text_structure.xml 53.4 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 27 marca 1979 r. Komisja Pracy i Spraw Socjalnych, obradująca pod kolejnym przewodnictwem posłów: Ireny Sroczyńskiej/PZPR/ i Danieli Teresy Liberadzkiej (ZSL) , rozpatrywała problemy zatrudnienia kobiet oraz pomocy socjalnej kobietom pracującym.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele: Ministerstwa Pracy, Płac i Spraw Socjalnych z wiceministrem Henrykiem Białczyńskim, Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej z wiceministrem Ryszardem Brzozowskim, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Handlu Wewnętrznego i Usług, Ministerstwa Oświaty i Wychowania, Ministerstwa Przemysłu Lekkiego oraz Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Podstawą dyskusji była informacja opracowana przez Ministerstwo Pracy, Płac i Spraw Socjalnych oraz koreferat podkomisji zatrudnienia i spraw socjalnych, który przedstawiła poseł Daniela Teresa Liberadzka (ZSL):</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Jak wynika z informacji Ministerstwa Pracy, Płac i Spraw Socjalnych w bieżącej i następnych pięciolatkach podstawowym problemem jest stopniowe zwalnianie tempa wzrostu zatrudnienia w sferze produkcji materialnej oraz jego zwiększanie w sferze szeroko pojętych usług.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Punktem wyjścia do prowadzenia racjonalnej polityki za - trudnienia jest prognoza dotycząca ilości osób zasilających rynek pracy. W obecnym 5-lećiu będzie to około 3,1 mln osób, w tym 2,4 mln absolwentów szkół ponadpodstawowych. Udział kobiet stanowić będzie ok. 55%.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">W bieżącym 5-leciu następuje zmiana celów i metod polityki zatrudnienia oraz strategii gospodarowania zasobami pracy. Głównym problemem będzie uruchomienie środków i mechanizmów mających na celu zmniejszenie w gospodarce chłonności kadr, zrównoważenie sytuacji na rynku pracy, zastosowanie nowych instrumentów ekonomicznych umożliwiających lepsze wykorzystanie kwalifikacji kadr zatrudnionych w gospodarce. Bieżące 5-lecie rozpoczyna bowiem okres, w którym jednym z celów inwestowania będzie modernizacja procesów wytwarzania, a podstawowym źródłem miejsc pracy dla młodzieży będą miejsca uzyskiwane z tytułu ubytku rzeczywistego załóg i lepszego wykorzystania istniejącej bazy wytwórczej.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Ogólne tempo wzrostu zatrudnienia w gospodarce uspołecznionej w latach 1971-1975 ukształtowało się na poziomie 19,7%. W tym samym okresie zatrudnienie kobiet wzrosło o 1.111.600 czyli o 28,6%. Udział kobiet w ogólnym przyroście zatrudnienia wyniósł ponad 57%.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Na szybszy, niż założono w planie 5-letnim, wzrost aktywności zawodowej kobiet - szczególnie dynamiczny w latach 1971- 1973 - wpłynęło wzmożone zapotrzebowanie gospodarki na ręce do pracy w omawianym okresie - uzasadnione z jednej strony realizacją ponadplanowych zadań produkcyjnych, inwestycyjnych i usługowych, z drugiej - wynikające z ekstensywnego gospodarowania siłą roboczą w wielu zakładach pracy.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Do podstawowych cech charakteryzujących zatrudnienie roku 1977 zaliczyć można, analogicznie jak w latach ubiegłych, dalszą feminizacją niektórych działów gospodarki narodowej. Przy odsetku kobiet wynoszącym 42,7 % w ogólnym zatrudnieniu w 1977 r. - najwyżej kształtuje się on w działach sfery produkcji niematerialnej, zwłaszcza w finansach i ubezpieczeniach, ochronie zdrowia i opiece społecznej oraz w oświacie i wychowaniu, gdzie kobiety stanowią 73% - 81% ogółu zatrudnionych; w handlu ponad 71%. Najmniej sfeminizowane działy gospodarki to budownictwo i leśnictwo, gdzie pracuje po 18% kobiet oraz transport i łączność - 25%.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Wyniki spisów kadrowych wskazują na systematyczny wzrost odsetka kobiet w grupie pracowników z wykształceniem wyższym. W 1977 r. wyniósł on - 42,2%.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Wśród kobiet z wykształceniem wyższym najliczniej reprezentowane były kobiety posiadające wykształcenie humanistyczne, historyczne i społeczne. Równocześnie wzrastało również zatrudnienie pracowników z wykształceniem średnim. Od 1968 r. kobiety stanowią ponad połowę pracowników z wykształceniem policealnym i średnim zawodowym. Udział kobiet z wykształceniem zasadniczym zawodowym w poszczególnych grupach zawodów jest bardzo zróżnicowany i w 1977 r. kształtował się od 21,3% w grupie zawodów przemysłowych, budowlanych i pokrewnych do 91,2% w handlu, usługach, służbie zdrowia itp.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Na ogólną liczbę 982 tys. pracowników na stanowiskach kierowniczych przypadło w 1977 r. 303 tys., tj. 31 % kobiet, zaś na ogólną liczbę 271 tys. osób zajmujących kierownicze stanowiska, na których wymagane jest wykształcenie wyższe - kobiety zajmowały 65 tys. tych stanowisk, tj.24%.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Z zatrudnienia w niepełnym wymiarze czasu pracy skorzystało w 1977 r. 268,7 tys. kobiet, tj. o 30,2% więcej niż w 1970 r. Na przyśpieszenie rozwoju tego typu zatrudnienia wpłynęło m.in. przyznanie wszystkich uprawnień pracowniczych kobietom, które pracują co najmniej na pół etatu.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">Wg stanu na luty 1979 r. w 9 województwach wystąpiły niewielkie nadwyżki kobiecych rąk do pracy (konińskie, płockie, rzeszowskie, radomskie, koszalińskie, krośnieńskie, kieleckie, siedleckie i legnickie). Natomiast wyraźny deficyt kobiecej siły roboczej wystąpił m.in. w województwach: miejskim krakowskim, wrocławskim, katowickim, opolskim i stołecznym warszawskim.</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Wzrost aktywności zawodowej kobiet oraz zmiany w strukturze wieku kobiet zawodowo czynnych powodują, że coraz większa liczba kobiet pracujących korzysta z uprawnień i świadczeń wynikających z ubezpieczenia społecznego i prawa pracy, a związanych z macierzyństwem i wychowaniem dzieci.</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">Od 1 maja 1978 r. na każde urodzone dziecko wypłacany jest jednorazowy zasiłek urodzeniowy w wysokości 2 tys. zł. Jest to pierwsze w Polsce świadczenie z tytułu macierzyństwa mające charakter powszechny obejmujące wszystkie matki, niezależnie od źródła utrzymania, wysokości dochodów i ewentualnych uprawnień do innych zasiłków z tego tytułu.</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">Istotną formą pomocy dla kobiet pracujących jest uprawnienie do płatnego zwolnienia z tytułu opieki nad chorym dzieckiem do lat 14 lub zdrowym do lat 8 (w szczególnych przypadkach) przez okres do 60 dni w roku.</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">W ostatnich latach dwukrotnie podwyższono /1971, 1974) wysokość zasiłków rodzinnych, preferując rodziny o niskich dochodach oraz rodziny wielodzietne, rozszerzono także krąg uprawnionych do korzystania z zasiłków, przyznając je osobom wykonującym pracę na rzecz jednostek gospodarki uspołecznionej na podstawie umowy agencyjnej lub innego zlecenia oraz rzemieślnikom i innym osobom prowadzącym działalność na własny rachunek.</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">Uzupełnieniem tego systemu jest zasiłek na dzieci kalekie wprowadzony w 1974 r. w wysokości 500 zł, częściowo rekompensujący skutki konieczności zapewnienia im zwiększonej opieki rodzinnej.</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">W ubiegłym roku nastąpił dalszy wzrost liczby osób pobierających świadczenia z funduszu alimentacyjnego, działającego od stycznia 1975 r. i znowelizowanego w 1977 r., dzięki wprowadzeniu nowych korzystniejszych zasad obliczania dochodów rodziny, które wyłączają niektóre składniki dotychczas zaliczane do dochodów. W końcu grudnia 1978r. 88,9 tys. osób korzystało z tego funduszu.</u>
          <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">W przypadkach losowych związanych ze śmiercią pracownika pozostały przy życiu współmałżonek otrzymuje z ubezpieczenia społecznego rentę rodzinną na dzieci wypłacaną do ukończenia przez dziecko 18 lat życia lub jeśli dziecko uczy się to do 24 roku życia.</u>
          <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">W 1978r. zwiększyła się liczba miejsc w żłobkach, przedszkolach i świetlicach jak również liczba kobiet biorących urlop bezpłatny dla sprawowania opieki nad małym dzieckiem.</u>
          <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">W końcu ub.r. liczba miejsc w żłobkach stałych wynosiła 95,5 tys., tj. wzrosła w porównaniu ze stanem na koniec 1977 r. o 4,7 tys. miejsc (wzrost o 5,3 %). W systemie opieki nad dziećmi w wieku 0-2 lat istotną rolę odgrywają żłobki zakładowe, dysponujące około 22 % ogólnej liczby miejsc w żłobkach. Mimo osiągnięcia pewnej poprawy w zakresie opieki nad najmłodszymi dziećmi, potrzeby społeczne nie są nadal w pełni zaspokajane. Za optymalny wskaźnik zaspokojenia zapotrzebowania na miejsca w żłobkach resort zdrowia uznaje docelowo /do roku 1990) 40 miejsc na 10 tys. mieszkańców. Obecnie wskaźnik ten wynosi 27. W warunkach rosnącego zapotrzebowania społecznego na tę formę opieki wdrażana jest koncepcja rozwoju nowych form opieki środowiskowej tzw. żłobków blokowych, społecznych.</u>
          <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">Ze wszystkich rodzajów placówek wychowania przedszkolnego (przedszkola, oddziały przedszkolne, ogniska w 1978r. korzystało 48,8% ogólnej liczby dzieci w tym wieku, wzrost w porównaniu z 1977 r, o 14,8%).</u>
          <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">Niedostateczna wciąż ilość miejsc w placówkach wychowania przedszkolnego powoduje nadmierne przepełnienie w tych placówkach, co utrudnia prawidłową realizację zadań dydaktyczno-wychowawczych i sprzyja zwiększonej zachorowalności dzieci.</u>
          <u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">Ze świetlic szkolnych w roku 1978 korzystało ok. 15% ogółu uczniów. Jest to stosunkowo niewielki odsetek dzieci objętych tą formą opieki w stosunku do potrzeb społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">W 1978 r. podczas ferii zimowych i letnich różnymi formami zorganizowanego wypoczynku objętych zostało 7 mln dzieci i młodzieży szkolnej. Na koloniach i obozach przebywało ponad 3 mln dzieci i młodzieży, w tym prawie 1,6 mln dzieci i młodzieży korzystało z wypoczynku organizowanego i dofinansowanego przez zakład pracy. W zajęciach organizowanych dla dzieci pozostających podczas ferii w miejscu zamieszkania wzięło udział blisko 3 mln uczestników. Najbardziej dynamicznym rozwojem w ciągu ostatnich lat charakteryzują się kolonie zdrowotne, w których uczestniczyło w 1978 r. prawie 65 tys. dzieci i młodzieży.</u>
          <u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">Są jednak jeszcze pewne środowiska (rodziny wielodzietne, rodziny niepełne, młodzież wiejska), w których trzeba bardziej intensywnie rozwijać różne formy wakacyjnego wypoczynku.</u>
          <u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">Preferowanymi przy uzyskiwaniu świadczeń socjalnych są pracownicy (najczęściej pracownice) samotnie wychowujący dzieci, posiadający rodziny wielodzietne i co z tym się wiąże, osiągający niskie dochody w przeliczeniu na osobę w rodzinie oraz pracujący w szkodliwych i uciążliwych warunkach pracy.</u>
          <u xml:id="u-1.29" who="#komentarz">Zakłady pracy odgrywają zasadniczą rolę w organizowaniu wypoczynku urlopowego dla pracowników i ich rodzin. Rośnie też systematycznie udział środków zakładowego funduszu socjalnego w dopłatach do wczasów pracowniczych.</u>
          <u xml:id="u-1.30" who="#komentarz">Część środków zakładowego funduszu socjalnego zakłady prac przeznaczają na pomoc rzeczową i finansową m.in. na zakup pomocy szkolnych dla dzieci, niezbędnego ekwipunku dzieci wyjeżdżających na kolonie, opału oraz podstawowego sprzętu gospodarstwa domowego dla rodzin gorzej sytuowanych.</u>
          <u xml:id="u-1.31" who="#komentarz">Istotną rolę w rozwiązywaniu sytuacji mieszkaniowej rodzin pracowniczych odgrywa zakładowy fundusz mieszkaniowy. W 1978 r. pomoc z tego funduszu w formie kredytów uzyskało ok.600 tys. rodzin na łączną kwotę 10,6 mln zł. Aktualne założenie rozwoju żywienia przyzakładowego do 1980 r. przewidują, że z żywienia przyzakładowego (przy 1 posiłku dziennie) korzystać będzie ponad 1/3 ogółu zatrudnionych. Preferowane będą posiłki obiadowe, których udział w żywieniu jest obecnie zbyt niski.</u>
          <u xml:id="u-1.32" who="#komentarz">Koreferat przedstawiła poseł Daniela Teresa Liberadzka/ZSL/.</u>
          <u xml:id="u-1.33" who="#komentarz">Podstawowa treść aktywności życiowej kobiety jest wyznaczona przez macierzyństwo. Dlatego ze wszystkich ról życiowych jakie one pełnią najważniejszą jest rola matki, jak również pozostająca z nią w ścisłej więzi rola integrująca członków rodziny. Z zadowoleniem stwierdzić możemy, iż zagadnieniu powyższemu w polityce społecznej naszego państwa nadano odpowiednią rangę.</u>
          <u xml:id="u-1.34" who="#komentarz">Informacja Ministerstwa Pracy, Płac i Spraw Socjalnych prezentuje wyraźnie ogólne tendencje w polityce zatrudnienia, a także aktywności zawodowej kobiet, ich kwalifikacji i poziomu wykształcenia oraz sytuacji na rynku pracy. Z materiałów i obserwacji terenowych wynika, iż mamy do czynienia z wysoką aktywnością zawodową kobiet; około 43% zatrudnionych stanowią kobiety. Wskaźnik ten jednak jest niejednolity w różnych regionach kraju. Mamy do czynienia z feminizowaniem się niektórych działów gospodarki narodowej (finanse i ubezpieczenia, ochrona zdrowia i opieka społeczna, oświata i wychowanie, handel, niektóre gałęzie przemysłu).</u>
          <u xml:id="u-1.35" who="#komentarz">Wprowadzanie nowych, bardziej postępowych form pomocy społecznej wiązać trzeba ściśle z rosnącą aktywnością zawodową kobiet. Wydłużenia wymagają urlopy dla matek wychowujących dzieci do lat 3-ch; wprowadzić trzeba dodatki wychowawcze oraz zmienić system zasiłków rodzinnych; warunki pracy w starych zakładach jak i opieka lekarska ulec muszą poprawie; potrzeba doskonalić komunikację na trasie dom-zakład pracy-dom; dążyć należy do modernizacji bazy wczasowej dla pracowników i ich rodzin a także rozwoju bazy kolonijnej dla dzieci; poprawie ulec powinno zaopatrzenie kiosków i sklepów zakładowych w artykuły żywnościowe, w tym szczególnie w wyroby garmażeryjne i wędliny.</u>
          <u xml:id="u-1.36" who="#komentarz">Ważnym postulatem jest sprawa awansu zawodowego kobiet. Często bowiem nawet w zawodach sfeminizowanych najbardziej prestiżowe stanowiska zajmują mężczyźni.</u>
          <u xml:id="u-1.37" who="#komentarz">W czasie wizytacji poselskich mogliśmy się przekonać, iż dobrze na ogół rozwiązana jest sprawa opieki nad emerytami i rencistami. Wytworzył się nawet dobry obyczaj obchodzenia „dni seniora”.</u>
          <u xml:id="u-1.38" who="#komentarz">Kobiety pracujące w systemie pracy nakładczej, ajencyjnej i prowizyjnej oczekują dalszej pomocy ze strony państwa. Specjalnego potraktowania, z uwagi na specyfikę pracy w gospodarstwie indywidualnym, wymagają kobiety wiejskie. Niewątpliwie wspólną sprawą dla wszystkich kobiet mających małe dzieci jest odpowiednie rozwiązanie opieki nad dzieckiem w wieku przedszkolnym.</u>
          <u xml:id="u-1.39" who="#komentarz">W czasie wizytacji posłowie usłyszeli krytyczne uwagi pod adresem niektórych zjednoczeń za brak troski o warunki socjalno-bytowe załóg. W przemyśle lekkim w niektórych oddziałach pracy (tkalnie, wykańczalnie) zachodzi pilna potrzeba prześledzenia stawek płacowych. Są one zbyt niskie, nie ma możliwości awansu w ramach obowiązującego taryfikatora płacowego. W Łodzi postulowano przeprowadzenie analizy porównawczej systemów płac i stawek płac stosowanych w różnych resortach i ich ujednolicenie. Dotyczy to zwłaszcza działalności pomocniczo-produkcyjnej (służby remontowe, energetyczne, narzędziowe, magazynowe). Występujące obecnie różnice w stawkach płac w zakładach poszczególnych resortów powodują znaczną fluktuację kadr i duże trudności dla tych zakładów pracy, w których obowiązują niższe stawki. Przeprowadzić należałoby również analizę przeciętnych płac w przemyśle spożywczym, ponieważ w dużych ośrodkach miejskich notuje się odpływ kadr z tych zakładów.</u>
          <u xml:id="u-1.40" who="#komentarz">Rozważenia wymaga wprowadzenie dodatków do wynagrodzenia z tytułu pracy w uciążliwych dla zdrowia warunkach. W wielu zakładach o przestarzałym wyposażeniu technicznym, (np.”Sierżan” w Białymstoku i „Pokój” w Łodzi) kobiety włókniarki i tkaczki pracują na krosnach pochodzących z XIX i początku XX wieku. Wiele do zrobienia jest jeszcze w zakresie poprawy warunków pracy oraz wyposażenia w urządzenia ułatwiające ją. Poprawy wymaga zaopatrzenie kobiet pracujących w handlu w ubrania ochronne.</u>
          <u xml:id="u-1.41" who="#komentarz">W niektórych środowiskach wysuwane są postulaty dotyczące umożliwienia pracy w niepełnym wymiarze godzin tym kobietom, które przepracowały już 30 lat i przeszły ha wcześniejszą emeryturę.</u>
          <u xml:id="u-1.42" who="#komentarz">Wiele zrobiono do tej pory w zakresie opieki nad matką i dzieckiem. Szybciej rozwijać jednak trzeba przedszkola oraz zwiększać ilość miejsc w żłobkach a także polepszać specjalistyczną opiekę nad dziećmi niepełnosprawnymi. Bardzo często podnoszona jest sprawa niedoboru środków, którymi dysponuje zakładowy fundusz socjalny.</u>
          <u xml:id="u-1.43" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#ZuzannaPołaska">W Kombinacie „Unitra” większość załogi stanowią kobiety. Obserwuje się w ostatnich latach wyraźną tendencję do podnoszenia poziomu wykształcenia przez pracujące tam kobiety. W chwili obecnej na około 360 osób uczących się, kobiety stanowią 58%. W roku ubiegłym na 116 osób, które ukończyły szkoły średnie i wyższe, było 75 kobiet.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#ZuzannaPołaska">Często narzekamy na trudności jakie niesie ze sobą życie, na dużą liczbę obowiązków. Musimy jednak docenić to, iż stworzono kobietom możliwości podejmowania pracy zawodowej. Dużym osiągnięciem jest też możliwość wcześniejszego przejścia na emeryturę.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#ZuzannaPołaska">W trosce o zdrowie pracownic szybciej i skuteczniej trzeba eliminować zagrożenia występujące na wielu jeszcze stanowiskach pracy.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#ZuzannaPołaska">Mimo pewnych osiągnięć nie zdołano zaspokoić zapotrzebowania pracujących rodziców na miejsca w żłobkach i przedszkolach dla ich dzieci.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#ZuzannaPołaska">Problemem jest również sprawa odpowiedniego zaopatrzenia zarówno w środki spożywcze, jak również w inne artykuły potrzebne w gospodarstwie domowym. Zakłady powinny organizować sprzedaż najbardziej potrzebnych towarów na swoim terenie.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#ZuzannaPołaska">Zbyt mało pieniędzy z funduszu socjalnego przeznacza się na dofinansowanie obozów młodzieżowych. Uregulowania również wymaga sprawa wypłacania zasiłków chorobowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#MarianMatera">Zatrudnianie kobiet na trzeciej zmianie bardzo utrudnia kobietom wykonywanie obowiązków domowych i rodzicielskich. Wiadomo, że praca w godzinach nocnych nie jest tak wydajna jak w dzień. Czy nie należałoby dążyć do likwidowania trzeciej zmiany?</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#MarianMatera">Kobiety postulują przyznanie zasiłków w okresie, kiedy przebywają na bezpłatnym urlopie macierzyńskim przynajmniej w czasie jednego roku.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#MarianMatera">Ponadto 40% kobiet pracuje w przemyśle. Praca ta jest często bardzo szkodliwa dla zdrowia. Należy zabiegać o zapewnienie odpowiedniej ilości i jakości odzieży oraz innych środków ochronnych a także odpowiedniej opieki lekarskiej. Trzeba pamiętać o skutkach, jakie niesie za sobą dla zdrowia kobiet praca w przemyśle chemicznym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#AnnaKochanowska">W czasie wizytacji na terenie Łodzi podkomisja mogła przekonać się w jak trudnych warunkach pracują kobiety w przemyśle lekkim. W wielu wypadkach praca w nocy jest ponad siły. Trzeba zastanowić się nad opłacalnością pracy na trzeciej zmianie. Postulować powinniśmy sukcesywne jej likwidowanie.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#AnnaKochanowska">W łączności kobiety stanowią coraz większy procent zatrudnionych. Często pracują one jako listonosze. Sprawą bardzo pilną jest odpowiednie rozwiązanie transportu doręczanych listów i przesyłek. Sprawa transportu musi zostać również uregulowana w handlu, szczególnie w sklepach spożywczych. Powinniśmy opracować specjalny dezyderat w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#AnnaKochanowska">W materiałach resortu niewiele miejsca poświęcono pracy chałupniczej. Około 75% chałupników to kobiety. Trzeba zapewnić odpowiednie rozwiązania organizacyjne dla tej grupy pracowników oraz dać im takie same uprawnienia, jakie mają inni zatrudnieni.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#AnnaKochanowska">Stosunkowo najlepsza jest sytuacja kobiet w wielkich zakładach pracy, gdzie mają one zapewnione wiele ułatwień (stołówka, sprzedaż różnych artykułów na terenie zakładu pracy itp.). Trzeba zwrócić uwagę na wprowadzanie podobnych rozwiązań również dla kobiet pracujących w małych zakładach, np. stołówki dzielnicowe, zwiększanie sprzedaży półproduktów spożywczych itp.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#AnnaKochanowska">W niektórych zakładach są dobre oddziały pracy chronionej. Czasami zdarza się jednak, że są to rozwiązania pokazowe. Kobiety pracujące w takich wydziałach wykonują pracę nieefektywną, nikomu niepotrzebną. Całą uwagę kieruje się w zasadzie na kobiety ciężarne, zaniedbując innych pracowników, spośród których wielu często powinno zmienić stanowisko pracy na mniej uciążliwe. Należałoby przesunąć godziny pracy kobiet ciężarnych tak, aby nie były one narażone na jazdę środkami komunikacji miejskiej w godzinach szczytu.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#AnnaKochanowska">Jednym z czynników utrudniającym podejmowanie przez kobiety pracy na pół etatu jest brak miejsc w żłobkach i przedszkolach. Umieszczenie natomiast dziecka w prywatnym przedszkolu kosztuje tak drogo (1500 do 2000 zł), że nie opłaca się wtedy kobiecie pracować.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#AnnaKochanowska">Przemyślenia wymagają przepisy o zatrudnieniu osób z wyższym wykształceniem. Na niektórych terenach, gdzie istnieje nadmiar rąk do pracy, przestrzeganie postanowień, że osoby z wyższym wykształceniem powinny być zatrudniane w swojej specjalności, niejednokrotnie uniemożliwiają kobietom znalezienie pracy. Bywają przecież przypadki, że z uwagi na sytuację rodzinną kobieta nie może podjąć pracy w innej miejscowości. Zdarza się więc, że, aby uzyskać pracę w miejscu zamieszkania, ukrywa, iż ma wykształcenie wyższe. Rozważyć trzeba możliwość uelastycznienia obowiązującego przepisu, a przynajmniej bardziej rozsądnego stosowania go.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#AnnaKochanowska">W czasie prowadzonych w terenie wizytacji zgłoszono wiele istotnych uwag, co do organizacji i systemu pracy przemysłowej służby zdrowia. Wydaje się celowe odbycie wspólnego posiedzenia z Komisją Zdrowia i Kultury Fizycznej na ten temat, albo powołanie specjalnej podkomisji, która rozważyłaby wszystkie istniejące w tym zakresie problemy.</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#AnnaKochanowska">Wiele krytycznych uwag zgłoszono również na temat zasad wykorzystania funduszu socjalnego. W wielu zakładach możliwości świadczenia usług opłacanych z tego funduszu kurczą się. Sygnalizowano również, że nie można wykończyć rozpoczętych już inwestycji socjalnych z braku środków na ten cel. Gdyby wzięto kredyt bankowy, obciążyłoby się tak fundusz socjalny, że praktycznie nie można by było zagwarantować realizacji planu usług socjalnych. Czy w takich przypadkach można oczekiwać pomocy ze strony branżowych związków zawodowych czy też CRZZ? Na przestrzeni ostatnich lat odpisy na fundusz socjalny zmniejszają się m.in. w związku z zahamowaniem przyrostu zatrudnienia. Zmniejszanie zatrudnienia w niektórych działach gospodarki narodowej jest celowe i słuszne, ale ma to określone skutki w postaci wysokości odpisów na fundusz socjalny. Problem zasad naliczania funduszu socjalnego wymaga zatem generalnego rozwiązania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#BarbaraDębicka">Jeden z zespołów poselskich wizytował m.in. zakłady przemysłu lekkiego „Sierżan”. Są to zakłady stare, nie dysponujące urządzeniami socjalnymi. W halach produkcyjnych jest stosunkowo duże zagęszczenie maszyn i w tych warunkach pracują przeważnie stare kobiety.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#BarbaraDębicka">W niektórych wizytowanych zakładach np. w zakładach „Bielpo”, dobrze zorganizowana jest przemysłowa służba zdrowia. Dba się tam o poprawę warunków pracy kobiet, roztacza opiekę nad sierotami po pracownikach, którzy pracowali w tym zakładzie.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#BarbaraDębicka">Dla zapewnienia dopływu wykwalifikowanych kadr szeroko wykorzystuje się możliwość przyznawania stypendiów fundowanych dla uczniów szkół średnich i studentów wyższych uczelni.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#BarbaraDębicka">W kutnowskich zakładach produkujących zespoły radiowe zatrudniony. jest znaczny odsetek kobiet. Stosunkowo duża jest tu absencja z powodu zwolnień udzielanych na opiekę nad chorymi dziećmi oraz urlopów macierzyńskich. Wysuwa się wnioski rozszerzenia możliwości zatrudniania kobiet na pół etatu oraz likwidacji pracy na drugiej zmianie.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#BarbaraDębicka">Z uznaniem powitać należy koncepcję ewentualnego wypłacania specjalnych zasiłków dla kobiet wychowujących małe dzieci.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#CecyliaModeracka">Na spotkaniu z kobietami wiejskimi w Olecku, które zorganizowane było z inicjatywy Wojewódzkiego Związku Kółek Rolniczych, kobiety wiejskie prosiły o przekazanie podziękowania za podjęte na przestrzeni ostatnich lat decyzje, które mają istotne znaczenie dla poprawy warunków pracy. Mówiono m.in. o ustawie o emeryturach i rentach dla rolników, o zasiłkach wyznaczanych dla rodzin wychowujących dzieci kalekie, o dodatkach do rent dla osób po 80-tym roku życia.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#CecyliaModeracka">Na spotkaniu tym wysunięto szereg wniosków, w których zwracano m.in. uwagę na konieczność rozszerzania sieci przedszkoli na terenie wsi. W szerszym niż dotychczas zakresie wykorzystywać trzeba na ten cel niezagospodarowane obiekty szkolne, opuszczone w związku z organizacją gminnych szkół zbiorczych.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#CecyliaModeracka">Podkreślano również konieczność rozszerzania opieki profilaktycznej nad dziećmi wiejskimi, zwłaszcza opieki dentystycznej. Problemu tego nie rozwiążemy tylko dzięki tzw. „białym niedzielom”.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#CecyliaModeracka">W okresie nasilenia prac polowych coraz szerzej organizowane są na wsiach punkty opieki nad dziećmi - dziecince. Dzieciom tam przebywającym zapewnić trzeba całodzienne wyżywienie. Obecnie są z tym trudności, w związku z brakiem odpowiedniego personelu.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#CecyliaModeracka">Jakie kwoty wypłacamy z tytułu zasiłków dla kobiet, które poszukują pracy i nie mogą jej otrzymać w związku z niedoborem miejsc pracy na niektórych terenach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#StanisławRostworowski">Na przestrzeni ostatnich lat szybko rozwija się ustawodawstwo socjalne, a co za tym idzie i świadczenia socjalne, na rzecz społeczeństwa. Jeżeli podjęto by decyzję o wypłacaniu specjalnych dodatków dla matek wychowujących małe dzieci, to byłoby to ukoronowaniem prac nad rozwiązaniem palących problemów socjalnych. Rozważyć należy również możliwość podwyższenia zasiłków alimentacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#StanisławRostworowski">Czy w procesie racjonalizacji zatrudnienia przewiduje się zmniejszanie zatrudnienia kobiet? Taka ewentualność wymagałaby bowiem zupełnie innego konstruowania założeń wieloletnich planów zatrudnienia, gdyż wówczas zatrudnienie kobiet koncentrowałoby się na ich wieku przedmałżeńskim oraz w okresie po odchowaniu dzieci. Problem zatem dysponowania siłą roboczą wymaga generalnego, kompleksowego rozważenia.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#StanisławRostworowski">Wzrost zatrudnienia kobiet w systemie pracy nakładczej mogłoby spowodować lepsze opłacanie tej pracy. Obecnie niskie stawki nie zachęcają do jej podejmowania.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#StanisławRostworowski">W czasie wizytacji zakładów pracy na terenie Lublina poinformowano posłów, że opieszale przebiega tam budowa obiektów przedszkolnych. Przedsiębiorstwa budowlane tłumaczą to m.in. koncentracją uwagi na budownictwie mieszkaniowym.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#StanisławRostworowski">Jak wynika z przedstawionych Komisji informacji poważnie wzrasta zatrudnienie kobiet w handlu, transporcie i ochronie środowiska. Czy nie należałoby rozważyć możliwości stopniowego ograniczania tego wzrostu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#HenrykaFrąc">Poprawa warunków pracy kobiet zatrudnionych w dużych zakładach jest znacznie szybsza niż w zakładach mniejszych. Na terenie województwa toruńskiego jest jeszcze wiele starych zakładów, w których mimo modernizacji, warunki pracy są nadal uciążliwe.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#HenrykaFrąc">W województwie tym zorganizowanych jest 66 stołówek, które wydają dziennie 13.300 posiłków. Korzysta z nich 20,4% ogółu zatrudnionych. Warunki pracy w niektórych stołówkach są bardzo ciężkie. Małe zakłady nie mają możliwości korzystania z żywienia zbiorowego. Toteż poprzeć należy wniosek o podejmowanie budowy stołówek międzyzakładowych.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#HenrykaFrąc">Dążyć trzeba do zapewnienia dalszej poprawy warunków pracy kobiet na wsi. W okresach nasilenia prac polowych pracują one niejednokrotnie po 18 godzin dziennie. Trzeba zapewnić im właściwe zaopatrzenie, jak również szybciej wprowadzać różnego rodzaju narzędzia i maszyny czyniące ich pracę lżejszą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#EwaKwiatkowska">Komisja Wymiaru Sprawiedliwości przeprowadziła na jednym ze swoich posiedzeń ocenę pracy sądów rodzinnych. W toku dyskusji padło wiele uwag na temat konieczności przyznania większych przywilejów i pomocy rodzinom adoptującym dzieci. Kobieta, która urodzi dziecko otrzymuje zasiłek w wysokości 2 tys. zł., natomiast ta, która adoptuje małe dziecko zasiłku takiego nie otrzymuje. Analiza wykazuje, iż adopcja dzieci przeprowadzana jest w większości przez rodziny robotnicze.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#EwaKwiatkowska">Na wychowanie własnego dziecka kobieta może otrzymać 3-letni bezpłatny urlop. Adopcja dzieci dokonywana jest przeważnie po okresie 3-ch lat. Dziecko adoptowane musi przyzwyczaić się do „nowej matki”, do rodziny i byłoby wskazane, ażeby kobieta po adopcji dziecka mogła również otrzymać urlop. W czasie dyskusji na posiedzeniu Komisji jak i w toku rozpraw w sądach rodzinnych wysuwano wniosek, ażeby w stosunku do kobiet adoptujących małe dzieci przepis o możliwości otrzymywania bezpłatnego urlopu rozciągnąć do wieku 6-ciu lat adoptowanego dziecka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#ZofiaŁadyńska">Na terenie Łodzi i województwa łódzkiego wiele zakładów pracy pracuje jeszcze w systemie 3-zmianowym. Coraz częściej zgłasza się wnioski o likwidację 3-ciej zmiany. Jest to chyba nieuniknione, i jeżeli nie podejmiemy takiej decyzji, to stanie się samoistnie. W wielu zakładach pracy kobiety stanowią 70% załogi i są to często kobiety w wieku ponad 40 a nawet 50 lat. W tkalniach w zakładach „Obrońców Pokoju” zaobserwowano, że w tych trudnych warunkach pracuje bardzo wiele starych kobiet, toteż absencja na 3-ciej zmianie jest wysoka. Zakłady starają się uzupełnić niedobór zatrudnienia m.in. poprzez angażowanie do tej pracy młodzieży z Hufców Pracy. Niestety po przeszkoleniu większość tych młodych ludzi nie podejmuje pracy na stałe. W związku z dużymi trudnościami w zapewnieniu rytmicznych dostaw surowców oraz środków transportu, organizacja. i jakość pracy szwankują, zwłaszcza na 3-ciej zmianie i dlatego wniosek o likwidację tej zmiany należy uznać za słuszny.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#ZofiaŁadyńska">W starych zakładach pracy duże jest zagęszczenie hal fabrycznych. W nowoorganizowanych oddziałach, przy nowoczesnych maszynach zatrudnia się przeważnie młodych. Budzi to zrozumiałe niezadowolenie starych pracownic, które pracowały tyle lat w bardzo trudnych warunkach i zarabiają mniej. Trzeba by było tym kobietom przyznać specjalne dodatki.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#ZofiaŁadyńska">W czasie wizytacji zwracano się do posłów o interwencję w sprawie przydziału wózków do transportu wewnętrznego oraz akumulatorów do tych wózków. Problem ten wymaga szybkiego rozwiązania, nie można dopuszczać do tego, ażeby stare kobiety dźwigały olbrzymie bele materiału, czy też bawełny.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#ZofiaŁadyńska">Zainteresowania wymaga nasilanie się chorób zawodowych w niektórych zakładach pracy, zwłaszcza utraty częściowej lub całkowitej słuchu.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#ZofiaŁadyńska">Oddziały pracy chronionej trzeba tworzyć nie tylko dla kobiet ciężarnych lecz również dla kobiet starych, spracowanych, które w okresie przedemerytalnym powinny pracować w lżejszych warunkach.</u>
          <u xml:id="u-10.5" who="#ZofiaŁadyńska">W wielu wizytowanych zakładach przychodnie przemysłowej służby zdrowia dysponowały ładnymi pomieszczeniami i dobrą aparaturą. Niestety nie mogły być one w pełni wykorzystane z braku obsady lekarskiej.</u>
          <u xml:id="u-10.6" who="#ZofiaŁadyńska">Niesłuszne jest chyba postanowienie, że w związku ze zmniejszeniem stanu zatrudnienia w handlu w skali ogólnokrajowej, postanowiono zmniejszyć to zatrudnienie również na terenie Łodzi.</u>
          <u xml:id="u-10.7" who="#ZofiaŁadyńska">Podobno istnieje zakaz sprzedawania wody mineralnej zakładom pracy, jest to zarządzenie nieżyciowe i trzeba je zmienić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#JózefaWojtkowska">Kobiety wiejskie domagają się przede wszystkim.dobrego zaopatrzenia sklepów w okresie nasilenia prac polowych oraz dostarczenia niezbędnych maszyn i i urządzeń dla mechanizacji robót najbardziej pracochłonnych.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#JózefaWojtkowska">Gminne spółdzielnie powinny dysponować szerszym asortymentem odzieży ochronnej, taniej i dostosowanej do potrzeb rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#JózefaWojtkowska">W dziecińcach letnich zapewnia się wyżywienie dzieciom, ale stawki na ten cel przyznawane przez Ministerstwo Oświaty są stosunkowo niskie i na ogół rodzice uzupełniają środki na ten cel m.in. poprzez dostarczanie produktów żywnościowych. Należałoby zapewnić dłuższy okres pracy dziecińców. Obecnie są one czynne tylko do godz.l6-tej, powinny być otwarte przynajmniej do godz. 18-tej, gdyż rolnik nie kończy pracy tak wcześnie.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#JózefaWojtkowska">Na pytanie czy kobieta powinna pracować, można jednoznacznie odpowiedzieć, że tak. Musi ona wspomagać budżet rodziny, gdyż na ogół zarobki jednej osoby nie wystarczają na jej utrzymanie. Trzeba jednak dążyć do tego, ażeby, zwłaszcza w okresach wychowywania dzieci, mogły więcej przebywać w domu i w tym kierunku powinny pójść dalsze rozwiązania socjalne.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#JózefaWojtkowska">Ostatnio na terenie województwa siedleckiego mamy do czynienia z pogorszeniem się komunikacji autobusowej. Eksploatowane na tej trasie autobusy nie są przystosowane do warunków terenowych i często ulegają uszkodzeniu. Brak jest części zapasowych.</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#JózefaWojtkowska">Wiele kobiet na wsi mogłoby podjąć pracę chałupniczą i byłaby to dla nich duża pomoc, ale nie są w stanie we własnym zakresie zapewnić transportu surowców i odwożenia gotowych wyrobów do spółdzielni. Transport ten powinna świadczyć spółdzielnia, na rzecz której wykonywana jest praca chałupnicza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#BarbaraAndrejczyn">Od 1 stycznia br. wprowadzono limitowanie pozaetatowych godzin pracy dla personelu pomocniczego w służbie zdrowia. Do tej pory można było zatrudniać w godzinach nadliczbowych np. laborantki, pielęgniarki czy rejestratorki. Przy braku etatów było to dobre rozwiązanie. Czy istnieje możliwość zwiększenia limitu godzin?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#JadwigaBecelewska">Zdarzają się sytuacje, iż pracownicy zatrudniani na niektórych stanowiskach nie mogą już uzyskać dalszego wzrostu zarobków, gdyż osiągnęli pułap i szukają innej pracy. Sytuacje takie powodują trudności w zapewnieniu ciągłości zatrudnienia i produkcji.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#JadwigaBecelewska">Popieram postulat posłanki Kochanowskiej w sprawie zlikwidowania pracy na trzeciej zmianie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#JaninaWaśniowska">Poprawa warunków pracy kobiet zatrudnionych w handlu uzależniona jest od realizacji inwestycji dla handlu. Równolegle z budownictwem mieszkaniowym oddawać trzeba do użytku w poszczególnych osiedlach pawilony handlowe i usługowe. Obecnie często kobiety mieszkające w osiedlach nowych muszą wozić prawie wszystkie produkty z centrum miasta.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#JaninaWaśniowska">W materiałach resortu i w koreferacie za mało uwagi poświęcono sytuacji kobiet pracujących na wsi. Należałoby dążyć do poprawy sieci handlowej i usługowej na terenie wsi. Inaczej niż w mieście rozwiązany jest również problem zabezpieczenia socjalnego kobiety wiejskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#LudmiłaMazurkiewicz">Kobiety pracujące w przemyśle pytają, czy możliwe jest przejście na emeryturę po przepracowaniu 30-tu lat bez względu na wiek.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#LudmiłaMazurkiewicz">Niektóre kobiety mają trudności z przyjęciem do pracy po wykorzystaniu urlopu bezpłatnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#IrenaSroczyńska">Do rozpatrywania problemu pracujących kobiet wracamy co pewien czas w pracach naszej Komisji. Wzrost aktywności zawodowej kobiet sprawia, że temat ten jest ciągle aktualny.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#IrenaSroczyńska">Wiele postulatów zgłoszonych przez Komisję zostało podjętych do realizacji przez partię i rząd. Przyczyniło się to do znacznej poprawy sytuacji kobiet pracujących. Nastąpił wzrost zakresu świadczeń socjalnych ze strony państwa, a także ze strony zakładów pracy. Mimo znacznego postępu jest jeszcze wiele spraw, które czekają na rozwiązanie.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#IrenaSroczyńska">Należy w pierwszym rzędzie koncentrować uwagę na dalszej poprawie warunków pracy w zakładach przemysłowych i w handlu. Zwiększać należy stopień małej mechanizacji prac uciążliwych.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#IrenaSroczyńska">W dyskusji wiele uwagi poświęcono sprawie pracy kobiet na trzeciej zmianie. Należy dążyć do stopniowego ograniczenia pracy kobiet na zmianach nocnych. W pierwszej kolejności należałoby zwolnić od niej matki wychowujące dzieci do lat 3-ch oraz jedyne żywicielki rodzin.</u>
          <u xml:id="u-16.4" who="#IrenaSroczyńska">Przy organizacji oddziałów pracy chronionej mieć trzeba na uwadze konieczność zapewnienia odpowiednich warunków pracy dla określonej grupy osób, jaki interes społeczny.</u>
          <u xml:id="u-16.5" who="#IrenaSroczyńska">Wskazane byłoby choćby na jeden rok w ramach świadczeń z tytułu macierzyństwa przyznać zasiłek kobiecie w okresie urlopu opiekuńczego. Zależnie od możliwości ekonomicznych państwa zasiłek taki mógłby być stopniowo przedłużany.</u>
          <u xml:id="u-16.6" who="#IrenaSroczyńska">Modyfikacji wymaga również system zasiłków rodzinnych, które w chwili obecnej są stosunkowo niskie.</u>
          <u xml:id="u-16.7" who="#IrenaSroczyńska">Istnieję również konieczność dalszego rozwoju systemu żywienia zbiorowego. Chodzi o to, aby każda kobieta mogła spożyć przynajmniej jedno gorące danie lub zabrać obiad do domu.</u>
          <u xml:id="u-16.8" who="#IrenaSroczyńska">Nowelizacji wymagają również przepisy o zakładowym funduszu socjalnym. Należy nim jednak gospodarować tak, aby pomoc otrzymywały przede wszystkim rodziny pozostające w szczególnie trudnych warunkach.</u>
          <u xml:id="u-16.9" who="#IrenaSroczyńska">Zgodnie z wnioskami jakie padły w dyskusji proponuję, aby upoważniono prezydium Komisji i zespół wizytujący do przygotowania projektu opinii i dezyderatów m.in. w sprawie zasiłku dla kobiet w czasie urlopu opiekuńczego, stopniowego ograniczania pracy kobiet w czasie trzeciej zmiany, poprawy warunków pracy kobiet w handlu.</u>
          <u xml:id="u-16.10" who="#IrenaSroczyńska">Wiceminister pracy, płac i spraw socjalnych Henryk Białczyński. Resort prowadzi bieżące analizy i przeglądy w zakresie prawidłowego wykorzystania świadczeń socjalnych. W roku bieżącym w konsultacji z władzami terenowymi dążymy do wyrównywania istniejących różnic pomiędzy poszczególnymi grupami społecznymi. Wiele uwagi przywiązuje się do poprawy warunków pracy kobiet pracujących.</u>
          <u xml:id="u-16.11" who="#IrenaSroczyńska">Również Rada DS. Rodziny prowadzi analizę oddziaływania naszego systemu świadczeń na sytuację poszczególnych rodzin. Sądzę, iż istnieje potrzeba pewnej selekcji zgłoszonych w dyskusji wniosków na te, które mogą być rozwiązane w ramach popijawy organizacji pracy bez większych nakładów inwestycyjnych oraz na te, do przeprowadzenia których potrzebne są działania państwa.</u>
          <u xml:id="u-16.12" who="#IrenaSroczyńska">Sprawa zatrudnienia może nastręczać w rb. pewne trudności. Musimy zapewnić miejsca pracy dla absolwentów różnych typów szkół a ponadto wprowadzać się będzie większą dyscyplinę w zatrudnianiu zgodnie z wyuczonym zawodem szczególnie w stosunku do absolwentów szkół wyższych. Nie przewiduje się zmniejszenia zatrudnienia bezpośrednio w handlu, a tylko w administracji handlowej.</u>
          <u xml:id="u-16.13" who="#IrenaSroczyńska">Sprawa zatrudnienia kobiet w warunkach nocnych wymaga rozważenia i powinna być rozwiązana.</u>
          <u xml:id="u-16.14" who="#IrenaSroczyńska">Sytuacje, w których kobieta nie może znaleźć w ogóle pracy są sporadyczne. W trudnych wypadkach przyznawany zasiłek opiekuńczy (do 1100 zł.) jest pewną pomocą dla kobiet mających małe dzieci i nie mogących podjąć pracy.</u>
          <u xml:id="u-16.15" who="#IrenaSroczyńska">Sprawy dotyczące zatrudnionych w chałupnictwie rozpatrywane będą przez rząd w II kwartale br. Obecna sytuacja chałupników w zakresie stosowania wobec nich przepisów prawa pracy jest zadowalająca. Nie przewidujemy dla nich przyznania pełnych uprawnień takich jak dla pracowników zakładów zwartych, podlegających nieporównywalnie większym wymaganiom i dyscyplinie. Nie jest również możliwe, aby chałupniczki otrzymały prawo do tzw. urlopów wychowawczych.</u>
          <u xml:id="u-16.16" who="#IrenaSroczyńska">W niepełnym wymiarze godzin może pracować każdy emeryt; ale dochody jego nie mogą przekraczać 24 tys. zł rocznie. Przywilej ten nie przysługuje osobom przechodzącym na wcześniejszą emeryturę.</u>
          <u xml:id="u-16.17" who="#IrenaSroczyńska">Pierwszeństwo w zatrudnieniu dawać musimy ludziom młodym, absolwentom różnego typu szkół. W służbie zdrowia były w roku ubiegłym trudności z zatrudnieniem absolwentów średnich szkół medycznych, na niektórych terenach.</u>
          <u xml:id="u-16.18" who="#IrenaSroczyńska">Sprawa wprowadzenia dodatku za pracę uciążliwą jest dość złożona. Mamy bowiem często sytuację, że działania zmierzające do poprawy warunków pracy napotykają na sprzeciwy, gdyż łączy się to ze zmniejszeniem lub odebraniem dodatków za pracę w warunkach szkodliwych.</u>
          <u xml:id="u-16.19" who="#IrenaSroczyńska">W zakresie ochron osobistych resort od 2-ch lat czyni wszystko, aby poprawić sytuację na tym odcinku. Podjęte działania należy uznać za wystarczające. M.in. zagwarantowano aby wzory ochron bezpośrednio po przyjęciu projektów zostały szybko skierowane do produkcji.</u>
          <u xml:id="u-16.20" who="#IrenaSroczyńska">Mamy za mało wody mineralnej, aby pokryć wszystkie potrzeby zakładów. Dlatego też zobowiązano je do samodzielnego wytwarzania napojów chłodzących. Nie jest to czynność skomplikowana, i przy pomocy saturatora może ją wykonać nawet osoba bez kwalifikacji.</u>
          <u xml:id="u-16.21" who="#IrenaSroczyńska">W ocenie resortu nie byłoby słusznym rozwiązaniem przyznanie po 30-tu przepracowanych latach wszystkim osobom możliwości przechodzenia w stan spoczynku. Wielu ludzi mimo długiego stażu pracy chce i może efektywnie pracować. Nie można im tego zakazać. Ponadto z punktu widzenia finansowego budżet państwa byłby nadmiernie obciążony ubezpieczeniami społecznymi.</u>
          <u xml:id="u-16.22" who="#IrenaSroczyńska">Sprawa wypłacania zasiłków wychowawczych została w ostatnim okresie podjęta przez Radę DS. Rodziny, która rozważyła kilka projektów. W najbliższym czasie należy spodziewać się załatwienia tej kwestii. Przewiduje się także zmiany w sprawie przyznawania zasiłków alimentacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-16.23" who="#IrenaSroczyńska">W tej chwili przepisy nie umożliwiają otrzymania 3-letniego urlopu na wychowanie dziecka adoptowanego. Postulaty nowelizacji przepisów w tym kierunku zgłoszone przez posłów zasługują na pełne poparcie. Sprawa ta zostanie uregulowana przy najbliższej okazji.</u>
          <u xml:id="u-16.24" who="#IrenaSroczyńska">W perspektywie 100% dzieci w naszym kraju ma zostać objętych opieką przedszkolną. Konieczne są wobec tego odpowiednie przedsięwzięcia organizacyjne i inwestycyjne. W chwili obecnej organizowane są małe żłobki, które przynajmniej częściowo łagodzą istniejące obecnie trudności.</u>
          <u xml:id="u-16.25" who="#IrenaSroczyńska">Zagadnieniem racjonalnego żywienia zajmowała się wczoraj Rada DS. Rodziny, która w pełni poparła wnioski zgłoszone w toku ostatnich obrad Krajowej Ligi Kobiet. Będą one w najbliższym czasie wcielane w życie.</u>
          <u xml:id="u-16.26" who="#IrenaSroczyńska">Zakłady pracy odczuwają w tej chwili pewne niedobory środków funduszu socjalnego. Jest to związane po pierwsze ze wzrostem kosztów utrzymania, po drugie ze zbyt tradycyjnym pojmowaniem roli funduszu i świadczeniem usług z tego tytułu wszystkim pracownikom. Wobec istniejących w tej chwili trudności w ocenie resortu, należy fundusz socjalny przeznaczyć przede wszystkim na rzecz tych pracowników, którzy mało zarabiają, a także tych, którzy najrzadziej korzystają ze świadczeń socjalnych. Potrzebne są odważne decyzje zwłaszcza w stosunku do najlepiej zarabiających.</u>
          <u xml:id="u-16.27" who="#IrenaSroczyńska">Znamy w pełni sytuację zakładów pracy, które nie mogą zakończyć rozpoczętej budowy domów wczasowych. Zapadły decyzje, w wyniku których resort pomoże wszystkim tym zakładom, które przeżywają trudności inwestycyjne przydzielając im odpowiednie limity. Jednakże po zakończeniu budowy część miejsc w domach wypoczynkowych zostanie przekazana na rzecz Funduszu Wczasów Pracowniczych, tak aby z miejsc tych mogli korzystać również i pracownicy innych zakładów pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#ZofiaŁadyńska">W dezyderatach Komisji nie należy precyzować na jaki okres Komisja proponuje przyznanie tzw. dodatków wychowawczych. Z odpowiedzi wynika, że chcemy na razie ograniczyć się do 1 roku po urodzeniu dziecka. W czasie dyskusji na spotkaniach z wyborcami, i w czasie wizytacji w zakładach zatrudniających kobiety padały wnioski o przyznanie takiego dodatku na okres do lat 3. I są to chyba wnioski słuszne. Przyznanie tych dodatków zależy od naszych możliwości ekonomicznych i trzeba zgodzić się z tym, że w oparciu o te możliwości będą one obejmowały krótszy, czy też dłuższy okres czasu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#EdwardSieradzki">W poprzednich latach efektywność zawodowa kobiet wynikała głównie ze wzmożonego zapotrzebowania gospodarki narodowej na siłę roboczą.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#EdwardSieradzki">Jak wynika z przedstawionych Komisji materiałów, w ostatnim okresie zmniejsza się ta aktywność kobiet na co rzutuje m.in. bardziej racjonalne wykorzystanie zasobów pracy w przedsiębiorstwach, jak i wzrastająca liczba kobiet korzystających z 3-letnich bezpłatnych urlopów oraz wcześniejsze przechodzenie kobiet na emeryturę. W tych warunkach zmniejszenie aktywności zawodowej kobiet uznać należy za zjawisko pozytywne. Również w aspekcie interesów rodziny oraz wychowania dziecka tendencja taka jest celowa.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#EdwardSieradzki">Największą zaletą polityki socjalnej lat 70-tych jest fakt, że daje ona kobiecie pracującej możność wyboru, czy kontynuować pracę, czy zająć się przez pewien czas tylko wychowaniem dziecka i rodziną. Proponowane wprowadzenie tzw. zasiłku wychowawczego dla kobiet wpłynie zapewne na zwiększenie ilości urlopów macierzyńskich, chociaż trudno powiedzieć na jak długi okres. W interesie społecznym leży, aby ilość korzystających z tego przywileju kobiet była jak największa i niech korzystają z niego wszystkie kobiety, którym na to pozwala budżet rodzinny, i te które w macierzyństwie widza główne powołanie. W środowisku poznańskich kobiet wnioskowano, ażeby zasiłek wychowawczy wypłacany był przez okres 3 lat.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#EdwardSieradzki">Społeczne korzyści takiej polityki pozwolą na zwiększenie wychowawczego wpływu rodziny na dziecko z wszystkimi wynikającymi z tego faktu pozytywnymi skutkami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#MarianMatera">Niezrozumiałe są wyjaśnienia co do zatrudniania absolwentów szkół medycznych. Wiemy, że w terenie wiele ośrodków zdrowia nie może być uruchomionych, albo w pełni wykorzystanych m.in. z braku kadry medycznej. Pozyskaniu tej kadry służyć mają m.in. przewidziane dodatki osiedleńcze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#DanielaLiberadzka">Aktywna i bogata dyskusja posłów pozwoliła na wysunięcie szeregu istotnych wniosków i postulatów, w oparciu o które zostanie opracowany projekt dezyderatów Komisji.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#DanielaLiberadzka">KOMISJA PRACY I SPRAW SOCJALNYCH.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#DanielaLiberadzka">KOMISJA ROLNICTWA I PRZEMYSŁU SPOŻYWCZEGO.</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#DanielaLiberadzka">Dnia 27 marca 1979 r. Komisje: Pracy i Spraw Socjalnych oraz Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego, obradujące na wspólnym posiedzeniu pod przewodnictwem poseł Ireny Sroczyńskiej (PZPR), uchwaliły opinię w sprawie realizacji ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym oraz innych świadczeniach dla rolników i ich rodzin.</u>
          <u xml:id="u-20.4" who="#DanielaLiberadzka">Projekt opinii omówiła poseł Stefania Adamczak (bezp.).</u>
          <u xml:id="u-20.5" who="#DanielaLiberadzka">W dyskusji nad proponowaną opinią wzięli udział posłowie: Janina Waśniowska (ZSL), Irena Sroczyńska (PZPR), Tadeusz Maj (ZSL), Jerzy Ozdowski (bezp. „Znak”), Ewa Kwiatkowska (PZPR), Stefania Adamczyk (bezp.) oraz Cecylia Moderacka (SD).</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>