text_structure.xml 18.6 KB
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 22 marca 1979 r. Komisje Kultury i Sztuki oraz Prac Ustawodawczych obradujące pod przewodnictwem posła Witolda Lassoty (SD) rozpatrzyła na wspólnym posiedzeniu poselski projekt ustawy o terenowych Funduszach odnowy zabytków.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele: Ministerstwa Kultury i Sztuki z wiceministrem Wiktorem Zinem, Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Krakowie z I Sekretarzem Kazimierzem Barcikowskim, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Najwyższej Izby Kontroli, Ministerstwa Finansów, Urzędu Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Podstawą dyskusji był projekt ustawy wraz z uzasadnieniem przygotowany z inicjatywy posłów Komisji Kultury i Sztuki.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">W imieniu podkomisji projekt zreferował poseł Tadeusz Hołuj (PZPR). Mówca stwierdził, że ustawa o terenowych funduszach odnowy zabytków. przyczyni się w poważnym stopniu do rozwiązania skomplikowanych problemów związanych z restauracją wielu do tej pory zaniedbanych obiektów. Przedstawiony przez zespół poselski projekt ustawy zarówno co do założeń jak i niektórych sformułowań wymaga przemyśleń i dyskusji poselskiej: Należy w pierwszym rzędzie zastanowić się, czy rozpatrywany problem regulowany ustawą sejmową, czy też w inny sposób.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">1) Pierwotny projekt ustawy był poprzednio rozpatrywany przez obie Komisje na oddzielnych posiedzeniach. Komisja Kultury i Sztuki patrz posiedzenie w dn. 31.01.1979 r. Biuletyn 541/VII kad. Komisja Prac Ustawodawczych patrz posiedzenie w dn. 31.01.1979 r. Biuletyn 540/VII kad.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Projekt ustawy zakłada powołanie do życia funduszu lokalnego, którego wykorzystanie w odróżnieniu od innych funduszów nie będzie krępowane różnego rodzaju odgórnymi zarządzeniami lub wytycznymi, którym władze lokalne będą mogły dysponować swobodnie, operatywnie, zgodnie z doraźnymi i długofalowymi potrzebami swego rejonu.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Projekt ustawy jest aktem ramowym, zwięzłym. Zdaniem mówcy jest to jego silną stroną, ponieważ w ten sposób ustawa nie krępuje wykonawców, przeciwnie - pozostawia szerokie pole dla rozwijania zgodnych z jej intencją inicjatyw lokalnych.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Jak wiadomo istnieje i funkcjonuje u nas ustawa o ochronie dóbr kultury. Niektórzy stawiają pytanie, czy słuszne jest wobec tego stanowienie proponowanej ustawy o terenowych funduszach odnowy zabytków? Odpowiedź musi być bezwzględnie twierdząca. Proponowana ustawy umożliwi bezzwłoczne podjęcie konkretnych posunięć na rzecz restauracji zabytków, podczas gdy podjęcie ich na mocy ustawy o ochronie dóbr kulturalnych wymaga długotrwałych prac nowelizacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Dyskusja na dzisiejszym posiedzeniu obydwóch komisji winna koncentrować się wokół następujących problemów: czy projekt ma zaowocować ustawą sejmową? Czy jest on pod każdym względem słuszny? W razie pozytywnej odpowiedzi na te podstawowe pytania należy szczegółowo rozpatrzyć proponowany tekst ustawy, ponieważ zawiera on wiele usterek, nawet stylistycznych.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Poseł T. Hołuj podkreślił, iż Komisje zajmują się projektem ustawy, który powstał z inicjatywy posłów zasiadających w Komisji Kultury i Sztuki.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#SylwesterZawadzki">Przedstawiony na dzisiejszym posiedzeniu poselski projekt ustawy o terenowych funduszach odnowy zabytków zasługuje w pełni na poparcie. Rozpatrywana przez Komisję Prac. Ustawodawczych pierwotnie propozycja ustawy budziła wiele zastrzeżeń. Wysuwano m.in. alternatywę, czy nie należałoby przystąpić raczej do generalnej nowelizacji ustawy o ochronie zabytków. Przedłużyłoby to jednak prace legislacyjne i możliwość szybkiego działania.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#SylwesterZawadzki">Przedłożony projekt kładzie główny nacisk na cele społeczno-ideowe, zaś sprawy fiskalne czyni wtórnymi.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#SylwesterZawadzki">Projekt ustawy stwarza możliwości szybkiego działania, uruchomienia szerokiej inicjatywy społecznej, gromadzenia funduszów społecznych na cele odnowy zabytków. Należy przewidywać, że ustawa wywoła rezonans w skali międzynarodowej, że na cele odnowy zabytków wpływać będą środki od różnych organizacji międzynarodowych i obywateli obcych.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#SylwesterZawadzki">Przepisy projektu ustawy umożliwiają swobodne gromadzenie i dysponowanie funduszami społecznymi przez władze terenowe, które po uzyskaniu opinii organizacji społecznych, stowarzyszeń, komitetów społecznych i samorządu mieszkańców opracowują konkretne programy odbudowy i konserwacji zabytków. Jest to zatem całkowita decentralizacja gromadzenia i dysponowania tymi środkami.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#SylwesterZawadzki">W nowym kształcie ustawa zasługuje w pełni na poparcie posłów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#BronisławaSokołowska">Reprezentuję województwo jeleniogórskie, które ma ponad 2,5 tys. różnego rodzaju zabytków kultury. Wiele z nich wymaga szybkiej konserwacji i restauracji. Spodziewam się, że uchwalenie przez Sejm przedłożonego projektu ustawy, stanowiłoby silne wsparcie inicjatywy społecznej i zapewniła jej potrzebną skuteczność.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#BronisławaSokołowska">Projekt ustawy przewiduje, że dysponentem funduszów przeznaczonych na odnowę zabytków byłyby terenowe organy władzy. Znamy jednak takie przypadki, że fundusze celowe z budżetów terenowych były przez Ministerstwo Finansów blokowane, lub też polecano przekazywać je na inne cele. Toteż wydaje się, że w ustawie należałoby przewidzieć odpowiedni przepis, który zapobiegałby takim decyzjom Ministerstwa Finansów w stosunku do funduszu ochrony zabytków.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#BronisławaSokołowska">Może zdarzyć się, że niektóre województwa zgromadzą większe fundusze niż w danym okresie będą mogły wykorzystać, inne natomiast odczuwać będą niedobory środków finansowych. Czy nie należałoby więc przewidzieć w ustawie możliwości dokonywania przerzutów funduszów na mocy porozumień i swobodnej decyzji władz terenowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#TadeuszHołuj">W obecnym kształcie przepisy ustawy umożliwiają dokonywanie przerzutu funduszów pomiędzy poszczególnymi regionami, Wydaje się jednak, te trudno będzie znaleźć takie województwa, które będą miały nadwyżki finansowe. Potrzeby bowiem w dziedzinie ochrony zabytków są tak wielkie, że zgromadzone fundusze społeczne i państwowe nie pozwalają na razie zapewnić koniecznej bieżącej konserwacji.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#TadeuszHołuj">Wydaje się również, że nie istnieje niebezpieczeństwo przekazywania przez Ministerstwo Finansów funduszów zgromadzonych na mocy omawianej ustawy na inne cele, gdyż odpowiednie przepisy projektu ustawy są pod tym względem jednoznaczne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#ZygmuntSurowiec">Zespół poselski, w którego pracach szczególnie aktywny był udział posłów krakowskich, przygotował na dzisiejsze posiedzenie nowy projekt ustawy, który reprezentuje stanowisko nieco inne niż pierwotny projekt. Nowy projekt ustawy uwzględnił głosy i opinie posłów zgłoszone w toku dyskusji nad wersją pierwotną, na posiedzeniach Komisji Prac Ustawodawczych oraz Komisji Kultury i Sztuki w styczniu b.r.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#ZygmuntSurowiec">Zespół poselski, który wizytował także Kraków, miał możliwość poznania wielkiej troski władz politycznych i administracyjnych tego miasta o odnowę i konserwację zabytków. Była to dla posłów najlepsza okazja do przekonania się jak należy i jak można dbać o utrzymanie dóbr kultury narodowej, jak wiele można zrobić w oparciu o inicjatywę społeczną.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#ZygmuntSurowiec">Środki jakie zostaną zgromadzone w wyniku realizacji omawianej ustawy stanowić będą tylko część funduszów przeznaczonych na rekonstrukcję i odnowę zabytków. W tej chwili we wszystkich województwach potrzeby w tym zakresie są tak wielkie, że faktycznie nie można liczyć na żadne nadwyżki w jakimkolwiek województwie.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#ZygmuntSurowiec">Poseł zgłosił propozycję, ażeby ustawa sprecyzowała, że zebrane fundusze-społeczne będą przeznaczone wyłącznie na odnowę zabytkowych nieruchomości. Konieczne jest bezwzględne przestrzeganie przepisu ustawy stanowiącego o zobowiązaniu dysponenta Funduszu tj, terenowej władzy administracyjnej do zasięgania opinii organizacji i stowarzyszeń społecznych, które były inicjatorami gromadzenia Funduszów, co do programów odnowy zabytków.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#ZygmuntSurowiec">Projekt rozporządzenia wykonawczego Rady Ministrów, który zgodnie z postanowieniami art. 5 projektu ustawy ma określić szczegółowe zasady uchwalania przez rady narodowe różnego rodzaju dopłat przeznaczonych na Fundusz odnowy zabytków oraz pułap stawek tych dopłat, powinien być przedstawiony w trakcie opracowywania zainteresowanym komisjom sejmowym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#BohdanCzeszko">W art. 1-szym ustawy należałoby wprowadzić zmiany stylistyczne i znaleźć lepsze sformułowanie, zamiast „regulacja”.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#BohdanCzeszko">W art. 2 projektu ustawy mówi się o tworzeniu miejskich Funduszów odnowy zabytków w określonych miastach. Należałoby zastanowić się, czy słuszne jest zawężać działania funduszu do rejonu miast, przecież zabytki mogą być położone poza terenami miejskimi?</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#BohdanCzeszko">Czy nie byłoby słuszne, ażeby programy odnowy zabytków konsultowane były z Ministerstwem Kultury i Sztuki, a w każdym razie z kompetentnymi Fachowcami w tej dziedzinie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#JarosławIwaszkiewicz">Nie wydaje się słuszne zawężanie działania ustawy tylko w stosunku do zabytków nieruchomych. Granica między zabytkiem ruchomym a nieruchomym jest częstokroć bardzo płynna. Niektóre pomniki przenosi się na inne miejsca, a jeśli wymagają remontu, czy wobec tego są to zabytki ruchome czy nieruchome?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#RyszardWojna">Ustawa ma ogromne znaczenie dla wyzwolenia szerokiej inicjatywy społecznej.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#RyszardWojna">W art. 4 ust. 1 projektu ustawy mówi się, że przychodami terenowych funduszy odnowy zabytków mogą być darowizny, w tym dobrowolne wpłaty osób fizycznych oraz uspołecznionych i nieuspołecznionych jednostek organizacyjnych. Czy słowo „Przychody” nie zawęża możliwości przekazywania darowizn tylko do formy pieniężnej, są przecież również darowizny rzeczowe?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#MariaBudzanowska">Za szczególnie ważne należy uznać te postanowienia projektu ustawy, które zapewniają terenowym organom władzy swobodne tworzenie i dysponowanie społecznymi środkami na odnowę zabytków. Jestem więc przeciwna zawężaniu możliwości dysponowania funduszami tylko do zabytków nieruchomych. O tym na jakie cele fundusz ten będzie wykorzystany, powinni decydować inicjatorzy jego gromadzenia.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#MariaBudzanowska">Jeśli chodzi o darowizny, to mogą one mieć zarówno charakter wpłat finansowych jak i darowizn rzeczowych. Termin „przychody” jest wzięty odpowiednich przepisów prawa cywilnego. Świadczenia na rzecz funduszu odnowy zabytków mogą mieć różną formę, może to być również robocizna. Oczywiste jest, że odnośnie postanowienia art. 4 projektu ustawy dają radom narodowym możliwość wyboru źródeł przychodów na fundusz odnowy zabytków, tzn. że nie wszystkie wymienione w tym artykule możliwości muszą być wykorzystane.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#MariaBudzanowska">Zgadzam się ze stanowiskiem posła Surowca, że programy odnowy zabytków powinny być opiniowane przez organizacje i stowarzyszenia społeczne, także społeczne komitety odnowy zabytków, które podejmują inicjatywy na rzecz gromadzenia funduszu odnowy zabytków.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#MariaBudzanowska">Projekt rozporządzenia wykonawczego Rady Ministrów do ustawy powinien być przed jego wydaniem przedstawiony do wglądu zainteresowanym komisjom sejmowym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#WitoldJankowski">Poparł wnioski zgłoszone w dyskusji, co do konieczności opiniowania przez organizacje społeczne programów odnowy zabytków oraz co do nieograniczania możliwości wykorzystywania funduszów tylko na odnowę zabytków położonych na terenie miast.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#RyszardHajduk">Wydaje się, że fundusze towarzystw społecznych powinny być w banku oprocentowane na tych samych zasadach jak różnego rodzaju wpłaty składane przez obywateli. Obecnie społeczne fundusze towarzystw nie są oprocentowane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#WiktorZin">Projekt ustawy o terenowych funduszach odnowy zabytków w preambule słusznie podkreśla, że chodzi w szczególności o zachowanie staromiejskich architektonicznych zespołów zabytkowych Krakowa, Zamościa i innych miast. To podkreślenie wskazuje na wielką troskę społeczną o ochronę zabytków tych dwu miast, zabytków o światowym znaczeniu.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#WiktorZin">W projekcie ustawy nie musi się wprowadzać specjalnego przepisu zobowiązującego do konsultowania programów odnowy zabytków z Ministerstwem Kultury i Sztuki. Tryb postępowania w tych sprawach jest już od dawna ustalony i sprawdzony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#RyszardBender">Przyłączył się do tych głosów w dyskusji, które wskazywały na konieczność nieograniczania możliwości dysponowania funduszem odnowy zabytków tylko do terenu miast.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#AndrzejPociask">Minister finansów z dużym zadowoleniem przyjął inicjatywę poselską utworzenia funduszu odnowy zabytków i pobudzania inicjatyw społecznych w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#AndrzejPociask">Nie Wydaje się konieczne umieszczanie w projekcie ustawy przepisu art. 4 ust. 1 pkt. 6, że do przychodów terenowych funduszów odnowy zabytków zalicza się również dotacje z budżetu rady narodowej oraz budżetu centralnego. Celem ustawy jest bowiem gromadzenie dodatkowych środków, a te o których mowa w cytowanym przepisie istnieją już i nadal będą istniały niezależnie od projektowanej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#AndrzejPociask">Nie należy również umieszczać w projekcie ustawy zobowiązania Rady Ministrów do określenia zasad gospodarowania terenowymi funduszami odnowy zabytków. Przepisy o gospodarowaniu funduszami celowymi są już opracowane przez Ministerstwo Finansów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#WitoldLassota">Jak wygląda sprawa oprocentowania funduszów stowarzyszeń?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#AndrzejPociask">W sprawie tej brak jest jednolitych zasad. Niektóre fundusze są oprocentowane, inne natomiast nie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#KazimierzBarcikowski">Prosiłbym o ponowne zajęcie stanowiska przez ministra finansów. Wraz z przyjęciem omawianej ustawy pojawi się możliwość uregulowania ekonomicznego aspektu odnowy zabytków. Wydaje mi się, że zainteresowania ministra finansów i władz terenowych powinny być zbieżne i iść w kierunku stworzenia jednolitych podstaw gospodarowania środkami na ten cel.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#DyrektorBiuraPrawnegoKazimierzSiarkiewiczwUrzędzieRadyMinistrów">Opowiedział się za przyjęciem projektu i przedstawił szczegółowe uwagi redakcyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#KazimierzBarcikowski">Szczegółowe przepisy przesądzają o tym, że rada narodowa może przeznaczyć posiadane środki na dowolnie obrany obiekt. Najbardziej aktualnym problemem w chwili obecnej jest zachowanie staromiejskich obiektów zabytkowych. Przy zachowaniu swobody działania władz terenowych trzeba podkreślić to, co jest przedmiotem naszej największej troski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#ZygmuntSurowiec">Przedstawił wszystkie zgłoszone propozycje zmiany tekstu projektu oraz poprawek redakcyjnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#KazimierzBarcikowski">Podziękował w imieniu władz miasta oraz posłów krakowskich za poparcie i pracę nad projektem ustawy jaką wykonały obie komisje.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#KazimierzBarcikowski">Komisje jednogłośnie przyjęły projekt proponowanej ustawy, który po wniesieniu zgłoszonych w dyskusji poprawek prezydia komisji skierują do laski marszałkowskiej. Sprawozdawcą na forum Sejmu wybrany został poseł Tadeusz Hołuj (PZPR).</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#KazimierzBarcikowski">Na zakończenie obrad przewodniczący Komisji poseł Witold Lassota (SD) podziękował wszystkim tym, którzy przyczynili się do powstania projektu ustawy w jego obecnej postaci. Podkreślił wkład jaki wnieśli przedstawiciele społeczeństwa Krakowa w prace nad projektem, zwłaszcza Wojewódzki Zespół Poselski.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>