text_structure.xml
19.4 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PosłankaAnnaBańkowska">Otwieram posiedzenie połączonych Komisji: Obrony Narodowej oraz Polityki Społecznej i Rodziny. W porządku dziennym mamy pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o służbie zastępczej, zawarty w druku nr 1459. Czy są uwagi do porządku dziennego? Nie widzę. Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia porządku dziennego? Nie widzę. Zatem porządek dzienny został przyjęty. Uzasadnienie do ustawy, zgodnie z delegacją skierowaną do Sejmu, przedstawi przedstawiciel ministra gospodarki, pracy i polityki społecznej.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Projektowana ustawa o służbie zastępczej ma zastąpić dotychczasową regulację zawartą w dziale VI ustawy z dania 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej. W przedmiotowym projekcie zamieszczono również rozwiązania prawne zawarte do tej pory w aktach wykonawczych dotyczących służby zastępczej, które - w ocenie Rady Ministrów - powinny mieć swoje miejsce w ustawie. Wprowadzone zmiany w dziedzinie służby zastępczej wymuszają też nowelizacje licznych ustaw normujących wycinkowo kwestie związane z tą służbą. Obowiązujące dotychczas przepisy traktują, od strony formalnej, służbę zastępczą jako jeden ze sposobów realizacji powszechnego obowiązku obrony ojczyzny. Wychodząc z tego założenia wprowadzono jednolite regulacje zarówno dla żołnierzy, jak i poborowych pełniących służbę zastępczą. Dotyczy to głównie szeroko pojętej sfery świadczeń pracowniczych i socjalnych przysługujących żołnierzom i poborowym pełniącym służbę zastępczą. Obejmują one ochronę stosunku pracy przed powołaniem do służby i po zwolnieniu z niej oraz świadczeń pieniężnych związanych z uznaniem żołnierza czy poborowego za jedynego żywiciela rodziny i świadczeń mieszkaniowych wynikających z art. 131 ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej. Jeszcze istotniejszym argumentem, przemawiającym za ustawowym wyodrębnieniem przedmiotowej materii, jest zapis art. 85 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, w którym jednoznacznie oddzielono służbę zastępczą od jakichkolwiek form służby wojskowej. Stąd też utrzymywanie w jednej ustawie tych wszystkich form realizacji konstytucyjnego obowiązku wydaje się niewłaściwe. Również, z powodów konstytucyjnych, proponuje się w projekcie zawarcie wszystkich istotnych, nie wymagających częstych zmian, regulacji bezpośrednio w ustawie, z minimalną ilością delegacji do aktów wykonawczych. Odpowiada to obecnym trendom w zakresie tworzenia prawa. W przedstawionym projekcie proponuje się wprowadzenie istotnych zmian merytorycznych w następujących obszarach. Po pierwsze - świadczenia zdrowotne dla poborowych i członków ich rodzin będą realizowane za zasadach ogólnych, określonych przepisami o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia. Za takim rozwiązaniem przemawia generalne założenie przybliżenia sytuacji poborowych odbywających służbę zastępczą do statusu pracowników, a nie żołnierzy. Po drugie - zawęża się krąg podmiotów, u których może być pełniona służba zastępcza. Eliminuje się z niej bowiem wszelkie jednostki organizacyjne prowadzące działalność komercyjną. Intencją tej zmiany ma być wspomożenie instytucji prowadzących działalność charytatywną i opiekuńczą, a także placówek i jednostek organizacyjnych użyteczności publicznej. Po trzecie - wcześniej omówiona zmiana pozostaje w ścisłym związku z odmiennym sposobem finansowania świadczeń otrzymywanych przez poborowych odbywających służbę zastępczą. Zakłada się, że świadczenia pieniężne będą pokrywane z budżetu państwa. Ich wysokość oraz fakt, że nie są one opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych, pozwoli na odstąpienie od dotychczasowych świadczeń socjalnych w postaci zasiłków na utrzymanie członków rodziny, świadczeń z tytułu obciążeń mieszkaniowych poborowego itp. Podmiot będzie obowiązany zaś do wszelkich świadczeń w naturze wskazanych w projekcie ustawy.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Po czwarte - w projekcie uwzględnia się również fakt, że zadania dotyczące służby zastępczej będą w dużej mierze realizowane przez jednostki samorządu terytorialnego. Stąd też propozycja, aby zadania te potraktować jako zlecone z zakresu działania administracji rządowej. Obecne uregulowanie tej kwestii wydaje się nie uwzględniać przejścia urzędów pracy w podległości administracji rządowej do samorządów, co nastąpiło z dniem 1 stycznia 2000 r. Po piąte - tworzy się, na szczeblu marszałka województwa i ministra właściwego do spraw pracy, komisje właściwe w sprawach orzekania o przyznanie i uchylanie służby zastępczej. W ocenie wnioskodawcy komisje te zapewnią bardziej kompetentne podejście do rozpatrywania wniosków w sprawach służby zastępczej niż zajmujące się tym dotychczas powiatowe i wojewódzkie komisje poborowe, których zadaniem jest przede wszystkim uzupełnianie sił zbrojnych. Po szóste - na wzór rozwiązań prawnych, dotyczących odraczania służby wojskowej, w przedmiotowym projekcie proponuje się instytucję odraczania służby zastępczej. Jest to konsekwencja przeprowadzanego rozdziału miedzy tymi służbami. Po siódme - materią nową, do tej pory nieregulowaną ustawą, jest zawieszanie poborowym służby zastępczej. W projekcie proponuje się zamknięty katalog przesłanek, które mogą skutkować zastosowaniem tej instytucji prawnej. Po ósme - w projekcie przewidziano również możliwość postępowania o uchylenie poborowemu służby zastępczej, jeżeli narusza on ustalony przez podmiot porządek lub dyscyplinę pracy. Wiele zapisów projektu ustawy ma charakter porządkujący i „czyszczący”. Skupia bowiem w usystematyzowany sposób regulacje do tej pory rozrzucone w różnych aktach prawnych. W zakresie nowelizacji innych ustaw dopasowuje je do rozwiązań przyjmowanych w przedstawianym projekcie. Zaproponowane rozwiązania spowodują wzrost zainteresowania potencjalnych podmiotów ewentualnym zatrudnieniem u siebie, w ramach służby zastępczej, poborowych. Tym samym doprowadzi to do wyeliminowania patologii przejawiającej się w przenoszeniu takich poborowych do rezerwy bez odbycia służby zastępczej z powodu braku możliwości zatrudnienia ich przez podmiot. Temu celowi ma służyć przejęcie przez Skarb Państwa głównego obciążenia finansowego w tym względzie, tj. świadczenia pieniężnego. Z drugiej strony rozwiązanie to pozwoli na wsparcie personalne placówek typu hospicja, domy dziecka, domy pomocy społecznej w ich, bez wątpienia, ważkiej społecznie działalności. Będzie więc jedną z form wspomagania przez państwo tych dziedzin społecznych. Wejście w życie ustawy będzie obojętne dla aktywności działalności gospodarczej, gdyż nie jest z nią w żadnym przypadku związana. W pewnym stopniu natomiast ustawa może wpłynąć na sytuację na rynku pracy, przez czasowe „wchłanianie” niewielkich grup bezrobotnych skierowanych do służby zastępczej. Przedmiotowy projekt ustawy został przekazany do zaopiniowania przez marszałków województw. Generalnie koncepcje zaprezentowane w projekcie uzyskały ich akceptację. Szczegółowe omówienie nadesłanych opinii zostało przeprowadzone w dniu 23 września 2002 r. na konferencji z udziałem przedstawicieli urzędów marszałkowskich. Ponadto przedmiotowy projekt został przekazany do zaopiniowania, w ramach konsultacji społecznych, do organizacji określonych w art. 19 ust. 1 ustawy o związkach zawodowych, tj. do Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych i Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, i art. 16 ust. 1 ustawy o organizacjach pracodawców - do Konfederacji Pracodawców Polskich, Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych, Business Centre Club i Związku Rzemiosła Polskiego. Przedmiotowy projekt podlegał również opiniowaniu przez Radę Legislacyjną przy Prezesie Rady Ministrów, która to Rada zarekomendowała projekt do dalszych prac legislacyjnych.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieGospodarkiPracyiPolitykiSpołecznejJacekPiechota">Także Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego, na posiedzeniu w dniu 18 grudnia 2002 r., pozytywnie ustosunkowała się do projektu ustawy. Reasumując, zwracam się, w imieniu Rady Ministrów, z prośbą o podjecie dalszych prac legislacyjnych przez Komisje i skierowanie przedmiotowego projektu ustawy - jeżeli taką potrzebę uznają Komisje - do prac w podkomisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PosłankaAnnaBańkowska">Otwieram dyskusję połączoną z pytaniami w ramach pierwszego czytania projektu ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PosełAndrzejRóżański">Pytanie dotyczy koordynacji pracy poszczególnych resortów, w sensie przygotowania prac legislacyjnych. Otóż tak się składa, że od kilku miesięcy w Sejmie trwa praca nad głęboką nowelizacją ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej, w które to ustawie do tej pory były regulowane sprawy związane ze służbą zastępczą. W konsekwencji podjęcia prac legislacyjnych nad ustawą o służbie zastępczej konieczna będzie nowelizacja nowelizowanej obecnie ustawy. W związku z tym chciałbym się dowiedzieć, czy rząd przewiduje w najbliższym czasie skoordynowanie prac nad tymi dwoma ustawami? Na marginesie dodam, iż uważam, że tworzenie sytuacji, w której prace jednej Komisji wynikają z prac innej Komisji, nie wydaje mi się do końca zasadne. Szczególnie w takim obszarze spraw jak powszechny obowiązek obrony i kiedy relacje miedzy obywatelami a obowiązkiem publicznym opisane są w części w ustawie o powszechnym obowiązku obrony RP, a w części w ustawie, która dzisiaj jest przedmiotem debaty Komisji. W związku z tym chciałbym usłyszeć odpowiedź strony rządowej - czy w związku z tym projektem ustawy, w nowelizowanej ustawie o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej należy zaniechać rozpatrywania artykułów dotyczących służby zastępczej?</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#SekretarzstanuwMGPiPSJacekPiechota">Gospodarzem ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej jest - oczywiście - minister obrony narodowej, ale występujemy tutaj wspólnie z panem wiceministrem, aby udowodnić, że w tym względzie nie ma żadnej rozbieżności między dwoma resortami. Powiedziałem na wstępie, że zdaniem rządu projektowana ustawa o służbie zastępczej powinna zastąpić dotychczasowe regulacje zawarte w dziale VI ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej. Tym samym zwracamy się do tej samej Komisji, która jest gospodarzem prac nad ustawą o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej, aby te kwestie, właśnie na etapie prac legislacyjnych, odpowiednio skorelować. W naszej ocenie tego rodzaju regulacja, obejmująca problematykę służby zastępczej, idzie w znacznie lepszym kierunku niż dotychczasowe łączenie tych służb w jednej ustawie o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieObronyNarodowejMaciejGórski">Absolutnie przyłączam się do opinii wyrażonej przez pana min. Jacka Piechotę. Wprowadzenie pod dzisiejsze obrady Komisji zupełnie nowego uregulowania musi doprowadzić do synchronizacji prac nad obydwoma ustawami. Rozwiązania dziś proponowane są rozwiązaniami dalej idącymi i obejmują szersze pole działania.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PosłankaAnnaBańkowska">Czy są jeszcze pytania?</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PosełZbigniewDziewulski">Wiadomo, że ustawa będzie rodziła skutki finansowe. Warto byłoby się zastanowić, czy 1,95 proc. PKB przeznaczane na obronność narodową będą pochodziły właśnie z tego działu, czy też planowane jest inne rozwiązanie. W wypowiedzi pana min. Jacka Piechoty zabrakło mi wyjaśnień na temat skutków finansowych projektowanej ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PosełTadeuszSzukała">Mam pytanie odnośnie do czasu trwania służby zastępczej i zasadniczej - czy to będzie ten sam czas? To samo dotyczy kategorii wojskowych - czy będą to takie same kategorie?</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PosełRyszardChodynicki">W wyniku prowadzonej na dużą skalę - prawie 2/3 restrukturyzacji sił zbrojnych nie każdy obywatel podlega restrykcjom ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej i nie ma takiej potrzeby, żeby wszyscy młodzi mężczyźni szli do służby zasadniczej wojskowej, stąd zagospodarowanie tego obszaru - o czym mówił pan min. Jacek Piechota - jest w pełni zasadne. Można też powiedzieć, że 1,95 PKB to w sumie nie są duże pieniądze. Przypominam sobie dyskusję, że aby być w pełni gotowym z aktami prawnymi po wejściu do Unii Europejskiej, to wszystkie świadczenia obronne powinny znaleźć się w jednym akcie prawnym, czyli w ustawie finansowej. Zatem te 1,95 PKB będzie rozdzielał minister obrony narodowej i wszyscy inni ministrowie. Czyli środki będą również na służbę zastępczą.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PosłankaIzabellaSierakowska">Pytanie do obu panów ministrów w sprawie tytułu ustawy. Przed chwilą otrzymałam opinię prawną Biura Studiów i Ekspertyz, dotyczącą projektowanej ustawy. W pkt III czytamy: „Gdyby przedłożona ustawa miała być uchwalona, należałoby zmienić jej tytuł. Wyrażenie „służba zastępcza” nie kojarzy się bowiem ze służbą odbywaną zamiast służby wojskowej. Byłoby zatem wskazane dodać do tytułu słowo „wojskowa”. Wtedy tytuł brzmiałby: o wojskowej służbie zastępczej”. Chciałabym poznać zdanie panów ministrów na ten temat.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#PosłankaAnnaBańkowska">Czy są jeszcze pytania? Nie widzę. Proszę o odpowiedzi.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#SekretarzstanuwMGPiPSJacekPiechota">Zacznę od ostatniej kwestii. Oczywiście sprawa tytułu jest sprawą do dyskusji. Opinię Biura Studiów i Ekspertyz poznaliśmy w tej chwili. Natomiast Rada Ministrów przyjmując ten projekt ustawy i tak określając jego tytuł posiłkowała się w tym zakresie stwierdzeniami zapisów konstytucyjnych. Otóż art. 85 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej stwierdza: „Obywatel, któremu przekonania religijne lub wyznawane zasady moralne nie pozwalają na odbywanie służby wojskowej, może być obowiązany do służby zastępczej na zasadach określonych w ustawie” - stąd ustawa o służbie zastępczej, ale - jak powiedziałem - kwestia jest do dyskusji. Jeśli chodzi o czas odbywania służby zasadniczej, to w przypadku poborowych zasadnicza służba wojskowa wynosi obecnie 12 miesięcy, służba zastępcza, w projekcie, wynosić ma 18 miesięcy. W przypadku studentów - odpowiednio: 6 miesięcy i 9 miesięcy. Jeśli chodzi o koszty, pragnę podkreślić, że już dzisiaj są ponoszone odpowiednie koszty. W aktualnym stanie prawnym wydatki na służbę zastępczą pokrywane są budżetu państwa w niewielkim zakresie. Wydatki te wzrosną. Wynika to z przeznaczenia około 23 mln zł na pokrycie składek na ubezpieczenie społeczne, finansowane ze środków, których dysponentem jest dzisiaj minister obrony narodowej, około 1 mln 400 tys. zł na pokrycie świadczeń zdrowotnych dla poborowych, finansowanych również przez ministra obrony narodowej, około 3 mln 100 tys. zł na zasiłki dla poborowych ze środków, których dysponentem dzisiaj jest minister właściwy do spraw pracy. Daje to łącznie kwotę 27 mln 500 tys. zł na 2003 r. Ponadto obecni poborowi i odbywający służbę zastępczą otrzymują świadczenia ze środków własnych pracodawców, którymi w przeważającej większości są jednostki sfery budżetowej: jednostki rządowe, samorządowe lub finansowane ze środków publicznych - zakłady opieki zdrowotnej. Z przeprowadzonych przez nas analiz wynika, że na obecnym poziomie wydatki jednostek samorządu terytorialnego, związane z obsługą służby zastępczej, wynoszą około 1 mln 800 tys. zł. Uwzględniając powyższe, uważamy, że dodatkowe skutki finansowe dla budżetu państwa w 2004 r., z tytułu wejścia w życie ustawy, nie powinny przekroczyć 2 mln 500 tys. zł. Wydatki związane z realizacją zadań z tytułu służby zastępczej będą pokrywane z budżetu ministra właściwego do spraw pracy, zgodnie z ustawą o finansach publicznych.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PodsekretarzstanuwMONMaciejGórski">Dodam, że służba zasadnicza w tej chwili trwa 12 miesięcy, planowane jest 9 miesięcy, ale jest to kwestia lat 2004–2005. Służba zastępcza obecnie trwa 21 miesięcy, ale w tym projekcie proponujemy skrócenie do 18 miesięcy. Wracając do sprawy tytułu ustawy - jeśli są tego typu uwagi, trzeba tę kwestię przeanalizować.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PosłankaAnnaBańkowska">Czy są jeszcze pytania? Nie widzę. Zatem uznaję, że możemy zamknąć pierwsze czytanie projektu ustawy. Przechodzimy do merytorycznej pracy nad projektem ustawy. Prezydium proponuje, by powołać podkomisję, która zajmie się dalszą pracą nad projektem ustawy. Po wstępnych konsultacjach proponujemy, by w skład podkomisji weszli następujący posłowie: Józef Laskowski, Tadeusz Gajda, Ryszard Chodynicki, Marian Stępień, Tadeusz Motowidło, Marek Żyliński, Józef Mioduszewski. Czy wymienieni posłowie wyrażają zgodę? Słyszę potwierdzenie. Czy są jeszcze inne kandydatury?</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#PosełMarekMuszyński">Proponuję jeszcze posła Przemysława Gosiewskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#PosłankaAnnaBańkowska">Czy pan poseł wyraża zgodę?</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#PosełPrzemysławGosiewski">Tak.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#PosłankaAnnaBańkowska">Czy są jeszcze inne kandydatury? Nie widzę. Przystępujemy do głosowania. Kto jest za powołaniem podkomisji w zaprezentowanym przed chwilą składzie? Stwierdzam, że Komisje jednogłośnie powołały podkomisję w proponowanym składzie. Dziękuję wszystkim. Zamykam posiedzenie połączonych Komisji: Obrony Narodowej oraz Polityki Społecznej i Rodziny.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>