text_structure.xml
49.8 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 10 kwietnia 1979 r. Komisja Kultury i Sztuki obradująca pod przewodnictwem posła Witolda Lassoty (SD), rozpatrzyła stan rozwoju i upowszechnienia kultury w osiedlach mieszkaniowych oraz realizację budownictwa towarzyszącego w zakresie urządzeń kulturalnych.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele: Ministerstwa Kultury i Sztuki z wiceministrem Józefem Fajkowskim, Centralnego Związku Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego z prezesem Stanisławem Kukuryką, Ogólnopolskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu z sekretarzem Karoliną Marszałową, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Oświaty i Wychowania, RSW „Prasa-Książka-Ruch”, Najwyższej Izby Kontroli.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Podstawą dyskusji były materiały opracowane przez resort kultury i sztuki oraz Centralny Związek Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego, które przedstawili wiceminister Józef Fajkowski i prezes CZSBM - Stanisław Kukuryka.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Jak wynika z materiałów resortu kultury i sztuki, jako podstawowy warunek rozwoju kultury w osiedlach mieszkaniowych uznaje się zespolenie - w wyniku przyjęcia wspólnych zadań - sił i środków instytucji resortu kultury, związków zawodowych, spółdzielczości mieszkaniowej oraz organizacji społecznych. Zasady tej współpracy określa porozumienie z 30 lipca 1973 r. pomiędzy Ministerstwem Kultury i Sztuki, Centralną Radą Związków Zawodowych, ZG Związku Młodzieży Socjalistycznej i Centralnym Związkiem Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego. Na podstawie szczegółowych zarządzeń do działalności kulturalnej na rzecz mieszkańców osiedli miejskich zobowiązane są wszystkie placówki i instytucje kultury.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Ministerstwo Kultury i Sztuki wspólnie z Centralną Radą Związków Zawodowych, Federacją Socjalistycznych Związków Młodzieży Polskiej, a także z Centralnym Związkiem Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego, w ogólnopolskim programie działalności kulturalnej w roku 1977/78 akcentowało hasła: „Kultury w osiedlu mieszkaniowym” i „Kultury w życiu rodziny”. Działalności tej patronował Front Jedności Narodu.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">W placówkach osiedlowych opracowano program ogólnie dostępnych usług kulturalnych. Poszczególne placówki mogą wybierać z tego programu i realizować w ramach możliwości lokalowych: atelier fotograficzne i filmowe, laboratorium foto-filmowe, fonotekę, atelier malarskie, pracownie: grafiki, rzeźby, tkactwa artystycznego, ceramiki, biżuterii artystycznej, kukiełek i masek, konserwacji dzieł sztuki i przedmiotów artystycznych, studio muzyczne tańca i rytmiki, nauki gry na instrumentach, śpiewu, sale bajek i zabaw dziecięcych itp. Tego typu działalność okazuje się bardzo potrzebna, szczególnie w pierwszej fazie życia osiedla.</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Główną rolę w programowaniu i wzbogacaniu działalności kulturalno-wychowawczej w osiedlach pełnią wojewódzkie domy kultury. Konsultują i opiniują one plany pracy poszczególnych placówek, udzielają pomocy instrukcyjno-metodycznej, rozpowszechniają opracowania metodyczne, szkoleniowe oraz materiały repertuarowe, prowadzą kursy i seminaria z zakresu doskonalenia zawodowego. Organizują także przeglądy, konkursy i giełdy programowe w obrębie województwa, przyczyniają się do wymiany doświadczeń i ogólnego podnoszenia poziomu pracy placówek. Wojewódzkie domy kultury pośredniczą również w nawiązywaniu kontaktów pomiędzy zawodowymi instytucjami kultury a terenowymi placówkami osiedlowymi.</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Biblioteki publiczne w nowych osiedlach są jedynymi placówkami upowszechnienia czytelnictwa, a działalność ich jest ukierunkowana na zaspokajanie dość różnorodnych potrzeb i upodobań czytelniczych, krzewienie kultury literackiej, kształtowanie i rozwijanie zainteresowań czytelniczych. Filie biblioteczne w osiedlach mają dobre warunki do organizacji pracy z czytelnikami. Jako placówki środowiskowe skupiają łatwo uczestników różnych imprez i stałych form pracy.</u>
<u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">W projektach nowych osiedli przeważnie znajdują się pomieszczenia dla bibliotek, jednak w trakcie realizacji najczęściej wypadają z planów. Stąd nasycenie bibliotekami jest nierównomierne. W niektórych dzielnicach miast mieszkańcy praktycznie nie korzystają z bibliotek. Tak jest w Toruniu, Bydgoszczy, Poznaniu, Radomiu, w Łodzi. Np. osiedla Widzew-Wschód w Łodzi (20 tys. mieszkańców) i Retkinia (ponad 60 tys.) nie mają ani jednej biblioteki, a stale rozwijający się Teofilów (90 tys. mieszkańców) tylko jedną placówkę. Podobna sytuacja dotyczy lokali na księgarnie „Domu Książki”. Mimo podpisywanych przez Zjednoczenie Księgarstwa umów z inwestorami osiedli spółdzielczych, rocznie w skali kraju oddawanych jest do użytku tylko ok. 20 lokali. Potrzeby są dwu trzykrotnie większe.</u>
<u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Działalność przedsiębiorstw i organizacji plastycznych (PP Pracowni Sztuk Plastycznych, Związku Polskich Artystów Plastyków, Biura Wystaw Artystycznych) dotyczy w znacznej części zagadnienia zagospodarowania plastycznego osiedli spółdzielczych. Działalność ta zmierzą w dwóch kierunkach. Pierwszy z nich obejmuje oferowanie spółdzielczości mieszkaniowej i jednostkom zajmującym się projektowaniem osiedli usług w zakresie plastyki w nowo projektowanych osiedlach mieszkaniowych. Tego typu działania podejmowano z pozytywnym skutkiem m. in. w Poznaniu i Gdańsku. Drugi polega na organizowaniu galerii plenerowych rzeźb, wszelkiego rodzaju wystaw artystycznych w placówkach osiedlowych oraz konkursów plastycznych mających na celu podniesienie wyglądu estetycznego osiedli, przybliżenie sztuk plastycznych ich mieszkańcom. Przykładem może być bardzo znana i rozpowszechniona w kraju akcja „Kolorowe podwórka”.</u>
<u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Upowszechnienie sztuki teatralnej w osiedlach ograniczone jest warunkami lokalowymi do prezentowania małych form teatru dramatycznego, indywidualnych spotkań (recitali) aktorskich i prezentacji niektórych form teatru lalkowego. Trzeba stwierdzić, że i w tej dziedzinie dokonał się znaczny postęp i w zasadzie nie ma teatru w Polsce, który nie świadczyłby, przynajmniej okazjonalnie, swych usług na rzecz większych placówek osiedlowych. Wielką przeszkodą i utrudnieniem jest brak dobrze wyposażonych sal widowiskowych, z zapleczem i odpowiednią sceną. Innym pożytecznym, godnym podkreślenia zjawiskiem jest pomoc i opieka niektórych aktorów nad amatorskimi zespołami teatralnymi, Np. Teatru W. Siemaszkowej w Rzeszowie, Teatru Osterwy w Lublinie itp.</u>
<u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Dobrze rozwijają się również kontakty z instytucjami muzycznymi i estradowymi. Nie ma w zasadzie placówki osiedlowej w kraju, która mając po temu możliwości lokalowe nie gościłaby na swych imprezach artystów muzyków, zespołów kameralnych, uczniów miejscowych szkół muzycznych oraz zespołów estradowych.</u>
<u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Uruchomienie przez Ministerstwo Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki w 1973 roku początkowo w 9-ciu, a później ogółem w 18-tu uczelniach wyższych, zaocznych studiów o kierunku „Pedagogika w zakresie pracy kulturalno-oświatowej zostało w pełni wykorzystane przez pracowników placówek kulturalnych, którzy oczekiwali na możliwość ukończenia studiów wyższych, zgodnie z kierunkiem wykonywanej pracy. Rozdziałem przyznawanych miejsc i informacją zajął się resort kultury i sztuki. Od dwóch lat Centralny Związek Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego, oraz jeszcze kilka instytucji i organizacji centralnych, prowadzi rekrutację na ten kierunek studiów, mając w dyspozycji oddzielny limit miejsc m.in. w Uniwersytecie Łódzkim.</u>
<u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">Wg danych za 1977 r. na studiach dla pracujących wykształcenie wyższe uzupełniało 2.789 pracowników, w tym: na studiach pedagogiki kulturalno-oświatowej 2.677, na studiach kulturo znawczych 122 pracowników. Oba kierunki prowadzone są także w trybie studiów stacjonarnych - kształci się na nich przyszłą kwalifikowaną kadrę pracowników społeczno-kulturalnych. Każdego roku, począwszy od 1977, w którym pierwsi absolwenci w liczbie 298 ukończyli studia pedagogiki kulturalno-oświatowej, wyższe uczelnie będą opuszczać kolejne grupy absolwentów tego kierunku.</u>
<u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Liczna grupa pracowników placówek upowszechniania kultury uzyskuje kwalifikacje zawodowe w policealnych studiach kulturalno-oświatowych. Studia te przygotowują w stosunkowo krótkim 2 lub 2,5-letnim okresie pracowników do pełnienia funkcji organizatorskich w działalności kulturalnej. W trybie stacjonarnym wiedzę zdobywało na tego rodzaju studiach w 1977 r. - 415 słuchaczy, a w trybie zaocznym uzupełniało kwalifikacje 3.560 pracowników.</u>
<u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">Duża część pracowników z różnorodnych placówek upowszechniania kultury uzyskuje kwalifikacje instruktorskie do pracy w amatorskim ruchu artystycznym na kursach kwalifikacyjnych zaocznych. W 1978 r. uczestniczyło w nich 476 pracowników. Natomiast ponad 70 osób uzyskuje wiedzę i umiejętności na kursach organizatorów aktywnego wypoczynku.</u>
<u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">Rozmieszczenie placówek kulturalno-wychowawczych (domów kultury, klubów i świetlic) jest nierównomierne, a ich ilość niewystarczająca. W szczególnie niekorzystnej sytuacji znajduje się większość nowych województw oraz niektóre rozwijające się wielkie aglomeracje przemysłowe. Zwraca uwagę województwo konińskie, w którym na 18 miast przypada 26 placówek wyżej zorganizowanych, w tym tylko 6 domów kultury. Niekorzystnie przedstawia się także sytuacja w województwach: leszczyńskim, łomżyńskim, kaliskim, wałbrzyskim, siedleckim, suwalskim, ciechanowskim, przemyskim i jeleniogórskim. Istnieje w kraju wiele miast nawet kilkudziesięciotysięcznych, nie posiadających ani jednej placówki wielofunkcyjnej z salą widowiskowo-kinową.</u>
<u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">Analiza potrzeb nowo wznoszonych osiedli wskazuje na potrzebę tworzenia wielofunkcyjnych ośrodków kultury, zawierających salę widowiskowo-kinową, bibliotekę z czytelnią, sale klubowe, pracownie artystyczne, punkt małej gastronomii i inne usługi. Powinny one współpracować z placówkami turystyki, sportu i szkołami. Duże ośrodki i domy kultury powinny uzupełniać sieć placówek kulturalnych i rekreacyjnych, usytuowanych w mniejszych pomieszczeniach wygospodarowanych w domach mieszkalnych, lokalach administracji osiedlowych i pawilonach usługowych. Ważną sprawą jest opracowanie ogólnych wytycznych funkcjonalno-użytkowych dla urządzeń kulturalno-rekreacyjnych w osiedlach mieszkaniowych z uwzględnieniem zasad lokalizacji w stosunku do liczby mieszkańców oraz szacunkowych kosztów budowy i utrzymania. Pozwoliłoby to inicjatorom i realizatorom budowy placówek kultury na rzeczowe zestawienie potrzeb i zamierzeń do faktycznych możliwości.</u>
<u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">Jak wynika z materiałów Centralnego Związku Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego i uzupełnień prezesa Stanisława Kukuryki niektóre spółdzielnie mieszkaniowe w kraju, jak np. Warszawska, Poznańska czy Robotnicza Spółdzielnia Mieszkaniowa „Lokator” w Łodzi posiadają w dziedzinie kształtowania zainteresowań mieszkańców osiedli wieloletnie, postępowe tradycje. Ogromna większość spółdzielń dopiero w latach 60-tych zaczęła podejmować, głównie z inicjatywy społecznie zaangażowanych grup mieszkańców, działania zmierzające do organizacji życia społecznego do stwarzania mieszkańcom warunków dla zaspokajania i rozwijania różnorodnych zainteresowań i racjonalnego, czynnego wypoczynku. Do najczęściej spotykanych należą: cykle spotkań dotyczące wiedzy pedagogicznej, medycznej, związanej z prowadzeniem gospodarstwa domowego; studia wiedzy o teatrze, o filmie, o regionie na tematy polityczno-ekonomiczne jak również cykle spotkań z „ciekawymi ludźmi” z różnych dziedzin wiedzy i sztuki; systematyczne wystawy plastyczne połączone ze sprzedażą prac, poradnictwo wychowawcze i prawne, zdrowotne, urządzania wnętrz; projekcje filmów w ramach klubów filmowych i poranków dla dzieci; amatorskie zespoły artystyczne; systematyczne zajęcia w pracowniach specjalistycznych (np. politechnicznych)modelarstwa lotniczego, szkutniczego, majsterkowania, radiotechnicznych, krótkofalowców/, plastycznych.</u>
<u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">Aktualnie w osiedlowych placówkach kulturalnych spółdzielczości mieszkaniowej działa ok. 1900 amatorskich zespołów artystycznych, skupiających ok. 35 tysięcy uczestników. W celu stałego doskonalenia poziomu ich pracy i stwarzania okazji do konfrontacji osiągnięć CZSBM organizuje przeglądy amatorskiej twórczości artystycznej w różnych dziedzinach. Zespoły spółdzielcze biorą udział w ogólnopolskich przeglądach i festiwalach.</u>
<u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">Centralny Związek Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego za najważniejszy warunek dalszego rozwoju działalności kulturalno-wychowawczej uznaje systematyczny przyrost obiektów i urządzeń kulturalno-wychowawczych i sportowo-rekreacyjnych w osiedlach.</u>
<u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">W zakresie działalności programowej zamierza się kontynuować dotychczasowe kierunki działania, zakładając szczególną intensyfikację działań nad podnoszeniem na wyższy poziom kultury życia codziennego i kultury współżycia mieszkańców, jak również działań w zakresie tworzenia nowych tradycji regionalnych. Centralny Związek Spółdzielczości Budownictwa Mieszkaniowego chciałby, ażeby działalność kulturalno-wychowawcza prowadzona była w takim wymiarze, by osiedla stawały się w coraz szerszym stopniu terenem żywej działalności i aktywności mieszkańców.</u>
<u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">Stan bazy kulturalnej w osiedlach w roku 1978 obejmował 714 świetlic, 427 klubów, 112 domów kultury, 390 bibliotek oraz 7600 placów gier, zabaw i boisk. Ponadto na terenie osiedli spółdzielczych funkcjonują miniżłobki, ogniska przedszkolne i przedszkola społeczne. W zakresie budowy urządzeń sportowo-rekreacyjnych szczególnym zainteresowaniem cieszą się boiska, place gier i zabaw, tory saneczkowe, ścieżki zdrowia, W roku 1979 planuje się oddanie do użytku w osiedlach spółdzielczych 54 świetlic, 29 klubów osiedlowych, 3 domów kultury, 15 bibliotek, 8 księgarni i 38 innych obiektów przeznaczonych do działalności kulturalno-wychowawczej. W planie inwestycyjnym na rok 1980 przewiduje się budowę dalszych 64 świetlic, 57 klubów osiedlowych, 9 domów kultury, 18 bibliotek, 18 księgami i 40 innych obiektów.</u>
<u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">W przyjętym przez spółdzielczość mieszkaniową programie obchodów Międzynarodowego Roku Dziecka wiele uwagi zwraca się m.in. na powiększenie bazy kulturalno-wychowawczej dla najmłodszych mieszkańców. Przewiduje się wybudowanie w 1979 r.: 163 klubów dziecięcych, świetlic, punktów opieki nad dzieckiem, 345 placów gier i zabaw, 85 placów „Wielkiej przygody”, „Robinsonad”, „Wiosek indiańskich”, 183 terenów rekreacyjno-sportowych oraz 8 amfiteatrów dziecięcych.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#JanuszKarpiński">RSW prowadzi w osiedlach 600 klubów prasy i książki, 87 międzynarodowych klubów prasy i książki, z tego 23 są placówkami typowo osiedlowymi.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#JanuszKarpiński">RSW stawia sobie za cel wszechstronne uczestnictwo w rozwoju kulturalnego życia osiedli. Formy działania klubów prasy i książki są bardzo zróżnicowane, począwszy od spotkań z wybitnymi ludźmi' sztuki, nauki czy sportu po organizację wystaw artystycznych. Część klubów łączy działalność kulturalną z gastronomiczną, osiągając również dobre efekty.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#JanuszKarpiński">RSW „Prasa-Książka-Ruch” otrzymuje wiele ofert i wniosków o założenie w poszczególnych miejscowościach czy osiedlach nowych klubów. Pomyślnie przebiega budowa nowych lokali toteż wszystkie postulaty co do uruchomienia nowych klubów prasy i książki zostaną w najbliższych latach zrealizowane.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#JanuszKarpiński">Pewne trudności występują w pozyskiwaniu odpowiedniej ilości i tytułów prasy zagranicznej (zmiana cen), brak jest również urządzeń i sprzętu audiowizualnego.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#JanuszKarpiński">Na podkreślenie zasługuje porozumienie zawarte w dniu 30 lipca 1977 r. pomiędzy RSW „Prasa-Książka-Ruch”, a Centralnym Związkiem Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego. W oparciu o to porozumie nie w najbliższych latach nastąpi szybki rozwój sieci klubów prasy i książ ki na terenie kraju.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#JanuszKarpiński">Koreferat, w imieniu podkomisji do spraw upowszechnienia kultury, przedstawiła poseł Stefania Oryl (PZPR): Podkomisja wizytowała placówki kulturalne w osiedlach mieszkaniowych oraz zapoznała się ze stanem realizacji obiektów towarzyszących na terenie województw wrocławskiego i opolskiego. Społeczeństwu socjalistycznemu trzeba tworzyć warunki nie tylko rozwoju gospodarczego ale również możliwość zaspokojenia swoich aspiracji i dążeń kulturalnych, kształtowania swojej osobowości.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#JanuszKarpiński">Realizowany przez partię i rząd program poprawy warunków życia społeczeństwa ukierunkowany jest na poprawę jakościowych warunków życia, uwzględnia również aspekty kulturowej estetyczne i emocjonalne.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#JanuszKarpiński">Obecnie ponad 5 mln ludzi mieszka już w nowych osiedlach.</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#JanuszKarpiński">W roku 1985 będzie ich 7,5 mln. Wyłaniają się zatem poważne zadania w dziedzinie organizacji życia społecznego i kulturalnego mieszkańców osiedli. Osiedla mieszkaniowe nie mogą być tylko zespołem budynków, lecz uwzględniać muszą wszystkie elementy związane z potrzebami kulturowymi i społecznymi ich mieszkańców.</u>
<u xml:id="u-2.9" who="#JanuszKarpiński">Upowszechnienie kultury w osiedlach nie rozstrzygnie się wyłącznie w obrębie działania instytucji kulturalnych i aktywności ich oddziaływania. Bez sprzymierzeńców, działających w najbliższym otoczeniu osiedla, proces upowszechniania kultury realizowany będzie wolniej i z mniejszymi efektami. Profesjonalnym placówkom kulturalnym powinna przypadać rola koordynująca, integrująca i wspomagająca działalność na rzecz upowszechnienia kultury we wszystkich środowiskach. Ogromne znaczenie ma również działalność wojewódzkich rad do spraw upowszechniania kultury. Jednym z ważniejszych współpartnerów jest także Centralny Związek Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego.</u>
<u xml:id="u-2.10" who="#JanuszKarpiński">Program działalności kulturalno-wychowawczej realizowany jest w osiedlach przy współdziałaniu z organizacjami społeczno-politycznymi, młodzieżowymi, związkami zawodowymi, resortami kultury oraz oświaty i wychowania, a także zakładami pracy. Wszechstronną działalność prowadzą spółdzielnie posiadające zwarte osiedla, odpowiednio wyposażone w urządzenia rekreacyjne i placówki kulturalno-wychowawcze, Z przykładami takiej ożywionej działalności posłowie zapoznali się w czasie wizytacji na terenie województw: opolskiego i wrocławskiego.</u>
<u xml:id="u-2.11" who="#JanuszKarpiński">Ośrodki kultury w osiedlach mieszkaniowych bardziej oddalonych od centrów miast, spełniają rolę zespalającą ludzi w środowisku zamieszkania, kształtują i ukierunkowują zainteresowania i rozbudowują potrzeby kulturalne mieszkańców. Charakterystyczną cechą działalności kulturalnej w osiedlach mieszkaniowych jest zróżnicowanie form, dyscyplin i poziomu, uwzględniające atrakcyjną działalność dla całych rodzin, dzieci w różnym wieku, młodzieży, dorosłych i ludzi starszych. Ważną przesłanką wskazującą na potrzebę dalszego rozwoju ośrodków kultury w miejscu zamieszkania jest skracanie czasu pracy zawodowej i potrzeba sensownego zagospodarowania tego czasu.</u>
<u xml:id="u-2.12" who="#JanuszKarpiński">W latach 1976-1978 obserwujemy widoczny postęp w rozszerzaniu i wzbogacaniu działalności kulturalnej w miejscu zamieszkania. Do szczególnie cennych działań należy zaliczyć organizowane np. we Wrocławiu obchody dni poszczególnych osiedli, w których prezentuje się najcenniejsze inicjatywy gospodarcze, społeczne i kulturalne. Działalność ta jest istotnym czynnikiem integrującym poszczególne grupy społeczne w osiedlach. W 1977 r. zorganizowano sygnalizację pomiędzy 10-cioma osiedlami pod nazwą „Giełda Osiedli”, w 1978 r. przebiegała ona pod hasłem „Kultura w miejscu zamieszkania” oraz „Kultura w życiu rodziny”.</u>
<u xml:id="u-2.13" who="#JanuszKarpiński">Placówki osiedlowe prowadzą w zależności od możliwości lokalowych, kadrowych i finansowych mniej lub bardziej szeroką działalność na rzecz wszystkich grup wiekowych poprzez podejmowanie przedsięwzięć zmierzających do podniesienia kultury życia codziennego oraz prawidłowego kształtowania stosunków międzyludzkich. Tego typu inicjatywy cenne są szczególnie na osiedlach nowych. Na przykładzie Kędzierzyna i Koźla posłowie stwierdzili, że największy udział w dysponowaniu nową substancją mieszkaniową - a co za tym idzie, szansą racjonalnego podnoszenia i tworzenia bazy dla szeroko pojętego rozwoju działalności kulturalnej - mają spółdzielnie w miastach zwłaszcza tych, gdzie notuje się szybki rozwój przemysłu.</u>
<u xml:id="u-2.14" who="#JanuszKarpiński">W ocenie posłów mimo pewnych trudności, w latach 1976-1978 obserwuje się systematyczny wzrost bazy dla działalności kulturalno-wychowawczej w spółdzielczości mieszkaniowej, głównego inwestora budownictwa mieszkaniowego. W ciągu 2 ostatnich lat przybyło w osiedlach spółdzielczych: 60 nowych świetlic, 46 klubów, 15 domów kultury, 21 bibliotek, 927 nowych placów gier i zabaw oraz boisk. W 1979 r. przybędą dalsze 54 świetlice, 29 klubów osiedlowych, 3 domy kultury, 15 bibliotek, 8 księgarń oraz 38 innych obiektów przeznaczonych do działalności kulturalno-wychowawczej. Na rok 1980 przewiduje się dalszy wzrost tej bazy. Wiele placówek lokalizowanych jest w pawilonach usługowych, natomiast domy kultury w obiektach specjalnie wybudowanych do tego celu.</u>
<u xml:id="u-2.15" who="#JanuszKarpiński">Sieć placówek kulturalno-wychowawczych w osiedlach miejskich nie jest równomiernie rozmieszczona na terenie kraju, a ich ilość nie jest wystarczająca. Istnieje w kraju wiele miast nawet kilkudziesięcio- tysięcznych nie posiadających ani jednej placówki wielofunkcyjnej z salą widowiskowo-kinową. Na tym tle dobrze prezentuje się dorobek spółdzielczości mieszkaniowej. Wiele placówek nie osiąga powierzchniowo nawet skromnego, obowiązującego normatywu.</u>
<u xml:id="u-2.16" who="#JanuszKarpiński">Zarządzenie nr 9 z 1974 r. - Ministerstwu Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony środowiska zwiększyło normatyw powierzchnio- 2 wy do 80 m2 na 1000 mieszkańców - dla każdego osiedla mieszkaniowego, 2 a dla rejonowego ośrodka kulturalnego z klubami i kawiarnią do 2000 m na 40 tys. mieszkańców - co stwarza wprawdzie warunki korzystniejsze dla budownictwa towarzyszącego w zakresie urządzeń kulturalnych, ale są to stale normatywy minimalne i należy podjąć wysiłki aby dla nowych, wielkich osiedli - szczególnie tych odległych od centrów miast - zostały one zwiększone.</u>
<u xml:id="u-2.17" who="#JanuszKarpiński">Podkomisja uważa za słuszne wszystkie wnioski zawarte w materiałach Ministerstwa jak również w materiałach Centralnego Związku Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego.</u>
<u xml:id="u-2.18" who="#JanuszKarpiński">Jakkolwiek organizatorzy i działacze kultury w wizytowanym terenie niechętnie mówili o trudnościach, a raczej prezentowali swoje osiągnięcia - niemniej z ich wypowiedzi można wyciągnąć sporo wniosków.</u>
<u xml:id="u-2.19" who="#JanuszKarpiński">Uznaje się za niezbędne dalsze doskonalenie koordynacji działań wszystkich gestorów i patronów działalności kulturalnej na terenie osiedli mieszkaniowych - itp. zarówno w zakresie programowania tej działalności, jak i jej finansowania. Uznaje się, że partycypacja dużych zakładów pracy w działalności osiedlowych ośrodków kultury - szczególnie ich pomoc finansowa jest niewystarczająca. Np. we Wrocławiu na 16 milionów złotych wydatkowanych na działalność kulturalną w osiedlach - 1 milion tylko - to dotacje dużych zakładów pracy.</u>
<u xml:id="u-2.20" who="#JanuszKarpiński">Spółdzielczość mieszkaniowa - fundusze na prowadzenie działalności kulturalnej czerpie w większości z oprocentowanych książeczek udziałowców. W wielu spółdzielniach - szczególnie tych starszych - te dochody kończą się i już trzeba myśleć kto i z jakich funduszów będzie finansował tą działalność.</u>
<u xml:id="u-2.21" who="#JanuszKarpiński">Minister Kultury i Sztuki, opierając się na Rozporządzeniu Rady Ministrów z 1973 roku nadał moc prawną pewnym zasadom współdziałania z zakładami pracy - wydając Zarządzenie Nr 44 w sprawie zakładowej działalności socjalnej, o charakterze kulturalno-wychowawczym. Zarządzenie to określa, że zakładowy fundusz socjalny, służy także do prowadzenia tej działalności „w zakładzie pracy; w miejscu zamieszkania i w regionie”. W opinii wielu działaczy kultury - zarówno instytucji państwowych jak i społecznych pada postulat, aby rozdzielić fundusz socjalny od funduszu na działalność kulturalną.</u>
<u xml:id="u-2.22" who="#JanuszKarpiński">Uznając priorytet dla mieszkań - spółdzielnie różnymi sposobami, według swoich możliwości, po gospodarsku, własnymi brygadami remontowymi starają się zwiększyć bazę dla działalności kulturalno-wychowawczej. Te działania w części tylko zaspokajają potrzeby, jeżeli chodzi o mniejsze osiedla do 10 tys. mieszkańców. Dla powstających już dużych osiedli 100 i więcej-tysięcznych taka działalność - nie załatwi sprawy. W dalszym ciągu odczuwa się brak dostatecznej ilości dobrze gotowanej kadry do prowadzenia działalności kulturalnej i kierowania zespołami. Jeżeli nawet społecznicy - animatorzy są, to odczuwa się brak specjalistów do prowadzenia takiej działalności jak: fotografia i fotografika, plastyka, małe formy teatralne, brak fachowców z dziedziny upowszechniania muzyki. Poprawa w tej dziedzinie zapewniłaby bardziej prawidłowe funkcjonowanie placówek kulturalnych.</u>
<u xml:id="u-2.23" who="#JanuszKarpiński">W placówkach tych istnieją trudności z zatrudnieniem specjalistów w niepełnym wymiarze godzin - np. nauczyciele mają kłopoty z zezwoleniem na podjęcie takiej pracy.</u>
<u xml:id="u-2.24" who="#JanuszKarpiński">W dalszym ciągu placówki odczuwają braki materiałów instruktarzowych i repertuarowych i stale powtarzany postulat o podjęciu rygorystycznych działań dla oddawania całego zaplecza socjalno-usługowego, a więc i placówek kulturalnych - razem z mieszkaniami.</u>
<u xml:id="u-2.25" who="#JanuszKarpiński">Ośrodki osiedlowe na terenie wizytowanym zgłaszają ogromne kłopoty z wyposażeniem placówek. Budowa i rozbudowa tych ośrodków pochłonęła dużo środków i sił społecznych - nie można tego zniszczyć - to są także usługi dla ludności - wyższego rzędu - usługi.</u>
<u xml:id="u-2.26" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#KarolinaMarszałowa">Działalność kulturalno-oświatowa w osiedlach wynika z autentycznych potrzeb społecznych. Przy podejmowaniu dyskusji na te tematy mówimy przede wszystkim o dużych miastach i osiedlach spółdzielczych, mniej natomiast o osiedlach komunalnych oraz o wsi.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#KarolinaMarszałowa">Komitet Frontu Jedności Narodu włącza się aktywnie w koordynację tej działalności. Spotykamy się często z przykładami złego gospodarowania posiadanymi środkami, A istnieją możliwości zwiększenia nakładów na cele upowszechniania kultury m.in. ze środków różnych instytucji i organizacji społecznych. Szerzej wykorzystywać trzeba nakłady zakładów pracy, które powinny świadczyć na rzecz rozwoju działalności kulturalnej w miejscu zamieszkania pracowników. Taka praktyka jest już w wielu przypadkach stosowana.</u>
<u xml:id="u-3.2" who="#KarolinaMarszałowa">W programowaniu działalności kulturalnej wykorzystywać trzeba szerzej działalność regionalnych towarzystw kulturalnych.</u>
<u xml:id="u-3.3" who="#KarolinaMarszałowa">Z inicjatywy społecznej wspomaganej przez Komitet Frontu Jedności Narodu organizuje się w osiedlach kluby dla osób starszych, place zabaw dla dzieci, kółka zainteresowań.</u>
<u xml:id="u-3.4" who="#KarolinaMarszałowa">Trzeba tworzyć warunki pracy W osiedlach dla twórców (plastyków, muzyków), przydzielać im lokale na pracownie i mieszkania, szerzej popularyzować ich osiągnięcia.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#TadeuszOrlof">Zgodnie z zarządzeniem Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z 1974 r. normatyw dla obiektów kulturalnych na 1 tys. mieszkańców powinien wynosić 80 m2, czy jest on wykonywany? Czy resort posiada rozeznanie o ile zwiększyła się liczba mieszkańców osiedli i jakie są osiągane normatywy dla pomieszczeń kulturalnych.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#AnnaKochanowska">Czy przewiduje się premie dla pracowników przedsiębiorstw budowlanych za kompleksowe oddawanie do użytku osiedli mieszkaniowych.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#KarolMałcużyński">Chciałem podtrzymać pytania moich przedmówców. Nie możemy rozwijać działalności kulturalnej w osiedlach bez zapewnienia odpowiedniej infrastruktury. Czy od r. 1974 w porównaniu ze wspomnianym wskaźnikiem nastąpił regres czy postęp?</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#HenrykJagodziński">Wypłacanie premii, o które pytała poseł Kochanowska nie przewiduje się. Inwestorzy nie dysponują często środkami na realizację inwestycji towarzyszących i dlatego nie są one wykonywane.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#AnnaKochanowska">Podejmujemy badania naukowe dotyczące odbioru kultury przez poszczególne grupy społeczne. Obejmują one badania nad stanem faktycznym, nie wnikają natomiast w istotę przyczyn jakie leżą u podłoża takich czy innych zjawisk.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#AnnaKochanowska">Działacze kultury twierdzą, że model wielofunkcyjnej placówki kulturalnej trochę się już przeżył, trzeba raczej tworzyć grupy zainteresowań. Wiąże się to z koniecznością zapewnienia instruktorów mogących prowadzić zajęcia w takich grupach na odpowiednim poziomie.</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#AnnaKochanowska">Występują problemy z zapewnieniem odpowiedniej ilości etatów dla placówek kulturalnych i przyznaniem środków na honoraria, limity benzyny itp. Komisja powinna wystąpić z dezyderatem w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-8.3" who="#AnnaKochanowska">Kompresja etatów, która została zaplanowana w niektórych przedsiębiorstwach dotyka pracowników pionu kulturalnego, a przecież miała ona dotyczyć administracji przemysłowej.</u>
<u xml:id="u-8.4" who="#AnnaKochanowska">Niepokoi stan bazy dla rozwoju działalności kulturalnej w starych osiedlach. Często zdarza się, iż nawet komitety osiedlowe nie posiadają odpowiedniego lokalu, który zastępczo mógłby być również wykorzystany dla działalności kulturalnej.</u>
<u xml:id="u-8.5" who="#AnnaKochanowska">W niektórych szkołach nauczyciele zakazują młodzieży uczęszczania na imprezy do domów kultury. Dyskoteki czy inne formy rozrywki uznawane przez niektórych nauczycieli za nieodpowiednią rozrywkę. Wydaje mi się, że nie powinno to mieć miejsca, przeciwnie współpraca między szkołami a działaczami ośrodków kultury w terenie powinna być zacieśniana. Komisja powinna wystąpić z dezyderatem do Ministerstwa Oświaty i Wychowania w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-8.6" who="#AnnaKochanowska">Należałoby przewidzieć specjalne premie za kompleksowe oddawanie osiedli wraz z pełną infrastrukturą w tym również dla działalności kulturalnej.</u>
<u xml:id="u-8.7" who="#AnnaKochanowska">Należałoby podjąć inicjatywę sprzedaży biletów do teatru na terenie osiedla. Zaoszczędziłoby to wiele czasu i energii ludziom oraz zachęciło do korzystania z imprez kulturalnych.</u>
<u xml:id="u-8.8" who="#AnnaKochanowska">Placówki kulturalne powinny zacieśniać współpracę z harcerzami. Może to mieć istotne znaczenie dla rozwoju działalności kulturalnej wśród młodych ludzi.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#TadeuszOrlof">Zachować trzeba większą dozę realizmu przy przy podpisywaniu różnego rodzaju porozumień w sprawie rozwoju współpracy i działalności kulturalnej. Porozumienia te publikujemy w prasie, a potem nie są wykonywane.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#TadeuszOrlof">Od dawna działacze kultury postulują rozmieszczenie obiektów kulturalnych w pobliżu miejsc zamieszkania. Jest to wygodne nie tylko dla emerytów, ludzi przyzwyczajonych do utrzymywania ścisłych więzi sąsiedzkich, lecz również dla innych grup społecznych w osiedlu.</u>
<u xml:id="u-9.2" who="#TadeuszOrlof">Mówi się dużo o znaczeniu i roli samorządu mieszkańców. Jak może on dobrze pracować, jeżeli nie ma nawet lokalu dla swej działalności.</u>
<u xml:id="u-9.3" who="#TadeuszOrlof">Potrzebny jest lokal, odpowiednia kadra organizatorów życia kulturalnego w osiedlach oraz podstawowy sprzęt dla osiedlowych placówek kultury, resztę zrobią sami mieszkańcy osiedli w ramach inicjatyw społecznych.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#KarolMałcużyński">Z odpowiedzi przedstawiciela Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, wynika, że opóźnienia w realizacji infrastruktury dla działalności kulturalnej spowodowane są m. in. brakiem środków inwestycyjnych na ten cel. W przedstawionych nam przez resort kultury materiałach znaleźć można dane mówiące o tym, iż w nowych osiedlach nie wznosi się nawet takich podstawowych obiektów kulturalnych jak kina czy biblioteki. Sytuacja taka istnieje w osiedlach Stegny i Ursynów w Warszawie i nie sądzę, aby były one wyjątkami, gdy nawet w stołecznym województwie warszawskim zrealizowano zaledwie 1/3 przewidzianego normatywu pomieszczeń kulturalnych.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#KarolMałcużyński">Na tym tle wyłania się pytanie, czy brak jest na ten cel środków finansowych, czy też odpowiednich bodźców do podejmowania wykonawstwa obiektów usługowych i przeznaczonych dla działalności kulturalnej?</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#JadwigaCichocka">Zarówno w czasie wizytacji poselskiej na terenie województw: wrocławskiego i opolskiego, jak również w czasie spotkań z wyborcami słyszeliśmy głosy na temat olbrzymich trudności związanych z rozbudową infrastruktury kulturalnej w osiedlach. Gospodarze wizytowanych terenów podkreślali, że w nowych osiedlach mieszkaniowych zaplecze kulturalne nie jest realizowane z powodu niechęci przedsiębiorstw budowlanych do wykonywania tego typu prac, gdyż są one bardziej pracochłonne. W tych trudnych warunkach działacze kulturalni radzą sobie w miarę istniejących możliwości. Nastawiają się obecnie raczej na tworzenie specjalistycznych ośrodków, ale brak jest etatów dla wykwalifikowanych instruktorów. Zmusza do podejmowania różnych nieformalnych działań.</u>
<u xml:id="u-11.1" who="#JadwigaCichocka">Wiele kłopotów sprawia system limitowania funduszów na działalność placówek kulturalnych. W czasie rozmów z działaczami kultury spotkaliśmy się z postulatami, aby wszystkie wydatki socjalne były planowane osobno i wyłączane z limitów na działalność kulturalną.</u>
<u xml:id="u-11.2" who="#JadwigaCichocka">Z obserwacji poczynionych w terenie wynika, iż współpraca między szkołą a ośrodkami kulturalnymi kształtuje się różnie w poszczególnych miastach. Zależy to od poziomu zatrudnionych tam ludzi i ich zaangażowania społecznego. Piękne przykłady takiej dobrej współpracy widzieliśmy w Kędzierzynie.</u>
<u xml:id="u-11.3" who="#JadwigaCichocka">Dzięki dużemu zaangażowaniu działaczy kulturalnych i władz miasta we Wrocławiu udało się zorganizować 52 pracownie plastyczne i przewiduje się; iż do końca roku zostaną oddane dalsze 22.</u>
<u xml:id="u-11.4" who="#JadwigaCichocka">Wszyscy jesteśmy świadomi ogromnych potrzeb jakie istnieją w zakresie działalności kulturalnej w miejscu zamieszkania. Musimy się cieszyć dokonanymi już osiągnięciami i podejmować inicjatywy do dalszego ich pomnażania.</u>
<u xml:id="u-11.5" who="#JadwigaCichocka">Na uznanie zasługuje działalność klubów „pomocnej ręki”, których członkowie pomagają ludziom w podeszłym wieku zaopatrując ich w książki, prasę itp.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#RyszardHajduk">Podkreślić należy olbrzymi wkład na rzecz rozwoju kultury w osiedlach ze strony spółdzielczości mieszkaniowej. Praca, jaką ona wykonuje w tym kierunku jest godna podziwu, a osiągnięcia imponujące. Byłoby wskazane, aby Komisja w swojej opinii podkreśliła te osiągnięcia.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#RyszardHajduk">Należy zastanowić się, czy powinniśmy dążyć do nadmiernego interweniowania w ukierunkowanie form rozwoju kultury w osiedlu? Należy zapewnić tylko odpowiednią bazę i tworzyć klimat, który sprzyjałby działalności kulturalnej, a zaangażowane jednostki w pełni wykorzystają daną im w ten sposób szansę i dokonają właściwego wyboru form działania.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#JerzyGrzybczak">Wnioski zgłoszone w koreferacie jaki powstał w wyniku wizytacji odbytej przez podkomisję na terenie województw wrocławskiego i opolskiego zasługują na pełne poparcie.</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#JerzyGrzybczak">Rozwój i upowszechnienie kultury w osiedlach mieszkaniowych zależy od trzech czynników: przychylności pracowników spółdzielczości; od samorządów mieszkańców oraz od stopnia zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych w danym województwie. Te trzy czynniki decydują również o realizacji budownictwa towarzyszącego w zakresie urządzeń kulturalnych.</u>
<u xml:id="u-13.2" who="#JerzyGrzybczak">Na pełne poparcie zasługują postulaty resortu, aby w pierwszym etapie budownictwa osiedlowego ograniczyć się do budowy biblioteki oraz ośrodka opiekuńczego dla dzieci. Inne obiekty kulturalne budować się będzie w dalszej kolejności.</u>
<u xml:id="u-13.3" who="#JerzyGrzybczak">Wizytacje poselskie na terenie woj. opolskiego unaoczniły jak wielkie znaczenie w organizowaniu działalności kulturalnej na terenie osiedli ma inicjatywa społeczna. Zaangażowani i pełni poświęcenia działacze mogą osiągnąć bardzo wiele. Należy więc wyrazić CZSBM i jej terenowym kadrom duże uznanie.</u>
<u xml:id="u-13.4" who="#JerzyGrzybczak">Sojusznikiem upowszechniania kultury w osiedlach jest Związek Harcerstwa Polskiego, na ogół dobrze układa się współpraca z placówkami oświatowymi. Niedostateczna jest natomiast współpraca ze związkami zawodowymi oraz zakładami przemysłowymi. Bardziej aktywnie włączyć się do działalności kulturalnej powinna ZSMP nie ograniczają się tylko do działalności rozrywkowej.</u>
<u xml:id="u-13.5" who="#JerzyGrzybczak">Wyposażenie nowo oddawanych placówek kulturalnych jest często bardzo ubogie. Władze wojewódzkie częstokroć nie mają na ten cel środków, gdyż nie można np. zakupywać mebli. Te nierealne zarządzenia należałoby zmienić.</u>
<u xml:id="u-13.6" who="#JerzyGrzybczak">Osiedla komunalne muszą być również objęte działalnością kulturalną, którą rozwijać należy w oparciu o pozytywne i sprawdzone już wzory.</u>
<u xml:id="u-13.7" who="#JerzyGrzybczak">Prezes Centralnego Związku Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego Stanisław Kukuryka. Postulat zwiększenia normatywu pomieszczeń kulturalnych ponad 80 m2 przypadające na 1.000 mieszkańców można by wysuwać wtedy, gdyby pułap ten został już osiągnięty, w chwili obecnej jest to nierealne.</u>
<u xml:id="u-13.8" who="#JerzyGrzybczak">Od 1974 r. notowana jest duża poprawa w realizacji budownictwa towarzyszącego w zakresie urządzeń kulturalnych w nowo wznoszonych osiedlach. Jednakże budownictwo to niechętnie jest podejmowane, ponieważ jest nietypowe i pracochłonne. W tej sytuacji spółdzielczość zmuszona jest do poszukiwania rozwiązań zastępczych, tymczasowych. Na cele kulturalne adaptowane są np. piwnice. Urządzane tam harcówki cieszą się uznaniem młodzieży. Na biblioteki adaptowane są pomieszczenia mieszkalne, Z doświadczeń spółdzielczości wynika, że obecnie występuje zapotrzebowanie na małe, wielofunkcyjne kluby osiedlowe i w tym kierunku idzie też główny wysiłek organizacyjny.</u>
<u xml:id="u-13.9" who="#JerzyGrzybczak">Centralny Związek Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego wytypował w skali kraju 16 wzorowych ośrodków, w których notuje się najwyższe osiągnięcia. Analiza pracy tych ośrodków pozwala wysnuć wnioski o konieczności różnicowania działalności kulturalnej i dostosowywania do zainteresowań mieszkańców, trzeba zatem działać bardzo elastycznie. Wśród młodzieży, zwłaszcza w ostatnim czasie bardzo wzrosło zapotrzebowanie na tzw. „poważną kulturę”, W związku z tym podejmowane są działania zmierzające do organizowania koncertów symfonicznych w szkołach, recytacji poezji itd.</u>
<u xml:id="u-13.10" who="#JerzyGrzybczak">Powołano specjalne biuro konstrukcyjne, które w oparciu o rozliczne konsultacje m.in, z socjologami i psychologami, ma za zadanie opracowywanie nowoczesnych projektów domów kultury, Z resortem budownictwa prowadzone są rozmowy w sprawie zastosowania nowych, najbardziej optymalnych technologii przy budowie nowoczesnych centrów kultury i oświatowo-wychowawczych.</u>
<u xml:id="u-13.11" who="#JerzyGrzybczak">Prasa winna w szerszym niż do tej pory zakresie, informować o osiągnięciach i popularyzować dobre wzory pracy kulturalnej i oświatowo-wychowawczej w osiedlach. Działalność taką, w ostatnim okresie, podjął „Tygodnik Demokratyczny”.</u>
<u xml:id="u-13.12" who="#JerzyGrzybczak">Prezes St. Kukuryka zaprosił Komisję do odbycia wyjazdowego posiedzenia, w jednym z nowo wznoszonych osiedli poza Warszawą, aby posłowie mogli w terenie zapoznać się z osiągnięciami pracy kulturalnej w osiedlach spółdzielczych.</u>
<u xml:id="u-13.13" who="#JerzyGrzybczak">Dyrektor departamentu w Ministerstwie Kultury i Sztuki Włodzimierz Sandecki. Dopiero przed 5-ciu laty rozpoczęto w Polsce kształcenie kadr na poziomie wyższym dla potrzeb domów kultury. Przeżył się już model pracy KO-wca. Obecnie występuje zapotrzebowanie na ludzi z szerokimi horyzontami, którzy dysponują odpowiednim zasobem wiedzy. Poza tym systemem prowadzone są kursy dokształcania, w których nauka trwa 6 do 18 miesięcy dla ludzi już pracujących. Kursy te obejmują różne specjalności m.in. w zakresie fotografiki czy tańca towarzyskiego, na których to można przygotować specjalistów w stosunkowo krótkim okresie. Zamierza się zorganizować w Puławach we współpracy z Centralnym Związkiem Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego kurs dla instruktorów teatru dziecięcego.</u>
<u xml:id="u-13.14" who="#JerzyGrzybczak">Zdarzają się przypadki, że nie możemy zatrudnić młodych ludzi legitymujących się wysokimi kwalifikacjami z braku etatów, które są blokowane przez ludzi, którzy trafili do tej pracy przypadkowo. Resort dąży do przeprowadzenia weryfikacji tych kadr. Nie zawsze można dotrzeć do terenowych placówek z braku środków transportu i zbyt niskimi limitami benzyny. Ograniczenia finansowe uniemożliwiają również zwrot kosztów za benzynę jeżeli pracownik wykorzystuje własny środek lokomocji.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#JózefFajkowski">Porozumienia w sprawie współpracy kulturalnej nie zawsze są w pełni realizowane. Najlepszym przykładem w tym zakresie jest nikły postęp w budowie Biblioteki Narodowej. Pomimo posiadanych limitów na inwestycje kulturalne brak jest najczęściej wykonawców dla ich realizacji.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#WitoldLassota">Komisja podjęła temat bardzo trudny i pozornie niewielkiej wagi po dyskusjach na poprzednich posiedzeniach nad problemami polityki wydawniczej, nad działalnością kinematografii, nad gospodarką papierem. Podjęty dzisiaj temat obejmuje zagadnienia kultury dla społeczeństwa w najszerszym tego znaczeniu i wdrażania m. in. poprzez osiedlowe placówki kulturalne i osiedlowo-wychowawcze. W miejscu zamieszkania działalność ta może mieć olbrzymie znaczenie integracyjne i społeczne.</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#WitoldLassota">Kultura nie może być elitarna, musi docierać do wszystkich ludzi, stanowić naturalną przeciwwagę dla wszystkich negatywnych zjawisk życia, tych które niesie ze sobą rozwój cywilizacji.</u>
<u xml:id="u-15.2" who="#WitoldLassota">Posłowie zdają sobie sprawę, że budowa inwestycji kulturalnych w nowo wznoszonych osiedlach napotyka na duże trudności. Budowlani uznają priorytet budownictwa mieszkaniowego. Dlatego też na szczególne podkreślenie zasługuje postawa Centralnego Związku Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego, który docenia znaczenie pracy kulturalnej w nowo wznoszonych osiedlach i zapewnia dla tej działalności lokale.</u>
<u xml:id="u-15.3" who="#WitoldLassota">Szczególny niepokój budzi niskie wykonanie w wielu województwach obiektów kultury. Podawane były przykłady z wielu województw, które są pustyniami kulturalnymi. W interesie społecznym powinniśmy domagać się zwiększenia środków na likwidację tych pustyń. Środki na ten cel muszą się znaleźć.</u>
<u xml:id="u-15.4" who="#WitoldLassota">Słusznie w dyskusji wskazywano na konieczność bardziej realnej oceny możliwości wykonania podpisywanych porozumień, które są publikowane, a potem nie wykonywane.</u>
<u xml:id="u-15.5" who="#WitoldLassota">W dyskusji poruszono problem etatów dla kultury. Powinniśmy dążyć do utrzymania ich przynajmniej na obecnym poziomie, jeżeli już nie do zwiększenia. Każda Komisja występuje w obronie określonych potrzeb. Dla naszej priorytetem jest rozwój kultury i dlatego sprawy zapewnienia warunków jej rozwoju musimy stawiać pryncypialnie.</u>
<u xml:id="u-15.6" who="#WitoldLassota">Należy zgodzić się z wnioskiem o zacieśnienie współpracy z Ministerstwem Oświaty i Wychowania w zakresie rozwoju działalności kulturalnej w osiedlach. Pozytywnym przykładem jest działalność Związku Harcerstwa Polskiego. Jednakże sytuacja nie zawsze układa się tak prawidłowo.</u>
<u xml:id="u-15.7" who="#WitoldLassota">Posłowie w swojej działalności terenowej niejednokrotnie stykali się z sytuacjami, że w niektórych miastach brak było punktów bibliotecznych, kina, a jedyną instytucją kulturalną, która mogła zaoferować swe usługi była kawiarnia, w której często sprzedawano alkohol.</u>
<u xml:id="u-15.8" who="#WitoldLassota">Więcej uwagi poświęcić trzeba w pracy osiedlowych klubów problemom rodziny i dziecka.</u>
<u xml:id="u-15.9" who="#WitoldLassota">Komisja postanowiła opracować dezyderaty w oparciu o przebieg posiedzenia.</u>
<u xml:id="u-15.10" who="#WitoldLassota">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja zapoznała się z pismem Ministerstwa. Kultury i Sztuki deklarującym usprawnienie współpracy pomiędzy Komisją a resortem, zwłaszcza w zakresie realizacji jej postulatów i wniosków zgłoszonych w toku obrad Komisji.</u>
<u xml:id="u-15.11" who="#WitoldLassota">Komisja przyjęła odpowiedzi na dezyderaty uchwalone w wyniku dyskusji nad: rozwojem i upowszechnieniem plastyki, realizacją planu inwestycyjnego w resorcie kultury i sztuki, rozwojem i upowszechnieniem kultury na wsi.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>