PPC / ppc

text_structure.xml 113 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Otwieram kolejne posiedzenie Komisji Kultury i Środków Przekazu. Witam panie i panów posłów. Informuję, że posiedzenie będzie prowadzone z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej umożliwiających porozumiewanie się na odległość. Informuję także, że zgłoszenia do zabrania głosu w dyskusji przez posłów należy wysyłać pod adres mejlowy: kksp@sejm.gov.pl.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Jednocześnie informuję, że posłowie członkowie Komisji obecni na sali obrad Komisji głosują przy użyciu urządzenia do głosowania za pomocą legitymacji poselskiej. Wówczas nie logują się w systemie komunikacji elektronicznej i nie używają tabletów.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Przystępujemy teraz do sprawdzenia kworum. Proszę państwa posłów biorących udział zdalnie w posiedzeniu o naciśnięcie dowolnego przycisku w aplikacji w celu potwierdzenia obecności, a posłów na sali – o przyłożenie kart do czytników. Kartę należy przyłożyć po lewej stronie przy głośniku i potem oczywiście też oddać głos. Głosujemy, aby sprawdzić kworum. Możemy zakończyć. Proszę o podanie wyników głosowania sprawdzania kworum. Dziękuję. Głosowało 25 osób, czyli stwierdzam, że jest kworum. Możemy procedować.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Porządek dzienny posiedzenia obejmuje: punkt pierwszy – pierwsze czytanie poselskiego projektu uchwały w sprawie uznania roku 2021 Rokiem Stanisława Lema w 100. rocznicę urodzin (druk nr 567), uzasadnia poseł Krzysztof Mieszkowski; punkt drugi – pierwsze czytanie poselskiego projektu uchwały w sprawie ustanowienia roku 2021 Rokiem Stanisława Lema (druk nr 614), uzasadnia poseł Marek Suski; punkt trzeci – pierwsze czytanie poselskiego projektu uchwały w sprawie ustanowienia roku 2021 Rokiem Cypriana Kamila Norwida (druk nr 508), uzasadnia poseł Michał Urbaniak; punkt czwarty – pierwsze czytanie poselskiego projektu uchwały w sprawie ustanowienia roku 2021 Rokiem Aleksandra Ładosia (druk nr 613), uzasadnia poseł Joanna Lichocka.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Przechodzimy zatem do realizacji porządku posiedzenia. Proszę pana posła Krzysztofa Mieszkowskiego o uzasadnienie projektu uchwały z druku nr 567 w sprawie uznania roku 2021 Rokiem Stanisława Lema w 100. rocznicę urodzin. Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełKrzysztofMieszkowski">Bardzo dziękuję panu, panie przewodniczący. Proszę państwa, uzasadnienie, by rok 2021 został rokiem Stanisława Lema, jest właściwie niepotrzebne, bo to jest jak aksjomat, to jest jak głosowanie przez aklamację. To jest ten wielki artysta, pisarz, filozof, niedoszły lekarz, ktoś, kto tak naprawdę na nowo stworzył paradygmat literatury science fiction, która jednocześnie była bardzo ważną opowieścią o naszej rzeczywistości tamtych lat, lat PRL-owskich. Wtedy kiedy Stanisław Lem tworzył „Bajki robotów” czy kiedy pisał „Solaris”, zastanawiał się nad kondycją człowieka, ale jednocześnie Lem zawsze stawiał pytanie o świat, o naszą przestrzeń egzystencjalną. Kiedy w rozmowie z Tomaszem Fijałkowskim powiedział, że świat jest na krawędzi – taki jest tytuł książki, taki jest tytuł rozmów Tomasza Fijałkowskiego z Lemem… Stanisław Bereś troszkę wcześniej rozmawiał z Lemem, również jakby odkrywając te rzeczywistości, których Lem nie ujął w swoich książkach. I Lem przewidywał też naszą dzisiejszość. Wtedy to była przyszłość. Myślę, że ustanowienie roku 2021 Rokiem Stanisława Lema będzie formalnością, ale chciałbym skorzystać z takiej sytuacji, że ponieważ mamy dwie uchwały w tej sprawie, uważam, że uchwała, która została przygotowana przez pana Marka Suskiego, jest uchwałą lepiej napisaną, w związku z tym uważam, że powinniśmy się pochylić nad tą uchwałą i na niej procedować dalsze kroki. Tak że mimo rozmaitych różnic, panie pośle, proponuję – skracając również procedowanie –spowodować, byśmy wszyscy pochylili się nad Stanisławem Lemem, odwołując się do pańskiej uchwały. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo panu posłowi za przedstawienie projektu czy postaci i pomysłu dalszego procedowania. W takim razie myślę, że nie ma w tej chwili potrzeby ogólnej debaty o projekcie. Stwierdzam zakończenie pierwszego czytania z druku nr 567 i proszę pana posła Marka Suskiego o uzasadnienie projektu uchwały z druku nr 614 w sprawie ustanowienia roku 2021 Rokiem Stanisława Lema. A potem będziemy tak procedować, aby uwzględnić zapisy z obu projektów uchwał. Możemy oczywiście pójść w tym kierunku, że uznamy ten drugi za wiodący, ale będziemy też uwzględniać treść pierwszego projektu. Proszę bardzo, panie pośle, panie przewodniczący.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełMarekSuski">Dziękuję, panie przewodniczący. Oczywiście zgadzam się z przedmówcą, że Stanisław Lem jest wielkim pisarzem, ale też myślicielem, w jakimś sensie też naukowcem. Jego prace wykraczają poza sferę science fiction. Są też swego rodzaju rozprawami filozoficznymi. Zresztą Lem pisał nie tylko powieści tego gatunku, pisał również eseje, recenzje, scenariusze do filmów, do sztuk teatralnych. Jego twórczość jest bardzo, bardzo szeroka, różnorodna, wręcz nawet podejrzewano w Stanach Zjednoczonych, że to jest grupa pisarzy, że to nie jest jeden człowiek. Nawet kierowano wnioski do CIA o zbadanie tego, czy to jest możliwe, żeby jeden człowiek miał tak rozległą wiedzę, tyle pomysłów, był tak twórczy.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełMarekSuski">Stanisław Lem, jak wiemy, był niezwykle pracowitą osobą. Zasiadał często już o 4.00 rano do pisania i później, z przerwą na obiad, wieczorem jeszcze pisał. Ale twórczość rzeczywiście jest kapitalna. Wtedy kiedy pisał powieści, często one były nierozumiane, krytykowane. Może poza takim pierwszym okresem, kiedy pobrzmiewają trochę echa socrealizmu, później krytycznie odnosił się do rzeczywistości, w swoich powieściach w sposób aluzyjny przedstawiał systemy totalitarne, ich skutki, ale też były niezwykle ciekawe spostrzeżenia o świecie, nawet o wszechświecie, o przyszłości inteligencji czy też sztucznej inteligencji, jakie to rodzi skutki, wynalazki techniczne. Jednym z tych wynalazków opisywanych przez Lema, które dziś mamy, był chociażby telefon komórkowy. Ale to może nie były najważniejsze z jego rzeczy. Najważniejszy właśnie był głęboki, analityczny styl pisania filozoficznego o człowieku, bo tak naprawdę te powieści, często obsadzone w różnych okolicznościach, nierealistycznych, oddalonych często wieleset lat w przyszłość, tak naprawdę opisywały naturę ludzką i to, jak człowiek w różnych okolicznościach różnie się zachowuje, i pod tym względem był naprawdę mistrzem docenionym po latach. Ponad 40 państw może się cieszyć, a właściwie w ponad 40 językach są tłumaczenia jego powieści. Zrealizowano też filmy na podstawie jego powieści czy opowiadań. „Przekładaniec” to chyba bardziej opowiadanie. Zresztą tylko z tego był zadowolony. Pozostałe krytycznie oceniał jako nieoddające tak naprawdę głębi filozoficznej jego rozważań, jak choćby „Solaris”, która jest wyjątkowym dziełem. Stworzenie tak wyjątkowej wizji obcego organizmu, z którym człowiek nie jest w stanie się zrozumieć ani porozumieć, obie strony się badają w sposób na swój sposób nieułomny – film nie był w stanie oddać tego, jak głębokie myśli zawierała ta powieść.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełMarekSuski">Dziś, można powiedzieć, zaliczany jest do światowej czołówki. Był nawet przedstawiany do Nagrody Nobla. Wtedy Miłosz otrzymał tę Nagrodę Nobla, też wielki polski pisarz. Myślę, że i Lem, gdyby taką nagrodę otrzymał, byłoby to docenienie jego wielkiej myśli filozoficznej w tych utworach. Tak że w moim przekonaniu nie ulega żadnej wątpliwości, że powinniśmy uczcić 100. rocznicę właśnie rokiem Stanisława Lema. A jeszcze do tego, szanowni państwo, był osobą z głębokim poczuciem humoru i w jego twórczości też taki pewien humor, sarkazm przewijały się. Choćby „Bajki robotów” albo opowiadania o pilocie Pirxie czy też o Ijonie Tichym – to wszystko składało się na twórczość bardzo rozległą. Też „Szpital Przemienienia” – to już zupełnie inna dziedzina, wynikająca z jego doświadczeń właściwie prawie ukończenia studiów medycznych. Nie zdał tylko ostatnich egzaminów.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełMarekSuski">Człowiek – jeszcze do tego można powiedzieć – który ma też zasługi dla kraju. W czasie okupacji współpracował z państwem podziemnym, więc można powiedzieć, że wykazał się też wielką odwagą. Krytykował zresztą władze komunistyczne. Napisał też taki esej krytyczny o Stalinie. Tak jak powiedziałem, jego twórczość jest bardzo wielokierunkowa, do tego jest też taką twórczością, że kiedy się czyta jego dzieła, czyta się je z lekkością, choć te filozoficzne są trudne. Ale rzeczywiście wkład Lema w rozwój w ogóle literatury, światowej literatury, jest niekwestionowany. Stąd też nie będę czytał tego projektu. On jest krótki, państwo go posiadacie. Uważam, że rzeczywiście powinniśmy uczcić rokiem Stanisława Lema jego twórczość. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję panu posłowi. Otwieram debatę ogólną o projekcie. Myślę, że od razu należy ją zamknąć i przejść do ciągu dalszego – zakończyć pierwsze czytanie uchwały z druku nr 614. Obecnie proponuję przystąpienie do rozpatrzenia projektów uchwał. Proponuję, aby zgodnie z art. 40 ust. 4 regulaminu Sejmu Komisja podjęła uchwałę o wspólnym rozpatrzeniu projektów uchwał i wspólnie przedstawiła wspólne sprawozdanie. Myślę, że sprzeciwu nie ma.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Musimy jednak pro forma wybrać projekt wiodący. Myślę, że jest zgoda, skoro była też taka propozycja pana posła Krzysztofa Mieszkowskiego, żeby tym projektem wiodącym był projekt przedstawiony w druku nr 614 przez pana posła Marka Suskiego. Jeśli jest zgoda, to byśmy przystąpili do procedowania nad tym projektem, ale mając na uwadze zapisy też z drugiego projektu.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Czyli w takim razie przechodzimy do tytułu uchwały w sprawie ustanowienia roku 2021 Rokiem Stanisława Lema. Czy są uwagi do tytułu? Jeśli nie ma, tytuł został przyjęty. Przechodzimy do akapitu pierwszego projektu uchwały. Proszę bardzo. Czy są uwagi? Biuro Legislacyjne, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Tak. Szanowni państwo, tutaj drobne uwagi. Proponujemy zapisywać liczebniki liczbą, czyli „100. rocznica”, i po wyrazach „Stanisława Lema” zamiast przecinka postawić myślnik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo. Czy są inne uwagi do pierwszego akapitu? Jeśli nie ma, to pierwszy akapit przyjmujemy, myślę, wraz z tą poprawką Biura Legislacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Przechodzimy do akapitu drugiego. Czy są uwagi i poprawki do akapitu drugiego? Proszę bardzo, pani poseł Joanna Senyszyn.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Ja nie tyle mam uwagę, co takie pytanie, ponieważ tutaj akurat wymieniane są tytuły: „Solaris”, „Głos Pana”, „Cyberiada”, „Bajki robotów”. Czy z tamtej drugiej propozycji pan poseł Mieszkowski uważałby, że warto tutaj dodać jeszcze jeden czy dwa inne tytuły, czy uważamy, że to już wyczerpuje to, na co chcieliśmy zwrócić szczególną uwagę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo. Proszę bardzo, pan poseł Krzysztof Mieszkowski. Tam są jeszcze dwa tytuły.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełKrzysztofMieszkowski">Uzupełniłbym o „Filozofię przypadku” po prostu. Tutaj nie ma, ale to jest moim zdaniem bardzo istotne pominięcie, bo to jednak jest ważna książka. „Filozofia przypadku” była w pewnym momencie podsumowaniem dzieła Lema, taki rodzaj autokomentarza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Czyli „Dzienniki gwiazdowe” i „Kongres futurologiczny” niekoniecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełKrzysztofMieszkowski">Tak, ale „Filozofię przypadku” bardzo bym widział w tym zestawie tekstów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Czyli to jest poprawka pana posła?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełKrzysztofMieszkowski">Tak, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełMarekSuski">„Kongres futurologiczny” – też nie miałbym nic przeciwko temu. Rzeczywiście jest bardziej znane… Ale kiedy po latach ponownie ją przeczytałem, to dostrzegłem bardzo wiele rzeczy w dzisiejszej rzeczywistości, jakie Lem przewidział. Te maskony, czyli dzisiejszy PR.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Czyli jest propozycja, żeby to była poprawka uwzględniająca oba te tytuły? Czy wszystkie trzy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełKrzysztofMieszkowski">Te wszystkie trzy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">To proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PosełKrzysztofMieszkowski">Przepraszam bardzo, tu jeszcze była mowa o jednej istotnej rzeczy, o tym, w jaki sposób środowisko filmowe reagowało na twórczość Stanisława Lema. Lem oczywiście był bardzo krytyczny wobec prawie wszystkich swoich ekranizacji, to znaczy ekranizacji swoich dzieł, natomiast jedno mu się bardzo podobało. On był absolutnie zachwycony „Szpitalem Przemienienia” w reżyserii Edwarda Żebrowskiego z fantastyczna rolą Gustawa Holoubka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze. Czyli póki co poprosiłbym…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PosełKrzysztofMieszkowski">Nie rozszerzajmy tego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Czyli prosimy, żeby pan poseł złożył poprawkę, która by uzupełniała zapisy o trzy tytuły dzieł Stanisława Lema. To byłoby to.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Czy inne poprawki państwa posłów? Jeśli nie ma, to… Proszę bardzo, pani przewodnicząca Iwona Śledzińska-Katarasińska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Ja właśnie nie wiem, czy do tego akapitu, czy jako odrębny taki króciutki akapit. Bo jak patrzę na ten projekt rekomendowany przez pana posła Mieszkowskiego, kiedy wymieniamy tytuły, ja bym z projektu drugiego dała zdanie (to będzie drugi akapit, końcówka drugiego akapitu): „Szczególna wartość twórczości pisarza wynika przede wszystkim z połączenia gatunku science fiction z refleksją filozoficzno-naukową, a także podjęcia tematyki aktualnej, nacechowanej politycznie oraz stanowiącej komentarz do sytuacji współczesnego społeczeństwa”. Taki łącznik między… tak jak gdyby podsumowanie. Tu dalej były tytuły, a ja proponuję odwrotnie: mówimy o tytułach i jak gdyby dajemy klamrę, jakby podsumowanie tego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Tylko trzeba popatrzeć, czy w trzecim akapicie tego projektu – nazwijmy go bazowym – nie ma właśnie tych myśli, o których mówi pani poseł przewodnicząca, tylko szersze to jest.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Miejsce ludzkości we wszechświecie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Trzeba to przemyśleć. Ale najpierw dobrze. Czyli tak, czyli poprawka pana posła Mieszkowskiego to jest jedno, a druga sprawa to jest uwaga pani przewodniczącej. Tylko mówię, bo wydaje mi się…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PosełMarekSuski">Czy to jest uwaga, czy to jest poprawka? Bo to było raczej jako uwaga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Ja to traktuję na razie wstępnie jako uwagę, dlatego że mam wrażenie, że zawartość merytoryczna tego zdania jest zbliżona do tego, co jest w trzecim akapicie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Może i zbliżona, ale nie tożsama. Ja bym taką klamrę dała, bo tu jest o miejscu ludzkości we wszechświecie, a tu jednak jesteśmy bardziej na ziemi w tym zdaniu. Ale jeżeli państwo uważają, że nie, to nie będę się biła o cudzy tekst.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Tak na szybko trudno. Dobrze, jeszcze pan poseł Jacek Świat i pani poseł Joanna Senyszyn.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PosełJacekŚwiat">Uwaga pani przewodniczącej jest bardzo słuszna. Myślę, że wyjątkowość Lema polega na tym, że on pod płaszczykiem science fiction, czyli literatury gatunkowej, podejmował tematy fundamentalne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">No właśnie. No właśnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PosełJacekŚwiat">I rzeczywiście to by warto podkreślić. Natomiast sądzę, że można by to umieścić w akapicie trzecim.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Może. Ja tak początkowo myślałam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PosełJacekŚwiat">Zacząć akapit trzeci od tej myśli, od tego zdania „O szczególnej wartości…” itd. To by się łączyło…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Z ciągiem dalszym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PosełJacekŚwiat">Tak. Logicznie z zawartością akapitu trzeciego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Ja się zgadzam, bo ja nie mówiłam, że to koniecznie do tego drugiego, tylko żeby było w tym ciągu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Jeszcze pani poseł Joanna Senyszyn.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Proponowałabym, żeby zrezygnować z tego sformułowania, że „motywy twórczości Lema pojawiają się w wielu przejawach kultury masowej”. Albo „pojawiają się w kulturze masowej”, albo „znalazły poczesne miejsce w kulturze masowej”, albo „zadomowiły się w kulturze masowej”. Bo tak „przejawy kultury masowej”… Mnie się to nie podoba, ale nie wiem, jak państwu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Myślę, że to jest zasadna poprawka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#PosełMarekSuski">Tak, bo to jest bardziej…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Teraz pani przewodnicząca Joanna Lichocka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#PosełJoannaLichocka">Chciałam powiedzieć w dwóch sprawach. Jeśli chodzi o to zdanie z projektu, który nie jest projektem bazowym – nie jestem przeciwniczką, żeby dołączać jakieś zdania z tego projektu oczywiście. Tylko wydaje mi się, że to zdanie jest dosyć rozbudowanym zdaniem, które potem jest na różne sposoby – wątki z tego zdania są w kolejnych akapitach, m.in. też w czwartym akapicie. Mam wrażenie, że ten bazowy projekt i tak jest długi i dlatego bym raczej wnosiła o wstrzemięźliwość z dopisywaniem rozbudowanych zdań.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#PosełJoannaLichocka">A jeśli chodzi o „przejawy kultury masowej”, zgadzam się, że jest to dosyć niezręczne – „przejawy kultury masowej” – tylko chodzi o to, że jeśli powiemy tylko „w kulturze masowej”, to odbiorcom się to zwykle kojarzy z kinem, książką, gazetami, teledyskami, a Lem się pojawia wszędzie: w reklamach, w grach komputerowych, w bardzo różnego rodzaju egzemplifikacjach kultury masowej. W związku z tym może zamiast „przejawy” znaleźć coś innego…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Może w elementach kultury?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#PosełJoannaLichocka">…bo to jest tak szerokie. Lem jest wszędzie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Proszę bardzo, pan poseł Krzysztof Mieszkowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#PosełKrzysztofMieszkowski">Ja bym poparł tę kategorię „zadomowienia się”, bo to jest bardzo dobre, ponieważ Antonina Kłoskowska nie miałaby nic przeciwko temu, żeby zadomowić Lema w kulturze masowej. To dobrze brzmi po prostu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PosełJoannaLichocka">Tylko czy wtedy będziemy mówić, jak to jest szerokie? Bo w dzisiejszych czasach to jest bardzo wiele różnych rodzajów przekazu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Czyli to tak troszkę odpowiednik „trafił pod strzechy”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#PosełMarekSuski">No może aż tak nie, bo skoro nawet gwiazdy i planety są nazywane jego imieniem albo postaci z jego książek. Nawet w kosmosie się zadomowił.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Czyli żeby to jakoś teraz uporządkować. Pierwsza to jest poprawka pana posła Krzysztofa Mieszkowskiego, która będzie polegała na zwiększeniu katalogu wymienionych dzieł Stanisława Lema. To jest prosta sprawa. Oczywista. Teraz co mamy dalej, jakie poprawki?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">A czy nie można powiedzieć, że „motywy z twórczości Lema nie są obce kulturze masowej”?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Nie, bo tu chodzi, że są powszechnie obecne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#PosełMarekSuski">To, że się zadomowiły, moim zdaniem jest szersze niż to, co pani przewodnicząca mówi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">No to dobrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#PosełMarekSuski">A rzeczywiście jest to szersze pojęcie, bo tak jak powiedziałem, nawet gwiazdy, planety są nazwane imionami jego bohaterów książek itd.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Zadomowiły się w sensie, że są wszechobecne, tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#PosełMarekSuski">Tak. Bardziej wszechobecne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze, to mamy druga poprawkę. I pozostaje nam problem zdania: „Szczególna wartość twórczości pisarza wynika przede wszystkim z połączenia gatunku science fiction z refleksją filozoficzno-naukową, a także podjęcia tematyki aktualnej, nacechowanej politycznie oraz stanowiącej komentarz do sytuacji współczesnego społeczeństwa”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Ja jednak byłabym… Z reguły jestem za zwięzłością i z reguły przegrywam, więc tym razem jak chcę rozszerzyć, tobym bardzo chciała, żeby można było rozszerzyć. Natomiast przyjmuję uwagę pana posła Świata, że rzeczywiście to zdanie akurat może byłoby dobrym zdaniem wstępu do akapitu trzeciego, bo z tego lekkiego zawężenia wchodzimy na ludzkość i wszechświat. Ale uważam, że jest to zdanie, które coś tłumaczy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze. Czyli to jest poprawka do akapitu trzeciego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Trzeciego, jako początek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">To na razie wracamy do drugiego. Czyli rozumiem, że jest zgoda na poprawkę pana posła Krzysztofa Mieszkowskiego, jest zgoda na poprawkę pani poseł Joanny Senyszyn i pozostają nam poprawki Biura Legislacyjnego. Proszę bardzo, Biuro Legislacyjne w obszarze drugiego akapitu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Szanowni państwo, proponujemy zapisać liczebnik „czterdzieści” cyfrą. Kolejna nasza uwaga dotyczyła kolejności tytułów i tutaj jeszcze biorąc pod uwagę poprawkę pana posła Mieszkowskiego – proponujemy zapis następujący: „Solaris”, „Głos Pana”, „Cyberiada”, „Kongres futurologiczny”, „Filozofia przypadku” – i w tym miejscu „lub” zastąpimy „czy” – czy „Bajki robotów”. „Robotów” należy napisać mała literą. Kolejna nasza uwaga…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Przepraszam, sekundkę. „Dzienniki gwiazdowe” nie wchodzą do tej poprawki?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Nie było ich.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Bo jak już tak precyzyjnie – to niech też będą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">„Czy” pojawi się przed ostatnim tytułem, a kolejne tytuły, wcześniejsze, będą rozdzielone przecinkiem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">A dlaczego „czterdzieści” cyframi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Jest taka sugestia językoznawców, żeby zapisywać liczebniki w uchwałach liczbą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Ale to jakaś rocznica czy coś – a to jest opis.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Nie upieram się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Ja bym zostawiła słownie, bo to jest co innego… To „czterdzieści” ma opisać, a nie być wyliczanką. Słowo zawsze znaczy więcej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Kolejna uwaga dotyczy dodania wyrazu „oraz” pomiędzy wyrazami „pisarzy” a „artystów kina i teatru”. Kolejna nasza uwaga dotyczy ostatniego zdania. Proponujemy zmienić troszeczkę zapis i napisać: „Wysoko cenione są również publikacje Stanisława Lema o charakterze popularnonaukowym i publicystycznym, dotyczące filozofii nauki, estetyki i krytyki literackiej”. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo. Czyli rozumiem, że jeśli chodzi o poprawki Biura Legislacyjnego, jest zgoda na wszystkie poprawki z wyjątkiem zapisania liczebnika „czterdzieści”, tak? Czyli przyjmujemy akapit… Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Teraz tak patrzę, że byłoby znacznie zgrabniej w tym ostatnim zdaniu „wysoko cenione są jego publikacje popularnonaukowe i publicystyczne dotyczące filozofii”. Wtedy „publicystyczne dotyczące”, a tu to „Stanisława Lema” jest takim wtrętem – przecież wiadomo, że i tak o nikim innym się nie mówi. Więc albo „wysoko cenione są jego publikacje”, albo w ogóle „wysoko cenione są publikacje”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Nie, nie. Tu musi być, że jego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Albo jego, no ale żeby tutaj nie wtrącać tego „Stanisława Lema”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Tak, nazwisko Lema pada w poprzednim zdaniu, czyli tu mogłoby być „wysoko cenione są publikacje o charakterze”, tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">„Są jego publikacje”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">„Jego”. Jednak „jego”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">„Jego”, „jego”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">No „jego”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#PosełJoannaLichocka">Ale, przepraszam, niepotrzebne chyba ani „jego”, ani „Lema”. Tutaj niestety się zgadzam z panią poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Proszę bardzo, pani przewodnicząca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#PosełJoannaLichocka">Wydaje mi się, że rzeczywiście tutaj żaden zaimek dzierżawczy nie jest potrzebny, bo wiadomo, że wysoko cenione są publikacje…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">No nie wiem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Lepiej jest chyba z „jego”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Lepiej jest z „jego”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Lepiej brzmi troszeczkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#PosełJoannaLichocka">Dobrze, ale dlaczego nie zrobić tak, jak było oryginalnie? „Wysoko cenione są publikacje popularnonaukowe i publicystyczne Stanisława Lema, dotyczące filozofii nauki, estetyki i krytyki literackiej”?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Bo „Lema” było w poprzednim zdaniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#PosełJoannaLichocka">OK. No dobra.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Czyli co robimy? Czyli przyjmujemy generalnie poprawkę Biura Legislacyjnego w tym obszarze, ale z taką korektą, że brzmiałoby to zdanie: „Wysoko cenione są jego publikacje o charakterze popularnonaukowym i publicystycznym, dotyczące filozofii nauki, estetyki i krytyki literackiej”, tak? Dobrze. Czyli mamy przyjęty akapit drugi, ale zachowując dotychczasowy zapis liczebnika „czterdzieści”, bez tej zmiany sugerowanej przez Biuro Legislacyjne.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Przechodzimy do akapitu trzeciego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Przepraszam, jeszcze tylko, panie przewodniczący, tu jeszcze była poprawka pani poseł Senyszyn dotycząca przejawów kultury masowej. Rozumiem, że na poprawkę pana posła jest zgoda.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">To znaczy poprawka pani poseł Senyszyn? Jest zgoda, tak, na zadomowienie się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">„Zadomowiły się”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Tak, tak. Dobrze. Natomiast do akapitu trzeciego mamy poprawkę pani przewodniczącej Śledzińskiej-Katarasińskiej. Czy mamy jeszcze jakieś inne? Proszę bardzo. Zaraz, bo tam mikrofon nie działa. To proszę szybko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Wykreślić „w swoich rozważaniach”. „W rozważaniach nad kondycją współczesnego człowieka”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Czyli wykreślić słowo „swoich”?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">W cudzych nie brał udziału.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">No może brał.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Mógł brać udział w innych rozważaniach, ale w tym przypadku chodzi o to… Nie musi być „swoich”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#PosełMarekSuski">Pisał też wspólnie z innymi autorami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#LegislatorAdamNiewęgłowski">Szanowna Komisjo, Biuro Legislacyjne chciałoby się odnieść do propozycji poprawki pani przewodniczącej. To oczywiście wola Komisji, czy będzie ona przyjęta, natomiast my byśmy ewentualnie proponowali, że jeżeli byłaby taka wola, to czy istnieje sprzeciw, żeby ona miała brzmienie redakcyjne zaproponowane przez Biuro po konsultacji z językoznawcami? Może tylko przeczytam, jak by brzmiało to zdanie: „Szczególna wartość twórczości pisarza wynika przede wszystkim z łączenia gatunku science fiction z refleksją filozoficzno-naukową, a także podejmowania aktualnej, nacechowanej politycznie oraz stanowiącej komentarz do sytuacji współczesnego społeczeństwa tematyki”. Czyli zamiana wyrazu „połączenia” na „łączenia”, „podjęcia” na „podejmowania” oraz wyraz „tematyki” by szedł na koniec zdania. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Ale…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze. To ja myślę, że generalnie możemy, także aby zaakcentować pracę nad dwoma projektami, uwzględnić tę poprawkę do trzeciego akapitu, również z korektą Biura Legislacyjnego. Proszę bardzo, pan poseł Jacek Świat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#PosełJacekŚwiat">Myślę, że w tej konstrukcji trzeci akapit powinien się zaczynać nie tak, jak jest w tym zdaniu wyjętym z drugiego projektu, ale powinno się zaczynać: „Szczególna wartość twórczości Stanisława Lema wynika przede wszystkim z łączenia” itd.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">A potem by było w tym zdaniu „pisarz” zamiast „Stanisław Lem”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#PosełJacekŚwiat">I później: „Pisarz w swoich rozważaniach”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Tak, tak. Ale właśnie – i teraz się zaczyna problem, bo „Stanisław Lem w rozważaniach”. Niepotrzebne było „w swoich”. A „pisarz w rozważaniach” czy „pisarz w swoich rozważaniach”?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#PosełJacekŚwiat">Wtedy to słówko „w swoich” trzeba by chyba przywrócić w tej konstrukcji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">A może po prostu ani pisarz, ani w swoich, tylko: „W rozważaniach nad kondycją”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">„W rozważaniach nad kondycją”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#PosełJacekŚwiat">Albo można i tak. Można to całkiem skrócić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Zręczniej by było, że nie „dostrzegał”, tylko „dostrzegł”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#PosełMarekSuski">Nie tylko dostrzegł, ale jeszcze krytycznie je opisywał. Więc jeszcze dalej idąc.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Zaraz, zaraz, chwileczkę, proszę państwa. Czyli trzeci akapit zaczynałby się od tego zdania z drugiego projektu, ale brzmiałoby ono troszeczkę inaczej. Byłoby tak: „Stanisław Lem…”. Nie. „Szczególna wartość twórczości Stanisława Lema wynika przede wszystkim z łączenia gatunku science fiction z refleksją filozoficzno-naukową, a także podejmowania aktualnej, nacechowanej politycznie oraz stanowiącej komentarz do sytuacji współczesnego społeczeństwa tematyki”. I teraz byłoby: „Pisarz…”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#PosełJacekŚwiat">Nie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Nie, tylko: „W rozważaniach nad kondycją”, tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#PosełJacekŚwiat">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze. Tak. Dobrze. I potem mamy tylko jeszcze poprawkę, że „prognozowanie”, nie „prognozowania”. Tak. A tutaj faktycznie lepiej jest „dostrzegał” niż „dostrzegł”, bo dostrzegał wielokrotnie, na przestrzeni wielu lat, w wielu swoich dziełach. Dobrze, czyli rozumiem, że jest zgoda co do akapitu trzeciego. Przyjmujemy go wraz z poprawkami.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Przechodzimy do akapitu czwartego. Czy są uwagi do akapitu czwartego? Proszę bardzo, Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Panie przewodniczący, pozwolę sobie wrócić do tego akapitu drugiego i potwierdzić, że państwo zgadzają się na poprawkę pani poseł Senyszyn.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">O tym zadomowieniu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Tak, zgadzamy się na zadomowienie. I pan poseł przewodniczący Marek Suski, i pan poseł Krzysztof Mieszkowski, i reszta Komisji również.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Przechodzimy do akapitu czwartego. Zaczniemy może od pani poseł, potem Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Dziękuję. Proponowałabym wykreślić w pierwszym zdaniu: „większość życia spędzając w systemie komunistycznym” i zaraz uzasadnię dlaczego. W gruncie rzeczy za granicą był tylko w latach 1982–1988, i złoty okres jego twórczości to były właśnie lata PRL-u. Ale moim zdaniem w ogóle nie warto tego tak podkreślać, ponieważ żył w tym systemie, tak jak my wszyscy, którzy są w odpowiednim wieku. Gdyby zostało tylko: „Stanisław Lem w swych utworach” – nawet nie to, że „przemycał” – „krytykował systemy totalitarne, a jego książki są nieprzemijającym przejawem wolności myślenia i nieskrępowanej wyobraźni”. No to, że po wprowadzeniu stanu wojennego przebywał na emigracji, publikował w paryskiej „Kulturze” – ale jeżeli to napiszemy, to może warto dodać, że jednak w 1988 r. wrócił do Polski. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję. Czy są jeszcze uwagi do tego akapitu? Jeszcze są uwagi Biura Legislacyjnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Tak. Szanowni państwo, w tym akapicie proponujemy skreślić przecinek po wyrazach na początku „Stanisław Lem”, czyli „Stanisław Lem większość życia spędził w systemie komunistycznym”, jeżeli tak pozostanie. A kolejna uwaga dotyczy „wolności”, zamiast „wolności w myśleniu” – to „wolności myślenia”. To do uznania Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Proszę bardzo, pan przewodniczący Marek Suski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#PosełMarekSuski">Szanowni państwo, panie przewodniczący, uważam, że ten zapis jest oddający rzeczywistość. Rozumiem, że niektórzy chcieliby czasy komunizmu wymazać z pamięci, najlepiej, żeby o tym nie przypominać, ale też to sformułowanie, że „przemycał krytykę”, jest bliższe prawdy, bo rzeczywiście w czasach komunistycznych pisać prawdy o systemie komunistycznym wprost nie można było. Trzeba to było właśnie robić w sposób inteligentny, przemycając przez odniesienia. A wiemy – myślę, że siedzący tutaj na sali wiedzą – że cenzura wykreślała niektóre rzeczy z dzieł Lema, zatem to, co udało się, żeby się znalazło, można nazwać, że było to sprytnym przemycaniem. Bym bronił tego sformułowania, właśnie pamiętając, jak wyglądała rzeczywistość PRL-u, bo też większość swojego życia spędziłem w PRL-u i wiem, że nie można było wprost bezkarnie pisać, a jakby ktoś napisał, toby nie mógł tego wydać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo. Pani przewodnicząca Joanna Lichocka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#PosełJoannaLichocka">A ja z kolei mam wątpliwość co do propozycji Biura usunięcia przecinka. Raczej dodałabym drugi, ponieważ to jest zdanie wtrącone: „Stanisław Lem, większość życia spędzając w systemie komunistycznym, w swych utworach wielokrotnie przemycał krytykę systemów totalitarnych”. Tak powinno oryginalnie brzmieć to zdanie. Tutaj pierwotnie zabrakło tego drugiego przecinka, może dlatego państwa to zmyliło, bo bez przecinków nawet się tego dobrze nie da przeczytać: „Stanisław Lem większość życia spędzając w systemie komunistycznym w swych utworach wielokrotnie przemycał krytykę systemów…”. Tam potrzebne są moim zdaniem te dwa przecinki rozdzielające.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Przecinki tak. Ale jeszcze pytanie o to, czy „wolności myślenia”, czy „wolności w myśleniu”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#PosełJoannaLichocka">Całkowicie popieram Marka Suskiego. Nie wiem, jakie ma Marek Suski na ten temat zdanie, ale na pewno dobre.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#PosełMarekSuski">Jestem za pozostawieniem w takiej formie, jak jest: „w myśleniu”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Czyli w tym przypadku pozostawiamy. Jeśli chodzi o Biuro Legislacyjne, to nie uwzględniamy poprawek Biura Legislacyjnego w tym akapicie czwartym. Jeszcze pani poseł Joanna Senyszyn.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Ja nie bardzo rozumiem, dlaczego poseł Suski ciągle chce zakłamywać historię i rzeczywistość. W Polsce nigdy systemu komunistycznego nie było. A jeżeli chodzi o to, jak spędzał życie Stanisław Lem w tym systemie, to całkiem nieźle, bo za chwilę, jak przejdziemy do kolejnego akapitu, to właśnie też będę wnosiła o wykreślenie „po upadku komunizmu” i uzasadnię dlaczego.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#PosełJoannaSenyszyn">Wydaje mi się, że w tego rodzaju uchwałach, honorujących kogoś, to po prostu takie ciągłe wtręty… Ale on żył w tym systemie, wyjechał z niego na krótko i wrócił. I był zresztą bardzo doceniany w PRL-u, co za chwilę, tak jak mówiłam, w kolejnym akapicie powiem. I nie wiem, czemu to tak naprawdę służy: „Stanisław Lem, większość życia spędzając w systemie komunistycznym”. Skoro tylko sześć lat był za granicą, to wiadomo. Spędzając w PRL-u. To jest jeszcze prawdziwsze. Natomiast systemu komunistycznego nie było. Państwo chcecie pisać nową historię.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#PosełMarekSuski">No dobrze, a proszę powiedzieć, jaki był system w Polsce.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Tak zwanej demokracji ludowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#PosełMarekSuski">Aha, tak zwanej demokracji. Czyli komunistyczny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobra, bo szkoda już czasu na te dywagacje. Trzeba procedować. Czyli co? Pani poseł zgłasza poprawkę, tak? To proszę przytoczyć tę poprawkę i będziemy głosować. Proszę do mikrofonu, żeby szczególnie posłowie, którzy zdalnie z nami współdziałają, słyszeli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Przepraszam. Wnoszę o wykreślenie w czwartym akapicie po „Stanisław Lem” słów „większość życia spędzając w systemie komunistycznym”, tak że brzmiałoby to ostatecznie: „Stanisław Lem w swych utworach” – niech będzie już to, co pan poseł Suski chce – „wielokrotnie przemycał”. A może nie „wielokrotnie”, po prostu – „przemycał”. Przymiotniki raczej osłabiają wymowę, niż ją podkreślają. „Przemycał” może oznaczać, że stale przemycał, a nie że tylko wielokrotnie – „krytykę systemów totalitarnych”. Dalej już bym tak zostawiła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#PosełMarekSuski">Upierałbym się, że wielokrotnie, bo nie we wszystkich. W początkowej twórczości nawet był troszkę popierający twórczość socrealistyczną.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobra. To można jeszcze powiedzieć, że jeśli chodzi o przemyt, to specjalistą od przemytu był z pisarzy Sergiusz Piasecki, ale to inna historia. Dobrze. W takim razie kto jest za poprawką pani poseł? Uruchamiamy głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Kto jest za poprawką pani poseł Joanny Senyszyn? Proszę o głosowanie. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Dziękuję. Teraz zaczekamy na wszystkich państwa posłów, którzy głosują zdalnie. Miejmy nadzieję, że na wszystkich. Nie zawsze się wszystko udaje, jeśli chodzi o te głosowania.</u>
          <u xml:id="u-148.2" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Prosimy o zamknięcie głosowania i podanie wyniku. Dziękuję. Głosowało 28 osób. Za poprawką 4 osoby, 19 głosów przeciwko poprawce, wstrzymało się 5 osób. Poprawka nie zyskała poparcia większości. Czyli przyjmujemy akapit czwarty bez tej poprawki. Pozostawiamy też zapisy bez uwzględniania poprawek Biura Legislacyjnego, natomiast z dodaniem jednego przecinka.</u>
          <u xml:id="u-148.3" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Przechodzimy do akapitu piątego. Proszę bardzo, pani poseł Joanna Senyszyn.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">To znaczy z ubolewaniem stwierdzam, że autorzy mają obsesję i chcieliby wszędzie ten komunizm wstawiać. Natomiast w tym akapicie jest to już absolutnie nieuzasadnione. To jest po prostu kłamliwe i fałszywe, dlatego trzeba skreślić to „po upadku komunizmu” i zostawić: „Jako twórca o wielkim i wybitnym dorobku, cieszący się autorytetem” itd. Zaraz to uzasadnię. W 1955 r. Stanisław Lem dostał Złoty Krzyż Zasługi, w 1959 r. – Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, w 1970 r. – Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, w 1976 r. – Nagrodę Państwową I stopnia, w 1979 r. – Order Sztandaru Pracy II klasy. Tak że Stanisław Lem nie po upadku komunizmu był tak nagradzany, tylko w zasadzie przez całe swoje życie był nagradzany jako twórca o wielkim i wybitnym dorobku. Stąd „po upadku komunizmu” należałoby skreślić.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#PosełJoannaSenyszyn">Natomiast inna sprawa, czy należy tam zostawić tylko tę nagrodę PEN Clubu i Nagrodę Wielką Fundacji Kultury. Nie umiem w tej chwili się do tego ustosunkować. Na pewno Order Orła Białego – to należy podkreślić, natomiast czy akurat te dwie nagrody, które otrzymał, to są takie najistotniejsze z tych dziesiątek czy setek nagród, które otrzymywał? Ale to jako pytanie. Natomiast to „po upadku komunizmu” to jako już bezwzględny wniosek, ponieważ to po prostu fałszuje historię i fałszuje tę postać. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Proszę bardzo, pan poseł przewodniczący Marek Suski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#PosełMarekSuski">Tak, zgadzam się. Rzeczywiście Stanisław Lem otrzymał również uhonorowanie w czasach komunizmu, choć pani twierdzi, że to była jakaś inna forma. Nie komunizm, tylko zniewolenie przez Sowietów, ale mniejsza z tym. „Jako twórca o wielkim i wybitnym dorobku” – te trzy słowa „po upadku komunizmu” zgadzam się, żeby wykreślić. To rzeczywiście będzie oddawało rzeczywistość.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#PosełMarekSuski">Co do tego, jak był traktowany, to chociażby to, że nie dano mu po wypadkach marcowych wyjechać, nie dano mu, żeby rodzina wyjechała razem z nim. Żeby mógł postawić dom, gdzie miałby pracownię, to musiał się zarejestrować jako chałupnik. No to takie, że tak powiem, niezbyt duże uznanie jak dla takiego wybitnego twórcy w PRL-u. Nie przesadzałbym z tym, że tak był dobrze traktowany za czasów PRL-u. Jego niektóre rzeczy były cenzurowane, zmuszano go do pisania pewnych rzeczy. Na początku swojej twórczości nawet uległ, dopisał części do jednej ze swoich powieści, na których publikację się później nie zgadzał. Ale to już bardzo skomplikowane czasy były wtedy, to wszyscy wiemy, ci, którzy tam żyli. A rzeczywiście w czasach PRL-u też niektóre nagrody otrzymał. To prawda.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję. Czyli mamy porozumienie co do tego zapisu. Proszę bardzo, pani przewodnicząca Iwona Śledzińska-Katarasińska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">W tym układzie rzeczywiście wydaje mi się, że nawet jakby lepiej dla postaci Lema będzie, jeśli skorzystamy z tego ciągu dalszego poprawki, tej wątpliwości pani poseł Senyszyn. Bo jeżeli po słowach „wielokrotnie nagradzany” postawimy kropkę, a potem konkretnie w określonym roku: „w 1996 roku otrzymał Order Orła Białego”, co jest już naprawdę honorem, i także ta Międzynarodowa Unia Astronomiczna, to pomijamy wszystkie inne – wcześniejsze, późniejsze. To już nie jest potrzebne. Był wielokrotnie nagradzany – i nie mówimy kiedy. A tego Orła Białego i tę planetę to uważam, że słusznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#PosełMarekSuski">Można to przyjąć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Czyli jest zgoda wnioskodawcy na skrócenie, tak? Czyli po „był wielokrotnie nagradzany” kropka, tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Kropka, tak. I potem: „W 1996 roku Stanisław Lem otrzymał Order Orła Białego”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">No tak, ale w takim razie wykreślamy półtorej linijki poprzedniego zdania, ale troszkę zmiana następuje w zdaniu…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Trzeba przejść do tego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Proszę bardzo, to w takim razie jakoś to…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#PosełJoannaLichocka">Po „nagradzany” kropka. I potem „Pisarz w 1996 roku”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Tak jest.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Czyli nie trzeba. Już nie komplikujmy. Dobra.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Nie, nic nie komplikuję. Damy kropkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobra. „Pisarz”. Nic nie dopisujemy. Czyli poprawka polega tylko na wykreśleniu, to znaczy w całości akapitu wykreślamy „Po upadku komunizmu” na początku tekstu, choć z przykrością, ale w tym przypadku niestety jest to merytoryczna poprawka, i potem wykreślamy „m.in. nagrodą Polskiego PEN Clubu i Nagrodą Wielką Fundacji Kultury oraz wieloma prestiżowymi laurami europejskimi”. Dobrze. Rozumiem, że nie ma już uwag Biura Legislacyjnego. Są? Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Jeden drobiazg. Proponujemy wstawić spójnik „i” pomiędzy wyrazy „jak i za granicą”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Tak, zgadzamy się na to. Dobrze. Czyli przyjmujemy akapit piąty z tymi poprawkami.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Przechodzimy do ostatniego akapitu, akapitu szóstego. Proszę bardzo o uwagi. Jeśli nie ma uwag, to rozumiem, że akapit szósty przyjmujemy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Przepraszam, tylko dwa przecinki. Proponujemy wstawić dwa przecinki, po wyrazach „Sejm Rzeczypospolitej” przecinek i później po wyrazach „kultury polskiej”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Tak, słusznie. Myślę, że przyjmujemy. Przyjmujemy akapit szósty. Teraz… Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Czy jednak by nie dodać, że „dla rozwoju kultury polskiej i światowej”?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Tylko że „w literaturze światowej” mamy kilka słów wcześniej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">No właśnie, ale to tak naprawdę nie tylko dotyczy literatury światowej, ale miejsca…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Tak, tak, tylko że doceniamy miejsce Stanisława Lema w literaturze światowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">A gdyby napisać bez „światowej”: „w literaturze XX wieku” – to ona obejmuje cały świat – „i jego znaczenie dla kultury polskiej i światowej”. Byłoby mocniej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Proszę bardzo, pan poseł wnioskodawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#PosełMarekSuski">Oczywiście, że dla światowej również – tak że pełna zgoda.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobra, czyli jest zgoda na taką zmianę: „Stanisława Lema w literaturze XX wieku i jego znaczenia dla rozwoju kultury polskiej i światowej”. Dobrze, to przyjmujemy akapit szósty. Teraz pozostaje nam rozpatrzyć cały projekt. Prosimy o uruchomienie głosowania nad całością projektu.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Kto jest za pozytywnym zaopiniowanie, przyjęciem projektu w sprawie ustanowienia roku 2021 Rokiem Stanisława Lema? Proszę o głosowanie za, kto jest za oczywiście. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-177.2" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Teraz czekamy na posłów, którzy głosują zdalnie. Dziękuję bardzo. Proszę o zamknięcie głosowania i podanie wyników. Głosowało 27 osób, za oddało 27 głosów, czyli jednomyślnie został przyjęty projekt uchwały w sprawie ustanowienia roku 2021 Rokiem Stanisława Lema.</u>
          <u xml:id="u-177.3" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dodam również, że w sprawie ustanowienia roku 2021 Rokiem Stanisława Lema Sejm otrzymał też pismo pana prezydenta Andrzeja Dudy.</u>
          <u xml:id="u-177.4" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Teraz pozostał nam wybór posła sprawozdawcy. Proszę o zgłaszanie kandydatur. Proszę bardzo, pani przewodnicząca Joanna Lichocka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#PosełJoannaLichocka">Chciałbym zaproponować oczywiście pana posła Marka Suskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo. Czy są inne zgłoszenia? Jeśli nie ma, to czy pan przewodniczący wyraża zgodę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#PosełMarekSuski">Dziękuję. Zgadzam się. To wielki zaszczyt.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję. Stwierdzam, że Komisja wybrała sprawozdawcę – pana przewodniczącego Marka Suskiego. Na tym kończymy punkt drugi.</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Przechodzimy do punktu trzeciego. Proszę pana posła Michała Urbaniaka o uzasadnienie projektu uchwały z druku nr 508 w sprawie ustanowienia roku 2021 Rokiem Cypriana Kamila Norwida. Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#PosełMichałUrbaniak">Szanowni państwo, tutaj w zasadzie tak jak już też przy poprzednich projektach było powiedziane – w zasadzie to trochę broni się samo. Otóż Cyprian Kamil Norwid obchodzi 200-lecie swoich urodzin w roku 2021. Jest to okrągła, jubileuszowa, można powiedzieć, data. Był w zasadzie świetnym literatem, był poetą, który wyprzedzał swoją epokę, który niekoniecznie był zrozumiały w swoich czasach i też był niedoceniony. Został już później odkryty, w czasach Młodej Polski był poetą, którego zaczęto tak naprawdę cenić. Dzisiaj, po tych 200 latach od jego urodzin, warto byłoby właśnie docenić jego twórczość, docenić fakt, że pisał o ojczyźnie, pisał o wolności, pisał o emocjach też w sposób dość niespotykany i myślę, że w zasadzie to już samo się broni. To, że miał wielu naśladowców już w późniejszych czasach, też jest rzeczą godną uwagi.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#PosełMichałUrbaniak">Wiem też, że Biuro Legislacyjne ma kilka poprawek dotyczących samego tekstu uchwały. Myślę, że jak najbardziej powinniśmy przejść już do procedowania tego, żeby zrobić tę uchwałę taką, jaką szanowna Komisja w całości sobie będzie życzyła. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo panu posłowi za przedstawienie projektu. Otwieram debatę ogólną o projekcie. Czy są pytania? Proszę bardzo, pani przewodnicząca Joanna Lichocka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#PosełJoannaLichocka">Ja bardzo przepraszam, nie wiem, czy to się praktykuje, ale przeczytałam ten projekt uchwały, przyznam szczerze, dopiero dzisiaj i nie zdążyłam napisać własnego projektu, który byłby prostszym językiem napisany, bez tak specjalistycznego słownictwa, a także bardzo niekiedy dyskusyjnych sformułowań. Wydaje mi się… Chciałabym zaproponować Wysokiej Komisji pod rozważenie przełożenie rozmowy na temat uchwały w sprawie roku Norwida na kolejne posiedzenie. Ja tego nie konsultowałam z prezydium Komisji, więc mogę zostać zaraz bardzo skrytykowana przez przewodniczącego, wcale bym się nie zdziwiła, ale pomyślałam sobie, że może byśmy sobie dali czas, żeby na kolejne posiedzenie Komisji przygotować jeszcze jakiś projekt uchwały. Ja się zobowiązuję do napisania troszkę prostszym językiem, może inne kluby również – i może łatwiej byśmy to przepracowali na kolejnym posiedzeniu Komisji. Co Wysoka Komisja i co prezydium na to?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję za ten głos. Tylko od razu powiem, że to by musiały być jednak poprawki do tego projektu uchwały.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#PosełJoannaLichocka">A nie konkurencyjna uchwała?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Nie, żadna konkurencyjna uchwała, bo termin minął i pracujemy nad tym projektem. Można rozważać po prostu poprawki. Tak jak w przypadku uchwały zgłoszonej przez Prezydium Sejmu o Prymasie Tysiąclecia, Stefanie kardynale Wyszyńskim, była dosyć obszerna poprawka, w dużej mierze zmieniła treść, tak samo można myśleć o dużym obszarze poprawek do tego projektu, ale jednak to muszą być poprawki do tego przedstawionego, zgłoszonego we właściwym trybie i we właściwym czasie, z podpisami, zresztą z podpisami koła i dwóch klubów poselskich, a nie jakby nowy projekt uchwały. Proszę bardzo, pan poseł Michał Urbaniak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#PosełMichałUrbaniak">Ja tutaj może chciałbym też zasugerować, ponieważ właśnie Biuro Legislacyjne zgłosiło swoje poprawki i one upraszczają ten projekt, i to moim zdaniem zasadniczo, jeśli chodzi o stronę językową – to może na podstawie tej wersji już sugerowanej przez Biuro Legislacyjne moglibyśmy pracować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję panu posłowi. Ja tu jeszcze muszę dodać, że oprócz tego, że wpłynęło już dawno takie pismo, wniosek do pana marszałka jeszcze ówczesnego, pana marszałka Marka Kuchcińskiego, od Ośrodka Badań nad Twórczością Cypriana Kamila Norwida Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, od prezesa Fundacji Norwidowskiej i jeszcze tutaj od innych osób, także z podpisami 70 osób z grona badaczy, naukowców, którzy między innymi zajmują się twórczością Cypriana Kamila Norwida, a z kolei ostatnio wpłynęło pismo od pana profesora Józefa Franciszka Ferta, prezesa Fundacji Norwidowskiej, z licznymi uwagami do tego projektu uchwały, więc myślę, że powinniśmy się też pochylić nad tymi uwagami i je uwzględnić. Tylko teraz właśnie pytanie, czy możemy to zrobić teraz na posiedzeniu Komisji, czy jednak dać sobie czas na przygotowanie obszerniejszych poprawek, tak żeby dzisiaj już nie powtarzać tego, co mieliśmy w przypadku projektu dotyczącego kardynała Wyszyńskiego, gdzie musieliśmy długo procedować. Wydaje mi się, że w przypadku kardynała Wyszyńskiego mieliśmy chyba już w większym stopniu przygotowane te poprawki. Mimo wszystko krótszy był ten czas oczekiwania. Tutaj byłoby chyba trudniej. Ale daję to pod rozwagę państwa posłów. Od strony formalnej to sprawdzimy za chwilę, co możemy. Najpierw rozważmy merytorycznie.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Jeżeli chodzi o ostateczny termin, kiedy musimy zgłosić pani marszałek przepracowane wszystkie projekty uchwał, które miałyby stanowić potem, w razie przyjęcia przez Sejm, patronaty roczne, to termin mamy bodajże do 6 czy 7 listopada. Oczywiście nie czekajmy na listopad, ale mamy jeszcze październik na to, więc możemy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#PosełJoannaLichocka">Na kolejnym posiedzeniu Komisji możemy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Tak. Proszę bardzo, pan przewodniczący Marek Suski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#PosełMarekSuski">Panie przewodniczący, szanowni państwo, na prezydium, kiedy przyglądaliśmy się terminarzowi, kiedy powinniśmy pracować, to ten terminarz, który dzisiaj realizujemy, czyli już w tej chwili któraś z kolei uchwała rocznicowa, był jakby tym terminarzem szybkim. A mieliśmy drugi, wolniejszy, gdzie też mieścimy się w terminie. Stąd też dla jakości tych uchwał przychylałbym się do propozycji pani przewodniczącej Lichockiej, żeby jednak pomyśleć nad tym trochę dłużej, bo jak tak będziemy pisać, to może nam zejdzie ze dwie godziny, a i tak efekt, sądzę, nie będzie zadowalający. Wielkość pisarza, jego dorobek jest tak doniosły, że warto by było dać chwilę czasu. Pisanie uchwał, jak przed chwilą zauważyliśmy w tym gronie, nie jest łatwe, więc lepiej dopracować projekt, żebyśmy mieli już nad czym pracować i żeby to były tylko zmiany bardziej kosmetyczne niż odnoszące się do całości uchwały. Stąd też proponuję, żebyśmy po prostu ogłosili przerwę w pracy nad tym projektem i podjęli ją na kolejnym posiedzeniu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Bo tutaj jeszcze taka jest kwestia – owszem, te poprawki Biura Legislacyjnego, których jest bardzo dużo, one, jeżeli chodzi o stronę stylistyczną, językową, poprawiłyby, natomiast jeżeli chodzi o to pismo Fundacji Norwidowskiej, ono zawiera poważne uwagi merytoryczne. I tutaj już będzie nam trudniej tak na szybko to przeprowadzić, więc wydaje mi się, że faktycznie zasadne byłoby teraz, po tej debacie ogólnej, zakończyć pierwsze czytanie i… No właśnie, jak by to było? Pytanie do Biura Legislacyjnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#PosełMarekSuski">Może te poprawki też przesłać posłom, żebyśmy się mogli zapoznać. Może też panu posłowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Tak, oczywiście, że przede wszystkim panu posłowi wnioskodawcy, tylko to nie są gotowe poprawki, tylko uwagi, z których można wyłapać poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#PosełJoannaLichocka">Czyli po pierwszym czytaniu – drugie czytanie kierujemy na kolejną Komisję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Chwileczkę. Było pytanie do Biura Legislacyjnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#PosełMarekSuski">Szczegółowe rozpatrzenie na kolejne posiedzenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Czy możemy zrobić tak, że zakończymy dzisiaj procedowanie, ewentualnie, jeżeli taka będzie decyzja Komisji i zgoda, zakończylibyśmy procedowanie tego projektu na zakończeniu pierwszego czytania, a potem byśmy przerwali?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#LegislatorAdamNiewęgłowski">Naturalnie. Dzisiaj należałoby wyczerpać wszystkie punkty pierwszego czytania, a szczegółowe rozpatrywanie projektu zrobić wtedy, kiedy już Komisja będzie gotowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Ale rozumiem, że mamy zakończyć pierwsze czytanie, tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#LegislatorAdamNiewęgłowski">Naturalnie, to byłoby formalnie właściwe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">I do drugiego czytania przejdziemy na następnym posiedzeniu Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#LegislatorAdamNiewęgłowski">Szczegółowe rozpatrzenie na kolejnym posiedzeniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Szczegółowe rozpatrzenie na kolejnym posiedzeniu. Dobrze. Dziękuję bardzo. Proszę bardzo, pani poseł Joanna Senyszyn.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Myślę, że to jest bardzo dobry pomysł, żeby dzisiaj nie kończyć procedowania, dlatego że tutaj jest bardzo dużo powtórzeń. Przykładowo jeżeli piszemy „był poetą, dramatopisarzem, prozaikiem, myślicielem”, a za chwilę „w jego dorobku są setki wierszy, poematów, kilkanaście dramatów, wiele utworów prozą” – to właściwie to jest takie masło maślane. I aczkolwiek tu jest bardzo cenna sama idea, żeby uczcić Cypriana Norwida, ale chyba Cypriana Kamila Norwida, dlatego że w naszym języku przyjęły się te jego dwa imiona i myślę, że nawet część osób mogłaby mieć wątpliwości, czy to chodzi o tego samego.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#PosełJoannaSenyszyn">Myślę, że tak samo, że akurat przyszedł na świat w Laskowie koło Radzymina, natomiast tak jak w wypadku Lema nie rozdrabnialiśmy się na to, gdzie się urodził, kim byli jego rodzice, to tutaj też tak by trzeba było takiej pewnej syntezy. Tak że myślę, że to jest bardzo dobry pomysł. Natomiast jeżeli są uwagi specjalistów, to ja na przykład z przyjemnością się z nimi zapoznam, żeby rozszerzyć swoją wiedzę. Dlatego że też tutaj akurat jest wymieniony „Fortepian Chopina”, no być może najwybitniejszy utwór w języku polskim…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#PosełJoannaLichocka">Nie, już wiadomo, że nie. Jest na ten temat podział opinii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Ale mówię: być może, prawda? Ale już nie wiem, czy za kulisami to rzeczywiście jest już takie mistrzostwo, tak że myślę, że tak jak u Lema warto było więcej wymienić, to tutaj w ogóle mam wątpliwość, czy na przykład nie zostawić tylko, że „Ojczyzna to wielki, zbiorowy obowiązek”, bo to jest istotnie takie bardzo znane i znamienne, tak że myślę, że tutaj te poprawki… I jestem przekonana zresztą, że autorzy sami zechcą dokonać po tej dzisiejszej wstępnej dyskusji wielu poprawek. I to będzie tylko z korzyścią dla tego uzasadnienia, dla treści tej uchwały, no i dla samego Cypriana Kamila Norwida. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję, pani poseł. Z tym że to, że są jakieś powtórzenia, to nie uniknęliśmy pewnie powtórzeń przy uchwale dotyczącej Stanisława Lema czy może nawet prymasa Wyszyńskiego, natomiast, jak mówię, to, co jest poważniejszym problemem, to to, że jest potrzeba przepracowania wielu fragmentów pod względem merytorycznym. Ale dobrze, bo tak dyskutujemy, ale tutaj musimy oddać głos panu posłowi przedstawicielowi wnioskodawców.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#PosełMichałUrbaniak">Ja nie mam z tym żadnego problemu, żebyśmy nad tym dłużej popracowali i wypracowali lepszą wersję tej uchwały.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze. To jeśli tak, to dziękujemy bardzo panu posłowi. W tej sytuacji zakończymy teraz pierwsze czytanie, a na następnym posiedzeniu Komisji rozpatrzymy szczegółowo projekt. Dziękuję bardzo. Zamykam ten punkt.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Przechodzimy do punktu czwartego dzisiejszego posiedzenia, to będzie ostatni punkt. Przechodzimy do punktu czwartego. Proszę panią poseł Joannę Lichocką o przedstawienie projektu uchwały z druku nr 613. To jest projekt uchwały dotyczący ustanowienia roku 2021 Rokiem Aleksandra Ładosia. Proszę bardzo, pani przewodnicząca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#PosełJoannaLichocka">Bardzo dziękuję. To jest uchwała, która, wydaje mi się, też nie powinna budzić kontrowersji politycznych. Myślę, że bez względu na to, z jakich środowisk się wywodzą nasi parlamentarzyści, to jest niekontrowersyjne. Aleksander Ładoś, ambasador w Bernie w Szwajcarii w latach 1940–1943, uratował swoją pracą jako polski dyplomata minimum 400 osób. To wiemy na pewno z wcześniejszych badań, ale kolejne lata przynoszą odkrycia i dowody na to, że tych osób było bardzo dużo. To jest ten dyplomata, który stworzył w placówce grupę berneńską, grupę Ładosia, która fałszowała paszporty, na podstawie których ratowano przede wszystkich polskich obywateli pochodzenia żydowskiego, ale oczywiście też ta pomoc szła do innych osób zagrożonych Holokaustem. To jest postać, która upomina się o pamięć, ponieważ była zapomniana przez wiele lat. Właściwie nikt o grupie Ładosia, o grupie berneńskiej nie pisał, z małymi wyjątkami. Na przykład w tygodniku „Wprost” na początku lat 90. ukazał się jeden artykuł, potem ukazała się w 1996 r. praca w jednym ze specjalistycznych historycznych pism, ale ten temat był zapomniany. A to była jedna z największych akcji dyplomatycznych w czasie II wojny światowej, realnie i skutecznie ratująca Żydów – i o tym trzeba pamiętać. Musimy o tym pamiętać nie tylko dlatego, że jest to przykład spełnienia podstawowych zasad człowieczeństwa. Ratowanie kogoś przed Zagładą, narażając własne życie, to jest najwyższy chyba wymiar, sprawdzian, jaki historia postawiła człowiekowi. Ale jest też to uhonorowanie polskiego dyplomaty, pokazanie, że służba publiczna to nie tylko praca od do, wypełnianie, takie a nie inne, obowiązków służbowych, ale to jest też misja. To jest też właśnie to: sprawdzam, kiedy trzeba się wykazać najwyższymi wartościami. I Aleksander Ładoś ze swoją grupą ten egzamin zdał i realnie uratował wiele istnień ludzkich. Myślę, że ten rok 2021, w którym będziemy obchodzić 130. rocznicę jego urodzin, jest dobrym powodem, żeby zrobić rok 2021 Rokiem Aleksandra Ładosia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo pani przewodniczącej. Otwieram debatę ogólną o projekcie. Uwagi? Proszę bardzo, pani poseł Joanna Senyszyn.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Bardzo popieram ten projekt, żeby uhonorować pana Aleksandra Ładosia, natomiast mam taką wątpliwość, nie co do szczegółów, ale taką natury ogólnej, że nie czarujmy się, większość osób w Polsce nie wie, kto to jest Aleksander Ładoś. A my dopiero tak naprawdę w trzecim akapicie, pod koniec trzeciego akapitu, dowiadujemy się, za co on ma być uhonorowany. W pierwszym akapicie mamy, kim był, w drugim, że się urodził, studiował itd. Ja bym proponowała, żeby po prostu w tym pierwszym akapicie było takie mocne wejście, o co chodzi. Nie wiem, jak by to miało brzmieć. Myślę, że pani przewodnicząca znakomicie zaproponuje taką zmianę. Ale powiedzmy: Aleksander Ładoś, polski dyplomata, polityk i publicysta, w czasie II wojny światowej ambasador Rzeczypospolitej Polskiej w Bernie – no właśnie – uratował, wraz ze swoją grupą dokonał… Żeby w tym pierwszym zdaniu każdy, kto będzie to czytał, wiedział już, o co chodzi. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo, pani poseł. Czy są jeszcze głosy w ogólnej debacie? Jeśli nie ma, to przechodzimy do szczegółowego rozpatrzenia projektu. Stwierdzam zakończenie pierwszego czytania.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Co do tytułu uchwały czy są uwagi? Nie ma. Przechodzimy do pierwszego akapitu. Nie ma uwag Biura Legislacyjnego, ale była uwaga pani poseł, więc teraz czy pani przewodnicząca się jakoś do tego odniesie? Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#PosełJoannaLichocka">Ja może rzeczywiście bym się zgodziła z tym, że brakuje takiego mocnego wejścia. Rzeczywiście, pisząc ten projekt, byłam zasugerowana ostatnimi dwoma, trzema latami, kiedy jest bardzo dużo publikacji na temat Aleksandra Ładosia i grupy berneńskiej – „Paszporty Paragwaju”, film Roberta Kaczmarka, jest wiele artykułów, mamy przed sobą książkę, która została wydana w ostatnim czasie „Poselstwo RP w Bernie. Przemilczana historia” pani Danuty Drywy, znakomitej historyk na stałe pracującej w Muzeum Stutthof, wydanej pod patronatem ministerstwa kultury chyba w tym roku, bo to jest świeżutka rzecz. Tak że wydawało mi się, że już rzeczywiście o Aleksandrze Ładosiu bardzo dużo zostało w ostatnim czasie intensywnie powiedziane, ale jeśli tego brakuje, to może rzeczywiście bym zaproponowała zdanie właśnie z tej książki, zaczerpnęłabym zdanie, że: „Udało się wyprodukować paszporty dla około 8 tysięcy osób, części z nich uratowały one życie”. To wstęp pana dr. Piotra Cywińskiego do tej książki. W takim razie zaproponowałabym, że po kropce w tym pierwszym zdaniu: „Kierowanej przez Ładosia grupie dyplomatów udało się uratować życie…”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Przepraszam, że wejdę w słowo, ale może nie „udało się, tylko „uratowali”, prawda? To jest mocniej. „Kierowana przez niego grupa uratowała życie”. To jest już takie… I bardzo bym wtedy prosiła, żeby skoro tu jest 8 tysięcy, to w tym trzecim akapicie te 10 tysięcy zmienić też na 8 tysięcy, żeby było spójne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze. Na razie pierwszy akapit. Potem dojdziemy do… wrócimy do tego, tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#PosełJoannaLichocka">Przepraszam, ale potrzebuję sekundy, żeby sobie napisać. Może jeszcze ktoś inny ma uwagi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze, to zróbmy przerwę techniczną – 3 minuty. To nie zaszkodzi.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#komentarz">(Po przerwie)</u>
          <u xml:id="u-220.2" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Minęły trzy minuty. Pani przewodnicząca pisze krótką poprawkę uzupełniającą pierwsze zdanie, natomiast właśnie między innymi dlatego warto podjąć inicjatywę roku Aleksandra Ładosia, żeby stał się znany wśród Polaków. Dobrze, to co? Możemy już wrócić? To jeżeli już możemy, to wracamy do poprawek do akapitu pierwszego i proszę bardzo, pani przewodnicząca Joanna Lichocka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#PosełJoannaLichocka">Zatem przychylając się do tego głosu pani poseł, napisałam zdanie. Po kropce „w Bernie” byłoby: „Był autorem jednej z największych akcji dyplomatycznych w Europie ratujących Żydów w czasie II wojny światowej”. Czyli cały akapit brzmiałby tak: „Aleksander Ładoś był polskim dyplomatą, politykiem i publicystą, a w czasie II wojny światowej ambasadorem Rzeczypospolitej Polskiej. Pełniąc swą funkcję” – dodałabym – „był autorem jednej z największych akcji dyplomatycznych w Europie”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#PosełMarekSuski">Może „zorganizował największą akcję”?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#PosełJoannaLichocka">„Zorganizował” – tak – „jedną z największych akcji dyplomatycznych w Europie ratujących Żydów w czasie II wojny światowej”. I już.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Czy można językowo? „Jedną z największych w Europie akcji ratujących życie”, żeby to „ratujących życie” było bezpośrednio związane z „akcją”. „Jednej z największych w Europie akcji ratujących życie”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#PosełJoannaLichocka">Dobrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#PosełMarekSuski">Ale konsekwencją byłoby wykreślenie tego, żeby już nie powtarzać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#PosełJoannaLichocka">Tak. To wtedy się skreśli. Czyli jeszcze raz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#PosełJoannaLichocka">„Aleksander Ładoś był polskim dyplomatą, politykiem i publicystą, a w czasie II wojny światowej ambasadorem Rzeczypospolitej Polskiej w Bernie. Pełniąc swą funkcję, zorganizował jedną z największych w Europie akcję ratującą Żydów w czasie II wojny światowej”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze. Czyli rozumiem, że jest zgoda na przyjęcie pierwszego akapitu wraz z tą poprawką pani przewodniczącej. Jeśli tak, to przechodzimy do akapitu drugiego. Tutaj rozumiem, że są poprawki Biura Legislacyjnego. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Tak. Do akapitu drugiego proponujemy wyraz „roku” przenieść po latach „2021”, czyli: „w 2021 roku” bądź „r.” – tu musimy rozstrzygnąć jeden spójny zapis dla całej uchwały – „przypada 130. rocznica jego urodzin”. I w tym miejscu proponujemy zastąpić myślnik kropką i rozpocząć nowe zdanie: „Przyszedł na świat we Lwowie”. W dalszym ciągu bez zmian. I zamiast wyrazów „brał udział w delegacji” proponujemy zapis „był członkiem delegacji”. To wszystko. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze. Dziękuję bardzo. Czy są jakieś inne uwagi albo czy są uwagi przedstawiciela wnioskodawców do poprawek Biura Legislacyjnego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#PosełJoannaLichocka">Mnie się nie podobają te uwagi za bardzo estetycznie, bo i bardziej mi się podoba, jak jest napisane „w roku 2021 mija 130-sta” – tak prawie słowem – niż to „130.” i ten skrót „r.”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#PosełJacekŚwiat">Musi być z kropką.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#PosełJoannaLichocka">Nie można pisać „130-sta” z myślnikiem i „sta”?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Tak, tak. Tutaj jeśli chodzi o „130.”, to tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#PosełJoannaLichocka">To się nie upieram. Dobra, trudno. Ale dlaczego rok musi być „r.”, a dlaczego nie możemy ładnie „w roku”?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Może być „roku”, tylko musi być jednolicie w całym projekcie, tak że musimy rozstrzygnąć w którymś kierunku, ponieważ mamy różnie w tym momencie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Ale widzę, że w ciągu dalszym uchwały na ogół jest „roku” całym słowem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Czyli możemy rozstrzygnąć, że wszędzie zrobimy „roku”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Tak, tak. Sekundkę jeszcze. Czy jeszcze pani przewodnicząca do tych poprawek?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#PosełJoannaLichocka">Nie podoba mi się rozdzielenie tego zdania. To znaczy mi się nic nie podoba. Ale nie, nie mam już więcej. Ja bym chciała zostawić ten myślnik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Myślnik po „urodzin”?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#PosełJoannaLichocka">Tak. Ale dobrze, to już się nie upieram. Nie, nie mam więcej uwag.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Czyli z czym problem? Z „przypada” czy z „mija”? Czy z tym nie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#PosełJoannaLichocka">Z czym, przepraszam?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">„Przypada”, „mija”. Na początku zaraz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#PosełJoannaLichocka">Wiem. Nie mam zdania. Co wolicie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">I „był członkiem”, a nie „brał udział”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#PosełJacekŚwiat">„Przypada” i „mija” to jest…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">A czwarta linijka? Czy lepsze jest „brał udział”, czy lepsze „był członkiem delegacji”?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Najlepsze jest „był w delegacji”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Był, a potem wrócił.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#PosełJoannaLichocka">To znaczy on brał udział chyba nie jako pełen delegat. Był jednym z…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Ekspertów bardziej. Doradców.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#PosełJoannaLichocka">…uczestników, ale nie był takim pełnoprawnym członkiem delegacji. On był współpracownikiem delegacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Inna rzecz, że ten traktat ryski dla Polski nie był najlepszy, to nie musimy specjalnie się tym zajmować, bo mógłby być lepszy. Ale jakoś musimy rozstrzygnąć, albo „był członkiem”, albo „brał udział”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#PosełJoannaLichocka">Ja bym została przy „brał udział w delegacji”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">„Brał udział”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#PosełMarekSuski">„Brał udział” bardziej oddaje…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Czyli z poprawek Biura Legislacyjnego zaakceptowaliśmy głównie to, że „130.”, tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Zostawiam „mija”, tak? Czyli będzie…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Tak. Resztę zostawiamy tak, jak było w projekcie, tak? „Mija” czy „przypada”?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#PosełJoannaLichocka">„Mija”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Chociaż… No dobra. Zaraz, za sekundkę. Tylko na razie ustalimy. Czyli z Biura Legislacyjnego uwzględniamy tylko kropkę. Teraz proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Czyli myślnik zostaje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Ja mam do pani przewodniczącej takie pytanie: czy to jest takie istotne, że przyszedł na świat we Lwowie? To sformułowanie, że „przyszedł na świat” jest takie bardzo górnolotne i czy to w ogóle ma jakieś znaczenie? Mija 130. rocznica jego urodzin, był absolwentem, działaczem itd. Mnie się wydaje, że to tak do niczego nie jest potrzebne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#PosełJoannaLichocka">Ma znaczenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Myślę, że to, że we Lwowie, ma znaczenie. W polskiej tradycji Lwów nie jest taki nieistotny. Wręcz przeciwnie. Dobra. Jest zgoda. Tutaj pani przewodnicząca sąsiedniej komisji, zaprzyjaźnionej, mówi, że jest zgoda, czyli zgadzamy się na drugi akapit.</u>
          <u xml:id="u-269.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Przechodzimy do akapitu trzeciego. Proszę bardzo, Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">W tym akapicie proponujemy dodać wyraz „roku” po dacie 1940. Kolejna uwaga dotyczy zamiany wyrazu „zajął się” na wyraz „zajmował się”, czyli: „Od pierwszych tygodni pełnienia tej funkcji zajmował się pomocą dla uchodźców”. I proponujemy postawienie kropki po wyrazie „Polski” i rozpoczęcie nowego zdania: „Wtedy powstała tzw. grupa Ładosia – bez cudzysłowu – zwana też – bez cudzysłowu – grupą berneńską”. I to wszystko. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Co do tego „zajmował się” to na pewno dobrze. A co dalej? Jak pani przewodnicząca wnioskodawca?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#PosełJoannaLichocka">Przepraszam, ja tylko dokończę poprzednią poprawkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">W takim razie czy są jakieś inne uwagi do trzeciego akapitu? Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Raz było 8 tysięcy gdzieś z jakiejś książki, teraz 10 tysięcy. Czy to wiadomo tak naprawdę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#PosełJoannaLichocka">Na pewno się nie zmniejsza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze, czyli tutaj za chwilę musimy rozstrzygnąć, czy 8 tysięcy, czy 10 tysięcy. Chodzi o poprawkę „Grupa Ładosia, zwana też grupą berneńską”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#PosełJoannaLichocka">Proszę państwa, on wystawił więcej, już w tej chwili chyba wiemy, niż 10 tysięcy paszportów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Czyli konsekwentnie „około 10 tysięcy”. Tylko żeby to było w każdym miejscu w takim razie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#PosełJoannaLichocka">Tak. Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Bo w pierwszym zdaniu się…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#PosełJoannaLichocka">Ja bym była przy tych 10 tysiącach, ponieważ każdy tydzień właściwie przynosi nowe informacje. Teraz też odkryto kolejne…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Tylko czy w pierwszym akapicie nie było 8 tysięcy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#PosełJoannaLichocka">Nie, nie było.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Pani z książki czytała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#PosełJoannaLichocka">Tak, ale ten wstęp do książki był napisany, zanim się znalazły nowe ustalenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Czyli dobrze, zostawiamy „ około 10 tysięcy”. Tylko teraz jest pytanie, czy możemy zacząć to od nowego zdania, pod koniec drugiego wersu: „Wtedy powstała tzw. grupa Ładosia, zwana też grupą berneńską”. Jest propozycja Biura Legislacyjnego, żeby nie było tutaj cudzysłowów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#PosełJoannaLichocka">Mimo że w cudzysłowie się zwykle pisze o tym? Tak? Dobrze. Zgadzam się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#PosełJacekŚwiat">Albo „tzw.”, albo cudzysłów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">No właśnie. Słusznie. Dobra. Słusznie. Czyli przyjmujemy trzeci akapit.</u>
          <u xml:id="u-289.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Do akapitu czwartego, jak widzę, jest jedna poprawka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#PosełJoannaLichocka">Ale, przepraszam bardzo, jeśli chodzi o Biuro Legislacyjne, „tzw. grupa Ładosia zwana, też grupą berneńską”. Tu jest przecinek przed słówkiem „też” niepotrzebny. To wiemy, prawda?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">No tak, przecinek w tym miejscu nie. Chyba jeśli już, to prędzej po „Ładosia”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Intencją był przecinek przed „zwana też”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">To tam by mógł być. Po „Ładosia” przecinek, ale między „zwana” a „też” to faktycznie nie. To jeszcze to korygujemy i przyjmujemy akapit trzeci. Proszę bardzo, pan poseł Jacek Świat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#PosełJacekŚwiat">Ponieważ przyjęliśmy pierwszy akapit, w którym jest mowa o największej akcji dyplomatycznej, to w tym trzecim akapicie to ostatnie zdanie można by wykreślić, bo ono powtarza to, co jest w pierwszym akapicie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Ale tam było jako takie ogólne wyliczenie podstawowych zasług Ładosia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#PosełJoannaLichocka">Ale jest powtórzenie i tutaj pan poseł Świat ma rację.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#PosełJacekŚwiat">Ale moim zdaniem jest ewidentne powtórzenie myśli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Tak? No to dobra. To jak jest zgoda pani poseł wnioskodawcy…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#PosełJoannaLichocka">Tak, to zdanie trzeba wyrzucić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">…to przyjmujemy akapit trzeci z poprawkami Biura Legislacyjnego, troszeczkę skorygowanymi, i z poprawką pana posła wykreślającą ostatnie zdanie akapitu trzeciego. Dobrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#PosełJoannaLichocka">Możemy tutaj jakieś inne piękne zdanie wymyślić, ale…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Nie. No dobrze. To wystarczy. Czyli teraz akapit czwarty. Widzę, że jest tu uwaga Biura Legislacyjnego do czwartego akapitu. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Tutaj dwie drobne rzeczy. Powinien być myślnik w nazwisku. Kolejna uwaga dotyczy zamknięcia tego wtrącenia: „późniejszego premiera Francji” i przecinek. I tyle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#PosełJoannaLichocka">Słusznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Tak. Dobrze. Czy są inne uwagi? Nie ma. Przyjmujemy akapit czwarty.</u>
          <u xml:id="u-305.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Przechodzimy do akapitu piątego. Chyba nie ma uwag do niego. Biuro Legislacyjne nie ma.</u>
          <u xml:id="u-305.2" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Przechodzimy do akapitu szóstego – krótki, ale są uwagi. Proszę bardzo, Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Proponujemy rozbić go na oddzielne zdania. Postawić kropkę po wyrazie „emigracji”. „Wrócił do Polski w 1960 roku. Zmarł w Warszawie w 1963 roku”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Ale czy lepiej jest tak, czy nie lepsze byłoby: „Wrócił do Polski w 1960 roku i zmarł w Warszawie w 1963 roku”? Nie? Osobno?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#PosełJoannaLichocka">Dobrze jest. Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobra. To przyjmujemy akapit szósty.</u>
          <u xml:id="u-309.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Przechodzimy do akapitu siódmego. Są tutaj drobne uwagi. Proszę bardzo, Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">W tym akapicie mamy taką propozycję, aby zamienić wyraz „ambasadora w Bernie” na imię i nazwisko: „Aleksandra Ładosia”. Czyli: „Rola Aleksandra Ładosia i członków jego grupy w ratowaniu obywateli” – i tu jest literówka – „Rzeczypospolitej”. I to wszystko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#PosełJoannaLichocka">Tak, tylko że powtarzamy blisko siebie w kolejnym zdaniu nazwisko. Dlatego… Tylko czy to nie jest niezręczność językowa? Nie jest to męczące? Bo w prawie każdym zdaniu mamy imię i nazwisko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Chyba żeby dołożyć… Inaczej jeszcze zrobić – żeby nie wpisywać imienia i nazwiska, ale dodać, że rola „polskiego ambasadora w Bernie”. Bo „ambasador w Bernie” jest takie bardzo niekonkretne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#PosełJoannaLichocka">Dobrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Czyli zamiast nazwiska…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#PosełJoannaLichocka">Można też użyć takiego sformułowania, jakiego on naprawdę używał. Bo ambasador to jest jakby współczesna nazwa, on był posłem uprawomocnionym – to się chyba tak nazywało, czy posłem prawomocnym…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Ale to by trzeba było wtedy…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#PosełJoannaLichocka">…rządu londyńskiego…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Rządu polskiego na uchodźstwie, rezydującego w Londynie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#PosełJoannaLichocka">Tak, rządu polskiego na uchodźstwie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">To musiałoby być wtedy wyjaśnione na początku, bo inaczej będzie niezrozumiałe. To może dodajmy słowo „polskiego” – „Rola polskiego ambasadora w Bernie”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#PosełMirosławaStachowiakRóżecka">Jesteśmy za.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Jesteśmy za, to dobrze. Komisja edukacji też jest za. Dobrze, to akapit siódmy przyjęliśmy.</u>
          <u xml:id="u-322.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Przechodzimy do akapitu ósmego. Proszę o uwagi Biura Legislacyjnego do akapitu ósmego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">W tym akapicie proponujemy zamienić wyraz „ocalaniu” na wyraz „ocalenie”, czyli: „zespołowi za wkład w ocalenie istnień ludzkich przed niemiecką machiną Zagłady” – i tutaj proponujemy wstawić przecinek, przed „ustanawia”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-324">
          <u xml:id="u-324.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Proszę bardzo, pani poseł wnioskodawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-325">
          <u xml:id="u-325.0" who="#PosełJoannaLichocka">No i to jest pytanie o rzecz dokonaną i niedokonaną, prawda? To ma inne trochę znaczenie merytoryczne. To znaczy wkład w jego starania, które czynił, żeby ratować Żydów. One nie zawsze były skuteczne, nie wszyscy ci, którzy otrzymali te paszporty, przeżyli. Nie do wszystkich dotarły te paszporty. Ładoś je wystawiał razem ze swoimi współpracownikami, ale nie zawsze był skuteczny. I nie chodzi tylko o skuteczność, ale chodzi w ogóle o całą tę akcję, całe te starania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-326">
          <u xml:id="u-326.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Tak. Rozumiem to wszystko, tylko chyba wtedy powinno być „ocalanie”. Możemy się skłaniać co do formy…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-327">
          <u xml:id="u-327.0" who="#PosełJoannaLichocka">Tak: „w ocalanie”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-328">
          <u xml:id="u-328.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Tak. Bo merytorycznie to jest słuszna uwaga, ale to słowo „ocalaniu” tu nie brzmi dobrze. Czyli jak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-329">
          <u xml:id="u-329.0" who="#PosełJoannaLichocka">„W ocalanie”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-330">
          <u xml:id="u-330.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze. Czyli z tą uwagą, z tą poprawką Biura Legislacyjnego zmodyfikowaną możemy przyjąć akapit ostatni?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-331">
          <u xml:id="u-331.0" who="#PosełMirosławaStachowiakRóżecka">Tak jest.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-332">
          <u xml:id="u-332.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze. A nie wiemy, czy posłowie, którzy są zdalnie, też są za.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-333">
          <u xml:id="u-333.0" who="#PosełMarekSuski">Nie dzwonią ze sprzeciwem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-334">
          <u xml:id="u-334.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze. W takim razie zakończyliśmy ostatni akapit.</u>
          <u xml:id="u-334.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Poddaję pod głosowanie wniosek o przyjęcie całego projektu uchwały w sprawie ustanowienia roku 2021 Rokiem Aleksandra Ładosia. Czy możemy już głosować?</u>
          <u xml:id="u-334.2" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">W takim razie kto jest za? Proszę o głosowanie. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Teraz zaczekamy, żeby państwo posłowie głosujący zdalnie mogli zagłosować. Być może nie wszyscy dotrwali do tego czasu, ale jeszcze chwilkę poczekamy na niektórych posłów.</u>
          <u xml:id="u-334.3" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Kończymy głosowanie. Proszę o podanie wyników.</u>
          <u xml:id="u-334.4" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję. Głosowały 24 osoby. Za – 22 osoby, wstrzymały się 2, nikt nie był przeciwny. Stwierdzam, że Komisja pozytywnie zaopiniowała projekt uchwały w sprawie ustanowienia roku 2021 Rokiem Aleksandra Ładosia.</u>
          <u xml:id="u-334.5" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Pozostał nam wybór posła sprawozdawcy. Proszę o zgłaszanie kandydatur. Myślę, że tutaj w oczywisty sposób proponujemy panią poseł przewodniczącą Joannę Lichocką. Czy pani poseł wyraża zgodę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-335">
          <u xml:id="u-335.0" who="#PosełJoannaLichocka">Tak. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-336">
          <u xml:id="u-336.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Innych kandydatur nie widzę. Stwierdzam, że Komisja wybrała panią poseł Joannę Lichocką jako sprawozdawcę.</u>
          <u xml:id="u-336.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny posiedzenia. Plan mamy teraz taki, że niezależnie od innych spraw 6 października zaczęlibyśmy od szczegółowego rozpatrywania projektu uchwały w sprawie Cypriana Kamila Norwida. I ewentualnie będziemy mieć kilka spraw bieżących, dotyczących okolicznościowych uchwał, a kolejne uchwały rocznicowe to w późniejszym terminie. Na pewno 6 października Cyprian Kamil Norwid. Zamykam posiedzenie. Dziękuję wszystkim państwu za wytrwałość.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>