text_structure.xml 52.7 KB
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 28 lutego 1978 r. Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego, obradująca pod przewodnictwem posła Bolesława Strużka (ZSP), rozpatrzyła:</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">- program rozwoju przechowalnictwa, chłodnictwa przemysłowego i w obrocie artykułami żywnościowymi;</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">- jakość produkcji przemysłu rolno-spożywczego ma rynek wewnętrzny i na eksport - oraz zatwierdziła zmiany w składzie osobowym Prezydium Komisji.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele: Ministerstwa Przemysłu Spożywczego i Skupu z wiceministrem Kazimierzem Jaroszem, Ministerstwa Przemysłu Maszyn Ciężkich i Rolniczych z dyrektorem generalnym Zygmuntem Millerem, CZSR „Samopomoc Chłopska” z wiceprezesem Tadeuszem Kalińskim, Ministerstwa Handlu Wewnętrznego i Usług, Ministerstwa Przemysłu Maszynowego, CZKR, CZSS „Społem”, Najwyższej Izby Kontroli oraz Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Podstawą dyskusji były materiały przygotowane przez Ministerstwo Przemysłu Spożywczego i Skupu, Ministerstwo Przemysłu Maszyn Ciężkich i Rolniczych, Ministerstwo Handlu Wewnętrznego i Usług oraz Centralny Związek Spółdzielni Rolniczych „Samopomoc Chłopska”.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Koreferat przedstawił poseł Edward Głodowski (ZSL).</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Podkomisja w składzie posłowie: Stefan Poznański (PZPR), Maria Szwarnowiecka (ZSL), Urszula Kozłowicz (PZPR), Wiesław Bąkowski (ZSL) i Edward Głodowski (ZSL) wizytowała 5 chłodni składowych, w tym 4 należące do Przedsiębiorstwo Przemysłu Chłodniczego w Dębicy. Były to chłodnie w Dwikozach, Dębicy, Tarnowie, Rzeszowie i Lublinie.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Rozwój przechowalnictwa, chłodnictwa przemysłowego oraz w obrocie artykułami żywnościowymi jest jednym z ważnych elementów zabezpieczenia realizacji uchwały Sejmu z dnia 21.XI.1974 r. „O dalszą poprawę wyżywienia narodu i rozwój rolnictwa.”.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">W zaspokajaniu potrzeb żywnościowych społeczeństwa szczególnie wielka rola przypada przemysłowi rolno-spożywczemu. Skup żywca, mleka i warzyw ulegnie w bieżącym dziesięcioleciu podwojeniu, a skup owoców zwiększy się 2,6 razy.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Dzięki intensywnej działalności inwestycyjnej połączonej z importem gotowych nowoczesnych chłodni i zamrażalni osiągaliśmy znaczną dynamikę w zakresie produkcji mrożonych owoców, warzyw i wyrobów kulinarnych. W roku 1975 potrojono tę produkcję w stosunku do roku 1970, a w całym dziesięcioleciu osiągniemy wzrost prawię 6-krotny. Mimo tej wysokiej dynamiki wzrostu produkcji, mrożonek nie osiągnęliśmy zadowalającego poziomu. Spożycie mrożonek wynosi ok. 7 kg na 1 mieszkańca i jest niższe od wielu krajów europejskich. Sytuacja ulegnie pewnej poprawie po wybudowaniu przez spółdzielczość rolniczą w latach 1978-1981 sześciu nowoczesnych zamrażalni owoców i warzyw produkujących rocznie około 150 tys. ton mrożonej żywności. Według informacji NIK niedobór pojemności komór chłodniczych w Zjednoczeniu przemysłu Chłodniczego wynosił w roku 1977 250 tys. m3, co odpowiada pojemności 5 typowych chłodni. Planowana budowa 8 chłodni do roku 1985 nie złagodzi w pełni niedoborów w okresach szczytowych dostaw produktów rolniczych. Niedobór powierzchni składowej w chłodniach powoduje niepełne przyjęcia towarów przez te chłodnie oraz powoduje odległe przerzuty surowców i przetworów, co wpływa na wzrost ubytków i strat masy towarowej, obniżenie jakości artykułów spożywczych oraz zwiększenie kosztów obrotu.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Następnie poseł Głodowski omówił wyniki wizytacji podkomisji w chłodni w Przedsiębiorstwie Chłodni w Dębicy. Przedsiębiorstwo uzyskało 10-krotnie I miejsce we współzawodnictwie międzyzakładowym i wiele innych wyróżnień. Zostało również odznaczone Orderem Sztandaru Pracy X Klasy. Wyszło ono ostatnio z ciekawą inicjatywą stworzenia Kombinatu Przemysłowo- Rolnego w Dębicy, jako eksperymentalnego rozwiązania połączenia przemysłu spożywczego z rolnictwem. Wniosek skierowany w tej sprawie do resortu przemysłu spożywczego i skupu jest godny poparcia. Poseł przedstawił szereg postulatów tego przedsiębiorstwa, które dotyczyły modernizacji i rozbudowy poszczególnych zakładów, poprawy zaopatrzenia w niezbędny sprzęt i urządzenia, części zamienne i opakowania.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Omawiając problemy produkcji urządzeń chłodniczych dla przemysłu chłodniczego, mleczarstwa i obrotu towarowego poseł Głodowski stwierdził, że według danych Ministerstwa Przemysłu Maszyn Ciężkich i Rolniczych produkcja urządzeń chłodniczych dla potrzeb sieci handlowej wzrośnie z 28 tys. sztuk w 1975 r. do około 41 tys. sztuk. w 1986 roku.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">W wyniku prowadzonej rozbudowy i modernizacji szeregu zakładów produkcja ta osiągnie 104 tys. sztuk w 1985 r.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">Ministerstwo Handlu Wewnętrznego i Usług podaje w swej informacji, że zgodnie z decyzją Prezydium Rządu w sprawie kierunkowego programu do roku 1980 w zakresie poprawy stanu wyposażenia technicznego handlu i gastronomii, stopień pokrycia potrzeb w urządzenia chłodnicze wyniesie w 1980 roku 53% w pokryciu ogółem, a 60% w pionie handlowym. Pomimo podwojenia dostaw urządzeń chłodniczych w bieżącym 5-leciu pokrycie na nie poprawi się zaledwie o 11%. Niedobór urządzeń chłodniczych występuje praktycznie w całym obszarze handlu artykułami spożywczymi łatwo psującymi się.</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Przesunięcie nakładów inwestycyjnych na rozbudowę przemysłu urządzeń chłodniczych na lata 1980-1982 nie zapewnia uzyskania planowanego wzrostu zaopatrzenia w te urządzenia.</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">Oddzielnym zagadnieniem jest - zdaniem posła Głodowskiego - sprawa produkcji urządzeń do schładzania mleka. Komisja rozpatrywała w dniu 31 maja ub. roku realizację rządowego programu produkcji mleka w latach 76-80 oraz przetwórstwa mlecznego. W wyniku dyskusji uchwalono dezyderat w sprawie rozwoju produkcji urządzeń chłodniczych dla mleczarstwa.</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">Odpowiedzią na ten dezyderat jest informacja resortu maszyn ciężkich i rolniczych przedłożona na dzisiejsze posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">Z informacji tych wynika, że produkcja urządzeń chłodniczych dla gospodarstw indywidualnych podjęta zostanie w 1979 r. przez Rybnickie Zakłady Wyrobów Metalowych. Również na rok 1979 przeniesione jest uruchomienie produkcji linii przepływowych o wydajnościach 6.300 i 10.000 litrów mleka. Zaspokojenie potrzeb nastąpi nie wcześniej jak w 1982-1985 roku.</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">Stan powyższy budzi niepokój, gdyż rozwiązanie „łańcucha chłodniczego” we wszystkich fazach obrotu mlekiem staje się niezależnie pilne i ważne. Kontrola NIK wykazała, że w 1977 r. poważne ilości skupionego mleka uległy zakwaszeniu nim dotarło do zakładów przetwórczych.</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">Obecnie około 50% punktów skupu mleka nie jest wyposażone w urządzenia chłodnicze. Krytyczną sytuację na tym odcinku obrazuje również informacja Centralnego Zarządu Przemysłu Mleczarskiego, z której wynika, że pokrycie zapotrzebowania na urządzenia chłodnicze dla gospodarki indywidualnej do roku 1985 w 46%. Potrzeby w tym zakresie dla punktów skupu i gospodarstw uspołecznionych zostaną pokryte do roku 1980-go w 70%. W tej sytuacji niezmiernie pilną sprawą jest przyśpieszenie realizacji programu rozwoju produkcji urządzeń chłodniczych dla mleczarstwa.</u>
          <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">Podkomisja wizytując zakłady podległe Ministerstwu Maszyn Ciężkich i Rolniczych i Ministerstwa Przemysłu Maszynowego zwróciła uwagę, że przemysł chłodniczy dysponuje obecnie niewystarczającym potencjałem produkcyjnym i technicznym i nie może zaspokoić potrzeb szybko rozwijającego się przemysłu rolno-spożywczego. Niezbędne jest zatem koncentracja i przyśpieszenie rozwoju tego przemysłu. Przemysł maszynowy i przemysł maszyn ciężkich i rolniczych opracowały program przyśpieszonego rozwoju produkcji urządzeń chłodniczych, będzie on przedmiotem obrad rządu w I kwartale br.</u>
          <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">Przekazując uwagi podkomisji zebrane w czasie wizytacji zakładów przetwórstwa owoców i warzyw poseł Głodowski poinformował, że zgodnie z decyzją Prezydium Rządu z dnia 8.VIII.75 r. przerób owoców w kraju w roku 1980 ma wynosić 720 tys. ton, a w roku 1990-900 tys. ton, z tego w zintegrowanej spółdzielczości rolniczej powinno się przerobić w roku 1980 ponad 200 tys. ton.</u>
          <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">Przetwórstwo owoców i warzyw nie dysponuje dostatecznym potencjałem produkcyjnym dla racjonalnego gospodarowania surowcem, prawidłowego wykorzystania wysokich zbiorów.</u>
          <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">Przyznane limity inwestycyjne w latach 1976-80 tylko w części rozwiązują problemy tego przemysłu. Istnieje potrzeba zapewnienia uzyskania rezerwowych zdolności przetwórczych na lata wysokiego urodzaju celem zniwelowania strat i zapewnienia dostaw w latach niższego urodzaju.</u>
          <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">Zwiększyć należy również nakłady na rozbudowę zaplecza socjalno-bytowego zakładów przetwórstwa warzyw i owoców.</u>
          <u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">Występujące nadal braki i zła jakość opakowań, szczególnie szklanych oraz puszek do konserw uniemożliwiają rozwój eksportu i realizację planowych dostaw na rynek wewnętrzny.</u>
          <u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">Czynnikiem ograniczającym pełne zaopatrzenie ludności w owoce i warzywa jest - zdaniem koreferenta - brak dostatecznie i na odpowiednim poziomie rozwiniętego przechowalnictwa. Problem ten narasta wraz z rozwojem produkcji owoców i warzyw w kraju. Założony dwukrotny wzrost spożycia możliwy jest tylko w warunkach równomiernego zaopatrzenia rynku przez cały rok. Według informacji CZSR w roku 1980 rezerwy zimowe owoców i warzyw winny osiągać poziom 600 tys. ton.</u>
          <u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">Obecne możliwości przechowalnicze w jednostkach uspołecznionych i gospodarstwach indywidualnych nie przekraczają 200 tys. ton rocznie. Niedobór pojemności przechowalniczych w roku 1980 wg danych CZSR ma wynieść 240 tys. ton, a wg innych źródeł około 300 tys. ton.</u>
          <u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">Organizacja naszego przechowalnictwa jest niedoskonała i niezgodna z rysującymi się tendencjami światowymi, gdzie od 50 do 70% warzyw i owoców przeznaczonych na zaopatrzenie od m-ca listopada do kwietnia przechowywana jest u producentów. Dlatego też przy braku warunków w bieżącej 5-latce na radykalne zwiększenie pojemności przechowalniczych w sektorze uspołecznionym konieczne jest stworzenie warunków do podejmowania budowy przechowalni przez indywidualnych producentów, szczególnie zrzeszonych w zespołach chłopskich. Należałoby również rozważyć możliwości podejmowania wspólnych poczynań inwestycyjnych przez spółdzielczość rolniczą i zespoły rolników.</u>
          <u xml:id="u-1.29" who="#komentarz">Stworzone preferencje dla specjalistycznych i zespołowych gospodarstw w postaci częściowego umorzenia kredytów oraz pokrywania kosztów dokumentacji projektowej przez spółdzielczość ogrodniczą w stosunku do swych kontrahentów, winny być wsparte pełnym zabezpieczeniem w materiały budowlane, izolacyjne oraz w razie potrzeby w agregaty chłodnicze. Konieczne jest również uruchomienie bardziej wymiernych, bodźców ekonomicznych z tytułu podjęcia we własnym zakresie przechowalnictwa. Stosowana obecnie 5% dopłata do cen dnia za przechowanie owoców nie jest zachętą do podejmowania tych kosztownych inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-1.30" who="#komentarz">Jednostki uspołecznione powinny budować natomiast przechowalnie bardziej nowoczesne. W skali światowej obserwuje się dynamiczny rozwój chłodniczego przechowywania w kontrolowanej atmosferze.</u>
          <u xml:id="u-1.31" who="#komentarz">Panuje pogląd, że nie stać nas obecnie na szybkie rozwiązanie problemu przechowalnictwa owoców i warzyw. Trzeba jednak mieć na uwadze, że są to inwestycje szybko rautujące, a obniżenie strat z tytułu złego przechowywania owoców tylko o 10% dałoby roczne oszczędności rzędu 700-800 mln złotych.</u>
          <u xml:id="u-1.32" who="#komentarz">W przechowalnictwie ziemniaków sytuacja jest jeszcze gorsza, gdyż większość zapasów przechowywana jest w prymitywnych warunkach. Zakłada się, że rezerwy zimowe ziemniaków w roku 1980 wyniosą około 400 tys. ton. Obecnie pojemność przechowalni ziemniaków spółdzielczości rolniczej wynosi 60 tys. ton, a do roku 1980 osiągnie 80 tys. ton, a niedobór pojemności przechowalniczych w 1980 r. wyniesie ok. 240 tys. ton.</u>
          <u xml:id="u-1.33" who="#komentarz">W celu zmniejszenia strat z tytułu złego przechowywania ziemniaków, a trzeba podkreślić, że straty te w skali gospodarki narodowej sięgają 10-15% produkcji globalnej - wydaje się celowe rozpowszechnienie nowej technologii przechowywania ziemniaków w kopcach naziemnych wietrzonych mechanicznie, krytych folią polietylenową i słomą w balotach. Przeprowadzona ocena przechowywania ziemniaków w takich kopcach i kopcach tradycyjnych przez Zakład Fitopatologii Akademii Techniczno-Rolniczej w Bydgoszczy i Centralę Nasienną w Bydgoszczy dała pozytywne wyniki na rzecz nowej technologii przechowywania ziemniaków. Trzeba zatem przewidzieć zwiększenie dla CZSR „Samopomoc Chłopska” przydziałów folii, wentylatorów oraz luźno prasowanej słomy.</u>
          <u xml:id="u-1.34" who="#komentarz">(Pytania i dyskusja.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#StanisławKulesza">Interesował się jaki procent urządzeń chłodniczych obecnie należałoby wycofać z eksploatacji, czy posiadamy rozeznanie jak są wykorzystane urządzenia chłodnicze, w jakim stopniu zapewnione jest prawidłowe rozmrażanie mięsa?</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#StanisławKulesza">Poseł Eugeniusz Obuchowski (PZPR) poruszył problem niedoboru chłodziarek do mleka. Sprawa ta nie uległy rozwiązaniu mimo dezyderatu poselskiego z czerwca ub. roku. Straty z powodu zmarnowanego mleka sięgały kwoty 2 mld zł. Nadal brak jest części zamiennych do dojarek mechanicznych. Sytuacja na tym odcinku uległa ostatnio pogorszeniu. Umowy na remonty dojarek nie są realizowane przez państwowe ośrodki maszynowe m.in. z braku tychże części zamiennych. Sytuacja wymaga pilnego rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#StanisławKulesza">W produkcji ziemniaków zdołaliśmy podnieść średnią wielkość produkcji z 1 ha, ale duża ilość ziemniaków ulega zniszczeniu z powodu przechowywania ich w niewłaściwych warunkach.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#StanisławKulesza">Poseł Ludwik Maźnicki (PZPR) prosił o wyjaśnienie w jakim kierunku prowadzona będzie rozbudowa bazy przetwórstwa owocowo-warzywnego. Czy budowane będą wielkie zakłady przetwórstwa połączone z chłodniami, czy też małe zakłady? Każda z tych koncepcji ma swoje zalety i wady. Należy zdecydować się na najlepsze dla naszych warunków rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#StanisławKulesza">Zapotrzebowanie na urządzenia chłodnicze stale rośnie. Z braku tych urządzeń wiele produktów rolnych sięga zniszczeniu.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#StanisławKulesza">Wielu rolników indywidualnych kupiło dojarki, brak do nich jednak części zamiennych. W województwie leszczyńskim, podobnie jak i w innych województwach, brak jest również urządzeń do schładzania mleka. Straty z tego powodu są duże, ze względu na produkcję mleka skondensowanego. Podobna sytuacja jest w zlewniach mleka, z których ok. 40% nie posiada urządzeń chłodniczych.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#StanisławKulesza">Mleko jest podstawowym, cennym produktem spożywczym, należy szybko uporządkować cały łańcuch jego odbioru i przetwórstwa tak, aby radykalnie ograniczyć występujące obecnie straty. Gdyby udało się uzyskać dostawy agregatów chłodniczych, to można by siłami POM podjąć produkcję zbiorników do schładzania mleka.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#StanisławKulesza">W sprawie przechowywania zbóż poseł zwrócił uwagę na częste i zbyt odległe ich przewozy. Magazyny zbożowe należałoby budować na terenie tych województw, które mają największy areał upraw zboża. Zgłosił postulat o potrzebie budowy elewatora zbożowego w województwie leszczyńskim.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#StanisławKulesza">Poseł zwrócił uwagę na konieczność uporządkowania i rozbudowy bazy przechowalniczej ziemniaka. Jest to również nasz cenny produkt eksportowy. Można by było znacznie zwiększyć ten eksport, gdyby zmniejszono straty powstałe wskutek złych warunków przechowywania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#TadeuszMaj">Spożycie mrożonych owoców i warzyw oraz mrożonych wyrobów kulinarnych w ostatnich latach dynamicznie wzrasta. Zaczynaliśmy w tej dziedzinie praktycznie od zera, a obecnie spożycie to sięga już 7 kg na jedną osobę rocznie. Jest to poziom dosyć wysoki.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#TadeuszMaj">Przemysł chłodniczy jest przemysłom młodym i w swym dalszym rozwoju winien lepiej uwzględniać konieczność szybkiego zaspokojenia potrzeb konsumenta. Rozwój tego przemysłu napotyka jednak na liczne trudności.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#TadeuszMaj">Nadal rozwój produkcji urządzeń chłodniczych do mleka napotyka na trudności. Nie może zadowalać tempo uruchamiania tej produkcji przez resort przemysłu maszyn ciężkich i rolniczych. Poseł zaproponował uchwalenie dezyderatu w tej sprawie. Aktualnie podejmuje się produkcję urządzeń do schładzania mleko o pojemności 50 litrów dla potrzeb rolników indywidualnych. Będą to chłodziarki przydatne dla rolników posiadających co najmniej 10 krów. Czym będą jednak schładzać mleko drobniejsi hodowcy? Może warto by się podjąć produkcji również mniejszych urządzeń.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#TadeuszMaj">Rodzi się również wątpliwość czy podany w materiałach wskaźnik 1–5 zabezpiecza suszarnictwo zboża od kombajnów? Czy uwzględniona jest w planach wystarczająca poprawka na lata niekorzystne, kiedy to prawie całą ilość zboża trzeba przesuszać.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#TadeuszMaj">Ziemniaki są po węglu naszym drugim bogactwem narodowym i powinny być racjonalniej wykorzystywane. Tymczasem ciągle jeszcze ponosimy duże straty w wyniku niewłaściwego ich przechowywania.</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#TadeuszMaj">Należałoby ujednolicić ceny skupu owoców i warzyw w poszczególnych województwach. Obecnie odnotowuje się duże różnice, co powoduje niekorzystne zjawisko przerzutów tych płodów z jednego województwa do drugiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#StanisławWachowski">Mieszkam w rejonie Błonia koło Warszawy, gdzie uprawia się dużo warzyw. Tylko cztery gminy dostarczają około 150 tys. ton warzyw. Tym ostrzej jest tu widoczny nierozwiązany dotychczas problem przechowalnictwa. Producent indywidualny nie jest w stanie rozwiązać sam tego problemu m.in. z braku siły roboczej, słomy. Duże są również wahania cen skupu warzyw i straty spowodowane przechowywaniem ich w kopcach dochodzą czasem do 50%. Producenci starają się więc sprzedawać warzywa raczej na jesieni. Spółdzielnie ogrodnicze nie są w stanie odebrać wtedy całej masy towarowej, a także odpowiednio ją zabezpieczyć. Np. działająca w tym rejonie spółdzielnia ogrodnicza nie ma ani jednej przechowalni z prawdziwego zdarzenia, z regulowaną temperaturą.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#StanisławWachowski">Z podobnymi problemami spotykają się też gospodarstwa uspołecznione, w których również wzrost produkcji warzyw limitowany jest brakiem przechowalni. Np. przedsiębiorstwo, w którym pracuję produkuje ok. 5 tys. ton warzyw rocznie, a nie mamy żadnej przechowalni. Istnieje więc ciągła groźba zmarnowania części plonów. Tego typu obserwacje i spostrzeżenia, które można zresztą mnożyć, wskazują na potrzebę przyspieszenia inwestycji w zakresie przechowalnictwa.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#StanisławWachowski">Ostatnio PGR-y otrzymały 7 suszarni do warzyw produkcji jugosłowiańskiej kosztujących ok. 200 tys. dolarów. Niestety nie ma do nich nadal jakiegokolwiek oprzyrządowania w rodzaju i krajalnic, płóczek itp. Zarysowuje się groźba, że do jesieni ale zostaną one uruchomione. Jest to sprawa, którą należałoby rozwiązać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#JaninaSzczepańska">Podczas wizytacji poselskiej w terenie spotkaliśmy się z kilkoma problemami, które zasługują na rozważenie. Np. w wytwórni urządzeń chłodniczych w Dębicy powiedziano nam, że moglibyśmy w kraju sami zabezpieczyć produkcję urządzeń chłodniczych, a ich import nie jest wcale konieczny. Na ile jest to stanowisko słuszne? Wytwórnia ta na mocy decyzji Komisji Planowania przy Radzie Ministrów miała produkować agregaty chłodnicze. Decyzja ta została cofnięta.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#JaninaSzczepańska">Posłowie zaobserwowali w czasie wizytacji ogromne trudności przedsiębiorstw w rozwiązywaniu problemów wody, gospodarki ściekowej, dostawy materiałów niezbędnych do przeprowadzenia modernizacji i rozbudowy. Trudności te należałoby energiczniej pokonywać.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#JaninaSzczepańska">Na szczególną uwagę zasługuje również sprawa poprawy warunków pracy i płacy w starych przetwórniach owocowo-warzywnych. Załogi tych zakładów składają się w dużej mierze z kobiet, które pracują w trudnych warunkach i otrzymują stosunkowo niskie wynagrodzenie. Sprawom socjalnym powinny poświęcić więcej uwagi kierownictwa zakładów w województwie gdańskim.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#JaninaSzczepańska">Cieszy instalowanie w chłodniach tuneli zamrażalniczych. Urządzenia te nie są jednak kompletne. Brakuje np. pakowaczek i ludzie muszą czynność pakowania wykonywać ręcznie.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#JaninaSzczepańska">Dużym osiągnięciem jest uruchamianie takich zakładów jak „Hortex” w Leżajsku. Ale zakłady te borykają się z trudnościami komunikacyjnymi, kadrowymi, a nawet surowcowymi.</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#JaninaSzczepańska">Jeżeli chodzi o problem właściwego przechowywania ziemniaków daleko nam jeszcze do rozwiązań takich, jakie np. stosuje się w NRD. Nie zwiększa się czas dostawy na rynek ziemniaków obranych i porcjowanych. Przy zwiększeniu takich dostaw łupiny mogą być wykorzystywane na paszę zamiast wyrzucania ich, jak to ma miejsce obecnie, do śmietnika. Korzystać trzeba szerzej z dobrych doświadczeń naszych sąsiadów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#JanKazimierczak">Zgadzam się z koreferentem, że rozwój przemysłu chłodniczego nie jest dostateczny, ale z drugiej strony, jeśli zważyć, że przemysł ten startował praktycznie od zera, to jego dynamika rozwojowa musi budzić uznanie. Na przestrzeni 1970–1980 Zjednoczenie Przemysłu Chłodniczego, aż 4,5-krotnie zwiększyło zdolności zamrażania w podległych mu przedsiębiorstwach. Natomiast niepokój budzić może zbyt wolny rozwój warzywnictwa. Jedną z przyczyn tego jest brak rąk do pracy. Toteż przyspieszać trzeba zmechanizowanie zbiorów i prac pielęgnacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#JanKazimierczak">Zakład mechanizacji przy Instytucie Warzywnictwa w Skierniewicach opracował ciekawe prototypy, nadal nie ma jednak komu podjąć seryjnej produkcji.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#JanKazimierczak">Cała aglomeracja łódzka nie ma ani jednej przechowalni ziemniaków, również w planie 5-letnim nie przewiduję się takiej inwestycji. Trzeba więc na potrzeby województwa przewozić ziemniaki z innych rejonów i województw, obciążać dodatkowo transport. Wydaje się, że należałoby część rezerwy zostawiać u rolników. Oni najlepiej dbają o dobre przechowanie ziemniaków i warzyw. Naturalnie powinni oni otrzymywać za to na wiosnę odpowiedni ekwiwalent.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#JanKazimierczak">Z otrzymanych przez Komisję materiałów wynika, że do 1980 r. o 30 proc. wzrośnie produkcja urządzeń chłodniczych dla handlu i gastronomii. Jest to kropla w morzu potrzeb. Trzeba bowiem pamiętać, że duża część urządzeń będzie musiała być wycofana na skutek ich zużycia. Zamiast więc poprawy sytuacji możemy mieć do czynienia z pewnym regresem.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#JanKazimierczak">Resort przemysłu maszyn ciężkich i rolniczych zamierza podobno uruchomić w Łodzi zakład naprawy i regeneracji agregatów chłodniczych, ale na razie nie otrzymał na ten cel odpowiednich środków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#StefanPoznański">Rozpatrując problem produkcji urządzeń do schładzania mleka trzeba widzieć go w powiązaniu z problemem specjalistycznego transportu, czyli tanków do mleka. Produkcję takich samochodów miały podjąć zakłady w Krośnie, ale podobno nie zostanie ona podjęta.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#StefanPoznański">Trudno mówić o zaopatrzeniu sklepów w mrożonki, jeśli nie dysponują one urządzeniami chłodniczymi. Zamawia się zatem po kilka opakowań, które szybko znikają ze sklepów. Z dwojga złego już lepiej byłoby, aby przynajmniej jedna wytypowana do tego placówka dysponowała odpowiednimi urządzeniami chłodniczymi i prowadziła pełny asortyment sprzedaży mrożonek. Aktualnie budowana jest dla „Hortexu” seria zakładów chłodniczych na importowanych licencjach. Z jednaj strony cieszy nas budowa takich zakładów jak Leżajsk, ale z drugiej strony zakłady te musimy budować przy pomocy własnej siły roboczej, angażując materiały, spłacając je potem produkcją przez kilka lat, musimy zabezpieczyć dla niej kosztowne opakowania. Nasuwa się więc refleksja, czy nie stać nas w większym stopniu na wprowadzanie własnych rozwiązań.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#StefanPoznański">Poseł Bolesław Strużek (ZSL) prosił o wyjaśnienie, czy są prowadzone badania nad żywotnością urządzeń chłodniczych, ile z nich ulega kasacji? Jaka jest wielkość nakładów przeznaczonych na rozwój chłodnictwa? Jakie przedsięwzięcia podejmuje się dla wzmocnienia koordynacji wykorzystania bazy chłodniczej?</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#StefanPoznański">Dyrektor generalny w Ministerstwie Przemysłu Maszyn Ciężkich i Rolniczych Zygmunt Miller, składając dodatkowe wyjaśnienia co do realizacji dezyderatu Komisji w sprawie przyspieszenia rozwoju produkcji urządzeń do schładzania mleka, poinformował, że w lipcu ub. roku zostały przedłożone odpowiednie propozycje w tej sprawie na Prezydium Rządu. Prezydium Rządu zaleciło dokonanie dalszych prac nad urealnieniem tego programu. Nowa wersja programu została ponownie przedłożona Prezydium Rządu, które omówi go w czerwcu.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#StefanPoznański">Jeżeli chodzi o rozwój produkcji urządzeń do schładzania mleka, to ustalony w tym zakresie program jest realizowany. Nie są wbrew pozorom urządzenia proste i łatwe do produkcji i nie będą one tanie. Urządzenie takie kosztować będzie około 30 tys. zł., a tym samym będzie opłacalne dla większych wyspecjalizowanych gospodarstw. W 1979 r. produkcja tylu urządzeń powinna osiągnąć około 200 szt.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#StefanPoznański">Przewiduje się instalowanie w punktach skupu mleka linii ciągłego schładzania przepływowego. Produkcja ta będzie podjęta przez Zakład „SPOMASZ” w Olsztynie. Obecnie realizowany jest pierwszy etap intensywnej rozbudowy tego zakładu. W bież. 5-latce trafi do odbiorców ok. 200 takich linii, a w następnym 5-leciu już 2,5 tys. Spodziewamy się, że pełne pokrycie potrzeb nastąpi w 1985 r.</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#StefanPoznański">Resort zainteresuje się przyczynami braku części zamiennych dla dojarek mechanicznych i postara się nie dopuścić do przestojów tych urządzeń.</u>
          <u xml:id="u-7.7" who="#StefanPoznański">Rozwój produkcji urządzeń chłodniczych limitowały agregaty. Mieliśmy zgodę na zakup licencji na produkcję agregatów, udało się jednak rozwiązać ten problem szybciej. Otrzymamy 150 tys. szt. agregatów w tej 5-latce i 500 tys. szt. w następnej z Bułgarii. Ponadto przewiduje się dodatkowe dostawy z ZSRR. Produkcję agregatów większej mocy podejmuje również zakład w Dębicy.</u>
          <u xml:id="u-7.8" who="#StefanPoznański">Remonty agregatów ma prowadzić specjalistyczny zakład w Łodzi, który ma regenerować ok. 40 tys. agregatów rocznie. Obecnie 4 zakłady Promeru wyremontują w bież. roku ok. 20 tys. agregatów. Wprowadzenie zasady wymiany uszkodzonych agregatów na pełnosprawne, a także uruchomienie specjalistycznych zakładów remontowych pozwoli na poprawę gospodarki parkiem agregatów.</u>
          <u xml:id="u-7.9" who="#StefanPoznański">I zastępca ministra przemysłu spożywczego i skupu Kazimierz Jarosz: Koordynacja branżowa w przemyśla chłodniczym w zakresie technologii znajduje się w gestii Zjednoczenia Przemysłu Chłodniczego, a w zakresie produkcji urządzeń wiodącym jest resort przemysłu maszyn ciężkich i rolniczych.</u>
          <u xml:id="u-7.10" who="#StefanPoznański">W ub. roku opracowany został kierunkowy program rozwoju łańcucha chłodniczego. W latach 1971–1975 na rozwój urządzeń chłodniczych wydatkowano ok. 15 mld zł, a w latach 1976–1980 przeznacza się na ten cel 25–29 mld zł. Postęp techniczny w tej dziedzinie jest bardzo szybki, to też w grudniu ub. roku Prezes Rady Ministrów powołał Komisję ds. współpracy z Międzynarodowym Instytutem Chłodniczym mającym swoją siedzibę w Paryżu, dla utrzymania bieżących kontaktów i śledzenia nowych rozwiązań technicznych.</u>
          <u xml:id="u-7.11" who="#StefanPoznański">Jeżeli chodzi o wymianę aktualnie pracujących urządzeń, to trzeba się liczyć z tym, że w najbliższych kilku latach co najmniej 1/3 pracujących obecnie będzie się kwalifikowała do wymiany. Rozwój przemysłu chłodniczego musi być skoordynowany z rozwojem bazy surowcowej i przetwórczej.</u>
          <u xml:id="u-7.12" who="#StefanPoznański">Planuje się w najbliższych latach dalsze zwiększenie produkcji grysu ziemniaczanego, płatków itp. Aktualne zdolności produkcyjne w tym zakresie wynoszą 80 ton na dobę. Pod koniec 5-latki wzrosną one do 145 ton na dobę. Przeznacza się na te cele około 200 tys. ton ziemniaków.</u>
          <u xml:id="u-7.13" who="#StefanPoznański">Około 60 tys. ton ziemniaków będzie przechowywanych w wietrzonych mechanicznie pryzmach. Buduje się również przechowalnie przemysłowe.</u>
          <u xml:id="u-7.14" who="#StefanPoznański">Są to jednak inwestycje drogie. Będzie również rozwijane przetwórstwo frytek. Z obecnych 2 tys. ton produkcja ta przy końcu 1978 r. wzrośnie do 14 tys. ton. Przy tych zakładach produkcyjnych będą budowane przechowalnie ziemniaków.</u>
          <u xml:id="u-7.15" who="#StefanPoznański">Aktualna zdolność magazynowa w PZŻ wynosi 3,5 mln ton zbóż. Zdolność przyjmowania w ciągu doby w br. sięga - 215 tys. ton. Natomiast maksymalny skup dzienny wynosi ok.150 tys. ton.</u>
          <u xml:id="u-7.16" who="#StefanPoznański">Wiceprezes Centralnego Związku Rolniczych Spółdzielni „Samopomoc Chłopska” Tadeusz Kaliński. Związek dysponuje obecnie jedną nowoczesną ziemniaczarką, która dysponuje linią oczyszczenia i pakowania ziemniaków. Zapotrzebowanie klientów na ziemniaki w postaci uszlachetnionej, tzn. odpowiednio oczyszczone i opakowane będzie wzrastało.</u>
          <u xml:id="u-7.17" who="#StefanPoznański">Straty z powodu niewłaściwego przechowywania ziemniaków są bardzo duże. Spisujemy na straty prawie taką ilość jaką produkuje Holandia, znany eksporter ziemniaków. Wydaje się, że widoczna poprawa w tej dziedzinie nastąpi dopiero w następnym 5-leciu.</u>
          <u xml:id="u-7.18" who="#StefanPoznański">Trochę lepsza sytuacja jest w przechowalnictwie owoców. Pewną ich ilość wybudowali indywidualni producenci. Przy trzech wbudowanych obecnie zamrażalniach przewidziana jest budowa przechowalni jabłek po 10 tys. ton.</u>
          <u xml:id="u-7.19" who="#StefanPoznański">Nie dysponujemy prawie komorami gazoszczelnymi, które są najbardziej przydatne do przechowywania owoców.</u>
          <u xml:id="u-7.20" who="#StefanPoznański">Na pytanie czy powinniśmy budować tylko duże zakłady przetwórcze należy odpowiedzieć, że dużą uwagę przywiązuje się do rozwoju małych wytwórni. Zamierzamy podjąć budowę ok. 200 gminnych przetwórni owoców i warzyw nastawionych na kiszenie kapusty, ogórków, a także proste konserwowanie innych płodów rolnych. Zakłady te będą filiami większych przedsiębiorstw i wyposażane w miarę uruchamiania produkcji w niezbędne urządzenia.</u>
          <u xml:id="u-7.21" who="#StefanPoznański">Za politykę tych cen warzyw i owoców odpowiada Centralny Zarząd Ogrodnictwa, skąd wychodzą wytyczne do Wojewódzkich Spółdzielni Wojewódzkich. Przy ustalaniu cen skupu określa się cenę minimalną, poniżej której nie można schodzić. W przypadku zaś ustalania cen detalicznych określa się cenę maksymalną. W naszym odczuciu, a także Państwowej Komisji Cen, sprawy te realizowane są w zasadzie prawidłowo. Nie jest prawdopodobne, aby różnice cen mogły być bardzo poważne. Import zamrażalni, a właściwie pełnowartościowych zakładów przetwórstwa owocowo-warzywnego był konieczny. Importuje się w zasadzie tu cele zamrażalnicze i komory, pozostałe urządzenia są wykonywane w kraju. Ostateczne decyzje co do zakupów, zapadły we wrześniu ub. roku, a już w roku 1978 otrzymamy z nowych zakładów ok. 4 tys. ton mrożonych truskawek. Za eksport mrożonek owocowo-warzywnych uzyskuje się poważne wpływy dewizowe.</u>
          <u xml:id="u-7.22" who="#StefanPoznański">Produkcja warzyw do 1980 r. powinna wzrosnąć o 4 mln ton. Na przyśpieszenie mechanizacji tych upraw nie możemy liczyć w najbliższych latach. Poprawa nastąpi dopiero po 1982 r. Dlatego szczególnie i trudne są obecnie zadania spółdzielni ogrodniczych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#BolesławStrużek">Rozpatrywany problem rozwoju przechowalnictwa i chłodnictwa przemysłowego ma szczególne znaczenie dla ograniczenia strat artykułów żywnościowych, a także podniesienia ich jakości.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#BolesławStrużek">Rozwój przemysłu chłodniczego zmniejsza zjawisko sezonowości konserwacji. Badania wykazują, że zamrażanie stanowi efektywną metodę, a jednocześnie mrożonki są najbardziej zbliżone do produktu świeżego. Są to argumenty świadczące za koniecznością dalszego intensywnego rozwoju łańcucha chłodniczego. Jednak eksploatacja urządzeń chłodniczych wiąże się ze znacznym wzrostem energochłonności i materiałochłonności gospodarki żywnościowej, toteż w planach rozwoju chłodnictwa przywiązywać trzeba wielką wagę do racjonalnego i efektywnego gospodarowania pojemnościami chłodni i zamrażalni. Trzeba wykorzystać w pełni istniejące już zdolności produkcyjne oraz zainteresować producentów budową małych przechowalni.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#BolesławStrużek">Sprawa podniesienia efektywności łańcucha chłodniczego wymaga dalszego usprawnienia koordynacji poziomej.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#BolesławStrużek">Przewodniczący Komisji poseł Bolesław Strużek zaproponował zlecenie podkomisji ds. wniosków i dezyderatów przygotowania projektów opinii i dezyderatów w oparciu o przebieg posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#BolesławStrużek">Zaproponował on włączenie do pracy tej podkomisji posłów: Edwarda Głodowskiego (ZSL), Stefana Poznańskiego (PZPR) i Wiesława Bąkowskiego (ZSL). Wniosek został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#BolesławStrużek">W kolejnym punkcie obrad Komisja rozpatrzyła problem jakości produkcji przemysłu rolno-spożywczego na rynek wewnętrzny i na eksport.</u>
          <u xml:id="u-8.6" who="#BolesławStrużek">Podstawą dyskusji były materiały przygotowane przez resort przemysłu spożywczego i skupu oraz Centralny Związek Spółdzielni Rolniczych „Samopomoc Chłopaka”.</u>
          <u xml:id="u-8.7" who="#BolesławStrużek">Jak wynika z tych informacji jakość produkcji na rynek i eksport w resorcie przemysłu spożywczego i skupu w 1977 r. uległa dalszej poprawie. Podejmowano szeroki zakres przedsięwzięć dla uzyskania poprawy jakości produkcji przy równoczesnym wzroście produkcji i dostaw wyrobów na rynek (wyniosły one na rynek wewnętrzny 307,6 mld zł, a na eksport 1,9 mld zł dew.).</u>
          <u xml:id="u-8.8" who="#BolesławStrużek">W zakresie poprawy jakości zwrócono szczególną uwagę na konieczność:</u>
          <u xml:id="u-8.9" who="#BolesławStrużek">- zwiększenia produkcji i dostaw na rynek wyrobów ze znakiem jakości;</u>
          <u xml:id="u-8.10" who="#BolesławStrużek">- doskonalenia system organizacji kontroli oraz podnoszenie poziomu służb i laboratoriów kontrolnych;</u>
          <u xml:id="u-8.11" who="#BolesławStrużek">- usprawnienia współpracy z jednostkami poprawy warunków pracy w przemyśle rolno-spożywczym i zmodernizowania parku maszynowego;</u>
          <u xml:id="u-8.12" who="#BolesławStrużek">- poprawy jakości opakowań.</u>
          <u xml:id="u-8.13" who="#BolesławStrużek">W okresie 3 kwartałów 1977 r. uzyskano 645 znaków jakości, tj. o 102 więcej niż w analogicznym okresie 1976 r. Zmalała liczba reklamacji wyrobów oznaczonych znakami jakości (z 0,18% w 1976 R. do 0,07% w okresie trzech kwartałów 1977 r.).</u>
          <u xml:id="u-8.14" who="#BolesławStrużek">Wprowadzono do produkcji nowe liczne wyroby zwłaszcza w asortymencie konserw mięsnych i warzywno-owocowych. Rozszerzono asortyment soków i napojów owocowych, wprowadzono także nowe gatunki deserów i zmodernizowano technologię produkcji pieczywa cukierniczego.</u>
          <u xml:id="u-8.15" who="#BolesławStrużek">W dziedzinie poprawy jakości produkcji globalne wskaźniki dla całego resortu przemysłu spożywczego i skupu wskazują na systematyczną poprawę jakości, która wyraziła się znacznym zmniejszeniem stopnia reklamacji (w skali resortu zmniejszono o 162 mln zł wartość uznanych reklamacji rynkowych).</u>
          <u xml:id="u-8.16" who="#BolesławStrużek">W poszczególnych dziedzinach przemysłu opracowano programy mające na celu maksymalne wyeliminowanie stwierdzonych braków i niedociągnięć w produkcji na rynek wewnętrzny.</u>
          <u xml:id="u-8.17" who="#BolesławStrużek">W dziedzinie poprawy jakości produkcji na eksport niezależnie od programów resortowych realizowano ustalenia podjęte na posiedzeniach Komisji sejmowej Handlu Zagranicznego z dnia 16 marca 1977 r.</u>
          <u xml:id="u-8.18" who="#BolesławStrużek">Wystąpiły pewne niedociągnięcia, zwłaszcza w zakresie uszkadzania towaru w trakcie transportu i niedostatecznie szczelnego zamykania puszek. Podjęto już konkretne decyzje w sprawie zaradzenia tym niedociągnięciom. Wprowadzono system zachęt materialnych, który sprawdził się w produkcji. Jednocześnie stosowano kary i upomnienia w stosunku do winnych za złą jakość wyrobów.</u>
          <u xml:id="u-8.19" who="#BolesławStrużek">Koreferat podkomisji na temat jakości produkcji przemysłu rolno-spożywczego na rynek wewnętrzny i na eksport wygłosiła poseł Lidia Wołowiec (PZPR).</u>
          <u xml:id="u-8.20" who="#BolesławStrużek">W okresie od 1971 r. zostało zbudowanych ponad 300 dużych kompletnych fabryk żywnościowych lub oddziałów produkcyjnych. Mimo tego wielkiego wysiłku inwestycyjnego i organizacyjnego wiele branż ma niewystarczające zdolności przetwórcze, zwłaszcza w przemyśle owocowo-warzywnym, mleczarskim, drobiarskim, cukrowniczym i paszowym.</u>
          <u xml:id="u-8.21" who="#BolesławStrużek">Wiele uwagi referentka poświęciła problemom produkcji artykułów codziennego użytku stwierdzając, że w tej dziedzinie nastąpiła zdecydowana poprawa. Na stałe do naszych jadłospisów weszły takie produkty jak: masło roślinne, kilka asortymentów dietetycznych konserw drobiarskich, porcjowane wędliny i wyroby mięsne, liczne przetwory owocowo-warzywne i koncentraty, napoje i wiele innych. Wzrosła również produkcja artykułów oznaczonych znakami jakości. O lepszej jakości wyrobów przemysłu spożywczego świadczy również zmniejszenie się liczby reklamacji uznanych. Wprowadzono wiele „nowości” przodowały w tym przede wszystkim branże: mięsna, drobiarska, spirytusowa, cukiernicza, a także wytwórnie win, papierosów i browary. Nie oznacza to wszakże, że wykorzystano już wszelkie możliwości rozszerzenia oferty rynkowej. Zdarzało się również, że niektóre wyroby po wprowadzeniu na rynek trzeba było wycofać.</u>
          <u xml:id="u-8.22" who="#BolesławStrużek">Największą ilość znaków jakości w pionie spółdzielczym uzyskał przemysł mleczarski (w 1977 r. posiadał 106 znaków jakości). Pozytywnie należy ocenić również obniżenie się na przestrzeni 3 kwartałów 1977 r. wskaźnika uznanych reklamacji w stosunku do r. 1976. Należy tu jednak wskazać, że wskaźnik reklamacji nie zawsze jest miernikiem jakości. W przypadku bowiem rynku sprzedawcy wyroby nawet z zasadniczymi wadami znajdują szybko nabywców.</u>
          <u xml:id="u-8.23" who="#BolesławStrużek">W zakresie produkcji wyrobów przeznaczonych na rynki zagraniczne przemysł rolno-spożywczy osiągnął również znaczną poprawę. Kilka branż m.in. koncentratów spożywczych, olejarska, ziemniaczana i zbożowo-młynarska nie odnotowały reklamacji.</u>
          <u xml:id="u-8.24" who="#BolesławStrużek">Wiele zakładów, jak podaje Najwyższa Izba Kontroli, poniosło straty w 1977 r. z powodu nieprzestrzegania technologii produkcji oraz pogorszenia jakości wyrobów, dotyczy to np. zakładów mięsnych w Łodzi, Pabianicach i Rawie Mazowieckiej, a także zakładów przemysłu cukierniczego w Płońsku, czy zakładów zbożowo-młynarskich w Płocku.</u>
          <u xml:id="u-8.25" who="#BolesławStrużek">Do najczęściej występujących wad należy w przetworach owocowo-warzywnych - niewłaściwa konsystencja, smak, zapach, zaniżony ekstrakt i pleśń. W wyrobach winiarskich - zmętnienie, opalizacja, zanieczyszczenia mechaniczne, odpryski szkła. W wyrobach cukierniczych - niewłaściwy smak i konsystencja, zbrylenia, przypalenia, niedowaga, rozklejanie opakowań. W wyrobach koncentratów spożywczych - niewłaściwy smak zup, zaniżona zawartość tłuszczu, trwałe zbrylenia, niedowaga. W przetworach mleczarskich - zaniżony procent tłuszczu, zawyżona kwasowość, niewłaściwy smak i zapach, niewłaściwe opakowania, krótkotrwałość. W mięsie i jego przetworach - nieświeżość, postrzępienie tkanki mięsnej, obecność szczeciny i odłamków kości, w wędlinach - niedowędzenie, niewłaściwy smak i zmiana barwy.</u>
          <u xml:id="u-8.26" who="#BolesławStrużek">Najbardziej wymagającym kontrolerem jakości jest klient, lecz kiedy stwierdzi on wadę jest już zazwyczaj za późno na jej zniwelowanie w skali globalnej. Decydujące znaczenie ma więc skrupulatność i solidność kontroli produkcji. Kontrola techniczna niektórych zakładów pracy jest jeszcze zbyt tolerancyjna. Najwięcej zastrzeżeń budzą przetwory owocowe, warzywne i grzybowe.</u>
          <u xml:id="u-8.27" who="#BolesławStrużek">Analizując rodzaje kwestionowanych wad wyrobów w poszczególnych branżach produkujących żywność należy stwierdzić, że tylko niektóre złej jakości towary powstają z przyczyn obiektywnych, reszta jest zawiniona przez bezpośrednich wytwórców.</u>
          <u xml:id="u-8.28" who="#BolesławStrużek">Niektóre z tych przyczyn powtarzają się od szeregu lat. Są to w szczególności: nieodpowiednia jakość surowców i niedomagania z ich dostawą, odstępstwa od proponowanych receptur produkcyjnych i norm oraz nieprzestrzeganie reżimów technologicznych, nieskorelowanie produkcji z zapotrzebowaniem rynku, niepełne zabezpieczenie przemysłu spożywczego w odpowiednie pod względem rodzaju, wielkości i innych parametrów opakowania.</u>
          <u xml:id="u-8.29" who="#BolesławStrużek">Zdarzają się również niekiedy braki spowodowane: niedbalstwem wykonania, niedostatecznymi kwalifikacjami pracowników, niezadowalającą pracą służb kontroli i jakości, brakiem odpowiedniej ilości nowoczesnych i dokładnych narzędzi, niedostatecznym zabezpieczeniem magazynowym wyrobów, niedostatecznym wyposażeniem zakładów produkcyjnych w urządzenia chłodnicze, przestarzałą bazą produkcyjną, niedostateczną jakością materiałów z dostaw kooperacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-8.30" who="#BolesławStrużek">Sytuacja na odcinku jakości i nowoczesności przemysłu rolno-spożywczego wskazuje na konieczność dalszego zajmowania się tymi sprawami. W systematycznym oraz skutecznym działaniu w kierunku zlikwidowania barier hamujących postęp jakościowy w przemyśle rolno-spożywczym należy zwrócić szczególną uwagę na:</u>
          <u xml:id="u-8.31" who="#BolesławStrużek">- ściślejsze powiązanie i wykorzystanie systemu bodźców materialnych dla podnoszenia jakości produkcji;</u>
          <u xml:id="u-8.32" who="#BolesławStrużek">- doskonalenie systemu kontroli jakości wyrobów (objąć nim należy - również materiały i surowce);</u>
          <u xml:id="u-8.33" who="#BolesławStrużek">- poprawę organizacji dostaw surowców oraz dyscyplinę technologiczno-produkcyjną;</u>
          <u xml:id="u-8.34" who="#BolesławStrużek">- unowocześnienie i udoskonalenie opakowań;</u>
          <u xml:id="u-8.35" who="#BolesławStrużek">- planowe i sukcesywne doinwestowanie przemysłu spożywczego;</u>
          <u xml:id="u-8.36" who="#BolesławStrużek">- rozwijanie współpracy przemysłu i handlu na różnych płaszczyznach;</u>
          <u xml:id="u-8.37" who="#BolesławStrużek">- intensyfikację badań placówek naukowo-badawczych w zakresie unowocześnienia produkcji i poprawy jakości oraz kształtowania racjonalnej polityki wyżywienia kraju.</u>
          <u xml:id="u-8.38" who="#komentarz">(Pytania i dyskusje.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#LudwikMaźnicki">Osiągnięto znaczny postęp dziedzinie produkcji, lecz ciągle jeszcze jakość wyrębów pozostawia wiele do życzenia. Często spowodowane jest to złą jakością surowca przeznaczonego do produkcji. O jakości wyrobów nie można sądzić tylko na podstawie reklamacji. Konieczne jest szersze badanie przyczyn zarówno obiektywnych, jak i subiektywnych, które decydują o wypuszczaniu na rynek produktów niepełnowartościowych.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#LudwikMaźnicki">Poseł poruszył również sprawę wielkości zakładów przetwórczych i polityki resortów w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#LudwikMaźnicki">Jak wykazują doświadczenia dużą efektywność osiągały małe zakłady i spółdzielnie, należy dać im „zielone światło”. Może to stać się istotnym bodźcem dla aktywizacji produkcji w gminach i podniesienia kultury rolnej. W województwie zamojskim, które reprezentuję wiele surowca marnuje się, bo nie ma go jak przerobić. Trzeba zatem lepiej wiązać w układzie terenowym planowany wzrost produkcji rolnej z możliwościami pełnego wykorzystania i przetworzenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#AndrzejZydek">Na jakość produkcji wpływa nie tylko działalność przemysłu, ale także sposoby uprawy oraz magazynowania produktów rolnych. Stosowanie dużej ilości środków chemicznych do opryskiwania roślin powinno spowodować znowelizowanie ustawy o ochronie środków spożywczych przed pestycydami. Brak jest kompleksowych ustaleń w tym zakresie. Należałoby wprowadzić przepis, który zapewni ochronę ludności przed szkodliwym działaniem niektórych środków ochrony roślin, a zwłaszcza pestycydów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#KazimierzJarosz">Należy zgodzić się ze stwierdzeniem, że ilość reklamacji nie jest dostatecznym miernikiem: jakości produkcji. Jednakże daje to pewien ramowy zarys sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#KazimierzJarosz">Ilość towarów oznaczonych symbolami jakości w naszym resorcie wynosi ok. 1400 na ogólną ilość 8 tys. produkowanych wyrobów. Dąży się do dalszego zwiększenia ilości towarów oznaczonych znakami jakości.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#KazimierzJarosz">Ważnym czynnikiem decydującym o klasie wyrobów jest jakość surowca przeznaczonego do produkcji. Znajdujemy się na etapie odbudowywania służb surowcowych, która będą zajmowały się również kontrolą jakości surowców. Szczególną wagę przywiązuje się do pracy służb surowcowych w przemyśle mięsnym. W sprawie zaostrzenia kontroli produkcji, resort stara się oddziaływać różnymi środkami począwszy od nakazów sporządzania list zakładów, które źle wywiązują się ze swych zadań. W wielu zakładach w wyniku tych działań jakość produkcji uległa poprawie. W stosunku do ujawnionych przypadków nadużyć wyciągamy ostre konsekwencje personalne włącznie z przekazywaniem sprawców prokuraturze.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#KazimierzJarosz">Podjęto szereg działań na rzecz poprawy jakości opakowań. Na tym odcinku występują nadal duże trudności.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#KazimierzJarosz">Dla zabezpieczenia roślin przed przedawkowaniem pestycydów, prowadzi się wyrywkowe badania surowca, co wydaje się zabezpieczeniem wystarczającym. Natomiast pełną kontrolą objęto surowce przeznaczone do produkcji przetworów dla dzieci.</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#KazimierzJarosz">Przewodniczący Komisji poseł Bolesław Strużek (ZSL) stwierdził, iż w 1977 r. nastąpił wyraźny postęp w dziedzinie poprawy jakości produkcji wyrobów przemysłu spożywczego.</u>
          <u xml:id="u-11.6" who="#KazimierzJarosz">Należałoby natomiast działać na rzecz poprawy jakości surowców rolnych oraz zapobiegania niszczeniu i uszkodzeniu produktów spożywczych w obrocie towarowym wskutek złego przechowywania, transportu itp. Dużą rolę w oddziaływaniu na poprawę jakości artykułów żywnościowych mogą spełnić powoływane przez rady narodowe komitety ochrony społecznej, które stanowią istotny element w walce o ochronę interesów konsumenta oraz samorząd spółdzielczy, a zwłaszcza komitety członkowskie.</u>
          <u xml:id="u-11.7" who="#KazimierzJarosz">Istotne znaczenie w rozwoju produkcji artykułów spożywczych odgrywają drobne zakłady przetwórstwa owocowo-warzywnego. W całej branży przemysłu spożywczego 80% zakładów to małe zakłady spółdzielcze produkujące ok. 25% całej produkcji. W tym zakresie istnieją jeszcze dalsze możliwości rozwoju.</u>
          <u xml:id="u-11.8" who="#KazimierzJarosz">Poseł zaproponował, aby podkomisja dezyderatów i wniosków przygotowała opinię w oparciu o przebieg obrad. W skład podkomisji dokooptowano poseł Lidię Wołowiec. Wniosek został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-11.9" who="#KazimierzJarosz">W związku z przejściem posła Stanisława Gabrielskiego (PZPR) do pracy w Komisji Nauki i Postępu Technicznego, Komisja powołała posła Mieczysława Róg Świostka (PZPR) w skład Prezydium Komisji jako zastępcę przewodniczącego.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>