text_structure.xml 20.3 KB
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PosłankaKatarzynaPiekarska">Otwieram posiedzenie Komisji. Witam wszystkich obecnych. Porządek dzisiejszych obrad został państwu doręczony na piśmie. Czy ktoś z państwa ma uwagi do zaproponowanego porządku obrad? Nie widzę zgłoszeń. Uznaję, że porządek obrad został przyjęty. Przystępujemy do rozpatrzenia sprawozdania podkomisji nadzwyczajnej o rządowym oraz poselskich projektach ustaw o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Przewodniczącą podkomisji nadzwyczajnej była posłanka Elżbieta Bolek, którą proszę o przedstawienie sprawozdania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PosłankaElżbietaBolek">Historia prac podkomisji nadzwyczajnej jest dość długa. Pierwszy poselski projekt ustawy w tej sprawie wpłynął do podkomisji w dniu 12 marca 2002 r. W tym czasie przewodniczącym podkomisji był poseł Józef Nowicki. Podkomisja odbyła 11 posiedzeń, na których rozpatrywała projekt ustawy. Następnie do podkomisji wpłynęły kolejne projekty ustaw z druków nr 2501, 3017 i 3111. Przewodniczącą podkomisji nadzwyczajnej zostałam w październiku 2004 r. Od tego momentu przyjęliśmy zasadę, że drukiem bazowym do prac podkomisji był projekt rządowy z druku 2501. Jednak w toku prac podkomisji uwzględnione były wszelkie propozycje zawarte w pozostałych projektach ustaw. Podkomisja odbyła łącznie 27 posiedzeń, na których rozpatrywała zmiany zawarte w czterech różnych projektach ustaw. Na pewno zauważyli państwo, że w sprawozdaniu Komisji jest wiele różnych zmian. W tej chwili postaram się je omówić w dużym skrócie. Nowelizacja dotyczy ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne. Pierwsza zasadnicza zmiana dotyczy rozszerzenia katalogu podmiotów objętych przepisami tej ustawy. Osoby te zostały zobowiązane do składania oświadczeń o stanie majątkowym. Osoby, na których spoczywa taki obowiązek, zostały wymienione w art. 1 i 2 projektu ustawy. Przedstawienie w tej chwili wszystkich zmian zabrałoby nam dużo czasu. Myślę, że szczegółowo będę mogła je omówić w trakcie dalszych prac nad sprawozdaniem podkomisji. W tej chwili ograniczę się jedynie do wskazania najważniejszych zmian. Jedną z takich zmian jest wprowadzenie dla osób pełniących funkcje publiczne w okresie zajmowania tych stanowisk lub pełnienia tych funkcji, zakazu pełnienia funkcji członka zarządu stowarzyszenia wpisanego do rejestru przedsiębiorców oraz zakazu zatrudnienia lub wykonywania innych zajęć w podmiotach korzystających ze środków publicznych, jeżeli z tytułu zajmowanego stanowiska lub pełnienia funkcji publicznej osoby te uczestniczą w przyznawaniu tym podmiotom środków publicznych lub rozliczają wydatkowanie tych środków. Następna zmiana dotyczyła podmiotów wyznaczających swoich reprezentantów do spółek handlowych. Na podmioty te nałożono obowiązek prowadzenia wykazu osób wyznaczonych, które zostały powołane lub wybrane w skład organów tych spółek. Z jednego roku do dwóch lat wydłużony został okres zakazu zatrudniania lub wykonywania innych zajęć u przedsiębiorców przez osoby pełniące funkcje publiczne, jeżeli osoby te brały udział w wydawaniu rozstrzygnięć w sprawach indywidualnych tych przedsiębiorców. Zakaz ten został rozciągnięty na osoby wyznaczone do reprezentowania w spółkach handlowych przez określone podmioty. Określony został zamknięty katalog informacji, które powinno zawierać oświadczenie o stanie majątkowym. Zakres tych informacji rozszerzono o dane dotyczące dochodów z tytułu zatrudnienia lub prowadzenia innej działalności zarobkowej lub zajęć, a także różnic w stanie majątkowym od dnia, w którym złożone zostało poprzednie oświadczenie. Wprowadzono obowiązek składania przez osoby wymienione w art. 2 projektu ustawy oświadczeń o działalności gospodarczej prowadzonej przez współmałżonków, jeżeli ta działalność wykonywana jest na rzecz podmiotu, w którym osoba zobowiązana do złożenia oświadczenia pełni funkcję lub jest zatrudniona.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PosłankaElżbietaBolek">Wprowadzono uprawnienia dla podmiotu odbierającego oświadczenie o stanie majątkowym do występowania do urzędów skarbowych, spółek handlowych, spółdzielni, fundacji i stowarzyszeń oraz innych podmiotów dysponujących mieniem Skarbu Państwa, w tym państwowych osób prawnych i jednostek samorządu terytorialnego oraz związku tych jednostek, komunalnych osób prawnych, starostów, wójtów, burmistrzów, prezydentów oraz do centralnej informacji Krajowego Rejestru Sądowego o potwierdzenie podanych w oświadczeniu informacji. Nowością jest nałożenie na szefa służby cywilnej obowiązku przedstawienia corocznego sprawozdania z analizy oświadczeń o stanie majątkowym złożonych przez dyrektorów generalnych naczelnych i centralnych organów administracji rządowej oraz dyrektorów generalnych urzędów wojewódzkich. Sprawozdanie będzie przedstawiane prezesowi Rady Ministrów oraz ministrowi właściwemu do spraw administracji publicznej. Wprowadzono obowiązek publikowania oświadczeń majątkowych składanych przez osoby zajmujące kierownicze stanowiska państwowe oraz inne osoby wymienione w ustawie w Biuletynie Informacji Publicznej. Zmieniony został termin corocznego składania oświadczeń o stanie majątkowym. Do tej pory termin ten wyznaczony był na 31 marca. W trakcie prac nad projektem zaproponowano, żeby termin ten został przesunięty na 15 maja. Zmiana ta miała stworzyć możliwość wykorzystania przy wypełnianiu oświadczeń o stanie majątkowym zeznań o wysokości osiągniętego dochodu w poprzednim roku podatkowym, a także korekt do zeznań podatkowych. Skrócony został czas przechowywania oświadczeń o stanie majątkowym z 6 do 5 lat. Zmniejszone zostały sankcje karne za podanie nieprawdziwych informacji w oświadczeniu o stanie majątkowym. W obowiązującej ustawie sankcja za złożenie nieprawdziwych informacji była określona na karę 5 lat pozbawienia wolności. Podkomisja proponuje zmniejszenie tej sankcji do 3 lat pozbawienia wolności. Byłaby to taka sama kara, jak w przypadku popełnienia przestępstwa polegającego na złożeniu fałszywych zeznań. W projekcie przewidziano także zmiany w innych ustawach. Podkomisja zaproponowała, żeby do ustawy - Prawo zamówień publicznych, wprowadzić obowiązek składania oświadczeń o stanie majątkowym przez członków komisji przetargowych biorących udział w postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego, którego wartość przekracza 60 tys. euro. Przepisy dotyczące składania oświadczeń o stanie majątkowym przez członków komisji przetargowych ukształtowane zostały na wzór instytucji prawnej określonej w ustawie o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne. Zmiany dotyczą także ustawy o samorządzie gminnym, ustawy o samorządzie powiatowym oraz ustawy o samorządzie województwa. Podkomisja zaproponowała, żeby do tych trzech ustaw wprowadzić zakaz prowadzenia działalności gospodarczej przez radnych jednostek samorządu terytorialnego. Zakaz ten nie będzie dotyczył działalności gospodarczej prowadzonej przez radnego przed rozpoczęciem wykonywania mandatu, ani działalności gospodarczej z wykorzystaniem prawa użytkowania wieczystego gruntu stanowiącego własność gminy, powiatu lub województwa, w którym radny uzyskał mandat, jeżeli prawo użytkowania wieczystego nabyte zostało przed rozpoczęciem wykonywania mandatu. W ustawach tych zaproponowano uzupełnienie terminów składania oświadczeń o stanie majątkowym o termin przysługujący osobom, które wydają decyzje administracyjne w imieniu wójtów, burmistrzów, prezydentów, starostów i marszałków województw. Celem pozostałych przepisów ustawy jest ujednolicenie treści, terminów składania oraz okresu przechowywania oświadczeń o stanie majątkowym składanych na podstawie przepisów ustaw samorządowych.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#PosłankaElżbietaBolek">W projekcie przewidziano także zmiany w ustawie o prokuraturze, w ustawie - Prawo o ustroju sądów powszechnych, w ustawie o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych. Kolejna grupa zmian dotyczy ujednolicenia zasad składania oświadczeń o stanie majątkowym przez funkcjonariuszy służb mundurowych. We wszystkich ustawach dotyczących tych służb przyjęto jednolite rozwiązania. Tyle chciałabym powiedzieć tytułem uwag ogólnych. Mam nadzieję, że sprawozdanie wypracowane przez podkomisję po 27 posiedzeniach zostanie przyjęte przez Komisje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosłankaKatarzynaPiekarska">Czy ktoś z państwa chciałby wypowiedzieć się w sprawach ogólnych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełWiesławWoda">Chciałbym zadać pytanie. Czy podkomisja rozważała możliwość zmiany zasady dotyczącej składania oświadczeń majątkowych? Chodzi mi o to, żeby oświadczenia majątkowe były składane do urzędu skarbowego, z którym rozlicza się dany podatnik. W projekcie ustawy przewidziany został sposób składania oświadczeń. Często zdarza się tak, że złożonymi oświadczeniami nikt się nie interesuje. Jeśli ktoś interesuje się oświadczeniami majątkowymi, to są to przede wszystkim dziennikarze lub sąsiedzi. Uważam, że taki sposób składania oświadczeń powoduje, że nie osiągamy celu, który wiązał się z ich wprowadzeniem. Dlatego chciałbym dowiedzieć się, czy podkomisja brała pod uwagę taką możliwość, żeby osoba zobowiązana do złożenia oświadczenia majątkowego korespondowała w tej sprawie z urzędem skarbowym odpowiedzialnym za rozliczenie podatkowe tej osoby. Urząd skarbowy poprzez wyspecjalizowanych pracowników mógłby badać te oświadczenia. Wiemy o tym, że przy składaniu oświadczeń majątkowych nie ma jednolitych kryteriów. Można powiedzieć, że wycena domu dokonywana jest według własnego uznania. Nawet jeśli do wyceny domu powołany zostanie biegły, to dobrze wiemy o tym, że wycena różnych biegłych często się różni. Uważam, że należałoby zdecydowanie zmienić koncepcję dotyczącą sposobu wykorzystania oświadczeń majątkowych. Gdyby oświadczenia majątkowe miały być do dyspozycji aparatu skarbowego, powinny być dokumentami poufnymi lub tajnymi. W tej chwili oświadczenia majątkowe są jawne. Napływają do mnie informacje, że jawne oświadczenia majątkowe wykorzystywane są w celu dokonywania bandyckich napadów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosłankaKatarzynaPiekarska">Proszę o odniesienie się do tej wypowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosłankaElżbietaBolek">Postaram się, żeby moja odpowiedź była krótka. Zmiana terminu składania oświadczeń miała służyć temu, żeby treść oświadczeń była skorelowana z treścią zeznania podatkowego za rok ubiegły. Chodziło o stworzenie takiej możliwości, żeby osoby odbierające oświadczenia o stanie majątkowym mogły występować do wszelkich organów wymienionych w projekcie ustawy o potwierdzenie informacji zawartych w oświadczeniach. Przypomnę, że wśród tych organów są także urzędy skarbowe. Tak mogłabym odpowiedzieć w największym skrócie. Być może przedstawiciele Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji będą chcieli uzupełnić moją wypowiedź. Mam nadzieję, że taka odpowiedź jest dla pana posła satysfakcjonująca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosłankaKatarzynaPiekarska">Czy jeszcze ktoś z państwa chciałby zabrać głos w sprawach ogólnych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełLudwikDorn">W jednej kwestii w projekcie mamy do czynienia z istotnym postępem, chociaż rozumiem, że ta opinia może być kwestionowana. Mam na myśli jawność oświadczeń majątkowych. Mój przedmówca wyraził opinię, która niesłychanie mnie bulwersuje. W wielu wcześniejszych dyskusjach mówiono o tym, że jawność oświadczeń majątkowych jest przesłanką do bandyckich napadów. Warto zauważyć, że oświadczenia majątkowe parlamentarzystów i działaczy samorządowych są jawne. Jednak do tej pory nie trafiła do mnie żadna informacja, która świadczyłaby o tym, że oświadczenia te wykorzystywane były do napadów. Myślę, że takie informacje nie trafiły nie tylko do mnie, ale także do opinii publicznej. Moglibyśmy jedynie zapytać, czy organy ścigania dysponują jakimiś danymi na ten temat. Wydaje się, że tylko organy ścigania byłyby władne do wydania w tej sprawie kompetentnej oceny. Chciałbym także zapytać posła Wiesława Wodę, czy była to jedynie luźna uwaga, czy też informacja uzyskana od organów ścigania. Rozszerzenie zakresu jawności oświadczenia uważam za istotny postęp. Jednak po zapoznaniu się z projektem nasunęły mi się pewne pytania. Istnieją poważne rozbieżności pomiędzy sprawozdaniem podkomisji, a projektem, który reprezentowałem w imieniu wnioskodawców. Pierwsza uwaga dotyczy możliwości przeprowadzania kontroli. W projekcie przygotowanym przez Klub Prawa i Sprawiedliwości wskazany został organ prowadzący kontrolę oświadczeń. Tym organem były urzędy kontroli skarbowej. Natomiast w sprawozdaniu podkomisji przyjęto fakultatywną możliwość prowadzenia kontroli przez osoby, którym składane są oświadczenia. Takie rozwiązanie wydaje się daleko niewystarczające. Moim zdaniem przy takim rozwiązaniu nie istnieją mocne przesłanki do tego, żeby oświadczenia majątkowe były skutecznie kontrolowane. Będzie można dochodzić do tego, czy składający oświadczenie podał prawdę, czy nie. Jednak nie będzie konsekwencji prawno-karnych za podanie nieprawdziwych danych. Kolejne pytanie dotyczy katalogu osób zobowiązanych do składania oświadczeń o stanie majątkowym. Rozumiem, że dotychczasowy katalog został w pewnym sensie zawężony przez podkomisję. Chodzi mi przede wszystkim o funkcjonariuszy służb mundurowych. Do ustaw dotyczących poszczególnych służb mundurowych wprowadzone zostały zmiany, które w praktyce podtrzymują istniejący obecnie stan. Oświadczenie o stanie majątkowym jest składane po przyjęciu do służby, a także w momencie odejścia ze służby. Przewidziano, że oświadczenie może być złożone na każde żądanie przełożonego. Przy okazji omawiania ujawnionych niedawno faktów na temat działania Policji dowiedzieliśmy się, że takie żądania nigdy nie były zgłaszane przez przełożonych. Można powiedzieć, że tryb składania oświadczeń na żądanie przełożonego w ogóle nie funkcjonował w służbach mundurowych. Dlatego chciałbym zapytać o racje dotyczące takiego zawężenia. Następna uwaga wymagać będzie przeprowadzenia szczegółowej dyskusji. Myślę, że potrzebne będzie zgłoszenie określonych poprawek. Zorientowałem się, że w katalogu zawartym w sprawozdaniu podkomisji nie znalazły się osoby występujące w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego w imieniu zamawiającego.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełLudwikDorn">Wydaje się, że byłoby to konieczne przy zamówieniach przekraczających określoną wartość. Jest to sfera, która powinna zostać objęta kontrolą także poprzez składanie oświadczeń o stanie majątkowym. Do sprawozdania podkomisji nie został włączony art. 4 ust. 1 z projektu, który prezentowałem. Mam na myśli przepis mówiący o tym, że osoba pełniąca funkcję publiczną obowiązana jest unikać wszelkich zachowań mogących wzbudzać uzasadnione podejrzenie, iż wykonując władzę publiczną działa bezpośrednio lub pośrednio w celu uzyskania niegodziwej korzyści osobistej lub majątkowej. Jest to bardzo szeroki przepis, który stwarzałby możliwości wszczynania w odpowiednich przypadkach postępowań dyscyplinarnych. Przypominam, że przepis mówi o unikaniu zachowań mogących wzbudzać uzasadnione podejrzenia. Wiemy, że czasami dochodzi do zażyłości lub skracania dystansu pomiędzy światem funkcjonariuszy publicznych, a światem gospodarki. W wielu przypadkach nie można dowieść, że doszło do naruszenia przepisów prawa karnego. Takie sytuacje są zmorą funkcjonowania sfery publicznej. Właśnie temu miał się przeciwstawić ten przepis. Chciałbym zapytać, dlaczego ten przepis nie znalazł się w sprawozdaniu podkomisji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosłankaKatarzynaPiekarska">Nie chciałabym ograniczać swobody ani długości wypowiedzi poszczególnych posłów. Chciałabym jednak przypomnieć, że ze względu na głosowania w Sejmie pracować możemy jeszcze przez godzinę i 15 minut. Projekt ustawy jest dość obszerny. Możemy mieć problem z rozpatrzeniem tego projektu. Jeśli chcą państwo zakończyć prace nad tym projektem w dniu dzisiejszym, to proszę o zwięzłość wypowiedzi i dyscyplinę. Czy jeszcze ktoś z państwa chciałby zabrać głos w sprawach ogólnych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełMarianJanicki">Poseł Ludwik Dorn jako przedstawiciel wnioskodawców jednego z projektów zgłosił wiele uwag. Chciałbym, żebyśmy załatwili tę sprawę bardzo szybko. Opowiadam się za odrzuceniem projektu ustawy. Przez krótki czas brałem udział w pracach podkomisji. Uważam, że projekt jest bezsensowny, niemądry i nieroztropny. Nikt nie będzie tych przepisów egzekwował. W Polsce dość często nie egzekwuje się prawa. Przez złożenie oświadczenia nikt nie będzie bardziej lub mniej uczciwy. Jeśli ktoś tak myśli, to jest w błędzie. Papier jest cierpliwy. Na papierze wszystko można napisać. Nowelizacja rozszerza krąg osób składających oświadczenia o kilkaset tysięcy osób. Nikt tych oświadczeń nie będzie kontrolował. Taka nowelizacja nie ma większego sensu. W tej chwili zdarza się, że ministrowie lub sekretarze stanu nie wypełniają oświadczeń majątkowych. Z tego powodu żaden z nich nie został odwołany. Wydaje się, że nie ma sensu, żeby o tym dalej mówić. Zgłaszam wniosek o odrzucenie projektu ustawy. Powinniśmy sobie dać z tym projektem spokój. Wkrótce do Sejmu przyjdą nowi posłowie. Będą mogli rozszerzyć te regulacje zgodnie z propozycjami posła Ludwika Dorna. Myślę, że będzie lepiej, jeśli weźmie to na siebie nowy parlament. Będzie miał satysfakcję, że tworzy bardziej doskonałe prawo. Ja nie chcę w tym uczestniczyć. Dlatego zgłaszam wniosek o odrzucenie projektu ustawy w całości. Proszę o przegłosowanie tego wniosku. Jeśli wniosek zostanie odrzucony, będziemy mogli dyskutować o konkretnych rozwiązaniach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosłankaKatarzynaPiekarska">Zgłoszono formalny wniosek o odrzucenie projektu ustawy. Za chwilę poddam ten wniosek pod głosowanie. Jeśli wniosek zostanie odrzucony, poproszę o udzielenie odpowiedzi na zadane pytania. Kto z państwa jest za odrzuceniem projektu ustawy w całości? Stwierdzam, że 15 głosami za wnioskiem, przy 5 przeciwnych i 5 wstrzymujących się wniosek został przyjęty. Pozostał nam jeszcze wybór posła sprawozdawcy. Sprawozdanie Komisji zostanie rozpatrzone na plenarnym posiedzeniu Sejmu. To właśnie Sejm podejmie decyzję o dalszych losach tego projektu. Proponuję, żeby sprawozdawcą Komisji była posłanka Elżbieta Bolek. Czy są inne propozycje? Nie widzę zgłoszeń. Czy ktoś z państwa jest przeciwny wyborowi posłanki Elżbiety Bolek na sprawozdawcę Komisji? Wobec braku zgłoszeń stwierdzam, że Komisje powierzyły posłance Elżbiecie Bolek obowiązki sprawozdawcy. Stwierdzam, że na tym wyczerpaliśmy porządek dzisiejszych obrad. Dziękuję państwu za udział w obradach. Zamykam wspólne posiedzenie Komisji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>