł, ale nie może być na przykład 600 zł netto, i czy taki zapis nie umożliwi ministrowi finansów corocznego ograniczania dotacji do funduszu pomocy materialnej dla studentów? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-179">
<u xml:id="u-179.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję pani poseł.</u>
<u xml:id="u-179.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Bronisława Dutkę.</u>
</div>
<div xml:id="div-180">
<u xml:id="u-180.0" who="#PoselBronislawDutka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ponieważ w 5-minutowych oświadczeniach nie wszystko dało się powiedzieć, chciałbym skorzystać z możliwości zadania pytania, żeby pan minister przekazał pewne informacje. Otóż chciałbym zapytać, ile obecnie wynosi najniższe wynagrodzenie zasadnicze asystenta, które jest powołane w art. 152g ust. 6.</u>
<u xml:id="u-180.1" who="#PoselBronislawDutka">Pragnę też zapytać o następujące sprawy. Czym w istocie różni się kredyt od pożyczki? Czy student może korzystać równocześnie ze stypendium socjalnego i kredytu lub pożyczki i czy w tym wypadku kredyt lub pożyczka będą wliczane do dochodu studenta w przypadku korzystania ze stypendium socjalnego? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-181">
<u xml:id="u-181.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-181.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana ministra Tadeusza Szulca, podsekretarza stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej i Sportu.</u>
<u xml:id="u-181.2" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Panie ministrze, mam propozycję, żeby może pan minister odpowiedział na kwestie natury ogólnej, a kwestie indywidualne pozostawił do odpowiedzi pisemnych państwu posłom. Mamy już spore opóźnienie. Sejm czeka na debatę w sprawie ministra skarbu.</u>
<u xml:id="u-181.3" who="#PoselRyszardZbrzyzny">(Społeczeństwo.)</u>
<u xml:id="u-181.4" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">I społeczeństwo oczywiście czeka.</u>
<u xml:id="u-181.5" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Pan poseł Zbrzyzny ma ze wszech miar rację.</u>
</div>
<div xml:id="div-182">
<u xml:id="u-182.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejISportuTadeuszSzulc">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Liczba pytań świadczy o tym, jak bardzo newralgiczny problem podejmuje dzisiaj Wysoka Izba, problem, na którego rozwiązanie czeka obecnie, jak pani poseł sprawozdawca mówiła, kilkaset tysięcy naszych studentów. Wraz z tym powstaje szereg zarówno niejasności, jak i własnych ocen tego, co zawiera ustawa.</u>
<u xml:id="u-182.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejISportuTadeuszSzulc">Pozwolę sobie po kolei, tak jak państwo zadawaliście pytania, na nie odpowiadać. Może część pytań się powtarzała, a w związku z tym te odpowiedzi może będą wspólne.</u>
<u xml:id="u-182.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejISportuTadeuszSzulc">Pan poseł Lech Kuropatowski pytał, jak studenci...</u>
</div>
<div xml:id="div-183">
<u xml:id="u-183.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Kuropatwiński, panie ministrze.</u>
</div>
<div xml:id="div-184">
<u xml:id="u-184.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejISportuTadeuszSzulc">Tak, pan poseł Kuropatwiński. Przepraszam najmocniej, szybko zapisywałem i dlatego...</u>
</div>
<div xml:id="div-185">
<u xml:id="u-185.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Może proszę już nie wymieniać nazwisk posłów, tylko proszę na pytania krótko odpowiadać.</u>
</div>
<div xml:id="div-186">
<u xml:id="u-186.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejISportuTadeuszSzulc">Dobrze, będę tylko odpowiadał na pytania.</u>
<u xml:id="u-186.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejISportuTadeuszSzulc">Spoistość kredytów i umorzeń, sprawa dwóch lat, czy można by było przesunąć na dłuższy okres. Każdą rzecz można zapisać inaczej, warunek jest tylko jeden: jeżeli wydłużymy czas spłaty kredytów, to znaczy, że zwiększy się również ogólna suma zwracanych środków, a w związku z tym będziemy mogli przyznać mniej kredytów. Jeżeli Wysoka Izba nie przyzna w następnych latach większych środków, wtedy suma kredytów będzie musiała być zmniejszona.</u>
<u xml:id="u-186.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejISportuTadeuszSzulc">Chciałbym zwrócić uwagę na to, że kwota została podniesiona do 600 zł, następnie okres został wydłużony z jednego roku do dwóch lat, ale na to otrzymaliśmy 200 mln zł i to wyczerpuje nasze potrzeby.</u>
<u xml:id="u-186.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejISportuTadeuszSzulc">Różnica w stypendiach w uczelniach państwowych i niepaństwowych. Może nie jest tak, że różnica jest tak duża, dlatego że w uczelniach państwowych 2,7% jest porównywalną wielkością z uczelniami państwowymi, kiedy mówimy o stypendium socjalnym. Wielkości kwot, które przyznajemy na jednego studenta w uczelniach państwowych i niepaństwowych, są wartościami bardzo zbliżonymi, praktycznie prawie że się one nie różnią, ale musimy zwrócić uwagę na to, że liczba studentów stacjonarnych, dla których teraz przyznawaliśmy stypendia socjalne, jest w uczelniach państwowych rzędu kilkunastu procent, mimo że studentów w ogóle jest 30%, ale te 30% stanowią studenci innych form niż studia stacjonarne.</u>
<u xml:id="u-186.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejISportuTadeuszSzulc">Czy wystarczy pieniędzy, które będą potrzebne na zrealizowanie stypendiów, kiedy włączymy wszystkie formy studiów? Wielkość środków, które zostały przyznane w budżecie na 2004 r., stanowi wzrost o ponad 91%, a w kwocie jest to wzrost o 700 mln zł i powoduje to, że łączna kwota wynosi 1 540 000 000 zł. Ten 1 540 000 000 zł wskazuje według naszych obliczeń, że w tym roku nie powinno być żadnych problemów i studenci studiów stacjonarnych (zarówno uczelni państwowych, jak i niepaństwowych) nie powinni otrzymać mniejszych stypendiów, a według mojej oceny te stypendia powinny być większe, dlatego że studenci studiów zaocznych w wielu przypadkach nie spełnią kryteriów uzyskania stypendiów.</u>
<u xml:id="u-186.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejISportuTadeuszSzulc">Sprawa kolejna to pomoc w uzyskaniu kredytów studenckich. Studenci, którzy chcą otrzymać kredyt studencki, a ich rodziców nie stać na poręczenie go, mogą ubiegać się o poręczenie Banku Gospodarstwa Krajowego, jak również Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, które to instytucje poręczają kredyty w 80% lub w 100% w zależności od ubiegania się studentów.</u>
<u xml:id="u-186.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejISportuTadeuszSzulc">Sprawa kolejna to uczelnie niepaństwowe. Na to już odpowiedziałem. Czy nowe stypendia zmniejszą... Odpowiedziałem, że nie.</u>
<u xml:id="u-186.7" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejISportuTadeuszSzulc">Zwiększenie o dwa kolejne lata czasu spłaty stypendium. Jest to sprawa do rozważenia. Jeżeli zdecydujemy, że o dwa kolejne lata wydłużymy czas spłaty lub zawieszenie z tego tytułu, że absolwent nie może otrzymać pracy, to kosztuje to 6 mln zł. Jeżeli kwoty tej nie pokryjemy dodatkowymi wpływami finansowymi, to automatycznie spowoduje, że liczba przyznawanych stypendiów, kredytów zostanie zmniejszona.</u>
<u xml:id="u-186.8" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejISportuTadeuszSzulc">Proporcje pomiędzy stypendiami socjalnymi a stypendiami za wyniki w nauce. Ustawa stanowi, że minister nie może wydać rozporządzenia, w którym by nakazał uczelni, ale po ocenie Najwyższej Izby Kontroli skierowałem pismo do wszystkich rektorów naszych uczelni z prośbą o to, ażeby stypendia socjalne nie były niższe niż 50%. Z mojej dzisiejszej oceny wynika, że uczelnie podporządkowały się temu. Ponadto, jeżeli uwzględnimy to, że w skład stypendium socjalnego wejdzie również dopłata do miejsca zakwaterowania w domu studenckim i dopłata z tytułu wyżywienia, to stypendia te z całą pewnością w moim odczuciu znacząco przekroczą kwotę 50%.</u>
<u xml:id="u-186.9" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejISportuTadeuszSzulc">Dlaczego uczelnie prywatne zgłaszają wnioski, a uczelnie państwowe otrzymują? Uczelnie prywatne zgłaszają wnioski dlatego, że my musimy, po pierwsze, wiedzieć, jaka jest liczba ich studentów, ilu studentów mają uprawnionych i, przede wszystkim, uczelnie muszą rozliczyć się z nami ze środków, które przyznaliśmy na pomoc materialną dla studentów. Ponieważ mamy kłopoty z rozliczeniem się z uczelniami, zapis ten obowiązuje do tej pory. Wydawało nam się, że on niczego nie zmienia, tylko może jako retoryka sama trochę inaczej brzmi, natomiast to nie stawia tych uczelni w gorszej sytuacji, bo one otrzymują środki według tych samych zasad, jak uczelnie państwowe.</u>
<u xml:id="u-186.10" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejISportuTadeuszSzulc">Sprawa kolejna dotyczy stypendium za wyniki sportowe. Jest to inicjatywa poselska. Sądzimy, że wychodzi ona naprzeciw kształceniu sportowemu młodzieży, rozwijaniu aktywności sportowej, ale nie podzielałbym przedstawionego tu stanowiska, w sytuacji kiedy mówimy również o aktywności na rzecz sportu, bo przyjęcie jako kryterium aktywności na rzecz sportu spowodowałoby, że znaleźlibyśmy kolejne obszary, w których chcielibyśmy dołożyć stypendia, a byłyby to stypendia za działalność społeczną, za działalność taką, która kiedyś była wynagradzana. Teraz tego nie chcemy. Jeżeli jest to działalność społeczna, to niech to będzie działalność społeczna na rzecz środowiska akademickiego.</u>
<u xml:id="u-186.11" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejISportuTadeuszSzulc">Sprawa kolejna. Kwestia młodzieży z małych miejscowości i dostępu do studiów. Wysoka Izbo, w ostatnim czasie utworzonych zostało 30 wyższych szkół zawodowych, a zatem przybliżyliśmy edukację do młodzieży. Łącznie mamy już 276 szkół prywatnych, zlokalizowanych w znacznej części w małych miejscowościach. Przybliżyliśmy zatem środowisko akademickie do młodzieży wiejskiej, młodzieży z małych miejscowości. Natomiast jakość tego kształcenia może budzić wątpliwości. W związku z tym, ażeby nie było różnic, powstała Państwowa Komisja Akredytacyjna, która - w moim odczuciu bardzo intensywnie - dokonuje oceny w tym zakresie. Na dzień dzisiejszy, jeśli chodzi o liczbę ocen warunkowych i ocen negatywnych zarówno w szkołach prywatnych, jak i w szkołach państwowych, proporcje są podobne. Niezależnie od tego, czy szkoła jest taka czy inna, w każdym przypadku weryfikujemy je tak, ażeby poziom kształcenia był podobny.</u>
<u xml:id="u-186.12" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejISportuTadeuszSzulc">Sprawa dopłat do domów studenckich i zagrożeń związanych z ich dewastacją. Chodziło nam o to w przypadku tego zapisu, ażeby student mieszkał godnie. Dlaczego student, na którego będziemy łożyli dodatkowe pieniądze, ma mieszkać w domu studenckim, w którym nie chce mieszkać? Wyznaczone zostały miejsca na domy studenckie. Są uczelnie, które wspaniale prowadzą domy studenckie, w których chcą mieszkać studenci. Te uczelnie nie martwią się o to, że studenci się nie zgłoszą. Natomiast niegospodarne uczelnie, które uważają, że studenci powinni mieszkać, a my powinniśmy dawać na to państwowe pieniądze, wydaje mi się, że powinny zweryfikować swoje metody postępowania tak, ażeby prowadzenie domów studenckich było bardziej oszczędne.</u>
<u xml:id="u-186.13" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejISportuTadeuszSzulc">Kolejna sprawa dotyczy wielkości stypendiów w zależności od dochodów uzyskiwanych przez rodziców. Cóż, do czegoś musieliśmy się odnieść. Odnieśliśmy się do ustawy o świadczeniach rodzinnych. Nie możemy pozostawić uczelniom pełnej swobody, dlatego że muszą być porównywalne miary w skali naszego państwa. Wielkość kwoty, która została ustalona dla rolników - 2300 zł z hektara - może być zmniejszana w uczelniach, jak również może być zmniejszana druga kwota - 569 zł. Uczelnia może przyznawać stypendia stosownie do kwoty, jaką będzie dysponowała, przydzielanej według zasad, które zostały opracowane w ministerstwie. W związku z tym nie będzie mogła przyznawać stypendiów przekraczających tę kwotę. Spowoduje to, że pewna grupa młodzieży zostanie wyłączona. Ustaliliśmy jednak, że w ramach funkcjonowania państwa pomoc materialną przyznajemy w zależności od określonej dochodowości. Taka dochodowość została przyjęta. Gdyby w budżecie na rok następny została ustalona większa kwota, to z całą pewnością można byłoby nowelizować te zapisy tak, ażeby rozszerzyć formułę przyznawania stypendiów.</u>
<u xml:id="u-186.14" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejISportuTadeuszSzulc">Powoli kończę. Dlaczego jest to stypendium tylko na okres 7 miesięcy? Dlatego, że zostanie wprowadzone praktycznie w piątym miesiącu funkcjonowania uczelni. Rok akademicki trwa. Wprowadzenie teraz nowego systemu spowodowałoby straszną zawieruchę w środowisku akademickim, dlatego że stypendia byłyby przyznawane na postawie różnych systemów. Tak więc do końca września stypendia będą przyznawane według dotychczasowych zasad, a od nowego roku akademickiego według takich samych zasad przyznawać będziemy stypendia wszystkim studentom kształcącym się w systemach stacjonarnym, zaocznym, wieczorowym w uczelniach państwowych i niepaństwowych. Ta sprawa nie budziła żadnych wątpliwości ani wśród nas, ani w dyskusjach w komisjach, bo jest to spełnienie oczekiwań uczelni, które podejmą potężny trud przyznania stypendiów kilkuset tysiącom studentów.</u>
<u xml:id="u-186.15" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejISportuTadeuszSzulc">Co będzie po naszym wejściu do Unii Europejskiej, czy mogą nas zalać studenci z Europy? Może byśmy się cieszyli, gdyby napływ studentów z Unii Europejskiej był duży, ale istniejące bariery - a więc studiowanie według zasad obowiązujących w Polsce, niewielka na dzień dzisiejszy liczba kierunków, na których odbywa się kształcenie w językach innych niż język polski - powodują, że ja takich obaw nie mam. Wszyscy, którzy znają język polski, mogą na tych samych zasadach ubiegać się o studiowanie w Polsce. Nasi maturzyści mogą ubiegać się o studiowanie na wszystkich uniwersytetach europejskich według zasad obowiązujących w danym państwie. Im również będzie przysługiwało stypendium socjalne, jeżeli takowe jest. Obcokrajowcy, jeżeli będą mieli dochód na członka rodziny poniżej limitów, o których przed chwilą mówiłem, będą mogli ubiegać się o stypendium. Ale w tym przypadku, powiem szczerze, obaw nie mam żadnych.</u>
<u xml:id="u-186.16" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejISportuTadeuszSzulc">Czy uczelnia może zmniejszać limity do 300 zł, 400 zł, 500 zł? Tak, uczelnia może to robić, dlatego że to jest suwerenne prawo uczelni. Będą jednak działały komisje przyznające stypendia. Współpraca rektora z samorządem studenckim polega na partnerstwie, a komisja w większości składa się z przedstawicieli studentów, a w mniejszości z przedstawicieli rektora, pracowników nauki.</u>
<u xml:id="u-186.17" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejISportuTadeuszSzulc">Nie wiem, czy odpowiedziałem na wszystkie pytania, jako że część pytań się powtarzała.</u>
<u xml:id="u-186.18" who="#PoselElzbietaLukacijewska">(Na wszystkie.)</u>
</div>
<div xml:id="div-187">
<u xml:id="u-187.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Pani poseł Łukacijewska przytakuje, że na wszystkie pytania, a to jest baczna obserwatorka wypowiedzi ministrów.</u>
</div>
<div xml:id="div-188">
<u xml:id="u-188.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejISportuTadeuszSzulc">Czy na jakieś pytanie nie odpowiedziałem?</u>
<u xml:id="u-188.1" who="#GlosZSali">(Na wszystkie.)</u>
</div>
<div xml:id="div-189">
<u xml:id="u-189.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Były wszystkie odpowiedzi.</u>
<u xml:id="u-189.1" who="#GlosZSali">(Reszta na piśmie.)</u>
<u xml:id="u-189.2" who="#PoselZbigniewKuzmiuk">(Powszechny system stypendialny adresowany także do młodzieży szkół średnich.)</u>
</div>
<div xml:id="div-190">
<u xml:id="u-190.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejISportuTadeuszSzulc">Tak. Sprawa powszechnego systemu stypendialnego. Obecnie opracowywany jest system wspomagania młodzieży, bo część stypendiów jest dla młodzieży w liceach, w ogóle w oświacie. Niezależnie od tego otrzymamy za kilka dni środki z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej, które też będą środkami wspomagającymi i dla studentów, i dla młodzieży kształconej w systemie oświaty. Czy to pokrywa wszystkie zobowiązania i potrzeby? Panie pośle, z całą pewnością nie. Gdyby kwota środków była nieco większa, to na pewno moglibyśmy zwiększyć stypendia. Ale jest to znacząca kwota. Nie mogę jej wymienić, bo oświatą się nie zajmuję, niemniej jednak z moich rozmów i z analizy dokumentów wynika, że stypendia są, funkcjonują, młodzież otrzymuje i na dojazdy, i na wyżywienie, i stypendia dla najsłabszych, szczególnie w zmarginalizowanych środowiskach, tam, gdzie pomoc jest niezbędna.</u>
<u xml:id="u-190.1" who="#PoselZbigniewKuzmiuk">(Rozumiem, panie ministrze, że można liczyć na poparcie tego projektu.)</u>
<u xml:id="u-190.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejISportuTadeuszSzulc">Tak.</u>
</div>
<div xml:id="div-191">
<u xml:id="u-191.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Panie pośle, wiem, że cała Politechnika Radomska słucha, ale...</u>
<u xml:id="u-191.1" who="#GlosZSali">(Możecie liczyć.)</u>
<u xml:id="u-191.2" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję, panie ministrze.</u>
<u xml:id="u-191.3" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Marię Nowak, posła sprawozdawcę.</u>
</div>
<div xml:id="div-192">
<u xml:id="u-192.0" who="#PoselMariaNowak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ponieważ jesteśmy już, jeśli chodzi o czas, bardzo spóźnieni, a pan minister bardzo obszernie odpowiedział na wszystkie zadane pytania, ja mogę tylko podziękować wszystkim tym, którzy zgłosili poprawki i uwagi do omawianych dzisiaj projektów, wszystkim tym, którzy bardzo intensywnie pracowali w czasie posiedzeń komisji, biorąc odpowiedzialność za to, by stanowić dobre prawo, ale także odpowiedzialność za biegnący czas działający na niekorzyść studentów. Zapowiem, że dzisiaj o godz. 16 odbędzie się posiedzenie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży, na którym omawiane będą zgłoszone poprawki. Przypomnę: godz. 16, sala nr 22. Myślę, że tam będzie toczyła się dalsza dyskusja, a ja, już nie przedłużając, podziękuję. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-193">
<u xml:id="u-193.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Bardzo dziękuję pani poseł.</u>
<u xml:id="u-193.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-193.2" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Wysoki Sejmie, w związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
<u xml:id="u-193.3" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
<u xml:id="u-193.4" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-193.5" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 3. porządku dziennego: Wniosek o wyrażenie wotum nieufności ministrowi skarbu państwa Zbigniewowi Kaniewskiemu (druki nr 2808 i 2874).</u>
<u xml:id="u-193.6" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu przedstawiciela wnioskodawców pana posła Ludwika Dorna.</u>
</div>
<div xml:id="div-194">
<u xml:id="u-194.0" who="#PoselLudwikDorn">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu grupy wnioskodawców z inicjatywy posłów Prawa i Sprawiedliwości wspartych przez posłów Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego przedstawiam wniosek o wotum nieufności wobec ministra skarbu państwa, pana ministra Kaniewskiego. Od razu chciałbym zakreślić obszar tematyczny tego wystąpienia.</u>
<u xml:id="u-194.1" who="#PoselLudwikDorn">Wysoka Izbo! W moim zamierzeniu i w zamierzeniu wnioskodawców w ogóle nie ma to być przy tej okazji dyskusja o prywatyzacji. Tak jest, że wtedy, kiedy mowa o ministrach skarbu państwa, podnosi się kwestie oceny procesów prywatyzacyjnych w okresie po 1989 r., po 1990 r. Kwestia prywatyzacji, jej zakresu, form, metod dzieli Wysoką Izbę po różnych liniach, dzieli też polskie społeczeństwo. Ponieważ także kluby, które podpisały ten wniosek, mają w tej sprawie zróżnicowane poglądy, istnieją między nimi różnice poglądów, ja generalnie o prywatyzacji nie będę się wypowiadał.</u>
<u xml:id="u-194.2" who="#PoselLudwikDorn">Jaka jest zaś zasadnicza intencja i zasadniczy motyw przedstawienia tego wniosku o wotum nieufności złożonego, a teraz rozpatrywanego w sytuacji dosyć szczególnej, na parę dni przed zapowiedzianą dymisją rządu...</u>
<u xml:id="u-194.3" who="#PoselRyszardZbrzyzny">(To się wycofajcie.)</u>
<u xml:id="u-194.4" who="#PoselLudwikDorn">...w związku z którą pan minister Kaniewski i tak przestanie być ministrem? Otóż są dwa podstawowe motywy. Pierwszy motyw jest taki: czy w związku z procesami prywatyzacyjnymi, a także w związku z wypełnianiem konstytucyjnej i ustawowej funkcji ministra skarbu państwa może czy też nie może być zagrożone bezpieczeństwo energetyczne i gospodarcze Polski? Pan minister Kaniewski, zresztą nie tylko on, ale on szczególnie, dowiódł tym, co zrobił, tym, czego nie zrobił, lecz powinien zrobić, i tym, czego nie zrobił, choć chciał zrobić, ale Wysoka Izba, opozycja, a także formalnie część zaplecza politycznego uniemożliwiła mu zrobienie tych rzeczy, że minister skarbu państwa może dokonywać takich działań i takich zaniechań, które bezpieczeństwo gospodarcze i energetyczne Polski wystawiają na szwank. I to jest jeden motyw.</u>
<u xml:id="u-194.5" who="#PoselLudwikDorn">Drugi podstawowy motyw dotyczy związku pieniędzy i polityki, a może raczej pieniędzy i polityków, dotyczy wpływu, roli, znaczenia i metod działania pana doktora Jana Kulczyka. To jest drugi podstawowy motyw złożenia tego wniosku w tak - przyznaję - niezwyczajnych okolicznościach. Są to dwa podstawowe motywy, które zbiegają się w dwóch problemach, także w dwóch przedsiębiorstwach: w Orlenie i w Polskim Górnictwie Naftowym i Gazownictwie.</u>
<u xml:id="u-194.6" who="#PoselLudwikDorn">Wysoka Izbo, zanim przejdę do tych kwestii, które stanowią zasadniczy wątek wystąpienia, wątek uzasadnienia, najpierw zajmijmy się sprawami w skali drobniejszymi, chociaż też niesłychanie istotnymi, wedle zasady: najpierw jagódki, grzybki będą potem.</u>
<u xml:id="u-194.7" who="#GlosZSali">(O to wam chodzi!)</u>
<u xml:id="u-194.8" who="#PoselLudwikDorn">Otóż, Wysoka Izbo, w uzasadnieniu wnioskodawcy piszą - i tę sprawę trzeba poruszyć - o dwóch kwestiach: o zamiarach prywatyzacyjnych rządu i pana ministra dotyczących PKO BP oraz o kwestii tego, co mogło się stać, ale się nie stało, w KGHM Polska Miedź SA.</u>
<u xml:id="u-194.9" who="#PoselLudwikDorn">Jeśli chodzi o PKO BP, podczas składania przez pana ministra informacji rządu mieliśmy do czynienia ze złożonym na tej sali zaskakującym oświadczeniem, iż ministerstwo pracuje nawet nad projektem ustawy o powołaniu narodowej grupy finansowej złożonej z PZU i PKO BP. Otóż myśmy to sprawdzili. Była to zapowiedź całkowicie czcza, było to okłamywanie i łudzenie Sejmu czy tej części Sejmu, której zależy na tego rodzaju interesującym przedsięwzięciu, koncepcji wartej zastanowienia, na rozważeniu takiej koncepcji i jej realizacji.</u>
<u xml:id="u-194.10" who="#PoselLudwikDorn">Pan minister złożył tę deklarację w sytuacji, kiedy przed jej złożeniem nikt w resorcie skarbu, w rządzie nad nią nie pracował, złożył ją z powietrza w celach, można powiedzieć, defensywnych, obronnych, w celu obrony własnego stanowiska w rządzie, bo przecież wniosek o wotum nieufności wobec pana ministra - można to powiedzieć - wisiał wtedy w powietrzu. Miało to czy może mieć niebagatelne konsekwencje, chociażby w postaci pogorszenia pozycji Polski przed Trybunałem Arbitrażowym w związku z roszczeniami Eureko, a to jest już kwestia miliardowych odszkodowań, i to liczonych nie w złotych, ale w dolarach lub euro. Otóż pan minister dopuścił się rzeczy niesłychanie szkodliwej, można powiedzieć, że wykroczył poza wszelką konwencję. W celu pomachania części Wysokiej Izby koncepcją czy zarysem, nawet nie zarysem, hasłem, które jest bliskie jej sercu, naraził na szwank interesy skarbu państwa, których obowiązany jest bronić, naraził państwo na płacenie wielomiliardowych sum, co może wstrząsnąć budżetem i długiem publicznym. To nie są rzeczy bagatelne.</u>
<u xml:id="u-194.11" who="#PoselLudwikDorn">A teraz przejdźmy do działań bądź zaniechań pana ministra, jeśli chodzi o KGHM Polska Miedź SA. Otóż było tak, że były prezes KGHM Polska Miedź SA pan Speczik przygotował na nadzwyczajne walne zgromadzenie wspólników, które miało się odbyć i odbyło się 16 kwietnia, porządek posiedzenia, w którym był punkt zawierający informację o możliwych kierunkach prywatyzacji KGHM. Wedle tego, co nam wiadomo, chodziło o różne plany, w tym o podniesienie kapitału akcyjnego, co spowodowałoby spadek udziału skarbu państwa w KGHM SA. Otóż jest tak, że pan Speczik został odwołany, ale został odwołany także głosami reprezentujących skarb państwa członków rady nadzorczej. A może przede wszystkim, jak podpowiada pan poseł Zbrzyzny, który zna się na rzeczy.</u>
<u xml:id="u-194.12" who="#PoselRyszardZbrzyzny">(Dziękuję bardzo.)</u>
<u xml:id="u-194.13" who="#GlosZSali">(Bo jest fachowcem.)</u>
<u xml:id="u-194.14" who="#PoselLudwikDorn">Ponieważ od wielu, wielu lat, można powiedzieć, kręci tym układem.</u>
<u xml:id="u-194.15" who="#PoselLudwikDorn">Otóż został on odwołany wbrew stanowisku ministra skarbu państwa. Bardzo dobrze, że został odwołany, ale pojawia się tu podwójny problem dotyczący niesłychanie ważnej spółki z 49-procentowym udziałem skarbu państwa, spółki, w której obecnie, także z racji perspektywicznych zadań, które musi ona wykonać, bo przecież złoża miedzi nie są wieczne, to jest kwestia, z tego, co słyszałem, dwudziestu, dwudziestu paru lat... Trzeba przygotowywać region na tę wielką zmianę, i to już teraz. Akurat nie jest to największa troska pana posła Zbrzyznego, ale trudno, może to się zmieni.</u>
<u xml:id="u-194.16" who="#PoselRyszardZbrzyzny">(Pan trochę przesadza. Nie wie pan, o czym mówi.)</u>
<u xml:id="u-194.17" who="#PoselJerzyMichalski">(Bo on kiedy wiedział, o czym mówi?)</u>
<u xml:id="u-194.18" who="#PoselLudwikDorn">Wysoka Izbo, mamy do czynienia z następującą sytuacją: prezes, za zgodą ministra skarbu państwa i w porozumieniu z nim - bo tak należy domniemywać - dąży do tego, by osłabić pozycję skarbu państwa w spółce, i następnie zostaje odwołany głosami przedstawicieli skarbu państwa, czyli ministra, wbrew zdaniu ministra. Mamy tutaj do czynienia ze zbiegiem zdarzeń, wydawałoby się, niemożliwym. Z jednej strony minister skarbu państwa przez swoich przedstawicieli nie jest w stanie sprawować efektywnego nadzoru właścicielskiego, i to źle, z drugiej strony to dobrze, ponieważ minister skarbu państwa wspólnie z byłym prezesem dąży do osłabienia pozycji skarbu państwa w spółce.</u>
<u xml:id="u-194.19" who="#PoselLudwikDorn">To jest ten drugi element, który należałoby poruszyć. Już te dwie kwestie uzasadniałyby wniosek o wotum nieufności, ale przechodzimy, Wysoka Izbo, do sprawy najważniejszej, o której już parokrotnie w ciągu ostatnich kilku tygodni była mowa w Wysokiej Izbie, a która wiąże się z Polskim Górnictwem Naftowym i Gazownictwem oraz z Orlenem. Sprawą tą zajmowała się Komisja do Spraw Służb Specjalnych, a będzie się nią zajmować, mam nadzieję, komisja śledcza.</u>
<u xml:id="u-194.20" who="#PoselAndrzejAumiller">(I Jan Kulczyk.)</u>
<u xml:id="u-194.21" who="#PoselLudwikDorn">Przy okazji warto wspomnieć, że choć wszystkim klubom poza Sojuszem Lewicy Demokratycznej bardzo zależało na jak najszybszym powołaniu komisji śledczej, to z tego, co wiem, pan poseł Kalisz z Sojuszu Lewicy Demokratycznej zwołał posiedzenie Komisji Ustawodawczej i Komisji do Spraw Służb Specjalnych dopiero na piątek, co w sposób naturalny opóźni powołanie komisji śledczej, jako że stanie się to niemożliwe na tym posiedzeniu. To jest element charakterystyczny, także w kontekście dyskusji, którą teraz toczymy. Warto, żeby opinia publiczna wiedziała o tych działaniach opóźniających, wiedziała o pośpiesznym wznoszeniu barykad, bo wszystko wskazuje na to, że sprawa Orlenu i udziału służb specjalnych, ale także... Pozwolę sobie się nie zgodzić się z publicznie wypowiadanymi zdaniami byłego ministra skarbu państwa pana Wiesława Kaczmarka, który dąży do tego, by nie łączyć kwestii działań służb specjalnych i prokuratury ze sprawowaniem nadzoru właścicielskiego w Orlenie. Te sprawy się łączą. Otóż, jak to się w tej chwili rysuje, jest to wielka afera, tak wielka, że afera Rywina ma się do niej jak mucha do słonia. To jest dopiero kwestia, której wyjawienie, wyjaśnienie może doprowadzić do wielkiego, oboozdrowieńczego wstrząsu.</u>
<u xml:id="u-194.22" who="#PoselLudwikDorn">Elementem przygotowań do tego ozdrowieńczego wstrząsu jest przedkładany tutaj wniosek o wotum nieufności dla pana ministra Kaniewskiego. Ale przed przejściem do kwestii Orlenu wypadałoby poruszyć sprawę Polskiego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa. Otóż, Wysoka Izbo, nasz zarzut pod adresem pana ministra Kaniewskiego jest taki, iż w wystąpieniach sejmowych, także na posiedzeniach Komisji Skarbu Państwa, nie wycofał się z deklaracji dotyczących prywatyzacji PGNiG jako grupy kapitałowej, czyli w całości. Nie wycofał się pomimo tego, że agendy rządowe, rządowe ośrodki analityczne zgromadziły pewną wiedzę o grze rosyjskich kompanii naftowych i gazowych oraz prezydenta i rządu rosyjskiego, której celem jest wejście i opanowanie infrastruktury przesyłu na obszarze Europy Środkowej i Wschodniej. Jeżeli spojrzymy na mapę, zobaczymy, że Polska, polski przesył jest ostatnim bastionem, który nie został przejęty przez Rosjan, przez czynniki polityczne i gospodarcze: są już na Słowacji, kraje nadbałtyckie są przejęte, pozostaje tylko Polska.</u>
<u xml:id="u-194.23" who="#PoselLudwikDorn">Wbrew temu, co stwierdzono w raportach niezależnych, a także rządowych, pan minister Kaniewski podtrzymuje kierunek prywatyzacji PGNiG jako grupy kapitałowej. Tu trzeba, Wysoka Izbo, coś wyjaśnić. Obecnie w PGNiG analitycznie można wyróżnić trzy składniki: pierwszy to wydobycie nafty, bo gazu są śladowe ilości, drugi to handel, dystrybucja i przesył ostatniego kilometra czy ostatniej mili i trzeci to zasadnicza infrastruktura, przesył sensu stricto, to są naftociągi i gazociągi.</u>
<u xml:id="u-194.24" who="#PoselLudwikDorn">Toczą się dyskusje. O ile w ramach tych dyskusji przyjmuje się, że handel i dystrybucja mogłyby być - powtarzam: mogłyby być - sprywatyzowane, w tej sprawie można mieć różne zdania, ale to nie zagraża strategicznym interesom i bezpieczeństwu gospodarki polskiej; o ile toczą się rozmowy, a niesłychanie mocne argumenty przemawiają za tym, że w perspektywie można byłoby prywatyzować wydobycie, ale na pewno nie teraz, bo wydobycie nafty obecnie stabilizuje ceny, a prywatyzacja doprowadziłaby do ich wzrostu, w związku z tym jest to tylko kwestia czasu, o tyle poza panem ministrem Kaniewskim i jego bezpośrednim zapleczem eksperckim, nad którym pozwolę sobie postawić bardzo duży znak zapytania, nie ma praktycznie sporu co do tego, że przesyłu, czyli gazociągów i naftociągów prywatyzować nie wolno względu na strategiczne interesy gospodarki polskiej i jej bezpieczeństwo. Chodzi tu nawet o więcej niż interesy strategiczne, bo o interesy egzystencjalne. To jest swego rodzaju podstawa, to jest bastion, baza operacyjna bezpieczeństwa energetycznego naszego kraju.</u>
<u xml:id="u-194.25" who="#PoselLudwikDorn">I pan minister otwarcie mówi, że idzie w innym kierunku. A jak to uzasadnia? Ano tak, że za kadencji tego rządu zmieniono program rządowy i że ten program, uchwalony przez Radę Ministrów, nie przez Wysoką Izbę, mówi, że można to zrobić. Otóż, panie ministrze, warto czytać Pismo Święte, warto czytać Nowy Testament, warto czytać św. Pawła, który pisze: ˝Wszystko mi wolno, ale nie wszystko pożyteczne˝.</u>
<u xml:id="u-194.26" who="#PoselMarianCurylo">(Coś nowego, panie marszałku! Pan Pismo Święte czyta?)</u>
<u xml:id="u-194.27" who="#PoselMarianCurylo">(Miłujcie nieprzyjaciół swoich.)</u>
<u xml:id="u-194.28" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
<u xml:id="u-194.29" who="#PoselLudwikDorn">Otóż, Wysoka Izbo, pan minister...</u>
<u xml:id="u-194.30" who="#GlosZSali">(Nie wszystko czyta.)</u>
<u xml:id="u-194.31" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
<u xml:id="u-194.32" who="#PoselRyszardZbrzyzny">(To, co się chce, to się czyta.)</u>
<u xml:id="u-194.33" who="#PoselLudwikDorn">...w ramach tego, że rząd przyznał mu uprawnienie do szkodzenia Polsce, stwierdza: Mogę szkodzić Polsce, bo taki jest program rządowy. Na to, Wysoka Izbo, zgody w tym Sejmie być nie powinno. I okaże się, czy jest ta zgoda, czy nie. Sprawa polskiego górnictwa naftowego i gazowego, czyli sprawa przesyłu, to jest sprawa fundamentów suwerenności Polski w wymiarze gospodarczym i w wymiarze energetycznym.</u>
<u xml:id="u-194.34" who="#PoselLudwikDorn">Wysoka Izbo! Przejdźmy teraz do sprawy PKN Orlen SA. To też jest sprawa bezpieczeństwa energetycznego Polski, to jest sprawa wielkiej patologii, to jest sprawa wielkich pieniędzy i to jest sprawa wzrostu oligarchii czy oligarchy, z tym rządem, nie wiem, czy z panem ministrem, bo pan minister dowiódł przez ponad 3 miesiące swego funkcjonowania, że naprawdę jest automatyczną sekretarką do nagrywania poleceń premiera Millera. W związku z tym nie o pana ministra tu chodzi, ale pan minister wedle konstytucji za to odpowiada. A ponieważ, o tym będę mówił, los premiera wydaje się - z pewnym znakiem zapytania - przesądzony, zajmiemy się tutaj osobą pana ministra.</u>
<u xml:id="u-194.35" who="#PoselRyszardZbrzyzny">(To jedno z drugim nie ma związku...)</u>
<u xml:id="u-194.36" who="#PoselLudwikDorn">Wysoka Izbo! Jest tak, że Orlenem zajmowała się Komisja do Spraw Służb Specjalnych, zajmie się komisja śledcza. To jest ten wielki wstrząs, na który czeka świat polskiej polityki i także czeka Polska, ale ograniczmy się - panie pośle Zbrzyzny, niech pan nie szemrze.</u>
<u xml:id="u-194.37" who="#PoselRyszardZbrzyzny">(Musi pan pdsłuchiwać?)</u>
<u xml:id="u-194.38" who="#PoselLudwikDorn">Proszę państwa, zwracam się teraz do opinii publicznej: tam rechocze i nawołuje do znajomości Pisma Świętego jakiś poseł z Samoobrony. To ja temu posłowi z Samoobrony przypominam dekalog: Nie kradnij!</u>
<u xml:id="u-194.39" who="#PoselAndrzejAumiller">(Ale jakiż to znany poseł! )</u>
<u xml:id="u-194.40" who="#PoselMarianCurylo">(Panie marszałku...)</u>
</div>
<div xml:id="div-195">
<u xml:id="u-195.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Bardzo proszę pana posła Curyło o powrót na miejsce.</u>
<u xml:id="u-195.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali )</u>
<u xml:id="u-195.2" who="#PoselMarianCurylo">(Ja panu posłowi jeszcze powiem...)</u>
<u xml:id="u-195.3" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Panie pośle Curyło, panie pośle...</u>
</div>
<div xml:id="div-196">
<u xml:id="u-196.0" who="#PoselLudwikDorn">Pan to ma powody, żeby się sądu rzeczywiście obawiać. Oj, ma pan.</u>
<u xml:id="u-196.1" who="#PoselMarianCurylo">(Panie pośle: Nie sądźcie, będziecie osądzeni.)</u>
</div>
<div xml:id="div-197">
<u xml:id="u-197.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Boję się, że za moment będzie zagrożone przykazanie: Nie zabijaj.</u>
<u xml:id="u-197.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-198">
<u xml:id="u-198.0" who="#PoselLudwikDorn">Otóż, Wysoka Izbo, w sprawę kontroli nad Orlenem i w sprawach dalszych losów Orlenu, w sprawie związku z kompaniami rosyjskimi, w sprawie powołania ewentualnego koncernu transgranicznego był zaangażowany pan premier Miller, były zaangażowane służby specjalne. Mamy tutaj swego rodzaju serial. Pierwsze, czasowo, chronologiczne elementy związane z spektakularnym zatrzymaniem przez policję polityczną byłego prezesa PKN Orlen pana Modrzejewskiego były tutaj szeroko omawiane i będą omawiane, więc ja tego wątku nie będę rozwijał, ale, Wysoka Izbo, przejdźmy do okresu, w którym pan minister Kaniewski został ministrem skarbu, a został nim 28 stycznia tego roku.</u>
<u xml:id="u-198.1" who="#PoselAndrzejAumiller">(A już 8 złożył program.)</u>
<u xml:id="u-198.2" who="#PoselLudwikDorn">Otóż był to kolejny minister skarbu. Pan premier Miller ministrów skarbu wymieniał z intensywnością i szybkością niesłychaną. Sądzę, że po następnych wyborach, mając dostęp do zgromadzonej w archiwach rządowych i na różnego rodzaju nośnikach informacji, będzie się trzeba przyjrzeć i zastanowić nad motywacjami tych szybkich wymian, nad tym, jakie czynniki kręciły tą karuzelą, kto naprawdę kręcił tą korbą? Czy też ktoś wydawał polecenia, a ktoś kręcił korbą na czyjeś życzenie. Niemniej ograniczmy się do pana ministra Kaniewskiego.</u>
<u xml:id="u-198.3" who="#PoselLudwikDorn">W sprawie Orlenu konsekwencje powołania nowego ministra skarbu były następujące: Zmiany 12 marca 2004 r. w Nafcie Polskiej spółki zarządzającej aktywami państwa w branży paliwowej i chemicznej. Otóż to jest element pierwszy. Były prezes Nafty Polskiej, co wiadomo, przeciwstawiał się - z jakich motywacji, to inna sprawa, w to nie wnikajmy - tym planom, które mogły doprowadzić do utraty efektywnej kontroli skarbu państwa nad PKN Orlen SA i które mogły doprowadzić do raptownego wzrostu pozycji w tej spółce pana dr. Jana Kulczyka. 12 marca następują te zmiany.</u>
<u xml:id="u-198.4" who="#GlosZSali">(I nie pytał o zgodę.)</u>
<u xml:id="u-198.5" who="#PoselLudwikDorn">Te zmiany budzą zaniepokojenie opinii publicznej, budzą także zaniepokojenie w Wysokiej Izbie.</u>
<u xml:id="u-198.6" who="#GlosZSali">(Jak się Kulczyk o tym dowie...)</u>
<u xml:id="u-198.7" who="#PoselLudwikDorn">Odbywa się debata i 19 marca tego roku, podczas informacji rządu o programie prywatyzacji w Polsce, pan minister Kaniewski zobowiązuje się do niepodejmowania istotnych zmian w zakresie kontroli skarbu państwa w PKN Orlen. Ale, Wysoka Izba została wprowadzona w błąd. Być może została jakby intencjonalnie okłamana przez pana ministra, choć z drugiej strony możliwa jest interpretacja, że takiej intencji nie było, że pan minister wtedy nie wiedział, że zdanie, które wypowiedział po 2-3 tygodniach, stanie się nieprawdziwe, ponieważ jest automatyczną sekretarką, a automatyczna sekretarka nie wie, co na niej zostanie nagrane.</u>
<u xml:id="u-198.8" who="#PoselLudwikDorn">Wysoka Izbo! W dniach 6-7 kwietnia dochodzi do przygotowania przez resort skarbu państwa zmian w statucie spółki PKN Orlen, wybitnie niekorzystnych, mających osłabić pozycję skarbu państwa. Te zmiany w ogóle niedementowane przez resort informacji prasowych przygotowali Krzysztof Głogowski oraz wiceprezes Nafty Polskiej pan Jacek Walczykowski, który za dwa tygodnie zostanie wiceprezesem Rady Nadzorczej PKN Orlen przy panu Wadze z Kulczyk Holding.</u>
<u xml:id="u-198.9" who="#PoselLudwikDorn">Na czym polegał, Wysoka Izbo, projekt tych zmian, ponieważ twierdzi się, że obecny statut nie jest zgodny z Kodeksem spółek handlowych oraz z prawem Unii Europejskiej - na podniesieniu maksymalnego progu wykonywania głosów z 10% do 20 %, przy czym te ograniczenia nie obejmowałyby tzw. starych akcjonariuszy. Warto przypomnieć, że obecnie skarb państwa dysponuje w PKN Orlen, jeśli wziąć skarb państwa, bezpośrednio Naftę Polską i PZU, około 28 % głosów. A na czym polegał tutaj ten trick? Ano na tym, że - zdaniem prawników - skarb państwa, którego to ograniczenie by nie obejmowało, dysponowałby tak de facto tylko 20% głosów, ponieważ ten statut mógłby być zaskarżony i decyzje podjęte na jego podstawie mogłyby zostać skutecznie w sądzie zaskarżone. Czyli rzecz polega na tym, że przygotowano zmiany, które mogłyby zostać zaskarżone, skarb państwa straciłby pozycję, którą obecnie ma, wynikającą z procentowego udziału, a otworzyłoby to drogę do wrogiego przejęcia.</u>
<u xml:id="u-198.10" who="#GlosZSali">(I kto wstrzymał, panie pośle?)</u>
<u xml:id="u-198.11" who="#GlosZSali">(Opozycja.)</u>
<u xml:id="u-198.12" who="#PoselLudwikDorn">Otóż, Wysoka Izbo, do takich zmian na razie nie doszło, bo opinia publiczna zaniepokoiła się, sprawę podniosła opozycja...</u>
<u xml:id="u-198.13" who="#PoselRyszardZbrzyzny">(Wystraszył się.)</u>
<u xml:id="u-198.14" who="#PoselLudwikDorn">...i tu oddaję sprawiedliwość, także część obecnego układu rządowego. I ręka ministra, która chciała interesom Rzeczypospolitej i skarbu państwa zaszkodzić, została powstrzymana.</u>
<u xml:id="u-198.15" who="#PoselLudwikDorn">Bardzo się cieszę, panie pośle Zbrzyzny, bo pan tutaj znowu upomina się o to, by...</u>
<u xml:id="u-198.16" who="#PoselRyszardZbrzyzny">(O prawdę. )</u>
<u xml:id="u-198.17" who="#PoselLudwikDorn">...pańskiemu klubowi oddać...</u>
<u xml:id="u-198.18" who="#PoselRyszardZbrzyzny">(Cześć!)</u>
<u xml:id="u-198.19" who="#PoselLudwikDorn">...no, cześć, to już pan jednak bardzo sporo przesadził, oddać zasługę. Otóż te zmiany wspólnym wysiłkiem całej Wysokiej Izby zostały powstrzymane.</u>
<u xml:id="u-198.20" who="#GlosZSali">(A co na to minister? )</u>
<u xml:id="u-198.21" who="#PoselLudwikDorn">Czyli minister chciał zaszkodzić, ale okazało się, że wobec stanowiska Wysokiej Izby nie bardzo może.</u>
<u xml:id="u-198.22" who="#PoselLudwikDorn">Ale, Wysoka Izbo, to jeszcze nie koniec. 8 kwietnia 2004 r. dochodzi do walnego zgromadzenia akcjonariuszy PKN Orlen SA, na którym zostaje odwołany dotychczasowy prezes rady nadzorczej i zostaje powołany na stanowisko prezesa pan Waga, prezes Kulczyk Holding SA, akcjonariusza, który formalnie ma nieco ponad 5% udziałów w Orlenie...</u>
<u xml:id="u-198.23" who="#PoselRyszardZbrzyzny">(4,9.)</u>
<u xml:id="u-198.24" who="#PoselLudwikDorn">...podczas gdy skarb państwa de facto ma 28%.</u>
<u xml:id="u-198.25" who="#PoselRyszardZbrzyzny">(30 z groszami.)</u>
<u xml:id="u-198.26" who="#PoselLudwikDorn">Natomiast wiceprezesem rady nadzorczej zostaje pan Walczykowski, ten sam, który przygotowywał dwa tygodnie wcześniej zmiany w statucie, które miały osłabić pozycję skarbu państwa w Orlenie.</u>
<u xml:id="u-198.27" who="#GlosZSali">(Czyli nie minister.)</u>
<u xml:id="u-198.28" who="#PoselLudwikDorn">Można powiedzieć tak, jeżeli te zmiany były przygotowywane, jeżeli stał za nimi minister, jeżeli minister w wyniku wspólnej akcji różnych klubów, prawie wszystkich klubów w tym Sejmie, został powstrzymany, to skierowanie jako przedstawiciela skarbu państwa na stanowisko wiceprezesa pana Walczykowskiego może świadczyć wyłącznie o jednym konsekwentnym działaniu - o dążeniu mniej spektakularnym, bo cichym do dalszego osłabienia pozycji skarbu państwa w PKN Orlen.</u>
<u xml:id="u-198.29" who="#PoselLudwikDorn">Ale, Wysoka Izbo, to jeszcze nie wszystko. Przyjrzyjmy się polityce ministra skarbu państwa w odniesieniu do reprezentantów skarbu państwa w Orlenie. Otóż jest tak, że w ciągu swego około trzymiesięcznego urzędowania pan minister Kaniewski wymieniał reprezentantów skarbu państwa niemal z taką intensywnością, choć nawet większą szybkością, jak premier Miller ministrów skarbu. No, jest tak, że najpierw w radzie nadzorczej Orlenu jednym z przedstawicieli był pan Mroczkowski, dyrektor departamentu w Ministerstwie Skarbu, wkrótce potem odwołany, prasa podawała, a dementi nie było, że z powodów dyscyplinarnych. Następnie został tym przedstawicielem pan Maciej Kruk, a teraz znowu przedstawiciel się zmienił. No, panie ministrze, skąd taka rotacja na tym stanowisku, którego obsada - w myśl statutu - nie wymaga głosowania na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy, jeżeli chodzi o przedstawicieli resortu państwa, to jest jeden członek. No, tego typu rotacja musi budzić najżywsze zaniepokojenie i bardzo daleko sięgające podejrzenia. Ale istotą rzeczy było niesłychane wzmocnienie w radzie nadzorczej pozycji pana Kulczyka poprzez prezesurę pana Wagi, poprzez wiceprezesurę pana Walczykowskiego, co do którego można rozsądnie i zasadnie sądzić, że jego podstawowym celem jest osłabianie pozycji skarbu państwa, choć reprezentuje skarb państwa, przynajmniej tak to wynika z tych omawianych projektów statutu, i to są działania, za które odpowiada pan minister. Panie ministrze, proszę nie łudzić i Wysokiej Izby, i opinii publicznej, bo pan to wielokrotnie powtarzał, że pozycja skarbu państwa w Radzie Nadzorczej PKN Orlen uległa wzmocnieniu, bo tam choć nie ma prezesa, to jest o jednego przedstawiciela więcej. Otóż, panie ministrze, Wysoka Izbo, organy spółek prawa handlowego to nie jest koło kozackie, gdzie nie ma atamana. Tam jednak prezes coś znaczy, zwłaszcza wtedy, jeśli chodzi o kwestie strategicznego rozwoju i zmian w zarządzie. Oczywiście w głosowaniu ten głos się liczy jak inne, ale to prezes organizuje pracę rady nadzorczej, zwłaszcza jeżeli ma do pomocy takiego wiceprezesa, jakim jest ktoś powołany na to stanowisko przez pana. I to jest kolejny element konsekwentnej polityki pana ministra osłabiania pozycji skarbu państwa w Orlenie.</u>
<u xml:id="u-198.30" who="#PoselLudwikDorn">Teraz przejdźmy do kwestii zasadniczej. Dlaczego Orlen jest taki ważny? Bo Orlen to część bezpieczeństwa energetycznego Polski, bo i o rynek, i o infrastrukturę toczy się w Polsce wielka gra, bo to są wielkie pieniądze i to są wielkie wpływy. W blisko 40-milionowym kraju koncern, który dominuje na polskim rynku, z natury rzeczy ma oddziaływanie i możliwości wpływu na rynki mniejszych krajów sąsiednich. Otóż, Wysoka Izbo, jest tak, że w wyniku polityki realizowanej przez pana ministra, a zaprojektowanej czy wykonywanej wspólnie, bo w tej sprawie padły już jasne wypowiedzi, jasne relacje, przez prezydenta Rzeczypospolitej Aleksandra Kwaśniewskiego, prezesa Rady Ministrów Leszka Millera oraz dr. Jana Kulczyka, w wyniku tego rodzaju polityki w Orlenie, w tym wielkim przedsiębiorstwie, wielkim rynku i wielkiej sprawie bezpieczeństwa Polski pozycja skarbu państwa ulega osłabieniu, a niesłychanie wzmocniona zostaje pozycja pana Kulczyka i jego firm. Wysoka Izbo, o to toczy się gra, a w zapleczu, bo tak to jest, jest jeszcze ośrodek decydujący w Federacji Rosyjskiej i są jeszcze wielkie kompanie naftowe i gazowe rosyjskie - Gazprom, Jukos, Łukoil. To jest obszar, w którym, Wysoka Izbo, się obracamy, i to jest, Wysoka Izbo, w związku z tym kwestia, która dotyka najbardziej żywotnych interesów kraju. Składamy ten wniosek o wotum nieufności z tego powodu, że pan minister może na tej zasadzie, że jest człowiekiem posłusznym, ale odpowiada, robił wszystko, by interesom kraju zaszkodzić. Robił wszystko, by albo działać wielowariantowo, albo doprowadzić do niekorzystnej dla skarbu państwa i dla Orlenu jako podmiotu zintegrowanego, ale nie dla pana Kulczyka, dla niekorzystnej krosowej wymiany z MOL-em i zaczął w końcu rozważać - i są w tej sprawie jasne relacje - umorzenie akcji Nafty Polskiej w Orlenie poprzez wykup jej przez spółkę, co doprowadziłoby do raptownego pogorszenia pozycji skarbu państwa i raptownego wzmocnienia pozycji innych akcjonariuszy. Na zasadzie układu politycznego tym najbardziej uprzewilejowanym akcjonariuszem jest Kulczyk Holding.</u>
<u xml:id="u-198.31" who="#PoselLudwikDorn">Ale, Wysoka Izbo, tutaj mamy do czynienia jeszcze z jednym haczykiem. Oczywiście, istnieją w Orlenie wielcy akcjonariusze, ale około 36% to jest akcjonariat rozproszony. Otóż jest tak, że oczywiście na walnym zgromadzeniu nigdy nie rejestruje się całość akcjonariatu rozproszonego, to jest niemożliwe, i to jest jasne. Ale jest też tak, że jeżeli nie rejestruje się 35%, nie rejestruje się niekiedy całość, to jest pytanie: a gdzie jest co najmniej 10%? Pan minister chwalił się, że po decyzjach podejmowanych przez pana ministra kurs akcji Orlenu na giełdzie wzrósł. No to można zadać pytanie, czy nie mamy tutaj przypadkiem do czynienia ze skupywaniem akcji Orlenu przez różne firmy, na których tyłach zaparkowany może być jeden z dużych udziałowców po to, by przygotować się do wrogiego przejęcia, które działania pana ministra, działania powstrzymane przez Wysoką Izbę, miały umożliwić?</u>
<u xml:id="u-198.32" who="#PoselMarianJanicki">(Ale firma zyskuje, skarb państwa zyskuje w tym momencie, człowieku.)</u>
<u xml:id="u-198.33" who="#PoselLudwikDorn">Otóż to jest tak... To jest to pytanie o tych parę... Nie ma nic dziwnego, to powtarzam, jeżeli nie rejestruje się... jeżeli rejestruje się tylko pewna część drobnego akcjonariatu. Ale jeżeli w ogóle prawie nikt się z tego drobnego akcjonariatu nie rejestruje na walnym zgromadzeniu, to mamy tutaj do czynienia z czymś zastanawiającym.</u>
<u xml:id="u-198.34" who="#PoselMarianJanicki">(Ale skarb państwa zyskuje.)</u>
<u xml:id="u-198.35" who="#PoselLudwikDorn">Otóż, Wysoka Izbo, w związku z tym... Teraz przejdźmy do wydarzeń ostatniego tygodnia czy ostatnich dwóch tygodni i wyjaśnienia, dlaczego składamy ten wniosek, skoro szkodliwe działania pana ministra, wydawało się, zostały powstrzymane.</u>
<u xml:id="u-198.36" who="#PoselLudwikDorn">Po pierwsze, dlatego że pan minister jest całkowicie niewiarygodny, ponieważ 19 marca składał zapowiedź, że nie będzie dążył do istotnych zmian w Orlenie, a 7 kwietnia można było się dowiedzieć, że takie zmiany statutu są przygotowywane i trzeba było istotnej kontrakcji, żeby pana ministra powstrzymać. W ciągu ostatnich tygodni i dni pan minister składał oświadczenia, że nie podejmie decyzji czy nie będzie rekomendował Radzie Ministrów decyzji o ewentualnym umorzeniu akcji Nafty Polskiej w Orlenie i o dalszych losach fuzji z MOL-em do czasu przedstawienia przez Naftę Polską odpowiednich analiz. I mamy tutaj, Wysoka Izbo, dwie kwestie. Po pierwsze, kwestia utrzymania przewagi skarbu państwa w Orlenie to jest kwestia strategiczna i nie powinna zależeć od technicznych analiz wykonywanych przez Naftę Polską, a już wiadomo, że to idzie w złym kierunku. A po drugie, Wysoka Izbo, nie tak dawno można było się dowiedzieć, mianowicie 6 kwietnia Nafta Polska poinformowała za pośrednictwem prasy, że teraz kończy, było to 6 kwietnia, opracowywać analizy na temat skutków ewentualnego połączenia PKN Orlen z węgierskim MOL-em. Według zapowiedzi prezesa Nafty Krzysztofa Żyndula dokumenty trafią do ministra skarbu dziś lub jutro. Od razu jednak nie możemy rekomendować ostatecznej decyzji w sprawie fuzji, aby ją podjąć, potrzebujemy jeszcze więcej czasu, kilka tygodni. Otóż czas leci, te kilka tygodni mija, a pan minister wypowiadał się następująco, że nic nie będzie rekomendował Radzie Ministrów, póki nie będzie dokumentów z Nafty Polskiej, a na dziś dzień ich nie ma. Czyli jeżeli pojawiłyby się np. jutro lub pojutrze, to taka rekomendacja mogłaby być i byłaby ona zgodna z tym, co mówił pan minister. Otóż my nie chcemy dać panu ministrowi czasu na danie takiej rekomendacji. I Radzie Ministrów pod prezesurą Leszka Millera nie chcemy dać czasu na tak potworne zaszkodzenie Polsce.</u>
<u xml:id="u-198.37" who="#GlosZSali">(Ale nie gdybajmy, mówmy o faktach.)</u>
<u xml:id="u-198.38" who="#PoselLudwikDorn">Otóż, Wysoka Izbo, to jest pierwszy powód.</u>
<u xml:id="u-198.39" who="#PoselLudwikDorn">Drugi powód jest następujący. My chcemy oddziaływać wychowawczo, już nie ma pana ministra...</u>
<u xml:id="u-198.40" who="#PoselAndrzejAumiller">(Ludzie nie chcą słuchać tego tyle godzin.)</u>
<u xml:id="u-198.41" who="#PoselLudwikDorn">...już nie ma pana ministra, bo pan minister jest tutaj uczniem opornym, ale na wszystkich przyszłych ministrów. Sytuacja była taka. Opozycja, część obozu rządzącego stała w stanie gotowości, by panu ministrowi przeszkodzić w szkodzeniu gospodarce, szkodzeniu Polsce. Otóż to jest sytuacja chora.</u>
<u xml:id="u-198.42" who="#PoselAndrzejAumiller">(Chore jest także pieprzenie tyle godzin.)</u>
<u xml:id="u-198.43" who="#PoselLudwikDorn">Jeżeli pan minister zostanie odwołany, na co mam nadzieję, to każdy inny minister, obojętnie z jakiego układu, będzie ten fakt miał w pamięci, że nie może istnieć taka sytuacja, iż minister chce zrobić coś straszliwie szkodliwego, a komisja skarbu, Sejm, zajmuje się wyłącznie tym, by mu to uniemożliwić.</u>
<u xml:id="u-198.44" who="#PoselLudwikDorn">Ale jest jeszcze, Wysoka Izbo, element trzeci. Mianowicie, wczoraj czy dwa dni temu prezydent Rzeczypospolitej powiedział, że jeżeli pan profesor Belka będzie czuł, iż nie ma większości w tej Izbie, to nie ma sensu, by premier Leszek Miller podawał się do dymisji. Być może za parę dni, za dwa, trzy dni, zostaniemy zaskoczeni i pomimo solennych zapowiedzi pan premier Miller, idąc za radą Aleksandra Kwaśniewskiego, nie poda się do dymisji. Rok temu słyszeliśmy pana premiera i pana prezydenta, którzy zapowiadali przedterminowe wybory do Sejmu łącznie z wyborami do Parlamentu Europejskiego. I co zostało z tych deklaracji?</u>
<u xml:id="u-198.45" who="#GlosZSali">(Ale do tematu, panie pośle, do rzeczy.)</u>
<u xml:id="u-198.46" who="#PoselLudwikDorn">Otóż, Wysoka Izbo, jeżeli już ma być tak, że prezes Rady Ministrów Leszek Miller ze swoim rządem ma trwać, to my chcemy, żeby trwał bez pana ministra Kaniewskiego. Bo jeżeli ten minister zostanie odwołany, to już trudno będzie znaleźć drugą automatyczną sekretarkę, a to jest w interesie Polski.</u>
<u xml:id="u-198.47" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-198.48" who="#PoselAndrzejAumiller">(Brawo, brawo, że kończy!)</u>
<u xml:id="u-198.49" who="#PoselLudwikDorn">I kończąc, Wysoka Izbo, głosowanie nad tym wnioskiem o wotum nieufności będzie w jakimś sensie niesłychanie ważne politycznie, gospodarczo, ale również symbolicznie. W swoim czasie, ponad 10 lat temu, w tej Izbie, przy okazji innego niesłychanie ważnego głosowania padło pytanie: Czyja Polska? W tej chwili jest tak, że można powtórzyć to pytanie: Czyja Polska? Można też powtórzyć pytanie: Czyj jest ten Sejm? No bo wiemy już, że prezydenta Rzeczypospolitej i premiera rządu łączą niesłychanie zażyłe stosunki, można powiedzieć patronacko-klienckie, z panem doktorem Janem Kulczykiem. Ale jest pytanie: Czy ten Sejm, czy tę Wysoką Izbę z panem doktorem Kulczykiem łączą takie same stosunki? Jest pytanie: Czyj jest ten Sejm, czy ten Sejm jest narodu polskiego, suwerena....</u>
<u xml:id="u-198.50" who="#PoselAndrzejAumiller">(Nie obrażaj wyborców.)</u>
<u xml:id="u-198.51" who="#PoselLudwikDorn">...czy doktora Jana Kulczyka? I taki będzie podstawowy sens głosowania nad wotum nieufności dla pana ministra. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-198.52" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-198.53" who="#PoselAndrzejAumiller">(Proszę nie obrażać... Panie marszałku, niech pan z urzędu...)</u>
<u xml:id="u-198.54" who="#PoselMarianCurylo">(Nazwał mnie złodziejem, panie marszałku, publicznie...)</u>
<u xml:id="u-198.55" who="#PoselAndrzejAumiller">(Panie marszałku, niech pan z urzędu powie, czyj jest Sejm.)</u>
<u xml:id="u-198.56" who="#PoselMarianCurylo">(Zostałem obrażony przez posła Dorna i w sprostowaniu dwa słówka...)</u>
<u xml:id="u-198.57" who="#PoselAndrzejAumiller">(Ja też chciałbym jedno słowo.)</u>
<u xml:id="u-198.58" who="#PoselMarianCurylo">(Nazwał mnie złodziejem, publicznie.)</u>
</div>
<div xml:id="div-199">
<u xml:id="u-199.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Janusz Wojciechowski)</u>
</div>
<div xml:id="div-200">
<u xml:id="u-200.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Chwileczkę, panowie posłowie, bo nie słyszałem wcześniejszych wypowiedzi.</u>
<u xml:id="u-200.1" who="#GlosZSali">(Tak było.)</u>
<u xml:id="u-200.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Pan poseł był cytowany?</u>
<u xml:id="u-200.3" who="#PoselMarianCurylo">(Tak.)</u>
<u xml:id="u-200.4" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Ale to jest początek debaty, nie, nie można... Panie pośle Curyło, nie mogę pana dopuścić do głosu, dlatego że...</u>
<u xml:id="u-200.5" who="#PoselMarianCurylo">(Panie marszałku, pan stoi na straży praworządności tej Izby. Jeżeli poseł mnie obraża...)</u>
<u xml:id="u-200.6" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Zależy mi na praworządności.</u>
<u xml:id="u-200.7" who="#PoselMarianCurylo">(Ja zostaję nazwany złodziejem, a na złodzieju czapka gore, ja śpię spokojnie.)</u>
<u xml:id="u-200.8" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Panie pośle Curyło, mam taką propozycję i proszę, żeby pan się do niej dostosował. Ale niech pan posłucha, chwileczkę. Za chwilę zapoznam się z wypowiedzią pana posła Dorna, bo nie byłem obecny przy całej jego wypowiedzi. Jeśli będzie konieczność jakiegoś oświadczenia z pańskiej strony, to pana dopuszczę, ale po wystąpieniu pana posła Zbrzyznego. Bardzo proszę...</u>
<u xml:id="u-200.9" who="#PoselMarianCurylo">(Panie marszałku, nikt nie traktuje poważnie posła Dorna. Panie marszałku...)</u>
<u xml:id="u-200.10" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Każdego posła trzeba traktować poważnie. Tak że bardzo proszę o zajęcie miejsca. Wrócimy do tej sprawy po wystąpieniu...</u>
<u xml:id="u-200.11" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Ale, panie pośle, pan też nie mógł być cytowany, bo debata dopiero się rozpoczęła. Panie pośle Aumiller, ale proszę nie...</u>
<u xml:id="u-200.12" who="#PoselAndrzejAumiller">(Panie marszałku, pan również był cytowany, bo pan jest również posłem. I pan Dorn powiedział, że ten Sejm jest Kulczyka. Panie marszałku, pan jest posłem Kulczyka? No nie jest pan posłem Kulczyka, więc muszę zareagować w imieniu wszystkich posłów. Ten Sejm został wybrany przez naród i nie jest żadnym Sejmem pana Kulczyka.)</u>
<u xml:id="u-200.13" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Panie pośle Aumiller, wyciągniemy z tego właściwe wnioski, ale proszę nie nadużywać procedur pozaregulaminowych, nie używać ich w ogóle.</u>
<u xml:id="u-200.14" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Ryszarda Zbrzyznego, sprawozdawcę komisji.</u>
<u xml:id="u-200.15" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-201">
<u xml:id="u-201.0" who="#PoselSprawozdawcaRyszardZbrzyzny">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Grupa posłów reprezentowana przez pana posła Dorna zgłosiła wniosek o wyrażenie wotum nieufności ministrowi skarbu państwa Zbigniewowi Kaniewskiemu. Wniosek ten znalazł swoje miejsce, oczywiście wniosek wraz z uzasadnieniem, w druku sejmowym nr 2808 z dnia 13 kwietnia 2004 r.</u>
<u xml:id="u-201.1" who="#PoselSprawozdawcaRyszardZbrzyzny">Komisja Skarbu Państwa zgodnie z decyzją marszałka Sejmu na posiedzeniu w dniu 20 kwietnia 2004 r. po przeprowadzonej dyskusji przyjęła stanowisko, przyjęła opinię w sprawie przedmiotowego wniosku. W związku z tym, że pan poseł, wypowiadając się w imieniu wnioskodawców, bardzo obszernie uzasadnił motywy, jakimi kierowała się grupa posłów, stawiając tak daleko idący wniosek pod obrady Wysokiej Izby, nie będę powtarzał tej argumentacji, albowiem byłaby to strata czasu i myślę, że nadużyłbym trochę cierpliwości Wysokiej Izby.</u>
<u xml:id="u-201.2" who="#PoselSprawozdawcaRyszardZbrzyzny">W związku z tym chciałem poinformować Wysoką Izbę, że do tych wszystkich zarzutów, jeżeli w ogóle można to uzasadnienie traktować jako zarzuty pod adresem ministra skarbu państwa, minister skarbu państwa bardzo obszernie się odniósł podczas obrad sejmowej Komisji Skarbu Państwa, mało tego, wypowiedzi ministra skarbu miały dalej idący zakres tematyczny czy zakres problemowy, niż ma to miejsce w uzasadnieniu.</u>
<u xml:id="u-201.3" who="#PoselMarekSuski">(Panie pośle, niech pan nie ściemnia.)</u>
<u xml:id="u-201.4" who="#PoselSprawozdawcaRyszardZbrzyzny">Jak pan Suski chce, to proszę zabrać tu głos i będzie pan rozjaśniał Wysokiej Izbie, a póki co ja jestem sprawozdawcą. Dziękuję za uwagi, aczkolwiek nieprzyzwoite.</u>
<u xml:id="u-201.5" who="#PoselMarekSuski">(Niech pan mówi, co było na posiedzeniu komisji.)</u>
</div>
<div xml:id="div-202">
<u xml:id="u-202.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Przepraszam bardzo, panie pośle Suski, nie można obradować w takich warunkach, jeżeli jest pokrzykiwanie z ław sejmowych. Będzie wystąpienie pańskiego klubu, będzie można się odnieść do wszystkich wcześniejszych wypowiedzi. Stosujmy normalne procedury dyskusji, a nie pokrzykiwanie z sali.</u>
</div>
<div xml:id="div-203">
<u xml:id="u-203.0" who="#PoselSprawozdawcaRyszardZbrzyzny">W wypadku pana posła Suskiego to standard, nie jestem zaskoczony takim zachowaniem, tak że wcale się nie obrażam.</u>
<u xml:id="u-203.1" who="#GlosZSali">(Już go nie ma.)</u>
<u xml:id="u-203.2" who="#PoselSprawozdawcaRyszardZbrzyzny">W związku z tym chciałem dopowiedzieć, że podczas obrad Komisji Skarbu Państwa głos zabrało wielu posłów. Trzeba przyznać, że byli posłowie, szczególnie ci reprezentujący kluby, których posłowie podpisali się jako posłowie wnioskodawcy, wspierający argumentację zawartą we wniosku, oczywiście o wotum nieufności dla ministra skarbu państwa, ale była też grupa posłów, która zajęła zupełnie inne stanowisko, miała zupełnie inny pogląd i wyrażała zupełnie inną opinię niż ta grupa posłów. W związku z tym, że chciałbym wiernie oddać przebieg obrad Komisji Skarbu Państwa, skupię się akurat na tej grupie posłów, której nie było dane publicznie wypowiedzieć się przed Wysoką Izbą, chodzi o argumentację przeciwko wnioskowi grupy posłów.</u>
<u xml:id="u-203.3" who="#PoselSprawozdawcaRyszardZbrzyzny">Otóż przeciwnicy tegoż wniosku zarzucali wnioskodawcom motywacje nie merytoryczne, a polityczne tegoż wniosku, albowiem ten wniosek znakomicie wpisuje się w tę wielką histerię antyrządową, antyparlamentarną, znakomicie wpisuje się w scenariusz, który chciano by osiągnąć, stawiając wnioski o skrócenie kadencji Sejmu, takie wnioski będą rozpatrywane jeszcze podczas tego posiedzenia Sejmu i pochodzą z klubów, których posłowie podpisali się pod wnioskiem o wyrażenie wotum nieufności ministrowi skarbu państwa panu Zbigniewowi Kaniewskiemu. Wykazano brak znawstwa przedmiotu, jeśli chodzi o zarzuty, które pojawiły się w uzasadnieniu podpisanym przez wnioskodawców, brak znawstwa podstawowych dokumentów, które regulują problematykę zawartą w tymże dokumencie, chodzi tutaj przede wszystkim o kierunki prywatyzacji majątku skarbu państwa przyjęte na 2004 r. Przypomnę, że kierunki prywatyzacji majątku skarbu państwa w roku 2004 zostały pozytywnie zaopiniowane przez sejmową Komisję Skarbu Państwa i zdobyły większość podczas głosowania nad budżetem państwa na rok 2004, a więc są integralną częścią budżetu państwa, z której to części wynikają zasoby prywatyzacyjne, które mają zasilić budżet państwa kwotą powyżej 8 mld zł. Te argumenty były stawiane podczas obrad Komisji Skarbu Państwa. Podczas obrad Komisji Skarbu Państwa nie podzielono także zarzutu wnioskodawców o rzekomym osłabieniu pozycji skarbu państwa w spółce Orlen poprzez fakt powołania nie na prezesa, panie pośle Dorn, ale na przewodniczącego rady nadzorczej, albowiem takiej funkcji nie ma w radach nadzorczych spółek akcyjnych, na przewodniczącego rady nadzorczej tejże spółki przedstawiciela jednego z akcjonariuszy, w tym przypadku chodzi o pana doktora Kulczyka, a chciałem przypomnieć, że Kulczyk, pan doktor Kulczyk w kapitale akcyjnym spółki Orlen posiada 4,9% udziałów. To nie jest przypadkowa wielkość. Gdyby pan poseł Dorn wiedział, o tym też mówiono, ja osobiście mówiłem o tym na posiedzeniu sejmowej Komisji Skarbu Państwa, że obrót papierami wartościowymi na giełdzie papierów wartościowych ma charakter publiczny i giełdą, obrotem na giełdzie rządzi ustawa o publicznym obrocie papierami wartościowymi i każdy pakiet powyżej 5% musi być zgłoszony do komisji papierów wartościowych, a przypomnę, że komisja papierów wartościowych i zarząd giełdy i rada giełdy są 100-procentową własnością skarbu państwa.... Tutaj podejmowane są decyzje o charakterze administracyjnym, tutaj można wpływać na strukturę kapitałową, jeżeli oczywiście ona zagraża interesom państwa polskiego. Myślę, że nieprzypadkowo pan Kulczyk ma 4,9% kapitału akcyjnego. Nieprawdą jest, i takie było stanowisko większości Komisji Skarbu Państwa, że poprzez zmiany w radzie nadzorczej skarb państwa utracił do tej pory pozycję, którą posiadał, albowiem na 9 członków rady nadzorczej, o tym trzeba wiedzieć, skarb państwa kontroluje w tym rozdaniu siedmiu: pięciu - bezpośrednio, dwóch - pośrednio. Bezpośrednio, mam tu na myśli fakt posiadania przez skarb państwa 10,2% kapitału akcyjnego w Orlenie, a pośrednio przez Naftę Polską - 17,3% i przez PZU - 3%. Razem skarb państwa kontroluje ponad 30% kapitału akcyjnego Orlenu. Pozostałe 33% to są inwestorzy instytucjonalni, a więc Bank Nowy Jork - 11%, Kulczyk, jak powiedziałem, 4,9% i fundusze emerytalne - 17%. 36% jest rozproszonych na giełdzie i tutaj nie ma możliwości, żeby ktoś tym pakietem zagrał, przepraszam za słowo: zagrał, na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy i żeby miał wpływ na konstrukcję składu osobowego rady nadzorczej.</u>
<u xml:id="u-203.4" who="#GlosZSali">(To trzeba wiedzieć.)</u>
<u xml:id="u-203.5" who="#PoselSprawozdawcaRyszardZbrzyzny">Pytanie, czy w tej sytuacji pozycja skarbu państwa w radzie nadzorczej Orlenu została osłabiona czy wzmocniona. Powiem, że wzmocniona, struktura rady nadzorczej w sposób jednoznaczny o tym świadczy, a pozycja przewodniczącego rady nadzorczej w niczym nie jest uprzywilejowana, to wynika ze statutu tej spółki, radzę panu posłowi, żeby z tym statutem się zapoznał. Przewodniczący, nie prezes, przewodniczący rady nadzorczej jest wyłącznie organizatorem pracy rady nadzorczej i musi być podporządkowany regulacjom, które obowiązują w ustawie Kodeks spółek handlowych. A więc tutaj nie ma możliwości dowolnego funkcjonowania przewodniczącego w radzie nadzorczej, a pod jego kierownictwem całej instytucji, jaką jest rada nadzorcza.</u>
<u xml:id="u-203.6" who="#PoselSprawozdawcaRyszardZbrzyzny">Była też mowa o KGHM, albowiem w uzasadnieniu wniosku jest wątek, niezbyt rozbudowany, pan poseł Dorn dzisiaj go rozbudował, wątek KGHM. Otóż chciałem powiedzieć, i to też mówiłem podczas posiedzenia Komisji Skarbu Państwa, że w KGHM jest struktura kapitałowa, i też o tym mówiłem, i powtarzam to, co mówiłem na posiedzeniu Komisji Skarbu Państwa: struktura kapitałowa wygląda następująco - rzeczywiście skarb państwa dysponuje bezpośrednio i pośrednio ok. 49% kapitału akcyjnego. 51% kapitału akcyjnego jest rozproszone na Giełdzie Papierów Wartościowych, z tym że w tym 51-procentowym pakiecie ok. 10% jest w ręku inwestorów zagranicznych, inwestorów spoza branży, inwestorów finansowych. Przy tej strukturze kapitałowej zaangażowanie w radzie nadzorczej skarbu państwa jest nie większe niż w 5 na 9 przedstawicieli. A więc czy struktura 5 na 9 w KGHM w odniesieniu do struktury 7 na 9 w Orlenie jest mniej czy bardziej korzystna, dla Orlenu czy dla KGHM? Myślę, że te ułamki mówią same za siebie. A zatem poziom sprawowania kontroli w Orlenie przy takiej reprezentacji skarbu państwa jest zdecydowanie większy niż w KGHM, aczkolwiek wydawałoby się, że powinno być odwrotnie. Dalej chcę powiedzieć, że oczywiście jest tutaj gdybanie, co by się stało, gdyby. Gros tego wniosku ma takie uzasadnienie. Są więc tu spekulacje o charakterze hipotetycznym, co by było, gdyby Rosjanie czy Jukos zechcieli zrobić to czy tamto, co by było, gdyby w KGHM przeprowadzono to, co zamierzano, itd. Nie przeprowadzono; zamierzenia być może były, ale hipotetyczne, decyzje zostały podjęte i ci, którzy chcieli cokolwiek zrobić, już zrobić nie będą mogli.</u>
<u xml:id="u-203.7" who="#PoselSprawozdawcaRyszardZbrzyzny">Nieprawdą jest, że perspektywa KGHM, o czym mówił pan poseł, to jest 20 lat. Nie, ta perspektywa wynosi ponad 40 lat, 45 lat. I to nieprawda, że mnie osobiście nie interesuje, co będzie dalej. Otóż interesuje mnie to bardzo. Jest proces inwestycyjny. W KHGM są pokłady soli, w KGHM i w pobliżu są pokłady węgla brunatnego, największe w Rzeczypospolitej - jeżeli pan poseł o tym nie wie...</u>
<u xml:id="u-203.8" who="#GlosZSali">(Trzeba wiedzieć.)</u>
<u xml:id="u-203.9" who="#PoselSprawozdawcaRyszardZbrzyzny">To jest alternatywa pomiedziowa, o której myślimy już teraz - nawiasem mówiąc, bo rzeczywiście nie było o tym mowy podczas debaty w Komisji Skarbu Państwa. A więc te i inne argumenty spowodowały... Oczywiście były też argumenty dotyczące histerii prywatyzacyjnej, która ogarnęła Wysoką Izbę w związku z tym wnioskiem i innymi projektami uchwał, które pojawiły się w Komisji Skarbu Państwa. Przypomnę: G-8, wstrzymanie prywatyzacji różnych instytucji, spółek itd. W całej tej histerii prywatyzacyjnej wnioskodawcy zapomnieli - a ubolewam nad tym, że są to wnioskodawcy, którzy w poprzedniej kadencji byli przedstawicielami strony rządzącej - że w latach 1998-2001 sprywatyzowano polski majątek na kwotę łączną powyżej 57 mld polskich złotych. I wtedy takiej histerii ci panowie posłowie nie wykazywali, a wręcz nawet zachęcali do tych procesów prywatyzacyjnych, które wówczas miały miejsce.</u>
<u xml:id="u-203.10" who="#PoselSprawozdawcaRyszardZbrzyzny">Przypomnę, że w roku 2002 przychody z prywatyzacji to 2,9 mld zł, w roku 2003 to ok. 3 mld zł. A więc jak się ma jedna wielkość do drugiej? Proszę sobie to porównać i odnieść...</u>
<u xml:id="u-203.11" who="#PoselMarekSuski">(Panie marszałku, może pan przywoła pana posła sprawozdawcę do porządku Niech mówi na temat.)</u>
<u xml:id="u-203.12" who="#GlosZSali">(Nie gadaj głupot.)</u>
<u xml:id="u-203.13" who="#GlosZSali">(Siadaj i ucz się.)</u>
<u xml:id="u-203.14" who="#PoselSprawozdawcaRyszardZbrzyzny">Wiem, że prawda boli, ale dyskusja podczas posiedzenia Komisji Skarbu Państwa przebiegała właśnie w ten sposób. I panie pośle, pan w sposób nieograniczony wykorzystał swój czas. Oczywiście prawda jest pośrodku.</u>
<u xml:id="u-203.15" who="#GlosZSali">(Co nas będzie bałamucił tutaj.)</u>
</div>
<div xml:id="div-204">
<u xml:id="u-204.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Przepraszam bardzo.</u>
<u xml:id="u-204.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Panie pośle sprawozdawco, są zastrzeżenia co do treści pańskiego wystąpienia. Jako marszałek nie ingeruję w treść wystąpień. Mam nadzieję, że pan poseł sprawozdawca przedstawia ducha i treść obrad komisji.</u>
<u xml:id="u-204.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Jeśli natomiast są takie zastrzeżenia, macie państwo możliwości odnieść się do tego w wypowiedziach podczas debaty.</u>
<u xml:id="u-204.3" who="#GlosZSali">(W oświadczeniach, na końcu.)</u>
<u xml:id="u-204.4" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę nie oczekiwać, że marszałek będzie ingerował czy dyktował treść wystąpień.</u>
<u xml:id="u-204.5" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-205">
<u xml:id="u-205.0" who="#PoselSprawozdawcaRyszardZbrzyzny">Panie marszałku, dziękuję serdecznie.</u>
<u xml:id="u-205.1" who="#PoselSprawozdawcaRyszardZbrzyzny">Rozumiem, że te wielkości, te fakty są druzgocące i rujnują tę misternie zbudowaną konstrukcję uzasadnienia, ale taka jest rzeczywistość, taka jest prawda i taka była dyskusja podczas prac w Komisji Skarbu Państwa. Osobiście brałem udział w tej dyskusji, żeby sprawa była do końca pewna, i wiem, o czym mówiłem.</u>
<u xml:id="u-205.2" who="#PoselMarekSuski">(Nieprawda, tego nie było, weźmy stenogram.)</u>
<u xml:id="u-205.3" who="#PoselSprawozdawcaRyszardZbrzyzny">Jeżeli mówi się dzisiaj, że SLD-Unia Pracy, realizując politykę prywatyzacyjną, realizuje scenariusz tzw. skoku na kasę, to powiem, że w latach 1998-2001 był nalot dywanowy na kasę, za 57 mld zł.</u>
<u xml:id="u-205.4" who="#GlosZSali">(I jeszcze dziura została.)</u>
<u xml:id="u-205.5" who="#PoselSprawozdawcaRyszardZbrzyzny">Tak; jeszcze dziura została po tym nalocie.</u>
<u xml:id="u-205.6" who="#PoselSprawozdawcaRyszardZbrzyzny">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Konkludując. Podczas tej dyskusji został postawiony wniosek o wyrażenie negatywnej opinii wobec wniosku o wyrażenie wotum nieufności ministrowi skarbu państwa Zbigniewowi Kaniewskiemu. Wniosek ten uznano za zbyt daleko idący, niemający żadnych podstaw formalnych, żadnych podstaw merytorycznych, będący przejawem wyraźnie politycznego spektaklu, który wywołuje grupa posłów opozycyjnych. W związku z tym wniosek ten został poddany pod głosowanie, w którym uzyskał większość. 11 posłów głosowało za tym wnioskiem, 7 głosowało przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
<u xml:id="u-205.7" who="#PoselSprawozdawcaRyszardZbrzyzny">A zatem w związku z tym w imieniu sejmowej Komisji Skarbu Państwa zgłaszam do tego wniosku opinię negatywną i wnoszę, żeby Wysoka Izba zechciała tę opinię przyjąć jako swoją. Dziękuję serdecznie.</u>
<u xml:id="u-205.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-206">
<u xml:id="u-206.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-206.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Pan poseł Curyło ma prawo do jednego zdania, bo rzeczywiście był wywołany w trakcie dyskusji.</u>
<u xml:id="u-206.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">A więc jedno zdanie, panie pośle, proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-207">
<u xml:id="u-207.0" who="#PoselMarianCurylo">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Nigdy w życiu nie byłem złodziejem i nic nikomu nie ukradłem. Ale nie chcę się ustosunkowywać do posła Dorna, zwrócę się tylko do jego wyborców: Szanowni państwo, ten człowiek, który was reprezentuje, obraża i was, i Sejm; pluje na was i na Sejm. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-207.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-208">
<u xml:id="u-208.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Panie pośle, ale to jest już dalsza polemika.</u>
<u xml:id="u-208.1" who="#GlosZSali">(Brawo.)</u>
<u xml:id="u-208.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Wysoka Izbo! Sejm ustalił w tym punkcie 10-minutowe oświadczenia w imieniu klubów i 5-minutowe oświadczenia w imieniu kół.</u>
<u xml:id="u-208.3" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">I jeszcze informacja. Przypominam, że zgodnie z art. 115 ust. 6 w związku z art. 116 ust. 2 regulaminu Sejmu po wyczerpaniu listy mówców głos może zabrać tylko prezes Rady Ministrów lub minister skarbu państwa. Nie są dopuszczalne pytania jako odrębny element debaty.</u>
<u xml:id="u-208.4" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Otwieram zatem dyskusję.</u>
<u xml:id="u-208.5" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Aleksandra Grada, który wystąpi w imieniu klubu Platformy Obywatelskiej.</u>
<u xml:id="u-208.6" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Była prośba z klubu SLD, żeby wystąpienie było później, ponieważ pan poseł Zbrzyzny występuje w imieniu klubu SLD. Jeśli...</u>
<u xml:id="u-208.7" who="#GlosZSali">(Wystąpił przecież w imieniu klubu.)</u>
<u xml:id="u-208.8" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
<u xml:id="u-208.9" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Jeśli nie ma sprzeciwu, to taką zamianę w kolejności gotów jestem uwzględnić.</u>
<u xml:id="u-208.10" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę, pan poseł Aleksander Grad...</u>
<u xml:id="u-208.11" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Jest sprzeciw?</u>
<u xml:id="u-208.12" who="#GlosZSali">(Tak, jest.)</u>
<u xml:id="u-208.13" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Ale nie zmuszę posła Zbrzyznego, żeby teraz wystąpił, więc jeśli nie chce teraz...</u>
<u xml:id="u-208.14" who="#GlosZSali">(To w ogóle nie.)</u>
<u xml:id="u-208.15" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Nie, to wystąpi na końcu wystąpień klubowych.</u>
<u xml:id="u-208.16" who="#GlosyZSali">(Tak jest.)</u>
<u xml:id="u-208.17" who="#GlosZSali">(Brawo.)</u>
<u xml:id="u-208.18" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo, pan poseł Aleksander Grad, Platforma Obywatelska.</u>
<u xml:id="u-208.19" who="#PoselRyszardZbrzyzny">(Ja mogę iść teraz.)</u>
<u xml:id="u-208.20" who="#PoselAleksanderGrad">(Może pan iść? Proszę bardzo. Myślę, że to będzie lepiej, jeśli wystąpi.)</u>
<u xml:id="u-208.21" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
<u xml:id="u-208.22" who="#GlosZSali">(Może tak być?)</u>
<u xml:id="u-208.23" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dobrze. Jeśli panowie uzgodniliście, to zgodnie z regulaminem pierwsze jest wystąpienie w imieniu Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
<u xml:id="u-208.24" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">W takim razie pan poseł Ryszard Zbrzyzny, tym razem jako przedstawiciel klubu SLD.</u>
<u xml:id="u-208.25" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-209">
<u xml:id="u-209.0" who="#PoselRyszardZbrzyzny">Dziękuję serdecznie. Czy to będzie to samo, za chwilę pan poseł usłyszy.</u>
<u xml:id="u-209.1" who="#PoselRyszardZbrzyzny">Występując w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej, chciałbym wyrazić opinię negatywną do projektu wniosku o wyrażenie wotum nieufności ministrowi skarbu państwa Zbigniewowi Kaniewskiemu.</u>
<u xml:id="u-209.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-209.3" who="#PoselRyszardZbrzyzny">Chcę powiedzieć, że minister Zbigniew Kaniewski pełnił funkcję od momentu powołania do momentu zgłoszenia wniosku o wotum nieufności dokładnie przez 75 dni. A więc nie dano ministrowi Kaniewskiemu nawet 100 spokojnych dni, a nawet tego czasu, żeby w sposób od początku do końca móc zdefiniować stan posiadania, uporządkować struktury organizacyjne, uporządkować zakres własności skarbu państwa, jakim dysponuje skarb państwa. Tak więc nie dano 100 spokojnych dni. Bo przecież tu nie chodzi o 100 spokojnych dni, tu cały czas chodzi o tę histerię, która na końcu ma doprowadzić do przyśpieszonych wyborów parlamentarnych, do czego oczywiście dąży bardzo usilnie opozycja. Naszym zdaniem uzasadnienie tego wniosku ma wyłącznie podtekst polityczny i nie ma tu żadnych merytorycznych przesłanek, żeby móc poważnie je potraktować. I na udowodnienie tej tezy przytoczę kilka elementów; jeżeli czas mi pozwoli, to trochę więcej.</u>
<u xml:id="u-209.4" who="#PoselRyszardZbrzyzny">Wnioskodawcy nie wykazali żadnego znawstwa przedmiotu tego wniosku, żadnego, uzasadnienie jest żenująco płytkie i żenująco niezgodne z rzeczywistością. Odnoszę wrażenie, że wnioskodawcy nie wiedzą, że podstawą funkcjonowania ministra skarbu państwa są podstawowe dokumenty i parlamentarne, i rządowe, czyli: kierunki prywatyzacji w roku 2004, i o nich dwa słowa za chwilę powiem, kierunki prywatyzacji majątku skarbu państwa do roku 2006, strategie przyjęte przez rząd i przez Komisję Skarbu Państwa, żeby sprawa do końca była jasna, a więc strategia wobec banków i sektora finansowego z czerwca 2002 r., strategia, jeśli chodzi o politykę energetyczną do 2020 r., z kwietnia 2002, program realizacji polityki własnościowej w stosunku do sektora elektroenergetycznego ze stycznia 2003 r. i zarys strategii rozwoju rynku kapitałowego z marca 2002. To są obszary, które definiują możliwość poruszania się ministra skarbu państwa, a więc tutaj nie ma możliwości samodzielnego, niczym nieskrępowanego prowadzenia polityki przez pana ministra skarbu państwa.</u>
<u xml:id="u-209.5" who="#PoselRyszardZbrzyzny">I odnosząc się szczególnie do uzasadnienia wniosku, chciałbym zapytać, to jest pytanie retoryczne: czy minister skarbu państwa dobrze zrobił, że zakończył proces prywatyzacyjny G-8, unieważniając przetarg?</u>
<u xml:id="u-209.6" who="#GlosZSali">(Dobrze.)</u>
<u xml:id="u-209.7" who="#PoselRyszardZbrzyzny">Dobrze zrobił. A więc pytanie: dlaczego w uzasadnieniu wykazuje się, że właściwie te działania dyskwalifikują ministra Kaniewskiego? Bowiem on to zrobił pod wpływem czy pod naciskiem opozycji czy może niektórych posłów koalicyjnych. Nacisku żadnego nie było. Minister skarbu państwa na posiedzeniu Komisji Skarbu Państwa oświadczył na początku swojego urzędowania, że do połowy marca br. taką decyzję podejmie i podjął. A więc dobrze zrobił? Dobrze. Dobrze zrobił, że zatrzymał zaplanowane zmiany w statucie spółki Orlen, które miały doprowadzić do tego, że skarb państwa utraciłby tę swoją kontrolę, którą na dzień dzisiejszy posiada. Dobrze zrobił? Dobrze. Dlaczego w uzasadnieniu wytyka się to ministrowi, wskazując na to, że tak właściwie to znowu zrobił pod naciskiem opozycji czy kogokolwiek jeszcze innego. Pytanie...</u>
<u xml:id="u-209.8" who="#PoselRyszardZbrzyzny">Nie wycofał się z zamiaru prywatyzacji PKO BP.</u>
<u xml:id="u-209.9" who="#PoselRyszardZbrzyzny">Chciałbym zapytać, czy pan poseł przeczytał kierunki prywatyzacji na rok 2004? Tam jest zapis mówiący o tym, że Bank PKO BP będzie prywatyzowany w zakresie do 30% przez Giełdę Papierów Wartościowych. Stosowne działania zostały podjęte, decyzji jeszcze nie podjęto. Co to znaczy oferta publiczna przez Giełdę Papierów Wartościowych? To jest upublicznienie spółki, to jest pokazanie na tacy kondycji ekonomicznej tej spółki, sposobu zarządzania, efektywności zarządzania. Czy na tym nam zależy? Zależy nam na tym.</u>
<u xml:id="u-209.10" who="#PoselRyszardZbrzyzny">Kolejna sprawa, budowanie czy zamiar budowania, przepraszam, o nazwę chodzi...</u>
<u xml:id="u-209.11" who="#GlosZSali">(NGF - Narodowa Grupa Finansowa.)</u>
<u xml:id="u-209.12" who="#PoselRyszardZbrzyzny">Tak. Narodowej Grupy Finansowej. Dziękuję za podpowiedź. Razem z PZU SA. Ten program jest programem, który powinniśmy jako Wysoka Izba poprzeć i doprowadzić do tego, żeby on był zrealizowany. Prywatyzacja w mniejszościowym zakresie PKO przez Giełdę Papierów Wartościowych w niczym tutaj nie przeszkadza. To jest wręcz wyzwanie, żeby ta grupa powstała, bowiem do dzisiaj nie mamy uregulowanej sprawy z Eureko i śmiem twierdzić, że mogą być z tym kłopoty. Ta grupa finansowa zabezpieczy nam wpływy w spółce PZU, gdyby rzeczywiście stało się nieszczęście z Eureko. To trzeba robić szybko. Jeżeli minister mówi o tym, że chce to robić, to chwała mu za to i trzeba go poprzeć w tych działaniach, a nie krytykować, bo ta krytyka tutaj w ogóle się nie broni.</u>
<u xml:id="u-209.13" who="#PoselRyszardZbrzyzny">Czy prywatyzacja Polskiego Górnictwa Nafty i Gazu przez Giełdę Papierów Wartościowych, a więc upublicznienie w dwóch transzach, w pierwszej - dla inwestorów spoza branży, czyli inwestorów finansowych, którzy nie mają interesu w przejęciu tej spółki, i w drugiej - dla osób fizycznych, jest dla nas korzystna, czy nie? Czy zwiększenie kapitału akcyjnego tej spółki jest dla nas korzystne, czy nie? Jest. Znowu spółka jest upubliczniona...</u>
<u xml:id="u-209.14" who="#GlosZSali">(Tylko trzeba to rozumieć.)</u>
<u xml:id="u-209.15" who="#PoselRyszardZbrzyzny">...znowu w spółce mamy wgląd we wszystko, co się dzieje. To są obowiązujące zasady, jeśli chodzi o obrót papierami wartościowymi. I trzeba to rozumieć. A czy jest potrzeba, żeby dokapitalizować tę spółkę? Jest taka potrzeba, żeby ona była konkurencyjna na otwartym rynku gazowym. Bo przecież będzie nas obowiązywać dyrektywa gazowa, od lipca 2004 i od lipca 2007, od lipca 2004 wszystkich poza indywidualnymi odbiorcami gospodarstw domowych, a od lipca 2007 - już wszystkich. A zatem co to znaczy dyrektywa gazowa? To znaczy, że na ten rynek może wejść konkurencja, a my będziemy musieli jej udostępnić linie przesyłowe. I czy to dobrze, że wyodrębnia się spółkę, która przejmie linie przesyłowe i magazyny gazu i których stuprocentowym właścicielem będzie PGNiG? Dobrze, bo nie ma bezpośredniego wpływu i zależności kogokolwiek z zewnątrz, a więc jest pełna kontrola. Dobrze, że będzie także nadzór, jeśli chodzi o Urząd Regulacji Energetyki. Tam będą ustalane taryfy i podejmowane decyzje, które będą ekonomicznie uzasadnione. Dobrze? Dobrze. Czy za to mamy krytykować ministra skarbu państwa? Uważam, że nie.</u>
<u xml:id="u-209.16" who="#GlosZSali">(Właśnie, to trzeba rozumieć.)</u>
<u xml:id="u-209.17" who="#PoselRyszardZbrzyzny">Powinniśmy mu w tym wszystkim po prostu pomóc.</u>
<u xml:id="u-209.18" who="#PoselRyszardZbrzyzny">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jeszcze wiele innych elementów mógłbym tutaj przytoczyć, które w ogóle nie trzymają się kupy i nie ma żadnej formalnej podstawy ku temu, żeby w wotum nieufności takie uzasadnienia umieszczać. Chciałbym przypomnieć, to jest gwoli pamięci, że ja nie mam amnezji politycznej, a odnoszę wrażenie, że wielu wnioskodawców tego wniosku taka amnezja objęła.</u>
<u xml:id="u-209.19" who="#PoselRyszardZbrzyzny">Chciałbym powiedzieć, że we wrześniu 2001 r., a więc nie tak dawno, tj. 2,5 roku temu, został przygotowany wniosek - i był poddany pod głosowanie w Wysokiej Izbie - o wotum nieufności wobec pani minister Aldony Kameli-Sowińskiej. Przeczytam, jakie było uzasadnienie, niektóre fragmenty, bo nie mam na to czasu: Tolerowanie w składach organów zarządzających przedsiębiorstwami strategicznymi osób, które wcześniej sprzeniewierzyły powierzone im w zarząd mienie państwowe. Znamiennym przykładem jest osoba prezesa - słuchajcie państwo posłowie - PKN Orlen, pana Andrzeja Modrzejewskiego</u>
<u xml:id="u-209.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-209.21" who="#PoselRyszardZbrzyzny">, przeciwko któremu toczy się postępowanie prokuratorskie, wszczęte na wniosek 9. NFI po kontroli NIK. Prowadzony przez pana Modrzejewskiego PKN Orlen odnotowuje coraz gorsze wyniki działalności przy braku adekwatnej do swojego znaczenia strategii rozwoju. To jest pierwszy wniosek.</u>
<u xml:id="u-209.22" who="#PoselRyszardZbrzyzny">Nieprzemyślane personalne decyzje pani minister sparaliżowały nadzór właścicielski nad około 200 spółkami. Nepotyzm. Pani minister przekroczyła swoje kompetencje, podpisując umowę z Konsorcjum Eureko, rezerwując dla inwestora 21% akcji w momencie wprowadzenia PZU na giełdę. Tu wiemy, kto jest sprawcą tego czynu, żeby sprawa była jasna.</u>
<u xml:id="u-209.23" who="#GlosZSali">(Kto? No kto?)</u>
<u xml:id="u-209.24" who="#PoselRyszardZbrzyzny">Realizacja umowy pozbawi skarb państwa premii za pakiet kontrolny oraz wprowadza niezgodne z decyzją Rady Ministrów zmiany procesu prywatyzacji spółki. Warto dodać, że takie działania doprowadziły do analogicznej sytuacji, jaka powstała w Telekomunikacji Polskiej. Kto to zrobił - jest odpowiedź.</u>
<u xml:id="u-209.25" who="#PoselRyszardZbrzyzny">Dalej. W kierowaniu resortem pani minister preferuje realizowanie partykularnych interesów sprzecznych z rachunkiem ekonomicznym oraz interesem skarbu państwa. Prywata. Kto to zrobił? Nieuzasadnione ekonomiczne dążenie ministra skarbu państwa do zbycia pakietów kapitałowych, zmiana własności, które spowodują utratę kontroli nad istotnymi obszarami gospodarki. Przykładem może być dążenie do zbycia do 18% PKN Orlen. Kto to zrobił? Wspomagana przez pana posła ekipa.</u>
<u xml:id="u-209.26" who="#PoselRyszardZbrzyzny">I teraz kto jak głosował. Są to te osoby, które dzisiaj głosują przeciwko panu ministrowi Kaniewskiemu, który dokładnie robi tak, jak oni by chcieli. To wynika z tego wniosku. Tak więc to jest grupa, cała grupa. I powiem, jak kto głosował. Pan Tadeusz Cymański, podpisał się pod wnioskiem. Ludwik Dorn, podpisał się pod wnioskiem</u>
<u xml:id="u-209.27" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-209.28" who="#PoselRyszardZbrzyzny">. Jarosław Kaczyński, podpisał się pod wnioskiem. Bronisław Komorowski, podpisał się pod wnioskiem. Jan Maria Rokita podpisał się pod wnioskiem </u>
<u xml:id="u-209.29" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-209.30" who="#PoselRyszardZbrzyzny">, Grzegorz Schetyna podpisał się pod wnioskiem, pan Adam Szejnfeld - dalej już nie szukałem, bo wystarczy tych przykładów. Co to oznacza, że głosowali w obronie pani minister? Otóż głosowali przeciwko temu wnioskowi albo nie głosowali wcale, udając, że są chorzy, albo wychodzili z sali, albo się wstrzymali, przy czym oczywiście efekt jest dokładnie ten sam - efekt jest dokładnie ten sam.</u>
<u xml:id="u-209.31" who="#PoselRyszardZbrzyzny">A więc, panie marszałku, Wysoka Izbo, zdając sobie sprawę z tego, że czasu już nie mam, chciałbym oczywiście w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej zaapelować do Wysokiej Izby o zdrowy rozsądek, działanie w interesie państwa polskiego, niepoddawanie się histerii, która ogarnęła Wysoką Izbę za sprawą pana posła Dorna, i głosowanie przeciwko wnioskowi. Serdecznie dziękuję.</u>
<u xml:id="u-209.32" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-210">
<u xml:id="u-210.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-210.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Teraz wystąpi pan poseł Aleksander Grad w imieniu klubu Platformy Obywatelskiej.</u>
</div>
<div xml:id="div-211">
<u xml:id="u-211.0" who="#PoselAleksanderGrad">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Poselskiego Platforma Obywatelska przedstawiam stanowisko w sprawie wniosku o wyrażenie wotum nieufności ministrowi skarbu państwa Zbigniewowi Kaniewskiemu. Wyrażam stanowisko dotyczące wniosku, którego Platforma Obywatelska jest współautorem.</u>
<u xml:id="u-211.1" who="#PoselAleksanderGrad">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W ostatnich dniach stycznia tego roku, kiedy to premier powoływał ministra Kaniewskiego, praktycznie z każdej strony sceny politycznej pojawiały się negatywne komentarze co do tej nominacji. To, że padały one ze strony opozycji, to rzecz zrozumiała, natomiast te negatywne komentarze padały również ze strony wysokich funkcjonariuszy SLD. Przytoczę tutaj jedną z wypowiedzi z 29 stycznia 2004 r. zamieszczoną w ˝Rzeczpospolitej˝. Sekretarz generalny SLD Marek Dyduch niezbyt entuzjastycznie ocenia wybór szefa rządu, czyli powołanie ministra Kaniewskiego. ˝Podczas spotkania prezydium klubu SLD ze Zbyszkiem Kaniewskim wyraziłem swoje wątpliwości co do jego kandydatury. Spytałem go nawet, czy naprawdę czuje się na siłach kierować resortem skarbu, ponieważ sam byłem przez pięć miesięcy wiceministrem w tym resorcie i wiem na pewno, że nie zdecydowałbym się objąć tego stanowiska˝ - powiedział Dyduch ˝Rzeczpospolitej˝. ˝Uważam, że ministrem skarbu powinien być ktoś, kto naprawdę porządnie orientuje się w sprawach prywatyzacji, a moim zdaniem, żeby poznać te wszystkie zagadnienia, trzeba przynajmniej dwa lata terminować w ministerstwie. Tymczasem Kaniewski zna się trochę na gospodarce, ale w sprawach skarbu nie ma żadnego doświadczenia˝ - dodał sekretarz Dyduch. Ale był jeden wspólny mianownik tych wszystkich ocen, mianowicie taki, że premierowi potrzebny był tego typu minister, uległy, słuchający ludzi z otoczenia premiera. Niestety okazało się, że i sekretarz Dyduch, i opozycja mieli rację i dzisiaj, po trzech miesiącach urzędowania pana ministra, rozpatrywany jest wniosek o jego odwołanie.</u>
<u xml:id="u-211.2" who="#PoselAleksanderGrad">Panie ministrze, pan razem z premierem wyznaczyliście sobie pewne priorytety, które powinny być przez pana realizowane, prywatyzacyjne i restrukturyzacyjne, szczególnie w takich sektorach, jak sektor naftowy, paliwowy, chemiczny czy energetyczny. I może przypomnijmy, jak pan zaczął realizować te priorytety.</u>
<u xml:id="u-211.3" who="#PoselAleksanderGrad">Pana wypowiedzi na samym początku lub wypowiedzi pana zastępców powodowały dużo zamieszania. Z tych wypowiedzi, które były często ze sobą sprzeczne, można było odnieść wrażenie, że przedstawiane są projekty, pomysły, które są niespójne. Była zapowiedź, że jednak PKN Orlen będzie łączony z Lotosem, wypowiedź pana zastępcy ministra Soroki, że to nie jest dobry moment, aby finalizować projekt połączenia Orlenu z MOL-em, z kolei równocześnie są naciski na Naftę, aby przygotowywać dokumenty, tak żeby do tego połączenia doszło, dalej, sprawa KGHM Polska Miedź, o tym była mowa, Wielkiej Syntezy Chemicznej itd. I to już wtedy, panie ministrze, przez te pierwsze dni i pierwsze tygodnie pan tak naprawdę napisał sobie sam uzasadnienie do pańskiego odwołania.</u>
<u xml:id="u-211.4" who="#PoselAleksanderGrad">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Spróbuję pokrótce przedstawić te trzy miesiące, które minęły od czasu, kiedy ministrem został pan Zbigniew Kaniewski. Z uwagi na czas zajmę się tylko trzema obszarami: relacjami ministra z Naftą Polską, tym, co dotyczy zakładów Wielkiej Syntezy Chemicznej, i PKN Orlen.</u>
<u xml:id="u-211.5" who="#PoselAleksanderGrad">W końcu lutego, panie ministrze, napisał pan do Nafty Polskiej, wystąpił pan z zarzutem, że Nafta Polska zbyt wolno realizuje strategię prywatyzacji i restrukturyzacji zakładów Wielkiej Syntezy Chemicznej, że brakuje analiz dotyczących połączenia Orlenu i MOL-a, że zbyt wolno zapadają rozstrzygnięcia co do Naftoportu i Naftobaz. Na to pana pismo z końca lutego jest odpowiedź Nafty, którą również czytaliśmy. Z tej odpowiedzi jasno wynika, że to zaniedbania po stronie ministra skarbu i brak decyzji spowodowały, że to wszystko, co tam zostało napisane, nie mogło być zrealizowane. Następnie zmienia pan Radę Nadzorczą i Zarząd Nafty Polskiej. Nie nam, Platformie Obywatelskiej analizować tę waszą kłótnię w rodzinie, ale tryb, w jakim to było zrobione, sposób, podane powody to jest jedna wielka kompromitacja. To jest kompromitacja dla ministra skarbu, aby w tak strategicznej spółce, w takim trybie dokonywać zmian tak naprawdę w ciągu kilku godzin.</u>
<u xml:id="u-211.6" who="#PoselAleksanderGrad">A co z programem restrukturyzacji Wielkiej Syntezy Chemicznej? Pytanie jest takie: Co panu się udało, i Nafcie Polskiej, przez te trzy miesiące zrobić, o ile posunęliście się do przodu? Ani na jeden milimetr tak naprawdę, co tydzień jest nowa koncepcja. Komisja skarbu wystąpiła z wnioskiem o to, abyście przedstawili państwo ostateczny harmonogram, jak będzie to realizowane i w jakich terminach. Do tej pory tego nie ma. 1 maja za dwa dni, a kwestia Wielkiej Syntezy Chemicznej jest nieuregulowana, co oczywiście powoduje, że zakłady są w trudniejszej sytuacji - są pozostawione samym sobie i nie wiadomo, na co mają czekać.</u>
<u xml:id="u-211.7" who="#PoselAleksanderGrad">I sprawa Orlenu, w tym projektu połączenia Orlenu z MOL-em. W listopadzie 2003 r. podpisaliście list intencyjny, a w kwietniu, w ostatnich trzech tygodniach, chcieliście zrealizować to wszystko, co wynikało z tego listu - w tak krótkim czasie. I w marcu pan mówił, że Nafta Polska również nie przygotowała żadnego materiału do tej planowanej fuzji, ale, panie ministrze, w komisji skarbu powiedział pan, że tak naprawdę to zarząd Orlenu powinien to przygotować. Jednak zmienił pan władze w Nafcie Polskiej, a nie dokonał pan żadnych zmian w Orlenie. W związku z tym, jeżeli są winni w Orlenie, jeżeli zarząd Orlenu jest winien, to powinien również być odwołany.</u>
<u xml:id="u-211.8" who="#PoselAleksanderGrad">Planowana fuzja PKN Orlen z MOL-em. Przecież ten projekt tak naprawdę jest już przygotowany od 2001 r. Pytanie, panie ministrze: Dlaczego pan nie korzysta z tego, co pana resort w tej sprawie wypracował, tylko wszystko zaczynacie państwo od nowa i czekacie na analizy, które tak naprawdę już gdzieś również są? Panie ministrze, aby można było zrealizować projekt związany z MOL-em, muszą być podjęte decyzje strategiczne w Orlenie i w ogóle w całym otoczeniu przemysłu naftowego.</u>
<u xml:id="u-211.9" who="#PoselAleksanderGrad">Pytanie jest następujące: Co udało się zrobić w sprawie Naftoportu i Naftobaz? Na ile wzmocniona została pozycja PERN-u w terminalu paliwowym, w Naftoporcie, za sprawą którego istnieje możliwość dostaw ropy i paliw z morza? Przecież za chwilę będzie to całkowicie w rękach prywatnych i nie będzie nad tym żadnej kontroli skarbu państwa. PERN jest spółką w gestii ministra skarbu, Nafta przygotowała odpowiednie projekty, ale pan musi podjąć decyzję i to zrealizować. I pan tego przez te trzy miesiące nie zrobił.</u>
<u xml:id="u-211.10" who="#PoselAleksanderGrad">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przejdę do sprawy, która moim zdaniem i zdaniem Platformy Obywatelskiej jest najważniejszym powodem, przyczyną, dla której należy odwołać ministra skarbu. Tym powodem jest postawa ministra skarbu na nadzwyczajnym walnym zgromadzeniu akcjonariuszy PKN Orlen 8 kwietnia tego roku i przebieg tego zgromadzenia. Zgoda ministra skarbu na to, aby przewodniczącym rady nadzorczej został przedstawiciel akcjonariusza, który ma niecałe 5%, firmy Kulczyk Holding, jest skandalem. Jest to ewidentny przejaw nieliczenia się z interesem skarbu państwa, a pan, panie ministrze, jest obowiązany konstytucyjnie do tego, aby dbać o interes skarbu państwa.</u>
<u xml:id="u-211.11" who="#PoselMarianJanicki">(A słyszałem, że jesteście za prywatyzacją.)</u>
<u xml:id="u-211.12" who="#PoselAleksanderGrad">Mówienie przez pana ministra o tym, że pan wzmocnił pozycję skarbu państwa w PKN Orlen, jest naśmiewaniem się i z Sejmu, i z opinii publicznej. bo przecież tak nie jest. Pan mówi, że ma pan 5 na 9 członków rady nadzorczej.</u>
<u xml:id="u-211.13" who="#GlosZSali">(Tak jest.)</u>
<u xml:id="u-211.14" who="#PoselAleksanderGrad">Tylko pobieżna analiza życiorysów tych osób, tego, skąd się wywodzą, kto za nimi stoi, wskazuje, że tak nie jest. Panie ministrze, w Płocku każde dziecko wie, że jest inaczej, że pan tak naprawdę nie ma wpływu na 5 z 9 członków rady nadzorczej.</u>
<u xml:id="u-211.15" who="#PoselAleksanderGrad">Teraz trzeba powiedzieć jeszcze jedną ważną rzecz. Chodzi o to, co się stało w ostatnich dniach, bo o tym nie było mowy. Obecnie ma pan już tylko 8 członków rady nadzorczej, dlatego że z rady nadzorczej pan Kluzek przeszedł do zarządu. Pan ma dzisiaj, jeśli już, to tylko 4 na 8. Już pan nie ma większości. A tak nawiasem mówiąc, panie ministrze, niech pan powie, jak to się stało, że 24 marca 2004 r. już nowy zarząd Nafty Polskiej, gdzie 100-procentowym udziałowcem jest skarb państwa, wydał oświadczenie, żeby nie dokonywać żadnych zmian w zarządzie Orlenu. 30 marca miała się odbyć rada. Mija kilkanaście dni, rada nadzorcza powołuje tego samego członka, który miał być powołany 30 marca, do zarządu. Prasa huczy na temat tego, o co w tym wszystkim chodzi.</u>
<u xml:id="u-211.16" who="#GlosZSali">(Prasa zawsze huczy.)</u>
<u xml:id="u-211.17" who="#PoselAleksanderGrad">A mianowicie zrealizowana została zapłata za jakiś większy układ polityczny i biznesowy. I dzisiaj w radzie nadzorczej pan większości nie ma.</u>
<u xml:id="u-211.18" who="#PoselAleksanderGrad">Panie Ministrze! Pan oddaje PKN Orlen i jego władzę na targ polityczny, traci efektywną kontrolę nad strategią PKN Orlen i ogranicza swoje możliwości oceny i wpływu na zamierzenia połączenia Orlenu z MOL. Minister, który pozwala na utratę wpływu skarbu państwa w takich strategicznych przedsięwzięciach, musi stracić tekę ministra. Jako Platforma Obywatelska uważamy, że tak jak Sejm w wielu sprawach poprzez swoją presję zablokował pana decyzje, tak teraz Sejm podejmie decyzję o pana odwołaniu. Pana odwołanie to będzie symboliczne odwołanie premiera Millera i całego jego rządu. Platforma będzie za odwołaniem ministra Kaniewskiego z zajmowanej funkcji. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-211.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-212">
<u xml:id="u-212.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-212.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Krótki komunikat przed następnym wystąpieniem. Mianowicie o godz. 18 w sali nr 13 w budynku G odbędzie się zebranie Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin.</u>
<u xml:id="u-212.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">A teraz wystąpienie w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość, które przedstawi pan poseł Kazimierz Marcinkiewicz.</u>
<u xml:id="u-212.3" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-213">
<u xml:id="u-213.0" who="#PoselKazimierzMarcinkiewicz">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Nie byłoby tej debaty, gdyby nie jeden człowiek i jego postępowanie - gdyby nie premier Leszek Miller. Tej debaty by dziś nie było, ona nie musiałaby się odbywać, gdyby Leszek Miller wiedział, jak skończyć. Gdyby wiedział, jak skończyć, nie musielibyśmy się zastanawiać nad odwołaniem pana, panie ministrze. Bo mamy do czynienia z historią nieprawdopodobną. 6 tygodni dymisji. 6 tygodni. Kto jest w stanie w ogóle wymyślić coś takiego, żeby państwo pozostawić na 6 tygodni w stanie dymisji, tylko po to, żeby zawiesić flagę Unii Europejskiej? Pytam przedstawicieli SLD: Dlaczego tak jest? Dlaczego to musi trwać 6 tygodni? Bo jemu się należy - mówią. Co się jemu należy? No, należy mu się, żeby tę flagę...</u>
<u xml:id="u-213.1" who="#PoselKazimierzMarcinkiewicz">Wysoka Izbo, to jest naprawdę zachowanie gorsze niż dziecka w piaskownicy.</u>
<u xml:id="u-213.2" who="#GlosZSali">(Na temat, na temat.)</u>
<u xml:id="u-213.3" who="#PoselKazimierzMarcinkiewicz">Bo dziecko w piaskownicy bierze zabawki i idzie do domu.</u>
<u xml:id="u-213.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-213.5" who="#PoselKazimierzMarcinkiewicz"> A premier Miller zabawki wziął, ale w piaskownicy został.</u>
<u xml:id="u-213.6" who="#GlosZSali">(Wy wzięliście wcześniej swoje zabawki.)</u>
<u xml:id="u-213.7" who="#PoselKazimierzMarcinkiewicz">6 tygodni czeka z zabawkami w piaskownicy, żeby wyjść. To sytuacja zupełnie dramatyczna. To jest wykorzystywanie państwa. To jest naprawdę zabawa państwem. A jeszcze w tym czasie dwa wystąpienia w telewizji publicznej...</u>
<u xml:id="u-213.8" who="#GlosZSali">(A jak było...)</u>
<u xml:id="u-213.9" who="#PoselKazimierzMarcinkiewicz">...wykorzystanie telewizji publicznej na dokładkę, żeby było lepiej. Nie wiadomo, czy w międzyczasie jeszcze trzeciego wystąpienia nie będzie.</u>
<u xml:id="u-213.10" who="#GlosZSali">(Wzięliście 4 lata temu...)</u>
<u xml:id="u-213.11" who="#PoselKazimierzMarcinkiewicz">Panie Premierze! Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Gdyby pan minister Kaniewski od razu powiedział to, co powiedział tak naprawdę dopiero po 3 tygodniach na posiedzeniu Komisji Skarbu Państwa, gdyby od razu powiedział, że nie ma koncepcji fuzji Orlenu z MOL, nie ma tej koncepcji, nie ma przygotowanych scenariuszy, nie ma przygotowanej wizji i w związku z tym nie będzie jej do końca kwietnia - gdyby pan minister Kaniewski tak mówił od początku, też tej debaty dziś by pewnie nie było. W ogóle nie byłoby sprawy. Ale pan minister zwlekał, miał niejasne, niekonkretne wypowiedzi. Zmuszany do wypowiedzi, wreszcie na posiedzeniu Komisji Skarbu Państwa powiedział rzecz w gruncie rzeczy też dramatyczną. Okazuje się bowiem, że zarząd Orlenu, wtedy jeszcze 5-osobowy, biorący co miesiąc za swoją pracę ogromne pieniądze (plotka głosi, pan minister może ją sprostuje, że bierze kilka razy więcej niż poprzedni zarząd, koszt zarządu Orlenu obecnie jest kilka razy większy niż poprzedniego zarządu), nie potrafi przygotować w ciągu kilku miesięcy rzeczywistej strategii fuzji. No, to jest dramat. To o tym zarządzie świadczy bardzo, ale to bardzo źle.</u>
<u xml:id="u-213.12" who="#PoselKazimierzMarcinkiewicz">A co pan minister w takim wypadku robi? Co każdy by zrobił? Po prostu odwołałby ten zarząd, prawda? Zmieniłby zarząd, po to żeby wreszcie dojść do tego, by była jakaś praca. Nie. Pan minister odwołał zarząd, ale Nafty Polskiej, a nie Orlenu. Potem pan minister wpadł na taki pomysł, że odwołał po to, żeby mieć więcej członków w radzie nadzorczej Orlenu, dokonał zmiany i ma teraz 5 członków rady nadzorczej Orlenu. Gdyby tak było, to może rzeczywiście chodziłoby o lepszy nadzór, lepsze działanie skarbu państwa. Ale cóż ta 5-osobowa większość w tej radzie nadzorczej robi? Dodaje 1 członka zarządu spośród siebie. Teraz się wszyscy zastanawiają, dziennikarze piszą analizy, czy Wróbel na tym zyskał, czy stracił. Ale plotka jest w istocie potworna. Plotka jest taka, że pan Kluzek jest powiązany z nikim innym tylko z byłym ministrem panem Łapińskim i że w gruncie rzeczy mamy do czynienia z politycznym łupem. Otóż parlamentarna frakcja małych cwaniaczków uzyskała łup, którego się domagała mniej więcej od 3 miesięcy. 3 miesiące temu, słyszeliśmy, było takie pismo, niepodpisane jeszcze, do Leszka Millera tychże samych osób z żądaniem miejsca w Orlenie. Podobno wreszcie dostali. I po to była potrzebna ta większość w radzie nadzorczej Orlenu, żeby tego dokonać, bo z informacji prasowych wynika jasno: to te 5 osób skierowało pana Kluzka do zarządu Orlenu.</u>
<u xml:id="u-213.13" who="#PoselKazimierzMarcinkiewicz">A więc rzeczywiście mamy sytuację zatrważającą. Gdyby te 5 osób znów zostało powołanych tylko po to, żeby zarząd Orlenu zmienić, bo jest słaby... Proszę państwa, może nawet warto to powiedzieć. Przecież zwróćmy uwagę: Zarzuty niegospodarności wobec zarządu Orlenu. Bardzo wysokie wynagrodzenia zarządu Orlenu. Słabe wyniki, najsłabsze za 2003 r. - to są najsłabsze wyniki, jeśli chodzi o przerób ropy naftowej w Orlenie. Zysk co prawda wysoki, ale niezwiązany z pracą zarządu, związany z zupełnie innymi kwestiami - dywidenda, sprzedaż NOM i zmiana, jeśli chodzi o marże rafineryjne. To jest 500 mln zł, razem miliard, a nie praca zarządu Orlenu, więc już za to można było zarząd odwołać, ale przede wszystkim za brak pracy związanej z przyszłością Orlenu. Jak się okazuje, rozmawiamy o ewentualnej fuzji Orlenu z MOL-em, więc zaczynamy badać, jak to wygląda, i od razu natrafiamy na dokument, który otrzymaliśmy i mamy - na raport instytucji rządowych i Ośrodka Studiów Wschodnich. O tym raporcie w Komisji Skarbu Państwa pan minister nie zająknął się, tak jakby nawet nie wiedział, że on istnieje. Już nie zajmuję się tym, że są plotki - dziś o służbach wszyscy mówią, właściwie w każdej gazecie można to wszystko przeczytać - że jest także raport ABW na temat tejże fuzji. Podobno jest i podobno zawiera takie same konkluzje jak raport Ośrodka Studiów Wschodnich. Ale też o tym w gruncie rzeczy tak do końca nic nie wiadomo.</u>
<u xml:id="u-213.14" who="#PoselKazimierzMarcinkiewicz">Jak było z pozostałymi sprawami? Bardzo dobrze, że sprawa KGHM skończyło się tak, jak się skończyła. I znów na sam koniec pan minister mówi, że nie zamierzał sprzedawać KGHM. Dobrze, ale było tak: prezes Speczik szykuje prywatyzację, a minister nic o tym nie wie, jak czytamy w gazetach. Pojawiają się w gazetach doniesienia o tym, że informacja o prywatyzacji jest wpisana do porządku obrad rady nadzorczej KGHM. Pan minister, jak czytamy w gazetach, mówi, że nic o tym nie wie. Posiedzenie rady nadzorczej się odbywa - czytamy o tym w gazetach - i rada odwołuje prezesa Speczika. Minister mówi, że nic o tym nie wie. Też czytamy o tym w gazetach. Następnie czytamy, że minister popiera odwołanie pana prezesa Speczika właśnie dlatego, że szykował prywatyzację. Pięknie. A jaki daje dowód tego, że jest za tym? Dowód jest bardzo prosty - odwołuje członków rady nadzorczej, którzy dokonali zmiany prezesa. Tych właśnie członków rady nadzorczej, którzy odwołali prezesa, pan minister odwołuje. I z tego wynika także nasz wniosek, Wysoka Izbo - kiedy pan minister coś zapowiada, to naprawdę wielu, żeby nie powiedzieć wszyscy, boją się, że będzie odwrotnie.</u>
<u xml:id="u-213.15" who="#GlosZSali">(Przykłady. )</u>
<u xml:id="u-213.16" who="#PoselKazimierzMarcinkiewicz">Przykład? Jest bardzo konkretny przykład. Mamy energetykę. Mówiłem już tu, w Wysokiej Izby, że badamy w tej chwili sytuację w energetyce, bo dochodzą nas wieści, że chce się tam zastosować tzw. trójkąt Buchacza, znany w Polsce. Na świecie czasem określany jest ten trójkąt jako trójkąt bermudzki, ale w Polsce mamy już własną nazwę, bo był minister, który postępował w określony sposób. I co się dzieje? Otóż dowiadujemy się, że jaki punkt będzie rozpatrywany w piątek na ostatnim posiedzeniu Rady Ministrów Leszka Millera? Zmiany w programie dla energetyki. A nie będzie posiedzenia Rady Ministrów 2 maja, w niedzielę, przed złożeniem dymisji przez Leszka Millera? Nie wiadomo, może będzie .</u>
<u xml:id="u-213.17" who="#PoselMarianJanicki">(My jesteśmy za.)</u>
<u xml:id="u-213.18" who="#PoselKazimierzMarcinkiewicz">Teraz, panie ministrze, szykowanie różnego rodzaju dokumentów</u>
<u xml:id="u-213.19" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
<u xml:id="u-213.20" who="#PoselKazimierzMarcinkiewicz"> jest bardzo ważne i cenne. I warto, kiedy się odchodzi, pracować także po nocach, do końca, do ostatniej godziny...</u>
<u xml:id="u-213.21" who="#GlosZSali">(Kiedy kamera jest...)</u>
<u xml:id="u-213.22" who="#PoselKazimierzMarcinkiewicz">...to jest cenne, ale tylko po to, żeby przygotować dokumenty i programy, powiedzmy, że dobre, i przekazać je następnemu rządowi. Tu jednak mamy do czynienia z pracą po nocach i do ostatniej godziny, ale nie po to, by programy przygotować, tylko po to, by te programy wcielić w życie.</u>
<u xml:id="u-213.23" who="#GlosZSali">(Jak można wcielić?)</u>
<u xml:id="u-213.24" who="#PoselKazimierzMarcinkiewicz">Dlatego jest ten wniosek. Mimo że istnieje realna szansa, że Leszka Millera już w niedzielę 2 maja nie będzie na stanowisku premiera...</u>
<u xml:id="u-213.25" who="#GlosZSali">(Będzie.)</u>
<u xml:id="u-213.26" who="#PoselKazimierzMarcinkiewicz">...taka realna szansa istnieje, to jednak ten wniosek musi być przegłosowany, bo do 2 maja ciągle nie jesteśmy pewni, że w ministerstwie skarbu państwa nie wydarzy się nic dla skarbu państwa złego. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-213.27" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-214">
<u xml:id="u-214.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-214.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę teraz pana posła Jana Burego o wystąpienie w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
</div>
<div xml:id="div-215">
<u xml:id="u-215.0" who="#PoselJanBury">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nazwiska posłów Klubu Parlamentarnego PSL są pod wnioskiem o odwołanie ministra skarbu pana Zbigniewa Kaniewskiego. To oznacza, że klub PSL utożsamia się z tym wnioskiem. Choć minister Kaniewski swoją funkcję sprawuje niedługo, to jednak jego działania, brak właściwego nadzoru, a przede wszystkim pryncypialne wykonywanie woli partyjnych kolegów czy finansowych oligarchów sprawiły, iż utracił zaufanie naszego klubu parlamentarnego. Pan minister Kaniewski na posiedzeniu Komisji Skarbu Państwa i w tej Izbie wielokrotnie przedstawiał swoje poglądy na prywatyzację, stanowisko w sprawie roli i wagi majątku skarbowego, ale w działaniu, niestety, brak pokrycia dla jego słów. To były ciągłe sprzeczności. Mówił nam, posłom, to, co chcieliśmy słyszeć - że prywatyzacja będzie przemyślana, że dba o interes państwa, że będzie lepszy nadzór, że będą jasne procedury, a robił dokładnie co innego. Czasem wręcz bezradnie kwitował jakieś ważne wydarzenia w spółkach strategicznych, na przykład w KGHM Polska Miedź, twierdzeniem, że zmiana zarządu odbyła się wbrew jego stanowisku.</u>
<u xml:id="u-215.1" who="#PoselJanBury">Panie ministrze, litości! To jak to jest, właściciel, czyli minister skarbu państwa, nie ma wpływu na swoich przedstawicieli? To kogo ci panowie reprezentują w tych ważnych spółkach? Siebie? SLD? Opozycję? Czy może prywatno-partyjne koterie? Proszę to powiedzieć jasno. Za dużo tutaj przypadków. A dla nas, posłów, to ewidentny brak nadzoru właścicielskiego. Bezpośrednią jednak przyczyną tego, iż nasz klub popiera wniosek o pana odwołanie, są pana działania, a może precyzyjniej - zaniechanie działań w PKN Orlen. Teraz, po tych zmianach w PKN Orlen, nagłych, wydaje się już jasne, dlaczego doszło do dymisji pana poprzedników: Kaczmarka, Cytryckiego, Czyżewskiego. Choć oni też z SLD, ale niestety, nie byli zbyt spolegliwi, nie ulegali zbytnio naciskom partyjno-oligarchicznym, więc pan premier Miller ich zmieniał, a zmieniał do czasu, aż trafił na pana, który w krótkim czasie w pełni i z zaskoczenia zrealizował polityczno-prywatno-biznesowe obietnice i zobowiązania wobec pana dra Jana Kulczyka. Być może dla wielu to nic dziwnego, że najbogatszy człowiek w Polsce, specjalista od wielkich kontraktów - Browary Wielkopolskie, TP SA, PKN Orlen, G-8, zawsze pojawia się tam, gdzie są największe pieniądze, gdzie jest styk interesów państwa i interesu prywatnego. Dla tych oligarchów nie jest istotne, czy rządzi Miller czy Buzek, czy ministrem skarbu państwa jest Wąsacz czy Kaniewski. Zresztą ten pierwszy niebawem ma szanse stanąć przed Trybunałem. Ale obywatelom Polski, posłom nie może być i nie jest to obojętne, kto, za ile i jak sprzedaje lub kupuje nasz majątek narodowy.</u>
<u xml:id="u-215.2" who="#PoselMarianJanicki">(Ale dwa razy był premierem.)</u>
<u xml:id="u-215.3" who="#PoselJanBury">Wysoka Izbo! Po głębokiej analizie zachowań i decyzji ministra Kaniewskiego wydaje się, iż ten wniosek jest jakby niekompletny, bo kluczem do zrozumienia i oceny działań premiera Leszka Millera i ministra Kaniewskiego w tej sprawie są standardy rządzenia. W demokratycznym państwie rząd działa w szeroko rozumianym interesie obywateli. Rząd Leszka Millera tak nie działa. Nadrzędnym interesem tego premiera i kolejnego ministra skarbu jest interes SLD...</u>
<u xml:id="u-215.4" who="#GlosZSali">(Dlaczego pan...)</u>
<u xml:id="u-215.5" who="#PoselJanBury">.. interes grup wpływów, interes oligarchów.</u>
<u xml:id="u-215.6" who="#GlosZSali">(PSL przecież...)</u>
<u xml:id="u-215.7" who="#PoselJanBury">Panie ministrze, nie mamy do pana pretensji. My mamy pretensje tylko o to, że oddał pan kontrolę nad Orlenem panu Janowi Kulczykowi, o to, że nienależycie zabezpieczył pan kontrolę skarbu państwa nad tą strategiczną spółką. Mamy do pana pretensję o to, że bezkrytycznie poddał się pan standardom tego rządu, standardom nihilizmu politycznego reprezentowanego przez pana Leszka Millera. Cena, jaką płaci pan, jest straszna. To nie cena stanowiska, bo te zawsze tracą ministrowie, ale cena politycznego upodlenia, cena porzucenia politycznej przyzwoitości na rzecz politycznej obłudy. Polskie Stronnictwo Ludowe poprze wniosek o odwołanie pana z funkcji ministra, bo pana zachowanie w sprawie Orlenu było nie tylko poddaniem się dyktatowi politycznych standardów premiera Leszka Millera, ale i wykazaniem się wręcz zdumiewającą gorliwością w tym, co było robione. Niezależnie od tego, jak źle postrzegani są politycy i Sejm, trzeba stawiać tamę działaniom, które pan reprezentuje. Na płaszczyźnie osobistej dziwię się tylko, dlaczego pan sam nie podał się do dymisji po wykonaniu brudnej roboty w Orlenie. Byłby to wyraźny znak dla świata zewnętrznego, że był pan przymuszony do zrobienia tego, co pan zrobił, ale też pokazałby pan, że nie akceptuje pan takich standardów, bo i tak wszyscy wiemy, że decyzji w sprawie Orlenu nie podejmował pan. Musi pan jednak odejść, bo nie zrobił pan nic, aby zapobiec ich realizacji.</u>
<u xml:id="u-215.8" who="#PoselJanBury">Wysoka Izbo! W tym kontekście, mając już czwartego ministra skarbu państwa w niespełna dwa i pół roku, nie wiedząc dlaczego odchodzili albo dlaczego ich odwoływano, aby zerwać z tym schorowanym systemem prywatyzacji w Polsce, zresztą od kilku lat krytykowanym, aby zatrzymać tę ciągłą karuzelę osobową i oczyścić tę atmosferę korupcji i nadużyć, Klub Parlamentarny PSL postuluje od dawna uchwalenie ustawy o Prokuratorii Generalnej, której celem będzie nadzór nad majątkiem skarbowym. Ale utknął ten projekt od kilku ładnych miesięcy w komisji, a teraz podkomisji. Minister skarbu nie chciał jej początkowo w ogóle, a teraz jest zgoda na to, iż może być Prokuratoria Generalna, ale podległa ministrowi skarbu państwa. Chyba jednak nie o to chodziło wnioskodawcom. Ani w SLD, ani w Platformie nie ma tych, którzy chcieliby powołania Prokuratorii Generalnej. Dlaczego? Myślę, że nad tym warto także pomyśleć. Może teraz nie byłyby potrzebne speckomisje śledcze i nie byłoby całego tego prasowego zgiełku wokół prywatyzacji Orlenu czy innych strategicznych spółek skarbu państwa.</u>
<u xml:id="u-215.9" who="#PoselJanBury">Wysoka Izbo! Czas, aby na końcówce polskich prywatyzacji ponadpartyjnie pomyśleć nad utworzeniem stabilnych narodowych koncernów. Czas skończyć z przypadkowymi ruchami na majątku na zasadzie łatania budżetowych dziur. Musi być strategiczna ponadpartyjna umowa społeczna dla Polski. Czas wyodrębnić pakiet majątku skarbowego, który będzie własnością państwa i państwo będzie czerpało z tego dywidendę. Ale i trzeba wyodrębnić grupę, którą sprywatyzujemy, a pieniądze pójdą nie na bieżączkę, ale na infrastrukturę społeczną. Chyba nawet mówił niedawno minister Pol o kluczu do rozwoju w infrastrukturze społecznej. Prywatyzacja w Polsce nie może być ani partyjna, ani polityczna, ani na pewno oligarchiczna.</u>
<u xml:id="u-215.10" who="#PoselJanBury">Wysoka Izbo! W uzasadnieniu do wniosku grupy posłów podaje się wiele przykładów, które budzą nasz najwyższy niepokój. Na kilka dni przed decyzją premiera Leszka Millera o podaniu się do dymisji pan rozpoczął lub zapowiada największe kontrowersyjne prywatyzacje: PKO BP, PGNiG, KGHM Polska Miedź. Doszło do wielu zmian w radach nadzorczych i zarządach spółek, w tym w Nafcie, w Orlenie. To wygląda jak czyszczenie szufladek w biurkach z obietnic składanych w ostatnich dwóch latach przez premiera Millera różnym oligarchom, o których prasa, od ˝Rzeczpospolitej˝ do ˝Nie˝, pisze tyle, że brakłoby czasu, aby wszystkie je omówić. Zresztą dzisiaj ˝Rzeczpospolita˝ też o ropie i łapówkach pisze dość dużo. Dokąd będzie tak, że prasa będzie wiedzieć więcej niż ABW czy WSI? Dlaczego mamy z gazet dowiadywać się o walkach Łukoila i Jukosu, dwóch rosyjskich potentatów na polskim rynku naftowym, i spekulować: kto - czy pan Kaczmarek, czy pan Kulczyk, czy inna grupa trzymająca władzę - wziął łapówkę? Dlaczego mamy w Polsce tolerować proceder, że kanapowe spółki krzaki z Cypru pośredniczą w kilkunastumiliardowym, dolarowym oczywiście, kontrakcie na zakup ropy naftowej dla Orlenu? I znów okazuje się, że jak to podpisuje Modrzejewski, prezes Orlenu z AWS, to kontrakt zagraża bezpieczeństwu państwa i wtedy ABW wchodzi do akcji, a jak tę umowę podpisuje Wróbel z SLD, to kontrakt już nie zagraża interesom państwa. Ta finansowo-polityczna wojna jest skandaliczna i nieprzyzwoita. Polski na to nie stać. Cała Warszawa, Sejm w kuluarach także, aż huczy o prowizji od takich transakcji jak ta na ropę cypryjską. A gdzie tutaj ABW czy Wojskowe Służby Informacyjne?</u>
<u xml:id="u-215.11" who="#PoselJanBury">Panie ministrze, to jest wołanie o przejrzystość procedur, o jasność kryteriów, o jawność niektórych ważnych umów prywatyzacyjnych czy handlowych. Nasz klub Polskiego Stronnictwa Ludowego nie może tolerować takich zachowań. Dlatego będziemy głosować za wnioskiem o odwołanie pana z funkcji ministra skarbu państwa. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-215.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-216">
<u xml:id="u-216.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-216.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Grzegorza Gruszkę, który wystąpi w imieniu klubu Socjaldemokracji Polskiej.</u>
</div>
<div xml:id="div-217">
<u xml:id="u-217.0" who="#PoselGrzegorzGruszka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Socjaldemokracji Polskiej chciałbym przedstawić stanowisko dotyczące wniosku o wyrażenie wotum nieufności ministrowi skarbu państwa Zbigniewowi Kaniewskiemu.</u>
<u xml:id="u-217.1" who="#PoselGrzegorzGruszka">Klub Parlamentarny Socjaldemokracji Polskiej będzie głosował za wnioskiem o wyrażenie wotum nieufności ministrowi skarbu przez Wysoką Izbę. Przedstawiam następujące uzasadnienie.</u>
<u xml:id="u-217.2" who="#PoselRyszardZbrzyzny">(Oszczędź wstydu, chłopie!)</u>
<u xml:id="u-217.3" who="#PoselGrzegorzGruszka">Po pierwsze, panie ministrze, jest nam nawet pana żal w tej sytuacji, w jakiej pan jest. Wyrządzono panu de facto krzywdę, powołując pana na to stanowisko, gdyż nie był pan i nie jest do tego stanowiska dostatecznie przygotowany.</u>
<u xml:id="u-217.4" who="#PoselAlfredBudner">(Obłuda!)</u>
<u xml:id="u-217.5" who="#PoselGrzegorzGruszka">Po drugie, pierwsze pana publiczne wypowiedzi, m.in. te w Sejmie, były nie tyle nieszczęśliwe, co wskazywały, że znajomość zasad rynku kapitałowego panu ministrowi jest obca. Między innymi dywagował pan w Sejmie o narodowej grupie bankowo-ubezpieczeniowej. Myślę, że po takich wypowiedziach przedstawiciela skarbu państwa pozycja negocjacyjna rządu w sporze z Eureko zdecydowanie się pogorszyła. Różne projekty trzeba przygotowywać, myśląc o interesie narodowym, ale ogłaszać to, dywagować, mając w tle poważny międzynarodowy spór, to już nie tylko brak wyczucia, ale działanie niekompetentne.</u>
<u xml:id="u-217.6" who="#PoselGrzegorzGruszka">Po trzecie, do końca pan minister Kaniewski nie miał własnego zdania w sprawie sprzedaży grupy G-8, dopiero zdecydowane naciski poselskie spowodowały wycofanie się z tej niekorzystnej dla skarbu państwa transakcji.</u>
<u xml:id="u-217.7" who="#PoselRenataBasta">(Podłość! Gdzie ty Grzesiu wcześniej byłeś?)</u>
<u xml:id="u-217.8" who="#PoselGrzegorzGruszka">Po czwarte, zachowanie przedstawicieli ministra skarbu na nadzwyczajnym walnym zgromadzeniu Orlenu, gdzie skarb państwa łącznie z Naftą Polską i PZU kontroluje 30%, można uznać już nie za wypadek przy pracy, ale za świadome działanie, aby przedstawiciel mniejszościowego akcjonariusza stanął na czele rady nadzorczej tej firmy. Stało się to także dlatego, iż skarb państwa nie przedstawił własnej kandydatury. Publiczne zrozumienie dla pana postępowań wyraził pana szef premier Leszek Miller, a odcięli się od tego między innymi także przedstawiciele SLD: przewodniczący klubu Krzysztof Janik, poseł Stanisław Stec i pani poseł Małgorzata Ostrowska.</u>
<u xml:id="u-217.9" who="#PoselGrzegorzGruszka">Wysoka Izbo! Nie wiem, czy, panie ministrze, znana jest panu działalność jednego z pańskich zastępców, pana ministra Józefa Woźniakowskiego. Czy pan kontroluje to, co robią pana zastępcy?</u>
<u xml:id="u-217.10" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
</div>
<div xml:id="div-218">
<u xml:id="u-218.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Panie pośle, przepraszam, mam prośbę, kierowaną do różnych stron tej sali, żeby uciszyć rozmowy...</u>
</div>
<div xml:id="div-219">
<u xml:id="u-219.0" who="#PoselGrzegorzGruszka">Mnie to nie przeszkadza specjalnie.</u>
</div>
<div xml:id="div-220">
<u xml:id="u-220.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">... a już szczególnie okrzyki wznoszone gdzieś tam...</u>
</div>
<div xml:id="div-221">
<u xml:id="u-221.0" who="#PoselGrzegorzGruszka">Panie ministrze Kaniewski, nie wiem, czy...</u>
</div>
<div xml:id="div-222">
<u xml:id="u-222.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">...z dalszych rzędów, bo to naprawdę przeszkadza odbiorowi debaty. Być może panu posłowi to nie przeszkadza, ale na pewno przeszkadza tym, którzy chcą słuchać pańskiego wystąpienia. Przeszkadza również tym, którzy słuchają transmisji.</u>
<u xml:id="u-222.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-223">
<u xml:id="u-223.0" who="#PoselGrzegorzGruszka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie ministrze, nie wiem, czy jest panu znana działalność, chyba poza obowiązkami, pana zastępcy, pana Józefa Woźniakowskiego. Nie wiem, czy pan w wystarczający sposób kontroluje jego i to, co on robi w resorcie. W wywiadzie autoryzowanym w ˝Parkiecie˝ z 21 kwietnia pana zastępca stwierdza, że zajmuje się działaniami, do których powołany nie jest, że reprezentuje firmę Orlen w rozmowach z nieznaną bliżej i niezbyt mocną firmą czeską, co się może skończyć tym, że ważne negocjacje z innymi partnerami, które prowadzi Orlen, mogą się skończyć fiaskiem. Czy panu ministrowi i panu premierowi wiadomo, co członek rządu, pan Józef Woźniakowski, wyrabia? Bo to jest farsa, drodzy państwo, o czym ten człowiek mówi w tym wywiadzie - o prowizjach, za co pieniądze bierze, za co nie bierze. Drodzy państwo, to jest po prostu skandal. Można się zapoznać z tym wywiadem. Ale to nic dziwnego, że pan minister Woźniakowski zajmuje się sprawami do niego nienależącymi, bo gdyby się zajmował, to sytuacja w Krajowej Spółce Cukrowej, w spółce, w której skarb państwa ma 100% akcji i która to spółka kontroluje 40% rynku, dzisiaj by tak nie wyglądała, jak wygląda.</u>
<u xml:id="u-223.1" who="#PoselGrzegorzGruszka">Panie Marszałku! Od kilku miesięcy dwie komisje sejmowe: Komisja Skarbu Państwa oraz Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi postulują dokapitalizowanie przez skarb państwa tej państwowej spółki. Produkcja cukru jest produkcją regulowaną i opłacalną. Stąd też dokapitalizowanie Krajowej Spółki Cukrowej nie byłoby złym pociągnięciem. Ale trzeba chcieć i poważnie się tym zająć, a resort skarbu państwa, którym pan kieruje, nie interesuje się tym dostatecznie, a to, co wyprawia pański zastępca, pan Józef Woźniakowski - nie wiem, czy w konsultacji z panem czy nie - ociera się w działaniach tej firmy chyba już o farsę. Program restrukturyzacji Krajowej Spółki Cukrowej przewiduje dzisiaj zamknięcie czterech cukrowni. Mówię: ˝tzw. restrukturyzacji˝, bo zamyka się na przykład jedną z najlepszych cukrowni w Żninie, która produkuje najwyższej jakości cukier - zamyka się bez przedstawienia planu, co dalej z majątkiem, co dalej z ludźmi, którzy tracą pracę. Nie dziwi w związku z tym to, że pracownicy cukrowni protestują, ogłaszają strajk głodowy. W ubiegłym tygodniu strajk został zawieszony. Cukrownie te odwiedzają różni parlamentarzyści, ale jeden przebił wszystkich, bo w obecności protestujących przeprowadził rozmowę telefoniczną z pana zastępcą, ministrem Woźniakowskim, i ogłosił, że cukrownia zostanie i będzie zmieniony plan restrukturyzacji... po rozmowie z panem wiceministrem Woźniakowskim. Następnie na posiedzeniu senackiej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi wiceminister Woźniakowski przyznał się do błędu i stwierdził, że lepszym rozwiązaniem będzie, jeżeli cukrownia w Żninie nadal będzie istniała, i że to był błąd. Protestujący strajk zawiesili, kilku z nich odchorowało przeprowadzoną głodówkę i oczekiwano, że 23 kwietnia na posiedzeniu rady nadzorczej dojdzie do korekty planu, czyli nie będą zamykane wszystkie cukrownie, a te dobre - w Żninie i w Sokołowie - zostaną. Niestety nic się takiego nie stało, tylko przybył pan minister Woźniakowski na posiedzenie rady nadzorczej, publicznie już nie powtórzył tego, o czym mówił i zapewniał na posiedzeniu senackiej komisji rolnictwa, dążył tylko... i zrobił to, powołał czwartego członka zarządu. Moim zdaniem bezprawnie, gdyż zarząd liczy trzy osoby, a to czwarte miejsce jest zarezerwowane dla przedstawiciela załogi. Pod nieobecność przewodniczącego rady nadzorczej i sekretarza tej rady doszło do wybrania czwartego członka zarządu, dotychczasowego wiceprzewodniczącego rady nadzorczej, pana Stanisława Grzelaka. Wydaje mi się, że w tym wypadku mamy do czynienia z wybitną nieznajomością prawa. Nie było bowiem takiej potrzeby, a samo prawo nie zezwala na to - gdy nie ma kompletu rady nadzorczej, gdy to miejsce jest zarezerwowane dla przedstawiciela załogi - by wybierać dodatkowo czwartą osobę. Tak więc tylko to się stało, nie doszło do zmiany planu i dzisiaj sytuacja jest taka, że ogłoszono ponownie głodówkę w tym zakładzie. Tak więc strajk głodowy i protest trwają nadal. Nie można w ten sposób, panie premierze, panie ministrze, rozmawiać z ludźmi, których to dotyczy. Nie można rozmawiać z załogą w taki sposób, że jednego dnia, jednego tygodnia mówi się, że to był błąd, że trzeba to przywrócić, a za kilka dni umywa się ręce... to dotyczy ludzi, to dotyczy załogi dobrej cukrowni w Żninie.</u>
<u xml:id="u-223.2" who="#PoselGrzegorzGruszka">W związku z tym, panie marszałku, Wysoka Izbo, Klub Parlamentarny Socjaldemokracji Polskiej będzie głosował za przyjęciem tego wotum nieufności. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-223.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-223.4" who="#GlosZSali">(Wstyd, hańba.)</u>
</div>
<div xml:id="div-224">
<u xml:id="u-224.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-224.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Teraz prosi o zabranie głosu...</u>
<u xml:id="u-224.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
<u xml:id="u-224.3" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski"> Ale Wysoka Izbo, bardzo proszę o... Mam prośbę do posłów Sojuszu Lewicy Demokratycznej o powstrzymanie się przed... Szanowni państwo, będę po nazwisku wzywał do spokoju.</u>
<u xml:id="u-224.4" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Teraz zabierze głos prezes Rady Ministrów, pan premier Leszek Miller.</u>
<u xml:id="u-224.5" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Panie pośle Łyżwiński, pan premier prosił o głos poza kolejnością mówców. Za chwilę zabierze głos pan poseł w imieniu Samoobrony, a teraz - pan premier.</u>
<u xml:id="u-224.6" who="#PoselStanislawLyzwinski">(Są dwa mikrofony, to może razem.)</u>
<u xml:id="u-224.7" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
<u xml:id="u-224.8" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo, panie premierze.</u>
</div>
<div xml:id="div-225">
<u xml:id="u-225.0" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przepraszam bardzo, że nie mogę uczestniczyć w całości tej debaty, ale dzisiaj Warszawa jest miejscem ważnych wydarzeń, przekraczających także skalę polskich problemów. Niemniej jednak chcę od razu podkreślić, że na 3 dni przed wejściem Polski do Unii Europejskiej i na 4 dni przed dymisją rządu część opozycji zmusza Wysoką Izbę do kolejnych politycznych igrzysk, tym razem poprzez zgłoszenie wniosku o wotum nieufności dla ministra skarbu. To jest kolejna odsłona, panowie, w tym teatrze politycznego absurdu, w którym tak się lubujecie i który tak kochacie. I nic dziwnego, że dzisiejsze notowania Sejmu są najniższe w 14-letniej historii polskiej transformacji, bo zamiast stanowić dobre prawo, dobre i przejrzyste prawo dla obywateli, po to bowiem zostaliśmy wybrani... sam jestem też posłem na Sejm Rzeczypospolitej...</u>
<u xml:id="u-225.1" who="#PoselMarekSuski">(Pana zasługa.)</u>
<u xml:id="u-225.2" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">...to lubujecie się w sejmowych zadymach, atmosferze kłamstw i pomówień. W tym się czujecie, jak rybka w wodzie.</u>
<u xml:id="u-225.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-225.4" who="#PoselMarekSuski">(Rybka, zwana Leszek.)</u>
<u xml:id="u-225.5" who="#GlosZSali">(Cicho tam.)</u>
<u xml:id="u-225.6" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Jeśli głębokość kryzysu mierzy się zwykle aktywnością demagogów, to rzeczywiście mamy w Polsce głęboki kryzys z uwagi na waszą niezwykłą aktywność tego typu. Nie możecie istnieć bez wroga. Co tydzień musicie mieć nowego wroga i tym razem tym wrogiem jest minister Kaniewski, ale przecież każdy może z nim być.</u>
<u xml:id="u-225.7" who="#PoselAndrzejFedorowicz">(A ˝borówki˝? )</u>
<u xml:id="u-225.8" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Nawiasem mówiąc, potwierdza się reguła, że posada ministra skarbu panstwa to najbardziej ryzykowne stanowisko we wszystkich rządach. Tak jest również w tym przypadku. Jedni zarzucają ministrowi, że hamuje prywatyzację, drudzy, że przyspiesza procesy prywatyzacyjne. Podejmowanie decyzji prywatyzacyjnych dla jednych jest zaletą, a dla drugich - wadą. Może zatem zróbcie tak, szanowne panie i szanowni panowie: kiedy premier będzie występował z wnioskiem o powołanie ministra skarbu, to dołączcie od razu wniosek o jego odwołanie. To skróci czas.</u>
<u xml:id="u-225.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-225.10" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller"> To skróci czas między jedną i drugą decyzją, a na pewno będzie wam zabawniej, bo przecież o to głównie chodzi.</u>
<u xml:id="u-225.11" who="#GlosZSali">(Pan premier odwoływał więcej ministrów skarbu niż my.)</u>
<u xml:id="u-225.12" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Nie chcę i nie zamierzam pozbawiać ministra Kaniewskiego przyjemności rozprawienia się z waszymi argumentami, więc nie będę się do tego ustosunkowywał. Zresztą kilka tygodni temu cały dzień na tej sali toczyła się niemal identyczna debata, wtedy, kiedy nie podobało wam się, że w ogóle minister Kaniewski został ministrem, i wtedy także postać Jana Kulczyka była przedmiotem wielkiej uwagi. Przypomnę wam zatem jeszcze raz, że interesy Jan Kulczyk robił z wami wtedy, kiedy byli wasi premierzy i wasi ministrowie skarbu.</u>
<u xml:id="u-225.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-225.14" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller"> A za czasów tego rządu nie zrobił żadnego interesu. Gdyby tak było, jak mówicie, że Kulczyk rządzi Polską i rządzi rządem...</u>
<u xml:id="u-225.15" who="#PoselAndrzejAumiller">(To rząd by nie upadł.)</u>
<u xml:id="u-225.16" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">...to przecież byłoby inaczej.</u>
<u xml:id="u-225.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-225.18" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller"> Nie chcę jednak zajmować czasu tymi sugestiami, tymi pomówieniami, tymi rozmaitymi wynurzeniami.</u>
<u xml:id="u-225.19" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Tak na marginesie, panie pośle Bury, prezes Orlenu nie nazywa się Wróblewski, tylko nazywa się Wróbel</u>
<u xml:id="u-225.20" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
<u xml:id="u-225.21" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">i nie pochodzi z SLD, nigdy nie był członkiem SLD. I widzi pan: Czy to nie jest głupota największa, kiedy się mówi, że się wie, czego się nie wie?</u>
<u xml:id="u-225.22" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-225.23" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller"> Już nie mówiąc o tych innych pana pięknych sformułowaniach, o tym - jak to pan nazwał - nihilizmie politycznym, o tym wszystkim... o tym, co pan sugeruje, że trzeba wyższej jakości rządzenia... dlatego zasiada pan w ławach opozycji, a nie w rządzie, bo po waszym wyjściu niewątpliwie poprawiła się jakość rządzenia. </u>
<u xml:id="u-225.24" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-225.25" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Popatrzcie na wyniki gospodarcze, popatrzcie na procesy przygotowawcze związane z Unią Europejską, popatrzcie na wiele innych spraw; choć oczywiście nie udało nam się w ciągu tych 2,5 roku osiągnąć wszystkich celów, ale te zasadnicze, strategiczne, decydujące o interesie naszego kraju, nie tylko dzisiaj, ale także w przyszłości, zostały w pełni osiągnięte.</u>
<u xml:id="u-225.26" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Panie i Panowie Posłowie! Zwracam się do was o odrzucenie wniosku, który został zgłoszony w atmosferze, w której wiadomo, że za kilka dni rząd poda się do dymisji i żadne decyzje o charakterze strategicznym nie zostaną podjęte. To, co tutaj Wysoka Izba miała okazję usłyszeć, te przypuszczenia... Tu jeden z panów posłów mówił cały czas, że czyta gazety. Dobrze, umie pan czytać, w porządku</u>
<u xml:id="u-225.27" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
<u xml:id="u-225.28" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">, to jest niewątpliwie ważne wydarzenie w waszym klubie parlamentarnym i niezbyt często spotykane.</u>
<u xml:id="u-225.29" who="#PoselMarekSuski">(To prawda. Szczególnie w Unii...)</u>
<u xml:id="u-225.30" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Otóż, jeśli o tym wszystkim zapomnieć na chwilę, to przecież absurd tego wniosku bije w oczy. Jest tyle ważnych projektów zalegających w lasce marszałkowskiej, na to nie ma czasu, projektów, na które naprawdę czekają ludzie, czekają różne środowiska, czekają różne grupy zawodowe. To jest kolejna godzina niepotrzebnej debaty, niepotrzebnej dyskusji i kolejna godzina, która jest stratą czasu.</u>
<u xml:id="u-225.31" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Panie i Panowie! Zwracam się do Wysokiej Izby o odrzucenie wniosku o wotum nieufności dla ministra Kaniewskiego.</u>
<u xml:id="u-225.32" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-225.33" who="#PoselJanBury">(Chciałbym zabrać głos w trybie sprostowania.)</u>
</div>
<div xml:id="div-226">
<u xml:id="u-226.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu premierowi.</u>
<u xml:id="u-226.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Teraz pan poseł Bury w trybie sprostowania, przepraszam pana posła Łyżwińskiego, jeszcze chwila.</u>
<u xml:id="u-226.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-227">
<u xml:id="u-227.0" who="#PoselJanBury">Panie Premierze! Zabieram głos w trybie sprostowania. Prawdą jest, że być może po wyjściu PSL poprawiła się jakość pana rządzenia, ale notowania pana rządu i pana jako premiera zjechały na łeb, na szyję. Myślę, że chyba naród tego nie rozumie, co pan do niego mówi.</u>
<u xml:id="u-227.1" who="#PoselRyszardZbrzyzny">(PSL-owi wzrosła.)</u>
</div>
<div xml:id="div-228">
<u xml:id="u-228.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-228.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Stwierdzam, panie pośle, że była to polemika, a nie sprostowanie.</u>
<u xml:id="u-228.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo, pan poseł Stanisław Łyżwiński w imieniu Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
<u xml:id="u-228.3" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-229">
<u xml:id="u-229.0" who="#PoselStanislawLyzwinski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Szkoda, że premier wyszedł, bo zadałbym panu premierowi konkretne pytanie, ale skoro wyszedł, nie będę już pytał, może przy innej okazji.</u>
<u xml:id="u-229.1" who="#PoselStanislawLyzwinski">Powiem tak. Przed chwilą, przede mną przemawiał z tej trybuny socjalista...</u>
<u xml:id="u-229.2" who="#GlosZSali">(Wróżka.)</u>
<u xml:id="u-229.3" who="#GlosZSali">(Jak się nazywał?)</u>
<u xml:id="u-229.4" who="#PoselStanislawLyzwinski">...i powiem jeszcze, że rozbawił posłów, bo przecież miesiąc temu był jeszcze w rządzie.</u>
<u xml:id="u-229.5" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
<u xml:id="u-229.6" who="#PoselStanislawLyzwinski"> Słuchajcie państwo, żeby przedstawiać takie sformułowania, to trzeba mieć wielkie poczucie humoru, ale to już jest jego sprawa.</u>
<u xml:id="u-229.7" who="#GlosZSali">(Już stąd uciekł.)</u>
<u xml:id="u-229.8" who="#PoselStanislawLyzwinski">Panie Ministrze! Jest pan? Jest. Panie ministrze, przejdzie pan niewątpliwie do historii jako minister, w stosunku do którego wniosek o wyrażenie wotum nieufności Sejm Rzeczypospolitej rozpatrywał po najkrótszym okresie urzędowania. Urząd ministra skarbu pełni pan zaledwie 3 miesiące, dokładnie 3 miesiące, bo nominację dostał pan dostał 28 stycznia 2004 r., a podjął pan już tyle kontrowersyjnych decyzji, że dzisiaj dyskutujemy o wyrażeniu panu wotum nieufności.</u>
<u xml:id="u-229.9" who="#PoselStanislawLyzwinski">Kiedy obejmował pan urząd ministra skarbu, mówiono, że będzie pan spełniał jedynie rolę automatycznej sekretarki, na której premier będzie nagrywał polecenia do wykonania. Krótko mówiąc, taki koń dorożkarza. Były jednak także nadzieje, że będzie pan dążył do odegrania pozytywnej roli, będzie pan liczył się z opinią społeczeństwa i stosunkiem społeczeństwa do prywatyzacji, ale okazuje się, że były to tylko nadzieje.</u>
<u xml:id="u-229.10" who="#PoselStanislawLyzwinski">Z jednej strony mówił pan o fuzji PKO BP z PZU i utworzeniu silnej, narodowej grupy kapitałowej, z drugiej strony podtrzymuje pan zamiar prywatyzacji PKO BP. Która z tych zapowiedzi jest prawdziwa, panie ministrze? Trudno zgadnąć i to jest trudność w ocenie pańskiej działalności. Pańską niewiarygodność potwierdza zachowanie w sprawie Orlenu. Dopuścił się pan przygotowania gruntu pod wrogie przejęcie kontroli nad największą, strategiczną spółką paliwową Kulczyk Holding i jeszcze chce pan ludziom wmówić, że jest to korzystne dla skarbu państwa. Nadchodzą też niepokojące sygnały o próbie pomniejszenia udziałów skarbu państwa w KGHM Polska Miedź, źle sprywatyzowany Polmos Siedlce. Czy to, co pan robi, to pańskie własne pomysły, czy realizuje pan jakieś dziwne polecenia z zewnątrz?</u>
<u xml:id="u-229.11" who="#PoselStanislawLyzwinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Samoobrona nie jest tak naiwna, żeby uważać, iż to minister Zbigniew Kaniewski jest główną postacią wyprzedaży majątku narodowego. Jaką rolę pan Kaniewski ma do spełnienia w wyprzedaży ostatnich pereł czy sreber narodowych? Za wyprzedaż lub - jak kto woli - złodziejską prywatyzację odpowiedzialni są i inni ludzie, na rozliczenie których przyjdzie czas. Panie Kwaśniewski, panie Miller, panie Kulczyk, przyjdzie na to czas.</u>
<u xml:id="u-229.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-229.13" who="#PoselRyszardZbrzyzny">(Przyjdzie na to czas. Jest taka piosenka.)</u>
<u xml:id="u-229.14" who="#PoselStanislawLyzwinski">Tych, którzy polski publiczny majątek produkcyjno-usługowy, szacowany na kwotę ok. 400 mld dolarów, na początku procesu transformacji w 1990 r. w 70% sprywatyzowali, w większości nie ma już na rządowych stanowiskach. Społeczeństwo już ich częściowo oceniło, rozliczyło, ale jest jeszcze wielu, którym udało się oszukać naród i pod nowymi nazwami weszli do Wysokiej Izby.</u>
<u xml:id="u-229.15" who="#PoselJerzyMüller">(PO!)</u>
<u xml:id="u-229.16" who="#PoselStanislawLyzwinski">Niech nie liczą na to, że unikną rozliczenia, rozliczenia nie tylko politycznego, ale także rozliczenia prawnego. I tu do was mówię, Platforma Obywatelska, do was to mówię, dzieci Unii Wolności...</u>
<u xml:id="u-229.17" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
<u xml:id="u-229.18" who="#PoselStanislawLyzwinski"> ...kongresu liberalno-aferalnego, do was to mówię.</u>
<u xml:id="u-229.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-229.20" who="#PoselStanislawLyzwinski"> Jeśli sprzedano 70% majątku wartego 400 mld dolarów, pojawia się pytanie, gdzie jest 280 mld dolarów. Gdzie? Z pewnością te miliardy dolarów nie zasiliły ani polskiej gospodarki, ani polskiego budżetu, bo Polska w końcówce procesu prywatyzacji ma dług wewnętrzny w wysokości 349 mld zł i 94 mld dolarów zadłużenia zagranicznego.</u>
<u xml:id="u-229.21" who="#PoselStanislawLyzwinski">Przez Polskę przepłynęły cztery fale przestępczej prywatyzacji majątku narodowego. Pierwsza fala - zdaniem Samoobrony zbrodnia, jaka została dokonana na grupie 526 najlepszych polskich przedsiębiorstw objętych programem NFI. W jej efekcie majątek przedsiębiorstw zmniejszono o połowę, ponad 1/3 firm zlikwidowano. Rynek tych przedsiębiorstw został oddany importerom, a prywatne firmy zarządzające NFI cały czas tuczą się wynagrodzeniem za zarządzanie akcjami prywatyzowanych przedsiębiorstw będących w rękach skarbu państwa i wypłatami gotówki, na które skarb państwa zaciąga kredyty w bankach krajowych i zagranicznych. Druga fala to przestępcza prywatyzacja polskiego systemu bankowego. Wartość polskiego rynku bankowego szacowaną na ok. 250 mld dolarów sprzedano za ok. 2,5 mld dolarów, tj. za 1% wartości rynku. Trzecia to przestępcza prywatyzacja zarządzania funduszami emerytalnymi. Czwarta fala to przestępcza prywatyzacja resztek majątku państwowego, w tym strategicznego sektora energetycznego. Skarb państwa sprzedał STOEN za cenę 650 mln zł...</u>
<u xml:id="u-229.22" who="#GlosZSali">(Minister.)</u>
<u xml:id="u-229.23" who="#PoselStanislawLyzwinski">...niższą od ceny realnej. G-8 chciała kupić śmieciowa spółka l-Dystrybucja, której kapitał jeszcze w kwietniu 2002 r. wynosił 4 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-229.24" who="#PoselStanislawLyzwinski">Największe straty, drodzy państwo, dopiero przyjdą, straty dla polskiej gospodarki przez zakup za granicą energii, materiałów eksploatacyjnych, materiałów inwestycyjnych, usług itd. W ten sposób powstaje w Polsce bezrobocie. Takie interesy zagraniczny kapitał spekulacyjny i rodzimi oligarchowie jeszcze ciągle mogą robić tylko w Polsce. Jestem jednak głęboko przekonany, że już niedługo będą robić takie interesy. Kiedy ostro sprzeciwiamy się złodziejskiej prywatyzacji, próbuje się nas zaszufladkować jako przeciwników własności prywatnej. To jest wielka bzdura. Samoobrona nigdy nie była przeciwko prywatnej własności i nie jest przeciwko uczciwej prywatyzacji przedsiębiorstw. Popieramy prywatyzację przedsiębiorstw rynkowych z wyjątkiem sektorów strategicznych, które powinny pozostać pod kontrolą państwa. Opowiadamy się konsekwentnie za prywatyzacją za pośrednictwem polskiej Giełdy Papierów Wartościowych.</u>
<u xml:id="u-229.25" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-229.26" who="#PoselStanislawLyzwinski">Drobni i średni przedsiębiorcy...</u>
<u xml:id="u-229.27" who="#PoselRyszardZbrzyzny">(Kaniewski też.)</u>
<u xml:id="u-229.28" who="#PoselStanislawLyzwinski">...rzemieślnicy, spółdzielcy, prywatni i korporacyjni inwestorzy to prawdziwe drożdże polskiej gospodarki. Sprzedaż przedsiębiorstwa strategicznemu inwestorowi branżowemu to sprzedaż rynku, a nie fabryki wraz z jej produktem, ambicjami kadry inżynierskiej i załogą. To w dłuższym okresie likwidacja, jak w przypadku Hortexu, albo przejęcie roli pompy ssąco-tłoczącej, którą tłoczy się do Polski importowane surowce i towary, a wysysa się dochody ludności i transferuje się zyski do firmy matki, która najczęściej jest na Zachodzie.</u>
<u xml:id="u-229.29" who="#PoselStanislawLyzwinski">Panie ministrze Kaniewski, gdyby stać było dzisiaj pana na wyjście z Klubu Parlamentarnego SLD i odcięcie się od tych wszystkich małych ludzi, którzy stanowią o złej opinii dla całej formacji lewicowej, to zachowałby pan odrobinę honoru.</u>
<u xml:id="u-229.30" who="#PoselRyszardZbrzyzny">(I do Samoobrony przejść.)</u>
<u xml:id="u-229.31" who="#PoselRenataBeger">(Nie chcemy.)</u>
<u xml:id="u-229.32" who="#PoselRyszardZbrzyzny">(A czemu?)</u>
<u xml:id="u-229.33" who="#PoselStanislawLyzwinski">Oczywiście jesteśmy za odwołaniem pana, panie ministrze.</u>
<u xml:id="u-229.34" who="#PoselStanislawLyzwinski">My w Samoobronie wyraźnie rozdzielamy skorumpowany światek liberałów, którzy pod płaszczykiem lewicowych poglądów i lewicowej etykiety uprawiają własną prywatę, od tych wszystkich uczciwych i zaangażowanych ludzi lewicy, którzy swoje...</u>
<u xml:id="u-229.35" who="#PoselRyszardZbrzyzny">(Kaniewski również.)</u>
<u xml:id="u-229.36" who="#PoselStanislawLyzwinski">...prospołeczne sympatie i przekonania nieszczęśliwie ulokowali w Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
<u xml:id="u-229.37" who="#PoselRyszardZbrzyzny">(Ale Kaniewski jest porządny chłopak!)</u>
<u xml:id="u-229.38" who="#PoselStanislawLyzwinski">Drodzy wyborcy, dajcie szansę Samoobronie, a umowy sprzedaży zawarte ze szkodą dla państwa sprawdzimy i będą unieważnione.</u>
<u xml:id="u-229.39" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-229.40" who="#PoselStanislawLyzwinski"> Uczciwi przedsiębiorcy, śpijcie spokojnie</u>
<u xml:id="u-229.41" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
<u xml:id="u-229.42" who="#PoselStanislawLyzwinski">, a złodzieje, śpijcie, ale z otwartymi oczami. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-229.43" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-230">
<u xml:id="u-230.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-230.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Bogdana Pęka, który wystąpi w imieniu Ligi Polskich Rodzin.</u>
</div>
<div xml:id="div-231">
<u xml:id="u-231.0" who="#PoselBogdanPek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałoby się w tym miejscu powiedzieć, że Polska to jest bardzo piękny kraj.</u>
<u xml:id="u-231.1" who="#PoselRenataBeger">(To prawda.)</u>
<u xml:id="u-231.2" who="#PoselAndrzejAumiller">(Tak gazety piszą.)</u>
<u xml:id="u-231.3" who="#PoselBogdanPek">Ale już w drugim zdaniu trzeba by powiedzieć, że Polska to jest bardzo dziwny kraj.</u>
<u xml:id="u-231.4" who="#PoselRenataBeger">(Nieprawda.)</u>
<u xml:id="u-231.5" who="#PoselAndrzejAumiller">(Niemen śpiewał: ˝Dziwny jest ten świat.˝)</u>
<u xml:id="u-231.6" who="#PoselBogdanPek">Oto dzisiaj słyszymy, że część tzw. prawdziwej lewicy, która parę tygodni temu wyszła z tego klubu i za nic nie ponosi odpowiedzialności, jak wiadomo, bo nie składa się z układu liberalnego, z panem posłem Gruszką czcigodnym, który w Komisji Skarbu Państwa zawsze walczył jak lew w obronie wszelkich liberalnych posunięć, na przykład prywatyzacji Polskich Hut Stali, które dziwnym trafem podrożały o 100%, ale już nie w rękach polskich, na przykład prywatyzacji cukru według pomysłu takiego, że jak cukier podrożał, to polscy rolnicy już z tego nie skorzystają, a polskie cukrownie tylko w niewielkiej części, bo część została sprywatyzowana i jest w obcych rękach...</u>
<u xml:id="u-231.7" who="#PoselBogdanPek">My to już znamy i przerabialiśmy to wielokrotnie. Dlatego to jest dziwny kraj, bo tu nikt za nic nie odpowiada, nikt nie przyjmuje do wiadomości tego, o co w tym wszystkim chodzi. Największe gazety piszą na czołówkach...</u>
<u xml:id="u-231.8" who="#PoselAndrzejAumiller">(Mam też to.)</u>
<u xml:id="u-231.9" who="#PoselBogdanPek">...że były minister prawdopodobnie, jak mówią, brał łapówki - czy takie pomówienia chodzą - rzędu milionów dolarów. Oczywiście nikt nie ponosi za to odpowiedzialności, nikt gazety nie pozywa do sądu i mówi się to bezkarnie.</u>
<u xml:id="u-231.10" who="#PoselBogdanPek">Jeżeli ma tu istnieć państwo, realne państwo, państwo prawie 40 mln Polaków, wchodzące do Unii Europejskiej, gdzie standardy podobno są wyższe, to albo takie artykuły nie mają prawa mieć miejsca, albo mają być niezwłocznie wyciągnięte konsekwencje. Nie może być tzw. okresu przejściowego, w którym albo wszyscy winni, albo prawie wszyscy i nikt za nic nie odpowiada, i nikt nic nie wie. Słowem, przepraszam Czechów, ale: czeski film. Tak po prostu być nie może.</u>
<u xml:id="u-231.11" who="#PoselBogdanPek">W tle przegrany premier, występujący w obronie przegranego ministra i jest fajnie. I jest fajnie. A jaka jest względna prawda o tym? Że polska prywatyzacja - przecież nie za tego ministra, bo on prawie nic nie sprywatyzował i na tym polega paradoks - tylko cała polska prywatyzacja...</u>
<u xml:id="u-231.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-231.13" who="#PoselAndrzejAumiller">(To jest paradoks. Obroń go.)</u>
<u xml:id="u-231.14" who="#PoselBogdanPek">Cała polska prywatyzacja to jeden wielki skandal, gdzie rączka rączkę myje...</u>
<u xml:id="u-231.15" who="#PoselRenataBeger">(I jeszcze brudna jest.)</u>
<u xml:id="u-231.16" who="#PoselBogdanPek">...i za czym, jak słyszymy, stoją nasze służby, byłe służby, a może i obce służby, i obce koncerny, a także niektórzy najbogatsi nasi rodacy, zwani potocznie oligarchami...</u>
<u xml:id="u-231.17" who="#PoselRyszardZbrzyzny">(Lepiej, jak nasi.)</u>
<u xml:id="u-231.18" who="#PoselBogdanPek">...którzy kapitały zbudowali na wszechstronnych kontaktach z państwem, i nie tylko za tej koalicji, tylko za innych koalicji też.</u>
<u xml:id="u-231.19" who="#PoselRyszardZbrzyzny">(Za AWS też.)</u>
<u xml:id="u-231.20" who="#PoselBogdanPek">Słusznie, za AWS najbardziej, to trzeba przyznać.</u>
<u xml:id="u-231.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-231.22" who="#GlosyZSali">(Brawo, brawo.)</u>
<u xml:id="u-231.23" who="#PoselBogdanPek">Teraz, Wysoka Izbo, gdy wspominam swoje działania w poprzednich Sejmach, w których toczyłem z wieloma innymi uczciwymi posłami ostrą walkę, bardzo ostrą walkę - która skończyła się na szczęście sukcesem - o lustrację, to pytam: Czy jest jeszcze ktoś przytomny w Rzeczypospolitej, kto może powiedzieć, że lustracja polityczna nie miała kluczowego znaczenia? De facto toczy się dziwnie, wolno, słabo. Chodzą słuchy w kuluarach o wielu bardzo ważnych podejrzanych, którzy tworzą zręby nowej rzeczywistości i pretendują do władzy w najbliższym okresie, a wyników jakoś nie widać. Ale ta lustracja była niezbędna, była spóźniona i niezbędna, i dopiero w ślad za nią potrzebna jest lustracja gospodarcza. Trzeba paru dżentelmenów zapytać: Bardzo przepraszam, panie X czy panie Y, a ta chałupa jak stodoła kryta miedzią...</u>
<u xml:id="u-231.24" who="#PoselRyszardZbrzyzny">(Polską, polską.)</u>
<u xml:id="u-231.25" who="#PoselBogdanPek">...na działce, która w sumie stanowi wartość większą niż suma wynagrodzeń, jakie pan legalnie wziął przez kilkadziesiąt lat, gdyby pan nic nie wydawał, to skąd? Z renty po dziadku?</u>
<u xml:id="u-231.26" who="#PoselAndrzejAumiller">(Wykopał dolary.)</u>
<u xml:id="u-231.27" who="#PoselBogdanPek">Czy może z jakiejś ultra dotacji, czy z jakichś innych źródeł? To przeprowadzić trzeba, bo wtedy wyjdzie, o co w tej prywatyzacji chodzi...</u>
<u xml:id="u-231.28" who="#GlosZSali">(Tak jest.)</u>
<u xml:id="u-231.29" who="#PoselBogdanPek">...kto podejmował decyzje niekorzystne dla skarbu państwa, dla państwa polskiego, dla obywateli polskich i dlaczego. Jeżeli tego się nie zrobi, nie dojdziemy nigdy prawdy.</u>
<u xml:id="u-231.30" who="#PoselBogdanPek">Panie ministrze Kaniewski, mogę powiedzieć, że to, co pan uczynił w sprawie rady nadzorczej Orlenu, mnie się po prostu w głowie nie mieści. Popełnił pan polityczne samobójstwo i uzasadnienie tego kroku jest dla mnie niepojęte, po prostu niepojęte, albowiem nie broni się w żadnym razie opowiadanie o zwiększonej liczbie członków, jeżeli kluczowemu, poddanemu bardzo poważnej presji społecznej akcjonariuszowi, który ma tylko 5%, oddaje pan przewodnictwo rady. Nie jest tak, że rada podejmuje suwerenne decyzje, a przewodniczący tylko przewodniczy. Przewodniczący decyduje o dniu i godzinie zwołania rady i może w decydującym momencie zablokować zwołanie takiego posiedzenia, a w tym czasie zarząd może podjąć decyzje, które nie będą już mogły być odwołane. Jest to więc rzecz absolutnie niepojęta, niezrozumiała. Niech się więc pan nie dziwi, że Liga Polskich Rodzin będzie głosować za odwołaniem pana.</u>
<u xml:id="u-231.31" who="#PoselBogdanPek">Chcę też podkreślić, że odwołanie pana symbolizuje dla nas sprzeciw wobec całej tej prywatyzacji, którą lewica może i lepiej robiła niż tzw. prawica AWS-owska związana z Unią Wolności, która dzisiaj siedzi w znacznej części w Platformie Obywatelskiej. Jeden z czołowych jej przedstawicieli znów się nie stawił na związany z prywatyzacją proces karny w Krakowie, a kandyduje do Unii Europejskiej jako jeden z czołowych przedstawicieli. Przyznajemy, tamci darli to sukno jeszcze gorzej i z jeszcze gorszym skutkiem niż wy, ale wy wprowadzacie standardy bizantyjskie, i tego akceptować nie możemy.</u>
<u xml:id="u-231.32" who="#PoselBogdanPek">Przyjrzyjmy się bowiem w takim razie, jak to wygląda. W radzie nadzorczej i w zarządzie Orlenu... Jeśli nie patrzeć na inne spółki, choć niedawno w Polskiej Miedzi powstał projekt - za rządu powołanego przez lewicę - żeby przyjąć pakiety menedżerskie, przeprowadzić prywatyzację i uwłaszczyć się na ogromne pieniądze. Ten projekt na szczęście, dzięki protestowi społecznemu, został zablokowany, jednakże takie się tu również pojawiały. W Orlenie, który jest dzisiaj, i słusznie, przedmiotem poważnej krytyki i poważnej zadumy, bo jest to największa polska spółka, o strategicznym znaczeniu dla narodu, dla gospodarki polskiej dziś, a szczególnie po wejściu do Unii Europejskiej, układy są następujące: pan przewodniczący Kulczyk Holding - no comment - powołany przez tego ministra, który miał sprawy czyścić, jeden z członków - pan Macenowicz, kolega pana Oleksego, drugi z członków - pan Wiśniewski, to kolega pana Janika, a pan Sławomir Golonka to kolega pana prezydenta, no i oczywiście prezes spółki pan Wróbel, jeden z najbliższych kolegów pana prezydenta. Jak to wszystko działa? Jak to działa? Narady tajne, pisze o tym prasa, prezydent, premier i jeden z oligarchów w sprawie powołania spółki, w późnych godzinach nocnych. Potem mówi się o podziale łupów. W gazetach napisano, że to walka dwóch wielkich koncernów. Notabene kierownictwo jednego z tych koncernów właśnie zajmuje cienkie prycze w Rosji.</u>
<u xml:id="u-231.33" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
<u xml:id="u-231.34" who="#PoselBogdanPek">Jaka jest prawda? Gdzie jest prawda? Skoro za tym wszystkim stoją: jedna grupa służb za jednymi, druga grupa służb za drugimi, i naród w ogóle już z tego nic nie wie i nie rozumie, to jak to odbiera? Powiadają: wyście wszyscy jednakowi. A to nieprawda. My nie jesteśmy wszyscy jednakowi. Liga Polskich Rodzin stanowczo protestuje przeciwko takiemu stawianiu sprawy. To wy, lewica dzisiejsza, posteseldowska łącznie, a może nawet w znacznej mierze, z tymi wychodźcami, zwanymi potocznie purchawkami czy jak im tam</u>
<u xml:id="u-231.35" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
<u xml:id="u-231.36" who="#PoselBogdanPek">, ponosicie za to odpowiedzialność. Za to, że tego, co uczynił AWS, nie naprawiliście i wprowadziliście jeszcze bardziej bizantyjskie zwyczaje w obsadach kadrowych, w podziałach łupów.</u>
<u xml:id="u-231.37" who="#PoselBogdanPek">Być może jest to ucieczka czy próba ucieczki przed przegraną wyborczą w jakieś układy biznesowe i gospodarcze. Mnie to w ogóle nie interesuje. I Ligi również. Jedno jest pewne: tak nie może funkcjonować państwo, które jest w centrum Europy i w przededniu wejścia do owej wymarzonej - przez was zwłaszcza - Unii Europejskiej. Za tę Unię przyjdzie nam słono zapłacić i zapłaci cały naród, wprowadzony przez was w błąd. Dlatego jeżeli mamy tam wejść i nie stać się pariasem, pokazywanym jako układ niezrozumiałych, lewych interesów, to musimy się oczyścić jak najszybciej. Dlatego nasze głosowanie za odwołaniem pana, panie ministrze, będzie symbolizować głęboki polityczny i ludzki sprzeciw wobec tych metod, które stosujecie.</u>
<u xml:id="u-231.38" who="#PoselBogdanPek">My tego nie akceptujemy, nie rozumiemy i stanowczo się temu sprzeciwiamy, albowiem Polska jest tylko jedna, a strategiczny majątek, który pozostał, w znacznej mierze musi zostać w polskich rękach. Przyszłe pokolenia, które, być może, kiedyś wybiorą taki układ w parlamencie, który w większości będzie uczciwy, a ten z kolei wybierze uczciwy rząd, muszą mieć wpływ na politykę gospodarczą. Jeżeli nie będą miały tych narzędzi, które zawarte są w kluczowych, strategicznych dziedzinach gospodarki, to takiego wpływu mieć nie będą i realnej polityki tworzyć nie będą.</u>
<u xml:id="u-231.39" who="#PoselBogdanPek">Unia Europejska dzisiaj, szanowni państwo, to struktura, która bierze władzę, żąda wysokich składek, ale pieniędzmi bogatsi z biednymi dzielić się nie chcą. Co więcej, zamykają ostatnio furtki na te podziały. Zamykają rynek pracy. Mówi się o potrzebie wprowadzenia 1-procentowej składki na finansowanie wspólnej polityki Unii Europejskiej. Co to oznacza dla nas, dla 40-milionowego państwa w centrum Europy? Oznacza to, że władza będzie tam, a płacenie i koszty będą tu. Politycznie odpowiedzialnych za to również nie ma.</u>
<u xml:id="u-231.40" who="#PoselBogdanPek">Liga Polskich Rodzin - już kończę - zdecydowanie sprzeciwia się kontynuacji tej polityki, którą uważamy za politykę haniebną, która spowodowała znaczne osłabienie pozycji Polski na arenie międzynarodowej i znacznie osłabiła możliwości narodu w przyspieszeniu - niezbędnym przyspieszeniu - rozwoju gospodarczego, co jest jedyną drogą do poprawy bytu większości społeczeństwa. Biorąc pod uwagę tę sytuację, będziemy głosować za odwołaniem pana ministra, choć uważamy, że było od pana wielu gorszych, wielu gorszych. Być może niektórzy z nich siedzą na sali, a niektórzy publicznie podejmują różnego rodzaju krytyki, mając za pazurami sporo - sporo, delikatnie mówiąc.</u>
<u xml:id="u-231.41" who="#PoselBogdanPek">My w najbliższym czasie, w dniu, kiedy wy będziecie świętować wejście do Unii Europejskiej na tak fatalnych warunkach, urządzimy w Warszawie czarną procesję, żeby dać wyraz naszego sprzeciwu wobec całokształtu tej polityki. Być może to nie będzie miało dla was żadnego znaczenia, ale będzie w tym głęboka symbolika, która po paru miesiącach pokaże, że to my mieliśmy rację zarówno w sprawie wejścia do Unii Europejskiej na tych warunkach, jak i w sprawie grabieży majątku narodowego, za który odpowiada i dzisiejsza lewica, i ci, którzy wyszli z tej lewicy i udają, że za nic nie odpowiadają, a umoczeni są po pachy, i także znaczna część dzisiejszej prawicy, która nawet personalnie nie potrafi tego ukryć. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-231.42" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-231.43" who="#PoselZygmuntWrzodak">(Bogdan Pęk na prezydenta.)</u>
</div>
<div xml:id="div-232">
<u xml:id="u-232.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-232.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę teraz pana posła Andrzeja Aumillera o wystąpienie w imieniu klubu Unii Pracy.</u>
</div>
<div xml:id="div-233">
<u xml:id="u-233.0" who="#PoselAndrzejAumiller">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy przedstawić nasze stanowisko odnośnie do wniosku o wyrażenie wotum nieufności ministrowi skarbu państwa Zbigniewowi Kaniewskiemu.</u>
<u xml:id="u-233.1" who="#PoselAndrzejAumiller">Wysoka Izbo! Po wysłuchaniu zagmatwanego, pełnego przypuszczeń - chyba po konsultacjach u wróżki - i pełnego insynuacji uzasadnienia wniosku prezentowanego przez posła Ludwika Dorna można dojść do wniosku, że jest to kolejna sprawa rozpętana na użytek własnych, poselskich interesów medialnych, a nie podyktowana polską racją stanu. W odpowiedzi na to, co powiedział były poseł AWS Ludwik Dorn, rodzi się pytanie, czy nie mamy do czynienia z chęcią wstrzymania prywatyzacji, by po przejęciu władzy powrócić do dzieła szaleńczej sprzedaży majątku, jaka miała miejsce za rządów AWS-UW w poprzedniej kadencji. To wtedy za bezcen sprzedano perły z polskiej korony, zostawiając ogromną dziurę budżetową w chwili zdawania władzy.</u>
<u xml:id="u-233.2" who="#PoselAndrzejAumiller">Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Unii Pracy uważa, że wniosek o odwołanie ministra skarbu państwa jest wnioskiem politycznym, a nie merytorycznym, wnioskiem zbyt daleko idącym, zgłoszonym w dodatku do głosowania na 24 godziny przed ustąpieniem rządu. Będziemy głosować za udzieleniem wotum zaufania ministrowi. Wysoka Izbo, na kanwie dzisiejszej dyskusji nad wnioskiem o odwołanie ministra skarbu państwa warto by zastanowić się w układzie, powiedziałbym, ponadpolitycznym, nad tym, jak lepiej gospodarować majątkiem państwa i sensownie go prywatyzować.</u>
<u xml:id="u-233.3" who="#PoselAndrzejAumiller">Wysoka Izbo! Nie zapominajmy, że prywatyzacja to nie jest tylko proces gospodarczy, jak uważają liderzy PO i PiS, ale to proces społeczny, który wywołuje napięcia i konflikty, bo tak naprawdę wszyscy do tej pory rządzący w większym lub mniejszym stopniu koncentrowali się na aspekcie finansowym, pomijając aspekt społeczny.</u>
<u xml:id="u-233.4" who="#PoselAndrzejAumiller">Wysoka Izbo! Unia Pracy zawsze się przeciwstawiała poglądowi i sposobowi działania stanowiącemu, że prywatyzacja ma służyć łataniu dziur w budżecie. W naszym rozumieniu prywatyzacja ma wspomagać osiąganie celów polityki gospodarczej, wyznaczonej w odległej perspektywie na przykład odnośnie do przemysłu zbrojeniowego, chemicznego, stalowego czy energetycznego, a nie na potrzeby chwili. Uważamy, że prywatyzacja musi sprzyjać modernizacji gospodarki poprzez transfer nowoczesnych technologii, wnoszonych przez inwestorów zagranicznych i krajowych, a to wymaga przywrócenia klarownych i czytelnych reguł wyboru inwestora, a także systematycznego sprawdzania wykonywania podejmowanych przez niego zobowiązań inwestycyjnych.</u>
<u xml:id="u-233.5" who="#PoselAndrzejAumiller">Wysoka Izbo! Unia Pracy uważa, że gdzie jest to możliwe i celowe, należy kontynuować prywatyzację pracowniczą. Doświadczenia najbardziej rozwiniętych krajów Europy Zachodniej wskazują, że stabilny rozwój możliwy jest tylko dzięki zgodnej kooperacji pracy i kapitału, czyli zgodnej współpracy pracowników i właścicieli (pracodawców). A co mamy w praktyce? Zamiast tego znaczną obniżkę poziomu etycznego obu stron, ale z winy tych drugich.</u>
<u xml:id="u-233.6" who="#PoselAndrzejAumiller">Wysoka Izbo! Chyba nie ma tu nikogo na tej sali, kto by nie wiedział, że państwo powinno sprawować skuteczny nadzór nad własnym majątkiem.</u>
<u xml:id="u-233.7" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
<u xml:id="u-233.8" who="#PoselAndrzejAumiller"> W polskiej rzeczywistości państwowe giganty postrzegane są przez społeczeństwo jako dojne krowy ugrupowań rządzących, a praktyki kooperacyjne oceniane są przez fachowców jako dalekie od jakichkolwiek standardów. Problematyka nadzoru właścicielskiego Ministerstwa Skarbu Państwa skupia zainteresowanie opinii publicznej, naszego parlamentu, kół biznesowych, mediów. Unia Pracy stoi na stanowisku, że minister skarbu państwa musi kategorycznie egzekwować od zarządów spółek i przedsiębiorstw spółek skarbu państwa działania na rzecz zwiększenia konkurencyjności, wzrostu eksportu, systematycznego regulowania zobowiązań publiczno-podatkowych.</u>
<u xml:id="u-233.9" who="#PoselAndrzejAumiller">Uważamy, że musi nastąpić zachowanie własności państwa w przedsiębiorstwach infrastrukturalnych takich jak poczta, sieci telekomunikacyjne, energetyczne, gazociągi, ropociągi, linie kolejowe, porty morskie i lotnicze, jak i zachowanie kontroli państwa nad grupą bankową opartą na PKO BP SA i PZU oraz umocnienie Banku Gospodarki Żywnościowej jako polskiego banku spółdzielczego obsługującego wieś i rolnictwo. A tak naprawdę pozostały majątek skarbu państwa musi stanowić rezerwę strategiczną dla realizowania podstawowych programów społeczno-gospodarczych. Dziękuję Wysokiej Izbie za uwagę.</u>
<u xml:id="u-233.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-234">
<u xml:id="u-234.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-234.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę pana posła Romana Jagielińskiego o wystąpienie w imieniu Federacyjnego Klubu Parlamentarnego.</u>
</div>
<div xml:id="div-235">
<u xml:id="u-235.0" who="#PoselRomanJagielinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Federacyjnego Klubu Parlamentarnego i Partii Ludowo-Demokratycznej chcę przedstawić nasze stanowisko w sprawie wniosku o wotum nieufności wobec pana ministra skarbu państwa Zbigniewa Kaniewskiego.</u>
<u xml:id="u-235.1" who="#PoselRomanJagielinski">Trudno już wymienić nadzwyczajne myśli, dlatego że wiele powiedziano, przede wszystkim powiedziano o tym, co jest najbardziej kontrowersyjne. Każda prywatyzacja, niezależnie, jak będzie prowadzona, będzie wywoływała emocje: emocje społeczne, emocje załogi, emocje tych, którzy będą kupować, i emocje na pewno też tych, którzy sprzedają, a my ten proces mamy od wielu lat.</u>
<u xml:id="u-235.2" who="#PoselRomanJagielinski">Dzisiaj jesteśmy świadkami tego, że pan minister Zbigniew Kaniewski, który przyglądał się pracy Sejmu z ław poselskich, także przewodnicząc przez wiele lat komisjom sejmowym, minister doświadczony w tejże materii, po 3 miesiącach swojej pracy ma zgłoszony wniosek o wotum nieufności w szczególnej sytuacji i atmosferze. A przecież wtedy, kiedy wnioskodawcy składali ten wniosek, już wiedzieli, że premier rządu Leszek Miller zapowiedział dymisję tego rządu, w tym także tego ministra, z dniem 2 maja.</u>
<u xml:id="u-235.3" who="#PoselRomanJagielinski">W związku z tym skłonny jestem myśleć - i mój klub to podziela - że nie chodzi w tej sprawie o wypowiedzenie się co do kompetencji, zasadności działań pana ministra Zbigniewa Kaniewskiego, tylko chodzi po prostu o zadymę, bo tak mógłbym to po studencku nazwać. Przecież wiemy, że w dniu jutrzejszym ta zadyma na terenie Warszawy będzie. Wolałbym, żeby ci, którzy zwracali się z tym wnioskiem, zamiast zabierać nam dzisiaj cenny czas, bo mimo że przystosowaliśmy prawo do prawa Unii Europejskiej, mamy jeszcze moc pracy, nie tylko w tym zakresie, ale też w zakresie naprawiania za pomocą uchwalanego przez Wysoką Izbę prawa struktur państwa, bo co do tego jesteśmy zgodni, że nie wszystko dobrze nam idzie, żeby ci zadymiarze ten czas wykorzystali może na rozmowy z antyglobalistami. Czy nie byłoby lepiej, gdyby to uczyniono świadectwem, przedmiotem naszych zainteresowań? Ale wniosek jest.</u>
<u xml:id="u-235.4" who="#PoselRomanJagielinski">Oczywiście uzasadnienia są bardzo często wzięte z sufitu, gdyż pewnie przypiszemy panu ministrowi, że prywatyzacja wielu banków to jego zasługa, bo przecież ktoś to sprywatyzował. Na pewno to też zasługa decyzji pracowników w tymże resorcie. Ale to, co najgorsze, jeśli chodzi o efekty dla naszej gospodarki, według mej wiedzy stało się w latach 1997-2001. To wtedy wyzbyliśmy się kapitału w naszych bankach i kontroli nad tymi bankami. Skutki dzisiaj są opłakane. W straszny sposób patrzymy na to, że coś się stało wokół Orlenu, bo tam są jeszcze udziały skarbu państwa, chociaż mój klub nie podziela tych zastrzeżeń, dlatego że wcześniej przeprowadziliśmy z panem ministrem Kaniewskim merytoryczną rozmowę, wskazaliśmy na zagrożenie, gdyby statut był zmieniony, i trzeba jednoznacznie powiedzieć, że pan minister Kaniewski zachował się w sposób odpowiedzialny. Statut nie został zmieniony, nie ma zagrożenia, które by wystąpiło w razie jego przyjęcia.</u>
<u xml:id="u-235.5" who="#PoselRomanJagielinski">A może byśmy tak przenieśli się na trochę inną płaszczyznę? Popatrzmy, jak działa PKO SA, popatrzmy, jak działa dzisiaj jedna z firm ubezpieczeniowych, która jest całkowicie prywatna, albo popatrzmy na to, co tak niedawno się stało, kiedy sprywatyzowaliśmy Polskie Huty Stali. Czy dzisiaj nie warto byłoby też o tym porozmawiać? Ale o tym nie rozmawiamy...</u>
<u xml:id="u-235.6" who="#PoselZygmuntWrzodak">(Sejm nie zgodził się na prywatyzację.)</u>
<u xml:id="u-235.7" who="#PoselRomanJagielinski">...dlatego że tam nie ma udziału skarbu państwa, nie ma politycznego oddziaływania.</u>
<u xml:id="u-235.8" who="#PoselRomanJagielinski">Oczywiście jestem wyrazicielem opinii kolegów, którzy mówią, że strategiczne węzły, działy gospodarcze powinny być w polskich rękach, że powinny być polskie grupy kapitałowe jako obszar, który będzie mógł być wykorzystywany jako instrument do wspierania polskiej gospodarki, polskich przedsiębiorców, polskich przedsiębiorstw. Obserwujemy też ogromne obszary korupcji na styku przedsiębiorstwa państwowego i przedsiębiorstwa prywatnego. Mówiłem w imieniu klubu i własnym, że trzeba zwrócić uwagę na nadzór właścicielski. To, co w działaniach pana ministra nam odpowiada, to to, że w sposób szczególny kładł nacisk na ten obszar.</u>
<u xml:id="u-235.9" who="#PoselRomanJagielinski">Mimo skojarzeń związanych z nazwiskami uważam, że pan minister Kaniewski jako doświadczony parlamentarzysta w odpowiedni sposób uruchomił te instrumenty. Oczywiście życzę jego następcy, bo zapewne taka sytuacja wystąpi, żeby jeszcze bardziej to zaktywizował, żeby zasadnicze środki finansowe do budżetu państwa albo środki, które będą wspierać gospodarkę, lub środki, które będą wspierać także fundusze emerytalne, móc pozyskiwać nie tylko poprzez prywatyzację, ale także przez właściwy nadzór.</u>
<u xml:id="u-235.10" who="#PoselRomanJagielinski">Kiedy patrzymy na cały obszar, który jest dzisiaj podnoszony, nie możemy mówić, że wszystko, co zostało zrobione, to tylko bandycka prywatyzacja. Popatrzmy na wiele wspaniale rozwijających się przedsiębiorstw, już w rękach prywatnych, które dają pracę, gdzie płace są bardzo korzystne, gdzie załogi są zadowolone i ci, którzy są właścicielami, też.</u>
<u xml:id="u-235.11" who="#PoselRomanJagielinski">Przewijał się tutaj temat zawłaszczenia pewnych majątków przez polskich oligarchów. Nie wymieniam nazwisk, jak moi poprzednicy, bo uważam, że to jest bezzasadne. Wrócę jeszcze do wspomnianej Warty, firmy ubezpieczeniowej. Gdyby była ona w rękach Polaka i działałaby skuteczniej na rynku polskim, to też mielibyśmy wyklinać tego właściciela? Jeśli to jest przejęte przez tych, którzy nie są nam znani, to możemy przechodzić nad tym do porządku dziennego, mówić, że wszystko jest dobrze? Jeśli mówimy o potrzebie stworzenia grup kapitałowych, grup gospodarczych z polskim kapitałem, to dlaczego próbujemy napiętnować to, że ktoś - celowo mówię: ktoś - mając wcześniej kapitał i dużo inwencji, a także, trzeba powiedzieć, szczęścia, pomnożył ten swój majątek? Co dzisiaj mówimy? Że nie jest patriotą? Że nie działa z korzyścią dla gospodarki państwa? Przypomnę, że ci, którzy wiele czynili z naruszeniem prawa w okresie transformacji - jest to przecież duży spis nazwisk - odpoczywają na twardych łóżkach i pod kluczem. Wymiar sprawiedliwości, chociaż, jak go oceniamy, jest nierychliwy, to zazwyczaj jest sprawiedliwy i sięga nawet po tych, którzy mieli immunitet poselski czy senatorski.</u>
<u xml:id="u-235.12" who="#PoselRomanJagielinski">Chcę wspomnieć też o tym, że pan minister nie działa samodzielnie. Realizuje program rządowy. Wypowiadam się w obronie pana ministra, że program rządowy w sprawie grupy Lotos jest realizowany bez wskazania inwestora strategicznego. Jest to właściwie konsolidacja z zamiarem połączenia kapitałowego Lotosu z Orlenem - jakby wzmocnić tę wielką grupę jeszcze bardziej, żeby miała ona szansę na konkurencyjność. W związku z powyższym w imieniu mojego klubu oświadczam, że będziemy głosować przeciwko wotum nieufności w stosunku do pana ministra Zbigniewa Kaniewskiego. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-235.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-236">
<u xml:id="u-236.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-236.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Teraz będą wystąpienia w imieniu kół poselskich.</u>
<u xml:id="u-236.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Jako pierwszy wystąpi pan poseł Wojciech Mojzesowicz w imieniu koła Polskiego Bloku Ludowego.</u>
</div>
<div xml:id="div-237">
<u xml:id="u-237.0" who="#PoselWojciechMojzesowicz">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Prywatyzacja, przekształcenia własnościowe, zmiany właścicielskie, przechodzenie majątku państwowego w obręb majątku prywatnego zawsze wywołują emocje. Chcę powiedzieć, że wniosek, który został dzisiaj przedłożony, i fakty, które zostały przedstawione, są trudne do wytłumaczenia. Polskie społeczeństwo żyjące w trudnej sytuacji ekonomicznej jest bardzo wyczulone na to, co dzieje się w gospodarce, kto przejmuje majątek i na jakich zasadach. Musimy się z tym liczyć. Oczywiście jest pewna kontynuacja, bo dzisiaj czterech... Pan minister Kaniewski to już czwarty z ministrów, w stosunku do których został złożony wniosek o odwołanie. Niektórzy mówią - pan premier Miller też to powiedział - że przy powołaniu od razu jest wniosek o odwołanie, ale takie jest życie i z tym trzeba było się liczyć. Jeśli zaś chodzi o przekształcenia własnościowe i zmiany w radzie nadzorczej Orlenu, które zostały przedstawione, budzi to pewne niepokoje i z tym trzeba się pogodzić.</u>
<u xml:id="u-237.1" who="#PoselWojciechMojzesowicz">Gdy patrzymy na naszą debatę, zobaczymy, że wszyscy mówią, kto sprzedał, kto ukradł, kiedy to było. Można byłoby napisać książkę historyczną na ten temat. Zapominamy jednak mówić o tym, co jest teraz i co jeszcze można zrobić, co można uratować w przekształceniach własnościowych. Nie pokazujemy, że coś sensownie musimy zrobić. Dlatego odejdę już od tej sprawy paliwowej, a wrócę do Krajowej Spółki Cukrowej. Mam pretensje do pana ministra Kaniewskiego, bo Krajowa Spółka Cukrowa, polski koncern dający szansę polskim pracownikom i rolnikom, polskiemu społeczeństwu, iż usłyszy w końcu, że mamy sukces, że coś nam się udało, że jest to polski koncern, że to przejmujemy, że jest pewna wizja tego, co się dzieje... I cóż? Przez kilka miesięcy minister skarbu państwa nie podejmuje decyzji. Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisja Skarbu Państwa w styczniu i grudniu na wspólnym spotkaniu zamkniętym usłyszała od ministra, że będzie dofinansowanie Krajowej Spółki Cukrowej, państwowej spółki ze 100-procentowym udziałem kapitału. Miało być 250 mln, nie ma nic. Prawdopodobnie jest parę złotych. Wiadomo było... Powiedziano tak: będzie restrukturyzacja, będzie dokapitalizowanie. Dzisiaj nie kto inny, panie ministrze, tylko pan będzie odpowiadał, jeśli Krajowa Spółka Cukrowa upadnie, straci płynność.</u>
<u xml:id="u-237.2" who="#PoselWojciechMojzesowicz">Panowie, koledzy z lewicy, chcę powiedzieć jedną rzecz: Czy wypada, żeby jeden z posłów lewicy jechał do cukrowni, gdzie protestują ludzie, którzy tracą miejsca pracy, i wydawał polecenia wiceministrowi skarbu, że nie należy zamykać cukrowni? Z drugiej strony rząd mówi, że zarząd Krajowej Spółki Cukrowej ma dokonać restrukturyzacji. Przepraszam bardzo, o co w tym wszystkim chodzi? Myślę, że jeżeli już się pojechało do tych ludzi, to oprócz tego, że się jedzie i mówi, że się im pomoże, trzeba rzeczywiście tego dopilnować i im pomóc.</u>
<u xml:id="u-237.3" who="#PoselWojciechMojzesowicz">Poza tym chciałbym powiedzieć jeszcze jedno, mianowicie żeby wszyscy w Rzeczpospolitej, w tym Sejmie wypowiadali się na tematy, na których się znają. Ja nie pokusiłbym się - biorąc pod uwagę to, co zrobił pan poseł Wenderlich - żeby wypowiadać się na temat Rady Radiofonii i Telewizji, bo znam się na tym w ograniczony sposób. Nie zrobiłbym tego. A pan poseł Wenderlich pojechał do Żnina i powiedział, dzwoniąc do pana wiceministra: proszę wstrzymać, bo musi być tak i tak. A z drugiej strony nie zna rządowego programu restrukturyzacji, w którym jest powiedziane, że musi to być dokonane, bo są obce koncerny, jest konkurencja na rynku. I cóż zostało? Dzisiaj ci pracownicy wrócili do protestu.</u>
<u xml:id="u-237.4" who="#PoselWojciechMojzesowicz">Następna sprawa, za którą obciążam ministra skarbu. Panie ministrze, to pan, a nie kto inny powinien wytłumaczyć swoim kolegom, że w Krajowej Spółce Cukrowej jest rada nadzorcza, która powołuje zarząd. I nie kto inny, tylko te dwa organy decydują o tym, co się dzieje w spółce. W związku z tym, panie ministrze, za to zaniechanie w sprawie Krajowej Spółki Cukrowej będę głosował za odwołaniem pana z tego stanowiska. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-237.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-237.6" who="#PoselRyszardZbrzyzny">(Wstrzymaj się.)</u>
</div>
<div xml:id="div-238">
<u xml:id="u-238.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-238.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę panią posłankę Halinę Szustak o wystąpienie w imieniu koła Dom Ojczysty.</u>
</div>
<div xml:id="div-239">
<u xml:id="u-239.0" who="#PoselHalinaSzustak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! W imieniu Koła Poselskiego Dom Ojczysty mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec wniosku o wyrażenie wotum nieufności ministrowi skarbu państwa panu Zbigniewowi Kaniewskiemu (druki nr 2808 i 2874).</u>
<u xml:id="u-239.1" who="#PoselHalinaSzustak">Ostatnia decyzja Eurostatu domagającego się zwiększenia inwestowania polskich funduszy emerytalnych za granicą z 5 do 20% otwiera furtkę do wyprowadzenia z Polski rocznie od 8 do 9 mld dolarów. Czy będzie pan domagał się rewizji decyzji Eurostatu? Czy będzie pan zmierzał do utworzenia polskiego banku proeksportowego, w którym przynajmniej 80% udziałów będzie w rękach skarbu państwa? Czy poprze pan utworzenie rynku notowań giełdowych obejmujących polskie spółki proeksportowe? Czy będzie pan popierał wchodzenie zagranicznych spółek na polską giełdę i prywatyzację Giełdy Papierów Wartościowych? Jeżeli WIG 20 powinien obejmować polski sektor gospodarczy, to co w WIG 20 robi spółka Baca? Czy będzie pan, wzorem prezesa Narodowego Banku Polskiego, podżegał do likwidacji polskiego złotego i do wejścia do strefy euro? Jakie działania podjął pan minister, aby nie dopuścić do haniebnej prywatyzacji części kolejowej Zakładów Azotowych Puławy, gdzie bez zgody ministra skarbu państwa na dzierżawę majątku spółce KOLZAP, metodą faktów dokonanych, bez zawarcia umowy, majątek jest eksploatowany, narażając dzień po dniu Zakłady Azotowe i budżet państwa na wielomilionowe straty?</u>
<u xml:id="u-239.2" who="#PoselHalinaSzustak">Od odpowiedzi na te pytania Koło Parlamentarne Dom Ojczysty uzależnia głosowania nad wotum nieufności dla pana, panie ministrze. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-240">
<u xml:id="u-240.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-240.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę pana posła Jana Łopuszańskiego o wystąpienie w imieniu koła Porozumienie Polskie.</u>
</div>
<div xml:id="div-241">
<u xml:id="u-241.0" who="#PoselJanLopuszanski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu posłów Porozumienia Polskiego pragnę poinformować, że poprzemy wniosek o odwołanie pana ministra skarbu. Argumentacja w tym przypadku, w przypadku tego pana ministra, w tym lewicowym rządzie, jest dokładnie taka sama, jak ministrów skarbu na przestrzeni ostatnich lat, także w poprzednim Sejmie, w poprzednim rządzie, wtedy prawicowym, mianowicie, jest wyrazem naszego sprzeciwu wobec wyprzedaży polskiego majątku, którą pan minister w pierwszej kolejności realizuje. Oczywiście podzielamy też tę obawę, którą wyraził przedstawiciel wnioskodawców wniosku o odwołanie pana ministra, że w ostatnich dniach rządu pana Leszka Millera, o ile oczywiście 2 maja pan Leszek Miller spełni swoje przyrzeczenie i ustąpi - bo ja, gdby nie ustąpił, bardzo bym zdziwiony nie był - może jeszcze doprowadzić do wydania własności spółki Orlen w ręce kapitału obcego, w tym wypadku kapitału niemieckiego.</u>
<u xml:id="u-241.1" who="#PoselJanLopuszanski">Nie sądzimy, podobnie jak w poprzednich przypadkach, że pan minister Kaniewski jest tutaj sprawcą głównym, cenimy go wysoko, ale oczywiście nie aż tak wysoko. To jest oczywiste, że pan prezes Rady Ministrów Leszek Miller wybrał sobie pana Kaniewskiego na posłuszne narzędzie i to on odpowiada za kierunek zmian, które się w tej chwili dzieją, także za te działania, które są w obszarze Orlenu. Zatem dla nas głosowanie przeciwko panu ministrowi Kaniewskiemu oznacza także głosowanie nad faktycznym moralnym, politycznym wotum nieufności w stosunku do rządu pana Leszka Millera.</u>
<u xml:id="u-241.2" who="#PoselJanLopuszanski">Chciałem też zwrócić uwagę, że w ostatnich latach dokonuje się nieustanna zmiana osób, które obsadzają urząd ministra skarbu. Bardzo często przychodzi nam pytać, czy te zmiany podyktowane są względami na racje skarbu państwa, czy też są podyktowane względami na racje różnych grup kapitałowych czy politycznych, które chciałyby ciągnąć korzyści z dostępu do procesów prywatyzacyjnych. Wszystko wskazuje na to, jak już wspomniałem, że pan minister Kaniewski i jego opcja w Ministerstwie Skarbu Państwa służyć miała realizacji tych interesów gospodarczych, które w Polsce realizuje pan Kulczyk. Pytanie: Komu będzie służył następny minister skarbu, prawdopodobnie będzie rozstrzygane, jest jednym zresztą z głównych tematów negocjacji w ramach konstrukcji przyszłego rządu, który ma się podobno pojawić.</u>
<u xml:id="u-241.3" who="#PoselJanLopuszanski">I na zakończenie, w odniesieniu do wypowiedzi jednego z posłów, którzy przede mną nawoływali do rozmów z antyglobalistami w celu powstrzymania ich od zadym, bo to ma spowodować, że zadym nie będzie w polskim parlamencie. Muszę powiedzieć tak, że wszystko wskazuje na to, że tak zwane zadymy, jeżeli już mamy się tym słowem posługiwać, urządzane przez antyglobalistów, są zadymami organizowanymi przez ludzi wypuszczonych przez samych globalistów po to, żeby mogli poprzez to nagłośnić swoją światową działalność i kolejne spędy, dzisiaj w Warszawie, tak jak kiedyś w Davos czy innych miastach świata. Żeby w Polsce nie było takich zadym, to należałoby raczej rozmawiać z tymi przedstawicielami globalistów, ażeby przestali poprzez mechanizmy kapitałowe zawłaszczać dorobek gospodarczy poszczególnych narodów, choćby polskiego. Ale na razie mamy sytuację taką, że z globalistami rozmawia czy prezydent Rzeczypospolitej, czy przedstawiciele rządu, zapewniając ich, że ich wszelkie globalistyczne roszczenia zostaną w Polsce zaspokojone, jak rozumiem. Orlen to - w stosunku do oczekiwań pod adresem Polski składanych przez środowiska globalistyczne - tylko skromny drobiazg. I kto tu prowokuje zadymę? Dziękuję za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-242">
<u xml:id="u-242.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-242.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę pana posła Antoniego Stryjewskiego o wystąpienie w imieniu Ruchu Katolicko-Narodowego.</u>
</div>
<div xml:id="div-243">
<u xml:id="u-243.0" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Koło Parlamentarne Ruch Katolicko-Narodowy poprze wniosek o odwołanie pana ze stanowiska ministra skarbu państwa. Przypomnę, że byliśmy przeciwni pana nominacji ze względu nie tylko na brak pana doświadczenia w kierowaniu resortem skarbu, ale przede wszystkim ze względu na wykazywaną przez pana daleko idącą zależność i usłużność względem graczy politycznych i powiązanych z nimi graczy finansowych.</u>
<u xml:id="u-243.1" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Panie ministrze, od początku swego urzędowania nie miał pan jasnej, jednolitej i trwałej wizji dysponowania majątkiem skarbu państwa. Stąd dowiadywał się pan, podobnie jak polski parlament, z prasy, co się dzieje w spółkach skarbu państwa i z nimi. Nie umiał pan rozeznać nawet elementarnych zagrożeń zewnętrznych grożących państwu polskiemu.</u>
<u xml:id="u-243.2" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Panie ministrze, tak dalej być nie może! Na takie wadliwe działanie ministra skarbu Koło Parlamentarne Ruch Katolicko-Narodowy nie wyraża zgody, nawet wówczas, gdy zostaje takiemu ministrowi trzy dni do końca urzędowania. Dziękuję pięknie.</u>
</div>
<div xml:id="div-244">
<u xml:id="u-244.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-244.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę teraz o zabranie głosu pana ministra Zbigniewa Kaniewskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-245">
<u xml:id="u-245.0" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałem się odnieść do tych uwag, które zostały zawarte w uzasadnieniu, a w dalszej części swojego wystąpienia do niektórych spraw, które poruszane były w czasie dyskusji, aczkolwiek niektóre z nich daleko wychodzą poza tematykę, która jest ujęta we wniosku o wotum nieufności wobec ministra skarbu.</u>
<u xml:id="u-245.1" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Na początek refleksja skierowana do pana posła Dorna jako posła wnioskodawcy. Wydaje się, panie pośle, że pan jest jakoś wyjątkowo odporny na wiedzę, która była do pana kierowana na posiedzeniu Komisji Skarbu Państwa. Ta komisja poświęciła sporo czasu, aby do wielu członków tej komisji, w tym również i do pana, dotarła zwłaszcza wiedza dotycząca elementów związanych z bezpieczeństwem energetycznym państwa. Pan sprawia takie wrażenie, jakby pan ciągle ignorował to, co inni chcą panu powiedzieć. Pan uprawia taką socjotechnikę skierowaną do opinii publicznej, wskazującą na to, że oto pan ma wszystkie rozwiązania dotyczące różnych problemów tego kraju, próbując innych postponować, że kompletnie na niczym się nie znają, w związku z czym trzeba ich odwołać, zmieść, zniszczyć.</u>
<u xml:id="u-245.2" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Dobrze by było, żebyśmy - mówiąc o bezpieczeństwie energetycznym państwa - mówili o faktach, a nie o tym, co się panu wydaje, bo minister skarbu państwa nie podejmuje decyzji, jak mu się wydaje, tylko podejmuje decyzję w oparciu o pewne fakty. I nie znajdzie pan w Ministerstwie Skarbu Państwa od 28 stycznia - tak jak pan był uprzejmy zauważyć - do dnia dzisiejszego żadnej decyzji ministra skarbu, która groziłaby tak jak pan to ciągle sugeruje opinii publicznej, zagrożeniem bezpieczeństwa energetycznego kraju. Jeżeli pan by tak podszedł do sprawy, to być może, że musiałby pan zmienić uzasadnienie, bo takich decyzji obecny minister skarbu nie podejmował natomiast budowanie uzasadnienia w oparciu o przypuszczenia, to cienki argument. Jak na pańską wiedzę, pańskie doświadczenie dziwię się, że pan pod czymś takim się podpisuje. Jest pan wyjątkowo inteligentną osobą, tylko ta inteligencja nie w tę stronę idzie.</u>
<u xml:id="u-245.3" who="#GlosZSali">(Nie przesadzaj.)</u>
<u xml:id="u-245.4" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Na czytaniu gazet życie się nie kończy, bo można poczytać gazetę, zadzwonić do ministerstwa skarbu czy do ministra skarbu, zapytać się, czy to jest prawda.</u>
<u xml:id="u-245.5" who="#GlosZSali">(Ale po co?)</u>
<u xml:id="u-245.6" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Ale żaden z was się o to nie pokusił, bo lepiej budować jest własny image w oparciu o serial np. pani redaktor Wielowiejskiej z ˝Gazety Wyborczej˝ i wtedy oceniać ministra skarbu. A co ma minister skarbu wspólnego z takim serialem? Tam to nie są jego decyzje. Ale widocznie państwu jest wygodniej budować taki scenariusz, tylko czy to pomoże krajowi? Na pewno nie pomoże, bo każdy następny minister, który będzie miał w takiej atmosferze podejmować trudne decyzje, będzie je wydłużał po prostu w czasie albo będzie bezdecyzyjny, bo tu na tej sali jakby powiewa taka sytuacja, że z jednej strony minister Kaniewski nie podejmuje decyzji, przesuwa je w czasie, a inni posłowie mówią, że minister Kaniewski za szybko podejmuje te decyzje, trzeba go odwołać, bo jeszcze nie wiadomo, co zrobi, więc to jest jakaś hipokryzja. Jeżeli wyborcy patrzą na taki poziom dyskusji, jaki w polskim parlamencie się prezentuje, no, to rzeczywiście przecierają oczy ze zdumienia.</u>
<u xml:id="u-245.7" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Panie Marszałku! Szanowne Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Kolejny raz staję przed Wysoką Izbą jako minister skarbu państwa, odpowiadając tym razem na zarzuty wyrażone w wotum nieufności, ale związane ze społecznym odbiorem prywatyzacji. Niezależnie od tego, co dany minister skarbu wykonuje, jakie decyzje podejmuje, to w Izbie mamy przegląd oceny całej działalności i skupiona jest uwaga na danym ministrze skarbu, jakby ten minister skarbu ponosił odpowiedzialność za wszystkie te lata. Taką próbuje się atmosferę wytwarzać.</u>
<u xml:id="u-245.8" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Nie można bezkrytycznie zgodzić się z oceną, że mamy w Polsce do czynienia z nieprzemyślaną, chaotyczną prywatyzacją. Prywatyzacja realizowana przez ministra skarbu jest ważnym elementem zmian strukturalnych w polskiej gospodarce, porządkuje struktury gospodarcze, tworzy warunki do inwestowania dla kapitału krajowego i zagranicznego.</u>
<u xml:id="u-245.9" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Jako minister skarbu pragnę zapewnić po raz kolejny, że prywatyzacja w czasie, kiedy pełniłem i pełnię swoje obowiązki, przebiega z poszanowaniem narodowych interesów skarbu państwa i nie podjąłem żadnej decyzji, która sprzeczna byłaby z tym stwierdzeniem, natomiast mamy do czynienia z próbą insynuowania takich zdarzeń, bo komuś jest to wygodne. Za kilka dni Polska będzie pełnoprawnym członkiem Unii Europejskiej. Również dlatego pragniemy z jednej strony wzmocnić konkurencyjność polskich firm, by mogły skutecznie rywalizować na unijnym rynku, z drugiej zaś pragniemy zapewnić Polsce pełne bezpieczeństwo w strategicznych obszarach, takich jak energetyka, gazownictwo, finanse publiczne, utrzymując w rękach państwa większościowe pakiety akcji. I to nie są gołe słowa. Prawa strona sali ciągle tę kwestię podnosi. Ja ją zawarłem w swoim jakby programowym wystąpieniu, na życzenie zresztą Sejmu. I w tej sprawie nie podjąłem żadnej decyzji, która sprzeczna byłaby z tym fundamentalnym stwierdzeniem. Jak ktoś znajdzie taką decyzję, to proszę pokazać.</u>
<u xml:id="u-245.10" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Pytam się w związku z tym, po co jest ta zabawa, komu potrzebna? Najpierw się walczy o interesy narodowe w tych sektorach strategicznych, a później, za chwilę próbuje się odwołać Kaniewskiego za to, że próbuje to realizować. Czy to nie jest paranoja?</u>
<u xml:id="u-245.11" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Chciałem się teraz odnieść do zarzutów, o których państwo posłowie byliście uprzejmi napisać w tym wniosku. Przykro mi, że muszę to zrobić, ponieważ sądziłem, że jak je wyartykułowałem na posiedzeniu Komisji Skarbu Państwa, to wnioskodawcy będą starali się uwzględnić wiedzę, którą przekazałem, ale nic z tych rzeczy, w związku z tym będę starał się przekazać opinii publicznej moje stanowisko w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-245.12" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Otóż zarzuca się ministrowi skarbu, że nie wycofał się z zamiaru prywatyzacji PKO BP. Pragnę zauważyć, że minister skarbu państwa działa w oparciu o decyzje rządu i parlamentu, realizuje przyjęte ustawy i programy rządowe, musi uwzględnić warunki funkcjonowania danej instytucji, a więc również i PKO BP w tym przypadku. Minister skarbu państwa nie wycofał się z zamiaru prywatyzacji PKO BP SA, ponieważ nie jest to kwestia jego indywidualnej, arbitralnej decyzji. Porusza się w obszarach prawa i ma je realizować, zwłaszcza że również to są sugestie zawarte w opinii Komisji Skarbu Państwa, przyjęte 25 marca 2003 r., kiedy sami państwo jako członkowie komisji, i pan, panie pośle Dorn - nie wiem, jest pan członkiem Komisji Skarbu Państwa?</u>
<u xml:id="u-245.13" who="#PoselLudwikDorn">(Nie, na szczęście nie jestem.)</u>
<u xml:id="u-245.14" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Nie jest pan. To ta Komisja Skarbu Państwa zwraca się do rządu, w tym przypadku do ministra skarbu państwa, żeby podjął decyzje prywatyzacyjne dotyczące PKO BP SA. To dlaczego państwo postponujecie swoje decyzje? Po to żeby Kaniewskiemu, że tak powiem, szpilę wbić w plecy? Najpierw przyjmujecie opinię, wspieracie program rządowy, żeby prywatyzować PKO BP SA, znajduje się to w załączniku do ustawy budżetowej, a teraz macie pretensję do Kaniewskiego za to, że rozpoczyna ten proces? Gdzie sens, gdzie logika tu jest, panowie?</u>
<u xml:id="u-245.15" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">A fakty są takie w tej sprawie, że po ponad trzech latach i czterech próbach wyboru doradcy prywatyzacyjnego obecny minister skarbu zlecił wykonanie analizy sytuacji banku, stanu jego przygotowania do prywatyzacji. Nie oznacza to, że zapadły w tej sprawie jakiekolwiek ostateczne decyzje. Dopiero za około dwa miesiące, kiedy doradca przedstawi wyniki swoich analiz, będzie jakakolwiek podstawa do podjęcia dalszej decyzji. Ale tego się można dowiedzieć w Ministerstwie Skarbu Państwa, a nie pisać sobie w uzasadnieniu to, co ślina na język przyniesie.</u>
<u xml:id="u-245.16" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">W trakcie mojego marcowego wystąpienia przedstawiłem Wysokiej Izbie projekt budowy narodowej grupy finansowej złożonej przede wszystkim z PKO BP SA i z PZU SA. Utworzenie tej grupy jest jedną z ostatnich szans na zachowanie kontroli nad pozostałą częścią sektora finansowego przez polski kapitał. Koncepcja utworzenia grupy narodowych instytucji finansowych nie stoi w sprzeczności z zamiarem prywatyzacji PKO BP. Nie chodzi tu o dokonanie administracyjnego powiązania kapitałowego banku z PZU, lecz o rozwój współpracy obu firm, w których skarb państwa winien zachować kontrolne pakiety akcji. I uprzejmie pana informuję, panie pośle Dorn, że zanim coś pan zacznie wygłaszać z trybuny, może się pan zapytać ministra skarbu, czy są jakieś papiery, czy nie ma tych papierów. Pan ma swoich informatorów, ale lepiej się ministra skarbu zapytać, niż strzelać.</u>
<u xml:id="u-245.17" who="#PoselLudwikDorn">(Gdyby mówił prawdę, to owszem.)</u>
<u xml:id="u-245.18" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Pańska filozofia nie jest godna poparcia, w związku z tym nie będę z nią dyskutował z trybuny sejmowej. Natomiast mogę powiedzieć panu tylko tyle, że projekt ustawy jest, tylko przy takim jakby rozgrzaniu sytuacji politycznej, nie będziemy z nim na razie występować, dlatego że mógłby zostać dość istotnie pozmieniany, na tyle, że mogłoby to wywołać skutek odwrotny do zamierzonego właśnie.</u>
<u xml:id="u-245.19" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Zgłosił pan uwagę pod adresem ministra skarbu, że podjęcie tej inicjatywy to dla polskiej strony kłopot z punktu widzenia rozwiązania problemu PZU i Eureko. Otóż oświadczam panu, że nie jest to problem. Jesteśmy w tej sprawie po rozmowach i z przedstawicielami rządu holenderskiego, i z przedstawicielami Rico. To nie stanowi problemu. Natomiast wie pan, co stanowi problem? Pańscy poprzednicy, tacy jak pan Wąsacz, Chrzanowski, Kamela Sowińska, którzy tak pięknie pisali umowy na rzecz PZU i Rico, że dzisiaj jest to niezwykle trudny problem do rozwiązania. Jeżeli do kogokolwiek może mieć pan uwagi, to do tych osób, ale nie do obecnego ministra skarbu państwa. Takie szermowanie uwagami łatwo panu przychodzi, bo jesteśmy po innych stronach sceny politycznej. Najpierw niech pan zacznie od kolegów, którzy doprowadzili do tej sytuacji, a nie mieć...</u>
<u xml:id="u-245.20" who="#PoselLudwikDorn">(Nieprawda.)</u>
<u xml:id="u-245.21" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Ja panu nie przeszkadzałem.</u>
<u xml:id="u-245.22" who="#PoselRyszardZbrzyzny">(Jeszcze bronili.)</u>
<u xml:id="u-245.23" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Nie, ja panu nie przeszkadzałem.</u>
<u xml:id="u-245.24" who="#PoselLudwikDorn">(To niech się pan zwraca bezosobowo.)</u>
<u xml:id="u-245.25" who="#PoselRyszardZbrzyzny">(Prawda boli.)</u>
<u xml:id="u-245.26" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">No, dobrze. Ja się zwracam do pana dlatego, że odpowiadam na uwagi, które pan do mnie kierował, jak siedziałem tam, w ławach rządowych. Trzeba było takich uwag nie zgłaszać, a teraz niech pan łaskawie wysłucha, co ja mam w tej sprawie do powiedzenia. Pan może mnie walić po głowie, to ja panu odpowiadam, jakie jest moje stanowisko w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-245.27" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Przejdę do drugiego punktu uzasadnienia. W drugim punkcie państwo macie pretensje do ministra skarbu, który w debacie o prywatyzacji przy omawianiu perspektyw Orlenu i Lotosu nie wspomniał o tym, jak podczas realizacji tych planów uniknąć przejęcia kontroli przez rosyjskie spółki gazowe nad terminalem w Porcie Gdańskim. Pragnę zatem podkreślić, że wszelkie działania w sektorze naftowym prowadzone są w oparciu o przyjętą przez Radę Ministrów w dniu 24 września 2002 r. strategię dla przemysłu naftowego. Z uwagi na złożoność prowadzonych procesów przekształceń własnościowych w sektorze działania restrukturyzacyjne i prywatyzacyjne mogą być realizowane etapami w stosunku do poszczególnych podmiotów. Podstawowym celem restrukturyzacji i prywatyzacji sektora naftowego pozostaje wzmocnienie pozycji rynkowej podmiotów tego sektora, zapewnienie im trwałego i stabilnego rozwoju oraz zagwarantowanie bezpieczeństwa energetycznego kraju wraz z zapewnieniem ochrony interesów konsumentów. Do podstawowych celów tych działań należy również rozwój polskiego przemysłu petrochemicznego stanowiącego podstawową bazę surowcową dla przemysłu wielkiej syntezy chemicznej w Polsce. Uwzględniając dominującą pozycję Orlenu w sektorze przetwórstwa ropy naftowej oraz w sektorze dystrybucji paliw ciekłych, program rządowy określa niezbędne zadania dla monitorowania polityki zakupów surowca oraz polityki cenowej tego podmiotu. Podstawową rolę w tej sprawie odgrywa Nafta Polska. Nadzoruje ona procesy restrukturyzacji oraz prowadzi prywatyzację sektora. Pragnę też podkreślić, że możliwość zwiększenia stopnia dywersyfikacji dostaw ropy naftowej wymaga dalszych analiz. Istnieje też potrzeba umożliwienia polskim rafineriom nabywania udziałów spółek zajmujących się wydobyciem ropy naftowej tak w kraju, jak i za granicą. Taka koncepcja wychodzi naprzeciw istniejącym w światowym przemyśle naftowym tendencjom tworzenia zintegrowanych pionowo podmiotów prowadzących działalność na wszystkich etapach łańcucha tworzenia wartości - od wydobycia ropy poprzez przerób aż do dystrybucji.</u>
<u xml:id="u-245.28" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">W ramach obowiązującego rządowego programu dla sektora naftowego zawarte są rozwiązania również w sprawie Orlenu. Program ten przewiduje, po pierwsze, wzmocnienie spółki na rynku polskim i regionalnym poprzez uczestnictwo w przedłużeniu łańcucha tworzenia wartości w niektórych obszarach, poprzez umożliwienie spółce uczestniczenia w procesie prywatyzacji Rafinerii Gdańskiej i poprzez umożliwienie spółce uczestniczenia w procesie prywatyzacji Rafinerii Południowej. Po drugie, program ten przewiduje również utworzenie transgranicznego koncernu paliwowego poprzez zbycie mniejszościowego pakietu akcji spółki należącego do Nafty Polskiej SA lub tworzenie spółek z udziałem podmiotów zagranicznych skutkujących utworzeniem koncernu, w którym Orlen będzie wiodący lub co najmniej równorzędny z innymi podmiotami. Pragnę jednak podkreślić, że zbycie tych akcji należących do Nafty Polskiej wymaga zgody Rady Ministrów. I w tej sprawie, pomimo że państwo podnosicie co chwilę tę kwestię, minister skarbu państwa nie występował i nie występuje z żadnymi inicjatywami, dlatego że nie ma podstaw analitycznych w tej sprawie. Ale państwo co chwilę usiłujecie wprowadzić zamęt w oczach opinii publicznej, że oto minister skarbu państwa nagle z dnia na dzień podejmie takie decyzje. Minister skarbu państwa nie jest idiotą, więc takich decyzji nie podejmie. Chcę też powiedzieć, że obecnie obowiązujący program wobec Orlenu przewiduje również, iż skarb państwa zachowa posiadane akcje Orlenu w celu realizacji przysługujących mu na podstawie statutu spółki uprawnień, a ponadto, że w ramach trzeciego etapu lub kolejnych etapów prywatyzacji Orlenu dopuszcza się możliwość zaoferowania akcji Orlenu należących do Nafty Polskiej inwestorowi strategicznemu lub sprzedaż akcji na Giełdzie Papierów Wartościowych itd.</u>
<u xml:id="u-245.29" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Polski Koncern Naftowy Orlen oraz MOL zawarły porozumienie o podjęciu działań zmierzających do utworzenia koncernu środkowoeuropejskiego z udziałem tych firm. Zarządy tych firm pracują aktualnie nad rozwiązaniem tego problemu. Pragnę też stwierdzić, że wypracowanie i przedstawienie koncepcji fuzji Orlenu i MOL należy do kompetencji zarządów tych firm. Do chwili obecnej zarząd Orlenu nie przedstawił ostatecznej wersji połączenia uzgodnionej z partnerem węgierskim, przygotował natomiast różne warianty połączenia z firmą MOL, żaden z nich nie ma jednak charakteru finalnego. Chciałbym z całą mocą w związku z tym podkreślić, że obecny etap jest dopiero etapem projektowania koncepcji połączenia. I myślenie tutaj o tym, że ministra skarbu trzeba odwołać, bo nagle z dnia na dzień pojawi się jakaś niesłychana koncepcja, jest jakimś absurdem. Szkoda, że pan się w to wpisuje - w taki styl i sposób myślenia. Nigdy by mnie jako posła nie było stać, żeby pod czymś takim się podpisać. Jak już wspomniałem, zgodnie z zapisami rządowego programu Nafta Polska nadzoruje procesy restrukturyzacji oraz prowadzi prywatyzację podmiotów z tej branży. W związku z tym Nafta Polska została zobowiązana do przedłożenia stosownych analiz dotyczących możliwości połączenia koncernów w jeden podmiot. Do czasu przedstawienia przez Naftę Polską oceny możliwości podjęcia powyższych działań minister skarbu nie podejmie żadnej decyzji w tym zakresie, a tym bardziej nie wystąpi z takim wnioskiem do Rady Ministrów w celu uzyskania zgody na przeprowadzenie transakcji. Dzisiaj Nafta Polska nie jest przygotowana analitycznie do przedłożenia takiego materiału. I to jest wina Kaniewskiego, że nie jest przygotowana? To jest wina stanu, który był i się ciągnął nie wiadomo, jak długo, gdzie minister Soroka - niech pan nie przerywa - gdzie minister Soroka od ubiegłego roku dopomina się od zarządu Nafty Polskiej o przygotowanie tych materiałów. Pismo z lutego jest tylko przypomnieniem ubiegłorocznych wniosków w tej sprawie ze strony ówczesnego ministra skarbu państwa. Proszę mieć pretensje do tamtego czasu, a obecny zarząd działa niedawno, został powołany. Proszę nie wymagać od obecnego zarządu, że na kolanie będzie pisał takie analizy. Czasami trzeba mieć poczucie czasu, jeśli chodzi o możliwości zrealizowania niektórych przemyśleń zawartych w uzasadnieniu.</u>
<u xml:id="u-245.30" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Wejście przez PKN Orlen do transgranicznego koncernu paliwowego stawia problem zapewnienia kontroli państwa nad strategicznymi elementami infrastruktury logistycznej w sektorze naftowym, jak rurociągi ropy i terminale przeładunkowe dla ropy i paliw. W tym względzie są określone zapisy w programie rządowym dotyczące jego realizacji. W związku z tym nowy zarząd Nafty Polskiej rozpoczął rozmowy z głównymi udziałowcami Naftoportu w celu realizacji tego rządowego punktu programu. Możliwe rozwiązania wymagają albo rekonstrukcji struktury właścicielskiej Naftoportu, np. poprzez wzrost udziału PERN w tej firmie, albo wprowadzenia stosownych zapisów w statucie Naftoportu, gwarantujących PERN wpływ na kwestie strategiczne.</u>
<u xml:id="u-245.31" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Teraz z jednej strony państwo mówicie, że minister skarbu spowalnia te sprawy, a z drugiej, że niepotrzebnie każe przyspieszać decyzje. Na coś się musicie zdecydować. Problem trzeba rozwiązać i musi być ostateczna propozycja i koncepcja rozwiązania tego problemu. Po to dokonana została zmiana zarządu Nafty Polskiej, aby ostatecznie te rozwiązania można było możliwie jak najszybciej przedłożyć ministrowi skarbu, a następnie rządowi. Wieczne czekanie w tej sprawie nie było do przyjęcia. W związku z tym jak państwo zgłaszacie uwagi w tej sprawie, to trzeba byłoby najpierw sięgnąć do całej historii.</u>
<u xml:id="u-245.32" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odnosząc się do stwierdzeń zawartych w uzasadnieniu do wotum nieufności, pragnę oświadczyć, że zapoznałem się też z raportem opracowanym przez Ośrodek Studiów Wschodnich Departament Europy MSZ i Departament Bezpieczeństwa Energetycznego MGPiPS. W związku z powyższym chciałem zwrócić uwagę na następujące kwestie dotyczące sytuacji w sektorze naftowym, które mają bezpośrednie znaczenie dla procesu budowy koncernu środkowoeuropejskiego. Mówiłem o tym na posiedzeniu komisji, ale widocznie pan poseł nie był uprzejmy tego zauważyć, zwracając się do opinii publicznej dzisiaj z tej trybuny, że w tej sprawie się nie zająknąłem, co nie jest oczywiście informacją prawdziwą. We wnioskach dotyczących interesu Rzeczypospolitej stwierdza się m.in.: - mówimy o tym materiale - że alians z MOL nie zabezpieczy Orlenu przed konkurencją ze strony Możejek, a jedynie ułatwi ze względów strukturalnych przejęcie koncernu przez Jukos. Takie tam jest stwierdzenie. Otóż nie lekceważąc w żadnym wypadku ostrzeżeń płynących z tego raportu, pragnę zwrócić uwagę, że zarówno alians z firmą MOL, jak i każdą inną firmą, BP, Schell czy innymi, jak również brak takiego aliansu nie zabezpieczy Orlenu przed konkurencją ze strony Jukosu czy jakiejkolwiek innej firmy rosyjskiej lub nierosyjskiej. Uczciwa konkurencja na rynku wzmacnia bezpieczeństwo energetyczne kraju, a nie jest dla niego wyłącznie zagrożeniem. Nie chodzi zatem o wyeliminowanie konkurencji, lecz o wyeliminowanie praktyk typowych dla nierzetelnej konkurencji. Zmiany własnościowe w Orlenie, np. poprzez fuzję z MOL, nie mają z tą sprawą bezpośredniego związku, jak to się próbuje sugerować. Chodzi zatem o wdrożenie sprawnych narzędzi monitorowania rynku oraz instrumentów eliminujących przejawy nieuczciwej konkurencji. Po wejściu Polski do Unii Europejskiej będziemy również stosować zasady i mechanizmy wspólnego rynku i korzystać z doświadczeń tych państw.</u>
<u xml:id="u-245.33" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Kwestia ewentualnego wrogiego przejęcia obu koncernów Orlenu i MOL po ewentualnej fuzji przez firmę Jukos jest uzależniona przede wszystkim od trybu i sposobu przeprowadzenia połączenia, struktury akcjonariatu w połączonym podmiocie oraz innych zabezpieczeń, np. statutowych. Pozwolę sobie zwrócić uwagę, że zarówno w statutach MOL, jak i Orlenu są wprowadzone mechanizmy, które takie przejęcie utrudniają. Już wcześniej podkreślałem, że za wcześnie ze względu na stan zaawansowania prac nad budową koncernu środkowoeuropejskiego mówić dzisiaj o konkretnych rozwiązaniach. Pragnę natomiast zapewnić, że minister skarbu nie zgodzi się na transakcję, która będzie godzić w bezpieczeństwo energetyczne kraju, co próbuje się ciągle w wystąpieniach sugerować, że taka ewentualnie decyzja mogłaby wchodzić w rachubę. To jest po prostu insynuacja.</u>
<u xml:id="u-245.34" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Bezpieczeństwo energetyczne zdefiniować można jako stan gospodarki umożliwiający pokrycie bieżącego i perspektywicznego zapotrzebowania odbiorców na paliwa i energię, w szczególności w chwilach zagrożenia dostaw produktów na rynek, w sposób technicznie i ekonomicznie uzasadniony, przy zachowaniu wymagań ochrony środowiska. W transakcji zmierzającej do konsolidacji środkowoeuropejskiej w sektorze naftowym brane będą pod uwagę następujące elementy, mogące odgrywać kluczową rolę w zapewnieniu długoterminowego bezpieczeństwa energetycznego kraju.</u>
<u xml:id="u-245.35" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Po pierwsze, trwałość wdrażanego rozwiązania i wprowadzenie instrumentów zapewniających jego osiągnięcie lub też mechanizmów przywracających stan sprzed transakcji, jeżeli do pełnej konsolidacji nie dojdzie.</u>
<u xml:id="u-245.36" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Po drugie, wprowadzenie mechanizmów obronnych przed wrogim przejęciem w nowym podmiocie, co umożliwi zabezpieczenie interesów strategicznych skarbu państwa.</u>
<u xml:id="u-245.37" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Po trzecie, przeprowadzenie przed konsolidacją preferowanych rozwiązań w zakresie logistyki sektora na rynku krajowym oraz przejęcie kontroli nad Naftoportem przez PERN.</u>
<u xml:id="u-245.38" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Tymi kryteriami kierować się będzie zarówno Nafta Polska, jak i minister skarbu państwa, godząc się na tę koncepcję lub ją odrzucając. Sądzę, że obecnie nie można jednoznacznie ustalić, czy ewentualna fuzja Orlenu z MOL w jakikolwiek sposób ułatwi wrogie przejęcie takiej czy innej firmie rosyjskiej czy pochodzącej z innego kraju. Mając jednak na uwadze ostrzeżenie zawarte w raporcie, o którym wcześniej wspomniałem, Nafta Polska i Ministerstwo Skarbu Państwa zwrócą szczególną uwagę na wprowadzenie stosownych mechanizmów zabezpieczających przed taką ewentualnością. I tego, chcę odpowiedzialnie powiedzieć, nikt nie lekceważy.</u>
<u xml:id="u-245.39" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Jednocześnie należy wdrożyć prace nad takimi regulacjami rynku naftowego, które nawet w przypadku wrogich działań podejmowanych przez jednego lub więcej operatorów rynkowych umożliwią zapobieganie szkodliwym zjawiskom. Z tego punktu widzenia właściwe regulacje są tak samo ważne, jak i kwestie właścicielskie. Jest rzeczą oczywistą, iż na obecnym etapie nie jest możliwe rozstrzygnięcie wszelkich kwestii związanych z planowanym połączeniem Orlenu z MOL. Pragnę w związku z tym po raz kolejny zapewnić, że minister skarbu państwa nie zgodzi się na transakcję, która godziłaby w bezpieczeństwo energetyczne kraju.</u>
<u xml:id="u-245.40" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W uzasadnieniu sporo miejsca poświęcono PGNiG. Autorzy wniosku mają pretensje do ministra skarbu, że będzie prywatyzował PGNiG i że lekceważy ostrzeżenia o zaangażowaniu się podmiotów rosyjskich w tę sprawę, co zagraża bezpieczeństwu energetycznemu państwa. Ponieważ państwo ciągle to podkreślacie, że obecny minister skarbu państwa ma w nosie, płynące z różnych stron, uwagi o ewentualnym zagrożeniu bezpieczeństwa energetycznego państwa, to poświęcę temu kilka zdań. Przynajmniej ci, którzy chcą się czegoś dowiedzieć, uzyskają jakąś informację. Pozwalam sobie poinformować panie i panów posłów, że w zakresie prywatyzacji PGNiG oraz bezpieczeństwa energetycznego Ministerstwo Skarbu Państwa konsekwentnie realizuje program rządowy przyjęty przez Radę Ministrów w połowie 2002 r. Najistotniejszym zadaniem postawionym zarówno przed organami państwa, jak i PGNiG było i jest zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego kraju, w tym gwarantowanie ciągłości dostaw do odbiorców, po ekonomicznie uzasadnionych cenach.</u>
<u xml:id="u-245.41" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Pragnę podkreślić, że wstrzymanie procesu prywatyzacji PGNiG uzasadnia się często zagrożeniem bezpieczeństwa energetycznego kraju lub obawą przed przejęciem kontroli nad systemem przesyłowym gazu przez największego dostawcę, Rosję. Są to założenia błędne. Bezpieczeństwo energetyczne w rozumieniu Unii Europejskiej nie oznacza starań o maksymalizację samowystarczalności energetycznej czy minimalizację zależności od źródeł zewnętrznych, lecz obniżenie ryzyka związanego z taką zależnością. Cele, do których należy dążyć, obejmują równoważenie i dywersyfikację źródeł ze względu na surowce i regiony oraz powstanie konkurencyjnego rynku gazu w Polsce; tym bardziej że w najbliższym czasie pojawią się kolejni dostawcy i dystrybutorzy gazu, do 31 grudnia ub. r. wydano już bowiem 54 koncesje na przesył i dystrybucję i 64 koncesje na obrót gazem.</u>
<u xml:id="u-245.42" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Prywatyzacja PGNiG była przewidywana od dawna, pierwsze plany znalazły się w programie rządowym w 2002 r., a konieczność jej przeprowadzenia nie była uprzednio kwestionowana publicznie. Celem każdej prywatyzacji jest m.in. pozyskanie kapitału dla spółki, podniesienie efektywności działania oraz transparentności jej funkcjonowania. Program prywatyzacji PGNiG, aktualnie zresztą obowiązujący, przewiduje wprowadzenie na giełdę do 49% akcji spółki. Należy jednak pamiętać, że w tej puli 15% przypada na akcje pracownicze, które mogą wejść do obrotu publicznego dopiero po dwóch latach po debiucie giełdowym.</u>
<u xml:id="u-245.43" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Pragnę przy tym zwrócić uwagę, że przywoływana w uzasadnieniu do wotum nieufności prywatyzacja na Słowacji odbyła się w trybie rokowań i sprzedaż nastąpiła na rzecz branżowych inwestorów strategicznych, czego polski program nie przewiduje. Ale państwo nie chcą tego zauważyć.</u>
<u xml:id="u-245.44" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Mocną stroną planowanej oferty publicznej PGNiG będzie niewątpliwie ukształtowanie odpowiedniej konstrukcji oferty, tj. możliwość sprzedaży akcji skarbu państwa w transzach, dla małych inwestorów, tzn. dla osób fizycznych, i dla dużych inwestorów, np. inwestorów finansowych, takich jak fundusze inwestycyjne, ubezpieczeniowe, emerytalne. Tym samym zapewnione zostanie rozdrobnienie akcjonariatu PGNiG, co jest kluczem w tym myśleniu, o który państwu zresztą chodzi. Oznacza to, że skarb państwa posiadać będzie zdecydowaną większość w głosowaniu na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy w okresie, w którym będą negocjowane przekształcenia organizacyjne i funkcjonalne w sektorze gazowym.</u>
<u xml:id="u-245.45" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">A zatem ciągłe rozsiewanie jakiegoś niepokoju wśród opinii publicznej, że obecny program to zagrożenie dla bezpieczeństwa gazowego państwa, jest nieporozumieniem. Do tego jeszcze próbuje się obarczyć odpowiedzialnością za tę sytuację obecnego ministra skarbu państwa, którego zamiarem jest zabezpieczenie interesów skarbu państwa, tak by miał on większościowe wpływy w prywatyzowanym PGNiG. Jak się logicznie na to wszystko popatrzy, to trudno jest w ogóle zrozumieć całą ideę waszego wniosku. Jest to rodzaj ekwilibrystyki umysłowej, za którą normalny człowiek nie może podążać.</u>
<u xml:id="u-245.46" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Obecnie trwają prace nad wydzieleniem ze spółki PGNiG operatora systemu przesyłowego, jako 100-procentowej spółki PGNiG. Zgodnie z unijną dyrektywą gazową kierownictwo tej spółki ma zachować pełną niezależność decyzyjną. Zakłada się, że operator systemu przesyłowego zostanie wydzielony jako niezależna spółka w ramach grupy kapitałowej PGNiG, z własnością sieci przesyłowej oraz szczytowymi magazynami gazu. Należy podkreślić, że uzyskanie przez operatora systemu przesyłowego pełnej niezależności, opartej na własności i pozwalającej operatorowi samodzielnie kształtować jego rozwój i taryfy, będzie procesem wieloletnim. Do zakończenia tego procesu operator systemu przesyłowego dodatkowo będzie korzystał z udostępnionego mu majątku przesyłowego PGNiG. Relacja między majątkiem własnym a użyczonym będzie podlegać ocenie prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. W tej sytuacji istotne będzie ustanowienie przez ministra właściwego do spraw gospodarki, w uzgodnieniu z ministrem skarbu państwa, mechanizmów zapewniających operatorowi autonomię i niezależność decyzji w zakresie jego rynkowych kompetencji.</u>
<u xml:id="u-245.47" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Pragnę też podkreślić, że etapowe wyposażenie operatora systemu przesyłowego w majątek jest również uwarunkowane istniejącymi ograniczeniami euroobligacji i umów kredytowych oraz potencjalnymi konsekwencjami dla płynności PGNiG.</u>
<u xml:id="u-245.48" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Wydzielenie spółki przesyłowej oznacza, że strategiczne decyzje podejmowane będą przez walne zgromadzenie akcjonariuszy spółki PGNiG. Po prywatyzacji, poprzez giełdę, będzie to proces całkowicie transparentny. Skarb państwa, zachowując kontrolę i pakiet większościowy spółki PGNiG, będzie praktycznie jedynym decydentem w sprawach spółki przesyłowej. Jest to odpowiedź m.in. na postulat Ligi Polskich Rodzin - bo słyszałem, że Liga Polskich Rodzin chce, żeby prywatyzować to przez giełdę. To wynika z rządowego programu. Jest to także odpowiedź dla pań i panów posłów, którzy zwracali się do mnie z pytaniem o to, czy będą bronił niejako narodowego charakteru tych głównych strategicznych branż w naszym kraju. Tak, będę.</u>
<u xml:id="u-245.49" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Ochrona przed wrogim przejęciem. PGNiG lub PGNiG Przesył spółka z o.o. odpowiedzialnością nie sprowadza się jedynie do dominującej roli skarbu państwa. Jest wiele metod prawnych i ekonomicznych, które będą zapewniać ochronę interesów państwa bez wstrzymania prywatyzacji innych procesów gospodarczych. Myślę tutaj o odpowiednich zapisach w statucie, o uprawnieniach, które posiada Urząd Regulacji Energetyki, którego rola jest w tym przypadku szczególna, o postanowieniach, które są zawarte w Prawie energetycznym, które przecież w Polsce obowiązują, również o stawkach podatkowych, taryfach, zobowiązaniach inwestycyjnych itd. Zabezpieczenia w tym zakresie są na tyle poważne, że mówienie, iż realizacja tego programu spowoduje obniżenie bezpieczeństwa energetycznego państwa, jest informacją po prostu nieprawdziwą. Sugeruje się opinii publicznej, że oto rząd idzie z jakimś dziwnym zamiarem sprywatyzowania i oddania PGNiG nie wiadomo komu. Takich rzeczy nie wolno mówić, bo niepotrzebnie wywołuje się niepokoje społeczne.</u>
<u xml:id="u-245.50" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Po wypełnieniu przez PGNiG obowiązków związanych z wykupem euroobligacji skarb państwa przewiduje jednocześnie możliwość całkowitego przejęcia bezpośredniej kontroli nad operatorem systemu przesyłowego na zasadach komercyjnych, poprzez umorzenie części akcji skarbu państwa i objęcie w zamian udziałów w OSP i poprzez udzielenie gwarancji skarbu państwa pod wykup majątku OSP.</u>
<u xml:id="u-245.51" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W zakresie dywersyfikacji dostaw PGNiG prowadzi intensywne prace nad rozbudową infrastruktury przesyłowej z kierunków innych niż wschodnie. Zwracam na to szczególną uwagę, ponieważ często w debatach publicznych państwo podnosicie tę kwestię. Należy zauważyć, że przy zobowiązaniach kontraktowych: bierz lub płać, z 1996 r., nie było możliwości zwiększenia dywersyfikacji dostaw gazu, przy obecnym poziomie zapotrzebowania na gaz ziemny. Dopiero renegocjacja kontraktu zakończona w 2003 r. stworzyła realną podstawę do dywersyfikacji dostaw gazu. Dlatego też wszystkie decyzje dotyczące rozbudowy połączeń transgranicznych muszą być podejmowane niezwykle rozważnie.</u>
<u xml:id="u-245.52" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Aktualne prowadzone prace przewidują, że do 2006 r. powstanie nowe połączenie infrastruktury do systemu zachodniego. Zostanie zapewniona możliwość odwrócenia kierunku przepływu gazu w rurociągu jamalskim, zawarte będą kontrakty zabezpieczające dodatkowe dostawy przez przejście Lasów koło Zgorzelca. Działania te wraz z rozbudową pojemności magazynowej zwiększają bezpieczeństwo energetyczne kraju.</u>
<u xml:id="u-245.53" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Należy mieć na uwadze, że to właśnie brak dokapitalizowania PGNiG poprzez proces prywatyzacji może zagrozić bezpieczeństwu energetycznemu państwa; i chciałbym to poddać pod rozwagę wszystkim, którzy występują z propozycjami zablokowania tej prywatyzacji. Oznaczałoby to bowiem brak środków na rozwój infrastruktury i niezrealizowanie planu systematycznego wzrostu wydobycia krajowego do zakładanego poziomu 5,5-6 mld m3 rocznie. Obecnie wydobycie krajowe zapewnia bezpieczeństwo energetyczne na minimalnym poziomie. A zatem wszyscy ci, którzy nawołują do próby wyhamowania tego procesu, muszą się liczyć z faktem, że mogą doprowadzić w którymś momencie do zahamowania procesu, który może być niezwykle w konsekwencjach groźny dla bezpieczeństwa energetycznego państwa. I dobrze byłoby o tym pamiętać.</u>
<u xml:id="u-245.54" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wybór przez walne zgromadzenie na przewodniczącego rady nadzorczej w Orlenie pana Jana Wagi - odnoszę się do jednej z uwag zawartych w uzasadnieniu - nie oznacza w żadnym wypadku pozbawienia skarbu państwa wpływu na przyszłość Orlenu, w tym na fuzję z węgierską firmą MOL. Pragnę zauważyć, że statut Orlenu nie przewiduje dla przewodniczącego rady nadzorczej spółki żadnych uprawnień szczególnych, takich jak na przykład prawo decydującego głosu przy podejmowaniu uchwał czy też formułowanie wiążących poleceń dla członków rady w zakresie realizowanych czynności nadzorczych, czy też wykonywania samodzielnie poza radą takich czynności. Przewodniczący rady zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa i postanowieniami statutu nie wykonuje kompetencji w zakresie reprezentacji spółki. Jest traktowany w zakresie swoich kompetencji nadzorczych na równi z innymi członkami rady. Uchwały rady są podejmowane kolegialnie, a rolą przewodniczącego jest jedynie czuwanie nad sprawnym przebiegiem obrad. Prawo kształtowania porządku obrad oraz zgłaszania spraw, które będą przedmiotem rozstrzygnięć rady nadzorczej, przysługują w takim samym stopniu każdemu członkowi rady nadzorczej, a przewodniczący jest zobowiązany uwzględniać wszelkie wnioski w tym zakresie. Natomiast w zakresie walnego zgromadzenia przewodniczący rady ma kompetencje jedynie do jego otwarcia.</u>
<u xml:id="u-245.55" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Chcę też przypomnieć, bo na posiedzeniu Komisji Skarbu Państwa wskazywałem cały nowy skład rady nadzorczej, z którego poza panem Janem Wagą, który reprezentuje Kulczyk Holding SA, i poza panem Marianem Czakańskim, który reprezentuje fundusze, pozostałe osoby pośrednio bądź bezpośrednio reprezentują skarb państwa; są to przedstawiciele Nafty Polskiej bądź bezpośrednio ministerstwa skarbu, bądź PZU SA. A zatem w obecnym składzie rady nadzorczej jest dużo większa reprezentacja niż w poprzednim składzie. Tego faktu nie należy lekceważyć, aczkolwiek, na tle dyskusji, którą państwo próbujecie prowadzić, uważacie, że to jest mało ważne, najważniejszy jest przewodniczący. Dyskusja na tym poziomie nie odzwierciedla sprawy faktycznej reprezentacji skarbu państwa.</u>
<u xml:id="u-245.56" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Odnosząc się do pozostałych uwag zawartych w uzasadnieniu, chcę stwierdzić, że nowy zarząd Nafty Polskiej aktywnie włączył się w tworzenie koncepcji budowy koncernu środkowoeuropejskiego, m.in. doprowadził do uzyskania materiałów informacyjnych niezbędnych do przeprowadzenia oceny i zgłoszenia stosownych uwag. Wbrew pojawiającym się spekulacjom Nafta Polska dzisiaj nie rozpatruje koncepcji umorzenia posiadanych przez nią akcji Orlenu. Decyzja w sprawie uruchomienia trzeciego etapu prywatyzacji Orlenu nie została jeszcze podjęta. Minister skarbu państwa podejmie ją po otrzymaniu ostatecznej rekomendacji ze strony Nafty Polskiej. W każdym jednak przypadku program rządowy stanowi, że zbycie akcji PKN Orlen SA należących do Nafty Polskiej wymaga zgody Rady Ministrów. Dzisiaj nie ma żadnych podstaw ku temu, aby takie decyzje podejmować, nie ma odpowiednich materiałów analitycznych.</u>
<u xml:id="u-245.57" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym tu jeszcze odnieść się w paru zdaniach do sytuacji w KGHM. Mówił zresztą obszernie o tym pan poseł Zbrzyzny. Jeśli chodzi o niepokojące informacje dotyczące ewentualnego spadku udziału skarbu państwa w KGHM Polska Miedź, to muszę zdecydowanie zapewnić, że minister skarbu państwa nie planował i nie planuje podniesienia kapitału zakładowego tej spółki. Informacje o takich działaniach upowszechnił poprzedni zarząd spółki, planując umieszczenie tego w porządku obrad zwyczajnego walnego zgromadzenia, które odbyło się 16 kwietnia br. Propozycje przedkładane przez zarząd nie były uzgadniane z ministrem skarbu państwa, w związku z tym minister skarbu państwa nie bierze odpowiedzialności za takie działania. Ponieważ były to działania nieuzgodnione z ministrem, rada nadzorcza odwołała zarząd. Nie można w związku z tym obciążać ministra skarbu za to, że prezes nie uzgodnił swoich propozycji, z którymi wyszedł jeszcze do opinii publicznej bez jakichkolwiek uzgodnień ze strony ministra skarbu.</u>
<u xml:id="u-245.58" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Pan poseł Dorn w swojej wypowiedzi sugerował, że minister skarbu okłamał Izbę, ponieważ powiedział, że nie wyprowadzi zmian w statucie, a wprowadza. Chcę powiedzieć, jaka naprawdę była sytuacja. Minister skarbu wystąpił z propozycjami zmian w statucie, które miały charakter regulacyjny. Natomiast nie dotyczyły zmian, z których wynikałoby, że skarb państwa straci na regulacjach związanych ze statutem. Od strony formalnej takich propozycji minister skarbu nie przedstawił i w związku z tym sugerowanie, że minister skarbu okłamał Izbę, bo powiedział najpierw, że nie będzie dokonywał zasadniczych zmian w statucie, a później próbował tych zmian dokonywać, jest informacją nieprawdziwą.</u>
<u xml:id="u-245.59" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Pan poseł Marcinkiewicz podniósł tutaj taką uwagę, że na najbliższym posiedzeniu Rady Ministrów rząd zamierza wprowadzić korekty do programu energetycznego i dlaczego to się robi za pięć dwunasta. Otóż chcę powiedzieć, że konsultacje nad modyfikacją tego programu trwają już od wielu miesięcy. Istota zmian tego programu polega na możliwości wniesienia akcji spółek dystrybucyjnych do spółek wytwórczych. To jest główna zmiana tego programu. Konkretne decyzje w tej sprawie w każdym przypadku będzie podejmował za każdym razem rząd. A więc następnemu rządowi i tak zostawia się konkretne decyzje w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-245.60" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Wprowadzenie możliwości - tu się zwracam do pana posła Pęka - wkładania akcji spółek dystrybucyjnych do spółek wytwórczych m.in. jest pewną odpowiedzią na próbę tworzenia silnych podmiotów w energetyce, które mogłyby się oprzeć potężnej konkurencji, z którą wkrótce będziemy mieli do czynienia - od 1 maja. A poza tym jest niezwykle istotne, ponieważ spółki wytwórcze będą musiały według oceny ekspertów wyasygnować ponad 10 mln zł na inwestycje związane z ochroną środowiska i wymogami unijnymi, a same nie są w stanie wygenerować tak wielkiej kwoty, mogą to zrobić we współdziałaniu ze spółkami dystrybucyjnymi. Rząd chce taką możliwość stworzyć, ale za każdym razem, w odniesieniu do każdej spółki, będzie osobna decyzja w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-245.61" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Pan poseł Gruszka wytknął ministrowi skarbu, czyli mnie, to, że Kaniewski nie miał własnego zdania w sprawie G-8. Panie pośle, wystarczyło przyjść do mnie i zapytać. Dlaczego pan takie herezje wygłasza z trybuny sejmowej? Skąd pan wie, jaki miałem pogląd, obejmując funkcję ministra skarbu, w tej sprawie? Nie wie pan, bo nikt nie wiedział. Ale ja wiedziałem.</u>
<u xml:id="u-245.62" who="#PoselJanChojnacki">(Jasnowidz!)</u>
<u xml:id="u-245.63" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">A ponieważ pan, zdaje się, jest lepiej poinformowany niż ktokolwiek inny, to oświadczam panu, że po prostu pan się myli, i dobrze by było, gdyby pan nie wygłaszał z trybuny sejmowej kwestii, co do których nie ma pan wiedzy. Pan dobrze wie jako członek Komisji Skarbu Państwa, że musiałem przestrzegać niezbędnych procedur związanych z doprowadzeniem do finału tej sprawy. Ponieważ El-Dystrybucja zażądała dodatkowych materiałów, a ja wyznaczyłem termin finalny tej decyzji, to pan dobrze o tym wie, że minister skarbu nie mógł odmówić dodatkowych materiałów analitycznych dla poprawy ze strony El-Dystrybucji jej oferty - bo zażądałem poprawienia tej oferty. Kiedy minister skarbu zrealizował swoje zobowiązania i El-Dystrybucja przeanalizowała dodatkowe materiały w tej sprawie, w ciągu jednego dnia, po otrzymaniu ze strony El-Dystrybucji nowej oferty, podjąłem decyzję, że ta oferta jest niewystarczająca i nie jest zgodna z oczekiwaniami ministra skarbu państwa. I to jest cała prawda, a nie opowiadanie z trybuny sejmowej, że Kaniewski nie bardzo wiedział, co zrobić. Dokładnie wiedział, co zrobić.</u>
<u xml:id="u-245.64" who="#PoselGrzegorzGruszka">(A 25%?)</u>
<u xml:id="u-245.65" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">W sprawie Krajowej Spółki Cukrowej chcę powiedzieć, że obecny minister skarbu państwa zastał pewien stan. Próbuję rozwiązać ten problem, po pierwsze, poprzez dokapitalizowanie tej spółki - i uprzejmie informuję, że na najbliższym posiedzeniu Rady Ministrów podjęta zostanie decyzja o dokapitalizowaniu tej spółki - po drugie, choć to oczywiście rada nadzorcza i zarząd spółki cukrowej podejmują określone decyzje wynikające z programu cukrowego, jednak, biorąc pod uwagę opinię i licząc się z opinią publiczną w tej sprawie - tutaj przez pana posła Mojzesowicza zostałem oskarżony, że z tym się nie liczę - zwróciłem się do zarządu spółki cukrowej o ponowne przeanalizowanie wszystkich decyzji likwidacyjnych. Trwa w tej chwili analiza tych decyzji. W związku z tym nie ma takiej potrzeby, żeby akcje protestacyjne były prowadzone w Żninie czy gdziekolwiek indziej, bo to nie jest tylko kwestia Żnina, to jest kwestia przyszłości całej spółki cukrowej. To nie są ani łatwe, ani proste decyzje dla nikogo, a podgrzewanie atmosfery jest tu nikomu po prostu niepotrzebne. Jedni uważają przy tym, że zarząd powinien szybko likwidować niektóre spółki cukrowe, a to łączy się oczywiście z protestami. W związku z tym podjęliśmy decyzję na kolegium ministerstwa skarbu, sugerując zarządowi spółki cukrowej, że jakiekolwiek likwidacje muszą być powiązane z ewentualnymi propozycjami rozwiązań w zakresie tworzenia nowych miejsc pracy. W tej chwili zarząd spółki cukrowej na nowo analizuje tę sytuację.</u>
<u xml:id="u-245.66" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Pan poseł Łyżwiński sugeruje, że Kaniewski wyprzedaje srebra rodowe. Kaniewski nie wyprzedaje żadnych sreber rodowych, dlatego że obowiązuje program prywatyzacji do roku 2006, z którego jasno wynika, jakie spółki nie mogą być prywatyzowane, i nie ma żadnego zamiaru prywatyzacji tych spółek. Mało tego, dokonaliśmy analizy tysiąca spółek i część została wydzielona jako spółki, które nigdy nie będą prywatyzowane, część jako spółki, które są w trakcie procesów konsolidacji i restrukturyzacji, pozostałe są przedmiotem prac prywatyzacyjnych w tym zakresie. Jest to kontynuacja tego procesu, który jest prowadzony od długiego czasu w Ministerstwie Skarbu Państwa. W tej sprawie nie ma żadnej rewolucji.</u>
<u xml:id="u-245.67" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Pan poseł Łyżwiński sugeruje - i zresztą słusznie - że wiele spółek powinno być prywatyzowanych za pośrednictwem giełdy. I tutaj też odpowiedź dla pań i panów posłów w tym zakresie - przecież m.in. znaczna część spółek energetycznych będzie prywatyzowana, PGNiG czy banki będą prywatyzowane właśnie poprzez giełdę. I w tej sprawie różnicy nie ma.</u>
<u xml:id="u-245.68" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Część posłów, w tym również pan poseł Jagieliński, dopomina się o poprawę nadzoru właścicielskiego. To właśnie obecny minister skarbu w momencie, kiedy został powołany na to stanowisko, podjął intensywne działania zmierzające do przygotowania dokumentów dla Rady Ministrów, która omawia wszystkie procedury związane z poprawą nadzoru właścicielskiego. Dokument został przygotowany i skierowany pod obrady Rady Ministrów; nie będę go szczegółowo omawiał, bo zbyt dużo czasu by to zajęło. W każdym razie minister skarbu państwa w oparciu o rozwiązania i mechanizmy, które są zawarte w tym dokumencie, znakomicie poprawi nadzór nad spółkami skarbu państwa.</u>
<u xml:id="u-245.69" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Intencje zgłoszone przez panią poseł Szustak są jak najbardziej słuszne, z tym że nie we wszystkich sprawach minister skarbu państwa może mieć inicjatywę. Natomiast tam, gdzie jest to możliwe, takie działania, jak już wspominałem przy odpowiedziach na inne pytania, mieszczą się jakby w filozofii myślenia, którą pani była uprzejma zaprezentować.</u>
<u xml:id="u-245.70" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zostało zgłoszonych wiele szczegółowych pytań, na niektóre być może nie odpowiedziałem, toteż zobowiązuję się, że państwo posłowie otrzymają odpowiedź na piśmie. Chciałbym bardzo wszystkim paniom i panom posłom podziękować zarówno za krytyczne, jak i życzliwe uwagi. Jest w tej sprawie potrzebny maksymalny dystans i maksymalny obiektywizm, bo to są procesy niezwykle skomplikowane i trudne. Łatwe decyzje dla ministra skarbu już prawdopodobnie dawno się skończyły. Te decyzje, które są przed ministrem skarbu państwa - obojętne, czy to będę ja, czy to będzie ktokolwiek inny - to decyzje coraz trudniejsze, bo dotykają one coraz trudniejszej materii. I jakby popatrzeć na salę sejmową, to jakakolwiek decyzja zostałaby dzisiaj podjęta, przez jednych będzie ona wspierana, a przez innych będzie ganiona. W związku z tym nigdy nie jest tak, że w tej sprawie wszystkim się dogodzi.</u>
<u xml:id="u-245.71" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Czasami być może z mojej strony niektóre uwagi były wypowiadane w ostrym tonie, za co przepraszam wszystkich, jeżeli kogoś to dotknęło. Natomiast chcę powiedzieć, że wszystkie uwagi, które są kierowane pod adresem ministra skarbu państwa, są bardzo wnikliwie analizowane w ministerstwie skarbu, wyciągane są z tego wnioski. Nie zawsze to dociera do szerokiej opinii publicznej, nie zawsze też ze strony mediów jest chęć pokazywania tego, co robi minister skarbu państwa - bardziej chęć przedstawiania tego, co się myśli i co się próbuje ewentualnie insynuować ministrowi skarbu państwa, ale już taka jest rzeczywistość.</u>
<u xml:id="u-245.72" who="#MinisterSkarbuPanstwaZbigniewKaniewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na tym chciałbym zakończyć swoje wystąpienie, dziękując wszystkim tym, którzy współpracowali i współpracują ze mną w rozwiązywaniu niezwykle złożonych, trudnych i skomplikowanych problemów. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-245.73" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-246">
<u xml:id="u-246.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
<u xml:id="u-246.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-246.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Do głosowania w tej sprawie przystąpimy w piątkowym bloku głosowań.</u>
<u xml:id="u-246.3" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Przed rozpoczęciem następnego punktu 3 minuty przerwy.</u>
</div>
<div xml:id="div-247">
<u xml:id="u-247.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 18 min 23 do godz. 18 min 28)</u>
</div>
<div xml:id="div-248">
<u xml:id="u-248.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Wznawiam obrady.</u>
<u xml:id="u-248.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 4. porządku dziennego: Poprawione sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości (druki nr 2665 i 2876).</u>
<u xml:id="u-248.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Stanisława Steca.</u>
</div>
<div xml:id="div-249">
<u xml:id="u-249.0" who="#PoselSprawozdawcaStanislawStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt w imieniu Komisji Finansów Publicznych przedstawić poprawione sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości.</u>
<u xml:id="u-249.1" who="#PoselSprawozdawcaStanislawStec">Prezydium Sejmu 19 kwietnia skierowało projekt ustawy zawarty w sprawozdaniu w druku nr 2728 ponownie do Komisji Finansów Publicznych w celu sporządzenia poprawionego sprawozdania. Głównym powodem skierowania sprawozdania do ponownego rozpatrzenia był brak dołączenia do projektu ustawy niezbędnego kompletu dyrektyw Unii Europejskiej przetłumaczonych na język polski. Dokumenty te zostały przez Komitet Integracji Europejskiej uzupełnione w Komisji Finansów Publicznych i dostarczone posłom członkom Komisji Finansów Publicznych.</u>
<u xml:id="u-249.2" who="#PoselSprawozdawcaStanislawStec">Komisja Finansów Publicznych na posiedzeniu w dniu 20 kwietnia ponownie rozpatrzyła projekt ustawy z uwzględnieniem poprawek zgłoszonych w czasie drugiego czytania.</u>
<u xml:id="u-249.3" who="#PoselSprawozdawcaStanislawStec">Komisja Finansów Publicznych wprowadziła tylko dwie zmiany do sprawozdania o projekcie ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości przez przyjęcie dwóch poprawek zgłoszonych przez klub Prawa i Sprawiedliwości. Pierwsza poprawka dotyczy art. 55 ust. 2, gdzie w zdaniu końcowym wyraz ˝zasad˝ zastąpiono wyrazem ˝wymogów˝. Druga poprawka dotyczy art. 65 pkt 3 ustawy. W wyniku przyjęcia tej poprawki nadano nową treść temu punktowi, który brzmi: ˝ocenę prawidłowości stosowanego systemu rachunkowości˝.</u>
<u xml:id="u-249.4" who="#PoselSprawozdawcaStanislawStec">Komisja natomiast nie przyjęła poprawek zmierzających do tego, aby dokonywać corocznego przeglądu sprawozdań finansowych w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością, w których nie ma obligatoryjnego badania sprawozdania finansowego przez biegłych rewidentów. Motywowano ten fakt kosztami oraz tym, że rząd zamierza przedłożyć jeszcze projekt ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości, który nie będzie dotyczył dostosowania do Unii Europejskiej, lecz zmian, które wynikają z realizacji ustawy i z potrzeb niezbędnych zmian, aby doprowadzić do zwiększenia kontroli obrotu gospodarczego.</u>
<u xml:id="u-249.5" who="#PoselSprawozdawcaStanislawStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przypomnę, że omawiany projekt ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości ma na celu implementację do krajowego porządku prawnego zmian w dyrektywach Rady EWG z dnia 25 lipca 1978 r. w sprawie rocznych sprawozdań niektórych rodzajów spółek oraz dyrektywy z 13 czerwca 1983 r. w sprawie skonsolidowanych sprawozdań finansowych. Na podstawie tych dyrektyw rozszerzono katalog istotnych informacji o stanie majątkowym i sytuacji finansowej, które powinny zostać uwzględnione w sprawozdaniach z działalności danej jednostki.</u>
<u xml:id="u-249.6" who="#PoselSprawozdawcaStanislawStec">Komisja Finansów Publicznych, kierując się przesłankami, o których mowa w art. 47 ust. 2 pkt 2 regulaminu Sejmu, po ponownym rozpatrzeniu tego projektu ustawy na posiedzeniu w dniu 20 kwietnia 2004 r. oraz wysłuchaniu oświadczenia przedstawiciela Komitetu Integracji Europejskiej, że projekt ustawy jest zgodny z prawem Unii Europejskiej, wnosi do Wysokiej Izby o uchwalenie projektu ustawy. Dziękuję za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-250">
<u xml:id="u-250.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-250.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
<u xml:id="u-250.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-250.3" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Ponownie zapraszam pana posła Stanisława Steca, tym razem w celu wystąpienia w imieniu klubu SLD.</u>
</div>
<div xml:id="div-251">
<u xml:id="u-251.0" who="#PoselStanislawStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej przedstawić stanowisko odnośnie do poprawionego sprawozdania Komisji Finansów Publicznych w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości.</u>
<u xml:id="u-251.1" who="#PoselStanislawStec">Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej podobnie jak poprzednio jest za przyjęciem projektu ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości, który ma na celu dostosowanie sporządzanych sprawozdań finansowych do wymogów Unii Europejskiej. Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej będzie głosował za przyjęciem projektu ustawy. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-252">
<u xml:id="u-252.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-252.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę panią posłankę Elżbietę Łukacijewską o wystąpienie w imieniu klubu Platformy Obywatelskiej.</u>
</div>
<div xml:id="div-253">
<u xml:id="u-253.0" who="#PoselElzbietaLukacijewska">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-253.1" who="#PoselElzbietaLukacijewska">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Poselskiego Platforma Obywatelska przedstawić stanowisko wobec sprawozdania Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości zawartego w drukach nr 2665 i 2876.</u>
<u xml:id="u-253.2" who="#PoselElzbietaLukacijewska">Panie i Panowie Posłowie! Podczas pracy w komisji finansów do projektu ustawy wniesiono dwie poprawki, które nie wprowadzają jednak żadnych zasadniczych zmian do rządowego projektu ustawy, o czym mówił pan poseł sprawozdawca, w związku z tym nie będę ich powtórnie omawiała. Tak jak mówiłam podczas pierwszego czytania, projekt ustawy dostosowuje nasze prawo do prawa Unii Europejskiej, a głównie do dwóch dyrektyw: czwartej i siódmej, które mówią o rocznych sprawozdaniach finansowych niektórych spółek oraz o skonsolidowanych sprawozdaniach finansowych. Można tylko celem przypomnienia powiedzieć, że projekt ustawy wprowadza trzy zasadnicze zmiany, to jest rozszerza katalog jednostek zobowiązanych do sporządzania sprawozdania z działalności o spółki komandytowo-akcyjne, gdyż dyrektywa nie zwalnia tych spółek ze sporządzenia sprawozdania, rozszerza zakres informacji prezentowanych w sprawozdaniu o informacje na temat nabycia udziałów i akcji własnych, posiadanych przez jednostkę oddziałach, zakładach, a w końcu o informację o instrumentach finansowych w zakresie ryzyka oraz przyjętych przez jednostkę celach i metodach zarządzania ryzykiem finansowym, wprowadza możliwość sporządzania uproszczonego sprawozdania pod warunkiem nieosiągnięcia przez jednostkę w roku obrotowym określonych dwóch z trzech wielkości, a także możliwość odstąpienia od zasady sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania przez jednostkę dominującą, która na dzień bilansowy spełni co najmniej dwa z warunków, o których mówi dyrektywa.</u>
<u xml:id="u-253.3" who="#PoselElzbietaLukacijewska">Dobrze się stało, proszę państwa, że podczas prac podkomisji Urząd Komitetu Integracji Europejskiej dostarczył odpowiednie dyrektywy, gdyż zwracaliśmy uwagę, że w trakcie pierwszego czytania niestety nie mieliśmy najnowszych dyrektyw, a taka sytuacja nie powinna się zdarzyć w Wysokiej Izbie.</u>
<u xml:id="u-253.4" who="#PoselElzbietaLukacijewska">Proszę państwa, Klub Poselski Platforma Obywatelska do projektu ustawy zarówno w pierwszym, jak i w drugim czytaniu nie wnosił żadnych poprawek i zgodnie ze stanowiskiem wyrażonym podczas pierwszego czytania będzie głosował za przyjęciem ustawy, ubolewając jednocześnie, podobnie jak miało to miejsce podczas pierwszego czytania, że ustawa wejdzie praktycznie w życie z chwilą, gdy Polska już będzie członkiem Unii Europejskiej. Jednostki zobligowane do sporządzania sprawozdań są tym zaskoczone, gdyż będą musiały według zasad rachunkowości wynikających już z nowej ustawy o rachunkowości sporządzić sprawozdanie za ten rok obrotowy, a minęły jego pełne 4 miesiące. Tak że reasumując, klub Platforma Obywatelska będzie popierał projekt ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-254">
<u xml:id="u-254.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani poseł.</u>
<u xml:id="u-254.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę panią posłankę Barbarę Marianowską o wystąpienie w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-255">
<u xml:id="u-255.0" who="#PoselBarbaraMarianowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odnosząc się w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość do poprawionego sprawozdania Komisji Finansów Publicznych o projekcie ustawy o rachunkowości (druk nr 2876), wyrażam zadowolenie, że Prezydium Sejmu przychyliło się do mojego wniosku o przekazanie projektu ustawy do drugiego czytania bis, a tym samym uwzględniło propozycję, aby proces legislacyjny wynikający z konieczności dostosowania przepisów polskiego prawa bilansowego do prawa unijnego przebiegał w oparciu o aktualne dyrektywy Rady Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-255.1" who="#PoselBarbaraMarianowska">Klub Prawo i Sprawiedliwość nie podziela stanowiska rządu w kwestii dotyczącej zwiększenia bezpieczeństwa obrotu gospodarczego, uważa bowiem, że przepisy obecnej ustawy nie są wystarczające w tym zakresie, i zgłasza poprawki, które mają za zadanie nie tylko zapewnić pewne bezpieczeństwo obrotu gospodarczego, ale i zwiększyć dostępność informacji o sytuacji finansowej jego uczestników.</u>
<u xml:id="u-255.2" who="#PoselBarbaraMarianowska">Dzisiaj znaczna grupa państwowych i samorządowych jednostek organizacyjnych, głównie małych i średnich przedsiębiorstw, nie jest w ogóle zobowiązana z racji kryteriów przyjętych w obowiązującej ustawie o rachunkowości do poddawania swoich sprawozdań finansowych niezależnej, fachowej ocenie dokonywanej na zasadach ogólnych. A przecież dostępność odpowiednio zweryfikowanych informacji o sytuacji finansowej takich uczestników obrotu gospodarczego nie tylko jest nieodzownym warunkiem identyfikacji zagrożeń na poziomie mikroekonomicznym, lecz ma istotny wpływ na racjonalne zarządzanie ryzykiem gospodarczym w skali całego kraju. Nie trzeba też nikogo przekonywać, że brak wiarygodnej wiedzy na temat rzeczywistej sytuacji finansowej znacznej grupy podmiotów działających z wykorzystaniem majątku publicznego oraz małych i średnich przedsiębiorstw zwiększa ryzyko i wprowadza w błąd innych uczestników życia gospodarczego, powoduje tym samym niebezpieczeństwo podejmowania błędnych decyzji w sferze polityki gospodarczej państwa oraz wynikającej z tej polityki pożądanej alokacji lub przemieszczania zasobów w obszarze pomocy publicznej, przekształceń własnościowych, systemu podatkowego czy nawet inwestycji sektora publicznego w rozwój poszczególnych dziedzin gospodarki.</u>
<u xml:id="u-255.3" who="#PoselBarbaraMarianowska">Dalszy sprzeciw, który zmierza do utrzymania obecnego stanu, oznaczałby zgodę na potęgowanie ryzyka uzyskiwania nieprawdziwych informacji o stanie finansowym tych podmiotów z powodu stosowania niesprawnego systemu księgowości, przedstawiania niekompletnych lub źle zinterpretowanych danych, koniunkturalnego zawyżania lub zaniżania wartości aktywów albo poziomu zobowiązań, czy wreszcie niewykazywania przychodów i kosztów w poprawnej wysokości. O wadze zagadnienia niechże świadczy choćby sam fakt, iż w zakresie rewizji finansowej jednej grupy tylko przedsiębiorców, mam tu na myśli spółki kapitałowe, mamy taki oto stan. Wszystkie spółki akcyjne i większe spółki z o.o. poddawane są w myśl ustawy o rachunkowości corocznemu badaniu, a całkowicie poza kontrolą są spółki mniejsze z ograniczoną odpowiedzialnością. Obecnie obowiązkowemu badaniu podlega zaledwie 13 tys. spółek z o.o. Jest to zaledwie 8% ogólnej liczby spółek wynoszącej 175 tys. Obowiązkowemu badaniu nie podlega więc aż 92% przedsiębiorstw, wszelkiego rodzaju podmiotów, w tym również tych, które korzystają z wszelkiego rodzaju formy pomocy finansowej czy majątkowej z zasobów publicznych. W tych okolicznościach Prawo i Sprawiedliwość proponuje objęcie obowiązkiem badania sprawozdań finansowych podmiotów innych niż jednostki skarbu państwa i jednostki samorządu terytorialnego, które są osobami prawnymi, ale których mienie w całości jest mieniem państwowym lub samorządu terytorialnego, oraz spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, w których udział skarbu państwa i jednostek samorządu terytorialnego przekracza 50%, a także proponuje wprowadzenie nowej instytucji przeglądu sprawozdań finansowych tych jednostek, których sprawozdania nie podlegają obecnie obowiązkowemu badaniu, gdyż pozwoli to na znaczne ograniczenie występowania w tej grupie podmiotów różnych negatywnych zjawisk wpływających na obrót gospodarczy. Określone w poprawkach przepisy dotyczące zasady przeprowadzania przeglądu rocznych sprawozdań finansowych zostały tak ukształtowane, aby przegląd stanowił uproszczoną, ale wystarczającą, skuteczną i tańszą formę oceny rzetelności i jasności sprawozdania finansowego i przekazywanego przez to sprawozdanie obrazu stanu majątkowego i finansowego jednostki.</u>
<u xml:id="u-255.4" who="#PoselBarbaraMarianowska">W związku z powyższym zgłaszam omówione poprawki z wnioskiem o przekazanie projektu do Komisji Finansów Publicznych. Dziękuję i przepraszam, że nadużyłam czasu.</u>
<u xml:id="u-255.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-256">
<u xml:id="u-256.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani poseł.</u>
<u xml:id="u-256.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę pana posła Jana Kubika o wstąpienie w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
</div>
<div xml:id="div-257">
<u xml:id="u-257.0" who="#PoselJanKubik">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego przedstawiam stanowisko wobec zmiany ustawy o rachunkowości, która została po raz drugi przedstawiona przez Komisję Finansów Publicznych na dzisiejszym posiedzeniu.</u>
<u xml:id="u-257.1" who="#PoselJanKubik">Prawdą jest, że zmiana tej ustawy wynika z faktu, iż przystępujemy do Unii Europejskiej i wymogi zawarte w tej ustawie powinny być podporządkowane w znacznym stopniu dyrektywom, które funkcjonują w Unii Europejskiej, a dotyczy to tak sprawozdań finansowych składanych przez niektóre spółki, jak i skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Pan poseł sprawozdawca w swoim wystąpieniu to przedstawił, nie chciałbym więc powtarzać tych samych faktów, natomiast chcę zwrócić uwagę na poprawki.</u>
<u xml:id="u-257.2" who="#PoselJanKubik">Oczywiście klub Polskiego Stronnictwa Ludowego będzie głosował zgodnie z sugestią pana posła sprawozdawcy, natomiast będzie przeciwny rozszerzeniu badania sprawozdań finansowych różnych jednostek w różnym układzie własnościowym. Dlaczego? Otóż, Wysoka Izbo, jeśli chodzi o właściciela przedsiębiorstwa, czy to jest skarb państwa, czy jest tam kapitał mieszany, czy kapitał różny, czy sam jest właścicielem przedsiębiorstwa, to on decyduje, jak funkcjonuje jego majątek i jaki ma wpływ na wypracowanie zysku bądź też jak kształtują się jego aktywa i pasywa. Niektórzy z nas podkreślają to, żeby zharmonizować prawo bilansowe z prawem podatkowym. Otóż, moi drodzy, nie ma takiej możliwości i, jak się orientuję, w Europie, w żadnym kraju, nawet w tych krajach, które są najbardziej zorganizowane, są członkami Unii Europejskiej, tej harmonizacji nie ma. Oczywiście dla właściciela ważne jest, jak pracuje jego majątek i jaki jest wynik, natomiast dla celów podatkowych jest ustalony dochód i liczy się to trochę inną metodą niż obecnie.</u>
<u xml:id="u-257.3" who="#PoselJanKubik">Jeśli chodzi o wszystkie jednostki samorządowe, takie jak gminy, starostwa itd., to przecież istnieje kontrola regionalnej izby obrachunkowej, a w wypadku tych, które są powiązane bezpośrednio z budżetem, istnieje możliwość przeprowadzania audytu i co roku jest obowiązek przedstawiania tego audytu poszczególnym gremiom. Natomiast jest grupa różnego rodzaju spółek, które nie podlegają tym badaniom, ale to nie ma żadnego wpływu na operacje gospodarcze, bo i tak organ kontroli, jeśli przychodzi na kontrolę do tego podmiotu, ustala i bada podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym, czy też podatkiem VAT-owskim.</u>
<u xml:id="u-257.4" who="#PoselJanKubik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego popiera zmiany w ustawie o rachunkowości i będzie głosował za ich przyjęciem, tak jak zostało przedstawione przez posła sprawozdawcę. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-257.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-258">
<u xml:id="u-258.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-258.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę pana posła Józefa Cepila o wystąpienie w imieniu klubu Samoobrony.</u>
</div>
<div xml:id="div-259">
<u xml:id="u-259.0" who="#PoselJozefCepil">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlmentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej w kwestii ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości z druku nr 2665 oraz z druku nr 2876.</u>
<u xml:id="u-259.1" who="#PoselJozefCepil">Druk nr 2876 zawiera poprawione sprawozdanie komisji finansów zawarte wcześniej w druku nr 2728, z jednoczesnym uwzględnieniem oświadczenia przedstawiciela Komitetu Integracji Europejskiej o zgodności projektu z prawem unijnym, a szczegółowo z czwartą i siódmą dyrektywą Rady.</u>
<u xml:id="u-259.2" who="#PoselJozefCepil">Klub Parlamentarny Samoobrona podtrzymuje swoją opinię o trudnej, ponownie nowelizowanej materii zawartej w ustawie o rachunkowości. Przewiduje się jeszcze jedną nowelizację powyższej ustawy, najprawdopodobniej jeszcze w roku bieżącym, która wprowadzi zmiany w zakresie bilansu i dostosuje zasady do standardów międzynarodowych.</u>
<u xml:id="u-259.3" who="#PoselJozefCepil">Należy zaznaczyć, iż komisja finansów na posiedzeniu w dniu 20 kwietnia 2004 r. ostatecznie wprowadziła w art. 1 do omawianej ustawy 11 zmian dotyczących następujących artykułów: art. 49, art. 50 ust. 2, art. 55 ust. 2, art. 56 ust. 1 i 2, art. 57, 58 i 59 oraz art. 65 ust. 5 i art. 69 oraz art. 70.</u>
<u xml:id="u-259.4" who="#PoselJozefCepil">Zmiana 11. dotyczy dodatkowych informacji i objaśnień zawartych w załączniku nr 1. Załącznik ten to kwintesencja zmian czwartej i siódmej dyrektywy.</u>
<u xml:id="u-259.5" who="#PoselJozefCepil">Treść art. 2 oraz 3 z druku nr 2728 pozostaje bez zmian.</u>
<u xml:id="u-259.6" who="#PoselJozefCepil">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Należy zaakcentować, iż zmiany ustawy o rachunkowości będą miały zastosowanie do sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych oraz sprawozdań z działalności sporządzonych po raz pierwszy za rok obrotowy, w którym Rzeczpospolita Polska uzyskała członkostwo w Unii Europejskiej. Niniejsza ustawa wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.</u>
<u xml:id="u-259.7" who="#PoselJozefCepil">O szczegółach i zagrożeniach wynikających z niniejszego projektu ustawy Klub Parlamentarny Samoobrona wypowiedział się podczas drugiego czytania w Sejmie.</u>
<u xml:id="u-259.8" who="#PoselJozefCepil">Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej wnosi o przekazanie wzmiankowanego projektu ustawy do Komisji Finansów Publicznych. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-259.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-260">
<u xml:id="u-260.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-260.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę panią posłankę Halinę Murias o wystąpienie w imieniu Ligi Polskich Rodzin.</u>
</div>
<div xml:id="div-261">
<u xml:id="u-261.0" who="#PoselHalinaMurias">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Opiniując obecną nowelizację wraz ze sprawozdaniem, nie da się jej ocenić w oderwaniu od kontekstu całości ustawy i poprzedniej nowelizacji. Przypomnę, o co chodziło w poprzedniej nowelizacji. Otóż do chwili nowelizacji ustawy, która nastąpiła w czerwcu 2003 r., oddziały zagranicznych i polskich firm podlegały takim samym obowiązkom badania i ogłaszania sprawozdań finansowych. Ustawa zobowiązywała również zagraniczne instytucje kredytowo-finansowe funkcjonujące w Polsce, bez względu na wielkość ich przychodu, do ogłaszania sprawozdań finansowych w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej ˝Monitor Polski B˝.</u>
<u xml:id="u-261.1" who="#PoselHalinaMurias">Nowelizując ustawę w 2003 r., czytaliśmy w rządowym uzasadnieniu, iż Polska podpisała w obszarze: Swoboda świadczenia usług zobowiązanie do wdrożenia do polskiego porządku prawnego dyrektywy w sprawie obowiązku w zakresie jawności dokumentów księgowych filii utworzonych w państwie członkowskim instytucji kredytowych i instytucji finansowych mających swoją siedzibę poza tym państwem członkowskim. Z dyrektywy podpisanej przez rząd wynika, że rząd zgodził się na przyjęcie prawa Unii Europejskiej, które zakłada, że kraj członkowski zwolni oddziały zagranicznych instytucji kredytowych lub finansowych z obowiązku ogłaszania sprawozdań finansowych tych oddziałów. Dyrektywa daje jedynie możliwość nałożenia obowiązku ogłaszania przez oddziały sprawozdań finansowych obejmujących dane dotyczące całych instytucji, tj. jednostek macierzystych tych oddziałów. I to dokonało się poprzez zmianę art. 64 ustawy o rachunkowości. Sejm poprzez nowelizację zwolnił oddziały, zobowiązując je do ogłaszania tylko sprawozdań jednostek macierzystych, co oczywiście jest pozorne i nie rozwiązuje problemu, ponieważ taka instytucja może mieć kilkadziesiąt lub kilkaset oddziałów porozrzucanych w różnych państwach, dlatego nie da się z informacji ogólnej wyłączyć informacji o tym, jak ten oddział funkcjonuje na naszym, polskim rynku finansowym.</u>
<u xml:id="u-261.2" who="#PoselHalinaMurias">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Łatwo sobie wyobrazić, jak takie rozwiązanie wpłynie na przejrzystość informacji finansowych w Polsce i na całokształt życia gospodarczego. Podawanie do polskiej wiadomości danych ukazujących kondycję finansową banków i instytucji finansowych ma niezmiernie istotne znaczenie. Dzisiaj ponad 80% systemu bankowego i znaczna część systemu ubezpieczeniowego znajduje się w rękach zagranicznych, głównie są to instytucje państw Unii Europejskiej. Pozbawienie się kontroli przez polskie organy skarbowe jest niebezpieczne i niekorzystne z punktu widzenia depozytariuszy oraz ubezpieczonych, a także organów państwa sprawujących nadzór nad obiegiem kapitału finansowego w Polsce.</u>
<u xml:id="u-261.3" who="#PoselHalinaMurias">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Posłowie mają bronić polskiej racji stanu, polskiego interesu i nie można mówić tak, jak mówią niektóre ugrupowania, że to wynik referendum przesądził o tym, że mamy przyjmować takie przepisy w polskim prawie, jakie Unia Europejska nam narzuci swoimi dyrektywami, które zresztą często się zmieniają i - jak widać - jeszcze bardziej na naszą niekorzyść. Mamy bronić polskich interesów gospodarczych. Obecna zmiana ustawy o rachunkowości - jak czytamy w rządowym uzasadnieniu - wynika również z konieczności pełnego dostosowania przepisów polskiego prawa bilansowego do zapisów dyrektyw Unii Europejskiej. W nowelizacji w art. 49 do katalogu jednostek zobowiązanych do sporządzania sprawozdania z działalności dodaje się spółki komandytowo-akcyjne; rozszerza się również zakres informacji prezentowanych w sprawozdaniu finansowym z działalności spółki o dane dotyczące nabycia udziałów lub akcji własnych, instrumentów finansowych w zakresie rodzajów ryzyka, na jakie narażona jest jednostka, oraz przyszłych celów i metod zarządzania ryzykiem, a także o przedstawienie istotnych wskaźników finansowych i niefinansowych. Można by uznać, że jest to dobry i wskazany przepis prawny, jednak w sytuacji, gdy nie dotyczy on oddziałów zagranicznych z państw Unii Europejskiej funkcjonujących w Polsce, pojawiają się poważne wątpliwości. W ubiegłym roku podczas prac nad poprzednią nowelizacją Krajowa Izba Biegłych Rewidentów zgłaszała uwagi dotyczące potrzeby wprowadzenia obowiązku publikacji przez oddziały funkcjonujących w Polsce zagranicznych instytucji kredytowych i finansowych sprawozdań z rozszerzonym zakresem informacji. I proszę popatrzeć: nie dość że rząd nie przyjął uwag, to jeszcze poszedł w zupełnie innym kierunku, bo w ubiegłym roku zwolnił z ogłaszania sprawozdań takie oddziały, a obecnie w art. 49 ustawy o rachunkowości proponuje rozszerzenie katalogu podmiotów ogłaszających sprawozdanie i rozszerzenie zakresu publikowanych informacji, ale w odniesieniu do polskich, a nie zagranicznych podmiotów; chyba że są to podmioty spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego, to ich rozszerzony zakres informacji również dotyczy. W takim stanie rzeczy rozszerzenie informacji o dodatkowe elementy będzie dobrze służyć ekspertom unijnym, być może po to - jak powiedziano na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych - by wzmocnić pozycję słabszych udziałowców i akcjonariuszy, którzy nie zawsze dysponują fachową wiedzą. Chcę jednak dodać, że na pewno nie chodzi tu o wzmocnienie polskich podmiotów. Czy tak ustanawiane prawo nie zmierza do jednostronnego wywiadu gospodarczego? Moim zdaniem - tak. Zmierza to do tego, że eksperci czy też organy Unii Europejskiej - może to być Komisja Europejska - doskonale się będą orientowali w sytuacji na rynku kredytowo-finansowym w Polsce, natomiast my nie będziemy wiedzieć, co się u nas w tym zakresie dzieje. Może być też tak, że kolejna nowelizacja wymuszona nową dyrektywą Unii Europejskiej wprowadzi prawo, iż dostęp do pewnych informacji będą mieć np. tylko organy unijne. Widzimy na przykładzie obecnie nowelizowanej ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, że Komisja Europejska zastrzega sobie pewne kompetencje tylko dla siebie, wyłączając państwo członkowskie, chociaż sprawa go dotyczy.</u>
<u xml:id="u-261.4" who="#PoselHalinaMurias">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sprawozdania finansowe są głównym i często jedynym dostępnym sposobem odczytywania informacji o jednostkach gospodarczych i o sytuacji na rynku kredytowo-finansowym, który jest rdzeniem gospodarki w każdym państwie. Ze względu na to, iż nowelizacja ustawy nie zmierza w kierunku przejrzystości całości rynku dla polskich organów i polskiego użytku, Klub Parlamentarny Ligi Polskich Rodzin już głosował za odrzuceniem omawianego projektu. Nie popieramy ustaw, które są nowelizowane na życzenie Unii Europejskiej, a szkodliwe są dla naszego społeczeństwa i gospodarki. W tym przypadku cel wprowadzanych zmian został rozłożony na dwie nowelizacje, aby było trudniej się zorientować, o co chodzi.</u>
<u xml:id="u-261.5" who="#PoselHalinaMurias">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W związku z tym, że pani poseł Marianowska złożyła poprawki, wnosimy o procedowanie nad nimi w Komisji Finansów Publicznych. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-262">
<u xml:id="u-262.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-262.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę pana posła Ryszarda Pojdę o zabranie głosu w imieniu klubu Unii Pracy.</u>
</div>
<div xml:id="div-263">
<u xml:id="u-263.0" who="#PoselRyszardPojda">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy przedstawiam stanowisko wobec poprawionego sprawozdania Komisji Finansów Publicznych o projekcie ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości. Zawartość merytoryczną ustawy omówił pan poseł sprawozdawca, a także moi przedmówcy. Chciałbym wobec tego w imieniu klubu ustosunkować się do poprawek zgłoszonych przez panią poseł Marianowską. Nie poprzemy tych poprawek; dlaczego ich nie poprzemy, uzasadnił pan poseł Kubik. W związku z tym jesteśmy za przyjęciem ustawy w brzmieniu zawartym w sprawozdaniu Komisji Finansów Publicznych. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-263.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-264">
<u xml:id="u-264.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-264.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Czy pan poseł sprawozdawca chce zabrać głos? Nie zgłasza się.</u>
<u xml:id="u-264.2" who="#PoselStanislawStec">(Pan minister powinien się ustosunkować do poprawek.)</u>
<u xml:id="u-264.3" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Pan minister też się nie zgłasza do dyskusji.</u>
<u xml:id="u-264.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowRyszardMichalski">(Dziękuję. Jutro się zobaczymy.)</u>
<u xml:id="u-264.5" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">W takim razie dziękuję.</u>
<u xml:id="u-264.6" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-264.7" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Gospodarki w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
<u xml:id="u-264.8" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu...</u>
<u xml:id="u-264.9" who="#PoselRyszardPojda">(Finansów.)</u>
<u xml:id="u-264.10" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">A, przepraszam, do Komisji Finansów Publicznych, oczywiście.</u>
<u xml:id="u-264.11" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycją przyjął.</u>
<u xml:id="u-264.12" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-264.13" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 5. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Gospodarki o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (druki nr 1415 i 2788).</u>
<u xml:id="u-264.14" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Władysława Stępnia.</u>
</div>
<div xml:id="div-265">
<u xml:id="u-265.0" who="#PoselSprawozdawcaWladyslawStepien">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ustawa, nad którą dzisiaj debatujemy w parlamencie, w obecnym kształcie funkcjonuje od 2002 r. Była to już wtedy chyba dziewiąta jej nowelizacja. W ubiegłym roku grupa posłów w dniu 5 marca zgłosiła kolejny wniosek o nowelizację ustawy, uznając, że jej przepisy - szczególnie w tych konkretnych rozstrzygnięciach dotyczących zwalczania nieuczciwej konkurencji - należy zmodyfikować, biorąc pod uwagę zmianę krajobrazu gospodarczego, zmianę sytuacji gospodarczej, funkcjonowania struktur handlu, jak również zakończenie negocjacji dotyczących przepisów unijnych przez stronę polską.</u>
<u xml:id="u-265.1" who="#PoselSprawozdawcaWladyslawStepien">Jeśli chodzi o projekt nowelizacji grupy posłów z 5 marca (druk nr 1415), to przedstawicielką wnioskodawców była posłanka Anita Błochowiak. Celem nowelizacji zgłoszonej przez grupę posłów było przede wszystkim dostosowanie prawa polskiego do prawa Unii Europejskiej. Uznano to za konieczne i celowe już w raporcie okresowym Komisji Europejskiej z 9 września 2002 r. Kolejne cele to: ochrona producentów przed nieuczciwymi monopolami przedsiębiorców wobec konsumentów i wobec małych przedsiębiorstw na polskim rynku; likwidacja monopolu wyspecjalizowanych firm w zakresie dystrybucji i realizacji bonów towarowych; zapobieżenie zjawiskom agresywnej polityki cenowej prowadzonej przez wielkie sieci handlowe; likwidacja zjawiska sprzedaży towarów bez marży, co utrudnia rywalizację i dostęp do rynku produktom wytworzonym w małych i średnich przedsiębiorstwach zajmujących się dystrybucją i handlem.</u>
<u xml:id="u-265.2" who="#PoselSprawozdawcaWladyslawStepien">Celem nowelizacji była również likwidacja rozwiązania, które do tej pory utrudniało wprowadzenie do sieci handlowej produktów z małych i średnich firm do obiektów handlowych o powierzchni ponad 400 m2. Chodzi również o likwidację zapisów, że czynem nieuczciwej konkurencji jest wprowadzenie do obrotu przez sieci sklepów dyskontowych towarów w ilości powyżej 20% wartości obrotów z markami stanowiącymi własność właściciela lub zależnych od niego podmiotów handlowych. To główne przesłanki inicjatywy grupy posłów.</u>
<u xml:id="u-265.3" who="#PoselSprawozdawcaWladyslawStepien">Jaki był przebieg prac sejmowych? Komisja Gospodarki na podstawie decyzji marszałka Sejmu przeprowadziła pierwsze czytanie tej ustawy w czerwcu ubiegłego roku. To dosyć długi okres legislacyjny, później postaram się wyjaśnić w imieniu Komisji Gospodarki, dlaczego tak długo trwały prace nad tą nowelizacją.</u>
<u xml:id="u-265.4" who="#PoselSprawozdawcaWladyslawStepien">Po pierwszym czytaniu, po zapoznaniu się ze stanowiskami Komisja Gospodarki postanowiła powołać podkomisję nadzwyczajną, w której skład weszli pan poseł Bogdan Błaszczyk z SLD, Marek Sawicki z Polskiego Stronnictwa Ludowego, Tomasz Szczypiński z Platformy Obywatelskiej, Artur Zawisza z Prawa i Sprawiedliwości i w grudniu ubiegłego roku pan przewodniczący Adam Szejnfeld z PO, na przewodniczącego wybrano moją skromną osobę. Podkomisja na kilku spotkaniach zapoznała się z opiniami i ekspertyzami - wymienię te najgłówniejsze - m.in. Narodowego Banku Polskiego, konfederacji pracodawców, Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych, Biura Studiów i Ekspertyz i oczywiście głównego partnera w pracach legislacyjnych - Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, który niejako, monitorując cały układ funkcjonowania prawa w zakresie zwalczania nieuczciwej konkurencji, ma największe doświadczenie w tej kwestii. Wszystkie te opinie, analizy i propozycje, które zostały zawarte w dokumentach wymienionych instytucji, skłaniały i sugerowały, aby zmienić zapisy, aby skreślić niektóre szczegółowe zapisy, szczególnie art. 15 i art. 17, które powodują pewną dyskryminację i są przede wszystkim zapisami niezgodnymi z zapisami prawa funkcjonującego w Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-265.5" who="#PoselSprawozdawcaWladyslawStepien">Należy podkreślić, że jednym z problemów podejmowanych podczas prac sejmowych była sprawa tzw. bonów towarowych, których obrót w polskim systemie handlowym szacuje się na ok. 2 mld zł. Jest to bardzo poważna operacja finansowa, biorąc pod uwagę różne zwolnienia z podatków, odpisy od podatków i strukturę, w której małe polskie podmioty gospodarcze nie miały większych szans, dominowały na rynku wielkie domy towarowe, rosła rola tzw. operatorów, pośredników, natomiast nie rosły rola i udział w rynku małych i średnich przedsiębiorstw, a biorąc pod uwagę integrację Polski z Unią Europejską, trzeba było spojrzeć na tę ustawę również z tego punktu widzenia, jak chronić polski rynek, rynek polskiego producenta. Trzeba wyraźnie podkreślić, że dosyć znaczącą rolę w sprawie polityki dotyczącej dystrybucji bonów towarowych odegrało Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych, które w tym właśnie zakresie było głównym inicjatorem i motorem zmian. To właśnie związki zawodowe w swojej kompetencji mają prowadzenie, obserwowanie zjawisk związanych z tym, że w jakichś konkretnych sytuacjach, w okresie świąt, wiele załóg otrzymuje różnego rodzaju bony, które później zamieniane są na towary dla rodzin.</u>
<u xml:id="u-265.6" who="#PoselSprawozdawcaWladyslawStepien">Można zapytać, dlaczego podkomisja pracowała tak długo i dlaczego tak długi był proces legislacyjny. Otóż, w pewnym momencie przewodniczący Komisji Gospodarki, pan poseł Adam Szejnfeld zaproponował, podjął inicjatywę ustawodawczą, którą komisja przyjęła jako swoją inicjatywę, aby w podkomisji przy okazji tej nowelizacji rozważyć również konieczność likwidacji bądź modyfikacji tzw. kredytu konsumenckiego, znanego pod nazwą: system argentyński. Mieliśmy jednoznaczne stanowisko rządu w tej sprawie mówiące, że jest to system nieuczciwy, oszukujący ludzi. Jednak ze względu na to, że pojawiło się wiele wątpliwości prawnych co do rozwiązań zaproponowanych przez Komisję Gospodarki, wiele różnych ekspertyz i opinii, czasami bardzo odległych od siebie, jeśli chodzi o istotę sprawy, komisja postanowiła zakończyć prace nad tą ustawą i polecić podkomisji, której mam zaszczyt przewodniczyć, prowadzenie prac nad kredytem konsumenckim w oddzielnym trybie i dlatego to dosyć długo trwało.</u>
<u xml:id="u-265.7" who="#PoselSprawozdawcaWladyslawStepien">Co proponuje się w nowelizacji ustawy? Otóż, komisja w dniu 14 kwietnia na posiedzeniu plenarnym jednogłośnie przyjęła propozycje zawarte w sprawozdaniu podkomisji, aby w art. 15, który mówi o tym, co jest nieuczciwą konkurencją, skreślić kilka szczegółowych zapisów, uznając, że komplikują one sprawę, że w świetle ekspertyz i analiz, które miały miejsce, nie powinny być zapisane. Skreśla się zatem w art. 15 w ust. 1 pkt 5 oraz ust. 2 i 5. Ze względów czasowych nie będę cytował tych artykułów, wszyscy z państwa posłów mogą zapoznać się z treścią całej ustawy, mówię tylko o tych artykułach, o tych zapisach, które komisja proponuje skreślić. Jest to sprawozdanie z 14 kwietnia, które - można powiedzieć - generalnie jest zgodne z propozycją wnioskodawców i z sugestiami, z którymi mieliśmy się możliwość zapoznać w czasie prac sejmowych na podstawie różnego rodzaju dokumentów wpływających do podkomisji i komisji. Cały art. 15 stanowi o tym, co jest czynem nieuczciwej konkurencji, dlatego też w ten sposób komisja przedkłada swoje sprawozdanie. Chcę również podkreślić, że jeśli Wysoka Izba uchwali tę nowelizację ustawy, to jej nowe zapisy wejdą w życie w 14 dni po jej ogłoszeniu.</u>
<u xml:id="u-265.8" who="#PoselSprawozdawcaWladyslawStepien">Podsumowując, w imieniu sejmowej Komisji Gospodarki wnoszę do Wysokiej Izby o uchwalenie zmiany ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji z druku nr 1415. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-265.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-266">
<u xml:id="u-266.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Donald Tusk)</u>
</div>
<div xml:id="div-267">
<u xml:id="u-267.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-267.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
<u xml:id="u-267.2" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-267.3" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Przypominam, że zgodnie z art. 45 ust. 1 i 2 regulaminu Sejmu prawo wnoszenia poprawek do projektu ustawy oraz wniosku o odrzucenie przysługuje m.in. wnioskodawcy, grupie co najmniej 15 posłów, przewodniczącemu klubu lub upoważnionemu wiceprzewodniczącemu w imieniu klubu.</u>
<u xml:id="u-267.4" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Jan Chojnacki, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
</div>
<div xml:id="div-268">
<u xml:id="u-268.0" who="#PoselJanChojnacki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej mam zaszczyt przedstawić stanowisko do poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji z druków nr 1415 i 2788.</u>
<u xml:id="u-268.1" who="#PoselJanChojnacki">Przedstawione sprawozdanie Komisji Gospodarki dotyczące poselskiego projektu ustawy ma na celu wykreślenie z obowiązującej ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji zapisów, które pozostają w sprzeczności ze wspólnotowymi regulacjami dotyczącymi swobodnego przepływu towarów. Zasada swobodnego przepływu oznacza, że towary pochodzące ze Wspólnoty lub legalnie dopuszczone na jej rynek mogą swobodnie krążyć po wspólnotowym terytorium celnym. Odpowiednie zapisy w traktacie ustanawiającym Wspólnotę Europejską zakazują ograniczeń ilościowych w przywozie oraz wszelkich środków o skutkach równoważnych pomiędzy państwami członkowskimi. Jednakże traktat dopuszcza także możliwości ustanowienia pewnych ograniczeń przywozu, wywozu lub tranzytu, jeśli jest to uzasadnione względami moralności publicznej, bezpieczeństwa i porządku, ochroną majątku narodowego posiadającego wartość historyczną, archeologiczną lub artystyczną, ochroną zdrowia i życia ludzi lub też ochroną własności handlowej i przemysłowej. Praktyczne stosowanie przepisów wprowadzonych do ustawy w dniu 5 lipca 2002 r., a będących tematem tego punktu posiedzenia Sejmu, wykazało wypaczenie reguł uczciwej konkurencji pomiędzy przedsiębiorcami, ze szkodą dla przedsiębiorców, jak i konsumentów.</u>
<u xml:id="u-268.2" who="#PoselJanChojnacki">Nowelizowany art. 15, nakładający pewien obowiązek lub ustalający reguły, które mają służyć przedsiębiorcom i klientom, w rzeczywistości zmusza ich do działań w określonych ramach, które zaprzeczają zasadom przedsiębiorczości i wolnego wyboru dokonywanego przez klienta. Nie powinno być zadaniem ustawodawcy powodowanie tego, by decyzje o sprzedaży danego towaru podlegały ścisłym przepisom. To producent i handlowiec podejmuje decyzje o cenie, sposobie i czasie sprzedaży, a klient ma mieć prawo swobodnego wyboru towaru od różnych producentów i w dowolnych punktach handlowych.</u>
<u xml:id="u-268.3" who="#PoselJanChojnacki">Zapis art. 17d mówi, że wprowadzenie do obrotu przez sieć sklepów dyskontowych towarów, które stanowią ponad 20% wartości obrotów, z markami stanowiącymi własność właściciela sieci lub podmiotów zależnych jest czynem nieuczciwej konkurencji. Na wadliwość tego zapisu wskazywały napływające sygnały od małych i średnich przedsiębiorców, którym grozi konieczność ograniczenia produkcji, a tym samym zmniejszenia zatrudnienia. Przedsiębiorców tych nie stać na kosztowną reklamę swoich produktów, a dystrybucja poprzez małe sklepy detaliczne nie gwarantuje ciągłości produkcji, zbytu, stabilizacji i rozwoju firm. Na te zagrożenia zwracają też uwagę przedstawiciele dużych sieci detalicznych. Tak więc aktualny zapis tego artykułu może spowodować nie rozwój, ale stagnację i upadek wielu małych i średnich przedsiębiorców. Poza tym zapis ten jest niezgodny z prawem unijnym. Polska i Unia Europejska zobowiązały się do niewprowadzania we wzajemnych stosunkach handlowych żadnych nowych ograniczeń w imporcie i reeksporcie.</u>
<u xml:id="u-268.4" who="#PoselJanChojnacki">Art. 17d nie daje też delegacji dla właściwego ministra do czasowego określenia, kiedy należy określać te ponad 20% wartości obrotów. Czy ma to być miesiąc, rok, a może jakiś nieokreślony okres?</u>
<u xml:id="u-268.5" who="#PoselJanChojnacki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej popiera rozwiązanie przedstawione w sprawozdaniu Komisji Gospodarki. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-268.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-269">
<u xml:id="u-269.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-269.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pani poseł Alicja Olechowska, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-270">
<u xml:id="u-270.0" who="#PoselAlicjaOlechowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji dotyczy skreślenia art. 15 ust. 1 pkt 5 oraz ust. 2-5, a także art. 17d obowiązującej ustawy. Wymienione przepisy zawierają szereg ograniczeń konkurencji w swobodnym funkcjonowaniu na rynku wspólnotowym. Do szczególnych mankamentów dotychczasowej ustawy należą ograniczenia co do wyboru zakupu towarów lub usług u określonego kontrahenta monopolizującego rynek między innymi poprzez emisję bonów towarowych. Ten przepis przyczynił się do wykreowania firm określających konkretny rynek bonów towarowych, na którym wymuszony został zakup towarów lub usług określonego kontrahenta. Czynem nieuczciwej konkurencji określony został dotychczasowy przepis art. 15 ust. 3, który ograniczał dostęp do rynku małym przedsiębiorcom, do obiektów handlowych o powierzchni większej niż 400 m2, po cenie nieuwzględniającej marży handlowej. Taka forma przepisu narusza zasady zawarte w art. 44 i 45 Układu Europejskiego.</u>
<u xml:id="u-270.1" who="#PoselAlicjaOlechowska">Nowelizowana ustawa odnosi się też do rozwiązania uznanego za czyn nieuczciwej konkurencji w art. 17d, a chodzi o wprowadzone do obrotu przez sieci sklepów dyskontowych towary w ilości przewyższającej 25% obrotów, z markami właściciela sieci i podmiotów zależnych. Traktat Wspólnoty Europejskiej w art. 28 uznał natomiast za zakazane wszelkie ograniczenie ilościowe importu i eksportu. Skutki gospodarcze postanowień art. 17d są niekorzystne dla małych i średnich przedsiębiorstw. Mogą spowodować drastyczny spadek produkcji małych przedsiębiorstw, które są bezpośrednimi dostawcami towarów sprzedawanych pod własną marką przez detaliczne sieci handlowe. Często ta forma sprzedaży wyprodukowanych towarów jest jedyną szansą sprzedaży ich w ogóle, a co za tym idzie, wprowadzenie ograniczenia przewyższającego 20% wartości obrotów towarami z markami będącymi własnością właściciela sieci może spowodować uniemożliwienie sprzedaży tych towarów polskim małym i średnim przedsiębiorcom. Skutki tego mogą negatywnie wpłynąć na naszą gospodarkę, bo wiele firm niemających możliwości zbytu towarów po prostu upadnie. Promowanie własnej marki, reklama, dystrybucja często nie są możliwe do zrealizowania w małych i średnich firmach.</u>
<u xml:id="u-270.2" who="#PoselAlicjaOlechowska">Art. 17d dotyczy także zakładania i prowadzenia działalności przedsiębiorstw wspólnotowych w Polsce, a to te właśnie przedsiębiorstwa w praktyce sprzedają produkty pod tzw. własną marką.</u>
<u xml:id="u-270.3" who="#PoselAlicjaOlechowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Platformy Obywatelskiej poprze poselski projekt ustawy, gdyż to właśnie ten projekt prowadzi do ujednolicenia przepisów wspólnotowych Unii Europejskiej, jak również w znaczącym stopniu przyczynia się do rozprowadzania towarów wyprodukowanych przez naszych krajowych producentów. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-270.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-271">
<u xml:id="u-271.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-271.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pan poseł Artur Zawisza, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-272">
<u xml:id="u-272.0" who="#PoselArturZawisza">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Prawo i Sprawiedliwość opowiada się za zachowaniem ustawodawstwa chroniącego konkurencję w Polsce, a więc w dużej mierze przeciwko projektowi nowelizacji autorstwa posłów Sojuszu Lewicy Demokratycznej, w którym proponuje się wykreślenie z ustawy kilku ważnych zapisów chroniących konkurencję. Trzeba przypomnieć, że jeszcze w kwietniu 2002 r. rząd, słusznie, zaproponował dopisanie do ustawy zakazu sprzedaży towarów lub usług w obiektach handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 400 m2 po cenie nieuwzględniającej marży handlowej. W ramach prac sejmowych posłowie zaproponowali dalej idące zapisy zakazujące także pobierania innych niż marża handlowa opłat za przyjęcie towaru do sprzedaży oraz zakazujące działań mających na celu wymuszenie na klientach wyboru jako kontrahenta określonego przedsiębiorcy. Z kolei zapis rządowy został sprecyzowany poprzez zdefiniowanie jako utrudnianie dostępu do rynku emitowania oraz realizacji tzw. bonów towarowych podlegających wymianie na towary lub usługi, oferowanych poniżej albo powyżej wartości nominalnej lub wartości nominalnej znaku.</u>
<u xml:id="u-272.1" who="#PoselArturZawisza">Po uchwaleniu tych właściwych zapisów w ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji rozpoczął się dosyć agresywny lobbing w szczególności ze strony przedstawicieli sieci sklepów wielkopowierzchniowych, którzy żądali od rządu i posłów, aby wykreślili te zapisy chroniące konkurencję. Jeszcze we wrześniu 2002 r. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumenta przygotował taki projekt, ale nie stał się on wówczas projektem rządowym. Było to w tym czasie, kiedy Polskie Stronnictwo Ludowe znajdowało się w rządzie i, słusznie, nie dopuściło do takiej nowelizacji.</u>
<u xml:id="u-272.2" who="#PoselArturZawisza">W marcu 2003 r. grupa posłów SLD z Anitą Błochowiak na czele zaproponowała identyczną w brzmieniu nowelizację, nawet do tego stopnia niechlujnie przepisując wcześniejszy projekt UOKiK, że zawierając tam sformułowania dowodzące, kto jest faktycznym autorem nowelizacji. Ten projekt został już poparty w maju 2003 r. przez rząd, ale wtedy rząd mniejszościowy, wyłącznie SLD.</u>
<u xml:id="u-272.3" who="#PoselArturZawisza">Główny argument znajdujący się w projekcie poselskim mówi, iż większość sklepów wielkopowierzchniowych, o których mowa w przepisie art. 15, należy do operatorów pochodzących z państw członkowskich Unii Europejskiej, a więc ten przepis pośrednio ich dyskryminuje. Jest to argument fałszywy i bałamutny, ponieważ nie ma znaczenia to, czy większość, czy mniejszość sklepów wielkopowierzchniowych ma operatorów pochodzących z takich lub innych krajów. De iure przepis dotyczy wszystkich sieci wielkopowierzchniowych, a więc tych, które mają sklepy o powierzchni większej niż 400 m2 (mowa o ust. 3), i w ten sposób istniejący przepis znakomicie broni się na gruncie prawa Unii Europejskiej. Takie stanowisko, jakie w tej chwili prezentuję w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość, potwierdziło sejmowe Biuro Studiów i Ekspertyz, które w swojej opinii w konkluzji napisało, iż dotychczas obowiązujący zakaz sprzedaży towarów lub usług po kosztach w obiektach handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 400 m nie jest niezgodny z prawem Unii Europejskiej. Regulacja dotycząca wyprzedaży z art. 15 ust. 5 jest przykładem przepisu, który ogranicza pewne formy sprzedaży lub ich zakazuje. Przepis ten stosowany jest bez dyskryminacji ze względu na przynależność państwową, a zatem jest zgodny z prawem Unii Europejskiej. Wreszcie, regulacje dotyczące emisji bonów towarowych nie są sprzeczne z prawem Unii Europejskiej. To jest słuszna i właściwa opinia Biura Studiów i Ekspertyz.</u>
<u xml:id="u-272.4" who="#PoselArturZawisza">Co innego twierdzi minister Danuta Hübner w opinii sformułowanej w imieniu Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej. Powołuje się w tej opinii na raport okresowy Komisji Europejskiej z 2002 r. Otóż jest to nieprecyzyjna informacja przedstawiona Wysokiej Izbie, bo, owszem, w raporcie z roku 2002 Komisja Europejska zwracała uwagę na ustawę o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, ale już w następnym raporcie, za rok 2003, w tym samym miejscu raportu okresowego Komisji Europejskiej analogiczny zapis się nie znajduje. Krótko mówiąc, lobbing osłabł, Komisja Europejska nie uległa mu i już nie proponowała więcej w Polsce tej nowelizacji.</u>
<u xml:id="u-272.5" who="#PoselArturZawisza">Kto protestuje przeciwko nowelizacji? Mam pretensje do posła sprawozdawcy Komisji Gospodarki, że nie uwzględnił tych ważnych głosów. Protestuje między innymi Naczelna Rada Zrzeszeń Handlu i Usług, która, cytuję: stanowczo opowiada się przeciwko modyfikacji lub wykreśleniu art. 15 ustawy, definiującego czyn nieuczciwej konkurencji. Opowiada się przeciwko nowelizacji Krakowska Kongregacja Kupiecka, która uważa, że proponowana nowelizacja ustawy jest projektem, w którym popiera się duże sieci handlowe, i jest wymierzona przeciwko polskim sklepom, małym i średnim przedsiębiorcom. Analogiczne przedziwne stanowisko zajmuje Warszawska Izba Handlu Detalicznego i Usług.</u>
<u xml:id="u-272.6" who="#PoselArturZawisza">Kiedy prosiłem Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów o szczegółowe wywody prawne w tej materii, otrzymałem, niestety, w większości materiały lobbystyczne Polskiej Organizacji Handlu i Dystrybucji, która - jak sama się definiuje - zrzesza firmy wielkiej dystrybucji, a jako załącznik otrzymałem, ni mniej, ni więcej, projekt uzasadnienia zmian w ustawie, przygotowany przez Polską Organizację Handlu i Dystrybucji, a więc tę organizację, która zrzesza sieci wielkopowierzchniowe w Polsce.</u>
<u xml:id="u-272.7" who="#PoselArturZawisza">Ze względu na tak istotne opinie podkomisja, długo pracująca, wahała się i w jednych kwestiach zajmowała większościowe stanowisko w jednym kierunku, w innych kwestiach - w drugim kierunku. Takie stanowisko mogłoby być rekomendowane Komisji Gospodarki i byłoby uwzględnione w sprawozdaniu, gdyby nie przeprowadzone w trybie nagłym ostatnie posiedzenie podkomisji, w którym w sposób raptowny zmieniono dotychczasowe kompromisowe stanowiska, wcześniej wypracowane w podkomisji, powołując się na ekspertyzę prof. Janusza Szwai, ale powołując się na ekspertyzę, której nie mieliśmy przed oczyma, ponieważ ta, którą mieliśmy przed oczyma, dotyczyła czego innego, systemu argentyńskiego. To, na co powoływano się przy decydowaniu, nie było udostępnione w tym momencie posłom. Dopiero na własną rękę zdobyłem te ekspertyzy i wcale one nie potwierdzają tak jednoznacznego stanowiska.</u>
</div>
<div xml:id="div-273">
<u xml:id="u-273.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Panie pośle, czas minął.</u>
</div>
<div xml:id="div-274">
<u xml:id="u-274.0" who="#PoselArturZawisza">Zbliżam się do konkluzji. W konkluzji chcę powiedzieć, że klub Prawo i Sprawiedliwość jest gotów poprzeć wykreślenie art. 17d z ustawy matki, ale nie jest gotów poprzeć wykreśleń w art. 15, w związku z tym składam poprawkę, w której klub Prawo i Sprawiedliwość opowiada się za zachowaniem dużej części dotychczasowego ustawodawstwa chroniącego konkurencję w naszym kraju. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-274.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-275">
<u xml:id="u-275.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-275.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Bronisław Dutka, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
</div>
<div xml:id="div-276">
<u xml:id="u-276.0" who="#PoselBronislawDutka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam przyjemność wygłosić oświadczenie w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego. Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego z ogromnym zdziwieniem przyjął propozycję nowelizacji ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, zwłaszcza że wypływa ona ze środowiska, które przecież zawsze deklarowało, że będzie chroniło małe i średnie przedsiębiorstwa, rodzimy handel itd.</u>
<u xml:id="u-276.1" who="#PoselBronislawDutka">Otóż jaka jest dzisiaj sytuacja? W dużych marketach pojawia się produkt polskiej firmy, który jest sprzedawany bardzo tanio, co powoduje, że wszyscy inni sprzedawcy tegoż towaru żądają od producenta obniżenia ceny. Producent ma dwa wyjścia: zrezygnować ze sprzedaży w markecie albo obniżyć wszędzie cenę. W obydwu przypadkach albo traci na ilości produkcji, albo traci w ogóle możliwość produkcji i sprzedaży, w związku z czym upada. Jest to bardzo częsta praktyka. Bardzo dziwimy się, że posłowie SLD zdecydowali się na taki ruch i na propozycję pozostawienia tego mechanizmu.</u>
<u xml:id="u-276.2" who="#PoselBronislawDutka">Jest wiele innych argumentów, wymienionych w uzasadnieniu tej ustawy, które dziś już są zupełnie nieaktualne, a czasem wręcz zabawne. Otóż bon towarowy staje się coraz mniej popularny, ponieważ firmy płacą od bonów bardzo duże opłaty. Za 250 zł przeznaczone na bony dla pracowników odprowadza się 100 zł na rzecz fiskusa. W tej sytuacji firmy bardzo często od tego odchodzą i nie ma sensu mówić o poważnym znaczeniu tego sposobu obrotu.</u>
<u xml:id="u-276.3" who="#PoselBronislawDutka">Czasami mówi się, że nie ma w Polsce pojęcia sklepu dyskontowego, w związku z czym nie będzie mógł piekarz sprzedawać swoich bułek w swoim sklepie. Otóż nic bardziej błędnego. To, że nie ma pojęcia prawnego, nie oznacza, że nie ma pojęcia ekonomicznego. Natomiast w Unii Europejskiej takie pojęcie istnieje. Za chwilę wejdziemy do Unii Europejskiej i będziemy mieli pojęcie sklepu dyskontowego u nas. A zatem to również nie jest argument przemawiający za tym, żeby zmienić tę ustawę. Powszechnie w marketach stosuje się praktykę, że oprócz marży, którą pobiera market, pobiera się od firmy opłatę za stoisko, za reklamę, za różne inne sprawy, co powoduje, że przedsiębiorca tak naprawdę utrzymuje całą działalność marketu, zresztą bardzo często firmy reklamujące to firmy córki z Zachodu, które te pieniądze wywożą za granicę.</u>
<u xml:id="u-276.4" who="#PoselBronislawDutka">Podaje się też często w uzasadnieniu - i rząd, i wnioskodawcy - że jest niezgodność z dyrektywą art. 28. Otóż, proszę państwa, wyraźnie napisane jest w tymże uzasadnieniu, że rozumie się przez to przeszkody w swobodnym przepływie towarów, które wynikają z zastosowania w stosunku do produktów pochodzących z innego państwa członkowskiego. Otóż w naszej ustawie nie ma dyskryminacji w stosunku do jakiegokolwiek państwa czy też preferowania polskich produktów. Wszystkie ograniczenia stosowane w tej ustawie są stosowane wobec wszystkich równo.</u>
<u xml:id="u-276.5" who="#PoselBronislawDutka">Szereg ekspertyz przytoczył tu poseł Zawisza. Nie widzę powodu, by je powtarzać. Konkludując, powiem tak: zmiana ustawy jest korzystna dla wielkich sieci handlowych. Uważamy ten projekt niemal za skandaliczny w obecnej sytuacji kraju. Uzasadnienie jest często naciągane, a czasami wręcz nieprawdziwe. Mówił o tym poseł Zawisza. Biuro Studiów i Ekspertyz napisało wyraźnie, że regulacja wyprzedaży z art. 15 ust. 5 jest przykładem przepisu, który ogranicza pewne formy sprzedaży lub ich zakazuje. Przepis ten stosowany jest bez dyskryminacji ze względu na przynależność państwową, jest zatem zgodny z prawem Unii Europejskiej. Nawet jest podane, z jakiego orzeczenia.</u>
<u xml:id="u-276.6" who="#PoselBronislawDutka">Otóż, proszę państwa, moim zdaniem skandaliczne jest tego typu naciągane założenie, że coś jest niezgodne z prawem Unii Europejskiej. Projekt jest szkodliwy dla małych i średnich przedsiębiorstw. Również mówiono o tym w wystąpieniach. Niekorzystnie wpływa to na rynek pracy. Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego uważa, że dla polskiej gospodarki będzie najlepiej, jeżeli w całości tę ustawę odrzucimy. I tak też klub będzie głosował. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-277">
<u xml:id="u-277.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-277.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pan poseł Jan Sztwiertnia, Socjaldemokracja Polska.</u>
</div>
<div xml:id="div-278">
<u xml:id="u-278.0" who="#PoselJanSztwiertnia">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Socjaldemokracji Polskiej mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, zawartego w drukach sejmowych nr 1415 i 2788.</u>
<u xml:id="u-278.1" who="#PoselJanSztwiertnia">Przedstawiony Wysokiej Izbie projekt ustawy nowelizującej ustawę o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji ma na celu wyeliminowanie niezgodności z prawem Unii Europejskiej poprzez uchylenie art. 15 ust. 1 pkt 5 oraz ust. 2-5 i art. 17d.</u>
<u xml:id="u-278.2" who="#PoselJanSztwiertnia">Otwarcie naszego rynku spowodowało pojawienie się nowych praktyk marketingowych. Stworzyło to zagrożenie zarówno dla przedsiębiorstw, jak i dla konsumentów. Powstanie wielkich sieci handlowych, a przede wszystkim sposób ich działania wykorzystującego potencjał ekonomiczny w prowadzeniu agresywnej polityki cenowej polegającej na sprzedaży niektórych towarów bez marży lub z marżą niepokrywającą kosztów handlowych, spowodowało potrzebę nowelizacji ustawy z 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. W dokonanej 5 lipca 2002 r. nowelizacji ustawy zdefiniowano nowe czyny nieuczciwej konkurencji. Regulacja ta miała również na celu skuteczne wyeliminowanie negatywnych zjawisk związanych z wprowadzeniem w błąd co do charakteru oferty.</u>
<u xml:id="u-278.3" who="#PoselJanSztwiertnia">W znowelizowanej ustawie w art. 15 oraz art. 17d pojawiły się rozbieżności interpretacyjne w zakresie charakteru i celu wprowadzonych rzeczowych przepisów. Konsekwencją takich rozwiązań prawnych jest wypaczenie reguł konkurencji pomiędzy przedsiębiorcami na rynku ze szkodą zarówno dla przedsiębiorców, jak i dla konsumentów. Poprzez błędy w procesie legislacyjnym pojawiły się również poważne rozbieżności implementacyjne z prawem wspólnotowym. Trudności z jednolitą interpretacją wprowadzonych zmian do ustawy w praktyce uniemożliwiły osiągnięcie założonego celu. Konsekwencją takiego stanu rzeczy jest wypaczenie reguł uczciwej konkurencji ze szkodą zarówno dla przedsiębiorstw, jak i dla konsumentów oraz - o czym już wspomniałem - niewłaściwa implementacja przepisów wspólnotowych.</u>
<u xml:id="u-278.4" who="#PoselJanSztwiertnia">Przepis art. 15 ust. 1 pkt 5 oraz uszczegółowiający go przepis art. 15 ust. 2 obowiązującej ustawy uznają za czyn nieuczciwej konkurencji ograniczenie konsumentom wyboru zakupu przy pomocy bonów towarowych. Praktyczne funkcjonowanie tego przepisu spowodowało, że wypaczone zostały założenia ustawy poprzez przyczynienie się do wykreowania firm monopolizujących rynek bonów towarowych.</u>
<u xml:id="u-278.5" who="#PoselJanSztwiertnia">Przepis art. 15 ust. 3 uznaje za czyn niewłaściwej konkurencji utrudnianie małym przedsiębiorcom dostępu do rynku poprzez sprzedaż towarów i usług w obiektach handlowych o powierzchni powyżej 400 m2 po cenie nieuzwględniającej marży handlowej. Zgodnie z tymi regulacjami utrudnieniem dostępu do rynku jest również emitowanie i realizacja znaków legitymujących podlegających wymianie na towary lub usługi oferowane poniżej lub powyżej wartości nominalnej. W praktyce przedsiębiorcy umiejętnie obchodzą przepisy w tym przedmiocie, co sprawia, że uregulowania te nie mają zastosowania.</u>
<u xml:id="u-278.6" who="#PoselJanSztwiertnia">Przedstawione zapisy prawne spotkały się ze zdecydowanym sprzeciwem Komisji Europejskiej, ponieważ naruszają zasady zawarte w art. 44 i 45 Układu Europejskiego oraz art. 49 traktatu Wspólnoty Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-278.7" who="#PoselJanSztwiertnia">Propozycja wykreślenia art. 17d eliminuje niezgodność ustawy z traktatem ustanawiającym Wspólnotę Europejską. Zakaz sprzedaży towarów pod własną marką w sieci sklepów dyskontowych powyżej 20% wartości obrotu jest niezgodny z prawem Unii Europejskiej, ponadto stwarza zagrożenie dla rozwoju gospodarki, również zastosowanie przepisu w praktyce jest utrudnione z uwagi na niezdefiniowanie pojęć takich jak sklep dyskontowy czy marża. Pojęcie sklepu dyskontowego może odnosić się do działalności, w której są niskie ceny, stosowane są duże jednostki opakowaniowe lub też prowadzona jest sprzedaż towarów pod własną marką. Przepis ten również spowodował pogorszenie sytuacji małych przedsiębiorstw ze względu na ograniczenie sprzedaży, z której wcześniej korzystali.</u>
<u xml:id="u-278.8" who="#PoselJanSztwiertnia">Panie Marszałku! Przedstawiony poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji usuwa błędy popełnione przy poprzedniej nowelizacji ustawy, w tym również w zakresie dostosowawczym do prawa wspólnotowego w dziedzinie swobodnego przepływu towarów i świadczenia usług. Dlatego Klub Parlamentarny Socjaldemokracji Polskiej opowiada się za uchwaleniem ustawy. Dziękuję za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-279">
<u xml:id="u-279.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-279.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pan poseł Józef Cepil, Samoobrona.</u>
</div>
<div xml:id="div-280">
<u xml:id="u-280.0" who="#PoselJozefCepil">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu klubu Samoobrony mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu w sprawie zmiany ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.</u>
<u xml:id="u-280.1" who="#PoselJozefCepil">Takie ustawy mają szczególne znaczenie dla przedsiębiorczości w Polsce, a jeśli popatrzymy głębiej - dotyczą sytuacji bardzo wielu Polaków będących właścicielami lub pracownikami małych i średnich firm. Mamy oto projekt grupy posłów, którzy proponują, by z ustawy usunąć wszystkie przepisy chroniące małe polskie firmy. Twierdzą, że to złe prawo, sprzeczne z prawem unijnym i konstytucją. Załóżmy przez chwilę, że mają rację. Zapytam więc, co ci posłowie proponują swoim wyborcom w zamian. Takie pytanie jest jak najbardziej na miejscu. Przecież polscy parlamentarzyści działają na rzecz swoich obywateli, to ich reprezentują w Sejmie. Dlatego pytam i sam muszę na to pytanie odpowiedzieć wyborcom: ci posłowie niczego nie proponują, przyszli tylko po to, by coś ludziom zabrać.</u>
<u xml:id="u-280.2" who="#PoselJozefCepil">Wobec tego należy spytać, w czyim interesie mają być te zmiany. Wiemy już, że nie w interesie naszych wyborców. Prawo rzymskie zna taką maksymę: jeżeli nie wiesz, kto to zrobił, zobacz, kto będzie miał z tego korzyść. Popatrzmy więc, kto odnosi korzyść z takiego działania tej grupy. Jakie wartości konstytucyjne wobec obywateli realizuje ten projekt nowelizacji? Jeżeli państwo z jednej strony daje obywatelom wolny rynek i swobodę działania, a z drugiej strony stawia obok siebie potężne koncerny i drobne firmy, to takie państwo uprawia wolną amerykankę, a nie politykę gospodarczą. Nie można na jeden ring wpuścić Andrzeja Gołoty i Adama Małysza i powiedzieć: macie wolny rynek i te same reguły konkurencji, niech wygra lepszy. Tak wygląda wolny rynek w Polsce. Do tego doprowadziła Polaków polityka liberałów gospodarczych.</u>
<u xml:id="u-280.3" who="#PoselJozefCepil">Dlatego w imieniu wszystkich uczciwych i ciężko pracujących Polaków powtarzamy: nie można stosować wolnej amerykanki w gospodarce, jeżeli po jednej stronie mamy wielkie koncerny kapitałowe, hipermarkety, które mają 60 lat doświadczenia, technologie i kapitał zdobyty na wolnym rynku, a po drugiej stronie chcemy postawić polskie firmy, które w najlepszym wypadku miały tylko 15 lat, żeby zaistnieć w systemie kapitalistycznym.</u>
<u xml:id="u-280.4" who="#PoselJozefCepil">Trzeba chyba także przypomnieć wszystkim, którzy zapomnieli, że państwo to jest umowa społeczna jego obywateli, którzy przyjmują na siebie pewne ciężary i obowiązki tylko po to, by w ten sposób zagwarantować sobie ochronę własnych interesów. Państwo to nie jest prywatny biznes. Państwo nie opiera się na obrotach i zysku, ale dzisiaj nasi posłowie, wybrani przez polskich wyborców i za polskie pieniądze, chyba zapomnieli, kim są. Pani Błochowiak i jej grupa posłów, którzy podpisali się pod projektem tej ustawy. Same wybitne nazwiska, nawet posła z Big Brothera zmobilizowali do tego czynu. Sama śmietanka inteligencji.</u>
<u xml:id="u-280.5" who="#PoselJozefCepil">Projektowana regulacja ustawy, którą mamy rozpatrzyć, ma na celu wykreślenie z ustawy nowelizowanej przepisów zakazujących wymuszania przez sprzedawcę wyboru konkretnego kontrahenta, zakazujących sprzedaży bez marży w dużych obiektach handlowych, ograniczających emisję znaków legitymacyjnych oraz przepisów ograniczających sprzedaż towarów pod własną marką przez sieci sklepów dyskontowych.</u>
<u xml:id="u-280.6" who="#PoselJozefCepil">Przede wszystkim grupa posłów przedstawia Wysokiej Izbie trzy ekspertyzy. Dwie mają charakter opinii prawnych w sprawie zgodności obecnej ustawy z konstytucją oraz prawem wspólnotowym, a trzecia jest dosyć kuriozalna. Pani Czerwińska twierdzi, że obecnie przepisy faworyzują małe podmioty, są sprzeczne z zasadami wolności gospodarczej itd. Przy żadnej z tych ocen nie podaje ani jednego źródła w postaci wyników badań rynku, orzeczenia prawnego, opinii izby branżowej, instytutu czy ośrodka badawczego, orzeczeń Europejskiego Trybunału, wreszcie nawet żadnego logicznego argumentu będącego poparciem tezy. Słowem cała ta ekspertyza to zbiór prywatnych opinii i sądów, które mogłaby wygłosić ciocia Zosia na imieninach. Każdy ekspert z tytułem co najmniej doktora zna zasady pisania takich materiałów, sposoby cytowania, zamieszczania odnośników itd.</u>
<u xml:id="u-280.7" who="#PoselJozefCepil">W myśl art. 6 konwencji GATT zabronione jest stosowanie praktyk dumpingowych w handlu zagranicznym, a sprzedaż dumpingową stanowi sprzedaż na rynkach zbytu po cenie niższej niż oferowana na rynku krajowym, czyli jeśli w supermarkecie, na przykład Géant, dany serek kosztuje 1 euro, a we Francji jego cena w tym samym hipermarkecie wynosi 2 euro albo chociażby 1,1 euro, to mamy do czynienia właśnie z dumpingiem. W przepisach unijnych takiego zapisu nie ma właśnie dlatego, że państwa członkowskie dawnego GATT, a dzisiaj WTO, w toku negocjacji tak zwanej rundy urugwajskiej już dawno przyjęły te zasady w drodze konwencji międzynarodowej, która jest nadrzędna wobec prawa wspólnotowego. Dlatego nie było konieczności wydawania odrębnych przepisów.</u>
<u xml:id="u-280.8" who="#PoselJozefCepil">Odnosząc się do trzeciej ekspertyzy, dotyczącej zgodności istniejącej ustawy z polską konstytucją, trzeba także zauważyć, że jest to dziwna ekspertyza. Autor bardzo chce wykazać jakąś niezgodność istniejącej ustawy, ale wyraźnie widać, że nie znajduje na to sposobu, przynajmniej w oparciu o konstytucję. Zaczyna od art. 20 i 22 mówiących o swobodzie obrotu gospodarczego, twierdząc, że ustawa może ją naruszać, nie precyzuje jednak, w jakim zakresie, i nadal twierdzi, że nie istnieje doktryna prawna pozwalająca na taką wykładnię, która określi zakres swobody gospodarczej na poziomie konstytucji. Dalej przywołuje art. 76, który z kolei broni praw konsumenta i przedsiębiorcy przed nieuczciwymi praktykami. W ten sposób sam poddaje jeden argument niby za i drugi zdecydowanie przeciw.</u>
<u xml:id="u-280.9" who="#PoselJozefCepil">Autor ekspertyzy konstytucyjnej chyba bardzo chce udowodnić tezę pani Błochowiak i jej grupy, do tego stopnia, że wychodzi zupełnie poza przedmiot swojego opracowania. W ostatniej części powołuje się nie na konstytucję, ale na prawo handlowe i opinię profesora Szwai, który podważał jasność i jednoznaczność tych przepisów. Wniosek, jaki wysnuwa autor tej niby konstytucyjnej ekspertyzy, jest jednak niezwykle mętny. Pozwolę go sobie na koniec przytoczyć:</u>
<u xml:id="u-280.10" who="#PoselJozefCepil">Na tym tle trudno uznać, iż eliminacja przepisów niejasnych, budzących zasadnicze wątpliwości interpretacyjne stanowi zagrożenie dla ochrony interesów konsumenta. Omawiana regulacja, eliminując przepisy niespełniające standardów przyzwoitej legislacji, nie uszczupla zakresu ochrony konsumenta przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi. Propozycje legislacyjne zawarte w opiniowanym projekcie uznać należy za zgodne z art. 76 Konstytucji RP.</u>
<u xml:id="u-280.11" who="#PoselJozefCepil">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kończąc, chcę powiedzieć, że patrzę na sytuację dziwną, kiedy polscy posłowie wnoszą projekt prawa działającego na rzecz obcych interesów, a przeciw własnym wyborcom. Stanowią przykład mętnej i pełnej matactw motywacji. Dlaczego pani Błochowiak i reszta nie powiedzą wprost, kto ich do tego przekonał? Za co przehandlowaliście podpisy? Mamy chyba tutaj do czynienia z bezczelną próbą kupienia ustawy przez lobbystów, tym razem związanych z hipermarketami. Szkoda wypowiadać więcej słów w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-280.12" who="#PoselJozefCepil">Zakończyć muszę wnioskiem formalnym, dlatego w imieniu Samoobrony składam wniosek o odrzucenie tego projektu w całości. Jednocześnie jako Samoobrona przedstawiamy postulat, by rząd zajął się tą ustawą i dokonał odpowiednich zmian, proponując rozwiązania dostosowujące sposób ochrony interesów małych i średnich przedsiębiorstw do możliwości prawnych wynikających z prawa unijnego. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-280.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-281">
<u xml:id="u-281.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-281.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Ten wniosek będzie ważny, jeśli będzie podpisany przez przewodniczącego klubu, upoważnionego wiceprzewodniczącego klubu lub grupę 15 posłów, pod tymi rygorami, które przytoczyłem na początku naszej debaty, do końca dyskusji.</u>
<u xml:id="u-281.2" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pani poseł Halina Murias, Liga Polskich Rodzin.</u>
</div>
<div xml:id="div-282">
<u xml:id="u-282.0" who="#PoselHalinaMurias">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Ligi Polskich Rodzin w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (druki nr 1415 i 2788).</u>
<u xml:id="u-282.1" who="#PoselHalinaMurias">Wysoki Sejmie, nie poprzemy tego projektu. Za chwilę zgłoszę wniosek o jego odrzucenie. Naszym zdaniem jest to projekt ustawy szkodliwy dla naszej gospodarki i społeczeństwa. Ten projekt dotyka bardzo wrażliwej materii, która ma wydźwięk społeczno-gospodarczy, a mianowicie dotyczy handlu i dużych sieci handlowych funkcjonujących w naszym państwie. Przedmiotem poselskiego projektu ustawy jest uchylenie art. 15 ust. 1 pkt 5 oraz ust. 2-5, a także art. 17d ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Rozwiązania zawarte w wyżej wymienionych artykułach zostały wprowadzone poprzez nowelizację omawianej ustawy w dniu 5 lipca 2002 r., był to krok w kierunku ograniczenia nieuczciwej konkurencji. Był to projekt rządowy wprowadzony w ramach pakietu ustaw ˝Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca˝. Wtedy rząd uzasadniał, iż celem wymienionych przepisów jest zapobieżenie sytuacji, w której wielkie sieci handlowe, wykorzystując dysproporcje potencjału ekonomicznego poszczególnych uczestników rynku, prowadzą agresywną politykę cenową, polegającą na sprzedaży towarów bez marży lub z marżą niepokrywającą kosztów handlowych. Poza tym rząd uzasadniał, że art. 15 ust. 3 będzie chronił małych przedsiębiorców, ułatwiając im dostęp do rynku w obiektach handlowych powyżej 400 m2. I była to prawda. Po wprowadzeniu tych przepisów podkreślano, że stoją one w sprzeczności ze wspólnotowymi regulacjami dotyczącymi swobody przepływu towarów. Wówczas grupa posłów zaproponowała ich wykreślenie, podpierając się opinią Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej, której treść jest sprzeczna z wszelkim rozsądkiem przy uzasadnieniu tego, co nie jest czynem nieuczciwej konkurencji.</u>
<u xml:id="u-282.2" who="#PoselHalinaMurias">Wnioskodawcy projektu, powołując się na niezgodność z prawem wspólnotowym, uzasadniają projekt bardzo pokrętnie i niejasno. Piszą, że celem ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji jest ochrona przed zachwianiem lub wypaczeniem reguł konkurencji pomiędzy przedsiębiorcami i nadanie jej uczciwego charakteru. Podają, że obecne przepisy, o których mowa, działają na szkodę zarówno przedsiębiorców, jak i konsumentów.</u>
<u xml:id="u-282.3" who="#PoselHalinaMurias">Wysoka Izbo, co za hipokryzja. Co za przewrotność. Jest przecież zupełnie odwrotnie niż piszą wnioskodawcy. Zresztą w zupełnie odwrotnym kierunku do wnioskodawców szło uzasadnienie rządowe przy wprowadzaniu tych zapisów. Oczywiście rządowi nagle się coś zmieniło, bo obecnie popiera przedstawiany projekt.</u>
<u xml:id="u-282.4" who="#PoselHalinaMurias">Wysoka Izbo, gdzie są analizy i symulacje, które by pokazywały, że jest potrzeba zmiany, że wprowadzone przepisy są złe, niekorzystne dla naszej społeczności i gospodarki? Do dnia dzisiejszego nikt takich symulacji nie przedstawił. Wnioskodawcy projektu pogubili się również w uzasadnieniu art. 17d, twierdząc, że jest to szkodliwy zapis. Otóż przepis ten blokuje, w jakiś sposób ogranicza napływ towarów z państw Unii Europejskiej, jest on zupełnie zgodny z prawem, legalny i potrzebny. Często w przypadkach dużych sklepów, sieci zdarzało się, że sprzedawane były wyłącznie własne towary tych podmiotów. Z szacunków wynika, że Polacy w 2003 r. w dużych sklepach zostawili co najmniej 40% pieniędzy na jedzenie, alkohol czy papierosy. Przy tak dużym rozrastaniu się zagranicznych hipermarketów w Polsce wkrótce będzie to jeszcze większa liczba.</u>
<u xml:id="u-282.5" who="#PoselHalinaMurias">Wysoka Izbo! My nie możemy porównywać się z Francją, gdzie 80% rynku detalicznego przejęły hipermarkety, bo tamten rynek kontroluje w całości kapitał francuski. A co jest w Polsce? U nas ten rynek kontroluje kapitał zagraniczny. Poza tym w ślad za ekspansją hipermarketów rośnie bezrobocie wśród osób zatrudnianych w handlu, i nie tylko. Według specjalistów jedno miejsce w hipermarkecie wiąże się z likwidacją 4 miejsc w małych sklepach.</u>
<u xml:id="u-282.6" who="#PoselHalinaMurias">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jak widać, posłowie Sojuszu Lewicy Demokratycznej, przy poparciu rządu, a także prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, wnoszą projekt bardzo szkodliwy dla naszych przedsiębiorców, handlowców, społeczeństwa i gospodarki, a w nieodległym czasie szkodliwy dla każdego potencjalnego klienta. W ten sposób zniszczy się polskiego kupca, producenta zalewem zagranicznych towarów i ich niskimi cenami, prowadząc agresywną politykę cenową - chodzi o sprzedaż towarów bez marży lub z marżą nie pokrywającą kosztów handlowych - po to, aby później te ceny podnieść. Skreślenie art. 17d będzie prowadzić do upadku wielu polskich małych i średnich przedsiębiorców, przyniesie wzrost i tak już katastrofalnego bezrobocia, wywrze negatywny wpływ na kondycję tysięcy dostawców, głównie rolników. Wnioskodawcy projektu pomimo tego, iż nasz rodzimy handel ma już bardzo ograniczone szanse na skuteczną konkurencję z zagranicznymi molochami, chcą jeszcze te szanse zupełnie odebrać.</u>
<u xml:id="u-282.7" who="#PoselHalinaMurias">Ten projekt jest efektem praktyk lobbystycznych na rzecz właścicieli sklepów wielkopowierzchniowych państw członkowskich Unii Europejskiej. Przypominam sobie, i jest to zapisane w stenogramie - była mowa o tym, że polska izba handlu i dystrybucji poinformowała, iż Eurocommerce podjął inicjatywę lobbingową, skierowaną na uwrażliwienie Komisji Europejskiej na pewne aspekty polskich przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Ta inicjatywa, jak widać, znalazła uznanie w postaci inicjatywy grupy posłów popartych przez rząd, a także Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów.</u>
<u xml:id="u-282.8" who="#PoselHalinaMurias">Warto zapytać, co będzie z ochroną konkurencji i konsumentów w Polsce. Ostatnio Sejm nowelizował ustawę o ochronie konkurencji i konsumentów, był to projekt rządowy. Większością głosów Sejm przekazał Komisji Europejskiej wiele kompetencji z tego zakresu. Zgodził się na wyłączność wprowadzenia niektórych spraw tylko przez Komisję Europejską, chociaż sprawy dotyczą Polski.</u>
<u xml:id="u-282.9" who="#PoselHalinaMurias">Szanowni Posłowie! Nie można powoływać się na przepisy i zalecenia Unii Europejskiej, kiedy jest to szkodliwe dla naszego narodu i państwa. Nie macie prawa tego czynić. Nie macie prawa również czynić tego dlatego, iż przed referendum nie informowaliście o tym społeczeństwa. Wnoszę o odrzucenie projektu ustawy w całości. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-282.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-283">
<u xml:id="u-283.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-283.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pan poseł Ryszard Pojda, Unia Pracy.</u>
</div>
<div xml:id="div-284">
<u xml:id="u-284.0" who="#PoselRyszardPojda">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy składam oświadczenie w sprawie sprawozdania Komisji Gospodarki dotyczącego poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Nowelizacja przedmiotowej ustawy ma na celu ochronę przed zachwianiem lub wypaczeniem reguł konkurencji pomiędzy przedsiębiorcami na rynku i nadanie jej uczciwszego charakteru. Projekt ustawy poprzez uchylenie art. 15 ust. 1 pkt 5 oraz ust. 2-5, a także art. 17d, eliminuje też sprzeczności ze wspólnotowymi regulacjami dotyczącymi swobody przepływu towarów. Funkcjonowanie przepisów zawartych w art. 15 ust. 1 pkt 5 i w ust. 2 powodowało możliwość kreowania firm monopolizujących tzw. rynek bonów towarowych. Przepisy zawarte w art. 15 ust. 3 umożliwiają natomiast uznanie za czyn nieuczciwej konkurencji utrudnianie małym przedsiębiorcom dostępu do rynku poprzez sprzedaż towarów i usług w obiektach handlowych o powierzchni powyżej 400 m2 po cenie nieuwzględniającej marży handlowej. Ust. 4 art. 15 w sposób szczegółowy precyzuje działanie zdefiniowane w ust. 3. Zgodnie z tymi regulacjami utrudnieniem dostępu do rynku jest również emitowanie i realizacja znaków legitymacyjnych podlegających wymianie na towary lub usługi oferowane poniżej lub powyżej ich wartości nominalnej. Natomiast ust. 5 art. 15 precyzuje sytuację, kiedy działanie takie nie będzie uznane za czyn nieuczciwej konkurencji, a dotyczy to wyprzedaży posezonowej, ograniczonej co do okresu i czasu jej trwania ze względu na upływające terminy ważności lub w związku z likwidacją sklepu. Tak sformułowane przepisy powodują istotne ograniczenia w swobodzie prowadzenia działalności gospodarczej.</u>
<u xml:id="u-284.1" who="#PoselRyszardPojda">Z powyżej omówionych powodów Klub Parlamentarny Unii Pracy uważa uchylenie niektórych zapisów art. 15 za uzasadnione w celu zapewnienia zgodności ustawy z prawem wspólnotowym i zdrowym rozsądkiem. Art. 17d określa, że czynem nieuczciwej konkurencji jest wprowadzenie do obrotu przez sieci sklepów dyskontowych towarów w ilości przewyższającej 20% wartości obrotów z markami stanowiącymi własność właściciela sieci lub podmiotów zależnych. Ograniczenie ilościowe marek własnych w sprzedaży towarów przez właścicieli sieci detalicznych powoduje konieczność drastycznego ograniczenia produkcji przez małych przedsiębiorców dostarczających towary, które są sprzedawane pod własną marką przez sieci handlowe. Powoduje to konieczność redukcji zatrudnienia czy wręcz upadłość drobnych wytwórców - poza niezgodnością tych przepisów z prawem Unii Europejskiej. Podzielamy pogląd wnioskodawców co do negatywnego wpływu zapisu art. 17d na polską gospodarkę.</u>
<u xml:id="u-284.2" who="#PoselRyszardPojda">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Unii Pracy będzie głosował za uchwaleniem projektu ustawy zawartym w sprawozdaniu Komisji Gospodarki w druku nr 2788. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-284.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-285">
<u xml:id="u-285.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-285.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pan poseł Andrzej Jagiełło, Federacyjny Klub Parlamentarny.</u>
</div>
<div xml:id="div-286">
<u xml:id="u-286.0" who="#PoselAndrzejJagiello">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Federacyjnego Klubu Parlamentarnego mam zaszczyt przedstawić stanowisko naszego klubu dotyczące sprawozdania Komisji Gospodarki o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Poselski projekt ma na celu wykreślenie z ustawy nowelizowanej przepisów zakazujących wymuszania wyboru konkretnego kontrahenta, a także zakazujących sprzedaży bez marży w dużych obiektach handlowych. Proponowana ustawa wykreśla również przepisy ograniczające emisję znaków legitymacyjnych oraz sprzedaż towarów pod własną marką przez sieć sklepów dyskontowych. Zgodnie z obowiązującą ustawą art. 15 ustawy emisja bonów towarowych i ich oferowanie może zostać uznana za czyn nieuczciwej konkurencji. Nieuczciwa konkurencja ma polegać na wymuszaniu na klientach konieczności dokonywania zakupu u danego przedsiębiorcy. Ma to ograniczać w istotny sposób możliwość dokonywania przez klienta zakupu u innego przedsiębiorcy. Tymczasem emisja i oferowanie bonów towarowych stwarza jedynie możliwość, a nie konieczność zakupu u danego przedsiębiorcy i nie wymusza wyboru kontrahenta.</u>
<u xml:id="u-286.1" who="#PoselAndrzejJagiello">Wnioskodawcy poselskiego projektu uzasadniając potrzebę uchylenia omawianych przepisów wskazują, że nie przyczyniają się one do ochrony interesów konsumentów ani do zwiększenia konkurencyjności sieci sklepów emitujących bony towarowe. Pozostawienie w ustawie przepisów niezgodnych z prawem Unii Europejskiej spowodować może duże perturbacje w prawidłowym przebiegu procesu akcesji Polski do Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-286.2" who="#PoselAndrzejJagiello">Federacyjny Klub Parlamentarny uważa, że ważna jest eliminacja z ustawy przepisów niejasnych, budzących zasadnicze wątpliwości interpretacyjne, które stanowią zagrożenie dla ochrony interesów konsumenta. Ustawa swoimi przepisami nie uszczupla zakresu ochrony konsumenta przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi, ale dostosowuje polskie prawo do prawa wspólnotowego. Proponowana ustawa poselska ma na celu ochronę przed zachwianiem czy też wypaczeniem reguł konkurencji pomiędzy przedsiębiorcami. Dotychczasowa ustawa w art. 17d zawiera rozwiązanie niezgodne m.in. z traktatem ustanawiającym Unię Europejską. W wymienionym traktacie w art. 28 zakazane są wszelkie ograniczenia ilościowe importu i eksportu. W orzeczeniu Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości praktyki zapisane w obowiązującej ustawie w art. 17d zrozumiane zostały jako przeszkody w swobodnym przepływie towarów, czyli są niezgodne z przepisami wspólnotowymi. Ponadto przepis art. 17d ustawy narusza art. 25 Układu Europejskiego, który zabrania wszelkich ograniczeń ilościowych importu lub eksportu pomiędzy Wspólnotą Europejską a Polską. Przepisy prawa w chwili wejścia Polski do Unii Europejskiej nie mogą stać się bardziej restrykcyjne dla wymiany handlowej między państwami Wspólnoty. Poselska ustawa ma na celu wykreślenie z obowiązującej ustawy przepisów niezgodnych z przepisami Unii Europejskiej, przez co zapewnia zgodność polskiego prawa z prawem Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-286.3" who="#PoselAndrzejJagiello">Klub nasz będzie głosował za przyjęciem poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Dziękuję uprzejmie.</u>
</div>
<div xml:id="div-287">
<u xml:id="u-287.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-287.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Posłowie zapisali się do pytań. Ograniczam czas zadawania pytań do 2 minut.</u>
<u xml:id="u-287.2" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pan poseł Marian Kawa.</u>
</div>
<div xml:id="div-288">
<u xml:id="u-288.0" who="#PoselMarianKawa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Propozycja skreślenia dotychczasowego art. 17d była niewątpliwie najbardziej dyskutowanym zapisem dotychczas obowiązującej ustawy. Jesteśmy oczywiście przed decyzją Wysokiej Izby w tej sprawie, ale chciałbym zapytać pana posła sprawozdawcę, od kiedy dotychczasowy zapis obowiązuje w tej ustawie, zapis mówiący właśnie o tym, że do obrotu sklepów dyskontowych firmy niemające znaków towarowych mogą wprowadzić do obrotu tylko do 20% wartości obrotu tej placówki? I pytanie następne: Czy zdaniem pana posła sprawozdawcy dotychczasowe zapisy ustawy nie dyskryminują polskich przedsiębiorców w sytuacji, kiedy dominują w handlu wielkie supermarkety? I wreszcie trzecia sprawa: Czy możemy dziś także stwierdzić, że dotychczasowa ustawa przyniosła znaczące szkody polskiej gospodarce nie tylko w handlu, ale także polskim wytwórcom i producentom? Dziękuję, panie marszałku.</u>
</div>
<div xml:id="div-289">
<u xml:id="u-289.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-289.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pan poseł Artur Zawisza.</u>
</div>
<div xml:id="div-290">
<u xml:id="u-290.0" who="#PoselArturZawisza">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym zapytać posła sprawozdawcę, jak kierowana przez niego podkomisja wyjaśniła zasadniczą sprzeczność między poszczególnymi stanowiskami Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej? Otóż kiedy w 2002 r. wprowadzono ust. 3 art. 15, w którym jako czyny nieuczciwej konkurencji definiuje się utrudnianie małym przedsiębiorcom dostępu do rynku poprzez sprzedaż towarów po cenie nieuwzględniającej marży handlowej, to wtedy właśnie Urząd Komitetu Integracji Europejskiej wywodził, że jest to przepis zgodny z prawem Unii Europejskiej. W ówczesnej opinii UKIE czytaliśmy: ˝Prawo wspólnotowe nie reguluje wprost tematyki sprzedaży po cenie rażąco niskiej, pośrednio jednak dopuszcza takie rozwiązanie˝. Na przykład ustawodawca francuski wprowadził zakaz odsprzedaży nawet po nieznacznie wyższej cenie niż cena wytworzenia produktu, co nie zostało uznane przez Europejski Trybunał Sprawiedliwości za sprzeczne z traktatem. Polski projektodawca, wprowadzając zakaz sprzedaży i odsprzedaży towarów lub usług poniżej kosztów ich wytworzenia, pozostaje zatem w zgodzie z prawem wspólnotowym.</u>
<u xml:id="u-290.1" who="#PoselArturZawisza">Tak wówczas pisał Urząd Komitetu Integracji Europejskiej, następnie zajął stanowisko przeciwne. Jak można z całą powagą traktować te rażąco odmienne opinie urzędu i co zadecydowało o przychyleniu się tylko do jednej z nich, a odrzuceniu wcześniejszej, wówczas mającej za sobą autorytet całego rządu jako wnioskodawcy nowelizacji z roku 2002. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-291">
<u xml:id="u-291.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pani poseł Halina Murias.</u>
</div>
<div xml:id="div-292">
<u xml:id="u-292.0" who="#PoselHalinaMurias">Dziękuję, panie marszałku.</u>
<u xml:id="u-292.1" who="#PoselHalinaMurias">Mam pytanie do pani prezes: Jaki udział w sprzedaży towarów w dużych sieciach handlowych mają obecnie polscy producenci?</u>
<u xml:id="u-292.2" who="#PoselHalinaMurias">I drugie. Czy możemy otrzymać stanowiska organizacji czy innych podmiotów z konsultacji społecznych, którzy domagają się zniesienia omawianych zapisów w ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, i stanowisk tych, w których jest zapisane, iż nie powinniśmy wykreślać zapisów z tej ustawy. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-293">
<u xml:id="u-293.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-293.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Głos zabierze wiceprezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów pani Ewa Kubis.</u>
<u xml:id="u-293.2" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Proszę bardzo, pani prezes.</u>
</div>
<div xml:id="div-294">
<u xml:id="u-294.0" who="#WiceprezesUrzeduOchronyKonkurencjiIKonsumentowEwaKubis">Wysoka Izbo! Państwo pozwolą, że podsumuję argumenty, które przez rok w czasie prac podkomisji i w Komisji Gospodarki powtarzaliśmy wielokrotnie. Ale zanim te argumenty w tej chwili bardzo krótko podsumuję, pozwolą państwo, że złożę wyjaśnienia dotyczące stanowiska reprezentowanego przez pana posła Zawiszę, mianowicie dotyczyło to zarzutu skierowanego pod adresem Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, jakoby urząd nie przedstawiał ani opinii prawnych, ani innych ważnych ekspertyz potrzebnych do prac w komisji. Otóż w toku rocznych prac komisji Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów nie tylko przygotował ekspertyzy prawne, ale także przeprowadził dogłębne dwa badania rynku dotyczące szczególnie interesującego nas problemu, tzw. znaków legitymacyjnych. Prezentacja odbyła się w ramach podkomisji, były dostępne również materiały pisemne.</u>
<u xml:id="u-294.1" who="#WiceprezesUrzeduOchronyKonkurencjiIKonsumentowEwaKubis">Najważniejsze wydaje mi się ustosunkowanie się do zarzutów postawionych w klubach, w wypowiedziach Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość i klubu reprezentowanego przez pana posła Dutkę, Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
<u xml:id="u-294.2" who="#WiceprezesUrzeduOchronyKonkurencjiIKonsumentowEwaKubis">Państwo pozwolą, że jeszcze raz podsumuję wszystkie argumenty proeuropejskie, a także szerokich konsultacji społecznych, któreśmy odbywali w ciągu tego roku. Pierwsze dotyczy tzw. zakazu sprzedaży bez marży, art. 15 ust. 3. Przede wszystkim co mówi prawo wspólnotowe? Państwo w wypowiedziach poselskich powoływali się na art. 28 traktatu ustanawiającego Wspólnotę. Bardzo ważne jest podkreślenie tutaj, że w tym przepisie nie ma możliwości uzasadnienia w powoływaniu się na tzw. porządek publiczny lub interes konsumentów. Należy zwrócić uwagę, że pośrednia i potencjalna dyskryminacja jest również sprzeczna z traktatem ustanawiającym Wspólnotę Europejską. I teraz bardzo ważne jest prześledzenie linii orzeczniczej Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Nie będę wchodziła w szczegóły, zacytuję dwa najważniejsze wyroki Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, które interpretują te przepisy traktatowe, podkreślam, art. 28 i art. 49. Mianowicie w orzeczeniu, sprawa 8/74, ETS ustanowił daleko idącą zasadę, zgodnie z którą wszystkie uregulowania dotyczące handlu towarowego ustanowione przez państwa członkowskie, które są w stanie bezpośrednio lub pośrednio, podkreślam, czy też rzeczywiście lub potencjalnie ograniczyć handel wewnątrz Wspólnoty, są niezgodne z zasadą swobody przepływu towarów. Tego typu uregulowania nie muszą stanowić dyskryminacji w stosunku do towarów pochodzących z innego państwa członkowskiego, by zostać uznane za sprzeczne z ustawodawstwem wspólnotowym. Podobnie bardzo ważne jest drugie, szerokie orzeczenie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, sprawa Säger 76/90, w którym to odnosi się ten wyrok trybunału do art. 49 traktatu ustanawiającego Wspólnotę, w którym mówi się, nakazuje się nie tylko eliminację wszelkiej dyskryminacji na tle pochodzenia w zakresie świadczenia usług, ale także zniesienie wszelkich innych ograniczeń w swobodzie świadczenia usług, nawet jeżeli dotyczą one w równym stopniu usługodawców, obywateli państwa członkowskiego, gdzie usługi są świadczone, jak i obywateli innych państw członkowskich.</u>
<u xml:id="u-294.3" who="#WiceprezesUrzeduOchronyKonkurencjiIKonsumentowEwaKubis">Z powyższego wynika, że warunek braku faktycznej dyskryminacji ustanowiony przez ETS w odniesieniu do niektórych sposobów sprzedaży nie jest spełniony w polskim ustawodawstwie dotyczącym sprzedaży po cenie nieuwzględniającej marży handlowej. W związku z tym należy uznać, że ustawodawstwo to narusza wspólnotową zasadę swobodnego przepływu towarów w odniesieniu do pewnej kategorii przedsiębiorstw - pewna kategoria przedsiębiorstw, czyli przedsiębiorstwa powyżej 400 m.</u>
<u xml:id="u-294.4" who="#WiceprezesUrzeduOchronyKonkurencjiIKonsumentowEwaKubis">Następne argumenty, o charakterze legislacyjnym, mianowicie nie jest pewne, czy regulacja jest - na to wskazywali w konsultacjach społecznych partnerzy społeczni - skuteczna z uwagi na fakt, że wystarczające jest zastosowanie minimalnej marży 1 gr, aby móc w oparciu o literalne brzmienie rozpatrywanego przepisu bronić stanowiska, że tak ustalona cena uwzględnia marżę handlową, a tym samym spełnia wymogi omawianego przepisu. Poza tym stosowanie innych przepisów ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji wystarcza, by pewne praktyki eliminować, które wpisaliśmy do nowelizacji z dnia 5 lipca 2002 r.</u>
<u xml:id="u-294.5" who="#WiceprezesUrzeduOchronyKonkurencjiIKonsumentowEwaKubis">W konsultacjach społecznych poddawano jeszcze w wątpliwości tego typu prawne zastrzeżenia, jak: brak podstawowej definicji dla jasności przepisu odnoszącego się do pojęcia ˝marża handlowa˝; drugi argument - niejasność co do wysokości tzw. minimalnej marży i argument trzeci, który bardzo często się pojawiał - sformułowanie przepisu nie pozwala na rozstrzygnięcie zakresu obowiązku nakładanego na przedsiębiorcę prowadzącego sklep objęty omawianym przepisem, a przede wszystkim przedsiębiorcy nie mogą ustalić, jaka powinna być stosowana marża, by pozwoliło to na odrzucenie zarzutów o nieuczciwej konkurencji. To jest zarzut legislacyjny.</u>
<u xml:id="u-294.6" who="#WiceprezesUrzeduOchronyKonkurencjiIKonsumentowEwaKubis">Następnie - zakaz sprzedaży pod tzw. własną marką, art. 17d. Mówiliśmy tutaj o ochronie przedsiębiorczości. Ochrona przedsiębiorców to nie tylko ochrona kupców, drobnych kupców, ale także ochrony małych i średnich przedsiębiorców, którzy są dostawcami różnych usług, ale także towarów. Ja wielokrotnie w czasie prac komisji przedstawiałam państwu zarówno możliwości, jakie ma polski mały przedsiębiorca, który chce sprzedawać swoje towary, jakie ma możliwości promocji własnej marki, jakie ma możliwości rzeczywistej dystrybucji poniesionych kosztów reklamy. One są prawie równe zeru. Tenże mały polski przedsiębiorca korzysta m.in. z możliwości sprzedaży w tzw. sklepach dyskontowych pod marką danego sklepu. Pokazywaliśmy dane, w których mówiliśmy, że dostawcami w tego typu sklepach w 95% są polscy mali przedsiębiorcy.</u>
<u xml:id="u-294.7" who="#WiceprezesUrzeduOchronyKonkurencjiIKonsumentowEwaKubis">I to głównie w nich uderza ten zapis, który w jakiś sposób eliminuje możliwość skutecznego konkurowania. Poza tym w praktyce, z powodu braku definicji ustawowych takich pojęć, jak sklep dyskontowy, marka, przepis pozostaje martwy. W konsultacjach społecznych poddawano również tego typu argumenty. Przedsiębiorcy wskazywali przede wszystkim, że zakaz sprzedaży pod własną marką narusza zasadę wolności działalności gospodarczej, art. 20 Konstytucji RP, nie wskazując uzasadnionego interesu publicznego, który uzasadnia tak poważne ograniczenie, narusza prawo własności przemysłowej, tj. prawo do swobodnego dysponowania nabytym prawem chronionym do własnej marki, a w konsekwencji konstytucyjną zasadę praw nabytych. I czwarty argument poruszany przez przedsiębiorców narusza zasadę równego traktowania podmiotów gospodarczych.</u>
<u xml:id="u-294.8" who="#WiceprezesUrzeduOchronyKonkurencjiIKonsumentowEwaKubis">I wreszcie ostatnia kwestia dotyczy tzw. znaków legitymacyjnych. I właściwie odpowiedź na pytanie posła Dutki z PSL i być może na pytanie pana posła Zawiszy z Prawa i Sprawiedliwości, kto na tego typu nowelizacji wprowadzonej 5 lipca 2002 r. skorzystał? Otóż ta nowelizacja z 5 lipca 2002 r. miała wpływ na konkurencję bonów towarowych. Znowelizowana ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, zakazując sprzedaży bonów poniżej wartości nominalnej, stworzyła preferencje dla jednej grupy przedsiębiorców, tą grupą przedsiębiorców są operatorzy, tj. podmiotów, które zajmują się wyłącznie emisją i oferowaniem znaków legitymacyjnych.</u>
<u xml:id="u-294.9" who="#WiceprezesUrzeduOchronyKonkurencjiIKonsumentowEwaKubis">W nowelizacji ustawy bony operatorów uzyskały przewagę konkurencyjną, ponieważ są niewiele droższe od bonów sprzedawanych przez wielkie sieci, a mogą być realizowane w kilku tysiącach placówek. Właściwie nie ma dostatecznych argumentów ekonomicznych przemawiających za faworyzowaniem tego typu podmiotów, które zajmują się wyłącznie emisją i oferowaniem znaków. Ten segment rynku dopiero się rozwija. Działa na nim zaledwie sześć podmiotów, a jego struktura charakteryzuje się dużymi dysproporcjami, możemy dzisiaj powiedzieć po badaniach, które przeprowadziliśmy, że właściwie jeden operator ma wyraźną przewagę nad pozostałymi, ma około 47% rynku i ma jednego konkurenta. Ważne jest, że z powodu wprowadzenia tego przepisu wzrost sprzedaży operatorów w ciągu jednego roku wyniósł 70%. Rozwój w związku z tym segmentu operatorów, który ze względu na obowiązywanie ustawy będzie przebiegał w warunkach zdeformowanej konkurencji, może doprowadzić do utrwalenia jego obecnie mało korzystnej struktury i w dalszej perspektywie może doprowadzić do wystąpienia znacznych zaburzeń w konkurencji.</u>
<u xml:id="u-294.10" who="#WiceprezesUrzeduOchronyKonkurencjiIKonsumentowEwaKubis">Wzrost udziału rynkowego operatorów nie oznaczał wzrostu, i to zamierzam podkreślić szczególnie w odniesieniu do Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin, realizacji bonów towarowych w małych i średnich placówkach. Jak wiemy, bony towarowe operatorów mogą być również realizowane w supermarketach i są realizowane głównie w supermarketach, zważywszy na to, że ten produkt głównie realizowany jest przed świętami i wtedy konsumenci korzystają ze znacznych obniżek cen dostępnych w tych sklepach. Nie każdy mały sklep, następny argument, jest skłonny do realizacji bonów operatorów. Jak wiadomo, małe i średnie sklepy ponoszą pewne koszty z tytułu realizacji bonów. Są to m.in. kilkuprocentowe prowizje pobierane od operatora od każdego zrealizowanego bonu oraz koszty dostarczenia bonów do operatora. Dla części małych i średnich sklepów, w których realizowane są niewielkie ilości bonów, uczestnictwo w systemie może być i jest nieopłacalne. Można zaryzykować twierdzenie, że podział rynku na operatorów i pozostałych emitentów znaków jest przynajmniej częściowo sprzeczny z intencjami ustawodawcy, który widział w ustawie narzędzie ochrony małych i średnich przedsiębiorstw handlowych.</u>
<u xml:id="u-294.11" who="#WiceprezesUrzeduOchronyKonkurencjiIKonsumentowEwaKubis">Jak wynika z analizy danych dotyczących rynku bonów towarowych, i to jest ostatnia rzecz, którą podawałam na posiedzeniu Komisji Gospodarki, mniejsze lokalne sieci handlowe wywodzące się z sektora małych i średnich przedsiębiorstw w 2002 r. zostały podobnie dotknięte, jak wielkie sieci, a może nawet w większym stopniu niż wielkie sieci handlowe, dlatego że spadek sprzedaży własnych bonów towarowych przez średnie i małe sieci spadł o około 35%.</u>
<u xml:id="u-294.12" who="#WiceprezesUrzeduOchronyKonkurencjiIKonsumentowEwaKubis">Reasumując, można powiedzieć, że istnieją uzasadnione przesłanki przemawiające za wykreśleniem przepisów dotyczących znaków legitymacyjnych w pełnym zakresie. Dotyczą one małej skuteczności zapisów ustawy w obecnym kształcie, a przede wszystkim zakłóceń konkurencji, jakie powodują. W związku z tym stanowisko rządu w pełni popiera projekt sprawozdania zaprezentowanego przez podkomisję i uważamy, że uchylenie w art. 15 w ust. 1 pkt. 5 i uchylenie w art. 15 ust. 2 do 5., a także uchylenie art. 17d będzie z korzyścią dla małych i średnich przedsiębiorstw, a przede wszystkim dla polityki konkurencji. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-295">
<u xml:id="u-295.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję uprzejmie.</u>
<u xml:id="u-295.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pan poseł sprawozdawca chce zabrać głos? Proszę uprzejmie.</u>
<u xml:id="u-295.2" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pan poseł Władysław Stępień.</u>
</div>
<div xml:id="div-296">
<u xml:id="u-296.0" who="#PoselWladyslawStepien">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Tylko króciutko odniosę się do niektórych stwierdzeń, które padły w dyskusji, i odpowiem na zadane pytania, aczkolwiek pani prezes już odpowiedziała w zasadzie na to, jak w gospodarce wygląda sytuacja, czy gospodarka przy obecnym prawie traci, czy nowelizacja poprawi tę sytuację. A więc tak.</u>
<u xml:id="u-296.1" who="#PoselWladyslawStepien">Myślę, że tę nowelizację poparli wyraźnie: pan poseł Chojnacki w imieniu SLD, pani posłanka Olechowska w imieniu Platformy, pan poseł Sztwiertnia z SdPL, pan poseł Jagiełło w imieniu Federacyjnego Klubu Parlamentarnego i pan Pojda z Unii Pracy. Pozostałe kluby miały wątpliwości. Z tym że w ogóle nie rozumiem wystąpień pani posłanki Murias, którą darzę dużą sympatią, przedstawiciela PSL pana posła Dutki i pana posła Józefa Cepila, którzy powiedzieli z tej trybuny, że nowelizacja powoduje ograniczenie interesów i upadek praktycznie małych i średnich przedsiębiorstw, ale nowelizacja ma uczynić właśnie zupełnie odwrotnie. Sądziłem, że po wystąpieniu pani prezes Ewy Kubis pani poseł Murias wycofa wniosek o odrzucenie w całości projektu, ale tak się nie stało.</u>
<u xml:id="u-296.2" who="#PoselWladyslawStepien">Otóż nie można stwierdzić, że proponowanie usunięcia zapisu art. 17d jest działaniem przeciwko interesowi małych i średnich przedsiębiorstw. Właśnie w czasie nowelizacji ustawy w 2002 r. lobbing parlamentarny... jest w tej kadencji Sejmu jeden bardzo aktywny poseł, który skutecznie przekonał Wysoką Izbę...</u>
<u xml:id="u-296.3" who="#PoselTadeuszCymanski">(Nazwisko.)</u>
<u xml:id="u-296.4" who="#PoselWladyslawStepien">Nazwisko jest znane i zostało to wpisane...</u>
<u xml:id="u-296.5" who="#PoselTadeuszCymanski">(Na jaką literę?)</u>
<u xml:id="u-296.6" who="#PoselWladyslawStepien">...wpisane i do tej pory służy bardzo dobrze dużym właśnie formacjom produkującym na rynek i sprzedającym w wielkich handlowych skupiskach.</u>
<u xml:id="u-296.7" who="#PoselWladyslawStepien">Pan poseł Zawisza mówił, stawiając tu wiele wątpliwości, i widać było, że wie, o co chodzi w tej całej sprawie. Dlatego też chciałbym zauważyć, panie pośle, że przytoczyłem tylko opinie dużych podmiotów, jak konfederacja pracodawców, Narodowy Bank Polski, do którego tu, w parlamencie jest różny stopień zaufania, Biuro Studiów i Ekspertyz, ostatnio opinie pani minister Hübner, Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Oczywiście były takie, potwierdzam, były opinie tego krakowskiego stowarzyszenia, które pan... Pan chyba dwa wymienił. Potwierdzam, rzeczywiście były i przepraszam, może powinienem to powiedzieć jako poseł sprawozdawca, że były również opinie, które szły w zupełnie innym kierunku. I tutaj, żeby sprawa była jasna, to podkreślam.</u>
<u xml:id="u-296.8" who="#PoselWladyslawStepien">Nie mogę zgodzić się z opinią pana posła Dutki, który mówi, że dystrybucja bonów towarowych w Polsce zanika. To jest nieprawda. Tutaj mi kolega poseł z Unii Pracy powiedział, że w samym górnictwie węgla kamiennego codziennie wydaje się 100 tys. bonów, które są zamiennikiem jakichś tam racji żywnościowych, jakie w górnictwie się należą, należą się pracownikom w tym ciężkim zawodzie. Taka formuła jest stosowana w wielu ciężkich przemysłach, już nie mówię o różnego rodzaju bonach na święta, a przecież świąt w Polsce mamy wyśmienitą ilość.</u>
<u xml:id="u-296.9" who="#PoselWladyslawStepien">Jeśli chodzi o bony, już mówiłem podczas swojego wystąpienia, że jest to rynek około 2 mld zł. Warto takiemu rynkowi się przyglądać. Udział małych i średnich przedsiębiorstw pod rządami obecnej ustawy, przy obecnych zapisach maleje, a chcielibyśmy, żeby rósł. Skreślenie niektórych zapisów spowoduje, że małe i średnie przedsiębiorstwa będą miały szanse konkurowania z tymi, które stać na to, żeby zaproponować towar bez marży, bo mają go ogromne ilości, a mała firma takich ilości nie ma. Ten zapis, że marża musi być, powinien poprawić sytuację małych i średnich przedsiębiorstw. Rynek w 2001 r. był następujący: 61% bonów przejmowały wielkie korporacje handlowe, 25% - operatorzy, a tylko 14% - małe i średnie firmy. To należy diametralnie zmienić. Pani prezes powiedziała, że to już się zmienia w ostatnim roku, a teraz, pod rządami nowej ustawy, jeśli Sejm, jeśli Wysoka Izba uchwali, będzie - mam nadzieję - jeszcze lepiej. Oczywiście, zwracam się do oponentów, trzeba w dalszym ciągu obserwować, jak to będzie po 1 maja, jak będzie większa wymiana w eksporcie i imporcie towarów, które są na rynku polskim, polskich towarów w Europie. Jeżeli się okaże, że to źle jest realizowane, to można po raz jedenasty tę ustawę znowelizować, ona funkcjonuje chyba dopiero od 1993 r. Już jest dziesiąta nowelizacja i trzeba tę ustawę dostosowywać do sytuacji na rynku tyle razy, ile potrzeba.</u>
<u xml:id="u-296.10" who="#PoselWladyslawStepien">Chcę też jedną rzecz sprostować. Dzisiaj już nie można mówić, że to jest wniosek pani posłanki, że to jest inicjatywa pani posłanki Błochowiak i grupy posłów, bo dzisiaj debatujemy nad sprawozdaniem Komisji Gospodarki, która przedstawia Wysokiej Izbie sprawozdanie, przyjęte jednogłośnie, po wielomiesięcznych debatach, analizach, jakie miały miejsce.</u>
<u xml:id="u-296.11" who="#PoselWladyslawStepien">Teraz odpowiedzi na pytania, żeby nie przedłużać. Pan poseł Kawa pyta, od kiedy obowiązuje rozwiązanie art. 17d. Obowiązuje właśnie od roku 2002, kiedy to podczas prac sejmowych... To nie była propozycja rządowa, to była inicjatywa posłów, szczególnie jednego, i dzisiaj to likwidujemy. Dzisiaj co do tego zapisu również pan poseł Zawisza nie miał zastrzeżeń. Pan poseł Zawisza ma zastrzeżenia, czy nie należałoby zostawić w art. 15 pkt 5 ust. 1 i ust. 2-5. To jest tylko ta wątpliwość i poprawka, Wysoka Izba ją rozstrzygnie. Chciałem również odpowiedzieć na pytanie pana posła Kawy o to, czy dotychczasowe zapisy nie dyskryminują małych i średnich przedsiębiorstw. Tak, dyskryminują i to zostało wyraźnie stwierdzone w wystąpieniu wyjaśniającym pani prezes, ja również o tym mówiłem, że te zmiany powodują, że małe i średnie przedsiębiorstwa będą miały wielkie szanse w zderzeniu z tymi kolosami. Czy przyniosło to straty gospodarce? Myślę, że częściowo tę sprawę wyjaśniła pani prezes. Jeżeli mamy w obrocie 2 mld zł, rynek towarów 2 mld zł, jeżeli są zwolnienia od podatków, jeżeli niektóre sprawy są wpisywane w koszty uzyskania przychodu, trudno powiedzieć, trzeba by zapytać ministra finansów, jak to jest, ale chyba jakieś straty były.</u>
<u xml:id="u-296.12" who="#PoselWladyslawStepien">Pan poseł Zawisza pytał, dlaczego podkomisja oparła się na pierwszym, a nie na drugim stanowisku Komitetu Integracji Europejskiej. Mógłbym powiedzieć tak, że kiedyś Leszek Balcerowicz jako lektor KC mówił o wyższości socjalizmu nad kapitalizmem. Teraz wszyscy Leszka Balcerowicza uznajemy za twórcę reformy polskiej gospodarki i jest to największy kapitalistyczny ekspert w środkowej Europie. Pierwsze stanowisko komitetu integracji było rzeczywiście takie, jak pan poseł zauważył, ale podkomisja oparła się na stanowisku, mam je przed sobą, z 16 lipca 2003 r., w którym wyraźnie zapisano, że projektowana ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji stanowi projekt dostosowujący polskie prawo do przepisów prawa wspólnotowego i znalazła się w raporcie okresowym z 9 września, o tym mówiłem. I również są komentarze do poszczególnych zapisów, chociażby zacytuję sprawę art. 17d: traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską w art. 28 uznał za zakazane wszelkie ograniczanie ilościowe importu i eksportu oraz środki o podobnym skutku. Chodzi o sprawę tych 20% i na tym dokumencie oparła się również komisja, panie pośle. Dlatego tak to przedkładamy Wysokiej Izbie, z czym pan oczywiście do końca nie musi się zgodzić, ale wolałbym, żeby pan się zgodził. Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
<u xml:id="u-296.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-296.14" who="#PoselArturZawisza">(Czyli Balcerowicz miał rację.)</u>
<u xml:id="u-296.15" who="#PoselWladyslawStepien">Balcerowicz miał rację w tamtej pierwszej wersji.</u>
</div>
<div xml:id="div-297">
<u xml:id="u-297.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-297.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-297.2" who="#WicemarszalekDonaldTusk">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Gospodarki w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
<u xml:id="u-297.3" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
<u xml:id="u-297.4" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-297.5" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 6. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (druki nr 1566, 1566-A i 2450).</u>
<u xml:id="u-297.6" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Cezarego Grabarczyka.</u>
</div>
<div xml:id="div-298">
<u xml:id="u-298.0" who="#PoselSprawozdawcaCezaryGrabarczyk">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! W imieniu Komisji Nadzwyczajnej ds. zmian w kodyfikacjach przestawię sprawozdanie komisji o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw. Projekt zawarty jest w drukach nr 1566 i 1566-A, natomiast sprawozdanie zawarte jest w druku nr 2450.</u>
<u xml:id="u-298.1" who="#PoselSprawozdawcaCezaryGrabarczyk">Projekt ustawy koncentruje się na reformie stosunków majątkowych małżonków. Celem nowelizacji jest dostosowanie obowiązującej od blisko 40 lat regulacji dotyczącej majątkowych stosunków małżeńskich do współczesnych uwarunkowań społecznych i gospodarczych. Zmiana ustroju polityczno-gospodarczego, a w szczególności przyjęcie modelu społecznej gospodarki rynkowej, wymagała rozważenia od nowa sposobu realizacji ochrony interesów majątkowych rodziny w III Rzeczypospolitej.</u>
<u xml:id="u-298.2" who="#PoselSprawozdawcaCezaryGrabarczyk">Proponowane zmiany zmierzają do ułatwienia małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej będącej coraz częściej podstawowym źródłem utrzymania rodziny, pogodzenia różnych form prawnych prowadzenia tej działalności z zasadami ustawowego ustroju wspólności majątkowej oraz zapewnienia należytej ochrony wierzycielom małżonków uczestniczących w obrocie gospodarczym.</u>
<u xml:id="u-298.3" who="#PoselSprawozdawcaCezaryGrabarczyk">Generalnie rozwiązania projektu zmierzają w następujących kierunkach. Projekt nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego opiera się na założeniu, iż należy pozostawić wspólność majątkową jako ustawową, poddając zarazem modyfikacji unormowania. Modyfikacja unormowań ustawowego ustroju majątkowego polega na zastąpieniu pewnych sformułowań określeniami bardziej przystającymi do obecnych realiów ekonomicznych. Radykalna zmiana polega jednak na przyjęciu pełnej surogacji majątków osobistych. Rozwiązano tym samym dotychczasowy problem zbiegu konsekwencji prawnych wynikających z przynależności prawa jednocześnie do wspólności majątkowej małżeńskiej i innego rodzaju wspólności łącznej. Problem dotyczył przede wszystkim spółki cywilnej i spółek osobowych. Wskutek powyższych zmian prawa do przedmiotów służących do wykonywania zawodu, nabyte ze środków majątku osobistego jednego z małżonków, zawsze będą stawać się składnikami jego majątku osobistego. Zgodnie z proponowanymi zmianami każdy z małżonków został uprawniony do współposiadania rzeczy wspólnych i do korzystania z nich, co umożliwi małżonkom uzyskanie w przyszłości ochrony posesoryjnej oraz petytoryjnej w ich wzajemnych stosunkach.</u>
<u xml:id="u-298.4" who="#PoselSprawozdawcaCezaryGrabarczyk">Istotną nowością jest zerwanie z dotychczasową konstrukcją czynności zwykłego zarządu majątkiem wspólnym i czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu. Projektowane przepisy przewidują dwa odstępstwa od zasady samodzielnego zarządzania majątkiem wspólnym przez każdego z małżonków. Po pierwsze, prawo do samodzielnego zarządu przedmiotami majątkowymi służącymi do wykonywania zawodu lub prowadzenia działalności gospodarczej przysługiwałoby wyłącznie małżonkowi wykonującemu zawód lub prowadzącemu działalność gospodarczą, co jest uzasadnione potrzebą zapewnienia nieskrępowanej działalności zawodowej lub gospodarczej. Po drugie, zgody drugiego małżonka wymagałyby czynności prawne, których celem lub skutkiem byłoby zbycie, obciążenie, odpłatne nabycie lub oddanie do używania nieruchomości albo też zbycie, obciążenie, odpłatne nabycie prawa rzeczowego, którego przedmiotem jest budynek lub lokal, użytkowania wieczystego, przedsiębiorstwa lub gospodarstwa rolnego, jak również darowizny z majątku wspólnego, z wyjątkiem drobnych darowizn zwyczajowo przyjętych. Za istnieniem wyczerpującego katalogu czynności wymagających pod sankcją nieważności zgody drugiego małżonka przemawia wzgląd na pewność obrotu prawnego.</u>
<u xml:id="u-298.5" who="#PoselSprawozdawcaCezaryGrabarczyk">Proponuje się całkowicie nowe ujęcie problematyki zaspokojenia wierzyciela, którego dłużnikiem jest tylko jeden z małżonków; chodzi oczywiście o zaspokojenie z majątku wspólnego małżonków. Polega ono na odróżnieniu sytuacji, gdy zobowiązanie zostaje zaciągnięte za zgodą współmałżonka, od sytuacji, gdy takiej zgody nie udzielono. Zgoda na dokonanie czynności prawnych może mieć charakter fakultatywny albo obligatoryjny pod rygorem nieważności. Pozostawiono do decyzji wierzyciela uzyskanie zgody, która zagwarantuje mu szerszy zakres możliwości zaspokojenia także z majątku wspólnego. W projekcie doprecyzowano również, jakiego rodzaju wierzytelności nie zasługują na zaspokojenie z majątku wspólnego.</u>
<u xml:id="u-298.6" who="#PoselSprawozdawcaCezaryGrabarczyk">Kolejnym rozwiązaniem jest umożliwienie małżonkom wyboru nie tylko wspólności umownej lub rozdzielności, lecz także ustroju rozdzielności z wyrównaniem dorobków na wypadek ustania małżeństwa. W ten sposób zakres swobody małżonków w sferze zawierania majątkowych umów małżeńskich został znacznie poszerzony. Jednak ze względu na prawa osób trzecich przewidziano również ograniczenia tej swobody. Ochronie podlega swoboda testowania przez spadkodawcę oraz rozporządzenie majątkiem przez darczyńców, którzy nie wiedząc o tym, że ustrój majątkowy uległ modyfikacji, dokonują przysporzenia dla określonej osoby.</u>
<u xml:id="u-298.7" who="#PoselSprawozdawcaCezaryGrabarczyk">Ponadto przyznano małżonkom możliwość zmiany zasady równych udziałów w majątku wspólnym w każdym wypadku umownej modyfikacji ustroju wspólności, a nie, jak było to uregulowane dotychczas, jedynie w przypadku rozszerzenia wspólności.</u>
<u xml:id="u-298.8" who="#PoselSprawozdawcaCezaryGrabarczyk">W razie ustania małżeństwa lub ustania rozdzielności majątkowej w przypadku przyrostu wartości majątków możliwe będzie żądanie wyrównania różnicy w dorobkach. Wyrównania dorobków małżonkowie będą mogli żądać i dokonywać tego wyrównania umownie albo sądownie.</u>
<u xml:id="u-298.9" who="#PoselSprawozdawcaCezaryGrabarczyk">Kolejnym kierunkiem proponowanych zmian jest modyfikacja przepisów o znoszeniu w trybie sądowym wspólności majątkowej. W miejsce żądania zniesienia wspólności tak ustawowej, jak i umownej wprowadza się żądanie ustanowienia przymusowej rozdzielności majątkowej, z którym można wystąpić również w razie obowiązywania umownego ustroju rozdzielności z rozliczeniem dorobku. Za przyczynę powstania przymusowego ustroju rozdzielności majątkowej uznano również ogłoszenie upadłości w stosunku do małżonka. Uchylenie ubezwłasnowolnienia, a także wszystkie przewidziane prawem upadłościowym sytuacje, w których upadły odzyskuje możliwość rozporządzania swoim majątkiem, będą skutkować, z mocy prawa, powstaniem ustroju ustawowego. Na podkreślenie zasługuje również fakt, że rozdzielność majątkowa separowanych małżonków jest ustrojem przymusowym.</u>
<u xml:id="u-298.10" who="#PoselSprawozdawcaCezaryGrabarczyk">To tylko niektóre z proponowanych rozwiązań w zakresie stosunków majątkowych małżonków.</u>
<u xml:id="u-298.11" who="#PoselSprawozdawcaCezaryGrabarczyk">Konsekwencją tych zmian dokonanych w prawie materialnym są zmiany w prawie procesowym, a dokładnie w Kodeksie postępowania cywilnego. Przesunięciu uległ moment rozstrzygania o skierowaniu egzekucji do majątku objętego wspólnością - z postępowania ze skargi na czynność komornika na postępowanie o nadaniu klauzuli wykonalności.</u>
<u xml:id="u-298.12" who="#PoselSprawozdawcaCezaryGrabarczyk">W przedłożonym sprawozdaniu komisja uwzględniła autopoprawkę rządu przyznającą mężczyźnie będącemu biologicznym ojcem dziecka prawo do dochodzenia ustalenia ojcostwa. Domniemany ojciec nabył również prawo żądania ustalenia ojcostwa po śmierci dziecka. W obecnym stanie prawnym legitymacja czynna do ustalenia ojcostwa po śmierci dziecka przysługuje jedynie matce i prokuratorowi. W tym miejscu należy podkreślić, że w sytuacji, gdy domniemany ojciec wniesie powództwo o ustalenie swego ojcostwa po śmierci dziecka, działając głównie z motywów majątkowych, będzie możliwe oddalenie jego powództwa na podstawie art. 5 Kodeksu cywilnego. Ochronę matki i dziecka przed wykorzystaniem przez mężczyznę niebędącego biologicznym ojcem dziecka powództwa o ustalenie ojcostwa w celu ˝szykany matki i dziecka˝ mogą zapewnić przewidziane w obowiązującym prawie środki ochrony dóbr osobistych.</u>
<u xml:id="u-298.13" who="#PoselSprawozdawcaCezaryGrabarczyk">Dodam, że pierwsza z przytoczonych przeze mnie przed chwilą zmian jest skutkiem orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, który stwierdził niezgodność z konstytucją dotychczasowego brzmienia art. 84 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w takim zakresie, w jakim wyłączał ten przepis prawo mężczyzny będącego biologicznym ojcem dziecka do dochodzenia o ustalenie ojcostwa.</u>
<u xml:id="u-298.14" who="#PoselSprawozdawcaCezaryGrabarczyk">W sprawach o ustalenie ojcostwa przewidziano w projekcie niedopuszczalność powództwa wzajemnego. Burzliwą dyskusję w komisji, przypuszczam, że także teraz, w czasie drugiego czytania, wywołała zmiana, która w zakresie możliwości uzyskania zezwolenia sądu na wcześniejsze zawarcie małżeństwa znosi dotychczasowe zróżnicowanie ze względu na płeć. Przyjęto rozwiązanie, iż z ważnych powodów sąd opiekuńczy będzie mógł wydać zezwolenie na zawarcie małżeństwa osobie, która ukończyła lat 16. Dotyczy to zarówno mężczyzny, jak i kobiety.</u>
<u xml:id="u-298.15" who="#PoselSprawozdawcaCezaryGrabarczyk">Propozycja przyjęta przez komisję odbiega od wcześniejszej propozycji zawartej w projekcie. Propozycja ta jest realizacją postulatu zrównania praw kobiet i mężczyzn, ale istotniejszym uzasadnieniem tego rozwiązania jest fakt, iż Kodeks rodzinny i opiekuńczy jest elementem pewnego systemu prawnego i komisja uwzględniała przesłanki wynikające z faktu obowiązywania Kodeksu karnego.</u>
<u xml:id="u-298.16" who="#PoselSprawozdawcaCezaryGrabarczyk">Zaproponowane zostało również nowe brzmienie przepisu dotyczącego zawierania małżeństwa przez mężczyznę i kobietę, którzy są obywatelami polskimi, a przebywają za granicą. Nowe sformułowanie przepisu nie budzi już wątpliwości interpretacyjnych, jednoznacznie wskazując, że dotyczy tylko małżeństw, w których obie strony są obywatelami polskimi, i nie wyklucza zawarcia małżeństwa przez obywateli polskich przebywających za granicą w formie przewidzianej w prawie obowiązującym w miejscu zawarcia małżeństwa.</u>
<u xml:id="u-298.17" who="#PoselSprawozdawcaCezaryGrabarczyk">Przedstawiając sprawozdanie komisji, proszę o przyjęcie przez Wysoką Izbę projektu w przedstawionym kształcie. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-298.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-299">
<u xml:id="u-299.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-299.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
<u xml:id="u-299.2" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-299.3" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Przypominam o warunkach zgłaszania poprawek.</u>
<u xml:id="u-299.4" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Poseł Stanisław Rydzoń, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
</div>
<div xml:id="div-300">
<u xml:id="u-300.0" who="#PoselStanislawRydzon">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej przedstawić stanowisko odnośnie do sprawozdania Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (druki nr 1566, 1566-A i 2450).</u>
<u xml:id="u-300.1" who="#PoselStanislawRydzon">Jak podają autorzy projektu, celem nowelizacji jest dostosowanie obowiązującej od 38 lat regulacji dotyczącej majątkowych stosunków małżeńskich do współczesnych warunków społecznych i gospodarczych, ułatwienie małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej, pogodzenie różnych form prawnych prowadzenia tej działalności z zasadami ustawowego ustroju wspólności majątkowej, uregulowanie korzystania przez małżonków z mieszkań oraz ich wyposażenia, zniesienie zróżnicowania ze względu na płeć w zakresie uzyskania zezwolenia sądu na wcześniejsze małżeństwo oraz dostosowanie prawa rodzinnego do zgodności z konstytucją w zakresie, w jakim wyłącza prawo mężczyzny do dochodzenia ustalenia ojcostwa. Wszystkie wymienione cele wynikają ze zmiany ustroju polityczno-gospodarczego w Polsce. W ramach nowych warunków zmieniły się także zasady ochrony interesów majątkowych rodziny. Źródłem utrzymania rodziny coraz częściej jest działalność gospodarcza prowadzona przez małżonków lub jedno z małżonków. W takiej sytuacji konieczna stała się nowelizacja Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w zakresie dostosowania tych stosunków majątkowych do nowych warunków ekonomicznych.</u>
<u xml:id="u-300.2" who="#PoselStanislawRydzon">Chciałbym tutaj wymienić najistotniejsze propozycje zmian. Otóż w znaczący sposób zmienia się sytuacja prawna osób zamierzających zawrzeć związek małżeński, a niebędących osobami pełnoletnimi. Obecnie obowiązujący przepis art. 10 kodeksu jako okoliczność wyłączającą zawarcie małżeństwa wskazuje nieosiągnięcie przez przyszłych małżonków wieku 18 lat. W przypadku mężczyzn jest to przeszkoda bezwzględna, w przypadku kobiet względna, gdyż sąd może wyrazić zgodę na wcześniejsze zawarcie małżeństwa. Rozwiązanie to krytykował pełnomocnik rządu do spraw równego statusu kobiet i mężczyzn. Ta krytyka znalazła odzwierciedlenie w projekcie nowelizacji i w chwili obecnej zapis tego art. 10 jest inny. Pan poseł sprawozdawca przed chwilą omawiał szczegółowo ten zapis, a więc nie będę się do tego ustosunkowywał, chciałbym tylko wspomnieć, że projekt jako zasadę wprowadza jednak warunek ukończenia 18 lat.</u>
<u xml:id="u-300.3" who="#PoselStanislawRydzon">Następnym obszarem ważnych i koniecznych zmian wynikających ze standardów europejskich jest tzw. regime primaire, czyli ustrój podstawowy stosunków majątkowych małżonków obowiązujący wszystkie małżeństwa. Chodzi m.in. o korzystanie przez małżonków - już wcześniej o tym wspomniałem - z mieszkań służących stałemu zaspokajaniu potrzeb, a także o uczestniczenie małżonków w stosunkach prawnych wspólności łącznej, m.in. takich jak spółka cywilna.</u>
<u xml:id="u-300.4" who="#PoselStanislawRydzon">Konsekwencją powyższego jest potrzeba zmiany tytułu działu III kodeksu. W miejsce tytułu ˝Stosunki majątkowe między małżonkami˝ wprowadzono nowy tytuł ˝Małżeńskie ustroje majątkowe˝. W dziale tym unormowano te ustroje dwutorowo, jako przymusowy ustrój majątkowy oraz jako umowny ustrój majątkowy w następujących formach: wspólność majątkowa, rozdzielność majątkowa, rozdzielność majątkowa z wyrównaniem dorobków.</u>
<u xml:id="u-300.5" who="#PoselStanislawRydzon">Projektodawca proponuje utrzymanie ustroju wspólności majątkowej, gdyż jest on najbardziej zgodny z istotą małżeństwa jako ścisłej wspólnoty osobowo-majątkowej. Ustrój ten jest ustrojem ustawowym w systemach demokracji zachodniej, nie ograniczając autonomii prywatnej i swobody małżonków w sferze działalności gospodarczej.</u>
<u xml:id="u-300.6" who="#PoselStanislawRydzon">Propozycje zmian w kodeksie w sferze stosunków majątkowych małżonków opierają się o trzy założenia. Mianowicie, i tutaj zacytuję autorów, wspólność majątkowa małżonków nie może nadmiernie ograniczać ich swobody osobistej i majątkowej, interesy majątkowe małżonków powinny współgrać z interesami majątkowymi osób trzecich wchodzących w stosunki prawne z małżonkami. I wreszcie małżonkowie prawidłowo wykonują swe prawa i obowiązki, działając na zasadzie lojalności i wzajemnego zaufania. Dotychczasowy zapis jak gdyby odwracał te relacje.</u>
<u xml:id="u-300.7" who="#PoselStanislawRydzon">Po trzecie, jeśli chodzi o trzecią istotną zmianę, przepis art. 28</u>
<u xml:id="u-300.8" who="#PoselStanislawRydzon">Po czwarte, przepisy art. 31 i 33 definiują pojęcia majątku wspólnego oraz osobistego, z tym że pojęcie ˝majątek osobisty˝ autor projektu wprowadził w miejsce terminu ˝majątek odrębny˝. Nadto przepisy art. 31 i 33 wyliczają, co wchodzi do wymienionych majątków.</u>
<u xml:id="u-300.9" who="#PoselStanislawRydzon">Po piąte, projektowana regulacja zrywa z konstrukcją czynności zwykłego zarządu i czynności przekraczających zakres tego zarządu. W art. 36-37 przyjęto zasadę, zgodnie z którą każdy z małżonków ma prawo do samodzielnego zarządu majątkiem wspólnym, co nie uchybia obowiązkowi współdziałania w zarządzie majątkiem wspólnym. (Panie marszałku, już kończę.) Od tej zasady byłyby dwa wyjątki, o których przed chwilą mówił poseł sprawozdawca, więc nie będę tych wyjątków wymieniał.</u>
<u xml:id="u-300.10" who="#PoselStanislawRydzon">Po szóste, przepis art. 47 upoważnia małżonków do rozszerzenia lub ograniczenia wspólności ustawowej. Małżonkowie mogą nadto ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków. Umowa taka może poprzedzać zawarcie małżeństwa. Wszystkie te umowy winny być zawarte w formie aktu notarialnego pod rygorem nieważności.</u>
<u xml:id="u-300.11" who="#PoselStanislawRydzon">Po siódme, uregulowanie art. 51</u>
<u xml:id="u-300.12" who="#PoselStanislawRydzon">Po ósme, korzystając z nowelizacji kodeksu, projektodawca dostosował zapisy art. 84 tego kodeksu do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 28 kwietnia 2003 r., w którym stwierdzono, że art. 84 jest niezgodny z kilkoma wzorcami konstytucyjnymi w zakresie, w jakim wyłącza prawo mężczyzny będącego biologicznym ojcem dziecka do dochodzenia ustalenia ojcostwa. Stosowny zapis autor uwzględnił też w K.p.c., wprowadzając przepisy art. 454</u>
<u xml:id="u-300.13" who="#PoselStanislawRydzon">Inne zmiany w Kodeksie postępowania cywilnego są konsekwencją omówionych przeze mnie zmian w prawie materialnym.</u>
<u xml:id="u-300.14" who="#PoselStanislawRydzon">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej będzie głosował za przyjęciem projektu ustawy, gdyż popiera zawarte w nim rozwiązania. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-300.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-301">
<u xml:id="u-301.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Głos zabierze pani poseł Teresa Piotrowska, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-302">
<u xml:id="u-302.0" who="#PoselTeresaPiotrowska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie, Panowie Posłowie! Minął prawie rok od rozpoczęcia prac nad nowelizacją ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy (druk nr 1566). Pochylamy się dzisiaj nad sprawozdaniem Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach, bo tylko ta komisja tym projektem się zajmowała. Platforma Obywatelska proponowała, aby projektem tym zajęła się również Komisja Polityki Społecznej i Rodziny. Wydawało się to oczywiste. Skoro projekt zawiera zapisy dotyczące rodziny - bo są to przecież zmiany w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym - to również najbardziej właściwa do rozpatrywania tych zmian winna być komisja, która w szyldzie swoim ma sprawy rodziny. Niestety tak się nie stało. Większość na tej sali zdecydowała inaczej. Uważamy, że to był błąd. Rok pracy nad propozycjami zmian to wystarczająco długi okres, aby zderzyć tu prace zarówno Komisji Nadzwyczajnej, jak i Komisji Polityki Społecznej i Rodziny. Ale dzisiaj możemy już tylko ubolewać, że tak się nie stało.</u>
<u xml:id="u-302.1" who="#PoselTeresaPiotrowska">Wysoka Izbo! W pierwszym czytaniu najwięcej kontrowersji wzbudził zapis art. 10. Rząd proponował zrównanie praw kobiet i mężczyzn, którzy ukończyli lat 16, do zawarcia małżeństwa z ważnych powodów, za zezwoleniem sądu opiekuńczego. Zapis ten pojawił się za sprawą pełnomocnika rządu do spraw równego statusu kobiet i mężczyzn. Takie równouprawnienie dla równouprawnienia. Nie było w tej propozycji głębokiej analizy wspartej ekspertyzami z dziedziny psychologii, medycyny czy socjologii. Mieliśmy nadzieję, że właśnie w pracach Komisji Polityki Społecznej i Rodziny będzie czas na zastanowienie się, czy zmiana polegająca na tym, aby mężczyzna mógł wstępować w związek małżeński w wieku lat 16, jest zgodna z dobrem zakładanej rodziny i przyszłości tej rodziny. Był czas i możliwość sięgnięcia do ekspertyz i autorytetów. Co mamy dzisiaj? Ano propozycję komisji z art. 10 w brzmieniu: Nie może zawrzeć małżeństwa osoba niemająca ukończonych 18 lat, jednakże z ważnych powodów sąd opiekuńczy może zezwolić na zawarcie małżeństwa osobie, która ukończyła lat 16, a z okoliczności wynika, że zawarcie małżeństwa będzie zgodne z dobrem założonej rodziny. Obecnie obowiązujący przepis art. 10 Kodeksu rodzinnego jako okoliczność wyłączającą zawarcie małżeństwa wskazuje nieosiągnięcie przez przyszłych małżonków wieku 18 lat; w wypadku mężczyzn jest to przeszkoda bezwzględna. Komisja do spraw kodyfikacji proponuje pójść dalej niż rząd - sąd może zezwolić 16-latkom na zawieranie związku małżeńskiego.</u>
<u xml:id="u-302.2" who="#PoselTeresaPiotrowska">W imieniu Platformy Obywatelskiej stawiam pytanie: Czy osoby tak młode, tak naprawdę dzieci, mają świadomość konsekwencji prawnych wynikających z zawarcia małżeństwa? Czy tak młode osoby mają rzeczywistą możliwość zaspokojenia podstawowych potrzeb zakładanej rodziny? Gdzie tu zabezpieczono dobro i bezpieczeństwo tej najważniejszej i podstawowej komórki społecznej?</u>
<u xml:id="u-302.3" who="#PoselTeresaPiotrowska">Platforma Obywatelska proponuje pozostawienie art. 10 w brzmieniu dzisiaj obowiązującym, składając stosowną poprawkę. Mamy nadzieję, że znajdziemy sojuszników popierających tę poprawkę.</u>
<u xml:id="u-302.4" who="#PoselTeresaPiotrowska">Wysoka Izbo! W stosunku do pierwszego czytania oprócz zmiany stosunków majątkowych małżonków, które Platforma Obywatelska popiera, pojawiła się autopoprawka dotycząca art. 84 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, który to artykuł 28 kwietnia 2003 r. został zakwestionowany przez Trybunał Konstytucyjny w zakresie, w jakim wyłącza prawo mężczyzny będącego biologicznym ojcem dziecka do dochodzenia ustalenia ojcostwa. Zapisy w nowym brzmieniu art. 84 nie budzą naszych wątpliwości.</u>
<u xml:id="u-302.5" who="#PoselTeresaPiotrowska">Nowelizacja Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego jest potrzebna. Zaproponowane zmiany w zdecydowanej większości nie budzą wątpliwości. Jednak mankamentem tego projektu jest art. 10, który niewątpliwie psuje całą ustawę. Bez odstąpienia od propozycji komisji dotyczącej tego artykułu Platforma Obywatelska nie widzi możliwości poparcia przedłożonej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-302.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-303">
<u xml:id="u-303.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję pani poseł.</u>
<u xml:id="u-303.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Tadeusz Cymański, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-304">
<u xml:id="u-304.0" who="#PoselTadeuszCymanski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przypadł mi w udziale zaszczyt i przyjemność przedstawienia stanowiska Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość w przedmiocie omawianej ustawy o nowelizacji Kodeksu rodzinnego opiekuńczego oraz o zmianie innych ustaw.</u>
<u xml:id="u-304.1" who="#PoselTadeuszCymanski">W tym projekcie są ujęte niejako dwie dziedziny. Pierwsza, dotycząca kwestii majątkowych, dość starannie i z wdziękiem została omówiona przez posła Grabarczyka. Myślę, że w tej dziedzinie zmiany, może nie rewolucyjne, ale wyraźne, znaczące, poprawiają stan prawa. Zachowując bezwzględne podstawowe reguły i uwzględniając potrzebę ochrony dobra rodziny, wychodzą naprzeciw, jak to ujęto, oczekiwaniom wynikającym z nowych stosunków, zwłaszcza gospodarczych i rynkowych. Do tych zmian podchodzimy w sposób pozytywny i będziemy je popierać.</u>
<u xml:id="u-304.2" who="#PoselTadeuszCymanski">Przy okazji podnosiliśmy wielokrotnie kwestię oceny sytuacji w naszym kraju, jeżeli chodzi o ustrój rozdzielności majątkowej i liczne przypadki, w naszym przynajmniej przekonaniu, nadużywania tej instytucji.</u>
<u xml:id="u-304.3" who="#PoselTadeuszCymanski">Oczywiście ochrona rodziny nie może być parawanem, który częstokroć - nie twierdzę, że zawsze czy w przeważającej mierze, ale takich przypadków jest wiele, spotykamy się z nimi w biurach poselskich i w życiu - umożliwia transfer nieuprawnionych korzyści czy doprowadzanie do upadłości podmiotów gospodarczych, kiedy sam sprawca, przedsiębiorca zostaje nagi, biedny, nie ma żadnych pieniędzy, nawet jego komórka mówi, że nie jest jego, natomiast żona, która często nie pracowała w ogóle albo pracowała bardzo mało w swoim zawodzie, dysponuje wcale pokaźnym majątkiem. Takie sytuacje są często obserwowane. Oczywiście są to trudne tematy, ale wydaje się, że w kontekście tej dyskusji warto o nich wspomnieć.</u>
<u xml:id="u-304.4" who="#PoselTadeuszCymanski">Natomiast jeżeli chodzi o drugą kwestię, dotyczącą art. 10, to rzeczywiście ona jest bulwersująca. Być posłem to jest wyjątkowe szczęście, wyjątkowa misja. Poseł oprócz własnego doświadczenia życiowego, oprócz możliwości wspaniałych kontaktów z licznymi ludźmi na spotkaniach, możliwości rozmowy, konsultacji z ludźmi wybitnymi, dysponuje ogromnym aparatem ekspertów, biurem studiów, i dzięki debacie, która jest też bardzo ważna, mając tyle możliwości, ma do wykonania rzecz wyjątkową - ma stanowić prawo. Ale funkcją prawa jest nie tylko regulacja życia, określanie norm prawnych, co jest zakazane, co jest nakazane, funkcja prawa ma bowiem również bardzo ważny aspekt edukacyjno-wychowawczy. Norma prawna jest ważnym sygnałem, ona mówi, na co państwo, na co majestat Rzeczypospolitej pozwala, co jest dopuszczone prawem. I oto dzisiaj tutaj czytam i nie wierzę własnym oczom, że jest propozycja, aby państwo, Sejm, kodeks zezwalał na małżeństwa już nawet nie, jak w pierwotnej wersji, w sytuacjach wyjątkowych, kiedy dziewczyna, najczęściej ze względu na ciążę, może mieć mniej niż 18 lat, a chłopiec lat 18 - tutaj de facto to proponowane brzmienie oznacza, że w skrajnej wersji może dwóch 16-latków stanąć na ślubnym kobiercu. I jest pytanie do posłów, do kobiet, do mężczyzn: Czyżbyśmy już zapomnieli, jak mieliśmy 16 lat? Co czujemy, co myślimy, czy myśmy nie rozmawiali w wojsku, na spotkaniach, czy nie dyskutowaliśmy jako rodzice dzisiaj i jako dziadkowie, czy nie znamy życia, czy nie czujemy życia, czy musimy prosić ekspertów, psychologów, którzy nam powiedzą, że chłopak 16-letni ma prawo i najczęściej naprawdę ma ogromne problemy, żeby rozróżnić, co jest, a co nie jest miłością, co jest uczuciem, co jest pożądaniem, kiedy jest miłość albo była i nie będzie? Przecież to jest nie oderwanie się od ziemi - to jest odlot, to jest odlot w odlotowym nastroju. Niezależnie od różnic politycznych i od tego, że SLD czy nowy twór SdPl jest bardziej liberalny, że chcemy zrównać prawa mężczyzn i kobiet, my, patrząc na życie tak normalnie, tak jak je czujemy, no przecież wiemy, że to jest do niczego. I wielka szkoda, że to jest w jednym pakiecie. Mój klub staje wobec dylematu: chcemy i bylibyśmy skłonni poprzeć tę nowelizację, ale z tym art. 10 i w tej wersji - ja już nie mówię nawet, że w tej ostatniej, ale w pierwotnej - no nie burzmy świata. Wejdźmy w konkretną sytuację, jak to będzie wyglądać. Przecież młodzi ludzie, ogarnięci - już kończę, panie marszałku - często bardzo gorącym, mocnym uczuciem czy ze względu na inną kwestię, powołują się na prawo. Co, nie pozwolisz mi?- mówi syn do ojca - przecież mam prawo, w kodeksie jest taka możliwość. I to jest ta scena, której my jako posłowie nie możemy nie widzieć tutaj dzisiaj, wcale nie aż tak wyszukana.</u>
<u xml:id="u-304.5" who="#PoselTadeuszCymanski">Kończąc, chciałbym złożyć wniosek, poprawkę, oczywiście w tym samym duchu, nawet nie wiem czy nie identyczną, takie zgodności są rzadkie, ale to też o czymś mówi - mianowicie o usunięciu art. 10 w brzmieniu proponowanym. I nie jest żadną tajemnicą, nikogo tu nie zaskoczę, jeżeli powiem, że od tej zmiany uzależniamy nasze głosowanie za projektem całej nowelizacji bądź przeciw projektowi. Tym stanowczym słowem kończę swoje wystąpienie. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-304.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-305">
<u xml:id="u-305.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-305.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pan poseł Józef Zych, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
</div>
<div xml:id="div-306">
<u xml:id="u-306.0" who="#PoselJozefZych">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zdaniem Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw, przedstawiany przez Komisję Nadzwyczajną do spraw zmian w kodyfikacjach, zasługuje na uwagę, gdyż dotyczy on wielu istotnych kwestii odnoszących się do współczesnej rodziny.</u>
<u xml:id="u-306.1" who="#PoselJozefZych">Po pierwsze, powszechnie wiadomo, że rodzina polska z wielu względów przeżywa kryzys i wzrasta liczba rozwodów i separacji. Kryzys ten i rozwody to często skutek nieprzystosowania psychicznego i materialnego do zawarcia rodziny, o czym przed chwilą, jeżeli chodzi o nieprzystosowanie psychiczne, mówił mój przedmówca.</u>
<u xml:id="u-306.2" who="#PoselJozefZych">Po drugie, zachodzą także istotne zmiany co do wkładu poszczególnych małżonków do majątku wspólnego oraz odpowiedzialności za zobowiązania powstałe na skutek prowadzenia działalności gospodarczej.</u>
<u xml:id="u-306.3" who="#PoselJozefZych">Po trzecie, partnerstwo we współczesnej rodzinie prowadzi także do zjawiska działania na własny rachunek i odpowiedzialność... co prowadzi do znacznego ograniczenia wspólnoty majątkowej małżeńskiej na rzecz rozdzielności majątkowej.</u>
<u xml:id="u-306.4" who="#PoselJozefZych">Po czwarte, coraz częściej młodzi Polacy spotykają się poza granicami Polski i tam zamierzają zawrzeć związek małżeński. Powstaje zatem problem uprawnień instytucji działających w tym zakresie w imieniu Rzeczypospolitej. Proponuje się tutaj rozwiązanie na rzecz uprawnień konsula lub osoby wyznaczonej do wykonywania funkcji w imieniu konsula. Na te i inne problemy oraz zapotrzebowania próbuje odpowiedzieć projekt ustawy.</u>
<u xml:id="u-306.5" who="#PoselJozefZych">Przechodząc do problemów szczegółowych, należy zwrócić uwagę na propozycje zawarte w art. 10, dotyczącym możliwości zawarcia małżeństwa przez osobę, która nie ukończyła lat 18. Mamy także do tego istotne zastrzeżenia, ale spróbuję pokazać nieco inny jeszcze problem. W § 1 cytowanego art. 10 zakłada się, że z ważnych powodów sąd opiekuńczy może zezwolić na zawarcie małżeństwa osobie, która ukończyła lat 16, a z okoliczności wynika, że zawarcie małżeństwa będzie zgodne z dobrem założonej rodziny.</u>
<u xml:id="u-306.6" who="#PoselJozefZych">Wysoki Sejmie! Tu może dojść jeszcze do pewnej innej sytuacji, o której nie mówiono. Chodzi o problem przysposobienia i problem małżeństwa, kiedy, załóżymy, jedna z osób będzie mieć lat 50, a druga nie będzie mieć ukończonych lat 16, i to w różnym układzie. Wreszcie, zgodnie z propozycją zawartą w § 2, unieważnienia małżeństwa zawartego przez osobę, która nie ukończyła lat 16, lecz przed ukończeniem lat 18 zawarła związek małżeński bez zezwolenia sądu opiekuńczego, może żądać każdy z małżonków. Przepis ten wymaga wnikliwego rozważenia. Po pierwsze, zakłada, że mogą się zdarzyć przypadki, kiedy dochodzi do zawarcia małżeństwa bez wymaganej zgody sądu opiekuńczego. Oczywiście wszystko należy przewidywać, ale to już jest niebezpieczne. Taki przypadek może zdarzyć się zarówno wtedy, gdy organ odpowiedzialny za prawidłowe sprawdzenie dokumentów niezbędnych do prawidłowego zawarcia małżeństwa nie dopełni tego, co należałoby uznać za przestępstwo, jak i wówczas, gdyby został on wprowadzony w błąd np. na skutek przedstawienia sfałszowanego dokumentu. Na gruncie prawa cywilnego czynność dokonana bez zachowania wymaganej formy lub zgody organu byłaby z mocy prawa nieważna. Inaczej sprawa przedstawia się jednak w przypadku projektu ustawy. Ta zakłada, że małżeństwo zawarte przez małoletniego bez wymaganej zgody sądu opiekuńczego może być unieważnione, ale tylko na wniosek jednego z małżonków. Jeżeli weźmie się pod uwagę okoliczność, iż małżeństwo zawarte w takich okolicznościach może być trwałe, przyjęcie tej zasady wydaje się słuszne, a więc wydaje się, że to rozwiązanie przyjmuje taką konstrukcję, iż wśród tych wielu małżeństw zawartych z naruszeniem prawa będą takie, które - w porządku - układają sobie to współżycie i niesłuszne byłoby ich eliminowanie. Najobszerniej w projekcie proponuje się regulacje dotyczące praw majątkowych małżonków. Szczególnie ważny jest rozdział II: Umowne ustroje majątkowe. Rzeczywiście to zostało bardzo precyzyjnie omówione.</u>
<u xml:id="u-306.7" who="#PoselJozefZych">Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego uważa, że bardzo ważne uregulowanie zawiera art. 28, co do korzystania z mieszkania i przedmiotów, a także art. 776</u>
<u xml:id="u-306.8" who="#PoselJozefZych">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego uważa, że art. 10 w obecnej formie jest nie do przyjęcia i będzie głosować przeciwko takiemu uregulowaniu, natomiast wszystkie inne uznaje za zasadne. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-306.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-307">
<u xml:id="u-307.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-307.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pani poseł Mirosława Kątna, Socjaldemokracja Polska.</u>
</div>
<div xml:id="div-308">
<u xml:id="u-308.0" who="#PoselMiroslawaKatna">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu Socjaldemokracja Polska wobec projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw.</u>
<u xml:id="u-308.1" who="#PoselMiroslawaKatna">Otóż, zdaniem mojego klubu - to, o czym mówił pan poseł sprawozdawca - najważniejsze jest chyba to, że wreszcie po prawie 40 latach doszło do nowelizacji i do zmian regulacji dotyczących przede wszystkim majątkowych stosunków małżeńskich, dostosowania ich do współczesnej rzeczywistości, głównie do uwarunkowań społecznych i gospodarczych. Proponowane zmiany zmierzają do ułatwienia małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej, tak jak zostało tu powiedziane, będącej coraz częściej podstawowym źródłem utrzymania rodziny, pogodzenia różnych form prawnych prowadzenia tej działalności z zasadami ustawowego ustroju wspólności majątkowej oraz zapewnienia należytej ochrony wierzycielom małżonków uczestniczących w obrocie gospodarczym. Ponadto bardzo dobrze się stało, że ustawodawca zatroszczył się w tej ustawie o zgodność ze standardami europejskimi, są tam zawarte regulacje korzystania przez małżonków z mieszkań służących stałemu zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych rodziny oraz z przedmiotów urządzenia domowego. Ustawa oddziałuje przede wszystkim na sytuację majątkową osób pozostających w związku małżeńskim. Kwestia ta oczywiście, tak jak w przypadku wszystkich moich przedmówców, a przede wszystkim pana posła sprawozdawcy, który to bardzo precyzyjnie opisał, u nikogo z nas nie budzi najmniejszego sprzeciwu, zasługuje natomiast na głęboki szacunek i uznanie.</u>
<u xml:id="u-308.2" who="#PoselMiroslawaKatna">Art. 10, który wzbudził tak wiele kontrowersji, oczywiście w moim klubie również wzbudził kontrowersje, nie do końca był jednoznacznie oceniany i traktowany, i chciałabym w tym momencie powiedzieć, że Socjaldemokracja Polska nie podjęła stanowiska z tak głęboko wyrażonym oburzeniem, jak w przypadku Prawa i Sprawiedliwości, które wyraził w swojej wypowiedzi pan poseł Cymański, albowiem dopatrywaliśmy się czy dopatrujemy się jednak w tym rozwiązaniu pewnych pozytywów polegających na tym, że doprowadzamy tym rozwiązaniem, czyli art. 10, do tzw. wyboru mniejszego zła. Otóż, traktujemy to w takich oto kategoriach. Rzeczywiście, trzeba to powiedzieć otwarcie, sytuacja szczególnie uzasadniona to jest najczęściej niechciana i nieplanowana ciąża. W związku z tym, mówiąc o sytuacji mniejszego zła, rozumiemy to w taki sposób, że sąd rodzinny i opiekuńczy, który ma podejmować w tych sytuacjach decyzję, bardzo wnikliwie rozważy każdy przypadek. Prawdopodobnie będzie na tę okoliczność słuchał również świadków. Tymi świadkami najprawdopodobniej powinni być jednak rodzice owych młodych ludzi, którzy w zależności od tego, czy deklarują swoją pomoc... Każda sytuacja jest, krótko mówiąc, inna i myślę, że w związku z tym oddanie władzy decyzyjnej sądowi rodzinnemu jest pewnym zabezpieczeniem.</u>
<u xml:id="u-308.3" who="#PoselMiroslawaKatna">Zgadzam się z przedmówcami, którzy mówili o ogromnej niedojrzałości przede wszystkim emocjonalnej, społecznej i biologicznej osób w wieku lat 16 czy 18, ale przypomnę, że te różnice są przecież różnicami osobniczymi. Tak, jak rzeczywiście możemy spotkać 16-letniego chłopaka o bardzo dużym stopniu niedojrzałości społecznej, tak i może się to zdarzyć w przypadku dziewczyny, w tej sytuacji różnice między płciami nie powinny być aż tak szokujące i decydujące. Każdy przypadek natomiast powinien być rozpatrywany bardzo wnikliwie.</u>
<u xml:id="u-308.4" who="#PoselMiroslawaKatna">Zmiany proponowane w uzupełnieniu projektu sprowadzają się również do zachowania spójności unormowań dotyczących ustalania ojcostwa z normami konstytucyjnymi. Ze względu na szczególną wagę przedmiotu regulacji, na to, iż ustawa jest aktem o szczególnej doniosłości społecznej, projektodawca poddał ją zaopiniowaniu przez Radę Legislacyjną, rzecznika praw obywatelskich, przez Sąd Najwyższy, poddał konsultacji Krajowej Rady Sądownictwa, Naczelnej Rady Adwokackiej, Krajowej Rady Radców Prawnych, Krajowej Rady Notarialnej, Krajowej Rady Komorniczej oraz pełnomocnika rządu do spraw równego statusu kobiet i mężczyzn. Te wszystkie konsultacje, naszym zdaniem, są jednak pewnym gwarantem ustanawiania dobrego prawa w tym projekcie.</u>
<u xml:id="u-308.5" who="#PoselMiroslawaKatna">Już kończę.</u>
<u xml:id="u-308.6" who="#PoselMiroslawaKatna">Ostateczna wersja projektu uwzględnia wiele z uwag i propozycji zgłaszanych przez wymienione wyżej podmioty. Niezwykle cenne jest to, że mamy bardzo fachowe opinie na temat tej ustawy. Dlatego też klub Socjaldemokracji Polskiej będzie popierał proponowane w ustawie zmiany. Niemniej jednak chcę podkreślić, że, co do kontrowersyjnego art. 10, chętnie podejmiemy w dalszym ciągu dyskusję i jesteśmy gotowi w tym zakresie do dalszej współpracy. Bardzo dziękuję.</u>
<u xml:id="u-308.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-309">
<u xml:id="u-309.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję bardzo pani poseł.</u>
<u xml:id="u-309.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Zarządzam krótką, 5-minutową przerwę.</u>
</div>
<div xml:id="div-310">
<u xml:id="u-310.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 21 min 13 do godz. 21 min 19)</u>
</div>
<div xml:id="div-311">
<u xml:id="u-311.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Wznawiam obrady.</u>
<u xml:id="u-311.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Kontynuujemy rozpatrywanie punktu 6. porządku dziennego.</u>
<u xml:id="u-311.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Lecha Kuropatwińskiego występującego w imieniu Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
</div>
<div xml:id="div-312">
<u xml:id="u-312.0" who="#PoselLechKuropatwinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej dotyczące projektu ustawy zawartego w drukach nr 1566 i 1556-A oraz sprawozdania Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy. W rządowym projekcie ustawy zaproponowano rozwiązania sprzyjające rodzinie oraz jej otoczeniu. Wszystko byłoby prawidłowe, jednak dzisiaj rodziny są w coraz gorszej sytuacji. W 70% polskich rodzin występuje bieda, a w milionach rodzin sytuacja jest prawie beznadziejna.</u>
<u xml:id="u-312.1" who="#PoselLechKuropatwinski">Jakich zmian chce dokonać rząd, aby rozwiązać sprawy rodzinne w ustawie opiekuńczej? Czy rząd wie, że w polskich rodzinach zdarzają się dramaty rodzinne, że jest głód, że często matka lub ojciec poszukują w śmietnikach żywności, aby utrzymać rodzinę? Czy o taką Polskę walczyli nasi dziadowie i ojcowie? Zagwarantowali to ci, którzy siedzą tu, w Wysokiej Izbie, do dziś. Nasuwa się pytanie, czy nie za długo, skoro doprowadzili do takiej biedy w polskich rodzinach.</u>
<u xml:id="u-312.2" who="#PoselLechKuropatwinski">Dziś panowie przesiadają się na różne platformy bądź na koła ratunkowe tworzonych partii, jak obecnie Socjaldemokracja Polska czy Federacyjny Klub Parlamentarny. Czyżby ci posłowie zapomnieli, jak głosowali w komisjach i tu, w Wysokiej Izbie, kiedy bronili rządu Buzka, a teraz rządu Millera? Dziś rodziny polskie proszą, błagają, aby mogły przeżyć, aby miały co jeść. Kolejne rządy zadbały o to, aby rodziny te miały w co się ubrać. To zabezpieczyły, dając możliwość kolegom partyjnym sprowadzania zachodnich ciuchów i sprzedawania biednym rodzinom, by na nich zarabiać. Takie dobra dały polskiej rodzinie władze SLD, AWS, Unii Wolności, dziś Platformy Obywatelskiej. Dziś nowa - stara partia Socjaldemokracja, mówiąca innym językiem, jakoby zapomniała, co jej posłowie mówili jeszcze miesiąc temu. To demagogia ze strony tej partii i chęć oszukania obywateli.</u>
<u xml:id="u-312.3" who="#PoselLechKuropatwinski">Odnosząc się do zapisów ustawy, jak również do norm konstytucji, chcę powiedzieć co do kwestii ustalania ojcostwa, że każde odpowiedzialne małżeństwo, decydując się na dziecko, musi ponosić odpowiedzialność za urodzone dziecko, za jego wychowanie, wyżywienie i przygotowanie do dorosłego życia. Skutki prawne winny być jasne, jeśli chodzi o odpowiedzialność zarówno ojca, jak i matki. Dzisiejsze prawo daje różne prawa, różnie postrzegane w różnych rodzinach. Dziś rodzina pełna staje się rodziną niepełną w wyniku fikcyjnych rozwodów, a potem, omijając prawo, pobiera zasiłki i alimenty niezgodnie z prawem.</u>
<u xml:id="u-312.4" who="#PoselLechKuropatwinski">O dziwo, w tej grupie jest wiele rodzin, które wykorzystują prawo dla własnych korzyści, pobierają dodatki mieszkaniowe i inne świadczenia, natomiast ci, którzy naprawdę mają biedę, w wyniku tej biedy pozostawiają dzieci i rodzinę, pozostają na garnuszku samorządu czy państwa albo są pozostawieni samym sobie, bez możliwości uzyskania pomocy państwa. Ten rząd, przy poparciu Socjaldemokracji i Platformy Obywatelskiej, przegłosował ustawę dotyczącą zasiłku alimentacyjnego, ograniczając go do 170 zł na jedno dziecko. I co? Dziś liczycie na to, że społeczeństwo zapomni o tym, iż ojciec lub matka pozostali bez środków na utrzymanie dzieci? Zabrano im ostatnie środki do życia, powiększając nędzę. Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej zaskarżyła tę ustawę do Trybunału. Oczekujemy na decyzję Trybunału. Ta ustawa nie rozwiązuje spraw rodziny w dziedzinie podziału wspólnoty małżeńskiej i podziału wspólnego majątku. Dziś tylko cwaniacy i ci, którzy dorobili się nielegalnych majątków czy fortun, mogą prawnie, bez ponoszenia odpowiedzialności przepisywać i dzielić majątki na żonę czy męża, zrzekać się majątku, aby pozostać bez majątku. A robią to wysoko postawione osoby publiczne w kraju. Prawdopodobnie wiele osób wykorzystuje tę ustawę do korzyści majątkowych poza prawem.</u>
<u xml:id="u-312.5" who="#PoselLechKuropatwinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej, mimo że ta ustawa nie rozwiązuje problemów, widząc, że po 38 latach trzeba dokonać zmian w ustawie, niektóre zapisy poprze, oprócz art. 10, którego w takim zapisie Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej nie poprze. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-312.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-313">
<u xml:id="u-313.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-313.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę pana posła Andrzeja Mańkę o wystąpienie w imieniu klubu Ligi Polskich Rodzin.</u>
</div>
<div xml:id="div-314">
<u xml:id="u-314.0" who="#PoselAndrzejManka">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu Ligi Polskich Rodzin w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw po zmianach, jakich dokonała komisja.</u>
<u xml:id="u-314.1" who="#PoselAndrzejManka">Od razu na wstępie należy powiedzieć, że jedna z tych zmian jest szczególnie niepokojąca, a co za tym idzie - niedopuszczalna. Jest to zmiana, która nastąpiła w art. 10 projektu. Obecnie obowiązujący przepis nie jest oczywiście idealny, ale jest bardziej wyważony i bezpieczny niż propozycja rządowa, nie mówiąc już o komisyjnej - jako okoliczność wyłączającą zawarcie małżeństwa wskazuje on nieosiągnięcie przez przyszłych małżonków wieku 18 lat. W odniesieniu do mężczyzn jest to przeszkoda bezwzględna, a 16-letniej kobiecie - ja powiedziałbym raczej: dziewczęciu - sąd może w określonej sytuacji zezwolić na wcześniejsze zawarcie małżeństwa.</u>
<u xml:id="u-314.2" who="#PoselAndrzejManka">Projekt rządowy natomiast proponował, aby jeden z przyszłych małżonków ukończył 18 lat i był pełnoletni w świetle prawa cywilnego, przy założeniu, że zezwolenie będzie udzielone tylko na podstawie ważnych powodów, czyli gdy z okoliczności wynika, że zawarcie małżeństwa będzie zgodne z dobrem założonej rodziny. Tylko kto przewidzi, czy tak będzie, i jakie powinny być kryteria tej oceny?</u>
<u xml:id="u-314.3" who="#PoselAndrzejManka">Już projekt rządowy był zły. Niestety pogorszyła go jeszcze część posłów komisji, przychylając się do nieodpowiedzialnego postulatu pełnomocnika rządu do spraw równego statusu kobiet i mężczyzn pani minister Jarugi-Nowackiej polegającego na zrównaniu praw przyszłych kobiet i mężczyzn, czyli 16-letnich dziewcząt i chłopców, do zawarcia małżeństwa w okresie, w którym są na pograniczu późnego dzieciństwa i wczesnej młodości, w każdym razie w którym osiągnięcie dojrzałości fizycznej nie gwarantuje dojrzałości emocjonalnej i społecznej, nie mówiąc już o zdolności do samodzielnego utrzymania rodziny.</u>
<u xml:id="u-314.4" who="#PoselAndrzejManka">Czy posłowie Sojuszu Lewicy Demokratycznej i Unii Pracy nie uważają, że do pewnych wydarzeń w życiu trzeba dorosnąć? Przecież wyniki badań psychologicznych i obserwacja życia jasno określają wiek osiągnięcia pełnej dojrzałości do założenia rodziny i podjęcia pełnej odpowiedzialności za nią. W czasie, kiedy rośnie liczba składanych pozwów o rozwody, poważne podejście do instytucji małżeństwa i rodziny jest szczególnie ważne. Polscy politycy powinni przyczynić się do zapobiegania patologii życia rodzinnego, jaką jest rozpad rodzinny, nie zaś uchwalać prawo, które przyczynia się w swej konsekwencji do jego destabilizacji.</u>
<u xml:id="u-314.5" who="#PoselAndrzejManka">Zadaję więc pytanie. Czy 16-latkowie zdolni są do dokonywania trwałych wyborów, a co za tym idzie - czy mogą założyć i utrzymać trwałą i stabilną rodzinę, za którą będą samodzielnie ponosić odpowiedzialność? Zdaniem Ligi Polskich Rodzin potwierdzonym przez psychologów i pedagogów - nie, zdaniem SLD i UP oraz pani minister Jarugi-Nowackiej - tak. Dodatkowo życie, szczególnie w ostatnim okresie, potwierdza naszą tezę. SLD-UP ma wyjątkową zdolność do zaprzeczania temu, co wypływa z doświadczenia i racjonalnych przesłanek. Od ponad 2,5 roku Liga Polskich Rodzin usiłuje nakłonić ten rząd do nawrócenia na politykę prorodzinną, niestety bezskutecznie.</u>
<u xml:id="u-314.6" who="#PoselAndrzejManka">Zamiast skoncentrować się na tym, co zrobić, aby Polakom żyło się lepiej i dostatniej, rząd z uporem piętrzy przed polskimi rodzinami trudności. Czy badacie państwo wytrzymałość Polaków? Skrócenie urlopów macierzyńskich wytrzymali, obniżenie ulg na przejazdy PKP i PKS wytrzymali, oddalenie w czasie wypłat dla cywilnych ofiar wojny wytrzymali. Już za parę dni rozpocznie się eksperyment na osobach samotnie wychowujących dzieci, polegający na likwidacji funduszu alimentacyjnego. 1 maja rozpocznie się też narodowy test przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. Czy naprawdę musimy przeprowadzać kolejne testy na wspólnocie małżeństwa i rodziny? Powtórzę, Liga Polskich Rodzin uważa, że zapisy art. 10 zaproponowane przez rząd i komisję są nie do przyjęcia.</u>
<u xml:id="u-314.7" who="#PoselAndrzejManka">W życiu społecznym jest wiele zjawisk niepożądanych. Nieprawidłowościom należy zapobiegać poprzez wychowywanie młodzieży do odpowiedzialnej miłości, tak by potrafiła dokonywać dojrzałych wyborów, nie należy zaś dostosowywać norm prawnych do popełnianych przez nią błędów. To jej nie zmotywuje do prezentowania prawidłowych i prospołecznych postaw. Polska młodzież naprawdę zasługuje na stawianie jej wysokich wymagań.</u>
<u xml:id="u-314.8" who="#PoselAndrzejManka">Pozytywnie odnosimy się natomiast do zaproponowanej przez rząd w druku 1566-A autopoprawki. Popieramy nowelizację art. 84 zgodnie z orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego z 28 kwietnia 2000 r. nakazującym uchwalenie prawa umożliwiającego mężczyźnie będącemu biologicznym ojcem dziecka dochodzenie ustalenia ojcostwa. Pozytywnie oceniamy też zapis stanowiący, że jeżeli do ustalenia ojcostwa nie doszło w okresie małoletniości dziecka, a w konsekwencji ojciec nie uczestniczył w jego wychowaniu i utrzymaniu, nie czuł się za nie odpowiedzialny, to decyzja o możliwości sądowego ustalenia ojcostwa po osiągnięciu pełnoletności przez dziecko powinna należeć do dziecka.</u>
<u xml:id="u-314.9" who="#PoselAndrzejManka">Zapisy nowelizacji odnoszące się do stosunków majątkowych małżonków, wynikające w dużej mierze ze zmian rzeczywistości gospodarczej po 1989 r., w większości uzyskały naszą aprobatę. Biorąc jednak pod uwagę mankamenty art. 10, Liga Polskich Rodzin będzie przeciwna przyjęciu ustawy w kształcie zaproponowanym przez komisję. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-314.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-315">
<u xml:id="u-315.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-315.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę panią posłankę Krystynę Grabicką o wystąpienie w imieniu Ruchu Katolicko-Narodowego.</u>
</div>
<div xml:id="div-316">
<u xml:id="u-316.0" who="#PoselKrystynaGrabicka">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-316.1" who="#PoselKrystynaGrabicka">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (druk nr 2450) w zasadzie prawie nie odbiega od pierwotnych projektów rządowych przedstawionych w pierwszym czytaniu. Komisja, realizując wytyczne rządu, a właściwie wytyczne pełnomocnika rządu do spraw równego statutu kobiet i mężczyzn, proponuje, aby można było zezwolić na zawarcie związku małżeńskiego - oczywiście z ważnych powodów - osobie, a więc zarówno kobiecie, jak i mężczyźnie, którzy ukończyli lat 16. Dalej mamy zapis: o ile będzie to zgodne z dobrem założonej rodziny. W tej sposób rząd, a potem komisja jeszcze bardziej obniżyła wiek niezbędny do zawarcia związku małżeńskiego przez mężczyznę, a właściwie chłopca, z 18 do 16 lat.</u>
<u xml:id="u-316.2" who="#PoselKrystynaGrabicka">Ruch Katolicko-Narodowy nie wyraża na to zgody. Z różnych badań wynika, że jednym z czynników, które wpływają na stabilność małżeństwa, jest wiek zawarcia związku. Ryzyko rozpadu małżeństw nastolatków jest dwukrotnie wyższe niż w przypadku małżeństw zawieranych przez osoby po 20. roku życia. Jest to spowodowane mniejszą satysfakcją z życia w małżeństwie na skutek braku przygotowania do wypełniania ról małżeńskich. Małżeństwa nastolatków często zawierane są z powodu mającego narodzić się wkrótce dziecka, a badania wykazują, że urodzenia przedmałżeńskie tworzą większe zagrożenie rozpadem małżeństwa w przyszłości. Ciąża przedmałżeńska jest również ważnym czynnikiem ryzyka rozpadu małżeństwa ze względu na brak przygotowania partnerów do ustabilizowania się i do opieki nad dzieckiem. Temu często towarzyszą problemy materialne. Wczesne zawieranie małżeństw, gdy człowiek jest jeszcze emocjonalnie niedojrzały, oznacza brak odpowiedzialności za rodzinę i za mające urodzić się dziecko. Taka sytuacja powoduje, że małżeństwo nie jest trwałe. Małżeństwa zawierane przez nastolatków częściej niż inne kończą się rozwodem. Z badań wynika również, że kobiety pochodzące z rozbitych rodzin częściej zawierają małżeństwa będąc nastolatkami, częściej mają przedślubne dzieci i częściej się rozwodzą. Sędziowie sądów rodzinnych twierdzą, że większość małżeństw zawieranych za zgodą sądu, pod presją mającego wkrótce narodzić się dziecka, nie wytrzymuje próby czasu i rozpada się. Rząd i SLD, obniżając próg wieku zawierania małżeństw przez chłopców, uzasadnia to równym statusem kobiet i mężczyzn wobec prawa. Idąc tym tokiem rozumowania można byłoby - dla dobra rodziny - podwyższyć wiek zawierania małżeństwa do lat 21, tak już kiedyś było, przynajmniej dla mężczyzn, a w wyjątkowych przypadkach, za zgodą sądu, zezwolić na zawarcie związku, jeżeli jedna z osób nie ukończyła lat 21, a ma ukończone lat 18. Takie rozwiązanie będzie o wiele lepsze, będzie mniej rozwodów i nieszczęść małoletnich dzieci rozwiedzionych rodziców. Przedkładamy stosowną poprawkę.</u>
<u xml:id="u-316.3" who="#PoselKrystynaGrabicka">Pozostałe zmiany w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym nie są już tak kontrowersyjne, a większość z nich została szczegółowo omówiona przez moich poprzedników. Chcę zwrócić uwagę na te najbardziej istotne. Projekt rozwiązuje odmiennie problem zaspokojenia z majątku wspólnego wierzyciela, w sytuacji gdy dłużnikiem jest tylko jeden z małżonków. Inaczej odbywa się to, gdy zobowiązanie zaciągnięto za zgodą współmałżonka, a inaczej, gdy takiej zgody nie udzielono. Nowy art. 41 daje wierzycielowi możliwość uzyskania zgody drugiego współmałżonka, co gwarantuje szersze możliwości zaspokojenia go. Brak zgody małżonka dłużnika ogranicza możliwości zaspokojenia z majątku osobistego dłużnika i przedmiotów oraz praw określonych w § 2 art. 41.</u>
<u xml:id="u-316.4" who="#PoselKrystynaGrabicka">W art. 49 projektodawca ogranicza swobodę małżonków w kształtowaniu ustroju małżeńskiego, nie zezwalając rozszerzyć wspólności na niektóre prawa i przedmioty. Projekt ustawy wprowadza nową definicję dorobku. Dorobkiem każdego z małżonków jest wzrost wartości jego majątku po zawarciu umowy majątkowej. Nowe artykuły 51</u>
<u xml:id="u-316.5" who="#PoselKrystynaGrabicka">Na koniec chcę się odnieść do wypowiedzi pani poseł z SDKPiL w kwestii mniejszego zła. Chcę powiedzieć, że nie ma mniejszego zła. Zło jest zawsze złem i nie można go stopniować. Ruch Katolicko-Narodowy będzie głosował za przyjęciem ustawy, o ile zostaną uwzględnione nasze poprawki. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-316.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-317">
<u xml:id="u-317.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-317.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Pani poseł, są pytania.</u>
<u xml:id="u-317.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Pan poseł Stanisław Piosik jako pierwszy.</u>
<u xml:id="u-317.3" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-318">
<u xml:id="u-318.0" who="#PoselStanislawPiosik">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Szanowne Koleżanki i Koledzy Posłowie! Z nowego brzmienia art. 10 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego może wyniknąć sytuacja, że 16-letni chłopak ożeni się, za zgodą sądu, z dorosłą kobietą i odwrotnie. Oto moje pytanie: Dlaczego rząd i komisja nie pozostawiły dotychczasowego zapisu? Jakie argumenty wpłynęły na nowe brzmienie tego artykułu? I drugie pytanie. Ponieważ projekt wprowadził nową terminologię - w miejsce pojęcia ˝majątek odrębny˝ wprowadzono pojęcie ˝majątek osobisty˝- to czym różni się majątek osobisty od majątku odrębnego?</u>
</div>
<div xml:id="div-319">
<u xml:id="u-319.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-319.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Pan poseł Edward Maniura.</u>
</div>
<div xml:id="div-320">
<u xml:id="u-320.0" who="#PoselEdwardManiura">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Myślę, że na to pytanie będzie w stanie mi odpowiedzieć pan minister, a pytanie również dotyczy art. 10: W jakich krajach Unii Europejskiej norma prawna zezwala właśnie na zawarcie przez chłopaka, bo trudno mówić o mężczyźnie, w wieku 16 lat małżeństwa? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-321">
<u xml:id="u-321.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-321.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">I pan poseł Tadeusz Cymański.</u>
</div>
<div xml:id="div-322">
<u xml:id="u-322.0" who="#PoselTadeuszCymanski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam do pana ministra pytanie, trochę w duchu pytania pana posła. Pan poseł mówi, że może być taka sytuacja, że dziewczyna, kobieta może mieć lat 16, a chłopak powyżej 18 i odwrotnie. Tymczasem, bo ja nie wiem, czy dobrze czytam, ale jednak wynika z tej obecnej konstrukcji, teraz właściwie tutaj podanej w sprawozdaniu, że może być wariant, gdy oboje mogą mieć po 16 lat, czyli to jest jeszcze taki wariant, bo tam skreślono ten zapis warunkujący, że jeżeli jedno z dwojga. I stąd pytanie, bo ja domyślam się, czyli wiem, jaki jest pogląd pani minister Jarugi-Nowackiej, ale pytanie jest takie, zresztą ciągle się z tym borykam, jakie jest stanowisko rządu? To może pośrednio być pytaniem, czy rząd został już opanowany przez panią minister, ale ja bym tego pytania tak nie stawiał, czy stanowisko rządu jest tożsame z poglądem pani minister Jarugi-Nowackiej? I odwagi, panowie, odwagi, bo wiele razy jest problem, rząd ma problemy z takimi odpowiedziami, i stąd jest to pytanie podstawowe.</u>
<u xml:id="u-322.1" who="#PoselTadeuszCymanski">A następne pytanie: Czy są znane też opinie wielu ekspertów w tej mierze, na które się tu powoływano wielokrotnie, co do trwałości tych małżeństw, bo rzeczywiście nie tylko obserwacja, ale i statystyki, i bardzo wielu ludzi się w tej kwestii wypowiadało.</u>
<u xml:id="u-322.2" who="#PoselTadeuszCymanski">I podpisuję się pod pytaniem pana posła. Oczywiście Europa jest bardziej może do przodu czy do tyłu, to jest inne pytanie, ale okazuje się, że w krajach, gdzie jest swoboda obyczajowa i tego typu rozumienie wolności jest daleko posunięte, mają rozwiązania bardziej ostrożne niż my. To by dowodziło pewnego już chyba trochę nawet i szaleństwa, ale będę bardzo wdzięczny, jeśli usłyszę w ogóle odpowiedź, bo często zamiast odpowiedzi jest milczenie.</u>
</div>
<div xml:id="div-323">
<u xml:id="u-323.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-323.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Zanim będą odpowiedzi, włączę się jednym zdaniem w tę dyskusję, ponieważ przewodniczyłem posiedzeniu komisji wtedy, kiedy była ta sprawa rozpatrywana. Tam podnoszony był argument dobra dziecka, które ma się urodzić. Jeżeli ma się urodzić dziecko, którego rodzice mają po 17 lat i chcą się pobrać, to w imię dobra tego dziecka może lepiej im nie utrudniać zawarcia małżeństwa, czy nie uniemożliwiać.</u>
<u xml:id="u-323.2" who="#PoselKrystynaGrabicka">(Ale jakie to dobro dziecka?)</u>
<u xml:id="u-323.3" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Być może to małżeństwo się rozpadnie w tak młodym wieku zawarte, ale jeżeli wtedy właśnie uniemożliwi się zawarcie tego małżeństwa, to być może ono nigdy już nie zostanie zawarte i dziecko będzie postawione w złej sytuacji. To był argument, którym ja się kierowałem, głosując za tym rozwiązaniem - dobro dziecka. Dziecko ma rodziców i ci rodzice chcą się pobrać i ono ma szansę urodzić się w normalnej rodzinie. Jakie będą rokowania tej rodziny, trudno przewidzieć, ale szansa zostaje stworzona. I to był motyw tej decyzji. Pan poseł Grabarczyk to zapewne potwierdzi, ale tym się komisja kierowała, przyjmując to rozwiązanie. Nie ocenialiśmy tych potencjalnych małżonków, zdając sobie sprawę ze wszystkich zagrożeń, ale kierowaliśmy się dobrem dziecka. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-323.4" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Pan poseł Stryjewski?</u>
<u xml:id="u-323.5" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">(Pytanie, panie marszałku.)</u>
<u xml:id="u-323.6" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-324">
<u xml:id="u-324.0" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Nie zabierałbym głosu, jednak pana wypowiedź sprowokowała moje pytanie. Jak daleko można się posunąć w tym wieku minimalnym, czy ten wiek to może być wiek, jakby powiedzieć, biologicznego dojścia do dojrzałości seksualnej, rozrodczej? Czy ustawodawca nie powinien mimo wszystko nad biologią również panować w zakresie po prostu wyznaczania pewnych standardów i nie akceptować swoistej nienormalności, bo przecież niedojrzałość emocjonalna, niedojrzałość uczuciowa, niedojrzałość prawna, społeczna jest to po prostu nienormalność w takim normalnym rozumieniu życia człowieka. I dlatego, panie marszałku, wydaje się tu oczywistością, że jakby potencjalne dobro dziecka nie może być przyczyną demoralizacji, bo z tego wynika, że ustawodawca jest prowodyrem demoralizacji społeczeństwa, zwłaszcza w wieku elementarnym, w tej młodzieńczej formie, w młodzieńczej warstwie. Dziękuję pięknie.</u>
</div>
<div xml:id="div-325">
<u xml:id="u-325.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-325.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Pan skierował pytanie do mnie, w zasadzie nie powinienem się tutaj wypowiadać, ale, proszę państwa, rodzicielstwo jest normalnością, tak to traktuję, a granica 16 lat pojawiła się w polskim prawie nie pamiętam od kiedy, ale dla kobiet ona obowiązuje od niepamiętnych czasów - możliwość zawarcia małżeństwa od 16 lat. A biologia sprawia, że i kobiety, i mężczyźni są zdolni do rodzicielstwa już w tym wieku, w związku z czym to nie jest nienormalność. Ja mówię tylko o argumentach, które rozważaliśmy w komisji. I jeszcze raz podkreślam, to nie była zachęta do zawierania małżeństw w tak młodym wieku, kierowano się dobrem dziecka i chyba myślą, która nie powinna tutaj spotykać się z jakąś niechęcią czy potępieniem, by umożliwić rodzicom dziecka założenie rodziny i dać dziecku szansę wychowania się w rodzinie. Takie było przesłanie komisji. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-325.2" who="#PoselKrystynaGrabicka">(Panie marszałku, jeszcze jedno pytanie.)</u>
<u xml:id="u-325.3" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Pani posłanka Grabicka.</u>
</div>
<div xml:id="div-326">
<u xml:id="u-326.0" who="#PoselKrystynaGrabicka">Dziękuję, panie marszałku.</u>
<u xml:id="u-326.1" who="#PoselKrystynaGrabicka">Nie zamierzałam pytać, ale też zostałam sprowokowana. Czy jeżeli będzie sytuacja, że dziewczyna ma lat 14, a chłopiec 16, to też dla dobra rodziny, bo to wtedy też byłoby dla dobra rodziny? Czy nasza ewentualnie pozytywna decyzja co do tego projektu nie spowoduje, że te żądania będą się nasilać, bo przecież wiemy, że są sytuacje, gdzie mamy również młodsze matki? Czy wtedy nie będziemy zajmować się również tym, że jeśli młodsze matki mają dzieci, to też dla dobra rodziny będziemy zmieniać ustawę tylko po to, żeby umożliwić zawarcie związku małżeńskiego? W końcu dojdziemy do paradoksu. Przecież jeśli ci młodzi tak się kochają, a mają po lat 17, to jak poczekają ten rok, nadal będą się kochać i nikt wtedy im nie będzie niczego zabraniał. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-326.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-327">
<u xml:id="u-327.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-327.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Już wtrąciłem swoje zdanie na ten temat, więc powtarzam, 16-letnia granica wieku została wprowadzona od bardzo dawna w polskim prawie i to jest ta granica minimalna. Nikt nigdy nie proponował rozwiązań dalej idących.</u>
<u xml:id="u-327.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę o zabranie głosu pana ministra Tadeusza Wołka, podsekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości.</u>
</div>
<div xml:id="div-328">
<u xml:id="u-328.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciTadeuszWolek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym, po pierwsze, podziękować panu posłowi Cezaremu Grabarczykowi za wystąpienie, za szczegółowe omówienie rozwiązań proponowanych zmian ustawowych. Wydaje się, iż ta szczegółowa kompleksowa informacja wyczerpała wszelkie zmiany zaproponowane do ustawy, która obowiązywała przez 40 lat i dzisiaj rzeczywiście nie przystaje do rzeczywistości zarówno społecznej, jak i gospodarczej, wymaga zmian w zakresie ustroju przede wszystkim majątkowego małżeńskiego.</u>
<u xml:id="u-328.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciTadeuszWolek">Dyskusja koncentruje się wokół zmian dotyczących przepisu art. 10 § 1 ustawy. Rzeczywiście ustawodawca wprowadza tutaj pewną zmianę. Komisja sejmowa proponuje, aby związek małżeński mógł być zawarty przez dwie osoby nawet w sytuacji, gdy obydwie mają po 16 lat. Taka możliwość prawna z tego przepisu wprost wynika. Bezpośrednio odpowiem na pytania, może to ułatwi i przyspieszy jakby moje wystąpienie. Skąd to wynika? Oczywiście pierwsze stanowisko rządowe w tej kwestii było takie, iż, dla przypomnienia, 16 i 18 lat dla drugiej osoby. Takie stanowisko rząd prezentował w trakcie prac komisji i taka propozycja została przez komisję przyjęta. Mogę odpowiedzieć tak, że jeśli, panie i panowie posłowie, spojrzycie w treść art. 10 § 1, to zauważycie, szanowni państwo, że decyzja o tym, iż jest zgoda na zawarcie związku małżeńskiego przez dwie osoby 16-letnie, albo co najmniej jedną 16-letnią, jest warunkowana zgodą sądu, która musi wynikać z ważnych powodów i to zgodnych z dobrem rodziny, która ma być założona. Mogę się odnieść do tej przesłanki w sposób bezpośredni jako sędzia, który orzeka o sprawach rodzinnych - mogę powiedzieć, że rzeczywiście te dwie przesłanki są badane przez sędziów. To nie są gołosłowne przesłanki, to nie jest norma pusta. W każdym postępowaniu sądowym, gdzie jest wniosek o zezwolenie na wcześniejsze zawarcie małżeństwa, te dwie przesłanki są wprost badane. Jeśli nawet w trakcie prac komisji nie występowali eksperci, a o ile wiem, występowali, wysłuchano ich opinii, na pewno w postępowaniu sądowym, gdy sąd dojdzie do wniosku, że trzeba by poddać badaniom przyszłych małżonków, tych, którzy składają wniosek o zezwolenie na wcześniejsze zawarcie małżeństwa, na pewno taki dowód może dopuścić i przeprowadzić, nie ma tutaj żadnych przeszkód.</u>
<u xml:id="u-328.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciTadeuszWolek">Pan marszałek był uprzejmy wspomnieć o przesłankach, które dotyczą tego, co jest jakby niezauważalne, w wystąpieniach państwa posłów jest mowa o tym, że są to zbyt młodzi rodzice, rzeczywiście pytanie o granicę, cofnięcie się do 13., 14. roku życia... Rzeczywiście jest to pytanie, ale chciałbym zwrócić uwagę Wysokiej Izby na to, że żaden przepis prawa nie zabroni ludziom podjęcia współżycia. Dzisiaj jest faktem powszechnie znanym, że młodzi ludzie podejmują współżycie bardzo wcześnie. Dzisiaj rzeczywiście ten przepis bardziej chyba wypływa z troski o dobro mającego się narodzić dziecka, bo nie jest w naszym społeczeństwie tak samo traktowane dziecko, które rodzi się w małżeństwie, jak dziecko pozamałżeńskie. Dzisiaj różnice zanikają, ale niestety nadal istnieją. Nie mówię tylko o różnicach prawnych. Kwestia następstwa, stosunków majątkowych. Nie jest bez znaczenia, czy ojciec biologiczny jest mężem matki biologicznej i odwrotnie, czy matka jest żoną ojca biologicznego, nie jest to dla sytuacji dziecka obojętne. Myślę, że z tego punktu widzenia trzeba by to rozważać. Po prostu chodzi o dobro dziecka, które się ma narodzić, a jest to w większości przypadków podstawa wniosków o wcześniejsze zawarcie małżeństwa. Z tego punktu widzenia... Oczywiście mówię: niestety, ale żaden przepis prawa nie zmieni życia, to życie wymusza zmiany prawa. Nie jest, mówię, możliwe zabronienie ludziom żadnym przepisem prawa wstępowania w związki nieformalne i podejmowania pożycia pozamałżeńskiego, wcześniejszego, żaden przepis tego nie jest w stanie zabronić. Dlatego też biorąc pod uwagę to, iż i tak takie fakty mają miejsce, biorąc pod uwagę dobro dziecka, które rzeczywiście jest generalnie podstawą propozycji zmian tego przepisu, trzeba o tym po prostu pamiętać.</u>
<u xml:id="u-328.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciTadeuszWolek">Było pytanie odnoszące się do rozwiązań europejskich. Przyznam, że nie mam dokładnych danych odnośnie do wielu państw, ale wiem, że w Niemczech jest granica 16. roku życia, z tym że druga osoba musi być pełnoletnia, podobnie było w pierwszej propozycji rządowej. Na Litwie jest granica 18. roku życia, ale można obniżyć do 15. roku życia. Prawo kanoniczne, co może zaciekawić, określa dolną granicę na 16. rok życia, a kobieta nawet w 14. roku życia może zawrzeć związek małżeński. Jak mówię, wydaje się, iż poszczególne państwa w zależności od usytuowania w Europie swojej kultury przyjmują rozwiązania prawne i nie należy się tym do końca sugerować. Mamy swoją historię, swoje rozwiązania, przyjmijmy to rozwiązanie, które będzie optymalne. Rozumiem, że ta kwestia wraca, z uwagi na zgłoszone poprawki, do komisji. Myślę, że ewentualnie rząd będzie mógł, jeśli do tego dojdzie, przedstawić swoje stanowisko.</u>
<u xml:id="u-328.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciTadeuszWolek">Było pytanie odnoszące się do zmian nazewnictwa w zakresie majątku odrębnego, majątku osobistego; niczym się to nie różni oprócz nazewnictwa. Jednak pewna systematyka nazewnictwa zmienionego w całości... W całej ustawie wprowadza się zmiany, które pan poseł sprawozdawca był uprzejmy przedstawić.</u>
<u xml:id="u-328.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciTadeuszWolek">Kończąc swoje wystąpienie, chciałbym gorąco podziękować panu posłowi sprawozdawcy, całej komisji za pracę nad projektem. Dziękuję uprzejmie. Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-329">
<u xml:id="u-329.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
<u xml:id="u-329.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Pan poseł Cezary Grabarczyk, sprawozdawca komisji, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-330">
<u xml:id="u-330.0" who="#PoselCezaryGrabarczyk">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Przede wszystkim chciałbym podziękować za bardzo merytoryczną, chociaż wcale niepozbawioną emocji, dyskusję nad bardzo ważnym społecznie projektem nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Dziękuję za wszystkie uwagi i przede wszystkim za koncentrację uwagi nad tym, co stanowiło najbardziej kontrowersyjną część prac w samej komisji. Pan marszałek Wojciechowski, który przewodniczył posiedzeniom komisji, w zasadzie udzielił odpowiedzi na pytanie, czym kierowała się komisja, przyjmując ostatecznie proponowane w sprawozdaniu rozwiązania. Dodam, także odpowiadając poniekąd posłowi Stryjewskiemu, który właśnie opuścił salę, iż w dużym stopniu ta granica 16 lat, która już w polskim porządku prawnym obowiązuje od samego początku, gdy Kodeks rodzinny i opiekuńczy był uchwalany, dla kobiet, jest konsekwencją pewnych rozwiązań systemowych. W Kodeksie karnym przewidziane jest bowiem przestępstwo, które wiąże odpowiedzialność karną z faktem obcowania płciowego z małoletnim poniżej 15 roku życia.</u>
<u xml:id="u-330.1" who="#GlosZSali">(Jaka to różnica?)</u>
<u xml:id="u-330.2" who="#PoselCezaryGrabarczyk">Jest różnica. Natomiast z tego, iż prawo nie wiąże takich skutków prawnych z sytuacjami kontaktów seksualnych z osobami, które tę granicę wieku 15 lat osiągnęły, mogą rodzić się skutki w postaci ciąży i w postaci aktu rodzicielstwa. To jest okoliczność, która także była brana pod uwagę przez Komisję Nadzwyczajną do spraw zmian w kodyfikacjach. Przez większą część posłów ten argument był brany pod uwagę także w czasie głosowania, które nie było jednomyślne, gdy chodzi o zaproponowanie ostatecznie rozwiązania.</u>
<u xml:id="u-330.3" who="#PoselCezaryGrabarczyk">Sądzę, że ta debata będzie kontynuowana jeszcze na posiedzeniu komisji, na którym będą rozpatrywane poprawki i niezależnie od wyniku będzie także miała wpływ na ewolucję Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, bo sporo wątpliwości zostało sformułowanych nie tylko dzisiaj, ale także w czasie prac komisyjnych. Komisja czerpała również z wiedzy ekspertów. Część tych ekspertyz została przytoczona przez wybitnego posła pana Tadeusza Cymańskiego. Te ekspertyzy były także brane pod uwagę przez posłów. Jeżeli dyskutujemy, to znaczy że jest problem.</u>
<u xml:id="u-330.4" who="#PoselCezaryGrabarczyk">W trakcie dzisiejszej debaty odnajduję same pozytywne strony polskiego parlamentaryzmu. Myślę, że w taki sposób powinniśmy się wspierać, w tak dobry sposób powinniśmy się wspierać także w przypadku innych projektów ustaw, które są procedowane w Wysokiej Izbie. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-330.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-331">
<u xml:id="u-331.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-331.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
<u xml:id="u-331.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-331.3" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono poprawki do projektu ustawy, kieruję ponownie ten projekt do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
<u xml:id="u-331.4" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 7. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Europejskiej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy Prawo lotnicze (druki nr 2881 i 2883).</u>
<u xml:id="u-331.5" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Bogusława Liberadzkiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-332">
<u xml:id="u-332.0" who="#PoselSprawozdawcaBoguslawLiberadzki">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
<u xml:id="u-332.1" who="#PoselSprawozdawcaBoguslawLiberadzki">Wysoka Izbo! Jeżeli pan marszałek pozwoli, ze względu na porę dnia chciałbym bardzo szybko przejść do sprawozdawczej stricte funkcji.</u>
<u xml:id="u-332.2" who="#PoselSprawozdawcaBoguslawLiberadzki">Senat przesłał do Sejmu 8 poprawek w stosunku do sejmowego przedłożenia ustawy Prawo lotnicze.</u>
<u xml:id="u-332.3" who="#PoselSprawozdawcaBoguslawLiberadzki">W poprawce 1. Senat proponuje wyraz ˝zasadę˝ zastąpić wyrazem ˝stosowanie zasady˝. Komisja Europejska przeanalizowała tę poprawkę dość dokładnie. Chodzi o pkt 4 w art. 1, który należy czytać w kontekście pkt. 3, który mówi, że ograniczenia i zakazy wprowadza się z uwzględnieniem zasady zrównoważonego podejścia itd. Pkt 4 stanowi, że przez zasadę zrównoważonego podejścia rozumie się wybór metod i środków zmierzających do ograniczenia hałasu na lotnisku. Wprowadzenie zgodnie z życzeniem Senatu zamiast wyrazu ˝zasadę˝ wyrazów ˝stosowanie zasady˝ nie miałoby tu po prostu sensu logicznego. Dlatego komisja stoi na stanowisku, że tę poprawkę Senatu należy odrzucić.</u>
<u xml:id="u-332.4" who="#PoselSprawozdawcaBoguslawLiberadzki">Poprawka nr 2 dotyczy art. 71a i propozycji skreślenia ust. 6. W to miejsce proponuje się dopisanie przepisu ust. 2 w art. 71b w brzmieniu podanym w poprawce. Różnica polega na tym, że w przedłożeniu sejmowym mówimy o ograniczeniach, których można nie wprowadzać, jeżeli zostały już wprowadzone ograniczenia w wyniku drobnych zmian technicznych, niestwarzające istotnych kosztów dla użytkowników statków powietrznych. Chodzi zatem o znalezienie pewnego kompromisu między wymogami ustawowymi a zdolnością gospodarczą, finansową do tego, by im sprostać. W przedłożeniu Senatu natomiast zamiast o zmianach technicznych, mówimy o ograniczeniu operacji lotniczych ze względu na porę dnia, także niepowodujących istotnych zmian kosztów dla użytkowników statków powietrznych. Istota, o którą tutaj chodzi, czyli ograniczenie hałasu, w większym stopniu wiąże się ze względami technicznymi niż z porą dnia. Mając to na uwadze, komisja wnosi także o odrzucenie poprawki nr 2.</u>
<u xml:id="u-332.5" who="#PoselSprawozdawcaBoguslawLiberadzki">Poprawka nr 3 dotyczy sposobu wydawania decyzji odnośnie do ograniczeń bądź nieograniczeń dopuszczenia bądź niedopuszczenia. Otóż Sejm przedkładał brzmienie, z którego wynikało, iż należy prowadzić konsultacje społeczne, a także uzgodnić z właściwym terytorialnie wojewodą oraz podmiotami, które mogą mieć interes faktyczny lub prawny we wprowadzeniu ograniczeń lub zakazu wykonywania operacji lotniczych, w szczególności z zarządzającym lotniskiem oraz właściwym komitetem przewoźników. Senat proponuje pominąć część dotyczącą odniesienia się w szczególności do zarządzających lotniskiem i komitetu przewoźników. Pominięcie tego oznaczałoby, że będzie to nieostre, że będzie bardzo niedookreślony zbiór podmiotów, które mogą swój interes prawny lub faktyczny lub tylko pretendować do posiadania takiego interesu, co mogłoby utrudnić w praktyce stosowanie tej ustawy. Mając powyższe na uwadze, komisja proponuje także odrzucenie poprawki nr 3.</u>
<u xml:id="u-332.6" who="#PoselSprawozdawcaBoguslawLiberadzki">Komisja Europejska proponuje przyjęcie poprawki nr 4, w której rzeczywiście Senat skorygował pewną niedoróbkę formalną.</u>
<u xml:id="u-332.7" who="#PoselSprawozdawcaBoguslawLiberadzki">Podobne jest stanowisko komisji co do poprawki nr 5.</u>
<u xml:id="u-332.8" who="#PoselSprawozdawcaBoguslawLiberadzki">Poprawka nr 6 dotyczy art. 71e wprowadzanego przy pomocy tej ustawy. Komisja Europejska stoi na stanowisku, iż poprawkę tę również należy odrzucić, a to z uwagi na postanowienie w pkt. 2. Stanowisko Sejmu było takie, iż należy przygotować wykaz państw rozwijających się, operatorów samolotów oraz samolotów tych państw, o których mowa w stosownym artykule. Przedłożenie Senatu pomija część dotyczącą operatorów samolotów oraz samolotów tych państw. Sporządzenie li tylko wykazu państw rozwijających się, tak naprawdę po prostu spisanie ze statystyki międzynarodowej, bez wskazania obszaru zastosowania, a także bez enumeracji operatorów samolotów oraz samolotów, wydaje się nie spełniać w żadnym stopniu oczekiwanego celu przewidywanego przez ten zapis ustawowy. A zatem Komisja Europejska również stoi na stanowisku, iżby poprawkę nr 6 odrzucić.</u>
<u xml:id="u-332.9" who="#PoselSprawozdawcaBoguslawLiberadzki">Poprawka nr 7 i poprawka nr 8 - Komisja Europejska zgadza się z przedłożeniem Senatu i wnosi o ich przyjęcie.</u>
<u xml:id="u-332.10" who="#PoselSprawozdawcaBoguslawLiberadzki">Tak więc, panie marszałku, Wysoka Izbo, referując stanowisko komisji, które zostało przyjęte bez głosu sprzeciwu na forum komisji, chciałbym prosić Wysoką Izbę o pozytywne stanowisko w stosunku do przedłożenia Komisji Europejskiej i przyjęcie ustawy w kształcie przedkładanym przez komisję. Dziękuję za uwagę. Dziękuję, panie marszałku.</u>
<u xml:id="u-332.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-333">
<u xml:id="u-333.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-333.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w tym punkcie 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
<u xml:id="u-333.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-333.3" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Pan poseł Bogusław Liberadzki proszony jest ponownie o wystąpienie, tym razem w imieniu klubu SLD.</u>
</div>
<div xml:id="div-334">
<u xml:id="u-334.0" who="#PoselBoguslawLiberadzki">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
<u xml:id="u-334.1" who="#PoselBoguslawLiberadzki">Ponieważ przed chwilą złożyłem sprawozdanie jako poseł sprawozdawca, chciałbym powiedzieć, że w tym punkcie jako przedstawiciel klubu zgadzam się zupełnie z przedłożeniem sprawozdawcy. Klub będzie głosował zgodnie ze stanowiskiem Komisji Europejskiej. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-335">
<u xml:id="u-335.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-335.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę pana posła Edwarda Maniurę o wystąpienie w imieniu Platformy Obywatelskiej.</u>
</div>
<div xml:id="div-336">
<u xml:id="u-336.0" who="#PoselEdwardManiura">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Poselskiego Platforma Obywatelska złożyć krótkie oświadczenie. Platforma Obywatelska będzie głosować za przyjęciem sprawozdania Komisji Europejskiej dotyczącego stanowiska Senatu odnośnie do ustawy o zmianie ustawy Prawo lotnicze. Platforma Obywatelska będzie za odrzuceniem poprawek 1., 2., 3. i 6. i za przyjęciem pozostałych. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-337">
<u xml:id="u-337.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-337.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę pana posła Pawła Poncyljusza o wystąpienie w imieniu Prawa i Sprawiedliwości.</u>
<u xml:id="u-337.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Nie ma pana posła.</u>
<u xml:id="u-337.3" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">W takim razie pan poseł Bolesław Bujak w imieniu Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
</div>
<div xml:id="div-338">
<u xml:id="u-338.0" who="#PoselBoleslawBujak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam przyjemność w imieniu Polskiego Stronnictwa Ludowego wyrazić stanowisko dotyczące uchwały Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy Prawo lotnicze. Pragnę poinformować, że Senat, wprowadzając do ustawy Prawo lotnicze 8 poprawek, ujmuje jako porządkowe poprawki 1., 4. i 5. Poprawki 2., 3. i 6. można określić jako poprawki merytoryczne, a poprawki 7. i 8. są poprawkami wprowadzającymi przejściowe regulacje.</u>
<u xml:id="u-338.1" who="#PoselBoleslawBujak">Polskie Stronnictwo Ludowe będzie głosowało nad uchwałą Senatu zgodnie ze stanowiskiem Komisji Europejskiej. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-338.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-339">
<u xml:id="u-339.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-339.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę pana posła Lecha Kuropatwińskiego o wystąpienie w imieniu klubu Samoobrony.</u>
</div>
<div xml:id="div-340">
<u xml:id="u-340.0" who="#PoselLechKuropatwinski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie uchwały Senatu RP z 22 kwietnia br. w sprawie ustawy o zmianie ustawy Prawo lotnicze uchwalonej przez Sejm 16 kwietnia 2004 r. Senatorzy postanowili zaproponować kilka poprawek. Jako że mają one jedynie techniczny charakter, mój klub udziela im poparcia.</u>
<u xml:id="u-340.1" who="#PoselLechKuropatwinski">Zdajemy sobie sprawę z tego, że wprowadzenie w życie tych zapisów spowoduje wzrost wydatków na infrastrukturę techniczną konieczną do przestrzegania wymagań w zakresie ochrony środowiska naturalnego i przeciwdziałania negatywnemu wpływowi na ludzi i zwierzęta takich czynników, jak zanieczyszczenie oraz hałas emitowany przez samoloty ponaddźwiękowe, ale ten problem dotyczy każdego kraju. Zresztą zwiększenie zakresu i poprawa norm służących zapewnieniu bezpieczeństwa Polaków oraz zagwarantowaniu ochrony ich zdrowia i życia zawsze zyskuje poparcie naszego klubu Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
<u xml:id="u-340.2" who="#PoselLechKuropatwinski">Po raz kolejny zwracamy uwagę na konieczność respektowania przez państwa poszerzonej Unii Europejskiej wszelkich licencji, certyfikatów i zezwoleń wydawanych przez polską stronę na zasadzie wzajemności przez wszystkie umawiające się strony. Nowy rząd, który powstanie za kilka dni, musi jednocześnie podjąć zdecydowane wysiłki w celu ochrony polskich lotnisk i narodowego przewoźnika, jakim są Polskie Linie Lotnicze LOT, przed zakusami obcego kapitału, który już ostrzy sobie zęby na błyskawicznie rosnący rynek przewozów lotniczych w Polsce. Wspomniane ustawy nie stoją temu na przeszkodzie i tylko od naszego rządu zależy, czy zechce zachować i kultywować narodowy charakter polskich lotnisk i narodowego operatora - PLL LOT. Polska musi skutecznie wykorzystać istniejące przepisy w celu rozbudowy i tworzenia nowych portów lotniczych, które wygenerują tysiące nowych miejsc pracy dla obywateli polskich i będą źródłem olbrzymich dochodów dla budżetu państwa. Należy zatrzymać proces prywatyzacji sektora lotniczego, ponieważ jesteśmy w stanie, mając tak dogodne położenie geograficzne, sami stworzyć prężnie działające przedsiębiorstwa lotnicze, profesjonalnie zarządzane, wykorzystujące sprzęt najnowszej generacji i zatrudniające świetnie wykształconych, profesjonalnych absolwentów polskich uczelni i obecnych pracujących w LOT. Nie musimy sprzedawać ani naszych lotnisk, ani firm lotniczych, aby zbudować znakomicie prosperujący sektor lotniczy oparty na polskiej myśli technicznej i szanujący kilkudziesięcioletnie doświadczenia w tym zakresie.</u>
<u xml:id="u-340.3" who="#PoselLechKuropatwinski">W związku z tym Klub Parlamentarny Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej akceptuje uchwalenie przedłożonego projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo lotnicze z poprawkami Senatu Rzeczypospolitej Polskiej. Dziękuję, panie marszałku.</u>
<u xml:id="u-340.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-341">
<u xml:id="u-341.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-341.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Pan poseł Jerzy Czerwiński w imieniu Ruchu Katolicko-Narodowego.</u>
<u xml:id="u-341.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
<u xml:id="u-341.3" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">A, przepraszam, jeszcze pan poseł Andrzej Fedorowicz w imieniu Ligi Polskich Rodzin jest zapisany. I jeszcze pan poseł Chodynicki. Nie miałem kompletnej listy.</u>
<u xml:id="u-341.4" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Pan poseł Fedorowicz, potem pan poseł Chodynicki i dopiero potem pan poseł Czerwiński.</u>
<u xml:id="u-341.5" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-342">
<u xml:id="u-342.0" who="#PoselAndrzejFedorowicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin chcę przedstawić nasze stanowisko wobec poprawek Senatu do ustawy Prawo lotnicze. Otóż Prawo lotnicze, jak już nieraz z tej trybuny mówiliśmy, było jedną z pierwszych ustaw, którą żeśmy uchwalili w Wysokiej Izbie, i uznane zostało za jedną z lepszych ustaw, która została dopracowana do końca. Nie udało się popsuć do tej pory tego prawa i poprawki, które Senat wprowadził, nie znajdują uzasadnienia poza tymi, które są poprawkami legislacyjnymi. W związku z tym Liga Polskich Rodzin będzie głosowała tak jak w komisji. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-343">
<u xml:id="u-343.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-343.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Pan poseł Ryszard Chodynicki, Federacyjny Klub Parlamentarny.</u>
<u xml:id="u-343.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-344">
<u xml:id="u-344.0" who="#PoselRyszardChodynicki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Federacyjnego Klubu Parlamentarnego mam zaszczyt przedstawić naszą opinię co do sprawozdania Komisji Europejskiej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy Prawo lotnicze (druki nr 2881 i 2883).</u>
<u xml:id="u-344.1" who="#PoselRyszardChodynicki">Z uwagi na konieczność realizacji zobowiązań w zakresie uzyskania pełnej zgodności Prawa lotniczego z prawem Unii Europejskiej Federacyjny Klub Parlamentarny będzie głosował za przyjęciem poprawek nr 4 i 5, a także nr 7 i 8 oraz za odrzuceniem poprawek nr 1, 2, 3 i 6. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-345">
<u xml:id="u-345.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-345.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Teraz pan poseł Jan Orkisz w imieniu Unii Pracy. Przepraszam bardzo za przeoczenie kolejności.</u>
<u xml:id="u-345.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-346">
<u xml:id="u-346.0" who="#PoselJanOrkisz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Przypadł mi zaszczyt, by w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy przedstawić Wysokiej Izbie stanowisko naszego klubu wobec sprawozdania Komisji Europejskiej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy Prawo lotnicze, przedłożonego w druku nr 2883.</u>
<u xml:id="u-346.1" who="#PoselJanOrkisz">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Senat po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 16 kwietnia 2004 r. ustawy o zmianie ustawy Prawo lotnicze wprowadził do jej tekstu 8 poprawek, z czego 3 poprawki mające charakter typowo porządkowy.</u>
<u xml:id="u-346.2" who="#PoselJanOrkisz">Klub Parlamentarny Unii Pracy po zapoznaniu się z uchwałą Senatu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 22 kwietnia 2004 r. oraz po przeprowadzeniu dyskusji w klubie postanowił, że będzie głosował zgodnie z rekomendacją Komisji Europejskiej, to jest za przyjęciem poprawek nr 4, 5, 7, 8 i za odrzuceniem poprawek nr 1, 2, 3 i 6. Dziękuję za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-347">
<u xml:id="u-347.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-347.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Pan poseł Jerzy Czerwiński, Ruch Katolicko-Narodowy.</u>
<u xml:id="u-347.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-348">
<u xml:id="u-348.0" who="#PoselJerzyCzerwinski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Ruchu Katolicko-Narodowego mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie poprawek Senatu do ustawy o zmianie ustawy Prawo lotnicze, zawartych w druku nr 2881.</u>
<u xml:id="u-348.1" who="#PoselJerzyCzerwinski">Senat sformułował 8 poprawek o różnym ciężarze gatunkowym. Część z nich ma charakter uściślający, porządkowy. Część w sposób nieznaczny zmienia merytorycznie treść delegacji dla odpowiednich ministrów do wydania rozporządzeń. Inne wreszcie modyfikują przepisy noweli w treści mającej związek z odpowiednimi dyrektywami Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-348.2" who="#PoselJerzyCzerwinski">Ruch Katolicko-Narodowy będzie głosował zgodnie z rekomendacją komisji, to jest za odrzuceniem poprawek senackich 1., 2., 3. i 6. oraz przeciw odrzuceniu poprawek 4., 5., 7. i 8.</u>
<u xml:id="u-348.3" who="#PoselJerzyCzerwinski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Dziś kończymy prace nad nowelą Prawa lotniczego. Można na ich podstawie sformułować trzy uwagi natury ogólniejszej.</u>
<u xml:id="u-348.4" who="#PoselJerzyCzerwinski">Po pierwsze, coraz bardziej podejrzany staje się udział przedstawicieli Komitetu Integracji Europejskiej w procesie legislacyjnym. Różni ci przedstawiciele zajmują bowiem różne stanowiska w danej merytorycznej sprawie. I tak, poprawki zgłoszone w drugim czytaniu Urząd Komitetu Integracji Europejskiej zaopiniował pozytywnie. Po ich przyjęciu w trzecim czytaniu stały się one częścią tekstu jednolitego nowelizacji. Po poprawkach senackich zaś część tego tekstu zaczęła być kwestionowana przez innego pracownika UKIE. Tak nie można pracować. Komitet Integracji Europejskiej musi bardziej zadbać o poziom merytoryczny swoich pracowników. Inaczej odnosi się wrażenie, że zgodnie ze starym przysłowiem w UKIE ten ma rację i rządzi, kto wcześniej wstaje.</u>
<u xml:id="u-348.5" who="#PoselJerzyCzerwinski">Uwaga druga. Z toku prac nad nowelizacją wynika wniosek, że ustawa matka Prawo lotnicze nadaje się do gruntownego przeglądu i że konieczna jest ocena skutków rozwiązań w niej zawartych. Nowe Prawo lotnicze zostało uchwalone w lipcu 2002 r. Od tego czasu zebrano wystarczająco dużo uwag i doświadczeń, aby przyjrzeć się funkcjonowaniu tego prawa, a następnie w drodze nowelizacji czyszczącej, tak bym ją nazwał, usunąć z ustawy przepisy zbędne, naprawić błędy i niedoróbki legislacyjne oraz uzupełnić treść ustawy o niezbędne przepisy. Dwa lata od uchwalenia Prawa lotniczego to odpowiedni czas na taki przegląd i uzupełnienia.</u>
<u xml:id="u-348.6" who="#PoselJerzyCzerwinski">I uwaga trzecia. Pierwotny rządowy projekt nowelizacji, mający charakter dostosowawczy, miał stosunkowo skromne rozmiary. W trakcie prac komisyjnych nad ustawą uzupełniono go o zmiany, które usuwały z treści Prawa lotniczego przepisy utrudniające, a czasami wręcz uniemożliwiające uprawianie sportu paralotniczego. Dzięki tym zmianom umożliwiono rzeszy około 10 tys. lotniarzy i paralotniarzy uprawianie ich ulubionego hobby i aktywne spędzanie czasu wolnego. Usunięcie przepisów blokujących rozwój paralotniarstwa w Polsce zawdzięczamy między innymi również przedstawicielom rządu i Urzędu Lotnictwa Cywilnego, którzy poparli odpowiednie zmiany do ustawy w trakcie prac w komisji. Za to poparcie w imieniu środowiska paralotniarzy jeszcze raz z tej mównicy dziękuję.</u>
<u xml:id="u-348.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-349">
<u xml:id="u-349.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-349.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-349.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Do głosowania nad uchwałą Senatu przystąpimy w jutrzejszym bloku głosowań.</u>
<u xml:id="u-349.3" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów porządku dziennego w dniu dzisiejszym.</u>
<u xml:id="u-349.4" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Informuję, że zgłosili się w celu wygłoszenia oświadczeń posłowie: pan Ryszard Maraszek i pan Zdzisław Jankowski.</u>
<u xml:id="u-349.5" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Nikt więcej się nie zgłasza.</u>
<u xml:id="u-349.6" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Zamykam listę oświadczeń.</u>
<u xml:id="u-349.7" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę pana posła Ryszarda Maraszka o wygłoszenie oświadczenia.</u>
</div>
<div xml:id="div-350">
<u xml:id="u-350.0" who="#PoselRyszardMaraszek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Dzisiaj obchodzimy Dzień Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia w Pracy ustanowiony uchwałą Sejmu w ubiegłym roku.</u>
<u xml:id="u-350.1" who="#PoselRyszardMaraszek">Zdrowie i praca to zwyczajne codzienne słowa, ale również jedne z najpiękniejszych słów, wartości ważnych dla rozwoju każdego człowieka. Czy możliwy byłby rozwój człowieka bez tych autonomicznych i jednocześnie nierozerwalnie związanych ze sobą wartości? Takie pytanie warto stawiać codziennie, nie tylko w tym szczególnym dniu. Nieunikniona potrzeba rozwoju prowadzi nas często do działań ryzykownych. Dotyczy to wielu sfer aktywności człowieka, w tym pracy w górnictwie i hutnictwie.</u>
<u xml:id="u-350.2" who="#PoselRyszardMaraszek">Jestem posłem ziemi dolnośląskiej, związanym z zagłębiem miedziowym. Wprawdzie krótko, ale trzy lata pracowałem w KGHM Polska Miedź. W przemyśle wydobywczym wypadki są nieuniknione, bo są wynikiem działania sił natury oraz człowieka, który narusza ich równowagę. Naturalnie, technologia wydobycia stosowana przez poszczególne kopalnie i związane z tym zagrożenia dla człowieka są nieporównywalne. Kopalnie rudy, należące do Polskiej Miedzi, to jedne z najgłębszych kopalni w Europie. Technologie wykorzystywane podczas wydobycia są wynikiem najlepszych światowych doświadczeń w tej dziedzinie. Mimo to do dziś człowiek nie jest w stanie precyzyjnie przewidzieć tąpnięć i wstrząsów, zapanować nad nimi i w pełni ochronić się przed skutkami wywołanymi tak ogromną ingerencją w środowisko. Możemy dzięki nakładom finansowym doskonalić maszyny, procesy technologiczne, środki ochrony pracowników, ale nie udaje się nam zapanować w pełni nad siłami natury. Możemy kształcić pracowników i uświadamiać pracodawców. Pracodawca winien zapewnić pracownikowi maksymalną możliwą ochronę, ale bez świadomości ryzyka wiążącego się ze stanowiskiem pracy ani pracodawcy, ani pracobiorcy nie uchronią się przed utratą zdrowia czy życia.</u>
<u xml:id="u-350.3" who="#PoselRyszardMaraszek">W kopalniach zagłębia miedziowego zginęło od czasu jego powstania ponad 300 pracowników. Tyle istnień ludzkich i niepoliczalna skala tragedii rodzinnych. Można powiedzieć: górnik tak jak żołnierz czy policjant wie, z czym musi się zmierzyć, podejmując swoją pracę. To prawda. Zawodów o podwyższonym ryzyku utraty zdrowia czy nawet życia mamy wiele, rzecz w tym, byśmy na każdym kroku i każdego dnia walczyli o życie własne i współpracowników.</u>
<u xml:id="u-350.4" who="#PoselRyszardMaraszek">Nie ma jednego decydującego czynnika, który w zasadniczy sposób zwiększa ryzyko utraty zdrowia w procesie pracy. Jednego dnia może to być zaniedbanie nadzoru, innego zła organizacja pracy czy brak środków zabezpieczających pracownika. Innym razem może to być roztargnienie, nieuwaga czy wreszcie głupota.</u>
<u xml:id="u-350.5" who="#PoselRyszardMaraszek">Niedocenianym czynnikiem narażającym pracownika na wypadek w pracy jest stres przynoszony z domu. Może on być wywołany problemami rodzinnymi, ale może też być wynikiem błędnie zaplanowanej organizacji pracy. Człowiek pracujący w systemach zmianowych może utracić poczucie więzi z rodziną, jeśli pracodawca nie zapewni takiego rytmu pracy, by te potencjalne zagrożenia zniwelować.</u>
<u xml:id="u-350.6" who="#PoselRyszardMaraszek">To są zupełnie nowe wyzwania, którym powinniśmy sprostać. Z doświadczenia wiem, że nasi sąsiedzi i partnerzy z krajów Unii Europejskiej od dawna przeznaczają ogromne kwoty na modelowanie najbardziej efektywnych i bezpiecznych systemów pracy. Zaangażowani są w takie prace zarówno naukowcy, jak i pracodawcy, którzy pracują nad modelami pracy zapewniającymi obok efektywności również bezpieczeństwo pracowników przez zaplanowanie odpowiednich przerw w pracy.</u>
<u xml:id="u-350.7" who="#PoselRyszardMaraszek">Wszystkie te działania są podejmowane po to, by złagodzić stres spowodowany intensywną zmianową pracą w szczególnie niebezpiecznym środowisku i by nie wpłynął on na dodatkowe zagrożenie zdrowia pracowników. To są dobre wzory, które i u nas znajdują zastosowanie.</u>
<u xml:id="u-350.8" who="#PoselRyszardMaraszek">Mamy w naszym kraju instytucje nadzoru i kontroli. Można powiedzieć, że coraz częściej są one partnerem dla pracodawcy, wskazującym błędy, karzącym za nadużycia przeciwko zdrowiu i życiu pracowników, ale jednocześnie podpowiadającym prawidłowe i nowoczesne rozwiązania. Zmienia się powoli kultura organizacyjna firm i świadomość zarówno pracodawców, jak i pracowników. Trzeba jednak nieustannie poprzez kształcenie podnosić tę świadomość.</u>
<u xml:id="u-350.9" who="#PoselRyszardMaraszek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z inicjatywy obywatelskiej w Polkowicach, sercu zagłębia miedziowego, budujemy Pomnik Ofiar Wypadków przy Pracy, który będzie symbolem pamięci o tych, co odeszli od nas na zawsze, ale równocześnie przestrogą dla zarządzających i pracowników, by ustawicznie dbali o maksymalnie bezpieczne warunki pracy.</u>
<u xml:id="u-350.10" who="#PoselRyszardMaraszek">Zwracam się do pana marszałka o objęcie patronatem honorowym tego szlachetnego obywatelskiego przedsięwzięcia. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-351">
<u xml:id="u-351.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-351.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę pana posła Zdzisława Jankowskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-352">
<u xml:id="u-352.0" who="#PoselZdzislawJankowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dziś już wszyscy wiemy, że od 1 maja 2004 r. nie ma już Rzeczypospolitej Polskiej w dawnym kształcie państwa, które by mogło prowadzić własną politykę zagraniczną, gospodarczą, obronną, kulturalną, niezależną od kogokolwiek. Dzisiaj jesteśmy zależni nawet bardziej niż za czasów Stalina.</u>
<u xml:id="u-352.1" who="#PoselZdzislawJankowski">Od 1 maja 2004 r. Polska stoi na skraju przepaści, całkowicie nieprzygotowana, niczym niezabezpieczona. Mamy przystąpić do realizacji umowy międzynarodowej, której tak naprawdę nie znamy. To jest zdrada stanu, która mścić się będzie na przyszłych pokoleniach Polaków, że oddajemy Polskę w ciemno. O tym, jak bardzo jesteśmy nieprzygotowani do aneksji unijnej, niech świadczy sam bilans strat i zysków umowy stowarzyszeniowej, która w ciągu kilkunastu lat ˝zaowocowała nam˝ deficytem handlowym w wysokości 70 mld amerykańskich dolarów i zadłużeniem zagranicznym na sumę 103 mld dolarów, utratą ponad 5 mln miejsc pracy w przypadku naszych rodaków - Polaków, upadkiem rolnictwa, służby zdrowia, upadającym szkolnictwem, demoralizacją, zniszczeniem polskiego systemu bankowego, który decydował o suwerenności gospodarczej i politycznej kraju, wyprowadzeniem poza granice państwa polskiego rezerwy budżetowej dewiz w wysokości 33 mld dolarów. Pozbawiono ojczyznę strategicznych obiektów gospodarczych, pozwolono na wyprzedaż polskiej ziemi cudzoziemcom. Ile ziemi, tyle ojczyzny. Rozgrabiono majątek narodowy. Wmanewrowano polskie siły zbrojne w awanturę wojenną w interesie obcego kapitału i obcego państwa. Dziś wiemy to już wszyscy, że Polska do Unii została zwabiona przez najwyższą głowę państwa, Aleksandra Kwaśniewskiego, podstępem, obietnicami bez pokrycia, oszustwem. Na pewno nadejdzie powolne konanie aż do pełnego unicestwienia Polski, a przecież tenże prezydent Kwaśniewski obiecał Polakom, a w szczególności młodzieży, raj, mieszkania, dostęp do nauki, możliwość pracy za granicą itd., co jest kłamstwem.</u>
<u xml:id="u-352.2" who="#PoselZdzislawJankowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przystąpiliśmy do Unii Europejskiej w ciemno, gdy jeszcze mamy do przetłumaczenia około 80 tys. stron aktów prawnych i nikt z nas albo prawie nikt nie wie, co te akta dla nas oznaczają tak naprawdę. Dlatego proponuję, by dopiero po zapoznaniu się z tymi aktami przeprowadzić ogólnonarodowe referendum, bo nie wolno nam oszukiwać swojego narodu - przypomnę niektórym - narodu polskiego.</u>
<u xml:id="u-352.3" who="#PoselZdzislawJankowski">Zwracam się do wszystkich Polek i Polaków, bez względu na światopogląd, bez względu na osobiste sympatie czy animozje, bez względu na wszystko - na dobro ojczyzny - nie pozwólmy skazywać narodu polskiego, czyli siebie, na pewną śmierć. Myślę, że nadszedł czas, byśmy my, Polacy, wyciągnęli wnioski z przeszłości, a także obecnej rzeczywistości, otrząsnęli się z marazmu i niemocy, uwierzyli we własne siły i wyzbyli się naiwności, że obcy nam coś dadzą. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-353">
<u xml:id="u-353.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-353.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">I pan poseł Stanisław Dulias, proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-354">
<u xml:id="u-354.0" who="#PoselStanislawDulias">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-354.1" who="#PoselStanislawDulias">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kilka dni temu ukazał się w ˝Rzeczpospolitej˝ na pierwszej stronie artykuł pod tytułem ˝Wieś zyska szybko i dużo˝. Czytając ten artykuł, trudno nie zareagować. Nikt nie wątpi, że stan dzisiejszego polskiego rolnictwa jest bardzo zły. Gospodarka jest gorsza niż w okresie międzywojennym, a poziom w porównaniu z krajami rolniczo rozwiniętymi kilkakrotnie niższy. Sytuacja polskiej wsi pogorszyła się w okresie transformacji ustrojowej, a głównie za sprawą wielu nieprzemyślanych i nieodpowiedzialnych decyzji władz. Podstawowa część rolniczej działalności to uprawa zbóż i kukurydzy, a wielkości ich produkcji warunkują samowystarczalność żywnościową kraju. Niestety na skutek pomniejszających się dochodów pogarsza się od kilkunastu lat opłacalność produkcji rolniczej w Polsce. Ma to swoje odbicie w wielkości produkowanych zbóż, stwarzając zagrożenie dla samowystarczalności żywnościowej Polski. Stan poziomu nawożenia i jakość materiału siewnego, niepełne zabiegi agrotechniczne czy jakość i średni wiek sprzętu w odniesieniu do kwot produkcyjnych nie dają szans zmiany tej sytuacji. Wielkość dopłat narzucanych w traktacie akcesyjnym nie wróży korzystniejszych zmian ani poprawy obecnej sytuacji polskiego rolnictwa. Produkcja zbóż ma swoje odniesienie do produkcji zwierzęcej i uprawy roślin okopowych. Wynika to z odpowiedniej polityki wobec cukrownictwa, gorzelnictwa, mleczarstwa itp. W tym stanie rolnicy dostrzegają zagrożenie dla swoich gospodarstw, a propagandowe hasła tworzą jedynie złudne nadzieje dla upadających gospodarstw. Wyspecjalizowana w tej propagandzie gazeta ˝Rzeczpospolita˝ i tym razem wydrukowała obłudny artykuł Jędrzeja Bieleckiego, który za swoje kłamstwa powinien karnie odpowiadać, a odpowiedzialni za media nie powinni dopuszczać do dalszego manipulowania w ten sposób Polakami. W czyim to leży interesie i kto tym steruje, trudno powiedzieć. Podawane informacje w ww. artykule - podtytuł ˝Po 1 maja dochody polskich rolników będą o 1/3 większe˝ - są bez pokrycia i jest to naigrywaniem się z polskiego rolnika. Autor podaje, że dochody rolników wzrosną o 35% i twierdzi, że nie ma drugiej grupy w społeczeństwie, która tak bardzo jak rolnicy skorzysta na integracji. Totalne nieporozumienie i fałsz.</u>
<u xml:id="u-354.2" who="#PoselStanislawDulias">Zwykłą niedorzecznością jest pisać o tegorocznym 1 maja, od kiedy to rolnik ma mieć lepiej. Sądzę, że przez pomyłkę autor napisał o korzyściach, zamiast o stratach. Wiadomo, że w bieżącym roku polscy rolnicy nie otrzymają dopłat bezpośrednich. Obiecywane na grudzień dopłaty przesuwają start polskich rolników o rok i zwiększają dystans w stosunku do krajów wysoko rozwiniętych. Zostali oni po prostu oszukani. Dzięki grudniowym dopłatom w bieżącym roku rolnik niczego już nie wyprodukuje, może jedynie je skonsumować, o ile euro czy złotówka będzie z czekolady, a są takie monety dla dzieci.</u>
<u xml:id="u-354.3" who="#PoselStanislawDulias">Kiedy czytamy o nawzajem wykluczających się teoriach, obietnicach bez pokrycia, o przewidywanych cenach, to aż dziw bierze, że dzieje się to bez stanowczej reakcji i sprzeciwu uważających się za kompetentnych i posiadających wiedzę ministrów w resorcie rolnictwa, prezesów agencji czy posłów, członków sejmowej i senackiej komisji rolnictwa.</u>
<u xml:id="u-354.4" who="#PoselStanislawDulias">Wysoka Izbo! Nie pozwólmy dalej manipulować informacjami. Żądajmy przejścia do normalności lub powiedzmy mieszkańcom wsi, a szczególnie rolnikom, że jesteśmy skazani na dziadowanie i dożywotnią egzystencję pod warunkiem, że wcześniej głód nie skróci rolnikom żywota, tym bardziej, że odebrano szansę na produkcję dla własnych potrzeb.</u>
<u xml:id="u-354.5" who="#PoselStanislawDulias">Panie ministrze, kieruję to oświadczenie do pana ministra rolnictwa, głównie do pana jako osoby odpowiedzialnej za przyjęcie tak niekorzystnych warunków dla polskich rolników i wyrażenie zgody na odstąpienie od dopłat do produkcji rolniczej na bieżący rok.</u>
<u xml:id="u-354.6" who="#PoselStanislawDulias">Kończąc, mam nadzieję, że najbliższy czas zmieni te warunki i zapisy traktatu akcesyjnego zostaną poprawione na bardziej korzystne dla Polski i polskiego rolnictwa. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-355">
<u xml:id="u-355.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-355.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
<u xml:id="u-355.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Zarządzam przerwę w posiedzeniu do jutra, do godz. 9.</u>
</div>
<div xml:id="div-356">
<u xml:id="u-356.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 22 min 30)</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>