text_structure.xml 35.3 KB
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Otwieram posiedzenie Komisji Kultury i Środków Przekazu. Stwierdzam kworum. Witam wszystkich. Dzisiejszy porządek posiedzenia Komisji obejmuje punkty: pierwsze czytanie poselskiego projektu uchwały w sprawie ustanowienia roku 2019 Rokiem Gustawa Herlinga-Grudzińskiego z druku nr 2518 i pkt II – pierwsze czytanie poselskiego projektu uchwały w sprawie ustanowienia roku 2019 Rokiem Unii Lubelskiej z druku nr 2516. Czy są uwagi i czy jest sprzeciw wobec przyjęcia porządku? Nie widzę. Porządek został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Przystępujemy do rozpatrzenia pkt I porządku dziennego, czyli projektu uchwały z druku nr 2518. Bardzo proszę panią poseł Barbarę Bubulę o uzasadnienie projektu uchwały.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PoselBarbaraBubula">Dziękuję bardzo, pani przewodnicząca. Ponieważ mamy duże opóźnienie, to postaram się w telegraficznym skrócie uzasadnić ten wniosek, tę uchwałę.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PoselBarbaraBubula">Gustaw Herling-Grudziński należał do pierwszego pokolenia Polaków wychowanego w niepodległej II Rzeczypospolitej. Urodził się w 1919 roku na Kielecczyźnie w zamożnej, spolonizowanej rodzinie żydowskiej, ale z pięknymi tradycjami patriotycznymi uczestnictwa jednego z przodków w powstaniu styczniowym, skąd pochodzi również przydomek Grudziński, dopisany do nazwiska rodowego. Po ukończeniu gimnazjum Reja w Kielcach rozpoczął studia polonistyczne na Uniwersytecie Warszawskim. Te studia przerwał wybuch II wojny światowej. Gustaw Herling-Grudziński już w roku 1940 przystąpił do podziemnej organizacji niepodległościowej PLAN. To rozwija się jako Polska Ludowa Akcja Niepodległościowa. Wkrótce jednak potem został aresztowany przez NKWD i władze sowieckie skazały go na pięć lat łagru na dalekiej północy. Od śmierci w obozie uratował pisarza pakt Sikorski–Majski. Został zwolniony z łagru i wstąpił do Armii gen. Andresa, z którą przeszedł cały szlak bojowy. Brał m.in. udział w bitwie pod Monte Cassino. Dzięki bohaterstwu w tej bitwie otrzymał krzyż Virtuti Militari.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#PoselBarbaraBubula">W 1947 roku był razem z Jerzym Giedroyciem współzałożycielem i współredaktorem miesięcznika „Kultura”, wydawanego wówczas jeszcze w Rzymie. Po demobilizacji przeniósł się wraz z żoną do Londynu i tam był jednym z najważniejszych autorów londyńskiego tygodnika „Wiadomości” oraz korespondentem Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa. Po śmierci pierwszej żony powrócił do Włoch i osiadł w Neapolu, gdzie poślubił córkę słynnego filozofa Benedetta Crocego i mieszkał aż do śmierci w lipcu 2000 roku.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#PoselBarbaraBubula">Wspierał słowem i czynem opozycję antykomunistyczną oraz rodaków w kraju, współpracując z Komitetem Obrony Robotników i Polskim Porozumieniem Niepodległościowym.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#PoselBarbaraBubula">Gustaw Herling-Grudziński należy do grona najwybitniejszych polskich prozaików, również prozaików uznanych w Europie w XX wieku. Jest autorem jednej z najsłynniejszych na świecie książek o sowieckich obozach koncentracyjnych „Inny świat. Zapiski sowieckie”, przełożonej na kilkadziesiąt języków. Ta książka to doskonałe artystycznie, pełne nadziei świadectwo cierpień więźniów doświadczanych niezależnie od narodowości, religii czy statusu społecznego. Kiedy Gustaw Herling-Grudziński pozostał na emigracji, jego pisarską misją stało się głoszenie prawdy o systemie sowieckim – najczęściej wbrew postawie intelektualnych i politycznych elit Europy, np. „Inny świat” długi czas nie mógł się ukazać we Francji we francuskim tłumaczeniu, chociaż pomagał w tym sam Albert Camus. Tematem jego opowiadań i esejów jest dramat człowieka poszukującego moralnego ładu i prawdy oraz zmaganie się z tajemnicą naszego losu. To jest rozpisana na wiele postaci, miejsc i opowieści metafizyczna zaduma nad sensem cierpienia i śmierci. Jego fascynacja sztuką europejską i historią stanowiącą osobliwą sumę osobistych ludzkich dramatów i namiętności stawia go w rzędzie wielkich twórców przekonanych o wyjątkowości i trwałości kultury śródziemnomorskiej.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#PoselBarbaraBubula">Najwybitniejsze dzieło Gustawa Herlinga-Grudzińskiego wielotomowy „Dziennik pisany nocą” należy do największych osiągnięć światowej diarystyki. Jest niezwykle oryginalną, osobistą kroniką duchową historii Europy XX w. i jej dramatycznego rozdarcia na świat wolny i zniewolony. Sam autor nazywał swe dzieło rozmową ze sobą samym, światem i Bogiem.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#PoselBarbaraBubula">W całej swej twórczości starał się łączyć poszukiwanie prawdy z osobistym moralnym zaangażowaniem. Jego pisarskim credo było: „Pisać tak, by zdanie było przekazem nie tylko jasnej i swobodnej myśli, lecz nieustannego napięcia moralnego, by w słowie żył całym sobą, kto wypowiada je jako swą długo odważaną i cierpianą prawdę – to pociągało mnie zawsze”. To jest cytat z „Dziennika pisanego nocą”.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#PoselBarbaraBubula">W uroczystości odsłonięcia tablicy pamiątkowej na domu, w którym mieszkał Gustaw Herling-Grudziński w Neapolu, wzięli udział prezydenci Polski, Włoch i Niemiec, co jest rzeczą bez precedensu w historii literatury i sztuki.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#PoselBarbaraBubula">Podsumowując, proszę Wysoką Komisję o przyjęcie uchwały Sejmu RP ustanawiającej rok 2019 Rokiem Gustawa Herlinga-Grudzińskiego. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Dziękuję bardzo pani poseł. Otwieram debatę ogólną o projekcie. Czy są pytania, uwagi? Nie widzę. Stwierdzam zakończenie pierwszego czytania.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Przystępujemy do rozpatrzenia projektu uchwały. Bardzo proszę – tytuł. Bardzo proszę – Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#LegislatorTomaszCzech">Proponujemy wyraz „Rokiem” napisać wielką literą. Zresztą zwykle tak się pisze. Będzie: „Rokiem Gustawa Herlinga-Grudzińskiego”, ale pisane wielką literą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Tak. Tak zwykle piszemy w uchwałach, więc myślę, że tutaj nie ma co prowadzić debaty. Czy są inne uwagi? Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia tytułu wraz z tą korektą? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Przechodzimy do akapitu pierwszego. Bardzo proszę – Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#LegislatorTomaszCzech">Proponujemy wykreślić wyrazy „W dniu” na samym początku i będzie to brzmiało:  „20 maja 2019 roku minie 100 lat od urodzin” i dalej, jak jest. Następnie przestawienie szyku wyrazów: „pisarzy polskich” na „polskich pisarzy XX wieku”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">I tu zadam pytanie poseł wnioskodawcy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselBarbaraBubula">Co do pierwszej uwagi, to oczywiście się zgadzam, chociaż pamiętam naszą dyskusję, żeby nie zaczynać od liczebnika pisanego arabską cyfrą, ale…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Ale pani minister, przez chwilę poseł członek naszej Komisji, zawsze nam tłumaczyła, że to „w dniu” jest błędem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselBarbaraBubula">Tak jest. Tylko dlatego w pierwotnym projekcie było to „w dniu”. Natomiast oczywiście prośba, żeby pozostawić „pisarzy polskich”, a nie „polskich pisarzy”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Czy są jakieś inne uwagi i spojrzenie? Jeśli nie ma, to czy jest sprzeciw wobec przyjęcia tego akapitu wraz z tylko pierwszą uwagą Biura Legislacyjnego? Nie widzę. Akapit został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Przechodzimy do następnego akapitu. Bardzo proszę – Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#LegislatorTomaszCzech">W pierwszym zdaniu proponujemy zastąpić wyraz „czynu” na wyraz „czynów”. W drugim zdaniu poddajemy państwu pod dyskusję: czy „armii Andersa” nie powinno być pisane małą literą, podobnie jak „uczestnik bitwy pod Monte Cassino – czy „bitwy” również nie powinno się pisać w tym przypadku małą literą. Następnie w tym samym zdaniu po wyrazach „wszystkim ceniony w Ojczyźnie” chyba powinno być „i na świecie” i dalej „autor książki »Inny świat«”. Następnie po wyrazach „oraz »Dziennika pisanego nocą«” zamiast przecinka proponujemy tutaj wpisać myślnik i prawie na samym końcu po wyrazach „z niezwykłą odwagą” zamiast „opisuje” – „opisał tragedię człowieka poszukującego moralnego ładu i prawdy”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PoselAnnaElzbietaSobecka">Czy pan już skończył, przepraszam, tak? Ja chciałam powiedzieć, że w annałach historycznych „Armia Andersa” jest pisana wielką literą. To jest przyjęte jako nazwa własna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Tak, tu też się zgadzam. Bardzo proszę – pani poseł wnioskodawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PoselBarbaraBubula">Jeżeli chodzi o „Armię Andresa”, to też spotkałam się z pisownią z wielkiej litery i proponowałabym, żeby tak zostawić. „Bitwa pod Monte Cassino” też bywa pisana z wielkiej litery, natomiast w tym przypadku moim zdaniem nie musi tak być, więc tylko samo „Monte Cassino”.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#PoselBarbaraBubula">Jeżeli chodzi o zmianę czasu „opisuje” na „opisał”, to wydaje mi się, że ze względu na ponadczasowy charakter tej twórczości – ona trwa. To jest rzeczywistość stale teraźniejsza. W związku z tym raczej wydaje mi się, że bardziej pasuje czas teraźniejszy do twórczości człowieka, którego dzieła nie przemijają.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Podsumujmy uwagi, pani poseł. Pierwsza uwaga – „czynów”?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PoselBarbaraBubula">Tutaj chciałam się wytłumaczyć z tego „czynu”. To jest nawiązanie do tradycji mickiewiczowsko-romantycznej, że „słowo i czyn”, czyli „cierpienie i czyn” rozumiany jako działalność całego życia. Ponieważ domyślam się, że dla postronnego czytelnika czy słuchacza może nie być zrozumiała różnica, dlaczego słowo „czyn” zostało użyte w liczbie pojedynczej, to nie sprzeciwiam się wobec tej poprawki Biura Legislacyjnego. Niech będzie „czynów”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Myślę, że pierwszą uwagę przyjmujemy, drugiej nie przyjmujemy, bo rzeczywiście Armia Andersa to jest nazwa własna, w zasadzie już się stworzyła, tak? Zaakceptowana „bitwa” małą literą. Dalej – jakie to są uwagi? „Na świecie” zaakceptowane. Myślnik przed „Gustaw Herling-Grudziński” zaakceptowany i „opisał” zaakceptowane. Nie, przepraszam, „opisuje”, niezaakceptowane.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Czy są inne uwagi do tego akapitu? Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia go z tymi korektami? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Przechodzimy do kolejnego akapitu. Bardzo proszę – Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#LegislatorTomaszCzech">Jeżeli chodzi o kolejny akapit, to po wyrazach „była pierwszym w literaturze światowej” zamiast przecinka proponujemy wstawić wyraz „tak”, czyli brzmiałoby: „Książka »Inny świat« była pierwszym w literaturze tak artystycznie doskonałym, pełnym miłosierdzia oraz” – i dalej, jak jest.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#LegislatorTomaszCzech">W drugim zdaniu proponujemy wyraz „trzydziestoletni” napisać cyfrą: „30-letni”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Bardzo proszę – pani poseł wnioskodawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PoselBarbaraBubula">Odniosę się do tego. Książka była opublikowana po raz pierwszy we fragmentach w języku angielskim bodaj w 1946 lub 1947 roku i nie była „pierwszym tak artystycznie doskonałym” tylko w ogóle pierwszym świadectwem łagrowej rzeczywistości, a to zmienia znaczenie, prawda? Ten przecinek był z rozmysłem, nie chodziło o błąd tylko o poświadczenie, że nie tylko pierwszym, ale i artystycznie doskonałym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Czyli nie przyjmujemy, ale kolejną uwagę przyjmujemy, bo rzeczywiście zwykliśmy tak zapisywać, tak?</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Czy są inne uwagi do tego akapitu? Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia go z tą jedną korektą? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Następny akapit. Bardzo proszę – Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#LegislatorTomaszCzech">Jeżeli chodzi o kolejny akapit, to w drugim zdaniu mamy taką propozycję, żeby zamiast „fascynuje” było „fascynowało”, ale rozumiem, że w związku z poprzednią dyskusją państwo chcą, żeby zostawić tak, jak w projekcie, czyli „fascynuje”. I tylko dwukropek po wyrazach „słowami Szekspira”, przed cudzysłowem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Pani poseł? Czy jest akceptacja dla tych zmian, bo ja nie słyszę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#PoselBarbaraBubula">Tak. Jeżeli chodzi o „fascynuje”, to rozumiem, że zostaje, natomiast dwukropek po „Szekspira” jak najbardziej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Niepotrzebny. Potrzebny? Czyli jedno i drugie potrzebne?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#PoselBarbaraBubula">Nie. Jedno niepotrzebne, tylko drugie potrzebne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">To drugie, przepraszam bardzo. Chcę spieszyć, to wychodzi mi odwrotnie.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Czy jest jakaś inna opinia? Nie widzę. Czy jest zgoda na przyjęcie tego akapitu wraz z tą jedną małą zmianą? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Ostatni akapit. Bardzo proszę – Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#LegislatorTomaszCzech">Jeszcze przedostatni akapit.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Tak, przedostatni. Bardzo proszę – Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#LegislatorTomaszCzech">Prawie na samym końcu macie państwo tam taką frazę: „widzianą z emigracji oczami polskiego patrioty”. Wyraz „z emigracji” proponujemy przenieść na koniec i dodać wyraz „z perspektywy”, czyli brzmiałoby to: „widzianą oczami polskiego patrioty i Europejczyka z perspektywy emigracji”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Pani poseł?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#PoselBarbaraBubula">Mnie troszeczkę to nie pasuje z tego względu, że jeśli ta „perspektywa emigracji” jest po „Europejczyku”, to on nie był na emigracji z perspektywy Europy. Moim zdaniem było to zręczniejsze w takiej formie: „widzianą z emigracji oczami polskiego patrioty i Europejczyka”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Czy są inne opinie bądź inne uwagi do tego akapitu? Nie widzę. Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia go zgodnie z treścią projektu? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Akapit ostatni. Bardzo proszę – Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#LegislatorTomaszCzech">Tutaj też proponujemy troszeczkę zmienić szyk i tak jak w każdym tego typu projekcie uchwały rozpocząć od: „Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, w uznaniu słów i czynów wielkiego pisarza, ustanawia rok 2019 Rokiem Gustawa Herlinga-Grudzińskiego”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#PoselBarbaraBubula">Tutaj ja się już muszę uprzeć przy liczbie pojedynczej: „W uznaniu słowa i czynu”, czyli tego, co napisał, i tego, co zrobił. To jest określenie znane z historii literatury z XIX wieku, które oznacza jedność pomiędzy działalnością patriotyczną polskiego pisarza czy poety a tym, co napisał. To dotyczy Norwida i Słowackiego, Mickiewicza, Sienkiewicza, kogo byśmy chcieli wziąć z tego panteonu. Tak właśnie starał się działać i tak żył Gustaw Herling-Grudziński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Już od dawna mamy taką niezgodę Komisji z językoznawcami. Komisja trochę inaczej to widzi. Bardzo proszę – pan przewodniczący.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#PoselKrzysztofMieszkowski">Oczywiście pani ma rację, ja tylko chciałem zwrócić uwagę i wrócić do drugiego akapitu, gdzie jest „cierpień i czynów”. Tak zaakceptowaliśmy, a mnie podoba się ta konsekwencja, którą pani zaproponowała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Tam też „czynu”?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#PoselKrzysztofMieszkowski">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PoselBarbaraBubula">Ja to traktuję jako kwestię wyczucia, prawda?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#PoselKrzysztofMieszkowski">Mnie się to podoba. Poza tym jest to też taka łamigłówka. Niech ona zostanie. To jest coś, co w polskiej kulturze jest już bardzo głęboko zakorzenione i warto byłoby to zostawić, zwłaszcza że pani to konsekwentnie i bez nachalności używa w tekście.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PoselBarbaraBubula">Nie wiem. Jakie zdanie na ten temat mają inni państwo? Dziękuję bardzo za…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Ja bym się chyba zgodziła z panem przewodniczącym. Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#LegislatorTomaszCzech">Tylko jedna uwaga. Proszę zwrócić uwagę, że tutaj „cierpień” jest użyte w liczbie mnogiej i jakby…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Tam się nie składa, tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#LegislatorTomaszCzech">W ostatnim akapicie zgadzamy się jak najbardziej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">To już pozostawmy. Przyjęliśmy, to już pozostawmy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#LegislatorTomaszCzech">Jeżeli chodzi o zmianę szyku w ostatnim akapicie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">To jak najbardziej. Zatem tylko ta jedna zmiana.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Czy są inne uwagi? Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia tego akapitu? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia tej uchwały w całości wraz z przyjętymi korektami zaproponowanymi przez posłów i Biuro Legislacyjne? Nie widzę. Uchwała została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-52.3" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Pozostaje nam wybór posła sprawozdawcy. Ja oczywiście proponuję panią poseł Barbarę Bubulę. Czy są inne kandydatury? Nie widzę. Czy pani poseł się zgadza?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#PoselBarbaraBubula">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Mamy posła sprawozdawcę. Zamykam pkt I.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Przechodzimy do pkt II, czyli pierwszego czytania projektu uchwały z druku nr 2516 w sprawie ustanowienia roku 2019 Rokiem Unii Lubelskiej.</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Jestem upoważniona przez wnioskodawców do reprezentowania tej uchwały. Bardzo skracając, uważam, że kwestia Unii Lubelskiej, wyjątkowości tego zdarzenia nie wymaga uzasadnienia i poproszę państwa, żeby nam tylko towarzyszyło motto z wypowiedzi Ojca Świętego Jana Pawła II: „Od Unii Lubelskiej do Unii Europejskiej”. Chociaż tutaj bardzo mi się podoba i to jednak trzeba by podkreślić, że ta unia oznaczała połączenie równych z równymi i w tym była ta jej wyjątkowość, więc to jednak chciałabym podkreślić. Jednocześnie otwieram debatę ogólną o projekcie. Czy są pytania i uwagi do niego? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-54.3" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Stwierdzam zakończenie pierwszego czytania i przystępujemy do rozpatrzenia projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-54.4" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Bardzo proszę – czy są uwagi do tytułu? Nie ma. Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia tytułu: „w sprawie ustanowienia roku 2019 Rokiem Unii Lubelskiej”? Nie ma. Tytuł został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-54.5" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Bardzo proszę – przystępujemy do akapitu pierwszego. Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">W akapicie pierwszym pierwsza uwaga dotyczy daty: „450 lat temu”. Zwracamy uwagę, że 450 lat będzie w przyszłym roku, a uchwała będzie podjęta w 2018 roku i to nie jest 450 lat. Dlatego proponujemy, żeby z tego zrezygnować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Dobrze, tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Dobrze, czyli „W 1569 roku”. Konsekwentnie proponujemy zapisy „króla Polski, wielkiego księcia litewskiego” małymi literami – do uznania – zgodnie ze stanowiskiem Rady Języka Polskiego, która zaleca pisanie tytułów małymi literami. To do uznania Komisji. Proponujemy dopisać „Zygmunta II Augusta”, ponieważ był to król Zygmunt II August, i na „Sejmie walnym w Lublinie”.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Kolejna uwaga dotyczy kolejnego zdania. Tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Najpierw pierwsze zdanie, w którym jest sporo uwag. Według mnie to są zasadne uwagi. Czy ktoś ma inne…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#PoselBarbaraBubula">Tego „II Augusta” niepotrzebnie. Wszyscy wiedzą, o którego chodzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Dziękuję. Czy jest jakaś opinia w sprawie pozostałych propozycji? Dobrze. Czy są jakieś inne opinie co do pozostałych propozycji Biura Legislacyjnego? Nie ma, czyli jest zgoda poza jedna uwagą – pozostaje „Zygmunt August”. Reszta propozycji jest przyjęta. Drugie zdanie – bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">W drugim zdaniu proponujemy wyraz „państwa” zapisać małą literą i zamiast „Korona Polska” użyć nazwy, wydaje nam się, właściwej: „Korona Królestwa Polskiego”. Po wyrazie „Litewskie” i przed wyrazem „powołały” skreślić przecinek. W ostatnim zdaniu wyraz „ona” zapisać małą literą. Przepraszam, jeszcze wstawić myślnik w poprzednim zdaniu po cytacie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Te uwagi wydają mi się zasadne. Czy są jakieś inne opinie? Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia tych uwag? Nie widzę. Czy są inne uwagi do akapitu pierwszego? Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia tego akapitu wraz z uwagami Biura Legislacyjnego?</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Przechodzimy do akapitu następnego. Bardzo proszę – Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">W kolejnym akapicie proponujemy, aby napisać na początku, że „Profesor Władysław Konopczyński pisał”, ponieważ ten cytat jest przytoczony w całości. Dwie uwagi do treści tego cytatu. Sprawdzaliśmy dwa wyrazy. W pierwszym zdaniu powinno być: „mniejszym zastosowaniu nacisku”, natomiast w ostatnim zdaniu brakuje wyrazu „pociąg”, czyli „wszelki pociąg do polskości tysiącami bezprzykładnych kaźni”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Wydaje mi się, że to są zasadne uwagi. Czy są inne opinie? Nie. Czy jest sprzeciw wobec ich przyjęcia? Nie widzę. Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia tego akapitu wraz z uwagami? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Kolejny akapit. Bardzo proszę – Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Proponujemy rezygnację z przecinka między wyrazami „polityczne czy gospodarcze” oraz zamianę wyrazu „wpisał” na „zapisał się w historii i kulturze” i „narodów” małą literą przed „Rzeczypospolitej”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Wydaje mi się, że to są dobre uwagi. Czy są inne opinie? Nie widzę. Czy jest sprzeciw wobec ich przyjęcia? Nie widzę. Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia tego akapitu wraz z uwagami? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Przechodzimy do kolejnego akapitu. Bardzo proszę – Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">W kolejnym akapicie do rozstrzygnięcia dla całości tekstu uchwały, czy wyrazy „unia lubelska” pisać małą literą, czy wielką. Proponujemy na początku zdania dodać wyraz „zawarcie”: „Zawarcie Unii Lubelskiej nabiera dziś jeszcze innego, głębszego” – zamiast „wyrazu” słowo „znaczenia”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">„Unia Lubelska” wielką literą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">W całości?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Tak. To jest jakby zgodne z zasadą, którą przyjęliśmy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#LegislatorTomaszCzech">Pani przewodnicząca, chcieliśmy zwrócić uwagę, że jest tu jeden problem. Państwo stosują tutaj cytat pana profesora Feliksa Konecznego, który „unię lubelską” napisał małymi literami, więc tutaj raczej chyba nie moglibyśmy napisać wielką literą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">W cytacie nie. Cytat musi pozostać w takim kształcie, w jakim został stworzony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">„Zawarcie Unii Lubelskiej” (wielkimi literami) „nabiera dziś jeszcze innego, głębszego znaczenia” – zamiast „wyrazu”. Dalej proponujemy zapis: „W 2003 roku” – bez przecinka – „podczas spotkania z rodakami…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Można zamknąć te drzwi? Przecież tu nic nie słychać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">„W 2003 roku podczas spotkania z rodakami zgromadzonymi na placu” (małą literą) „św. Piotra z okazji 25-lecia” – bez „swego” – „pontyfikatu podkreślił” i bez przecinka po wyrazie „pontyfikatu”. Konsekwentnie w cytacie językoznawcy zwracają uwagę, że jednak „unii lubelskiej” małą literą i bez wykrzyknika.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Ale Ojciec Święty to pisał czy mówił? Mówił, więc przepraszam bardzo. Jak ktoś to napisał małą literą, to ja cytuję Ojca Świętego i tutaj się nie zgadzam. Tu cytat wielką literą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Wykrzyknik na końcu czy bez wykrzyknika: „od Unii Lubelskiej do Unii Europejskiej”?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Tak, bez wykrzyknika. Poza tym, że upieram się przy wielkich literach, oczywiście poza cytatem z Konecznego, to wydaje mi się właściwe. Czy ktoś ma inne opinie? Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia… Nie, przepraszam bardzo, ja mam poprawkę do pierwszego zdania. Wydaje mi się, że tu jest zbędne słowo: „Zawarcie Unii Lubelskiej nabiera dziś jeszcze innego znaczenia” – bez „głębszego”. Słowo „głębszego” wydaje mi się tutaj niekonieczne i składam taką poprawkę. Czy jest sprzeciw wobec jej przyjęcia?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Bez przecinka, czyli „innego znaczenia”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">„innego znaczenia” bez przecinka. Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia tego akapitu wraz z uwagami Biura Legislacyjnego… Jeszcze jest 5 minut, można nam nie przeszkadzać? Kogoś wygoniłam, nie wiem, czy to nie był policjant, czyli gość Komisji.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia tego akapitu wraz z poprawką i zmianami Biura Legislacyjnego? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Ostatni akapit. Czy są uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Proponujemy postawić dwa przecinki: po wyrazach „Sejm Rzeczypospolitej Polskiej” oraz po wyrazach „oraz dla Europy”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Tu poproszę panią poseł Lichocką na przykład. Przecinki wolałabym zostawić także naszym językoznawcom. Ostatni akapit – bardzo proszę jeszcze raz powtórzyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">„Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, przekonany o szczególnym znaczeniu aktu z 1569 roku…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Już sama widzę, że są tutaj potrzebne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">…dla naszej Ojczyzny oraz dla Europy, ustanawia rok 2019 Rokiem Unii Lubelskiej”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia tego akapitu z tą uwagą? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia uchwały w całości? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Pozostaje nam ustanowienie posła sprawozdawcy. Bardzo proszę – pan poseł Babinetz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#PoselPiotrBabinetz">Jakoś nie widzę tutaj wielu osób z Lublina, tak że proponuję panią przewodniczącą Elżbietę Kruk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Jednak trzeba się zapytać, czy są inni kandydaci. To ja mam się zapytać, przepraszam. Czy są inni kandydaci? Przepraszam, wynika to z pośpiechu. Chciałam, żebyśmy się nie przenosili do kolejnej sali. A jak już państwo widzicie, policja czeka, więc trzeba ich tutaj wpuścić. Jeśli nie ma, to oczywiście ja się zgadzam. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#PrzewodniczacaposelElzbietaKruk">Wyczerpaliśmy porządek obrad. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>