text_structure.xml 84.4 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczy wicemarszałek Sejmu Małgorzata Gosiewska)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dzień dobry państwu.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#MałgorzataGosiewska">Wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#MałgorzataGosiewska">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję posłów Grzegorza Pudę i Pawła Rychlika.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#MałgorzataGosiewska">Protokół i listę mówców prowadzić będzie pan poseł Grzegorz Puda.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#MałgorzataGosiewska">Proszę posła sekretarza o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#GrzegorzPuda">Informuję, że w dniu dzisiejszym odbędą się posiedzenia Komisji:</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#GrzegorzPuda">- Kultury i Środków Przekazu - godz. 9.30,</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#GrzegorzPuda">- Obrony Narodowej - godz. 9.30,</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#GrzegorzPuda">- Sprawiedliwości i Praw Człowieka - godz. 9.30,</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#GrzegorzPuda">- do Spraw Unii Europejskiej - godz. 10,</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#GrzegorzPuda">- Łączności z Polakami za Granicą - godz. 11.</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#GrzegorzPuda">W dniu dzisiejszym odbędą się posiedzenia następujących zespołów parlamentarnych:</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#GrzegorzPuda">- Parlamentarnego Zespołu ds. Bezpieczeństwa Programu Szczepień Ochronnych Dzieci i Dorosłych - godz. 13,</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#GrzegorzPuda">- Parlamentarnego Zespołu ds. Wspierania Środowisk Dzieci Wojny - godz. 13,</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#GrzegorzPuda">- Parlamentarnego Zespołu ds. wspierania pszczelarstwa - godz. 14. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#MałgorzataGosiewska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 36. porządku dziennego: Sprawozdanie ministra spraw wewnętrznych i administracji z realizacji w 2018 r. ustawy z dnia 24 marca 1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców (druk nr 3352) wraz ze stanowiskiem Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych (druk nr 3393).</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#MałgorzataGosiewska">Proszę sekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji pana Sylwestra Tułajewa o przedstawienie sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#MałgorzataGosiewska">Przy okazji gratuluję zaszczytnej funkcji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#SylwesterTułajew">Szanowna Pani Marszałek! Dziękuję bardzo serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#SylwesterTułajew">Wysoka Izbo! Zgodnie z obowiązkiem wynikającym z art. 4 ustawy z dnia 24 marca 1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców przedstawiam państwu sprawozdanie ministra spraw wewnętrznych i administracji z realizacji w roku 2018 ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#SylwesterTułajew">To sprawozdanie, bardzo obszerne, liczące blisko 100 stron, jest dostępne w druku nr 3352. Było ono przedmiotem obrad Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, gdzie odbyła się bardzo szeroka dyskusja na ten temat. To posiedzenie komisji odbyło się 24 kwietnia 2019 r.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#SylwesterTułajew">Sprawozdanie, o którym mowa, zawiera analizę przedmiotowej problematyki oraz prezentuje skalę zainteresowania cudzoziemców nabywaniem w 2018 r. nieruchomości w Polsce oraz akcji i udziałów w spółkach będących właścicielami lub użytkownikami wieczystymi nieruchomości w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#SylwesterTułajew">Dane zawarte w sprawozdaniu odzwierciedlają liczbę wydanych przez ministra w 2018 r. decyzji w sprawie nabycia przez cudzoziemców nieruchomości, akcji lub udziałów, jak również skalę nabytych przez cudzoziemców nieruchomości, akcji i udziałów, którą obrazują prowadzone przez ministra rejestry nabytych nieruchomości, akcji i udziałów za zezwoleniem oraz bez wymaganego zezwolenia.</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#SylwesterTułajew">W tym miejscu chciałbym podkreślić, że rejestry ministra spraw wewnętrznych i administracji powstają na podstawie, po pierwsze, wypisów aktów notarialnych oraz kopii umów z podpisami notarialnie poświadczonymi, na mocy których cudzoziemiec nabył nieruchomość położoną na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub nabył lub objął udziały, akcje lub ogół praw i obowiązków w spółce handlowej będących właścicielem lub wieczystym użytkownikiem nieruchomości położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, po drugie, wypisów aktów poświadczenia dziedziczenia wraz z wypisami protokołów dziedziczenia, jeżeli w akcie poświadczenia dziedziczenia stwierdzono dziedziczenie przez cudzoziemca, zaś w poprzedzającym go protokole dziedziczenia stawający złożyli oświadczenie o tym, że w skład spadku wchodzą własność lub wieczyste użytkowanie nieruchomości położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub udziały, akcje lub ogół praw i obowiązków w spółce handlowej będącej właścicielem lub wieczystym użytkownikiem nieruchomości położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, po trzecie, odpisów europejskich poświadczeń spadkowych, jeżeli stwierdzono w nich dziedziczenie przez cudzoziemca, zaś w skład spadku wchodzą własność lub wieczyste użytkowanie nieruchomości położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub udziały, akcje lub ogół praw i obowiązków w spółce handlowej będącej właścicielem lub wieczystym użytkownikiem nieruchomości położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, po czwarte, odpisów prawomocnych orzeczeń o stwierdzeniu nabycia spadku oraz odpisów prawomocnych orzeczeń, na podstawie których cudzoziemiec nabył nieruchomość położoną na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub nabył lub objął udziały, akcje lub ogół praw i obowiązków w spółce handlowej, w tym odpisów europejskich poświadczeń spadkowych, po piąte, kopii dokumentów złożonych do akt rejestrowych, z których wynika, że doszło do nabycia lub objęcia udziałów, akcji lub ogółu praw i obowiązków przez cudzoziemca w spółce handlowej będącej właścicielem lub wieczystym użytkownikiem nieruchomości położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a w szczególności kopii umów, orzeczeń sądowych, aktów poświadczenia dziedziczenia wraz z protokołami dziedziczenia, list wspólników, a w przypadku gdy nabycie lub objęcie podlegają wpisowi do rejestru przedsiębiorców - także odpisów wydawanych w tym przedmiocie postanowień.</u>
          <u xml:id="u-5.6" who="#SylwesterTułajew">Wysoka Izbo! Z uwagi na powyższe kompletność prowadzonych przez ministra rejestrów w dużej mierze uzależniona jest od rzetelności w wykonywaniu ustawowego obowiązku przesyłania ministrowi wskazanych dokumentów przez notariuszy i sądy.</u>
          <u xml:id="u-5.7" who="#SylwesterTułajew">Nabycie nieruchomości przez cudzoziemca wymaga co do zasady zezwolenia ministra właściwego do spraw wewnętrznych. Cudzoziemcy mają także obowiązek uzyskać zezwolenie na nabycie lub objęcie akcji lub udziałów w spółce, a także na inną czynność dotyczącą udziałów lub akcji spółki handlowej z siedzibą w Polsce, będącej właścicielem lub użytkownikiem wieczystym nieruchomości na terytorium Polski.</u>
          <u xml:id="u-5.8" who="#SylwesterTułajew">Przepisy ustawy są dostosowane do wymogów prawa europejskiego, a w szczególności swobód europejskich przysługujących obywatelom i przedsiębiorcom państw stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym oraz Konfederacji Szwajcarskiej.</u>
          <u xml:id="u-5.9" who="#SylwesterTułajew">Tak jak w poprzednich latach utrzymuje się bardzo mała liczba wydawanych zezwoleń na nabycie, objęcie akcji lub udziałów w spółkach będących właścicielami lub użytkownikami wieczystymi nieruchomości położonych w Polsce, albowiem obrót kapitałowy dla podmiotów pochodzących z Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Konfederacji Szwajcarskiej jest swobodny i nie ma ograniczeń w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-5.10" who="#SylwesterTułajew">Realizując przepisy ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców w 2018 r., minister właściwy do spraw wewnętrznych wydał 241 zezwoleń na nabycie 302 nieruchomości gruntowych o łącznej powierzchni 25,48 ha, w tym 41 zezwoleń na nabycie nieruchomości rolnych i leśnych o łącznej powierzchni 14,19 ha. Wydane zostało również 89 zezwoleń na nabycie 109 lokali mieszkalnych oraz użytkowych o łącznej powierzchni 5668,63 m2 oraz pięć zezwoleń na nabycie udziałów i akcji w spółkach będących właścicielem bądź użytkownikiem wieczystym nieruchomości w Polsce o powierzchni 6,82 ha.</u>
          <u xml:id="u-5.11" who="#SylwesterTułajew">Zezwolenia dotyczyły najczęściej nieruchomości położonych w województwach: mazowieckim, małopolskim, pomorskim, dolnośląskim i śląskim. Wśród podmiotów, którym wydano zezwolenia, dominowały podmioty reprezentujące obywatelstwo lub kapitał z Ukrainy i Białorusi.</u>
          <u xml:id="u-5.12" who="#SylwesterTułajew">W 2018 r. minister właściwy do spraw wewnętrznych wydał osiem decyzji odmawiających cudzoziemcom udzielenia zezwolenia na nabycie nieruchomości gruntowych i lokali oraz udziałów i akcji. W ramach wymienionej liczby decyzje negatywne zostały wydane z powodu niewykazania przez cudzoziemca jego trwałych więzi z Polską bądź braku spełnienia ustawowych przesłanek uzasadniających wydanie zezwolenia.</u>
          <u xml:id="u-5.13" who="#SylwesterTułajew">Minister spraw wewnętrznych i administracji w ramach ustawowych kompetencji podejmuje również czynności z zakresu badania legalności nabycia przez cudzoziemców nieruchomości, udziałów lub akcji. W przypadku stwierdzenia, że transakcja została zawarta zgodnie z przepisami ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców, dokonywany jest wpis do rejestru nieruchomości nabytych przez cudzoziemców odpowiednio za zezwoleniem lub bez obowiązku uzyskania zezwolenia. Tak jak w ostatnich latach większość nabywców stanowili obywatele i przedsiębiorcy z Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Zainteresowanie cudzoziemców w sferze obrotu polskimi nieruchomościami kształtuje się na stałym poziomie.</u>
          <u xml:id="u-5.14" who="#SylwesterTułajew">Z danych zgromadzonych w prowadzonym rejestrze wynika, iż cudzoziemcy zarówno na podstawie wymaganego zezwolenia, jak i bez obowiązku ubiegania się o zezwolenie nabyli w 2018 r., po pierwsze, nieruchomości gruntowe o łącznej powierzchni 5035,51 ha na podstawie 7334 zarejestrowanych transakcji, w tym nieruchomości rolne i leśne o łącznej powierzchni 798,91 ha na podstawie 1044 zarejestrowanych transakcji. Po drugie, nabyli lokale mieszkalne i użytkowe o łącznej powierzchni 603 529 m2 na podstawie 9197 transakcji. Zarejestrowano także 182 transakcje nabycia udziałów lub akcji w spółkach będących właścicielem bądź użytkownikiem wieczystym nieruchomości o łącznej powierzchni 3926,38 ha.</u>
          <u xml:id="u-5.15" who="#SylwesterTułajew">W 2018 r. najwięcej nieruchomości gruntowych cudzoziemcy nabyli w województwach: śląskim, mazowieckim i łódzkim, a wśród nabywców dominowały podmioty reprezentujące obywatelstwo lub kapitał Niemiec, Holandii i Luksemburga.</u>
          <u xml:id="u-5.16" who="#SylwesterTułajew">W związku z tym, iż zezwolenie ważne jest 2 lata od dnia jego wydania, a wyłącznie od strony transakcji zależy, kiedy dojdzie do zawarcia umowy, dane dotyczące liczby zezwoleń w danym roku kalendarzowym nie pokrywają się z danymi dotyczącymi dokonywanych transakcji nabycia nieruchomości na podstawie zezwolenia. Ponadto nie każde zezwolenie oznacza faktyczne nabycie nieruchomości przez cudzoziemca, bowiem strony transakcji mogą odstąpić od zamiaru zawarcia umowy.</u>
          <u xml:id="u-5.17" who="#SylwesterTułajew">Stosownie do art. 6 ustawy nabycie nieruchomości przez cudzoziemca wbrew przepisom ustawy jest nieważne, a o nieważności nabycia nieruchomości przez cudzoziemca orzeka sąd na żądanie ministra spraw wewnętrznych i administracji. Uprawnienie to również posiada właściwy ze względu na miejsce położenia nieruchomości wójt, starosta, marszałek województwa czy wojewoda.</u>
          <u xml:id="u-5.18" who="#SylwesterTułajew">W 2018 r. odnotowano 80 transakcji zawartych z naruszeniem ustawy. Wśród tych spraw w 20 przypadkach wskutek działań podjętych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych strony transakcji same doprowadziły do stanu zgodnego z przepisami ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców, a w 40 sprawach minister skierował do sądów pozwy o stwierdzenie nieważności nabycia nieruchomości z mocy prawa. Pozostałe sprawy są w toku.</u>
          <u xml:id="u-5.19" who="#SylwesterTułajew">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Podsumowując, należy stwierdzić, że prowadzony przez ministra spraw wewnętrznych i administracji rejestr umożliwia monitorowanie tendencji w zakresie nabywania nieruchomości, akcji i udziałów przez cudzoziemców oraz analizę skali zainteresowania poszczególnych grup podmiotów, osób fizycznych oraz przedsiębiorców reprezentujących kapitał zagraniczny, nabywaniem konkretnych rodzajów nieruchomości oraz stopień zainteresowania takimi nieruchomościami w poszczególnych województwach. Prowadzony rejestr to baza danych zawierająca w szczególności informacje dotyczące nieruchomości nabytych przez cudzoziemców oraz dane spółek, w których cudzoziemcy nabyli lub objęli akcje lub udziały. Dane te wynikają przede wszystkim z nadesłanych aktów notarialnych, postanowień sądowych, a także uzyskiwane są w toku prowadzonych przez organ czynności wyjaśniających.</u>
          <u xml:id="u-5.20" who="#SylwesterTułajew">Dlatego aktualnie bardzo ważną kwestią jest potrzeba zapewnienia rzetelnego przekazywania przez sądy i notariuszy dokumentów dotyczących nabycia przez cudzoziemców nieruchomości, akcji i udziałów, tak aby prowadzony przez ministra rejestr zawierał kompletne dane w tym zakresie. Podkreślenia wymaga również fakt, że mimo zakończenia wszystkich okresów przejściowych, w których wymagane było zezwolenie na nabycie nieruchomości przez cudzoziemców z Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Konfederacji Szwajcarskiej, minister właściwy, tj. minister spraw wewnętrznych i administracji, nadal jest organem uprawnionym do monitorowania obrotu nieruchomościami z udziałem cudzoziemców poprzez prowadzenie rejestru nieruchomości, udziałów i akcji nabytych lub objętych przez cudzoziemców.</u>
          <u xml:id="u-5.21" who="#SylwesterTułajew">Należy wskazać, iż od roku 2017 utrzymuje się tendencja wzrostu w zakresie liczby dokumentów wpływających do ministra spraw wewnętrznych i administracji będąca konsekwencją wejścia w życie z dniem 1 stycznia 2017 r. ustawy z dnia 2 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców oraz niektórych innych ustaw. Nowelizacją tą rozszerzono katalog dokumentów, do przesyłania których zostali zobowiązani m.in. wydziały gospodarcze Krajowego Rejestru Sądowego, notariusze oraz organy administracji publicznej. Wprowadzone nowe rozwiązania w efekcie skutkują zbudowaniem systemu pozyskiwania stosownych dokumentów i informacji służącego do weryfikowania oraz monitorowania obrotu nieruchomościami z udziałem cudzoziemców. Pozyskiwanie informacji o określonych zdarzeniach prawnych, których stroną jest cudzoziemiec w rozumieniu przepisów ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców, oraz rozszerzenie katalogu dokumentów, do przesyłania których zostali zobowiązani notariusze, sądy i organy administracji publicznej, pozytywnie wpłynęło na pewność obrotu gospodarczego. Powyższe spowodowało, iż dane wprowadzane do rejestru nieruchomości, udziałów i akcji nabytych przez cudzoziemców dokładniej oddają rzeczywisty poziom zainteresowania cudzoziemców nieruchomościami położonymi na terenie Polski oraz ich udziałem...</u>
          <u xml:id="u-5.22" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-5.23" who="#SylwesterTułajew">...w polskim rynku kapitałowym.</u>
          <u xml:id="u-5.24" who="#SylwesterTułajew">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przedstawiając sprawozdanie ministra spraw wewnętrznych i administracji z realizacji w roku 2018 ustawy z dnia 24 marca 1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców, zwracam się do Wysokiej Izby o akceptację i przyjęcie tego sprawozdania. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-5.25" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#MałgorzataGosiewska">Proszę pana posła Edwarda Siarkę o przedstawienie stanowiska komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#EdwardSiarka">Szanowna Pani Marszałek! Ponieważ tak się składa, że występuję jako pierwszy poseł w momencie, kiedy pani prowadzi obrady, życzę wszystkiego dobrego. Gratuluję wyboru i życzę sukcesów w działalności publicznej. Wszystkiego dobrego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#EdwardSiarka">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! W imieniu Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych przedstawiam stanowisko w sprawie sprawozdania ministra spraw wewnętrznych i administracji z realizacji w 2018 r. ustawy z dnia 24 marca 1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#EdwardSiarka">Jak pan minister powiedział, komisja na posiedzeniu w dniu 24 kwietnia 2018 r. rozpatrzyła powyższe sprawozdanie i rekomenduje Wysokiej Izbie jego przyjęcie. To stanowisko zawarte jest w druku nr 3393. Dziękuję, pani marszałek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#MałgorzataGosiewska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#MałgorzataGosiewska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#MałgorzataGosiewska">Jako pierwszy głos ma pan poseł Edward Siarka w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#EdwardSiarka">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! W imieniu klubu Prawa i Sprawiedliwości mam zaszczyt przedstawić nasze stanowisko wobec sprawozdania ministra spraw wewnętrznych i administracji z realizacji w 2018 r. ustawy z dnia 24 marca 1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców. Sprawozdanie zawarte jest w druku nr 3352.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#EdwardSiarka">Ustawa z 1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców wprowadziła obowiązującą w Polsce po dzień dzisiejszy zasadę, że nabywanie nieruchomości przez cudzoziemców wymaga zezwolenia, które jest wydawane w drodze decyzji administracyjnej przez ministra spraw wewnętrznych. Z chwilą wejścia Polski do Unii Europejskiej w maju 2004 r. ustawa została dostosowana do wymogów prawa europejskiego. Zgodnie z tymi zapisami cudzoziemcy z Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Konfederacji Szwajcarskiej mogą swobodnie nabywać nieruchomości oraz udziały i akcje spółek prawa handlowego, bez zezwolenia, po okresie przejściowym. Tak więc po tym okresie, od 1 maja 2016 r. cudzoziemcy z Europejskiego Obszaru Gospodarczego nie muszą uzyskiwać zgody na nabycie nieruchomości, niezależnie od położenia i powierzchni nieruchomości, na terenie Polski. Cudzoziemcy natomiast spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego, nabywając nieruchomość w Polsce, otrzymują stosowną zgodę, jeżeli nabycie nieruchomości przez cudzoziemca nie spowoduje zagrożenia obronności państwa lub porządku publicznego i nie sprzeciwiają się temu względy polityki społecznej i zdrowia społecznego. Cudzoziemiec spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego musi również wykazać, że zachodzą okoliczności potwierdzające jego więzi z Polską. Ustawa szczegółowo określa, jakie to są warunki. Po tak sformułowanym wniosku o zgodę na nabycie nieruchomości minister spraw wewnętrznych wydaje zgodę na nabycie nieruchomości, jeżeli nie sprzeciwi się temu minister obrony narodowej ani minister rolnictwa. Minister spraw wewnętrznych odmawia zgody na nabycie nieruchomości przez cudzoziemca, jeżeli stwierdzi istnienie jednoznacznych przesłanek uzasadniających wydanie decyzji odmownej.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#EdwardSiarka">W 2018 r. wydano w ministerstwie osiem decyzji odmownych co do nabycia nieruchomości przez cudzoziemców. Wszystkie decyzje odmowne zgodnie z ustawą mogą być zaskarżone do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. W 2018 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny rozpatrywał tylko jedną taką skargę.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#EdwardSiarka">W 2018 r. do ministra spraw wewnętrznych i administracji wpłynęły 664 wnioski o udzielenie zezwoleń na nabycie nieruchomości oraz udziałów i akcji od obcokrajowców spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego. W ciągu roku sprawozdawczego 2018 wydano 335 decyzji pozytywnych, w tym 241 zezwoleń na nabycie nieruchomości gruntowych o powierzchni 25,48 ha, 89 zezwoleń na nabycie 109 lokali mieszkalnych i pięć zezwoleń na nabycie udziałów w spółkach. Największą ilość zezwoleń na nabycie nieruchomości przez cudzoziemców wydano w województwach mazowieckim i małopolskim, zresztą jak analizujemy sprawozdania z lat poprzednich, to ta reguła, można powiedzieć, potwierdza się z roku na rok. O zezwolenie na nabycie nieruchomości przez obywateli spoza Unii Europejskiej w 2018 r. najczęściej występowali obywatele Ukrainy - 177 nieruchomości, obywatele Białorusi - 29 nieruchomości, obywatele Wietnamu - 13 nieruchomości, obywatele Chin - 11 nieruchomości i obywatele Rosji - 10 nieruchomości. Oczywiście są jeszcze pojedyncze decyzje dotyczące innych narodowości, które szczegółowo ujęte są w sprawozdaniu.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#EdwardSiarka">Warto w tym miejscu zaznaczyć, że Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji prowadzi rejestr wszystkich dokumentów dotyczących transakcji nabycia nieruchomości i akcji. W 2018 r. wpłynęło do ministerstwa 35 138 takich dokumentów, z czego 17 377 dotyczy nabycia nieruchomości, a 17 761 dotyczy obrotu kapitałowego. Jeżeli porównujemy te liczby z latami poprzednimi, to można powiedzieć, że w 2018 r. nastąpił wzrost liczby dokumentów o 33% w stosunku do 2017 r.</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#EdwardSiarka">Na podstawie prowadzonego rejestru wiemy, że w 2018 r. dokonano 16 531 transakcji - tych wymagających i niewymagających zezwolenia na nabycie nieruchomości. Również w 2018 r. cudzoziemcy nabyli łącznie - to już jest łączna suma wszystkich transakcji związanych z nabywaniem nieruchomości - 5035,51 ha ziemi i lokale o powierzchni 603 529 m2.</u>
          <u xml:id="u-11.6" who="#EdwardSiarka">Wśród osób fizycznych najczęściej nieruchomości nabywali obywatele Niemiec, tj. 390 ha, zaś wśród osób prawnych najwięcej nieruchomości nabyły podmioty z kapitałem holenderskim. Można powiedzieć, że ta tendencja od lat jest na podobnym poziomie i utrzymuje się również, jeżeli chodzi o narodowość. Najwięcej nieruchomości nabyli obywatele Niemiec na terenie województwa śląskiego. W stosunku do 2017 r. wzrosła ogólna liczba zarówno transakcji, jak i ilości nieruchomości sprzedanych cudzoziemcom.</u>
          <u xml:id="u-11.7" who="#EdwardSiarka">Pani Marszałek! Klub Prawa i Sprawiedliwości będzie głosował za przyjęciem sprawozdania ministra spraw wewnętrznych i administracji w sprawie nabycia nieruchomości przez cudzoziemców. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#MałgorzataGosiewska">W imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska - Koalicja Obywatelska jako pierwsza zabierze głos pani poseł Anna Nemś.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#AnnaNemś">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska - Koalicja Obywatelska przedstawiam opinię o druku nr 3352.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#AnnaNemś">Szanowni Państwo! Jak co roku analizujemy sprawozdanie ministra spraw wewnętrznych o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców. Należy przy tym pamiętać, iż od 1 maja 2016 r. cudzoziemcy z Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Konfederacji Szwajcarskiej nie muszą uzyskiwać zezwoleń ministra spraw wewnętrznych na nabycie nieruchomości. Kluczowe od tego momentu stają się więc rejestry, do których wpisywane są nieruchomości zakupione przez cudzoziemców, zarówno te, które wymagają zezwolenia, jak i te, na których zakup zezwolenie nie jest konieczne. Tak jak podkreślali poprzednicy, znacząco wzrosła liczba kupujących nieruchomości: w roku 2018 z 5464 do 7334, i lokali: z 6385 do 9197. Wzrosła też sprzedaż nieruchomości gruntowych z 4400 do 5 tys. ha.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#AnnaNemś">Do ministra spraw wewnętrznych w 2018 wpłynęło ponad 35 tys. dokumentów, w porównaniu z 2017 r. jest to wzrost o ponad 30%. Dokonano 16 tys. wpisów do rejestru, 3,5 tys. wpisów są to transakcje z lat ubiegłych, i zakończono ad acta ponad 24 tys. dokumentów.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#AnnaNemś">Szanowni Państwo! W sprawozdaniu, które analizowaliśmy w zeszłym roku, czyli za rok 2017, dokumentów dotyczących transakcji nabycia nieruchomości było 26 355, wtedy do rejestrów wpisano 11 800. Zastanawiająca jest tutaj liczba dokumentów zakończonych ad acta.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#AnnaNemś">Panie Ministrze! Proszę powiedzieć, jakiego rodzaju dokumenty stanowi te 24 400 dokumentów odłożonych ad acta. Czy jest to pierwszy rok, kiedy tak dużą ilość dokumentów przerzucacie państwo do archiwum? Nigdy wcześniej takiej pozycji, jak sobie przypominam - a zawsze dokładnie analizuję ten raport - nie było. Wiem, że pan minister dopiero objął urząd, więc jeżeli nie będzie takiej możliwości, żeby udzielił mi pan tej informacji, bardzo bym prosiła o odpowiedź na piśmie. Dalszą część sprawozdania w obszarze nieruchomości rolnych przedstawi mój kolega. Zapraszam.</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#MałgorzataGosiewska">Jako druga osoba w imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska - Koalicja Obywatelska głos zabierze pan poseł Kazimierz Plocke.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#MałgorzataGosiewska">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#KazimierzPlocke">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#KazimierzPlocke">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Rok 2018 był drugim pełnym rokiem, w którym cudzoziemcy z krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego, tj. Unii Europejskiej, Norwegii, Islandii, Liechtensteinu i Konfederacji Szwajcarskiej, mogli nabywać nieruchomości rolne i leśne na takich samych zasadach jak obywatele polscy. Mogli je nabywać od 1 maja 2016 r. Nabywcy z innych krajów nadal muszą uzyskiwać zezwolenia ministra spraw wewnętrznych i administracji. W roku 2018 odnotowano 7334 transakcje nabycia nieruchomości gruntowych przez cudzoziemców o ogólnej powierzchni 5036 ha. Przypomnę, że w roku 2017 były 5464 transakcje dotyczące 4483 ha gruntów. Oznacza to, że w roku 2018 w stosunku do roku 2017 liczba transakcji wzrosła, wzrosła także powierzchnia gruntów sprzedana cudzoziemcom, tj. o 11%. Z ogólnej powierzchni 5036 ha grunty rolne i leśne, które zostały nabyte w 1044 transakcjach, stanowiły 779 ha. Najwięcej polskich gruntów rolnych i leśnych nabywali Niemcy. Pod względem lokalizacji przodowały województwa: śląskie, zachodniopomorskie i opolskie. Nasz niepokój budzi to, że w roku 2016 powierzchnia gruntów rolnych sprzedana cudzoziemcom była o 39% większa w stosunku do roku 2018. Przypomnę też, że ta sytuacja miała miejsce mimo wprowadzenia przez rząd Prawa i Sprawiedliwości w roku 2016 restrykcyjnej ustawy ograniczającej sprzedaż polskiej ziemi innym osobom niż polscy rolnicy.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#KazimierzPlocke">Cudzoziemcy nabywali w roku 2018 udziały i akcje w spółkach prawa handlowego będących właścicielami lub użytkownikami wieczystymi. Zarejestrowano 182 transakcje dotyczące 3926 ha gruntów. W stosunku do roku 2017 nastąpił dwukrotny wzrost liczby transakcji. Przypomnę, że było ich 91. W przypadku nabywania ziemi wzrost wyniósł 58%. Przypomnę, że w roku 2017 było to 2478 ha. Z analizy sprawozdania wynika, że nieruchomości rolne i leśne stanowiły 3132 ha. Przypomnę, że w roku 2017 było to 1756 ha. Oznacza to wzrost o 78%. Połowa tej powierzchni dotyczyła województwa wielkopolskiego.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#KazimierzPlocke">Rok 2018 był kolejnym rokiem, w którym nastąpił znaczny wzrost w przypadku powierzchni polskich gruntów rolnych i leśnych nabywanych przez cudzoziemców, co było związane z nabywaniem udziałów i akcji w spółkach prawa handlowego. W transakcjach, w których nabywano udziały i akcje w spółkach posiadających grunty rolne i leśne, dominował kapitał niemiecki. Również w roku 2017 analizowana powierzchnia była prawie o 80% większa w stosunku do roku 2016. W transakcjach, na podstawie których nabyto lub objęto akcje lub udziały w spółkach posiadających polskie nieruchomości rolne i leśne, dominował także kapitał niemiecki.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#KazimierzPlocke">W 2018 r. cudzoziemcy nabyli bezpośrednio, tj. jako osoby fizyczne, mniejszą powierzchnię gruntów rolnych i leśnych niż w roku 2017, natomiast zanotowano znaczny wzrost w nabywaniu udziałów lub akcji w spółkach posiadających ziemię rolną. W obu przypadkach dotyczących nabycia bezpośredniego i nabycia udziałów cudzoziemcy w 2018 r. nabyli zdecydowanie więcej gruntów rolnych i leśnych niż w roku 2016, i to mimo obowiązywania w Polsce, przypomnę po raz drugi, restrykcyjnej ustawy przygotowanej przez rząd, która ograniczała sprzedaż ziemi rolnej innym osobom niż polscy rolnicy.</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#KazimierzPlocke">Na zakończenie, panie ministrze, chcę zapytać, jak to się dzieje, chciałbym tę informację uzyskać na piśmie, że ograniczana jest sprzedaż w stosunku do osób, natomiast wzrasta sprzedaż na rzecz spółek prawa handlowego, które posiadają ziemię rolną i leśną, na rzecz cudzoziemców. Czy to jest trwały proces? Jakie ewentualnie będą podejmowane dalsze decyzje przez rząd? Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#MałgorzataGosiewska">W imieniu Klubu Poselskiego Kukiz’15 głos zabierze pan poseł Andrzej Maciejewski.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#MałgorzataGosiewska">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#AndrzejMaciejewski">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Kukiz’15 chciałbym przedstawić stanowisko wobec sprawozdania ministra spraw wewnętrznych i administracji z realizacji w 2018 r. ustawy z dnia 24 marca 1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#AndrzejMaciejewski">Na początku chciałbym zwrócić uwagę na to, o czym mówimy. Proszę państwa, podstawą naszej dyskusji jest ustawa z roku 1920. To jest bardzo ciekawe, bo pokazuje, że dobra ustawa potrafi przetrwać 99 lat. Cieszę się, że opieramy się na ustawie, na takich fundamentach Rzeczypospolitej. To też pokazuje, że pewne problemy Rzeczypospolitej z roku 1920 są bardzo zbieżne z tym, co się dzieje dzisiaj. To jest taka ciekawa rzecz. Mam prośbę, panie ministrze, broń Boże tego nie zmieniajmy, bo dobra ustawa sprzed 99 lat, jak widać, może być lepsza niż ustawa z roku 2019, która jest więcej razy zmieniana. To taka mała uwaga.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#AndrzejMaciejewski">Bez wątpienia z tego sprawozdania wynika ważny fakt, że Polska jest ciągle krajem popularnym. Jesteśmy krajem popularnym, krajem, którym w sensie biznesowym czy też mieszkaniowym interesują się nie tylko mieszkańcy Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej, ale również w przypadku którego - i to jest też ważna uwaga - widać wzrost zainteresowania wśród mieszkańców Europy czy Azji, Europy Wschodniej. Myślę tutaj o obywatelach ukraińskich, białoruskich, rosyjskich i oczywiście o Wietnamie, co jest też pewną tendencją od dłuższego czasu.</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#AndrzejMaciejewski">Dlaczego o tym mówię? Dlatego że MSWiA, pana ministerstwo, jest tak naprawdę takim spoiwem. Państwa baza, państwa ministerstwo jest spoiwem, które musi przeprowadzić swoiste sito, sito w powiązaniu z innymi instytucjami, urzędami, agendami, po to aby z jednej strony, po pierwsze, dbać o państwo polskie, o bezpieczeństwo polskie, o interes Polski, ale jednocześnie dać możliwość i szansę zaistnienia czy to obywateli, czy też biznesu z innego państwa. To jest bardzo ważne. Stąd tutaj liczę, że MSWiA wykonuje tę pracę dobrze i solidnie. I fakt, że mimo tego wzrostu - mówimy o tym wszyscy, że ta tendencja wzrostowa jest ogromna - nie mamy wzrostu ilości problemów, waśni, poziomu agresji czy też innych takich działań niepożądanych. To jest też bardzo ważny sygnał, że MSWiA w tym względzie prowadzi mądrą politykę, ale jednocześnie wyważoną i biorącą pod uwagę racje wszystkich stron, patrząc od strony prawa, ale także racje polskie.</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#AndrzejMaciejewski">Stąd klub Kukiz’15 będzie pozytywnie odnosił się do państwa sprawozdania, państwa informacji, mając nadzieję, że konsekwentnie w następnych latach będziecie państwo pilnować interesu państwa polskiego, ale także praw obywatelskich osób, które są zainteresowane obecnością na rynku polskim czy też nabyciem gruntów. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-17.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#MałgorzataGosiewska">W imieniu Klubu Poselskiego Polskiego Stronnictwa Ludowego - Unii Europejskich Demokratów głos zabierze pan poseł Marek Sawicki.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#MałgorzataGosiewska">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#MarekSawicki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zabierając głos w imieniu Klubu Poselskiego Polskiego Stronnictwa Ludowego - Unii Europejskich Demokratów w sprawie sprawozdania ministra spraw wewnętrznych, chcę dokonać takiego krótkiego podsumowania, bo mamy okazję, mamy 4 rok rządzenia PiS-u. Można powiedzieć, że to pełna kadencja. Kadencja, która zaczynała się z mocnym przytupem w zakresie ochrony polskiej ziemi pod hasłem: nie oddamy ani skiby, a dane analizowane od 2016 r. wskazują na tendencję odwrotną.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#MarekSawicki">Ogólna powierzchnia nieruchomości gruntowych nabytych przez cudzoziemców na podstawie zezwolenia ministra spraw wewnętrznych i administracji w poszczególnych latach kształtuje się następująco: 2016 r. - 3185 ha, 2017 r. - 4483 ha, 2018 r. - 5035 ha.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#MarekSawicki">Te dane dotyczą nieruchomości nabytych przez cudzoziemców w związku z udzielonym zezwoleniem oraz bez zezwolenia, zarówno przez osoby prawne, jak i osoby fizyczne.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#MarekSawicki">W ramach wskazanych powyżej transakcji w latach - tu poszerzę - 2015–2018 cudzoziemcy nabyli nieruchomości rolne o następujących powierzchniach: w 2015 r. - 412 ha, w 2016 r. - 575 ha łącznie z nieruchomościami leśnymi, w 2017 r. - 1144 ha, dodatkowo nieruchomości leśnych 106,66 ha, łącznie prawie 1300 ha, w 2018 r. - 798 ha gruntów rolnych, dodatkowo 181,54 ha gruntów leśnych, a więc prawie 1000 ha.</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#MarekSawicki">Należy zauważyć, iż we wskazanym powyżej okresie obowiązuje ustawa z 14 kwietnia 2016 r. o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz zmianie niektórych innych ustaw, która, co szczególnie istotne, znowelizowała ustawę o kształtowaniu ustroju rolnego. Wejście w życie ww. noweli zbiegło się w czasie z zakończeniem okresów przejściowych chroniących polską ziemię przed wykupem ze strony cudzoziemców pochodzących z Europejskiego Obszaru Gospodarczego, tj. 1 maja 2016 r.</u>
          <u xml:id="u-19.5" who="#MarekSawicki">Zgodnie z założeniami ww. noweli wprowadzone nią regulacje miały stanowić gwarancję ochrony polskiej ziemi, czym projektodawcy uzasadniali daleko posuniętą ingerencję w obrót własnościowy nieruchomościami rolnymi. Jak wskazano w uzasadnieniu, istnieje zagrożenie, że po tej dacie ziemia rolna w Polsce będzie przedmiotem wzmożonego zainteresowania nabywców z innych krajów Unii Europejskiej, zwłaszcza tych, w których ceny ziemi rolnej są znacznie wyższe niż w Polsce. Remedium na powyższą prognozę miała być omawiana nowelizacja, w związku z czym w uzasadnieniu wskazano, iż jedynym ratio legis uchwalenia aktu jest m.in. wzmocnienie ochrony ziemi rolniczej w Polsce przed jej spekulacyjnym wykupem przez osoby krajowe i zagraniczne. Dlatego też do ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego wprowadzono wyjątkowo restrykcyjne rozwiązania o charakterze administracyjno-prawnym, w wyniku czego nabycie nieruchomości rolnych o powierzchni powyżej 0,3 ha przez osobę inną niż rolnik indywidualny wymagało wskazania, uzyskania zgody Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, co drastycznie wpłynęło na rynkowy obrót nieruchomościami rolnymi.</u>
          <u xml:id="u-19.6" who="#MarekSawicki">Tymczasem po dniu 1 maja 2016 r., tj. po dniu wygaśnięcia ww. okresów przejściowych oraz wejściu w życie przedmiotowej nowelizacji, cudzoziemcy nabyli 458,86 ha nieruchomości rolnych i leśnych.</u>
          <u xml:id="u-19.7" who="#MarekSawicki">Wskazać należy, iż nabywcami byli głównie obywatele Austrii, Niemiec, Belgii i Holandii, a więc tych państw, w których ziemia jest droższa niż w Polsce. Tymczasem w roku poprzedzającym obowiązywanie ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego w jej znowelizowanym brzmieniu, tj. w roku 2015, cudzoziemcy nabyli 412 ha.</u>
          <u xml:id="u-19.8" who="#MarekSawicki">Powstaje więc zasadnicza wątpliwość co do skuteczności przyjętych rozwiązań, które - jak wynika z powyższego - już w początkowym okresie obowiązywania nie sprostały przypisanemu im ratio legis, a tym bardziej podnoszonym przez ówczesnych przedstawicieli resortu rolnictwa, w tym samego ministra rolnictwa, zapowiedziom powstrzymania wykupu polskiej ziemi przez cudzoziemców. Obrazują to dane, które już wcześniej przedstawiałem.</u>
          <u xml:id="u-19.9" who="#MarekSawicki">Niezależnie od powyższego uwzględnienia wymagają również dane dotyczące nabywania przez cudzoziemców akcji i udziałów w spółkach prawa handlowego będących właścicielami lub użytkownikami wieczystymi nieruchomości rolnych. Z raportu ministra spraw wewnętrznych za rok 2018 wynika, że cudzoziemcy nabyli udziały i akcje spółek prawa handlowego, które są właścicielami nieruchomości rolnych.</u>
          <u xml:id="u-19.10" who="#MarekSawicki">Należy więc zadać pytanie o efektywność tych narzędzi, zwłaszcza o praktykę ich wykorzystywania, w tym wykonywania uprawnień z nabytych akcji i udziałów oraz sposobu, w jaki przekłada się powyższe na możliwość wpływania KOWR na gospodarowanie nieruchomościami rolnymi stanowiącymi majątek spółek.</u>
          <u xml:id="u-19.11" who="#MarekSawicki">Ponadto zauważyć należy, iż praktyka wykonywania ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego wskazuje, iż KOWR unika wydawania decyzji odmownych dotyczących zbycia lub nabycia nieruchomości, gdyż zmuszony jest wówczas, na żądanie zbywcy nieruchomości, do nabycia tejże nieruchomości. W związku z powyższym w roku 2018 KOWR wydał jedynie 293 decyzje odmowne, przy czym w roku tym do KOWR-u złożono 18 581 wniosków o wydanie zgody na nabycie. Ponadto wydano 17 152 decyzje wyrażające zgodę. A więc fikcją jest, że KOWR będzie strzegł polskiej ziemi.</u>
          <u xml:id="u-19.12" who="#MarekSawicki">Niezależnie od powyższego zwrócić należy uwagę, iż reglamentacja obrotu rynkowego nieruchomościami rolnymi nie odnosi się do dzierżawnego obrotu nieruchomościami rolnymi. W tym zakresie obrót nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa jest reglamentowany, gdyż ziemia wydzierżawiana jest co do zasady w ramach przetargów ograniczonych. Dzierżawa państwowych gruntów rolnych będących w Zasobie Własności Rolnej Skarbu Państwa jest więc szczegółowo uregulowana na podstawie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa oraz aktów wykonawczych związanych z tą ustawą. Natomiast zawieranie umów dzierżawy gruntów prywatnych jest uregulowane przepisami Kodeksu cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-19.13" who="#MarekSawicki">W tym miejscu należy zauważyć, iż ustawa o kształtowaniu ustroju rolnego z 5 sierpnia 2015 r., uchylona przez ustawę o wstrzymania sprzedaży nieruchomości z Zasobów Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw, w treści art. 12 szczegółowo regulowała zakres przedmiotowy umów dzierżawy nieruchomości rolnych, w tym ich formę, w tym kwalifikowaną formę aktu notarialnego.</u>
          <u xml:id="u-19.14" who="#MarekSawicki">Dodatkowo w trybie tego artykułu umowy i odpisy aktów notarialnych umowy dzierżawy miały być przekazywane dyrektorom ówczesnych oddziałów terenowych zniesionej Agencji Nieruchomości Rolnych właściwych ze względu na położenie dzierżawionej nieruchomości. Regulacja ta dawała możliwość ewidencjonowania umów dzierżawy pod względem przedmiotowym i podmiotowym. W obecnym stanie prawnym brak jest podobnej regulacji, co nie pozwala m.in. na analizę rynku dzierżaw nieruchomości rolnych w Polsce pod kątem użytkowania ziemi przez cudzoziemców.</u>
          <u xml:id="u-19.15" who="#MarekSawicki">Pozostaje tu tylko pytanie, czy brak tego przepisu był celowy, czy jak zwykle w przypadku legislacji w tej kadencji nastąpiło to przez zwykły pośpiech i niechlujstwo.</u>
          <u xml:id="u-19.16" who="#MarekSawicki">Biorąc powyższe pod uwagę, wnoszę w imieniu Klubu Poselskiego Polskiego Stronnictwa Ludowego - Unii Europejskich Demokratów o nieprzyjęcie sprawozdania ministra spraw wewnętrznych i administracji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-19.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#MałgorzataGosiewska">Informuję Wysoką Izbę, iż zgłosili się posłowie do zadania pytania.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#MałgorzataGosiewska">Czy ktoś z pań i panów posłów chciałby zapisać się na listę?</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#MałgorzataGosiewska">Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-20.4" who="#MałgorzataGosiewska">W związku z tym zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-20.5" who="#MałgorzataGosiewska">Wyznaczam czas na zadanie pytania - 1,5 minuty.</u>
          <u xml:id="u-20.6" who="#MałgorzataGosiewska">Jako pierwszy pytanie zada pan poseł Zbigniew Ajchler, Platforma Obywatelska - Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-20.7" who="#MałgorzataGosiewska">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#ZbigniewAjchler">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! Jesteśmy w bloku 28 państw Unii Europejskiej jako kraj rolniczy. Jesteśmy na wspólnych rynkach zbytu, które wzajemnie nas uzależniają biznesowo. W Polsce jest ok. 15 mln ha użytków rolnych i 10,5 mln pozasiewanych. Zaryzykuję stwierdzenie, że cyfry, które w tej chwili usłyszałem i o których do tej pory było mi wiadomo, nie wprowadzają żadnego zagrożenia ani zaniepokojenia co do obrotu ziemią z obcokrajowcami.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#ZbigniewAjchler">Każdy udział obcokrajowców według mojej ponad 40-letniej praktyki wiąże się z tym, że wprowadzają oni innowacyjność, inność, nowość. Poziom wykształcenia i wiedzy praktycznej naszych rolników tak pod względem technicznym, jak i agrotechnicznym jest słaby. W związku z tym nie bójmy się tych transakcji obrotu ziemią.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#ZbigniewAjchler">Zresztą uważam, że jest tutaj zbyt dużo fobii, nerwowości. Nie mamy np. wiedzy, ile dla równowagi polscy rolnicy, polscy przedsiębiorcy posiadają gruntów w 28 państwach, czyli w Unii Europejskiej, czy w świecie. Czy mamy taką wiedzę? Nie mamy. Dałoby to fantastyczną informację, co to oznacza.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#ZbigniewAjchler">Kolejna sprawa. Chciałem jednoznacznie powiedzieć, że cyfry, które dzisiaj usłyszałem, nie straszą. Jest spokój i nie ma żadnych zagrożeń,</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-21.5" who="#ZbigniewAjchler">...żeby przyczepami wywieziono z Polski zagraniczną ziemię. Nie ma takich tendencji. W związku z tym uważam... Odwrotnie, ta ustawa chyba bardziej nam szkodzi, to zablokowanie ziem wewnętrznych wśród rolników, co z różnych powodów...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#MałgorzataGosiewska">Panie pośle...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#ZbigniewAjchler">...się dokonuje, jak i w układzie kapitału zagranicznego.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#ZbigniewAjchler">Otwórzmy się bardziej, nie bójmy się i popatrzmy, co robią Polacy. Zaryzykuję stwierdzenie, że Polacy mają więcej gruntów za granicą niż obcokrajowcy u nas. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#MałgorzataGosiewska">Proszę o zadanie pytania pana posła Adama Śnieżka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#AdamŚnieżek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przez szereg lat duże społeczne emocje budziła sprawa nielegalnego wykupu ziemi przez cudzoziemców poprzez podstawionych obywateli polskich. Chciałem, panie ministrze, zapytać, jak rząd dzisiaj ocenia skalę takiego zjawiska. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#MałgorzataGosiewska">Proszę teraz o zadanie pytania pana posła Ryszarda Wilczyńskiego, Platforma Obywatelska - Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#RyszardWilczyński">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! 25 ha gruntów kupionych przez cudzoziemców w drodze zezwolenia ministra spraw wewnętrznych i administracji - zaskakująco mało. Jeden sztorm na Bałtyku potrafi więcej wyrwać polskiej ziemi niż są zdolni kupić cudzoziemcy. Przecież żyjemy, zdaniem obozu rządzącego, w krainie mlekiem i miodem płynącej, w związku z powyższym należałoby się spodziewać, że chętnych do osiedlania się w Polsce i nabywania polskiej ziemi będzie więcej, co byłoby z korzyścią, dlatego że potrzebujemy cały czas kapitału ludzkiego, potrzebujemy rąk do pracy, bo deficyt na rynku pracy to ponad 2 mln, może nawet 3 mln ludzi.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#RyszardWilczyński">A więc pytanie jest tego typu: Czy z państwa pracy, z państwa działalności i wniosków, które napływają, wyciągacie jakieś rekomendacje dla polityki imigracyjnej? Czy pod tym względem sprawy są analizowane bądź ewentualnie mogłyby być analizowane? Bo kwestia inteligentnej, nastawionej na pozyskanie kapitału ludzkiego polityki imigracyjnej jest wyzwaniem, jest koniecznością i taką politykę należy budować. Być może tutaj jedno z narzędzi się znajduje. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Anna Nemś, Platforma Obywatelska - Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#MałgorzataGosiewska">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#AnnaNemś">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Przez lata, kiedy analizowaliśmy te sprawozdania, zawsze były dwa problemy: jeden związany z opieszałością, z ilością gromadzonych dokumentów, a drugi z notariuszami. I chciałabym zapytać, czy to rozpatrzenie dokumentów, ponad 24 tys., ich odłożenie, rozumiem, oczywiście przeanalizowanych, odbyło się dzięki wzmocnieniu zasobu kadrowego. Czy możecie państwo, bo na pewno macie to przeanalizowane tak dokładnie, jak w całym raporcie jest rozpisane, szczegółowo to rozpisać? Jeżeli nie teraz, to bardzo proszę na piśmie. Jakiego rodzaju - jeszcze raz powtarzam, jest ich 24 tys., to ogromna liczba, prawie tyle, ile w roku 2017 wpłynęło do ministerstwa - jakie to są dokumenty? Pytam o to dlatego, że dzisiaj rejestry to jedyny wentyl, jaki mamy, możliwość, żeby wiarygodnie monitorować, jaki jest zakup nieruchomości. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#MałgorzataGosiewska">Zapraszam pana posła Stefana Romeckiego, Kukiz’15.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#StefanRomecki">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Czy nabywanie nieruchomości, akcji, udziałów, gruntów rolnych czy leśnych przez naszych rodaków na terytorium Polski jest ograniczone - jak wiemy, ciężko jest naszym, są jakieś paragrafy, przepisy, jest bardzo ciężko - a łatwiej mogą zakupić cudzoziemcy? Panie ministrze, czy nie ma obawy, że zakupione nieruchomości, akcje, udziały czy grunty rolne i leśne będą później sprzedawane za wyższe ceny, aby na tym zarobić? Znamy już różne spekulacje, już tutaj były wspomniane tzw. słupy.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#StefanRomecki">I kolejne pytanie, panie ministrze. Czy nie warto robić wszystkiego, aby te nieruchomości, akcje, udziały, grunty rolne i leśne pozostały w rękach rodaków, aby dobra nasze były chronione i pozostawały gwarantem tego, że my, Polacy, jesteśmy gospodarzami na naszych ziemiach i włościach? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#MałgorzataGosiewska">I pan Krzysztof Gadowski, Platforma Obywatelska - Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#KrzysztofGadowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! No tak, generalnie my jako Polacy jesteśmy świetnymi gospodarzami, dlatego, panie ministrze, interesuje mnie odpowiedź na takie pytanie: Czy ministerstwo spraw wewnętrznych dysponuje danymi, ilu generalnie polskich obywateli jest właścicielami gruntów rolnych czy leśnych bądź dzierżawcami tych gruntów w ramach Europejskiego Obszaru Gospodarczego czy Unii Europejskiej? Dobrze byłoby, gdybyśmy wiedzieli, jak Polacy również za granicą radzą sobie właśnie w tej sferze. Panie ministrze, jeśli pan nie jest w stanie dzisiaj odpowiedzieć na to pytanie, to bardzo proszę o przesłanie tej informacji na piśmie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#MałgorzataGosiewska">Informuję, iż lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#MałgorzataGosiewska">Zapraszam do udzielenia odpowiedzi sekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji pana ministra Sylwestra Tułajewa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#SylwesterTułajew">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Bardzo serdecznie dziękuję za tę debatę, za tę dyskusję na temat sprawozdania, o którym cały czas rozmawiamy. Bardzo serdecznie dziękuję również za zadane pytania. Postaram się na nie odpowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#SylwesterTułajew">Pani poseł Anna Nemś wskazuje na zwiększenie w sposób znaczący liczby dokumentów, które wpływają do ministra spraw wewnętrznych i administracji. Rzeczywiście, ja podkreślałem w swoim wystąpieniu, że ta tendencja cały czas utrzymuje się i że jest ona przede wszystkim konsekwencją wejścia w życie z dniem 1 stycznia 2017 r. ustawy z dnia 2 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#SylwesterTułajew">Właśnie tą nowelizacją rozszerzyliśmy katalog dokumentów, do których przesyłania zobowiązane zostały dodatkowe podmioty. Czyli z jednej strony mamy rozszerzenie tego katalogu dokumentów, wcześniej tylko notariusze mieli obowiązek przesyłania tych dokumentów, a z drugiej strony rozszerzyliśmy to na wydziały gospodarcze Krajowego Rejestru Sądowego - notariusze pozostali, jak najbardziej - oraz organy administracji publicznej. A więc rzeczywiście ta liczba wzrasta, przedstawiamy to w sprawozdaniu. Chciałbym również jasno powiedzieć, że pomimo precyzyjnie określonych danych, które sądy obowiązane są przekazać Ministerstwu Spraw Wewnętrznych i Administracji, faktem jest, że są przesyłane zbędne postanowienia o wpisie do rejestru przedsiębiorców lub o dokonaniu zmian danych w KRS dotyczących tych podmiotów, które nie posiadają statusu cudzoziemca lub będąc cudzoziemcami, nie są właścicielami lub użytkownikami wieczystymi nieruchomości położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-35.3" who="#SylwesterTułajew">W chwili obecnej rzeczywiście zauważalne jest przesyłanie przez sądy postanowień o zmianie siedziby spółki, zmianie w organach nadzorczych i innych postanowień, które nie mają żadnego zastosowania do przepisów ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców. W roku 2017 do Departamentu Zezwoleń i Koncesji w naszym ministerstwie wpłynęło ponad 10 tys. niepotrzebnych dokumentów.</u>
          <u xml:id="u-35.4" who="#SylwesterTułajew">Zmiany organizacyjne, o które również pytali państwo posłowie, to przede wszystkim właśnie zmiany organizacji pracy, tutaj nie ma żadnych dodatkowych kosztów. W kwietniu 2017 r. nastąpił podział Wydziału do Spraw Zezwoleń na Nabywanie Nieruchomości, Akcji i Udziałów oraz Rejestrów na dwa wydziały, czyli Wydział do Spraw Zezwoleń na Nabywanie Nieruchomości, Akcji i Udziałów oraz Wydział do Spraw Rejestrów. Te zmiany, chcę to z całą mocą podkreślić, nie spowodowały dodatkowych kosztów, gdyż zostały przeprowadzone w ramach wewnętrznych struktur i dotychczasowych zasobów kadrowych. W związku z tym dokonywane są przesunięcia w ramach własnych zasobów kadrowych Departamentu Zezwoleń i Koncesji. Jest to usprawnienie działań pracy departamentu, który zajmuje się tymi sprawami.</u>
          <u xml:id="u-35.5" who="#SylwesterTułajew">Pan poseł Plocke mówił o ilości nabywanej ziemi. Chciałbym również jasno podkreślić, że Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji nie ma wpływu na ilość nabywanej ziemi, nieruchomości, a jedynie monitoruje ten aspekt, oczywiście prowadząc właściwy rejestr. W marginalnym zakresie MSWiA wydaje - mówiłem o tym, przytaczałem te informacje i liczby - zgodę, zezwolenia na nabycie nieruchomości przez cudzoziemców spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego, bowiem najwięcej nieruchomości nabywają cudzoziemcy z EOG. Ten wzrost to po prostu skutek upływu okresu przejściowego, który minął 1 maja 2016 r.</u>
          <u xml:id="u-35.6" who="#SylwesterTułajew">Chciałbym również po raz kolejny jasno podkreślić, że nabycie akcji lub udziałów przez cudzoziemców z Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Konfederacji Szwajcarskiej w spółkach będących właścicielami lub użytkownikami wieczystymi nie wymaga zezwolenia, nawet jeżeli jest to grunt rolny czy leśny.</u>
          <u xml:id="u-35.7" who="#SylwesterTułajew">Pan poseł Marek Sawicki z zaniepokojeniem zwraca uwagę, że tych zezwoleń jest bardzo dużo, że to jest bardzo duży wzrost, ale inny poseł podkreśla, że to jednak mała liczba. Zwróćmy uwagę, że nieruchomości rolne i leśne nabyte za zezwoleniem mają obszar tylko 14 ha, więc to jest mały obszar. Reszta to jest tylko rejestracja, a na to nie mamy żadnego wpływu.</u>
          <u xml:id="u-35.8" who="#SylwesterTułajew">Jeszcze pytanie pana posła Gadowskiego. Chciałbym również na nie odpowiedzieć. Chciałbym zwrócić uwagę, że to pytanie nie jest objęte zakresem zainteresowania ustawy, o której rozmawiamy, i nie dotyczy sprawozdania, nad którym dzisiaj się pochylamy.</u>
          <u xml:id="u-35.9" who="#SylwesterTułajew">Raz jeszcze dziękuję państwu za tę debatę, za dyskusję, za pytania. Raz jeszcze proszę o przyjęcie tego sprawozdania. Dziękuję serdecznie, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-35.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#MałgorzataGosiewska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#MałgorzataGosiewska">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie przedstawionego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-36.3" who="#MałgorzataGosiewska">Do głosowania w tej sprawie przystąpimy na następnym posiedzeniu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-36.4" who="#MałgorzataGosiewska">Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny 82. posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-36.5" who="#MałgorzataGosiewska">Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygłoszenia oświadczeń poselskich.</u>
          <u xml:id="u-36.6" who="#MałgorzataGosiewska">Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie jeszcze dopisać się do listy, wygłosić oświadczenie?</u>
          <u xml:id="u-36.7" who="#MałgorzataGosiewska">Nie widzę. Listę posłów zgłoszonych do oświadczeń uważam zatem za zamkniętą.</u>
          <u xml:id="u-36.8" who="#MałgorzataGosiewska">Jako pierwszy wystąpi pan poseł Mieczysław Kazimierz Baszko, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-36.9" who="#MałgorzataGosiewska">Zapraszam, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-36.10" who="#MałgorzataGosiewska">Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-36.11" who="#MałgorzataGosiewska">A więc pani poseł Alicja Chybicka, Platforma Obywatelska - Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-36.12" who="#MałgorzataGosiewska">Zapraszam, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#AlicjaChybicka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chciałam poruszyć bardzo ważny problem i zaapelować do ludzi, aby tego nie czynili, mianowicie problem dotyczy tzw. ospa party lub podawania dzieciom lizaków zakażonych wirusem ospy wietrznej. Jest to tak naprawdę igranie z życiem dziecka.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#AlicjaChybicka">W aktualnym kalendarzu szczepień w Polsce te szczepienia są obowiązkowe tylko dla grup życia, pacjentów po transplantacjach, immunosupresji, z ciężkimi chorobami immunologicznymi, natomiast nie ma takiego obowiązku dla całej populacji dzieci, w związku z czym ospa w Polsce istnieje. Od 1 stycznia do 30 kwietnia 2019 r. odnotowano 92 727 przypadków zachorowania na ospę wietrzną, czyli zapadalność wynosi 241,39 przypadków na 100 tys. ludności. W tym samym okresie w 2018 r. na ospę wietrzną zachorowało 74 856 Polaków, czyli zapadalność była niższa - 194,87 przypadków na 100 tys. ludności. Jest coraz większa liczba hospitalizowanych zarówno dzieci, jak i dorosłych.</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#AlicjaChybicka">Dlaczego nie wolno robić żadnych ospa party i świadomie igrać z życiem i zdrowiem własnego dziecka? Otóż ospa, szczególnie w wieku przedszkolnym, przebiega w sposób dosyć łagodny. Natomiast istnieją ciężkie postacie ospy, które występują bardzo często u dzieci, i wówczas mamy do czynienia z zajęciem różnych ważnych narządów: zajęcie centralnego systemu nerwowego, czyli ospowe zapalenie mózgu, ospowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenie móżdżku - zostawia to ślady na całe życie. Państwo pewnie wiedzą, że ta choroba charakteryzuje się u zdrowego dziecka tym, że dziecko wysoko gorączkuje, pojawiają się plamki, następnie one przechodzą w grudki, pęcherzyki, robi się strupek i w przypadku zakażenia jakąkolwiek bakterią, co przy nieodpowiedniej opiece może mieć miejsce, może dojść do posocznicy i śmierci dziecka. W dobrym scenariuszu pozostają blizny. Pamiętamy z przeszłości chorych, dziewczyny, które miały głębokie blizny, również na twarzy, bo one są dosyć charakterystyczne.</u>
          <u xml:id="u-37.3" who="#AlicjaChybicka">Zakaźność tej choroby jest do ostatniego pęcherzyka. Jak państwo wiedzą, u dorosłych występuje półpasiec - to jest ten sam wirus FSV, który w postaci latentnej może się przechować w organizmie i w przypadku spadku odporności objawia się w postaci bardzo bolesnych zajęć nerwów.</u>
          <u xml:id="u-37.4" who="#AlicjaChybicka">Proszę państwa, istnieje szczepionka, szkoda, że ona nie jest dostępna jako refundowana dla wszystkich dzieci, tylko dla tych grup ryzyka, o których mówiłam. Ale zawsze warto jest dziecko zaszczepić i nie ryzykować tej formy, w której może dojść do poważnych powikłań i pozostawić to może ślady na całe życie. Nie wiem, kto to wymyślił, pomysł jest naprawdę z gatunku tych z piekła rodem. Jak można narazić świadomie dziecko na jakąkolwiek chorobę, w tym taką, która to dziecko może upośledzić do końca życia?</u>
          <u xml:id="u-37.5" who="#AlicjaChybicka">Dlatego z tej mównicy apeluję do rodziców: nie róbcie tego. Jeśli już dziecko ma zachorować... Bo przesłanie jest takie, że lepiej, żeby to dziecko zachorowało - to się robi z podobno przedszkolakami, przynajmniej tak mówią moi koledzy z oddziałów zakaźnych, do których trafiają dzieci po ospa party - po to, żeby nie zachorować w wieku późniejszym.</u>
          <u xml:id="u-37.6" who="#AlicjaChybicka">Dodam jedną rzecz. Najciężej chorują osoby dorosłe, które nie były zaszczepione i nie miały wcześniej kontaktu z wirusem ospy wietrznej. W czasie studiów obserwowaliśmy to u naszych kolegów, wtedy jest rzeczywiście dramatyczny, ostry i ciężki przebieg, ale to nie jest powód, żeby zakażać własne małe dziecko jakąkolwiek chorobą, a już na pewno nie wiatrówką, która w spisie skutków ma uszkodzenie nerek, wątroby, zapalenie płuc i - o czym mówiłam - centralnego systemu nerwowego.</u>
          <u xml:id="u-37.7" who="#AlicjaChybicka">Proszę państwa, apeluję, aby nie robić tego i aby krzewić - to do moich kolegów parlamentarzystów - wiedzę wśród młodego pokolenia. To nie jest dobry pomysł.</u>
          <u xml:id="u-37.8" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-37.9" who="#AlicjaChybicka">Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-37.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#MałgorzataGosiewska">Jako kolejną osobę wygłaszającą oświadczenie zapraszam pana posła Jacka Kurzępę, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#JacekKurzępa">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Lubuszanie, Lubuszanki! To do was adresuję dzisiaj moje wystąpienie mające charakter bardzo optymistyczny i powiedziałbym, że z pełną satysfakcją się do was zwracam, gdyż w ostatnich dniach na ziemi lubuskiej szalenie dużo się dzieje bardzo pozytywnych rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#JacekKurzępa">Zacznę może od wydarzenia duchowego, które jest za nami i przed nami, bo tak się składa, że zakończyliśmy peregrynację obrazu św. Józefa Kaliskiego na terenie naszej diecezji zielonogórsko-gorzowskiej. Mam wrażenie, że to był bardzo opatrznościowy krok ks. bp. Tadeusza Lityńskiego, że zaprosił św. Józefa do nas, do diecezji, i jak diecezja długa i szeroka, św. Józef spotykał się z mężczyznami naszej diecezji. Towarzyszyłem im tam, gdzie mogłem, i chciałbym, drodzy panowie, podziękować wam za świadectwo wiary.</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#JacekKurzępa">Chciałbym wam podziękować również za wzięcie odpowiedzialności za sprawy publiczne i społeczne w naszej rzeczywistości ziemi lubuskiej. To bardzo ważne, że mężczyźni mobilizują się w sprawach istotnych zarówno dla życia społecznego, jak i - przede wszystkim - rodzinnego, społecznego i politycznego, czego wymiarem były również eurowybory. I bardzo dziękuję Lubuszanom za wynik, jakim obdarzyli nasze ugrupowanie, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-39.3" who="#JacekKurzępa">Zatem św. Józef odwiedził nas, odwiedził również Najświętszą Maryję Pannę Cierpliwie Słuchającą w Rokitnie. I tak się składa, że w najbliższych trzech dniach: sobota, niedziela, poniedziałek w Rokitnie na 350. rocznicę sanktuarium maryjnego właśnie tam nasza diecezja będzie świętowała to wydarzenie. I myślę, że my, Lubuszanie, ponownie się tam spotkamy, że będziemy się radować i będziemy tak samo spontanicznie i pozytywnie wobec siebie się zachowywać jak podczas marszów dla życia i dla rodziny.</u>
          <u xml:id="u-39.4" who="#JacekKurzępa">Te marsze to był fenomenalny czas. Wspomnę o Gorzowie - pani senator Elżbieta Płonka. Dziękuję, Elu, za to, że wspomagałaś ten marsz, że zarówno liderzy życia politycznego, jak i przede wszystkim wy, mieszkańcy Gorzowa, Zielonej Góry, Żar, Żagania i wielu innych miast na ziemi lubuskiej, te marsze zorganizowaliście. Zatrzymam się na chwilę przy Żarach, bo tam ten marsz odbywał się po raz pierwszy i był niebywale imponujący. Radosny, pełen pozytywnych wibracji i relacji międzyludzkich, a przede wszystkim uśmiechnięty, afirmujący życie, pogodny w rzeczy samej.</u>
          <u xml:id="u-39.5" who="#JacekKurzępa">I ostatni wątek w tym dzisiejszym radowaniu się kondycją ziemi lubuskiej i mieszkańców ziemi lubuskiej. Otóż w najbliższych dniach będziemy obchodzić rozmaite święta miast, powiatów itd. Zacznę oczywiście od mojego ukochanego Krosna Odrzańskiego, w którym mieszkam. Najbliższy weekend to jest nasze święto rybobrania. Moi compatriots albo jeszcze inaczej: rodacy lokalni będą fetować to święto, fetować i radować się pięknem naszego miasta i jego wizerunkiem, ale też i kondycją funkcjonowania. I chciałbym was prosić, moi współmieszkańcy, żebyście uważali na słońce. Jest piekące i palące i czasami w tej feerii radości zapominamy o nakryciach głów. Zatem czapki na głowy, a nie z głów.</u>
          <u xml:id="u-39.6" who="#JacekKurzępa">Chciałbym jeszcze powiedzieć o czymś, co się wydarzało dzisiaj. A mianowicie zaczęła się sztafeta 700-lecia obchodów nadania praw miejskich miastu Sulechów. Piękne miasteczko na ziemi lubuskiej, no i sztafeta 700 zmian. Myślę, panie burmistrzu Wojtku Sołtys, że trzeba byłoby zapytać, czy aby nie wpisujecie się w rekord Guinnessa, jako że to cudowne doświadczenie 700 lat miejskości waszego miasta jest dzisiaj również okraszone bardzo fajnym pomysłem przekazywania pałeczki wielopokoleniowej. Ta sztafeta sportowa ma właśnie taki symboliczny wymiar.</u>
          <u xml:id="u-39.7" who="#JacekKurzępa">Życie miasta, życie naszej społeczności lokalnej nie zaczyna się i nie kończy się na nas. Przed nami byli poprzednicy, a za nami pójdą następcy. Zatem warto pokornie poddawać się refleksji nad swoim miejscem w czasie historycznym i miejscem na ziemi. Wszystkiego dobrego, Lubuszanie.</u>
          <u xml:id="u-39.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Ryszard Wilczyński, Platforma Obywatelska - Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#MałgorzataGosiewska">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#RyszardWilczyński">Wysoka Izbo! Droga Młodzieży zgromadzona na galerii! Serdecznie pozdrawiam. Będzie mi miło, jak wysłuchacie tych kilku zdań, a dedykuję je wielkiej dacie 4 czerwca 1989 r., dacie pierwszych częściowo wolnych wyborów. Wyborów, które były wiktorią, były zwycięstwem Polaków spragnionych wolności, zwycięstwem nad komunizmem.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#RyszardWilczyński">Tego dnia proces rozpadu imperium sowieckiego nabrał tempa. Ruszyło domino od krajów nadbałtyckich po Bułgarię. Najważniejszym, najbardziej znanym na świecie akordem tego procesu był upadek muru berlińskiego, ale zaczęło się u nas, w Polsce. To tą datą przechodzimy do historii, historii świata, i tę datę powinniśmy celebrować i czcić. Przechodzicie przez hol sejmowy i widzicie dwie wspaniałe wystawy. Poświęćcie im uwagę.</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#RyszardWilczyński">A więc 4 czerwca każdego roku powinien być ważną datą, radosną datą. Powinien być datą czczoną, świętem państwowym, bo ten moment zadecydował o naszym tu i teraz, o tym, że otworzyła się przestrzeń wolności, jak powiedział później Tadeusz Mazowiecki, pierwszy niekomunistyczny premier Rzeczypospolitej. Tę przestrzeń wolności zabudowywaliśmy przez lata. Rok później wspaniałe wybory samorządowe wygrane przez ludzi komitetów obywatelskich „Solidarności”. Narodził się samorząd, fundament naszej pomyślności w społecznościach lokalnych. 10 lat później wstępujemy do NATO, 15 lat później jesteśmy w Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-41.3" who="#RyszardWilczyński">Dzień 4 czerwca powinniśmy obchodzić i czcić, tak jak to zrobiły samorządy w Polsce. Wszystkim im składam najwyższe słowa uznania. Jeżeli chodzi o Opolszczyznę, to Radzie Miasta Opola i Radzie Miejskiej w Namysłowie, mieście, z którego się wywodzę jako człowiek obecny w życiu publicznym regionu, chciałbym serdecznie podziękować, podziękować tym osobom, które doprowadziły do sesji, panu Jackowi Fiorowi, przewodniczącemu rady miejskiej, radnym z Koalicji Obywatelskiej pod kierunkiem pana Juliana Kruszyńskiego, przyjaznemu samorządowi pod przywództwem pana Artura Włodarczyka. Wasza postawa zdecydowała o tym, że ta sesja się odbyła, bo burmistrz z formacji obecnie rządzącej był temu przeciwny i zrobił wszytko - a jego radni nie przyszli na sesję - żeby ta sesja nie przebiegała tak, jak byśmy chcieli, uroczyście, godnie i dostojnie.</u>
          <u xml:id="u-41.4" who="#RyszardWilczyński">Liczę na to, że w kolejnych latach będzie inaczej że potraktujemy tą datę jako datę łączącą, datę, która nie dzieli, a wręcz przeciwnie, pozwala cofnąć się do czasów, w których walczyliśmy o wielkie sprawy i mieliśmy wielkie sprawy, bo Polska wówczas potrzebowała jedności, potrzebowała wyzwolić się do końca z jarzma komunizmu.</u>
          <u xml:id="u-41.5" who="#RyszardWilczyński">Tą datę 4 czerwca kilka dni później spuentowało Forum Rozwoju Ziemi Namysłowskiej, kończąc swoje 25-lecie. Ta formacja wywodząca się ideowo i personalnie z komitetów obywatelskich „Solidarności”, a potem z Ruchu Obywatelskiego Śląska Opolskiego kształtowała rzeczywistość polityczną Namysłowa przez dekady. Pierwszy burmistrz Namysłowa i pierwszy starosta namysłowski Adam Maciąg, pierwsza przewodnicząca rady miejskiej pani Czesława Kosturek - to byli ludzie forum. Było też wielu, wielu innych, których nie jestem w stanie wymienić. W szczycie swojego organizacyjnego rozwoju było 220 członków we wszystkich kołach w każdej gminie. Forum doprowadziło do przełomowych inwestycji infrastrukturalnych, przełamując zapaść, można powiedzieć, cywilizacyjną Namysłowa. Doprowadziło do pierwszych inwestycji zagranicznych, do powstania powiatu, do zbudowania zbiornika Michalice.</u>
          <u xml:id="u-41.6" who="#RyszardWilczyński">Na zakończenie chciałbym wam jako członek forum podziękować, drodzy koledzy z tej formacji, z tego stowarzyszenia.</u>
          <u xml:id="u-41.7" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-41.8" who="#RyszardWilczyński">Dzięki wam zaistniała na ziemi namysłowskiej obywatelskość. Wasze zaangażowanie jest nadal potrzebne. Dziękuję wam serdecznie. Jesteście wzorem, zostańcie wzorem. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-41.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#MałgorzataGosiewska">Do wygłoszenia oświadczenia zapraszam panią poseł Ewę Tomaszewską, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#EwaTomaszewska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W dniach 30 i 31 maja kraje bałtyckie zorganizowały w Wilnie ważną międzynarodową konferencję poświęconą sąsiedztwu wschodniemu. Przypomnę, że inicjatywa ta zaistniała wskutek wniosku Polski i Szwecji. Konferencja dotyczyła ważnych problemów krajów sąsiedztwa wschodniego, w szczególności problemów związanych z agresywną postawą Rosji wobec Ukrainy, wobec Mołdowy, wobec innych krajów w tym wschodnim rejonie. Dotyczyła także konfliktu między Azerbejdżanem i Armenią i sytuacji w innych krajach sąsiedztwa wschodniego.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#EwaTomaszewska">Wydaje mi się, że są to bardzo ważne dla nas sprawy związane z relacjami pomiędzy krajami Unii Europejskiej i krajami sąsiedztwa wschodniego. Zwracam się do władz naszego parlamentu, by stenogramy z tych obrad były dla zainteresowanych posłów dostępne. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Mieczysław Kazimierz Baszko, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#MałgorzataGosiewska">Zapraszam pana posła do wygłoszenia oświadczenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#MieczysławKazimierzBaszko">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Drodzy Mieszkańcy Województwa Podlaskiego! Drogi to postęp, rozwój inwestycji, tempo, energia, nowe miejsca pracy i sukcesy. Nikogo nie trzeba do tej tezy przekonywać. Fundusz Dróg Samorządowych powołany przez rząd Mateusza Morawieckiego to doskonały pomysł w zakresie wspomagania rozwoju infrastruktury drogowej, gminnej i powiatowej. Pomysł ten to nowe możliwości w zakresie wspierania samorządów w rozwijaniu dróg. Podlaskie samorządy otrzymają w 2019 r. na budowę, przebudowę oraz remonty dróg gminnych i powiatowych ponad 382 mln zł. Limit na dofinansowanie zadań wieloletnich, których realizacja może rozpocząć się w tym roku, wyniesie ok. 82 mln zł na każdy kolejny rok. Łącznie kwota wsparcia adresowanego do województwa podlaskiego wyniesie 414 mln zł. Warto podkreślić, że podlaskie jest w tym roku na pierwszym miejscu, jeśli chodzi o wysokość środków przyznanych na drogi lokalne z rządowego programu. W przeliczeniu na jednego mieszkańca, choć trzeba powiedzieć, że jest to słabo zaludnione województwo, będzie to 281 zł, co daje, jak wspomniałem, pierwsze miejsce w kraju. Wysokość środków przyznanych województwu podlaskiemu w ramach Funduszu Dróg Samorządowych w 2019 r. plasuje nasz region, jeżeli chodzi o kwotę, na czwartym miejscu w kraju. Dla porównania w 2015 r. na modernizację dróg lokalnych samorządy w województwie podlaskim uzyskały trochę więcej niż 56 mln zł dofinansowania i wybudowały bądź wyremontowały ok. 160 km dróg. Dzięki środkom z Funduszu Dróg Samorządowych w 2019 r. inwestycje drogowe osiągną niespotykaną dotychczas, rekordową skalę, będą kilkakrotnie większe. Z planu Podlaskiego Urzędu Wojewódzkiego wynika, że w roku 2019 wybuduje się ok. 400 km dróg.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#MieczysławKazimierzBaszko">Przypomnijmy, że 4 grudnia 2018 r. weszły w życie przepisy ustawy o Funduszu Dróg Samorządowych wprowadzające rewolucyjne zmiany w sposobie i zakresie finansowania inwestycji dotyczących dróg publicznych zarządzanych przez jednostki samorządu terytorialnego. Jego zadaniem jest dofinansowanie budowy, przebudowy lub remontu dróg powiatowych i gminnych, w tym inwestycji na tych drogach, które zostały jednocześnie zaliczone do dróg o znaczeniu obronnym, a także dofinansowanie zadań obejmujących budowę mostów lokalnych w ciągu dróg wojewódzkich, powiatowych i gminnych.</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#MieczysławKazimierzBaszko">Województwo podlaskie już wkrótce wyraźnie odczuje korzyści wynikające z tej formy dofinansowania, a jego mieszkańcy będą mogli znacznie szybciej i bezpieczniej poruszać się po drogach, które, mam nadzieję, przyczynią się do jeszcze bardziej dynamicznego rozwoju województwa podlaskiego. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-45.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#MałgorzataGosiewska">Ostatnie oświadczenie w dniu dzisiejszym wygłosi pan poseł Krzysztof Ostrowski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#MałgorzataGosiewska">Serdecznie zapraszam, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#KrzysztofOstrowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chciałbym przedstawić oświadczenie w sprawie ogłoszonych 4 czerwca w Gdańsku przez grupę samorządowców 21 tez samorządowych.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#KrzysztofOstrowski">Zanim rozpocząłem działalność parlamentarną, przez wiele lat byłem samorządowcem na różnych szczeblach samorządu terytorialnego. Byłem radnym powiatowym, radnym miejskim, dwukrotnie starostą, radnym Sejmiku Województwa Wielkopolskiego. Zagadnienia samorządowe są mi więc doskonale znane. Dostrzegam wagę i potrzebę istnienia władzy lokalnej. Działając w samorządzie, dostrzegłem również to, że żadne, nawet najlepiej działające samorządy, samodzielnie nie są w stanie rozwijać Polski i czynić jej silną i bezpieczną. Może to uczynić jedynie centralny rząd reprezentujący polską rację stanu. Tylko rząd ma zdolność prowadzenia spójnej polityki gospodarczej, społecznej, edukacyjnej, a nawet zagranicznej. Dlatego z wielkim zdziwieniem obserwowałem, że grupa samorządowców jako formę świętowania rocznicy wyborów kontraktowych przyjęła 21 tez zakładających tak daleko idącą decentralizację władzy, że ich realizacja spowodowałaby całkowitą destabilizację państwa. Nie jest możliwe istnienie silnego państwa w sytuacji, gdy każdy region ma np. odrębne służby porządkowe, inną stawkę PIT, inne programy nauczania w szkołach czy nawet inaczej zorganizowaną służbę zdrowia. Mimo że sercem jestem bardzo blisko samorządu, w działaniach samorządowców zebranych 4 czerwca w Gdańsku trudno jest mi dostrzec jakikolwiek pozytyw. Wręcz przeciwnie, uważam je za wrogie narodowi polskiemu. Podkreślę, że nie wrogie partii rządzącej, lecz wrogie silnej i niezależnej Polsce, naszej ojczyźnie. W każdym innym państwie o interes narodowy dbają wszyscy, zarówno rządzący, jak i opozycja. Racja stanu danego państwa jest ponad dyskursem politycznym, ponad podziałem politycznym. Tylko Polska posiada totalną opozycję, do której należą prezydenci niektórych miast, która działa wbrew polskiemu interesowi, występując przeciw Polsce na arenie międzynarodowej czy próbując rozmontować państwo od środka poprzez postępującą decentralizację. Chciałbym w tym miejscu zaapelować do nich o opamiętanie. Nietrudno znaleźć w naszej narodowej historii przykłady sytuacji, w których sami Polacy doprowadzali do upadku swojej ojczyzny. Wyciągnijmy wnioski z historii. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#MałgorzataGosiewska">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#MałgorzataGosiewska">Informacja o wpływie interpelacji, zapytań oraz odpowiedzi na nie dostępna jest w Systemie Informacyjnym Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#MałgorzataGosiewska">Na tym kończymy 82. posiedzenie Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#MałgorzataGosiewska">Dla mnie było ono wyjątkowe, bo jestem w zupełnie nowej roli. Chciałabym Wysokiej Izbie podziękować za zaufanie, ale chciałabym też podziękować moim wnukom, które śledzą dzisiejsze obrady poprzez Internet, Klarze i Witoldowi. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-49.3" who="#MałgorzataGosiewska">Protokół posiedzenia będzie wyłożony do przejrzenia w Sekretariacie Posiedzeń Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-49.4" who="#MałgorzataGosiewska">Porządek dzienny 83. posiedzenia Sejmu, wyznaczonego na dni 3, 4 i 5 lipca 2019 r., zostanie paniom i panom posłom doręczony.</u>
          <u xml:id="u-49.5" who="#MałgorzataGosiewska">Zamykam posiedzenie Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-49.6" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-49.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-49.8" who="#komentarz">(Wicemarszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-49.9" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godz. 10 min 29)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>