text_structure.xml
40.5 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PosełTadeuszWrona">Otwieram posiedzenie wspólne Komisji: Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#PosełTadeuszWrona">W dniu dzisiejszym rozpatrzymy sprawozdanie podkomisji nadzwyczajnej o pilnym rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego przysługującego osobom fizycznym w prawo własności. Witam przedstawicieli rządu wraz z prezesem Dionizym Bedą. Proszę przewodniczącego podkomisji posła Krzysztofa Śmieję o przedstawienie sprawozdania.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#PosełKrzysztofŚmieja">Przypomnę, że do podkomisji zostały skierowane dwa projekty. W dniu dzisiejszym dowiedziałem się, że opracowano również trzeci projekt, a mianowicie projekt komisyjny. Dotyczą one przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności. Wiążą się z nowelizacją obecnej ustawy regulującej ów problem. Stanowią odpowiedź na dwa orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego w tej materii. Całe zagadnienie zostało szczegółowo omówione przez przedstawicieli wnioskodawców, którzy w trakcie pierwszego czytania referowali projekty poselski i rządowy.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#PosełKrzysztofŚmieja">Podkomisja miała związane ręce w zakresie wypracowania jednego projektu. Przypomnę, że projekt rządowy jest pilny, co skłania do przyjęcia szczególnej techniki procedowania. Wobec tego uznaliśmy, że projektem roboczym, w sprawie którego złożymy sprawozdanie, będzie projekt rządowy. Jednocześnie chciałbym nadmienić, że podkomisja rozpatrzyła wszystkie uwagi, które zostały zgłoszone do projektu rządowego w związku z projektem poselskim. Po przepracowaniu rozważanych regulacji dokonaliśmy kilku zmian mających charakter dostosowawczy bądź porządkowy.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#PosełKrzysztofŚmieja">Pierwsza z nich dotyczy zmiany 1 w art. 1 projektu ustawy. Dotychczasowe brzmienie art. 1 ust. 5 pkt 2a ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego przysługującego osobom fizycznym w prawo własności zostało doprecyzowane poprzez dodanie wyrazów „prawa użytkowania wieczystego w prawo własności”.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#PosełKrzysztofŚmieja">Kolejna zmiana odnosi się do art. 2 projektu. Zmieniliśmy występującą w nim datę kierując się realnymi możliwościami przyjęcia ustawy i funkcjonowania jej w czasie. Datę tę wyznaczyliśmy na dzień 31 grudnia 2002 roku.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#PosełKrzysztofŚmieja">Zmiana dotycząca art. 4 ma charakter porządkowy. Polega ona na zastąpieniu wyrazów: „strona może złożyć do organu, który wydał decyzję, wniosek o zmianę decyzji w trybie art. 154 Kodeksu postępowania administracyjnego” wyrazami: „Stosuje się art. 154 Kodeksu postępowania administracyjnego”.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#PosełKrzysztofŚmieja">Są to wszystkie zmiany, których dokonała podkomisja w stosunku do pierwotnego przedłożenia. Toczyliśmy też dyskusję co do sposobu ustalania opłaty. Porównywaliśmy rozwiązania zawarte w projekcie rządowym z rozwiązaniami proponowanymi w projekcie poselskim. Przypomnę, że w projekcie rządowym przyjęto rozwiązanie polegające na odesłaniu do ustawy o gospodarce nieruchomościami, konkretnie do art. 67 ust. 1, art. 69 oraz art 70 ust. 2 i 4, w których wskazuje się sposób działania opłaty.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#PosełKrzysztofŚmieja">Wątpliwości, jakie wzbudzał projekt poselski, wiązały się z faktem, iż należności rozłożono na okres 99 lat. Tego rodzaju zapis o tyle jest wątpliwy, że użytkowanie wieczyste niekoniecznie musi być ustanowione na okres 99 lat. Jak stanowią przepisy Kodeksu cywilnego nie może ono być ustanowione na okres krótszy niż 40 lat. Przed upływem okresu użytkowania wieczystego może ono być przedłużone na dalszy czas.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#PosełKrzysztofŚmieja">Gorszym rozwiązaniem w przekonaniu podkomisji było proponowane w projekcie poselskim rozłożenie opłaty na raty. Projekt ten nie zawierał też rozwiązań dotyczących waloryzacji pozostałej części. W dłuższym okresie cena nominalna na pewno uległaby zmianie, zapewne byłaby niższa.</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#PosełKrzysztofŚmieja">Projekt poselski zawierał propozycje wprowadzenia konkretnych cenzur dla poszczególnych sytuacji wynikających z wszczętego postępowania administracyjnego bądź postępowania zakończonego decyzją niekorzystną dla zainteresowanego. Generalnie należy zauważyć, że projektodawcy nie zakładają likwidacji prawa użytkowania wieczystego, a jedynie otwierają możliwość nabycia owego prawa w konsekwencji orzeczeń nie tylko Trybunału Konstytucyjnego. Realizują tym samym dyspozycje ustawy z dnia 4 września 1997 roku.</u>
<u xml:id="u-2.9" who="#PosełKrzysztofŚmieja">Myślę, że w projekcie rządowym przyjęto bardziej praktyczne rozwiązania, które polegają na odesłaniu do Kodeksu postępowania administracyjnego w sprawach, które zostały zakończone prawomocną decyzją niekorzystną dla zainteresowanego. W sprawach, w których decyzja nie została wydana projekt ten przewiduje kontynuację postępowania stosownie do przepisów ustawy. Cel wynikający z tworzenia możliwości przejęcia prawa własności po jego przekształceniu z prawa użytkowania wieczystego będzie tym samym osiągnięty.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PosełTadeuszWrona">Otrzymaliśmy opinię Komisji Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej na temat wspomnianych dwóch projektów. W posiedzeniu Komisji bierze też udział poseł Janusz Lewandowski, który chciałby zabrać głos w imieniu Komisji Skarbu Państwa, Uwłaszczenia i Prywatyzacji.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PosełJanuszLewandowski">O tym, że przewodniczący Komisji Skarbu Państwa, Uwłaszczenia i Prywatyzacji wszczął próbę uwzględnienia naszej Komisji przy opiniowaniu omawianych projektów dowiedzieliśmy się w dniu wczorajszym, a więc w momencie, gdy upływał termin złożenia opinii. Wobec tego mogę jedynie podzielić się odczuciami posłów pracujących w Komisji Skarbu Państwa, Uwłaszczenia i Prywatyzacji, które to odczucia mają charakter niewiążący. Wzmocnienie prawa własności przez przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w pełne prawo własności jest zgodne z kierunkiem pracy naszej Komisji. Próba ujednolicenia dwóch projektów również zyskała nasze poparcie. Formuła oparcia się na przepisach ustawy o gospodarce nieruchomościami jest zgodna z naszymi oczekiwaniami. To samo mogę powiedzieć o możliwości rozłożenia opłaty na raty. Brak opinii Komisji Skarbu Państwa, Uwłaszczenia i Prywatyzacji nie powinien blokować dalszych prac nad projektem.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PosełTadeuszWrona">Proszę prezesa Dionizego Bedę o ustosunkowanie się do omawianego projektu. Potem posłowie będą mogli zadawać pytania zarówno posłowi sprawozdawcy jak też przedstawicielom rządu.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#WiceprezesUrzęduMieszkalnictwaiRozwojuMiastDionizyBeda">Przyjęty tryb procedowania nad projektem rządowym jest dla nas zadowalający.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#WiceprezesUrzęduMieszkalnictwaiRozwojuMiastDionizyBeda">Ustosunkowując się do opinii nr 23 Komisji Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej chciałbym powiedzieć, że dostrzegaliśmy pewne zalety projektu poselskiego. Jednak jego niekompletność zdecydowała o tym, że popieraliśmy projekt rządowy. Zostało do niego przeniesione jedno rozwiązanie z projektu poselskiego.</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#WiceprezesUrzęduMieszkalnictwaiRozwojuMiastDionizyBeda">Proponujemy, aby w zmianie 2 w art. 1 projektu, w dodawanym do ustawy z 1997 roku art. 4a ust. 2 dopisać wyrazy „nie wcześniej niż”. Może zaistnieć taka sytuacja, że po złożeniu wniosku gmina dokona aktualizacji opłat. Dotychczasowy zapis nie zezwala na to. Wydaje się nam, że proponowane uzupełnienie jest korzystne. Jeśli Komisje zechcą je uwzględnić, będziemy bardzo usatysfakcjonowani.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PosełTadeuszWrona">Rozpoczynamy serię pytań.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PosełAleksanderBentkowski">Wszyscy wiemy, że rozpatrywany projekt stanowi następstwo orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego, który zakwestionował sposób naliczania opłaty za przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności. Sposób obliczania owej opłaty określony w ustawie był bardzo prosty. Został on jednak uchylony przez Trybunał Konstytucyjny. Dzięki przyjęciu prostego sposobu obliczania przekształcenia następowały bardzo szybko, nie były one uciążliwe dla społeczeństwa.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#PosełAleksanderBentkowski">Trybunał Konstytucyjny podniósł argument ochrony prawa własności gminy. Stwierdził, że Sejm nie może narzucać gminie ceny za przekształcenie prawa użytkowania wieczystego.</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#PosełAleksanderBentkowski">Obecnie proponuje się odwołanie do przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz tryb określenia wartości nieruchomości na podstawie opinii biegłego. Od owej wartości należy odliczyć wartość prawa użytkowania wieczystego nieruchomości. Jak wartość prawa użytkowania wieczystego jest obliczana? Pojęcie wartości nieruchomości jest jasne. Interesuje mnie jednak, w jaki sposób jest obliczana wartość prawa użytkowania wieczystego? Czym się te dwie wartości pomiędzy sobą różnią? Jedna działka jest niezabudowana. Jest to działka prywatna. Posiada ona określoną wartość rynkową. Obok leży działka zabudowana, która jest w użytkowaniu wieczystym. Jaka jest ustalona wartość prawa użytkowania wieczystego?</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PosełZygmuntŻymełkaniez">Zleciłem w swojej gminie wyliczenie, ile straciła ona na zastosowaniu ustawy z dnia 4 września 1997 roku w porównaniu do przyjęcia cen wolnorynkowych. Ceny te zostały obliczone przez kompetentnych fachowców. W przypadku mojej gminy straty wynosiły 4556 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#PosełZygmuntŻymełkaniez">W 1998 roku wydano 265 decyzji, w 1999 roku - 254, w 2000 roku, do chwili pojawienia się orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego - 63. Łącznie wydano 582 decyzje, na których gmina poniosła konkretne straty biorąc pod uwagę ceny wolnorynkowe. Proszę, aby straty gmin zostały uwzględnione w toku dalszych prac nad projektem ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PosełPawełBryłowski">We wstępie do sprawozdania podkomisji czytamy, iż rozpatrzyła ona tylko pilny projekt rządowy. Nie wspomina się o projekcie poselskim. Czy tak musiało być ze względu na wymogi formalne dotyczące projektu pilnego? Przez moment myślałem, że podkomisja korzystała z projektu poselskiego, a jednocześnie tego nie zasygnalizowała. Rozumiem jednak, że wstęp zredagowano zgodnie z wymogami formalnymi. Jeśli tak musi być, to nie oczekuję odpowiedzi na swoje pytanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PosełKrzysztofŚmieja">Wynika to z orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego. Podkomisja zastanawiała się nad problemem, w jaki sposób uniknąć ewentualnego zarzutu co do niekonstytucyjności procedury. Uznaliśmy, że obydwoma projektami należy zająć się rozłącznie. Nie ma przeszkód, aby dwa sprawozdania zostały złożone oddzielnie. Z uwagi na to, że rozważyliśmy również propozycje z projektu poselskiego, chociaż nasze sprawozdanie dotyczy wyłącznie projektu rządowego, dyskusja odbywa się nad całością zgłoszonych propozycji.</u>
<u xml:id="u-11.1" who="#PosełKrzysztofŚmieja">Przypomnę, że istnieje jeszcze jeden projekt komisyjny dotyczący kwestii przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności. Nie wiedzieliśmy wcześniej o tym projekcie, gdyż wpłynął niedawno. Być może uda się nam skompilować wszystkie prace w tym zakresie.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#PosełPawełBryłowski">Mam pytanie dotyczące treści art. 4 i 5 projektu. W gruncie rzeczy zawierają one instrukcje dla urzędów, że mają one stosować art. 154 i 155 Kodeksu postępowania administracyjnego. Przyznam się, że przepisy te trochę mnie zaskoczyły. Zastanawiam się, czy w ogóle są one potrzebne. W jednym i drugim przepisie Kodeksu postępowania administracyjnego jest mowa o pewnej procedurze. Pierwsza ma być stosowana w przypadku, gdy strony nie nabyły żadnych praw, druga - w przypadku, gdy strony nabyły pewne prawa na skutek wcześniej wydanych decyzji. Kodeks postępowania administracyjnego pozwala na ponowne prowadzenie danych spraw. Czy coś takiego w ogóle się stosuje? Czemu ma służyć proponowana instrukcja? Osobiście nie spotkałem się z czymś takim. Podobnych instrukcji raczej się nie daje.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PosełAleksanderBentkowski">Sposób myślenia, jaki prezentuje poseł Zygmunt Żymełka niestety, pojawił się również w trakcie rozprawy toczącej się przed Trybunałem Konstytucyjnym, zresztą za sprawą urzędu reprezentowanego przez prezesa Dionizego Bedę. Trybunał Konstytucyjny zapytał, jaka jest wartość działek znajdujących się w użytkowaniu wieczystym. Urząd Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast precyzyjnie to wyliczył, przyjmując za podstawę wartość działek w Warszawie. Trybunał Konstytucyjny skwapliwie to przyjął. Przyjęto, że 1 m działki kosztuje 300 zł. Gminy, które zaskarżyły przepisy ustawy z 1997 roku, leżą między innymi w województwie pilskim. Na tamtych terenach wartość działki wynosi 5 zł za 1 m. Taką cenę uzyskiwano w wolnym obrocie w gminach byłego województwa pilskiego.</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#PosełAleksanderBentkowski">Sędzia Trybunału Konstytucyjnego była mocno zdumiona wspomnianymi wielkościami, kiedy je przeliczyła. Występując przed Trybunałem Konstytucyjnym nawet nie przypuszczałem, że można przyjąć podobny sposób myślenia. Zapomina się o jednej podstawowej rzeczy. Na działce stoi dom. Gmina nie może sprzedać działki nikomu innemu, jak tylko właścicielowi domu. Nie można takiej działki wyceniać jak działki niezabudowanej, a taki, niestety, przyjmowano sposób wyceny. Podobne wielkości były u podstaw orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego. Brano pod uwagę ceny działek niezabudowanych.</u>
<u xml:id="u-13.2" who="#PosełAleksanderBentkowski">Poseł Zygmunt Żymełka powtarza dzisiaj, ile gmina straciła, a ile mogła zyskać. Przecież gmina może sprzedać działkę jedynie właścicielowi domu, nikomu więcej. Tak naprawdę, jeżeli właściciel domu nie będzie chciał kupić działki za cenę, która nie będzie mu odpowiadać, to gmina nic nie będzie mogła z nią zrobić. Domaganie się uwzględnienia strat poniesionych przez gminę jest zupełnym nonsensem. Dlatego też pytałem przedstawicieli Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast, co to jest wartość prawa użytkowania wieczystego? Jest to kolejna fikcja, jaką się tu przyjmuje. Została ona zresztą już przyjęta w innej ustawie. Teraz zostanie przyjęta przez nas. Jeżeli wartość działki w Warszawie zostanie obliczona na 100 tys. zł, a wartość prawa użytkowania wieczystego zostanie obliczona na 85 tys. zł, różnica będzie wynosiła 15 tys. zł. Chciałbym wiedzieć, w jaki sposób zostanie wyliczona wartość prawa użytkowania wieczystego w Warszawie?</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PosełJerzyBarzowski">Mam pewne wątpliwości, w związku z którymi chciałbym zadać pytanie, chociaż, być może, nie powinienem tego czynić. Chciałbym się upewnić, czy rozstrzygnięcia proponowane w omawianym projekcie regulują ustawę użytkowników wieczystych, którzy prawo to nabyli po dniu 31 października 1998 roku? Czy procedura przekształcenia jest jasna i klarowana i czy nie będzie budziła żadnych wątpliwości? Czy zasada składania jednoczesnych wniosków przez wszystkich współużytkowników w domach mieszkalnych nie będzie powodować kłopotów przy próbie przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności? Czy jasne jest, kto będzie ponosił koszty ustalania wartości przy wnioskach, które będą składane? Czy wszystkie przepisy są na tyle precyzyjne, że nie będzie kłopotów z ich interpretacją? Do tej pory spotykaliśmy się z tego typu wątpliwościami.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PosełJanKochanowski">Nie zgadzam się z posłem Aleksandrem Bentkowskim, który mówił, w jaki sposób powinno się obliczać straty gmin. W wolnym obrocie na przetargach ceny były niejednokrotnie mocno forowane do góry. Ten, kto uzyskiwał prawo wieczystego użytkowania wpłacał 25 proc. wartości, a resztę spłacał w ratach. W momencie nabywania prawa użytkowania wieczystego ceny były forowane bardzo wysoko. Uprzywilejowanie takich ludzi byłoby niewłaściwe. W tym momencie gmina ponosi ewidentną stratę.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#PosełZygmuntŻymełkaniez">Chciałbym ustosunkować się do wypowiedzi posła Aleksandra Bentkowskiego. Dowodem na to, że przepisy ustawy z 1997 roku były dla ludzi opłacalne, była lawina wniosków o przekształcenie użytkowania wieczystego w prawo własności. Ludzie doskonale wyczuli, że na tym zyskają.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#PosełAleksanderBentkowski">Chodziło właśnie o szybkie i lawinowe rozwiązanie sprawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#PosełZygmuntŻymełkaniez">Przyniosło to straty gminom. Pojawiło się pytanie, czy działki były zabudowane czy nie. Zostało to rozpoznane, gdyż chodziło o odebranie działek niezabudowanych w przypadkach, gdy ktoś nie dotrzymywał warunków umowy. Osoby takie doskonale wykorzystały sytuację składając wnioski o przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności. Wartość działek jest bardzo łatwa do sprawdzenia. Mam to podane w swoim zestawieniu. Mogę zaręczyć, że bardzo łatwo stwierdzić, jaką cenę za 1 m gruntu płaci się w ramach sprzedaży wolnorynkowej, a jakie ceny wymusza ustawa.</u>
<u xml:id="u-18.1" who="#PosełZygmuntŻymełkaniez">Czy poseł Zygmunt Żymełka nie rozumie, że działka jest zabudowana przez dom i że nie można jej nikomu sprzedać jak tylko właścicielowi domu?</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#PosełTadeuszWrona">Dyskusję można toczyć bez końca. Znamy rozstrzygnięcie Trybunału Konstytucyjnego. Dzisiaj rozpatrujemy nowy projekt. Proszę, aby swoje stanowisko przedstawił reprezentant rządu oraz poseł sprawozdawca. Następnie przejdziemy do omówienia poszczególnych artykułów. Dotychczasową wymianę poglądów można kontynuować w kuluarach.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#WiceprezesDionizyBeda">Proszę, aby odpowiedzi na stawiane pytania udzielił dyrektor Henryk Jędrzejewski.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#DyrektordepartamentuwUrzędzieMieszkalnictwaiRozwojuMiastHenrykJędrzejewski">Chciałbym, aby odpowiedzi na pytania, które zostały zadane przez członków Komisji, zostały ocenione poprzez orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego do takiego ukształtowania projektu ustawy, które byłoby zgodne z uzasadnieniem owego orzeczenia. Być może to, co będę mówił nie zawsze będzie wszystkim odpowiadało, ale musieliśmy pójść w takim, a nie innym kierunku.</u>
<u xml:id="u-21.1" who="#DyrektordepartamentuwUrzędzieMieszkalnictwaiRozwojuMiastHenrykJędrzejewski">Postawiono ogólne pytanie, czy gminy poniosły straty, czy nie. Wystarczy porównać określone dane. Dotychczasowy system naliczania należności polegał na tym, że przyjmowano opłatę roczną z tytułu użytkowania wieczystego za rok 1997, po czym mnożono ją przez mnożnik 5, 10 lub 15. W ten sposób otrzymywano wysokość należności za przekształcenie. Jeżeli byłby zastosowany najwyższy mnożnik, to gmina otrzymałaby 15 opłat rocznych. Gdyby nie przekształciła użytkowania wieczystego we własność, uzyskałaby 99 opłat rocznych. Chociażby z tak prostego porównania wynika, że gminy niewątpliwie ponosiły straty.</u>
<u xml:id="u-21.2" who="#DyrektordepartamentuwUrzędzieMieszkalnictwaiRozwojuMiastHenrykJędrzejewski">Urząd Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast na polecenie Trybunału Konstytucyjnego przyjął do swoich wyliczeń cenę 300 zł za 1 m gruntu. Muszę przyznać, że nie spodziewałem się takiego pytania, w związku z czym nie zabrałem ze sobą stosownych danych. Chciałbym jednak zapewnić, że przyjęliśmy średnie ceny krajowe, a nie ceny najwyższe.</u>
<u xml:id="u-21.3" who="#DyrektordepartamentuwUrzędzieMieszkalnictwaiRozwojuMiastHenrykJędrzejewski">Pytano, jak się liczy wartość prawa użytkowania wieczystego. Otóż prawo użytkowania wieczystego jest prawem zbywalnym, podobnie jak prawo własności. Znajduje się ono w obrocie. Przy obliczaniu wartości prawa użytkowania wieczystego stosuje się podejście porównawcze. Jako podstawę porównania przyjmuje się transakcje rynkowe wtórnego obrotu prawem użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowych. W sytuacji, gdyby na rynku nie dochodziło do takich transakcji, co może się zdarzyć, przepisy dotyczące gospodarki nieruchomościami przewidują liczenie parametryczne w stosunku do wartości prawa własności, wyprowadzone empirycznie na podstawie badań, jak kształtują się wzajemne relacje pomiędzy prawem własności a prawem użytkowania wieczystego.</u>
<u xml:id="u-21.4" who="#DyrektordepartamentuwUrzędzieMieszkalnictwaiRozwojuMiastHenrykJędrzejewski">Faktem jest, że osoby, które przekształcają prawo użytkowania wieczystego w prawo własności, często zabudowały swoje nieruchomości. Jest jednak pewna grupa użytkowników wieczystych, którzy posiadają nieruchomości gruntowe niezabudowane. Żadnych wyłączeń w tym zakresie nie ma. Tacy użytkownicy wieczyści również mają prawo do przekształcenia.</u>
<u xml:id="u-21.5" who="#DyrektordepartamentuwUrzędzieMieszkalnictwaiRozwojuMiastHenrykJędrzejewski">Jeżeli chodzi o nieruchomości pozostające w użytkowaniu wieczystym będące nieruchomościami zabudowanymi, faktem jest, że dopóki prawo użytkowania wieczystego istnieje, gmina nie ma innej możliwości, jak sprzedaż owej nieruchomości użytkownikowi wieczystemu. Pamiętajmy, że od momentu, w którym gmina zamienia prawo użytkowania wieczystego w prawo własności, traci ona prawo pobierania opłat rocznych z tytułu użytkowania wieczystego, które stanowią jej dochód przez cały okres trwania owego użytkowania. Niezależnie od tego, że gmina może sprzedać nieruchomość tej osobie, a nie innej, nie musi ona w ogóle jej sprzedawać, gdyż jeśli tego nie zrobi, to będzie czerpała korzyści z prawa użytkowania wieczystego. W związku z tym argument, że niektóre nieruchomości są zabudowane, nie do końca jestem skłonny przyjąć jako potwierdzenie tezy, że gmina nic nie traci przekształcając prawo użytkowania wieczystego w prawo własności.</u>
<u xml:id="u-21.6" who="#DyrektordepartamentuwUrzędzieMieszkalnictwaiRozwojuMiastHenrykJędrzejewski">Rzeczywiście przepisy art. 4 i 5 mają charakter instrukcyjny. Gdyby przepisy te nie znalazły się w rozpatrywanym projekcie, to być może z prawniczo-legislacyjnego punktu widzenia nie byłoby żadnej straty. Z drugiej strony wzięliśmy pod uwagę fakt, że od momentu opublikowania orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego do momentu wejścia ustawy w życie, w terenie mogą dziać się różne rzeczy. Projektowana ustawa będzie stosowana nawet w najmniejszych gminach. Chodzi o to, żeby w stosunku do osób, które w międzyczasie uzyskały niekorzystne decyzje, można było wznowić postępowanie. Chcieliśmy, aby było to wyraźnie zapisane, chociaż przyznaję, że brzmi to w sposób instrukcyjny. Na etapie prac rządowych Centrum Legislacyjne Rady Ministrów opowiedziało się za pozostawieniem wspomnianych przepisów. Kwestia ta była również poruszana w trakcie prac podkomisji. Wszyscy razem uznaliśmy - w tym ekspert, profesor prawa z Uniwersytetu Śląskiego Stanisława Kalus - że art. 4 i 5 powinny znaleźć się w projekcie po to, aby w terenie nie było wątpliwości związanych ze stosowaniem ustawy.</u>
<u xml:id="u-21.7" who="#DyrektordepartamentuwUrzędzieMieszkalnictwaiRozwojuMiastHenrykJędrzejewski">Pytano, czy projekt reguluje sytuację osób, które nabyły prawo użytkowania wieczystego po dniu 31 października 1998 roku czyli po dacie granicznej, jaka została określona w ustawie o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego przysługującego osobom fizycznym w prawo własności. Otóż projekt rządowy nie dotyczy owego problemu. Nie był on rozpatrywany przez Trybunał Konstytucyjny.</u>
<u xml:id="u-21.8" who="#DyrektordepartamentuwUrzędzieMieszkalnictwaiRozwojuMiastHenrykJędrzejewski">Rząd nie proponuje zmiany wspomnianego terminu, ponieważ ustawa z 1997 roku była ustawą incydentalną, której celem było jednorazowe przeprowadzenie procesu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności, a nie otwieranie drogi do stałych przekształceń na określonych warunkach. Przypominam, że użytkownik wieczysty może żądać od gminy dokonania przekształcenia. Gmina nie może mu odmówić. Regulujący to przepis posiada charakter roszczeniowy. Przepis, który na stałe pozwala przekształcać prawo użytkowania wieczystego w prawo własności na zasadach umowy czyli równopartnerstwa z gminą, znajduje się w ustawie o gospodarce nieruchomościami. Jeżeli obydwie strony chcą dokonać zamiany, zawsze mogą skorzystać z tamtej ustawy.</u>
<u xml:id="u-21.9" who="#DyrektordepartamentuwUrzędzieMieszkalnictwaiRozwojuMiastHenrykJędrzejewski">Pytano również, kto ponosi koszty wyceny wartości. Jeden z przepisów stanowi, że jeżeli wartość nieruchomości była określana w ciągu ostatnich dwóch lat dla potrzeb aktualizacji opłat z tytułu użytkowania wieczystego, to nie robi się nowych wycen, tylko przyjmuje się tamtą wartość. Jeżeli będą zdarzały się przypadki, w których wartość ta nie będzie określona - będą to przypadki rzadkie, ponieważ gminy dokonują aktualizacji - wówczas wycena będzie przeprowadzana na koszt gminy. Ten, kto żąda należności powinien stworzyć podstawy prawne do jej wymierzenia.</u>
<u xml:id="u-21.10" who="#DyrektordepartamentuwUrzędzieMieszkalnictwaiRozwojuMiastHenrykJędrzejewski">Dokładna regulacja w tym zakresie nosiłaby charakter instruktażowy. O okresie dwóch lat jest mowa w zmianie 2 w art. 1 projektu. Zmiana ta dotyczy art. 4a ust. 2 ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego przysługującego osobom fizycznym w prawo własności. Poza okresem dwóch lat muszą być dokonywane indywidualne wyceny. Ponieważ nie jest napisane, że koszty wyceny ponosi użytkownik wieczysty, musi je ponieść ten, kto żąda zapłaty. Po to, aby zażądać zapłaty, musi on określić wartość nieruchomości. Wynika to z pewnej logiki. Uważaliśmy, iż nie ma potrzeby, aby dokładnie o tym pisać.</u>
<u xml:id="u-21.11" who="#DyrektordepartamentuwUrzędzieMieszkalnictwaiRozwojuMiastHenrykJędrzejewski">Kolejne pytanie dotyczyło przekształcenia prawa współużytkowania wieczystego w prawo współwłasności związane z nabyciem własności lokali w domach wielolokalowych. Omawiany projekt usuwa drugą usterkę z ustawy z 1997 roku. Stosowny przepis został unieważniony na mocy orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z grudnia 2000 roku. Poprzez normę proponowaną w zmianie 1 w art. 1 projektu umożliwiamy naprawienie zaistniałej sytuacji. Dzisiaj nie ma już takiej potrzeby, aby wszystkie lokale w domu wielolokalowym zostały sprzedane po to, aby ich właściciele posiadający prawo współużytkowania wieczystego mogli przekształcić je w prawo współwłasności. Oczywiście wspomniany przepis nie reguluje problemu, jeżeli współużytkowanie wieczyste powstało po dniu 31 października 1998 roku. Jak już mówiłem, ustawa o charakterze incydentalnym powinna rozstrzygać problem na pewien dzień. Określony termin był zresztą już raz przedłużony.</u>
<u xml:id="u-21.12" who="#DyrektordepartamentuwUrzędzieMieszkalnictwaiRozwojuMiastHenrykJędrzejewski">Chciałbym dodać, że w przypadku gdy nieruchomość jest wykorzystywana lub przeznaczona na cele mieszkaniowe, zaproponowaliśmy rozwiązanie polegające na tym, że właściwy organ może za zgodą gminy udzielić bonifikaty od należności wyliczonej na zasadach ogólnych. Bonifikata ta nosi charakter uznaniowy. Rada gminy może ustalić ją w dowolnej wysokości. W związku z tym nie może pojawić się zarzut niekonstytucyjności, iż zmuszamy gminę do udzielania bonifikat czyli narzucamy jej wysokość należności. Gmina może udzielić bonifikaty świadomie. Zresztą podobne bonifikaty są udzielane masowo przy sprzedaży lokali mieszkalnych. Są one bardzo wysokie. Można przypuszczać, że i w tym przypadku będą one stosowane.</u>
<u xml:id="u-21.13" who="#DyrektordepartamentuwUrzędzieMieszkalnictwaiRozwojuMiastHenrykJędrzejewski">Dodatkowo chcę powiedzieć, że rada gminy może również wyrazić zgodę na rozłożenie należności na raty. Opłata nie musi być uiszczona jednorazowo. Istnieje możliwość złagodzenia skutków przekształceń dla użytkowników wieczystych.</u>
<u xml:id="u-21.14" who="#DyrektordepartamentuwUrzędzieMieszkalnictwaiRozwojuMiastHenrykJędrzejewski">Kierując się orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego, w szczególności bardzo obszernym uzasadnieniem owego orzeczenia, nie byliśmy w stanie zaproponować innych zmian, które nie naraziłyby ustawy na ponowną negację przez Trybunał Konstytucyjny. Z drugiej strony staraliśmy się wprowadzić maksymalnie dużo ulg i ułatwień dla użytkowników wieczystych.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#PosełKrzysztofŚmieja">Prawo użytkowania wieczystego jest prawem majątkowym. Zawsze miało ono swoją wartość, np. w sprawach sądowych, kiedy było przedmiotem postępowania działowego. Sytuacja taka była możliwa. Biegli sporządzali opinię, która zazwyczaj wiązała się z badaniami empirycznymi. W postępowaniach sądowych najczęściej bywało tak, że wartość prawa użytkowania wieczystego była najbardziej zbliżona do wartości własności nieruchomości.</u>
<u xml:id="u-22.1" who="#PosełKrzysztofŚmieja">Najbardziej istotne pytanie zadał poseł Jerzy Barzowski. Do tej pory wszyscy współużytkownicy wieczyści musieli złożyć wniosek, w następstwie czego stawali się współwłaścicielami nieruchomości. Z natury rzeczy było to niemożliwe. Można sobie wyobrazić takie stany prawne, które w części dotyczyły współwłaścicieli, a w części Skarbu Państwa bądź gminy. Taki stan rzeczy istniejący do momentu zakwestionowania właściwego przepisu był niekonstytucyjny. Obecnie może istnieć współwłasność gminy wynikająca ze współużytkowania wieczystego.</u>
<u xml:id="u-22.2" who="#PosełKrzysztofŚmieja">Gdyby zdarzyło się tak, że tylko jeden ze współwłaścicieli złoży wniosek, to przywołany art. 199 Kodeksu cywilnego rozstrzygnie spory w zakresie zarządu. Przepis ten jest przywołany na potrzeby czynności przekraczających zwykły zarząd. W naszym projekcie odsyłamy poprzez ów przepis na drogę postępowania sądowego.</u>
<u xml:id="u-22.3" who="#PosełKrzysztofŚmieja">Przyjęta w projekcie data 31 grudnia 2002 roku dotyczy wszystkich tych, którzy nie złożyli wniosków, jak również wszystkich tych, którzy wnioski złożyli, ale których sprawy zostały rozpoznane negatywnie bądź znajdują się w toku.</u>
<u xml:id="u-22.4" who="#PosełKrzysztofŚmieja">Odesłanie do art. 154 Kodeksu postępowania administracyjnego wprowadziliśmy po to, aby nie rodziły się żadne wątpliwości.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#PosełTadeuszWrona">Przystępujemy do omówienia poszczególnych artykułów. Czy ktoś ma zastrzeżenia do tytułu projektowanej ustawy? Nie widzę.</u>
<u xml:id="u-23.1" who="#PosełTadeuszWrona">Przechodzimy do omówienia art. 1. Czy są uwagi do zmiany 1? Nie widzę.</u>
<u xml:id="u-23.2" who="#PosełTadeuszWrona">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że zmiana 1 została przyjęta. Sprzeciwu nie słyszę. Czy są uwagi do zmiany 2?</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#PosełJerzyBarzowski">Mam uwagę dotyczącą ponoszenia kosztów ustalenia wartości gruntów. Nie wiem, czy nie byłoby właściwym dopisanie w przepisie, w którym jest mowa o okresie dwóch lat, że w sytuacji gdy od momentu dokonywania aktualizacji minęło więcej niż dwa lata, koszty wyceny ponosi gmina. Powinno to być sformułowane jasno i czytelnie. Gmina z mocy prawa jest zobowiązana do przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności. Jeżeli termin dwuletni został przekroczony, wymagane jest dokonanie zmiany wartości. Powinno to być sprecyzowane. Gminy różnie to interpretują. Próbują obciążać kosztami wnioskodawców. W kontekście wypowiedzi dyrektora Henryka Jędrzejewskiego okazuje się, że to gminy powinny ponieść koszty wyceny.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#PosełTadeuszWrona">Czy poseł Jerzy Barzowski składa konkretną poprawkę?</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#PosełJerzyBarzowski">Chętnie bym to zrobił, tylko najpierw trzeba ją zredagować.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#PosełTadeuszWrona">Czy prezes Dionizy Beda chciałby wypowiedzieć się w tej sprawie?</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#WiceprezesDionizyBeda">Wydaje mi się, że podniesiony problem jest rozstrzygnięty w Kodeksie postępowania administracyjnego. Chodzi tutaj o postępowanie administracyjne. Stronę obciążają koszty postępowania. W stosownym przepisie czytamy, że koszty zostały poniesione w interesie lub na żądanie strony, i że nie wynikają z ustawowego obowiązku organów prowadzących postępowanie. Wydaje mi się, że sprawa jest dość jasna.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#PosełTadeuszWrona">Zawsze można złożyć poprawkę w trakcie drugiego czytania. Rozumiem, że w tej chwili nikt nie zgłasza żadnego wniosku.</u>
<u xml:id="u-29.1" who="#PosełTadeuszWrona">Jeżeli nie ma innych uwag, stwierdzam, że Komisje przyjęły zmianę 2 w art. 1.</u>
<u xml:id="u-29.2" who="#PosełTadeuszWrona">Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany 3. Czy są uwagi do owej zmiany? Nie widzę. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Komisje zaakceptowały zmianę 3. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-29.3" who="#PosełTadeuszWrona">Przystępujemy do omówienia art. 2. Czy są uwagi do art. 2? Nie widzę. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że art. 2 został przyjęty. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#WiceprezesDionizyBeda">Na wstępie proponowałem, żeby w zmianie 2 w art. 1 dodać wyrazy „nie wcześniej niż”.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#PosełTadeuszWrona">Proszę posła sprawozdawcę o ustosunkowanie się do owej propozycji.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#PosełKrzysztofŚmieja">Jest to praktyczne rozwiązanie. Przepis art. 4a ust. 2 nowelizowanej ustawy zaczynałby się od wyrazów: „Jeżeli nie wcześniej niż w okresie ostatnich lat”.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#PosełTadeuszWrona">Rozumiem, że musimy wrócić do art. 1. Pytałem, czy są jakieś uwagi do zmiany 2. Nikt nie zgłaszał uwag.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#PosełKrzysztofŚmieja">Chodzi o praktyczną uwagę dotyczącą aktualizacji ceny nieruchomości. Zmiana polega jedynie na dodaniu wyrazów „nie wcześniej niż”. Odnosi się ona do art. 4a ust. 2 dodawanego w ustawie z dnia 4 września 1997 roku.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#PosełTadeuszWrona">Rozumiem, że zgłoszona poprawka jest popierana przez rząd. Czy Biuro Legislacyjne ma jakieś uwagi? Nie widzę.</u>
<u xml:id="u-35.1" who="#PosełTadeuszWrona">Czy członkowie Komisji wyrażają zgodę na przyjęcie zmiany 2 w art. 1 wraz z proponowanym uzupełnieniem? Sprzeciwu nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-35.2" who="#PosełTadeuszWrona">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 3. Czy są uwagi do owego przepisu? Nie widzę. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że art. 3 został przyjęty. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-35.3" who="#PosełTadeuszWrona">Przystępujemy do omówienia art. 4. Czy są uwagi do ust. 1? Nie widzę. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Komisje zaaprobowały ust. 1. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-35.4" who="#PosełTadeuszWrona">Czy są uwagi do art. 4 ust. 2? Nie widzę. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu uznam, że przepis ten został przyjęty. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-35.5" who="#PosełTadeuszWrona">Przechodzimy do omówienia art. 5. Czy są uwagi do ust. 1? Nie widzę. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Komisje zaakceptowały ust. 2. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-35.6" who="#PosełTadeuszWrona">Czy są uwagi do art. 5 ust. 2? Nie widzę. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że ust. 2 został przyjęty. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-35.7" who="#PosełTadeuszWrona">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 6. Czy są uwagi do owego artykułu? Nikt nie zgłasza uwag. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że art. 6 został przyjęty. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-35.8" who="#PosełTadeuszWrona">Pozostało nam przeprowadzenie głosowania nad całością projektu.</u>
<u xml:id="u-35.9" who="#PosełTadeuszWrona">Kto opowiada się za przyjęciem sprawozdania podkomisji nadzwyczajnej o pilnym rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego przysługującego osobom fizycznym w prawo własności?</u>
<u xml:id="u-35.10" who="#PosełTadeuszWrona">Stwierdzam, że 10 głosami, przy braku głosów przeciwnych i 1 głosie wstrzymującym się, Komisje przyjęły rozpatrywane sprawozdanie.</u>
<u xml:id="u-35.11" who="#PosełTadeuszWrona">Proponuję, aby funkcję posła sprawozdawcy powierzyć posłowi Krzysztofowi Śmiei. Jeżeli nie usłyszę innych propozycji, uznam, że Komisje zaakceptowały zgłoszoną kandydaturę. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-35.12" who="#PosełTadeuszWrona">Pozostało nam wyznaczenie terminu, w którym Komitet Integracji Europejskiej wyda opinię o zgodności rozpatrywanego projektu z prawem Unii Europejskiej. Proponuję, aby opinia ta została przygotowana w ciągu czterech dni.</u>
<u xml:id="u-35.13" who="#PosełTadeuszWrona">Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny. Zamykam posiedzenie wspólne Komisji: Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>