text_structure.xml
53.9 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PoselCzeslawBielecki">Otwieram posiedzenie Komisji Spraw Zagranicznych. Witam gości oraz państwa posłów. Porządek naszego dzisiejszego posiedzenia przewiduje 3 punkty. Przewodniczący Krzysztof Kamiński zaproponował, by porządek dzienny poszerzyć o punkt dotyczący wyjazdu posłów SLD do Brukseli. Temat ten bardzo nas interesuje, ale obecnie na sali nie ma żadnego z posłów, którzy byli w tej delegacji.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#PoselCzeslawBielecki">Proszę o zabranie głosu panią dyrektor.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#DyrektorDepartamentuAdministracjiiIntegracjiEuropejskiejwNIKKrystynaSzajdakowska">Przepraszam, że nie jest obecny pan prezes Jacek Uczkiewicz. Pan prezes bardzo chciał przyjść do państwa na ten punkt posiedzenia, ale w tej chwili dokonuje sprawozdania na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych. Gdyby się okazało, że na niektóre pytania może odpowiedzieć tylko pan prezes, to mam upoważnienie, by telefonicznie powiadomić go o tym i wówczas pan prezes natychmiast przybędzie na państwa posiedzenie.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#DyrektorDepartamentuAdministracjiiIntegracjiEuropejskiejwNIKKrystynaSzajdakowska">Jeśli chodzi o sprawozdanie z działalności NIK w zakresie właściwości Komisji, to różne są metody działania. Na ogół dyrektorzy departamentów przedstawiają sprawozdania z działalności swoich departamentów, gdyż nie są kompetentni do dokonania sprawozdania z działalności całej Izby.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#DyrektorDepartamentuAdministracjiiIntegracjiEuropejskiejwNIKKrystynaSzajdakowska">Wszyscy państwo otrzymali sprawozdanie z działalności NIK w 1999 roku. Zawiera ono wykaz wszystkich ważniejszych kontroli, które zostały przesłane do Marszałka Sejmu i innych organów Sejmu. Każda z tych kontroli jest omówiona.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#DyrektorDepartamentuAdministracjiiIntegracjiEuropejskiejwNIKKrystynaSzajdakowska">Jeżeli państwo pozwolą, powiem parę słów o naszym departamencie. Nasz departament zajmował się zarówno administracja rządową, jak i samorządową. Na wniosek sejmowej Komisji Kontroli Państwowej został utworzony specjalny Departament ds. Samorządu Terytorialnego. W związku z tym sprawy samorządu terytorialnego zostały przeniesione z naszego departamentu do nowo powstałego. Nasz departament otrzymał sprawy integracji europejskiej. Obecnie nasz departament nosi nazwę "Departament Administracji i Integracji Europejskiej". Nie zdążyliśmy jeszcze zakończyć spraw związanych z samorządem, ale przejęliśmy już problematykę integracji.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#DyrektorDepartamentuAdministracjiiIntegracjiEuropejskiejwNIKKrystynaSzajdakowska">Nasz departament charakteryzuje się także tym, że ma bardzo szeroki zakres działania. Każdy temat do niego pasuje. Zajmujemy się także wymiarem sprawiedliwości, zamówieniami publicznymi, integracją europejską, sprawami zagranicznymi, problemami ogólnej administracji rządowej itp. Zakończyliśmy ostatnio dwie duże kontrole dotyczące likwidacji dawnych struktur terenowych i utworzenia nowych w stopniu powiatowym i wojewódzkim. Izba skontrolowała 250 jednostek. Obecnie kończymy opracowanie wyników tych dwóch kontroli.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#DyrektorDepartamentuAdministracjiiIntegracjiEuropejskiejwNIKKrystynaSzajdakowska">Z kontroli, które przeprowadził nasz departament, na uwagę zasługują:</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#DyrektorDepartamentuAdministracjiiIntegracjiEuropejskiejwNIKKrystynaSzajdakowska">- działalność prezesa Urzędu Zamówień Publicznych w zakresie funkcji centralnego organu administracji państwowej,</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#DyrektorDepartamentuAdministracjiiIntegracjiEuropejskiejwNIKKrystynaSzajdakowska">- działalność administracji rządowej w zakresie ustawowego nadzoru nad stowarzyszeniami,</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#DyrektorDepartamentuAdministracjiiIntegracjiEuropejskiejwNIKKrystynaSzajdakowska">- tworzenie i funkcjonowanie związków międzygminnych,</u>
<u xml:id="u-2.9" who="#DyrektorDepartamentuAdministracjiiIntegracjiEuropejskiejwNIKKrystynaSzajdakowska">- kontrola efektu milenijnego. Przy okazji dokonano przeglądu komputerów i programów, którymi dysponuje administracja rządowa.</u>
<u xml:id="u-2.10" who="#DyrektorDepartamentuAdministracjiiIntegracjiEuropejskiejwNIKKrystynaSzajdakowska">Przesłaliśmy państwu także materiał dotyczący gospodarowania majątkiem w resorcie spraw zagranicznych. Dokonaliśmy kontroli jednego rozliczenia umowy, którą MSZ zawarł z firmą Integral na realizację remontów w ambasadach w Pekinie i w Phenianie.</u>
<u xml:id="u-2.11" who="#DyrektorDepartamentuAdministracjiiIntegracjiEuropejskiejwNIKKrystynaSzajdakowska">W tym roku skontrolowaliśmy wynagrodzenia członków zarządów i diet radnych jednostek samorządu terytorialnego. Kontrola wzbudziła sporo dyskusji i zainteresowania.</u>
<u xml:id="u-2.12" who="#DyrektorDepartamentuAdministracjiiIntegracjiEuropejskiejwNIKKrystynaSzajdakowska">Zajmowaliśmy się też kontrolą wewnętrzną w jednostkach administracji centralnej i usuwaniem skutków powodzi z lipca 1997 roku przez administrację publiczną.</u>
<u xml:id="u-2.13" who="#DyrektorDepartamentuAdministracjiiIntegracjiEuropejskiejwNIKKrystynaSzajdakowska">Obecnie kończymy pracę nad tematem pt. "Działanie administracji rządowej w zakresie pozyskiwania i wykorzystania środków finansowych z UE". Podejmujemy też pracę nad przygotowaniem dwóch tematów kontroli koordynowanych, czyli wykonywanych przez wiele jednostek. Pierwszy temat to "Realizacja zadań administracji rządowej w zakresie dostosowywania prawa polskiego do wymogów członkostwa w UE oraz stan organizacyjny komórek odpowiedzialnych za integrację w poszczególnych resortach". Zajmujemy się tym tematem na zlecenie Komisji Integracji Europejskiej. Drugi temat, zlecony przez Komisję Kontroli Państwowej, to "Skuteczność nadzoru administracyjnego ministra sprawiedliwości nad sądami".</u>
<u xml:id="u-2.14" who="#DyrektorDepartamentuAdministracjiiIntegracjiEuropejskiejwNIKKrystynaSzajdakowska">W tej chwili kończymy kontrolę komputeryzacji ZUS-u.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PoselCzeslawBielecki">Czy ktoś z państwa ma jakieś pytania?</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PoselKrzysztofKaminski">Informacja o działalności NIK, jeśli chodzi o moje zainteresowania, sprowadza się wyłącznie do zakresu działania naszej Komisji. Od wielu lat NIK pomaga nam opiniować sposób wydawania środków z funduszy publicznych przez polską dyplomację. Napotykamy od czasu do czasu na krytyczne uwagi, które są mniej adresowane do rządu czy administracji, ale bardziej do nas, jako twórców ustaw, jako tych, którzy mogą nowelizować prawo.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#PoselKrzysztofKaminski">Mnie osobiście brakuje współpracy pomiędzy NIK a naszą Komisją w zakresie wska-zywania na te ustawy, na te akty prawne, które wymagają nowelizacji. Dwa tygodnie temu okazało się, że polska dyplomacja sprzecznie z ustawą o finansach publicznych, dysponuje środkami dewizowymi i przetransferowuje je za granicę. Uważam, że my, jako posłowie, powinniśmy zabrać się za odpowiednią nowelizację ustawy o finansach publicznych uwzględniając specyfikę polskiej dyplomacji.</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#PoselKrzysztofKaminski">Oceniam bardzo pozytywnie działalność NIK, jeśli chodzi o pomoc naszej Komisji w ocenianiu wydawania środków publicznych, natomiast proszę o to, aby NIK w sowich opiniach zechciała wskazywać naszej Komisji te ustawy, które zdaniem NIK, nie uwzględniają specyfiki polskiej dyplomacji. To by bardzo ułatwiło nam pracę. Z jednej strony należy remontować polskie palcówki za granicą, a z drugiej strony polskie prawo nie przewiduje stosownych rozwiązań w tym względzie.</u>
<u xml:id="u-4.3" who="#PoselKrzysztofKaminski">Będę głosował za pozytywnym rozpatrzeniem sprawozdania NIK.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PoselCzeslawBielecki">Słowa pana posła Krzysztofa Kamińskiego dotykają esencji "Oceny kontrolowanej działalności i syntezy ustaleń kontroli" ze strony 6. Chodzi o kontrolę wykonania budżetu państwa w części dotyczącej Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Znalazłem tu następujący zapis:</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#PoselCzeslawBielecki">"Mimo stwierdzenia istotnych nieprawidłowości, nie mających jednakże zasadniczego wpływu na wykonanie budżetu, ocenia się pozytywnie...". W moim przekonaniu jest to tzw. slang ONZ-owski: "tak, ale", "można, jeżeli", "pozytywnie, mimo" itd.</u>
<u xml:id="u-5.2" who="#PoselCzeslawBielecki">Proszę panią dyrektor o odpowiedź na dezyderat pana posła Krzysztofa Kamińskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#DyrektorKrystynaSzajdakowska">Nie jest źle z ustawami, jest natomiast źle z aktami wykonawczymi. Adresatem naszych wszystkich uwag jest administracja rządowa, w tym minister spraw zagranicznych i minister finansów. Minister spraw zagranicznych musi występować z wnioskiem do ministra finansów o wydanie rozporządzeń. Ma do tego delegację ustawową.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#DyrektorKrystynaSzajdakowska">Przez kilka lat nie były wydawane przez administrację rządową odpowiednie akty, które regulowałyby wydatkowanie sporych pieniędzy dotyczących mieszkań dla dyplomatów, zwrotu za leczenie itd. Wszystko to regulują akty normatywne administracji rządowej. I do niej trzeba mieć pretensje, że nie wywiązuje się z nałożonych na nią zadań.</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#DyrektorKrystynaSzajdakowska">Wiem, że w odpowiednich resortach są już przygotowywane odpowiednie akty dotyczące polskich dyplomatów.</u>
<u xml:id="u-6.3" who="#DyrektorKrystynaSzajdakowska">Pilnie potrzebny jest akt wykonawczy do ustawy o finansach publicznych dotyczący polskich palcówek zagranicznych.</u>
<u xml:id="u-6.4" who="#DyrektorKrystynaSzajdakowska">Musi być też ściśle związana odpowiedzialność za wydawanie pieniędzy z tym, kto je wydaje. Chodzi nam o to, by ambasador miał większe uprawnienia niż dotychczas. Obecnie obowiązuje niepisana zasada, że większość wydatków trzeba wydawać w porozumieniu z centralą. Tym czasem w rozumieniu ustawy o finansach publicznych kierownikiem jednostki organizacyjnej jest ambasador. Ambasador powinien odpowiadać i zajmować się zamówieniami publicznymi, a nie każdą sprawę konsultować z centralą.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PoselCzeslawBielecki">Czy ktoś z państwa chciałby jeszcze zabrać głos?</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PoselWaldemarPawlowski">Na ostatnim posiedzeniu podkomisji finansów, na którym było składane sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych z wykonania budżetu przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych, była też omawiana sprawa pozostawiania środków dewizowych na kontach. Pani minister Halina Wasilewska-Trenkner wyraziła dobrą wolę, że wraz z ministrem spraw zagranicznych rozwiąże ten problem.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PoselCzeslawBielecki">Chciałbym skomplementować NIK w części znajdującej się na stronach 114 i 115 państwa materiału. Pani posłanka Olga Krzyżanowska dołącza się do tych komplementów. Czytam tam:</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#PoselCzeslawBielecki">"Przyśpieszenie prac nad dostosowaniem polskiego prawa do porządku prawnego UE dotyczy wydania szeregu aktów wykonawczych do ustaw". Rząd jest zawsze przekonany, że to Sejm za wolno pracuje.</u>
<u xml:id="u-9.2" who="#PoselCzeslawBielecki">Podoba nam się pkt ze strony 115, w którym NIK mówi:</u>
<u xml:id="u-9.3" who="#PoselCzeslawBielecki">"Jedną z przyczyn takiego stanu rzeczy było hasłowe określanie zadań prointegracyjnych bez sprecyzowania zakresu poszczególnych prac, terminów ich realizacji, środków i źródeł finansowania oraz trybu rozliczania. W kolejnych programach powtarzano zadania zawarte w poprzednich nie żądając sprawozdania i nie rozliczając dotychczasowych dokonań".</u>
<u xml:id="u-9.4" who="#PoselCzeslawBielecki">Wrażenie Sejmu jest takie, że często administracja rządowa prowadzi pewne operacje na słowach i liczy, że Sejm przyśpieszy prace szybciej przyjmując ustawy.</u>
<u xml:id="u-9.5" who="#PoselCzeslawBielecki">Czy są jeszcze jakieś pytania? Czy też możemy przyjąć, że Komisja Spraw Zagranicznych pozytywnie rozpatrzyła sprawozdanie z działalności NIK w 1999 roku w zakresie właściwości Komisji? Nie widzę. Stwierdzam, że Komisja Spraw Zagranicznych przyjęła sprawozdanie NIK.</u>
<u xml:id="u-9.6" who="#PoselCzeslawBielecki">Czy pan prezes chciałby zabrać głos?</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#WiceprezesNajwyzszejIzbyKontroliJacekUczkiewicz">Dziękuję za pozytywną opinię i przepraszam za swoje spóźnienie. Korzystając z możliwości chciałbym zwrócić uwagę państwa na dwie sprawy. Pierwsza dotyczy naszych spraw zagranicznych, a druga NIK.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#WiceprezesNajwyzszejIzbyKontroliJacekUczkiewicz">Jeśli chodzi o sprawy zagraniczne, to kwestią, która stale przewija się przez nasze materiały, jest działalność naszych biur radców handlowych, a teraz wydziałów ekonomiczno-handlowych ambasad. Sytuacja prawna jest dosyć dziwna. Obowiązuje wspólne zarządzenie Ministra Spraw Zagranicznych i Ministra Gospodarki przekazujące Wydziały ekonomiczno-handlowe w gestię ministra spraw zagranicznych. Jednocześnie w grudniu ubiegłego roku weszły w życie statuty obu resortów. Według statutów gestorem jest minister gospodarki. Jest to więc sytuacja niejasna prawnie.</u>
<u xml:id="u-10.2" who="#WiceprezesNajwyzszejIzbyKontroliJacekUczkiewicz">Druga sprawa dotyczy NIK. Chciałbym poinformować Wysoką Komisję, że NIK prowadzi bardzo ożywioną działalność międzynarodową. Jest ona ukierunkowana na współpracę z Europejskim Trybunałem Obrachunkowym i partnerami unijnymi w celu dostosowania standardów NIK do standardów Unii.</u>
<u xml:id="u-10.3" who="#WiceprezesNajwyzszejIzbyKontroliJacekUczkiewicz">Współpracujemy także z krajami aplikującymi do UE i z krajami rozwijającymi służby kontrolne. Pomagamy Ukrainie w formowaniu ich organu kontrolnego.</u>
<u xml:id="u-10.4" who="#WiceprezesNajwyzszejIzbyKontroliJacekUczkiewicz">Działamy również w ramach międzynarodowej współpracy najwyższych organów kontrolnych. Przygotowując dokumenty negocjacyjne Komisja Europejska zleciła ekspertyzę funkcjonowania najwyższych organów kontrolnych krajów aplikujących. NIK została bardzo wysoko oceniona; funkcjonuje jak organy kontrolne państw członkowskich. Spełniamy już większość standardów europejskich.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PoselCzeslawBielecki">Czy ktoś jeszcze chciałby zabrać głos?</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#PoselKrzysztofKaminski">Chciałbym poinformować pana prezesa, że wiemy o tym, że sprawa rozdzielenia dawnej struktury BRH jest nie rozwiązana. Nie został przekazany majątek, który posiada minister gospodarki, czyli pałacyki, wille itp. Jest to walka o bardzo duże pieniądze.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#PoselKrzysztofKaminski">Jedyna drogą rozwiązania problemu nie są statuty, porozumienia dwóch ministrów, ale wyznaczenie w ustawie o służbie zagranicznej granicy pomiędzy dyplomacją a tym, co się łączy z polityką promocyjną polskiej gospodarki przez administrację państwową.</u>
<u xml:id="u-12.2" who="#PoselKrzysztofKaminski">Myślę, że 5 września Komisja przystąpi do prac nad ustawą o służbie zagranicznej.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PoselCzeslawBielecki">Zamykam punkt 1 naszego porządku dziennego i przechodzimy do punktu 2.</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#PoselCzeslawBielecki">Prezydium przygotowało plan pracy na II półrocze 2000 roku. Mamy oczywiście sporo niewiadomych. Jedną z nich jest ustawa o służbie zagranicznej, która jest najważniejszą ustawą. Nie zostały jeszcze naniesione ostatnie poprawki. Wygląda na to, że sprawą będziemy się mogli zająć ok. 17 września.</u>
<u xml:id="u-13.2" who="#PoselCzeslawBielecki">W przyszłym tygodniu, 18 lipca, mamy przesłuchanie kandydatów na ambasadorów RP do dwóch albo trzech państw. Pan minister Władysław Bartoszewski bardzo o to prosił. Prezydium proponuje, by porządek dzienny został uzupełniony o 2 punkty, a mianowicie o informację Fundacji Pomocy Polakom na Wschodzie i o informację Fundacji Polsko-Niemieckie Pojednanie. Minister Jerzy Widzyk z sukcesem negocjował od-szkodowania dla ofiar przymusowej, niewolniczej pracy. Prezydium chce, żeby powiadomił o ewentualnych oporach. Jest to nasze ostatnie spotkanie przed wakacjami.</u>
<u xml:id="u-13.3" who="#PoselCzeslawBielecki">Jeśli chodzi o propozycje pana posła Longina Pastusiaka, to uwzględniłem je w pkt. 8 lekko je korygując. Pkt 8 brzmi:</u>
<u xml:id="u-13.4" who="#PoselCzeslawBielecki">"Koncepcja polityki wobec Rosji Putina" Istotna jest polityka wobec Rosji Putina, a nie w ogóle wobec Rosji.</u>
<u xml:id="u-13.5" who="#PoselCzeslawBielecki">Podobnie jest z pkt. 9 i 10:</u>
<u xml:id="u-13.6" who="#PoselCzeslawBielecki">"Strategiczne partnerstwo Polski i Ukrainy" oraz "Polityka Polski w ramach Grupy Wyszehradzkiej". Ministerstwo Spraw Zagranicznych będzie musiało nam pokazać na faktach jak ta polityka jest realizowana.</u>
<u xml:id="u-13.7" who="#PoselCzeslawBielecki">Dodałem też pkt 12:</u>
<u xml:id="u-13.8" who="#PoselCzeslawBielecki">"Polska gra o pozycję szóstego kraju Unii Europejskiej". Nasz kraj rozpatruje się w UE jako kraj, który będzie miał stałego członka w Komisji Europejskiej. Polska pod względem populacji jest szóstym krajem Unii. MSZ musi naświetlić nam tę sprawę.</u>
<u xml:id="u-13.9" who="#PoselCzeslawBielecki">Podobnie jest z pkt. 11:</u>
<u xml:id="u-13.10" who="#PoselCzeslawBielecki">"Polska w NATO oraz w Europejskiej Polityce Bezpieczeństwa i Obrony". Wszyscy członkowie polskiej delegacji do Zgromadzenia Parlamentarnego NATO wiedzą, że mamy dużo do zrobienia w tym względzie. Chciałabym znać zdanie resortu na temat, jak widzi on równowagę między czynnikiem europejskim a atlantyckim w naszej polityce zagranicznej.</u>
<u xml:id="u-13.11" who="#PoselCzeslawBielecki">Mamy też pkt 16:</u>
<u xml:id="u-13.12" who="#PoselCzeslawBielecki">"Stosowanie do potrzeb - przesłuchania kandydatów na ambasadorów".</u>
<u xml:id="u-13.13" who="#PoselCzeslawBielecki">Jakie są uwagi państwa do tego planu pracy?</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PoselWaldemarPawlowski">Zaproponowany program pracy jest bardzo bogaty i wyczerpuje najważniejsze kwestie, które należy w tym półroczu omówić.</u>
<u xml:id="u-14.1" who="#PoselWaldemarPawlowski">Chciałabym wzbogacić pkt 16 o temat "Polska racja stanu w XXI wieku".</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PoselKrzysztofKaminski">Dla mnie zasadniczym pytaniem jest pytanie następujące: jakie miejsce zajmie Komisja Spraw Zagranicznych w procesie opiniowania wobec Sejmu tzw. ustaw integracyjnych. Jutro czy pojutrze mamy podejmować decyzje co do powołania tzw. Wielkiej Komisji Prawa Europejskiego. Czy w związku z tym nasza Komisja jest już niepotrzebna? W jakim zakresie nasze kompetencje ulegną ograniczeniu? Czy będzie zmieniony Regulamin Sejmu RP w zakresie, który dotyczy naszej Komisji? Czy będziemy tworzyli podkomisje, które będą opiniować z punktu widzenia naszej Komisji?</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#PoselKrzysztofKaminski">Gdyby się okazało, że Komisja Spraw Zagranicznych nie zostanie wyłączona z tego procesu, a będę o to zabiegał, to może się okazać, że ten plan pracy będzie przede wszystkim planem pracy poświęconym procesowi dostosowawczemu. Możemy mieć dwa rodzaje posiedzeń Komisji. Jedno będzie stricte dyplomatyczne, a drugie będzie związane wyłącznie z ustawami, które trzeba będzie dostosować.</u>
<u xml:id="u-15.2" who="#PoselKrzysztofKaminski">Jeśli chodzi o moją propozycję, to po roku funkcjonowania regionów, którym z mocy ustawy przyznano prawo do prowadzenia quasi-polityki międzynarodowej, zawierania porozumień, Komisja Spraw Zagranicznych powinna przyjrzeć się regionalnym politykom międzynarodowym.</u>
<u xml:id="u-15.3" who="#PoselKrzysztofKaminski">Poznań jest gotowy przyjąć naszą Komisję i udostępnić debatę na temat koordynacji regionalnej polityki sejmików. Byłby to dobry moment, by Komisja zajęła się koordynacją działań i kontrolą samodzielności prowadzenia polityki przez sejmiki. To jest moja propozycja na październik. Prezydent miasta czeka na kontakt z panem przewodniczącym, który kiedyś negatywnie zareagował na propozycję odbycia wyjazdowego posiedzenia Komisji we Wrocławiu.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#PoselCzeslawBielecki">Chciałbym odpowiedzieć panu posłowi, że czuję się tylko mandatariuszem całej Komisji. Jeśli Komisja zdecyduje, że wysyłając mnie jednostkowo, jako całą Komisję, na posiedzenie do Poznania, odrobi swoje lekcje, to powiem, że jestem innego zdania.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#PoselCzeslawBielecki">Jestem przeciwny wyjazdowym Komisjom, gdyż one się kończą tym, że jedzie tylko przewodniczący i sekretarz. Mnie i sekretarza można traktować jako delegację, ale nie całą Komisję.</u>
<u xml:id="u-16.2" who="#PoselCzeslawBielecki">Propozycja jest ciekawa. Jeśli cała Komisja pojedzie, to ja również pojadę.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#PoselWaldemarPawlowski">Czy w dniu 18 lipca, po przesłuchaniu kandydatów na ambasadorów, nie mógłby minister spraw zagranicznych powiedzieć o kierunkach polityki zagranicznej prowadzonej już przez siebie?</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#PoselCzeslawBielecki">Dobrze, uwzględnimy tę propozycję. Chcę powiedzieć, że ja również mam wiele znaków zapytania, jeśli chodzi o Wielką Komisję Prawa Europejskiego. Skoro dochodzi do zgody między opozycją a koalicją, że trzeba działać wspólnie, to myślę, że jest naszym wspólnym interesem, abyśmy się zbyt łatwo nie zgodzili z propozycjami rządu zawierającymi supozycję, że za wolno działamy i że to jest powodem zbyt wolnego postępowania procesu integracji.</u>
<u xml:id="u-18.1" who="#PoselCzeslawBielecki">Moim zdaniem rząd nie wprowadza do Sejmu wystarczająco skoordynowanych dokumentów legislacyjnych, w całości wystarczająco zbornych, żeby Sejm mógł je bez problemu przyjąć, opierając się na konsensusie politycznym.</u>
<u xml:id="u-18.2" who="#PoselCzeslawBielecki">Nie ukrywam, że idea głosowania połączenia naszego prawa z konstrukcją prawa europejskiego jest niejasna. Pan premier Olszewski, obecny dzisiaj, wie, że problem polega na zborności i wewnętrznym skoordynowaniu prawa. Głosowanie tzw. styków z prawem europejskim, we fragmentach, bez rozważenia ich konsekwencji krajowych, oznacza, że możemy przegłosować bubel prawny.</u>
<u xml:id="u-18.3" who="#PoselCzeslawBielecki">Zgadzam się z panem posłem Krzysztofem Kamińskim, że nasza Komisja powinna w sprawie Wielkiej Komisji Prawa Europejskiego zabrać głos. Może ten głos skłoni rząd do intensywniejszej pracy koordynacyjnej.</u>
<u xml:id="u-18.4" who="#PoselCzeslawBielecki">Czy są jeszcze jakieś uwagi do planu?</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#PoslankaOlgaKrzyzanowska">Obawiam się, że problem Wielkiej Komisji Prawa Europejskiego rozegra się na płaszczyźnie zmiany regulaminu. Głos w dyskusji jest potrzebny, by ustalić, w jakim stopniu inne Komisje będą z tą Komisją współpracować.</u>
<u xml:id="u-19.1" who="#PoslankaOlgaKrzyzanowska">Jeśli przegłosujemy zmianę regulaminu, to potem wszystkie nasze wypowiedzi będą ozdobnikiem do działania Wielkiej Komisji.</u>
<u xml:id="u-19.2" who="#PoslankaOlgaKrzyzanowska">Boję się, że nie będziemy tworzyć prawa, które będzie prawem spójnym i zbornym. Dołączam się do głosów niepokoju.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#PoselCzeslawBielecki">Rozumiem, że pani poseł nie chce, abyśmy byli maszynką do głosowania.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#PoslankaOlgaKrzyzanowksa">Nie jako Komisja, ale jako posłowie.</u>
<u xml:id="u-21.1" who="#PoslankaOlgaKrzyzanowksa">Jeśli chodzi o plan, to zajmowaliśmy się sprawą archiwów polskich z okresu państwa podziemnego. Może warto zapytać stronę brytyjską, co się dzieje z tymi archiwami.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#PoselCzeslawBielecki">Czy są jeszcze jakieś uwagi?</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#PoselAleksanderLuczak">Rozumiem sformułowanie pkt. 8, ale wydaje mi się, że występuje tu pewna niezręczność. Ja bym ten punkt tak sformułował:</u>
<u xml:id="u-23.1" who="#PoselAleksanderLuczak">"Koncepcja polityki wobec Rosji po wyborze Putina".</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#PoselCzeslawBielecki">Rozumiem, że pan poseł zgadza się ze mną, że Putin ma bardziej zdefiniowaną dyktaturę niż prawo.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#PoselAleksanderLuczak">Tak jest, ale trzeba być grzecznym.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#PoselCzeslawBielecki">Jeżeli nie już innych uwag, to przyjmuję, ze Komisja przyjęła plan pracy na II półrocze.</u>
<u xml:id="u-26.1" who="#PoselCzeslawBielecki">Mamy też plan pracy dotyczący przyjazdów i wyjazdów. Chciałbym, by wszystkie kluby polityczne potraktowały sprawę poważnie, bo bardzo często jest tak, że nasza delegacja jest bardzo niekompletna. W Słowacji byłem sam. Często zdarza się, że delegacja liczy 2, 3 osoby. Delegacja powinna liczyć 5 osób, żeby było pełne spektrum polityczne.</u>
<u xml:id="u-26.2" who="#PoselCzeslawBielecki">Mam też nadzieję, że nielicznie zebrani dzisiaj państwo posłowie będą uczestniczyć w lunchu wydanym na cześć pana Zdravko Tomaca, który jest zaplanowany na godz. 13.</u>
<u xml:id="u-26.3" who="#PoselCzeslawBielecki">11 - 17 września mamy wizytę naszej delegacji w Chinach (5 posłów).</u>
<u xml:id="u-26.4" who="#PoselCzeslawBielecki">14 - 17 września jest stała Delegacja Parlamentarna do Inicjatywy Środkowo-Europejskiej w Macedonii.</u>
<u xml:id="u-26.5" who="#PoselCzeslawBielecki">19 - 21 września przyjmujemy rewizytę delegacji Komisji Spraw Zagranicznych Parlamentu Norwegii.</u>
<u xml:id="u-26.6" who="#PoselCzeslawBielecki">3 - 5 października nasza delegacja jedzie z wizytą na Łotwę (2 posłów).</u>
<u xml:id="u-26.7" who="#PoselCzeslawBielecki">Wrzesień - październik mamy stałą Delegację Parlamentarną do Inicjatywy Środkowo-Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-26.8" who="#PoselCzeslawBielecki">26 - 29 listopada - termin do potwierdzenia naszej wizyty w Turcji (5 posłów).</u>
<u xml:id="u-26.9" who="#PoselCzeslawBielecki">Listopad - Spotkanie Przewodniczących Komisji Spraw Zagranicznych, Integracji Europejskiej i Obrony Narodowej Polski, Czech, Słowacji i Węgier (ok. 24 listopada).</u>
<u xml:id="u-26.10" who="#PoselCzeslawBielecki">Następnie mamy terminy do ustalenia wizyty Komisji Spraw Zagranicznych Rady Narodowej Republiki Słowackiej (ok. 6 osób) oraz wizyty delegacji Komisji Spraw Zagranicznych Sejmu Republiki Czeskiej (ok. 6 osób).</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#KrzysztofKaminski">Chciałem dowiedzieć się od kolegów z SLD, jak przebiegała ich wizyta w Brukseli. Jest mi przykro, że o godz. 13.30 osoby nie będące członkami naszej Komisji organizują w tej sprawie konferencję prasową. Uważam, że najpierw o tym powinna się dowiedzieć Komisja, a potem media.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#PoselCzeslawBielecki">Zamykam pkt 3 i po przerwie przejdziemy do pkt. 3.</u>
<u xml:id="u-28.1" who="#PoselCzeslawBielecki">Ogłaszam krótką przerwę.</u>
<u xml:id="u-28.2" who="#PoselCzeslawBielecki">[Po przerwie]</u>
<u xml:id="u-28.3" who="#PoselCzeslawBielecki">Witam serdecznie pana Zdravko Tomaca. Jesteśmy ciekawi jakie jest pana zdanie, jeśli chodzi o zmiany zachodzące w Chorwacji.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#WiceprzewodniczacyparlamentuRepublikiChorwacjiprzewodniczacyKomisjiSprawZagranicznychSaboruZdravkoTomac">Powiem o tym, co dla państwa będzie najbardziej interesujące. 5 miesięcy temu w Chorwacji nastąpiła zmiana układu władzy. Przez ten czas wszystko się w naszym kraju zmieniło. Wyrzekliśmy się przede wszystkim nacjonalizmu i to nie w sferze werbalnej, ale w praktyce.</u>
<u xml:id="u-29.1" who="#WiceprzewodniczacyparlamentuRepublikiChorwacjiprzewodniczacyKomisjiSprawZagranicznychSaboruZdravkoTomac">Potępiamy wszelkie próby tworzenia terytoriów czystych etnicznie. Uważamy, że we wszystkich państwach bałkańskich jedynym rozwiązaniem jest zachowanie społeczeństw wieloetnicznych, wielokulturowych i wieloreligijnych. W przeciwnym razie, w krajach tych będą toczyły się wojny. Kierując się tym celem nasz parlament zniósł wszelkie przepisy ustawowe, które miały na celu budowę społeczeństwa jednonarodowego.</u>
<u xml:id="u-29.2" who="#WiceprzewodniczacyparlamentuRepublikiChorwacjiprzewodniczacyKomisjiSprawZagranicznychSaboruZdravkoTomac">Nie ma już żadnych przeszkód politycznych, by wszyscy Serbowie, którzy tego pragną, wrócili do Chorwacji. Istnieją jedynie problemy natury ekonomicznej, typu: skąd wziąć pieniądze na odbudowę domów i stworzenie infrastruktury umożliwiającej normalne warunki życia. Proces powrotu Serbów do Chorwacji przebiega bardzo dobrze. W ramach zorganizowanych powrotów powróciło do Chorwacji ok. 10 tys. osób.</u>
<u xml:id="u-29.3" who="#WiceprzewodniczacyparlamentuRepublikiChorwacjiprzewodniczacyKomisjiSprawZagranicznychSaboruZdravkoTomac">Mamy wprawdzie prawicę, która organizuje protesty i manifestacje przeciwko powrotowi Serbów do Chorwacji. Nazywają nas zdrajcami narodu. My jednakże będziemy kontynuować naszą politykę, gdyż jest ona popierana przez większość społeczeństwa.</u>
<u xml:id="u-29.4" who="#WiceprzewodniczacyparlamentuRepublikiChorwacjiprzewodniczacyKomisjiSprawZagranicznychSaboruZdravkoTomac">Druga istotna zmiana dotyczy polityki w stosunku do Bośni i Hercegowiny. Domagamy się od Chorwatów mieszkających w Bośni i Hercegowinie, by swoje prawa w tych państwach realizowali we wspólnocie z Serbami i Bośniakami. Powiedzieliśmy bardzo jasno, że nie będziemy popierać polityki polegającej na tworzeniu czystych etnicznie obszarów: chorwackiego, serbskiego i bośniackiego.</u>
<u xml:id="u-29.5" who="#WiceprzewodniczacyparlamentuRepublikiChorwacjiprzewodniczacyKomisjiSprawZagranicznychSaboruZdravkoTomac">Przyszłość Bośni upatrujemy w demokracji. Ma to być państwo, w którym będą mieszkać Chorwaci, Serbowie i Bośniacy. Będą mieli takie same prawa na całym obszarze państwa bośniackiego. Bośnia powinna dać wszystkim zamieszkującym ją narodom takie samo prawo do podejmowania decyzji. Te trzy narody powinny kształtować swoje państwo.</u>
<u xml:id="u-29.6" who="#WiceprzewodniczacyparlamentuRepublikiChorwacjiprzewodniczacyKomisjiSprawZagranicznychSaboruZdravkoTomac">Decyzja Trybunału Konstytucyjnego Bośni i Hercegowiny dotycząca Chorwatów, Serbów i Bośniaków, a mówiąca, że te trzy narody są równouprawnionymi i konstytutywnymi narodami na całym terytorium państwa, ma znaczenie historyczne.</u>
<u xml:id="u-29.7" who="#WiceprzewodniczacyparlamentuRepublikiChorwacjiprzewodniczacyKomisjiSprawZagranicznychSaboruZdravkoTomac">Uważamy, że główną przesłanką dokonania istotnych zmian politycznych w trakcie przyszłych wyborów w Bośni, jest zjednoczenie sił opozycyjnych rekrutujących się z tych trzech narodów.</u>
<u xml:id="u-29.8" who="#WiceprzewodniczacyparlamentuRepublikiChorwacjiprzewodniczacyKomisjiSprawZagranicznychSaboruZdravkoTomac">Przyszłość należy do partii politycznych, które nie mają epitetu narodowego w swojej nazwie. Prawdziwe demokratyczne zmiany w Bośni będą możliwe wtedy, gdy upadnie reżim Milosevicia i dojdzie do prawdziwie demokratycznych przemian w Serbii.</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#PoselCzeslawBielecki">Czy pan profesor ma jakieś nowe wieści w tej dziedzinie?</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#WiceprzewodniczacyZdravkoTomac">Tak. Bardzo mocno wspieramy przemiany demokratyczne w Czarnogórze. W najbliższych dniach w Dubrovniku prezydenci Havel, Kucan i Mesic spotkają się prezydentem Djukanovicem. Przemiany demokratyczne w Serbii mogą zacząć się od przemian w Czarnogórze.</u>
<u xml:id="u-31.1" who="#WiceprzewodniczacyZdravkoTomac">Uważamy, że wszystkie kraje europejskie powinny mieć jasność, czego oczekują od Czarnogóry.</u>
<u xml:id="u-31.2" who="#WiceprzewodniczacyZdravkoTomac">Jeśli chodzi o samą Serbię, to tam umacnia się pozycja Milosevicia, ale mamy do czynienia z procesami wstecznymi. Niestety, Rosja mocno i zdecydowanie opowiedziała się za Miloseviciem. W Bukareszcie była bardzo ostra dyskusja pomiędzy USA a Rosją na temat Milosevica.</u>
<u xml:id="u-31.3" who="#WiceprzewodniczacyZdravkoTomac">Amerykanie proponują cały szereg bardzo konkretnych działań, których celem byłaby zmiana nastroju społeczeństwa w Serbii. Proponuje się np. stworzenie sieci stacji telewizyjnych i radiowych w krajach sąsiednich, które doprowadziłyby do przełamania blokady informacyjnej w Serbii.</u>
<u xml:id="u-31.4" who="#WiceprzewodniczacyZdravkoTomac">W obecnej sytuacji nie widzę szansy na to, by Milosević mógł przegrać wybory. Jest to szerszy problem lokujący się w trójkącie: USA, UE i Rosja.</u>
<u xml:id="u-31.5" who="#WiceprzewodniczacyZdravkoTomac">Niestety, nie mam dobrych wiadomości, jeśli chodzi o sytuację w Serbii. Opozycja serbska nie jest w stanie pokonać Milosevicia. Trzeba przewidywać, że ta niestabilna sytuacja będzie jeszcze trwała przez jakiś czas.</u>
<u xml:id="u-31.6" who="#WiceprzewodniczacyZdravkoTomac">Pytał pan przewodniczący o to, jaką widzę szansę na funkcjonowanie społeczeństw wieloetnicznych, wielokulturowych i wieloreligijnych na Bałkanach. Ta koncepcja musi zwyciężyć, ale to zwycięstwo nie będzie ani szybkie, ani łatwe. Nie zwycięży, dopóki nie zajdą przemiany w Serbii.</u>
<u xml:id="u-31.7" who="#WiceprzewodniczacyZdravkoTomac">Chorwaci starają się pokazywać Serbom, że demokracja się opłaca i żeby przestali popierać reżim Milosevicia, który samych Serbów doprowadza do dramatycznej sytuacji. Bardzo ważną sprawą jest udzielanie poparcia ekonomicznego Republice Serbskiej. Rzecz w tym, by Serbowie mieszkający w Bośni zrozumieli, że można żyć w sposób przyzwoity bez reżimu i żeby przestali udzielać poparcia Miloseviciowi.</u>
<u xml:id="u-31.8" who="#WiceprzewodniczacyZdravkoTomac">Trzeba też wszystkimi siłami powstrzymać Milosevicia, by nie stłumił przemian demokratycznych w Czarnogórze. Jest to obecnie najpilniejsze i najważniejsze zadanie.</u>
<u xml:id="u-31.9" who="#WiceprzewodniczacyZdravkoTomac">Chorwacja widzi swoją przyszłość w UE, w NATO i w zjednoczonej Europie. Na zakończenie chciałbym powiedzieć kilka słów na ten temat. Zaakceptowaliśmy swoją niełatwą rolę na Bałkanach. Mamy świadomość, że wspólnota międzynarodowa będzie nas wspierać tylko wtedy, gdy my będziemy odgrywać rolę stabilizatora na Bałkanach.</u>
<u xml:id="u-31.10" who="#WiceprzewodniczacyZdravkoTomac">Naród chorwacki, mieszkający na Bałkanach, jest bardzo związany z Europą Środkową pod względem historycznym, cywilizacyjnym, kulturowym, gospodarczym i wieloma innymi względami. Temat strategiczny chorwackiej polityki strategicznej brzmi:</u>
<u xml:id="u-31.11" who="#WiceprzewodniczacyZdravkoTomac">"Jak być częścią Europy Środkowej?"</u>
<u xml:id="u-31.12" who="#WiceprzewodniczacyZdravkoTomac">W dwa tygodnie po wizycie prezydenta Chorwacji w Polsce, zapragnąłem tu przyjechać i porozmawiać z państwem o rozszerzaniu związków chorwacko-polskich. Europa Środkowa ma wspólne interesy. Kraje od Bałtyku do Adriatyku powinny występować razem, gdyż w ten sposób będzie im łatwiej obronić własne prawa. Chorwaci widzą w tym procesie wielką rolę dla Polski. Głównie ze względu na wielkość i liczebność Polski, ale także ze względu na to, że jest najbardziej zaawansowana w procesie przybliżania się do UE.</u>
<u xml:id="u-31.13" who="#WiceprzewodniczacyZdravkoTomac">Podczas wizyty prezydenta Mesica rozmawialiśmy na ten temat z czołowymi osobistościami w Polsce. Moim zdaniem parlamentarzyści mają tu ogromne pole do popisu.</u>
<u xml:id="u-31.14" who="#WiceprzewodniczacyZdravkoTomac">Na zakończenie chciałbym zaprosić pana przewodniczącego i członków Komisji Spraw Zagranicznych, by po wakacjach złożyli wielodniową wizytę w Chorwacji.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#PoselCzeslawBielecki">Dziękuję bardzo. Mamy jeszcze dwie okazje dzisiaj, by kontynuować rozmowę. Nie będę już zabierał głosu. Dziękuję za zaproszenie.</u>
<u xml:id="u-32.1" who="#PoselCzeslawBielecki">Kto z państwa posłów chciałby zabrać głos?</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#PoselKrzysztofKaminski">Chciałbym podziękować za wizytę w Warszawie. Znam dobrze Chorwację i chciałbym zapytać, czy Chorwacja nadal uważa się za kraj graniczny pewnej kultury, kręgu cywilizacyjnego. Podobnie jak Polska, jako ostatni kraj katolicki na Wschodzie leżący w Europie Środkowej, tak Chorwacja w stosunku do prawosławnej Serbii leży na granicy kultur. Jak przekraczacie te bariery i jakiego języka używacie wobec Serbii?</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#WiceprzewodniczacyZdravkoTomac">Z tego, co mówiłem dotychczas, wynika, że uważamy za możliwe, by ludzie wywodzący się z różnych narodów, kultur, wyznający różne religie mogli żyć spokojnie. Zdecydowanie potępiliśmy politykę prowadzoną przez poprzednią władzę, czyli humanitarne wysiedlenia ludności. Obecnie Chorwacja chce budować społeczeństwo wieloetniczne, wielokulturowe i wieloreligijne. Ta koncepcja umacnia się w Bośni i w Czarnogórze. W Serbii i w Kosowie nie ma nawet światełka w tunelu. W Kosowie większość Albańczyków dąży do tego, by się zrewanżować Serbom.</u>
<u xml:id="u-34.1" who="#WiceprzewodniczacyZdravkoTomac">W Bośni, w części zwanej Republiką Serbską, dopiero rodzą się siły rozumiejące, że tworzenie czystej etnicznie republiki Serbskiej przynosi tylko szkodę narodowi serbskiemu.</u>
<u xml:id="u-34.2" who="#WiceprzewodniczacyZdravkoTomac">5 lat temu spotkali się liderzy państw afrykańskich, którzy stwierdzili, że trzeba się bronić przed bałkanizacją Afryki. Bałkanizacja polega na tym, że kilka niewielkich narodów, które żyły wcześniej w pokoju, zaczyna się kłócić i nie potrafi ani żyć w pokoju, ani się rozejść.</u>
<u xml:id="u-34.3" who="#WiceprzewodniczacyZdravkoTomac">XIX wiek rozpoczął się od wojen bałkańskich. Wojny te trwają do dnia dzisiejszego. Wojna bałkańska jest zupełnie inna niż pozostałe wojny. Celem wojny jest zniszczenie przeciwnika, pozbawienie go majątku i wszelkich praw. Stąd wziął się pomysł podziału narodów bałkańskich. Wysiedlono Serbów z Chorwacji i przeniesiono do Serbii, Chorwatów wysiedlono z Serbii i Bośni i przeniesiono do Chorwacji. Bośnię podzielono na trzy getta. Kosowo miało być podzielone na część serbską i część albańską. Zwolennicy tej idei wciąż są silni. Milosević nazywał to wielką walką o wolną Serbię. Głosił, że tam, gdzie mieszkają Serbowie, jest państwo serbskie. Uważał, że ma prawo przepędzić inne narody z tych terytoriów. Wspólnota międzynarodowa bardzo długo akceptowała taki sposób myślenia. Układ z Dayton, zawarty pod koniec 1995 roku, pozwolił na utworzenie czystej etnicznie Republiki Serbskiej.</u>
<u xml:id="u-34.4" who="#WiceprzewodniczacyZdravkoTomac">Błędem Tudjmana, nieżyjącego pierwszego prezydenta, oraz Chorwackiej Wspólnoty Demokratycznej, rządzącej wtedy partii, było to, że zaakceptowano tę logikę. Chorwaci z ofiar stali się współodpowiedzialnymi za wyniszczanie innych narodów.</u>
<u xml:id="u-34.5" who="#WiceprzewodniczacyZdravkoTomac">Najlepszym dowodem na to, jak bardzo jest skomplikowana sytuacja, będzie to, co powiem teraz. Posłużę się przykładem rodem ze Zgromadzenia Parlamentarnego OBWE. Rosjanie twierdzą, że Milosević ma rację i że nie powinien występować przed Trybunałem w Hadze. Przed Trybunałem powinien stanąć Bill Clinton. Bałkany i Kaukaz to są dwa miejsca zapalne, gdzie decyduje się, jaką drogą pójdzie świat.</u>
<u xml:id="u-34.6" who="#WiceprzewodniczacyZdravkoTomac">Gdyby zwyciężyła teoria, że ludzie reprezentujący inną kulturę i religię nie mogą mieszkać na jednym terytorium, to miałoby to poważne reperkusje dla całej ludzkości.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#PoselCzeslawBielecki">Kto z państwa chciałby jeszcze zabrać głos?</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#PoselAntoniKobielusz">Prezydent USA Bill Clinton w Irlandii Północnej powiedział, że pokój od wojny różni się tym, że w przypadku pokoju wszyscy mogą być zwycięzcami. Nie ma przegranych. Kiedy na Bałkanach będą zwycięzcy? Kiedy będzie pokój?</u>
<u xml:id="u-36.1" who="#PoselAntoniKobielusz">Jeszcze jedna uwaga z naszego historycznego doświadczenia. Po II wojnie światowej stosunki polsko-niemieckie były bardzo trudne, ale kontakty młodzieży znacznie przyczyniły się do poprawy tych stosunków. Czy na Bałkanach swobodna podróż młodzieży serbskiej, chorwackiej, bośniackiej będzie możliwa w krótkim czasie?</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#PoselCzeslawBielecki">Bardzo proszę pana przewodniczącego o odpowiedź, ale proszę też obie strony, by ograniczyły się w czasie, gdyż wtedy pan profesor będzie mógł się zetknąć z bardzo ciekawym fragmentem procedury demokratycznej naszej Komisji. W tej chwili bowiem koalicja chce zapytać opozycję, czego dokonała w Brukseli. Pan poseł Tadeusz Iwiński reprezentujący SLD jest gotów odpowiedzieć na wniosek pana posła Krzysztofa Kamińskiego.</u>
<u xml:id="u-37.1" who="#PoselCzeslawBielecki">Proszę naszego gościa o odpowiedź.</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#WiceprzewodniczacyZdravkoTomac">Chorwacja otworzyła się na Czarnogórę, chociaż w okolicy Dubrovnika jest dużo domów zniszczonych przez Czarnogórców.</u>
<u xml:id="u-38.1" who="#WiceprzewodniczacyZdravkoTomac">Otwieramy się również na Republikę Serbską. Inwestujemy tam, rozwijamy współpracę gospodarczą, gdyż uważamy, że może to doprowadzić do ograniczenia wpływu profaszystowskiej prawicy w Republice Serbskiej.</u>
<u xml:id="u-38.2" who="#WiceprzewodniczacyZdravkoTomac">Częściowo otwieramy się również na Serbię, ale ten proces jest bardzo trudny. Istnieje bardzo silny opór wobec wymiany kulturalnej np. chorwaccy piosenkarze, którzy jeżdżą do Serbii są krytykowani przez własne środowisko i na odwrót.</u>
<u xml:id="u-38.3" who="#WiceprzewodniczacyZdravkoTomac">Dopóki Milosević jest przy władzy nie jest możliwe szersze otwarcie na Serbię. Zgadzam się z panem, że niezależnie od tego, co się wydarzyło, nie można zmieniać sąsiadów.</u>
<u xml:id="u-38.4" who="#WiceprzewodniczacyZdravkoTomac">Gdyby II wojna światowa zakończyła się zwycięstwem Hitlera, to Polacy nie mieliby szansy na normalizację stosunków polsko-niemieckich.</u>
<u xml:id="u-38.5" who="#WiceprzewodniczacyZdravkoTomac">Milosević musi odejść. To jest główna przeszkoda w normalizacji stosunków na Bałkanach. Należy go aresztować, osądzić i osadzić w więzieniu. Najlepiej by było, gdyby został obalony przez samych Serbów. Nie jest to jednak możliwe.</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#PoselCzeslawBielecki">Jeżeli państwo posłowie się zgodzą, to udzielę teraz głosu panu posłowi Tadeuszowi Iwińskiemu.</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#PoselTadeuszIwinski">Cieszę się z wizyty w Polsce pana Zdravko Tomaca, którego miałem okazje poznać 10 lat temu. Nasze formacje miały bliskie kontakty.</u>
<u xml:id="u-40.1" who="#PoselTadeuszIwinski">Przepraszam za spóźnienie, ale przyjechałem prosto z lotniska. Chciałbym poinformować Komisję Spraw Zagranicznych o przebiegu wizyty naszej delegacji w Brukseli, zanim odbędzie się konferencja.</u>
<u xml:id="u-40.2" who="#PoselTadeuszIwinski">Powiem krótko o wybranych sprawach, gdyż wizyta była niesłychanie bogata i dostarczyło dużo materiału do przemyśleń i do ocen. Byli obecni: przewodniczący Leszek Miller, premier Józef Oleksy i ja. W ciągu tych 24 godzin spotkaliśmy się przede wszystkim z Romano Prodim, z panią Nicole Fontaine, przewodniczącą Parlamentu Europejskiego, z naszymi partnerami z kierownictwa grupy socjalistycznej, w tym z Klausem Haenschem z SPD, poprzednim przewodniczącym Parlamentu Europejskiego, oraz z dwoma najważniejszymi z punktu widzenia Polski komisarzami: Franzem Fischlerem, komisarzem ds. rolnictwa i Guenterem Verheugenem, komisarzem ds. rozszerzenia Unii. Mieliśmy też konferencję prasową dla dziennikarzy polskich. Miała ona miejsce o północy, po rozmowach z Guenterem Verheugenem, który jest naszym dobrym kolegą. Chcę powiedzieć, że na każdym kroku podkreślaliśmy, że uważamy sprawę integracji europejskiej za kluczową dla Polski i ponadpartyjną.</u>
<u xml:id="u-40.3" who="#PoselTadeuszIwinski">Główną przeszkodą jest dystans rozwoju cywilizacyjnego między naszym krajem a państwami najwyżej rozwiniętymi. Trzeba ten dystans zmniejszyć, a w perspektywie dwóch, może trzech pokoleń zlikwidować. Integracja z UE jest najskuteczniejszym środkiem, by to osiągnąć.</u>
<u xml:id="u-40.4" who="#PoselTadeuszIwinski">We wszystkich rozmowach kładliśmy ak-cent na to, że w tym względzie nie ma żadnych różnic między rządem a opozycją, niezależnie od tego, jak będzie wyglądała sytuacja polityczna w Polsce po wyborach.</u>
<u xml:id="u-40.5" who="#PoselTadeuszIwinski">Mówiliśmy też, że nam zależy na tym, by ta integracja była korzystna dla Polski i nastąpiła tak szybko, jak to możliwe. Opowiadamy się za tym, by integracja nastąpiła w roku 2003. Jednakże i Prodi i Verheugen mówili, że jest to termin możliwy, ale trudny do realizacji.</u>
<u xml:id="u-40.6" who="#PoselTadeuszIwinski">W okresie prezydencji francuskiej, która ma być zakończona szczytem w Nicei w końcu pierwszej połowy grudnia, może dojść do sfinalizowania reformy instytucjonalnej Unii. Musi ona zaowocować traktatem wymagającym ratyfikacji przez 15 parlamentów. Ten proces może trwać rok, a może nawet dwa lata. Obecnie reforma wzięła górę nad rozszerzeniem UE. Można oczekiwać, że w okolicy szczytu w Nicei może zostać za-prezentowana pewna sekwencja wydarzeń, z której da się wyczytać, kiedy moglibyśmy wstąpić do Unii. Oczywiście po spełnieniu szeregu warunków.</u>
<u xml:id="u-40.7" who="#PoselTadeuszIwinski">Chcę też powiedzieć, że zarówno Romano Prodi, jak i Franz Fischler wskazywali na to, że rząd polski nie wywiązał się z niektórych zobowiązań dotyczących przedstawiania informacji, dokumentów. Nie jesteśmy w stanie ocenić, na ile jest to szukanie pretekstu, by opóźnić nasze wejście do UE, a na ile jest to zgodne z prawdą.</u>
<u xml:id="u-40.8" who="#PoselTadeuszIwinski">Mówiono np. o kompletnie różnych informacjach na temat liczby rolników i gospodarstw w Polsce. Komisarz ds. rolnictwa powiedział, że inne dane trafiły do Brukseli, a inne otrzymał będąc w Polsce od ministra rolnictwa. Wiemy przecież, że kluczową barierę w rozszerzeniu UE stanowią pieniądze. Trzeba wiedzieć, ile środków potrzeba na programy pomocowe dla 300-800 tys. rolników w Polsce. Jeśli chodzi o SAPARD, to jest to 168 mln euro. Słuszne są starania rządu, by kwota ta, jeśli nie zostanie wykorzystana w tym roku, przeszła na rok przyszły w trzyletnim cyklu. UE odpowiada jednak, że jasno określiła warunki, czyli to, jaka agencja ma to kontrolować i że te warunki nie zostały spełnione.</u>
<u xml:id="u-40.9" who="#PoselTadeuszIwinski">Rozmawialiśmy też o tym, na ile powiększenie grupy krajów kandydackich do 12 komplikuje sprawę rozszerzenia UE. Wszyscy nasi rozmówcy zaprzeczali komplikowaniu się procesu. Nie wiem jednak, czy tak jest w rzeczywistości. W odróżnieniu od poprzedniej fazy rozszerzenia, która odbyła się 1 stycznia 1995 roku i która przyczyniła się do wzrostu poziomu życia w UE, ta faza tego nie gwarantuje. Gdyby UE powiększyła się i miała 27 członków, to ludność UE zwiększyłaby się o 30%, ale tylko o 9% wzrósłby dochód narodowy UE. To jest właśnie ukryta sprężyna wszelkich działań.</u>
<u xml:id="u-40.10" who="#PoselTadeuszIwinski">My z kolei z niepokojem wskazywaliśmy na pewne wypowiedzi dotyczące przyszłości UE. Powiedzieliśmy, że teoria twardego rdzenia mogłaby być dla nas do przyjęcia, gdyby oznaczała postępowanie procesu integracyjnego i gdyby owo twarde jądro nie było zamknięte dla Polski. Nie możemy być krajem drugiej, czy trzeciej kategorii w UE.</u>
<u xml:id="u-40.11" who="#PoselTadeuszIwinski">Rozmawialiśmy też o tym, na ile wybory prezydenckie we Francji mające się odbyć wiosną 2002 roku oraz wybory parlamentarne w Niemczech odbywające się w tym samym roku, są przyczyną opóźnienia procesu integracyjnego, gdyż Francuzi dbają o swój elektorat rolniczy, i odnieśliśmy wrażenie, że jest to poważny problem. Niemcy też staną przed dylematem, czy podjąć decyzję o rozszerzeniu UE przed wyborami do Bundestagu, czy po.</u>
<u xml:id="u-40.12" who="#PoselTadeuszIwinski">Wróciliśmy dobrze poinformowani, ale z większą świadomością złożoności spraw. Jeśli chodzi o rolnictwo, ochronę środowiska, transport, to Unia przywiązuje ogromną rolę, w przeciwieństwie do nas, do funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości. Wiąże się to z Schengen i dopóki Unia nie będzie przekonana o szczelności naszych granic, to proces integracji będzie opóźniony.</u>
<u xml:id="u-40.13" who="#PoselTadeuszIwinski">Chcę też powiedzieć, że wypowiedź przewodniczącego, Mariana Krzaklewskiego, mówiąca o tym, że Unia ma być unią Jana Pawła II, a nie Unią lewicowych utopii, wzbudziła zdziwienie. Tym bardziej, że w 11 z 15 rządów rządzi lewica, w tym po raz pierwszy po wojnie w 4 najważniejszych państwach: w Niemczech, Francji, Wielkiej Brytanii i we Włoszech.</u>
<u xml:id="u-40.14" who="#PoselTadeuszIwinski">Mówiliśmy o tym, że premier zaproponował wejście członków SLD do KIE i że doceniamy ten gest. Uważamy jednak, że przedstawiciele opozycyjni powinni znajdować się w zespołach negocjacyjnych w charakterze obserwatorów. Bardzo dobrze przyjmuje się w UE powołanie Wielkiej Komisji Prawa Europejskiego. Padają jednak pytania o jakość projektów, gdyż Komisja ma przyśpieszyć głównie procedurę.</u>
</div>
<div xml:id="div-41">
<u xml:id="u-41.0" who="#PoselCzeslawBielecki">Dziękuję panu za wypowiedź. Chcę też powiedzieć, że na dzisiejszym posiedzeniu wyraziliśmy obawę o jakość projektów. Wielka Komisja Prawa Europejskiego ma nie tylko szybko prowadzić czynności proceduralne, ale także tworzyć dobre, zborne prawo.</u>
<u xml:id="u-41.1" who="#PoselCzeslawBielecki">Czy są jeszcze jakieś pytania?</u>
<u xml:id="u-41.2" who="#PoselCzeslawBielecki">Dziękuję wszystkim za udział w posiedzeniu.</u>
<u xml:id="u-41.3" who="#PoselCzeslawBielecki">Zamykam posiedzenie Komisji Spraw Zagranicznych.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>