text_structure.xml
22.1 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 22 lutego 1977 r. Komisja Kultury i Sztuki, obradująca pod przewodnictwem posła Witolda Lassoty (PZPR), zapoznała się z działalnością instytucji kultury w zakresie wychowania młodzieży i jej udziału w budowie socjalistycznej Polski.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele: Ministerstwa Kultury i Sztuki z wiceministrem Aleksandrem Syczewskim, Rady Głównej Federacji Socjalistycznych Związków Młodzieży Polskiej z sekretarzem Kazimierzem Fortuną, Ministerstwa Oświaty i Wychowania, Komitetu DS. Radia i Telewizji, RSW „Prasa, Książka, Ruch” oraz Urzędu Rady Ministrów.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Referat n.t. działalności instytucji kultury w zakresie wychowania młodzieży i jej udziału w budowie socjalistycznej Polski przedstawił sekretarz Rady Głównej Federacji Socjalistycznych Związków Młodzieży Polskiej, poseł Kazimierz Fortuna (ZSL).</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Kształcenie i przygotowanie młodzieży do życia i pracy, formowanie jej postaw ideowych jest ogólnonarodowym zadaniem, realizowanym wspólnym wysiłkiem wielu instytucji i organizacji. W zakresie kultury zadania te rozłożone zostały pomiędzy państwowe instytucje kultury (biblioteki, wydawnictwa, domy kultury teatry), instytucje kultury masowej (telewizja, radio, prasa, film) oraz organizacje społeczne. W ramach jednolitego systemu wychowawczego kierowanego przez Partię, wszystkie te instytucje i organizacje winny posiadać program uwzględniający aspiracje i rozbudzone potrzeby kulturalne młodzieży.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Ważne jest przy tym, podkreślił mówca, by w całokształcie społecznych zadań kulturalnych, młodzież jako siła kulturotwórcza była podmiotem, a nie jak się to często zdarza w praktyce, przedmiotem działań. Nie wyręczając organizacji i instytucji powołanych do określonych zadań w sferze kultury, nauki i oświaty, młodzież powinna stawiać określone problemy i postulaty wynikające ze znajomości potrzeb danej zbiorowości oraz aktywnie uczestniczyć w rozwiązywaniu problemów, a często być również czynnikiem społecznej kontroli.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Kierując się tymi przesłankami, FSZMP zainicjowała we wszystkich kołach i instancjach związków młodzieży zebrania powszechne i sejmiki, na których dokonuje się przeglądu stanu aktywności kulturalnej i sportowo-turystycznej młodzieży oraz określa się propozycje programowe różnych instancji ruchu młodzieżowego, wynikające z potrzeb i możliwości realizacji środowiska.</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Tworzeniu trwałych więzi między sferą pracy i sferą kultury sprzyja realizacja takich młodzieżowych programów jak „Sojusz Świata Pracy z Kulturą i Sztuką”, „Przegląd Aktywności Kulturalnej ludzi pracy Człowiek-Praca-Twórczość”. Kształtowaniu i rozwijaniu uczestnictwa w kulturze służy masowy ruch zainteresowań kulturalnych, znajdujący oparcie w harcerskich kołach zainteresowań, zespołach amatorskich, klubach młodzieżowych i studenckich.</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Jednym z podstawowych warunków uczestnictwa w kulturze jest kontakt z książką i prasą. Dzięki klubom książki, co roku na wieś dociera około 45 tys. egzemplarzy książek, młodzież prowadzi ponad połowę punktów bibliotecznych na wsi, jest także współorganizatorem konkursów i plebiscytów czytelniczych np. „Złoty Kłos dla twórcy, srebrne dla czytelników”. Jednakże niepokoi tendencją spadku zainteresowania książką wśród młodzieży powyżej 19 roku życia. Istnieje potrzeba zwiększenia nakładów na uzupełnianie księgozbiorów bibliotek publicznych na wsi oraz poparcia wniosku Ministerstwa Kultury i Sztuki w sprawie integrowania bibliotek szkolnych i gminnych.</u>
<u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Omawiając formy wychowania kulturalnego młodzieży, poseł K. Fortuna podkreślił, że jednym z najpiękniejszych osiągnięć w tym zakresie jest amatorski ruch muzyczny oraz inicjatywy typu „Pro Symphonica” w Poznaniu. Ruch młodzieżowy patronuje amatorskim zespołom muzycznym, organizuje wiele przeglądów i festiwali, uczestniczy w konkursie piosenki radzieckiej, żołnierskiej,~ ~rozpisuje konkursy na współczesną piosenkę młodzieżową. Niestety, mimo wielu wysiłków, brak jest nadal wartościowych propozycji służących rozśpiewaniu młodzieży.</u>
<u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">W działalności estradowej i rozrywkowej obserwuje się tendencję do podporządkowania jej celom komercyjnym. Zdaniem mówcy, słuszna zasada rentowności instytucji estradowych nie powinna wykluczać wysokiego poziomu ideowego i artystycznego warunkującego upowszechnienie określonych wzorców i treści.</u>
<u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Spośród licznych imprez społeczno-artystycznych, które organizuje ruch młodzieżowy mówca wymienił przykładowo Harcerski Festiwal Kulturalny w Kielcach, Festiwal Teatru Otwartego, Centralne Święto Młodości, konfrontacja amatorskiego ruchu artystycznego młodzieży. Nadal jednak poważnym problemem w rozwijaniu tego ruchu jest sprawa materiału repertuarowego i poradnictwa.</u>
<u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Znaczne osiągnięcia w zakresie upowszechniania kultury i wiedzy o filmie posiadają młodzieżowe dyskusyjne kluby filmowe robotnicze i studenckie. Odbyły się liczne przeglądy tematyczne filmów np. przegląd filmów o pracy w ramach międzynarodowego forum filmowego „Człowiek, Praca, Twórczość” czy o młodzieży w ramach międzynarodowych spotkań filmowych „Młodzież i film”. Zasięg i bogactwo form społecznego ruchu filmowego w Polsce wskazują na potrzeby bardziej efektywnego wsparcia programowo-organizacyjnego i metodycznego profesjonalnych instytucji kultury.</u>
<u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Suma dotychczasowych doświadczeń tworzących trwałe więzi młodych twórców z młodzieżą pracującą, uczniami i studentami, złożyła się na kompleksowy program przyjęty przez Komitet Wykonawczy FSZMP. Okazją do szerokiego przedstawienia społeczeństwu dorobku młodej generacji twórców są cykle prezentacji sztuki młodych, sympozja środowisk twórczych w Augustowie, Kaliszu i Czciance, Festiwal Studentów Szkół Artystycznych i Studencka Fama. Poseł K. Fortuna podkreślił, że mimo to daje się odczuć potrzeba lepszych warunków organizacyjnych dla zintegrowanego ideowo środowiska młodzieży twórczej, przy pomocy Ministerstwa Kultury i Sztuki oraz większym wpływie organizacji młodzieżowych na realizację polityki stypendialnej, decyzje wydawnicze, wyjazdy i staże zagraniczne. Przykładem właściwej działalności instancji młodzieżowych oraz aktywności młodzieżowych środowisk twórczych jest 15 letnia działalność Klubów Kulturalnych i Klubów Młodych Twórców, które skupiają obecnie nie tylko literatów, lecz także muzyków, aktorów, plastyków i reżyserów.</u>
<u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">Nowy podział administracyjny państwa ujawnił dysproporcje w rozmieszczeniu instytucji i urządzeń kulturalnych oraz kwalifikowanych kadr. Od wielu lat systematycznie spada ilość kin na wsi. Dzięki interwencjom społecznym zahamowano tendencje do likwidacji kulturalnych placówek wiejskich, ale znane trudności kadrowe i lokalowe uniemożliwiają ich rozwój zgodny z potrzebami. Ośrodkom wiejskim, a także w nowych aglomeracjach przemysłowych i osiedlach mieszkaniowych należałoby zapewnić skoordynowaną pomoc wszystkich mecenasów kultury, w tym także stowarzyszeń twórczych i regionalnych.</u>
<u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Organizacje młodzieżowe, stwierdził na zakończenie referatu poseł K. Fortuna, posiadają sprawdzone formy współdziałania z licznymi partnerami w rozwoju działalności społeczno-kulturalnej wśród młodzieży. Korzystając z dobrych doświadczeń i doskonaląc to współdziałanie, ruch młodzieżowy będzie nadal rozwijać szerokie inicjatywy kulturalne i aktywne uczestnictwo młodzieży w kulturze, która jest ważnym czynnikiem socjalistycznego wychowania.</u>
<u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">Uwagi i wnioski podkomisji poselskiej przedstawił poseł Jerzy Grzybczak (ZSL).</u>
<u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">Uwzględniając ścisłą współzależność zaspokajania potrzeb kulturalnych młodego pokolenia i ogólnego poziomu rozwoju kulturalnego w kraju, stanu bazy, kadr, sieci zawodowych placówek kultury itp., podkomisja pozytywnie oceniła wysiłki i koncepcje programowe reportu kultury w zakresie wychowania młodzieży. Perspektywiczny program rozwoju kultury na lata 1975-1990 stanowi podstawy dla wielu inicjatyw centralnych i terenowych oraz koordynacji działalności wielu instytucji - współuczestników procesu rozwoju kulturalnego w kraju.</u>
<u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">Istnieje jednak nadal wiele niezaspokojonych potrzeb, zwłaszcza w zakresie stanu i sieci placówek kultury. Zaplanowany na 1977 r. przyrost ośrodków kulturalnych z budżetu rad narodowych, należy uznać za zaspokojenie potrzeb minimalnych. Niepokoi stan kin, w którego efekcie wskaźnik miejsc kinowych na 1000 mieszkańców wynosi 16 (dane z roku 1975 r.), co stawia nas na jednym z ostatnich miejsc w Europie. Niezadowalająca jest sieć placówek kulturalnych w nowych osiedlach mieszkaniowych, pomimo istniejącego obowiązku Centralnego Związku Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego oddawania do dyspozycji mieszkańców odpowiednich lokali i urządzeń.</u>
<u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">Polityka rolna Partii dyktuje nie tylko poprawę warunków życia młodzieży wiejskiej w sferze materialnej, lecz także w sferze kultury, rekreacji i wypoczynku, Tymczasem według danych Ministerstwa Kultury i Sztuki na 40 tys. wsi sołeckich w kraju 15-16 tys. posiada takie placówki jak domy kultury, kluby RUCH i GS-u oraz świetlice. W świetle tych danych szczególnie niepokojąca jest tendencja zaniku działalności społeczno-kulturalnej w niektórych istniejących klubach, powodowana fluktuacją i nieprzygotowaniem kadr. Ponadto, placówki wiejskie borykają się z kłopotami lokalowymi: ponad połowa z nich wymaga zmiany pomieszczeń.</u>
<u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">Upowszechnienie kultury na wsi zależy w dużym stopniu od istnienia i rozwoju gminnych ośrodków kultury. Obecnie tylko 550 gmin posiada warunki odpowiednie do pracy tych ośrodków zważywszy, iż powinna to być wielofunkcyjna placówka (jednocześnie dom kultury, kino, biblioteka) i jednocześnie stanowić ośrodek instruktażowy i inspiratorski w stosunku do mniejszych placówek wiejskich. Konieczne jest poszerzenie sieci ośrodków gminnych, zwłaszcza ze środków terenowych oraz doskonalenie oddziaływania wojewódzkich domów kultury na prace ośrodków i klubów w terenie.</u>
<u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">Podkomisja przeanalizowała również działalność zawodowych placówek i instytucji kultury wobec młodzieży. Podkomisja podziela ocenę Ministerstwa Kultury i Sztuki o doniosłej roli filharmonii w wychowaniu muzycznym młodzieży. Mniej korzystnie natomiast rysuje się sytuacja w dziedzinie upowszechnienia kultury teatralnej i sztuki. Teatry w zbyt małym stopniu przygotowują młodego widza do odbioru wartościowych dzieł teatralnych, zanika także społeczny ruch przyjaciół teatru ujęty w ramy akcji „bliżej teatru”. W głębokim terenie, a zwłaszcza w szkołach gminnych, należałoby szerzej upowszechniać sztukę, m.in. drogą wystaw, tworzenia galerii w szkołach i rozwijaniu kół miłośników sztuki.</u>
<u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">W dziedzinie polityki wydawniczej pozytywnie oceniono takie inicjatywy jak wieloseryjną edycję „współczesne życiorysy Polaków”, „Biblioteka młodych”, służące patriotycznej i obywatelskiej edukacji dzieci i młodzieży. Nadal jednak zbyt niski jest poziom nakładów, istotnym hamulcem są także rosnące ceny książek.</u>
<u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">W swych pracach podkomisja nie pominęła także wielkiej roli wychowawczej telewizyjnych programów dla młodzieży. Telewizja jest często głównym informatorem o zjawiskach w kulturze, a poprzez emisje programów dziecięco-młodzieżowych, kształtuje świadomy stosunek do obowiązków i dyscypliny, pobudza i rozwija aktywność społeczną, ukazuje rolę i odpowiedzialność jednostki w realizacji zadań stojących przed zespołem.</u>
<u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">Podkomisja poparła wnioski zawarte w materiale Ministerstwa Kultury i Sztuki oraz w referacie Rady Głównej FSZMP, gdyż odpowiadają one sformułowanym potrzebom.</u>
<u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">Na zakończenie poseł Grzybczak podkreślił podstawowe znaczenie w kulturze treści dzieł sztuki, literatury, telewizji, filmu, w związku z czym zaproponował potraktowanie obecnych obrad Komisji sejmowej jako otwarcie szerszej i pogłębionej dyskusji nad problemami wychowania młodego pokolenia Polaków.</u>
<u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">Przedstawiciel Ministerstwa Kultury i Sztuki - Stanisław Dzieran - przedstawił resortowy program upowszechnienia kultury i sztuki w części dotyczącej młodzieży. Zasadniczym celem resortu jest upowszechnienie literatury wśród Młodzieży oraz wdrożenie jej do uczestnictwa w amatorskim ruchu artystycznym, czego przykładem jest organizacja festiwali i przeglądów amatorskich zespołów artystycznych przy współpracy FSZMP oraz CRZZ.</u>
<u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">W dziedzinie upowszechniania literatury przewiduje się wzrost wydawnictw dla dzieci i młodzieży, uwzględniając także wydawnictwa typu encyklopedycznego. Natomiast w dziedzinie teatru resort kładzie szczególny nacisk na organizację „teatrów młodego widza” lub „scen młodego widza”, które miałyby na celu upowszechnienie kultury teatralnej głównie wśród młodzieży wiejskiej i małomiasteczkowej.</u>
<u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">Ministerstwo przewiduje wzrost ilości wielofunkcyjnych gminnych ośrodków kultury z 800 obecnie do około 1100 w końcu br. Podejmuje się starania o zatrudnianie kwalifikowanych kadr w tych ośrodkach, a także w wiejskich klubach kultury. W tym celu w szkołach pomaturalnych i wyższych kształci się obecnie około 6 tys. osób, które pracują lub pracowały w placówkach kulturalno-oświatowych.</u>
<u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">W rozmowach z przedstawicielami spółdzielczości mieszkaniowej resort czyni starania o zwiększenie liczby osiedlowych klubów kultury i klubów młodzieżowych.</u>
<u xml:id="u-1.29" who="#komentarz">Poseł Mariusz Dmochowski (PZPR) przedstawił problemy młodych pracowników kultury w kwestii mieszkaniowej, podnoszenia kwalifikacji zawodowych oraz opieki nad adeptami szkół teatralnych. Poseł stwierdził, że ze względu na mały fundusz mieszkaniowy Związku Zawodowego Pracowników Kultury i Sztuki młodzi aktorzy niechętnie wyjeżdżają do pracy w teren. Osoby pracujące w terenowych placówkach kultury otrzymują fundusz na zagospodarowanie, jednakże jest on zbyt mały w stosunku do potrzeb.</u>
<u xml:id="u-1.30" who="#komentarz">Poseł wskazał przykłady niewłaściwego wykorzystania młodych aktorów według zasady największego obciążenia przy minimalnej płacy. Zastanawiał się nad propozycją ustanowienia pewnej normy, powyżej której młody aktor byłby dodatkowo opłacany. Wskazał także na zły stan zdrowia wielu absolwentów szkół artystycznych oraz na problemy opieki lekarskiej i wyżywienia dla pracowników kultury.</u>
<u xml:id="u-1.31" who="#komentarz">Następnie poseł przedstawił współpracę Związku Zawodowego Pracowników Kultury i Sztuki z FSZMP w ramach organizacji wielu akcji o charakterze kulturalno-oświatowym. Przykładem takiej działalności jest roztoczenie opieki nad teatrem NURT oraz położenie szczególnego nacisku na rozwój „teatru jednego aktora” oraz „teatru małych form”.</u>
<u xml:id="u-1.32" who="#komentarz">Przedstawiciel Ministerstwa Oświaty i Wychowania Stanisław Bohdanowicz poinformował, że w reformowanym systemie edukacji narodowej przewiduje lepsze przygotowanie młodzieży do uczestnictwa w życiu kulturalnym kraju. Szerzej niż dotychczas wykorzystany będzie dorobek naszej kultury, przewiduje się także wykorzystanie wzorców osobowych z filmu, teatru i telewizji do kształtowania pozytywnych postaw i nawyków wśród dzieci i młodzieży.</u>
<u xml:id="u-1.33" who="#komentarz">Mówca stwierdził, że dalsza poprawa metod nauczania i upowszechniania kultury i sztuki wśród młodzieży uzależniona jest od uzyskania aktualnego, pełnego obrazu stanu kultury, co wymaga koordynacji działań resortów i instytucji zajmujących się wychowaniem i nauczaniem.</u>
<u xml:id="u-1.34" who="#komentarz">Ważnym elementem w procesie upowszechniania kultury i sztuki wśród młodzieży jest docenienie samodzielnej działalności dzieci i młodzieży. Należy stworzyć młodzieży warunki do prezentacji i wymiany jej umiejętności, z równoczesnym zapewnieniem opieki artystycznej ze strony wyspecjalizowanych instytucji i środowisk twórczych. W tym kontekście mówca zwrócił uwagę na pielęgnację twórczości ludowej i tradycji regionalnych poprzez pracę twórców ludowych z dziećmi i młodzieżą w specjalnych kołach zainteresowań.</u>
<u xml:id="u-1.35" who="#komentarz">Zastępca naczelnika Związku Harcerstwa Polskiego Andrzej Pieniak poinformował m.in., że w drużynach harcerskich rozwijana jest działalność artystyczna i kulturalna młodzieży poprzez zorganizowanie imprez typu: ogniska, wieczornice, biwaki, festiwale kulturalne. Ważnym elementem działalności kulturalnej ZHP jest harcerski festiwal młodzieży szkolnej w Kielcach. Uczestnicy nie ograniczają się do prezentowania swojego dorobku artystycznego na scenie festiwalu, ale wychodzą z nim także do środowisk wiejskich, zakładów pracy, jednostek wojskowych. Mówca podkreślił dobry wpływ harcerskiej nagrody literackiej przyznawanej twórcom książek dla dzieci i młodzieży.</u>
<u xml:id="u-1.36" who="#komentarz">Poseł Maria Łopatkowa (ZSL) postulowała przeprowadzenie dokładnych badań aktualnych potrzeb, a także postaw współczesnej młodzieży w dziedzinie kultury i sztuki. Poseł oceniła, że ośrodki szkolne i wychowawcze nie posiadają dostatecznej informacji o potrzebach młodzieży.</u>
<u xml:id="u-1.37" who="#komentarz">Ważnym czynnikiem w procesie wychowawczym jest wskazywanie nowych cennych wartości i nowoczesnych wzorców. Ma to na celu kształtowanie odpowiednich postaw społeczno-kulturalnych młodzieży, gdyż kultura i sztuka stanowi wielką pomoc w szukaniu właściwej drogi i sensu życia młodego człowieka. W związku z tym, poseł zastanawiała się nad odbiorem przez młodzież i komentarzem do aktualnie proponowanych przez dorosłych wzorców osobowościowych.</u>
<u xml:id="u-1.38" who="#komentarz">Poseł Tadeusz Orlof (ZSL) stwierdził, że wiele osób zajmujących się wychowaniem i nauczaniem dzieci i młodzieży nie posiada współczesnego spojrzenia na postawy i ideały młodych. Zdaniem posła, każdy wychowawca, czy to nauczyciel, czy działacz społeczno-kulturalny, musi stanowić wzorzec społeczny dla młodzieży. Mówca zastanawiał się nad tym, czy wszyscy aktualnie szkoleni przyszli pracownicy kultury będą autentycznymi działaczami społeczno-kulturalnymi. Jest to niezwykle ważne, gdyż właśnie ci działacze odkrywają i otaczają opieką młodzież uzdolnioną artystycznie.</u>
<u xml:id="u-1.39" who="#komentarz">Poseł Lucjan Motyka (PZPR). Zdaniem posła, podstawą do rozważań na temat uczestnictwa młodzieży w kształtowaniu kultury i sztuki musi być wysoki powszechny poziom kultury. Dlatego też uzupełnieniem upowszechniania kultury przez szkołę powinna być działalność organizacji młodzieżowych, kół zainteresowań, kół miłośniczych. Aby osiągnąć dobre rezultaty w procesie upowszechniania kultury wśród młodzieży, należy zwrócić szczególną uwagę na aktywizację młodego pokolenia we współgospodarowaniu w sprawach kultury.</u>
<u xml:id="u-1.40" who="#komentarz">Mówiąc o młodzieży uzdolnionej artystycznie poseł posłużył się interesującymi przykładami z Czechosłowacji i postulował lepsze warunki startu dla tej młodzieży oraz lepszą opiekę, by uniknąć zmarnowania talentów.</u>
<u xml:id="u-1.41" who="#komentarz">Zdaniem mówcy, w aktualnie istniejących programach wychowawczych tkwi poważny błąd, co do przedstawiania wzorców osobowości. Sięga się często zbyt wysoko zapominając o sprawach podstawowych, jak np. dyscyplina osobista młodego człowieka. Jednym z rezultatów złej pracy wychowawczej i kulturalnej z młodzieżą są elementy marginesu społecznego, co jest także efektem nieprawidłowego wypełnienia czasu wolnego. Poseł podkreślił wielkie znaczenie pracy jako czynnika kulturotwórczego.</u>
<u xml:id="u-1.42" who="#komentarz">W zakończeniu swojej wypowiedzi poseł L. Motyka przedstawił propozycję przygotowania przez komisje sejmowe kompleksowych materiałów na temat wychowania młodzieży i wprowadzenia młodego pokolenia w życie w społeczeństwie socjalistycznym, na podstawie których Sejm mógłby rozpatrzyć te problemy na jednym z posiedzeń plenarnych.</u>
<u xml:id="u-1.43" who="#komentarz">Komisja Kultury i Sztuki przyjęła projekt dezyderatu do Prezesa Rady Ministrów dotyczący ponownego rozpatrzenia przydziału papieru na cele wydawnicze. Projekt przedstawiła poseł Krystyna Marszałek-Młyńczyk (SD).</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>