text_structure.xml 67.1 KB
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 7 grudnia 1979 r. Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego, obradująca pod przewodnictwem posła Bolesława Strużka (ZSL), rozpatrzyła:</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">- projekt narodowego planu społeczno-gospodarczego i budżetu państwa na rok 1980 w częściach dotyczących Ministerstwa Rolnictwa, Ministerstwa Przemysłu Spożywczego i Skupu i Centralnego Związku Kółek Rolniczych.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">W posiedzeniu Komisji wzięli udział: minister rolnictwa Leon Kłonica, minister przemysłu spożywczego Emil Kołodziej, Prezes Centralnego Związku Kółek Rolniczych Józef Krotiuk, Prezes Centralnego Związku Spółdzielczości Rolniczej „Samopomoc Chłopska” Tadeusz Szelążek, przewodniczący ZG ZZ Pracowników Rolnych Tadeusz Rybicki, oraz przedstawiciele Komisji Planowania, Najwyższej Izby Kontroli, Ministerstwa Finansów i Urzędu Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Podstawą dyskusji były materiały przygotowane przez resorty oraz poselskie koreferaty.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Jak wynika z materiałów Ministerstwa Rolnictwa, naczelnym zadaniem w 1980 r. jest osiągnięcie maksymalnych zbiorów zbóż i pasz, umożliwiających zmniejszenie ich importu i dalszy rozwój produkcji zwierzęcej. Wzrost produkcji roślinnej zapewni zwiększenie zasiewu zbóż, kukurydzy na kiszonkę oraz buraków pastewnych odmiany polipast. Rozwój hodowli zwierząt oraz produkcji mięsa i mleka nastąpi we wszystkich sektorach rolnictwa. Poprawi się struktura agrarna przez powiększenie średniego areału gospodarstw indywidualnych, stymulowanie rozwoju spółdzielni produkcyjnych oraz powiększenie gospodarstw państwowych. Zaostrzona będzie kontrola ubytków gruntów rolniczych, w pełni przywrócone produkcji odłogi i ugory.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Wartość rolniczej produkcji końcowej netto w 1980 r. powinna osiągnąć 338 mln zł w cenach stałych, a produkcji globalnej 675 mld zł, w tym produkcji roślinnej 372 mld zł i produkcji zwierzęcej 303 mld zł. Plany zbóż na rok 1980 przyjęto na poziomie planu 1979 r., a globalne zbiory w wysokości 22.550 tys. t. Zbiory ziemniaków będą przypuszczalnie mniejsze niż planowano na 1979 r., natomiast zbiory buraków cukrowych powinny wzrosnąć o 500 tys. ton, a warzyw o 100 tys. t w rezultacie wzrostu ich wydajności. Zakłada się wzrost pogłowia bydła co najmniej do poziomu 1978 r., tj. 13.120 tys. szt., przy nieco niższej produkcji i skupie żywca, gdyż odbudowa pogłowia bydła spowoduje wzrost liczebności zwierząt młodych. Nastąpi nieznaczny wzrost pogłowia trzody chlewnej do 21.250 tys. szt., tj. o 0,1%. Zakłada się również wzrost produkcji mleka, wełny, jaj, drobiu, ryb oraz pogłowia owiec.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Przewiduje się znaczny przyrost produkcji globalnej PGR-ów: o 16,4% w stosunku do roku 1979, w tym produkcji roślinnej aż o 27,4%. Produkcja końcowa netto wzrośnie o 25,2%. Również spółdzielnie produkcyjne powinny osiągnąć znaczny przyrost produkcji globalnej o 24,2% w stosunku do roku 1979.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Dostawy ciągników mają osiągnąć 57,6 tys. sztuk, z tego dla gospodarstw indywidualnych 35 tys. szt.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Wartość usług produkcyjnych dla rolnictwa wzrośnie w stosunku do 1979 r. o 10,2% i osiągnie poziom 55,5 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Nakłady inwestycyjne na rolnictwo uspołecznione w 1980 r. wynosić będą 80,9% nakładów w 1979 r. Ograniczono do minimum inwestycje nowo rozpoczynane. Nakłady skoncentrowane zostaną na tych zadaniach inwestycyjnych, których zakończenie i przekazanie do eksploatacji w 1980 r. jest realne.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Minister Leon Kłonica objaśnił i uzupełnił materiały resortu. Nową sytuację rolnictwa w przyszłym roku i latach następnych charakteryzują: ograniczenie importu zbóż i pasz, zmniejszanie się rezerw pracy, ograniczanie strumienia dopływu dóbr materialnych i technicznych dla produkcji rolnej; większe wykorzystanie poziomu wiedzy i kwalifikacji bezpośrednich wytwórców. Plan zakłada wyrównanie spadku produkcji roślinnej z 1979 r. i utrzymanie na obecnym poziomie produkcji zwierzęcej. Wartość produkcji rolnej wynieść ma w 1980 r. 675 mld zł, a osiągnąć to trzeba zwiększając wolumen i poprawiając strukturę produkcji roślinnej. Dla urzeczywistnienia planu resort podjął szereg działań na rzecz poprawy gospodarki paszowej i roślinnej. Zniesiono m.in. ekonomiczne bariery dla hodowli bydła, powiększono obszar zasiewów rzepaku, zmieniono strukturę cen skupu niektórych produktów i zapowiedziano dalsze zmiany.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">W rozwoju hodowli będzie kładziony nacisk na powiązanie jej ze wzrostem produkcji pasz własnych danego regionu. Potrzebny jest nam bardzo wzrost obszaru zasiewu zbóż, roślin oleistych, buraków, roślin pastewnych oraz wdrażania racjonalnej gospodarki paszami, to znaczy także zmniejszanie strat między polem a oborą. Rozwijać trzeba na szerszą skalę konserwację, kiszenie i suszenie roślin pastewnych. Drugim kierunkiem poprawy gospodarki paszowej jest zmniejszenie jej zbożochłonności oraz rozwój produkcji pasz z udziałem innych roślin np. ziemniaków. W tych fermach, gdzie hodowla jest wysoce nieracjonalna będzie ona likwidowana.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Ograniczenia nakładów inwestycyjnych w rolnictwie zmuszają przede wszystkim do zabezpieczenia środków na inwestycje już rozpoczęte i nadanie priorytetu inwestycjom paszowym, rybackim, melioracjom, budownictwu mieszkaniowemu. Zostaną zweryfikowane zadania inwestycyjne zaplanowane na okres po roku 1980. Powinien dominować kierunek inwestowania służący podnoszeniu produkcyjności rolnictwa. To, co temu nie służy, będzie eliminowane.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">W resorcie pracuje się nad nowym systemem finansowo-ekonomicznym, który będzie bardziej aktywizować poszczególne sektory rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">W imieniu podkomisji do spraw rolnictwa koreferat wygłosił poseł Władysław Cabaj (ZSL).</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">Resort słusznie koncentruje uwagę na dwóch kompleksach: oszczędnej gospodarce paszowej celem niedopuszczenia do zachwiania tendencji rozwojowych produkcji zwierzęcej i ukierunkowaniu środków materiałowych i organizacyjnych na przyśpieszenie produkcji roślinnej, zwłaszcza zbóż i pasz. W świetle powyższego pozytywnie należy ocenić wysiłki resortu zmierzające do zaostrzenia kontroli rozchodu ziemi na cele niezwiązane z produkcją rolną i dalszej aktywizacji sprzedaży gruntów gospodarstwom indywidualnym w celu lepszego ich zagospodarowywania. Konieczna jest lepsza praca służb geodezyjnych związana z przejmowaniem, scalaniem i przygotowywaniem dokumentacji do sprzedaży gruntów (postulat ten winien znaleźć się w opinii Komisji).</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">Przełamywania wymaga stagnacja w zasiewach zbóż i ich zwiększenie o ponad 300 tys. ha. Szczególnie duże zadania w tej dziedzinie mają uspołecznione gospodarstwa.</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">Dalszej poprawy wymaga całokształt gospodarki paszowej, szczególnie ograniczenia strat, poprawy jakości pasz i obniżenia paszochłonności produkcji zwierzęcej. W tej dziedzinie należy zwrócić uwagę na lepsze wykorzystanie użytków zielonych, dostosowanie wielkości i struktury produkcji roślinnej do istniejącego pogłowia zwierząt. Konieczne jest lepsze sterowanie procesem przestrzennego rozmieszczania produkcji zwierzęcej, dostosowanie jej do możliwości paszowych poszczególnych regionów.</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">Podstawowym zadaniem w 1980 r. będzie wydatna poprawa efektywności. Zadecyduje o tym konkretna praca przedsiębiorstw i gospodarstw rolnych. Musi nastąpić wzmożenie prac instruktażowych służb rolnych.</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">Najnowsze osiągnięcia nauki nie zawszę odpowiednio wcześnie docierają do zagród i gospodarstw. Dotyczy to racjonalnego stosowania nawozów mineralnych, jakościowej poprawy pogłowia zwierząt, poprawy gospodarki paliwami, zwiększonej dbałości o sprzęt techniczny.</u>
          <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">Węzłowym zagadnieniem planu rolnictwa w 1980 r. jest odwrócenie proporcji między tempem przyrostu produkcji roślinnej i zwierzęcej. Wyższe tempo przyrostu produkcji roślinnej jest warunkiem zmniejszenia napięć w bilansie paszowo-zbożowym i w rezultacie w bilansie handlu zagranicznego. Przyjęty w projekcie planu wzrost globalnej produkcji roślinnej o 10,7% jest szczególnie wysoki; w ciągu ostatnich 4 lat średnioroczne tempo wzrostu produkcji roślinnej wynosiło 0,6%. Realizacja tego zadania związana jest z szeregiem uwarunkowań. Do pierwszej grupy należą działania w obrębie samego rolnictwa, poprawa struktury agrarnej i jej zintensyfikowanie, poprawa agrotechniki, efektywniejsze wykorzystanie nawozów mineralnych i in. Do drugiej grupy zaliczyć trzeba dopływ do rolnictwa środków pobudzających postęp produkcji roślinnej. Dostawy ciągników dla rolnictwa w 1980 r. planuje się w wysokości. 57,6 tys. szt., wobec 107 tys. szt. zapisanych w planie 5-letnim, dostawy kombajnów osiągną poziom 3.950 szt. wobec zapisanych w planie 5-letnim 5.500 szt. W naszej opinii powinniśmy dać wyraz postulatowi, aby to, co jest zapisane w planie na pewno do rolnictwa dotarło, aby dostawy były rytmiczne, realizowane z odpowiednim wyprzedzeniem i żeby poprawiła się jakość produkcji. Trzeba też zwrócić uwagę, że nadal brakuje całościowych ciągów technologicznych do produkcji pasz.</u>
          <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">Projekt planu zakłada znaczny obrót ziemią i dalszą poprawę struktury agrarnej. Będą zachodzić dalsze procesy koncentracji ziemi zarówno w gospodarstwach uspołecznionych, jak i w gospodarstwach indywidualnych - ich średnia wielkość będzie się powiększać. Naszym zdaniem procesów tych nie można odnieść jedynie do roku przyszłego. Już dziś istnieje potrzeba przyśpieszonej rekonstrukcji rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">Wzrost technicznego uzbrojenia gospodarstw wymaga rozszerzania systemu szkolenia zawodowego rolników. Odpowiednie kwalifikację producentów rolnych są warunkiem osiągania zamierzonej poprawy efektywności gospodarowania.</u>
          <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">Poprawa gospodarki paszowej wiąże się z poprawą struktury zasiewów, wzrostem plonów, terminowymi zbiorami, konserwowaniem i przechowywaniem pasz. Stąd też inwestycje związane z gospodarką paszową powinny być chronione i wykorzystane wszelkie możliwości ich rozwijania.</u>
          <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">Według badań Instytutu Ekonomiki Rolnictwa, w roku 1978 nastąpił spadek dochodów realnych w gospodarce indywidualnej w stosunku do roku 1977, a wyniki roku 1979 będą jeszcze niższe. Wykonanie zadań roku 1980 powinno umożliwić wzrost dochodów.</u>
          <u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">Należy ze szczególną troską podejść do poprawy produkcyjnego wykorzystania istniejącego majątku trwałego na gruntach zmieniających użytkownika, Należy rozważyć możliwość modernizacji tych obiektów poza planem.</u>
          <u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">Projekt budżetu poseł W. Cabaj ocenił jako dostosowany do planu i niebudzący uwag podkomisji.</u>
          <u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">W imieniu podkomisji do spraw kółek rolniczych koreferat wygłosił poseł Kazimierz Klupś (PZPR).</u>
          <u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">Według miarodajnych ocen, 5-letni plan działalności usługowej nie zostanie wykonany (chociaż przewidywana realizacja w 1979 r. będzie o 7,5% wyższa od wykonania roku 1978), gdyż zmniejsza się park ciągnikowo-maszynowy w rezultacie ograniczeń nakładów na zakupy maszyn i urządzeń dla kółek rolniczych. By w pełni wykonać zadania usługowe, należałoby zakupić 87 tys. szt. ciągników. Brak również innych maszyn rolniczych. W związku z kasacją jednostek wyeksploatowanych, możliwości usługowe kółek rolniczych będą niniejsze. Zadania winny być realizowane głównie na drodze bezinwestycyjnej, poprzez większe wykorzystanie posiadanego potencjału warsztatowego, lepsze wykorzystanie maszyn.</u>
          <u xml:id="u-1.29" who="#komentarz">W roku 1980 powierzchnia użytków rolnych, na których będą gospodarować SKR-y wyniesie 300 tys. ha, tj. o 16% mniej niż w roku 1979. Jest to rezultatem przekazywania rozproszonych działek na rzecz rolników indywidualnych oraz większych areałów ziemi innym jednostkom uspołecznionym. W wyniku zmniejszenia powierzchni użytków rolnych i związanego z tym spadku produkcji zwierzęcej, w kółkach rolniczych przewiduje się spadek produkcji globalnej ogółem o 1,6% w stosunku do przewidywanego wykonania w r. 1979. Produkcja roślinna ukierunkowana zostanie głównie na produkcję zbóż i pasz.</u>
          <u xml:id="u-1.30" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#DanutaBartosz">W ciągu najbliższych miesięcy wejdzie zapewne w życie ustawa o ochronie środowiska naturalnego. W tej sytuacji trzeba będzie jak najszybciej rozwiązać problem zagospodarowania gnojowicy w wielkich fermach. W jakim stadium znajdują się programy badawcze dotyczące tego problemu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#BolesławStrużek">Jak się tłumaczy znaczne zróżnicowanie wyników produkcyjnych osiągniętych w roku 1979 w PGR i rolniczych spółdzielniach produkcyjnych? Zróżnicowanie to znajduje także swoje odbicie w planowaniu na rok 1980, zwłaszcza w tempie wzrostu końcowej produkcji netto.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#BolesławStrużek">Na ile realne są zaplanowane tak głębokie zmiany struktury zasiewów w roku 1980? W jaki sposób arbitralne, dyrektywne wskaźniki struktury zasiewów będą egzekwowane, w układzie terytorialnym? Czy istnieje proporcja pomiędzy zamierzonymi środkami, a planowanymi wskaźnikami wzrostu produkcji roślinnej? Chodzi zarówno o środki materialno-techniczne, jak i o środki ekonomiczne, jaki poziom i reakcje cen, kredyt itp.?</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#BolesławStrużek">Jakie środki zamierza uruchomić resort, aby zachęcić rolników do zwiększenia odsetka cieląt przeznaczonych do odchowu, ażeby przełamać występującą obecnie tendencję spadku pogłowia bydła? Wyrażane są poglądy, że powstały warunki sprzyjające pogłębieniu się spadkowej fazy cyklu w chowie trzody chlewnej. Należało by wnikliwie zbadać sytuację i ewentualnie podjąć środki zaradcze, zwłaszcza dla utrzymania pogłowia macior.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#BolesławStrużek">Czy CZKR opracował koncepcję rozwoju zespołowych gospodarstw kółek rolniczych uwzględniając nowe nałożenia i warunki? Czy resort przewidział opracowanie kompleksowego planu aktywizacji kółek rolniczych jako podstawowego ogniwa organizacyjnego w systemie kółek rolniczych? Jaka jest planowana na 1980 r. struktura inwestycji, a zwłaszcza wielkość I udział nakładów na zakup nowego sprzętu i rozwój zaplecza warsztatowo-remontowego w SKR?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#StefaniaAdamczak">Z materiałów resortu wynika, że w roku 1980 nastąpi ograniczenie inwestycji w uspołecznionym sektorze rolnictwa. Jakie będą losy budownictwa mieszkaniowego na wsi? Należy pamiętać, iż w ciągu 1980 roku nastąpi znaczny napływ ziemi do PFZ w związku z ustawą emerytalną. Już teraz PGR-y borykają się z brakiem rąk do pracy: w skrajnych wypadkach na 100 ha użytków rolnych zatrudnia się przeciętnie 1,4 osób. Zahamowanie budownictwa mieszkaniowego przyczyni się z całą pewnością do pogłębienia deficytu siły roboczej w PGR.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#StefaniaAdamczak">W związku z brakiem węgla i jego złą jakością powstają ogromne kłopoty z konserwacją pasz. Gorzelnie nie są w stanie parować ziemniaków, powstają również trudności z uruchomieniem suszarń. Istnieje realna groźbą zmarnowania znacznej części surowca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#MieczysławRógŚwiostek">Z projektu planu wynika, iż w roku 1980 ma nastąpić zahamowanie występującej obecnie tendencji spadku pogłowią owiec w gospodarce indywidualnej. Na jakich przesłankach opiera resort taką prognozę?</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#MieczysławRógŚwiostek">Z materiałów resortu wynika, że w roku 1980 nie uda się zaspokoić w pełni potrzeb na importowane materiały i surowce niezbędne rolnictwu, w tym zwłaszcza wełnę mineralną, narybek karpia, nasiona, leków weterynaryjnych i surowce dla przemysłu weterynaryjnego. Sytuacja ta jest niepokojąca.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#MieczysławRógŚwiostek">Na pełną aprobatę zasługują wszelkie zamierzenia resortu dotyczące ograniczania zbożochłonności produkcji zwierzęcej. Czas najwyższy, aby wnikliwiej ocenić stan i perspektywy jednego z przyjętych kierunków rozwoju produkcji zwierzęcej, a mianowicie ferm wielkostadnych. Do niedawna, mimo ostrzeżeń panowała moda na tego rodzaju fermy. Jak wiadomo, jest to produkcja wybitnie zbożochłonna, ponadto wiążąca się z wieloma komplikacjami, jak choćby zagospodarowanie gnojowicy. Należy więc ustalić, czy w następnej 5-latce wycofamy się z tego kierunku produkcji, czy też będziemy go kontynuować?</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#MieczysławRógŚwiostek">Dostawy ciągników dla rolnictwa stale wzrastają, choć oczywiście nie nadążają za wzrostem potrzeb. Tym bardziej zastanawia sukcesywne zmniejszanie limitu dostaw benzyny dla maszyn rolniczych, począwszy od roku 1978 (od 250 tys. ton w 78 r. do 210 tys. ton w 80 r.). Przecież to nonsens.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#MieczysławRógŚwiostek">Ogólna sytuacja w kraju spowodowała konieczność ograniczenia tempa inwestycji, dotknęło to również rolnictwo. Trzeba sobie jednak zdać sprawę, że niektóre ograniczenia (przede wszystkim ciągników i maszyn oraz sprzętu towarzyszącego), mogą podważyć rekonstrukcję i specjalizację rolnictwa. Na to realne niebezpieczeństwo należy zwrócić uwagę w opinii Komisji.</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#MieczysławRógŚwiostek">Wobec deficytu siły roboczej w rolnictwie i nasilonego procesu zmiany użytkowników (m.in. ustawa emerytalna) prawidłowa realizacja polityki gruntowej będzie miała w najbliższych latach kolosalne znaczenie. Dlatego też należy postulować generalną zmianę nastawienia władz gminnych wobec rolników, którzy chcą brać ziemię i mogliby ją wziąć. Nie można np. zbyt formalnie traktować wymogu kwalifikacji rolniczych, zwłaszcza wobec ludzi młodych, którzy dotychczas pracowali w gospodarstwach swoich rodziców. Chłop nie powinien być petentem w sprawie ziemi. Należy wręcz wywoływać popyt, zainteresować nabywaniem ziemi.</u>
          <u xml:id="u-5.6" who="#MieczysławRógŚwiostek">Konserwację pasz utrudnia nie tylko brak węgla i jego zła jakość, lecz również wycofanie z punktów sprzedaży w wielu województwach parników elektrycznych.</u>
          <u xml:id="u-5.7" who="#MieczysławRógŚwiostek">Przemysł chemiczny wycofał się z obiecanych dostaw rurek melioracyjnych z tworzyw sztucznych. Jednocześnie znikły rurki ceramiczne. W rezultacie plan melioracji w rolnictwie jest zagrożony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#EdwardGłodowski">W roku 80-tym zmniejszy się stan posiadania użytków rolnych CZKR. Jest to słuszna tendencja, przy występujących bowiem ograniczeniach inwestycyjnych, tylko w ten sposób można będzie zapewnić większą podaż usług mechanizacyjnych dla ludności. Ponadto, rozdysponowanie ziemi znajdującej się we władaniu kółek rolniczych (często rozdrobnionej) przyczyni się do poprawy struktury gospodarstw indywidualnych.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#EdwardGłodowski">Organizacji kółek rolniczych należy się uznanie za osiągnięcia w dziedzinie propagowania wiedzy rolniczej. W roku 1980 kółka rolnicze zorganizują 38.000 szkoleń dla producentów. Szczególną uwagę przywiązuje się do praktycznych pokazów oraz zapoznawania rolników z plantacjami wdrożeniowymi. Te kierunki szkoleń spotykają się z największym zainteresowaniem i przynoszą najbardziej wymierne rezultaty.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#EdwardGłodowski">W projekcie planu przewiduje się znaczny udział sektora indywidualnego w zagospodarowywaniu gruntów z PFZ. Jest to słuszna polityka. Przyczyni się ona do poprawy struktury agrarnej, a jednocześnie pozwoli przełamać dość wyraźną barierę inwestycyjną w rolnictwie uspołecznionym. Należy jednak przywiązywać większe znaczenie do prawidłowych warunków realizacji zamierzeń w tym zakresie. Przede wszystkim powinny być ustalone jednolite zasady przekazywania ziemi we władanie rolników indywidualnych. Należy propagować i upowszechnić zasady pomocy dla gospodarstw indywidualnych powiększających swój obszar. Konieczne jest odstąpienie od praktyki ustalania sztywnych wskaźników przekazywania gruntów dla rolnictwa indywidualnego i uspołecznionego. Obrót ziemią wymaga elastyczności, uwzględniania konkretnych warunków we wsiach i gminach.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#EdwardGłodowski">Na zaplanowany wzrost pogłowia bydła znaczny wpływ może mieć uruchomienie występujących w rolnictwie rezerw. Wiążą się one przede wszystkim z aktywizacją produkcyjną drobnych gospodarstw chłopskich. W ostatnich latach gospodarstwa te masowo wycofywały się z produkcji zwierzęcej. Decyzja Prezydium Rządu stworzyła warunki do zmiany tego stanu rzeczy. Należy powszechniej uruchomić bodźce ekonomiczne, określone w tej decyzji.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#EdwardGłodowski">W ostatnim czasie obserwuje się niepokojące zjawisko wyprzedaży krów. Przyczynia się ono do spadku pogłowia bydła, które jest największe w gospodarce indywidualnej. Trzeba skutecznie przeciwstawić się temu zjawisku. Działania powinny objąć ograniczanie jałowości krów, reorganizację punktów inseminacyjnych oraz poprawę racjonalności żywienia zwierząt. Niedostateczna jakość pasz powoduje, iż mamy kiepskie rezultaty w zakresie wzrostu mleczności krów.</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#EdwardGłodowski">Ostatnio obserwuje się dotkliwe braki węgla na wsi oraz jego złą jakość. Braki te przyczyniają się do marnotrawstwa surowców paszowych oraz komplikują organizację procesów produkcyjnych w rolnictwie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#JaninaSzczepańska">Znaczenie zadania poprawy efektywności gospodarowania jest oczywiste, zwłaszcza gdy plan na rok 1980 zakłada ograniczenia inwestycyjne, a przewidziane w nim wskaźniki nie zapewnią odrobienia strat, jakie uzbierały się w trakcie obecnej 5-latki. Jednym z pierwszoplanowych problemów jest racjonalne gospodarowanie ziemią. Znaczna liczba młodych ludzi na wsi szuka ziemi i często spotyka trudności. Nie powinno to mieć miejsca, przeciwnie, tym młodym ludziom należy udzielać dogodnych kredytów na zakup ziemi.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#JaninaSzczepańska">Obserwowana ostatnio wyprzedaż krów jest także następstwem ostatniej zimy. Z braku elektryczności krowy nie były po kilka dni dojone, występowały masowo różne schorzenia wymion. Takich krów nie opłaca się oczywiście trzymać.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#JaninaSzczepańska">Rolnicy zwracają uwagę, iż rozwój produkcji mleka będzie stymulowany poziomem cen. Obecne ceny nie gwarantują opłacalności produkcji. Odbudowa pogłowia bydła zależy też od dostaw i środków mlekozastępczych dla odchowu cieląt. Skarmianie cieląt mlekiem jest wysoce nieopłacalne i przyczynia się do nieuzasadnionego uboju cieląt.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#JaninaSzczepańska">Należy się liczyć, że w sezonie zimowo-wiosennym wystąpi deficyt pasz; w większych gospodarstwach brak pasz odczuwany jest już w tej chwili. Przede wszystkim brak słomy z powodu niekorzystnych warunków klimatycznych i coraz powszechniejszego sprzętu kombajnami. W tej sytuacji konieczny jest generalny przegląd w zakresie gospodarki paszowej oraz przestawienie technologii spasania zwierząt. Niedobór paszy zbożowej trzeba kompensować paszą z ziemniaków. Trzeba też lepiej wykorzystywać plewy zbożowe, w tym celu niezbędne jest wyposażenie kombajnów zbożowych w plewniki.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#JaninaSzczepańska">Zbyt wysokie wydają się ceny usług mechanizacyjnych w zakresie wywozu i rozrzutu obornika. Dlatego nadal powszechne jest wykonywanie tych prac ręcznie i to najczęściej przez kobiety.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#JaninaSzczepańska">Wiele niezadowolenia wywołał nowy cennik buraków cukrowych. Przewidziano w nim opłaty za godzinę najmu środka transportu, czyli także za postój w oczekiwaniu na wyładunek płaci rolnik. Niektórzy producenci otrzymali horrendalne rachunki za transport buraków, sięgające nieraz 20 tys. złotych. Czy to jest zachęta do zwiększania produkcji buraka cukrowego?</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#JaninaSzczepańska">Jakie są losy produkcji ciągnika typu Ferguson przeznaczonego dla rolnictwa indywidualnego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#JerzyOzdowski">Rozwój rolnictwa wymaga należytego wykorzystania 3 podstawowych czynników: ziemi, kapitału i ludzi. Trzeba zwrócić większą uwagę na lepsze wyposażenie techniczne elementu ludzkiego. Od dostaw maszyn zależy pełniejsze wykorzystanie rezerw w pracy ludzkiej. W strukturze agrarnej najpilniejszym postulatem jest oszczędne gospodarowanie ziemią. Z większą rezerwą należy podchodzić do budowy gigantów rolniczych, które powodują również dodatkowe koszty społeczne. W naszych warunkach optymalnym gospodarstwem może być gospodarstwo 30 ha.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#JerzyOzdowski">Możliwość ograniczenia importu zbóż tkwi m.in. w zastępowaniu ich paszami wysokobiałkowymi i in. Uporządkowania, a właściwie skodyfikowania i ustabilizowania wymaga prawo rolne. Duża ilość często zmienianych przepisów nie służy dobru rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#JerzyOzdowski">W polityce inwestycyjnej nastąpił spadek nakładów o 20%, ale gospodarka żywnościowa jest nadal preferowana, a manewr służący rozwojowi produkcji żywności będzie nadal kontynuowany. Wszystkie rezerwy, jakie się ujawniają w przyszłym roku skierowane powinny być na rozwój gospodarki żywnościowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#WładysławPihan">Wiele się mówi o zadaniach inwestycyjnych, a tymczasem szereg zaplanowanych inwestycji, nawet najpilniejszych, nie udało się zrealizować lub wykonuje się ze znacznym opóźnieniem. Rolnictwo szczecińskie cierpi na stały niemal brak cementu i innych materiałów budowlanych. Cementownia w Szczecinie na skutek zbyt małych dostaw klinkieru wielokrotnie zmniejszyła produkcję. Te ograniczenia limitowań będą możliwości przyciągnięcia ludzi do rolnictwa uspołecznionego. W planach inwestycyjnych uwzględniać trzeba obok omówionych, potrzeby zaplecza mechanizacyjnego w państwowych gospodarstwach rolnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#JózefBareła">W województwie leszczyńskim nie odnosi się wrażenia, że występuje tendencja spadkowa w hodowli. Rolnicy narzekają natomiast na bardzo wysokie ceny inseminacji zwłaszcza w porównaniu do cen przy kryciu naturalnym. Równie często w ostatnim czasie narzeka się na wydawanie wysłodków mokrych z cukrowni. Nikt o tym nie uprzedzał, stąd rozgoryczenie wśród rolników.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#JózefBareła">Musimy więcej uwagi poświęcać nadal ziemniakowi, popularyzować nowoczesne metody jego uprawy i najpilniejsze odmiany. Potrzebna jest także odpowiednia baza przetwórstwa ziemniaczanego. Warto chyba również spopularyzować uprawę jęczmienia ozimego jako rośliny dającej duże i wczesne plony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#LudwikMaźnicki">Plan na 1980 r. jest wypadkową możliwości i potrzeb. Jego konstrukcja była bardzo trudna wobec obecnych trudności. Dobrze się stało, że założono duży wzrost produkcji roślinnej, bowiem jest ona warunkiem rozwoju produkcji zwierzęcej. W opinii naszej powinny znaleźć się następujące elementy: osiągnięcie zaplanowanej wielkości wzrostu produkcji rolnej możliwe jest w normalnych warunkach atmosferycznych, napięte zadania rolnictwa wymagają pełnej realizacji zaplanowanych dostaw środków produkcji, zadania są obliczone na zwiększony wysiłek rolników i uruchomienie wszystkich rezerw.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#CzesławJaroszewicz">Do trudności wynikających z okresowych wyłączeń elektryczności i braków w detalicznej sprzedaży parników elektrycznych dołączają się problemy z uzyskiwaniem w nowopowstałych gospodarstwach limitów na tańszy prąd i liczników dwutaryfowych. Konieczność korzystania z drogiego prądu zniechęca do hodowli.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#CzesławJaroszewicz">W kółkach rolniczych obserwuje się ostatnio znaczną aktywizację działalności szkoleniowej i usługowej. Rolnicy uskarżają się jednak na niedostateczną podaż usług w dziedzinie orki i wykopków ora innych usług podstawowych, z powodu niedostatecznych dostaw sprzętu, jak np. wiązałek, przetrząsaczo-grzebarek, koparek i in. Słuszną tendencją jest rozszerzanie areału zbóż kosztem innych upraw. Może się jednak okazać, iż dyrektywne wskaźniki nie wystarczą do dokonania pożądanych zmian w strukturze zasiewów. Decyduje zawsze opłacalność produkcji, a obecnie bardziej opłacalna jest produkcja ziemniaków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#AndrzejTochowicz">W związku z nasycaniem rolnictwa indywidualnego technicznymi środkami produkcji, wzrasta popyt rolników indywidualnych na bieżące remonty i naprawy maszyn. W planie na rok 1980 przewidziano wzrost tego rodzaju usług, ale może się on okazać nierealny z powodu kiepskiego wyposażenia warsztatów kółek rolniczych.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#AndrzejTochowicz">Limity na remonty i modernizację warsztatów wydają się niewystarczające.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#AndrzejTochowicz">Nie podjęto dotąd decyzji w sprawie zapewnienia środków transportu dla weterynarzy. Usprawnienie pracy służby weterynaryjnej jest w większym stopniu uzależnione od operatywności weterynarzy aniżeli od wzrostu zatrudnienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#EwelinaSzyszko">Materiały resortowe poświęcone zostały przede wszystkim analizie zadań rzeczowych rolnictwa. Zbyt mało uwagi natomiast poświęcono zadaniom i potrzebom w dziedzinie socjalno-bytowej załóg przedsiębiorstw rolnych i indywidualnych rolników. Należy pamiętać, iż zadowolenie z wykonywanej pracy, właściwa polityka awansów, wzrost płac wpływają na osiągnięcie planowanych wyników produkcyjnych nie mniej niż nakłady rzeczowe. W dyskusji zwrócono już uwagę na problem budownictwa mieszkaniowego na wsi. Inny problem, to obawy członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych o losy działek przyzagrodowych, z których zgodnie ze statutami spółdzielni korzystają od przeszło 20 lat; podobno planuje się odebranie im tych działek. Ostatnio wzrosły opłaty miesięczne za 1 m powierzchni mieszkalnej w budownictwie rolniczych spółdzielni produkcyjnych.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#EwelinaSzyszko">Wysoce niezadowalające są warunki pracy w zakładach usług mechanicznych SKR: złe warunki lokalowe, brak części zamiennych i narzędzi. Sytuacja ta odbija się niekorzystnie na wynagrodzeniach. Kompensując utratę premii, pracownicy gotowi są podejmować pracę w godzinach nadliczbowych, to z kolei odbija się niekorzystnie na ich stanie zdrowia i sprzyja nieprawidłowej atmosferze w pracy. Rolnicy korzystający z usług kółek rolniczych zgłaszają wiele zastrzeżeń do obowiązujących cenników. Niektóre ceny nie znajdują uzasadnienia w pracochłonności i kosztach rzeczywistych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#JózefKrotiuk">Głównym kierunkiem działań kółek rolniczych w 1980 r. będzie zwiększenie i doskonalenie usług różnego rodzaju dla rolnictwa indywidualnego; wartość usług ma wzrosnąć o 17%. Jest to zadanie realne, choć przy zmniejszonych dostawach maszyn i urządzeń będzie możliwe, przede wszystkim dzięki lepszej organizacji pracy i wykorzystaniu istniejącego potencjału.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#JózefKrotiuk">Drugim kierunkiem działalności jest szeroko pojęta akcja szkoleniowa. Rozszerzy się program szkolenia traktorzystów, włączając do niego wiedzę agrotechniczną i podstawowe wiadomości o naprawie maszyn.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#JózefKrotiuk">W ciągu ostatnich 10 lat organizacja kółek rolniczych przejęła łącznie (głównie z rolnictwa indywidualnego) ok. 1 mln ha użytków rolnych. W 1980 r. zespołowe gospodarstwa rolne kółek rolniczych będą miały w swoim władaniu tylko 300 tys. ha. Pozostałe 700 ha, po kosztownych nieraz zabiegach rekultywacyjnych, zostało bądź będzie przekazane innym użytkownikom. Ok. 55% zespołowych gospodarstw rolnych kółek rolniczych uzyskało odpowiednie warunki do produkcji i osiąga przeciętne w skali kraju wyniki, 34% gospodarstw ma w dalszym ciągu bardzo złe warunki i wyniki i w dodatku nie ma perspektyw na wyraźną poprawę. Tę ziemię należy jak najprędzej rozdysponować. W 1979 r. kółka rolnicze przejęły tylko 17 tys. ha w porównaniu ze 120 tys. ha w roku 1978. Przejęto tylko ziemię, na którą w ogóle nie można było znaleźć nabywców.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#JózefKrotiuk">W strukturze organizacyjnej, poszczególne kółko będzie traktowane jako podstawowe ogniwo organizacji produkcji. Powinno ono stać się głównym realizatorem zadań w dziedzinie rolnictwa w gminie. W kółku koncentrować się będzie działalność usługowa dla rolnictwa indywidualnego, szkoleniowa i produkcyjna. Kółka będą ustalały harmonogramy prac oraz będą sprawowały kontrolę innych instytucji SKR i opiniowały pracowników zatrudnionych w tych instytucjach. Dążąc do wzmocnienia pozycji kółka rolniczego zapewnia mu się większą samodzielność ekonomiczną. Ostatnio zrezygnowano np. z przeznaczania składek członkowskich do wojewódzkich związków kółek rolniczych i zdecydowano się na pozostawienie ich w gestii samych kółek.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#JózefKrotiuk">Opracowano koncepcję rozwoju zrzeszeń branżowych. Dąży się do zagwarantowania samodzielności poszczególnych zrzeszeń przy jedynie ogólnej koordynacji CZKR. Każde zrzeszenie będzie miało własny budżet i samodzielność dysponowania nim. Oddelegowano 1.200 specjalistów z różnych dziedzin do pracy w zrzeszeniach branżowych, unikając przy tym globalnego wzrostu zatrudnienia.</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#JózefKrotiuk">Przy okazji należy wyjaśnić, że rozpowszechniona ostatnio informacja prasowa, jakoby stosunek pracowników produkcyjnych do administracyjnych w organizacji kółek rolniczych kształtował się jak 1:1 nie jest prawdziwa, 80% pracowników kółek rolniczych to traktorzyści, kombajniści, pracownicy w warsztatach i przy transporcie. Tylko 20% stanowią pracownicy nieprodukcyjni, przy czym w tej grupie znajdują się również pracownicy prowadzący szkolenia oraz dozorcy.</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#JózefKrotiuk">Cennik usług świadczonych przez kółka rolnicze składa się z 3 grup w zależności od udziału dotacji państwowej. Pierwsza grupa obejmuje usługi, w których nie przewidziano dotacji państwowej. Są to usługi transportowe i kombajnowe. Druga grupa obejmuje pozycje, w których udział w dotacji kształtuje się na poziomie 30%, a trzecia 50–70%. Wywóz i rozrzucanie obornika dotowane są w 1/3 przez państwo. Popyt na te usługi systematycznie wzrasta, podobnie ich globalna wartość. Przystąpiono obecnie do doskonalenia cennika. Trzeba będzie wyjaśnić szereg nieprawidłowości, które dostrzegają rolnicy. Dotyczy to również cen za transport buraków cukrowych. Należy tu wyjaśnić, że koszty tego transportu obciążają cukrownie a nie rolników indywidualnych.</u>
          <u xml:id="u-15.7" who="#JózefKrotiuk">CZKR zdaje sobie sprawę z występujących dysproporcji w zakresie wyposażania organizacji kółek rolniczych w układzie terytorialnym. Dysproporcje te były w poprzednich latach znacznie większe, obecnie niweluje się je stopniowo.</u>
          <u xml:id="u-15.8" who="#JózefKrotiuk">Kierownictwo kółek rolniczych zdaje sobie sprawę, iż warunki socjalne załóg dalekie są jeszcze od stanu optymalnego. Obecnie można już mówić o pewnej poprawie w tym zakresie. Stworzono warunki do sanatoryjnego leczenia ludności wiejskiej. Podjęto również budowę prewentorium dla dzieci wiejskich. Można odnotować pewien postęp w budownictwie mieszkaniowym.</u>
          <u xml:id="u-15.9" who="#JózefKrotiuk">Począwszy od 1980 r. nastąpi zwrot w wykorzystaniu nakładów inwestycyjnych w organizacji kółek rolniczych. Zdecydowana większość nakładów będzie przeznaczana na zakup sprzętu, rozwój zaplecza technicznego i mieszkania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#LeonKłonica">Mówca podzielił wyrażany przez posłów pogląd, że plan na rok 1980 jest wyjątkowo trudny i napięty. Zawarte w nim proporcje stanowią wypadkową potrzeb społecznych oraz realnych możliwości.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#LeonKłonica">Sytuacja w rolnictwie jest rzeczywiście wyjątkowo trudna. Rolnictwu zagraża deficyt pasz rzędu 2 mln ton. Deficyt ten powinien być skompensowany wyższymi zbiorami ziemniaków oraz zdecydowaną poprawą efektywności wykorzystania pasz.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#LeonKłonica">Nie można się zgodzić z krytyczną oceną posłów perspektyw hodowli bydła i krów. Per saldo ubytek krów w 1979 r. był mniejszy aniżeli wynikałoby to z podliczenia wszystkich sprzedanych krów, część ubytków została bowiem skompensowana wprowadzeniem do stada jałowic zacielonych. Najważniejszą przesłanką dalszego rozwoju produkcji bydła i mleka jest poprawa warunków bytowania zwierząt oraz ich karmienia.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#LeonKłonica">Bardziej niepokojący jest prawdopodobny spadek pogłowia trzody chlewnej. W najbliższym czasie resort będzie dysponował miarodajną oceną tej sprawy.</u>
          <u xml:id="u-16.4" who="#LeonKłonica">Następnie minister L. Kłonica zwrócił uwagę na nikłe możliwości manewru inwestycyjnego w roku 1980. W ogóle kierunki inwestowania do 1985 r. w rolnictwie - to przede wszystkim budownictwo inwentarskie, pasze i melioracje. Nowy program paszowy oznacza przejęcie na swoje barki przez resort całości zadań związanych z wytwarzaniem pasz.</u>
          <u xml:id="u-16.5" who="#LeonKłonica">Od lat trwają prace w instytutach podległych resortowi nad zagospodarowaniem gnojowicy. Niestety, nie wszędzie dają one rezultaty. Zdaniem resortu, najracjonalniejszą oborą w naszych warunkach jest obora na maksimum 600 szt. Z równymi preferencjami można też budować obory mniejsze.</u>
          <u xml:id="u-16.6" who="#LeonKłonica">Działania na rzecz zmiany struktury zasiewów wsparte powinny być odpowiednimi pociągnięciami ekonomicznymi. Resort przygotowuje taki system bodźcowy.</u>
          <u xml:id="u-16.7" who="#LeonKłonica">Dla maksymalnego odchowywania cieląt resort może zdziałać tylko tyle, że koncentruje ich chów w gospodarstwach specjalistycznych. Trzeba budować cielętniki i dawać gospodarstwom uspołecznionym preferencje ekonomiczne. W przypadku ochrony bydła działania resortu są prawidłowe: bezpłatne leczenie jałowości krów, bodźcowy system płac dla inseminatorów. Działa już w kraju 350 gminnych ośrodków rozrodu i inseminacji. Zaopatrzenie w lekarstwa zależne będzie od chemii i wygospodarowania środków na import.</u>
          <u xml:id="u-16.8" who="#LeonKłonica">Komisja podjęła uchwałę o przyjęciu projektów planu i budżetu na 1980 rok w części dotyczącej Ministerstwa Rolnictwa w brzmieniu przedłożenia rządowego.</u>
          <u xml:id="u-16.9" who="#LeonKłonica">Komisja postanowiła przekazać do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów opinię, w której stwierdzono:</u>
          <u xml:id="u-16.10" who="#LeonKłonica">„Przedłożony przez rząd projekt planu społeczno-gospodarczego i budżetu państwa na 1980 r. zakłada wzrost globalnej produkcji rolniczej o 5,8% oraz wzrost wartości sprzedaży produkcji i usług przemysłu rolno-spożywczego o 3,7%, przy powiększeniu dostaw artykułów żywnościowych na rynek wewnętrzny o 4,6%. Wyniki uzyskane w tych dwu resortach decydować będą o kształtowaniu się sytuacji żywnościowej kraju.</u>
          <u xml:id="u-16.11" who="#LeonKłonica">Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego mając na względzie ogólnonarodowe znaczenie pełnej realizacji tych zadań przedstawia następujące uwagi:</u>
          <u xml:id="u-16.12" who="#LeonKłonica">Wzrost końcowej produkcji rolniczej netto o 9,7% wymagać będzie od resortu rolnictwa i wszystkich producentów szczególnie wysokiej aktywności w zakresie wyzyskania rezerw wzrostu produkcji, wydatnej poprawy efektywności gospodarowania oraz szerszego wdrażania różnorodnych form postępu rolniczego. Powinny być rozwijane racjonalne formy różnorodnych powiązań produkcyjnych między poszczególnymi sektorami rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-16.13" who="#LeonKłonica">Podstawowym warunkiem realizacji napiętych zadań produkcyjnych rolnictwa, przy umiarkowanym wzroście dostaw środków obrotowych pochodzenia przemysłowego i znacznym zmniejszeniu nakładów inwestycyjnych, będzie pełna i terminowa realizacja planowanych dostaw dóbr inwestycyjnych, nawozów mineralnych, wapna nawozowego, pasz treściwych, koncentratów wysokobiałkowych, chemicznych środków ochrony roślin itp. Poprawie powinna ulec trwałość maszyn i urządzeń technicznych oraz jakość dostarczanych środków produkcji, a zwłaszcza pasz treściwych.</u>
          <u xml:id="u-16.14" who="#LeonKłonica">Przy bardziej korzystnym układzie sytuacji ekonomicznej kraju w 1980 r. zaistniałe możliwości powinny być wykorzystane dla zwiększenia nakładów inwestycyjnych w rolnictwie, zwłaszcza na roboty melioracyjne, zagospodarowanie nieużytków stawowych oraz na zaopatrzenie w wodę. Powinna być również zapewniona możliwość realizacji drobnych, a posiadających istotne znaczenie produkcyjne inwestycji tzw. pozalimitowych.</u>
          <u xml:id="u-16.15" who="#LeonKłonica">Szczególnie niepokojąca jest sprawa zaopatrzenia materiałowego programu inwestycji melioracyjnych, co powoduje od szeregu lat tendencję systematycznego zmniejszenia się zakresu rzeczowego melioracji użytków rolnych. Tendencja ta znajduje wyraz i w projekcie planu na 1980 r.</u>
          <u xml:id="u-16.16" who="#LeonKłonica">Komisja, uznając w pełni wagę oszczędnej gospodarki energią i dostrzegając istniejące w tym zakresie rezerwy, wyraża jednak opinię, że w świetle zwiększającej się mechanizacji limity zużycia paliw płynnych w rolnictwie zostały zbył drastycznie ograniczone. Tak np. limit zużycia benzyny w 1980 r. w stosunku do 1978 r. jest zmniejszony o 16% i oleju napędowego o 13%. Może to prowadzić do niepełnego wykorzystania potencjału mechanizacyjnego rolnictwa i spowodowania większych strat niż kwota uzyskanych oszczędności w pewnych rodzajach służb rolnych powinny być zwiększone limity paliwowe. Dotyczy to szczególnie służby weterynaryjnej i inseminacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-16.17" who="#LeonKłonica">Komisja wnosi o rozważenie możliwości zwiększenia limitów dewizowych na import z II obszaru płatniczego leków i surowców dla przemysłu weterynaryjnego, środków chemicznej ochrony roślin i surowców dla ich produkcji w kraju.</u>
          <u xml:id="u-16.18" who="#LeonKłonica">Zasadniczej poprawy wymaga zaopatrzenie wsi i rolnictwa w węgiel, a zwłaszcza pod kątem wielkości, sezonowości i terytorialnego rozmieszczenia dostaw oraz radykalnej poprawy jakości węgla.</u>
          <u xml:id="u-16.19" who="#LeonKłonica">Resort rolnictwa oraz centralne organizacje spółdzielcze powinny podjąć skuteczne środki dla zapewnienia bardziej sprawnej obsługi przedsiębiorstw rolniczych przez organizacje handlu rolnego, przedsiębiorstwa i placówki usługowe.</u>
          <u xml:id="u-16.20" who="#LeonKłonica">Komisja, aprobując sformułowane w projekcie planu założenia obrotu gruntami PFZ na 1980 r., podkreśla konieczność bardziej aktywnego działania naczelników gmin. Dotyczy to zwłaszcza pełnej realizacji założeń sprzedaży gruntów PFZ na rzecz rolników indywidualnych celem poprawy struktury agrarnej. W sprzedaży gruntów rolnikom indywidualnym w większej mierze niż dotychczas powinny być uwzględniane rozwojowe gospodarstwa mniejsze obszarowo (2–10 ha).</u>
          <u xml:id="u-16.21" who="#LeonKłonica">Założenie głębokich zmian w strukturze zasiewów we wszystkich sektorach rolnictwa, a zwłaszcza wzrost powierzchni uprawy zbóż oraz buraków cukrowych, poza zapewnieniem odpowiednich warunków technicznych i działalnością organizatorską służby rolnej i służb surowcowych oraz zrzeszeń branżowych, powinno być wsparte poprawą opłacalności produkcji tych ziemiopłodów.</u>
          <u xml:id="u-16.22" who="#LeonKłonica">W produkcji zwierzęcej występuje konieczność poprawy opłacalności produkcji mleka i żywca wieprzowego. Zapewniałoby to równocześnie niezbędne tempo wzrostu dochodów realnych ludności rolniczej.</u>
          <u xml:id="u-16.23" who="#LeonKłonica">Resort rolnictwa powinien zwrócić szczególną uwagę na stałe analizowanie kształtowania się sytuacji w chowie bydła I trzody chlewnej. Powinny być podjęte bardziej skuteczne działania dla realizacji uchwały rządu w sprawie rozwoju chowu bydła z listopada 1978 r. Dotyczy to zwłaszcza odchowu cieląt.</u>
          <u xml:id="u-16.24" who="#LeonKłonica">Komisja uznając konieczność ograniczenia inwestycji w rolnictwie na 1980 r. wyraża przekonanie, że nie wpłynie to ujemnie na ustalenie programu inwestycji w rolnictwie i całej gospodarce żywnościowej na lata 1981–1985”.</u>
          <u xml:id="u-16.25" who="#LeonKłonica">Z kolei Komisja rozpatrzyła projekt planu i budżetu Ministerstwa Przemysłu Spożywczego i Skupu.</u>
          <u xml:id="u-16.26" who="#LeonKłonica">Jak wynika z informacji ministerstwa, plan na 1980 rok zakłada w porównaniu z 1979 r. wzrost sprzedaży o 3,7%. Ma nastąpić przede wszystkim wzrost dostaw podstawowych artykułów żywnościowych: mięsa i jego przetworów o 1,2%, drobiu z przetworami o 8,2%, mąki i innych przetworów zbożowych, w tym makaronów o 6,6%, pieczywa cukierniczego o 10,7%, mączki ziemniaczanej o 5,5%, cukru o 2,7%, wyrobów przemysłu koncentratów spożywczych o 10,1%, wyrobów przemysłu owocowo-warzywnego o 2,9%, mrożonej żywności o 20,2%, tłuszczów o 8,1%.</u>
          <u xml:id="u-16.27" who="#LeonKłonica">Ze względu na ograniczenie surowców, głównie z importu, lub brak zdolności produkcyjnych, planowane dostawy niektórych artykułów - pomimo ich wzrostu w stosunku do 1979 r. - są niższe od zapotrzebowania rynku. Dotyczy to głównie mięsa i jego przetworów, win gronowych importowanych oraz odżywek dla dzieci. Niższe będą też dostawy czekolady i wyrobów czekoladowych, ze względu na ograniczenie importu ziarna kakaowego.</u>
          <u xml:id="u-16.28" who="#LeonKłonica">Przy ogólnym wzroście importu o 1,9% w stosunku do 1979 r., planowany import z I obszaru jest niższy o 0,9%, a z II obszaru wyższy o 2,2%. Import ogółem ma wynieść ok. 5,7 mld zł, w tym towarów rolno-spożywczych ok. 5,5 mld, zaś eksport - ok. 2,4 mld zł. Wzrost wartości eksportu ma być uzyskany przede wszystkim przez intensyfikację eksportu artykułów roślinnych oraz wzrost cen dewizowych. Planowany eksport podstawowych artykułów roślinnych (cukier, olej rzepakowy, rzepak, tytoń i zboża) będzie mógł być realizowany dopiero z produkcji ze zbiorów 1980 r.</u>
          <u xml:id="u-16.29" who="#LeonKłonica">Działalność resortu ukierunkowana zostanie przede wszystkim na zapewnienie planowanego skupu produktów rolnych i ich należyte wykorzystanie, rozwój i efektywniejsze wykorzystanie postępu technicznego, dalszą poprawę efektywności gospodarowania, a szczególnie wzrost wydajności pracy i obniżkę kosztów produkcji, rytmiczne i zgodne z potrzebami dostawy materiałów i opakowań oraz poprawę transportu. Podobnie jak w całej gospodarce narodowej, nakłady inwestycyjne dla resortu zostały zmniejszone. Nastąpi większa koncentracja środków na najpilniejsze i najbardziej zaawansowane budowy: zakłady mięsne w Szczecinie i Starachowicach, cukrownia w Glinojecku, 4 zakłady drobiarskie (Olsztyn, Świebodzin, Nasielsk i Tarnowskie Góry), 3 kombinaty jajczarskie (Bałdrzychów, Niemodlin i Czarnków), zakład utylizacyjny w Uśnicach.</u>
          <u xml:id="u-16.30" who="#LeonKłonica">Planowane na 1980 r. wydatki z budżetu na finansowanie działalności gospodarczej przedsiębiorstw przeznaczone są na pokrycie ujemnych wyników spowodowanych społecznie uzasadnionym ustaleniem cen wielu artykułów żywnościowych poniżej kosztów ich produkcji i realizowane są w formie dotacji przedmiotowych.</u>
          <u xml:id="u-16.31" who="#LeonKłonica">Koreferat w imieniu podkomisji wygłosił poseł Stefan Poznański (PZPR):</u>
          <u xml:id="u-16.32" who="#LeonKłonica">Przy opracowywaniu planu na 1980 r. wzięto pod uwagę rezultaty tegorocznego skupu płodów rolnych, przewidywany wzrost skupu, posiadane zdolności produkcyjne zakładów przetwórczych i możliwości importowe artykułów pomocniczych.</u>
          <u xml:id="u-16.33" who="#LeonKłonica">Wydaje się, że należałoby w przedstawionym projekcie planu podać sposób realizacji przedsięwzięć oszczędnościowych, które mogą przynieść odczuwalne efekty. Podkomisja przyjęta z uznaniem zapowiedź budowy w 1980 roku trzech zakładów utylizacyjnych - dzięki pracy tych zakładów uzyskać można dodatkowe ilości wartościowej paszy.</u>
          <u xml:id="u-16.34" who="#LeonKłonica">Podkomisja nie ma pewności, czy planowane sumy na import maszyn nie są zbyt niskie w stosunku do ogólnych wydatków na import oraz nie wie, co jest przyczyną znacznego spadku eksportu maszyn i urządzeń w porównaniu z 1979 r. W materiałach nie znaleziono wzmianki o tym, jak resort zamierza polepszyć eksploatację sprzętu technicznego w podległych mu przedsiębiorstwach. Zbyt mały akcent położono na podnoszenie jakości wyrobów. Np. są wiarygodne informacje, że zazielenienie wędlin jest przede wszystkim następstwem zbyt krótkiej obróbki cieplnej, w temperaturze często poniżej normy. Straty z tego powodu są wysokie, a konsumenci przypisują tę wadę wpływowi substytutów.</u>
          <u xml:id="u-16.35" who="#LeonKłonica">Podkomisji nasunęły się wątpliwości związane ze zbyt zwięzłym ujęciem przedstawionych nam materiałów. Mówi się tam np., że „szczególna uwaga zwrócona też będzie na zaspokojenie zapotrzebowania rolników na wysokobiałkowe koncentraty i mieszanki paszowe oraz na zapewnienie systematycznej poprawy ich jakości”. Ale nic się nie mówi w jaki sposób - czy będą np. należycie uwzględnione składniki mineralne, mikroelementy i witaminy w tych paszach? Przecież właśnie brak tych składników jest głównym powodem zbyt wysokiego zużycia pasz w hodowli, a często powodem jałowości krów i różnych chorób.</u>
          <u xml:id="u-16.36" who="#LeonKłonica">Podkomisja ocenia, że przedstawiony przez Ministerstwo Przemysłu Spożywczego i Skupu projekt planu i budżetu jest konstruktywny, prawidłowo zakłada wzrost produkcji i dostaw na rynek i eksport, przede wszystkim artykułów pochodzenia roślinnego. Posłowie członkowie podkomisji wyrażali przekonanie, że zapisane w projekcie planu zadania zostaną w pełni wykonane. Jednym z najważniejszych jest poprawa skupu zwierząt rzeźnych i systematyczny ich odbiór.</u>
          <u xml:id="u-16.37" who="#LeonKłonica">Resort otrzymał niższe niż w poprzednich latach limity na inwestycje obiektów produkcyjnych, dlatego trzeba dołożyć wszelkich starań, aby zapewnić i wyegzekwować pełną realizację wykonawstwa. Podkomisja sugeruje, aby pod koniec 1980 r. lub na początku 1981 solidnie zbadać wykonanie inwestycji dla przemysłu spożywczego.</u>
          <u xml:id="u-16.38" who="#LeonKłonica">Niemały wysiłek jest potrzebny w celu podniesienia jakości pasz przemysłowych, które winny zawierać składniki mineralne, mikroelementy i witaminy, a tam - gdzie jest to potrzebne - także antybiotyki i hormony. Resort musi być bardziej nieustępliwy w stosunku do resortu chemii, który jest zobowiązany dostarczać niezbędne komponenty do pasz.</u>
          <u xml:id="u-16.39" who="#LeonKłonica">Ważnym stymulatorem wzrostu produkcji i podnoszenia jakości wyrobów jest doskonalenie organizacji pracy w przemyśle, podniesienie dyscypliny, zahamowanie odpływu pracowników produkcyjnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#LidiaWołowiec">Plan na rok 1980 wykazuje dynamikę wzrostu dostaw artykułów spożywczych i poprawę struktury dostaw, lecz wzrost ten (4,4%) nie rozładuje napięć na rynku spożywczym. Zaopatrzenie w żywność będzie w dalszym ciągu newralgicznym punktem naszej gospodarki. Przyczyny tego stanu rzeczy są zrozumiałe: stosunkowo niski poziom cen na artykuły spożywcze, wzrost siły nabywczej ludności, przybierająca na sile denaturalizacja spożycia na wsi.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#LidiaWołowiec">W bieżącym roku resort borykał się z szeregiem trudności, począwszy od zaopatrzenia w surowce krajowe i importowane poprzez transport, opakowania, zaopatrzenie w węgiel. W tych trudnych warunkach pierwszorzędnego znaczenia nabiera poprawa efektywności gospodarowania w skali całego resortu. Powinno się eliminować produkty, które nie znajdują uznania u konsumenta, różne pozorne nowości. Zdecydowanie większą uwagę trzeba przywiązywać do jakości wyrobów. Wydaje się, iż alternatywa pomiędzy produkcją lepszą i w mniejszych ilościach a gorszą w większych ilościach nie powinna być w ogóle brana pod uwagę; priorytet należy przyznać jakości wyrobów. Przypominam, że na ostatnim posiedzeniu Komisji Handlu Wewnętrznego krytykowano jakość wyrobów przemysłu mięsnego, w tym zwłaszcza wyrobów podrobowych.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#LidiaWołowiec">Pewne oszczędności w artykułach żywnościowych można by osiągnąć poprzez wzbogacenie oferty handlowej i wprowadzanie mniejszych opakowań. Niezbyt racjonalny wydaje się przyjęty obecnie w wielu województwach system konserwacji skór zwierzęcych. W woj. przemyskim zajmują się tą działalnością. GS-y, ale nie są przygotowane do zagospodarowania większych mas surowca i dochodzi do marnotrawstwa samego surowca. Niezbędne jest inwestycja wielkości ok. 30 mln zł w dziedzinie konserwacji skór.</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#LidiaWołowiec">Racjonalizację zatrudnienia powinien resort osiągnąć przez ograniczanie zatrudnienia w administracji. Inna możliwość wiąże się z likwidacją zakładów transportu przemysłu mięsnego. Można by w ten sposób ograniczyć zatrudnienie o całą nadbudowę administracyjną tych zakładów, a środki transportu i etaty kierowców przekazać do poszczególnych zakładów mięsnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#EdwardGłodowski">Nie jesteśmy w stanie zagospodarować w racjonalny sposób całej masy surowców dostarczonej przez rolnictwo. Brak magazynów, suszarń, przechowalni powoduje duże straty. Szczególnie drastycznie występuje to w produkcji warzyw i owoców oraz w mleczarstwie. Plan na rok 1980 zakłada znaczną dynamikę wzrostu skupu warzyw i owoców, ale będzie trudny do wykonania, o ile w ślad za zwiększonym skupem nie będzie podążała rozbudowa przechowalnictwa. Dlatego też w opinii Komisji należy zaznaczyć niebezpieczeństwa wynikające z ograniczeń inwestycji na tym odcinku. Podobnie kształtuje się sytuacja w mleczarstwie. Coraz dalej posuwająca się denaturalizacja spożycia na wsi stwarza konieczność zaopatrywania rynku wiejskiego w mleko i przetwory. Dochodzi do paradoksalnego zjawiska tworzenia się kolejek po mleko przed sklepami wiejskimi. W żadnym wypadku nie można sobie pozwolić na zahamowania tempa rozwoju przemysłu mleczarskiego, już obecnie bowiem znaczną część surowca trzeba przeznaczać na kazeinę. Przemysł mleczarski powinien otrzymać środki wystarczające co najmniej na ukończenie rozpoczętych inwestycji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#HieronimBlaszczyński">Niewykonywanie planów skupu mleka spowodowane jest również zamykaniem małych, lokalnych mleczarń. Wydłuża to drogę transportowania tego surowca i zniechęca producentów do zwiększania produkcji mleka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#LudwikMaźnicki">Jest szereg zakładów, w których niewielkim kosztem można poprawić nie tylko warunki pracy, ale i uzyskać lepszą jakość produkcji. Zastanawia, czy tylko wielki przemysł spożywczy powinien wszystko skupować, by surowce przetwarzać i zaopatrywać w gotowe produkty wieś. Coraz bardziej rysuje się tu potrzeba pewnej decentralizacji skupu i przetwórstwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#StanisławPoznański">Transport w zakładach mięsnych działa źle, a przyczyną jest fakt, iż zakłady transportowe są oderwane od zakładów produkcyjnych, nie zależy im na tym co wożą, lecz tylko na przebiegu. Dotyczy to nie tylko transportu mięsa, ale również innych surowców i produktów rolniczych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#ZbigniewGołacki">Jaka jest pewność, że przemysł spożywczy przetworzy całość zakontraktowanej masy surowcowej? Obecnie występują różne ceny na warchlaki na punktach skupu i na wolnym rynku. W jaki sposób resort chce temu zapobiegać?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#MieczysławRógŚwiostek">Od kilku lat mówi się o chłodziarkach do mleka przystosowanych dla gospodarstw specjalistycznych. Co się z nimi dzieje? Czy pomijanie punktów skupu przy odbiorze zakontraktowanego surowca dotyczy tylko zboża? Jak doskonalona będzie praca punktów skupu, aby uniknąć niepotrzebnych ubytków?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#BolesławStrużek">Czy tak wysoki przyrost ilościowy produkcji mrożonek jest racjonalny w świetle sytuacji energetycznej? Wątpliwości budzi optymizm, z jakim traktuje się w informacji resortu zmniejszenie kosztów materiałowych. Czy resort dysponuje środkami współmiernymi do wytyczonych zadań? Czy resort ma wypracowany pogląd na całość rozwoju przemysłu spożywczego i całość nakładów na branżę? Jakie są kierunki inwestycji według branż? Czy rzeczywiście trzeba planować przekraczający ponad 5% wzrost spożycia napojów alkoholowych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#EmilKołodziej">Punktem wyjścia do tworzenia przyszłorocznego planu było wykonanie tego roku. Mimo trudności, zaległości powstałe w I półroczu zostały odrobione. Główny kierunek planu to przede wszystkim poprawa gospodarności. Przyrost wartości produkcji wg planu 1980 wynosi 18 mld zł; w sumie zaplanowano produkcję wartości 500 mld zł. Osiągać to będzie można wieloma drogami, m.in. poprzez systematyczne zmniejszanie ubytków surowców, powstających na punktach skupu z powodu przetrzymywania zwierząt lub nierytmicznego ich odbioru. Trzeba też wyeliminować przynajmniej część ubytków powstających w transporcie, jak najwięcej surowca zagospodarować w poszczególnych województwach wg możliwości.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#EmilKołodziej">W ocenie jakości wyrobów przemysłu spożywczego resort posługuje się wskaźnikiem reklamacji. Nie jest to być może wskaźnik doskonały, pozwala jednak na najbardziej ogólną ocenę sytuacji. Niezależnie od tego, prowadzi się wnikliwsze badania jakości w laboratoriach przemysłu spożywczego. Dążąc do poprawy efektywności gospodarowania resort będzie zwracał uwagę na obniżenie wsadu surowcowego w przeliczeniu na jednostkę produkcji. Występują pod tym względem znaczne dysproporcje między poszczególnymi przedsiębiorstwami. Wykorzystanie rezerw to także lepsze wykorzystanie produktów ubocznych (są już dobre rezultaty zagospodarowania krwi i kości), zagospodarowaniu padliny.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#EmilKołodziej">W przedsiębiorstwach podległych resortowi prowadzi się okresowe przeglądy urządzeń i maszyn. Część wyeksploatowanych urządzeń będzie wycofana. Niektóre linie technologiczne i urządzenia mogą być przeniesione do innych zakładów. Poprawiono warunki ekonomiczne służb technicznych zatrudnionych w przemyśle spożywczym, ograniczając w ten sposób fluktuację kadr.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#EmilKołodziej">Pomimo okresowych trudności z opakowaniami, przemysł spożywczy nie odnotował w 1979 r. przestojów z tego powodu. W 1980 r. dostawy opakowań zwłaszcza tekturowych i papierowych będą jeszcze mniejsze. W tej sytuacji należy podjąć współpracę z handlem w celu odzyskania opakowań.</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#EmilKołodziej">Stosowanie substytutów nie powinno mieć negatywnego wpływu na jakość wyrobów mięsnych. Koniecznym warunkiem poprawy jakości jest natomiast doskonalenie technologii i obróbki. Wędliny nie mogą być ponadto przechowywane w temp. powyżej 20° jak to często ma miejsce obecnie.</u>
          <u xml:id="u-25.5" who="#EmilKołodziej">Plan produkcji pasz w bieżącym roku powinien być zrealizowany. Trudności polegają raczej na zagwarantowaniu rytmiczności dostaw wszystkich komponentów, w tym również komponentów pochodzących z importu.</u>
          <u xml:id="u-25.6" who="#EmilKołodziej">Zcentralizowany transport wprowadziliśmy zmuszeni potrzebami. Resort posiada kilkanaście tysięcy pojazdów, a to wymaga posiadania odpowiedniej bazy technicznej. Zcentralizowany transport otwiera możliwość otrzymywania przydziału samochodów z rozdzielnika centralnego. W skupie zbóż chcemy utrzymać poziom sprzed lat - 6 mln ton przede wszystkim na cele konsumpcyjne.</u>
          <u xml:id="u-25.7" who="#EmilKołodziej">W resorcie myśli się o porcjowaniu wędlin, ale jedynie wysokogatunkowych. Nie wydaje się potrzebne porcjowanie zwyczajnej kiełbasy.</u>
          <u xml:id="u-25.8" who="#EmilKołodziej">Kontraktacja jest podstawową formą zdobycia surowca. Jeżeli chodzi o odbiór surowców, to wprowadzane są harmonogramy odbioru w przypadku buraka cukrowego, a także coraz częściej - odbioru bydła.</u>
          <u xml:id="u-25.9" who="#EmilKołodziej">Resort nie ma jeszcze rozeznania, które z rozpoczętych inwestycji trzeba będzie w przyszłym roku zatrzymać. Posiadane fundusze przeznaczone są przede wszystkim na zakończenie inwestycji drobiarskich, mięsnych, paszowych, utylizacyjnych i budowę bazy zbożowej.</u>
          <u xml:id="u-25.10" who="#EmilKołodziej">Wiceprezes CZSR „Samopomoc Chłopska” Tadeusz Szelążek: Mamy stale na uwadze problem odbioru mleka. W tym roku otrzymaliśmy ok. 500 samochodów do odbioru mleka, ale przyczyniło się to tylko w niewielkim stopniu do poprawy funkcjonowania transportu. Przyczyny są powszechnie znane - brak akumulatorów i ogumienia. We własnym zakresie rozpoczęliśmy produkcję urządzeń przeładunkowych, cystern do mleka. Ok. 84% mleka odbieramy z gospodarstw. Fakt, że przerabiamy sporo mleka na kazeinę jest spowodowane brakiem odpowiednich mocy przerobowych. Niesłuszne jest likwidowanie w obecnej sytuacji małych zakładów mleczarskich, o czym wspominał jeden z posłów - my się tej tendencji przeciwstawiamy.</u>
          <u xml:id="u-25.11" who="#EmilKołodziej">Przewodniczący Komisji poseł Bolesław Strużek (ZSL) zaproponował, by w opinii Komisji o projekcie planu i budżetu przemysłu spożywczego i skupu podkreślić znaczenie poprawy efektywności gospodarowania dla uzyskania planowanych wskaźników wzrostu. Trzeba również zwrócić uwagę na istotne osiągnięcia przemysłu spożywczego wyrażającego się wzrostem dostaw na rynek artykułów spożywczych w 1979 r.</u>
          <u xml:id="u-25.12" who="#EmilKołodziej">W roku 1980 zajdzie konieczność zwrócenia szczególnej uwagi na doskonalenie gospodarki opakowaniami, usprawnienia kontraktacji oraz uwzględnienie jego produkcyjnego oddziaływania, nasilenia wewnętrznej kontroli w przedsiębiorstwach podległych resortowi przemysłu spożywczego, poprawy jakości pasz i doskonalenia transportu. W opinii komisji należy zwrócić uwagę na możliwe dysproporcje między skalą zadań przemysłu spożywczego a rolnictwa. Wzrost produkcji przemysłu spożywczego planowany na rok 1980 jest bowiem niższy niż planowany wzrost produkcji rolnej. Przy dobrych zbiorach w roku 1980 mogą ujawnić się trudności zagospodarowania niektórych ziemiopłodów w II półroczu 1980 r. Dążąc do optymalizacji procesów inwestycyjnych, należałoby rozważyć celowość łączenia środków inwestycyjnych GS-ów, RSP, środków pochodzących z funduszów gminnych i innych przy budowle i modernizacji drobnych i średnich zakładów przemysłu spożywczego. W opinii należy silnie zaakcentować konieczność zwiększenia inwestycji w przemyśle mleczarskim oraz w przemyśle ziemniaczanym w latach następnych.</u>
          <u xml:id="u-25.13" who="#EmilKołodziej">Komisja przyjęła projekt planu i budżetu państwa na 1980 r. w części dotyczącej Ministerstwa Przemysłu Spożywczego i Skupu.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>