text_structure.xml 40.5 KB
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PosełRyszardHayn">Otwieram posiedzenie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisji Gospodarki. W imieniu prezydiów Komisji chcę zapytać, czy są uwagi do porządku dziennego, który został państwu dostarczony na piśmie? Nie słyszę sprzeciwu, porządek dzienny został przyjęty. Witam przedstawicieli resortów i instytucji, które będą się dzisiaj prezentowały, przedstawicieli Najwyższej Izby Kontroli i wszystkich członków obu Komisji. Porządek dzienny przewiduje na dzisiaj rozpatrzenie sprawozdania z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2003 roku, wraz z analizą NIK: część budżetowa 61 - Urząd Patentowy, część budżetowa 64 - Główny Urząd Miar i część budżetowa 68 - Państwowa Agencja Atomistyki oraz część budżetowa 83 - Rezerwy celowe w pozycji 94. Wobec akceptacji porządku dziennego możemy przejść do rozpatrzenia pkt 1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej. Proszę najpierw o zabranie głosu przedstawiciela NIK i zaprezentowanie opinii Izby w kwestii realizacji wykonania budżetu państwa przez Urząd Patentowy RP.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#WicedyrektorDepartamentuGospodarkiSkarbuPaństwaiPrywatyzacjiNajwyższejIzbyKontroliElżbietaSikorska">Po tegorocznej kontroli wykonania budżetu państwa za rok 2003 w części 61 - Urząd Patentowy RP NIK wydała ocenę pozytywną z uchybieniami. Uchybienia, na które NIK zwróciła uwagę Urzędowi Patentowemu w trakcie kontroli, to przede wszystkim utrzymywanie się na koniec roku w dalszym ciągu bardzo wysokiego stanu zaległości w rozpatrywaniu wniosków o udzielenie ochrony, co może mieć wpływ na poziom dochodów w bieżącym roku lub w latach następnych. Wydając tę opinię i wskazując na to uchybienie, NIK korzystała również z wyników kontroli przeprowadzonej w roku ubiegłym, a dotyczącej właśnie zbadania przyczyn zaległości w rozpatrywaniu stosownych wniosków. W trakcie kontroli NIK zwróciła uwagę na pewne nieprawidłowości, co pociągnęło za sobą zmiany w strukturze organizacyjnej Urzędu i już są widoczne pierwsze efekty - w niektórych grupach zaległości przestały narastać. Ponadto NIK zwróciła uwagę na windykację nieprawidłowości przy windykacji należności od największego dłużnika Urzędu Patentowego, firmy Rodan System Sp. z o.o. Zwróciła również uwagę na niecelowość zawierania ugody z tym dłużnikiem, dotychczasowe doświadczenia bowiem wskazują, że jest to dłużnik nierzetelny. W tym kierunku idą wnioski Izby. Następne dwa uchybienia związane były z działalnością audytu i kontroli wewnętrznej. NIK zwróciła uwagę na niewłaściwe planowanie czasu pracy audytora wewnętrznego oraz praktycznie na brak kontroli wewnętrznej w Urzędzie Patentowym spowodowanej brakiem pracownika kontroli wewnętrznej. Jak już powiedziałam na wstępie, NIK wystawiła ocenę pozytywną z uchybieniami. Nie stwierdzono nieprawidłowości w sprawozdaniach budżetowych, które Izba oceniła jako sporządzone rzetelnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełRyszardHayn">Dziękuję. Proszę o zabranie głosu prezesa Urzędu Patentowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PrezesUrzęduPatentowegoRzeczypospolitejPolskiejAlicjaAdamczak">Chciałabym się odnieść do zarzutów przedstawionych przez panią przedstawicielkę NIK. Tak jak pani wspomniała, faktycznie jest bardzo duży stan zaległości w rozpatrywaniu zgłoszeń, zwłaszcza wynalazków i wzorów użytkowych oraz znaków towarowych, co jest wynikiem pozostałości z poprzedniego okresu, kiedy przeprowadzana była reorganizacja Urzędu Patentowego. Ponadto w związku ze zmianami społeczno politycznymi nastąpił znaczny wpływ zgłoszeń do Urzędu Patentowego, zwłaszcza znaków towarowych, dokonywanych w trybie krajowym. Z tego względu, po wejściu w życie ustawy - Prawo własności przemysłowej i przy zmianie kierownictwa Urzędu Patentowego zostały podjęte stosowne kroki zmierzające do zmian organizacyjnych w Urzędzie Patentowym. Zaczną one obowiązywać z dniem 4 lipca tego roku po wejściu w życie stosownych przepisów, czyli ustawy - Prawo własności przemysłowej, której nowelizacja została zakończona w styczniu tego roku. Ubiegły rok upływał zatem pod hasłem bardzo intensywnych prac legislacyjnych związanych z nowelizacją ustawy - Prawo własności przemysłowej. W tej chwili, to znaczy, jak wspomniałam, z dniem 4 lipca br., wchodzi w życie rozporządzenie Rady Ministrów ustanawiające nowy statut i nową strukturę Urzędu Patentowego. Te zmiany będą decydujące dla wyjścia z impasu, jaki panuje w Urzędzie Patentowym. Niemniej wymagany do tego okres to około 4 lata, bowiem stan zaległości jest bardzo wysoki. W międzyczasie, dla zrównoważenia tych zaległości w ubiegłym roku zostały podjęte istotne decyzje, również organizacyjne, które były możliwe do przeprowadzenia przy zmieniającej się w przyszłości strukturze organizacyjnej, w wyniku czego zlikwidowano zaległości w zgłoszeniach wzorów przemysłowych. Rozpatruje się je w tej chwili niemalże na bieżąco. W bardzo istotny sposób ograniczone zostały także zaległości w zakresie wzorów użytkowych oraz pewne pozytywne efekty obserwujemy w zakresie wynalazków i wzorów użytkowych. Te działania pozwoliły na realizację budżetu w 99,8 proc., co w stosunku do lat ubiegłych jest ogromnym sukcesem. Możemy już mówić o kolejnych pozytywnych symptomach, takich jak to, że w tym roku budżet również jest realizowany na bieżąco i likwidowane są zaległości. W ubiegłym roku, we współpracy z ówczesnym Ministerstwem Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej, w celu likwidacji zaległości przyjęty został projekt zwiększenia stanu etatowego pracowników w grupie ekspertów w Urzędzie Patentowym oraz zwiększono płace dla pracowników służby cywilnej, jak i uposażenia ekspertów. Urząd Patentowy otrzymał 40 etatów, które zostały już w pełni zagospodarowane, co oznacza, że przychody w roku bieżącym, jeśli chodzi o kwoty odprowadzane przez Urząd Patentowy do budżetu państwa, będą znacznie wyższe. Jeśli chodzi o windykację należności, rzeczywiście były istotne nieprawidłowości ze strony naszego dłużnika, który odpowiadał za realizację bazy danych znaków towarowych i wynalazków. Został złożony pozew do sądu i w tej chwili, w wyniku postępowania sądowego, umowa z tym dłużnikiem jest już rozwiązana. Odzyskaliśmy zaległe należności wraz z odsetkami, które zostały już uregulowane i w tej chwili rozliczamy już tylko zaległości za rok 2003.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#PrezesUrzęduPatentowegoRzeczypospolitejPolskiejAlicjaAdamczak">Co do audytu, zaległości i nieprawidłowości w planowaniu pracy audytora zostały zlikwidowane i obecnie na cztery planowane w 2004 roku kontrole dwie już zostały zrealizowane. Myślę, że wszystkie zostaną zrealizowane w terminie i prawidłowo. Jeśli chodzi o kontrolę wewnętrzną, tak się nieszczęśliwie złożyło, że pracownik, który sprawował tę funkcję odszedł na emeryturę i w ubiegłym roku nie został zatrudniony jego następca. Od 1 marca mamy już jednak kompetentnego pracownika na tym stanowisku i kontrole realizowane są na bieżąco. Chcę poinformować, że Urząd Patentowy w ubiegłym roku szczególnie intensywnie realizował zadania związane z przystąpieniem Polski do Konwencji o patencie europejskim, co zostało sfinalizowane złożeniem dokumentów ratyfikacyjnych do rządu Republiki Federalnej Niemiec. Nastąpiło to w grudniu zeszłego roku, z taką formułą, że od 1 marca 2004 roku Polska jest członkiem Konwencji o patencie europejskim i wykonuje stosowne działania wspólnie z Europejskim Urzędem Patentowym. W związku z przystąpieniem Polski do wspólnotowego systemu ochrony znaków towarowych, wzorów przemysłowych i oznaczeń geograficznych, które było konsekwencją włączenia Polski do Unii Europejskiej w dniu 1 maja 2004 roku, przygotowywaliśmy stosowne rozwiązania organizacyjne i legislacyjne. Zostały one wprowadzone i od 1 lipca tego roku podejmujemy kolejny wątek związany z faktem przystąpienia Polski do wspólnotowego systemu ochrony, mianowicie, wykonujemy prace na rzecz Urzędu Harmonizacji Rynku Wewnętrznego w Alicante w Hiszpanii w zakresie badań zdolności rejestrowej znaków towarowych wspólnotowych, które w tej chwili swoją mocą objęły również Polskę. W ubiegłym roku Polska obchodziła 85. rocznicę ustanowienia zasad prawnych ochrony własności przemysłowej i powołania Urzędu Patentowego. Z tej okazji odbyła się bardzo imponująca zarówno merytorycznie, jak i organizacyjnie konferencja międzynarodowa z udziałem ponad 80 przedstawicieli z różnych krajów i ogromnej rzeszy uczestników z Polski. W sumie uczestniczyło w tej konferencji około 400 osób. Połączona była ze spotkaniem z prezesami Urzędów Patentowych Europy i przedstawicielami organizacji międzynarodowych i europejskich zajmujących się ochroną własności przemysłowej. Było to bardzo korzystne dla nas spotkanie, ponieważ we współpracy zwłaszcza z Ministerstwem Gospodarki, ale też z Ministerstwem Kultury, zaowocowało przygotowaniem bardzo dużej liczby materiałów popularyzatorskich, które zostały rozdystrybuowane wśród małych i średnich przedsiębiorstw oraz wyższych uczelni i szkół ponadpodstawowych. Ma to decydujące znaczenie dla podniesienia świadomości społecznej w zakresie ochrony przemysłowej w Polsce i dla konieczności wzrostu liczby zgłoszeń do Urzędu Patentowego, co bez wątpienia przyczyni się również do wzrostu dochodów do budżetu państwa. Ustalony na rok bieżący budżet jest o jedną piątą wyższy niż w roku poprzednim i uważam, że wszystkie zmiany organizacyjne, i wszystkie uwagi NIK, które realizujemy, przyczynią się do tego, że budżet zostanie zrealizowany w stu procentach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełRyszardHayn">Proszę o zabranie głosu koreferenta, pana posła Bronisława Dutkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełBronisławDutka">Budżet Urzędu Patentowego to w sumie niewielka kwota w budżecie państwa - 31.429 tys. zł. Główne dochody, jak wiadomo, to wpływy za zgłoszenia o ochronę wynalazków, wzorów użytkowych, znaków towarowych, wzorów przemysłowych i praw przemysłowych. Zgodnie z tym, co pani prezes szeroko przedstawiła, z pierwszej analizy wynika, że wydatki majątkowe zwiększyły się czterokrotnie, ale ostatnio były bardzo niskie. Mamy także znaczny wzrost płac, o około 12 proc. i przyczynę tego również nam wyjaśniono. Zresztą o tym, o ile pamiętam, mówiliśmy przy poprzedniej ocenie budżetu Urzędu Patentowego. Wzrost płac wynika z przejścia do grupy ekspertów części pracowników zatrudnionych jako członkowie korpusu służby cywilnej. Swoją opinię przedstawiła również NIK. Jedyne pytanie, jakie się nasuwa, to dlaczego utrzymuje się niepełne zatrudnienie w sytuacji, kiedy cały czas są niezrealizowane zgłoszenia? Mamy ciągle w Urzędzie Patentowym 19 wolnych etatów. Brak uzasadnienia na takie rozwiązanie. Niemniej jednak, składam wniosek o pozytywne zaopiniowanie wykonania budżetu w rozpatrywanym zakresie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełRyszardHayn">Czy ktoś z państwa posłów chciałby zabrać głos w kwestii, o której mówimy? Proszę, pani prezes prosiła o głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PrezesUrzęduPatentowegoRPAlicjaAdamczak">Chcę się ustosunkować, jeśli można, do słusznej uwagi pana posła o braku uzasadnienia dla utrzymywania wolnych etatów w Urzędzie Patentowym. Otóż pragnę wyjaśnić, że większość tych etatów otrzymaliśmy dopiero w październiku i w listopadzie 2003 roku. W związku z tym, przeprowadzenie niezbędnego postępowania konkursowego, związanego z zamieszczaniem ogłoszeń w Biuletynie Służby Cywilnej i w Biuletynie Urzędu Patentowego dla korpusu ekspertów, spowodowało, że na koniec roku utrzymały się te wolne etaty. W tej chwili w większości są już zagospodarowane. Istnieje jeszcze problem tej natury, że np. potrzebujemy zatrudnić w grupie ekspertów 3 chemików po chemii analitycznej, a niestety na nasze 3 ogłoszenia nie zgłosił się żaden specjalista w tej dziedzinie. Podobna sytuacja jest z pracownikami, którzy są niezbędni dla badania zgłoszeń i udzielania patentów w zakresie rozwiązań z dziedzin informatyki i elektroniki. Jest to problem, który nas nurtuje. Jesteśmy w kontakcie z rektorami wyższych uczelni i liczymy, że może wśród tegorocznych absolwentów znajdą się niezbędni specjaliści, którzy zasilą nasze szeregi w Urzędzie Patentowym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełRyszardHayn">Czy pani dyrektor z NIK chciałaby jeszcze zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#WicedyrektorDepartamentuGospodarkiSkarbuPaństwaiPrywatyzacjiNIKElżbietaSikorska">Nie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełRyszardHayn">Proszę państwa, padł wniosek o pozytywne zaopiniowanie wykonania budżetu przez Urząd Patentowy RP. Czy są w tej mierze inne wnioski? Czy jest sprzeciw wobec złożonego wniosku? Nie słyszę. Stwierdzam, że Komisje pozytywnie zaopiniowały wykonanie budżetu w rozpatrywanym zakresie. Przechodzimy do pkt 2 Głównego Urzędu Miar. Bardzo proszę panią dyrektor z NIK.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#WicedyrektorDepartamentuGospodarkiSkarbuPaństwaiPrywatyzacjiNIKElżbietaSikorska">NIK po kontroli Głównego Urzędu Miar części 64 oceniła wykonanie budżetu za rok 2003 jako pozytywne z nieprawidłowościami. Na tę ocenę złożyły się nieprawidłowości, które zostały stwierdzone w Okręgowych Urzędach Miar i w Okręgowych Urzędach Probierczych. Tam było ich najwięcej i tam były kierowane wnioski Izby. Przede wszystkim wydano opinię pozytywną z zastrzeżeniami, jeśli chodzi o rzetelność i prawidłowość rocznych sprawozdań budżetowych. Sprawozdania roczne Rb 27, czyli o wykonaniu dochodów i Rb 28 o wykonaniu wydatków zostały sporządzone nieprawidłowo z uwagi na nieprawidłowości, jakie wystąpiły przy sporządzaniu sprawozdań cząstkowych OUM w Katowicach. Właśnie z tego powodu opinia o rzetelności i prawidłowości sprawozdań budżetowych została sformułowana jako pozytywna z zastrzeżeniami. Bardzo dużo nieprawidłowości NIK ujawniła właśnie u dysponentów trzeciego stopnia części 64, czyli w Okręgowych Urzędach Miar i Okręgowych Urzędach Probierczych związanych z prowadzeniem ewidencji finansowo księgowych i poprawnością sporządzania dokumentów finansowych, które mają wpływ na rachunkowość jednostki i na sprawozdawczość. Stwierdzono brak lub nieprawidłową dokumentację opisującą zasady prowadzenia rachunkowości w trzech OUM, niekompletność zapisów księgowych, niespełnianie ustawowych wymogów przez komputerowe systemy księgowe. Jeśli chodzi o poprawność zapisów księgowych, stwierdzono, że operacje były księgowane w niewłaściwym miesiącu. W stosunku do 10 jednostek, w tym do GUM w Warszawie, zostały wydane opinie pozytywne w zakresie poprawności zapisów księgowych, jedna opinia z zastrzeżeniami i jedna opinia negatywna, dotycząca OUM w Katowicach. Również jeśli chodzi o formalną poprawność dowodów księgowych stwierdzono nieprawidłowości polegające na niewłaściwym określeniu dowodu, jego identyfikacji lub nieprawidłowym określeniu stron operacji, niekompletnej dekretacji w księgowości. Te błędy stanowią naruszenie ustawy o rachunkowości. Podobnie jak w poprzednim przypadku NIK wydała jedną opinię cząstkową negatywną i również dotyczyła ona OUM w Katowicach. Wśród wniosków pokontrolnych skierowanych do Prezesa GUM, wynikających z nieprawidłowości, które zostały stwierdzone u dysponentów trzeciego stopnia, było spowodowanie wzmożenia kontroli wewnętrznych służb finansowo księgowych w podległych jednostkach administracji miar oraz zapewnienie pełnej realizacji wniosków NIK w tym zakresie. Uchybienia i nieprawidłowości, które miały związek ze sprawozdawczością, z ewidencją finansowo księgową i ze sporządzaniem dokumentów księgowych NIK odnotowała zarówno po stronie dochodów, jak i po stronie wydatków. Te nieprawidłowości polegały na nienaliczaniu odsetek od przeterminowanych należności lub kosztów upomnień dla nieterminowych dłużników, przeznaczaniu części dochodów budżetowych na pokrycie wydatków poniesionych w jednostce, jak również uchybienia i nieprawidłowości, które wystąpiły w postępowaniach windykacyjnych prowadzonych w czterech OUM. Stwierdzono, że dochody budżetowe zostały uszczuplone na skutek opóźnionego podjęcia czynności windykacyjnych lub opóźnionego wysyłania upomnień do dłużników.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#WicedyrektorDepartamentuGospodarkiSkarbuPaństwaiPrywatyzacjiNIKElżbietaSikorska">Również stwierdzono brak lub opóźnione wystawianie tytułów wykonawczych wobec podmiotów, które nie uregulowały należności w poprzednio określonym terminie w upomnieniu wysłanym do danego dłużnika. Jeśli chodzi o wydatki - nieprawidłowości stwierdzone również w OUM polegały na tym, że w jednym OUM nastąpił zwrot wadium oferentom jeszcze przed podpisaniem umowy z wykonawcą, jak również stwierdzono, że trzy wydatki zostały poniesione w trybie z wolnej ręki, chociaż zgodnie z ustawą o zamówieniach publicznych nie było to w tym wypadku dopuszczalne. Jeden OUM przekroczył ustalony plan wydatków. Wszystkie nieprawidłowości odnosiły się do dysponentów trzeciego stopnia i miały decydujący wpływ na to, że w tym roku ocena, która została wydana za wykonanie budżetu w 2003 roku to ocena pozytywna z nieprawidłowościami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełRyszardHayn">Uprzejmie proszę o zabranie głosu Prezesa Głównego Urzędu Miar.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PrezesGłównegoUrzęduMiarWłodzimierzSanocki">Oczywiście odniosę się do oceny przedstawionej przez NIK, ale chciałbym najpierw powiedzieć kilka słów wprowadzenia. Pozycja 64 w budżecie państwa, którą jest Główny Urząd Miar, to ogólnokrajowa struktura zwierająca: GUM w Warszawie, 9 Okręgowych Urzędy Miar, 62 obwodowe Urzędy Miar, 2 Okręgowe Urzędy Probiercze, 10 obwodowych Urzędów Probierczych, co daje około 1800 osób pracujących na terenie kraju. Jest to więc struktura bardzo duża i skomplikowana. Częściej posługujemy się określeniem Administracja Miar i Probiercza. Szczegółowe zadania, które realizujemy, są regulowane przez: prawo o miarach, prawo probiercze, ustawę o towarach paczkowanych, ustawę o ocenie systemów zgodności i ustawę o czasie urzędowym na obszarze RP. Z tego wynika bardzo dużo konkretnych zadań. Organizm jest bardzo duży i skomplikowany, wykonujemy wręcz miliony czynności. Pozwolę sobie „w pigułce” to zaprezentować. Główne zadanie - utrzymanie i zapewnienie powiązania państwowych wzorców jednostek miar z międzynarodowym systemem wzorców i zapewnienie na terenie kraju systemu spójności pomiarowej, czyli mówiąc prosto, stworzenie możliwości odniesienia każdego pomiaru, który się odbywa na terenie kraju, do wzorca jednostki państwowej, a poprzez wzorzec państwowy do jednostek międzynarodowych. Jest to system bardzo kosztowny i bardzo skomplikowany zarówno technicznie, jak i naukowo. Drugie olbrzymie pole działalności to wykonywanie prawnej kontroli metrologicznej przyrządów pomiarowych w dziedzinach uznanych przez państwo za strategiczne czy szczególnie ważne. Podam przykłady trzech takich dziedzin: obrót towarowy, rozliczenia podatkowe, ochrona zdrowia obywateli. Kontrola odbywa się za pomocą takich czynności, jak zatwierdzenie typu i legalizacja pierwotna czy legalizacja ponowna, które gwarantują obywatelowi rzetelność pomiaru. Chcę powiedzieć, że są to czynności idące w miliony rocznie i samych legalizacji pierwotnych i ponownych wykonano w zeszłym roku 4,5 mln. Przeprowadzane są oczywiście jeszcze inne działania eksperckie, jak wzorcowania i ekspertyzy przyrządów pomiarowych. Do tego dochodzi nadzór i wykonywanie czynności rzetelności obrotu metalami szlachetnymi, czyli probiernictwo. O skali tego zjawiska niech świadczy to, że okręgowe i obwodowe urzędy probiercze zbadały i ocechowały ponad 7 mln sztuk samych tylko wyrobów ze złota o masie 6,4 tys. kg i wyrobów ze srebra o masie 50,8 tys. kg. Do tego dochodzi cała sprawa związana z legislacją wdrożenia przepisów wykonawczych do ustawy, która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2003 roku. 19 marca zeszłego roku, w momencie zmiany kierownictwa Urzędu, zastaliśmy sytuację taką, że ustawa weszła w życie i dysponowała tylko ośmioma przepisami wykonawczymi. Do końca roku zostało wykonanych praktycznie 90 proc. przepisów, a pozostałe w styczniu i w lutym, bo już zabrakło czasu. O innych elementach nie będę mówił, ale macie to państwo szczegółowo opisane w sprawozdaniu. Chcę powiedzieć, że w ustawie budżetowej na 2003 rok plan dochodów wynosił 85 mln zł, w ciągu roku nie uległ zmianie, natomiast został wykonany w wysokości 91.948 tys. zł, co stanowi 108,2 proc. Plan wydatków w ustawie budżetowej wynosił 82.494 tys. zł. W ciągu roku decyzjami ministra finansów został zwiększony o kwotę 2466 tys. zł. Wykonany został na poziomie 84.770 tys. zł. Gdy to zbilansujemy, to okazuje się, że administracja nie tylko pokryła swoje koszty funkcjonowania, ale wprowadziła do budżetu państwa nadwyżkę w wysokości 7178 tys. zł. Struktura wydatków jest przedstawiona w materiałach szczegółowych. Średnia płaca w administracji miar, licząc całościowo, łącznie ze wszystkimi dodatkowymi wynagrodzeniami wynosi 2333 zł. Mówię o tym, aby pokazać, że jest to wielki organizm wykonujący miliony różnych czynności w ciągu roku, zdarza się więc, że pojawiają się określone nieprawidłowości. Chcę tylko podziękować NIK, że w 2003 roku przeprowadziła kompleksową kontrolę zarówno w GUM, jak i w Okręgowych Urzędach Miar, co pozwoliło nam zdiagnozować szereg elementów, które sygnalizowała pani dyrektor. Pojawił się jednak jeden podstawowy problem i szczerze mówiąc, nie bardzo wiemy, jak się zachować. Chodzi o to, że jednym z elementów, na który NIK zwróciła uwagę, szczególnie w odniesieniu do OUM w Katowicach i w Warszawie, jest kwestia uszczuplenia przychodów budżetu państwa z faktu księgowania zwrotu wydatków za delegacje na wydatki wznawialne, czyli na bieżący rachunek. Jest to o tyle dla nas zaskakujące, że przez całe lata postępowaliśmy dokładnie w ten sposób i z dniem 18 czerwca br. minister finansów potwierdził prawidłowość naszego postępowania. W związku z tym chcielibyśmy wiedzieć, jak faktycznie mamy to robić, żeby na przyszłość uniknąć podobnej sytuacji. Gdybyśmy stanęli na stanowisku, że wykładnia NIK w tej kwestii jest słuszna, to oznaczałoby, że w przyszłym roku 2005 musielibyśmy zwiększyć pozycję wydatków na GUM, aby pokryć koszty delegacji. Chodzi o to, że pracownicy administracji miar wielokrotnie wykonują swoje czynności poza siedzibami Urzędu, u klienta. Wystąpiliśmy już do NIK z prośbą o zajęcie stanowiska po zapoznaniu się ze stanowiskiem ministra finansów w tej kwestii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełRyszardHayn">Proszę o zabranie głosu pana posła Bronisława Dutkę, koreferenta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PosełBronisławDutka">Dosyć szeroko i szczegółowo zostały omówione wydatki i dochody GUM. Chcę się przyłączyć do podziękowań dla NIK za dokonanie solidnej kontroli, bo istotnie w tak rozrzuconym Urzędzie prowadzenie jej przez samą instytucję byłoby dosyć trudne. Myślę, że ta rozległość kontroli spowodowała, że wystosowano sporo zarzutów, lecz zważywszy na wielkość instytucji i jej rozrzucenie po Polsce, skala tych nieprawidłowości nie jest taka duża. W trakcie dyskusji i rozważania sprawozdania nasuwa się pewna sugestia, którą chciałbym tutaj podnieść. Mianowicie należałoby się zastanowić, czy nie rozdzielić tej instytucji, oddzielając część metryczną od części metrologicznej. Chodziłoby o oddzielenie części, gdzie GUM ponosi duże koszty w związku z otrzymaniem pewnych wzorców. Dziś jest to skomplikowane technicznie i wymaga sporego nakładu środków. Inna część zadań GUM to metrologia, czyli legalizacja przyrządów i wreszcie czysto policyjne zajęcie, czyli nadzór nad funkcjonowaniem tych urządzeń. Nie wiem, czy nie byłoby zasadne, aby te instytucje działały w nieco innym kształcie organizacyjnym. Same wydatki GUM nie budzą specjalnych kontrowersji, chociaż zważywszy na ważność działania tej instytucji, trochę niepokoi niski poziom wynagrodzeń pracowników. Średnia płaca w terenie wynosi około 2 tys. zł, co w praktyce oznacza, że wyjeżdżając w celu wykonania legalizacji, pracownik dostaje do ręki 1 tys. zł. W takiej sytuacji zagrożenie tym, że będzie on kuszony jakimiś innymi propozycjami jest dosyć duże. Z jednej strony uważamy, że kontrola jest potrzebna, ale z drugiej - z płacami w tym Urzędzie nie stoimy najlepiej. Może to co mówię, jest dzisiaj niepopularne, ale obawiam się, że przy takim poziomie płac albo będzie problem z pracownikami, albo z ich uczciwością w GUM. Wracając do wykonania budżetu, proponuję przyjąć sprawozdanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełRyszardHayn">Czy ktoś z państwa posłów chce zabrać głos? Nie słyszę. Pani dyrektor, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#WicedyrektorDepartamentuGospodarkiSkarbuPaństwaiPrywatyzacjiNIKElżbietaSikorska">Prezes GUM przedstawił stanowisko dotyczące informacji o wykonaniu budżetu państwa przez GUM za 2003 rok. To stanowisko zostało dostarczone państwu posłom na piśmie. Jest również opinia Prezesa NIK, przy czym NIK podtrzymuje swoją ocenę, która została wyrażona w informacji na stronie 19. Dotyczy ona przenoszenia bezpośrednio zwrotów kosztów podróży. Płacone były przez kontrahentów na konto dochodów budżetowych i następnie, okresowo, kwoty odpowiadające zwrotom przekazywano na zmniejszenie dotacji. Pan prezes podniósł kwestię, że zastosowanie się do takiego sposobu interpretacji i do takiego traktowania przepisów będzie powodowało konieczność zwiększenia wydatków. To jest skompensowane dlatego, że w ten sam sposób będą zwiększone przychody GUM, w związku z tym to zwiększenie jest tylko i wyłącznie rachunkowe, a nie faktyczne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PrezesGUMWłodzimierzSanocki">Ja nie wchodzę w żadną politykę ani nie kwestionuję ustaleń NIK, tylko jeśli mówimy o zwrotach kosztów, to jest to przekładanie pieniędzy z jednej kieszeni do drugiej w tych samych spodniach. Jeżeli bowiem dostaję określoną kwotę, np. 1 mln zł i tym milionem mogę obsłużyć wszystkie delegacje poprzez to, że zwracam sobie koszty, w bilansie ogólnym wychodzi na to samo, co mówi pani dyrektor. Myślę, że wyjaśnimy tę kwestię wspólnie z Ministerstwem Finansów, żeby nie było na przyszłość takich sytuacji. Chcę powiedzieć także, że prawdą jest to, co mówi pan poseł Bronisław Dutka - poziom płac w jednym urzędzie miar, szczególnie w terenie, jest rzeczywiście relatywnie niski. Sprzyja to potencjalnym korupcyjnym propozycjom ze strony tych, którzy chcą coś załatwić, a których przyrządy nie do końca spełniają wymagania. Próbujemy nad tym panować poprzez zwiększanie nadzoru, eliminowanie wszystkich, również potencjalnych, zagrożeń czy uzasadnionych podejrzeń, które się pojawiają. Chcę w tym miejscu podziękować również Komisjom, bo w roku 2004, dzięki postawie parlamentarzystów, GUM uzyskał dodatkowe środki na płace, dzięki którym średnia podwyżka w terenie wyniosła 170 zł na etat. Nie jest to może wysoka podwyżka, ale zawsze jakiś ruch. W dalszym ciągu jednak GUM usytuowany jest na jednym z ostatnich miejsc wśród głównych instytucji i urzędów centralnych w Polsce. A jeśli chodzi o dochody jest na jednym z czołowych miejsc. Natomiast co do koncepcji dalszego funkcjonowania tej instytucji, to jest problem dość poważny i wręcz strategiczny. Już od dłuższego czasu poszukiwane są optymalne rozwiązania między nami a resortem gospodarki, który, jak wiemy, nadzoruje działanie GUM. Kończąc, chcę powiedzieć, że w zeszłym roku została przeprowadzona gruntowna reforma w GUM. Jego struktura wewnętrzna odpowiada stosownym instytucjom międzynarodowym, w których nastąpił właśnie rozdział między instytucją metrologiczną, instytucją realizującą zadania prawne, instytucją probierczą i instytucją nadzorczą. Jeśli chodzi o strukturę wewnętrzną jesteśmy przygotowani do dalszych działań, ale rozumiem, że będą to decyzje strategiczne na szczeblu rządowym, a wręcz parlamentarnym. Taka jest bowiem istota instytucji metrologicznej i wynika stąd, że państwa, przystępując do konwencji metrycznej, a Polska przystąpiła w 1925 roku, zobowiązały się dbać o rzetelność miary na swoim obszarze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PosełRyszardHayn">Padł wniosek o pozytywne zaopiniowanie wykonania budżetu przez GUM. Mam pytanie do państwa posłów, czy są głosy przeciwne? Nie słyszę. Stwierdzam, że Komisje pozytywnie zaopiniowały wykonanie budżetu w rozpatrywanym zakresie. Przechodzimy do pkt 3 naszego posiedzenia, części budżetowej 68 - Państwowa Agencja Atomistyki łącznie z częścią budżetową 83 - Rezerwy celowe w pozycji 94. Proszę panią dyrektor, przedstawicielkę NIK, o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#WicedyrektorDepartamentuGospodarkiSkarbuPaństwaiPrywatyzacjiNIKElżbietaSikorska">W wyniku kontroli wykonania budżetu państwa za 2003 rok w części 68 - Państwowa Agencja Atomistyki NIK wydała opinię pozytywną z uchybieniami. Jeśli chodzi o sprawy rachunkowe w PAA stwierdzono uchybienia polegające na systematycznym braku dekretacji dowodów księgowych w Agencji, co naruszało postanowienia ustawy o rachunkowości. NIK pozytywnie oceniła, że środki z rezerwy celowej zostały przeznaczone na uregulowanie części zobowiązań naszego kraju wobec organizacji międzynarodowych. Wniosek skierowany przez NIK do Prezesa PAA szedł również w tym kierunku, aby Agencja, w miarę swoich możliwości, dbała o to, by w ustawach budżetowych były zarezerwowane środki stosownej wysokości, które spowodują, że Polska nie będzie zalegała z opłatami na rzecz organizacji międzynarodowych, do których przynależy. NIK stwierdziła również uchybienia w przeprowadzeniu przetargu na dostawę i montaż klimatyzacji, który przeprowadzono wbrew art. 27b ust. 1 ustawy o zamówieniach publicznych. Uchybienie dotyczyło kwoty 41,5 tys. zł. Wykonawcę zamówienia wybrano formalnie i podpisano z nim umowę. Wnioski, które zostały skierowane do PAA, były związane z wdrożeniem procedur zapewniających rzetelne analizowanie w PAA ofert składanych w postępowaniach o udzielenie zamówień publicznych oraz z podjęciem działań, które by wyeliminowały w Agencji nieprawidłowości związane z księgowaniem dokumentów. Tak jak już powiedziałam - ocena pozytywna z uchybieniami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PosełRyszardHayn">Dziękuję. Proszę pana prezesa Państwowej Agencji Atomistyki o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PrezesPaństwowejAgencjiAtomistykiJerzyNiewodniczański">Ustosunkuję się do zarzutów NIK. Rzeczywiście brak było odpowiedniej dekretacji i zostało to naprawione. Jeżeli chodzi o przetarg, nasze uchybienie polegało na tym, że był podpis maszynowy, a nie ręczny na pierwszym dokumencie. Na wszystkich następnych był już podpis ręczny, ale akurat ta firma wygrała. Chcę przy tym od razu powiedzieć, że wprowadzono komputerowy system prowadzenia ksiąg rachunkowych i przeprowadzono szkolenie pracowników księgowości. Podjęto działania zmierzające prowadzące do uściślenia procedur związanych z udzielaniem zamówień oraz wprowadzono rejestr badanych ofert. Jeżeli chodzi o składkę do organizacji międzynarodowych, to jest to z roku na rok nasza bolączka. Struktura naszego budżetu jest taka, że z powierzenia rządu płacimy znaczne kwoty dla organizacji międzynarodowych jako zobowiązanie państwa, a nie nasze. Często z różnych powodów nie mamy możliwości zabezpieczenia odpowiednich kwot w naszym budżecie. Rok ubiegły był szczególnie tragiczny, dlatego że mieliśmy tylko zabezpieczenie 30 proc. dużych składek dla dwóch naukowych organizacji międzynarodowych, tzn. Europejskiej Organizacji Badań Jądrowych CERN w Genewie i Zjednoczonego Instytutu Badań Jądrowych w Dubnej. Chcę powiedzieć, że w tym roku udało nam się w znacznej części pokryć zaległości. W styczniu i w lutym zapłaciliśmy kwoty, z którymi nasze państwo zalegało za rok poprzedni. Oczywiście nadal jest zaległość, ale będzie wynosiła tylko 30 proc. składek, a nie aż 70 proc. jak w roku ubiegłym. Ponieważ czytałem ostatnio w gazetach, że Ministerstwo Finansów wprowadza więcej podatków niż przewidywano, więc mamy nadzieję, że może znajdzie pod koniec roku trochę pieniędzy, aby te zaległości jeszcze dodatkowo zmniejszyć. Może powiem teraz parę słów o naszym budżecie. Otóż dochody budżetowe są niewielkie, wynoszą 36,7 tys. zł. Trudno mówić o zaplanowaniu takich dochodów, planowane stanowią 81,4 proc., są to np. zwroty za oddany samochód itp. Natomiast nasze wydatki wynosiły 67.873 tys. zł, co stanowiło 99,97 proc. planu. Po zmianach były wyższe o 2,2 proc. od wydatków poniesionych w 2002 roku. Te środki budżetowe zostały wykorzystane na następujące cele: 68,1 proc. czyli 46.221 tys. zł przeznaczono właśnie na opłacenie składek do organizacji międzynarodowych, przy czym, jak powiedziałem, nie pokryło to w pełni naszych zobowiązań; 17,4 proc. poniesionych wydatków, tzn. 11.780 tys. zł przeznaczono na dofinansowanie zadań związanych z zapewnieniem bezpiecznego wykorzystania energii atomowej poprzez dotacje przede wszystkim dla instytucji naukowych, co umożliwia ustawa - Prawo atomowe, na podstawie której pracujemy; 10 proc. środków, czyli 6811 tys. zł przeznaczono na pokrycie kosztów związanych z naszą Agencją. Praktycznie rzecz biorąc, Agencja nasza, jeżeli tak można powiedzieć, konsumuje na swoje cele 6,8 mln zł. 2 proc. środków, czyli mniej więcej 1700 tys. zł przeznaczone jest na finansowanie zadań służby awaryjnej, punktu kontaktowego działającego w międzynarodowym systemie badań kadrowych w oparciu o odpowiednie konwencje, które Polska podpisała. 1,3 proc. środków to są wypłaty świadczeń dla byłych pracowników Zakładów Produkcji Rud Uranu w Kowarach oraz jednorazowe odszkodowania dla żołnierzy zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianych w tych zakładach. I wreszcie 0,7 proc. to jest pozostała działalność, taka jak delegacje zagraniczne i inne.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#PrezesPaństwowejAgencjiAtomistykiJerzyNiewodniczański">Jeżeli pan przewodniczący pozwoli ustosunkuję się od razu do rezerwy celowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PosełRyszardHayn">Oczywiście, bardzo proszę. Mamy to w jednym punkcie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PrezesPAAJerzyNiewodniczański">Rezerwa celowa wynosiła 927 tys. zł, została utworzona decyzją ministra finansów z dnia 31 października 2003 roku, po uzyskaniu pozytywnej opinii sejmowej Komisji Finansów Publicznych ze środków, które były zablokowane w wydatkach naszej Agencji, a pierwotnie były przeznaczone na realizację części inwestycyjnej oraz wydatków związanych z nadzorem i koordynacją tzw. Programu Wieloletniego „Izotopy i akceleratory”. Odpowiednie środki na ten program, który był uruchamiany przez parę lat, musiały być zagwarantowane w kilku resortach - w Ministerstwie Zdrowia, w Ministerstwie Edukacji Narodowej i Sportu oraz w Komisji Badań Naukowych. Później program padł z powodu negatywnej oceny zespołu naukowego KBN dotyczącej jego części naukowej, mimo poprzedniej pozytywnej decyzji rządu. Taka sytuacja była prawnie dość dziwna. Po rocznych mniej więcej staraniach Rada Ministrów anulowała ten program, w związku z czym zwolniły się środki i zostały przeznaczone na sfinansowanie części zobowiązań PAA wynikających z zaległej składki naszego państwa za 2003 rok do Europejskiej Organizacji Badań Jądrowych CERN w Genewie. Środki te zostały wykorzystane w 100 proc., pozwoliły łącznie z innymi oszczędnościami w wydatkach bieżących, które wynosiły 144 tys. zł, przekazać z tytułu części zaległości kwotę wynoszącą 355.200 franków szwajcarskich.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#PosełRyszardHayn">Proszę o zabranie głosu pana posła koreferenta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PosełBronisławDutka">W zasadzie, poza tymi zaległościami w składkach, trudno mieć zastrzeżenia do budżetu. Myślę, że powinniśmy zwrócić uwagę Komisji Finansów Publicznych, że nie można tego dłużej ciągnąć. CERN i ZIBJ, którym zalegamy pieniądze, gdyby chciały, mogą zgodnie z umową, zaciągnąć kredyt komercyjny i naliczyć nam odsetki, więc nieregulowanie należności wydaje się zupełnie bez sensu. Należy zrobić wszystko, żeby składki uzupełnić. Poza tym trudno mieć jakiekolwiek uwagi do realizacji budżetu PAA, dlatego składam wniosek o pozytywne zaopiniowanie jego wykonania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#PosełRyszardHayn">Czy ktoś z państwa posłów chciałby zabrać w tej sprawie głos? Nie słyszę. W związku z tym, że został złożony wniosek o pozytywne zaopiniowanie wykonania budżetu, chcę zapytać, czy ktoś z państwa jest innego zdania? Czy są głosy przeciwne? Nie słyszę. Stwierdzam, że Komisje również w tym zakresie pozytywnie opiniują wykonanie budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2003 roku przez PAA. W ten sposób zrealizowaliśmy wszystkie zaplanowane na dzisiaj działania. Pozostaje nam jeszcze wybranie reprezentanta obu Komisji, który przedstawi stanowisko na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych. Czy pan poseł Bronisław Dutka zgodzi się reprezentować Komisje?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PosełBronisławDutka">Jestem zmuszony wyjechać w czasie tego posiedzenia Sejmu. Nie wiem, kiedy odbędzie się posiedzenie Komisji Finansów Publicznych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#PosełRyszardHayn">Trudno powiedzieć. Nie sądzę, żeby to było na tym posiedzeniu. Myślę, że w przyszłym tygodniu. Rozumiem, że pan poseł warunkowo się zgadza?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PosełBronisławDutka">Warunkowo tak. Uzgodnimy jeszcze szczegóły. Gdyby zaszła okoliczność, że nie będę mógł być obecny, przekażę materiały.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PosełRyszardHayn">Dziękuję. Czy jest sprzeciw co do kandydatury? Nie słyszę. Dziękuję państwu, zamykam posiedzenie Komisji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>