text_structure.xml 21.3 KB
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PosełWojciechHausner">Otwieram posiedzenie Komisji Mniejszości Narodowych i Etnicznych. Witam gości oraz państwa posłów. Porządek naszego dzisiejszego posiedzenia przewiduje dwa punkty. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że porządek został przyjęty. Sprzeciwu nie słyszę. W kilku słowach wprowadzę państwa w punkt 1, a następnie poproszę przedstawicieli Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego o zabranie głosu w sprawie trybu przyznawania dotacji celowych, a także w sprawie planu budżetu Departamentu Kultury Mniejszości Narodowych na 2000 rok.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#PosełWojciechHausner">Dzisiejszy temat jest tematem rutynowym, którym członkowie Komisji zajmują się co roku. Jeśli chodzi o dofinansowanie działalności kulturalnej stowarzyszeń mniejszości narodowych, to część decyzji została już podjęta. Procedury zostały uruchomione na tyle wcześniej, że w perspektywie planowania budżetu na 2001 rok możemy się przyjrzeć kwestii, na ile zaplanowane środki spełniają oczekiwania. Przypomnę, że w zeszłym roku zajmowaliśmy się tą kwestią dwu, albo trzykrotnie. Stało się tak dlatego, że wiele stowarzyszeń mniejszości narodowych skarżyło się nam na późne uruchamianie środków. Na podstawie materiałów dostarczonych nam przez państwa będziemy mogli zorientować się, jak to przebiega w tym roku. Mogę powiedzieć tylko tyle, że sądząc po telefonach, które otrzymuję, w tym roku jest lepiej. Proszę o zabranie głosu pana dyrektora.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#DyrektorDepartamentuKulturyMniejszościNarodowychwMinisterstwieKulturyiDziedzictwaNarodowegoRyszardŚwiętek">Przekazuję głos pani Iwonie Grodzkiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#GłównyspecjalistawDepartamencieKulturyMniejszościNarodowychwMinisterstwieKulturyiDziedzictwaNarodowegoIwonaGrodzka">Państwo mają przed sobą Decyzję nr 3, która dotyczy działu 83. Budżet naszego departamentu na ten rok składa się jak zwykle z dwóch działów: 89 i 83. Więcej środków znajduje się w dziale 89. Decyzja nr 3 dotyczy Departamentu o tyle, o ile chodzi o podejmowanie decyzji i podpisywanie umów na poszczególne zadania. Sprawy decyzyjne wyjaśnione są w punkcie 8 tej decyzji. Departament musi przyjmować wnioski na odpowiednich formularzach.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#GłównyspecjalistawDepartamencieKulturyMniejszościNarodowychwMinisterstwieKulturyiDziedzictwaNarodowegoIwonaGrodzka">Decyzji nr 3 podlega także część naszego budżetu w wysokości 330 tys. zł, którą to część realizuje nowo stworzony Departament Mecenatu. Nasz departament przekazuje Departamentowi Mecenatu materiały, projekty zadań, a Departament Mecenatu podpisuje umowy.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#GłównyspecjalistawDepartamencieKulturyMniejszościNarodowychwMinisterstwieKulturyiDziedzictwaNarodowegoIwonaGrodzka">Jeśli chodzi o dział 89, to do 31 maja br. zrealizowaliśmy budżet w wysokości 3 mln 390 tys. zł. Jest to trzy czwarte naszego tegorocznego budżetu. Nie jest to sytuacja dobra, gdyż budżet powinien być realizowany równomiernie, co miesiąc. Niestety, nie bardzo wiemy, co będzie w tym roku i staramy się szybko realizować zadania. Nie chcemy powtórki z zeszłego roku, kiedy to we wrześniu mieliśmy zrealizowaną zaledwie jedną trzecią budżetu. W tym roku do połowy lipca chcemy zrealizować cały budżet. Jak przebiega realizacja budżetu? Staramy się pomagać stowarzyszeniom w wypełnianiu nowych formularzy, walczymy z kłopotami organizacyjnymi. W miarę napływania prawidłowo przygotowanych wniosków realizujemy je na bieżąco.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełWojciechHausner">Dziękuję bardzo. Otwieram dyskusję. Czy ktoś z państwa posłów chciałby zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełJanSyczewski">Mam pytanie dotyczące planowania budżetu. Część zadań będzie realizowana przez Departament Mecenatu. Chciałbym się dowiedzieć, które zadania będą realizowane przez ten departament i wedle jakich kryteriów? Czy Departament Kultury Mniejszości Narodowych miał wpływ na wyselekcjonowanie tych zadań? Pytam o to dlatego, gdyż w moim przekonaniu istnieją pewne dysproporcje w dofinansowaniu niektórych zadań finansowanych przez Departament Mecenatu w stosunku do tych finansowanych przez Departament Kultury Mniejszości Narodowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#GłównyspecjalistawDepartamencieKulturyMniejszościNarodowychwMKiDNIwonaGrodzka">Zasady zostały narzucone w ubiegłym roku. Utworzono spisy zadań realizowanych z działu 83. Nasz departament wybrał zadania pod kątem organizatora. W związku z tym nie finansujemy tylko stowarzyszeń, ale także fundacje, agencje wydawnicze, zespoły pieśni i tańca. Lista działu 83 była dużo większa niż lista działu 89. Opiewała na kwotę ok. 780 tys. zł. W miarę upływu czasu środki topniały i część zadań trzeba było przenieść do działu 89. W tej chwili dysponujemy kwotą 330 tys. zł i mamy nadzieję, że kwota ta nie ulegnie zmniejszeniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełWojciechHausner">Kto z państwa chciałby jeszcze zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełPawełNowok">Proszę o podanie mi bardziej szczegółowych informacji na temat podziału środków zapisanych w rubryce „inne”. Czytam tam: „Program Tolerancja — seminaria, konferencje”, Wydanie rocznika krajoznawczego „Magury” itd. Do kogo jest to adresowane?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#GłównyspecjalistawDepartamencieKulturyMniejszościNarodowychwMKiDNIwonaGrodzka">Organizatorzy w dziale „inne” wypełniają zadania dotyczące mniejszości narodowych. Są to zadania z zakresu tolerancji. Polskie stowarzyszenia realizują zadania na rzecz stowarzyszeń mniejszości bądź odwrotnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełPawełNowok">Pytam o to dlatego, że na te cele przewidziane są duże środki. Uważam, że powinno to być przedstawione w sposób bardziej szczegółowy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#GłównyspecjalistawDepartamencieKulturyMniejszościNarodowychwMKiDNIwonaGrodzka">Plan się jeszcze na pewno zmieni i jeśli trzeba będzie zmniejszyć dotacje, to je zmniejszymy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełWojciechHausner">Rozumiem, że kwota wymieniona w pozycji 152 jest dzielona pomiędzy wiele stowarzyszeń. Kto z państwa chciałby jeszcze zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełJanSyczewski">Chciałbym zapytać o pozycję 36, w której wymienia się działalność Chóru Związku Białoruskiego w RP w Białymstoku. O ile mi wiadomo, takiego podmiotu nie ma w Białymstoku. Czy pani ma bardziej szczegółowe informacje?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#GłównyspecjalistawDepartamencieKulturyMniejszościNarodowychwMKiDNIwonaGrodzka">Związek Białoruski złożył nam taki wniosek. Chór ma dopiero zacząć działalność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełJanSyczewski">Rozumiem, że jest to nowa inicjatywa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PosełPawełNowok">Chciałbym zapytać o pozycję 153, czyli o program edukacyjny dla pedagogów dotyczący mniejszości narodowych w Polsce. Nie wiem, czy ta kwestia bardziej podlega Ministerstwu Kultury i Dziedzictwa Narodowego czy Ministerstwu Edukacji Narodowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#GłównyspecjalistawDepartamencieKulturyMniejszościNarodowychwMKiDNIwonaGrodzka">Kwota 35 tys. zł jest rozłożona na cały rok. Program ten znajduje się na razie w sferze planów. Nie jest tu nic przesądzone. To prawda, że niektóre programy się zazębiają i podlegają trochę resortowi kultury, a trochę resortowi edukacji. Znając szczegóły, podejmiemy decyzję. W materiale, który państwu przedstawiliśmy, 95% pozycji jest stałych, pozostałe 5% może ulec zmianie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PosełHenrykKroll">Pani Iwona Grodzka powiedziała, że do końca lipca będzie zrealizowany cały budżet. Chcielibyśmy poznać materiał, w którym będą już zawarte wszystkie decyzje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PosełWojciechHausner">Moje pytanie dotyczy czasopism. Mamy takie czasopisma jak „Nasze Słowo”, „Ausra”, które dostają w stu procentach dofinansowanie, o które wnioskują, a np. „Tygodnik Śląski” otrzymał znacznie mniej w stosunku do tego, o co wnioskował. Z czego to wynika?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#GłównyspecjalistawDepartamencieKulturyMniejszościNarodowychwMKiDNIwonaGrodzka">Jest to kwestia samoograniczenia się wydawcy. Koszty wydawania „Naszego Słowa” i „Ausry” są dużo większe. Jeśli chodzi o „Tygodnik Śląski”, to jeśli zsumujemy nasze środki i środki otrzymywane z konsulatu, to dotacja będzie na tym samym poziomie, co w przypadku „Naszego Słowa” i „Ausry”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PosełWojciechHausner">Rozumiem, że wszystkie tytuły otrzymują ok. 60–70% dotacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#EkspertBogumiłaBerdychowska">Czy wykaz zawartych umów jest tożsamy z przekazaniem pieniędzy? Czy może pieniądze będą dopiero przekazywane?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#GłównyspecjalistawDepartamencieKulturyMniejszościNarodowychwMKiDNIwonaGrodzka">Wszystkie umowy zawarte w wykazie dotacji zrealizowanych do 31 maja br. są realizowane w 100%. Umowy, które zostały zapisane kursywą, czekają na organizatora.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PosełWładysławBułka">Chciałbym zapytać, czy wszystkie stowarzyszenia otrzymały dotacje? Mam sygnał od Stowarzyszenia Polsko-Słowackiego, że nie otrzymało dotacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#GłównyspecjalistawDepartamencieKulturyMniejszościNarodowychwMKiDNIwonaGrodzka">Jeżeli się do nas zgłosili i zostali zarejestrowani, to na pewno otrzymali dotację.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#PosełWojciechHausner">Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos? Nie widzę. Rozumiem, że wszystkie wątpliwości zostały wyjaśnione.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#PosełWojciechHausner">Chciałbym zadać jeszcze jedno pytanie. Większość zadań to są zadania, które są kontynuowane, ale są też zadania nowe. Chciałbym zapytać o kryteria wprowadzania nowych zadań do systemu dofinansowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#GłównyspecjalistawDepartamencieKulturyMniejszościNarodowychwMKiDNIwonaGrodzka">Podstawową zasadą jest brak pieniędzy. Jeśli pojawią się nowe zadania, trzeba będzie dokonać cięć w budżecie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#PosełWojciechHausner">Pani powiedziała, że 90% stanowią zadania stare, natomiast 10% nowe. Chciałbym dowiedzieć się, jakie są kryteria przyjmowania do dofinansowania zadań nowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#GłównyspecjalistawDepartamencieKulturyMniejszościNarodowychwMKiDNIwonaGrodzka">Musimy ustalić, czy dane zadanie leży w sferze mniejszości, czy nie. Innym ważnym kryterium jest organizator. Głównie chcemy dofinansowywać stowarzyszenia mniejszości, a następnie stowarzyszenia polskie działające na rzecz stowarzyszeń mniejszości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#PosełWojciechHausner">Mam jeszcze jedno pytanie dotyczące czasopism. Od czasu do czasu do sekretariatu Komisji przychodzi korespondencja, w której autorzy zarzucają jakiemuś pismu, że zamieściło niewłaściwy z jakiegoś tam punktu widzenia artykuł. My staramy się nie podejmować takich kwestii.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#PosełWojciechHausner">Chciałbym wiedzieć, czy państwo również otrzymujecie takie sygnały i jak w takiej sytuacji się zachowujecie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#GłównyspecjalistawDepartamencieKulturyMniejszościNarodowychwMKiDNIwonaGrodzka">Doradzamy dwie możliwości, albo drogę sądową, albo polemikę na łamach prasy. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego nie ingeruje w teksty zamieszczane w prasie mniejszości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PosełWojciechHausner">Czy ktoś z państwa chciałby jeszcze zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PosełJanSyczewski">Jeśli w roku przyszłym Departament Mecenatu będzie finansował część zadań, to moim zdaniem Departament Kultury Mniejszości Narodowych powinien wypracować sposób porozumienia z Departamentem Mecenatu, by zadania były dofinansowane proporcjonalnie.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#PosełJanSyczewski">W dziale 83 w pozycji 18 — „Organizacja działalności Reprezentacyjnego Zespołu Artystycznego Łemków w Polsce „Łemkowyna” — figuruje kwota 70 tys. zł. To jest zadanie dofinansowane przez Departament Mecenatu. Jeśli chodzi o zadanie dofinansowane przez Departament Kultury Mniejszości Narodowych, to w pozycji nr 8 — „Działalność amatorskich zespołów artystycznych” — figuruje kwota 70 tys. zł, chociaż tych zespołów jest ok. 50. Jest to pewien problem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#GłównyspecjalistawDepartamencieKulturyMniejszościNarodowychwMKiDNIwonaGrodzka">Trudno jest porównywać obie kwoty. Chodzi tu głównie o aktywność danego organizatora, prężność członków itd. Niektóre kwestie musimy finansować z tytułu nałożonego na nas obowiązku. Gdybyśmy obniżyli dotację zespołowi „Lemkowyna”, to ten zespół nie mógłby dalej działać.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#GłównyspecjalistawDepartamencieKulturyMniejszościNarodowychwMKiDNIwonaGrodzka">Jeżeli chodzi o dział 83, to chcemy, by cały nasz budżet został przeniesiony do działu 89. Wówczas nie będzie zakusów na jego zmniejszanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PosełWojciechHausner">Czy pan poseł jest usatysfakcjonowany?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#PosełJanSyczewski">Problem został wyjaśniony, ale nie w sposób mnie zadawalający.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PosełWojciechHausner">Trudno jest porównywać te kwoty, gdyż charakter Departamentu Mecenatu jest taki, że to departament wybiera sobie kandydata na sponsorowanie. Większość kryteriów stanowią kryteria ocenne, czyli w zależności od zespołu zapadają takie czy inne decyzje. Tego problemu nie unikniemy. Możemy przyjąć wzór austriacki, gdzie rząd przyznaje środki, ale ich nie rozdziela. Czy ktoś jeszcze chciałby zabrać głos? Nie widzę. Rozumiem, że członkowie Komisji przyjmują przedstawioną nam informację. Mechanizm dotacji działa w tym roku lepiej niż w roku ubiegłym. Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktu 1.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#PosełWojciechHausner">Przechodzimy do rozpatrzenia punktu 2. Członkowie Komisji otrzymali pismo od Towarzystwa Słowaków w Polsce dotyczące Domu Kultury Słowackiej w Kacwinie na Spiszu, który budowany jest już od 6 lat. Do tej pory Towarzystwo radziło sobie z pokrywaniem kosztów budowy. Obecnie nastąpił zastój. Towarzystwo prosi o wsparcie w wysokości 325 tys. zł. Wniosek o wsparcie inwestycji został złożony na ręce premiera za pośrednictwem wojewody małopolskiego. W trakcie rozmów prowadzonych z kancelarią premiera wysunięto myśl, by Komisja Mniejszości Narodowych i Etnicznych odniosła się jakoś do tego problemu. Chciałbym więc zapytać, czy odniesiemy się do tej kwestii teraz, czy może członkowie Komisji upoważnią prezydium do zajęcia stanowiska. Myślę, że ta druga możliwość byłaby najbardziej zręczna, gdyż należy się dobrze ze sprawą zapoznać, przejrzeć materiały itd.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#PosełFranciszekSzelwicki">Trzeba się z tą sprawą zapoznać dokładniej. Musimy wiedzieć, ile środków potrzeba i czy Dom Kultury Słowackiej będzie w pełni wykorzystany.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PosełWojciechHausner">Potrzeba 325 tys. zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#PosełFranciszekSzelwicki">Chodzi o prace wykończeniowe?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PosełWojciechHausner">Tak. Rozumiem, że kwestia jest otwarta. Podobna do sprawy w Puńsku, chociaż skala jest nieporównywalna. Możemy jeszcze trochę poczekać, zobaczyć jak się sytuacja rozwinie i dopiero wtedy zająć stanowisko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#PosełHenrykKroll">Uważam, że członkowie Komisji powinni przekazać tę sprawę prezydium, które zapozna się z problemem, zbada go i przygotuje opinię.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#PosełHenrykKroll">Czy ktoś ma uwagi do wniosku pana posła Henryka Krolla?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PosełWładysławBułka">Moim zdaniem powinniśmy poprzeć starania Towarzystwa Słowaków w Polsce. Może nie powinna to być kwota 325 tys. zł, ale przynajmniej część tej kwoty na pewno. Ze swojej strony mogę jeszcze powiedzieć, że znam to środowisko, gdyż mieszkam na południu kraju. Ludzie są uczciwi, mieszkają w trudnych warunkach i zrobili już bardzo wiele, by tę budowę rozpocząć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#PosełWojciechHausner">Rozumiem, że mamy dwa wnioski. Jeden posła Henryka Krolla, by sprawę powierzyć prezydium i wniosek posła Władysława Bułki, by dzisiaj już poprzeć starania Słowaków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PosełWładysławBułka">W takim razie zgadzam się na to, by prezydium zbadało tę sprawę i wypracowało jakąś koncepcję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#PosełWojciechHausner">Dziękuje. Rozumiem, że prezydium jest upoważnione do szczegółowego rozpatrzenia tej sprawy i ewentualnie wystąpienia do prezesa Rady Ministrów z opinią.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#PosełWojciechHausner">Chciałbym teraz słowo powiedzieć na temat naszego wyjazdowego posiedzenia, które odbędzie się w dniach 13–15 czerwca. Wyjeżdżamy spod Sejmu o godzinie 11-ej. W planie mamy posiedzenia w Uściu Gorlickim, w Gorlicy, w Krynicy i w Dukli. Będziemy omawiać problemy kultury i edukacji. Powrót jest planowany na godzinę 18-tą. Proszę o zgłaszanie się do wyjazdu, a także o informację, jeśli ktoś z państwa nie będzie mógł jechać. Czy ktoś w tej kwestii chciałby zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#PosełJanSyczewski">Chcę powiedzieć, że w dniach 14–15 czerwca jest wyjazdowe posiedzenie Komisji Kultury i Środków Przekazu, której jestem członkiem, podobnie jak pan poseł Jan Byra.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#PosełWojciechHausner">Już raz przesuwaliśmy to wyjazdowe posiedzenie i obawiam się, że będzie je trudno w tej chwili przełożyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PosełFranciszekSzelwicki">Mam prośbę, by posłów wcześniej powiadamiać o terminach posiedzeń wyjazdowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#PosełWojciechHausner">Przyjmuję tę uwagę. Czy ktoś jeszcze chciałby zabrać głos? Nie widzę. Dziękuję wszystkim za udział w posiedzeniu.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#PosełWojciechHausner">Zamykam posiedzenie Komisji Mniejszości Narodowych i Etnicznych.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>