text_structure.xml 925 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069 2070 2071 2072 2073 2074 2075 2076 2077 2078 2079 2080 2081 2082 2083 2084 2085 2086 2087 2088 2089 2090 2091 2092 2093 2094 2095 2096 2097 2098 2099 2100 2101 2102 2103 2104 2105 2106 2107 2108 2109 2110 2111 2112 2113 2114 2115 2116 2117 2118 2119 2120 2121 2122 2123 2124 2125 2126 2127 2128 2129 2130 2131 2132 2133 2134 2135 2136 2137 2138 2139 2140 2141 2142 2143 2144 2145 2146 2147 2148 2149 2150 2151 2152 2153 2154 2155 2156 2157 2158 2159 2160 2161 2162 2163 2164 2165 2166 2167 2168 2169 2170 2171 2172 2173 2174 2175 2176 2177 2178 2179 2180 2181 2182 2183 2184 2185 2186 2187 2188 2189 2190 2191 2192 2193 2194 2195 2196 2197 2198 2199 2200 2201 2202 2203 2204 2205 2206 2207 2208 2209 2210 2211 2212 2213 2214 2215 2216 2217 2218 2219 2220 2221 2222 2223 2224 2225 2226 2227 2228 2229 2230 2231 2232 2233 2234 2235 2236 2237 2238 2239 2240 2241 2242 2243 2244 2245 2246 2247 2248 2249 2250 2251 2252 2253 2254 2255 2256 2257 2258 2259 2260 2261 2262 2263 2264 2265 2266 2267 2268 2269 2270 2271 2272 2273 2274 2275 2276 2277 2278 2279 2280 2281 2282 2283 2284 2285 2286 2287 2288 2289 2290 2291 2292 2293 2294 2295 2296 2297 2298 2299 2300 2301 2302 2303 2304 2305 2306 2307 2308 2309 2310 2311 2312 2313 2314 2315 2316 2317 2318 2319 2320 2321 2322 2323 2324 2325 2326 2327 2328 2329 2330 2331 2332 2333 2334 2335 2336 2337 2338 2339 2340 2341 2342 2343 2344 2345 2346 2347 2348 2349 2350 2351 2352 2353 2354 2355 2356 2357 2358 2359 2360 2361 2362 2363 2364 2365 2366 2367 2368 2369 2370 2371 2372 2373 2374 2375 2376 2377 2378 2379 2380 2381 2382 2383 2384 2385 2386 2387 2388 2389 2390 2391 2392 2393 2394 2395 2396 2397 2398 2399 2400 2401 2402 2403 2404 2405 2406 2407 2408 2409 2410 2411 2412 2413 2414 2415 2416 2417 2418 2419 2420 2421 2422 2423 2424 2425 2426 2427 2428 2429 2430 2431 2432 2433 2434 2435 2436 2437 2438 2439 2440 2441 2442 2443 2444 2445 2446 2447 2448 2449 2450 2451 2452 2453 2454 2455 2456 2457 2458 2459 2460 2461 2462 2463 2464 2465 2466 2467 2468 2469 2470 2471 2472 2473 2474 2475 2476 2477 2478 2479 2480 2481 2482 2483 2484 2485 2486 2487 2488 2489 2490 2491 2492 2493 2494 2495 2496 2497 2498 2499 2500 2501 2502 2503 2504 2505 2506 2507 2508 2509 2510 2511 2512 2513 2514 2515 2516 2517 2518 2519 2520 2521 2522 2523 2524 2525 2526 2527 2528 2529 2530 2531 2532 2533 2534 2535 2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2561 2562 2563 2564 2565 2566 2567 2568 2569 2570 2571 2572 2573 2574 2575 2576 2577 2578 2579 2580 2581 2582 2583 2584 2585 2586 2587 2588 2589 2590 2591 2592 2593 2594 2595 2596 2597 2598 2599 2600 2601 2602 2603 2604 2605 2606 2607 2608 2609 2610 2611 2612 2613 2614 2615 2616 2617 2618 2619 2620 2621 2622 2623 2624 2625 2626 2627 2628 2629 2630 2631 2632 2633 2634 2635 2636 2637 2638 2639 2640 2641 2642 2643 2644 2645 2646 2647 2648 2649 2650 2651 2652 2653 2654 2655 2656 2657 2658 2659 2660 2661 2662 2663 2664 2665 2666 2667 2668 2669 2670 2671 2672 2673 2674 2675 2676 2677 2678 2679 2680 2681 2682 2683 2684 2685 2686 2687 2688 2689 2690 2691 2692 2693 2694 2695 2696 2697 2698 2699 2700 2701 2702 2703 2704 2705 2706 2707 2708 2709 2710 2711 2712 2713 2714 2715 2716 2717 2718 2719 2720 2721 2722 2723 2724 2725 2726 2727 2728 2729 2730 2731 2732 2733 2734 2735 2736 2737 2738 2739 2740 2741 2742 2743 2744 2745 2746 2747 2748 2749 2750 2751 2752 2753 2754 2755 2756 2757 2758 2759 2760 2761 2762 2763 2764 2765 2766 2767 2768 2769 2770 2771 2772 2773 2774 2775 2776 2777 2778 2779 2780 2781 2782 2783 2784 2785 2786 2787 2788 2789 2790 2791 2792 2793 2794 2795 2796 2797 2798 2799 2800 2801 2802 2803 2804 2805 2806 2807 2808 2809 2810 2811 2812 2813 2814 2815 2816 2817 2818 2819 2820 2821 2822 2823 2824 2825 2826 2827 2828 2829 2830 2831 2832 2833 2834 2835 2836 2837 2838 2839 2840 2841 2842 2843 2844 2845 2846 2847 2848 2849 2850 2851 2852 2853 2854 2855 2856 2857 2858 2859 2860 2861 2862 2863 2864 2865 2866 2867 2868 2869 2870 2871 2872 2873 2874 2875 2876 2877 2878 2879 2880 2881 2882 2883 2884 2885 2886 2887 2888 2889 2890 2891 2892 2893 2894 2895 2896 2897 2898 2899 2900 2901 2902 2903 2904 2905 2906 2907 2908 2909 2910 2911 2912 2913 2914 2915 2916 2917 2918 2919 2920 2921 2922 2923 2924 2925 2926 2927 2928 2929 2930 2931 2932 2933 2934 2935 2936 2937 2938 2939 2940 2941 2942 2943 2944 2945 2946 2947 2948 2949 2950 2951 2952 2953 2954 2955 2956 2957 2958 2959 2960 2961 2962 2963 2964 2965 2966 2967 2968 2969 2970 2971 2972 2973 2974 2975 2976 2977 2978 2979 2980 2981 2982 2983 2984 2985 2986 2987 2988 2989 2990 2991 2992 2993 2994 2995 2996 2997 2998 2999 3000 3001 3002 3003 3004 3005 3006 3007 3008 3009 3010 3011 3012 3013 3014 3015 3016 3017 3018 3019 3020 3021 3022 3023 3024 3025 3026 3027 3028 3029 3030 3031 3032 3033 3034 3035 3036 3037 3038 3039 3040 3041 3042 3043 3044 3045 3046 3047 3048 3049 3050 3051 3052 3053 3054 3055 3056 3057 3058 3059 3060 3061 3062 3063 3064 3065 3066 3067 3068 3069 3070 3071 3072 3073 3074 3075 3076 3077 3078 3079 3080 3081 3082 3083 3084 3085 3086 3087 3088 3089 3090 3091 3092 3093 3094 3095 3096 3097 3098 3099 3100 3101 3102 3103 3104 3105 3106 3107 3108 3109 3110 3111 3112 3113 3114 3115 3116 3117 3118 3119 3120 3121 3122 3123 3124 3125 3126 3127 3128 3129 3130 3131 3132 3133 3134 3135 3136 3137 3138 3139 3140 3141 3142 3143 3144 3145 3146 3147 3148 3149 3150 3151 3152 3153 3154 3155 3156 3157 3158 3159 3160 3161 3162 3163 3164 3165 3166 3167 3168 3169 3170 3171 3172 3173 3174 3175 3176 3177 3178 3179 3180 3181 3182 3183 3184 3185 3186 3187 3188 3189 3190 3191 3192 3193 3194 3195 3196 3197 3198 3199 3200 3201 3202 3203 3204 3205 3206 3207 3208 3209 3210 3211 3212 3213 3214 3215 3216 3217 3218 3219 3220 3221 3222 3223 3224 3225 3226 3227 3228 3229 3230 3231 3232 3233 3234 3235 3236 3237 3238 3239 3240 3241 3242 3243 3244 3245 3246 3247 3248 3249 3250 3251 3252 3253 3254 3255 3256 3257 3258 3259 3260 3261 3262 3263 3264 3265 3266 3267 3268 3269 3270 3271 3272 3273 3274 3275 3276 3277 3278 3279 3280 3281 3282 3283 3284 3285 3286 3287 3288 3289 3290 3291 3292 3293 3294 3295 3296 3297 3298 3299 3300 3301 3302 3303 3304 3305 3306 3307 3308 3309 3310 3311 3312 3313 3314 3315 3316 3317 3318 3319 3320 3321 3322 3323 3324 3325 3326 3327 3328 3329 3330 3331 3332 3333 3334 3335 3336 3337 3338 3339 3340 3341 3342 3343 3344 3345 3346 3347 3348 3349 3350 3351 3352 3353 3354 3355 3356 3357 3358 3359 3360 3361 3362 3363 3364 3365 3366 3367 3368 3369 3370 3371 3372 3373 3374 3375 3376 3377 3378 3379 3380 3381 3382 3383 3384 3385 3386 3387 3388 3389 3390 3391 3392 3393 3394 3395 3396 3397 3398 3399 3400 3401 3402 3403 3404 3405 3406 3407 3408 3409 3410 3411 3412 3413 3414 3415 3416 3417 3418 3419 3420 3421 3422 3423 3424 3425 3426 3427 3428 3429 3430 3431 3432 3433 3434 3435 3436 3437 3438 3439 3440 3441 3442 3443 3444 3445 3446 3447 3448 3449 3450 3451 3452 3453 3454 3455 3456 3457 3458 3459 3460 3461 3462 3463 3464 3465 3466 3467 3468 3469 3470 3471 3472 3473 3474 3475 3476 3477 3478 3479 3480 3481 3482 3483 3484 3485 3486 3487 3488 3489 3490 3491 3492 3493 3494 3495 3496 3497 3498 3499 3500 3501 3502 3503 3504 3505 3506 3507 3508 3509 3510 3511 3512 3513 3514 3515 3516 3517 3518 3519 3520 3521 3522 3523 3524 3525 3526 3527 3528 3529 3530 3531 3532 3533 3534 3535 3536 3537 3538 3539 3540 3541 3542 3543 3544 3545 3546 3547 3548 3549 3550 3551 3552 3553 3554 3555 3556 3557 3558 3559 3560 3561 3562 3563 3564 3565 3566 3567 3568 3569 3570 3571 3572 3573 3574 3575 3576 3577 3578 3579 3580 3581 3582 3583 3584 3585 3586 3587 3588 3589 3590 3591 3592 3593 3594 3595 3596 3597 3598 3599 3600 3601 3602 3603 3604 3605 3606 3607 3608 3609 3610 3611 3612 3613 3614 3615 3616 3617 3618 3619 3620 3621 3622 3623 3624 3625 3626 3627 3628 3629 3630 3631 3632 3633 3634 3635 3636 3637 3638 3639 3640 3641 3642 3643 3644 3645 3646 3647 3648 3649 3650 3651 3652 3653 3654 3655 3656 3657 3658 3659 3660 3661 3662 3663 3664 3665 3666 3667 3668 3669 3670 3671 3672 3673 3674 3675 3676 3677 3678 3679 3680 3681 3682 3683 3684 3685 3686 3687 3688 3689 3690 3691 3692 3693 3694 3695 3696 3697 3698 3699 3700 3701 3702 3703 3704 3705 3706 3707 3708 3709 3710 3711 3712 3713 3714 3715 3716 3717 3718 3719 3720 3721 3722 3723 3724 3725 3726 3727 3728 3729 3730 3731 3732 3733 3734 3735 3736 3737 3738 3739 3740 3741 3742 3743 3744 3745 3746 3747 3748 3749 3750 3751 3752 3753 3754 3755 3756 3757 3758 3759 3760 3761 3762 3763 3764 3765 3766 3767 3768 3769 3770 3771 3772 3773 3774 3775 3776 3777 3778 3779 3780 3781 3782 3783 3784 3785 3786 3787 3788 3789 3790 3791 3792 3793 3794 3795 3796 3797 3798 3799 3800 3801 3802 3803 3804 3805 3806 3807 3808 3809 3810 3811 3812 3813 3814 3815 3816 3817 3818 3819 3820 3821 3822 3823 3824 3825 3826 3827 3828 3829 3830 3831 3832 3833 3834 3835 3836 3837 3838 3839 3840 3841 3842 3843 3844 3845 3846 3847 3848 3849 3850 3851 3852 3853 3854 3855 3856 3857 3858 3859 3860 3861 3862 3863 3864 3865 3866 3867 3868 3869 3870 3871 3872 3873 3874 3875 3876 3877 3878 3879 3880 3881 3882 3883 3884 3885 3886 3887 3888 3889 3890 3891 3892 3893 3894 3895 3896 3897 3898 3899 3900 3901 3902 3903 3904 3905 3906 3907 3908 3909 3910 3911 3912 3913 3914 3915 3916 3917 3918 3919 3920 3921 3922 3923 3924 3925 3926 3927 3928 3929 3930 3931 3932 3933 3934 3935 3936 3937 3938 3939 3940 3941 3942 3943 3944 3945 3946 3947 3948 3949 3950 3951 3952 3953 3954 3955 3956 3957 3958 3959 3960 3961 3962 3963 3964 3965 3966 3967 3968 3969 3970 3971 3972 3973 3974 3975 3976 3977 3978 3979 3980 3981 3982 3983 3984 3985 3986 3987 3988 3989 3990 3991 3992 3993 3994 3995 3996 3997 3998 3999 4000 4001 4002 4003 4004 4005 4006 4007 4008 4009 4010 4011 4012 4013 4014 4015 4016 4017 4018 4019 4020 4021 4022 4023 4024 4025 4026 4027 4028 4029 4030 4031 4032 4033 4034 4035 4036 4037 4038 4039 4040 4041 4042 4043 4044 4045 4046 4047 4048 4049 4050 4051 4052 4053 4054 4055 4056 4057 4058 4059 4060 4061 4062 4063 4064 4065 4066 4067 4068 4069 4070 4071 4072 4073 4074 4075 4076 4077 4078 4079 4080 4081 4082 4083 4084 4085 4086 4087 4088 4089 4090 4091 4092 4093 4094 4095 4096 4097 4098 4099 4100 4101 4102 4103 4104 4105 4106 4107 4108 4109 4110 4111 4112 4113 4114 4115 4116 4117 4118 4119 4120 4121 4122 4123 4124 4125 4126 4127 4128 4129 4130 4131 4132 4133 4134 4135 4136 4137 4138 4139 4140 4141 4142 4143 4144 4145 4146 4147 4148 4149 4150 4151 4152 4153 4154 4155 4156 4157 4158 4159 4160 4161 4162 4163 4164 4165 4166 4167 4168 4169 4170 4171 4172 4173 4174 4175 4176 4177 4178 4179 4180 4181 4182 4183 4184 4185 4186 4187 4188 4189 4190 4191 4192 4193 4194 4195 4196 4197 4198 4199 4200 4201 4202 4203 4204 4205 4206 4207 4208 4209 4210 4211 4212 4213 4214 4215 4216 4217 4218 4219 4220 4221 4222 4223 4224 4225 4226 4227 4228 4229 4230 4231 4232 4233 4234 4235 4236 4237 4238 4239 4240 4241 4242 4243 4244 4245 4246 4247 4248 4249 4250 4251 4252 4253 4254 4255 4256 4257 4258 4259 4260 4261 4262 4263 4264 4265 4266 4267 4268 4269 4270 4271 4272 4273 4274 4275 4276 4277 4278 4279 4280 4281 4282 4283 4284 4285 4286 4287 4288 4289 4290 4291 4292 4293 4294 4295 4296 4297 4298 4299 4300 4301 4302 4303 4304 4305 4306 4307 4308 4309 4310 4311 4312 4313 4314 4315 4316 4317 4318 4319 4320 4321 4322 4323 4324 4325 4326 4327 4328 4329 4330 4331 4332 4333 4334 4335 4336 4337 4338 4339 4340 4341 4342 4343 4344 4345 4346 4347 4348 4349 4350 4351 4352 4353 4354 4355 4356 4357 4358 4359 4360 4361 4362 4363 4364 4365 4366 4367 4368 4369 4370 4371 4372 4373 4374 4375 4376 4377 4378 4379 4380 4381 4382 4383 4384 4385 4386 4387 4388 4389 4390 4391 4392 4393 4394 4395 4396 4397 4398 4399 4400 4401 4402 4403 4404 4405 4406 4407 4408 4409 4410 4411 4412 4413 4414 4415 4416 4417 4418 4419 4420 4421 4422 4423 4424 4425 4426 4427 4428 4429 4430 4431 4432 4433 4434 4435 4436 4437 4438 4439 4440 4441 4442 4443 4444 4445 4446 4447 4448 4449 4450 4451 4452 4453 4454 4455 4456 4457 4458 4459 4460 4461 4462 4463 4464 4465 4466 4467 4468 4469 4470 4471 4472 4473 4474 4475 4476 4477 4478 4479 4480 4481 4482 4483 4484 4485 4486 4487 4488 4489 4490 4491 4492 4493 4494 4495 4496 4497 4498 4499 4500 4501 4502 4503 4504 4505 4506 4507 4508 4509 4510 4511 4512 4513 4514 4515 4516 4517 4518 4519 4520 4521 4522 4523 4524 4525 4526 4527 4528 4529 4530 4531 4532 4533 4534 4535 4536 4537 4538 4539 4540 4541 4542 4543 4544 4545 4546 4547 4548 4549 4550 4551 4552 4553 4554 4555 4556 4557 4558 4559 4560 4561 4562 4563 4564 4565 4566 4567 4568 4569 4570 4571 4572 4573 4574 4575 4576 4577 4578 4579 4580 4581 4582 4583 4584 4585 4586 4587 4588 4589 4590 4591 4592 4593 4594 4595 4596 4597 4598 4599 4600 4601 4602 4603 4604 4605 4606 4607 4608 4609 4610 4611 4612 4613 4614 4615 4616 4617 4618 4619 4620 4621 4622 4623 4624 4625 4626 4627 4628 4629 4630 4631 4632 4633 4634 4635 4636 4637 4638 4639 4640 4641 4642 4643 4644 4645 4646 4647 4648 4649 4650 4651 4652 4653 4654 4655 4656 4657 4658 4659 4660 4661 4662 4663 4664 4665 4666 4667 4668 4669 4670 4671 4672 4673 4674 4675 4676 4677 4678 4679 4680 4681 4682 4683 4684 4685 4686 4687 4688 4689 4690 4691 4692 4693 4694 4695 4696 4697 4698 4699 4700 4701 4702 4703 4704 4705 4706 4707 4708 4709 4710 4711 4712 4713 4714 4715 4716 4717 4718 4719 4720 4721 4722 4723 4724 4725 4726 4727 4728 4729 4730 4731 4732 4733 4734 4735 4736 4737 4738 4739 4740 4741 4742 4743 4744 4745 4746 4747 4748 4749 4750 4751 4752 4753 4754 4755 4756 4757 4758 4759 4760 4761 4762 4763 4764 4765 4766 4767 4768 4769 4770 4771 4772 4773 4774 4775 4776 4777 4778 4779 4780 4781 4782 4783 4784 4785 4786 4787 4788 4789 4790 4791 4792 4793 4794 4795 4796 4797 4798 4799 4800 4801 4802 4803 4804 4805 4806 4807 4808 4809 4810 4811 4812 4813 4814 4815 4816 4817 4818 4819 4820 4821 4822 4823 4824 4825 4826 4827 4828 4829 4830 4831 4832 4833 4834 4835 4836 4837 4838 4839 4840 4841 4842 4843 4844 4845 4846 4847 4848 4849 4850 4851 4852 4853 4854 4855 4856 4857 4858 4859 4860 4861 4862 4863 4864 4865 4866 4867 4868 4869 4870 4871 4872 4873 4874 4875 4876 4877 4878 4879 4880 4881 4882 4883 4884 4885 4886 4887 4888 4889 4890 4891 4892 4893 4894 4895 4896 4897 4898 4899 4900 4901 4902 4903 4904 4905 4906 4907 4908 4909 4910 4911 4912 4913 4914 4915 4916 4917 4918 4919 4920 4921 4922 4923 4924 4925 4926 4927 4928 4929 4930 4931 4932 4933 4934 4935 4936 4937 4938 4939 4940 4941 4942 4943 4944 4945 4946 4947 4948 4949 4950 4951 4952 4953 4954 4955 4956 4957 4958 4959 4960 4961 4962 4963 4964 4965 4966 4967 4968 4969 4970 4971 4972 4973 4974 4975 4976 4977 4978 4979 4980 4981 4982 4983 4984 4985 4986 4987 4988 4989 4990 4991 4992 4993 4994 4995 4996 4997 4998 4999 5000 5001 5002 5003 5004 5005 5006 5007 5008 5009 5010 5011 5012 5013 5014 5015 5016 5017 5018 5019 5020 5021 5022 5023 5024 5025 5026 5027 5028 5029 5030 5031 5032 5033 5034 5035 5036 5037 5038 5039 5040 5041 5042 5043 5044 5045 5046 5047 5048 5049 5050 5051 5052 5053 5054 5055 5056 5057 5058 5059 5060 5061 5062 5063 5064 5065 5066 5067 5068 5069 5070 5071 5072 5073 5074 5075 5076 5077 5078 5079 5080 5081 5082 5083 5084 5085 5086 5087 5088 5089 5090 5091 5092 5093 5094 5095 5096 5097 5098 5099 5100 5101 5102 5103 5104 5105 5106 5107 5108
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 12 min 46)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Marek Kuchciński oraz wicemarszałkowie Joachim Brudziński, Barbara Dolniak, Małgorzata Kidawa-Błońska i Ryszard Terlecki)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#MarekKuchciński">Otwieram posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#MarekKuchciński">Witam państwa posłów.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#MarekKuchciński">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję posłów Elżbietę Borowską, Kingę Gajewską-Płochocką, Marcina Duszka oraz Krzysztofa Kubowa.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#MarekKuchciński">W pierwszej części obrad sekretarzami będą posłowie Marcin Duszek i Krzysztof Kubów.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#MarekKuchciński">Protokół i listę mówców prowadzić będą posłowie Marcin Duszek i Elżbieta Borowska.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#MarekKuchciński">Protokół 30. posiedzenia Sejmu uważam za przyjęty wobec niewniesienia zastrzeżeń.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#MarekKuchciński">Po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów podjąłem decyzję o skreśleniu z porządku dziennego bieżącego posiedzenia punktów:</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#MarekKuchciński">- Pierwsze czytanie komisyjnego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania administracyjnego, druk nr 984,</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#MarekKuchciński">- Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, ustawy o grobach i cmentarzach wojennych, ustawy o muzeach, ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary oraz ustawy o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej, druki nr 771, 806 i 993.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#MarekKuchciński">Właściwa komisja przedłożyła sprawozdanie o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#MarekKuchciński">Sprawozdanie to druk nr 1070.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#MarekKuchciński">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#MarekKuchciński">Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 54 ust. 5 regulaminu Sejmu oraz w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#MarekKuchciński">Na posiedzeniu Konwentu Seniorów zgłoszono sprzeciw i zaproponowano, by były to 10-minutowe oświadczenia.</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#MarekKuchciński">W związku z tym ten sprzeciw w tej chwili poddam pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#MarekKuchciński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#MarekKuchciński">Kto z pań...</u>
          <u xml:id="u-2.20" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-2.21" who="#MarekKuchciński">Musimy jeszcze poczekać?</u>
          <u xml:id="u-2.22" who="#MarekKuchciński">Proszę państwa, proszę przygotować się do głosowania. Czekamy cierpliwie.</u>
          <u xml:id="u-2.23" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-2.24" who="#MarekKuchciński">Ponieważ widzę, że kilkoro posłów jeszcze wyrabia sobie karty do głosowania, informuję państwa posłów, że zgłosiło się także kilkoro posłów z wnioskami formalnymi. Może w tej chwili jeden z wniosków dopuszczę.</u>
          <u xml:id="u-2.25" who="#MarekKuchciński">Pani poseł Monika Wielichowska, klub Platforma Obywatelska. Wniosek formalny.</u>
          <u xml:id="u-2.26" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-2.27" who="#komentarz">(Głos z sali: Ciii.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#MonikaWielichowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie marszałku, w imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska proszę o przerwę, aby w tym czasie pan marszałek ustosunkował się do sprawy ograniczenia pracy dziennikarzy w Sejmie.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#MonikaWielichowska">Panie marszałku, z niedowierzaniem ja i mój klub przyjmujemy informację o próbie ograniczenia wolności mediów...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#MarekKuchciński">Pani poseł, przepraszam, ale ten wniosek nie dotyczy porządku dziennego. Tak że dziękuję pani bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#MonikaWielichowska">Chciałabym uzasadnić, panie marszałku, wniosek o przerwę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#MarekKuchciński">To już wszyscy posłowie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#MonikaWielichowska">Chciałabym prosić, aby pan marszałek mi pozwolił.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#MarekKuchciński">Pani poseł, bardzo panią proszę o opuszczenie mównicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#MonikaWielichowska">Panie marszałku, prosimy bardzo, aby ustosunkował się pan do chęci wyprowadzenia...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#MarekKuchciński">Pani poseł, pani wniosek nie dotyczy porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#komentarz">(Poseł Magdalena Kochan: O przerwę.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#MonikaWielichowska">...do zakazu wstępu dziennikarzy do głównego budynku Sejmu. Panie marszałku, Polacy mają prawo...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#MarekKuchciński">Pani poseł, proszę mi umożliwić prowadzenie posiedzenia Sejmu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#MonikaWielichowska">Panie marszałku, Polacy mają prawo...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#MarekKuchciński">Pani poseł, będę musiał pani odebrać głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#MonikaWielichowska">...do pełnej informacji o działaniu parlamentu, który wybrali.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#MarekKuchciński">Pani poseł, jeszcze raz panią proszę o opuszczenie mównicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#MonikaWielichowska">Posłowie i senatorowie mają obowiązek informowania obywateli o swojej pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#MarekKuchciński">Pani poseł, stwierdzam, że uniemożliwia mi pani prowadzenie obrad.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#MonikaWielichowska">Natomiast pana marszałka obowiązkiem jest zapewnienie możliwości realizacji tychże prac.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#MarekKuchciński">Pani poseł, zwracam pani uwagę, że zakłóca pani w tej chwili obrady Sejmu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#MonikaWielichowska">Panie marszałku, wszelkie zakazy, wszelkie ograniczenia zagrażają transparentności i dostępowi opinii publicznej do informacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#MarekKuchciński">Pani poseł, na podstawie art. 175 ust. 3 regulaminu Sejmu przywołuję panią do porządku. Pani poseł, bardzo panią proszę, żeby pani opuściła mównicę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#MonikaWielichowska">Panie Marszałku! Redaktorzy naczelni mediów pracujących w Sejmie, ale także klub Platformy Obywatelskiej złożyli do pana marszałka pismo z prośbą o ustosunkowanie się do powyższej sprawy.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#komentarz">(Poseł Dominik Tarczyński: Panie marszałku, 5 tys.)</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#MonikaWielichowska">Oprócz lakonicznej odpowiedzi Biura Prasowego...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#MarekKuchciński">Pani poseł, na podstawie art. 175 ust. 4 regulaminu Sejmu przywołuję panią do porządku i stwierdzam, że uniemożliwia pani prowadzenie obrad.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Kara!)</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#MarekKuchciński">Muszę w tej chwili odebrać pani głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#MonikaWielichowska">Chciałabym, aby pan marszałek umożliwił...</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#komentarz">(Marszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Słabo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#MarekKuchciński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#MarekKuchciński">Czy wszyscy posłowie już odebrali karty?</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#MarekKuchciński">Możemy przystąpić do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#MarekKuchciński">Proszę państwa, wracamy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-26.4" who="#MarekKuchciński">Przystępujemy do głosowania nad propozycją zaopiniowaną przez Prezydium Sejmu, czyli 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-26.5" who="#MarekKuchciński">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem propozycji zaopiniowanej przez Prezydium Sejmu wysłuchania 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół w dyskusji nad dodanym punktem, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-26.6" who="#MarekKuchciński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-26.7" who="#MarekKuchciński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-26.8" who="#MarekKuchciński">Głosowało 406 posłów. Za głosowało 244, przeciw - 160, 2 posłów wstrzymało się.</u>
          <u xml:id="u-26.9" who="#MarekKuchciński">Stwierdzam, że Sejm przyjął propozycję Prezydium Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-26.10" who="#MarekKuchciński">Informuję, że Konwent Seniorów przyjął propozycję Prezydium Sejmu rozpatrzenia na posiedzeniu informacji bieżącej w sprawie zmiany granic miasta na prawach powiatu Opola i gminy Dąbrowa, gminy Dobrzeń Wielki, gminy Komprachcice oraz gminy Prószków, która na mocy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 19 lipca 2016 r. w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast, nadania niektórym miejscowościom statusu miasta, wejdzie w życie 1 stycznia 2017 r., o przedstawienie której wnosił Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-26.11" who="#MarekKuchciński">Punkty porządku dziennego bieżącego posiedzenia będą rozpatrywane zgodnie z kolejnością zaopiniowaną przez Prezydium Sejmu i Konwent Seniorów.</u>
          <u xml:id="u-26.12" who="#MarekKuchciński">Informacja w tej sprawie, a także wykaz ustaw, które Senat przyjął bez poprawek, są dostępne w Systemie Informacyjnym Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-26.13" who="#MarekKuchciński">Proszę pana posła sekretarza o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#MarcinDuszek">Informuję, że w dniu dzisiejszym odbędą się posiedzenia Komisji:</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#MarcinDuszek">- Administracji i Spraw Wewnętrznych wspólnie z Komisją Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej - godz. 14,</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#MarcinDuszek">- Rolnictwa i Rozwoju Wsi - godz. 14,</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#MarcinDuszek">- Sprawiedliwości i Praw Człowieka - godz. 14,</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#MarcinDuszek">- Finansów Publicznych - godz. 15,</u>
          <u xml:id="u-27.5" who="#MarcinDuszek">- Rolnictwa i Rozwoju Wsi wspólnie z Komisją Zdrowia - godz. 15.30,</u>
          <u xml:id="u-27.6" who="#MarcinDuszek">- Sprawiedliwości i Praw Człowieka wspólnie z Komisją Spraw Zagranicznych - godz. 16,</u>
          <u xml:id="u-27.7" who="#MarcinDuszek">- Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej - godz. 16,</u>
          <u xml:id="u-27.8" who="#MarcinDuszek">- Edukacji, Nauki i Młodzieży - godz. 17,</u>
          <u xml:id="u-27.9" who="#MarcinDuszek">- Polityki Społecznej i Rodziny - godz. 17,</u>
          <u xml:id="u-27.10" who="#MarcinDuszek">- Edukacji, Nauki i Młodzieży wspólnie z Komisją Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej - godz. 20,</u>
          <u xml:id="u-27.11" who="#MarcinDuszek">- Łączności z Polakami za Granicą - godz. 20,</u>
          <u xml:id="u-27.12" who="#MarcinDuszek">- do Spraw Energii i Skarbu Państwa wspólnie z Komisją Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa - godz. 20.30,</u>
          <u xml:id="u-27.13" who="#MarcinDuszek">- do Spraw Energii i Skarbu Państwa - godz. 21.</u>
          <u xml:id="u-27.14" who="#MarcinDuszek">Komunikat o posiedzeniach zespołów. W dniu dzisiejszym odbędą się posiedzenia następujących zespołów parlamentarnych:</u>
          <u xml:id="u-27.15" who="#MarcinDuszek">- Lubuskiego Zespołu Parlamentarnego - godz. 15,</u>
          <u xml:id="u-27.16" who="#MarcinDuszek">- Parlamentarnego Zespołu Górnictwa i Energii - godz. 15,</u>
          <u xml:id="u-27.17" who="#MarcinDuszek">- Parlamentarnego Zespołu ds. Kultury i Tradycji Łowiectwa - godz. 17.</u>
          <u xml:id="u-27.18" who="#MarcinDuszek">Ostatni komunikat. Duszpasterstwo parlamentarzystów serdecznie zaprasza panie i panów posłów na rekolekcje adwentowe, które odbędą się w dniach 14–16 grudnia br. Tradycyjnie pierwsze dwa dni rekolekcji odbędą się w kościele pw. św. Aleksandra przy pl. Trzech Krzyży w Warszawie. Rekolekcje w środę 14 grudnia i czwartek 15 grudnia odbędą się o godz. 20. Msza w ostatni dzień rekolekcji, tj. piątek 16 grudnia, będzie miała miejsce o godz. 7.15 w kaplicy sejmowej. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#MarekKuchciński">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#MarekKuchciński">Wysoki Sejmie! Chciałbym poinformować, z przyjemnością informuję Wysoką Izbę, że obecnie naszym obradom przysłuchuje się delegacja szwedzkiego Riksdagu z jego przewodniczącym panem Urbanem Ahlinem.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#komentarz">(Zebrani wstają, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-28.3" who="#MarekKuchciński">Witamy serdecznie. Delegacja przebywa w Sejmie w związku z odbywającą się dziś IV edycją Forum Polsko-Szwedzkiego.</u>
          <u xml:id="u-28.4" who="#MarekKuchciński">W tej chwili wniosek formalny zgłasza pan poseł Krzysztof Gadowski, klub Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#KrzysztofGadowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#KrzysztofGadowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W trybie art. 184 ust. 3 proszę o odroczenie posiedzenia Sejmu do czasu wprowadzenia do porządku obrad informacji premiera w sprawie likwidacji kopalń, likwidacji miejsc pracy na Śląsku, w śląskich kopalniach.</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#KrzysztofGadowski">Uzasadniam. Chcemy jasno powiedzieć: Wszystko, co wy pozamykacie, my otworzymy, bo postawimy na gospodarkę.</u>
          <u xml:id="u-29.4" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-29.5" who="#KrzysztofGadowski">Jesteście likwidatorami polskiej gospodarki. Nie ma na to zgody.</u>
          <u xml:id="u-29.6" who="#komentarz">(Poseł Ewa Kopacz: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-29.7" who="#KrzysztofGadowski">Do was to kieruję. Wiecie, kto to powiedział?</u>
          <u xml:id="u-29.8" who="#komentarz">(Oklaski, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-29.9" who="#KrzysztofGadowski">Premier Szydło 1 stycznia 2015 r.</u>
          <u xml:id="u-29.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-29.11" who="#KrzysztofGadowski">Za kilka dni Barbórka. Miejcie odwagę powiedzieć górnikom, mieszkańcom Śląska, Polakom, że likwidujecie im miejsca pracy, że nie przygotowaliście programu dla Śląska, że przekazujecie na likwidację 8 mld zł. A na rozwój Śląska ile przygotowaliście?</u>
          <u xml:id="u-29.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-29.13" who="#komentarz">(Poseł Ewa Kopacz: Hańba.)</u>
          <u xml:id="u-29.14" who="#KrzysztofGadowski">Panie premierze, panie marszałku, wnoszę o to, żeby pani premier przyszła i powiedziała to wszystkim posłom tu, z Sejmu, a przede wszystkim mieszkańcom Śląska i górnikom. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-29.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-29.16" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#MarekKuchciński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#MarekKuchciński">Ale informuję Wysoką Izbę, że ten wniosek dotyczący... Wniosek, który pan poseł przedstawił, był omawiany na zebraniu Konwentu Seniorów, został skierowany do Komisji do Spraw Energii i Skarbu Państwa w celu rozpatrzenia. Na zebraniu Konwentu Seniorów wszyscy otrzymali informację, że komisja zbiera się w tej sprawie jutro, by to rozpatrzyć, i jesteśmy umówieni, że jeżeli komisja rozpatrzy ten wniosek i będzie taka opinia, wprowadzimy to w piątek do porządku obrad.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#MarekKuchciński">Głos ma poseł Bartosz Arłukowicz, klub Platforma Obywatelska. Również wniosek formalny.</u>
          <u xml:id="u-30.3" who="#MarekKuchciński">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#BartoszArłukowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie i Panowie! Był taki minister zdrowia, nazywał się Religa. I ten minister, w przeciwieństwie do tego ministra, który dzisiaj jest, był człowiekiem odważnym. Powiedział, że stworzy sieć szpitali i że musi zamknąć w związku z tym ok. 200 szpitali w Polsce. Minister Radziwiłł zapomniał powiedzieć o tym pani premier Szydło, bo nie wierzę tu w złe intencje. Nie może chyba być tak, że polski rząd chce zamknąć Dolnośląskie Centrum Chorób Płuc, Centrum Leczenia Oparzeń w Siemianowicach Śląskich, Śląskie Centrum Rehabilitacji.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: Skandal!)</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#komentarz">(Głosy z sali: Skandal!)</u>
          <u xml:id="u-31.3" who="#BartoszArłukowicz">Pan minister chyba nie poinformował pani premier i stąd mój wniosek formalny. Nie mogę przyjąć założenia, że premier polskiego rządu akceptuje tego typu rozwiązania ministra zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-31.4" who="#BartoszArłukowicz">Ale, drodzy państwo, jest też dobra informacja. Minister zdrowia wymyślił przepis na drożdżówki i opatentował nawet nazwę. Nazwał je: radziwiłłówki. Mój wniosek polega na tym, żeby pani premier spróbowała wkroczyć jednak w kompetencje ministra zdrowia, bo po Schetynie zostały schetynówki, po Radziwille zostaną radziwiłłówki, a po pani premier, i ja się tego obawiam, mogą zostać szydłówki - puste szpitale i gimnazja. Mam wrażenie, że pani premier nie życzyłaby sobie tego typu sytuacji, a minister zdrowia dzisiaj taką decyzję podejmuje. Ponad 100 szpitali w Polsce, ponad 100 szpitali do zamknięcia według projektu ministra zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-31.5" who="#BartoszArłukowicz">Byliśmy w Sopocie. Wielki, historyczny szpital, świetnie funkcjonujący, bez zadłużenia, setki ludzi zgromadzonych wokół tego szpitala tylko dlatego, że minister zdrowia podjął decyzję, że w Sopocie szpitala reumatologicznego nie będzie. I nikt nie wytłumaczył mieszkańcom dlaczego.</u>
          <u xml:id="u-31.6" who="#BartoszArłukowicz">Próba likwidacji Centrum Leczenia Oparzeń. To jest szpital, który obsługuje całą Polskę...</u>
          <u xml:id="u-31.7" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#MarekKuchciński">Panie pośle, dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#BartoszArłukowicz">...najcięższe przypadki poparzeń...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#MarekKuchciński">Panie pośle...</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#MarekKuchciński">Dziękuję panu posłowi bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#BartoszArłukowicz">...wypadków kolejowych, samochodowych. Pani premier, apelujemy do pani, żeby pani sprawdziła, co wyczynia minister zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#komentarz">(Poseł Ewa Kopacz: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#MarekKuchciński">Panie pośle, dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#MarekKuchciński">Ja niestety nie dopatrzyłem się tutaj wniosku formalnego, a przypominam państwu, że wnioski formalne mogą dotyczyć wyłącznie spraw będących przedmiotem porządku dziennego posiedzenia Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#MarekKuchciński">Głos ma poseł Robert Winnicki, poseł niezrzeszony.</u>
          <u xml:id="u-36.3" who="#MarekKuchciński">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-36.4" who="#MarekKuchciński">Również wniosek formalny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#RobertWinnicki">Wniosek formalny, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#RobertWinnicki">Najpierw uzasadnienie, a potem wniosek formalny sformułuję.</u>
          <u xml:id="u-37.3" who="#RobertWinnicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W ostatnich dniach napływają coraz bardziej bulwersujące informacje, świadczące o tym, że niestety rząd Prawa i Sprawiedliwości w polityce dotyczącej tradycji, obyczajów, kultury, ochrony rodziny nie tylko nie przeciwstawił się temu, co robiła Platforma Obywatelska, ale nadal podąża tą tęczową autostradą i nie widać nawet hamowania. Dlaczego? Okazuje się bowiem, że Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej dofinansowało kwotą 200 tys. zł program Fundacji Autonomia, który wchodzi właśnie do polskich szkół, w którym to programie mamy m.in. takie pojęcia z zakresu marksizmu kulturowego jak walka z homofobią, walka o równouprawnienie różnych tzw. orientacji seksualnych. Mamy do czynienia z feministyczną, homoseksualną propagandą w polskich szkołach za pieniądze Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#MarekKuchciński">Panie pośle, ale którego punktu porządku dziennego pański wniosek dotyczy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#RobertWinnicki">Co więcej, jest to kontinuum - za chwilę skończę uzasadnienie i podam, do którego punktu, panie marszałku - co więcej, jest to kontinuum polityki, która została wyrażona przez rząd w czerwcu tego roku, kiedy to poparliśmy na forum Unii Europejskiej kolejne przepisy tego typu. Co więcej, 21 listopada na forum Organizacji Narodów Zjednoczonych rząd razem z innymi liberalnymi krajami przeciwstawił się rezolucji grupy afrykańskiej, która nie chce, żeby marksizm kulturowy i homopropaganda funkcjonowały w ONZ. Niestety rząd Prawa i Sprawiedliwości to popiera i to jest skandal.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#RobertWinnicki">Ja mam w związku z tym pytanie do posłów ze środowisk katolickich, którzy są w PiS-ie: Co wy robicie w tym Sejmie? Wasz rząd na forum Unii Europejskiej, na forum ONZ...</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Matusiak: Co ty robisz tutaj?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#MarekKuchciński">Panie poślę, proszę o wniosek formalny dotyczący konkretnego punktu porządku dziennego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#RobertWinnicki">...i w polityce ministerstwa popiera homopropagandę. Co wy robicie w tym Sejmie? Dlaczego popieracie taką władzę?</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#MarekKuchciński">Panie pośle, zwracam panu uwagę...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#RobertWinnicki">Panie marszałku, dlatego składam wniosek o przerwę, by rząd mógł przedstawić stanowisko w tej sprawie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#MarekKuchciński">Panie pośle, nie mogę tego wniosku uznać za wniosek formalny, ponieważ - przypominam jeszcze raz - zgodnie z art. 184 ust. 2 wnioski formalne mogą dotyczyć porządku dziennego, więc prosiłbym o nienadużywanie mojej cierpliwości i jednak występowanie według przepisów, które Wysoka Izba sama ustaliła.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#MarekKuchciński">Poseł Janusz Sanocki, poseł niezrzeszony.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#MarekKuchciński">Panie pośle, mam prośbę. Panie pośle, mam prośbę, proszę mi powiedzieć, którego punktu porządku dziennego...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#JanuszSanocki">Przyszłego.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#MarekKuchciński">Nie, nie, przyszłe posiedzenie to później, bo w tej chwili...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#JanuszSanocki">Ale ja...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#MarekKuchciński">Nie, bardzo panu dziękuję. Bardzo pana przepraszam, my w tej chwili...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#JanuszSanocki">Chciałem zawnioskować do Prezydium, żeby wprowadziło punkt na posiedzenie Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Konwiński: Wtorek jest, wtorek.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#MarekKuchciński">Dotyczące bieżącego posiedzenia Sejmu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#JanuszSanocki">Żeby Prezydium Sejmu wprowadziło do przyszłego posiedzenia Sejmu, najbliższego, punkt...</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#JanuszSanocki">Ale powtarzam panu, możemy o tym mówić na następnym posiedzeniu Sejmu, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#JanuszSanocki">To za późno.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#MarekKuchciński">To proszę pisemnie się do mnie zwrócić. W tej chwili nie mogę przyjąć pańskiego wniosku jako wniosku formalnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#JanuszSanocki">To będę musiał na przyszłym posiedzeniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#MarekKuchciński">Dziękuję panu bardzo.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#MarekKuchciński">Głos ma pani poseł Paulina Hennig-Kloska, klub Nowoczesna.</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#MarekKuchciński">Pani poseł, do którego punktu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#PaulinaHennigKloska">Pierwszego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#MarekKuchciński">Pierwszego.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#MarekKuchciński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#PaulinaHennigKloska">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! W myśl art. 184 ust. 3 pkt 1 regulaminu Sejmu wnoszę o przerwę w posiedzeniu i dostarczenie przez rząd dokładnych wyliczeń dotyczących wprowadzonego sprawozdania komisji o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#PaulinaHennigKloska">Ja rozumiem, szanowni państwo, że zwolniliście ministra finansów, uznaliście, że taka rola w polskim rządzie nie jest potrzebna, ale chciałam zapytać, czy w tym rządzie jeszcze ktoś w ogóle liczy pieniądze. Jeżeli wprowadzacie tak istotne zmiany w kwocie wolnej, jakie dzisiaj spadły do Komisji Finansów Publicznych z Senatu, to albo przyznajcie, że te zmiany nic kompletnie do finansów Polaków nie wnoszą, albo pokażcie źródło finansowania. Dziś mamy taką sytuację, że pan senator i pan minister mówią o zupełnie innych kwotach odnoszących się do innych grup ludzi. Na koniec okazuje się, że jest wątpliwe, czy w ogóle ludzie na tym cokolwiek skorzystają. Na koniec słyszymy, że w zasadzie to do budżetu wpłynie o miliard złotych mniej, a to jest kolejny miliard, którego w tym budżecie będzie wam brakować. To jest rzecz niedopuszczalna, aby w ten sposób zarządzać finansami państwa. Jeżeli państwo chcecie w tak niechlujny sposób zarządzać finansami, to zarządzajcie swoimi finansami domowymi...</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Pawłowicz: Ciii... Nie drzyj się!)</u>
          <u xml:id="u-58.3" who="#PaulinaHennigKloska">...a nie państwowymi, bo ja sobie nie życzę jako podatnik, żeby tak zarządzać finansami państwa. Nie wspomnę o tym, że legislacyjnie jest to niedopuszczalne, bo tego typu, tak daleko idące zmiany powinny być poddane trzem czytaniom.</u>
          <u xml:id="u-58.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-58.5" who="#PaulinaHennigKloska">Jest to niezgodne z konstytucją, co dzisiaj robicie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-58.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#MarekKuchciński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#MarekKuchciński">Ja widzę takie rozwiązanie. Jeżeli miałbym uznać pani wniosek za wniosek formalny, przypominam, że w pierwszym punkcie będziemy omawiać projekt uchwały Senatu, nie Sejmu, to po bloku głosowań, po wysłuchaniu opinii przedstawiciela rządu dotyczącej tego punktu wrócimy do tej sprawy.</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#MarekKuchciński">W tej chwili przystępujemy do rozpatrzenia...</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#komentarz">(Poseł Paulina Hennig-Kloska: Panie marszałku, ale mój wniosek... Możemy dostarczyć wyliczenia dotyczące tego punktu. Mamy debatować o punkcie, w którym rząd w ogóle nie podał wyliczeń, ani nie ma opinii BAS-u, ani Biura Legislacyjnego, ani nie ma żadnych konkretnych obliczeń.)</u>
          <u xml:id="u-59.4" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: Przed debatą obliczenia potrzebne.)</u>
          <u xml:id="u-59.5" who="#MarekKuchciński">Po rozpatrzeniu tego punktu, jeżeli rząd ich nie przedstawi, to złoży pani ponownie ten wniosek.</u>
          <u xml:id="u-59.6" who="#komentarz">(Poseł Iwona Śledzińska-Katarasińska: Ale do tego punktu.)</u>
          <u xml:id="u-59.7" who="#MarekKuchciński">To znaczy przyjmę pani wniosek do rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-59.8" who="#MarekKuchciński">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 1. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (druki nr 1066 i 1070).</u>
          <u xml:id="u-59.9" who="#MarekKuchciński">Proszę pana posła Tadeusza Cymańskiego o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-59.10" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Joachim Brudziński)</u>
          <u xml:id="u-59.11" who="#MarekKuchciński">Panie pośle, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#TadeuszCymański">Bardzo dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#TadeuszCymański">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Przypadły mi w udziale zaszczyt, powinność, nie będę ukrywał, że i przyjemność, chociaż to bardziej osobisty akcent, przedstawienia sprawozdania z przebiegu pracy, która miała miejsce dzisiaj w Komisji Finansów Publicznych. Komisja Finansów Publicznych pochyliła się nad sprawozdaniem Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym.</u>
          <u xml:id="u-60.3" who="#TadeuszCymański">Nie jestem przewrażliwiony...</u>
          <u xml:id="u-60.4" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#JoachimBrudziński">Przepraszam pana posła.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#JoachimBrudziński">Panie i panów posłów, którzy prowadzą rozmowy, bardzo proszę, aby ewentualnie przenieśli te rozmowy w kuluary. Jesteśmy w ważnym punkcie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#TadeuszCymański">Bardzo dziękuję, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#JoachimBrudziński">Nawet poseł o tak donośnym głosie jak pan poseł Cymański ma problem, żeby z ważną informacją...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#TadeuszCymański">Ja mogę mówić głośniej.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-64.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Prosimy.)</u>
          <u xml:id="u-64.3" who="#komentarz">(Poseł Bartosz Arłukowicz: Mów.)</u>
          <u xml:id="u-64.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#JoachimBrudziński">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#TadeuszCymański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Proszę państwa, naprawdę, to może nie jest ciekawe.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#TadeuszCymański">Nikt tu nie musi, musi na Rusi, głosowania - czemu nie, ale teraz jest debata, bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-66.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-66.4" who="#komentarz">(Poseł Dominik Tarczyński: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-66.5" who="#TadeuszCymański">Otóż sprawozdaję w sprawie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw. W skrócie ta sprawa chodzi pod nazwą kwoty wolnej od podatku, dlatego że w tym projekcie ustawy ten temat i ta sprawa całkowicie zdominowały jej całościową treść.</u>
          <u xml:id="u-66.6" who="#TadeuszCymański">Proszę państwa, Wysoka Izba przekazała do Senatu projekt ustawy w wersji bardzo skromnej, jeżeli chodzi o sprawę kwoty wolnej od podatku.</u>
          <u xml:id="u-66.7" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: Z kwotą wolną od podatku.)</u>
          <u xml:id="u-66.8" who="#TadeuszCymański">Przypomnę: decyzją Wysokiej Izby do ustawy o podatku dochodowym wprowadzono kwotę wolną w wysokości dotychczasowej. Nie ujęto żadnych zmian i żadnych poprawek, żadnych - użyję języka trybunału - mechanizmów korygujących tę kwotę w duchu orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego. Co się stało? Panie marszałku, Wysoka Izbo, Senat bardzo śmiało i odważnie rzeczywiście...</u>
          <u xml:id="u-66.9" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-66.10" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: Zlikwidował kwotę wolną.)</u>
          <u xml:id="u-66.11" who="#TadeuszCymański">Ja nie z salonu, ale bardzo proszę o spokój.</u>
          <u xml:id="u-66.12" who="#TadeuszCymański">Otóż Senat wprowadził bardzo istotną zmianę, szereg poprawek.</u>
          <u xml:id="u-66.13" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: Dokładnie.)</u>
          <u xml:id="u-66.14" who="#TadeuszCymański">Wprowadził rozwiązanie, które przyjęło postać...</u>
          <u xml:id="u-66.15" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: Likwidacyjną.)</u>
          <u xml:id="u-66.16" who="#TadeuszCymański">...druku nr 1066 - taka jest sygnatura - w którym, bardzo wyraźnie to powiedzmy, wprowadzone są zmiany, bardzo istotne zmiany w zakresie kwoty wolnej od podatku.</u>
          <u xml:id="u-66.17" who="#TadeuszCymański">Zgodnie z konkluzją trybunału - przypomnijmy, to bardzo ważne - trybunał bardzo mocno to podkreślał i dał termin, który jutro mija. Ta okoliczność czasu jest tu bardzo ważna, bo oczywiście nie bez powodu są przyczyny i zarzuty, że robimy to błyskawicznie. Tak, czas powoduje, że jak tego nie zrobimy teraz, nie zrobimy tego w ogóle. Można tę krytykę przyjmować, rzeczywiście, ale prawdą jest, że Senat przedstawił i proponuje Wysokiej Izbie teraz, tutaj, w Sejmie, rozwiązanie, które, po pierwsze, wprowadza znacznie wyższą kwotę wolną od podatku. Przypomnijmy, jest to kwota, która jest sumą wynikającą z pomnożenia kwoty minimalnej, kwoty egzystencji, kwoty, o której trybunał mówi w orzeczeniu, razy dwanaście. Mówiąc wprost, w odniesieniu do osób, których dochody roczne są poniżej minimum socjalnego, w duchu i na gruncie konstytucji Senat proponuje, aby Wysoka Izba uznała, że od takich osób podatku dochodowego brać się nie powinno. To jest konkluzja stanowiska. Dla znacznej grupy, dla znakomitej większości podatników ta kwota nie ulegnie zmianie. Natomiast nowatorskie i budzące wielkie emocje oczywiście jest to, że Senat proponuje, aby pewna grupa podatników, dokładnie mówiąc, jest to ok. 700 tys. osób... To są nasi obywatele, których dochody roczne przekraczają kwotę 85 tys. zł - 450 tys. obywateli, a 127 tys. podatników przekracza dochody 127 tys. zł. Żeby mówić wprost i obrazowo, to znalazło swój wyraz w dyskusji w komisji finansów oczywiście, w konkluzji, że nie będzie korzystać z kwoty wolnej od podatku rodzina, jeżeli przyjmiemy wspólne opodatkowanie małżonków, o dochodzie powyżej 1/4 mln zł. Pamiętajmy, że ten pożytek jest 556 zł rocznie, to jest skala. Niektórzy mówią o ciosie, o ataku, inni mówią o uszczupleniu, ale to jest kwestia stanowiska i to proponuję. Per saldo w założeniu Ministerstwa Finansów cała ta operacja będzie skutkować dodatkowym obciążeniem budżetu poprzez uszczuplenie dochodów w wysokości plus minus 1 mld zł. Mówimy tu per saldo o 1 mld zł, ponieważ 700 tys. podatników nie skorzysta z tego dobrodziejstwa, jakim jest kwota wolna od podatku. Rzecz jasna, że zwiększy to wpływy. Per saldo 1 mld skutku, to jest konkluzja.</u>
          <u xml:id="u-66.18" who="#TadeuszCymański">Co do przebiegu prac w samej komisji, bo mam obowiązek przedstawić Wysokiej Izbie przebieg tych prac. One się dokonały, jak słyszeliście państwo, drogie koleżanki i drodzy koledzy, dosłownie przed chwilą, o poranku. Zabierali głos przedstawiciele opozycji, koalicji również. Poseł Janusz Cichoń pytał w swoim wystąpieniu, jakie skutki przyniesie ta ustawa w odniesieniu do osób najmniej zarabiających, o najniższych dochodach. Pan poseł zwrócił uwagę, że duża część - i to jest materiał, który się potwierdza w wypowiedziach - nie płaci podatku dochodowego. Ten wątek się zresztą przewijał w wystąpieniach również innych posłów.</u>
          <u xml:id="u-66.19" who="#TadeuszCymański">Pytał o to również pan prof. Włodzimierz Nykiel, pan poseł, pan profesor, który cytując dane z roku 2014, pytał przedstawiciela ministra finansów, o ile zwiększy się liczba podatników, którzy nie będą w ogóle płacić podatku.</u>
          <u xml:id="u-66.20" who="#TadeuszCymański">W bardzo obszernym, szczegółowym, profesjonalnym wystąpieniu pani poseł Paulina Hennig-Kloska z Nowoczesnej zwróciła uwagę na pewną grupę pracujących, którzy w tej chwili mają taką sytuację, że nie mogą do przychodu wpisywać kosztów związanych z dojazdem, z wynajęciem mieszkania, że mogą być osoby, i nie jest ich pewnie mało, dla których kwota wolna od podatku ma bardzo istotne znaczenie. To było, można powiedzieć, puentą jej wystąpienia. Oczywiście wpisywała się też w głos swoich koleżanek, kolegów, którzy występowali przed nią, a którzy krytykowali to rozwiązanie, sugerując czy twierdząc nawet, że ono nie przyniesie żadnych efektów i jest, cytuję, sztuczką. Tak, padało słowo „sztuczka”. Co kto chce, to sobie może myśleć, ale tak to zostało przedstawione.</u>
          <u xml:id="u-66.21" who="#TadeuszCymański">Pani Monika Wielichowska w interesującej formule zarzuciła obozowi rządzącemu, że nie wykorzystał 8 lat na rzetelne przygotowanie się do tych zmian.</u>
          <u xml:id="u-66.22" who="#komentarz">(Poseł Monika Wielichowska: No i prawda.)</u>
          <u xml:id="u-66.23" who="#TadeuszCymański">Ale ja nie jestem od sprawdzania kryterium prawdy, natomiast...</u>
          <u xml:id="u-66.24" who="#komentarz">(Poseł Monika Wielichowska: No od tego.)</u>
          <u xml:id="u-66.25" who="#TadeuszCymański">...moim zadaniem jest wiernie oddać przebieg debaty. Pani poseł to powiedziała, wywołała uśmiech i w komisji, i teraz. Widzę, że na sali niektórzy reagują. Zamiast się tłumaczyć z 8 lat, lepiej zarzucić, że je zmarnowaliśmy, że brak przygotowania. Ja nie wchodzę w te polemiki, tylko zwracam uwagę. Tak było, tak było.</u>
          <u xml:id="u-66.26" who="#TadeuszCymański">Pani minister, pani poseł Leszczyna, pani Izabela Leszczyna zwróciła uwagę, postawiła pytanie, kto naprawdę skorzysta z tego. Cały czas to pytanie wracało. Czy to rozwiązanie, które dzisiaj Wysokiej Izbie przedkłada Senat, rzeczywiście przyniesie dużą pomoc dla tych osób o najniższych dochodach? To wracało cały czas.</u>
          <u xml:id="u-66.27" who="#TadeuszCymański">W reakcji na te słowa, zabierając głos, pani poseł Maria Zuba zwróciła uwagę, że głównym przesłaniem tych zmian jest troska o najsłabszych. I tutaj była pewnego rodzaju polemika. Oczywiście zabrał głos również przewodniczący komisji, pan przewodniczący Sasin. Zwrócił uwagę na dane, które podała pani poseł Izabela Leszczyna, pozytywnie wypowiadając się o 8 latach, czyli że w tym okresie 8 lat znacząco, bo aż o 10%, zmalał wskaźnik ubóstwa. Następnie, nie wiem, czy mi wolno powiedzieć, w sposób kąśliwy, uszczypliwy zwróciła uwagę, że pan wicepremier Morawiecki planuje zmniejszenie skali ubóstwa o dużo mniej procent. W ciągu ilu lat?</u>
          <u xml:id="u-66.28" who="#komentarz">(Poseł Izabela Leszczyna: 16 lat.)</u>
          <u xml:id="u-66.29" who="#TadeuszCymański">W ciągu 16 lat. Ale to był fragment polemiczny, bardziej polityczny, nieodnoszący się do meritum, a najważniejsze są zmiany, które proponuje Senat Wysokiej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-66.30" who="#TadeuszCymański">Jeszcze dla pełnego obrazu, żeby być w zgodzie z tymi wydarzeniami... Proszę wybaczyć, że nie jest to szczegółowe, bo to jest tak ad hoc, to jest robione szybko, to prawda, więc trochę muszę z pamięci korzystać. Pan Rafał Wójcikowski jak zwykle bardzo ciekawie - przyzwyczaił nas do tego profesjonalizmu, do dokładności, do stylu - dokładnie wyliczał, jak to będzie wyglądało w poszczególnych grupach podatkowych, bo rzeczywiście, przyjmując te progi, wprowadzamy rozwiązania dla pewnych fragmentów. On w konkluzji powiedział, że ta propozycja będzie oznaczać - może w niewielkiej skali, ale jednak - wprowadzenie kilku progów, de facto, stricte, progów podatkowych. Z tym minister finansów nie podjął polemiki, ale pan poseł Rafał Wójcikowski o tym mówił.</u>
          <u xml:id="u-66.31" who="#TadeuszCymański">Wywołał on reakcję innego posła, posła Cymańskiego, który odniósł się do jego słów. Powiedział, że to jest uderzenie czy zamach, że straci na tym klasa średnia, bo te 700 tys. ludzi zapłaci większy podatek. Postawiłem pytanie: Czy obecny w komisji jeden z naszych młodych posłów, który ma niepracującą żonę, jest w klasie średniej, czy nie? Wynika z tego, że nie, bo za mało zarabia. A więc jeżeli to jest klasa średnia, ci, którzy nie mają mieć kwoty wolnej od podatku, to gdzie jest ta klasa... Może jej w ogóle nie ma?</u>
          <u xml:id="u-66.32" who="#TadeuszCymański">Ja zwracam uwagę... Tutaj mogę to mówić, bo też w dyskusji zabrałem głos, w tej debacie. To była chyba kluczowa dyskusja. Oczywiście sprawa jest ogromnej wagi, dlatego że dotyczy praktycznie wszystkich obywateli. Ona ma ogromny wymiar finansowy, ma wymiar polityczny, ale ma też ogromny wymiar moralny i społeczny. Jako sprawozdawca mogę to powtórzyć, bo też brałem w tym udział. Z tego miejsca, proszę państwa, tak mówiłem...</u>
          <u xml:id="u-66.33" who="#komentarz">(Poseł Magdalena Kochan: Niestety.)</u>
          <u xml:id="u-66.34" who="#TadeuszCymański">...z tego miejsca przed wielu laty śp. poseł Przemysław Gosiewski mówił, zwracał się do lewicy, że ich Pan Bóg słusznie ukarał, bo lewica i liberałowie wprowadzili podatek 19-procentowy.</u>
          <u xml:id="u-66.35" who="#komentarz">(Poseł Magdalena Kochan: Ale nie machaj na nas palcami.)</u>
          <u xml:id="u-66.36" who="#TadeuszCymański">Na nich teraz macham.</u>
          <u xml:id="u-66.37" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-66.38" who="#TadeuszCymański">Przepraszam. Przepraszam za emocje, ale tak mówił.</u>
          <u xml:id="u-66.39" who="#TadeuszCymański">Uzależniał poparcie PiS-u, będącego wtedy w opozycji, od podniesienia kwoty wolnej od podatku. Można to sprawdzić, Internet nie zapomina. Tak było. Potem czasy się zmieniały. Mieliśmy i my swoją szansę, mówię o swoim środowisku, i też z tej szansy, żeby tę hańbiącą, niską kwotę podnieść, nie skorzystaliśmy. Ale chyba mamy odwagę, tak mogę powiedzieć, i tak mówiłem, żeby dokonać krytycznej oceny własnych dokonań, do refleksji.</u>
          <u xml:id="u-66.40" who="#TadeuszCymański">Cierpliwość zostaje nagrodzona właśnie dzisiaj. Ta chwila ma ogromne znaczenie nie tylko w sensie polityki, bo tu będą pewnie szły ostre dyskusje, ale nie ulega wątpliwości, że ona jest i ona de facto oznacza przeniesienie, transfer. Tak, jeśli chodzi o większość, to nic to zmieni. Duża grupa najsłabszych, nawet, można powiedzieć, najuboższych, najbiedniejszych obywateli otrzyma niewielkie, ale dla nich odczuwalne, istotne wsparcie. I nie można ukrywać tego, nie ukrywamy, też powiedziałem o tym, sprawozdając, że pewna grupa, 700 tys. obywateli... Tak, ale to nie jest cios, to jest niewielkie uszczknięcie, uszczuplenie. Bogatsi obywatele naszego państwa uczynią pewien gest - może wymuszony - w kierunku najsłabszych. To jest ta zmiana, ogromna zmiana, reorientacja. Mówię to dlatego, że wiele lat cierpliwie na to czekałem i przeżyłem bardzo wiele rozczarowań.</u>
          <u xml:id="u-66.41" who="#TadeuszCymański">Przepraszam w tej chwili koleżanki i kolegów z opozycji za ten bardziej emocjonalny, osobisty akcent, ale mówiłem dokładnie tak też w komisji finansów i dlatego to, co mówię, nie jest wielkim nadużyciem.</u>
          <u xml:id="u-66.42" who="#TadeuszCymański">Konkludując: przegłosowaliśmy tę ustawę i komisja finansów ze swoją całą powagą...</u>
          <u xml:id="u-66.43" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: Zlikwidowała kwotę wolną od podatku.)</u>
          <u xml:id="u-66.44" who="#TadeuszCymański">...apeluje, prosi Wysoką Izbę o przyjęcie tego sprawozdania w przedłożonej wersji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-66.45" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#JoachimBrudziński">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#JoachimBrudziński">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#JoachimBrudziński">I też, uprzedzając, chciałem poinformować Wysoką Izbę, że w tym punkcie nie przewiduję pytań, ponieważ i tak jesteśmy w dużym niedoczasie, a jeszcze przed nami blok głosowań.</u>
          <u xml:id="u-67.3" who="#JoachimBrudziński">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-67.4" who="#JoachimBrudziński">Proszę, jako pierwszy głos zabierze pan poseł Sylwester Tułajew, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#SylwesterTułajew">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość odnośnie do uchwały Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#SylwesterTułajew">Poprawki Senatu wprowadzają degresywną kwotę wolną od podatku. Przedstawione regulacje mają ulżyć osobom, które często żyją na granicy egzystencji. Te regulacje, o których mówi Senat, wychodzą naprzeciw wyrokowi Trybunału Konstytucyjnego. Chcemy jako Prawo i Sprawiedliwość, chcemy jako rząd Prawa i Sprawiedliwości, by podatki były sprawiedliwe, by podatki nie uderzały w najbiedniejszych.</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#SylwesterTułajew">Podniesienie kwoty wolnej od podatku do 8 tys. zł to nasza obietnica wyborcza, do której w ciągu kolejnych lat będziemy dążyć.</u>
          <u xml:id="u-68.3" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Kłamstwo!)</u>
          <u xml:id="u-68.4" who="#SylwesterTułajew">Dziś, po roku naszych rządów, podwyższamy tę kwotę do kwoty 6,6 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-68.5" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Dla kogo? Dla wszystkich?)</u>
          <u xml:id="u-68.6" who="#SylwesterTułajew">Jak te zmiany przełożą się na codzienne życie Polaków? Otóż osoby zarabiające 1 tys. zł miesięcznie zyskają 265 zł. Osoby otrzymujące rentę socjalną w kwocie 840 zł zyskają 132 zł. To może mało istotne dla państwa, to może mało istotne dla tych, którzy tak głośno krzyczeli w Komisji Finansów Publicznych, którzy głośno krzyczeli podczas procedowania tej ustawy. Ale są to istotne kwoty dla ponad 3 mln Polaków, którzy zyskają na proponowanych zmianach.</u>
          <u xml:id="u-68.7" who="#SylwesterTułajew">Tak jak wspominał bardzo dokładnie pan poseł sprawozdawca, dla zdecydowanej większości podatników, dla ponad 19 mln podatników sytuacja się nie zmieni. Kto więc straci? Stracą najbogatsi. Bardzo mała grupa osób straci 556 zł. Chodzi o ponad 235 tys. osób, które zarabiają powyżej 127 tys. zł. Kogo więc bronicie? Kogo bronicie, droga opozycjo? Dlaczego zapominacie o najbiedniejszych? Dziś wszystko zostało precyzyjnie przeliczone. Po trzech kwartałach tego roku mamy wpływy podatkowe wyższe o prawie 14 mld zł. Są kolejne rozwiązania uszczelniające system podatkowy. Widać, że to wszystko działa. Naprawiamy finanse publiczne, naprawiamy to, co zostało zrujnowane przez 8 lat rządów Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-68.8" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Przekraczacie deficyt.)</u>
          <u xml:id="u-68.9" who="#SylwesterTułajew">Przypominam, że budżet na rok 2017 to nasz pierwszy autorski projekt budżetu państwa. Platforma Obywatelska nie może się zdecydować, jaką chce być opozycją. Tu rzeczywiście ma wielki problem. Kiedy wprowadzaliśmy program 500+, najpierw politycy tego ugrupowania to krytykowali. Mówili, że budżet nie wytrzyma tego programu, że to nierealne, że to wszystko, co jest związane z 500+, zrujnuje budżet państwa. Później ci sami politycy z Platformy Obywatelskiej proponowali znaczne rozszerzenie programu. Podobnie jest dziś. Przez 8 lat rządów Platformy Obywatelskiej nie zrobiono praktycznie nic, jeżeli chodzi o kwotę wolną od podatku, chyba że uznamy, że podniesienie o 2 zł to krok w dobrym kierunku. Podczas dyskusji nad pierwotnym projektem krytykowaliście państwo to, że nie podnosimy kwoty wolnej od podatku, ale kiedy dzisiaj gruntownie wszystko zostało przeliczone...</u>
          <u xml:id="u-68.10" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: A gdzie te wyliczenia, proszę pana? Gdzie te wyliczenia?)</u>
          <u xml:id="u-68.11" who="#SylwesterTułajew">...i w pełni odpowiedzialności za finanse publiczne możemy wprowadzić wyższą kwotę wolną od podatku, państwo z Platformy Obywatelskiej głosujecie przeciw. Powiedzcie więc uczciwie Polakom, że nie chcecie, aby kwota wolna od podatku była zwiększana.</u>
          <u xml:id="u-68.12" who="#komentarz">(Poseł Magdalena Kochan: To nie jest kwota wolna.)</u>
          <u xml:id="u-68.13" who="#komentarz">(Poseł Czesław Mroczek: 8 tys. dla wszystkich.)</u>
          <u xml:id="u-68.14" who="#SylwesterTułajew">Na posiedzeniu komisji finansów głosowaliście przeciw. Przez 8 lat nie zrobiliście państwo nic dla zwykłych ludzi.</u>
          <u xml:id="u-68.15" who="#komentarz">(Poseł Magdalena Kochan: Kłamstwo!)</u>
          <u xml:id="u-68.16" who="#SylwesterTułajew">Bieda w Polsce za waszych rządów była kultywowana.</u>
          <u xml:id="u-68.17" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Pan kłamie.)</u>
          <u xml:id="u-68.18" who="#SylwesterTułajew">Dziś, będąc w opozycji, nadal te zmiany próbujecie blokować, na szczęście nieskutecznie.</u>
          <u xml:id="u-68.19" who="#SylwesterTułajew">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość opowiadamy się za przyjęciem poprawek Senatu i będziemy głosować przeciw ich odrzuceniu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-68.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-68.21" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Brawo, Sylwek!)</u>
          <u xml:id="u-68.22" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#JoachimBrudziński">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#JoachimBrudziński">I bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Izabelę Leszczynę, klub Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#IzabelaLeszczyna">Wysoki Sejmie! Panie Marszałku! Panie Ministrze! Rozumiem, że wstyd każe wam złamać regulamin Sejmu i zamknąć usta opozycji. Nie dziwię się, bo podnosicie podatki, wmawiając ludziom, że je obniżacie. To rzeczywiście dość karkołomne, dlatego boicie się prostych pytań, które opozycja chciałaby wam zadać. Usłyszeliśmy bardzo wiele kłamstw od pana posła...</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#komentarz">(Poseł Sylwester Tułajew: Sylwester Tułajew.)</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#IzabelaLeszczyna">... Tułajewa, ale także od pana posła sprawozdawcy. Opowiadaliście o 3 mln biednych, którzy doznają dobrodziejstwa tej ustawy. To jest kłamstwo.</u>
          <u xml:id="u-70.3" who="#IzabelaLeszczyna">W narodowym mediach z pewnością rozpocznie się za moment to, co pan premier Gliński nazwał wariactwem propagandowym. Będziecie opowiadać o tym, jak to biedni skorzystają na tej ustawie. Tymczasem czym jest ta ustawa? W tej ustawie likwidujecie kwotę wolną. To robicie tą ustawą. Kwota wolna to był prosty i czytelny element polskiego systemu podatkowego. Wszyscy podatnicy są równi wobec prawa. Jeśli nie macie pieniędzy na podniesienie tej kwoty, bo przez rok zrujnowaliście już polską gospodarkę, to miejcie chociaż odwagę wyjść tutaj i powiedzieć Polakom: wywieszamy białą flagę, bo nie mamy pieniędzy, rozdaliśmy.</u>
          <u xml:id="u-70.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-70.5" who="#IzabelaLeszczyna">Gospodarka się kurczy. Było 3,9%, kiedy wam ją zostawialiśmy, a teraz macie 2,5% albo i mniej na koniec roku.</u>
          <u xml:id="u-70.6" who="#komentarz">(Poseł Michał Wojtkiewicz: Ale lepiej się gospodarzymy.)</u>
          <u xml:id="u-70.7" who="#IzabelaLeszczyna">Komplikujecie ten system po to, żeby ukryć, że na tej zmianie nikt nie skorzysta. Bo kto skorzysta? PiS za krezusa uznał człowieka, który zarabia 750 zł na rękę miesięcznie. Zarabiający 750 zł na rękę miesięcznie to według PiS-u taki krezus, że nie zasługuje na podniesienie kwoty wolnej.</u>
          <u xml:id="u-70.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-70.9" who="#IzabelaLeszczyna">Taka jest ta ustawa.</u>
          <u xml:id="u-70.10" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Wstyd!)</u>
          <u xml:id="u-70.11" who="#komentarz">(Poseł Michał Wojtkiewicz: A wy 300.)</u>
          <u xml:id="u-70.12" who="#IzabelaLeszczyna">Panie ministrze finansów, niech nam pan odpowie, kto skorzysta z tej kwoty wolnej, skoro minimalna emerytura to 1 tys. zł od przyszłego roku, a minimalne wynagrodzenie to 2 tys. zł. Wy twierdzicie, że jak ktoś ma na rękę 750 zł, to już nie powinien korzystać z tej podwyższonej kwoty. Przecież takie są fakty.</u>
          <u xml:id="u-70.13" who="#IzabelaLeszczyna">Panie pośle, rozumiem, że pan chciałby, żeby ta ustawa miała wymiar moralny, bo to pięknie brzmi, ale ta ustawa jest niemoralna, bo ona jest po prostu kłamliwa.</u>
          <u xml:id="u-70.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-70.15" who="#IzabelaLeszczyna">Pan poseł opowiadał o tych 3 mln biednych. Też chcemy, żeby było im lepiej. Natomiast nie wspomniał pan, że 4,5 mln najuboższych polskich podatników po odliczeniu ulg wprowadzonych przez rząd Platformy Obywatelskiej i PSL w ogóle nie płaci podatku dochodowego, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-70.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-70.17" who="#IzabelaLeszczyna">To dla kogo wy tę ustawę wymyśliliście?</u>
          <u xml:id="u-70.18" who="#IzabelaLeszczyna">Pan poseł przed chwilą mówił, że macie wyższe dochody podatkowe, że jest wzrost gospodarczy. Na miły Bóg, dlaczego nie chcecie podzielić się tym wzrostem z ludźmi, którzy zarabiają kilkaset złotych miesięcznie?</u>
          <u xml:id="u-70.19" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Obiecaliście, oszukaliście.)</u>
          <u xml:id="u-70.20" who="#IzabelaLeszczyna">Podzielcie się tym wzrostem.</u>
          <u xml:id="u-70.21" who="#komentarz">(Poseł Sylwester Tułajew: Właśnie to robimy, dzielimy się.)</u>
          <u xml:id="u-70.22" who="#IzabelaLeszczyna">Platforma Obywatelska nie będzie legitymizowała oszustwa Prawa i Sprawiedliwości, ponieważ tą ustawą oszukujecie ludzi.</u>
          <u xml:id="u-70.23" who="#komentarz">(Głos z sali: Do komisji etyki!)</u>
          <u xml:id="u-70.24" who="#IzabelaLeszczyna">Natomiast prawdziwy powód wprowadzenia jej to nie jest wasz szacunek wobec wyroków Trybunału Konstytucyjnego, bo przecież jak 2 tygodnie temu głosowaliście w sprawie zupełnie innej kwoty wolnej, ten wyrok już był. To jest wasz strach przed tym, że ludzie pójdą do sądu, że będą oczekiwali, że fiskus zgodnie z wyrokiem trybunału będzie musiał oddać im pieniądze.</u>
          <u xml:id="u-70.25" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-70.26" who="#komentarz">(Poseł Sylwester Tułajew: To dlaczego nie chcecie tego poprzeć?)</u>
          <u xml:id="u-70.27" who="#IzabelaLeszczyna">Wprowadziliście tę ustawę, żeby Polacy nie mogli wygrać tych pieniędzy w sądzie. Taka jest smutna i zupełnie...</u>
          <u xml:id="u-70.28" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-70.29" who="#IzabelaLeszczyna">...niemoralna prawda, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-70.30" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Żmijan: Skandal!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#JoachimBrudziński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#JoachimBrudziński">Proszę o zabranie głosu pana posła Błażeja Pardę, klub Kukiz’15.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#BłażejParda">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Po pierwsze, samo procedowanie było bardzo dziwne. Po północy okazało się, że jest sprawozdanie Senatu i ta poprawka tak naprawdę nie jest poprawką, ale nową ustawą kompletnie zmieniającą tę ustawę. Nie wiem, czy macie takie tempo, czy lubicie zwlekać na ostatnią chwilę, bo tutaj była podnoszona data, że ma to być do końca listopada. Przecież wiedzieliście o tym od zawsze, a nagle się okazuje, że 5 minut przed końcem miesiąca wrzucacie coś: o godz. 8 rano komisja, o godz. 12 dzisiaj głosowanie i sprawozdanie.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#BłażejParda">Kryterium minimum socjalnego w Polsce to rocznie 7700 zł, minimalna emerytura to ma być 12 tys. zł rocznie, renta socjalna to 8600 zł rocznie, zasiłek dla bezrobotnych to odpowiednio 7 tys., 8,4 tys. i 10 tys. zł rocznie, minimalne wynagrodzenie - ponad 20 tys. zł rocznie. Pytanie: Dla kogo jest ten próg 6600 zł? Chyba przede wszystkim dla mediów i po prostu dla PR-u.</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#BłażejParda">Kolejny bardzo ważny element to jest komplikowanie już tak bardzo skomplikowanej ustawy. Pan wiceminister przyznał na posiedzeniu komisji, że oczywiście nasz system podatkowy jest bardzo skomplikowany, ale cóż, można go jeszcze trochę bardziej skomplikować. Zaraz się okaże, że całki, które były na studiach matematycznych, rzeczywiście przydadzą nam się do tego, żebyśmy mogli sobie obliczyć, jaki to w ogóle podatek płacimy co roku. Jest pięć progów podatkowych z ruchomą stawką podatkową. Musimy przede wszystkim myśleć o tym, żeby te przepisy upraszczać, a nie jeszcze bardziej komplikować. Wiem, że dla was jest to lepsze, bo mało kto w ogóle się połapie, kto skorzysta, kto nie skorzysta. W mediach mówią, że najmniej zarabiający. Ktoś, kto zarabia minimum, pomyśli: o, to chyba o mnie mówią, bo przecież nikt mniej nie zarabia, no bo jak? Nie, nie, to nie o tobie mówią, nie bój się. To chodzi o zupełnie inną grupę ludzi.</u>
          <u xml:id="u-72.3" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-72.4" who="#BłażejParda">Tak naprawdę to jest podwyżka podatku dla 94% Polaków, bo zaplanowaliście w budżecie inflację na poziomie 1,5%, czyli prawie wszyscy Polacy stracą na utrzymaniu tej kwoty wolnej od podatku. I ten biedny, który ma minimalną pensję, nawet ten, który pracuje na pół etatu za minimum, też na tym straci. Obiecywali, że będzie dobrobyt, zapomnieli tylko dodać, że może dla nich ten dobrobyt zaczyna się na poziomie kilkuset złotych. Polaku, jeżeli zarobisz 1 tys. zł miesięcznie, czyli minimum i pół etatu, to dla Prawa i Sprawiedliwości jesteś tłustym byczkiem i znalazłeś złoty róg.</u>
          <u xml:id="u-72.5" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-72.6" who="#BłażejParda">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-72.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#JoachimBrudziński">Proszę o zabranie głosu pana posła Jakuba Kuleszę.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Teraz będzie drugie stanowisko.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#JakubKulesza">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Chciałem coś wyjaśnić, bo troszeczkę nie zrozumiałem. Obiecaliśmy obywatelom kwotę wolną od podatku, a proponujemy podatek wolny od kwoty. Zgadza się?</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#JakubKulesza">No bo tak: dla większości, dla wielu obywateli będzie to oznaczało brak kwoty wolnej od podatku. Zastanawiam się, skąd ministerstwo, skąd wnioskodawca wziął te 3 mln Polaków, skoro to podniesienie kwoty wolnej od podatku, tak jak tutaj wyjaśnił mój przedmówca, ani nie będzie obejmowało osób, które pracują choćby na pół etatu, ani nie będzie obejmowało emerytów, bo przypomnę, że od przyszłego roku minimalna emerytura wynosi 1 tys. zł miesięcznie.</u>
          <u xml:id="u-74.3" who="#komentarz">(Poseł Sylwester Tułajew: Będzie. Proszę doczytać.)</u>
          <u xml:id="u-74.4" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Proszę nie przeszkadzać.)</u>
          <u xml:id="u-74.5" who="#JakubKulesza">Panie sprawozdawco, w przyszłym roku minimalna emerytura wynosi ile?</u>
          <u xml:id="u-74.6" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: 1 tys. zł.)</u>
          <u xml:id="u-74.7" who="#JakubKulesza">1 tys. zł miesięcznie. Zgadza się. Czyli to jest rocznie...</u>
          <u xml:id="u-74.8" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: 12 tys. zł.)</u>
          <u xml:id="u-74.9" who="#JakubKulesza">...12 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-74.10" who="#komentarz">(Poseł Sylwester Tułajew: I skorzystają 252 zł.)</u>
          <u xml:id="u-74.11" who="#JakubKulesza">Są wyraźnie pokazane progi i liczby. Państwo proponują, że zyskają obywatele, którzy zarabiają poniżej 550 zł miesięcznie.</u>
          <u xml:id="u-74.12" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-74.13" who="#komentarz">(Poseł Sylwester Tułajew: Nieprawda.)</u>
          <u xml:id="u-74.14" who="#JakubKulesza">450 zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#JoachimBrudziński">Bardzo proszę panów posłów o nieprzeszkadzanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#JakubKulesza">Powiem tak: dla mnie to jest po prostu gra w ciuciubabkę. Obiecaliśmy obywatelom niższe podatki, a dla większości obywateli będzie to znaczne podniesienie podatków. Dla mnie to jest zwykłe oszustwo. PR-owe, medialne mydlenie oczu,</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#JakubKulesza">...że to będzie jakakolwiek poprawa, jest po prostu mijaniem się z prawdą. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-76.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#JoachimBrudziński">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#JoachimBrudziński">Proszę o zabranie głosu panią poseł Genowefę Tokarską.</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#JoachimBrudziński">Przepraszam, proszę pana posła Ryszarda Petru.</u>
          <u xml:id="u-77.3" who="#JoachimBrudziński">Przepraszam, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-77.4" who="#JoachimBrudziński">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#RyszardPetru">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Miała być obniżka podatków - jest łupienie Polaków.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#komentarz">(Głosy z sali: Ooo...)</u>
          <u xml:id="u-78.2" who="#RyszardPetru">Proszę państwa, prawdziwa nazwa planu Morawieckiego to: jak złupić Polaków, nie mówiąc im tego.</u>
          <u xml:id="u-78.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Specjalista od łupienia.)</u>
          <u xml:id="u-78.4" who="#RyszardPetru">Rok po zaprzysiężeniu rządu Beaty Szydło można śmiało powiedzieć, że nie dajecie rady. Naobiecywaliście, nie policzyliście, a teraz szukacie sposobów: jak nie wywiązać się z tych obietnic, które składaliśmy.</u>
          <u xml:id="u-78.5" who="#RyszardPetru">Pamiętam słowa pani premier Beaty Szydło: podwyższymy kwotę wolną dla wszystkich. Pamiętacie to państwo? Rok temu jeszcze w ten sposób okłamywała Polaków. A dzisiaj widać, że nie stać nas na to. Po prostu nie stać. Słyszałem hasła, że był bardzo ciężki budżet po Platformie. Rzeczywiście był bardzo wysoki deficyt. Ale nie wiedzieliście tego? Nie mogliście tego policzyć?</u>
          <u xml:id="u-78.6" who="#RyszardPetru">Proszę państwa, to jest karykatura waszych obietnic. Tak naprawdę zarówno prezydent, jak i pani premier kłamali w kampanii wyborczej. Zastanawiam się, jaki wysyłacie sygnał polskim obywatelom, przedsiębiorcom, jeżeli w ciągu kilku godzin przed 30 listopada jesteście w stanie zmienić system podatkowy. Jeszcze tydzień temu nie mieliście pomysłu, co z tym zrobić, nie wiedzieliście, jak zrealizować zalecenia Trybunału Konstytucyjnego. Proszę państwa, ta wyższa kwota w wysokości 6,6 tys. zł rocznie trafi tak naprawdę do osób dorabiających i tych, którzy pracują na niepełnym etacie, w niepełnym wymiarze. W związku z tym w ogóle nie o tym mówi postanowienie Trybunału Konstytucyjnego. Ta propozycja tak naprawdę dotyczy tych, którzy nie zarabiają więcej niż 916 zł miesięcznie. To jest markowanie, szanowni państwo, markowanie tego, czego Trybunał Konstytucyjny od was wymagał, a tak naprawdę podwyższacie podatki dla tych, którzy są bardziej przedsiębiorczy w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-78.7" who="#RyszardPetru">Proszę państwa, czy ktoś to u was w ogóle policzył, czy ktoś policzył...</u>
          <u xml:id="u-78.8" who="#komentarz">(Poseł Sylwester Tułajew: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-78.9" who="#RyszardPetru">...ile mniej pieniędzy wpłynie do Narodowego Funduszu Zdrowia? Bo zwykle jest tak, że jeśli chodzi o osoby niezarabiające, cały ich podatek idzie do NFZ. Pytanie: Skąd, z czego będzie finansowana ta luka?</u>
          <u xml:id="u-78.10" who="#komentarz">(Poseł Dominik Tarczyński: Z afer, z VAT-u.)</u>
          <u xml:id="u-78.11" who="#RyszardPetru">Z czego będzie sfinansowana ta luka? Proszę państwa, mam pytanie: Czy waszym jedynym sposobem funkcjonowania jest dalsze zadłużanie państwa? Skończycie tak jak w PRL-u, czyli doprowadzicie do bankructwa. Proszę państwa, kwota wolna powinna być równa dla wszystkich. Taka jest definicja kwoty wolnej. Nie wiem, czy komuś mam to tłumaczyć, bo widzę, że tu... Jest w ogóle ktoś z Ministerstwa Finansów?</u>
          <u xml:id="u-78.12" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: W skrajnie neoliberalnej teorii to jest.)</u>
          <u xml:id="u-78.13" who="#RyszardPetru">A, nie ma takiego ministerstwa teraz. Zapomniałem, że zostało zlikwidowane. Widocznie nie wie, kto ma to policzyć.</u>
          <u xml:id="u-78.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-78.15" who="#RyszardPetru">Szanowni państwo, oczekiwałbym jednak od pana wicepremiera Morawieckiego konkretnych odpowiedzi na następujące pytania. Czy to prawda, że podniesiecie podatki do 40% dla przedsiębiorców?</u>
          <u xml:id="u-78.16" who="#komentarz">(Poseł Ewa Kopacz: Prawda.)</u>
          <u xml:id="u-78.17" who="#RyszardPetru">Czy to prawda, że planujecie podwyżkę VAT do 27%, tak jak zrobiono to na Węgrzech?</u>
          <u xml:id="u-78.18" who="#komentarz">(Poseł Dominik Tarczyński: Do 40.)</u>
          <u xml:id="u-78.19" who="#komentarz">(Poseł Ewa Kopacz: Podniosą.)</u>
          <u xml:id="u-78.20" who="#RyszardPetru">Czy zniknie liniowy PIT w wysokości 19%? Czy to prawda, że chcecie zlikwidować wspólne opodatkowanie małżonków?</u>
          <u xml:id="u-78.21" who="#komentarz">(Poseł Ewa Kopacz: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-78.22" who="#komentarz">(Poseł Dominik Tarczyński: Rysiu, dajże spokój.)</u>
          <u xml:id="u-78.23" who="#RyszardPetru">Czy to prawda, że znikną ulgi prorodzinne?</u>
          <u xml:id="u-78.24" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-78.25" who="#RyszardPetru">Czy to prawda, że zostanie podwyższona akcyza na samochody używane?</u>
          <u xml:id="u-78.26" who="#komentarz">(Poseł Ewa Kopacz: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-78.27" who="#RyszardPetru">Proszę państwa, odpowiedzcie na te pytania, nie udawajcie, że podwyższacie kwotę wolną.</u>
          <u xml:id="u-78.28" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-78.29" who="#RyszardPetru">Proszę państwa, zamiast dobrej zmiany mamy zmiany chaotyczne. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-78.30" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-78.31" who="#komentarz">(Poseł Monika Wielichowska: I kosztowne.)</u>
          <u xml:id="u-78.32" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Niemoralne.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#JoachimBrudziński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#JoachimBrudziński">I tym razem proszę już panią poseł Genowefę Tokarską.</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#JoachimBrudziński">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#GenowefaTokarska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego mam zaszczyt przedstawić opinię dotyczącą sprawozdania Komisji Finansów Publicznych o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa i innych ustaw, druki nr 1066 i 1070.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#GenowefaTokarska">Wysoka Izbo! Poprawki Senatu dotyczą projektu, w którym partia rządząca powielała dotychczasowe zasady odliczeń bez respektowania zapisów wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Poprawki zgłoszone przez Senat są próbą realizacji tego wyroku z dnia 28 października 2015 r. w sprawie korygowania kwoty zmniejszającej podatek, takiej, by gwarantować co najmniej minimum egzystencji. Zgłoszone przez Senat poprawki zachowują tę minimalną zasadę.</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#GenowefaTokarska">Niestety trzeba stwierdzić, że zgłoszone poprawki zawierają bardzo wiele mankamentów. Niezwykle komplikują naliczanie podatku i odliczanie tej kwoty wolnej. Wprowadzają pięć progów podatkowych bez jednolitych odliczeń, a stosowanie kwot degresywnych nie zachowuje jednolitej dynamiki. Zmniejszenie podatku obejmuje w zasadzie tylko osoby dorabiające, bo nawet zasiłki dla bezrobotnych nie zakwalifikują do obniżenia podatku. Zwolnienia z podatku nie dotyczą emerytów i rencistów, czyli tych osób najsłabszych, w wielu przypadkach nieradzących sobie. Podobnie jak obietnica darmowych leków, ta obiecanka jest również wirtualna.</u>
          <u xml:id="u-80.3" who="#GenowefaTokarska">Skutki finansowe poprawek nie zostały w ogóle określone. Senat w ogóle pomija ten temat, w ogóle przemilcza tę sprawę, w ogóle nie podaje, nie ustosunkowuje się do skutków finansowych. Obecny na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych minister, przedstawiciel Ministerstwa Finansów, przedstawiciel rządu stwierdził, że będzie to skutek ujemny rzędu 1 mld zł. To jest jednak również wielkość wątpliwa, a składki na Narodowy Fundusz Zdrowia w ogóle stoją pod znakiem zapytania. Nie przewidziano żadnej rekompensaty dla samorządów...</u>
          <u xml:id="u-80.4" who="#komentarz">(Poseł Dominik Tarczyński: A ile dał PSL?)</u>
          <u xml:id="u-80.5" who="#GenowefaTokarska">...i to jest chyba największy błąd, jaki znalazł się w tych poprawkach.</u>
          <u xml:id="u-80.6" who="#GenowefaTokarska">Dlatego też Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego złoży stosowny projekt ustawy, który będzie rekompensował dochody jednostkom samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-80.7" who="#komentarz">(Poseł Dominik Tarczyński: A co zrobił przez 8 lat?)</u>
          <u xml:id="u-80.8" who="#GenowefaTokarska">A co do 2017 r. - akurat pracujemy nad budżetem - złożymy stosowną poprawkę. Uzasadnienie poprawek Senatu jest bardzo lakoniczne, powierzchowne i, jak podkreślam, bez wyliczenia skutków finansowych zarówno dla budżetu, jak i dla jednostek samorządu terytorialnego. Ustawa generalnie nie realizuje obietnicy 8 tys. zł wolnych od podatku z projektu prezydenckiego i wielokroć powtarzanej przez rządzących. Posłowie Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego wyrażą swoje stanowisko w głosowaniu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-80.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#JoachimBrudziński">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#JoachimBrudziński">I proszę o zabranie głosu pana posła Ireneusza Zyskę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#IreneuszZyska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Koła Poselskiego Wolni i Solidarni przedstawiam stanowisko wobec sprawozdania komisji o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw, druki nr 969 i 1066.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#IreneuszZyska">Realizacja postulatów z kampanii wyborczych przez rządzących jest podstawą budowania zaufania obywateli do demokratycznego państwa. Pozytywnie należy zatem odnieść się do inicjatywy Senatu, aby zrealizować obietnicę podwyższenia kwoty wolnej od podatku, którą w toku ostatnich kampanii wyborczych złożyli Prawo i Sprawiedliwość oraz kandydat na prezydenta Andrzej Duda. Ten postulat jest niezwykle ważny dla Polaków, zwłaszcza dla tych, którzy uzyskują niskie dochody, dochody poniżej tzw. minimum egzystencji ustalonego dla jednoosobowego gospodarstwa.</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#IreneuszZyska">Mając świadomość skutków budżetowych podwyższenia kwoty wolnej od podatku, oczekiwaliśmy dłuższej i merytorycznej debaty dotyczącej reformy systemu podatkowego i wydatków publicznych. Poprawki Senatu dotyczące kwoty wolnej wprowadzone na samym końcu procesu legislacyjnego bardzo ograniczają, a praktycznie uniemożliwiają, głębszą dyskusję na ten temat. Niemniej jednak Koło Poselskie Wolni i Solidarni popiera rozwiązania, które zwiększają integralność społeczną oraz służą idei solidarnego państwa. Tak bowiem odczytujemy cel poprawek przyjętych przez Senat Rzeczypospolitej. Nie jest to co prawda zapowiadane 8 tys. zł, jednakże naszym zdaniem jest to krok w dobrą stronę.</u>
          <u xml:id="u-82.3" who="#IreneuszZyska">Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 28 października 2015 r. orzekł, że ustawodawca, kształtując skalę podatkową, powinien chronić poziom życia ludzi tak, aby zapobiegać popadaniu ich w stan ubóstwa i wykluczenia społecznego. Kształtując obowiązki podatkowe obywateli, jako Sejm Rzeczypospolitej musimy brać pod uwagę obowiązek państwa dotyczący zapewnienia każdemu człowiekowi minimum egzystencji. Wynika to także z nakazu moralnego dbania o podmiotowość i godność każdego członka naszej wspólnoty narodowej.</u>
          <u xml:id="u-82.4" who="#IreneuszZyska">Wprowadzenie degresywnego mechanizmu do wyliczenia kwoty wolnej jest dobrym kompromisem między obowiązkami państwa wobec najuboższych obywateli a możliwościami budżetowymi dotyczącymi pokrywania potrzeb zbiorowych, co w obecnej sytuacji budżetu ma duże znaczenie. Należy jednakże wskazać także na negatywną stronę zaproponowanego przez Senat rozwiązania, jaką jest skomplikowany algorytm obliczania podatku z uwzględnieniem kwoty wolnej. Powinniśmy dążyć do tego, aby system podatkowy był prosty i czytelny dla każdego obywatela.</u>
          <u xml:id="u-82.5" who="#IreneuszZyska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mimo powyższego zastrzeżenia posłowie Koła Poselskiego Wolni i Solidarni poprą uchwalone przez Senat poprawki do ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw, oceniając je jako korzystne z punktu widzenia solidaryzmu społecznego i budowy wspólnoty narodowej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-82.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#JoachimBrudziński">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#JoachimBrudziński">I proszę o zabranie głosu pana posła Janusza Sanockiego.</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#JoachimBrudziński">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#JanuszSanocki">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Przede wszystkim prawo, które tworzy Sejm dla obywateli, dla urzędników, powinno być proste, czytelne, zrozumiałe, a te poprawki, ta ustawa taka nie jest, jest niebywale skomplikowana. Algorytm jest tak skomplikowany, że doprawdy będzie on po prostu dużo kosztował, będzie niósł koszty społeczno-organizacyjne na każdym szczeblu, a koszty ściągania podatków nie mogą być pomijane. I z tego względu przede wszystkim należałoby patrzeć na tę ustawę jako na niestety źle napisaną.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#JanuszSanocki">Druga sprawa dotyczy zróżnicowania, bo w istocie następuje tutaj określenie kwoty wolnej od podatku na poziomie 6600 zł, czyli 550 zł miesięcznie, ale tylko dla najbiedniejszych osób, które tyle zarabiają, czyli de facto rząd sięga do kwoty wolnej od podatku tych osób, które zarabiają więcej. Sposób, w jaki to robi, jest niebywale skomplikowany i budzący podejrzenie, że chodzi o to, żeby ukryć ten manewr, powiedzieć: dajemy kwotę wolną od podatku, proszę, jest 6600 zł, a po cichu sfinansować to z dochodów osób zarabiających nieco więcej czy więcej. W ten sposób de facto podnoszone są podatki. To jest po prostu nieuczciwe, to jest ukrywanie intencji i budowanie takiego systemu pewnego matactwa w przekazie publicznym, bo będziemy mówić: mamy tu progi podatkowe, proszę, a o tym nie będziemy wspominać, że osobom więcej zarabiającym zabiera się kwotę wolną od podatku.</u>
          <u xml:id="u-84.2" who="#JanuszSanocki">Kwota wolna od podatku, przypominam, proszę państwa, ma swoje uzasadnienie w filozofii finansów, podatków, bo to jest kwota, którą człowiek przeznacza na swoje utrzymanie. Można opodatkowywać dobra luksusowe, można nawet się zgodzić - chociaż jest to przecież kwestionowane - z tym, że może być progresja podatkowa, czyli że bogaci mogą być wyżej opodatkowani, ale nie można się zgodzić z tym, że opodatkowujemy środki, które każdy - i biedny, i bogaty - przeznacza na kromkę chleba i na kubek mleka. Na to się zgodzić nie mogę jako poseł i będę głosował przeciwko tej ustawie.</u>
          <u xml:id="u-84.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#JoachimBrudziński">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#JoachimBrudziński">I głos zabierze jeszcze pani poseł Paulina Hennig-Kloska w ramach niewykorzystanego czasu klubu Nowoczesna.</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#JoachimBrudziński">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#PaulinaHennigKloska">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Korzystając z czasu, który pozostał jeszcze klubowi Nowoczesna, chciałabym dodać parę rzeczy. Przede wszystkim, panie pośle, zwracam się do pana Sylwestra Tułajewa, proszę nie okłamywać Polaków. Proszę nie kłamać Polakom, że naprawiacie budżet, bo wy go tylko psujecie. Proszę nie kłamać Polakom, że naprawiacie system podatkowy...</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#komentarz">(Poseł Sylwester Tułajew: Oczywiście, że naprawiamy.)</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#PaulinaHennigKloska">...bo go tylko komplikujecie. Prosta rzecz: kwota wolna od podatku, jasna i klarowna dla wszystkich. Państwo dzisiaj komplikujecie to tak, że będziecie tylko stwarzać pole do kombinowania, do nadużyć, i będziecie sprawiać, tak jak przy 500+, że ludzie będą przechodzili teraz z całego etatu na pół etatu, będą dokonywać podobnych komplikacji. Ale najgorsze jest to, że cały czas nie usłyszeliśmy, jaki będzie koszt wprowadzenia tej zmiany i kogo ona obejmie.</u>
          <u xml:id="u-86.3" who="#PaulinaHennigKloska">Usłyszałam dzisiaj, że nie potrafię liczyć, ale zastanawiam się, jak liczą politycy Prawa i Sprawiedliwości. Pan minister: nowa kwota wolna obejmie 3,5 mln osób. Senat: 2,8 mln. Wiemy, że 1,8 mln nie wychodzi dzisiaj z dotychczasowej kwoty wolnej, więc jak ma na tym skorzystać? Niewyobrażalne. 5 mln nie wykazuje podatków, bo odliczenia ulg prorodzinnych i inne takie rzeczy to sprawdzają.</u>
          <u xml:id="u-86.4" who="#PaulinaHennigKloska">Kwota wolna, szanowni państwo, powinna być dostępna dla wszystkich. Obiecaliście to Polakom, a dzisiaj słyszymy, że za rok...</u>
          <u xml:id="u-86.5" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-86.6" who="#PaulinaHennigKloska">...zobaczycie, co z tego wyjdzie, i co najwyżej zwaloryzujecie o minimum egzystencji. Nie to obiecaliście Polakom w kampanii wyborczej.</u>
          <u xml:id="u-86.7" who="#komentarz">(Poseł Dominik Tarczyński: A kończy się już kadencja?)</u>
          <u xml:id="u-86.8" who="#PaulinaHennigKloska">Nie udawajcie, że realizujecie swoje obietnice wyborcze. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-86.9" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Może ktoś zrobił błąd w sprawozdaniu.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#JoachimBrudziński">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#JoachimBrudziński">Wyczerpaliśmy listę osób zapisanych do głosu, dlatego proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów pana ministra Pawła Gruzę.</u>
          <u xml:id="u-87.2" who="#JoachimBrudziński">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#PawełGruza">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałem wyrazić opinię rządu co do projektu zgłoszonego wczoraj na posiedzeniu Senatu.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#komentarz">(Poseł Paweł Olszewski: Wyraźniej się da?)</u>
          <u xml:id="u-88.2" who="#PawełGruza">Rząd popiera tę poprawkę. W opinii rządu poprawka wyczerpuje postulat wyroku Trybunału Konstytucyjnego z zeszłego roku. Poprawka realizuje cel nadrzędny, jakim jest uprzywilejowanie najsłabiej zarabiających - grupy społecznej, która nie osiąga minimum egzystencji - co do obciążenia podatkowego.</u>
          <u xml:id="u-88.3" who="#PawełGruza">Tutaj padły bardzo twarde sformułowania dotyczące matactwa. Myślę, że one są nadużyciem. Prowadzimy szczegółowe wyliczenia skutków wprowadzenia tej poprawki, działamy na dwóch zestawach danych: z 2014 r. i z 2015 r. Wychodzi, że na tej propozycji skorzysta ok. 3,5 mln podatników, 20 mln podatników ani nie zyska, ani nie straci, w bardzo ograniczonym zakresie utracą pewien przywilej podatkowy podatnicy zarabiający najlepiej, jest to grupa ok. 450 tys. osób, natomiast maksymalny wymiar uszczerbku tej korzyści podatkowej dotknie grupy 250 tys. podatników, to są podatnicy zarabiający 146 tys. zł brutto i wzwyż.</u>
          <u xml:id="u-88.4" who="#PawełGruza">Jeżeli chodzi o skomplikowanie systemu i o trudność w wyliczeniu tego podatku, to chcę powiedzieć, po pierwsze, że mamy bardzo skomplikowany system podatkowy. Jest to dorobek nie ostatniego roku czy nawet poprzedniej kadencji, jest to jakby immanentna część naszego systemu podatkowego i...</u>
          <u xml:id="u-88.5" who="#komentarz">(Poseł Ewa Kopacz: Czyli należy go jeszcze bardziej skomplikować.)</u>
          <u xml:id="u-88.6" who="#PawełGruza">...rząd będzie prowadził intensywne działania w kierunku uproszczenia zarówno systemu poboru, jak i systemu naliczania podatku.</u>
          <u xml:id="u-88.7" who="#PawełGruza">Jeżeli chodzi o to z perspektywy poszczególnego podatnika, to chciałbym przypomnieć, że mamy wprowadzony system dotyczący wstępnego wypełniania deklaracji podatkowej przez urzędy skarbowe. Jest to system niedoskonały, ale mam nadzieję, że akurat w tym wypadku znajdzie on zastosowanie i sprawdzi się, tak aby te progi podatkowe czy ta kwota wolna, nazywając ją potocznie, była wyliczana. Z perspektywy pojedynczego podatnika nie będzie uszczerbku, jeśli chodzi o ilość pracy administracyjnej związanej z przygotowaniem deklaracji podatkowej.</u>
          <u xml:id="u-88.8" who="#PawełGruza">Wracając do realnego wymiaru tej zmiany - z naszych wyliczeń wynika, że na tej zmianie skorzysta od 1,5 do 2 mln rencistów. Co więcej, uważamy, że liczba osób, która faktycznie płaci PIT, zmniejszy się o 1,5 mln osób. W związku z tym uważamy, że jest to istotna ulga i istotna korzyść dla podatników.</u>
          <u xml:id="u-88.9" who="#PawełGruza">Jeżeli chodzi o koszty wprowadzenia tej zmiany, to maksymalny skutek dla budżetu uwzględniający wszelkie behawioralne zachowania podatników, które mogą prowadzić do uszczuplenia dochodów budżetowych, to jest maksymalnie 1 mld zł. Jest to skutek, który będzie kompensowany innymi uszczelniającymi działaniami, także w zakresie PIT-u. W związku z tym uważamy, że jest to akceptowalny i do poniesienia koszt dla budżetu i sektora finansów publicznych. Dziękuję, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#JoachimBrudziński">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#JoachimBrudziński">Z wnioskiem formalnym zgłosił się pan poseł Sławomir Nitras.</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#JoachimBrudziński">Mam nadzieję...</u>
          <u xml:id="u-89.3" who="#JoachimBrudziński">Przepraszam, panie pośle, bo tu mam wniosek formalny.</u>
          <u xml:id="u-89.4" who="#JoachimBrudziński">Mam nadzieję, panie pośle, że regulaminowy wniosek.</u>
          <u xml:id="u-89.5" who="#JoachimBrudziński">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#SławomirNitras">Panie marszałku, dziękuję i daję panu uroczyste słowo honoru, że mój głos będzie po to czy jest jakby w tym celu, żeby ratować honor Izby, a nie żeby w jakikolwiek sposób obrażać.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#SławomirNitras">Chciałbym zapytać...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#JoachimBrudziński">Mam nadzieję, że zgodnie z regulaminem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#SławomirNitras">...w kwestii formalnej, jak to jest możliwe, że poprawka została zgłoszona i przyjęta tak naprawdę dzisiaj w Senacie, dzisiaj w nocy, a rząd zdążył już co do niej dokonać wyliczeń. Bo pan minister mówi, że już mają państwo wyliczenia skutków.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#SławomirNitras">A tak naprawdę chciałbym prosić o to, żeby pan minister traktował poważnie Wysoką Izbę. My nie jesteśmy fasadową instytucją i jeżeli państwo w ostatnim dniu wymyślacie jakiś projekt, likwidujecie kwotę wolną i zmuszacie nas do tego, żeby to przyjmować, to nie mówcie, że popieracie projekt, który de facto, panie ministrze, sami przygotowaliśmy. Szacunek przed Wysoką Izbą i szacunek Wysokiej Izbie należy okazać i on każe powiedzieć: To jest wasza poprawka i to wy likwidujecie kwotę wolną podatnikom, Sejm z tym...</u>
          <u xml:id="u-92.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-92.3" who="#SławomirNitras">...nie ma nic wspólnego, nie w naszym imieniu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-92.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#JoachimBrudziński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#JoachimBrudziński">Z przykrością jednak stwierdzam, że nie był to wniosek formalny, zgodny z regulaminem Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#JoachimBrudziński">Bardzo proszę, pan poseł Tadeusz Cymański.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#TadeuszCymański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Czuję się w obowiązku... Bardzo bym prosił o naprawdę chwilę uwagi.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-94.2" who="#TadeuszCymański">Nie ma lepszej argumentacji, jak się posłużyć opinią, i to wiarygodną opinią, posła opozycji. Przecież przed kilkoma godzinami nie kto inny jak Rafał Wójcikowski - chylę czoło przed liderem, bardzo pracowity, bardzo kompetentny, naprawdę, chluba wasza - bardzo wyraźnie, dokładnie przedstawił analizę. Tak, jest pięć stref: od zera...</u>
          <u xml:id="u-94.3" who="#komentarz">(Poseł Rafał Wójcikowski: Do milionera.)</u>
          <u xml:id="u-94.4" who="#TadeuszCymański">...do 6600, od 6600 do 11, od 11 do 85, od 85 do 127 i ponad. To prawda czy nie?</u>
          <u xml:id="u-94.5" who="#TadeuszCymański">Proszę państwa, panie marszałku...</u>
          <u xml:id="u-94.6" who="#komentarz">(Poseł Czesław Mroczek: To jest ten uproszczony system.)</u>
          <u xml:id="u-94.7" who="#TadeuszCymański">...pozostawia się obecną kwotę zmniejszenia podatku 556 zł dla podstawy obliczenia od 11 do 85 tys., tj. dla 18 mln obywateli.</u>
          <u xml:id="u-94.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-94.9" who="#komentarz">(Poseł Czesław Mroczek: Wszyscy to wiedzą.)</u>
          <u xml:id="u-94.10" who="#TadeuszCymański">O jakiej likwidacji mówicie? Wszyscy oni, do marca składając PIT, odpiszą 556.</u>
          <u xml:id="u-94.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-94.12" who="#komentarz">(Poseł Dominik Tarczyński: Brawo.)</u>
          <u xml:id="u-94.13" who="#TadeuszCymański">Nie róbmy takiej propagandy, bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-94.14" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-94.15" who="#komentarz">(Poseł Izabela Katarzyna Mrzygłocka: No właśnie nie róbmy.)</u>
          <u xml:id="u-94.16" who="#TadeuszCymański">Natomiast pretensje, że za mało daliśmy, od 6600, te chwyty znam, bo też w tym pracuję od wielu lat. Taką propagandę bardzo łatwo robić. Może to niedoskonała ustawa, ale ona naprawdę wprowadza...</u>
          <u xml:id="u-94.17" who="#TadeuszCymański">Teraz, uwaga, jeszcze jedna rzecz - logika. Nie możemy stawiać swojej prawdy przeciwko własnej prawdzie. Zdecydujmy się. Albo jest zmiana i jest transfer... Stracą samorządy, jak mówicie. Skoro stracą, to znaczy, że ktoś zyska. To w końcu jak jest? Jak to w końcu jest? No nie można walić w nas z dwóch stron, kiedy sprawy się wykluczają, bo to jest niepoważne. To jest wyraźny transfer, rzeczywiście, który ma pewne skutki.</u>
          <u xml:id="u-94.18" who="#TadeuszCymański">I jeszcze na koniec o strachu. Proszę państwa, tak, tak, sam o tym mówiłem.</u>
          <u xml:id="u-94.19" who="#komentarz">(Poseł Magdalena Kochan: Oj, byś się wstydził, Tadeusz.)</u>
          <u xml:id="u-94.20" who="#TadeuszCymański">Tu minister Janczyk się przysłuchuje. Były obawy, czy obywatele nie pójdą z tym do sądu, jeżeli my nic nie zrobimy, i zmiana, którą zrobiliśmy, była podyktowana może obawą. A co to złego strach? Bez strachu nie ma życia.</u>
          <u xml:id="u-94.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-94.22" who="#komentarz">(Poseł Dominik Tarczyński: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-94.23" who="#TadeuszCymański">Strach jest po prostu gwarantem i warunkiem życia. Nie byłoby na świecie strachu, nie byłoby życia. Pamiętajcie o tym. I bardzo dobrze Senat zrobił, a rząd się zgodził na to, za co wam dziękuję. Panie pośle, rząd dał inspirację, ale podpis jest marszałka Senatu. Ktoś powie: Znamy te numery, Brunner. Ale pamiętajcie, szanujcie się, my was, a wy nas, naprawdę.</u>
          <u xml:id="u-94.24" who="#TadeuszCymański">Inspiracja, materiał badawczy. Dla precyzji, powiem jako sprawozdawca, nikt nie mówił: wyliczenie, bo wyliczenie byłoby takie: 948 tys. 656. Nie, to jest szacunek...</u>
          <u xml:id="u-94.25" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-94.26" who="#komentarz">(Poseł Dominik Tarczyński: Dokładnie.)</u>
          <u xml:id="u-94.27" who="#TadeuszCymański">...to jest różnica, to jest oszacowanie skali efektu. I skala jest. Niezależnie od tego, co byśmy o tym powiedzieli, tu jest, nie wypada mi powiedzieć: jak byk, ale jest napisane jasno. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-94.28" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-94.29" who="#komentarz">(Poseł Dominik Tarczyński: Brawo, Tadek.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#JoachimBrudziński">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#JoachimBrudziński">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-95.2" who="#JoachimBrudziński">Do głosowania nad uchwałą Senatu przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-95.3" who="#JoachimBrudziński">Wysoka Izbo! Ogłoszę teraz 3-minutową przerwę techniczną i po tej przerwie...</u>
          <u xml:id="u-95.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Chciałam wniosek formalny...)</u>
          <u xml:id="u-95.5" who="#JoachimBrudziński">To po przerwie, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-95.6" who="#JoachimBrudziński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-95.7" who="#JoachimBrudziński">3 minuty przerwy technicznej.</u>
          <u xml:id="u-95.8" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 14 min 09 do godz. 14 min 11)</u>
          <u xml:id="u-95.9" who="#JoachimBrudziński">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-95.10" who="#JoachimBrudziński">Na 30. posiedzeniu Sejm nie przeprowadził głosowań:</u>
          <u xml:id="u-95.11" who="#JoachimBrudziński">- nad wnioskiem o odrzucenie w pierwszym czytaniu poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o instytutach badawczych,</u>
          <u xml:id="u-95.12" who="#JoachimBrudziński">- nad poprawkami Senatu do ustawy o zmianie ustawy o usługach płatniczych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-95.13" who="#JoachimBrudziński">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące te głosowania.</u>
          <u xml:id="u-95.14" who="#JoachimBrudziński">Na 30. posiedzeniu Sejm nie przeprowadził trzecich czytań:</u>
          <u xml:id="u-95.15" who="#JoachimBrudziński">- rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 oraz niektórych innych ustaw,</u>
          <u xml:id="u-95.16" who="#JoachimBrudziński">- rządowego projektu ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi,</u>
          <u xml:id="u-95.17" who="#JoachimBrudziński">- rządowego projektu ustawy o ratyfikacji Protokołu o zmianie Umowy o rozliczeniach wielostronnych w rublach transferowych i o utworzeniu Międzynarodowego Banku Współpracy Gospodarczej z dnia 22 października 1963 r., ze zmianami wprowadzonymi Protokołami z dnia 18 grudnia 1970 r. i 23 listopada 1977 r., a także Statutu tego Banku, ze zmianami wprowadzonymi Protokołami z dnia 18 grudnia 1970 r. i 23 listopada 1977 r., sporządzonego w Moskwie dnia 18 grudnia 1990 r.,</u>
          <u xml:id="u-95.18" who="#JoachimBrudziński">- rządowego projektu ustawy o ratyfikacji Protokołu o zmianie Porozumienia o utworzeniu i działalności Międzynarodowego Banku Współpracy Gospodarczej z dnia 22 października 1963 r., ze zmianami wprowadzonymi Protokołami z dnia 18 grudnia 1970 r., 23 listopada 1977 r. i 18 grudnia 1990 r., oraz Statutu Międzynarodowego Banku Współpracy Gospodarczej, ze zmianami wprowadzonymi Protokołami z dnia 18 grudnia 1970 r., 23 listopada 1977 r. i 18 grudnia 1990 r., sporządzonego w Warszawie dnia 25 listopada 2014 r.</u>
          <u xml:id="u-95.19" who="#JoachimBrudziński">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące trzecie czytania tych projektów ustaw.</u>
          <u xml:id="u-95.20" who="#JoachimBrudziński">Rada Ministrów przedłożyła projekty ustaw:</u>
          <u xml:id="u-95.21" who="#JoachimBrudziński">- o zmianie ustawy Prawo łowieckie oraz zmieniającej ustawę o zmianie ustawy Prawo łowieckie,</u>
          <u xml:id="u-95.22" who="#JoachimBrudziński">- o szczególnych zasadach usuwania skutków prawnych decyzji reprywatyzacyjnych dotyczących nieruchomości warszawskich wydanych z naruszeniem prawa.</u>
          <u xml:id="u-95.23" who="#JoachimBrudziński">Projekty to odpowiednio druki nr 1042 i 1056.</u>
          <u xml:id="u-95.24" who="#JoachimBrudziński">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące pierwsze czytania tych projektów.</u>
          <u xml:id="u-95.25" who="#JoachimBrudziński">Grupa posłów przedłożyła projekt ustawy o zmianie ustawy o Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej.</u>
          <u xml:id="u-95.26" who="#JoachimBrudziński">Projekt to druk nr 1047.</u>
          <u xml:id="u-95.27" who="#JoachimBrudziński">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący pierwsze czytanie tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-95.28" who="#JoachimBrudziński">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdanie o komisyjnym projekcie uchwały w sprawie propozycji ustanowienia unijnego korekcyjnego mechanizmu alokacji uchodźców oraz mechanizmu solidarności finansowej.</u>
          <u xml:id="u-95.29" who="#JoachimBrudziński">Sprawozdanie to druk nr 1036.</u>
          <u xml:id="u-95.30" who="#JoachimBrudziński">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-95.31" who="#JoachimBrudziński">Komisja Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej przedłożyła sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o wyposażeniu morskim.</u>
          <u xml:id="u-95.32" who="#JoachimBrudziński">Sprawozdanie to druk nr 1003.</u>
          <u xml:id="u-95.33" who="#JoachimBrudziński">W związku z tym, na podstawie art. 95e regulaminu Sejmu, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-95.34" who="#JoachimBrudziński">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o projektach ustaw:</u>
          <u xml:id="u-95.35" who="#JoachimBrudziński">- o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym,</u>
          <u xml:id="u-95.36" who="#JoachimBrudziński">- o zmianie niektórych ustaw w zakresie bezpieczeństwa i higieny służby.</u>
          <u xml:id="u-95.37" who="#JoachimBrudziński">Sprawozdania to odpowiednio druki nr 1052 i 1069.</u>
          <u xml:id="u-95.38" who="#JoachimBrudziński">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
          <u xml:id="u-95.39" who="#JoachimBrudziński">Proponuję, aby w tych przypadkach Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 44 ust. 3 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-95.40" who="#JoachimBrudziński">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę rozumiał, że Sejm propozycje przyjął.</u>
          <u xml:id="u-95.41" who="#JoachimBrudziński">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-95.42" who="#JoachimBrudziński">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o projektach ustaw:</u>
          <u xml:id="u-95.43" who="#JoachimBrudziński">- o zmianie ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego oraz ustawy o zmianie ustawy Prawo geologiczne i górnicze oraz niektórych innych ustaw,</u>
          <u xml:id="u-95.44" who="#JoachimBrudziński">- o zmianie ustawy Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw,</u>
          <u xml:id="u-95.45" who="#JoachimBrudziński">- o zmianie ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-95.46" who="#JoachimBrudziński">Sprawozdania to odpowiednio druki nr 1012, 1011 i 1040.</u>
          <u xml:id="u-95.47" who="#JoachimBrudziński">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
          <u xml:id="u-95.48" who="#JoachimBrudziński">Właściwa komisja przedłożyła sprawozdanie o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-95.49" who="#JoachimBrudziński">Sprawozdanie to druk nr 1037.</u>
          <u xml:id="u-95.50" who="#JoachimBrudziński">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-95.51" who="#JoachimBrudziński">Prezydium Sejmu, po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów, przedłożyło wniosek w sprawie zmian w składach osobowych komisji sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-95.52" who="#JoachimBrudziński">Wniosek to druk nr 1065.</u>
          <u xml:id="u-95.53" who="#JoachimBrudziński">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-95.54" who="#JoachimBrudziński">Punkty sporne porządku dziennego rozpatrzymy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-95.55" who="#JoachimBrudziński">Wysoki Sejmie, pani poseł Paulina Hennig-Kloska z Klubu Poselskiego Nowoczesna zgłosiła wniosek o przerwę.</u>
          <u xml:id="u-95.56" who="#JoachimBrudziński">Czy pani poseł podtrzymuje wniosek?</u>
          <u xml:id="u-95.57" who="#komentarz">(Poseł Paulina Hennig-Kloska: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-95.58" who="#JoachimBrudziński">Podtrzymuje wniosek.</u>
          <u xml:id="u-95.59" who="#JoachimBrudziński">A więc poddam ten wniosek pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-95.60" who="#JoachimBrudziński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-95.61" who="#JoachimBrudziński">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o zarządzenie przerwy w obradach, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-95.62" who="#JoachimBrudziński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-95.63" who="#JoachimBrudziński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-95.64" who="#JoachimBrudziński">Głosowało 417 posłów. Za głosowało 164, przeciw - 243, wstrzymało się 10 posłów.</u>
          <u xml:id="u-95.65" who="#JoachimBrudziński">Wniosek został odrzucony.</u>
          <u xml:id="u-95.66" who="#JoachimBrudziński">Kontynuujemy rozpatrywanie punktu 1. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-95.67" who="#JoachimBrudziński">Pytania zgłaszają: pan poseł Jerzy Meysztowicz, klub Nowoczesna.</u>
          <u xml:id="u-95.68" who="#JoachimBrudziński">Przepraszam, to nie są pytania, tylko jest wniosek formalny. Wniosek formalny pana posła Jerzego Meysztowicza.</u>
          <u xml:id="u-95.69" who="#JoachimBrudziński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#JerzyMeysztowicz">Panie Marszałku! Pani Premier! Panie Premierze Gliński!...</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Pawłowicz: Już wiemy, co powie.)</u>
          <u xml:id="u-96.2" who="#JerzyMeysztowicz">Bardzo się cieszę, że wyraził pan swoją opinię, którą podziela większość społeczeństwa polskiego, na temat poziomu telewizji publicznej pod rządami Jacka Kurskiego.</u>
          <u xml:id="u-96.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-96.4" who="#komentarz">(Poseł Sylwester Tułajew: Nie na temat.)</u>
          <u xml:id="u-96.5" who="#JerzyMeysztowicz">Wysoka Izbo! Na podstawie art. 184 pkt 8 wnoszę o wycofanie z porządku obrad tego posiedzenia Sejmu projektu ustawy Prawo o zgromadzeniach, druk nr 1044.</u>
          <u xml:id="u-96.6" who="#JerzyMeysztowicz">Szanowni Posłanki i Posłowie PiS! Mieliśmy mieć IV Rzeczpospolitą, mamy powrót do PRL-u, PRL-bis. Jest niedopuszczalne, aby ustawa o podstawach demokratycznego państwa, wśród których jest bez wątpienia wolność organizowania zgromadzeń i manifestacji, była prowadzona jako projekt poselski. Nie będzie w związku z tym ani konsultacji, ani żadnych opinii - szybciutko, najlepiej w nocy, trzeba przeforsować ustawę, która uniemożliwi organizacjom pozarządowym, opozycji organizowanie manifestacji, które zostały wywalczone w 1989 r., chciałbym tylko państwu przypomnieć.</u>
          <u xml:id="u-96.7" who="#JerzyMeysztowicz">Państwo myślicie, że będziecie rządzić wiecznie. Nie, proszę państwa. Wy obchodzicie rok rządów Prawa i Sprawiedliwości, a my obchodzimy to: jeszcze tylko 3 lata tak tragicznych rządów Prawa i Sprawiedliwości. Nie ma pana posła Kaczyńskiego, ale chciałbym zwrócić uwagę posłom, którzy przygotowali tę ustawę, że może się okazać, że tę drabinkę, na której tak pięknie przemawia pan poseł Kaczyński, będzie mógł ustawić za 3 lata tylko i wyłącznie w swoim przydomowym ogródku na Żoliborzu. Po prostu takie tworzycie prawo.</u>
          <u xml:id="u-96.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-96.9" who="#komentarz">(Poseł Dominik Tarczyński: Zejdź już.)</u>
          <u xml:id="u-96.10" who="#JerzyMeysztowicz">Pytanie jest takie: Czy rzeczywiście o takie prawo wam chodzi? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-96.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-96.12" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Pawłowicz: Ulżyło?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#MarekKuchciński">Nie będę odpowiadał za rząd i za klub, ale wydaje mi się, że na pewno nie.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-97.2" who="#MarekKuchciński">Jeżeli miałbym zaliczyć pański wniosek do wniosków formalnych, to przypominam, że ust. 3 pkt 8 tego artykułu brzmi - chodzi o zmianę w sposobie prowadzenia dyskusji... Skonsumujemy to tak czy inaczej w głosowaniu odnoszącym się do tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-97.3" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Pawłowicz: Nic nie konsumujmy.)</u>
          <u xml:id="u-97.4" who="#MarekKuchciński">Przypominam, bo w tej chwili po wniosku formalnym jeszcze muszę procedurę przypomnieć, że Sejm odrzuca poprawki Senatu bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-97.5" who="#MarekKuchciński">Jeżeli Sejm nie odrzuci poprawki Senatu, uważa się ją za przyjętą.</u>
          <u xml:id="u-97.6" who="#MarekKuchciński">W punktach porządku dziennego dotyczących rozpatrywania poprawek Senatu głosować będziemy nad wnioskami o odrzucenie poprawek Senatu.</u>
          <u xml:id="u-97.7" who="#MarekKuchciński">W poprawkach od 1. do 3. Senat proponuje nowe zasady ustalania kwoty zmniejszającej podatek dochodowy od osób fizycznych.</u>
          <u xml:id="u-97.8" who="#MarekKuchciński">Nad nimi głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-97.9" who="#MarekKuchciński">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-97.10" who="#MarekKuchciński">Pytania zadaje pani poseł Izabela Leszczyna, klub Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-97.11" who="#MarekKuchciński">Czas na zadanie pytania ustalam na 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-97.12" who="#MarekKuchciński">Pan minister chciałby? Nie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#IzabelaLeszczyna">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ja rozumiem, że pani premier tylko się wstydzi być z nami na sali, jest w pokoiku rządowym i w telewizji nas ogląda.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#komentarz">(Poseł Sylwester Tułajew: Rozliczne obowiązki.)</u>
          <u xml:id="u-98.2" who="#IzabelaLeszczyna">A więc zwrócę się do pani, pani premier. Na poprzednim posiedzeniu Sejmu powiedziała pani z tej mównicy, że Polacy, którzy mają 60 lat i więcej, właściwie w ogóle pani nie obchodzą, bo rząd PiS-u nie ma zamiaru budować żadnej srebrnej...</u>
          <u xml:id="u-98.3" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Pawłowicz: Wcale tak nie mówiła, nie kłam.)</u>
          <u xml:id="u-98.4" who="#IzabelaLeszczyna">...gospodarki. To była albo arogancja, albo ignorancja, ale ocenę pozostawię pani.</u>
          <u xml:id="u-98.5" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Pawłowicz: Ale nie kłam. Tak nie mówiła.)</u>
          <u xml:id="u-98.6" who="#IzabelaLeszczyna">Dzisiaj chciałabym zapytać,</u>
          <u xml:id="u-98.7" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-98.8" who="#IzabelaLeszczyna">...co pani powie ludziom, którzy zarabiają...</u>
          <u xml:id="u-98.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie kłam!)</u>
          <u xml:id="u-98.10" who="#IzabelaLeszczyna">...750 zł na rękę miesięcznie i których w tej ustawie...</u>
          <u xml:id="u-98.11" who="#komentarz">(Głos z sali: 8 lat.)</u>
          <u xml:id="u-98.12" who="#IzabelaLeszczyna">...uznaliście za wystarczająco zamożnych, żeby nie podnieść im kwoty wolnej. Też pani nie obchodzą ci ludzie?</u>
          <u xml:id="u-98.13" who="#komentarz">(Poseł Sylwester Tułajew: To nieprawda, proszę przeczytać.)</u>
          <u xml:id="u-98.14" who="#komentarz">(Poseł Dominik Tarczyński: Ile, pani poseł?)</u>
          <u xml:id="u-98.15" who="#IzabelaLeszczyna">To ja proponuję wyjść i powiedzieć prawdę. Proszę powiedzieć, że skończyły się wam pieniądze, dlatego w tej ustawie likwidujecie kwotę wolną i podnosicie podatki.</u>
          <u xml:id="u-98.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-98.17" who="#komentarz">(Poseł Dominik Tarczyński: A ile wy daliście?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#MarekKuchciński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#MarekKuchciński">Głos ma poseł Jakub Kulesza, klub Kukiz’15.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#JakubKulesza">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ja tak się zastanawiam i chciałem zadać pytanie, czy nie doszło...</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Ooo...)</u>
          <u xml:id="u-100.2" who="#JakubKulesza">...przypadkiem do jakiejś pomyłki. Obiecywaliśmy, także ja, obywatelom wyższą kwotę wolną od podatku, a prezentujemy podatek wolny od kwoty. Dojdzie do pierwszego w historii podwyższenia kwoty wolnej od podatku, które de facto dla obywateli będzie oznaczać podwyżkę tych podatków. Bo kim są te osoby, te mityczne 3 mln, które mają na tej podwyżce zyskać, które zarabiają to minimum socjalne 6600 rocznie? Ministerstwo Finansów podaje przykład fotografa pana Macieja, który zarabia 10 tys. rocznie. Proszę mi znaleźć jednego fotografa w kraju, który dysponując aparatem za 16 tys., zarabia rocznie 10 tys. Nie ma takich ludzi, proszę państwa.</u>
          <u xml:id="u-100.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-100.4" who="#JakubKulesza">Nie bawmy się w ciuciubabkę z obywatelami.</u>
          <u xml:id="u-100.5" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-100.6" who="#JakubKulesza">Trochę uczciwości. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-100.7" who="#komentarz">(Głos z sali: A posłowie?)</u>
          <u xml:id="u-100.8" who="#JakubKulesza">A posłowie mają kwotę wolną od podatku w wysokości 30 tys.</u>
          <u xml:id="u-100.9" who="#komentarz">(Poseł Sylwester Tułajew: To nieprawda, proszę nie mylić...)</u>
          <u xml:id="u-100.10" who="#JakubKulesza">I to też jest skandal i czekamy na odmrożenie naszego projektu...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#MarekKuchciński">Dziękuję. Dziękuję panu posłowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#JakubKulesza">...ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#MarekKuchciński">Głos ma pani poseł Paulina Hennig-Kloska, klub Nowoczesna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#PaulinaHennigKloska">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Szanowni Politycy Prawa i Sprawiedliwości! Ja bym w końcu chciała usłyszeć, jaki będzie finał kwoty wolnej...</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-104.2" who="#PaulinaHennigKloska">...w waszym wykonaniu, bo jak zwykle przerobiliśmy przez rok już przynajmniej ze cztery wersje i zastanawiam się, ile ich jeszcze przerobimy do końca tej kadencji Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-104.3" who="#PaulinaHennigKloska">Przypomnę, że w kampanii wyborczej szumnie zaczynaliście od obiecywania wszystkim Polakom podwyższenia kwoty wolnej do 8,5 tys. Państwo, pan prezydent, potem pani premier w exposé również, potwierdzali, że na 100% ten właśnie postulat zostanie spełniony podczas pierwszych 100 dni rządów. Potem usłyszeliśmy, że wydaliście za dużo pieniędzy i niestety nie ma na to środków w budżecie, w związku z czym zostanie to wprowadzone razem z jednolitym podatkiem. Dzisiaj proponujecie, jak to złośliwi się śmieją, kwotę wolną od podatku dla bezrobotnych. Takiego czegoś jeszcze w ekonomii nie stworzono, ale macie okazję wprowadzić unikatowy, nowy sposób rozliczania kwoty wolnej.</u>
          <u xml:id="u-104.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-104.5" who="#PaulinaHennigKloska">W związku z tym moje zasadnicze pytanie brzmi: Kiedy zrealizujecie swoją obietnicę wyborczą i podniesiecie wszystkim Polakom kwotę wolną od podatku...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#MarekKuchciński">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#MarekKuchciński">Głos ma poseł Sylwester Tułajew, klub Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#PaulinaHennigKloska">...do wysokości 8,5 tys. zł? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#SylwesterTułajew">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Chciałbym zadać takie pytanie: Czy prawdą jest, że ponad 3,5 mln Polaków skorzysta na...</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Neumann: Nieprawda.)</u>
          <u xml:id="u-107.2" who="#SylwesterTułajew">...zmianach, które proponuje Senat RP?</u>
          <u xml:id="u-107.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-107.4" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Nieprawda.)</u>
          <u xml:id="u-107.5" who="#SylwesterTułajew">Chciałbym zapytać: Czy prawdą jest, że 2 mln emerytów skorzysta na zmianach, które proponuje Senat RP?</u>
          <u xml:id="u-107.6" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: Nieprawda.)</u>
          <u xml:id="u-107.7" who="#SylwesterTułajew">Chciałbym zapytać, panie ministrze: Czy prawdą jest, że osoby zarabiające 1000 zł miesięcznie zyskają 265 zł?</u>
          <u xml:id="u-107.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-107.9" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: Nieprawda.)</u>
          <u xml:id="u-107.10" who="#SylwesterTułajew">Chciałbym również zapytać: Czy prawdą jest, że osoby otrzymujące rentę socjalną w kwocie 840 zł zyskają 132 zł?</u>
          <u xml:id="u-107.11" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Neumann: Też nieprawda.)</u>
          <u xml:id="u-107.12" who="#SylwesterTułajew">Ja wiem, że dla państwa to są grosze, to są bardzo małe sumy...</u>
          <u xml:id="u-107.13" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Neumann: Matematyki nie oszukasz, chłopie.)</u>
          <u xml:id="u-107.14" who="#SylwesterTułajew">...ale dla 3,5 mln Polaków są to istotne kwoty.</u>
          <u xml:id="u-107.15" who="#SylwesterTułajew">I do posła sprawozdawcy jeszcze mam pytanie: Czy prawdą jest, że...</u>
          <u xml:id="u-107.16" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Do szkoły, uczyć się liczyć.)</u>
          <u xml:id="u-107.17" who="#SylwesterTułajew">...rząd PO-PSL właściwie zamroził kwotę wolną od podatku, podnosząc ją zaledwie o 2 zł? I dlaczego Platforma Obywatelska głosowała za pozostawieniem takiej kwoty,</u>
          <u xml:id="u-107.18" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-107.19" who="#SylwesterTułajew">...głosowała przeciwko tym zmianom?</u>
          <u xml:id="u-107.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-107.21" who="#komentarz">(Poseł Dominik Tarczyński: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#MarekKuchciński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#MarekKuchciński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#MarekKuchciński">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek od 1. do 3., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk?</u>
          <u xml:id="u-108.3" who="#MarekKuchciński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-108.4" who="#MarekKuchciński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-108.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie działa.)</u>
          <u xml:id="u-108.6" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-108.7" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Neumann: Reasumpcja.)</u>
          <u xml:id="u-108.8" who="#MarekKuchciński">Gdzie jest wynik?</u>
          <u xml:id="u-108.9" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-108.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Zawiesił się system.)</u>
          <u xml:id="u-108.11" who="#MarekKuchciński">Głosowało 419 posłów. Większość bezwzględna wynosi 210. Za głosowało 182, przeciw - 221, wstrzymało się 16.</u>
          <u xml:id="u-108.12" who="#MarekKuchciński">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-108.13" who="#MarekKuchciński">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 2. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 oraz niektórych innych ustaw (druki nr 972, 1019 i 1019-A) - trzecie czytanie.</u>
          <u xml:id="u-108.14" who="#MarekKuchciński">Proszę pana posła Mieczysława Miazgę o przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#MieczysławMiazga">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Podczas drugiego czytania wszystkie kluby parlamentarne pozytywnie zaopiniowały projekt ustawy. Zgłoszona została jedna poprawka przez Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość, która została skierowana do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Komisja na posiedzeniu w dniu 16 listopada 2016 r. rozpatrzyła tę poprawkę i jednogłośnie zarekomendowała Wysokiej Izbie przyjęcie jej oraz całej ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#MarekKuchciński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#MarekKuchciński">Nad przedstawioną poprawką głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-110.2" who="#MarekKuchciński">W jedynej poprawce do art. 18 ust. 4 ustawy o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich wnioskodawcy proponują zmianę przepisu określającego warunki przyznania pomocy do powierzchni gruntu.</u>
          <u xml:id="u-110.3" who="#MarekKuchciński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-110.4" who="#MarekKuchciński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-110.5" who="#MarekKuchciński">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-110.6" who="#MarekKuchciński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-110.7" who="#MarekKuchciński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-110.8" who="#MarekKuchciński">Głosowało 415 posłów. Za głosowało 388, przeciw - 1, wstrzymało się 26.</u>
          <u xml:id="u-110.9" who="#MarekKuchciński">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-110.10" who="#MarekKuchciński">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-110.11" who="#MarekKuchciński">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy, w brzmieniu z druku nr 1019, wraz z przyjętą poprawką, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-110.12" who="#MarekKuchciński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-110.13" who="#MarekKuchciński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-110.14" who="#MarekKuchciński">Głosowało 417 posłów. Wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-110.15" who="#MarekKuchciński">Sejm jednogłośnie uchwalił ustawę o zmianie ustawy o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-110.16" who="#MarekKuchciński">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 3. porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o instytutach badawczych (druk nr 995) - kontynuacja.</u>
          <u xml:id="u-110.17" who="#MarekKuchciński">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu, który poddam pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-110.18" who="#MarekKuchciński">Odrzucenie tego wniosku oznaczać będzie, że Sejm, zgodnie z propozycją zaopiniowaną przez Prezydium Sejmu, skierował ten projekt ustawy do Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-110.19" who="#MarekKuchciński">Pytanie zadaje pani Małgorzata Pępek, klub Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#MałgorzataPępek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zacznę od pytania: Czy to kolejna ustawa kadrowa dla Misiewiczów? Niniejszy projekt to powrót do centralnego sterowania. To minister będzie wybierał dyrektorów instytutów badawczych. Trzeba zrezygnować z konkursów, bo tam wymagane są odpowiednie kwalifikacje, a nie znajomości. Dobrze sobie to wymyśliliście. Znów mamy projekt poselski, bez konsultacji, bez opinii ekspertów. Zawłaszczanie państwowych instytucji przez PiS trwa.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#komentarz">(Poseł Sylwester Tułajew: Rozmawialiśmy w kampanii z ludźmi.)</u>
          <u xml:id="u-111.2" who="#MałgorzataPępek">Chciałam prosić o refleksję nad sensem proponowanych rozwiązań w warunkach gospodarki rynkowej. Obecnie mamy w Polsce 115 instytutów badawczych, które dzięki niezależności i dorobkowi naukowemu mogą śmiało konkurować z rozwiniętymi technicznie centrami badawczymi w innych krajach. Czy wolno nam ten dorobek i potencjał podporządkowywać Misiewiczom?</u>
          <u xml:id="u-111.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-111.4" who="#MałgorzataPępek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-111.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#MarekKuchciński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#MarekKuchciński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-112.2" who="#MarekKuchciński">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie w pierwszym czytaniu projektu ustawy zawartego w druku nr 995, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-112.3" who="#MarekKuchciński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-112.4" who="#MarekKuchciński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-112.5" who="#MarekKuchciński">Głosowało 418 posłów. Za głosowało 200, przeciw - 216, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-112.6" who="#MarekKuchciński">Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-112.7" who="#MarekKuchciński">Proponuję, na podstawie art. 39 ust. 3 regulaminu Sejmu, aby komisja przedstawiła sprawozdanie o tym projekcie w terminie umożliwiającym rozpatrzenie go na bieżącym posiedzeniu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-112.8" who="#MarekKuchciński">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-112.9" who="#MarekKuchciński">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-112.10" who="#MarekKuchciński">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 4. porządku dziennego: Zmiany w składach osobowych komisji sejmowych (druk nr 1065).</u>
          <u xml:id="u-112.11" who="#MarekKuchciński">Prezydium Sejmu na podstawie art. 20 ust. 1 regulaminu Sejmu, po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów, przedłożyło wniosek w sprawie zmian w składach osobowych komisji sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-112.12" who="#MarekKuchciński">Czy ktoś z pań i panów posłów zechce zabrać głos w tej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-112.13" who="#MarekKuchciński">Nikt się nie zgłasza, zamykam... Właściwie to nie zamykam.</u>
          <u xml:id="u-112.14" who="#MarekKuchciński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-112.15" who="#MarekKuchciński">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku w brzmieniu z druku nr 1065, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-112.16" who="#MarekKuchciński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-112.17" who="#MarekKuchciński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-112.18" who="#MarekKuchciński">Głosowało 417 posłów. Za głosowało 400, przeciw - 9, wstrzymało się 8.</u>
          <u xml:id="u-112.19" who="#MarekKuchciński">Sejm podjął uchwałę w sprawie zmian w składach osobowych komisji sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-112.20" who="#MarekKuchciński">Rada Ministrów przedłożyła projekty ustaw:</u>
          <u xml:id="u-112.21" who="#MarekKuchciński">- o zasadach zarządzania mieniem państwowym,</u>
          <u xml:id="u-112.22" who="#MarekKuchciński">- Przepisy wprowadzające ustawę o zasadach zarządzania mieniem państwowym,</u>
          <u xml:id="u-112.23" who="#MarekKuchciński">- o Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej,</u>
          <u xml:id="u-112.24" who="#MarekKuchciński">- o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw,</u>
          <u xml:id="u-112.25" who="#MarekKuchciński">- o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin.</u>
          <u xml:id="u-112.26" who="#MarekKuchciński">Projekty to odpowiednio druki nr 1053, 1054, 1055, 1048 i 1061.</u>
          <u xml:id="u-112.27" who="#MarekKuchciński">Na posiedzeniu Konwentu Seniorów zgłoszono sprzeciw wobec uzupełnienia porządku dziennego o pierwsze czytania tych projektów.</u>
          <u xml:id="u-112.28" who="#MarekKuchciński">Są to, w myśl art. 173 ust. 4 regulaminu Sejmu, punkty sporne porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-112.29" who="#MarekKuchciński">Propozycje uzupełnienia porządku dziennego o te punkty poddam kolejno pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-112.30" who="#MarekKuchciński">Przypominam, że zgodnie z art. 173 ust. 4 regulaminu Sejmu głosowania te nie są poprzedzone debatą ani zadawaniem pytań.</u>
          <u xml:id="u-112.31" who="#MarekKuchciński">Przystępujemy do głosowania w sprawie projektu ustawy z druku nr 1053.</u>
          <u xml:id="u-112.32" who="#MarekKuchciński">Kto z pań i panów posłów jest za uzupełnieniem porządku dziennego o punkt w brzmieniu: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zasadach zarządzania mieniem państwowym, druk nr 1053, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-112.33" who="#MarekKuchciński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-112.34" who="#MarekKuchciński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-112.35" who="#MarekKuchciński">Głosowało 418 posłów. Za głosowało 220, przeciw - 195, 3 wstrzymało się.</u>
          <u xml:id="u-112.36" who="#MarekKuchciński">Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-112.37" who="#MarekKuchciński">Przystępujemy do głosowania w sprawie projektu ustawy z druku nr 1054.</u>
          <u xml:id="u-112.38" who="#MarekKuchciński">Kto z pań i panów posłów jest za uzupełnieniem porządku dziennego o punkt w brzmieniu: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy Przepisy wprowadzające ustawę o zasadach zarządzania mieniem państwowym, druk nr 1054, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-112.39" who="#MarekKuchciński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-112.40" who="#MarekKuchciński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-112.41" who="#MarekKuchciński">Głosowało 415 posłów. Za głosowało 220, przeciw - 195, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-112.42" who="#MarekKuchciński">Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-112.43" who="#MarekKuchciński">Przystępujemy do głosowania w sprawie projektu ustawy z druku nr 1055.</u>
          <u xml:id="u-112.44" who="#MarekKuchciński">Kto z pań i panów posłów jest za uzupełnieniem porządku dziennego o punkt w brzmieniu: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej, druk nr 1055, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-112.45" who="#MarekKuchciński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-112.46" who="#MarekKuchciński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-112.47" who="#MarekKuchciński">Głosowało 413 posłów. Za głosowało 217, przeciw - 195, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-112.48" who="#MarekKuchciński">Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-112.49" who="#MarekKuchciński">W tej chwili z wnioskiem formalnym zgłasza się pani poseł Barbara Dolniak, klub Nowoczesna.</u>
          <u xml:id="u-112.50" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Pawłowicz: Ojej, ojej...)</u>
          <u xml:id="u-112.51" who="#komentarz">(Poseł Dominik Tarczyński: Ha, ha, ha!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#MarekKuchciński">Podzielam pani pogląd, pani marszałek...</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: I kłopocik.)</u>
          <u xml:id="u-113.2" who="#MarekKuchciński">...ale muszę jednocześnie poinformować Wysoką Izbę, że korzystając z uprawnień zapisanych w art. 87 ust. 2, trochę, że tak powiem, zastępując rząd, uznałem, że ten projekt ustawy powinien mieć klauzulę europejskości. Rząd powinien ją nadać, nie nadał, ja ją nadaję...</u>
          <u xml:id="u-113.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-113.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Uuu...)</u>
          <u xml:id="u-113.5" who="#MarekKuchciński">...oczywiście w przenośni, w pewnym sensie, ale podejmuję decyzję w oparciu o stosowny artykuł.</u>
          <u xml:id="u-113.6" who="#MarekKuchciński">Pan poseł Skurkiewicz, wniosek przeciwny do wniosku formalnego.</u>
          <u xml:id="u-113.7" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Skurkiewicz: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-113.8" who="#MarekKuchciński">W związku z tym będziemy głosować za. Gdyby to był wniosek dla klubu, to rozumiem, ale jest dla klubu przeciwnego, to jest głos przeciw.</u>
          <u xml:id="u-113.9" who="#MarekKuchciński">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-113.10" who="#MarekKuchciński">Kto z pań i panów posłów jest za zarządzeniem przerwy w obradach, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-113.11" who="#MarekKuchciński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-113.12" who="#MarekKuchciński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-113.13" who="#MarekKuchciński">Głosowało 419 posłów. Za było 169, przeciw - 247, 3 posłów wstrzymało się.</u>
          <u xml:id="u-113.14" who="#MarekKuchciński">Wniosek nie uzyskał akceptacji.</u>
          <u xml:id="u-113.15" who="#MarekKuchciński">Przystępujemy do głosowania w sprawie projektu ustawy z druku nr 1048.</u>
          <u xml:id="u-113.16" who="#MarekKuchciński">Kto z pań i panów posłów jest za uzupełnieniem porządku dziennego o punkt w brzmieniu: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, druk nr 1048, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-113.17" who="#MarekKuchciński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-113.18" who="#MarekKuchciński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-113.19" who="#MarekKuchciński">Głosowało 418 posłów. Za głosowało 218, przeciw - 198, 2 posłów wstrzymało się.</u>
          <u xml:id="u-113.20" who="#MarekKuchciński">Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-113.21" who="#MarekKuchciński">Przystępujemy do głosowania w sprawie projektu ustawy z druku nr 1061.</u>
          <u xml:id="u-113.22" who="#MarekKuchciński">Kto z pań i panów posłów jest za uzupełnieniem porządku dziennego o punkt w brzmieniu: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji i innych wymienionych służb, o których wcześniej mówiłem, druk nr 1061, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-113.23" who="#MarekKuchciński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-113.24" who="#MarekKuchciński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-113.25" who="#MarekKuchciński">Głosowało 415 posłów. Za głosowało 222, przeciw - 97, wstrzymało się 96.</u>
          <u xml:id="u-113.26" who="#MarekKuchciński">Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-113.27" who="#MarekKuchciński">Grupy posłów złożyły projekty ustaw:</u>
          <u xml:id="u-113.28" who="#MarekKuchciński">- o zmianie ustawy Prawo o zgromadzeniach,</u>
          <u xml:id="u-113.29" who="#MarekKuchciński">- Przepisy wprowadzające ustawę o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym oraz ustawę o statusie sędziów Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-113.30" who="#MarekKuchciński">Projekty to odpowiednio druki nr 1044 i 1059.</u>
          <u xml:id="u-113.31" who="#MarekKuchciński">Na posiedzeniu Konwentu Seniorów zgłoszono sprzeciw wobec propozycji uzupełnienia porządku dziennego o pierwsze czytania tych projektów.</u>
          <u xml:id="u-113.32" who="#MarekKuchciński">Są to, w myśl art. 173 ust. 4 regulaminu Sejmu, punkty sporne porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-113.33" who="#MarekKuchciński">Propozycje uzupełnienia porządku dziennego o te punkty poddam kolejno pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-113.34" who="#MarekKuchciński">Przypominam, że zgodnie z art. 173 ust. 4 regulaminu Sejmu głosowania te nie są poprzedzone debatą ani zadawaniem pytań.</u>
          <u xml:id="u-113.35" who="#MarekKuchciński">Przystępujemy do głosowania w sprawie projektu ustawy z druku nr 1044.</u>
          <u xml:id="u-113.36" who="#MarekKuchciński">Kto z pań i panów posłów jest za uzupełnieniem porządku dziennego o punkt w brzmieniu: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo o zgromadzeniach, druk nr 1044, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-113.37" who="#MarekKuchciński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-113.38" who="#MarekKuchciński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-113.39" who="#MarekKuchciński">Głosowało 418. Za głosowało 218, przeciw - 198, 2 posłów wstrzymało się.</u>
          <u xml:id="u-113.40" who="#MarekKuchciński">Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-113.41" who="#MarekKuchciński">Jest wniosek formalny.</u>
          <u xml:id="u-113.42" who="#MarekKuchciński">Pani poseł Kamila Gasiuk-Pihowicz, klub Nowoczesna.</u>
          <u xml:id="u-113.43" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Pawłowicz: Ojej, ojej...)</u>
          <u xml:id="u-113.44" who="#komentarz">(Głos z sali: Trochę szacunku dla posłanki Rzeczypospolitej.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#KamilaGasiukPihowicz">Wysoka Izbo! Na podstawie art. 184 ust. 3 pkt 1 regulaminu Sejmu wnoszę o odroczenie obrad tego Sejmu do czasu uzyskania opinii...</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#komentarz">(Poseł Sylwester Tułajew: Głosowaliśmy przecież.)</u>
          <u xml:id="u-114.2" who="#KamilaGasiukPihowicz">...Krajowej Rady Sądownictwa, Sądu Najwyższego, dotyczącej ustawy Przepisy wprowadzające ustawę o Trybunale Konstytucyjnym. Trzeba nazwać to po imieniu. To jest ustawa, która wprowadza kontrolę polityków PiS nad Trybunałem Konstytucyjnym. Dzień opublikowania tej ustawy będzie ostatnim dniem rzeczywistego funkcjonowania Trybunału Konstytucyjnego. PiS celowo zrobił ten wybieg z ustawą przepisy wprowadzające. Służy ona uniemożliwieniu obecnemu trybunałowi sprawdzenia konstytucyjności zapisów tych wszystkich trzech ustaw.</u>
          <u xml:id="u-114.3" who="#KamilaGasiukPihowicz">Już pobieżna lektura tej ustawy wskazuje na szereg zapisów niekonstytucyjnych. W szczególności art. 16, który jest niekonstytucyjny, niezgodny z konstytucją, z art. 194. Projekt z jednej strony pozwala prezydentowi na niewykonanie jego konstytucyjnego obowiązku powołania prezesa Trybunału Konstytucyjnego spośród kandydatów przedstawionych przez zgromadzenie ogólne. Z drugiej strony, umożliwia on prezydentowi za zgodą prezesa Rady Ministrów wybranie tymczasowego prezesa trybunału. To jest ewidentne pogwałcenie przepisów konstytucji. Po pierwsze, obowiązkiem prezydenta jest powołanie prezesa spośród przedstawionych kandydatów. Artykuł 194 mówi wprost: powołuje, to jest imperatyw, obowiązek, tryb rozkazujący. Prezydent nie ma innej możliwości. Po drugie, konstytucja w żadnej mierze nie dopuszcza możliwości powołania tymczasowego prezesa trybunału. Ta regulacja konstytucyjna jest wyczerpująca w tym miejscu i wynika z niej, że trybunałem kieruje prezes, a zastępuje go wiceprezes.</u>
          <u xml:id="u-114.4" who="#KamilaGasiukPihowicz">Dlatego konieczne jest przed wprowadzeniem tego punktu do porządku obrad zapoznanie się z opiniami konstytucjonalistów i powołanych do tego podmiotów, abyśmy wiedzieli, my i opinia publiczna, byli w pełni świadomi tego, jakie decyzje są podejmowane na tej sali...</u>
          <u xml:id="u-114.5" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-114.6" who="#KamilaGasiukPihowicz">...i jakie niosą konsekwencje dla polskich obywateli.</u>
          <u xml:id="u-114.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#MarekKuchciński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#MarekKuchciński">Zgłoszony został wniosek formalny o odroczenie posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-115.2" who="#MarekKuchciński">Poddam ten wniosek pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-115.3" who="#MarekKuchciński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-115.4" who="#MarekKuchciński">Kto z pań i panów posłów jest za odroczeniem posiedzenia, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-115.5" who="#MarekKuchciński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-115.6" who="#MarekKuchciński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-115.7" who="#MarekKuchciński">Głosowało 419 posłów. Za głosowało 167, przeciw - 249, wstrzymało się 3 posłów.</u>
          <u xml:id="u-115.8" who="#MarekKuchciński">Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-115.9" who="#MarekKuchciński">Prezydium Sejmu proponuje, aby Sejm wysłuchał 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów...</u>
          <u xml:id="u-115.10" who="#MarekKuchciński">Przepraszam, musimy jeszcze przegłosować. Przepraszam bardzo państwa, jeszcze nie głosowaliśmy.</u>
          <u xml:id="u-115.11" who="#MarekKuchciński">Przystępujemy do głosowania w sprawie projektu ustawy z druku nr 1059.</u>
          <u xml:id="u-115.12" who="#MarekKuchciński">Kto z pań i panów posłów jest za uzupełnieniem porządku dziennego o punkt w brzmieniu: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy Przepisy wprowadzające ustawę o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym oraz ustawę o statusie sędziów Trybunału Konstytucyjnego, druk nr 1059, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-115.13" who="#MarekKuchciński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-115.14" who="#MarekKuchciński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-115.15" who="#MarekKuchciński">Głosowało 419 posłów. Za głosowało 221, przeciw - 198, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-115.16" who="#MarekKuchciński">Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-115.17" who="#MarekKuchciński">Wysoki Sejmie! Prezydium Sejmu proponuje, aby Sejm wysłuchał 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół w łącznej dyskusji nad pierwszymi czytaniami projektów ustaw dotyczących reformy oświaty.</u>
          <u xml:id="u-115.18" who="#MarekKuchciński">Prezydium Sejmu proponuje, aby Sejm wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół w łącznej dyskusji nad pierwszymi czytaniami projektów ustaw dotyczących zasad zarządzania mieniem państwowym.</u>
          <u xml:id="u-115.19" who="#MarekKuchciński">Prezydium Sejmu proponuje również, aby Sejm wysłuchał 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół w dyskusjach nad sprawozdaniami komisji:</u>
          <u xml:id="u-115.20" who="#MarekKuchciński">- o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw,</u>
          <u xml:id="u-115.21" who="#MarekKuchciński">- o projekcie uchwały w sprawie zmiany regulaminu Sejmu,</u>
          <u xml:id="u-115.22" who="#MarekKuchciński">- o ratyfikacji umowy zawartej w druku nr 1018.</u>
          <u xml:id="u-115.23" who="#MarekKuchciński">Prezydium Sejmu proponuje także, aby Sejm wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół w dyskusjach nad pozostałymi punktami porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-115.24" who="#MarekKuchciński">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycje przyjął.</u>
          <u xml:id="u-115.25" who="#MarekKuchciński">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-115.26" who="#MarekKuchciński">Ogłaszam 3-minutową przerwę.</u>
          <u xml:id="u-115.27" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 14 min 53 do godz. 15)</u>
          <u xml:id="u-115.28" who="#MarekKuchciński">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-115.29" who="#MarekKuchciński">Przystępujemy do rozpatrzenia punktów 5. i 6. porządku dziennego:</u>
          <u xml:id="u-115.30" who="#MarekKuchciński">5. Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy Prawo oświatowe (druk nr 1030).</u>
          <u xml:id="u-115.31" who="#MarekKuchciński">6. Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy Przepisy wprowadzające ustawę Prawo oświatowe (druk nr 1031).</u>
          <u xml:id="u-115.32" who="#MarekKuchciński">Proszę panią minister edukacji narodowej Annę Zalewską o przedstawienie uzasadnienia obu projektów ustaw.</u>
          <u xml:id="u-115.33" who="#MarekKuchciński">Bardzo proszę, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#AnnaZalewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rodzice kochają swoje dzieci i płacą podatki, dlatego pragną dobrej szkoły. Szkoły, która zapewnia doskonałą jakość edukacji, która nie tylko testuje, ale wychowuje, która gwarantuje bezpieczeństwo i która daje satysfakcję nauczycielowi i radość z chodzenia do szkoły właśnie dzieciom. Tak zostało zaplanowane Prawo oświatowe, tak zostały zaplanowane przepisy wprowadzające i tak skonstruowane są systematyczne plany na przyszłość, na całą kadencję.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#AnnaZalewska">Chcemy, proszę państwa, podnieść jakość kształcenia. Rzeczywiście bardzo często w przestrzeni medialnej słyszycie państwo o międzynarodowych badaniach, które pokazują, że piętnastolatek dobrze odtwarza. Powinniśmy być dumni z tego faktu. Rzeczywiście odtwarza matematykę, czyta, ma umiejętności przyrodnicze. Niestety tylko odtwarza. Te same międzynarodowe badania mówią jednoznacznie, że nie potrafi rozwiązywać problemów, nie współpracuje w grupie, nie potrafi zastosować prostego wzoru matematycznego, że zwyczajnie nie lubi szkoły.</u>
          <u xml:id="u-116.2" who="#AnnaZalewska">Nie wiem, czy państwo wiedzą, ale polski uczeń jest ostatni w Europie, jeżeli mierzymy jego przychylność wobec szkoły i jej akceptację. Jednocześnie te same międzynarodowe badania, o których państwo słyszycie w przestrzeni medialnej, tak często powtarzane, mówią jednoznacznie - polski nauczyciel, choć świetnie wykształcony, najlepiej wykształcony w Europie, nie ma satysfakcji ze swojej pracy. Jednocześnie, co również widać w międzynarodowych badaniach, jest tym, który jest w ogonie Europy, jeżeli chodzi o wykorzystywanie technologii informatycznych.</u>
          <u xml:id="u-116.3" who="#AnnaZalewska">Ale w jaki sposób ma wykorzystywać tę technologię informatyczną, gdy tego zwyczajnie nie ma w szkole. Kilkanaście procent szkół po wielkich, wielomilionowych projektach nazywanych „Cyfrową szkołą” - tylko kilkanaście procent szkół - ma przygotowane sale do tego, żeby rzeczywiście móc korzystać z szerokopasmowego Internetu na miarę XXI w.</u>
          <u xml:id="u-116.4" who="#AnnaZalewska">Podniesienie jakości szkoły to właśnie nowoczesna szkoła, gdzie będzie szerokopasmowy Internet. Razem z panią minister Streżyńską gwarantujemy każdej placówce oświatowej w ciągu 2 lat szerokopasmowy Internet. Jednocześnie mówimy, że w każdej klasie ma być - jak to już się przyjęło - aktywna tablica do tego, żeby nauczyciel w każdej chwili mógł z tych nowoczesnych narzędzi skorzystać. Zresztą wydaliśmy dziesiątki milionów złotych na e-zasoby, popularnie nazywane e-podręcznikami. Gdzież je wykorzystać, jeżeli tego sprzętu zwyczajnie nie będzie?</u>
          <u xml:id="u-116.5" who="#AnnaZalewska">Jednocześnie mówimy, proszę państwa, o tym, że musi wrócić kształcenie ogólne. Kształcenie ogólne, kształcenie przedmiotowe, znowu mówimy o każdym przedmiocie - o historii, o geografii, o biologii, o chemii, o fizyce, o matematyce.</u>
          <u xml:id="u-116.6" who="#AnnaZalewska">Nie wiem, czy państwo pamiętają, wiedzą, skąd wziął się przedmiot przyroda. Z prostego powodu. W międzynarodowych badaniach nie było biologii i chemii - była przyroda. System po raz kolejny musiał podporządkować się jednemu międzynarodowemu badaniu.</u>
          <u xml:id="u-116.7" who="#AnnaZalewska">Chcemy, proszę państwa, wzmocnić kształcenie ogólne, bo polski uczeń będzie uczył się o rok dłużej. Nieprawdą jest, że zostanie skrócone kształcenie ogólne. Przypominam państwu, systematycznie przypominam Komisji Europejskiej, że sześciolatek w polskim przedszkolu się uczy. Nauczyciele z radością wyciągnęli literki i jeżeli pięciolatek, czterolatek chce z tego korzystać, chce się uczyć, również ma do tego prawo. Wcześniej nauczyciel raczej uczył na tajnych kompletach. Kuratorium pilnowało, żeby edukacji rzeczywiście nie było, a nauczyciele zakładali określone karty, indywidualne...</u>
          <u xml:id="u-116.8" who="#komentarz">(Poseł Marzena Machałek: Prawda.)</u>
          <u xml:id="u-116.9" who="#AnnaZalewska">...karty, po to żeby rzeczywiście móc wzmocnić chęć dziecka do edukacji.</u>
          <u xml:id="u-116.10" who="#AnnaZalewska">Jednocześnie, proszę państwa, trzeba obalić kolejną półprawdę, nieprawdę i kłamstwo: 80% rodziców zdecydowało, że dziecko uczy się w przedszkolu. Przypominam: polski uczeń będzie 13 lat w kształceniu ogólnym. Jednocześnie dotrzymaliśmy słowa, bo my zawsze dotrzymujemy słowa, szczególnie wtedy kiedy mówimy samorządom, że nakazujemy, prosimy, wnioskujemy, planujemy określone zadania. Skoro powiedzieliśmy, że sześciolatek ma uczyć się w przedszkolu - tak mówi o tym ustawa - zadeklarowaliśmy subwencję oświatową. Jak państwo śledzą plany i prace nad projektem budżetu, to widzą państwo, że sześciolatek jest w subwencji oświatowej, to 4300.</u>
          <u xml:id="u-116.11" who="#AnnaZalewska">Projekt poselski dotyczący zmiany ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego trafi do polskiego Sejmu. Zdążymy, sześciolatek zostanie objęty subwencją oświatową, co zresztą znakomicie poprawia wskaźniki samorządów. Przypominam państwu, że podobnie jak z 500+, kiedy było określone zadanie przyporządkowane gminie, poszły za tym konkretne pieniądze, tak i w wypadku tych zadań zapisanych w ustawie, o których mówię, również będą zaprojektowane pieniądze.</u>
          <u xml:id="u-116.12" who="#AnnaZalewska">Jednocześnie mówimy o tym, że w ustawie wprost pojawia się innowacyjność jako zadanie szkoły. Wreszcie - już to zrobiliśmy, będziemy to wzmacniać - nauczyciel ma prawo realizować w dowolnym rytmie i tempie podstawę programową. Wcześniej tylko sprawozdawał. Tak projektujemy podstawy programowe, które zobaczycie państwo jutro...</u>
          <u xml:id="u-116.13" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Jutro?)</u>
          <u xml:id="u-116.14" who="#AnnaZalewska">...tak jak mówiliśmy, tak dotrzymujemy słowa i tak ustaliliśmy ten rytm z wydawcami, którzy po raz pierwszy zjawili się w ministerstwie wszyscy, a nie wybrani, i po raz pierwszy rzeczywiście podporządkowali się, nie są w grupie piszącej podstawy programowe, bo kiedyś było tak, że mimo iż pisały się podstawy programowe, wydawnictwa były już w szkole, proponowały określone podręczniki.</u>
          <u xml:id="u-116.15" who="#AnnaZalewska">Mówimy o takiej realizacji podstawy programowej, która da każdemu nauczycielowi na każdej lekcji możliwość w 20% wolności i pracy projektowej, po to żeby kończyć rok szkolny świętem szkoły, po to żeby każdy z każdej lekcji, z każdego przedmiotu mógł pokazać to, co razem z grupą, razem z klasą, koleżanką zrobił, czego doświadczył, o czym dyskutował.</u>
          <u xml:id="u-116.16" who="#AnnaZalewska">Jednocześnie, proszę państwa, podejmujemy ogromny wysiłek i trud budowania pracowni przedmiotowych. Państwo słyszeli o tym, kiedy dyskutujemy o tych zmianach ustrojowych, jest wielkie ubolewanie nad tym, że rzeczywiście znikną pracownie przedmiotowe. Proszę państwa, po wielu latach wydatkowania ogromnych pieniędzy pracownie przedmiotowe mamy w 27% gimnazjów, tylko w 18% szkół podstawowych. Gdzie mówić o doświadczaniu, gdzie mówić o rozwijaniu, o ciekawości świata? To rzeczywiście wyzwanie i to wyzwanie, które wróci razem z nauczaniem przedmiotowym.</u>
          <u xml:id="u-116.17" who="#AnnaZalewska">Jednocześnie, proszę państwa, mówimy o tym, o czym mówią rodzice, nauczyciele, nawet w przestrzeni medialnej pojawiło się takie ubolewanie, że skoro nie ma egzaminu po VI klasie, to właściwie nie ma czego uczyć w VI klasie. To zdefiniowanie tego systemu: przestajemy uczyć pod testy. Test oczywiście pojawi się na egzaminie, ale będzie on tylko w połowie tego egzaminu. To rzeczywiście będzie rozwiązywanie problemu, bo trzeba odpowiedzieć na międzynarodowe badania, które właśnie na to wskazują, że tej umiejętności polski uczeń nie posiada.</u>
          <u xml:id="u-116.18" who="#AnnaZalewska">Jednocześnie, proszę państwa, w Prawie oświatowym macie takie rozwiązania, które przełożą się pod koniec czerwca na krajowy program, krajowy plan doskonalenia zawodowego nauczycieli. Skutecznie zdyskwalifikowaliście państwo to doskonalenie zawodowe. Rzeczywiście nauczyciel ma słabą ofertę, w dodatku nikomu na tym doskonaleniu zawodowym nie zależy. Jesteśmy jednym z nielicznych krajów w Europie, gdzie nie odpowiada się na zapotrzebowanie systemu ani na zapotrzebowanie nauczycieli. Wraca, proszę państwa, 1%, do którego jest zobowiązany samorząd, by odprowadzać środki na doskonalenie zawodowe nauczycieli. Trzeba nauczyciela wesprzeć. Nauczyciel ma świadomość, że szkoła, co wynika z międzynarodowych badań, jest na takim etapie, że trzeba być z dzieckiem, że cywilizacyjny pęd jest tak ogromny, że trzeba nadążać za dzieckiem i być nie tylko partnerem, ale przede wszystkim mistrzem, odpowiadającym również za cyfrowy świat, ten bezpieczny cyfrowy świat, który rozpoczynamy budować w szkole.</u>
          <u xml:id="u-116.19" who="#AnnaZalewska">Jednocześnie, proszę państwa - to jest wzmocnienie nauczania ogólnego, nauczania przedmiotowego - rodzice chcą przestać wydawać tysiące złotych rocznie na korepetycje. Proszę państwa, to nie jest problem liceum ogólnokształcącego, tylko to jest problem gimnazjum - uwaga - rodzice mówią, że już IV klasy szkoły podstawowej. To efekt tak, a nie inaczej skonstruowanej podstawy programowej, podręcznika, z którego ani nie potrafi nauczyć się dziecko, ani dzięki któremu nie pomoże mu rodzic.</u>
          <u xml:id="u-116.20" who="#AnnaZalewska">W związku z tym rzeczywiście jest to żmudne, wieloletnie, cierpliwe dochodzenie do takiego momentu, kiedy rzeczywiście uczeń będzie miał satysfakcję ze swojej samodzielności. Teraz bardzo często nie z jego powodu jest mu to odebrane.</u>
          <u xml:id="u-116.21" who="#AnnaZalewska">Jednocześnie, proszę państwa, mówimy o tym, że w polskiej szkole, w której wydaje się ogromne pieniądze na kształcenie językowe, nie może być tak, że ciągle uczy się języka od początku. To również etapowość, to, że my co 3 lata przerywamy edukację, powoduje, że wydajemy miliardy złotych na języki obce, a rodzice i tak równolegle wydają pieniądze, płacąc za prywatne lekcje, zapisując do różnych akademii językowych.</u>
          <u xml:id="u-116.22" who="#AnnaZalewska">Proszę się nie martwić, bo to też wybrzmiało w przestrzeni publicznej, dwujęzyczność została utrzymana. Klasy sportowe, mistrzostwa sportowego zostały utrzymane. Zostaną tak zorganizowane, żeby jeszcze intensywniej zadbać o dzieci, żeby rzeczywiście szkoła podstawowa od I klasy... Przypominam, że dzieci w szkole sportowej od I klasy, zgodnie z rozporządzeniem, można uczyć tylko w określonych dziedzinach, bo inaczej można dzieciom zrobić krzywdę. A więc szkoły sportowe będą mogły być w zespołach, tak jak do tej pory, szkoły mistrzostwa sportowego.</u>
          <u xml:id="u-116.23" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: O czym pani mówi?)</u>
          <u xml:id="u-116.24" who="#AnnaZalewska">W Prawie oświatowym zabezpieczyliśmy, jeżeli chodzi o kontakt z dyrektorami szkół sportowych, szkół z oddziałami sportowymi, każde rozwiązanie, każdy wysiłek tych, którzy od bardzo wielu lat pracowali nad swoją renomą. Wzmacniamy to Prawem oświatowym.</u>
          <u xml:id="u-116.25" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Ale to w gimnazjach było.)</u>
          <u xml:id="u-116.26" who="#AnnaZalewska">Jednocześnie mówimy o tym, że chcemy, proszę państwa, żeby nauczyciele rzeczywiście odczuwali satysfakcję ze swojej pracy, żeby byli razem z uczniem, żeby się doskonalili zawodowo. Proszę zauważyć, przeczytać w Prawie oświatowym, że bardzo wzmacniamy ośrodki doskonalenia zawodowego. 430 placówek uczy polskich nauczycieli, średnio się do tego przykładając. Proszę zobaczyć, że po prostu trzeba będzie mieć akredytację. Proszę państwa, to wynika z badań, tych badań, o których państwo mówią, na które państwo się powołują. Mało tego, najwięksi moi krytycy, najwięksi krytycy reformy, z którą przecież Prawo i Sprawiedliwość szło do wyborów, wskazują, że mam rację, że nie ma 4-letniego liceum, że nie ma szkoły zawodowej, a uczniowie i nauczyciele szkół podstawowych mówią, że ich praca nie ma znaczenia, dlatego że gimnazjum jest oknem na świat. Nie, proszę państwa, rodzicowi zależy na całym systemie. Chcę, żeby rzeczywiście edukacja kończyła się tak, aby absolwent był gotowy do pracy lub był gotowy do studiowania, a przede wszystkim, żeby umiał uczyć się przez całe życie. Proszę państwa, nasz uczeń nie umie uczyć się przez całe życie, kiedy wchodzi w wiek dorosły. Jesteśmy w absolutnym kolejnym ogonie Europy uczenia się przez całe życie. To jest klucz do wyzwań cywilizacyjnych, to jest również klucz do edukacji naszych dzieci, kiedy rodzice mają świadomość, że trzeba uczyć się przez całe życie.</u>
          <u xml:id="u-116.27" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: To pani już wszystko umie.)</u>
          <u xml:id="u-116.28" who="#AnnaZalewska">I tu dotykamy, proszę państwa, kolejnego przebadanego problemu, który również wybrzmiał i który zapisany jest w Prawie oświatowym: małe szkoły. Państwa poprzednie rządy spowodowały rzeczywiście absolutne zdeprecjonowanie małej szkoły, a tak naprawdę chętnie się jej państwo pozbywali, czasami z tygodnia na tydzień, z miesiąca na miesiąc. Ta zmiana ma wzmocnić małą szkołę, prawie 30% szkół liczy ok. 70 uczniów.</u>
          <u xml:id="u-116.29" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Pani za to zapłaci.)</u>
          <u xml:id="u-116.30" who="#AnnaZalewska">Ma wzmocnić małą szkołę, bo to nie tylko centrum edukacyjne, ale to centrum cywilizacyjne. To jest centrum, proszę państwa. Z pogłębionych badań z zakresu uczenia się przez całe życie dorosłego człowieka wynika jednoznacznie, że wtedy osiągniemy wyniki w edukacji dorosłych, jeżeli zwiążemy to właśnie z małymi szkołami. To jest miejsce, gdzie babcia albo rodzic ma uczyć się tam, gdzie uczy się jego dziecko. Przypominam, to uratowany projekt z grudnia 2015 r. o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji. Tam są pieniądze, o których mówią pracodawcy, których potrzebują pracownicy, dlatego że wszyscy inwestorzy, np. lokujący inwestycje w polskich strefach, pytają o kwalifikacje. Potrzebujemy potwierdzenia kwalifikacji, potrzebujemy tak zorganizowanego szkolnictwa zawodowego. Jednocześnie, proszę państwa, mała szkoła to jest miejsce, które jest szczególnie ważne dla ministerstwa kultury. Tam właśnie będą kierowane pieniądze na nowoczesne biblioteki. Pamiętam, że kilka lat temu walczyliśmy o bibliotekę, żeby w ogóle została. W tej chwili borykamy się z żenującymi i wstydliwymi wynikami czytelnictwa w Polsce. Dlatego właśnie ta mała szkoła, każda szkoła, która została zapomniana, która nie była oknem na świat, ma być oknem na świat.</u>
          <u xml:id="u-116.31" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-116.32" who="#AnnaZalewska">Proszę państwa, mówimy o 4-letnim liceum, bo taka jest konieczność, bo tak tylko możemy mówić o wykształceniu naszych obywateli, dlatego że ostatnia zmiana podstawy programowej - wprowadzana właściwie z miesiąca na miesiąc, proszę sobie przypomnieć daty - doprowadziła do tego, że mamy 4-letnie gimnazjum, kończymy podstawę programową gimnazjum w I klasie, a liceum jest półtorarocznym kursem przygotowującym do matury.</u>
          <u xml:id="u-116.33" who="#komentarz">(Poseł Marzena Machałek: To jest prawda.)</u>
          <u xml:id="u-116.34" who="#AnnaZalewska">I to jest duże wyzwanie dla nauczycieli, którzy mają duży problem z realizacją tychże podstaw programowych, którzy rzeczywiście mają dyskomfort, bo to wybitni nauczyciele przygotowujący swoich uczniów do studiowania na najlepszych uczelniach. Przeszkadza im to, że właśnie taką blokową i infantylną podstawę programową muszą realizować. Pracodawcy, proszę państwa, mówią jednoznacznie...</u>
          <u xml:id="u-116.35" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Od jutra będzie nowe, lepsze.)</u>
          <u xml:id="u-116.36" who="#AnnaZalewska">...40% pracodawców natychmiast, już jutro, za tydzień, za miesiąc potrzebuje pracowników, potrzebuje polskich pracowników. Przypominam, że wszystkie działania polskiego rządu, m.in. podnoszące płacę minimalną, prowadzą do tego, żeby powiedzieć, że zbliżają się czasy pracownika. Dobrze by było, żeby był to dobrze przygotowany młody człowiek. Dlatego mówimy o branżowej szkole. Mówimy o tym, proszę państwa, że podstawy programowe muszą być elastyczne, szybko dostosowywane, pisane z pracodawcami, że pracodawca będzie mógł być egzaminatorem, żeby młody człowiek mógł praktykować, ale również przede wszystkim zdawać egzaminy w miejscu pracy.</u>
          <u xml:id="u-116.37" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Państwo chcą skrócić szkołę ogólną.)</u>
          <u xml:id="u-116.38" who="#komentarz">(Poseł Marzena Machałek: Proszę nie przeszkadzać.)</u>
          <u xml:id="u-116.39" who="#AnnaZalewska">Jednocześnie, proszę państwa, pokazujemy, jaką dużą szansą, modą i trendem powinna się stać, i będziemy o to zabiegać, dbać każdego tygodnia. Pracujemy od bardzo wielu miesięcy na taką pozycję szkoły branżowej, że będzie można II stopień skończyć maturą, proszę państwa, gdzie egzamin zawodowy będzie tym, który jest w katalogu rozszerzonych przedmiotów, co spowoduje, że młody człowiek będzie miał szansę studiowania na każdej uczelni. To rzeczywiście jest istotne dla uczelni wyższych, dlatego że niż demograficzny powoduje rzeczywiście duże kłopoty, jeżeli chodzi o liczbę studentów.</u>
          <u xml:id="u-116.40" who="#AnnaZalewska">Jednocześnie, proszę państwa, to, o co zadbaliśmy, co wyraźnie wypływa z Prawa oświatowego, które - mam nadzieję - razem z państwem w zgodzie, choć dyskutując, w kompromisie, choć czasami mając odrębne stanowiska, będziemy wdrażać dla spokoju naszych dzieci i dla przyszłych pokoleń.</u>
          <u xml:id="u-116.41" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Będziecie się w piekle smażyć za tę reformę.)</u>
          <u xml:id="u-116.42" who="#AnnaZalewska">My mówimy wyraźnie o bezpieczeństwie. Dlatego, proszę państwa, mówimy o zmniejszeniu obwodów szkół. Dlatego słucham ze zdziwieniem, kiedy ktoś mówi, że będzie jakiś pusty budynek. Żadnych pustych budynków nie będzie. Będą zmniejszone obwody, będzie ograniczone dowożenie, na czym zależy rodzicom. Zresztą raporty Najwyższej Izby Kontroli są bezlitosne, jak zresztą w większości, kiedy oceniają poprzednie rządy Platformy Obywatelskiej i PSL. Są bezlitosne, bo 1/3 gimbusów nie powinna wyjechać, żeby transportować, żeby uczestniczyć w dowożeniu dzieci.</u>
          <u xml:id="u-116.43" who="#AnnaZalewska">Jednocześnie, proszę państwa, będziemy pracować i przymierzamy się do inwentaryzacji subwencji oświatowej, bo ta jest po prostu archaiczna, nieprzystająca do wyzwań cywilizacyjnych, do wyzwań, które stoją przed nami. Nie tylko nie oddaje pracy nauczycieli, lecz także powoduje konflikty w samorządach. Będziemy analizować subwencję oświatową, żeby wskazać tam wagę. Być może nie będzie to waga, bo będą to robić eksperci, również samorządy. Będziemy dążyć do jednozmianowości, proszę państwa. To głęboki europejski wstyd, że w polskiej szkole są dwie zmiany, a nawet 2,5. W związku z tym rzeczywiście stwórzmy szkołę, w której dzieci będą chętnie przebywać.</u>
          <u xml:id="u-116.44" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-116.45" who="#AnnaZalewska">Oczywiście, proszę państwa, wzmacniamy rolę wychowawczą szkoły poprzez to, w jaki sposób patrzymy na zadania wychowawcy. Do podstaw programowych, o czym jutro państwo usłyszą, wracają te cele wychowawcze. Czynimy się wszyscy wspólnie odpowiedzialni, razem z nauczycielami. Trzeba wesprzeć rodzica, bo to rodzic wychowuje swoje dziecko, ale rzeczywiście muszą być określone zasady na matematyce, fizyce, historii, biologii i chemii. Wszyscy w szkole wychowujemy dziecko. Rodzice tego oczekują, rodzice tego chcą od polskiej szkoły.</u>
          <u xml:id="u-116.46" who="#AnnaZalewska">Wreszcie, proszę państwa, to, co budzi najwięcej emocji, co zostało doskonale opisane razem z samorządowcami, to rzeczywiście domknięcie tego, co wydarzyło się w systemie. Nie można dłużej udawać i godzić się na to, że nie ma liceum, że nie ma szkoły zawodowej, a szkoła podstawowa nie jest oknem na świat. Jednocześnie mądrzy rodzice, mądrzy radni, konsolidując również w związku z niżem demograficznym budynki, kadrę, finanse publiczne - przypominam, że rok do roku do systemu trafia kilkadziesiąt tysięcy mniej dzieci - już zdecydowali i większość gimnazjów jest w zespołach szkół, zostało 2080 samodzielnych gimnazjów. W związku z tym, proszę państwa, że tam są lepsze wyniki, tam rzeczywiście jest mniej agresji, tam dzieci czują się bezpiecznie.</u>
          <u xml:id="u-116.47" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Gdzie?)</u>
          <u xml:id="u-116.48" who="#AnnaZalewska">Tam oczywiście nawet potrafią być oddziały przedszkolne, bo jest taka potrzeba, żeby rzeczywiście młodzi ludzie za siebie wzajemnie odpowiadali.</u>
          <u xml:id="u-116.49" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: siedmiolatek za piętnastolatka?)</u>
          <u xml:id="u-116.50" who="#AnnaZalewska">Jednocześnie, proszę państwa, mówimy o badaniach, które potwierdzają nasze obserwacje. Nie tylko te międzynarodowe, bo już na nie wskazywałam, ale również Instytutu Badań Edukacyjnych, które oczywiście nie rekomendują. Proszę państwa, wydać 350 mln na badania, bo tyle wydał Instytut Badań Edukacyjnych, nie rekomendować i uznać, że należy to wszystko schować do piwnicy - nie, proszę państwa, to nie jest odpowiedzialność polskiego rządu. System został zdefiniowany, opisany. My wyciągamy wnioski dla dobra dzieci.</u>
          <u xml:id="u-116.51" who="#AnnaZalewska">Jednocześnie, proszę państwa, jeżeli chodzi o gimnazja, te 2080 czy gimnazja w ogóle w zespołach - musimy oczywiście patrzeć na to w całości - to jest tam o 33% mniej dzieci, o 12% zwiększyła się liczba gimnazjów. To oczywiście niepubliczne, te, które uciekają od rejonizacji, od obwodowości. Przypominam, że gimnazja miały być wyrównywaniem szans. W dużych miastach aż 25% gimnazjów to właśnie gimnazja nieobwodowe, bardzo często niepubliczne - oczywiście z całym szacunkiem dla gimnazjów niepublicznych. Przypominam, że przy całej awanturze o sześciolatki - na szczęście rodzice w 80% zdecydowali, że sześciolatki uczą się w przedszkolach - byłam jedyną ratującą, jedyną orędowniczką niepublicznych przedszkoli, szczególnie w Warszawie. One deklarują jednoznacznie, że są w stanie objąć wychowaniem przedszkolnym 42% dzieci. Ostatnie, świeże dane: trzylatków, proszę państwa, jest 70%. Te wskaźniki pewnie podniosą się jeszcze o 10%.</u>
          <u xml:id="u-116.52" who="#AnnaZalewska">Większość gmin, większość samorządów jest przygotowana na przyjęcie trzylatków, tym bardziej że zostawiliśmy dużą elastyczność. Generalnie w dużej mierze już uwolniliśmy szkoły od biurokracji, ale chodzi właśnie o umiejętności czy możliwości poruszania się po podstawach programowych, po systemie. W związku z tym, proszę państwa, za rok, za 2 lata samorządy w sposób niekontrolowany zwyczajnie likwidowałyby gimnazja, bo, przypominam, w założeniach pana ministra Handkego... Staram się z wielkim szacunkiem mówić o jego założeniach, o jego pracy, bo zakładam, że nikt, kto zakłada reformę oświaty, nie chce zrobić niczego złego w systemie, ale rzeczywiście to było dziwne, bo wtedy była mowa o czterech różnych reformach, m.in. o reformie samorządowej, która absolutnie nie współgrała z decyzją dotyczącą gimnazjów. One miały być przy liceach ogólnokształcących - takich jest tylko kilka procent, i to właściwie w miastach na prawach powiatu, gdzie jest ten sam organ prowadzący.</u>
          <u xml:id="u-116.53" who="#AnnaZalewska">W związku z tym trudno sobie wyobrazić, że samorządy mogły zachować się inaczej niż tak, jak się zachowały. To znaczy rzeczywiście w większości są to zespoły i trudno dzisiaj powiedzieć samorządowi gminnemu, że oto subwencja oświatowa państwa będzie mniejsza o trzy roczniki. Ta troska o sześciolatka wynika z odpowiedzialności za obowiązek edukacji. Chodzi o to, żeby nie zmniejszyć, ale zwiększyć liczbę lat kształcenia ogólnego. Również odpowiedzialność za budżety samorządów powoduje, że w okresie przejściowym, jeżeli Wysoka Izba tak zdecyduje, przez 2 lata one będą mieć 10 roczników w subwencji oświatowej, a docelowo będą mieć dziewięć, tak jak mają w tej chwili. To jest troska o budżety samorządów.</u>
          <u xml:id="u-116.54" who="#AnnaZalewska">Odbyłam setki spotkań. Mogę państwu powiedzieć tylko o swoich ostatnich doświadczeniach. Oczywiście nie omieszkam przypomnieć, ile było dyskusji na temat zmiany, którą w tej chwili proponujemy. Mianowicie odwiedziłam cztery duże miejscowości, wspierając i odpowiadając na zaproszenia, też wprost, lub uspokajając sytuację. To, nad czym boleję, bo to jest ze szkodą dla dzieci, rodziców i nauczycieli, to próby zwyczajnej dezinformacji, dezinformowania z premedytacją. Oto np. pan prezydent Częstochowy napisał do mnie list, napisał, że zwolni 200 nauczycieli i straci pieniądze. Okazało się, proszę państwa, bo mamy te same dane w systemie informacji oświatowej... Proponuję moim poprzedniczkom przeczytanie raportu Najwyższej Izby Kontroli na temat systemu informacji oświatowej. Właśnie jesteśmy na etapie ratowania systemu, który jest związany z wieloma systemami informatycznymi...</u>
          <u xml:id="u-116.55" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Ale ma pani informację dzięki temu.)</u>
          <u xml:id="u-116.56" who="#AnnaZalewska">...w całej Polsce. I, proszę państwa, cóż się okazało? Okazało się, że będzie potrzebnych 39 dodatkowych etatów, a samorząd dzięki waloryzacji, bo przygotowaliśmy pieniądze i te pieniądze są... Nie podwyżce, proszę nie ironizować. Właśnie w tej chwili zespół składający się z osób ze związków zawodowych i z ministerstwa edukacji oraz samorządów pracuje nad kompleksowymi rozwiązaniami i w związku z subwencją samorząd będzie miał kilkanaście milionów więcej.</u>
          <u xml:id="u-116.57" who="#AnnaZalewska">Jednocześnie, proszę państwa, kiedy dyskutujemy, pojawia się... Tak było w Płocku, tak było w Lublinie i tak było w Gorzowie. Rzeczywiście w żadnej sytuacji nie było miejsca na utratę pracy przez nauczycieli i wszędzie był zysk - od 5 do 18 mln, w zależności od tego, jaka była liczba sześciolatków. Przypominam również, że ten sześciolatek, który jest w 2016 r., też jest „zapłacony” czy jest przewidziany w subwencji oświatowej, obojętnie czy jest w przedszkolu, czy w szkole. I, proszę państwa, policzyliśmy... To państwo dokładnie wiedzą, bo jest to w uzasadnieniu. Mamy obowiązek przewidzieć skutki finansowe na 10 lat. To nie zawsze jest takie jednoznaczne, ale musimy, jesteśmy zobowiązani ustawami. Otóż, proszę państwa, jednoznacznie wynika, że przybędzie kilka tysięcy nowych oddziałów i kilka tysięcy etatów dla nauczycieli.</u>
          <u xml:id="u-116.58" who="#AnnaZalewska">Nauczycielu, polski nauczycielu, bądź spokojny. To rząd, który myśli o tym, jak przy dramatycznym niżu demograficznym być z tobą i nie tylko wzmóc twoją rolę przy przekształceniu, ale również zadbać o to, co będzie za 2, za 3 lata, kiedy kolejnych tysięcy uczniów zabraknie w systemie.</u>
          <u xml:id="u-116.59" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Uspokoiła pani.)</u>
          <u xml:id="u-116.60" who="#AnnaZalewska">Dlatego przed nami - razem, mam nadzieję, będziemy to budować - ustalenie, i to wiąże się też z bezpieczeństwem, jakie jest pensum pedagoga, psychologa, logopedy, a będzie to w każdej szkole. Jednocześnie mówimy o doradcy zawodowym, o metodyku. To są te przepisy, które zaczynają się w Prawie oświatowym.</u>
          <u xml:id="u-116.61" who="#AnnaZalewska">Jednocześnie, polski rodzicu, polski nauczycielu, polski samorządowcu, masz 900 mln na dostosowanie...</u>
          <u xml:id="u-116.62" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Szumilas: Gdzie?)</u>
          <u xml:id="u-116.63" who="#AnnaZalewska">...na dodatkowe klasy, na utworzenie oddziałów przygotowawczych. Tak one się nazywają. Po raz pierwszy polski system zauważył obcokrajowca w systemie, w dodatku troszczy się o niego, bo nie chce, żeby marnował kolejne lata, ucząc się języka polskiego, nie ucząc się jednocześnie takich przedmiotów, jak matematyka, fizyka, biologia. Jednocześnie są pieniądze na doradztwo zawodowe, wprost, proszę państwa, na dostosowanie.</u>
          <u xml:id="u-116.64" who="#AnnaZalewska">I teraz, proszę państwa, krótka matematyka. Bo jeszcze jest 168 mln w rezerwie, chodzi o 0,4, i czujność polskiego rządu, bo to będzie proces 5-letni, proces wieloletni. Przypominam. Policzymy i ustalimy, jakie to są pieniądze.</u>
          <u xml:id="u-116.65" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Szumilas: To są pieniądze samorządu, a nie rządu.)</u>
          <u xml:id="u-116.66" who="#AnnaZalewska">To są pieniądze polskiego obywatela, polskiego podatnika.</u>
          <u xml:id="u-116.67" who="#AnnaZalewska">W związku z tym mamy do dostosowania - liczmy tak spokojnie - 2000, bez 80, gimnazjów, tak żeby stały się samodzielnymi szkołami podstawowymi, żeby były mniejsze obwody.</u>
          <u xml:id="u-116.68" who="#AnnaZalewska">Uwaga: będzie jedna uchwała, która rozpocznie proces. Od 1 września rozpoczynamy 5-letni proces. Nie będzie niczego takiego w systemie, że oto coś wydarzy się jednoznacznie, ostatecznie, oprócz tego, że pojawi się VII klasa, IV i I z nowymi podstawami programowymi. Będzie 5 lat na to, żeby samodzielne gimnazjum z tym samym dyrektorem, z tymi samymi nauczycielami, z tym samym potencjałem, z umiejętnościami, z metodami, rzeczywiście przygotowało się na to, żeby stać się klasami I-VIII. Choć oczywiście widzimy również takie szkoły, które nie będą mieć tego cyklu. Dlaczego? Bo w danych gminach nie urodziły się dzieci w jednym roczniku i żadnej takiej klasy nie będzie. Ten system już to widzi, to prawo już to widzi i o takie szkoły będzie dbać.</u>
          <u xml:id="u-116.69" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Pani utrzyma te małe szkoły.)</u>
          <u xml:id="u-116.70" who="#AnnaZalewska">I oto mamy, proszę państwa, 2000 gimnazjów. Sprawdziłam sobie, bo oczywiście, proszę państwa, samorządowcy w większości wypadków już to policzyli, nawet jeśli spod grubego palca. W związku z tym dostosowanie sali, tak żeby kupić tam krzesełka, ławeczki, zrobić małe toalety, bo rozumiem, sprawdziliśmy to, w każdej szkole jest kanalizacja...</u>
          <u xml:id="u-116.71" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Wow! To Gomułce trzeba podziękować.)</u>
          <u xml:id="u-116.72" who="#AnnaZalewska">...więc nie trzeba będzie dokonywać dużych inwestycji, będzie trzeba wymienić toalety, regały biblioteczne plus oczywiście fragmenty w świetlicy, które będą przystosowane dla małych dzieci. Średnio to jest na dwa oddziały - tak to szacujemy - ok. 100 tys. Tak więc 2000 razy 100 tys. - to naprawdę łatwo policzyć.</u>
          <u xml:id="u-116.73" who="#AnnaZalewska">Tutaj trzeba rzeczywiście odnieść się do tego, co funkcjonowało w przestrzeni medialnej, bo też obiecałam państwu, że do tego będę się odnosić, dlatego że naprawdę polski nauczyciel i polski rodzic mają prawo wiedzieć wszystko, mają prawo pytać, dlatego jest uruchomiona strona internetowa, dlatego piszą do nas maile, dzwonią do nas wojewodowie, rozmawiają samorządowcy i kuratorzy, wizytatorzy są w każdej szkole. W każdej szkole również dzięki uprzejmości i umowie z Pocztą Polską jest pakiet informacyjny.</u>
          <u xml:id="u-116.74" who="#AnnaZalewska">Pojawiły się jeszcze dwie takie magiczne, duże liczby, wyliczenia samorządowe. Myślę, że trzeba sobie przypomnieć, jak wygląda ustawa o samorządzie, jaki jest udział w PIT, CIT samorządów, jeżeli chodzi o podatki obywateli, i że subwencja oświatowa to nie jest podatek rządu dla samorządu. Subwencja oświatowa odpowiada za dzieci i za nauczycieli, za podstawy programowe, podręczniki, ale oczywiście organ prowadzący to budynek, wyposażenie, ogrzewanie. Rzeczywiście tutaj musimy pokazywać, że jesteśmy razem i razem to zrobimy, jeżeli sobie wzajemnie zaufamy.</u>
          <u xml:id="u-116.75" who="#AnnaZalewska">Dwie liczby, magiczne liczby, które pojawiały się w przestrzeni medialnej. Oto samorządy wydały 140 mld zł na gimnazja. Proszę państwa, 140 mld zł przez 17 lat to jest po prostu rozdział w budżecie państwa, który nazywa się gimnazja i gimnazja specjalne, czyli to obojętne, czy byłyby gimnazja czy też by ich nie było, po prostu ten rozdział byłby inaczej nazwany. To jest po prostu suma środków z subwencji oświatowej przeznaczanych przez 17 lat na dzieci w takim przedziale wiekowym. To jest pierwsza kwota i pierwsza magiczna liczba. Druga: 8 mld wydanych na inwestycje. Proszę państwa, to jest prosta matematyka. Proszę podzielić 8 mld przez 17 lat - zostaje nam na rok kilkaset milionów. Proszę podzielić to przez kilka tysięcy gmin. Proszę zobaczyć, jaka to jest rocznie kwota na owe inwestycje. I to nie są inwestycje gimnazjalne. To są po prostu inwestycje w edukację. Bardzo dobrze, samorząd dba i obywatele, którzy widzą, jak samorząd dba o polską edukację, o szkołę, rzeczywiście odwdzięczają się, po prostu wybierają takich wójtów, burmistrzów, prezydentów, a oni w pełni na to zasługują, bo potrafią tak dbać, tak inwestować w szkołę. Mają takie zadanie. Tak to zostało opisane w ustawie o samorządzie, w ustawie o systemie oświaty.</u>
          <u xml:id="u-116.76" who="#AnnaZalewska">I jeszcze jedna liczba. Zapomniałam o niej, powiedziałam o dwóch. Przepraszam, jest jeszcze trzecia. Oto 1 mld zł zostanie zabrany samorządowcom w związku z tym, że nie będzie I klasy gimnazjum a będzie VII. Ano, proszę państwa, to nieprawda. To jedno zdanie i dwie wagi, dwa wskaźniki procentowe, które zakładają, że rocznik, który w roku 2017/2018 powinien pojawić się w I klasie gimnazjum, po prostu się spakuje i wyjedzie. Ten rocznik jest. Ten rocznik jest w dodatku lepiej opłacany, dlatego że dziecko w szkole podstawowej to minimalnie, ale jednak, trochę większe pieniądze, nie bardzo duże, ale trochę większe.</u>
          <u xml:id="u-116.77" who="#AnnaZalewska">Teraz proszę państwa, proszę zauważyć, bo to też jest powtarzane, musimy się z tym zderzyć, ja muszę to powtarzać, bo to jest zwyczajnie nieprawda, że coś się dzieje na kolanie, szybko, bez konsultacji, bez debaty, bez przygotowania. Od lutego dyskutujemy w całej Polsce. Proszę państwa, każdy mógł się na debatę zapisać. Każdy mógł przeprowadzić debatę. Zapowiadałam to, mówiłam na każdej konferencji prasowej, na każdym spotkaniu w kolejnym samorządzie i na kolejnych spotkaniach wojewódzkich. To było kilkadziesiąt tysięcy osób, kilkaset spotkań. Sami kuratorzy, proszę państwa, zrobili tych spotkań 177 czy 160. Boję się używać bardzo precyzyjnych liczb, więc będę mówiła „około”, żeby nie być później dyscyplinowaną, że w czymś się pomyliłam.</u>
          <u xml:id="u-116.78" who="#AnnaZalewska">Jednocześnie, proszę państwa, rzeczywiście od lutego, cierpliwie: w sobotę, w niedzielę pracowali eksperci. Być może nie wszyscy myśleli, że będą analizować podstawy programowe. Analizowali podstawy programowe po to, żeby bardzo szybko, ale bardzo precyzyjnie móc napisać podstawy programowe. Jutro je państwu zaprezentujemy i pokażemy kolejne etapy, jak dalece to jeszcze uspołecznimy.</u>
          <u xml:id="u-116.79" who="#AnnaZalewska">Jednocześnie przypominam państwu, że odbyły się spotkania rodziców, rad rodziców. Tu, w sali kolumnowej, z wielką pompą odbywały się spotkania młodzieży. Zresztą samorządowcy, rady pedagogiczne spotykały się, by wnioski, które rzeczywiście definiują zmiany w Prawie oświatowym, dostarczyć do ministerstwa edukacji.</u>
          <u xml:id="u-116.80" who="#AnnaZalewska">W związku z tym, proszę państwa, że cały czas dokonywaliśmy przygotowań do zmiany systemu, najdramatyczniejsze było oczywiście to wszystko, co działo się w grudniu, bo trzeba było zadbać o pieniądze europejskie, nie stracić pieniędzy, rozliczyć wszystkie projekty, choć niektóre z dużym drżeniem serca podpisywałam, ale na wszelki wypadek zawołałam Najwyższą Izbę Kontroli do e-zasobów i e-podręcznika, żeby rzeczywiście zweryfikowała, w jaki sposób to wszystko przebiegało, bo nie można odpowiadać za projekt, kiedy jest się przy nim tylko 2 tygodnie.</u>
          <u xml:id="u-116.81" who="#AnnaZalewska">Jednocześnie przypominam państwu, co wydarzyło się w systemie, jak spokojnie i bezpiecznie jest w tej chwili w szkole. Nie ma godzin karcianych. Obiecywałam monitorowanie i teraz będziecie mieć państwo, również dzięki posłom, poprawkę dotyczącą art. 42, bo okazało się - i monitorowanie, tak jest przy każdym zarządzaniu - że rzeczywiście odbyły się jakieś dziwne szkolenia, które pokazywały, w jaki sposób obejść ten przepis, dlatego go wzmocnimy po to, żeby nie było dowolności i niejednoznaczności. To jesteśmy winni nauczycielom.</u>
          <u xml:id="u-116.82" who="#AnnaZalewska">Przypominam, że zrezygnowaliśmy z testu po VI klasie, nie ma tego testu. Odwołanie od matury to jest to, co powinniśmy dać - od wyników matury do okręgowej komisji egzaminacyjnej - młodym obywatelom, którzy mają się tej dorosłości uczyć. Zwykła rejestracja tejże pracy, od której człowiek się odwołuje, od oceny - poprzez telefon komórkowy. Komisja dyscyplinarna - wzmocnienie roli kuratora i tutaj jest dalszy ciąg. Tutaj też zauważyliśmy związki zawodowe w Prawie oświatowym, których miało nie być za państwa czasów. Bardzo sprawnie rozmawiamy ze związkami. Odbyło się kilkadziesiąt spotkań ze związkami zawodowymi...</u>
          <u xml:id="u-116.83" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Z samorządami wojewódzkimi.)</u>
          <u xml:id="u-116.84" who="#AnnaZalewska">...przede wszystkim w ministerstwie edukacji, ale i w radzie dialogu. Przypominam, że jesteśmy w zespole, który pracuje nad wynagrodzeniem nauczycieli.</u>
          <u xml:id="u-116.85" who="#AnnaZalewska">Jednocześnie, proszę państwa, chcę jeszcze powtórzyć jedną rzecz czy przypomnieć to, co wybrzmiewa również w państwa wystąpieniach, mianowicie, że będzie jakiś kłopot z podwójnym rocznikiem w 2019 r. Nie będzie, proszę państwa. Jest tak dramatyczny niż demograficzny, że nie będzie żadnego problemu. Jeszcze 6 lat temu to był jeden rocznik. W związku z tym, że w systemie informacji oświatowej mamy pełne dane, łącznie z dotyczącymi pomieszczeń, które są w poszczególnych szkołach, możemy w bardzo odpowiedzialny sposób powiedzieć, że jest to nieprawda.</u>
          <u xml:id="u-116.86" who="#AnnaZalewska">Jeszcze jedna kwestia, bo tak jak państwu obiecywałam, te państwa obawy chcę eliminować, że przepadną pieniądze, które zostały wydane na budowanie gimnazjów. Nie przepadną. Komisji Europejskiej nie interesuje, na jaki to jest etap kształcenia, po prostu zwyczajnie ma to być placówka oświatowa. Zresztą w poprzedniej perspektywie finansowej bardzo wielu prezydentów likwidowało szkoły, np. w Wałbrzychu tak było, gdzie były wydatkowane pieniądze europejskie, ale ponieważ pan prezydent zadeklarował, że będzie tam placówka oświatowa, w związku z tym rzeczywiście nie musiał tych pieniędzy zwracać.</u>
          <u xml:id="u-116.87" who="#AnnaZalewska">Proszę państwa, moim zadaniem, naszym zadaniem, wspólnym zadaniem jest zadbanie o to, aby rodzic oddawał dziecko do bezpiecznej i dobrej szkoły, żeby wesprzeć nauczyciela, powiedzieć mu jednoznacznie, że w związku ze zmianami nie będzie żadnych zwolnień. Konkret i dowód. To samo mówiliście państwo przy sześciolatku, miało być zwolnionych, do dzisiaj pewnie jeszcze to powtarzacie, że...</u>
          <u xml:id="u-116.88" who="#komentarz">(Głos z sali: 7 tys.)</u>
          <u xml:id="u-116.89" who="#AnnaZalewska">...tak, miało zostać zwolnionych 7 tys. Nie, proszę pani, zostało przywróconych czy są dodatkowe miejsca dla tysiąca pracowników. Zapraszam do analizy systemu informacji oświatowej.</u>
          <u xml:id="u-116.90" who="#AnnaZalewska">W związku z tym, proszę państwa, że zależy nam na określonym uczniu, tak jak i państwu, tak jak rodzicom, uczeń ma posiadać kilka kompetencji tych najbardziej podstawowych. Ma umieć matematykę. Zobaczcie, nie drażni was, nie martwi was, nie jest to dla was alarmem, że uczeń w międzynarodowym badaniu odtwarza matematykę dobrze, po czym za 3 lata 20% uczniów nie zdaje matematyki na poziomie podstawowym? To zatrważające. I rzeczywiście nad tym musimy się wszyscy pochylić, bo każdy z nas ma dzieci, sam chodził do szkoły, wie, po co ta szkoła jest. Mówimy więc o takich kompetencjach, jak matematyka, język obcy, informatyka - informatyka w postaci uzgodnionej z ekspertami. Jesteśmy dogadani, ile będzie tych lekcji, ale przede wszystkim mówimy o tym, że ta informatyka ma być na każdej lekcji, nie na przedmiocie informatyka tylko i wyłącznie, bo rzeczywiście jest wyzwanie cywilizacyjne, żeby tam pojawił się sprzęt na miarę XXI w.</u>
          <u xml:id="u-116.91" who="#AnnaZalewska">Mówimy, proszę państwa, oczywiście o języku polskim, bo trzeba znać swoją kulturę. Nie odbierze się czy nie będzie się uczestnikiem współczesnej kultury, jeżeli nie będzie się znało historii literatury. Trudno jest zrozumieć polski współczesny teatr, kiedy np. nie zna się ewolucji dramatu w ogóle, od tragedii przez dramat romantyczny czy też dramat symboliczny.</u>
          <u xml:id="u-116.92" who="#komentarz">(Poseł Agnieszka Pomaska: Albo co się wydarzyło w Jedwabnem.)</u>
          <u xml:id="u-116.93" who="#AnnaZalewska">Jednocześnie, proszę państwa, mówimy o czytaniu, o tym, że rzeczywiście będziemy to czytanie wzmacniać różnymi projektami, na które są oczywiście pieniądze, ale również poprzez podstawy programowe i czytanie dzieciom w szkole. Stąd też takie podstawy programowe dla klas I-III. Myślę, że będziecie państwo usatysfakcjonowani, bo tam znalazły się nie tylko nowoczesne podstawy, nie tylko czytanie, ale też podstawy programowania i podstawy gry w szachy, bo to właśnie ma wzmacniać matematykę.</u>
          <u xml:id="u-116.94" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: A jest coś o szachach w tej ustawie?)</u>
          <u xml:id="u-116.95" who="#AnnaZalewska">To też wynikło z badań, proszę państwa, ale nikt nie zastanowił się, w jaki sposób można było to wdrożyć. I mówimy, proszę państwa, o historii. Nie zbuduje się przyszłości, żadnej wspólnoty, żadnego państwa bez znajomości historii. Dlatego chcemy o niej mówić z szacunkiem, dając wolność dyskusji. Chcemy razem z państwem - bo mam taką nadzieję, że wreszcie staniemy do tego, żeby to uczynić razem - przedyskutować, napisać, dokończyć, uzupełnić to. Być może macie państwo jakieś pomysły, bo ja jeszcze nie dostałam żadnych poprawek od państwa czy żadnych wystąpień, które rzeczywiście dotykałyby Prawa oświatowego. Warto. Warto dla polskiego ucznia, polskiego rodzica i nauczyciela. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-116.96" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#JoachimBrudziński">Dziękuję, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#JoachimBrudziński">Sejm ustalił, że w łącznej dyskusji nad tymi punktami porządku dziennego wysłucha 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-117.2" who="#JoachimBrudziński">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-117.3" who="#JoachimBrudziński">Jako pierwsza głos zabierze pani poseł Marzena Machałek, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-117.4" who="#JoachimBrudziński">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#MarzenaMachałek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Prawdziwym zaszczytem jest dla mnie zarekomendować projekty ustaw, które naprawią polską szkołę. Te projekty ustaw nie tylko naprawią polską szkołę, ale są też ważnym krokiem w naprawianiu Prawa oświatowego. To też jest bardzo istotne.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-118.2" who="#MarzenaMachałek">Projekty ustaw - Prawo oświatowe oraz ustawa wdrażająca Prawo oświatowe są kluczem do przyszłości młodych Polaków, są kluczem do przyszłości i rozwoju Polski. Może to truizm, może to banał. Wielu polityków mówi, że edukacja jest ważna dla przyszłości ojczyzny, ważna dla przyszłości Polaków. Ale jakie są fakty? Zniszczyliście polską szkołę, zniszczyliście polski system edukacji.</u>
          <u xml:id="u-118.3" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-118.4" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: O, tak, ruina w Nowej Soli.)</u>
          <u xml:id="u-118.5" who="#MarzenaMachałek">Zniszczyliście przyszłość młodych Polaków.</u>
          <u xml:id="u-118.6" who="#komentarz">(Głos z sali: O!)</u>
          <u xml:id="u-118.7" who="#MarzenaMachałek">Naraziliście szkoły na niekontrolowaną likwidację, likwidując weto kuratora, a szkoły...</u>
          <u xml:id="u-118.8" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-118.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Mówi pani o nauczycielach, oni pani słuchają.)</u>
          <u xml:id="u-118.10" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-118.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie przeszkadzajcie.)</u>
          <u xml:id="u-118.12" who="#MarzenaMachałek">Wasz wściekły atak jest nieuprawniony. Doskonale wiecie, jakich złych zmian dokonaliście w polskiej szkole. Byłe wasze minister nie są nawet cieniami w waszym gabinecie. Wiecie, jak zniszczyliście polską szkołę.</u>
          <u xml:id="u-118.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-118.14" who="#komentarz">(Poseł Kinga Gajewska-Płochocka: Ale to wy macie ministrów z gimnazjów.)</u>
          <u xml:id="u-118.15" who="#MarzenaMachałek">W tej chwili wiemy doskonale, że naprawa polskiej szkoły jest konieczna.</u>
          <u xml:id="u-118.16" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-118.17" who="#MarzenaMachałek">Myślę, że kultura osobista też jest konieczna. Naprawa polskiej szkoły jest konieczna i my od tej naprawy się nie uchylamy. Chcę powiedzieć, że długo trwała dyskusja wśród ekspertów Prawa i Sprawiedliwości i wśród polityków Prawa i Sprawiedliwości związanych z edukacją, kilka lat, zanim podjęliśmy decyzję o tym, że będziemy przywracać kształcenie ogólne w 4-letnich liceach ogólnokształcących,</u>
          <u xml:id="u-118.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-118.19" who="#MarzenaMachałek">...że będziemy naprawiać, wyprowadzać z zapaści polskie szkoły zawodowe, gdzie po szkole zawodowej 40% uczniów jest bezrobotnych, a po technikum - 30%. Takie są fakty.</u>
          <u xml:id="u-118.20" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: A jakie jest bezrobocie?)</u>
          <u xml:id="u-118.21" who="#MarzenaMachałek">Takie są fakty, tak kształciły szkoły zawodowe za waszych czasów niestety.</u>
          <u xml:id="u-118.22" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-118.23" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: W jakim wy kraju żyjecie?)</u>
          <u xml:id="u-118.24" who="#MarzenaMachałek">Nie zakrzyczycie tych faktów, bo to jest prawda. Chcę powiedzieć, że reforma, która dzisiaj jest prezentowana, została głęboko przemyślana i głęboko przygotowana. Przypomniałam: dyskusja, a w tej chwili, od ponad roku, trwają prace nad tą reformą. Rok 2017 to pierwszy krok w tej reformie. Nie będzie I klasy gimnazjum, te dzieci pozostaną w szkole podstawowej, czyli jest to ewidentne, że to jest ewolucyjna zmiana. W 2023 r. odbędą się pierwsze matury w nowym systemie, a więc wdrażanie zmiany będzie trwało 6 lat. Gdzie tu jest pośpiech?</u>
          <u xml:id="u-118.25" who="#MarzenaMachałek">To, co jest ważne: tworzymy spójny system uczenia i wychowania i dlatego wzmacniamy szkoły podstawowe. Odbudowujemy - to, co powiedziałam - zdemontowane przez was licea ogólnokształcące i przywracamy kształcenie ogólne. Wyprowadzamy z zapaści szkolnictwo zawodowe, tworząc szkoły branżowe, które będą składały się z dwóch stopni. Młodzież po tej szkole będzie rzeczywiście przygotowana do zawodu i będzie miała też szansę na dalsze kształcenie. Przywracamy nadzór państwa nad edukacją, nadzór, od którego się uchyliliście. Doprowadziliście do tego, że można było w sposób niekontrolowany likwidować szkoły, małe szkoły. Powinniście się za to wstydzić.</u>
          <u xml:id="u-118.26" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-118.27" who="#komentarz">(Głos z sali: Wstyd.)</u>
          <u xml:id="u-118.28" who="#MarzenaMachałek">I teraz pytanie, które często się powtarza: Dlaczego należy wygasić gimnazja? Niestety, takie są fakty, że 60% gimnazjów jest razem ze szkołami podstawowymi i upodabnia się w zasadzie w kształceniu do szkół podstawowych. To są fakty. Można powiedzieć, że gimnazja nie przyjęły się w polskim systemie, a te, które funkcjonują samodzielnie, bardzo często mają problemy z naborem uczniów. Poza tym jak grzyby po deszczu powstały gimnazja społeczne, ponieważ rodzice byli niezadowoleni z tego, co w tych szkołach się dzieje.</u>
          <u xml:id="u-118.29" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Jak poseł Kaczyński głosował?)</u>
          <u xml:id="u-118.30" who="#MarzenaMachałek">Ja nie podważam pracy nauczycieli, ciężkiej pracy nauczycieli w gimnazjach, ale wiadomo, że były to trudne szkoły i są to trudne szkoły dla uczniów i nauczycieli. I niestety - to, co było najważniejsze w 1999 r. - powstały gimnazja, ale one nie spełniły swojej podstawowej roli, czyli nie wyrównywały szans, ale doprowadziły do segregacji uczniów, do dzielenia uczniów na lepszych i gorszych, a my się na to nie chcemy zgodzić.</u>
          <u xml:id="u-118.31" who="#komentarz">(Gwar na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-118.32" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Poślizgniecie się na tym.)</u>
          <u xml:id="u-118.33" who="#MarzenaMachałek">I teraz kolejny fakt, który trzeba wyprostować. Na tę reformę, co pani minister potwierdziła, są przygotowane środki finansowe. 1,5 mld - subwencja na dzieci 6-letnie, niezależnie od tego, czy uczą się w szkole, czy w przedszkolu, oraz prawie 500 mln w pierwszym etapie na przygotowanie szkół, które, jak już dokładnie było powiedziane, w wielu wypadkach potrzebują, niezależnie od reformy, pracowni przedmiotowych, których po prostu nie ma. W gimnazjach... Niewiele, nie więcej niż 25% gimnazjów ma pracownie przedmiotowe. To wstyd. Z tego powinniście się po prostu wytłumaczyć.</u>
          <u xml:id="u-118.34" who="#MarzenaMachałek">Chcę tutaj złożyć wielkie podziękowania. Zwracam się do pani minister Zalewskiej. Wzięła pani na siebie bardzo wielkie wyzwanie i wiem, jak ciężko pani pracowała. Chcę podkreślić, że też wzięła pani na siebie wielki trud rozmów, dyskusji z wieloma różnorodnymi środowiskami, które miały różne racje i różne interesy. To było trudne zadanie i, co trzeba podkreślić, uwzględniona została w projektach ustaw właściwie większość postulatów związków zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-118.35" who="#MarzenaMachałek">Trzeba przypomnieć, jak wyglądała dyskusja za waszych czasów. Miliony głosów Polaków, którzy się nie zgadzali z waszymi edukacyjnymi zmianami, wyrzuciliście do kosza bez skrupułów.</u>
          <u xml:id="u-118.36" who="#komentarz">(Głos z sali: Elbanowscy za to...)</u>
          <u xml:id="u-118.37" who="#MarzenaMachałek">Nie macie dziś prawa do tej napaści. Sami sobie to prawo odebraliście. Gdy oddaliśmy wolność Polakom, jeśli chodzi o sześciolatki, wybrali odwrotnie niż tego chcieliście, w 80%.</u>
          <u xml:id="u-118.38" who="#MarzenaMachałek">Dziś niestety nie wyciągnęliście z tego wniosków. Dalej manipulujecie opinią publiczną, dalej próbujecie buntować rodziców przeciwko zmianom w edukacji. Mało tego, na tajnych spotkaniach ze związanymi z wami samorządowcami próbujecie tych samorządowców namawiać do tego, żeby sabotowali, bojkotowali reformę. To jest niedopuszczalne. Warszawa jest tego jaskrawym przykładem. Wczoraj miałam spotkanie z samorządowcami warszawskimi, którzy powiedzieli, że w ich dzielnicach ta przygotowana reforma edukacji jest wielką nadzieją na lepszą szkołę...</u>
          <u xml:id="u-118.39" who="#komentarz">(Poseł Urszula Augustyn: Samorządowcy z PiS-u tylko.)</u>
          <u xml:id="u-118.40" who="#MarzenaMachałek">...na to, że szkoła będzie bliżej ucznia, na to, że będą mogli zatrudnić więcej nauczycieli, nauczycieli przedmiotowców. Próbujecie zdementować reformę, zanim została wprowadzona. Straszycie nauczycieli zwolnieniami. Tak samo nie będzie zwolnień, jak nie było przy sprawie wieku szkolnego.</u>
          <u xml:id="u-118.41" who="#MarzenaMachałek">A teraz chcę powiedzieć, że jestem przekonana, zresztą po ilości protestujących nauczycieli, że zdecydowana, miażdżąca większość nauczycieli z nadzieją patrzy na tę reformę i, jak myślę, chce dla siebie dobrej szkoły i bezpieczeństwa pracy.</u>
          <u xml:id="u-118.42" who="#MarzenaMachałek">Dzisiaj próbuje się zastraszyć polityków Prawa i Sprawiedliwości. Pan Sławomir Broniarz, szef ZNP, pozwał mnie, ale nie tylko mnie, do sądu. Ale za co? Za obnażenie prawdy? Za pokazanie obłudy? W 1999 r. pan Broniarz dramatycznie protestuje przeciwko gimnazjom, natomiast w 2009 r. nie protestuje przeciwko zabraniu kompetencji i temu, że pozwolono na niekontrolowaną likwidację szkół. W 2015 r. stał ramię w ramię ze Zjednoczoną Lewicą, a Zjednoczona Lewica - takie są fakty, proszę sobie sprawdzić na stronie internetowej - miała w swoim programie likwidację gimnazjów. Może pan Broniarz powinien był ten program wcześniej przeczytać.</u>
          <u xml:id="u-118.43" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-118.44" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Barbara Dolniak)</u>
          <u xml:id="u-118.45" who="#MarzenaMachałek">Dziś pan Broniarz stoi ramię w ramię z KOD-em i protestuje przeciwko wszystkiemu, co proponuje Prawo i Sprawiedliwość. Dzisiaj jestem przekonana, że nauczyciele ze Związku Nauczycielstwa Polskiego nie są przekonani, że zapisali się do KOD-u. A przede wszystkim powinien się wytłumaczyć z tego, że protestuje przeciwko reformie, która ratuje miejsca pracy nauczycieli.</u>
          <u xml:id="u-118.46" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-118.47" who="#MarzenaMachałek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Mamy głęboką świadomość odpowiedzialności za wprowadzenie tej niezbędnej, koniecznej,</u>
          <u xml:id="u-118.48" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-118.49" who="#MarzenaMachałek">...choć niełatwej zmiany. Wiemy, że gdybyśmy jej nie wprowadzili, nastąpiłaby dalsza zapaść polskiej edukacji, a co za tym idzie - odebranie szansy polskim uczniom na dobrą szkołę i lepszą przyszłość. Wybór jest prosty: głosujmy za lepszym losem młodych ludzi, głosujmy za lepszą Polską, głosujmy za lepszą szkołą. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-118.50" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-118.51" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Wybory się skończyły.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#BarbaraDolniak">Dziękuję, pani poseł, za zabranie głosu.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#BarbaraDolniak">Dzień dobry państwu. Nastąpiła zmiana za stołem prezydialnym, ale pani poseł mogła tego nie zauważyć, stojąc do mnie tyłem, w związku z tym na karb tego to składam.</u>
          <u xml:id="u-119.2" who="#komentarz">(Poseł Marzena Machałek: Witam panią marszałek.)</u>
          <u xml:id="u-119.3" who="#BarbaraDolniak">A teraz proszę o zabranie głosu panią poseł Krystynę Szumilas, klub Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-119.4" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#KrystynaSzumilas">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#KrystynaSzumilas">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Muszę powiedzieć, że po raz kolejny wysłuchałam uzasadnienia projektu ustawy, który wprowadził mnie w zdumienie...</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Musicie być gotowi na wszystko.)</u>
          <u xml:id="u-120.3" who="#KrystynaSzumilas">...który pokazuje, że albo pani minister żyje w rzeczywistości równoległej i nie zna polskiego systemu edukacji, albo po prostu manipuluje informacją i kłamie.</u>
          <u xml:id="u-120.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-120.5" who="#KrystynaSzumilas">Otóż, pani minister, nauka języka obcego w szkołach jest obowiązkowa od I klasy i jest obowiązek kontynuowania nauki tego języka.</u>
          <u xml:id="u-120.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-120.7" who="#KrystynaSzumilas">To już jest w systemie edukacji. Gimnazjaliści mają dzisiaj obowiązek realizowania projektów edukacyjnych, a pani odkrywa Amerykę i mówi, że to jest ta zmiana.</u>
          <u xml:id="u-120.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-120.9" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Gapińska: Tak jest!)</u>
          <u xml:id="u-120.10" who="#KrystynaSzumilas">Pani minister, dzisiaj podstawa programowa jest tak skonstruowana, że nauczyciel ma 20% czasu na dysponowanie według własnego, przemyślanego, przygotowanego planu. Pani wciska ludziom ciemnotę.</u>
          <u xml:id="u-120.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-120.12" who="#KrystynaSzumilas">Pani mówi coś, co już dawno w systemie edukacji jest, manipuluje ludźmi, nie odnosi się do tego, co pani naprawdę chce zrobić. To jest skandal.</u>
          <u xml:id="u-120.13" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: To nie jest ministerstwo oświaty, tylko zaciemnienia.)</u>
          <u xml:id="u-120.14" who="#KrystynaSzumilas">To jest coś, czego... W polskim systemie edukacji chyba do tej pory z czymś takim nie mieliśmy do czynienia.</u>
          <u xml:id="u-120.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-120.16" who="#KrystynaSzumilas">Bardzo przepraszam, ale jest pani pierwszym nauczycielem tego kraju i czego pani chce uczyć dzieci, młodzież...</u>
          <u xml:id="u-120.17" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Radziszewska: Kłamstwa.)</u>
          <u xml:id="u-120.18" who="#KrystynaSzumilas">...w tych zreformowanych szkołach? Manipulacji? Kłamstwa? Odnoszenia się do nieprawdy?</u>
          <u xml:id="u-120.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-120.20" who="#KrystynaSzumilas">Budowania świata na fundamentach, które są przez panią zniszczone? To jest po prostu skandal. To jest coś takiego, co się jeszcze w systemie edukacji nie zdarzyło.</u>
          <u xml:id="u-120.21" who="#KrystynaSzumilas">Kiedy zaczęła pani krucjatę przeciw gimnazjom, rozpoczęła pani od powołania się na opinię naukowców i badaczy, którzy rzekomo optowali za likwidacją gimnazjów, powoływała się pani na stanowisko rektorów uczelni wyższych popierających podobno proponowane zmiany. A jakie są fakty? Media, nauczyciele, badacze już to dawno odkłamali. 99 przedstawicieli środowisk uniwersyteckich zajmujących się dydaktyką polonistyczną napisało do pani, że krytykuje pośpiech, brak faktycznych konsultacji i obawia się zaprzepaszczenia najważniejszych idei edukacyjnych wypracowanych po 1989 r. Solidarni z dziećmi i nauczycielami - kolejny list...</u>
          <u xml:id="u-120.22" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: A Elbanowscy dwie bańki.)</u>
          <u xml:id="u-120.23" who="#KrystynaSzumilas">...podpisany przez 80 profesorów akademickich z całego kraju. Sygnatariusz tego listu mówi wprost o dyktacie i karygodnej lekkomyślności pani minister edukacji i mówi, że za chwilę będziemy mieć w szkole PRL bis, a dzieci będą nauczone obłudy.</u>
          <u xml:id="u-120.24" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-120.25" who="#komentarz">(Głos z sali: Nieprawda!)</u>
          <u xml:id="u-120.26" who="#KrystynaSzumilas">Profesor Herczyński, na którego badania czy artykuł pani się powołuje, argumentując konieczność likwidacji gimnazjów, mówi wprost: Nikt mnie o zdanie nie pytał. A na pytanie dziennikarki, czy należy likwidować gimnazja, odpowiada twardo: Nie.</u>
          <u xml:id="u-120.27" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-120.28" who="#KrystynaSzumilas">Odpowiada i dodaje: Ani tak nie myślimy, ani w artykule, na który powołuje się pani minister, takich rekomendacji nie ma.</u>
          <u xml:id="u-120.29" who="#KrystynaSzumilas">Minister edukacji wielokrotnie powiedziała, że rektorzy są za reformą. Czy zwróciła się pani minister do Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego o opinię? Czy pani minister zwróciła się do Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich o opinię w tej sprawie? Nie. Ze strachu.</u>
          <u xml:id="u-120.30" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-120.31" who="#KrystynaSzumilas">Boi się pani. Bo rektorzy w listach samodzielnie, z własnej inicjatywy opiniując ustawę, mówią, że tak szaleńczego tempa wprowadzenia reform jeszcze nie widzieli i wątpią w ich pozytywny efekt. A pan prof. Jan Szmidt, rektor Politechniki Warszawskiej, który jest przewodniczącym wszystkich rektorów, powiedział: Podzielamy pogląd, że rewolucyjne zmiany systemu edukacji wprowadzane w takim tempie nie będą miały pozytywnego wpływu na poziom rekrutów. Czyli to, co pani mówi: lepszy absolwent w opinii profesorów, rektorów...</u>
          <u xml:id="u-120.32" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: W kamasze.)</u>
          <u xml:id="u-120.33" who="#KrystynaSzumilas">...jest argumentem fałszywym.</u>
          <u xml:id="u-120.34" who="#KrystynaSzumilas">Kolejne środowisko rzekomo popierające reformę edukacji, dzisiaj z tej mównicy pani mówiła - samorządy. Otóż już na początku września do komisji edukacji po raz pierwszy wpłynął wniosek łącznie podpisany przez sześć związków samorządowych...</u>
          <u xml:id="u-120.35" who="#komentarz">(Poseł Marzena Machałek: Korporacje samorządowe.)</u>
          <u xml:id="u-120.36" who="#KrystynaSzumilas">...reprezentujących wsie, małe miasteczka, duże miasta, aglomeracje miejskie...</u>
          <u xml:id="u-120.37" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Piontkowski: I działacze Platformy.)</u>
          <u xml:id="u-120.38" who="#KrystynaSzumilas">...i wszyscy ci samorządowcy napisali, że sprzeciwiają się reformie edukacji, że nie są przygotowani...</u>
          <u xml:id="u-120.39" who="#komentarz">(Poseł Marzena Machałek: Wszyscy jak jeden mąż.)</u>
          <u xml:id="u-120.40" who="#KrystynaSzumilas">...że marnuje się pieniądze, które zostały wydane na system dobrze funkcjonujący.</u>
          <u xml:id="u-120.41" who="#KrystynaSzumilas">A teraz te miasta, do których podobno jeździ pani minister. Otóż Kraków miał być wzorem dla innych samorządów, a poległ. Poległ, kiedy pokazał sieć szkolną. Kiedy rodzice zobaczyli, że ich dzieci jak meble będą przesuwane ze szkoły do szkoły, że właściwie nie wiadomo, czy w tej szkole jest gimnazjum, przedszkole czy szkoła podstawowa, zaczęli się buntować. Pani minister, to przedsmak tego, co stanie się w samorządach od stycznia, we wszystkich miastach, miasteczkach i wsiach. Zbudowanie nowej sieci szkolnej to jest konflikt budowany w lokalnym samorządzie.</u>
          <u xml:id="u-120.42" who="#KrystynaSzumilas">A nauczyciele... Aha, jeszcze o Częstochowie, bo to padło tutaj - że Częstochowa, że pani przekonała, że pan prezydent zobaczył, że nie ma zwolnień nauczycieli. Tylko dlaczego, pani minister, pan prezydent na oficjalnym spotkaniu u wojewody zażądał zaprzestania rozpowszechniania przez panią minister tych kłamliwych informacji...</u>
          <u xml:id="u-120.43" who="#komentarz">(Oklaski, poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-120.44" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Kłamczucha!)</u>
          <u xml:id="u-120.45" who="#KrystynaSzumilas">...i powiedział, że jeżeli pani tego nie przestanie robić, podejmie środki prawne?</u>
          <u xml:id="u-120.46" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-120.47" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Kłamczucha!)</u>
          <u xml:id="u-120.48" who="#KrystynaSzumilas">Pani minister, proszę zapytać...</u>
          <u xml:id="u-120.49" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-120.50" who="#KrystynaSzumilas">...wojewody śląskiego, jeżeli jeszcze pani tego nie powiedział.</u>
          <u xml:id="u-120.51" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-120.52" who="#KrystynaSzumilas">Nauczyciele - z ironią pani koleżanka klubowa powiedziała o protestujących nauczycielach. Czy ktoś z państwa widział w ciągu ostatnich 25 lat taki protest nauczycieli?</u>
          <u xml:id="u-120.53" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie.)</u>
          <u xml:id="u-120.54" who="#KrystynaSzumilas">35 tys. nauczycieli, rodziców, samorządowców...</u>
          <u xml:id="u-120.55" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Piontkowski: Były większe. Przeciwko zmianom Platformy.)</u>
          <u xml:id="u-120.56" who="#KrystynaSzumilas">...przyjechało do Warszawy, a pani minister z lekceważeniem mówi, że to nie oni.</u>
          <u xml:id="u-120.57" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie spotkała się pani...)</u>
          <u xml:id="u-120.58" who="#KrystynaSzumilas">Pani minister...</u>
          <u xml:id="u-120.59" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie wyszła pani do nich.)</u>
          <u xml:id="u-120.60" who="#KrystynaSzumilas">...ci nauczyciele, którzy przyjechali do Warszawy...</u>
          <u xml:id="u-120.61" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Nie spotkała się pani z nimi. Wstyd.)</u>
          <u xml:id="u-120.62" who="#KrystynaSzumilas">...budowali przez 25 lat polski system edukacji, budowali gimnazja. Są ludźmi, którzy pomogli naszym gimnazjalistom odnieść sukces. Są tymi, którzy spowodowali, że Polska może być dumna z edukacji.</u>
          <u xml:id="u-120.63" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-120.64" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-120.65" who="#KrystynaSzumilas">...że w badaniach PISA jesteśmy w czołówce Europy, że nasi gimnazjaliści nie ustępują Finom. A dzisiaj się okazało, że nasze 10-latki...</u>
          <u xml:id="u-120.66" who="#komentarz">(Poseł Izabela Kloc: Nie potrafią zdać matematyki.)</u>
          <u xml:id="u-120.67" who="#KrystynaSzumilas">...również dogoniły Finów, również są w czołówce Europy.</u>
          <u xml:id="u-120.68" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-120.69" who="#KrystynaSzumilas">I dlaczego?</u>
          <u xml:id="u-120.70" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-120.71" who="#KrystynaSzumilas">Dlatego że przenieśliśmy nauczanie literek do I klasy szkoły podstawowej. I proszę przeczytać raport ekspertów. A pani to odwraca, pani skazuje dzieci na to, żeby nie odniosły sukcesu edukacyjnego, żeby uczyły się w nieprzygotowanych szkołach...</u>
          <u xml:id="u-120.72" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: Hańba!)</u>
          <u xml:id="u-120.73" who="#KrystynaSzumilas">...bez pracowni fizycznych i chemicznych, bez pieniędzy. Mityczne 900 mld zł - proszę je pokazać.</u>
          <u xml:id="u-120.74" who="#komentarz">(Głosy z sali: Milionów.)</u>
          <u xml:id="u-120.75" who="#KrystynaSzumilas">Milionów, tak, przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-120.76" who="#komentarz">(Głos z sali: No właśnie.)</u>
          <u xml:id="u-120.77" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Dlatego trzeba zlikwidować...)</u>
          <u xml:id="u-120.78" who="#KrystynaSzumilas">900 mln zł, tak? Proszę je pokazać. Subwencja oświatowa razem z dotacją w 2016 r. wynosi 43 100 mln zł, a na 2017–43 200 mln zł. Gdzie te 900 mln, no gdzie?</u>
          <u xml:id="u-120.79" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-120.80" who="#komentarz">(Głosy z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-120.81" who="#KrystynaSzumilas">To wirtualne pieniądze, o których pani minister opowiada, które nie są wydatkowane z budżetu państwa, którymi mydli pani oczy rodzicom, ale nie zamydli pani oczu samorządom terytorialnym, które potrafią liczyć.</u>
          <u xml:id="u-120.82" who="#KrystynaSzumilas">Ja mam taką teorię. Jeszcze kilka takich wystąpień pani minister, a suweren powie: nie chcę żadnej reformy. Bo rzeczywiście kiedyś było tak, że ludzie uważali, że trzeba zmienić coś w systemie i może trzeba zastanowić się nad przyszłością gimnazjów, a dzisiaj zwolenników likwidacji gimnazjów jest już mniej - 42% społeczeństwa jest przeciwna...</u>
          <u xml:id="u-120.83" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-120.84" who="#KrystynaSzumilas">...likwidacji gimnazjów, a za likwidacją jest tylko 39%. Inny sondaż z wczorajszego dnia mówi o tym, że 48% Polek i Polaków chce odłożenia zmiany przynajmniej o rok, a 31% popiera jej wprowadzenie w terminie proponowanym przez rząd.</u>
          <u xml:id="u-120.85" who="#KrystynaSzumilas">Ja, pani minister, ułatwię wam sprawę, żebyście się mogli z twarzą wycofać z tej reformy. Złożę wniosek o odrzucenie obu projektów ustaw w pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-120.86" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-120.87" who="#KrystynaSzumilas">Będziemy nad tym głosować. Gdybyście jednak nie skorzystali z tej okazji, to powiemy: sprawdzam. Zgłosimy na posiedzeniu komisji wniosek o wysłuchanie publiczne, żebyście mogli posłuchać suwerena...</u>
          <u xml:id="u-120.88" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-120.89" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Gapińska: Tak jest!)</u>
          <u xml:id="u-120.90" who="#KrystynaSzumilas">...a nie tylko mówić o tym, że tego suwerena słuchacie. I radzę wam w imieniu klubu, ale też w imieniu rodziców, nauczycieli i samorządowców... Wczoraj byłam na spotkaniu, na sali było 200 osób...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#BarbaraDolniak">Pani poseł, proszę zmierzać do zakończenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#KrystynaSzumilas">...ludzie byli zdeterminowani.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#KrystynaSzumilas">Pani minister, wycofajcie się z tych zmian, nie krzywdźcie polskich dzieci.</u>
          <u xml:id="u-122.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-122.3" who="#KrystynaSzumilas">Nie stracicie w sondażach. Będziemy wspólnie ratować...</u>
          <u xml:id="u-122.4" who="#komentarz">(Poseł Izabela Kloc: Co wy się tak martwicie o nasze sondaże?)</u>
          <u xml:id="u-122.5" who="#KrystynaSzumilas">...czy budować, zmieniać polską szkołę...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę o...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#KrystynaSzumilas">...bez rewolucji, bez rujnowania edukacji.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-124.2" who="#komentarz">(Głosy z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#BarbaraDolniak">...wniosek na piśmie. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#BarbaraDolniak">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-125.2" who="#BarbaraDolniak">I w imieniu klubu Kukiz’15...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#KrystynaSzumilas">Pani marszałek, jedno zdanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#BarbaraDolniak">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#KrystynaSzumilas">Jedno zdanie, bo tak byłam wstrząśnięta wystąpieniem pani minister...</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#komentarz">(Poseł Marzena Machałek: I zmieszana.)</u>
          <u xml:id="u-128.2" who="#KrystynaSzumilas">...że zapomniałam państwu pokazać rekwizyt, który przyniosłam. Otóż to jest projekt ustawy. Wydrukowałam druk sejmowy, 484 strony. Zmienianych jest 117 ustaw i PiS chce to zrobić w 2 tygodnie.</u>
          <u xml:id="u-128.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-128.4" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: Skandal!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#BarbaraDolniak">A teraz pan poseł Tomasz Jaskóła, klub Kukiz’15.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#TomaszJaskóła">Szanowna Pani Marszałek! Szanowna Pani Minister! Socjaliści Wierzący i Niewierzący! Po pierwsze, bardzo dobre uzasadnienie pani minister, aczkolwiek nie do końca się zgadzam z częścią czy z całością tego wystąpienia. Bardzo dobre wystąpienie pani minister Szumilas. Ale proszę nie traktować zbyt poważnie słów pana prezydenta Częstochowy, bo akurat jestem parlamentarzystą z tego miasta,</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-130.2" who="#TomaszJaskóła">...z dwóch powodów. Szybciutko. Po pierwsze, z tzw. programu Gazela zakupiono 40 autobusów MPK i aż 20–30 z nich albo płonie albo jest nieczynnych.</u>
          <u xml:id="u-130.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Nieczynnych?)</u>
          <u xml:id="u-130.4" who="#TomaszJaskóła">A po drugie... I tu niestety w kierunku Platformy, dlatego, szanowni państwo, że nie zareagował.</u>
          <u xml:id="u-130.5" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Ale nie omawiamy teraz ustawy Platformy.)</u>
          <u xml:id="u-130.6" who="#TomaszJaskóła">Zaraz. W Częstochowie rządzi SLD i Platforma.</u>
          <u xml:id="u-130.7" who="#TomaszJaskóła">Dlatego że nie zareagował na człowieka, którego pani zna osobiście. I mogę wskazać tutaj tego człowieka. Ale z tego powodu, że jest członkiem Platformy Obywatelskiej, to nikt w Częstochowie nie zareagował, właśnie ten prezydent miasta, na to, że ów pan, członek Platformy Obywatelskiej dogrodził sobie 400 m2 ...</u>
          <u xml:id="u-130.8" who="#komentarz">(Poseł Dorota Niedziela: Mówimy o prezydencie czy o reformie?)</u>
          <u xml:id="u-130.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Prywatnie...)</u>
          <u xml:id="u-130.10" who="#TomaszJaskóła">Nie, 400 m2 działki szkoły i nikt... I to jest taki fenomenalny prezydent. Tak że ostrożnie z chwaleniem prezydenta miasta Częstochowy.</u>
          <u xml:id="u-130.11" who="#TomaszJaskóła">Szanowni państwo, co decyduje...</u>
          <u xml:id="u-130.12" who="#TomaszJaskóła">Proszę też zainteresować się edukacją w Częstochowie, bo ja już chyba dwa zgłoszenia prokuratorskie wysłałem w sprawie edukacji w Częstochowie.</u>
          <u xml:id="u-130.13" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Rekordy.)</u>
          <u xml:id="u-130.14" who="#TomaszJaskóła">Dobrze, dobrze.</u>
          <u xml:id="u-130.15" who="#TomaszJaskóła">Co decyduje o jakości edukacji?</u>
          <u xml:id="u-130.16" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-130.17" who="#TomaszJaskóła">Trudno. Szanowni państwo, nie jest to podział na sześć, trzy i trzy - czyli liceum, które rzeczywiście stawało się kursem przygotowawczym do matury, co do tego nie ma wątpliwości, zmieniany na model osiem plus cztery. Decyduje jakość kadry nauczycielskiej. Tej nie uzyska się podziałem. Decydują dobre podręczniki. Ze zdziwieniem patrzyłem, jak państwo przerzucacie się informacjami rektorów. Szanowni państwo, rektorzy, nauczyciele akademiccy od ponad 15 lat pokazują regres w wykształceniu ogólnym, i to nie tylko swoich własnych studentów, których muszą przystosowywać na pierwszym roku do tego, żeby byli w stanie podjąć studia. To są fakty, szanowni państwo. Albo powodem jest idiotyczny pomysł scholaryzacji, żeby połowa społeczeństwa miała wykształcenie wyższe, ale przy takich wynikach, że 30% to minimum, aż 20–25% nie zdaje matury, i kompletnie głupie pomysły, że każdy musi mieć maturę, co jest absurdem, albo po prostu jest to niedouczenie, które wynika właśnie z tego systemu.</u>
          <u xml:id="u-130.18" who="#TomaszJaskóła">Dobrą edukację buduje również wolność w realizacji podstawy programowej. Rzeczywiście ona jest w tej chwili w 20%, ale tu chodzi o coś więcej, o wolność w budowie programów, realizacji podstawy programowej. Szanowni państwo, ja zawsze będę twierdził, że najlepszą edukacją jest edukacja, może nie najlepszą, ale edukacja konkurencyjna do publicznej, czyli edukacja niepubliczna, która powinna być wspierana bonem, bonem oświatowym. Póki nie wprowadzimy faktycznej konkurencyjności, nie będziecie państwo mieli dobrej edukacji i będziecie ją poprawiać na szczeblach kuratorskich, organów nadzorczych i nie będzie zbyt wielkiej zmiany.</u>
          <u xml:id="u-130.19" who="#TomaszJaskóła">Czego ja jestem, pani minister, przeciwnikiem? Szybkości wprowadzania tych zmian i zresztą klub Kukiz bardzo wyraźnie pokazuje, że ta szybkość jest zabójcza. Wiele osób rzeczywiście się boi tych zmian. Ja wiem, że koniec programu, koniec wdrożenia reformy to jest rok 2023. Niemniej jednak jest to szybko. Reforma jest potrzebna, reforma jest potrzebna niewątpliwie. Prawie 50% rodziców mówi, że gimnazja powinny być zlikwidowane, niemniej jednak...</u>
          <u xml:id="u-130.20" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Gapińska: Nieprawda, stare badania, panie pośle.)</u>
          <u xml:id="u-130.21" who="#TomaszJaskóła">...trzeba pamiętać o tym, że mają również ogromną wartość dodaną. My musimy się również temu przyjrzeć. Ta szybkość mnie przeraża bez wątpienia. Wiele samorządów nie wie, co robić. Jeśli pani minister dotrzyma słowa i pokaże te pieniądze, to oczywiście można być spokojnym. Nie sądzę, że to tak łatwo pójdzie.</u>
          <u xml:id="u-130.22" who="#TomaszJaskóła">Szanowni Państwo! Twierdzę, że należy zapytać obywateli. Jeśli mamy taki ogromny problem, a to jest problem, który naprawdę rodzi ogromne problemy społeczne, to powinniśmy, szanowni państwo, odwołać się w trybie 125 artykułu konstytucji do referendum, czyli do obywateli. Niech to oni zdecydują, czy decydują się na taką reformę, a co najmniej tę reformę odsunąć o 3 lata. I to jest oficjalne stanowisko klubu Kukiz.</u>
          <u xml:id="u-130.23" who="#TomaszJaskóła">Niewątpliwie są i będą problemy z programami, z książkami. Daj Boże, żebyście się państwo wyrobili przez rok. To jest syzyfowa praca, ale może będziecie mieć takich specjalistów. Będą zwolnienia nauczycieli, zresztą w projekcie to wyraźnie wybrzmiało. W związku z tym, że część szkół... to jest właśnie ten problem, szkoły są bardzo mocno, niestety, kontrolowane przez wójtów i bardzo często wójtowie realizują tam swoje preferencje polityczne, więc bardzo wielu nauczycieli, którzy dotychczas byli niespójni z polityką wójta, burmistrza bądź prezydenta, pewnie nie znajdzie pracy. Będą również problemy budynkowe oczywiście. Jeśli państwo mówicie o tempie, że do 16 grudnia zakończymy procedowanie, to są praktycznie 2, 3 tygodnie na zrobienie całej reformy.</u>
          <u xml:id="u-130.24" who="#TomaszJaskóła">Szanowni państwo, chciałem zwrócić uwagę, że bardzo pozytywne jest to, że wracamy do szkół branżowych, ale żeby one nie stały się przestarzałymi szkołami zasadniczymi, zawodowymi, tylko żeby stały się faktycznymi branżowymi szkołami, w których mamy przełożenie na przemysł, na firmy, które są zaangażowane i mają klasy dedykowane. Ja zupełnie nie widzę, ile będzie tych zwolnień nauczycieli, jaki jest koszt odpraw nauczycielskich, wreszcie przejścia w stan nieczynny. To są dość istotne pieniądze, bo stan nieczynny to pół roku, półroczna odprawa, więc 12 miesięcy. Pewnie wielu nauczycieli skorzysta z czegoś, co nazwiemy urlopem na podratowanie zdrowia. Pewnie tak.</u>
          <u xml:id="u-130.25" who="#TomaszJaskóła">Wykorzystajmy raczej reformę do tego, żeby określić, że w oddziale szkolnym powinno być 20–25 osób. Być może, szanowni państwo, należy wreszcie się zastanowić, bo pani minister mówiła o zmianowości, poważnie się zastanowić nad tym, żeby wreszcie wprowadzić obowiązek pracy w danej placówce. Wiem, że nauczyciele pracują bardzo ciężko, sam byłem nauczycielem i mam nadzieję jestem, ale, szanowni państwo, wydaje się, że wiele problemów rozwiąże wreszcie funkcjonowanie nauczycieli od godz. 8 do godz. 15 bądź 15.30 w szkole, płynność zmiany sal, szanowni państwo, a poza tym w konsekwencji być może tej zmianowości nie będzie. I przy tym tradycyjnym podziale 18–22, to oczywiste.</u>
          <u xml:id="u-130.26" who="#TomaszJaskóła">Chciałbym, żebyśmy wreszcie wyraźnie powiedzieli, że w szkołach publicznych powinniśmy zakazać pracy emerytom. Bardzo mi przykro, oczywiście nie dotyczy to szkół niepublicznych, prywatnych, społecznych, jakie sobie tylko wymarzymy, natomiast musimy wreszcie powiedzieć, że osoby, które weszły w wiek emerytalny, powinny mieć zakaz, absolutny zakaz pracy po osiągnięciu wieku emerytalnego, żeby młodym nauczycielom otworzyć ścieżkę kariery.</u>
          <u xml:id="u-130.27" who="#TomaszJaskóła">Niestety bywa tak, i to są znowu przykłady częstochowskie, że jeśli ktoś się załapuje na współpracę z owym prezydentem, koalicją i niestety częściowo wspierającym PiS-em, to, szanowni państwo, otrzymuje takie możliwości. Ja miałem taką radną, która nie dość, że była radną, otrzymywała emeryturę, to jeszcze miała jakieś dodatki w szkole. Szanowni państwo, dochodzimy do jakichś absurdów. Nie otwieramy zawodów dla młodych nauczycieli, natomiast jak się jest znajomym królika, a z legitymacją partyjną podwójnie, wtedy się działa w gminie. Nawet mając 68, 67 lat. Takie przykłady mogę pokazać z Częstochowy.</u>
          <u xml:id="u-130.28" who="#komentarz">(Głos z sali: Niemożliwe.)</u>
          <u xml:id="u-130.29" who="#TomaszJaskóła">No możliwe, szanowni państwo. Możliwe. Jak się państwo wreszcie przyjrzycie gminom, co wyprawiacie często w gminach jako partie polityczne, niestety bardzo często koherentnie, to albo nie jeździcie po tych gminach, albo państwo nie patrzycie, jak to wygląda. Jedźcie do gmin. Zobaczycie, co się tam dzieje.</u>
          <u xml:id="u-130.30" who="#TomaszJaskóła">Szanowni państwo, powiem tak. Jeśli ja dostaję opinię merytoryczną...</u>
          <u xml:id="u-130.31" who="#komentarz">(Poseł Kazimierz Plocke: W których gminach pan był?)</u>
          <u xml:id="u-130.32" who="#TomaszJaskóła">...ja rozumiem, że pan nie wytrzymuje ciśnienia. Proszę nie pić kawy. Szanowni państwo...</u>
          <u xml:id="u-130.33" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Który to?)</u>
          <u xml:id="u-130.34" who="#TomaszJaskóła">...przyznam, że... Jestem przyzwyczajony do tych zaczepek, bo siedzę tutaj i poziom wypowiedzi niektórych parlamentarzystów Platformy...</u>
          <u xml:id="u-130.35" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Ale proszę nie zaczepiać.)</u>
          <u xml:id="u-130.36" who="#TomaszJaskóła">...jest naprawdę nieprawdopodobnie niski.</u>
          <u xml:id="u-130.37" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Pani marszałek, bo oni się zaczepiają.)</u>
          <u xml:id="u-130.38" who="#TomaszJaskóła">Szanowni państwo, mogę? Mogę dokończyć? Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-130.39" who="#TomaszJaskóła">Otrzymujemy opinię, pani minister, dzisiaj, nie wiem, czy to jest wina Kancelarii Sejmu - o 12.30, 13. No to jest dość późno, żeby otrzymywać takie opinie. To jest jedna z trzech wiążących opinii, oprócz związkowych, których było sześć. Rzeczywiście takie dokumenty powinniśmy otrzymywać zdecydowanie wcześniej. Zatem, reasumując, ten nierealistyczny termin jest bardzo niebezpieczny.</u>
          <u xml:id="u-130.40" who="#TomaszJaskóła">Edukacja zmieni się wtedy, kiedy wprowadzimy bon edukacyjny. W innym wypadku państwo się tylko będziecie przerzucać centralnymi planowaniami, jak to tworzyć. Aczkolwiek przyznam, że większość z państwa siedzących tutaj, na sali, to absolwenci szkół...</u>
          <u xml:id="u-130.41" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-130.42" who="#TomaszJaskóła">...tego trybu 8+4.</u>
          <u xml:id="u-130.43" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Gapińska: Co z tego?)</u>
          <u xml:id="u-130.44" who="#TomaszJaskóła">Oczywiście są też niektórzy, jak państwo wskazaliście, absolwentami gimnazjów. To są same młode posłanki. Jest tylko jedna osoba na tej sali, która skończyła zarówno 8-letnią szkołę podstawową, jak i 4-letnie gimnazjum. I jest to pan Ryszard Petru. Ale on jest szczególny, tak?</u>
          <u xml:id="u-130.45" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-130.46" who="#TomaszJaskóła">To jest wybitna postać na tej sali.</u>
          <u xml:id="u-130.47" who="#TomaszJaskóła">Rozumiem, że jeszcze mam troszkę czasu.</u>
          <u xml:id="u-130.48" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie, nie.)</u>
          <u xml:id="u-130.49" who="#TomaszJaskóła">Tak.</u>
          <u xml:id="u-130.50" who="#TomaszJaskóła">Szanowni państwo, chciałbym, żebyśmy wreszcie pomyśleli nad poważną oceną nauczyciela. Jeśli osoba - mówię o szkołach publicznych, na uczelniach dawno rozwiązano ten problem - korzysta z przywileju ochrony, a nie jest funkcjonariuszem publicznym, takiej jak funkcjonariusz publiczny, bo jest pracownikiem szkoły samorządowej, to my musimy wymagać wreszcie zewnętrznej oceny tej osoby jako nauczyciela. Dlaczego? Teraz postawię najważniejsze pytanie, przed którym jedni z państwa zrejterowaliście, a drudzy z państwa nigdy się na to nie odważycie. Jednym z największych problemów polskiej szkoły jest Karta Nauczyciela, która niestety powoduje takie sytuacje, że nie do końca można zwolnić nauczyciela słabego, a i nie można promować nauczyciela dobrego. I to jest jedno z clou. Odpowiedzcie na pytanie, jakie samorządy mają problemy z Kartą Nauczyciela.</u>
          <u xml:id="u-130.51" who="#TomaszJaskóła">Niemniej jednak będziemy w pierwszym czytaniu oczywiście głosować za tym, żeby propozycja rządu poszła do komisji. Serdecznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-130.52" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#BarbaraDolniak">Dziękuję panu posłowi za zabranie głosu w imieniu klubu.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#BarbaraDolniak">A teraz proszę - w imieniu klubu Nowoczesna pani poseł Katarzynę Lubnauer.</u>
          <u xml:id="u-131.2" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#KatarzynaLubnauer">Panie i Panowie Posłowie! Pani Marszałek! W Polsce jest wiele do zrobienia, ale są takie dziedziny życia, w którym tą pracą trzeba kierować szczególnie spokojnie i ostrożnie. Zwłaszcza dzieciom należy się nasz spokój, nasza dojrzałość i wiedza o tym, jak pewne rzeczy trzeba zmieniać. Na dzieciach po prostu nie można eksperymentować. Poza tym czasami naprawdę warto coś naprawiać, a nie od razu burzyć.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#KatarzynaLubnauer">Tak, my chcemy innej szkoły. Tak, widzimy wady polskiej szkoły. Tak, chcemy szkoły, która jest bardziej przyjazna, bardziej praktyczna, lepiej rozwija umiejętności kreatywne, umiejętności interpersonalne, takie jak praca w grupie czy umiejętności komunikacyjne. Ale do tego nie trzeba niszczyć gimnazjów. Tak naprawdę bardzo wiele gimnazjów już w tej chwili to szkoły, które rozwijają takie umiejętności, a można je jeszcze naprawiać.</u>
          <u xml:id="u-132.2" who="#KatarzynaLubnauer">Przy każdej reformie jest tak, że powinno się rozpatrzeć dwie rzeczy - jakie są koszty reformy i jakie są korzyści. W tym wypadku mamy reformę, przy której nikt nie przedstawił nam, realnie rzecz biorąc, jakie są korzyści, natomiast wszyscy widzimy, jakie są koszty - będą to koszty dla dzieci, będą to koszty dla samorządów, będą to koszty dla nauczycieli. Patrząc na komplet dwóch ustaw, które nam przedłożono, widać, że trzeba się zająć dwoma problemami. Jeden to kierunek zmian, a drugi to styl, w jakim są one dokonywane.</u>
          <u xml:id="u-132.3" who="#KatarzynaLubnauer">Kierunek zmian. Czy warto likwidować gimnazja? Wszystko wskazuje na to, że gimnazja się sprawdziły. Sprawdziły się, ponieważ, jeżeli spojrzymy na wyniki naszych uczniów, to zobaczymy, że one się znacząco poprawiły w testach PISA, o których jeszcze potem będę dalej mówić. Widać również, że mamy nie tylko efekty w postaci ogólnej poprawy jakości wiedzy polskich 15-latków, ale i że poprawiliśmy znacząco te dolne wyniki, czyli że tak naprawdę ci najsłabsi uczniowie odnieśli największy sukces, odnieśli największą korzyść z tego, że istnieją gimnazja.</u>
          <u xml:id="u-132.4" who="#KatarzynaLubnauer">Dodatkowo są sprawy wychowawcze. Bardzo wiele się mówi o tym, że gimnazja są porażką wychowawczą, ale jeżeli się przyjrzymy uważnie, to widzimy, że więcej przemocy jest w szkołach podstawowych - w V i VI klasie - a ponadto że gimnazja uczą się coraz lepiej pracować z tą młodzieżą. Mając tam młodzież w określonym wieku, jeżeli jeszcze wspomoglibyśmy nauczycieli, zapewniając opiekę psychologiczną, większą opiekę pedagogiczną, to tak naprawdę moglibyśmy w ten sposób uzyskać zdecydowanie lepsze wyniki, niż likwidując gimnazja.</u>
          <u xml:id="u-132.5" who="#KatarzynaLubnauer">Podobnie jest z kwestią tego, że właśnie gimnazja są najlepszym miejscem, żeby umieszczać w nich pracownie. Nie ma żadnych przeszkód, żeby wyposażyć polskie szkoły w szerokopasmowy Internet, w pracownie. Właśnie np. gimnazja są świetnym miejscem do tego, żeby tam tworzyć pracownie przedmiotowe: biologiczne, fizyczne, chemiczne. Łatwiej wyposażyć w nie kilka tysięcy gimnazjów niż kilkanaście tysięcy szkół podstawowych.</u>
          <u xml:id="u-132.6" who="#KatarzynaLubnauer">Druga kwestia to jest styl zmian. Styl zmian, które państwo przeprowadzają, jest naganny.</u>
          <u xml:id="u-132.7" who="#KatarzynaLubnauer">Ale wracając do tamtej kwestii, chciałam jeszcze o jednej rzeczy powiedzieć. Jeżeli spojrzymy na Polskę jako całość, jeżeli spojrzymy na to, że Polska to są nie tylko duże miasta, ale również małe miejscowości, to nikt z nas nie będzie miał wątpliwości co do tego, że w małej miejscowości gimnazjum naprawdę jest miejscem, gdzie się wyrównuje szanse, jest miejscem, gdzie często przebywają dzieci z kilku szkół wiejskich i gdzie mają szansę na prawdziwy rozwój, jest tym oknem, które pani wykpiwa, na świat. I dokładnie to okno chcecie zamknąć. Dla mieszkańców miast problemem tej reformy będzie tylko chaos, tymczasowość, sposób jej realizacji - oni sobie jakoś poradzą - natomiast dla mieszkańców wsi to będzie prawdziwa klęska.</u>
          <u xml:id="u-132.8" who="#KatarzynaLubnauer">Styl zmian. Nikt, kto kiedykolwiek przeprowadzał jakiś duży projekt, jeżeli ma jakieś projektowe doświadczenie, nie popełniłby takiego błędu, żeby dokonywać tak dużej zmiany systemowej, zmiany na taką skalę, na takim obszarze, w tak krótkim czasie. Dodatkowo, jeżeli przeprowadzamy taką zmianę, to warto jest mieć zapewnioną współpracę z tymi, którzy jej będą realnie dokonywać. Natomiast my mamy do czynienia ze zmianą, przeciwko której są zarówno nauczyciele, mający ją realizować, jak i samorządy. A więc przeprowadzacie państwo zmianę, która jest przeciwko tym, którzy ją mają realizować, i czynicie to w tempie, które jest po prostu kuriozalne. To tempo właśnie, ten brak dyskusji, ten chaos spowodowały, że 48% Polaków chce odłożenia tej reformy o przynajmniej rok, a tylko 31% chce, żeby ona była realizowana w tym tempie, które państwo proponują. Podobnie jest w już tutaj przywoływanych danych, dotyczących tego, że 42% Polaków jest w ogóle przeciwnych tej reformie, a tylko 38% chce reformy proponowanej przez państwa.</u>
          <u xml:id="u-132.9" who="#KatarzynaLubnauer">W dodatku ta reforma ma jedną wadę, to jest taka podstawowa wada. Ta reforma jest zbudowana na kłamstwach, a zasada jest taka, że żadne kłamstwo długo się nie utrzyma.</u>
          <u xml:id="u-132.10" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: To nie wejdziecie do przyszłego Sejmu.)</u>
          <u xml:id="u-132.11" who="#KatarzynaLubnauer">Proszę państwa, ilość kłamstw, które były prezentowane, nawet dzisiaj z mównicy sejmowej, przy okazji tej reformy, jest po prostu imponująca.</u>
          <u xml:id="u-132.12" who="#KatarzynaLubnauer">Po pierwsze, opinie ekspertów. Większość wspomnianych przez MEN jest przeciwna reformie. Profesorowie Dolata, Stawiński, Jan Herczyński, powołujecie się na tych ekspertów. Wszyscy jednoznacznie się wypowiedzieli, że są przeciwni likwidacji gimnazjów, co więcej, wszyscy wskazywali, że ich badań nie można w jakikolwiek sposób traktować jako podstawy do likwidacji gimnazjów.</u>
          <u xml:id="u-132.13" who="#KatarzynaLubnauer">Kolejny argument za reformą, gimnazja same się wygasiły. Proszę państwa, używają państwo sloganu, mówiąc, że same się wygasiły, bo na ogół, w 60%, gimnazja są przy szkołach podstawowych. Ale odpowiedzmy sobie na odwrotne pytanie, ile jest szkół podstawowych, przy których nie ma gimnazjów, z których dzieci - z tych szkół podstawowych - idą potem w celu dalszej edukacji do gimnazjum, które czasami jest w zespole szkół razem ze szkołą podstawową, bo po prostu tak było z punktu widzenia warunków lokalowych wygodniej. Tych szkół jest ponad 9 tys. na bodajże 13 tys. szkół podstawowych w ogóle. Czyli to nie jest prawda.</u>
          <u xml:id="u-132.14" who="#KatarzynaLubnauer">Kolejna sprawa, opinie rektorów. Tutaj już dużo było na ten temat mówione. Okazuje się, że ci rektorzy, których byście rzeczywiście realnie zapytali, są przeciwni likwidacji gimnazjów i tak szybkiej zmianie. Raport NIK naprawdę nie mógł temu służyć. On służył tylko stwierdzeniu jednej prostej rzeczy, że poziom studentów się obniżył. Ale jeżeli w latach 90. studiowało 400 tys., a w 2009 r., w szczycie boomu, prawie 2 mln studentów, to nic dziwnego, że poziom studentów znacząco się obniżył. I nic dziwnego, że teraz matury na poziomie 30% nie zdają wszyscy uczniowie, tylko ok. 80%. Po prostu słabsi do niej podchodzą.</u>
          <u xml:id="u-132.15" who="#KatarzynaLubnauer">Kolejna kwestia, konsultacje i debaty. No na temat konsultacji i debat to można by oddzielne przemówienie wygłosić, na temat tego, jak wyglądały te konsultacje i czym były te debaty. Ja uczestniczyłam w konsultacjach, w jednych z tych 17 w miastach wojewódzkich, o bezpieczeństwie, akurat uczestniczyłam w nich razem z panią minister Szumilas. Widziałyśmy, jak wyglądała ta debata. Tam nie było nic o strukturze szkoły, tam nie było nic o zmianach, które mają być przeprowadzone. Tam było o bezpieczeństwie, dyskusja dotyczyła całkowicie czego innego. Inne konsultacje dotyczyły kwestii finansowania, kwestii szkolnictwa zawodowego...</u>
          <u xml:id="u-132.16" who="#komentarz">(Poseł Urszula Rusecka: To jest najważniejsze w tej reformie.)</u>
          <u xml:id="u-132.17" who="#KatarzynaLubnauer">...i nie pamiętam jeszcze czwartego tematu. Żadne nie mówiły o strukturze. W związku z tym to było jedno wielkie oszustwo.</u>
          <u xml:id="u-132.18" who="#KatarzynaLubnauer">Kolejna informacja, skala przemocy w gimnazjum. Już trochę o tym powiedziałam, to jest kwestia tego, że rzeczywiście najwięcej przemocy jest w szkole podstawowej, w V i VI klasie. Wy do tej V i VI klasy chcecie wprowadzić jeszcze VII i VIII klasę. To zwiększy ilość przestępstw, a nie zmniejszy.</u>
          <u xml:id="u-132.19" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Co za bzdury.)</u>
          <u xml:id="u-132.20" who="#KatarzynaLubnauer">Zwróćmy uwagę na jedną prostą rzecz. Bardzo często - bardzo często - państwo się posługują takim populistycznym stwierdzeniem: gimnazjalista kogoś pobił.</u>
          <u xml:id="u-132.21" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: To są fakty.)</u>
          <u xml:id="u-132.22" who="#KatarzynaLubnauer">Szybko znalazłam tyle samo informacji o uczniach szkół podstawowych. Bardzo łatwo to się wyszukuje, tylko pamiętajcie o jednym: zlikwidujecie gimnazja, nie zlikwidujecie gimnazjalistów. Dzieci w tym wieku są w okresie dojrzewania, często stwarzają problemy wychowawcze rodzicom, dlatego rodzice również często zrzucają tę odpowiedzialność na szkoły.</u>
          <u xml:id="u-132.23" who="#KatarzynaLubnauer">Kolejne kłamstwo, zapewnienie, że dzieci z klas VI zostaną w tej samej szkole podstawowej. Nie, rodzice nie wiedzą, gdzie one pójdą w przyszłym roku. Mogą pójść do tego samego budynku, w którym obecnie jest gimnazjum.</u>
          <u xml:id="u-132.24" who="#KatarzynaLubnauer">Kolejna kwestia, PISA sprawdza nie umiejętności, tylko odtwórcze... Widziała pani kiedykolwiek testy z matematyki? To są normalne zadania, które wymagają konkretnych umiejętności. A te mityczne umiejętności, na które się pani minister powołuje, to są umiejętności informatyczne, np. zamówienie biletu przez Internet, i wypadamy w nich lepiej niż np. Finlandia. Tak, trzeba postawić na edukację praktyczną, zgadzam się, trzeba poprawić edukację praktyczną.</u>
          <u xml:id="u-132.25" who="#KatarzynaLubnauer">Dodatkowo ta reforma niszczy wiele rzeczy. Klasy dwujęzyczne - jaki sens mają klasy dwujęzyczne, jeżeli mają być tylko dla dzieci z tej samej szkoły? Kwestia szkół muzycznych, które są niedostosowane, kwestia metody wprowadzania tej reformy i niektórych zapisów dotyczących tego, jak mają przebiegać uchwały, tymczasowość programów, dwa roczniki w 2019 r. - wad tej reformy jest mnóstwo, dlatego zwracam się do nauczycieli, do rodziców, do wszystkich, którym leży na sercu troska o dzieci, żeby przeciwstawili się tej reformie. Wzywam panią minister Zalewską i cały PiS, żeby wycofali tę reformę, a przynajmniej ją opóźnili o co najmniej rok.</u>
          <u xml:id="u-132.26" who="#KatarzynaLubnauer">Klub Nowoczesna wnioskuje o odrzucenie tej ustawy w pierwszym czytaniu. Zawnioskujemy też w komisji o wysłuchanie publiczne. To jest ustawa, która jest eksperymentem na dzieciach. To jest chaos w edukacji, to jest niszczenie...</u>
          <u xml:id="u-132.27" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-132.28" who="#KatarzynaLubnauer">...zamiast tworzenia czegoś dobrego. Proszę państwa, wysłuchajcie opinii suwerena. Suweren już nie chce tej waszej reformy. Dziękuję państwu.</u>
          <u xml:id="u-132.29" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#BarbaraDolniak">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#BarbaraDolniak">Teraz w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego pan poseł Krystian Jarubas.</u>
          <u xml:id="u-133.2" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#KrystianJarubas">Szanowna Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego mam przyjemność przedstawić stanowisko odnośnie do projektu ustawy Prawo oświatowe.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#KrystianJarubas">Szanowni Państwo! Po raz kolejny w tej kadencji mamy do czynienia z projektem złożonym przez PiS, który tak naprawdę jest gigantycznym aktem demolki, tym razem edukacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-134.2" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Ostro idzie.)</u>
          <u xml:id="u-134.3" who="#KrystianJarubas">Do czego się sprowadza ta reforma? Ano do zmiany nazw - tabliczek i pieczątek, bo poza tym nie ma żadnych konkretów. Wielu nazywa ją także antyreformą i tak ją określając, na pewno się nie myli. Podstawowe pytanie brzmi: Po co jest ta zmiana? Nikt chyba tak naprawdę nie wie. Może więc wnioskodawcy wyszli z założenia, jak w jednej z polskich komedii, pani minister, że skoro nikt nie wie, to nikt nie będzie o to pytał.</u>
          <u xml:id="u-134.4" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Dobry jest.)</u>
          <u xml:id="u-134.5" who="#KrystianJarubas">Otóż, droga pani minister, życie to nie film, dlatego będą pytania.</u>
          <u xml:id="u-134.6" who="#KrystianJarubas">Jednym z podstawowych jest to: Dlaczego chcecie zniszczyć ponad 6 tys. placówek oświatowych w Polsce, gdzie dziś ma pracę ponad 100 tys. nauczycieli? Pytanie to nabiera głębszego sensu, gdy odniesiemy się do historii. Gimnazja powstały w końcówce lat 90. Reforma ministra Handkego, która je wprowadzała, ma już prawie 18 lat, można powiedzieć, osiąga pełnoletność, dojrzałość, ale dzisiejsze działania posłów, którzy chcą ją odwracać, zakrawają na coś zupełnie innego: skrajną niedojrzałość i brak odpowiedzialności za swoje czyny i decyzje. Tak, drodzy państwo, bo są osoby, które dziś są orędownikami likwidacji gimnazjów, a głosowały za ich utworzeniem. To nie są żadne tajemne dane, można je znaleźć na stronie internetowej Sejmu. Za powstaniem gimnazjów głosowali m.in. państwa prezes Jarosław Kaczyński, Tadeusz Cymański, Mariusz Kamiński, Antoni Macierewicz, Kazimierz Ujazdowski, Ryszard Czarnecki. Co ciekawe, Krzysztof Jurgiel był na tym głosowaniu nieobecny, ale może dziś jest chociaż na sali? Nie ma? Nieważne... Niektórzy głosujący wtedy za gimnazjami być może są dziś na tej sali plenarnej, pytam więc, co się stało, dlaczego zmieniliście zdanie. Dlaczego dziś chcecie zawracać kijem Wisłę? Zwłaszcza że nie macie, szanowni państwo, racji. Według badań PISA rok do roku polepsza się poziom kształcenia w polskich gimnazjach. Od 2000 r. do 2015 r. polskie piętnastolatki awansowały z poziomu poniżej europejskiej średniej do czołówki edukacyjnej świata. To przekłada się na dalszą naukę, oznacza, że rokrocznie zwiększają się szanse absolwentów na znalezienie coraz lepszej pracy, lepiej płatnej i bardziej prestiżowej. To bardzo ważne w kontekście tego, co mówiono przy tworzeniu reformy - że ma ona niejako wyrównywać szanse uczniów z różnych środowisk.</u>
          <u xml:id="u-134.7" who="#KrystianJarubas">Jak widzicie, wychodzimy na prostą. I co, teraz chcecie zawracać? Szczególnie że tzw. dobra zmiana pęka, co pokazuje ostatni sondaż dla jednej z rozgłośni radiowych. Wynika z niego, że 42% badanych jest przeciwko reformie likwidującej gimnazja, 39% jest za. To może oznaczać, że tendencja się zmienia. Ludzie zrozumieli, pytanie, dlaczego wy nie rozumiecie, szanowni państwo.</u>
          <u xml:id="u-134.8" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Przed wyborami mieliście 17%.)</u>
          <u xml:id="u-134.9" who="#KrystianJarubas">Panie Kaleta, skończę, zaraz pan będzie mówił.</u>
          <u xml:id="u-134.10" who="#KrystianJarubas">Dodam też, że ten sondaż nie jest jedynym wyznacznikiem trendów społecznych. Związek Nauczycielstwa Polskiego już pod koniec 2015 r. mocno krytykował plany PiS związane z reformą, o której mówimy. Nauczyciele zebrali ponad 250 tys. podpisów w obronie gimnazjów i obecnego ustroju szkolnego. Co ciekawe, zajęło to niecałe 2 miesiące. To kolejny dowód na to, że proponowana przez PiS reforma nie ma tak wielu zwolenników, jak tu próbują nam wciskać przedstawiciele rządu. Co zrobicie z tymi podpisami? Wyrzucicie je do kosza?</u>
          <u xml:id="u-134.11" who="#KrystianJarubas">Szanowni państwo, PSL nie było zwolennikiem powstawania gimnazjów, byliśmy przeciwko. Wtedy posłowie AWS-u zrobili woltę, przegłosowali po swojemu i stworzyli obecny system edukacji. A więc trzeba być konsekwentnym, szczególnie że pokłosiem decyzji sprzed kilkunastu lat był olbrzymi wkład pracy nauczycieli, dyrektorów szkół, którzy musieli stworzyć niemal od podstaw gimnazja, a łatwe to nie było, szczególnie w mniejszych miejscowościach. Od 1999 r. samorządy wydały na funkcjonowanie gimnazjów 130 mld zł, w tym 8 mld na inwestycje. Niektóre samorządy do dziś ponoszą konsekwencje finansowe, spłacają długi zaciągnięte na poczet przystosowania się do zmian w edukacji, jakie zafundowali im rządzący w latach 90. posłowie AWS-u. Dziś pokazujecie, że nie odrobiliście lekcji. Wasza reforma spowoduje chaos. Szkoły podstawowe będą musiały objąć nauką osiem roczników, pierwszaki natkną się w nich na piętnastolatków. A jeszcze niedawno krzyczeliście, że sześciolatki nie powinny spotykać się z dziesięciolatkami, bo różnica wieku jest zbyt duża. Gdzie tu sens i logika, pani minister? Straciliście je w tym momencie.</u>
          <u xml:id="u-134.12" who="#KrystianJarubas">Co gorsza, szybkie tempo wprowadzania antyreformy ma chyba na celu ukrycie kolejnych problemów z nią związanych. Okazuje się, że przez likwidację gimnazjów może zabraknąć miejsca dla dzieci w przedszkolach przy podstawówkach. W samej tylko Warszawie chodzi o ponad 2 tys. trzylatków, ale na terenach wiejskich wcale nie jest lepiej...</u>
          <u xml:id="u-134.13" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Może coś tam zreprywatyzują?)</u>
          <u xml:id="u-134.14" who="#KrystianJarubas">...nie mówiąc o pozostałych grupach wiekowych. To efekt działań PiS w edukacji. We wrześniu znieśliście obowiązek szkolny dla sześciolatków, pozostawiając przy tym zobowiązanie samorządów do zagwarantowania miejsca w przedszkolu trzylatkom. W rezultacie, szanowni państwo, placówki muszą przyjąć cztery roczniki. Podstawówki uratowały się, tworząc oddziały przedszkolne. Teraz muszą wygospodarować nowe miejsca dla siódmo- i ósmoklasistów, najprawdopodobniej kosztem najmłodszych.</u>
          <u xml:id="u-134.15" who="#KrystianJarubas">Dla PSL najważniejsze jest dobro uczniów i nauczycieli, pani minister. Wasza reforma to dla nich wielka niewiadoma. Tak naprawdę nie omówiono kwestii zmiany struktury szkolnej. Ministerstwo nie posiada też żadnych zapisów poruszanych tam spraw. Nadal nie wiemy nic o programie nauczania - jaki dostęp do wiedzy, i jakiej wiedzy, szykujecie naszej młodzieży. Nie wiemy też, co będzie z nauczycielami, którzy stracą pracę w gimnazjach. Pani minister raczyła zapewnić, że każdy z nich otrzyma propozycję innej pracy. Pytanie: Czy to będzie praca np. w kotłowni?</u>
          <u xml:id="u-134.16" who="#KrystianJarubas">PSL nie jest opozycją totalną. Wielokrotnie deklarowaliśmy, że jesteśmy skłonni rozmawiać o reformie oświaty, ale w dobrym kierunku, tak by nie były to tylko zmiany pozorne. Nadal nie wiemy, co pani minister sądzi o naszych propozycjach, bo odpowiedzi pani minister nie uzyskaliśmy.</u>
          <u xml:id="u-134.17" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Jakie to propozycje?)</u>
          <u xml:id="u-134.18" who="#KrystianJarubas">Dotyczące edukacji, panie Kaleta. Postulowaliśmy, by zamiast wydawać pieniądze na zmianę tabliczek i pieczątek...</u>
          <u xml:id="u-134.19" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Ale jakie?)</u>
          <u xml:id="u-134.20" who="#KrystianJarubas">...wydawać je na dodatkowe lekcje języków obcych, tak by była przynajmniej godzina dziennie w każdej klasie, na posiłek regeneracyjny dla każdego ucznia bez względu na status majątkowy i w końcu wnioskowaliśmy o rozpoczęcie prac nad zmniejszeniem liczby uczniów w klasach do 20...</u>
          <u xml:id="u-134.21" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: To przez 8 lat mogliście robić.)</u>
          <u xml:id="u-134.22" who="#KrystianJarubas">...do 20 uczniów, panie Kaleta, tak by nauczyciel mógł więcej uwagi poświęcać każdemu ze swoich wychowanków.</u>
          <u xml:id="u-134.23" who="#KrystianJarubas">Do tej pory nie wiemy, jak odnosi się do tych propozycji ministerstwo, mimo że wielokrotnie o to pytaliśmy. Nie wiadomo też, ile pieniędzy pochłonie to, co proponuje dziś PiS, czyli wymiana tabliczek, pieczątek, sztandarów i papieru firmowego w szkołach. Pani minister na pewno wie. Zastanówcie się, czy to się opłaca. Czy nie lepiej zamiast na biurokrację przeznaczyć pieniądze na realną zmianę: poprawę jakości kształcenia?</u>
          <u xml:id="u-134.24" who="#KrystianJarubas">Jak widać, pytań jest wiele, a zamiast odpowiedzi jak na razie uczniom, nauczycielom i rodzicom brzmieć może dziś w uszach jeden cytat: Ciemno wszędzie, głucho wszędzie. Co to będzie, co to będzie? Pani minister zna ten cytat?</u>
          <u xml:id="u-134.25" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-134.26" who="#KrystianJarubas">Adam Mickiewicz. Cytat adekwatny do sytuacji, bo istnieją poważne obawy, że to, co proponuje pani polskiej edukacji, to żadna reforma.</u>
          <u xml:id="u-134.27" who="#komentarz">(Minister Edukacji Narodowej Anna Zalewska: Panie pośle, a dalej? Można dalej z Mickiewicza?)</u>
          <u xml:id="u-134.28" who="#KrystianJarubas">Szanowna pani minister, to żadna reforma, to - powiem grzecznie - dziadostwo.</u>
          <u xml:id="u-134.29" who="#KrystianJarubas">Klub PSL złoży wniosek o wysłuchanie publiczne w tej sprawie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-134.30" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#BarbaraDolniak">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#BarbaraDolniak">W imieniu Koła Poselskiego Europejscy Demokraci głos zabierze pan poseł Jacek Protasiewicz.</u>
          <u xml:id="u-135.2" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#JacekProtasiewicz">Dzień dobry.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#JacekProtasiewicz">Szanowna Pani Marszałek! Panowie Posłowie i Panie Posłanki! Zacząłem inaczej, ponieważ słyszę, że państwo poselstwo PiS-owskie już się szykuje do tych swoich szyderstw. Będę o tych szyderstwach mówił i będzie wam wstyd za słowa, które wykrzykujecie z tej części sali.</u>
          <u xml:id="u-136.2" who="#JacekProtasiewicz">Otóż zacznę od tego, że w imieniu klubu Europejskich Demokratów...</u>
          <u xml:id="u-136.3" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Koła.)</u>
          <u xml:id="u-136.4" who="#JacekProtasiewicz">...koła Europejskich Demokratów poprzemy wniosek Platformy i Nowoczesnej o odrzucenie obu tych projektów oraz wniosek Platformy i Nowoczesnej o zorganizowanie wysłuchania publicznego, jak również wniosek PSL-u o odrzuceniu obu tych projektów. PSL wniosku o wysłuchanie publiczne nie zgłosił.</u>
          <u xml:id="u-136.5" who="#JacekProtasiewicz">Dlaczego? Z pięciu powodów. Pierwszym powodem jest czas, tempo tej reformy, które skutkuje chaosem. Za chwilę wyjaśnię, jak wielkim chaosem skutkuje.</u>
          <u xml:id="u-136.6" who="#JacekProtasiewicz">Po drugie, koszty. Są koszty tej reformy. Pani minister mówi o 900 mln. Czy starczy, nie wiem. Wiem jedno: nawet jeśli to jest 880 mln, to są to pieniądze wyrzucone w błoto. W Polsce jest dużo więcej potrzeb. Ja je znam, wy też je znacie, bo mówiliście o nich w kampanii. Są matki wychowujące dzieci, są matki, które otrzymują jałmużnę w zamian za to, że mają urodzić dziecko niepełnosprawne, mimo obietnicy składanej z tej mównicy przez waszą liderkę, panią premier Szydło, a wy 900 mln wyrzucacie w błoto. To jest drugi powód.</u>
          <u xml:id="u-136.7" who="#JacekProtasiewicz">Trzeci: bo to jest szkodliwe dla dzieci, dla uczniów. Wiem, co mówię, ponieważ mój syn jest uczniem VI klasy szkoły podstawowej. Raz jeszcze wam przypomnę dlaczego i absolutnie pójdzie wam w pięty, będziecie wstydzić się za te swoje szyderstwa.</u>
          <u xml:id="u-136.8" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Stasia Pięty nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-136.9" who="#JacekProtasiewicz">Pkt 4: ponieważ jest nie fair wobec nauczycieli, ten projekt reformy jest ogromnie nie fair wobec nauczycieli.</u>
          <u xml:id="u-136.10" who="#JacekProtasiewicz">I pkt 5: bo nie rozwiązuje żadnych problemów, bo nie rozwiązuje żadnych problemów.</u>
          <u xml:id="u-136.11" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-136.12" who="#JacekProtasiewicz">Żeby pani usłyszała, pani poseł, bo pani jest głucha na argumenty rodziców, głucha na argumenty nauczycieli, więc ja je wykrzyczę, bo to jest mój obowiązek.</u>
          <u xml:id="u-136.13" who="#JacekProtasiewicz">A więc czas. Co oznacza w praktyce reforma, którą proponuje pani minister Zalewska? Otóż oznacza, bo rozmawiałem o tym z samorządowcami z Wrocławia, że do końca stycznia trzeba opracować nową siatkę szkół, przeprowadzić konsultacje z nauczycielami oraz konsultacje z rodzicami uczniów. Wielu z nich nie chce, ma różne pomysły na to, co ich dzieci mają robić dalej, czy zostawać w tym samym budynku na drugą zmianę, czy chodzić do innego budynku tylko dlatego, że jest taki kompletnie nonsensowny wymysł. Tłumaczyłem to już wam wcześniej, na tym się zamknę. A do maja trzeba powołać nowe szkoły, do maja muszą powstać uchwały o powołaniu nowych szkół.</u>
          <u xml:id="u-136.14" who="#JacekProtasiewicz">Pkt 2: koszty. Pani mówi 900 mln. Ja wiem jedno. Pani mówi, że są sanitariaty w tych szkołach. Są. Tylko różnica pomiędzy gimnazjum a szkołą podstawową polega na tym, że w szkole podstawowej ma być tzw. węzeł odżywczy, czyli ma być stołówka - w gimnazjum nie musiała być - i przy podstawówce musi być plac zabaw. Pani nawet nie wie o tym, że tak jest, bo pani nawet nie przygotowała rozporządzeń, które by to zmieniały. To jest przykre, że pani nie wie, pani minister, bo myślałem, że pani jest jednym z bardziej kompetentnych członków tego rządu. Zawiodłem się srodze.</u>
          <u xml:id="u-136.15" who="#JacekProtasiewicz">Po trzecie, jest to szkodliwe dla uczniów. Mówiłem wam to już. Ile to będzie kosztować, jakie będą skutki dla mojego syna? Z tej sali padały szydercze podpowiedzi: zapłacimy ci za korepetycje z hiszpańskiego dla twojego syna. Nie chcę waszych pieniędzy, mnie stać na korepetycje. Ale co z milionami Polaków, których nie stać, którzy chcieli wysłać dzieci do dwujęzycznego gimnazjum i nie będą mogli wysłać? O nich pomyślcie i przed nimi będziecie się spowiadać, przed nimi będziecie się rozliczać. Ja wam przypomnę za 3 lata, mam nadzieję, że wcześniej.</u>
          <u xml:id="u-136.16" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-136.17" who="#komentarz">(Głos z sali: Ooo...)</u>
          <u xml:id="u-136.18" who="#JacekProtasiewicz">Pkt 4: jest to nie fair wobec nauczycieli. Powiem tylko jedną rzecz. Z mocy ustawy dyrektor gimnazjum zostaje zastępcą tej nowo powstałej podstawówki, nawet jak jest lepszy, nawet jak jest znakomitym dyrektorem. Mógł być dyrektorem roku, mógł być dyrektorem dziesięciolecia w tym mieście, ale z mocy ustawy Anny Zalewskiej ma obowiązek bycia zastępcą dyrektora, i to nie na miesiąc, dwa, trzy, tylko do końca konkursu. Takie są wasze skutki.</u>
          <u xml:id="u-136.19" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: No i bardzo dobrze.)</u>
          <u xml:id="u-136.20" who="#JacekProtasiewicz">Pkt 5: te projekty nie rozwiązują żadnych poważnych problemów typu dotowanie gmin, które inwestują więcej w szkolnictwo publiczne, co skutkuje tym, że muszą więcej inwestować w szkolnictwo niepubliczne. Skutek tego jest taki, że powstają prywatne licea ogólnokształcące, a zawodówki są puste. We Wrocławiu pracodawcy potrzebują 400 wykwalifikowanych robotników, a jest ich 4.</u>
          <u xml:id="u-136.21" who="#komentarz">(Głos z sali: Właśnie będzie dobra szkoła zawodowa.)</u>
          <u xml:id="u-136.22" who="#JacekProtasiewicz">Zajmijcie się tym wreszcie.</u>
          <u xml:id="u-136.23" who="#JacekProtasiewicz">I ostatnia sprawa. Pani minister mówiła, że większość nauczycieli jest za tą reformą. Otóż bodaj 2 tygodnie temu byłem na pl. Piłsudskiego, byłem z tymi nauczycielami, widziałem transparenty: zostawcie nasze gimnazjum. Ale widziałem też taki: gimnazjum zostawić, rządzących spławić.</u>
          <u xml:id="u-136.24" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-136.25" who="#JacekProtasiewicz">To jest zdjęcie z tej wielotysięcznej demonstracji. Były to jakieś nauczycielki ze Śląska.</u>
          <u xml:id="u-136.26" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Dwie osoby.)</u>
          <u xml:id="u-136.27" who="#JacekProtasiewicz">Wiecie skąd? Ja wam powiem skąd, bo nawet nie wiecie, że taka miejscowość istnieje. Wielowieś. Jedźcie tam i opowiedzcie o tej swojej reformie, jaka ona jest doskonała. Widłami was pogonią, wywiozą was na drabiniastym wozie i nauczycie się, że z Polakami się rozmawia, a nie Polakami się rządzi w taki sposób, w jaki wy proponujecie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#BarbaraDolniak">Dziękuję panu posłowi za zabranie głosu.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Aż się zadumałem.)</u>
          <u xml:id="u-137.2" who="#komentarz">(Poseł Jacek Protasiewicz: Naprawdę? Zdarza się?)</u>
          <u xml:id="u-137.3" who="#BarbaraDolniak">W imieniu Koła Poselskiego Wolni i Solidarni stanowisko na piśmie złożyła pani poseł Małgorzata Zwiercan.</u>
          <u xml:id="u-137.4" who="#BarbaraDolniak">Na liście osób, które zapisały się do zadania pytań, są 93 osoby.</u>
          <u xml:id="u-137.5" who="#BarbaraDolniak">Czy ktoś jeszcze chce się zapisać?</u>
          <u xml:id="u-137.6" who="#BarbaraDolniak">Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-137.7" who="#BarbaraDolniak">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-137.8" who="#BarbaraDolniak">Czas na zadanie pytania - 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-137.9" who="#komentarz">(Poseł Ewa Kołodziej: To jest za mało, 1,5 minuty.)</u>
          <u xml:id="u-137.10" who="#BarbaraDolniak">Jeszcze się nie zdarzyło, pani poseł, w tym Sejmie, żebym odebrała komuś głos, jeżeli trochę przekroczy. Sami państwo widzieliście przed chwilą.</u>
          <u xml:id="u-137.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-137.12" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Brawo, pani marszałek.)</u>
          <u xml:id="u-137.13" who="#BarbaraDolniak">A więc spokojnie, jeżeli pani się nie zmieści, to będzie pani mogła o tę chwilę przedłużyć, ale musimy ustalić jakąś regułę.</u>
          <u xml:id="u-137.14" who="#komentarz">(Minister Edukacji Narodowej Anna Zalewska: Pani marszałek...)</u>
          <u xml:id="u-137.15" who="#BarbaraDolniak">Nie, pani minister, będzie pani miała czas. Zawsze mogę udzielić pani głosu, ale może poczekajmy na te pytania, które będą stanowić całą zbiorowość, i wtedy będzie pani mogła w pełni przez dowolną ilość czasu odpowiadać.</u>
          <u xml:id="u-137.16" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Do której pani ma dyżur?)</u>
          <u xml:id="u-137.17" who="#BarbaraDolniak">Jeżeli bardzo pani chce, bardzo proszę, bo ja pani nie mogę odmówić zabrania głosu, ale wydawało mi się, że odpowiedź na cały komplet pytań będzie właściwszym sposobem odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-137.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-137.19" who="#BarbaraDolniak">Tak więc pani minister zabierze głos w tej chwili, przed rozpoczęciem zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-137.20" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#AnnaZalewska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ponieważ rzeczywiście wystąpienia klubów były bardzo emocjonujące, ja dalej apeluję o rozmawianie o Prawie oświatowym, o tym, co trzeba w systemie edukacji zmienić. Pozwoli pani, że rzeczywiście będę próbowała wyjaśniać już te wątpliwości, które padały tutaj z mównicy sejmowej. Być może w związku z tym pewne pytania nie będą się powtarzać, choć oczywiście posłowie mają tutaj wolność.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#AnnaZalewska">Kilka bardzo krótkich uwag, proszę państwa, bo muszę dementować na bieżąco. Były pytania dotyczące opinii rektorów, była mowa o tym, że 26 na 37 powiedziało, że absolwenci liceum ogólnokształcącego są nieprzygotowani do studiowania. Tak, to jest raport Najwyższej Izby Kontroli. Uważam Najwyższą Izbę Kontroli za naprawdę rzetelnego audytora systemu edukacji. Jednocześnie przypominam, że było drugie wystąpienie jakby usprawiedliwiające, dlaczego tak się dzieje, że rzeczywiście każdy może dostać się na studia, że na historię może dostać się nawet ten, kto historii nie zdawał na maturze. W związku z tym odpowiadam, że tym większa odpowiedzialność za system 13-letni, który budujemy, za to, żeby rzeczywiście ta jakość kształcenia była na najwyższym poziomie.</u>
          <u xml:id="u-138.2" who="#AnnaZalewska">Były odwołania do badaczy. Wszyscy ci badacze, którzy się wypowiadają, jeżeli ktoś właściwie czyta ich komentarze, ich wystąpienia, absolutnie zgadzają się z jednym: nie ma dobrze zorganizowanych liceów ogólnokształcących, nie ma szkół branżowych. Powtarzają to na każdym kroku, podkreślają, że w Polsce jest bardzo niebezpieczny i nietypowy dla żadnego kraju rynek korepetycji.</u>
          <u xml:id="u-138.3" who="#AnnaZalewska">Jeżeli chodzi o Częstochowę, to tutaj są posłowie, którzy byli na spotkaniu w Częstochowie. Pana prezydenta nie było na tym spotkaniu, był wiceprezydent...</u>
          <u xml:id="u-138.4" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Szumilas: Ja mówiłam o wiceprezydencie.)</u>
          <u xml:id="u-138.5" who="#AnnaZalewska">...który próbował dyskwalifikować dane, którymi posługiwaliśmy się, pokazując przekształcenie w Częstochowie. Natomiast ja bardzo prosiłam pana prezydenta, żeby zweryfikował te dane, dlatego że jego dyrektorzy do systemu informacji oświatowej dostarczają te dane. W związku z tym gdzieś tam w tych szkołach czy w urzędzie rzeczywiście jest jakiś kłopot, a to jest duży kłopot, bo jak państwo wiedzą, samorządy, które są kontrolowane przez urzędy kontroli skarbowej, później muszą oddawać część subwencji oświatowej.</u>
          <u xml:id="u-138.6" who="#AnnaZalewska">Padło tutaj oczywiście takie stwierdzenie, że nie byłam na manifestacji. Po pierwsze, nie zostałam zaproszona. Gdyby była taka okazja czy taka możliwość, że miałabym przyjąć delegację, to z najwyższym szacunkiem i uznaniem. Przypominam, że dzień wcześniej rozmawiałam w zespole na temat konkretnych rozwiązań dotyczących statusu zawodowego nauczyciela, wynagrodzenia, tego, co trzeba zmienić w Karcie Nauczyciela, również na temat podwyżek. Podzieliliśmy się na zespoły, pracujemy. Związek Nauczycielstwa Polskiego również przybył. Przypominam, że większość trosk związkowców, przede wszystkim „Solidarności”, i forum związków wybrzmiała w przepisach Prawa oświatowego. Dalej budujemy system odpowiedzialności również za satysfakcję nauczyciela.</u>
          <u xml:id="u-138.7" who="#AnnaZalewska">Padło też takie sformułowanie, że były budowane gimnazja. Były budowane różnego rodzaju placówki oświatowe, nie tylko gimnazja, ale proszę powiedzieć, jak spojrzycie w oczy mieszkańcom wsi, którzy budowali szkoły wiejskie własnymi rękami, a za państwa kadencji kilka tysięcy tych szkół zostało zlikwidowanych.</u>
          <u xml:id="u-138.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-138.9" who="#AnnaZalewska">Jednocześnie chcę dementować na bieżąco. Rodzice zresztą są drażnieni przez polityków, którzy mają dostęp do pełnej informacji. Dyrektorzy mają dostęp do pełnej informacji, nauczyciele mają dostęp do pełnej informacji, są nie tylko informatory. Przypominam, że w sierpniu uprzedzałam te wszystkie zdarzenia, żeby absolutnie nikt nie był zaskoczony, więc muszę te kwestie dementować. Podręczniki, proszę państwa, podstawy programowe będą gotowe. Podstawy programowe ani podręczniki nie będą tymczasowe. Powtarzam to za każdym razem i będę to robiła systematycznie po to, żeby rzeczywiście nie udało się państwu wmówić obywatelom, że rzeczywistość wygląda inaczej.</u>
          <u xml:id="u-138.10" who="#AnnaZalewska">Jeżeli chodzi o blokowanie systemu - tutaj do pana posła z klubu Kukiz - to rzeczywiście tak jest. To wynika z dwóch kwestii. Po pierwsze, z niżu demograficznego. Musimy zadbać o nauczycieli, którzy są w systemie, dlatego mówię o bardzo poważnym doskonaleniu zawodowym i tym dorocznym kształceniu, ale trzeba zbudować system, który zapewni finansowanie tego doskonalenia, a jednocześnie zwiąże się nie z przypadkowymi firmami, którym zależy na podpisie po to, żeby rozliczyć projekt, a nie na tym, żeby rzetelnie uczyć polskiego nauczyciela. A jednocześnie jest jeszcze druga kwestia i o tym właśnie rozmawiamy w zespole z samorządowcami. Nie wiem, czy państwo zauważyli, że samorządowcy mieli duży kłopot, jeżeli chodzi o rozliczanie dotacji z niepublicznymi placówkami. Nie potrafili się z państwem dogadać przez 8 lat. Zrobiliśmy to w ciągu 3 miesięcy. Wtedy nikt nie dyskutował, że jest to tempo błyskawiczne. Mają wszystkie narzędzia do tego, żeby dyscyplinować i odpowiadać za środki publiczne. I jest ten kłopot blokujący młodym dostęp do systemu, związany z tzw. średnią na poszczególnych stopniach awansu zawodowego. I też rozmawiamy na ten temat, za moment uwalniamy samorządy od tejże średniej, oczywiście po inwentaryzacji subwencji. Tu musi być zgoda związków zawodowych, wstępna już jest. Mamy nadzieję, że w ten sposób odblokujemy młodym wejście do systemu.</u>
          <u xml:id="u-138.11" who="#AnnaZalewska">Mówicie państwo, że to jest nierealistyczny termin, że powinniśmy to zacząć np. za 3 lata. To powiedzcie rodzicom uczniów, którzy czekają na 4-letnie liceum, że dopiero za 8 lat będzie matura, która będzie konsumowała 4-letnie liceum. Powiedzcie pracodawcom, że za 5–6 lat zaczynamy budowę szkoły branżowej.</u>
          <u xml:id="u-138.12" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Opowieści głodnej treści.)</u>
          <u xml:id="u-138.13" who="#AnnaZalewska">Myślę, że powinniśmy być odpowiedzialni.</u>
          <u xml:id="u-138.14" who="#AnnaZalewska">Jeszcze raz podkreślam, proszę państwa, również zwracam się do posłów, którzy będą zadawać pytania, do tych, którzy występowali w imieniu klubów. Nieprawdą jest, że wszystko wydarzy się w 2017 r. W 2017 r. rozpoczynamy 5-letnie powolne, ewolucyjne dostosowywanie systemu. W dodatku w związku z reformą, co jest policzone, macie to państwo w uzasadnieniu projektu ustawy, nie będzie zwolnień nauczycieli. Pokazujemy, że będzie co najmniej 5 tys. nowych etatów. Potrafimy liczyć, udowodniliśmy to, kiedy mówiłam o tym, że w związku z reformą sześciolatka nie będzie zwolnień nauczycieli.</u>
          <u xml:id="u-138.15" who="#komentarz">(Poseł Urszula Augustyn: A ci, co już są zwolnieni?)</u>
          <u xml:id="u-138.16" who="#AnnaZalewska">Mamy najnowsze dane z systemu informacji oświatowej, gdzie jest większa liczba etatów. To są dane, które spływają z konkretnych szkół, od konkretnych dyrektorów.</u>
          <u xml:id="u-138.17" who="#AnnaZalewska">Jeżeli chodzi o ocenę nauczyciela - była tutaj też podnoszona taka kwestia - tak, to jest cała kompleksowa dyskusja. Mam nadzieję, że wspólnie ze związkami zawodowymi i z samorządami uda nam się spojrzeć kompleksowo na wszystko, co jest związane z nauczycielem, żeby naprawdę o niego zadbać.</u>
          <u xml:id="u-138.18" who="#AnnaZalewska">Pani poseł Lubnauer podkreśla, że trzeba dbać o dziecko. Tak, w związku z tym nie wolno mieszać dziecka do dyskusji politycznej. Dziecko nie powinno zauważyć reformy, to absolutnie nasza wspólna sprawa dla jego dobra.</u>
          <u xml:id="u-138.19" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Chmiel: Jak dziecko ma nie zauważyć reformy?)</u>
          <u xml:id="u-138.20" who="#AnnaZalewska">Ono ma czuć się bezpiecznie w szkole i mam nadzieję, że żaden z polityków, który tutaj zabierał głos, nie zaburza rytmu pracy szkoły. Przypominam też art. 56 ustawy o systemie oświaty, myślę, że państwo posłowie wiedzą, jak on brzmi.</u>
          <u xml:id="u-138.21" who="#AnnaZalewska">Jeżeli chodzi o liczbę, różnicę między liczbą szkół podstawowych, ona jest oczywista. Przypominam państwu, że w gimnazjach nastąpiła maksymalna kumulacja w ramach absolutnej oszczędności subwencji oświatowej. Zresztą twórcy założeń czy programu mówiący o gimnazjum zakładali, że powstanie 5 tys. gimnazjów, powstało i tak więcej - ponad 7 tys. Przypominam, że większość jest w zespołach.</u>
          <u xml:id="u-138.22" who="#AnnaZalewska">Jednocześnie debaty, pani poseł, odbywały się na absolutnie różne tematy. Pani była pewnie na jednej czy na dwóch, za co jestem bardzo wdzięczna, bardzo się cieszę, że pani zaszczyciła nas swoją obecnością. Każdy temat wybrzmiał. Odpowiadaliśmy na pytania, byliśmy w kilkuset miejscach. W samorządach posłowie Prawa i Sprawiedliwości również uczestniczyli w tych debatach, rzeczywiście byli z samorządowcami, rzeczywiście zadawali te pytania później w ministerstwie edukacji i nie tylko, w komisjach.</u>
          <u xml:id="u-138.23" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Dobrze, starczy tego.)</u>
          <u xml:id="u-138.24" who="#AnnaZalewska">Przypominam zresztą, że debaty odbyły się już kilkakrotnie, zanim dyskutowaliśmy o projekcie poselskim, o Prawie oświatowym. Po tym, jak ogłosiłam założenia, jak pierwszy raz publicznie zostały ogłoszone założenia do reformy, pan przewodniczący komisji edukacji mnie zaprosił, rzeczywiście wielokrotnie dyskutowaliśmy na ten temat, przedstawialiśmy harmonogram wdrażania. W związku z tym dla nich to absolutnie nie jest zaskoczenie. I rzeczywiście pani poseł powtarza tutaj, że my gdziekolwiek... To na pewno nie ministerstwo edukacji dyskutuje na temat tego, gdzie jest większa agresja. Nigdy nie użyłam takiego argumentu.</u>
          <u xml:id="u-138.25" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Gapińska: Jak to nie?)</u>
          <u xml:id="u-138.26" who="#AnnaZalewska">Natomiast w najnowszych badaniach, o których już była tutaj mowa - nie czas, żeby analizować całość tychże badań - wynika jednoznacznie, że dziecko czuje się bezpiecznie w szkole podstawowej.</u>
          <u xml:id="u-138.27" who="#AnnaZalewska">Jeżeli mówimy o klasach dwujęzycznych, bo to jest nieustająca troska posła Protasiewicza, który chce, żeby jego syn - przepraszam, jego syna, ale on jakby używa publicznie swoich prywatnych spraw - jak zadeklarował jego syn, jego syn nie chce być w określonej szkole, pan poseł i owszem. Ale chcę pana posła uspokoić, bo i pan, i pana syn będziecie usatysfakcjonowani, dlatego że dwujęzyczność zostaje.</u>
          <u xml:id="u-138.28" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Lepiej nie uspokajać, pani minister.)</u>
          <u xml:id="u-138.29" who="#AnnaZalewska">I żeby było jasne, proszę państwa, pan poseł wspomina tutaj o rozmowach z Wrocławiem. Ja rzeczywiście jestem w stałym kontakcie, liczymy te pieniądze, m.in. są to pieniądze na place zabaw, które przez 8 lat były skrupulatnie budowane - uwaga - za 150 tys. zł. Plac zabaw można wybudować za 30 tys.</u>
          <u xml:id="u-138.30" who="#komentarz">(Poseł Agnieszka Pomaska: Gdzie pani żyje?)</u>
          <u xml:id="u-138.31" who="#AnnaZalewska">I teraz, proszę państwa, podnoszona kwestia podwojonego rocznika. Ja tylko spytam państwa i proszę o uczciwą i rzetelną odpowiedź: Gdzie państwo byli, kiedy budowało się podwojony rocznik w klasie I i w klasie II? Mamy taki podwójny rocznik.</u>
          <u xml:id="u-138.32" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Szumilas: Na 2 lata, właściwie na 3.)</u>
          <u xml:id="u-138.33" who="#AnnaZalewska">I te podwojone roczniki, proszę państwa, rzeczywiście są czy były dramatem dla dzieci, bo tam dziecko 5-letnie spotkało się z dzieckiem 7-letnim.</u>
          <u xml:id="u-138.34" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: A teraz jak będzie?)</u>
          <u xml:id="u-138.35" who="#komentarz">(Poseł Agnieszka Pomaska: A teraz 6-letnie z 15-letnim.)</u>
          <u xml:id="u-138.36" who="#AnnaZalewska">Jeżeli chodzi o odpowiedź, proszę państwa, czy wystąpienie przedstawiciela PSL - 6 tys. szkół do likwidacji. To nieprawda. W szkołach podstawowych nie zmieni się nic z mocy ustawy, bo dyskutujmy o zapisach ustawowych, a nie o odczuciach i emocjach. We wszystkich szkołach podstawowych nie zmieni się nic z mocy ustawy.</u>
          <u xml:id="u-138.37" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Szumilas: Co się stanie?)</u>
          <u xml:id="u-138.38" who="#AnnaZalewska">Dyrektorzy i nauczyciele szkół podstawowych 6-letnich stają się nauczycielami i dyrektorami szkół podstawowych 8-letnich. W wypadku gimnazjum i szkoły podstawowej w zespole zmieni się szyld, dyrektor, nauczyciele z mocy ustawy zostają. Do 31 marca trzeba będzie podjąć jedną uchwałę, która będzie początkiem przygotowywania samodzielnych budynków, 2080 budynków dla jednozmianowej szkoły podstawowej. Będzie na to czas, jeżeli zapadnie taka decyzja samorządów, a one troszczą się o nauczycieli i dyrektorów. Zostanie ten sam dyrektor, wszyscy nauczyciele. W związku z tym nie ma możliwości, żeby cokolwiek zostało zlikwidowane. W dodatku chcę powiedzieć, przypomnieć, bo pan podnosił tutaj kwestię zmiany zdania, mówił pan o tym, że iluś posłów głosowało za gimnazjum w 1998 r., że gimnazjum Handkego po prostu już nie ma, ta reforma nie została zrealizowana.</u>
          <u xml:id="u-138.39" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Gapińska: Jak to nie? On tak nie uważa.)</u>
          <u xml:id="u-138.40" who="#AnnaZalewska">Jednocześnie chcę przypomnieć, że 25 lub 29 listopada 1998 r., mogę się mylić, premier Buzek pisał do marszałka Sejmu prośbę o bardzo pilne nadanie biegu ustawie wprowadzającej gimnazja, które były wprowadzone we wrześniu następnego roku, gdzie nie było mowy o tym, że zabezpieczone są jakiekolwiek pieniądze, nie było samodzielnych budynków.</u>
          <u xml:id="u-138.41" who="#komentarz">(Poseł Agnieszka Pomaska: A to jest?)</u>
          <u xml:id="u-138.42" who="#komentarz">(Głos z sali: Trzeba uczyć się na błędach.)</u>
          <u xml:id="u-138.43" who="#AnnaZalewska">W przypadku prezentowanej reformy, nowego Prawa oświatowego w uzasadnieniu i w OSR są policzone wszystkie pieniądze. Rozumiem troskę o trzylatków, ale w związku z elastycznością ustawową już w tej chwili 70% trzylatków jest w przedszkolu.</u>
          <u xml:id="u-138.44" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Szumilas: Jest ich mniej niż w ubiegłym roku.)</u>
          <u xml:id="u-138.45" who="#AnnaZalewska">Jeszcze raz przypominam, że niepubliczne placówki są gotowe do natychmiastowej reakcji. Jeżeli w jakiejkolwiek gminie wystąpi taki problem, uruchamiają placówki przedszkolne. Są tym bardzo zainteresowane, bo po pierwsze, są do tego przygotowane, są fachowe, a po drugie, przypominam, że tak są liczone pieniądze, że mają okazję nie pobierać czesnego.</u>
          <u xml:id="u-138.46" who="#AnnaZalewska">Są zapisy debat, są wnioski z debat, łącznie z nagraniami, bo rzeczywiście były one rejestrowane. Proszę państwa, kiedy mówimy o tym, że szkoła podstawowa i gimnazjum łączą się, żeby stać się szkołą podstawową z oddziałami gimnazjalnymi, jeżeli chodzi o dyrektorów i tę troskę, którą podnosił poseł, to ta sytuacja ma miejsce wyłącznie do momentu wygaszenia gimnazjum. Rzeczywiście później muszą odbywać się konkursy, w dodatku rzeczywiście będą się odbywać co 5 lat, nie będzie możliwości powierzenia. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-138.47" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#BarbaraDolniak">Dziękuję pani minister za zabranie głosu.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#BarbaraDolniak">Mamy dwa sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#BarbaraDolniak">Pani poseł Katarzyna Lubnauer, klub Nowoczesna, a potem pan poseł Jacek Protasiewicz, klub poselski, przepraszam, Koło Poselskie Europejscy Demokraci.</u>
          <u xml:id="u-139.3" who="#BarbaraDolniak">Minuta dla każdego z państwa posłów.</u>
          <u xml:id="u-139.4" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#KatarzynaLubnauer">Panie i Panowie Posłowie! Pani Minister! Pani Marszałek! Chciałabym zauważyć, że jeżeli ktokolwiek zakłóca tutaj spokój dzieci, to właśnie państwo. Jeżeli ktokolwiek ma dziecko w szkole, to wie, że to dziecko, kiedy jest w VI klasie, zaczyna się zastanawiać, gdzie ono pójdzie do gimnazjum. Wybiera swoją drogę życiową, wybiera, nie wiem, tę klasę dwujęzyczną, jak syn pana posła Protasiewicza, lub inny rodzaj szkoły, szkołę sportową czy ulubione gimnazjum, do którego poszli jego starsi koledzy, nie wiem, każdy rodzaj szkoły, który sobie wymarzył. Natomiast co państwo robią? Państwo informują te dzieci, że tak naprawdę ich jakiekolwiek plany dotyczące gimnazjum są już niebyłe, że tak naprawdę państwo zmienili im te plany.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#komentarz">(Poseł Kazimierz Moskal: To jest sprostowanie?)</u>
          <u xml:id="u-140.2" who="#KatarzynaLubnauer">Po drugie, państwo informują ich, że tak naprawdę to, jakie oni mieli zamiary, w ogóle nie ma znaczenia, bo oni są nieistotni, to są pionki w państwa rozgrywce. To jest właśnie przedmiotowe traktowanie dzieci.</u>
          <u xml:id="u-140.3" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: To jest troska o dzieci.)</u>
          <u xml:id="u-140.4" who="#KatarzynaLubnauer">Nie, nie chodzę po szkołach, nie zaburzam spokoju, nie uprawiam polityki na dzieciach. Rozmawiam w zewnętrznych klasach z bardzo wieloma nauczycielami i samorządowcami.</u>
          <u xml:id="u-140.5" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-140.6" who="#KatarzynaLubnauer">Państwo po prostu zaburzają spokój dzieci, ponieważ robicie chaotyczną reformę, która nie ma najmniejszego sensu.</u>
          <u xml:id="u-140.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#BarbaraDolniak">Pan poseł Jacek Protasiewicz, drugie sprostowanie.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#JacekProtasiewicz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#JacekProtasiewicz">Pani Marszałek! Pani Minister! Szanowni Panie i Panowie Posłowie! Otóż w zasadzie ten argument, który chciałem wypowiedzieć, pani przewodnicząca Lubnauer wypowiedziała. Dokładnie tu chodzi o dzieci, i nie o moje dziecko. Ono już jest dwujęzyczne, my z nim uzgodniliśmy kierunek jego kształcenia. Powiem pani jedną rzecz, pani minister, bo pani nawet tego nie rozumie. Pani jest odpowiedzialna za szkolnictwo publiczne w Polsce. Sprawy publiczne są publiczne, a nie prywatne. Wiem, że wam się często myli, zwłaszcza Misiewicze są tego dowodem, publiczne z prywatnym, że 8 lat czekaliście, żeby się wreszcie, tak jak niedźwiedź do miodu, do tego publicznego dobrać.</u>
          <u xml:id="u-142.2" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Gapińska: Tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-142.3" who="#JacekProtasiewicz">Ale patrzymy wam na ręce. Mój syn sobie da radę. My, ja ze swoją żoną damy sobie radę. Tysiące Polaków nie dadzą sobie rady. I pani mówi, że pani rozumie, że są wyzwania, przed którymi staje młodzież. Jednocześnie pani im każe iść do szkoły w wieku 7 lat zamiast w wieku 6 lat, inaczej niż w większości krajów europejskich. Pani im dokładnie w momencie, w którym dokonują wyboru ścieżki życiowej,</u>
          <u xml:id="u-142.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-142.5" who="#JacekProtasiewicz">...edukacyjnej, to wszystko wywraca do góry nogami.</u>
          <u xml:id="u-142.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Rodzice zdecydowali.)</u>
          <u xml:id="u-142.7" who="#JacekProtasiewicz">Co jest w was takiego? Skąd ten gen destrukcji? Skąd wy się w ogóle wzięliście? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-142.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-142.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Ja współczuję temu synowi.)</u>
          <u xml:id="u-142.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Dziecku współczuję.)</u>
          <u xml:id="u-142.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Lekkie szaleństwo.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#BarbaraDolniak">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#BarbaraDolniak">I rozpoczynamy - mam nadzieję, że z mniejszymi emocjami - listę pytań.</u>
          <u xml:id="u-143.2" who="#BarbaraDolniak">Zaczyna pani poseł Ewa Tomaszewska, klub Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-143.3" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-143.4" who="#BarbaraDolniak">Czas - 1 minuta, przypominam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#EwaTomaszewska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chciałabym zadać pytanie: Czy zreformowany system oświaty zagwarantuje pogłębienie edukacji w zakresie przedmiotów ścisłych i przyrodniczych? Czy przewidywane są w bliskiej przyszłości działania na rzecz utworzenia i wyposażenia pracowni szkolnych, których dziś brak zarówno w szkołach podstawowych, jak i w gimnazjach? Dla mnie jako fizyka jest nie do przyjęcia sytuacja, w której co czwarte, nawet co piąte tylko gimnazjum dysponuje pracowniami przyrodniczymi. I to jest to działanie, które trzeba będzie podjąć. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#BarbaraDolniak">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#BarbaraDolniak">Pani poseł Agnieszka Pomaska, klub Platforma Obywatelska, pytanie.</u>
          <u xml:id="u-145.2" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#AgnieszkaPomaska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#AgnieszkaPomaska">Pani minister, po pierwsze, chciałam powiedzieć, że pani wystąpienie brzmiało tak, jakby pani broniła się z okazji wotum nieufności wobec pani. Ale chcę panią uspokoić, to nie dzisiaj, jeszcze nie dzisiaj, ale jestem przekonana, że efekty tej pseudoreformy będą takie, że także to będzie panią czekało.</u>
          <u xml:id="u-146.2" who="#AgnieszkaPomaska">Szanowna pani minister, 7 lat temu usłyszeliśmy z pani ust takie słowa: Jeśli my polskiej oświaty nie potraktujemy jako takiego priorytetu, gdzie prace mają być kontynuowane bez względu na to, czy ktoś jest z jednej, czy z drugiej strony sceny politycznej, to nigdy nie osiągniemy sukcesu. Chciałabym się pani minister zapytać, czy dzisiaj powtórzyłaby pani te słowa. Mówiła pani również, że założenia tej reformy - mówimy o sytuacji, kiedy mamy gimnazjum i szkoły podstawowe - są dobre i one są cały czas kontynuowane. Czy te słowa pani minister są aktualne?</u>
          <u xml:id="u-146.3" who="#AgnieszkaPomaska">Przy reformie w Polsce zapomina się, że ona musi być obudowana...</u>
          <u xml:id="u-146.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-146.5" who="#AgnieszkaPomaska">...pieniędzmi. Pani minister, gdzie są dzisiaj te pieniądze? Czy nie lepiej te pieniądze, które będą przeznaczone na tę pseudoreformę, przeznaczyć na doinwestowanie polskich szkół? Bo te gimnazja, one dzisiaj w wielu miejscach w Polsce są wzorem dla innych szkół, nie tylko w Polsce, ale przede wszystkim w Europie. To jest czołówka europejska i niech pani tego nie niszczy. Apeluję do pani o to dzisiaj. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-146.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#BarbaraDolniak">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#BarbaraDolniak">Pan poseł Stefan Romecki, Kukiz’15, kolejne pytanie.</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#StefanRomecki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! Czy jest pani minister za wysłuchaniem publicznym, bowiem wpłynął taki wniosek od Związku Miast Polskich, Związku Gmin Wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej, Unii Metropolii Polskich, Unii Miasteczek Polskich i Związku Powiatów Polskich? Czy jest pani minister w stanie przekonać swoich kolegów i koleżanki z PiS-u, by było wysłuchanie publiczne? Uważam, że jak się coś zmienia, nie może zabraknąć debaty publicznej.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#StefanRomecki">Jeszcze jako rodzic i dziadek chciałbym spytać, bo mamy bardzo mądre dzieci, już te kilkuletnie są tak mądre: Czy państwo pytaliście dzieci, czy chcą gimnazjum, czy nie? Ja akurat kończyłem jeszcze 7-letnią szkołę podstawową, później były zawodówki, szkoły średnie i dopiero wyższe. Pamiętam, że ci, co byli przeciwko gimnazjom, dzisiaj bronią tych gimnazjów. I ja uważam, że...</u>
          <u xml:id="u-148.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-148.3" who="#StefanRomecki">...to niepotrzebne jest. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#BarbaraDolniak">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#BarbaraDolniak">Pani poseł Paulina Hennig-Kloska, klub Nowoczesna, kolejne pytanie.</u>
          <u xml:id="u-149.2" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#PaulinaHennigKloska">Pani Marszałek! Pani Minister! Panie i Panowie Posłowie! Ministerstwo powołuje się na czterech ekspertów, którzy jakoby popierają likwidację gimnazjów. Pani minister powołuje się na badania prof. Dolaty, dr. Herczyńskiego czy prof. Stawińskiego. Ci zaś eksperci z drugiej strony mówią, że ich badania nie były, nie powinny być wykorzystywane w celu uzasadnienia likwidacji gimnazjów. Proszę zatem o przytoczenie analiz stworzonych na potrzeby tej reformy przez ekspertów, specjalistów w dziedzinie edukacji, potwierdzających zasadność likwidacji gimnazjów.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#PaulinaHennigKloska">Jeżeli zaś chodzi o pani wypowiedź, pani minister, odnośnie do zakłócania pracy uczniów w szkołach i kształcenia uczniów, to nic bardziej, pani minister, nie zakłóci tej nauki niż masowe odejścia nauczycieli z gimnazjów i ich zmienność na etapie wygaszania oraz zmiany obwodów czy łączenie w jednym gmachu nauki sześciolatków z czternasto- i piętnastolatkami.</u>
          <u xml:id="u-150.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-150.3" who="#PaulinaHennigKloska">Pani minister dobrze o tym wie, że właśnie te problemy spędzają dzisiaj sen z powiek zarówno nauczycielom, jak i rodzicom. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#BarbaraDolniak">Bardzo dziękuję, pani poseł Andżelika Możdżanowska, klub Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#BarbaraDolniak">Nie ma pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-151.2" who="#BarbaraDolniak">To w takim razie pan poseł Dariusz Piontkowski, klub Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-151.3" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Nie no...)</u>
          <u xml:id="u-151.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Prawo i Sprawiedliwość.)</u>
          <u xml:id="u-151.5" who="#BarbaraDolniak">Przeniosłam pana, przepraszam, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#DariuszPiontkowski">Nie dam się przenieść.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#BarbaraDolniak">Ja też tego nie wymagam.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#DariuszPiontkowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Gdyby na poważnie brać krzyki części posłów opozycji, to należałoby powiedzieć, że według was gimnazja są podstawą nie tylko polskiej edukacji, ale i polskiej nauki, bez tego nie byłoby osiągnięć naukowych w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#DariuszPiontkowski">Po drugie, gdyby poważnie traktować to, co mówicie, to wszyscy musieliby uznać, że te zmiany w prawie edukacyjnym oznaczają nieobjęcie kilku roczników nastoletniej młodzieży edukacją szkolną i zniszczenie kilku tysięcy budynków szkolnych, co jest oczywiście absurdem. Tylko idioci mogą brać tego typu argumenty na poważnie.</u>
          <u xml:id="u-154.2" who="#DariuszPiontkowski">Próbowaliście zarzucić pani minister, że nie konsultowała tych zmian i że z nikim nie rozmawiała. W związku z tym mam prośbę do pani minister, żeby zechciała powtórzyć, z jakimi instytucjami, organizacjami i związkami rozmawiała, jaki jest efekt tych rozmów, czy projekt pierwotny w stosunku do tego, który jest dzisiaj, jest identyczny, i czy pani minister otwiera się na argumenty innych.</u>
          <u xml:id="u-154.3" who="#DariuszPiontkowski">Pytanie bardziej konkretne, zadawane często przez...</u>
          <u xml:id="u-154.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-154.5" who="#DariuszPiontkowski">...nauczycieli WF-u uczących w szkołach sportowych. Oni pytają, czy będą mogli tworzyć w przyszłości zespoły obejmujące licea oraz szkoły podstawowe, tak aby móc przygotowywać młodzież sportowo od dosyć wczesnego wieku szkolnego. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-154.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#BarbaraDolniak">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#BarbaraDolniak">Pan poseł Sławomir Nitras, klub Platforma Obywatelska, kolejne pytanie.</u>
          <u xml:id="u-155.2" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#SławomirNitras">Dziękuję, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#SławomirNitras">Pani minister, polskie gimnazja to ogromny sukces. 17 lat temu młodzi, ambitni nauczyciele uwierzyli, że ta reforma jest dla nich, że otwiera się nowa rzeczywistość, która pozwala pracować z uczniem, która pozwala zapomnieć o starym, komunistycznym systemie. Uwierzyli, a pani dzisiaj próbuje to wszystko popsuć.</u>
          <u xml:id="u-156.2" who="#SławomirNitras">Wśród nich był również pani zastępca, pan minister Kopeć. Jestem ciekaw, tak na marginesie, panie ministrze, jak pan wróci do swojego gimnazjum - w którym moja jedna córka się uczy, a druga, mam nadzieję, będzie się uczyć - to co pan powie uczniom, co pan powie nauczycielom, co pan powie tym wszystkim, którzy przez 17 lat pracowali...</u>
          <u xml:id="u-156.3" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Dobra zmiana.)</u>
          <u xml:id="u-156.4" who="#SławomirNitras">Ja bym się nie śmiał, pani minister, nie śmiałbym się. Nie śmiałbym się, bo to jest dramat wielu polskich dzieci, jak również nauczycieli. W XVIII w. kard. Altamirano, który niszczył w Ameryce Południowej jezuickie misje, które również kształciły,</u>
          <u xml:id="u-156.5" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-156.6" who="#SławomirNitras">...powiedział: Moim zadaniem było odrąbać kończynę, ale nie byłem świadomy jej dorobku. Żeby pani nie znalazła się w tej samej roli, sytuacji, bo historia zapamięta panią dokładnie tak. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-156.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-156.8" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Jakie to głębokie. Gdzie on to znalazł?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#BarbaraDolniak">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#BarbaraDolniak">Pan poseł Maciej Masłowski, klub Kukiz’15.</u>
          <u xml:id="u-157.2" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#MaciejMasłowski">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Proponowana przez rząd stopniowa likwidacja gimnazjów oznacza w praktyce mniejsze wpływy z subwencji oświatowej dla szkół. Dziś w gimnazjach są trzy roczniki, za chwilę będą tylko dwa, dalej jeden - aż do całkowitego wygaszenia szkoły. Taka sytuacja budzi zasadne obawy, szczególnie w przypadku niepublicznych gimnazjów na obszarach wiejskich, prowadzonych przez organizacje pozarządowe.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#MaciejMasłowski">Niedawno miałem okazję być w takiej szkole w miejscowości Handzlówka w gminie Łańcut na Podkarpaciu. W tym gimnazjum uczy się zaledwie 43 uczniów. Stopniowa likwidacja oznacza, że za rok ta liczba spadnie do poniżej 30 itd., a koszty stałe utrzymania szkoły, związane np. z ogrzewaniem budynku, utrzymaniem czystości, zapewnieniem pomocy dydaktycznych, zostaną. W jaki sposób stowarzyszenie prowadzące to gimnazjum ma zapewnić jego prawidłowe funkcjonowanie przez ostatnie 2 lata?</u>
          <u xml:id="u-158.2" who="#MaciejMasłowski">Mówię o gimnazjach niepublicznych prowadzonych przez organizacje pozarządowe, ponieważ ich sytuacja może być bardzo trudna. Brakujących środków nie zapewni im samorząd, tak jak to pewnie będzie w przypadku szkół publicznych.</u>
          <u xml:id="u-158.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-158.4" who="#MaciejMasłowski">Czy rząd ma propozycję dla organizacji pozarządowych, pomysł na zapewnienie normalnego funkcjonowania ich placówek przez okres stopniowego wygaszania? Bardzo proszę o odpowiedź. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#BarbaraDolniak">Bardzo dziękuję za kolejne pytanie.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#BarbaraDolniak">A następne zada pani poseł Joanna Schmidt, klub Nowoczesna.</u>
          <u xml:id="u-159.2" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#JoannaSchmidt">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani minister Zalewska wielokrotnie podkreślała, że likwidując gimnazja, spełnia życzenia rektorów. Okazuje się to nieprawdą. Rektorzy wprawdzie wskazują na obniżenie poziomu kandydatów na studia, ale przyczyn upatrują kompletnie gdzie indziej, nie w obecności w naszym systemie gimnazjów. Wśród rekomendacji uczelni zawartych w raporcie NIK, na który powołuje się pani minister, nie ma tych postulatów. Wskazywane są inne przyczyny, chociażby to, że w ciągu 15 lat czterokrotnie, pięciokrotnie, bo z 400 tys. do 2 mln, wzrosła liczba studentów w Polsce. Zapewne musi istnieć inna przyczyna, inny powód likwidacji gimnazjów.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#JoannaSchmidt">Moje pytanie jest takie: Pani minister, czy ten raport NIK-u, na który się pani powołuje, to jedyny dokument, który zawiera dane, które dają pani mandat do przeprowadzenia w takim tempie, w taki sposób tej reformy?</u>
          <u xml:id="u-160.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#BarbaraDolniak">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#BarbaraDolniak">Pani poseł Iwona Michałek, klub Prawo i Sprawiedliwość, zada kolejne pytanie.</u>
          <u xml:id="u-161.2" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#IwonaMichałek">Pani Marszałek! Pani Minister! Szanowni Państwo! Mam pytanie do pani minister. Dużo złego się stało w ostatnim czasie w zakresie nadzoru pedagogicznego. Tak naprawdę dyrektorzy szkół, zwłaszcza tych szkół przy mniejszych organach prowadzących, nie mieli szans uzyskiwać właściwych, dobrych, rzetelnych informacji w zakresie prawa oświatowego, ponieważ wizytatorzy nie mieli prawa im tych informacji udzielać. Mało tego, wiem, że w wielu kuratoriach w Polsce nawet zakazano udzielania takich informacji dyrektorom szkół.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#IwonaMichałek">Chciałam zapytać, czy w nowej rzeczywistości ten dyrektor będzie bardziej zaopiekowany, że tak powiem, w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-162.2" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Gapińska: Zaopiekowany...)</u>
          <u xml:id="u-162.3" who="#IwonaMichałek">Chciałabym zapytać jeszcze, co się będzie działo z tą nieszczęsną ewaluacją, która rozrosła się do niebotycznych rozmiarów i kosztowała, pochłonęła...</u>
          <u xml:id="u-162.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-162.5" who="#IwonaMichałek">...niesamowite publiczne pieniądze. Czy ona będzie ograniczona, ponieważ nic nie daje szkole? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-162.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#BarbaraDolniak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#BarbaraDolniak">Pani poseł Mirosława Nykiel, klub Platforma Obywatelska, kolejne pytanie.</u>
          <u xml:id="u-163.2" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#MirosławaNykiel">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#MirosławaNykiel">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! Chcę zaapelować do pani o zatrzymanie tej złej zmiany dla polskiej edukacji. Po wysłuchaniu dzisiaj pani wystąpienia pomyślałam, że żyjemy w różnych krajach, że nie żyjemy w tej samej Polsce, bo to, że macie dzisiaj większość i siłę, nie oznacza, że macie rację, a tym bardziej mądrość.</u>
          <u xml:id="u-164.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-164.3" who="#MirosławaNykiel">Zacytuję pani tutaj Gandhiego, który powiedział, że nie jest dobrze zbytnio uwierzyć w swoją mądrość. Należy raczej przyjąć zasadę - i pamiętać o tym - że nawet największa siła maskuje swoje słabości, a nawet najmądrzejsi mogą czasami się mylić.</u>
          <u xml:id="u-164.4" who="#MirosławaNykiel">Wysoki Sejmie, tyle protestów w całej Polsce i w moim okręgu wyborczym, jak mam 11-letnią praktykę parlamentarną, jeszcze nie było. Pani minister, mówi pani, że pani słucha Polaków, że pani jeździ. Słucha pani tylko siebie. Dzisiaj pani wręczę 1400 podpisów tylko z Czechowic-Dziedzic i z małego Jaworza koło Bielska. Na moim biurku jest 10 tys. podpisów z Bielska-Białej, z Czechowic, z Żywca, z Pszczyny...</u>
          <u xml:id="u-164.5" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-164.6" who="#MirosławaNykiel">...i z całego okręgu wyborczego. Niech się pani zastanowi, bo jeszcze ma pani czas na zmianę. Daję to pani do refleksji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-164.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-164.8" who="#komentarz">(Poseł Kinga Gajewska-Płochocka: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#BarbaraDolniak">Pani poseł Kamila Gasiuk-Pihowicz, klub Nowoczesna, kolejne pytanie.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#KamilaGasiukPihowicz">Pani Minister! Ja zdaję sobie sprawę, że mimo ponagleń ministra Morawieckiego nie potrafi pani oszacować kosztów zaproponowanych zmian, bo reformą tego nazwać nie można z szacunku do autorów prawdziwych reform. Podpowiadając pani nieco, że kosztami będą m.in. koszty wypowiedzeń dla dziesiątków tysięcy nauczycieli oraz pracowników niepedagogicznych, o których też nie można zapominać, koszty doposażenia szkół, ich likwidacji, zwrotu funduszy unijnych i wiele, wiele innych, chcę pani zwrócić uwagę na jedną wspólną cechę tych wszystkich kosztów: żadnego z nich nie poniesie MEN, za to wszystkie poniosą samorządy.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#KamilaGasiukPihowicz">Chcę zatem zapytać, czy MEN - a może MEN z Ministerstwem Finansów lub ministerstwem spraw wewnętrznych - planuje jakiekolwiek wsparcie dla gmin, miast i powiatów w związku z tymi kosztami wdrażanej tzw. reformy pani autorstwa. Czy może jest to celowe działanie, które zmierza do tego, aby osłabić dość mocną pozycję obecnych samorządów przed zbliżającymi się wielkimi krokami wyborami samorządowymi?</u>
          <u xml:id="u-166.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#BarbaraDolniak">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#BarbaraDolniak">Pani poseł Joanna Borowiak, klub Prawo i Sprawiedliwość, kolejne pytanie.</u>
          <u xml:id="u-167.2" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#JoannaBorowiak">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#JoannaBorowiak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chciałoby się powiedzieć, że Platforma i PSL przez 8 lat tylko spały, że przespały te 8 lat.</u>
          <u xml:id="u-168.2" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Gdybyście wy spali, to byłoby lepiej.)</u>
          <u xml:id="u-168.3" who="#JoannaBorowiak">Ale Platforma Obywatelska i PSL zrobiły coś gorszego przez te 8 lat, dlatego że zdemontowały polską szkołę i pozwoliły na niekontrolowaną likwidację szkół.</u>
          <u xml:id="u-168.4" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Gapińska: Pani jest nauczycielem, niech pani myśli, co pani mówi.)</u>
          <u xml:id="u-168.5" who="#JoannaBorowiak">W 2012 r. ubyło 349 placówek szkolnych, w latach 2013 i 2014 zlikwidowano 1259 szkół. To są dane Głównego Urzędu Statystycznego. Dlaczego? Dlatego że rząd PO-PSL zmniejszał dofinansowanie.</u>
          <u xml:id="u-168.6" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Nieprawda. To jest nieprawda.)</u>
          <u xml:id="u-168.7" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Gapińska: Mówiliśmy o tym na posiedzeniu komisji.)</u>
          <u xml:id="u-168.8" who="#JoannaBorowiak">Reforma rządu Prawa i Sprawiedliwości jest zaplanowana, przygotowana i policzona.</u>
          <u xml:id="u-168.9" who="#JoannaBorowiak">Pani minister, bardzo proszę jeszcze raz powiedzieć opozycji, czy reforma wesprze także małe szkoły, czy zakłada zwiększenie wagi subwencji dla małych szkół, by nie tylko nie były likwidowane,</u>
          <u xml:id="u-168.10" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-168.11" who="#JoannaBorowiak">...ale by dzieci i nauczyciele mieli w nich lepsze warunki do nauki i pracy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-168.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#BarbaraDolniak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#BarbaraDolniak">Pani poseł Kinga Gajewska-Płochocka, klub Platforma Obywatelska, kolejne pytanie.</u>
          <u xml:id="u-169.2" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#KingaGajewskaPłochocka">Pani minister, dlaczego tutaj pani tak się puszy, tak odważnie kłamie,</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-170.2" who="#KingaGajewskaPłochocka">...a jakoś brakowało pani odwagi i stchórzyła pani, nie wychodząc do 35 tys. protestujących?</u>
          <u xml:id="u-170.3" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Nie słuchała pani poseł.)</u>
          <u xml:id="u-170.4" who="#KingaGajewskaPłochocka">Pani minister Kluzik-Rostkowskiej nie trzeba było zapraszać, a były trzy protesty i do każdego wyszła.</u>
          <u xml:id="u-170.5" who="#KingaGajewskaPłochocka">Pani mówi, że nauczyciele oczekują tej zmiany, i to już jest po prostu szczyt cynizmu. Pewnie pani jeszcze powie, że dzisiaj protestujący przed Sejmem rodzice tak naprawdę nie protestują, tylko tam skaczą z radości przy Wiejskiej. Natomiast najważniejsi są faktycznie uczniowie, a więc jak można w środku cyklu edukacyjnego zmieniać uczniom program? Przez swoje fanaberie doprowadzacie do sytuacji, w której młodzież z klas VI, która zakończyła już swój cykl edukacji, zostanie jeszcze w klasach VII i VIII, i nie wiadomo, co jest z programami, nie wiadomo, co będą oni robili przez te 2 lata.</u>
          <u xml:id="u-170.6" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-170.7" who="#KingaGajewskaPłochocka">Pewnie przez 2 lata będziecie starali się im wybić z głowy Lecha Wałęsę, a wmówić, że na czele „Solidarności” był Jarosław Kaczyński z Lechem Kaczyńskim. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-170.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-170.9" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: I jak tu nie robić reformy edukacji?)</u>
          <u xml:id="u-170.10" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#BarbaraDolniak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#BarbaraDolniak">Pani poseł Ewa Lieder, klub Nowoczesna, kolejne pytanie.</u>
          <u xml:id="u-171.2" who="#BarbaraDolniak">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#EwaLieder">Szanowna Pani Marszałek! Szanowna Pani Minister! Wysoka Izbo! Czy po reformie klasy dwujęzyczne będą tylko w klasach VII i VIII szkoły podstawowej, a pierwszeństwo do nich będą miały dzieci z tej samej szkoły podstawowej? Jaką szansę dostania się do takiej klasy będą miały dzieci z uzdolnieniami językowymi ze szkół rejonowych, w których nie ma takich klas? Co zrobicie z tymi zmarnowanymi talentami? Co zrobicie z rozczarowanymi dziećmi i rodzicami? I co z dziećmi zdolnymi językowo z rodzin niezasobnych, które nie mają pieniędzy na kursy językowe? I jeszcze jedno pytanie o oddziały przedszkolne: Czy są dane wskazujące, w ilu szkołach wiejskich w klasach, które kiedyś były przystosowane do nauki, klasach VII i VIII, są obecnie oddziały przedszkolne? Czy MEN ma zamiar wspomóc te gminy w dobudowaniu dodatkowych pracowni lub przedszkoli? Czy to prawda, że w budżecie kwota na zwiększenie dostępności przedszkoli jest niższa na 2017 r.,</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-172.2" who="#EwaLieder">...niż była w 2016 r., aż o 300 mln, mimo że od 2017 r. gminy mają obowiązek zapewnić opiekę przedszkolną również trzylatkom? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-172.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#BarbaraDolniak">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#BarbaraDolniak">Pani poseł Anna Cicholska, klub Prawo i Sprawiedliwość, kolejne pytanie.</u>
          <u xml:id="u-173.2" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#AnnaCicholska">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! Najwyższy czas, aby uporządkować polski system oświaty. Czekają na to rodzice, nauczyciele i uczniowie. Przeprowadziłam szereg rozmów ze swoimi wyborcami, czekają na dobrą zmianę.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-174.2" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Gapińska: O matko.)</u>
          <u xml:id="u-174.3" who="#AnnaCicholska">Najwyższy czas, aby wprowadzić nadzór pedagogiczny, bezpieczeństwo i stabilizację dla nauczycieli i uczniów. Z ogromną satysfakcją słuchałam, jak pani minister mówiła o potrzebie dobrze funkcjonujących bibliotek, świetlic, pracy pedagogów i psychologów.</u>
          <u xml:id="u-174.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha.)</u>
          <u xml:id="u-174.5" who="#AnnaCicholska">Tego, proszę państwa, polska szkoła potrzebuje. Mam do pani minister pytanie: Czy kuratoria oświaty będą mieć właściwe uprawnienia do tego,</u>
          <u xml:id="u-174.6" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-174.7" who="#AnnaCicholska">...aby dobrze sprawować nadzór pedagogiczny nad polskimi szkołami? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-174.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#BarbaraDolniak">Pani poseł Joanna Frydrych, klub Platforma Obywatelska, kolejne pytanie.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#BarbaraDolniak">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#JoannaFrydrych">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowna Pani Minister! Do końca lutego samorządy będą podejmować uchwały dotyczące nowej sieci szkół i planowanej ich likwidacji. To tysiące uchwał intencyjnych w całym kraju. Moje pytanie brzmi: Czy pani minister posiada dane o tym, ile gimnazjów zostanie przekształconych przez samorządy w szkoły innego typu, szkoły podstawowe czy średnie? Proszę odpowiedzieć również na pytanie, czy naciski na organy prowadzące placówki oświatowe w sprawie tworzenia zespołów szkół mają na celu poprawienie statystyki Ministerstwa Edukacji Narodowej dotyczącej liczby likwidowanych gimnazjów i zwalnianych nauczycieli. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#BarbaraDolniak">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#BarbaraDolniak">Pan poseł Zbigniew Gryglas, klub Nowoczesna, zada kolejne pytanie.</u>
          <u xml:id="u-177.2" who="#BarbaraDolniak">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#ZbigniewGryglas">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Pani minister, ja także jestem ojcem szóstoklasisty. Takich dzieci jest około 350 tys., jeśli dysponuję dobrymi danymi. Pani minister, proszę odpowiedzieć mi i setkom tysięcy rodziców, którzy są zaniepokojeni, dlaczego nasze dzieci muszą być przedmiotem eksperymentu, dlaczego nasze dzieci muszą trafić do naprędce zorganizowanych klas, szkół, bo czasu jest niewiele. Dlaczego we wrześniu muszą pójść do szkoły, która nie będzie miała przygotowanego programu? Co stanie się wreszcie z naszymi dziećmi, kiedy za 2,5 roku trafią razem z idącymi starym tokiem uczniami do szkół średnich? Czy będzie dla tych wszystkich dzieci miejsce? To są nasze niepokoje.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-178.2" who="#ZbigniewGryglas">Pani minister, jeżeli nie może pani zrezygnować z tej reformy, proszę ją odłożyć o rok i dobrze przygotować. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-178.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#BarbaraDolniak">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#BarbaraDolniak">Pani poseł Bernadeta Krynicka, klub Prawo i Sprawiedliwość, zada kolejne pytanie.</u>
          <u xml:id="u-179.2" who="#BarbaraDolniak">Czy pani poseł jest?</u>
          <u xml:id="u-179.3" who="#BarbaraDolniak">Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-179.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-179.5" who="#BarbaraDolniak">To w takim razie pani poseł Urszula Augustyn, klub Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-179.6" who="#BarbaraDolniak">Też nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-179.7" who="#BarbaraDolniak">To pan poseł Mirosław Pampuch, klub Nowoczesna.</u>
          <u xml:id="u-179.8" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę, kolejne pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#MirosławPampuch">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! Myślę, że jeżeli ktoś miał wątpliwości co do niezasadności proponowanej przez panią reformy, to po wysłuchaniu pani wystąpienia uzasadniającego tę reformę w systemie oświaty wpadł w głębokie przerażenie, ponieważ to, co pani raczyła przedstawić, to rzeczywiście wyłącznie wiele półprawd. Mam nadzieję, że tylko i wyłącznie z czystej hipokryzji pani to mówiła, bo nie sądzę, żeby pani nie wiedziała o wielu rzeczach.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#MirosławPampuch">Przede wszystkim subwencja oświatowa. Czy pani zdaje sobie sprawę, że gminy dokładają w zależności od struktury gminy od 20% do nawet 150% do oświaty, do subwencji oświatowej, żeby utrzymać oświatę? A pani mówi o tym, że będą utrzymywane małe szkoły, że będzie jednozmianowość.</u>
          <u xml:id="u-180.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-180.3" who="#MirosławPampuch">I pytanie, pani minister: Czy zapewni pani ustalenie subwencji oświatowej w wysokości kosztów ponoszonych przez jednostki samorządu terytorialnego na oświatę? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-180.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-180.5" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Roczniki się wydłużają.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#BarbaraDolniak">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#BarbaraDolniak">Pan poseł Dariusz Kubiak, klub Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-181.2" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę, kolejne pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#DariuszKubiak">Pani Marszałek! Pani Minister! Szanowni Państwo! Państwo z Platformy Obywatelskiej, myślę, że myliliście się przy powoływaniu gimnazjów i mylicie się dzisiaj.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#komentarz">(Poseł Izabela Leszczyna: Platformy nie było wtedy, panie pośle.)</u>
          <u xml:id="u-182.2" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Gapińska: Nawet Platformy nie było, panie pośle.)</u>
          <u xml:id="u-182.3" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Ale Donald Tusk był.)</u>
          <u xml:id="u-182.4" who="#DariuszKubiak">Chcę państwu powiedzieć, że...</u>
          <u xml:id="u-182.5" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-182.6" who="#DariuszKubiak">Pozwólcie państwo, jestem rodzicem trójki dzieci, dwójka przeżyła, przeszła przez gimnazja. W tym czasie byłem w różnych radach, przewodniczyłem radom rodziców. W tym czasie i rodzice, i dzieci, i nauczyciele, i dyrektorzy, wszyscy uważali, że gimnazja to jest pomyłka.</u>
          <u xml:id="u-182.7" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Gapińska: Pewnie posłuchają tego ci nauczyciele. Czy pan to wie?)</u>
          <u xml:id="u-182.8" who="#DariuszKubiak">Dzisiaj niezadowolenie, które państwo generujecie, to niezadowolenie polityczne, tylko i wyłącznie. Ja mam trójkę dzieci i mam nadzieję, że to trzecie przejdzie już w normalnym cyklu 8-letnim szkołę podstawową, a później kolejne szczeble.</u>
          <u xml:id="u-182.9" who="#DariuszKubiak">Mam pytanie do pani minister.</u>
          <u xml:id="u-182.10" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-182.11" who="#DariuszKubiak">Czy nie należałoby odpolitycznić tej dyskusji o oświacie? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-182.12" who="#komentarz">(Poseł Marek Rząsa: Najlepiej ją zamknąć.)</u>
          <u xml:id="u-182.13" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Gapińska: W ogóle nie dyskutować.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#BarbaraDolniak">Pani poseł Anna Wasilewska, klub Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę, kolejne pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#AnnaWasilewska">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Reformą edukacji objęte zostaną również szkoły muzyczne. Wprowadzenie 8-letnich szkół ogólnokształcących podstawowych i jednocześnie pozostawienie 6-letnich ogólnokształcących szkół muzycznych I stopnia spowoduje duże zmiany w szkolnictwie artystycznym. W najtrudniejszej sytuacji będą szkoły ogólnokształcące muzyczne I stopnia niebędące częścią zespołów szkół muzycznych. Rodzice o to dopytują i nie akceptują tego, aby ich dzieci rozpoczynały naukę w 6-letniej szkole muzycznej, jednocześnie ogólnokształcącej, wiedząc, że po VI klasie, bez ukończenia cyklu kształcenia podstawowego, będą zmuszeni przenieść dziecko do rejonowej szkoły podstawowej, do klas VII i VIII. W takiej sytuacji zdecydowanie większa grupa zakończy szkolenie muzyczne po 6-letniej szkole muzycznej I stopnia. Mam wrażenie, że...</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-184.2" who="#AnnaWasilewska">...przez ten pośpiech zgubione będą dzieci zdolne.</u>
          <u xml:id="u-184.3" who="#AnnaWasilewska">Pani minister, to pani kilka lat temu mówiła, że w Finlandii do reformy oświaty przygotowywano się 7 lat, że szkodliwe dla dzieci jest majstrowanie przez kolejne rządy przy oświacie naprędce. Co się zmieniło w pani poglądach? Czy ten fotel ministerialny spowodował, że zmieniła pani spojrzenie na edukację dzieci? Bardzo proszę o odpowiedź. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-184.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#BarbaraDolniak">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#BarbaraDolniak">A teraz kolejne pytanie zada pan poseł Adam Cyrański, klub Nowoczesna.</u>
          <u xml:id="u-185.2" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#AdamCyrański">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! Ja mam pytanie w imieniu wszystkich gimnazjów prywatnych, które są prowadzone przez podmioty prywatne, ale jednocześnie również na prawach publicznych, a mianowicie chodzi o takie, które nie mają rozbudowanych pracowni. Co się stanie z tymi gimnazjami? One mają 5 lat na przekształcenie się w szkoły podstawowe, tym bardziej że jeszcze dostały czas tylko do końca roku. To jest też tak troszeczkę... Nie mają jeszcze podstawy programowej. Taką dostałem informację. Czy ministerstwo edukacji pomoże tym gimnazjom finansowo i czy wszystkie podmioty, jeżeli będą korzystały z takiej pomocy, będą traktowane tak samo? To jest takie pytanie. I jeszcze co będzie z tymi nauczycielami,</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-186.2" who="#AdamCyrański">...którzy de facto w tych gimnazjach są specjalistami? Bo po przekształceniu w szkołę podstawową będzie trzeba przyjąć nauczycieli nauczania początkowego. A więc chodzi o 5 lat. Co zrobimy ze specjalistami z gimnazjów prywatnych, którzy są na dzień dzisiejszy w tych gimnazjach? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#BarbaraDolniak">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#BarbaraDolniak">Pani poseł Krystyna Wróblewska, klub Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-187.2" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę, kolejne pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#KrystynaWróblewska">Szanowna Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Dzisiaj debatujemy nad bardzo ważną ustawą Prawo oświatowe. Jest to wynikiem obietnic wyborczych Prawa i Sprawiedliwości. Na tę ustawę czekają rodzice, uczniowie i nauczyciele. Pani minister, czy prawdą jest, że ta ustawa przyczyni się do wzmocnienia wychowawczej roli szkoły?</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#komentarz">(Poseł Izabela Leszczyna: Nieprawda.)</u>
          <u xml:id="u-188.2" who="#KrystynaWróblewska">Czy przyczyni się do właściwej informatyzacji polskiej szkoły? Czy powstaną pracownie przedmiotowe?</u>
          <u xml:id="u-188.3" who="#KrystynaWróblewska">Pani minister, czy przywrócimy edukacji przedmiotowej właściwe miejsce w polskiej szkole? Czy uszczelnimy subwencję oświatową, która była nie zawsze właściwie wykorzystywana, o czym świadczy raport Najwyższej Izby Kontroli? Czy prawdą jest, że sześciolatek zostanie objęty subwencją oświatową, a małe szkoły dostaną lepszy przelicznik?</u>
          <u xml:id="u-188.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale to już pani mówiła.)</u>
          <u xml:id="u-188.5" who="#KrystynaWróblewska">Pani minister, czy nauczyciele będą mieli 1% na doskonalenie zawodowe? Pani minister, czy nowa reforma przyczyni się do tego, że polskie dzieci będą lepiej w przyszłości funkcjonowały na rynku pracy? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-188.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#BarbaraDolniak">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#BarbaraDolniak">Kolejne pytanie.</u>
          <u xml:id="u-189.2" who="#BarbaraDolniak">Pani poseł Elżbieta Gapińska, klub Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-189.3" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#ElżbietaGapińska">Pani Minister! Szanowni Państwo! Pani minister, jestem zmartwiona i rozczarowana pani dzisiejszą wypowiedzią.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Szok!)</u>
          <u xml:id="u-190.2" who="#ElżbietaGapińska">Jest gorzej, niż myślałam.</u>
          <u xml:id="u-190.3" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Kubiak: Ale z czym?)</u>
          <u xml:id="u-190.4" who="#ElżbietaGapińska">Jest pani pierwszym nauczycielem Rzeczypospolitej, a to, co pani dzisiaj mówiła o polskiej szkole, nie zostanie pani nigdy zapomniane ani przez rodziców, ani przez nauczycieli.</u>
          <u xml:id="u-190.5" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Kubiak: Na wieki.)</u>
          <u xml:id="u-190.6" who="#ElżbietaGapińska">Pani minister, proszę mi powiedzieć. Przez 8 lat przygotowywaliście się do przejęcia rządów, przygotowywaliście się do totalnej destrukcji całego państwa, ale myślałam, że dobrą polską oświatę oszczędzicie. Okazało się, że się myliłam.</u>
          <u xml:id="u-190.7" who="#ElżbietaGapińska">Pani minister, pani reforma to jest centralizacja, podporządkowanie szkoły kuratorowi oświaty i ministrowi oświaty.</u>
          <u xml:id="u-190.8" who="#komentarz">(Poseł Anna Cicholska: I o to chodzi w tej oświacie.)</u>
          <u xml:id="u-190.9" who="#ElżbietaGapińska">A propos konsultacji, o których pani mówiła, powołując się przy tym na moje miasto...</u>
          <u xml:id="u-190.10" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Kubiak: To nie jest tylko pani miasto.)</u>
          <u xml:id="u-190.11" who="#ElżbietaGapińska">...otóż powiem pani, że dzisiaj rada miasta podjęła uchwałę o tym, że jest przeciwna właśnie tej państwa reformie.</u>
          <u xml:id="u-190.12" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-190.13" who="#ElżbietaGapińska">A jeśli chodzi o te pseudokonsultacje, o których pani mówi, to chyba nie uważa pani za konsultacje spotkań, na których pani spotyka się tylko z członkami „Solidarności”...</u>
          <u xml:id="u-190.14" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Kubiak: Jak pani pseudoopinie, naprawdę, to są pseudoopinie.)</u>
          <u xml:id="u-190.15" who="#ElżbietaGapińska">...i mówi im, że ta reforma i tak wejdzie w życie, nie słuchając w ogóle ich opinii. Miało miejsce podobne spotkanie z jedną z posłanek tutaj siedzących na sali i wyglądało tak samo. Nauczyciele i dyrektorzy szkół byli oburzeni. Zastanówcie się, co robicie. Nie niszczcie polskiej szkoły.</u>
          <u xml:id="u-190.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-190.17" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Kubiak: Wy się nie zastanawialiście.)</u>
          <u xml:id="u-190.18" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#BarbaraDolniak">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#BarbaraDolniak">Pan poseł Adam Szłapka, klub Nowoczesna.</u>
          <u xml:id="u-191.2" who="#BarbaraDolniak">Kolejne pytanie.</u>
          <u xml:id="u-191.3" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#AdamSzłapka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! Mówi pani minister, że są w Polsce zagwarantowane środki na przeprowadzenie tej reformy, ale zapomina pani dodać, że zakłada pani, iż to są środki, które zostaną zagwarantowane przez samorządy. Nie mówię tylko o inwestycjach, które zostały poczynione przez szereg samorządów, np. o budowie gimnazjów, ale mówię o tym, że gminy mają mieć zmniejszoną subwencję na ucznia o 1/9, bo będziemy mieli 8-letnią szkołę podstawową, a nie 6-letnią szkołę podstawową i 3-letnie gimnazjum. Jednocześnie Ministerstwo Edukacji Narodowej przy tej zmniejszonej subwencji przewiduje wzrost liczby oddziałów, szczególnie w klasach wiejskich. Kto za to zapłaci? Czy spotykała się pani z wójtami w gminach czy z burmistrzami? Czy mają na to zagwarantowane środki? Nie, nie mają.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#AdamSzłapka">I jeszcze konkretne pytanie. Co w sytuacji, kiedy dziecko nie zaliczy z powodu choroby III klasy gimnazjum w 2019 r.? Czy trafi do ósmej klasy szkoły podstawowej i potem do 4-letniego liceum? Czy może pani minister wyjaśnić, ile lat nauki straci? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-192.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#BarbaraDolniak">Pan poseł Jacek Kurzępa, klub Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#JacekKurzępa">Pani Marszałek! Pani Minister! Jako pracownik akademicki, a jednocześnie socjolog młodzieży chciałbym zwrócić uwagę w tej debacie na pewną kwestię, którą pomijamy. Nieustannie podnosimy efektywność kształcenia poprzez testy PISA, czyli testy kompetencyjne dla piętnastolatków, a jednocześnie zapominamy o tym, że jest pewna przestrzeń dysfunkcji młodego człowieka, dysfunkcji, która związana jest z taką antynomią między trwałością wiedzy a instrumentalnymi umiejętnościami wypełniania kwestionariuszy testów. Druga przestrzeń to są braki w kompetencjach społecznych wychowanków, co owocuje również w ich szansach na rynku pracy, gdzie pracodawcy po wielokroć zwracają uwagę na braki w relacjach społecznych, umiejętnościach pracy zespołowej, w zakresie myślenia przyczynowo-skutkowego.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#JacekKurzępa">Wobec powyższego, jeśli dostrzegamy dorobek gimnazjum, to musimy również dostrzec jego dysfunkcje. Zwracam się wobec tego z pytaniem do pani minister: Gdzie jest ta równowaga?</u>
          <u xml:id="u-194.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#BarbaraDolniak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#BarbaraDolniak">Pani poseł Anna Białkowska, klub Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-195.2" who="#BarbaraDolniak">Proszę o kolejne pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#AnnaBiałkowska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! Chciałabym zapytać o podręczniki. Padnie tutaj wiele pytań, ale chciałabym zapytać o podręczniki, które w polskiej szkole stanowią podstawę nauki. Z podręcznikami pracują nauczyciele, uczniowie i rodzice. Dotychczas nowy podręcznik trafiał do rąk nauczycieli wiosną, a jego fragmenty wcześniej, więc nauczyciele mogli się zapoznać z nimi i wybrać najlepszy dla siebie podręcznik. Ostatecznie mieli do czynienia z takim podręcznikiem, z pomocą jakiego - jak uważali - będą mogli najlepiej pracować z uczniem.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#AnnaBiałkowska">Jak resort, pani minister, w tym chaosie i pośpiechu ma zamiar zapewnić te dobre podręczniki? Przypomnę, że pani minister mówiła, że konsultowała tę reformę z szeroką grupą ekspertów, a Ogólnopolskie Stowarzyszenie Kadry Kierowniczej Oświaty mówi, że nie ma podstaw programowych. Dla uczniów nowych szkół to zadanie na lata. Przestrzegamy przed pośpiechem i brakiem konsultacji.</u>
          <u xml:id="u-196.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#BarbaraDolniak">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#BarbaraDolniak">Kolejne pytanie zada pani poseł Joanna Scheuring-Wielgus, klub Nowoczesna.</u>
          <u xml:id="u-197.2" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#JoannaScheuringWielgus">Pani Marszałek! Szanowni Posłowie! Żałuję, że nie ma teraz pani minister. Moje pytanie, jak myślę, będzie pierwszym takim pytaniem zadanym dzisiaj. Chciałabym prosić o odpowiedź dotyczącą tego, co powiedział ostatnio prezydent Andrzej Duda...</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Nie ma go tu.)</u>
          <u xml:id="u-198.2" who="#JoannaScheuringWielgus">...ponieważ dowiedzieliśmy się, że teraz nasze dzieci będą uczyły się prawdziwej historii, z której dowiemy się, kto jest zdrajcą, a kto bohaterem. Chciałabym w takim razie zapytać, kto będzie decydował o tym, co jest prawdziwą historią, kto jest zdrajcą, a kto bohaterem, czy to przypadkiem nie będzie pan poseł Kaczyński albo pan poseł Piotrowicz, bo nie wiem, czy pani minister wie, ale szkoła powinna uczyć krytycznego myślenia i analizowania.</u>
          <u xml:id="u-198.3" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: I prawdy.)</u>
          <u xml:id="u-198.4" who="#JoannaScheuringWielgus">I w związku z tym, że pozostało mi jeszcze trochę czasu, mam drugie pytanie do pani: Czy pani nie wstyd, że pani kłamie? Kilka lat temu, kiedy nie była pani ministrem, mówiła pani o tym, że reforma edukacji powinna być przedstawiana w sposób ewolucyjny, a teraz pani robi rewolucję. Nie wiem, czy liczy pani na trupy, które po sobie pani pozostawi.</u>
          <u xml:id="u-198.5" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-198.6" who="#JoannaScheuringWielgus">I chciałabym prosić o odpowiedź na moje pytania na piśmie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-198.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-198.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Mowa nienawiści.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#BarbaraDolniak">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#BarbaraDolniak">Pan poseł Jarosław Gonciarz, klub Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#JarosławGonciarz">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! Czy obecnie przez 3 lata nauki w liceum można bardzo dobrze przygotować ucznia do wyboru każdego kierunku studiów? Nauczyciele liceów doskonale wiedzą, że jest to za krótki okres. Również rektorzy uczelni potwierdzają, że początek studiów to często uzupełnianie wiadomości. Czy proponowana reforma podwyższy poziom edukacji w naszym kraju? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#BarbaraDolniak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#BarbaraDolniak">Pani poseł Danuta Pietraszewska, klub Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-201.2" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#DanutaPietraszewska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! Reforma oświaty w pani wykonaniu wywołuje popłoch, zamieszanie i niesłychany chaos.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Nikt jeszcze nie ucieka.)</u>
          <u xml:id="u-202.2" who="#DanutaPietraszewska">Odbierana jest jako demolka polskiego systemu edukacji. Jeszcze większe przerażenie panuje wśród części społeczeństwa, którą chroni nie tylko konstytucja, ale i ustawa. Chodzi o mniejszości narodowe, które odstawiła pani całkowicie na boczny tor i nikt się nimi ani nie zajmuje, ani nie przejmuje. Nie odbyła się, pani minister, żadna - powtarzam - żadna konsultacja ze środowiskami mniejszościowymi w sprawie zmian w edukacji. Dyrektorzy nie wiedzą dosłownie nic ani o siatce godzinowej, ani o nowej podstawie programowej, która jest przecież inna, choćby w zakresie...</u>
          <u xml:id="u-202.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-202.4" who="#DanutaPietraszewska">...ojczystego języka narodowego, historii czy geografii. Nie wiedzą nic o nowych podręcznikach, o nowej rejonizacji, przy okazji której - myślę - zlikwidujecie parę szkół mniejszości narodowych, bo jest wam to na rękę.</u>
          <u xml:id="u-202.5" who="#DanutaPietraszewska">I mam jeszcze jedno pytanie: Czy jutro pani przedstawi podstawę programową, jeżeli chodzi również o edukację mniejszości narodowych i etnicznych? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-202.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#BarbaraDolniak">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#BarbaraDolniak">Pan poseł Marek Ruciński, klub Nowoczesna.</u>
          <u xml:id="u-203.2" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#MarekRuciński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! Mam pytanie: Co z gimnazjami plastycznymi i sportowymi? Czy taka edukacja będzie kontynuowana w ramach szkoły podstawowej od VII klasy? Jaka będzie organizacja takich szkół i czy będzie do nich nabór zewnętrzny?</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#MarekRuciński">Jako lekarz sportowy bardzo się martwię szczególnie o szkoły sportowe, dlatego że do tej pory nasi sportowcy juniorzy i klasy sportowe to była nasza duma. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-204.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#BarbaraDolniak">Pan poseł Aleksander Mrówczyński, klub Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#AleksanderMrówczyński">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Non scholae, sed vitae discimus - nie uczymy się dla szkoły, ale dla życia.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#komentarz">(Głos z sali: O matko...)</u>
          <u xml:id="u-206.2" who="#AleksanderMrówczyński">Sentencja łacińska, która oznacza, że celem zdobywania wiedzy nie jest zadowolenie nauczyciela, szkoły, ale zaspokojenie potrzeby życiowej. Sentencja ta jest mottem wielu szkół na świecie. Jest odwróceniem zdania Seneki: Non vitae, sed scholae discimus - nie uczymy się dla życia, ale dla szkoły. A tak było dotychczas. Tymi sentencjami odpowiadamy na pytanie, kto jest w szkole najważniejszy, kto powinien być najważniejszy. Jestem nauczycielem prawie od 40 lat. Jestem z tego dumny. Dla mnie uczeń był zawsze najważniejszy. Bardzo się cieszę, że proponowaną ustawą Prawo oświatowe przywracamy to nadrzędne dobro. To dla ucznia dokonujemy tych zmian, przywracamy sprawdzony system edukacji</u>
          <u xml:id="u-206.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-206.4" who="#AleksanderMrówczyński">8 plus 4 bądź 8 plus 5, jakość kształcenia według potrzeb i możliwości. Przywracamy blask szkolnictwu zawodowemu, zapewniamy pracę każdemu nauczycielowi, wierząc, że samorządy wykażą się odpowiednią troską. Audiatur et altera pars - trzeba wysłuchać i drugiej strony - tak, ale uwag wyważonych, bez agresji, bez podniesionego głosu.</u>
          <u xml:id="u-206.5" who="#AleksanderMrówczyński">Pani minister, czy spostrzeżenia wyrażające troskę o dobro ucznia zostały przez panią minister wzięte pod uwagę? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-206.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#BarbaraDolniak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#BarbaraDolniak">Pani poseł Izabela Leszczyna, klub Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-207.2" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę, kolejne pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#IzabelaLeszczyna">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Cały świat puka się w głowę i pyta, dlaczego chcecie zmienić system edukacyjny, który jest jednym z najlepszych systemów na świecie. A w Częstochowie wiceprezydent miasta odpowiedzialny za edukację, nauczyciele i rodzice nie wierzą własnym uszom, nie wierzą, że minister edukacji może kłamać z mównicy sejmowej. Dlatego na prośbę pana prezydenta przytoczę jego oświadczenie: Niniejszym oświadczam, iż podawane w środkach masowego przekazu informacje minister edukacji narodowej pani Anny Zalewskiej są nieprawdziwe. Z danych przekazanych urzędowi miasta przez dyrektorów gimnazjów wynika, że prawie 200 nauczycieli gimnazjów częstochowskich jest zagrożonych utratą pracy w pierwszym roku wygaszania gimnazjów. 24 listopada dyrektorzy gimnazjów ponownie pisemnie oświadczyli, że nie będą zatrudniać nowych nauczycieli, przeciwnie - będą ich zwalniać i ograniczać etaty. Ponadto dyrektorzy gimnazjów pisemnie oświadczyli, iż nie przekazywali ministerstwu ani Kuratorium Oświaty w Katowicach żadnych pism, dokumentów, analiz, z których by wynikała konieczność zatrudniania nowych nauczycieli w wygaszanych gimnazjach. Zatem informacje minister edukacji...</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-208.2" who="#IzabelaLeszczyna">...o potrzebie zatrudnienia 39 nowych nauczycieli w wygaszanych częstochowskich gimnazjach są nieprawdziwe. Podpisał dr Ryszard Stefaniak, zastępca prezydenta miasta Częstochowy.</u>
          <u xml:id="u-208.3" who="#IzabelaLeszczyna">W rozmowie telefonicznej ze mną pan prezydent poinformował, że jeśli nie przestanie pani wykorzystywać Częstochowy w swoich wypowiedziach propagandowych, to pan prezydent...</u>
          <u xml:id="u-208.4" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Skurkiewicz: Poda do sądu.)</u>
          <u xml:id="u-208.5" who="#IzabelaLeszczyna">...podejmie kroki formalne.</u>
          <u xml:id="u-208.6" who="#komentarz">(Oklaski, gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#BarbaraDolniak">Pani poseł Katarzyna Lubnauer, klub Nowoczesna, zada kolejne pytanie.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#BarbaraDolniak">Pani poseł, czekamy na panią.</u>
          <u xml:id="u-209.2" who="#BarbaraDolniak">Pani poseł Katarzyna Lubnauer.</u>
          <u xml:id="u-209.3" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#KatarzynaLubnauer">Dobrze, ale ja muszę mieć kartkę.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#KatarzynaLubnauer">Panie i Panowie Posłowie! Pani Marszałek! Kiedy pani minister Zalewska mówiła, to ja notowałam. Chodzi o: jakość edukacji, bezpieczeństwo, radość z nauki bez testów, podręczniki dobre, takie, które umożliwiają samodzielną naukę ucznia, zmianę finansowania, pracownie przedmiotowe, szerokopasmowy Internet.</u>
          <u xml:id="u-210.2" who="#KatarzynaLubnauer">No to ja mam takie pytanie: Przepraszam, którego z tych działań nie da się zrealizować przy pomocy funkcjonującej struktury szkolnej? Żeby stworzyć pracownie, to nawet lepiej, jeżeli są gimnazja, których liczba jest mniejsza, gdzie można stworzyć pracownie biologiczne, chemiczne, fizyczne. Szerokopasmowy Internet - zapewniam, że Internetowi jest wszystko jedno, czy on jest w podstawówce, czy w szkole gimnazjalnej. Radość z nauki bez testów - tak, rzeczywiście lepiej, żeby te egzaminy miały charakter bardziej otwarty. Bezpieczeństwo - jak bezpieczeństwo poprawi to, że umieścimy w jednym budynku dzieci od 6. do 15. roku życia? Jakość edukacji - mamy dla 15-latków jedną z najlepszych edukacji na świecie. W związku z tym co chcecie jeszcze poprawiać? Tak, trzeba poprawić polskie liceum,</u>
          <u xml:id="u-210.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-210.4" who="#KatarzynaLubnauer">...ale można to robić w ramach tego, co mamy dotychczas.</u>
          <u xml:id="u-210.5" who="#KatarzynaLubnauer">Natomiast jeśli chodzi o nauczanie przedmiotowe, to chciałam zauważyć, że cały świat idzie od nauczania przedmiotowego do nauczania interdyscyplinarnego. My jedyni idziemy w odwrotnym kierunku, ponieważ mamy inną rzeczywistość.</u>
          <u xml:id="u-210.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-210.7" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Ktoś musi zacząć.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#BarbaraDolniak">Pan poseł Andrzej Kryj, klub Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#AndrzejKryj">Szanowna Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! To, co nowe, zawsze budzi niepokój i jestem w stanie zrozumieć te głosy pojawiające się tu i ówdzie. Natomiast nie bardzo jestem w stanie zrozumieć formę krytyki prezentowanej przez opozycję. Chyba że jest to opozycja totalna, więc i krytyka jest taka totalna. Krytyka ta zakłada, że reforma się nie może udać, dlatego że po prostu udać się nie może. Argumentem, który pojawia się bardzo często, jest to, że nie poradzą sobie z tą reformą polskie samorządy.</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Gapińska: Nie, to są bardzo konkretne argumenty, bardzo konkretne.)</u>
          <u xml:id="u-212.2" who="#AndrzejKryj">Szanowni państwo, powołujecie się na konkretne przykłady, choćby Częstochowy. Ja podam przykład inny. Mianowicie ja też jestem w kontakcie z samorządowcami, dzisiaj rozmawiałem z burmistrzem Kunowa w województwie świętokrzyskim, burmistrzem gminy, gdzie bardzo dobrze oświata jest w tej chwili prowadzona, i on mi powiedział, że w tej chwili analizują...</u>
          <u xml:id="u-212.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-212.4" who="#AndrzejKryj">...kilka wariantów działań, które będzie podejmował samorząd. W tej chwili wybiorą najlepszy wariant, bo dobro ucznia jest dla nich celem najwyższym.</u>
          <u xml:id="u-212.5" who="#AndrzejKryj">Chciałbym zapytać panią minister: Czy dużo jest takich samorządów, które podchodzą w ten sposób, nie polityczny, tylko merytoryczny? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-212.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#BarbaraDolniak">Pan poseł Tomasz Szymański, klub Platforma Obywatelska, zada kolejne pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#TomaszSzymański">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#TomaszSzymański">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! Podczas jednego z ostatnich wywiadów chwali się pani, że jest pani wręcz dumna z tego, że ma wsparcie samego pana prezesa Prawa i Sprawiedliwości. Tylko czy jako ministrowi nie powinno pani najbardziej zależeć na wsparciu płynącym od nauczycieli, rodziców i uczniów przy wprowadzaniu tak ważnej i odpowiedzialnej reformy? Według ostatniego sondażu aż 42% badanych jest przeciwnych pani reformie i, co najważniejsze, przeciwnikami są osoby w wieku między 18. a 44. rokiem życia. Kiedyś posiłkowała się pani przykładem Finlandii, z której polska edukacja powinna według pani brać dobry przykład. Mówiła pani, że modelowo została przeprowadzona tamże właśnie reforma edukacji. Sama pani mówiła, że do tej dobrej reformy przygotowywano się 7 lat. Dzisiaj robi pani zupełnie odwrotnie z czysto politycznych pobudek. Jak długo zamierza pani lekceważyć głosy samorządowców, którzy de facto zapłacą za pani reformę, oraz wykwalifikowaną kadrę, która nie zostawia na tej reformie suchej nitki? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-214.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#BarbaraDolniak">Pani poseł Katarzyna Czochara, klub Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę, kolejne pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#KatarzynaCzochara">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Od kilku miesięcy z ust opozycji totalnej nieustannie wybrzmiewa, iż reforma oświatowa naszego rządu wprowadza chaos, strach...</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Taka prawda.)</u>
          <u xml:id="u-216.2" who="#KatarzynaCzochara">...a największy problem reformy to utrata miejsc pracy przez nauczycieli.</u>
          <u xml:id="u-216.3" who="#KatarzynaCzochara">Pani minister, czy prawdą jest, że reforma oświatowa przewiduje, oprócz podniesienia jakości kształcenia, premiowanie małych szkół i tam właśnie kierowane będą dodatkowe środki finansowe? Czy prawdą jest, iż reforma oświatowa przykłada szczególną wagę do wychowania, dlatego też w każdej szkole będzie pedagog, psycholog, logopeda, metodyk oraz doradca zawodowy? Czy prawdą jest, że będzie potrzeba więcej etatów, bo pojawi się w systemie ponad 5 tys. nowych oddziałów, dlatego że liczba uczniów w klasach szkół podstawowych...</u>
          <u xml:id="u-216.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-216.5" who="#KatarzynaCzochara">...jest mniejsza aniżeli w klasach gimnazjalnych? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-216.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#BarbaraDolniak">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#BarbaraDolniak">Pan poseł Rafał Grupiński, klub Platforma Obywatelska, zada kolejne pytanie.</u>
          <u xml:id="u-217.2" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-217.3" who="#BarbaraDolniak">Rozumiem, że to z panem posłem Pawłem Bańkowskim uzgodnione?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#RafałGrupiński">Tak jest. Dziękuję bardzo za zamianę, bo właśnie zaraz rozpoczynamy posiedzenie komisji.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#RafałGrupiński">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! W zasadzie nie chcę się odnosić do tych wszystkich merytorycznych kwestii, które były poruszane wcześniej, tylko skupić się na jednej kwestii, a mianowicie tzw. konsultacjach społecznych. Otóż pani minister bardzo dużo mówiła o konsultacjach, które się odbywały szeroko w całym kraju na temat tej pseudoreformy. Chcę przytoczyć taki jeden przykład z naszej wielkopolskiej Chodzieży. Otóż spotkanie odbyło się w dziwny sposób. Mianowicie najpierw było ogłoszenie, że jest to podsumowanie roku rządów Prawa i Sprawiedliwości, pod pewnym adresem w Chodzieży. Kiedy się nasi samorządowcy tym zainteresowali, okazało się w dniu odbycia się tego spotkania podsumowującego rok, że to jest spotkanie w sprawie reformy oświatowej. Adres - okazało się, że te konsultacje odbywały się na plebanii...</u>
          <u xml:id="u-218.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-218.3" who="#RafałGrupiński">...parafii św. Floriana i że właśnie w dniu tego spotkania zostało ono nazwane nagle konsultacjami w sprawie reformy oświatowej. Więc tak przeprowadzaliście te konsultacje. Byli oczywiście sami działacze PiS-u na tym spotkaniu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-218.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#BarbaraDolniak">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#BarbaraDolniak">Pan poseł Grzegorz Furgo, klub Nowoczesna, bardzo proszę, kolejne pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#GrzegorzFurgo">Pani Marszałek! Pani Minister! Drodzy Państwo! Reforma oświaty jest potrzebna, jest to jednak taka dziedzina, że należy uważać na eksperymenty. Ale ta reforma jest jednym wielkim, proszę państwa, eksperymentem. Nadmieniam, iż negatywne stanowisko w sprawie projektu Ministerstwa Edukacji Narodowej wprowadzającego nowy ustrój szkolny zajęły organizacje samorządowe wchodzące w skład Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Ich zdaniem reforma ta nie jest możliwa do wprowadzenia w zaplanowanym czasie, a samorządy nie mają odpowiedniego czasu na przeprowadzenie lokalnych kampanii informacyjnych dla rodziców, dotyczących projektowanych zmian.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#GrzegorzFurgo">I teraz, pani minister, pytanie: Czy są symulacje, które pozwolą na odpowiedź, ilu uczniów klas VI...</u>
          <u xml:id="u-220.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-220.3" who="#GrzegorzFurgo">...zostanie w tej samej szkole podstawowej, w której dotychczas się uczyło, a ilu na 2 lata trafi do dotychczasowego gimnazjum? I czy rodzice szóstoklasistów już wiedzą, w którym budynku za rok będzie się uczyć ich dziecko? Czy rodzice wiedzą, że decyzją MEN, niezależną od samorządu, może to być dotychczasowe gimnazjum? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-220.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#BarbaraDolniak">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#BarbaraDolniak">Pan poseł Wiesław Krajewski, klub Prawo i Sprawiedliwość, kolejne pytanie.</u>
          <u xml:id="u-221.2" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#WiesławKrajewski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! Szanowni Państwo! Odbyłem kilka spotkań z dyrektorami szkół podstawowych i gimnazjalnych z wielu gmin z mojego okręgu wyborczego i zapewniam panią minister, że te spotkania były rzeczowe i rzetelne, nie z takim objawem agresji, jaki prezentuje tutaj opozycja. Natomiast, pani minister, jeden temat przyświecał tym spotkaniom, tym rozmowom - obawa. Obawa nauczycieli, szczególnie szkół gimnazjalnych, dyrektorów, bo wiemy, że ten segment szkolnictwa będzie najbardziej dotknięty tymi reformami.</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#WiesławKrajewski">Pytanie do pani minister: Czy obawy, które prezentują ci nauczyciele, są faktycznie uzasadnione? Czy istnieje jakiś mechanizm naprawczy czy mechanizm osłonowy w Ministerstwie Edukacji Narodowej, żeby ewentualnie zminimalizować koszty tej reformy przypadające na nauczycieli szkół gimnazjalnych?</u>
          <u xml:id="u-222.2" who="#WiesławKrajewski">Drugi wątek, który się przewijał, szanowni państwo, podczas tych spotkań - obszar szkół niepublicznych, szczególnie chodzi o szkoły podstawowe. Brak jest zapisów w tej ustawie, nie tylko w tej ustawie, ale też w tej z poprzedniego okresu,</u>
          <u xml:id="u-222.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-222.4" who="#WiesławKrajewski">...dotyczących oceny dyrektorów szkół niepublicznych. To ogranicza możliwości ewentualnego ubiegania się w konkursach o stanowiska dyrektorskie w szkołach publicznych. I drugie pytanie - pani marszałek, jeszcze kończąc - brak jest informacji na temat środków finansowych na wsparcie dla niepublicznych szkół podstawowych. Wiemy, że samorządy otrzymają środki finansowe, ale czy samorządy będą mogły również z tego worka finansowego wspierać szkoły niepubliczne? To jest ten segment szkół niepublicznych. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-222.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#BarbaraDolniak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#BarbaraDolniak">Pani poseł Ewa Drozd, klub Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-223.2" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#EwaDrozd">Pani Marszałek! Pani Minister! Pani minister, w swoim wystąpieniu mówiła pani o tym, w jak złym stanie jest polska szkoła i polskie szkolnictwo. Pani minister, tymi słowami obraża pani polskich samorządowców, polskich nauczycieli i rodziców, którzy są bardzo zaangażowani w prawidłowe funkcjonowanie tych szkół.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Pani minister, pani posłucha.)</u>
          <u xml:id="u-224.2" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Chmiel: Pani minister, to do pani.)</u>
          <u xml:id="u-224.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-224.4" who="#EwaDrozd">Ale wygląda na to, że pani minister nie odwiedza polskich szkół. Nawet tę pani troskę o różne rzeczy trochę rozumiem. Przypomnę państwu, jak grzmieliście z mównicy, kiedy wprowadzaliśmy reformę dotyczącą sześciolatków, że polskie szkoły nie są przygotowane do przyjęcia tych dzieci. Swoją wiedzę opieraliście na raporcie przygotowanym przez państwa Elbanowskich. Stąd moje pytanie: Według jakiego raportu oceniacie teraz przygotowanie szkół do przyjęcia pierwszoklasistów? Pani minister mówiła o tym, że nie będzie dwuzmianowości.</u>
          <u xml:id="u-224.5" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-224.6" who="#EwaDrozd">To gdzie pierwszoklasiści będą realizować swój obowiązek szkolny, w stołówce czy w szatni? Czemu dzisiaj państwo Elbanowscy nie krzyczą w trosce o maluchy? Czy 371 tys. to kwota, za którą kupiliście ich milczenie?</u>
          <u xml:id="u-224.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-224.8" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Platforma nie bije?)</u>
          <u xml:id="u-224.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#BarbaraDolniak">Pan poseł Marek Sowa, klub Nowoczesna.</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#MarekSowa">Pani Marszałek! Pani Minister! Szanowni Państwo! Od początku swojego urzędowania pani minister zapewniała, że żaden nauczyciel nie straci pracy i żadna szkoła nie zostanie zlikwidowana. Ale nie po słowach, a po czynach będziemy oceniali. Weźmy np. powiat oświęcimski. Tam bezwzględną większość w radzie powiatu ma Prawo i Sprawiedliwość. W gronie rządzących są najbliżsi współpracownicy pani premier: była asystent, obecna dyrektor biura poselskiego, wicestarostą odpowiedzialnym za edukację jest kandydat PiS-u do Sejmu z ubiegłego roku.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Już nie chwal, nie chwal.)</u>
          <u xml:id="u-226.2" who="#MarekSowa">I 29 września ta rada powiatu podjęła uchwałę o likwidacji pięciu szkół. Zlikwidowano zawodówkę, technikum, liceum ogólnokształcące, liceum dla dorosłych.</u>
          <u xml:id="u-226.3" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Skandal, skandal, pani minister.)</u>
          <u xml:id="u-226.4" who="#MarekSowa">Mało tego, tydzień temu podjęto kolejną uchwałę. Dotyczy formalnie tylko i wyłącznie zmiany adresu szkoły, ale tak naprawdę przenosi szkołę z ul. Obozowej na ul. Leszczyńską, gdzie uczy się już 700 osób. Likwidujecie szkołę,</u>
          <u xml:id="u-226.5" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-226.6" who="#MarekSowa">...do której chodzi ponad 300 uczniów. Gdzie zatem pani wiarygodność, pani minister?</u>
          <u xml:id="u-226.7" who="#MarekSowa">I na koniec pytanie od mojego syna Mateusza, który chodzi do VI klasy szkoły podstawowej, o to, dlaczego nie będzie mógł iść do gimnazjum. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-226.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-226.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Tatuś mu nie wytłumaczy tak prostej rzeczy?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#BarbaraDolniak">Pani poseł Lidia Burzyńska, klub Prawo i Sprawiedliwość, zada kolejne pytanie.</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#LidiaBurzyńska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#LidiaBurzyńska">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Rzec by się tutaj chciało: skoro jest tak dobrze, to dlaczego jest tak źle? Ale przechodzę do konkretów.</u>
          <u xml:id="u-228.2" who="#LidiaBurzyńska">System informacji oświatowej, proszę państwa, to elektroniczny system baz danych służący do gromadzenia informacji o szkołach, nauczycielach oraz uczniach, utworzony na podstawie ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o systemie informacji oświatowej.</u>
          <u xml:id="u-228.3" who="#LidiaBurzyńska">I zacznę od pytania, bo minuta trwa krótko. Pani minister, czy dane z systemu informacji oświatowej są podstawą wiedzy o szkołach, placówkach, nauczycielach? Bo dzisiaj w wypowiedziach opozycji wybrzmiało, że niekoniecznie te dane są wiarygodne. A dlaczego? Ano dlatego. Kiedy tutaj przedstawiane były dane statystyczne pokazujące, że 27% gimnazjów na dzień dzisiejszy posiada klasopracownie, a szkół podstawowych 18%, to jedna z pań posłanek...</u>
          <u xml:id="u-228.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-228.5" who="#LidiaBurzyńska">...Platformy Obywatelskiej powiedziała, że to jest nieprawda, że my nie chodzimy do szkół.</u>
          <u xml:id="u-228.6" who="#LidiaBurzyńska">I druga rzecz, muszę się odnieść do Częstochowy, której nazwa dzisiaj tak tutaj wybrzmiewa. Tak, dane, które pani minister przywiozła do Częstochowy i zobrazowała, są to dane właśnie z systemu informacji oświatowej. I mowa jest o tym, że 39 nauczycieli w Częstochowie będzie zatrudnionych, ale, umówmy się, nie w wygaszanych gimnazjach, tylko w 8-klasowej szkole i 4-letnich liceach ogólnokształcących.</u>
          <u xml:id="u-228.7" who="#LidiaBurzyńska">Proszę państwa, słuchajmy, bo gra słowami doprowadza do takiego chaosu, jaki państwo wprowadzacie. Mówię to do opozycji totalnej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-228.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#BarbaraDolniak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#BarbaraDolniak">Pani poseł Agnieszka...</u>
          <u xml:id="u-229.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-229.3" who="#BarbaraDolniak">Ale ja państwa nie przekrzyczę, gdy będziemy wszyscy równocześnie mówić, więc bardzo proszę - przynajmniej kiedy wywołuję kolejnych posłów - o chwilę ciszy. Bez komentarzy, bo wtedy nie są potrzebne.</u>
          <u xml:id="u-229.4" who="#BarbaraDolniak">Pani poseł Agnieszka Hanajczyk, klub Platforma Obywatelska, kolejne pytanie.</u>
          <u xml:id="u-229.5" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#AgnieszkaHanajczyk">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Sporo tutaj było cytatów, ja też przedstawię swój ulubiony. W moim ukochanym filmie, filmie Juliusza Machulskiego, jeden z bohaterów stwierdza, krótko mówiąc, pani minister, że jest parę niedociągnięć w tym projekcie. Inny by odpowiedział: a gdzie tu są dociągnięcia? Ja tych dociągnięć nie widzę, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: A jaki to film?)</u>
          <u xml:id="u-230.2" who="#AgnieszkaHanajczyk">Zupełnie nie zająknęła się pani na temat zmian Karty Nauczyciela - art. 19, art. 20, art. 22. A pani mówiła o przywiązaniu nauczyciela do szkoły, do ucznia. Na czym to przywiązanie będzie polegało? Na tym, że nauczyciel będzie biegał od szkoły do szkoły, żeby uzupełnić etat? Bardzo źle brzmią w moich uszach słowa, że „będzie zaopiekowany” dyrektor. Zaopiekowany czy podporządkowany? Trzeba odpowiedzieć na to pytanie. A teraz tylko jeszcze jedno pytanie, pani minister. Powiedziała pani o całkowitym przygotowaniu do zmian...</u>
          <u xml:id="u-230.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-230.4" who="#AgnieszkaHanajczyk">...w szkolnictwie sportowym, w klasach sportowych, w SMS. Odpowiedź na interpelację z państwa ministerstwa z 23 listopada, dzisiaj mamy 29 listopada.: Ministerstwo Edukacji Narodowej wspólnie z Ministerstwem Sportu i Turystyki ustali w najbliższym czasie propozycje dotyczące projektu nowego rozporządzenia dotyczącego warunków tworzenia, organizacji oraz działania oddziałów sportowych, szkół sportowych oraz szkół mistrzostwa sportowego. Macie państwo gotowe te zmiany czy będziecie nad nimi pracować? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-230.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#BarbaraDolniak">Pani poseł Marta Golbik, klub Nowoczesna, zada kolejne pytanie.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#MartaGolbik">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#MartaGolbik">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! Jutro mija termin dany grupom ekspertów na przygotowanie podstaw programowych. I chciałam panią minister zapytać: Czy te podstawy są już przygotowane, czy termin zostanie dotrzymany? I czy podstawy programowe, które są najważniejszą częścią edukacji dzieci, będą podlegać szerszym konsultacjom z ekspertami? Jeśli tak, to kiedy i w jakiej postaci odbędą się te konsultacje, jak długo one potrwają i z kim to będzie konsultowane? Ile czasu będzie na stworzenie i druk podręczników?</u>
          <u xml:id="u-232.2" who="#MartaGolbik">Pani minister, ja sugeruję jednak opóźnienie reformy, tak jak wielu innych ekspertów, dzięki czemu ministerstwo zyska czas na przygotowanie porządnej ustawy, dzięki czemu będą mogły zostać przygotowane lepsze podstawy programowe, ponieważ w te podstawy programowe, które są pisane teraz na szybko, raczej nikt nie wierzy. W obiegu są...</u>
          <u xml:id="u-232.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-232.4" who="#MartaGolbik">...bezlitosne dla pani listy naukowców, ponad setki specjalistów od badań edukacyjnych, ponad setki dydaktyków języka polskiego. Czy nie bierze pani ich opinii pod uwagę i czy to dla pani nic nie znaczy? Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-232.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#BarbaraDolniak">Pan poseł Zbigniew Biernat, klub Prawo i Sprawiedliwość, zada kolejne pytanie.</u>
          <u xml:id="u-233.1" who="#BarbaraDolniak">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-233.2" who="#BarbaraDolniak">W związku z tym pan poseł Tomasz Piotr Nowak, Platforma Obywatelska, zada kolejne pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#TomaszPiotrNowak">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Likwidacja gimnazjów uderzy w najzdolniejszych uczniów, zdecydowanych na specjalizację, którą mieliby zapewnioną w gimnazjach dwujęzycznych, muzycznych, sportowych, politechnicznych. Przejście do sprofilowanych gimnazjów to przyspieszony rozwój ucznia. Ale likwidacja gimnazjów uderza także w dzieci, które potrzebują szkolnictwa specjalnego. Obecnie dzieci wymagające specjalnej troski w wieku do 15 lat trafiają, kiedy są na poziomie gimnazjów, z klas integracyjnych podstawówek do szkół specjalnych, gdzie mogą przyuczyć się do zawodu i odbyć praktyki jako małoletni w zakładach pracy. Po reformie takie dziecko o 2 lata będzie dłużej uczyć się w podstawówce, w tej klasie integracyjnej. A wystarczy, że będzie miało specjalny program wydłużający naukę i choćby jeden raz nie zda do następnej klasy, i po podstawówce może mieć 18 lat. Nie będzie już mogła taka osoba być chronionym pracownikiem młodocianym, zostanie sam na sam...</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-234.2" who="#TomaszPiotrNowak">...z rynkiem pracy. Ta reforma niszczy najzdolniejszych uczniów i tych najsłabszych. To nie jest pytanie, pani minister, to jest wykrzyknik.</u>
          <u xml:id="u-234.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#BarbaraDolniak">Pan poseł Krzysztof Truskolaski, klub Nowoczesna.</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę o zadanie kolejnego pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#KrzysztofTruskolaski">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Nowoczesnego samochodu nie naprawia się dłutem i młotkiem, tylko nowoczesnym komputerem. Nasza...</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Słowem: nowocześnie.)</u>
          <u xml:id="u-236.2" who="#KrzysztofTruskolaski">...dzisiejsza edukacja jest nowoczesna. To nie jest trabant, wartburg czy duży fiat, jak było w latach 90. Stąd mam pytanie: Dlaczego reforma jest przeprowadzana, począwszy od uczniów w obecnej klasie VI, a nie od tych, którzy pójdą za rok do klasy I, tak aby nie zmieniać zasad w trakcie trwania gry? Ci uczniowie, którzy są teraz w VI klasie, jeszcze miesiąc temu, 2 miesiące temu, pół roku temu myśleli, że pójdą do gimnazjum. Niestety tak się nie stanie. Nie powinno się tych zasad zmieniać i reforma edukacji nie powinna być rewolucyjna, tylko ewolucyjna, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-236.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#BarbaraDolniak">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-237.1" who="#BarbaraDolniak">Pani poseł Szumilas, wniosek formalny.</u>
          <u xml:id="u-237.2" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#KrystynaSzumilas">Pani Marszałek! Pani Minister! Ja prosiłabym, składam wniosek formalny, o 10-minutową przerwę, ponieważ pod Sejmem protestują rodzice.</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-238.2" who="#KrystynaSzumilas">Pani minister bardzo dużo mówiła o konsultacjach społecznych - ma szansę, żeby wyjść do rodziców i porozmawiać z rodzicami, rzeczywiście powiedzieć im o tym, co chce zrobić, ale przede wszystkim po to, żeby wysłuchać ich głosu. Pani minister...</u>
          <u xml:id="u-238.3" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Przez 10 minut się nie da.)</u>
          <u xml:id="u-238.4" who="#KrystynaSzumilas">...10 minut dla rodziców.</u>
          <u xml:id="u-238.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#BarbaraDolniak">Ale ja tego wniosku nie uwzględniam, pani minister. W związku z tym...</u>
          <u xml:id="u-239.1" who="#BarbaraDolniak">Proszę.</u>
          <u xml:id="u-239.2" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Chmiel: W związku z tym nie ma pani głosu.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#AnnaZalewska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Nie odmawiam nikomu spotkań, w związku z tym zapraszam rodziców do ministerstwa edukacji. Wystarczy, że zwrócą się z prośbą...</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-240.2" who="#AnnaZalewska">...o wyznaczenie terminu, gwarantuję, że...</u>
          <u xml:id="u-240.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-240.4" who="#AnnaZalewska">...będzie to najbliższy z możliwych. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#BarbaraDolniak">Teraz muszę już formalnie odnieść się do tego wniosku. Nie uwzględniam go, bo, po pierwsze, już słyszeliśmy wypowiedź pani minister, po drugie, 10 minut, proszę wybaczyć, ale w 10 minut pani minister zdąży tylko wyjść z Sejmu, a jeszcze trzeba byłoby porozmawiać. W związku z tym...</u>
          <u xml:id="u-241.1" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Ale oni tak nauczeni byli.)</u>
          <u xml:id="u-241.2" who="#BarbaraDolniak">...musielibyśmy długą przerwę zarządzić. Nie widzę powodów, żeby w tej sytuacji to czynić.</u>
          <u xml:id="u-241.3" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Chmiel: Niech będzie godzina.)</u>
          <u xml:id="u-241.4" who="#BarbaraDolniak">Pani poseł Urszula Rusecka, klub Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-241.5" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę, kolejne pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#UrszulaRusecka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! Debatujemy dzisiaj o fundamentalnej zmianie, która zadecyduje o przyszłości naszych dzieci, o przyszłości naszego kraju. Przysłuchując się wystąpieniom klubowym państwa, jak również pytaniom opozycji, chcę zadać pytanie: Czy opozycji tak naprawdę zależy na dobru polskiego ucznia - ucznia dobrze przygotowanego do wejścia na rynek pracy, przygotowanego do życia w otaczającej go rzeczywistości? Powtarzacie tutaj państwo jak mantrę zdanie o chaosie, o tym, że jest pośpiech. Toteż, pani minister, chciałam zadać pytanie: Czy we wrześniu 2017 r. coś zmieni się dla obecnych licealistów, dla obecnych gimnazjalistów, czy to nie jest tak, że obecni szóstoklasiści ze szkół podstawowych nie będą zdawać egzaminu gimnazjalnego,</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-242.2" who="#UrszulaRusecka">...i czy to nie jest tak, że gdyby nie było tej reformy, to ci szóstoklasiści szliby po prostu do innej szkoły, czekałyby ich zmiany? A więc ta reforma naprawdę jest dobrze przygotowana, była zapowiadana przez rząd Prawa i Sprawiedliwości i na pewno będzie dobrą zmianą dla polskiej edukacji.</u>
          <u xml:id="u-242.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#BarbaraDolniak">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-243.1" who="#BarbaraDolniak">Pan poseł Paweł Bańkowski, klub Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-243.2" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę, kolejne pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#PawełBańkowski">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Pani minister, ta szkodliwa i niezwykle kosztowna pod względem finansowym, przede wszystkim dla samorządów, i społecznym - dla uczniów, rodziców i nauczycieli - pseudoreforma spotyka się z ogromnym protestem ze strony właśnie rodziców, samorządów i nauczycieli. Wprowadza pani w błąd opinię publiczną, mówiąc, że reforma ma poparcie m.in. nauczycieli. Mam przed sobą jedno z wielu pism protestujących pracowników gimnazjów, pismo z gimnazjum nr 5 z mojego rodzinnego miasta Jaworzna, w którym nauczyciele akcentują swój protest: „Jesteśmy za ewolucją, a nie egzekucją”. W dniu dzisiejszym samorządowcy m.in. z miasta Sosnowca podają, że w wyniku reformy zagrożone utratą pracy jest 50% kadry nauczycielskiej gimnazjów, tj. 250 osób. I moje pytanie do pani minister: Jakie propozycje ma pani minister dla nauczycieli ze Śląska, z Zagłębia, z innych miast Polski, których miejsca pracy są zagrożone w wyniku...</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-244.2" who="#PawełBańkowski">...tej złej i szkodliwej reformy? Pani minister, jest jeszcze czas, żeby się z tego wycofać.</u>
          <u xml:id="u-244.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#BarbaraDolniak">Pani poseł Elżbieta Stępień, klub Nowoczesna.</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#ElżbietaStępień">Pani Marszałek! Pani Minister! Jaką opinię o tej reformie mają Ogólnopolskie Stowarzyszenie Kadry Kierowniczej Oświaty, Unia Metropolii Polskich, Unia Miasteczek Polskich, Związek Gmin Wiejskich RP, Związek Miast Polskich, Związek Powiatów Polskich i Związek Województw RP, grupy nauczycieli - laureatów nagrody dla najlepszego nauczyciela roku, Zarząd Krajowy WZZ „Solidarność - Oświata”, Związek Nauczycielstwa Polskiego, Zarząd Główny Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego? Czy to prawda, że żaden z tych podmiotów nie popiera tej reformy? Co sądzą one o sposobie i tempie jej wprowadzenia? Czy nie mają państwo obaw przed wysłuchaniem publicznym? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-246.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#BarbaraDolniak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-247.1" who="#BarbaraDolniak">Pan Piotr Uściński, klub Prawo i Sprawiedliwość, kolejne pytanie.</u>
          <u xml:id="u-247.2" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#PiotrUściński">Szanowna Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Po kilkunastu latach od reformy wprowadzającej gimnazja trzeba powiedzieć jasno, że gimnazja nie sprawdziły się. Od lat mówią o tym rodzice, nauczyciele i samorządowcy. Sam jako starosta powiatu w 2012 r. na konferencji samorządowej organizowanej w sali kolumnowej Sejmu przez klub Prawo i Sprawiedliwość postulowałem powrót do 8-letniej podstawówki. Polacy zagłosowali za tą reformą, głosując na Prawo i Sprawiedliwość, i apeluję do opozycji, abyście to uszanowali.</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#PiotrUściński">Mam takie pytanie: Jaka jest podstawa prawna działań pani prezydent Warszawy, która wydaje publiczne pieniądze, wykorzystuje swoje stanowisko samorządowe w sposób typowo polityczny dla produkcji propagandy, która ma przekonać środowiska szkolne, która ma nakłonić rodziców do protestowania przeciwko tej reformie? Nie taka jest rola samorządu, jak robi to Warszawa. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-248.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#BarbaraDolniak">Pan poseł Krzysztof Gadowski, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#BarbaraDolniak">Nie ma pana posła Gadowskiego?</u>
          <u xml:id="u-249.2" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Gadowski: Jestem.)</u>
          <u xml:id="u-249.3" who="#BarbaraDolniak">To, panie pośle, rozmowy towarzyskie trochę później. Tu wszyscy są zmęczeni.</u>
          <u xml:id="u-249.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-249.5" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Brawo, pani marszałek.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#KrzysztofGadowski">Przepraszam, pani marszałek. Niestety nie wypadało nie stanąć przy kobietach, które miały pytanie do mnie. Przepraszam bardzo.</u>
          <u xml:id="u-250.1" who="#KrzysztofGadowski">Pani Marszałek! Szanowna Pani Minister! Chciałem zapytać o te konsultacje, które pani prowadzi, chciałem zapytać o Śląsk. Gdzie pani była, w ilu miejscowościach, w ilu powiatach? Do dzisiaj napływają do mnie protesty nauczycieli, dzieci, rodziców, mieszkańców z podpisami. Te protesty, które przechowuję gdzieś w moim biurze, napływają setkami, tysiącami. Ja pani je przekażę.</u>
          <u xml:id="u-250.2" who="#KrzysztofGadowski">Chciałem pani odczytać kilka informacji, które z tych protestów się wyłaniają: Będzie to kolejny eksperyment na młodzieży, a kilka roczników będzie skazanych na naukę w chaosie i niepewności. Likwidacja gimnazjum oznacza rozbiór zespołów nauczycieli, którzy mają wieloletnie doświadczenie w pracy z młodzieżą w tym jakże trudnym okresie dorastania. Przez 17 lat...</u>
          <u xml:id="u-250.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-250.4" who="#KrzysztofGadowski">...wypracowaliśmy własnymi siłami metody pracy, dokształcania i poszerzaliśmy swoje kwalifikacje pod kątem młodzieży gimnazjalnej.</u>
          <u xml:id="u-250.5" who="#KrzysztofGadowski">Ci nauczyciele mówią również: Nie jesteśmy superzadowoleni z tego, jesteśmy jednak za ewolucją, a nie egzekucją. Reforma jest nieprzemyślana, nieodpowiedzialna, niepoliczalna i bez konsultacji z nauczycielami, rodzicami i samorządami. Ratujmy przyszłość oświaty.</u>
          <u xml:id="u-250.6" who="#KrzysztofGadowski">Takie napływają do mnie informacje, protesty. Te przywiozłem akurat z powiatu żorskiego...</u>
          <u xml:id="u-250.7" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Trzy podpisy.)</u>
          <u xml:id="u-250.8" who="#KrzysztofGadowski">...z gminy Mszana...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#BarbaraDolniak">Panie pośle, kończymy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#KrzysztofGadowski">...z Gogołowa, z powiatu mikołowskiego. Tak wyglądają konsultacje, pani minister. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-252.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#BarbaraDolniak">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#BarbaraDolniak">Pani poseł Kornelia Wróblewska, klub Nowoczesna, zada kolejne pytanie.</u>
          <u xml:id="u-253.2" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#KorneliaWróblewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#KorneliaWróblewska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! Chciałam zadać kilka pytań w imieniu dzieci z niepełnosprawnością.</u>
          <u xml:id="u-254.2" who="#KorneliaWróblewska">Pani Minister! Dzieci z niepełnosprawnością intelektualną, np. dzieci z zespołem Downa, których edukacja kończy się na poziomie obowiązkowej edukacji ogólnej, czyli po 9 latach, mogą mieć obecnie przedłużoną edukację na każdym etapie o rok, czyli w sumie do 11 lat. Czy to prawda, że po zmianach ich edukacja będzie mogła trwać maksymalnie 9 lat: 8 lat szkoły podstawowej plus dodatkowy rok, czyli o 2 lata krócej niż obecnie?</u>
          <u xml:id="u-254.3" who="#komentarz">(Minister Edukacji Narodowej Anna Zalewska: Czytała pani prawo?)</u>
          <u xml:id="u-254.4" who="#KorneliaWróblewska">Kolejne pytanie, dotyczące dzieci głuchych. Czy to prawda, że wg reformy ma zostać zlikwidowany specjalny program nauczania dzieci głuchych, tak że reforma zrówna dzieci niesłyszące z dziećmi niepełnosprawnymi? A przecież dzieci niesłyszące nie mają niepełnosprawności intelektualnej. One tylko potrzebują innego języka do nauczania. I tu kolejne pytanie: Czy koordynatorzy programowi...</u>
          <u xml:id="u-254.5" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-254.6" who="#KorneliaWróblewska">...są przygotowani do stworzenia programu dla języka migowego, który powinien być traktowany po prostu jako język obcy?</u>
          <u xml:id="u-254.7" who="#KorneliaWróblewska">I jeszcze jedno pytanie, dotyczące szkół artystycznych. Czy to prawda, że rząd stwierdził, iż dla dzieci niepełnosprawnych nie ma miejsca w systemie szkół artystycznych? Chodzi o jedyną w Polsce szkołę muzyczną dla dzieci niewidomych. Czy to prawda, że Kraków ma oddać 2 mln zł za nieprawnie pobraną subwencję oświatową? Jednocześnie do szkoły nie mogą być przyjmowane dzieci zdrowe, ponieważ jest ona na terenie ośrodka szkolno-wychowawczego dla dzieci niewidomych i słabowidzących. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-254.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#BarbaraDolniak">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-255.1" who="#BarbaraDolniak">Pani poseł Józefa Szczurek-Żelazko, klub Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-255.2" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#JózefaSzczurekŻelazko">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Zmiany w edukacji budzą tak wiele negatywnych emocji wśród opozycji. Wymyślacie państwo przykłady tragedii, jaka nastąpi po wdrożeniu tej reformy...</u>
          <u xml:id="u-256.1" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Radziszewska: Nie wymyślamy.)</u>
          <u xml:id="u-256.2" who="#JózefaSzczurekŻelazko">...a jednocześnie ubolewacie nad tym, że np. szkolnictwo zawodowe nie spełnia oczekiwań ani uczniów, ani przedsiębiorców. Ta reforma wprowadza właśnie takie zmiany. Między innymi poprzez stworzenie szkół branżowych będą kształceni wspólnie z przedsiębiorcami uczniowie, którzy potem znajdą pracę w swoim zawodzie.</u>
          <u xml:id="u-256.3" who="#JózefaSzczurekŻelazko">Używacie państwo, krytykując te zmiany, nieprawdziwym, kłamliwych informacji. Pani posłanka mówiła m.in. o Krakowie, że Kraków poległ na reformie. Nie wiem, o którym Krakowie pani mówi, bo Kraków ma się dobrze, natomiast z analizy informacji, jaką przeprowadzono, wynika, że około 300 nauczycieli będzie dodatkowo potrzebnych do pracy po wdrożeniu tejże reformy.</u>
          <u xml:id="u-256.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Rodzice protestują.)</u>
          <u xml:id="u-256.5" who="#JózefaSzczurekŻelazko">Jeden z posłów podawał...</u>
          <u xml:id="u-256.6" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-256.7" who="#JózefaSzczurekŻelazko">...również fałszywe informacje na temat powiatu oświęcimskiego, że starosta oświęcimski likwiduje szkoły. Proszę państwa, jest to nieprawda. Rada powiatu podjęła uchwałę ratującą szkoły branżowe, tworząc centrum edukacyjne, które będzie właśnie kształciło m.in. uczniów szkoły o profilu zawodowym. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-256.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#BarbaraDolniak">Pan poseł Wojciech Ziemniak, klub Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę, panie pośle, o kolejne pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#WojciechZiemniak">Pani Marszałek! Pani Minister! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Gmina wiejska Kościan, w której miałem przyjemność być przez kilka lat dyrektorem gimnazjum, składa się z 37 wsi sołeckich. W ramach poprzedniej reformy oświatowej wybudowała ona dwa nowe budynki gimnazjalne i dobudowała do nich pełnowymiarowe hale sportowe, dostosowując do nowych struktur obwody szkolne, które zakładały, że z obwodu sześciu szkół podstawowych dzieci będą dowożone do dwóch osobnych gimnazjów. Było to modelowe rozwiązanie. Swego czasu zapraszałem panią minister, żeby to zobaczyć, i jeszcze nie zdążyła, ale może będzie okazja. Nowa reforma zakłada likwidację gimnazjów, a szkoły podstawowe mają stać się 8-letnimi szkołami powszechnymi. Rodzi się wiele pytań. Po pierwsze, co z budynkami likwidowanych gimnazjów? Czy w pełni wyposażone klasopracownie przedmiotowe mają świecić pustkami? Co z całym dorobkiem gimnazjów: patron, sztandar, tradycje, osiągnięcia? Dlaczego organom prowadzącym, jakimi są gminy, nie będzie wolno łączyć małych szkół podstawowych z jednym oddziałem w roczniku w zespoły składające się z większej szkoły i szkół filialnych z klasami I-III i oddziałami przedszkolnymi?</u>
          <u xml:id="u-258.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-258.2" who="#WojciechZiemniak">Takie rozwiązanie pozwoliłoby na łączenie małych klas, kilku- lub kilkunastoosobowych, dowożenie ich np. do dobrze wyposażonych budynków gimnazjalnych, pozostawienie w mniejszych szkołach pomieszczeń na świetlice szkolne i w końcu lepsze wykorzystanie subwencji oświatowej. A co z nauczycielami np. przedmiotów przyrodniczych czy muzyki lub informatyki, którzy w szkole podstawowej z jednym oddziałem w roczniku znajdą zatrudnienie na 4–5 godzin?</u>
          <u xml:id="u-258.3" who="#komentarz">(Poseł Marzena Machałek: Czas.)</u>
          <u xml:id="u-258.4" who="#WojciechZiemniak">Reformę łatwiej wprowadzić w miastach niż na prowincji. Dlaczego samorządy pozbawia się wpływu na organizację systemu oświaty na ich terenie? Dziękuję i przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-258.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#BarbaraDolniak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-259.1" who="#BarbaraDolniak">Klub Nowoczesna i pani poseł Monika Rosa, kolejne pytanie.</u>
          <u xml:id="u-259.2" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#MonikaRosa">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-260.1" who="#MonikaRosa">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Gimnazjalista wie, że kiedy wprowadzamy tak poważne zmiany oświatowe, powinny być one wprowadzane od początku cyklu edukacyjnego. Gimnazjalista wie o tym, że aby reforma była potrzebna, to zyski powinny być większe niż straty. Pani minister, może warto wrócić do gimnazjum, żeby tych rzeczy się także dowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-260.2" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Nie było tego.)</u>
          <u xml:id="u-260.3" who="#MonikaRosa">Proszę mi powiedzieć, czy prawdą jest, że gdy powstały gimnazja, twórcy reformy powstanie tych szkół uzasadniali poprawą szans edukacyjnych, szczególnie dzieci mieszkających na wsi. Czy teraz szanse na dostanie się do dobrych szkół w większych miastach w przypadku dzieci ze szkół wiejskich, gdzie są gorzej wyposażone pracownie albo tych pracowni w ogóle nie ma, gdzie nauczyciele łączą ze sobą kilka etatów albo uczą kilku przedmiotów, nie spadną? Czy likwidacja gimnazjów nie stanie się dla nich po prostu takim zamknięciem okna na świat? Pani minister, błądzić jest rzeczą zupełnie ludzką, to się zdarza i to jest możliwe, ale trwać w takim błędzie...</u>
          <u xml:id="u-260.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-260.5" who="#MonikaRosa">...to jest naprawdę bardzo wielkie zło.</u>
          <u xml:id="u-260.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#BarbaraDolniak">Pani poseł Bernadeta Krynicka.</u>
          <u xml:id="u-261.1" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#BernadetaKrynicka">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Reforma, dzięki której utworzono gimnazja, była bez wątpienia bardzo kosztowna, ale czy przyniosła zamierzone korzyści? Miała poprawić jakość kształcenia i wychowania oraz podnieść wyniki w nauce uczniów, ale czy rzeczywiście tak się stało? Gimnazjum to moloch, gdzie zebrano młodzież w najtrudniejszym okresie jej życia. Gros ataków, agresji, nękania, które doprowadzają często do samobójstw wśród nieletnich, ma miejsce w gimnazjum.</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Radziszewska: Nieprawda. Pani wie, że to nieprawda.)</u>
          <u xml:id="u-262.2" who="#BernadetaKrynicka">Zaserwowanie dzieciom fałszywego poczucia wkroczenia w dorosłość i wyrwanie dzieci z dotychczasowego środowiska w okresie buntu i dojrzewania doprowadziło do generowania patologii wśród młodzieży.</u>
          <u xml:id="u-262.3" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Gapińska: Słuchają pani nauczyciele i uczniowie...)</u>
          <u xml:id="u-262.4" who="#BernadetaKrynicka">Milcz, kobieto.</u>
          <u xml:id="u-262.5" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-262.6" who="#BernadetaKrynicka">Nauczyciel w nowej szkole potrzebuje czasu, aby poznać uczniów...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#BarbaraDolniak">Pani poseł, pozwoli pani, że pani przerwę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#BernadetaKrynicka">To proszę, żeby...</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#BarbaraDolniak">Pani poseł, zwracam pani uwagę, że jest pani na sali sejmowej i takie zwroty po prostu najzwyczajniej w świecie nie przystoją. Może się pani nie zgadzać, komentować, ale nie w taki sposób. Proszę wybaczyć, jeżeli pani się jeszcze raz to zdarzy, będę musiała wyciągnąć konsekwencje, czego nie chcę. Proszę się uspokoić.</u>
          <u xml:id="u-265.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-265.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Pani marszałek, ale pani poseł też należy zwrócić uwagę.)</u>
          <u xml:id="u-265.3" who="#BarbaraDolniak">Proszę państwa, proszę się uspokoić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#BernadetaKrynicka">Nauczyciele potrzebują czasu, aby poznać ucznia, a mają tego czasu za mało i nie ma możliwości wpłynięcia na rozwój społeczny. Usystematyzowana wiedza ogólna, która powinna być przekazania w 4-letnim liceum, została scedowana na 3-letnie gimnazjum. W liceach nauka przedmiotów ogólnokształcących trwa praktycznie tylko 1 rok. Kadra naukowa bije na alarm. Z każdym rokiem przychodzi młodzież coraz marniej przygotowana. Słusznie przeciwnicy gimnazjów nazywają tę reformę zbrodnią dokonaną na polskim systemie oświaty. Czas najwyższy, aby przywrócić naukę w 4-letnich liceach, które dobrze przygotują młodzież do kontynuowania nauki na studiach wyższych. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-266.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-266.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Uuu...)</u>
          <u xml:id="u-266.3" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Kiepskie to było.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#BarbaraDolniak">Pan poseł Marek Rząsa, klub Platforma Obywatelska, bardzo proszę, kolejne pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#MarekRząsa">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-268.1" who="#MarekRząsa">Pani Marszałek! Pani Minister! 30 lat byłem nauczycielem. Przeżyłem 7 ministrów za tzw. komuny i 15 w wolnej Polsce. Kilku z nich pięknie wpisało się w karty historii, niestety część z nich trafiła na śmietnik tejże historii. Doświadczyłem kilku reform i zmian organizacyjnych oraz programowych, mądrzejszych, głupszych, bardziej potrzebnych lub zbędnych, ale one wszystkie, pani minister, miały wspólny mianownik: kierowały polską oświatę na nową drogę, kierowały polską oświatę do przodu, mimo wielu wątpliwości wprowadzały często nowe i innowacyjne rozwiązania i pomysły. Ta deforma, bo trudno ją nazwać reformą, nie wprowadza niczego nowego, ona uwstecznia edukację. Brutalnym dyktatem niszczy pani kilkunastoletnią pracę nauczycieli, uczniów i samorządowców. W wyniku tej zmiany polscy uczniowie będą teraz rywalizować ze swoimi rówieśnikami w Europie na historyczne daty, a nie na informatyczne bity. Celowo nie zadam pytania, ponieważ pani na te pytania w ogóle nie odpowiada.</u>
          <u xml:id="u-268.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-268.3" who="#MarekRząsa">Pani minister, nie zapisze się pani w historii oświaty, trafi pani na jej peryferia jako największy szkodnik polskiej edukacji.</u>
          <u xml:id="u-268.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-268.5" who="#komentarz">(Głos z sali: O matko...)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę, pan poseł Jerzy Gosiewski, klub Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-269.1" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#JerzyGosiewski">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowna Pani Minister! Czy prawdą jest, że kłamstwa i ćwierćprawdy opozycji wprowadzają chaos informacyjny? Pani minister, czy prawdą jest, że wprowadzana reforma jest konieczna dla poprawy poziomu nauczania? Pani minister, czy prawdą jest, że reforma rozłożona jest na okres 5 lat? Pani minister, czy prawdą jest, że w wyniku przeprowadzenia reformy edukacji istniejące budynki szkolne będą wykorzystane, a żaden nauczyciel pracy nie utraci? Pani minister...</u>
          <u xml:id="u-270.1" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Szumilas: To nie jest prawda.)</u>
          <u xml:id="u-270.2" who="#JerzyGosiewski">...że w związku z większą ilością szkół podstawowych zostanie zwiększona wysokość subwencji?</u>
          <u xml:id="u-270.3" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Szumilas: Nie jest prawdą. Nieprawda.)</u>
          <u xml:id="u-270.4" who="#JerzyGosiewski">Czy prawdą jest, pani minister, że wprowadzana reforma jest przygotowana rzetelnie i daje gwarancje stabilizacji i bezpieczeństwa, a przede wszystkim podniesie poziom...</u>
          <u xml:id="u-270.5" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Nieprawda.)</u>
          <u xml:id="u-270.6" who="#JerzyGosiewski">...nauczania na polskiej wsi...</u>
          <u xml:id="u-270.7" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-270.8" who="#JerzyGosiewski">...nauczania polskich dzieci i młodzieży?</u>
          <u xml:id="u-270.9" who="#JerzyGosiewski">Pani minister, czy prawdą jest, że przedłożone projekty ustawy wypełniają obietnice Prawa i Sprawiedliwości wobec wyborców...</u>
          <u xml:id="u-270.10" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Gapińska: A tak, to jest prawda.)</u>
          <u xml:id="u-270.11" who="#JerzyGosiewski">...którzy za moim pośrednictwem przekazują pani minister...</u>
          <u xml:id="u-270.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Polska w ruinie, panie pośle. Hasło wasze główne, Polska w ruinie.)</u>
          <u xml:id="u-270.13" who="#JerzyGosiewski">...głębokie podziękowanie...</u>
          <u xml:id="u-270.14" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-270.15" who="#JerzyGosiewski">...w wyniku... realizacji długo oczekiwanej reformy edukacji. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-270.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#BarbaraDolniak">Ja rozumiem, że te odpowiedzi były od razu po stronie Platformy Obywatelskiej, bo mamy tam panią minister Szumilas, ale pani poseł wybaczy, te pytania są do obecnie urzędującej pani minister, w związku z tym odpowiedzi były...</u>
          <u xml:id="u-271.1" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Ale pani poseł nie jest już ministrem.)</u>
          <u xml:id="u-271.2" who="#BarbaraDolniak">...zbędne.</u>
          <u xml:id="u-271.3" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Szumilas: Ale nie mogłam się powstrzymać, pani marszałek.)</u>
          <u xml:id="u-271.4" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę, pan poseł Adam Korol, klub Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#AdamKorol">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Ja też jestem rodzicem szóstoklasisty, który niestety też będzie musiał przez tę pseudoreformę...</u>
          <u xml:id="u-272.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Dlaczego niestety?)</u>
          <u xml:id="u-272.2" who="#AdamKorol">Niestety, mówię, niestety. Dobrze, okej. Nie przeszkadzałem panu, dobrze?</u>
          <u xml:id="u-272.3" who="#AdamKorol">Szóstoklasista to nie sześciolatek, tak? To jest taka...</u>
          <u xml:id="u-272.4" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Drobna różnica.)</u>
          <u xml:id="u-272.5" who="#AdamKorol">Dokładnie.</u>
          <u xml:id="u-272.6" who="#AdamKorol">Pani minister, jakie są faktyczne powody tej reformy, bo do tej pory nie przedstawiła pani żadnych konkretnych analiz, wyliczeń, badań z całej populacji, które by potwierdziły zasadność tych zmian. Powołuje się pani na debaty, w których nie mówiono nic o ustroju szkolnym, rozmowy z rektorami, którzy nigdy nie mówili, że trzeba zlikwidować gimnazja.</u>
          <u xml:id="u-272.7" who="#AdamKorol">Pani minister, w jaki sposób nowy ustrój szkolny zagwarantuje lepszy rozwój i poziom edukacji niż dotychczasowy, ale konkretnie, chciałbym usłyszeć odpowiedź na to pytanie. Które zmiany i w jaki sposób wpłyną na...</u>
          <u xml:id="u-272.8" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-272.9" who="#AdamKorol">...polepszenie jej jakości i dlaczego nie chcieliście wypracować wspólnych poprawek ze środowiskiem do obecnego ustroju, a woli pani wywrócić cały system do góry nogami? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-272.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#BarbaraDolniak">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-273.1" who="#BarbaraDolniak">Pan poseł Jerzy Meysztowicz, klub Nowoczesna.</u>
          <u xml:id="u-273.2" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę, kolejne pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#JerzyMeysztowicz">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Ja mam szczęście, a może nie ja, tylko moje dziecko, bo długie ręce reformy pani minister go nie dorwą, bo jest już w II klasie gimnazjum, w związku z tym jest w miarę spokojny.</u>
          <u xml:id="u-274.1" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Szumilas: Ooo, panie pośle.)</u>
          <u xml:id="u-274.2" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Dzień się jeszcze nie skończył.)</u>
          <u xml:id="u-274.3" who="#JerzyMeysztowicz">Dużo było tutaj mowy o konsultacjach, które pani przeprowadzała. Chwaliła się pani we wszystkich mediach ilością konsultacji, rozmów, dyskusji. Natomiast nie wiem, dlaczego ci wszyscy eksperci, którzy podobno byli ekspertami w tych dyskusjach i w tych konsultacjach, proszą, żeby pani skreśliła ich z listy konsultantów, dlatego że uważają, że to po prostu była czysta fikcja. Dzisiaj pani zaprasza rodziców...</u>
          <u xml:id="u-274.4" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Radziszewska: Nadużycia.)</u>
          <u xml:id="u-274.5" who="#JerzyMeysztowicz">...ja nie wiem, po co pani zaprasza. Pani minister, pani jest odporna na wszystkie uwagi i wszystkie sugestie, więc nie wiem, czy jest sens prowadzenia dalej tych rozmów, tych konsultacji, skoro pani przyjęła pewien model i jest pani konsekwentna w realizacji tej złej reformy, która się odbije na wszystkich dzieciach i na następnych pokoleniach, tym bardziej że tej reformy po prostu nie będzie można...</u>
          <u xml:id="u-274.6" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-274.7" who="#JerzyMeysztowicz">...za 3 lata odkręcić. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-274.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#BarbaraDolniak">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-275.1" who="#BarbaraDolniak">Pan poseł Kazimierz Moskal, klub Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-275.2" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę, kolejne pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#KazimierzMoskal">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Dzisiaj debatujemy nad dwoma projektami ustaw: Prawo oświatowe i Przepisy wprowadzające ustawę Prawo oświatowe. Pierwsze pytanie, pani minister, czy te dwa projekty są wynikiem realizacji tego, do czego zobowiązaliśmy się przed suwerenem ponad rok temu, bo ponad rok temu suweren zobowiązał nas do przeprowadzenia tej reformy, i to suweren, a nie pewne środowiska są tutaj najważniejsze.</u>
          <u xml:id="u-276.1" who="#KazimierzMoskal">Sprawa kolejna...</u>
          <u xml:id="u-276.2" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Gapińska: A dzisiaj już nie chce.)</u>
          <u xml:id="u-276.3" who="#KazimierzMoskal">To wy nie chcecie, wy sobie wmawiacie, że jesteście...</u>
          <u xml:id="u-276.4" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-276.5" who="#KazimierzMoskal">...suwerenem...</u>
          <u xml:id="u-276.6" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Gapińska: 42%.)</u>
          <u xml:id="u-276.7" who="#KazimierzMoskal">...natomiast suwerenem jeszcze nie jesteście.</u>
          <u xml:id="u-276.8" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Radziszewska: Też jesteśmy.)</u>
          <u xml:id="u-276.9" who="#KazimierzMoskal">Natomiast sprawa kolejna, nawet dzisiaj się to przebija bardzo prosto. Są dwie ustawy i zapytałbym kogokolwiek z was: Kto z was do tych ustaw się odnosił? Formułki, frazesy,</u>
          <u xml:id="u-276.10" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-276.11" who="#KazimierzMoskal">...nic poza tym. Nic poza tym.</u>
          <u xml:id="u-276.12" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Radziszewska: Nieprawda. Pan się odnosi do nas, a nie do ustawy.)</u>
          <u xml:id="u-276.13" who="#KazimierzMoskal">Natomiast ja tutaj mam pytanie jeszcze jedno, pani minister. Mianowicie, jeżeli chodzi o ucznia, czy dobro ucznia jest tutaj brane pod uwagę, bo pani to mówiła, natomiast pewne osoby w ogóle nie słuchają, tylko krytykują, nie odnosząc się nawet do ustawy, i to jest przykre.</u>
          <u xml:id="u-276.14" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Gapińska: A pan do czego się odnosi? A pan o czym mówi?)</u>
          <u xml:id="u-276.15" who="#KazimierzMoskal">Były protesty, ale protestujący również nie wiedzą dlaczego protestują, a są projekty ustaw. Ja o tym mówię. Projekt tej ustawy, art. 25 ust. 2, pani minister, czy jest szansa i jest możliwość, żeby oddziały dwujęzyczne mogły być od pierwszego etapu edukacyjnego, a nie od VII czy VIII klasy? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#BarbaraDolniak">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#KazimierzMoskal">Trzeba być merytorycznym, drogie panie.</u>
          <u xml:id="u-278.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-278.2" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Gapińska: A pan bardzo merytorycznie...)</u>
          <u xml:id="u-278.3" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Radziszewska: Ale zaniepokoiło pana, czyli nie do końca wszystko jest dobrze.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#BarbaraDolniak">Pan poseł Szymon Ziółkowski, klub Platforma Obywatelska, to kolejne pytanie.</u>
          <u xml:id="u-279.1" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#SzymonZiółkowski">Pani Marszałek! Pani Minister! Szanowni Państwo! W związku z tym, że w ustawie jest zapis o tym, że minister, w tym wypadku minister sportu, będzie powoływał klasy i szkoły sportowe oraz szkoły mistrzostwa sportowego na zasadzie rozporządzenia, mam pytanie, kiedy takie rozporządzenie będzie przygotowywane, aby szkoły mogły przygotować się do rekrutacji, gdyż są to jednak trochę inne systemy rekrutacyjne niż do zwykłych szkół podstawowych.</u>
          <u xml:id="u-280.1" who="#SzymonZiółkowski">Moje drugie pytanie jest takie. Jednym z argumentów przeciw gimnazjom było stwierdzenie, że gimnazja zwiększają patologię i przemoc wśród uczniów. Jak się to ma do propozycji ministerstwa edukacji, by szkoły, które będą miały problemy ze zmieszczeniem dwóch dodatkowych oddziałów, wykorzystywały budynki gimnazjów jako swojego rodzaju filie szkoły podstawowej z klasami VII i VIII? Jaka to będzie różnica w porównaniu z samoistniejącymi gimnazjami? Czy w takim wypadku ryzyko wystąpienia agresji już nie istnieje?</u>
          <u xml:id="u-280.2" who="#SzymonZiółkowski">I moje trzecie pytanie, pani minister. Powtarza pani ciągle, że w związku z reformą żaden z nauczycieli nie straci pracy. Czy w przypadku gdy realia będą odmienne od obietnic,</u>
          <u xml:id="u-280.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-280.4" who="#SzymonZiółkowski">...pani minister poda się do dymisji? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-280.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#BarbaraDolniak">Pan poseł Krzysztof Mieszkowski, klub Nowoczesna, kolejne pytanie.</u>
          <u xml:id="u-281.1" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#KrzysztofMieszkowski">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Proszę państwa, nauka religii w szkołach kosztuje 1200 mln, i to są pieniądze, koszty zaniżone, jak słyszałem. Chciałbym zapytać panią, pani minister, czy wprowadzi pani obowiązkowy pacierz przed lekcjami. Chciałbym zapytać panią, kiedy religia zostanie wyeliminowana z polskiej świeckiej szkoły, bo rozumiem, że...</u>
          <u xml:id="u-282.1" who="#komentarz">(Minister Edukacji Narodowej Anna Zalewska: Przepraszam, ale czuję się dyskryminowana.)</u>
          <u xml:id="u-282.2" who="#KrzysztofMieszkowski">Nie, nie interesuje mnie, jak się pani czuje. Chciałbym panią zapytać...</u>
          <u xml:id="u-282.3" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Taki jesteś niegrzeczny, naprawdę.)</u>
          <u xml:id="u-282.4" who="#KrzysztofMieszkowski">Proszę mnie wysłuchać i proszę mi pozwolić zadać pytanie.</u>
          <u xml:id="u-282.5" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-282.6" who="#KrzysztofMieszkowski">Chodzi o zwykłą umiejętność słuchania.</u>
          <u xml:id="u-282.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Zejdź z tej sceny.)</u>
          <u xml:id="u-282.8" who="#KrzysztofMieszkowski">Bardzo jesteście państwo wspaniali, zresztą bardzo was lubię, z waszymi okrzykami.</u>
          <u xml:id="u-282.9" who="#KrzysztofMieszkowski">Chciałbym zapytać, dlaczego nie chcecie państwo wprowadzić...</u>
          <u xml:id="u-282.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Daj se spokój. Siadaj.)</u>
          <u xml:id="u-282.11" who="#KrzysztofMieszkowski">...świeckiej szkoły w państwie polskim...</u>
          <u xml:id="u-282.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Siadaj!)</u>
          <u xml:id="u-282.13" who="#KrzysztofMieszkowski">...które na mocy konstytucji jest krajem neutralnym światopoglądowo.</u>
          <u xml:id="u-282.14" who="#KrzysztofMieszkowski">Proszę mi powiedzieć, czy zostanie wprowadzona edukacja kulturalna zamiast nauki religii w szkołach.</u>
          <u xml:id="u-282.15" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-282.16" who="#KrzysztofMieszkowski">Proszę państwa, w małych miejscowościach wszędzie są kościoły, nawet w najmniejszych, natomiast nie ma bibliotek. Byłem niedawno w Namysłowie, w miasteczku...</u>
          <u xml:id="u-282.17" who="#komentarz">(Głos z sali: Czas!)</u>
          <u xml:id="u-282.18" who="#KrzysztofMieszkowski">...18-tysięcznym, gdzie nie ma żadnego kina. Proponuję te pieniądze, które są inwestowane w religię, przeznaczyć na edukację kulturalną i na edukację intelektualną, a także na edukację seksualną, której w polskiej szkole brakuje. Upominam się o świecki program w polskiej szkole. Czy mamy szansę na to jako obywatele mieszkający w kraju, w którym obowiązują kryteria świeckie? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-282.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#BarbaraDolniak">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#KrzysztofMieszkowski">Jeszcze jedno pytanie. Czy słyszała pani sugestię prof. Wojciecha Browarnego, pani kolegi ze studiów, który upominał się o to, żeby pani oddała tytuł magistra? Jak pani się do tego odnosi? Proszę mi powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-284.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-284.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Trzeba go mieć.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#BarbaraDolniak">Kolejne pytanie zada pan poseł Zbigniew Dolata, klub Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-285.1" who="#BarbaraDolniak">Odnosząc się do uwagi pani minister: niestety ja mogę zwrócić uwagę, tylko jeżeli jest naruszany regulamin, natomiast jeśli pani poczuła się urażona, pozostaje komisja etyki.</u>
          <u xml:id="u-285.2" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-285.3" who="#komentarz">(Minister Edukacji Narodowej Anna Zalewska: Państwo mówią, że walczą z mową nienawiści i z dyskryminacją...)</u>
          <u xml:id="u-285.4" who="#BarbaraDolniak">Pani minister, w tej komisji może pani to podnieść.</u>
          <u xml:id="u-285.5" who="#komentarz">(Minister Edukacji Narodowej Anna Zalewska: ...na tym zależy.)</u>
          <u xml:id="u-285.6" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Pani marszałek też powinna reagować.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#ZbigniewDolata">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! O tym, że konieczna jest naprawa polskiej szkoły, myślę, nie trzeba nikogo przekonywać - nikogo, komu uczciwie zależy na przyszłości Polski. Co do tego jeszcze niedawno zgadzały się pewnie wszystkie siły polityczne, jak również co do tego, że gimnazja nie sprawdziły się w polskich realiach. Postulat naprawy gimnazjów czy likwidacji gimnazjów był obecny w programach wielu partii, może z wyjątkiem Platformy, bo Platforma nigdy nie miała programu...</u>
          <u xml:id="u-286.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-286.2" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Chmiel: Ojojoj.)</u>
          <u xml:id="u-286.3" who="#ZbigniewDolata">...ale poszczególni posłowie Platformy również wypowiadali się w tym duchu. Dzisiejsza debata świadczy o jednym: o tym, że tak naprawdę państwo nie czytaliście tych dwóch projektów. Niestety zwiększacie obawy, które ja rozumiem, nauczycieli, głównie szkół gimnazjalnych, straszycie. Te wasze działania są absolutnie nieodpowiedzialne.</u>
          <u xml:id="u-286.4" who="#ZbigniewDolata">Chciałem zapytać panią minister o elastyczne rozwiązania,</u>
          <u xml:id="u-286.5" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-286.6" who="#ZbigniewDolata">...które są obecne w tym projekcie, bo nauczyciele tego oczekują. Oni np. nie wiedzą, że art. 95 ust. 2 ustawy Prawo oświatowe daje samorządom możliwość takiego elastycznego działania, w przypadku którego możliwe będzie nawet tworzenie szkół obejmujących część klas szkoły podstawowej, w tym także szkoły filialne. Tego oczekują liczne samorządy, nauczyciele. Zobowiązałem się - bo uczestniczę w takich debatach w bardzo wielu gimnazjach - do zadania tego pytania, choć wiem, że takie rozwiązania w tym projekcie są obecne.</u>
          <u xml:id="u-286.7" who="#ZbigniewDolata">Myślę, że szeroka akcja informacyjna spowoduje, że całe środowisko edukacyjne, środowisko nauczycieli, rodziców będzie popierało te zmiany, które są niezbędne, i pani minister przejdzie do historii jako reformator polskiej szkoły...</u>
          <u xml:id="u-286.8" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Oj, chyba to nie grozi. Nie grozi to.)</u>
          <u xml:id="u-286.9" who="#ZbigniewDolata">...a pan poseł, który wygłosił, przedstawił tutaj inny pogląd, powinien się wstydzić, bo te słowa były nie na miejscu.</u>
          <u xml:id="u-286.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-286.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Za 2 lata się wszystko okaże.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#BarbaraDolniak">Pani poseł Ewa Kołodziej, klub Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-287.1" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę, kolejne pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#EwaKołodziej">Pani Marszałek! Pani Minister! Proponowana reforma wywoła ogrom negatywnych skutków. Po pierwsze, stracimy na jakości kształcenia, po drugie, wywoła ona potworne skutki społeczne, po trzecie, spowoduje astronomiczne problemy techniczne, i oczywiście, po czwarte, przyniesie gigantyczne skutki finansowe. Reforma niestety niesie za sobą oczywiste ryzyko zmarnowania znacznej części 8 mld zł, jakie od 1999 r. samorządy wydały na inwestycje w gimnazjach.</u>
          <u xml:id="u-288.1" who="#EwaKołodziej">W mojej krótkiej wypowiedzi, bo czas nie pozwala mi na więcej, chcę się skupić na skutkach społecznych. Dlaczego, pani minister, nie mówicie otwarcie, uczciwie rodzicom, nauczycielom, uczniom polskich szkół, polskich podstawówek, że likwidując gimnazja, absolutnie nie przywracacie ośmioklasowej szkoły podstawowej, takiej w rozumieniu powszechnym? Nieświadomi obywatele mogą niestety wam uwierzyć. Prawda o waszej reformie natomiast jest taka, że podstawówka nie będzie ośmioklasowa. Ona w praktyce będzie 4-letnia, bo zamierzacie ze szkoły podstawowej...</u>
          <u xml:id="u-288.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-288.3" who="#EwaKołodziej">...przenieść dwa roczniki, V i VI klasę, do wskrzeszonej VII i VIII klasy - ale do budynków zlikwidowanego gimnazjum. I tak dobrze nam znana ośmioklasowa szkoła podstawowa, do której wszyscy mają sentyment, będzie miała w swoim budynku tylko klasy I-IV. Ta sama podstawówka będzie miała drugi budynek, po gimnazjum, w którym będą się uczyć dzieci z klas V-VIII.</u>
          <u xml:id="u-288.4" who="#EwaKołodziej">Pani minister, zasadnicze pytanie: Co pani zamierza zrobić z rejonami? Każda szkoła ma swój obwód, bo i podstawówka, i gimnazjum mają swoje obwody, które nie pokrywają się całkowicie, to są inne obwody. Przypomnę, że droga dziecka z podstawówki do szkoły to 3 km, gimnazjalisty - 4 km, to jest zagwarantowane ustawą. Pani minister, jak planuje pani pogodzić te kwestie? Rozumiem, że będzie pani musiała wzruszyć obwody szkół, a chcę przypomnieć, że to jest wywoływanie na nowo wojny polsko-polskiej, ponieważ żaden przytomny rodzic nie zgodzi się na to...</u>
          <u xml:id="u-288.5" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Pani marszałek, czas.)</u>
          <u xml:id="u-288.6" who="#EwaKołodziej">...aby dowozić małe dzieci, dodam, 11-letnie i 12-letnie, z V i VI klasy szkoły podstawowej, do innego budynku szkoły podstawowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#BarbaraDolniak">Pani poseł, zmierzamy do końca. Już pani zajęła nam ponad minutę czasu więcej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#EwaKołodziej">Dziękuję pięknie.</u>
          <u xml:id="u-290.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#BarbaraDolniak">Pani poseł Joanna Augustynowska, klub Nowoczesna - kolejne pytanie.</u>
          <u xml:id="u-291.1" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#JoannaAugustynowska">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Słuchając pytań partii rządzącej, mam wrażenie, że może i niektórzy z państwa czytali ustawę. Ale czy państwo ją zrozumieli?</u>
          <u xml:id="u-292.1" who="#JoannaAugustynowska">Pytanie do pani minister. Może byłaby pani uprzejma wytłumaczyć swoim kolegom i koleżankom, ile w Polsce jest nauczycielek i nauczycieli przyrody, którzy nie mają uprawnień do nauczania biologii, chemii, fizyki czy geografii, i czy w związku z powyższym Ministerstwo Edukacji Narodowej przewiduje dla nich czas na zmianę kwalifikacji. Czy większość z nich po prostu straci pracę, bo przyroda zostanie tylko i wyłącznie w IV klasie szkoły podstawowej? W jaki sposób w związku z tym będą wybierani nauczyciele, którzy zostaną i utrzymają etat? Czy będzie jakaś specjalna selekcja? Jakie będą parametry, które określą, że akurat ten nauczyciel zostanie w szkole i będzie mógł pracować, a inny nie? A ci nauczyciele specjaliści, czy będą musieli jeździć po całej gminie do różnych szkół, żeby wyrobić sobie minimum swojej pensji? Jak pani zamierza to organizacyjnie przeprowadzić? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-292.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#BarbaraDolniak">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-293.1" who="#BarbaraDolniak">Pan poseł Wojciech Skurkiewicz, klub Prawo i Sprawiedliwość - kolejne pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#WojciechSkurkiewicz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-294.1" who="#WojciechSkurkiewicz">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Chciałbym wrócić do minionych lat historii, szczególnie ostatnich lat, kiedy to oświatą w Polsce zarządzali najbardziej chyba nieudolni ministrowie - najpierw pani Hall, później pani Szumilas, a na końcu pani Kluzik.</u>
          <u xml:id="u-294.2" who="#komentarz">(Poseł Urszula Augustyn: Niech się pan liczy ze słowami.)</u>
          <u xml:id="u-294.3" who="#WojciechSkurkiewicz">Do czego doprowadziły te nieudolne rządy w tym segmencie?</u>
          <u xml:id="u-294.4" who="#komentarz">(Poseł Urszula Augustyn: A cóż to za recenzent?)</u>
          <u xml:id="u-294.5" who="#WojciechSkurkiewicz">Doprowadziły do tego, że historii mamy w szkole podstawowej zaledwie 4 godziny w całym 3-letnim cyklu kształcenia, czyli możliwe jest kształcenie tylko w IV klasie - 1 godzina, w V klasie - 1 godzina, w VI klasie - maksimum 2 godziny. To do tego państwo doprowadziliście. Doprowadziliście do tego, że w tym 3-letnim cyklu nauczania IV-VI są zaledwie 3 godziny przyrody, która łączy w sobie elementy geografii, elementy chemii i elementy fizyki. 3 godziny. Zlikwidowaliście takie przedmioty specjalistyczne jak geografia, jak chociażby chemia, mówię już o tych starszych klasach.</u>
          <u xml:id="u-294.6" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-294.7" who="#WojciechSkurkiewicz">Szanowni państwo, a co z lekturami? Do czego doprowadziliście, co zrobiliście z kanonem lektur, w którym postawiliście szczególny nacisk na te zagraniczne, marginalizując najpiękniejsze polskie lektury? I w tej chwili uczniom szkoły podstawowej nowela kojarzy się tylko i wyłącznie z telenowelą. Państwo doprowadziliście do takiej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-294.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-294.9" who="#WojciechSkurkiewicz">A na koniec jedno pytanie, dwa pytania do pani minister. Czy prawdą jest, że 8 lat rządów Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego w naszym kraju doprowadziło do tego, że od 2007 r. zostało w Polsce zlikwidowanych 1040 szkół? Czy prawdą jest, że w tym okresie...</u>
          <u xml:id="u-294.10" who="#komentarz">(Poseł Urszula Augustyn: Nieprawdą.)</u>
          <u xml:id="u-294.11" who="#WojciechSkurkiewicz">...pracę straciło ponad 42 tys. nauczycieli? Do tego doprowadziły, szanowni państwo, nieudolne rządy pani Hall, pani Szumilas i pani Kluzik-Rostkowskiej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-294.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-294.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-294.14" who="#komentarz">(Poseł Urszula Augustyn: Zobaczymy, co będzie z panią Zalewską.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#BarbaraDolniak">Pan poseł Ireneusz Raś.</u>
          <u xml:id="u-295.1" who="#BarbaraDolniak">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-295.2" who="#BarbaraDolniak">W takim razie pan poseł Lech Kołakowski, klub Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-295.3" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-295.4" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-295.5" who="#BarbaraDolniak">Bo pana posła nie było.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#LechKołakowski">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Pragnę pani minister Annie Zalewskiej podziękować za wsparcie w reformie szkolnictwa zawodowego, które przez 18 lat było degradowane. W konsekwencji setki tysięcy uczniów, młodych Polaków, pozbawione zostały możliwości zdobycia zawodu w istniejącym systemie oświaty. W konsekwencji zmuszeni zostali do wyjazdu za granicę i podjęcia tam najprostszych prac. Polski rynek pracy, przedsiębiorcy i młodzi Polacy oczekują kształcenia zawodowego w kraju, wprowadzenia tej tak bardzo potrzebnej i koniecznej reformy.</u>
          <u xml:id="u-296.1" who="#LechKołakowski">Pani minister, pragnę zapytać, w jakiej wysokości środki finansowe zostaną skierowane na szkoły branżowe i technika. Jakie kierunki kształcenia zawodowego pani minister i rząd uznają za priorytetowe? Pragnę też dodać, że proponowana reforma oświaty - naprawdę, proszę państwa - spełnia oczekiwania rodziców,</u>
          <u xml:id="u-296.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-296.3" who="#LechKołakowski">...być może nie polityków opozycji. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-296.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#BarbaraDolniak">Pan poseł Czesław Mroczek, klub Platforma Obywatelska, bardzo proszę - kolejne pytanie.</u>
          <u xml:id="u-297.1" who="#BarbaraDolniak">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-297.2" who="#BarbaraDolniak">Właśnie dlatego, pani poseł - to uwaga do pani poseł Krystyny Skowrońskiej - że nie ma posłów od państwa, są oni skreślani z listy.</u>
          <u xml:id="u-297.3" who="#BarbaraDolniak">Pani poseł Krystyna Szumilas, kolejne pytanie.</u>
          <u xml:id="u-297.4" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#KrystynaSzumilas">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Pytań do projektu jest tyle, że w ciągu tej minuty na pewno nie da się ich wszystkich zadać. Mam pytanie dotyczące szkolnictwa zawodowego. Otóż od 1 września 2017 r. mają powstać szkoły branżowe. Dzisiaj rodzice siedzą z gimnazjalistami, tymi w III klasie, i zastanawiają się, co dziecko będzie robić od września przyszłego roku, bo to już jest ten czas, kiedy wybiera się zawód. Proszę mi powiedzieć, skąd rodzic może wiedzieć, jakie szkoły branżowe będą funkcjonowały w jego mieście, w jego powiecie od 1 września 2017 r., jak jeszcze nie ma ustawy, samorządy jeszcze nie wiedzą, a o podstawach programowych dotyczących szkolnictwa zawodowego pani minister nie powiedziała ani pół słowa.</u>
          <u xml:id="u-298.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-298.2" who="#KrystynaSzumilas">Jakie to będą szkoły? Na jakich absolwentów mogą liczyć pracodawcy, kiedy nie wiadomo, jaka szkoła, z jakimi pracowniami, z jakimi praktykami, według jakich podstaw programowych? Nawet nie znamy nazw tych szkół. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-298.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#BarbaraDolniak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-299.1" who="#BarbaraDolniak">Pan poseł Piotr Kaleta, klub Prawo i Sprawiedliwość - kolejne pytanie.</u>
          <u xml:id="u-299.2" who="#BarbaraDolniak">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-299.3" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Małgorzata Kidawa-Błońska)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#PiotrKaleta">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-300.1" who="#PiotrKaleta">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Na wstępie powiem, że szkoda, że nie ma moich dwóch ulubionych adwersarzy, pana posła Mieszkowskiego i pana posła Jarubasa, ale może do nich na początek. Pan poseł Mieszkowski wystąpił z apelem, tzn. z pytaniem do pani minister, czy przed każdym rozpoczęciem lekcji nie należałoby mówić pacierza. To w gruncie rzeczy nie jest zły pomysł, bo przecież pacierz nie jest niczym złym, ale myślę, że nie byłoby gorzej, gdybyśmy przed każdym wystąpieniem pana posła Mieszkowskiego odmawiali egzorcyzmy, też by się to przydało.</u>
          <u xml:id="u-300.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-300.3" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: To jest niestosowne.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Panie pośle, proszę zmierzać do pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#PiotrKaleta">Jeżeli pan Mieszkowski jest jeszcze w kuluarach, udzielę mu porady.</u>
          <u xml:id="u-302.1" who="#PiotrKaleta">Kolejna kwestia dotyczy pytania do pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Tak myślę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#PiotrKaleta">Pani minister, czy dodatkowym argumentem, aby zastanowić się nad funkcjonowaniem gimnazjów w polskim systemie oświaty, jest wypowiedź pani Kingi Gajewskiej? Rozumiem, że istotą polityki jest spór, także ostra dyskusja, może nawet czasem niegrzeczna, ale wypowiedź pani Kingi Gajewskiej o śp. panu prezydencie Lechu Kaczyńskim w takiej ironicznej formie jest po prostu niestosowna i niegrzeczna.</u>
          <u xml:id="u-304.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-304.2" who="#komentarz">(Poseł Urszula Augustyn: I kto to mówi?)</u>
          <u xml:id="u-304.3" who="#PiotrKaleta">Pani poseł, jeżeli pani mnie słyszy, jeżeli ma pani w sobie tyle jeszcze młodzieńczej odwagi, niech pani po prostu przyjdzie tutaj i wyrazi słowa przeprosin i skruchy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę zbliżać się do końca, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#PiotrKaleta">Tak, już zmierzam.</u>
          <u xml:id="u-306.1" who="#PiotrKaleta">Natomiast jeśli chodzi o państwa wypowiedzi dotyczące tego, czy się nie boimy tych słupków sondażowych, bo jest bardzo wiele osób, które są przeciwne reformie oświatowej, proszę państwa, najlepszym sondażem...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Panie pośle, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#PiotrKaleta">...były wybory parlamentarne. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-308.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, ale proszę się trzymać czasu.</u>
          <u xml:id="u-309.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pytanie zadaje pani poseł Bożena Henczyca, klub Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#BożenaHenczyca">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Pani Minister! Dokonała pani dzisiaj rzeczy niebywałej. Z charakterystyczną dla siebie arogancją i butą obraziła pani uczniów, nauczycieli, rodziców, a nawet samorządy. Według tego, co pani mówi, polski uczeń jest niedouczony, nie potrafi myśleć ani uczyć się samodzielnie. Polski nauczyciel według pani jest niewykształcony i nie potrafi przekazać żadnej wiedzy. Jednym słowem: ciemnogród. Mam wrażenie, że nie ma pani żadnego pojęcia ani o edukacji, ani o problemach polskiej szkoły, ani o samorządach. Pani minister jak mantrę powtarza, że odbyła szereg konsultacji i spotkań, ale mam wrażenie, że jedynym efektem tych mitycznych konsultacji było odkrycie przez panią minister, że wszystkie budynki oświatowe mają kanalizację. Gratuluję tej głębokiej analizy.</u>
          <u xml:id="u-310.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-310.2" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: A ciepłą wodę w kranie?)</u>
          <u xml:id="u-310.3" who="#BożenaHenczyca">Pytań nasuwa się wiele, ale mogę tylko, mając minutę, z rozpaczą spytać, dlaczego z takim uporem chcecie w takim pośpiechu wywrócić i zrujnować polską edukację wbrew wszystkim i wszystkiemu.</u>
          <u xml:id="u-310.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-310.5" who="#komentarz">(Poseł Anna Kwiecień: Ja chcę.)</u>
          <u xml:id="u-310.6" who="#BożenaHenczyca">I miejcie na uwadze jedno: nikt oprócz was tej reformy nie chce. I jako matka szóstoklasistki Kai nie zgadzam się, aby była ona królikiem doświadczalnym, jeżeli chodzi o wasze absurdalne pomysły. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-310.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-311.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Głos zabierze pani minister.</u>
          <u xml:id="u-311.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#AnnaZalewska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Proszę wybaczyć, że przerywam bardzo interesującą dyskusję, ale pani poseł kłamie. W moim wystąpieniu pojawiały się kilkakrotnie informacje na temat tego, że polski nauczyciel jest najbardziej wykształcony. W związku z tym w każdym moim zdaniu wybrzmiewa troska o tego nauczyciela, że trzeba o niego zadbać, że trzeba pomyśleć o wynagrodzeniu dla tego nauczyciela, o wyposażeniu gabinetów, wybrzmiewa troska o dobro ucznia.</u>
          <u xml:id="u-312.1" who="#AnnaZalewska">Proszę, żeby pani marszałek nie dopuszczała do tak niefrasobliwych wypowiedzi. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-312.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani minister, ale ja nie będę cenzurowała wypowiedzi posłów, to nie jest moja rola. Mam dbać o to, żeby obrady przebiegały spokojnie.</u>
          <u xml:id="u-313.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-313.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, następne pytanie zada pan poseł Bogdan Rzońca, klub Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-313.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Czy jest pan poseł?</u>
          <u xml:id="u-313.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-313.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-313.6" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Bożena Kamińska, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#BożenaKamińska">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Pani minister edukacji 2 tygodnie temu, podsumowując rok rządów Prawa i Sprawiedliwości, mówiła: każde dziecko zasługuje na dobrą szkołę. Tak jak w przypadku programu 500+ na każde dziecko, ta reforma również zapomniała o dzieciach uzdolnionych artystycznie. Prawo i Sprawiedliwość, planując i wprowadzając w pośpiechu reformę edukacji, zapomniało o uczniach szkół artystycznych, które nie są objęte tą reformą. To absurd, aby uczeń tej szkoły już w podstawówce musiał zdecydować, jak ma wyglądać jego przyszłość zawodowa, aby skazać go na drastyczną zmianę środowiska na ostatnie 2 lata w najtrudniejszym okresie dorastania.</u>
          <u xml:id="u-314.1" who="#komentarz">(Poseł Marzena Machałek: Przecież pani przyznaje, że potrzebna jest reforma edukacji.)</u>
          <u xml:id="u-314.2" who="#BożenaKamińska">Pani minister, co czeka te dzieci? Ten pośpiech w reformie oświaty, szanowni państwo, jest zupełnie jak katastrofa smoleńska - dziesiątki niedociągnięć, chaos, presja czasu.</u>
          <u xml:id="u-314.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Rany boskie!)</u>
          <u xml:id="u-314.4" who="#BożenaKamińska">I czym to się skończyło?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-315.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pytanie zadaje pan poseł Andrzej Gawron, klub Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#AndrzejGawron">Pani Marszałek! Pani Minister! Panie i Panowie Posłowie! Niestety większość z tych wypowiedzi opozycji, które dzisiaj słyszymy, nadaje się rzeczywiście do Komisji Etyki Poselskiej. Szkoda, bo ustawa jest bardzo ważna, rzeczywiście reformuje szkolnictwo, i to reformuje całościowo. To nie tylko ustawa, która likwiduje gimnazja, ale tworzy, co dla mnie ważne, 4-letnie licea, 5-letnie technika oraz dwustopniowe szkoły branżowe.</u>
          <u xml:id="u-316.1" who="#AndrzejGawron">Niestety ze szkolnictwem zawodowym jest bardzo źle. Brak jest fachowców na rynku pracy, co już widzimy, pracodawcy nie uczestniczą w procesie kształcenia. Myślę, że ta reforma właśnie w tym wymiarze dużo zmieni, że szkoły branżowe, które będą przygotowywać osoby do wykonywania konkretnych zawodów, będą robiły to bardzo dobrze.</u>
          <u xml:id="u-316.2" who="#AndrzejGawron">Mam takie pytanie do pani minister: Czy właśnie w tym elemencie reforma poprawi sytuację szkolnictwa zawodowego? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-316.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-317.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zapraszam panią poseł Zofię Czernow, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#ZofiaCzernow">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Pani Minister! Na początku chcę zaprotestować, żeby nie mówić takich nieprawdziwych rzeczy na temat szkolnictwa zawodowego. W Jeleniej Górze funkcjonują szkoły zawodowe na bardzo wysokim poziomie, są świetnie wyposażone. Proszę nie generalizować, że teraz będzie bardzo dobrze. Mamy świetne szkoły zawodowe.</u>
          <u xml:id="u-318.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-318.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-318.3" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Skurkiewicz: I będzie jeszcze lepiej.)</u>
          <u xml:id="u-318.4" who="#ZofiaCzernow">Pytanie. W ocenie nauczycieli podstawy programowe liceów ogólnokształcących, a w zasadzie założenia tych podstaw - dużo historii, znacznie mniej biologii - będą skutkowały tym, że dobry uczeń, podkreślam, bez korepetycji z biologii i chemii nie dostanie się na medycynę. Tak mówią dyrektorzy liceów ogólnokształcących. Czy pani minister o tym wie? To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-318.5" who="#ZofiaCzernow">Po drugie, w ostatnich latach dużymi nakładami z udziałem środków europejskich wybudowano gimnazja, świetnie je wyposażono. Kto zapłaci wysokie kary za niedotrzymanie trwałości tych projektów?</u>
          <u xml:id="u-318.6" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-318.7" who="#ZofiaCzernow">I co dalej ze szkołami sportowymi, muzycznymi i innymi artystycznymi? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-318.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-319.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zapraszam panią poseł Małgorzatę Chmiel, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#MałgorzataChmiel">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-320.1" who="#MałgorzataChmiel">Pani Marszałek! Szanowni Państwo... Przepraszam. Pani Minister! Szanowni Państwo! Chciałabym zapytać panią minister, dlaczego tak bardzo się spieszy z tym niszczeniem gimnazjów.</u>
          <u xml:id="u-320.2" who="#MałgorzataChmiel">Kilka lat temu przekonywała nas wszystkich pani w telewizji, że potrzebne są lata na konsultacje, żeby przeprowadzić jakąkolwiek zmianę w edukacji. Nasuwa się więc pytanie, czy przypadkiem nie likwiduje pani dobrze funkcjonujących gimnazjów w chaotycznym i ekspresowym tempie, żeby mieć pretekst do szybkiego wprowadzenia nowych podręczników, zwłaszcza tych do historii.</u>
          <u xml:id="u-320.3" who="#MałgorzataChmiel">W myśl słów prezydenta Dudy, cytuję: ta reforma nareszcie nauczy tej prawdziwej historii, która wskaże właściwych bohaterów. Czy o to chodzi kosztem wykształcenia naszych dzieci? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-320.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-321.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Małgorzata Pępek, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#MałgorzataPępek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zacznę od cytatu: Nie wolno majstrować przy edukacji, to zadeklarowaliśmy. Nie wolno wywoływać hałasu... chaosu.</u>
          <u xml:id="u-322.1" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Oj, Gosia, Gosia.)</u>
          <u xml:id="u-322.2" who="#MałgorzataPępek">Takie słowa wypowiedziała pani minister Anna Zalewska niespełna rok temu, a dziś mamy protesty nauczycieli, rodziców i uczniów. Pani minister, kto, mówiąc o wygaszaniu gimnazjów, powiedział: Zwiększy się liczba lekcji historii, fizyki, chemii. To zwiększenie będzie pełną gwarancją, że nikt nie zostanie zwolniony? Mam zatem pytanie, co się stanie z językami obcymi. Teraz dwóch języków obcych młodzież uczy się od pierwszej klasy gimnazjum, po ich likwidacji to się niestety zmieni.</u>
          <u xml:id="u-322.3" who="#MałgorzataPępek">Jeszcze jedna kwestia. Kto powiedział po objęciu resortu edukacji takie słowa: O wygaszaniu gimnazjów będę najpierw rozmawiała z nauczycielami i związkami zawodowymi? Jak wyglądały do tej pory te rozmowy?</u>
          <u xml:id="u-322.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-322.5" who="#MałgorzataPępek">Dlaczego PiS wprowadza edukacyjny chaos? Nie wierzę w ani jedno pani zapewnienie. Dlaczego oszukuje pani uczniów, nauczycieli i rodziców? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-322.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-323.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zapraszam panią poseł Krystynę Skowrońską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-324">
          <u xml:id="u-324.0" who="#KrystynaSkowrońska">Na początku chciałam powiedzieć, że bardzo żałujemy, pani minister, że państwo nie realizujecie swoich wyborczych zapowiedzi. Mieliśmy dzisiaj do czynienia ze zlekceważeniem państwa obietnicy wyborczej: 8 tys. - kwota wolna od podatku, nie mówię o innych.</u>
          <u xml:id="u-324.1" who="#komentarz">(Głos z sali: 2 zł przez 8 lat.)</u>
          <u xml:id="u-324.2" who="#KrystynaSkowrońska">Ale chciałabym powiedzieć, że szkoda i dziwię się, że pani minister idzie jak taran i próbuje wprowadzić tę złą reformę bez konsultowania z rodzicami, nauczycielami, samorządami.</u>
          <u xml:id="u-324.3" who="#KrystynaSkowrońska">Taka stara rzymska maksyma, którą chciałam zadedykować pani minister, mówi: Cokolwiek czynisz, czyń roztropnie i patrz końca. I to jest ważne, żebyście państwo o tym myśleli. Nie było konsultacji w regionach. Zadałam sobie trud i napisałam do wszystkich samorządów z Podkarpacia. Nie było, były spotkania. Nie ma podstawy programowej zapowiadanej na sierpień. Nie ma spotkań z rodzicami.</u>
          <u xml:id="u-324.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-324.5" who="#KrystynaSkowrońska">Nie realizuje się obietnic, nie ma spotkań z samorządowcami, bo wszyscy protestują. Nie ma pieniędzy na reformę. Państwo po prostu to lekceważycie. A suweren, jak powiedział pan poseł Moskal, to państwa tylko wybrał, a dzisiaj już waszej reformy na pewno nie chce.</u>
          <u xml:id="u-324.6" who="#KrystynaSkowrońska">Pani minister, dlaczego pani idzie jak taran i dlaczego lekceważy pani nauczycieli i uczniów? Bo powiedziała pani, że jesteśmy z edukacją w ogonie Europy. To jest stwierdzenie lekceważące. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-324.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-325">
          <u xml:id="u-325.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-325.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zapraszam pana posła Jakuba Rutnickiego, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-326">
          <u xml:id="u-326.0" who="#JakubRutnicki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-326.1" who="#JakubRutnicki">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Pani minister, ja myślę, że jest jeszcze dwóch wiceministrów i warto byłoby mimo wszystko podejść do protestujących rodziców.</u>
          <u xml:id="u-326.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-326.3" who="#JakubRutnicki">Myślę, że byłby to dobry gest, bo oni po prostu oczekują jasnej, konkretnej informacji.</u>
          <u xml:id="u-326.4" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Szacunku.)</u>
          <u xml:id="u-326.5" who="#JakubRutnicki">Jeżeli jesteśmy przygotowani do tego, myślę, że po prostu warto byłoby się tam pojawić.</u>
          <u xml:id="u-326.6" who="#JakubRutnicki">Pani minister, chciałem zapytać też w imieniu nauczycieli, którzy przychodzą i pytają - i czy ministerstwo może to zadeklarować - czy w wyniku wygaszania gimnazjów żaden z nauczycieli gimnazjów nie straci pracy. To jest pytanie kluczowe, na które po prostu nauczyciele oczekują odpowiedzi. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-326.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-327">
          <u xml:id="u-327.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-327.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Piotr Cieśliński, Platforma Obywatelska, zadaje pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-328">
          <u xml:id="u-328.0" who="#PiotrCieśliński">Szanowna Pani Marszałek! Pani Minister! Ja również do tego apelu mojego poprzednika się przyłączam. Warto wyjść do ludzi i, tak jak pani mówi, z ludźmi rozmawiać. Serdecznie zachęcam.</u>
          <u xml:id="u-328.1" who="#PiotrCieśliński">Reforma edukacji przeprowadzona w 1999 r. poprzedzona była wieloma badaniami, które wskazywały jednoznacznie na archaiczność poprzedniego systemu. Badania kompetencji uczniów gimnazjów przeprowadzone w ramach programu międzynarodowej oceny umiejętności wskazywały, że polscy gimnazjaliści sytuują się w europejskiej czołówce. Z kolei raport Instytutu Badań Edukacyjnych wskazuje, że przemoc rówieśnicza występuje zdecydowanie częściej w podstawówkach aniżeli w gimnazjach. Jakie zatem prawdziwe przesłanki legły u podstaw tego kuriozalnego projektu, który chcecie na siłę przeprowadzić, nie licząc się z nikim i z niczym? Czy większość parlamentarna daje wam prawo do podejmowania działań,</u>
          <u xml:id="u-328.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-328.3" who="#PiotrCieśliński">...których opłakane skutki dotkną na wiele lat uczniów i wszystkich pracowników oświaty? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-328.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-328.5" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-329">
          <u xml:id="u-329.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-329.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zapraszam panią poseł Elżbietę Radziszewską, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-330">
          <u xml:id="u-330.0" who="#ElżbietaRadziszewska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pamiętamy wszyscy wybory, słynne hasło: Polska w ruinie, i fotografie rzeczywiście na tle ruin bez patrzenia, co obok jest piękne. Dzisiaj na tej sali po wielokroć słyszymy, jak to polska oświata jest w ruinie. Jeśli jest fałszywy obraz, jeśli jest fałszywa diagnoza, to nie może być dobrego leczenia. Szkoła nie jest w ruinie. Jednak państwo posługujecie się nieprawdami i kłamstwami, manipulacjami, przeinaczeniami, fałszowaniem rzeczywistości, fikcyjnymi ekspertami, fikcyjnymi poparciami samorządów albo związkowców, naukowców. Fikcyjny suweren was popiera, bo twierdzicie, że wszyscy, dialog jest bez dialogu i wsłuchiwanie się - bez słuchania.</u>
          <u xml:id="u-330.1" who="#ElżbietaRadziszewska">Pani minister, ta krucjata przeciwko gimnazjom i ten chaos, który pani chce wprowadzić w szkole. Bardzo bym chciała, żeby pani porozmawiała z suwerenem. I w związku z tym, żeby pani powiedziała, na czym pani opiera ten swój hurraoptymizm.</u>
          <u xml:id="u-330.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-330.3" who="#ElżbietaRadziszewska">Zapraszam panią z tego miejsca do mnie, na mój teren, na spotkanie z nauczycielami, z rodzicami. Nie z prezydentem, burmistrzem z PiS-u, nie z członkami „Solidarności”, którzy popierają PiS, ale z prawdziwymi, żywymi ludźmi...</u>
          <u xml:id="u-330.4" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Z Polakami.)</u>
          <u xml:id="u-330.5" who="#ElżbietaRadziszewska">...którzy się boją, którzy mają w sobie głęboki niepokój o to, co będzie z ich dziećmi, jak pójdą do VII klasy, do VIII klasy, zwłaszcza na takim biednym wiejskim terenie jak mój, gdzie jest jedno gimnazjum...</u>
          <u xml:id="u-330.6" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: My po cmentarzach nie chodzimy.)</u>
          <u xml:id="u-330.7" who="#ElżbietaRadziszewska">...i są trzy małe szkoły podstawowe albo dwie i jedna większa w gminie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-331">
          <u xml:id="u-331.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł, bardzo proszę zmierzać do końca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-332">
          <u xml:id="u-332.0" who="#ElżbietaRadziszewska">Zapraszam panią do mnie. Proszę pani służby, dyrektora gabinetu politycznego o kontakt ze mną w przyszłym tygodniu.</u>
          <u xml:id="u-332.1" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: To nie te czasy, żeby mieć dyrektora politycznego.)</u>
          <u xml:id="u-332.2" who="#ElżbietaRadziszewska">Zapraszam, pani minister, do mnie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-332.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-333">
          <u xml:id="u-333.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-333.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Artur Gierada, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-334">
          <u xml:id="u-334.0" who="#ArturGierada">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Pani minister, mam pytanie: Co zrobiły pani polskie dzieci? Co zrobiły pani polskie dzieci, że z taką determinacją prowadzi pani krucjatę przeciwko nim? Przecież właśnie dzisiaj siedzi na sali wielu posłów Prawa i Sprawiedliwości, tych samych osób, które 16 lat temu, 17 lat temu przekonywały, że gimnazja to świetne rozwiązanie, że to powrót polskiego szkolnictwa do świetnych czasów przedwojennych. Co się stało, że zmieniliście zdanie? Przecież pani minister mówiła jeszcze parę lat temu, będąc w opozycji...</u>
          <u xml:id="u-334.1" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Kubiak: W którym miejscu?)</u>
          <u xml:id="u-334.2" who="#ArturGierada">...że tylko gimnazja trzeba obudować pieniędzmi. Dzisiaj tych pieniędzy nie dajecie.</u>
          <u xml:id="u-334.3" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Artur, gdzie oni siedzą?)</u>
          <u xml:id="u-334.4" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Na Nowogrodzkiej.)</u>
          <u xml:id="u-334.5" who="#ArturGierada">Pani minister, mogę zgodzić się z jednym: rzeczywiście być może nie do końca szkolnictwo zawodowe było dopieszczane przez te lata, ale Platforma Obywatelska zaczęła to zmieniać. Wy jednak, zamiast zajmować się tym, co źle funkcjonuje, zmieniacie to, co funkcjonuje dobrze. To trochę tak, jakby panią minister bolała głowa, a robiła pani okłady na stopy.</u>
          <u xml:id="u-334.6" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-334.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Dobre.)</u>
          <u xml:id="u-334.8" who="#ArturGierada">Powiem na sam koniec, już jako ojciec sześciolatki, pani minister, że dzisiaj, prowadzając moją 6-letnią córkę do publicznej szkoły w Kielcach do I klasy, wiem, że na przerwach jest ona bezpieczna, że jest w czasie tych przerw ze swoimi rówieśnikami. Wiem, że po wprowadzeniu tej reformy będzie z czternasto- i piętnastolatkami, a nie wiem, czy to jest bezpieczne dla tych dzieci i czy będą z tego zadowoleni ich rodzice. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-334.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-335">
          <u xml:id="u-335.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-335.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zapraszam panią poseł Joannę Fabisiak, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-336">
          <u xml:id="u-336.0" who="#JoannaFabisiak">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Chciałabym się odnieść do dwóch pani stwierdzeń. Po pierwsze, że są badania, iż szkoła podstawowa jest bezpieczniejsza niż gimnazjum. My o tym wiemy, dlatego właśnie dokonaliśmy przed 17 laty tej reformy. Ale pani chce to zmienić i uczynić tę szkołę bardziej niebezpieczną. Dlaczego? Tego nie wiemy.</u>
          <u xml:id="u-336.1" who="#JoannaFabisiak">Drugie pani stwierdzenie dotyczyło tego, że uczniowie nie dostrzegą, iż jest wdrażana reforma. Rzeczywiście, ma pani rację, nie dostrzegą na pewno w Warszawie na Białołęce, gdzie trzecia zmiana będzie kończyła lekcje o godz. 21. O godz. 21 człowiek niczego już nie dostrzega.</u>
          <u xml:id="u-336.2" who="#komentarz">(Poseł Marcin Porzucek: Słaby prezydent.)</u>
          <u xml:id="u-336.3" who="#JoannaFabisiak">I wreszcie rzecz trzecia. To my policzyliśmy, ile to będzie w Warszawie. To będzie 200 mln. Czy nie lepiej przekazać te pieniądze na wychowawczą rolę szkoły? A przypomnę, pani minister, że w poprzedniej kadencji - i tu byłyśmy zgodne - mówiłyśmy, że rola wychowawcza jest niewystarczająca, że trzeba mówić o programach. O programach nie słyszałam, słyszałam o tym, że będzie logopeda i pedagog w szkole. To bardzo dobrze,</u>
          <u xml:id="u-336.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-336.5" who="#JoannaFabisiak">...ale potrzebne są jeszcze programy, o których mowy nie było, a szkoda. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-336.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-337">
          <u xml:id="u-337.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-337.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zapraszam w celu zabrania głosu pana Zbigniewa Ajchlera, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-338">
          <u xml:id="u-338.0" who="#ZbigniewAjchler">Pani Marszałek! Pani Minister! Panie i Panowie Posłowie! Nie jestem nauczycielem, jestem przedsiębiorcą rolnym, ale jeżeli zmiany prawa będą takie jak w rolnictwie, to będzie to klęska i katastrofa, z cofnięciem się 25 lat wstecz, to państwu gwarantuję. Zdumiewające jest to, że państwo dokonujecie zmian prawa w każdej dziedzinie. To jakaś paranoja, jakiś wirus chorobowy. Czy państwo posłowie pokończyliście jakieś Harvardy, Oxfordy?</u>
          <u xml:id="u-338.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Porządne polskie szkoły.)</u>
          <u xml:id="u-338.2" who="#ZbigniewAjchler">Czy pokolenia Polaków do tej pory to były jakieś barany, przepraszam, nie obrażając tych zwierząt?</u>
          <u xml:id="u-338.3" who="#ZbigniewAjchler">Rewelacyjne wystąpienie koleżanki poseł Krystyny Szumilas. Pani minister, proponuję odsłuchać to jeszcze raz - warto.</u>
          <u xml:id="u-338.4" who="#ZbigniewAjchler">Myślę, że ta ilość dokumentów, które są potrzebne do zmiany szkolnictwa w Polsce, wykonanie tego w ciągu 2,</u>
          <u xml:id="u-338.5" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-338.6" who="#ZbigniewAjchler">3 tygodni nie ma nic wspólnego z dobrym prawem, to jakiś absurd. Pomimo że nie jestem pedagogiem, wychowałem trójkę dzieci, śledzę to na bieżąco i nasza młodzież na tle Europy kwitnie. Świadczą o tym różne międzynarodowe organizacje, które są do tego przygotowane, żeby to stwierdzić. A więc nie rozumiem, o co chodzi. Państwo nie macie panaceum na każdą dziedzinę naszego funkcjonowania. Państwo to notorycznie robicie. To jest niezrozumiałe i absurdalne. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-338.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-339">
          <u xml:id="u-339.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-339.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zapraszam pana posła Marcina Porzucka, klub Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-340">
          <u xml:id="u-340.0" who="#MarcinPorzucek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! Czy Prawo i Sprawiedliwość obiecało przywrócenie 8-letniej szkoły podstawowej i 4-letniej szkoły średniej w wyborach, które odbyły się rok temu? Czy Polacy wybrali Prawo i Sprawiedliwość? Czy niespełna rok temu na tej sali rozmawialiśmy o innym elemencie reformy, czyli zniesieniu obowiązku szkolnego dla sześciolatków? Też słyszeliśmy o pseudoreformach, też słyszeliśmy o tym, że Polacy tego nie chcą. Czy prawdą jest, że rodzice 82% sześciolatków zdecydowali czynem, tak jak zaproponowało Prawo i Sprawiedliwość? W wielu gminach ponad 90% rodziców sześciolatków postanowiło, że skorzysta z naszej oferty, czyli poparło nas. I tak samo jest w przypadku gimnazjum.</u>
          <u xml:id="u-340.1" who="#komentarz">(Poseł Urszula Augustyn: Zdziwi się pan.)</u>
          <u xml:id="u-340.2" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Ajchler: Wszystkie dziedziny zmieniacie. To jest chore.)</u>
          <u xml:id="u-340.3" who="#MarcinPorzucek">Pani minister, czy proponowane rozwiązania podniosą poziom edukacji w polskiej szkole? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-340.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-341">
          <u xml:id="u-341.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-341.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zapraszam pana posła Mirosława Suchonia, klub Nowoczesna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-342">
          <u xml:id="u-342.0" who="#MirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-342.1" who="#MirosławSuchoń">Szanowna Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Wielu ludzi ma takie marzenie, żeby trafić na karty historii. Nie wiem, czy pani minister takie marzenie ma, ale z pewnością na te karty historii pani trafi. Antyreforma edukacji, którą wciska pani Polakom na siłę, będzie kiedyś synonimem reformy chaotycznej, wprowadzanej właśnie na siłę, bez konsultacji, bez refleksji...</u>
          <u xml:id="u-342.2" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Pan jest prorokiem?)</u>
          <u xml:id="u-342.3" who="#MirosławSuchoń">...bez przygotowania, wprowadzanej z pobudek politycznych, z tragicznymi skutkami, czyli po prostu bardzo złej. I to właśnie słyszę w moim okręgu, kiedy rozmawiam z mieszkańcami, rodzicami, samorządowcami, nauczycielami, niezależnie od tego, czy w Bielsku-Białej, czy w Cieszynie, czy w Czechowicach, czy w Pszczynie, czy w Żywcu. A nie dalej jak dziś Rada Gminy Jasienica - też w moim okręgu - przyjęła uchwałę, jako kolejna rada, która wskazuje na słabość tej antyreformy.</u>
          <u xml:id="u-342.4" who="#MirosławSuchoń">Moje pytanie dotyczy właśnie małych gmin wiejskich. Otóż gminy te mają mieć subwencję na ucznia zmniejszoną o 1/9, bo edukacja ogólna prowadzona przez gminę skróci się z 9 do 8 lat.</u>
          <u xml:id="u-342.5" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-342.6" who="#MirosławSuchoń">Jednocześnie MEN przewiduje wzrost liczby oddziałów szkolnych ze względu na zwiększenie liczby klas VII i VIII w małych szkołach wiejskich, które mają nieliczne oddziały szkolne.</u>
          <u xml:id="u-342.7" who="#MirosławSuchoń">Chciałem panią minister zapytać: Jak wzrośnie obciążenie małej gminy wiejskiej ze względu na konieczność dopłacania do tej najdroższej formy edukacji, czyli małych oddziałów w szkołach wiejskich? Jeszcze raz: nie chodzi mi o te specjalne dotacje, tylko o to, czy państwo w ogóle wiedzą, że rozwalają budżety małych gmin wiejskich. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-342.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-343">
          <u xml:id="u-343.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-343.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Urszula Augustyn, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-344">
          <u xml:id="u-344.0" who="#UrszulaAugustyn">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-344.1" who="#UrszulaAugustyn">Pani Marszałek! Pani Minister! Ja niestety nie jestem absolwentką gimnazjum, tylko tej starej szkoły podstawowej, w związku z czym mam straszny problem ze zrozumieniem pani minister...</u>
          <u xml:id="u-344.2" who="#komentarz">(Poseł Marzena Machałek: Oj, oj...)</u>
          <u xml:id="u-344.3" who="#UrszulaAugustyn">...dlatego postaram się dopytać. Zacznę od pani cytatu: Rodzice kochają swoje dzieci i płacą podatki, bo chcą dla swoich dzieci dobrej szkoły. To dlaczego ci rodzice są dzisiaj na ulicy? To dlaczego oni się nie cieszą, że tę dobrą szkołę dostaną?</u>
          <u xml:id="u-344.4" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Gawron: Nie wszyscy.)</u>
          <u xml:id="u-344.5" who="#UrszulaAugustyn">Dlaczego w sobotę mimo takiego ulewnego deszczu i zimna stali na ulicy rodzice, dziadkowie i wspierali nauczycieli w proteście? Nie rozumiem.</u>
          <u xml:id="u-344.6" who="#UrszulaAugustyn">Nie rozumiem, dlaczego minister edukacji, osoba, która szkołę powinna znać, nie wie, że był program „Biblioteka+”, który spowodował, że jest więcej bibliotek cyfrowych, że mamy pracownie przedmiotowe w gimnazjach. Pani minister nie wie.</u>
          <u xml:id="u-344.7" who="#komentarz">(Poseł Marzena Machałek: 25%.)</u>
          <u xml:id="u-344.8" who="#UrszulaAugustyn">Pani minister mówi, że nie ma szkoły zawodowej. Ale w tej reformie, którą państwo proponujecie, obecne szkoły zawodowe dostają tylko nową nazwę. Czy pani minister wie o tym, że te szkoły branżowe kształcą w 203 zawodach?</u>
          <u xml:id="u-344.9" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-344.10" who="#UrszulaAugustyn">Dobrze byłoby to wiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-344.11" who="#UrszulaAugustyn">Mówiła pani minister wielokrotnie, że w różnych dziedzinach jesteśmy w ogonie Europy, mówiąc o polskiej szkole, o polskich nauczycielach. Myślę, że to jest brak szacunku, pani minister, brak szacunku dla samorządowców, dla nauczycieli, którzy dzisiaj w szkołach pracują, dla tych, którzy naprawdę o tę szkołę dbają. Nie rozumiem, jak pani może mówić o wygaszaniu gimnazjów, w sytuacji, gdy cała Europa pokazuje i badania pokazują, i testy pokazują, że nasi gimnazjaliści są naprawdę w czołówce.</u>
          <u xml:id="u-344.12" who="#UrszulaAugustyn">Proszę mi wytłumaczyć ostatnią rzecz. Jak to możliwe, jak pani stworzy kilka tysięcy nowych miejsc pracy? Gdzie te nowe miejsca pracy będą? Bardzo bym chciała to wiedzieć, bo do tej pory nauczyciele są zwalniani, a pani mówi, że będzie ich pani zatrudniać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-345">
          <u xml:id="u-345.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-346">
          <u xml:id="u-346.0" who="#UrszulaAugustyn">Jak zrozumiem, to być może przyznam pani rację. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-346.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-347">
          <u xml:id="u-347.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-347.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">I ostatnie pytanie zadaje pani poseł Andżelika Możdżanowska, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-348">
          <u xml:id="u-348.0" who="#AndżelikaMożdżanowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-348.1" who="#AndżelikaMożdżanowska">Szanowna Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Ja nie zgadzam z tymi nieudolnymi rządami, bo przypomnę, że powstały żłobki w gminach miejskich i wiejskich, przedszkola za złotówkę z dotacją przedszkolną i z językiem angielskim w podstawie programowej i jest wiele innych dobrych rozwiązań. Mamy awans w teście PISA z matematyki z 14. miejsca w 2003 r. na 4. miejsce w 2012 r., z czytania ze zrozumieniem, i przyroda jest na miejscu 3. w Unii Europejskiej. Pani minister, to jednak jest cud polskiej edukacji.</u>
          <u xml:id="u-348.2" who="#AndżelikaMożdżanowska">Ale zadam pytanie o reformę, taką w regionie, bowiem jest wczorajsza uchwała rady gminy. Pani minister, mam konkretne pytania do pani minister, żebym mogła wrócić i żeby wybrzmiała troska i pani minister, i moja. Przyjęte są dwie propozycje: jedna taka, że wszystkie małe szkoły wiejskie będą przekształcone w filie I-III, a druga taka, że trzy szkoły będą przekształcone w filie, a tylko dwie na obszarach wiejskich będą miały klasy od I do VIII. Sytuacja jest taka,</u>
          <u xml:id="u-348.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-348.4" who="#AndżelikaMożdżanowska">...że w klasie I dzisiaj nie ma dzieci, w klasie II będzie 8, a w klasie... W I klasie będzie w przyszłym roku 8, II klasy nie będzie, w III klasie będzie 12. Czy te klasy będzie można łączyć? Czy będzie można zwolnić 20 nauczycieli? Bo takie są propozycje dzisiejszego samorządu.</u>
          <u xml:id="u-348.5" who="#AndżelikaMożdżanowska">Pani minister, to są podstawowe problemy, ponieważ samorządowcy opierają się na kosztach ekonomicznych. Proszę mi udzielić precyzyjnej informacji, żebym jutro czy w piątek mogła wrócić i na spotkaniu z nauczycielami, z samorządem, z radnymi, powiedzieć, czy kuratorium zgodzi się na to, żeby te szkoły filialne mogły istnieć, bo one tylko przetrwają, one będą tylko 2 lata, później po prostu wygasną, nie oszukujmy mieszkańców obszarów wiejskich. Czy będą zwolnienia nauczycieli, i możliwość łączenia klas, i pracowników administracji? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-348.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-349">
          <u xml:id="u-349.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-349.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Na pytania odpowie minister edukacji narodowej pani Anna Zalewska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-350">
          <u xml:id="u-350.0" who="#AnnaZalewska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zacznę od tego, że oddam zbiór podpisów, które wpłynęły na ręce pani poseł Mirosławy Nykiel, dlatego że nie wiem, czy tam są oświadczenia co do tego, żeby posługiwać się danymi osobowymi. To nie jest kierowane do mnie, obawiam się, że GIODO miałby dużo uwag co do tychże podpisów. Osobiście oddam, nie porzucę tak tego. Przykro mi bardzo.</u>
          <u xml:id="u-350.1" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Radziszewska: Nie ma pani poseł.)</u>
          <u xml:id="u-350.2" who="#komentarz">(Minister edukacji narodowej Anna Zalewska schodzi z mównicy i kładzie kartki z podpisami na miejscu poseł Mirosławy Nykiel)</u>
          <u xml:id="u-350.3" who="#AnnaZalewska">A więc bardzo proszę, proszę państwa, szanować podpisy obywateli, pytać ich, w jaki sposób mogą być upowszechniane, w jaki sposób dostarczane. Ja nie czuję się upoważniona do tego, żeby dysponować PESEL-ami, danymi osobowymi obywateli.</u>
          <u xml:id="u-350.4" who="#AnnaZalewska">Oczywiście postaram się maksymalnie szeroko odpowiedzieć na pytania, ale ponieważ ciągle pojawiają się różnego rodzaju nazwiska naukowców, pojawiają się różnego rodzaju dyskwalifikacje naszych odniesień do autorytetów, do badań - o międzynarodowym badaniu PISA mówiłam wielokrotnie - to garść cytatów z nazwiskami tych osób, które państwo wymieniają. Między innymi Zbigniew Sawiński w tekście „Gimnazja wobec nierówności społecznych” („Edukacja” z 2015 r.) pisze: „Wyniki badań PISA z lat 2000–2012 nie dają podstaw do twierdzenia, że reforma gimnazjalna przyczyniła się do zmniejszenia nierówności w polskiej edukacji. W okresie funkcjonowania gimnazjów znaczenie pochodzenia społecznego dla osiągnięć uczniów utrzymywało się na podobnym poziomie. Badanie PISA nie dostarcza też przekonujących dowodów na to, że zmniejszył się wpływ pochodzenia na wybór szkoły średniej” (str. 51).</u>
          <u xml:id="u-350.5" who="#AnnaZalewska">Kolejna uwaga: badanie PISA „dostarcza wielu argumentów na rzecz pozaedukacyjnych źródeł nierówności szkolnych, co wyjaśnia niewielką możliwość przeciwdziałania tym nierównościom za pomocą reform oświatowych” (str. 51).</u>
          <u xml:id="u-350.6" who="#AnnaZalewska">To dotyczy badań gimnazjów, nie systemu edukacji. Proces różnicowania się gimnazjów i selekcji uczniów opisuje również Roman Dolata w oparciu o wyniki krajowych egzaminów zewnętrznych, sprawdzianu i egzaminu gimnazjalnego: Analiza wyników egzaminów krajowych przeprowadzonych na zakończenie szkoły podstawowej i na koniec gimnazjów nie pozostawia wątpliwości: reforma z 1999 r. uruchomiła w dużych miastach masywny, ukryty proces selekcji na progu gimnazjów. W efekcie tego procesu w dużych miastach u ok. 1/4 populacji szkolnej powstaje system selekcyjny w 12. roku życia. Na terenach wiejskich, chodzi o ok. 35% populacji szkolnej, kształtuje się system bliski założeniu szkoły jednolitej. Jednocześnie, proszę państwa, Bogusław Śliwerski (”Zagadnienia podstawowe” w: „Pedagogika Społeczna”, rok 2013) tytułuje swój tekst: „Polityczny a naukowo bezkrytyczny monitoring i ewaluacja danych oświatowych”. Konkluzja przykładowa: Najlepiej sytuowani społecznie uczniowie, którzy osiągają najlepsze wyniki, trafiają do liceów ogólnokształcących, nieco słabsi do techników, a najsłabsi do szkół zawodowych. W przypadku uczniów liceów ogólnokształcących predykatorem ich wysokich osiągnięć szkolnych jest wykształcenie ich rodziców - dlatego tak zależy nam na kształceniu przez całe życie, o czym mówią m.in. międzynarodowe...</u>
          <u xml:id="u-350.7" who="#komentarz">(Poseł Kinga Gajewska-Płochocka: Ale on tam nic nie pisał o likwidacji gimnazjów.)</u>
          <u xml:id="u-350.8" who="#AnnaZalewska">...badania - zaś w przypadku uczniów zasadniczych szkół zawodowych: status zawodowy i rodzaj pracy wykonywanej przez rodziców (str. 20).</u>
          <u xml:id="u-350.9" who="#AnnaZalewska">Jeżeli chodzi np. o czytelnictwo - realizacja podstawy programowej kształcenia ogólnego, wnioski z badań przeprowadzonych przez zespół dydaktyk szczegółowych IBE z 2015 r., opracowanie zbiorowe - 5% ogółu badanych dwunastolatków, czyli absolwentów szkoły podstawowej, a wśród nich 2% ogółu badanych dziewcząt i 8% chłopców, deklaruje, że nie czyta w ogóle, nawet lektur szkolnych. W grupie gimnazjalistów odsetek osób, które w ogóle nie czytają, wzrasta do 14% ogółu badanych uczniów - 7% dziewcząt i aż 20% chłopców. Na wsi aż 25% piętnastolatków nie czyta książek. Najważniejszym wskaźnikiem przynależności do grupy nieczytelników jest wielkość domowych i uczniowskich księgozbiorów.</u>
          <u xml:id="u-350.10" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Radziszewska: A teraz zaczną czytać?)</u>
          <u xml:id="u-350.11" who="#AnnaZalewska">Nie czyta co trzeci gimnazjalista, w którego domu nie ma domowej biblioteczki. Jednocześnie, proszę państwa, mamy tutaj powtórzenie tego, co już analizowałam, mówiąc o międzynarodowych badaniach. Czy polscy uczniowie są nieszczęśliwi w szkole? - pyta Michał Sitek, IBE 2012 r. Najlepiej szkołę postrzegają Finowie, najgorzej Polacy. Najwięcej polskich piętnastolatków zgadza się ze stwierdzeniem, że szkoła niewiele zrobiła, by przygotować ich do dorosłego życia. Również największy odsetek naszej młodzieży uważa, że szkoła jest stratą czasu - pierwsze miejsce wśród krajów OECD. W tym przypadku Polska była liderem wśród krajów OECD na podstawie badań PISA z 2009 r.</u>
          <u xml:id="u-350.12" who="#AnnaZalewska">I, proszę państwa, możemy oczywiście cytować - jeżeli państwo przejrzą wyniki wszystkich badań, na które wydano 350 mln zł, a warto z nich korzystać po to, żeby rzeczywiście działać dla dobra polskiej szkoły, polskiego ucznia i polskiego nauczyciela... Jednocześnie, jeżeli chodzi o instytut, spotkania z naukowcami, przywołam chociażby dzisiejsze spotkanie w IBE, gdzie matematycy jednoznacznie mówili, że przez 2 lata nie mogli doprosić się o spotkanie po to, żeby przeanalizować, co zrobić, by podnieść jakość edukacji w dziedzinie matematyki, o której już też dzisiaj nieraz dyskutowaliśmy.</u>
          <u xml:id="u-350.13" who="#AnnaZalewska">I teraz odpowiadając na kilka państwa pytań - mówimy i podkreślamy cały czas, że dyskutowaliśmy, debatowaliśmy, wszystko jest udokumentowane, pokazane, policzone, statystyki są państwu przedstawione. Powiem i rozszerzę to jeszcze, jeśli chodzi o to badanie, te konsultacje. Prawo i Sprawiedliwość przez ostatnie lata odwiedziło właściwie każdą wieś. Na każdym spotkaniu wybrzmiewały te kłopoty, prośby o to, żeby zbudować 4-letnie liceum ogólnokształcące, żeby zbudować szkołę zawodową, żeby nie zapominać o wiejskich szkołach. Rzeczywiście ponad tysiąc zniknęło z powierzchni ziemi, mimo że najczęściej były to szkoły budowane przez obywateli, przez mieszkańców danej wsi, i ponad 42 tys. nauczycieli straciło pracę. To również skutek niżu demograficznego. My zauważamy ten niż, chcemy, żeby był inspiracją dla polskich samorządowców, dla polskiego parlamentu, żeby rzeczywiście przez następnych bardzo wiele lat doprowadzić do tego, żeby szkoła była bezpieczna, jakość edukacji była doskonała, a nauczyciel czuł się bezpieczny. Państwo bardzo często podnoszą tutaj kwestię nauczyciela. Ja również troszczę się o przyszłość nauczyciela, widzę niż demograficzny i widzę, co się dzieje w systemie.</u>
          <u xml:id="u-350.14" who="#AnnaZalewska">Tak jak deklarowałam jednoznacznie, że w wyniku reformy, jeżeli chodzi o danie rodzicom wolnego wyboru, czy sześcio-, czy siedmiolatek pójdzie do szkoły, tak się stało, rzeczywiście są dodatkowe miejsca pracy. I tak samo w poszczególnych miejscowościach, w Gorzowie, w Płocku, w Lublinie czy też w Częstochowie, posługujemy się całym systemem, proszę państwa, organ prowadzący to nie jest jedna szkoła. Dlatego, proszę wybaczyć, jeśli chodzi o każdego posła, który pyta o swoją własną gminę, poproszę o informację, jaka to jest gmina. Wtedy jesteśmy w stanie w sposób odpowiedzialny wykazać państwu, jaka jest liczba etatów, jakie są możliwości i jakimi pieniędzmi dysponuje samorząd. Przypominam, że w szkole jesteśmy razem z samorządem, zostało to opisane w konstytucji, zostało to opisane w kilku ustawach. Podzielone są role, kto z nas za co odpowiada.</u>
          <u xml:id="u-350.15" who="#AnnaZalewska">Jeżeli chodzi o pytania mówiące o tym, że samorząd dokłada do edukacji, są to niewłaściwie stawiane pytania. Po pierwsze, nie ma dokładania do edukacji. Edukacja kosztuje, ale to jest wartość dodana, wartość bezcenna. Dyskusje z niektórymi samorządowcami rzeczywiście są trudne, kiedy liczymy pieniądze i pokazujemy sobie, że te kwestie finansowe, które oni poruszają, wynikają z tego, że zapominają, że mają zadanie własne w postaci wychowania przedszkolnego, tak to zostało opisane w ustawie. Czujemy się odpowiedzialni za ich zadanie własne, za zadanie własne samorządowców, dlatego sześciolatek będzie objęty subwencją oświatową, pozostały przedszkolak to 1370 zł wsparcia dla gminy w ramach zadania własnego.</u>
          <u xml:id="u-350.16" who="#AnnaZalewska">Mieliśmy, proszę państwa, wiele trudnych spotkań podczas debatowania przed zmianą, bo to rzeczywiście nowość, były żmudne konsultacje, odpowiadaliśmy na wszystkie uwagi, ponad 100 uwag przyjęliśmy, a bardzo często zdarza się tak, bo przecież tak wiele jest podmiotów, że trzeba szukać kompromisu.</u>
          <u xml:id="u-350.17" who="#AnnaZalewska">Pytacie państwo również o młodzież, o dzieci. Ja często bywam w szkole, w szkole podstawowej także pytam dzieci i, proszę mi wierzyć, dzieci w VI klasie po prostu nie chcą zmiany. I my im proponujemy brak zmiany. Zostaną z ukochanym nauczycielem, zostaną w tym samym środowisku...</u>
          <u xml:id="u-350.18" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Radziszewska: To nieprawda, co pani mówi, to nieprawda.)</u>
          <u xml:id="u-350.19" who="#AnnaZalewska">...w swojej własnej szkole.</u>
          <u xml:id="u-350.20" who="#komentarz">(Głos z sali: Prawda.)</u>
          <u xml:id="u-350.21" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Radziszewska: Dzieci będą przerzucane do innych szkół.)</u>
          <u xml:id="u-350.22" who="#AnnaZalewska">Jednocześnie, proszę państwa, przy ministrze edukacji została utworzona rada młodzieży i ona mimo różnego rodzaju wątpliwości zmiany w prawie oświatowym pozytywnie zaopiniowała.</u>
          <u xml:id="u-350.23" who="#AnnaZalewska">Martwicie się państwo, i my się oczywiście też martwimy, że nauczyciele się bardzo często zmieniają, że łączą etaty. Tak, to wynik niżu demograficznego, bo nawet jeżeli dyskutujemy o gimnazjach, które miały stabilizować sytuację finansową nauczyciela, to gimnazja miały liczyć co najmniej 400 uczniów, a w tej chwili średnia jest w granicach 150. To jest po prostu efekt niżu demograficznego i braku czy w ciągu ostatnich lat zmniejszenia się liczby uczniów o 33%. Ale tak jak wielu posłów słusznie mówiło, najważniejszy jest uczeń, system jest stworzony dla ucznia i my mówimy, że do ucznia trzeba będzie dojechać, również w tej małej szkole pomyśleć o laboratorium, pomyśleć o przedmiotowych gabinetach. Jeszcze raz przypomnę, bo wielu posłów powtarzało pytanie, mimo że kilkakrotnie o tym mówiłam - mamy dokładnie policzone przedmiotowe gabinety: 27% w gimnazjum, 18% w szkole podstawowej. Rzeczywiście jest to wyzwanie. Mamy to wyzwanie omówione wstępnie z kilkoma instytucjami. Chcemy zbudować taki program, właściwie nawet nie trzeba programu, chcemy powoli zacząć wspierać szkoły w zakupie takich właśnie laboratoriów. Bardzo interesujące propozycje ma centrum Kopernika.</u>
          <u xml:id="u-350.24" who="#AnnaZalewska">Proszę państwa, mówicie państwo bardzo często, że to jest bardzo szybka zmiana i że właściwie za krótko dyskutowaliśmy. No, 17 lat dyskutowaliśmy, próbowaliśmy na różne sposoby zmieniać gimnazjum, dawno już nie ma tego gimnazjum zaproponowanego przez ministra Handkego.</u>
          <u xml:id="u-350.25" who="#AnnaZalewska">Ja też chcę wrócić do niezręcznie cytowanego wywiadu z 2009 r., bo robię dokładnie to, co powiedziałam w tym wywiadzie, i zachęcam państwa do przesłuchania całego wywiadu. Podkreślałam, tak jak mówiłam w swoim wcześniejszym wystąpieniu, że nie podejrzewam jakiegokolwiek ministra edukacji, żeby w swych działaniach mógł mieć zamiar pogorszenia systemu edukacji.</u>
          <u xml:id="u-350.26" who="#AnnaZalewska">Tak samo było z panem ministrem Handkem, który rzeczywiście zaplanował, że będzie gimnazjum przy liceum. Zapomniał o pieniądzach, w związku z tym m.in. samorządowcy tak, a nie inaczej się zachowali. A jednocześnie okazało się, że to etapowanie kształcenia po prostu przeszkadza w edukacji. Naprawdę nie możemy dzieciom co 3 lata zawracać głowy i mówić, że zaczynamy od początku.</u>
          <u xml:id="u-350.27" who="#AnnaZalewska">Były też pytania oczywiście, proszę państwa, o szkoły niepubliczne prowadzone przez osoby prawne. Jednoznacznie, wyraźnie, bardzo elastycznie zostało to wypracowane ze wszystkimi podmiotami prowadzącymi niepubliczne placówki. Po pierwsze, 5 lat, po drugie, ułatwienia polegające na tym, że samorząd, który ma w dobie niżu demograficznego pokusę, żeby nie umieścić placówki niepublicznej w sieci szkół, przez 5 lat nie będzie mógł odmówić pozwolenia. Będzie bardzo proste uzupełnienie wniosku. Nieprawdą jest, że te szkoły będą musiały od 1 września mieć klasę I, absolutnie nie. One muszą tylko zgłosić się do organu prowadzącego i powiedzieć, że oto są w sieci szkół. I mają 5 lat na to, żeby rzeczywiście skonstruować 8-letnią szkołę podstawową. To są po prostu pieniądze dla tychże organizacji, dla tychże podmiotów.</u>
          <u xml:id="u-350.28" who="#AnnaZalewska">Były też pytania oczywiście o budynki, o inwestycje. Wszystko jest kwestią tego, kto jest właścicielem budynku. Jeżeli jest to samorząd, ma nieograniczone możliwości, bo to jest jego mienie, w związku z tym warto zawsze podnosić kapitał, warto o to mienie dbać. Myślę, że jeżeli są to współgrające niepubliczne placówki, samorząd zdecydowanie pochyli się nad potrzebami.</u>
          <u xml:id="u-350.29" who="#AnnaZalewska">Były też takie dywagacje, że żyjemy w różnych rzeczywistościach. Tak, przez 8 lat miałam takie wrażenie i mam wrażenie, że państwo dalej żyją w tej rzeczywistości, w której żyli.</u>
          <u xml:id="u-350.30" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-350.31" who="#AnnaZalewska">Pytania, proszę państwa, o dwujęzyczność, klasy sportowe, szkoły plastyczne, szkoły artystyczne. Nic, proszę państwa, nie znika, wszystko zostaje wzmocnione.</u>
          <u xml:id="u-350.32" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Radziszewska: Szczegóły.)</u>
          <u xml:id="u-350.33" who="#AnnaZalewska">Oczywiście w tej chwili jest finał rozporządzenia dotyczącego szkół sportowych, oddziałów sportowych, szkół mistrzostwa sportowego. Jeżeli chodzi o dwujęzyczność, po pierwsze, pojawiać się ona będzie w VII klasie. Proszę państwa, to jest dopiero oferta dla dzieci zdolnych, dzieci zdolnych z każdego obwodu, które rzeczywiście będą miały szansę na takie oddziały dwujęzyczne. W tej chwili przygotowywana jest autopoprawka, dlatego że wielu ambasadorów zgłosiło się do nas z sugestią, czy moglibyśmy zadbać finansowo również o tzw. oddziały wstępne. Jest nasza zgoda, będzie państwu zaproponowana również taka poprawka, dlatego że w wypadku gimnazjów dwujęzycznych bardzo często działo się tak, że do liceów dwujęzycznych trafiała właściwie 1/3 populacji uczącej się w gimnazjach dwujęzycznych. Była to znakomita okazja do omijania obwodowości. Każde dziecko ma mieć możliwość rozwijania swoich uzdolnień w szkole, w której przebywa, w której się uczy.</u>
          <u xml:id="u-350.34" who="#AnnaZalewska">Również jeżeli chodzi o szkoły muzyczne, my zresztą plastykę i muzykę wzmacniamy, jutro wszystko państwo zobaczą. W szkole podstawowej wzmacniamy przedmioty artystyczne, tak jak wzmacniamy geografię, biologię, chemię, fizykę, matematykę i historię. Proszę nie martwić się o nauczycieli przyrody, to są ludzie uprawnieni do uczenia biologii, geografii, a oprócz tego przypominam, że ponieważ bardzo ewolucyjnie przeprowadzamy zmianę, jeszcze przez następne 2 lata, jeżeli Wysoki Sejm uchwali Prawo oświatowe w takim kształcie, będzie klasa V i klasa VI, gdzie przyroda dalej przecież będzie musiała funkcjonować. Chcę też jeszcze, zatrzymując się przy szkołach muzycznych, stwierdzić, że szkoły muzyczne nie zauważyły reformy wcześniejszej, dlatego że tam mamy etapy sześć plus sześć, ale teraz, zdając sobie sprawę z tego, jak ważne są potrzeby rodziców, jak ważne są potrzeby dzieci, jesteśmy już oczywiście po rozmowie z ministrem kultury, będą klasy VII i VIII w szkole muzycznej, tam, gdzie jest kształcenie ogólne. Będą oczywiście egzaminy do szkoły II stopnia, ale będzie istniała możliwość zaliczenia właśnie tych 2 lat edukacji w VII i VIII klasie.</u>
          <u xml:id="u-350.35" who="#AnnaZalewska">Padały tutaj jeszcze odniesienia dotyczące konkretnych miejsc, w których byłam. Ja oczywiście przyjeżdżam nie tylko tam, gdzie mnie zapraszają. Tak, bardzo często musiałam docierać do wszystkich korporacji, bo rozmawiałam z nimi od grudnia, dlatego że bardzo często zdarzało się, że dzień przed spotkaniem dowiadywałam się, że jest takie spotkanie, że jest przygotowane i że mam zabrać tam głos. Dyscyplinowałam się, rzeczywiście odwiedziłam każdą korporację, rozmawiałam z nimi i rozmawiam cały czas. Mamy określone obowiązki wynikające z procedowania rozporządzeń czy też ustaw, wymieniamy się różnymi opiniami.</u>
          <u xml:id="u-350.36" who="#AnnaZalewska">Jeżeli chodzi o kuratoria, o wzmocnienie kuratoriów, tak, wzmacniamy kuratoria, dlatego że jeżeli w jakiejś szkole, u państwa również, w jakiejś gminie nie było wojewody, nie było kuratorów i wizytatorów, oni mają takie zadanie... Pani kurator śląska odwiedziła każdą gminę, każda gmina ma swoją teczkę, ma informacje, ma zdiagnozowane problemy, zadeklarowała, że jest tam, razem, wspólnie analizują zmianę ustroju. I chciałabym przewrotnie powiedzieć, że jeżeli samorządy mają policzone, to znaczy, że mają zmieniony ustrój szkolny i że w związku z tym rzeczywiście, tak jak w większości miast i miasteczek, zdają sobie sprawę, że trzeba się przygotować do tej zmiany. Są powołane zespoły, bardzo często do tych zespołów dopraszani są kuratorzy, wizytatorzy.</u>
          <u xml:id="u-350.37" who="#AnnaZalewska">Oczywiście szczególnie troszczą się o samodzielne gimnazja, wspierają je przy tych przekształceniach. Dlatego jeżeli jakiś samorząd chce albo chciałby wykorzystać tę sytuację - nie wierzę w to, bo bardzo dobrze oceniam samorządy - i rzeczywiście dokonać zwolnień, to nie jest to takie proste, bo jest kilka zabezpieczeń w ustawie, a ponadto, proszę państwa, jest przewidziana tu pozytywna opinia kuratora. Razem z kuratorem, razem z wizytatorem będzie ustalana sieć szkół. W dodatku, nie wiem, czy państwo zauważyli, ale jest tam związek zawodowy, który też będzie wspierał dyrektorów, samorządowców i kuratora w dbałości o nauczycieli. I tak jak było to w Częstochowie, proszę państwa, posługujemy się tymi samymi danymi. Pan prezydent, jego służby, dyrektorzy mają obowiązek wprowadzać do systemu informacji prawdziwe dane. W związku z tym, kiedy policzy się wszystkie szkoły, wszystkich nauczycieli, wszystkie etaty i wszystkie pomieszczenia i - to jest to, o co pytała pani poseł - pojawia się wyraźna różnica, bo ta różnica występuje w całej Polsce, pomiędzy liczbą dzieci w szkole podstawowej, która jest zdecydowanie mniejsza, a liczbą dzieci w gimnazjach - a ustawa mówi, że mają dzieci przechodzić do kolejnych klas w tych samych grupach środowiskowych - to w sposób oczywisty z prostej matematyki wynika, że powstaną tysiące dodatkowych oddziałów i tysiące miejsc pracy dla nauczycieli. I jeszcze państwo pytali o Sosnowiec, który był tu przywoływany. Pani kurator oświaty będzie poproszona, żeby porozmawiać z prezydentem o tym, jak prezydentowi pomóc przy wprowadzaniu prawa oświatowego.</u>
          <u xml:id="u-350.38" who="#AnnaZalewska">Posługujecie się państwo też powtarzanymi, nieprawdziwymi informacjami, jakoby nikt z nikim nie rozmawiał. Z każdym rozmawiamy, również z nauczycielami roku. Proszę sobie przeczytać w „Głosie Koszalińskim” o tym, że jeden z nauczycieli roku wyraża nie tylko poparcie dla zmian prawa oświatowego, ale i mówi, że czekał od bardzo wielu lat na takie zmiany. Tak naprawdę z nauczycielami roku w bardzo wielu punktach się zgadzaliśmy. Jestem, tak jak oni, nauczycielem, więc nie było tutaj większych problemów. Chodzi nam o bardzo podobne wyzwania i zależy nam na tym, żeby szkoła była dobra.</u>
          <u xml:id="u-350.39" who="#AnnaZalewska">Jeżeli chodzi, proszę państwa, o wsparcie dzieci z niepełnosprawnościami, dzieci ze specjalnymi potrzebami, to zostaje tu utrzymany wiek do 24. roku życia. Nic się absolutnie nie zmienia, nie ma żadnego obniżenia wieku, do jakiego niepełnosprawny jest pod opieką systemu edukacji. Chcemy to wzmocnić, projektujemy różne zmiany przy ustawach zapowiedzianych przez panią premier Szydło, które są związane z ustawą „Za życiem”. I teraz tak: jeżeli chodzi o dzieci niepełnosprawne, które uczą się w szkołach artystycznych, to reforma absolutnie niczego nie zmienia. Szkoła muzyczna w Krakowie prowadzi swoją działalność i może przyjmować dzieci niepełnosprawne, jak i dzieci, u których niepełnosprawności nie występują. Działalność szkoły jest absolutnie niezagrożona. Jeżeli chodzi o podstawę programową dla uczniów niesłyszących, to jest ona taka sama jak dla uczniów pełnosprawnych. Lekcje języka migowego w wypadku potrzeb uczniów są prowadzone i będą prowadzone m.in. w ramach rewalidacji.</u>
          <u xml:id="u-350.40" who="#AnnaZalewska">Jeszcze było pytanie dotyczące elastyczności przekształceń. Mamy wrażenie, że zauważaliśmy to, bo przecież samorządowcy w trakcie procedowania dopytywali o to, pokazywali to na przykładzie swoich samorządów, wydaje się zatem, że mamy przekształcenia pokazane jako jak najbardziej elastyczne, żeby absolutnie nie wiązać rąk samorządom, ale z zastrzeżeniem takiej jednak dyscypliny, odpowiedzialności za nauczycieli i za dzieci. I po raz kolejny pojawiła się informacja mówiąca o tym, że skróci się okres subwencjonowania dzieci. Absolutnie nie. Po to jest m.in. sześciolatek uwzględniony w subwencji oświatowej. Po wygaszeniu działalności 2080 samodzielnych gimnazjów, a, mam nadzieję, powstaniu dodatkowych 2080 szkół podstawowych, z jedną zmianą, w subwencji oświatowej będzie uwzględnionych dziewięć roczników, przez dwa lata przejściowe - dziesięć. To są bardzo duże pieniądze dla samorządów.</u>
          <u xml:id="u-350.41" who="#AnnaZalewska">I pojawiają się po raz kolejny pewne pytania, w związku z tym ja po raz kolejny czuję się zobowiązana do odpowiedzi na nie. Subwencja oświatowa jest uzależniona - i wie o tym każdy, kto zna zasady, a myślę, że każdy z posłów, każdy samorządowiec i każdy dyrektor wie, jak jest skonstruowana subwencja oświatowa - od liczby dzieci, od liczby nauczycieli. W związku z niżem demograficznym rzeczywiście fakt wsparcia samorządów poprzez subwencje dla sześciolatka doskonale tę subwencję uzupełnia. Z budżetu są dodatkowe środki wynoszące ponad 400 mln na waloryzację, 900 mln wprost zapisanych jest na dostosowanie i przekształcenie i jest gotowa rezerwa budżetowa w wysokości 0,4%, gdzie jest 168 mln. Mam dla państwa dobrą informację, że dzisiaj wszystkie środki zostały uwolnione; po raz pierwszy od bardzo wielu lat, jeżeli chodzi o rezerwę budżetową w wysokości 0,4%, wszystkie wnioski samorządowców zostały zrealizowane, łącznie z wnioskami samorządów, które miały...</u>
          <u xml:id="u-350.42" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Szumilas: Zawsze cała subwencja była wykorzystana.)</u>
          <u xml:id="u-350.43" who="#AnnaZalewska">...zaszczyt przyjmować pielgrzymów podczas Światowych Dni Młodzieży.</u>
          <u xml:id="u-350.44" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Szumilas: To jest normalne.)</u>
          <u xml:id="u-350.45" who="#AnnaZalewska">Jednocześnie padło po raz kolejny zaproszenie na spotkanie z rodzicami. Myślę, że dobrym miejscem na to jest ministerstwo edukacji albo centrum dialogu. Ponawiam prośbę. Razem z rodzicami mam nadzieję budować dobrą szkołę dla dobra ich dzieci. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-350.46" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-350.47" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Radziszewska: Pani minister, co z filiami?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-351">
          <u xml:id="u-351.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-351.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zamykam dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-352">
          <u xml:id="u-352.0" who="#MałgorzataZwiercan">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Koła Poselskiego Wolni i Solidarni mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec projektu ustawy Prawo oświatowe zawartego w druku nr 1030.</u>
          <u xml:id="u-352.1" who="#MałgorzataZwiercan">Istniejąca od 1991 r. ustawa o systemie oświaty na przestrzeni lat ulegała nieustannym nowelizacjom. Sprawiło to, że jeden z najważniejszych obszarów w państwie - polską oświatę regulują zapisy, które są fragmentaryczne i nie do końca nadążają za duchem współczesności.</u>
          <u xml:id="u-352.2" who="#MałgorzataZwiercan">Omawiany projekt ustawy Prawo oświatowe obejmuje swoim zakresem tylko część elementów regulowanych dotychczas przez ustawę o systemie oświaty, a także zapisy zawarte w ustawie Karta Nauczyciela. Projektodawcy planują regulację pozostałych kwestii w ustawie dotyczącej finansowania oświaty oraz sposobu oceniania osiągnięć uczniów, w tym systemu ich egzaminowania.</u>
          <u xml:id="u-352.3" who="#MałgorzataZwiercan">Autorska ustawa rządu PiS wprowadza przede wszystkim rozwiązania dotyczące nowego systemu szkolnego oraz związanych z tym modyfikacji w organizacji i funkcjonowaniu szkół i placówek oświatowych. Reforma zakłada wprowadzenie: 8-letniej szkoły podstawowej, 4-letniego liceum ogólnokształcącego, 5-letniego technikum, 3-letniej branżowej szkoły I stopnia, 3-letniej szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy, 2-letniej branżowej szkoły II stopnia oraz szkoły policealnej.</u>
          <u xml:id="u-352.4" who="#MałgorzataZwiercan">Bardzo cieszą mnie liczne zmiany dotyczące szkolnictwa zawodowego, które przede wszystkim umożliwią absolwentom szkół zawodowych wybór różnorodnych zawodowych ścieżek. Projekt zakłada utworzenie 3-letniej branżowej szkoły I stopnia, która pozwoli otrzymać dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe i uzyskać wykształcenie zasadnicze branżowe. Absolwent branżowej szkoły I stopnia będzie mógł rozpocząć karierę zawodową lub kontynuować naukę w 2-letniej branżowej szkole II stopnia. Ta zmiana ma sprawić, że szkoły zawodowe nie będą szkołami drugiego wyboru. Liczę na to, że zawężenie szkół branżowych do zawodów jednokwalifikacyjnych i technikum do dwóch kwalifikacji zachęci młodych ludzi do podejmowania nauki w szkołach uczących konkretnego zawodu.</u>
          <u xml:id="u-352.5" who="#MałgorzataZwiercan">W związku z przekształceniami w systemie szkół ustawa wprowadza również nowe poziomy wykształcenia, które określone zostały jako wykształcenie zasadnicze branżowe oraz wykształcenie średnie branżowe.</u>
          <u xml:id="u-352.6" who="#MałgorzataZwiercan">W procedowanym projekcie ustawy zawarto również zapisy, których celem jest odbudowanie roli szkoły w kształtowaniu postaw młodego człowieka, a także odbudowa prestiżu społecznego i autorytetu instytucji oświatowych.</u>
          <u xml:id="u-352.7" who="#MałgorzataZwiercan">Szczególną rolę w ustawie nadano wychowaniu, które umieszczono wśród szczególnych zadań systemu oświaty. W ustawie położono bardzo duży nacisk na działania wychowawczo-profilaktyczne. Wprowadzono obowiązek uchwalania przez każdą szkołę i placówkę programu wychowawczo-profilaktycznego, którego celem jest budowanie właściwej tożsamości młodego człowieka. Sprzyjać temu ma również wprowadzenie do działań szkolnych wolontariatu, który wykształci w młodych ludziach umiejętność uczestnictwa w życiu społecznym. Właśnie wolontariat ma rozwinąć u młodych ludzi również kompetencje interpersonalne, wrażliwość i empatię.</u>
          <u xml:id="u-352.8" who="#MałgorzataZwiercan">W związku z reorganizacją polskiej szkoły zmienia się również podstawy programowe i ramowe plany nauczania. Istotną zmianą jest pojawienie się godzin z zakresu doradztwa zawodowego. W mojej opinii to ważna kwestia, która w dobie zmieniającego się zapotrzebowania na rynku pracy i dynamicznych zmian w gospodarce przygotuje młodych ludzi do wejścia na rynek pracy.</u>
          <u xml:id="u-352.9" who="#MałgorzataZwiercan">W zgodzie z aktualnymi tendencjami do migracji projektodawcy założyli możliwość utworzenia przez organ prowadzący szkołę oddziału przygotowawczego dla dzieci migrantów polskich, jak i cudzoziemców, by efektywnie zaspokoić potrzeby ucznia przybywającego z zagranicy oraz umożliwić mu szybkie włączenie się do regularnej nauki szkolnej wraz z uczniami polskimi.</u>
          <u xml:id="u-352.10" who="#MałgorzataZwiercan">W ustawie zawarto również zmiany dotyczące nadzoru pedagogicznego sprawowanego przez kuratoria oświaty. W zgodzie z nimi wzmocniono funkcję wspomagającą nadzór pedagogiczny, który ma skuteczniej wpływać na podnoszenie jakości pracy szkół, m.in. poprzez utworzenie rejonów wizytacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-352.11" who="#MałgorzataZwiercan">W projektowanej ustawie znajdują się także zapisy dotyczące statutów, które dotychczas regulowane były rozporządzeniem. W projekcie zawarto regulacje określające obowiązkowe treści, które szkoła musi unormować w swoim statucie. Uzupełniono je m.in. o organizację pracy szkoły, zakres zadań nauczycieli oraz innych pracowników szkoły, zadania nauczyciela wychowawcy i nauczyciela bibliotekarza. W statucie mają się znaleźć również zapisy dotyczące organizacji i realizacji działań wolontariatu. W statucie zawarty ma zostać zapis obligujący uczniów do przestrzegania warunków wnoszenia i korzystania z telefonów i innych urządzeń elektronicznych oraz określający formy usprawiedliwiania nieobecności przez osoby pełnoletnie.</u>
          <u xml:id="u-352.12" who="#MałgorzataZwiercan">W moim przekonaniu bardzo ważną zmianą w procedowanej ustawie jest rozszerzenie pomocy dla Polonii i Polaków zamieszkałych za granicą oraz dzieci pracowników migrujących w nauczaniu języka polskiego, historii, geografii, kultury polskiej oraz innych przedmiotów nauczanych w języku polskim w szkołach funkcjonujących w systemach oświaty innych państw lub nauczanych w innych formach przez organizacje społeczne zarejestrowane za granicą.</u>
          <u xml:id="u-352.13" who="#MałgorzataZwiercan">Projektowana ustawa zawiera takie zapisy, których dotychczas brakowało w regulacjach oświatowych. Mnie jako osobę zawsze angażującą się w działania wolontariatu i budowanie naszej narodowej tożsamości właśnie te zmiany cieszą najbardziej. Jestem przekonana, że polska szkoła właśnie dzięki nowej regulacji będzie spełniała wymogi współczesnego świata, a jej absolwenci doskonale odnajdą się m.in. dzięki doradztwu zawodowemu w realiach współczesnego rynku pracy.</u>
          <u xml:id="u-352.14" who="#MałgorzataZwiercan">Koło Poselskie Wolni i Solidarni wnosi o dalsze procedowanie ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-353">
          <u xml:id="u-353.0" who="#MałgorzataZwiercan">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Koła Poselskiego Wolni i Solidarni mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec projektu ustawy Prawo oświatowe zawartego w druku nr 1030.</u>
          <u xml:id="u-353.1" who="#MałgorzataZwiercan">Istniejąca od 1991 r. ustawa o systemie oświaty na przestrzeni lat ulegała nieustannym nowelizacjom. Sprawiło to, że jeden z najważniejszych obszarów w państwie - polską oświatę regulują zapisy, które są fragmentaryczne i nie do końca nadążają za duchem współczesności.</u>
          <u xml:id="u-353.2" who="#MałgorzataZwiercan">Omawiany projekt ustawy Prawo oświatowe obejmuje swoim zakresem tylko część elementów regulowanych dotychczas przez ustawę o systemie oświaty, a także zapisy zawarte w ustawie Karta Nauczyciela. Projektodawcy planują regulację pozostałych kwestii w ustawie dotyczącej finansowania oświaty oraz sposobu oceniania osiągnięć uczniów, w tym systemu ich egzaminowania.</u>
          <u xml:id="u-353.3" who="#MałgorzataZwiercan">Autorska ustawa rządu PiS wprowadza przede wszystkim rozwiązania dotyczące nowego systemu szkolnego oraz związanych z tym modyfikacji w organizacji i funkcjonowaniu szkół i placówek oświatowych. Reforma zakłada wprowadzenie: 8-letniej szkoły podstawowej, 4-letniego liceum ogólnokształcącego, 5-letniego technikum, 3-letniej branżowej szkoły I stopnia, 3-letniej szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy, 2-letniej branżowej szkoły II stopnia oraz szkoły policealnej.</u>
          <u xml:id="u-353.4" who="#MałgorzataZwiercan">Bardzo cieszą mnie liczne zmiany dotyczące szkolnictwa zawodowego, które przede wszystkim umożliwią absolwentom szkół zawodowych wybór różnorodnych zawodowych ścieżek. Projekt zakłada utworzenie 3-letniej branżowej szkoły I stopnia, która pozwoli otrzymać dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe i uzyskać wykształcenie zasadnicze branżowe. Absolwent branżowej szkoły I stopnia będzie mógł rozpocząć karierę zawodową lub kontynuować naukę w 2-letniej branżowej szkole II stopnia. Ta zmiana ma sprawić, że szkoły zawodowe nie będą szkołami drugiego wyboru. Liczę na to, że zawężenie szkół branżowych do zawodów jednokwalifikacyjnych i technikum do dwóch kwalifikacji zachęci młodych ludzi do podejmowania nauki w szkołach uczących konkretnego zawodu.</u>
          <u xml:id="u-353.5" who="#MałgorzataZwiercan">W związku z przekształceniami w systemie szkół ustawa wprowadza również nowe poziomy wykształcenia, które określone zostały jako wykształcenie zasadnicze branżowe oraz wykształcenie średnie branżowe.</u>
          <u xml:id="u-353.6" who="#MałgorzataZwiercan">W procedowanym projekcie ustawy zawarto również zapisy, których celem jest odbudowanie roli szkoły w kształtowaniu postaw młodego człowieka, a także odbudowa prestiżu społecznego i autorytetu instytucji oświatowych.</u>
          <u xml:id="u-353.7" who="#MałgorzataZwiercan">Szczególną rolę w ustawie nadano wychowaniu, które umieszczono wśród szczególnych zadań systemu oświaty. W ustawie położono bardzo duży nacisk na działania wychowawczo-profilaktyczne. Wprowadzono obowiązek uchwalania przez każdą szkołę i placówkę programu wychowawczo-profilaktycznego, którego celem jest budowanie właściwej tożsamości młodego człowieka. Sprzyjać temu ma również wprowadzenie do działań szkolnych wolontariatu, który wykształci w młodych ludziach umiejętność uczestnictwa w życiu społecznym. Właśnie wolontariat ma rozwinąć u młodych ludzi również kompetencje interpersonalne, wrażliwość i empatię.</u>
          <u xml:id="u-353.8" who="#MałgorzataZwiercan">W związku z reorganizacją polskiej szkoły zmienia się również podstawy programowe i ramowe plany nauczania. Istotną zmianą jest pojawienie się godzin z zakresu doradztwa zawodowego. W mojej opinii to ważna kwestia, która w dobie zmieniającego się zapotrzebowania na rynku pracy i dynamicznych zmian w gospodarce przygotuje młodych ludzi do wejścia na rynek pracy.</u>
          <u xml:id="u-353.9" who="#MałgorzataZwiercan">W zgodzie z aktualnymi tendencjami do migracji projektodawcy założyli możliwość utworzenia przez organ prowadzący szkołę oddziału przygotowawczego dla dzieci migrantów polskich, jak i cudzoziemców, by efektywnie zaspokoić potrzeby ucznia przybywającego z zagranicy oraz umożliwić mu szybkie włączenie się do regularnej nauki szkolnej wraz z uczniami polskimi.</u>
          <u xml:id="u-353.10" who="#MałgorzataZwiercan">W ustawie zawarto również zmiany dotyczące nadzoru pedagogicznego sprawowanego przez kuratoria oświaty. W zgodzie z nimi wzmocniono funkcję wspomagającą nadzór pedagogiczny, który ma skuteczniej wpływać na podnoszenie jakości pracy szkół, m.in. poprzez utworzenie rejonów wizytacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-353.11" who="#MałgorzataZwiercan">W projektowanej ustawie znajdują się także zapisy dotyczące statutów, które dotychczas regulowane były rozporządzeniem. W projekcie zawarto regulacje określające obowiązkowe treści, które szkoła musi unormować w swoim statucie. Uzupełniono je m.in. o organizację pracy szkoły, zakres zadań nauczycieli oraz innych pracowników szkoły, zadania nauczyciela wychowawcy i nauczyciela bibliotekarza. W statucie mają się znaleźć również zapisy dotyczące organizacji i realizacji działań wolontariatu. W statucie zawarty ma zostać zapis obligujący uczniów do przestrzegania warunków wnoszenia i korzystania z telefonów i innych urządzeń elektronicznych oraz określający formy usprawiedliwiania nieobecności przez osoby pełnoletnie.</u>
          <u xml:id="u-353.12" who="#MałgorzataZwiercan">W moim przekonaniu bardzo ważną zmianą w procedowanej ustawie jest rozszerzenie pomocy dla Polonii i Polaków zamieszkałych za granicą oraz dzieci pracowników migrujących w nauczaniu języka polskiego, historii, geografii, kultury polskiej oraz innych przedmiotów nauczanych w języku polskim w szkołach funkcjonujących w systemach oświaty innych państw lub nauczanych w innych formach przez organizacje społeczne zarejestrowane za granicą.</u>
          <u xml:id="u-353.13" who="#MałgorzataZwiercan">Projektowana ustawa zawiera takie zapisy, których dotychczas brakowało w regulacjach oświatowych. Mnie jako osobę zawsze angażującą się w działania wolontariatu i budowanie naszej narodowej tożsamości właśnie te zmiany cieszą najbardziej. Jestem przekonana, że polska szkoła właśnie dzięki nowej regulacji będzie spełniała wymogi współczesnego świata, a jej absolwenci doskonale odnajdą się m.in. dzięki doradztwu zawodowemu w realiach współczesnego rynku pracy.</u>
          <u xml:id="u-353.14" who="#MałgorzataZwiercan">Koło Poselskie Wolni i Solidarni wnosi o dalsze procedowanie ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-354">
          <u xml:id="u-354.0" who="#RafałWeber">Moje pytanie związane jest z uściśleniem art. 207 pkt 2, który stanowi: W latach szkolnych od 2017/2018 do 2021/2022 jednostka samorządu terytorialnego może wskazać uczniom oddziałów odpowiednio klas VII i VIII miejsce realizacji obowiązku szkolnego w innej publicznej szkole podstawowej prowadzonej przez tę jednostkę, położonej na terenie tej jednostki samorządu terytorialnego, niż szkoła podstawowa, w obwodzie której ci uczniowie mieszkają. W tym przypadku przepisu art. 130 ustawy Prawo oświatowe nie stosuje się.</u>
          <u xml:id="u-354.1" who="#RafałWeber">Czy na podstawie tego przepisu jest możliwe stworzenie oddziałów klas VII i VIII w sytuacji, gdy w tej palcówce nie będzie oddziałów IV, V, VI? Na konkretnym przykładzie. Do wygaszanego gimnazjum w roku szkolnym 2017/2018 uczęszczają uczniowie klas II i III gimnazjum. Tworzona w tym budynku szkoła podstawowa prowadzi klasę I. Czy równocześnie na podstawie art. 207 pkt 2 szkoła podstawowa może stworzyć oddziały klasy VII? Proszę o odpowiedź na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-355">
          <u xml:id="u-355.0" who="#MałgorzataZwiercan">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawię stanowisko Koła Poselskiego Wolni i Solidarni odnośnie do projektu ustawy wprowadzającej ustawę Prawo oświatowe. Ustawa ta ma przede wszystkim charakter doprecyzowujący i proponuje takie rozwiązania, które w etapie przejściowym pozwolą uniknąć chaosu, a tym samym być może niepokoju związanego ze zmianami w oświacie.</u>
          <u xml:id="u-355.1" who="#MałgorzataZwiercan">Zgodnie z projektem ustawy Prawo oświatowe w Polsce zmieni się system edukacji, co wymaga dokładnych wytycznych, które pozwolą na przekształcenia struktury szkolnej, szczególnie w okresie przejściowym funkcjonowania ustawy, i zagwarantują właściwe warunki realizacji obowiązku szkolnego i obowiązku nauki wszystkim uczniom. Przepisy zawarte w tej ustawie mają również pomóc samorządom we właściwym nadzorze nad szkołami, którymi będą kierować sprawdzeni i odpowiednio przygotowani do tego zadania dyrektorzy.</u>
          <u xml:id="u-355.2" who="#MałgorzataZwiercan">Projektodawca, chcąc uniknąć błędów proceduralnych i niepotrzebnego chaosu, zaproponował w projekcie ustawy dwuetapową procedurę dostosowania sieci szkół, której zmianę będzie opiniował m.in. właściwy kurator oświaty.</u>
          <u xml:id="u-355.3" who="#MałgorzataZwiercan">Ważną zmianą w funkcjonowaniu samej szkoły będzie zmiana statutów, które muszą uwzględniać zmienione przepisy, a także lokalne potrzeby danej społeczności szkolnej.</u>
          <u xml:id="u-355.4" who="#MałgorzataZwiercan">W procedowanej ustawie istotne miejsce zajmują zmiany dotyczące samych nauczycieli i ustawy Karta Nauczyciela. W projekcie rząd w moim przekonaniu szczególnie zadbał o nauczycieli. Ustalono szereg przepisów przejściowych, które pozwalają na większą elastyczność nauczyciela w zakresie utrzymania etatu w szkole. W okresie przejściowym nauczyciel będzie mógł uzupełniać etat w innej szkole nawet wtedy, gdy nie będzie miał w swojej macierzystej placówce 1/2 pensum.</u>
          <u xml:id="u-355.5" who="#MałgorzataZwiercan">Ustalono również szczególne przepisy regulujące przydzielanie w roku szkolnym 2019/2020 godzin ponadwymiarowych, by nadmierna liczba nadgodzin nie uniemożliwiała pracy w danej szkole innemu nauczycielowi. Ponadto dyrektorzy szkół są zobowiązani informować właściwego kuratora oświaty o wakatach, o których informacje kuratoria będą udostępniały na swojej stronie internetowej.</u>
          <u xml:id="u-355.6" who="#MałgorzataZwiercan">Istotną zmianą, która wprowadzona została przy okazji zmian systemowych, jest możliwość sprawdzenia przez dyrektora szkoły, czy nowo zatrudniany nauczyciel znajduje się w Centralnym Rejestrze Orzeczeń Dyscyplinarnych.</u>
          <u xml:id="u-355.7" who="#MałgorzataZwiercan">Liczę na to, że rząd zmieniający tak istotną dla wielu Polek i Polaków kwestię edukacji bardzo szybko przygotuje ramowe plany nauczania i podstawy programowe, aby rozwiać obawy nauczycieli, rodziców i samych uczniów.</u>
          <u xml:id="u-355.8" who="#MałgorzataZwiercan">Koło Poselskie Wolni i Solidarni uważa, że zmiany w oświacie są konieczne, dlatego będzie głosowało za dalszym procedowaniem ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-356">
          <u xml:id="u-356.0" who="#ZbigniewChmielowiec">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Czy prawdą jest, że podstawy programowe są przygotowane i do końca listopada będą ogłoszone, łącznie z ramowymi planami nauczania?</u>
          <u xml:id="u-356.1" who="#ZbigniewChmielowiec">Czy w projekcie budżetu zostały uwzględnione poprawki zgłoszone przez związki zawodowe?</u>
          <u xml:id="u-356.2" who="#ZbigniewChmielowiec">Czy i w jaki sposób rząd zamierza monitorować wprowadzenie reformy przez samorządy?</u>
          <u xml:id="u-356.3" who="#ZbigniewChmielowiec">Czy wprowadzona reforma będzie oznaczała wzmocnienie szkolnictwa zawodowego i techników?</u>
          <u xml:id="u-356.4" who="#ZbigniewChmielowiec">W kontekście sporu o gimnazja chciałbym zapytać, czy prawdą jest, że w latach 2008–2014 zamknięto 1146 szkół, i to bez żadnej reformy systemu oświaty?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-357">
          <u xml:id="u-357.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">W dyskusji złożono wniosek o odrzucenie w pierwszym czytaniu projektów ustaw zawartych w drukach nr 1030 i 1031.</u>
          <u xml:id="u-357.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Do głosowań nad tym wnioskiem przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-357.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka przedłożyła sprawozdanie o uchwale Senatu w sprawie ustawy o statusie sędziów Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-357.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Sprawozdanie to druk nr 1073.</u>
          <u xml:id="u-357.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, marszałek Sejmu podjął decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-357.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 54 ust. 5 regulaminu Sejmu oraz w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłuchał 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-357.6" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycje przyjął.</u>
          <u xml:id="u-357.7" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-357.8" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 7. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o poselskim projekcie ustawy o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym (druki nr 963 i 1052).</u>
          <u xml:id="u-357.9" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę pana posła Waldemara Budę o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-357.10" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-357.11" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jednocześnie posłów na sali poprosiłabym o uciszenie rozmów.</u>
          <u xml:id="u-357.12" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-358">
          <u xml:id="u-358.0" who="#WaldemarBuda">Szanowna Pani Marszałek! Szanowna Pani Minister! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie z prac tej komisji nad projektem ustawy o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym.</u>
          <u xml:id="u-358.1" who="#WaldemarBuda">Posiedzenie komisji odbyło się w dniach 16 oraz 23 listopada. Podczas prac komisji przedłożono 13 poprawek do ustawy oraz szereg poprawek legislacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-358.2" who="#WaldemarBuda">Komisja wnosi, ażeby przyjąć projekt ustawy zawarty w sprawozdaniu oraz odrzucić wszystkie 13 poprawek, które stanowią wnioski mniejszości. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-359">
          <u xml:id="u-359.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-359.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-359.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-359.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Waldemar Buda, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-359.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-360">
          <u xml:id="u-360.0" who="#WaldemarBuda">Szanowna Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie projektu ustawy o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym o treści po pracy w Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w dniach 16 i 23 listopada.</u>
          <u xml:id="u-360.1" who="#WaldemarBuda">Szanowni państwo, warto wskazać, że projekt jest na wskroś kompromisowy, ponieważ zawiera szereg uwag, które były wcześniej podnoszone przy okazji procedowania nad wcześniejszymi ustawami o Trybunale Konstytucyjnym. Jest to wypełnienie części postulatów, po pierwsze, Komisji Weneckiej, po drugie, zespołu eksperckiego przy marszałku Sejmu, po trzecie, części uwag opozycji.</u>
          <u xml:id="u-360.2" who="#WaldemarBuda">Podczas prac nad ustawą z lipca 2016 r. opozycja protestowała przeciwko rozwiązaniu wskazywania trzech kandydatów na prezesa, którzy mogą mieć niewielkie poparcie całego zgromadzenia ogólnego trybunału. Nasza odpowiedź w tym projekcie jest jednoznaczna. Projekt zakłada, że kandydatami mogą być tylko ci sędziowie, którzy mają co najmniej pięć głosów.</u>
          <u xml:id="u-360.3" who="#WaldemarBuda">Kolejna uwaga podnoszona przez opozycję to uwaga odnośnie do wskazywania przez trzech sędziów składu pełnego do rozpatrzenia danej sprawy. Nasza odpowiedź w tej sprawie jest też jednoznaczna - usunęliśmy ten zapis. Podczas pracy nad ustawą z lipca wskazywano również na kolejkowanie spraw. Nasza odpowiedź - zrezygnowano również z tej zasady.</u>
          <u xml:id="u-360.4" who="#WaldemarBuda">Dodatkowo ustawa przewiduje kadencyjność prezesa trybunału, wskazując, że jest to 6 lat, oraz wskazuje, kto kieruje trybunałem do czasu wyboru nowego prezesa po ustaniu kadencji obecnie sprawującego funkcję prezesa.</u>
          <u xml:id="u-360.5" who="#WaldemarBuda">Na to wszystko, na te ustępstwa, na tę koncyliacyjną ustawę opozycja ma stanowisko niezmienne - tzn. brak akceptacji, awantura polityczna oraz niezgoda co do wszelkich zapisów. Należałoby zadać pytanie: Dlaczego, skąd takie stanowisko? Prawdopodobnie chodzi o wypełnienie ostatniej woli, czy też prośby prezesa Rzeplińskiego, ażeby dać mu szansę namaszczenia swojego następcy, żeby on jeszcze mógł głosować, mógł jeszcze uczestniczyć w wyborze swojego następcy. Tutaj niestety pojawia się analogia do sytuacji z czerwca 2015 r., kiedy to na zapas próbowano wybrać sędziów, tak teraz proponuje się na zapas wybrać prezesa trybunału. Niestety na to naszej zgody być nie może.</u>
          <u xml:id="u-360.6" who="#WaldemarBuda">Kolejna poprawka, którą państwo zgłosili, to zmiana kadencji prezesa z 6 na 5 lat. My, proponując zapis o 6-letniej kadencji, posługiwaliśmy się przykładem i wzorem z ustawy o Sądzie Najwyższym, gdzie pierwszy prezes Sądu Najwyższego ma właśnie określoną kadencję trwającą 6 lat. Państwo wskazali w poprawce 5 lat, jednocześnie nie wskazując, czemu miałoby to służyć i dlaczego to rozwiązanie jest lepsze. Chciałbym wskazać, że nie chcą państwo pomóc w rozwiązaniu problemu konstytucyjnego, który sami państwo wywołali niespełna rok temu.</u>
          <u xml:id="u-360.7" who="#WaldemarBuda">Klub Prawo i Sprawiedliwość będzie za projektem w obecnej treści. Chciałbym też przedłożyć trzy poprawki, niewielkie, drobne poprawki, które doprecyzowują kilka przepisów ustawy.</u>
          <u xml:id="u-360.8" who="#WaldemarBuda">Pierwsza poprawka to poprawka, która uzupełnia i wskazuje na możliwości prowadzenia spraw trybunału oraz reprezentowania go na zewnątrz przez sędziego wskazanego, z najwyższym stażem, w sytuacji, w której nie może działać zarówno wiceprezes, jak i sędzia wskazany i upoważniony do działania w imieniu prezesa.</u>
          <u xml:id="u-360.9" who="#WaldemarBuda">Kolejna poprawka, druga, doprecyzowuje, że pismo, które nie spełnia wymogów co do treści bądź formy, może być zwrócone bądź w takim przypadku może być wystosowane wezwanie do jego uzupełnienia. Dokonać tego może nie tylko prezes trybunału, ale również osoba upoważniona.</u>
          <u xml:id="u-360.10" who="#WaldemarBuda">Trzecia poprawka, już zupełnie legislacyjna, wskazuje na to, że osoby upoważnione do reprezentowania partii politycznej trybunał ustala na podstawie statutu partii lub ustawy.</u>
          <u xml:id="u-360.11" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-360.12" who="#WaldemarBuda">I tutaj jest wskazanie, że chodzi o ustawę o partiach politycznych. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-361">
          <u xml:id="u-361.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-361.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zapraszam pana posła Arkadiusza Myrchę, klub Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-361.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-362">
          <u xml:id="u-362.0" who="#ArkadiuszMyrcha">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Niecały miesiąc temu do Sejmu wpłynął projekt ustawy o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym. Ten projekt ustawy dzisiaj z pewnością można nazwać symbolicznym w kontekście wszystkich ustaw autorstwa Prawa i Sprawiedliwości demontujących Trybunał Konstytucyjny.</u>
          <u xml:id="u-362.1" who="#ArkadiuszMyrcha">Otóż do 117 artykułów samo Biuro Legislacyjne zgłosiło ponad 150 poprawek, przy czym żadne istotne, merytoryczne poprawki, składane także przez posłów Platformy Obywatelskiej, nie uzyskały akceptacji przewodniczącego komisji pana posła Piotrowicza, dlatego w trakcie drugiego czytania składamy wniosek o odrzucenie projektu ustawy w całości.</u>
          <u xml:id="u-362.2" who="#ArkadiuszMyrcha">To w ewidentny sposób pokazuje, że dla Prawa i Sprawiedliwości cała ta szopka z pakietem trzech pseudonaprawczych ustaw ma jedynie dwa cele. Po pierwsze, chodzi o opisanie procedury wyboru prezesa Trybunału Konstytucyjnego wskazanego przez Jarosława Kaczyńskiego, po drugie zaś - o dopuszczenie do orzekania trzech sędziów nielegalnie wybranych w tej kadencji Sejmu głosami Prawa i Sprawiedliwości. W państwa mniemaniu bowiem każdy, kto nie ma poparcia PiS, jest wrogiem i powinien zostać skrytykowany, a najlepiej w efekcie odwołany. Kwestią bezsporną jest, że w Trybunale Konstytucyjnym powinni zasiadać najlepsi z najlepszych prawników. Politycy Prawa i Sprawiedliwości wzięli sobie tę zasadę mocno do serca, nominując do trybunału prawdziwy dream team polskiego środowiska prawniczego.</u>
          <u xml:id="u-362.3" who="#ArkadiuszMyrcha">I tak pan prof. Mariusz Muszyński jest osobą o przede wszystkim nieskazitelnym charakterze. Jedynie drobną rysą jest jego niejasna przeszłość dotycząca współpracy z Agencją Wywiadu, o której nie chce wypowiadać się nawet minister Kamiński, koordynator służb specjalnych. Pan profesor zresztą wielokrotnie dawał wyraz swojej wysokiej kulturze osobistej i szacunku dla debaty publicznej. W swoich oficjalnych publicznych wypowiedziach nazywał byłego premiera Polski bandytą, byłemu ministrowi obrony narodowej kazał zjeżdżać, tylko w bardziej niecenzuralny sposób, czy w arogancki sposób wypowiadał się o orientacji seksualnej prezydenta Słupska. Jeżeli jednak te argumenty byłyby dla kogoś niewystarczające, to z pewnością wielką zaletą pana profesora jest jego apolityczność. Przecież za mało znaczące fakty w życiorysie należy uznać, że za czasów rządów PiS był pełnomocnikiem ministra spraw zagranicznych Anny Fotygi, a w 2011 r. pełnił funkcję członka Trybunału Stanu. Odpowiedzialny jest także za wiele oficjalnych ekspertyz prawnych przygotowanych dla Prawa i Sprawiedliwości. Wprost przykład niezależnego sędziego trybunału.</u>
          <u xml:id="u-362.4" who="#ArkadiuszMyrcha">Wtóruje mu inny kandydat z namaszczenia Prawa i Sprawiedliwości - mec. Henryk Cioch. W swoim bogatym dorobku ma blisko 20-letnią przynależność do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, ale to niejedyna ważna partia w jego życiu. Otóż w poprzedniej kadencji był senatorem wybranym z list Prawa i Sprawiedliwości. Ostatnie wybory nie były tak udane, więc nominacja na sędziego trybunału może być swojego rodzaju nagrodą pocieszenia za wieloletnią współpracę. A może to także nagroda za to, że przez wiele lat Henryk Cioch był pierwszym prawnikiem SKOK-ów, za którymi nadal stoją niejasne powiązania z PiS i bliskimi mediami. Niezależność - wypisz, wymaluj.</u>
          <u xml:id="u-362.5" who="#ArkadiuszMyrcha">Jest jeszcze oczywiście prof. Lech Morawski - członek komitetu naukowego dwóch konferencji smoleńskich, których główną tezą było to, że 10 kwietnia 2010 r. doszło do zamachu na samolot polskiego prezydenta. Profesor jest także wieloletnim redaktorem naczelnym kwartalnika „Prawo i Więź” wydawanego przez społeczny instytut naukowy. Jak można wyczytać ze strony internetowej SKOK-ów, to element wielkiej machiny finansowej sterowanej przez senatora PiS Grzegorza Biereckiego.</u>
          <u xml:id="u-362.6" who="#ArkadiuszMyrcha">Na całą tę trójkę czeka orzekający już sędzia Trybunału Konstytucyjnego - mec. Piotr Pszczółkowski. On również nie jest pozbawiony argumentów w wyścigu na najbardziej niezależnego sędziego trybunału. Był przecież nie tylko osobistym prawnikiem Jarosława Kaczyńskiego, ale też w tej kadencji Sejmu zasiadał w ławach poselskich jako poseł Prawa i Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-362.7" who="#ArkadiuszMyrcha">Przypomnę, że na mocy tej ustawy pracami trybunału będzie czasowo kierować pani sędzia Julia Przełębska mieszkająca na stałe poza granicami kraju. Pewnie dziełem przypadku jest także, że jej mąż został z nadania PiS polskim ambasadorem w Niemczech, a za swój główny cel postawił sobie wyemitowanie w niemieckich kinach filmu „Smoleńsk”.</u>
          <u xml:id="u-362.8" who="#ArkadiuszMyrcha">Zatem wszyscy polscy obywatele mogą dzięki dobrej zmianie spać spokojnie. Gdy bowiem rząd PiS będzie chciał naruszyć ich prawa czy wolności, niestrudzeni i niezależni sędziowie z pewnością staną dzielnie w ich obronie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-362.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-363">
          <u xml:id="u-363.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-363.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zapraszam pana Tomasza Rzymkowskiego, klub Kukiz’15.</u>
          <u xml:id="u-363.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-363.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">To w takim razie zapraszam panią poseł Kamilę Gasiuk-Pihowicz, klub Nowoczesna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-364">
          <u xml:id="u-364.0" who="#KamilaGasiukPihowicz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Kilkanaście lat temu Lech i Jarosław Kaczyńscy zakładali Prawo i Sprawiedliwość i zakładali partię konserwatywną. Ale co się dzieje z PiS-em? Co się dzieje z państwa konserwatywnymi ideami? Konserwatywną odpowiedzialność za państwo zastąpiliście prawicowym populizmem. Konserwatywne przywiązanie do wolnorynkowej gospodarki zastąpiliście gospodarczą nieodpowiedzialnością. Dziś konserwatywny szacunek dla rządów prawa zastępujecie konstytucyjnym bezprawiem. Czy dzięki temu zbudujecie lepszą rzeczywistość? Czy pan prezes Jarosław Kaczyński naprawdę wierzy w nieskazitelne intencje każdego, kto siedzi za jego plecami? Był taki minister w państwa rządzie, nazywał się Dawid Jackiewicz. Z tej mównicy jeszcze kilka miesięcy temu grzmiał: Gonić złodziei, gonić! Nagle okazało się, że pan prezes Jarosław Kaczyński musiał pogonić pana ministra Jackiewicza. Byli nawet tacy ministrowie z rządu PiS z lat 2005–2007, którzy swoją polityczną karierę zakończyli w więzieniu. Czy naprawdę pan prezes Kaczyński tak bardzo wierzy w każdego polityka PiS-u, że jest gotów z nich wszystkich zdjąć konstytucyjną kontrolę?</u>
          <u xml:id="u-364.1" who="#KamilaGasiukPihowicz">Wysoka Izbo! Sprawnie działające, uczciwe państwo jest oparte na sprawnych mechanizmach wykluczających nieuczciwość, a nie na naiwnej wierze w nieomylność i kryształowo czyste intencje wszystkich członków partii. Przegłosowując pakiet trzech ustaw ostatecznie rozmontowujących konstytucyjną ochronę konstytucyjnych wartości, pan prezes Kaczyński bierze na siebie całkowitą odpowiedzialność za każdy przypadek nadużycia władzy i złamania prawa przez polityka PiS-u. Przyjmując procedowane obecnie ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, otwieracie szeroko wrota do prawnych nadużyć i drastycznego naruszania wolności i praw obywatelskich. Kierowanie państwem pozbawionym konstytucyjnych ograniczeń jest jak jazda bez sprawnych hamulców. Być może rzeczywiście zmienicie Polskę szybciej, ale na końcu tej drogi czeka Polskę katastrofa.</u>
          <u xml:id="u-364.2" who="#KamilaGasiukPihowicz">Szanowni Państwo! Posłanki i Posłowie Prawa i Sprawiedliwości! Od roku kierujecie się zasadą: cel uświęca środki. Zastanówcie się jeszcze raz, czy na pewno wiecie, gdzie jest wasz cel. Czy na pewno wiecie, kiedy przestaniecie łamać i naginać prawo? Czy wiecie, kiedy po raz ostatni zostaniecie namówieni do złamania polskiej konstytucji? Czy macie pewność, że Polska, w której władze mogą nie przestrzegać konstytucji, będzie lepszą Polską niż ta, w której obowiązuje - niedoskonała, ale jednak - konstytucja?</u>
          <u xml:id="u-364.3" who="#KamilaGasiukPihowicz">Na koniec chciałabym tylko przypomnieć słowa śp. premiera Tadeusza Mazowieckiego - Tadeusza Mazowieckiego, który w 1989 r. został premierem m.in. dzięki wsparciu pana Jarosława Kaczyńskiego. Kilka lat temu, podczas uroczystości z okazji 85. urodzin, Tadeusz Mazowiecki wypowiedział słowa, którymi powinni kierować się wszyscy, którzy biorą na siebie jakąś część współodpowiedzialności za Polskę. Tadeusz Mazowiecki powiedział wówczas: „Wierzę w dobrą Polskę, wierzę w siłę tej dobrej Polski, bo tyle nam się udało. Po prostu niech ręka boska broni, nie wolno tego zmarnować. Nie wolno tego zmarnować”.</u>
          <u xml:id="u-364.4" who="#KamilaGasiukPihowicz">W imieniu Klubu Poselskiego Nowoczesna wnoszę o odrzucenie tej ustawy w drugim czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-364.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-365">
          <u xml:id="u-365.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-365.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zapraszam pana posła Krystiana Jarubasa, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-366">
          <u xml:id="u-366.0" who="#KrystianJarubas">Szanowna Pani Marszałek! Pana ministra nie ma. Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Mam zaszczyt w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego przedstawić nasze stanowisko w sprawie sprawozdania komisji o poselskim projekcie ustawy o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym.</u>
          <u xml:id="u-366.1" who="#KrystianJarubas">Omawiana dziś przez Wysoką Izbę regulacja ma w założeniu projektodawców zastąpić ustawę z dnia 22 lipca 2016 r. o Trybunale Konstytucyjnym oraz określić jego strukturę organizacyjną, organy wewnętrzne i zakres przyznawanych im kompetencji. Ma też ustalić tryb postępowania trybunału, a więc procedury, dzięki którym możliwa jest realizacja zadań i uprawnień trybunału uregulowanych w konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-366.2" who="#KrystianJarubas">Projekt wraca pod obrady Wysokiej Izby na drugie czytanie, po przyjęciu poprawek, głównie o charakterze redakcyjno-legislacyjnym, przy czym w ogóle nie uwzględniono poprawek opozycji.</u>
          <u xml:id="u-366.3" who="#KrystianJarubas">Według projektu zgromadzenie ogólne tworzą urzędujący sędziowie Trybunału Konstytucyjnego, którzy złożyli ślubowanie wobec prezydenta. Zapis taki oznacza konieczność dopuszczenia do udziału w zgromadzeniu ogólnym przez prezesa Trybunału Konstytucyjnego trzech sędziów wybranych przez Sejm w grudniu ub.r. Nikt dziś nie ma wątpliwości, że to jest główny cel projektu - wprowadzenie do orzekania tzw. grudniowych sędziów mianowanych przez PiS. Podczas prac w komisji posłowie opozycji sugerowali, by zgodnie z sugestią Biura Legislacyjnego Sejmu nie rozróżniać urzędujących i nieurzędujących sędziów TK, bo konstytucja wskazuje wyraźnie, ilu sędziów liczy trybunał i nie różnicuje ich statusu. Można dziś zapytać, co ten podział ma na celu. Proponowane rozwiązanie z projektu ma wyraźnie wskazywać, czym jest zgromadzenie ogólne, by nie można było w tym zakresie dokonywać nieuprawnionych nadinterpretacji - czytamy w uzasadnieniu projektu. To właśnie wy dziś forsujecie nieuprawnioną interpretację, promując trójkę grudniowych sędziów. Dzisiaj tę nieuprawnioną interpretację chcecie zamienić w prawo, łamiąc przy tym podstawowe zasady praworządności.</u>
          <u xml:id="u-366.4" who="#KrystianJarubas">Przypomnijmy o niedawnym apelu 93 organizacji pozarządowych z całej Europy skierowanym do prezydenta Andrzeja Dudy i premier Beaty Szydło. Organizacje te apelują o zażegnanie kryzysu wokół Trybunału Konstytucyjnego i wdrożenie zaleceń Komisji Weneckiej. W swoim liście jasno stwierdzają, że żadne z tych zaleceń nie zostało zrealizowane. Zamiast iść w kierunku, który wskazują organizacje monitorujące praworządność i przestrzeganie standardów demokratycznych, dalej toczycie wojnę z trybunałem - tak długo, aż nie przejmiecie nad nim pełnej kontroli. Bo czym innym, jeśli nie wojną z trybunałem, są takie zachowania jak ograniczenie budżetu tej instytucji czy wstrzymanie się miesiąc temu na posiedzeniu komisji sprawiedliwości z zaopiniowaniem projektu budżetu TK do czasu, aż Zgromadzenie Ogólne Sędziów Trybunału Konstytucyjnego uchwali go w składzie 15-osobowym?</u>
          <u xml:id="u-366.5" who="#KrystianJarubas">Ustawa reguluje również procedurę wyboru prezesa i wiceprezesów TK. Zgodnie z projektem zgromadzenie ogólne przedstawia prezydentowi kandydatów na prezesa trybunału w terminie miesiąca od dnia, w którym powstał wakat. Dziś ustawa o TK z 22 lipca br. mówi, iż obrady zgromadzenia ogólnego w tej sprawie zwołuje się między 30. a 15. dniem przed upływem kadencji prezesa. Obradom zgromadzenia ogólnego w sprawie wyboru kandydata na prezesa przewodniczy najmłodszy stażem sędzia trybunału. Projekt przewiduje, że prezesa powołuje prezydent spośród kandydatów przedstawionych mu przez zgromadzenie ogólne. Zgromadzenie ogólne ma przedstawiać prezydentowi jako kandydatów wszystkich sędziów, którzy w głosowaniu otrzymali co najmniej pięć głosów. Według projektu, jeśli wymaganą liczbę pięciu głosów uzyskał tylko jeden sędzia, zgromadzenie przedstawia jako drugiego kandydata na prezesa tego sędziego, który zdobył najwyższe poparcie wśród sędziów.</u>
          <u xml:id="u-366.6" who="#KrystianJarubas">Szanowni Państwo! Jak słusznie zauważyli koledzy z ław opozycyjnych, projekt ma wadliwy tytuł. Tak naprawdę powinien on brzmieć: ustawa o wyborze prezesa Trybunału Konstytucyjnego wskazanego przez Jarosława Kaczyńskiego.</u>
          <u xml:id="u-366.7" who="#KrystianJarubas">W projekcie odstąpiono od szeregu rozwiązań, których zgodność z konstytucją została zakwestionowana przez Trybunał Konstytucyjny i Komisję Wenecką. Chodzi m.in. o orzekanie większością 2/3 głosów, rozpatrywanie spraw według kolejności wpływu czy uzależnianie rozprawy od obecności prokuratora generalnego. I to jest postęp, ten właśnie kierunek zmian trzeba pochwalić. Szkoda tylko, że eliminując jedne kontrowersyjne zapisy, jednocześnie zastępujecie je kolejnymi, nie mniej kontrowersyjnymi.</u>
          <u xml:id="u-366.8" who="#KrystianJarubas">Niestety projekt nie odnosi się do kluczowych kwestii stanowiących oś kryzysu konstytucyjnego: publikacji wyroku Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-366.9" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-366.10" who="#KrystianJarubas">Dziś ci, którzy przysięgali na konstytucję, celową ją podważają - mówił niedawno prezes Andrzej Rzepliński. Odnosząc się do tych słów, nie mogę nie zauważyć, że zgłaszaliście już państwo wcześniej pięć projektów dotyczących Trybunału Konstytucyjnego i wszystkie okazały się niekonstytucyjne. Fabryka bubli prawnych posła Piotrowicza - kłaniam się, panie pośle - pracuje pełną parą. Również dziś omawiany, szósty z kolei projekt z niemałym prawdopodobieństwem okaże się niekonstytucyjny i wyląduje tam, gdzie jego i jego autorów miejsce...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-367">
          <u xml:id="u-367.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę zmierzać do końca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-368">
          <u xml:id="u-368.0" who="#KrystianJarubas">Jedno zdanie, pani marszałek. Przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-368.1" who="#KrystianJarubas">...czyli poza nawiasem debaty publicznej. A jak się ostatnio dowiadujemy, w drodze jest już siódmy projekt.</u>
          <u xml:id="u-368.2" who="#KrystianJarubas">Wysoki Sejmie! Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego nie widzi możliwości poparcia projektu w kształcie, w jakim otrzymał go z komisji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-368.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-369">
          <u xml:id="u-369.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-369.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zapraszam pana posła Michała Kamińskiego, Koło Poselskie Europejscy Demokraci.</u>
          <u xml:id="u-369.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-370">
          <u xml:id="u-370.0" who="#MichałKamiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! My oczywiście nie poprzemy tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-370.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-370.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-370.3" who="#MichałKamiński">Ten projekt w oczywisty sposób jest elementem realizowania bardzo brutalnego scenariusza politycznego, którym jest ograniczanie demokracji w Polsce. Dlaczego o tym mówię? Dlatego że przebieg kampanii wyborczej z ubiegłego roku świadczy o tym, że państwo - tutaj być może nieco cyniczne, ale ukłony dla talentów kampanijnych - zdawaliście sobie sprawę, że z prawdziwą twarzą Prawa i Sprawiedliwości, z twarzą prezesa Jarosława Kaczyńskiego nie możecie wygrać wyborów. Dlatego w kampanii wyborczej maskowaliście się. Antoni Macierewicz był schowany, pani Szydło mówiła, że on nigdy nie będzie ministrem obrony narodowej, że pan Gowin będzie ministrem obrony narodowej. Wiemy, kto jest ministrem, a kto nim nie jest, itd., itd.</u>
          <u xml:id="u-370.4" who="#MichałKamiński">Państwo zdawaliście sobie sprawę z tego, że taka radykalna wizja, prawdziwa wizja PiS-u nie zyska akceptacji wyborców i trzeba ją schować, trzeba zamydlić rzeczywistość. To wam się udało, wygraliście wybory. Ale powstaje pytanie, bo przecież po wyborach ta maska spadła bardzo szybko. To oznacza, że dalej macie tę wiedzę, którą mieliście, że ta radykalna wizja, którą dziś realizujecie, nie uzyska akceptacji wyborców. A więc na co liczycie? Przecież nie liczycie na to, że pod tym radykalnym programem jesteście w stanie uczciwie wygrać wybory, bo sondaże, nawet te najlepsze dla was, pokazują dzisiaj, że większość Polaków tego programu i tej wizji Polski nie kupuje, niezależnie od tego, jakie dzisiaj kłopoty ma opozycja, o czym też uczciwie trzeba powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-370.5" who="#MichałKamiński">W takim razie rodzi się pytanie. Jeżeli wiecie, a przecież wiecie, że uczciwie wyborów nie wygracie, to znaczy, że macie na to inny pomysł. Po to jest wam potrzebny zamach na Trybunał Konstytucyjny. I o ile w innych sprawach pod naciskiem opinii publicznej potraficie się cofać, jak choćby w sprawie aborcji, potraficie kluczyć, potraficie udawać, o tyle w tej kwestii od samego początku z żelazną konsekwencją pana przewodniczącego komisji, który w tej sprawie jest bardzo skutecznym, elokwentnym realizatorem polityki PiS, realizujecie tę politykę. Dlatego dzisiaj tak wielu ludzi w Polsce obawia się o los naszej demokracji. Właśnie dlatego, że widzi ten atak na Trybunał Konstytucyjny nie jako jakąś fanaberię, taką fanaberię, jakiej dzisiaj byliśmy świadkami przy debacie oświatowej, nieprzygotowanej, chaotycznej, histerycznej, ale jako bardzo precyzyjny atak na podstawową instytucję państwa demokratycznego. Przecież o waszych intencjach świadczą sędziowie, których wyście wybrali.</u>
          <u xml:id="u-370.6" who="#MichałKamiński">Tutaj bardzo często padają argumenty, że jesteście zapatrzeni w PRL, i one nie dotyczą tylko... Nie będę pastwił się nad biografią pana posła. Jeden z waszych sędziów, jak wiemy, krąży na ten temat informacja, był agentem polskich służb. W polskiej tradycji PRL-u był taki agent, który był ikoną popkultury PRL-u - Hans Kloss. Przez kilkanaście odcinków Brunner go usiłował złapać i nie złapał, a zdaje się, jak donoszą media, że tego waszego Hansa Klossa BND złapało i musiał znikać z Niemiec. O Jamesie Bondzie mówiło się, że to jest agent Jej Królewskiej Mości. Na usta cisną słowa: jaka królowa, taki James Bond. Ale te żarty są żartami przez łzy, ponieważ w tej niemądrej polityce, w tej polityce, która niszczy wizerunek Polski w świecie, która burzy zaufanie Polaków do własnego państwa, w tej polityce - jak się obawiam i powtórzę to - chodzi o coś więcej. Chodzi o to, że macie niecne plany i boicie się, że te niecne plany mogą być zakwestionowane przez uczciwy Trybunał Konstytucyjny, dlatego z taką żelazną konsekwencją z tym trybunałem walczycie.</u>
          <u xml:id="u-370.7" who="#MichałKamiński">Ale zaczął się w Polsce wyścig z czasem. Czy wam się prędzej uda ograniczyć demokrację, czy prędzej przemówi naród i pokaże wam czerwoną kartkę? Mam nadzieję, że ten wyścig z czasem wygra polska demokracja, nie wygra go Prawo i Sprawiedliwość. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-370.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-371">
          <u xml:id="u-371.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-371.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">I zapraszam pana posła Ireneusza Zyskę, koło Wolni i Solidarni.</u>
          <u xml:id="u-371.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-372">
          <u xml:id="u-372.0" who="#IreneuszZyska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Koła Poselskiego Wolni i Solidarni przedstawiam stanowisko w sprawie sprawozdania Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o poselskim projekcie ustawy o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym, druki nr 963 i 1052.</u>
          <u xml:id="u-372.1" who="#IreneuszZyska">Szkody, jakie wywołał spór dotyczący funkcjonowania Trybunału Konstytucyjnego, będą bardzo trudne do naprawienia. Zaufanie obywateli do tej instytucji zostało poważnie nadszarpnięte, o czym świadczy ostatnie badanie CBOS. Oceny Trybunału Konstytucyjnego są najgorsze w historii badań opinii publicznej dotyczących działalności tej instytucji. Negatywnie o działalności trybunału wypowiedziało się aż 43% ankietowanych. Czy proponowana ustawa przybliża nas do zakończenia tego sporu?</u>
          <u xml:id="u-372.2" who="#komentarz">(Poseł Kamila Gasiuk-Pihowicz: Absolutnie nie.)</u>
          <u xml:id="u-372.3" who="#IreneuszZyska">Jeżeli weźmiemy pod uwagę także dwa inne projekty: ustawę o statusie sędziów Trybunału Konstytucyjnego i przepisy wprowadzające, które kompleksowo regulują materię funkcjonowania trybunału, to pojawia się cień nadziei, że do zakończenia sporu jest bliżej niż dalej, zakończenia, w rezultacie którego Trybunał Konstytucyjny będzie mógł bez przeszkód pracować, odbudowując swoją wiarygodność.</u>
          <u xml:id="u-372.4" who="#IreneuszZyska">Przyjęcie ustawy o organizacji i trybie postępowania przez Trybunałem Konstytucyjnym jest konieczne właśnie chociażby ze względu na uszczegółowienie zasad wyłaniania i przedstawiania kandydatów na stanowisko prezesa lub wiceprezesa przez Zgromadzenie Ogólne Sędziów Trybunału Konstytucyjnego oraz zakresu ich uprawnień wynikających z konstytucji i samej ustawy o Trybunale Konstytucyjnym.</u>
          <u xml:id="u-372.5" who="#IreneuszZyska">Przedmiotowa ustawa po wejściu w życiu powinna doprowadzić do przestrzegania konstytucji przez prezesa Trybunału Konstytucyjnego prof. Andrzeja Rzeplińskiego. Ważne, aby wprowadzone przepisy były stosowane, a w przypadku gdyby tak się nie stało, osoby za to odpowiedzialne, w tym obecny prezes trybunału, poniosły odpowiedzialność z tytułu łamania prawa.</u>
          <u xml:id="u-372.6" who="#IreneuszZyska">Tak jak wspomniałem w ostatnim swoim wystąpieniu dotyczącym przedmiotowego projektu ustawy, należy zgodzić się z uzasadnieniem projektu, w którym wnioskodawca słusznie zauważa, cytuję: Zgromadzenie ogólne nie jest upoważnione do powoływania czy wybierania prezesa albo wiceprezesa Trybunału Konstytucyjnego. Konstytucyjnym organem dokonującym aktu powołania jest prezydent Rzeczypospolitej Polskiej. Jednocześnie trzeba stanowczo podkreślić, że art. 194 ust. 2 konstytucji nie czyni prezydenta Rzeczypospolitej notariuszem potwierdzającym uchwałę dotyczącą przedstawienia kandydatów przez zgromadzenie ogólne. To prezydent ma decydujący głos w tej sprawie, a zgodnie z art. 144 ust. 3 pkt 21 konstytucji to uprawnienie nie wymaga kontrasygnaty prezesa Rady Ministrów. Jest to prerogatywa prezydenta.</u>
          <u xml:id="u-372.7" who="#IreneuszZyska">Jedyną uwagę do przedłożonego projektu ustawy posłowie Koła Poselskiego Wolni i Solidarni kierują w stronę art. 11 ust. 4 projektu, zgodnie z którym obradom zgromadzenia ogólnego w sprawie wyboru prezesa trybunału przewodniczy najmłodszy stażem sędzia trybunału. Jest to dość osobliwa i nieprzystająca do obowiązującego w Polsce zwyczaju funkcjonowania organów kolegialnych propozycja, gdyż co do zasady obradom w sprawie wyboru prezesa czy przewodniczącego danego organu kolegialnego przewodniczy członek organu najstarszy wiekiem lub stażem.</u>
          <u xml:id="u-372.8" who="#IreneuszZyska">W wywiadzie dla „Dziennika Gazety Prawnej” przewodniczący komisji pan poseł Stanisław Piotrowicz stwierdził, cytuję: Najstarszy stażem sędzia może być osobiście zainteresowany tym, jak się potoczy zgromadzenie zwołane w celu wyłonienia kandydata. On bowiem teoretycznie może mieć większe szanse na wybranie go na kandydata przez Trybunał Konstytucyjny. Na prezesa przez trybunał, przepraszam. Na kandydata na prezesa Trybunału Konstytucyjnego, przepraszam bardzo.</u>
          <u xml:id="u-372.9" who="#IreneuszZyska">To właśnie to wyjaśnienie wydaje się niezrozumiałe, panie przewodniczący, w kontekście podanej w uzasadnieniu argumentacji świadczącej o precyzyjności procedury wyboru prezesa trybunału, którego przecież ostatecznie dokona prezydent Rzeczypospolitej. Nawet jeśli jednym z wybranych kandydatów na prezesa będzie przewodniczący zgromadzenia ogólnego, to i tak nie zwiększa to jego szans na wybór w relacji do pozostałych kandydatów. Ponadto przewodniczący komisji pan poseł Stanisław Piotrowicz wskazał, że rozwiązania, w których danemu gremium przewodniczy osoba najmłodsza wiekiem lub stażem, cytuję: zdarzają się też w innych krajach. Prosiłbym więc pana przewodniczącego o rozwinięcie tej myśli i wskazanie, w których konkretnie krajach i w jakich organach takie rozwiązanie funkcjonuje.</u>
          <u xml:id="u-372.10" who="#IreneuszZyska">Mimo przedstawionej wyżej wątpliwości, mając na uwadze, że proponowane rozwiązania są niezbędne dla uzdrowienia funkcjonowania Trybunału Konstytucyjnego,</u>
          <u xml:id="u-372.11" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-372.12" who="#IreneuszZyska">...posłowie Koła Poselskiego Wolni i Solidarni poprą procedowany projekt ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-372.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-373">
          <u xml:id="u-373.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-373.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Do pytań zapisało się 15 posłów.</u>
          <u xml:id="u-373.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Czy ktoś jeszcze chce zadać pytanie?</u>
          <u xml:id="u-373.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jeżeli nie, zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-373.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Czas na zadanie pytania - 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-373.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jako pierwszy pytanie zadaje pan poseł Grzegorz Furgo, klub Nowoczesna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-374">
          <u xml:id="u-374.0" who="#GrzegorzFurgo">Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Kolejny odcinek, proszę państwa, walki o Trybunał Konstytucyjny przed nami. Mam wrażenie, że pan prezydent, pani premier i cała rzesza polityków PiS są zdziwieni, a jednocześnie oburzeni, że Trybunał Konstytucyjny ma czelność jeszcze orzekać. Jak państwu trudno się pogodzić z art. 195 ust. 1, w myśl którego sędziowie Trybunału Konstytucyjnego w sprawowanym urzędzie są niezawiśli i podlegają tylko konstytucji. Czy naprawdę chcielibyśmy, aby jakikolwiek sędzia w naszym kraju podlegał instrukcjom pana Zbigniewa Ziobry czy pani Beaty Szydło? Orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego mają moc powszechnie obowiązującą i są ostateczne. W naszym systemie prawnym nie istnieje żaden akt prawny upoważniający władzę wykonawczą...</u>
          <u xml:id="u-374.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-374.2" who="#GrzegorzFurgo">...do odmowy lub wstrzymania publikacji wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Po co w takim razie ten trybunał, skoro o jego orzeczeniach ma decydować rząd?</u>
          <u xml:id="u-374.3" who="#GrzegorzFurgo">Pytanie: Na podstawie jakich argumentów zdecydowano, że obradom zgromadzenia ogólnego, które ma za zadanie wybór i przedstawienie kandydatów na stanowisko sędziego Trybunału Stanu, przewodniczy najmłodszy stażem sędzia trybunału, a nie - tak jak dotychczas - najstarszy wiekiem sędzia trybunału uczestniczący w zgromadzeniu? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-374.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-375">
          <u xml:id="u-375.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-375.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Marta Golbik, klub Nowoczesna.</u>
          <u xml:id="u-375.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-376">
          <u xml:id="u-376.0" who="#MartaGolbik">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przede wszystkim chciałabym powiedzieć, że trybunał i jego sędziowie w bardzo niewłaściwy sposób są obecnie przedstawiani przez polityków PiS jako relikt komuny, sędziowie trybunału jako politycy, ponieważ wszyscy wiedzą, że sędziów Trybunału Konstytucyjnego wybiera Sejm złożony z przedstawicieli narodu wybieranych w powszechnych wyborach. Demonstracje, które sprzeciwiają się naruszaniu konstytucji, zwłaszcza w kontekście Trybunału Konstytucyjnego, nie są sprzeciwem wobec ostatnich wyborów parlamentarnych, ale właśnie są wyrazem potrzeby respektowania tych wyborów, ponieważ gdyby wyborcy chcieli zmiany w konstytucji, toby tak zagłosowali i daliby państwu większość konstytucyjną, dlatego bardzo proszę o szanowanie tego przede wszystkim.</u>
          <u xml:id="u-376.1" who="#MartaGolbik">Natomiast w nawiązaniu do tego projektu mam pytanie, dlaczego projekt w art. 12 ust. 2 stanowi, że wiceprezes trybunału zastępuje prezesa trybunału tylko wtedy,</u>
          <u xml:id="u-376.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-376.3" who="#MartaGolbik">...gdy jest do tego upoważniony na piśmie. Konstytucja w art. 192 ust. 2 jasno stanowi, że w ramach trybunału funkcjonuje również wiceprezes, który naturalnie powinien zastępować prezesa trybunału. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-376.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-377">
          <u xml:id="u-377.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-377.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Stefan Romecki, klub Kukiz’15.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-378">
          <u xml:id="u-378.0" who="#StefanRomecki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Czy spór, który zapoczątkowało PO, o czym musimy pamiętać i przypominać, nowelizacją ustawą o Trybunale Konstytucyjnym, zostanie zakończony przez tę ustawę? Pytanie drugie. Co z projektem nowelizacji konstytucji autorstwa Klubu Poselskiego Kukiz’15? Czy prawdą jest, że spór wokół Trybunału Konstytucyjnego będzie trwał nadal? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-378.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-379">
          <u xml:id="u-379.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-379.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zapraszam panią poseł Małgorzatę Pępek, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-380">
          <u xml:id="u-380.0" who="#MałgorzataPępek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! To już szósty projekt, zwany naprawczym, dotyczący Trybunału Konstytucyjnego, a do tego trzeci, który dotyczy samego sposobu wybierania władz, a właściwie prezesa. Średnio raz na 2 miesiące mamy ustawę o trybunale z nazwy naprawczą, a tak naprawdę paraliżującą prace trybunału. Dziś pracujemy nad projektem, który ma zawłaszczyć stanowisko prezesa trybunału dla przedstawicieli PiS-u. Bez żadnych konsultacji, bez eksperckich opinii, w ramach pseudodemokratycznego ustanawiania prawa, bo jest to przecież projekt poselski, Prawo i Sprawiedliwość za wszelką cenę stara się zagwarantować sobie możliwość wpływu na wybór prezesa trybunału. Co więcej, zawłaszczenie trybunału przez PiS nastąpi jeszcze przed wyborem prezesa.</u>
          <u xml:id="u-380.1" who="#MałgorzataPępek">W projekcie zapisano, że od dnia wakatu na funkcji prezesa trybunału do powołania...</u>
          <u xml:id="u-380.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-380.3" who="#MałgorzataPępek">...jego następcy pracami trybunału kieruje sędzia posiadający najdłuższy liczony łącznie staż pracy. Chciałam zapytać pana posła sprawozdawcę, czy ten zapis jest zgodny z konstytucją i czy można ustawą wskazywać taką osobę. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-380.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-381">
          <u xml:id="u-381.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-381.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Marcin Święcicki, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-382">
          <u xml:id="u-382.0" who="#MarcinŚwięcicki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ta ustawa wraz z dwiema innymi ustawami właściwie kończy działalność niezależnego trybunału. Jej celem jest to, żeby na prezesa trybunału wybrać osobę, która może mieć poparcie mniej niż połowy zgromadzenia ogólnego. Powołuje się na przewodniczenie trybunału w okresie przejściowym osobę, która nie figuruje w konstytucji, mimo że istnieje stanowisko wiceprezesa trybunału. Wprowadza się do orzekania trzech dublerów, którzy zostali wybrani na miejsca osób prawidłowo wybranych i prawidłowo obsadzonych przez Sejm. W ten sposób, można powiedzieć, po 19 grudnia trybunał jako niezależna jednostka kontrolująca konstytucyjność działalności większości parlamentarnej właściwie przestanie efektywnie funkcjonować w Polsce. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-382.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-383">
          <u xml:id="u-383.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-383.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zapraszam panią poseł Monikę Rosę, klub Nowoczesna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-384">
          <u xml:id="u-384.0" who="#MonikaRosa">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przestrzeganie prawa jest zdecydowanie o wiele ważniejsze niż ciągłe jego zmienianie. Gdyby PiS z taką samą gorliwością respektował wyroki trybunału, jak stara się nieudolnie pisać kolejne ustawy, to z pewnością Polska byłaby państwem prawa. W uzasadnieniu do ustawy PiS pisze, że przyznanie pełniącemu obowiązki prezesa TK uprawnień prezesa ma zapewnić ciągłość działania konstytucyjnego organu państwa, jakim jest trybunał, i zapobiec paraliżowi instytucji. Prosiłabym o wyjaśnienie, dlaczego wykonywanie obowiązków prezesa trybunału przez wiceprezesa ma sparaliżować tę instytucję, a wykonywanie tych obowiązków przez pełniącego obowiązki prezesa już takiego paraliżu nie spowoduje.</u>
          <u xml:id="u-384.1" who="#MonikaRosa">Przestrzeganie prawa, szanowni państwo, jest o wiele trudniejsze niż jego łamanie. Gdyby państwo przestrzegali konstytucji, nie musieliby się państwo uciekać do niesprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-384.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-385">
          <u xml:id="u-385.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-385.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zapraszam panią poseł Elżbietę Stępień, klub Nowoczesna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-386">
          <u xml:id="u-386.0" who="#ElżbietaStępień">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Z treści art. 6 ust. 1 projektu wynika, że są dwie kategorie sędziów trybunału: urzędujący sędziowie trybunału, ta kategoria sędziów tworzy zgromadzenie ogólne, i nieurzędujący sędziowie trybunału. Proszę wskazać, kogo należy zaliczyć do nieurzędujących sędziów trybunału i jakie są uprawnienia tych osób, ponieważ te osoby, zgodnie z projektem, są sędziami, tylko nie urzędują. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-386.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-387">
          <u xml:id="u-387.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-387.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zapraszam pana posła Mirosława Pampucha, klub Nowoczesna.</u>
          <u xml:id="u-387.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Czy jest pan poseł?</u>
          <u xml:id="u-387.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-387.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę pan poseł Zbigniew Gryglas, klub Nowoczesna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-388">
          <u xml:id="u-388.0" who="#ZbigniewGryglas">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Procedowane ustawy to ostatnie akordy w sporze dotyczącym Trybunału Konstytucyjnego. Za chwilę państwo przejmiecie ten trybunał i rzeczywiście nie będzie trzeba pisać już kolejnych ustaw, by dokończyć dzieła.</u>
          <u xml:id="u-388.1" who="#ZbigniewGryglas">Mam pytanie związane z większością, która dotyczy orzekania w pełnym składzie. W projekcie przewiduje się wymóg minimum 11 sędziów, którzy w takim pełnym składzie mają orzekać. W oczywisty sposób ta większość wydaje się być skorelowana z liczbą osób nominowanych przez Prawo i Sprawiedliwość. Chyba nikt nie ma wątpliwości, że te dwie liczby bardzo dobrze do siebie pasują. Ja tylko proszę o odrobinę refleksji, byśmy choć czasem starali się tworzyć takie regulacje,</u>
          <u xml:id="u-388.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-388.3" who="#ZbigniewGryglas">...które będą obowiązywały nieco dłużej niż jedną kadencję, bo nie jesteśmy tutaj wyłącznie dla siebie, nie jesteśmy tutaj po to, żeby tworzyć prawo incydentalne, ale prawo, które będzie obowiązywało nieco dłużej niż jedną kadencję. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-388.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-389">
          <u xml:id="u-389.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-389.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zapraszam pana posła Mirosława Suchonia, klub Nowoczesna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-390">
          <u xml:id="u-390.0" who="#MirosławSuchoń">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-390.1" who="#MirosławSuchoń">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wojna z trybunałem, którą toczy PiS, to w istocie wojna z obywatelami. Ta walka toczy się o to, żeby pozbawić obywateli tej ostatniej, w zasadzie jedynej możliwości zablokowania szkodliwej dla Polaków legislacji PiS. Chodzi o to, żeby Polacy nie mieli tej reduty, żeby nikt nie recenzował tego, co PiS robi Polakom w Sejmie. I oczywiście ta cała wojna, którą państwo toczycie przeciw Trybunałowi Konstytucyjnemu, zasługuje wyłącznie na to, żeby ocenić ją negatywnie. Przyjdzie czas, żeby te wszystkie złe zmiany, które państwo wprowadziliście w ciągu tego roku, tę ustawę, która jest dzisiaj, po prostu zlikwidować, przywrócić normalność i stan konstytucyjny.</u>
          <u xml:id="u-390.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-390.3" who="#MirosławSuchoń">W ramach tej złej zmiany chcecie państwo również dokonać, rzekłbym, bardzo złej zmiany, która spowoduje, że wnioski, które będą składane przez grupy posłów albo grupy senatorów w trakcie trwania kadencji do Trybunału Konstytucyjnego, nie zostaną zbadane po upływie tej kadencji. Jest to w art. 59 ust. 1 pkt 5 projektu. Bardzo bym prosił o wytłumaczenie, dlaczego chcecie zrobić to Polakom, dlaczego tak wiele złego chcecie zrobić naszym obywatelom. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-390.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-391">
          <u xml:id="u-391.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-391.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zapraszam pana posła Jerzego Meysztowicza, klub Nowoczesna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-392">
          <u xml:id="u-392.0" who="#JerzyMeysztowicz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Nie wiem, dlaczego państwo zdecydowaliście się na takie zapisy, które demolują zasadę, że takie instytucje jak Trybunał Konstytucyjny powinny działać w pewnej ciągłości. Do tej pory było tak, że prezesa trybunału można było wyznaczyć i mianować 3 miesiące przed końcem kadencji poprzednika, w ostatniej ustawie między 30 a 15 dniem. Wprowadzacie nową zasadę, że prezesa się wybiera już po upływie kadencji poprzedniego, tylko po to, żeby wyznaczyć od razu, praktycznie w ustawie, kto ma być pełniącym obowiązki prezesa, żeby mieć wszystko pod kontrolą. To złe prawo. Jesteście państwo odpowiedzialni za zdemolowanie Trybunału Konstytucyjnego. Szósta próba. Wszystkie praktycznie ustawy, które przygotowaliście, są oceniane jako niezgodne z konstytucją. Można tylko powiedzieć: Prawo i Sprawiedliwość, panie pośle Piotrowicz, jest grabarzem Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-392.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-393">
          <u xml:id="u-393.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-393.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zapraszam pana posła Adama Szłapkę, klub Nowoczesna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-394">
          <u xml:id="u-394.0" who="#AdamSzłapka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pytanie do pana posła sprawozdawcy oczywiście: Która to jest ustawa o Trybunale Konstytucyjnym w tym roku, w tej kadencji Sejmu? Szósta, a na tym posiedzeniu procedowana jest siódma. I mam pytanie do pana jako prawnika. Pan przecież przez lata był prokuratorem, przez lata zasiadał w Sejmie, też w komisji, rozumiem, ustawodawczej, sprawiedliwości. Czy tak tworzy się prawo w stabilnej demokracji w odniesieniu do konstytucyjnego organu, że się zmienia je co 1,5 miesiąca? Tak się tworzy prawo? Proszę odpowiedzieć na to pytanie. To jest fundamentalna sprawa. Jedna, druga, trzecia ustawa, siedem ustaw.</u>
          <u xml:id="u-394.1" who="#AdamSzłapka">I druga sprawa. Pytanie też do pana posła oczywiście. Proszę powiedzieć, ilu sędziów w Trybunale Konstytucyjnym będzie spełniało kryteria, zgodnie z tą ustawą, wyboru na prezesa? Ilu sędziów? Czy to nie jest czasem ustawa pisana pod konkretnego sędziego? A więc może po prostu powiedzcie to wprost. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-394.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-395">
          <u xml:id="u-395.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-395.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zapraszam panią poseł Zofię Czernow, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-396">
          <u xml:id="u-396.0" who="#ZofiaCzernow">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Kolejny projekt ustawy, bardzo ważnej ustawy dotyczącej Trybunału Konstytucyjnego jest projektem poselskim, a więc projektem procedowanym bez konsultacji społecznych, bez uzgodnień międzyresortowych. Po co? Jest ustalony cel i nic więcej. Projekt jest źle przygotowany. W trakcie procesu legislacyjnego do 117 artykułów wprowadzono ponad 150 poprawek.</u>
          <u xml:id="u-396.1" who="#ZofiaCzernow">Projekt określa m.in. kompetencje prezesa i tryb powoływania. Wprowadza instytucję wakatu po to tylko, aby na stanowisko prezesa wybrać swojego człowieka. Historia surowo oceni takie działanie. Apeluję, zastanówcie się, nie demolujcie polskiej demokracji.</u>
          <u xml:id="u-396.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-396.3" who="#ZofiaCzernow">To wielki błąd.</u>
          <u xml:id="u-396.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-397">
          <u xml:id="u-397.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-397.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zapraszam pana posła Pawła Kobylińskiego, klub Nowoczesna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-398">
          <u xml:id="u-398.0" who="#PawełKobyliński">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Chciałbym zadać pytanie wnioskodawcy. Po co w końcu jest ustawa? Proszę, żeby pan mi jeszcze raz wyjaśnił, bo wyjaśnia pan, wyjaśnia, a ja do dzisiaj nie rozumiem. Chciałbym zadać pytanie. Może sam będę sobie odpowiadał, może szanowny pan wnioskodawca potwierdzi, czy to może dlatego, aby umożliwić wprowadzenie zakazu zgromadzeń - na razie zaczynamy od ograniczenia, będzie zakaz - a może po to, aby wyrzucić ustawowo ateistów i prawosławnych. Jedna z posłanek PiS miała pomysł, żeby tak zrobić. A jeśli ludzie na to się nie zgodzą, to czy chodzi o to, aby usankcjonować to, że wyślecie prywatną armię Macierewicza i spałujecie tych ludzi?</u>
          <u xml:id="u-398.1" who="#komentarz">(Poseł Anna Paluch: Im bliżej północy, tym bardziej pan plecie, panie pośle.)</u>
          <u xml:id="u-398.2" who="#PawełKobyliński">Pan dużo wie na temat stanu wojennego. Ja wtedy się urodziłem i chciałbym wiedzieć, jak to jest, szanowny panie, i bardzo proszę, żeby pan odpowiedział tak szczerze, raz w życiu szczerze. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-398.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-399">
          <u xml:id="u-399.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-399.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zapraszam pana posła Krzysztofa Mieszkowskiego, klub Nowoczesna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-400">
          <u xml:id="u-400.0" who="#KrzysztofMieszkowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Od wielu miesięcy mamy do czynienia z rewolucją, która w Polsce się toczy, i logika pracy większości rządowej jest podporządkowana właśnie tej rewolucji. W rewolucji mamy do czynienia z taką oto sytuacją, że władza wykonawcza jest nadrzędna wobec władzy ustawodawczej i sądowniczej. W związku z tym mamy np. takie sytuacje skrajne zupełnie, kiedy są reżyserowane i wywoływane afery, kiedy aresztuje się ludzi, którzy są uczciwi, albo którzy mają za sobą jakąś fantastyczną przeszłość. Mamy dzisiaj do czynienia z aktem absolutnie bezprecedensowym, aresztowano Józefa Piniora, legendę „Solidarności”. To jest ta logika - to jest ta logika - i będziecie ją państwo multiplikować. Zastanawiam się, jak długo państwo będziecie mogli to robić, jak długo państwo będziecie naszą demokrację degradować.</u>
          <u xml:id="u-400.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-400.2" who="#KrzysztofMieszkowski">Zastanawiam się, panie pośle, bo pan tutaj jest przedstawicielem postnaczelnika Jarosława Kaczyńskiego, czy pan jest prawdziwy, czy jest pan prawdziwym facetem, czy pan naprawdę doszedł do takiego momentu, żeby w sposób bezkompromisowy, jednoznaczny prezentować postnaczelnika, który chce doprowadzić do degradacji polską demokrację.</u>
          <u xml:id="u-400.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-401">
          <u xml:id="u-401.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-401.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zapraszam panią poseł Paulinę Hennig-Kloskę, klub Nowoczesna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-402">
          <u xml:id="u-402.0" who="#PaulinaHennigKloska">Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Panie Przewodniczący! To szósta z siedmiu ustaw o Trybunale Konstytucyjnym, jakie przerobiliśmy w trakcie ostatnich 12 miesięcy. Jak już chcecie, drodzy państwo, deptać trójpodział władzy w Polsce, wypadałoby chociaż to robić w sposób profesjonalny, przemyślany, bo to, co robicie, może tylko świadczyć o tym, że Misiewicze w waszym wykonaniu zasiadają nie tylko w spółkach Skarbu Państwa, ale również w tych ławach. Natomiast to, co mi się wciąż nie mieści w głowie i o co chciałabym zapytać, to czy prawdą jest, że w myśl art. 11 ust. 11 i 12 jest możliwe, że panu prezydentowi zostaną przedłożone nazwiska kandydatów, którzy uzyskają w trakcie zgromadzenia tylko jeden głos. Oznacza to tyle, że pan prezydent może na prezesa Trybunału Konstytucyjnego wybrać osobę,</u>
          <u xml:id="u-402.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-402.2" who="#PaulinaHennigKloska">...która w trakcie zgromadzenia zagłosuje tylko i wyłącznie sama na siebie, a nie dostanie żadnych dodatkowych głosów poparcia. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-402.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-403">
          <u xml:id="u-403.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-403.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Na pytania odpowie przedstawiciel wnioskodawców pan poseł Stanisław Piotrowicz.</u>
          <u xml:id="u-403.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Mam nadzieję, że to będą sprawne odpowiedzi, bo mamy dosyć duże opóźnienie, a jeszcze przed nami bardzo dużo punktów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-404">
          <u xml:id="u-404.0" who="#StanisławPiotrowicz">Dziękuję bardzo, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-404.1" who="#StanisławPiotrowicz">Postaram się wobec tego odpowiedzieć w sposób zwięzły.</u>
          <u xml:id="u-404.2" who="#komentarz">(Poseł Anna Paluch: Ale pełny.)</u>
          <u xml:id="u-404.3" who="#StanisławPiotrowicz">Wiele pytań zmierzało do tego, po co kolejna ustawa i co chcemy przez to osiągnąć. Chcemy naprawić to, co stało się złego w czerwcu 2015 r. i w październiku 2015 r. za sprawą wówczas rządzących. Nie lubię wracać w kółko do tych samych spraw, ale skoro państwo wręcz stawiacie tego rodzaju pytania, muszę jeszcze raz to powtórzyć. Przepraszam wszystkich tych, którzy słuchają i już doskonale się orientują, o co chodzi, ale jestem zobowiązany odpowiedzieć tym posłom, którzy mimo wielu debat w dalszym ciągu nie rozumieją albo udają, że nie rozumieją, o co chodzi. A więc powtórzę jeszcze raz. Konstytucję złamano w czerwcu i w październiku. Parlament poprzedniej kadencji wszedł, większość parlamentarna weszła w kompetencje obecnego parlamentu, przyznał to również Trybunał Konstytucyjny, złamano konstytucję. Nawet ten Trybunał Konstytucyjny musiał stwierdzić, że rzeczywiście przepisy zawarte w ustawie z 2015 r. są złamaniem konstytucji, a w szczególności ostatni przepis. Rodzi się wobec tego pytanie: Jeżeli wtedy zdecydowano się na złamanie konstytucji, to po co to zrobiono? Po co to zrobiono? Ano odpowiedź na to pytanie jest prosta. Po to, żeby zawładnąć Trybunałem Konstytucyjnym. Państwo powiadacie, że my dokonujemy dziś zamachu na Trybunał Konstytucyjny. Państwo dziś powiadacie, że są zagrożone prawa i wolności obywatelskie. Otóż, drodzy państwo, wy przy pomocy Trybunału Konstytucyjnego chcieliście i chcecie ograniczyć prawa i wolności obywatelskie. Chcecie ograniczyć demokrację.</u>
          <u xml:id="u-404.4" who="#komentarz">(Poseł Paulina Hennig-Kloska: Nie da się słuchać.)</u>
          <u xml:id="u-404.5" who="#komentarz">(Posłowie Klubu Poselskiego Nowoczesna opuszczają salę)</u>
          <u xml:id="u-404.6" who="#StanisławPiotrowicz">Ludzie w ostatnich wyborach opowiedzieli się za zmianami w kraju. Dlatego nam powierzyli mandat i oczekują tych zmian. A państwo postanowiliście: nie, my opanujemy Trybunał Konstytucyjny i przy pomocy Trybunału Konstytucyjnego nie dopuścimy do żadnych zmian w państwie. Na to zgody być nie może.</u>
          <u xml:id="u-404.7" who="#StanisławPiotrowicz">Państwo powiadacie, że Trybunał Konstytucyjny stał i stoi na straży praw obywatelskich. No to przypomnę, jak się zachował chociażby w przypadku OFE, jak się zachował w przypadku podwyższenia wieku emerytalnego. Tak że, drodzy państwo, nie szarżujcie tak tym, że to ten trybunał będzie w dalszym ciągu stał na straży praw i wolności obywatelskich. My oczywiście jesteśmy za tym, bo taka jest rola Trybunału Konstytucyjnego, ale zgodnie z waszym podejściem do Trybunału Konstytucyjnego on miał być redutą, która wbrew woli narodu nie dopuści do jakichkolwiek zmian w Polsce. A więc jeżeli wy mówicie, że dziś jest zamach na demokrację, to znaczy że nie szanujecie woli wyborców.</u>
          <u xml:id="u-404.8" who="#StanisławPiotrowicz">Snujecie rozmaite insynuacje: co to będzie, do czego my zmierzamy itd.? Nic. Do niczego. Zmierzamy do zrealizowania woli wyborców i konsekwentnie to robimy. Nie straszcie już ludzi, bo to przestaje działać na ludzi. Najpierw żeście straszyli, że reforma 500+ jest nieprawdopodobna, bo nie ma pieniędzy, że to jest niemożliwe, że oszukaliśmy wyborców. Gdy żeśmy to wprowadzili, to powiadacie: To skandal. Dlaczego nie wszyscy, dlaczego nie więcej pieniędzy? No przecież trzeba stanąć przez chwilę przed lustrem i popatrzeć. Żeby nie czuć odrazy do tej twarzy, trzeba mieć wyjątkową odporność.</u>
          <u xml:id="u-404.9" who="#StanisławPiotrowicz">Drodzy państwo, szanujemy konstytucję i przestrzegamy jej, w odróżnieniu od tych, co konstytucją wywijają i za nic ją mają, nie szanują tego, co w konstytucji jest najważniejsze. Ile razy mam powtarzać to, drodzy państwo, że jesteśmy za podziałem władz na władzę sądowniczą, wykonawczą i ustawodawczą, tak jak jest w konstytucji zapisane. Jesteśmy za równowagą władz, a to nie jest puste słowo, tylko wypełnione treścią i związane z określonymi instrumentami. Jesteśmy za tym, że Trybunał Konstytucyjny jest władzą odrębną. Jesteśmy za tym, ponieważ to w pytaniach padało - i zrobimy wszystko, żeby to zagwarantować - by była niezawisłość sędziowska. Niezawisłość sędziowska, drodzy państwo, to jest to, że sędzia może wyrokować w zgodnie z własną wiedzą prawniczą, z własnym sumieniem i z własnym przekonaniem. Na tym polega niezawisłość sędziowska. I to jest szalenie ważne. I wara od tego komukolwiek, kto by chciał wpływać i naciskać na sędziego. Ale nie może być, drodzy państwo, zgody na to, gdy chcecie ustanowić władzę sądowniczą władzą nadrzędną nad wszystkimi władzami. Przecież to się kłóci z konstytucją, z podziałem i z równowagą władz. Ile razy to trzeba, drodzy państwo, powtarzać, żeby wreszcie to dotarło.</u>
          <u xml:id="u-404.10" who="#StanisławPiotrowicz">Pytacie państwo również, kto zostanie prezesem. Nie wiem tego, kto zostanie prezesem. Teza, że prezesem może zostać osoba, która uzyska jeden głos, która sama na siebie zagłosuje, jest przejawem całkowitej ignorancji. No jak można zabierać głos na temat ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, o jego organizacji i trybie postępowania przed nim, nie przeczytawszy tej ustawy. A przecież to jest ewidentny przykład na to, że ta osoba, która podnosiła kwestię tego, że ktoś zagłosuje sam na siebie, uzyska jeden głos i może być przedstawiony prezydentowi, wykazała się kompletną nieznajomością aktu prawnego, o którym mówiła. Wyraźnie jest w przepisach zapisane - i tu uwzględniliśmy postulat opozycji - że żeby być przedstawionym prezydentowi, trzeba uzyskać co najmniej 5 głosów poparcia. A więc ręce opadają, gdy już po raz któryś tłumaczę te same rzeczy i otrzymuję pytania wskazujące na to, że ci, którzy pytają, chcą tylko wygłaszać własne tezy mające się nijak do projektu i snują insynuacje co do tego, co my zamierzamy zrobić. Ano nic. Zamierzamy realizować wolę naszych wyborców. I to konsekwentnie realizujemy. To konsekwentnie realizujemy, drodzy państwo. Dlatego też ta ustawa jest po to, żeby trybunał był instytucją odrębną, niezależną, sędziowie byli niezawiśli, żeby cieszył się on szacunkiem społecznym.</u>
          <u xml:id="u-404.11" who="#StanisławPiotrowicz">Dziś okazuje się, że trybunał za sprawą prezesa uwikłał się w politykę. Drodzy państwo, tego nie dostrzegacie, że uwikłanie się przez prezesa Trybunału Konstytucyjnego w politykę stanowi naruszenie postanowień konstytucji. Sędziowie winni być apolityczni i bezstronni. I jakoś to nie chce przejść przez gardło.</u>
          <u xml:id="u-404.12" who="#StanisławPiotrowicz">W kółko domagacie się państwo zaprzysiężenia trzech sędziów. A ja pytam: A na jakiej podstawie prawnej? Na jakiej podstawie prawnej? Nie znacie państwo uchwały Sejmu w tej materii? O tym, kto jest sędzią, decyduje Sejm - i to właśnie mówi konstytucja, to jest w konstytucji zapisane - nie Trybunał Konstytucyjny. Trybunał Konstytucyjny nie ma prawa dokonywać kontroli wyboru. Proszę, ażeby to raz na zawsze sobie państwo zapamiętali. Mało tego, nawet ten Trybunał Konstytucyjny przecież to stwierdził w swoim postanowieniu ze stycznia tego roku. Stwierdził wprost: Trybunał Konstytucyjny nie ma prawa dokonywania kontroli tzw. uchwał nienormatywnych Sejmu. To jest autonomiczna i suwerenna decyzja Sejmu. A państwo w kółko wmawiacie ludziom, że Trybunał Konstytucyjny stwierdził coś innego. Proszę zajrzeć do sentencji orzeczenia ze stycznia tego roku. Tam jest wyraźnie to napisane. Jeżeli chodzi o to, że Trybunał Konstytucyjny pofolgował swojej woli politycznej w uzasadnieniu i nieco dalej i w innym kierunku poszedł, to chcę przypomnieć, że wartość prawną, normatywną ma sentencja, a nie uzasadnienie - i też warto o tym pamiętać - natomiast cała reszta to było chciejstwo polityczne.</u>
          <u xml:id="u-404.13" who="#StanisławPiotrowicz">Drodzy państwo, kolejna ustawa jest po to, żeby zaprowadzić ład konstytucyjny w państwie. A że nie tak łatwo jest posprzątać po tych, co bałaganu narobili, o tym świadczy kolejna ustawa. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-404.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-405">
          <u xml:id="u-405.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-405.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-405.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm skierował ponownie ten projekt do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-405.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-405.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-405.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 8. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji do Spraw Energii i Skarbu Państwa oraz Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego oraz ustawy o zmianie ustawy Prawo geologiczne i górnicze oraz niektórych innych ustaw (druki nr 996 i 1012).</u>
          <u xml:id="u-405.6" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę panią poseł Annę Paluch o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-406">
          <u xml:id="u-406.0" who="#AnnaPaluch">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Sprawa, do której odnosi się omawiany projekt ustawy z druku nr 996 i sprawozdanie połączonych komisji, druk nr 1012, jest tak stara i znana, jak stare i znane są kopalnie, wydobycie węgla i towarzyszący węglowi w złożach metan.</u>
          <u xml:id="u-406.1" who="#AnnaPaluch">Prowadzone od lat działania restrukturyzacyjne w zakresie górnictwa węgla kamiennego powodują nieodpłatne zbywanie do Spółki Restrukturyzacji Kopalń SA zakładów górniczych lub ich części. Ten proces wiąże się zazwyczaj z koniecznością wygaszania posiadanych koncesji, które najczęściej dotyczą wydobywania węgla kamiennego i metanu jako kopaliny towarzyszącej. A zatem kopalnie w chwili wygaśnięcia koncesji na wydobywanie węgla kamiennego tracą możliwość wydobywania metanu jako kopaliny towarzyszącej, a przecież zazwyczaj posiadają system pozyskiwania i gospodarczego wykorzystania metanu do produkcji energii. Bezmyślność naszych poprzedników spowodowała, że z uwagi na brak odpowiednich regulacji prawnych trzeba w likwidowanych kopalniach zamykać instalacje do odmetanowienia lub uwalniać metan do atmosfery, powodując szkody w środowisku. Dodam tu, że metan jest wielokrotnie bardziej szkodliwy w zakresie oddziaływania cieplarnianego niż dwutlenek węgla.</u>
          <u xml:id="u-406.2" who="#AnnaPaluch">Wysoka Izbo! Przepisy ustawy z dnia 7 września 2007 r. o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego, ale przede wszystkim przepisy ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze nie dają możliwości pozyskiwania metanu bez uzyskania oddzielnej koncesji, tzw. koncesji węglowodorowej. Powoduje to oczywiste straty finansowe, za które płaci polski podatnik, bo Spółka Restrukturyzacji Kopalń przecież otrzymuje pieniądze na likwidację od Skarbu Państwa.</u>
          <u xml:id="u-406.3" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Gadowski: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-406.4" who="#AnnaPaluch">No, ale jeśli się przepuściło 1,5 mld zł w spółce, która podobno przygotowywała budowę elektrowni jądrowej, a nie wskazała nawet proponowanej lokalizacji, to czemu się przejmować tym, że miesięcznie na jednym otworze z powodu niewykorzystania metanu może być nawet kilkaset tysięcy złotych straty? Bezmyślność granicząca z głupotą.</u>
          <u xml:id="u-406.5" who="#AnnaPaluch">Ale, Wysoka Izbo, ad rem. Art. 1 omawianego projektu zawierający zmiany do ustawy z dnia 7 września 2007 r. o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego stanowi w dodawanym art. 8f, że przedsiębiorstwo przekazane do Spółki Restrukturyzacji Kopalń w trakcie likwidacji zakładu górniczego może w celu ochrony środowiska lub zapewnienia bezpieczeństwa ruchu likwidowanego zakładu górniczego wydobywać metan bez uzyskiwania koncesji w przestrzeni objętej planem ruchu likwidowanego zakładu górniczego. Należy tutaj podkreślić, że zgodnie z raportem Wyższego Urzędu Górniczego w sprawie zagrożeń metanowych na 30 kopalń węgla kamiennego w 21 stwierdzono wydzielanie metanu, w tym w 15 w pokładach o najwyższej, IV kategorii zagrożenia metanowego. W 2014 r. liczba ścian z IV kategorią, w których prowadzono eksploatację, stanowiła 42,5%. Zmiana zawarta w art. 1 omawianego projektu zapewni zatem bezpieczeństwo likwidowanego zakładu, bezpieczeństwo sąsiednich zakładów górniczych i bezpieczeństwo powszechne oraz wpłynie korzystnie na stan środowiska naturalnego, bo prowadzi do ograniczenia ilości metanu emitowanego do atmosfery.</u>
          <u xml:id="u-406.6" who="#AnnaPaluch">Stanowione przepisy będą dotyczyły jednego przedsiębiorstwa - jak już powiedziałam - które prowadzi działania likwidacyjne finansowane przez Skarb Państwa, przedsiębiorstwa, którego współwłaścicielem jest Skarb Państwa. Nowe przepisy umożliwią zapewnienie bezpieczeństwa podczas likwidacji zakładów górniczych oraz właściwe wykorzystanie cennej kopaliny, jaką jest metan. Tak więc, Wysoka Izbo, sprawa jest, powiem bez ogródek, śmiertelnie poważna.</u>
          <u xml:id="u-406.7" who="#AnnaPaluch">Art. 2 omawianego projektu obejmuje zmianę zapisu w art. 401c ust. 2 ustawy Prawo ochrony środowiska w taki sposób, że pkt 1 otrzymuje brzmienie: „1) finansowanie potrzeb geologii na rzecz kraju;”, a pkt 2 uchyla się. Przypomnę, że art. 401c Prawa ochrony środowiska dotyczy listy zadań publicznych, które mogą być finansowane przez narodowy fundusz ochrony środowiska. Proponowany zapis jest szerszy od dotychczasowego, więc umożliwia finansowanie nie tylko - jak dotąd - rozpoznania budowy geologicznej kraju, ale również prac poszukiwawczych i dokumentacyjnych, sprawowania nadzoru geologicznego, przygotowania i wdrożenia polityki surowcowej państwa, innowacyjnych technologii itp. W nowym zapisie pkt 1 zawiera się również zakres przedmiotowy dotychczasowego pkt 2, stąd propozycja jego uchylenia.</u>
          <u xml:id="u-406.8" who="#AnnaPaluch">Pragnę podkreślić, że Ministerstwo Środowiska w sytuacji likwidacji kopalń i wydobywania metanu mimo braku koncesji musi m.in. prowadzić ewidencję wydobytej kopaliny. Ta praca musi być w jakiś sposób finansowana, bo służba geologiczna powinna wypełniać ciążące na niej obowiązki. Dzięki proponowanemu zapisowi będzie możliwe finansowanie kosztów związanych z nadzorem nad likwidacją kopalń z funduszu geologicznego. Przypomnę, że ten art. 2, będący skutkiem poprawki, został przyjęty 30 głosami za, przy 5 głosach przeciwnych i 2 wstrzymujących się, na posiedzeniu połączonych komisji: Komisji do Spraw Energii i Skarbu Państwa oraz Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa.</u>
          <u xml:id="u-406.9" who="#AnnaPaluch">Art. 3 zawiera zmianę do art. 163 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze. Dodawane ust. 6–9 dotyczą nadzoru nad instytutem badawczym realizującym zadania w zakresie państwowej służby geologicznej w celu wzmocnienia nadzoru właściwego ministra nad tymże instytutem. Obecnie obowiązujące przepisy dotyczące instytutów badawczych utrudniają prowadzenie bieżącego nadzoru ministra nad Państwowym Instytutem Geologicznym - Państwowym Instytutem Badawczym, któremu ustawa powierzyła pełnienie funkcji państwowej służby geologicznej. W szczególności mówię tu o przepisach dotyczących rady naukowej, dających radzie szerokie uprawnienia, które mają istotny wpływ na realizację zadań państwa w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-406.10" who="#AnnaPaluch">Ale podkreślmy, to nie rada naukowa, tylko minister ponosi odpowiedzialność za prawidłowe realizowanie zadań publicznych w tej dziedzinie. Podobnie jest z przepisami regulującymi działanie komisji przeprowadzającej konkurs na stanowisko dyrektora Państwowego Instytutu Geologicznego - Państwowego Instytutu Badawczego, które utrudniają sprawowanie nadzoru przez właściwego ministra. Zadania Państwowej Służby Geologicznej i Państwowej Służby Hydrogeologicznej wykonywane przez PIG - Państwowy Instytut Badawczy, ważne dla realizacji polityki surowcowej państwa, dają asumpt do takiej właśnie zmiany przepisów ustawy, aby minister miał realny wpływ na jednostki, za których działania bądź zaniechania ponosi odpowiedzialność polityczną i służbową.</u>
          <u xml:id="u-406.11" who="#AnnaPaluch">Art. 4 zawiera zmiany do ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o zmianie ustawy Prawo geologiczne i górnicze oraz niektórych innych ustaw, czyli tzw. ustawy węglowodorowej. Zmiana dotycząca art. 21 tej ustawy przedłuża z 2 do 4 lat termin, w którym podmioty prowadzące roboty w wyrobiskach zlikwidowanych podziemnych zakładów górniczych mają obowiązek dostosować się do wymogów ustawy Prawo geologiczne i górnicze. Druga zmiana w tymże artykule wydłuża czas obowiązywania przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 110 Prawa geologicznego i górniczego. Pierwotnie miały one obowiązywać nie dłużej niż 24 miesiące od dnia wejścia w życie noweli węglowodorowej, zatem 1 stycznia 2017 r. straciłoby ważność rozporządzenie ministra środowiska z 16 lutego 2012 r. w sprawie planów ruchu zakładów górniczych. Ponieważ przepisy dotyczące planów ruchu zakładów górniczych mają być wkrótce znowelizowane na skutek wdrożenia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/30/UE, celowe jest przedłużenie tego terminu do 36 miesięcy, czyli o rok.</u>
          <u xml:id="u-406.12" who="#AnnaPaluch">Art. 5, 6 i 7 projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu komisji, w druku nr 1012, to przepisy przejściowe, o charakterze intertemporalnym, które są konsekwencją zmian wprowadzonych do ustawy Prawo geologiczne i górnicze. Z kolei art. 8 stanowi, że ustawa wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.</u>
          <u xml:id="u-406.13" who="#AnnaPaluch">Wysoka Izbo! Omawianym dzisiaj projektem, zawartym w sprawozdaniu komisji, naprawiamy rażące błędy popełnione przy uchwalaniu w 2014 r. zmian do ustawy Prawo geologiczne i górnicze, usuwamy luki i niekonsekwencje. Nie jest to zresztą, przypomnę, pierwsza korekta noweli węglowodorowej w tej kadencji, przypomnę prace nad drukiem nr 364 w marcu br. W odniesieniu do pozyskiwania metanu jako kopaliny towarzyszącej złożom węgla kamiennego pilna nowelizacja przepisów jest sprawą niezwykle, jak powiedziałam, i śmiertelnie poważną, natomiast przepisy dotyczące funkcjonowania Państwowego Instytutu Geologicznego - Państwowego Instytutu Badawczego mają oczywisty wpływ na skuteczność realizacji nadzoru geologicznego nad pozyskiwaniem kopaliny towarzyszącej, jaką jest metan.</u>
          <u xml:id="u-406.14" who="#AnnaPaluch">Wysoka Izbo! Połączone komisje, Komisja do Spraw Energii i Skarbu Państwa oraz Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, przyjęły do projektu ustawy z druku nr 996 cztery poprawki, po analizie opinii Biura Legislacyjnego na temat tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-406.15" who="#AnnaPaluch">Wysoka Izbo! Połączone komisje: Komisja do Spraw Energii i Skarbu Państwa oraz Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa przyjęły projekt zawarty w sprawozdaniu połączonych komisji 29 głosami za, przy 7 głosach wstrzymujących się.</u>
          <u xml:id="u-406.16" who="#AnnaPaluch">Wysoka Izbo! W imieniu ww. komisji proszę o przyjęcie projektu zawartego w druku nr 1012, na co czekają kopalnie, a zwłaszcza poddane restrukturyzacji zakłady górnicze. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-407">
          <u xml:id="u-407.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-407.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-407.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-407.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jako pierwsza głos zabierze pani poseł Beata Mateusiak-Pielucha, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-407.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-408">
          <u xml:id="u-408.0" who="#BeataMateusiakPielucha">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość rekomenduję przyjęcie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego oraz ustawy o zmianie ustawy Prawo geologiczne i górnicze.</u>
          <u xml:id="u-408.1" who="#BeataMateusiakPielucha">W związku z powstaniem Spółki Restrukturyzacji Kopalń SA powstała konieczność wygaszania koncesji na wydobycie węgla kamiennego i metanu jako kopaliny towarzyszącej, które były udzielane pierwotnie innym podmiotom gospodarczym. W momencie wygaśnięcia koncesji na wydobycie węgla kamiennego Prawo geologiczne i górnicze nie daje możliwości wykorzystania metanu bez udzielenia oddzielnej koncesji, tzw. węglowodorowej, w likwidowanych zakładach górniczych. Projekt dotyczy wprowadzenia możliwości wykorzystania metanu w likwidowanych zakładach górniczych lub ich oznaczonych częściach bez konieczności uzyskania nowej koncesji węglowodorowej, co jest czasochłonne i kosztowne. Przyjęcie tych zmian pozwoli na wykorzystanie istniejących instalacji odmetanowania bez udzielania oddzielnej koncesji. Utrzymanie tej ciągłości nie tylko jest ważne ze względu na bezpieczeństwo pracy, bezpieczeństwo powszechne, ale też wpłynie na ograniczenie emisji metanu do atmosfery.</u>
          <u xml:id="u-408.2" who="#BeataMateusiakPielucha">Przypomnijmy, że metan jest gazem cieplarnianym, którego potencjał cieplarniany jest o ponad 30 razy większy od potencjału dwutlenku węgla. Celem tej zmiany jest więc zapewnienie bezpieczeństwa podczas likwidacji zakładu górniczego lub jego części i najlepsze wykorzystanie kopaliny, jaką jest metan.</u>
          <u xml:id="u-408.3" who="#BeataMateusiakPielucha">Przedłożona ustawa dokonuje także nowelizacji przepisów ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o zmianie ustawy Prawo geologiczne i górnicze oraz niektórych innych ustaw. W trakcie ponadrocznego stosowania tej ustawy pojawiły się problemy dotyczące dostosowania jej wymogów do robót prowadzonych w zlikwidowanych podziemnych zakładach górniczych wykorzystywanych w szczególności w celach turystycznych, rekreacyjnych, leczniczych. W tego typu jednostkach nieprowadzących robót geologicznych i górniczych nie ma konieczności stosowania przepisów o ruchu zakładów górniczych, co jest dla nich bardzo kosztowne. Konieczne stało się więc wydłużenie okresu, w którym podmioty, takie jak poprzednio wymieniłam, prowadzące roboty w wyrobiskach zlikwidowanych podziemnych zakładów górniczych dostosowują się do wymogów określonych w ustawie Prawo geologiczne i górnicze.</u>
          <u xml:id="u-408.4" who="#BeataMateusiakPielucha">Ustawa wydłuża również czas obowiązywania przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 110 ustawy z 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze. Oznacza to, że w związku z prowadzonymi pracami nad implementacją dyrektyw unijnych, w wyniku której będzie konieczne dostosowanie przepisów o planach ruchu zakładów górniczych, konieczne stało się wydłużenie okresu obowiązywania obecnego rozporządzenia ministra środowiska z 16 lutego 2012 r. w sprawie planu ruchu zakładów górniczych, które straciłoby moc z dniem 1 stycznia 2017 r.</u>
          <u xml:id="u-408.5" who="#BeataMateusiakPielucha">W związku z tymi wszystkimi okolicznościami rekomenduję Wysokiej Izbie przyjęcie tej ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-408.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-409">
          <u xml:id="u-409.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-409.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zapraszam pana posła Krzysztofa Gadowskiego, klub Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-410">
          <u xml:id="u-410.0" who="#KrzysztofGadowski">Pani Marszałek! Panowie Ministrowie! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska chciałem przedstawić stanowisko klubu wobec sprawozdania komisji o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego oraz ustawy o zmianie ustawy Prawo geologiczne i górnicze oraz niektórych innych ustaw. Właściwie mówimy tu o dwóch drukach: nr 996 i 1012.</u>
          <u xml:id="u-410.1" who="#KrzysztofGadowski">W świetle dziś prowadzonej restrukturyzacji górnictwa przez rząd Prawa i Sprawiedliwości zachodzi rzeczywiście poważna potrzeba. Mamy do czynienia ze sprawą śmiertelnie poważną, bo likwidowane są przecież w założeniach Ministerstwa Energii kolejne kopalnie, kolejne ruchy. Chciałem je wymienić, żeby to wyraźnie wybrzmiało. W 2016 r. został przekazany, zlikwidowany Ruch Anna, został zlikwidowany Ruch Jas-Mos, przynajmniej w dużej części, w 2017 r. przewiduje się likwidację Ruchu Pokój 1, likwidację KWK Sośnica, likwidację Ruchu Rydułtowy, likwidację Ruchu Śląsk, likwidację kopalni węgla kamiennego. Oczywiście wśród tych, w których to złoże jest czerpane, są również kopalnie, które mają wspaniałe złoża, które mają koncesje co najmniej do 2030 r., 2040 r., mają kadrę. Okazuje się, że te kopalnie mimo hucznych zapowiedzi w okresie kampanii, że nie będzie likwidacji kopalń, są likwidowane.</u>
          <u xml:id="u-410.2" who="#KrzysztofGadowski">I tu rzeczywiście pojawiła się bezmyślność naszych poprzedników, bo wtedy - w 2005 r., między 2005 r. a 2007 r. - nie przygotowali tej ustawy. Pewno wtedy nie przewidywali, że będą likwidowali. Niestety Platforma Obywatelska też nie przewidywała, że będzie likwidowała kopalnie w okresie 2007–2016. A tu się okazuje, że Prawo i Sprawiedliwość przystąpiło mocno do likwidacji kopalń i rzeczywiście następuje tu potrzeba uregulowania przepisów związanych z wydobywaniem metanu. To prawda, że dzisiaj prawo nie pozwala na to, żeby oddzielnie funkcjonowała koncesja na wydobycie metanu, jak również na wydobycie węgla. I słusznie, że ta zmiana jest dokonywana. Jest ona rzeczywiście niezbędna.</u>
          <u xml:id="u-410.3" who="#KrzysztofGadowski">Wracając do tematu drugiego, a więc do tematu dotyczącego zmiany w Prawie geologicznym i górniczym, chciałem zaznaczyć, że po roku rządów Prawo i Sprawiedliwość nie jest przygotowane do nowelizacji swoich rozporządzeń. Przez rok i przez 8 lat funkcjonowania w opozycji Prawo i Sprawiedliwość nie przygotowało się do zmiany przepisów, do zmiany dyrektyw, które rzeczywiście powinny wejść w życie i na bazie których powinna być przygotowana zmiana przepisów wykonawczych.</u>
          <u xml:id="u-410.4" who="#KrzysztofGadowski">Ale otóż na posiedzeniu komisji do przedłożenia rządowego wprowadzane są poprawki, które dotyczą przede wszystkim... Te poprawki wykraczają poza zakres przedłożonego projektu, w jakiś sposób zakres opinii Rady Ministrów, bo przecież ten projekt był... I czego one dotyczą? Poprawki dotyczą przede wszystkim nadzoru związanego z Państwową Inspekcją...</u>
          <u xml:id="u-410.5" who="#komentarz">(Poseł Anna Paluch: Instytutem.)</u>
          <u xml:id="u-410.6" who="#KrzysztofGadowski">...Państwowym Instytutem Geologicznym. Chodzi o nadanie statutu, chodzi o zmianę dotyczącą składu rady naukowej instytutu, przeprowadzenie konkursu na dyrektora Państwowej Inspekcji Pracy. Chodzi również, proszę państwa, o zmianę sposobu finansowania. Czego? Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Dotychczas finansowanie ograniczone było do rozpoznania budowy geologicznej kraju. Pani premier i Rada Ministrów nie wyrazili zgody na posiedzeniu Rady Ministrów co do zmiany sposobu finansowania. A dziś przez posłów Prawa i Sprawiedliwości główny geolog kraju wprowadza, rozszerza katalog zasad dofinansowania do...</u>
          <u xml:id="u-410.7" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-410.8" who="#KrzysztofGadowski">...państwowego funduszu geodezyjnego. To jakiś paradoks i jakieś niezrozumienie.</u>
          <u xml:id="u-410.9" who="#KrzysztofGadowski">Dlatego klub Platformy Obywatelskiej wnosi poprawki związane ze skreśleniem art. 2, art. 3 i w ślad za tym również art. 5 i art. 7, które również wynikają z konsekwencji skreślenia art. 2.</u>
          <u xml:id="u-410.10" who="#KrzysztofGadowski">Chciałem poinformować Wysoką Izbę, że uzależniamy głosowanie nad tym projektem w kontekście wniesionych poprawek. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-411">
          <u xml:id="u-411.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-411.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan Krzysztof Sitarski, klub Kukiz’15.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-412">
          <u xml:id="u-412.0" who="#KrzysztofSitarski">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Kukiz’15 chciałem przedstawić stanowisko klubu odnośnie do projektu zmiany ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-412.1" who="#KrzysztofSitarski">Generalnie można by się tutaj skupić na dwóch rzeczach. Cała ustawa przygotowana jest w sposób w miarę poprawny. Jedna rzecz jest bardzo dobra, a druga niekoniecznie.</u>
          <u xml:id="u-412.2" who="#KrzysztofSitarski">Zacznijmy od tej dobrej. Jest tutaj mowa wykorzystywaniu metanu przez zakłady, gdzie zakończona została produkcja. Jest to bardzo dobra rzecz, prośrodowiskowa, a także wspierająca ekonomię przedsiębiorstw, które zostały przekazane do Spółki Restrukturyzacji Kopalń. Można w ten sposób stworzyć nową bazę jakby jednak energetyczną, wspierającą zasoby i bilans energetyczny kraju. Tu nie ma wątpliwości, trzeba to jak najbardziej poprzeć. I to jest ta dobra strona projektu.</u>
          <u xml:id="u-412.3" who="#KrzysztofSitarski">A teraz trzeba popatrzeć na to, co tu jest negatywne. Negatywny jest tutaj punkt dotyczący finansowania potrzeb geologii na rzecz kraju. Nowelizacja w punkcie drugim generalnie zmieni sposób rozdysponowania środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, pochodzących m.in. z opłat górniczych. Dotychczas nie mniej niż połowa tych środków, zaznaczam, przeznaczona była na finansowanie potrzeb geologii w zakresie poznania budowy geologicznej kraju oraz w zakresie gospodarki zasobami złóż kopalin i wód podziemnych, przeciwdziałanie osuwiskom ziemi i likwidowanie ich skutków dla środowiska, finansowanie realizacji zadań Krajowego Administratora Podziemnych Składowisk Dwutlenku Węgla, z wyjątkiem zadań, o których mowa w art. 28e ust. 2 ustawy Prawo górnicze i geologiczne. Proponowana nowelizacja spowoduje, że środki przekazane zostaną jedynie na finansowanie potrzeb geologii na rzecz kraju i, w drugim przypadku, finansowanie realizacji zadań Krajowego Administratora Podziemnych Składowisk Dwutlenku Węgla, z wyjątkiem zadań, o których mowa w powyższym artykule, który wcześniej przytoczyłem.</u>
          <u xml:id="u-412.4" who="#KrzysztofSitarski">I co istotne? Uzasadniając przesuwanie finansów, które spowoduje... Taki przepis generalnie jest niekorzystny dla sektora górniczego, daje bowiem ministrowi środowiska możliwości dowolnego dysponowania środkami Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, które pochodzą m.in. z opłat górniczych. Dotychczas te środki były wydatkowane na badania w zakresie gospodarki zasobami złóż kopalin, wód podziemnych oraz przeciwdziałania osuwiskom ziemi i generalnie całej rewitalizacji terenów pogórniczych. I co tutaj słyszę? Słyszę, że należy zastanowić się, ile kopaliny pt. metan zostanie wykorzystane. Ja nie wiem, czy w ministerstwie słyszeli o tym, że zakłady odmetanowania istnieją i są liczniki, i nie trzeba z tego specjalnych środków wykorzystywać, bo każdy zakład zajmujący się profesjonalnie odzyskiwaniem metanu taki stan może raportować na bieżąco, to nie jest żaden problem, żaden wysiłek.</u>
          <u xml:id="u-412.5" who="#KrzysztofSitarski">Kolejna sprawa to nadzór konieczny. Oczywiście taki nadzór cały czas istnieje, w przypadku każdego zakładu wydobywającego kopaliny istnieje nadzór w postaci Wyższego Urzędu Górniczego, mało tego, został utworzony kolejny oddział w Gdańsku, jeśli chodzi o górnictwo otworowe, i tu też nie rozumiem, dlaczego te środki są przesuwane.</u>
          <u xml:id="u-412.6" who="#KrzysztofSitarski">A więc tak - reasumując, żeby nie zabierać zbędnie czasu, składam, pani marszałek, proszę bardzo...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-413">
          <u xml:id="u-413.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-414">
          <u xml:id="u-414.0" who="#KrzysztofSitarski">...dwie poprawki. Jedna to poprawka, która skreśla art. 2. A druga poprawka wnosi temat kolejny, o którym nie wspominałem, mianowicie temat wygasających koncesji. Koncesje wszystkich zakładów górniczych mają swoją karencję, o tym wszyscy wiemy. Do roku 2020 koncesje utraci albo będzie bardzo trudno z uzyskaniem... wygaśnie 40 koncesji. I tu mówimy o wszystkich firmach górniczych, od jastrzębskiej spółki, poprzez Polską Grupę Górniczą, na katowickim holdingu kończąc. Także mówimy o wydobyciu węgla brunatnego. To jest bardzo istotna rzecz dla przemysłu górniczego, żeby ten zapis był. Szczegóły oczywiście przedstawię w komisji, żeby nie zabierać cennego czasu, bo już mamy opóźnienie.</u>
          <u xml:id="u-414.1" who="#KrzysztofSitarski">I to tyle. Czyli jeśli chodzi o klub Kukiz’15, popieramy korzystne zmiany względem metanu, a poparcie reszty projektu uzależniamy od rozpatrzenia poprawek wnoszonych do pani marszałek. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-414.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-415">
          <u xml:id="u-415.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-415.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zapraszam pana posła Zbigniewa Gryglasa, klub Nowoczesna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-416">
          <u xml:id="u-416.0" who="#ZbigniewGryglas">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Mam przyjemność zaprezentować stanowisko klubu Nowoczesna wobec projektu ustawy o zmianie ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-416.1" who="#ZbigniewGryglas">Program restrukturyzacji kopalń, który jest obecnie realizowany, prowadzi często do nieodpłatnego zbywania zakładów górniczych do Spółki Restrukturyzacji Kopalń, co, jak tutaj już zostało powiedziane, wiąże się z wygaszaniem koncesji na wydobycie węgla kamiennego, a wraz z tą koncesją zakłady tracą możliwość wydobywania i gospodarczego wykorzystania metanu. To z kolei może prowadzić do realnego zagrożenia i rzeczywiście nie bagatelizujemy tego zagrożenia - w najlepszym przypadku może prowadzić do szkód w środowisku na skutek uwalniania tegoż metanu do atmosfery. I to jest rzeczywiście ta część ustawy, z którą nie wiążą się zasadniczo wątpliwości. Ustawa umożliwi Spółce Restrukturyzacji Kopalń uzyskanie zezwolenia na wydobywanie tego metanu bez koncesji w likwidowanym zakładzie górniczym.</u>
          <u xml:id="u-416.2" who="#ZbigniewGryglas">Mówiliśmy podczas posiedzenia komisji o tym, że naszym zdaniem istnieje tutaj możliwość przeniesienia tej koncesji czy możliwość wydobywania metanu w przypadku zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Muszę powiedzieć, że nadal ta wątpliwość nas nurtuje, ona nie została w sposób dla mnie przekonujący wyjaśniona. Istnieje zagrożenie, mówiąc kolokwialnie, „wyniesieniem” koncesji w przypadku zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa lub całego przedsiębiorstwa kopalni. To może być wyniesienie nie tylko koncesji, ale także składników majątkowych, które dzisiaj często służą do gospodarczego wykorzystywania tego metanu i produkcji choćby energii elektrycznej w ten sposób. Oczekujemy, że podczas najbliższego posiedzenia zostanie to ostatecznie wyjaśnione.</u>
          <u xml:id="u-416.3" who="#ZbigniewGryglas">Jeśli chodzi o zmiany dotyczące Prawa geologicznego, podzielam tutaj wątpliwości moich poprzedników co do dystrybucji opłat gazowych będących w dyspozycji Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-417">
          <u xml:id="u-417.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-417.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zapraszam pana posła Mieczysława Kasprzaka, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-418">
          <u xml:id="u-418.0" who="#MieczysławKasprzak">Szanowna Pani Marszałek! Panowie Ministrowie! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego odnieść się do przedmiotowego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-418.1" who="#MieczysławKasprzak">Otóż powiało trochę grozą tutaj ze strony pani poseł sprawozdawcy, wszystkie nieszczęścia zostały przypomniane, jakie się wydarzyły w ciągu ostatnich lat. To przy ustawie gospodarczej jest troszkę niepoważne. Rozmawiamy o poważnych sprawach, o tym, jak zagospodarować metan, co zrobić, żeby taniej można było go pozyskiwać, i tutaj nikt nie wątpi w to, że taka ustawa jest potrzebna, natomiast jakieś straszne słowa tutaj padały o nieszczęściach itd., już nie potrafię tego przypomnieć, zacytować. Natomiast to, co budzi nasze wątpliwości, to druga część projektu - już poprzednicy mówili o tym, że tu została dokonana taka wrzutka, po raz kolejny. Może i jest taka potrzeba, ale to, jak to się stało w komisji... nagle dowiadujemy się, że jeden minister nie wie, co drugi zgłasza, bo taką sytuację mieliśmy. W odpowiedzi na pytanie minister, który reprezentował rząd, miał pełnomocnictwo rządu do jego reprezentowania w sprawie tej ustawy, wzrusza ramionami i mówi: nic nie wiem na ten temat. Jeżeli jeszcze powiemy, że to niesie ze sobą dość duże skutki finansowe, o których rząd i ministrowie nie dyskutowali - a więc nie ma takiej wiedzy i nie potrafi się tego jednoznacznie przedstawić posłom - to budzi to nasze wątpliwości i zastrzeżenia. Dlatego już nie będę zgłaszał tych poprawek, zresztą pytałem też o to na posiedzeniu komisji, ale te poprawki trzeba poprzeć, bo musi być jakaś logika. Zresztą zastrzeżenia były również ze strony Biura Legislacyjnego, bo te poprawki wykraczają poza pierwszy projekt zgłoszony przez Radę Ministrów, przez rząd. Dlatego też tak będziemy się zachowywać.</u>
          <u xml:id="u-418.2" who="#MieczysławKasprzak">Co do zagospodarowania metanu - każdy element, który potrafi dostarczyć nam troszkę energii, jest cenny i trzeba tu robić wszystko. Jeżeli jest taka możliwość, że obniży się koszty pozyskiwania metanu, to trzeba to robić i nie trzeba robić z tego jakiejś sensacji. Można to było nawet wcześniej zrobić przy innych ustawach mówiących o restrukturyzacji górnictwa.</u>
          <u xml:id="u-418.3" who="#MieczysławKasprzak">Dlatego klub Polskiego Stronnictwa Ludowego będzie popierał projekt ustawy, natomiast będziemy zachowywać się tutaj - powiem tak, bo nie znam jeszcze treści poprawek, choć one zostały tu w jakiś sposób zaprezentowane - rozsądnie, tak żeby była w tym wszystkim jakaś logika. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-419">
          <u xml:id="u-419.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-419.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zapraszam pana posła Ireneusza Zyskę, Koło Poselskie Wolni i Solidarni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-420">
          <u xml:id="u-420.0" who="#IreneuszZyska">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! W imieniu Koła Poselskiego Wolni i Solidarni przedstawiam stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego oraz ustawy o zmianie ustawy Prawo geologiczne i górnicze oraz niektórych innych ustaw, druki nr 996 i 1012.</u>
          <u xml:id="u-420.1" who="#IreneuszZyska">Pierwotnie w projekcie ustawy znajdowały się dwa merytoryczne artykuły. Pierwszy z nich dotyczył nowelizacji, która umożliwiała wykorzystywanie metanu w likwidowanych zakładach górniczych lub w ich oznaczonych częściach bez konieczności uzyskania koncesji węglowodorowej. Zasadny jest argument wskazujący na przewlekłość procesu prowadzącego do uzyskania koncesji węglowodorowej. Ponadto wstrzymywanie usuwania metanu w likwidowanych zakładach górniczych w sposób poważny może pogorszyć bezpieczeństwo pracy, bezpieczeństwo powszechne oraz niekorzystnie wpływać na ochronę środowiska poprzez emisję metanu do atmosfery. Zatem przyjęcie zaproponowanego rozwiązania legislacyjnego istotnie przyspieszy wykorzystanie metanu w kopalniach lub w ich częściach przeznaczonych do likwidacji. Poza tym w projekcie ustawy dokonano korekt mających na celu wyeliminowanie wątpliwości przy interpretowaniu nieostrych pojęć „roboty” oraz „zlikwidowane podziemne zakłady górnicze”. Dotychczas nie było wiadomo, czy przez pojęcie robót należało rozumieć każdą aktywność, każdą robotę, czy tylko roboty geologiczne i górnicze. Powodowało to trudności w zakresie stosowania pojęcia podziemnych zakładów górniczych, gdyż nie skonkretyzowano, czy chodzi o każdy podziemny zakład górniczy, w którym kiedykolwiek prowadzono eksploatację, czy tylko o zakład górniczy w rozumieniu obecnych przepisów ustawy. W rezultacie ustawa była stosowana do podmiotów udostępniających podziemne zakłady górnicze wyłącznie na cele turystyczne.</u>
          <u xml:id="u-420.2" who="#IreneuszZyska">Drugi merytoryczny artykuł w przedłożeniu rządowym dotyczył nowelizacji przepisów ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o zmianie ustawy Prawo geologiczne i górnicze w zakresie doprecyzowania pojęć związanych z prawidłowym prowadzeniem robót we wszystkich zlikwidowanych podziemnych wyrobiskach.</u>
          <u xml:id="u-420.3" who="#IreneuszZyska">Ponadto w przedłożonym projekcie zaproponowano wydłużenie czasu obowiązywania przepisów wykonawczych, wydanych na podstawie art. 110 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze.</u>
          <u xml:id="u-420.4" who="#IreneuszZyska">Na etapie prac w Komisji do Spraw Energii i Skarbu Państwa oraz Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa zostały wprowadzone w pełni akceptowane przez Koło Poselskie Wolni i Solidarni poprawki dotyczące finansowania potrzeb geologii na rzecz kraju oraz poprawki dotyczące statutu Państwowego Instytutu Geologicznego, które w naszej ocenie pozwolą na usprawnienie pracy administracji geologicznej.</u>
          <u xml:id="u-420.5" who="#IreneuszZyska">Na marginesie prowadzonych prac legislacyjnych należy zauważyć, iż zasadniczo zmieniło się otoczenie społeczno-gospodarcze, jak i zmieniła się praktyka prowadzenia działalności geologiczno-górniczej oraz gospodarki surowcowej. W sposób istotny zmieniły się także regulacje prawne dotyczące zagospodarowania przestrzennego oraz form i zakresu ochrony przyrody. Powstały nowe zjawiska powodujące kolizję branżowych norm prawnych i dotyczących zagospodarowania przestrzennego i gminnych planów rewitalizacji oraz konkurencji w dostępie do terenu i infrastruktury. Wymaga to wprowadzenia do polskiego systemu prawnego pełnej ustawowej regulacji, koherentnej ze światowymi standardami i przepisami unijnymi.</u>
          <u xml:id="u-420.6" who="#IreneuszZyska">Nowe Prawo geologiczne i górnicze obejmujące gospodarkę zasobami surowców i ochronę geologiczną zasobów surowcowych kraju powinno być kodeksową, jednolitą regulacją systemowo i spójnie powiązaną z regulacjami dotyczącymi Prawa wodnego, ochrony środowiska, planowania i zagospodarowania przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony gruntów rolnych i leśnych oraz zachowania narodowego charakteru strategicznych zasobów naturalnych kraju. Oczekujemy od właściwych ministerstw podjęcia intensywnych prac mających na celu przygotowanie projektu systemowej regulacji prawnej w przedmiotowym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-420.7" who="#IreneuszZyska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Posłowie Koła Poselskiego Wolni i Solidarni poprą rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego oraz ustawy o zmianie ustawy Prawo geologiczne i górnicze oraz niektórych innych ustaw. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-420.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-421">
          <u xml:id="u-421.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-421.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Do pytań zapisało się sześciu posłów.</u>
          <u xml:id="u-421.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Czy ktoś jeszcze chce zadać pytanie?</u>
          <u xml:id="u-421.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jeżeli nie, zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-421.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jako pierwszy pytanie zadaje pan Tomasz Piotr Nowak, klub Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-421.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Czas na zadanie pytania - 1 minuta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-422">
          <u xml:id="u-422.0" who="#TomaszPiotrNowak">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Kiedyż wreszcie będzie polityka surowcowa państwa, panie ministrze? W tej chwili mamy paraliż polegający np. w Wielkopolsce wschodniej na tym, że minister rolnictwa blokuje powstanie nowej odkrywki, bo nie ma polityki surowcowej państwa. A tymczasem w poprawce nr 1, którą czytam, dopiero szuka pan pieniędzy, chce je zorganizować po to, żeby przygotować i wdrożyć politykę surowcową państwa.</u>
          <u xml:id="u-422.1" who="#TomaszPiotrNowak">W odpowiedzi na interpelację, którą napisałem do pana rok temu, poinformował pan, że w ciągu 3 lat taka polityka surowcowa państwa powstanie. To zdecydowanie za długo, ale trudno, przyjmuję 3 lata. Czy te 3 lata biegną od dzisiaj, czyli od momentu, w którym pan to finansowanie znajdzie, czy biegną od tamtego roku, czyli powiedzmy, za 2 lata będziemy mieli politykę surowcową państwa? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-423">
          <u xml:id="u-423.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-423.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zapraszam pana posła Krzysztofa Gadowskiego, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-423.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Panie pośle, zapraszam do zadania pytania.</u>
          <u xml:id="u-423.3" who="#komentarz">(Poseł Iwona Arent: Chyba że pan rezygnuje.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-424">
          <u xml:id="u-424.0" who="#KrzysztofGadowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-424.1" who="#KrzysztofGadowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panowie Ministrowie! Pierwsze pytanie chciałbym skierować do pana ministra Tobiszowskiego. Otóż jak to będzie wyglądało technicznie w takiej sytuacji, kiedy część zakładu zostaje przejęta przez Spółkę Restrukturyzacji Kopalń, a cześć pozostaje w przedsiębiorstwie? A wszyscy wiemy, że ten układ związany z odmetanowaniem kopalń jest powiązany. Jak w takiej sytuacji będzie wyglądała sprawa koncesji? Czy ta koncesja zostanie podtrzymana przez główne przedsiębiorstwo górnicze, czyli przez dawną kopalnię, czy ona będzie dzielona w kontekście dalszego funkcjonowania tej drugiej części?</u>
          <u xml:id="u-424.2" who="#KrzysztofGadowski">I kolejne pytanie, do pana ministra, głównego geologa: Jakimi środkami finansowymi służby geologiczne dzisiaj dysponują i na ile dzięki poprawce, która została złożona w komisji,</u>
          <u xml:id="u-424.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-424.4" who="#KrzysztofGadowski">...przejmie się dodatkowe środki na te działania, które zostały wyraźnie wymienione w uzasadnieniu do poprawki? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-424.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-425">
          <u xml:id="u-425.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-425.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zapraszam pana posła Krzysztofa Sitarskiego, klub Kukiz’15.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-426">
          <u xml:id="u-426.0" who="#KrzysztofSitarski">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Czy prawdą jest, że nowelizacja wprowadza nieprecyzyjny zapis „finansowanie potrzeb geologii na rzecz kraju”, który daje dowolność interpretacyjną ministrowi środowiska? Praktycznie może dojść do sytuacji, w której środki przekazywane przez górnictwo na Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej będą wykorzystane na rzecz finansowania przedsięwzięć wręcz niekorzystnych dla górnictwa. Trzeba wspomnieć tutaj o opłacie eksploatacyjnej: 60% gminy, 40% narodowy fundusz ochrony środowiska. Dlaczego nie można np. ograniczyć opłaty eksploatacyjnej? Wszyscy mówimy o wycofaniu się z obciążeń fiskalnych dla górnictwa. Dlaczego nie można w tej kwestii zejść choćby o 20% z pełnych opłat, żeby dać troszeczkę oddech przemysłowi górniczemu? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-427">
          <u xml:id="u-427.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-427.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zapraszam pana posła Mieczysława Kasprzaka, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-428">
          <u xml:id="u-428.0" who="#MieczysławKasprzak">Szanowna Pani Marszałek! Panowie Ministrowie! Chciałbym prosić o wyjaśnienie jednej rzeczy, bo tutaj padły takie stwierdzenia, jakoby to poprzednia koalicja zawiniła, była winna, że trzeba ponosić tak ogromne koszty związane z tymi koncesjami na odmetanowanie, pozyskiwanie metanu. Coś mi tutaj nie pasuje. No przecież wcześniej takich problemów nie było. Te problemy w tej chwili dopiero występują, biorą się z tego tytułu, że nie można przekazać tej koncesji.</u>
          <u xml:id="u-428.1" who="#MieczysławKasprzak">I tu pytanie konkretne do pana ministra: Czy wcześniej ten problem występował? Jeżeli występował, przynajmniej ja o tym nie słyszałem, to proszę to potwierdzić, jeżeli nie, to dlaczego w tej chwili dopiero po roku z tym problemem występujecie i obciążacie, tak jak zawsze, jak przy każdej okazji, poprzedników: że to ich wina, że to ogromne pieniądze, ogromne straty. Taką ideologię się rozkręca.</u>
          <u xml:id="u-428.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-428.3" who="#MieczysławKasprzak">Jest problem, trzeba go rozwiązać, a nie szukać winnych w tej chwili, bo winni to są ci, którzy likwidują kopalnie. Tak to rozumiem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-429">
          <u xml:id="u-429.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-429.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Ostatnie pytanie zadaje pan poseł Stefan Romecki, klub Kukiz’15.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-430">
          <u xml:id="u-430.0" who="#StefanRomecki">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Panie ministrze, czy prawdą jest, że środki pozyskane na skutek nowelizacji posłużą do finansowania procesu tworzenia polskiej służby geologicznej? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-430.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-431">
          <u xml:id="u-431.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-431.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jako pierwszy na pytania odpowiada pan minister Grzegorz Tobiszowski, sekretarz stanu w Ministerstwie Energii.</u>
          <u xml:id="u-431.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-432">
          <u xml:id="u-432.0" who="#GrzegorzTobiszowski">Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Odpowiadając panu posłowi Kasprzakowi: występowało, ale nie na taką skalę. Natomiast nie jest to związane wprost z likwidacją, tylko z przekazywaniem pewnych części majątku, stąd pewien proces pojawił się również w czasie przekazywania. Pamiętajmy: Kazimierz-Juliusz, wcześniej też były inne obiekty, a więc skala ta zaczyna się pojawiać w większym nasileniu, stąd jest potrzeba tej ustawy i tylko to, o czym rozmawialiśmy na komisji, potwierdzam.</u>
          <u xml:id="u-432.1" who="#GrzegorzTobiszowski">Natomiast co do odpowiedzi dla pana posła Gadowskiego. Koncesja jest dzielona i ta część, która przychodzi do SRK, traci koncesję. Pozostaje to w tej części, która pozostaje czynna. Dlatego ta ustawa, którą wprowadzamy - jeśli byłaby wola korzystania dalej z tej możliwości, korzystania z metanu w tej części SRK - jest nam potrzebna, aby można było taką działalność prowadzić. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-433">
          <u xml:id="u-433.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-433.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Teraz na pytania będzie odpowiadał sekretarz stanu w Ministerstwie Środowiska pan minister Mariusz Orion Jędrysek.</u>
          <u xml:id="u-433.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-434">
          <u xml:id="u-434.0" who="#MariuszOrionJędrysek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Kolejno postaram się odpowiedzieć na pytania generalnie.</u>
          <u xml:id="u-434.1" who="#MariuszOrionJędrysek">Otóż, panie pośle, nie ulegają żadnemu przesunięciu żadne wartości finansowe dzielone między potrzeby geologii i górnictwa. Górnictwo w żaden sposób nie odczuje tych zmian, odczuje tylko zmiany poszerzenia możliwości wachlarza finansowania potrzeb kraju, bo dziś niektórych rzeczy z subfunduszu geologicznego - czyli połowy tego, co ma górnictwo, połowy na geologię, bo tak jest to dzielone - nie można finansować, np. wykonywania dokumentowania złóż. Nie możemy np. sfinansować udokumentowania złóż bursztynu i to w zasadzie w Polsce jest wartość taka bardzo ważna. Można inwestować, próbujemy tę sprawę nielegalnych eksploatacji okiełznać. I trzeba to zrobić, trzeba zainwestować, i trzeba to zrobić zgodnie z prawem, i to próbujemy robić. Więc tutaj nie ma możliwości, żeby w jakiś sposób górnictwo na tym straciło.</u>
          <u xml:id="u-434.2" who="#MariuszOrionJędrysek">Sprawa druga, pan poseł Gadowski pytał o przedłużenie dotyczące rozporządzeń. Otóż, szanowna Wysoka Izbo, rozporządzenie to dotyczy dyrektywy obszarowej, czyli jest związane z dyrektywą obszarową, która powinna być przygotowana przez poprzedni rząd grubo ponad 2 lata temu. My w tej chwili mamy tę dyrektywę przygotowaną, ona jest po opiniowaniu społecznym i po Komitecie Stałym Rady Ministrów, lada moment trafi pod obrady Rady Ministrów i będzie przedłożona Wysokiej Izbie pewnie w ciągu może miesiąca, to zależy oczywiście od prac rządowych. To jest obszerna rzecz. W związku z tym, skoro ona od razu wejdzie w dużym tempie, bo mamy zapóźnienia, jeśli chodzi o rozwiązania europejskie, to wtedy wejdzie z tym nowe rozporządzenie. W związku z tym nie ma sensu dawać nowego rozporządzenia na dwa miesiące. Tam nie ma nic do zmiany, trzeba po prostu przedłożyć to rozporządzenie.</u>
          <u xml:id="u-434.3" who="#MariuszOrionJędrysek">Sprawa następna. Pan poseł Sitarski pytał... W zasadzie to jest odpowiedź na to samo. Dzielony jest subfundusz pół na pół: dla geologii i dla górnictwa. Nie ma możliwości, żeby były straty, jeśli chodzi o potrzeby górnictwa w tym momencie, jakiekolwiek zaszły.</u>
          <u xml:id="u-434.4" who="#MariuszOrionJędrysek">Poseł Gryglas. Przepraszam, nie zrozumiałem, co to znaczy wyniesienie koncesji czy opłaty gazowe. Po prostu nie ma takiej terminologii w Prawie geologicznym i górniczym, więc trudno mi powiedzieć. Może chodziło o wygaszenie koncesji? Jeśli chodzi o tzw. koncesje 2020, było to przedmiotem obrad Rady Geologicznej, którą zresztą trzeba było nową powołać, bo poprzedni rząd zlikwidował Radę Geologiczną. Radę Górniczą również zlikwidował. Było to przedmiotem obrad i Rady Geologicznej, i Rady Górniczej. Pewien zapis został przygotowany, nawet był gotowy do rządowego zgłoszenia, ale w trakcie tych prac okazało się, że wiele koncesji, które zostały wydane w czasie ostatnich kilkudziesięciu lat, było wydanych w oparciu o różne podstawy prawne, tak różne, że nie da się jednym prostym zapisem wprowadzić, jedną poprawką w Prawie geologicznym i górniczym przedłużenia działalności tych kopalń wszystkich jednocześnie. To nie jest prawda, że sprawa dotyczy... jest bardzo pilna, ponieważ właśnie udzielono koncesji. Chwałowice - w tej chwili, dwie następne może w ciągu miesiąca będą udzielone. W związku z tym tak naprawdę sprawa dotyczy koncesji, które wygasają w roku 2019 i 2020.</u>
          <u xml:id="u-434.5" who="#MariuszOrionJędrysek">Następna sprawa, poseł Zyśka, chodzi o pytanie, czy zadania służby geologicznej będą z tego finansowane. Tak, to jest to samo co dzisiaj. Funkcje czy role, zadania służb geologicznych wykonuje Państwowy Instytut Geologiczny i są finansowane z tego źródła. W tym zakresie nic się nie zmieni.</u>
          <u xml:id="u-434.6" who="#MariuszOrionJędrysek">Jeśli chodzi o politykę surowcową, jeden z posłów pytał, to oczywiście ta polityka surowcowa, jak deklarowałem, będzie w ciągu 3 lat. Liczymy od momentu, kiedy deklarowałem, ten licznik oczywiście biegnie. W tej chwili przygotowany jest zarys polityki surowcowej, jako następny etap kończymy przygotowywać koncepcję i myślę, że państwo spokojnie w ciągu 3 lat będą mieli możliwość przyjrzenia się, krytykowania i wnoszenia uwag.</u>
          <u xml:id="u-434.7" who="#MariuszOrionJędrysek">Jeśli chodzi o jeszcze jedno pytanie, to dotyczące zniesienia opłaty eksploatacyjnej czy zmniejszenia opłaty eksploatacyjnej. Proszę państwa, opłata eksploatacyjna generalnie czemu służy, czym ona jest. Wielkość opłaty eksploatacyjnej, tak jak pan poseł słusznie powiedział, jest dzielona między gminy i państwo z wyjątkiem opłat związanych z węglowodorami, tam jeszcze powiat wchodzi w grę. Jaki jest cel tej opłaty? Ano taki, żeby z jednej strony rekompensować straty czy uciążliwość działalności górniczej, ale z drugiej strony finansować przyszłe potrzeby państwa w zakresie przygotowania poszukiwań geologicznych, prowadzenia tych poszukiwań geologicznych, kartowania geologicznego, powiedzmy, mam nadzieję już niedługo, także przygotowywania dokumentacji geologicznej czy finansowania polityki surowcowej.</u>
          <u xml:id="u-434.8" who="#MariuszOrionJędrysek">To są te sprawy, na które w czasach poprzednich, kiedy jeszcze istniał Centralny Urząd Geologiczny, moglibyśmy powiedzieć, że wydawano na te cele, myślę, że 10-krotnie, a może 100-krotnie więcej momentami. W tej chwili, proszę państwa, te opłaty eksploatacyjne dla celów geologii rocznie wynoszą niewiele ponad 100 mln, około 150 mln. Proszę sobie wyobrazić, że jedno wiercenie ze szczelinowaniem, a to jest rozpoznanie budowy geologicznej, bo trzeba wiedzieć, jaka jest np. wielkość zasobów geologicznych, jedno takie wiercenie ze szczelinowaniem kosztuje około 50 mln, więc to jest naprawdę skromna kwota.</u>
          <u xml:id="u-434.9" who="#MariuszOrionJędrysek">No i chyba wszystko, na wszystkie pytania odpowiedziałem. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-434.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-435">
          <u xml:id="u-435.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-435.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">W trybie sprostowania, ale bardzo krótkiego, pan poseł Krzysztof Sitarski najpierw.</u>
          <u xml:id="u-435.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przepraszam, ale bardzo proszę, bo mamy naprawdę duże opóźnienie, panowie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-436">
          <u xml:id="u-436.0" who="#KrzysztofSitarski">Dziękuję. Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W trybie sprostowania pozwolę sobie jedną rzecz o koncesji. Pan minister był łaskaw wspomnieć o koncesji kopalni Chwałowice. Czy pan minister wie, że trwało 5 lat z hakiem, żeby pozyskać tę koncesję? I teraz sytuacja jest taka, jakie koncesje? 11 koncesji Jastrzębskiej Spółki, 10 koncesji Katowickiego Holdingu Węglowego, 2 koncesje Lubelskiego Węgla, 17 koncesji Polskiej Grupy Górniczej, 10 koncesji Tauron Wydobycie. Mam wymieniać dalej? Węgiel brunatny, tak samo. I tutaj chodzi o taką rzecz, że praktycznie w sumie do 2020 r. wygaśnie 40 koncesji.</u>
          <u xml:id="u-436.1" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska Mariusz Orion Jędrysek: 39.)</u>
          <u xml:id="u-436.2" who="#KrzysztofSitarski">W jaki sposób ministerstwo jest w stanie przygotować 40 koncesji w mniej niż 5 lat, gdy jedna kopalnia przeszło 5 lat to przygotowuje? Po prostu się nie wyrobicie i o to idzie cała gra, panie ministrze. Tylko o to, o nic więcej. Żeby kopalnie mogły w sposób legalny pozyskiwać złoża. I tylko o to. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-437">
          <u xml:id="u-437.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-437.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">I w trybie krótkiego sprostowania pan poseł Ireneusz Zyska jeszcze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-438">
          <u xml:id="u-438.0" who="#IreneuszZyska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Tym razem nie merytorycznie, ale dla mnie w równie ważnej sprawie. Nazywam się Ireneusz Zyska. I to nie ja zadałem pytanie, tylko pan poseł Stefan Romecki, na które pan minister raczył odpowiedzieć. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-438.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-439">
          <u xml:id="u-439.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-439.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jeszcze pan minister, bardzo krótko.</u>
          <u xml:id="u-439.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-440">
          <u xml:id="u-440.0" who="#MariuszOrionJędrysek">Chciałbym jeszcze w takim razie przeprosić pana posła za przekręcenie nazwiska. Doceniam to i dziękuję za wsparcie, bo rzeczywiście widzę, że w ostatnim głosie, poprzednim, który pan zabierał, bardzo widać, że sprawa potrzeb polityki surowcowej jest dla pana jasna. Dziękuję za głębszą analizę.</u>
          <u xml:id="u-440.1" who="#MariuszOrionJędrysek">Natomiast tu odpowiem tak, rząd przygotowuje taką zmianę, te 3 koncesje, które wygasłyby, bo już nie wygasną, bo zostały przedłużone, teraz będą przedłużone. Następna zagrożona to jest 2019 r. Do tego czasu wpłynie projekt rządowy, myślę, że na początku przyszłego roku, do połowy przyszłego roku najdalej, który będzie mógł być uchwalony i obowiązywać przynajmniej 2 lata przed upływem albo 1,5 roku przed wygaśnięciem poprzedniej koncesji.</u>
          <u xml:id="u-440.2" who="#MariuszOrionJędrysek">Rzeczywiście długo trwało wydawanie tamtych koncesji, przygotowania, kilka lat. Zgadza się. Pan wymienił wszystkie, bo to tyczy tak naprawdę dzisiaj 36 koncesji, panie pośle, bo było 39, z czego 3 już są praktycznie... 1 wydana, a 2 będą wydane w ciągu najbliższych tygodni. W związku z tym będzie przygotowany osobny projekt, z pełną analizą i dostosowaniem zapisów prawnych dla każdej z tych koncesji w zależności od tego, w oparciu o które zapisy prawne były wydawane, od dekretu Bieruta do prawa geologiczno-górniczego uchwalonego w 1994 r. i później jeszcze wielokrotnie zmienianego.</u>
          <u xml:id="u-440.3" who="#MariuszOrionJędrysek">Nie róbmy bałaganu, tylko róbmy to porządnie, prosto, tak żeby nikt nie miał wątpliwości. Pamiętać trzeba, że zmieniły się terminologie, tego zapewne nie ma w tym projekcie. Zobaczymy, przyjrzę się jemu jeszcze. Nie ma, przede wszystkim nie było umów użytkowania górniczego, które potem weszły. To też trzeba uwzględnić, te umowy trzeba przeanalizować. Jak wszystko przeanalizujemy, to będzie można wyczerpujący, uczciwy projekt rządowy przysłać. Wtedy pan będzie mógł się oczywiście na ten temat wypowiedzieć. W tej chwili puszczanie prostego projektu, tak jak widziałem ten projekt, bez analizy wszystkich koncesji byłoby po prostu nieodpowiedzialne. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-441">
          <u xml:id="u-441.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-441.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">I jeszcze głos zabierze sprawozdawca komisji pani poseł Anna Paluch.</u>
          <u xml:id="u-441.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-442">
          <u xml:id="u-442.0" who="#AnnaPaluch">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-442.1" who="#AnnaPaluch">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chciałabym podziękować klubom za wystąpienie w debacie nad sprawozdaniem połączonych komisji, aczkolwiek odnoszę wrażenie, słuchając niektórych wypowiedzi, że nie zostałam do końca zrozumiana. Panie pośle, ja tutaj nie biję na alarm i nie stwarzam nastroju grozy. Każdy, kto ma minimalne pojęcie o górnictwie, wie, że metan jest gazem wybuchowym, który stwarza zagrożenie. Gdyby tak nie było, to nie wydawano by tyle pieniędzy na instalacje do odmetanowienia. To jest oczywista oczywistość, że trzeba zrobić wszystko, żeby ten metan się nie ulatniał. To jest chyba oczywista kwestia.</u>
          <u xml:id="u-442.2" who="#AnnaPaluch">Co do poprawek będziemy dyskutować, debatować nad nimi na posiedzeniu połączonych komisji. Natomiast w odniesieniu do wypowiedzi dotyczących narodowego funduszu ochrony środowiska pragnę wszystkim paniom i panom posłom, którzy się troszczyli o stan środków funduszu, przypomnieć, że zastaliśmy, powołany przez nasz rząd zarząd funduszu zastał narodowy fundusz w stanie katastrofalnym, stanie bliskim zapaści. Dopiero działania naprawcze spowodowały, że fundusz odzyskał równowagę. Gdyby ten trend, który panował w poprzednich latach, został utrzymany, na koniec 2017 r. stan środków funduszu wynosiłby minus 500 mln zł. A więc proszę tak bardzo się nie troszczyć, bo już, że tak powiem, działania naprawcze w funduszu zostały przeprowadzone i on może pełnić swoją rolę, a przypominam, że jest jednym z najważniejszych instrumentów w rękach ministra środowiska. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-442.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-443">
          <u xml:id="u-443.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-443.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-443.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji do Spraw Energii i Skarbu Państwa oraz Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-443.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-443.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-443.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 9. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji do Spraw Energii i Skarbu Państwa o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw (druki nr 999 i 1011).</u>
          <u xml:id="u-443.6" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę pana posła Wojciecha Zubowskiego o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-444">
          <u xml:id="u-444.0" who="#WojciechZubowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-444.1" who="#WojciechZubowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Energii i Skarbu Państwa w sprawie ustawy o zmianie ustawy Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw, druk nr 999. Komisja obradowała nad przedstawionym projektem ustawy w dniu 15 listopada. Sprawozdanie komisji zawarte jest w druku nr 1011.</u>
          <u xml:id="u-444.2" who="#WojciechZubowski">Podczas posiedzenia zaproponowano przyjęcie jednej poprawki do projektu, a jej celem jest ograniczenie procederu związanego z wprowadzaniem do obrotu paliwa, które jest sprowadzane do kraju jako smar. Sam projekt wprowadza zmiany w ustawie Prawo energetyczne, w ustawie z dnia 25 sierpnia 2006 r. o biokomponentach i o biopaliwach ciekłych, w ustawie o zapasach ropy naftowej, produktów naftowych i gazu ziemnego oraz zasadach postępowania w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa paliwowego państwa i zakłóceń na rynku naftowym i w ustawie z dnia 22 lipca 2016 r. o zmianie ustawy Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-444.3" who="#WojciechZubowski">Wysoka Izbo, przedłożony projekt służy trzem zasadniczym celom. Pierwszy to wykonanie wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 10 września 2015 r. dotyczącego regulowania cen gazu ziemnego.</u>
          <u xml:id="u-444.4" who="#WojciechZubowski">Drugi cel nowelizacji to zapewnienie sprawnego funkcjonowania w praktyce rozwiązań umożliwiających ograniczenie szarej strefy w obrocie paliwami oraz rozwiązań dotyczących utrzymywania obowiązkowych zapasów gazu ziemnego wprowadzonych do ustawy Prawo energetyczne i ustawy o zapasach w lipcu br.</u>
          <u xml:id="u-444.5" who="#WojciechZubowski">Trzecim celem jest skorygowanie wysokości narodowego celu wskaźnikowego. Każdy z nich powinien zostać zrealizowany w jak najkrótszym czasie, dlatego w projekcie zawartym w jednym druku mamy zapisy dotyczące tak różnych dziedzin, by mogły one być procedowane możliwie szybko.</u>
          <u xml:id="u-444.6" who="#WojciechZubowski">Szanowni państwo, jeżeli chodzi o regulowanie cen gazu ziemnego, to wprowadzone w przedłożonym projekcie zmiany polegają na zniesieniu spoczywającego obecnie na przedsiębiorcach obrotu gazem ziemnym obowiązku ustalania i przedkładania do zatwierdzenia przez prezesa URE taryf w zakresie ceny gazu. Ten obowiązek został uznany przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej za niezgodny z wymogami unijnego prawa. Wymóg zatwierdzenia cen gazu ziemnego uznano za poważną przeszkodę w rozwoju konkurencyjnego rynku gazu ziemnego. Z tego względu projektowane zapisy przewidują całkowitą rezygnację z regulowania ceny gazu ziemnego, z tym że uwalnianie cen dla poszczególnych grup odbiorców będzie następować w różnych terminach. Zgodnie z projektem w dniu wejścia w życie ustawy zostaną uwolnione ceny dla przedsiębiorstw obrotu gazem w zakresie sprzedaży na rynku hurtowym, w punkcie wirtualnym, w tym na giełdzie towarowej, gazu ziemnego CNG i skroplonego gazu ziemnego LNG, a także jeżeli chodzi o przetargi, aukcje i zamówienia publiczne.</u>
          <u xml:id="u-444.7" who="#WojciechZubowski">Drugi etap uwalniania cen rozpocznie się w dniu 1 października 2017 r., kiedy zostaną uwolnione ceny dla wszystkich odbiorców końcowych poza odbiorcami w gospodarstwach domowych. Jeżeli chodzi o ceny dla odbiorców w gospodarstwach domowych, to zostaną uwolnione w dniu 1 stycznia 2024 r. W odniesieniu do tej grupy odbiorców proponuje się tak duże przesunięcie w czasie z uwagi na ich wciąż stosunkowo małą aktywność w zakresie zmiany dostawcy. Chodzi także o zapewnienie tej grupie klientów okresu przejściowego, w którym będą mogli oni nabywać gaz ziemny po cenach taryfowych. Umożliwi to klientom stopniowe przygotowywanie się do wymogów zmienionej struktury rynku oraz przyczyni się do wzrostu ich świadomości w zakresie przysługujących im praw.</u>
          <u xml:id="u-444.8" who="#WojciechZubowski">Należy podkreślić, że w przedłożonym projekcie przewidziano mechanizm zapewniający sprawne dostosowanie obowiązujących umów sprzedaży gazu ziemnego i umów kompleksowych do wymogów przedłożonego projektu. W przypadku, o którym mowa, obowiązująca w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy umowa odwołuje się do cen gazu ziemnego w zatwierdzonej taryfie. Niezbędne jest wprowadzenie takich postanowień umownych, które pozwolą precyzyjnie określić tę cenę bez odwoływania się do cen taryfowych, z których chcemy przecież zrezygnować.</u>
          <u xml:id="u-444.9" who="#WojciechZubowski">Projekt nakłada na przedsiębiorstwo obrotu obowiązek podjęcia starań w zakresie dostosowania wiążących je z odbiorcami umów sprzedaży i umów kompleksowych. W tym celu przewidziano obowiązek przesyłania odbiorcy projektu zmiany umowy w zakresie proponowanych cen paliw gazowych i sposobu ich ustalania, który nie jest uzależniony od taryfy. Przesłanie projektu zmiany umowy powinno nastąpić w terminie umożliwiającym dostosowanie umowy przed ustaniem obowiązku przedkładania taryf do zatwierdzenia w terminach, o których wspomniałem już wcześniej, tzn. przed 1 października 2017 r. w przypadku odbiorców przemysłowych i 1 stycznia 2024 r. w przypadku odbiorców w gospodarstwach domowych. Żeby zapewnić odbiorcy paliw gazowych wystarczającą ilość czasu na podjęcie decyzji odnośnie do ewentualnego skorzystania z prawa do wypowiedzenia umowy sprzedaży lub umowy kompleksowej, przekazanie przez przedsiębiorstwo obrotu projektu zmiany powinno nastąpić nie później niż 2 miesiące przed upływem wskazanych wyżej terminów.</u>
          <u xml:id="u-444.10" who="#WojciechZubowski">Poza tym projekt gwarantuje wszystkim odbiorcom prawo do wypowiedzenia umowy sprzedaży paliw gazowych lub umowy kompleksowej bez ponoszenia przez nich dodatkowych kosztów. W celu wypowiedzenia umowy odbiorca musi złożyć pisemne wypowiedzenie do przedsiębiorstwa energetycznego. Umowa zostanie rozwiązana z upływem ostatniego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym oświadczenie odbiorcy wpłynęło do przedsiębiorstwa energetycznego. Dodatkowo odbiorca posiada możliwość wskazania momentu rozwiązania umowy, który przypada po wskazanym terminie.</u>
          <u xml:id="u-444.11" who="#WojciechZubowski">Jeżeli chodzi o funkcjonowanie w praktyce rozwiązań ograniczających funkcjonowanie szarej strefy w obrocie paliwami oraz rozwiązań dotyczących utrzymywania obowiązkowych zapasów gazu ziemnego wprowadzonych do ustawy Prawo energetyczne w lipcu br., projekt przewiduje wprowadzenie szeregu zmian redakcyjnych, porządkujących, a także uzupełniających do przepisów ustawy z dnia 22 lipca 2016 r. o zmianie ustawy Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw, ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne, ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o biokomponentach i biopaliwach ciekłych oraz ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o zapasach ropy naftowej, produktów naftowych i gazu ziemnego oraz zasadach postępowania w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa paliwowego państwa i zakłóceń na rynku naftowym.</u>
          <u xml:id="u-444.12" who="#WojciechZubowski">Jeżeli chodzi o zapisy dokonujące korekty w zakresie realizacji narodowego celu wskaźnikowego, projekt przewiduje dwa rozwiązania istotne z punktu widzenia funkcjonowania przedsiębiorców. Przede wszystkim wprowadza obniżenie poziomu narodowych celów wskaźnikowych w roku 2017 z obecnego poziomu 7,8% do poziomu 7,1%. Uzasadnieniem obniżenia narodowych celów wskaźnikowych w 2017 r. jest kwestia zintensyfikowanego wzrostu zapotrzebowania na paliwa ciekłe obserwowanego w ostatnim czasie i będącego konsekwencją wejścia w życie pakietu zmian prawnych umożliwiających ograniczenie funkcjonowania szarej strefy. W efekcie wprowadzonych rozwiązań prawnych w ostatnich miesiącach odnotowano zwiększone oficjalne zapotrzebowanie na paliwa transportowe, a tym samym także na biokomponenty wykorzystywane do realizacji narodowych celów wskaźnikowych. Wprowadzone rozwiązanie istotnie zmniejszy koszty realizacji tego obowiązku ponoszone przez producentów oraz importerów paliw.</u>
          <u xml:id="u-444.13" who="#WojciechZubowski">Jednocześnie warto podkreślić, że obniżenie NCW na 2017 r. nie wpłynie negatywnie na sektor producentów rolnych dostarczających surowiec do produkcji biokomponentów, ponieważ zapotrzebowanie na biokomponenty pozostanie na poziomie roku bieżącego. Obniżenie narodowych celów wskaźnikowych zostanie w tym przypadku zrekompensowane wzrostem zapotrzebowania na paliwa z tytułu ograniczenia szarej strefy.</u>
          <u xml:id="u-444.14" who="#WojciechZubowski">Szanowni Państwo! Kolejne z wprowadzonych rozwiązań w obszarze mechanizmów realizacji narodowych celów wskaźnikowych dotyczy wprowadzenia rocznego, to znaczy do dnia 1 stycznia 2017 r., odroczenia obowiązku spełnienia przez biokomponenty zaliczane do realizacji NCW kryteriów ograniczenia emisji gazów cieplarnianych na poziomie 50%, pozostawiając poziom wymienionego ograniczenia na rok 2017 w dotychczasowej wysokości. Zaproponowane rozwiązanie jest zgodne z przepisami Unii Europejskiej w tym zakresie. Wprowadzana zmiana znacząco poprawi sytuację producentów rolnych wytwarzających biomasę oraz krajowych wytwórców biokomponentów, którzy nie będą zobowiązani zapewnić, aby wytwarzane przez nich biokomponenty już od 1 stycznia 2017 r. spełniały rygorystyczne kryterium ograniczenia emisji gazów cieplarnianych.</u>
          <u xml:id="u-444.15" who="#WojciechZubowski">Podczas prac komisji pojawił się też szereg propozycji poprawek, które jednak nie zostały przez komisję przyjęte. Nie wynikało to jednak z ich negatywnej oceny, a z prośby o większą ilość czasu dla ministerstwa na ich merytoryczną ocenę. Zakładam więc, że poprawki te, szanowni państwo, mogą zostać zgłoszone dziś podczas najbliższych wystąpień przedstawicieli poszczególnych klubów parlamentarnych.</u>
          <u xml:id="u-444.16" who="#WojciechZubowski">Szanowni Państwo! Kończąc, w imieniu komisji proszę o przyjęcie proponowanego projektu wraz ze wspomnianą na początku poprawką złożoną podczas prac komisji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-444.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-444.18" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Ryszard Terlecki)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-445">
          <u xml:id="u-445.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-445.1" who="#RyszardTerlecki">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-445.2" who="#RyszardTerlecki">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-445.3" who="#RyszardTerlecki">Jako pierwsza pani poseł Iwona Arent w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-445.4" who="#RyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-446">
          <u xml:id="u-446.0" who="#IwonaArent">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt zaprezentować stanowisko dotyczące sprawozdania Komisji Energii i Skarbu Państwa o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw, druki nr 999 i 1011.</u>
          <u xml:id="u-446.1" who="#IwonaArent">Przedłożony projekt służy trzem celom, tak jak przedstawił podczas posiedzenia komisji pan minister. Pierwszy cel to przede wszystkim wykonanie wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 10 września 2015 r. dotyczącego uregulowania cen gazu ziemnego. Drugi cel to zapewnienie sprawnego funkcjonowania w praktyce rozwiązań umożliwiających ograniczenie szarej strefy w obrocie paliwami i rozwiązań dotyczących utrzymywania obowiązkowych zapasów gazu ziemnego. Trzeci cel to skorygowanie wysokości narodowego celu wskaźnikowego.</u>
          <u xml:id="u-446.2" who="#IwonaArent">Jeśli chodzi o cel pierwszy, to wymóg zatwierdzania cen gazu ziemnego uznano za poważną przeszkodę w rozwoju konkurencyjnego rynku gazu ziemnego i dlatego w tym projekcie przepisy powodują uwolnienie cen gazu. Dla poszczególnych grup odbiorców będzie to następować w różnych terminach, o tym mówił pan sprawozdawca. W pierwszym etapie zostaną uwolnione ceny dla przedsiębiorstw obrotu gazem w zakresie sprzedaży hurtowej, wirtualnej, m.in. giełda, przetargi, aukcje i zamówienia publiczne, oraz w przypadku sprężonego i skroplonego gazu ziemnego. W drugim etapie, czyli 1 października 2017 r., zostaną uwolnione ceny dla wszystkich odbiorców końcowych poza odbiorcami w gospodarstwach domowych. W trzecim etapie, od dnia 1 stycznia 2024 r., to uwolnienie cen będzie dotyczyło odbiorców w gospodarstwach domowych. Projekt przewiduje mechanizm zapewniający sprawne dostosowanie obowiązujących umów sprzedaży gazu ziemnego do wymogów tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-446.3" who="#IwonaArent">Jeżeli chodzi o drugi cel, czyli rozwiązania ograniczające funkcjonowanie szarej strefy w obrocie paliwami oraz utrzymywanie obowiązkowych zapasów gazu ziemnego, wprowadzono w tym projekcie wiele zmian redakcyjnych i porządkujących.</u>
          <u xml:id="u-446.4" who="#IwonaArent">Jeśli chodzi o trzeci cel, czyli skorygowanie wysokości narodowego celu wskaźnikowego, projekt przewiduje obniżenie poziomu narodowego wskaźnika NCW w 2017 r. z obecnego poziomu 7,8% do poziomu 7,1%. Wprowadzone rozwiązania istotnie zmniejszą koszty realizacji tego obowiązku ponoszone przez producentów oraz importerów paliw, przy czym zapotrzebowanie na biokomponenty pozostanie na obecnym poziomie.</u>
          <u xml:id="u-446.5" who="#IwonaArent">Projekt wprowadza też roczne odroczenie, do 1 stycznia 2018 r., obowiązku spełnienia przez biokomponenty zaliczane do realizacji NCW kryterium ograniczenia emisji gazów cieplarnianych na poziomie 50%, pozostawiając jego poziom na 2017 r. w dotychczasowej wysokości. Jest to zgodne z przepisami Unii. Plusem tych zmian jest poprawa sytuacji producentów rolnych wytwarzających biomasę oraz krajowych wytwórców biokomponentów.</u>
          <u xml:id="u-446.6" who="#IwonaArent">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W naszej ocenie projektowane przepisy przyczynią się do zwiększenia liczby podmiotów działających na rynku gazu ziemnego w Polsce dzięki usunięciu obowiązku przedkładania taryf do zatwierdzenia przez prezesa URE, co postrzega się jako jedną z podstawowych barier wejścia na rynek polski.</u>
          <u xml:id="u-446.7" who="#IwonaArent">Natomiast, tak jak powiedział pan poseł sprawozdawca, przeanalizowaliśmy ten projekt i chcemy złożyć poprawki do tego projektu. Pokrótce, bardzo krótko, bo czas mnie goni, omówię poprawki. Pierwsza poprawka mówi o tym... Oczywiście my je będziemy omawiać w komisji i będziemy nad nimi głosować w najbliższym czasie. Pierwsza poprawka poprawia art. 1 pkt 5. Zgodnie z art. 41 ust. 2 pkt 4 Prawa energetycznego prezes URE cofa koncesję w każdym przypadku niespełnienia któregokolwiek z warunków. Tutaj chodzi o to, żeby - jeżeli firma, przedsiębiorstwo jest w upadłości, w układzie czy w likwidacji - nie doprowadzać...</u>
          <u xml:id="u-446.8" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-446.9" who="#IwonaArent">...do sytuacji ograniczenia dla odbiorców docelowych gazu...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-447">
          <u xml:id="u-447.0" who="#RyszardTerlecki">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-448">
          <u xml:id="u-448.0" who="#IwonaArent">Już kończę, panie marszałku...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-449">
          <u xml:id="u-449.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł, będziemy do 4 tutaj spędzać czas...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-450">
          <u xml:id="u-450.0" who="#IwonaArent">Dobrze, to w takim razie zgłaszamy 12 poprawek. Przedstawimy uzasadnienie na posiedzeniu komisji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-450.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-451">
          <u xml:id="u-451.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-451.1" who="#RyszardTerlecki">Teraz w imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska głos zabierze pan poseł Tomasz Piotr Nowak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-452">
          <u xml:id="u-452.0" who="#TomaszPiotrNowak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Przypadł mi zaszczyt przedstawienia stanowiska klubu Platforma Obywatelska odnośnie do druków nr 999 i 1011.</u>
          <u xml:id="u-452.1" who="#TomaszPiotrNowak">Od 1997 r. mamy taryfikację gazu, paliw gazowych. Mapę drogową, żeby dojść do uwolnienia cen gazu, rząd Platformy Obywatelskiej i PSL-u wprowadził w 2010 r., po dyrektywach, które pojawiły się w Unii Europejskiej w 2003 r. i 2009 r. Z przyjemnością stwierdzam, że tym razem ocena skutków regulacji przygotowana przez rząd PiS-u oddaje honor rządom Platformy Obywatelskiej i PSL-u, bo wskazuje na to, że proces uwalniania rynku gazu był bardzo konsekwentny i zmierzał do tego, żeby powstała konkurencja na tym rynku, konkurencja, która będzie podstawą tego, ażeby uwolnić ceny gazu do końca. Rozbudowa transgranicznych zdolności przesyłowych, ukończenie budowy terminala LNG, uruchomienie wirtualnego punktu obrotu gazem, Towarowa Giełda Energii i rynek OTC, obowiązek sprzedaży gazu przez PGNiG przez tzw. obligo giełdowe, utworzenie spółki PGNiG Obrót Detaliczny, umożliwienie szybkiej zmiany sprzedawcy - wystarczy jeden miesiąc - czy zwolnienie małych importerów gazu do 100 mln m3 z zapasów strategicznych - to wszystko, łącznie jeszcze z postępowaniami monopolowymi przeprowadzonymi przez UOKiK wobec PGNiG, doprowadziło do tego, że rzeczywiście nastąpiło zwiększenie presji konkurencyjnej w zakresie wprowadzenia gazu do krajowego przesyłu, wzrost płynności polskiego hurtowego rynku gazu, wzrost konkurencji - wreszcie zaczęła się walka o klienta - czy swobodne kształtowanie się cen gazu dla większości odbiorców końcowych, od 2014 r. do dziś spadek cen o ponad 40%. A wszystko to w oparciu o konkurencję, konkurencję, która jest kluczem do tego, ażebyśmy mogli zastosować mechanizm uwolnienia, rezygnacji z taryfikacji cen gazu. Ale powstaje taki oto, mały może, niesmaczek w tym smaczku. Okazuje się, że my byliśmy konsekwentni, a rząd PiS-u nie jest konsekwentny, bo jedno z założeń, które nam uelastyczniało rynek, a mianowicie właśnie rezygnacja z zapasów strategicznych przez firmy sprowadzające gaz do 100 mln m3, zostało usunięte w lipcu nowelizacją Prawa energetycznego. Boję się, że... Mam nadzieję, że stojąc na straży Unii Europejskiej, chodzi o rezygnację z taryfikacji, nie będziecie państwo rezygnować z następnych punktów, które już zostały wprowadzone, a które uelastyczniły cały rynek.</u>
          <u xml:id="u-452.2" who="#TomaszPiotrNowak">Pytanie jednak, czy uwolnienie rynku zrealizowane przez rząd PO-PSL jest wystarczające do tego, żeby konkurencja zadziałała i żeby nie było wzrostu cen gazu dla przemysłu. Konsultacje z przemysłem odbyły się, bo to jest rządowy projekt, więc wreszcie doszło do konsultacji. Przemysł wypowiedział się, że nie obawia się tego, a więc akceptuje zwolnienie z obowiązku taryfikacji przez URE z dniem 1 października 2017 r. Ale rząd przedkłada, i Platforma Obywatelska to popiera, osłonę taryf gospodarstw domowych do 1 stycznia 2024 r.</u>
          <u xml:id="u-452.3" who="#TomaszPiotrNowak">Druga rzecz, która jest w tej ustawie, to nowelizacja, poprawa tego, co zostało z nadmiernym pośpiechem przez rząd PiS-u trochę nie tak zrobione. Nowelizacja Prawa energetycznego z lipca niestety nie poprawia np. 10 mln, które muszą płacić sprowadzający gaz, czy owej likwidacji tych zwolnień, ale poprawia definicje i podobno - według tego - uszczelnia cały proces. Będziemy to obserwować.</u>
          <u xml:id="u-452.4" who="#TomaszPiotrNowak">Ostatnia sprawa to narodowy cel wskaźnikowy dla biopaliw. Chodzi o zejście i zaoszczędzenie przez Lotos i Orlen 160 mln zł na tym, że nie będzie takiego narodowego celu wskaźnikowego, jaki był w założeniach, czyli 7,5%, a będzie 7,1%. Zaoszczędzi na tym Orlen, ale nie wiem, czy zaoszczędzą na tym ci, którzy zainwestowali, a więc rolnicy. Rolnicy zgłaszają tutaj protesty, ale rząd konsekwentnie...</u>
          <u xml:id="u-452.5" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-452.6" who="#TomaszPiotrNowak">...stoi na straży...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-453">
          <u xml:id="u-453.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-454">
          <u xml:id="u-454.0" who="#TomaszPiotrNowak">...broni Orlenu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-454.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-455">
          <u xml:id="u-455.0" who="#RyszardTerlecki">Teraz w imieniu klubu Kukiz’15 głos zabierze pan poseł Krzysztof Sitarski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-456">
          <u xml:id="u-456.0" who="#KrzysztofSitarski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Kukiz’15 chciałbym przedstawić stanowisko klubu dotyczące projektu zmiany ustawy Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-456.1" who="#KrzysztofSitarski">Generalnie nie ma większych zastrzeżeń co do przedstawionej treści. Pewna sprawa dyskusyjna to jednak utrata koncesji przy niewykorzystaniu udzielonej koncesji przez 12 miesięcy. Nad tym jeszcze trzeba byłoby się zastanowić. Z tego, co się orientuję, będą złożone poprawki, więc tutaj akurat sprawa jest jeszcze do dyskusji w komisji. Tak samo dyskusyjna jest utrata koncesji przy domniemaniu winy przedsiębiorcy. To są dwa punkty, które naprawdę nie powinny tam mieć miejsca. Generalnie cała reszta jest do zaakceptowania.</u>
          <u xml:id="u-456.2" who="#KrzysztofSitarski">Jeszcze, nawiązując do słów mojego przedmówcy, chciałbym wspomnieć o deklaracji rządu dotyczącej monitoringu firm w branży paliw i tych nieszczęsnych 10 mln. Jak to będzie rzutowało? Na ten moment minął miesiąc. Poczekamy jeszcze z 3 miesiące i później będziemy pytać, czy rząd ma w tej kwestii jakąś odpowiedź, jak to się kształtuje na rynku.</u>
          <u xml:id="u-456.3" who="#KrzysztofSitarski">Na ten moment Kukiz’15 projekt będzie popierać. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-456.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-457">
          <u xml:id="u-457.0" who="#RyszardTerlecki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-457.1" who="#RyszardTerlecki">W imieniu klubu Nowoczesna głos zabierze pan poseł Zbigniew Gryglas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-458">
          <u xml:id="u-458.0" who="#ZbigniewGryglas">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam przyjemność zaprezentować stanowisko Nowoczesnej co do projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-458.1" who="#ZbigniewGryglas">Zasadniczy element projektu ustawy stanowi nowelizacja Prawa energetycznego w zakresie zniesienia obowiązku zatwierdzania przez prezesa URE cen gazu ziemnego dla odbiorców od 1 października w stosunku do przedsiębiorców i innych odbiorców niebędących gospodarstwami domowymi, a od roku 2024 także w stosunku do odbiorców w gospodarstwach domowych. Ten element nowelizacji ma na celu wykonanie wyroku Trybunału Sprawiedliwości z września 2015 r., którego niewykonanie wiązałoby się z otwarciem postępowania przeciwko Polsce i ewentualnymi karami finansowymi, więc dobrze, że wprowadzamy te przepisy.</u>
          <u xml:id="u-458.2" who="#ZbigniewGryglas">Od października 2017 r. sytuacja na rynku gazu będzie w Polsce taka sama jak w przypadku rynku energii elektrycznej, gdzie ceny energii są regulowane w taryfach wyłącznie dla gospodarstw domowych, a w przypadku pozostałych odbiorców funkcjonuje konkurencyjny rynek. Wiemy, że ten rynek jeszcze nie do końca działa, ale miejmy nadzieję, że w końcu będzie on funkcjonował prawidłowo. W tym zakresie projekt oceniamy pozytywnie. Jego skutkiem powinno być zwiększenie liczby przedsiębiorstw działających na rynku gazu ziemnego w Polsce, a co za tym idzie, zwiększenie konkurencji na tym rynku. Także w przypadku biopaliw projekt ma na celu transpozycję odpowiednich postanowień prawa Unii Europejskiej, ale tylko w zakresie, w którym przeciwko Polsce toczy się postępowanie.</u>
          <u xml:id="u-458.3" who="#ZbigniewGryglas">Proszę państwa, zmiany w zakresie sektora gazowego zaproponowane w projekcie tej ustawy, stopniowo znoszące obowiązek zatwierdzania taryf, były wielokrotnie postulowane zarówno przez przedsiębiorstwa gazownicze, jak i przez największych odbiorców gazu w Polsce, stąd należy je ocenić pozytywnie. Jedyne wątpliwości może budzić fakt, że odejście od kontroli cen poprzez zatwierdzanie taryf następuje w sytuacji dokonania zmian w poprzedniej ustawie, czyli ustawie z 16 lutego 2007 r. Zmiana dokonana 22 lipca br. wyeliminowała obie przesłanki, kiedy przedsiębiorstwo mogło dokonać przywozu gazu z zagranicy, nie tworząc zapasu obowiązkowego. Istnienie tych przesłanek dyscyplinowało dominującego gracza, czyli Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo, i było przesłanką tego, dlaczego wykonując obligo giełdowe, oferował on gaz na giełdzie w cenie odpowiadającej cenie gazu na rynku niemieckim powiększonej o koszt jego sprowadzenia do Polski. Dzisiaj niestety już takiej presji nie będzie. Gdy dominujący gracz chciał oferować gaz po cenie wyższej, zawsze musiał się liczyć z możliwością reakcji konkurencji, w szczególności ze strony małych podmiotów, które mogły sprowadzić ten gaz z zagranicy w ilości do 100 mln m3 i oferować go na giełdzie lub bezpośrednio klientom. Dzisiaj ta sytuacja powoduje, że Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo, jak powiedziałem, nie będzie miało tych ograniczeń.</u>
          <u xml:id="u-458.4" who="#ZbigniewGryglas">Nowoczesna składa poprawki dotyczące tej ustawy. Poprawki są szczegółowe i dotyczą art. 33 oraz art. 42 tej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-458.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-459">
          <u xml:id="u-459.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-459.1" who="#RyszardTerlecki">Teraz w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego głos zabierze pan poseł Mieczysław Kasprzak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-460">
          <u xml:id="u-460.0" who="#MieczysławKasprzak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-460.1" who="#MieczysławKasprzak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego mam zaszczyt odnieść się do przedmiotowej ustawy, o której przyszło nam dzisiaj dyskutować.</u>
          <u xml:id="u-460.2" who="#MieczysławKasprzak">Ustawa jest trzyczęściowa, natomiast istotny jest pierwszy element, dotyczący uwolnienia cen gazu. Wcześniej, powiem wprost, istniały obawy, że uwolnienie cen gazu może spowodować wzrost cen gazu dla naszego przemysłu, ale dzisiaj, kiedy jest już taka możliwość, to wszystko się poukładało, dotarło, nie ma takich obaw, wręcz może to się przyczynić do większej konkurencyjności i obniżki cen. Dobrze, że w dalszym ciągu utrzymujemy ochronę odbiorców indywidualnych, bo tu to zagrożenie jest duże i każde wahnięcie mogłoby niekorzystnie odbić się na tych najuboższych.</u>
          <u xml:id="u-460.3" who="#MieczysławKasprzak">Ważny jest także ostatni element, o którym tutaj mówiono, dotyczący narodowego celu wskaźnikowego, a więc biopaliw. Przypomnę całą batalię, jaka się odbyła przed laty, kiedy Unia Europejska narzucała nam konieczność dolewania do paliw określonego odsetka produktów pochodzenia rolniczego, określając to narodowym celem wskaźnikowym. Pamiętam, jakie były wtedy obawy, a nawet protesty producentów, naszych monopolistów, tak to nazwijmy, dystrybutorów benzyny, oleju napędowego, że silniki będą się zacierać. No, była tragedia, koniec świata miał być, a później okazało się, że na samym biopaliwie można jeździć i nic się nie dzieje.</u>
          <u xml:id="u-460.4" who="#MieczysławKasprzak">Miało to dać szansę naszemu rolnictwu, przede wszystkim jeśli chodzi o zagospodarowanie nieużytków, i powiem szczerze, że to się sprawdziło, bo dzisiaj rzepak czy kukurydza to są doskonałe surowce. Z drugiej strony to jest czyste i zdrowe paliwo, nie importujemy tego, tylko to jest nasze, rodzime. Gdyby iść śladami ministra Szyszki, to pochłaniany jest też CO2, bo ta zielona masa gdzieś istnieje, minister Szyszko wymyślił, że lasy pochłaniają. Chodzi oczywiście o asymilację i tutaj to jest, nie da się ukryć, więc możemy się pochwalić. Miało być 10%, później Unia zaczęła się lekko wycofywać. U nas potencjał produkcyjny jest, więc zastanawia mnie, dlaczego chcemy schodzić z 7,8% do 7,1%, oszczędzać na tym, a miało być 10%.</u>
          <u xml:id="u-460.5" who="#MieczysławKasprzak">Oczywiście pod te wskaźniki, pod te potrzeby, tak jak tu już ktoś powiedział, ustawili swoją produkcję nasi rodzimi producenci i odbywa się to u nas w kraju, to są specyficzne urządzenia, więc jeżeli będziemy stopniowo się wycofywać, bo dzisiaj mówimy, że 7,1%, a może za chwilę będziemy zmniejszać ten cel wskaźnikowy - przypomnę, że miało być 10% - to będzie to strzał w plecy tych, którzy to produkują, ale przede wszystkim rolników, bo chcę jeszcze raz potwierdzić, że produkcja rzepaku w naszym kraju zwiększa się z roku na rok, produkcja kukurydzy zwiększa się z roku na rok, zresztą w tej chwili trwa zbiór kukurydzy i cena kukurydzy jest tak nieatrakcyjna, że stanowi to problem, bo rolnicy po 180 zł za ziarno kukurydzy przy tych dzisiejszych warunkach uzyskują. Niepokojące jest dla nas to, że ministerstwo nie widzi potrzeby wspierania naszego rolnictwa. Będziemy oszczędzać...</u>
          <u xml:id="u-460.6" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Gadowski: Czas.)</u>
          <u xml:id="u-460.7" who="#MieczysławKasprzak">Jeszcze mam czas, panie pośle, proszę się nie denerwować.</u>
          <u xml:id="u-460.8" who="#MieczysławKasprzak">To tyle, jeżeli chodzi o klub Polskiego Stronnictwa Ludowego. Odniesiemy się w komisji i w czasie głosowania do poprawek zgłoszonych dzisiaj do tego punktu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-460.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-460.10" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Gadowski: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-461">
          <u xml:id="u-461.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-461.1" who="#RyszardTerlecki">W imieniu Koła Poselskiego Wolni i Solidarni głos zabierze pan poseł Ireneusz Zyska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-462">
          <u xml:id="u-462.0" who="#IreneuszZyska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Koła Poselskiego Wolni i Solidarni przedstawiam stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw, druki nr 999 i 1011.</u>
          <u xml:id="u-462.1" who="#IreneuszZyska">Przedmiotowy projekt prowadzi do realizacji trzech celów. Pierwszym jest wykonanie wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 10 września 2015 r. i dostosowanie przepisów ustawy do przepisów dyrektywy 2009/73/WE w zakresie wymogów dotyczących interwencji państwa odnoszącej się do regulowania cen gazu ziemnego przez wyłączenie przedsiębiorstw energetycznych z obowiązku przedkładania taryf do zatwierdzenia przez prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. Drugi cel dotyczy ograniczenia szarej strefy w obrocie paliwami oraz rozwiązań w zakresie utrzymania obowiązkowych zapasów gazu ziemnego wprowadzanych do ustawy Prawo energetyczne i ustawy o zapasach. Trzecim celem jest skorygowanie wysokości narodowego celu wskaźnikowego w zakresie określenia poziomów narodowych celów wskaźnikowych na kolejne lata poprzez zmniejszenie kosztów realizacji NCW. Wątpliwości budzi określenie realizacji tak różnych celów w jednym projekcie ustawy. Rozumiem, że działamy pod presją czasu, jednak może to się odbić na jakości legislacji.</u>
          <u xml:id="u-462.2" who="#IreneuszZyska">Komisja do Spraw Energii i Skarbu Państwa po przeprowadzeniu pierwszego czytania oraz po rozpatrzeniu projektu ustawy na posiedzeniu w dniu 15 listopada 2016 r. wprowadziła poprawki redakcyjne i dostosowujące. W trakcie dyskusji pojawiły się sprawy o dużej wadze dla funkcjonowania rynku paliw, zgłoszone przez Polską Izbę Paliw Płynnych oraz Biuro Legislacyjne Kancelarii Sejmu. Dotyczą one m.in. definicji obrotu paliwami z zagranicą, zaostrzenia kar przy licznych wątpliwościach interpretacyjnych, niespójności obowiązków sprawozdawczych, trybu aktualizacji koncesji w związku z terminami wejścia w życie stosownych rozporządzeń, niejasności co do przewozu materiałów niebezpiecznych i podejścia do obowiązków wynikających z procesów uszlachetniania paliw.</u>
          <u xml:id="u-462.3" who="#IreneuszZyska">W przedłożonym projekcie proponuje się stopniowe znoszenie regulowania cen gazu ziemnego w odniesieniu do poszczególnych grup odbiorców, co ma doprowadzić do bardziej konkurencyjnego rynku. Przedłożony projekt przewiduje przy tym ochronę dla gospodarstw domowych do dnia 1 stycznia 2024 r. Pozytywnie należy ocenić rozwiązanie gwarantujące wszystkim odbiorcom prawo do wypowiedzenia umowy sprzedaży paliw gazowych lub umowy kompleksowej bez ponoszenia przez nich dodatkowych kosztów.</u>
          <u xml:id="u-462.4" who="#IreneuszZyska">W odniesieniu do rozwiązań ograniczających funkcjonowanie szarej strefy w obrocie paliwami oraz rozwiązań dotyczących utrzymywania obowiązkowych zapasów gazu ziemnego, wprowadzonych do ustawy Prawo energetyczne w lipcu br. trzeba powiedzieć, że to wprowadzanie szeregu kolejnych zmian redakcyjnych i porządkujących powinno pomóc w realizacji tego ambitnego celu. Dobrze należy ocenić obniżenie poziomu narodowych celów wskaźnikowych w roku 2017 z obecnego poziomu 7,8% do poziomu 7,1%. W istotnym stopniu zmniejszy to koszty realizacji obowiązków przez producentów i importerów paliw, a jednocześnie nie wpłynie naszym zdaniem negatywnie na sektor producentów rolnych dostarczających surowiec do produkcji biokomponentów, ponieważ zapotrzebowanie na biokomponenty pozostanie na poziomie roku bieżącego, co wynika z ograniczenia szarej strefy.</u>
          <u xml:id="u-462.5" who="#IreneuszZyska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Koło Poselskie Wolni i Solidarni poprze rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw, sygnalizując jednocześnie konieczność dalszego doskonalenia Prawa energetycznego w tym zakresie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-462.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-463">
          <u xml:id="u-463.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-463.1" who="#RyszardTerlecki">Do pytań zapisało się ośmiu panów posłów.</u>
          <u xml:id="u-463.2" who="#RyszardTerlecki">Zamykam listę zapisanych do pytań.</u>
          <u xml:id="u-463.3" who="#RyszardTerlecki">Wyznaczam czas pytania na 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-463.4" who="#RyszardTerlecki">Jako pierwszy pytanie zadaje pan poseł Tomasz Nowak z klubu Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-464">
          <u xml:id="u-464.0" who="#TomaszPiotrNowak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Jestem trochę zaniepokojony, bo choć chwalę, że rząd PiS, prowadząc ustawę rządową, przeprowadził proces konsultacji - mamy te wszystkie firmy, z którymi to było konsultowane - to nie mamy nic o Koalicji Na Rzecz Biopaliw, Krajowym Zrzeszeniu Producentów Rzepaku i Roślin Białkowych, Polskim Stowarzyszeniu Producentów Oleju, Krajowej Izbie Biopaliw, Związku Gorzelni Polskich itd. One wszystkie występują przeciwko obniżeniu narodowego celu wskaźnikowego, a nic o tym nie ma w informacji, która jest podana w ocenie skutków regulacji. Państwo podjęliście decyzję o zaoszczędzeniu 160 mln, ta decyzja niewątpliwie sprzyja Orlenowi i Lotosowi, ale niekorzystnie oddziałuje właśnie w odniesieniu do tej Koalicji Na Rzecz Biopaliw. Jak to więc jest: Czy rozważaliście wszystkie argumenty za i przeciw, które przedłożyła Koalicja Na Rzecz Biopaliw, czy też uznaliście, że ten protest jest niebyły?</u>
          <u xml:id="u-464.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-465">
          <u xml:id="u-465.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-465.1" who="#RyszardTerlecki">Pytanie zadaje pan poseł Krzysztof Gadowski, klub Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-466">
          <u xml:id="u-466.0" who="#KrzysztofGadowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-466.1" who="#KrzysztofGadowski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Rzeczywiście trzeba spojrzeć z niepokojem na to, co jest realizowane w ramach narodowego celu wskaźnikowego dla biopaliw i biokomponentów. Panie ministrze, Unia narzuciła swoje warunki, ten wskaźnik w 2020 r. ma wynosić 10%, a my tu utrzymujemy w 2016 r. wskaźnik 7,1, później staramy się spłaszczać, bo był proponowany w 2017 r. 7,8, a teraz spłaszczamy go do wysokości 8,5% do roku 2020. Co się dzieje, że tak go spłaszczamy? I takie pytanie, panie ministrze: Czy z tego tytułu, że nie dochowamy tych wskaźników Unii Europejskiej w wysokości 10%, będziemy w jakiś sposób musieli ponieść konsekwencje - czy to w formie kar, czy innych rzeczy? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-466.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-467">
          <u xml:id="u-467.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-467.1" who="#RyszardTerlecki">Pytanie zadaje pani poseł Małgorzata Pępek, klub Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-468">
          <u xml:id="u-468.0" who="#MałgorzataPępek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zgodnie z założeniami niniejszej ustawy ceny gazu ziemnego dla odbiorców w gospodarstwach domowych podlegać będą w dalszym ciągu kontroli prezesa Urzędu Regulacji Energetyki przez najbliższe 7 lat okresu przejściowego. W tym czasie przewidywany jest dalszy rozwój konkurencji poprzez zmniejszanie prawnych barier i rozbudowę infrastruktury gazowniczej. Właśnie przy okazji tej ostatniej, jeśli chodzi o rozwój sieci gazowniczych, chciałabym zadać pytanie panu ministrowi energii. Niestety utrzymują się bardzo duże dysproporcje w gazyfikacji terenów zurbanizowanych i wiejskich. Ma to ogromne znaczenie wobec zanieczyszczenia powietrza smogiem, np. w moim regionie. Konieczne są zmiany likwidujące bariery prawne, w szczególności dotyczy to aktów prawnych regulujących kwestie ochrony środowiska, Prawa wodnego, ochrony zabytków, dróg publicznych czy przepisów technicznych.</u>
          <u xml:id="u-468.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-468.2" who="#MałgorzataPępek">Mam pytanie: Czy Ministerstwo Energii opracuje rozwiązania, które ułatwią rozwój sieci gazowniczych, szczególnie na terenach wiejskich? Bardzo proszę o pisemną odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-469">
          <u xml:id="u-469.0" who="#RyszardTerlecki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-469.1" who="#RyszardTerlecki">Pytanie zadaje pan poseł Mieczysław Kasprzak, klub Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-470">
          <u xml:id="u-470.0" who="#MieczysławKasprzak">Teraz mój czas, dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-470.1" who="#MieczysławKasprzak">Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam pytanie do pana ministra: Czy minister rolnictwa nie protestował tutaj przeciwko zmniejszeniu NCW? Mówienie, że będziemy mieć oszczędność bodajże 160 mln zł, to jest taka troszkę, wydaje mi się, ironia, bo przecież tyle samo paliwa będziemy musieli wyjeździć - albo więcej, bo samochodów nam przybywa. Mówmy więc wprost: chcemy zastąpić to, co miało być naszą rodzimą produkcją, a więc biokomponenty, estry i spirytus, po prostu importowaną ropą naftową. Może lepiej - to jest droższe, tak, troszkę droższe to jest - żeby to było u nas w kraju produkowane i stanowiło napędowy środek energetyczny zamiast sprowadzać z zagranicy. A wiadomo, skąd ropę sprowadzamy, skąd sprowadzaliśmy do tej pory.</u>
          <u xml:id="u-470.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-470.3" who="#MieczysławKasprzak">Pytam więc jeszcze raz: Czy minister rolnictwa tutaj nie protestował w imieniu rolników? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-471">
          <u xml:id="u-471.0" who="#RyszardTerlecki">Pytanie zadaje pan poseł Zbigniew Gryglas, klub Nowoczesna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-472">
          <u xml:id="u-472.0" who="#ZbigniewGryglas">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Moje pytanie dotyczy wspomnianego już art. 33 ust. 3c, który przewiduje możliwość zawieszenia przez prezesa URE postępowania o udzielenie koncesji w przypadku wnioskodawcy, wobec którego wydano postanowienie o przedstawieniu zarzutów w sprawie popełnienia przestępstwa lub przestępstwa skarbowego mającego związek z prowadzoną przez niego działalnością.</u>
          <u xml:id="u-472.1" who="#ZbigniewGryglas">Pytanie jest oczywiste: Czy nie stoi to w sprzeczności z zasadą domniemania niewinności? Samo postawienie zarzutów jeszcze nic nie oznacza. Przedsiębiorca powinien mieć możliwość kontynuacji działalności do momentu, kiedy zapadnie prawomocny wyrok sądu. To pytanie dotyczy też ewentualnej odpowiedzialności odszkodowawczej Skarbu Państwa, w sytuacji, gdyby takie postępowanie...</u>
          <u xml:id="u-472.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-472.3" who="#ZbigniewGryglas">...jednak nie doprowadziło do wyroku sądowego. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-472.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-473">
          <u xml:id="u-473.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-473.1" who="#RyszardTerlecki">Pytanie zadaje pan poseł Jarosław Gonciarz, klub Prawa i Sprawiedliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-474">
          <u xml:id="u-474.0" who="#JarosławGonciarz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam krótkie pytanie. W uzasadnieniu projektu czytamy, że dodanie art. 15a ma na celu wyjaśnienie wątpliwości interpretacyjnych związanych ze stosowaniem przepisów rozporządzenia dywersyfikacyjnego. W związku z tym proszę o podanie, jakich dokładnie unikniemy wątpliwości interpretacyjnych, które wcześniej występowały. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-475">
          <u xml:id="u-475.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-475.1" who="#RyszardTerlecki">Pytanie zadaje pan poseł Wojciech Zubowski, klub Prawa i Sprawiedliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-476">
          <u xml:id="u-476.0" who="#WojciechZubowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-476.1" who="#WojciechZubowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jedno krótkie pytanie do przedstawiciela rządu. Otóż jedną z tych przyjętych poprawek jest dodanie słowa „smary” do wykazu. Krótko mówiąc, jest to związane z tym, że po wejściu w życie pakietu paliwowego zauważono metodę omijania legalnego sposobu na wprowadzenie paliwa, czyli, krótko mówiąc, jest to szara strefa. Zaczęto wprowadzać na nasz rynek coś, co oznaczono jako olej smarowy, coś, co posiadało wszelkiego rodzaju parametry oleju napędowego.</u>
          <u xml:id="u-476.2" who="#WojciechZubowski">Krótkie pytanie: Kiedy państwo wydacie rozporządzenia potrzebne do uzupełnienia definicji paliw ciekłych, tak by nie utrudniło to funkcjonowania importerom olejów smarowych działających w pełni legalnie? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-476.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-477">
          <u xml:id="u-477.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-477.1" who="#RyszardTerlecki">Pytanie zadaje pan poseł Mirosław Suchoń, klub Nowoczesna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-478">
          <u xml:id="u-478.0" who="#MirosławSuchoń">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-478.1" who="#MirosławSuchoń">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Art. 42a ust. 1 projektu mówi: „Koncesja na wytwarzanie paliw ciekłych lub koncesja na obrót paliwami ciekłymi z zagranicą wygasa, jeżeli przedsiębiorstwo energetyczne przez kolejne 12 miesięcy nie wykaże w sprawozdaniach, o których mowa w art. 43d, prowadzenia działalności objętej koncesją”.</u>
          <u xml:id="u-478.2" who="#MirosławSuchoń">Chciałem zapytać: Jaki jest cel tego zapisu? Czy nie jest on sprzeczny z zasadą wolności, swobody działalności gospodarczej? Bo choćby biorąc pod uwagę zmiany w koniunkturze gospodarczej, można przecież założyć konieczność czasowego zawieszenia działalności w tym obszarze przez przedsiębiorcę z przyczyn związanych właśnie z opłacalnością tej działalności w danym okresie. Można też założyć taki scenariusz, że przedsiębiorca czasowo rezygnuje z tej akurat działalności, swoje siły i środki przeznacza na zupełnie inną działalność, natomiast po jakimś czasie, po roku, po 15 miesiącach wraca...</u>
          <u xml:id="u-478.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-478.4" who="#MirosławSuchoń">...do tej działalności. W związku z tym w tym momencie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-479">
          <u xml:id="u-479.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-479.1" who="#RyszardTerlecki">Lista posłów zapisanych do głosu...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-480">
          <u xml:id="u-480.0" who="#MirosławSuchoń">...biorąc pod uwagę ten przepis, nie będzie mógł jej prowadzić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-481">
          <u xml:id="u-481.0" who="#RyszardTerlecki">...została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-481.1" who="#RyszardTerlecki">Teraz głos zabierze podsekretarz...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-482">
          <u xml:id="u-482.0" who="#MirosławSuchoń">W związku z tym proszę o wytłumaczenie, jaki jest cel tego zapisu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-482.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-483">
          <u xml:id="u-483.0" who="#RyszardTerlecki">...stanu w Ministerstwie Energii Michał Kurtyka.</u>
          <u xml:id="u-483.1" who="#RyszardTerlecki">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-484">
          <u xml:id="u-484.0" who="#MichałKurtyka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo dziękuję za pytania. Pozwolę sobie odnieść się do tych, które najczęściej się pojawiały na początku.</u>
          <u xml:id="u-484.1" who="#MichałKurtyka">Jeżeli chodzi o kwestię narodowego celu wskaźnikowego, to rzeczywiście mamy do czynienia z łagodniejszą trajektorią. Ta łagodniejsza trajektoria, zamiast 7,8% na przyszły rok 7,1%, pozwoli nam osiągać cele dotyczące NCW. Przypomnę tylko, że mamy jeden z najwyższych narodowych celów wskaźnikowych w całej Unii Europejskiej. To jest piąty wskaźnik co do wielkości. I nic nie wskazuje na to, że mielibyśmy nie osiągnąć celu, jakim jest docelowo w 2020 r. osiągnięcie 10-procentowego udziału, przy czym na ten 10-procentowy udział będzie się składało 8,5% zdefiniowanego niniejszą ustawą.</u>
          <u xml:id="u-484.2" who="#MichałKurtyka">Przypomnę, że dotychczas narodowy cel wskaźnikowy był regulowany za pomocą rozporządzenia, w związku z tym w tym momencie ta trajektoria zmiany narodowego celu wskaźnikowego jest pewniejsza, zapisana w ustawie, od 7,1% do 8,5% w 2020 r. Pozostałe 1,5% jest realizowane za pomocą wykorzystania energii elektrycznej w transporcie. To nie jest tylko kwestia autobusów elektrycznych, ale również trolejbusów i tramwajów.</u>
          <u xml:id="u-484.3" who="#MichałKurtyka">To obniżenie narodowego celu wskaźnikowego pomiędzy rokiem 2016 i 2017 pozwala nam na uzyskanie szeregu korzyści dla sektora, dla konsumentów, ale nie wpłynie negatywnie na sektor producentów rolnych dostarczających surowiec do produkcji biokomponentów. Mamy bowiem do czynienia z większym wolumenem produkcji paliw. Jest to spowodowane sukcesem pakietu ograniczającego szarą strefę. Obserwujemy bowiem znaczące wzrosty legalnych zakupów na hurtowym rynku paliw, a ze względu na to, że wolumen rośnie, narodowy cel wskaźnikowy odnosi się procentowo do tego wolumenu. W związku z tym poprzez wzrost wolumenu i mimo że obniżymy narodowy cel wskaźnikowy na przyszły rok, wielkość zakontraktowanej produkcji biokomponentów u rolników pozostanie bez zmian.</u>
          <u xml:id="u-484.4" who="#MichałKurtyka">Ten projekt był przedmiotem prac rządowych. Minister rolnictwa, odnosząc się tutaj do pytania, które zostało konkretnie zadane, poparł ten projekt. Było spotkanie w tej kwestii również na posiedzeniu Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów i z tego powodu, że nie powoduje to żadnych negatywnych skutków dla sektora rolniczego, zostało to przez ministra rolnictwa poparte, przy czym jeśli chodzi o produkcję biokomponentów, ok. 70% tego jest obecnie produkowane w Polsce. Jeżeli chodzi o kwestie rewizji i poszczególnych substancji, które obejmuje ustawa, a właściwie rozporządzenie definiujące kody CN, również jednym z zapisów jest przegląd co 2 lata adekwatności tych kodów. Możemy regulować listę produktów i będziemy to robić. Walka z szarą strefą wymaga konsekwencji, cierpliwości i reaktywności w odpowiedzi na zmieniające się uwarunkowania rynku.</u>
          <u xml:id="u-484.5" who="#MichałKurtyka">Było pytanie odnoszące się do przepisu art. 33 ust. 3. Obecnie taki przepis obowiązuje, przypomnę jego brzmienie: Prezes Urzędu Regulacji Energetyki zawiesza postępowanie o udzielenie koncesji w przypadku wnioskodawcy, wobec którego wydano postanowienie o przedstawieniu zarzutów w sprawie popełnienia przestępstwa lub przestępstwa skarbowego mającego związek z przedmiotem działalności gospodarczej określonej ustawą, lub gdy wydano takie postanowienie wobec osób oraz członków, o których mowa w ust. 3a, do czasu zakończenia postępowania.</u>
          <u xml:id="u-484.6" who="#MichałKurtyka">Jeżeli chodzi natomiast o kwestie rozporządzenia dywersyfikacyjnego, ustawa z 22 lipca dała upoważnienie Radzie Ministrów do wydania nowego rozporządzenia dywersyfikacyjnego. Obecnie obowiązujące przepisy, czyli tego poprzedniego rozporządzenia dywersyfikacyjnego, nie odpowiadają na potrzeby rynku i obecnej sytuacji, jeśli chodzi o zmiany, jakie zaszły po wejściu Polski do Unii Europejskiej, jak również rozbudowę naszej infrastruktury, m.in. pojawienie się terminala LNG w Świnoujściu.</u>
          <u xml:id="u-484.7" who="#MichałKurtyka">Natomiast jednocześnie musimy zmierzyć się z postępowaniami administracyjnymi prowadzonymi obecnie przez prezesa URE na podstawie tamtych przepisów, nie do końca odpowiadających już na potrzeby, tak jak wspomniałem, obecnej sytuacji. Z tego powodu niezbędne jest wprowadzenie przepisu przejściowego, to jest art. 15a dodany niniejszym projektem, który umożliwi umorzenie tych postępowań. Należy podkreślić, że chodzi tu o bardzo dużą liczbę postępowań. Dotyczą one szeregu kwestii, m.in. kwalifikowania gazu z importu. W sytuacji gdy przystąpiliśmy do Unii Europejskiej, nabycie wewnątrzwspólnotowe z punktu widzenia przepisów o wspólnym rynku nie jest już importem. Gaz dostarczony rewersem wirtualnym podlega dywersyfikacji, interpretacja kraju pochodzenia - to wszystko są kwestie, w związku z którymi toczyły się postępowania i które ten art. 15a pozwala rozstrzygnąć w taki sposób, aby było to zgodne również z przepisami unijnymi. Dodam, że rozporządzenie dywersyfikacyjne - jego nowela, do której Rada Ministrów została upoważniona - poszło do konsultacji w ostatnich dniach i będzie się toczyć proces konsultacji legislacyjnych, który zakończy się, mam nadzieję, bardzo szybko, tak że ta kwestia również zostanie szybko rozwiązana. Bardzo serdecznie dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-485">
          <u xml:id="u-485.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-485.1" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł sprawozdawca Wojciech Zubowski.</u>
          <u xml:id="u-485.2" who="#RyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-486">
          <u xml:id="u-486.0" who="#WojciechZubowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-486.1" who="#WojciechZubowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo krótko, również nawiązując do wypowiedzi pana ministra i obaw dotyczących narodowych celów wskaźnikowych.</u>
          <u xml:id="u-486.2" who="#WojciechZubowski">Szanowni państwo, po wprowadzeniu tzw. pakietu paliwowego ilość cystern z samych Niemiec wjeżdżających do Polski spadła z 700 do ok. 150 na dobę. Jeżeli chodzi o Lotos i Orlen, jest gwałtowne zwiększenie zapotrzebowania na paliwo. Krótko mówiąc, pakiet paliwowy dał efekty. Wzrosło zapotrzebowanie na legalnie sprowadzane paliwo. Jeżeli chodzi o rolników, o producentów, na ich miejscu zastanawiałbym się, w żadnym wypadku nie obawiałbym się tego, że narodowy cel wskaźnikowy na poziomie 7,1% w jakikolwiek sposób zagrozi im, jeżeli chodzi o prowadzenie działalności gospodarczej, bo po prostu w tym momencie uszczelniamy rynek, jeżeli chodzi o sprowadzanie paliwa, i na pewno tutaj tego zagrożenia nie będzie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-486.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-487">
          <u xml:id="u-487.0" who="#RyszardTerlecki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-487.1" who="#RyszardTerlecki">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-487.2" who="#RyszardTerlecki">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji do Spraw Energii i Skarbu Państwa w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-487.3" who="#RyszardTerlecki">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-487.4" who="#RyszardTerlecki">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-487.5" who="#RyszardTerlecki">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 10. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii oraz Komisji Infrastruktury o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o kierujących pojazdami oraz niektórych innych ustaw (druki nr 997 i 1000).</u>
          <u xml:id="u-487.6" who="#RyszardTerlecki">Proszę pana posła Witolda Czarneckiego o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-488">
          <u xml:id="u-488.0" who="#WitoldCzarnecki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o kierujących pojazdami oraz niektórych innych ustaw, druk sejmowy nr 997, był rozpatrywany po przeprowadzeniu pierwszego czytania na połączonym posiedzeniu Komisji Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii oraz Komisji Infrastruktury w dniu 14 listopada br.</u>
          <u xml:id="u-488.1" who="#WitoldCzarnecki">Projekt dotyczy informatycznego systemu Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców CEPiK. Ten złożony i niezwykle skomplikowany system oddziałuje na wiele podmiotów, a najważniejsze spośród nich to starostwa powiatowe, Policja, główny urząd transportu drogowego, Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych, wojewódzkie ośrodki ruchu drogowego, ośrodki szkolenia kierowców czy stacje kontroli pojazdów.</u>
          <u xml:id="u-488.2" who="#WitoldCzarnecki">W starej ustawie z dnia 24 lipca 2015 r. zostały zawarte zmiany mające stworzyć ramy prawne do realizacji projektu informatycznego CEPiK 2.0, którego celem jest przebudowa centralnej ewidencji pojazdów (CEP), centralnej ewidencji kierowców (CEK), a także centralnej ewidencji posiadaczy kart parkingowych (CEPKP).</u>
          <u xml:id="u-488.3" who="#WitoldCzarnecki">Kolejna zmiana ustawy Prawo o ruchu drogowym z dnia 16 grudnia 2015 r. przesunęła termin wejścia w życie CEPiK 2.0 na 1 stycznia 2017 r., biorąc pod uwagę niedostateczne przygotowanie wszystkich użytkowników systemu do jego wdrożenia.</u>
          <u xml:id="u-488.4" who="#WitoldCzarnecki">Ostatnio uzyskano cały szereg ważnych informacji w wyniku audytu przeprowadzonego na zlecenie rządu wśród wszystkich interesariuszy. Duże ryzyko nieudanego wdrożenia systemu z dniem 1 stycznia 2017 r., a ponadto brak wszystkich komponentów infrastruktury teleinformatycznej oraz dodatkowo konieczność wyeliminowania luk prawnych w innych ustawach wydają się wskazywać, że optymalnym terminem wprowadzenia w życie ustawy jest dzień 28 czerwca 2018 r., i ten termin też jest określony w ustawie jako główna zmiana.</u>
          <u xml:id="u-488.5" who="#WitoldCzarnecki">Wysoki Sejmie! Połączone komisje przyjęły rządowy projekt ustawy wraz z trzema poprawkami natury legislacyjnej i rekomendują Wysokiej Izbie przyjęcie ustawy w brzmieniu zawartym w sprawozdaniu komisji dostarczonym paniom i panom posłom w druku sejmowym nr 1000. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-488.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-489">
          <u xml:id="u-489.0" who="#RyszardTerlecki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-489.1" who="#RyszardTerlecki">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-489.2" who="#RyszardTerlecki">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-489.3" who="#RyszardTerlecki">Jako pierwszy pan poseł Grzegorz Woźniak wystąpi w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-490">
          <u xml:id="u-490.0" who="#GrzegorzAdamWoźniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o kierujących pojazdami oraz niektórych innych ustaw, druk nr 997.</u>
          <u xml:id="u-490.1" who="#GrzegorzAdamWoźniak">Nowelizacja ustawy ma na celu głównie przesunięcie terminu wdrożenia skomplikowanego systemu informatycznego CEPiK 2.0, który dotyczył będzie kierowców oraz wielu instytucji publicznych, m.in. są to: Policja, główny inspektor transportu drogowego, starostwa, Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych, ośrodki ruchu drogowego, wojewódzkie ośrodki szkolenia kierowców czy stacje kontroli pojazdów. Celem systemu CEPiK 2.0 jest przebudowa i modernizacja centralnej ewidencji pojazdów, centralnej ewidencji kierowców, jak również budowa centralnej ewidencji posiadaczy kart parkingowych.</u>
          <u xml:id="u-490.2" who="#GrzegorzAdamWoźniak">Ustawa miała wejść w życie z dniem 4 stycznia 2016 r. Na podstawie ustawy z dnia 16 grudnia 2015 r. o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw termin wejścia w życie ww. przepisów związanych z realizacją projektu informatycznego CEPiK 2.0 został przesunięty, zmieniony na 1 stycznia 2017 r. Przesunięcie terminu uruchomienia systemu CEPiK 2.0 związane było z niedostatecznym przygotowaniem użytkowników systemu do wdrożenia, w szczególności systemów eksploatowanych w starostwach, kluczowych dla realizacji zadań związanych z rejestracją pojazdów i wydawaniem uprawnień do kierowania pojazdami.</u>
          <u xml:id="u-490.3" who="#GrzegorzAdamWoźniak">W związku z informacjami uzyskanymi od interesariuszy systemu minister cyfryzacji zlecił przeprowadzenie audytu dotyczącego stanu przygotowań do wdrożenia CEPiK 2.0.</u>
          <u xml:id="u-490.4" who="#GrzegorzAdamWoźniak">Jedną z zasadniczych rekomendacji wynikających z tego audytu jest konieczność zmiany i urealnienia harmonogramu wdrożenia CEPiK 2.0 w związku z wysokim ryzykiem nieudanego wdrożenia systemu w terminie do 1 stycznia 2017 r. z uwagi na brak wszystkich komponentów infrastruktury systemów teleinformatycznych dla wszystkich podmiotów, które potencjalnie będą z niego korzystać - jak wcześniej powiedziałem, są to starostwa, ośrodki ruchu drogowego czy Policja. Projekt ustawy o zmianie ustawy o kierujących pojazdami oraz niektórych innych ustaw, przedłużający kolejny raz vacatio legis dla przepisów wdrażających system CEPiK 2.0, ma pozwolić na kompleksowe przygotowanie modernizacji i uruchomienia systemu. Proces przełączenia na zmodernizowany system jest procesem skomplikowanym i wiąże się z migracją bardzo dużej ilości danych z wielu źródeł oraz przełączeniem dużej ilości podmiotów. Z punktu widzenia kalendarza i rozłożenia w nim tzw. długich weekendów, podczas których byłoby możliwe wdrożenie tego systemu bez zakłóceń, jest wyznaczona data 4 czerwca 2018 r. W tym terminie przewiduje się wejście w życie znowelizowanych przepisów oraz wdrożenie systemu CEPiK 2.0.</u>
          <u xml:id="u-490.5" who="#GrzegorzAdamWoźniak">W omawianej nowelizacji ważna jest również zmiana, która ma wyeliminować lukę prawną pozwalającą osobom popełniającym m.in. naruszenie polegające na kierowaniu pojazdem z prędkością przekraczającą dopuszczalną o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym na omijanie przepisów o zatrzymaniu prawa jazdy na 3 miesiące przez nieokazanie tego dokumentu podczas kontroli drogowej. Obecnie podstawą do rozpoczęcia postępowania w sprawie wydania decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy jest informacja o fizycznym zatrzymaniu prawa jazdy podczas kontroli drogowej. Oznacza to, że brak zatrzymanego prawa jazdy podczas kontroli determinuje, do czasu uruchomienia systemu teleinformatycznego CEPiK 2.0, brak możliwości wydania przez starostę decyzji administracyjnej o zatrzymaniu tegoż prawa jazdy. Wystarczy więc, że kierowca poinformuje kontrolującego, że zapomniał wziąć ze sobą prawo jazdy, a otrzyma wyłącznie mandat za brak dokumentu w trakcie jazdy i uniknie zatrzymania prawa jazdy.</u>
          <u xml:id="u-490.6" who="#GrzegorzAdamWoźniak">Inna ważna zmiana dotyczy kierowania na kurs reedukacyjny. W obecnym stanie prawnym informacja o kierowaniu pojazdem pod wpływem alkoholu wpływa bezpośrednio do starosty od sądu w postaci odpisu wyroku, a więc starosta, mimo że taką informację posiada, nie może wydać decyzji o skierowaniu kierowcy na odpowiedni kurs reedukacyjny. Ta ustawa, ta nowelizacja ustawy umożliwia sprawne wykonywanie tego przepisu.</u>
          <u xml:id="u-490.7" who="#GrzegorzAdamWoźniak">W imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość proszę Wysoką Izbę o przyjęcie ww. nowelizacji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-490.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-491">
          <u xml:id="u-491.0" who="#RyszardTerlecki">W imieniu klubu Platformy Obywatelskiej głos zabierze pan poseł Paweł Arndt.</u>
          <u xml:id="u-491.1" who="#RyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-492">
          <u xml:id="u-492.0" who="#PawełArndt">Panie Marszałku! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Panie Ministrze! Rozpatrujemy projekt ustawy o zmianie ustawy o kierujących pojazdami, ale też kilku innych ustaw. Przy tej okazji zmieniamy, nowelizujemy Prawo o ruchu drogowym, Kodeks karny, ustawę o działach administracji państwowej.</u>
          <u xml:id="u-492.1" who="#PawełArndt">Tak jak mówili moi przedmówcy, najważniejszym elementem tej nowelizacji jest przesunięcie w czasie wejścia w życie systemu teleinformacyjnego CEPiK 2.0. To jest bardzo złożony i rozległy system i rzeczywiście jego wdrożenie wymaga wielu precyzyjnych działań. Mimo że prace nad tym systemem trwają od września 2013 r. i było już kilka terminów jego wejścia w życie, do tej pory wdrożyć się go nie udało, ale miejmy nadzieję, że tym razem to się uda. Jak mówiłem, jest to bardzo skomplikowany system, oddziałujący na wiele podmiotów. Kilka ministerstw, resortów ma nad tym nadzór: Ministerstwo Skarbu Państwa, Ministerstwo Sprawiedliwości, MSWiA, ministerstwo infrastruktury, a od 1 stycznia 2016 r. właściwie całość koordynuje minister cyfryzacji.</u>
          <u xml:id="u-492.2" who="#PawełArndt">System ten oddziałuje na mnogość podmiotów. O tym też przedmówcy już mówili. Starostwa, Policja, wojewódzkie ośrodki ruchu drogowego, ośrodki szkolenia kierowców, których w Polsce jest ok. 7 tys., stacje kontroli pojazdów, których jest 4 tys. To wszystko powoduje, że aby rzeczywiście ten system wdrożyć bez problemu, potrzeba jeszcze trochę czasu.</u>
          <u xml:id="u-492.3" who="#PawełArndt">Z uzasadnienia - przeczytam tutaj fragment - wynika, że przesunięcie terminu uruchamiania związane było z niedostatecznym przygotowaniem użytkowników systemu do wdrożenia, w szczególności systemów eksploatowanych w starostwach i związanych z realizacją zadań dotyczących rejestracji pojazdów i wydawania uprawnień do kierowania pojazdami.</u>
          <u xml:id="u-492.4" who="#PawełArndt">4 czerwca 2018 r. - wydaje się, że to jest dość odległy termin i można by się zastanawiać, czy tego projektu nie można wdrożyć wcześniej, ale myślę, że ten 4 czerwca jest dobry, bo jak tutaj mówił jeden z moich przedmówców, jest to termin po długim weekendzie i wtedy łatwiej takie projekty wprowadzać w życie. Pewnie można by zastanowić się, czy nie można byłoby go wprowadzić na początku roku, tak jak te poprzednie projekty mówiły o styczniu: jeden o styczniu 2016 r., kolejny o styczniu 2017 r. To też jest po weekendzie, ale myślę, że po weekendzie, którym jest Boże Ciało, bo tak to przypada w czerwcu 2018 r., łatwiej jest wprowadzać taki system aniżeli po Sylwestrze.</u>
          <u xml:id="u-492.5" who="#PawełArndt">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Platforma Obywatelska, w imieniu której występuję, poprze ten projekt, poprze te zmiany, które proponuje minister cyfryzacji.</u>
          <u xml:id="u-492.6" who="#PawełArndt">Chcę jeszcze powiedzieć, że dość istotne jest może to, że precyzujemy katalog marek pojazdów, aby uniknąć dowolności przy wprowadzaniu danych technicznych. To jest dosyć istotne, bo do tej pory brakowało tu tej precyzji. Tych aż 30 elementów, które mają charakteryzować pojazd, jest zawartych w tym projekcie.</u>
          <u xml:id="u-492.7" who="#PawełArndt">Oprócz tego przesunięcia w czasie wejścia w życie systemu w projekcie zawarte są zmiany legislacyjne, które mają na celu wyeliminowanie luk prawnych. O tym też mówili moi przedmówcy. Wydaje się, że to są zmiany, które są potrzebne. Te luki należy wyeliminować.</u>
          <u xml:id="u-492.8" who="#PawełArndt">Reasumując, jeszcze raz chcę powiedzieć, że Platforma Obywatelska poprze omawiany projekt.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-493">
          <u xml:id="u-493.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-493.1" who="#RyszardTerlecki">W imieniu klubu Kukiz’15 pan poseł Maciej Masłowski.</u>
          <u xml:id="u-493.2" who="#RyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-494">
          <u xml:id="u-494.0" who="#MaciejMasłowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie komisji o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o kierujących pojazdami oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-494.1" who="#MaciejMasłowski">W zasadzie co tutaj powiedzieć? Projekt ustawy jest w mojej opinii, a w zasadzie w opinii naszego klubu, bardzo dobry. Moim zdaniem bardzo owocne było posiedzenie komisji w dniu 14 listopada, kiedy to podsekretarz stanu pan Woźny przedstawiał nam, dlaczego przyszli do nas. I najciekawsze w tym wszystkim było właśnie to, dlaczego przyszli, kiedy opowiadali nam, co zastali, kiedy przejęli, można powiedzieć, ten projekt, innymi słowy, jaki niewyobrażalny bałagan zostawiła poprzednia ekipa rządząca. Mówię to z punktu widzenia informatyka, dlatego że jeżeli słyszę ze strony rządowej o 1 tys. koordynatorów czy tam 100, już teraz nieważne, mógłbym to sprawdzić, o koordynatorach projektu, którzy w zasadzie nie komunikowali się ze sobą... Albo inna rzecz: wykonawcą bazy centralnej jest jeden wykonawca, a bazy lokalnej drugi i oni nie komunikują się ze sobą. Kiedy mówimy o stronie legislacyjnej i ma być 25 rozporządzeń, z których na dzień 1 stycznia zostały wydane dwa, to o czym mówimy? To nie jest dziwne, że ten projekt jest przesuwany. I dobrze, dlatego że jest tam jeszcze dużo do zrobienia, aczkolwiek wiem, jestem przekonany o tym, że akurat Ministerstwo Cyfryzacji poradzi sobie z tym, dlatego że... Tutaj odpowiadając czy może nie odpowiadając, ale cytując pana posła Arndta z Platformy Obywatelskiej, mojego poprzednika, powiem: nie, nie dałoby się wcześniej. Po pierwsze, czas, który pozostał, jest idealny, natomiast w komisji zostało wyjaśnione, dlaczego to jest 4 czerwca. Dlatego że jest Boże Ciało, a w innym wypadku musielibyśmy w ostatnich dniach 2017 r. zmusić ludzi, żeby siedzieli w pracy i pomagali wdrażać ten system. Dlatego o samym projekcie ciężko byłoby mówić. W zasadzie można tylko narzekać na poprzednich rządzących.</u>
          <u xml:id="u-494.2" who="#MaciejMasłowski">Co więcej? Podoba mi się to, że zostało zawarte to porozumienie pomiędzy wytwórcą tych baz lokalnych, czyli Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców - mam tu na myśli Polską Wytwórnię Papierów Wartościowych - a Centralnym Ośrodkiem Informatyki, który odpowiada za to od strony bazy centralnej.</u>
          <u xml:id="u-494.3" who="#MaciejMasłowski">Kwestia słowników to niezmiernie ważna rzecz, tak jak zresztą było powiedziane na posiedzeniu komisji, dlatego że wyrazy „Ford Mondeo” czy „Renault Megane” może naprawdę wprowadzać na miliony sposobów, a teraz dzięki słownikom zostanie to usystematyzowane. Co ciekawe, ta ustawa nie tylko przesuwa termin, ale również powoduje, że od stycznia 2017 r. pracownicy w starostwach będą już musieli z tych słowników korzystać. O tym, że zostały te dwie złote zasady naruszone, czyli ta część legislacyjna, gdzie projekt informatyczny jest tworzony... W jaki sposób był on wcześniej tworzony, nie będę mówił. Kiedy jest tworzony, od strony legislacyjnej mamy bałagan. Kiedy nie ma informacji o tym, jakie plany legislacyjne mają inne resorty, to trudno budować taki system. Co jeszcze więcej? W zasadzie o słowniku powiedziałem.</u>
          <u xml:id="u-494.4" who="#MaciejMasłowski">Innymi słowy, w klubie Kukiz’15, w zasadzie tak w skrócie, będzie jak najbardziej rekomendacja do poparcia tego projektu ustawy. W zasadzie życzę powodzenia. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-495">
          <u xml:id="u-495.0" who="#RyszardTerlecki">W imieniu klubu Nowoczesna pan poseł Mirosław Suchoń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-496">
          <u xml:id="u-496.0" who="#MirosławSuchoń">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-496.1" who="#MirosławSuchoń">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam przyjemność przedstawić w imieniu Klubu Poselskiego Nowoczesna stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o kierujących pojazdami oraz niektórych innych ustaw, ujętego w druku nr 997, a po sprawozdaniu komisji - w druku nr 1000.</u>
          <u xml:id="u-496.2" who="#MirosławSuchoń">Szanowni Państwo! Przedmiotowy projekt ustawy dotyczy zmiany przepisów w kilku obszarach. Najważniejszy z nich to niewątpliwie zmiana terminu wejścia w życie ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw na dzień 4 czerwca 2018 r., co jest związane z przesunięciem terminu uruchomienia zmodernizowanego systemu informatycznego Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców, zwanego CEPiK 2.0. Projektowana ustawa przewiduje również inne zmiany merytoryczne, w tym zmianę dotyczącą zatrzymania prawa jazdy za jazdę z prędkością przekraczającą o 50 km/h dopuszczalną prędkość na obszarze zabudowanym. Nowelizacja ta wyeliminuje lukę prawną pozwalającą osobom popełniającym naruszenia przepisów ruchu drogowego na omijanie przepisów o zatrzymaniu prawa jazdy na 3 miesiące przez nieokazanie tego dokumentu podczas kontroli drogowej. W związku z tym decyzje o zatrzymaniu prawa jazdy na 3 miesiące za jazdę pojazdem z prędkością przekraczającą o 50 km/h dopuszczalną prędkość na obszarze zabudowanym będą wydawane na podstawie informacji o popełnionym naruszeniu.</u>
          <u xml:id="u-496.3" who="#MirosławSuchoń">Kolejna zmiana zmierza do wyeliminowania drugiej luki prawnej, tym razem dotyczącej kierowania przez starostę osoby, która kierowała pojazdem w stanie nietrzeźwości, w stanie po spożyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu, na odpowiedni kurs reedukacyjny. W wyniku przyjęcia procedowanej noweli starosta skieruje osobę na kurs na podstawie odpisu wyroku przesłanego przez sąd.</u>
          <u xml:id="u-496.4" who="#MirosławSuchoń">Projekt ustawy przewiduje również wprowadzenie obowiązku dla podmiotu, który ujawnił popełnienie naruszenia lub wydał prawomocne rozstrzygnięcie za to naruszenie, aby niezwłocznie powiadomił o tym starostę właściwego ze względu na miejsce zamieszkania kierującego pojazdem.</u>
          <u xml:id="u-496.5" who="#MirosławSuchoń">Te trzy zmiany dotyczące eliminacji luk i wprowadzenia nowego obowiązku dla podmiotów urzędowych w przedstawionym brzmieniu wydają się zasadne i zasługują w tej formule na poparcie.</u>
          <u xml:id="u-496.6" who="#MirosławSuchoń">Jednak na koniec chcę wrócić do systemu CEPiK 2.0 - niekończąca się opowieść i przykład tego, jak można źle wydać państwowe środki na informatyzację państwa. Oczywiście wydaje się, że wszyscy mają tę świadomość, że to, jak projektowano ten system, jak prace nad tym systemem zostały źle przeprowadzone, może w zasadzie być użyte jako przykład w nauczaniu. Nie mówię tutaj o ostatnim roku, tylko o ostatnich kilku latach, kiedy powstała koncepcja, kiedy przeprowadzono zmiany legislacyjne w Wysokiej Izbie i kiedy ktoś zaczął ten system budować. Trudno sobie wyobrazić większe marnotrawstwo środków w naszym państwie właśnie na system informatyczny niż jest to w przypadku systemu CEPiK 2.0. Oczywiście pominę tutaj szczegóły techniczne, bo one są ważne dla specjalistów i pewnie państwu niewiele powiedzą, natomiast chcę powiedzieć tutaj o kilku sprawach.</u>
          <u xml:id="u-496.7" who="#MirosławSuchoń">Otóż, po pierwsze, bardzo się cieszę, że nikt już dzisiaj tutaj, w Wysokiej Izbie, chociaż poseł sprawozdawca miał przed chwilą taką próbę, nie wskazuje na to, że winne nieprzygotowania tego systemu, niewdrożenia tego systemu w terminie są starostwa, są WORD-y, są ośrodki szkolenia itd. Trzeba sobie jasno powiedzieć: w tej materii zawiniły urzędy, zawiniły ministerstwa, które były odpowiedzialne za zbudowanie tego systemu. Jest to kilka różnych departamentów, nie będę ich tutaj wymieniać. Natomiast jeszcze raz powtórzę to z całą mocą: za niewdrożenie tego systemu odpowiedzialne są organy centralne i nigdy na żadnym etapie wdrażania tych systemów winą nie można było obarczać ani starostw, ani WORD-ów, ani innych jednostek organizacyjnych. Te informacje, takie oskarżenia, które padały tutaj i też były dystrybuowane w prasie, to było zwykłe kłamstwo.</u>
          <u xml:id="u-496.8" who="#MirosławSuchoń">Kolejna rzecz, którą chcę powiedzieć. 9 grudnia, czyli prawie rok temu, z tej mównicy mówiłem w Wysokiej Izbie, przedstawiając również stanowisko klubu w tej sprawie, że rok to jest za mało, że rok na posprzątanie tego strasznego bajzlu, przepraszam za wyrażenie, nie starczy. Niestety to się sprawdziło, chociaż 13 kwietnia, pan minister sobie zapewne przypomina, w trakcie pytań w sprawach bieżących, kiedy zadawaliśmy to pytanie również jako klub Nowoczesna, wszystko jeszcze wyglądało okej. Myślałem, że to jest zapaść prawna. Okazało się, że to jest zapaść jakby zarówno w warstwie...</u>
          <u xml:id="u-496.9" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-496.10" who="#MirosławSuchoń">...projektu, jak i zarządzania...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-497">
          <u xml:id="u-497.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-497.1" who="#RyszardTerlecki">Teraz w imieniu klubu...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-498">
          <u xml:id="u-498.0" who="#MirosławSuchoń">...projektem, ale też w warstwie programistycznej. Oczywiście...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-499">
          <u xml:id="u-499.0" who="#RyszardTerlecki">...Polskiego Stronnictwa Ludowego głos zabierze pan poseł Kazimierz Kotowski.</u>
          <u xml:id="u-499.1" who="#RyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-500">
          <u xml:id="u-500.0" who="#MirosławSuchoń">...na ten moment zmiana terminu wdrożenia...</u>
          <u xml:id="u-500.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-500.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-501">
          <u xml:id="u-501.0" who="#RyszardTerlecki">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-502">
          <u xml:id="u-502.0" who="#KazimierzKotowski">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Procedujemy dzisiaj nad rządowym projektem ustawy o zmianie ustawy o kierujących pojazdami oraz niektórych innych ustaw, druki sejmowe nr 997 i 1000.</u>
          <u xml:id="u-502.1" who="#KazimierzKotowski">Przedstawiając stanowisko w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego, zacznę od tego, że naszym zdaniem... Uważamy, że dobrze, panie ministrze, że odważnie pan minister ze swoimi współpracownikami podszedł do tej kwestii, przeanalizował realne możliwości i uwarunkowania, cały splot zagadnień, który towarzyszy przygotowaniu wszystkich procedur, reguł, obszarów, zsynchronizowaniu działań, aby proponowany termin wejścia w życie tego systemu, 4 czerwca, mógł być realny. Na pewno można by zadać pytanie, czy nie można by tego przyspieszyć o 2–3 miesiące, ale po analizie tego, co zaistniało dotychczas na tym polu, uważamy, że jest to termin dobry, tym bardziej że pozwoli na przyjęcie i wcześniejsze wprowadzenie do funkcjonowania ważnego elementu, jakim jest katalog marek i typów pojazdów. To będzie taki jakby wstęp, który później pozwoli na dobre, właściwe funkcjonowanie.</u>
          <u xml:id="u-502.2" who="#KazimierzKotowski">W projekcie zakłada się, że w dniach 2–3 czerwca nastąpi tzw. produkcyjne uruchomienie systemu. Jest to czas... To dni, które nie będą wymagały dodatkowych działań, aby zabezpieczyć dobre warunki do jego wprowadzenia, czyli spokój, możliwość dobrego startu, ze względu na układ kalendarza i święta. Biorąc pod uwagę, że przecież we właściwe funkcjonowanie systemu będą zaangażowane powiaty, 380 powiatów, ok. 4 tys. stacji i ok. 7 tys. ośrodków szkolenia, to ważny moment, ważny element.</u>
          <u xml:id="u-502.3" who="#KazimierzKotowski">Będziemy głosować za dalszym procedowaniem tego projektu i w konsekwencji za przyjęciem go bez zbędnej zwłoki. Proponowany projekt ustawy zawiera jeszcze regulacje dotyczące możliwości wszczynania działań przeciw wykroczeniom w ruchu drogowym dotyczącym prędkości oraz możliwości działań starostów w odniesieniu do kierowców naruszających przepisy dotyczące wymogu trzeźwości w czasie kierowania pojazdami. Uważamy projekt za dobry i potrzebny. Będziemy go wspierać. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-503">
          <u xml:id="u-503.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-503.1" who="#RyszardTerlecki">W imieniu Koła Poselskiego Wolni i Solidarni pani poseł Małgorzata Zwiercan.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-504">
          <u xml:id="u-504.0" who="#MałgorzataZwiercan">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Koła Poselskiego Wolni i Solidarni przedstawiam stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o kierujących pojazdami oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-504.1" who="#MałgorzataZwiercan">Projektowana ustawa przewiduje przesunięcie terminu wejścia w życie ustawy Prawo o ruchu drogowym z dnia 24 lipca 2015 r., co spowodowane jest przesunięciem terminu uruchomienia zmodernizowanego systemu informatycznego CEPiK. Jak wskazują projektodawcy, przesunięcie tego terminu jest konieczne, by system, z którego mają korzystać rzesze polskich obywateli, mógł funkcjonować w pełni, bez zastrzeżeń i możliwie bezawaryjnie, poparcie dla tej zmiany nie wymaga więc dyskusji. Nie można jednak pominąć faktu, że już w zeszłym roku procedowaliśmy w tej Izbie analogiczną regulację. Jak się jednak okazało, dodatkowy rok to za mało na nadrobienie zaległości, jakich poprzedni rząd dopuścił się przy realizacji tak ważnego systemu. Według nowych przewidywań i urealnionego harmonogramu po uporządkowaniu prac i wydaniu zaległych rozporządzeń racjonalnym terminem uruchomienia omawianego systemu będzie początek czerwca 2018 r. Mam nadzieję, że termin ten zostanie dotrzymany.</u>
          <u xml:id="u-504.2" who="#MałgorzataZwiercan">Oprócz przesunięcia terminu uruchomienia zmodernizowanego systemu informatycznego CEPiK w omawianym projekcie ustawy zaproponowano również szereg innych zmian, m.in. takich, które ułatwiają późniejszą migrację danych do nowego systemu oraz eliminują istniejące niedociągnięcia prawne. Jedną z luk prawnych, którą eliminują zawarte w projekcie regulacje, jest m.in. luka w Kodeksie karnym, pozwalająca na ominięcie przez osoby popełniające naruszenie polegające na kierowaniu pojazdem z prędkością przekraczającą dopuszczalną o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym przepisów o zatrzymaniu prawa jazdy na 3 miesiące przez nieokazanie tego dokumentu podczas kontroli drogowej. Choć ideę doprecyzowania przepisów, tak by osoby winne pewnych naruszeń nie mogły obchodzić ich bocznymi drogami, uważam za słuszną, to mając na uwadze w mojej opinii niedoskonałość tego przepisu, przy którego stosowaniu może dochodzić do uchybień i błędów, które z kolei mogą być przyczyną karania osób niewinnych, samo doprecyzowanie uważam również za niedoskonałe.</u>
          <u xml:id="u-504.3" who="#MałgorzataZwiercan">Za słuszne jednak uważam wprowadzenie do projektu regulacji umożliwiających starostom kierowanie osób kierujących pojazdami w stanie nietrzeźwości, w stanie po spożyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu na odpowiedni kurs reedukacyjny. Mimo zobowiązania starostów do tego obowiązku przepisami ustawy o kierujących pojazdami z dnia 5 stycznia 2011 r. przez istniejące niedociągnięcia prawne dotychczasowe jego wypełnianie było utrudnione.</u>
          <u xml:id="u-504.4" who="#MałgorzataZwiercan">Koło Poselskie Wolni i Solidarni, uwzględniając zgłoszone wątpliwości, popiera dalsze procedowanie ustawy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-505">
          <u xml:id="u-505.0" who="#RyszardTerlecki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-505.1" who="#RyszardTerlecki">Do pytań zapisało się pięcioro pań i panów posłów.</u>
          <u xml:id="u-505.2" who="#RyszardTerlecki">Zamykam listę osób zgłoszonych do pytań.</u>
          <u xml:id="u-505.3" who="#RyszardTerlecki">Wyznaczam czas pytania na 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-505.4" who="#RyszardTerlecki">Jako pierwszy zadaje pytanie pan poseł Paweł Arndt, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-506">
          <u xml:id="u-506.0" who="#PawełArndt">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Chciałbym spytać pana ministra o skutki finansowe związane z wprowadzeniem systemu CEPiK 2.0. W uzasadnieniu projektu ustawy czytamy, że zostały one przewidziane w ustawie z lipca 2015 r. Prawo o ruchu drogowym. Dalej czytamy, że ewentualne związane z przyjęciem przedmiotowego projektu ustawy skutki finansowe dla budżetu państwa i budżetów jednostek samorządu terytorialnego mogą być związane ze zmianą harmonogramu uruchamiania ww. projektu informatycznego, ale powinny one mieścić się w skutkach przewidzianych dla realizacji całego projektu.</u>
          <u xml:id="u-506.1" who="#PawełArndt">Chciałbym, żeby pan minister potwierdził, że tak się stanie, bo jednak tutaj są pewne wątpliwości. System będzie realizowany w 2 latach budżetowych, w roku 2017 i roku 2018,</u>
          <u xml:id="u-506.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-506.3" who="#PawełArndt">...i chcielibyśmy mieć pewność, że są na to środki finansowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-507">
          <u xml:id="u-507.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-507.1" who="#RyszardTerlecki">Pytanie zadaje pani poseł Małgorzata Pępek, klub Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-508">
          <u xml:id="u-508.0" who="#MałgorzataPępek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałam zapytać pana ministra: Co zrobiliście, by przyspieszyć wdrożenie systemu CEPiK?</u>
          <u xml:id="u-508.1" who="#MałgorzataPępek">Wszyscy wiemy, że ten system musi być dokładny i szczegółowy, żeby mógł stać się narzędziem pomocnym, a nie narzędziem utrudniającym pracę urzędów czy też Policji. Czy pan minister da gwarancję, że CEPiK zostanie uruchomiony w kolejnym wskazanym terminie, czyli w czerwcu 2018 r.?</u>
          <u xml:id="u-508.2" who="#MałgorzataPępek">Jeszcze jedna kwestia techniczna. Czy starostwa będą dysponowały zwiększonymi środkami na realizację wskazanych wyżej zadań? Chodzi chociażby o zatrudnienie dodatkowych urzędników, koszty korespondencji itp. Proszę o pisemną odpowiedź. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-509">
          <u xml:id="u-509.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-509.1" who="#RyszardTerlecki">Pytanie zadaje pan poseł Sylwester Chruszcz, klub Kukiz’15.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-510">
          <u xml:id="u-510.0" who="#SylwesterChruszcz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Długo czekaliśmy na CEPiK 2.0, ale myślę, że z naszych debat, naszych dyskusji wynikało, że kierowcy poczekają - chcemy, żeby ten system był dobry, żeby był pojemny. Jest on synchroniczny, ale ważne jest, żeby był na tyle elastyczny, żeby w przyszłości pomieścić kolejne usługi. Przecież nie wiemy, czy za rok, za 2, 3 lata kolejne ministerstwa nie będą wprowadzać kolejnych bardzo ważnych i potrzebnych dla nas usług.</u>
          <u xml:id="u-510.1" who="#SylwesterChruszcz">Stąd pytanie: Czy CEPiK 2.0 jest na tyle elastyczny i pojemny, że w przyszłości nie będzie konieczności budowania CEPiK-u 3.0? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-510.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-511">
          <u xml:id="u-511.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-511.1" who="#RyszardTerlecki">Pytanie zadaje pan poseł Grzegorz Woźniak, klub Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-512">
          <u xml:id="u-512.0" who="#GrzegorzAdamWoźniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Tak jak wszyscy podkreślamy, system CEPiK 2.0 jest bardzo ważny, jest oczekiwany. Przekładany jest termin jego wdrożenia.</u>
          <u xml:id="u-512.1" who="#GrzegorzAdamWoźniak">Mam pytanie do pana ministra. Była mowa o audycie, który ministerstwo przeprowadziło, bo tu były pytania, co ministerstwo zrobiło w międzyczasie. A ja chciałbym zapytać, czego nie zrobiono wcześniej, uchwalając ustawę o systemie CEPiK 2.0. Co wykazał audyt? Jakie były najważniejsze zaniechania i przez co mamy te dzisiejsze opóźnienia? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-512.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-513">
          <u xml:id="u-513.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-513.1" who="#RyszardTerlecki">Pytanie zadaje pan poseł Mirosław Suchoń, klub Nowoczesna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-514">
          <u xml:id="u-514.0" who="#MirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-514.1" who="#MirosławSuchoń">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Chciałem zadać pytania w trzech sprawach. Pierwsza sprawa to okres próbny - z uwagi na bezpieczeństwo na drogach. Niestety ta ustawa przesuwa też dzień wejścia w życie tego obowiązku, tego okresu próbnego. To może skutkować pogorszeniem się poziomu bezpieczeństwa na drogach, a na pewno to odsunięcie tego nie polepszy. W związku z tym, czy jednak rozważali państwo wdrożenie tego w terminie od 1 stycznia? Jeżeli nie, to dlaczego?</u>
          <u xml:id="u-514.2" who="#MirosławSuchoń">Druga rzecz. Chciałem zapytać o Polską Wytwórnię Papierów Wartościowych, która - jak wiemy - zamiast zajmować się kwestiami merytorycznymi, zajmuje się polityką historyczną i zamawianiem mszy świętych. Dodatkowo zwolniono chyba wszystkich pracowników merytorycznych do tej pory odpowiadających za te systemy. Czy to nie będzie przeszkodą w terminowym wdrożeniu systemu?</u>
          <u xml:id="u-514.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-514.4" who="#MirosławSuchoń">I trzecia rzecz, o którą chcę zapytać...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-515">
          <u xml:id="u-515.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-515.1" who="#RyszardTerlecki">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-515.2" who="#RyszardTerlecki">Teraz głos zabierze podsekretarz stanu w Ministerstwie Cyfryzacji pan Piotr Woźny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-516">
          <u xml:id="u-516.0" who="#MirosławSuchoń">Co się stało z osobami, które do tej pory zarządzały projektem systemu CEPiK 2.0? Czy przypadkiem one nie...</u>
          <u xml:id="u-516.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
          <u xml:id="u-516.2" who="#MirosławSuchoń">...gdzieś w obszarze instytucji państwowych? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-517">
          <u xml:id="u-517.0" who="#RyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-518">
          <u xml:id="u-518.0" who="#PiotrWoźny">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Po pierwsze, chciałbym bardzo państwu podziękować, zarówno posłowi sprawozdawcy, jak i przedstawicielom poszczególnych klubów, za stanowiska dotyczące tego projektu ustawy, za zrozumienie tej kwestii, z którą się zmierzyliśmy, i za poparcie, tak jednogłośne, dla idei związanej z przesunięciem tego terminu.</u>
          <u xml:id="u-518.1" who="#PiotrWoźny">Jest kilka pytań, które zostały zadane. Może zacznę od pytania pana posła Arndta. Skutki finansowe. Co do skutków finansowych mamy taką sytuację, że oryginalnie ten projekt został zainicjowany umową, która weszła w życie we wrześniu 2013 r. i miała obowiązywać do końca 2016 r. To jest umowa, która miała obowiązywać 40 miesięcy i przewidywała płatności rzędu 2,5 mln zł miesięcznie, czyli to było 100 mln zł za usługi informatyczne w okresie realizacji tego projektu plus kilkadziesiąt milionów złotych na infrastrukturę związaną z wdrożeniem tego systemu. Teraz mamy do czynienia z taką sytuacją, że wykonawca tego systemu, czyli Centralny Ośrodek Informatyki... To są rzeczy, które ustalaliśmy w ciągu tego roku i na tym koncentrowały się nasze prace w obszarze takim, powiedziałbym, audytowym. Mamy udokumentowaną wadliwą realizację procesu wykonania tej umowy. Jak to w umowach cywilnoprawnych, jeżeli wykonawca wadliwie realizował przedmiot zamówienia, to musi ponieść konsekwencje finansowe tego, że je wadliwie zrealizował. Tak się składa, że Centralny Ośrodek Informatyki dysponuje środkami finansowymi wypracowanymi w związku z realizacją poprzednich projektów informatycznych. W tej chwili Centralny Ośrodek Informatyki będzie musiał na koniec tego roku utworzyć rezerwę finansową na poczet realizacji tego kontraktu w kolejnych latach w okresie niezbędnym do przesunięcia wejścia w życie tego systemu. A więc poniesienie obciążenia, znacznej części obciążenia finansowego związanego z realizacją tego projektu nastąpi kosztem zysku wypracowanego przez Centralny Ośrodek Informatyki w poprzednich latach obrotowych. To jest jedna sprawa.</u>
          <u xml:id="u-518.2" who="#PiotrWoźny">Druga sprawa dotyczy jednej z rzeczy, na których się koncentrowaliśmy przez ostatni rok. To była kwestia zbudowania bardzo szczegółowego harmonogramu realizacji tego projektu, dlatego że to jest, tak jak już mówiłem, projekt międzyresortowy. Jest w to zaangażowanych pięciu czy sześciu interesariuszy międzyrządowych. Proszę sobie wyobrazić Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, które koordynuje działalność, nie wiem, Policji czy chociażby służb cywilnych, które też koordynują swoje aktywności i które też mają interfejsy do tego systemu. Systemy informatyczne poszczególnych instytucji państwowych, które będą ściągały informacje z systemu CEPiK 2.0, muszą zostać zintegrowane z systemem CEPiK 2.0. To oznacza, że tak naprawdę musimy zapewnić koordynację na poziomie wszystkich systemów informatycznych, które będą się do tego systemu podłączały. A więc to, co robiliśmy przez ten rok, to też ustalanie takiego drobiazgowego, szczegółowo harmonogramu. Takiego dokumentu nie było. Był, powiedziałbym, ogólny harmonogram i pomysł, jak to realizować. W projektach informatycznych, jak wiadomo, trzeba rozpisywać na detaliczne linijki kolejne kroki postępowania. Ten szczegółowy harmonogram, który ustaliliśmy, pozwolił nam uznać, że jest jeszcze ileś prac do wykonania w ramach tego projektu, które nie były uwzględnione w pierwotnie zawieranej umowie. W tej chwili podpisujemy, kończymy prace nad aneksem, czekamy na wejście w życie tej ustawy i kończymy prace nad aneksem do umowy pomiędzy Ministerstwem Cyfryzacji a Centralnym Ośrodkiem Informatyki, w którym zdefiniujemy, ile z prac związanych z realizacją tego systemu zostanie wykonane ze środków pochodzących z zysku wypracowanego przez COI w poprzednich latach obrotowych, a ile z tego to są prace, które np. nie były przewidziane albo nie zostały uregulowane w zakresie przedmiotowym tej umowy i muszą zostać jeszcze zdefiniowane, tak aby zostały zakontraktowane w Centralnym Ośrodku Informatyki. To tyle, jeżeli chodzi o skutki finansowe tego, co w tej chwili się dzieje.</u>
          <u xml:id="u-518.3" who="#PiotrWoźny">Odpowiadam na pytanie, co zrobiliśmy, żeby ten projekt się udał. To jest troszkę na takiej zasadzie, nie wiem, czy któryś z państwa miał takie doświadczenie, odziedziczenia niewybudowanego jeszcze domu na działce odziedziczonej np. po rodzicach. Dużo lepiej jest odziedziczyć pustą działkę i na niej od zera stawiać dom niż dostać dom wybudowany do pierwszego piętra, próbować sobie radzić z kontynuacją tej inwestycji, a następnie podejmować decyzję o tym, że trzeba to rozebrać i budować wszystko od początku. Chciałbym powiedzieć, że to, co dostaliśmy w spadku po naszych poprzednikach, to jest właśnie dom zbudowany do pierwszego piętra, kawałkami i bez, że tak powiem, szczegółowego projektu technicznego budowy tego domu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-519">
          <u xml:id="u-519.0" who="#RyszardTerlecki">Panie ministrze, ale jest godz. 23.30, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-520">
          <u xml:id="u-520.0" who="#PiotrWoźny">Ustrukturyzowaliśmy prace, zapewniliśmy koordynację wszystkich interesariuszy, którzy są w to zaangażowani. Poukładaliśmy to w taki sposób, że mamy to rozpisane na detaliczne czynności, które trzeba wykonać. Podzieliliśmy ten projekt na poszczególne fazy. Poprzednia idea dotycząca realizacji tego projektu zakładała, że ten projekt ma wejść w jednym momencie, ma się zadziać, ma dać możliwość skorzystania wszystkim służbom, wszystkim interesariuszom rządowym w tym samym momencie z tego systemu. Podzieliliśmy to na fazy, poszczególni interesariusze będą wchodzić w różnych momentach. Ustabilizowaliśmy sytuację w tym projekcie. Na dzień dzisiejszy jestem przekonany, że data 4 czerwca 2018 r., która została zaprojektowana we współpracy ze środowiskami samorządów powiatowych, że harmonogram realizacji, podzielenie tego na poszczególne fazy, jak również taka, a nie inna data wdrożenia to są czynniki, które dają szansę na sukces, na powodzenie tego projektu, na to, że jest to już ostatnie odroczenie terminu jego realizacji.</u>
          <u xml:id="u-520.1" who="#PiotrWoźny">Pytanie, czy nowe usługi będzie można wdrażać w tym systemie. Tak, to będzie nowoczesny system informatyczny, który jest budowany z myślą o tym, żeby do tego systemu były inkorporowane praktycznie wszystkie informacje istotne dla kierowców i dla pojazdów, wszystko to, co państwo kolekcjonuje, cała wiedza, którą państwo kolekcjonuje na temat pojazdów i na temat kierowców. Dlatego ten system jest tak wielki i tak skomplikowany, ponieważ w jego finalnym, docelowym kształcie będą się w nim znajdowały nawet informacje o nieopłaconych kartach parkingowych. To jest system, który kolekcjonuje, po pierwsze, całą masę informacji, to prawda, ale te informacje będą kolekcjonowane po to, żeby można było w oparciu o nie realizować różnego rodzaju e-usługi, jak również po to, żeby państwo dzięki temu mogło dużo precyzyjniej wiedzieć, co porusza się po polskich drogach, jakie są kompetencje poszczególnych kierowców, jak wygląda kwestia badań lekarskich tych kierowców itd. Tak że myślę, że po wdrożeniu tego systemu cała masa instytucji państwowych, dla których wiedza na temat pojazdów i kierowców jest istotna, będzie beneficjentem rozwiązań zawartych w tym systemie.</u>
          <u xml:id="u-520.2" who="#PiotrWoźny">Kwestia audytu. Nie chciałbym w tej chwili szczegółowo omawiać tego audytu. Myślę, że w dniu jutrzejszym wywiesimy, opublikujemy na naszej stronie internetowej taki 60-stronicowy materiał, przegląd poszczególnych fragmentów dotyczących realizacji tego projektu i poszczególnych aspektów, takich jak sposób zdefiniowania zakresu przedmiotowego tego projektu, sposób zapewnienia kadr informatycznych niezbędnych do tego, żeby ten projekt realizować, sposób zarządzania pracą programistów, sposób kontrolowania jakości prac programistów. Myślę, że każdy, kto jest zainteresowany tą tematyką, po przeczytaniu tego 60-stronicowego materiału będzie wiedział, dlaczego ten projekt nie miał jakichkolwiek szans zadziać się w terminie i co trzeba było zrobić przez rok, żeby wstawić to na takie tory, które zagwarantują jego realizację.</u>
          <u xml:id="u-520.3" who="#PiotrWoźny">Odpowiadam na pytania pana posła Suchonia, jeżeli chodzi o kwestie okresu próbnego. My w tej chwili, ta nasza nowelizacja to jest, powiedziałbym, nowelizacja techniczna związana z przesunięciem terminu wejścia w życie systemu. Rzecz, która była dla nas niezwykle istotna, to wprowadzenie słownikowania, ponieważ nie chcemy, żeby te dane, które są w systemie, były brudzone, o tym tutaj pan poseł opowiadał, przykład z Renault Mégane i z Fordem Mondeo, nie ma co do tego dopowiadać. Od 1 stycznia 2017 r. wreszcie przestajemy brudzić dane w bazie CEPiK. Natomiast te kwestie okresu próbnego to są, powiedziałbym, kwestie merytoryczne leżące bardziej w kompetencjach Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa. My jesteśmy z Ministerstwem Infrastruktury i Budownictwa umówieni na to, że po przesunięciu terminu wejścia w życie tego systemu siadamy do merytorycznej dyskusji na temat tego, co w tych ustawach, co w tym całym systemie ustaw, których termin wejścia w życie odraczamy do 4 czerwca, można poprawić i co można jeszcze wcześniej wdrożyć. Tak że na pewno kwestię okresu próbnego będziemy dyskutować z Ministerstwem Infrastruktury i Budownictwa.</u>
          <u xml:id="u-520.4" who="#PiotrWoźny">Co do współpracy z Polską Wytwórnią Papierów Wartościowych, Centralny Ośrodek Informatyki realizuje bazę centralną w tym projekcie, a Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych realizuje bazy lokalne - te, na których pracują pracownicy starostw. Ja mogę powiedzieć, że od pół roku, kiedy informatycy z COI intensywnie pracują z informatykami pracującymi dla PWPW, ponieważ PWPW jest w tym zakresie serwisowane przez firmę Hewlett Packard, nie widzę jakichkolwiek problemów we współpracy. Co tydzień trwają sprinty, na których spotykają się informatycy obydwu stron. Trwają procedury testowe, wymieniane są informacje o poprawkach programistycznych, które są konieczne. Poprawki z rejestru błędów są wyciągane, realizowane, naprawiane, nie mam powodów do narzekania. Od 20 kwietnia, czyli od momentu, kiedy doprowadziliśmy do podpisania porozumienia pomiędzy wytwórcą bazy lokalnej i bazy centralnej, mam poczucie pełnej kooperacji ze strony wykonawcy bazy lokalnej i nie widzę w tym przypadku problemów.</u>
          <u xml:id="u-520.5" who="#PiotrWoźny">Padało pytanie o to... Aha, jeszcze jedno pytanie, które tutaj padło, dotyczące tego, co z dodatkowymi pieniędzmi dla starostw, jeżeli chodzi o kwestie wdrożenia tego systemu. To jest tak, że rzeczą, która nie była zaplanowana przy tym wdrożeniu systemu, jest kwestia kooperacji ze środowiskami samorządowymi i z tymi ludźmi, którzy pracują na tych systemach. I to jest niezwykle istotna sprawa. Nie można wdrażać jakiegokolwiek systemu, jeżeli nie rozmawia się z jego użytkownikami i nie zagwarantuje się im komfortu korzystania z tych rozwiązań.</u>
          <u xml:id="u-520.6" who="#PiotrWoźny">Systemy informatyczne nie mają być narzędziem represji użytkowników, tylko mają być czymś, co im pomaga w codziennej pracy. W nowym podejściu do CEPiK-u 2.0 przewidujemy więc cały komponent szkoleniowy, rozmawiamy ze środowiskiem samorządów powiatowych. W poniedziałek w przyszłym tygodniu mamy wspólnie z panią minister Streżyńską oraz panem ministrem Adamczykiem spotkanie z zarządem Związku Powiatów Polskich, na którym będzie reprezentowanych 40 starostów. Będziemy współpracować z tym środowiskiem w taki sposób, żeby ci ludzie, którzy operacyjnie pracują na tych systemach, wiedzieli doskonale, jak ten system będzie wyglądał i z czym mają się liczyć.</u>
          <u xml:id="u-520.7" who="#PiotrWoźny">Zakładamy, że po wejściu w życie tego systemu koszty obsługi starostw w tym zakresie i koszty alokowane do tego powinny spaść, bo nie zakładamy, że wdrożenie systemu informatycznego przyniesie wzrost kosztów związanych z ewidencjonowaniem spraw dotyczących pojazdów i kierowców. To tyle pytań, które zapisałem. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-521">
          <u xml:id="u-521.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-521.1" who="#RyszardTerlecki">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-521.2" who="#RyszardTerlecki">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-521.3" who="#RyszardTerlecki">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 11. porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo o zgromadzeniach (druk nr 1044).</u>
          <u xml:id="u-521.4" who="#RyszardTerlecki">Proszę pana posła Arkadiusza Czartoryskiego o przedstawienie projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-521.5" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Może uznał to zgromadzenie za nielegalne i nie przyszedł.)</u>
          <u xml:id="u-521.6" who="#RyszardTerlecki">Jest pan poseł. Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-521.7" who="#RyszardTerlecki">Panie pośle, mam nadzieję, że odliczymy panu ten czas, w którym musieliśmy czekać na pana.</u>
          <u xml:id="u-521.8" who="#komentarz">(Poseł Arkadiusz Czartoryski: Przepraszam, przepraszam.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-522">
          <u xml:id="u-522.0" who="#ArkadiuszCzartoryski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Druk nr 1044, projekt nowelizacji ustawy o zmianie ustawy Prawo o zgromadzeniach.</u>
          <u xml:id="u-522.1" who="#ArkadiuszCzartoryski">Szanowni państwo, chciałbym przede wszystkim podkreślić, że projekt ma na celu poszerzenie, zwiększenie swobód obywatelskich, które w Polsce są ogromną wartością. Wychodzimy z założenia, że każda grupa społeczna, partia lub inna organizacja ma prawo do swobodnego, i tu chciałem podkreślić, prawo do swobodnego - bo to jest istota, clou tego projektu - manifestowania swoich przekonań w przestrzeni publicznej. I pojawiają się głosy krytyczne wobec tego projektu, z którymi nie możemy się zgodzić, że sytuacja, w której jedna manifestacja może być blokowana przez drugą manifestację, jest normalna.</u>
          <u xml:id="u-522.2" who="#ArkadiuszCzartoryski">Szanowni państwo, jeżeli uprawnione do tego organy państwa rejestrują daną manifestację jako manifestację legalną, to jako wnioskodawcy tego projektu nowelizacji uważamy, że taka manifestacja ma prawo się odbyć. I nie może ona być blokowana, niszczona, rozpędzana na zasadzie kontrmanifestacji drugiej grupy społecznej. Chodzi tutaj o to, żeby każda z grup mogła swobodnie manifestować swoje przekonania.</u>
          <u xml:id="u-522.3" who="#ArkadiuszCzartoryski">Szanowni państwo, wprowadzamy, proponujemy wprowadzenie typu manifestacji określanego jako cykliczny. Takie manifestacje, które odbywają się kilka razy w roku, przez kilka lat z rzędu - tu jest propozycja: przynajmniej 3 lata z rzędu - będziemy uważać za manifestacje cykliczne.</u>
          <u xml:id="u-522.4" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Przykład mógłby pan podać?)</u>
          <u xml:id="u-522.5" who="#ArkadiuszCzartoryski">Na przykład Marsz Niepodległości jest kilka lat z rzędu.</u>
          <u xml:id="u-522.6" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Kilka razy w roku - tak pan powiedział.)</u>
          <u xml:id="u-522.7" who="#ArkadiuszCzartoryski">Nie, ale proszę słuchać...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-523">
          <u xml:id="u-523.0" who="#RyszardTerlecki">Panie pośle, proszę nie przeszkadzać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-524">
          <u xml:id="u-524.0" who="#ArkadiuszCzartoryski">W nowelizacji przez pojęcie „cykliczne” rozumiemy...</u>
          <u xml:id="u-524.1" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: To 3 maja też jest cykliczny.)</u>
          <u xml:id="u-524.2" who="#ArkadiuszCzartoryski">...manifestacje, które się odbywają cztery razy w roku lub więcej albo przez kilka lat z rzędu - raz w roku, ale kilka lat z rzędu, 3 lata z rzędu, panie pośle. Kilka takich manifestacji mamy w Polsce i to nieprawda, że one np. dotyczą tylko jednego ugrupowania politycznego czy tylko jednej grupy społecznej. W takich sytuacjach, proszę państwa, proponujemy, ażeby ta manifestacja, która jest manifestacją cykliczną, miała pierwszeństwo, ale tu chcę bardzo wyraźnie zaznaczyć: kontrmanifestacja też będzie mogła się odbyć, tylko 100 m dalej. Tu jest sytuacja taka, że jednocześnie z manifestacjami cyklicznymi, chociażby Marszem Niepodległości, była zgłaszana - mieliśmy takie przypadki, np. właśnie na trasie Marszu Niepodległości - jedna lub kilka kontrmanifestacji. I teraz doprowadzamy za sprawą przepisów obowiązujących w Polsce do sytuacji, w której policja już na bieżąco, na gorąco, na ulicy musi rozdzielać dwie manifestacje, a takiej potrzeby nie ma, zwłaszcza że chodzi też tutaj o bezpieczeństwo osób, które manifestują.</u>
          <u xml:id="u-524.3" who="#ArkadiuszCzartoryski">Chcę jeszcze raz bardzo wyraźnie podkreślić: w przedmiotowym projekcie nowelizacji ustawy nie ma w żadnym miejscu zapisów czy pomysłów dotyczących ograniczenia swobody manifestowania przez obywateli swoich przekonań, wręcz przeciwnie - moim zdaniem, zdaniem wnioskodawców jest to projekt, który umożliwi swobodne manifestowanie przekonań w przestrzeni publicznej każdej z grup, która będzie chciała zgłosić taką manifestację. Dajemy pierwszeństwo manifestacjom cyklicznym, ale nie oznacza to, że kontrmanifestacja wobec tej manifestacji cyklicznej nie będzie mogła się odbyć. Będzie mogła się odbyć, jednak nieco dalej, tak żeby nie doszło do ulicznego rozstrzygnięcia, kto tutaj ma większą siłę, kto będzie skuteczniej, proszę państwa, się przepychał. I to jest jakby clou tej nowelizacji. Oczywiście jeżeli chodzi o manifestacje cykliczne, proponujemy, ażeby tego rozstrzygnięcia dokonywał wojewoda, żeby rejestrował taką manifestację cykliczną, i wobec tego gmina wykreśla drugą manifestację, kontrmanifestację wobec tej cyklicznej, zgłoszoną w tym samym miejscu i w tym samym czasie. Bardzo wyraźnie podkreślam te dwa określenia: w tym samym miejscu i w tym samym czasie. I taka manifestacja dopiero wówczas będzie mogła się odbyć - 100 m dalej, minimum 100 m dalej lub w innym po prostu miejscu.</u>
          <u xml:id="u-524.4" who="#ArkadiuszCzartoryski">Proszę państwa, pan prof. dr hab. Paweł Sobczyk, profesor zakładu prawa konstytucyjnego, przedstawił Sejmowi opinię za pośrednictwem Biura Analiz Sejmowych. Pan profesor zwraca bardzo wyraźnie uwagę, pozwólcie państwo, że zacytuję: „Propozycję wnioskodawcy uznać należy za racjonalną i uzasadnioną z praktycznego punktu widzenia, wpisuje się ona bowiem w koncepcję racjonalizacji procedur w administracji publicznej. Z prawnego punktu widzenia zaś nie budzi zastrzeżeń, zwłaszcza jeśli chodzi o zgodność z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej”. I jeszcze na jedną rzecz profesor zwrócił uwagę - również w zakresie powierzenia wojewodzie kompetencji pan prof. Sobczyk nie widzi niczego złego i wskazuje, że takie rozwiązanie już w polskim prawie obowiązuje, np. w przypadku manifestacji na terenie obozów zagłady czy miejsc pamięci tego typu. To nie są nowe rozwiązania, ale rozwiązania, które funkcjonują już w naszym prawie.</u>
          <u xml:id="u-524.5" who="#ArkadiuszCzartoryski">Bardzo proszę Wysoki Sejm o poparcie przedmiotowego projektu nowelizacji. Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-524.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-525">
          <u xml:id="u-525.0" who="#RyszardTerlecki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-525.1" who="#RyszardTerlecki">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-525.2" who="#RyszardTerlecki">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-525.3" who="#RyszardTerlecki">Jako pierwszy pan poseł Jerzy Polaczek w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-526">
          <u xml:id="u-526.0" who="#JerzyPolaczek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedstawić stanowisko wobec poselskiego projektu zmiany ustawy Prawo o zgromadzeniach, który został zawarty w druku nr 1044.</u>
          <u xml:id="u-526.1" who="#JerzyPolaczek">Przede wszystkim na początku chciałbym rekomendować Wysokiej Izbie rzetelne, merytoryczne, spokojne argumentowanie co do istoty tych zmian, tej korekty ustawy. Chcę zwrócić uwagę na to, iż w przestrzeni publicznej w niektórych komentarzach pojawiły się opinie, mówiąc dyplomatycznie, niesprawiedliwe wobec tego projektu, ale może do tego nawiążę jeszcze za kilka chwil.</u>
          <u xml:id="u-526.2" who="#JerzyPolaczek">Pragnę przypomnieć na wstępie, że konstytucyjne niezbywalne prawo obywateli do wolności zgromadzeń ma przede wszystkim charakter pozytywny. To jest wolność pozytywna, to jest prawo do uczestnictwa w zgromadzeniach, prawo do udziału, prawo do kierowania zgromadzeniem, wolność zgromadzania się, a także prawo do tego, aby nie brać udziału w takim zgromadzeniu, i podstawowa zasada, która dotyczy ustawy o zgromadzeniach, czyli zasada, iż nikogo nie można zmusić do uczestnictwa w danym zgromadzeniu. I wbrew właśnie wątpliwościom, które są...</u>
          <u xml:id="u-526.3" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Łaskawcy.)</u>
          <u xml:id="u-526.4" who="#JerzyPolaczek">...podnoszone w niektórych mediach, chciałbym podkreślić, iż omawiana ustawa, inicjatywa poselska korekty ustawy o zgromadzeniach poprzez dodanie w projekcie przepisów dotyczących zgromadzeń organizowanych cyklicznie jest uzupełnieniem katalogu tychże zgromadzeń, a nie zawężaniem tego zakresu, który jest regulowany w dotychczasowej ustawie, w tekście jednolitym. Tutaj pan poseł Arkadiusz Czartoryski w imieniu wnioskodawców przedstawiał fragment opinii Biura Analiz Sejmowych. Ja również chciałbym raz jeszcze wyraźnie to zaakcentować i powtórzyć, cytując ten fragment: Propozycję wnioskodawcy należy uznać za racjonalną i uzasadnioną, z praktycznego punktu widzenia wpisuje się ona bowiem w koncepcję racjonalizacji procedur administracji publicznej, z prawnego punktu widzenia zaś nie budzi zastrzeżeń, zwłaszcza jeśli chodzi o zgodność z art. 57 Konstytucji RP. Koniec cytatu.</u>
          <u xml:id="u-526.5" who="#JerzyPolaczek">Z dodawanego ustawą rozdziału 3a: Postępowanie w sprawach zgromadzeń organizowanych cyklicznie wynika, iż organem właściwym do wydania tych decyzji w zakresie zgody na cykliczne organizowanie zgromadzeń jest właściwy wojewoda. Było tutaj odniesienie się również do jednego z przykładów ustawy, którą cytował przedstawiciel wnioskodawców. Ja tylko chcę dodać do tego, iż wnioskodawca takie cykliczne zgromadzenie, które jest uzupełnieniem katalogu, który jest zawarty w projekcie ustawy, musi obowiązkowo uzasadnić, to, że zgromadzenie ma na celu w szczególności uczczenie doniosłych i istotnych dla historii Rzeczypospolitej wydarzeń, a powierzenie kompetencji wojewodzie w sprawie zgody na cykliczne organizowanie zgromadzeń, tak jak powiedziałem, jest sytuacją znaną w polskich przepisach zawartych w innych aktach prawnych.</u>
          <u xml:id="u-526.6" who="#JerzyPolaczek">Gdybym miał pokusić się tutaj o pewne uwagi końcowe, to chciałbym przede wszystkim podkreślić bardzo wyraźnie w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość, iż ta regulacja zawarta w tym projekcie zapewnia wolność zgromadzeń, która została zawarta w art. 57 konstytucji, który to artykuł mówi o tym, iż każdemu zapewnia się wolność organizowania pokojowych zgromadzeń i uczestniczenia w nich, a ograniczenie tej wolności może określać ustawa. Po drugie, jest to, co wskazałem, ten pozytywny charakter tych zgromadzeń, pozytywny charakter w tym znaczeniu, iż jest to prawo, jest zakaz przymuszania do uczestnictwa w zgromadzeniach.</u>
          <u xml:id="u-526.7" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Niech pan nie żartuje.)</u>
          <u xml:id="u-526.8" who="#JerzyPolaczek">Wolność wiąże się również z obowiązkiem władzy publicznej zapewnienia ochrony...</u>
          <u xml:id="u-526.9" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-526.10" who="#JerzyPolaczek">...osobom organizującym demonstracje i uczestniczącym w nich.</u>
          <u xml:id="u-526.11" who="#komentarz">(Poseł Agnieszka Pomaska: Powinniśmy podziękować, że nie będzie obowiązku manifestowania w miesięcznice.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-527">
          <u xml:id="u-527.0" who="#RyszardTerlecki">Panie pośle, dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-528">
          <u xml:id="u-528.0" who="#JerzyPolaczek">I zachęcam przede wszystkim...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-529">
          <u xml:id="u-529.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Dorota Rutkowska...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-530">
          <u xml:id="u-530.0" who="#JerzyPolaczek">...opozycję parlamentarną do...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-531">
          <u xml:id="u-531.0" who="#RyszardTerlecki">...z Platformy Obywatelskiej.</u>
          <u xml:id="u-531.1" who="#RyszardTerlecki">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-532">
          <u xml:id="u-532.0" who="#JerzyPolaczek">...bardzo, że tak powiem, merytorycznej oceny i...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-533">
          <u xml:id="u-533.0" who="#RyszardTerlecki">Panie pośle, wyczerpał pan czas...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-534">
          <u xml:id="u-534.0" who="#JerzyPolaczek">...można powiedzieć reformistycznie...</u>
          <u xml:id="u-534.1" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Panie pośle, pan może wszystko powiedzieć.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-535">
          <u xml:id="u-535.0" who="#RyszardTerlecki">...na swoje wystąpienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-536">
          <u xml:id="u-536.0" who="#JerzyPolaczek">...większego spokoju w komentarzach do tego...</u>
          <u xml:id="u-536.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-537">
          <u xml:id="u-537.0" who="#RyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-538">
          <u xml:id="u-538.0" who="#DorotaRutkowska">Panie marszałku, 20 s więcej dla mnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-539">
          <u xml:id="u-539.0" who="#RyszardTerlecki">Nie. Dlaczego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-540">
          <u xml:id="u-540.0" who="#DorotaRutkowska">O 20 s pan poseł przekroczył czas.</u>
          <u xml:id="u-540.1" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Polaczek: Bo przeszkadzaliście w wypowiedzi. Dlatego.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-541">
          <u xml:id="u-541.0" who="#RyszardTerlecki">Nie, dopiero teraz liczymy czas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-542">
          <u xml:id="u-542.0" who="#DorotaRutkowska">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-542.1" who="#DorotaRutkowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jak zawsze nocą i jak zawsze przy użyciu projektu poselskiego, bez konieczności konsultacji rząd PiS zabiera nam kawałek wolności. Ten projekt to jest koniec zgromadzeń, manifestacji, protestów wolnych ludzi. Mam wrażenie, że panowie posłowie Czartoryski i Polaczek żyją w innej rzeczywistości. Fragment opinii, na którą się panowie tak ochoczo powoływali, nie odnosi się do całego projektu, tylko do samego pojęcia „zgromadzenie cykliczne”.</u>
          <u xml:id="u-542.2" who="#DorotaRutkowska">Drodzy Państwo! Polacy! Pamiętajmy, że mogliśmy swobodnie i legalnie wychodzić na ulice, wyrażać nasze poglądy, nasze niezadowolenie, ale i naszą radość. PiS nam to zabiera.</u>
          <u xml:id="u-542.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-542.4" who="#DorotaRutkowska">Państwo Posłowie z Prawa i Sprawiedliwości! To prawo odbieracie również sobie. Pamiętamy doskonale, jak niedawno o nie walczyliście. Poruszyliście wszystkie instytucje, aby powstała ustawa w takim kształcie, jaki teraz obowiązuje. Przecież to nie kto inny, jak prezydent Duda podpisał znowelizowane Prawo o zgromadzeniach jako jedną z pierwszych ustaw. To, co teraz proponujecie, też podpisze?</u>
          <u xml:id="u-542.5" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Jutro.)</u>
          <u xml:id="u-542.6" who="#DorotaRutkowska">Co dziś powie poseł Sasin fundacji helsińskiej, z którą ramię w ramię walczył o wolność zgromadzeń? Gdzie podział się wasz pakiet demokratyczny? Co na to posłowie solidarnościowej opozycji? Podpisaliście się pod projektem rodem z PRL-u.</u>
          <u xml:id="u-542.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-542.8" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-542.9" who="#DorotaRutkowska">Pamiętajcie, kij ma dwa końce i nigdy nie wiadomo, kiedy w was uderzy.</u>
          <u xml:id="u-542.10" who="#DorotaRutkowska">Panie Marszałku! W imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska składam wniosek o odrzucenie w pierwszym czytaniu projektu nowelizacji ustawy Prawo o zgromadzeniach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-543">
          <u xml:id="u-543.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-544">
          <u xml:id="u-544.0" who="#DorotaRutkowska">Pomysł, który zalągł się w głowach PiS-owskich aktywistów jest przede wszystkim niezgodny z konstytucją i niezgodny z zasadami przyzwoitej legislacji. Nie mamy złudzeń, że mimo to zechcecie go przeforsować, bo dla was konstytucja, Trybunał Konstytucyjny, niezawisłe sądy praktycznie już nie istnieją. My o prawa człowieka będziemy walczyć dalej, zarówno przed naszym polskim trybunałem, jak i w Strasburgu.</u>
          <u xml:id="u-544.1" who="#DorotaRutkowska">Teraz z tego miejsca apeluję o opamiętanie w polskim parlamencie.</u>
          <u xml:id="u-544.2" who="#DorotaRutkowska">W myśl art. 57 konstytucji każdemu zapewnia się wolność organizowania pokojowych zgromadzeń i uczestniczenia w nich. Posłowie Prawa i Sprawiedliwości chcą ograniczyć tę naszą wolność. Ich projekt daje pierwszeństwo przy organizowaniu zgromadzeń władzy publicznej Kościołom i związkom wyznaniowym. Powiedzmy jasno: w praktyce taki przepis oznacza koniec swobodnych obywatelskich zgromadzeń. Rząd, mając pierwszeństwo, zawsze będzie mógł urządzić swój wiec, który uniemożliwi zorganizowanie niewygodnego protestu obywateli. A może o to chodzi posłowi Kaczyńskiemu, aby już więcej czarne protesty nie zakłócały spokoju na Nowogrodzkiej. Obecnie możemy organizować zgromadzenia zgłaszane w ściśle określonym trybie przewidującym procedury odwoławcze i zgromadzenia spontaniczne jako reakcje społeczne na aktualne wydarzenia. Wkrótce będziemy mieli nową kategorię: zgromadzenie cykliczne. O ich rejestracji nie będzie decydował samorząd, a wojewoda, a więc przedstawiciel rządu w terenie. Co to oznacza? Każde coroczne święta patriotyczne i państwowe na 3 lata z góry są już zarezerwowane na wyłączność łaskawości władzy publicznej i Kościoła. Bankowo zgromadzeniami cyklicznymi będą miesięcznice smoleńskie, których nie wolno będzie zakłócać, no chyba że z odległości 100 m.</u>
          <u xml:id="u-544.3" who="#komentarz">(Poseł Sylwester Chruszcz: Po co je zakłócać?)</u>
          <u xml:id="u-544.4" who="#DorotaRutkowska">Nie wiem, kto pisał tę ustawę, ale z poprawną polszczyzną i językiem prawniczym jest na bakier. Fundując nam takie buble, wprowadzacie państwo bylejakość do polskiego prawodawstwa. Na dodatek ten wytwór nie ma nic wspólnego z zasadą przyzwoitej legislacji. Zgodnie z ustawą o ogłaszaniu aktów normatywnych akty zawierające przepisy powszechne wchodzą w życie po 14 dniach od dnia ogłoszenia. Wasz projekt nie przewiduje vacatio legis. Jest to świadome naginanie prawa przez Sejm, a właściwie przez jego prawą stronę.</u>
          <u xml:id="u-544.5" who="#DorotaRutkowska">Tak bardzo zależy wam na tym, aby ustawa zaczęła działać przed 10 grudnia, aby poranna procesja mogła bez zakłóceń przejść pod Pałac Prezydencki i tam swobodnie ułożyć krzyż ze zniczy i aby prezes Kaczyński, przemawiając z poziomu swojej drabinki, nie miał przed oczyma transparentu, którego treść go denerwuje? A może jest decyzja, aby nie dopuścić do strajku 13 grudnia? Czy to jest ten ważny interes państwa, który wymaga natychmiastowego wejścia w życie ustawy? A co będzie, jeśli Polacy mimo wszystko nielegalnie wyjdą na ulice? Zaczniecie nas aresztować?</u>
          <u xml:id="u-544.6" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-544.7" who="#DorotaRutkowska">A może szykujecie warszawski majdan? Oddziały...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-545">
          <u xml:id="u-545.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-545.1" who="#RyszardTerlecki">Teraz w imieniu klubu Kukiz’15 głos zabierze pan...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-546">
          <u xml:id="u-546.0" who="#DorotaRutkowska">...terytorialne już są. Jeszcze raz w imieniu klubu Platforma Obywatelska...</u>
          <u xml:id="u-546.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
          <u xml:id="u-546.2" who="#DorotaRutkowska">...apeluję o opamiętanie. Nie depczcie godności Polaków. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-546.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-547">
          <u xml:id="u-547.0" who="#RyszardTerlecki">...poseł Jerzy Jachnik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-548">
          <u xml:id="u-548.0" who="#JerzyJachnik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Proszę państwa, ja się spodziewałem płaczu, bo to tak zawsze jest, że opozycja płacze - przez 4 lata z jednej strony, przez 4 lata z drugiej strony. Ale może zacznijmy od historii. Czy pamiętacie, kiedy powstała ustawa o zgromadzeniach publicznych? Od 1990 r. przez wiele lat obowiązywała, nikt jej nie dotykał. Kto pierwszy dotknął? Dotknęła Platforma, a konkretnie pan Bronisław Komorowski, prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, kiedy Marsz Niepodległości zaczął być dla niego groźny. Kiedy nasłano policję na demonstrantów,</u>
          <u xml:id="u-548.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-548.2" who="#JerzyJachnik">...kiedy prowokowano ruchy, wtedy zmieniono ustawę. To ma znaczenie i zaraz panu powiem dlaczego. Bo po raz pierwszy ta ustawa, ja mam tekst jednolity obowiązujący do teraz, dostała...</u>
          <u xml:id="u-548.3" who="#komentarz">(Poseł Agnieszka Pomaska: Rzucali kamieniami, proszę pana.)</u>
          <u xml:id="u-548.4" who="#JerzyJachnik">Większość to są konsekwencje, co należy zrobić: legitymacje, pieczątki itd. Proszę państwa, państwo...</u>
          <u xml:id="u-548.5" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Widział pan spalone samochody policyjne?)</u>
          <u xml:id="u-548.6" who="#JerzyJachnik">...pierwszy raz na manifestacji wiecie, kiedyście byli? Jak KOD powstał, to wtedy, i stąd znacie w tej chwili tę sprawę. Natomiast powiem wam jedno...</u>
          <u xml:id="u-548.7" who="#komentarz">(Poseł Dorota Rutkowska: Co pan opowiada?)</u>
          <u xml:id="u-548.8" who="#JerzyJachnik">...i w tej jednej sprawie się z wami zgadzam: to jest kolejna ustawa, która jest legislacyjnie źle przygotowana, tak jak ustawa o Trybunale Konstytucyjnym, tak jak ta ustawa...</u>
          <u xml:id="u-548.9" who="#komentarz">(Poseł Dorota Rutkowska: Fatalnie przygotowana.)</u>
          <u xml:id="u-548.10" who="#JerzyJachnik">...o NGO. Nie, to jest wina wszystkich nas, że się zgadzamy na to, by to robić w komisjach.</u>
          <u xml:id="u-548.11" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Jest źle napisana, ale pan ją poprze.)</u>
          <u xml:id="u-548.12" who="#JerzyJachnik">Uczył pana ktoś kultury?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-549">
          <u xml:id="u-549.0" who="#RyszardTerlecki">Panie pośle, przeszkadza pan w prowadzeniu...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-550">
          <u xml:id="u-550.0" who="#JerzyJachnik">Może jakiś środek na uspokojenie. Chce pan środek na uspokojenie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-551">
          <u xml:id="u-551.0" who="#RyszardTerlecki">Przeszkadza pan.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-552">
          <u xml:id="u-552.0" who="#JerzyJachnik">Dam panu, dam panu. Niech się pan uspokoi.</u>
          <u xml:id="u-552.1" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: A co, pobije mnie pan? Ja jestem bardzo spokojny.)</u>
          <u xml:id="u-552.2" who="#JerzyJachnik">Powiem państwu tak. Jest istotnie problem, jak się analizuje ostatnie wypadki właściwie, bo tak u was powstają ustawy - pod określone wypadki, a nie zgodnie z logiką. I dlatego ustawy są tak chore, jak są chore. Jest pewien problem, faktycznie, przy manifestacjach dużych, wielotysięcznych, kiedy jedna manifestacja jest koło drugiej manifestacji. Bo ja państwu powiem tak. Byłem na setkach małych manifestacji: 200, 300, 400 osób. 30 osób, to wie pan, policji było 10 razy więcej wtedy, za tej tzw. wolności waszej. Tak że proszę takich rzeczy nie opowiadać. Natomiast istnieje niebezpieczeństwo, i tutaj w pewnym sensie bym się zgodził z tym, ale bym to w sposób jasny ograniczył. W tym sensie mi się ta ustawa nie podoba, że przy manifestacjach, szczególnie dużych, jakieś rozgraniczenie powinno istnieć po to, żeby zachować bezpieczeństwo, bo różnie bywa, nad tłumem ciężko się panuje. To jest fakt.</u>
          <u xml:id="u-552.3" who="#JerzyJachnik">Tak że my tej ustawy nie poprzemy, i to z prostych względów jej nie poprzemy - dlatego że ona ma wadliwą legislację jak większość ustaw w tym Sejmie. I to nie tylko w tym Sejmie, w poprzednich kadencjach też. I albo się nauczymy...</u>
          <u xml:id="u-552.4" who="#JerzyJachnik">Żeby to zmienić w ogóle, proszę państwa, to na dobrą sprawę trzeba by zacząć zmianę od systemu wyborczego, po to, żeby przypadkowi ludzie się na tę salę, tu do Sejmu, nie dostawali i żeby prawo było tworzone w sposób zdrowy.</u>
          <u xml:id="u-552.5" who="#komentarz">(Poseł Janusz Sanocki: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-552.6" who="#JerzyJachnik">Ale do was to nie dotrze, bo wam się wszystkim tu świetnie żyje.</u>
          <u xml:id="u-552.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-552.8" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Niech pan powie, do kogo pan mówi.)</u>
          <u xml:id="u-552.9" who="#JerzyJachnik">Do wszystkich, do wszystkich. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-552.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-553">
          <u xml:id="u-553.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-553.1" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Jachnik: Do państwa też, bo zaraz będziecie płakać. Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-553.2" who="#RyszardTerlecki">Teraz głos zabierze pani poseł Joanna Scheuring-Wielgus w imieniu klubu Nowoczesna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-554">
          <u xml:id="u-554.0" who="#JoannaScheuringWielgus">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Każdemu zapewnia się wolność organizowania pokojowych zgromadzeń i uczestniczenia w nich. Ograniczenie tej wolności może określać ustawa - to art. 57 Konstytucji Rzeczypospolitej. Dotychczas myślałam, że mówiąc o ustawowych ograniczeniach, mówimy np. o marszach, które są pełne przemocy, albo marszach nazistowskich. A co się okazuje? Że kilkoro posłów Prawa i Sprawiedliwości, których nie ma tutaj dzisiaj na sali, chce ograniczenia zgromadzeń przeciwników miesięcznic smoleńskich, bo tak naprawdę ta ustawa dotyczy tylko i wyłącznie miesięcznic smoleńskich. Proponujecie państwo m.in., by organ gminy wydawał decyzję o zakazie zgromadzenia, jeżeli ma ono być w miejscu i w czasie, w którym odbywa się inne zgromadzenie cykliczne, czytaj: miesięcznica smoleńska.</u>
          <u xml:id="u-554.1" who="#JoannaScheuringWielgus">Mam pytanie. Po co te ceregiele, szanowni państwo? Macie państwo większość, macie państwo prezydenta, możecie wszystko przegłosować, więc być może najlepiej by było, jakbyście od razu przegłosowali wszystkie zakazy jakichkolwiek manifestacji - i antyrządowych, i antyprezydenckich.</u>
          <u xml:id="u-554.2" who="#JoannaScheuringWielgus">Nie wiem, dlaczego państwo chcecie bawić się w takie subtelności i po co mamy zapisywać, że pierwszeństwo w organizowaniu zgromadzeń mają organy władzy publicznej, Kościoły i związki wyznaniowe, a dodatkowo, że nie można wtedy organizować kontrmanifestacji.</u>
          <u xml:id="u-554.3" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Polaczek: Można, wprowadza pani w błąd opinię publiczną.)</u>
          <u xml:id="u-554.4" who="#JoannaScheuringWielgus">Drodzy państwo z PiS, jeżeli Polak będzie chciał wyjść na ulicę, to wyjdzie. Jeżeli trzeba będzie wyrazić swój sprzeciw, to Polak nawet założy związek wyznaniowy, a jeżeli trzeba będzie wypracować tę waszą cykliczność, to ludzie wymyślą np. dzień poziomki i też będą zbierać się 10 każdego miesiąca.</u>
          <u xml:id="u-554.5" who="#komentarz">(Poseł Arkadiusz Czartoryski: I bardzo dobrze.)</u>
          <u xml:id="u-554.6" who="#JoannaScheuringWielgus">Państwo naprawdę tak bardzo wątpicie w pomysłowość naszych rodaków? Drodzy państwo z PiS, nasze życie nie znosi próżni, a im głupsza propozycja rządzących, tym większa pomysłowość na jej obejście. Mnie się wydaje, że dzisiaj Stanisławem Bareją jest Jarosław Kaczyński...</u>
          <u xml:id="u-554.7" who="#komentarz">(Głos z sali: To jest komplement.)</u>
          <u xml:id="u-554.8" who="#JoannaScheuringWielgus">...tylko problem polega na tym, że państwo nie jesteście w ogóle aktorami, jesteście statystami. Mam wrażenie, że zostaliście wybrani w castingu podczas kampanii wyborczej. Przypomnę tylko panom, których tutaj nie widzę, że Stanisław Bareja słynął z tego, że wyśmiewał komunistyczną rzeczywistość, a państwo tego nie wyśmiewacie, państwo w to wierzycie, tyle że to nie jest ten śmieszny i zabawny film „Miś”, ale to jest żałosny film „Piś”, niestety.</u>
          <u xml:id="u-554.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-554.10" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Polaczek: Niech pani od siebie coś powie.)</u>
          <u xml:id="u-554.11" who="#JoannaScheuringWielgus">Z tych poprawek można jeszcze jedną rzecz wyczytać, na którą chciałabym zwrócić uwagę. Państwo boicie się, że przegracie wybory. Stąd pomysł, aby wojewoda mógł wydawać zgodę na publiczne zgromadzenia na 3 lata do przodu. Wyjaśnię to na krótkim przykładzie. Wojewoda mazowiecki pierwszą taką zgodę mógłby wydać zaraz po wejściu w życie tych poprawek, bo nie ma vacatio legis, a drugą tuż przed wyborami w 2019 r. Na kolejne 3 lata. Po co? A chociażby po to, że kolejny wojewoda, który np. mógłby być z Nowoczesnej, mógłby zakazać tego, co wy chcecie zrobić. Moje pytanie jest takie: Warto być, szanowni państwo, statystą w tak marnym filmie?</u>
          <u xml:id="u-554.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-555">
          <u xml:id="u-555.0" who="#RyszardTerlecki">W imieniu...</u>
          <u xml:id="u-555.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-555.2" who="#RyszardTerlecki">A, jeszcze zostało troszkę czasu.</u>
          <u xml:id="u-555.3" who="#RyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-555.4" who="#RyszardTerlecki">Pasjonujące są te państwa występy.</u>
          <u xml:id="u-555.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-556">
          <u xml:id="u-556.0" who="#MirosławSuchoń">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-556.1" who="#MirosławSuchoń">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Och...</u>
          <u xml:id="u-556.2" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-556.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Minuta.)</u>
          <u xml:id="u-556.4" who="#MirosławSuchoń">Wnioskodawcy tego projektu uznali, że trzeba ograniczyć obywatelom prawo do organizowania zgromadzeń. W gruncie rzeczy ta cała ustawa jest takim powrotem do PRL-u. Dlaczego mówię o PRL-u? Otóż przygotowując się do tej debaty, sięgnąłem do lat 90., konkretnie do dnia, kiedy zostało przyjęte pierwsze Prawo o zgromadzeniach. Muszę powiedzieć, że miałem przyjemność obcowania z esencją demolki systemu totalitarnego. Chcę państwu zacytować wypowiedź niestety nieżyjącego już posła Jerzego Zimowskiego, który wtedy był sprawozdawcą komisji.</u>
          <u xml:id="u-556.5" who="#MirosławSuchoń">W podręcznikach prawa konstytucyjnego - cytuję - przy haśle „demokracja” wymienia się takie fundamentalne instytucje, jak: wolne wybory, wolność słowa, wyznania, stowarzyszania się i zgromadzenia. Zrywamy więc z dotychczasową obowiązującą w naszym prawie zasadą, że o możności zwołania zgromadzenia decyduje organ administracyjny, a swobody obywatelskie mimo werbalnych haseł w konstytucji są praktycznie regulowane indywidualnymi decyzjami administracyjnymi. O takie rozwiązania walczyła w latach 70. i 80. opozycja.</u>
          <u xml:id="u-556.6" who="#MirosławSuchoń">Kolejny problem ogólny - cytuję dalej - który chciałem państwu przedstawić w telegraficznym skrócie. Nie ma takich instytucji prawnych, które zapobiegłyby przekształcaniu zgromadzenia w awantury. Z tym trzeba się liczyć. Każda próba znalezienia takiego zabezpieczenia faktycznie godzi w wolność zgromadzeń,</u>
          <u xml:id="u-556.7" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-556.8" who="#MirosławSuchoń">...na której nam tak bardzo zależało.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-557">
          <u xml:id="u-557.0" who="#RyszardTerlecki">Bardzo dziękuję, wyczerpał pan czas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-558">
          <u xml:id="u-558.0" who="#MirosławSuchoń">Szanowni państwo, Klub Poselski Nowoczesna w życiu nie poprze ustawy, która godzi w wolności i prawa obywatelskie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-559">
          <u xml:id="u-559.0" who="#RyszardTerlecki">Teraz głos zabierze pan poseł Zbigniew Sosnowski, klub Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-560">
          <u xml:id="u-560.0" who="#MirosławSuchoń">W związku z tym, panie marszałku, składamy wniosek o odrzucenie tego projektu ustawy w pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-560.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-560.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-561">
          <u xml:id="u-561.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-561.1" who="#RyszardTerlecki">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-562">
          <u xml:id="u-562.0" who="#ZbigniewSosnowski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowny Panie Ministrze! Przystępujemy dzisiaj do procedowania nad jakże przemyślanym, ale i niebezpiecznym pomysłem, można powiedzieć, projektem, jak zawłaszczyć Polskę. Wszystko zostało zaplanowane i ukartowane. Aby rząd uwolnić od konieczności przeprowadzania konsultacji, robi się to przy pomocy grupy posłów, sprawiając wrażenie, jak bardzo oczekuje tego społeczeństwo, oczekują tego wyborcy. Którzy? Oczywiście nasi, ale to pozostaje już bezimienne. Dotychczas wypracowany i zaakceptowany polski porządek prawny próbuje się łamać w imię racji określonej grupy, co ma przysporzyć elektoratu i przykryć prawdziwe problemy społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-562.1" who="#ZbigniewSosnowski">Wysoki Sejmie! Wielokrotnie z tej trybuny oświadczałem, powtarzałem i przypominałem: Polskie Stronnictwo Ludowe nie jest i nie będzie opozycją destrukcyjną, totalną i bezmyślną. Niestety nie oznacza to wszakże, że w nierozumny sposób popierać będziemy i akceptować wszystkie przedkładane projekty i pomysły, nie tylko nam obce, ale wręcz szkodliwe. Walka o wolność, równość i demokrację w naszym kraju była długa i mozolna. Uchwalona przez Sejm ustawa z dnia 24 lipca 2015 r. Prawo o zgromadzeniach wychodzi naprzeciw ochronie ładu i porządku publicznego, jak również oczekiwaniom społecznym. Ustawa ta została bardzo dobrze przyjęta przez społeczeństwo.</u>
          <u xml:id="u-562.2" who="#ZbigniewSosnowski">Dlatego dzisiaj nie wolno nam pozwolić na różnicowanie grup obywateli niezależnie od tego, jakie temu celowi przyświecałyby racje. Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest jedno i niepodzielne. Tworzenie sytuacji uprzywilejowania dla jakiejkolwiek grupy obywateli stanowiłoby groźny wyłom w polskim porządku prawnym. Na tego rodzaju zakusy naszej zgody nie ma i nie będzie. Z treści projektu i uzasadnienia dobitnie i jednoznacznie można wyczytać, że chodzi o uprzywilejowanie jednego z ugrupowań politycznych i nadanie mu statusu nadrzędności. Te niewinnie brzmiące zapisy w projekcie ustawy w istocie rzeczy mają na wiele lat zagwarantować większe prawa dla jednego z ugrupowań politycznych i jeszcze bardziej zideologizować organa władzy publicznej. Znane są w historii naszej ojczyzny przypadki, kiedy to uzurpowano sobie prawo do zawłaszczania państwa i zabezpieczania sobie uprzywilejowanej pozycji, co dla narodu zawsze kończyło się tragedią. Nie może być powtórki z niechlubnej historii i przeszłości.</u>
          <u xml:id="u-562.3" who="#ZbigniewSosnowski">Polskie Stronnictwo Ludowe nie przyłoży ręki do rozwiązań wywołujących społeczne niepokoje i konflikty. Biorąc to wszystko pod uwagę, mój klub parlamentarny opowiada się za odrzuceniem projektu ustawy. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-562.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-563">
          <u xml:id="u-563.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-563.1" who="#RyszardTerlecki">Teraz głos zabierze pani poseł Małgorzata Zwiercan, koło Wolni i Solidarni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-564">
          <u xml:id="u-564.0" who="#MałgorzataZwiercan">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Koła Poselskiego Wolni i Solidarni przedstawiam stanowisko w sprawie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo o zgromadzeniach.</u>
          <u xml:id="u-564.1" who="#MałgorzataZwiercan">Omawiana nowelizacja wprowadza tzw. zgromadzenia organizowane cyklicznie, czyli wydarzenia organizowane kilka razy w roku przez tego samego organizatora w tym samym miejscu i czasie bądź raz w roku w celu upamiętniania szczególnie ważnych dla Polski wydarzeń historycznych. Wprowadzone rozwiązania pozwolą organizatorom takich zgromadzeń na zwrócenie się do wojewody z prośbą o pozwolenie na ich organizację w następnych 3 latach. W projekcie przewiduje się także m.in. wydawanie zakazów organizowania innych wydarzeń w miejscu i czasie organizacji wydarzeń cyklicznych.</u>
          <u xml:id="u-564.2" who="#MałgorzataZwiercan">Choć dla totalnej opozycji i części mediów propozycja poselska jest próbą zawładnięcia kolejnym kawałkiem wolności Polaków, to warto się nad tym głębiej zastanowić. Wprowadzone regulacje mają za zadanie uporządkować przepisy dotyczące zgromadzeń i ułatwić organizację tych zgromadzeń, które odbywają się często, które odbywają się rokrocznie w celu upamiętnienia naszej historii. Wielokrotnie byliśmy świadkami tego, kiedy z okazji odzyskania przez Polskę niepodległości organizowano w Warszawie przez ludzi ze skrajnie różnymi poglądami marsze, a ich trasy przebiegały zbyt blisko względem siebie. Choć w tym roku sytuacja się nie powtórzyła, nie oznacza to, że nie warto uregulować tego odpowiednimi przepisami. Warto bowiem wprowadzić zasady, które gwarantować będą bezpieczeństwo Polaków chcących w sposób demonstracyjny wyrażać swoje przekonania. Ponadto przepisy omawianej nowelizacji zakładają danie zgromadzeniom organizowanym przez organy władzy publicznej oraz zgromadzeniom odbywanym w ramach działalności Kościołów i innych związków wyznaniowych pierwszeństwa przed innymi zgromadzeniami.</u>
          <u xml:id="u-564.3" who="#MałgorzataZwiercan">Choć te zapisy budzą nasze zastrzeżenia, Koło Poselskie Wolni i Solidarni popiera dalsze procedowanie projektu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-564.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-565">
          <u xml:id="u-565.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-565.1" who="#RyszardTerlecki">Teraz pan poseł Stanisław Huskowski, klub, przepraszam, koło Europejscy Demokraci. Państwo rzadko występujecie, dlatego z pewnością nastąpiło to przeoczenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-566">
          <u xml:id="u-566.0" who="#StanisławHuskowski">Panie marszałku, proszę nie przepraszać za „klub”...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-567">
          <u xml:id="u-567.0" who="#RyszardTerlecki">Koło.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-568">
          <u xml:id="u-568.0" who="#StanisławHuskowski">...rozumiem, że jest to wizja pana marszałka, jeśli chodzi o rozwój naszego koła.</u>
          <u xml:id="u-568.1" who="#StanisławHuskowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Prawa obywatelskie są filarem demokracji. Uprawnienie do gromadzenia się w celu zamanifestowania swoich poglądów to podstawowe prawo obywateli. Tylko w ustroju totalitarnym państwo odbiera lub ogranicza takie prawo. Za czasów PRL-u były jedynie słuszne coroczne obchody pierwszomajowe i niesłuszne uliczne protesty dysydentów, czyli ludzi niepokornych. Nie daj Boże, aby słuszny pochód pierwszomajowy próbowali zakłócić jacyś wichrzyciele!</u>
          <u xml:id="u-568.2" who="#StanisławHuskowski">Niemal rok temu Sejm przyjął projekt rządu Ewy Kopacz zmieniający ustawę o zgromadzeniach. Zostały wówczas wprowadzone nowe kategorie zgromadzeń: spontaniczne i w trybie uproszczonym. Urealniliśmy także system kontroli sądów nad decyzjami administracji gminnej. Nawet opozycyjny wówczas PiS pozytywnie odnosił się do tych zmian. W głosowaniu nie poparł jednak tej ustawy, gdyż zdaniem reprezentującego wówczas PiS posła Sasina - szkoda, że nie ma go dzisiaj na sali - dla klubu PiS nie do przyjęcia był m.in. zapis o sposobie rozwiązania problemu zgromadzeń krzyżujących się.</u>
          <u xml:id="u-568.3" who="#StanisławHuskowski">Ustawa oddawała ten problem w ręce gminnego negocjatora, a przy fiasku jego starań prawo do zaplanowanej trasy miał organizator wcześniej zgłoszonego zgromadzenia. Podczas debaty - było to 22 lipca ub.r. - poseł Jacek Sasin grzmiał, cytuję: To powoduje, że te zgromadzenia nie mogą się odbyć w jednym miejscu... Chodzi o to rozwiązanie zaproponowane wówczas w naszej ustawie. Jeszcze raz: To powoduje, że te zgromadzenia nie mogą odbyć się w jednym miejscu i czasie. Naszym zdaniem, zdaniem klubu Prawa i Sprawiedliwości, jest to jednak nadmierna ingerencja w konstytucyjne prawo do zgromadzeń, i to na organach państwa, na organach porządku publicznego powinien spoczywać obowiązek zapewnienia w takim przypadku swobody manifestowania - tu koniec cytatu.</u>
          <u xml:id="u-568.4" who="#StanisławHuskowski">Jak w tej sytuacji pan poseł Sasin, ale i koledzy z PiS-u, cały PiS, mógł podpisać się pod obecnym projektem, który idzie dokładnie w odwrotną stronę? Nie dość, że ustanawia on kategorię zgromadzeń jedynie słusznych, mających pierwszeństwo nad innymi, to jeszcze wzdłuż trasy tego pochodu ustanawia, uwaga, taki pas sanitarny, szerokości co najmniej 200 m, w którym nie mogą odbywać się żadne inne zgromadzenia. Już nie będzie nie tylko skrzyżowań, ale nawet możliwości kontrmanifestacji w pobliżu. Dokładnie tak jest w waszym projekcie, 100 m z tej, 100 m z tej. Idzie pochód, 100 m z tej i 100 m z tej nie może być... Czyli w ogóle nie ma mowy nie tylko o skrzyżowaniach, ale również o kontrmanifestacji w pobliżu. I to jest...</u>
          <u xml:id="u-568.5" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Polaczek: Nie ma mowy o bitwie ulicznej, o to chodzi.)</u>
          <u xml:id="u-568.6" who="#StanisławHuskowski">Czy panom posłom z PiS-u nie wstyd z tego powodu? Nie wstyd? Dokładnie zaprzeczacie sobie, waszym poprzednim argumentom dokładnie zaprzeczacie. Czy polityka to jest tylko żonglerka, waszym zdaniem, żądzą władzy i cynizmem? Bo to jest cynizm.</u>
          <u xml:id="u-568.7" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Warto posłuchać argumentów.)</u>
          <u xml:id="u-568.8" who="#StanisławHuskowski">Omawiany projekt ustawy jest antyobywatelski, antydemokratyczny i zbliża nas dokładnie do czasów PRL-u, o czym mówiłem w pierwszych zdaniach. Jaskrawo ogranicza konstytucyjne wolności. Czy naprawdę warto popełniać taki niecny czyn dla podkreślenia wagi pewno comiesięcznych obchodów smoleńskich, a może dla wizji przejazdu prezydenta przez Warszawę rydwanem pośród wiwatujących tłumów w 100. rocznicę odzyskania niepodległości? Czy dlatego warto niszczyć demokrację? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-568.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-569">
          <u xml:id="u-569.0" who="#RyszardTerlecki">Do pytań zapisało się 14 pań i panów posłów.</u>
          <u xml:id="u-569.1" who="#RyszardTerlecki">Zamykam listę zapisanych do pytań.</u>
          <u xml:id="u-569.2" who="#RyszardTerlecki">Wyznaczam czas na pytanie na 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-569.3" who="#RyszardTerlecki">Jako pierwszy...</u>
          <u xml:id="u-569.4" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: 1,5, panie marszałku, to ważny temat.)</u>
          <u xml:id="u-569.5" who="#RyszardTerlecki">1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-569.6" who="#RyszardTerlecki">Jako...</u>
          <u xml:id="u-569.7" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: 14 osób pan ma, bez przesady. Niech pan ludziom ust nie zamyka.)</u>
          <u xml:id="u-569.8" who="#RyszardTerlecki">Niech pan popatrzy, która godzina, i niech pan nie przeszkadza w prowadzeniu obrad. Regularnie pan przeszkadza w prowadzeniu obrad.</u>
          <u xml:id="u-569.9" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Panie marszałku, to nie my ustaliliśmy porządek obrad na godz. 12. Proszę nam dać czas na debatę.)</u>
          <u xml:id="u-569.10" who="#RyszardTerlecki">Panie pośle, przywołuję pana do porządku.</u>
          <u xml:id="u-569.11" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Niech pan nie zamyka ust...)</u>
          <u xml:id="u-569.12" who="#RyszardTerlecki">Panie pośle, proszę nie przeszkadzać w prowadzeniu obrad.</u>
          <u xml:id="u-569.13" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Proszę nam dać normalnie czas na debatę, a nie...)</u>
          <u xml:id="u-569.14" who="#RyszardTerlecki">Jako pierwszy zadaje pytanie pan poseł Grzegorz Furgo.</u>
          <u xml:id="u-569.15" who="#RyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-569.16" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: My mamy czas, my mamy czas. Co to jest?)</u>
          <u xml:id="u-569.17" who="#RyszardTerlecki">Panie pośle, zostanie pan ukarany za przeszkadzanie w prowadzeniu obrad.</u>
          <u xml:id="u-569.18" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Ja bronię, proszę pana, wolności... Ja bronię...)</u>
          <u xml:id="u-569.19" who="#RyszardTerlecki">Nie, pan niczego nie broni, pan robi awanturę.</u>
          <u xml:id="u-569.20" who="#RyszardTerlecki">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-569.21" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: 14 osób.)</u>
          <u xml:id="u-569.22" who="#RyszardTerlecki">Jak pan nie jest w stanie się opanować, to proszę wyjść do kuluarów.</u>
          <u xml:id="u-569.23" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Ja będę, proszę pana, na sali, bo mam do tego prawo, ludzie mnie wybrali.)</u>
          <u xml:id="u-569.24" who="#RyszardTerlecki">Tak, ale nie ma pan prawa przeszkadzać w prowadzeniu obrad.</u>
          <u xml:id="u-569.25" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: A pan nie ma prawa nam ograniczać prawa do dyskusji. Skandal.)</u>
          <u xml:id="u-569.26" who="#RyszardTerlecki">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-570">
          <u xml:id="u-570.0" who="#GrzegorzFurgo">Panie Marszałku! Proszę Państwa! Rzeczywiście godzina jest chora i czas jest krótki, panie marszałku, to prawda. To oczywiście bujda, że tak bardzo martwicie się państwo o bezpieczeństwo protestujących, że te zgromadzenia muszą się odbywać o 100 m oddalone od siebie. Odbieracie samorządom kolejne decyzje. A przypominam, że wolność zgromadzeń jest podstawowym sposobem uczestniczenia jednostek w życiu publicznym i niezbędnym warunkiem demokracji. Projekt PiS nie powinien nigdy być uchwalony z jednego powodu - narusza konstytucję i konwencję. Projekt wprowadza, proszę państwa, art. 26b ust. 1, w którym reguluje się czas, w którym wojewoda musi wydać zgodę na zorganizowanie zgromadzenia cyklicznego - nie później niż 5 dni przed pierwszą edycją wydarzenia. Wnioskodawcy zaś muszą złożyć wniosek nie później niż 7 dni przed planowanym wydarzeniem. Jeżeli założymy, że podmiot wnoszący o taką zgodę dotrzyma...</u>
          <u xml:id="u-570.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-570.2" who="#GrzegorzFurgo">...ostatecznego terminu...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-571">
          <u xml:id="u-571.0" who="#RyszardTerlecki">Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-572">
          <u xml:id="u-572.0" who="#GrzegorzFurgo">...wojewoda będzie miał tylko 2 dni na wydanie zgody.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-573">
          <u xml:id="u-573.0" who="#RyszardTerlecki">Pytanie zadaje pani poseł Marta Golbik, klub Nowoczesna.</u>
          <u xml:id="u-573.1" who="#RyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-574">
          <u xml:id="u-574.0" who="#GrzegorzFurgo">Nie ma szans, żeby to zadziałało...</u>
          <u xml:id="u-574.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-575">
          <u xml:id="u-575.0" who="#RyszardTerlecki">Nie ma pani poseł?</u>
          <u xml:id="u-575.1" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Sławomir Nitras, klub Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-575.2" who="#RyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-576">
          <u xml:id="u-576.0" who="#SławomirNitras">Hańba, panie marszałku. Robicie dwie rzeczy: wprowadzacie wojewodę zamiast samorządu, dlatego że to jest wasz wojewoda i w każdym momencie będzie mógł on zakazać demonstracji i nakazać ją, a druga rzecz, jaką robicie, to wprowadzacie tzw. cykliczne demonstracje, tylko po to, żeby uprzywilejować miesięcznicę smoleńską, bo ja innej demonstracji cyklicznej w Polsce, niech pan pozwoli, nie znam.</u>
          <u xml:id="u-576.1" who="#komentarz">(Poseł Sylwester Chruszcz: Marsz Niepodległości.)</u>
          <u xml:id="u-576.2" who="#SławomirNitras">Chcecie usankcjonować miesięcznice smoleńskie w całej Polsce. A jak się jakiś samorząd nie zgodzi, to go wojewoda przymusi i zrobi ponad jego głową obowiązkowe obchody miesięcznicy smoleńskiej. Prawda jest taka, będziecie rządzić najprawdopodobniej 3 lata i boicie się - boicie się KOD-u, boicie się kobiet, boicie się nauczycieli i wszystkich innych środowisk...</u>
          <u xml:id="u-576.3" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Rzońca: Nikogo się nie boimy, jest pan w błędzie.)</u>
          <u xml:id="u-576.4" who="#SławomirNitras">...które w sposób spontaniczny chciałyby przeciwko wam demonstrować. Chcecie im to uniemożliwić.</u>
          <u xml:id="u-576.5" who="#SławomirNitras">A pan, panie marszałku, pan w swoim życiorysie podaje, panie marszałku Terlecki, że w latach 60. i 70. był pan zatrzymywany w czasie nielegalnych demonstracji. Bardzo długą drogę pan przeszedł, panie marszałku. I nie ma powodów do tego, żeby się śmiać.</u>
          <u xml:id="u-576.6" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-577">
          <u xml:id="u-577.0" who="#RyszardTerlecki">Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-578">
          <u xml:id="u-578.0" who="#SławomirNitras">Nad tym trzeba płakać.</u>
          <u xml:id="u-578.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-579">
          <u xml:id="u-579.0" who="#RyszardTerlecki">Pytanie zadaje pani poseł Agnieszka Pomaska, klub Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-580">
          <u xml:id="u-580.0" who="#AgnieszkaPomaska">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Poseł sprawozdawca pan Czartoryski powiedział, że ustawa ma na celu zwiększenie swobód obywatelskich. Panie pośle, ja rozumiem, że jest późno, ja rozumiem, że PiS może myśleć, że kłamstwo po godz. 23 się nie liczy, ale ostrzegam pana i ostrzegam państwa z PiS, kłamstwo po godz. 23 będzie rozliczone podwójnie, bo tę ustawę procedujecie o tej porze po to, żeby obywatele nie mogli poznać prawdy o waszych intencjach.</u>
          <u xml:id="u-580.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-580.2" who="#AgnieszkaPomaska">Szanowni Państwo! Ustawa ma tak naprawdę na celu ułatwienie życia organizatorom miesięcznic i Marszu Niepodległości. Dlaczego - i to jest pytanie do posła sprawozdawcy - nie piszecie o tym wprost? Dlaczego nie piszecie o tym, że boicie się demonstracji tych, którzy są niezadowoleni z waszych rządów? Dlaczego nie napiszecie wprost, że ta ustawa jest uchwalana...</u>
          <u xml:id="u-580.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-580.4" who="#AgnieszkaPomaska">...w nocy...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-581">
          <u xml:id="u-581.0" who="#RyszardTerlecki">Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-582">
          <u xml:id="u-582.0" who="#AgnieszkaPomaska">...po to żeby obywatele nie mogli oglądać tych kłamstw...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-583">
          <u xml:id="u-583.0" who="#RyszardTerlecki">Pytanie zadaje pan poseł Jarosław Gonciarz, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-584">
          <u xml:id="u-584.0" who="#AgnieszkaPomaska">...i bzdur, które opowiadacie? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-584.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-585">
          <u xml:id="u-585.0" who="#RyszardTerlecki">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-586">
          <u xml:id="u-586.0" who="#JarosławGonciarz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W związku z projektem ustawy nowelizującym Prawo o zgromadzeniach chciałbym zapytać, czy decyzje wojewodów dotyczące zgromadzeń cyklicznych unieważnią wcześniejsze decyzje władz samorządowych dotyczące innych zgromadzeń. Czy organ gminy będzie musiał zakazać zgłoszonego wcześniej zgromadzenia, jeśli okaże się, że wojewoda pozwolił w tym miejscu i w tym samym czasie na organizację zgromadzenia cyklicznego?</u>
          <u xml:id="u-586.1" who="#JarosławGonciarz">I co w przypadku, gdy kilku zaprzyjaźnionych, współpracujących ze sobą organizatorów będzie chciało w tym samym czasie i w tym samym miejscu zorganizować zgromadzenie? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-586.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-587">
          <u xml:id="u-587.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-587.1" who="#RyszardTerlecki">Pytanie zadaje pan poseł Andrzej Halicki, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-587.2" who="#RyszardTerlecki">Nie ma go na sali.</u>
          <u xml:id="u-587.3" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Zofia Czernow, również Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-587.4" who="#RyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-588">
          <u xml:id="u-588.0" who="#ZofiaCzernow">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo o zgromadzeniach dotyczy bardzo ważnych kwestii: konstytucyjnych praw obywateli do zgromadzeń. Wymaga zatem szerokich konsultacji społecznych. To ważne konstytucyjne prawo i nie można go bez porozumienia z obywatelami, ze społeczeństwem ograniczać. Tymczasem jest to projekt poselski, procedowany szybką ścieżką, bez żadnych konsultacji. Projekt istotnie ogranicza prawo do zgromadzeń.</u>
          <u xml:id="u-588.1" who="#ZofiaCzernow">Mam pytanie do wnioskodawców: Czy projekt ten jest zgodny z konstytucją? Obawiam się, że nie. I pytanie do rządu: Jakie jest stanowisko rządu w tej sprawie? To bardzo ważna społecznie i wrażliwa sprawa. Czy jest takie stanowisko? Proszę o odpowiedź. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-589">
          <u xml:id="u-589.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-589.1" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Sylwester Chruszcz, klub Kukiz’15.</u>
          <u xml:id="u-589.2" who="#RyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-590">
          <u xml:id="u-590.0" who="#SylwesterChruszcz">Ja też mam pytanie, byłem przygotowany do pytania. Szanowni państwo, stoję na tej mównicy i przecieram oczy. Czy państwo z opozycji nie rozumiecie, że chodzi o zapewnienie bezpieczeństwa na cyklicznych marszach, które odbywają się w Polsce: na Marszu Niepodległości, na miesięcznicach? Tu przecież nie o to chodzi, żebyśmy widzieli jakieś dantejskie sceny na ulicach jak w przeszłości, gdzie widzieliśmy prowokacje. Chodzi o to, żeby tym ludziom, którzy przychodzą na te pikiety, zgromadzenia, zapewnić bezpieczeństwo. O tym przecież jest ta ustawa.</u>
          <u xml:id="u-590.1" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Gdzie tu jest chociaż słowo o tym?)</u>
          <u xml:id="u-590.2" who="#SylwesterChruszcz">A wy mówicie właśnie o ułatwieniu życia, o atakowaniu miesięcznicy. Odwróćcie sytuację. Przecież mi nie przychodzi do głowy, żeby blokować wasze marsze, przecież wy nie doświadczacie tego. Chodzi o to, żeby zabezpieczyć także wasze marsze w przyszłości.</u>
          <u xml:id="u-590.3" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Zabroni nam.)</u>
          <u xml:id="u-590.4" who="#SylwesterChruszcz">Może właśnie macie jakieś marsze.</u>
          <u xml:id="u-590.5" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Młodzież Wszechpolska będzie zabezpieczać nasze marsze.)</u>
          <u xml:id="u-590.6" who="#SylwesterChruszcz">Mam pytanie: Czy jest jakiś mechanizm, który zabezpieczy przyszłe władze...</u>
          <u xml:id="u-590.7" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-590.8" who="#SylwesterChruszcz">...przed...</u>
          <u xml:id="u-590.9" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-591">
          <u xml:id="u-591.0" who="#RyszardTerlecki">Bardzo dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-591.1" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Pana sposób prowadzenia obrad jest irytujący.)</u>
          <u xml:id="u-591.2" who="#RyszardTerlecki">Bardzo dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-592">
          <u xml:id="u-592.0" who="#SylwesterChruszcz">Napiszę pytanie na piśmie, bo mi przeszkadzano.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-593">
          <u xml:id="u-593.0" who="#RyszardTerlecki">Pytanie zadaje pani poseł Joanna Scheuring-Wielgus.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-594">
          <u xml:id="u-594.0" who="#JoannaScheuringWielgus">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Pośle! Zgromadzenia cykliczne to jest jakaś polska efemeryda, to w ogóle nie funkcjonuje w świecie.</u>
          <u xml:id="u-594.1" who="#komentarz">(Głos z sali: PiS-owska.)</u>
          <u xml:id="u-594.2" who="#JoannaScheuringWielgus">PiS-owska, może być PiS-owska.</u>
          <u xml:id="u-594.3" who="#JoannaScheuringWielgus">Mam pytanie: Dlaczego państwo wprowadzacie ustawę, która jest niekonstytucyjna i która jest sprzeczna z Europejską Kartą Praw Człowieka, w której jest prawo do kontrmanifestacji? Dlaczego państwo to robicie?</u>
          <u xml:id="u-594.4" who="#JoannaScheuringWielgus">Jeszcze jedna rzecz. Prawa i wolności, w tym wolność zgromadzeń, przysługują suwerenowi, a nie władzy. Dlaczego zatem ta ustawa daje przywileje władzy i Kościołowi? Gdzie jest wasz suweren? Gdzie jest poszanowanie dla suwerena? Macie państwo takie spuszczone głowy. Suweren was rozliczy.</u>
          <u xml:id="u-594.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-595">
          <u xml:id="u-595.0" who="#RyszardTerlecki">Pytanie zadaje pani poseł Ewa Lieder, Nowoczesna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-596">
          <u xml:id="u-596.0" who="#EwaLieder">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W Polsce pamiętamy czasy, gdy manifestacje, które nie podobały się PRL-owskim władzom, były zakazane. Chcecie wrócić do tych czasów? Pamiętajcie, że wtedy obywatele tego prawa nie przestrzegali. Chcecie doprowadzić do nielegalnych manifestacji? A co? Wyprowadzicie wtedy na obywateli oddziały obrony terytorialnej? I jeszcze jedno pytanie: Czy zgromadzenia są dla władzy, czy dla obywateli? Miejcie państwo świadomość, że są zupełnie inne narzędzia dla władzy. Dlaczego zatem zgromadzenia organizowane przez władzę mają być ważniejsze? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-596.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-597">
          <u xml:id="u-597.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-597.1" who="#RyszardTerlecki">Pytanie zadaje pani poseł Dorota Rutkowska, klub Platforma.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-598">
          <u xml:id="u-598.0" who="#DorotaRutkowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-598.1" who="#DorotaRutkowska">Mam pytanie do wnioskodawców. Wprowadzacie państwo nową kategorię: zgromadzenie cykliczne. Czym kierowaliście się, ustalając kryteria dla tego typu zgromadzeń? A więc: od co najmniej 3 lat, co najmniej cztery razy w roku, zgoda na 3 lata. Z czego to wynika? Bo nie znajduję tutaj żadnego klucza.</u>
          <u xml:id="u-598.2" who="#DorotaRutkowska">I drugie pytanie: W jaki sposób wyobrażacie sobie w praktyce ustalanie, wyznaczanie odległości 100 m zgromadzenia od zgromadzenia? Czy to będą kordony policji, jakieś taśmy? A co będzie, jeśli kontrmanifestujący dadzą krok do przodu i będzie 99 m? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-598.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-599">
          <u xml:id="u-599.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-599.1" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Krzysztof Paszyk, klub Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-600">
          <u xml:id="u-600.0" who="#KrzysztofPaszyk">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Chciałem zapytać się wnioskodawców tego procedowanego projektu, co takiego stało się od ubiegłego roku, kiedy to została uchwalona ustawa dotycząca zgromadzeń, że państwo na siłę dzisiaj przychodzicie i składacie tę propozycję. Marsz Niepodległości - komunikaty z Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji jednoznacznie pokazywały, że to najspokojniejszy marsz. Nie pamiętam, żeby też podczas którejś z miesięcznic dochodziło do jakichś rzeczy, które zagrażałyby uczestnikom tych zgromadzeń. Tak że co się stało, że jest potrzeba aż tak daleko idących restrykcji w tym zakresie? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-600.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-601">
          <u xml:id="u-601.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-601.1" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Krzysztof Mieszkowski, klub Nowoczesna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-602">
          <u xml:id="u-602.0" who="#KrzysztofMieszkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Już wiemy od jakiegoś czasu, że zgromadzenia są wasze i nasze. I tak będzie długo. Zastanawiam się, czy są zgromadzenia skośne, pionowe i jeszcze jakieś inne, czy będą się krzyżowały? Dzisiaj przed naszym parlamentem protestowali nauczyciele. Przypuszczam, że według państwa projektu ta manifestacja nie byłaby możliwa.</u>
          <u xml:id="u-602.1" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Rzońca: Nic podobnego. Trzeba rozumieć, co się mówi.)</u>
          <u xml:id="u-602.2" who="#KrzysztofMieszkowski">Dzisiaj we Wrocławiu manifestowali wrocławianie przeciwko haniebnemu aresztowaniu Józefa Piniora. To zgromadzenie pewnie też nie byłoby możliwe, ponieważ wasz projekt jest bardzo restrykcyjny i biurokratyczny.</u>
          <u xml:id="u-602.3" who="#komentarz">(Poseł Arkadiusz Czartoryski: Trzeba rozumieć tę ustawę.)</u>
          <u xml:id="u-602.4" who="#KrzysztofMieszkowski">Zastanawiam się, dlaczego państwo ograniczacie wolność Polakom, czemu to ma służyć. W teatrze np. jest wprowadzony system abonamentowy, ponieważ on zapewnia funkcjonowanie - w Niemczech zwłaszcza - dobrej kasy teatrowi. A wy chcecie mieć abonamentowe zgromadzenia.</u>
          <u xml:id="u-602.5" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-602.6" who="#KrzysztofMieszkowski">W jakiej sprawie to robicie?</u>
          <u xml:id="u-602.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-603">
          <u xml:id="u-603.0" who="#RyszardTerlecki">Pytanie zadaje pan poseł Mirosław Suchoń, klub Nowoczesna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-604">
          <u xml:id="u-604.0" who="#MirosławSuchoń">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-604.1" who="#MirosławSuchoń">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Panie marszałku, narzeka pan marszałek na to, że późno procedujemy, ale to jest przecież wasza wina, to państwo układają harmonogram w taki sposób, że procedujecie te ważne projekty...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-605">
          <u xml:id="u-605.0" who="#RyszardTerlecki">Prezydium Sejmu ustala.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-606">
          <u xml:id="u-606.0" who="#MirosławSuchoń">...pod osłoną nocy.</u>
          <u xml:id="u-606.1" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Pana marszałka po prostu męczy ta robota.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-607">
          <u xml:id="u-607.0" who="#RyszardTerlecki">Prezydium Sejmu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-608">
          <u xml:id="u-608.0" who="#MirosławSuchoń">Panie marszałku, no to jeżeli tak państwo układają program...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-609">
          <u xml:id="u-609.0" who="#RyszardTerlecki">Tam jest także przedstawiciel państwa klubu.</u>
          <u xml:id="u-609.1" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: To on na pewno wymyślił tę debatę.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-610">
          <u xml:id="u-610.0" who="#MirosławSuchoń">...to później trzeba się z tym liczyć.</u>
          <u xml:id="u-610.1" who="#MirosławSuchoń">Natomiast chciałem zadać pytanie dotyczące tego projektu. Otóż państwo dodają tam przepisy wprowadzające takie wymaganie, że pomiędzy dwoma zgromadzeniami i więcej musi być zachowana odległość 100 m. Chciałem zapytać: Jak to będzie oceniane? Czy to będzie wyznaczany środek jednego zgromadzenia, środek drugiego i jakoś to będzie mierzone, czy pomiędzy ostatnim stojącym członkiem a pierwszym stojącym członkiem? W jaki sposób to będzie robione? Bo ten przepis jest absolutnie kuriozalny, ja nie rozumiem tego. Kiedy próbowaliśmy...</u>
          <u xml:id="u-610.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-610.3" who="#MirosławSuchoń">...dojść do tego, w jaki sposób państwo to będą robić, to naprawdę mamy różne pomysły...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-611">
          <u xml:id="u-611.0" who="#RyszardTerlecki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-611.1" who="#RyszardTerlecki">Lista posłów...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-612">
          <u xml:id="u-612.0" who="#MirosławSuchoń">...ale to wszystko nadaje się do kolejnego filmu Barei.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-613">
          <u xml:id="u-613.0" who="#RyszardTerlecki">...zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-614">
          <u xml:id="u-614.0" who="#MirosławSuchoń">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-614.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-615">
          <u xml:id="u-615.0" who="#RyszardTerlecki">Teraz głos zabierze podsekretarz stanu...</u>
          <u xml:id="u-615.1" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Coś niewiarygodnego, jakie to jest niegrzeczne.)</u>
          <u xml:id="u-615.2" who="#RyszardTerlecki">...w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji pan Sebastian Chwałek.</u>
          <u xml:id="u-615.3" who="#RyszardTerlecki">Pana posła proszę o opanowanie, bo będę...</u>
          <u xml:id="u-615.4" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Proszę pana, jestem bardzo spokojny, tylko nie mogę się nadziwić. Czy panu przyjemność sprawia przerywanie w połowie zdania?)</u>
          <u xml:id="u-615.5" who="#RyszardTerlecki">Ogromną, tak.</u>
          <u xml:id="u-615.6" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Wie pan co, to nie jest normalne.)</u>
          <u xml:id="u-615.7" who="#RyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-616">
          <u xml:id="u-616.0" who="#SebastianChwałek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Postaram się szybciutko i zwięźle przedstawić stanowisko Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji wobec projektu. W chwili obecnej nie ma jeszcze stanowiska rządu wobec przedmiotowego projektu. W naszej ocenie jest to rozwiązanie racjonalizujące procedury administracyjne w zakresie zarządzania bezpieczeństwem w przestrzeni publicznej, zapobiega zagrożeniom, które mogą się pojawić poprzez dopuszczenie do organizowania w tym samym miejscu i czasie zgromadzeń, co do których pojawiają się przypuszczenia o ich konfrontacyjnym charakterze, po prostu uniemożliwia się tę konfrontację, daje możliwość wyznaczenia bezpiecznej odległości między zgromadzeniami, wpływa zatem na bezpieczeństwo i porządek publiczny.</u>
          <u xml:id="u-616.1" who="#SebastianChwałek">Ministerstwo spraw wewnętrznych popiera przedmiotowy projekt. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-616.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-616.3" who="#komentarz">(Poseł Agnieszka Pomaska: Ale się pan wysilił.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-617">
          <u xml:id="u-617.0" who="#RyszardTerlecki">Bardzo dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-617.1" who="#RyszardTerlecki">Czy pan poseł sprawozdawca chce zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-617.2" who="#RyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-617.3" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-617.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak naprawdę przedstawiciel ministerstwa powiedział to, co...)</u>
          <u xml:id="u-617.5" who="#RyszardTerlecki">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-618">
          <u xml:id="u-618.0" who="#ArkadiuszCzartoryski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W bardzo wielu pytaniach, ale również w wypowiedziach klubowych stawiano wnioskodawcom taki zarzut, że jest to oczywiście ograniczenie demokracji według państwa i uniemożliwienie manifestacji czy kontrmanifestacji. Szanowni państwo, projektowana nowelizacja w żadnym zakresie nie ogranicza ani nie zakazuje jakichkolwiek manifestacji. Jedyną różnicą między tym, co jest teraz w prawie, a tym, co proponujemy, będzie taka oto sytuacja, że jeżeli mamy uroczystość państwową, bo też państwo takie zarzuty stawialiście, np. przed Grobem Nieznanego Żołnierza...</u>
          <u xml:id="u-618.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Defiladę wojskową na przykład.)</u>
          <u xml:id="u-618.2" who="#ArkadiuszCzartoryski">...albo np. defiladę z okazji 11 listopada, to proponujemy, żeby 100 m... Jeżeli pan poseł Mieszkowski będzie chciał zorganizować przed Grobem Nieznanego Żołnierza kontrmanifestację, żeby nie obchodzić 11 listopada...</u>
          <u xml:id="u-618.3" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Mieszkowski: Ale ja bym chciał i tu, i tu jednocześnie.)</u>
          <u xml:id="u-618.4" who="#ArkadiuszCzartoryski">...to proponujemy panu posłowi, że może pan, ale proszę się odsunąć 100 m, żeby nie doszło do ulicznego zwarcia. Bo po co? Chodzi panu o co? Chodzi panu o zadymę, żeby się bić, bo na tej samej płytce chodnikowej chce pan zorganizować...</u>
          <u xml:id="u-618.5" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-618.6" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Przecież jest znany z tego, że wszystkich bije.)</u>
          <u xml:id="u-618.7" who="#ArkadiuszCzartoryski">Chodzi o to, żeby każdy miał prawo swobodnego manifestowania - i ten, kto cyklicznie manifestuje, i ten, kto chce zorganizować kontrmanifestację.</u>
          <u xml:id="u-618.8" who="#ArkadiuszCzartoryski">Na ostatniej trasie Marszu Niepodległości... W zasadzie, szczerze, nie rozumiem tego pytania, które zadał pan poseł reprezentujący klub Kukiz w wypowiedzi klubowej, bo powiem, panie pośle, że... Jest pan poseł. Powiem, panie pośle, że na ostatniej trasie Marszu Niepodległości w tym samym czasie zostało zgłoszonych kilka kontrmanifestacji. Wówczas ten problem był rozstrzygany przez samorządy, przez Policję. Ja wiele lat temu chyba na drugim co do kolejności Marszu Niepodległości też byłem, uczestniczyłem w tym marszu. Wówczas przyjechała niemiecka Antifa, z hełmami, z tarczami i z drągami...</u>
          <u xml:id="u-618.9" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Bezczelni.)</u>
          <u xml:id="u-618.10" who="#ArkadiuszCzartoryski">...i zrobiła w tym samym miejscu i w tym samym czasie kontrmanifestację. Leciały kamienie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-618.11" who="#komentarz">(Poseł Dorota Rutkowska: Kiedy to było?)</u>
          <u xml:id="u-618.12" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-618.13" who="#komentarz">(Głos z sali: W „Faktach” mówili.)</u>
          <u xml:id="u-618.14" who="#ArkadiuszCzartoryski">Sytuacja, w której w warunkach prawnych teraz istniejących może być zorganizowana kontrmanifestacja w tym samym miejscu i w tym samym czasie, to jest sytuacja, w której po prostu prawo i państwo polskie umożliwia organizacji, która chce doprowadzić do ulicznej konfrontacji, swobodne rozpoczęcie takiej ulicznej konfrontacji, siłowej konfrontacji...</u>
          <u xml:id="u-618.15" who="#komentarz">(Poseł Joanna Scheuring-Wielgus: Ale to jest niezgodne z Europejską Kartą Praw Człowieka!)</u>
          <u xml:id="u-618.16" who="#ArkadiuszCzartoryski">...i dopiero Policja musi to ratować. To jest absurd.</u>
          <u xml:id="u-618.17" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-618.18" who="#ArkadiuszCzartoryski">Jeżeli pan poseł Mieszkowski czy... Jeżeli pani poseł Scheuring-Wielgus chciałaby zorganizować sobie manifestację, to ja jestem za tym, żeby pani mogła swobodnie tę manifestację zorganizować,</u>
          <u xml:id="u-618.19" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-618.20" who="#ArkadiuszCzartoryski">...a kontrmanifestacja żeby mogła się również odbyć, ale w takich warunkach, żeby pani nie uniemożliwiać tej manifestacji.</u>
          <u xml:id="u-618.21" who="#komentarz">(Poseł Joanna Scheuring-Wielgus: Ale kontrmanifestacja nie musi zakładać z góry, że się bijemy. No panie pośle...)</u>
          <u xml:id="u-618.22" who="#ArkadiuszCzartoryski">Proszę państwa, były również pytania dotyczące tego, jak to w praktyce może być rozstrzygnięte. Otóż, proszę państwa, te pytania można by też zadać w warunkach obecnie obowiązującego prawa - jak Policja sobie radzi z tym, żeby zgłoszone w tym samym miejscu i w tym samym czasie manifestacje rozdzielać. Całe szczęście, że opatrzność nad nami czuwa, że ktoś nad szpalerem policjantów nie przerzucił kamienia, który by uderzył kogoś w głowę i by się to źle skończyło. A ja widziałem kamienie lecące na manifestacjach. Dlatego proponujemy 100 m. 100 m jest to odległość, którą - nie bójcie się państwo - operujący oficer Policji może swobodnie wyznaczyć. To jest odległość, z której oko kamery widzi, że to jest kontrmanifestacja. Z takiej odległości kontrmanifestację słychać, widać, można ją nagrać kamerą. To gwarantuje obywatelskie prawo do kontrmanifestacji, ale z drugiej strony nie uniemożliwia przeprowadzenia tej pierwszej manifestacji. Proszę państwa, przecież to jest oczywiste. Wszystkie głosy, które z państwa strony padały, dotyczące tego, że zakazujemy jakichkolwiek manifestacji, są niezgodne ze stanem faktycznym...</u>
          <u xml:id="u-618.23" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Bo się boicie demonstracji. A czemu samorządom zabieracie kompetencje?)</u>
          <u xml:id="u-618.24" who="#ArkadiuszCzartoryski">...tego przedmiotowego projektu, tej nowelizacji ustawy. Żadnej manifestacji ani kontrmanifestacji nie zakazujemy. Mówimy tylko, że jeżeli jest święto narodowe, państwowe, 11 listopada, 3 maja, 15 sierpnia, na obchodach którego są zagraniczni goście, to mówimy: uwaga - widzimy, co się dzieje w Europie Zachodniej - jeżeli ktoś chce kontrmanifestować, proszę się odsunąć o 100 m, bo widać i słychać taką kontrmanifestację 100 m dalej, ale nie jest to zakazanie manifestacji. Jest to tylko zwrócenie uwagi na to, że ten, kto ją pierwszy zorganizował, np. cykliczną, też ma prawo do tego, żeby manifestacja się odbyła, prawda? Nasze prawo nie może z góry zakładać, pozwalać na takie oto sytuacje, że kontrmanifestanci uniemożliwią przeprowadzenie pierwotnie zgłoszonej manifestacji. Jedno prawo nie może ograniczać drugiego. Mówimy w ten sposób, że nasza propozycja zarówno jednej, jak i drugiej stronie pozwoli na swobodne manifestowanie swoich poglądów. Jakie zakazy? O czym państwo mówicie?</u>
          <u xml:id="u-618.25" who="#ArkadiuszCzartoryski">I teraz - nieprawdą jest, że dotyczy to tylko miesięcznic czy rocznic, bo każda z państwa... Panie pośle Sosnowski z Polskiego Stronnictwa Ludowego, proszę przeczytać ten przedmiotowy projekt nowelizacji. Jest napisane: świąt państwowych i narodowych. I narodowych. Teraz niech pan odpowie na pytanie.</u>
          <u xml:id="u-618.26" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Miesięcznica.)</u>
          <u xml:id="u-618.27" who="#ArkadiuszCzartoryski">Czy systematyczne, coroczne spotykanie się Polskiego Stronnictwa Ludowego w Wierzchosławicach...</u>
          <u xml:id="u-618.28" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Teraz PiS się spotyka.)</u>
          <u xml:id="u-618.29" who="#ArkadiuszCzartoryski">...które ma na celu uczczenie - piękna uroczystość...</u>
          <u xml:id="u-618.30" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Zakłócana przez PiS.)</u>
          <u xml:id="u-618.31" who="#ArkadiuszCzartoryski">...Wincentego Witosa, premiera, który walczył o niepodległość Polski... Całe szczęście, że nie odbywają się tam w tym samym miejscu i w tym samym czasie kontrmanifestacje, które mają na celu zniszczenie tej uroczystości. Ale gdy za 10 czy 15 lat ktoś wpadłby na taki pomysł...</u>
          <u xml:id="u-618.32" who="#ArkadiuszCzartoryski">Bardzo dziwnie jest pan pobudzony.</u>
          <u xml:id="u-618.33" who="#ArkadiuszCzartoryski">...żeby tę państwa przepiękną uroczystość zniszczyć, rozwalić. Proszę państwa, również jeżeli chodzi o marsz 11 listopada...</u>
          <u xml:id="u-618.34" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: To jest dla KOD-u też robione.)</u>
          <u xml:id="u-618.35" who="#ArkadiuszCzartoryski">Jeżeli w związku z jakąś ważną rocznicą państwową, narodową, patriotyczną KOD wpadnie na pomysł, żeby systematycznie co miesiąc czy co rok się spotykać, to co? To będziemy po prostu uniemożliwiali to KOD-owi, bo będziemy robili...</u>
          <u xml:id="u-618.36" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Tak, dokładnie tak zrobicie.)</u>
          <u xml:id="u-618.37" who="#ArkadiuszCzartoryski">W tym czasie ktoś wpadnie na pomysł, żeby rozbić tę manifestację KOD-u? Nie.</u>
          <u xml:id="u-618.38" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-618.39" who="#ArkadiuszCzartoryski">Proszę państwa, prawo dotyczy wszystkich, wszystkich ugrupowań, wszystkich sił politycznych. Każdy z państwa może się znaleźć w tej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-618.40" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-618.41" who="#ArkadiuszCzartoryski">Każdy z państwa może znaleźć się w tej sytuacji. Byłem na manifestacji 11 listopada - państwo wiecie, że Prawo i Sprawiedliwość już od długiego czasu w tym dniu przede wszystkim w Krakowie się spotyka, to jest marsz organizowany przez środowiska narodowe - i widziałem, jak cała ul. Marszałkowska była zamknięta przez ludzi z tarczami i w hełmach. A powiem państwu więcej, państwo mówicie: państwowe to mają pierwszeństwo, a to nie powinno tak być. 11 listopada w trakcie rządów Platformy Obywatelskiej moje stowarzyszenie rekonstrukcji historycznej zostało zaproszone na organizowaną przez ministra obrony narodowej z Platformy Obywatelskiej państwową uroczystość na Krakowskim Przedmieściu i w mundurach historycznych z XIX w. moje stowarzyszenie Legia Nadwiślańska maszerowało na zaproszenie państwa ministra. Moi koledzy zostali brutalnie i wulgarnie zaatakowani przez...</u>
          <u xml:id="u-618.42" who="#komentarz">(Poseł Dorota Rutkowska: W którym roku?)</u>
          <u xml:id="u-618.43" who="#komentarz">(Głos z sali: 4 lata temu, za waszych rządów.)</u>
          <u xml:id="u-618.44" who="#ArkadiuszCzartoryski">...gości z Niemiec z tzw. antify. Naświetliły to media. I teraz - dlaczego nie byłoby właśnie takiej możliwości, że jeżeli państwo polskie organizuje uroczystość 11 listopada, to kontrmanifestacja nie mogłaby się odbyć 100 m dalej? W jaki sposób to ogranicza prawo kontrmanifestacji do wyrażania swoich poglądów?</u>
          <u xml:id="u-618.45" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Jeszcze PiS-u nie było i 11 listopada świętowaliśmy. Nikt nie przeszkadzał.)</u>
          <u xml:id="u-618.46" who="#ArkadiuszCzartoryski">Proszę państwa, kończę, ostatnie zdanie. Przedmiotowy projekt nowelizacji ustawy ma na celu poszerzenie i ułatwienie obywatelom swobodnego manifestowania i kontrmanifestowania. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-618.47" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-619">
          <u xml:id="u-619.0" who="#RyszardTerlecki">Bardzo dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-619.1" who="#RyszardTerlecki">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-619.2" who="#RyszardTerlecki">W dyskusji zgłoszono...</u>
          <u xml:id="u-619.3" who="#komentarz">(Poseł Joanna Scheuring-Wielgus: Panie marszałku, ale dwa nazwiska wymieniono.)</u>
          <u xml:id="u-619.4" who="#RyszardTerlecki">Ale pani poseł...</u>
          <u xml:id="u-619.5" who="#komentarz">(Poseł Joanna Scheuring-Wielgus: Nie dostałam odpowiedzi na pytania.)</u>
          <u xml:id="u-619.6" who="#RyszardTerlecki">To była odpowiedź na pytania.</u>
          <u xml:id="u-619.7" who="#komentarz">(Poseł Joanna Scheuring-Wielgus: W trybie sprostowania.)</u>
          <u xml:id="u-619.8" who="#RyszardTerlecki">Nie, to była odpowiedź na pytania.</u>
          <u xml:id="u-619.9" who="#komentarz">(Głos z sali: O 100 m proszę się odsunąć, pani poseł.)</u>
          <u xml:id="u-619.10" who="#RyszardTerlecki">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie w pierwszym czytaniu projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-619.11" who="#komentarz">(Poseł Mirosław Suchoń: Pan sprawozdawca komisji, panie marszałku...)</u>
          <u xml:id="u-619.12" who="#RyszardTerlecki">Do głosowania nad tym wnioskiem przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-619.13" who="#komentarz">(Poseł Mirosław Suchoń: Pan sprawozdawca komisji nie zrozumiał tego, co...)</u>
          <u xml:id="u-619.14" who="#komentarz">(Poseł Joanna Scheuring-Wielgus: Pan poseł sprawozdawca nie odpowiedział na nasze pytania. Panie marszałku, jak się pan czuje? Przecież był pan na manifestacjach.)</u>
          <u xml:id="u-619.15" who="#RyszardTerlecki">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 12. porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej (druk nr 1047).</u>
          <u xml:id="u-619.16" who="#RyszardTerlecki">Proszę pana posła Bogdana Rzońcę o przedstawienie uzasadnienia projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-620">
          <u xml:id="u-620.0" who="#BogdanRzońca">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu grupy posłów chciałbym zaprezentować założenia do ustawy z druku nr 1047, czyli projektu ustawy o zmianie ustawy o Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej.</u>
          <u xml:id="u-620.1" who="#BogdanRzońca">O czym jest ta ustawa? Po pierwsze, projektowana ustawa ma na celu zapewnienie ciągłości kierowania działalnością Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej.</u>
          <u xml:id="u-620.2" who="#BogdanRzońca">Po drugie, w obecnym stanie prawnym wyczerpano tryb powierzania kierowania działalnością agencji. Dotychczasowo przeprowadzone postępowania konkursowe nie wyłoniły kandydatów spełniających wymogi.</u>
          <u xml:id="u-620.3" who="#BogdanRzońca">Po trzecie, chcę poinformować, że istotne jest to, iż równolegle procedowana czy przygotowywana jest ustawa o Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej jako spółce akcyjnej. Ta ustawa jest w konsultacjach społecznych.</u>
          <u xml:id="u-620.4" who="#BogdanRzońca">Po czwarte, następuje konieczność zapewnienia ciągłości kierownictwa agencji. To jest bardzo istotne z punktu widzenia tego, że następuje pewna rewizja planu skuteczności działania agencji. Ten plan rewizji będzie stosowany od dnia 1 stycznia 2017 r., a jego realizacja będzie wymagała istotnej intensyfikacji działań, w szczególności operacyjno-inwestycyjnych, po stronie PAŻP-u, co wymaga po prostu sprawnego zarządzania agencją.</u>
          <u xml:id="u-620.5" who="#BogdanRzońca">Mając na względzie powyższe, można powiedzieć, że projekt ustawy zmienia zasady powoływania prezesa. Projekt zakłada zmianę w zakresie wymagań dotyczących powołania tego prezesa. Projektowana ustawa przewiduje, że kandydat na prezesa zobowiązany jest spełniać kryteria, które są wypisane w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-620.6" who="#BogdanRzońca">Kolejna sprawa - projektowana ustawa zmienia też założenia dotyczące trybu wyłaniania jednego z zastępców prezesa. W tym wypadku chodzi o to, żeby nie było takiej sytuacji, jaka jest w tej chwili, czyli że tylko byli prezesi mogliby być wiceprezesami. Chcemy po prostu poszerzyć katalog kandydatów na wiceprezesów. Proponujemy też, aby ustawa weszła w życie następnego dnia po jej ogłoszeniu.</u>
          <u xml:id="u-620.7" who="#BogdanRzońca">Ustawa nie rodzi konsekwencji ekonomicznych, jest zgodna z prawem europejskim. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-620.8" who="#BogdanRzońca">Proponuję skierowanie tej ustawy do komisji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-620.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-621">
          <u xml:id="u-621.0" who="#RyszardTerlecki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-621.1" who="#RyszardTerlecki">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-621.2" who="#RyszardTerlecki">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-621.3" who="#RyszardTerlecki">Jako pierwszy pan poseł Grzegorz Woźniak, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-622">
          <u xml:id="u-622.0" who="#GrzegorzAdamWoźniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić stanowisko do poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej, druk nr 1047.</u>
          <u xml:id="u-622.1" who="#GrzegorzAdamWoźniak">Nowelizacja ustawy ma na celu zapewnienie ciągłości kierowania działalnością Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej. W obecnym stanie faktycznym, tak jak powiedział mój kolega poseł Rzońca, wyczerpano tryb powierzenia kierowania działalnością agencji. Dotychczas przeprowadzane postępowania konkursowe nie wyłoniły kandydatów spełniających wymogi przewidziane ustawą. Jednocześnie został ogłoszony konkurs na stanowisko prezesa PAŻP. Z dniem wejścia w życie projektowanej ustawy konkursy wszczęte i niezakończone przed dniem wejścia w życie ustawy ulegają zakończeniu, m.in. konkurs, który obecnie jest ogłoszony.</u>
          <u xml:id="u-622.2" who="#GrzegorzAdamWoźniak">Ponadto projekt zakłada zmianę w zakresie wymagań, jakie powinien spełniać kandydat ubiegający się o powołanie na stanowisko prezesa PAŻP. Według tej nowelizacji ustawy kandydat na prezesa obowiązany jest posiadać co najmniej 5-letni staż pracy, w tym co najmniej 3-letni staż pracy na stanowiskach kierowniczych. Zrezygnowano z doprecyzowania wskazującego, że doświadczenie na stanowiskach kierowniczych ma dotyczyć wyłącznie stanowisk związanych z lotnictwem cywilnym, tak jak to miało miejsce do tej pory. Dodatkowo powinien posiadać wiedzę i umiejętności w zakresie spraw należących do właściwości agencji.</u>
          <u xml:id="u-622.3" who="#GrzegorzAdamWoźniak">Termin wejścia w życie określono w projekcie ustawy na dzień następujący po dniu ogłoszenia. Potrzeba tak krótkiego vacatio legis wynika z faktu, iż ostateczny termin, na który powierzono pełnienie obowiązków obecnemu prezesowi PAŻP, upływa z końcem tego roku, 31 grudnia. Jak wspomniano wyżej, wyczerpano wszystkie formalne możliwości powierzenia obowiązków kierującego tą instytucją, a dotychczas ogłoszone konkursy nie doprowadziły do wyłonienia prezesa Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej. Obecnie prowadzone postępowanie konkursowe również nie daje gwarancji zarówno co do terminu jego zakończenia przed upływem czasu, na który powierzono pełnienie obowiązków prezesa, czyli do 31 grudnia 2016 r., jak i skutków w postaci wyłonienia osoby na stanowisko prezesa. Ze względu na bezpieczeństwo żeglugi powietrznej, służby o znaczeniu strategicznym dla naszego państwa, niewskazany jest brak regulacji umożliwiającej zapewnienie kierowania agencją odpowiedzialną za ruch w polskiej przestrzeni powietrznej skutkujący paraliżem tego organu. Tak jak już wcześniej wspomniał przedstawiciel komisji, dodatkowym aspektem jest wdrożenie z dniem 1 stycznia 2017 r. zmian w planie skuteczności działania Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej.</u>
          <u xml:id="u-622.4" who="#GrzegorzAdamWoźniak">Należy podkreślić, że równolegle procedowana jest ustawa o Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej SA, która dokona przekształcenia państwowej osoby prawnej, jaką jest obecnie agencja, w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa, czyli PAŻP SA. Projekt ten będzie regulował m.in. kwestię organizacji spółki, w tym tryb powoływania i odwoływania prezesa spółki oraz członków zarządu spółki. Obecnie projekt został przekazany do uzgodnień międzyresortowych i konsultacji społecznych.</u>
          <u xml:id="u-622.5" who="#GrzegorzAdamWoźniak">W związku z powyższym klub Prawo i Sprawiedliwość pozytywnie rekomenduje zmiany w ustawie o Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej, druk nr 1047, i prosi Wysoką Izbę o przyjęcie tych zmian. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-623">
          <u xml:id="u-623.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-623.1" who="#RyszardTerlecki">Teraz głos zabierze pan poseł Tomasz Kostuś, klub Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-624">
          <u xml:id="u-624.0" who="#TomaszKostuś">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska mam przyjemność przedstawić stanowisko do poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej.</u>
          <u xml:id="u-624.1" who="#TomaszKostuś">Według projektodawców projektowana ustawa ma na celu zapewnienie ciągłości kierowania działalnością Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej. W obecnym stanie faktycznym wyczerpano bowiem tryb powierzania kierowania działalnością agencji. Dotychczas przeprowadzone postępowania konkursowe nie wyłoniły kandydatów spełniających wymogi przewidziane ustawą. Pojawia się jednak pytanie, dlaczego tak długo czekano ze złożeniem stosownego projektu ustawy, czy nie można było przewidzieć, że może zaistnieć taka sytuacja, jak obecnie. Gdyby inicjatywa ustawodawcza nastąpiła wcześniej, nie byłoby potrzeby ustanawiania tak krótkiego, przepraszam, tak bardzo krótkiego vacatio legis, co zawsze budzi uzasadnione wątpliwości. Zastrzeżenia te nie zmieniają jednak faktu, że sytuacja rzeczywiście wymaga uporządkowania.</u>
          <u xml:id="u-624.2" who="#TomaszKostuś">Ustawa zmienia zasady powołania prezesa. Ponadto projekt zakłada zmianę w zakresie wymagań, jakie powinien spełniać kandydat ubiegający się o powołanie na stanowisko prezesa. Zgodnie z dotychczasowym art. 6 ust. 4 pkt 6 ustawy z dnia 8 grudnia 2006 r. o Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej kandydat na prezesa obowiązany jest posiadać co najmniej 5-letni staż pracy, w tym co najmniej 3-letni czas pracy na stanowiskach kierowniczych związanych z lotnictwem cywilnym. Projektowana ustawa przewiduje natomiast, że kandydat na prezesa obowiązany jest posiadać co najmniej 5-letni staż pracy, w tym co najmniej 3-letni staż pracy na stanowiskach kierowniczych. Zrezygnowano z doprecyzowania wskazującego, że doświadczenie na stanowiskach kierowniczych ma dotyczyć wyłącznie stanowisk związanych z lotnictwem cywilnym. Dodatkowo powinien posiadać wiedzę i umiejętności w zakresie spraw należących do właściwości agencji. Jednocześnie w projektowanej ustawie zmienia się wymagania, jakie powinien spełniać jeden z zastępców prezesa. Niestety propozycja rezygnacji z 3-letniego doświadczenia kierowniczego w lotnictwie cywilnym ma wyraźne znamiona drugiego dna. Wskazuje, że Prawo i Sprawiedliwość ma już kandydata na to stanowisko. Wskazuje, że PiS zamierza zawłaszczyć, przejąć Polską Agencję Żeglugi Powietrznej.</u>
          <u xml:id="u-624.3" who="#TomaszKostuś">Przedmiotowy projekt ma charakter incydentalny i dotyczy powołania nowego prezesa i wiceprezesów. Szkoda, że jest procedowany naprędce, że to działanie bardzo instrumentalne, którego celem jest obsadzenie kolejnej państwowej agencji, że brakuje pogłębionej analizy i debaty dotyczącej bezpieczeństwa ruchu lotniczego, że brakuje całościowej, kompleksowej ustawy w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-624.4" who="#TomaszKostuś">Objęty projektowaną regulacją obszar wymaga uporządkowania i dostosowania do realiów, dlatego Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska jest za skierowaniem projektu do dalszych prac w komisji. Jednocześnie będziemy aktywnie uczestniczyć w dalszych pracach nad projektem, dopytując, precyzując niejasności i wskazane wątpliwości. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-624.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-625">
          <u xml:id="u-625.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-625.1" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Sylwester Chruszcz w imieniu klubu Kukiz’15.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-626">
          <u xml:id="u-626.0" who="#SylwesterChruszcz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Poselskiego Kukiz’15 przedstawiam stanowisko w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej.</u>
          <u xml:id="u-626.1" who="#SylwesterChruszcz">Podstawowym celem ustawy jest zapewnienie ciągłości kierowania działalnością tejże agencji. W dzisiejszym stanie faktycznym wyczerpano tryb powierzenia kierowania działalnością agencji, dlatego też powyższa ustawa zmienia zasady powołania prezesa. Projekt zakłada zmiany w zakresie wymagań, jakie powinien spełniać kandydat ubiegający się o powołanie na stanowisko prezesa tej agencji. Zgodnie z projektowaną ustawą kandydat na prezesa obowiązany jest posiadać co najmniej 5-letni staż pracy, w tym co najmniej 3-letni staż pracy na stanowiskach kierowniczych. Rezygnuje się z doprecyzowania, że doświadczenie na stanowiskach kierowniczych ma dotyczyć wyłącznie stanowisk związanych z lotnictwem cywilnym. Dodatkowo powinien posiadać wiedzę i umiejętności w zakresie spraw należących do właściwości tej właśnie agencji. Wprowadzono również takie zmiany, by zapewnić możliwość wyboru zastępców prezesa z szerokiego kręgu kandydatów posiadających wymagane na tego typu stanowisku wiedzę, umiejętności i doświadczenie.</u>
          <u xml:id="u-626.2" who="#SylwesterChruszcz">Oczywiście bezpieczeństwo w obszarze żeglugi powietrznej jest najważniejsze. Agencja ma duże znaczenie strategiczne dla bezpieczeństwa państwa, dlatego stan prawny dotyczący regulacji umożliwiających zapewnienie kierownictwa agencji odpowiedzialnej za ruch w przestrzeni powietrznej Polski musi być w trybie pilnym uregulowany.</u>
          <u xml:id="u-626.3" who="#SylwesterChruszcz">Projekt ustawy nie wywołuje skutków społecznych, gospodarczych, finansowych. Projekt ustawy nie pociąga za sobą obciążenia budżetu państwa lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-626.4" who="#SylwesterChruszcz">Klub Poselski Kukiz’15 popiera przedłożony projekt ustawy, uznając, że ma on na celu zapewnienie ciągłości kierowania działalnością Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-627">
          <u xml:id="u-627.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-627.1" who="#RyszardTerlecki">W imieniu klubu Nowoczesna głos zabierze pan poseł Pudłowski.</u>
          <u xml:id="u-627.2" who="#RyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-628">
          <u xml:id="u-628.0" who="#PawełPudłowski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Patrzę na ten projekt i przecieram oczy nie tylko ze zmęczenia, bo jest godz. 1 w nocy, ale również ze zdumienia. Nagle państwo składacie projekt, w którym tak naprawdę mówicie o dwóch sprawach. Pierwsza z nich dotyczy tego, że przez rok nie zdołaliście wybrać prezesa Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej. Minęło 12 miesięcy. Nagle budzicie się i z zerowym okresem leżakowania wprowadzacie taką ustawę. Dziwię się moim poprzednikom, panu posłowi z PO i panu posłowi z Kukiz’15, którzy podchodzą do tego z taki zrozumieniem. Dla mnie jest jasne, że nie leci z nami pilot, za chwilę przekonamy się, że nie mamy prezesa, czyli nie ma osób, które mają dbać o porządek na polskim niebie. Czym zajmują się te osoby? Zajmują się startami, lądowaniami samolotów i przelotami innych samolotów nad naszą ojczyzną. Państwo spokojnie czekacie sobie do ostatniego momentu i nagle robicie wrzutkę o godz. 1 w nocy, żeby społeczeństwo nie widziało, w jak nieudolny sposób obsadzacie, a właściwie nie obsadzacie podstawowych instytucji w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-628.1" who="#PawełPudłowski">Druga sprawa, którą ta ustawa ma regulować, to obniżenie wymogów stawianych zarówno przed prezesem, jak i wiceprezesem Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej. Czy nie możecie znaleźć osoby, która posiada doświadczenie w lotnictwie cywilnym, aby obsadzić tę posadę? Smutne, szanowni państwo.</u>
          <u xml:id="u-628.2" who="#PawełPudłowski">Dlatego Nowoczesna składa wniosek o odrzucenie tej ustawy w pierwszym czytaniu. Apelujemy do państwa o patrzenie na pewne rzeczy z wyprzedzeniem, o nieobniżanie wymogów, które stawiamy przed osobami, które odpowiadają za bezpieczeństwo żeglugi powietrznej w Polsce. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-628.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-629">
          <u xml:id="u-629.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-629.1" who="#RyszardTerlecki">A teraz głos w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego zabierze pan poseł Kazimierz Kotowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-630">
          <u xml:id="u-630.0" who="#KazimierzKotowski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej, który dziś procedujemy, według wnioskodawców ma na celu zapewnienie ciągłości kierowania działalnością Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej.</u>
          <u xml:id="u-630.1" who="#KazimierzKotowski">Pozwoli pan marszałek, że nie będę powtarzał i omawiał, przychylając się do apelu dotyczącego późnej pory i zmęczenia, po kolei aspektów, które wyłuszczyli pan przewodniczący Rzońca i moi przedmówcy, wskazując na tematy, kwestie, punkty i sytuacje, które się wiążą z tym projektem. Bezspornym faktem jest to, że kwestia musi czy powinna zostać w stosownym czasie uregulowana, bowiem nie możemy jako parlament dopuścić do tego, żeby 2 stycznia okazało się, że nie mamy człowieka na stanowisku, który odpowiada za tak ważne kwestie. Już nie będę tego wyłuszczał i zadawał pytań, dlaczego tak późno, czy nie było kandydata. Myślę, że do tych kwestii możemy wrócić podczas prac na posiedzeniu komisji, jestem przekonany, że wrócimy do nich. Stąd wniosek Polskiego Stronnictwa Ludowego o skierowanie projektu do dalszych prac w komisji z uwzględnieniem tego - jestem przekonany, że pan przewodniczący tak to zorganizuje - żeby było więcej czasu na dyskusje i rozmowy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-630.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-631">
          <u xml:id="u-631.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-631.1" who="#RyszardTerlecki">W imieniu Koła Poselskiego Wolni i Solidarni pani poseł Małgorzata Zwiercan.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-632">
          <u xml:id="u-632.0" who="#MałgorzataZwiercan">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Koła Poselskiego Wolni i Solidarni przedstawiam stanowisko w sprawie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej.</u>
          <u xml:id="u-632.1" who="#MałgorzataZwiercan">Omawiana nowelizacja wiąże się z koniecznością zapewnienia ciągłości w kierowaniu Polską Agencją Żeglugi Powietrznej. Projektowane regulacje przewidują zmianę zasad powoływania prezesa Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej oraz zmiany w wymaganiach, jakie powinni spełniać kandydaci na stanowisko prezesa i jednego z jego zastępców. Rezygnuje się z doprecyzowania zawartego w ustawie, mówiącego o tym, że prezes agencji winien posiadać co najmniej trzyletni staż pracy na stanowiskach kierowniczych związanych z lotnictwem cywilnym, pozostawiając jedynie obligatoryjność trzyletniego stażu pracy na stanowiskach kierowniczych. Zmiana ta zwiększy ilość kandydatów spełniających wymagane kryteria. W przypadku wymagań dla kandydatów na stanowisko zastępcy prezesa zapis dotyczący doświadczenia zawodowego w zakresie kierowania instytucjami zapewniającymi służby ruchu lotniczego zmienia się na zapis zawierający wymóg doświadczenia na stanowisku kierowniczym w instytucji zapewniającej służby żeglugi powietrznej. Tak jak w przypadku zmian wymagań co do stanowiska prezesa agencji przyczyni się to do zwiększenia ilości kandydatów spełniających wymagane kryteria, nie wpływając negatywnie na działalność agencji.</u>
          <u xml:id="u-632.2" who="#MałgorzataZwiercan">Biorąc pod uwagę konieczność wprowadzenia zaproponowanych zmian oraz ich zgodność z prawem Unii Europejskiej, koło Wolni i Solidarni popiera przedstawiony projekt ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-632.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-633">
          <u xml:id="u-633.0" who="#RyszardTerlecki">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-633.1" who="#RyszardTerlecki">Do pytań zapisało się dwoje państwa posłów.</u>
          <u xml:id="u-633.2" who="#RyszardTerlecki">Zamykam listę zapisanych do pytań.</u>
          <u xml:id="u-633.3" who="#RyszardTerlecki">Wyznaczam czas pytania na 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-633.4" who="#RyszardTerlecki">Jako pierwszy zadaje pytanie pan poseł Tomasz Kostuś, klub Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-634">
          <u xml:id="u-634.0" who="#TomaszKostuś">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Bezpieczeństwo ruchu lotniczego nie ma barw politycznych. Bezpieczeństwo ludzi w transporcie lotniczym to cel nadrzędny, to absolutny priorytet. Dlatego tak ważna jest pogłębiona analiza i merytoryczna debata poświęcona kwestiom bezpieczeństwa, poświęcona dostosowaniu Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej do zmian i nowych wyzwań w europejskim i światowym transporcie lotniczym.</u>
          <u xml:id="u-634.1" who="#TomaszKostuś">Zacznijmy od sejmowej Komisji Infrastruktury. To właściwe miejsce i gremium - patrzę na pana przewodniczącego. Jednodniowe vacatio legis budzi poważne wątpliwości w zakresie regulaminu Sejmu i konstytucji. Pytania: Dlaczego tak szybko? Dlaczego nie przedstawiono kompleksowej propozycji regulacji w zakresie cywilnego transportu lotniczego, odnosząc się jedynie do kwestii personalnych? Czy proponowana zmiana ustawy nie ma wspomnianego wcześniej drugiego dna? Czy nie chodzi jedynie o szybkie obsadzenie nowego...</u>
          <u xml:id="u-634.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-634.3" who="#TomaszKostuś">...Zarządu Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej przez osoby z klucza politycznego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-635">
          <u xml:id="u-635.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-635.1" who="#RyszardTerlecki">Pytanie zadaje pani poseł Zofia Czernow, klub Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-636">
          <u xml:id="u-636.0" who="#ZofiaCzernow">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Jest środa i drugi już projekt ustawy, który rozpatrujemy, oczywiście poselski projekt ustawy, bo innych nie ma, tym razem o zmianie ustawy o Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej. I pytanie: Dlaczego PiS rezygnuje z konkursowego trybu wyłaniania prezesa agencji? Ile było konkursów, które nie wyłoniły kandydatów na prezesa? Z pewnością to były źle przeprowadzone konkursy, bo tryb konkursowy jest najlepszym trybem, najbardziej przejrzystym i wyłania najlepszych kandydatów. Jaki jest prawdziwy cel tych zmian ustawowych? A ponadto to jest przerażające, że w uzasadnieniu jest napisane, że chodzi o zachowanie ciągłości kierowania. Przecież to jest bardzo ważna instytucja. Naprawdę to jest przerażające. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-636.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-637">
          <u xml:id="u-637.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-637.1" who="#RyszardTerlecki">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-637.2" who="#RyszardTerlecki">Głos zabierze podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury i Budownictwa pan Jerzy Szmit.</u>
          <u xml:id="u-637.3" who="#RyszardTerlecki">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-638">
          <u xml:id="u-638.0" who="#JerzySzmit">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przede wszystkim chciałbym w imieniu Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa podziękować posłom, którzy złożyli projekt ustawy zmieniającej sposób powoływania prezesa i wiceprezesów Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej, bo jest to bardzo ważny projekt, który ma zapewnić - i tu się całkowicie zgadzam z wypowiedziami panów posłów - ciągłość pracy agencji, jej bezpieczeństwo i bezpieczeństwo na polskim niebie. Nie możemy sobie pozwolić na taką sytuację, jaka miała miejsce w sierpniu 2015 r., powtórzę tę datę: w sierpniu 2015 r., gdy nie było prezesa Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej, dlatego że odwołano poprzedniego, a nie powołano następcy, i przez miesiąc Polska Agencja Żeglugi Powietrznej nie miała prezesa.</u>
          <u xml:id="u-638.1" who="#komentarz">(Poseł Zofia Czernow: To jest straszne, co ci mężczyźni robią.)</u>
          <u xml:id="u-638.2" who="#JerzySzmit">To jest taka odpowiedź co do tego przerażenia, które tutaj może niektórych ogarnia. My temu przerażeniu chcemy zaradzić i podejmujemy bardzo konkretne działania, żeby do takich sytuacji nie dopuścić, i nie dopuścimy do takiej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-638.3" who="#JerzySzmit">Jeżeli chodzi o prace nad dużą nowelizacją, to one postępują, są to prace rządowe. Projekt jest w konsultacjach społecznych. Jest to trudny projekt, dlatego że on dotyczy bardzo wielu sfer - sfer organizacyjnych, sfer własnościowych, bardzo trudnej do uregulowania sprawy dotyczącej chociażby czasu pracy kontrolerów. To jest rzecz zawsze kontrowersyjna i zawsze na ten temat są bardzo długie dyskusje. I te problemy dzisiaj rozwiązujemy. Natomiast rzeczywiście projekt, który został zgłoszony przez posłów, zapewnia, że w przypadku jego uchwalenia, w co głęboko wierzę, nowy zarząd będzie mógł rząd, nie ukrywam, bardzo wspierać w pracach nad tą dużą nowelizacją i mam nadzieję, że w maksymalnie szybkim terminie będziemy mogli Wysokiej Izbie tę nowelizację przedstawić.</u>
          <u xml:id="u-638.4" who="#JerzySzmit">Ale chciałbym się też odnieść do kilku wątków, ważnych wątków, do pytań, które tutaj padały. Sprawa dotycząca kompetencji, które powinni dzisiaj spełniać prezesi zgodnie z ustawą, i tych kompetencji, które powinni spełniać w myśl nowej ustawy, w myśl projektu, który dzisiaj jest w trakcie obrad. Jakie tutaj nastąpiły zmiany.</u>
          <u xml:id="u-638.5" who="#JerzySzmit">Otóż w obowiązującej dziś ustawie mamy zapisane, że prezes musi mieć 5-letni staż pracy i 3-letni staż w kierownictwie jednostki operującej w zakresie lotnictwa cywilnego. Proszę państwa, to wcale nie oznacza, że ta osoba, która ma 3-letni staż kierowniczy w jednostce lotnictwa cywilnego, zna się na sprawach agencji żeglugi powietrznej. Możemy wymienić naprawdę bardzo wiele instytucji, które są z całej sfery lotnictwa cywilnego, a tak naprawdę, jeżeli chodzi o te konkretne, bardzo specyficzne zadania, które wykonuje agencja, osoby pracujące w tych instytucjach nie mają, nie muszą mieć tej głębokiej wiedzy.</u>
          <u xml:id="u-638.6" who="#JerzySzmit">My zastąpiliśmy ten zapis właśnie takim warunkiem, aby osoba miała wiedzę, jeżeli chodzi o agencję, Polską Agencję Żeglugi Powietrznej. To jest taka zmiana, która tak naprawdę wyostrza kompetencje, które musi spełniać kandydat, który będzie brany pod uwagę przez ministra infrastruktury i budownictwa jako prezes agencji.</u>
          <u xml:id="u-638.7" who="#JerzySzmit">Natomiast jeżeli chodzi o wymogi stawiane wiceprezesom, to agencja ma dwa piony działania. Pierwszy to jest pion operacyjny, którym są przede wszystkim kontrolerzy, ale też i cała obsługa techniczna, która zapewnia bezpieczeństwo żeglugi. Ale agencja jest też instytucją, która zatrudnia ponad 1800 osób, wykonuje też i inne funkcje i na jej czele może stać osoba, która jest menadżerem, natomiast musi to być osoba, która jest wyspecjalizowana w sprawach dotyczących żeglugi powietrznej. Chodzi o jednego z wiceprezesów. I to też tutaj zapewniamy, bo zapis, który proponujemy, to zapewnia.</u>
          <u xml:id="u-638.8" who="#JerzySzmit">Natomiast w myśl dzisiaj obowiązujących zapisów mamy oto taką sytuację, że wiceprezesem może być tylko jeden z byłych prezesów agencji. Taka sytuacja właśnie m.in. spowodowała to, że były tak wielkie problemy, jeżeli chodzi o konkurs, o wyłonienie osób, które mogłyby w ramach konkursu, który nie my rozpoczęliśmy, tylko rozpoczął jeszcze poprzedni rząd... Ale po wyłonieniu dwóch kandydatów okazało się, że ci kandydaci po prostu nie spełniali warunków, aby kierować tak ważną instytucją. W związku z tym podjęliśmy niezwłocznie prace nad głęboką nowelizacją ustawy o państwowej agencji. One dobiegają końca, niemniej jednak dzisiaj, w imię odpowiedzialności za funkcjonowanie tej instytucji, dziękuję jeszcze raz panom posłom za przedstawienie tej małej nowelizacji.</u>
          <u xml:id="u-638.9" who="#JerzySzmit">Chciałbym też powiedzieć jeszcze o jednej bardzo ważnej rzeczy, mianowicie o tym, że dzisiaj agencja i również cały rząd, a przynajmniej ta część, która jest odpowiedzialna za lotnictwo cywilne, pracują na rzecz rewizji planu skuteczności działania. Chodzi o to, aby agencja żeglugi powietrznej mogła pobierać wyższe opłaty za obsługę polskiego nieba. Dzisiaj te opłaty są jednymi z najniższych w Europie, co oczywiście powoduje bardzo złe konsekwencje finansowe, ogranicza możliwości rozwoju agencji, czy wręcz jej funkcjonowania. Te opłaty nie były przez kilka lat podnoszone, nawet poprzedni rząd nie próbował podnieść tych opłat, mimo że jest to rzecz oczywista. Mamy dziś trzy razy niższe opłaty niż za latanie nad Niemcami, więc różnica jest gigantyczna.</u>
          <u xml:id="u-638.10" who="#JerzySzmit">I jeszcze chciałbym o jednej rzeczy powiedzieć. Wczoraj i dzisiaj w Wilnie obradowaliśmy, wraz z naszymi litewskimi partnerami, na temat dalszego funkcjonowania bałtyckiego FAB-u. Zostały podjęte decyzje o tym, że formalnie zgłaszamy do Komisji Europejskiej informację, że bałtycki FAB zaczął funkcjonować, że spełnia już wszystkie warunki. To pozwoli nam na staranie się o wycofanie postępowania przed Komisją Europejską, w której jest ponad 20 krajów europejskich, które jeszcze tego warunku, który my razem z Litwinami wypełniliśmy, nie wypełniły.</u>
          <u xml:id="u-638.11" who="#JerzySzmit">Podpisaliśmy też dalszą strategię działania FAB-u, jak również określiliśmy zadania na najbliższy czas. Te zadania będzie realizowała przede wszystkim Polska Agencja Żeglugi Powietrznej pod nowym kierownictwem, które zostanie wskazane w myśl, mam nadzieję, nowej ustawy, i będzie to na pewno osoba kompetentna, która w pełni będzie wykonywała te zadania, do których jest powołana Polska Agencja Żeglugi Powietrznej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-639">
          <u xml:id="u-639.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-639.1" who="#RyszardTerlecki">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-639.2" who="#RyszardTerlecki">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie w pierwszym czytaniu projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-639.3" who="#RyszardTerlecki">Do głosowania nad tym wnioskiem przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-639.4" who="#RyszardTerlecki">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 13. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw (druki nr 1028 i 1037).</u>
          <u xml:id="u-639.5" who="#RyszardTerlecki">Proszę pana posła Andrzeja Matusiewicza o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-640">
          <u xml:id="u-640.0" who="#AndrzejMatusiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawiam sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-640.1" who="#AndrzejMatusiewicz">Senat Rzeczypospolitej Polskiej na posiedzeniu w dniu 15 listopada 2016 r. wprowadził cztery poprawki.</u>
          <u xml:id="u-640.2" who="#AndrzejMatusiewicz">W poprawce 1. Senat uznał za konieczne ujednolicenie sytuacji prawnej sędziów sądów wojskowych i sędziów sądów powszechnych w zakresie zmian wprowadzonych do postępowania dyscyplinarnego. W ustawie Prawo o ustroju sądów powszechnych wprowadzona została nowa kara, polegająca na obniżeniu wynagrodzenia zasadniczego sędziego o od 5% do 20% na okres od 6 miesięcy do 2 lat. Dodatkowo w nowym art. 133a określono zasady łączenia kar oraz orzekania wobec sędziów sądów powszechnych kary łącznej w postępowaniu dyscyplinarnym. Zasady postępowania dyscyplinarnego dotyczące sędziów sądów wojskowych reguluje właściwa im odrębna ustawa, Prawo o ustroju sądów wojskowych. Część zagadnień uregulowana jest samodzielnie w tej ustawie, a w części ustawa - w art. 70 § 1 - nakazuje odpowiednie stosowanie przepisów ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych. W art. 70 § 1 Prawa o ustroju sądów wojskowych nie wskazano na art. 109 ani na art. 133a jako na te artykuły, które należy stosować odpowiednio do sędziów sądów wojskowych. W przypadku art. 109 jest to zabieg prawidłowy, gdyż ustawa Prawo o ustroju sądów wojskowych zawiera uregulowanie odrębne - przepis art. 39, który określa katalog kar dyscyplinarnych. Wprawdzie stanowi on wierne odwzorowanie treści przepisu art. 109 ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych, jednak faktycznie ustanawia pewne odmienności, np. w zakresie braku surowych konsekwencji orzeczenia kary nagany. Również wprowadzony ustawą w stosunku do sędziów sądów powszechnych zakaz objęcia funkcji prezesa, wiceprezesa lub kierownika ośrodka zamiejscowego sądu nie rozciąga się automatycznie na sędziów sądów wojskowych.</u>
          <u xml:id="u-640.3" who="#AndrzejMatusiewicz">Senat, stwierdzając potrzebę istnienia równego statusu sędziów obu rodzajów sądów, z zachowaniem odrębności związanych z wiążącym sędziów sądów wojskowych stosunkiem służbowym, oraz uznając, że nie ma podstaw do odmiennego potraktowania sędziów sądów powszechnych i sędziów sądów wojskowych, wprowadził odpowiednie zmiany do art. 39 § 1 oraz do art. 70 § 1 ustawy Prawo o ustroju sądów wojskowych, które ujednolicą zasady odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów.</u>
          <u xml:id="u-640.4" who="#AndrzejMatusiewicz">Wprowadzając poprawkę nr 2, Senat miał na celu doprecyzowanie na etapie postępowania jurysdykcyjnego czasu, w którym możliwe będzie wniesienie przez prokuratora wniosku o przekazanie mu sprawy w celu uzupełnienia śledztwa lub dochodzenia. Wniosek musi być złożony przed wydaniem wyroku.</u>
          <u xml:id="u-640.5" who="#AndrzejMatusiewicz">Poprawka nr 3 jest najważniejszą zmianą zaproponowaną przez Senat. Jej meritum stanowi usunięcie ust. 1a dodanego do art. 5 ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego, ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. Przepis ten przewiduje na etapie postępowania odwoławczego zwrot sprawy prokuratorowi w celu usunięcia braków postępowania przygotowawczego.</u>
          <u xml:id="u-640.6" who="#AndrzejMatusiewicz">Jak zauważył Senat, na etapie postępowania jurysdykcyjnego to sąd, a nie prokurator pełni funkcję dominus litis, czyli sprawuje kierownictwo nad postępowaniem. Przejawem tej pozycji jest swoboda wydawania przez sąd decyzji procesowych. Tymczasem w omawianym przepisie sąd odwoławczy związany jest wnioskiem prokuratora i musi uchylić wyrok sądu I instancji, choć nie zachodzą przesłanki określone przepisami art. 439 § 1 i art. 454 Kodeksu postępowania karnego ani nie ma konieczności przeprowadzenia na nowo przewodu w całości. Od tego orzeczenia nie przysługuje środek odwoławczy.</u>
          <u xml:id="u-640.7" who="#AndrzejMatusiewicz">Zgodnie z art. 6 ust. 1 europejskiej konwencji praw człowieka i podstawowych wolności oraz art. 45 ust. 1 konstytucji każdy ma prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki przez właściwy, bezstronny i niezawisły sąd. Omawiany przepis, nakazując cofnięcie sprawy do etapu postępowania przygotowawczego, czyli do początku, wpłynie niewątpliwie na wydłużenie całego postępowania, przyczyniając się do jego nadmiernej przewlekłości, a tym samym - do naruszenia prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki. Senat uznał, że przepis nie spełnia również standardu wyższej staranności, jaki winien być stosowany wobec osób tymczasowo aresztowanych, dla których terminowość działania organów procesowych ma wymiar szczególny.</u>
          <u xml:id="u-640.8" who="#AndrzejMatusiewicz">Poprawka nr 4 wprowadza zmiany o charakterze redakcyjnym. W art. 12 wyrazy „przepisy o przedawnieniu” zastępuje się wyrazami „przepisy ustawy zmienianej w art. 1 o przedawnieniu dyscyplinarnym”.</u>
          <u xml:id="u-640.9" who="#AndrzejMatusiewicz">Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka rekomenduje Wysokiej Izbie przyjęcie wszystkich czterech poprawek, z tym że nad poprawkami 2. i 3. należy głosować łącznie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-641">
          <u xml:id="u-641.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-641.1" who="#RyszardTerlecki">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-641.2" who="#RyszardTerlecki">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-641.3" who="#RyszardTerlecki">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Daniel Milewski, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-642">
          <u xml:id="u-642.0" who="#DanielMilewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pozwólcie państwo, że przedstawię opinię Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość dotyczącą sprawozdania Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-642.1" who="#DanielMilewski">Senat, tak jak było powiedziane, wprowadził cztery poprawki. Pierwsza z nich dotyczy ujednolicenia sytuacji prawnej sędziów sądów wojskowych i sądów powszechnych w zakresie zmian wprowadzonych do postępowania dyscyplinarnego. Senat, stwierdzając potrzebę istnienia równego statusu sędziów sądów obydwu rodzajów, z zachowaniem odrębności związanych z wiążącym sędziów sądów wojskowych stosunkiem służbowym, oraz uznając, że nie ma podstaw do odmiennego potraktowania sędziów sądów powszechnych i sędziów sądów wojskowych, wprowadził odpowiednie zmiany do art. 39 § 1 oraz do art. 70 § 1 ustawy Prawo o ustroju sądów wojskowych, które ujednolicą zasady odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów.</u>
          <u xml:id="u-642.2" who="#DanielMilewski">W 2. poprawce Senat miał na celu doprecyzowanie na etapie postępowania jurysdykcyjnego czasu, w którym możliwe będzie wniesienie przez prokuratora wniosku o przekazanie mu sprawy w celu uzupełnienia śledztwa lub dochodzenia.</u>
          <u xml:id="u-642.3" who="#DanielMilewski">Poprawka nr 3 jest najważniejszą zmianą zaproponowaną przez Senat. Jej meritum stanowi usunięcie art. 1a dodanego do art. 5 ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego, ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. Przepis ten przewiduje na etapie postępowania odwoławczego zwrot sprawy prokuratorowi w celu usunięcia braków postępowania przygotowawczego. Senat zauważył, że na etapie postępowania jurysdykcyjnego to sąd, a nie prokurator sprawuje kierownictwo nad postępowaniem. Przejawem tej pozycji jest swoboda wydawania przez sąd decyzji procesowych.</u>
          <u xml:id="u-642.4" who="#DanielMilewski">Poprawka 4. wprowadza zmianę o charakterze redakcyjnym.</u>
          <u xml:id="u-642.5" who="#DanielMilewski">Jako Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość wniesione poprawki Senatu oceniamy pozytywnie i nie zgłaszamy żadnych zastrzeżeń. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-643">
          <u xml:id="u-643.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-643.1" who="#RyszardTerlecki">W imieniu klubu Platformy Obywatelskiej głos zabierze pani poseł Zofia Czernow.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-644">
          <u xml:id="u-644.0" who="#ZofiaCzernow">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska dotyczące uchwały Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-644.1" who="#ZofiaCzernow">Senat wniósł do ustawy cztery poprawki. Ja nie będę tych poprawek omawiać, bo i pan poseł sprawozdawca bardzo szczegółowo je przedstawił, i mój przedmówca. W związku z tym pragnę podkreślić... Szczególnie pragnę zwrócić uwagę na poprawki 2. i 3. dotyczące art. 10, które to poprawki w znacznym stopniu uwzględniają zgłaszane przez nasz klub zastrzeżenia, propozycje zmian, które zgłaszaliśmy w trakcie procesu legislacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-644.2" who="#ZofiaCzernow">Pragnę stwierdzić, że Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska popiera zgłoszone poprawki i będzie głosował za ich przyjęciem. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-645">
          <u xml:id="u-645.0" who="#RyszardTerlecki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-645.1" who="#RyszardTerlecki">Teraz pan poseł Jerzy Jachnik, klub Kukiz’15.</u>
          <u xml:id="u-645.2" who="#RyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-645.3" who="#RyszardTerlecki">Nie ma pana posła?</u>
          <u xml:id="u-645.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Jest, idzie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-646">
          <u xml:id="u-646.0" who="#JerzyJachnik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Kukiz’15 chciałem oświadczyć, że wszystkie cztery poprawki poprzemy - szczególnie dwie z tych poprawek idą w bardzo dobrym kierunku - choć całość ustawy nam się nie podoba, jak bowiem od początku stawialiśmy sprawę, sposób legislacji, ustawienie siedmiu ustaw w ramach jednej ustawy, po raz kolejny wskazuje, że system legislacji Sejmu jest zły. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-647">
          <u xml:id="u-647.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-647.1" who="#RyszardTerlecki">Teraz pani marszałek Barbara Dolniak, klub Nowoczesna.</u>
          <u xml:id="u-647.2" who="#RyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-648">
          <u xml:id="u-648.0" who="#BarbaraDolniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Gdy zaczynaliśmy procedować tę ustawę, panie ministrze, to mówiliśmy o skardze na przewlekłość postępowania i o zmianie niektórych innych ustaw. A potem naraz nam się zrobiło: o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw. To pokazuje, jak przygotowywaliście tę ustawę - kolejny raz byle jak. Ale to nie zmienia faktu... Państwo zgłaszacie teraz poprawki, o których my mówimy, że one uwzględniają gdzieś nasze uwagi, jednego czy drugiego klubu, ale to nie zmienia faktu, że państwo chcecie poprawiać i tak złą ustawę, bo ona z założenia, co do podstawowych zasad, jest źle napisana. Cokolwiek byście państwo robili w ramach tej ustawy, to ona jest źle napisana. Już pomijam kwestię tego, że teraz państwo w poprawkach chcecie... Oczywiście nie w sejmowych, od tego trzeba zacząć, nawet nie w Sejmie państwo te poprawki zgłaszacie, tylko państwa koledzy w Senacie... Mówicie o zwrocie akt do postępowania przygotowawczego do czasu wydania wyroku, ale w trakcie postępowania sądowego, wtedy kiedy o tym postępowaniu decyduje sąd, a nie prokurator, czyli stwarzacie państwo sytuację, w której sąd musi coś zrobić, bo zażądał tego prokurator. A przecież postępowanie dowodowe możecie państwo również prowadzić przed sądem. Po co więc takie działanie? Czy uważacie państwo, że jeżeli zostaną wprowadzone dwie czy trzy poprawki, to one naprawią z założenia złą, źle napisaną ustawę? Jeżeli tak będziemy tworzyć prawo, jeżeli będziemy przygotowywać złożony przez państwa projekt ustawy, który z założenia jest zły, i mimo że państwo wiecie, że ten projekt był zły, uchwalacie złą ustawę, bo ona jest sprzeczna z zasadami techniki prawodawczej, to proszę wybaczyć, jakie my tworzymy prawo? W jakim kierunku zmierzamy? Jeżeli państwo napiszecie dobrą ustawę, która rzetelnie rozwiązuje temat, to opozycja naprawdę ją poprze. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-649">
          <u xml:id="u-649.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-649.1" who="#RyszardTerlecki">Teraz pan poseł Krzysztof Paszyk w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-650">
          <u xml:id="u-650.0" who="#KrzysztofPaszyk">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Poselskiego Polskiego Stronnictwa Ludowego chciałbym przedstawić nasze stanowisko wobec sprawozdania komisji o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-650.1" who="#KrzysztofPaszyk">Z katalogu czterech poprawek, które zostały wniesione przez Senat, najważniejsza naszym zdaniem poprawka wykreśla przepis nakazujący sądom uchylenie wyroku na wniosek prokuratora i przekazanie sprawy do uzupełnienia śledztwa. W myśl poprawki takie wycofanie sprawy do śledztwa na wniosek prokuratora byłoby możliwe tylko przed sądem I instancji, zanim zapadnie wyrok. Nie byłoby to już możliwe w postępowaniu apelacyjnym przed sądem II instancji.</u>
          <u xml:id="u-650.2" who="#KrzysztofPaszyk">Wszystkie pozostałe poprawki mają już jedynie charakter redakcyjny i żadna z nich nie zmieni co do zasady kształtu ustawy, która - tak jak tu z głosów przedmówców wynikało - nie jest ustawą dobrą, jest ustawą, którą, tak jak podkreślaliśmy, przy jednej okazji próbuje się włączyć szereg rzeczy ze sobą sprzecznych, i tu ta kosmetyka, która została w Senacie zaproponowana, tego w żaden sposób nie zmieni.</u>
          <u xml:id="u-650.3" who="#KrzysztofPaszyk">Nadal wątpliwości interpretacyjne budzi zapis mówiący, że sąd, uwzględniając skargę na przewlekłość postępowania, przyznaje określoną sumę pieniężną za każdy rok dotychczasowego trwania postępowania. Adekwatne byłoby tu określenie „za każdy rok stwierdzonej przewlekłości”, tak by rekompensata pieniężna nie była przyznawana za okresy, w których przewlekłości nie stwierdzono.</u>
          <u xml:id="u-650.4" who="#KrzysztofPaszyk">Nie widzimy możliwości, by po tych czterech poprawkach czy w oparciu o cztery poprawki Senatu móc zmienić punkt widzenia co do projektowanej ustawy. W związku z tym, spoglądając życzliwie w kierunku poprawek, poprzemy je, natomiast cały sceptyczny obraz co do tej ustawy pozostaje. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-651">
          <u xml:id="u-651.0" who="#RyszardTerlecki">Teraz w imieniu Koła Poselskiego Wolni i Solidarni pan poseł Ireneusz Zyska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-652">
          <u xml:id="u-652.0" who="#IreneuszZyska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Koła Poselskiego Wolni i Solidarni przedstawiam stanowisko w sprawie sprawozdania Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o uchwale Senatu dotyczącej ustawy o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-652.1" who="#IreneuszZyska">Podczas prac nad omawianą ustawą Senat zaproponował cztery poprawki, z których na pierwszy plan wysuwają się poprawki 2. i 3. dotyczące problemu, na który zwracałem uwagę podczas 29. posiedzenia Sejmu. Mowa o uprawnieniach prokuratury nadanych jej w art. 10 pkt 1 i 2. Podkreślałem wówczas, cytuję: Taki instrument przyznany prokuraturze, ingerujący w uprawnienia sądu jest bardzo niebezpieczny, gdyż przy nieodpowiedzialnym stosowaniu doprowadzi do przewlekłości procesów sądowych i ogólnego chaosu w wymiarze sprawiedliwości. Prokuratura ma obowiązek przygotować pełen materiał przed złożeniem aktu oskarżenia do sądu. Nowe istotne okoliczności zawsze mogą stanowić podstawę do wszczęcia nowego postępowania, dziwi zatem takie rozstrzygnięcie przyjęte przez wnioskodawcę.</u>
          <u xml:id="u-652.2" who="#IreneuszZyska">Do podobnych wniosków doszedł Senat, słusznie wskazując, że na etapie postępowania jurysdykcyjnego to sąd, a nie prokurator pełni funkcję dominus litis, czyli sprawuje kierownictwo nad postępowaniem. Przejawem tej pozycji jest swoboda wydawania przez sąd decyzji procesowych. Tymczasem, zgodnie z art. 10 pkt 2, sąd odwoławczy związany jest wnioskiem prokuratora i musi wyrok sądu I instancji uchylić, choć nie zachodzą przesłanki określone przepisami art. 439 § 1 i art. 454 Kodeku postępowania karnego. Nie ma konieczności przeprowadzenia na nowo przewodu w całości. W związku z tym Senat słusznie zaproponował wykreślenie w całości art. 10 pkt 2.</u>
          <u xml:id="u-652.3" who="#IreneuszZyska">Natomiast w stosunku do pkt 1, odnoszącego się do spraw toczonych w I instancji, wprowadzono dla prokuratora termin na złożenie wniosku o przekazanie mu sprawy w celu uzupełnienia śledztwa lub dochodzenia. Zgodnie z propozycją senatorów wniosek ten musi być złożony najpóźniej przed wydaniem wyroku.</u>
          <u xml:id="u-652.4" who="#IreneuszZyska">W ocenie Koła Poselskiego Wolni i Solidarni nadal nie jest to rozwiązanie optymalne, gdyż istnieje potencjalnie ryzyko, że nieodpowiedzialne stosowanie tego uprawnienia przez prokuratorów negatywnie wpłynie na czas trwania postępowań karnych. Z drugiej strony dobrze, że Senat znacząco ograniczył to uprawnienie przez wprowadzenie zmiany w pkt 1 i wykreślenie pkt 2, dając w ten sposób wyraźny sygnał prokuraturze, aby stosowała je w sposób rozsądny tylko wtedy, kiedy jest to naprawdę konieczne.</u>
          <u xml:id="u-652.5" who="#IreneuszZyska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Posłowie Koła Poselskiego Wolni i Solidarni zagłosują za przyjęciem poprawek Senatu.</u>
          <u xml:id="u-652.6" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-652.7" who="#IreneuszZyska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-653">
          <u xml:id="u-653.0" who="#RyszardTerlecki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-653.1" who="#RyszardTerlecki">Do pytań zgłosił się jeden pan poseł.</u>
          <u xml:id="u-653.2" who="#RyszardTerlecki">Zamykam listę zgłoszonych do pytań.</u>
          <u xml:id="u-653.3" who="#RyszardTerlecki">Wyznaczam czas pytania - 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-653.4" who="#RyszardTerlecki">Bardzo proszę, pan poseł Grzegorz Furgo, klub Nowoczesna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-654">
          <u xml:id="u-654.0" who="#GrzegorzFurgo">Panie Marszałku! Nieobecna Izbo! Mamy w tej chwili spotkanie towarzyskie 10 osób o godz. 1.30, panie marszałku. Naprawdę daję to pod rozwagę, zróbcie coś, bo jeszcze przed nami debata o statusie sędziów Trybunału Konstytucyjnego. Tak nie może być, to jest bardzo złe prawo, a od was to zależy. To jest chore.</u>
          <u xml:id="u-654.1" who="#GrzegorzFurgo">Proszę państwa, proponowane zmiany ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych w postaci wprowadzenia jawności oświadczeń majątkowych, wydłużenia terminów deliktów dyscyplinarnych, rozszerzenia katalogu kar dyscyplinarnych należy ocenić krytycznie, gdyż godzą w niezależność i niezawisłość sędziowską. Upublicznienie oświadczeń niesie ze sobą poważne ryzyko zidentyfikowania sędziego. Nie można podzielić przekonania projektodawcy, iż narzędzia w postaci anonimizacji oświadczenia oraz nadania...</u>
          <u xml:id="u-654.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-654.3" who="#GrzegorzFurgo">...klauzuli zastrzeżonej eliminują...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-655">
          <u xml:id="u-655.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-656">
          <u xml:id="u-656.0" who="#GrzegorzFurgo">...czy też wyraźnie osłabiają to ryzyko...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-657">
          <u xml:id="u-657.0" who="#RyszardTerlecki">Lista...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-658">
          <u xml:id="u-658.0" who="#GrzegorzFurgo">...szczególnie w mniejszych ośrodkach miejskich.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-659">
          <u xml:id="u-659.0" who="#RyszardTerlecki">...posłów, to znaczy lista mówców zapisanych do...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-660">
          <u xml:id="u-660.0" who="#GrzegorzFurgo">Poważną konsekwencją identyfikacji sędziego - już kończę...</u>
          <u xml:id="u-660.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-661">
          <u xml:id="u-661.0" who="#RyszardTerlecki">...głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-661.1" who="#RyszardTerlecki">Teraz głos zabierze sekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pan Michał Wójcik.</u>
          <u xml:id="u-661.2" who="#RyszardTerlecki">Panie pośle, nie zmieścił się pan w czasie. Proszę opuścić mównicę.</u>
          <u xml:id="u-661.3" who="#RyszardTerlecki">Panie pośle, nie zmieścił się pan w czasie. Trzeba pracować nad tym, żeby zadawać zwięzłe pytania.</u>
          <u xml:id="u-661.4" who="#RyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-662">
          <u xml:id="u-662.0" who="#MichałWójcik">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! W imieniu rządu chciałbym przedstawić nasze stanowisko co do tej ustawy oraz poprawek, które zostały wniesione do ustawy przez Senat. Jako rząd nie wnosimy sprzeciwu co do tych poprawek, wszystkich czterech poprawek. Zwłaszcza w pierwszym przypadku ta poprawka wychodzi naprzeciw spójności systemu. Chodzi o zrównanie, można powiedzieć, statusu sędziów sądów powszechnych oraz sądów wojskowych.</u>
          <u xml:id="u-662.1" who="#MichałWójcik">Odpowiadając na pytanie pana posła, chcę powiedzieć, że to pytanie nie mieści się w zakresie tych czterech poprawek, ale właśnie z powodów, o których pan poseł mówi, czyli jawności oświadczeń majątkowych, z powodu pewnego ułatwienia dla obywateli, jeżeli chodzi o cały proces składania skarg na przewlekłość, wprowadzenia właśnie nowej kary dyscyplinarnej, kwestii dotyczących przedawnienia deliktów dyscyplinarnych i wydłużenia tych okresów warto było tę ustawę wprowadzić, warto było zaproponować te rozwiązania. To w jakimś sensie również jest odpowiedź na pytanie pani marszałek Dolniak - właśnie z tego powodu, żeby wyjść naprzeciw oczekiwaniom obywateli i żeby próbować odzyskać zaufanie do wymiaru sprawiedliwości, dlatego właśnie te zapisy musiały się pojawić, one powinny się pojawić już znacznie wcześniej. Jeżeli chodzi o skargę na przewlekłość, to chciałbym tylko zwrócić...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-663">
          <u xml:id="u-663.0" who="#RyszardTerlecki">Panie ministrze, pan wymienia panią marszałek. Będziemy teraz prowadzić dyskusję...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-664">
          <u xml:id="u-664.0" who="#MichałWójcik">Nie chcę prowadzić dyskusji, tylko powtórzę, że...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-665">
          <u xml:id="u-665.0" who="#RyszardTerlecki">...na sali o w pół do drugiej w nocy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-666">
          <u xml:id="u-666.0" who="#MichałWójcik">...55% skarg, pani marszałek, było odrzucanych z tego powodu, że były błędy formalne. Dzisiaj obywatel będzie mógł ponownie wnieść taką skargę. To jest dobre dla obywateli. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-667">
          <u xml:id="u-667.0" who="#RyszardTerlecki">Bardzo dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-667.1" who="#RyszardTerlecki">Pani marszałek, 1 minuta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-668">
          <u xml:id="u-668.0" who="#BarbaraDolniak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Czy Prawo i Sprawiedliwość myśli, że jeżeli sędzia będzie składał jawne oświadczenie, to przyspieszy to postępowanie? Przez cały rok pisaliście państwo projekt, w którym uwzględniliście tylko karanie sędziów. Czy kary mają usprawnić postępowanie, czy też zastraszyć sędziów? To nie usprawni postępowania przed sądem. Czekamy na państwa projekty ustaw, które te postępowania przyspieszą. Jeżeli jawność czy karanie sędziów ma to spowodować, to proszę wybaczyć, ale Ministerstwo Sprawiedliwości nie wie, co to znaczy wymiar sprawiedliwości, bo to nie tędy droga, nie tak się usprawnia postępowanie. Jeżeli państwo uważacie, że prokurator będzie decydował w postępowaniu sądowym, czy akta mają być zwrócone, czy nie, to jest to projekt nowej, dobrej ustawy? Proszę wybaczyć, ale...</u>
          <u xml:id="u-668.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-669">
          <u xml:id="u-669.0" who="#RyszardTerlecki">Bardzo dziękuję, pani marszałek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-670">
          <u xml:id="u-670.0" who="#BarbaraDolniak">...to chyba nie tędy droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-671">
          <u xml:id="u-671.0" who="#RyszardTerlecki">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-671.1" who="#RyszardTerlecki">Do głosowania nad uchwałą Senatu przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-671.2" who="#RyszardTerlecki">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 14. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o uchwale Senatu w sprawie ustawy o statusie sędziów Trybunału Konstytucyjnego (druki nr 1041 i 1073).</u>
          <u xml:id="u-671.3" who="#RyszardTerlecki">Proszę pana posła Waldemara Budę o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-672">
          <u xml:id="u-672.0" who="#WaldemarBuda">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie z prac komisji nad ustawą o statusie sędziów Trybunału Konstytucyjnego w związku z podjętą przez Senat Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 17 listopada uchwałą w sprawie ustawy o statusie sędziów Trybunału Konstytucyjnego, z której wynika 11 poprawek. Większość tych poprawek to poprawki legislacyjne, ale pięć zasługuje na szczególne wskazanie. Chciałbym zaznaczyć, że przede wszystkim poprawkę 2. wprowadzającą możliwość wykorzystania środków z akcji poprzez ich przekazanie na odrębny rachunek i podjęcie po zakończeniu kadencji należy uznać za pozytywne rozwiązanie, które w zasadzie wychodzi naprzeciw propozycjom wskazywanym przez opozycję. Złagodzenie rygoru utraty mandatu w przypadku niezłożenia oświadczenia o zamiarze prowadzenia działalności przez małżonka poprzez wezwanie sędziego do zadośćuczynienia obowiązkowi w terminie 30 dni, czyli wyłączenie automatyzmu utraty mandatu sędziego Trybunału Konstytucyjnego, również należy uznać za taki wentyl bezpieczeństwa i za prawidłowe rozwiązanie. Kolejne złagodzenie zaproponowane przez Senat, poprawka merytoryczna, to włączenie do procesu składania wniosku o postępowanie dyscyplinarne sędziego Trybunału Konstytucyjnego również pierwszego prezesa Sądu Najwyższego, a mianowicie proponuje się, ażeby prokurator generalny, składając wniosek do prezydenta o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego, zasięgnął również opinii pierwszego prezesa Sądu Najwyższego.</u>
          <u xml:id="u-672.1" who="#WaldemarBuda">Kolejna poprawka dotyczy już sędziów w stanie spoczynku, a mianowicie umożliwienia wypowiadania się sędziom w stanie spoczynku w sprawach publicznych oraz umożliwienia ich zatrudnienia u więcej niż jednego pracodawcy, ale z zachowaniem tego ograniczenia do jednego etatu. Należy to uznać za pozytywne rozwiązania, które łagodzą te rygory, które wcześniej były poddane krytyce.</u>
          <u xml:id="u-672.2" who="#WaldemarBuda">Z tych względów, reasumując, wskazuję, że komisja wnosi o przyjęcie wszystkich 11 poprawek zaproponowanych przez Senat Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-673">
          <u xml:id="u-673.0" who="#RyszardTerlecki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-673.1" who="#RyszardTerlecki">Sejm ustalił, że dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-673.2" who="#RyszardTerlecki">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-673.3" who="#RyszardTerlecki">Jako pierwszy zabierze głos pan poseł Waldemar Buda w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-674">
          <u xml:id="u-674.0" who="#WaldemarBuda">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość chciałbym przedłożyć krótką opinię o złożonych poprawkach w uchwale Senatu Rzeczypospolitej Polskiej z 15 listopada w sprawie ustawy o statusie sędziów Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-674.1" who="#WaldemarBuda">Nie powtarzając przedłożonych poprawek, wskazuję, że zarówno te legislacyjne, jak i te merytoryczne zasługują na aprobatę i na uwzględnienie. Dlatego Prawo i Sprawiedliwość będzie za przyjęciem wskazanych poprawek oraz za przyjęciem całej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-675">
          <u xml:id="u-675.0" who="#RyszardTerlecki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-675.1" who="#RyszardTerlecki">Teraz głos ma pan poseł Arkadiusz Myrcha, klub Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-676">
          <u xml:id="u-676.0" who="#ArkadiuszMyrcha">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Godzina 1.40 w nocy. Kolejny raz możemy powiedzieć: lepiej późno niż wcale. Kolejny raz bowiem jesteśmy świadkami sytuacji, że zasadne argumenty podnoszone przez posłów opozycji podczas prac w Sejmie były całkowicie ignorowane przez posłów Prawa i Sprawiedliwości wyłącznie z pobudek politycznych. Nazywano nas wówczas awanturnikami, pieniaczami czy obrońcami układu. A nam chodzi wyłącznie o rozsądne, rzetelne i uczciwe prawo, które stanowi się w tej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-676.1" who="#ArkadiuszMyrcha">Poprawki przyjęte w Senacie utwierdzają mnie tylko w przekonaniu, że posłowie Prawa i Sprawiedliwości działają kompletnie na oślep, realizując polityczne zamówienia prezesa Jarosława Kaczyńskiego. Najistotniejszymi poprawkami są rzecz jasna te dotyczące zmian w art. 33 ustawy, który reguluje uprawnienia sędziów Trybunału Konstytucyjnego w stanie spoczynku. Nie tylko posłowie Platformy Obywatelskiej, ale także posłowie innych klubów parlamentarnych, eksperci, organizacje pozarządowe, wszyscy mówiliśmy jednym głosem, że wprowadzenie zakazu jakiejkolwiek aktywności publicznej dla byłych sędziów TK to zabójstwo dla uczciwej debaty publicznej, zasad demokratycznego państwa prawa i elementarnej przyzwoitości, która powinna przyświecać rządzącym, że ustawowe wprowadzenie zakazu wypowiadania się to objaw tchórzostwa i lęku przed krytyką. Pan poseł, prokurator Piotrowicz bronił wówczas tych słów jak niepodległości, tłumacząc, że to dla dobra trybunału i polskich obywateli, ale jednak pana posła koleżanki i koledzy w Senacie mieli inne zdanie i dostrzegli, że aktywność publiczna sędziów TK w stanie spoczynku to coś dobrego i pożądanego.</u>
          <u xml:id="u-676.2" who="#ArkadiuszMyrcha">I dlatego kieruję teraz pytanie do panów posłów z Prawa i Sprawiedliwości, wszystkich dwóch obecnych na tej sali. Jak wy w tej chwili, patrząc obywatelom prosto w oczy, głosujecie nad tymi poprawkami Senatu? Dlaczego nie bronicie tak bardzo swoich racji, które jeszcze 3–4 tygodnie temu wypowiadaliście na tej mównicy sejmowej? Oczywiście można mówić, że nic nigdy nie jest doskonałe i zawsze można coś poprawić, tylko czym panowie kierujecie się, odrzucając argumenty opozycji i przyjmując te same argumenty od swoich kolegów partyjnych?</u>
          <u xml:id="u-676.3" who="#ArkadiuszMyrcha">Dlatego z tego miejsca apeluję do posłów Prawa i Sprawiedliwości, aby podczas prac nad kolejnymi ustawami, nie tylko o trybunale, raczyli wsłuchiwać się w argumenty posłów opozycji i środowisk eksperckich.</u>
          <u xml:id="u-676.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-676.5" who="#ArkadiuszMyrcha">To z pewnością podniesie jakość tworzonego...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-677">
          <u xml:id="u-677.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-678">
          <u xml:id="u-678.0" who="#ArkadiuszMyrcha">...w Sejmie prawa...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-679">
          <u xml:id="u-679.0" who="#RyszardTerlecki">Teraz głos zabierze pan poseł Tomasz Rzymkowski, klub Kukiz’15.</u>
          <u xml:id="u-679.1" who="#RyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-680">
          <u xml:id="u-680.0" who="#ArkadiuszMyrcha">...i pozwoli panom oszczędzić krępujących wystąpień i tłumaczenia się przed polskim społeczeństwem. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-681">
          <u xml:id="u-681.0" who="#RyszardTerlecki">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-681.1" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Kamila Gasiuk-Pihowicz, klub Nowoczesna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-682">
          <u xml:id="u-682.0" who="#KamilaGasiukPihowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Należy odnotować, że pomimo kilku idących w dobrym kierunku senackich propozycji zmian do ustawy o statusie sędziów Trybunału Konstytucyjnego, takich jak chociażby jednoznaczne stwierdzenie, że sędzia trybunału w stanie spoczynku ma prawo wypowiadania się w sprawach publicznych, uchwała Senatu nie likwiduje jednak zasadniczych i poważnych niezgodności z konstytucją. Ta ustawa nadal pozostaje jednym z legislacyjnych gwoździ do trumny dla ochrony konstytucji w Polsce. W ustawie w dalszym ciągu znajduje się niewinnie wyglądające odwołanie do odpowiedniego stosowania w przypadku postępowania dyscyplinarnego przepisów ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych. Te przepisy umożliwiają ministrowi sprawiedliwości wystąpienie o natychmiastowe odsunięcie danego sędziego trybunału w określonych sytuacjach od wykonywania obowiązków służbowych.</u>
          <u xml:id="u-682.1" who="#KamilaGasiukPihowicz">W ustawie zachowana została niekonstytucyjna zasada, że zasady wyboru sędziów Trybunału Konstytucyjnego zostaną określone wyłącznie w regulaminie Sejmu, pomimo iż trybunał jednoznacznie przesądził, że procedura wyboru sędziego trybunału wykracza poza sferę wyłączności materii regulaminowej Sejmu. W ustawie nadal znajduje się jawnie sprzeczny z konstytucją przepis wskazujący, że to nie wybór sędziego przez Sejm, ale złożenie przysięgi wobec prezydenta ma być aktem przesądzającym obsadzenie przez danego sędziego stanowiska w Trybunale Konstytucyjnym. Ustawa po poprawkach Senatu w dalszym ciągu przewiduje skrócenie kadencji sędziego trybunału w sytuacjach nieprzewidzianych przepisami konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-682.2" who="#KamilaGasiukPihowicz">W ustawie w dalszym ciągu znajduje się przepis uniemożliwiający w praktyce wybitnym przedstawicielom polskiej nauki zasiadanie w międzynarodowych organach sądowych i jest sprzeczny z interesem Polski, zmniejsza możliwość promocji polskiej nauki w świecie i pomniejsza znaczenie naszego kraju.</u>
          <u xml:id="u-682.3" who="#KamilaGasiukPihowicz">Wysoka Izbo! Ta ustawa w obecnym kształcie nadal będzie stanowiła polityczną smycz, dzięki której rządzący będą mogli wywierać naciski na Trybunał Konstytucyjny. Na jej wprowadzeniu w dłuższej perspektywie straci PiS i straci polska demokracja, stracą wszyscy obywatele.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-683">
          <u xml:id="u-683.0" who="#RyszardTerlecki">Teraz głos zabierze pan poseł Krzysztof Paszyk, klub Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-684">
          <u xml:id="u-684.0" who="#KrzysztofPaszyk">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Chciałbym w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego przedstawić nasze stanowisko w sprawie sprawozdania komisji o uchwale Senatu w sprawie ustawy o statusie sędziów Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-684.1" who="#KrzysztofPaszyk">To projekt, który od samego początku uznawaliśmy za projekt zły, projekt niezwykle szkodliwy, godzący w istotę tej instytucji, jaką jest Trybunał Konstytucyjny. Senat wniósł do niego kilka poprawek, m.in. taką, na mocy której sędziowie trybunału w stanie spoczynku zachowają prawo wypowiadania się w sprawach publicznych. Ponadto nie będą ograniczani przy podejmowaniu zatrudnienia jako pracownicy naukowi, ale już z zastrzeżeniem, że tylko u jednego pracodawcy, co ma obowiązywać czynnego sędziego.</u>
          <u xml:id="u-684.2" who="#KrzysztofPaszyk">Według innej senackiej poprawki prezydent musiałby zasięgać opinii pierwszego prezesa Sądu Najwyższego, gdyby chciał na wniosek prokuratora generalnego wystąpić o zainicjowanie postępowania dyscyplinarnego wobec sędziego.</u>
          <u xml:id="u-684.3" who="#KrzysztofPaszyk">Kolejna przyjęta poprawka stanowi, że zyski z akcji i udziałów w spółkach sędzia trybunału przekazuje na cele publiczne albo - co jest istotą poprawki - na specjalne konto, z którego będzie mógł czerpać środki po końcu kadencji.</u>
          <u xml:id="u-684.4" who="#KrzysztofPaszyk">Wysoka Izbo! Poprawki przyjęte przez Senat w istocie niewiele zmieniają w tym od początku do końca szkodliwym projekcie. Właściwie tylko wycofanie się z ograniczenia swobody wypowiedzi sędziów w stanie spoczynku można uznać za krok w dobrym kierunku, lecz to zdecydowanie za mało, by Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego zmienił w istotny sposób zdanie co do tego projektu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-685">
          <u xml:id="u-685.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Ireneusz Zyska w imieniu Koła Poselskiego Wolni i Solidarni.</u>
          <u xml:id="u-685.1" who="#RyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-686">
          <u xml:id="u-686.0" who="#IreneuszZyska">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Koła Poselskiego Wolni i Solidarni przedstawiam stanowisko w sprawie sprawozdania Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o uchwale Senatu dotyczącej poselskiego projektu ustawy o statusie sędziów Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-686.1" who="#IreneuszZyska">Posłowie Koła Poselskiego Wolni i Solidarni konsekwentnie stoją na stanowisku, że forma odrębnej ustawy dla precyzyjnego określenia praw, obowiązków, stosunku służbowego oraz zasad odpowiedzialności sędziów Trybunału Konstytucyjnego była i jest niezbędna.</u>
          <u xml:id="u-686.2" who="#IreneuszZyska">Cieszy nas, że uchwalona ustawa stanowi realizację zaleceń z raportu zespołu ekspertów ds. Trybunału Konstytucyjnego, powołanego przez marszałka Sejmu. Oznacza to, że praca ekspertów nie poszła na marne, a w dłuższym okresie przyczyni się do ustabilizowania sytuacji wokół trybunału, tak aby mógł on zacząć funkcjonować bez przeszkód w pełnym składzie.</u>
          <u xml:id="u-686.3" who="#IreneuszZyska">Do uchwalonej przez Sejm w dniu 4 listopada br. ustawy Senat zaproponował 11 poprawek, z których na szczególną uwagę zasługuje poprawka 7., dotycząca art. 33. Zaproponowana przez Senat treść ust. 1 tego przepisu zapewnia zachowanie przez sędziów trybunału w stanie spoczynku prawa wypowiadania się w sprawach publicznych, uchylając tym samym wprowadzony w ustawie przez Sejm zakaz w tej materii.</u>
          <u xml:id="u-686.4" who="#IreneuszZyska">Rozumiem intencje autorów projektu ustawy, którzy chcieli zatrzymać mnożącą się serię wypowiedzi sędziów Trybunału Konstytucyjnego w stanie spoczynku nielicujących z powagą tej instytucji, jednakże w tej sprawie należy przyznać rację Senatowi, gdyż utrzymanie tego przepisu narażałoby ustawodawcę na zarzut dokonania zbyt daleko idącej ingerencji w wolność wypowiedzi gwarantowanej obywatelom Rzeczypospolitej Polskiej na mocy art. 54 ust. 1 konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-686.5" who="#IreneuszZyska">Pozostałe poprawki także oceniamy pozytywnie, jak chociażby poprawkę 2., stwarzającą alternatywę w stosunku do nakazu przekazywania przez sędziów Trybunału Konstytucyjnego zysków z tytułu posiadania akcji lub udziałów w spółce prawa handlowego na cele publiczne poprzez możliwość zdeponowania ich na odrębnym rachunku bankowym prowadzonym przez bank wskazany przez prezesa trybunału. Ponadto, co ważne, poprawki uchwalone przez Senat eliminują błędy redakcyjne w ustawie, dając gwarancję realizacji zasad prawidłowej legislacji.</u>
          <u xml:id="u-686.6" who="#IreneuszZyska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Posłowie Koła Poselskiego Wolni i Solidarni zagłosują za przyjęciem poprawek Senatu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-687">
          <u xml:id="u-687.0" who="#RyszardTerlecki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-687.1" who="#RyszardTerlecki">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-687.2" who="#RyszardTerlecki">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-687.3" who="#RyszardTerlecki">Do głosowania nad uchwałą Senatu przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-687.4" who="#RyszardTerlecki">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów porządku dziennego zaplanowanych na dzień 29 listopada.</u>
          <u xml:id="u-687.5" who="#RyszardTerlecki">Nie zgłosili się posłowie w celu wygłoszenia oświadczeń poselskich.</u>
          <u xml:id="u-687.6" who="#RyszardTerlecki">Do wygłoszenia oświadczeń zgłosili się panowie posłowie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-688">
          <u xml:id="u-688.0" who="#WaldemarAndzel">Oświadczenie w sprawie 75. rocznicy śmierci Edwarda Rydza-Śmigłego.</u>
          <u xml:id="u-688.1" who="#WaldemarAndzel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dnia 2 grudnia br. mija 75. rocznica śmierci Edwarda Rydza-Śmigłego, polskiego wojskowego, polityka, marszałka Polski, generalnego inspektora Sił Zbrojnych, naczelnego wodza Polskich Sił Zbrojnych w wojnie obronnej 1939 r. Korzystając z okazji, chciałbym powiedzieć kilka słów o tej ważnej postaci.</u>
          <u xml:id="u-688.2" who="#WaldemarAndzel">Edward Rydz urodził się 11 marca 1886 r. w Brzeżanach, miejscowości, która wówczas położona była w Galicji Wschodniej. W 1908 r. przystąpił do pierwszej organizacji o charakterze wojskowym - Związku Walki Czynnej. 2 lata później rozpoczął obowiązkową służbę wojskową w Wiedniu. Tego samego roku został członkiem Związku Strzeleckiego w Brzeżanach. Przyjął wówczas ps. Śmigły. W 1912 r. ukończył Wyższą Szkołę Oficerską Związku Strzeleckiego.</u>
          <u xml:id="u-688.3" who="#WaldemarAndzel">W okresie działań wojennych prowadzonych podczas I wojny światowej dowodził wojskami w wielu bitwach i potyczkach, m.in. w walkach o Nowy Korczyn, ofensywie na Dęblin, bojach pod Anielinem, bitwie pod Łowczówkiem oraz w bojach na Wołyniu. Na początku listopada 1918 r. został ministrem spraw wojskowych w Tymczasowym Rządzie Ludowym Republiki Polskiej w Lublinie. Otrzymał wówczas stopień generała. Podczas Bitwy Warszawskiej w sierpniu 1920 r. był dowódcą prawego skrzydła grupy uderzeniowej działającej znad Wieprza, a następnie 2. Armii, którą dowodził do 1922 r.</u>
          <u xml:id="u-688.4" who="#WaldemarAndzel">Jako jedna z najbardziej zaufanych osób w trakcie zamachu majowego w 1926 r. Śmigły-Rydz poparł marszałka Piłsudskiego. Wyrazem tego było przesłanie do Warszawy części oddziałów garnizonu wileńskiego. Po śmierci Piłsudskiego 12 maja 1935 r. na podstawie dekretu prezydenta Ignacego Mościckiego objął stanowisko generalnego inspektora Sił Zbrojnych, dające ogromne uprawnienia. 10 listopada 1936 r. Śmigły-Rydz otrzymał stopień generała broni. Dzień później, w Święto Niepodległości, dekretem prezydenta Ignacego Mościckiego mianowany został marszałkiem Polski. W 1939 r. w czasie kampanii polskiej Śmigły-Rydz pełnił funkcję naczelnego wodza.</u>
          <u xml:id="u-688.5" who="#WaldemarAndzel">W nocy z 6 na 7 września opuścił Warszawę i przeniósł swoją kwaterę do Brześcia nad Bugiem. Po wkroczeniu wojsk sowieckich na terytorium Rzeczypospolitej 17 września wraz z rządem polskim i prezydentem Mościckim przekroczył granicę polsko-rumuńską z zamiarem przedostania się do Francji i kontynuowania walki u boku aliantów. Internowany przez władze rumuńskie 7 listopada 1939 r. złożył rezygnację z funkcji naczelnego wodza. W październiku 1941 r. przez Słowację przedostał się do okupowanej Polski i zamieszkał w Warszawie. Zmarł na atak serca 2 grudnia 1941 r. Pochowano go na cywilnym cmentarzu na Powązkach pod nazwiskiem Adama Zawiszy.</u>
          <u xml:id="u-688.6" who="#WaldemarAndzel">Edward Rydz-Śmigły odznaczony był m.in. Orderem Orła Białego, Orderem Virtuti Militari klasy II i klasy V, Krzyżem Niepodległości z Mieczami, orderem Polonia Restituta klasy I, klasy II i klasy III, czterokrotnie Krzyżem Walecznych oraz Złotym Krzyżem Zasługi. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-689">
          <u xml:id="u-689.0" who="#JarosławGonciarz">Oświadczenie w sprawie liczby lekarzy przypadających na tysiąc mieszkańców w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-689.1" who="#JarosławGonciarz">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Z opublikowanego niedawno raportu Komisji Europejskiej i Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju, w skrócie OECD, wynika, że Polska jest wśród krajów UE o najniższych wydatkach na ochronę zdrowia oraz z najniższą liczbą lekarzy przypadającą na tysiąc mieszkańców.</u>
          <u xml:id="u-689.2" who="#JarosławGonciarz">Publikacja pod nazwą „Zdrowie i opieka zdrowotna w zarysie” przedstawia sytuację w tej dziedzinie w krajach należących do wspólnoty Unii Europejskiej, a także w państwach kandydujących do Unii oraz będących poza nią, czyli w Norwegii, Szwajcarii i Islandii. Według raportu oczekiwana średnia długość życia mieszkańców Europy wzrosła od 1990 r. o prawie 7 lat: z 74,2 do 80,9 roku w 2014 r. Kobiety żyją średnio 83,6 roku, a mężczyźni - 78,1.</u>
          <u xml:id="u-689.3" who="#JarosławGonciarz">Mieszkańcy Europy Zachodniej bardzo często cieszą się zdecydowanie dłuższym życiem niż mieszkańcy Europy Środkowej i Wschodniej. Podczas gdy Hiszpanie, Włosi i Francuzi dożywają średnio około 83 lat, to Rumuni, Bułgarzy, Litwini i Łotysze - ok. 75. Według opublikowanego raportu średnia długość życia w Polsce wynosi 77,8 roku. Średnia długość życia jest zależna od wielu czynników, jednak jednym z głównych jest najszybsza i fachowa pomoc specjalisty w przypadku, gdy taka potrzeba istnieje. Według powyższego raportu w Polsce na tysiąc mieszkańców przypada 2,3 lekarza. Jest to najmniejszy odsetek w Unii Europejskiej. Wraz z brakiem lekarzy wydłuża się średni czas oczekiwania na świadczenie polegające na konsultacji lekarskiej. Można tutaj wymienić chociażby poradnie okulistyczne, kardiologiczne, chirurgiczne, gdzie czas oczekiwania jest naprawdę długi. Taką sytuację mogłoby poprawić zatrudnienie lekarzy specjalistów z zagranicy. Ostatnie lata były wyjątkowo trudne dla polskiej służby zdrowia, jednak wiążemy wielkie nadzieje ze zmianami, które w najbliższym czasie mają w niej nastąpić.</u>
          <u xml:id="u-689.4" who="#JarosławGonciarz">W związku z powyższym zwracam się do Wysokiej Izby o podjęcie jak najszybszych działań, które przyczynią się do bezpośredniej i większej dostępności lekarzy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-690">
          <u xml:id="u-690.0" who="#KrzysztofSzulowski">Oświadczenie w sprawie Ogólnopolskiego Zjazdu Osób Represjonowanych w Stanie Wojennym odbytego w dniach 18–20 listopada 2016 r. w Kazimierzu Dolnym.</u>
          <u xml:id="u-690.1" who="#KrzysztofSzulowski">W dniach 18–20 listopada 2016 r. odbył się w Kazimierzu Dolnym, uroczym miasteczku położonym na terenie powiatu puławskiego w województwie lubelskim, Ogólnopolski Zjazd Osób Represjonowanych w Stanie Wojennym. Do zjazdu doszło dzięki staraniom Puławskiego Stowarzyszenia Osób Represjonowanych w Stanie Wojennym, Zarządu Oddziału NSZZ „Solidarność” Ziemi Puławskiej oraz Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich. Siedziby użyczył Dom Pracy Twórczej w Kazimierzu Dolnym.</u>
          <u xml:id="u-690.2" who="#KrzysztofSzulowski">W zjeździe uczestniczyło ponad 120 osób. Wśród gości - prelegentów był pan Adam Borowski, działacz m.in. Solidarności Walczącej, założyciel Wydawnictwa Volumen i wydawca pierwszego albumu o żołnierzach wyklętych, pan dr Marcin Dąbrowski, historyk z Lubelskiego Oddziału IPN, autor prac dotyczących lubelskiego Lipca oraz historii NSZZ „Solidarność” Ziemi Puławskiej w latach 1980–1989, a także pan dr Leszek Pietrzak, były pracownik Urzędu Ochrony Państwa, Biura Bezpieczeństwa Narodowego, Komisji Weryfikacyjnej Wojskowych Służb Informacyjnych, publicysta „Gazety Warszawskiej” oraz „Zakazanej Historii”, obecnie wykładowca akademicki. Niespodzianką spotkania była obecność pana prokuratora Andrzeja Witkowskiego prowadzącego m.in. sprawę dotyczącą zabójstwa bł. ks. Jerzego Popiełuszki.</u>
          <u xml:id="u-690.3" who="#KrzysztofSzulowski">Osoby represjonowane w stanie wojennym przybyły z terenu całej Polski. Obecny był m.in. więzień sumienia pan Zygmunt Miernik skazany za „tortowy protest” wobec ochrony dygnitarzy i zbrodniarzy stanu wojennego.</u>
          <u xml:id="u-690.4" who="#KrzysztofSzulowski">Kulminacyjnym punktem spotkania była msza święta koncelebrowana w kazimierskiej farze pod przewodnictwem ks. prałata Tadeusza Pajurka, kapelana więźniów politycznych w Zakładzie Karnym w Hrubieszowie w okresie stanu wojennego.</u>
          <u xml:id="u-690.5" who="#KrzysztofSzulowski">Uczestnicy zjazdu wypracowali szereg wniosków, m.in. wniosek dotyczący przyspieszenia prac nad nowelizacją ustawy z dnia 20 marca 2015 r. o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych, która w ramach procesu legislacyjnego wróciła z Senatu do Sejmu, oraz wniosek odnoszący się do konieczności lustracji środowiska sędziowskiego, gdzie argumentem jest sprawa pana Zygmunta Miernika.</u>
          <u xml:id="u-690.6" who="#KrzysztofSzulowski">Organizatorom i uczestnikom zjazdu składam wyrazy szacunku i uznania. Dobrze służycie Polsce.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-691">
          <u xml:id="u-691.0" who="#RyszardTerlecki">Na tym wobec tego zakończyliśmy ten punkt.</u>
          <u xml:id="u-691.1" who="#RyszardTerlecki">Zarządzam przerwę w posiedzeniu do jutra, tj. 30 listopada...</u>
          <u xml:id="u-691.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Do dzisiaj.)</u>
          <u xml:id="u-691.3" who="#RyszardTerlecki">...do dzisiaj, właśnie, przepraszam, tak jest, do dzisiaj, tj. 30 listopada 2016 r., do godz. 9.</u>
          <u xml:id="u-691.4" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 1 min 50)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>