text_structure.xml 508 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Wznowienie posiedzenia o godz. 9 min 04)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Marek Borowski oraz wicemarszałkowie Tomasz Nałęcz, Donald Tusk, Janusz Wojciechowski i Andrzej Lepper)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Bardzo proszę panie posłanki i panów posłów o zajmowanie miejsc na sali.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panią poseł Dorotę Arciszewską-Mielewczyk oraz pana posła Marka Wikińskiego.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Protokół i listę mówców prowadzić będzie pan poseł Marek Wikiński.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę wyznaczonych posłów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę pana posła sekretarza o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#SekretarzPoselMarekWikinski">Informuję, że za zgodą marszałka Sejmu w dniu dzisiejszym odbędzie się posiedzenie Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich o godz. 13. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Grupa posłów przedstawiła projekt uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Projekt uchwały został paniom posłankom i panom posłom doręczony w druku nr 21.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, marszałek Sejmu podjął decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 47 pkt 1 regulaminu Sejmu, a także rozpatrzenie projektu uchwały w dwóch czytaniach, w myśl art. 129a regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proponuję jednocześnie, aby w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego Sejm wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycje przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">(Panie marszałku...)</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Sprzeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.9" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Panie pośle, proszę do mikrofonu, bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-4.10" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Pan poseł Stryjewski, Liga Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Panie Marszałku! Chciałbym prosić o...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę do mikrofonu, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Chciałbym prosić o to, by jednak odbyła się dyskusja.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Panie pośle, chciałbym wyjaśnić panu, że 5-minutowe oświadczenia w imieniu klubów są formą dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#WicemarszalekTomaszNalecz"> Może to umknęło uwadze pana posła.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#GlosZSali">(Siadaj!)</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Panie Pośle! Przepraszam bardzo, ale o co pan wnosi?</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#GlosZSali">(Zróbcie tam porządek w tym klubie!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Żeby oprócz wypowiedzi klubowych mogli zabrać głos również posłowie z sali.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Panie Pośle! Czy usatysfakcjonuje to pana, jeśli wyjaśnię, że w pierwszym czytaniu jest możliwe zadanie pytań?</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Tak? Bardzo dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Rozumiem, że po tych wyjaśnieniach uzyskaliśmy konsensus. Bardzo się cieszę.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Powracamy do rozpatrzenia punktu 1. porządku dziennego: Przedstawienie przez prezesa Rady Ministrów programu działania Rady Ministrów z wnioskiem o udzielenie jej wotum zaufania.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">W dniu wczorajszym wysłuchaliśmy exposé prezesa Rady Ministrów pana Leszka Millera.</u>
          <u xml:id="u-10.5" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Sejm ustalił w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego podział czasu pomiędzy kluby, w zależności od ich wielkości, w granicach od 11 do 97 minut, czyli debatę średnią.</u>
          <u xml:id="u-10.6" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-10.7" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Przypominam, że zgodnie z treścią art. 61a ust. 1 regulaminu Sejmu po wyczerpaniu listy mówców i zadaniu pytań głos może zabrać tylko prezes Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-10.8" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Głos ma przewodniczący Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej pan poseł Jerzy Jaskiernia.</u>
          <u xml:id="u-10.9" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PoselJerzyJaskiernia">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej niezwykle wnikliwie wsłuchiwał się w treść exposé pana premiera Leszka Millera. To ważny dokument otwierający prace rządu.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#PoselJerzyJaskiernia">Dobrze się stało, że Wysoka Izba miała całą dobę na to, aby przeanalizować ten dokument. Dostrzegamy w tym nowe podejście. 4 lata temu zostawiono posłom 4 godziny, co w sposób naturalny uniemożliwiało jakąkolwiek poważną analizę.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#PoselJerzyJaskiernia">Co więcej, bardzo pozytywnie odbieramy to, że w dniu wczorajszym ministrowie byli do dyspozycji Wysokiej Izby. 4 lata temu chcieliśmy takiej dyskusji. Powiedziano nam, że system parlamentarno-gabinetowy nie przewiduje takiego rozwiązania, ministrowie nie muszą się spotykać z posłami, wystarczy exposé. A te wczorajsze dyskusje były ważne. Były istotnym rozszerzeniem exposé. Jest bowiem oczywiste, że w ciągu 40 minut nie można powiedzieć wszystkiego. Poszczególni ministrowie rozwijali wątki, przedstawiali konkrety, szczegóły, konkretyzowali politykę zapowiedzianą przez rząd.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#PoselJerzyJaskiernia">Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej z uznaniem wita exposé. Dostrzegamy w nim te wątki, które prezentowaliśmy w kampanii wyborczej. Ludzie mówili: przede wszystkim opanować kryzys finansów publicznych, uporządkować państwo, odchudzić państwo, uczynić je bardziej sprawnym. W exposé ta sprawa została wyeksponowana.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#PoselJerzyJaskiernia">Zdajemy sobie sprawę z tego, że uporządkowanie finansów publicznych to trudne zadanie. Jeżeli deficyt ma nie przekroczyć 40 mld zł, jeżeli wydatki mają nie przekroczyć 183 mld zł, to od razu widać, jak trudne są to cele wobec presji społecznej dotyczącej rozwiązywania wielu zagadnień, wobec sytuacji międzynarodowej po 11 września, która powoduje, że musimy się wywiązać z naszych zobowiązań sojuszniczych, wobec wielu dziedzin, w przypadku których trzeba wydać więcej. Ale bez uporządkowania finansów publicznych nie będzie dalszego kroku zmierzającego do ożywienia gospodarki, do rozwiązania problemu bezrobocia, do właściwego rozwiązania dylematów polityki społecznej. Za szczególnie pozytywne uważamy to, że ten rząd nie zapowiada zbyt wiele, jest realistyczny. Mówi, co zrobi w pierwszych 100 dniach. Mówi, co zrobi w ciągu roku. Pokazuje perspektywę całej kadencji. Ludzie zdają sobie sprawę, że wyjście z tego kryzysu nie będzie łatwe przy takiej dziurze budżetowej, przy rentowności przedsiębiorstw, która spadła do zera, przy otarciu się o recesję w zakresie rozwoju gospodarczego. Musi być czas, musi być cierpliwość. To jednak, że rząd zaczął oszczędzanie od siebie, od swoich struktur, że będzie ciął niepotrzebne wydatki, że będzie szukał bardziej efektywnego państwa i w skali centralnej, i w skali samorządu terytorialnego, że chce uporządkować finanse publiczne w sposób trwały, że chce pamiętać i o mieście, i o wsi - szereg ważnych zapowiedzi dotyczyło opłacalności produkcji rolnej, tego, co ludzie mają produkować, jak mają sprzedawać, jak powstrzymać pauperyzację wsi - to bardzo istotne zapowiedzi. Równie ważne jest dla nas to, że rząd chce być w dialogu z parlamentem, nie tylko z większością, lecz także z opozycją, że chce po roku przedstawić swoje dokonania, że jest gotowy do tego, aby prowadzić dialog. Pamiętamy bowiem poprzedni rząd, kiedy to nie było ministrów ani przy okazji rozmów po exposé, ani gdy odpowiadali na pytania bądź mieli odpowiadać na interpelacje, ani nawet wówczas, kiedy były wnioski o wotum nieufności. Po prostu nie mieli kontaktu z Izbą. Ten rząd widzi, że taki kontakt jest potrzebny, ważny, będzie bowiem ważny wobec tych wielkich dylematów, które stanęły przed rządem.</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#PoselJerzyJaskiernia">Witamy zapowiedź powrotu do Komisji Trójstronnej. To ważne forum dialogu rządu, pracodawców i pracobiorców, zwłaszcza wobec tych dylematów polityki socjalnej, wobec tej sytuacji w zakresie budżetu państwa, presji finansów publicznych. Taki rzetelny, uczciwy dialog w przypadku szukania rozwiązań, porozumienia, konsensu jest niezwykle istotny. Z satysfakcją odnotowaliśmy również zapowiedź partnerskiego dialogu z Narodowym Bankiem Polskim i Radą Polityki Pieniężnej. To prawda, że były słowa krytyki. Byli tacy, którzy twierdzili, że rada postępuje niewłaściwie. Była krytyka tego, że tylko dba o inflację i nie widzi całości. W związku z tym zapowiedź, że chodzi o wypracowanie wspólnej polityki, wspólnej linii postępowania. Nie tylko inflacja, ale także rozwój, szukanie sposobów na rozwiązywanie problemów bezrobocia, ożywienie gospodarki, wspieranie eksportu w powiązaniu ze zwalczaniem inflacji - to wydaje się, że jest właściwą drogą. Nie chcemy podważać konstytucji. To ciało powstało, ponieważ wiemy, jaka była przeszłość, co to znaczy otwarty budżet, co to znaczyło dodrukowywanie pieniądza. Wiemy, jaką wartością jest złotówka. To też ma znaczenie. Ale to nie mogą być cele jednostkowe. Tak więc witamy z zadowoleniem wszystkie te zapowiedzi rządu, gdy mówi o instrumentach ożywienia gospodarczego, wspierania eksportu, wsparcia dla średnich i małych przedsiębiorstw. Tu tkwią olbrzymie rezerwy. Równie istotne są jednak te zapowiedzi, które odnoszą się już do szczegółów. Chociażby to, że chce się przejrzeć przepisy finansowe. Nie może być tak, że ludzie nie wiedzą, jakie są podatki i jak trzeba je płacić, gdy jest woluntaryzm, sobiepaństwo, brak pewności, przewaga urzędnika. To sprawa istotna i sądzę, że zostanie właściwie odebrana przez środowiska gospodarcze. Równie ważna jest zapowiedź, że rząd chce w sposób niezwykle precyzyjny rozmawiać z tymi, którzy tworzą dochód narodowy, po to żeby zbadać, jakie są możliwości ożywienia i w tej krótkofalowej perspektywie, i w dalszej. Dlatego też za niezwykle ważne uważamy te wszystkie zapowiedzi, które mówią, że będzie wsparcie dla przedsiębiorstw, że będzie promocja naszego eksportu, że polska polityka zagraniczna zostanie podporządkowana tej promocji, że nie będzie to uprawianie polityki dla polityki, ale wsparcie dla państwa, dla narodu, dla społeczeństwa, dla rozwiązywania tych celów społecznych i gospodarczych, które przed nami stanęły.</u>
          <u xml:id="u-11.6" who="#PoselJerzyJaskiernia">Wysoka Izbo! Ważne sformułowania padły w odniesieniu do polityki zagranicznej. Tu jesteśmy zgodni, że ta polityka od dłuższego czasu budowana jest wokół porozumienia narodowego. Z jednej strony jest to poparcie dla NATO, dla Unii Europejskiej, dla naszej orientacji prozachodniej, ale z drugiej strony to jest świeży powiew - nowa polityka wschodnia, olbrzymi rynek, potrzeba przywrócenia więzów pozrywanych. Nie wyjdziemy z kryzysu gospodarczego, jeżeli pozwolimy sobie na luksus nieutrzymywania kontaktów z partnerami, którzy tam są usytuowani. Ale zdajemy sobie sprawę, że w tym Sejmie dojdzie do wielkiej dyskusji wokół integracji europejskiej. Już dzisiaj niektórzy pytają: dlaczego rok 2002? Czy to nie jest kosztem interesów narodowych, czy będzie dobrze wynegocjowana nasza koncepcja członkostwa w Unii Europejskiej? Ale postawmy sprawę inaczej. A co, jeśli nie wejdziemy do Unii? A co, jeśli w 2002 r. padnie decyzja, że wejdą Czechy, Węgry, Estonia, Słowenia? Zabraknie Polski, kraju, który torował przemiany demokratyczne w Europie Środkowej i Wschodniej.</u>
          <u xml:id="u-11.7" who="#PoselJerzyJaskiernia">Traktujemy Europę jako szansę, aczkolwiek chcielibyśmy, aby rząd w sposób otwarty rozmawiał ze społeczeństwem. Krytykowaliśmy poprzedni rząd za brak takiego dialogu.</u>
          <u xml:id="u-11.8" who="#PoselJerzyJaskiernia">Kwestia integracji to nie kwestia wiary, to kwestia realiów, wyzwań i zagrożeń. Chcielibyśmy, aby rząd przychodził z koncepcjami negocjacyjnymi do parlamentu, pytał nas o opinie, pokazywał, jakie są uwarunkowania, jakie są szanse. Chcielibyśmy, aby wreszcie te programy PHARE, ISPA, SAPARD zaczęły przynosić efekty nie tylko na papierze, ale w realiach gospodarczych, w realiach polskiej wsi, aby nie było tak, że miesiącami, w istocie latami, mówi się o SAPARD, a go nie widać w rzeczywistości, a więc te oczekiwania, na zmianę w zakresie przetwórstwa rolno-spożywczego, podniesienia jakości życia na wsi - nie potwierdzają się.</u>
          <u xml:id="u-11.9" who="#PoselJerzyJaskiernia">To dobrze, że w Sejmie są eurosceptycy. Czeka nas trudny dialog, ale chcielibyśmy, aby w tym dialogu nie zabrakło odpowiedzi na pytanie: A jaki byłby koszt niebycia w Europie, jaki byłby koszt niewejścia do Unii Europejskiej? Co Polska by zrobiła, gdyby nie otrzymała środków infrastrukturalnych, tych, które mogą po 2004 r. stanowić zasadniczy element naszego ożywienia?</u>
          <u xml:id="u-11.10" who="#PoselJerzyJaskiernia">Jesteśmy przekonani, że pan premier w swojej wypowiedzi końcowej dotknie wielu zagadnień, które były tylko wzmiankowane - edukacja nowoczesna, zorientowana na przyszłość, kultura, ochrona dziedzictwa kulturalnego. Jesteśmy przekonani, że ten wątek zostanie szerzej wyeksponowany.</u>
          <u xml:id="u-11.11" who="#PoselJerzyJaskiernia">Nasza współpraca z Polonią, z ludźmi rozsianymi po świecie, to też zagadnienie, które będzie wymagało bardziej istotnego wsparcia.</u>
          <u xml:id="u-11.12" who="#PoselJerzyJaskiernia">Wysoka Izbo! Jesteśmy przekonani, że jeśli rząd zdoła zrealizować te zamierzenia i krótkofalowe, i te długofalowe, Polska będzie w bardziej szczęśliwym położeniu. To trudne wyzwania, ale zdajemy sobie sprawę, że one muszą być podjęte. Społeczeństwo oczekuje na fakty, na konkrety. Niech to będą drobne sprawy, ale niech każdy dzień przynosi dobrą nowinę, że coś w Polsce zdarzyło się lepszego, że jest rząd, który rozwiązuje zagadnienia, a nie kłóci się, że jest rząd, który jest zdeterminowany, aby rozwiązywać sprawy kraju, a nie zajmować się własnymi problemami.</u>
          <u xml:id="u-11.13" who="#PoselJerzyJaskiernia">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sojusz Lewicy Demokratycznej będzie głosował za wotum zaufania dla rządu pana premiera Leszka Millera. Postąpimy tak nie tylko dlatego, że jest to uszanowanie woli narodu określonej w wyborach 23 września. Postąpimy tak nie tylko dlatego, że jest to nasz rząd w partnerskim współdziałaniu z Unią Pracy i z Polskim Stronnictwem Ludowym. Postąpimy tak nie tylko dlatego, że taka jest logika tej sceny politycznej, która się po wyborach ukształtowała. Postąpimy tak nie tylko dlatego, że w rządzie widzimy premiera i ministrów, których znamy od lat z ich uczciwości, kompetencji, sprawności, wizji rozwiązywania spraw, oddania dla spraw Polski. Będziemy głosowali za, ponieważ Polska potrzebuje rządu silnego, sprawnego, kompetentnego, który udźwignie brzemię odpowiedzialności, który stworzy lepsze, pomyślniejsze perspektywy dla naszego państwa, dla naszego narodu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-11.14" who="#komentarz">(Długotrwałe oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi Jerzemu Jaskierni za wystąpienie.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu przewodniczącego klubu Platformy Obywatelskiej pana marszałka Macieja Płażyńskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PoselMaciejPlazynski">Panie Marszałku! Panie Premierze! Panie i Panowie Posłowie! Wczoraj padło tu pytanie: Co ty możesz zrobić dla Polski? Każdy z nas może dla Polski zrobić wiele dobrego, ale niewątpliwe najwięcej - z racji konstytucyjnych instrumentów - mogą zrobić rząd i większość parlamentarna popierająca rząd, pod warunkiem że jest to rząd dobry, że jest to rząd, który ma dobry program.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#PoselMaciejPlazynski">Dziewięć miesięcy temu, kiedy powstawała nasza formacja, zawarliśmy swoisty kontrakt obywatelski z wszystkimi, którzy zechcieli nas wesprzeć. Przedstawiliśmy wizję państwa silnego, o gospodarce wygrywającej w międzynarodowej konkurencji, państwa otwartego na świat, silnego własną narodową tożsamością, opierającego ład społeczny na tradycyjnym systemie wartości. Temu zobowiązaniu jesteśmy wierni.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#PoselMaciejPlazynski">23 września naród wybrał. Polska ma dziś rząd, któremu przewodzi pan premier Leszek Miller. Szanujemy każdy wyborczy głos - i ten oddany na nas, i ten oddany na naszych politycznych rywali. Szanujemy każdy głos, bo w każdym z nich przebijała się ta sama nadzieja, nadzieja na gospodarkę, która stworzy miejsca pracy, nadzieja na państwo, w którym jest miejsce dla każdego obywatela, nadzieja na oszczędne państwo, które przestanie sięgać coraz głębiej do naszych kieszeni. Exposé pana premiera jest pierwszą okazją, by nadzieje te porównać z rysującą się już rzeczywistością. Niestety, to wystąpienie nie przekonuje nas, że te nadzieje Polaków się spełnią.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#PoselMaciejPlazynski">Platforma Obywatelska odmówi rządowi Leszka Millera swojego zaufania. Są przynajmniej trzy zasadnicze powody takiej naszej decyzji.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#PoselMaciejPlazynski">Po pierwsze, to udzielona nam wczoraj odpowiedź na pytania, jak zmniejszać polską biedę, jak sprawić, by coraz więcej polskich rodzin żyło w dostatku, jakie decyzje zależne od rządu i parlamentu umożliwią tworzenie miejsc pracy?</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#PoselMaciejPlazynski">Odpowiedź jest jedna. Polska gospodarka, polscy przedsiębiorcy jak powietrza potrzebują obniżenia podatków, obniżenia kosztów pracy, uelastycznienia Kodeksu pracy. Najbardziej na tych zmianach zyskają ci, którzy dzisiaj są najbiedniejsi i pozbawieni pracy. Obniżanie kosztów, nowy Kodeks pracy, twarda polityka finansowa to przecież jedyna szansa na poprawę ich sytuacji, to szansa na pracę. A co proponuje rząd? Rząd proponuje zwiększenie podatków. Rząd chce zamrozić progi podatkowe, rząd chce opodatkować odsetki od naszych oszczędności.</u>
          <u xml:id="u-13.6" who="#GlosZSali">(Przecież my nie mamy oszczędności.)</u>
          <u xml:id="u-13.7" who="#PoselMaciejPlazynski">Rząd, językiem peerelowskiej nowomowy, która podwyżki cen nazywała zmianami, mówi, że chce dokonać zmiany w podatkach od dochodów osobistych. Panie premierze, proszę powiedzieć wprost, o ile realnie wzrosną podatki pod pańskimi rządami!</u>
          <u xml:id="u-13.8" who="#GlosZSali">(O tyle, żeby dziurę załatać.)</u>
          <u xml:id="u-13.9" who="#PoselMaciejPlazynski">Ale najbardziej uderzające we wczorajszym wystąpieniu szefa rządu było pominięcie informacji mogących przybliżyć zamiary rządu w dziedzinie ratowania finansów publicznych. Po tym wystąpieniu nadal nie wiemy, jak rząd Leszka Millera chce wypełnić swoje publiczne zobowiązania.</u>
          <u xml:id="u-13.10" who="#GlosZSali">(Nasze zobowiązania.)</u>
          <u xml:id="u-13.11" who="#PoselMaciejPlazynski">Polska potrzebuje nowej wizji finansów publicznych, Polacy chcą wiedzieć, ile będą oddawać ze swoich pensji państwu w ramach podatków i chcą mieć pewność, że te pieniądze nie będą marnowane.</u>
          <u xml:id="u-13.12" who="#PoselMaciejPlazynski">Drugi powód, dla którego będziemy głosować przeciwko udzielaniu wotum zaufania dla rządu, to swoiste pustosłowie wczorajszego wystąpienia i brak konsekwencji. Najogólniej rzecz biorąc w exposé pełno jest celów, jakie rząd chce zrealizować. Wiemy, co rząd chce zrobić, ale nie wiemy jak. Dla przykładu, oto język, jakim rząd opisuje program gospodarczy na czteroletnią kadencję. ˝Program ten - cytuję z exposé - stanowić będzie narzędzie nadające polityce gospodarczej skonkretyzowany kształt. (...) Będzie również podstawą dialogu społecznego oraz ważną wskazówką dla inwestorów.˝ Program gospodarczy na cztery lata to bardzo poważna sprawa, ale jak odnieść się do niego, skoro, jak widać, słowa w tym programie nie zawierają żadnej realnej treści.</u>
          <u xml:id="u-13.13" who="#PoselMaciejPlazynski">Inny przykład. Rząd deklaruje - tu znów cytat - że przygotowana zostanie nowa ustawa o finansowaniu samorządów. I tu także żadnych konkretów. Nie wiemy, czy to ˝nowe˝ będzie dla samorządów lepsze. Jako ugrupowaniu, które chce budować silny samorząd, trudno nam powiedzieć, co to za rozwiązanie. I tak to exposé wygląda, akapit o akapicie, zdanie po zdaniu.</u>
          <u xml:id="u-13.14" who="#PoselMaciejPlazynski">Rząd wiele mówi o tańszym państwie. Tańsze państwo to także m.in. mniej radnych, mniej politycznych urzędników w samorządach. Tańsze i bliższe obywatelowi państwo to wreszcie wybory bezpośrednie wójtów, burmistrzów i prezydentów miast. SLD obiecywało to w kampanii wyborczej. Dzisiaj, jak można sądzić na podstawie exposé, rząd chce pozbawić mieszkańców wielkich miast prawa do wyborów bezpośrednich. Jaka za tym stoi logika? Czy to już, panie premierze, brak odwagi w budowaniu tańszego państwa? Platforma Obywatelska domagać się będzie równych w tym względzie praw dla wszystkich mieszkańców naszych miast i gmin.</u>
          <u xml:id="u-13.15" who="#PoselMaciejPlazynski">Mówicie państwo o oszczędnościach, o tym, że oszczędności trzeba zacząć od siebie. Rzecznik rządu mówi, że rząd oszczędza na żarówkach. Ja nie sugeruję, żebyście pracowali tylko do zmroku, ale sięgnijcie do partyjnych kieszeni. 300 mln zł w tej kadencji na finansowanie partii z podatków, z budżetu. Może trzeba się tego zrzec?</u>
          <u xml:id="u-13.16" who="#PoselMaciejPlazynski">I wreszcie trzeci powód, dla którego rząd Leszka Millera nie zyska naszego zaufania, to praktyka rządzenia. Minął dopiero tydzień od powołania rządu, a wiele decyzji, jakie firmuje rządząca większość, budzi zdumienie. Mamy poważne obawy o przyszłość. To głosami SLD i jego koalicjantów na stanowisko wicemarszałka Sejmu i na stanowisko wiceprzewodniczącej komisji sprawiedliwości wybrano osoby, na których ciągle ciążą zarzuty łamania prawa. Czy mamy to traktować jako zapowiedź przyszłych standardów praworządności, jakie będzie wprowadzać rząd Leszka Millera?</u>
          <u xml:id="u-13.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-13.18" who="#GlosZSali">(Ileż razy to tłumaczyć?)</u>
          <u xml:id="u-13.19" who="#PoselMaciejPlazynski">To SLD i jego koalicjanci złamali zasadę zachowania reprezentatywności sejmowej Komisji do Spraw Służb Specjalnych. Jeśli tak ma wyglądać zadeklarowane w exposé współdziałanie i współodpowiedzialność ponad podziałami, to, panie premierze, mówimy innymi językami.</u>
          <u xml:id="u-13.20" who="#PoselMaciejPlazynski">Ten rząd już zdążył odwołać nowe matury, by następnego dnia połowicznie odwołać swoją decyzję i zafundować uczniom równolegle dwa rodzaje matur. Sądzę, że dla maturzystów to zły przykład niekonsekwencji w postępowaniu. Jak na 7 dni to sporo.</u>
          <u xml:id="u-13.21" who="#GlosZSali">(Platforma jest konsekwentna?)</u>
          <u xml:id="u-13.22" who="#PoselMaciejPlazynski">Nasza odmowa poparcia gabinetu koalicji SLD-Unii Pracy-PSL nie oznacza, że wykluczamy jakąkolwiek kooperację z tym rządem. Chcemy zadeklarować, że w takich sprawach, jak obrona Polski przed zagrożeniami zewnętrznymi.....</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Przepraszam, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Panowie posłowie, proszę nie wyręczać premiera w udzielaniu odpowiedzi, na pewno sobie poradzi.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PoselMaciejPlazynski">...wypełnianie sojuszniczych zobowiązań, uzdrawianie finansów publicznych, integracja z Unią Europejską, ten rząd może liczyć na nasze wsparcie. Mamy nadzieję, że rząd Leszka Millera w tych sprawach wykaże się odpowiedzialnością i zrozumieniem dla polskiej racji stanu. Choć po wystąpieniu pana premiera nadal nie wiemy, w jaki sposób jego rząd będzie chciał bronić polskich interesów w negocjacjach z Unią Europejską, gdyż ten fragment, jak inne, był pozbawiony konkretów, to wierzymy, że nie zaprzepaści on historycznej szansy, jaką dla Polski jest członkostwo w Unii. W tej sprawie jesteśmy gotowi służyć rządowi pomocą.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#PoselMaciejPlazynski">I ostatnia sprawa. Pan premier Miller w swoim wystąpieniu porównał trudności, przed jakimi stanął jego gabinet, do wyzwań, z którymi musiał się zmierzyć pierwszy rząd niepodległej Rzeczypospolitej w roku 1989. Przypomnijmy więc, że tamten rząd zastał trzycyfrową inflację, wojska radzieckie stacjonujące w naszych granicach, bezradne wobec kryzysu społeczeństwo. Tamten rząd heroicznym wysiłkiem odwrócił kartę polskich dziejów, położył fundamenty pod wolne, demokratyczne państwo polskie.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#PoselMaciejPlazynski">Pan, panie premierze, porównując swoje kłopoty...</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#GlosZSali">(Nie swoje - nasze.)</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#PoselMaciejPlazynski">...do kłopotów tamtego rządu, złożył świadectwo pychy politycznej. Podważył pan sens dokonań wszystkich rządów budujących przez ostatnie 12 lat zręby niepodległego państwa.</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#PoselMaciejPlazynski">Panie Premierze! Nie jest pan pierwszym premierem Rzeczypospolitej, nie jest pan ostatnim. Każdy rząd musi wzmacniać fundamenty naszego państwa i żaden nie może tracić czasu. Będziemy panu o tym przypominać dzień po dniu.</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu marszałkowi Płażyńskiemu za wystąpienie.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu przewodniczącego Klubu Parlamentarnego Samoobrony pana marszałka Andrzeja Leppera.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PoselAndrzejLepper">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Rozbudziliśmy nadzieje: 23 września społeczeństwo wybrało nowe siły do parlamentu. Przekreśliło tych, którzy doprowadzili kraj do ruiny. To nie wina tylko ostatniego rządu, to wina 12 lat przemian. Tu, z tej trybuny padają różne słowa. Nie sposób, żeby Samoobrona nie odniosła się do tego, co powiedział przedmówca. W Samoobronie są przestępcy, a kto jest w Platformie Obywatelskiej?</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#PoselAndrzejLepper"> Nie uda się wam, panowie, nie uda się, panie marszałku Płażyński, uniknąć odpowiedzialności za Stocznię Gdańską. Wy nawet kolebki ˝Solidarności˝ nie potrafiliście obronić.</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#PoselAndrzejLepper"> Nie uda się wam zabrać immunitetów poselskich, panie marszałku Tusk.</u>
          <u xml:id="u-17.5" who="#PoselDonaldTusk">(Uda się.)</u>
          <u xml:id="u-17.6" who="#PoselAndrzejLepper">Pan chciałby, żebyśmy schodzili z trybuny i żeby czekał na nas prokurator.</u>
          <u xml:id="u-17.7" who="#PoselDonaldTusk">(Tak.)</u>
          <u xml:id="u-17.8" who="#PoselAndrzejLepper">Nie będzie tego!</u>
          <u xml:id="u-17.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-17.10" who="#PoselAndrzejLepper"> Nie będzie tego na pewno. Brawo, brawo! To u was są ludzie, którzy się dorobili, którzy mogą dać przykład całemu społeczeństwu - mają trzydzieści parę lat i wielkie, miliardowe majątki. Wykupię wam czas w Telewizji Polskiej, ile tylko trzeba, powiedzcie wszystkim Polakom</u>
          <u xml:id="u-17.11" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-17.12" who="#PoselAndrzejLepper">, jak to się robi, jak zrobić, żeby mieć tyle majątku, tak się dorobić.</u>
          <u xml:id="u-17.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-17.14" who="#PoselAndrzejLepper">Przechodząc do konkretów, bo nie taki miał być początek, chciałbym powiedzieć, że Samoobrona z uwagą wysłuchała exposé pana premiera. Samoobrona z pełną powagą odnosi się do sytuacji w kraju. Uważamy, że exposé było dobre. Exposé wskazuje na główne problemy, jakie stoją przed państwem, jakie stoją przed społeczeństwem. Musimy naprawić kraj, musimy oczywiście zacząć oszczędności od siebie. To nie tylko, panie premierze, zamrożenie płac, ale obniżenie płac - płace zostały bardzo mocno rozdmuchane, bardzo intratne są płace w administracji rządowej, samorządowej, w parlamencie również. Należy ponosić koszty przemian równomiernie, dzielić tę biedę między wszystkich, z tym się zgadzamy.</u>
          <u xml:id="u-17.15" who="#PoselAndrzejLepper">Sprawa najważniejsza to bezrobocie, nie Unia Europejska, ale bezrobocie, które dzisiaj dotyka 3 mln ludzi, ludzi pozbawionych środków do życia, ludzi, którzy schodzą na margines społeczny. Rodzi to wielkie patologie, które później trzeba zwalczać. Jednakże chciałbym powiedzieć, panie premierze, że walka ze skutkami nie przyniesie efektów, trzeba likwidować przyczyny tych patologii. Te przyczyny to przede wszystkim bezrobocie, to brak wizji przyszłości dla polskiej młodzieży i te sprawy należy naprawiać.</u>
          <u xml:id="u-17.16" who="#PoselAndrzejLepper">Jeśli chodzi o sprawy społeczne, nie możemy zapominać o biedzie emerytów, rencistów, osób niepełnosprawych, tych, którzy zostali zepchnięci na margines życia społecznego. Nie możemy zapominać o biednej służbie zdrowia, o nauczycielach, o ludziach pracy i o rolnikach. Aby te sprawy społeczne były załatwione, musimy... I chciałbym usłyszeć odpowiedź od pana premiera, co z minimum socjalnym, które ludzie mają zagwarantowane w konstytucji, takim minimum, które musi gwarantować godne życie dla wszystkich, którzy wywiązują się z obowiązków wobec państwa. Co z byłymi pracownikami pegeerów? Czy ci ludzie mają być traktowani inaczej, gorzej niż inne grupy społeczne? Górnicy, hutnicy - którym nie zazdroszczę tego; to im się należy - odchodząc, uzyskują odprawy. Pracownicy pegeerów nie dostali nic. Tę kwestię trzeba rozwiązać. Zdajemy sobie sprawę jako Samoobrona, że nie da się tego zrobić jednego dnia, ale o tym trzeba myśleć i tę sprawę w jak najkrótszym okresie załatwić, tak by ci ludzie nie czuli się gorsi i poniżeni.</u>
          <u xml:id="u-17.17" who="#PoselAndrzejLepper">Gospodarka to też podstawa zarobienia pieniędzy na sprawy społeczne, na sprawy socjalne, które trzeba finansować z budżetu państwa. Gospodarka to dwa główne działy. Zbyt mało mówi się w exposé o postawieniu na te dwa działy i o tym, w jaki sposób. To budownictwo i rolnictwo - koła zamachowe w gospodarce. Czy to się komuś podoba, czy nie. Jeżeli nie postawimy na to, panie premierze... Chciałbym pomagać rządowi. Chcemy pracować na ˝tak˝, a nie na ˝nie˝. Chcemy pomagać, ale jeżeli w krótkim okresie nie stworzymy takich warunków ekonomicznych, kredytowych, aby te dwa działy mogły się normalnie rozwijać, to możemy doprowadzić do wielkiego wybuchu społecznego. My jako Samoobrona tego nie chcemy. Nie chcemy namawiać ludzi do buntu, ale ich wytrzymałość sięga zenitu. Wytrzymałość ludzi jest już na krawędzi. Ludzie dzisiaj cierpią. Ale jednocześnie ufają i pokładają nadzieję w pana rządzie. Panie premierze, na panu spoczywa wielki obowiązek. Obowiązek spoczywa również na Sejmie, na nas, którym ludzie zaufali. Nie możemy zawieść tych ludzi. Samoobrona zrobi wszystko, aby ludzi nie zawieść. Samoobrona zrobi wszystko i będzie pomagać premierowi, rządowi tak długo, jak długo będziemy pewni, że rząd idzie w kierunku właściwym.</u>
          <u xml:id="u-17.18" who="#PoselAndrzejLepper">Najważniejsza sprawa to finanse państwa. Finanse zagrożone, budżet pusty. Panowie, którzy nie tak dawno rządzili, panowie, którzy ze strachu uciekli z tonących okrętów Unii Wolności i AWS...</u>
          <u xml:id="u-17.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-17.20" who="#GlosZSali">(Na platformę.)</u>
          <u xml:id="u-17.21" who="#PoselAndrzejLepper">...na platformę, która na nieszczęście dla Polski nie zatonęła, a powinna</u>
          <u xml:id="u-17.22" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-17.23" who="#PoselAndrzejLepper">, panowie bardzo mądrzy, którzy zjedli wszystkie rozumy, którzy wiedzą, co trzeba zrobić, kiedy mieli władzę, to nie wiedzieli, jak ruszyć z miejsca. Wiedzieli, jak działać w spółkach, w radach nadzorczych; po kilkanaście rad nadzorczych, wielkie pensje</u>
          <u xml:id="u-17.24" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-17.25" who="#PoselAndrzejLepper"> - to wiedzieli, ale jak uzdrowić finanse państwa, nie wiedzieli.</u>
          <u xml:id="u-17.26" who="#GlosZSali">(Dzisiaj wiedzą.)</u>
          <u xml:id="u-17.27" who="#PoselAndrzejLepper">Samoobrona mówi, że finanse państwa należy uzdrowić. W jaki sposób to zrobić? Oczywiście jeżeli chcemy stawiać na gospodarkę, są dwa sposoby. Albo podnieść wewnętrzny dług państwa, skorzystać z doświadczeń takich państw, jak Niemcy, Stany Zjednoczone, Japonia, gdzie dług wewnętrzny jest najwyższy na świecie i nikt się o to nie martwi... Ale przy zwiększaniu tego długu musi być nad tym pełna kontrola. Kontrola, która spowoduje to, że te pieniądze, które będą, zostaną przeznaczone na rozwój gospodarki, zdecydowanie na inwestycje, nie na przejadanie. Nikt nam nic złego nie powie, jeżeli zwiększymy wewnętrzny dług państwa do poziomu 60% produktu krajowego brutto ogólnie. Dzisiaj ten dług wynosi ponad 40%, a w krajach takich, jak Francja, Niemcy, inne, jest 70, 80; we Włoszech ponad 100%. I nikt tam szat nie rwie, i Unia nie mówi: Nie chcemy was; bo już są w Unii. To jest sprawa główna, zasadnicza.</u>
          <u xml:id="u-17.28" who="#PoselAndrzejLepper">Sprawa następna to sprawa zależności państwa od banków. Pytam, panie premierze: Czy Narodowy Bank Polski i Rada Polityki Pieniężnej są dla Polski czy odwrotnie, czy Polska jest dla pana Balcerowicza i 9 ludzi z Rady Polityki Pieniężnej?</u>
          <u xml:id="u-17.29" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-17.30" who="#PoselAndrzejLepper"> Jeżeli jest tak, to kraju z kryzysu nie wyprowadzimy. Ci ludzie rządzą Polską. Na panu, na pana ekipie, spoczywa obowiązek ponoszenia odpowiedzialności za sprawy społeczne, gospodarcze i finanse państwa, a pieniądze w ręku trzyma Balcerowicz </u>
          <u xml:id="u-17.31" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-17.32" who="#PoselAndrzejLepper">, nie kto inny, i dopóki on będzie trzymał pieniądze, inaczej w Polsce nie będzie. Dlatego też mówimy: Balcerowicz musi odejść, aby emeryt i rencista... </u>
          <u xml:id="u-17.33" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-17.34" who="#PoselAndrzejLepper"> Niektórzy pytali, co to znaczy: musi odejść. Musi odejść jego polityka. Musi odejść. Ta polityka przez 12 lat się nie sprawdziła. Dlatego też mówimy zdecydowanie, że zrobimy wszystko, aby zmienić ustawę o działalności Rady Polityki Pieniężnej. Prawa tej Rady muszą być ograniczone do minimum. Musi to być ciało doradcze, opiniodawcze, a nie ciało, które stanowi o tym, jakie będą stopy procentowe. Zażądam w imieniu naszego klubu, żeby Balcerowicz - pan Balcerowicz, może tak przejdzie przez gardło</u>
          <u xml:id="u-17.35" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-17.36" who="#PoselAndrzejLepper">, przyszedł - tu postawimy dużą tablicę - i przedstawił nam wzór, według jakiego oblicza stopy procentowe kredytów. </u>
          <u xml:id="u-17.37" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-17.38" who="#PoselAndrzejLepper">Bo ja nie rozumiem tego.</u>
          <u xml:id="u-17.39" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-17.40" who="#PoselAndrzejLepper"> Jeżeli jest, proszę państwa...</u>
          <u xml:id="u-17.41" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-17.42" who="#PoselAndrzejLepper"> Jeżeli jest inflacja, to...</u>
          <u xml:id="u-17.43" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-17.44" who="#PoselAndrzejLepper">Krzyczcie sobie, krzyczcie.</u>
          <u xml:id="u-17.45" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Skoro się pan marszałek zgadza, to można pokrzyczeć.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PoselAndrzejLepper">Tak jest, można pokrzyczeć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Ale teraz przejdźmy już do posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PoselAndrzejLepper">Już nie? Już można? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#PoselAndrzejLepper">Proszę państwa, postawmy dużą tablicę i niech ten wzór przedstawi nam. Jak to jest? Inflacja będzie wynosiła 5 czy 6%, a stopa procentowa 18-20%? A dlaczego nie 6%? A może trzeba, by było 40%? Jaki tu jest zastosowany wzór, że wychodzi 16, 17, 18? Tego naprawdę nie ma w żadnej ekonomii. W żadnej. Nie ma na świecie takiego rozwiniętego kraju, gdzie stopa procentowa jest 3-krotnie wyższa niż inflacja. A w ogóle na dobrą sprawę to czy mamy inflację w Polsce? Może panowie nie wszyscy - bo szanuję prawą stronę, wszystkich, panów z Platformy też szanuję oczywiście</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#PoselAndrzejLepper"> - ale nie wszyscy... Chciałbym, żebyście państwo wiedzieli, że to nie jest tak do końca, jak się mówi. Nie jest tak, że stopa procentowa jest związana z inflacją. Może ktoś nie wie, co to jest inflacja. Inflacja to jest nadwyżka pieniędzy nad towarem. Jeżeli nie wiecie, to słownik wyrazów obcych, encyklopedię proszę przeczytać. </u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-21.5" who="#PoselAndrzejLepper"> Dzisiaj w Polsce mamy do czynienia z deflacją, a nie inflacją. To jest deflacja.</u>
          <u xml:id="u-21.6" who="#PoselAndrzejLepper">Dlatego też my jako Samoobrona, po wczytaniu się w exposé pana premiera, po przeanalizowaniu go bardzo dokładnie, udzielimy poparcia rządowi pana premiera Millera.</u>
          <u xml:id="u-21.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-21.8" who="#PoselAndrzejLepper"> Udzielimy poparcia. </u>
          <u xml:id="u-21.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-21.10" who="#PoselAndrzejLepper"> To poparcie będzie poparciem warunkowym.</u>
          <u xml:id="u-21.11" who="#PoselAndrzejLepper">Panie premierze, proszę to dobrze zrozumieć. Nie chcemy stawiać wielkich wymogów, ale jeżeli w krótkim okresie sytuacja społeczna, gospodarcza i finansowa kraju się nie zmieni, zastanowimy się bardzo głęboko, czy będziemy popierać dalej rząd.</u>
          <u xml:id="u-21.12" who="#PoselAndrzejLepper">Jeśli chodzi o sprawy Unii, to czy dzisiaj nie za bardzo wszyscy liczymy w Polsce na to, że wstąpienie do Unii załatwi wszystkie sprawy. Tam już czekają pieniądze, pożyczki, SAPARD, ISPA, ASAL, i inne, wszystko nam dadzą. Już dają nam kilka lat i jakoś te pieniądze nie mogą dojść do Polski. Nie wiem, jaką drogą one idą. Czy najpierw lądują na Księżycu, a później mają dotrzeć do Polski? Czy jesteśmy nieprzygotowani? Jeżeli to jest przyczyną, to przygotujmy się odpowiednio, zatrudnijmy fachowców - tacy są w Polsce. Nie takich, którzy do Brukseli jeżdżą, a wcześniej noszą ciężarki, żeby mieć długie ręce i pod stół wkładać, i teczek szukać z pieniędzmi</u>
          <u xml:id="u-21.13" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-21.14" who="#PoselAndrzejLepper">, tylko fachowców. Fachowców, którzy pojadą negocjować twarde warunki przystąpienia Polski do Unii, warunki takie, które będą zgodne z polską racją stanu. Jeżeli nie zrobimy tego, będzie między nami rozbieżność.</u>
          <u xml:id="u-21.15" who="#PoselAndrzejLepper">My nie zgodzimy się nigdy jako Samoobrona na sprzedaż polskiej ziemi obcokrajowcom.</u>
          <u xml:id="u-21.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-21.17" who="#PoselAndrzejLepper"> To jest warunek. Nie zgodzimy się na to nie dlatego, że mówimy, żeby tu nie przychodzili obcy. Może skorzystajmy z doświadczeń innych państw, z doświadczeń Danii, Francji. Wprowadźmy takie warunki. Na tych warunkach możemy się zgodzić.</u>
          <u xml:id="u-21.18" who="#PoselAndrzejLepper">Tak że liczenie ślepo na pomoc Unii, na to, że przystąpienie do Unii załatwi wszystkie sprawy, jest mylne, panie premierze.</u>
          <u xml:id="u-21.19" who="#PoselAndrzejLepper">Sprawa otwarcia się na Wschód. To też się nie spodoba niektórym na tej sali, ale w kampanii wszyscy mówili: Rosja, tak, to jest rynek zbytu dla naszych nadwyżek produkcyjnych. Zwróćmy się więc w tamtą stronę bardziej niż do tej pory, uszanujmy ich, to są nasi sąsiedzi, odwieczni sąsiedzi. Czy nam się podoba, czy nie, Rosja to jest potężny rynek zbytu. Rosja potęgą była, jest i będzie, czy to się komuś podoba, czy nie. Ciągłe wywoływanie fobii antyrosyjskiej, antybiałoruskiej, antyukraińskiej do niczego dobrego nie doprowadzi. Dlatego też uważam, że rząd powinien bardziej pójść w kierunku wschodnim. Mówimy, że tam nie ma pieniędzy. To dlaczego nie płacimy im na bieżąco za ropę i za gaz? Zapłaćmy im, zapłaćmy, skoro tacy mądrzy jesteśmy, że oni nie mają, a my bierzemy od nich na kredyt.</u>
          <u xml:id="u-21.20" who="#PoselAndrzejLepper">Samoobrona, podkreślam jeszcze raz, poprze rząd, udzieli wotum zaufania, pod warunkiem że w następnych krokach rząd będzie przedstawiał projekty ustaw, które załatwią najpilniejsze sprawy, sprawy społeczne, gospodarcze i finansowe, abyśmy mogli wyborcom spojrzeć prosto w oczy i powiedzieć: nie oszukaliśmy was, mówiliśmy to w kampanii i wdrażamy to w życie. Jeżeli będzie inaczej, będziemy rozmawiać i dyskutować. Na pewno będziemy dyskutować, negocjować, a na końcu dopiero możemy mówić o protestach. Jako posłowie Rzeczypospolitej Polskiej nie chcemy uciekać się do tego, ale kiedy społeczeństwo już nie wytrzyma, bo napięcie społeczne rośnie, niezadowolenie rośnie, innego wyjścia może nie być. Oby nie doszło do tego, że ci, którzy zeszli ze sceny politycznej, ci przegrani, ci, którzy w ostatnim okresie doprowadzili do nędzy, wyprowadzą ludzi na ulice i nikt nie będzie mógł nad tym zapanować. Poczujmy odpowiedzialność za to, nie doprowadzajmy do tego.</u>
          <u xml:id="u-21.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-21.22" who="#PoselAndrzejLepper"> Zróbmy wszystko, aby w Polsce obowiązywała hierarchia wartości - człowiek, rodzina, praca, godne życie. Dziękuję za uwagę. </u>
          <u xml:id="u-21.23" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu marszałkowi Andrzejowi Lepperowi za wystąpienie.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu przemawiającego w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego pana marszałka...</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#PoselLudwikDorn">(Chwileczkę...)</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Tak?</u>
          <u xml:id="u-22.4" who="#GlosZSali">(Najpierw PiS.)</u>
          <u xml:id="u-22.5" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">A, przepraszam najmocniej.</u>
          <u xml:id="u-22.6" who="#GlosZSali">(Ten Sejm już był.)</u>
          <u xml:id="u-22.7" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Najmocniej przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-22.8" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu przemawiającego w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość pana przewodniczącego posła Jarosława Kaczyńskiego.</u>
          <u xml:id="u-22.9" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Przepraszam bardzo, panie pośle, za pomyłkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PoselJaroslawKaczynski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przyjmuję te przeprosiny, ale prosiłbym, żeby pamiętać o kolejności.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#PoselJaroslawKaczynski">Każda opozycja jest w sytuacji pod pewnymi względami trudnej. Jest mianowicie pewna konfuzja między koniecznością i oczywistością dobrego życzenia czy życzenia dobrze własnemu narodowi a stosunkiem do rządu, bo sukcesy narodu są zawsze sukcesem rządu. Jeśli chce się tych sukcesów - a my tych sukcesów chcemy - to oczywiście i w stosunku do rządu trzeba odnosić się życzliwie. I my tę życzliwość z tego właśnie powodu chcemy zachowywać. Ale owa życzliwość nie może mieć charakteru bezrefleksyjnego. Każdy, kto analizuje wystąpienia premiera rządu, musi zapytać, jaka jest ich wewnętrzna struktura, spójność, musi zapytać, co partia rządząca mówiła przed wyborami, a co mówi teraz, a jeśli są już jakieś fakty, jeżeli zaczęto już rządzić, to trzeba także odnieść się do owych faktów, porównać to, co się mówi, z tym, co się robi. I właśnie w ten sposób mamy zamiar postąpić - także na początku, także w tym wystąpieniu.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#PoselJaroslawKaczynski">Trzeba również w tym wystąpieniu zachować pewną historyczną ostrożność, uwzględnić historyczny kontekst. Jest bowiem tak, że partia, która głosi normalność - SLD - w kategoriach demokratycznych normalna nie jest. Nie wywodzi się z polskiej tradycyjnej lewicy, z PPS, wywodzi się z PZPR, którego tutaj nikomu przedstawiać nie trzeba. Do owej wspomnianej już ostrożności zachęcam, tę ostrożność tutaj z całą pewnością trzeba zachowywać.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#PoselJaroslawKaczynski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Program przedstawiony tutaj... Przepraszam bardzo, muszę przerwać.</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#GlosZSali">(Lekarza poproście!)</u>
          <u xml:id="u-23.5" who="#PoselJaroslawKaczynski">(Proszę następnego mówcę...)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Tak, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu przemawiającego w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego pana marszałka Franciszka Jerzego Stefaniuka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PoselFranciszekJerzyStefaniuk">Panie Marszałku! Ja też się boję...</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#PoselFranciszekJerzyStefaniuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Posłowie Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego z uwagą wysłuchali exposé pana premiera określającego czteroletni program działania Rady Ministrów z wnioskiem o udzielenie jej wotum zaufania.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#PoselFranciszekJerzyStefaniuk">Powołując się na porozumienie programowe między koalicją SLD i Unii Pracy a Polskim Stronnictwem Ludowym, pozwolę sobie zwrócić uwagę, że odnajdujemy elementy programu Polskiego Stronnictwa Ludowego zawarte w wystąpieniu pana premiera, bo na tym polega nasz udział w procesie tworzenia koalicji.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#PoselFranciszekJerzyStefaniuk">Pan premier na wstępie dokonał skrótowej oceny aktualnej, wręcz tragicznej sytuacji społeczno-gospodarczej państwa. Klub Parlamentarny PSL uważa, iż na wstępie rząd powinien przedstawić rzetelny i obiektywny bilans otwarcia, określający stan gospodarki w jej wszystkich społecznych i gospodarczych obszarach, bo od tego momentu zaczyna się odpowiedzialność za stan państwa.</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#PoselFranciszekJerzyStefaniuk">W naszych programowych twierdzeniach od dawna wskazywaliśmy na konieczność zmiany filozofii rządzenia, potrzebę odejścia od skrajnie liberalnej doktryny, która nie sprawdziła się na świecie, a nasz kraj doprowadziła do stanu zapaści gospodarczej. Chcemy zgodnie z zapisami Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej zmierzać w kierunku społecznej gospodarki rynkowej, z której efektów rozwoju mogłyby korzystać szerokie warstwy społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-25.5" who="#PoselFranciszekJerzyStefaniuk">Obraz bezmiaru bezrobocia w kraju odzwierciedla stan gospodarczy. Zapowiedź wejścia na szybką ścieżkę rozwoju daje społeczeństwu nadzieję. Pan premier podkreśla konieczność szybkiego rozwoju gospodarczego.</u>
          <u xml:id="u-25.6" who="#PoselFranciszekJerzyStefaniuk">Możliwość ta uzależniona jest w znacznym stopniu - co z wielkim naciskiem zawsze podkreślaliśmy i podkreślamy - od zmiany polityki pieniężnej, która jednak w exposé została potraktowana jako element dobrej woli Rady Polityki Pieniężnej. Uważamy, iż obniżki stóp procentowych są warunkiem koniecznym - i to w zakresie większym niż ostatnio (półtora punktu procentowego).</u>
          <u xml:id="u-25.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.8" who="#PoselFranciszekJerzyStefaniuk"> Ale, Wysoka Izbo, nie jest to wystarczający krok. Konieczne jest stałe, ciągłe wspieranie eksportu oraz stwarzanie warunków dla wytwórczości krajowej. Dlatego tak dużą wagę przywiązujemy do podatku importowego. Ustanowienie tego podatku, panie premierze i panie ministrze finansów, nie tylko mogłoby służyć zwiększeniu dochodów w budżecie, ale chroniłoby też producenta krajowego przed nadmiernym importem. </u>
          <u xml:id="u-25.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.10" who="#PoselFranciszekJerzyStefaniuk"> Twierdzimy również, że celowi ochrony produkcji krajowej dobrze służyłaby zmiana sposobu kształtowania kursu walutowego. Przypatrując się polityce pieniężnej naszych zachodnich sąsiadów, którym przedwczoraj złożył wizytę pan premier Miller, zauważamy cztery cele: stabilność cen, wysokie zatrudnienie, równowaga w wymianie towarowej i wysokie tempo wzrostu gospodarczego. Należy stwierdzić, że cele wszystkich banków państwowych chronią istotę gospodarki własnej. </u>
          <u xml:id="u-25.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.12" who="#PoselFranciszekJerzyStefaniuk"> I chciałoby się w tym miejscu zapytać, gdzie tu jest sprzeczność z konstytucją, bo u nas takich argumentów się używa - tyle, że nasza konstytucja mówi o wyłącznym prawie ustalania i realizowania polityki pieniężnej przez Narodowy Bank Polski. Oczekujemy więc od Rady Polityki Pieniężnej, na czele z prezesem Narodowego Banku Polskiego, że na zasadzie konstytucyjnej wyłączności politykę pieniężną ukształtuje tak, by przynosiła korzyści własnej, to znaczy polskiej gospodarce. </u>
          <u xml:id="u-25.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.14" who="#PoselBogdanPek">(Jak Balcerowicz wyjedzie z kraju!)</u>
          <u xml:id="u-25.15" who="#PoselFranciszekJerzyStefaniuk">Inaczej będzie konieczne wniesienie stosownego projektu nowelizacji ustawy o Narodowym Banku Polskim na wzór państw szanujących własną gospodarkę.</u>
          <u xml:id="u-25.16" who="#PoselFranciszekJerzyStefaniuk">Wysoka Izbo! Istotnym działem gospodarki jest rolnictwo, objęte szczególną troską i pomocą w większości krajów świata. Nigdzie żaden rząd nie przechodzi do porządku nad faktem, że ponad 1/3 społeczeństwa osiąga coraz niższe dochody - o ponad 30% niższe niż w 1997 r. - znacznie niższe od innych grup społecznych. Od kilku lat mniejsze środki niż rolnicy uzyskują tylko rodziny utrzymujące się z pomocy społecznej. To dobrze, że pan premier w swoim exposé zwrócił uwagę na ten aspekt. Oczekujemy konkretnego wsparcia rolnictwa. Wiadomo, że kryzys finansów publicznych uniemożliwia szybki wzrost wydatków z budżetu na pomoc bieżącą i restrukturyzację w rolnictwie. Ważne jest jednak, aby kwoty zapisywane w budżecie odpowiadały rzeczywistości. Trzeba wreszcie realnie ocenić możliwość pozyskania środków z pomocy przedakcesyjnej Unii Europejskiej, na które ciągle czekamy, czekamy i w dalszym ciągu nie jesteśmy ich pewni.</u>
          <u xml:id="u-25.17" who="#PoselFranciszekJerzyStefaniuk">Wysoka Izbo! W Polsce i w Komisji Europejskiej często podnoszona jest sprawa zbyt dużej liczby pracujących w naszym rolnictwie. Zapomina się o tym, że rolnictwo przez cały okres przebudowy gospodarki było buforem, który łagodził skutki restrukturyzacji innych działów, zwłaszcza przemysłu. Rolnictwo ponosiło w Polsce ciężar przemian wówczas, gdy w krajach Unii Europejskiej doskonalono systemy pomocy świadczonej prawie 50 lat na rzecz rolnictwa. Dziś trzeba autorytatywnie, Wysoka Izbo, stwierdzić - bo często padają głosy, przy ponad 16-procentowym bezrobociu, kiedy to klęczące na kolanach rolnictwo utrzymuje w Polsce jako gałąź gospodarki największą liczbę polskich rodzin - iż jeśli się mówi, że z tego rolnictwa jeszcze ktoś powinien odejść, właśnie przy tym bezmiarze bezrobocia, to ja stawiam trzy znaki zapytania i trzy wykrzykniki nad istotą inteligencji takich polityków.</u>
          <u xml:id="u-25.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.19" who="#PoselFranciszekJerzyStefaniuk">Podzielamy pogląd pana premiera, że tworzenie nowych miejsc pracy, zwłaszcza na wsi - warunkujących zarówno poprawę sytuacji ekonomicznej, jak i restrukturyzację rolnictwa - to jedno z najważniejszych zadań. Chcę tu jednak zastanowić się nad tym, co oznacza ˝restrukturyzacja rolnictwa˝, czy wszyscy jednakowo rozumiemy słowo ˝restrukturyzacja˝. Chodzi tu o unowocześnienie, postęp i polepszenie sytuacji, bytu funkcjonujących rolników. Realizacja tego zadania wymaga szerokiego pakietu przedsięwzięć, nie tylko wsparcia finansowego, ale i organizacyjnego, poprawy doradztwa, zaangażowania społeczności wiejskiej, przedsiębiorców i organizacji związkowych oraz samorządowych. Należy zastanowić się nad stworzeniem określonych mechanizmów ekonomicznych, które będą powodowały rozwój gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-25.20" who="#PoselFranciszekJerzyStefaniuk">Niewątpliwie sukcesem poprzedniego rządu i parlamentu było dostosowywanie polskiego prawa do prawa Unii Europejskiej. Jednak samo dostosowanie prawa nie decyduje o dostosowaniu gospodarki. Trzeba wreszcie podjąć kwestię dostosowania polskiej gospodarki do wymogów Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-25.21" who="#PoselFranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Jaskiernia postawił znak zapytania, wyraził pewien niepokój odnośnie do tego, co będzie, jeśli Polska nie zostanie przyjęta do Unii Europejskiej. Otóż, panie pośle, Wysoka Izbo, i w jednym, i w drugim przypadku bez względu na to, czy Polska będzie członkiem Unii Europejskiej, czy nie będzie, musimy rozwijać własną gospodarkę, bo daje ona nadzieję polskiemu społeczeństwu na polepszenie sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-25.22" who="#PoselFranciszekJerzyStefaniuk">Uważamy, iż bardzo pilną sprawą jest skoncentrowanie środków służących wprowadzeniu regulacji na najważniejszych rynkach rolnych. Agencja Rynku Rolnego musi znacznie przyspieszyć tempo przechodzenia na nowe sposoby interwencji na rynku rolnym. Zwracamy szczególną uwagę na znaczące, a niewykorzystane, możliwości produkcji rolniczej na cele nieżywnościowe, które nie podlegają limitowaniu w Unii Europejskiej . Ten kierunek produkcji może poprawić wykorzystanie potencjału rolnictwa i poprawić wyniki ekonomiczne.</u>
          <u xml:id="u-25.23" who="#PoselFranciszekJerzyStefaniuk">Liczymy na zgodę całego parlamentu na wprowadzenie uregulowań prawnych stwarzających preferencje ekonomiczne dla przetwórstwa produktów na cele nieżywnościowe, a zwłaszcza paliwowe.</u>
          <u xml:id="u-25.24" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.25" who="#PoselFranciszekJerzyStefaniuk"> Mamy tu na myśli produkcję biopaliw, dodatek spirytusu bezwodnego do benzyn. I tu, panie ministrze, kłaniam się po raz wtóry, bo ta produkcja musi uzyskać zwolnienia podatkowe. Nie można tu używać argumentu, że budżet państwa odczuje zwolnienia podatkowe, albowiem dopóki nie będzie zwolnień podatkowych, żadna wielkość tej produkcji nie będzie mogła być wykonana.</u>
          <u xml:id="u-25.26" who="#PoselFranciszekJerzyStefaniuk">Małym kosztem i z korzyścią dla całej gospodarki możemy zagospodarować wspomniane przez pana premiera duże areały odłogów i ugorów - 1700 tys. ha. Rezultaty w postaci ograniczenia importu paliw i poprawy bilansu płatniczego mogą być wymierne. Natomiast musimy zdać sobie sprawę, że do produkcji biopaliw, spirytusu bezwodnego jest potrzebny produkt, który wytwarza rolnik. A są bezrobotni i są odłogi, są niezagospodarowane grunty.</u>
          <u xml:id="u-25.27" who="#PoselFranciszekJerzyStefaniuk">W kontekście integracji z Unią Europejską twierdzimy, że musi to nastąpić na zasadzie pełnej zgodności praw i obowiązków polskich rolników z prawami i obowiązkami rolników z krajów członków Unii. Negocjacje muszą zapewnić limity produkcyjne na poziomie uwzględniającym potencjał produkcyjny Polski, wysokość spożycia żywności w kraju i tradycje eksportowe. Nie może być mowy o odstąpieniu od objęcia polskiego rolnictwa płatnościami bezpośrednimi. Nie może być mowy o odstąpieniu od ustanowienia okresu przejściowego na nabycie ziemi przez cudzoziemców do czasu wyrównania cen naszej ziemi i poprawy sytuacji dochodowej rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-25.28" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.29" who="#PoselFranciszekJerzyStefaniuk"> Będziemy dążyć do takich uregulowań prawnych, które zapewnią, że w Polsce - tak jak to jest we Francji, w Danii i w innych państwach Unii Europejskiej - stworzone zostaną preferencje dla krajowych nabywców ziemi rolniczej.</u>
          <u xml:id="u-25.30" who="#PoselFranciszekJerzyStefaniuk">Obecna bardzo trudna sytuacja w rolnictwie, brak stabilizacji popytowo-podażowej i cenowej stwarzają potrzebę ochrony rodzimej produkcji rolno-żywnościowej. Ciągle do Polski napływają nie najlepszej jakości towary, o niskich, dotowanych w krajach producentów, cenach.</u>
          <u xml:id="u-25.31" who="#PoselFranciszekJerzyStefaniuk">Jeśli mówimy o konkurencyjności, to chcemy konkurencyjności uczciwej, a przede wszystkim ograniczenia napływu towarów niespełniających norm jakościowych i sprowadzanych nielegalnie. Niezbędne jest uszczelnienie granic, ich skomputeryzowanie, umożliwiające bieżący monitoring importu, oraz szerokie zastosowanie kaucji tranzytowych. Nie powinno być miejsca dla nieuczciwych handlowców. Jesteśmy za rozszerzeniem wymiany handlowej towarów rolno-spożywczych na podstawie umów handlowych zawieranych po dokładnym zbilansowaniu korzyści i zagrożeń.</u>
          <u xml:id="u-25.32" who="#PoselFranciszekJerzyStefaniuk">Ważna jest polityka współpracy ze Wschodem, z rynkami wschodnimi. Uważamy wobec tego, iż potrzebny jest rządowy program realizacji polityki wschodniej.</u>
          <u xml:id="u-25.33" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.34" who="#PoselFranciszekJerzyStefaniuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Transformacja ustrojowa nie spowodowała dotychczas wyrównania szans rozwojowych obszarów wiejskich w stosunku do miast. Przeciwnie, narastają różnice w rozwoju cywilizacyjnym. Konieczne jest rzeczywiste stworzenie szans poprawy sytuacji na wsi.</u>
          <u xml:id="u-25.35" who="#PoselFranciszekJerzyStefaniuk">Dotychczasowe deklaracje, zwłaszcza dotyczące wyrównywania szans edukacyjnych młodzieży wiejskiej, trzeba zastąpić rzeczywistą pomocą. Poprawa wyposażenia szkół wiejskich, preferencje w celu zatrudnienia wysoko kwalifikowanej kadry pedagogów, system stypendialny dla młodzieży wiejskiej powinny mieć charakter powszechny.</u>
          <u xml:id="u-25.36" who="#PoselFranciszekJerzyStefaniuk">Cieszymy się z zapowiedzi pana premiera, że żadne dziecko nie będzie wychodziło ze szkoły głodne. Cieszylibyśmy się jeszcze bardziej, gdyby się udało spowodować zakończenie procesu zamykania szkół wiejskich, a w konsekwencji by żadne dziecko nie musiało na przystanku marznąć</u>
          <u xml:id="u-25.37" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.38" who="#PoselFranciszekJerzyStefaniuk">, by dzieci mogły się uczyć w tych miejscach, gdzie się rodzą, gdzie są ich rodzice.</u>
          <u xml:id="u-25.39" who="#PoselFranciszekJerzyStefaniuk">Jeszcze jeden bardzo ważny aspekt, Wysoka Izbo, kłania się nauce i gospodarce. Bardzo często zachłystujemy się tym, że nasza bardzo zdolna młodzież zajmuje poczesne miejsce na stanowiskach pracy poza granicami państwa i na rzecz zewnętrznego kapitału. Musimy dążyć do tego, by tej młodzieży zapewnić rynek pracy w Polsce, by ich wykształcona myśl, ich zdolności były wykorzystywane dla rozwoju polskiej gospodarki, a nie dla służenia obcemu kapitałowi.</u>
          <u xml:id="u-25.40" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.41" who="#PoselFranciszekJerzyStefaniuk">Wyrównania wymagają także warunki dostępu do ochrony zdrowia oraz pomocy społecznej. W reformowaniu obszaru polityki zdrowotnej działania winny zmierzać do ułatwienia dostępu pacjenta do lekarza i zrównoważenia uposażeń lekarzy i całego personelu medycznego, tak by uposażenia administracji zarządzającej ochroną zdrowia nie przewyższały płac lekarzy.</u>
          <u xml:id="u-25.42" who="#PoselFranciszekJerzyStefaniuk">Od 4 lat czekaliśmy, panie premierze, na potwierdzenie tezy o tym, by podatki na równych prawach płaciły wszystkie działające w Polsce przedsiębiorstwa, te z kapitałem krajowym i te z kapitałem zagranicznym.</u>
          <u xml:id="u-25.43" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.44" who="#PoselFranciszekJerzyStefaniuk">Odniosę się do budżetu. Pierwszą decyzją obecnej Rady Ministrów jest blokada tegorocznych wydatków - 8,5 mld zł. Budżet państwa jest odzwierciedleniem stanu gospodarki, a więc musimy sobie powiedzieć, że rozwijająca się gospodarka, powstające nowe podmioty, ułatwienia dla naszych przedsiębiorców i podmiotów gospodarczych są źródłem tworzenia i zwiększania budżetu. Lekarstwem na bezrobocie jest zwiększenie krajowej produkcji, ale do tego potrzebne jest, Wysoka Izbo, zgodne uruchomienie instrumentów rządowych wspomagających zabezpieczenie rynku krajowym producentom.</u>
          <u xml:id="u-25.45" who="#PoselFranciszekJerzyStefaniuk">Mamy bowiem, Wysoka Izbo, świadomość tego, że władzę się zdobywa, ale gdy się ją zdobędzie, to odpowiedzialność za naród, za państwo spoczywa na sprawujących władzę, bez względu na to, czy tego chcą, czy nie chcą. W naszym przypadku, w przypadku Wysokiej Izby, odpowiedzialność za naród polski, za polskie społeczeństwo, za polską gospodarkę. I tego mamy świadomość i poczucie odpowiedzialności. Polskie Stronnictwo Ludowe jest gotowe i ma nadzieję na współpracę ze wszystkimi w zakresie umacniania kondycji gospodarki i polepszania bytu społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-25.46" who="#PoselFranciszekJerzyStefaniuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Opierając swoją ideologię na wartościach ludowych, chrześcijańskich, narodowych, stoimy na gruncie konieczności kontynuacji i rozwoju naszego kulturowego dorobku oraz upowszechniania naszych tradycji i rozwoju całego dziedzictwa, wspaniałej kultury ludowej i narodowej. Widzimy konieczność troski i łączności ze wszystkimi Polakami rozsianymi po całym świecie.</u>
          <u xml:id="u-25.47" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.48" who="#PoselFranciszekJerzyStefaniuk"> Oni często wyznaczają granice państwa i mówią głośno o istnieniu Polski. Oni mówią w swoim funkcjonowaniu, w swojej wspaniałości i często w swojej biedzie, jak to ma odniesienie do naszych Polaków na Wschodzie. </u>
          <u xml:id="u-25.49" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.50" who="#PoselFranciszekJerzyStefaniuk"> Polska, jak słusznie pan premier zauważył, jest wolna od konfliktów rasowych, narodowościowych i religijnych. Polskie Stronnictwo Ludowe zauważa, iż mamy za sobą ogromny dorobek minionych lat w budowaniu więzi społecznych i porozumień. Pomni wskazań naszego rodaka, Ojca Świętego Jana Pawła II, opierając się na gruncie duchowych i moralnych wartości społecznej nauki Kościoła, chcemy ciągłego budowania tej normalności, normalności współistnienia w naszej ojczyźnie.</u>
          <u xml:id="u-25.51" who="#PoselFranciszekJerzyStefaniuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zapowiadana przez pana premiera coroczna informacja o realizacji rządowego programu będzie okazją do zbilansowania osiągnięć i współpracy koalicyjnej i ewentualnego wyciągnięcia wniosków. Pan premier w swoim exposé zapowiedział nadzieję, dlatego we wszystkich 11 przykazaniach pana premierowych będziemy wspierać aspekty dotyczące przezwyciężania kryzysu gospodarczego i przywracania zaufania do państwa, naszego jedynego i wspólnego państwa, Rzeczypospolitej Polskiej. Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego udzieli wotum zaufania Radzie Ministrów w składzie powołanym przez prezydenta 19 października br.</u>
          <u xml:id="u-25.52" who="#PoselFranciszekJerzyStefaniuk">I, panie premierze, na koniec pozwoli pan, że sparafrazuję filozofię wypowiedzianej niegdyś przez pana frazy. Ważne jest, jak mężczyzna zaczyna, ważniejsze jest, jak kończy, ale najważniejsze jest, co zrobi od początku do końca.</u>
          <u xml:id="u-25.53" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu marszałkowi Franciszkowi Jerzemu Stefaniukowi za wystąpienie.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Powracamy do przerwanego wystąpienia przewodniczącego Klubu Parlamentarnego Prawa i Sprawiedliwości pana Jarosława Kaczyńskiego. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PoselJaroslawKaczynski">Dziękuję. Przepraszam Wysoką Izbę. Nigdy mi się nic podobnego nie zdarzyło. Widocznie nastrój tego Sejmu jest szczególny. Powracam zatem do życzliwej analizy, którą przerwałem.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#PoselJaroslawKaczynski">Wysoka Izbo! Kiedy analizujemy wystąpienie pana prezesa Rady Ministrów, to przede wszystkim musimy sobie zadać pytanie, czy to wystąpienie jest programem. Program to zespół działań, które w oparciu o istniejące związki przyczynowo-skutkowe, związki oczywiście funkcjonujące w społeczeństwie, mają zrealizować jakieś cele. Taki program musi oczywiście zawierać także diagnozę rzeczywistości. I ten program taką diagnozę zawiera. W szczególności zawiera diagnozę przyczyn zła, zła społecznego, do którego się odwołuje. Cała wina leży w ostatnich czterech latach. Winien jest rząd Jerzego Buzka. Otóż jest to diagnoza niezmiernie uboga intelektualnie, można powiedzieć: intelektualnie bezradna, a politycznie małostkowa. Byłoby przecież o czym mówić. Polska choroba, bo niestety jesteśmy krajem w stanie choroby, ma swoje źródła jeszcze w PRL i w 12 latach transformacji, o których pan premier tak tutaj często mówił, skądinąd nie używając ani razu określenia III Rzeczpospolita. Może i dobrze. Ma ta choroba także i inne źródła. Kiedy nie ma dobrej diagnozy, to nie może być także i dobrej terapii. I nie pomogą tutaj rezerwy, cztery rezerwy, o których mowa, nie pomogą etapy, tym bardziej nie pomoże porównywanie rządu Leszka Millera do rządu Tadeusza Mazowieckiego. To, że oba nazwiska są na literę M, to naprawdę w tym wypadku za mało. To porównanie to tylko przyczynek do stanu ducha</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#PoselJaroslawKaczynski"> elit SLD, ale to nie jest zadanie dla polityków ten stan ducha analizować.</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#PoselJaroslawKaczynski">Jest jeszcze jeden mankament owego braku diagnozy i głębszej analizy. Jak mówią niektórzy panegiryczni komentatorzy, w tym przemówieniu nie ma żadnej ideologii. Oczywiście wstrzemięźliwość SLD, jeśli chodzi o stwierdzenia ideologiczne, można uznać za zrozumiałą, a nawet chwalebną, ale państwo to nie partia, państwo potrzebuje zakorzenienia historycznego, a także zakorzenienia moralnego. Z transformowaną PRL daleko nie zajedziemy, z całą pewnością.</u>
          <u xml:id="u-27.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.6" who="#PoselJaroslawKaczynski">Przejdźmy jednak teraz do konkretów, do tego wysoce ułomnego programu, jednak użyję tej nazwy, który został przedstawiony. Opiera się on na dość prostych założeniach. Mamy cztery rezerwy, mówiąc w skrócie, a te rezerwy to lepsze rządzenie, lepsze wykorzystywanie grosza publicznego, wykorzystanie energii Polaków i wykorzystanie polskiego położenia geopolitycznego. I są trzy etapy, w trakcie których mają być podejmowane działania zmierzające do czerpania z tych rezerw. Przyjrzyjmy się tym etapom.</u>
          <u xml:id="u-27.7" who="#PoselJaroslawKaczynski">Najpierw jest 100 dni, w trakcie których mają być podjęte działania następujące: w sferze ekonomicznej - szerokie oszczędności dotyczące m.in. aparatu państwowego i dialog z Narodowym Bankiem Polskim, z Radą Polityki Pieniężnej, w sferze społecznej - wznowienie dialogu społecznego i sprecyzowanie w sensie komprymującym uprawnień do świadczeń dla najbiedniejszych.</u>
          <u xml:id="u-27.8" who="#PoselJaroslawKaczynski">Co można powiedzieć o tym etapie? Brak konkretów. Brak konkretów także i tam, gdzie chodzi o najbardziej konkretne interesy ludzi. Bo przecież jeżeli komprymujemy, na nowo definiujemy podstawy udzielania pomocy społecznej, to być może ktoś zyska, ale przecież też ktoś straci. Jeśli chodzi o to, żeby nie dawać takich świadczeń, na przykład rodzinnych, ludziom, którzy ich nie potrzebują, to tu jest całkowita zgoda, to oczywiście powinno już być dawno zrobione. Ale nie wiadomo, czy tak jest, nie wiadomo, czy ogólna pula na to przeznaczona ma być taka sama, czy też ma być zmniejszona, czy to element oszczędności, które są przecież podstawą pierwszego etapu działania. Powtarzam, Sejm, a przede wszystkim społeczeństwo zasługuje na tego rodzaju informacje.</u>
          <u xml:id="u-27.9" who="#PoselJaroslawKaczynski">Jest też element jeszcze bardziej niepokojący w tym pierwszym etapie, jest to sprawa stosunku do Rady Polityki Pieniężnej. To jest bardzo szczególnego rodzaju instytucja, bardzo szczególnego rodzaju rozwiązanie konstytucyjne. Jeśli zanalizować je bliżej na tle polskiej sytuacji, w ogóle całej struktury społecznej Polski, struktury gospodarczej, to jest to po prostu potężny przywilej dla banków, dla lobby bankowego. Okazało się, że ręce SLD są w tym wypadku zdecydowanie za krótkie. To bardzo, bardzo niedobra wiadomość.</u>
          <u xml:id="u-27.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.11" who="#PoselJaroslawKaczynski"> Tutaj jest kompromis.</u>
          <u xml:id="u-27.12" who="#PoselJaroslawKaczynski">Jest oczywiście sprawa godna poparcia, to pomoc dla biednych, głodnych dzieci, dla tej hańby III Rzeczypospolitej. Tu oczywiście udzielamy pełnego poparcia, tu życzymy powodzenia.</u>
          <u xml:id="u-27.13" who="#PoselJaroslawKaczynski">To życzenie powodzenia można przenieść także na niejeden z punktów kolejnego etapu, roku 2002. Tak, rzeczywiście w Polsce na pewno trzeba poprawić przepisy podatkowe. W Polsce potrzebna jest nowa, w istocie nowa ustawa o finansach publicznych, ale tutaj zabrakło zapowiedzi, że reżim budżetowy obejmie cały grosz publiczny, oczywiście wyjąwszy ubezpieczenia społeczne. Powtarzam, ten brak jest tutaj bardzo poważny. Są i inne przedsięwzięcia warte poparcia, choćby wspominane tutaj doprowadzenie do równości opodatkowania. Powtarzam, tu wszystko jest w porządku. Ale są także przedsięwzięcia w najwyższym stopniu wątpliwe. Są takie przedsięwzięcia, jak plan konsolidacji służb podatkowych i celnych. O co tutaj w gruncie rzeczy chodzi? Czy chodzi o to, żeby te służby stały się służbami SLD-owskimi? Do tego wątku jeszcze wrócę. W każdym razie to jest na pewno rzecz niepokojąca.</u>
          <u xml:id="u-27.14" who="#PoselJaroslawKaczynski">Niepokojące są także zapowiedzi dotyczące stworzenia płaszczyzny prawnej dla montażu, swego rodzaju montażu, przy przedsięwzięciach gospodarczych, środków publicznych i środków prywatnych. To jest przedsięwzięcie w najwyższym stopniu ryzykowne. Ryzykowne nawet w krajach, gdzie poziom korupcji jest dużo niższy niż w Polsce, a poziom sprawności aparatu państwowego duży wyższy. W polskich warunkach, w szczególności w sytuacji, gdy program bardzo, ale to bardzo niewiele mówi na temat problemu numer jeden, jaki stoi przed Polską, czyli naprawy państwa, to jest zapowiedź rzeczy, które mogą doprowadzić po prostu do nadużyć, i to do nadużyć na ogromną skalę.</u>
          <u xml:id="u-27.15" who="#PoselJaroslawKaczynski">I wreszcie jest mglista koncepcja programu ekonomicznego do 2005 r. Jest ona tak mglista i wydaje się tak niedawno wymyślona, że w ogóle jej nie widać w kolejnym etapie, gdzie jest - jak to mówił pan poseł Stefaniuk - jedenaście przykazań. Ale przede wszystkim ten program w ujęciu przedstawionym w exposé ma wiązać gospodarkę z władzą, bo przecież ten system orientacyjny to system nastawiony na władzę. Powtarzam, to bardzo, ale to bardzo niepokoi. Być może, że są potrzebne wieloletnie programy gospodarcze, występowały w niejednym kraju, ale musimy pamiętać o kontekście nie tylko tym wspomnianym już przeze mnie historycznym, ale także tym dzisiejszym, o kontekście, jaki stwarza dzisiejszy stan polskiego państwa.</u>
          <u xml:id="u-27.16" who="#PoselJaroslawKaczynski">Jest wreszcie okres 2003-2005 i 11 punktów. Jeśli spojrzeć na nie, to przede wszystkim rzucają się w oczy pewne pominięcia. Dlaczego np. nie ma budownictwa mieszkaniowego, dlaczego nie ma kultury, dlaczego nie ma ochrony środowiska? I rzuca się także zupełny brak porządku w owym wyliczeniu. Czy jest ono hierarchią?</u>
          <u xml:id="u-27.17" who="#PoselJaroslawKaczynski">Patrząc na program SLD, wydaje się, że tak, bo zaczyna się od bezrobocia. To rzeczywiście niesłychanie ważny problem. Ale patrząc dalej, żadnego porządku tutaj dostrzec nie można. I wreszcie jest ogromna nieadekwatność między tym, co jest zawarte w poszczególnych punktach, a potrzebami najbardziej nawet oczywistymi. Jest także nieadekwatność w stosunku do zapowiedzi. A pamiętajcie państwo, że jeśli między programem rządu jakiejś partii a zapowiedziami wyborczymi jest przepaść, a tutaj przepaść jest, to oznacza, że mieliśmy do czynienia nie z aktem demokracji, a z aktem manipulacji, z aktem manipulacji, która demokrację podważa.</u>
          <u xml:id="u-27.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.19" who="#PoselJaroslawKaczynski">Przejdźmy teraz do poszczególnych punktów.</u>
          <u xml:id="u-27.20" who="#PoselJaroslawKaczynski">Bezrobocie. Jeśli zajrzeć do programu SLD, jest wiele pomysłów. Czy byłyby skuteczne, nie wiem. Tu w gruncie rzeczy poza ogólnymi deklaracjami nie ma prawie nic.</u>
          <u xml:id="u-27.21" who="#PoselJaroslawKaczynski">Punkt drugi - rolnictwo. No, tutaj widać, że mechanizm, który funkcjonuje w Polsce, że silni i walczący coś dostają, zadziałał. Rzeczywiście tam coś jest. Są także rzeczy godne poparcia - ochrona polskiego rolnictwa przed różnego rodzaju nadużyciami, przed nieuczciwą konkurencją, to jest z całą pewnością rzecz, którą już dawno należało zrobić. Ale ten mechanizm jest niepokojący. Jeszcze do tego wrócę.</u>
          <u xml:id="u-27.22" who="#PoselJaroslawKaczynski">Dalsza sprawa, dalszy problem - służba zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-27.23" who="#PoselJaroslawKaczynski">Wysoka Izbo! Panie Marszałku! Wysoka Izbo! System kas chorych zawiódł, ale to oznacza, że trzeba po prostu powrócić do stosowanego powszechnie w świecie, poza sferą niemieckojęzyczną, systemu finansowania budżetowego, najtańszego. A tutaj wygląda to tak, jakby się po prostu chciało samorządom to wyrwać, bo jeśli samorządy będą dalej o tym decydować, to przynajmniej w niektórych województwach być może będzie decydować o tym opozycja. Tak to, Wysoka Izbo, wygląda. To naprawdę bardzo, bardzo niedobry plan.</u>
          <u xml:id="u-27.24" who="#PoselJaroslawKaczynski">Sprawiedliwość i bezpieczeństwo, czyli dalsze dwa punkty. Tu, Wysoka Izbo, jest element w najwyższym stopniu niepokojący. Otóż zdaje się, że przemówienie pana premiera, generalnie pozbawione elementów polemicznych, tu, poza przeszłością, pewien element polemiczny zawiera. To jest polemika w stylu liberałów, którzy, chcąc zakwestionować zaostrzenie prawa karnego, przypisują zwolennikom tego zaostrzenia, iż oni w tym tylko widzą remedium na skuteczną walkę z przestępczością. Proszę wskazać choćby jedną naszą wypowiedź, bo przecież o nas tutaj chodzi, w której ograniczamy metody walki z przestępczością do owego zaostrzenia. Nie, nigdzie takiej wypowiedzi nikt nie znajdzie.</u>
          <u xml:id="u-27.25" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.26" who="#PoselJaroslawKaczynski"> Zawsze mówiliśmy, że można tu użyć porównania do kogoś, kto jest chory i ma krwotok. Zaostrzenie kar to blokowanie tego krwotoku. Ale oczywiście poza tym potrzebne są różne środki, które mają służyć leczeniu. Niestety, z tej wypowiedzi i ze szczupłości, można powiedzieć, ubogiego charakteru przedstawionych do zastosowania środków wynika, że walka z przestępczością, z tą gigantyczną sferą patologii, która wchodzi dzisiaj do wszystkich dziedzin życia, także do tej Izby - i to wcale nie mówię tutaj owych prawd dzisiaj banalnych o Samoobronie, nie, nie o tym tu mówię - która, powtarzam, wchodzi także i do tej Izby, że walka z tym nie jest priorytetem tego rządu. To jest bardzo, bardzo niedobre. </u>
          <u xml:id="u-27.27" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.28" who="#PoselJaroslawKaczynski">Okazuje się także, że nie jest priorytetem to, co zostało w programie SLD wywieszone jako sztandar - oświata, nauka. Jest to szósty punkt, w ramach którego w gruncie rzeczy nie obiecano nic. Dobre słowo: Internet za europejskie, unijne pieniądze. Bo w ogóle tam, gdzie jest mowa o jakichś obietnicach, tam zwykle chodzi o te dziedziny, gdzie można sięgnąć do europejskiej kasy. Ja wiem, że polska kasa jest pusta. No, ale coś tam jest. A poza tym obiecywaliście.</u>
          <u xml:id="u-27.29" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.30" who="#GlosZSali">(Nikt nie obiecywał.)</u>
          <u xml:id="u-27.31" who="#PoselJaroslawKaczynski">Wreszcie punkt siódmy - małe i średnie przedsiębiorstwa. Oczywiście można zadać pytanie, gdzie są przedsiębiorstwa duże, czy one już są przewidziane na straty. Ale jest tam kilka dobrych pomysłów, w szczególności jeżeli chodzi o system poręczeń, który na pewno jest potrzebny, w ogóle potrzebne są lokalne instytucje ekonomiczne, które by podtrzymywały gospodarkę - i tutaj nasze poparcie.</u>
          <u xml:id="u-27.32" who="#PoselJaroslawKaczynski">Infrastruktura. Powracamy do sprawy montażu środków prywatnych i państwowych. SLD miało pod tym względem pewne doświadczenia także w latach 1993-1997. Powtórzę tylko, że nie warto do tych doświadczeń wracać.</u>
          <u xml:id="u-27.33" who="#PoselJaroslawKaczynski">Obrona narodowa. Ja bym bardzo panu premierowi radził, żeby zanim zajmie się tą niezwykle ważną dziedziną zajrzał do raportów Najwyższej Izby Kontroli, które już od wielu lat - przynajmniej w miarę możliwości - rzetelnie pokazują to co się w tej sferze dzieje. Nic o tych sprawach nie mówić, to, powiedzmy sobie, polityczny kompromis, polityczny realizm zbyt daleko idący. Bez uwzględnienia tego wszystkiego co jest zawarte w tych raportach - żadnego podstępu, jeżeli chodzi o obronę narodową w Polsce, nie będzie.</u>
          <u xml:id="u-27.34" who="#PoselJaroslawKaczynski">Punkt dziesiąty - Unia Europejska. Wysoka Izbo! Polska do Unii Europejskiej pewnie będzie wejść musiała, ale to nie oznacza, że owo wchodzenie ma być szeregiem ustępstw. Polska musi wywalczyć, choć jest to trudne, wiem o tym, dobre warunki obecności w Unii. Polska musi wchodzić do Unii, biorąc pod uwagę własny interes, a nie interes grup, które w Unii szukują gwarancji dla swojej, bardzo często całkowicie w sensie społecznym bezzasadnie zdobytej, pozycji.</u>
          <u xml:id="u-27.35" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.36" who="#PoselJaroslawKaczynski"> To jest oczywiste i tego niestety nie ma.</u>
          <u xml:id="u-27.37" who="#PoselJaroslawKaczynski">Wreszcie polityka zagraniczna. Mamy tutaj szereg sformułowań wysoce niepokojących. Charakter NATO. Owszem, jest mowa o tym, że NATO ma pozostać sojuszem obronnym, ale są także elementy mówiące o tym, że ma to być sfera bezpieczeństwa, a to nie jest sprawa mało ważna, to jest sprawa zupełnie podstawowa dla polskiej przyszłości. Polska musi jednoznacznie opowiadać się za obronnym charakterem Sojuszu, w przeciwnym razie polskie bezpieczeństwo będzie narażone, i to bardzo poważnie. Powtarzam: to niedobra droga, trzeba przed nią przestrzec.</u>
          <u xml:id="u-27.38" who="#PoselJaroslawKaczynski">Sprawa kolejna, ogromna nieśmiałość sformułowań, które dotyczą rozszerzenia NATO. Nie ma tam nawet mowy o krajach przybałtyckich, nie są one wymienione. Oczywiście ktoś, kto orientuje się w polityce zagranicznej, zrozumie, o co chodzi, ale tego rodzaju samoograniczenie jest z całą pewnością znaczące. Znaczące jest z całą pewnością wymienienie wśród państw europejskich, z którymi mamy utrzymywać stosunki, rzekłbym, intensywne, wyłącznie Niemiec; nie ma Francji, nie ma Anglii, nie ma Włoch. Wiem, że Niemcy są sąsiadem Polski, ale to nie oznacza, że mamy tak obniżyć rangę stosunków z innymi państwami. To na pewno nie będzie służyć interesowi narodowemu Polski.</u>
          <u xml:id="u-27.39" who="#PoselJaroslawKaczynski">Wreszcie rzecz w najwyższym stopniu interesująca - stosunki z Rosją mają być przedmiotem działania, terenem działania energicznych biznesmenów. O kogo chodzi? Może więcej szczerości, panie premierze.</u>
          <u xml:id="u-27.40" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.41" who="#PoselJaroslawKaczynski"> O Gudzowatego, czy może jeszcze o innych? Otóż Polska ma do załatwienia w stosunkach z Rosją bardzo wiele ważnych spraw. Rosja nie zapłaciła Polakom grosza odszkodowania za ogromne zniszczenia, za niesłychane wręcz szkody poniesione przez miliony Polaków. </u>
          <u xml:id="u-27.42" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.43" who="#PoselJaroslawKaczynski"> Zachodni sąsiedzi, choć dużo, dużo za mało, to jednak płacą i nie ma żadnych powodów, żeby tutaj odrzucić nasze interesy, żeby darować. W tej sprawie nie ma ani słowa. Powtarzam, są to zdumiewające sformułowania.</u>
          <u xml:id="u-27.44" who="#PoselJaroslawKaczynski">Polityka zagraniczna to bardzo ważna część aktywności państwa i nie można jej prowadzić w oparciu o te doświadczenia, o których powiedział tutaj jeden z panów posłów, stwierdzając, że jest alternatywa między polityką rezygnacji ze wszystkiego, polityką traktowania Rosji na innych zasadach niż traktuje się pozostałe państwa, a wypowiedzeniem wojny. Zapewniam pana posła, że jest tu bardzo dużo innych możliwości. Naprawdę należy się uczyć nie tylko na WSNS-ie czy wieczorowych kursach marksizmu i leninizmu.</u>
          <u xml:id="u-27.45" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.46" who="#PoselJaroslawKaczynski">Wysoka Izbo! Każdy program polityczny, każde exposé polityczne może być analizowane wprost, w odniesieniu do tekstu, ale może także być analizowane, i powinno być analizowane, w nieco głębszy sposób. Pozwolę sobie jeszcze na kilka słów takiej analizy. Przede wszystkim mamy tu, co jeszcze raz chcę podkreślić, bo o tym już mówiłem, fragmentarycznie przynajmniej, wypowiedzenie wszelkich zobowiązań. Pierwszą reakcją bardzo wielu polityków na to przemówienie, także polityków opozycji, było twierdzenie, że jest tam bardzo dużo zapowiedzi, skąd wziąć pieniądze. Nie, tutaj trzeba przyznać, że jest pewna szczerość: żadnych zapowiedzi nie ma.</u>
          <u xml:id="u-27.47" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.48" who="#PoselJaroslawKaczynski"> Program SLD, dzięki któremu ta partia zdobyła poparcie, został całkowicie odrzucony. Powtarzam: to szczere, ale to także jest element manipulacji politycznej, za którą SLD zapłaci.</u>
          <u xml:id="u-27.49" who="#GlosZSali">(Nie martw się o nas.)</u>
          <u xml:id="u-27.50" who="#GlosZSali">(Nie bój się.)</u>
          <u xml:id="u-27.51" who="#PoselJaroslawKaczynski">Będzie wtedy was tutaj mniej i być może ci najmniej kulturalni, których w tej chwili słyszę, najbardziej chamowaci, przepraszam, zostaną wyeliminowani.</u>
          <u xml:id="u-27.52" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.53" who="#PoselJaroslawKaczynski"> I to jest element pierwszy.</u>
          <u xml:id="u-27.54" who="#GlosZSali">(A Telegraf?)</u>
          <u xml:id="u-27.55" who="#PoselJaroslawKaczynski">Element drugi, także już wspomniany, to element dotyczący sprawy układu sił w Polsce. Układu, który został przez to exposé niejako potwierdzony. Banki, importerzy, bo nie ma podatku importowego, te najpotężniejsze w Polscy lobby zostały, można powiedzieć, uszanowane. Uszanowano także tych, którzy wykazują siłę innymi sposobami. Ale poza tym są miliony Polaków, jest to morze nędzy, o której mówił pan premier. Te interesy nie zostały w najmniejszym nawet stopniu tu uwzględnione. I o tym też trzeba pamiętać.</u>
          <u xml:id="u-27.56" who="#GlosZSali">(Trzeba słuchać.)</u>
          <u xml:id="u-27.57" who="#PoselJaroslawKaczynski">I wreszcie jest sprawa trzecia, kwestia władzy. Sprawa, którą można analizować w szczególności w odniesieniu do pewnych faktów. Bo jest, jak sądzę, rzeczą wysoce charakterystyczną, że pan premier Miller nie wspomniał w exposé o kwestii tak ważnej jak...</u>
          <u xml:id="u-27.58" who="#GlosZSali">(O Bogu.)</u>
          <u xml:id="u-27.59" who="#PoselJaroslawKaczynski">...sprawa służb specjalnych, które przecież mają być zreformowane. Służby specjalne to w ostatnim 12-leciu bardzo poważny problem. Dwóch obalonych premierów...</u>
          <u xml:id="u-27.60" who="#GlosZSali">(FOZZ...)</u>
          <u xml:id="u-27.61" who="#PoselJaroslawKaczynski">...rozbite partie, różnego rodzaju akcje, które tak bardzo wpływają na świadomość panów posłów; o tym tu właśnie przez cały czas słyszę. Krótko mówiąc, to sprawa politycznie niezmiernie ważna. I te służby specjalne mają być dzisiaj, po reformie, w ręku SLD; bo odrzucona została zasada życiorysowa. Pan minister Szmajdziński stwierdził, że do życiorysów nie będziemy sięgać, stwierdził także, że owszem, najstarsi wiekiem funkcjonariusze dawnych peerelowskich służb specjalnych nie będą uwzględniani. Krótko mówiąc, gen. Kiszczak nie wróci. No, za to dziękujemy.</u>
          <u xml:id="u-27.62" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.63" who="#GlosZSali">(Jasik i Fąfara też.)</u>
          <u xml:id="u-27.64" who="#PoselJaroslawKaczynski">Jeśli Jasik i Fąfara, to dziękuję także. Nie wiem, czy oni chcą, żebym w ich imieniu dziękował, ale dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-27.65" who="#PoselJaroslawKaczynski">W każdym razie jest to element istotny, ale element, który należy rozważyć również w kontekście zawartym w tym przemówieniu, a także tym, co wiemy o naszej rzeczywistości. Potężna partia, jaką staje się SLD, podporządkowane jej służby zsatelizowane...</u>
          <u xml:id="u-27.66" who="#GlosZSali">(Panie marszałku, musimy być sprawiedliwi...)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Donald Tusk)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Panie przewodniczący, sygnalizowałem już wielokrotnie, że czas minął. Wyczerpał pan znacznie ponad limit czas klubu. Proszę zmierzać możliwie szybko do konkluzji.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#PoselJaroslawKaczynski">Dziękuję bardzo, zmierzam ku końcowi.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#PoselJaroslawKaczynski">Powtarzam: podporządkowane służby, służby celne i finansowe, montowanie pieniądza publicznego i prywatnego, a więc podporządkowany kapitał, podporządkowane media - to tworzy system władzy, w którym będzie można powiedzieć to, co już kiedyś wasi poprzednicy powiedzieli: Władzy raz zdobytej nie oddamy!</u>
          <u xml:id="u-30.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-30.4" who="#GlosZSali">(Może wasza ma być?)</u>
          <u xml:id="u-30.5" who="#PoselJaroslawKaczynski">O, właśnie... Jeśli nasz klub będzie z pełnym przekonaniem głosował przeciw wotum zaufania dla tego rządu, to dlatego, że chce bronić demokracji i nie chce sobie przypominać tego, co w Polsce już było i co doprowadziło do tego morza nędzy i tej degradacji naszego kraju, którą przeżywamy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-30.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-30.7" who="#GlosZSali">(Dzięki komu?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Proszę o zabranie głosu pana posła Marka Kotlinowskiego z klubu Ligi Polskich Rodzin.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PoselMarekKotlinowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt zabrać głos w imieniu Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin. Wiem, że fakt powołania naszej formacji oraz w konsekwencji wejście do parlamentu jej 40-osobowej reprezentacji był dla wielu uczestników życia publicznego w Polsce ogromnym zaskoczeniem.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#GlosZSali">(Tu się zgadzamy.)</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#PoselMarekKotlinowski">Zanim przejdę do merytorycznej oceny exposé pana premiera, przedstawię kilka uwag natury ogólnej, które przybliżą Wysokiej Izbie stanowisko Ligi Polskich Rodzin na temat miejsca polityki, a polityki polskiej w szczególności, we współczesnym świecie.</u>
          <u xml:id="u-32.3" who="#PoselMarekKotlinowski">Polityka to roztropna troska o dobro wspólne, jak niestrudzenie poucza nas największy nasz rodak Ojciec Święty Jan Paweł II. Dobrem wspólnym jest dla każdego Polaka jego ojczyzna oraz żyjący od wieków na naszej ziemi naród polski, jedyny jej prawowity gospodarz.</u>
          <u xml:id="u-32.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-32.5" who="#PoselMarekKotlinowski"> Z tego faktu wypływają wielkie polityczne konsekwencje, ważne w konstruowaniu programów ratunkowych lub rozwojowych dla państwa polskiego i przy poszukiwaniu rozwiązań bieżących problemów i zagadnień politycznych.</u>
          <u xml:id="u-32.6" who="#PoselMarekKotlinowski">Dobro narodu musi być głównym i zasadniczym kryterium politycznej działalności i każdego politycznego wyboru oraz miarą tego, czy polityka jest dobra czy zła. To, co służy narodowi, winno zasługiwać na naszą akceptację. To, co szkodzi, należy bezwzględnie odrzucić. Nie jest to myślenie nowe, ale jakże rzadko dziś stosowane w praktycznym działaniu. Słyszymy, jak się mówi o interesach partykularnych, grupowych, klasowych, regionalnych lub kontynentalnych, np. europejskich, a zapomina się o polskim interesie narodowym, który musi być wysunięty ponad wszystkie wymienione.</u>
          <u xml:id="u-32.7" who="#PoselMarekKotlinowski">Liga Polskich Rodzin chce przywrócić do polskiej polityki myślenie w kategoriach dobra narodowego. Nie wolno też zapominać o fundamencie uniwersalnych chrześcijańskich wartości, które połączyły nas w jeden naród i stanowią o naszej katolickiej i polskiej tożsamości.</u>
          <u xml:id="u-32.8" who="#PoselMarekKotlinowski">Politykę realizuje się w imię wartości i w celu ich urzeczywistnienia. Godność, honor, prawda, uczciwość, sprawiedliwość, rodzina, własność, wolność i wiele innych wartości to drogowskazy, których nie wolno nam mijać obojętnie.</u>
          <u xml:id="u-32.9" who="#PoselMarekKotlinowski">Efekty polityki niesprawowanej dla dobra narodu są aż nad wyraz widoczne dla każdego Polaka. Są to następujące zjawiska: stale rosnące wielomilionowe bezrobocie w naszym kraju, a jednocześnie powstanie naszym kosztem w Unii Europejskiej ok. półtora miliona nowych miejsc pracy; upadek polskiej wytwórczości, przemysłu oraz małej i średniej przedsiębiorczości, a jednocześnie dominacja wielkich międzynarodowych koncernów i ich ekspozytur w polskiej gospodarce; upadek rodzimego handlu, a jednocześnie niekontrolowana fala zagranicznych wielkoprzemysłowych sklepów, która zalała nasz kraj i wyniszcza sukcesywnie polskie kupiectwo; upadek polskiego rolnictwa, a jednocześnie liberalizacja ceł i napływ na nasz rynek towarów rolnych z Unii; upadek polskiej kultury, a jednocześnie promocja w publicznych mediach obcych, często patologicznych wzorców, np. postaw konsumpcyjnych i dewiacyjnych, a także niesłychana wyprzedaż środków społecznego przekazu, rozgłośni radiowych i gazet, w ręce kapitału zagranicznego. Taki jest bilans polityki Balcerowicza, którą nadal proponuje się prowadzić.</u>
          <u xml:id="u-32.10" who="#PoselMarekKotlinowski">Stajemy się z wolna krajem neokolonialnym, którego typową cechą jest bycie rezerwuarem taniej siły roboczej dla pracodawców z Unii Europejskiej oraz rynkiem zbytu dla towarów wyprodukowanych za Odrą. Na to nie możemy nigdy się zgodzić. Będziemy pilnie i uważnie śledzić z tego punktu widzenia poczynania każdego rządu, niezależnie od tego, do jakich korzeni się przyznaje. Nie możemy pozwolić, aby Polska stała się znowu przedmiotem zamiast podmiotem historii.</u>
          <u xml:id="u-32.11" who="#PoselMarekKotlinowski">Rozkład sił w nowym parlamencie jest odzwierciedleniem wielkiego sprzeciwu społecznego wobec dotychczasowej polityki polskiego rządu. Lewica uzyskała kredyt społecznego zaufania, gdyż uznano ją powszechnie za siłę alternatywną gwarantującą zmianę w polityce państwa i gospodarce; siłę, która odejdzie od dotychczasowego liberalnego kursu.</u>
          <u xml:id="u-32.12" who="#PoselMarekKotlinowski">Społeczeństwo oczekuje od nowego rządu przede wszystkim zmiany. Tymczasem exposé pana premiera takiej zmiany nawet nie zapowiada. Na pytanie, czy będzie lepiej, trudno dziś odpowiedzieć, ale na pewno wiemy, że będzie bardzo podobnie.</u>
          <u xml:id="u-32.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-32.14" who="#PoselMarekKotlinowski">Pan premier rozpoczął swoje działania polityczne od wizyty w Berlinie i Brukseli, zanim jeszcze oficjalnie objął urząd prezesa Rady Ministrów. To znamienne. Nie chcę powiedzieć, że przypomina nam to czasy, kiedy decydenci polityczni najpierw po instrukcje udawali się do Moskwy, ale wymowa faktów jest oczywista</u>
          <u xml:id="u-32.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-32.16" who="#PoselMarekKotlinowski">: kurs na wiernopoddańcze ukłony wobec Unii Europejskiej i państwa niemieckiego, których żenujące przykłady obserwowaliśmy w przeszłości, dziś będzie utrzymany z wielką gorliwością. Premier wręcz zapowiada, że zobowiązania wobec Unii Europejskiej rząd stawiać będzie przed zobowiązaniami wobec własnego społeczeństwa i jego żywotnych interesów, nawet gdyby miało to oznaczać stałe i bezlitosne zaciskanie pętli wokół naszych szyj. Co proponuje nam pan premier konkretnie?</u>
          <u xml:id="u-32.17" who="#PoselMarekKotlinowski">Po pierwsze, w procesie negocjacyjnym - jak to zręcznie zostało sformułowane - zaproponował ˝bardziej racjonalną postawę w odniesieniu do konkretnych tematów˝, czyli po prostu jeszcze większy serwilizm niż ekipa premiera Jerzego Buzka.</u>
          <u xml:id="u-32.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-32.19" who="#PoselMarekKotlinowski">Po drugie, zapowiedział ˝koncentrację środków na działaniach dostosowawczych˝, czyli zużycie i tak wątłych funduszy publicznych na realizację instrukcji, dyrektyw i dyspozycji pochodzących od biurokratycznych struktur międzynarodowych kosztem spójności i racjonalności polskiego prawa i kosztem naszej tożsamości ustrojowej, politycznej i kulturalnej.</u>
          <u xml:id="u-32.20" who="#PoselMarekKotlinowski">Po trzecie, zaproponował ˝uświadamianie˝ społeczeństwa w dziedzinie korzyści i dobrodziejstw płynących z Unii Europejskiej, co w języku przeciętnego człowieka oznacza wielką falę propagandy na rzecz integracji. Propagandy za wielkie pieniądze, za pomocą tanich chwytów reklamowych i bez liczenia się z faktami. Możemy się tylko domyślać, że głos sprzeciwu wobec integracji z Unią Europejską będzie skutecznie tłumiony i blokowany. Pan premier powiedział to nie wprost, ale wymowa jego słów jest dla nas jasna.</u>
          <u xml:id="u-32.21" who="#PoselMarekKotlinowski">W exposé zupełnie przemilczano gwarancję rozpisania referendum w sprawie wejścia Polski do Unii Europejskiej. Jeszcze podczas kampanii wyborczej pan Miller zobowiązał się do przeprowadzenia referendum. Ale wczoraj o tym milczał.</u>
          <u xml:id="u-32.22" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Proszę o zachowanie spokoju.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#PoselMarekKotlinowski">Zapowiedziana jest - wprawdzie nie dosłownie, ale poprzez różnego rodzaju rozwiązania socjalne - likwidacja polityki prorodzinnej państwa. Preferencje w zakresie zasiłków socjalnych, a właściwie wyłączność zasiłków w programie społecznym, to dowód na to, że rząd nie ma żadnej recepty na efektywną politykę ochrony najuboższych. Doktryna rozdawnictwa jako próba rozwiązania problemów społecznych nigdzie na świecie nie zdała egzaminu. Najuboższe rodziny oczekują rozwiązań, które w dłuższym okresie wyznaczą perspektywy wyjścia ze strukturalnej nędzy. Resztki rzucane nie dla wszystkich i w wysokości niepozwalającej na godziwą egzystencję to na pewno nie to, czego najuboższe rodziny oczekiwały po nowym rządzie.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#PoselMarekKotlinowski">Skoro zaś w nawet tak zasadniczej sprawie jak kwestia socjalna rząd nie proponuje niczego wiarygodnego, to nie dziwimy się, że z ust pana premiera nie padły słowa o naszej dramatycznej sytuacji demograficznej. Rząd zdaje się nie widzieć problemu demograficznego, dlatego nie spodziewamy się żadnych rozwiązań idących w kierunku powstrzymania stale mającej tendencji w przyroście naturalnym.</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#PoselMarekKotlinowski">Chcielibyśmy przywitać z radością zapowiedź zrównania podmiotów polskich i zagranicznych w zobowiązaniach podatkowych. Ten oczywisty postulat, z gwarancją możliwości rozwoju polskiej wytwórczości, przez całe lata był odrzucany przez polityków pokroju Leszka Balcerowicza. Dziś rząd pana Millera zapowiada dobrą współpracę z prezesem Narodowego Banku Polskiego Leszkiem Balcerowiczem, a równocześnie obiecuje zrównanie praw krajowych i zagranicznych podmiotów gospodarczych. Która z tych zapowiedzi jest prawdziwa? Obietnice brzmią pozytywnie, ale ważne są tylko fakty. Liga Polskich Rodzin oczekuje spełnienia zobowiązań złożonych polskim przedsiębiorcom.</u>
          <u xml:id="u-34.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-34.4" who="#GlosZSali">(Ale nie wam.)</u>
          <u xml:id="u-34.5" who="#PoselMarekKotlinowski">Obietnic było więcej. Dotyczyły one m.in. likwidacji bezrobocia oraz zagwarantowania rolnikom kredytów umożliwiających im godne gospodarowanie. Nie dowiedzieliśmy się jednak, jak rząd zamierza zrealizować te zapowiedzi. Tymczasem codziennie wzrasta liczba bezrobotnych i codziennie upadają gospodarstwa rolne, a pierwsze zapowiedzi budżetowe na przyszły rok nie niosą w tym względzie żadnej nadziei.</u>
          <u xml:id="u-34.6" who="#PoselMarekKotlinowski">Również kwestia dla naszego ugrupowania zasadnicza, jaką jest gwarancja na wyłącznie polską własność ziemi, nie jest nawet wzmiankowana w wystąpieniu pana premiera. Postulat wprowadzenia przepisów regulujących obrót ziemią, co miałoby wzmocnić nasze pozycje w negocjacjach z Unią Europejską, nie mówi nic na temat tego, czy nastąpi liberalizacja w tym zakresie, a zatem niekontrolowana wyprzedaż ziemi w obce ręce. Raczej taką sytuację wprost sugeruje. My ze swej strony zapowiadamy, że wszelkie próby ustępstw w tej materii spotkają się z naszą ostrą reakcją. W kwestii wyprzedaży polskiej ziemi w obce ręce mówimy stanowcze i zdecydowane ˝Nie˝.</u>
          <u xml:id="u-34.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-34.8" who="#PoselMarekKotlinowski">W sprawie wspierania polskiej edukacji pan premier raczył posłużyć się jednie ogólnikami, które skrywają bolesną prawdę: zwiększenia nakładów budżetowych na edukację i naukę polską nie będzie. Przewiduje się dalej idące kroki, tzn. obcięcie i tak już niskich nakładów. Pan premier mówi wprawdzie, że rząd - cytuję - ˝będzie wsłuchiwać się w potrzeby społeczne˝ w tej dziedzinie, ale od słuchania do zaradzenia trudnościom droga daleka. My uważamy, że na nauce i edukacji oszczędzać państwu polskiemu nie wolno.</u>
          <u xml:id="u-34.9" who="#PoselMarekKotlinowski">Ponad jedna trzecia naszych rodaków żyje poza granicami Polski. Pan premier ich obecności nawet nie raczył zauważyć. Ani jedno słowo nie zostało poświęcone w exposé naszej Polonii z Zachodu czy naszym rodakom mieszkającym na Wschodzie. Rozumiem, że istnienie Polonii nie będzie przedmiotem zainteresowania rządu, zważywszy na fakt, że ugrupowanie pana premiera nie cieszy się za granicą zbyt wielkim poparciem.</u>
          <u xml:id="u-34.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-34.11" who="#PoselMarekKotlinowski">Liga Polskich Rodzin traktuje to jako skandal i zobowiązuje się do stania na straży praw Polonii w tym parlamencie i w swoich działaniach politycznych.</u>
          <u xml:id="u-34.12" who="#PoselMarekKotlinowski">Naród polski jest wspólnotą wychowaną przez Kościół katolicki. Katolicyzm nie jest dodatkiem do polskości, ale stanowi jej istotę. Pan premier nie ustosunkowuje się do instytucji Kościoła katolickiego ani jednym słowem, pomija jego obecność w życiu narodu. Budzi to nasz największy niepokój. Czy tzw. neutralność światopoglądowa rządu nie posunie się do pewnych znanych nam z historii form dyskryminacji katolików w życiu publicznym? Co do tego nie mamy pewności. Wiemy natomiast, że zagrożone są dziś tradycyjne wartości chrześcijańskie, rodzinne i narodowe, a rząd nie proponuje żadnej formy ich osłony, nie wspominając o promocji.</u>
          <u xml:id="u-34.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-34.14" who="#PoselMarekKotlinowski">W kontekście polityki zagranicznej oprócz wzmiankowanego przeze mnie wcześniej kursu na wejście do Unii Europejskiej za wszelką cenę i na każdych warunkach pan premier nie przedstawił żadnego pomysłu na politykę polską. Niewątpliwie doceniamy starania pana premiera dotyczące obecności Stanów Zjednoczonych w Europie, ale dla nas Polaków o wiele ważniejsze są relacje pomiędzy Polską jako suwerennym państwem a Stanami Zjednoczonymi, nie zaś relacje Stany Zjednoczone - Unia Europejska.</u>
          <u xml:id="u-34.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-34.16" who="#PoselMarekKotlinowski">W polityce finansowej państwa niepokoi nas zgoda pana premiera na dyktat Rady Polityki Pieniężnej i Narodowego Banku Polskiego. W tej formie ustrojowej i przy tym składzie personalnym obie te instytucje dławią rozwój gospodarczy, a zadaniem rządu i parlamentu powinno być ograniczenie tych instytucji w prerogatywach, nawet za cenę zmian konstytucyjnych.</u>
          <u xml:id="u-34.17" who="#PoselMarekKotlinowski">Podsumowując stosunek Ligi Polskich Rodzin do nowego rządu i jego zapowiedzianej polityki, pragnę powiedzieć, że Liga Polskich Rodzin to siła roztropna i odpowiedzialna. Dalecy jesteśmy od typowego dla wielu polityków awanturnictwa i bezpłodnego krytykanctwa, potrafimy dostrzec dobro w postępowaniu każdego człowieka, a tym bardziej polityka...</u>
          <u xml:id="u-34.18" who="#GlosyZSali">(Oooo...)</u>
          <u xml:id="u-34.19" who="#PoselMarekKotlinowski">...któremu powierzone są losy całego państwa. Dobre rozwiązania będziemy wspierać i chronić przed populistycznym pieniactwem</u>
          <u xml:id="u-34.20" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-34.21" who="#PoselMarekKotlinowski">, obliczonym na tani poklask bez względu na szkody wyrządzone narodowi. Jednak złe postępowanie, które bardziej liczy się z przychylnością zagranicznych ośrodków władzy niż dobrem własnego narodu, będziemy nazywali po imieniu, twardo i ostro oraz ze wszystkich sił zwalczali. Szczególnie w tak fundamentalnej sprawie dla naszego życia państwowego, jak zachowanie niepodległości, naród polski może być pewien, że Liga Polskich Rodzin nie pozwoli na jakiekolwiek ustępstwa za jakiekolwiek srebrniki.</u>
          <u xml:id="u-34.22" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-34.23" who="#PoselMarekKotlinowski"> Niepodległości wyzbyć się nam nie wolno.</u>
          <u xml:id="u-34.24" who="#PoselMarekKotlinowski">I właśnie dlatego Liga Polskich Rodzin nie może poprzeć exposé pana premiera. Będziemy głosowali przeciw uchwaleniu wotum zaufania dla rządu Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-34.25" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Proszę o zabranie głosu pana posła Janusza Lisaka z Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#PoselJanuszLisak">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Rząd koalicji SLD-Unia Pracy-PSL kierowany przez Leszka Millera rozpoczyna swą misję w wyjątkowo trudnej sytuacji społeczno-gospodarczej. Nie jest przesadą stwierdzenie, że dziś mamy najgorsze warunki startu prac rządu w historii Trzeciej Rzeczypospolitej. Przecież w 1989 r., gdy władzę obejmował rząd Tadeusza Mazowieckiego, to, choć sytuacja gospodarcza była równie zła, istniały bezcenne rezerwy majątku państwowego zbudowanego ogromnym wysiłkiem całego społeczeństwa w latach 1944-1989. Przede wszystkim jednak byliśmy wtedy bogaci ogromnym entuzjazmem społecznym. Społeczeństwo polskie wierzyło w rychłą poprawę swego bytu i możliwość szybkiego rozwoju gospodarczego Polski dzięki zaistniałej transformacji ustrojowej.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#GlosZSali">(Wszystko to zmarnowali.)</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#PoselJanuszLisak">Dziś niestety te rezerwy uległy drastycznemu wyczerpaniu i ten fakt przesądza, że prawdziwe jest stwierdzenie, iż rząd Leszka Millera przejmuje władzę, gdy Polska znajduje się na krawędzi katastrofy. W miejsce to zepchnęły nasz kraj czteroletnie rządy prawicowej koalicji AWS z Unią Wolności, a potem AWS z innymi prawicowymi środowiskami, których nieliczni na szczęście przedstawiciele zasiadają dziś po prawej stronie sali sejmowej, w klubach Platformy Obywatelskiej, Prawa i Sprawiedliwości i Ligi Polskich Rodzin.</u>
          <u xml:id="u-36.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-36.4" who="#PoselJanuszLisak">To pan, panie pośle Płażyński, jest jednym z autorów polskiego kryzysu. I proszę dziś nie udawać, jak ten cement przy zawalonym budynku, że pana przy tym nie było.</u>
          <u xml:id="u-36.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-36.6" who="#PoselJanuszLisak">To pan, panie pośle Kaczyński, manipuluje, sugerując tutaj z trybuny sejmowej, że wy macie lepszy pomysł na program dla Polski. Wy nie macie żadnego pomysłu i udowadniacie to od czasu Porozumienia Centrum aż do dnia dzisiejszego.</u>
          <u xml:id="u-36.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-36.8" who="#PoselJanuszLisak">Przedłożony przez Leszka Millera program działań rządu należy oceniać jako program ratunkowy, jako ostatnią deskę ratunku dla Polski. Patrząc z tej perspektywy, w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy z satysfakcją stwierdzam, że jest to pierwszy kompleksowy program polskiej lewicy, program spełniający standardy dojrzałych socjaldemokracji europejskich. Jednoznaczna deklaracja premiera: gospodarki i życia społecznego nie będziemy dźwigać kosztem najuboższych, bezrobotnych i bezradnych - nie przez zwiększanie kontrastów w poziomie życia i różnic między ludźmi, nie przez budowę wysp bogactwa w morzu biedy - to słowa otuchy, na które polskie społeczeństwo czekało od wielu lat, otrzymując w zamian od liberalnej prawicy polecenie mocniejszego zaciskania pasa, kierowane szczególnie do tych, którym w tym pasie dziurek już dawno zabrakło. Mamy świadomość, że realizacja tej deklaracji, panie premierze, będzie niezwykle trudna, ale nigdy nie wyrazimy zgody, aby nasz rząd - rząd lewicowej koalicji SLD-Unia Pracy-PSL - od niej odstąpił.</u>
          <u xml:id="u-36.9" who="#PoselJanuszLisak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jest w tym programie szczególnie cenne to, że został on podzielony na etapy: od zadań przewidzianych do natychmiastowej realizacji poczynając, wymienionych w planach na pierwsze 100 dni, poprzez zamierzenia przewidziane w perspektywie rocznej aż do tych celów, których osiągnięcie będzie możliwe dopiero przy końcu obecnej kadencji Sejmu. Takie ujęcie pozwoli na jednoznaczną ocenę przebiegu misji naszego rządu i szybie korekty stosowanych ku poprawie środków, jeżeli okazałoby się to konieczne.</u>
          <u xml:id="u-36.10" who="#PoselJanuszLisak">Niezwykle ważne jest dla nas również to, że rząd Leszka Millera widzi konieczność przywrócenia właściwego sensu słowom ˝służba społeczeństwu˝. O takim rozumieniu misji rządu nasi poprzednicy niestety zapomnieli, traktując rządzenie krajem jako środek do realizacji liberalnych wizji budowy polskiego kapitalizmu, wbrew woli większości społeczeństwa, a niestety częstokroć również jako środek służący kreowaniu dobrobytu wąskich grup własnego zaplecza politycznego.</u>
          <u xml:id="u-36.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-36.12" who="#PoselJanuszLisak">Zapisana w programie na pierwsze 100 dni, i już w praktyce rozpoczęta, redukcja rozbudowanej ponad miarę administracji państwowej, zamrożenie płac jej pracowników, likwidacja licznych agencji i funduszy centralnych to niewątpliwie potwierdzenie, że władza wszelkie oszczędności będzie zaczynać od siebie, że rząd Leszka Millera zerwie z niechlubną przeszłością rządów prawicy, która traktowała państwo jak łup do podziału między zwycięzców i ich kolesiów.</u>
          <u xml:id="u-36.13" who="#GlosZSali">(Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-36.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-36.15" who="#PoselJanuszLisak">Te kroki pozwalają wierzyć, że słynne TKM to już tylko koszmarna przeszłość.</u>
          <u xml:id="u-36.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-36.17" who="#PoselAntoniMacierewicz">(To dopiero koszmarna przyszłość.)</u>
          <u xml:id="u-36.18" who="#PoselJanuszLisak">Panie pośle Macierewicz, myślę, że pod koniec kadencji stwierdzi pan z przykrością, że mylił się pan głęboko, i przeprosi za te słowa.</u>
          <u xml:id="u-36.19" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-36.20" who="#PoselAntoniMacierewicz">(Niech pan mówi!)</u>
          <u xml:id="u-36.21" who="#PoselMaciejPlazynski">(Dalej, dalej!)</u>
          <u xml:id="u-36.22" who="#PoselJanuszLisak">Kolejne, zapowiedziane w perspektywie rocznej przedsięwzięcie, którego wagi nie sposób przecenić, to ograniczenie liczebności samorządów lokalnych i ich zarządów, gdzie przecież możemy znaleźć spore oszczędności grosza publicznego. Przyspieszenie wyborów samorządowych i wprowadzenie bezpośredniego wyboru wójtów i burmistrzów to krok we właściwym kierunku przywracania normalności, na którą polskie społeczeństwo od dawna oczekuje. Wiosenne wybory muszą stać się powszechną praktyką polskiej demokracji, aby wreszcie skończyć z patologiczną sytuacją, gdy w każdej kadencji władz tracimy 1/4 na realizację budżetów poprzedników, których koncepcje rządzenia zostały odrzucone w demokratycznych wyborach przez większość społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-36.23" who="#PoselJanuszLisak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Usłyszeliśmy z ust premiera zapowiedź rozpoczęcia w 2002 r. wdrażania programu gospodarczego na okres do roku 2005. Znajdujemy w tym programie wiele nowych, niezwykle cennych rozwiązań. Za szczególnie ważne uznajemy oczekiwane od dawna przez polskich przedsiębiorców zrównanie w prawach podatkowych przedsiębiorstw z kapitałem krajowym i zagranicznym oraz wprowadzenie procedur eliminujących nieuczciwy transfer zysków z zagranicy. To kolejny element realizacji naszego hasła wyborczego: ˝Przywróćmy normalność, wygrajmy przyszłość˝. Dotychczasowa praktyka, gdy obcy kapitał uzyskiwał przywileje, aby szybciej i skutecznej niszczyć konkurencję polskich firm, z normalnością nie miała bowiem nic wspólnego. Wreszcie polski rząd dostrzega swą rolę opiekuna i promotora rodzimego przemysłu. Jesteśmy dumni, że jako pierwszy w historii III Rzeczypospolitej tak pojmuje swą rolę rząd polskiej lewicy.</u>
          <u xml:id="u-36.24" who="#PoselJanuszLisak">Nie można również nie zauważyć zapowiedzi wprowadzenia aktywnej polityki państwa, jeśli chodzi o inwestycje infrastrukturalne. Odważna, a zarazem odpowiedzialna polityka inwestycyjna państwa to przecież równoczesna realizacja dwóch jakże ważnych celów: rozwoju nowoczesnego kraju i tworzenia nowych miejsc pracy. Pracy, której dziś brak milionom rodaków.</u>
          <u xml:id="u-36.25" who="#PoselJanuszLisak">Panie Premierze! Obniżenie poziomu bezrobocia musi być absolutnym priorytetem działań naszego rządu.</u>
          <u xml:id="u-36.26" who="#PoselJanuszLisak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jest w przedłożonym programie rządu nadzieja dla polskiej wsi. Oczekujemy, że zapowiedziane gwarancje ustawowe szybkiego regulowania należności za płody rolne, likwidujące patologiczną sytuację, gdy biedny polski rolnik musi kredytować licznych pośredników, zostaną wprowadzone niezwłocznie. Co więcej, będziemy się domagać tego, aby takie rozwiązania wprowadzić również w innych dziedzinach gospodarki, gdyż zmora odroczonych płatności, często odraczanych na wiele miesięcy, zabija rodzimą wytwórczość, napełniając portfele właścicieli potężnych sieci supermarketów.</u>
          <u xml:id="u-36.27" who="#PoselJanuszLisak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Poczucie bezpieczeństwa i sprawiedliwości to w życiu społecznym fundamentalne kwestie. Dlatego z uznaniem przyjmujemy zapowiedź premiera o połączeniu odpowiedniej wysokości kar z szybkim i sprawnym działaniem organów ścigania i wymiaru sprawiedliwości. Szczególnie ważne dla nas jest w tej materii deklarowane przez pana premiera zaostrzenie kar w stosunku do sprawców przestępstw najbardziej brutalnych, wobec przestępczości zorganizowanej i walka z korupcją.</u>
          <u xml:id="u-36.28" who="#PoselJanuszLisak">Oczekujemy niezwłocznego wprowadzenia konfiskaty nielegalnie zdobytego mienia. Unia Pracy nie zgadzała się bowiem nigdy z liberalną tezą, iż pierwszy milion trzeba ukraść, a dopiero on pozwoli legalnie uzyskać kolejne miliony. Te słowa wypowiadała polska prawica.</u>
          <u xml:id="u-36.29" who="#GlosyZSali">(Kłamstwo! Bzdura!)</u>
          <u xml:id="u-36.30" who="#PoselJanuszLisak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zapowiedziane przez premiera uporządkowanie problemów związanych z ochroną zdrowia, edukacją i nauką jest realizacją socjaldemokratycznych kanonów zapisanych w programie Unii Pracy. Likwidacja kas chorych, które kiedyś nasz przewodniczący, dziś wicepremier, Marek Pol, nazwał chorymi kasami, to symboliczny krok na tej drodze. Wiemy, że rząd koalicji SLD-Unia Pracy-PSL takich kroków wykona wiele, przywracając Polsce normalność, budując jej pomyślną przyszłość.</u>
          <u xml:id="u-36.31" who="#PoselJanuszLisak">Krokiem takim jest bez wątpienia zapowiedziane na 2002 r. zakończenie negocjacji z Unią Europejską i przystąpienie w 2004 r. do rodziny nowoczesnych krajów Zachodniej Europy. Podsycane przez prawicę antyeuropejskie nastroje, straszenie polskiego społeczeństwa skutkami integracji z Unią Europejską, które słyszeliśmy niestety również na tej sali, to przejaw krótkowzroczności i zacofania intelektualnego.</u>
          <u xml:id="u-36.32" who="#PoselJanuszLisak">Idąc tropem myślenia Ligi Polskich Rodzin, najlepiej by było, gdyby Polacy zbudowali mur wokół swych granic i pielęgnowali za nim folklor, w różnych wydaniach. Może wam, drodzy państwo, taka wizja zaściankowej Polski odpowiada, nam - Unii Pracy - zdecydowanie nie. My chcemy Polski nowoczesnej na miarę Europy XXI wieku. Dlatego w pełni popieramy europejskie aspiracje polskiego społeczeństwa, którym wychodzi naprzeciw polityka rządu Leszka Millera.</u>
          <u xml:id="u-36.33" who="#PoselJanuszLisak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wczoraj wieczorem wysłuchaliśmy odpowiedzi ministrów nowego rządu w czasie spotkań komisji sejmowych i stwierdzamy, że ten rząd to zespół kompetentnych ludzi, mających program wyprowadzenia kraju z kryzysu, jaki zafundowały nam czteroletnie rządy prawicy. Ten rząd ma wizję budowy nowoczesnej, dostatniej Polski.</u>
          <u xml:id="u-36.34" who="#PoselJanuszLisak">Premier Leszek Miller deklaruje coroczne informowanie Sejmu o stanie realizacji swojego programu, możemy więc stwierdzić, że jest to rząd odważny i odpowiedzialny.</u>
          <u xml:id="u-36.35" who="#PoselJanuszLisak">Dlatego w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy stwierdzam, że w pełni popieramy przedłożony w exposé przez premiera Leszka Millera program i będziemy głosować za udzieleniem wotum zaufania dla rządu. Dziękuję państwu.</u>
          <u xml:id="u-36.36" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Józef Oleksy.</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#PoselBogdanPek">(To jak z tą Europą?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#PoselJozefOleksy">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pan przewodniczący klubu SLD Jerzy Jaskiernia w sposób zwięzły i bardzo trafny przedstawił, dlaczego Sojusz Lewicy Demokratycznej jest zadowolony z tego exposé.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#PoselJozefOleksy">Słuchając głosów w dyskusji, widzę niezrozumienie tego, na czym exposé polega i jaka jest rola i prawo premiera do wyboru określonych sposobów prezentacji. Otóż exposé to jest przedstawienie celów i intencji i trudno byłoby, gdyby opozycja chciała dziś egzekwować to, by w exposé były już wszystkie projekty ustaw, które dopiero wpłyną. Poprzez ustawy rząd będzie precyzował i rozwijał swoje zamierzenia, pokazywał instrumenty, którymi chce się posługiwać, i kreślił efekty, które chce osiągać. I to jest chyba dla bardziej doświadczonych posłów sprawa oczywista. Mam pewien niedosyt i uwagę pod adresem tego exposé, taką mianowicie, że pan premier wskutek wrodzonej mu elegancji bardzo skrótowo i elegancko przedstawił przyczyny dzisiejszej katastrofalnej sytuacji finansów publicznych. Po wypowiedziach przedstawicieli opozycji zaczynam odczuwać skłonność do takiego komfortu: to już jest nowy etap, nic się nie wydarzyło, w niczym nie braliśmy udziału, a ten rząd tak oszczędnie formułuje zapowiedzi i efekty. Otóż panowie, przedstawiciele opozycji, dopowiem za pana premiera to, czego nie chciał być może zbyt drastycznie nazywać, że przecież 40 mld deficytu na przyszły rok, zahamowanie wydatków na poziomie 183 mld to jest objaw i zapowiedź wielu wyrzeczeń, wyrzeczeń konkretnie zawinionych. Bo kryzys finansów publicznych, to nie jest sprawa sprzed lat, to jest sprawa i spadek tego okresu, w którym to exposé było pisane. Pan poseł Kaczyński... Zresztą mam też radę dla pana premiera: może byłoby lepiej zwrócić się do pana posła Jarosława Kaczyńskiego o napisane szkicu tego exposé</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-38.3" who="#PoselJozefOleksy">, bo pan poseł Kaczyński we wszystkich punktach tego exposé miał swój zawsze konstruktywny pogląd i wzywał do krytyki, bo nie ma tam obietnic.</u>
          <u xml:id="u-38.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-38.5" who="#PoselJozefOleksy">Wysoka Izbo! Gdyby pan premier posłuchał pana Kaczyńskiego i zawarł szereg obietnic, to dopiero byłby krzyk i pytanie: A z czego pan to chce sfinansować? Bo pan poseł Jarosław Kaczyński dobrze wie, jaki jest stan budżetu i finansów publicznych. Z tego wynika tylko moja propozycja dla opozycji, jeżeli mogę ją formułować...</u>
          <u xml:id="u-38.6" who="#GlosZSali">(Może lepiej byłoby nie.)</u>
          <u xml:id="u-38.7" who="#PoselJozefOleksy">...żeby długo pamiętać, proszę państwa, w tej Izbie w przypadku odnoszenia się do kolejnych propozycji rządu, z jakiej pozycji ekonomicznej i finansowej oraz po kim odziedziczonej ten rząd musi prowadzić kraj i budżet ku lepszej przyszłości.</u>
          <u xml:id="u-38.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-38.9" who="#PoselJozefOleksy"> Myślę, że tak jak jest granica politycznej poprawności, tak jest też granica opozycyjnego faryzeizmu.</u>
          <u xml:id="u-38.10" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-38.11" who="#PoselJozefOleksy">Oto bowiem, jeżeli, przepraszam, pan marszałek Płażyński ubolewa i żali się nad brakiem jakiejkolwiek treści w tym exposé, a wczoraj na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych, kiedy ten rząd z wielkim ubolewaniem przedkładał rozporządzenie, co trzeba ciąć i jakie wydatki ograniczyć, Platforma Obywatelska głosuje przeciw. Tak jakby jej ludzie nie mieli żadnego udziału w tej sytuacji, w której ten rząd musi przedstawić właśnie to rozporządzenie, które wczoraj przedstawił, wielce bolejąc nad tym, że je musi przedstawić. Tak więc w przyszłości warto oczekiwać jakiejś większej konsekwencji w poglądach, które się głosi, i zachowaniach, które potem się demonstruje. W końcu nikt chyba nie ma wątpliwości co do tego, że 11 punktów exposé pana premiera Millera to przecież zestaw priorytetów, a nie rejestr i inwentarz wszystkich posunięć na rok i na 4 lata tej kadencji. Mówmy więc o tym, co jest niesłusznego w tym exposé, a niekoniecznie tylko o tym, czego brakuje, bo każdy, kto tu wyjdzie, może wyliczyć wiele elementów, których rzeczywiście nie ma w tym exposé, bo jest zwięzłe, bo jest nieprzegadane i nie operuje wielosłowiem, które tak naprawdę niczego nie oznacza. Mam wrażenie, że to exposé w ocenie opozycji jest niejednoznaczne. Stanowisko opozycji musi być bowiem takie, jak opozycji przysługuje, i tu nikt zdziwienia z tego powodu nie wyraża. Ale wydaje się, że wtedy, kiedy jest mowa o tym, co powinno być jeszcze w tym exposé, to sądzę, że przydałoby się trochę podpowiedzi. W końcu, kiedy Platforma Obywatelska nad tą rzekomą pustką treści ubolewa, to przecież reprezentuje ludzi, którzy rządzili, którzy mają wielkie doświadczenie i mogliby całkiem konkretnie, a nie tylko ideowo, podpowiadać, chyba że jedynym doświadczeniem jest to, jak zepsuć, a nie jak naprawiać.</u>
          <u xml:id="u-38.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-38.13" who="#PoselJozefOleksy">Przecież, panie marszałku - zwracam się do pana marszałka Płażyńskiego - to rządy także pańskiego kiedyś, poprzedniego ugrupowania doprowadziły właśnie do zastoju w aktywności gospodarczej. Tak, a to jest dziś jedno z wielkich wyzwań. No to poradźcie, jak z tego zastoju aktywności gospodarczej wychodzić, bo, jak pan, panie marszałku, mówi, że receptą uniwersalną na to jest obniżenie podatków, to proszę wybaczyć, ale rozmija się pan z opinią nawet wszystkich dziś ekonomistów. Ekonomiści przestali już to doradzać. W tej sytuacji i na dziś, jeśli to jest recepta na rozruch aktywności gospodarczej, przedsiębiorczość, inicjatywę i wzrost, to jest to bardzo ubożuchna recepta.</u>
          <u xml:id="u-38.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-38.15" who="#PoselMaciejPlazynski">(Zaraz będzie odpowiedź.)</u>
          <u xml:id="u-38.16" who="#PoselJozefOleksy">Zgoda co do tego, że przedsiębiorczość i ludzka aktywność to jest rezerwa. I tego nie trzeba ani wykpiwać, ani nie nie doceniać. Pan Jarosław Kaczyński bardzo serdecznie zapowiadał na początku konstruktywizm i rzeczywiście go w niektórych punktach wykazał, a nawet była to życzliwa krytyka, ale uchowaj Boże przed taką życzliwością.</u>
          <u xml:id="u-38.17" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-38.18" who="#PoselJozefOleksy"> Nie dostrzegł pan bowiem, panie pośle, związku właśnie pomiędzy tym exposé a zapowiedziami przedwyborczymi SLD. I proszę, nie powątpiewajcie państwo w to, że to jest właśnie konsekwencja i wiarygodność lewicy, że wszystkie główne kwestie, które Sojusz głosił w kampanii, są w tym exposé. Bardziej dokładnie, mniej dokładnie, ogólnie przytoczone lub tylko nazwane, ale są, bo na tym właśnie polega uczciwość wobec wyborców. Pan ją kwestionuje, nazywając manipulacją, to exposé, z tego rzekomo powodu, że nie ma związku pomiędzy kampanią a treściami tego exposé. Otóż, pan premier wyraźnie powiedział, że pierwszy rok to będzie rok porządkowania finansów, zdobywania równowagi tych finansów i tworzenia warunków do rozwoju.</u>
          <u xml:id="u-38.19" who="#PoselJozefOleksy">Panie Pośle Kaczyński! Przecież jest rzeczą wiadomą, że te obietnice, do których pan wzywał i których pan się domagał, wiążą się z tym, co w programie przedwyborczym wyraźnie mówiliśmy. W każdym punkcie wymagającym finansów było powiedziane: w przypadku poprawy sytuacji budżetowej kraju będą konkretne zamiary, wskaźniki kwot. I to jest uczciwe. I dziś dopiero, kiedy zobaczymy projekt budżetu, rozpoznamy sytuację, którą pozostawili poprzednicy, będzie można mówić co, w których dziedzinach będzie możliwe do zrobienia. Byłoby nieodpowiedzialnością i lekceważeniem wyborców, gdyby w tym exposé próbował ktoś kreślić konkretne kwoty, kiedy nie wiadomo jeszcze jak ten budżet na przyszły rok będzie mógł być ukształtowany.</u>
          <u xml:id="u-38.20" who="#PoselJozefOleksy">Mówił pan też bardzo stanowczo o tym, jak niewłaściwa jest zapowiedź odnośnie do tego pewnego otwarcia się na wschodnich sąsiadów. Nie posądzam pana, żeby pan chciał zrezygnować z walki Polski o rynki wschodnie i obecność ekonomiczną u wschodnich sąsiadów, bo pan dobrze wie, że deficytu handlowego Polska nie zlikwiduje, jeżeli nie będzie poszukiwać własnych nowych produktów eksportowych i własnych nowych rynków zbytu.</u>
          <u xml:id="u-38.21" who="#PoselJozefOleksy">Powątpiewanie z takich czy innych politycznych, historycznych obaw i lęków nie ma większego sensu. Rynki zbytu kraj musi zdobywać wszędzie, gdzie to jest możliwe. I to nie ma specjalnego związku z polityką, poza jednym, że jeśli nie ma dobrej atmosfery politycznej, to nie ma szans na wchodzenie na dane rynki. To jest raczej elementarz.</u>
          <u xml:id="u-38.22" who="#PoselJozefOleksy">Chcę się też odnieść do wypowiedzi pana posła Kotlinowskiego, kiedy to była mowa o narodowym zakorzenieniu, o upadku polskiej tradycji, o upadku produkcji, rodzimego handlu, upadku polskiego rolnictwa, upadku kultury i promocji obcej produkcji kulturowej, że exposé nie zapowiada zmiany i że nie proponuje osłony dla tych wartości. To jest inny szeroki temat. Myślę, że dojdziemy do wspólnej dyskusji na temat tej otoczki historyczno-patriotyczno-moralnej, otoczki związanej z tradycją narodową, którą trzeba pielęgnować i bez której motywacja narodu nie jest pełna, i dojdziemy, myślę, do wartości, które rzeczywiście przeżywają kryzys, ale nie akurat tylko wartości chrześcijańskie, a w ogóle wartości ludzkiej egzystencji, które w czasach kryzysu, przełomu, nowych tysiącleci, szturmu globalizacji będą ważnym dla polityków, posłów i parlamentarzystów tematem. I rzecz nie w osłonach wartości chrześcijańskich, tylko rzecz w tym, żebyśmy je jednakowo rozumieli. Wartości w ludzkim życiu i dla ludzkiej osoby żebyśmy w miarę jednakowo rozumieli, a wtedy znajdziemy mechanizmy, żeby je chronić, a exposé akurat, myślę, nie jest miejscem do rozwijania takich wątków. Pan poseł Kotlinowski ubolewał nad tym, że nie znalazła się w exposé sprawa Kościoła katolickiego jako ważnej przecież instytucji i nośnika kiedyś depozytu narodowego. Panie pośle, ja chcę pana uspokoić. Jeśli nie ma spraw Kościoła katolickiego w tym exposé, to znaczy, że wreszcie dochodzimy do normalności.</u>
          <u xml:id="u-38.23" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-38.24" who="#PoselJozefOleksy"> I jeżeli ktoś tę normalność z Kościołem katolickim pogłębi, to na pewno rząd Leszka Millera, a nie Liga Polskich Rodzin, takie mam osobiste wrażenie. </u>
          <u xml:id="u-38.25" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-38.26" who="#PoselJozefOleksy">Ubolewał pan też bardzo, że premier pojechał do Niemiec, a nie gdzie indziej. No, rzeczywiście nie pojechał do Watykanu.</u>
          <u xml:id="u-38.27" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-38.28" who="#PoselJozefOleksy"> Tak, nie pojechał też w pierwszej kolejności do Brukseli.</u>
          <u xml:id="u-38.29" who="#PoselAntoniMacierewicz">(Dopiero się wybiera.)</u>
          <u xml:id="u-38.30" who="#PoselJozefOleksy">Nie pojechał do Moskwy, panie pośle Macierewicz, tak, mimo że o takie intencje pewnie by pan chętnie posądził ten rząd.</u>
          <u xml:id="u-38.31" who="#PoselAntoniMacierewicz">(Zmienił na Berlin.)</u>
          <u xml:id="u-38.32" who="#PoselJozefOleksy">Ale zmartwię pana, nie pojechał także do Torunia, gdzie rezyduje patron Ligi Polskich Rodzin.</u>
          <u xml:id="u-38.33" who="#komentarz">(Oklaski, wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-38.34" who="#PoselJozefOleksy">Proszę państwa, premier pojechał do najważniejszego partnera gospodarczego Polski. Dziś czas na pragmantyzm, na liczenie interesów. Tu zgoda. Tu zgoda, my musimy wspólnie się dogadywać, co jest polskim narodowym interesem, którego trzeba bronić w grze interesów, która także w Unii Europejskiej przecież jest obecna. Ja będę zachęcał do tego, żeby właśnie się dogadywać w tych sprawach.</u>
          <u xml:id="u-38.35" who="#PoselJozefOleksy">Chcę podkreślić oczywiście zgodę co do tego, że dobro trzeba widzieć w każdym człowieku, a nawet w polityku, a nawet w takim polityku, który nie widzi dobra w nas samych. Na tym polega miłosierdzie i sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-38.36" who="#komentarz">(Oklaski, wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-38.37" who="#PoselJozefOleksy"> Co do tego zgoda.</u>
          <u xml:id="u-38.38" who="#PoselJozefOleksy">Wysoka Izbo! Nie można się przecież zgodzić z panem posłem Kotlinowskim, że nie będzie lepiej, ale będzie tak samo. Ja rozumiem, że dziś tu padło wiele figur słownych, które są opozycyjnym uprawnieniem, ale jeszcze raz apeluję: bądźmy pamiętliwi w jednym, bądźmy pamiętliwi, cośmy razem sporządzili i co kto zrodził i stworzył w Polsce, i niech nie wymazuje tego ze swojej pamięci, a niech zawsze będzie gotów do posypania głowy popiołem, nawet jeśli to jest tylko 1,5 miesiąca od wyborów.</u>
          <u xml:id="u-38.39" who="#PoselJozefOleksy">Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Myślę, że ten czas, w którym będzie realizowany program tego rządu, to jest czas nie tylko wyliczeń budżetowych, to jest czas nie tylko równowagi, to jest czas nie tylko pobudzania aktywności gospodarczej, poprawy bilansu handlowego, pilnowania deficytu budżetowego, proporcji wydatków i dochodów, stóp procentowych. Taka optyka spłyca nam, myślę, a nie powinna, widzenie tej przyszłości do której, niezależnie od różnic w tej sali, będziemy razem dochodzić i razem, z różną mocą, ale razem będziemy odpowiadać przed narodem za efekty tej kadencji, każdy inaczej, ale razem. I chcę powiedzieć, że w związku z tym ogromnie ważne jest to, co w exposé jest zawarte jak klamra spinająca. Otóż na początku exposé jest napisane, że ten rząd, ta koalicja obiecuje i zobowiązuje się, że po czterech latach polska gospodarka będzie gospodarką zdolną do wzrostu, a polskie państwo będzie państwem stabilnym, uporządkowanym, przyjaznym obywatelowi i tańszym. I, z drugiej strony, tą częścią klamry jest wezwanie w exposé do wszystkich, byśmy byli gotowi do współdziałania.</u>
          <u xml:id="u-38.40" who="#PoselJozefOleksy">Dzisiejsza dyskusja nie musi być wyznacznikiem tej gotowości, to jest dyskusja opozycji nad exposé, ale na przyszłość jest dobrą wolą Sojuszu Lewicy Demokratycznej, nieudawaną, byśmy w tej sali próbowali poszukiwać pola do współdziałania i byśmy ograniczali rejestr spraw nieustępliwie spornych czy nienawistnie nawet spornych, choć oby tego było najmniej, na rzecz rejestru spraw, w których będziemy chcieli mieć wspólne spojrzenie, bo inaczej będzie to zwykła gra, większość będzie wygrywać, mniejszość będzie się frustrować, będzie zaostrzać język, będzie adresować sygnały ostrości walki politycznej do zdezorientowanego społeczeństwa, a społeczeństwo nasze polskie ma już dość swarów, z których nie wyłania się szansa na przyszłość i nadzieja na poprawę. Myślę, że tę refleksję warto mieć tym bardziej, że w Polsce brakuje wielu społecznych uzgodnień, niektórych brakuje od początku transformacji, brakuje ich i trzeba będzie się wysilić, żeby pole uzgodnienia społecznego się poszerzało a nie zamykało.</u>
          <u xml:id="u-38.41" who="#PoselJozefOleksy">Jest szereg spraw, które zaliczam do obszaru poszukiwanych uzgodnień społecznych. To jest, po pierwsze, bilans korzyści z wejścia Polski do Unii Europejskiej. To nie może być kwestia przetargu w ostrości języka politycznego, to musi być rzecz, którą się spisze, zarejestruje, przedyskutuje i wspólnie będzie prezentować społeczeństwu nie jak propagandę, bo tu najmniej jest przydatna propaganda, ale jak dobrą, uczciwą informację, zbilansowaną oczywiście, bo i koszty, i trudy są niemałe.</u>
          <u xml:id="u-38.42" who="#PoselJozefOleksy">Drugie uzgodnienie, jakie jest Polsce potrzebne, i powinniśmy je osiągać, to jest to, jak już wspomniałem, jak rozumieć interesy gospodarcze Polski, nie tylko w negocjacjach z Unią Europejską, jak je rozumieć w priorytetach polityki bieżącej i długofalowej, bo bardzo duże jest tu rozstrzelenie poglądów i każdy co innego uważa za ten czołowy interes narodowy Polski i tę hierarchizację warto spróbować wprowadzić.</u>
          <u xml:id="u-38.43" who="#PoselJozefOleksy">Dalej, jaka ma być koncepcja przekształceń polskiego rolnictwa? Proszę państwa, jest tu ogromna rozbieżność spojrzeń i brak jest w ogóle koncepcji, powtarzam - brak koncepcji, i nawet ci, którzy najgłośniej mówią, że są jedynymi obrońcami rolnictwa, także nie mają zwartej i pełnej koncepcji przekształceń docelowych tego rolnictwa. Warto więc uczynić z tego temat poszukiwanego uzgodnienia społecznego.</u>
          <u xml:id="u-38.44" who="#PoselJozefOleksy">To samo dotyczy kwestii, jak będziemy rozumieć, i prawica, i lewica, i centrum, sprawę budowania rodzimego potencjału rozwojowego Polski. Wyczerpuje się potencjał uzyskany dzięki początkowemu pchnięciu rozwojowemu w 1989 i 1990 r. To było wielkie pchnięcie rozwojowe w słusznym kierunku, wszyscy to uznajemy. Ale ten potencjał na naszych oczach się wyczerpuje i musimy znaleźć siły i pomysły, żeby pobudzić koncepcje budowy rodzimego potencjału rozwojowego, właśnie rodzimego, tego, żebyśmy doszli do tezy w exposé, że Polacy chcą być dumni ze swojego kraju, a nie nieustannie ubolewać, nieustannie się martwić i nieustannie się lękać. Ale po to, żeby Polacy mogli być dumni ze swojego kraju, musimy umieć zbudować rodzimy potencjał, określić relacje kapitału polskiego i zagranicznego w rozwoju Polski, określić stosunek do polskiej nauki, techniki itd.</u>
          <u xml:id="u-38.45" who="#PoselJozefOleksy">W tym celu przyda się nam zakorzenienie historyczne, motywacja moralna, powrót do tradycji i określenie, na czym ma polegać patriotyzm Polski XXI w., bo w tej sprawie mamy też do czynienia u jednych z przemilczaniem sprawy, u innych z zawłaszczaniem, w jednym tylko ujęciu, tej ważnej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-38.46" who="#PoselJozefOleksy">Kończąc, chcę powiedzieć tak: pan Jarosław Kaczyński mówił o polskiej chorobie, nie sprecyzował jednak jej objawów. Nie sądzę, żeby można było tak określić sytuację, bo gdy mówi się: polska choroba, to oznacza to coś nieuleczalnego. Nie ma polskiej choroby, są polskie trudności, stworzone przez nas, stworzone przez czynniki zewnętrzne, obiektywne, różnego typu, wynikłe z naszych słabości, zacietrzewienia i błędów, ale nie ma polskiej choroby i nie mówmy o tym.</u>
          <u xml:id="u-38.47" who="#PoselJozefOleksy">Jesteśmy zdrowym narodem, zdrowym społeczeństwem, które chce wygrywać przyszłość, bo ma atuty.</u>
          <u xml:id="u-38.48" who="#komentarz">(Długotrwałe oklaski)</u>
          <u xml:id="u-38.49" who="#PoselJaroslawKaczynski">(Panie marszałku, w trybie sprostowania.)</u>
          <u xml:id="u-38.50" who="#GlosZSali">(Swojej wypowiedzi.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">W trybie sprostowania pan poseł Jarosław Kaczyński, ale proszę nie nadużywać tego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#PoselJaroslawKaczynski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odniosłem wrażenie, że pan poseł sądzi, że byłem w poprzedniej kadencji premierem albo co najmniej ministrem finansów.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#GlosZSali">(To jest polemika.)</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#PoselJaroslawKaczynski">Prostuję: nie byłem premierem, a jeśli chodzi o ministra finansów, to chcecie z nim rozmawiać. To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-40.3" who="#PoselJaroslawKaczynski">Po drugie, bywają, panie pośle, choroby uleczalne.</u>
          <u xml:id="u-40.4" who="#PoselJaroslawKaczynski">A po trzecie, to serdecznie dziękuję za drugie exposé, na pewno było lepsze niż poprzednie. Jednocześnie zapowiadam, że nie będziemy pana szczególnie obciążać tym rządem, bo wiemy, że to nie pański rząd. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-40.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-40.6" who="#GlosZSali">(Z jakiej listy pan wszedł?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Panie pośle, jak się domyślałem, nadużył pan trybu sprostowania do prowadzenia polemiki. Nie jest winą prowadzącego obrady, że Prawo i Sprawiedliwość wyczerpało w pańskim przemówieniu limit czasu i proszę nie szukać forteli.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pani poseł Zyta Gilowska, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#PoselZytaGilowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pan poseł Lisak z Unii Pracy stwierdził, iż Polska znajduje się na krawędzi katastrofy, a rząd ma jeszcze gorsze warunki startu niż miał rząd w 1989 r. Biorąc do serca zalecenie pana premiera Oleksego, żeby rozmawiać poważnie, proponuję, żebyśmy zachowywali proporcje. Polska dzisiaj i Polska w 1989 r. to są dwa różne kraje. Nie ulegajmy zbytnio retoryce populizmu oraz łatwości ferowania wyroków, stosowania różnych polemicznych sztuczek, nie o to chodzi.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#PoselZytaGilowska">Exposé pana premiera Millera, jak każdego premiera, jest dokumentem poważnym, powinno być wysłuchiwane i analizowane z należytą powagą. Exposé zawsze przedstawia program działań głównego organu wykonawczego w państwie, czyli rządu, oraz zapowiedzi działań legislacyjnych, przedłożeń legislacyjnych rządu. Jeśli patrzymy pod tym kątem, to w imieniu Platformy Obywatelskiej muszę powiedzieć, iż jesteśmy niestety rozczarowani. Tam, gdzie koalicja dostrzega pozytywy, my widzimy wyłącznie wzmianki bądź abstrakcyjne zapowiedzi. Zależałoby nam bardzo na tym, żeby owe wzmianki były nieco szersze bądź też zapowiedzi bardziej konkretne, ponieważ z wielkim naciskiem wypowiadaliśmy się w całej kampanii wyborczej o potrzebie naprawy finansów publicznych, postawiliśmy diagnozę stanu rzeczy, a także zaproponowaliśmy terapię i podtrzymujemy naszą ofertę współdziałania z rządem w zakresie naprawy finansów, tylko bardzo chcielibyśmy wiedzieć, na czym ma ona polegać.</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#PoselZytaGilowska">Czytając exposé, zauważyłam, że jedno z głównych zadań rządu, szóste zdanie exposé, po pierwszych zdaniach: Panie marszałku, Wysoka Izbo, brzmiało: Celem naszym jest wyciągnięcie państwa z finansowej zapaści, a jako jeden z głównych celów na sto dni - uratowanie państwa przed bankructwem. Są to bardzo mocne słowa. W takim razie dlaczego rząd słowami premiera Millera za najpilniejsze zamierzenie na najbliższych sto dni uznaje ustabilizowanie finansów publicznych? Gdybym była złośliwa, to zapytałabym, czy ustabilizowanie w tym kontekście to stabilizowanie sytuacji przed bankructwem, czy stabilizowanie sytuacji przed wyciągnięciem z finansowej zapaści?</u>
          <u xml:id="u-42.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-42.4" who="#PoselZytaGilowska"> Jednak nie chcę być złośliwa i rozumiem, że to jest skrót myślowy. Prawdopodobnie chodzi o to, żeby ustabilizować sytuację budżetową i to jest najważniejsza rozbieżność między naszym poglądem a poglądem zawartym w exposé pana premiera.</u>
          <u xml:id="u-42.5" who="#PoselZytaGilowska">Otóż uważamy, że problematyki finansów publicznych nie można redukować do problemu budżetu państwa, ponieważ gdyby nie trudności z układaniem budżetu państwa, to być może dzisiaj w ogóle nie mówilibyśmy, że jest jakiś kryzys finansów publicznych. W jakimś sensie może dobrze się stało, że te trudności okazały się tak wielkie, iż nie można uniknąć sformułowań, że finanse te są w stanie kryzysu, bo są. Jednakże retoryka exposé sugeruje, że rządowi chodzi głównie o to, żeby jakoś dopiąć budżet na rok bieżący i ułożyć jakiś sensowny budżet na rok 2002. To jest bardzo silne ograniczenie tematyki naprawy finansów publicznych, bardzo mocne. Poza budżet pan premier nie wyszedł, natomiast pan premier Belka na wczorajszym spotkaniu z Komisją Finansów Publicznych stwierdził np., że upowszechniane opinie, iż jakieś jakoby znaczne pieniądze znajdują się poza budżetem, to jest rozsiewanie mitów. Ja zauważam, że poza budżetem znajduje się połowa centralnie koncentrowanych dochodów publicznych, więc bez wątpienia nie jest mitem fakt, że tam jest sporo pieniędzy. I szukając oszczędności, trzeba sięgnąć poza budżet do pieniędzy pozyskiwanych przez państwo. Tu musimy się ograniczyć do przyjęcia do wiadomości zapowiedzi, iż zapewne będą likwidowane jakieś fundusze, jakieś agencje; nie wiemy, które. Myślimy o szukaniu oszczędności. Jest naturalnie ewentualność druga, sugerowana przez pana marszałka Leppera: Bardziej się zadłużmy. Pan marszałek Lepper jest, jak sądzę, specjalistą od zadłużenia.</u>
          <u xml:id="u-42.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-42.7" who="#PoselZytaGilowska"> Można by zasięgnąć jego porady w tym względzie. Nam jednakże chodzi o coś więcej niż tylko o wyjście z bieżących problemów finansowych; chodzi o poważny program naprawczy. A źródłem trudności w finansach publicznych nie jest taka czy owaka polityka prowadzona przez kolejne rządy, tylko błędne regulacje. Regulacje w naszych finansach publicznych tworzą układ w istocie nakazowo-rozdzielczy. Jest to układ wysoce scentralizowany.</u>
          <u xml:id="u-42.8" who="#PoselZytaGilowska">Wczoraj podczas posiedzenia Komisji Finansów Publicznych około godz. 22 zastanawialiśmy się z równą troską nad takimi drobiazgami, jak zaopiniowanie projektu rozporządzenia w sprawie blokady wydatków w bieżącym roku na 8,5 mld zł oraz upoważnienie ministra finansów do przeniesienia z jednej szufladki do drugiej 13 200 zł. Jeśli będziemy się w ten sposób zastanawiali nad finansami publicznymi i z równą troską będziemy rozpatrywali kwestie przemieszczeń i ponad 8 mld, i 13 tys., to z żadnej zapaści nigdy nie wyjdziemy. Ten system wymaga poważnych zmian regulacyjnych. Platforma Obywatelska propozycji tego rodzaju zmian oczekuje od rządu pana premiera i jeśli takie zmiany będą proponowane, to bez wątpienia je wesprzemy.</u>
          <u xml:id="u-42.9" who="#PoselZytaGilowska">Na razie jednak pozwolę sobie zauważyć, że pan premier ograniczył się do wysoce enigmatycznych zapowiedzi. Zapowiedział głęboką nowelizację ustawy o finansach publicznych. Jest to rzecz, która mnie osobiście zelektryzowała. Mocno się zastanawiam, co za tymi słowami się kryje. Mam nadzieję, że nie tylko dyscyplinowanie wydatków w sferze budżetowej; sformułowanie z exposé. Pan premier zapowiedział przygotowanie nowej ustawy o finansowaniu samorządu terytorialnego zwiększającej uprawnienia tego samorządu. Mam nadzieję, że to pomyłka, bo uprawnienia samorządu szczebla gminnego, powiatowego i wojewódzkiego są olbrzymie. Brakuje ustaw dostosowujących uprawnienia finansowe do istniejących uprawnień w zakresie obowiązków. Są opóźnienia w decentralizacji finansów publicznych. Władzą w zakresie finansów publicznych, proszę państwa, trzeba się podzielić z samorządem terytorialnym, inaczej państwo nigdy nie będzie ustabilizowane.</u>
          <u xml:id="u-42.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-42.11" who="#PoselZytaGilowska">Państwo nie będzie ustabilizowane również z punktu widzenia makro. To bardzo ważne. Proszę przypomnieć sobie sytuację sprzed kilku lat - mnogość demonstracji zbierających się pod Urzędem Rady Ministrów, obecnie kancelarią premiera. Część tych niezadowolonych obywateli udaje się do gmin, powiatów i województw. Jest to czynnik stabilizujący państwo. A więc osłabianie finansowe jednostek samorządu terytorialnego nie leży w interesie żadnego rządu; już nie powiem, że nie leży w interesie obywateli. Mamy więc nadzieję, iż ta nowa ustawa będzie ustawą konsumującą konstytucyjną dyrektywę zawartą w art. 15 ust. 1, że ustrój terytorialny Rzeczypospolitej Polskiej zapewnia decentralizację władzy publicznej; nie obowiązków, tylko władzy.</u>
          <u xml:id="u-42.12" who="#PoselZytaGilowska">Następnie pan premier zapowiedział, iż będzie mniej agencji, funduszy i fundacji. Najbardziej mnie zastanowiły fundacje. Owszem, rząd ma akurat bezpośredni wpływ na agencje i fundusze; na fundacje bezpośredniego wpływu nie ma, zwłaszcza że ustawa zakazuje tworzenia fundacji przez skarb państwa.</u>
          <u xml:id="u-42.13" who="#PoselZytaGilowska">Częścią nieładu, bo trzeba przyznać, że nieładu, w finansach publicznych jest zwichrowany i chyba nieustabilizowany, a także nieprzemyślany system finansowania zadań z zakresu ochrony zdrowia obywateli. Tu pan premier zaproponował utworzenie kilku - bardzo duży konkret - funduszy ochrony zdrowia i powiązania ich z samorządami terytorialnymi. Bylibyśmy wielce radzi, gdybyśmy się dowiedzieli, na czym ma polegać, jak ma wyglądać to powiązanie kilku funduszy z samorządami, których, jak wiadomo, jest nieco więcej niż kilka, a najpoważniejszych, czyli samorządów województw, jest 16. Dzisiejszy system też teoretycznie jest powiązany z nimi i co z tego? Żadnego z tego pożytku nie ma.</u>
          <u xml:id="u-42.14" who="#PoselZytaGilowska">Brakuje nam również wypowiedzi - prosilibyśmy, jeśli można, o jakieś słowa otuchy przynajmniej, jeśli już nie obietnice - w kwestii położenia nauki w Polsce. Naukowcy grzmią, już nawet nie grzmią, tylko płaczą, biją na alarm, że jest luka pokoleniowa. Nauka polska jest w stanie zapaści moim zdaniem większej niż finanse publiczne. Tym trzeba się zdecydowanie zająć i tutaj duże pole do działania ma rząd jako najpoważniejsza siła przedkładająca propozycje ustaw.</u>
          <u xml:id="u-42.15" who="#PoselZytaGilowska">I wreszcie brakuje, to też jest część ładu w zakresie finansów publicznych, porządnej regulacji finansowania instytucji kultury. Nie mówię już o wspieraniu kultury, tylko o finansowaniu instytucji kultury. Tego też dzisiaj w naszym państwie nie ma.</u>
          <u xml:id="u-42.16" who="#PoselZytaGilowska">Tak więc w exposé było sporo zapowiedzi. Exposé miało charakter ogólny, zgadzam się z panem premierem Oleksym, bardzo ogólny, w moim przekonaniu nieco monarszy. Exposé było skierowane do poddanych.</u>
          <u xml:id="u-42.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-42.18" who="#PoselZytaGilowska"> I tu się znaleźli poddani, jak zauważyłam. Przed niektórymi ostrzegam, bo będą bardzo mało zdyscyplinowani. </u>
          <u xml:id="u-42.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-42.20" who="#PoselZytaGilowska"> Ponieważ Platforma Obywatelska, jak sama nazwa wskazuje, grupuje obywateli, to na poddaństwo się nie piszemy. Jest to jeden z powodów, dla których oczekujemy konkretów, a na razie pozostajemy nieufni. Dziękuję bardzo. </u>
          <u xml:id="u-42.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Zaraz udzielę głosu ministrowi finansów panu premierowi Markowi Belce. Uprzedzam z góry wszystkie zastrzeżenia - czynię to zgodnie z regulaminem, z tym że, panie premierze, zanim udzielę panu głosu, odczytam istotny dla wielu posłów komunikat.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzisiaj, jak państwo posłowie wiedzą, będziemy głosowali. Informuję zatem posłów, którzy nie odebrali dotychczas swoich legitymacji, że można je odebrać przy stole prezydialnym po mojej prawej ręce.</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Proszę bardzo, panie premierze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowMarekBelka">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Z upoważnienia pana premiera Millera chciałbym odnieść się do kilku uwag zgłoszonych przez panią prof. Gilowską, ale także przez innych posłów, dotyczących spraw gospodarczych.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowMarekBelka">Nie mogę nie zacząć od wyrażenia pewnego zaskoczenia. Znałem panią prof. Gilowską jako wytrawnego finansistę, specjalistkę od finansów jednostek samorządów terytorialnych przede wszystkim. Tymczasem okazuje się, że jest równie wytrawnym znawcą semantyki, filologiem. Muszę powiedzieć, że się pogubiłem w rozważaniach dotyczących stabilizacji. Dla mnie słowo stabilizacja posiada jednoznacznie konotację pozytywną. I nie podlega dla mnie żadnej wątpliwości, że jeżeli mówimy, że celem pierwszych 100 dni jest stabilizacja, to nie stabilizacja kryzysu, tylko stabilizacja w sensie doprowadzenia do możliwości zarządzania finansami, ich kontroli i uzdrawiania.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowMarekBelka">Jeśli chodzi o mity, o których wspominaliśmy wczoraj na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych, to zacznijmy od pierwszego, który trzeba obalić. Luka budżetowa, której wielkość określił jeden z moich poprzedników na blisko 90 mld zł, kilkanaście procent PKB, nie jest abstrakcją. Jej sprowadzenie do takiego poziomu, który da się sfinansować, a więc do poziomu poniżej 40 mld zł, wymaga bardzo śmiałych decyzji. Część tych śmiałych decyzji żeśmy już wczoraj podjęli. W większości polega to na ograniczeniu wzrostu tempa wydatków. Natomiast ruchy po stronie podatkowej stanowią znikomą mniejszość tego wszystkiego. Chcę powiedzieć, że jeżeli to podsumujemy, to się okaże, że są one mniej ważne, mniej znaczące niż w propozycji budżetowej poprzedniego rządu, który przecież większość obecnych tutaj posłów Platformy Obywatelskiej popierała. A więc nie ma się co boczyć specjalnie na to, iż w projekcie naszego planu ratunkowego są pewne propozycje podatkowe, bo one mają i tak mniejszy zakres niż te, które proponował odchodzący rząd.</u>
          <u xml:id="u-44.3" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowMarekBelka">Mitem jest to, że likwidacja funduszy i agencji pozwoli na olbrzymie oszczędności budżetowe. Tak powiedziałem i podtrzymuję to.</u>
          <u xml:id="u-44.4" who="#GlosZSali">(To wy to mówiliście w kampanii wyborczej.)</u>
          <u xml:id="u-44.5" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowMarekBelka">Nie.</u>
          <u xml:id="u-44.6" who="#GlosZSali">(Tak.)</u>
          <u xml:id="u-44.7" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowMarekBelka">Że trzeba zlikwidować, ale nie...</u>
          <u xml:id="u-44.8" who="#GlosZSali">(Pan Miller mówił.)</u>
          <u xml:id="u-44.9" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowMarekBelka">Panie pośle...</u>
          <u xml:id="u-44.10" who="#GlosZSali">(Cała Polska słyszała.)</u>
          <u xml:id="u-44.11" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowMarekBelka">I będziemy to czynić, tylko...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Bardzo proszę o zachowanie spokoju.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Panie ministrze, nie jest pan zobowiązany do odpowiadania na pytania zadane w tym trybie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowMarekBelka">Ale nie zabrania mi pan?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Proszę kontynuować wystąpienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowMarekBelka">Jeżeli coś obiecujemy, to uczynimy to. Ale nigdy nie wiązaliśmy tego z automatycznym znikaniem niedoboru budżetowego. Jeżeli likwidujemy fundusz, to przecież nie likwidujemy automatycznie celu społecznego, który będziemy finansować z innych źródeł. Likwidujemy przerosty administracji, likwidujemy koterie, likwidujemy nieporządek - zgadza się. I to chcemy zrobić. Natomiast mitem jest, że dzięki temu znika automatycznie luka budżetowa. To nie jest proste i z tym się zgadzamy.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#PoselJaroslawKaczynski">(Nikt nie mówi, że nie.)</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowMarekBelka">Natomiast zaszło nieporozumienie w interpretacji mojej wypowiedzi, a jeżeli ktoś tak znakomity jak pani prof. Gilowska to podnosi, muszę rozwiać wątpliwości. Jeżeli chodzi o ustawę o finansach publicznych, gdyby pani chciała znaleźć w exposé premiera zapowiedź jej zmiany, toby pani znalazła. Podobnie jeśli chodzi o jednostki samorządu terytorialnego. Punktem wyjścia w dyskusji o nowej ustawie o finansowaniu jednostek samorządu terytorialnego będzie ustawa już przygotowywana w poprzednim Sejmie i zawetowana przez prezydenta ze względu na potrzeby bieżące, na potrzeby chwili. Co do tego nie ma żadnych wątpliwości i nie ma potrzeby tworzyć iluzji tych wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-48.3" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowMarekBelka">Inne sprawy, drobne, ale bolące i kolące, które tutaj zostały przedstawione.</u>
          <u xml:id="u-48.4" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowMarekBelka">Podatek importowy. Nie jest tajemnicą, że mam do idei wprowadzenia podatku importowego stosunek, powiedzmy sobie, nieentuzjastyczny. Z dwóch względów. Po pierwsze, jest to z natury rzeczy podatek wprowadzany czasowo, na rok, dwa, maksymalnie na trzy lata. Ale to oznacza, że ten podatek znika jako źródło dochodów i trzeba w związku z tym i tak wprowadzić inne, nowe dochody albo oszczędności w wydatkach budżetowych, które wypełnią tę lukę. Czyli jest to trochę jak aspiryna na ból głowy. Ma sens tylko wtedy, kiedy jednocześnie wprowadzimy głębokie zmiany w finansach publicznych. Ale jest druga przyczyna, stricte ekonomiczna, i proponenci podatku importowego powinni to doskonale zrozumieć i zaakceptować. Jednym z kluczowych problemów dla ekspansji naszego eksportu, ale także dla ekspansji rynku wewnętrznego jest szybko wzmacniająca się złotówka. Aprecjacja złotówki jest naszym rzeczywistym bólem głowy. Otóż wprowadzenie takiego podatku - jak wskazują doświadczenia krajów naszego regionu, które były do tego zmuszane, zresztą także nasze na początku lat 90. - prowadzi do wzmocnienia waluty. Zwykle kraje, które cierpią na gwałtowny spadek wartości własnej waluty czy też boją się go, uciekają się do takiego instrumentu. My w tej chwili chorujemy na coś zupełnie innego. Wprowadzimy podatek importowy, załóżmy, 5-procentowy. A co będzie, jeżeli złotówka nam się wzmocni o 5%? Z punktu widzenia eksporterów, a także sprzedawców na rynku krajowym to jest tak, jakbyśmy mieszali herbatę i starali się mieć nadzieję, że od tego stanie się słodsza.</u>
          <u xml:id="u-48.5" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowMarekBelka">Plan konsolidacji służb skarbowych i celnych nie jest wcale, panie pośle, panie przewodniczący, jakimś planem, nie wiem, czystek kadrowych. Jest to standard międzynarodowy. W Europie właściwie większość krajów ma połączone służby skarbowe i celne. To jest po to, aby zwiększyć rolę i pozycję służb celnych, które są przecież źródłem większości... nie większości, ale znaczącej mniejszości dochodów podatkowych - ok. 40% wszystkich dochodów podatkowych płynie z granicy. Chcemy uszczelnić system podatkowy. Chcemy, żeby te dwie służby miały zintegrowany system informatyczny, po to by po prostu lepiej ścigać przestępców na granicy. To nie jest oczywiście...</u>
          <u xml:id="u-48.6" who="#GlosZSali">(Nie z Bujakiem...)</u>
          <u xml:id="u-48.7" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowMarekBelka">Spraw kadrowych proponuję tutaj nie omawiać.</u>
          <u xml:id="u-48.8" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowMarekBelka">Oczywiście to nie jest sprawa na dzisiaj, na tydzień, to jest pewien proces, który chcemy rozpocząć i to zapowiadamy.</u>
          <u xml:id="u-48.9" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowMarekBelka">Wreszcie odnosząc się do głosu pana przewodniczącego Kaczyńskiego - ten montaż partnerstwa prywatnego kapitału i państwa jest rzeczywiście bardzo skomplikowany i bardzo dziękuję, że pan zwraca uwagę na możliwości powstawania sytuacji wręcz szarych czy kryminogennych. Dlatego z tym nie można iść spontanicznie, na hura. Trzeba to przygotować bardzo dokładnie pod względem prawnym, proceduralnym. Dziękuję za zwrócenie uwagi na tę kwestię.</u>
          <u xml:id="u-48.10" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowMarekBelka">Wreszcie banki. Czy cały program SLD jest podporządkowany interesom banków? Otóż z dyskusji, która się toczy wokół propozycji wprowadzenia podatku od dochodów kapitałowych, można by wyciągnąć wniosek dokładnie odwrotny: to banki są tymi instytucjami, które najwięcej lamentują w związku z propozycją wprowadzenia takiego podatku. A więc tutaj jestem w rozterce: czy popieramy banki czy wręcz przeciwnie. Chcę powiedzieć, że banki to jedna z najważniejszych strategicznych dziedzin gospodarki. Banki to także ten sektor, który cieszył się szczególnymi względami w Polsce w ostatnich 12 latach. Państwo podjęło duży wysiłek, żeby obronić banki przed poważnymi problemami, które narastały na początku lat dziewięćdziesiątych. To dobrze, że tak było. Ale w związku z tym...</u>
          <u xml:id="u-48.11" who="#PoselJaroslawKaczynski">(Że sprzedane?)</u>
          <u xml:id="u-48.12" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowMarekBelka">Nie, mówię o dokapitalizowaniu banków i o słynnej ustawie z 1991 r. o restrukturyzacji finansowej banków i przedsiębiorstw. To była dobra ustawa, ona uratowała banki przed bardzo poważnym efektem domina i bankructwem, co spowodowałoby, że cała gospodarka znalazłaby się w jeszcze większych tarapatach. Myśmy aktywnie działali, żeby umocnić system bankowy. Dzisiaj nie ma powodów sądzić, żeby ten sektor, bardzo ważny, był pod jakimś szczególnym nadzorem. I tym się też kierując, rozpatruję propozycję wprowadzenia podatku od dochodów kapitałowych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-48.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-48.14" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowMarekBelka">Przepraszam bardzo, może jeszcze jeden drobny, ale bardzo kłujący problem. Zarzuca się często naszej polityce budżetowej, że zawarte jest w niej jakieś olbrzymie świadczenie związane z dostosowaniem się do Unii Europejskiej. Słyszałem przemawiającego publicznie posła Macierewicza, który mówił o kilku procentach PKB czy kilkunastu miliardach...</u>
          <u xml:id="u-48.15" who="#PoselAntoniMacierewicz">(Kilku miliardach, panie premierze.)</u>
          <u xml:id="u-48.16" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowMarekBelka">Otóż chcę panu powiedzieć, panie pośle...</u>
          <u xml:id="u-48.17" who="#PoselAntoniMacierewicz">(Dokładnie 4,5 mld.)</u>
          <u xml:id="u-48.18" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowMarekBelka">1,2 mld zł jest związane z dostosowaniem, z naszym wysiłkiem dostosowawczym. Z tego więcej niż połowa to są środki zarezerwowane na współfinansowanie programów pomocowych. Taka jest prawda.</u>
          <u xml:id="u-48.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-48.20" who="#PoselAntoniMacierewicz">(Nawet gdyby tak było, to po co je wyrzucać.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Zbigniew Kuźmiuk z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Teraz już będę informował o limitach czasu, które pozostały do dyspozycji klubów, ponieważ są to wartości nieduże. 3 minuty 30 sekund.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#PoselZbigniewKuzmiuk">Panie Marszałku! Panie Premierze! Państwo Ministrowie! Wysoka Izbo! Stanowisko Polskiego Stronnictwa Ludowego w stosunku do exposé zostało wyrażone przez pana marszałka Stefaniuka. Ja w zasadzie miałem się skupić tylko na sprawach samorządowych i polityki regionalnej, bo rzeczywiście zostało mi niewiele czasu, ale wystąpienie pana premiera Belki, w szczególności w jednym fragmencie, dotyka problemu bardzo żywotnego z punktu widzenia Polskiego Stronnictwa Ludowego, mianowicie podatku importowego. Nie chciałbym, żeby pan premier odczytał to jako polemikę z jego wypowiedzią, ale chcę zwrócić uwagę, że rzeczywiście Polskie Stronnictwo Ludowe obstaje przy wprowadzeniu tego instrumentu podatkowego z tego względu, że wprawdzie jest to czasowe, ale bardzo wydajne źródło dochodów. Zostało już policzone, że przy stawce 5-procentowej wpływy z tego podatku wyniosłyby od 10-12 mld zł. Co więcej, proponujemy to rozwiązanie w ujęciu 3-letnim. A więc stawki tego podatku malałyby i malałyby wpływy, ale rozumiemy, że gospodarka wprowadzona na szybką ścieżkę rozwoju przy redukcji wpływów z tego podatku będzie dostarczała dochodów z innych podatków. W związku z tym zostanie on zastąpiony innymi dochodami.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#PoselZbigniewKuzmiuk">Jeżeli chodzi o obawy pana premiera co do aprecjacji złotego, to wydają nam się one niezasadne. Co więcej, naszym zdaniem ten podatek będzie służył bardzo wyraźnie ochronie polskiego bilansu płatniczego. Otóż jeżeli prawdą jest to, że na racjonalny projekt budżetu Rada Polityki Pieniężnej będzie reagowała znacznymi obniżkami stóp procentowych, to nieuchronnie wzrośnie popyt. Wzrośnie także popyt na import. Obawiamy się o polski bilans płatniczy. Był on już w stanie katastrofalnym, teraz jest ciut lepszy, ale kto wie, czy nie wróci do tego stanu katastrofalnego. Choćby z tych dwóch powodów należy jeszcze raz rozważyć koncepcję tego podatku i nie wyolbrzymiać jego wad w sytuacji, kiedy za chwilę będziemy na tej sali dokonywali bardzo dramatycznych wyborów. Jeżeli mamy zmieniać na przykład konstrukcję podatku dochodowego od osób fizycznych, likwidować wspólne opodatkowanie małżonków, likwidować ulgę budowlaną, wprowadzać inne ograniczenia w tym podatku, to moim zdaniem to są bardziej dramatyczne wybory niż wybory w sprawie podatku obrotowego. Powinniśmy to bardzo poważnie rozważyć.</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#PoselZbigniewKuzmiuk">I żeby zakończyć już ten wątek, przechodzę szybciutko do spraw samorządowych. Otóż pan premier zapowiedział nową ustawę o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Cieszymy się, że będzie ona nawiązywała do ustawy zawetowanej przez prezydenta. Wiemy, że ten projekt, który był procedowany w poprzednim Sejmie, zwiększał kategorię dochodów własnych samorządów, a więc uniezależniał samorządy od budżetu centralnego. To ruch we właściwym kierunku, ale obawiamy się, czy postawienie tylko na ten instrument nie spowoduje, że gminy, które mają bardzo słabą bazę podatkową, zostaną pozostawione same sobie. Dość powiedzieć, iż symulacje pokazywały, że około 500 gmin wiejskich na tych rozwiązaniach - mimo iż są tak atrakcyjne dla samorządu - straci. Miejmy nadzieję, że dopracujemy się jakiegoś rozwiązania, które te gminy ochroni.</u>
          <u xml:id="u-50.3" who="#PoselZbigniewKuzmiuk">Druga bardzo ważna rzecz - bo zdajemy sobie sprawę z dramatyzmu sytuacji w budżecie państwa - to rzeczywiście poszukiwanie dodatkowych pieniędzy dla samorządów w agencjach i funduszach. To jest nieuchronne, jeżeli mamy zdecydować się na decentralizację finansów publicznych.</u>
          <u xml:id="u-50.4" who="#PoselZbigniewKuzmiuk">Parę zdań na temat tego, co padło w sprawie bezpośrednich wyborów wójtów i burmistrzów, bo ta...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Panie pośle, jedno zdanie, nie parę zdań. Trzeba zmierzać do konkluzji, czas minął.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#PoselZbigniewKuzmiuk">Jeżeli pan marszałek pozwoli, dokończę tylko tę kwestię. Nie da się jej niestety dokończyć w jednym zdaniu.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#PoselZbigniewKuzmiuk">Otóż w Polsce na początku lat 90. zdecydowaliśmy się na pewną konstrukcję samorządu. W tej konstrukcji są przewidziane odpowiednie kompetencje dla ciała uchwałodawczego, a więc rady gminy, powiatu, sejmiku województwa, i pewne kompetencje dla ciała wykonawczego, a więc zarządu odpowiednich jednostek samorządu terytorialnego. Bezpośrednie wybory wójta czy burmistrza niewątpliwie ten porządek z początku lat 90. burzą, zakłócają. Na ten temat powinna się odbyć w polskim parlamencie poważna debata, bo to jest zmiana charakteru samorządu terytorialnego. Nie powinniśmy w tej sprawie przechodzić do porządku dziennego nad tym, co zostało postanowione na początku lat 90.</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#PoselZbigniewKuzmiuk">Mam również nadzieję, że jeżeli chodzi o ograniczenie liczby radnych, to zastanowimy się nad tym. Bo rozumiem, że ograniczenie liczby radnych powinno dotyczyć Warszawy. 700 radnych w Warszawie to stanowczo za dużo, ale czy 15 radnych w gminie wiejskiej to stanowczo za dużo? Czy zmniejszając tę ilość do 11, nie zachęcamy środowisk lokalnych do budowania patologii? To bardzo ważne rzeczy, które, mam nadzieję, przy okazji debaty nad tymi ustawami będą w parlamencie omawiane. Dziękuję bardzo. Przepraszam za nadużycie czasu.</u>
          <u xml:id="u-52.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Janusz Wojciechowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi za wystąpienie.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Romana Giertycha z klubu Ligi Polskich Rodzin. Następnym mówcą będzie pani poseł Bańkowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#PoselRomanGiertych">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pan prezes Marek Kotlinowski odniósł się szczegółowo do exposé pana premiera i przedstawił stanowisko Ligi Polskich Rodzin w tej sprawie. Ja chciałbym poruszyć tylko jedną kwestię, która stanowi o zasadniczym podziale na tej sali.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#PoselRomanGiertych">Szanowni Państwo! Sojusz Lewicy Demokratycznej, Unia Pracy, PSL, Platforma Obywatelska, a nawet Prawo i Sprawiedliwość nie różnią się w kwestiach dotyczących wejścia Polski do Unii Europejskiej. Podział dotyczący Unii Europejskiej jest najważniejszym podziałem na tej sali, bo jest najważniejszym podziałem w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#PoselRomanGiertych">Pan premier Leszek Miller w exposé wygłoszonym wczoraj stwierdził: Członkostwo Polski w Unii Europejskiej to zadanie najdosłowniej patriotyczne. Jest to, proszę państwa, definicja nowego patriotyzmu. Panie premierze, patriota to jest taki człowiek, który troszczy się o Polskę, nie o Unię Europejską.</u>
          <u xml:id="u-55.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-55.4" who="#PoselRomanGiertych"> Nie można definiować takiego patriotyzmu, bo nie jest to patriotyzm polski.</u>
          <u xml:id="u-55.5" who="#GlosZSali">(Bez nauczania.)</u>
          <u xml:id="u-55.6" who="#PoselRomanGiertych">Szanowni Państwo! Zasadniczym tematem podziału w sprawie Unii Europejskiej jest kwestia suwerenności, gdyż najistotniejsze jest to, gdzie będą podejmowane decyzje: czy w Berlinie, czy w Brukseli, czy w Warszawie. Liga Polskich Rodzin sprzeciwia się wejściu Polski do Unii Europejskiej z powodów również ekonomicznych. Uważamy, że będziemy ponosić w związku z tym wejściem straty. Już dzisiaj tracimy na tym 10 mld dolarów rocznie. Jednak najważniejszą przyczyną naszego sprzeciwu jest właśnie kwestia suwerenności, to, że wejście Polski do Unii Europejskiej spowoduje ograniczenie naszej suwerenności.</u>
          <u xml:id="u-55.7" who="#PoselRomanGiertych">Panie pośle Oleksy, był pan łaskaw wspomnieć o patronie Ligi Polskich Rodzin. Jest taki patron. Jest to św. Wojciech, który jest patronem naszej niepodległości, gdyż nad jego grobem 1000 lat temu cesarz Otton III przekazał księciu polskiemu Bolesławowi suwerenność nad Polską. Uznał, nie przekazał. Uznał suwerenność naszego kraju, uznał naszą niepodległość. Ten nasz patron ma relikwie swoje w Gnieźnie, panie pośle, nie w Toruniu.</u>
          <u xml:id="u-55.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-55.9" who="#PoselRomanGiertych"> Cieszę się, że pan poseł deklaruje posypanie głowy popiołem. Proponuję, żeby w następną środę popielcową wybrał się pan nie do Częstochowy, lecz do Gniezna i tam na kolanach, z workiem popiołu na głowie przepraszał za program i działania SLD. Dziękuję uprzejmie. </u>
          <u xml:id="u-55.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-55.11" who="#GlosZSali">(Brawo.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi Giertychowi.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Annę Bańkowską z Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Kolejnym mówcą będzie pan poseł Jan Rokita.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#PoselAnnaBankowska">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Mam głębokie przekonanie, że w następną środę popielcową ani pan poseł Józef Oleksy, ani nikt z działaczy SLD nie będzie musiał na swoje barki wkładać worków popiołu, żeby przepraszać za dokonania. Jeśli tak by miało być, to prawa strona, która rządziła do tej pory, musiałaby tony popiołu dźwigać.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#komentarz">(Oklaski, poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#GlosZSali">(My nie rządziliśmy. Rządzili ci, których nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#PoselAnnaBankowska">Proszę państwa, muszę powiedzieć, że 8 lat temu, kiedy po raz pierwszy od 1989 r. Sojusz Lewicy Demokratycznej wracał do władzy wespół z Polskim Stronnictwem Ludowym, z mniejszym wrażeniem przysłuchiwałam się exposé premiera. To mniejsze wrażenie brało się z tego, że były wówczas inne uwarunkowania finansowe i o wiele mniejsze były oczekiwania społeczne. Dzisiaj zniecierpliwiona latami wyrzeczeń coraz większa liczba - miliony już - osób biednych i bezrobotnych oczekuje od nas wszystkich zebranych na tej sali, od lewa do prawa, oraz od nowej władzy wykonawczej szybkiej poprawy sytuacji na lepsze. Nie interesuje tych milionów ludzi głodnych, bezrobotnych, bezdomnych, skąd ten rząd, rząd premiera Leszka Millera, weźmie na ten cel pieniądze, skąd weźmie wielkie pieniądze na niezbędną pomoc społeczną, na programy tworzące nowe miejsca pracy, na wspomaganie materialne ludzi potrzebujących.</u>
          <u xml:id="u-57.4" who="#PoselAnnaBankowska">Nie przemawia do tych osób to, że poprzedni rząd zostawił swojemu następcy ponad 90-miliardową lukę w budżecie, która może być załatana do wysokości 40 mld zł, czyli 50 mld zł trzeba skądś wziąć. Nie interesuje tych ludzi ta sprawa. Nie ma się co dziwić, skoro na tej sali przed chwilą zabierał głos pan marszałek Płażyński, którego szanowałam do tej pory bardzo za obiektywizm i chciałabym dalej szanować, a który już nie pamięta, że niedawno był moim marszałkiem z ramienia AWS w Sejmie. Dlaczego się dziwić i uważać, że te miliony ludzi głodnych, wyrzuconych poza nawias mają współczuć Wysokiej Izbie i rządowi z tej racji, że szuka pieniędzy na ich cele, jeśli prominentni politycy ekipy, która ten dług zostawiła, o tym już nie pamiętają.</u>
          <u xml:id="u-57.5" who="#PoselAnnaBankowska">Rozumiem tych ludzi doskonale i cieszę się ogromnie po wsłuchaniu się w treści exposé (inaczej rozumiałam te treści niż moi przedmówcy, w tym również pan poseł Kotlinowski), że również rozumie to - jestem przekonana, że tak będzie zawsze - premier Leszek Miller i jego rząd, nasz rząd. Nasz rząd - mówię to - mój rząd. Głodnemu dzisiaj, i to głodnemu od szeregu miesięcy czy lat, nie można dalej mówić: poczekaj, za trzy, cztery lata stworzymy ci warunki i wtedy się najesz. Nie można zdolnemu do pracy, niemającemu z czego żyć wraz z całą rodziną mówić: czekaj kolejne latka, a może za trzy, cztery lata gdzieś znajdziesz zatrudnienie za minimalną płacę. W tych sytuacjach czekać nie można. Biologia nawet mówi: nie.</u>
          <u xml:id="u-57.6" who="#PoselAnnaBankowska">Państwo nie może w żadnej mierze się zrzec odpowiedzialności za los tych, którzy nie z własnego wyboru znaleźli się w sytuacji potrzeby korzystania z pomocy materialnej ze strony państwa. Dlatego z wielką satysfakcją odebrałam deklarację z exposé pana premiera w tym właśnie zakresie. W żadnej sytuacji rząd tej odpowiedzialności zrzec się nie może, nawet w tak trudnej sytuacji jak obecna, gdyż obniżenie deficytu do 40 mld zł musi oznaczać cięcia w różnych dziedzinach, czy nam się to podoba, czy nie. Cięcia te, proszę państwa, mają stanowić równowartość około 1/4 wszystkich planowanych wydatków na przyszły rok, a zatem mówimy o olbrzymich oszczędnościach, które muszą być dokonane po to, żeby ta luka w budżecie, ten deficyt wynosił tylko - i aż - 40 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-57.7" who="#PoselAnnaBankowska">Jakże odmienna jest ta sytuacja od tej, jaką mieliśmy w 1993 r., kiedy rząd SLD-PSL mógł pozwolić sobie na decyzję - a była to jedna z pierwszych jego decyzji - o podwyższeniu o 2 punkty procentowe najniższych świadczeń emerytalno-rentowych, podwyższeniu dla milionów emerytów i rencistów z 91% do 93% tzw. kwoty bazowej, co ewidentnie poprawiało sytuację tego środowiska; było to przed laty.</u>
          <u xml:id="u-57.8" who="#PoselAnnaBankowska">Do wczoraj, proszę państwa, z duszą na ramieniu czekałam na exposé pana premiera, mając świadomość trudnych wyborów, obawiałam się bowiem tego, jaką usłyszę odpowiedź na pytanie, gdzie ciąć, komu zabrać, i czy przypadkiem nie będzie konieczności dotknięcia tą daniną na łatanie dziury budżetowej również tych, którzy z tej daniny powinni być zwolnieni.</u>
          <u xml:id="u-57.9" who="#PoselAnnaBankowska">Exposé premiera Leszka Millera zapowiada właściwy, oczekiwany w społeczeństwie kierunek. Żeby nie być gołosłowną, zacytuję, ponieważ odnoszę wrażenie, że niektórzy, pałając chęcią krytyki, nie pamiętają, jakie treści były w tym exposé. Otóż premier powiedział: ˝Dziś wszakże mogę powiedzieć na pewno, że gospodarki i życia społecznego nie będziemy dźwigać kosztem najuboższych, bezrobotnych i bezradnych. Nie przez zwiększanie kontrastów w poziomie życia i różnic między ludźmi. Nie przez budowę wysp bogactwa w morzu biedy˝. I dalej: ˝W morzu ludzkiej biedy, bezrobocia, braków budżetowych władza publiczna nie może być wyspą samozadowolenia i zasobności˝. Samozadowolenie poprzedniej władzy mieliśmy okazję obserwować. Kolejna sprawa niezmiernie ważna to 4. punkt zapowiedzi tego, co się będzie działo w polityce społecznej. Otóż rząd zamierza ustanowić jasne i sprawdzalne kryteria udzielania świadczeń z zakresu pomocy społecznej, a świadczenia te mają być adresowane do najbiedniejszych i najbardziej potrzebujących. Wspomina przy tym, że dzieci idące do szkoły głodne za rządów tej koalicji mają wyjść ze szkoły najedzone. I ostatnia sprawa. ˝Miliony ludzi bez pracy oczekują pomocy - stwierdza pan premier Leszek Miller - jej udzielenie jest naszym obowiązkiem. I choć wzrost gospodarczy jest główną szansą na tworzenie miejsc pracy, nie będziemy czekać, aż przyniesie on owoce˝. To dobrze rokuje. Nie będą to zapewne wszystkie zmiany natychmiastowe, musimy być realistami, ale będą. Z największym zainteresowaniem, panie premierze, będę w Komisji Polityki Społecznej pracować nad propozycjami rządu dotyczącymi ustanowienia jasnych i sprawdzalnych kryteriów udzielania pomocy ludziom potrzebującym z budżetu państwa i funduszy samorządowych. Wprowadzenie ładu w tym zakresie jest pożądaną sprawą, leżącą w interesie zarówno tych, którzy muszą tę pomoc otrzymać, jak i wszystkich płatników podatku; tylko jasne, sprawiedliwe i czytelne kryteria uchronić nas bowiem mogą przed jeszcze niestety wciąż istniejącą patologią w zakresie pobierania świadczeń niesłusznych, a tym samym zwiększania, że tak powiem, wydatków z budżetu państwa. Cieszą mnie również zapowiedzi nieodkładanej w czasie walki rządu z bezrobociem. Jestem głęboko przekonana..., a właściwie to powiem tak: wyrażam nadzieję, że zwycięzcą w tej walce będzie rząd i te osoby, które są zdolne do pracy, a które od dawien dawna oczekują na zatrudnienie.</u>
          <u xml:id="u-57.10" who="#PoselAnnaBankowska">Szanowny Panie Premierze! Życzę panu i całemu rządowi, żebyście państwo zachowali wrażliwość - jestem przekonana, że tak będzie - żebyście zawsze pamiętali o tym, że serce macie w ramach tej wrażliwości po lewej stronie, żebyście zawsze pamiętali przy rozwiązywaniu ważnych makroproblemów finansowych i przy rozwiązywaniu problemów budżetu państwa o tym, że są miliony współrodaków, którzy bez pomocy państwa dzisiaj obejść się nie mogą. Życzę w końcu temu rządowi, aby w ciągu tej kadencji na tyle skutecznie naprawił finanse publiczne, aby ponadto, o czym mówił pan premier w exposé, można było ściślej niż obecnie powiązać warunki materialnego życia emerytów i rencistów ze wzrostem gospodarczym, aby można było pozwolić sobie na łagodzenie skutków różnych portfeli emerytalnych, których nie złagodziła, lecz - wręcz odwrotnie - zaostrzyła reforma ubezpieczeń społecznych, abyście państwo zdołali wreszcie zrealizować to, co zapowiadał premier Buzek, iż zrobi to w kwietniu 1999 r., a o czym zapomniano przy okazji reformy ubezpieczeń społecznych, tzw. emerytury pomostowe, czyli ustanowienie prawa do wcześniejszego przejścia na emeryturę osób, które całe swoje życie zawodowe pracują w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze i które na stanowisku pracy - z uwagi na swoje bezpieczeństwo i otoczenia - wykonywać tej pracy nie mogą, mężczyźni do 65. roku życia, a kobiety do 60. To jest wielkie wyzwanie, wielki koszt tego przedsięwzięcia. Dlatego życzę, żeby w tej kadencji to się wreszcie udało. Życzę, aby młodym stworzono rzeczywistą perspektywę oszczędzania na starość - były to tylko hasła, a nie realizacja - żebyście spłacili długi ZUS względem otwartych funduszy emerytalnych, żebyście mogli wygospodarować grosz na stypendia dla dzieci pochodzących z PGR-ów, żeby bezrobotnym i osobom niepełnosprawnym można było dać szansę zatrudnienia, a osób chorych nie uzdrawiać brakiem decyzji o prawie do renty, tylko rzeczywiście dać im prawo do renty. Słowem: bezdomnych przygarnąć, głodnych nakarmić, spragnionych napoić, chorych wyleczyć.</u>
          <u xml:id="u-57.11" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-57.12" who="#PoselAnnaBankowska">A wtedy, jestem głęboko przekonana, my wszyscy, ci, którzy słuchają tych słów z powagą i ci, którzy kpią z tego, będziemy mieć czystsze sumienie, że wreszcie Polska - myślę, że i prawa strona o tym też marzy - będzie życzliwym domem dla wszystkich Polaków. Ci zaś, którzy będą musieli na skutek dziury budżetowej ponosić wyrzeczenia, bo będą tacy, jeśli będą widzieli, że te pieniądze idą na szczytny cel, poprawiający status materialny ludzi potrzebujących, idą w kierunku stabilizacji rozwoju gospodarki, będziemy mogli powiedzieć, że pod rządami Leszka Millera i jego rządu, nam wszystkim od lewa do prawa powiodło się naprawić polską rzeczywistość. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-57.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani poseł Annie Bańkowskiej za wystąpienie.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Rokitę z klubu Platformy Obywatelskiej. Następnym mówcą będzie pan poseł Antoni Macierewicz.</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#PoselJanRokita">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szczerze mówiąc, jak słyszałem cytaty, nieprzywołanego autorstwa, pani poseł Bańkowskiej - a to jest autorstwo pana Jezusa...</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#PoselAnnaBankowska">(Nie wiem czyje, znam je od urodzenia.)</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#PoselJanRokita">...to nasunęła mi się myśl, że to przykazanie czy ten fragment dekalogu, który najbardziej chciałbym Sojuszowi Lewicy Demokratycznej dedykować, dziś i zawsze, w przeszłości i w przyszłości, to: nie mów fałszywego świadectwa przeciw bliźniemu. Jak to zapamiętalibyście, to...</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-59.4" who="#PoselJanRokita">...byłaby rzeczywiście rzecz dobra.</u>
          <u xml:id="u-59.5" who="#GlosZSali">(To wszystkich obowiązuje.)</u>
          <u xml:id="u-59.6" who="#PoselJanRokita">Tak jest, to wszystkich obowiązuje, a Sojusz Lewicy Demokratycznej zwłaszcza.</u>
          <u xml:id="u-59.7" who="#komentarz">(Poruszenie na sali )</u>
          <u xml:id="u-59.8" who="#GlosZSali">(A posła Rokitę przede wszystkim.)</u>
          <u xml:id="u-59.9" who="#PoselJanRokita">Chciałem jednak mówić o exposé pana premiera. Chcę zacząć od tego, że parę dni temu miałem okazję prowadzić debatę, ciekawą jak zawsze, z panem premierem Oleksym i pan premier stanął przed trudnym dla siebie pytaniem w tej debacie: jak to się stało, że pan premier i jego klub, mając do wyboru między prof. prawa Lechem Kaczyńskim i przywódcą Samoobrony Andrzejem Lepperem w wyborach na wicemarszałka Sejmu, dokonał wyboru drugiego, wiadomo. Pan premier Oleksy bardzo się zasępił i nie bardzo wiedział jak i co powiedzieć. W końcu mówi: no trudno, ale w Sejmie między SLD i Samoobroną powstała koalicja parlamentarna.</u>
          <u xml:id="u-59.10" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-59.11" who="#PoselJanRokita">Otóż jak wczoraj słuchałem z uwagą pana premiera Millera, a dzisiaj pana przewodniczącego Leppera, miałem takie wrażenie, powiem szczerze, że to raczej nie jest koalicja. Przypomniała mi się tu pewna innego rodzaju relacja, opisywana w przeszłości, z okresu władzy ludowej. Mianowicie, kiedyś mawiano tak, że istniała władza ludowa i jej zbrojne ramię.</u>
          <u xml:id="u-59.12" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-59.13" who="#PoselJanRokita"> Wiadomo, co było zbrojnym ramieniem władzy ludowej.</u>
          <u xml:id="u-59.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-59.15" who="#PoselJanRokita"> Mam nieprzeparte wrażenie, panie marszałku, mówię do pana marszałka Leppera, że dziś władza ludowa siedzi tu, a jej zbrojne ramię tu. Czy nie mam racji? </u>
          <u xml:id="u-59.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-59.17" who="#GlosZSali">(Dokładnie - po środku.)</u>
          <u xml:id="u-59.18" who="#PoselJanRokita">Mówiąc serio, trzeba by zapytać w takim razie: czy intencje władzy ludowej i jej zbrojnego ramienia są takie same, czy też być może zbrojne ramię będzie działać w zupełnie innym kierunku niż władza? To jest pytanie bardzo ważne dla Polski, zwłaszcza jeśli serio traktować deklarację Józefa Oleksego, że mamy do czynienia z koalicją parlamentarną. To jest bardzo ważne pytanie. Co usłyszeliśmy wczoraj w wystąpieniu pana premiera i dziś w wystąpieniu jego sojusznika? Pan premier mówi tak, 1 str. exposé: ustabilizować finanse, samodyscyplina i wieloletnie wyrzeczenia. No, godne uznania. Co mówi sojusznik, co mówi zbrojne ramię: wyrzeczenia, ustabilizować finanse, do 60% dług publiczny możemy spokojnie doprowadzić. Nie ma żadnego zagrożenia dla finansów publicznych, nie ma żadnego kryzysu finansów publicznych w ogóle. Pan marszałek potwierdza, oczywiście. Jest kryzys finansów czy nie ma kryzysu finansów?</u>
          <u xml:id="u-59.19" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-59.20" who="#PoselJanRokita"> Niech się koalicja zdecyduje, koalicja parlamentarna.</u>
          <u xml:id="u-59.21" who="#GlosZSali">(A kto doprowadził do tego kryzysu?)</u>
          <u xml:id="u-59.22" who="#PoselJanRokita">Pan premier mówi tak: nie będzie zamachu na bank i Radę Polityki Pieniężnej. No, to jest wycofanie się z pewnego stanowiska SLD, przyjmuję to z uznaniem.</u>
          <u xml:id="u-59.23" who="#GlosZSali">(Właśnie.)</u>
          <u xml:id="u-59.24" who="#PoselJanRokita">Ale co mówi jego sojusznik, czyli zbrojne ramię?</u>
          <u xml:id="u-59.25" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-59.26" who="#PoselJanRokita">Powiada: przeciwnie - słucham dzisiaj z wielką uwagą - Rada Polityki Pieniężnej do likwidacji, a tak naprawdę jako ciało doradcze tylko najwyżej. Pan marszałek Lepper kiwa głową. Więc jak?</u>
          <u xml:id="u-59.27" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-59.28" who="#PoselJanRokita"> Pan premier mówi: realizm w rozmowach z Unią Europejską także w kwestiach bardzo drażliwych, to znaczy w kwestii sprzedaży polskiej ziemi. Wiadomo, że w tej sprawie istnieje duża społeczna kontrowersja. Pan premier nawet pojechał do kanclerza Schroedera i powiedział bardzo ryzykownie, że skrócimy te okresy. Ja bym tej deklaracji nie poczynił tak łatwo i tak szybko, jak pan premier to uczynił. To bardzo ryzykowne, ale z drugiej strony koalicjant parlamentarny, używam cały czas terminologii Józefa Oleksego, powiada dzisiaj: nigdy, nie tam 12 czy 18 lat </u>
          <u xml:id="u-59.29" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-59.30" who="#PoselJanRokita">, nigdy nie zgodzimy się na zakup polskiej ziemi...</u>
          <u xml:id="u-59.31" who="#GlosZSali">(Na sprzedaż.)</u>
          <u xml:id="u-59.32" who="#PoselJanRokita">...na sprzedaż polskiej ziemi. Państwo się bardzo cieszyli z tego, jak dzisiaj Andrzej Lepper mówił. To jak? Czy ktoś z SLD mi odpowie?</u>
          <u xml:id="u-59.33" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-59.34" who="#PoselJanRokita">Pan premier mówił wczoraj w exposé, że ta nasza prozachodnia polityka - Unia, NATO, Ameryka, padły takie bardzo ciepłe słowa o Stanach Zjednoczonych, to jest, cytuję pana premiera Millera: zadanie patriotyczne i przesądzające nawet o naszej przyszłości. Bardzo ciekawe. Ale co mówi dzisiaj pan marszałek Lepper? Nikt takich słów od 1989 r. w tej Izbie nie mówił: Rosja była, jest i będzie potęgą, i mamy zwracać oczy na Wschód. A więc gdzie jest ten wybór geopolityczny Polski?</u>
          <u xml:id="u-59.35" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-59.36" who="#PoselJanRokita"> To nie jest żart, tu się nie ma z czego śmiać, bo tu już zaczynamy wchodzić na bardzo poważny obszar bezpieczeństwa państwa polskiego.</u>
          <u xml:id="u-59.37" who="#PoselJanRokita">Proszę państwa, spróbujmy podsumować ten projekt, ciekawy projekt, z którym się oczywiście głęboko nie zgadzam, ale jakiś projekt spójny, który przedstawia Samoobrona: Blitzkrieg z bankiem jako pierwszy krok rządu, czyli upokorzenie banku i zwycięstwo nad nim, podwyższenie długu publicznego do 60%, podniesienie płac w administracji, bo to też jeszcze było przedmiotem różnicy zdań między państwem.</u>
          <u xml:id="u-59.38" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-59.39" who="#PoselJanRokita">Nigdy nie sprzedamy ziemi za granicę, a na koniec: zwrócimy oczy na Rosję. Ja z całą powagą...</u>
          <u xml:id="u-59.40" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-59.41" who="#PoselJanRokita">...niech państwo nie krzyczą, bo to jest serio pytanie do wszystkich państwa i do waszego przywódcy. Ja się pytam serio, czy kiedy dwa dni temu pan premier był u swojego kolegi kanclerza Schroedera, to pan mu ten program przedstawił, czy ten?</u>
          <u xml:id="u-59.42" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-59.43" who="#PoselJanRokita"> I czy jeśli następnym razem, a zdaje się pan się wybiera do pana premiera Blaira za parę dni razem ze swoim sojusznikiem parlamentarnym, pan by tam pojechał i przedstawił ten program...</u>
          <u xml:id="u-59.44" who="#GlosyZSali">(Tylko pan całe życie musi jeździć?)</u>
          <u xml:id="u-59.45" who="#PoselJanRokita">...to czy to będzie przedmiotem uznania świata? To nie jest powód do żartów, do śmiechu, naprawdę. Dlaczego? Otóż dlatego, że jest tak, że za rządami lewicowymi w Polsce i przed 1989 r., i w tych poprzednich latach stoi pewne złe dziedzictwo. Na czym to złe dziedzictwo polega? Na tym, że zawsze, kochani, próbowaliście rządzić wedle zasady ˝Panu Bogu świeczkę i diabłu ogarek˝ i nie sprecyzować tego, co chcecie zrobić naprawdę. Otóż taka polityka jest oszukiwaniem. Twierdzę, że dziś to, co mówi z jednej strony premier, a z drugiej strony jego zbrojne ramię popierające rząd, to jest próba oszukania opinii publicznej.</u>
          <u xml:id="u-59.46" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-59.47" who="#PoselJanRokita">I jeszcze jedna sprawa. Mianowicie pan premier Miller jest człowiekiem mającym poczucie humoru i autoironii wobec siebie, słynnym z różnych żartów, także dotyczących swojej własnej osoby, więc myślę, że pan premier ma sporo autodystansu do siebie i pan premier oczywiście wie, że nie wygłosił za dobrego exposé. Tak się zdarzyło. To nie było zbyt dobre przemówienie.</u>
          <u xml:id="u-59.48" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-59.49" who="#PoselJanRokita">Ale ja się zastanawiałem nad tym, gdzie znaleźć słowa, które byłyby taką jakąś szczególnie trafną oceną tego exposé i można byłoby je odnieść do tego exposé. I znalazłem. Znalazłem je w bardzo mocnych, aczkolwiek, jak się okazało z perspektywy czasu, przynoszących sukces polityczny, słowach przywódcy Sojuszu Lewicy Demokratycznej Leszka Millera wypowiedzianych w tej Izbie cztery lata temu przy okazji poprzedniego exposé 10 listopada 1997 r. Zacytuję panu premierowi. Leszek Miller mówił tak: Usłyszeliśmy przemówienie ogólnikowe, bez konkretów, pozbawione kalendarza realizacji koalicyjnych planów i będące, na dobrą sprawę, pierwszą częścią odnoszącą się do rządowych zamiarów dotyczących wydatków państwa. Czekamy na część drugą, wskazującą źródła pokrycia tych wydatków.</u>
          <u xml:id="u-59.50" who="#PoselJanRokita">Czekamy, panie premierze.</u>
          <u xml:id="u-59.51" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-59.52" who="#GlosZSali">(Czekajcie.)</u>
          <u xml:id="u-59.53" who="#PoselJanRokita">Pan premier dalej mówił tak, przepraszam, nie premier, szef SLD Leszek Miller, 10 listopada 1997 r., stenogram Sejmu str. 17: To co rząd uznał za swój program jest tylko zbiorem haseł otwierających nową kampanię wyborczą. Rząd się pospieszył z nową kampanią wyborczą, zakładając zapewne skrócenie kadencji parlamentu.</u>
          <u xml:id="u-59.54" who="#PoselJanRokita">Czy pan premier tym razem też czeka na skrócenie kadencji parlamentu?</u>
          <u xml:id="u-59.55" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-59.56" who="#GlosZSali">(Tak powiedział.)</u>
          <u xml:id="u-59.57" who="#PoselJanRokita">Ale najtwardsze słowa padły wtedy z ust Leszka Millera dalej. Pan Leszek Miller mówił tak: Pytania i wątpliwości do exposé można mnożyć. Ja mówię: exposé, bo ja się cały czas podpisuję w pełni pod słowami, które wygłosił Leszek Miller cztery lata temu. Mówił tak: Programowe wystąpienie szefa rządu można niestety scharakteryzować krótko: trzy razy B - banalne, bezbarwne i bezradne.</u>
          <u xml:id="u-59.58" who="#GlosZSali">(Okazało się, że miał rację.)</u>
          <u xml:id="u-59.59" who="#PoselJanRokita">Panie Premierze! Chciałem pana zapytać, czy można dziś, w obecnej sytuacji Polski powiedzieć coś bardziej banalnego na temat małych i średnich przedsiębiorstw, jak to, że środki na rozwój małej przedsiębiorczości są w systemie bankowym i niech przedsiębiorcy idą do banków. To jest na str. 7 pańskiego wystąpienia.</u>
          <u xml:id="u-59.60" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-59.61" who="#PoselJanRokita"> Można przypuszczać, że nie chodzi o to, żeby banki kredytowały małe przedsiębiorstwa, tylko odwrotnie. Czy jest coś bardziej banalnego?</u>
          <u xml:id="u-59.62" who="#PoselJanRokita">Bezbarwne. Czy można przedstawić na temat naszej polityki wobec Unii Europejskiej bardziej bezbarwny postulat niż, cytuję wczorajsze exposé pana premiera: Musimy skoncentrować środki na działaniach dostosowawczych w aspektach legislacyjnych i wdrożeniowych.</u>
          <u xml:id="u-59.63" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-59.64" who="#PoselJanRokita"> Strona 8.</u>
          <u xml:id="u-59.65" who="#PoselJanRokita">Panie premierze, pan widział coś bardziej bezbarwnego, jeśli chodzi o politykę europejską?</u>
          <u xml:id="u-59.66" who="#PoselJanRokita">I wreszcie, gdy chodzi o bezradność: czy można w dzisiejszej sytuacji szefa rządu lewicy po wielkiej zmianie, po wygranych przez lewicę wyborach uznać za coś bardziej bezradnego próbę podparcia się i porównania własnej sytuacji do sytuacji gabinetu Mazowieckiego z 1989 r.?</u>
          <u xml:id="u-59.67" who="#GlosyZSali">(Gorzej. Jest gorzej.)</u>
          <u xml:id="u-59.68" who="#GlosZSali">(Wyciągnąć wnioski!)</u>
          <u xml:id="u-59.69" who="#PoselJanRokita">Czy można znaleźć większy przykład bezradności niż poszukiwanie autorytetów historycznych po to, ażeby wesprzeć swoją dzisiejszą niemoc?</u>
          <u xml:id="u-59.70" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-59.71" who="#GlosZSali">(Po przegranych wyborach prezydenckich.)</u>
          <u xml:id="u-59.72" who="#PoselJanRokita">Panie Premierze! Jest takie przysłowie, że kto pod kim dołki kopie, to sam w nie wpada. To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-59.73" who="#PoselJanRokita">(Głos z sali: Dlaczego nie trzymasz się tego przysłowia?</u>
          <u xml:id="u-59.74" who="#PoselJanRokita">Ja panu to przysłowie dzisiaj dedykuję serdecznie i życzliwie, ale mam dla pana pewną związaną z tym przysłowiem przestrogę. Jak pan dalej tak będzie mówić i jak rząd pana będzie dalej tak postępować, to ja będę pana cytował dalej.</u>
          <u xml:id="u-59.75" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-59.76" who="#PoselJanRokita"> Tyle że nie będę cytował pańskiego wystąpienia sprzed czterech lat, tylko będę cytował miesiąc po miesiącu to, co pan premier mówił o poprzednich rządach. Ostrzegam przed tym. </u>
          <u xml:id="u-59.77" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-59.78" who="#PoselJanRokita">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-59.79" who="#komentarz">(Długotrwałe oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi Janowi Rokicie za wystąpienie.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Pan marszałek Lepper zgłasza się w trybie sprostowania, tak?</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#PoselAndrzejLepper">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Cieszę się, że pan poseł Rokita był łaskaw zauważyć ramię zbrojne. Tak, siedzimy w środku, żebyście nie napadli na SLD</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#PoselAndrzejLepper">, bo wasze wypowiedzi są tak agresywne, że za chwilę może dojść do tego, że sięgniecie po pistolety. Nie pozwolimy na to. Chciałbym natomiast powiedzieć, że nie zrozumiałem tutaj czegoś. Zgrywa się pan na wielkiego intelektualistę, a nic pan nie zrozumiał z tego, co powiedział premier i co ja powiedziałem.</u>
          <u xml:id="u-61.3" who="#komentarz">(Oklaski, wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-61.4" who="#PoselAndrzejLepper"> Chyba dlatego, że skończył pan szkoły za komuny, której pan tak nienawidzi. Gdyby nie komuna, to siedziałbyś pan na zakutej, zabitej dechami wsi i w ogóle nie skończyłbyś pan szkoły. Dziękuję. </u>
          <u xml:id="u-61.5" who="#komentarz">(Oklaski, wesołość na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Pozwalam sobie zwrócić uwagę, że nieco wykroczył pan poza tryb sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#GlosZSali">(Absolutnie nie.)</u>
          <u xml:id="u-62.3" who="#PoselAndrzejLepper">(Przepraszam, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-62.4" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Antoniego Macierewicza z klubu Ligi Polskich Rodzin. Kolejnym mówcą będzie pan poseł Zbigniew Kaniewski.</u>
          <u xml:id="u-62.5" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Informuję pana posła, że pozostały niespełna 2 minuty czasu klubowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">Dziękuję najmocniej, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#PoselAntoniMacierewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na tej sali zrobiło się tak wesoło, że można by powiedzieć, że pan Miller i jego ekipa wystąpili w charakterze trupy teatralnej, która postanowiła nas rozśmieszyć. A przecież ten śmiech, który tutaj tak wesoło brzmi, jest śmiechem w sytuacji, gdy Polska jest w skrajnie dramatycznym położeniu i to przede wszystkim trzeba sobie uświadomić.</u>
          <u xml:id="u-63.2" who="#GlosZSali">(A kto do tego doprowadził?)</u>
          <u xml:id="u-63.3" who="#PoselAntoniMacierewicz">Otóż w takim położeniu jako Polacy, jako naród, państwo, a także jako Sejm mieliśmy prawo oczekiwać, że przedłożenie pana premiera pokaże rzeczywiste drogi wyjścia, że przedłożenie pana premiera sięgnie do narodowych rezerw, pokaże, jak sprostać tym wielkim wyzwaniom. A co w zamian za to otrzymaliśmy? Otrzymaliśmy powrót do pana Mazowieckiego, panie premierze. Nie przypadkiem sięgnął pan po ten przykład. Otrzymaliśmy powrót, jak słusznie stwierdził pan poseł Rokita, do bezbarwności, bezradności i beznadziejności formuły: tylko Unia Europejska nas uratuje, w Unii Europejskiej będziemy oczekiwali ratunku. Panie premierze Belka, mówił pan, że 1,2 mld pieniędzy przeznaczonych na Unię Europejską to jest bardzo mało, można sobie na to pozwolić. Chciałbym zwrócić uwagę, że to jest prawie tyle, ile postanowiliście panowie ściąć w tym roku z pieniędzy przeznaczonych na fundusze ubezpieczeniowe, prywatnych pieniędzy, panie premierze, które zostaną zablokowane. To jest właśnie formuła, jaką proponuje rząd SLD-PZPR...</u>
          <u xml:id="u-63.4" who="#GlosyZSali">(Ooo...)</u>
          <u xml:id="u-63.5" who="#PoselAntoniMacierewicz">...jako drogę w przyszłość, sposób rozwiązania polskich problemów. Otóż oskarżenia, jakie tutaj formułowano ze strony SLD pod adresem prawicy, warto dokładniej zanalizować. Państwo mówicie, że prawica rządziła. Jednak przypomnijcie sobie państwo, kto był fundamentem tych rządów przez 4 lata? Leszek Balcerowicz. Czy naprawdę Leszek Balcerowicz był wychowany przez Ligę Polskich Rodzin?</u>
          <u xml:id="u-63.6" who="#GlosZSali">(Może był ministrantem z waszej szkoły?)</u>
          <u xml:id="u-63.7" who="#PoselAntoniMacierewicz">A może jednak przez Polską Zjednoczoną Partię Robotniczą? A może to jest człowiek, który wasze szkoły skończył i który wasze koncepcje wcielał w życie?</u>
          <u xml:id="u-63.8" who="#GlosZSali">(A ty gdzie skończyłeś szkołę?)</u>
          <u xml:id="u-63.9" who="#PoselAntoniMacierewicz">Może warto jeszcze powiedzieć: robił to tylko i wyłącznie dzięki waszemu poparciu, bo to wy głosowaliście za programem Balcerowicza w roku 1989 i warto, żeby Polska o tym pamiętała dzisiaj, gdy krytykujecie innych za jego błędy...</u>
          <u xml:id="u-63.10" who="#GlosZSali">(Szczególnie pana.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Panie pośle, przepraszam, skończył się czas przewidziany na wystąpienie pańskiego klubu. Bardzo proszę o kończenie wystąpienia.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">A teraz w takim razie na koniec chcę powiedzieć tyle. Zaczęliście państwo te rządy wizytą w Berlinie. Obawiam się, że możecie je skończyć wizytą w Moskwie na dłużej. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi Macierewiczowi.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę o przestrzeganie limitu czasu.</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Prosił o możliwość zabrania głosu poza kolejnością mówców pan premier Marek Pol.</u>
          <u xml:id="u-66.3" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo, panie premierze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterInfrastrukturyMarekPol">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Sprowokował mnie do zabrania głosu pan poseł Jan Maria Rokita, który znany jest, zacytuję go, z poczucia humoru i pewnej autoironii. W związku z tym sądzę, iż dość łatwo zgodzi się ze mną, że jego wystąpienie było, co prawda, śmieszne, ale nieuczciwe.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterInfrastrukturyMarekPol">Otóż jeśli wyciągamy z wystąpienia premiera pewne cytaty, to cytujmy myśli do końca. Sięgnę tylko do jednej. Otóż rozbawiło pana do łez stwierdzenie, iż środki na inwestycje i rozwój małej i średniej przedsiębiorczości znajdują się w systemie bankowym. Zbudował pan na tym stwierdzeniu ładny kawałek swego wystąpienia, nawet dość spektakularny. Zapomniał pan tylko o tym, że konsekwencją tego zdania było stwierdzenie o tym, co, po pierwsze, rząd zamierza zrobić, aby z pieniędzy znajdujących się w systemie bankowym małe i średnie przedsiębiorstwa mogły skorzystać. Do tej pory, również w rządach, które pan legitymizował, takiej możliwości korzystania z tych środków nie było. Stąd wydaje mi się, że jeśli zamierzamy prowadzić dialog poważny, odpowiedzialny, a chyba na taki oczekują obywatele naszego kraju w sytuacji, w jakiej się on znajduje, to powinniśmy ten dialog opierać o rzeczywiste stwierdzenia, o fakty. A co będzie dalej, jak pan zapytał, pokażemy, sądzę, w nieodległym czasie.</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterInfrastrukturyMarekPol">Chcę również zabrać głos w sprawie, która dotyczy problematyki powierzonej mi w ramach rządu. Otóż w exposé pojawiło się zdanie, które zaniepokoiło pana posła Jarosława Kaczyńskiego, dotyczące sięgnięcia do metod sprawdzonych na świecie - partnerstwa publiczno-prywatnego w finansowaniu ważnych zadań społecznych. Wiemy, o co chodzi; chodzi o budowę dróg, autostrad, nowych dworców i linii kolejowych, o budowę wszystkiego, co w Polsce nazywa się infrastrukturą, o uruchomienie budownictwa mieszkaniowego. Potrzeby w tym obszarze są rzeczywiście gigantyczne. Na samo dostosowanie polskich dróg do standardów dróg europejskich, a wszyscy chcielibyśmy choćby z tego względu, choćby w tym obszarze być w Europie, potrzeba sto kilkadziesiąt miliardów zł, prawie 40 mld dolarów; tej kwoty nawet najbogatsze państwa nie posiadają. I zaręczam panu i wszystkim państwu, którzy podzielają obawy pana posła Jarosława Kaczyńskiego, że jeżeli jest partnerstwo publiczno-prywatne, to te środki mogą trafiać do nie tych kieszeni i mogą być przedmiotem korupcji: Otóż nie chodzi o partnerstwo publiczno-prywatne, z którym mieliśmy w Polsce do czynienia, które polegało na tym, że państwo przelewało środki do prywatnych spółek i dofinansowywało je po to, aby mogły one dalej finansować np. politykę. Nie chodzi o sytuację partnerstwa publiczno-przetargowego pomiędzy komisją przetargową a tym, kto prywatnie chciał uzyskać zlecenie od państwa, polegającego na tym, że państwowe pieniądze przepływały do prywatnych kieszeni; o tego typu sytuacjach w poprzednich 4 latach mówiono aż nadto często. Tu chodzi o formuły finansowania ważnych zadań, zadań tworzących miejsca pracy, które polegają na bardzo jasnych, przejrzystych metodach łączenia kapitałów, np. funduszy emerytalnych, wielkich korporacji inwestycyjnych, z kapitałami państwowymi i z kapitałami pochodzącymi ze źródeł zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-67.3" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterInfrastrukturyMarekPol">I jeszcze jedna kwestia, która pojawiła się w ostatnim wystąpieniu pana posła Macierewicza. Rozumiem, że Liga Rodzin Polskich postanowiła zbić kapitał polityczny na negowaniu i atakowaniu wszystkiego, co zaczyna się od słów: Europa, europejskie, Unia Europejska. Rozumiem obawy, które państwo wyrażacie. Reprezentujecie pewną część społeczeństwa, która rzeczywiście boi się członkostwa Polski w Unii Europejskiej. Boi się, bo nie wie, że Polska poniosła już do tej pory ogromne ciężary. Za wstąpienie do Unii Europejskiej zapłaciliśmy ogromną cenę, cenę otwarcia naszego rynku. Każdy, kto dziś nawołuje do tego, żeby do Unii Europejskiej nie wchodzić, namawia do dokładnie tego samego, do czego namawiają pewne koła finansowe w Unii Europejskiej, które uważają, że swój interes już zrobiły i nie mają wcale ochoty dzielić się z Polską funduszami strukturalnymi, nie mają ochoty angażować się w restrukturyzację polskiej gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-67.4" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterInfrastrukturyMarekPol">A co do kwot, to w budżecie państwa jest przeznaczona na dostosowanie do Unii Europejskiej, ogólnie mówiąc, kwota sięgająca miliarda złotych - chodzi dokładnie o 900 mln - z czego 60% to są środki, których jeżeli nie uruchomimy, to nie uzyskamy czterokrotnie większych pieniędzy bezzwrotnych z Unii Europejskiej, pieniędzy, które pozwaląją poprawić sytuację wielu dziedzin polskiej gospodarki, pozwalają dać wielu ludziom w Polsce pracę, a w każdym razie pozwalają na zmniejszenie skali bezrobocia.</u>
          <u xml:id="u-67.5" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterInfrastrukturyMarekPol">Proszę mi wierzyć, to jest naprawdę dobry interes. Nikt nie zamierza wydawać polskich pieniędzy tylko dlatego, że podoba się to komuś w Unii Europejskiej. Te pieniądze będą wydane na pewno w najlepiej rozumianym dobrym interesie Polski i Polaków. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-67.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo panu premierowi.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Zbigniewa Kaniewskiego z klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Kolejnym mówcą będzie pan poseł Adam Szejnfeld.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#PoselZbigniewKaniewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym się zwrócić do pana posła Rokity. Otóż chcę panu powiedzieć, panie pośle, że myślę, że pan niewiele zrozumiał z wyników wyborów. W poprzednim parlamencie jednak było sporo kabaretu i szkoda, że pan ten kabaret chce przenieść na to posiedzenie Sejmu. Ponieważ wydaje się, że w opinii publicznej poprzedni Sejm stracił tyle ze swojej wiarygodności, że dawno tak złej opinii o polskim parlamencie nie było, to dobrze by było, aby pan i pańscy koledzy mogli to przyjąć do wiadomości.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#PoselZbigniewKaniewski">Chcę też powiedzieć panu posłowi Macierewiczowi, że być może obraził ponad 40% wyborców, którzy zdecydowali się na wyłonienie Sojuszu Lewicy Demokratycznej jako silnego ugrupowania parlamentarnego. Nie sądzę, aby ci obywateli szli po to, aby wybierać trupę teatralną. Być może panu takie stwierdzenia się podobają i być może pan ma jakąś satysfakcję z tego, że jest pan ekspansywny w swoich wypowiedziach, ale często jest pan pełen nienawiści w stosunku do swoich przeciwników politycznych i być może ta nienawiść pana zaślepia na tyle, że czasami nie wie pan, co mówi.</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#PoselZbigniewKaniewski">Ale dobrze, że wszyscy wiemy, że sytuacja jest bardzo skomplikowana, trudna. Dobrze byłoby nie robić sobie z tego żartów, a przede wszystkim nie powinni tego robić ci, którzy do tej sytuacji doprowadzili.</u>
          <u xml:id="u-69.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-69.4" who="#PoselZbigniewKaniewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawiciele Platformy Obywatelskiej często w swoich wypowiedziach twierdzili, że pan w swoim exposé używał sporej ilości ogólników bądź że mało tam było konkretów, a być może posłom z Platformy Obywatelskiej uszło uwagi bardzo ważne pańskie stwierdzenie - że rząd w krótkim czasie przedłoży wieloletni program gospodarczy, który będzie zawierał ważne elementy związane z projektami budżetu na następne lata. Do tego odsyłam wszystkich parlamentarzystów zainteresowanych wieloma konkretami, bo będą one wynikały z tego programu. Program ten ma ogromne znaczenie przede wszystkim dla inwestorów, którzy, jeśli będą chcieli kierować swój kapitał na przedsięwzięcia inwestycyjne, będą mogli się dowiedzieć, jaka będzie polityka gospodarcza, jakie będą mechanizmy ekonomiczne i finansowe na wiele lat do przodu, tak aby mogli oszacować, czy warto jest inwestować w dane przedsięwzięcie czy nie, dowiedzieć się, czy ta polityka będzie się zmieniała z roku na rok tak jak do tej pory, czy będzie pewna stabilna wizja i będzie można ocenić, czy w dane przedsięwzięcie warto inwestować. To jest pierwsza sprawa.</u>
          <u xml:id="u-69.5" who="#PoselZbigniewKaniewski">Druga sprawa, nie mniej istotna, to jest ta, która jest związana z dzisiejszą rzeczywistością, panie premierze. Otóż nie chciałbym, żeby okazało się, że pod koniec następnej kadencji moglibyśmy mieć podobną sytuację jak ustępujący rząd pana premiera Buzka, który stwierdził, że zostawił Polskę w bardzo dobrym stanie. Wyobrażam sobie, że następne lata będą przedłużeniem kolejnych projekcji wieloletniego programu gospodarczego. Chodzi o to, aby ci, którzy chcą inwestować, wiedzieli, że jeżeli będą chcieli zagłosować na Sojusz Lewicy Demokratycznej, jeśli chodzi o następną kadencję, będą mieli jasną i czytelną perspektywę przez kolejne lata, aby nie było tak, jak stało się z rządem pana premiera Buzka, że dzisiaj nie można dojść do ładu z tym, jaki jest wzrost gospodarczy w tym roku. Czy to ma być 4,5, jak było zaplanowane w projekcie budżetu państwa, skorygowane do wielkości 2,5%, potem do 1,5%? Być może się okaże, że jeszcze jedna, kolejna korekta jest potrzebna. To są działania, które nie mają nic wspólnego z kompetencją ustępującego rządu. Mam nadzieję, że rząd Leszka Millera, mając na uwadze wieloletni program gospodarczy, będzie mógł jasno i czytelnie formułować projekcje ekonomiczne i finansowe na następne lata, aby nie zaskakiwać przedsiębiorców, inwestorów, aby ci, którzy chcą inwestować własne pieniądze, wiedzieli, na jakich zasadach funkcjonują. Mam też nadzieję, że za 4 lata nie będzie takiej sytuacji jak obecnie, że produkcja przemysłowa w ostatnim czasie spadła do 94%, że w niektórych branżach produkcja w stosunku do ubiegłego roku zmniejszyła się o kilkanaście procent, a w przypadku np. branży: sprzęt transportowy zmniejszyła się aż o 41%. Chcę powiedzieć, że jest 12 sektorów ważnych dla gospodarki państwowej, które od dłuższego czasu mają ujemną rentowność i które tracą podstawy swojej dalszej działalności. Będzie wymagało wielkiego wysiłku, aby wprowadzić niezbędne mechanizmy ekonomiczne i finansowe w celu uratowania tych sektorów. To jest wielka spuścizna, jaką koalicjanci po prawej stronie sceny politycznej zostawili nowej ekipie. Myślę, że tu nie ma się z czego śmiać. Jeżeli państwo będziecie uprawiać sztuczki polityczne, to i tak nie zamydlicie oczu obywatelom, którzy na własnej skórze odczuwają i odczują 4 lata rządów pana premiera Buzka. Sądzę, że śmiech tu jest absolutnie nie na miejscu.</u>
          <u xml:id="u-69.6" who="#PoselZbigniewKaniewski">A skoro, panie premierze, nie ma pieniędzy i są potrzebne ogromne cięcia budżetowe - nie dlatego, że podoba się to Sojuszowi Lewicy Demokratycznej, Unii Pracy czy PSL, bo to jest tylko konieczność wynikająca z rządów i polityki ekonomiczno-finansowej premiera Buzka - to trzeba zacząć przede wszystkim od działań, które mają charakter bezinwestycyjny. Na to pieniędzy nie potrzeba. W związku z tym chcę powiedzieć, że jest niezwykle ważną rzeczą, aby w odniesieniu do przedsiębiorców wystąpić z szeroko pojętym pakietem dotyczącym przedsiębiorczości, który zasygnalizował w swoim wystąpieniu pan premier, aby na ścieżce pilnej przygotować rozwiązania legislacyjne, które stworzyłyby możliwość uproszczenia prawa, wyeliminowania niejednoznaczności zapisów, uproszczenia procedur związanych z funkcjonowaniem podmiotów gospodarczych, uproszczenia procedur związanych z różnymi opłatami, które podmiotów gospodarczych dotyczą, uczytelnienia prawa, jego uproszczenia. Myślę, że to są pierwsze decyzje, które w krótkim czasie powinny być przez rząd, a następnie przez parlament przyjęte jako element wspomagania polskiej przedsiębiorczości.</u>
          <u xml:id="u-69.7" who="#PoselZbigniewKaniewski">Drugi element niezwykle ważny i istotny, który również ma charakter bezinwestycyjny, a może przynieść ogromne oszczędności dla budżetu państwa, to jest potrzeba skutecznej ochrony rynku wewnętrznego. Na ten temat mówi się latami, natomiast skuteczność działań i tych wypowiedzi niestety jest mizerna. W związku z tym uważam za niezbędne, aby w działalności rządu pana Leszka Millera:</u>
          <u xml:id="u-69.8" who="#PoselZbigniewKaniewski">1) stosować w większym zakresie instrumenty ochronne, takie jak kontyngenty, plafony, automatyczna i nieuatomatyczna rejestracja obrotu;</u>
          <u xml:id="u-69.9" who="#PoselZbigniewKaniewski">2) ustalić strategię polityki celnej, która będzie dotyczyć towarów, które nie występują w Polsce;</u>
          <u xml:id="u-69.10" who="#PoselZbigniewKaniewski">3) podjąć niezbędne działania pod egidą ministra gospodarki - co jest zapisane w programie Sojuszu Lewicy Demokratycznej - aby wszystkie ogniwa władzy państwowej, takie jak Główny Urząd Ceł, główny inspektor celny, Policja, Urząd Ochrony Państwa, Inspekcja Skarbowa, Państwowa Inspekcja Handlowa, mogły podjąć efektywne współdziałanie w walce z przemytem, importem z obszaru szarej strefy.</u>
          <u xml:id="u-69.11" who="#PoselZbigniewKaniewski">I tutaj chcę jeszcze zwrócić uwagę na wypowiedź pana posła Kaczyńskiego, który mówił o próbie połączenia wysiłku izb skarbowych i urzędów celnych, że przecież od dawna w czasie ubiegłej kadencji wielu posłów po różnych stronach sceny politycznej dopominało się o podjęcie w tej sprawie skutecznych działań. Tu mamy taką sytuację, że każda z tych służb mówi, że bardzo ciężko pracuje, panie premierze, tylko łączne efekty wszystkich tych działań są nieskuteczne, dlatego że w hurtowniach można kupić podstawową ilość towarów bez faktury, co znaczy, że wjechały na polski obszar celny nierejestrowane. Rozmiary tej działalności przestępczej są tak ogromne, że podcina ona gałąź wielu sektorów polskiej gospodarki. Jeżeli na tym odcinku nie zrobimy skutecznego porządku, wiele rodzimych polskich przedsiębiorstw nie będzie miało szans dalszego funkcjonowania. Na tym traci cała polska gospodarka, na tym tracą pracownicy i na tym - co jest niezwykle ważne - traci budżet państwa, a pieniędzy ciągle szukamy.</u>
          <u xml:id="u-69.12" who="#PoselZbigniewKaniewski">Dlatego zwracam się do pana premiera z prośbą o podjęcie w tej sprawie zdecydowanych działań, które są możliwe bez potrzeby angażowania dodatkowych środków publicznych, poprzez dobre wykorzystanie wszystkich tych służb, które na tym odcinku w Polsce działają.</u>
          <u xml:id="u-69.13" who="#PoselZbigniewKaniewski">Chcę też powiedzieć, że jest potrzeba dostosowania polskich służb celnych do standardów unijnych poprzez m.in. wdrożenie ogólnokrajowego systemu informatycznego dla administracji celnej. To jest podstawowy warunek rozwiązania problemu importu towarów po nieuczciwych cenach bądź nierejestrowanego importu ogromnej ilości towarów, które do Polski są w ten sposób kierowane.</u>
          <u xml:id="u-69.14" who="#PoselZbigniewKaniewski">W przypadku ochrony rynku wewnętrznego analizie powinna podlegać ustawa o zamówieniach publicznych. Jest tajemnicą poliszynela, panie premierze, że to wszystko dzieje się często na zasadzie puszczania oka, że jeżeli mamy towar rodzimy, polski i o podobnych walorach towar z importu, to przede wszystkim nasze działania powinny zmierzać w tym w tym kierunku, żeby urzędy administracji publicznej i wszyscy ci, którzy żyją ze składek polskiego podatnika, w pierwszej kolejności korzystali z usług i towarów rodzimej przedsiębiorczości, a nie towarów importowanych. W ten sposób możemy chronić własne miejsca pracy.</u>
          <u xml:id="u-69.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-69.16" who="#PoselZbigniewKaniewski">Chcę też jedno zdanie powiedzieć na temat przemysłu farmaceutycznego. Tę sprawę, panie premierze, również trzeba niezwykle wnikliwie przeanalizować. Coraz więcej pieniędzy idzie na dopłaty do leków, często zagranicznych, a polski przemysł farmaceutyczny coraz bardziej kuleje. Ta sprawa musi być przeanalizowana, bo na tym budżet traci ogromne pieniądze, a z przemysłu farmaceutycznego w sposób bezpodstawny odchodzą ludzie. Musi tu być określone działanie rządowe w celu rozwiązania tego problemu.</u>
          <u xml:id="u-69.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-69.18" who="#PoselZbigniewKaniewski">Chcę też zwrócić uwagę na to, że jeżeli na skutek malejącego gwałtownie popytu wewnętrznego i braku dobrej korelacji współpracy z Narodowym Bankiem Polskim mamy w Polsce rynek wypełniony ogromną ilością towarów z importu, to oczywiście musimy iść w kierunku zwiększenia polskiego eksportu. Pan premier w swoim materiale zawarł pewne pozytywne sygnały w tym zakresie. Myślę, że propozycje zmian legislacyjnych dotyczących zastosowania takich instrumentów finansowych, jak odraczanie płatności podatników dla tych przedsiębiorstw, które eksportują, tworzą zadania inwestycyjne o charakterze proeksportowym, zwiększanie dopłat do kredytów eksportowych, wspieranie uzyskiwania certyfikatów ISO poprzez stworzenie warunków prawnych i ekonomicznych dla tworzenia konsorcjów umożliwiających podjęcie wspólnych działań na rzecz wzrostu eksportu, zmiana filozofii funkcjonowania Korporacji Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych, są potrzebne. Ważne jest też, aby w możliwie jak najszybszym czasie te rozwiązania legislacyjne mogły być skierowane do Sejmu. To będzie jasny i czytelny sygnał, że jeżeli w programie Sojuszu Lewicy Demokratycznej mówiliśmy o wspieraniu polityki proeksportowej, Sejm w krótkim czasie będzie rozpatrywał określone inicjatywy w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-69.19" who="#PoselZbigniewKaniewski">Kierunek wschodni jest oczywiście niezwykle ważnym elementem polskiej polityki gospodarczej. Co prawda pan Kaczyński miał tutaj do nas uwagi, zwłaszcza do lewej strony sceny politycznej, mówił, że kończyliśmy różne szkoły. Panu Kaczyńskiemu nie podoba się, że niektórzy WSNS kończyli. Chcę powiedzieć, że w sprawach dotyczących kultury osobistej nie ma znaczenia, czy ktoś kończył WSNS, czy ktoś kończył Oksford. Można mieć podstawowe wykształcenie i godnie, kulturalnie się zachowywać, bo często obywatele tego od nas oczekują, a nie drwin z obywateli.</u>
          <u xml:id="u-69.20" who="#PoselZbigniewKaniewski">Panie Marszałku! Na jeszcze jedną kwestię chciałbym zwrócić uwagę. Otóż pan premier Miller w swoim wystąpieniu za ważny element uznał zasadę dialogu społecznego. Pracowałem w poprzedniej kadencji w tzw. Komisji Trójstronnej ds. Społeczno-Gospodarczych, z ramienia OPZZ byłem jej wiceprzewodniczącym. To była kpina z dialogu - w którymś momencie OPZZ zrezygnował z udziału w pracach tej komisji, dlatego że rząd w ogóle nie przywiązywał żadnej istotnej wagi do dialogu społecznego. Ponieważ jestem człowiekiem dialogu, w sprawach przemysłu lekkiego starałem się podejmować określone inicjatywy w tym zakresie. Ale wyraźnie widać było, że ówczesny gabinet był zniechęcony do takiej formuły współpracy. Ponieważ mamy niezwykle trudną i złożoną sytuację ekonomiczną i społeczną, to rozmowa z partnerami społecznymi, a przede wszystkim z pracodawcami i związkami zawodowymi, będzie ważnym elementem rozstrzygania wielu kluczowych spraw dla naszego kraju. Myślę, że rząd pana premiera Millera będzie tym, który od początku swojej działalności podejmie tę formułę dialogu, że ci wszyscy partnerzy społeczni - i pracodawcy, i związki zawodowe - jeżeli będą chcieli aktywnie współpracować w tej komisji, przynosząc konkretne propozycje, spotkają się z dużą życzliwością. To będzie ważna odmiana, jeśli chodzi o funkcjonowanie obecnego rządu w porównaniu z rządem premiera Buzka. Myślę, że wszyscy ci, którzy chcą podać rękę, głosować za rozwiązaniami - w tym również Samoobrona, która tutaj przez niektórych polityków jest wyśmiewana - będą zawsze życzliwie przyjęci przez Sojusz Lewicy Demokratycznej. Natomiast ci, którzy robią sobie kpiny z trudnej sytuacji gospodarczej, do której sami doprowadzili, powinni, myślę, zastanowić się nad swoją postawą. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-69.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi Kaniewskiemu za wystąpienie.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Teraz o zabranie głosu jest proszony pan poseł Adam Stanisław Szejnfeld z klubu Platformy Obywatelskiej. Kolejnym mówcą będzie pan poseł Mojzesowicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#PoselAdamStanislawSzejnfeld">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Nie mam na celu efektywnego boksowania się na słowa. Chciałbym zająć się głównie merytoryczną stroną programowego wystąpienia pana premiera, zwłaszcza dotyczącą aspektów gospodarczych.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#PoselAdamStanislawSzejnfeld">Panie Premierze! Bez uzdrowienia finansów publicznych, pobudzenia rozwoju gospodarczego i wspierania przedsiębiorczości nie będzie można walczyć z chorobą bezrobocia i nie będzie można stymulować wzrostu dobrobytu polskich rodzin. W związku z tym nie chciałbym oceniać pana exposé, gdyż ze względu na jego ogólnikowość i lakoniczność trudno jest oceniać je dzisiaj. Ale niestety, jeszcze trudniej będzie pana rozliczyć z realizacji tego programu w przyszłości. Chciałbym więc raczej, by pan premier bardziej uszczegółowił swój program, rozwiewając wątpliwości dotyczące kwestii: systemu i wysokości obciążeń podatkowych, inwestycji zagranicznych, restrukturyzacji przemysłu ciężkiego, restrukturyzacji rolnictwa oraz bezrobocia i zmian w prawie pracy.</u>
          <u xml:id="u-71.2" who="#PoselAdamStanislawSzejnfeld">Zawsze ważnym impulsem dla rozwoju gospodarczego jest zmniejszanie obciążeń fiskalnych i parafiskalnych. W programie rządu niestety nie ma jednak planu upraszczania i obniżania obciążeń podatkowych i zusowskich. Można by powiedzieć, że jest wręcz przeciwnie. Chciałbym zatem dowiedzieć się, jakie są - inne być może - propozycje w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-71.3" who="#PoselAdamStanislawSzejnfeld">W exposé pana premiera nie ma również mowy o ocenie i planach na przyszłość dotyczących restrukturyzacji hutnictwa przemysłu wydobywczego, prywatyzacji sektora energetycznego, przemysłu zbrojeniowego. Nie wspomina się także o bardzo poważnych problemach ważnej branży, jaką jest branża samochodowa. Chciałbym się dowiedzieć, jakie konkretne plany ma pana rząd w tym zakresie. Są to przecież branże, które z jednej strony generują duży procent bezrobocia na naszym rynku pracy, a z drugiej strony ich stan finansowy niezwykle poważnie obciąża budżet państwa, a także budżet Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-71.4" who="#PoselAdamStanislawSzejnfeld">Polskiej gospodarce i społeczeństwu potrzebna jest restrukturyzacja rolnictwa. Jej bezpośrednie skutki będziemy bowiem odczuwali wszyscy niezależnie od tego, czy mieszkamy na wsi, w małych miasteczkach, czy w dużych aglomeracjach. Niestety, również i na ten temat jest niewiele w exposé. Czy ten ważny proces zmian na polskiej wsi i w polskim rolnictwie będzie się toczył, czy też nie będzie? A jeżeli będzie, to w jaki sposób?</u>
          <u xml:id="u-71.5" who="#PoselAdamStanislawSzejnfeld">W celu poprawy złej sytuacji na rynku pracy, o czym wiele tu mówiono w dniu dzisiejszym, potrzebne są szerokie zmiany w prawie pracy, zwłaszcza w Kodeksie pracy. W exposé mówi się o tym niestety nader lakonicznie, jedynie wspominając o wyrywkowych propozycjach nowelizacji. Chciałbym zapytać pana premiera, czy rząd, nowa Rada Ministrów będzie za potrzebnymi zmianami dotyczącymi umów na czas określony, umów na zastępstwo, wynagradzania za czas choroby płatnego nie przez ZUS, lecz przez pracodawców bądź likwidacją biurokracji w małych i średnich firmach, polegającej m.in. na konieczności tworzenia zakładowych regulaminów pracy, regulaminów wynagradzania bądź służb i komisji BHP.</u>
          <u xml:id="u-71.6" who="#PoselAdamStanislawSzejnfeld">Nie bez znaczenia dla ograniczenia bezrobocia jest również rozwój małych i średnich przedsiębiorstw. Tu jest zgoda co do tezy zawartej w exposé, ale czy jedynym wsparciem mają być komercyjne banki i fundusze poręczeniowe? Chcielibyśmy dowiedzieć się znacznie więcej na temat tego, co zamierza uczynić pana rząd w zakresie wspierania polskiego rzemiosła, polskiego handlu, polskich usług. Jakie działania zamierzacie państwo podjąć i w jakim zakresie, by wspomagać i stymulować rozwój polskich, rodzimych firm? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-71.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi Szejnfeldowi.</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Wojciecha Mojzesowicza z klubu Samoobrony. Następnym mówcą będzie pan poseł Ryszard Kalisz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#PoselWojciechMojzesowicz">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoki Sejmie! Na temat Samoobrony było tu wypowiedziane wiele słów bardzo gorzkich, aż nieprawdziwych. My jako klub parlamentarny szanujemy werdykt wyborczy. Uważamy, że Rzeczypospolitej potrzeba silnego rządu. Chcę też powiedzieć - i mam prawo - że rząd Mazowieckiego zbyt dużo miał uprawnień i wyjątkowy komfort. Mam prawo to powiedzieć. Chcę też zapytać: Jaką funkcję w państwie trzeba pełnić, żeby mieć wpływ na to, co się w nim dzieje? Platforma Obywatelska ze swoim szefem, panem marszałkiem Płażyńskim na czele - cóż to, przecież to druga osoba w państwie... Cztery lata, sytuacja, wiadomo.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#PoselWojciechMojzesowicz">Dziwi mnie tupet pana posła Rokity. Pięć kadencji w Sejmie, bardzo ważne funkcje. Nawet nie pokuszę się o ich wymienienie, bo zanudziłbym Wysoką Izbę. I cóż, panie pośle? Trudna sytuacja ekonomiczna, polityczna. To są pana między innymi osiągnięcia. Jeżeli chodzi o pana wojaże polityczne, to trudno by pana było znaleźć i określić.</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#PoselWojciechMojzesowicz">Panie premierze, chciałbym, jako rolnik, członek klubu parlamentarnego, przejść do tego, co dotyczy wsi. Samoobronę mogą niepokoić cięcia związane ze środkami wydawanymi na wsi. Chcę też powiedzieć, że, czy to się komuś podoba, czy nie, jesteśmy przeciwko sprzedaży polskiej ziemi. Chcę podkreślić, że te elementy są dla nas bardzo ważne. Jeżeli w tym naszym parlamencie mamy prowadzić spokojną, rzeczową, merytoryczną dyskusję, to uszanujcie państwo poglądy tych, którzy mają dystans do Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-73.3" who="#PoselWojciechMojzesowicz">Z przykrością słuchałem tego, jak pan poseł Janusz Lisak z Unii Pracy w kilku zdaniach podsumował przeciwników lub tych, którzy mają obawy, chcieliby zadać pytanie, chcieliby wziąć udział w debacie o przyszłości Rzeczypospolitej. Do tego mamy prawo i tego prawa nikt nam odbierać nie może.</u>
          <u xml:id="u-73.4" who="#PoselWojciechMojzesowicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chcę też zauważyć, że pani poseł Zyta Gilowska wypowiadała bardzo cenne uwagi: samorząd źle finansowany, jeszcze parę innych elementów. No cóż, pani poseł, pani koledzy mieli wpływ przez cztery lata na to, żeby to zmienić. Myślę, że im się nie udało. Albo brak było wiedzy, albo może wynikało to lekko z lenistwa.</u>
          <u xml:id="u-73.5" who="#PoselWojciechMojzesowicz">Myślę, że następny parlament ma szanse na to, żeby te rzeczy zmienić. Chcę też powiedzieć, że gdy Samoobrona poprze rząd pana Millera w głosowaniu - tak postąpimy - to nie znaczy, że jesteśmy w koalicji. Doświadczeni posłowie, o dziwo, nie zauważyli, że koalicja parlamentarna to jest coś dziwnego, bo takiej nie ma; jest koalicja rządowa. Przecież i Liga Polskich Rodzin, i PiS, i państwo wzięliście udział w podziale i bierzecie udział w pracach parlamentu. Przecież to normalna tradycja.</u>
          <u xml:id="u-73.6" who="#PoselWojciechMojzesowicz">Na koniec chcę powiedzieć, że przecież w 1989 r. też brałem w tym udział i przedtem. Mówiliśmy wtedy, że każdy w Polsce, chłop, robotnik, profesor, ma ten sam głos. Na tym polega, panowie, demokracja. Natomiast dzisiaj, po tych wyborach, wykazujecie dużo złośliwości, jakbyście chcieli wrócić do systemu sprzed 1989 r., bo była jakaś siła, a wy chcielibyście ją zastąpić. To naprawdę w demokracji się nie uda. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-73.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo panu posłowi Mojzesowiczowi.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Zgłosił się do udziału w dyskusji pan minister gospodarki Jacek Piechota.</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Udzielam panu ministrowi głosu w trybie art. 111 ust. 2 regulaminu Sejmu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#MinisterGospodarkiJacekPiechota">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Świętym prawem opozycji jest krytykowanie exposé, to zrozumiałe. Z dużą natomiast satysfakcją chcę stwierdzić, iż w toku tej krytyki, niepozostawiającej suchej nitki na żadnym z fragmentów exposé, nikt z zabierających głos przedstawicieli opozycji nie odniósł się do tego akapitu w wystąpieniu premiera Leszka Millera: ˝Po czterech latach rządów, najpierw Akcji Wyborczej Solidarność i Unii Wolności, a później AWS i jej sojuszników, przybyło prawie milion bezrobotnych, czterokrotnie spadło tempo wzrostu gospodarczego, do zera zmalała rentowność przedsiębiorstw. Inwestycje, które wiele lat z rzędu rosły dynamicznie, po raz pierwszy od szeregu lat spadły niemal o 10%. Społeczeństwo zubożało, zwiększyły się obszary dziedziczonej biedy. Spadły dochody rolników. Wiele polskich rodzin utraciło jakąkolwiek nadzieję.˝ To, że opozycja tego nie kwestionuje, znaczy tylko, że nie dyskutuje z faktami. W takim stanie rząd premiera Leszka Millera przejmuje polską gospodarkę. Warto więc o tym pamiętać dzisiaj, na starcie prac tego rządu.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#MinisterGospodarkiJacekPiechota">Muszę powiedzieć z ubolewaniem, że odnoszę wrażenie na podstawie tej dyskusji, iż w dniu wczorajszym nie odbyło się spotkanie z Komisją Gospodarki i nie miałem okazji przedstawiać szczegółowo wielu zamierzeń rządu premiera Leszka Millera. To spotkanie trwało 2 godziny.</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#MinisterGospodarkiJacekPiechota">Wysoka Izbo! Proszę sobie wyobrazić, iż to, co każdy z ministrów wczoraj przedstawiał komisjom parlamentarnym, szczegółowo odpowiadając na wszystkie wątpliwości i szczegółowo przedstawiając zamierzenia rządu premiera Leszka Millera, znalazłoby się w exposé wygłoszonym wczoraj w Wysokiej Izbie. 15 razy 2 godziny to 30 godzin, tyle zatem godzin musiałby mówić tutaj premier Leszek Miller.</u>
          <u xml:id="u-75.3" who="#MinisterGospodarkiJacekPiechota">Szanowni Państwo! Pan marszałek Płażyński, którego ogromnie szanuję za merytoryczne podejście do wielu problemów, w swoim wystąpieniu jakby nie chciał zauważyć tego, co rzeczywiście znalazło się w exposé premiera. Mówił tutaj, na tej sali nie tak dawno, iż konieczna jest zmiana przepisów prawa pracy; nie chce zauważyć, że o tym w kilku miejscach premier wspominał w swoim exposé. Mówił o tym, iż potrzebne jest zniesieniu wielu biurokratycznych przepisów; a przecież premier zapowiedział, że przedstawimy parlamentowi, przedstawimy przedsiębiorcom pakiet rozwiązań w tym zakresie, usuwających wiele biurokratycznych barier, że będzie to pakiet szybko wdrażany, wprowadzany w życie i że liczymy w tym przypadku na poparcie Wysokiej Izby. Cztery lata walczyła z biurokracją specjalnie do tego powołana za poprzedniego rządu Komisja ds. Walki z Biurokracją pod przewodnictwem ministra Leszka Balcerowicza. Jakie są jej efekty? Co ujrzeliśmy w poprzedniej kadencji w Izbie jako efekt znoszenia biurokratycznych barier? Wreszcie pan marszałek Płażyński mówił o obniżeniu podatków. To wciąż powracające motto wszystkich wystąpień przedstawicieli Platformy Obywatelskiej. Chcemy stwarzać bodźce ekonomiczne, stosować instrumenty finansowe w odniesieniu do tych, którzy zmniejszone obciążenia na rzecz państwa rzeczywiście wykorzystają na tworzenie nowych miejsc pracy, na rozwój.</u>
          <u xml:id="u-75.4" who="#MinisterGospodarkiJacekPiechota">Wysoka Izbo! Gdybym nawet jako osoba fizyczna płacił 10-procentowy podatek od dochodów osobistych, to nie stworzyłbym nowych miejsc pracy, bo nie jestem po prostu przedsiębiorcą. Warto o tym pamiętać.</u>
          <u xml:id="u-75.5" who="#MinisterGospodarkiJacekPiechota">Pan marszałek Płażyński nie zauważył poza tym, że w exposé pana premiera Leszka Millera jest program działań gospodarczych, ale są to konkretne i bardzo precyzyjne zapowiedzi. Po pierwsze, pakiet: przede wszystkim przedsiębiorczość, zbudowany - jak mówiłem wczoraj na posiedzeniu Komisji Gospodarki - na podstawowej zasadzie: musimy odbudować zaufanie do polskiej przedsiębiorczości, karać bardzo dotkliwie tych, którzy to zaufanie zawiodą. Z tym wiąże się zmiana przepisów ordynacji podatkowej, zmiana przepisów dotyczących obciążeń biurokratycznych w odniesieniu do wymogów zawartych w wielu, wielu ustawach. Dlatego też w formie pakietu trzeba dokonać nowelizacji całego szeregu rozwiązań legislacyjnych dzisiaj obowiązujących. Natomiast naczelna zasada, która przyświeca rządowi Leszka Millera w tym wypadku, brzmi: przede wszystkim nie przeszkadzać. Przedsiębiorcy dzisiaj nie chcą specjalnych programów i pan przewodniczący poseł Szejnfeld doskonale o tym wie. Przedsiębiorcy chcą przede wszystkim stabilnych, jasnych, klarownych przepisów i określonych precyzyjnie warunków, w których przychodzi im działać. A więc po pierwsze, pakiet: przede wszystkim przedsiębiorczość, który ogłosimy po 100 dniach rządów premiera Leszka Millera. Po drugie, właściwe użycie środków z prywatyzacji - to są cytaty z exposé premiera - przeznaczonych m.in. na modernizację górnictwa, hutnictwa i przemysłu zbrojeniowego. Pan poseł Szejnfeld uczestniczył wczoraj w naszym spotkaniu i o tym przecież szczegółowo dyskutowaliśmy. Nie sposób tutaj to wszystko powtórzyć, ale rozumiem, że wystąpienie pana posła Szejnfelda było napisane przed wczorajszym posiedzeniem komisji i trzeba je odczytać.</u>
          <u xml:id="u-75.6" who="#MinisterGospodarkiJacekPiechota">Mamy rzeczywiście 12 ważnych sektorów gospodarki, o strategicznym znaczeniu, które dzisiaj są nierentowne. Mamy tu również do czynienia z problemami branży samochodowej, tylko powstaje pytanie: kto do nich doprowadził, jeżeli w poprzednim rządzie przez cztery lata nie można było przeprowadzić kompleksowej analizy zysków i strat, które różne działania ministra finansów przynoszą tak naprawdę budżetowi? Jeżeli można było zwiększać obciążenia finansowe poprzez podniesienie akcyzy na samochody produkowane w Polsce, bez równocześnie logicznego działania w ochronie polskiego rynku i tu produkujących producentów, to to, przed czym dzisiaj stoi polski rząd - zapowiedzi ogromnych zwolnień w polskich fabrykach, tu produkujących - to jest to wyzwanie, które nie my wywołaliśmy.</u>
          <u xml:id="u-75.7" who="#MinisterGospodarkiJacekPiechota">Po trzecie, uruchomienie dodatkowych zachęt eksportowych; tak ważna w tym obszarze jest aktywność państwa.</u>
          <u xml:id="u-75.8" who="#MinisterGospodarkiJacekPiechota">Po czwarte, ochrona przed nieuczciwą konkurencją. Jest przecież w exposé mowa o wyegzekwowaniu norm jakościowych, które już obowiązują, tylko trzeba je konsekwentnie egzekwować. To pełen monitoring importu, który do Polski napływa.</u>
          <u xml:id="u-75.9" who="#MinisterGospodarkiJacekPiechota">Po piąte, prawo pracy. Premier Leszek Miller zapowiedział uelastycznienie gospodarowania czasem pracy, stworzenie szerszych możliwości zatrudnienia w niepełnym wymiarze czasu pracy. To tylko dwie tezy, ale trudno mówić tutaj o szczegółach, tym bardziej że cała ta problematyka wymaga przywrócenia dialogu społecznego zerwanego przez poprzedni rząd.</u>
          <u xml:id="u-75.10" who="#MinisterGospodarkiJacekPiechota">Po szóste, ustawa o finansowym wspieraniu inwestycji. Tu szczególnie dziwię się marszałkowi Płażyńskiemu, bo nie chciał on jej - przy sprzeciwie prezesa Narodowego Banku Polskiego Leszka Balcerowicza - skierować do trzeciego czytania w parlamencie. Brak tej ustawy powoduje, iż jesteśmy naprawdę bezsilni wobec tego, co proponują Czesi, co dzisiaj proponują Węgrzy, bo oni takie rozwiązania dawno mają.</u>
          <u xml:id="u-75.11" who="#MinisterGospodarkiJacekPiechota">Po siódme, instrumenty wzmacniające związki nauki z gospodarką. To bardzo ważne, aby pomoc publiczna, granty państwowe szły tam, gdzie jest wymierne zainteresowanie przemysłu, gospodarki, a nie były w różny sposób rozdzielane. Notabene do dzisiaj minister gospodarki jest właścicielem stukilkudziesięciu jednostek badawczo-rozwojowych i niewiele w tym zakresie, niestety, przez cztery lata uczyniono.</u>
          <u xml:id="u-75.12" who="#MinisterGospodarkiJacekPiechota">Po ósme, zachęty do zatrudniania absolwentów samozatrudniających się, tych, którzy podejmują działalność gospodarczą. To też przecież jest element programu gospodarczego.</u>
          <u xml:id="u-75.13" who="#MinisterGospodarkiJacekPiechota">Po dziewiąte, budowa informacyjnego społeczeństwa. Dzisiaj mamy potworny problem z dotarciem do małych polskich przedsiębiorców z informacją o tym, z czego mogą skorzystać, jak mają się poruszać w obecnym systemie prawnym. Zaledwie dwadzieścia kilka procent mikroprzedsiębiorców polskich korzysta z dostępu do Internetu. To jest ogromne wyzwanie stojące przed rządem premiera Leszka Millera.</u>
          <u xml:id="u-75.14" who="#MinisterGospodarkiJacekPiechota">Po dziesiąte, integracja z Unią Europejską, ale pamiętać trzeba o polskiej gospodarce, czyniąc wszystko, aby polska gospodarka była konkurencyjna, aby mogła konkurować w przyszłości na wolnym rynku europejskim. Podniesienie międzynarodowej konkurencyjności polskiej gospodarki jest priorytetem rządu Leszka Millera. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-75.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Ryszarda Kalisza z Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Kolejnym mówcą będzie pan poseł Andrzej Pęczak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#PoselRyszardKalisz">Szanowny Panie Marszałku! Szanowny Panie Premierze! Wysoka Izbo! Nie ma już na sali pana posła Jana Rokity, ale muszę powiedzieć, że byłem pełen podziwu dla jego wyrafinowanego sposobu myślenia, gdyż dużą część swojego wystąpienia poświęcił cytowaniu Leszka Millera. Jest to nowa droga polityczna posła Rokity i oczekuję, że w najbliższym czasie podczas swoich wystąpień publicznych również 40% swego teksu poświęci wystąpieniom Leszka Millera i innych członków rządu, tak aby mógł o nich mówić i je propagować.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#PoselRyszardKalisz">Wyrafinowana inteligencja i przewrotność posła Rokity to jest rzecz naturalna u niego. Natomiast to, co tutaj padło z ust pana posła Romana Giertycha, musi być sprostowane, wydaje się bowiem, że jego słowa wynikają po prostu z tego, że być może nie wszystko wie. Pan poseł Roman Giertych powiedział, iż wstąpienie Polski do Unii Europejskiej jest zagrożeniem dla polskiej kultury i tożsamości. Panie pośle, nie ma pana tutaj na sali, ale chcę panu zaproponować przeczytanie Karty Praw Podstawowych, dokumentu uchwalonego w grudniu 2000 r. przez szczyt Unii Europejskiej w Nicei. Jeżeli pan nie ma tego dokumentu, to ja go panu sprezentuję. Natomiast tam jest wyraźny zapis, że Unia Europejska szanuje tożsamość, kulturę narodową, tradycję każdego z państw członkowskich. Ale to też mało. Muszę powiedzieć, że kiedy słuchałem wystąpienia pana posła Jarosława Kaczyńskiego, który stwierdził, że nie zauważył...</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#PoselAnnaBankowska">(Albo nie dosłyszał.)</u>
          <u xml:id="u-77.3" who="#PoselRyszardKalisz">...aby priorytetem rządu Leszka Millera była walka z przestępczością, to myślę, że albo nie doczytał tekstu exposé, albo tak przyzwyczaił się do słów swojego brata, trawestując słowa Lecha Kaczyńskiego, że już ta jego obecność we froncie produkcji przestępców poprzez sprowadzanie kar do tego, że ludzie już nigdy nie mieliby nadziei na wyjście z więzienia, powoduje, że sprawy postępowania karnego widzi tylko przez tę perspektywę. Ale wracając do meritum.</u>
          <u xml:id="u-77.4" who="#PoselRyszardKalisz">Wysoka Izbo! W tekście wygłoszonym przez pana premiera Leszka Millera jest jedna rzecz, której nikt z opozycji nie zauważył, a ta rzecz jest niezwykle istotna, bo to jest rzecz, której nie zauważał poprzedni rząd i wręcz w tej sprawie dokonał olbrzymiej dewastacji. Pan premier Leszek Miller powiedział: ˝Mając świadomość wszystkich trudności, dostrzegamy też liczne rezerwy, których uruchomienie może poprawić sytuację. Część tych rezerw wiąże się z porządkowaniem prawa˝.</u>
          <u xml:id="u-77.5" who="#PoselRyszardKalisz">Wysoka Izbo! Cała sfera gospodarcza w Polsce opiera się na stosunkach cywilnoprawnych, opiera się na Kodeksie postępowania karnego, opiera się na Krajowym Rejestrze Sądowym. To są dziedziny, które w Polsce zostały totalnie zaniedbane. Do dzisiaj obowiązuje Kodeks cywilny z roku 1964. Na bazie tego kodeksu zawierane są umowy gospodarcze często wielkiej wartości. Ten kodeks musi być uporządkowany. Musi nastąpić szybka nowelizacja, uchwalenie nowego Kodeksu cywilnego, nowego Kodeksu postępowania cywilnego. To, co jest w Polsce, jest skandalem, że wyroki sądów wydawane w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej są często niewykonalne. Przedsiębiorcy już mówią, że wyrok zasądzający należność pieniężną albo egzekucję jakichś innych świadczeń można sobie powiesić na ścianie, a on i tak nie będzie wykonany. To ogranicza przedsiębiorczość Polaków. Jeżeli Polacy, żeby zarejestrować firmę, spółkę prawa handlowego, a w tej chwili już spółkę osobową muszą czekać w rejestrach handlowych kilka lat, a pierwsze rejestry za rządów premiera Jerzego Buzka wykonywały pierwsze wpisy do rejestrów po utworzeniu Krajowego Rejestru Sądowego po dwóch miesiącach, pierwszy wpis miał miejsce w Warszawie, to jest po prostu ograniczenie działalności gospodarczej. Apeluję tutaj do ministra gospodarki, do ministra sprawiedliwości - to jest rzecz, która w decydującym stopniu ogranicza przedsiębiorczość Polaków.</u>
          <u xml:id="u-77.6" who="#PoselRyszardKalisz">Trzeba również stworzyć i udoskonalić cały system sądownictwa polubownego. Dzisiaj w Szwajcarii głównie, w Niemczech, w Stanach Zjednoczonych decydującą część gospodarczych spraw rozstrzygają sądy polubowne, często nazywane arbitrażowymi. I trzeba wprowadzić do kodeksu zapis, który mówi, że wyroki tych sądów są egzekwowalne w takim trybie, jak wyroki sądów powszechnych. Dziś jest to możliwe, ale są skargi na wyroki sądu polubownego, które czekają na rozpatrzenie również kilka lat. Nie może być tak, że w prostych sprawach cywilnych... i rząd Jerzego Buzka nic w tej sprawie nie zrobił, i pan minister Lech Kaczyński, którego nie ma na sali, nie widzę go, zajmując się promocją swojej osoby zapomniał, że poza prawem karnym jest prawo cywilne, prawo rodzinne, jest cały system więziennictwa, jest wiele jeszcze innych dziedzin, które mu podlegały. W tych dziedzinach nastąpiła zapaść.</u>
          <u xml:id="u-77.7" who="#PoselRyszardKalisz">Cieszę się, że premier Leszek Miller powiedział o rezerwach bezinwestycyjnych. Tak naprawdę tutaj nie potrzeba żadnych pieniędzy, potrzebna jest tylko myśl i potrzebni są fachowcy, którzy te przepisy przygotują, które rząd albo posłowie zgłoszą jako inicjatywy i doprowadzą do uchwalenia.</u>
          <u xml:id="u-77.8" who="#PoselRyszardKalisz">Jest jeszcze jedna dziedzina, która powoduje, iż Polacy w Polsce mogą lepiej się czuć - to jest bezpieczeństwo prawne. To na rządzie spoczywa wielka odpowiedzialność za przygotowanie takiego prawa i takich projektów ustaw, które nie zaskakują obywateli, a które są jakby naturalne dla obywateli.</u>
          <u xml:id="u-77.9" who="#PoselRyszardKalisz">Słuchajcie, można by mnożyć przykłady z ostatniego czasu, kiedy raptem okazało się, i nikt o tym nie wiedział, rząd Jerzego Buzka też nie wiedział, że policjanci, którzy chcą nałożyć mandat, już nie mają tego taryfikatora. Nawet Policja była zaskoczona. Tak być nie może, że wprowadzamy normy prawne, które zaskakują obywateli. W państwie demokratycznym treść pojęcia bezpieczeństwo prawne odnosić się musi przede wszystkim do ochrony statusu jednostki. Realizacja zadań przez władze publiczne nie może być traktowana jako cel sam w sobie, ale ma głównie służyć obywatelom i ochronie jego praw podmiotowych. Założenie takie wyłącza arbitralność władz publicznych, dlatego że obywatel opiera swój stosunek do państwa na założeniu, że prawo nie zostanie zmienione przeciwko niemu, jeżeli ma słuszne swoje prawa podmiotowe. Zapewnienie bezpieczeństwa prawnego jest szczególnie ważne, o czym już mówiłem, w sferze działalności gospodarczej, wolności środków przekazu oraz instytucji prawnych chroniących korzystanie z wolności i praw obywatelskich.</u>
          <u xml:id="u-77.10" who="#PoselRyszardKalisz">To samo dotyczy również takich sfer życia, które zapewniają możliwość dochodzenia swoich praw. Dzisiaj sądy są drogie. I tak musi być, dlatego że te sądy po prostu muszą mieć możliwość uzyskania wpisu, ale musi być również to, że udoskonalimy tzw. prawo ubogich, tj. to, co dzisiaj obowiązuje w starym Kodeksie postępowania cywilnego i dla lewicy jest niezwykle istotne - prawo ubogich, czyli prawo uzyskania bezpłatnej pomocy prawnej, bezpłatnego wystąpienia do sądu ze swoim roszczeniem i bezpłatnego uzyskania adwokata, który pomaga w prawie. Wtedy dopiero obywatele poczują, że cały system państwa, w tym system sądownictwa, znajduje się jakby w ich zasięgu i im służy.</u>
          <u xml:id="u-77.11" who="#PoselRyszardKalisz">Tak że cieszę się, że premier Leszek Miller w swoim exposé powiedział o tej rezerwie, którą, mam nadzieję, jego rząd wykorzysta, rezerwie takiego stanowienia prawa, które uwzględnia te interesy i powinności państwa w stosunku do swoich obywateli. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-77.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi Ryszardowi Kaliszowi.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Pęczaka z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-78.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Kolejnym mówcą będzie pan poseł Stanisław Kopeć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#PoselAndrzejPeczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowny Panie Premierze! Pan poseł Rokita zmusił nas do nauki szybkiego czytania. Już w tej chwili po sali krążą odbitki protokółu czy stenogramu sejmowego z 10 listopada 1997 r., kiedy to pan poseł Rokita np. mówił o jakichś wirtualnych opozycjonistach czy też wirtualnej opozycji. Mówił także, zwracając się do nas, że: Nie liczcie, że skompromitujecie nas czy spowodujecie rozpad AWS i koalicji AWS-Unia Wolności, a w ogóle nie liczcie kiedyś także na to, że się rozpadnie Akcja Wyborcza Solidarność. Przypominam, protokół krąży po sali, można go przeczytać.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#PoselAndrzejPeczak">Ja także chciałbym powiedzieć dwa zdania na temat tego, co powiedział pan poseł Macierewicz. Otóż na sali jest kilku moich kolegów, mają po 26 lat: siedzi Sylwia Pusz, siedzi Anita Błochowiak, jest Wojtek Olejniczak, jest Michał Tober - oni mają po 26 lat, oni się urodzili w 1975, w 1976, w 1977 r. I proszę mi powiedzieć, jaki sąd może dzisiaj ich rozliczyć za domniemane przestępstwa popełnione w roku 1945?</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#PoselAndrzejPeczak">W związku z tym mam prośbę, abyśmy od dzisiaj serwowali więcej ryb w restauracji sejmowej, bo fosfor się naprawdę wszystkim przyda.</u>
          <u xml:id="u-79.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-79.4" who="#PoselAndrzejPeczak">Natomiast w exposé pana premiera w dniu wczorajszym została zapowiedziana naprawa systemu administracji rządowej, zostały także zapowiedziane działania weryfikujące administrację samorządową. Trzeba mieć dużo złej woli, aby tego nie dostrzec. Proponuję, aby to dostrzegła opozycja, proponuję także, by dostrzec zapowiedź działań antykorupcyjnych, jaką ten rząd przedstawił. Przez ostatnie miesiące wzięcie do ręki gazety czy włączenie radioodbiornika lub telewizora wiązało się z poznaniem następnej afery, która przeważnie związana była z dziwnymi przepływami państwowych pieniędzy czy też państwowego majątku. Wizja tańszego i nieskorumpowanego państwa wymaga, aby oprócz rządu, który - powtarzam - w exposé jednoznacznie się za tym opowiedział, w proces ten zaangażowały się inne instytucje do tego powołane, chociażby Najwyższa Izba Kontroli i RIO, czyli regionalne izby obrachunkowe. Ani wczoraj, ani dzisiaj na sali nie widziałem prezesa Najwyższej Izby Kontroli. Czy to znaczy, że Najwyższa Izba Kontroli nie chce uczestniczyć, wspólnie z rządem, w zwalczaniu korupcji i w szukaniu tego, co było złe przez ostatnie 4 lata? Gdy pan premier z tej mównicy wygłaszał exposé, po kuluarach Sejmu krążyło pytanie, czy przypadkiem nieobecność szefa NIK nie świadczy o tym, że NIK będzie z mniejszą starannością czy też z mniejszą dociekliwością badał różne sprawy, które miały miejsce w ciągu ostatnich lat, i czy przypadkiem NIK starczy charyzmy, aby potem te badania ujawnić. W kuluarach krążą także pytania dotyczące tego, dlaczego gwałtownie zmienia się statut NIK, po co 100 nowych etatów, czy to jest związane z tym, że jedni odchodzą z UOP i przychodzą do pracy w NIK? Myślę, że wiele z tych pytań wymaga odpowiedzi. Niestety szef NIK uznał, że podróże zagraniczne kształcą, a dyskutowanie z nami o czymś, co jest do przodu, jest niewskazane. Pytanie, dlaczego zlikwidowano departament kontroli prywatyzacji, czy aby nie dlatego, że jak będzie się sprawdzało prywatyzację dokonaną przez 4 lata, to ktoś ma czegoś nie znaleźć? Pytania można mnożyć. Sądzę, że na tę sprawę trzeba spojrzeć także z tego punktu widzenia, co z tym zrobić. Myślę, że dobrze by było popatrzeć, czy przypadkiem przy haśle ˝tańsze państwo˝ nie należałoby połączyć NIK z regionalnymi izbami obrachunkowymi i stworzyć jedną instytucję kontrolną, z pełnymi konsekwencjami, która będzie bardziej sprawna i lepiej zarządzana.</u>
          <u xml:id="u-79.5" who="#PoselAndrzejPeczak">W exposé zostały wczoraj zaakcentowane dwie dla mnie bardzo ważne zasady. Pierwsza to zmiana roli prywatyzacji oraz powstanie systemu regionalnych instytucji finansowych. Druga, związana nierozerwalnie z tą pierwszą - stworzenie podstaw, aby pozbawiony dzisiaj atrybutów władzy marszałek województwa stał się rzeczywistym gospodarzem województwa. Chciałbym zasugerować kilka działań w tych sferach i prosiłbym o ocenienie ich zasadności. Trudna sytuacja finansowa kraju powoduje, że na politykę regionalną może nie pozyskać dostatecznej ilości środków finansowych bezpośrednio pochodzących z budżetu. Proponuję, abyśmy stworzyli marszałkom województw bazę majątkową pozwalającą wypracować dochody przeznaczone na cele ogólnospołeczne. Początek to objęcie przez marszałków nadzoru nad jeszcze funkcjonującymi przedsiębiorstwami państwowymi w celu stworzenia regionalnych instytucji poręczeniowych. Myślę także, że przyszedł czas, abyśmy pomyśleli o regionalnych bankach, w których samorządy mają swoje udziały. Nowa polityka prywatyzacyjna zakłada kształtowanie warunków stymulujących tworzenie nowych miejsc pracy. Myślę, że można to osiągnąć na przykład poprzez uruchomienie nieczynnych aktualnie składników majątku produkcyjnego będącego w dyspozycji skarbu państwa drogą udzielenia przedsiębiorcom tworzącym nowe miejsca pracy preferencji w postaci zwolnień z czynszu dzierżawnego i zagwarantowania prawa pierwokupu po okresie najmu. Można to zrealizować poprzez system swoistych parków inwestycyjnych, w ramach których skarb państwa nieodpłatnie wchodziłby w te przedsięwzięcia ze swoim majątkiem.</u>
          <u xml:id="u-79.6" who="#PoselAndrzejPeczak">Myślę, że jest w tych działaniach miejsce i dla nowej roli marszałków województw, i dla wyrównywania szans polskim przedsiębiorstwom uczestniczącym w prywatyzacji. Elementem aktywnej polityki prywatyzacyjnej skarbu państwa mogłoby się stać także długookresowe oddawanie majątku skarbu państwa w dzierżawę, połączone ze sprzedażą licencji na określone świadczenia usług czy też na określoną produkcję. Ta forma to swoista prywatyzacja czasowa, która ma tę zaletę, że po okresie wygaśnięcia licencji majątek wraca do pierwotnego właściciela. Prywatyzacja ma utracić swój wyłącznie fiskalny charakter, a więc ma być narzędziem restrukturyzacji i wspomagania rozwoju określonych przez politykę przemysłową rządu dziedzin gospodarki. Proponuję rozważyć, czy realizując to fundamentalnie słuszne założenie, nie należałoby w pierwszym etapie ciężar przedsięwzięć prywatyzacyjnych ukierunkować tak, aby poprzez te działania zbudować instytucje finansowe tworzące podstawy samodzielnej polityki regionalnej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-79.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Andrzej Lepper)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">O głos poprosił minister spraw zagranicznych pan Włodzimierz Cimoszewicz.</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#MinisterSprawZagranicznychWlodzimierzCimoszewicz">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoki Sejmie! Pragnę odnieść się do kilku wątków w debacie poświęconej tej części exposé, która dotyczyła polskiej polityki zagranicznej prowadzonej przez powstały nowy polski rząd. Kilku mówców powtarzało podobną uwagę, że w treści tego wystąpienia pana premiera Leszka Millera nie znaleźli odniesień do wskazywanych przez nich problemów czy też do kwestii dotyczących poszczególnych państw, partnerów stosunków międzynarodowych, partnerów Polski. Pozwolę sobie ogólnie odnieść się do tego zestawu wypowiedzi, przypominając nam wszystkim, że każdego roku w kwietniu, w maju, Sejm rozpatruje informacje rządu na temat założeń polskiej polityki zagranicznej; i to jest ten moment i to miejsce, kiedy w sposób niezwykle szczegółowy i precyzyjny takie koncepcje są prezentowane i dyskutowane. Dlatego też prosiłbym o nienadinterpretowywanie faktu, że nie o wszystkim w wystąpieniu ogólnym prezentującym cały program rządu mogła się znaleźć stosowna wzmianka.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#MinisterSprawZagranicznychWlodzimierzCimoszewicz">Najwięcej uwag dotyczyło problemu przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. Pan premier Leszek Miller podkreślił, że uzgodnionym przez wszystkie ugrupowania współtworzące ten rząd, istotnym, jednym z najważniejszych celów, zwłaszcza w zakresie polityki zagranicznej, jest doprowadzenie do członkostwa naszego kraju w Unii Europejskiej. Oczywiście będzie to wymagało wielu dyskusji, wielu analiz, wielu uzgodnień, także w ramach rządu. Będzie to wymagało informacji adresowanej do parlamentu, do całego polskiego społeczeństwa. Jest bowiem oczywiste, iż członkostwo Polski w Unii powinno być zwieńczeniem pewnego wielkiego procesu, w którym uczestniczyłaby znacząca większość naszego społeczeństwa, i w sposób świadomy, opierając się na przekonaniu, że jest to rozwiązanie korzystne dla naszego kraju, ta większość poparłaby ów projekt, ową ideę.</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#MinisterSprawZagranicznychWlodzimierzCimoszewicz">Wspomniano tu, że w exposé nie powiedziano o referendum. Traktujemy to po prostu jako rzecz oczywistą. Wielokrotnie padały już publiczne i polityczne zobowiązania w tym zakresie. Tak, polskie społeczeństwo w sposób ostateczny rozstrzygnie o tej kwestii w referendum ogólnonarodowym. Sądzę, że już dzisiaj możemy przewidywać przeprowadzenie głosowania w tym zakresie mniej więcej za dwa lata, w końcu 2003 r., jeżeli oczywiście obie zainteresowane strony, a więc zarówno państwa kandydujące, w tym Polska, jak i Unia Europejska będą się trzymać pewnej koncepcji scenariusza zakładającego, że do końca przyszłego roku prowadzimy negocjacje i dążymy do ich zakończenia, natomiast następnych kilkanaście miesięcy poświęconych będzie zatwierdzeniu osiągniętemu po negocjacjach porozumienia.</u>
          <u xml:id="u-82.3" who="#MinisterSprawZagranicznychWlodzimierzCimoszewicz">Wiele osób, także tych, które generalnie opowiadają się za przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej, podnosi kwestię warunków, na jakich do niej przystąpimy, a więc także sposobu negocjowania tych warunków. Na pytanie, na jakich warunkach powinniśmy przystępować, oczywiście odpowiedź może być tylko jedna: na takich, które w sposób możliwie najpełniejszy będą odpowiadały zarówno naszym potrzebom, jak i naszym możliwościom. Ale warto też zdemitologizować rozmowę o warunkach naszego przystąpienia. Najczęściej wymianie poglądów na ten temat towarzyszy ukryte przeświadczenie, że warunki, jakie się nam proponuje, których spełnienia oczekują od nas partnerzy europejscy, są jednoznacznie niekorzystne z naszego punktu widzenia, są niekorzystne dla polskiej gospodarki, dla polskiego społeczeństwa, że jest to walka polegająca na tym, abyśmy bronili jakichś swoich racji, które zawsze z założenia muszą być odmienne od racji prezentowanych przez Unię Europejską. Bywają przypadki, że zachodzi obiektywna rywalizacja interesów i na pewno w takich przypadkach negocjacje będą trudne i będą wymagały dużej kompetencji i dużej zręczności. Ale przecież w bardzo wielu przypadkach chodzi o rozstrzygnięcie, kiedy do rozwiązań prawnych, do rozwiązań w sferze naszej gospodarki wprowadzimy pewne standardy, które przecież są zdefiniowane nie dla przyjemności urzędników brukselskich, tylko ze względu na interesy, interesy społeczne i interesy indywidualne. Jeżeli kilkanaście miesięcy temu mieliśmy w Polsce bulwersujący sporą część polskiej opinii publicznej spór na temat tego, które z polskich mleczarń uzyskają atest Unii Europejskiej pozwalający na eksportowanie wytwarzanych produktów na rynek Unii Europejskiej, to o co w gruncie rzeczy chodziło? Chodziło o to, że niestety, i trzeba mieć świadomość także własnych zapóźnień, ogromna większość polskich zakładów produkcji żywności, w tym przypadku przetwórstwa mleka, nie potrafi do tej pory utrzymać wysokich standardów czystości, wysokich standardów sanitarnych. Co jest złego w tym z punktu widzenia interesów społecznych, interesów milionów ludzi, także konsumentów polskich, że dąży się do tego, aby zagwarantować, że żywność będzie coraz czystsza, coraz pełniej jej produkcja będzie spełniała owe standardy sanitarne? Jeżeli dzisiaj zamkniemy w Brukseli kolejny rozdział negocjacyjny dotyczący ochrony środowiska w naszym kraju, to czy to, iż nasi partnerzy oczekują od nas możliwie szybkiego wprowadzenia i respektowania wysokich standardów ochrony środowiska, jest sprzeczne z naszymi interesami? Kto może coś takiego poważnie powiedzieć? Problem w tym przypadku głównie sprowadza się do naszych możliwości, nie naszych potrzeb, bo przecież potrzeby mamy takie same jak wszyscy ludzie na świecie - chcemy żyć w środowisku naturalnym niezniekształconym, możliwie najzdrowszym itd. Tylko okazuje się, że wprowadzenie niektórych standardów pociąga za sobą wielkie wydatki. My po prostu stwierdzamy: Na to w tym czy innym czasie nas stać, a na coś innego nas nie stać.</u>
          <u xml:id="u-82.4" who="#MinisterSprawZagranicznychWlodzimierzCimoszewicz">Na jakich warunkach się to odbędzie? Proszę państwa, te warunki będą negocjowane. Proces negocjacji to jest oczywiście proces poszukiwania niełatwych kompromisów. Wspomniałem o dzisiejszym zamknięciu rozdziału poświęconego ochronie środowiska. Otóż oddając cześć poprzednim negocjatorom, którzy mieli wpływ na osiągnięte dzisiaj oficjalnie podsumowane rezultaty, pragnę wszystkim uświadomić, że w tym przypadku kompromis został osiągnięty na zasadzie daleko posuniętych ustępstw ze strony Unii Europejskiej, Unii Europejskiej, która wzięła pod uwagę realne możliwości czy ograniczenia naszych możliwości i w związku z tym zdecydowała się na zaakceptowanie wielu okresów przejściowych w tym obszarze. Musimy sobie jednak uświadomić, że przecież będą też takie przypadki, kiedy to my będziemy musieli uczynić krok w kierunku naszych partnerów unijnych, aby spotkać się w punkcie umożliwiającym osiągnięcie porozumienia.</u>
          <u xml:id="u-82.5" who="#MinisterSprawZagranicznychWlodzimierzCimoszewicz">Jakie będą szczegółowe warunki? Rząd dokona bardzo precyzyjnego przeglądu stanu negocjacji, a także stanu naszych dostosowań do rozwiązań europejskich. Na tej podstawie w rządzie zostanie przeprowadzona dyskusja co do doprecyzowania naszych stanowisk i dopiero w oparciu o te ustalenia nasza dyplomacja, nasi negocjatorzy będą dalej postępowali. Ale warto sobie uświadomić przy tym, że kapitalne znaczenie ma i może mieć nadal czas, w jakim będziemy zdolni do doprecyzowania naszych stanowisk i do prowadzenia dalszych negocjacji. Data: koniec 2002 r. jako termin zakończenia negocjacji nie jest nam narzucona i nie jest błędem z naszej strony, że my chcemy do tej daty się dostosować. Ona została wspólnie zaakceptowana przez państwa kandydujące i państwa Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-82.6" who="#MinisterSprawZagranicznychWlodzimierzCimoszewicz">Chciałbym, żeby także ci, którzy mają wątpliwości - respektuję prawo do posiadania tych wątpliwości i rozumiem potrzebę udzielenia jak najobszerniejszej informacji wszystkim, którzy mają pytania, którzy te wątpliwości zgłaszają - spróbowali sobie wyobrazić taki hipotetyczny stan rzeczy, oby on nigdy nie zaistniał, że Unia Europejska rozszerza się, że do Unii Europejskiej wstępują nowe państwa, w tym państwa z bezpośredniego sąsiedztwa naszego kraju, a Polska pozostaje poza wspólnym rynkiem, nie obejmuje jej Wspólna Polityka Rolna, polityka regionalna, nie ma możliwości korzystania z funduszy strukturalnych. Wyobraźmy sobie, czy to będzie dla naszego kraju korzystne, czy nie, jak ta realna perspektywa wtedy by wyglądała.</u>
          <u xml:id="u-82.7" who="#MinisterSprawZagranicznychWlodzimierzCimoszewicz">Chcę wreszcie dwa słowa powiedzieć o kwestii także tutaj sygnalizowanej przez niektórych mówców - o stosunku rządu do Polaków, do licznych polskich środowisk rozsianych po całym świecie. Oczywiście, że rząd będzie prowadził bardzo aktywną politykę w tym zakresie. Nasi rodacy mają prawo oczekiwać od swojej ojczyzny, w tym przypadku reprezentowanej przez rząd, pomocy - pomocy odnoszącej się do ich potrzeb związanych z kultywowaniem znajomości języka, kultywowaniem tradycji i kultywowaniem kultury. W wielu przypadkach, zwłaszcza na Wschodzie, w państwach, w których niski poziom warunków materialnych życia sprawia, że wielu naszych rodaków stoi wobec skrajnych egzystencjalnych potrzeb, powinniśmy również udzielać pomocy materialnej, nieść taką pomoc. To nie powinno budzić jakichkolwiek wątpliwości. Nie chcę polemizować tutaj z nikim konkretnym, ale w jednym przypadku odstąpię od tej zasady. Protestuję przeciwko insynuowaniu rządowi pana Leszka Millera, że nie chce się zajmować Polakami mieszkającymi poza granicami naszego kraju i że to ma jakieś, budzące czyjeś niemądre skojarzenia, podłoże. Oczywiście każdy ma prawo, każdy ma obowiązek troski o naszych rodaków tak licznie rozsianych po świecie. Ale proszę nie zgłaszać się na ochotnika przed polskim rządem. To na naszym rządzie ciąży podstawowa odpowiedzialność i my tej odpowiedzialności sprostamy.</u>
          <u xml:id="u-82.8" who="#MinisterSprawZagranicznychWlodzimierzCimoszewicz">I ostatnia uwaga. Otóż do kwestii Unii Europejskiej przywiązujemy tak wielkie znaczenie dlatego m.in., że głęboko jesteśmy przekonani o potrzebie uwzględnienia polskich interesów ekonomicznych w znacznie większym stopniu, niż to było do tej pory w polskiej dyplomacji, w zabiegach polskiej służby zagranicznej. Mogę państwu z całą odpowiedzialnością zadeklarować, że tak właśnie będzie i że to jest jeden z istotnych instrumentów stwarzania polskiej gospodarce warunków do powrotu na tzw. ścieżkę szybkiego wzrostu. W ten sposób nie tylko bezpieczeństwo polityczne, bezpieczeństwo wojskowe, ale także nasze interesy gospodarcze będą podstawową wytyczną dla polskiej służby zagranicznej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-82.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Proszę o zabranie głosu posła Stanisława Kopcia z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Przypominam jednocześnie, że Sojusz Lewicy Demokratycznej ma jeszcze 15 minut, a zapisanych jest 5 posłów. Tak że jeżeli chcą wszyscy zabrać głos, proszę podzielić ten czas między siebie. Jeżeli nie, to reszta nie zostanie dopuszczona do głosu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#PoselStanislawKopec">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! W swoim wystąpieniu chciałbym odnieść się do tej części exposé premiera rządu, która dotyczy zagadnień związanych z poprawą sytuacji w polskim rolnictwie. Dziś jest ono w stanie głębokiej zapaści, a środowisko wiejskie jest obarczone wysokim ukrytym bezrobociem.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#PoselStanislawKopec">Z satysfakcją odnotowujemy, iż exposé w pełni odnosi się do prezentowanych w kampanii wyborczej rozwiązań programowych w części: rolnictwo i rynki rolne oraz zapisów zawartych w porozumieniu programowym SLD-Unia Pracy-PSL o solidarnej odpowiedzialności za poprawę sytuacji polskiej wsi. I to właśnie chciałbym wyraźnie podkreślić, bo pan poseł Kaczyński miał tu jakieś wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-84.2" who="#PoselStanislawKopec">Wysoki Sejmie! W imieniu parlamentarzystów Sojuszu, członków komisji rolnictwa jako szczególnie pozytywne podkreślam umiejscowienie zaraz po problematyce bezrobocia, w ramach zadań na najbliższe 4 lata, rolnictwa i problemów do rozwiązania w ciągu tej kadencji. Gradację tych problemów uważamy za w pełni uzasadnioną i pokrywającą się z zapowiedziami w programie wyborczym i w porozumieniu koalicyjnym. Szczególnie warte podkreślenia jest podniesienie opłacalności i dochodowości produkcji rolniczej poprzez wzorowane na Unii Europejskiej systemy wsparcia ekonomicznego i finansowego, uporządkowanie rynku rolnego przez wyraźne określenie kwotowania i kontyngentowania produkcji i sprzedaży płodów rolnych.</u>
          <u xml:id="u-84.3" who="#PoselStanislawKopec">Posłowie Klubu Parlamentarnego SLD z uznaniem przyjmują te zapisy, o które walczyli w poprzedniej kadencji, a dotyczące, po pierwsze, szybszego uregulowania należności za produkty rolne rolnikom i przetwórcom (czas kredytowania przez nich innych zakładów i supermarketów winien szybko, drogą odpowiedniej legislacji, się zakończyć), wsparcia finansowego dla gospodarstw ekologicznych i grup producenckich, zapowiedzi gwarancji rozpoczęcia programu produkcji biopaliw, programu od dawna oczekiwanego, dającego szansę nie tylko dodatkowych miejsc pracy, ale i zagospodarowania części z 1 mln 700 ha odłogowanych gruntów (opłaca się to Czechom, to dlaczego nie nam?).</u>
          <u xml:id="u-84.4" who="#PoselStanislawKopec">Minister rolnictwa podczas wczorajszego spotkania z komisją rolnictwa - bo tak trzeba rozumieć exposé, łącznie z wczorajszymi spotkaniami - zapowiadał szybką procedurę legislacyjną dotyczącą zasad obrotu ziemią, w tym gruntami rolnymi, co wyraźnie powinno poprawić pozycję negocjacyjną Polski w zakresie równoprawnego nią obrotu.</u>
          <u xml:id="u-84.5" who="#PoselStanislawKopec">Dotyczy to również zapowiedzi zmiany ustawy o Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, nadającej jej inny charakter, właśnie z obrotem ziemią związany, jak i odblokowanie w tejże agencji zasobów przeznaczonych do reprywatyzacji, co uczynił poprzedni rząd, na co oczekują wieloletni dzierżawcy.</u>
          <u xml:id="u-84.6" who="#PoselStanislawKopec">Resort zapowiedział najbliższe osiem inicjatyw legislacyjnych, o które upominała się pani poseł Zyta Gilowska. Ochrona polskiego rynku przed nieuczciwą konkurencją, monitoring importu, uszczelnianie granic, egzekucja norm jakościowych i standardów mogą i powinny przyczynić się nie tylko do wyeliminowania zbędnego importu, ale również do zniwelowania niekorzystnego bilansu handlu żywnością, który wobec ujemnego salda 212 mln dolarów w 2000 r. pogorszył się za siedem miesięcy tego roku do 318 mln dolarów mimo szumnych zapowiedzi systemu dwóch zer i naturalnych ograniczeń, takich jak choćby BSE czy pryszczyca.</u>
          <u xml:id="u-84.7" who="#PoselStanislawKopec">Z dyskusji uszczegółowiających exposé warto odnotować zapewnienia ministra rolnictwa i wicepremiera dotyczące zabezpieczenia w budżecie nakładów pozwalających na pełne wykorzystanie środków unijnych przeznaczonych na wspieranie polskiego rolnictwa, a także zagwarantowanie w dwóch najbliższych latach osiągnięcia realnego wzrostu nakładów budżetowych na ten sektor czy wreszcie związanie jednak tego wszystkiego z realizacją programu SAPARD i programu IACS, a tu poprzedni rząd i kierownictwo określonej agencji zostawiło spore zaległości, które trudno będzie nam odrobić, wskutek czego połączenie członkostwa Polski w Unii Europejskiej z objęciem polskiego rolnictwa pełnym zakresem Wspólnej Polityki Rolnej będzie nas też sporo kosztować.</u>
          <u xml:id="u-84.8" who="#PoselStanislawKopec">Ogromna dziura budżetowa i konieczność blokady wydatków jeszcze w tym roku, z czego na część związaną z rolnictwem przypadnie blisko 600 mln zł, stawia pod znakiem zapytania możliwość rozpoczęcia wdrożenia wszystkich ustaw porządkujących rynek rolny, które zostały przyjęte w ubiegłej kadencji z niemałym trudem. Jest to mina, na którą wsadziliście nas koledzy z poprzedniej kadencji, a którą teraz przyjdzie nam rozbroić. Nie będzie to niestety ani łatwe, ani proste, tym bardziej że na dalsze uregulowanie czekają kolejne rynki, choćby zbożowy czy mięsny.</u>
          <u xml:id="u-84.9" who="#PoselStanislawKopec">Z innych zapisów exposé, a dotyczących obszarów wiejskich, godne odnotowania są te, które mówią o ograniczeniach w administracji lokalnej, nowelizacji ustawy o finansowaniu samorządów gminnych czy rozwoju infrastruktury technicznej na terenach wiejskich. To wyraźnie w exposé jest napisane.</u>
          <u xml:id="u-84.10" who="#PoselStanislawKopec">Wreszcie wznowienie dialogu społecznego. Myślę, że pakt dla polskiej wsi był tutaj przykładem takiego dialogu niedokończonego. Przyjmując, iż w polskim rolnictwie jest tak źle, a parytet dochodów ludności rolniczej tak niski, że wszystkim nam musi zależeć na poprawie tej sytuacji, bo gorzej już być nie może, i że naszym naczelnym zadaniem jest stworzenie pozytywnych warunków poprawy tego stanu, o co apelował pan premier, zobowiązując się równocześnie do przedstawiania Wysokiej Izbie corocznej informacji o stanie realizacji programu (w tym, przypomnę, drugiego w hierarchii programu rolnego), wnoszę w imieniu zespołu rolnego posłów Sojuszu Lewicy o przyjęcie exposé i udzielenie wotum zaufania Radzie Ministrów w składzie powołanym przez prezydenta 19 października. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-84.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Głos zabierze pan poseł Franciszek Potulski, SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#PoselFranciszekPotulski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Ponad miesiąc temu odbył się pomiar skutków reformy systemu oświatowego, czyli odbyła się próbna matura. Pomijam fakt, że minął miesiąc, a nie ma jeszcze pełnych wyników matury w szkołach, co oznacza, że pewnie trzeba będzie maturę przeprowadzać w grudniu, aby centralna komisja egzaminacyjna zdążyła przed naborem na studia. Bardziej niepokojące jest tąpnięcie poziomu kształcenia. Jeśli był tak niski poziom zadań z matematyki, niekiedy na jarmarcznym poziomie, porównywalny z poziomem zadań z egzaminu wstępnego do tych szkół, to oznacza, że przez cztery lata nauki nie nastąpił przyrost wiedzy, to jest to sygnał, że autorzy reformy mają świadomość nikłych jej skutków. Niskim poziomem matury próbowano zamazać, przesłonić głęboki regres kształcenia. A jeśli przy tak żenująco niskim poziomie matury jej wyniki są takie, że niemal 1/3 nie zdaje, to trzeba zadać pytanie, czy jest to już katastrofa kształcenia w naszym kraju. W oświacie wprowadzono trzy reformy naraz: programową, strukturalną - realizowaną etapami, a nie całościowo - i stosunków pracowniczych. Szkoła jest delikatnym organizmem i wymaga spokoju i warunków do systematycznej pracy, bo podmiotem jej działania są dzieci, niemające szans na przeciwstawienie się fanaberiom czy fobiom dorosłych. Koncepcja polegająca na tym, że trzeba koniecznie zniszczyć PRL-owską szkołę, to zdecydowanie za mało, tym bardziej że polska szkoła jest dobrą szkołą, a polski uczeń jest lepiej wykształcony - był lepiej wykształcony - niż uczniowie z krajów Europy Zachodniej. Źle uczymy języków, to prawda, ale w tej sprawie nie zrobiono niczego. Przede wszystkim należało zacząć od zmiany systemu kształcenia nauczycieli i nie rzucać ich na żer różnej maści szkoleń czy dokształceń organizowanych za granty dla swoich i przez swoich, tak jak na przykład szczecińskie szkolenie solidarnościowych ekspertów.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#PoselFranciszekPotulski">Panie premierze, sytuację w szkole trzeba ustabilizować. Poseł Gilowskiej powiem, że ta stabilizacja ma mieć pozytywny charakter. Trzeba ogłosić plan działań co najmniej na cztery lata: co będziemy, krok po kroku, zmieniać, tak aby wszyscy nadążyli i tak, aby zahamować staczanie się oświaty po równi pochyłej - do katastrofy. Dzisiejsi krytycy decyzji przesunięcia obowiązku zdawania tzw. nowej matury są dosyć głośni, bo krzykiem chcą zamazać swoją odpowiedzialność za obecny bałagan. A jest on niemały. Część uczelni uznaje maturę, część nie. Część uczniów zdawałaby nową, a znaczna część starą - ci z techników. I jak uczelnie będą traktować te różne przecież świadectwa maturalne? W tej sytuacji każda decyzja jest na swój sposób zła i trzeba podjąć taką, która przyniesie przede wszystkim uczniom jak najmniej szkody, bo matura jest dla uczniów, a nie dla władz oświatowych albo dla polityków Platformy - innych zresztą też, tych, którzy udają, że to nie oni tę reformę wprowadzali. I taka decyzja została podjęta - odważna i zdecydowana. O tym, kto ma rację, będzie świadczyć ilość zgłoszeń do nowej matury, tej przygotowanej przez poprzedni rząd, tyle tylko, że przeprowadzanej na poziomie porównywalnym ze starą maturą, gdzie nawet w profilu podstawowym nie ma miejsca na zadania o pączkach i ciastkach na takim poziomie.</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#PoselFranciszekPotulski">Osobnym problemem jest kwestia małych szkół wiejskich. Trzeba chronić przede wszystkim maluchy. Dzieci z klas od 0 do IV powinny uczyć się w mniejszych zespołach klasowych, jak najbliżej miejsca zamieszkania. Jest oczywiście problem środków na ich prowadzenie. Optymistyczne, panie premierze, jest to, że fobia przed bonem oświatowym spowodowała fatalny podział środków na poszczególne jednostki samorządu terytorialnego. W roku 2000 prawie połowa powiatów nie zdołała wydać otrzymanych środków na oświatę - wydała je na inne cele, nie zawsze społecznie uzasadnione. I to jest o tyle optymistyczne, o ile uda się zracjonalizować podział tych środków. Poza tym znaczna część środków oświatowych przeznaczona jest na realizację zajęć niebędących konstytucyjnym zadaniem państwa.</u>
          <u xml:id="u-86.3" who="#PoselFranciszekPotulski">Panie premierze, jest wiele do zrobienia w polskiej oświacie. Trzeba choćby przywrócić partnerstwo związków nauczycielskich w rozwiązywaniu problemów oświaty. Trzeba też określić zadania finansowe wobec oświaty podmiotów przemujących majątek państwa, w tym samorządów. Przejmowanie majątku powinno odbywać się razem z przejęciem zobowiązań wobec oświaty. Rządowi życzę wytrwałości, determinacji, a Wysokiej Izbie dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-86.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Informuję, że o głos poprosiła minister edukacji narodowej i sportu pani Krystyna Łybacka.</u>
          <u xml:id="u-87.2" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Proszę bardzo, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#MinisterEdukacjiNarodowejISportuKrystynaLybacka">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Pan marszałek Płażyński, zabierając głos w imieniu klubu Platformy Obywatelskiej, użył dość atrakcyjnej co do konstrukcji figury słownej, ale głęboko nieuczciwej wobec maturzystów.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#MinisterEdukacjiNarodowejISportuKrystynaLybacka">Chciałabym raz jeszcze, dziękując mojemu przedmówcy, wyraźnie podkreślić, iż rząd pana premiera Leszka Millera podjął zdecydowaną decyzję o odroczeniu terminu nowej matury do roku 2005. Jednocześnie chciałabym poinformować panie i panów posłów, że zawsze, ilekroć będziemy podejmowali decyzje dotyczące ludzi, będziemy z głęboką troską pochylali się nad wszelkimi aspektami tych decyzji. Tak było również i tym razem, kiedy opracowywaliśmy w resorcie edukacji pomostowe rozwiązania, wiedząc, że tegoroczni maturzyści, którym nie my przygotowaliśmy bardzo nerwowy okres zdawania matury, podlegają dodatkowym stresom wynikającym z niepewności. I proszę przyjąć do wiadomości, że przyjęliśmy rozwiązania nie po to, by podobały się one politykom. Przyjęliśmy rozwiązania po to, by każdy uczeń mógł, zgodnie ze swoją wolą i stanem przygotowań, w tej trudnej sytuacji zostać jak najbardziej ochroniony przed błędnymi decyzjami podejmowanymi przez naszych przeciwników.</u>
          <u xml:id="u-88.2" who="#MinisterEdukacjiNarodowejISportuKrystynaLybacka">Właśnie dlatego - przyjmując jako niewzruszalną zasadę starej matury do roku 2005, kiedy to będzie po raz pierwszy wprowadzona tzw. nowa matura - dla tegorocznych maturzystów stworzyliśmy możliwość, aby oświadczając swoją wolę, czyli nie podlegając żadnym naciskom, mogli, jeżeli z różnych względów uznają, że to jest dla nich bardziej korzystne, zdawać maturę w nowym kształcie.</u>
          <u xml:id="u-88.3" who="#MinisterEdukacjiNarodowejISportuKrystynaLybacka">Niemniej raz jeszcze podkreślam: to jest źle przygotowana matura. Nie wolno przedstawiać koncepcji oceny maturzysty, wyłącznie dokonując pomiaru jego umiejętności. Maturzysta oprócz umiejętności musi posiadać wiedzę, bo ona jest niezbędna, żeby dorosły człowiek mógł poruszać się w coraz większym natłoku informacji i żeby mógł w pełni realizować swą zawodową aktywność.</u>
          <u xml:id="u-88.4" who="#MinisterEdukacjiNarodowejISportuKrystynaLybacka">Zwracam się zatem z gorącym apelem do koleżanek i kolegów posłanek i posłów, abyśmy wyłączyli problem matur z dyskusji politycznych. Nie dla naszego komfortu, albowiem rząd podjął jednoznaczną decyzję, natomiast w obronie maturzystów, którzy już mają jasność. Natomiast to wszystko, co państwo na nowo wszczynacie w kontekście matur, powoduje ich kolejne zaniepokojenie. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-88.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Dziękuję bardzo pani minister.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Byrę, SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#PoselJanByra">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#PoselJanByra">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Pozwalam sobie zwrócić uwagę na jeden wątek, który nie został wprost wyeksponowany w przedstawionym programie rządu pana premiera Leszka Millera. Otóż słowo ˝kultura˝ nie pojawiło się ani razu w wystąpieniu prezesa Rady Ministrów. W tej sytuacji u niektórych uważnych odbiorców wystąpienia pana premiera pojawić się mogło zdziwienie czy poczucie jakiegoś niedosytu. W moim odczuciu jednak pochopne i nieuprawnione byłoby wyciąganie stąd prostego wniosku o niedocenianiu tej sfery przez koalicję rządową. Mam powody, by tak twierdzić, wiem bowiem, iż Sojusz Lewicy Demokratycznej, pracując nad swoim programem wyborczym, bardzo poważnie i wszechstronnie pochylał się nad problemami kultury i ochrony naszego dziedzictwa narodowego, a nasze przemyślenia i propozycje w tej dziedzinie prezentował niedawno właśnie pan Leszek Miller. Było to w Warszawie pod koniec sierpnia, podczas ogólnopolskiego spotkania, w obecności kilkuset działaczy kultury i przedstawicieli środowisk twórczych.</u>
          <u xml:id="u-90.2" who="#PoselJanByra">Panie i Panowie Posłowie! Dziesięć ostatnich lat - a szczególnie ostatnie cztery lata - to nie był dobry czas dla polskiej kultury. Przede wszystkim kultura w niedostatecznym stopniu korzystała ze wzrostu gospodarczego. Państwo wycofywało się z roli mecenasa i wyzbywało się odpowiedzialności za tę sferę. Ograniczenia finansowe skutkowały ubożeniem oferty programowej i ograniczeniami w dostępie do kultury. Wszystko to potęgowała jeszcze wyjątkowo nieudolna polityka kadrowa rządu premiera Jerzego Buzka.</u>
          <u xml:id="u-90.3" who="#PoselJanByra">Dziś, w moim przekonaniu, głównym zadaniem jest przywrócenie społecznego i państwowego znaczenia kultury dla duchowej sfery życia narodu. Oczywiście wiem, i zgadzam się, że jest poza dyskusją to, iż dziś najważniejszym zadaniem rządu staje się naprawa finansów państwa, nie można bowiem dopuścić do tego, aby wielkie grupy ludzi w Polsce dziedziczyły biedę, ale także dlatego, że skutkiem tego może być również groźba dziedziczenia braku nawyków kulturalnych i trwała nieobecność w kulturze, co ma i mieć będzie fatalne następstwa jednostkowe i społeczne.</u>
          <u xml:id="u-90.4" who="#PoselJanByra">Dziś tak dużo słyszymy o potrzebie zaostrzenia kar, usprawnienia prac służb porządkowych i wymiaru sprawiedliwości, a tak mało pada słów o profilaktyce, o tworzeniu ofert dla młodych ludzi, w tym także oferty kulturalnej. Chyba zgodzicie się państwo, że lepiej budować nowe świetlice i domy kultury niż nowe więzienia.</u>
          <u xml:id="u-90.5" who="#PoselJanByra">Pan minister Andrzej Celiński i pani wiceminister Aleksandra Jakubowska oraz pozostali członkowie kierownictwa resortu stają przed łatwym, ale zarazem ogromnie trudnym zadaniem. Łatwym, albowiem po rządach ostatnich ministrów trudno już gorzej zarządzać tą sferą. Jednocześnie nowe kierownictwo staje przed wielkim wyzwaniem, bo chyba ani oni, ani nikt inny - przy takim poziomie finansów publicznych - nie będzie w stanie natychmiast znieść dzisiejszej mizerii finansowej.</u>
          <u xml:id="u-90.6" who="#PoselJanByra">Musi jednak nowe kierownictwo poszukać i przedstawić rozwiązania, które zahamują degradację kultury, bo państwo powinno prowadzić aktywną politykę kulturalną. Obowiązkiem władz publicznych i powinnością obywateli jest mecenat nad kulturą i troska o świadectwa naszej przeszłości. Eksponowanie naszego bogatego dorobku i ochrona tożsamości narodowej jawią się obecnie jako zadania szczególnie ważne, właśnie teraz, w dobie globalizacji, ekspansji kultury masowej i wobec naszych starań o wejście do Wspólnot Europejskich.</u>
          <u xml:id="u-90.7" who="#PoselJanByra">Wysoka Izbo! Nie ma dziś już wśród nas pana posła Andrzeja Urbańczyka, człowieka wyjątkowego, nie tylko w sferze kultury, ale jest w nas pamięć o nim. Pozostało sporo zapisanych kart, pełnych różnych przemyśleń i propozycji. Namawiam i proszę, aby decydenci często i chętnie korzystali z jego dorobku.</u>
          <u xml:id="u-90.8" who="#PoselJanByra">W ostatnim wywiadzie prasowym poseł Andrzej Urbańczyk mówił: Dla mnie kultura to jest to, co wyjmuje ludziom maczugę z ręki. W tym dialogu silny i przekonujący może być tylko ten, kto jest pewny własnych wartości kulturowych, rozumie i rozwija własną tożsamość.</u>
          <u xml:id="u-90.9" who="#PoselJanByra">Wysoka Izbo! Przysłuchując się tej debacie, sądzę, że te słowa posła Andrzeja Urbańczyka mogą się odnosić nie tylko do dziedziny kultury. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-90.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Proszę o zabranie głosu pana posła Romana Jagielińskiego.</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Zostało 10 sekund, panie pośle. Nie przedłużymy. Nie ma mowy o przedłużeniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#PoselRomanJagielinski">Panie Marszałku! Panie Prezesie Rady Ministrów! Wysoka Izbo! Słuchanie tego exposé przyniosło mi szczególne wrażenie, dlatego że słuchałem na tej sali już kilku exposé premierów. Większość z nich była przede wszystkim odniesieniem się do historii. Pan premier Leszek Miller zrobił dobrze - zamknął przedział historii krytyczny, przeszedł do tego, co można zrobić.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#PoselRomanJagielinski">Moja partia, Partia Ludowo-Demokratyczna...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Panie pośle, proszę kończyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#PoselRomanJagielinski">....zresztą współkoalicjant Sojuszu Lewicy Demokratycznej i Unii Pracy, zdecydowanie wspiera te działania i to, co zostało zapisane w programie rządowym.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#PoselRomanJagielinski">Trzy rzeczy są najważniejsze, przede wszystkim postawienie na oświatę i edukację, na rolnictwo i na rozwój przedsiębiorczości. Myślę, że wspierając te działania, rząd odniesie sukces, a jeśli odniesie sukces, to zdecydowanie będziemy mieli więcej satysfakcji, zdając sprawozdanie z tej kadencji. Tego chciałbym panu premierowi życzyć.</u>
          <u xml:id="u-94.2" who="#PoselRomanJagielinski">Panu marszałkowi dziękuję za przedłużenie mojego wystąpienia.</u>
          <u xml:id="u-94.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Proszę państwa, przystępujemy teraz do drugiej fazy naszej debaty - zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-95.2" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Do pytań zgłosiło się 45 osób.</u>
          <u xml:id="u-95.3" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Czy ktoś z pań i panów posłów chciałby jeszcze zadać pytanie?</u>
          <u xml:id="u-95.4" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Jeżeli tak, proszę o podejście i zapisanie się na listę.</u>
          <u xml:id="u-95.5" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Jeżeli nie ma nikogo...</u>
          <u xml:id="u-95.6" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Jest pan poseł Macierewicz.</u>
          <u xml:id="u-95.7" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Bardzo dobrze, panie pośle, przyjmujemy zgłoszenie.</u>
          <u xml:id="u-95.8" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Lista liczy 46 posłów.</u>
          <u xml:id="u-95.9" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Jeszcze pani poseł Maria Nowak.</u>
          <u xml:id="u-95.10" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Czy jeszcze ktoś z pań i panów posłów chciałby się zapisać? Pan poseł Czesław Pogoda. Jeszcze raz pytam: Czy jest jeszcze ktoś, kto chciałby zadać pytanie? Pan poseł Andrzej Aumiller. Sojusz miał tyle czasu, a jeszcze ma pytania do własnego rządu. Unia Pracy. Jeżeli nie ma więcej zgłoszeń, to zgodnie... Mała zmiana.</u>
          <u xml:id="u-95.11" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Wiceprezes Najwyższej Izby Kontroli, pan Krzysztof Szwedowski chciałby zabrać głos.</u>
          <u xml:id="u-95.12" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Proszę bardzo, udzielam głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#WiceprezesNajwyzszejIzbyKontroliKrzysztofSzwedowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ustosunkowując się do pytań i wątpliwości podniesionych przez pana posła Pęczaka, chciałbym te wątpliwości rozwiać, a przynajmniej podjąć taką próbę. Faktycznie pan prezes Najwyższej Izby Kontroli jest w tej chwili za granicą na kongresie organizacji zrzeszającej izby kontroli państwowej INTOSAI. Jest to kongres, który się zbiera raz na trzy lata. Delegacjom poszczególnych izb przewodniczą szefowie tych izb i jest to element integracji Polski w tym zakresie także ze strukturami europejskimi. To jest odpowiedź na pytanie dotyczące nieobecności pana prezesa Sekuły. Myślę, że w tej sytuacji Wysoka Izba uzna, że jest to nieobecność usprawiedliwiona. Na posiedzeniach Sejmu każdego dnia uczestniczy przynajmniej jeden wiceprezes Najwyższej Izby Kontroli i pragnę zapewnić, że fakt nieobecności pana prezesa nie będzie miał żadnego wpływu na prace NIK.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#WiceprezesNajwyzszejIzbyKontroliKrzysztofSzwedowski">Jeżeli chodzi o pytanie merytoryczne - czy NIK będzie brał udział w walce z korupcją? - to oczywiście odpowiedź brzmi: tak. NIK będzie brał udział w walce z korupcją co najmniej w tym samym zakresie, w jakim brał udział do tej pory, a także ze wszystkimi innymi zjawiskami patologicznymi, które występują w polskim życiu gospodarczym czy społecznym, w zakresie, jaki jest przewidziany ustawą o Najwyższej Izbie Kontroli. Jeżeli chodzi o pytanie dotyczące likwidacji departamentu prywatyzacji, to pragnę zdementować tę informację. Departament prywatyzacji nie został zlikwidowany, wręcz przeciwnie - został utworzony jeden nowy departament, funkcjonalnie lepszy, o nazwie - bo nazwa oddaje, że tak powiem, treść tego departamentu - Departament Gospodarki, Skarbu Państwa i Prywatyzacji. Myślę, że w tym kształcie będzie on mógł lepiej pełnić swoje funkcje kontrolne, bo w sposób bardziej kompleksowy.</u>
          <u xml:id="u-96.2" who="#WiceprezesNajwyzszejIzbyKontroliKrzysztofSzwedowski">Dlaczego został zmieniony statut Najwyższej Izby Kontroli? Ano został zmieniony dlatego, że było zbyt dużo departamentów kontrolnych i ich funkcje kontrolne były zbyt rozproszone. Z 14 departamentów kontrolnych mamy w tej chwili 8 departamentów. Są one w trakcie organizowania się. Temu miała służyć ta zmiana statutu i żywię nadzieję, że tak też się stanie, o czym w niedługim czasie będziemy mieli okazję się przekonać. Temu celowi służyła i zmiana statutu, i zmiany organizacyjne w Najwyższej Izbie Kontroli. Tak więc odpowiedź na pytanie - czy te reorganizacje służą zatrudnieniu w Najwyższej Izbie Kontroli osób z zewnątrz? - jest bezprzedmiotowa, bo w całości już na to pytanie odpowiedziałem. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Proszę państwa, informuję, że moją sugestię posłowie Sojuszu Lewicy Demokratycznej przyjęli - dziękuję bardzo - i zrezygnowali z zadawania pytań. Tak że do pytań zgłosiły się 42 osoby.</u>
          <u xml:id="u-97.2" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Listę tę zamykam.</u>
          <u xml:id="u-97.3" who="#GlosZSali">(Jeszcze ja.)</u>
          <u xml:id="u-97.4" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Pani poseł, za późno, ponieważ lista została już zamknięta. Są na niej 42 osoby. Moja propozycja, a jednocześnie propozycja Prezydium Sejmu jest taka, aby pytania nie trwały dłużej niż minutę.</u>
          <u xml:id="u-97.5" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Proszę państwa, związane jest to z tym, że pan premier i członkowie rządu muszą przygotować się do następnej części debaty, o godz. 16, żeby kompetentnie i elokwentnie odpowiedzieć na państwa pytania.</u>
          <u xml:id="u-97.6" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Proszę bardzo, pan poseł Adam Bielan z Prawa i Sprawiedliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#PoselAdamBielan">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#PoselAdamBielan">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Moje pytania dotyczą niezwykle kontrowersyjnej decyzji, którą podjął pan wczoraj, panie premierze, w ramach akcji czystek personalnych pańskiego rządu. Chodzi o powołanie na pełniącego obowiązki szefa Urzędu Ochrony Państwa pana kolegi partyjnego, posła Zbigniewa Siemiątkowskiego. Dlaczego zdecydował się pan już w pierwszych dniach urzędowania podjąć taką decyzję, która naraża pana na zarzuty złamania konstytucji, konkretnie art. 103 ust. 1? Dlaczego krytykując pana premiera Buzka przez 4 lata, zarzucając mu upartyjnienie, upolitycznienie służb specjalnych, powołuje pan na stanowisko szefa Urzędu Ochrony Państwa swojego kolegę partyjnego? Chcę powiedzieć z tego miejsca, że to jest decyzja bezprecedensowa, w III RP jeszcze nie mieliśmy polityka na stanowisku szefa Urzędu Ochrony Państwa ...</u>
          <u xml:id="u-98.2" who="#GlosyZSali">(Nieprawda.)</u>
          <u xml:id="u-98.3" who="#PoselAdamBielan">Dlaczego wreszcie Polska w tak skomplikowanej sytuacji międzynarodowej nie ma prawdziwego szefa Urzędu Ochrony Państwa, jedynie osobę pełniącą obowiązki? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-98.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-98.5" who="#GlosyZSali">(Sprawdzimy.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Pan poseł Jan Rzymełka z Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#PoselJanRzymelka">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#PoselJanRzymelka">Panie Marszałku! Panie Premierze! Kilka pytań od posła ze Śląska. Chcę powiedzieć, że jestem rozczarowany tym, że zmieniamy reguły gry w czasie debaty. To, że mamy mieć 1 minutę, to trzeba było zapowiedzieć wczoraj lub na początku tego posiedzenia, nie w trakcie zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-100.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Panie pośle, przepraszam, są przyjęte takie reguły i proszę stosować się do tego, dobrze?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#PoselJanRzymelka">Te reguły pan nam narzucił przed chwilą, a przyjęte są inne reguły parlamentarne.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#GlosZSali">(Nie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Panie pośle, przypominam, nie dyskutujmy, nie wdawajmy się w polemiki. Prezydium Sejmu jest od tego, żeby takie sprawy ustalało.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#PoselJanRzymelka">Panie premierze, chciałbym panu zadać kilka pytań. Pytanie: czy Sojusz Lewicy Demokratycznej lekceważy problemy ekologii i to nie tylko klasycznej, z zakresu ochrony środowiska, ale problemy milionów ludzi, zwykłych ludzi mieszkających na Górnym Śląsku, na terenach zdegradowanych, na zatrutej ziemi, w obszarze skażonego powietrza, ludzi, którzy żyją krócej niż przeciętni Polacy, których niemowlęta rodzą się z mniejszą wagą urodzeniową, których dzieci chorują częściej.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#PoselJanRzymelka">W debacie i w exposé pana premiera nic poważnego na temat rewitalizacji środowiska terenów poprzemysłowych nie było.</u>
          <u xml:id="u-104.2" who="#PoselJanRzymelka">Nie będę przedłużał, bo uznaję zasady, że pan marszałek tutaj decyduje o jednej minucie, kilkanaście pytań zadałem wczoraj panu ministrowi ochrony środowiska i uzyskałem odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-104.3" who="#PoselJanRzymelka">Pytanie jest globalne: W jaki sposób, na poważnie, Sojusz Lewicy Demokratycznej podejdzie do problematyki ekologii? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Proszę państwa, wyjaśniam, że ja nie rządzę czasem klubów. Jeżeli kluby wykorzystały swój czas i panie i panów posłów nie dopuściły do głosu, to już jest sprawa wewnątrzklubowa, a nie Prezydium Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-105.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-105.3" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Proszę bardzo o zabranie głosu pana posła Antoniego Stanisława Stryjewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! W exposé pana premiera znalazły się zdania mówiące, że postęp prywatyzacji będzie trwałym elementem życia gospodarczego i społecznego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Panie pośle, pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Zadeklarował pan, że uczyni z prywatyzacji, z wprowadzenia kapitału prywatnego, w tym kapitału zagranicznego, narzędzie budowania silnych, zdrowych i rokujących na przyszłość organizmów gospodarczych.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#GlosZSali">(Pytanie!)</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Jednakże w tym kontekście nie wspomniał pan premier o własności dla Polaków, o uwłaszczeniu Polaków, o rozpowszechnieniu prywatnej własności.</u>
          <u xml:id="u-108.3" who="#GlosZSali">(Pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-108.4" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Panie premierze, niewątpliwą szansą uwłaszczenia Polaków...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Ale panie pośle, naprawdę proszę zmierzać do pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">...jest umożliwienie im, by stali się właścicielami zakładów pracy, w których pracują lub mogą pracować poprzez akcjonariat pracowniczy. Ta forma partycypacji pracowników we własności i zarządzaniu zakładami pracy jest zgodna z nauką społeczną Kościoła i z najnowocześniejszymi systemami gospodarczymi, a warto też przypomnieć, że jest naszym polskim wynalazkiem i osiągnięciem. Inżynier Wieleżyński i gazolina są znani na całym świecie, bo te doświadczenia legły u podstaw wielkiego procesu...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Panie pośle, bo będą zmuszony wyłączyć mikrofon. Nie chciałbym tego robić, naprawdę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">...w takich gigantach gospodarczych świata, jak Stany Zjednoczone, Wielka Brytania, Niemcy i Japonia. Już zaraz...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Ale proszę zadać pytanie, panie pośle, bo będę zmuszony wyłączyć mikrofon. Pan poseł niech nie posądza mnie o stronniczość, bo pani poseł Wiśniowska z Samoobrony też nie została dopuszczona do głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Co pan i pana rząd zamierzacie uczynić dla powstrzymania rabunkowej wyprzedaży majątku narodowego? Co państwo zrobicie dla uwłaszczenia Polaków? Czy znajdzie się miejsce i serce w pańskich działaniach dla rozwoju akcjonariatu pracowniczego choćby w takim zakresie, w jakim znalazł rząd amerykański dla rozwoju...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon)</u>
          <u xml:id="u-115.2" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Dziękuję, panie pośle, dziękuję. Czas się skończył, naprawdę.</u>
          <u xml:id="u-115.3" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Panie pośle, czas się skończył.</u>
          <u xml:id="u-115.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-115.5" who="#GlosZSali">(Wezwać straż marszałkowską.)</u>
          <u xml:id="u-115.6" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Nie wiem, do kogo pan poseł mówi, ale i tak nikt tego nie słyszy.</u>
          <u xml:id="u-115.7" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-115.8" who="#WicemarszalekAndrzejLepper"> Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-115.9" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Panie pośle, przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-115.10" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Naprawdę, drogie panie i panowie posłowie, stosujmy się do ustaleń. Przecież ja nie jestem winien tego, że wasze pytania nie zostały uwzględnione w dyskusji na temat exposé przedstawicieli waszych klubów. Widocznie uznali, że te pytania są mało ważne, więc ustalcie sobie w klubie, które pytania są ważne, a które nie do końca są ważne. W debacie można było zadać wszystkie pytanie, a nie teraz robić wycieczki polityczne jedni do drugich.</u>
          <u xml:id="u-115.11" who="#PoselAntoniMacierewicz">(Niech pan założy blokadę.)</u>
          <u xml:id="u-115.12" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Panie pośle Maciarewicz, kultury troszeczkę, kultury.</u>
          <u xml:id="u-115.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-115.14" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Proszę bardzo, pan poseł Witold Hatka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#PoselWitoldHatka">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Premierze! Stawiam pytanie w imieniu milionów niosących ciężar krzyża, jakim jest bezrobocie i ubóstwo: Dlaczego rząd nie przedstawił intencji radykalnego ograniczenia społecznej patologii? I, mając to na myśli, dlaczego nie sięga się po rezerwy kapitałowe ulokowane przez Narodowy Bank Polski poza granicami Polski, by kierować stosowne środki na rozwój małych i średnich przedsiębiorstw, które są dawcą efektywnej liczby miejsc pracy. Czy naród utracił kontrolę nad ulokowanymi gdzieś kapitałami, czy są jeszcze naszą własnością?</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#PoselWitoldHatka">Z tym wiąże się drugie pytanie. Dlaczego nie podejmuje się koncepcji tworzenia programu osadnictwa dla ludzi wsi - których wielki autorytet, Prymas Tysiąclecia miał na myśli - aby wrośli jak trawa w polską ziemię, aby żadne wichry ich nie wywiały, zamieniając tę ziemię w ruchome piaski. Rodzi się pytanie: Czy osadnictwo nie powinno na początek dotykać właśnie tych prawie 20 milionów ha?</u>
          <u xml:id="u-116.2" who="#PoselWitoldHatka">I znowu zadaję pytanie: Dlaczego ludziom pozbawionym pracy, żyjącym w ubóstwie odbiera się nadzieję na te nadchodzące cztery lata, panie premierze? Dlaczego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Panie pośle, dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Proszę bardzo, pani poseł Gertruda Helena Szumska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#PoselGertrudaHelenaSzumska">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! W exposé pana premiera nie znalazłam stwierdzenia, które by chroniło to co pozostało jeszcze z naszej narodowej polskiej gospodarki. I stawiam pytanie: Jak będzie przebiegała dalsza restrukturyzacja, która do tej pory polegała na obłędnej wysprzedaży majątku narodowego, takich przemysłów, jak: metalowy, motoryzacyjny, farmaceutyczny, rolno-spożywczy? W przygotowaniu są tak ważne sektory strategiczne jak energetyczny i paliwowy, które powinny zostać w rękach polskich. Wyprzedaż ta jest jednym z zasadniczych powodów bezrobocia. Czy planowana jest ochrona niesprzedanych jeszcze przedsiębiorstw gospodarki polskiej? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Pani poseł Urszula Irena Krupa, Liga Polskich Rodzin.</u>
          <u xml:id="u-119.2" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Przepraszam, że wcześniej nie mówiłem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#PoselUrszulaIrenaKrupa">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Mam dwa pytania. Jak będzie przebiegała ochrona zdrowia, zwłaszcza najbiedniejszych, gdy zamrożone zostaną emerytury, renty i płace w budżecie, a brakuje tanich polskich leków...</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#GlosZSali">(Kto to powiedział?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Proszę nie przeszkadzać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#PoselUrszulaIrenaKrupa">...z powodu upadku ojczystych firm farmaceutycznych, a importowane drogie leki, niedotowane, stają się niedostępne dla chorych?</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#GlosZSali">(Trzeba czytać prasę.)</u>
          <u xml:id="u-122.2" who="#PoselUrszulaIrenaKrupa">I drugie pytanie. Czy pan premier podziela pogląd, że wobec jawnych cech psychopatyzacji społeczeństw do naprawy Rzeczypospolitej Polskiej konieczna jest odnowa moralna, także ludzi rządzących, edukacja oparta na tradycjach narodowych i katolickich wraz z zaprzestaniem demoralizacji młodzieży? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-122.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Pan poseł Robert Strąk, Liga Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#PoselRobertStrak">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Chciałbym zadać pytanie nawiązujące do stosunków polsko-niemieckich. Pan premier podkreślił w swoim exposé, że jest to bardzo ważna kwestia i należy się z tym zgodzić. Chciałbym nawiązać do traktatu polsko-niemieckiego o dobrym sąsiedztwie wynegocjowanym przez pana Krzysztofa Skubiszewskiego. Otóż w myśl tego traktatu Polacy zamieszkujący w Niemczech zostali uznani za grupę etniczną, gdy Niemcy mieszkający w naszej ojczyźnie zostali uznani za mniejszość narodową. Być uznanym za mniejszość narodową oznacza szereg przywilejów i uprawnień. Na tej sali zasiadają m.in. posłowie mniejszości niemieckiej. Polaków w Bundestagu się nie uświadczy. Podobno nie uświadczy się również Polaków w parlamencie Austrii. Czy rząd podejmie renegocjacje traktatu o dobrym sąsiedztwie polsko-niemieckim i doprowadzi do tego, o czym mówi Polonia niemiecka, że Polacy zostaną uznani za mniejszość narodową i będzie stosowana uznana w prawie międzynarodowym zasada wzajemności? To jest pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#PoselRobertStrak">Drugie pytanie. Panie premierze, pan stwierdził w swoim exposé, że...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Panie pośle, zbliżamy się do końca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#PoselRobertStrak">Tak, już, panie marszałku, będę kończył.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#PoselRobertStrak">...należy podjąć oszczędności w administracji rządowej. Jest to prawda, ale wojewodowie powołani przez pana stwierdzili, że m.in. te oszczędności będą polegały na zamrożeniu płac, wydatków oraz redukcjach w zatrudnieniu. Czy to oznacza, że ludzie o poglądach prawicowych będą zwolnieni z administracji rządowej czy to jest tylko pretekst? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-126.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#PoselMichalTomaszKaminski">(W kwestii formalnej, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-127.2" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#PoselMichalTomaszKaminski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na podstawie art. 109 regulaminu Sejmu zgłaszam wniosek formalny o zmianę w sposobie prowadzenia dyskusji. Chodzi mi mianowicie o to, abyśmy przegłosowali tę propozycję, którą pan marszałek był łaskaw zgłosić na początku, propozycję, co trzeba przyznać, bezprecedensową, ograniczającą możliwość posłom zadawania pytań do prezesa Rady Ministrów. Ja zgłaszam wniosek formalny o tę zmianę i o nielimitowanie czasu pytań, które mają zamiar zadać posłowie premierowi Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Panie pośle, pan poseł może zgłosić taki wniosek wcześniej, jeżeli będzie kworum na sali i jeżeli będziemy głosować. W tej chwili ten wniosek nie może być przyjęty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#PoselMichalTomaszKaminski">Niestety, panie marszałku, w kwestiach formalnych nie jest potrzebne kworum.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#GlosZSali">(Jest.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Nie możemy w tej chwili wniosku pana posła przyjąć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#PoselMichalTomaszKaminski">Panie marszałku, czy pan marszałek byłby tak łaskaw i podał mi podstawę formalną uzasadniającą niepoddanie pod głosowanie mojego wniosku formalnego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Panie pośle, Prezydium Sejmu ustaliło, ale jeżeli pan poseł chce, żeby się stało zadość temu, proszę bardzo, przegłosujemy ten wniosek.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Proszę Państwa! W związku z obyczajem, jaki panuje w Sejmie, ogłaszam 10 minut przerwy. Po przerwie będzie głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-133.2" who="#komentarz">(Oklaski, wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-133.3" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Ooo... I po co ten śmiech? Marszałek decyduje. Ogłaszam 10 minut przerwy.</u>
          <u xml:id="u-133.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 14 min 32 do godz. 14 min 44)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Proszę o zajęcie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-135.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-135.3" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Prosiłem o zajęcie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-135.4" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Przypominam paniom i panom posłom, że przed przerwą rozpoczęliśmy zadawanie pytań związanych z exposé prezesa Rady Ministrów. Zaproponowałem w imieniu Prezydium Sejmu, aby - tak jak przyjęto w procedurze pytań w sprawach bieżących, określonej w art. 122 regulaminu Sejmu - poseł miał do dyspozycji 1 minutę na zadawanie pytań. Wobec tej propozycji zgłoszono sprzeciw, dlatego też poddaję ją pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-135.5" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Po głosowaniu, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-135.6" who="#PoselMarekJurek">(W kwestii formalnej.)</u>
          <u xml:id="u-135.7" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Proszę bardzo, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#PoselMarekJurek">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#PoselMarekJurek">Chciałem zapytać pana marszałka: Na jakiej podstawie została podjęta ta decyzja Prezydium Sejmu, dlatego że regulamin Sejmu w art. 122 ust. 8 i 9 mówi o pytaniach w sprawach bieżących i rzeczywiście przewiduje 1 minutę, ale nie na zadanie pytań, a na zadanie pytania; 1 minuta na jedno pytanie. Dodatkowo w stosunku...</u>
          <u xml:id="u-136.2" who="#GlosyZSali">(Siadaj, siadaj!)</u>
          <u xml:id="u-136.3" who="#PoselMarekJurek">Usiądę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Panie pośle...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#PoselMarekJurek">Dziękuję państwu za zaproszenie do tego, żebym usiadł. Za chwilę usiądę.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#PoselMarekJurek">Panie marszałku, regulamin przewiduje w wypadku pytań w sprawach bieżących, że można do nich zadawać dodatkowe półminutowe pytania uzupełniające. Natomiast art. 61a, dotyczący sposobu powołania prezesa Rady Ministrów, mówi wyłącznie o tym, że przystąpimy do głosowania po tym, jak premier zabierze głos po wyczerpaniu listy mówców i zadaniu pytań.</u>
          <u xml:id="u-138.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-138.3" who="#PoselMarekJurek"> W tym artykułe regulaminu nie ma w ogóle mowy o ograniczeniach czasowych. W związku z tym jeszcze raz pytam: Na jakiej podstawie podjęto decyzję, o której mówi pan marszałek? Dziękuję bardzo. </u>
          <u xml:id="u-138.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-138.5" who="#PoselMarekJurek">Już siadam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Panie pośle, na takiej podstawie, że obradami Sejmu, czy prawej stronie się podoba, czy nie, kieruje marszałek lub wicemarszałek Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#WicemarszalekAndrzejLepper"> To jest propozycja Prezydium Sejmu. Te polemiki panów posłów są naprawdę zbędne. Byłbym zdziwiony, gdybyście poszli spokojnie spać i nie zrobili jakiejś wolty na tej sali, byłbym zdziwiony. </u>
          <u xml:id="u-139.3" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-139.4" who="#WicemarszalekAndrzejLepper"> Tak że, proszę państwa, jest wniosek formalny, wniosek poddajemy pod dyskusję, jeżeli paniom...</u>
          <u xml:id="u-139.5" who="#GlosZSali">(Głosować!)</u>
          <u xml:id="u-139.6" who="#GlosZSali">(Naucz się!)</u>
          <u xml:id="u-139.7" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Proszę o trochę kultury. Czy paniom i panom posłom się podoba, czy nie, ja przewodniczę obradom. (Wesołośc na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-139.8" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Jeżeli pan poseł Kamiński nie szanuje mnie, to niech szanuje urząd marszałka Sejmu. Dobrze? Zwracam uwagę.</u>
          <u xml:id="u-139.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-139.10" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-139.11" who="#GlosyZSali">(Czego?)</u>
          <u xml:id="u-139.12" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Czemu się panowie spieszycie? Spokojnie, pomału. Dokąd się spieszycie?</u>
          <u xml:id="u-139.13" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-139.14" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za utrzymaniem limitu 1 minuty przy zadawaniu pytań, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-139.15" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-139.16" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-139.17" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Ogłaszam wyniki.</u>
          <u xml:id="u-139.18" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Za tym, aby utrzymać limit 1 minuty przy zadawaniu pytań, głosowało 224 posłów, przeciw - 108, wstrzymało się 4.</u>
          <u xml:id="u-139.19" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Ogłaszam, że wniosek został przyjęty zdecydowaną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-139.20" who="#GlosZSali">(Brawo.)</u>
          <u xml:id="u-139.21" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Dziękuję. Stosujemy się do limitu.</u>
          <u xml:id="u-139.22" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Pani poseł Anna Sobecka, proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-139.23" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-139.24" who="#GlosZSali">(Porządek musi być.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#PoselAnnaSobecka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Czy rząd pana premiera przewiduje jakiekolwiek warianty polityki prorodzinnej? Jeśli tak, to na czym mają polegać? Pragnę zwrócić uwagę, że ujawniają się skutki od dawna zapowiadanego załamania demograficznego. Demografowie biją na alarm. Panie premierze, Polska wymiera.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Przepraszam, pani poseł, przepraszam na chwilę.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Ale proszę lewą stronę sali... Proszę państwa o ciszę. Nie przeszkadzajmy sobie nawzajem.</u>
          <u xml:id="u-141.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#PoselAnnaSobecka">Jak rząd pana premiera zamierza reagować na tę sytuację? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#GlosZSali">(Panie marszałku, w kwestii formalnej.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#PoselMichalTomaszKaminski">Przede wszystkim, panie marszałku, chciałbym najpierw podkreślić jedną rzecz. Nigdy w życiu nie pozwoliłbym sobie na nieszanowanie autorytetu jakiegokolwiek posła w tej sali czy pana marszałka.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-144.2" who="#GlosZSali">(Nieprawda.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Przypominam więc wszystkim posłom, że ja z panem posłem na ˝ty˝ nie jestem; ˝naucz się˝ to mówienie na ˝ty˝, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#PoselMichalTomaszKaminski">Ja do pana marszałka tak nie krzyczałem, może pan marszałek mnie z kimś pomylił. Natomiast chciałbym zwrócić uwagę panu marszałkowi, z całym szacunkiem, na fakt, iż pan marszałek przegłosował jakiś inny wniosek, którego ja nie składałem. Otóż nie składałem wniosku formalnego o ograniczenie czasu do minuty, tylko składałem wniosek formalny dokładnie odwrotny, a pan marszałek był łaskaw przegłosować inny.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-146.2" who="#GlosZSali">(Głosujemy.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Spokojnie.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Panie pośle, chciałbym zwrócić uwagę, aby pan poseł słuchał dokładnie, nad jakim wnioskiem głosujemy. Głosowaliśmy nad wnioskiem Prezydium Sejmu...</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#GlosZSali">(Brawo.)</u>
          <u xml:id="u-147.3" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">...nie ma więc potrzeby głosować nad wnioskiem pana posła, jako że większością głosów przeszedł...</u>
          <u xml:id="u-147.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-147.5" who="#WicemarszalekAndrzejLepper"> Zrozumiał pan poseł teraz?</u>
          <u xml:id="u-147.6" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-147.7" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Dziękuję bardzo, cieszę się.</u>
          <u xml:id="u-147.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-147.9" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Pani poseł Gabriela Masłowska.</u>
          <u xml:id="u-147.10" who="#GlosZSali">(Panie marszałku...)</u>
          <u xml:id="u-147.11" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Pan poseł, wniosek formalny, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#PoselLudwikDorn">Panie Marszałku! W imieniu klubu Prawa i Sprawiedliwości składam wniosek o zarządzenie 10-minutowej przerwy i zwołanie Konwentu Seniorów w sprawie ustosunkowania się do niespotykanego w dziejach parlamentaryzmu III Rzeczypospolitej sposobu prowadzenia obrad...</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#GlosZSali">(Brawo.)</u>
          <u xml:id="u-148.2" who="#PoselLudwikDorn">...i podjęcie przez marszałka Borowskiego i Prezydium Sejmu, po wysłuchaniu opinii Konwentu, jakiejś decyzji w tej mierze.</u>
          <u xml:id="u-148.3" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Informuję, panie pośle, że po przerwie pana wniosek przedstawię panu marszałkowi; ten wniosek zostanie przedstawiony.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#PoselRomanGiertych">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin popieram wniosek złożony przez Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość...</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-150.2" who="#PoselRomanGiertych">o ogłoszenie przerwy i zwołanie Konwentu Seniorów w sprawie porządku obrad i sposobu zadawania pytań skierowanych do prezesa Rady Ministrów. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-150.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">No i co, robimy przerwę?</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Czekamy na przerwę.</u>
          <u xml:id="u-151.2" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Zarządzam przerwę do godz. 15.</u>
          <u xml:id="u-151.3" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Jeszcze jest wniosek formalny. Ten wniosek był zgłoszony wcześniej, przed ogłoszeniem przerwy. Nie róbmy naprawdę na tej sali wiecu. Ja już powiedziałem, panowie bez wolty byście spać nie mogli dzisiaj.</u>
          <u xml:id="u-151.4" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Przerwa 10-minutowa. Niech się stanie. Niech stanie na waszym.</u>
          <u xml:id="u-151.5" who="#WicemarszalekAndrzejLepper">Zapraszam Prezydium Sejmu do gabinetu marszałka, oczywiście do gabinetu przy sali sejmowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 14 min 52 do godz. 15 min 39)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#Marszalek">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#Marszalek">Proszę Państwa! Zebrały się Prezydium i Konwent, rozpatrzyły zaistniałą sytuację. Nowych posłów informuję, że nie jest to nic nadzwyczajnego w dziejach Izby. Zdarzają się takie przypadki, trzeba je spokojnie rozpatrzyć i wyciągnąć z tego wnioski na przyszłość.</u>
          <u xml:id="u-153.2" who="#Marszalek">Otóż wnioski są następujące.</u>
          <u xml:id="u-153.3" who="#Marszalek">Najpierw powiem o tych poważniejszych. Mianowicie niestety w trakcie obrad, w tej końcówce, ze strony niektórych posłów padały pod adresem marszałka prowadzącego słowa, które w żadnym razie padać nie powinny. Chcę to jasno powiedzieć. Rozumiem emocje, rozumiem, że to jest początek i że nie zawsze uda się te emocje opanować, ale bardzo bym prosił wszystkich posłów, bez względu na to, czy to dotyczy lewej strony, czy prawej, czy środka, aby w stosunku do wszystkich swoich kolegów posłów, a do marszałków prowadzących w szczególności... Z tego względu, że marszałek ma ograniczone możliwości polemiki. Poseł, który przemawia z tej trybuny, mówiąc popularnie, może się odgryźć. Marszałkowi jest znacznie trudniej, wręcz nawet może i nie powinien tego robić, chociaż czasami - człowiek jest tylko człowiekiem - emocje też grają. Bardzo więc proszę, żeby takie przypadki się nie powtarzały. Jeżeli się będą powtarzały, chcę powiedzieć, że będę osobiście kierował je do komisji etyki i prasa będzie pisała o tych posłach, zdaje się, nie w tym duchu, na jaki liczyli. To jest sprawa pierwsza.</u>
          <u xml:id="u-153.4" who="#Marszalek">Sprawa druga. Jeśli chodzi o incydent, który miał tutaj miejsce, i jego formalne podłoże, to pytania tradycyjnie - to jest obyczaj poselski - nie są zalimitowane czasowo. Zgodnie z regulaminem jedyne pytania, które są zalimitowane czasowo, to są pytania w ramach pytań i odpowiedzi, a i tam dochodzi do przekroczeń tego czasu. Niemniej jednak obyczaj ma to do siebie, że trwa tak długo, jak długo jest z grubsza przestrzegany. Jeżeli zaczyna się go łamać, zaczyna się nie pytać, tylko wygłaszać wystąpienia, to wtedy dochodzi do konfliktu. Niestety takie przypadki miały tu miejsce. Miały miejsce przypadki, że poseł wszedł na mównicę, po prostu wyjął zeszyt i zaczął czytać. To są pytania. Jeszcze raz przypominam: trzeba krótko uzasadnić pytanie i krótko je zadać. Tak jest również w przypadku wszystkich innych pytań, z którymi będziemy mieli w przyszłości do czynienia. Zalimitowanie czasu może mieć miejsce. Sejm jest do tego uprawniony. Może to przegłosować, jeśli jest kworum, może to uczynić. Tego nie robiliśmy do tej pory, a jeżeli to się zdarzało, to bardzo rzadko. Ale czasami jest to konieczne, zwłaszcza wtedy, kiedy debata nie może się ciągnąć w nieskończoność. Pytania do ministrów były przecież zadawane także wczoraj, w 14 salach, w 14 komisjach. Stąd też decyzja pana marszałka Leppera, aby poddać wniosek pod głosowanie, była całkowicie uzasadniona. Powstała pewna wątpliwość dotycząca tego, w imieniu jakiego ciała ten wniosek jest składany. Otóż, sprawdziłem, pan marszałek Lepper powiedział, iż zaproponował to w imieniu Prezydium Sejmu. Nie powiedział: na wniosek Prezydium Sejmu. I słusznie, ponieważ wczoraj rano na posiedzeniu Prezydium Sejmu mówiliśmy o tym, mówiliśmy, że należy starać się ograniczyć czas na zadanie pytania do 1 minuty, i prosiliśmy każdego marszałka, który by prowadził pytania, żeby starał się ograniczać ten czas do 1 minuty. Można więc powiedzieć, że była taka intencja Prezydium. W związku z tym pan marszałek Lepper użył sformułowania: w imieniu Prezydium Sejmu. To zostało w Konwencie zakwestionowane - że nie jest to formuła, którą przewiduje regulamin, i że w związku z tym to głosowanie nie całkiem miało podstawę formalną. Nie wchodząc już zatem w dyskusję i w szczegóły, postanowiliśmy powtórzyć to głosowanie w tej chwili. Tym razem już zebrało się Prezydium, zebrał się Konwent, w obecności Konwentu Prezydium się wypowiedziało, większością głosów zdecydowało, że postawi taki wniosek, niejako dla potwierdzenia i swojego wcześniejszego zdania, i tej decyzji, którą pan marszałek Lepper podjął wcześniej.</u>
          <u xml:id="u-153.5" who="#Marszalek">Tak że wniosek w tej chwili brzmi tak...</u>
          <u xml:id="u-153.6" who="#Marszalek">Chcę jeszcze jedną rzecz powiedzieć. Ograniczenie czasu na zadanie pytania do 1 minuty - zresztą wszystko jedno, czy chodzi o debatę ograniczoną czasowo, czy o pytania - nie oznacza, że marszałek nie może przedłużyć tego czasu w konkretnych sytuacjach. Regulamin o tym mówi wyraźnie. Oczywiście jeżeli ktoś za chwilę zabierze głos i będzie zadawał pytania, będzie dawał krótkie uzasadnienie i wykroczy poza 1 minutę, nie będę z tego robił problemu. Ale jeżeli to będzie odczytywanie wystąpień, to ta zasada 1 minuty będzie działać - będę prosił o zakończenie wypowiedzi i opuszczenie mównicy. Tyle wyjaśnień. Może być kilka pytań, byle były zadawane cięgiem - przepraszam za kolokwializm - i żeby było widać, że ten poseł, który wszedł na mównicę, chce pytać, a nie zabierać głos w debacie, bo debata już się zakończyła. Była debata średnia, czterogodzinna, każdy miał tyle czasu, ile miał, i w tej chwili po prostu nie możemy otwierać nowej debaty. Proszę o zrozumienie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-153.7" who="#Marszalek">Dlatego wniosek Prezydium, ponieważ nie było zgodności w sprawie tego wniosku w Konwencie Seniorów (bo gdyby była, nie byłby w ogóle poddawany pod głosowanie), poddaję jeszcze raz pod głosowanie - aby czas zadawania pytań w tej debacie, podkreślam: w tej debacie, ograniczyć do 1 minuty.</u>
          <u xml:id="u-153.8" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-153.9" who="#Marszalek">Kto z państwa jest za tym wnioskiem, proszę o podniesienie ręki i naciśnięcie przycisku.</u>
          <u xml:id="u-153.10" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-153.11" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-153.12" who="#Marszalek">Głosowało 368 posłów. Za - 245, przeciw - 120, wstrzymało się 3 posłów.</u>
          <u xml:id="u-153.13" who="#Marszalek">Sejm przyjął wniosek, aby ograniczyć czas zadawania pytań do 1 minuty.</u>
          <u xml:id="u-153.14" who="#Marszalek">Zatem kontynuujemy nasze obrady.</u>
          <u xml:id="u-153.15" who="#Marszalek">Przechodzimy do dalszych pytań.</u>
          <u xml:id="u-153.16" who="#Marszalek">Proszę wobec tego wszystkich posłów, którzy mieli przygotowane jakieś dłuższe pytania czy wypowiedzi, żeby je zdecydowanie skrócili.</u>
          <u xml:id="u-153.17" who="#Marszalek">Bardzo proszę panią poseł Gabrielę Masłowską z Ligi Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#PoselGabrielaMaslowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! W swoim exposé wyraźnie pan podkreślił deklarację o poprawie opłacalności produkcji rolnej. Chciałam zapytać, jakie instrumenty ekonomiczne pan proponuje dla zwiększenia warunków stabilności w odniesieniu do rolnictwa, ponieważ w przypadku produkcji rolniczej rzeczą nie mniej ważną od opłacalności jest stabilizacja warunków.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#PoselGabrielaMaslowska">I drugie pytanie: Czy zamierza pan wprowadzić podatek katastralny, ponieważ istnieją ogromne obawy społeczne w tym zakresie? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-154.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#Marszalek">Pani poseł Halina Szustak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#PoselHalinaSzustak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Moje krótkie pytanie do pana premiera dotyczy rolnictwa ekologicznego. W Polsce jest kilka promili rolników ekologów, natomiast w Unii Europejskiej - kilka procent. Nasi rolnicy oczekują ustaw, które będą wspomagały przekształcenie się rolnika, przestawienie na rolnictwo ekologiczne. Co pan zamierza zrobić w tej sprawie, jakich ustaw doczekają się rolnicy? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#Marszalek">Pan poseł Leszek Murzyn.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#PoselLeszekMurzyn">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! W swoim exposé powiedział pan m.in.: Wzorem niektórych państw Unii chcemy wprowadzić do krajowego prawodawstwa odpowiednie przepisy regulujące zasady, na jakich można będzie dokonywać obrotu ziemią, w tym gruntami rolnymi. Panie premierze, czy godząc się na przepisy umożliwiające zakup ziemi przez obcokrajowców, rząd, który wie, jaka jest różnica w sile nabywczej w przypadku Polaków i np. Niemców, chce budować przyszłość obcokrajowców kosztem przyszłości Polaków? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#Marszalek">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#Marszalek">Pan poseł Maciej Giertych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#PoselMaciejGiertych">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do pana premiera. Czy uznanie niemieckie i innych podmiotów zagranicznych, w tym przedstawicieli Unii Europejskiej, będzie dla pana priorytetowe w stosunku do aprobaty polskiego Sejmu? Pytanie to bierze się stąd, że pan premier przed exposé, przed uzyskaniem od Sejmu wotum zaufania pojechał do Berlina po wsparcie ze strony niemieckiego kanclerza. Nie tylko je uzyskał, ale się nim podpiera w swoim exposé, mówiąc o polsko-niemieckiej wspólnocie interesów. Odbieram to jako analogię do zachowań sterników PRL, którzy po aprobatę jeździli do Moskwy i zapewniali o polsko-radzieckiej wspólnocie interesów. Aprobata zagraniczna winna wynikać z posiadania aprobaty ze strony polskiego Sejmu, a nie odwrotnie. Nie ta kolejność, panie premierze.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#PoselMaciejGiertych">Ja rozumiem, że szefowi SLD jest blisko do szefa SPD, ale przedwczoraj pan Leszek Miller był już premierem Rzeczypospolitej Polskiej. W tej roli ma obowiązek reprezentować interesy całego narodu, a nie tylko jego socjalistycznej części. Sejm nie udzielił mu jeszcze mandatu do reprezentowania nas na zewnątrz, a wyprzedzające zapewnienia uzgodnione z kanclerzem Schroederem o polsko-niemieckiej wspólnocie interesów uważam za powód postawienia tego pytania.</u>
          <u xml:id="u-160.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#Marszalek">Pan poseł Piotr Krutul.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#PoselPiotrKrutul">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#PoselPiotrKrutul">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Kilka pytań dotyczących przyszłości polskiego rolnictwa po wysłuchaniu pańskiego exposé. Najpierw zacytuję jedno zdanie: Rolnicy muszą wiedzieć, co produkować i co będą mogli sprzedać. Mam pytanie: Kiedy rolnicy się dowiedzą, ile w Polsce mają produkować i czego? I czy prawdą jest, że stanowisko negocjacyjne Unii dotyczące rolnictwa będzie znane dopiero po przyszłorocznych jesiennych wyborach we Francji i Niemczech? Czy to jest prawda? To jedno pytanie.</u>
          <u xml:id="u-162.2" who="#PoselPiotrKrutul">Drugie. Czy doczekamy się, zgodnie ze stanowiskiem rolniczych związków zawodowych, tego, żeby na rolnictwo było przeznaczane nie mniej niż 3% wydatków budżetu państwa przez pański rząd? Czy to będzie nie mniej niż 3%?</u>
          <u xml:id="u-162.3" who="#PoselPiotrKrutul">Dalej, kiedy polscy rolnicy mogą się spodziewać pierwszych funduszy z zapowiadanego ASAL 2 na infrastrukturę wiejską?</u>
          <u xml:id="u-162.4" who="#PoselPiotrKrutul">Jakie ustawy rolnicze nie będą realizowane przez obecny rząd? Myślę tu chociażby o ustawie o paliwie rolniczym, bo od 1993 r. nie było kontynuacji odnośnie do tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-162.5" who="#PoselPiotrKrutul">I na zakończenie generalne pytanie do pana premiera, ostatnie zdanie. Czy jeżeli polski rolnik nie będzie objęty pełnym zakresem Wspólnej Polityki Rolnej - myślę o dopłatach bezpośrednich i kwotach produkcyjnych - pan premier również będzie się opowiadał za integracją z Unią Europejską i czy będzie to, jak się pan wyraził, najdosłowniej patriotyczna postawa? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-162.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#Marszalek">Pan poseł Jerzy Czerwiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#PoselJerzyCzerwinski">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoki Sejmie! W wygłoszonym wczoraj exposé pan premier stwierdził: ˝Rząd będzie chciał wykorzystać rezerwy, jakie tkwią w realizacji polsko-niemieckiej wspólnoty interesów˝. Proszę o wyjaśnienie, jakie dokładnie rezerwy pan premier miał na myśli, oraz o odpowiedź na pytanie, czy w działalności rządu pojęcie ˝polska racja stanu˝ zostanie zastąpione przez ˝polsko-niemiecką wspólnotę interesów˝? Bo słowa: ˝polska racja stanu˝ w tekście exposé nie wystąpiły ani razu.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#Marszalek">Pan poseł Jerzy Polaczek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#PoselJerzyPolaczek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Pytanie moje dotyczy bardzo istotnej problematyki, która nie została w ogóle podjęta w exposé pana premiera. Chodzi tutaj o problematykę budownictwa mieszkaniowego i cele rządu w tym zakresie. Wydaje się to niezwykłe w przypadku rządu, który wiele mówi ustami swego szefa o tym, iż chce nadać dynamikę gospodarce - dynamikę pod rządami koalicji SLD-PSL. Chciałbym zapytać pana premiera, co rząd ma do zaoferowania tysiącom rodzin i osób oczekujących na własne mieszkanie w najbliższych latach? Czy kierowany przez pana rząd przewiduje w tej ważnej gospodarczo i społecznie dziedzinie jakiekolwiek przedsięwzięcia na czas sprawowania władzy? Nie usłyszeliśmy żadnego - podkreślam, żadnego - słowa o tej problematyce w trakcie trwania exposé. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#GlosZSali">(Trzeba było dobrze słuchać!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#Marszalek">Pan poseł Adam Szejnfeld.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#PoselAdamStanislawSzejnfeld">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do pana premiera. Dotyczy ono programu pierwszych stu dni przedstawionego w exposé, ale oczywiście w tym przypadku skutkującego na następne lata. Chciałbym zapytać, jaki jest bilans w odniesieniu do pozytywnych skutków finansowych dla budżetu państwa z jednej strony i negatywnych efektów dla sektora bankowego i stanu oszczędności ludności z drugiej związany z propozycją wprowadzenia tzw. podatku od oszczędności? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#Marszalek">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#Marszalek">Pan poseł Gabriel Janowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#PoselGabrielJanowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Premierze! Wyrażam wielki niepokój, że pan i pański rząd przyjęliście jednoznaczną doktrynę, iż nie ma alternatywy wobec Unii Europejskiej. Czy pan wie, a pewnie pan wie, że kapitan okrętu czy też samolotu musi się liczyć z sytuacją, iż nie wyląduje, nie dopłynie do portu? Bo o tym, czy Polska będzie w Brukseli, zdecyduje właśnie polskie społeczeństwo w referendum. Czy pan ma również świadomość - a z historii znamy takie przykłady - że to piętnastka ostatecznie będzie decydować o terminie wejścia Polski do Unii? Pamięta pan, że de Gaulle trzymał Brytyjczyków w przedpokoju przez parę lat. Ma pan też zapewne w pamięci ostatnią decyzję Irlandii, która powiedziała ˝nie˝ umowom nicejskim. Pytam zatem: Co w takim przypadku zrobi pana rząd w 2004 r. i w 2005 r.? Czy podniesie rączki i powie: Nie udało się, nie wylądowaliśmy, rozbiliśmy się? To jest groźne dla państwa, jeżeli nie ma alternatywy.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#PoselGabrielJanowski">Drugie pytanie. Czy ma pan świadomość i czy państwo macie świadomość, że opieranie pomyślności Polski, jej rozwoju, a w szczególności rozwoju rolnictwa na pomocy unijnej, jest naiwnością? Zdegradowane rolnictwo unijne poprzez nadmierne uprzemysłowienie, koncentrację, specjalizację będzie wymagało wielkich funduszów. Oni w pierwszej kolejności będą odbudowywać swoje rolnictwo, a nam powiedzą: Wasze rolnictwo jest bliskie natury, więc musicie obejść się smakiem. Takie mogą być ich odpowiedzi i działania.</u>
          <u xml:id="u-170.2" who="#PoselGabrielJanowski">I ostatnie pytanie, dotyczące ziemi. Panie premierze, pan ma świadomość, że o państwowości, o znaczeniu państwa stanowi jego terytorium. Terytorium polskie, a także państwo, w związku z przyjęciem przepisów unijnych, jeżeli idzie o obrót ziemią, jest zagrożone. Tak, jest zagrożone. Wyrażam tu wielki niepokój, jako że pan prezydent w tym roku powiedział, iż dla niego 18-letni okres sprzedaży ziemi jest strasznie długim okresem. Pańscy koalicjanci również się już rozmiękczyli i mówią, że można stonować, że może być to okres krótszy niż 18 lat. Przeczytałem również we wczorajszej ˝Rzeczpospolitej˝ wypowiedź pana ministra, pańskiego ministra, który stwierdził, że cudzoziemcy w pierwszej kolejności powinni obejmować ziemię bez gospodarza. Pytam: To w Polsce jest ziemia bez gospodarza?</u>
          <u xml:id="u-170.3" who="#GlosZSali">(Milion dwieście hektarów odłogiem.)</u>
          <u xml:id="u-170.4" who="#PoselGabrielJanowski">I pan będzie ją wystawiał na sprzedaż? Jest to wielce niepokojące. Dlatego proszę pana, by pan jednoznacznie tutaj wyraził deklarację, że polska ziemia nie będzie sprzedawana. Tego oczekujemy, tego oczekuje polskie społeczeństwo. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-170.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#Marszalek">Pani poseł Iwona Śledzińska-Katarasińska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#PoselIwonaSledzinskaKatarasinska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Spodziewałam się, że w pańskim wystąpieniu, w pańskim exposé, będzie wiele braków, ale największym zaskoczeniem było dla mnie to, iż w pańskim exposé nie padło słowo ˝kultura˝. To się całkowicie kłóci z wyobrażeniami dotyczącymi filozofii rządu ugrupowań lewicowych. Nie rozwiał moich wątpliwości na posiedzeniu komisji pan minister Celiński, który wziął winę na siebie, twierdząc, że być może jest to jego wina, ale on jest przeciwnikiem branżowego traktowania rzeczywistości. Otóż myślę, że wszyscy na tej sali wiemy, że kultura to nie branża, to zupełnie czego innego dotyczy.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#PoselIwonaSledzinskaKatarasinska">Ponieważ nie uzyskałam odpowiedzi na swoje pytania, chciałabym pana, panie premierze, zapytać: Jak pański rząd widzi kulturę? Na jakim miejscu się znajduje, jeśli nie znalazła się wśród 11 priorytetów? Jak państwo macie zamiar zajmować się kulturą całego społeczeństwa w momencie, kiedy nie ma nowej ustawy o prowadzeniu i organizowaniu działalności kulturalnej, kiedy nie ma ustawy o finansach samorządowych? Jaki wobec tego jest pomysł na to, aby kultura, a w ślad za tym tożsamość narodowa, nie była na ostatnim miejscu w tym czteroleciu?</u>
          <u xml:id="u-172.2" who="#PoselIwonaSledzinskaKatarasinska">Drugie pytanie, krótkie. Komu tak naprawdę i dlaczego przeszkadzała nazwa: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#Marszalek">Pan poseł Robert Luśnia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#PoselRobertLusnia">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Mam pytanie dotyczące kwestii, która nie została poruszona w exposé pana premiera. Czy rząd polski - powtarzam: rząd polski - zamierza odbudować polski sektor bankowy? Większość banków jest w chwili obecnej w rękach obcych. Panowie chcecie, aby małe i średnie przedsiębiorstwa korzystały z pomocy bankowej. Dlaczego chcecie, aby zyski z tych przedsiębiorstw były, poprzez spłatę kredytów, transferowane za granicę?</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#PoselRobertLusnia">Panie Premierze! Mam również pytanie: W jaki sposób chce pan naprawiać finanse publiczne, jeżeli w dniu wczorajszym na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych pani wiceminister nie była w stanie odpowiedzieć na pytanie, ile w tym roku wyniosły wpływy do budżetu, a ile wydatki z budżetu?</u>
          <u xml:id="u-174.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-174.3" who="#GlosZSali">(Nieprawda.)</u>
          <u xml:id="u-174.4" who="#PoselRobertLusnia">Skąd rząd polski wie, że mamy obecnie dziurę budżetową? Komisja Finansów Publicznych wczoraj takiej informacji nie uzyskała.</u>
          <u xml:id="u-174.5" who="#PoselRobertLusnia">Panie Premierze! Szacuje się, że Polakom zostanie zabrane ok. 2 mld zł wskutek wprowadzenia podatku od lokat bankowych. Czy pan premier uważa, że to się przyczyni do rozwoju Polski i do zamożności Polaków?</u>
          <u xml:id="u-174.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#Marszalek">Pan poseł Zbigniew Wrzodak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#PoselZygmuntWrzodak">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Zygmunt Wrzodak, nie Zbigniew, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#PoselZygmuntWrzodak">Proszę państwa, chcę zadać kilka pytań w sprawie bezrobocia raczej całej ekipie rządowej, ponieważ, jak co roku na jesieni przez kilka ostatnich lat, są lawinowe zwolnienia grupowe w różnych zakładach pracy. Obecnie ma to miejsce w Daewoo Lublin. Chcielibyśmy dowiedzieć się, jaka jest polityka rządu w stosunku do zwalnianych pracowników Daewoo Lublin. Chcielibyśmy również dowiedzieć się, jakie są okoliczności bankructwa tej firmy. Z naszych informacji wynika, że było to celowe doprowadzenie do bankructwa tej firmy, aby kilku ludzi się uwłaszczyło na tym, co jeszcze zostanie.</u>
          <u xml:id="u-176.2" who="#PoselZygmuntWrzodak">Sprawa Daewoo-FSO. Chcielibyśmy również poznać kulisy prywatyzacji tej fabryki, ponieważ z naszych informacji wynika, że kilka firm złożyło dużo lepszą ofertę zakupu FSO, a została wybrana najgorsza oferta Daewoo. Każdy laik by wiedział, po analizie ekonomicznej, że firma Daewoo już się chyli ku upadkowi.</u>
          <u xml:id="u-176.3" who="#PoselZygmuntWrzodak">Sprawa tejże firmy - zwolnień grupowych, które mają miejsce i miały miejsce w Daewoo-FSO, gdzie szefem rady nadzorczej był pan Pol, który zmuszał zarząd do ogromnych zwolnień; prawie 60% ludzi z tej fabryki zostało zwolnionych. Wcześniej minister przemysłu pan Marek Pol był entuzjastą tej prywatyzacji. Sądzę, że należy to wyjaśnić.</u>
          <u xml:id="u-176.4" who="#PoselZygmuntWrzodak">Sprawa dofinansowania krajowego funduszu świadczeń gwarantowanych. Niektórzy ludzie czekają od roku na pieniądze, aby móc wypłacić z upadłych zakładów dla zwalnianych pracowników. Kiedy będzie dokapitalizowany krajowy fundusz świadczeń gwarantowanych? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-176.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#Marszalek">Pan minister Pol w trybie sprostowania, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterInfrastrukturyMarekPol">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Są granice łgarstw, które można z tej trybuny opowiadać. Po pierwsze...</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#PoselAntoniMacierewicz">(Panie ministrze, nie takie słowa! Panie marszałku, miał pan pilnować regulaminu!)</u>
          <u xml:id="u-178.2" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterInfrastrukturyMarekPol">Ja nie przeszkadzam.</u>
          <u xml:id="u-178.3" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterInfrastrukturyMarekPol">Po pierwsze, informuję uprzejmie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#Marszalek">Panie pośle, proszę... pan minister ma rację po prostu.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#Marszalek">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-179.2" who="#GlosZSali">(Cicho, Macierewicz!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterInfrastrukturyMarekPol">Informuję uprzejmie, iż - nie jest to tajemnicą - byłem przez kilka miesięcy członkiem rady nadzorczej Daewoo-FSO, a nie jej przewodniczącym. To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterInfrastrukturyMarekPol">Po drugie, pan doskonale wie, bo śledzi pan media w tej sprawie dość dokładnie, że zwolnienia, które odbywały się w tej fabryce, odbywały się w wyniku decyzji zarządu uzgodnionej ze związkami zawodowymi i żaden członek rady nadzorczej w tej sprawie decyzji nie podejmował. Chociaż - tak jak publicznie powiedziałem - w każdym wypadku, gdyby ta decyzja należała do rady nadzorczej, prawdopodobnie musiałaby być podjęta.</u>
          <u xml:id="u-180.2" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterInfrastrukturyMarekPol">Panie Marszałku! Zwracam się z prośbą o przekazanie wypowiedzi pana posła Wrzodaka do Komisji Etyki Poselskiej.</u>
          <u xml:id="u-180.3" who="#GlosZSali">(To już jest skandal!)</u>
          <u xml:id="u-180.4" who="#PoselAntoniMacierewicz">(To nieprawdopodobne. Może od razu więzienie?)</u>
          <u xml:id="u-180.5" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterInfrastrukturyMarekPol">Pan przed chwilą powiedział, że...</u>
          <u xml:id="u-180.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-180.7" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterInfrastrukturyMarekPol">, pan przed chwilą powiedział, że zmuszałem zarząd Daewoo-FSO do zwolnień. Są granice przyzwoitości, które pan przed chwilą przekroczył. Sądzę, że to niedobrze zapowiada naszej współpracy na przyszłość. Dziękuję bardzo. </u>
          <u xml:id="u-180.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#Marszalek">Panie ministrze i panie pośle zarazem, przysługuje panu prawo zgłoszenia takiego wniosku do Komisji Etyki Poselskiej i proszę, jeśli uzna pan za stosowne, z tego skorzystać.</u>
          <u xml:id="u-181.2" who="#Marszalek">Pan poseł Edward Maniura.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#PoselEdwardManiura">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Premierze! W exposé pana premiera czytamy: zadbamy, aby podatki na równych prawach płaciły wszystkie działające w Polsce przedsiębiorstwa, i te z krajowym kapitałem, i z zagranicznym. Czy rząd pana premiera podejmie walkę o lokalizację w Polsce dużej firmy z branży samochodowej, która ma zatrudnić 3,5 tys. osób? Czy w tym wypadku rząd zdolny jest wygrać rywalizację np. z Czechami, które dzięki swoim propozycjom bardzo skutecznie zabiegają o kapitał zagraniczny? Chodzi o zwolnienia podatkowe. Kolejny cytat z exposé pana premiera: priorytetem rządu w tym zakresie będzie budowa autostrad. Wczoraj pan wicepremier Marek Pol stwierdził na posiedzeniu Komisji Infrastruktury, że planuje się wybudować w ciągu najbliższych 4 lat, czyli w trakcie kadencji, 500 km autostrad. Jest to bardzo ambitny plan. Chciałbym jednak zapytać o źródła sfinansowania tego przedsięwzięcia. Życzę realizacji tego przedsięwzięcia, bo do tej pory w latach 1945-1997 budowano ok. 2 km rocznie, a w ostatniej kadencji - 35 km rocznie. Byłby to naprawdę wielki sukces. Mam nadzieję, że w tym przypadku nie skończy się, panie premierze, na budowie odcinka Łódź-Warszawa.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#GlosZSali">(Dlaczego nie?)</u>
          <u xml:id="u-182.2" who="#PoselEdwardManiura">Trzecie pytanie: Czy rząd w propozycjach podatkowych przewiduje podwyżki VAT, w tym na materiały budowlane? I ostatnie pytanie, panie premierze: Czy rząd przewiduje obniżkę akcyzy na alkohol? Dzisiaj wiemy, że w Polsce południowej... Powtórzę pytanie, które już wcześniej skierowałem do pani minister Wasilewskiej-Trenkner. Dzisiaj w Polsce południowej pije się alkohol z Czech i Słowacji, na Zachodzie jeździ się po alkohol, bo się już to opłaca, do Niemiec, na Wschodzie kupuje się alkohol pochodzący z krajów byłego WNP, na północy zaś kupuje się go na promach. Czas, żeby w Polsce obywatele tego kraju kupowali alkohol polskiej produkcji. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-182.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#Marszalek">Pan poseł Krzysztof Oksiuta, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#PoselKrzysztofOksiuta">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Z niepokojem przysłuchujemy się dyskusji na temat matury w Polsce. Otóż pani minister edukacji w programie ˝Rower Błażeja˝ - tj. swoista próba nowego kontaktu ze społeczeństwem - oznajmiła młodzieży, że ta matura może wyglądać różnie. Można zdawać ją na starych i na nowych zasadach. Dzień później po krytyce dziennikarzy zmodyfikowała to, mówiąc, że połączy terminy. Chciałbym zapytać: Jak pani minister i rząd, i pan,panie premierze, wyobrażacie sobie zdawanie tej matury? Tzn. do listopada młodzież ma się zapisać, podzielicie klasy na połowę, w jednej połowie klasy nauczyciel będzie uczył do nowej matury, a w drugiej - do starej. Co będzie z młodzieżą, która jest dzisiaj w trzeciej klasie i która przygotowywała się do nowej matury z rozszerzonym programem nauczania? Ta młodzież czuje się zawiedziona. Mówię w imieniu dziesiątek tysięcy młodzieży, która czeka na decyzję. Kiedy skończy się dyskusja na ten temat i kiedy to rozporządzenie uwzględni tę sytuację, która ma obecnie miejsce w szkołach? Kiedy skończy się bałagan w tych szkołach? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#Marszalek">Teraz pan poseł Bogdan Pęk...</u>
          <u xml:id="u-185.2" who="#Marszalek">Proszę bardzo, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#MinisterEdukacjiNarodowejISportuKrystynaLybacka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przepraszam, pan poseł przed przerwą wynikającą z obrad Konwentu widocznie na moment musiał opuścić salę, nie był obecny, kiedy to wyjaśniałam, a więc uprzejmie powtórzę.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#MinisterEdukacjiNarodowejISportuKrystynaLybacka">Zasadą przyjętą przez rząd jest odroczenie tzw. nowej matury do roku 2005, czyli do roku, kiedy gimnazjaliści, którzy już prowadzeni są wedle nowego programu i sprawdzani wedle nowych zasad, dojdą do poziomu matury. Do tego czasu obowiązuje stara matura. Wyjątkowo w tym roku, z uwagi na późny termin podjęcia tej decyzji, pozostawiliśmy, jak domniemamy dla nielicznych osób, możliwość pisemnego oświadczenia woli, że chcą zdawać maturę w tzw. nowym kształcie. Podjęliśmy tę decyzję wyłącznie po to, żeby szanować wybory uczniów i ewentualnie ich ocenę stopnia przygotowania do złego, nieprzygotowanego sposobu egzaminu dojrzałości.</u>
          <u xml:id="u-186.2" who="#MinisterEdukacjiNarodowejISportuKrystynaLybacka">Jeżeli pan poseł pyta, jaką informację mogą otrzymać trzecioklasiści w liceum, to uprzejmie informuję: do roku 2005 obowiązuje stara matura, czyli wobec nich nie ma już żadnych wątpliwości - stara matura. Jak to ma wyglądać? W sposób bardzo prosty, panie pośle. Otóż pisemne oświadczenie woli podejmuje ten uczeń, który stwierdza, że jego stopień przygotowania do tzw. nowej matury jest wystarczający, żeby mógł do niej przystąpić. I oczywiście wyobrażam sobie, bo nie inaczej mogę myśleć o polskim nauczycielu, że zostanie uczniowi to umożliwione również w kontaktach z nauczycielem. Natomiast zasadą jest stara matura i to będzie podstawowa zasada przygotowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#Marszalek">Pan poseł Bogdan Pęk, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#PoselBogdanPek">Panie Marszałku! Panie Premierze! Mam dwa pytania. Pierwsze pytanie do pana premiera Belki. Panie premierze, nie ulega wątpliwości, że pomyślność reform podejmowanych przez rząd koalicyjny w decydującej mierze będzie zależeć od przyjętej linii makroekonomicznej. Nie jest, przynajmniej dla mnie, jasna ta linia. W kuluarach Sejmu mówi się, że na ostatnim posiedzeniu, na spotkaniu z panem prezesem Balcerowiczem przyjęliście panowie - proszę zdecydowanie zaprzeczyć, jeżeli to jest nieprawda - takie uzgodnienie, że za niewielkie obniżenie stóp procentowych pan z kolei ustępuje z podatku importowego i z opodatkowania odsetek od lokat bankowych, co dotyczy wąskiej grupy najbogatszych. Czy to prawda, czy nie? I czy taka linia postępowania będzie realizowana?</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#PoselBogdanPek">Drugie pytanie jest do ministra gospodarki, a także do ministra rolnictwa. W exposé nie było mowy na temat paliw: z alkoholu bezwodnego i ewentualnie oleju z rzepaku. Czy w sytuacji, w jakiej jest Polska - te paliwa już w rachunku ekonomicznym są tańsze - znajdą się pieniądze na rozruch tych technologii? Może to mieć ogromne znaczenie w pierwszej, najtrudniejszej fazie, kiedy obciążenia społeczne będą największe na terenach o największym bezrobociu strukturalnym, gdzie dużo ziemi leży odłogiem i można by rozpocząć produkcję rzepaku. Pewnie gorszej jakości, ale odpowiadającej normom, jeśli chodzi o rzepakowy olej napędowy.</u>
          <u xml:id="u-188.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#Marszalek">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#Marszalek">Pan poseł Michał Tomasz Kamiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#PoselMichalTomaszKaminski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Z dużym uznaniem przyjąłem z pana exposé passus dotyczący integracji europejskiej, w którym powiedział pan, panie premierze, że Polska zamierza wziąć udział w dyskusji na temat przyszłości Unii, w tej dyskusji, która się teraz w Unii Europejskiej toczy. Przyjąłem to z uznaniem. I w związku z tym mam pytanie, ponieważ do tej pory często politycy w Polsce udawali, że takiej dyskusji w Unii Europejskiej nie ma, a ona jest i ma niezwykle istotny charakter. Ja jednak wczoraj na posiedzeniu Komisji Spraw Zagranicznych nie otrzymałem od pana ministra Cimoszewicza odpowiedzi. W tej debacie, w której, jak pan premier zadeklarował, mamy zamiar jako państwo, jako rząd pana wziąć udział, za jaką wizją integracji europejskiej pana rząd się opowie. Czy opowie się za tą wizją, którą prezentuje pana niedawny rozmówca w Berlinie kanclerz Schroeder, czyli za wizją de facto superpaństwa ze stolicą w Brukseli, państwa, które niweluje różnice narodowe, a parlament sprowadza w istocie do roli samorządu lokalnego, czy rząd pana, panie premierze, zamierza się opowiedzieć za tą wizją integracji europejskiej, która punkt ciężkości w tej integracji kładzie na państwo narodowe? Byłbym bardzo zobowiązany, gdyby pan premier odpowiedział na to pytanie, ponieważ wczoraj pan minister Cimoszewicz powiedział, że ma na ten temat wyłącznie swoje własne zdanie, a rząd na ten temat jeszcze zdania nie ma. Byłoby to, jak sądzę, co najmniej dziwne, gdyby rząd prowadził nas do Europy, czynił z tego jeden ze sztandarów swojej polityki, a nie wiedział, do jakiej Europy nas prowadzi. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#Marszalek">Pan poseł Tadeusz Cymański.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#PoselTadeuszCymanski">Panie Marszałku! Panie Premierze! Pierwsze pytanie dotyczy zdrowia. W swoim exposé pan premier był łaskaw następującą myśl wyrazić: Zgodnie z wyborczymi zapowiedziami zlikwidujemy kasy chorych, tworząc kilka funduszy ochrony zdrowia i wiążąc je z samorządami terytorialnymi. Pytanie jest następujące: Na czym ma polegać to powiązanie, ponieważ wczoraj pan minister, odpowiadając na tę kwestię, odpowiadał jednak mało konkretnie i wielu posłów ma tu uczucie, delikatnie mówiąc, niedosytu. Dlatego chciałbym, aby pan premier w swoim wystąpieniu był łaskaw się do tego odnieść.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#PoselTadeuszCymanski">Drugie pytanie dotyczy kwestii, której właściwie nie ma, i powiem głośno, niestety, w exposé. Mam na myśli bardzo ważny obszar, jakim jest wychowanie. To słowo nie pojawiło się na tych 11 stronicach ani razu. Mowa jest o edukacji, o nauce, o Internecie, o różnych kwestiach, a pytanie odnoszę do tego fragmentu, cytuję: Zaostrzeniu powinny ulec represje karne w stosunku do sprawców przestępstw najbardziej brutalnych, także jeśli są nieletni. Rzeczywiście łatwiej jest karać, trudniej jest wychowywać. I pytanie: Co zrobi Sojusz w tym momencie, czy rząd pana premiera, a dotyczy to edukacji, sprawiedliwości, zdrowia i kultury, bo temat jest szeroki, aby zapobiec, aby ograniczyć przestępczości wśród nieletnich, jej wielkość. Mówiąc krótko, co zamierza uczynić rząd, aby zatrzymać w naszym kraju triumfalny pochód przemocy, a zwłaszcza eskalację przemocy, nihilizmu w mediach, co ma ogromne odniesienie wychowawcze.</u>
          <u xml:id="u-192.2" who="#PoselTadeuszCymanski">Stawiam to pytanie z dwóch względów. Po pierwsze, władza jest ogromna, tak wielka, że nie trzeba nawet odwracać głowy, żeby zobaczyć Sojusz, od Belwederu przez ulicę Wiejską, na Woronicza kończąc, może zwłaszcza na Woronicza, i myślę, że nigdy nie było takiej jak teraz szansy, aby to powstrzymać. Pani Bańkowska życzyła wrażliwości, życzyła wyobraźni temu rządowi, ja się do tych życzeń przyłączam i uważam, że jeśli będzie wrażliwość i wyobraźnia, to ten problem powinien być przynajmniej wyraźnie ograniczony. 4 lata o to szła tutaj walka, niestety, bezskuteczna. To jest pytanie i chciałbym, żeby pan premier się do tego odniósł, bo trzeba nie tylko uczyć, ale również wychowywać.</u>
          <u xml:id="u-192.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#Marszalek">Pan poseł Przemysław Gosiewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#PoselPrzemyslawGosiewski">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoki Sejmie! Pan premier w swoim exposé odniósł się w sposób niezmiernie lakoniczny do jednej z najważniejszych kwestii związanych z naprawą państwa, tą sprawą jest zdecydowana walka z korupcją. Pan premier stwierdził, że, cytuję: rząd zamierza wprowadzić skuteczne mechanizmy antykorupcyjne. Ale z exposé pana premiera nie dowiedzieliśmy się o żadnych konkretach na temat tego, jakie działania zamierza podjąć rząd, aby ukrócić stale rosnącą korupcję w Polsce. Sprawa walki z korupcją jest niezmiernie ważna dla partii, którą reprezentuje Prawo i Sprawiedliwość. W związku z tym chciałbym zadać panu premierowi następujące pytanie: Jakie konkretne działania zamierza podjąć rząd pana premiera w celu ukrócenia korupcji w administracji publicznej i w jakim terminie rząd pana premiera zamierza przekazać do Sejmu projekty ustaw dotyczące działań antykorupcyjnych.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#PoselPrzemyslawGosiewski">Panie Premierze! Sejm powinien wiedzieć, czy walka z korupcją jest rzeczywiście priorytetem rządu pana premiera, czy też jest elementem pewnej gry informacyjno-propagandowej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-194.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#Marszalek">Pan poseł Marek Jurek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#PoselMarekJurek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pan premier wśród rzeczy pominiętych w swoim wystąpieniu programowym pozostawił sprawę równomiernego rozwoju poszczególnych regionów kraju. Sprawa ta się wydaje nakazem solidarności narodowej, toteż (jeżeli pominięcie to było nieświadome) prosiłbym żeby przedstawił pan poglądy rządu na temat wspierania rozwoju tych części kraju, które są słabiej rozwinięte gospodarczo i które mają większe trudności społeczne od innych.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#PoselMarekJurek">Drugie moje pytanie dotyczy tekstu pańskiego wystąpienia. Wczoraj na posiedzeniu Komisji Spraw Zagranicznych i komisji, które w tym spotkaniu z panem ministrem spraw zagranicznych brały udział, mieliśmy trudności nawet z ustaleniem tekstu wypowiedzi pana premiera o stosunkach polsko-rosyjskich. Sprawdziłem więc tekst autoryzowany, pozwolę sobie zacytować, pan premier mówił: ˝Cieszymy się z nowego klimatu, nowego języka i nowych inicjatyw, które sprzyjają aktywizacji stosunków Polski z Rosją. Coraz bardziej dominują w stosunkach polsko-rosyjskich ludzie przedsiębiorczy, ludzie interesu, oni z natury rzeczy wprowadzają do tych stosunków pragmatyczny język i skuteczne działanie˝. Otóż chciałbym zapytać: do kogo pan adresował to wystąpienie? Właściwie co ono ma znaczyć? To co pan powiedział, słyszeliśmy. Przedsiębiorczy ludzie interesu wyznaczeni przez państwowe grupy przemysłowe państwa rosyjskiego, wybrani na partnerów interesów w Polsce, mają wyznaczać kierunki polityki państwa polskiego. To zrobiło szokujące wrażenie na dużej części Izby. Natomiast mnie ciekawi, do kogo pan adresuje to wystąpienie. Jaki efekt ma ono odnieść, na kim ma wywrzeć wrażenie i co ewentualna tolerancja Izby dla takich zdań małaby powiedzieć i właściwie komu, bo chyba nie polskiej opinii publicznej? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-196.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#Marszalek">Pan poseł Krzysztof Jurgiel.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#PoselKrzysztofJurgiel">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! W swoim exposé pan premier nie odniósł się do zasad prowadzenia polityki regionalnej państwa. Jednym z celów tej polityki powinno być zmniejszanie różnic w zakresie rozwoju gospodarczego, a także poziomu życia mieszkańców w poszczególnych województwach czy też obszarach wsparcia państwa. Jednym z takich obszarów jest nasza granica wschodnia, także północno-wschodnia. Myślę, że tam są potrzebne czy niezbędne specjalne działania i rządu, i parlamentu, aby ta część Polski dorównywała pod względem rozwoju gospodarczego innym częściom kraju. Chciałem zapytać: czy rząd przewiduje jakieś specjalne działania dla obszaru tzw. ściany wschodniej, a więc czterech województw ściany wschodniej, i czy przewiduje w tym zakresie właśnie zawarcie jakiegoś specjalnego ustawowego kontraktu dla ściany w schodniej? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#Marszalek">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#Marszalek">Pan poseł Marcin Libicki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#PoselMarcinLibicki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Premierze! W swoim exposé powiedział pan dosłownie, cytuję: Rząd będzie chciał wykorzystać rezerwy, jakie tkwią w realizacji polsko-niemieckiej wspólnoty interesów. Ponieważ nie mówił pan w swoim exposé o wspólnocie interesów z jakimkolwiek innym krajem Europy Zachodniej, a w Niemczech, jak wiadomo, są najsilniejsze tendencje do budowania jednolitego państwa Europa z pominięciem czy z likwidacją państw narodowych - w innych krajach te tendencje do budowania jednolitego państwa Europa są znacznie słabsze - chciałem więc spytać: czy, wymieniając jedynie tę bliskość stosunków polsko-niemieckich, opowiada się pan premier za, nazwijmy to, opcją niemiecką budowania jednolitego państwa Europa?</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#PoselMarcinLibicki">Chciałem też powiedzieć, że jestem po raz trzeci posłem i po raz pierwszy słyszałem, żeby minister nazwał wystąpienie posła łgarstwem - minister i poseł skądinąd. Ponieważ - o ile się dobrze orientuję - to marszałek może skierować sprawę z urzędu do Komisji Etyki Poselskiej, to w tym, nazwijmy to, dialogu między posłem ministrem Polem a posłem Wrzodakiem, wydaje mi się, że ten, który zasługuje na zajęcie się przez Komisję Etyki Poselskiej ze względu na swoje wypowiedzi, to jest pan minister poseł Pol. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-200.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#Marszalek">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#Marszalek">Powtórzę to samo, co powiedziałem po wypowiedzi pana ministra posła Pola, że jeśli którykolwiek z posłów, bo do nich kierował on tę uwagę, poczuł się dotknięty tym, co powiedział, to może skierować wniosek do Komisji Etyki Poselskiej.</u>
          <u xml:id="u-201.2" who="#Marszalek">Pan poseł Tomasz Markowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#PoselTomaszMarkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Pan premier zapowiedział, że będzie mniej agencji, funduszy, w których znikają pieniądze z budżetu. Proszę przypomnieć sobie, panie premierze, Agencję Rozwoju Gospodarczego założoną przy Ministerstwie Współpracy Gospodarczej z Zagranicą w lutym 1994 r., w czasie rządów koalicji SLD- PSL. Pierwszy rok działalności zakończyła ona stratą w wysokości 271 mln zł. Z jej funduszy zakupiono 600 tys. akcji ˝Polisy˝ za kwotę ponad 4 mln zł. Agencja zrezygnowała z dywidendy, więc ˝Polisę˝ po prostu utrzymywała. Polisę utrzymywał także Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON), który też kupił jej akcje i też zrezygnował z dywidendy. Wtedy ministrem pracy, organu nadzorującego ten fundusz, był pan Leszek Miller, dzisiaj premier. Pytanie brzmi: Jakie konkretnie agencje i fundusze zostaną zlikwidowane? Jakie pan premier daje gwarancje, że w ich miejsce nie powstaną nowe instytucje, jeszcze bardziej kosztowne? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#Marszalek">Pan poseł Marek Suski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#PoselMarekSuski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Mam takie pytanie. W pańskim exposé z zadowoleniem przyjęliśmy zapowiedź, że prywatyzacja nie będzie podporządkowana tylko potrzebom budżetu państwa. Otóż na posiedzeniu Komisji SkarbuPaństwa pytaliśmy ministra o to, jak będzie realizowana prywatyzacja. Uzyskaliśmy odpowiedź, że nastąpi spowolnienie, zostaną zatrzymane pewne programy, a jednocześnie w budżecie państwa jest przewidziana kwota, i to dość znaczna, dochodów z prywatyzacji i pan minister powiedział, że nie ma możliwości wykonania tego planu. Otóż pytanie jest następujące: Z czego rząd zamierza pokryć tę różnicę?</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#PoselMarekSuski">Drugie pytanie dotyczy kwestii, której w exposé nie było. Otóż na posiedzeniu Komisji Skarbu Państwa pan minister powiedział, że będzie optował za tym, aby pański rząd zajął się sprawą, która od wielu lat jest nieuregulowana, sprawą reprywatyzacji. W innej komisji jeden z pańskich ministrów powiedział, że jest temu przeciwny. Chcielibyśmy się dowiedzieć, jakie jest stanowisko pana rządu w tej kwestii, ponieważ ministrowie wypowiadają sprzeczne opinie.</u>
          <u xml:id="u-204.2" who="#GlosZSali">(Takie samo.)</u>
          <u xml:id="u-204.3" who="#PoselMarekSuski">Trzecie pytanie - najbardziej dziwna kwestia, o którą chcę zapytać. Otóż powiedziała pan w swoim wystąpieniu, że będziemy szukać dróg i sposobów dialogu i, na ile to możliwe, zbliżenia stanowisk, jeśli chodzi o stosunki Polski z Białorusią. W pańskim exposé zabrakło kwestii dotyczących naszych stosunków z innymi sąsiadami Polski. Nie wymieniono tam niektórych naszych sąsiadów, a są to państwa demokratyczne. Dziwne jest to, iż będziemy poszukiwać zbliżenia stanowisk z krajem, w którym nie ma demokracji, gdzie fałszuje się wybory, gdzie w niewyjaśnionych okolicznościach giną dziennikarze, gdzie politycy opozycji siedzą w więzieniach, z państwem, w którym handluje się bronią, i to z różnymi krajami, także takimi, które są objęte embargiem, a ostatnio nawet, jak donosi ˝Wprost˝, z krajami, które prowadzą akcje terrorystyczne. Otóż mam pytanie: Na czym ma polegać to zbliżenie stanowisk i czy pański rząd będzie się w jakimś sensie wzorował na rządach pana Łukaszenki? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-204.4" who="#GlosZSali">(Powiedział, co wiedział.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#Marszalek">Pan poseł Wojciech Szarama.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#PoselWojciechSzarama">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! W swoim eksposé zapowiedział pan, że rząd wniesie o dalsze ograniczenie liczby radnych i członków zarządów gmin, powiatów i województw, tak się domyślam, bo skończyła się ta zapowiedź na słowach: i członków zarządów. Powiedziane zostało: Zgodnie z przedwyborczymi zapowiedziami wprowadzimy bezpośrednie wybory wójtów i burmistrzów. Opowiadamy się za wiosennym terminem wyborów parlamentarnych i samorządowych.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#PoselWojciechSzarama">Chciałem uzyskać uzupełnienie, uściślenie tej wypowiedzi, zadając pytania panu ministrowi na posiedzeniu komisji spraw wewnętrznych. Otrzymałem odpowiedź, że rząd nie ma gotowego projektu w tej sprawie, lecz będzie czekał na inicjatywę posłów, na inicjatywę komisji, która ma określić, o ile zmniejszyć liczbę radnych i jakie wprowadzić ograniczenia co do liczby członków zarządów. Można by uznać, jak mówili tu posłowie z koalicji, że te zapowiedzi rządu są ogólne i będą dopiero realizowane, a szczegóły ustalane w dalszych pracach rządu. Ale stwierdzenie, że już na wiosnę mają się odbyć wybory samorządowe, a odnoszę to do wiosny 2002 r., powoduje, że powstaje olbrzymie zamieszanie.</u>
          <u xml:id="u-206.2" who="#GlosZSali">(Żadne.)</u>
          <u xml:id="u-206.3" who="#PoselWojciechSzarama">Moi koledzy radni, samorządowcy, dzwonią i pytają, o ile zostanie obcięta liczba radnych w woj. katowickim, w Bytomiu.</u>
          <u xml:id="u-206.4" who="#GlosZSali">(Przecież jest ustawa.)</u>
          <u xml:id="u-206.5" who="#PoselWojciechSzarama">Czy nasza kadencja skończy się na wiosnę, czy jesienią i dopiero przy następnych wyborach zostaną dokonane zmiany? Uważam, że tego typu zapowiedź musi zostać jednak uściślona, panie premierze. Pozostawienie bowiem tego w tak ogólnikowym kształcie, jak zostało to zawarte w eksposé i w odpowiedzi pana ministra spraw wewnętrznych na moje pytanie, powoduje, że wśród samorządowców panuje pewien niepokój i swego rodzaju chaos.</u>
          <u xml:id="u-206.6" who="#GlosZSali">(Panika.)</u>
          <u xml:id="u-206.7" who="#PoselWojciechSzarama">Nie wiedzą oni, czy ich kadencja... To sprawa zasadnicza, proszę państwa - wiedzieć, czy kadencja zarządu kończy się na wiosnę, czy na jesieni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#Marszalek">Panie pośle, proszę już skracać wypowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#PoselWojciechSzarama">Panie premierze, proszę o odpowiedź: Jakie mają być ograniczenia liczby radnych i członków zarządów i czy te wybory mają być najbliższej wiosny?</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#Marszalek">Pani poseł Elżbieta Więcławska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#PoselElzbietaWieclawska">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Premierze! W swoim eksposé jako jeden z pierwszych punktów w ciągu 4 lat działania rządu wymienił pan walkę z bezrobociem, obniżenie jego poziomu. Tu przedstawił pan, niestety, parę sloganów, które, tak się składa, już znam...</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#GlosZSali">(Ale skąd? Z tamtej kadencji?)</u>
          <u xml:id="u-210.2" who="#PoselElzbietaWieclawska">Nie, zaraz powiem, skąd je znam. Otóż w Łodzi od 4 bez mała lat rządzi SLD; ma pełnię władzy zarówno na poziomie zarządu, jak i rady miejskiej. Na początku kadencji dokładnie te same zdania padały z ust przedstawicieli SLD, którzy mówili że będą walczyć z tym zjawiskiem. Jakie są w tej chwili realia w Łodzi? Bezrobocie w dalszym ciągu szaleje, finanse gminy są w tak opłakanym stanie, że w telewizji lokalnej ciągle słyszymy o kolejnych zaciąganych przez nią kredytach, które oczywiście będziemy spłacać my, czyli podatnicy. Dlatego też jestem pełna niepokoju, czy to wszystko, o czym pan mówi, się sprawdzi. Chciałabym, aby powiedział pan coś dokładniejszego: Jakimi metodami mają państwo zamiar walczyć z bezrobociem? - ponieważ takich miast jak Łódź jest rzeczywiście wiele. W tej chwili jest to podstawowy problem. To dramat. Chciałabym wiedzieć coś dokładnego, bo wtedy będziemy wiedzieli, czego oczekiwać i co ewentualnie egzekwować z tych poczynań. To pierwsze pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#Marszalek">Pani poseł, czas już minął, bardzo proszę krótko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#PoselElzbietaWieclawska">I drugie pytanie, krótkie, dotyczące tym razem kultury, bo jestem w komisji kultury: Jakie będą formy wsparcia dla samorządowych instytucji kultury? Czy rząd utrzyma ponad 130-milionową dotację wspierającą samorządowe instytucje kultury? To tyle. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#Marszalek">Pan poseł Artur Zawisza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#PoselArturZawisza">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam dwa pytania dotyczące wewnętrznej zgodności zapowiedzi przedstawionych w exposé prezesa Rady Ministrów oraz zapowiedzi przedstawianych przez jego ministrów. Pierwsza sprawa: premier, co prawda w sposób zawoalowany, a wręcz ukryty przed opinią publiczną, zapowiedział podwyżkę podatków. Mówię o tym fragmencie exposé, gdzie jest mowa o zmianach w podatkach, w tym także w podatku od dochodów osobistych ludności. Rzecz jasna nie chodzi o obniżenie podatku od dochodów osobistych w tym przypadku, ale o jego podwyższenie. Czy mianowicie ta podwyżka, a więc zwiększenie już teraz nazbyt wysokiego kosztu pracy w Polsce, jest elementem pakietu: po pierwsze, przedsiębiorczość, który ma być realizowany przez Ministerstwo Gospodarki, czy jest to fragment jakiegoś innego alternatywnego, do tej pory nieujawnionego pakietu programowego?</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#PoselArturZawisza">Drugie pytanie dotyczy wypowiedzi z wczorajszego wieczoru, ponieważ to, co zostało powiedziane w tym exposé, było - wedle opinii wielu komentatorów - nużące, natomiast to, co najciekawsze, nie było powiedziane. Otóż podczas wieczornego posiedzenia Komisji Spraw Wewnętrznych i Administracji mój kolega z okręgu wyborczego minister Wiesław Kaczmarek został niejako zadenuncjowany przez ministra spraw wewnętrznych i administracji pana Krzysztofa Janika, który ujawnił, iż minister Kaczmarek rozważa likwidację Ministerstwa Skarbu Państwa przezeń prowadzonego i oddanie nadzoru właścicielskiego tegoż ministerstwa Ministerstwu Finansów, być może zamierza to ucznić w przyszłości. Tak więc pytanie: Czy mamy tu do czynienia z jakimś grubszym nieporozumieniem, sui generis inkoherencją prac rządowych czy też może...</u>
          <u xml:id="u-214.2" who="#GlosZSali">(Czy to nas nie obraziło?)</u>
          <u xml:id="u-214.3" who="#PoselArturZawisza">Nie, nie, te słowa proszę sprawdzić w słowniku. Sui generis inkoherencja, to z łaciny.</u>
          <u xml:id="u-214.4" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-214.5" who="#PoselArturZawisza"> To są polisylabiczne latynizmy.</u>
          <u xml:id="u-214.6" who="#PoselArturZawisza">Rzecz jednak w tym, czy jest to jakieś grubsze nieporozumienie - mówiąc już bardziej po swojsku dla posłów z lewicy</u>
          <u xml:id="u-214.7" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-214.8" who="#PoselArturZawisza">- czy też może jest to zapowiedź jakiejś hiperfiskalizacji polityki przez pana prowadzonej, a więc kierunku dokładnie przeciwnego niż deklarowany przez pana i pańską formację publicznie, ponieważ ta zapowiedź ministra Kaczmarka - proszę się do niej ustosunkować - jeżeli minister Janik ją wiernie relacjonował, musi budzić zaniepokojenie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-214.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#Marszalek">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#Marszalek">Pan poseł Tadeusz Jarmuziewicz, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#PoselTadeuszJarmuziewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! W swoim exposé w części dotyczącej infrastruktury pan premier stwierdza, ku mojemu ogromnemu zadowoleniu, że priorytetem dla rządu będzie budowa autostrad oraz inwestycje w zakresie ochrony środowiska. Przypomnę bardzo smutny fakt, że dopiero w tym roku, praktycznie rzecz biorąc, długość autostrad oddanych do użytku w III Rzeczypospolitej przekracza długość autostrad oddanych za czasów PRL-u i czasów przedwojennych. Na wczorajszym posiedzeniu Komisji Infrastruktury pan wicepremier Marek Pol zadeklarował bardzo ambitne zadanie rządu, to jest wybudowanie w tej kadencji co najmniej 400 km autostrady. Wspominał już o tym poseł Maniura. Bardzo bym prosił pana premiera o publiczne potwierdzenie złożonej deklaracji. Nie było ich zbyt wiele w pańskim exposé, panie premierze. To byłoby naprawdę bardzo konkretne zobowiązanie, coś, do czego można by wracać w następnych latach.</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#PoselTadeuszJarmuziewicz">Jawi mi się również pewna niejasność w zakresie finansowania tychże autostrad. Nawet w ramach partnerstwa prywatno-publicznego, którego podobnie jak pan premier jestem ogromnym zwolennikiem, niezbędny jest udział państwa. Budżet roku 2002 będzie pełen wyrzeczeń, szczególnie jeżeli chodzi o inwestycje. Czy nie widzi pan premier w takim razie zagrożenia dla programu budowy autostrad ze względu na trudności budżetu w kwestii zaangażowania finansowego? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-216.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#Marszalek">Pan poseł Andrzej Gałażewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#PoselAndrzejGalazewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! W pana wystąpieniu, panie premierze, było takie jedno zdanie: na modernizację oczekuje wiele dziedzin, górnictwo, hutnictwo, przemysł zbrojeniowy czy transport. Jestem posłem ze Śląska. Na Śląsku już od kilku lat jest wdrażany program reformujący górnictwo. Ten program jest elementem głębokiej restrukturyzacji górnictwa. Jednocześnie w planie redukcji budżetu państwa zdjęto z tego programu ok. 640 mln zł. Zdjęcie takiej kwoty powoduje, że już w 2002 r. nie będzie można realizować górniczego pakietu socjalnego dla osób, które będą odchodzić z górnictwa, nie będzie można wypłacać odszkodowań za szkody górnicze, trzeba będzie wstrzymać preferencyjne kredyty dla gmin górniczych, które służyły tworzeniu nowych miejsc pracy. W związku z tym mam pytanie: Czy pana rząd będzie kontynuował rozpoczęty kilka lat temu program restrukturyzacji górnictwa, czy odejdzie od tego programu, a jeżeli odejdzie, to co w to miejsce zaproponuje? Pytanie dotyczy też oczywiście sytuacji w hutnictwie, ale tam jeszcze programu nie ma, więc raczej oczekujemy na propozycje. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#Marszalek">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#Marszalek">Pan poseł Mirosław Drzewiecki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#PoselMiroslawDrzewiecki">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Kieruję pierwsze pytanie do pana wicepremiera Belki. Konkretnie chcę spytać o jedną rzecz, o wysokość podatku. Pan w swoim wystąpieniu powiedział, że w ramach likwidowania dziury budżetowej oczywiście musi dojść do tego, że będą cięte wydatki, ale też będzie próba szukania większych wpływów do budżetu, i to jest zrozumiałe. Mamy zamrożenie progów podatkowych, w związku z tym już samo to decyduje, że podatki będą wyższe. Jednak powiedział pan też - lecz nie sprecyzował pan tego w swojej wypowiedzi - że podatki będą wyższe, ale będzie to kosmetyka. W związku z tym chciałbym spytać, ile punktów procentowych w podatku stanowi ta kosmetyka, 3, 5 czy 10, żebyśmy mieli świadomość, my, wszyscy obywatele, jaki będzie najwyższy próg, jaka będzie wysokość tego progu. To jest pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#PoselMiroslawDrzewiecki">Drugie pytanie, również do pana wicepremiera Belki, dotyczy następującej rzeczy. Pan jest świetnym ekonomistą i wie pan dokładnie, że w kraju, gdzie najlepszą inwestycją jest lokata bankowa, mała i średnia przedsiębiorczość właściwie nie ma prawa się rozwijać. A nie ma prawa się rozwijać dlatego, że człowiek, który prowadzi przedsiębiorstwo, powinien być bity rano przez żonę przed wyjściem do pracy, jak mu wpada do głowy pomysł, żeby inwestować pieniądze. Jeżeli bowiem najlepszą inwestycją jest lokata bankowa, to w związku z tym nie powinien być wrogiem własnej rodziny i dzieci i powinien pieniądze trzymać w banku. A to w ramach programu zwalczania bezrobocia jest słaba perspektywa. Co pan zamierza zrobić, żeby odwrócić ten trend, w którym się znaleźliśmy?</u>
          <u xml:id="u-220.2" who="#PoselMiroslawDrzewiecki">Trzecie pytanie do pana wicepremiera Belki dotyczy następującej sprawy. Dookoła widzimy różne inwestycje centralne, lokalne. Aparat publiczny i ludzie aparatu administracyjnego podejmują decyzje przy inwestycjach centralnych czy lokalnych, jednak wydają publiczny grosz i bardzo często walczą z bezrobociem w sposób doskonały. Ale tak jest np. we Francji i we Włoszech. Bo jak pan wejdzie do nowego gmachu Politechniki Warszawskiej, to zobaczy pan, że wszystkie pisuary, umywalki itd. są francuskie, a nie np. z Koła. Jak pan zamierza zmusić wszystkich urzędników administracji państwowej do tego, żeby racjonalnie się zachowywali, jak ludzie, którzy chcą walczyć z bezrobociem w Polsce, a nie poza granicami Polski?</u>
          <u xml:id="u-220.3" who="#PoselMiroslawDrzewiecki">Teraz jeszcze pytanie do pana premiera Millera. Zadaję je jako przewodniczący komisji sportu, zaniepokojony jedną rzeczą. Wiemy, że będzie likwidowany UKFiS, i w pana exposé nie było słowa o sporcie, a skądinąd wiem przecież, że pan jest znanym sympatykiem sportu i kibicem i że leży panu na sercu dobro polskiego sportu. Czy zadba pan o to, żeby nie doszło do pogorszenia sytuacji polskiego sportu tylko dlatego, że będzie reforma urzędu, i czy przypilnuje pan tego, że środek specjalny, który jest głównym źródłem finansowania w sporcie, w tym sporcie zostanie i że, mimo że przechodzi to do Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu, nie będzie próby zawładnięcia nawet części tych pieniędzy na sport. Dlatego że wszyscy marzymy o tym, żeby czasem ten sport w trudnych sytuacjach dodawał nam trochę otuchy na przyszłość. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-220.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-220.5" who="#PoselRyszardZbrzyzny">(Tak, igrzyska.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#Marszalek">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#Marszalek">Pan poseł Waldy Dzikowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#PoselWaldyDzikowski">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! W exposé pana premiera usłyszeliśmy punkt o samorządzie, i to dobrze, bo tak naprawdę w samorządzie zapadają konkretne decyzje dotyczące budowania szkół lub ich niebudowania, budowania dróg lub ich niebudowania, powstawania bezrobocia lub niepowstawania. Ale uzyskałem też informację, która jest trudna do zrozumienia, mianowicie że wybory bezpośrednie odbędą się tylko i wyłącznie w gminach liczących do 20 tys. mieszkańców. A przecież tak naprawdę największe konflikty, ubezwłasnowolnienie władzy wykonawczej, upolitycznienie i bezradność władz wykonawczych są na poziomie miast i dużych aglomeracji. Przecież w tych małych gminach tak naprawdę polityka jest prowadzona przez radnych, partie prowadzą geograficznie swoją politykę. Stąd też moje pytanie, czy ta decyzja o przeprowadzeniu wyborów wyłącznie w gminach do 20 tys. podyktowana jest troską o dobro samorządu, wzmocnienie władzy wykonawczej, racjonalizm prowadzenia polityki lokalnej czy też ewentualnie o efekt wyborczy ugrupowania. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#Marszalek">Pan poseł Antoni Macierewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Mam pytanie związane z problematyką, która nie była tutaj dotąd podnoszona i nie została szeroko rozwinięta w pańskim exposé, a jest jedną z centralnych, mianowicie z problematyką bezpieczeństwa. W exposé na ten temat powiedziano bardzo niewiele poza taką sugestią, którą część sali odebrała jako zagrożenie powołaniem na nowo ORMO, ale nie o to chcę zapytać. Chcę zapytać o kwestię, która od dawna jest przedmiotem nacisku Komendy Głównej Policji na Sejm, na ustawodawców, na rząd, na kolejnych ministrów i wynika według mnie z patologicznych procesów, które toczą policję. Mianowicie od dawna policja domaga się, żeby w istocie zwolnić ją od konieczności, obowiązku ścigania drobnej przedsiębiorczości.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#GlosZSali">(Czego?)</u>
          <u xml:id="u-224.2" who="#GlosZSali">(Przestępczości!)</u>
          <u xml:id="u-224.3" who="#PoselAntoniMacierewicz">Z jednej strony dzieje się to w naszym życiu codziennym. Wielu z państwa, którym ukradziono torebki, którym napadnięto w tramwaju, wybito szybę w samochodzie, spotkało się z tym, że policja odmawiała de facto ścigania tej przestępczości. Z kolei Sejm od dawna spotyka się z żądaniem uchwalenia przez niego tzw. trybu rejestrowego. Dotychczas Sejm się temu opierał, zwracał na to uwagę pan minister Kaczyński, stawiając temu tamę, robiliśmy to także w Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, gdyż wprowadzenie trybu rejestrowego oznacza, że najpowszechniejsze i najdotkliwsze przestępstwa nie będą ścigane, będą tylko zapisywane, a napadniętemu się powie: Gdy kiedyś będziemy mogli złapać takiego przestępcę, wtedy się do pana zwrócimy. I oto po raz pierwszy premier nowego rządu zapowiada, że to właśnie wprowadzi, że od dzisiaj najdrobniejsza przestępczość nie będzie ścigana.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#Marszalek">Ale proszę o pytanie, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">Pytam pana premiera, dlaczego pan to robi obywatelom Rzeczypospolitej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">I ostatnia kwestia. Mianowicie chcę złożyć na ręce pana marszałka wniosek o pociągnięcie do odpowiedzialności przed Komisją Etyki Poselskiej pana posła ministra Pola za wulgarne odezwanie się w sprawie pana Wrzodaka. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#PoselJerzyWenderlich">(W trybie sprostowania, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-229.2" who="#Marszalek">Panie pośle, pan się nie wypowiadał, więc pan nie może prostować. Nie, panie pośle, pan chce podjąć polemikę, to jest zupełnie co innego. Pan nie może prostować, bo pan się nie wypowiadał.</u>
          <u xml:id="u-229.3" who="#PoselJerzyWenderlich">(W sprawie formalnej.)</u>
          <u xml:id="u-229.4" who="#Marszalek">Nie, panie pośle, przed chwilą pan mówił o sprostowaniu, teraz o sprawie formalnej. Nie ma żadnej sprawy formalnej.</u>
          <u xml:id="u-229.5" who="#PoselJerzyWenderlich">(W trybie formalnym, panie marszałku.))</u>
          <u xml:id="u-229.6" who="#Marszalek">Pani poseł Maria Nowak teraz.</u>
          <u xml:id="u-229.7" who="#Marszalek">Za chwilę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#PoselMariaNowak">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Moje pytanie będzie dotyczyło oświaty. Poprzedni rząd wprowadził kompleksową reformę oświaty, która była szeroko konsultowana w środowiskach szkolnych. Obecnie reforma ta weszła już w ostatni etap realizacji. W swoim exposé, panie premierze, nie zapowiedział pan istotnych zmian w polskiej oświacie. To, że ujął pan sprawy oświaty na szóstym miejscu, poświęcając im zaledwie 7 zdań, uznałam za pozytywne postrzeganie realizowanej reformy. Uznałam, że obecnie realizowana reforma będzie kontynuowana. I tu pytanie. Jeżeli moje rozumowanie jest niepoprawne, to proszę szerzej i konkretnie określić proponowane zmiany w oświacie, a w ramach tego proszę o podanie, w jaki sposób chce pan przywrócić spokój i atmosferę pracy w polskiej szkole - bez czego nie można mówić o podnoszeniu poziomu wykształcenia...</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#GlosZSali">(Trwało to od 4 lat.)</u>
          <u xml:id="u-230.2" who="#PoselMariaNowak">...ponieważ w ciągu tego pierwszego tygodnia swojego urzędowania rząd zafundował szkołom średnim niezły chaos. Proszę powiedzieć, w jaki sposób chce pan zdobyć zaufanie nauczycieli, którzy wiele serca i zaangażowania włożyli w realizację reformy oświaty, a którzy dzisiaj postawieni zostali pod ścianą, ponieważ znaleźli się w sytuacji, w której obowiązujące prawo oświatowe to jedno, a decyzje ministra edukacji podawane w prasie i telewizji to drugie. Decyzje tak podawane, nawet jeżeli są podawane z tej mównicy, nie stanowią jeszcze prawa oświatowego. Czas biegnie, chaos trwa i myślę, że nie z winy poprzedniego rządu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-230.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-230.4" who="#GlosZSali">(A którego?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#Marszalek">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#Marszalek">Pan poseł w kwestii formalnej?</u>
          <u xml:id="u-231.2" who="#PoselJerzyWenderlich">(Tak.)</u>
          <u xml:id="u-231.3" who="#Marszalek">Tylko proszę powołać się na artykuł i punkt regulaminu, dobrze?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#PoselJerzyWenderlich">Przepraszam, panie marszałku, nie pamiętam ani artykułu, ani punktu, ale chciałbym jednak zabrać głos w sprawie formalnej i zaprotestować. Dlaczego pan marszałek nie reaguje, skoro pan poseł Macierewicz wielokroć już tak obrazoburczo szokował opinię publiczną i dzisiaj również mówi o tym, że policja nie chce... - czyli w jego mniemaniu powinna ścigać drobną przedsiębiorczość? Proszę o oprotestowanie tego rodzaju wypowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#Marszalek">Panie pośle, więc, tak jak podejrzewałem, nie miał pan wniosku w sprawie formalnej.</u>
          <u xml:id="u-233.1" who="#PoselAntoniMacierewicz">(Panie marszałku, sprostowanie.)</u>
          <u xml:id="u-233.2" who="#Marszalek">Pan poseł chce teraz sprostować, tak? No, pan poseł może sprostować, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">Panie Marszałku! Chciałbym więc powiedzieć tak - różne rzeczy już na tej sali bywały i panowie z PZPR różne rzeczy mi przypisywali</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-234.2" who="#PoselAntoniMacierewicz">, ale żebym atakował drobną przedsiębiorczość... Chcę przypomnieć, że tym zajmowała się naprawdę Polska Zjednoczona Partia Robotnicza. Ona atakowała drobną przedsiębiorczość, a ja atakowałem policję, że nie ściga drobnej przestępczości. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-234.3" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-234.4" who="#GlosZSali">(Jest stenogram.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#Marszalek">Nie, nie, proszę państwa, to było klasyczne sprostowanie ze strony pana posła. Rzeczywiście wszyscy słyszeliśmy: ˝przedsiębiorczość˝, ale to było nieporozumienie. To była pomyłka i rozumiemy, że chodzi o przestępczość.</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#Marszalek">I jeszcze, proszę państwa, pan poseł Antoni Stryjewski w pierwszej części nie zdołał dokończyć swoich pytań. Bardzo prosił, żeby mógł jeszcze zadać pytanie, więc wyraziłem zgodę.</u>
          <u xml:id="u-235.2" who="#Marszalek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Panie Marszałku! Panie Premierze! Mam pytanie, co państwo zrobicie dla uwłaszczenia Polaków, to znaczy pana rząd, panie premierze, jak i większość parlamentarna? Czy znajdzie się miejsce w sercach i w pańskich działaniach dla rozwoju akcjonariatu pracowniczego, choćby w takim zakresie, w jakim znalazł je rząd amerykański dla rozwoju ESOP? To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">I druga sprawa, lokalna. Czy Uniwersytet Wrocławski znajdzie w rządzie pana premiera odpowiednie wsparcie w okresie świętowania jubileuszu 300-lecia jego założenia? Wszak po jubileuszu 600-lecia krakowskiej Alma Mater jubileusz wrocławskiego uniwersytetu jest najważniejszym wydarzeniem w środowisku akademickim Polski, ma również konotacje międzynarodowe. Czy możemy liczyć, że wielkim darem polskiego rządu pod pana przewodnictwem, panie premierze, na jubileusz Uniwersytetu Wrocławskiego będzie nowy gmach Biblioteki Uniwersyteckiej? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-236.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#Marszalek">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-237.1" who="#Marszalek">Proszę państwa, Sejm wysłuchał dyskusji. Wszystkie kluby wykorzystały przeznaczony dla nich czas, a także wyczerpana została lista posłów zapisanych do zadania pytań.</u>
          <u xml:id="u-237.2" who="#Marszalek">Przypominam, że zgodnie z treścią art. 61a ust. 1 regulaminu Sejmu po wyczerpaniu listy mówców i zadaniu pytań głos może zabrać tylko prezes Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-237.3" who="#Marszalek">Proszę o zabranie głosu prezesa Rady Ministrów pana Leszka Millera.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Z wielką uwagą wysłuchałem od początku do końca tej debaty, wszystkich uwag, opinii, ocen, propozycji, pytań i wniosków. Do części z nich odnieśli się już poszczególni ministrowie, ustosunkowali się także do licznych pytań szczegółowych. Wiele kwestii, które państwo podnosili w dyskusji, nie będzie rozstrzyganych przez Radę Ministrów, ale będą one podejmowane przez parlament, a zatem decyzje w tych sprawach będą zapadały zgodnie z wolą Wysokiej Izby, a nie wolą Rady Ministrów. Wiele pytań, zwłaszcza postawionych w ostatniej fazie dyskusji, zasługuje na bardzo szczegółowe omówienie, wymaga przytoczenia wielu liczb, ukazania historii problemów w taki sposób, jak się one kształtowały. Oczywiście nie jest możliwe, aby to się stało teraz.</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Padło około 100 pytań, niektóre bardzo szczegółowe. Jak już powiedziałem, pytania te dotyczą różnych problemów. Rozumiem temperaturę walki politycznej, sam przecież w niej do tej pory uczestniczyłem i przez 10 lat zajmowałem miejsce w ławie poselskiej, i w związku z tym uważam, że część z nich to pytania po prostu niesprawiedliwe, które niepotrzebnie zaostrzają temperaturę tej walki. Jeśli bowiem ktoś zadaje pytanie, w którym kwestionuje wolę naszego rządu do reprezentowania polskiej racji stanu, to jak to można określić? Jest to rząd polski i będziemy reprezentować polską rację stanu, żaden inny interes niż wynikający z polskiej racji stanu nie jest dla nas ważny. Jeśli ktoś także zarzuca, iż na samym początku rząd łamie konstytucję, to również klasyfikuję to do rzędu niepotrzebnej eskalacji politycznego konfliktu, chyba że ten ktoś ma wystarczające dowody, ale ich nie zaprezentował.</u>
          <u xml:id="u-238.2" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Wyrażam stosowny szacunek dla wszystkich, którzy uczestniczyli w tej debacie i którzy pytali o rozmaite kwestie, i nie chciałbym spłycić żadnego z problemów, proszę zatem pozwolić, że przynajmniej na część pytań moi ministrowie i ja odpowiemy na piśmie. Do takiego wniosku skłania mnie również i przekonanie, iż te pytania, jak obserwowałem, padły głównie ze strony trzech ugrupowań: Platformy Obywatelskiej, Prawa i Sprawiedliwości i Ligi Polskich Rodzin. Ponieważ te ugrupowania już wcześniej zapowiedziały - zostało to wyrażone w wypowiedziach ich przewodniczących - że nie poprą mojego rządu, rozumiem, że odpowiedzi na te pytania nie mają znaczenia dla podejmowanych przez nich decyzji.</u>
          <u xml:id="u-238.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-238.4" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller"> Nie chciałbym wszakże, aby te pytania pozostały bez odpowiedzi, dlatego też zadbam o to, aby pisemne w tej sprawie ustosunkowanie się do wszystkich pytań dotarło do zainteresowanych nie później niż do następnego posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-238.5" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Chciałbym także powiedzieć, że mój szacunek, pełen powagi, wobec wszystkich, którzy się wypowiadali, dotyczy zarówno uwag zgłaszanych przez tych, którzy nas poparli w dyskusji, jak i tych, którzy dziś tego poparcia nam odmówili. Mam bowiem nadzieję, że być może jest to odmowa chwilowa, a nasze działania przekonają dziś jeszcze nieprzekonanych, udowodnią, iż styl naszego rządu, a przede wszystkim jego program jest inny, niż prezentował dotychczasowy rząd; udowodnimy, iż można prowadzić inną politykę niż ta, która przyniosła tyle dramatów i doprowadziła do zapaści finansowej państwa. Mam nadzieję, że potrafimy udowodnić, iż takie podstawowe wartości, jak: sprawiedliwość, uczciwość, zwrócenie uwagi na ludzkie potrzeby, interesy państwa, to dla naszego rządu cele najważniejsze.</u>
          <u xml:id="u-238.6" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Sięgniemy do wszystkich zgłoszonych propozycji zmian i uzupełnień. Jak już mówiłem, zależy nam bowiem bardzo na tym, żeby nic, co cenne, nie zostało uronione. Już dziś zresztą widać, że pomysł, z którym wystąpiłem do pana marszałka Sejmu, aby w komisjach odbyła się dyskusja pań i panów posłów z ministrami, dał właściwe rezultaty. Te spotkania w dniu wczorajszym dały możliwość wzajemnego poznania się, wyjaśnienia zdarzających się nieporozumień i wątpliwości. Myślę też, że w dużej części przywróciły dialog między rządem a parlamentem. Przypomniały o znanej i sprawdzającej się od wieków zasadzie, że dla ludzi, którzy mają dobrą wolę, prawda i ocena kształtuje się w dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-238.7" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Chciałbym zatem zwrócić uwagę państwa na kilka kluczowych spraw, które powtarzały się w dyskusji i w tych pytaniach. Chcę podjąć najpierw te sprawy, wokół których nagromadziło się najwięcej nieporozumień i wątpliwości, a których zostawienie bez komentarza byłoby ze szkodą i dla rządu, i dla Wysokiej Izby.</u>
          <u xml:id="u-238.8" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Po pierwsze, często podnoszona sprawa układu naszych preferencji programowych. Przypomnę, że przedstawiłem główne kierunki naszych działań w perspektywie najbliższych czterech lat. Wymieniłem kolejno: ograniczenie bezrobocia, poprawę sytuacji w rolnictwie i na wsi, naprawę systemu ochrony zdrowia, zapewnienie bezpieczeństwa obywateli, zwiększenie efektywności wymiaru sprawiedliwości, wykorzystanie rezerw tkwiących w edukacji i nauce, stworzenie nowych impulsów dla rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw, jakościowy postęp w infrastrukturze, zapewnienie niezbędnych warunków dla obrony narodowej, urzeczywistnienie integracji z Unią Europejską oraz wykorzystanie polityki zagranicznej dla wzmocnienia ekonomicznej i politycznej pozycji Polski.</u>
          <u xml:id="u-238.9" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Przywołując raz jeszcze te cele, chcę stwierdzić, że błędne są opinie, wyrażone w dyskusji, iż pozycja tych priorytetów wynika z miejsca, w którym zostały ujęte w przedłożonym katalogu. Wszystkie te zadania przecież wzajemnie się przenikają, ich realizacja się warunkuje, tworzą one zwartą i przemyślaną całość, podporządkowaną naszej naczelnej misji programowej.</u>
          <u xml:id="u-238.10" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Co do integracji z Unię Europejską, która wywołała tutaj tak wiele napięć i kontrowersji, potwierdzam, że rząd - rozumiem, że razem z parlamentem - będzie w tym wypadku inicjatorem, przygotuje referendum w sprawie przyjęcia Polski do Unii Europejskiej. Mój rząd nie podpisze bowiem żadnych końcowych dokumentów, nie pytając Polaków o to, czy na wynegocjowanych warunkach pragną wstąpienia do Wspólnoty Europejskiej. To jest decyzja tak brzemienna w skutki, że tylko egzekutywa, jaką jest rząd, nie może decydować. Oczywiście przed referendum będzie musiała być przeprowadzona bogata dyskusja i zapewne te wszystkie zastrzeżenia i lęki, które tkwią w świadomości Polaków, które tkwią także w świadomości pań i panów posłów, zostaną wyartykułowane i nagłośnione. Bardzo będzie nam zależało na tym, żeby decyzja o wstąpieniu była decyzją w pełni świadomą, żeby nie była decyzją przypadkową, żeby zważyć wszystkie argumenty za i przeciw i żeby naród, który jest ostatecznym suwerenem w tej sprawie, tak ważnej, przesądzającej o naszej przyszłości, mógł się bez żadnych przeszkód wypowiedzieć. Taka jest moja intencja i tak zostanie uczynione.</u>
          <u xml:id="u-238.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-238.12" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller"> Pragnę też przypomnieć, że w tym katalogu wymienionych głównych zadań podkreśliliśmy, że w całym okresie kadencji będziemy dążyli do tego, żeby nastąpił szybszy rozwój gospodarczy, żeby doszło do sprawiedliwszego podział owoców tego rozwoju, żeby Polska, tak jak państwo mówili, nie dzieliła się na te lepsze, bardziej zasobne regiony i mniej zasobne, żeby ludzie przy zrozumiałym zróżnicowaniu nie mieli wrażenia, że są spychani do kategorii B lub C, i żeby wreszcie uporządkować państwo, bo państwo polskie wymaga dzisiaj uporządkowania.</u>
          <u xml:id="u-238.13" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Kolejna sprawa dotyczy stopnia szczegółowości ujęcia naszych zamiarów programowych. Dla jednych komentatorów także dzisiaj w dyskusji to wystąpienie - mówię o exposé oczywiście - było zbyt szczegółowe i zbyt pragmatyczne, za mało ideologiczne, dla innych było ono zbyt ideologiczne czy wreszcie zbyt mało konkretne.</u>
          <u xml:id="u-238.14" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Szanowne Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Przecież exposé to nie projekt ustawy ani nie pakiet projektów ustaw. Szef rządu w takich wypadkach prezentuje swoje intencje i cele do osiągnięcia. Natomiast sposoby i środki wiodące do tych celów najczęściej są prezentowane w ustawach, które są kierowane do parlamentu. Tak będzie również w tym przypadku. Chciałbym jednak przypomnieć, że przedstawiłem przecież zamiary rządu w trzech perspektywach czasowych. Pierwsza - obejmująca sto najbliższych dni. Druga - sięgająca najbliższego roku. I trzecia - dotycząca całej czteroletniej kadencji. Co więcej - przepraszam, że mogę się wydać nieskromny - ale po raz pierwszy w historii tych exposés, zapowiedziałem, że każdego roku o tej porze - możemy nawet się umówić - w kolejne rocznice debaty nad exposé będą przedstawiał Wysokiej Izbie raport, informacje o realizacji naszego programu. Dzięki temu Wysoka Izba będzie miała możliwość ocenienia tego, co się w roku stało, w ciągu tych 12 miesięcy, co zostało zrealizowane, a co nie, a rząd będzie pod stałą parlamentarną kontrolą w tym względzie. Zapowiadam to i za rok będę miał okazję przedstawić państwu pierwszą inforację o realizacji programu, który zapowiedziałem.</u>
          <u xml:id="u-238.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-238.16" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Sprawa trzecia dotyczy tematów pominiętych, a mówiąc precyzyjnie, pozornie pominiętych. Pozornie, gdyż jak szczególnie widać na przykładzie kultury, o czym także przed chwilą mówiono, tych tematów nie sposób oddzielić od realizacji wcześniej wymienionych priorytetów, bo czy można nasze priorytety oddzielić? Czy można je zrealizować bez ochrony dziedzictwa przeszłości, bez pomocy w tworzeniu kultury współczesnej, bez zwiększenia możliwości pozwalających korzystać społeczeństwu ze swojego dziedzictwa, czy bez wspomagania inicjatyw obywatelskich w kulturze? Zrobimy wszystko, aby wykorzystać możliwości tkwiące w zdolnościach, ale także i w uczuciach Polek i Polaków, także tych rozsianych po całym świecie. Tu przyznaję się, że powinienem powiedzieć czy zwrócić się do naszych rodaków żyjących na całym świecie. Deklaruję zatem w tej chwili, nasi najlepsi ambasadorowie, bo najczęściej nasi rodacy są po prostu naszymi ambasadorami, że będziemy wspierać, będziemy starać się utrzymywać jak najlepsze stosunki z tymi, którzy nie z własnej woli najczęściej znaleźli się poza naszą ojczyzną, ale zawsze patrzą na Polskę z odcieniem wzruszenia i sentymentu, nawet nie wiem jak bardzo wiążąc się ze swoim nowym krajem.</u>
          <u xml:id="u-238.17" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Mówiąc o sprawach, które zostały pozornie pominięte, pragnę też wspomnieć o budownictwie mieszkaniowym. Rzecz przecież nie w tym, ile razy użyjemy słowa budownictwo, rzecz w tym, czy będą to, a to przewiduje nasz program, tworzone instrumenty sprzyjające rozwojowi budownictwa, czy, tak jak obecnie, własne mieszkanie pozostanie dla setek tysięcy ludzi, zwłaszcza młodych, coraz bardziej oddalającym się czy nawet wręcz znikającym punktem, czy też stanie się realną perspektywą.</u>
          <u xml:id="u-238.18" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Tych wszystkich z państwa, którzy dzisiaj zwracali uwagę na te pominięcia, a podkreślam, że w dużej części to są rzekome pominięcia, zachęcam, choć nie jest to żaden obowiązek, oczywiście, do przeczytania porozumienia programowego w sprawie utworzenia koalicji Sojuszu Lewicy Demokratycznej, Unii Pracy i Polskiego Stronnictwa Ludowego. Zawarte tam zobowiązania są aktualne i będą aktualne przez całą kadencję, bo są zobowiązaniami naszego rządu, tak jak zobowiązaniami są również wszystkie zapowiedzi wyborcze.</u>
          <u xml:id="u-238.19" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Sprawa czwarta dotyczy źródeł finansowania naszych zamierzeń. Słyszałem tu dzisiaj często, zwłaszcza ze strony obecnej opozycji, a wczorajszych rządzących, określenie, że cele, które sobie postawiliśmy, to pobożne życzenia. Zostawiam na boku naturalne w tej sprawie pytanie, w tym momencie - pytanie, czy sami państwo się przyznają, że sytuacja jest tak trudna, że już żadnych pieniędzy na nic nie ma? Na szczęście nie jest tak i mimo wszystkich problemów i całego dramatyzmu Polska nie jest spaloną ziemią. W Polsce jest wielu ludzi, którzy chcą dźwignąć nasz kraj i wiedzą, jak to można zrobić.</u>
          <u xml:id="u-238.20" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">W sprawach źródeł finansowania naszego planu jest jedna prawda, uczciwie to powiedziałem. Nie ma innych źródeł finansowania niż zwiększenie dochodów budżetu i obniżenie jego wydatków. Raz jeszcze przypominam, że nasz program zwiększenia środków na obsługę zadań publicznych to: po pierwsze, uszczelnienie systemu podatkowego, zwiększenie ściągalności podatków oraz ograniczenie przemytu, tej szarej granicznej strefy, po drugie, to środki z prywatyzacji skierowane na rozwój przedsiębiorstw, po trzecie, to lepsze wykorzystanie zagranicznych środków pomocowych i wreszcie mobilizacja kapitału prywatnego poprzez organizowanie finansowania mieszanego.</u>
          <u xml:id="u-238.21" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Natomiast licząc na to, że wzrost gospodarczy będzie następował, że uda się przyspieszyć wzrost gospodarczy, będziemy oczywiście dysponowali większą pulą środków, ale te środki też będą dzielone przez Wysoką Izbę, bo tutaj, na tym forum przyjmuje się budżet państwa i będzie się przyjmować kolejne budżety państwa.</u>
          <u xml:id="u-238.22" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Ale proszę zwrócić uwagę, że zapowiadam w sposób bardzo precyzyjny obniżanie wydatków, i to zaczynane od władzy, od rządu, od administracji publicznej. Będą to oszczędności poprzez likwidację zbędnych instytucji budżetowych i ograniczenie kosztów administracji, niezbędne ograniczenie wydatków budżetowych wszędzie tam, gdzie można znaleźć inne źródła finansowania, gdzie można poczekać bez szkody dla pomocy najbiedniejszym i słabszym, gdzie skutki cywilizacyjne i ekonomiczne dla rozwoju będą najmniej kosztowne. Tu zresztą nikt na tej sali nie kwestionuje tej potrzeby. Myślę, że nawet jeżeli państwo z pewnym sarkazmem pytają się: no, dobrze, a ile zaoszczędzicie na tym, że będzie mniej ministrów, mniej urzędów centralnych, mniej urzędników pracujących w adminsitracji rządowej, przecież to małe kwoty. To odpowiadam: tak, to nie są wielkie kwoty, ale przecież tu chodzi o czytelny sygnał dla opinii publicznej, dla Polaków, którzy nas wszystkich wybrali. Chodzi o to, że jeżeli mówimy naszym rodakom: trzeba zaczynać oszczędzać, to musimy powiedzieć: trzeba zaczynać oszczędzać od nas, od siebie. Być może zresztą Sejm podejmie działania dotyczące rozmaitych oszczędności odnoszących się do parlamentu, do sytuacji pań i panów posłów. Rząd tutaj niczego nie może nakazywać, ale jeśli taka inicjatywa zostanie zgłoszona, to wszyscy członkowie rządu będący jednocześnie posłami, będą głosować za takimi rozwiązaniami.</u>
          <u xml:id="u-238.23" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Bez zagwarantowania dochodów budżetu Polska nie udźwignie przecież czekających nas zadań. Charakterystyczne, że dzisiaj przedstawiciel tylko jednego ugrupowania w tym katalogu rozmaitych życzeń powiedział, że trzeba obniżyć podatki. Przyznam się państwu, że w sytuacji 90-miliardowej dziury budżetowej to brzmi dość humorystycznie.</u>
          <u xml:id="u-238.24" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-238.25" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller"> W żadnym wypadku nie może to być remedium na polskie problemy. Każdy z nas chciałby przecież płacić podatek jak najniższy i na pewno jest tak, że niskie podatki skłaniają ludzi przedsiębiorczych do inwestowania. Mam nadzieję zresztą, że kiedy Polska osiągnie wyższy stopień rozwoju także i taki postulat uda się zrealizować.</u>
          <u xml:id="u-238.26" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Sprawa piąta dotyczy trudnych do realizacji zobowiązań. Ten program, który przedstawiam, jest trudny, wymaga wyborów, często dramatycznych wyborów. Jeszcze często na tej sali będziemy świadkami tych dramatycznych wyborów. Co więcej, wszyscy będziemy musieli ich dokonywać jako ci, którzy mają legitymację poselską w kieszeni. Ale mój rząd będzie dokonywał takich wyborów, żeby strzec tych, którym najtrudniej, tych, dla których ból transformacji staje się już nie do zniesienia, tych, którzy w dramatycznej sytuacji już po prostu nie wytrzymują, tych, którzy sobie nie dadzą rady - i to jest obowiązek rządu centrolewicowego, którym nasz rząd jest. Ci, którzy mają inne zdanie w tej sprawie, mogą oczywiście z nami dyskutować, mogą głosować przeciwko zaufaniu dla rządu, ale trzeba się będzie na coś decydować.</u>
          <u xml:id="u-238.27" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Sprawa szósta dotyczy porównania z trudną sytuacją rządu Tadeusza Mazowieckiego. Część z państwa uznaje to za nadużycie, że powiedziałem, iż obecna Rada Ministrów staje przed problemami, których skala i trudności przypominają problemy tamtego heroicznego czasu. Powiedziałem, że nasz rząd stanął przed problemami podobnymi. Czasy są oczywiście inne, ale zagrożenia porównywalne. Ostatnie dwanaście lat umożliwiły Polsce ruch do przodu, przyniosły jej wolność i demokrację. To nie był czas stracony. Ale przecież równocześnie dla nazbyt wielu naszych obywateli te lata miały gorzki smak, towarzyszyły im drastyczne różnice w dochodach, nierówność szans życiowych, nierówny dostęp do edukacji i opieki zdrowotnej, bezrobocie będące dzisiaj udręką milionów i bieda, coraz częściej bieda, nie tyle nabyta, ile dziedziczona. W dodatku jeszcze mamy sytuację komplikujących się stosunków międzynarodowych, zagrożenie terroryzmem, niepewność, jak potoczą się wydarzenia. To jest rzeczywiście sytuacja bardzo trudna. I podtrzymuję to przekonanie, że w obliczu problemów, które przed nami stoją, można takiego porównania dokonać.</u>
          <u xml:id="u-238.28" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Szanowni Państwo! Proszę pozwolić, że odniosę się do kilku problemów szczegółowych, które były podnoszone w dzisiejszej debacie. Bardzo jestem rad, że tym razem postąpiliśmy inaczej niż cztery lata temu. Cztery lata temu przerwa od exposé premiera Buzka do debaty, w której także miałem zaszczyt uczestniczyć, wynosiła cztery godziny. I na nic się zdały protesty ówczesnej opozycji. Marszałek Płażyński był tutaj nieugięty. Uznał, że cztery godziny wystarczą. Mogliśmy pójść dokładnie tym samym śladem, ale nie poszliśmy, bo uznałem, że kluby muszą mieć czas, i to wystarczający czas, na właściwe przygotowanie. Cztery lata temu prosiliśmy ówczesny rząd, żeby zorganizował spotkania posłów z ministrami. Rząd odmówił, twierdząc, że nie ma takiej konieczności. I ówczesny marszałek nie protestował i nie stanął...</u>
          <u xml:id="u-238.29" who="#GlosZSali">(Regulamin...)</u>
          <u xml:id="u-238.30" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">...po stronie Sejmu w tym sporze.</u>
          <u xml:id="u-238.31" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-238.32" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Wreszcie na początku tamtej kadencji Sejmu wybrano Trybunał Stanu bez przedstawicieli SLD, albowiem złamano wszystkie w tej sprawie parytety.</u>
          <u xml:id="u-238.33" who="#GlosZSali">(Tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-238.34" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Otóż my dzisiaj mamy większość i mogliśmy dokładnie to samo zrobić, ale wiemy, że za cztery lata być może ta większość będzie inna i warto utrzymać standardy, które przez nikogo nie będą potem kwestionowane.</u>
          <u xml:id="u-238.35" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-238.36" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">To co chcę podkreślić i to co wzbudziło we mnie największy opór - tu sobie pozwolę na bezpośrednią polemikę z panem marszałkiem - to zdanie, kiedy pan marszałek Płażyński mówił o sytuacji, jaka jest, o tej trudnej sytuacji, to zdanie typu: no, Miller ma swoje kłopoty. Otóż to nie są kłopoty Millera, to są kłopoty tysięcy Polaków...</u>
          <u xml:id="u-238.37" who="#PoselIzabellaSierakowska">(Milionów.)</u>
          <u xml:id="u-238.38" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">...to są kłopoty, w które Polska została wepchnięta nie przez bliżej niezidentyfikowane obiekty latające, tylko przez konkretną władzę.</u>
          <u xml:id="u-238.39" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-238.40" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Pan Marian Krzaklewski, przemawiając wczoraj na zjeździe ˝Solidarności˝, przeprosił za rządy swojej formacji; przynajmniej jeden polityk prawicy zdobył się na samokrytykę. Jeśli już tak jest, że na tej sali nikt nie poczuwa się do odpowiedzialności, to ja, jak państwo wiedzą, w swoim exposé powiedziałem to, co uważałem, że trzeba powiedzieć, ale nie był to długi fragment mojego wystąpienia. Na pytanie, dlaczego finanse publiczne przeżywają tak dramatyczny kryzys, odpowiadam w sposób następujący.</u>
          <u xml:id="u-238.41" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Po pierwsze, ponieważ obniżono tempo wzrostu produktu krajowego brutto do poziomu zanotowanego ostatni raz w 1991 r. Złożyły się na to dwa czynniki: brak rządowej polityki gospodarczej wspierania rodzimej wytwórczości i eksportu oraz nadmierne wychłodzenie gospodarki, co było 4 lata temu tutaj, z tej mównicy, przedstawiane jako sukces; oczywiście do tego trzeba dołożyć nazbyt rygorystyczną politykę Rady Polityki Pieniężnej.</u>
          <u xml:id="u-238.42" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Po drugie, złożyły się na to niekompetentne i niezwykle kosztowne tzw. cztery reformy, co zaowocowało poważnym wzrostem zobowiązań finansowych wielu jednostek budżetowych.</u>
          <u xml:id="u-238.43" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Po trzecie, nastąpiło pogorszenie efektywności funkcjonowania aparatu skarbowego i celnego - w rezultacie doszło do zmniejszenia ściągalności podatków i ceł.</u>
          <u xml:id="u-238.44" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Po czwarte, ciągle powiększano administrację państwową i w ostatnich 12 miesiącach poprzedniej kadencji co chwila z tej trybuny proponowano utworzenie coraz to nowych urzędów centralnych, niektóre zresztą utworzono.</u>
          <u xml:id="u-238.45" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Po piąte, pogarszała się dyscyplina w wydatkowaniu środków budżetowych.</u>
          <u xml:id="u-238.46" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Po szóste, ukrywano przed opinią publiczną prawdziwy stan finansów, czego najbardziej rażącym przykładem było przeforsowanie całkowicie nierealnego budżetu na rok 2001. Opóźniło to podjęcie środków zaradczych, spowodowało, że proces naprawczy stał się obecnie trudniejszy i bardziej kosztowny. Co więcej, także ta ostatnia nowelizacja budżetu, dokonana w lipcu, była niepełna i niekompletna, co spowodowało dalsze zafałszowanie rzeczywistego stanu finansów publicznych.</u>
          <u xml:id="u-238.47" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Proszę państwa, kto jest za to odpowiedzialny? Otóż niezależnie od tego, jak to będzie przykro brzmiało dla naszych koleżanek i kolegów z prawej strony, stwierdzam, że rząd i jego polityczne zaplecze ponoszą odpowiedzialność za zapaść finansów publicznych. Posłowie AWS, Unii Wolności, także ci, którzy w tej chwili są w Platformie Obywatelskiej, którzy są w Prawie i Sprawiedliwości, solidarnie głosowali za kolejnymi ustawami budżetowymi, akceptowali wszystkie założenia polityki pieniężnej, ignorowali ostrzeżenia ekonomistów i głosy opozycji. To nie warunki obiektywne, ale często zwykła ignorancja i brak odpowiedzialność pogrążyły finanse publiczne.</u>
          <u xml:id="u-238.48" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-238.49" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Chciałbym powiedzieć parę słów na temat wystąpienia pana posła Kaczyńskiego.</u>
          <u xml:id="u-238.50" who="#GlosZSali">(Którego?)</u>
          <u xml:id="u-238.51" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Na marginesie, ten wytrawny parlamentarzysta Jarosław Kaczyński w swoim wystąpieniu nie dostrzegł w ogóle koalicyjnego charakteru rządu. Mówił program SLD i rząd SLD. Wywodząc ten wątek, stwierdził nawet, że jest przepaść między programem SLD a programem rządu SLD. Otóż rozumiem, że pan poseł Kaczyński żałuje, że SLD nie otrzymał większości mandatów, bo wtedy rzeczywiście mógłby stworzyć taki rząd</u>
          <u xml:id="u-238.52" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-238.53" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">, który w całości mógłby realizować program SLD i byłby rządem SLD. Gotów byłbym nawet łączyć się w żalu z tego powodu z panem Kaczyńskim</u>
          <u xml:id="u-238.54" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-238.55" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">, gdyby nie to, że wystartowaliśmy w wyborach jako koalicja, a potem jeszcze, już po wyborach, nasz program został wzbogacony o przemyślenia i cele nowego koalicjanta. To jest rząd koalicyjny. Rząd, w którego programie są stosowne ustalenia programu Unii Pracy i programu Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-238.56" who="#PoselJaroslawKaczynski">(Nie całego.)</u>
          <u xml:id="u-238.57" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">I proszę ten rząd tak traktować.</u>
          <u xml:id="u-238.58" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-238.59" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">To, co budzi mój sprzeciw, chcę to powiedzieć już bez żadnego sarkazmu, to opinia pana posła Kaczyńskiego, że będzie głosował przeciwko wotum zaufania, bo musi bronić demokracji.</u>
          <u xml:id="u-238.60" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-238.61" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller"> Otóż z tego rozumiem, iż pan poseł Kaczyński wysuwa wniosek, że nasz rząd zagraża polskiej demokracji.</u>
          <u xml:id="u-238.62" who="#PoselJaroslawKaczynski">(Dokładnie.)</u>
          <u xml:id="u-238.63" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Posługując się pana wcześniejszym stwierdzeniem, rozumiem, że chciał pan powiedzieć: Teraz my będziemy bronić demokracji.</u>
          <u xml:id="u-238.64" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-238.65" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Może nawet buduje pan już jakieś barykady. Mam nadzieję, że ta barykada nie będzie zapewne zbyt duża.</u>
          <u xml:id="u-238.66" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-238.67" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Pan niestety, panie pośle, dowodzi, że ma fatalne mniemanie o trwałości polskiej demokracji, bo demokracja ma się dobrze. Chociażby ostatnim dowodem na to jest sposób i styl przekazania władzy przez jeden rząd drugiemu rządowi, a także sposób konstruowania naszego Sejmu. Zgadzam się jednak z panem, że mogą się ujawnić zagrożenia dla demokracji, ale zupełnie innego rodzaju. Otóż ludzie odrzuceni, zmarginalizowani, bez szans i perspektyw, żyjący w poczuciu głębokiej niesprawiedliwości, z biegiem czasu mogą stawać się wrogami własnego państwa</u>
          <u xml:id="u-238.68" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-238.69" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">, bo uważają, że jest to państwo niesprawiedliwe. I to zjawisko jest, czy też może być, jeżeli taki proces będzie kontynuowany, rzeczywiście zagrożeniem dla demokracji. Trzeba zatem budować państwo bez wrogów, a więc takie, gdzie nie ma tego poczucia odrzucenia, marginalizowania. Jest to pewien ideał, rzecz jasna, ale warto o nim myśleć i do niego zmierzać. Państwo bez wrogów to nasza idea, pod którą się podpisujemy. </u>
          <u xml:id="u-238.70" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-238.71" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Chciałbym się też odnieść do wypowiedzi panów posłów Kotlinowskiego i Giertycha, którzy najbardziej ostro i zdecydowanie zaatakowali cel naszego rządu, jakim jest integracja europejska. Od razu chcę powiedzieć, że szanuję ten pogląd, bo na wielu spotkaniach, i teraz, po wyborach, i przed wyborami, słyszymy przecież, jak wiele lęku jest w polskich obywatelach, że przyjdą Niemcy i wykupią naszą ziemię, że nie sprostamy surowym wymogom konkurencji. Tego nie można lekceważyć i dlatego też opowiadam się i tak zdecydowanie się opowiedziałem za ideą referendum. Ale proszę nie posuwać się za daleko. Jeżeli pan Kotlinowski mówi, że stawiam interesy Brukseli przed interesami narodu, to mogę powiedzieć delikatnie, że pan poseł oszczędnie gospodaruje prawdą</u>
          <u xml:id="u-238.72" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-238.73" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">, a dosadnie, że jest to po prostu kłamstwo, a kłamstwo jest grzechem. </u>
          <u xml:id="u-238.74" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-238.75" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller"> Przypominam to nie tylko w trosce o sprawy państwa, ale także w trosce o zbawienie pana posła. </u>
          <u xml:id="u-238.76" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-238.77" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Nie jest też prawdziwa teza, że rząd czy ja osobiście nie wypowiedzieliśmy się na temat Polonii i że rząd nie jest zainteresowany Polonią, ˝bo za granicą SLD nie cieszy się poparciem˝. Otóż jest dokładnie odwrotnie. W tych wyborach za granicą wygrał Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-238.78" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-238.79" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller"> Jesteśmy na pierwszym miejscu z 26-procentowym poparciem, a formacja pana posła zajęła zaszczytne trzecie miejsce z 18%. Serdecznie gratuluję miejsca na podium. </u>
          <u xml:id="u-238.80" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-238.81" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Chciałbym też, i na tym już zakończę, bo rozumiem, że cierpliwość państwa być może wyczerpuje się...</u>
          <u xml:id="u-238.82" who="#GlosyZSali">(Nie, nie! Bis!)</u>
          <u xml:id="u-238.83" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">W takim razie jeszcze dwa odniesienia. Otóż z zainteresowaniem słuchałem wypowiedzi pani poseł Gilowskiej, która przecież ma zasłużoną opinię poważnego eksperta. Słuchałem, jak pani poseł Gilowska mówiła, że oczekuje na konkret i trochę jest rozczarowana, że tego konkretu nie ma. Przyłączam się do apelu o konkret, a zwłaszcza o konkretne zachowanie. Otóż wczoraj właśnie Komisja Finansów Publicznych debatowała nad konkretem. To był projekt zablokowania wydatków na 8,5 mld, zresztą projekt, który ma długą historię, bo w czerwcu już pan premier Buzek prosił swoich ministrów, żeby wystąpili ze stosownymi inicjatywami, ale rozumiem, był okres wyborczy, podrzucono więc to kukułcze jajo następnemu rządowi. Podjęliśmy decyzję, że trzeba zablokować te wydatki. Bardzo wiele razy słyszałem do tej pory, i pewnie będę dalej słyszał, zapewnienia ze strony Platformy Obywatelskiej, że jest za dyscypliną finansów, że trzeba ciąć, że trzeba czynić wszystko, żeby dyscyplinować finanse, ale wczoraj, kiedy przyszło do głosowania, posłowie Platformy głosowali przeciw tej blokadzie.</u>
          <u xml:id="u-238.84" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-238.85" who="#GlosyZSali">(Niemożliwe. Nie może być. Inna Platforma?!)</u>
          <u xml:id="u-238.86" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">No to jak, drodzy państwo, w deklaracjach to tak, a potem kiedy przychodzi do głosowania, to nie? Proszę się na coś zdecydować.</u>
          <u xml:id="u-238.87" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-238.88" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">No i na koniec, nie byłbym sobą, gdybym nie popatrzył w stronę posła Jana Marii Rokity.</u>
          <u xml:id="u-238.89" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-238.90" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Wygląda na to, że pan poseł Rokita, intelektualna i polityczna podpora rządu AWS i Unii Wolności</u>
          <u xml:id="u-238.91" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-238.92" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">, a wcześniej rządu pani Hanny Suchockiej, pozazdrościł dyżurnemu satyrykowi kraju i zapragnął zostać dyżurnym satyrykiem Sejmu. </u>
          <u xml:id="u-238.93" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-238.94" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Ja również podziwiam pana talent, tę wyrafinowaną, może nieco pokrętną inteligencję.</u>
          <u xml:id="u-238.95" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-238.96" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Cieszę się, że pan tak pięknie odnalazł się w kolejnej nowej partii. Wierzę, że w tym względzie nie powiedział pan wszakże ostatniego słowa.</u>
          <u xml:id="u-238.97" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-238.98" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Zastanawiam się, jak mógłbym się zrewanżować, bo pan poseł Rokita cytował spore fragmenty mojego wystąpienia. Podtrzymuję wszystko, co powiedziałem. Wobec tego postanowiłem zacytować fragmenty pana wystąpienia z tej samej okazji. Miało ono miejsce w trakcie debaty nad exposé pana premiera Buzka. Cóż pan poseł Rokita mówił do nas wtedy? Na przykład: ˝nie szukajcie rozbieżności w tym rządzie˝.</u>
          <u xml:id="u-238.99" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-238.100" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller"> albo: ˝nie liczcie na skonfliktowanie rządu˝</u>
          <u xml:id="u-238.101" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-238.102" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">, albo, powtórzył jeszcze raz: ˝nie liczcie na skonfliktowanie rządu, bo prędkich wyborów nie będzie, a rząd się nie skonfliktuje˝. </u>
          <u xml:id="u-238.103" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-238.104" who="#GlosZSali">(I tak mu zostało.)</u>
          <u xml:id="u-238.105" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">I na końcu cytat trochę obszerniejszy: ˝I wbrew temu, co powiedział pan Leszek Miller, nie sądźcie, że jak w 1989 r. my znowu nie umiemy rządzić...˝.</u>
          <u xml:id="u-238.106" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-238.107" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">˝My umiemy rządzić˝, podkreślił pan poseł Rokita. ˝To wy teraz po raz pierwszy w swojej historii˝, mówił pan poseł do nas, ˝macie się sprawdzić jako poważna opozycja i to będzie chyba dla was trudniejszy egzamin niż dla nas egzamin z rządzenia˝.</u>
          <u xml:id="u-238.108" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-238.109" who="#GlosyZSali">(Uuu...)</u>
          <u xml:id="u-238.110" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Otóż chciałbym zapytać: Czy dalej pan tak uważa, panie pośle?</u>
          <u xml:id="u-238.111" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-238.112" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Niemniej jednak w tym posłaniu czy przesłaniu jest ważna treść. Otóż rozumiem, że to wystąpienie pana posła Rokity można zinterpretować tak: Kto miał rację? Czy ówczesny premier, wygłaszając swoje exposé, czy ówczesny szef SLD, poddając je krytyce?</u>
          <u xml:id="u-238.113" who="#GlosZSali">(Może ówczesny sekretarz KC?)</u>
          <u xml:id="u-238.114" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Otóż chcę powiedzieć, że ten spór, panie pośle, został rozstrzygnięty. Praktyka, która jest królową prawdy, po czterech latach rozstrzygnęła, kto miał wtedy rację.</u>
          <u xml:id="u-238.115" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-238.116" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Ta racja znalazła także odbicie na tej sali oraz, tak jak mówiłem w swoim exposé, również i w tym, że po raz pierwszy od lat nie ma mojego poprzednika w ławach poselskich i nie ma wielu liderów tamtej formacji, o której z takim entuzjazmem cztery lata temu pan się wyrażał. Natomiast jeśli pan chce dalej mnie cytować, jak już pan powiedział, także jako szefa rządu, to proszę bardzo. Rola kronikarza mojego rządu bardzo mi odpowiada i to, że chce pan być współczesnym Wincentym Kadłubkiem, też.</u>
          <u xml:id="u-238.117" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-238.118" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Na marginesie, pan poseł Rokita stara się oceniać ludzi ze swoich, usprawiedliwionych, intelektualnych wyżyn, ale ostrożnie z ocenami. Myślę, że przecież pan zauważył, że tak krytykowany przez pana pan wicemarszałek Lepper - bo tu sporo miejsca poświęcono tej postaci - prowadzi obrady sprawniej, niż zaczynał to czynić w początkowym okresie pan marszałek Płażyński.</u>
          <u xml:id="u-238.119" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-238.120" who="#GlosyZSali">(Tak było.)</u>
          <u xml:id="u-238.121" who="#PrezesRadyMinistrowLeszekMiller">Szanowni Państwo! Dziękuję bardzo za uwagę i za dobre życzenia, która są potrzebne każdej nowej ekipie. Jesteśmy jedną ze zmian w sztafecie demokratycznych rządów od 1989 r. i dziedziczymy wszystko to, co dobre, i wszystko to, co złe. Dlatego też w przeciwieństwie do naszych poprzedników nie zapowiadamy żadnej nowej rewolucji ani kończenia jakiejś innej. Przejmujemy to, co przyniosła historia i współczesność. Chciałbym wszakże powiedzieć, że niezależnie od różnic, które są oczywiste, wierzę głęboko, że my wszyscy tutaj na tej sali - bo jesteśmy wprawdzie w rządzie, ale jesteśmy przecież też posłankami i posłami - wierzymy, że mimo wszystko przynajmniej w niektórych sprawach decydujących o naszej przyszłości będziemy mogli się porozumieć, bo żyjemy pod tym samym niebem, na tej samej ziemi i większość z nas ma bardzo podobne marzenia. Dla tych marzeń warto wspólnie pracować. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-238.122" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-238.123" who="#komentarz">(Zebrani wstają, długotrwałe oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#Marszalek">Dziękuję panu prezesowi Rady Ministrów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#Marszalek">Dziękuję panu prezesowi Rady Ministrów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#PoselAnnaFilek">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Minione cztery lata były okresem bezprecedensowych ograniczeń środków przeznaczonych na wsparcie osób niepełnosprawnych. Ograniczenia te w szczególności dotknęły zakłady pracy chronionej oraz Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Kwota ograniczenia wsparcia to 2250 mln zł. Połowę tej kwoty zabrano zakładom pracy chronionej, a połowę PFRON-owi.</u>
          <u xml:id="u-241.1" who="#PoselAnnaFilek">Te drastyczne i nieprzemyślane posunięcia doprowadziły do całkowitego zastoju gospodarczego w większości zakładów pracy chronionej oraz zmniejszenia zatrudnienia osób niepełnosprawnych, szczególnie ciężko poszkodowanych - nie dając w zamian spodziewanych efektów finansowych dla budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-241.2" who="#PoselAnnaFilek">Bardzo trudna sytuacja budżetu, jaką rząd otrzymał po poprzednikach, oraz konieczność ekonomiczna utrzymania deficytu w granicach 40 mld zł zrodziły wśród osób niepełnosprawnych oraz pracodawców zatrudniających te osoby obawy, że kolejny raz będzie się szukać brakujących dochodów w kieszeniach najsłabszych. Obawy te pogłębiały notatki prasowe informujące o propozycjach zamiany ulg VAT na dotacje oraz o likwidacji PFRON. Z tym większym zadowoleniem przyjmuję oświadczenie ministra pracy złożone w Komisji Polityki Społecznej w dniu wczorajszym dementujące informacje o propozycji likwidacji PFRON oraz awizujące jego restrukturyzację celem obniżenia do koniecznego minimum kosztów administracyjnych i przekazania gospodarowania większością funduszy oddziałom terenowym i samorządom.</u>
          <u xml:id="u-241.3" who="#PoselAnnaFilek">Jak wynikało z wypowiedzi pana ministra i pani sekretarz stanu Jolanty Banach, nie grozi również zakładom pracy chronionej w przyszłym roku zmiana dotychczasowego systemu wspierania zatrudnienia osób niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-241.4" who="#PoselAnnaFilek">Na pewno przez środowisko taka postawa rządu zostanie doceniona.</u>
          <u xml:id="u-241.5" who="#PoselAnnaFilek">Ze swej strony jestem przekonana, że zamiana ulg na dotacje proponowana przez minister Banach nie dałaby spodziewanych wpływów do budżetu w wysokości 600 mln zł, ponieważ w rachunku nie uwzględniono skutków ekonomicznych tej decyzji, tj. upadku części zakładów pracy chronionej i obniżenia obrotów pozostałych, co wydatnie zmniejszyłoby wpływy z VAT. Wzrosłyby również wydatki na zasiłki dla bezrobotnych oraz dodatki mieszkaniowe wypłacane osobom niepełnosprawnym zwolnionym z tych zakładów.</u>
          <u xml:id="u-241.6" who="#PoselAnnaFilek">Oprócz skutków finansowych decyzje zmieniające zasady funkcjonowania zakładów pracy chronionej w sposób niepozostawiający im czasu na zmianę strategii gospodarczej spowodowałyby trudne do przewidzenia negatywne skutki społeczne i prawne.</u>
          <u xml:id="u-241.7" who="#PoselAnnaFilek">Odsunięcie problemu o rok lub dwa nie oznacza jego rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-241.8" who="#PoselAnnaFilek">Przed polskim rządem i parlamentem stoi w tej kadencji zadanie rozwiązania problemu wspierania zatrudnienia osób niepełnosprawnych z uwzględnieniem szóstej Dyrektywy Rady Europy (77/388/EWG) i ewentualnego wyłączenia zakładów pracy chronionej w zakresie rekompensowania zwiększonych kosztów zatrudnienia osób niepełnosprawnych spod rygorów ustawy z 30 czerwca 2000 r. o warunkach dopuszczalności pomocy publicznej. Powinniśmy również ratyfikować konwencję nr 159 MOP z 1 czerwca 1983 r.</u>
          <u xml:id="u-241.9" who="#PoselAnnaFilek">Wysoka Izbo! Skupiłam się w swojej wypowiedzi na problemie zatrudnienia osób niepełnosprawnych, ponieważ wpisuje się on w priorytety polityki rządu wyznaczone przez exposé pana premiera, w szczególności w priorytet zmniejszenia bezrobocia, ale również dla zaakcentowania, że:</u>
          <u xml:id="u-241.10" who="#PoselAnnaFilek">1) przy tak dużym bezrobociu niepełnosprawni nie mają bez wsparcia państwa szans na wygranie rywalizacji o miejsce pracy z osobami zdrowymi,</u>
          <u xml:id="u-241.11" who="#PoselAnnaFilek">2) zakłady pracy chronionej stanowią istotny element gospodarki, są to 3684 przedsiębiorstwa, jest to 4,38% przychodów i 6,41% ogółu zatrudnienia poza rolnictwem,</u>
          <u xml:id="u-241.12" who="#PoselAnnaFilek">3) pragnęłam nawiązać do tego fragmentu exposé pana premiera, którym pozwolę sobie zakończyć moją wypowiedź: ˝gospodarki i życia społecznego nie będziemy dźwigać kosztem najuboższych˝.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#Marszalek">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#Marszalek">Proszę państwa, za chwilę przystąpimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-242.2" who="#Marszalek">Tu dwie informacje. Po pierwsze...</u>
          <u xml:id="u-242.3" who="#Marszalek">W jakiej sprawie pani poseł?</u>
          <u xml:id="u-242.4" who="#PoselRenataBeger">(W sprawie formalnej.)</u>
          <u xml:id="u-242.5" who="#Marszalek">Pani poseł to możemy zakończymy po głosowaniu?</u>
          <u xml:id="u-242.6" who="#PoselRenataBeger">(Nie, przed głosowaniem, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-242.7" who="#Marszalek">Przed głosowaniem w sprawie formalnej? Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#PoselRenataBeger">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przed przystąpieniem do głosowania nad wotum zaufania dla rządu pana ministra Leszka Millera prosiłabym...</u>
          <u xml:id="u-243.1" who="#GlosZSali">(Premiera.)</u>
          <u xml:id="u-243.2" who="#PoselRenataBeger">Przepraszam, premiera Leszka Millera, proszę w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona RP o 15-minutową przerwę.</u>
          <u xml:id="u-243.3" who="#PoselRenataBeger">Jeżeli pan marszałek pozwoli i zarządzi przerwę, to proszę posłów mojego klubu o przybycie do biura klubu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#Marszalek">Proszę państwa, wznawiamy obrady o godz. 18 głosowaniem.</u>
          <u xml:id="u-244.2" who="#Marszalek">Proszę o punktualny powrót.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 17 min 48 do godz. 18 min 04)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#Marszalek">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-246.1" who="#Marszalek">Proszę o zajmowanie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-246.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-246.3" who="#Marszalek">Bardzo proszę panie posłanki i panów posłów o zajmowanie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-246.4" who="#Marszalek">Chcę także poprosić o używanie w tym głosowaniu legitymacji poselskich, które jednocześnie są kartami do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-246.5" who="#Marszalek">Posłów, którzy jeszcze nie posiadają legitymacji poselskich, proszę o użycie zastępczych kart do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-246.6" who="#Marszalek">Proszę także, aby posłowie, którzy jeszcze nie odebrali legitymacji poselskich, uczynili to niezwłocznie. Legitymacje te są przy moim stanowisku. Dotyczy to pana posła Chrzanowskiego...</u>
          <u xml:id="u-246.7" who="#Marszalek">Jest pan poseł Chrzanowski?</u>
          <u xml:id="u-246.8" who="#PoselJerzyJaskiernia">(Który Chrzanowski?)</u>
          <u xml:id="u-246.9" who="#Marszalek">To prosimy.</u>
          <u xml:id="u-246.10" who="#Marszalek">Dalej, pan poseł Podkański, tyle tylko, że nie wiem który... Pan poseł Zdzisław Podkański.</u>
          <u xml:id="u-246.11" who="#Marszalek">Pani poseł Wilczyńska jest chora. Jeszcze pan poseł Kubica i to wszyscy.</u>
          <u xml:id="u-246.12" who="#Marszalek">Aha, przepraszam bardzo, obiecałem, że przed głosowaniem dostarczę... I rzeczywiście, jest trochę za późno, ale w ostatniej chwili dostarczę legitymację panu premierowi.</u>
          <u xml:id="u-246.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-246.14" who="#Marszalek">Przed głosowaniem chciałbym uprzedzić, że mamy jeszcze jeden punkt porządku dziennego, tak że prosiłbym, żeby państwo nie opuszczali sali w zrozumiałym zamieszaniu, jakie może powstać po głosowaniu. Mamy punkt dotyczący zmian w regulaminie, bardzo krótki zresztą. Uzgodniliśmy w Konwencie Seniorów, że postaramy się rozpatrzyć ten punkt w tempie ekspresowym. Niemniej jednak zostanie przeprowadzone głosowanie i dlatego bardzo proszę o pozostanie na sali.</u>
          <u xml:id="u-246.15" who="#Marszalek">Kontynuujemy rozpatrywanie punktu 1. porządku dziennego: Przedstawienie przez prezesa Rady Ministrów programu działania Rady Ministrów z wnioskiem o udzielenie jej wotum zaufania.</u>
          <u xml:id="u-246.16" who="#Marszalek">Przed przerwą wysłuchaliśmy końcowego wystąpienia prezesa Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-246.17" who="#Marszalek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-246.18" who="#Marszalek">Przypominam, że zgodnie z art. 154 ust. 2 konstytucji Sejm uchwala wotum zaufania Radzie Ministrów bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-246.19" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-246.20" who="#Marszalek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku prezesa Rady Ministrów pana Leszka Millera o udzielenie wotum zaufania Radzie Ministrów, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-246.21" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-246.22" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-246.23" who="#Marszalek">Głosowało 447 posłów. Większość bezwzględna - 224. Za opowiedziało się 306 posłów.</u>
          <u xml:id="u-246.24" who="#komentarz">(Długotrwałe oklaski)</u>
          <u xml:id="u-246.25" who="#Marszalek">Pogratuluję, ale jeszcze dokończę ogłaszanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-246.26" who="#Marszalek">Za opowiedziało się 306 posłów, przeciw - 140, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-246.27" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm bezwzględną większością głosów udzielił wotum zaufania Radzie Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-246.28" who="#Marszalek">Szanowni Państwo! Mamy rząd uzbrojony w wotum zaufania. Chciałbym życzyć panu premierowi, całej Radzie Ministrów, a przez to także i Polsce, i nam wszystkim, aby ten rząd odniósł sukces.</u>
          <u xml:id="u-246.29" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-246.30" who="#Marszalek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 3. porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (druk nr 21).</u>
          <u xml:id="u-246.31" who="#Marszalek">Przypominam, że Sejm podjął decyzję, aby projekt uchwały rozpatrywany był w dwóch czytaniach.</u>
          <u xml:id="u-246.32" who="#Marszalek">Proszę o zabranie głosu pana posła Mariana Marczewskiego w celu przedstawienia uzasadnienia projektu uchwały.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#PoselMarianMarczewski">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! W imieniu posłów wnioskodawców mam zaszczyt zgłosić projekt uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. Zmiana odnosi się do składu ilościowego Komisji do Spraw Służb Specjalnych. Jak więc państwo widzicie, w trybie pilnym wnieśliśmy ten projekt. Złożyliśmy we wtorek taką deklarację. Oczywiście zmotywowała nas także do takiego szybkiego działania postawa pana marszałka, który powiedział, że złoży dymisję, jeśli to się nie stanie, a do tego oczywiście dopuścić nie mogliśmy.</u>
          <u xml:id="u-247.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-247.2" who="#PoselMarianMarczewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej:</u>
          <u xml:id="u-247.3" who="#PoselMarianMarczewski">˝Art. 1. W uchwale Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca 1992 r. Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (Monitor Polski z 1998 r. nr 44, poz. 618, z późn. zm.) wprowadza się następującą zmianę:</u>
          <u xml:id="u-247.4" who="#PoselMarianMarczewski">1) w art. 74a w ust. 1 wyrazy ˝7 posłów˝ zastępuje się wyrazami ˝9 posłów˝.</u>
          <u xml:id="u-247.5" who="#PoselMarianMarczewski">Art. 2. Uchwała wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.˝</u>
          <u xml:id="u-247.6" who="#PoselMarianMarczewski">Wysoki Sejmie! Zwiększenie z 7 do 9 liczby posłów członków Komisji do Spraw Służb Specjalnych stanowi realizację idei zwiększenia kontroli parlamentarnej służb specjalnych. Pozwoli to na udział w komisji przedstawicieli wszystkich klubów parlamentarnych, przy zachowaniu parytetu ich liczebności. Powyższe rozwiązanie stanowi kolejny krok w rozszerzaniu cywilnej i demokratycznej kontroli nad służbami specjalnymi. Wraz z zamierzeniami obejmującymi przeprowadzenie ich głębokiej reformy strukturalnej powyższe wzmocnienie funkcji kontrolnej Sejmu daje rękojmię osiągnięcia rzeczywistego postępu w tej dziedzinie.</u>
          <u xml:id="u-247.7" who="#PoselMarianMarczewski">Proponowane zmiany zgodne są z oczekiwaniami społecznymi, z oczekiwaniem na skuteczne odcięcie służb specjalnych od wikłania się w politykę. Coraz szerzej także uświadamiają to sobie funkcjonariusze służb specjalnych. Mówią oni o zdecydowanym podniesieniu ich poziomu profesjonalnego, zwłaszcza w kontekście nowych wyzwań, zagrożenia terroryzmem. Liczba 9 osób jest to maksymalna liczba członków tej komisji.</u>
          <u xml:id="u-247.8" who="#PoselMarianMarczewski">Panie Marszałku! Na podstawie art. 47 pkt 2 regulaminu Sejmu zgłaszam wniosek o przejście do drugiego czytania projektu uchwały. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-247.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#Marszalek">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów.</u>
          <u xml:id="u-248.2" who="#Marszalek">Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie zabrać głos w pierwszym czytaniu projektu uchwały?</u>
          <u xml:id="u-248.3" who="#Marszalek">Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-248.4" who="#PoselAntoniMacierewicz">(Przepraszam.)</u>
          <u xml:id="u-248.5" who="#Marszalek">Jest?</u>
          <u xml:id="u-248.6" who="#Marszalek">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-248.7" who="#Marszalek">Proszę bardzo, pan poseł Antoni Macierewicz.</u>
          <u xml:id="u-248.8" who="#Marszalek">Nie, pan poseł Jarosław Kaczyński, tak?</u>
          <u xml:id="u-248.9" who="#Marszalek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#PoselJaroslawKaczynski">Tak.</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#PoselJaroslawKaczynski">Trochę się różnimy.</u>
          <u xml:id="u-249.2" who="#PoselJaroslawKaczynski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rozszerzenie składu Komisji do Spraw Służb Specjalnych jest na pewno w istniejącej sytuacji celowe, choć sytuacja, w której klub rządzący ma tam zawsze trzech przedstawicieli i stale urzędującego wiceprzewodniczącego, nie jest może najlepsza. Skoro jednak ma nastąpić rozszerzenie, dobrze by było, aby była gwarancja, także gwarancja regulaminowa, iż wszystkie kluby parlamentarne będą miały swojego reprezentanta. Stąd odpowiednia poprawka, którą przekazuję panu marszałkowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#Marszalek">W zasadzie w drugim czytaniu, panie pośle. Ale już przyjmuję, rozumiem, że pan poseł już nie wystąpi w drugim czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-250.1" who="#Marszalek">Pan poseł Macierewicz?</u>
          <u xml:id="u-250.2" who="#Marszalek">Tak. Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Generalnie rzecz biorąc, popierając stanowisko zaprezentowane przez pana posła Kaczyńskiego, chcę zwrócić uwagę na szczególną i patologiczną sytuację w komisji...</u>
          <u xml:id="u-251.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#Marszalek">Proszę o spokój.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">...w komisji do spraw kontroli nad służbami specjalnymi.</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-253.2" who="#PoselAntoniMacierewicz">Można?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#Marszalek">Tak, ja prosiłem o spokój. Proszę kontynuować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-255.1" who="#PoselAntoniMacierewicz">...w Komisji do Spraw Służb Specjalnych, która, przypominam, została powołana w trybie zupełnie nadzwyczajnym, w trybie, który nie zagwarantował obecności w niej przedstawicieli wszystkich klubów parlamentarnych. Co więcej, okazało się, że mieliśmy rację, ostrzegając, że ten tryb został wybrany wyłącznie po to, by rozpocząć bardzo daleko idące i nadzwyczajne zmiany personalne w tych służbach...</u>
          <u xml:id="u-255.2" who="#GlosZSali">(Panie Antoni, przyzwoitości!)</u>
          <u xml:id="u-255.3" who="#PoselAntoniMacierewicz">...a następnie, dodajmy, postanowiono powołać posła, pana Siemiątkowskiego na pełniącego obowiązki szefa Urzędu Ochrony Państwa. I żeby było zabawniej, komisja w dniu dzisiejszym funkcjonuje w składzie kadłubowym, nawet wobec tego, który został powołany uprzednio, i w istocie chyba, panie marszałku, trudno wyobrazić sobie, by dalej mogła działać.</u>
          <u xml:id="u-255.4" who="#PoselAntoniMacierewicz">W związku z tym mam prośbę do przewodniczącego komisji i do pana marszałka, by umożliwił przewodniczącemu Komisji do Spraw Służb Specjalnych zreferowanie Wysokiej Izbie, jaki jest obecnie stan funkcjonowania tej komisji, zanim podejmiemy decyzję co do dalszego sposobu jej działania. Dlatego że w innym wypadku Wysoka Izba nie będzie mogła obiektywnie głosować nad przedłożeniem, które pan nam proponuje.</u>
          <u xml:id="u-255.5" who="#PoselAntoniMacierewicz">Powtarzam raz jeszcze: Obecnie komisja, po wycofaniu się - mam nadzieję, że takie nastąpiło - pana Siemiątkowskiego, działa w składzie 4-osobowym i zapewne nie jest władna podejmować żadnych decyzji.</u>
          <u xml:id="u-255.6" who="#GlosyZSali">(Jak to: Nie?)</u>
          <u xml:id="u-255.7" who="#PoselAntoniMacierewicz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-255.8" who="#GlosZSali">(Nie ma!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-256.1" who="#Marszalek">To nie jest debata nad funkcjonowaniem Komisji do Spraw Służb Specjalnych. Jeżeli ze strony klubu padnie wniosek, żeby na jedno z posiedzeń wprowadzić taki punkt porządku dziennego, by porozmawiać o funkcjonowaniu tej komisji, to zostanie on rozpatrzony. W tej chwili natomiast przedmiotem naszej dyskusji jest inna kwestia.</u>
          <u xml:id="u-256.2" who="#Marszalek">Czy są jeszcze jakieś zgłoszenia do dyskusji w pierwszym czytaniu?</u>
          <u xml:id="u-256.3" who="#GlosZSali">(Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-256.4" who="#Marszalek">Jeżeli nie ma, to zamykam dyskusję w pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-256.5" who="#Marszalek">Proponuję, aby zgodnie z wnioskiem Sejm przystąpił do drugiego czytania projektu uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-256.6" who="#Marszalek">Jeżli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-256.7" who="#Marszalek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-256.8" who="#Marszalek">Przystępujemy zatem do drugiego czytania projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-256.9" who="#Marszalek">Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie zabrać głos w drugim czytaniu projektu uchwały?</u>
          <u xml:id="u-256.10" who="#Marszalek">Nikt, jak rozumiem.</u>
          <u xml:id="u-256.11" who="#Marszalek">Rozumiem, że pan poseł Kaczyński zgłosił poprawkę w brzmieniu: 9 posłów, wśród których reprezentowane są wszystkie kluby parlamentarne. Panie pośle, mogę powiedzieć tylko tyle, że to jest zasada, która obowiązuje od lat i nie ma powodu, żeby tak nie było i teraz. Natomiast chodzi o to, żeby nie przedłużał się na przykład stan niemożności powołania tej komisji z tego powodu, że klub nie zgłasza albo zgłasza takiego kandydata, który nie uzyskuje certyfikatu potwierdzenia. Więc zostawiam to pod rozwagę Wysokiej Izby.</u>
          <u xml:id="u-256.12" who="#Marszalek">Proszę Państwa! W związku z tym zamykam dyskusję w drugim czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-256.13" who="#Marszalek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-256.14" who="#Marszalek">W pierwszej kolejności poddam pod głosowanie zgłoszoną poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-256.15" who="#Marszalek">Przypomnę jeszcze raz jej treść. Chodzi o to, aby w uchwale w tym miejscu, w którym wprowadza się wyrazy ˝9 posłów˝, znalazły się wyrazy: ˝9 posłów, wśród których reprezentowane są wszystkie kluby parlamentarne˝.</u>
          <u xml:id="u-256.16" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-256.17" who="#Marszalek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do projektu uchwały, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-256.18" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-256.19" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-256.20" who="#Marszalek">Głosowało 437 posłów. Za opowiedziało się 193, przeciw - 227, wstrzymało się 17 posłów.</u>
          <u xml:id="u-256.21" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-256.22" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-256.23" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, w brzmieniu proponowanym w druku nr 21, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-256.24" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-256.25" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-256.26" who="#Marszalek">Głosowało 439 posłów. Za opowiedziało się 390, przeciw - 24, wstrzymało się 25 posłów.</u>
          <u xml:id="u-256.27" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm podjął uchwałę w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-256.28" who="#Marszalek">Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny 2. posiedzenia Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-256.29" who="#Marszalek">Mamy jeszcze komunikaty, jeszcze chwilę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#SekretarzPoselMarekWikinski">Spotkanie członków Klubu Parlamentarnego Samoobrona RP odbędzie się 15 minut po zakończeniu obrad Sejmu w sali nr 14, budynek G.</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#SekretarzPoselMarekWikinski">Posiedzenie Klubu Parlamentarnego Unii Pracy odbędzie się 5 listopada o godz. 20 w sali nr 25. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-258.1" who="#Marszalek">Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygłoszenia oświadczeń poselskich. Posłowie: Marcin Libicki, Marian Piłka, Jan Łopuszański oraz Michał Tomasz Kamiński. Czy jeszcze ktoś? Poseł Jarosław Kaczyński, dopisuję. Czy to wszystkie zgłoszenia? Jeszcze pan poseł Piechociński? Nie. Czyli zamykam listę na zgłoszeniu pana posła Jarosława Kaczyńskiego.</u>
          <u xml:id="u-258.2" who="#Marszalek">Proszę bardzo, pan poseł Marcin Libicki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#PoselMarcinLibicki">Panie Marszałku! Czy można zmienić kolejność posłów, pan Łopuszański chciał...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#Marszalek">Tak. Bardzo proszę, pan poseł Jan Łopuszański.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#PoselJanLopuszanski">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-261.1" who="#PoselJanLopuszanski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przed przystąpieniem do oświadczenia, które kieruję osobiście do pana premiera Leszka Millera, uprzedziłem go o tym, że będę do niego za chwilę mówił, i prosiłem, żeby choć na chwilę pozostał na sali. Przypuszczam, że jego koledzy, a przynajmniej służby sejmowe przekażą to, co kieruję do niego.</u>
          <u xml:id="u-261.2" who="#PoselJanLopuszanski">Otóż, panie premierze, chciałem po pierwsze, bardzo gorąco pogratulować panu dowcipu. W czasie swojego dzisiejszego wystąpienia, które było oczywiście bardziej jędrne niż wczorajsze, rozbawił pan nawet Ligę Polskich Rodzin. Używam słowa - nawet, ponieważ prawdą jest, że Liga Polskich Rodzin, aczkolwiek lubi się śmiać, to nie ze wszystkiego. Otóż, nie wiem, czym to zasłużyliśmy sobie na żarty z naszej wiary. Nie wytykaliśmy nikomu odmienności postaw w tej sprawie. Chcę przypomnieć, że szacunek dla wiary człowieka jest zawarowany w polskim prawie karnym i jest zawarowany także w zasadach etyki poselskiej, na które dzisiaj się przecież powoływano. Ale nie o tym chcę mówić.</u>
          <u xml:id="u-261.3" who="#PoselJanLopuszanski">Chcę powiedzieć, że na każdego z nas przyjdzie taki czas, nie tylko na Jana Łopuszańskiego czy Leszka Millera, że problem zbawienia nie będzie dla nas przedmiotem do żartów. Jeżeli te żarty z naszej wiary w zbawienie miały być może niezbyt taktownym zaproszeniem do naszego, Ligi Polskich Rodzin, rachunku sumienia, to chciałbym podać państwu i panu Millerowi podstawowe kryterium tego rachunku. Najpierw wyjmij belkę z własnego oka, a potem źdźbło z oka bliźniego.</u>
          <u xml:id="u-261.4" who="#PoselJanLopuszanski">Czy pan premier mógłby wskazać w szeregach Ligi Polskich Rodzin chociaż jednego byłego członka Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, która była strażnikiem interesów Moskwy w Polsce? Czy gotów jest pan przyjąć do wiadomości, że perspektywa poddania Polski obcym stolicom budzi w nas lęk, nawet jeżeli to nie o Moskwę chodzi?</u>
          <u xml:id="u-261.5" who="#PoselJanLopuszanski">Co zaś do relacji pomiędzy uczestnictwem w programie likwidacji polskiej suwerenności, co przecież pan premier w swoim exposé zapowiedział, bo z tym łączy się poddanie Unii Europejskiej, a deklaracją woli działania dla dobra Polski, to jeżeli ktoś twierdzi, że można czynić jednocześnie i jedno, i drugie, to mówiąc najdelikatniej, cytuję premiera, oszczędnie szafuje prawdą, by nie powiedzieć mocniej. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-261.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#Marszalek">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#Marszalek">Pan poseł Marcin Libicki. Dwa oświadczenia na różne tematy. Jeśli w 5 minutach pan poseł się zmieści, to proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#PoselMarcinLibicki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałem się wypowiedzieć w dwóch zupełnie różnych sprawach. Jak podała prasa, belgijski senat zakończył wczoraj debatę na temat eutanazji; sprawa potem przechodzi do izby niższej parlamentu belgijskiego. Jest to bardzo przykre zdarzenie. Jest to dalszy ciąg wprowadzania eutanazji, czyli zalegalizowanego zabijania w Europie, po Holandii, która przed niecałym rokiem przyjęła takie ustawodawstwo. Jest to naruszenie zarówno konwencji o prawach człowieka, jak i aktów prawnych przyjętych przez Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy.</u>
          <u xml:id="u-263.1" who="#PoselMarcinLibicki">W czerwcu zeszłego roku Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy wypowiedziało się absolutnie przeciwko eutanazji. Później, w deklaracji pisemnej, to jest akt prawny Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy znacznie niższego rzędu, również grupa posłów wypowiedziała się krytycznie na temat eutanazji, uznając, że jest to łamanie art. 6 konwencji o prawach człowieka, mówiącego o prawie człowieka do życia, czyli interpretacja, że eutanazja to jest łamanie tego artykułu, już istnieje. Jest to ostrzeżenie dla następnych krajów, które mogłyby takie ustawodawstwo przyjąć. Jest to naprawdę godny ubolewania wypadek.</u>
          <u xml:id="u-263.2" who="#PoselMarcinLibicki">Chciałbym też wypowiedzieć się w zupełnie innej sprawie. Pan premier dzisiaj w czasie odpowiedzi na pytania powiedział, że przedstawicielom PiS i Ligi Polskich Rodzin nie musi odpowiadać, bo ich i tak nie przekona do głosowania za wotum zaufania dla rządu. Jest to novum w naszej praktyce, dlatego że tryb przedstawiania exposé przewiduje zadawanie pytań i odpowiedzi na te pytania. Ewentualne odpowiedzi korespondencyjne nie są właściwą drogą, ponieważ to nie jest prywatna sprawa pana premiera i posłów. Te zagadnienia, które zostały poruszone w pytaniach, to jest sprawa publiczna i powinna uzyskać publiczne wyjaśnienia.</u>
          <u xml:id="u-263.3" who="#PoselMarcinLibicki">Wypowiedział się również pan premier na pytanie jednego z posłów na temat, czy rząd zamierza wprowadzić określone ustawy, że parlament może przyjmować ustawy i to będzie kwestia woli większości parlamentu. Ale pytanie było inne, nie: czy parlament może przyjmować takie ustawy, tylko: czy rząd kierowany przez pana premiera takie ustawy zaproponuje, bo przecież to rząd ten dysponuje odpowiednią większością. Również na to pytanie posłowie nie otrzymali odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#Marszalek">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#Marszalek">Pan poseł Marian Piłka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#PoselMarianPilka">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Po zwycięskich dla SLD wyborach mamy do czynienia z całą serią wet prezydenta wobec ustaw uchwalonych przez Sejm poprzedniej kadencji. Po wecie do ustaw o prorodzinnych ulgach podatkowych i dodatku rodzinnym, wecie do nowelizacji Kodeksu karnego zaostrzającego kary dla przestępców mamy do czynienia z wetem dotyczącym nowelizacji Kodeksu pracy. Istotą tej ustawy było ograniczenie pracy w handlu w niedziele jedynie do sklepów, które nie zatrudniają więcej niż 5 osób. Argumentacja prezydenta sprowadziła się do stwierdzenia, że taka nowelizacja ogranicza wolność handlu i przyczynia się do wzrostu bezrobocia. Jest to argumentacja w rzeczywistości wprowadzająca w błąd wyborców, bowiem ograniczenia handlu w niedziele istnieją praktycznie w całej Europie i są zgodne z konstytucją, która mówi o prawie do wypoczynku niedzielnego. Stanowisko Aleksandra Kwaśniewskiego sugeruje, że uznaje on prawa wolnego rynku, a zwłaszcza prawa wolnego handlu za nadrzędne zasady życia społecznego wobec innych dziedzin, co jest stanowiskiem absurdalnym. Natomiast, jak stwierdza raport Najwyższej Izby Kontroli dotyczący funkcjonowania supermarketów, mamy do czynienia z notorycznym łamaniem prawa pracy. Jednym z podstawowych praw pracowniczych, jakie nie są przestrzegane, jest długość dnia pracy. Nierzadko dzień pracy przekracza 10 godzin. Oznacza to, że zatrudnienie w supermarketach w sytuacji wprowadzenia w życie tej nowelizacji mogłoby wyraźnie wzrosnąć, gdyby przestrzegane były prawa pracownicze do 8-godzinnego dnia pracy. W związku z powyższym argument, że jakoby wprowadzenie nowelizowanych przepisów doprowadziłoby do wzrostu bezrobocia, jest zwykłym szyderstwem z pracujących w tych przedsiębiorstwach kobiet. Kobiet, którym odbiera się prawo do wypoczynku niedzielnego, prawo do opieki nad dziećmi i prawo do normalnego życia rodzinnego. W tym wypadku weto Aleksandra Kwaśniewskiego jest poparciem często nieludzkich warunków pracy dla dziesiątków tysięcy polskich kobiet, jest poparciem wilczej formy kapitalizmu, który nie liczy się zupełnie z człowiekiem.</u>
          <u xml:id="u-265.1" who="#PoselMarianPilka">To weto wymierzone jest także przeciwko polskim kupcom. Jak wiadomo, rozwój polskiej przedsiębiorczości opiera się przede wszystkim na małych i średnich przedsiębiorstwach. Znaczna ich część to przedsiębiorstwa handlowe, małe i średnie sklepy. To właśnie rozwój handlu nadał dynamizmu rozwojowego polskiemu kapitalizmowi i w sytuacji, gdy powstające małe przedsiębiorstwa dynamicznie się rozwijały na początku lat 90., Polska otworzyła się szeroko na napływ kapitału obcego. Ten kapitał niewątpliwie był potrzebny w tych dziedzinach, w których unowocześniał naszą produkcję, tworzył miejsca pracy, wprowadzał nowe technologie. Ale w tych dziedzinach, w których nasze społeczeństwo znakomicie sobie radziło, jak np. w handlu, obcy kapitał stał się niebezpiecznym konkurentem zagrażającym nie tylko powstającej nowej warstwie polskich kupców, ale, co więcej, zagrażającej wykoślawieniem rozwoju naszej gospodarki. Zagrażał sprowadzeniem naszej gospodarki do poziomu kolonialnego, to jest takiego, w którym własność jest w rękach kapitału obcego, a Polacy są zredukowani tylko do poziomu pracowniczego i tylko do bardzo drobnej przedsiębiorczości.</u>
          <u xml:id="u-265.2" who="#PoselMarianPilka">Inwazja supermarketów zapoczątkowana około 1993 r. postawiła w niezwykle trudnej sytuacji polskich kupców. Supermarkety, dysponując ogromnymi możliwościami finansowymi i jeszcze większymi możliwościami kredytowymi za granicą, stanęły do konkurencji z polskim drobnym najczęściej handlem z pozycji miażdżącej przewagi. Stosując nowoczesne metody handlu, wprowadzając liczne upusty cenowe i znacząco poszerzając asortyment ze względu na duże własne powierzchnie, postawiły rozwijający się polski handel pod ścianą, doprowadzając polskie sklepy w wielu wypadkach do bankructwa lub poprzez nieuczciwą konkurencję cenową do stanu nędznej wegetacji bez szans na rozwój.</u>
          <u xml:id="u-265.3" who="#PoselMarianPilka">Polsce niewątpliwie potrzebna była i jest modernizacja handlu. Na dłuższą metę nie do utrzymania byłaby wyłącznie struktura drobnych sklepów, lecz wprowadzenie supermarketów zablokowało naturalny rozwój polskich sklepów w średnie i duże przedsiębiorstwa handlowe. Rozwój supermarketów spowodował, że dziś nowoczesny wielkopowierzchniowy handel jest prawie wyłącznie w rękach kapitału obcego. Handel jest tą dziedziną, z której jest najszybszy zysk. Dziś jest on w przeważającej mierze transferowany za granicę, a inwestowany w Polsce tylko o tyle, o ile są budowane nowe supermarkety. Ten transfer zysków nie tylko dziś waży negatywnie na bilansie rachunku bieżącego, tak przecież istotnego dla stabilności gospodarki, ale także jest on i będzie stałym haraczem, jaki polska gospodarka płaci obcym inwestorom.</u>
          <u xml:id="u-265.4" who="#PoselMarianPilka">W tym kontekście wsparcie rozwoju polskiego kupiectwa jest nie tylko wsparciem dla interesów poszczególnych kupców, ale działaniem na rzecz bardziej dynamicznego rozwoju naszego kraju. Jest działaniem, które ogranicza haracz wywożony każdego roku z naszego kraju. Haracz tym bardziej dotkliwy, że w przeciwieństwie do przedsiębiorstw zagranicznych inwestujących w nowoczesne technologie w handlu możemy skutecznie się rozwijać bez potrzeby zagranicznej konkurencji.</u>
          <u xml:id="u-265.5" who="#PoselMarianPilka">Kraje, które dynamicznie się rozwijały, zawsze dbały o rozwój rodzimego kapitału. Tak było dawniej, gdy rodziła się kapitalistyczna gospodarka w Anglii, Francji czy w Niemczech. I tak jest dzisiaj. Polska jest pod tym względem wyjątkiem. W imię dobrych stosunków z innymi krajami, w imię obecności polityków na europejskich salonach poświęca się interesy polskich przedsiębiorców i polskiej gospodarki. Bez dynamicznego rozwoju przedsiębiorczości rodzimej nie będzie rozwoju gospodarczego Polski.</u>
          <u xml:id="u-265.6" who="#PoselMarianPilka">Dlatego też weto Aleksandra Kwaśniewskiego przeciwko Kodeksowi pracy, które ogranicza handel w niedzielę do drobnych i średnich sklepów i które jest próbą wyrównania nierównej konkurencji pomiędzy polskim kupiectwem a zagranicznym supermarketem, jest wymierzone w rozwój naszego kraju. Zapisy nowelizacji Kodeksu pracy dawały bowiem polskim kupcom większe możliwości rozwoju, niż mają w tej chwili. Po prostu w niedzielę przejęliby klientów, którzy dziś robią zakupy w supermarketach.</u>
          <u xml:id="u-265.7" who="#PoselMarianPilka">I kończąc - jeszcze raz Aleksander Kwaśniewski i jego formacja SLD, która w Sejmie była przeciwko tej nowelizacji, pokazała, że tak jak dawniej moskiewskie interesy ceniła wyżej niż polski interes narodowy, także dziś brukselskie interesy i możliwość wkupienia się na brukselskie salony - za cenę zapomnienia ich totalitarnej przeszłości - ceni sobie więcej niż rozwój polskiego kupiectwa i polskiej gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-265.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#Marszalek">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-266.1" who="#Marszalek">Pan poseł Michał Tomasz Kamiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#PoselMichalTomaszKaminski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To jest moje pierwsze oświadczenie w tej kadencji Sejmu i muszę je zacząć od rzeczy dla mnie niezbyt przyjemnej, ale, jak sądzę, koniecznej, ponieważ pozwoliłem sobie dzisiaj na pewien okrzyk wobec pana marszałka Andrzeja Leppera i chciałem za to przeprosić. W istocie nie powinienem tak postąpić. Pana marszałka już teraz nie ma, ale z tej trybuny chciałbym przeprosić, że taki okrzyk z mojej strony padł. Przy czym, jak pan marszałek doskonale wie, okrzyki dużo gorsze, bo w moim nie było żadnych treści wulgarnych, zdarzają się w tej Izbie bez przerwy, także w tej kadencji, no wszelako to mnie oczywiście nie usprawiedliwia.</u>
          <u xml:id="u-267.1" who="#PoselMichalTomaszKaminski">Chciałbym powiedzieć jednak, że fakt, że przepraszam pana marszałka Leppera za to, że pozwoliłem sobie pod jego adresem na rzecz, na którą nie powinienem sobie pozwolić, nie zmienia mojej oceny tego co dzisiaj zaszło i zachowania z kolei pana marszałka, które pozwalam sobie ocenić krytycznie w trakcie debaty, w której my posłowie PIS, także posłowie Ligi Rodzin Polskich, zgłaszaliśmy nasze daleko idące wątpliwości co do zasady ograniczenia czasu zadawania pytań poselskich kierowanych do prezesa Rady Ministrów w trakcie debaty nad jego exposé do 1 minuty, bo jest to wydarzenie bez precedensu w historii naszego parlamentu. Doskonale przypominam sobie sytuację sprzed czterech lat - debata sprzed czterech lat była tu dzisiaj wielokrotnie i dowcipnie cytowana - to, że posłowie SLD wtedy zadawali pytania, i to bodaj trwało cztery godziny, ówczesnemu premierowi Jerzemu Buzkowi.</u>
          <u xml:id="u-267.2" who="#PoselMichalTomaszKaminski">Sam fakt, że próbowano dzisiaj opozycji, tej prawdziwej opozycji, odmówić prawa zadawania pytań kierowanych do Leszka Millera czy w każdym razie prawo to w jakiś istotny sposób ograniczyć jest moim zdaniem nieciekawym precedensem na początku tej kadencji.Także fakt, o którym wspomniał już pan poseł Marcin Libicki, że pan premier Leszek Miller był łaskaw powiedzieć, że nie zamierza odpowiadać na nasze pytania, pozwala, że tak powiem, sformułować przypuszczenie, iż już dziś Leszek Miller przystąpił ochoczo do wypełniania tej części swojego exposé, w której mówił o otwarciu na Wschód, a mianowicie w ten oto sposób realizuje obietnice, że adaptuje do naszego parlamentu zwyczaje białoruskiego parlamentaryzmu, w którym to parlamencie pan prezydent Łukaszenka na pytania opozycji zazwyczaj nie odpowiada; już doprowadził do tego, że nie ma tam opozycji.</u>
          <u xml:id="u-267.3" who="#PoselMichalTomaszKaminski">Mam nadzieję, że w Polsce do tego nie dojdzie i premier, i przedstawiciele rządu będą odpowiadać na pytania opozycji, a opozycja będzie się potrafiła w tych debatach zachowywać godnie i kulturalnie, do czego się zobowiązuję. Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-267.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#Marszalek">Dziękuję panu posłowi. Dziękuję, że wysłuchał pan mojego apelu i tak szybko zareagował, odkreślmy zatem przeszłość grubą kreską.</u>
          <u xml:id="u-268.1" who="#Marszalek">Teraz pan poseł Jarosław Kaczyński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#PoselJaroslawKaczynski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie byłem w stanie, ze względu na znane przepisy regulaminu Sejmu, odpowiedzieć nieobecnemu już panu premierowi Millerowi w jednej tylko sprawie, mianowicie owego słynnego TKM i zamysłu obrony demokracji dzisiaj. Otóż nie ukrywałem w swoim wystąpieniu niepokoju z tego właśnie powodu i dziś ten niepokój, nie ukrywam, jest głębszy niż choćby te dwie czy kilka godzin temu - z dwóch powodów. Po pierwsze, zawsze wtedy, kiedy z premierem jest niedobrze, cierpi demokracja. A pan premier tak dokładnie tą słynną, bądź co bądź, sprawę i to słynne powiedzenie zapomniał, zapomniał okoliczności jego sformułowania, że mam wątpliwości co do owego stanu. Rozumiem, że pan premier może być zmęczony, ale skoro ma jeszcze sztaby doradców, to powiem, że rzeczywiście jest źle, a to jest zagrożenie dla demokracji, jeśli z premierem jest źle.</u>
          <u xml:id="u-269.1" who="#PoselJaroslawKaczynski">Druga sprawa. Otóż pan marszałek, bodajże także i pan premier, inni przedstawiciele SLD, bardzo często odwołują się do słynnej, jeszcze słynniejszej niż TKM, grubej kreski. Ale jak długo można ją stawiać i czy w każdej sprawie? Skoro pan premier Miller przypomina sprawę walki o demokrację, to też może przypomnę, że o tę demokrację kiedyś walczyłem: i w latach siedemdziesiątych w KOR, i w latach osiemdziesiątych w ˝Solidarności˝. Doszedłem nawet w długim awansie do stanowiska członka kierownictwa podziemia. Awansował wtedy także pan Leszek Miller, tyle tylko, że w troszkę innej organizacji. Czy ta organizacja broniła wtedy demokracji? Mam pewne wątpliwości. Stąd zwracam się choćby przez pana marszałka, bliskiego kolegę i współpracownika pana premiera Millera, o to, żeby przekonać go, by w pewnych sprawach cokolwiek się miarkował. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-269.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#Marszalek">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-270.1" who="#Marszalek">Pan poseł Piechociński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#PoselJanuszPiechocinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie tak dawno z olbrzymim przejęciem wypełnialiśmy słowa Roty, deklarowaliśmy, wielu z nas wzywało także Boga ku pomocy, że będziemy służyć państwu, ludziom i dochowamy zapisów konstytucji. Dzisiejsza debata pokazuje, że coś niedobrego dzieje się w naszym Sejmie, jeśli chodzi o kulturę polityczną. Coraz mniej mówimy o problemach, o sprawach, a coraz częściej kierujemy ataki ad personam. Jeszcze za wcześnie, aby zwalczać się nawzajem, aby obrzucać się szyderstwem i drwiną, aby deprecjonować prace naszych poprzedników. To, co niebezpieczne, niestety ten ton narzucają wytrawni politycy właściwie ze wszystkich stron sali. Tego tonu zaczynają używać niektórzy członkowie Prezydium Sejmu, niektórzy członkowie rządu. Chciałbym zaapelować do państwa, aby stało się to przedmiotem głębokiej refleksji Prezydium Sejmu, Konwentu Seniorów, liderów poszczególnych ugrupowań parlamentarnych, dlatego że przecież czekają nas trudne wyzwania i powinny obowiązywać podstawowe, elementarne zasady demokracji, szanowania partnera, szanowania przeciwnika.</u>
          <u xml:id="u-271.1" who="#PoselJanuszPiechocinski">Nie tak dawno mówiliśmy z troską o niskich notowaniach poprzedniego Sejmu. Kontynuowanie i umacnianie tych tendencji, które dzisiaj ujawniły się na tej sali, niepotrzebnego ataku konkretnych osób, porównywanie ich pracy w poprzedniej i w tej kadencji, w mojej ocenie jest wielką niestosownością.</u>
          <u xml:id="u-271.2" who="#PoselJanuszPiechocinski">W związku z tym chciałbym tą drogą zaapelować do państwa, abyśmy pamiętali, że jesteśmy skazani na siebie, jak dobrze pójdzie, przez cztery lata. Jeśli nie chcemy, aby w procesie legislacyjnym te drwiny, szyderstwa, wzajemne ataki personalne przeszkodziły nam w normalnej pracy, trzeba, abyśmy w tym trudnym okresie nie tylko raz do roku, tuż przed Wigilią, spotykali się tradycyjnie w największej, obok tej, sali sejmowej, łamali się opłatkiem, śpiewali i ściskali na potrzeby prasy; chodzi o to, abyśmy pamiętali, że jesteśmy sobie potrzebni także w tym wymiarze ludzkim.</u>
          <u xml:id="u-271.3" who="#PoselJanuszPiechocinski">W związku z tym bardzo bym prosił wszystkich parlamentarzystów - cieszę się dzisiaj z gestu pana posła Kamińskiego; mam nadzieję, że może nie w tej formie, ale w innej, w najbliższych dniach wszyscy, którzy dzisiaj przekroczyli pewne normy współżycia między kolegami posłami reprezentującymi różne opcje polityczne czy ideowe... Chodzi o to, żebyśmy wszyscy wyciągnęli jednak z tego refleksje.</u>
          <u xml:id="u-271.4" who="#PoselJanuszPiechocinski">Apeluję o większą kulturę i głębsze myślenie o przyszłości, o tworzenie atmosfery powagi, szacunku dla poglądów i szacunku dla pracy, co do której każdy z nas deklarował, że uczciwie będzie ją wypełniał.</u>
          <u xml:id="u-271.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#Marszalek">Dziękuję panu posłowi Piechocińskiemu.</u>
          <u xml:id="u-272.1" who="#PoselGabrielaMaslowska">(Krótkie oświadczenie, dosłownie jedno zdanie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#Marszalek">W drodze wyjątku, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#PoselGabrielaMaslowska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-274.1" who="#PoselGabrielaMaslowska">Gabriela Masłowska, Liga Polskich Rodzin. Proszę Państwa! Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Chcę oświadczyć, że w głosowaniu nad wotum dla rządu pomyłkowo głosowałam za. Moją intencją było głosowanie przeciw. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-274.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-275.1" who="#Marszalek">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
          <u xml:id="u-275.2" who="#Marszalek">Informacja o wpływie interpelacji i zapytań znajduje się w doręczonym paniom i panom posłom druku nr 8.</u>
          <u xml:id="u-275.3" who="#Marszalek">Na tym kończymy 2. posiedzenie Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-275.4" who="#Marszalek">Protokół posiedzenia będzie wyłożony do przejrzenia w Sekretariacie Posiedzeń Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-275.5" who="#Marszalek">Porządek dzienny 3. posiedzenia Sejmu, zwołanego na dni 6, 7 i 8 listopada 2001 r., zostanie paniom i panom posłom doręczony.</u>
          <u xml:id="u-275.6" who="#Marszalek">Zamykam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-275.7" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-275.8" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godz. 18 min 44)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>