text_structure.xml 50.5 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 4 lipca 1977 r. Komisje: Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska oraz Prac Ustawodawczych, obradujące pod przewodnictwem posła Edwarda Dudy (ZSL), rozpatrzyły informację o postępie prac przygotowawczych do nowelizacji ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele: Ministerstwa Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z wiceministrem Ludwikiem Ochockim, Prokuratury Generalnej z zastępcą Prokuratora Generalnego PRL - Kazimierzem Kukawką, Urzędu Rady Ministrów - z dyrektorem Kazimierzem Siarkiewiczem, Najwyższej Izby Kontroli, Zarządu Głównego Zw. Zaw. Prac. Państwowych i Społecznych, Naczelnej Rady Adwokackiej, Ośrodka Badania Opinii Publicznej i Studiów Programowych PR i TV.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">W imieniu podkomisji informację przedstawił poseł Sylwester Zawadzki (PZPR).</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Mówca stwierdził, że zadaniem podkomisji było uzupełnienie materiału dotychczas zebranego oraz zgromadzenie nowych danych głębiej naświetlających realizację Kodeksu postępowania administracyjnego. Wypowiedziały się niemal wszystkie zainteresowane czynniki, dzięki czemu podkomisja dysponuje materiałami urzędowymi przedstawionymi przez Urząd Rady Ministrów, Ministerstwo Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska, Prokuraturę Generalną, Biuro Prawne Sejmu/, opiniami komisji sejmowych /Handlu Wewnętrznego, Drobnej Wytwórczości i Usług, Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego, Zdrowia i Kultury Fizycznej/, opiniami wojewódzkich zespołów poselskich (województw: warszawskiego, wrocławskiego, opolskiego, chełmskiego, bielsko-podlaskiego, białostockiego, kaliskiego, koszalińskiego, skierniewickiego), opiniami organizacji społecznych (Zrzeszenia Prawników Polskich, CRZZ, Związku Zawodowego Pracowników Państwowych i Społecznych, CZSR „Samopomoc Chłopska”, Centralnego Związku Spółdzielczości Pracy, Ligi Kobiet, Stowarzyszania Dziennikarzy Polskich, Naczelnej Rady Adwokackiej), opiniami zespołu ekspertów powołanego przez Szefa KS, którego materiały są jeszcze w stadium opracowania (15 obszernych analiz najwybitniejszych znawców problematyki ze świata nauki i praktyki). Podkomisja śledzi dyskusję toczącą się w czasopismach prawniczych, a w szczególności na łamach „Państwa i Prawa” oraz „Gazety Sądowej”, a także dyskusję prasową, o której można sądzić, że rozwinie się szerzej jesienią. Podkomisja dysponuje także wynikami badań opinii publicznej przeprowadzonych przez Ośrodek Badania Opinii Publicznej. i Studiów Programowych przy Polskim Radiu i Telewizji.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">W toku prac podkomisja starała się uogólnić materiały pod kątem dwóch zasadniczych zagadnień:</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">- pogłębienia analizy stosowania KPS ze szczególnym uwzględnieniem faktycznej realizacji przepisów;</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">- wniosków w sprawie potrzeby i kierunków nowelizacji.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Na podstawie zebranych materiałów można stwierdzić, że w pełni potwierdza się pozytywna opinia o stanie realizacji KPA. Reforma dokonana w latach 1973-75 przyczyniła się do Usprawnienia załatwiania indywidualnych spraw obywateli z zakresu administracji państwowej. Sprawy te są obecnie załatwiane bardziej operatywnie, z wnikliwością, poprawnie pod względem prawnym i faktycznym. W wyniku reformy ośrodki decyzji „przybliżyły się” do społeczeństwa. Pozwala to na bliższy kontakt obywateli z organami administracji, a jednocześnie umożliwia organom administracji lepsze rozeznanie realiów. W rezultacie sprawy załatwiane są bardziej terminowo, poprawie uległa jakość decyzji, zmniejszyła ilość skarg obywateli; są one szybciej rozpatrywane.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">I tak np. w Olsztyńskiem na 76 tys. decyzji podjętych w ciągu 6 miesięcy 1976 r. 80 proc. zostało wydanych w ciągu 2 tygodni, 15 proc. - w ciągu 1 miesiąca, 2,5 proc. - w ciągu 2 miesięcy, 1,2 proc. - z przekroczeniem terminu 2-miesięcznego, przy czym znaczna część tych właśnie spraw dotyczyła skomplikowanej problematyki przekazywania gospodarstw za rentę, umowy dzierżawy, ulg inwestycyjnych i podatkowych. W Białostockiem 1,8 proc. decyzji wydano po 2 miesiącach od wszczęcia postępowania. W Kaliskiem było w tym samym czasie 3,7 proc. spraw przeterminowanych - dotyczyły one obrotu ziemią, handlu i usług, gospodarki mieszkaniowej. W niewielkiej ilości spraw przeterminowanych stosowany jest ustawowy obowiązek sygnalizowania nadrzędnym organom o mającym miejsce opóźnieniu.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Materiały Ministerstwa Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska wskazują, że ilość, odwołań w stosunku do ogólnej ilości decyzji administracyjnej podejmowanych przez organy I instancji wynosiła: w Białostockiem - 0,9 proc.; w Kaliskiem - 3,7 proc., w Lubelskiem - 15 proc., w woj. Stoł. Warszawie - 7 proc.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Ten pozytywny obraz działania administracji potwierdzają wyniki badania opinii publicznej przeprowadzone przez Ośrodek Badania Opinii Publicznej i Studiów Programowych PR i TV. Dane dotyczą następujących zagadnień:</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">- stosunku pracowników do interesantów: 65 proc. respondentów określiło stosunek ten jako raczej życzliwy, 14 proc. - jako raczej nieżyczliwy, 21 proc. - nie wyraziło opinii. Jest to obraz zdecydowanie pozytywny;</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">- szybkość załatwiania spraw: 4 proc. respondentów oceniło załatwianie spraw jako bardzo szybkie, 39 proc. - jako dość szybkie, 32 proc., jako dość długie, 6 proc. jako bardzo długie, 19 proc. nie wyraziło opinii. Odpowiedzi te nie wystawiają już tak pozytywnego świadectwa funkcjonowaniu administracji;</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">- na pytanie, czy ludzkie sprawy załatwiane są sprawiedliwie 56 proc. respondentów odpowiedziało z reguły tak i raczej tak, 17 proc. - raczej nie, 27 proc. - nie wyraziło opinii;</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">- oceny kwalifikacji urzędników: 38 proc. respondentów określiło załatwianie spraw jako umiejętne, 33 proc. - dość umiejętne, 10 proc. niezbyt umiejętne, 17 proc. nieumiejętne, zaś 12 proc. respondentów - nie wypowiedziało się.</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">Porównanie wyników badania z rezultatami ankiet z okresu sprzed reformy świadczy o przesunięciu w opinii publicznej na korzyść administracji.</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">Pozytywny obraz działania administracji nie oznacza jednak osiągnięcia w pełni zadowalających postępów w tej dziedzinie. Szczególną trudność, przy dokonywaniu oceny sprawia to, że brak jest jednolitych kryteriów przy posługiwaniu się pojęciem decyzji administracyjnej. Świadczą o tym różnice danych dotyczących ilości podejmowanych decyzji. Przykładowo w 1976 r. w Białostockiem podjęto 322 tys. decyzji, zaś na szczeblu wojewódzkim 4.404 decyzje w I instancji, a w Kaliskiem - 31.374 decyzje, zaś na szczeblu wojewódzkim 2.129 decyzji w I instancji. Dowodzi to niejednolitego rozumienia pojęcia decyzji: w jednych województwach przez decyzje rozumie się jedynie rozstrzygnięcia wydane na podstawie przepisów powszechnie obowiązujących, w innych zaś na podstawie przepisów o charakterze wewnętrznym (np. w sprawach przydziału zapomóg, czy przydziału dewiz).</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">Badania wskazywały na stosunkowo niewielką ilość odwołań i różnice ilościowe w poszczególnych województwa. Jakie są przyczyny tak znikomej ilości odwołań i czy ilość odwołań może być uznawana za wskaźnik jakości załatwiania indywidualnych spraw obywateli z zakresu administracji, państwowej? Do przyczyn tych należy:</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">- nieprzyjmowanie podań pod pretekstem niemożności ich załatwienia, uchylanie się od wszczęcia postępowania; jak wiadomo KPA wykluczył taką możliwość; spisana praktyka jest więc naruszeniem przepisów Kodeksu;</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">- są przypadki, w których decyzjom administracyjnym nie nadaje się formalnego charakteru decyzji. Załatwianie podania następuje wówczas w formie pisma, a nie decyzji. Pozbawia to stronę możliwości obrony swych interesów;</u>
          <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">- organ I instancji nie dopuszcza w pewnych sytuacjach do odwołania, rozpatruje sprawę i wycofuje poprzednią decyzję: odwołanie zostało więc wzięte pod uwagę, ale formalnie nie dochodzi ono do skutku; do tego rodzaju przypadków należy też informowanie strony zwykłym pismem o braku podstaw do rozpatrzenia odwołań;</u>
          <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">- organ II instancji po rozpoznaniu sprawy nie podejmuje decyzji, lecz przekazuje sprawę I instancji z sugestią jej załatwienia. Wszystko to świadczy o możliwości takiego załatwiania spraw, aby nie obciążały one „konta” odwołań. Zatem miernik ilości odwołań nie daje pełnego obrazu jakości realizacji KPA.</u>
          <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">Oceniając funkcjonowanie przepisów o postępowaniu administracyjnym nie można popadać w nieuzasadniony optymizm, materiały zebrane przez komisje sejmowe, wojewódzkie zespoły poselskie, organizacje społeczne i zawodowe wykazują, że rejestr uchybień w działaniu organów administracji jest nadal poważny. Do braków tych należy: przekraczanie obowiązujących terminów załatwiania spraw spowodowane niedbalstwem i niezawiadamianie organów nadrzędnych o przyczynach opóźnień; niezapraszanie organizacji społecznych do udziału w postępowaniu; nieprzestrzeganie zasady udziału stron w postępowaniu dowodowym; nieprzestrzeganie obowiązku podejmowania wszystkich wymaganych czynności w postępowaniu administracyjnym; brak w aktach potwierdzeń doręczenia stronom pism; nieprecyzyjne formułowanie osnowy decyzji i niewystarczające uzasadnienie faktyczne i prawne; niepowoływanie się na przepisy prawne, powoływanie przepisów niewłaściwych.</u>
          <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">Uchybienia te świadczą o utrzymywaniu się biurokratycznego trybu załatwiania spraw. Istniejący stan rzeczy pozwala na sformułowanie szeregu wniosków:</u>
          <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">- konieczne jest zwiększenie nadzoru ze strony naczelnych organów administracji państwowej i terenowych organów stopnia wojewódzkiego, wzmocnienie kontroli, poprawienie instruktażu, dążenie d ujednolicenia orzecznictwa;</u>
          <u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">- w związku z odmładzaniem kadr administracyjnych należy położyć zwiększony nacisk na szkolenie, w tym także osób zajmujących stanowiska kierownicze, pogłębiać znajomość procedury w powiązaniu z przepisami prawa materialnego. W szkoleniu tym należy tak zwracać szczególną uwagę na omawianie stwierdzonych uchybień w stosowaniu przepisów w danym dziale administracji. Zwracać trzeba większą uwagę na kulturę pracy, sposób załatwiania interesantów, kształtowanie właściwych stosunków międzyludzkich;</u>
          <u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">- konieczne jest przestrzeganie obowiązku sygnalizowania jednostkom nadrzędnym przypadków niezałatwiania spraw w terminach przewidzianych w KPA. Należy wyciągać konsekwencje służbowe wobec pracowników administracji winnych zaistniałych opóźnień;</u>
          <u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">- należy przeanalizować praktykę przekazywania uprawnień terenowych organów administracji państwowej do wydawania decyzji pracownikom urzędów. Tendencja do uprawiania zbyt dużej liczby osób stwarza niebezpieczeństwo występowania rozbieżności w interpretacji przepisów kodeksu. Zjawisko to występuje zwłaszcza na szczeblu wojewódzkim;</u>
          <u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">- należy zmierzać do rozszerzenia udziału organizacji społecznych w postępowaniu administracyjnym. Wiąże się to z koniecznością pełniejszego informowania obywateli i organizacji społecznych o możliwościach istniejących w tym zakresie;</u>
          <u xml:id="u-1.29" who="#komentarz">- konieczne jest usuwanie braków w systemie załatwiania skarg obywateli. Dość powszechna jest praktyka załatwiania sprawy toczącej się wskutek skargi złożonej przez obywatela, przez ten sam organ, który wydał zaskarżoną decyzję. Osłabia to skuteczność skarg i ogranicza możliwość skorygowania ewentualnego wadliwego rozstrzygnięcia;</u>
          <u xml:id="u-1.30" who="#komentarz">- zbyt rzadkie są obecnie przypadki udziału prokuratora w postępowaniu administracyjnym, a także zmniejszyły się rozmiary prokuratorskiej kontroli nad zgodnością z prawem podejmowanych decyzji. Istnieje potrzeba wzmocnienia prokuratorskiej kontroli przestrzegania prawa w działaniu terenowych organów administracji;</u>
          <u xml:id="u-1.31" who="#komentarz">- celowe i wskazane jest prowadzenie dalszych badań nad realizacją KPA, gdyż stosunkowo mała liczba odwołań od decyzji administracyjnej nie świadczy o ich prawidłowości. Często brak odwołań jest skutkiem niepouczenia stron o przysługujących im uprawnieniach.</u>
          <u xml:id="u-1.32" who="#komentarz">W dalszym ciągu swego wystąpienia poseł referent przeszedł do omówienia drugiej grupy problemów - wniosków w sprawie potrzeby i kierunków nowelizacji.</u>
          <u xml:id="u-1.33" who="#komentarz">W świetle nadesłanych opinii rysuje się dość jednolity pogląd na temat potrzeby nowelizacji. Ma ona swoje źródła nie tyle w wadliwości bądź usterkach poszczególnych rozwiązań przyjętych w kodeksie, ile w zmianach szeregu elementów determinujących jego treść, które w historycznym rozwoju uległy przemianom w okresie ponad 16-letniego obowiązywania kodeksu. W przedstawionych opiniach wskazuje się na kilka czynników decydujących o potrzebie nowelizacji. Należy tu wymienić:</u>
          <u xml:id="u-1.34" who="#komentarz">1) reformę terenowych organów administracji państwowej - fakt zniesienia podstawowego ogniwa administracji, jakim były powiaty, zmienia sytuację i warunki realizacji KPA; nastąpiło zasadnicze przesunięcie kompetencji w rozstrzyganiu indywidualnych spraw obywateli, a zarazem ich kumulacja w nowo ukształtowanych monokratycznych organach administracji terenowej;</u>
          <u xml:id="u-1.35" who="#komentarz">2) niezbędną potrzebę unifikacji postępowania administracyjnego, zapowiedzianej w chwili uchwalenia KPA, ale nie zrealizowanej w okresie 16-letniego obowiązywania tego aktu. Nastąpiły zjawiska dekodyfikacji procedur szczegółowych - przykładowo: prawo wodne, prawo budowlane. Obecnie sprawa unifikacji staje się zagadnieniem pierwszoplanowym;</u>
          <u xml:id="u-1.36" who="#komentarz">3) przemiany społeczne i ustrojowo-polityczne związane z wkraczaniem w okres budowy rozwiniętego społeczeństwa socjalistycznego. Zagadnienie jakości, które staje się obecnie jednym z centralnych problemów, dotyczy również afery stosunków obywatel - administracja. Istnieją możliwości i potrzeba udoskonalenia tych stosunków w procesie postępowania administracyjnego;</u>
          <u xml:id="u-1.37" who="#komentarz">4) istotne zmiany w systemie prawnym jakie następują w okresie obowiązywania kodeksu; kodyfikacja prawa pracy, ustawa o prokuraturze, o państwowym arbitrażu gospodarczym wywierają wpływ na przedmiot regulacji kodeksowej.</u>
          <u xml:id="u-1.38" who="#komentarz">Do podstawowych kierunków nowelizacji KPA należy zaliczyć:</u>
          <u xml:id="u-1.39" who="#komentarz">- pogłębienie praworządności w stosunkach między administracją a obywatelem;</u>
          <u xml:id="u-1.40" who="#komentarz">- umocnienie demokratycznych zasad kodeksu - takich jak zasada równości stron, udziału organizacji społecznych w postępowaniu;</u>
          <u xml:id="u-1.41" who="#komentarz">- usprawnianie i uproszczenie trybu załatwiania indywidualnych sprawy obywateli;</u>
          <u xml:id="u-1.42" who="#komentarz">- udoskonalenie przepisów KPA z punktu widzenia techniczno-redakcyjnego, precyzji oraz zgodności z innymi aktami normatywnymi (jak np. Ustawa o radach narodowych).</u>
          <u xml:id="u-1.43" who="#komentarz">Gdy chodzi o pogłębienie praworządności w stosunkach między administracją a obywatelem mówca skoncentrował się na: problemie dwuinstancyjności postępowania; problemie unifikacji postępowania administracyjnego; zagadnieniu ustalenia zasad i trybu rozstrzygania sporów o właściwości między organami administracji państwowej a sądami.</u>
          <u xml:id="u-1.44" who="#komentarz">Najbardziej odczuwalne jest obecnie nadanie decyzjom terenowych organów administracji państwowej szczebla wojewódzkiego, charakteru decyzji ostatecznych. Okoliczność ta wywołuje zastrzeżenia z trzech powodów:</u>
          <u xml:id="u-1.45" who="#komentarz">- prawna możliwość odwołania się od każdego rozstrzygnięcia traktowana jest jako procesowy środek kontroli prawidłowości wszelkich rozstrzygnięć, ustanowiony w interesie strony i w interesie społecznym. Dlaczego możliwość ta ma nie znajdować zastosowania na szczeblu wojewódzkim?</u>
          <u xml:id="u-1.46" who="#komentarz">- rozwiązanie to nie harmonizuje z obowiązującą nadal zasadą zaskarżalności decyzji podejmowanych na szczeblu wojewódzkim przez organy administracji niezespolonej, działające poza systemem terenowych organów administracji państwowej;</u>
          <u xml:id="u-1.47" who="#komentarz">- z uwagi na zakres przedmiotowy i ilościowy swoich funkcji wojewoda nie jest w stanie osobiście rozstrzygać spraw indywidualnych. Wykonuje on swoją funkcję przy pomocy podległych pracowników (w praktyce od kilkudziesięciu do powyżej stu upoważnionych w urzędzie wojewódzkim). W tej sytuacji kryterium autorytetu i zaufania do urzędu wojewody, na którym m.in. oparta, była koncepcja jednoinstancyjności postępowania może okazać się zawodne.</u>
          <u xml:id="u-1.48" who="#komentarz">Zastrzeżenia w tej kwestii podnoszone były we wszystkich opiniach przedłożonych podkomisji, a w szczególności w opinii sporządzonej przez zespół ekspertów.</u>
          <u xml:id="u-1.49" who="#komentarz">Utrzymanie istniejącego stanu rzeczy w tym zakresie nie jest możliwe. W świetle zebranych opinii rysuje się niejednolite stanowisko co do metod rozwiązania problemu tak, aby zachować zasadę dwuinstancyjną. Sformułowano 6 propozycji:</u>
          <u xml:id="u-1.50" who="#komentarz">- powrót do stanu prawnego sprzed reformy - wydział urzędu wojewódzkiego traktowany byłby jako organ I instancji, wojewoda lub Ministerstwo Administracji, jako organ II instancji;</u>
          <u xml:id="u-1.51" who="#komentarz">- potraktowanie upoważnienia jako namiastki I instancji. Upoważnienie oznaczałoby przekazanie prawa wydawania decyzji I instancji, odwołanie do wojewody;</u>
          <u xml:id="u-1.52" who="#komentarz">- przyjęcie zasady, że I instancją jest wojewoda, II instancją - minister; budzi to poważne zastrzeżenia ze względu na obciążenie naczelnego organu administracji;</u>
          <u xml:id="u-1.53" who="#komentarz">- zalegalizowanie stanu faktycznego: I instancja - wojewoda, odwołanie w trybie skargowym (do ministra). Sprawa byłaby przesyłana ponownie do organu, który wydał już decyzję, co budzi wątpliwości - organ wojewódzki, jako organ I instancji, zaś jako organ odwoławczy - sąd. Rozwiązanie to budzi wątpliwości ze względu na odejście od dwuinstancyjności. Zastąpienie organu II instancji sądem oznaczałoby włączenie do postępowania tego organu ze wszystkimi trudnościami, jakie występują w prowadzonym przed nim postępowaniu;</u>
          <u xml:id="u-1.54" who="#komentarz">- stworzenie jako organu II instancji specjalnego organu odwoławczego o charakterze mieszanym, z udziałem czynnika społecznego i sądowego. Organ ten działałby przy wojewódzkiej radzie narodowej, w jego skład wchodziliby przedstawiciele komisji wojewódzkiej rady narodowej, przedstawiciele wojewody i sędzia jako przewodniczący. Rozwiązanie to nie angażuje do postępowania odwoławczego organów naczelnych, gwarantuje w większym stopniu obiektywizm i jednolitość stosowania przepisów na szczeblu wojewódzkim. Zdaniem zespołu ekspertów jest to koncepcja stosunkowo najlepsza, Obecnie cały szereg procedur pozostaję poza KPA, Postulat unifikacji postępowania wydaje się w pełni uzasadniony. Istnieje zgodność poglądów, gdy chodzi o objęcie przepisami KPA procedury w sprawach podatkowych. W tej kwestii stanowisko Ministerstwa Finansów jest również przychylne. Dotyczy to także postępowania w sprawach ubezpieczeń społecznych, emerytur i rent. W pełni uzasadnione są wnioski co do objęcia przepisami KPA postępowania przed placówkami konsularnymi, postępowania z zakresu administracji wojskowej dotyczącego powszechnego obowiązku wojskowego. Jest również jasne, że należy pozostawić KPA jako procedury autonomiczne: postępowanie arbitrażowe, postępowanie w sprawach o wykroczenia karno-skarbowe, przed komisjami rozjemczymi. Wiele dyskusji wywołało zagadniwnie włączenie do KPA przepisów o postępowaniu egzekucyjnym. Zdania w tej kwestii były podzielone. Przeważył jednak pogląd, że przepisy te powinny zostać najpierw skrócone i uproszczone, a następnie dopiero objęte KPA. Zgodnie z wnioskiem zespołu ekspertów zasady ogólne KPA powinny zostać rozciągnięte na wszystkie rodzaje postępowania administracyjnego.</u>
          <u xml:id="u-1.55" who="#komentarz">W sprawie ustalenia zasad i trybu rozstrzygania sporów o właściwość między organami administracji, a sądami KPA zobowiązywał do wydania ustawy regulującej te kwestie, co wymaga wykonania.</u>
          <u xml:id="u-1.56" who="#komentarz">Gdy chodzi o zagadnienia szczegółowe, mówca zwrócił uwagę na:</u>
          <u xml:id="u-1.57" who="#komentarz">- potrzebę nałożenia na organ administracji obowiązku zamieszczania w aktach sprawy urzędowej adnotacji co do okoliczności jakie w danej sprawie organ uznał za uzasadniające odstąpienie od zasady udziału strony w postępowaniu;</u>
          <u xml:id="u-1.58" who="#komentarz">- konieczność modyfikacji dotychczasowych unormowań w przedmiocie udostępniania stronom akt sprawy. Dotychczasowe unormowanie dopuszczające ograniczanie pełnego udostępniania stronie akt sprawy ze Względu na ważny interes państwowy można interpretować szeroko w sposób ograniczający prawa stron. Jedynie niebezpieczeństwo naruszenia tajemnicy państwowej może być podstawą do ograniczenia zasady pełnego udostępniania akt;</u>
          <u xml:id="u-1.59" who="#komentarz">- konieczność ograniczenia zakres swobodnej oceny organów administracyjnych w odniesieniu do wartości dowodowej dokumentów urzędowych. Proponowane rozwiązania zmierzają do ograniczenia swobodnej oceny dokonywanej przez organy administracji;</u>
          <u xml:id="u-1.60" who="#komentarz">- istotne znaczenie w postępowaniu administracyjnym ma uzasadnienie wydawanych decyzji. Postuluje się przyjęcie ogólnej zasady pełnego uzasadniania pod względem prawnym i faktycznym, wszystkich decyzji z ograniczeniem jedynie tej zasady do wypadku, gdy tajemnicę państwową i służbową;</u>
          <u xml:id="u-1.61" who="#komentarz">- rozszerzenie możliwości nadania rygoru wykonalności także decyzjom nieostatecznym poprzez przyjęcie zasady, że przesłanką nadania rygoru wykonalności Jest ważny interes strony, zamiast dotychczas wyjątkowo ważny interes stron;</u>
          <u xml:id="u-1.62" who="#komentarz">- zespół ekspertów uważa, że nowego spojrzenia i ponownej oceny wymaga zasada dopuszczalności orzekania w postępowaniu odwoławczym na niekorzyść strony, która wniosła odwołanie od decyzji. Zespół proponuje istotne ograniczenie przesłanek dopuszczających wydanie decyzji na niekorzyść strony odwołującej się;</u>
          <u xml:id="u-1.63" who="#komentarz">- gdy chodzi o przepisy dotyczące dopuszczalności wznowienia postępowania oraz uchylenia decyzji uznanych za nieważne, zespół ekspertów zwrócił uwagę na możliwość bardzo szerokiej interpretacji przepisów w tej mierze powodującej brak stabilizacji decyzji - obecnie w każdej sytuacji decyzja administracyjna może być uchylona. Zespół proponuje rozwiązanie zmierzające do zwiększenia stabilności decyzji administracyjnej.</u>
          <u xml:id="u-1.64" who="#komentarz">W dziedzinie umocnienia demokratycznych zasad Kodeksu niezbędne byłoby rozszerzenie zakresu sądowej kontroli legalności decyzji administracyjnych; dopuszczenie udziału organizacji społecznych w postępowaniu administracyjnym; uregulowanie sprawy skarg i wniosków.</u>
          <u xml:id="u-1.65" who="#komentarz">W dziedzinie rozszerzenia zakresu sądowej kontroli legalności decyzji administracyjnych większość opinii jest zdecydowanie pozytywna. Również zespół ekspertów zajął w tym przedmiocie jednolite stanowisko. Podkreśla się, że interes obywateli przemawia za stworzeniem możliwości odwołania do organów stojących poza organami administracyjnymi. Za rozwiązaniem tym przemawia również interes społeczny: wprowadzanie sądowej kontroli legalności decyzji administracyjnej byłoby czynnikiem unifikacji orzecznictwa. Istnieje potrzeba tego rodzaju unifikacji ze względu na fakt działania 43 organów wojewódzkich wydających decyzje ostateczne. Wprowadzenie sądowej kontroli legalności decyzji administracyjnych miałoby znaczenie profilaktyczne i wychowawcze. Organy wydające decyzje przywiązywały by większą wagę do swojej działalności, jeśli mogłaby ona być przedmiotem weryfikacji w postępowaniu sądowym. Obecnie kontrola ta znajduje zastosowanie już w 14 rodzajach spraw: w zakresie ubezpieczeń, emerytur, rent, w najszerszej skali, a ponadto w prawie wynalazczym. Organy wojskowe występują również z propozycjami objęcia sądową kontrolą poszczególnych spraw wojskowych.</u>
          <u xml:id="u-1.66" who="#komentarz">Inne państwa socjalistyczne wcześniej już wykorzystały instytucję sądowej kontroli legalności decyzji administracyjnych. Nowy projekt Konstytucji Radzieckiej przewiduje możliwość zaskarżenia do sądu osoby urzędowej, gdy wydała ona decyzję bezprawną bądź naruszającą prawo.</u>
          <u xml:id="u-1.67" who="#komentarz">Zespół ekspertów proponuje przyjąć sądową kontrolę decyzji administracyjnych jako zasadę generalną i od zasady tej dopuszczać wyjątki, a więc sprawy z zakresu obronności kraju czy bezpieczeństwa. Kontrola ta powinna być powierzona sądom powszechnym, nie zaś specjalnym sądom administracyjnym. Orzeczenia sądu miałyby charakter kasacyjny.</u>
          <u xml:id="u-1.68" who="#komentarz">Problem ten jest dyskutowany od 20 lat. Sprawa dojrzała obecnie do rozstrzygnięcia ze względu na przeprowadzenie reformy administracyjnej, podniesienie poziomu kwalifikacji kadr administracyjnych i jakości działania administracji. Przemawia za tym również sytuacją w sądownictwie. Instytucji sądowej kontroli legalności decyzji administracyjnej nie należy traktować jako remedium na wszystkie problemy i dolegliwości. Jest to jednak środek, który może przyczynić się do poważnego usprawnienia działalności administracji.</u>
          <u xml:id="u-1.69" who="#komentarz">Jeżeli chodzi o zagadnienie udziału organizacji społecznych w postępowaniu, zespół ekspertów uważa istniejące w tym zakresie przepisy za niewystarczające. Kodeks postępowania administracyjnego powinien nie tylko stwarzać możliwość udziału organizacji społecznych w postępowaniu, ale winien obligować organy administracji państwowej do zawiadamiania organizacji społecznych o podjęciu tym postępowaniu w sprawie, w rozstrzygnięciu której może być bezpośrednio zainteresowana określona organizacja. Proponuje się także ustalenie zasady, że organ nie może odmówić dopuszczenia organizacji Społecznej do udziału w postępowaniu w określonej sprawie. Proponuje się też przyznanie organizacjom społecznym prawa do występowania z wnioskami o wszczęcie postępowania administracyjnego, o wznowienie postępowania oraz o wszczęcie postępowania o uchylenie nieważnej decyzji. Propozycje te zmierzają do wyjścia z impasu w zakresie udziału organizacji społecznych w postępowaniu.</u>
          <u xml:id="u-1.70" who="#komentarz">Zespół ekspertów przeciwstawia się propozycjom wyłączenia z KPA przepisów dotyczących skarg i wniosków a także propozycjom wprowadzenia opłat z tytułu wnoszenia skarg. Propozycje te zmierzały bowiem do ograniczenia praw obywateli. Proponuje się również rozciągnięcie przepisów o skargach i wnioskach na organizacje społeczna oraz unormowanie w KPA sprawy nadzoru nad załatwianiem skarg i wniosków. Rozciągnięcie przepisów o skargach i wnioskach na organizacje społeczne uzasadniane jest powierzeniem szeregu organizacjom społecznym, a szczególnie spółdzielczym, wykonywania ważnych społecznie zadań gospodarczych.</u>
          <u xml:id="u-1.71" who="#komentarz">Przechodząc do innych spraw dotyczących demokratyzacji postępowania administracyjnego, mówca zwrócił uwagę na potrzebę wprowadzenie do KPA instytucji ugody administracyjnej jako czynnika dalszej demokratyzacji postępowania. Wskazał również na dążenie do podniesienia w zamierzonej nowelizacji rangi rozprawy administracyjnej i uniemożliwienia odchodzenia od zasady przeprowadzania rozprawy.</u>
          <u xml:id="u-1.72" who="#komentarz">Poseł referent omówił następnie zamierzenia mające na celu usprawnienie i uproszczenie trybu postępowania wskazując, że okres 2 miesięcy na załatwianie sprawy jest zbyt długi. Wystarczy okres jednomiesięczny przy upoważnieniu Prezesa Rady Ministrów i organów terenowych do wydawania przepisów szczególnych, skracających ten termin i jednocześnie stanowiących podstawę do jego wydłużenia przy sprawach bardziej skomplikowanych. Stanowiłoby to czynnik mobilizujący organy administracji. Mówca wskazał na potrzebę wprowadzenia trybu uproszczonego w sprawach prostych nie wymagających uciążliwych przygotowań. Podkreślił również, że przewiduje się uregulowanie trybu wydawania zaświadczeń tak, aby ograniczyć wydawanie zbędnych dokumentów.</u>
          <u xml:id="u-1.73" who="#komentarz">Poseł wskazał, że istotną rolę w zamierzonej nowelizacji odgrywają zagadnienia techniki redakcyjnej - należy wyciągnąć wnioski z reformy władz terenowych, a w szczególności ze zmiany charakteru prezydium rady narodowej. Wymaga również uściślenia pojęcie indywidualnych spraw obywateli w dziedzinie administracji państwowej.</u>
          <u xml:id="u-1.74" who="#komentarz">Przechodząc do przedstawienia wniosków końcowych mówca podkreślił, że w świetle prac podkomisji rysuje się szczególnie wyraźnie potrzeba nowelizacji KPA i przyjęcia przez Komisje zaproponowanego kierunku jako podstawy dalszego działania. Poseł referent zaproponował, aby Komisje podjęły uchwałę ustosunkowującą się do kierunku prać, które należy kontynuować. Zdaniem mówcy istniejący kodeks przyjął się w praktyce i ma on dobrą opinię, cieszy się poważaniem. Nie należy z tego autorytetu rezygnować, trzeba kontynuować i ulepszać przyjęte rozwiązania. Dlatego też potrzebna jest nowelizacja, a nie nowa kodyfikacja. Sprawy KPA dotyczą w szerokim zakresie praw obywateli.</u>
          <u xml:id="u-1.75" who="#komentarz">Dlatego też mówca zaproponował, aby Komisje wystąpiły do Prezydium Sejmu o rozważenie potraktowania nowelizacji KPA jako inicjatywy poselskiej. Należałoby również zebrać materiały porównawcze z innych krajów mających doświadczenia w szczególności w dziedzinie sądowej kontroli decyzji administracyjnych.</u>
          <u xml:id="u-1.76" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#JerzyKusiak">Dyskusją nad założeniami nowelizacji Kodeksu postępowania administracyjnego stwarza okazję do szerszej refleksji nad rolą i znaczeniem rad narodowych w nowym systemie administracyjnym. Teoretycznie terenowe organy administracji państwowej są jednocześnie organami wykonawczymi rad narodowych. W rzeczywistości jednak funkcje nadzorczo-kontrolne rad narodowych uległy po reformie systemu administracji zanikowi. Rady narodowe, a zwłaszcza ich komisje, powinny odgrywać doniosłą rolę w postępowaniu administracyjnym. Być może nawet należałoby powołać komisję administracji, która nadzorowałoby orzecznictwo administracyjne organu administracyjnego a jednocześnie pełniłyby rolę drugiej instancji w stosunku do orzeczeń wydawanych przez wojewódzkie organy administracji jako ostateczne.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#JerzyKusiak">Należy sprecyzować zakres kompetencji i funkcje Ministerstwa Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska w stosunku do całej administracji państwowej. Ministerstwo Administracji powinno m.in. zająć się pracą zmierzającą do unifikacji orzecznictwa administracyjnego w skali całego kraju.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#JerzyKusiak">Reforma administracji spowodowała, iż w szeregu indywidualnych sprawach obywateli decyzje wydają w I instancji centralne organy administracji państwowej. Zarówno ta sytuacja, jak i pozostawienie znacznej ilości spraw w gestii wojewódzkiego organu administracji jako organu I instancji wymaga jak najszybszych reform. Poza wyjątkami zdecydowana większość indywidualnych spraw obywateli powinna być rozpatrywana w I instancji przez organy administracji stopnia podstawowego.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#JerzyKusiak">Niektóre wnioski podkomisji mogą budzić kontrowersje. Dotyczy to m.in. postulowanej konieczności uzasadniania wszystkich decyzji wydawanych przez organy administracji państwowej. Wydaje się, że szczegółowa argumentacja prawna i uzasadnienia faktyczne w stosunku do decyzji pozytywnych dla obywateli oraz innych decyzji bezspornych, przedłużyłoby w sposób nieuzasadniony tok postępowania administracyjnego. Można mieć również wątpliwości co do wysuniętego postulatu wprowadzenia do postępowania administracyjnego zasady zakazu reformation in peius. W niektórych sytuacjach II instancja zmuszona będzie wydać mniej korzystną dla skarżącego decyzję, aniżeli decyzja I instancji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#AndrzejBondarewski">Z przedstawionej w materiałach oceny funkcjonowania Kodeksu postępowania administracyjnego wynika, iż przepisy dotyczące udziału organizacji społecznych w postępowaniu administracyjnym pozostały w praktyce martwą literą. Sytuację tę należy ocenić zdecydowanie krytycznie, zważywszy, iż w założeniu ustawodawcy powołane przepisy miały stanowić jeden z istotnych warunków pogłębienia praworządności socjalistycznej i demokratyzacji postępowania administracyjnego. W nowym Kodeksie postępowania administracyjnego należy zmienić redakcję obu tych przepisów w kierunku zobowiązania, zarówno organów administracji, jak i organizacji społecznych do aktywnego włączania się w toku postępowania administracyjnego.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#AndrzejBondarewski">Krytycznie należy również ocenić powszechną prawie praktykę rozpatrywania indywidualnych spraw obywateli poza rozprawą administracyjną. Rezygnacja z organizowania rozprawy oznacza zubożenie postępowania dowodowego i uniemożliwia petentowi bezpośredni kontakt z organem orzekającym w jego sprawie.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#AndrzejBondarewski">Jednym z podstawowych postulatów podkomisji jest wprowadzanie sądowej kontroli legalności decyzji administracyjnych. Postulat ten zasługuje na akceptację. Jest on zgodny z powszechnym odczuciem społecznym, a ponadto stanowi w opinii fachowców niezbędny warunek dalszej demokratyzacji postępowania administracyjnego.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#AndrzejBondarewski">W obowiązującym Kodeksie postępowania administracyjnego brak jest jakichkolwiek podstaw do uchylenia decyzji w przypadku zmiany stanu faktycznego. Można by mnożyć szereg przykładów wskazujących dobitnie na negatywne konsekwentne tego stanu rzeczy. M.in. dotyczy to spraw z zakresu prawa lokalowego. Orzeka się np. eksmisję i konsekwentnie się ją realizuje, mimo iż w momencie egzekucji odpadły podstawy do wydania decyzji o eksmisji.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#AndrzejBondarewski">Decyzje administracyjne dzieli się tradycyjnie na konstytutywne i deklaratoryjne. Te ostatnie dotyczą bardzo często ważnych spraw obywateli. Jako przykład można podań decyzje o nadaniu aktów własności ziemi. Wiele organów administracyjnych rezygnuje jednak z wydawania decyzji deklaratoryjnych, ograniczając się do formy zaświadczeń lub zezwoleń. W tej sytuacji szeroki krąg obywateli, których interesy prawne mogą być naruszone poprzez wydanie zaświadczenia, nie może skorzystać ze środków odwoławczych przewidzianych w KPA.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#KrystynaJandyJendrośka">W zgłoszonych przez podkomisję propozycjach znajdują się konkretne wnioski co do zakresu unifikacji i kodyfikacji postępowania administracyjnego. Opinie poszczególnych ekspertów są jednak różne. Zastanawiając się nad tym problemem, należy rozróżnić funkcje jakie sprawuje administracją. Do podstawowych jej funkcji należy administrowanie i wydawanie decyzji w sprawach indywidualnych obywateli. Decyzje te nakładają na obywateli określone obowiązki lub uprawnienia. Ten rodzaj działalności administracyjnej regulowany był dotychczas w KPA, postępowaniu podatkowym, postępowaniu w sprawach rent i emerytur, prawie wodnym itd. Wszystkie te różnorodne tryby rozstrzygania spraw indywidualnych obywateli należą do typowego postępowania administracyjnego, które powinno być niewątpliwie ujednolicone w jednym akcie prawnym. Należy zwrócić uwagę, że już w okresie przygotowywania KPA w 1960 r. mówiło się o potrzebie włączenia szeregu odrębnych postępowań do tego kodeksu. Nastąpiła więc teraz okazja do naprawienia niedociągnięć dotychczasowej kodyfikacji.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#KrystynaJandyJendrośka">Druga funkcją administracji to poszerzona jej działalność z zakresu wymiaru sprawiedliwości, a więc postępowanie w sprawach wykroczeń, postępowanie karno-skarbowe, postępowanie dyscyplinarne, arbitrażowe. Działalność ta nie wiąże się bezpośrednio z administrowaniem sensu stricto. Wszyscy eksperci są zresztą zgodni, że postępowania te muszą pozostać poza Kodeksem postępowania administracyjnego.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#KrystynaJandyJendrośka">Trzecią funkcja administracji polega na przymusowym egzekwowaniu nałożonych na obywateli obowiązków. Włączenie lub wyłączenie egzekucji z KPA budzi najwięcej kontrowersji. Większość decyzji administracyjnych realizowana jest w sposób dobrowolny. Tylko niewielki procent podlega realizacji w formie egzekucji. Administracja jednak przejęła funkcje egzekucyjne w stosunku do niektórych obowiązków cywilno-prawnych. Zakres zadań administracji w tym zakresie systematycznie zresztą się rozszerza. Postępowanie egzekucyjne w administracji uregulowane jest aktualnie w ustawie z 1966 r. W myśl tej ustawy egzekucją zajmowały się organy stopnia powiatowego. Po reformie kompetencje te przejęły organy stopnia gminnego które nie zawsze są przygotowane do ich należytej realizacji. W praktyce więc urzędy gminne przekazują często zadania z zakresu egzekucji innym urzędom stopnia podstawowego, zwłaszcza w miastach będących uprzednio siedzibą powiatu. W ośrodkach tych została bowiem jeszcze dawna kadra urzędów powiatowych przygotowana do realizacji zadań z zakresu egzekucji. Ten stan rzeczy był jedną z przyczyn rozpoczęcia prac legislacyjnych nad nowelizacją ustawy egzekucyjnej. W projekcie przyjęto koncepcję ujednolicenia egzekucji administracyjnej i sądowej oraz powierzenie jej realizacji specjalnemu organowi podporządkowanemu władzom administracyjnym lub sądowym. W świetle tej koncepcji nie ma uzasadniała dla rozciągnięcia znowelizowanego KPA na postępowanie Poseł Antoni Wesołowski (ZSL): Należałoby zaakceptować wszystkie podstawowe wnioski zaproponowane przez podkomisję tak w zakresie zasadności samej nowelizacji, jak i sposobu przeprowadzenia prac legislacyjnych. Należałoby też doprowadzić do ustalenia wstępnego terminu nowelizacji KPA.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PawełDąbek">Praca podkomisji przyniosła konkretne, wymierne efekty. Przedstawione przez referenta tezy można by w zasadzie zaakceptować jako materiał do dalszej dyskusji nad kierunkami nowelizacji KPA. Szczegółową dyskusję nad zaprezentowanym opracowaniem utrudnia jednak opóźnione jego dostarczenie. Stąd też w toku dzisiejszego posiedzenia można będzie jedynie podjąć decyzje co do toku dalszych prac, Dyskusja merytoryczna powinna się odbyć dopiero na jesieni.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PawełDąbek">Niezależnie od decyzji w sprawie inicjatywy ustawodawczej, do pracy nad nowelizacją KPA powinny się włączyć: Rada Legislacyjna, Urząd Rady Ministrów oraz przedstawiciele poszczególnych resortów. Należy się liczyć, że praca nad projektem ustawy potrwa około 1 roku. Dopiero opracowany projekt może być poddany pod szeroką dyskusję społeczną.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#PawełDąbek">Zasady ogólne dotychczasowego Kodeksu postępowania administracyjnego są niepodważalne ze względu na ich pryncypialne znaczenie dla podstaw naszego ustroju społeczno-politycznego. W przyszłym Kodeksie postępowania administracyjnego należy precyzyjnie określić rzeczowy zakres kompetencji organów stopnia podstawowego i wojewódzkiego. Dotychczasowy chaos w tym zakresie powoduje różnego rodzaju nieprawidłowości w rozstrzyganiu spraw z zakresu administracji państwowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#AdamŁopatka">Zaprezentowane przez posła Sylwestra Zawadzkiego tezy oraz dotychczasowa dyskusja pozwalają na merytoryczne ustosunkowanie się do dwóch podstawowych wniosków. Pierwszy dotyczy usprawnienia funkcjonowania obowiązującego obecnie Kodeksu postępowania administracyjnego. Realizacja zaproponowanych przez podkomisję postulatów powinna nastąpić jak najszybciej a ponadto wydaje się, iż będą one również aktualne w stosunku do znowelizowanego Kodeksu. Tę grupę wniosków (szkolenie kadr zatrudnionych w administracji, skracanie trybu postępowania administracyjnego itd.) można opracować w formie dezyderatu pod adresem rządu.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#AdamŁopatka">Z ostateczną akceptacją - słusznych w zasadzie - postulatów podkomisji co do kierunków nowelizacji KPA należy się wstrzymać do czasu podjęcia odpowiednich decyzji przez Prezydium Sejmu i kluby poselskie.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#AdamŁopatka">W pełni należy zaakceptować wysunięty w toku dyskusji wniosek o poddanie projektu ustawy szerokiej dyskusji społecznej. W dotychczasowej praktyce legislacyjnej nie korzystano właściwie z tej formy udziału społeczeństwa w tworzeniu prawa, mimo iż przewiduje ją Konstytucją. Wydaje się jednak, że dyskusji tej nie należy odkładać do czasu opracowania ostatecznego projektu ustawy. Należałoby Ją zorganizować już na etapie wstępnych założeń projektu.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#AdamŁopatka">Na aprobatę zasługuje również wniosek powierzenia inicjatywy legislacyjnej Sejmowi. Nie oznacza to jednak, iż w toku prac legislacyjnych pominięty będzie udział poszczególnych resortów, zainteresowanych instytucji i organizacji społecznych. Postulat dotyczący odpowiedzialności urzędników winnych zaniedbań i naruszeń prawa w toku wydawania decyzji administracyjnej jest zgodny z brzmieniem artykułu 86 pkt. 3 Konstytucji, w którym jest mowa o odpowiedzialności za tego rodzaju naruszania prawa osób rozpatrujących odwołania i skargi obywateli.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#AdamŁopatka">Prowadzone w ostatnim okresie badania nad świadomością prawną i znajomością prawa wykazują niski stopień kultury prawnej społeczeństwa. W związku z tym Zrzeszenie Prawników Polskich wystąpiło z wnioskiem dotyczącym upowszechniania orzecznictwa administracyjnego. Praktyka taka Jest realizowana w stosunku do orzecznictwa sądowego. Wydaje się periodyki zawierające tezy najważniejszych orzeczeń Sądu Najwyższego i naukowe do nich komentarze. Rozciągnięcie tej praktyki na orzecznictwo administracyjne stworzyłoby warunki do ujednolicenia tego orzecznictwa w skali kraju. Należałoby ponadto zastanowić się nad wytypowaniem organu, który oddziaływałby na orzecznictwo całej administracji państwowej i jednocześnie zajmowałby się upowszechnianiem praktyki administracyjnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#KazimieraPlezia">W wojewódzkich zespołach poselskich w trakcie dyskusji nad założeniami nowelizacji KPA wystąpiły kontrowersje co do ustalenia maksymalnych terminów zakończenia postępowania administracyjnego. Większość dyskutantów wskazywała na konieczność radykalnego skrócenia tych terminów. Można się jednak było spotkać z opiniami, że terminy przewidziane w obowiązującym KPA są za krótkie i nie zabezpieczają wszechstronnego rozpatrzenia spraw. W związku z tym niezbędne wydaje się zajęcie zdecydowanego stanowiska w sprawie skrócenia terminów postępowania administracyjnego. Obowiązujący obecnie termin 2 miesięczny należy uznać za maksymalny i wyjątkowy. W stosunku do większości spraw z zakresu postępowania administracyjnego należy wprowadzić tryb uproszczony.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#KazimieraPlezia">Zważywszy na stosunkowo niski poziom kultury prawnej społeczeństwa, a także niezadowalający poziom kwalifikacji kadry administracyjnej postulat wprowadzenia sądowej kontroli administracji nabiera pierwszorzędnego znaczenia dla dalszego rozwoju socjalistycznej praworządności.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#KazimieraPlezia">W toku rozpatrywania skarg obywateli dochodzi do wielu nieprawidłowości. Najpoważniejszą z nich jest przekazywanie skargi do rozpatrzenia urzędowi czy nawet urzędnikowi, którego działalności skarga dotyczy. Praktyka taka eliminuje kontrolę społeczną i prowadzi do nieprzyjemnych dla obywateli sytuacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#SylwesterZawadzki">Dzisiejsza dyskusja wskazała na słabe punkty dotychczasowego KPA i jednocześnie uzupełniła katalog zgłoszonych przez podkomisję propozycji co do kierunków nowelizacji tego aktu normatywnego. Uzupełnienia wymagają zwłaszcza przedstawione wnioski co do udziału organizacji społecznych w postępowaniu administracyjnym oraz umocnienia znaczenia rad narodowych. Powstaje jedynie problem czy rada narodowa ma współdecydować, czy też jedynie sprawować funkcje nadzorcze i kontrolne w toku postępowania administracyjnego. Pierwsza forma byłaby chyba trudna do zrealizowania. Druga jednak - jest możliwa i jak najbardziej pożądana.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#SylwesterZawadzki">Nieprawidłowości dotyczące rozpatrywania skarg i wniosków obywateli zasygnalizowane w toku dyskusji należy uznać za przejaw tłumienia krytyki społecznej. W zasadzie jeden taki przykład może zniechęcić całe grupy społeczne do podejmowania krytyki w formie skarg.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#AdamŁopatka">Problemy związane z udoskonaleniem funkcjonowania obecnego Kodeksu postępowania administracyjnego powinny zostać ujęte w formie opinii skierowanej do rządu i Prokuratora Generalnego. Przedstawione przez podkomisję kierunki działania W związku z namierzoną nowelizacją KPA powinny być natomiast w formie uchwały przekazane Prezydium Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#AdamŁopatka">Przewodniczący obradom poseł Edward Duda (ZSL) podsumowując dyskusję wysoko ocenią pracę podkomisji pracującej pod kierunkiem posła S. Zawadzkiego i złożył na jego ręce podziękowanie członkom podkomisji, wojewódzkim zespołom poselskim, organizacjom społecznym oraz ekspertom.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#AdamŁopatka">Komisje upoważniły prezydium do opracowania na podstawie tez opracowanych przez podkomisję opinii o usprawnieniu funkcjonowania obowiązującego KPA oraz uchwaliły opinię skierowaną do Prezydium Sejmu w sprawie kierunków działania nad nowelizacją Kodeksu postępowania administracyjnego. W opinii tej zawarto wysoką ocenę obowiązującego kodeksu i zwrócono uwagę na przyczyny uzasadniające zamierzone prace nowelizacyjne. Określając zakres zamierzonej nowelizacji Komisje zwróciły uwagę na celowość poddania założeń nowelizacji szerokiej dyskusji społecznej oraz przyznania inicjatywy ustawodawczej Sejmowi.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#AdamŁopatka">Po zakończeniu wspólnego posiedzenia Komisja Prac Ustawodawczych, obradująca pod przewodnictwem posła Adama Łopatki (PZPR), rozpatrzyła tematy do planu pracy na okres od 1 października 1977 r. do 31 września 1978 r. Przewidują one m.in.: informację na temat realizacji resortowych programów porządkowania prawa, omówienie działań zmierzających do kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa, rozpatrywanie wstępnych założeń do niektórych projektów ustaw np. ustawy o tworzeniu prawa.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#AdamŁopatka">W toku dyskusji, w której udział wzięli posłowie: Sylwester Zawadzki (PZPR), Zygmunt Surowiec (ZSL) oraz Antoni Wesołowski (ZSL), zaaprobowano przedstawione propozycje tematyczne oraz zwrócono uwagę na konieczność włączenia się Komisji Prac Ustawodawczych do pracy innych komisji w zakresie kontroli realizacji ustaw.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>