text_structure.xml 105 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PawełArndt">Otwieram posiedzenie Komisji Finansów Publicznych. Witam wszystkich, którzy przybyli na nasze dzisiejsze posiedzenie. Witam pana Mariusza Idzika, podsekretarza stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej. Witam pana Marka Zająkałę wiceprezesa Najwyższej Izby Kontroli. Witam pana Tadeusza Zająca, Głównego Inspektora Pracy. Witam pana Wojciecha Balcerzaka, prezesa Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#PawełArndt">Na dzisiejszym posiedzeniu Komisja ma do rozpatrzenia bardzo liczne tematy. Goście będą się zmieniać wraz z upływem czasu. Mam nadzieję, że będę witał kolejnych gości.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#PawełArndt">W porządku dzisiejszego posiedzenia mamy, po pierwsze, rozpatrzenie sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2009 r. (druk nr 3157) w zakresie działania Komisji Finansów Publicznych, po drugie, rozpatrzenie propozycji dotyczących tematów, które mogą być przedmiotem badań kontrolnych Najwyższej Izby Kontroli w 2011 r., i po trzecie, rozpatrzenie opinii komisji sejmowych o sprawozdaniu z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2009 r. (druk nr 3090) w zakresie właściwości Komisji do Spraw Kontroli Państwowej, Komisji do Spraw Kontroli Państwowej oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, Komisji do Spraw Służb Specjalnych oraz Komisji Obrony Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#PawełArndt">Czy są jakieś uwagi państwa posłów do porządku dziennego? Nie słyszę uwag.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#PawełArndt">Stwierdzam, że Komisja przyjęła porządek obrad.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#PawełArndt">Przechodzimy do realizacji pkt 1 porządku dziennego, czyli rozpatrzenia sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2009 r. (druk nr 3157) w zakresie działania Komisji Finansów Publicznych.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#PawełArndt">Proponuję, żebyśmy ten punkt porządku obrad rozpatrzyli w następujący sposób. W pierwszej kolejności wysłuchamy posła Jana Łopaty, który omówi ten temat w imieniu Komisji Finansów Publicznych. Rozumiem, że w tym punkcie porządku obrad głos będzie chciał również zabrać wiceprezes Najwyższej Izby Kontroli pan Marek Zająkała. Później odbędzie się dyskusja. Prace w pkt 1 porządku dziennego Komisja zakończy przyjęciem opinii dla Komisji do Spraw Kontroli Państwowej. Czy są jakieś uwagi do zaproponowanego przeze mnie trybu pracy w pkt 1 porządku dziennego? Nie słyszę uwag.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#PawełArndt">Pan poseł Jan Łopata, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#JanŁopata">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący. Szanowni państwo, na wstępie pragnę powiedzieć, że sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2009 r. zawarte w druku nr 3157 jest, jak każdego roku, odkąd jestem posłem, bardzo przejrzyste, obszerne i szczegółowe. To sprawozdanie jest również starannie opracowane pod względem merytorycznym i edytorskim. Najwyższa Izba Kontroli jako naczelny organ kontroli państwowej działający na zasadach kolegialności podlega Sejmowi, któremu dostarcza informacje o aktualnym stanie państwa. Ustawa o Najwyższej Izbie Kontroli określa dokumenty, które Izba jest zobowiązana przedkładać Sejmowi. Należą do nich między innymi: analiza wykonania budżetu państwa i założeń polityki pieniężnej, opinia w przedmiocie absolutorium dla Rady Ministrów oraz roczne sprawozdanie ze swojej działalności. Najwyższa Izba Kontroli przekazuje Sejmowi również informacje o wynikach przeprowadzonych kontroli. Uznanie Najwyższej Izby Kontroli za naczelny organ kontroli państwowej oznacza, że Izba jest funkcjonalnie wyodrębnionym organem państwowym, mającym wiodącą rolę w realizacji zadań kontrolnych w państwie, a ustalenia i wnioski prezentowane przez Najwyższą Izbę Kontroli mogą być weryfikowane tylko w postępowaniu prowadzonym przed nią. Bieżąca współpraca z Sejmem wyraża się nie tylko uczestnictwem prezesa lub wiceprezesów Najwyższej Izby Kontroli w posiedzeniach plenarnych, ale również udziałem przedstawicieli Najwyższej Izby Kontroli w posiedzeniach komisji sejmowych. W 2009 r. wzięli oni udział w 932 posiedzeniach komisji i podkomisji sejmowych, podczas których prezentowane były wyniki ważniejszych kontroli realizowanych w dziedzinach pozostających w sferze zainteresowania Najwyższej Izby Kontroli. Tradycyjną formą współpracy Najwyższej Izby Kontroli z Sejmem jest aktywne uczestnictwo jej przedstawicieli w pracach Komisji do Spraw Kontroli Państwowej. Trzeba powiedzieć, że ta współpraca jest naturalna.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#JanŁopata">Rozpatrując sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli, inne komisje sejmowe w zakresie swojego działania oceniły również współpracę z poszczególnymi departamentami Najwyższej Izby Kontroli, wskazując na przydatność w pracach parlamentarnych materiałów przedkładanych przez NIK, a zwłaszcza informacji o wynikach kontroli.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#JanŁopata">Chcę również zauważyć i podkreślić dużą aktywność merytoryczną Najwyższej Izby Kontroli w kontaktach z Komisją Finansów Publicznych. W 2009 r. przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli uczestniczyli w posiedzeniach komisji sejmowych, prezentując między innymi ustalenia kontroli dotyczących następujących dziedzin funkcjonowania państwa. Mówię o uczestnictwie przedstawicieli Najwyższej Izby Kontroli w posiedzeniach Komisji Finansów Publicznych. Trzeba tutaj wymienić budżet, finanse publiczne, analizę wykonania budżetu państwa i założeń polityki pieniężnej w 2008 r., a także oceny i wnioski zawarte w 94 odrębnych informacjach o wynikach kontroli przeprowadzonych w zakresie poszczególnych części budżetowych, planów finansowych państwowych funduszy celowych i agencji oraz następujących zagadnień: pobór podatku dochodowego od osób prawnych, zarządzanie długiem Skarbu Państwa i płynnością budżetu państwa, zarządzanie środkami zgromadzonymi na rachunku funduszy utworzonych w Banku Gospodarstwa Krajowego oraz wykorzystywanie tych środków na cele budowlane, efektywność egzekucji administracyjnej podatków i opłat, dla których ustalenia lub określenia i pobierania właściwy jest organ gminy, prawidłowość zwrotu podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej. Wymieniłem tylko niektóre zagadnienia, które prezentowane były przez Najwyższą Izbę Kontroli podczas prac Komisji Finansów Publicznych. Reasumując, chcę jeszcze raz podkreślić, że współpraca Najwyższej Izby Kontroli z Komisją Finansów Publicznych była bardzo dobra. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PawełArndt">Bardzo dziękuję panu przewodniczącemu. Głos zabierze pan Marek Zająkała, wiceprezes Najwyższej Izby Kontroli. Panie prezesie, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#MarekZająkała">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, jak powiedział pan przewodniczący Jan Łopata, obszerne informacje na temat działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2009 r. zostały zawarte w tym bardzo obszernym sprawozdaniu. W kilku zdaniach chcę powiedzieć o kontrolnej i pozakontrolnej pracy Najwyższej Izby Kontroli w 2009 r. W 2009 r. działalność kontrolna koncentrowała się wokół głównych kierunków kontroli przyjętych przez Kolegium Najwyższej Izby Kontroli na lata 2009-2011. Są to kierunki: Państwo sprawne i przyjazne obywatelowi, Państwo efektywnie zarządzające zasobami publicznymi oraz Polska w Unii Europejskiej. W 2009 r. Najwyższa Izba Kontroli zakończyła 96 kontroli wykonania budżetu państwa oraz 79 pozostałych kontroli. Łącznie zrealizowała 175 tematów kontrolnych. Realizowała również badania na zlecenie Sejmu oraz jego organów a także wnioski Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej i Prezesa Rady Ministrów. Jednostki organizacyjne Najwyższej Izby Kontroli zrealizowały kontrole doraźne w łącznej liczbie 160 tematów, w tym w związku napływającymi do Najwyższej Izby Kontroli skargami i wnioskami przekazywanymi również przez państwa posłów i senatorów. Najwyższa Izba Kontroli skontrolowała łącznie 2603 jednostki.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#MarekZająkała">Do kierowników skontrolowanych jednostek wysłaliśmy łącznie 2663 wystąpienia. Najwyższa Izba Kontroli w ciągu całego roku przedłożyła Sejmowi 177 informacji o wynikach kontroli. Działalność kontrolna, podobnie jak w latach ubiegłych, obejmowała głównie kwestie związane z bezpieczeństwem zewnętrznym i wewnętrznym, przestrzeganiem i egzekwowaniem prawa, obsługą obywateli przez urzędy i służby publiczne, ochroną zdrowia, edukacją, kulturą, ekologią, gospodarką, infrastrukturą, a także z zagadnieniami związanymi z członkostwem Polski w Unii Europejskiej. Znaczna część prac Najwyższej Izby Kontroli koncentrowała się na kontroli wykonania budżetu państwa. Rezultaty tych kontroli zostały przedstawione w kilkudziesięciu opracowaniach i stanowiły podstawę do sporządzenia „Analizy wykonania budżetu państwa oraz założeń polityki pieniężnej w 2009 r.”. Tę analizę prezes Najwyższej Izby Kontroli przedstawi pod koniec lipca na plenarnym posiedzeniu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#MarekZająkała">Wyniki przeprowadzonych kontroli wskazują na to, że Minister Finansów na ogół prawidłowo zarządzał długiem Skarbu Państwa i płynnością budżetu państwa. Zobowiązania wynikające z emisji skarbowych papierów wartościowych, zaciąganych kredytów i pożyczek były regulowane terminowo i w sposób poprawny. Utrzymana została również płynność budżetu państwa. Podawane informacje o długu Skarbu Państwa i jego strukturze były zgodne z danymi zawartymi w ewidencji księgowej i sprawozdawczości.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#MarekZająkała">Jeżeli chodzi o pozyskiwanie dochodów dla budżetu państwa i jednostek samorządu terytorialnego, to ciągle w niewystarczającym stopniu wykorzystywane są istniejące możliwości. Różnego rodzaju należności egzekwowane były w sposób mało zdecydowany i opieszały. Wzrosły zaległości i kwoty przedawnionych zobowiązań, co stanowi dowód niezadowalającej sprawności organów podatkowych. Urzędy skarbowe podejmowały czynności z opóźnieniem. Nie weryfikowały zeznań podatkowych składanych przez podatników. Zastrzeżenia budziła prawidłowość postępowań podatkowych, a szczególnie nieprzestrzeganie obowiązujących terminów przy różnych czynnościach związanych z poborem i egzekucją należności. Efektem takich praktyk były straty ponoszone przez budżet państwa i budżety jednostek samorządu terytorialnego. Na tym tle należy jednak zwrócić uwagę na poprawę efektywności egzekucji administracyjnej podatków i opłat, dla których organem podatkowym pierwszej instancji jest wójt, burmistrz lub prezydent miasta. Zaległości z tego tytułu zmniejszyły się, a efekty finansowe przewyższały koszty egzekucji.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#MarekZająkała">Jeżeli chodzi o procesy restrukturyzacji, komercjalizacji oraz prywatyzacji sektorów gospodarki i poszczególnych podmiotów Skarbu Państwa oraz podmiotów komunalnych, to za udaną należy uznać prywatyzację przedsiębiorstw z udziałem pracowników. Chociaż dotyczyła ona stosunkowo niewysokiej liczby przedsiębiorstw, okazała się efektywną i skuteczną ścieżką przekształceń własnościowych. Nie powiódł się natomiast proces restrukturyzacji i prywatyzacji sektora przemysłu stoczniowego. Nie została przeprowadzona do końca restrukturyzacja podmiotów sektora elektroenergetycznego. Mierne efekty przyniosła dotychczasowa realizacja strategii prywatyzacji uzdrowiskowych spółek Skarbu Państwa. Na tym tle jako pozytyw należy odnotować postęp w wykorzystaniu środków finansowych Unii Europejskiej przekazywanych Polsce w ramach funduszy strukturalnych, Funduszu Spójności oraz płatności związanych ze wspólną polityką rolną. Efektem lepszego zarządzania programami operacyjnymi i sprawniejszej realizacji projektów była poprawa absorpcji.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#MarekZająkała">Wysoka Komisjo, rezultaty badań Najwyższej Izby Kontroli można również określić w wymiarze finansowym. Ujawnione finansowe lub sprawozdawcze skutki odkrytych nieprawidłowości wyniosły prawie 16.000.000 tys. zł. Korzyści finansowe uzyskane dzięki kontrolom Najwyższej Izby Kontroli wyniosły prawie 741.000 tys. zł. Efektem kontroli są również adresowane do rządu i parlamentu wnioski de lege ferenda. W 2009 r. sformułowaliśmy łącznie 65 takich wniosków, w tym 48 wniosków postulujących zmiany przepisów ustaw. Niestety spotkały się one z niewielkim odzewem, bo w pełni zrealizowano tylko 2 wnioski, a 2 inne tylko częściowo.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#MarekZająkała">Zagadnieniem wysuwającym się na pierwszy plan spośród wszystkich dotyczących Izby jest realizacja budżetu Najwyższej Izby Kontroli. W ustawie budżetowej na 2009 r. został on ustalony po stronie wydatków na poziomie prawie 239.000 tys. zł i był niższy od kwoty uchwalonej przez Kolegium Najwyższej Izby Kontroli o ponad 7000 tys. zł. Nowelizacja ustawy budżetowej zmniejszyła budżet Najwyższej Izby Kontroli o kolejne 4500 tys. zł. Ustalone wydatki w wysokości 234.500 tys. zł zostały zrealizowane w 100%. Warto podkreślić, że te wydatki w porównaniu z zarejestrowanymi w wyniku kontroli przeprowadzonych przez Najwyższą Izbę Kontroli korzyściami finansowymi były prawie trzykrotnie niższe, bo korzyści finansowe wyniosły, jak powiedziałem wcześniej, 741.000 tys. zł. Realizacja budżetu Najwyższej Izby Kontroli w 2009 r. była poddawana bieżącej analizie i weryfikacji pod kątem zdyscyplinowania wydatków oraz racjonalnego gospodarowania środkami budżetowymi. Była także badana przez audytora wewnętrznego. W jego opinii, cytuję: „wyniki badania i zgromadzone dowody dają podstawę do wyrażenia pozytywnej opinii o funkcjonowaniu systemu finansowo-księgowego Najwyższej Izby Kontroli. Wydatki zrealizowane w planowanej wysokości dokonywane były w sposób celowy i oszczędny z zachowaniem zasady uzyskiwania najlepszych efektów z danych nakładów w sposób umożliwiający terminową realizację zadań w wysokościach i terminach wynikających z wcześniej zaciągniętych zobowiązań”. Koniec cytatu. To tyle w największym skrócie, Wysoka Komisjo, jeżeli chodzi o informację na temat najważniejszych aspektów pracy Najwyższej Izby Kontroli w 2009 r. Bardzo dziękuję, panie przewodniczący.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PawełArndt">Bardzo dziękuję panu prezesowi. Otwieram dyskusję. Przypominam, że rozpatrujemy sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2009 r. w zakresie działania Komisji Finansów Publicznych. Czy ktoś z państwa posłów chce zabrać głos w tej sprawie? Nie słyszę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PawełArndt">W takim razie chcę zaproponować przyjęcie opinii dla Komisji do Spraw Kontroli Państwowej w następującym brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#PawełArndt">„Opinia Komisji Finansów Publicznych do Komisji do Spraw Kontroli Państwowej w sprawie sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2009 r. uchwalona na posiedzeniu w dniu 6 lipca 2010 r.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#PawełArndt">Marszałek Sejmu w dniu 18 czerwca 2010 r. skierował sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2009 r. (druk nr 3157) do Komisji Finansów Publicznych w celu rozpatrzenia w swoim zakresie działania. Komisja Finansów Publicznych rozpatrzyła powyższe sprawozdanie na posiedzeniu w dniu 6 lipca 2010 r. i nie wnosi do niego uwag i wniosków”.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#PawełArndt">Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia takiej opinii do Komisji do Spraw Kontroli Państwowej? Nie słyszę sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#PawełArndt">Stwierdzam, że Komisja Finansów Publicznych przyjęła opinię do Komisji do Spraw Kontroli Państwowej w brzmieniu, które przed chwilą odczytałem.</u>
          <u xml:id="u-5.6" who="#PawełArndt">Proszę państwa, tym samym zakończyliśmy pracę w pkt 1 porządku obrad.</u>
          <u xml:id="u-5.7" who="#PawełArndt">Przechodzimy do realizacji pkt 2 porządku obrad, w którym rozpatrzymy propozycje tematów, które mogłyby być przedmiotem badań kontrolnych prowadzonych przez Najwyższą Izbę Kontroli w 2011 r. Chcę państwu powiedzieć, że zgodnie z wystąpieniem Marszałka Sejmu komisje sejmowe do dnia 30 czerwca miały przekazać Komisji do Spraw Kontroli Państwem sugestie dotyczące planu pracy Najwyższej Izby Kontroli w 2011 r. Oznacza to, że Komisja Finansów Publicznych nie zleca samodzielnie Najwyższej Izbie Kontroli tematów kontroli, lecz jedynie zgłasza propozycje Komisji do Spraw Kontroli Państwowej, która przedstawia je Prezydium Sejmu, które z kolei przesyła je Najwyższej Izbie Kontroli. W dniu 24 czerwca 2010 r. zwróciłem się do państwa posłów z prośbą o zgłaszanie takich sugestii. Do dnia dzisiejszego nikt z państwa posłów nie zgłosił żadnych sugestii. Rozumiem, że państwo posłowie nie mają na myśli jakichś szczególnych tematów, które powinna skontrolować Najwyższa Izba Kontroli. Pan poseł Janusz Cichoń, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#JanuszCichoń">Przepraszam, panie przewodniczący, że zgłaszam propozycję w ostatniej chwili. Chcę powiedzieć, że zastanawiałem się nad propozycjami tematów, ale nie miałem czasu na to, żeby te propozycje przesłać na ręce pana przewodniczącego. Biorąc jednak pod uwagę znaczenie kontroli oraz jej podstawową rolę, którą pełni w procesie zarządzania, uważam, że warto, żebyśmy spróbowali spojrzeć na budżet, zakładając, że służy on realizacji strategii rozwoju. Myślę, że taka analiza wykonania budżetu państwa mogłaby być dla posłów użyteczna. Mam tutaj na myśli „Strategię rozwoju kraju”, ale nie tylko, bo myślę również o jednostkach samorządu terytorialnego. Chodzi mi to, żeby na budżet państwa spojrzeć tak, jakby był on narzędziem służącym realizacji „Strategii rozwoju kraju”. To jest pierwsza propozycja, ale nie ostatnia.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#JanuszCichoń">Druga propozycja dotyczy tego, o czym mówił wiceprezes Najwyższej Izby Kontroli Marek Zająkała, że pomimo udzielenia pomocy publicznej w bardzo dużej wysokości nie udało się uchronić przemysłu stoczniowego. Chcę, żebyśmy ocenili efektywność udzielanej w Polsce pomocy publicznej, dlatego proponuję, żeby Najwyższa Izba Kontroli zajęła się kontrolą tego zagadnienia. Byłoby dobrze, żeby Najwyższa Izba Kontroli skontrolowała również pomoc publiczną udzielaną również przez jednostki samorządu terytorialnego szczebla gminnego. Wydaje mi się, że tak naprawdę sporządzenie takiej analizy nie będzie się wiązało z koniecznością podejmowania jakichś nadzwyczajnych czynności, bo może ona opierać się na danych, które już dzisiaj zbiera Najwyższa Izba Kontroli. Wprawdzie udzielanie pomocy publicznej jest monitorowane przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, ale odnoszę wrażenie, że ten monitoring nie jest skoncentrowany na ocenie efektywności. Myślę, że warto przyjrzeć się temu zagadnieniu.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#JanuszCichoń">Kolejne zagadnienie, które moim zdaniem warto poddać pogłębionej analizie, to ocena stopnia wykorzystania środków europejskich w kontekście stopnia realizacji zakładanych celów. Mówię tutaj o programach operacyjnych. Byłoby dobrze, gdybyśmy spróbowali ocenić realizację tych programów. Jak wiemy, wszystkie te programy operacyjne służą realizacji pewnych celów. Moim zdaniem brakuje całościowego spojrzenia na stopień realizacji tych celów. To są wszystkie moje propozycje, Przepraszam za to, że uzasadnienie było trochę za długie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PawełArndt">Bardzo dziękuję, panie pośle. Bardzo proszę o przedłożenie tych propozycji na piśmie. Jak powiedziałem wcześniej, Komisja Finansów Publicznych przedstawi te propozycje Komisji do Spraw Kontroli Państwowej, która przedstawi wszystkie propozycje zgłoszone przez komisje sejmowe Prezydium Sejmu. Państwa posłów chcę spytać o to, czy zgadzają się na to, żeby zaproponowane przez pana posła Janusza Cichonia tematy przedstawić Komisji do Spraw Kontroli Państwowej. Nie słyszę sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PawełArndt">Panie pośle, jeszcze raz proszę o przedstawienie propozycji tematów na piśmie, żebyśmy mogli niezwłocznie przedstawić je Komisji do Spraw Kontroli Państwowej. Czy są jeszcze jakieś inne propozycje tematów, które państwa zdaniem należy poddać badaniu przez Najwyższą Izbę Kontroli w 2011 r.? Nie słyszę innych zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#PawełArndt">Stwierdzam w związku z tym, że zrealizowaliśmy pkt 2 porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#PawełArndt">Przechodzimy do realizacji pkt 3 porządku dziennego, czyli rozpatrzenia opinii komisji sejmowych o sprawozdaniu z wykonania budżetu państwa w 2009 r. W pierwszej kolejności wysłuchamy opinii Komisji do Spraw Kontroli Państwowej o części budżetowej 07 – Najwyższa Izba Kontroli, oraz części budżetowej 12 – Państwowa Inspekcja Pracy. W imieniu Komisji do Spraw Kontroli Państwowej opinię o części budżetowej 07 – Najwyższa Izba Kontroli przedstawi pan poseł Robert Telus. Opinię Komisji do Spraw Kontroli Państwowej o części budżetowej 12 – Państwowa Inspekcja Pracy przedstawi pan poseł Jarosław Pięta. Za chwilę oddam panom posłom głos. W imieniu Komisji Finansów Publicznych koreferat przedstawi pan poseł Jan Łopata. Chcę powiedzieć, że Najwyższa Izba Kontroli nie będzie przedstawiać informacji dotyczącej części budżetowej 07 – Najwyższa Izba Kontroli. O stosowną opinię poprosimy przy okazji rozpatrywania opinii o części budżetowej 12 – Państwowa Inspekcja Pracy. Później odbędziemy dyskusję dotyczącą części budżetowej 07 oraz części budżetowej 12. Pan poseł Robert Telus przedstawi opinię o części budżetowej 07 – Najwyższa Izba Kontroli. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#RobertTelus">Panie przewodniczący, panie i panowie posłowie, drodzy goście, dwa tygodnie temu na posiedzeniu Komisji do Spraw Kontroli Państwowej analizowaliśmy wydatki i dochody Najwyższej Izby Kontroli w 2009 r. Na podstawie materiałów, które zostały przekazane Komisji, a także na podstawie wyjaśnień udzielonych przez prezesa Najwyższej Izby Kontroli i opinii Biura Analiz Sejmowych Komisja wypracowała pozytywną opinię.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#RobertTelus">Chcę powiedzieć, że plan dochodów został zrealizowany w kwocie 708 tys. zł, co oznacza, że został przekroczony o 208%. Chcę jednak powiedzieć, że to nie wynikało z przyczyn zależnych od Najwyższej Izby Kontroli. Najwyższa Izba Kontroli zrealizowała wydatki w 2009 r. w wysokości 234.000 tys. zł, co stanowiło 100% planowanych wydatków po zmianach. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PawełArndt">Bardzo dziękuję, panie pośle. Poproszę pana posła Jarosława Piętę, żeby przedstawił opinię Komisji do Spraw Kontroli Państwowej w zakresie części budżetowej 12 – Państwowa Inspekcja Pracy. Pan poseł Jarosław Pięta, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#JarosławPięta">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Wysoka Komisjo, również na poprzednim posiedzeniu Sejmu Komisja do Spraw Kontroli Państwowej rozpatrzyła sprawozdanie z wykonania budżetu państwa w zakresie części budżetowej 12 – Państwowa Inspekcja Pracy. Pozwolicie państwo, że nie będę omawiał szczegółowo tego zagadnienia, ponieważ każdy z państwa posłów dysponuje stosowanym materiałem. Powiem tylko o trzech istotnych zagadnieniach, które zostały przeze mnie poruszone podczas posiedzenia Komisji. Po pierwsze, jest kwestia wydatków, które – niestety – nie zostaną poniesione na budowę platformy komunikacyjnej. W moim odczuciu to wielka strata, ponieważ tego rodzaju rozwiązanie byłoby bardzo przydatne dla funkcjonowania Państwowej Inspekcji Pracy. Kolejne zagadnienie, które chcę poruszyć, to wzrost wynagrodzeń w Państwowej Inspekcji Pracy. Cały czas podkreślam, że wynagrodzenia pracowników Państwowej Inspekcji Pracy są niższe od wynagrodzeń pracowników Najwyższej Izby Kontroli. Proszę tego nie traktować jako zarzutu pod adresem Najwyższej Izby Kontroli. Uważam, że pracownicy Najwyższej Izby Kontroli oraz Państwowej Inspekcji Pracy powinni mieć jak najwyższe wynagrodzenia. To jednak wiąże się z poziomem bezrobocia w Polsce. Eurostat poinformował, że bezrobocie wynosi 9,8%, a to może spowodować odpływ inspektorów przede wszystkim Państwowej Inspekcji Pracy, ale również Najwyższej Izby Kontroli, co wiąże się z koniecznością ponoszenia dużych nakładów finansowych na szkolenie nowych inspektorów. Trzecia kwestia to funkcjonowanie ośrodka we Wrocławiu. Pragnę zwrócić uwagę, że wprawdzie nastąpi zmiana przepisów od dnia 1 stycznia, niemniej jednak taki sposób prowadzenia działalności szkoleniowej, który zakłada, że szkolenia są finansowane prawie wyłącznie ze środków Głównego Inspektora Pracy, jest w dzisiejszych czasach niewystarczający.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#JarosławPięta">Kończąc, chcę powiedzieć, że ocena Biura Analiz Sejmowych, a także opinia Komisji do Spraw Kontroli Państwowej jest pozytywna. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PawełArndt">Bardzo dziękuję panu posłowi. Jak wcześniej powiedziałem, w imieniu Komisji Finansów Publicznych koreferat w zakresie części budżetowej 07 – Najwyższa Izba Kontroli, oraz części budżetowej 12 – Państwowa Inspekcja Pracy, przedstawi pan przewodniczący Jan Łopata. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#JanŁopata">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący. Szanowni państwo, uczestniczyłem w pracach Komisji do Spraw Kontroli państwowej rozpatrującej sprawozdanie z wykonania budżetu państwa w 2009 r. w zakresie części budżetowej 07 – Najwyższa Izba Kontroli. Podzielam opinię wyrażoną przez przedstawiciela Komisji do Spraw Kontroli Państwowej. Tę ocenę wyraziłem zresztą, przedstawiając opinie na temat sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2009 r. Jeżeli miałbym podzielić się z państwem jakąś uwagą, to chciałbym powiedzieć, że mało przekonująco brzmi następujący zapis ze sprawozdania: Wygospodarowane środki w innych pozycjach wydatków były skutkiem aktywnych działań podejmowanych w różnych dziedzinach działalności, między innymi integracji udzielanych zamówień publicznych na sprzęt komputerowy, drobny sprzęt biurowy oraz zakupów biletów na podróże zagraniczne oraz usług telekomunikacyjnych telefonii komórkowej i usług dostępu do sieci Internet u operatorów oferujących najkorzystniejsze połączenia i najniższe ceny. Można wyciągnąć wniosek, że wybór najkorzystniejszej oferty ma charakter incydentalny i nie ma związku z ciągłą wytężoną pracą. Myślę jednak, że tak nie jest. Chcę żebyście państwo zapamiętali tę uwagę. To wszystko, jeżeli chodzi o część budżetową 07 – Najwyższa Izba Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#JanŁopata">Jeżeli chodzi o ocenę sprawozdania z wykonania budżetu państwa w 2009 r. w części budżetowej 12 – Państwowa Inspekcja Pracy, to chcę powiedzieć, że uczestniczyłem w posiedzeniu Komisji do Spraw Kontroli Państwowej. Podczas tego posiedzenia rozwinęła się dyskusja dotycząca pewnego wątku. Pojawiły się zastrzeżenia dotyczące przyznania nagrody przez Głównego Inspektora Pracy zastępcom. Najwyższa Izba Kontroli w informacji opisuje to zagadnienie w ten sposób. W ramach kwoty 1254 tys. zł wydatkowanej w Państwowej Inspekcji Pracy w 2009 r. na nagrody zostały wypłacone nagrody zastępcom Głównego Inspektora Pracy w łącznej kwocie 87 tys. zł mimo tego, że w ustawie z dnia 13 lutego 2009 r. o zmianie ustawy o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe oraz ustawy o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej wprowadzono zasadę, że po 1 marca 2009 r. do osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe nie stosuje się przepisów odnoszących się do pracowników państwowych, które zostały przywołane. Z tym stanowiskiem Najwyższej Izby Kontroli Główny Inspektor Pracy nie zgodził się. W sporządzonej przez Najwyższą Izbę Kontroli Analizie wykonania budżetu państwa oraz założeń polityki pieniężnej w 2009 r. jest informacja, że wydatki na wynagrodzenia w państwowej sferze budżetowej w 2009 r. wyniosły 24.200.000 tys. zł i w porównaniu z 2008 r. wzrosły o 1.962.000 tys. zł, czyli o 8,8%. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w państwowej sferze budżetowej wyniosło 3,973 tys. zł i w porównaniu z 2008 r. wzrosło o 4,9%. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie osób zatrudnionych w państwowych jednostkach budżetowych wyniosło 4,022 zł i w porównaniu z 2008 r. wzrosło o 5,3%, ale obniżyło się o 3,6% wynagrodzenie osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe. Wprowadzenie oszczędności w wydatkach budżetowych państwa w 2009 r. poprzez ustalenie za okres od dnia 1 marca do dnia 31 grudnia 2009 r. wynagrodzenia osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe w wysokości wynagrodzenia przysługującego tym osobom w grudniu 2008 r. nie miało istotnego znaczenia ekonomicznego. Chcę rozwinąć ten wątek, ponieważ na posiedzeniach komisji rozpatrujących sprawozdanie z wykonania budżetu w 2009 r. w zakresie innych części budżetowych ten wątek był bardzo często poruszany. W imieniu Klubu Poselskiego Polskiego Stronnictwa Ludowego w dniu 17 listopada 2009 r. poprosiłem Biuro Analiz Sejmowych o przygotowanie opinii. Jak widać, to było jeszcze zanim pojawił się ten problem. Myślę, że Biurze Analiz Sejmowych jest do odbioru uzupełnienie opinii za 2009 r., ale nie zdążyłem go jeszcze odebrać. Nie mówię ani o Państwowej Inspekcji Pracy, ani o problemie wskazanym przez Najwyższą Izbę Kontroli w „Analizie wykonania budżetu państwa oraz założeń polityki pieniężnej w 2009 r.”. Chcę jedynie zwrócić państwa uwagę na ogólny problem przyznawania nagród oraz wynagrodzeń osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe, czyli tak zwanej erki. W analizie przygotowanej przez Biuro Analiz Sejmowych znajdują się następujące dane. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w gospodarce narodowej wynosiło 1706,74, zł zaś przeciętne miesięczne wynagrodzenie osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe 11.634,38 zł. W tej analizie przedstawiono dane dotyczące różnych lat. Nie będę ich przytaczał, ponieważ mamy mało czasu. Powiem tylko, bo warto to porównać, że w 2008 r. przeciętne miesięczne wynagrodzenie w gospodarce narodowej wyniosło 2943,88 zł, czyli wzrosło w ciągu 10 lat o 72,5%, natomiast przeciętne miesięczne wynagrodzenie osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe wyniosło 13.552,21 zł i wzrosło o 16%. Jakkolwiek na to spojrzeć, ten stosunek zmniejszył się z 6,8% do 4,6%, a w 2009 r., na co wskazuje analiza, ta różnica pogłębiła się o 67%. Mam wrażenie, że to dobry moment, żeby o tym mówić, bo jesteśmy przed etapem formułowania wniosków do ustawy budżetowej na 2011 r.. Zatrzymałem się przy tym zagadnieniu, bo myślę, że to nie jest jednostkowy problem. Sytuacja powoli staje się patologiczna. To spowoduje negatywną selekcję kadry kierowniczej. Nie jest dobrze, jeżeli w państwie wysokość wynagrodzenia ministra lub wiceministra plasuje go w czwartej dziesiątce rankingu najlepiej zarabiających. Dysponenci części budżetowych stosują różnego rodzaju nagrody i ekwiwalenty wynagrodzeń, co jest na pograniczu oceny zgodności z prawem. To wszystko, co chciałem powiedzieć na ten temat. Nie adresuję do Państwowej Inspekcji Pracy żadnych uwag. Chciałem jedynie zwrócić uwagę na ten problem. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PawełArndt">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący. Za chwilę otworzę dyskusję. Zanim to jednak nastąpi, poproszę przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli o przedstawienie informacji w sprawie wykonania budżetu państwa w 2009 r. w zakresie części budżetowej 12 – Państwowa Inspekcja Pracy. Oddaję głos panu prezesowi Markowi Zająkale. Bardzo proszę, panie prezesie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#MarekZająkała">Dziękuję. Panie przewodniczący, jeżeli pan pozwoli, to informację przedstawi pan dyrektor Marek Trosiński, wicedyrektor Departamentu Pracy, Spraw Socjalnych i Zdrowia Najwyższej Izby Kontroli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#MarekTrosiński">Najwyższa Izba Kontroli, podobnie jak w latach ubiegłych, oceniła pozytywnie wykonanie budżetu państwa w 2009 r. w zakresie części budżetowej 12 – Państwowa Inspekcja Pracy. Najwyższa Izba Kontroli oceniła również pozytywnie poprawność formalną dowodów i zapisów księgowych oraz wiarygodność ksiąg rachunkowych w Głównym Inspektoracie Pracy. Jedyne tak naprawdę zastrzeżenie Najwyższej Izby Kontroli dotyczyło wypłaty nagród dla zastępców Głównego Inspektora Pracy w łącznej kwocie 87 tys. zł. Pogłębioną analizę tego zagadnienia przedstawił poseł koreferent. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PawełArndt">Bardzo dziękuję panu dyrektorowi. Otwieram dyskusję. Kto z państwa posłów chce zabrać głos w sprawie wykonania w 2009 r. budżetu państwa w zakresie części budżetowej 07 – Najwyższa Izba Kontroli, oraz części budżetowej 12 – Państwowa Inspekcja Pracy? Nie słyszę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#PawełArndt">Proszę państwa, stwierdzam w związku z tym, że zakończyliśmy rozpatrywanie opinii Komisji do Spraw Kontroli Państwowej w sprawie wykonania budżetu państwa w 2009 r. w zakresie części budżetowej 07 – Najwyższa Izba Kontroli, oraz części budżetowej 12 – Państwowa Inspekcja Pracy. Przypominam, że wnioski będziemy rozpatrywali po zakończeniu omawiania sprawozdania z wykonania budżetu państwa w zakresie wszystkich części budżetowych.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#PawełArndt">Proszę państwa przechodzimy do rozpatrywania opinii Komisji do Spraw Kontroli Państwowej oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o sprawozdaniu z wykonania budżetu państwa w 2009 r. w zakresie części budżetowej 80 – Regionalne izby obrachunkowe. W posiedzeniu Komisji niestety nie uczestniczy przedstawiciel Komisji do Spraw Kontroli Państwowej oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, ale są z nami panowie posłowie Andrzej Szlachta, którego w pierwszej chwili nie mogłem dostrzec, bo usiadł tak daleko, oraz Jan Łopata, którzy w imieniu Komisji Finansów Publicznych przedstawi koreferat. W jakiej kolejności będziecie państwo zabierać głos? Pan poseł Andrzej Szlachta, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#AndrzejSzlachta">Dziękuję, panie przewodniczący. Jeżeli chodzi o część budżetową 80 – Regionalne izby obrachunkowe, to dochody budżetowe w tej części zaplanowano w ustawie budżetowej na 2009 r. w wysokości 331 tys. zł. Dochody zostały wykonane w 90,9% zaplanowanej wysokości. Źródłem dochodów były między innymi wpływy z opłat, dochody z najmu i dzierżawy składników majątkowych Skarbu Państwa oraz inne dochody. Zmniejszenie dochodów było wynikiem między innymi zmniejszenia w ciągu roku budżetowego wydatków regionalnych izb obrachunkowych o 10%. Doprowadziło to do ograniczenia przez izby działalności kontrolnej i orzeczniczej. Od sierpnia 2009 r. została ograniczona działalność regionalnych komisji orzekających w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych, w związku z czym zmalały wpływy z tytułu zasądzonych zwrotów kosztów postępowania przed Komisją. Wpływy te stanowią najważniejsze źródło dochodów regionalnych izb obrachunkowych. Wydatki w znowelizowanej ustawie budżetowej na 2009 r. zostały zaplanowane w wysokości 93.421 tys. zł. Zaplanowane na 2009 r. wydatki zostały zrealizowane prawie w 100%, bo w 99,9%. W strukturze wydatków bieżących największy udział miały wynagrodzenia oraz pochodne, które stanowiły ponad 85% wydatków. Pozostałe grupy wydatków to wydatki majątkowe, świadczenia na rzecz osób fizycznych oraz finansowanie projektów z udziałem środków Unii Europejskiej. Warto zauważyć, że w 12 regionalnych izbach obrachunkowych całkowicie zrezygnowano z wydatków majątkowych z uwagi na niewystarczające środki finansowe. Tak jak w 2008 r., również w 2009 r., pojawia się trudna sytuacja w zakresie zatrudnienia i wynagrodzenia. Przeciętne zatrudnienie w 2009 r. w regionalnych izbach obrachunkowych zmalało o 8 osób w porównaniu z 2008 r. Przeciętne zatrudnienie przypadające na jednego zatrudnionego na pełen etat wyniosło 4372 zł, w tym 7261 zł w grupie etatowych członków regionalnych kolegiów izb obrachunkowych oraz 3840 zł w grupie pracowników nieobjętych mnożnikowymi systemami wynagrodzeń. Wynagrodzenie to było niższe o 1,4% od przeciętnego wynagrodzenia w 2008 r. Występuje tutaj zjawisko niebezpieczne dla Regionalnych Izb Obrachunkowych, ponieważ wysoko kwalifikowani pracownicy przy tak zaniżanych wynagrodzeniach będą mieć tendencję do zmiany miejsca zatrudnienia. Mówiliśmy o tym w przy okazji omawiania sprawozdania z wykonania budżetu państwa w 2008 r. w części budżetowej 80 – Regionalne izby obrachunkowe. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PawełArndt">Bardzo dziękuję panu posłowi. Głos zabierze pan przewodniczący Jan Łopata. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#JanŁopata">Bardzo dziękuję. Przy okazji rozpatrywania opinii komisji sejmowych w sprawie wykonania budżetu państwa w 2009 r. w części budżetowej 80 – Regionalne izby obrachunkowe, chcę zwrócić uwagę na dwa istotne w mojej ocenie aspekty. Po pierwsze, na koniec 2009 r. w 16 regionalnych izbach obrachunkowych zostały wykazane zobowiązania w ogólnej wysokości 6561 tys. zł, z czego 193 tys. zł stanowią zobowiązania wymagalne. Myślę, że jest to bardzo niepokojące zjawisko. Chcę również zwrócić uwagę na inny aspekt. Według sprawozdania, proszę pozwolić mi odszukać stosowny akapit, przeciętne zatrudnienie w regionalnych izbach obrachunkowych w przeliczeniu na pełne etaty w 2009 r. wynosiło 1300 osób, czyli o 8 mniej niż w 2008 r., z czego 202 etaty przypadają na etatowych członków regionalnych izb obrachunkowych. Pan poseł Andrzej Szlachta mówił o tym. W ustawie budżetowej na 2009 r. limit zatrudnienia etatowych członków regionalnych izb obrachunkowych został ustalony w liczbie 237. W ustawie budżetowej na 2009 r. zapewniono środki na wynagrodzenia dla 1180 osób nieobjętych mnożnikowymi systemami wynagrodzenia. W 2009 r. łączne planowane zatrudnienie wynosiło 1419 osób. Faktyczne zatrudnienie w 2009 r. stanowiło tylko 91,6% ustalonego w ustawie budżetowej limitu zatrudnienia. W tym kontekście chce jeszcze zwrócić uwagę na to, że w 2009 r. regionalne izby obrachunkowe prowadziły rachunki dochodów własnych. Plan dochodów własnych został zrealizowany w kwocie 5057 tys. zł. Wydatki zrealizowane z dochodów własnych to między innymi wynagrodzenia bezosobowe, które wyniosły 996 tys. zł. Takich dochodów pod rządami znowelizowanej ustawy o finansach publicznych regionalne izby obrachunkowe nie będą mogły uzyskiwać. Stawiam tezę, że spośród trzech omawianych części budżetowych regionalne izby obrachunkowe znajdują się w najtrudniejszej sytuacji. Mówiliśmy również o tym przy okazji omawiania sprawozdania z wykonania budżetu państwa w 2008 r. Myślę, że już czas podjąć działania, które przyniosą pozytywne rezultaty. Regionalne izby obrachunkowe pełnią bardzo ważną rolę i są bardzo potrzebne. Regionalne izby obrachunkowe nie znajdują się wprawdzie we właściwości Komisji Finansów Publicznych, dlatego taką sugestię przedstawiam Komisji do Spraw Kontroli Państwowej oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PawełArndt">Bardzo dziękuję panu przewodniczącemu. Poproszę przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli o przedstawienie informacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#DariuszZielecki">Nazywam się Dariusz Zielecki. Jestem wicedyrektorem Departamentu Administracji Publicznej Najwyższej Izby Kontroli. Panie przewodniczący, szanowni państwo, Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie oceniła wykonanie budżetu państwa w części budżetowej 80 – Regionalne izby obrachunkowe. Chcę dodać, że kontrolą objęto Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji będące dysponentem głównym części budżetowej, oraz 4 spośród 16 regionalnych izb obrachunkowych: w Krakowie, Opolu, Lublinie i Wrocławiu, będące dysponentami trzeciego stopnia. Najwyższa Izba Kontroli oceniła pozytywnie wykonanie budżetu państwa przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, a także regionalne izby obrachunkowe w Krakowie i Opolu, a pozytywnie z zastrzeżeniami przez regionalne izby obrachunkowe w Lublinie i Wrocławiu. Te zastrzeżenia dotyczyły głównie funkcjonowania zespołów rachunkowości i kontroli finansowej, w przypadku Regionalnej Izby Obrachunkowej we Wrocławiu również przeprowadzenia prac remontowych bez dokonania zgłoszenia oraz bez udokumentowania robót dodatkowych. Zwróciliśmy ponadto uwagę na problem, o którym mówili państwo posłowie, wstrzymania prac inwestycyjnych w niektórych regionalnych izbach obrachunkowych oraz pojawienia się zobowiązań wymagalnych. Należy mieć na względzie, że w związku z ograniczeniem wydatków budżetu państwa budżety regionalnych izb obrachunkowych zostały w 2009 r. zmniejszone o 10%, co przy pewnej specyfice struktury tych budżetów polegającej na tym, że wydatki sztywne mają charakter dominujący, musiało spowodować pewne trudności w realizacji zadań. Regionalna Izba Obrachunkowa w Krakowie w związku z tym, że jest zmuszona wynajmować pomieszczenia na swoją siedzibę, nie była w stanie zapłacić czynszu w związku z ograniczeniem wydatków. Stąd pojawiły się zobowiązania wymagalne w wysokości prawie 200 tys. zł, na które Najwyższa Izba Kontroli również zwraca uwagę. Jeżeli chodzi o sprawozdawczość, to Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie ocenia sprawozdania łączne, wyjąwszy sprawozdania RB-28 z wykonania planu wydatków, które zaopiniowaliśmy pozytywnie z zastrzeżeniami. Te zastrzeżenia dotyczyły przeniesionej ze sprawozdań jednostkowych kwoty 100,5 tys. zł wykazanej jako wydatki majątkowe zamiast jako wydatki bieżące. Doszło tutaj do pomylenia klasyfikacji budżetowej. Jeżeli chodzi o systemy księgowe i kontrolę finansową w zakresie organizacji systemów rachunkowości i systemów kontroli finansowej, to stwierdziliśmy, o czym już wcześniej wspomniałem, nieprawidłowości w Regionalnej Izbie Obrachunkowej w Lublinie i we Wrocławiu. Jeżeli chodzi o Regionalną Izbę Obrachunkową w Lublinie, to była tutaj kwestia nieuwzględnienia w ewidencji konta 750 „Przychody i koszty finansowe”. System księgowy Regionalnej Izby Obrachunkowej we Wrocławiu uniemożliwiał wprowadzenie wymaganej daty operacji gospodarczej. Takie były uchybienia w funkcjonowaniu tych systemów. Oceniając skuteczność funkcjonowania tych systemów, przeprowadziliśmy badanie próby dowodów dotyczących wydatków. Na tej podstawie Najwyższa Izba Kontroli zgodnie z przyjętą metodą badania zaopiniowała negatywnie skuteczność funkcjonowania systemu rachunkowości Regionalnej Izby Obrachunkowej we Wrocławiu. Jeżeli chodzi o pozostałe regionalne izby obrachunkowe, to ta opinia była pozytywna. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PawełArndt">Dziękuję bardzo. Otwieram dyskusję. Kto z państwa posłów chce zabrać głos? Przypominam, że rozpatrujemy opinię Komisji do Spraw Kontroli Państwowej oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o sprawozdaniu z wykonania budżetu państwa w części budżetowej 80 – Regionalne izby obrachunkowe. Nie słyszę zgłoszeń. Czy ktoś z zaproszonych gości chce zabrać głos? Również nie słyszę zgłoszeń. Stwierdzam w związku z tym, że Komisja zakończyła rozpatrywanie opinii Komisji do Spraw Kontroli Państwowej oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o sprawozdaniu z wykonania budżetu państwa w części budżetowej 80 – Regionalne Izby Obrachunkowe. Dziękuję wszystkim państwu, którzy uczestniczyli w tej części naszego posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#PawełArndt">Przechodzimy do rozpatrywania opinii Komisji do Spraw Służb Specjalnych o sprawozdaniu z wykonania budżetu państwa w 2009 r. w zakresie części budżetowej 56 – Centralne Biuro Antykorupcyjne, części budżetowej 57 – Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, części budżetowej 59 – Agencja Wywiadu, oraz części budżetowej 29 – Obrona narodowa, dział 752, rozdział 75217 – Służba Wywiadu Wojskowego, i rozdział 75218 – Służba Kontrwywiadu Wojskowego. Wysłuchamy jedynie opinii Komisji do Spraw Służb Specjalnych przedstawionej przez jej przedstawiciela pana posła Konstantego Miodowicza. Panie pośle, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#KonstantyMiodowicz">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, Komisja do Spraw Służb Specjalnych, którą mam zaszczyt reprezentować przed Komisją Finansów Publicznych, na posiedzeniach w dniach 23 i 24 czerwca 2010 r. rozpatrzyła sprawozdanie z wykonania budżetu państwa w 2009 r. w zakresie części budżetowej 29 – Obrona narodowa, dział 752, w zakresie rozdziału 75217 – Służba Wywiadu Wojskowego, oraz rozdział 75218 – Służba Kontrwywiadu Wojskowego, części budżetowej 56 – Centralne Biuro Antykorupcyjne, części budżetowej 57 – Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, części budżetowej 59 – Agencja Wywiadu, oraz zapoznała się ze stosowną analizą Najwyższej Izby Kontroli. Szanowni państwo, po zapoznaniu się z informacjami przedstawionymi przez przedstawicieli wyszczególnionych przeze mnie dysponentów części budżetowych, a także po zapoznaniu się z opiniami przedstawionymi przez doradców Komisji, po zapoznaniu się ze stanowiskiem Najwyższej Izby Kontroli, a także po przeprowadzeniu dyskusji Komisja do Spraw Służb Specjalnych pozytywnie opiniuje sprawozdanie z wykonania budżetu państwa w 2009 r. w zakresie wyżej przeze mnie przedstawionym i wnosi uprzejmie o jego przyjęcie. Chcę jednocześnie poinformować, że sprawozdanie, a ściślej mówiąc, opinia została przeze mnie przekazana na ręce pana przewodniczącego Pawła Arndta. Pozwolę sobie zwrócić uwagę na fakt, podnoszony zresztą przez Najwyższą Izbę Kontroli, wzorowego wykonania w 2009 r. przez wymienionych przeze mnie dysponentów części budżetowych zaplanowanych w ustawie budżetowej wydatków. Zwraca jednak uwagę rozbieżność pomiędzy oceną Najwyższej Izby Kontroli wydatków zrealizowanych przez Centralne Biuro Antykorupcyjne a wnioskami płynącymi z audytu przeprowadzonego w Centralnym Biurze Antykorupcyjnym na przełomie 2009 i 2010 r. Rozbieżność ta dotyczy sposobu użytkowania określonych składników majątkowych w Centralnym Biurze Antykorupcyjnym pozyskanych ze środków budżetowych. Mówiąc wprost, chodzi o dysponowanie samochodami służbowymi. Rozbieżność, o której mówię, wynika z różnej metodologii przyjętej przez kontrolerów i zakresu czynności kontrolnych realizowanych z jednej strony przez służbę kontroli wewnętrznej Centralnego Biura Antykorupcyjnego oraz kontrolerów Najwyższej Izby Kontroli. Z wyników przeprowadzonych kontroli wyciągnięto wnioski, które będą wdrożone w 2011 r. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#KrystynaSkowrońska">Dziękuję bardzo panu posłowi. Jeżeli chodzi o opinię Komisji do Spraw Kontroli Państwowej o sprawozdaniu z wykonania budżetu państwa, to Komisja Finansów Publicznych nie wyznacza koreferenta. Jeszcze raz bardzo dziękuję panu posłowi. Chcę przypomnieć państwu posłom, że zwyczajowo dyskusja na temat sprawozdania z wykonania budżetu państwa w tych częściach budżetowych nie odbywa się. Poproszę o przedstawienie informacji Najwyższej Izby Kontroli. Bardzo proszę, panie dyrektorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#WłodzimierzZegadło">Nazywam się Włodzimierz Zegadło. Jestem dyrektorem Departamentu Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Wewnętrznego Najwyższej Izby Kontroli. Najwyższa Izba Kontroli oceniła pozytywnie wykonanie w 2009 r. budżetu państwa w części budżetowej 56 – Centralne Biuro Antykorupcyjne, a także w częściach budżetowych 58 – Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, części budżetowej 59 – Agencja Wywiadu, a także przez dysponentów niższego stopnia w części budżetowej 29 – Obrona Narodowa, w dziale 752, w rozdziale 75217 – Służba Wywiadu Wojskowego, oraz rozdziału 75218 – Służba Kontrwywiadu Wojskowego. W trakcie kontroli nie stwierdziliśmy żadnych istotnych nieprawidłowości, które w jakiś ważący sposób wpłynęły na realizację budżetów tych służb. Tak przedstawia się, mówiąc w skrócie, opinia Najwyższej Izby Kontroli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#KrystynaSkowrońska">Dziękuję bardzo serdecznie. Otwieram dyskusję. Czy ktoś z państwa posłów chce zabrać głos? Pani poseł Elżbieta Rafalska, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#ElżbietaRafalska">Ponieważ pan poseł Konstanty Miodowicz mówił najpierw o wzorowej realizacji budżetu państwa w tych częściach budżetowych, a następnie mówił o pewnej rozbieżności dotyczącej sposobu wykorzystania składników majątkowych, w tym przypadku pojazdów służbowych, która pojawiła się między ustaleniami Najwyższej Izby Kontroli a ustaleniami audytu wewnętrznego, nie jestem pewna, czy dobrze zrozumiałam. Panie pośle, która ocena była bardziej surowa, czy ta dokonana na podstawie audytu wewnętrznego, czy ta dokonana na podstawie kontroli Najwyższej Izby Kontroli? Pan poseł mówił, że ta różnica w ocenie może wynikać z przyjęcia różnej metodologii kontroli. Z wypowiedzi pana posła nie wynikało jednak, która ocena była bardziej surowa. Z tego, co usłyszałam, Najwyższa Izba Kontroli nie zgłasza żadnych zastrzeżeń do sprawozdania z wykonania budżetu państwa w 2009 r. w zakresie tych części budżetowych. Jeżeli mogę, to proszę o przedstawienie tej dodatkowej informacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#KrystynaSkowrońska">Czy ktoś z państwa posłów chce jeszcze zabrać głos w tej sprawie? Nie słyszę zgłoszeń. Panie pośle, bardzo proszę o udzielenie odpowiedzi na pytanie zadane przez panią poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#KonstantyMiodowicz">Wsłuchując się w wypowiedź pani poseł, mogę stwierdzić, że nic dodać, nic ująć. Rzeczywiście Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie bez zastrzeżeń oceniła wykonanie budżetu państwa w 2009 r. w zakresie części budżetowej 56 – Centralne Biuro Antykorupcyjne, ale kontrola wewnętrzna przeprowadzona w Centralnym Biurze Antykorupcyjnym wykazała istnienie pewnych nieprawidłowości w zakresie stosowania przepisów dotyczących wykorzystania samochodów służbowych. Sprawa, jak sądzę, ma wymiar godny wspomnienia na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych, ponieważ znalazła odzwierciedlenie w pewnych enuncjacjach prasowych. Nie ma potrzeby rozdzierania szat w tym przypadku. Zapewniam państwa, że wyciągnięto stosowne wnioski. Problem został uregulowany, co oznacza, że nie będzie miał tendencji od odtwarzania się w przyszłości. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#KrystynaSkowrońska">Jeszcze raz głos zabierze pani poseł Elżbieta Rafalska. Później udzielę głosu przedstawicielowi Najwyższej Izby Kontroli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#ElżbietaRafalska">Proszę państwa, mam inne zdanie na ten temat. Wydaje mi się, że opinia Najwyższej Izby Kontroli jest o tyle ważniejsza, że opinie Najwyższej Izby Kontroli są prezentowane przy okazji rozpatrywania sprawozdania z wykonania budżetu państwa w każdej części budżetowej. Pan poseł Konstanty Miodowicz powiedział, że różnice w ocenie mogły wynikać z przyjęcia różnej metodologii. Jak sądzę, ta różna metodologia może wynikać z różnej specyfiki Najwyższej Izby Kontroli oraz Centralnego Biura Antykorupcyjnego. Rozumiem jednak, że Najwyższa Izba Kontroli ma przecież bardzo bogate doświadczenie w zakresie realizowania kontroli. Mamy tutaj również do czynienia z audytem wewnętrznym i kontrolą wewnętrzną, a nie zewnętrzną, co w zasadzie powoduje, że ta opinia nie powinna wiązać Komisji Finansów Publicznych. Myślę jednak, że informacje, które przekazał nam pan poseł Konstanty Miodowicz, są ważne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#KrystynaSkowrońska">Pan poseł Konstanty Miodowicz, proszę bardzo. Później udzielę głosu przedstawicielowi Najwyższej Izby Kontroli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#KonstantyMiodowicz">Bardzo dziękuję za ocenę zawartą w wypowiedzi pani poseł Elżbiety Rafalskiej w odniesieniu do ujęcia problemu, który przedstawiłem kilkanaście minut temu. Żeby postawić kropkę nad i, powiem, jak było. Zasięg kontroli wewnętrznej w Centralnym Biurze Antykorupcyjnym realizowanej przez audyt był znacznie szerszy od zakresu kontroli realizowanej w Centralnym Biurze Antykorupcyjnym przez Najwyższą Izbę Kontroli. Stąd te rozbieżności, które, nie dramatyzując, powinniśmy przyjąć do wiadomości. Nie przedstawiałbym tego problemu w tak antagonistyczny sposób, w jaki pani próbuje to przedstawić. Pani poseł stara się przedstawić swoje stanowisko w taki sposób, żeby było ono kontrapunktem do mojej wypowiedzi, ale to, co pani mówi, jest komplementarne do stwierdzeń wypowiedzianych przeze mnie. Powtarzam raz jeszcze, że kwestie, o których mówimy, zostały uregulowane. Najwyższa Izba Kontroli w 2011 r. zwróci zapewne uwagę na te kwestie, które w 2009 r. nie były objęte rozpoznaniem Izby. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#KrystynaSkowrońska">Bardzo proszę, panie dyrektorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#WłodzimierzZegadło">Pozwolę sobie jedynie na krótkie dopowiedzenie. Chcę mianowicie zwrócić uwagę na to, że te dwa działania kontrolne, czyli audyt wewnętrzny przeprowadzony własnym sumptem przez Centralne Biuro Antykorupcyjne oraz kontrola wykonania budżetu państwa w 2009 r. zrealizowana przez Najwyższą Izbę Kontroli były realizowane w zupełnie innym czasie. Trudno w związku z tym porównywać te dwa działania kontrolne ze sobą. Jak się domyślam, zakres kontroli realizowanej za pomocą audytu wewnętrznego również był inny. Najwyższa Izba Kontroli realizowała kontrolę później. Po drugie kontrola nastawiona była na ocenę prawidłowości realizacji zadań budżetowych. Chcę jednak powiedzieć, że niektóre wątki, które były podnoszone przez audytorów wewnętrznych, były brane pod uwagę przez kontrolerów Najwyższej Izby Kontroli i w jakimś sensie zostały przeanalizowane. Chcę jednak powiedzieć, że Najwyższa Izba Kontroli nie dublowała tej kontroli wewnętrznej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#KrystynaSkowrońska">Dziękuję bardzo. Rozumiem, że Komisja rozpatrzyła opinię Komisji do Spraw Służb Specjalnych o sprawozdaniu z wykonania budżetu w 2009 r. w częściach budżetowych należących do jej właściwości.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#KrystynaSkowrońska">Przechodzimy do rozpatrywania opinii Komisji Obrony Narodowej o sprawozdaniu z wykonania budżetu państwa w 2009 r. w zakresie części budżetowej 29 – Obrona narodowa, części budżetowej 83 – Rezerwy celowe, w zakresie pozycji 63, części budżetowej 85 – Budżety wojewodów ogółem, w zakresie działu 752 – Obrona narodowa, programów wieloletnich w układzie zadaniowym, przychodów i wydatków państwowych funduszy celowych – planu finansowego Funduszu Modernizacji Sił Zbrojnych, planów finansowych Agencji Mienia Wojskowego oraz Wojskowej Agencji Mieszkaniowej. Chcę państwa posłów poinformować, że w imieniu Komisji Obrony Narodowej opinię przedstawi pan poseł Witold Sitarz, który przedstawi również koreferat w imieniu Komisji Finansów Publicznych. Pan poseł Mieczysław Łuczak, który miał przedstawić opinię Komisji Obrony Narodowej, nie był w stanie wziąć udziału w dzisiejszym posiedzeniu Komisji. Z tego powodu opinię Komisji Obrony Narodowej musi przedstawić pan poseł Witold Sitarz. Panie pośle, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#WitoldSitarz">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, szanowni goście, opinia Komisji Obrony Narodowej nosi numer, nomen omen, 13 i jest pozytywna. W pierwszym zdaniu opinii Komisja Obrony Narodowej stwierdza, że pozytywnie ocenia wykonanie budżetu resortu obrony w 2009 r., zwłaszcza w aspekcie efektywnego zarządzania planem finansowym Ministerstwa Obrony Narodowej oraz przeciwdziałania negatywnym skutkom kryzysu finansowego. W Ministerstwie Obrony Narodowej pojawiły się liczne problemy. Komisja Obrony Narodowej zauważyła, że dochody budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej zostały w 2009 r. wykonane w kwocie 140.000 tys. zł, a planowano dochody w wysokości 92.600 tys. zł. Oznacza to, że plan dochodów został przekroczony o 51%. Głównym powodem przekroczenia planu dochodów były wyższe od zaplanowanych wpływy z tytułu refundacji wydatków z Sekretariatu Organizacji Narodów Zjednoczonych za misje zagraniczne oraz zwroty wydatków poniesionych w latach ubiegłych.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#WitoldSitarz">Jeśli chodzi wydatki Ministerstwa Obrony Narodowej, to Komisja zwróciła uwagę, że w 2009 r. zrealizowane zostały w kwocie 22.766.300 tys. zł, co stanowiło 99,9 planu po zmianach. Niewykorzystaną kwotę w wysokości 15.000 tys. zł zwrócono do Ministerstwa Finansów. Rada Ministrów nie ustanowiła dla Ministerstwa Obrony Narodowej wydatków niewygasających z upływem roku budżetowego. Komisja zauważyła, że realne możliwości budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej zmniejszyły się ogółem o ponad 21%. Było to spowodowane koniecznością sfinansowania zobowiązań z 2008 r. w kwocie 3.277.000 tys. zł oraz bieżącym ograniczeniem wydatków w kwocie 1.743.000 tys. zł. Komisja zauważyła, że pragmatyczne reagowanie na wszelkie pojawiające się zagrożenia i ryzyka w realnie niższym środowisku budżetowym pozwoliło uniknąć pojawienia się zobowiązań wymagalnych na koniec roku. Brak zobowiązań wymagalnych jest bardzo pozytywnym zjawiskiem. Wydatki majątkowe, czyli wydatki na zakup sprzętu wojskowego, remonty, zakup amunicji oraz inwestycje budowlane wyniosły 4.764.200 tys. zł, a ich udział w budżecie Ministerstwa Obrony Narodowej wyniósł 20,9%, co oznacza, że wymóg ustawowy został, o ile dobrze się orientuję, zachowany. Mówię o udziale wydatków majątkowych w całości wydatków.</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#WitoldSitarz">Do najważniejszych programów realizowanych w 2009 r. należy zaliczyć wyposażanie sił zbrojnych w kołowy transporter opancerzony, czyli tak zwany KTO, śmigłowiec szkolenia podstawowego, uzbrojenie i części zamienne do F-16, czyli samolotu wielozadaniowego oraz inne wydatki na inwestycje budowlane, w tym na lotniskach na potrzeby naszych nowych samolotów F-16, C-130 oraz w przyszłości LIFT, czyli samolotu szkoleniowego.</u>
          <u xml:id="u-37.3" who="#WitoldSitarz">Jeżeli chodzi o świadczenia osobowe, to w 2009 r. te wydatki wyniosły 6.091.000 tys. zł, co stanowi 26,8% wydatków Ministerstwa Obrony Narodowej. Proszę państwa, wydatki na emerytury i renty wynoszą 5.190.000 tys. zł. Komisja zauważyła, że świadczenia wypłacane są 160 tys. świadczeniobiorcom. Na uposażenia żołnierzy zawodowych służących obecnie w siłach zbrojnych przeznaczono wydatki w wysokości 4.321.000 tys. zł., a na wynagrodzenia pracowników cywilnych – 1.549.000 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-37.4" who="#WitoldSitarz">Komisja stwierdziła, że w 2009 r. resort z rezerw budżetu państwa otrzymał kwotę w łącznej wysokości 27.700 tys. zł, w tym z przeznaczeniem na sfinansowanie projektów w zakresie przyznanej pomocy zagranicznej dla Afganistanu w wysokości 19.300.000 tys. zł, ale zostały one zrealizowane tylko w kwocie 13.000 tys. zł, co stanowi jedynie 68%, sfinansowanie wynagrodzeń pracowników uczelni publicznych w wysokości 6200 tys. zł, które zostały zrealizowane w 100%, oraz sfinansowanie dodatków specjalnych wraz z pochodnymi dla członków korpusu służby cywilnej w Ministerstwie Obrony Narodowej w wysokości 1600 tys. zł, które zostały zrealizowane w 98,7%. Niezrealizowana kwota w zakresie pomocy zagranicznej dla Afganistanu w wysokości 6200 tys. zł, co jest interesujące, wynikała przede wszystkim z kształtowania się w 2009 r. korzystnego kursu złotówki do dolara. Płatności za projekty były dokonywane w dolarach amerykańskich, co uniemożliwiało określenie dokładnej wartości projektu przed dokonaniem końcowej zapłaty.</u>
          <u xml:id="u-37.5" who="#WitoldSitarz">Siły zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej wydzieliły do operacji pokojowych dziesięć kontyngentów wojskowych pod auspicjami Organizacji Narodów Zjednoczonych, NATO oraz Unii Europejskiej. Na ich funkcjonowanie wydatkowano łącznie kwotę w wysokości 1.036.000 tys. zł, co stanowi 4,5% ogólnego budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej, z czego 785.000 tys. zł wyniosły wydatki związane z zaangażowaniem Polski w misję w Afganistanie, a 92.000 tys. zł wydatki związane z utrzymywaniem kontyngentów w Czadzie oraz Republice Środkowoafrykańskiej.</u>
          <u xml:id="u-37.6" who="#WitoldSitarz">Komisja stwierdziła również, że ważnym źródłem wspierania wysiłku obronnego państwa były programy pomocowe zagraniczne, Foreign Military Sales oraz International Military Education and Training finansowane przez rząd USA, które pozwalają na sfinansowanie zakupu nowego uzbrojenia i sprzętu wojskowego na rynku amerykańskim oraz przeszkolenie kadry i pracowników wojska na kursach w USA. W ramach programu EMED polska strona skierowała żołnierzy zawodowych oraz cywilnych pracowników wojska na szkolenia, studia wyższe i podyplomowe, kursy językowe o łącznej wartości 2200 tys. dolarów amerykańskich. Zrealizowano również program inwestycyjny NATO w dziedzinie bezpieczeństwa. Źródłem ich finansowania są środki finansowe z budżetu NATO oraz środki krajowe. W 2009 r. zrealizowano 52 zadania inwestycyjne, w tym ze środków NATO na kwotę 200.400 tys. zł, a z budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej na kwotę 115.000 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-37.7" who="#WitoldSitarz">Komisja w kilku ogólnych zdaniach stwierdza, że charakteryzując ubiegłoroczny budżet, trzeba zauważyć, że ograniczenie wydatków zmusiło kierownictwo resortu oraz dysponentów wszystkich stopni do podjęcia szeregu działań oszczędnościowo-racjonalizujących. Trzeba powiedzieć, że dzięki temu dokonano całkowitej przebudowy zarówno planów finansowych dysponentów, jak i wszystkich centralnych planów rzeczowych. Komisja wskazuje, że w budżecie 2009 r. nie udało się utrzymać wskaźnika finansowania potrzeb obronnych Polski na poziomie 1,95%. Komisja stwierdza, cytuję, „rozumiemy, że wynikało to ze skutków kryzysu, oraz wyrażamy oczekiwanie, że w przyszłości ten poziom zostanie przywrócony”. To wszystko, jeżeli chodzi o opinię Komisji Obrony Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-37.8" who="#WitoldSitarz">Powiem jeszcze kilka zdań jako koreferent Komisji Finansów Publicznych. Będę naprawdę mówił bardzo krótko. Chcę tylko uwypuklić, że w wydatkach Ministerstwa Obrony Narodowej są cztery wyraźne grupy. Warto widzieć, jaka jest wielkość wydatków w tych grupach. Po pierwsze, mamy dotacje, które przeznaczane są na szkoły wyższe, służbę zdrowia, muzea i tak dalej. W 2009 r. dotacje zaplanowano w wysokości 401.604 tys. zł. Dotacje zostały wykonane w wysokości 96,8%. Po drugie, mamy emerytury i renty, o których wspomniałem, przedstawiając opinię Komisji Obrony Narodowej. Wydatki na sfinansowanie świadczeń na rzecz osób fizycznych wyniosły w 2009 r. 6.091.000 tys. zł. Po trzecie, mamy wydatki bieżące, czyli te wydatki, które pozwalają utrzymać armię w ruchu. Są tutaj uposażenia i wynagrodzenia żołnierzy zawodowych, zakup materiałów, paliw, amunicji i tym podobnych. Wydatki bieżące w 2009 r. zostały zrealizowane w wysokości 11.509.000 tys. zł. Po czwarte, mamy wydatki majątkowe, czyli zakup uzbrojenia i sprzętu oraz inwestycje budowlane. Wydatki na ten cel wyniosły w 2009 r. 11.509.000 tys. zł. Te wydatki zostały zrealizowane w 100%.</u>
          <u xml:id="u-37.9" who="#WitoldSitarz">Jak już w swojej opinii zauważyła Komisja Obrony Narodowej, budżet Ministerstwa Obrony Narodowej był obciążony niewykonaniem roku 2008 r. w kwocie 3.277.000 tys. zł oraz bieżącymi ograniczeniami w wysokości 1.700.000 tys. zł. Oznacza to, że możliwości budżetowe Ministerstwa Obrony Narodowej zmniejszyły się o 21%. Ministerstwo Obrony Narodowej dało sobie jednak jakoś radę.</u>
          <u xml:id="u-37.10" who="#WitoldSitarz">Przedstawię jeszcze kilka informacji o charakterze ogólnym. Wydatki, jak już wcześniej powiedziałem, zrealizowano w 99,9%. Na koniec 2009 r. nie zanotowano zobowiązań wymagalnych. Łączna kwota zobowiązań wyniosła na koniec 2009 r. 500.000 tys. zł. W pełni sfinansowane zostały potrzeby misji zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-37.11" who="#WitoldSitarz">Kilka słów powiem na temat raportu Najwyższej Izby Kontroli. Najwyższa Izba Kontroli ocenia wykonanie w 2009 r. budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej pozytywnie z zastrzeżeniami. Najwyższa Izba Kontroli zauważyła pewne nieprawidłowości w planowaniu inwestycji budowlanych i miała zastrzeżenia do prawidłowości operacji księgowych z wykorzystaniem faktur pro forma i księgowania VAT. Ministerstwo Obrony Narodowej poinformowało Komisję, że sprawę uregulowano zgodnie z zastrzeżeniami Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-37.12" who="#WitoldSitarz">Na posiedzeniu Komisji dość szczegółowo omawiano kwestie wskaźnika 1,95% PKB, który został wykonany na poziomie 1,81% PKB. Można powiedzieć tylko tyle, że ten temat wraca ciągle, bo rok temu również dyskutowano na ten temat. W 2009 r. zauważono, że z formalnego punktu widzenia wskaźnik 1,95% PKB jest wskaźnikiem planistycznym. Zrealizowane wydatki wcale nie muszą wynosić 1,95% PKB. Chce powiedzieć jednak, że Komisja Obrony Narodowej będzie stanowczo bronić wskaźnika 1,95% PKB. Mówię o tym, bo pojawiają się pogłoski, że wkrótce zostanie podjęta próba zmniejszenia tego wskaźnika. Myślę, że marszałek Józef Piłsudski przewróciłby się w grobie, gdybyśmy planowali niższe wydatki na obronę narodową.</u>
          <u xml:id="u-37.13" who="#WitoldSitarz">Na posiedzeniu Komisji Obrony Narodowej dyskutowano na temat formalnych podstaw dokonywania blokad wydatków. Uznano ostatecznie fakty dokonane.</u>
          <u xml:id="u-37.14" who="#WitoldSitarz">Proszę państwa, to wszystko, co chciałem powiedzieć. Myślę, że przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli oraz przedstawiciele Ministerstwa Obrony Narodowej dodadzą jeszcze coś od siebie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#PawełArndt">Bardzo dziękuję panu posłowi, który wystąpił nie tylko w roli przedstawiciela Komisji Obrony Narodowej oraz przedstawiciela Komisji Finansów Publicznych, ale również poniekąd przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli. Sądzę, że przedstawiciel Najwyższej Izby Kontroli niewiele będzie miał do dodania.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#PawełArndt">Proszę państwa, w posiedzeniu Komisji uczestniczy pani minister Hanna Majszczyk. Nie miałem okazji przywitać pani minister. Witam panią minister bardzo serdecznie. W posiedzeniu Komisji uczestniczą również przedstawiciele Ministerstwa Obrony Narodowej. Witam bardzo serdecznie panią Ilonę Kowalską, wiceprezesa Agencji Mienia Wojskowego oraz pana Michała Świtalskiego, prezesa Wojskowej Agencji Mieszkaniowej. Pana ministra witałem już wcześniej.</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#PawełArndt">Proszę państwa, za chwilę rozpoczniemy dyskusję. Zanim to jednak nastąpi, proszę przedstawiciela Ministerstwa Obrony Narodowej o przedstawienie informacji. Przepraszam, miałem na myśli przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli. Patrzę na pana dyrektora Waldemara Długołęckiego, a przed oczyma pojawia mi się Ministerstwo Obrony Narodowej. Być może szykują się jakieś personalne roszady, ale chyba nie. Bardzo proszę, panie dyrektorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#WłodzimierzZegadło">Jak słusznie zauważył pan przewodniczący, pan poseł Witold Sitarz przedstawił ocenę Najwyższe Izby Kontroli. Potwierdzam, że Najwyższa Izba Kontroli oceniła wykonanie w 2009 r. budżetu państwa w części 29 – Obrona narodowa pozytywnie z zastrzeżeniami. Zastrzeżenia nasze dotyczyły braku zgodności planów finansowo-rzeczowych z ustawą budżetową, niepodjęcia realizacji zadań związanych z obronnością kraju o wartości 1.947.000 tys. zł w rezultacie ograniczeń w finansowaniu zadań przyjętych przez Ministra Obrony Narodowej i w związku z tak zwanymi ustaleniami oszczędnościowymi Rady Ministrów. Mieliśmy również zastrzeżenia pod adresem niezasadnego zablokowania wydatków w wysokości 1.743.000 tys. zł, a także pod adresem nieprawidłowości w planowaniu inwestycji budowlanych, skutkiem czego średni cykl realizacji zadań budowlanych wydłużył się do 9 lat. Najwyższa Izba Kontroli zakwestionowała wykazanie nieprawidłowego stanu należności w księgach rachunkowych.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#WłodzimierzZegadło">Najwyższa Izba Kontroli również pozytywnie z zastrzeżeniami oceniła wykonanie planu finansowego Funduszu Modernizacji Sił Zbrojnych za rok 2009 r. Zastrzeżenia w tym przypadku dotyczyły zaciągnięcia zobowiązań na rzecz Funduszu Modernizacji Sił Zbrojnych w wysokości przekraczającej o 122.800 tys. zł środki Funduszu. Zobowiązania te zostały ostatecznie uregulowane ze środków budżetu państwa. Dotyczyły one również nierzetelnego planowania finansowego Funduszu, w tym podczas nowelizowania ustawy budżetowej na 2009 r. w szczególności poprzez przyjmowanie nierealnego stanu środków na początku roku i niepodjęcia działań w celu ujęcia w planach faktycznego stanu tych środków, a także niskiej realizacji zakupów uzbrojenia i sprzętu wojskowego ujętych w planie modernizacji technicznej sił zbrojnych na 2009 r. skutkującej realizacją planu wydatków Funduszu na poziomie 23%. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#WaldemarDługołęcki">Jeżeli pan przewodniczący pozwoli, to dodam kilka zdań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PawełArndt">Bardzo proszę, panie dyrektorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#WaldemarDługołęcki">Kolega przedstawił problemy, które pojawiły się po wprowadzeniu ograniczeń w finansowaniu wydatków na obronę narodową w 2009 r. z punktu widzenia wykonania ustawy budżetowej w tej części budżetowej, w tym również z punktu widzenia wykonania zadań rzeczowych w tej części budżetowej. Uzupełniając wypowiedź kolegi, chcę powiedzieć, że Kolegium Najwyższej Izby Kontroli, oceniając wykonanie budżetu państwa w 2009 r. w zakresie wszystkich części budżetowych, biorąc pod uwagę złożoność sytuacji finansowej w 2009 r. i oceniając stan prawny, którym kierowała się Rada Ministrów, Minister Finansów i Minister Obrony Narodowej, który wykonywał decyzję o dokonaniu cięć wydatków – uznała te działania za poprawne. Kolegium Najwyższej Izby Kontroli dało temu jednoznaczny wyraz w uchwale. W szczegółach jest o tym mowa w dwóch miejscach. Po pierwsze, w informacji o wykonaniu budżetu państwa przez Ministerstwo Obrony Narodowej w części szczegółowej. Po drugie, w „Analizie wykonania budżetu państwa w 2009 r.” jest rozdział poświęcony przebiegowi realizacji wykonania budżetu państwa, w którym również taka ocena została zawarta. Podkreślam, że ocena Najwyższej Izby Kontroli dotycząca wdrażania decyzji o zmniejszeniu wydatków jest pozytywna. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PawełArndt">Bardzo dziękuję, panie dyrektorze. Otwieram dyskusję. Kto z państwa posłów chce zabrać głos? Pan poseł Henryk Kowalczyk, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#HenrykKowalczyk">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, powiem szczerze, że niezrealizowanie po raz kolejny tego ustawowego wskaźnika w wysokości 1,95% PKB wydatków na obronność, bo w 2009 r. wydatki na obronność wyniosły tylko 1,81% PKB, a w 2008 r. jeszcze mniej, budzi wielkie zaniepokojenie. Tłumaczenie, że jest kryzys, nie ma żadnego logicznego uzasadnienia, ponieważ mówimy o wielkości wydatków na obronność w nawiązaniu do wskaźnika PKB. Jeżeli jest kryzys, to PKB jest mniejszy. Po to właśnie określa się wysokość wydatków na obronność w nawiązaniu do PKB, żeby zachować proporcje. Rozumiałbym, gdyby wydatki na obronność zmniejszyły się w ujęciu kwotowym, ale nie mogę zrozumieć, że po raz kolejny wydatki na obronność były niższe niż 1,95% PKB. Bardzo dobrze pamiętamy, jakie były tego skutki dla przedsiębiorstw produkujących na rzecz obronności. Pamiętamy, że były zwolnienia w Stalowej Woli i w innych zakładach pracy. Takie bardzo miękkie stwierdzenie pana posła, który powiedział, że Komisja będzie starała się, żeby w przyszłości wydatki na obronność osiągnęły wskaźnik 1,95% PKB, jest niewystarczające i dziwne. Uważam, że właśnie po to wyraża się wielkość wydatków na obronność w nawiązaniu do PKB, żeby wydatki były niższe w czasie kryzysu, bo jeżeli wskaźnik PKB jest mniejszy, to wydatki na obronność również będą mniejsze, bo nakłady wyrażone w kwotach bezwzględnych maleją. Nie powinno jednak być mowy o zmniejszaniu wysokości współczynnika, ponieważ takie działania doprowadzą do ruiny obronę narodową.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#HenrykKowalczyk">Chcę zwrócić uwagę na to, że w 2009 r. mieliśmy dlatego do czynienia z dziwną sytuacją, że z budżetu 2009 r. spłacano zobowiązania 2008 r., które wynosiły ponad 3.000.000 tys. zł. Tak naprawdę należałoby oceniać wykonanie budżetu państwa w latach 2008-2009 łącznie. Jest to bardzo niebezpieczne zjawisko. Takie bardzo łagodne stwierdzenie, że kryzys usprawiedliwia nawet to, że nakłady na obronność nie osiągnęły 1,95% PKB, uważam za bardzo niebezpieczne. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PawełArndt">Bardzo dziękuję. Pani poseł Elżbieta Rafalska, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#ElżbietaRafalska">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, przecież wskaźnik finansowania potrzeb obronnych kraju został bardzo dokładnie ustalony. Wobec tego, że ustaliła się taka praktyka, można byłoby w zasadzie nie realizować tego wskaźnika, bo tak naprawdę w 2009 r. wydatki na obronność były niższe o ponad 5.000.000 tyś. zł od planowanych wydatków w ustawie budżetowej. Zobowiązania 2008 r. wynosiły 3.270.000 tys. zł. W nowelizacji ustawy w lipcu 2009 r. wydatki prawdzie nie zostały zmniejszone, ale już w listopadzie wydatki w wysokości 1.700.000 tys. zł zostały zablokowane, bo okazało się, że sytuacja budżetu państwa jest zła. W związku z tym chcę zadać pytanie. Przedstawiciel Najwyższej Izby Kontroli mówił, że NIK zgłaszała uwagi do blokowania wydatków. Pamiętam również, że Komisja Finansów Publicznych opiniowała dokonanie blokady tych wydatków. Jakie było uzasadnienie dokonania tej blokady wydatków? Najwyższa Izba Kontroli mówi o zmniejszonych wydatkach na obronność w wysokości 1.900.000 tys. zł. Czy można dowiedzieć się czegoś więcej na temat obszarów, w których dokonano zmniejszenia tych wydatków? Przy okazji katastrofy smoleńskiej wyszło na jaw, że dokonuje się oszczędności na szkoleniu pilotów, gdzie o żadnych oszczędnościach nie powinno być nawet mowy. Jeżeli te oszczędności będą się kumulować, to będziemy mieli coraz gorszą kadrę i coraz gorszy sprzęt. Takich zaległości nie da się odrobić, bo przecież mówimy o wielomiliardowych wydatkach. Dlatego chcę się dowiedzieć trochę więcej na temat ograniczeń tych wydatków. Chcę zwrócić uwagę, że te ograniczenia nie były małe. Czy pan poseł ma wiedzę, ile wyniosły wydatki na obronność w relacji do PKB w 2006, 2007 i 2008 r., bo mowa była o tym, że w 2009 r. wydatki wyniosły 1,81% PKB? Czy w 2006 i 2007 r. wydatki na obronność były wyższe niż założony wskaźnik 1,95% PKB? Przepraszam, kolega mi podpowiada, gdzie mogę znaleźć takie informacje. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#PawełArndt">Bardzo dziękuję pani poseł. Pani poseł Marzenna Drab, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#MarzennaDrab">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący. Ponieważ pani poseł Elżbieta Rafalska zadała pytanie przedstawicielowi NIK, chcę dopytać o pewną sprawę. Ponieważ 2009 r. to kolejny rok, w którym mamy do czynienia z sytuacją, w której wydatki na obronność były niższe niż 1,95% PKB, przyznaję, że ze zdziwieniem słucham tych łagodnych opinii przedstawianych przez Najwyższą Izbę Kontroli mówiących, że jest kryzys. Chcę w związku z tym zapytać, jakie działania zamierza podjąć Najwyższa Izba Kontroli w tej sprawie, bo jakkolwiek by na to patrzeć, mamy do czynienia ze złamaniem przepisów ustawy. Myślę, że taka bardzo łagodna ocena nie jest właściwa. Należy oceniać to w sposób realny, bo zmniejszenie wydatków Ministerstwa Obrony Narodowej w różnych dziedzinach, począwszy od szkolenia, a skończywszy na zakupach uzbrojenia, zagraża nie tylko bezpieczeństwu kraju, ale również bezpieczeństwu żołnierzy, których Polska kieruje na misje zagraniczne. Mam w związku z tym pytanie do przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli. Jakie działania Najwyższa Izba Kontroli zamierza podjąć w tym zakresie? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PawełArndt">Dziękuję bardzo. Pan poseł Andrzej Orzechowski, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#AndrzejOrzechowski">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, chcę apelować, żeby nie traktować budżetu państwa tak wycinkowo i żeby do ustawowego zapisu mówiącego, że planowane wydatki na obronność nie mogą być mniejsze niż 1,95% PKB, nie podchodzić w taki sposób, jak podchodzą do tego księgowi. Przecież w ustawie budżetowej, która służy realizacji zadań państwa, nie chodzi o to, żeby wydatki osiągnęły jakiś poziom, ale o to, żeby wysokość wydatków gwarantowała realizację podstawowych zadań państwa. Chcę zwrócić uwagę na to, że jeżeli cały PKB potraktujemy jako 100% i jeżeli pojawią się takie pomysły, żeby przeznaczać nie mniej niż 1,95% PKB na obronność, 6% PKB na ochronę zdrowia i tak dalej, bo będziemy wycinkowo traktować każde zadanie państwa, to okaże się, że 100% PKB to za mało i trzeba będzie przekroczyć 100% PKB, co oczywiście nie jest możliwe. Przypomnę, że w związku z tym, że mamy do czynienia z systematycznym deficytem budżetu państwa, który utrzymuje się od wielu lat, rośnie dług publiczny, a w ślad za nim rosną koszty obsługi długu krajowego oraz zadłużenia zagranicznego. Oznacza to, że obsługa zadłużenia pochłania coraz większe wydatki. Postulatom, które mówią, że w pewnych dziedzinach wydatki budżetu państwa muszą być sztywne, brakuje realizmu. Apeluję, aby patrzeć na budżet nie w taki sposób, że wysokość wydatków budżetu państwa w pewnych dziedzinach powinna być na pewnym poziomie, ale w taki sposób, żeby wysokość wydatków gwarantowała realizację podstawowych zadań państwa. Wykonanie budżetu państwa należy oceniać w kontekście tego, czy te podstawowe zadania państwa zostały zrealizowane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#PawełArndt">Dziękuję bardzo. Pani przewodnicząca Krystyna Skowrońska, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#KrystynaSkowrońska">Bardzo serdecznie dziękuję posłowi Witoldowi Sitarzowi za to, że przedstawił opinię Komisji Obrony Narodowej, która na tle innych opinii komisji sejmowych jest bardzo obszerna. Chcę zwrócić uwagę na to, że opinia Komisji Obrony Narodowej jest bardzo obszerna i rozbudowana. Wprawdzie ta opinia wskazuje na istnienie pewnych problemów, ale nie zawiera stwierdzeń mówiących, że Ministerstwo Obrony Narodowej nie zrealizowało istotnych z punktu widzenia obronności państwa zadań. Chcę panie i panów posłów zachęcić do przeczytania informacji Najwyższej Izby Kontroli, która mówi, że Najwyższa Izba Kontroli, oceniając wykonanie budżetu państwa w części budżetowej 29 – Obrona narodowa, również w latach 2007-2008, formułowała ocenę pozytywną z zastrzeżeniami. Opinia Komisji Obrony Narodowej została wypracowana na podstawie dyskusji, która była znacznie bardziej szczegółowa niż dyskusja na temat finansowania wydatków w części budżetowej 29 – Obrona narodowa, którą prowadzimy na dzisiejszym posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych. Oczekuję, że pan poseł Witold Sitarz powie nam, jak Komisja Obrony Narodowej oceniła realizację zadań państwa w zakresie obronności kraju. Zwracał na to uwagę pan poseł Andrzej Orzechowski. Mam jedno szczegółowe pytanie dotyczące skromnych dochodów zrealizowanych w wysokości wyższej od planowanej w części budżetowej 29 – Obrona narodowa. W sprawozdaniu mowa jest o tym, że osiągnięto dochody z tytułu kar pieniężnych od kontrahentów z tytułu niewykonania warunków umów na dostawy, roboty, usługi, innych wpływów oraz refundacji z Sekretariatu Organizacji Narodów Zjednoczonych. W ustawie budżetowej na 2009 r. zaplanowano dochody w wysokości 92.000 tys. zł, a zrealizowane je w wysokości 140.000 tys. zł, co oznacza, że wykonanie było wyższe o około 51%. Interesuje mnie, jakie konkretnie umowy nie zostały przez kontrahentów zrealizowane. Jak oceniano powody, dla których kontrahenci nie wywiązali się z umów? Proszę o udzielenie bardziej szczegółowych informacji na ten temat, ponieważ w dokumentach, które członkowie Komisji otrzymali, brakuje takich informacji. Co spowodowało, że umowy były realizowane z opóźnieniem, co pociągało za sobą konieczność zapłaty kar umownych? Myślę, że oceniając sprawozdanie z wykonania budżetu państwa w 2009 r. w części budżetowej 29 – Obrona narodowa, powinniśmy się kierować tą obszerną opinią przygotowaną przez Komisję Obrony Narodowej. Pytanie kieruję do przedstawicieli Ministerstwa Obrony Narodowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#PawełArndt">Bardzo dziękuję. Czy ktoś z państwa posłów chce jeszcze zabrać głos? Pani poseł Maria Zuba, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#MariaZuba">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, panie i panowie posłowie, szanowni państwo, kiedy omawialiśmy sprawozdanie z wykonania budżetu państwa w 2008 r., mieliśmy do czynienia z bardzo podobną sytuacją w zakresie realizacji wydatków w części budżetowej 29 – Obrona narodowa. Pamiętam, że wtedy wszyscy jednym głosem na czele z panem premierem zapewniali, że rok 2008 był pod tym względem wyjątkowy, ponieważ w tym właśnie roku pojawiły się skutki światowego kryzysu gospodarczego. Słyszeliśmy, że już więcej się nie powtórzy takie finansowanie wydatków w części 29 – Obrona narodowa. Rozpatrujemy sprawozdanie z wykonania budżetu państwa w 2009 r. w zakresie części budżetowej 29 – Obrona narodowa, i widzimy, że sytuacja się powtarza. Chcę zwrócić uwagę na to, że w 2009 r. mieliśmy do czynienia niejako z podwójnym zmniejszeniem wydatków w części budżetowej 29 – Obrona narodowa. Jak słusznie zwrócił na to uwagę kolega poseł Henryk Kowalczyk, po pierwsze, zmniejszył się produkt krajowy brutto, i, po drugie, zrealizowane wydatki wyniosły tylko 1,81% PKB wobec zakładanych 1,95%. To oznacza, że te zmniejszenia nałożyły się na siebie. Myślę, że jest to sytuacja niebezpieczna, dlatego że to staje się już tradycją. Apel do posłów o to, żeby nie robić z tego problemu, bo wydatki zaplanowane nie muszą być zrealizowane, proponuję interpretować w sposób prosty i przejrzysty. Posłowie koalicji rządowej mogą przecież znowelizować stosowne przepisy ustaw. Miejcie państwo odwagę dokonać zmiany przepisów ustawy i odstąpcie od obowiązku planowania wydatków na obronność w wysokości nie mniejszej niż 1,95% PKB. Jeżeli sięgniemy do uzasadnienia, w którym wyjaśniono, dlaczego należy ustalić wydatki na obronność na poziomie 1,95% PKB, to zobaczymy, że chodziło o to, żeby zapewnić polskiemu społeczeństwu bezpieczeństwo na należytym poziomie i żeby zapewnić minimalne wydatki w części budżetowej 29 – Obrona narodowa, zapewniające realizację tego celu. Drugi rok z rzędu mamy do czynienia z manipulowaniem. Sądzę, że w 2010 r. sytuacja będzie identyczna. Miejcie odwagę, apeluję do przedstawicieli rządu oraz posłów koalicji rządowej, dokonać zmiany i nie twórzcie pozorów. Trzeba powiedzieć społeczeństwu, że dokonujemy oszczędności w wydatkach w części budżetowej 29 – Obrona narodowa, które mają olbrzymie znaczenie z punktu widzenia bezpieczeństwa obywateli. Powiedzmy w sposób otwarty pracownikom zatrudnionym w przemyśle zbrojeniowym, że nie mają na co liczyć, ponieważ Ministerstwo Obrony Narodowej nie będzie dokonywało zakupów. Myślę, że to jest bardzo ważne. Trzeba mieć jednak odwagę, żeby to powiedzieć. Proszę nie apelować, żebyśmy przestali o tym dyskutować. Proszę podjąć jednoznaczną decyzję. Obiecujemy, mówię w imieniu opozycji, że w przyszłym roku nie będziemy oczekiwali zrealizowania wydatków w części budżetowej 29 – Obrona narodowa na poziomie 1,95% PKB. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#PawełArndt">Dziękuję bardzo. Ponownie głos zabierze pani poseł Elżbieta Rafalska. Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#ElżbietaRafalska">Ja również chcę polemizować z wypowiedzią pana posła Andrzeja Orzechowskiego. Panie pośle, obraża pan inteligencję opozycji. Bardzo prosimy, żeby formułować trochę bardziej wyważone oceny. Proszę państwa, trudno sobie wyobrazić bardziej spokojną ocenę wykonania budżetu państwa w 2009 r. Nasze głosy, o których można byłoby powiedzieć, że są ostre i krytyczne, są nieliczne. Gdybyśmy chcieli, moglibyśmy wymienić znacznie liczniejsze słabości wykonania budżetu państwa w 2009 r. w zakresie części budżetowej 29 – Obrona narodowa. Doskonale wiemy, czym jest elastyczność realizacji wydatków. Wiemy jednak także, czym jest dyscyplina budżetowa, pewne rygory i zobowiązania. Rząd ma możliwość podjęcia takich inicjatyw, o których mówiła pani poseł Maria Zuba. Proszę również pamiętać, że w 2009 r. mieliśmy do czynienia z zupełnie specyficzną sytuacją, ponieważ znowelizowano ustawę budżetową na 2009 r., a pod koniec roku dokonano blokady wydatków. Prawdą jest, że planowanie zawsze obarczone jest jakimiś błędami. Wydaje mi się jednak, że chyba nie takimi błędami, o których tutaj dyskutujemy. Proszę darować sobie takie założenia, że my tego nie bierzemy pod uwagę, bo naprawdę sprawozdanie z wykonania budżetu państwa w 2009 r. w części budżetowej 29 – Obrona narodowa staramy się ocenić obiektywnie. Wyraźnie widać, że zmniejszenie wydatków w tej części budżetowej było działaniem zamierzonym. Rozumiemy specyficzną sytuację, która spowodowała konieczność dokonywania blokad wydatków, ale zmniejszenia wydatków nie mogą się kumulować, bo to będzie miało negatywny wpływ nie tylko na sytuację pracowników zatrudnionych w przemyśle zbrojeniowym, co ma bardzo duże znaczenie ze względów społecznych, ale również na zmniejszenie potencjału obronnego kraju. Dzięki pracownikom zatrudnionym w zakładach zbrojeniowych możliwe jest osiągnięcie celu polegającego na zaspokojeniu potrzeb obronnych. Być może trzeba jednak przyznać, że Polski nie stać na to, żeby minimalne wydatki na obronność wynosiły 1,95% PKB, którego to wskaźnika Komisja Obrony Narodowej chce tak bronić, jak powiedział pan poseł Witold Sitarz. Jeżeli tak, to trzeba zmienić jego wysokość. Jeżeli tak się stanie, to nie będziemy zgłaszać tych uwag podczas rozpatrywania sprawozdania z wykonania budżetu państwa, lecz podczas prac nad projektem ustawy budżetowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#PawełArndt">Bardzo dziękuję. Czy ktoś z państwa posłów chce jeszcze zabrać głos w dyskusji lub zadać jakieś pytanie? Nie słyszę zgłoszeń. Ponieważ adresatów tych pytań było przynajmniej kilku, bo kierowane były do przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli, posła Witolda Sitarza, który przedstawił opinię Komisji Obrony Narodowej, oraz do przedstawicieli Ministerstwa Obrony Narodowej. Pan dyrektor Waldemar Długołęcki, bardzo proszę. …Bardzo proszę, panie dyrektorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#WłodzimierzZegadło">Panie przewodniczący, pytania dotyczyły przyczyn zablokowania wydatków. Blokada wydatków została dokonana de facto już na początku 2009 r. Formalnie wydatki zostały zablokowane w połowie roku, ale już na początku roku nie można było realizować pewnych wydatków. Przyczyną dokonania blokad wydatków była konieczność oszczędności. Takie było zalecenie Rady Ministrów, żeby poszczególne resorty, w tym również Ministerstwo Obrony Narodowej, dokonały ograniczenia wydatków.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#WłodzimierzZegadło">Jakie obszary zostały dotknięte ograniczeniem wydatków i które zadania nie zostały zrealizowane w związku z ograniczeniem wydatków? W przypadku Ministerstwa Obrony Narodowej ograniczeniem wydatków zostały dotknięte praktycznie wszystkie obszary, bo szkolenia, zakupy i remonty. Najwyższa Izba Kontroli wskazuje w informacji na dość precyzyjny raport przygotowany przez Sztab Generalny opatrzony klauzulą tajności, w którym szczegółowo przedstawiono negatywne skutki tych długotrwałych oszczędności dla poszczególnych rodzajów wojsk. Jeżeli chcecie państwo dowiedzieć się więcej, to myślę, że powinniście państwo zapoznać się z tym raportem, bo on dokładnie opisuje te zjawiska.</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#WłodzimierzZegadło">Jakie działania planuje w związku z tym podjąć Najwyższa Izba Kontroli. Na str. 8 informacji Najwyższej Izby Kontroli zwracamy się z wnioskiem do Rady Ministrów o zapewnienie możliwości realizacji wskaźnika wydatków określonego w art. 7 ust. 1 ustawy o przebudowie i modernizacji technicznej oraz finansowaniu sił zbrojnych. W przywołanym przepisie mowa jest o wydatkach w wysokości 1,95% PKB, o których państwo posłowie dzisiaj mówiliście. To tak naprawdę jest najważniejszy wniosek, który Najwyższa Izba Kontroli może zgłosić. Innych działań Najwyższa Izba Kontroli nie planuje podjąć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#PawełArndt">Bardzo dziękuję panu dyrektorowi. Czy pan poseł Witold Sitarz chce zabrać głos w imieniu Komisji Obrony Narodowej?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#WitoldSitarz">Jeżeli dobrze zapamiętałem, to pytanie kierowane pod moim adresem…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#PawełArndt">…Pytanie zadała pani poseł Krystyna Skowrońska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#WitoldSitarz">… dotyczyło umów, które nie zostały zrealizowane, w związku z czym Ministerstwo Obrony Narodowej uzyskało wyższe dochody z tytułu nałożenia na kontrahentów kar umownych. Chcę powiedzieć, że Ministerstwo Obrony Narodowej w swoich materiałach informuje, że głównym powodem przekroczenia planu dochodów były nie kary, lecz wyższe dochody z tytułu refundacji kosztów przez Sekretariat Organizacji Narodów Zjednoczonych. Jak znam życie, zapewne część tych dochodów stanowiły kary umowne, ale ja nie potrafię odpowiedzieć na to pytanie. Proszę, żeby Ministerstwo Obrony Narodowej udzieliło mi wsparcia, bo w materiałach dostarczonych Komisji takie szczegółowe informacje nie zostały zamieszczone. Jeżeli dobrze orientuję się, to większość umów, których realizacja była zagrożona tym, że Ministerstwo Obrony Narodowej nie będzie w stanie pokryć kosztów ich realizacji, została renegocjowana. Dzięki temu wartość tych umów została zmniejszona albo terminy ich realizacji zostały przesunięte. Z tego tytułu kar umownych zapewne nie stosowano, bo strony umów stosują tutaj inne podejście. Jeżeli mogę, to proszę o wsparcie ze strony przedstawicieli Ministerstwa Obrony Narodowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#PawełArndt">Bardzo dziękuję, panie pośle. Poproszę pana ministra i innych przedstawicieli Ministerstwa Obrony Narodowej o udzielenie odpowiedzi na to i wszystkie pozostałe pytania, które zostały zadane. Pan minister Marcin Idzik, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#MarcinIdzik">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Panie przewodniczący, zanim oddam głos panu gen. Grzegorzowi Sodolskiemu, który udzieli szczegółowych odpowiedzi na zadane pytania, w tym również na pytanie zadane przez panią poseł Krystynę Skowrońską, pragnę stwierdzić, że tak naprawdę mamy do czynienia z jednym budżetem państwa. Budżet Ministerstwa Obrony Narodowej jest tylko częścią budżetu państwa. Tak naprawdę wydatki Ministerstwa Obrony Narodowej muszą być dostosowane do wszystkich wydatków budżetu państwa. Pragnę również wskazać, że wskaźnik 1,95% PKB dotyczy nie roku bieżącego, lecz czwartego kwartału roku poprzedzającego, a więc nie do końca jest związany z danym rokiem budżetowym.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#MarcinIdzik">Pragnę również odpowiedzieć na pytanie, o działania, które podjął Minister Obrony Narodowej, i na pytanie o to, czego dotyczyła ta faza redukcji. Pragnę wskazać, że Minister Obrony Narodowej określił dwa priorytety: misje zagraniczne oraz profesjonalizacja. Należy stwierdzić, że tym, na czym Ministrowi Obrony Narodowej najbardziej zależało, były uposażenia dla żołnierzy oraz wynagrodzenia pracowników wojska, zagwarantowanie bezpieczeństwa żołnierzy zarówno tych, którzy przebywają na misjach zagranicznych, jak i tych w przebywających w Polsce. Udało się to osiągnąć dzięki temu, że nie ograniczono wydatków na szkolenia. Zagwarantowanie bezpieczeństwa żołnierzy było możliwe dzięki szkoleniom przygotowującym do wzięcia udziału w misji zagranicznej, które odbywały się w Polsce, jak również dzięki zapewnieniu dostaw odpowiedniego sprzętu na teatr działań. Takie były priorytety Ministra Obrony Narodowej. W tych obszarach nie było żadnych cięć wydatków. Zmniejszenie wydatków bieżących o 50% było najbardziej dotkliwe. Trzeba powiedzieć, że Ministerstwo Obrony Narodowej zmuszone było nawet do naruszenia zapasów normatywnych, czyli tak zwanych zapasów wojennych, które w latach następnych trzeba będzie odtworzyć. Ministerstwo Obrony Narodowej zmniejszyło wydatki reprezentacyjne, na podróże służbowe, na telefony oraz na remonty. Rzeczywiście te wydatki zostały bardzo mocno zredukowane przez Ministerstwo Obrony Narodowej. W latach następnych Ministerstwo Obrony Narodowej zamierza zwiększać te wydatki, tak aby stan posiadania Sił Zbrojnych oraz stan zapasów normatywnych został odtworzony. Analizując budżet Ministerstwa Obrony Narodowej na 2009 r., należy wziąć pod uwagę to, że zostały określone pewne priorytety. Pewne wydatki, jak na przykład bezpieczeństwo żołnierzy, ćwiczenia oraz uposażenia i wynagrodzenia, nie zostały zmniejszone. Pewne wydatki należało jednak zredukować. Ministerstwo Obrony Narodowej podjęło świadomie decyzję o zmniejszeniu wydatków bieżących o 50%. Panie generale, przekazuję panu głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#PawełArndt">Bardzo proszę, panie dyrektorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#GrzegorzSodolski">Panie przewodniczący, szanowni państwo, pozostaje mi jedynie odpowiedzieć na pytanie zadane przez panią przewodniczącą Krystynę Skowrońską. To prawda, że dochody Ministerstwa Obrony Narodowej zostały zrealizowane w znacznie wyższej wysokości niż planowano, bo wyniosły one 140.000 tys. zł, a nie 92.000 tys. zł, jak planowano. Te dochody były wyższe przede wszystkim dlatego, że nastąpiło rozliczenie misji Organizacji Narodów Zjednoczonych, z uczestnictwa w których decyzją rządu zgodnie z przyjętą strategią Polska wycofała się w 2009 r. Mam na myśli misję w Libanie, Syrii i Czadu. W wyniku tych rozliczeń dochody Ministerstwa Obrony Narodowej wzrosły o ponad 20.000 tys. zł. Te środki zostały przekazane na rachunek budżetu państwa. Chcę powiedzieć, że nie było żadnych istotnych wpływów z tytułu nakładania kar umownych. Jak powiedział pan minister Marcin Idzik, w 2009 r. Ministerstwo Obrony Narodowej musiało renegocjować 111 umów wieloletnich. Nasi kontrahenci zrealizowali zamówienia zgodnie z postanowieniami renegocjowanych umów. W 2009 r. wykonanie w tym obszarze planu wydatków majątkowych wyniosło 100%, bo w Departamencie Zaopatrywania wydatki zaplanowano w wysokości 4.700.000 tys. zł, a zrealizowano w kwocie o 1,2 tys. zł niższej. Wydawało się, że nie jest możliwe zrealizować takie wydatki, ale dokonano tego. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#PawełArndt">Dziękuję bardzo. Zgłasza się jeszcze pan poseł Henryk Kowalczyk. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#HenrykKowalczyk">Panie przewodniczący, przepraszam, ale wypowiedź pana ministra skłania mnie do tego, żeby zadać jeszcze jedno pytanie. Pan minister Marcin Idzik stwierdził, że Ministerstwo Obrony Narodowej zmuszone było do naruszenia rezerw wojennych i że w latach przyszłych postara się uzupełnić stany normatywne. Im dłużej trwa ta dyskusja, tym bardziej przerażający obraz się wyłania. Mam w związku z tym pytanie. Jaką wartość mają te naruszenia stanów normatywnych? Chodzi mi tylko o wartość, bo rozumiem, ze nie możemy dyskutować o rezerwach wojennych. Jakie wydatki trzeba będzie zrealizować, żeby je uzupełnić w przyszłości? Jak sądzę, ta sytuacja nie może przecież trwać dłużej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#PawełArndt">Czy jeszcze ktoś z państwa posłów chce zabrać głos? Nie słyszę innych zgłoszeń. Panie ministrze, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#MarcinIdzik">Chcę powiedzieć, że naruszenie zapasów normatywnych brzmi groźnie, dlatego powiem, jakiego asortymentu te naruszenia dotyczyły. Chodziło przede wszystkim o zapasy mundurowe, zapasy obuwia i racji żywnościowych na czas wojny. Ten asortyment i tak podlega rotacji. Pewne wydatki będziemy musieli zwiększyć w przyszłości, ale trzeba pamiętać, że od 2009 r. siły zbrojne są w pełni profesjonalne. Wielkość rezerw wojennych musi zostać dostosowana do potrzeb stutysięcznej armii. Dzięki temu, że pewne zapasy normatywne zostały zredukowane, zostaną odtworzone tylko do wysokości odpowiadającej potrzebom stutysięcznej armii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#PawełArndt">Pan poseł Henryk Kowalczyk, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#HenrykKowalczyk">Zadałem bardzo krótkie pytanie. Nie chodziło mi o wymienianie rodzaju zapasów, które zostały uszczuplone. Jakie wydatki trzeba będzie ponieść w przyszłości, żeby odtworzyć te zapasy do stanów normatywnych wynikających z nowych potrzeb stutysięcznej armii?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#MarcinIdzik">Nie potrafię w tej chwili odpowiedzieć na to pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#PawełArndt">Czy ktoś z państwa posłów chce jeszcze zabrać głos w dyskusji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#HenrykKowalczyk">Proszę o udzielenie odpowiedzi na to pytanie na piśmie. Chcę mieć pełny obraz wykonania budżetu państwa w 2009 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#PawełArndt">Dziękuję bardzo. Rozumiem, że nie ma innych głosów w dyskusji. Rozumiem również, że mogę stwierdzić zakończenie rozpatrywania opinii Komisji Obrony Narodowej o sprawozdaniu z wykonania budżetu państwa w 2009 r. w części budżetowej 29 – Obrona narodowa. Proszę państwa, bardzo dziękuję wszystkim państwu za obecność. Przypominam, że następne posiedzenie Komisji odbędzie się o godzinie 17.30.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#PawełArndt">Wyczerpaliśmy porządek dzienny dzisiejszych obrad – zamykam posiedzenie Komisji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>