text_structure.xml 588 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 9 min 02)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Józef Oleksy oraz wicemarszałkowie Józef Zych, Donald Tusk, Tomasz Nałęcz i Kazimierz Michał Ujazdowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#Komentarz">Otwieram posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#Komentarz">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panią poseł Anitę Błochowiak i panów posłów: Jakuba Derech-Krzyckiego, Bogusława Wontora i Krzysztofa Zarembę.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#Komentarz">W pierwszej części obrad sekretarzami będą panowie posłowie Bogusław Wontor i Krzysztof Zaremba.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#Komentarz">Protokół i listę mówców prowadzić będą panowie posłowie Bogusław Wontor i Jakub Derech-Krzycki.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#Komentarz">Protokół 88. posiedzenia Sejmu uważam za przyjęty wobec niewniesienia zastrzeżeń.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#Komentarz">Wysoka Izbo! W piątek zmarł w Warszawie bohater polskiego lotnictwa generał pilot Stanisław Skalski. As lotnictwa myśliwskiego walk wrześniowych i Bitwy o Anglię, kawaler Krzyża Virtuti Militari.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#Komentarz">Uczcijmy jego pamięć chwilą ciszy.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#komentarz">(Zebrani wstają, chwila ciszy)</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#komentarz">(Posłowie: Wieczny odpoczynek racz mu dać Panie, a światłość wiekuista niechaj mu świeci na wieki. Niech odpoczywa w pokoju wiecznym. Amen.)</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#Komentarz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#Komentarz">Przypominam, że na poprzednim posiedzeniu Sejm nie przeprowadził głosowań nad wnioskami o odrzucenie informacji: Ministra Środowiska o gospodarowaniu wodami w Polsce oraz rządu na temat planów i perspektyw przystąpienia Polski do strefy euro.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#Komentarz">W związku z tym podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o te głosowania.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#Komentarz">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o stanowiskach Senatu w sprawie ustaw: o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz o zmianie ustawy o finansowym wspieraniu inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#Komentarz">Sprawozdania te zostały państwu doręczone odpowiednio w drukach nr 3431, 3432 i 3425.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#Komentarz">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#Komentarz">Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na zastosowanie klauzuli z art. 54 ust. 5 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#Komentarz">Jeśli nie będzie sprzeciwu, uznam, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#Komentarz">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#Komentarz">Właściwe komisje przedłożyły dodatkowe sprawozdania o projektach ustaw: o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, o zmianie ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa oraz o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-2.20" who="#Komentarz">Sprawozdania te zostały paniom i panom posłom doręczone odpowiednio w drukach nr 3242-A, 3219-A i 3304-A.</u>
          <u xml:id="u-2.21" who="#Komentarz">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące przeprowadzenie trzecich czytań tych projektów ustaw.</u>
          <u xml:id="u-2.22" who="#Komentarz">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o projektach następujących ustaw: o ratyfikacji Konwencji nr 170 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącej bezpieczeństwa przy używaniu substancji i preparatów chemicznych w pracy, o zmianie ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin, o rekompensacie przysługującej w związku z odstąpieniem w roku 2002 od waloryzacji dodatku kombatanckiego, o zmianie ustawy o zmianie imion i nazwisk, o zmianie ustawy o Policji oraz ustawy Kodeks postępowania karnego, o zmianie ustawy o samorządowych kolegiach odwoławczych, ustawy o działach administracji rządowej oraz ustawy o administracji rządowej w województwie oraz o zmianie ustawy o utworzeniu Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-2.23" who="#Komentarz">Sprawozdania te zostały państwu doręczone odpowiednio w drukach nr 3405, 3404, 3410, 3399, 3400, 3409 i 3406.</u>
          <u xml:id="u-2.24" who="#Komentarz">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
          <u xml:id="u-2.25" who="#Komentarz">Rada Ministrów przedłożyła projekt ustawy o zmianie ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym, który został państwu doręczony w druku nr 3421.</u>
          <u xml:id="u-2.26" who="#Komentarz">Po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący przeprowadzenie pierwszego czytania tego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-2.27" who="#Komentarz">Po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów podjąłem decyzję o skreśleniu z porządku dziennego dotychczasowych punktów 4. i 5. dotyczących pierwszych czytań projektów uchwał w sprawie traktatu konstytucyjnego Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-2.28" who="#Komentarz">Chcę przy okazji poinformować Izbę, że uzgodniliśmy wspólnie w Konwencie, że ta ważna sprawa i stosunek do niej oraz sposobu rozmawiania ze społeczeństwem o traktacie konstytucyjnym będzie przedmiotem całodniowej debaty Izby w pierwszej połowie grudnia bieżącego roku.</u>
          <u xml:id="u-2.29" who="#Komentarz">Na podstawie art. 194 ust. 1 regulaminu Sejmu uprawnione podmioty zgłosiły propozycję tematu informacji bieżących do rozpatrzenia na 89. posiedzeniu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-2.30" who="#Komentarz">Lista obejmująca tematy i numery informacji została państwu wyłożona na ławy.</u>
          <u xml:id="u-2.31" who="#Komentarz">Informacja bieżąca nr 1, wybrana przez Prezydium Sejmu, nie uzyskała jednolitej opinii Konwentu Seniorów i w związku z tym na podstawie art. 194 ust. 4 regulaminu Sejmu Sejm podejmie decyzję w głosowaniu, wykorzystując funkcję urządzenia do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-2.32" who="#Komentarz">Będziemy głosować według wyboru z listy.</u>
          <u xml:id="u-2.33" who="#Komentarz">Ponieważ zgłoszono dwie propozycje tematów informacji, głosować będziemy alternatywnie zwykłą większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-2.34" who="#Komentarz">Sejm rozpatrzy tę informację, która uzyska większą ilość głosów.</u>
          <u xml:id="u-2.35" who="#Komentarz">Przypominam zasady głosowania przy użyciu urządzenia do liczenia głosów z wykorzystaniem funkcji umożliwiającej dokonanie wyboru z listy.</u>
          <u xml:id="u-2.36" who="#Komentarz">Po rozpoczęciu głosowania na wyświetlaczu pojawi się komunikat: Informacja nr 1. Numery informacji odpowiadają numerom na wyłożonej liście pomocniczej. Aby oddać głos na informację widniejącą aktualnie na wyświetlaczu, należy nacisnąć przycisk koloru zielonego, oznaczony również znakiem plus. Po oddaniu głosu na wybraną informację należy zatwierdzić swoją decyzję przez naciśnięcie przycisku oznaczonego białym kolorem.</u>
          <u xml:id="u-2.37" who="#Komentarz">Chcę udzielić Izbie jeszcze dodatkowego wyjaśnienia. Wszyscy państwo to macie przed sobą. Otóż wybierać będziemy pomiędzy tematem w sprawie otwartych funduszy emerytalnych w kontekście decyzji Eurostatu oraz w sprawie stanowiska rządu dotyczącego wspólnej ekspertyzy podpisanej przez Jana Barcza i Jochena Froweina. Proszę państwa, ta ekspertyza jest świeżym opracowaniem i zgodnie z dyskusją, którą odbyliśmy, najpierw zajęłaby się nią Komisja Spraw Zagranicznych, by powrócić do informacji w Izbie, bo sprawa jest ważna.</u>
          <u xml:id="u-2.38" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Panie marszałku, czy można?)</u>
          <u xml:id="u-2.39" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie za bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-2.40" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Oględnie przedstawił pan sprawę.)</u>
          <u xml:id="u-2.41" who="#komentarz">(Głos z sali: W postaci sprostowania.)</u>
          <u xml:id="u-2.42" who="#Komentarz">Nie widzę powodu.</u>
          <u xml:id="u-2.43" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-2.44" who="#Komentarz">Panie pośle, proszę wybaczyć, ale nie ma błędu w tym, co...</u>
          <u xml:id="u-2.45" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Ale, panie marszałku...)</u>
          <u xml:id="u-2.46" who="#Komentarz">Nie udzielam panu głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#AntoniMacierewicz">Przedmiotem ekspertyzy jest rezygnacja z reparacji. Nie o tym będziemy dyskutowali, czy się zgadzamy na rezygnację z reparacji, czy nie.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#JózefOleksy">Panie pośle, proszę opuścić mównicę, bo wdziera się pan na nią na ogół bez przyzwolenia.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Panie marszałku, zawsze czekam na przyzwolenie.)</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#JózefOleksy">No, niestety. Jeszcze raz powtarzam, żeby uspokoić pana posła Macierewicza, ta ekspertyza będzie podlegać analizie, bo wnioski z tej analizy dotyczą ważnej sprawy. Nie proponowało tego Prezydium na dziś, ponieważ, przypomnę, nastąpiła formalna rozbieżność pomiędzy wnioskodawcami z wczorajszego i dzisiejszego posiedzenia Konwentu.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#JózefOleksy">Proszę bardzo, czy wszyscy posłowie są gotowi do przeprowadzenia głosowania?</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#JózefOleksy">Przypominam tylko, że naciśnięcie białego przycisku jest równoznaczne z ostatecznym podjęciem decyzji. Proszę, by użyć go jako ostatniego.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#JózefOleksy">Rozpoczynamy głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#JózefOleksy">Czy wszyscy posłowie podjęli już decyzję w sprawie wyboru informacji?</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-4.9" who="#JózefOleksy">Rozumiem, że wszyscy posłowie...</u>
          <u xml:id="u-4.10" who="#JózefOleksy">Jeszcze 50 posłów nie podjęło decyzji.</u>
          <u xml:id="u-4.11" who="#JózefOleksy">Jeszcze dwóch posłów nie podjęło decyzji, więc proszę ją podjąć, ponieważ zamykam głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-4.12" who="#JózefOleksy">Proszę teraz o naciśnięcie przycisku oznaczonego białym kolorem w celu ostatecznego zatwierdzenia głosu.</u>
          <u xml:id="u-4.13" who="#JózefOleksy">Dziękuję. Zamykam głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-4.14" who="#JózefOleksy">Głosowało 342 posłów. Informacja nr 1 otrzymała 200 głosów, informacja nr 2 - 120.</u>
          <u xml:id="u-4.15" who="#JózefOleksy">Stwierdzam, że Sejm do rozpatrzenia na 89. posiedzeniu wybrał informację w sprawie otwartych funduszy emerytalnych w kontekście decyzji Eurostatu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-4.16" who="#JózefOleksy">Prezydium Sejmu, po wysłuchaniu opinii Konwentu, proponuje, aby Sejm wysłuchał 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół w dyskusjach nad: sprawozdaniem komisji o projektach ustaw o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego; sprawozdaniem Głównego Inspektora Pracy z działalności Państwowej Inspekcji Pracy w 2003 r.; w łącznej dyskusji nad sprawozdaniami komisji o stanowiskach Senatu w sprawie ustaw o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.</u>
          <u xml:id="u-4.17" who="#JózefOleksy">Prezydium proponuje jednocześnie, aby Sejm wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół w dyskusjach nad pozostałymi punktami porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-4.18" who="#JózefOleksy">Jeżeli nie będzie sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.19" who="#JózefOleksy">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-4.20" who="#JózefOleksy">Za chwilę rozpoczniemy rozpatrywanie sprawozdania komisji o projektach ustaw o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-4.21" who="#JózefOleksy">Następnie rozpatrzymy kolejne sprawozdania komisji o projektach następujących ustaw: o zmianie ustawy o Policji oraz ustawy Kodeks postępowania karnego; o rekompensacie przysługującej w związku z odstąpieniem w roku 2002 od waloryzacji dodatku kombatanckiego; o zmianie ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin, o zmianie ustawy o samorządowych kolegiach odwoławczych, ustawy o działach administracji rządowej oraz ustawy o administracji rządowej w województwie; o zmianie ustawy o utworzeniu Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa; o wypowiedzeniu Konwencji o rybołówstwie i ochronie żywych zasobów w Morzu Bałtyckim i Bełtach; o projekcie ustawy o ratyfikacji Uchwały nr 90 - zmiana Umowy o utworzeniu Banku w celu przyjęcia Mongolii jako kraju operacji oraz o stanowiskach Senatu w sprawie ustaw: o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.</u>
          <u xml:id="u-4.22" who="#JózefOleksy">Jutro rano przeprowadzimy głosowania m.in. nad poprawkami Senatu do ustaw o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.</u>
          <u xml:id="u-4.23" who="#JózefOleksy">Następnie rozpatrzymy pytania w sprawach bieżących oraz informację bieżącą.</u>
          <u xml:id="u-4.24" who="#JózefOleksy">Po zakończeniu rozpatrywania informacji bieżącej planowane jest rozpatrzenie sprawozdania komisji o projekcie ustawy o zmianie ustawy o portach i przystaniach morskich.</u>
          <u xml:id="u-4.25" who="#JózefOleksy">Następnie rozpatrzymy kolejne sprawozdania komisji o projektach ustaw o zmianie ustawy o zmianie imion i nazwisk oraz o ratyfikacji Konwencji nr 170 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącej bezpieczeństwa przy używaniu substancji i preparatów chemicznych w pracy.</u>
          <u xml:id="u-4.26" who="#JózefOleksy">W dalszej kolejności przeprowadzimy pierwsze czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym.</u>
          <u xml:id="u-4.27" who="#JózefOleksy">Wieczorem rozpatrzymy sprawozdanie komisji o projekcie uchwały zobowiązującej Ministerstwo Obrony Narodowej do przywrócenia stopni wojskowych i umundurowania galowo-wyjściowego Wojska Polskiego według stanu i wzorów z 1936 r.</u>
          <u xml:id="u-4.28" who="#JózefOleksy">Następnie rozpatrzymy sprawozdanie komisji o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o finansowym wspieraniu inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-4.29" who="#JózefOleksy">Planowane jest także rozpatrzenie sprawozdania komisji o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej.</u>
          <u xml:id="u-4.30" who="#JózefOleksy">W piątek rano przeprowadzimy głosowania w trzecich czytaniach projektów ustaw: o zmianie ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego, a także nad wnioskami zgłoszonymi podczas poprzedniego posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-4.31" who="#JózefOleksy">Planowane jest także przeprowadzenie trzecich czytań projektów ustaw: o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, a także o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji.</u>
          <u xml:id="u-4.32" who="#JózefOleksy">Po głosowaniach rozpatrzymy sprawozdanie Głównego Inspektora Pracy z działalności Państwowej Inspekcji Pracy w 2003 r.</u>
          <u xml:id="u-4.33" who="#JózefOleksy">Ostatnim punktem porządku dziennego rozpatrywanym w piątek będzie informacja rządu w sprawie prywatyzacji Giełdy Papierów Wartościowych.</u>
          <u xml:id="u-4.34" who="#JózefOleksy">Informuję, że Senat przyjął bez poprawek ustawy: o ustanowieniu Medalu za Zasługi dla Straży Granicznej, o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Słowacką o zmianach przebiegu granicy państwowej i zatwierdzeniu dokumentacji granicznej oraz o ratyfikacji Europejskiego porozumienia o przekazywaniu odpowiedzialności za uchodźców.</u>
          <u xml:id="u-4.35" who="#JózefOleksy">Proszę posła sekretarza o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#KrzysztofZaremba">Informuję, że w dniu dzisiejszym odbędą się posiedzenia Komisji:</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#KrzysztofZaremba">- Finansów Publicznych - o godz. 10,</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#KrzysztofZaremba">- Obrony Narodowej - o godz. 10,</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#KrzysztofZaremba">- Sprawiedliwości i Praw Człowieka - o godz. 10,</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#KrzysztofZaremba">- Śledczej do zbadania zarzutu nieprawidłowości w nadzorze Ministerstwa Skarbu Państwa nad przedstawicielami Skarbu Państwa w spółce PKN Orlen SA oraz zarzutu wykorzystania służb specjalnych (d. UOP) do nielegalnych nacisków na organa wymiaru sprawiedliwości w celu uzyskania postanowień służących do wywierania presji na członków Zarządu PKN Orlen SA - o godz. 10;</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#KrzysztofZaremba">- do Spraw Kontroli Państwowej - o godz. 11.30;</u>
          <u xml:id="u-5.6" who="#KrzysztofZaremba">- do Spraw Unii Europejskiej - o godz. 12;</u>
          <u xml:id="u-5.7" who="#KrzysztofZaremba">- Gospodarki - o godz. 13;</u>
          <u xml:id="u-5.8" who="#KrzysztofZaremba">- Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa - o godz. 13;</u>
          <u xml:id="u-5.9" who="#KrzysztofZaremba">- Rolnictwa i Rozwoju Wsi - o godz. 13;</u>
          <u xml:id="u-5.10" who="#KrzysztofZaremba">- Regulaminowej i Spraw Poselskich - o godz. 14;</u>
          <u xml:id="u-5.11" who="#KrzysztofZaremba">- Skarbu Państwa - o godz. 14;</u>
          <u xml:id="u-5.12" who="#KrzysztofZaremba">- Kultury i Środków Przekazu - o godz. 14.30;</u>
          <u xml:id="u-5.13" who="#KrzysztofZaremba">- do Spraw Unii Europejskiej - o godz. 15;</u>
          <u xml:id="u-5.14" who="#KrzysztofZaremba">- Edukacji, Nauki i Młodzieży - o godz. 15;</u>
          <u xml:id="u-5.15" who="#KrzysztofZaremba">- Infrastruktury wspólnie z Komisją Polityki Społecznej i Rodziny oraz z Komisją Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej - o godz. 15;</u>
          <u xml:id="u-5.16" who="#KrzysztofZaremba">- Spraw Zagranicznych - o godz. 15;</u>
          <u xml:id="u-5.17" who="#KrzysztofZaremba">- Regulaminowej i Spraw Poselskich - o godz. 17;</u>
          <u xml:id="u-5.18" who="#KrzysztofZaremba">- Ustawodawczej - o godz. 17;</u>
          <u xml:id="u-5.19" who="#KrzysztofZaremba">- Nadzwyczajnej do rozpatrzenia rządowego projektu ustawy o informatyzacji działalności niektórych podmiotów realizujących zadania publiczne - o godz. 17;</u>
          <u xml:id="u-5.20" who="#KrzysztofZaremba">- Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw związanych z rządowym „Programem uporządkowania i ograniczenia wydatków publicznych” - o godz. 17. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#JózefOleksy">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#JózefOleksy">Pan poseł Piechociński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#JanuszPiechociński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Są sprawy i rozwiązania, co do których Wysokiej Izbie nawet by nie przyszło do głowy, że trzeba je prawnie regulować. W imieniu Klubu Parlamentarnego PSL, dbając o to, aby to była wspólna inicjatywa całego Sejmu, apeluję do pana marszałka, by na najbliższym posiedzeniu Konwentu Seniorów zdobyć się na reakcję na następujące fakty. Proszę państwa, 3 maja i 11 listopada, w dni największych świąt narodowych, niektóre sieci handlowe prowadzą pełną działalność handlową i usługową. Nigdy nie regulowaliśmy tego ustawowo, zakładając, że są granice...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#JózefOleksy">Panie pośle, proszę wybaczyć, ale to nie jest właściwe miejsce...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#JanuszPiechociński">Panie marszałku, myślę, że Wysoka Izba nie może przejść obojętnie wobec deptania godności narodowej Polaków.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#JózefOleksy">Panie pośle, dziękuję bardzo. Proszę złożyć odpowiedni projekt w tej sprawie i będziemy go rozpatrywać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#JanuszPiechociński">Dziękuję, panie marszałku. Sugerowałem, aby zostało to zrobione poprzez Konwent Seniorów i właściwą komisję sejmową, aby było to wspólne stanowisko Sejmu, a nie grup politycznych.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#JózefOleksy">Nie wypłynęło to w czasie dyskusji na posiedzeniu Konwentu Seniorów. Proszę, żeby klub to zgłosił. Wszyscy wiemy, w jakim trybie zgłasza się propozycje uregulowania różnych spraw.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#JózefOleksy">W jakiej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#komentarz">(Poseł Gabriela Masłowska: Sprawa porządkowa.)</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma takich spraw.)</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#JózefOleksy">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#GabrielaMasłowska">Panie marszałku, mam pytanie w sprawie porządku obrad. Czy Prezydium Sejmu skłonne byłoby wyznaczyć początek debaty nad informacją rządu na temat prywatyzacji giełdy na piątek na godz. 12? Chcemy przedstawić program rozwoju giełdy poprzez pozostawienie jej w polskich rękach. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#JózefOleksy">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#JózefOleksy">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 1. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infrastruktury, Komisji Polityki Społecznej i Rodziny oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o rządowym i poselskich projektach ustaw o: 1) zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego oraz o zmianie niektórych innych ustaw, 2) zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (druki nr 2382, 2382-A, 3248, 3282 i 3391).</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#JózefOleksy">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę, pana posła Jerzego Polaczka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#JerzyPolaczek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#JózefOleksy">Proszę o zachowanie ciszy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#JerzyPolaczek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Infrastruktury, Komisji Polityki Społecznej i Rodziny oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów w mieszkaniowym zasobie gminy oraz o zmianie Kodeksu cywilnego, a także o poselskich projektach ustaw o zmianie tejże ustawy, zawartych w drukach 3248 i...</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Nic nie słychać.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#JózefOleksy">Przepraszam, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#JózefOleksy">Proszę państwa, za każdym razem robimy to samo. Czy naprawdę nie można od razu podjąć decyzji o opuszczeniu sali lub przysłuchiwaniu się debacie? Proszę stojących posłów o wyjście lub zajęcie miejsc i o nieprzeszkadzanie posłowi sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#JózefOleksy">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#JerzyPolaczek">Ustawa, która jest przedmiotem drugiego czytania, jest jednym z ważniejszych aktów prawnych regulujących stosunki umowne, jakie obowiązują w naszym kraju, a w szczególności, jak wskazuje tytuł, obejmuje ona sprawy związane z ochroną prawną lokatorów bądź osób używających tychże lokali z innego tytułu prawnego niż prawo własności.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#JerzyPolaczek">Prace nad rządową nowelizacją trwały od lutego bieżącego roku. Podkomisja nadzwyczajna przyjęła w dniu 22 lipca bieżącego roku sprawozdanie, we wrześniu pan marszałek skierował do połączonych komisji do pierwszego czytania dodatkowe projekty poselskie. Wpłynęło to na późniejsze przyjęcie sprawozdania połączonych komisji. Dodatkowo we wrześniu rząd skierował do nas zapowiadaną od kwietnia autopoprawkę, w której zmienił stanowisko w zasadniczej kwestii omawianej nowelizacji, jaką jest nieprzedłużanie na kolejne lata obowiązywania w naszym kraju tzw. czynszu regulowanego.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#JerzyPolaczek">Chciałbym na początku podkreślić, iż jako sprawozdawca połączonych komisji, a jednocześnie przewodniczący podkomisji nadzwyczajnej do rozpatrzenia omawianej nowelizacji doceniam - a wyrażam też, jak sądzę, pogląd pozostałych koleżanek i kolegów posłów, członków podkomisji - że prace nad ustawą, nad rozwiązaniami, które są przedmiotem nowelizacji, toczyły się w dobrej, merytorycznej atmosferze, przy dużej aktywności środowisk i organizacji lokatorów z jednej strony, a właścicieli z drugiej. Mieli oni możliwość prezentowania swoich uwag i wniosków w trakcie prac legislacyjnych. Chciałbym w tym miejscu podziękować przedstawicielom tych organizacji za twórczy wkład i aktywność w pracach nad nowelizacją.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#JerzyPolaczek">W tym miejscu chcę jednak z przykrością zauważyć, iż udział w pracach największych ogólnopolskich organizacji samorządowych był, niestety, znikomy, a przecież zagadnienia związane z kształtowaniem polityki mieszkaniowej, regulacji wysokości czynszu, ukształtowania zasad stosunku najmu lokali mieszkalnych w zasobach gmin powinny być przedmiotem uwagi i aktywności organizacji samorządowych. Chcę dodać, iż praktycznie jedyną organizacją samorządową, która brała aktywny udział w pracach nad nowelizacją, była Federacja Regionalnych Związków Gmin i Powiatów z Krakowa.</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#JerzyPolaczek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Najważniejsze zmiany w omawianych projektach dotyczą wysokości czynszów i procedury ich podwyższania. Połączone komisje przyjęły rozwiązanie, które opiera się na następującej procedurze: jeżeli czynsz przekroczy 3% wartości odtworzeniowej lokalu w skali roku - a przypominam, iż do końca bieżącego roku jest to maksymalny wskaźnik służący do ustalenia wysokości tego czynszu - to właściciel po pierwsze, w trybie uproszczonym będzie mógł go podwyższyć o nie więcej niż 10% czynszu dotychczasowego, po drugie, w uzasadnionych sytuacjach, gdy wysokość czynszu albo innych opłat za używanie lokalu przekroczy w skali roku 3% wartości odtworzeniowej, będzie możliwa podwyżka powyżej wspomnianych 10%, o ile właściciel ją uzasadni i na żądanie lokatora przedstawi stosowne uzasadnienie, określi jej przyczyny, a także przedstawi jej kalkulację. Właściciela będzie obowiązywał co najmniej 3-miesięczny okres wypowiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-19.5" who="#JerzyPolaczek">Jak przed chwilą wspomniałem, wprowadza się obowiązek określenia przyczyn podwyżki oraz jej kalkulacji. Jeśli lokator przedłoży żądanie dotyczące uzasadnienia podwyżki i kalkulacji, to właściciel będzie zobowiązany do jego dostarczenia, lokatorowi zaś dodatkowo będzie przysługiwało zaskarżenie wysokości tej podwyżki na drodze sądowej; przy zachowaniu zasady, iż obowiązek udowodnienia zasadności podwyżki spoczywa na właścicielu, a do czasu zakończenia postępowania sądowego najemca jest obowiązany do uiszczania czynszu w dotychczasowej wysokości. W tym miejscu muszę zaznaczyć, iż w wersji rządowej, która została przyjęta w sprawozdaniu, powyższe przepisy nie mają zastosowania: po pierwsze, do podwyżek, które nie przekraczają w skali roku 10% dotychczasowego czynszu albo dotychczasowych opłat; po drugie, do opłat za używanie lokali, do których ponoszenia są zobowiązani członkowie spółdzielni mieszkaniowych oraz osoby niebędące członkami spółdzielni, którym przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu; po trzecie, do czynszu w stosunkach najmu lokali niewchodzących w skład publicznego zasobu mieszkaniowego, z wyjątkiem lokali wynajmowanych przez spółdzielnie mieszkaniowe; po czwarte, do opłat niezależnych od właścicieli.</u>
          <u xml:id="u-19.6" who="#JerzyPolaczek">Z tą zmianą są związane wnioski mniejszości nr 3 i 4. Pierwszy wniosek to propozycja Klubu Parlamentarnego Socjaldemokracji Polskiej, która przewiduje, że w przypadku przekroczenia 3% wartości odtworzeniowej lokalu podwyżka nie może być większa niż 10% dotychczasowego czynszu, a samo podwyższanie czynszu nie może następować częściej niż co 6 miesięcy. W drugim wniosku mniejszości, który zgłosił Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość, przyjmuje się, iż podwyższanie czynszu nie może być dokonywane częściej niż co 12 miesięcy, a jeżeli poziom rocznego czynszu przekroczy 3% wartości odtworzeniowej lokalu, podwyżka nie może być wyższa niż 20% dotychczasowego czynszu, ale liczonego w okresie kolejnych 3 lat.</u>
          <u xml:id="u-19.7" who="#JerzyPolaczek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę wskazać teraz jeszcze inne zmiany, które zostały przyjęte z projektu rządowego. Po pierwsze, wojewodowie będą ustalać tylko dwa wskaźniki przeliczeniowe kosztu odtworzeniowego 1 m2 powierzchni użytkowej budynków mieszkalnych (pierwszy - dla województwa, z wyłączeniem miast będących siedzibą wojewody bądź sejmiku województwa, drugi - dla miast będących siedzibą wojewody lub sejmiku województwa). Po drugie, przywraca się tzw. najem okazjonalny; przepisów ustawy nie stosuje się do wynajmu lokalu, z którego właściciel przejściowo nie korzysta w całości lub w części w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Po trzecie, proponuje się wprowadzenie tzw. najmu komercyjnego, który dotyczyłby najmu lokali mieszkalnych niewchodzących w skład publicznego zasobu mieszkaniowego, które stanowią własność osób fizycznych, deweloperów. Propozycja ta polega na wyłączeniu spod działania ustawy ograniczenia podwyżek czynszu oraz obligatoryjnego prawa do przyznania lokalu socjalnego przez sąd. Najemców takich lokali chronić będą natomiast pozostałe przepisy ustawy, w tym np. dotyczące zasad wypowiadania najmu, będą także obowiązywały ogólne zasady określone w Kodeksie cywilnym.</u>
          <u xml:id="u-19.8" who="#JerzyPolaczek">Nowym rozwiązaniem zawartym w sprawozdaniu komisji jest regulacja, która umożliwia lokatorom w publicznym zasobie mieszkaniowym ubieganie się o obniżkę czynszu. W oparciu o odpowiednią uchwałę rady gminy bądź powiatu, zarządzenia wojewody lub uchwałę organu wykonawczego osoby prawnej będzie możliwość stosowania obniżek czynszu w odniesieniu do najemców o niskich dochodach. Takiej obniżki będzie można udzielić na okres 12 miesięcy. Rząd uzasadniał to potrzebą zróżnicowania czynszów, z uwagi na to, iż w ocenie rządu sytuacja lokatorów w zasobach komunalnych nie odbiega od sytuacji lokatorów w spółdzielniach mieszkaniowych, zasobach prywatnych czy też stanowiących własność zakładów pracy. W tej kwestii odbyła się dość szeroka dyskusja; przeważył pogląd, iż w sprawozdaniu propozycja ta powinna znaleźć swoje odzwierciedlenie. Wskazywano tu na kwestię zrekompensowania ewentualnych ubytków wpływów w gminach, które będą realizowały te założenia ustawy, ale myślę, że będzie to jeszcze przedmiotem wyjaśnień rządu, jeśli, jak sądzę, w kwestii tej będą zadawane ewentualnie pytania.</u>
          <u xml:id="u-19.9" who="#JerzyPolaczek">Kolejnym nowym rozwiązaniem jest możliwość, aby gmina mogła wynająć lokale od innych właścicieli i podnajmować je za również obniżony czynsz. Jeśli chodzi o tę kwestię, wskazywano, iż wdrożenie tych procedur podnajmowania przez gminę lokali w zasobach niebędących jej własnością również może skutkować pogorszeniem i tak już niedobrej sytuacji budżetowej wielu samorządów bądź sprzyjać wzrostowi biurokracji. Rząd w tej materii wyrażał opinię, iż te propozycje dla budżetów samorządów terytorialnych są finansowo neutralne.</u>
          <u xml:id="u-19.10" who="#JerzyPolaczek">Wskażę ponadto jeszcze inne regulacje. Po pierwsze, jest propozycja likwidacji obligatoryjnej ugody w przypadku wystąpienia zaległości w opłatach za używanie lokalu. To rozwiązanie, które zostało wcześniej przyjęte i obowiązywało, było krytykowane wspólnie przez środowiska właścicieli i lokatorów. Po drugie, chcemy wprowadzić w tej nowelizacji zasadę, iż zwrot zwaloryzowanej kaucji będzie się dokonywał w wysokości nie niższej niż kaucja pobrana. Następnie w innej zmianie określono w sposób szczegółowy obowiązki stron najmu w zakresie technicznego utrzymania budynków i lokali; są one zbliżone do rozwiązań, jakie obowiązywały w ustawie o najmie lokali mieszkalnych i wcześniej w prawie lokalowym - są to akty prawne poprzedzające ustawę o ochronie praw lokatorów, która została uchwalona przez Wysoką Izbę w roku 2001.</u>
          <u xml:id="u-19.11" who="#JerzyPolaczek">Omawiany projekt ustawy zawiera również zmiany o charakterze porządkującym, zwłaszcza zmiany dotyczące zasobów mieszkaniowych towarzystw budownictwa społecznego, które są zawarte w przepisach zmieniających ustawę o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego oraz w ustawie Kodeks cywilny.</u>
          <u xml:id="u-19.12" who="#JerzyPolaczek">Omówię teraz wnioski mniejszości, jakie zostały złożone do sprawozdania połączonych komisji. Wcześniej omówiłem już dwa wnioski, nr 3 i 4.</u>
          <u xml:id="u-19.13" who="#JerzyPolaczek">Wniosek mniejszości nr 2, Klubu Parlamentarnego Socjaldemokracji Polskiej, dotyczy powrotu do pierwotnego brzmienia art. 5 poprzez przyjęcie zasady zawierania umów na czas nieoznaczony lub oznaczony, ale nie krótszy niż rok. Przypomnę, iż do czasu uchylenia tego przepisu przez Trybunał Konstytucyjny obowiązywał okres zawierania umów na czas oznaczony, ale nie krótszy niż 3 lata.</u>
          <u xml:id="u-19.14" who="#JerzyPolaczek">Wniosek mniejszości nr 5, również Klubu Parlamentarnego Socjaldemokracji Polskiej, dotyczy przyjęcia rozwiązania, aby jeśli chodzi o osoby samotne, których wiek przekroczył 75 lat, ograniczyć prawo do rozwiązywania umów z takimi lokatorami.</u>
          <u xml:id="u-19.15" who="#JerzyPolaczek">Wnioski mniejszości nr 6 i 10 są wnioskami Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość. Dotyczą one zapobieżenia nadużywaniu przez właścicieli prawa do wypowiadania umowy na podstawie art. 11 ust. 5 ustawy o ochronie praw lokatorów z 2001 r.</u>
          <u xml:id="u-19.16" who="#JerzyPolaczek">Wniosek mniejszości nr 7 dotyczy modyfikacji art. 14 ust. 7 w taki sposób, aby według wnioskodawców stało się jasne, iż przepisy ustawy o ochronie praw lokatorów, w tym także te, które odnoszą się do lokali socjalnych, nie dotyczą osób, które nie są i nie były lokatorami, gdyż nie miały tytułu prawnego do zajmowanego lokalu.</u>
          <u xml:id="u-19.17" who="#JerzyPolaczek">Podsumowując, w imieniu połączonych komisji i w imieniu koleżanek i kolegów posłów pracujących nad tą ważną nowelizacją wyrażam nadzieję, iż Wysoka Izba, procedując dalej nad tym aktem prawnym, zawierającym szereg rozwiązań ważnych i dla lokatorów, i dla właścicieli, przyjmie ostatecznie taką nowelizację, która w sposób zadowalający zrównoważy prawa i obowiązki obu stron. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-19.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#JózefOleksy">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#JózefOleksy">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#JózefOleksy">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#JózefOleksy">Jako pierwszy zabierze głos pan poseł Jan Szymański z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#JanSzymański">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam przyjemność przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego oraz o zmianie niektórych innych ustaw, a także poselskich projektów ustaw odnoszących się do tego samego obszaru tematycznego.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#JanSzymański">Pierwszy projekt nowych regulacji dotyczących praw lokatorów, najmu i relacji pomiędzy wynajmującym a najemcą oraz zasobu mieszkaniowego gminy wpłynął do Sejmu w grudniu ubiegłego roku. W czerwcu i we wrześniu bieżącego roku wpłynęły do Sejmu poselskie projekty dotyczące tej tematyki, nieco później zaś istotna rządowa autopoprawka. Łączne rozpatrzenie wszystkich projektów pozwoliło osiągnąć efekt, którym jest przedłożony przez trzy komisje projekt. W przypadku tej ustawy i regulacji dotyczących najmu oraz związanych z nim obowiązków stron trudno byłoby jednak osiągnąć kompromis. Zmiany ustawy dokonujemy nie dlatego, że sytuacja w tej sferze jest dobra, ale dlatego, że jest właśnie zła, że jest krytyczna, niedobra, że postępuje degradacja zasobów mieszkaniowych, powiększa się i tak już ogromna luka remontowa, nieprecyzyjne i niejasne są relacje między najemcami a wynajmującymi, a ich wzajemne obowiązki i uprawnienia również są niejasne.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#JanSzymański">Nie mam zamiaru szczegółowo omawiać rozwiązań proponowanych w projekcie ustawy, bo zrobił to przed chwilą pan poseł sprawozdawca. Chciałbym jednak w imieniu mojego klubu zwrócić szczególną uwagę na podstawowe problemy związane z materią omawianej przez nas regulacji prawnej.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#JanSzymański">Po pierwsze, rzecz dotyczy tzw. czynszu regulowanego, czyli tych opłat czynszowych wynikających ze stosunku najmu, które dotyczą głównie umów zawartych przed 10 lipca 2001 r. Tych lokatorów obowiązuje ochrona do końca tego roku w formie ograniczenia wysokości czynszów do 3% wartości odtworzeniowej. To rozwiązanie było powszechnie krytykowane przez właścicieli lokali, jako, po pierwsze, ograniczające prawo do korzystania z własności prywatnej, a po drugie, ograniczające lub wręcz uniemożliwiające prowadzenie racjonalnej gospodarki zasobami, w tym remontowanie bardzo zniszczonej substancji budynków mieszkalnych. Tego problemu dotyczyła autopoprawka rządu. W przypadku procesów toczących się przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka w Strasburgu istnieje realne zagrożenie niekorzystnym dla rządu orzeczeniem, co oznaczałoby konieczność wypłaty dla właścicieli wielomilionowych nawet odszkodowań. Przedłużenie okresu funkcjonowania czynszów regulowanych do 2008 r., jak wcześniej postulowano, nie wchodzi więc raczej w grę.</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#JanSzymański">Po drugie, ustawa ma za zadanie wyeliminowanie istniejącej dotąd patologii pozwalającej na korzystanie z pomocy także przez najemców zamożnych. Daje to jednostkom samorządu terytorialnego instrumenty do indywidualizacji czynszów i dość elastycznego kształtowania polityki mieszkaniowej w tym obszarze także poprzez ustalanie wysokości dodatków mieszkaniowych w szerokim przedziale. Krytycy przyjętych rozwiązań zwracają jednak uwagę na fakt, że przy bardzo nierównych dochodach gmin mechanizm ten może nie funkcjonować prawidłowo. Na marginesie tej regulacji prawnej pragnę więc podkreślić potrzebę rzetelnego monitoringu wprowadzonych rozwiązań. Nie ulega też wątpliwości, że po odejściu od czynszów regulowanych zwiększy się popyt na lokale komunalne i socjalne. Wiele więc zależy - jak wspomniałem wcześniej - od równoległej realizacji projektów dotyczących budownictwa socjalnego.</u>
          <u xml:id="u-21.5" who="#JanSzymański">Po trzecie wreszcie ustawa, likwidując czy ograniczając pewne mechanizmy ochronne związane głównie z czynszem regulowanym, na nowo precyzuje i chroni prawa najemców. To doprecyzowanie wzajemnych zobowiązań najemców i najmujących jest naszym zdaniem mocną stroną tej ustawy. Czy ta ochrona okaże się wystarczająca? Czy osiągnięta zostanie pewna równowaga stron? Temu musimy się pilnie przyglądać po wejściu ustawy w życie.</u>
          <u xml:id="u-21.6" who="#JanSzymański">Bardzo istotne są zapisy wyłączające spod ustawy najem mieszkań doraźnie wynajmowanych, nieużytkowanych przez właścicieli, przy zachowaniu pewnych podstawowych regulacji. Takie uwolnienie rynku najmu lokali jest bardzo potrzebne i pozwoli, miejmy nadzieję, zapewnić przejrzystość i większą dostępność tego rynku, czyli po prostu ograniczyć szarą strefę. Podobnie jest z korelacją przepisów dotyczących ochrony praw lokatorów w zasobach TBS i innych podmiotów.</u>
          <u xml:id="u-21.7" who="#JanSzymański">Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej nie ma zamiaru tak twierdzić i nie twierdzi, że przedstawiony przez komisje projekt ustawy jest projektem marzeń rozwiązującym w 100% nabrzmiałe problemy. Stajemy przed bardzo istotnymi ograniczeniami natury społecznej, prawnej i ekonomicznej. Musimy działać, bo brak ustawy zdestabilizuje rynek. Z jednej strony mamy ludzi, których w bardzo wielu wypadkach nie stać na opłaty z tytułu najmu, z drugiej właścicieli, których nie stać na remonty i modernizację rozsypujących się domów i mieszkań. Pośrodku mamy całkiem sporą grupę najemców, którzy korzystają z pomocy w sposób nieuprawniony. Gdybyśmy byli zasobniejsi, gdyby gminy, a może i państwo miało więcej środków na de facto pomoc socjalną, sytuacja wyglądałaby lepiej, inaczej. Dziś musimy odejść od czynszów regulowanych, uniknąć wypłaty wielkich odszkodowań właścicielom, ochronić tak jak to możliwe lokatorów, doprecyzowując przede wszystkim ich prawa, i stworzyć mechanizm wyjścia z sytuacji wiążącej się wprost z urynkowieniem gospodarki, w tym także mieszkalnictwa, oraz niepożądanym, lecz faktycznie niepokojąco rosnącym rozwarstwieniem majątkowym społeczeństwa. Mamy przy tym głębokie przekonanie, że głównym podmiotem pozytywnych działań muszą być gminy i inne jednostki samorządu terytorialnego i to im trzeba dać odpowiednie instrumenty prawne.</u>
          <u xml:id="u-21.8" who="#JanSzymański">Ustawa jest wypadkową potrzeb, możliwości i konieczności i jako taka nie będzie do końca odpowiadać żadnemu z zainteresowanych środowisk. To, że są dalej idące wizje zmian prawnych widać we wnioskach mniejszości, rzecz jednak nie w demonstracjach dobrej woli i chęci najlepszych intencji. To jest prawo i jako takie powinno być wykonalne. W rezultacie dyskusji popieramy to, co ma szanse w realizacji, czyli to, co jest zawarte w przedłożeniu trzech komisji.</u>
          <u xml:id="u-21.9" who="#JanSzymański">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej głosować będzie za przyjęciem ustawy w wersji przedłożonej przez trzy komisje. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-21.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#JózefOleksy">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#JózefOleksy">Głos zabierze pan poseł Łukasz Abgarowicz z Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#ŁukaszAbgarowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej w sprawie projektu zawartego w sprawozdaniu połączonych komisji o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego oraz o zmianach niektórych innych ustaw, a także o projektach poselskich dotyczących tego samego obszaru, zawartym w druku nr 3391.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#ŁukaszAbgarowicz">Wysoki Sejmie! Żeby w sposób właściwy potraktować przedkładany nam projekt, musimy zdać sobie sprawę, w jakim otoczeniu realnym i prawnym najpierw podkomisja, połączone komisje, a potem komisje pracowały od stycznia tego roku. Po pierwsze, od 1994 r., a zatem już od 10 lat, mamy do czynienia z czynszami regulowanymi, które doprowadziły do takiej sytuacji, że czynsze w swojej masie podstawowej były poniżej kosztów utrzymania budynków. Doprowadziło to, po pierwsze, do ogromnej degradacji zasobu mieszkaniowego już posiadanego, będącego zarówno w rękach prywatnych jak i w zasobach publicznych, przede wszystkim w zasobach gminnych. Doszło do tego, że - według ekspertów - zagrożonych katastrofą budowlaną, a zatem przeznaczonych do rozbiórki w ciągu najbliższych kilku lat może być około miliona mieszkań. W sytuacji, kiedy już dzisiaj 1,5 mln polskich rodzin nie ma dachu nad głową i przy załamaniu budownictwa daje to obraz wielkiego kryzysu mieszkalnictwa, przed którym możemy stanąć w najbliższym czasie. To po pierwsze. Po drugie, tak uregulowane czynsze, które miały chronić rodziny słabsze de facto, powodowały niesprawiedliwą redystrybucję środków, ponieważ czynsz regulowany obejmował wszystkie mieszkania i na przykład w zasobach gminnych jedna osoba, dobrze sytuowana, mieszkająca w mieszkaniu 100-metrowym, miała dopłatę do metra ze strony gminy, która chciała utrzymać to mieszkanie - jak powiedzieliśmy czynsze były poniżej kosztów utrzymania - 20-krotnie większą niż członek rodziny 6-osobowej zamieszkałej w 30-metrowym mieszkaniu - 20%. A zatem nie tylko prowadziliśmy gospodarkę nieracjonalną, lecz chroniliśmy nie tych, których chronić trzeba było. To jest stan faktyczny.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#ŁukaszAbgarowicz">A teraz stan prawny. Trybunał Konstytucyjny zakwestionował 2 października 2002 r. zapisy ustawy z 21 czerwca 2002 r., krytykując nadmierne ograniczenie możliwości podwyższania czynszu. Mój przedmówca mówił również o postępowaniu przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka z powództwa Hutten-Czapskiej przeciwko Polsce. Wydaje się, że tamtą sprawę można wygrać i Polska ma szansę ją wygrać, jako że protokół nr 1 do Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności nie zakazuje w sposób kompletny ograniczania prawa własności celem zabezpieczenia innych praw i zabezpieczenia osób, ale zakazuje nadmiernego przedłużania takiego ograniczenia praw własności bez nowych, istotnych motywów. Takie nowe, istotne motywy się nie pojawiają, a zatem kontynuowanie stanu dotychczasowego, utrzymywania czynszu regulowanego już naraziłoby nas z całą pewnością na przegraną przed tym trybunałem.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#ŁukaszAbgarowicz">W takich warunkach od lutego pracowała podkomisja, jak powiedział już poseł sprawozdawca, pan poseł Polaczek, przy stałej obecności przedstawicieli środowisk zarówno najemców, jak i właścicieli, biorąc pod uwagę również opinie samorządowców.</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#ŁukaszAbgarowicz">Wydaje się, że przedłożony projekt, który oparł się głównie na projekcie rządowym z autopoprawką, ale również na dwóch projektach poselskich, z uwzględnieniem również wielu zmian dokonywanych w trakcie dyskusji w komisji, jest naprawdę dobrym projektem, który pozwala nam uniknąć szeregu problemów.</u>
          <u xml:id="u-23.5" who="#ŁukaszAbgarowicz">Po pierwsze, pozwala podnosić czynsze - w uzasadnionych wypadkach nawet wysoko, jeżeli wymaga tego stan budynku. Ale chroni przed taką podwyżką i daje, że tak powiem, drogę sądową - nie będę już tutaj mówił o szczegółach, bo to było omawiane - lokatorom. Czyli, krótko mówiąc, choć wzrost czynszów w sposób naturalny będzie ograniczony, powyżej 3% wartości odtworzeniowej budynku - chcę powiedzieć, że przy wartości odtworzeniowej wysokiej, na poziomie 2 tys. zł, żebyśmy sobie zdali sprawę, jak to wygląda w kwotach, roczny czynsz z metra wynosiłby 60 zł, to jest te 3% - powyżej tego poziomu dopuszczalna podwyżka, nieuzasadniona, nieumotywowana mocno pisemnie, będzie wynosiła tylko 10%. To spowoduje generalną podwyżkę czynszów, również w zasobach komunalnych.</u>
          <u xml:id="u-23.6" who="#ŁukaszAbgarowicz">Ale chcę powiedzieć, że są tutaj, w tej ustawie, pewne zupełnie nowatorskie zapisy, które pozwalają prowadzić gminom gospodarkę komunalną, mieszkaniową w sposób racjonalny i z pełną ochroną tych rodzin, które rzeczywiście wymagają wsparcia. To jest, po pierwsze, możliwość wynajmowania od podmiotów zewnętrznych mieszkań i podnajmowania ich taniej tym rodzinom, które według zasad ustalonych przez uchwałę gminną będą zasługiwały na taką obniżkę, tzn. znajdującym się w potrzebie ekonomicznej. To jest ważne, niezwykle ważne np. w takich sytuacjach, kiedy gmina ma zasoby wymagające remontów kapitalnych. Wówczas będzie można na jakiś czas wynająć mieszkania z obszaru prywatnego, przesiedlić tam czy przeprowadzić rodziny, które mieszkają w budynkach zagrożonych np. katastrofą budowlaną i restaurować substancję, po czym powrócić do tych mieszkań. Czyli daje to możliwość racjonalnej ochrony tego zasobu, który jest.</u>
          <u xml:id="u-23.7" who="#ŁukaszAbgarowicz">Z drugiej strony, pozwala gminom w trybie długoterminowych umów uniknąć inwestycji w mieszkania socjalne czy też zamienne, przerzucając te inwestycje na podmioty prywatne. Przy szczupłości budżetowej łatwiej jest wysupłać pieniądze na dopłaty do różnicy czynszu niż na natychmiastową inwestycję w takie mieszkania. Zwracam uwagę, że w związku z zakazem eksmisji na bruk tego typu potrzeby i roszczenia w stosunku do gmin się pojawią. Wydaje mi się, że ten zapis, z jednej strony pozwalający na wynajmowanie w taki sposób mieszkań z zewnątrz, z drugiej strony pozwalający na obniżkę czynszów, daje narzędzie dodatkowej ochrony tych rodzin, które tej ochrony potrzebują.</u>
          <u xml:id="u-23.8" who="#ŁukaszAbgarowicz">O szeregu innych zapisów już tutaj mówili moi przedmówcy, ja chcę tylko powiedzieć, że dobrze, w sposób nowy został zdefiniowany publiczny zasób mieszkaniowy, również zasób mieszkaniowy gminy.</u>
          <u xml:id="u-23.9" who="#ŁukaszAbgarowicz">Również po raz pierwszy uregulowano obowiązki zarówno wynajmującego, jak i najemcy. To jest znaczny postęp w stosunku do tego, co mieliśmy do tej pory.</u>
          <u xml:id="u-23.10" who="#ŁukaszAbgarowicz">Inne zapisy, nad którymi nie chcę się już długo zatrzymywać, umożliwiają np. wynajem incydentalny. Co to jest najem incydentalny? To znaczy, że jeżeli ktoś wyjeżdża z jednej miejscowości do innej w poszukiwaniu pracy i ma mieszkanie wolne przez pół roku czy rok, może je wynająć - na krótsze okresy, na okresy kilkumiesięczne. Zwiększenie podaży mieszkań na wynajem, po pierwsze, w sposób naturalny, poprzez regulacje rynkowe obniża apetyty co do wysokości czynszów, a po drugie, jednak obniża problem mieszkaniowy, który nam narasta.</u>
          <u xml:id="u-23.11" who="#ŁukaszAbgarowicz">Chciałbym teraz jeszcze przejść do wniosku mniejszości i do jednej poprawki. Najpierw powiem o poprawce. Klub Platformy Obywatelskiej pragnie zmienić zapis dotyczący możliwości wynajmowania mieszkań, lokali mieszkalnych od innych właścicieli, podnajmowania ich osobom, których gospodarstwa domowe osiągają niski dochód. W projekcie jest cezura wynajmu co najmniej na 3 lata. Chcemy znieść tę terminową cezurę ze względu na przykład na takie przypadki, kiedy budynek trzeba pilnie wyremontować, a taki remont kapitalny można przeprowadzić w ciągu 6 miesięcy. Jeżeli nie ma wielu budynków i nie zapowiada się taki cykl, to gmina nie ma ekonomicznie uzasadnionej potrzeby wynajmowania tych lokali na 3 lata. Wydaje mi się, że tę sprawę długości okresu wynajmu trzeba zostawić rozsądkowi gmin. To elastyczni działanie w tym obszarze.</u>
          <u xml:id="u-23.12" who="#ŁukaszAbgarowicz">Druga sprawa, którą będziemy popierać, to jest wniosek mniejszości dotyczący art. 3, dotyczący zmian w ustawie o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego. Wniosek ten będzie zmierzał do zniesienia obowiązku utrzymania niskich dochodów osób, które już zamieszkują TBS-y, które mieściły się w widełkach w czasie startu wynajmu, które - bo tak już można - są np. właścicielami partycypacji, a które ze względu na ambicje i na możliwości po prostu chcą osiągać coraz większe dochody. Nie można hamować dążenia ludzi do osiągania większych dochodów, a ponieważ tak się stało, że mieszkanie w TBS-ach jednak wymaga od osób, które tam mieszkają, sporych nakładów, nie można więc im grozić eksmisją tylko dlatego, że zaczynają więcej zarabiać.</u>
          <u xml:id="u-23.13" who="#ŁukaszAbgarowicz">Generalnie, poza tymi dwoma poprawkami, w całej rozciągłości popieramy projekt, który wyszedł z komisji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-23.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#JózefOleksy">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#JózefOleksy">Głos ma pan poseł Jerzy Polaczek z Prawa i Sprawiedliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#JerzyPolaczek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tym razem jako przedstawiciel Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość pragnę przedstawić stanowisko mojego klubu wobec sprawozdania Komisji Infrastruktury, Komisji Polityki Społecznej i Rodziny oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o rządowym oraz poselskich projektach ustaw o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (druki nr 2382, 2382-A, 3248 oraz 3282).</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#JerzyPolaczek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ustawa, która jest dzisiaj przedmiotem drugiego czytania, w sposób znaczący zmienia dotychczasowy kształt stosunków, zwłaszcza w odniesieniu do propozycji zmiany sposobu kształtowania wysokości czynszu. Zanim odniosę się do kwestii szczegółowych, zawartych w projekcie nowelizacji, warto tutaj Wysokiej Izbie, opinii publicznej przytoczyć wnioski i podzielić się tymi wnioskami, jakie płyną z rozwiązań europejskich, stosowanych w wielu państwach naszego kontynentu. Te wnioski z prowadzenia polityki mieszkaniowej w obszarze zasobu publicznego i obszarze zasobu prywatnego są następujące:</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#JerzyPolaczek">Po pierwsze, w przepisach szeregu państw europejskich w ostatnich kilkunastu latach dokonano wielu zmian, które weryfikują regulację rynku czynszowego, głównie prywatnego, w szczególności w zakresie ograniczania wzrostu czynszów.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#JerzyPolaczek">Po drugie, w sektorze społecznym wzrost czynszów powiązany jest głównie ze zmianami kosztów utrzymania zasobów mieszkaniowych.</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#JerzyPolaczek">Po trzecie, czynsze w sektorze prywatnym powinny odzwierciedlać warunki rynkowe i powinny być uwalniane od ograniczeń, ale głównie co do pierwszej wysokości czynszu.</u>
          <u xml:id="u-25.5" who="#JerzyPolaczek">Po czwarte, polityka podatkowa wielu państw sprzyja uzyskiwaniu własności mieszkań czy domów, a udział mieszkań czynszowych w ogólnych zasobach mieszkaniowych jest zróżnicowany i wynosi od 10% w Hiszpanii do 60% w Niemczech.</u>
          <u xml:id="u-25.6" who="#JerzyPolaczek">Warto zatrzymać się nad tymi rozwiązaniami europejskimi i odnieść to do omawianego projektu ustawy, dlatego że nasz projekt ustawy odzwierciedla z jednej strony stan, można powiedzieć, zaniechań, to, co trzeba odbudować i poprawić, a to jest cała historia kilkudziesięciu lat PRL-u, ponadto uwzględnia potrzebę odwrócenia tej zasady, czyli kwestię nieobowiązywania czynszu regulowanego, począwszy od 2005 r., ale z zachowaniem dobrej pozycji prawnej lokatora i również ukształtowanej dobrej pozycji właściciela.</u>
          <u xml:id="u-25.7" who="#JerzyPolaczek">Warto na tle rozwiązań europejskich zwrócić uwagę, iż interwencja państwa na rynku prywatnych czynszów bywa tam dość zauważalna, zwłaszcza w zakresie zwiększania czynszów.</u>
          <u xml:id="u-25.8" who="#JerzyPolaczek">Mój Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość opowiada się właśnie za takimi rozwiązaniami w ustawie o ochronie praw lokatorów odnoszących się do realnej kondycji ekonomicznej setek tysięcy rodzin, których sytuacja nie jest dobra, i ten obszar polityki społecznej państwa winien być odzwierciedlony w rozwiązaniach tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-25.9" who="#JerzyPolaczek">Opowiadając się za zrównoważonym ukształtowaniem praw i obowiązków właściciela z jednej strony, a lokatorów z drugiej, kładziemy nacisk na wzmocnienie w konkretnych sytuacjach pozycji prawnej lokatora, wtedy, kiedy właściciel nie wywiązuje się zwłaszcza z podstawowych obowiązków, jakim na przykład jest obowiązek regulowania zobowiązań wobec dostawców ciepła, energii elektrycznej czy gazu, wtedy, kiedy lokator płaci, a nie płaci temu przedsiębiorstwu właściciel - to jest jedna z poprawek Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość, którą przedłożę.</u>
          <u xml:id="u-25.10" who="#JerzyPolaczek">Ten obszar był właśnie w ostatnich latach niejednokrotnie przedmiotem nadużyć ze strony części, myślę, że niewielkiej, właścicieli, ale sprawy były znaczące. Mówię o niewielkiej części właścicieli, którzy w sposób pozaprawny nie wywiązywali się z tych oczywistych ich obowiązków. Dotyczy to zwłaszcza przekształceń własnościowych w tzw. zasobach zakładowych.</u>
          <u xml:id="u-25.11" who="#JerzyPolaczek">Inne uwagi do projektu ustawy, uwagi czy - inaczej może bym to nazwał - znaki zapytania. Po pierwsze, w tym projekcie jest zawarte rozwiązanie, które zapewnia procedurę obniżenia czynszów w publicznym zasobie mieszkaniowym. To jest procedura rozstrzygana według formuły cywilnoprawnej. Odmiennie ukształtowana jest procedura wypłacania dodatków mieszkaniowych - w formie decyzji administracyjnej. Zachodzi zatem pytanie: czy to rozwiązanie, które zostało zawarte w tym projekcie ustawy, jest kompatybilne w takim stopniu, aby nie było tutaj sytuacji takiej, w której i pobiera się dodatek mieszkaniowy, i uzyskuje się obniżkę czynszu. W porządku, jeżeli tak przyjmiemy to rozwiązanie. Można to przyjąć z dobrodziejstwem inwentarza, ale ktoś te realne pieniądze, wynikające z kosztów utrzymania, będzie musiał zapłacić. Będzie musiała to zapłacić albo gmina, albo inni najemcy - ci najemcy, od których stosowny właściciel pobierze wyższą stawkę czynszu, jeśli mówimy o tej formule odejścia od czynszów regulowanych i dojścia do stawek zapewniających rentowność.</u>
          <u xml:id="u-25.12" who="#JerzyPolaczek">Zresztą chcę tu powiedzieć, bo nawiązał do tego mój przedmówca pan poseł Abgarowicz, że tzw. wartość odtworzeniowa 3%, która jest obecnie tą maksymalną stawką, do której można dojść, kształtując wysokość czynszu, również kształtuje się różnie, bo to jest 11 zł - takimi danymi dysponuje Ministerstwo Infrastruktury - na terenie Warszawy, części województwa mazowieckiego, ale to są również stawki rzędu 5 zł 80 groszy w tych województwach, w których wartość odtworzeniowa jest po prostu niższa, bo niższe są ceny oddawanych nowych zasobów mieszkaniowych.</u>
          <u xml:id="u-25.13" who="#JerzyPolaczek">Po drugie, w tym projekcie jest również zawarta nowatorska propozycja dotycząca procedury wynajmowania przez gminy mieszkań z zasobów prywatnych i podnajmowania ich osobom oczekującym na mieszkania komunalne. W związku z tym nasuwa się pytanie: w jaki sposób gminy będą kształtowały tę politykę? Czy to będzie polityka, powiedziałbym, niewielkiego postępu z elementami stabilności, która będzie się sprowadzała po prostu do rozszerzania tych zasobów poprzez wynajmowanie mieszkań z zasobów prywatnych, czy też to będzie polityka aktywna związana z oddawaniem nowych zasobów komunalnych, oczywiście nie według standardów XIX czy nawet XX w., ale zgodnie ze standardami, które odpowiadają nowym rozwiązaniom technicznym i technologicznym, jeśli chodzi o oddawanie nowych budynków.</u>
          <u xml:id="u-25.14" who="#JerzyPolaczek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mój klub parlamentarny składa poprawki, które, jak powiedziałem wcześniej, z jednej strony wzmacniają pozycję prawną lokatora, w przypadku gdy właściciel nie wywiązuje się z podstawowych obowiązków, jakie na nim spoczywają. A wpływające skargi od lokatorów wskazują na przykład, że niektórzy właściciele budynków nie przekazują opłat otrzymanych od lokatora z tytułu dostaw energii elektrycznej, ciepła, gazu do właściwych przedsiębiorstw.</u>
          <u xml:id="u-25.15" who="#JerzyPolaczek">Klub nasz proponuje, aby w takich sytuacjach przedsiębiorstwo takie było zobowiązane na żądanie lokatora wypowiedzieć w części lub w całości umowę z właścicielem oraz zawrzeć odpowiednią umowę z najemcą i zainstalować niezbędne urządzenia pomiarowe, które umożliwiałyby indywidualne rozliczenie lokatora z dokonanych dostaw.</u>
          <u xml:id="u-25.16" who="#JerzyPolaczek">Ponadto składamy poprawkę, która koryguje rozwiązanie dotyczące zasad korzystania z obniżek czynszu w przypadku, gdyby to rozwiązanie uzyskało większość w Wysokiej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-25.17" who="#JerzyPolaczek">Następnie proponujemy, aby gminy uzyskały z budżetu państwa w formie stosownych dotacji celowych zasilanie na realizację zadań dotyczących w szczególności budowy lokali komunalnych, remontów lokali wchodzących w skład lokalowego zasobu gminy oraz możliwość udzielania im ewentualnych obniżek w stawkach czynszu. Mówimy tutaj o tych gminach, które mają opracowane programy mieszkaniowe w tym zakresie. Nie mówimy, że to dotyczy każdej gminy.</u>
          <u xml:id="u-25.18" who="#JerzyPolaczek">Na koniec chcemy wnieść poprawkę, w której w inny sposób niż w rozwiązaniu rządowym proponujemy podwyższanie czynszu, aby ta podwyżka nie mogła być wyższa niż 20% dotychczasowego czynszu za używanie lokalu. Rozwiązane to, które zawiera przecież wniosek mniejszości, uzupełniamy jeszcze o możliwość podwyższenia czynszu w uzasadnionych przypadkach powyżej 20% w okresie trzech lat, ale nie więcej niż o 10% czynszu ustalonego zgodnie z powyższymi zasadami. To jest po prostu wariant alternatywny, który jeszcze poddajmy pod rozwagę paniom i panom posłom, Wysokiej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-25.19" who="#JerzyPolaczek">Mam nadzieję, że ta ustawa, nad którą będziemy głosować - miejmy nadzieję - w tym tygodniu, będzie ustawą lepszą niż ustawa, która została przyjęta w połowie roku 2001, w toku gorącej już wtedy kampanii wyborczej. Nie wygrali na tym ani lokatorzy, ani właściciele. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-25.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Józef Zych)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#JózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#JózefZych">O zabranie głosu proszę pana posła Janusza Piechocińskiego, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#JanuszPiechociński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W zeszłym tygodniu w tej samej sprawie, podczas rozpatrywania innego trochę projektu poselskiego dotykającego tych kwestii, było bardzo dużo emocji, bardzo dużo polityki. Cieszę się i wyrażam tę radość w imieniu Polskiego Stronnictwa Ludowego, że dzisiaj mamy do czynienia z merytoryczną, bardzo poważną debatą, sięgającą treści przedłożenia trzech sejmowych komisji.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#JanuszPiechociński">Szanowni Państwo! Chcę zadeklarować także w imieniu Komisji Infrastruktury, że jeszcze dzisiaj odbędzie się posiedzenie trzech połączonych komisji, abyśmy mogli, zgodnie z deklaracjami, które padały w poprzednich debatach, dotrzymać tego terminu, tak aby te zmiany weszły w życie z dniem 1 stycznia 2005 r.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#JanuszPiechociński">Ponieważ moi poprzednicy bardzo dokładnie omówili zakres sprawozdania komisji, a także przedłożone wnioski mniejszości i propozycje - one konsumują bardzo interesującą debatę, która odbyła się w trzech połączonych komisjach, i właściwie opisują cały zakres spraw, które dotykają tej kwestii - chcę powiedzieć, korzystając z tej okazji, że Polskie Stronnictwo Ludowe uważa, iż to rozwiązanie, które podejmujemy, jest niestety swoistą kroplówką, która tak na dobrą sprawę nie rozwiąże problemu, dlatego że rozwiązać go nie może. Otóż próbujemy pogodzić od kilkunastu lat dwie rzeczy bardzo trudne do pogodzenia - przy niskich generalnie zasobach finansowych i dochodach znaczącej części społeczeństwa, przy olbrzymich potrzebach w zakresie remontów i modernizacji, rewitalizacji zasobów mieszkaniowych próbujemy w tym systemie półrynkowym wygenerować dodatkowe środki, a jednocześnie chronić tych, których chronić należy. Ale jest to kapitalna okazja, żeby zwrócić uwagę - pod koniec tej kadencji Sejmu, a w przeddzień gorącej, już bezpośredniej kampanii parlamentarnej w wyborach roku 2005 - na ogólną sytuację w budownictwie.</u>
          <u xml:id="u-28.3" who="#JanuszPiechociński">Otóż, proszę państwa, ten problem będzie narastał. My podzielamy zdanie wypowiedziane przez jednego z przedmówców: można powiedzieć, iż mamy w tej chwili w mieszkalnictwie i budownictwie mieszkaniowym swoisty krajobraz po bitwie. Chodzi o wymianę mechanizmów, sposobów zasilania, tworzenie programów, generowanie nowych programów, wykorzystywanie do realizacji celów publicznych podmiotów rynkowych. Efekty tego są po prostu dramatyczne. Przypomnę: „Infrastruktura - klucz do rozwoju” to był kolejny program wieloletni kolejnego rządu, zgodnie z którym budownictwo mieszkaniowe miało być jednym z motorów napędzających gospodarkę, miało dawać łatwe miejsca pracy, kreować duży popyt inwestycyjny nakierowany na polskie produkty, na polskie usługi, na polskie surowce i materiały, a także zaspokajać wymienione przez pana posła Abgarowicza gigantyczne potrzeby polskiego państwa w zakresie mieszkalnictwa i substancji mieszkaniowej. No i mieliśmy na koniec tej kadencji oddawać w ramach tych zmodyfikowanych programów i planów 140 tys. mieszkań rocznie - będziemy ich oddawać bardzo mało. Ale ponieważ są to działania wieloletnie, to okaże się, że następny układ parlamentarny i polityczny, ale przede wszystkim obywatele, Polacy, mieszkańcy Polski zderzą się z dramatycznym wzrostem cen owych mieszkań, z dramatyczną sytuacją zaspokajania głodu mieszkaniowego, a sektor publiczny, nie tylko państwo, ale przede wszystkim gminy, bo widać wyraźnie, że także w tej ustawie pod adresem gmin kierujemy ofertę większego niż dotąd uczestniczenia w realizowaniu elementów polityki socjalnej państwa - oczywiście w większości przypadków na koszt tych gmin...</u>
          <u xml:id="u-28.4" who="#JanuszPiechociński">Proszę państwa, bardzo łatwo nam, parlamentarzystom, wpisywać rozwiązania, w ramach których adresujemy do gmin możliwość po to, żeby ominąć konstytucyjny zapis, że jeśli nakładamy nowy obowiązek, to w związku z tym powinniśmy przyznać dodatkowe środki. A więc wpisujemy kolejny raz kolejną możliwość, ale tak naprawdę na dole, z tych skąpych budżetów samorządowych, często w atmosferze wewnętrznego konfliktu o to, co jest ważniejsze, czy budowanie nowego, czy remontowanie starego, czy dopłacanie do szeroko rozumianej, coraz bardziej rozbudowującej się sfery socjalnej, jakie są priorytety gminy... To jest bardzo niebezpieczne zjawisko, bo wiemy już, że gminy są dalece zadłużone, wiemy też, że gminy mają bardzo ambitne plany pozyskania środków inwestycyjnych, w związku z tym pole manewru przy dzieleniu budżetu gmin będzie gwałtownie malało.</u>
          <u xml:id="u-28.5" who="#JanuszPiechociński">Proszę zwrócić uwagę, że także w tej kadencji Sejmu nie udało nam się rozstrzygnąć tych kwestii, które wiążą się z przygotowaniem przyszłego wielkiego frontu inwestycyjnego. A więc mamy olbrzymie zamieszanie, jeśli chodzi o plany przestrzennego zagospodarowania, mamy w skali kraju bardzo nikłą ofertę gruntów, które zostały przygotowane na cele szeroko rozumianego budownictwa, mamy dramatycznie małe, niknące wręcz nakłady w budżecie.</u>
          <u xml:id="u-28.6" who="#JanuszPiechociński">Otóż powtórzę raz jeszcze: okazało się, że odejście od najprostszych elementów interwencji państwa w obszarze budownictwa i mieszkalnictwa, odejście od ulg w przypadku budowy mieszkań na wynajem, dużej budowlanej i remontowej było poważnym błędem. Szanowni państwo, zabraliśmy budownictwu, temu sektorowi, ponad 5 mld ulg, a dajemy tytułem wsparcia z finansów publicznych, z budżetu kwotę ok. 400 mln zł - jeśli zsumujemy to wszystko, co jest do wzięcia. A jednocześnie podnieśliśmy VAT, jednocześnie podnieśliśmy różnego rodzaju opłaty i podatki w stosunku do tych, którzy zaspokajają na własny często rachunek, bez pomocy państwa, swoje potrzeby mieszkaniowe.</u>
          <u xml:id="u-28.7" who="#JanuszPiechociński">Proszę zwrócić także uwagę, że mamy poważne problemy dotyczące rozwiązania problemu bezdomności, że mimo bardzo ambitnych ponadpartyjnych planów wsparcia dla budownictwa socjalnego, poprzez samorząd, będziemy mieli już w tym roku istotne opóźnienie. Wnioski wpływają spóźnione, często nie łączą się z nimi jednoznaczne plany dobrego sfinansowania. Są to pewne projekty nieprzygotowane, opóźnia się procedowanie nad nimi, a więc nastąpi przesunięcie.</u>
          <u xml:id="u-28.8" who="#JanuszPiechociński">Czym to wszystko grozi? Ano grozi to tym, że będzie tak, jak na rynku warszawskim, gdzie już odczuwamy głód nowych inwestycji mieszkaniowych. Liczba mieszkań, które są oferowane tym, którzy pieniądze mają, maleje. Efekt - nie będzie zwalniana substancja komunalna, nie będzie zwalniana substancja nowa, nie nastąpi to, o co nam przez lata w polityce wobec mieszkalnictwa chodziło - żeby miała miejsce rotacja w zasobach mieszkaniowych. W ramach tej przyspieszonej rotacji, w ramach wsparcia dla procesów modernizacyjnych, rewitalizacyjnych zasobów mieszkaniowych poprzez gminy, poprzez budżet państwa, poprzez Krajowy Fundusz Mieszkaniowy chcieliśmy osiągnąć stan pewnej płynności, pewnego ruchu, który pozwoli do różnych grup dochodowych polskiego społeczeństwa adresować bardzo konkretną ofertę mieszkaniową.</u>
          <u xml:id="u-28.9" who="#JanuszPiechociński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Polskie Stronnictwo Ludowe poprze rozwiązania przedłożone w projekcie ustawy. Polskie Stronnictwo Ludowe zwraca uwagę na to, że ustawa ma charakter doraźnego kompromisu, nie rozwiązuje problemu, a przy narastającym braku nowych inwestycji i modernizacji w zakresie budownictwa, szczególnie budownictwa mieszkaniowego, w kolejnym parlamencie kolejne rządy i kolejne inicjatywy poselskie staną przed tym samym problemem. W związku z tym jest potrzebny powrót do poważnej debaty o całokształcie sytuacji na rynku budowlanym i budownictwa mieszkaniowego i zredagowanie nowego planu wieloletniego, przy bardzo klarownym i istotnym wsparciu ze strony budżetu.</u>
          <u xml:id="u-28.10" who="#JanuszPiechociński">Chcę na jeszcze jedno zwrócić uwagę. Otóż odejście od ulg i podwyższenie podatku VAT na materiały budowlane spowodowało to, przed czym przestrzegaliśmy - rozrost szarej strefy. Proszę państwa, skala ubytku w przychodach Skarbu Państwa, omijania podatku VAT, wysokiego podatku VAT, w odniesieniu do materiałów budowlanych jest, myślę, po prostu porażająca. Szacunki i sygnały, które docierają w tej chwili z branży, co do tego, jaki procent artykułów budowlanych jest w szarej strefie, są po prostu porażające. W związku z tym oczekujemy od rządu, jeszcze w tej kadencji, przeanalizowania dotychczasowych metod oddziaływania i elementów polityki mieszkaniowej. Sugerujemy rządowi, aby przygotować w roku 2005 wspólnie w tym parlamencie, jakby w testamencie dla następnego parlamentu, projekt powrotu do bardzo klarownych i jasnych ulg w systemie podatkowym wspierających budowę i modernizację mieszkań. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-28.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#JózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#JózefZych">O zabranie głosu proszę panią poseł Jolantę Banach, Socjaldemokracja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#JolantaBanach">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rozumiem, że uwaga pana posła Piechocińskiego dotycząca upolitycznienia kwestii, nad którą dzisiaj debatujemy, była aluzją do Klubu Parlamentarnego Socjaldemokracji. Chcę jednak uświadomić panu posłowi, że wszystkie te intencje, które przyświecały nam, kiedy proponowaliśmy wyodrębnienie do osobnego procedowania kwestii czynszów, są nadal aktualne. Jest połowa listopada. Nawet jeżeli dzisiaj odbędzie się posiedzenie komisji poświęcone poprawkom, to nie wiemy, jak się zachowa Senat. Proszę zobaczyć, ile dzisiaj poprawek zgłoszono.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#JolantaBanach">Ale, w przeciwieństwie do pana posła Piechocińskiego, wracam do meritum ustawy.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#JolantaBanach">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Należy ubolewać, że jedna z fundamentalnych kwestii społecznych, jaką jest konstytucyjna ochrona lokatorów, nienaruszająca również konstytucyjnych praw właścicieli, nie może się w Polsce doczekać właściwego rozwiązania. W tej materii Trybunał Konstytucyjny cztery razy orzekał niekonstytucyjność przepisów, zaś sprawa takiego sposobu ograniczania wysokości czynszów, który narusza istotę własności, zawisła przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka. Chcę z całą mocą podkreślić, że ani poprzednie rządy, ani ten rząd - może z powodu krótkiego czasu jego funkcjonowania - nie wykorzystali potencjału eksperckiego ani czasu. Dlatego sprawozdanie, które dzisiaj jest przedmiotem dalszych prac, niewiele rozstrzyga w kwestii najważniejszej, to jest nienaruszającej konstytucji ochrony lokatorów przed wygórowanymi czynszami - rodzi dalsze kontrowersje i znaki zapytania.</u>
          <u xml:id="u-30.3" who="#JolantaBanach">Problem nierozwiązanego konfliktu między interesem lokatorów a prawami właścicieli w zakresie kontroli wysokości czynszu ciągnie się w Polsce od 1994 r., czyli od czasu, kiedy wprowadzono czynsze regulowane i czynsze wolne. Czynsz regulowany, warto przypomnieć, dotyczył właścicieli kamienic prywatnych i tych lokatorów, którzy wstąpili w najem na podstawie przydziału. W 8 lat po wprowadzeniu tej ustawy czynsze wynosiły średnio ok. 1,3% wartości odtworzeniowej, przy możliwych 3% wartości odtworzeniowej. 12 stycznia 2000 r. Trybunał Konstytucyjny uznał te przepisy za niekonstytucyjne. Za niekonstytucyjne uznał takie unormowanie czynszu, które kształtuje jego wysokość poniżej rzeczywistych kosztów utrzymania lokali.</u>
          <u xml:id="u-30.4" who="#JolantaBanach">21 czerwca 2001 r. uchwalono nową ustawę, która miała wyeliminować mankamenty poprzedniej. Zmiany zaproponowane w tej ustawie polegały, po pierwsze, na rezygnacji z rozróżnienia czynszu regulowanego i wolnego i, po drugie, na objęciu ochroną przed nadmiernym wzrostem czynszów ogółu lokatorów: zarówno tych, którzy mieszkali w kamienicach, do których trafili na podstawie przydziału, jak i tych, którzy ustalali czynsz w drodze negocjacji. We wszystkich zasobach wzrost czynszu, przypominam, uzależniony był od wzrostu inflacji, przy czym jeśli czynsz stanowił mniejszy procent wartości odtworzeniowej, to wzrost mógł być większy.</u>
          <u xml:id="u-30.5" who="#JolantaBanach">2 października 2002 r. Trybunał Konstytucyjny i te przepisy uznał za niekonstytucyjne, bowiem stwierdził, że nowa ustawa, przyjąwszy za punkt wyjścia obowiązujące stawki, zamroziła je, powodując, że dojście nawet do obowiązującego do końca grudnia 2004 r. poziomu czynszu do 3% wartości odtworzeniowej dla niektórych właścicieli oznaczałoby kilkanaście, a dla innych nawet kilkadziesiąt lat.</u>
          <u xml:id="u-30.6" who="#JolantaBanach">W sytuacji, kiedy mija czas obowiązywania nieprzekraczalnej granicy czynszu w kamienicach prywatnych, a jednocześnie - po orzeczeniu Trybunału - nie obowiązują żadne ograniczenia w podwyżkach czynszu, rząd 30 grudnia 2003 r. wnosi projekt zmian, których zakres nie jest wielki, obejmuje głównie sprawy porządkujące, ale i rzecz najważniejszą, czyli regulację ograniczeń podwyżek czynszu.</u>
          <u xml:id="u-30.7" who="#JolantaBanach">Propozycje rządu zostają utrzymane przez podkomisję, która kończy prace 22 lipca, ale są one na tyle kontrowersyjne, że poprzedni rząd, rząd Leszka Millera, zapowiada zmianę swojego stanowiska wobec projektu rządowego. Nowy rząd przygotowuje autopoprawkę.</u>
          <u xml:id="u-30.8" who="#JolantaBanach">Nieubłaganie zbliża się 1 stycznia 2005 r., po przekroczeniu której to daty czynsze w Polsce mogą gwałtownie wzrosnąć. W tej sytuacji 9 września klub Socjaldemokracji wnosi swój projekt ustawy. Chcę powiedzieć, że nie ten projekt ustawy powoduje opóźnienie prac w komisjach, tylko fakt, że rząd, przygotowując autopoprawkę, również zgłasza konieczność zweryfikowania swojego poprzedniego stanowiska.</u>
          <u xml:id="u-30.9" who="#JolantaBanach">Część zmian zaproponowanych przez Socjaldemokrację zostaje w sprawozdaniu uwzględniona; mówił o tym poseł sprawozdawca, mówili o tym moi poprzednicy. Chodzi o możliwość stosowania przez gminy obniżek czynszu w stosunku do lokatorów o niskich dochodach oraz o wynajem u prywatnych właścicieli lokali również dla gospodarstw o niskich dochodach. Chcę jeszcze raz podkreślić, odnosząc się do kwestii dotyczących kosztów tych rozwiązań, że są rozwiązania fakultatywne. Gmina, mając do wyboru inwestycje środków w budowę nowych lokali i w mniej kosztowne rozwiązania zaspokajające potrzeby mieszkańców, na pewno będzie miała szerszą paletę wyboru niż dotychczas.</u>
          <u xml:id="u-30.10" who="#JolantaBanach">Niestety, Wysoka Izbo, większość członków komisji nie poparła zaproponowanego przez SdPl sposobu ochrony lokatorów przed nieuzasadnionym wzrostem czynszów. Natomiast Klub Parlamentarny Socjaldemokracji nie poprze rządowego mechanizmu ograniczania podwyżek czynszu w różnych zasobach. Naszym zdaniem jest on szalenie kontrowersyjny i zawiera elementy, które mogą spowodować kolejne skuteczne zaskarżenie ustawy do Trybunału Konstytucyjnego. Przy tym wszystkim ten przepis jest niestety również mało czytelny. Spróbuję go najkrócej, jak można, przedstawić.</u>
          <u xml:id="u-30.11" who="#JolantaBanach">W publicznym zasobie mieszkaniowym podwyżka czynszu ma być poprzedzona 3-miesięcznym wypowiedzeniem na piśmie umowy dotyczącej wysokości czynszu. Może przekroczyć 3% wartości odtworzeniowej, ale tylko w uzasadnionych przypadkach. Jeśli lokator uzna ją za bezzasadną, pozywa gminę do sądu. Te zasady jednak nie dotyczą wzrostu czynszu wtedy, kiedy rośnie on o 10% wartości dotychczasowej, oraz nie dotyczą zasobów prywatnych. Jednak obowiązują w tych zasobach prywatnych, w których umowę podpisano przed tą nowelizacją. Przy czym nie wiadomo, które obowiązują - czy tylko pisemny tryb wypowiadania czynszu i tryb podwyższania ponad 3% wartości odtworzeniowej, czy też te tryby nie dotyczą sytuacji, w których właściciel podwyższa czynsz do 10%. To nie jest jasne.</u>
          <u xml:id="u-30.12" who="#JolantaBanach">Propozycja rządowo-komisyjna budzi zasadnicze wątpliwości, bo, po pierwsze, w ogóle nie odnosi się do ochrony lokatorów w niepublicznym zasobie mieszkaniowym, którzy zawrą umowę po dniu wejścia w życie ustawy, co stawia pod znakiem zapytania realizację art. 76 konstytucji (przypominam: artykułu, który chroni najemców przed nieuzasadnionymi praktykami rynkowymi). Po drugie, propozycja ta różnicuje położenie właścicieli, a tym samym lokatorów, w zależności od tego, kiedy podpisali lub podpiszą umowę - czy przed zmianami, które Sejm przygotowuje, czy po przyjęciu tych zmian. Inaczej w związku z tym są traktowani nie tylko lokatorzy zasobów publicznych i prywatnych, co jest oczywiste, ale inaczej są traktowani sami właściciele prywatni. Jedni z nich będą podlegali ograniczeniom podwyżek czynszu, drudzy natomiast im podlegać nie będą.</u>
          <u xml:id="u-30.13" who="#JolantaBanach">Przypominam, że w swoich orzeczeniach Trybunał Konstytucyjny wielokrotnie wskazywał na wadliwość nieuzasadnionego uprzywilejowania albo restrykcyjnego traktowania wybranych grup właścicieli oraz niekonstytucyjność różnicowania podmiotów posiadających istotne cechy wspólne. A należą do nich niewątpliwie właściciele, którzy czynsz ustalają w drodze negocjacji. I rzecz najważniejsza: jeśli przyjmiemy rozwiązanie rządowo-komisyjne, to chcę powiedzieć, że jeśli właścicielowi uda się skutecznie na podstawie art. 11 ust. 10 wypowiedzieć umowę, to następną z tym samym lokatorem może on już zawrzeć w taki sposób, że czynsze nie będą podlegały żadnej reglamentacji.</u>
          <u xml:id="u-30.14" who="#JolantaBanach">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Trybunał Konstytucyjny w uzasadnieniach do dwóch orzeczeń wyznaczył ramy i kierunki regulacji w zakresie ochrony lokatorów.</u>
          <u xml:id="u-30.15" who="#JolantaBanach">Po pierwsze, Trybunał uznał, że umowne kształtowanie czynszu nie jest równoznaczne z pełną swobodą czy dowolnością jego kształtowania. A w warunkach polskich w momencie przejścia od czynszu regulowanego do umownego i deficytu mieszkań reglamentacja wzrostu czynszu zdaniem Trybunału jest konieczna. Wadliwy jednak był poprzedni mechanizm ograniczania podwyżek czynszu, bo przerzucał koszty utrzymania lokali na właścicieli.</u>
          <u xml:id="u-30.16" who="#JolantaBanach">Po drugie, Trybunał pozytywnie ocenił samo dążenie ustawodawcy do nadania przepisom charakteru powszechnego, choć niekoniecznie jednakowego. Mało tego, cytuję: „W ocenie Trybunału Konstytucyjnego, stworzenie regulacji prawnej, która brałaby pod uwagę nie tylko interesy lokatorów, których stosunek najmu powstał pod rządami dawnego prawa przewidującego czynsze regulowane, ale skutecznie chroniłaby ogół lokatorów, także tych, którzy prawo swe wywodzą z negocjowanej umowy, w świetle art. 75 ust. 1 Konstytucji jest obowiązkiem władzy publicznej”. Pamiętajmy, że odstąpienie od jakiejkolwiek regulacji ograniczeń czynszu w zasobach prywatnych z tą konstatacją Trybunału Konstytucyjnego nie idzie w parze.</u>
          <u xml:id="u-30.17" who="#JolantaBanach">Po trzecie, Trybunał przywołał możliwe konkretne rozwiązania w tym zakresie, np. wskazanie granic stawki początkowej czynszu umownego, powiązanie go ze standardem mieszkania i jego położeniem. Takie rozwiązania są stosowane np. we Francji i w Niemczech.</u>
          <u xml:id="u-30.18" who="#JolantaBanach">Niestety, od chwili orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego w omawianej sprawie nie przygotowano i nie zasięgnięto opinii wybitnych ekspertów, nie wypowiedzieli się wybitni konstytucjonaliści - mimo że sprawa dotyczy jednej z najważniejszych kwestii społecznych i prawnych. Widocznie można w polskim parlamencie badać konstytucyjność ustawy o świadomym rodzicielstwie, a nie można ustawy o ochronie praw lokatorów. Jednakże zakres poprawki Socjaldemokracji i poprawki PiS bardziej mieści się naszym zdaniem w ramach orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego niż regulacji czynszów zaproponowanej przez rząd, która jeśliby przeszła, czyni Polskę jedynym obok Zjednoczonego Królestwa krajem Unii Europejskiej, gdzie na prywatnym rynku nie obowiązują żadne ograniczenia podwyżek czynszu w nowo zawieranych umowach. Zwraca na to uwagę cytowana przez pana posła Polaczka ekspertyza sejmowego Biura Studiów i Ekspertyz.</u>
          <u xml:id="u-30.19" who="#JolantaBanach">Propozycja Socjaldemokracji tutaj omawiana jest prosta. Czynsz w wysokości ponad 3% wartości odtworzeniowej nie mógłby rosnąć więcej niż 10% w skali roku. Dlaczego zaczynamy od 3% wartości odtworzeniowej? Bo do tego poziomu, już po orzeczeniu trybunału, zostały podniesione czynsze. Poza tym jak wynika z uzasadnienia projektu rządowego: „nie ulega najmniejszej wątpliwości, że czynsz po 2004 r. w wysokości od 3 do 4% wartości odtworzeniowej pozwoli nie tylko na pełne pokrycie przeciętnych kosztów utrzymania, ale również na osiągnięcie zysku przez właściciela”.</u>
          <u xml:id="u-30.20" who="#JolantaBanach">Kończąc, panie marszałku, Wysoka Izbo, chciałabym wyjaśnić jedną kwestię, która pojawiała się w wypowiedziach moich przedmówców, pana posła Szymańskiego, ale także pana posła Abgarowicza. Otóż chcę podkreślić z całą mocą, że warunkiem pozytywnego orzeczenia trybunału w Strasburgu wcale nie jest odejście od każdego sposobu reglamentacji czynszów na rynku prywatnym. Myli się też pan poseł Abgarowicz, twierdząc, że jedyną formą ingerencji, jaką trybunał w Strasburgu dopuszcza w prawach własności, jest ingerencja przejściowa. Otóż art. 1 protokołu do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka dopuszcza ograniczenie prawa własności w sytuacjach, kiedy jest ono konieczne, a użyte środki proporcjonalne. Dlatego Trybunał Konstytucyjny zapytał polskiego ustawodawcę i stronę polską, czy ingerencja w prawo własności służyła interesowi publicznemu i czy użyte środki były proporcjonalne do celu, jaki zamierzano osiągnąć. Tak że odejście od jakiegokolwiek regulowania podwyżek czynszów nie jest warunkiem pozytywnego rozstrzygnięcia trybunału w Strasburgu i przed tym chciałabym Wysoką Izbę przestrzec.</u>
          <u xml:id="u-30.21" who="#JolantaBanach">Dziękuję, panie marszałku, i przepraszam za...</u>
          <u xml:id="u-30.22" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#JózefZych">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#JózefZych">Obecnie głos zabierze pan poseł Tadeusz Szukała, Samoobrona Rzeczypospolitej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#TadeuszSzukała">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#TadeuszSzukała">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego oraz o dwóch poselskich projektach ustaw o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#TadeuszSzukała">Na poprzednim posiedzeniu Sejmu, kiedy omawialiśmy poselski projekt ustawy o tym samym tytule, w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej wyraziłem opinię, że rząd wykazał się w tym przypadku dużym lekceważeniem obywateli. Orzeczenie o niezgodności z konstytucją przepisów ustawy o ochronie praw lokatorów Trybunał Konstytucyjny wydał 2 października 2002 r., czyli ponad 2 lata temu. Obowiązkiem rządu było więc przygotowanie projektu eliminującego wszystkie zakwestionowane przez trybunał przepisy. Rząd, jak zwykle, jeśli jakaś sprawa dotyczy żywotnych interesów biednych obywateli naszego kraju, nie spieszy się z podjęciem działań.</u>
          <u xml:id="u-32.3" who="#TadeuszSzukała">Przedstawione dzisiaj Sejmowi sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej niestety nie tylko potwierdza, ale i ugruntowuje opinię wyrażoną na ostatnim posiedzeniu Sejmu. Rząd ignoruje żywotne interesy obywateli, i to obywateli najbardziej pokrzywdzonych przez kolejne ekipy rządzące, obywateli najbiedniejszych.</u>
          <u xml:id="u-32.4" who="#TadeuszSzukała">Przedstawiony Wysokiej Izbie projekt ustawy jest konsekwencją orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego o niezgodności z konstytucją przepisów ustawy z czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego. W wyniku uchwalonej w 2001 r. ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego nastąpiło ograniczenie podwyżek czynszów. Dotyczyło to tych lokali, w których lokatorzy płacili czynsz regulowany. Na dzień dzisiejszy mamy taką sytuację prawną, która może doprowadzić do lawinowego wzrostu czynszów, co pogorszy i tak trudną sytuację wielu tysięcy rodzin. Powodem tego jest fakt, że ochrona lokatorów płacących regulowany czynsz kończy się już 31 grudnia br., tam gdzie ogólny limit ustalony był na 3% wartości odtworzeniowej. Nie można dopuścić do tego, aby na skutek braku regulacji lokatorzy byli narażeni na konieczność płacenia wysokich czynszów, na konieczność kolejnych wyrzeczeń. Społeczeństwo nie może płacić za niefrasobliwość rządu, który nie zareagował w odpowiednim czasie na wyrok Trybunału Konstytucyjnego w sprawie ograniczeń podwyżek czynszu i doprowadził do takiej sytuacji prawnej.</u>
          <u xml:id="u-32.5" who="#TadeuszSzukała">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Orzeczenie o niezgodności z konstytucją przepisów ustawy o ochronie praw lokatorów Trybunał Konstytucyjny wydał 2 października 2002 r., czyli ponad 2 lata temu. Dopiero 6 stycznia 2004 r. do Sejmu dotarł rządowy projekt nowelizacji ustawy o ochronie praw lokatorów. Projekt ten był tak niedopracowany, że pomimo długich prac w podkomisjach nie udało się go przedstawić Sejmowi do uchwalenia. Rządowy projekt przede wszystkim utrzymywał nierówności w traktowaniu lokatorów zamieszkujących różne lokale. Autopoprawkę w tym względzie rząd raczył przedstawić połączonym Komisjom: Infrastruktury, Polityki Społecznej i Rodziny oraz Samorządu Terytorialnego dopiero w dniu 5 października 2004 r. Jednak ta autopoprawka nadal utrzymuje nierówności w traktowaniu lokatorów. Zachowuje ona bowiem zasadę wyłączenia spod działania ustawy lokali pozostających w dyspozycji tzw. służb mundurowych. Odmienne regulacje w stosunku do lokatorów zajmujących lokale będące w dyspozycji tzw. służb mundurowych rząd argumentuje tym, że w odniesieniu do służb mundurowych występują odrębne przepisy dotyczące statusu lokatorów powodowane specyfiką działania tych służb. I to zdaniem rządu uzasadnia odstępstwa od powszechnego modelu ochrony praw lokatorów. Propozycja wyłączenia spod działania ustawy lokali pozostających w zasobie Wojskowej Agencji Mieszkaniowej uzasadnia zdaniem rządu specyfika problematyki mieszkaniowej mieszkalnictwa wojskowego. Logicznie te uzasadnienia mogą wydawać się słuszne, ale niestety w obecnej sytuacji materialnej ludzi funkcjonujących w tzw. służbach mundurowych: policjantów, strażaków, żołnierzy zawodowych, funkcjonariuszy straży więziennej, więziennictwa, ochrona ich praw lokatorskich jest często bardziej potrzebna niż ochrona praw lokatorów cywilnych. W sytuacji kiedy oficerowie i podoficerowie wojska muszą korzystać z pomocy społecznej, odbieranie im prawa do ochrony uprawnień z tytułu zajmowanych lokalach mieszkaniowych jest nieuzasadnione. Przy obecnych zarobkach policjantów, strażaków i Służby Więziennej utrzymywanie niepewności co do praw lokatorskich do zajmowanych mieszkań służbowych jest raczej mało uzasadnione. To nie te czasy, kiedy służba w wojsku czy Policji gwarantowała bezpieczeństwo ekonomiczne i mieszkaniowe funkcjonariuszom czy żołnierzom i ich rodzinom. Obecnie akurat w zakresie bezpieczeństwa lokatorskiego funkcjonariusze służb mundurowych i ich rodziny są w sytuacji gorszej niż cywile.</u>
          <u xml:id="u-32.6" who="#TadeuszSzukała">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Do projektu przedstawionego w sprawozdaniu komisji można mieć bardzo dużo uwag, ale minęła już połowa listopada i nieuchwalenie tego projektu przyniosłoby negatywne skutki dla setek tysięcy rodzin, tych rodzin najbiedniejszych. Dlatego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej, uznając, że największą zaletą tego projektu jest fakt jego istnienia, po pierwszym czytaniu będzie głosować za jego uchwaleniem...</u>
          <u xml:id="u-32.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Po drugim czytaniu.)</u>
          <u xml:id="u-32.8" who="#TadeuszSzukała">...z poprawką zgłoszoną przez Samoobronę podczas prac w komisjach. Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-32.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#JózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#JózefZych">Obecnie głos zabierze pani poseł Gabriela Masłowska, Liga Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#GabrielaMasłowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin przedstawiam stanowisko wobec projektów ustaw - zarówno rządowego, jak i poselskich - o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego. Projekty ustaw podejmują ważne problemy o dużym ciężarze społecznym, o czym świadczą chociażby dziesiątki pism kierowanych do parlamentarzystów zarówno przez organizacje lokatorów i ich przedstawicieli, jak też organizacje właścicieli nieruchomości. Wysokość czynszów, pobór i zwrot kaucji, eksmisje, wypowiadanie umów najmu to dramat wielu rodzin, najemców lokali komunalnych i prywatnych, najemców, którzy są lokatorami dawnych mieszkań zakładowych oddanych gminom lub spółdzielniom czy też sprzedanych osobom prywatnym w związku z przebiegiem procesów prywatyzacji w wielu zakładach pracy w poprzednich latach. Wielu z nich - mieszkających wcześniej w mieszkaniach zakładowych oddanych spółdzielniom mieszkaniowym - do dziś na przykład nie zostało przyjętych na członków tychże spółdzielni; są najemcami, mimo że wnieśli w tym przypadku wkład finansowy i wkład pracy. Wśród tych osób są także osoby, których oszczędności zgromadzone na nabycie własnego mieszkania utraciły siłę nabywczą w wyniku na przykład tzw. szoku Balcerowicza z lat 90. i w ten sposób wizja posiadania własnego mieszkania odsunęła się w niewiadomą przyszłość, czyniąc te osoby najemcami. Projekty ustaw, nad którymi dzisiaj debatujemy, a właściwie nad sprawozdaniem komisji dotyczącym tych projektów ustaw, stwarzają szansę na złagodzenie tychże problemów, na złagodzenie zjawiska na przykład poprzez to, że stwarzają prawną możliwość regulowania czynszów, których ochrona wygasa z końcem grudnia 2004 r., czy też poprzez to, że dają gminom możliwość uwzględniania gorszej sytuacji dochodowej niektórych rodzin, uwzględniania tej sytuacji w przypadku ustalania wysokości czynszów, a także w przypadku gdy wprowadzają one - przepisy ustaw - możliwość podnajmu lokali przez gminy. Projekty ustaw są jedynie próbą łagodzenia problemu, nie usuwają - z całą mocą chcę to podkreślić - przyczyn tego zjawiska. A przyczyny to trudna sytuacja finansowa wielu rodzin, utrata pracy, często bez winy tych ludzi; przyczyny to także rozwiązania prawne, jak podniesienie podatku VAT na materiały budowlane, jak likwidacja wielu ulg, w tym wypadku ulgi remontowej, jak ułomności Prawa spółdzielczego, które m.in. powodują generowanie nowych rzesz najemców. Mimo protestów wnoszonych przez posłów Ligi Polskich Rodzin i wyrażanych opinii w trakcie prac w podkomisji co do ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych nasze uwagi nie zostały uwzględnione i przynosi to już negatywne skutki. Dotyczy to przede wszystkim sposobu rozliczenia się lokatora ze spółdzielnią, w przypadku gdy chce przekształcić prawo lokatorskie w pełną własność. Tutaj ustawa dopuszcza - dosłownie dopuszcza - lichwę, ma ona miejsce w majestacie prawa i powoduje, że nigdy ci, którzy mają mieszkanie lokatorskie, przy tego typu rozwiązaniach nie zdobędą prawa własności. Dopóki tego prawa własności nie uczynimy powszechnym, dopóty nie rozwiążemy tych problemów i oczywiście będą one obciążać budżet.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#GabrielaMasłowska">Proszę państwa, jest jeszcze bardzo ważny problem również związany z tą ustawą o spółdzielniach mieszkaniowych, za czym państwo głosowaliście. Otóż kiedy spółdzielnia popada w trudności finansowe, kiedy dochodzi do upadłości spółdzielni, są pewne zagrożenia, poważne zagrożenia dla spółdzielców, którzy mają zarówno mieszkania lokatorskie, jak i mieszkania spółdzielcze własnościowe. Mianowicie nie przysługuje im prawo pierwszeństwa nabycia, lecz wyłącznie tzw. prawo roszczenia, które działa wówczas, kiedy spółdzielca złoży wniosek do syndyka. Jeśli tego nie zrobi - bo o tym po prostu nie wie - to jego prawo lokatorskie przekształca się w najem. Ci, którzy mieli mieszkania zbudowane ze środków Krajowego Funduszu Mieszkalnictwa, nie mają nawet prawa roszczenia, nawet roszczenia im nie przysługują, stają się najemcami. Uważamy, że poprawa sytuacji lokatorów wymaga wszechstronnych działań, także w zakresie przed chwilą przeze mnie omówionym. Oczywiście popieramy wszystkie poprawki, które łagodzą, poprawiają sytuację lokatorów. Opowiadamy się szczególnie za poprawkami poselskimi do wymienionych ustaw. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#JózefZych">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#JózefZych">O zabranie głosu proszę pana posła Jana Orkisza, Unia Pracy.</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-35.3" who="#JózefZych">Panowie, troszkę ciszej z tymi rozmowami telefonicznymi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#JanOrkisz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przypadł mi zaszczyt, by w imieniu Unii Pracy - Koła Parlamentarnego przedstawić Wysokiej Izbie stanowisko naszego koła wobec sprawozdania Komisji Infrastruktury, Komisji Polityki Społecznej i Rodziny oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego oraz o zmianie niektórych innych ustaw (druki nr 2382 i 2382-A) oraz o poselskich projektach ustaw: o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (druki nr 3248 i 3282), przedłożonego w druku nr 3391.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#JanOrkisz">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Ustawa o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego weszła w życie 10 lipca 2001 r. Jej zadaniem było kompleksowe uregulowanie praw i obowiązków lokatorów zamieszkujących w mieszkaniach należących do różnych właścicieli. Wprowadzała ona kilka form ochrony praw lokatorów, m.in. ochronę przed wypowiedzeniem stosunku prawnego z dowolnych przyczyn, przed nagłymi, zbyt dużymi podwyżkami opłat za używanie lokalu, przed niektórymi niekorzystnymi dla lokatora postanowieniami umowy umożliwiającymi mu korzystanie z mieszkania. Rozszerzono obowiązki gminy w zakresie dostarczania uboższym osobom lokali socjalnych. Ustawa ta poszerzyła krąg osób, którym sąd w wyroku nakazującym opróżnienie lokalu obowiązany był przyznać prawo do lokalu socjalnego, a także nakładała na gminy nowe zadania i obowiązki.</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#JanOrkisz">W dniu 2 października 2002 r. na wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich Trybunał Konstytucyjny orzekł, że niezgodne z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej są następujące przepisy ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego: po pierwsze, art. 9 ust. 3 regulujący dopuszczalną wysokość podwyżek czynszu i innych opłat za używanie lokalu; po drugie, art. 35 ust. 1 w takim zakresie, w jakim wyłącza z uprawnienia do lokalu socjalnego osoby, o których mowa w art. 14 ust. 4 tej ustawy, jeżeli zostały one objęte orzeczeniem sądowym nakazującym opróżnienie lokalu, wydanym w okresie od dnia 31 grudnia 2000 r. do dnia wejścia w życie ustawy, a orzeczenie nie zostało wykonane do tegoż dnia. Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego ustawa o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego nadmiernie ograniczyła możliwości dokonywania podwyżek czynszów. Trybunał stwierdził również, że chociaż jest dopuszczalne ograniczenie ustawowo wysokości czynszu za najem lokalu mieszkalnego, to nie może on zejść poniżej minimum niezbędnego do utrzymania lokalu. Minimum tego w opinii Trybunału nie zapewniały dotychczas obowiązujące zasady ustalania czynszu, w wyniku których wpływy z tytułu czynszu nie pokrywały nawet bieżących kosztów eksploatacji budynków i uniemożliwiały przeprowadzenie kapitalnych remontów.</u>
          <u xml:id="u-36.3" who="#JanOrkisz">27 stycznia 2004 r. przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka w Strasburgu odbyła się rozprawa w sprawie Hutten-Czapska przeciw Polsce. trybunał europejski rozpatrywał przede wszystkim problem, czy Polska przez wprowadzenie w 1994 r. czynszów regulowanych nie naruszyła prawa do poszanowania własności mienia prywatnego, chronionego przez Protokół nr 1 do Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. Z orzeczenia europejskiego trybunału wynika bowiem, że nie można nadmiernie przedłużać ograniczenia prawa własności bez braku nowych, istotnych motywów.</u>
          <u xml:id="u-36.4" who="#JanOrkisz">Czynsze regulowane miały obowiązywać w Polsce tylko do końca 2004 r., a ich wprowadzenie było uzasadnione koniecznością zapewnienia na 10 lat ochrony praw najemców w stosunkach najmu powstałych przed transformacją ustrojową. Przedłużenie okresu obowiązywania czynszów regulowanych poza 2004 r. zgodnie z zasadami ustalonymi orzecznictwem europejskiego trybunału wymagałoby zaistnienia nowych, obiektywnych okoliczności, które pozwalałyby ustawodawcy uznać, że interes publiczny wymaga ponownego ograniczenia praw właścicieli. Według trybunału europejskiego przedłużenie to naruszałoby zasadę zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa. Właściciele, którzy ponosili wysokie koszty związane z ochroną praw lokatorów, mogli przez 10 lat uzyskać pewność, że ich sytuacja zmieni się po 2004 r. Istotą każdego ograniczenia jest bowiem precyzyjne określenie końca jego obowiązywania. Na tym opiera się cały system ochrony praw człowieka. Jeżeli trybunał w wyroku uzna, że Polska naruszyła Protokół nr 1, to konsekwencje prawe, a zwłaszcza finansowe, mogą wynieść nawet kilkanaście miliardów złotych, bowiem taki wyrok otworzy podobnym sprawom drogę zarówno do europejskiego trybunału, jak i do sądów polskich, które muszą stosować się do orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.</u>
          <u xml:id="u-36.5" who="#JanOrkisz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przedstawione przeze mnie w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy uwarunkowania uzasadniają zrezygnowanie z kontynuowania dotychczasowej ustawowej regulacji czynszów. Jednocześnie w celu wzmocnienia ochrony lokatorów w zasobach komunalnych rząd proponuje dodanie do projektu regulacji umożliwiającej jednostkom samorządu terytorialnego obniżenie czynszu najemcom o niskich dochodach, co Klub Parlamentarny Unii Pracy przyjmuje z zadowoleniem. Według naszego klubu stworzy to możliwość przywrócenia przynajmniej części komunalnych zasobów ich rzeczywiście socjalnego charakteru. Stosować obniżone czynsze i określać warunki takich obniżek może każdy właściciel mieszkania, zarówno osoba fizyczna, jak i prawna. W przypadku jednostek samorządu terytorialnego warunki takie powinny być sformułowane w zasadach polityki czynszowej władz publicznych, stanowiących część uchwały rady gminy, powiatu lub sejmiku województwa, dotyczącej wieloletniego programu gospodarowania mieszkaniowym zasobem gminy, powiatu lub województwa. Obniżek czynszów zgodnie z uchwalonymi warunkami będą mogli dokonywać w przypadku gminy: wójt, burmistrz, prezydent miasta, w przypadku powiatu, starostwa, województwa - wojewoda.</u>
          <u xml:id="u-36.6" who="#JanOrkisz">Klub Parlamentarny Unii Pracy za bardzo ważne uznaje to, że proponowane rozwiązanie umożliwiające obniżenie czynszów najemcom o niskich dochodach pozwoli jednocześnie na stosowanie czynszów ekonomicznie uzasadnionych dla pozostałych najemców, w tym o wysokich dochodach. Uznajemy, że za koniecznością i społeczną potrzebą różnicowania czynszów przemawia również to, że sytuacja finansowa i materialna lokatorów zajmujących mieszkania w zasobach gminy i innych jednostek samorządu terytorialnego nie odbiega od sytuacji lokatorów w pozostałych zasobach - spółdzielczych, prywatnych czy też stanowiących własność zakładów pracy. Z uwagi na poczucie sprawiedliwości społecznej uważamy, że nie jest dopuszczalne, aby chroniąc lokatorów o niskich dochodach, gmina stosowała zaniżone czynsze również dla tych lokatorów, których stać na pokrywanie pełnych kosztów utrzymania zajmowanych lokali.</u>
          <u xml:id="u-36.7" who="#JanOrkisz">Ochrony lokatorów przed nadmiernymi podwyżkami czynszów dotyczy regulacja zawarta w jednym z zapisów. Aktualnie oprócz ochrony lokatorów przed częstszymi niż co 6 miesięcy podwyżkami czynszu lub innych opłat za używanie mieszkania do końca 2004 r. obowiązuje ograniczenie możliwości podniesienia rocznego czynszu o ponad 3% wartości odtworzeniowej lokalu tym najemcom, którzy opłacali wcześniej czynsz regulowany. Prawie zupełnie pozbawione ochrony są natomiast osoby, które nie były objęte opłacaniem czynszu regulowanego, oraz te, które dopiero mają wynająć mieszkanie w zasobach prywatnych. Było to dotąd jedną z przyczyn hamujących rozwój legalnego rynku wynajmu mieszkań i rozkwitu szarej i czarnej strefy w gospodarce mieszkaniowej. Dlatego też proponuje się, aby po wejściu w życie nowelizacji ustawy ochroną przed nadmiernymi czynszami...</u>
          <u xml:id="u-36.8" who="#JanOrkisz">Panie Marszałku?...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#JózefZych">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#JanOrkisz">...objęci zostali wszyscy najemcy zarówno ci opłacający obecnie czynsz, który nie może przekroczyć 3% wartości odtworzeniowej lokalu w skali roku, jak i pozostali najemcy, których obecnie taka ochrona nie dotyczy.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#JanOrkisz">Klub Parlamentarny Unii Pracy stoi na stanowisku, że należy ograniczyć wzorem innych krajów dowolność w określaniu wysokości podwyżek opłat za mieszkanie, w przypadkach gdy osiągnęły już one poziom umożliwiający pokrycie wszystkich kosztów utrzymania budynku, a także uzyskanie przez właściciela godziwego zysku z najmu. Jeżeli czynsz będzie przekraczać 3% wartości odtworzeniowej lokalu, to zgodnie z nowelizacją właściciel w uproszczonym trybie będzie mógł go podwyższać w skali roku tylko do 10% czynszu dotychczasowego.</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#JanOrkisz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Unii Pracy wnosi o pilne uchwalenie omawianej nowelizacji, by samorządy mogły w porę zareagować na ewentualne nadmierne podwyżki czynszów przez właścicieli mieszkań, mając świadomość, że nowelizacja ta nie rozwiąże wszystkich problemów mieszkaniowych i że jest potrzeba ponownego podjęcia pracy nad prawem w tym zakresie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#JózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#JózefZych">Obecnie głos zabierze pan poseł Andrzej Jagiełło, Partia Ludowo-Demokratyczna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#AndrzejJagiełło">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Koła Poselskiego Partii Ludowo-Demokratycznej mam zaszczyt przedstawić stanowisko naszego koła dotyczące sprawozdania Komisji: Infrastruktury, Polityki Społecznej i Rodziny oraz Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o rządowym i poselskich projektach ustaw o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego oraz o zmianie niektórych innych ustaw, a także o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego. Koło Poselskie Partii Ludowo-Demokratycznej pragnie zauważyć, że przedstawione sprawozdanie komisji o rządowym i poselskich projektach ustaw, dotyczących generalnie zagadnień związanych z najmem, jest próbą sanowania ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy, która weszła w życie 10 lipca 2004 r. Rozwiązania zawarte w niniejszej ustawie spotkały się z dużą krytyką zarówno właścicieli budynków, jak i samych lokatorów. Choć już wcześniej zmieniono tę ustawę, to jednak z uwagi na pozostałe rozwiązania zachodziła konieczność kompleksowej i wyczerpującej regulacji wspomnianych kwestii.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#AndrzejJagiełło">Wysoka Izba również zaczęła zauważać doniosłość problemu, o czym może świadczyć ilość projektów zgłoszonych w przedmiotowej materii. Przedstawiona w projektach nowelizacja ma przede wszystkim na celu usprawnienie funkcjonowania omawianej ustawy. Zasadniczą kwestią przyjętą przez projektodawców, idee fixe nowelizacji, wydaje się, jest zmniejszenie dysproporcji pomiędzy konstytucyjnie zagwarantowaną ochroną lokatorów a konstytucyjnymi prawami właścicieli domów i mieszkań. Gros zmian dotyczy przede wszystkim kwestii uregulowania podwyżek czynszu, ich zakresu przedmiotowego oraz trybu wprowadzania.</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#AndrzejJagiełło">W pierwotnej wersji projektu istniały jeszcze rozwiązania przedłużające byt instytucji czynszów limitowanych. Jednakże z uwagi na orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka zaszła konieczność rezygnacji z tej formy wpływania na wysokość czynszów jako naruszenie zasady zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa. Mimo to nowelizacja wdraża nowe zasady dotyczące ochrony lokatorów przed nadmiernymi podwyżkami czynszu i innych opłat za używanie lokalu. W tej kwestii zasadne jest umożliwienie jednostkom samorządu terytorialnego obniżania czynszu najemcom o niskich dochodach.</u>
          <u xml:id="u-40.3" who="#AndrzejJagiełło">Bardzo istotne, wydaje się, jest wprowadzenie rozwiązania wyłączającego regulacje dotyczące sposobów limitowanego dokonywania podwyżek oraz obligatoryjnego przyznania prawa do lokalu socjalnego w odniesieniu do tzw. najmu komercyjnego. Jednak nie są to jedyne kwestie odnoszące się do najemcy, albowiem niniejsza nowela wprowadza szczegółowe uregulowania w kwestii wskazania praw i obowiązków wynajmującego i najemcy celem silniejszej ochrony słabszej strony umowy najmu. Również istotne wydaje się uregulowanie kwestii czynszów Towarzystwa Budownictwa Społecznego w przepisach odrębnych. Nie należy także zapominać o tym, iż nowela ujednolica terminologię i zawiera wiele poprawek redakcyjnych, które utrudniały korzystanie z tekstu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-40.4" who="#AndrzejJagiełło">Wobec powyższego Koło Poselskie Partii Ludowo-Demokratycznej uważa, iż rozwiązania zaproponowane w sprawozdaniu komisji dotyczące projektu rządowego i projektów poselskich są bardzo istotne i kompleksowe, a ich przyjęcie jest konieczne. Niosą one ze sobą co prawda uwolnienie czynszów, jednakże wydaje się, iż nie nastąpi eskalacja podwyżek z uwagi na pozostałe rozwiązania chroniące prawa najemców. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-40.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#JózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#JózefZych">Obecnie głos zabierze pan poseł Jerzy Czerwiński występujący w imieniu kół Ruchu Katolicko Narodowego, Ruchu Odbudowy Polski oraz Porozumienia Polskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#JerzyCzerwiński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Kół Poselskich: Ruchu Katolicko-Narodowego, Ruchu Odbudowy Polski, „Dom Ojczysty” i Porozumienia Polskiego mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego oraz o zmianie niektórych ustaw, zawartego w druku nr 3391.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#JerzyCzerwiński">Art. 75 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej mówi o obowiązkach ciążących na państwie w dziedzinie zaspokajania potrzeb mieszkaniowych obywateli. Ust. 2 tego artykułu wręcz stwierdza: Ochronę praw lokatorów określa ustawa. To konstytucja narzuca ustawodawcy ustawową opiekę nad lokatorami. I rzeczywiście taka ustawa istnieje, niestety po wyrokach Trybunału Konstytucyjnego z roku 2000 i z roku 2002 ochrona najemców zapisana w tejże ustawie stała się ograniczona, a po dacie 31 grudnia 2004 r. byłaby praktycznie iluzoryczna, wręcz żadna.</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#JerzyCzerwiński">Sprawa ochrony lokatorów po wyroku trybunału nie wywołała odpowiednio szybkiej i konkretnej reakcji rządu pomimo to, że ma ona bardzo duży oddźwięk społeczny i dotyczy znacznego procentu naszych obywateli. Wyrok trybunału zapadł w październiku 2002 r. Dopiero po ponad roku, tj. w grudniu 2003 r., wpłynął rządowy projekt nowelizacji ustawy o ochronie praw lokatorów, w którym zostało utrzymane istnienie czynszu regulowanego, zwiększanego co roku o ćwierć procentu wartości odtworzeniowej lokalu.</u>
          <u xml:id="u-42.3" who="#JerzyCzerwiński">Prace nad tym projektem rządowym trwały - głównie w specjalnie powołanej w tym celu podkomisji - do lipca br. i wydawałoby się, że nic nie stanie na przeszkodzie, by uchwalić nowelizację, która skutecznie chroniłaby lokatorów przed zbyt dużymi podwyżkami czynszu, szczególnie w zasobach prywatnych, ale wtedy właśnie rozpoczął się dziwny proces blokowania korzystnych dla lokatorów przepisów.</u>
          <u xml:id="u-42.4" who="#JerzyCzerwiński">Z jednej strony nowy rząd Marka Belki zaczął się wycofywać z przyjętych przez poprzedni rząd rozwiązań dotyczących utrzymania czynszu regulowanego. Deklarował złożenie autopoprawki do swojego projektu. Długo tylko deklarował, bo złożył ją dopiero 5 października br. Do rządu dołączył się Klub Parlamentarny SdPl. Co prawda w pracach podkomisji nie brał on udziału, ale obudził się i zadeklarował złożenie nowego projektu dotyczącego ochrony praw lokatorów.</u>
          <u xml:id="u-42.5" who="#JerzyCzerwiński">Nasuwa się pytanie, o co chodziło zarówno rządowi, jak i klubowi SdPl, gdy nowymi projektami wstrzymywał właściwie prace nad sprawozdaniem podkomisji, przypomnę, przygotowanym już w lipcu br. Czy rzeczywiście chodzi o dobro najemców lokali i o ewentualną możliwość uchylenia przepisów o kroczącym czynszu regulowanym przez Trybunał Konstytucyjny, jak również o groźbę przegrania przez Polskę procesu przed Trybunałem Sprawiedliwości w Strasburgu?</u>
          <u xml:id="u-42.6" who="#JerzyCzerwiński">W trakcie prac połączonych komisji 21 września wyraziłem pogląd, że tak naprawdę w działaniach rządu i klubu SdPl nie chodzi o polepszenie sytuacji lokatorów, ale o uniemożliwienie uchwalenia ustawy przed datą 1 stycznia 2005 r. Próby kolejnego „ulepszania” ustawy z jednej strony prowadzą do coraz słabszej pozycji lokatorów wobec właścicieli lokali, z drugiej zaś przez opóźnianie prac doprowadzają do coraz większego zagrożenia nieuchwaleniem ustawy pod koniec tego roku, czyli faktycznie niewejściem jej w życie z dniem 1 stycznia 2005 r.</u>
          <u xml:id="u-42.7" who="#JerzyCzerwiński">Moje przypuszczenia wyrażane na posiedzeniu komisji uzyskały wręcz status pewności po kolejnej próbie klubu SdPl, który to rzutem na taśmę próbował pod koniec października kolejnym, drugim już, projektem wstrzymać prace nad ustawą. Na szczęcie Wysoka Izba nie dała się nabrać i odrzuciła tę ostatnią inicjatywę w pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-42.8" who="#JerzyCzerwiński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Sprawozdanie komisji przedstawione Wysokiej Izbie zawiera wiele często technicznych zmian w ustawie o ochronie praw lokatorów, które godne są poparcia. Ruch Katolicko-Narodowy, Ruch Odbudowy Polski, Dom Ojczysty i Porozumienie Polskie opowiadają się za ich uchwaleniem. Niestety główny wątek projektu: kwestie dotyczące podwyżek czynszu, które są najbardziej dotkliwe dla lokatorów, w obecnej wersji pogarszają sytuację najemców lokali, szczególnie w budynkach, których właścicielami są osoby prywatne, bo o ile gminy z racji kontroli społecznej będą ostrożnie używać nowych praw podwyższania czynszu, o tyle osoby prywatne skorzystają skwapliwie z możliwości podwyżek i maksymalizacji czynszu.</u>
          <u xml:id="u-42.9" who="#JerzyCzerwiński">Utrzymanie kroczącego czynszu regulowanego, zawarte w pierwotnym projekcie, ustabilizowałoby pozycję lokatorów. Za pozbawione podstaw prawnych uważamy podnoszone tutaj próby zakwestionowania tego rozwiązania przez Trybunał Konstytucyjny. Trybunał nie wypowiedział się co do konkretnego przepisu. Nie można argumentować potencjalnym zagrożeniem niekonstytucyjności przepisu w celu ograniczenia również wymaganej konstytucją ochrony praw lokatorów.</u>
          <u xml:id="u-42.10" who="#JerzyCzerwiński">Zawarte w obecnym sprawozdaniu przepisy dotyczące podwyżek czynszów są mniej korzystne dla słabszej strony stosunku najmu lokalu, tj. dla lokatorów. Sprzeciwiamy się ograniczeniu praw najemców, ale ponieważ jest to jedyne rozwiązanie, które może funkcjonować skutecznie przed datą 1 stycznia 2005 r., będziemy głosować za projektem.</u>
          <u xml:id="u-42.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#JózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#JózefZych">Lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#JózefZych">Obecnie przejdziemy do zadawania pytań. Do zadania pytań zgłosiło się ośmiu posłów.</u>
          <u xml:id="u-43.3" who="#JózefZych">Czy jeszcze ktoś się zgłasza? Nie ma zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-43.4" who="#JózefZych">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-43.5" who="#JózefZych">Ustalam 2 minuty jako czas na zadanie pytania.</u>
          <u xml:id="u-43.6" who="#JózefZych">O zadanie pytania proszę pana posła Lecha Kuropatwińskiego, Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#LechKuropatwiński">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#LechKuropatwiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zmiany w ustawach o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego są niezbędne dla zabezpieczenia praw lokatorów w kwestii opłat czynszowych. Ustawa zabezpiecza i reguluje te kwestie w pewnym stopniu, lecz nie w pełni, dlatego postanowiłem zadać kilka pytań.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#LechKuropatwiński">Kto będzie władny, aby stwierdzić, że remonty zostały wykonane zgodnie z ustawą i najemca może podwyższyć czynsz o 10% czy 20%, jak było proponowane? Ponieważ wykorzystuje on różne rozwiązania, może bez kontroli sięgać do tej podwyżki zgodnie z ustawą. Sprawę opłat czynszów można uregulować poprzez obniżenie bezrobocia w kraju. Wtedy społeczeństwo będzie płacić czynsze, regulować rachunki nie tylko za czynsz, ale też inne.</u>
          <u xml:id="u-44.3" who="#LechKuropatwiński">Moja partia, Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej, złożyła ustawę o minimum socjalnym i zabezpieczeniu socjalnym. Proszę do niej wrócić, przedkładając ją Wysokiej Izbie, wprowadzić minimum socjalne zgodnie z dyrektywą Unii Europejskiej o minimum socjalnym dla obywateli, którzy nie z własnej winy nie mają pracy, nie mogą regulować rachunków. Ta ustawa w dużej mierze rozwiąże problemy opieki socjalnej i społecznej. Ustawa o ochronie lokatorskim będzie realna do wprowadzenia w życie dla lokatorów i właścicieli mieszkań.</u>
          <u xml:id="u-44.4" who="#LechKuropatwiński">Następne pytanie: Dlaczego rząd nie podejmuje działań wieloletnich dotyczących budownictwa socjalnego poprzez wykorzystywanie na okres chociażby kilku lat rozwiązań budownictwa socjalnego tak zwanej samobudowy budynków socjalnych przez osoby bezrobotne? To oni są najbardziej skazani na eksmisje, wyrzucanie na bruk. Ta ustawa z pomocą rządu, poprzez zabezpieczenie materiałów budowlanych, sprawia, że mogą oni wybudować mieszkania, a wśród bezrobotnych są projektanci, inżynierowie i murarze.</u>
          <u xml:id="u-44.5" who="#LechKuropatwiński">Następne pytanie: Czy gminy będą przejmować budynki i kolejno podnajmować je najemcom, którzy mają kłopoty socjalno-bytowe i czynszowe? Czy nie obawiacie się państwo, że w tymże temacie będą korupcja i cwaniactwo dla wykorzystywania swoich celów przez osoby prywatne? Kto poniesie koszty, czy gmina otrzyma subwencje od państwa, aby wyrównać poniesione koszty nakładcze, różnice? Czy rząd przeprowadził symulację, jaka jest skala kosztów poniesionych przez gminy i o ile obniży to inwestycje w gminach, które poniosą te właśnie różnice cen?</u>
          <u xml:id="u-44.6" who="#LechKuropatwiński">Na koniec chcę powiedzieć tak: jeśli chodzi o tę ustawę i poprawki składane do niej przez partie, to niewprowadzenie jej jeszcze w roku 2004 będzie przetargową kiełbasą wyborczą, co już dzisiaj widać, a tego zapewne nie chcą lokatorzy i właściciele. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-44.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#JózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#JózefZych">Obecnie pytanie zada pani poseł Anna Borucka-Cieślewicz, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#AnnaBoruckaCieślewicz">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#AnnaBoruckaCieślewicz">Panie Ministrze! Szanowni Państwo! Od pewnego czasu, jeszcze nie będąc posłanką, którą jestem od niedawna, zajmowałam się tą problematyką i na podstawie mojego wieloletniego doświadczenia chciałabym podnieść trzy kwestie.</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#AnnaBoruckaCieślewicz">Kwestie pierwszą i drugą kieruję do pana ministra. Mianowicie od niektórych właścicieli słyszałam, że obecny stan prawny stwarza taką sytuację, w której właścicielom bardziej opłaca się, żeby stały pustostany niż żeby wynajmować mieszkania lokatorom. Prosiłabym o odpowiedź na pytanie, czy obecnie nowelizowana ustawa odwraca tę sytuację, ten trend, o którym wspomniałam. To jest pierwsza kwestia.</u>
          <u xml:id="u-46.3" who="#AnnaBoruckaCieślewicz">Druga kwestia jest taka. Czy w nowelizowanej ustawie dostatecznie precyzyjnie zostało określone pojęcie najmu okazjonalnego? Również znam przykłady takich przypadków, w których właściciel dokonał takiego najmu okazjonalnego i teraz ma problem, bo nie może takiego najemcy usunąć z tego mieszkania. Czy są odpowiednie zabezpieczenia przed taką sytuacją?</u>
          <u xml:id="u-46.4" who="#AnnaBoruckaCieślewicz">I ostatnia kwestia, skierowana bardziej już do pana posła sprawozdawcy. Myślę, proszę państwa, że również do państwa biur poselskich zgłasza się coraz więcej osób, którym minął już ten trzyletni okres wypowiedzenia. I tu często zaczynają się problemy. Mianowicie ci lokatorzy, kiedy zgłaszają się do gmin o lokal socjalny czy zamienny, słyszą odpowiedź, że niestety nie ma lokali, że jest kolejka itd., żeby zwrócili się do właściciela - bardzo proszę o zgodę na dokończenie tylko tego tematu - żeby właściciel wystąpił z powództwem eksmisyjnym. Właściciel na to odpowiada, że nie wystąpi z takim powództwem i zamiast czynszu żąda od lokatora tak zwanego odszkodowania, które może być w wysokości 100% czynszu, na co wielu tych często starszych ludzi nie stać. W związku z tym widać, że jest w tym miejscu ewidentna luka prawna, która po prostu stawia tego nieszczęsnego lokatora w sytuacji zawieszenia. Stąd moje pytanie. Wiem, że w pakiecie poprawek zgłoszonych przez klub Prawo i Sprawiedliwość jest pewne rozwiązanie dotyczące zapisów art. 14, 15 i 18, które te kwestie regulują. Prosiłabym pana posła sprawozdawcę o odpowiedź na to pytanie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-46.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#JózefZych">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#JózefZych">Pytanie zada pani poseł Maria Nowak, także Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#MariaNowak">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#MariaNowak">W sprawach, o których dzisiaj mówimy, duch PRL jest wyraźnie obecny, bo linia podziału na dobrych i złych obywateli tego kraju wyraźnie przebiega pomiędzy złymi właścicielami i dobrymi, ale gnębionymi lokatorami. Ja myślę, że tak po prostu nie jest, ale nawet z wielu wystąpień taki duch emanował. Otóż dlatego pytam, a pytanie moje kieruję do pana posła sprawozdawcy, jakie mechanizmy prawne chronią prawa prywatnych właścicieli, bo prawo do prywatnej własności to prawo konstytucyjne. Sama nazwa ustawy o ochronie praw lokatorów mówi wyraźnie: prawa mają tylko lokatorzy. Tak po prostu nie jest i myślę, że wszyscy na tej sali mamy tego świadomość.</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#MariaNowak">I sprawa, którą już poruszała przede mną pani poseł, więc nie będę do niej wracała, ale mam tylko pytanie do pana posła sprawozdawcy, czy komisja w ogóle zajmowała się zachętami, stworzeniem takich mechanizmów, takich zapisów, żeby prywatni właściciele byli zainteresowani wynajmowaniem lokali, bo dzisiaj takiego zainteresowania nie ma, a jest wręcz przeciwnie - nie opłaca się wynajmować lokali, ponieważ istnieje obawa, że potem tej umowy nie będzie można skutecznie wypowiedzieć. Cóż bowiem z tego, że nawet się ją wypowie, skoro lokatora, który nie płaci, dewastuje mieszkanie, i tak nie można z tego mieszkania wyprowadzić?</u>
          <u xml:id="u-48.3" who="#MariaNowak">I ostatnia sprawa. Jak będzie wyglądało ustalanie czynszu w budynkach, które są współwłasnością komunalno-prywatną? Nie mówię o wspólnotach mieszkaniowych, ale są takie budynki, w których, podaję przykładowo, 50% własności tego budynku lokatorskiego należy do osoby prywatnej, a drugie 50% to własność komunalna. Kto będzie ustalał zasady czynszowe? Czy dalej będzie obowiązywało ustalanie poprzez radę gminy, czy prywatny właściciel będzie miał wpływ i jak daleko idący na ustalanie tego czynszu? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-48.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#JózefZych">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#JózefZych">Proszę państwa, ja jestem bardzo wyrozumiały, ale panie dzisiaj nadużywają mojej cierpliwości, więc proszę mnie nie zmuszać, żebym musiał ingerować.</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#JózefZych">Obecnie pytanie zada pani poseł Małgorzata Stryjska, także Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#MałgorzataStryjska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Moje pytanie jest troszkę z innej dziedziny, ale też z dziedziny mieszkaniowej. Z funduszu mieszkaniowego państwowe zakłady pracy budowały mieszkania, bloki zakładowe, przydzielając w tych blokach mieszkania swoim pracownikom, tak więc mieszkania w tych blokach były budowane z pieniędzy pracowników. W 1994 r. uchwalono ustawę o zasadach przekazywania budynków mieszkalnych przez przedsiębiorstwa państwowe. Wtedy też, w styczniu 1995 r., zakład pracy zaoferował swoim byłym pracownikom wykup mieszkania po cenach preferencyjnych, ustalając cenę wykupu. Była to niezbyt wysoka cena, ale dla lokatorów też za wysoka, ponieważ byli to już wtedy emeryci i renciści. W takim wypadku przekazano cały blok nieodpłatnie spółdzielni mieszkaniowej, która pobierała i pobiera czynsze aż do dzisiaj, nie przeprowadzając w tym bloku żadnych remontów.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#MałgorzataStryjska">Proszę mi powiedzieć: Jeżeli teraz mieszkańcy z tego bloku, dawni pracownicy zakładu pracy, który wybudował ten blok, chcą wykupić mieszkanie, po jakiej cenie spółdzielnia ma obowiązek sprzedać im to mieszkanie? Czy po cenie preferencyjnej, wyznaczonej wtedy przez zakład pracy, czy po cenie rynkowej, jakiej teraz żąda spółdzielnia? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#JózefZych">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#JózefZych">Pytanie zada pan poseł Marian Curyło, Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#MarianCuryło">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zakorzeniony w tradycji chrześcijańskiej... To, co się dzieje w naszej kochanej Polsce, obraża moje uczucia religijne. Jak mówią słowa starej kolędy: Choć liski mają swe jamki, a ptaszki swoje gniazdeczka. Być może jest to inaczej interpretowane, że liski mają swe chatki. Ale to może by się kojarzyło z nazwiskiem posła.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#MarianCuryło">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Poniektórzy, którzy byli biedni niczym święci tureccy, stają się właścicielami kamienic w niektórych miastach i oni będą ustalać czynsze. Szanowni państwo, to jest moralnie naganne i na to należy zwrócić uwagę. Poniektóre instytucje są tak pazerne, że zabierają, zawłaszczają majątek narody, który niekiedy bywa odbierany jako mienie reparacyjne, panie marszałku. Mienie reparacyjne staje się majątkiem poniektórych instytucji w tym kraju lub też osób prywatnych. I co, szanowni państwo? Czy nie jest to dyrektywa Hitlera - eksterminacja polskiego narodu - wyrzucania go na bruk? Czy pan minister ma świadomość, czy rząd ma świadomość tego, że wielu Polaków będzie narodem bezdomnym, ludzi bez dachu nad głową, w swoim państwie? A są to ludzie, którzy zapracowali na ten majątek narodowy.</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#MarianCuryło">Na koniec: Mamy w tym kraju instytucje, których cel jest zbożny, ale należy sobie zadać pytanie, czy parytet ważności jest zachowany. Czy nie jest rzeczą najważniejszą w tym kraju, ażeby zaopiekować się społeczeństwem i całą swoją siłę czy zrozumienie, czy szacunek w tym narodzie skierować ku zaopiekowaniu się tym narodem, tymi ludźmi, którym się wmawia, że nie byli na tyle kreatywni i nie byli na tyle bystrzy, że nie potrafili zbudować dla siebie domu...</u>
          <u xml:id="u-52.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Nakraść!)</u>
          <u xml:id="u-52.4" who="#MarianCuryło">...czy, jak to można kolokwialnie nazwać, załatwić sobie mieszkania czy też ukraść narodowi jakąś tam kamienicę i zawłaszczyć ją sobie? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#JózefZych">Panie pośle, bezdomnych to my już mamy i bez dachu, tak że to nie jest przyszłość, to już teraźniejszość.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#komentarz">(Poseł Marian Curyło: Panie marszałku...)</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#JózefZych">Dobrze. Bo pan użył stwierdzenia, że...</u>
          <u xml:id="u-53.3" who="#komentarz">(Poseł Marian Curyło: Panie marszałku, należy czytać historię, ale należy ją pisać na nowo.)</u>
          <u xml:id="u-53.4" who="#JózefZych">Świetnie.</u>
          <u xml:id="u-53.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Tylko panowie posłowie mają głos? A posłanki?)</u>
          <u xml:id="u-53.6" who="#JózefZych">Ależ, pani poseł, broń Panie Boże, tylko że ja muszę stosować zasadę równości.</u>
          <u xml:id="u-53.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale pani poseł Stryjska skończyła wypowiedź przed terminem.)</u>
          <u xml:id="u-53.8" who="#JózefZych">Ach, przed terminem. Gdy pani poseł następnym razem będzie zabierać głos, to ja to uwzględnię.</u>
          <u xml:id="u-53.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-53.10" who="#JózefZych">Świetnie.</u>
          <u xml:id="u-53.11" who="#JózefZych">Proszę obecnie o zadanie pytania panią poseł Gabrielę Masłowską, Liga Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#GabrielaMasłowska">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#GabrielaMasłowska">Wysoka Izbo! Właściwie od początku procesu transformacji środowiska stowarzyszeń uwłaszczeniowych, które tu w Sejmie reprezentuję, domagały się uwłaszczenia mieszkaniami komunalnymi, zakładowymi, także spółdzielczymi, prawem pierwokupu, z wiadomym skutkiem. Uważamy, że byłby to najbardziej skuteczny sposób rozwiązania problemu czynszów, problemu najemców w ogóle.</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#GabrielaMasłowska">Mamy taką oto w tej chwili sytuację w niektórych gminach: Gminy wydzielają część z majątku komunalnego, nieruchomości mieszkalne komunalne, tworzą na bazie tych wydzielonych nieruchomości spółki prawa handlowego, obciążają spółkę kredytem zagranicznym przewyższającym kilkakrotnie wartość wniesionych do spółki kamienic. Natomiast, co do lokatorów, czeka ich taki oto los: Mają być wykwaterowani do mieszkań socjalnych, ponieważ czynsze w wyremontowanych kamienicach będą kilkakrotnie wyższe aniżeli w tej chwili. Właściwie ludzie ci w zdecydowanej większości nie mają szans na ich zapłacenie. Jaki los czeka tych ludzi? A właściwie jakie przepisy prawa regulują sytuację prawną tych osób, w tym konkretnym przypadku? Czy nowelizacja ustaw, której w tej chwili dokonujemy, nawiązuje do tego problemu?</u>
          <u xml:id="u-54.3" who="#GabrielaMasłowska">Jeszcze jedno pytanie, panie ministrze. Jeżeli mieszkanie zostało przejęte przez spółdzielnię mieszkaniową od zakładu pracy bezpłatnie, to czy teraz spółdzielnia mieszkaniowa ma prawo żądać od osób, które posiadały wcześniej te mieszkania, a w tej chwili mieszkają w spółdzielni, rozliczenia według zasad ustalonych w ustawie o spółdzielniach mieszkaniowych (czyli wartość rynkowa minus zwaloryzowany wkład), a jeśli nie, to według jakich zasad? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#JózefZych">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#JózefZych">Obecnie pytanie zada pan poseł Tadeusz Szukała, Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#TadeuszSzukała">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#TadeuszSzukała">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Na spotkaniach z wyborcami często jest poruszany problem nadmiernych, nieuzasadnionych podwyżek czynszów pobieranych przez Zrzeszenie Prywatnych Właścicieli Nieruchomości. Czy jest taka możliwość, aby część tych lokali, którymi zarządza Zrzeszenie Prywatnych Właścicieli Nieruchomości, władających mieniem pozostawionym - według starych ksiąg wieczystych: właściciel nieobecny, nieistniejący - mogły przejąć gminy, co umożliwiłoby płacenie niższych czynszów, według ustawy o ochronie praw lokatorów? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#JózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#JózefZych">Ostatni pytanie zada pan poseł Stanisław Dulias, niezrzeszony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#StanisławDulias">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#StanisławDulias">Wysoka Izbo! Nie ulega kwestii, że gdy się mówi o czynszach, to należy rozumieć przez to interes właścicieli mieszkań, którzy będą dążyć do podnoszenia stawek czynszowych, oraz interes lokatorów, których w coraz większej skali nie stać na płacenie czynszów. Są to często osoby żyjące już bez światła i z ograniczoną ilością wody.</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#StanisławDulias">Omawiane projekty są bardzo ważne. Są jednak też obawy, że ich zapisy będą mało skuteczne, zwiększy się ilość spraw, dochodzenia, nastąpi skłócenie społeczeństwa. Efekt może być wątpliwy. Główny problem tkwi w pieniądzach. Społeczeństwo jest coraz biedniejsze, a koszty rosną. Rosną one dla właścicieli i dla społeczeństwa. Pytanie więc: Jakie rozwiązania przewiduje rząd w celu zabezpieczenia środków finansowych dla gmin na dopłaty do czynszów lub na przygotowanie lokali socjalnych? O jaką kwotę planowany jest wzrost pomocy państwa w tym zakresie?</u>
          <u xml:id="u-58.3" who="#StanisławDulias">Kolejne pytanie. Liczba osób bezdomnych rośnie. Aktualnie masowo zgłaszają się bezdomni do noclegowni w całym kraju. Są to wystarczające sygnały, świadczące o tym, że dotychczasowa polityka mieszkaniowa jest niewłaściwa i całość polityki dotyczącej zabezpieczenia społecznego w odniesieniu do społeczeństwa polskiego powinna ulec zmianie.</u>
          <u xml:id="u-58.4" who="#StanisławDulias">To, co się proponuje, nie rozwiąże kwestii, jeśli chodzi o przyczyny obecnego stanu. Proponowane w ustawach zapisy są rozwiązaniami doraźnymi. Pytania: Jakie działania przewiduje rząd, aby zmienić tę sytuację? Z jakich źródeł rząd zamierza pozyskać środki dla gmin i biednych lokatorów? O ile planowany jest wzrost tych środków? Jak rząd chce rozwiązać problem czynszów dla setek tysięcy osób bezrobotnych, które nie posiadają w ogóle dochodów?</u>
          <u xml:id="u-58.5" who="#StanisławDulias">I ostatnie pytanie - o tym wspominała jedna z przedmówczyń, chodzi o mieszkania zakładowe. Czy rząd przewiduje jakieś rozwiązanie dla tych lokatorów? Może dzisiaj sobie nie zdajemy sprawy - już kończę - z występującego tutaj zagrożenia. Mieszkania te są w znacznej części w coraz gorszym stanie i może dojść do tego, że część z tych mieszkań nie będzie nadawała się w ogóle do remontu i wtedy nie będzie możliwości rozwiązania problemu, chyba że nad tymi blokami zbudujemy duży namiot. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#JózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#JózefZych">Pani poseł Banach w ramach sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#JózefZych">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#JolantaBanach">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#JolantaBanach">Panie Marszałku! Ponieważ pan poseł Czerwiński większość swojego wystąpienia poświęcił Klubowi Parlamentarnemu Socjaldemokracji Polskiej, chciałabym parę kwestii sprostować.</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#JolantaBanach">W tej sali toczą się bardzo ostre, polemiczne, nieraz dramatyczne dyskusje. Natomiast, panie pośle, przekracza się granice przyzwoitości wtedy, kiedy rządowi i posłowi z każdej strony sceny politycznej, czy prawej, czy lewej, zarzuca się świadome blokowanie ustawy, która musi wejść w życie, żeby rozwiązać jedną z podstawowych kwestii fundamentalnych. To jest pierwsze wyjaśnienie.</u>
          <u xml:id="u-60.3" who="#JolantaBanach">Drugie wyjaśnienie. Projekt Socjaldemokracji nie blokował prac w podkomisji, bo prace w podkomisji rzeczywiście zakończyły się w lipcu, ale potem nie pracowały wspólne komisje. A nie pracowały dlatego, że rząd zapowiedział autopoprawkę. A w związku z tym w sytuacji groźby 1 stycznia 2005 r., od którego to momentu nie obowiązywałyby żadne ograniczenia podwyżek czynszów, właśnie klub Socjaldemokracji wniósł swój projekt ustawy.</u>
          <u xml:id="u-60.4" who="#JolantaBanach">I kolejna kwestia. Nie jest prawdą, że nazwane przez pana blokowanie projektu rządowego było bardziej korzystne dla lokatorów. Ja panu przypominam, panie pośle, że ochrona lokatorów, którzy kiedyś płacili tzw. czynsz regulowany, w pierwotnym projekcie przedłożenia rządowego była bardziej restrykcyjna niż to, co pojawiło się potem w podkomisji i w projekcie Socjaldemokracji. Dziękuję, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#JózefZych">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#JózefZych">Też sprostowanie.</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#JózefZych">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#JerzyCzerwiński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Co do kwestii blokowania lub nieblokowania projektu to, jak to się mówi, koń jaki jest każdy widzi. Otóż procedujemy nad tym projektem w listopadzie, a nie we wrześniu, co mogłoby być możliwe, gdyby nie wpłynęły projekty SdPl i autoprawka rządowa.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#JerzyCzerwiński">Co zaś do kwestii pogorszenia lub polepszenia statusu czy też uprawnień najemców, procenty o tym mówią same za siebie. Otóż w projekcie, w pierwotnym sprawozdaniu podkomisji z lipca tego roku była wprowadzona propozycja regulowanego czynszu kroczącego - podwyżki maksymalne w ciągu roku mogły być wartości 0,25%. W przypadku zaś projektu, który w tej chwili opracowujemy, podwyżka maksymalna może być - reasumując, może być przekroczona, to jest inna sprawa - w wysokości 10%. A 10% od 3%, proszę pani, to jest 0,3%, czyli to jest więcej niż 0,25. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#JózefZych">Pani Poseł! Mam prośbę, bo wy już polemizujecie, ale jedno krótkie sprostowanie, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#JolantaBanach">Przepraszam bardzo, ja w przeciwieństwie do pana posła Czerwińskiego obiecuję panu marszałkowi, Wysokiej Izbie, że tę polemikę skończę.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#JolantaBanach">Otóż pan poseł mija się z prawdą, twierdząc, że każdorazowo ta podwyżka wynosiłaby 10% z 3% wartości odtworzeniowej. Proszę dobrze przeczytać poprawkę SdPl. Jeżeli czynsz jest niższy niż 3% wartości odtworzeniowej, to 10% nie oznacza 0,3%. Poza tym to, o czym pan mówi, te 0,25% maksymalnie w stosunku do lokatorów, którzy płacili kiedyś czynsz regulowany, miało obowiązywać do 2008 r. I to jest ta korzystniejsza poprawka rządowa, z której rząd sam się wycofał. Pan chciał ich chronić do 2008 r. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#JózefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#JózefZych">Obecnie o zabranie głosu proszę podsekretarza stanu w Ministerstwie Infrastruktury pana Andrzeja Bratkowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#AndrzejBratkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Niewiele osób jest na tej sali i tym samym mniej, jak sądzę, pamięta, że pięć dni temu można by obchodzić pewną rocznicę, mianowicie rocznicę 10-lecia wejścia w życie ustawodawstwa o ochronie lokatorów w III Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#AndrzejBratkowski">Rzeczywiście 12 listopada mija 10 lat, kiedy zaczęła się sprawa, której dzisiaj jesteśmy uczestnikami. I być może warto w tym momencie przypomnieć, jakie były cele tego ustawodawstwa. Dlatego że my w tej chwili mówimy już właściwie wyłącznie o szczegółach, natomiast wydaje mi się, że gubi się nam cel, dla którego to ustawodawstwo ustanawialiśmy.</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#AndrzejBratkowski">Mianowicie chodziło przede wszystkim o przejęcie przez gminy prowadzenia aktywnej polityki mieszkaniowej, co było związane ze zniesieniem szczególnego trybu najmu na podstawie decyzji administracyjnej. Dalej. Chodziło o ustalanie czynszów najmu na poziomie pokrywającym pełne koszty utrzymania budynków i mieszkań, z przejściowym tylko ograniczeniem swobody kształtowania maksymalnej wysokości czynszu. I kompetencje decyzyjne w tych sprawach przekazywaliśmy gminom.</u>
          <u xml:id="u-66.3" who="#AndrzejBratkowski">Chciałbym przypomnieć też może przy tej okazji - już poza chyba panem marszałkiem nikt z nas obecnych na sali tego nie pamięta...</u>
          <u xml:id="u-66.4" who="#komentarz">(Poseł Jolanta Banach: Panie pośle, ja protestuję.)</u>
          <u xml:id="u-66.5" who="#AndrzejBratkowski">...że po tej pierwszej ustawie o ochronie lokatorów samorządowcy wnieśli do Trybunału Konstytucyjnego zastrzeżenie. Dotyczyło to wtedy art. 4 ustawy o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych, mianowicie, gdzie stwierdzono, że zadaniem własnym gminy jest zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych swojej wspólnoty gminnej. Gminy się nie chciały zgodzić, przy czym nie chodziło o pieniądze, tylko chodziło o to, na kogo padnie polityczna odpowiedzialność za rozwiązywanie problemów mieszkaniowych. Chcę znowu powiedzieć, że ustawę sprzed 10 lat przygotowywał rząd jednej opcji, uchwalał parlament w następnej kadencji prezentowany przez rząd innej opcji, czyli jednym słowem, jeśli chodzi o te 10 lat, z punktu widzenia tego, który gabinet, w którym momencie miał coś do powiedzenia, właściwie niewiele zmieniał. Tym bardziej że siłą, która za tym ustawodawstwem stała i usiłowała cały czas to ustawodawstwo zaostrzać w pewnym kierunku, były kręgi związane z stowarzyszeniami ochrony lokatorów, jako że to ustawodawstwo oczywiście wywołało zupełnie racjonalne reakcje wszystkich uczestników procesów mieszkaniowych, jeśli tak to można określić. Mianowicie gminy, które przejęły odpowiedzialność polityczną i praktyczną, zaczęły się w istocie wycofywać ze sprawy na tej zasadzie, że równocześnie - jedna z pań posłanek podniosła tutaj tę kwestię - wzmocnił się szalenie na terenie kraju mit własności mieszkania. Mówię o micie, bo przynajmniej ja to w ten sposób traktuję, który prowadzi do tego, że np. dzisiaj można za 2500, 2600 zł, cytuję, kupić mieszkanie trzydziestoparometrowe w gminie - nie będą wskazywał, którego to dotyczy miasta.</u>
          <u xml:id="u-66.6" who="#AndrzejBratkowski">Pan poseł chyba z Samoobrony przed chwilą mówił, że ktoś się uwłaszcza na zasobach komunalnych, na tym, co własną czy zakładową krwawicą wypracowaliśmy. No tak, ale sytuacja jest taka, że gminy w gruncie rzeczy będą skrępowane czynszami regulowanymi. A zatem dokładając do eksploatacji zasobów, bo dzisiaj te koszty eksploatacji zasobu są mniej więcej o 50% wyższe niż pobierane czynsze, gminy po prostu bronią się przed wydatkowaniem tych pieniędzy; już nie ma mowy oczywiście o żadnych remontach. Ta rzeczywistość jest taka jaka jest i dzisiaj mamy sytuację, że największa, znaczy, powiedziałbym to tak, oczywiście nie wrzucając nikomu kamyczka, że największy właściciel mieszkaniowy w Polsce dysponujący 110 tys. mieszkań ma problem z zakwaterowaniem 700 rodzin - zwróćcie państwo uwagę na te różnice: 110 tys. mieszkań, których jest właścicielem, i ma problem z zakwaterowaniem 700 rodzin - w stosunku do których ma obowiązki alimentacyjne. Do tego doprowadziliśmy. Jednym słowem chodzi mi o zwrócenie uwagi szanownych państwa posłów, że w gruncie rzeczy rozwój sytuacji, który nastąpił w ciągu tych 10 lat, nie doprowadził do wypełnienia tych celów, które sobie 10 lat temu stawialiśmy. Życie, jak się okazało, jest grubo bogatsze niż te nasze szczegółowe ustalenia, mówię, rządowo-sejmowe, że tu 10%, nie więcej niż..., tu - nie więcej niż 3%. No, cóż, ta sprawa, którą w tej chwili wprowadzamy, prawo, ale tylko prawo, to nie jest żaden obowiązek, prawo gminy do stosowania w stosunku do konkretnych rodzin, ubogich, przecież tu nie powiem: niezamożnych, ubogich rodzin, że mogą, że właściciel, my, gmina, właściciel dajemy wam za niższą, że tak powiem, cenę opłat czynszowych to mieszkanie, to ta propozycja jest tylko usankcjonowaniem tego, co rozsądne gminy dziś robią, tylko tyle, że te gminy nam zwróciły uwagę, że boją się, że RIO, znaczy regionalna izba obrachunkowa, będzie kwestionować celowość tego typu uszczuplenia dochodów, bo formalnie rzeczywiście jest to uszczuplenie dochodów. Już w tym momencie RIO nie interesuje się tym, że gmina ma w stosunku do swoich obywateli właśnie ustawowy obowiązek udostępnienia lokalu.</u>
          <u xml:id="u-66.7" who="#AndrzejBratkowski">Chciałbym jeszcze w tym momencie powiedzieć, że im większa, bardziej rygorystyczna ochrona lokatorów, tym większe bariery występują w stosunku do tych w szczególności młodych ludzi, którzy chcieliby zostać lokatorami, bo w gruncie rzeczy ochrona lokatorów petryfikuje nam historię, a nie wychodzi do przodu. Myśmy różnymi zabiegami, likwidacją - była dzisiaj tutaj mowa - mówię: myśmy, tak, Wysoka Izba, parlament bez względu na to, która to była kadencja i które rządy w międzyczasie były, tak, myśmy w III RP doprowadzili do tego, że nie opłaca się dzisiaj budować mieszkań na wynajem. Ale nikt nie zwraca uwagi na to, że gdyby te 3 mln bezrobotnych mogły się przemieszczać po Polsce stosownie do rynku pracy, to na pewno wielu z bezrobotnych znalazłoby już swoje miejsce i szansę zarobkowania. Ale gdzie oni mają zamieszkać? Przecież oni nigdzie nie mogą wynająć mieszkania. No, chyba że... Jedna z pań posłanek podniosła ten problem. Ostatni spis mieszkań GUS z 2002 r. wykazał, że na terenie Polski mamy 750 tys. pustostanów. Gdybym zapytał państwa posłów, czy widzą te pustostany, w końcu żyjecie państwo, w jakimś kręgu, w jakimś środowisku, w jakichś osiedlach, w jakichś mieszkaniach itd. Otóż o co chodzi? To jest przecież fikcja, dlatego że może nie 750 tys., ale 700 tys., a może 650 tys., w każdym razie ogromna liczba to są mieszkania czy lokale wynajmowane nielegalnie. To jest szara i czarna strefa, do której wpuściliśmy, oczywiście sfera obłożona spekulacją itd., do której wszyscy wpuściliśmy tę biedną, niekoniecznie biedną, ale tę młodzież, która chce na przykład przyjechać do Warszawy i zatrudnić się w Warszawie, dlatego że tu jest rynek pracy, który czeka na tych młodych ludzi, ale oni mają dostęp tylko do tego rynku wynajmu, który jest, że tak powiem, niewidoczny.</u>
          <u xml:id="u-66.8" who="#AndrzejBratkowski">Próba ucywilizowania tego, która jest w tej dzisiejszej zmianie ustawowej, polega w gruncie rzeczy tylko na tej formule najmu okazjonalnego, że to będzie jakimś takim punktem zaczepienia, który będzie umożliwiać ten ruch nie tyle dostosowawczy w sposób trwały, ale przynajmniej załatwiający w jakiejś mierze problem dnia dzisiejszego tych szybkich jakichś ruchów, przemieszczeń nie tylko zresztą dotyczący studentów i młodzieży uczącej się, ale również ludzi pracujących.</u>
          <u xml:id="u-66.9" who="#AndrzejBratkowski">Czyli wracając do tego problemu makro, to trzeba powiedzieć, że ochrona lokatorów to jest bariera, z którą wszystkie cywilizowane kraje godzą się. Jest kwestia wysokości tej bariery, którą trzeba pokonywać, ale bariera dla rozwoju rynku mieszkaniowego, rynku mieszkań na wynajem. Taka jest rzeczywistość, przy czym mówię o tym dlatego, żeby po prostu zachować, przynajmniej tak jak rząd, który w tej chwili tutaj reprezentuję, stara się zachować jakąś pokorę w stosunku do tego problemu, mając świadomość, że ten projekt odziedziczony jako przedłożenie rządowe, ta nowelizacja ustawy, która dzisiaj jest dyskutowana i do której mój rząd, który mam przyjemność reprezentować, tylko autopoprawkę dorzucił, nie chcąc już w tej chwili nic tutaj zmieniać, że to jest jakiś krok, ale że tak czy inaczej za tym krokiem muszą pójść następne. Sądzę, zresztą z wypowiedzi państwa posłów na okoliczność tej nowelizacji, wiele było wniosków de lege ferenda, nie ma wątpliwości, i zgłaszane przez pana posła Polaczka zarówno jako sprawozdawcę, jak i reprezentanta klubu, panią poseł Banach, pana posła Agbarowicza, ale nie tylko, właściwie wszystkich chyba mógłbym państwa wymieniać, każdy widział pewne problemy, które już nie mieszczą się w tej nowelizacji, ale jesteśmy tutaj pod presją czasu i muszę powiedzieć, że obawy moje z tym związane są nie z punktu widzenia tej nowelizacji, którą mam nadzieję, że Wysoka Izba uchwali w terminie umożliwiającym jej wejście w życie przed końcem roku, ale że okres przedwyborczy nie jest korzystny dla ustawodawstwa o ochronie lokatorów, czego mamy przykład sprzed trzech lat, kiedy rzutem na taśmę wprowadzono tego rodzaju klauzule, które później spotkały się z oprotestowaniem przez Trybunał Konstytucyjny, i słusznie. Jest to rzeczywiście taki czas, w którym tego rodzaju ustawodawstwa ze względów, powiedziałbym, klimatologicznych nie należy podtrzymywać.</u>
          <u xml:id="u-66.10" who="#AndrzejBratkowski">Wybaczcie państwo, ja bym nie chciał przedłużać w tym momencie. Zapytania, część przynajmniej tych zapytań wyjaśnia się, bo to były pytania retoryczne, ale część tych zapytań, które dzisiaj tutaj padły, znajdzie niewątpliwie szybką odpowiedź w trakcie dzisiejszej dyskusji w trzech komisjach sejmowych, zresztą część z tego, jak rozumiem, podejmie poseł sprawozdawca. Co do części zaś mam pełną świadomość, że trzeba będzie - przynajmniej jeśli chodzi o Ministerstwo Infrastruktury - przekazać pisemne odpowiedzi konkretnym posłom. Jeśli państwo pozwolą, na tym bym poprzestał.</u>
          <u xml:id="u-66.11" who="#AndrzejBratkowski">Skończę pewnym apelem do szanownych państwa. Reprezentujecie w tej chwili, w tym szczupłym gronie obecnych na sali wyłącznie osoby zainteresowane bezpośrednio omawianą nowelizacją; nie ma waszych kolegów, którzy później będą głosować. Proszę o ograniczenie liczby poprawek i, że tak powiem, dopieszczania samego tekstu, który dzisiaj został wniesiony pod obrady do drugiego czytania już większością trzech komisji sejmowych. Weźcie państwo pod uwagę, że tak czy inaczej czeka nas podjęcie w konwencji de lege ferenda problematyki ochrony lokatorów i głębsze, długofalowe spojrzenie na naszą rzeczywistość mieszkaniową. Być może obecna kadencja Sejmu zostawi swoim następcom godny dokument do uchwalenia. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#JózefZych">Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#JózefZych">Głos zabierze sprawozdawca komisji pan poseł Jerzy Polaczek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#JerzyPolaczek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę się odnieść do kilku kwestii, które były przedmiotem zapytań pań i panów posłów, w kolejności, jak były prezentowane.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#JerzyPolaczek">Została podniesiona kwestia skutków wynajmowania lokali przez gminy w prywatnych zasobach od osób fizycznych lub osób prawnych i tego, jakie to może mieć skutki dla gmin. Tłumaczyłem już stanowisko rządu i mówiłem o wątpliwościach, jakie pojawiały się na posiedzeniu połączonych Komisji Infrastruktury, Polityki Społecznej i Rodziny oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. W ocenie części pań i panów posłów te rozwiązania nie są neutralne dla budżetu, aczkolwiek argumentacja wnioskodawców, którzy je proponowali, dotyczy rozszerzenia możliwości prowadzenia przez gminę aktywnej polityki związanej z uzyskiwaniem lokali po to, by zaspokajać potrzeby mieszkaniowe mieszkańców. W takim kontekście rozumiem przyjęcie tego rozwiązania w sprawozdaniu połączonych komisji. Odrębną kwestią jest to, w jaki sposób gmina skonsumuje te rozwiązania, ich wprowadzenie. Jeśli ewentualnie ustawa zostanie przyjęta i przejdą rozwiązania dotyczące procedury obniżek czynszów, jak to będzie wpływało na budżet, na kreowanie polityki w aspekcie pozyskiwania nowych lokali w zasobach już istniejących albo w inny sposób, także poprzez własne inwestycje.</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#JerzyPolaczek">Było pytanie o najem okazjonalny, odniósł się do tego krótko pan minister Bratkowski. Chcę podkreślić, iż ta formuła prawna niejako powraca do ustawodawstwa mieszkaniowego. W ocenie rządu - myślę, że również w ocenie posłów pracujących nad tą ustawą - jest to rozwiązanie rozsądne w dzisiejszych warunkach, przy obecnym głodzie mieszkaniowym ze względu na lepszą „mobilność” właścicieli, którzy nie będą wchodzić w szarą strefę, tylko będą mieli formułę prawną i będą mogli z niej skorzystać. Sądzę, że ma to duże znaczenie, zwłaszcza w dużych aglomeracjach, choć nie tylko.</u>
          <u xml:id="u-68.3" who="#JerzyPolaczek">Pani poseł Borucka-Cieślewicz poruszyła kwestie dotyczące skutków związanych z upływem 3-letniego okresu umów najmu. Ustawa z 2001 r. takie rozwiązanie dopuściła, ale stało się to pewną zasadą. Chcę zwrócić uwagę na to, iż wśród wniosków mniejszości oraz tych, które zostały dzisiaj złożone, są propozycje Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość, które prowadzą do zapobiegania nadużywania przez właścicieli prawa do wypowiadania umów na podstawie art. 11 ust. 5 tej ustawy. Chodzi o sytuację, gdy właściciel wypowiada stosunek umowny, bo chce zamieszkać w lokalu, ale niekoniecznie są to intencje, które są później realizowane w praktyce - ta formuła jest zawarta w jednym z wniosków mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-68.4" who="#JerzyPolaczek">Druga kwestia, którą poruszyła pani poseł, wiąże się z wątpliwościami, czy istnieje luka prawna polegająca na tym, iż świetle dotychczasowych przepisów możliwa jest sytuacja, że sąd może orzec o uprawnieniu do lokalu socjalnego jedynie w wyroku eksmisyjnym, podczas gdy właściciel lokalu, który posiada czynną legitymację procesową, nie może lub nie chce wytoczyć powództwa o eksmisję. Wtedy po upływie okresu wypowiedzenia lokator w gruncie rzeczy nie ma odpowiedniego tytułu prawnego, ciąży na nim obowiązek opróżnienia lokalu, a gmina nie jest zobowiązana do dostarczenia mu oferty zawarcia umowy najmu na lokal socjalny. Jak powiedziałem wcześniej, dotyczy tego jedna z poprawek, które zostały dzisiaj zgłoszone, będzie ona też dzisiaj rozpatrzona. Sejm będzie mógł podjąć właściwą decyzję, ewentualnie oczekiwalibyśmy dzisiaj na posiedzeniu połączonych komisji na stanowisko rządu w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-68.5" who="#JerzyPolaczek">Pani poseł Nowak zadała dwa pytania dotyczące przepisów, które chronią właścicieli, a z drugiej strony powinny ich zachęcać do wynajmowania lokali, tak by nie powstawała absurdalna bariera związana z nierównowagą praw i obowiązków właścicieli i lokatorów. Do komisji, która pracowała nad tą ustawą, a także do połączonych komisji docierały głosy zarówno ze strony lokatorów, jak i właścicieli, którzy niejednokrotnie kwestionowali poszczególne rozwiązania czy przedkładali własne propozycje. Myślę, że ten stan nieusatysfakcjonowania jednej i drugiej strony najlepiej oddaje istotę kompromisu, jaki powinien być zawierany przy przyjmowaniu tego rodzaju aktów prawnych. Problematyka ochrony praw właściciela w wymiarze formalnoprawnym sprowadza się do możliwości wypowiedzenia umów i egzekwowania później stosownych wyroków sądów oraz prowadzenia przez gminę aktywnej polityki związanej z zapewnieniem lokali socjalnych, ale to pytanie wykracza poza materię ustawy o ochronie praw lokatorów, dlatego że jest tu jeden istotny element, który w odpowiedni sposób kształtuje te rozwiązania. Chodzi o to, że są różne możliwości podnoszenia czynszów w sposób - jak sądzę - umiarkowany, z uwzględnieniem ochrony lokatorów, którzy do tej pory byli najemcami, zwłaszcza w publicznym zasobie mieszkaniowym.</u>
          <u xml:id="u-68.6" who="#JerzyPolaczek">Rozwiązania europejskie, o których wspominałem, w różny sposób kształtują sytuację prawną najemców w rozmaitych typach zasobów, które funkcjonują. Myślę, że odpowiedź na to pytanie jest zawarta w innych ustawach związanych z finansowaniem gmin, które powinny mieć tyle środków własnych, aby prowadzić realne inwestycje dotyczące budowy lokali socjalnych, ale również własnych zasobów komunalnych.</u>
          <u xml:id="u-68.7" who="#JerzyPolaczek">Programy rządowe są niewystarczające. Jeden z panów posłów występujących w imieniu klubów zwracał uwagę na to, iż polityka mieszkaniowa rządu skłania go do konkluzji, iż mamy szereg decyzji likwidacyjnych w obszarze ustawodawstwa podatkowego oraz w realnym zmniejszaniu środków na budownictwo mieszkaniowe. Obniżka ta jest w dramatyczny sposób odzwierciedlona w projekcie budżetu na rok 2005, ale w tej kwestii nie będę się wypowiadał, bo myślę, że jest to i będzie przedmiotem niejednego wniosku poselskiego.</u>
          <u xml:id="u-68.8" who="#JerzyPolaczek">Ostatnie pytanie, które zadała pani poseł Nowak, dotyczy tego, kto ma ustalać czynsz w budynku, który jest współwłasnością w równych częściach gminy oraz osoby prywatnej. Tutaj musiałbym odwołać się do Kodeksu cywilnego i stwierdzić, iż jeśli właściciel prywatny, który ma połowę udziałów w tej własności, chciałby teraz w sposób samodzielny kształtować stawki czynszowe, stosując te rozwiązania ustawowe, powinien najpierw znieść współwłasność. Jeśli do tej pory gmina zarządzała taką nieruchomością i będzie prowadziła to nadal, oczywiste jest, iż w takiej sytuacji właściciele, którzy są administrowani przez jednostkę samorządu terytorialnego, będą stosowali się do stawek, które ta gmina będzie dalej kształtowała. Ale jest taka możliwość prawna.</u>
          <u xml:id="u-68.9" who="#JerzyPolaczek">Chciałbym na zakończenie raz jeszcze dobitnie podkreślić, iż ten akt prawny, który dzisiaj omawiamy, jest jednym z ważniejszych aktów prawnych, który kształtuje stosunki umowne w obszarze publicznym, w bardzo ważnej sferze związanej ze sprawami życia codziennego milionów Polaków. Powinna więc być dyskusja, powinnny być zawarte w tej ustawie rozwiązania, które odpowiadają rozwiązaniom cywilizowanym. Nie powinny to być rozwiązania, nad którymi króluje polityka sensu stricto. Bo wszystkim krytykom, którzy podnoszą kwestie związane np. z problematyką obniżek czynszu - wyrażana jest opinia, że wtedy będzie lepiej, bo stworzymy dla części lokatorów lepszą sytuację - chcę zwrócić uwagę na to, iż ktoś musi wtedy za to zapłacić. Albo będzie to finansowane poprzez bezpośrednią dotację gminy do konkretnego zakładu gospodarki mieszkaniowej, który w imieniu gminy administruje zasobami mieszkaniowymi, komunalnymi sensu stricto i socjalnymi... Wtedy jest to dla gminy pytanie otwarte, jak chce sobie te stosunki ułożyć, jaką chce prowadzić politykę, bo w sprawozdaniu komisji zostało zawarte rozwiązanie fakultatywne. Na Kubie, o ile pamiętam, w ogóle zniesiono czynsze. Natomiast chyba nikomu nie zależy na tym, aby wariant, który został zastosowany w tym państwie, stosować w naszym kraju, w którym, nie tylko obecnie, ale i w ostatnich latach, jak wskazują statystyki, ponad 800 tys. mieszkań, domów wymaga kapitalnego remontu. Ponad 1,5 mln osób oczekuje na zaspokojenie swoich potrzeb mieszkaniowych, ci ludzie tę ofertę powinni dostać. Ustawa, o której dzisiaj mówimy, powinna wspomagać te procesy aktywności i samorządów, i osób prywatnych, i osób prawnych.</u>
          <u xml:id="u-68.10" who="#JerzyPolaczek">Myślę, że zależy nam generalnie na jednym - żeby w tej ustawie, jeśli chodzi o te rozwiązania, tego nie popsuć. Przykład ustawy z 2001 r. ewidentnie pokazuje, iż rozwiązania przyjmowane w ostatniej chwili, w gorączce przedwyborczej, paraliżują zarządzanie zasobami mieszkaniowymi, zwłaszcza niepublicznymi. Nie wpływają na polepszenie sytuacji lokatorów. Nie tyle prawnej, bo ta akurat może być skutecznie chroniona. Ale każdemu z milionów Polaków zależy na tym, aby mieszkać w zasobach godnych, żeby te zasoby miały środki na modernizację, żeby część czynszu, który wszyscy płacimy, szła na cele, których realizacja poprawia jakość domów i jakość mieszkań. I chodzi generalnie o to, żeby te środki się znalazły. Mam nadzieję, że ta ustawa w tym procesie wielu zmian, które są konieczne do dokonania w naszym kraju, pomoże. To, jaka jest polityka rządu, jest przedmiotem innej oceny w wielu innych debatach politycznych. W każdym razie gdybym miał odnieść tutaj z jednej strony ocenę projektu, nad którym dzisiaj debatujemy, i np. ocenę budżetu na 2005 r. w obszarze mieszkalnictwa, to należy zwrócić uwagę, że istnieje w tym obszarze nierównowaga. Lepiej są chronione interesy i właścicieli, i lokatorów, ale źle są chronione interesy tych młodych Polaków, setek tysięcy młodych ludzi i rodzin, którzy nie mają oferty, nie mają możliwości znalezienia dachu nad głową, znalezienia takiego mieszkania, na jakie ich stać. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-68.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#JózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#JózefZych">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#JózefZych">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Infrastruktury, Komisji Polityki Społecznej i Rodziny oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-69.3" who="#JózefZych">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-69.4" who="#JózefZych">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-69.5" who="#JózefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-69.6" who="#JózefZych">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 2. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz ustawy Kodeks postępowania karnego (druki nr 3375 i 3400).</u>
          <u xml:id="u-69.7" who="#JózefZych">O zabranie głosu proszę sprawozdawcę komisji pana posła Stanisława Piosika.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#StanisławPiosik">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt w imieniu Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych przedstawić sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz ustawy Kodeks postępowania karnego (druki nr 3375 i 3400). Marszałek Sejmu zgodnie z art. 37 ust. 1 i art. 40 ust. 1 regulaminu Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, skierował w dniu 22 października 2004 r. powyższy projekt ustawy do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych do pierwszego czytania. Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych przystąpiła do pierwszego czytania i rozpatrzenia tego projektu ustawy w dniu 3 listopada 2004 r.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#StanisławPiosik">Wysoki Sejmie! Omawiany projekt ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz ustawy Kodeks postępowania karnego (druk nr 3375) jest pilny z uwagi na fakt, że przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polsce zastrzegło zwrot dotychczas przyznanej pomocy finansowej, w wysokości 2,5 mln euro wydatkowanych z funduszu Phare, jeżeli do dnia 15 grudnia 2004 r. nie zostaną wprowadzone rozwiązania uprawniające policjantów do pobierania bezinwazyjnych próbek DNA oraz zapewniające dalszą rozbudowę bazy danych DNA. Projekt ustawy określa zasadę przeprowadzania badań genetycznych w postępowaniu karnym i pobieraniu w tym celu próbek materiału genetycznego oraz tworzenia i funkcjonowania bazy danych DNA. Celem ustawy jest dostosowanie prawa polskiego do standardów europejskich. Projekt zakłada, że do celów identyfikacji osoby wykorzystuje się tylko wyniki badań DNA z regionów niekodujących ludzkiego genonu. Pobieranie próbek biologicznych do badań DNA w postaci wymazów ze śluzówki policzków, krwi, cebulek włosów oraz wydzielin od osób podejrzanych, oskarżonych i skazanych może się odbywać także bez ich zgody. Również bez zgody osób zainteresowanych będzie można w postępowaniu karnym pobierać próbki do badań eliminacyjnych od osób pozostawiających ślady genetyczne na miejscu przestępstwa, ale niepodejrzanych o sprawstwo.</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#StanisławPiosik">W ustawie o Policji dodano artykuł przyznający policjantom uprawnienia do pobierania wymazu ze śluzówki policzków w trybie i w przypadkach określonych w przepisach Kodeksu postępowania karnego. Dodano artykuł pozwalający na pobieranie materiału biologicznego ze zwłok ludzkich o nieustalonej tożsamości. Ustawa zastrzega, że wyniki badań DNA będą wykorzystywane wyłącznie na użytek postępowań karnych. Wprowadzono podstawowy 20-letni okres przechowywania próbek biologicznych i informacji dotyczących wyników analiz DNA. Natomiast istnieje możliwość przechowywania o 15 lat dłużej, ale nie dłużej niż maksymalny czas, tj. 35 lat. Weryfikacja zgromadzonych informacji prowadzona jest przez komendanta głównego Policji jako administratora bazy danych DNA. Policja może pobierać, przetwarzać i wykorzystywać do celów wykrywczych i identyfikacyjnych dane dotyczące kodu genetycznego w zakresie niekodujących regionów genomu. Nadzór nad funkcjonowaniem bazy danych DNA sprawować będzie minister właściwy do spraw wewnętrznych.</u>
          <u xml:id="u-70.3" who="#StanisławPiosik">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W trakcie pierwszego czytania ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz ustawy Kodeks postępowania karnego padł wniosek, aby przełożyć procedowanie nad tą ustawą. Wniosek ten nie uzyskał większości: 5 osób było za, 8 - przeciw, 2 się wstrzymały. W związku z tym przystąpiono do procedowania. W trakcie prac wprowadzono następujące poprawki.</u>
          <u xml:id="u-70.4" who="#StanisławPiosik">Poprawka 1. do art. 15 - w ust. 1 dodaje się pkt 3a w brzmieniu: „pobierania od osób wymazu ze śluzówki policzków”. I w tym samym artykule wprowadzono zmiany legislacyjne. Natomiast najważniejszą zmianą w tym projekcie ustawy jest wykreślenie z ustawy, z wszystkich artykułów, określenia: „przestępstwa skarbowe”.</u>
          <u xml:id="u-70.5" who="#StanisławPiosik">Po rozpatrzeniu tego projektu ustawy Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych w wyniku głosowania przyjęła projekt ustawy wraz z poprawkami i wnosi, aby Wysoki Sejm uchwalić raczył załączony projekt ustawy. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-70.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#JózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#JózefZych">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-71.2" who="#JózefZych">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-71.3" who="#JózefZych">Obecnie głos zabierze pan poseł Wojciech Długoborski, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#WojciechDługoborski">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej przedstawić stanowisko klubu odnośnie do rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz ustawy Kodeks postępowania karnego (druki nr 3375 i 3400). Jest to rządowy projekt zmian ustawy o Policji oraz ustawy Kodeks postępowania karnego w oparciu o projekt ustawy o wykorzystaniu kwasu dezoksyrybonukleinowego (DNA) w postępowaniu karnym. Ponieważ Rządowe Centrum Legislacji zakwestionowało zasadność regulowania tej materii w drodze odrębnej ustawy, zaszła konieczność włączenia tej regulacji do dwóch ustaw, tj. ustawy o Policji i Kodeksu postępowania karnego.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#WojciechDługoborski">Projekt przedłożonej ustawy określa zasady przeprowadzania badań genetycznych w postępowaniu karnym i pobierania w tym celu próbek materiału genetycznego oraz tworzenia i funkcjonowania baz danych DNA. Projekt ustawy dostosowuje przepisy prawa polskiego do standardów europejskich w zakresie korzystania z badań genetycznych dla celów postępowań dowodowych prowadzonych przez organy ścigania i wymiaru sprawiedliwości. Na podstawie znowelizowanej ustawy będzie możliwe pobieranie próbek biologicznych do badań DNA w postaci: wymazów ze śluzówki policzków, krwi, cebulek włosów lub wydzielin od osób podejrzanych, oskarżonych i skazanych bez ich zgody. Również bez zgody będzie można pobierać próbki do badań eliminacyjnych od osób pozostawiających ślady genetyczne na miejscu przestępstwa, ale niepodejrzewanych o sprawstwo w celu ograniczenia kręgu osób podejrzanych lub ustalenia wartości dowodowej ujawnionych śladów. W innych przypadkach będzie niezbędna zgoda osób, od których pobiera się próbki.</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#WojciechDługoborski">W ustawie o Policji dodano przepis przyznający policjantom uprawnienie do pobierania wymazu ze śluzówki policzków w trybie i przypadkach określonych w przepisach Kodeksu postępowania karnego, a także w celu identyfikacji zwłok o nieustalonej tożsamości, osób o nieustalonej tożsamości oraz osób usiłujących ukryć swą tożsamość, jeżeli ustalenie tożsamości w inny sposób nie jest możliwe. Takie uprawnienia mają wszyscy policjanci w Unii Europejskiej. Ustawa zastrzega, że wyniki badań DNA mogą być wykorzystywane wyłącznie na użytek postępowań karnych oraz w celu identyfikacji osób o nieustalonej tożsamości.</u>
          <u xml:id="u-72.3" who="#WojciechDługoborski">Istnienie bazy danych DNA niewątpliwie wpłynie na zwiększenie w Polsce wykrywalności sprawców przestępstw przeciwko zdrowiu, życiu i mieniu. Przyjęto maksymalnie 35-letni okres przechowywania danych DNA, bowiem obejmuje on w całości okresy przedawnienia karalności i ścigania zbrodni. Wyniki badań DNA są danymi osobowymi. Administratorem bazy danych DNA będzie z mocy prawa komendant główny Policji, który będzie jednocześnie odpowiedzialny za ich weryfikację co 10 lat lub częściej, gdyby stały się one zbędne np. z powodu śmierci osoby, od której pochodzą. Polska otrzymała na tworzenie bazy danych DNA 2,5 mln euro z funduszy PHARE. Wymiana wyników badań DNA z innymi państwami i organizacjami międzynarodowymi powołanymi do zwalczania przestępczości będzie odbywać się zgodnie z ogólnymi zasadami ustalonymi w przepisach o ochronie danych osobowych i zasadami przyjętymi w wyniku ratyfikacji umów międzynarodowych.</u>
          <u xml:id="u-72.4" who="#WojciechDługoborski">Projektowana regulacja będzie miała korzystny wpływ na skuteczność wykonywania przez Policję zadań w zakresie zwalczania przestępczości, a sama świadomość co do istnienia w Polsce bazy danych DNA niewątpliwie dobrze wpłynie na prewencję ogólną i szczególną w naszym społeczeństwie.</u>
          <u xml:id="u-72.5" who="#WojciechDługoborski">Po zapoznaniu się z przedstawioną analizą i argumentacją Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej popiera przedłożony projekt rządowy wraz z uzasadnieniem i wnosi o jego uchwalenie przez Wysoką Izbę. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-72.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#JózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#JózefZych">Obecnie głos zabierze pan poseł Kazimierz Plocke, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#KazimierzPlocke">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Platforma Obywatelska poprze rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz ustawy Kodeks postępowania karnego. Analizowany przez Wysoką Izbę projekt ustawy reguluje ważną z punktu widzenia zwalczania przestępczości kwestię tworzenia oraz funkcjonowania bazy danych DNA. Rozpatrywany projekt ustawy zawiera dwie wyodrębnione części: pierwsza dotyczy zmian w ustawie o Policji, druga - zmian w ustawie Kodeks postępowania karnego. Generalnie wskazać można, że dyskutowany dzisiaj w tej Izbie projekt ustawy co do zasady należy uznać za celowy i satysfakcjonujący.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#KazimierzPlocke">Z jednej strony dowód z DNA stał się niezwykle ważnym argumentem w zwalczaniu przestępczości, a jego użyteczność i przydatność znalazła potwierdzenie w wielu sprawach. W niektórych krajach stwierdzono wysoką skuteczność identyfikacji osób w procesie wykrywczym na bazie danych DNA. Wyrażamy przekonanie, że wprowadzenie do naszej praktyki prawnej rozwiązań opartych na DNA zwiększy zdecydowanie wykrywalność sprawców przestępstw przeciwko zdrowiu, mieniu i życiu.</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#KazimierzPlocke">Z drugiej strony tworzące się bazy danych dotyczących DNA stanowić mogą potencjalne zagrożenie dla swobód i wolności obywatelskich w przypadku wykorzystywania bazy danych w sposób dowolny bez solidnej, ustawowej podstawy. Niezwykle ważną sprawą jest, aby materiał komórkowy i łańcuch DNA były chronione w oparciu o ustawę o ochronie danych osobowych, bo to są dane osobowe. Jednak z uwagi na współpracę międzynarodową w ramach III filaru, który dotyczy spraw karnych, cywilnych i policyjnych, wdrożenie tej ustawy w życie jest uzasadnione z uwagi na zwiększenie wykrywalności przestępstw. Istotne jest bowiem to, żeby dane gromadzone w takiej bazie służyły tylko i wyłącznie zwalczaniu przestępczości.</u>
          <u xml:id="u-74.3" who="#KazimierzPlocke">Za dopuszczalne uznać można wykorzystanie danych dotyczących DNA do identyfikacji osób o nieustalonej tożsamości oraz osób ukrywających swą tożsamość, a także do identyfikacji zwłok - z tym jednak zastrzeżeniem, że dane takie powinny zostać usunięte z bazy, jeśli cel ich umieszczenia w bazie został osiągnięty. I trzeba tutaj przyznać, że projektodawca takie rozwiązania w tejże ustawie zaproponował.</u>
          <u xml:id="u-74.4" who="#KazimierzPlocke">Projekt ustawy przewiduje, że włączenie danych do bazy DNA następuje na zarządzenie organu prowadzącego postępowanie przygotowawcze lub sądu w przypadku analizy DNA przeprowadzonej w związku z postępowaniem karnym lub postępowaniem w sprawach nieletnich.</u>
          <u xml:id="u-74.5" who="#KazimierzPlocke">Panie Ministrze! Emocje wzbudza to, jaka część łańcuchu DNA winna być zdeponowana w banku danych DNA, wiemy bowiem, że niektóre fragmenty łańcucha DNA zawierają informacje bardzo osobiste, dotyczące chorób czy cech dziedzicznych. W związku z tym pytam pana ministra, jaki fragment łańcucha DNA zostanie zdeponowany w banku danych.</u>
          <u xml:id="u-74.6" who="#KazimierzPlocke">Do tej propozycji można mieć też kilka zastrzeżeń. Oczywiście, niekwestionowane jest wdrożenie takiego zarządzenia przez sąd. Organem prowadzącym postępowanie jest policja oraz inne upoważnione do tego organy państwowe. Wydaje się, że mając na uwadze wrażliwość takich danych, wskazane jest, by włączenie ich do bazy danych DNA, jeśli nie jest zarządzone przez sąd, było co najmniej nadzorowane czy zatwierdzane przez prokuraturę.</u>
          <u xml:id="u-74.7" who="#KazimierzPlocke">Dobrze się też stało, że z pierwotnego projektu ustawy wykreślono wszystkie zapisy dotyczące pobierania próbek DNA od osób podejrzanych o przestępstwa skarbowe. Wobec tej grupy osób obowiązują i obowiązywać będą inne techniki przygotowawcze.</u>
          <u xml:id="u-74.8" who="#KazimierzPlocke">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Analizowany przez Wysoką Izbę projekt ustawy w naszym przekonaniu i z dużą dozą pewności spowoduje zwiększenie skuteczności w zakresie przestępstw pozostających w kompetencjach Policji, Europolu i Interpolu.</u>
          <u xml:id="u-74.9" who="#KazimierzPlocke">W imieniu klubu Platformy Obywatelskiej oświadczam, że będziemy głosować za przyjęciem projektu ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-74.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#JózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#JózefZych">Obecnie głos zabierze pan poseł Wojciech Szarama, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#WojciechSzarama">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec projektu ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz ustawy Kodeks postępowania karnego.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#WojciechSzarama">Wysoka Izbo! Niestety, jest rzeczą powszechnie znaną, że skala przestępczości w Polsce jest wysoka i, niestety, wskaźnik wykrywalności przestępstw jest niski. Rośnie liczba popełnianych przestępstw, a niski jest wskaźnik wykrywalności tych przestępstw, wahający się w niektórych województwach w granicach 50%. Ważna jest każda inicjatywa, która doprowadzi do tego, że przestępca może być szybciej wykryty, że sąd będzie miał materiał dowodowy, który pozwoli mu skazać przestępcę, a jednocześnie materiał dowodowy, który pozwoli wykluczyć w większym stopniu pomyłki sądowe. Te pomyłki sądowe mogą się zdarzać nawet przy stosowaniu najlepszych technik kryminalistycznych, przy najdokładniejszym postępowaniu dowodowym, ale te techniki, które są proponowane w projekcie tej ustawy, jeśli zostaną zastosowane w przypadku popełnienia przestępstwa - no bo oczywiście nie w każdym przypadku będzie można uzyskać ten materiał dowodowy - pozwolą na to, żeby pomyłki sądowe, szczególnie w przypadku tych najcięższych przestępstw, tj. morderstw, gwałtów, zostały prawie wykluczone.</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#WojciechSzarama">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym zwrócić uwagę, że oprócz projektu zmian ustaw mamy również dołączone do tego materiału sejmowego projekty odpowiednich rozporządzeń, które szczegółowo mówią o tym, w jaki sposób mają działać poszczególne organa, zwłaszcza organa policji, które będą zobowiązane do pobierania próbek, w których zawarte jest DNA osoby podejrzanej o popełnienie przestępstwa.</u>
          <u xml:id="u-76.3" who="#WojciechSzarama">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym też zwrócić uwagę na to, że te próbki będą mogły być pobierane również bez zgody osób zainteresowanych w postępowaniu karnym, a więc będzie można pobierać próbki do badań eliminujących od osób, które nie wyrażają na to zgody. Jeśli będzie uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa, to taka osoba będzie musiała się takiemu badaniu poddać.</u>
          <u xml:id="u-76.4" who="#WojciechSzarama">Pewne wątpliwości może budzić pobieranie próbek do badań eliminujących od osób pozostawiających ślady genetyczne na miejscu przestępstwa, ale niepodejrzewanych o sprawstwo. Określa to art. 192a Kodeksu postępowania karnego: „W celu ograniczenia kręgu osób podejrzanych lub ustalenia wartości dowodowej ujawnionych śladów..”. Tutaj pewnym zabezpieczeniem jest kolejny zapis ustawowy mówiący o tym, że w przypadku tych osób, po zamknięciu postępowania, te próbki DNA zostaną zniszczone, jeśli się nie mylę - tak? A więc nie będzie takiej sytuacji, że będą gromadzone informacje co do kodu genetycznego osób, które nie tylko nie zostały skazane, nie były podejrzane, ale po prostu znalazły się na miejscu popełnienia przestępstwa, najprościej rzecz ujmując. I tutaj wypada powiedzieć, że musi być sprawowany bardzo szczegółowy nadzór nad gromadzeniem tych danych i potem ich przygotowaniem, gdyż, jak mówił mój poprzednik, w tych danych mogą być zawarte dane nie tylko potrzebne do określenia sprawcy popełnienia przestępstwa, do jego identyfikacji, ale również mówiące wiele o życiu osobistym człowieka, o jego cechach genetycznych, które nie są potrzebne i nie powinny być magazynowane. Te dane nie pozostaną w policji - bo policja będzie prowadziła ten bank danych - na wieczność, ich czas przechowywania jest określony. Tutaj również potrzebna jest kontrola, aby po zatarciu skazania w odpowiednim czasie te dane były usuwane.</u>
          <u xml:id="u-76.5" who="#WojciechSzarama">Tak jak powiedziałem na wstępie, oceniamy, że ten projekt przyczyni się do zwiększenia skuteczności walki z przestępczością, i dlatego Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość ten projekt poprze. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-76.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#JózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#JózefZych">Głos zabierze pani poseł Krystyna Ozga, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#KrystynaOzga">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie omawianego sprawozdania o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz ustawy Kodeks postępowania karnego.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#KrystynaOzga">Przedmiotowy projekt postuluje zmiany w ustawie o Policji zmierzające do powierzenia temu organowi prowadzenia bazy danych zawierającej informacje o wynikach analiz DNA i związanego z tym zakresu informacji pozostającej w bazie, jak i wskazujące katalog przestępstw w przypadku, kiedy będą pobierane próbki, oraz określające okoliczności obligatoryjnego usunięcia próbki z bazy (art. 21e).</u>
          <u xml:id="u-78.2" who="#KrystynaOzga">Postulowane są również zmiany w K.p.k. w zakresie art. 74 - poprzez upoważnienie funkcjonariusza policji do pobierania wymazu ze śluzówki policzka od podejrzanego i w zakresie art. 192a - dotyczącym obowiązku poddania się badaniu przez świadka. Uważam, że upoważnienie, o którym mówimy, dla funkcjonariuszy policji w zakresie bezinwazyjnego pobierania próbek, np. włosów, powinno być rozszerzone.</u>
          <u xml:id="u-78.3" who="#KrystynaOzga">Uważam również, że w zakresie istniejącej regulacji należałoby się zastanowić nad przyjęciem kierunku rozwiązań brytyjskich. W Polsce rocznie rejestrowanych jest średnio 220 tys. zdarzeń kryminalnych, w których na miejscach przestępstw zabezpieczanych jest ok. 30 tys. śladów biologicznych. Faktem jest, iż przy przyjęciu pobierania materiału od podejrzanych o popełnienie przestępstw ściganych z urzędu i na wniosek szacunkowo należałoby przeprowadzić 100–200 tys. analiz porównawczych w ciągu roku. Kalkulacja przeprowadzonych kosztów powstania banku DNA w Polsce, m.in. kosztów powstania centralnego laboratorium, obliczona jest na 30 mln polskich złotych. Myślę, że są to koszty zaniżone, gdyż na przykład na rzecz brytyjskiej bazy danych DNA funkcjonującej od 1995 r., oprócz budżetu policji brytyjskiej, parlament przekazał kwotę ok. 200 mln funtów. Dobrze zbudowany system mógłby stanowić przełom w walce z przestępcami i powinien być współfinansowany przez Unię Europejską.</u>
          <u xml:id="u-78.4" who="#KrystynaOzga">W zakresie postulowanych zmian Kodeksu postępowania karnego pozwalam sobie zauważyć mianowicie, że w wymiarze przedmiotowym wydzielina śluzówki policzka jest wydzieliną organizmu wskazaną w art. 74 § 2 pkt 2 K.p.k., jej wyszczególnienie w pkt. 3 rodzić będzie problemy interpretacyjne związane z zasadami pobierania innych wydzielin organizmu w zakresie wykładni systemowej przepisu pkt. 2 i 3 § 2 art. 74 K.p.k., nie wspominając o problemach dotyczących tego, kto jest osobą uprawnioną do pobierania wydzielin innych niż wydzielina śluzówki policzka oraz w jakich warunkach ma się odbywać pobieranie tego śladu biologicznego. Według mojej oceny nie jest konieczna dalsza regulacja ustawowa - wobec ogólnego brzmienia art. 74 § 2 pkt 2 K.p.k. - obowiązku poddania się pobraniu, kwestia zaś warunków pobrania może zostać uregulowana w akcie niższej rangi.</u>
          <u xml:id="u-78.5" who="#KrystynaOzga">Analogiczna argumentacja dotyczy zmian przepisu art. 192 K.p.k. W wymiarze podmiotowym zastrzeżenia budzić musi katalog sytuacji nakazujących wyeliminowanie próbki z bazy. Wymieniony obowiązujący art. 192a K.p.k. nakazuje obligatoryjne usunięcie próbek porównawczych przez organy procesowe, co wydaje się regulacją słuszną i zgodną z ekonomiką procesową. Nie znajduje jednak uzasadnienia dla obligatoryjnego usuwania próbki w przypadku uniewinnienia oskarżonego - przechowywanie próbki jego DNA nie narusza jego żadnych interesów procesowych, stanowić może zaś konieczny dowód postępowania kasacyjnego dla toczącego się wskutek wznowienia postępowania, wobec dwuinstancyjności postępowania karnego. Jeszcze silniej problem ten występuje w sytuacji umorzenia postępowania bez podania poszczególnych podstaw tegoż umorzenia. W grę zaś wchodzić może umorzenie - absorpcyjne - na podstawie art. 11 K.p.k. jak i wskutek przedawnienia karalności, śmierci oskarżonego, ustalenia, że był niepoczytalny itp. Ustawodawca czyni również wyjątek dla osób, wobec których warunkowo umorzono postępowanie - próbki ich DNA mają zostać usunięte w momencie uznania orzeczenia za niebyłe, nie wspominając o oskarżonych, wobec których orzeczono wyroki skazujące, np. na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, odstępując od wymierzenia kary.</u>
          <u xml:id="u-78.6" who="#KrystynaOzga">Uważam, że należy przypomnieć również, że zarządzeniem nr 47 z dnia 17 marca 2003 r. komendant główny Policji zmienił zarządzenie nr 6, rozszerzając zakres działań dotyczących gromadzenia danych DNA. Wymienione wyżej zarządzenie zostało wydane po szczegółowej konsultacji z generalnym inspektorem ochrony danych osobowych.</u>
          <u xml:id="u-78.7" who="#KrystynaOzga">Panie marszałku, proszę pozwolić mi na dokończenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#JózefZych">Proszę kończyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#KrystynaOzga">Z punktu widzenia spójności konstytucyjnej wydaje się, iż przepis określający sposób pobierania, przetwarzania i wykorzystywania informacji oraz sposób zakładania i prowadzenia zbiorów tych informacji powinien mieć rangę rozporządzenia wydawanego przez ministra spraw wewnętrznych i administracji. Na niekonstytucyjność takiej delegacji dla komendanta głównego Policji zwrócił uwagę rzecznik praw obywatelskich w skardze do Trybunału Konstytucyjnego z lipca tego roku. I z tego też względu w ramach tej nowelizacji proponujemy zmianę art. 20 ust. 19 ustawy o Policji. W tej kwestii zgłaszam w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego poprawkę na ręce pana marszałka.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#KrystynaOzga">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W związku z przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej i zniesieniem granic wewnętrznych wymiana wyników badań DNA jest niezbędnym warunkiem skuteczności ścigania karnego, zwłaszcza w zakresie przestępstw pozostających w kompetencjach Europolu i Interpolu. Funkcjonowanie sprawnego systemu mogłoby stanowić przełom w walce z przestępcami. Budowa tego systemu jest konieczna. Biorąc pod uwagę możliwości budżetowe państwa, widzę potrzebę podejmowania dalszych działań dotyczących pozyskiwania środków zewnętrznych, w tym również z Unii Europejskiej, na realizację omawianych przedsięwzięć ustawowych.</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#KrystynaOzga">W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego wnoszę o ponowne skierowanie omawianego projektu ustawy do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych. Dziękuję uprzejmie za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-80.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#JózefZych">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#JózefZych">Obecnie głos zabierze pani poseł Małgorzata Winiarczyk-Kossakowska, Socjaldemokracja Polska.</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#JózefZych">Tak, tak, panie pośle Łyżwiński, następny pan. Chciałem przeszkodzić panu.</u>
          <u xml:id="u-81.3" who="#JózefZych">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#MałgorzataWiniarczykKossakowska">Panie Marszałku! Panie Posłanki i Panowie Posłowie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Socjaldemokracja Polska pragnę zarekomendować sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych dotyczące rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz ustawy Kodeks postępowania karnego, druki nr 3375 i 3400. Projekt omawianej ustawy wpłynął do Wysokiej Izby zaledwie miesiąc temu, a prace nad nim miały charakter priorytetowy. Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych pracowała sprawnie, ale bardzo dokładnie zmierzyła się z dosyć trudną materią zawartą w owym projekcie.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#MałgorzataWiniarczykKossakowska">Projektodawca zakłada, że do celów identyfikacji osoby wykorzystywać się będzie tylko wyniki badań DNA z regionów niekodujących ludzkiego genomu. Pobieranie próbek biologicznych do badań DNA będzie mogło odbywać się bez zgody osób skazanych, podejrzanych, oskarżonych, a także w postępowaniu karnym od osób niepodejrzewanych o sprawstwo, a pozostawiających ślady genetyczne na miejscu przestępstwa.</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#MałgorzataWiniarczykKossakowska">Ważnym elementem omawianego projektu jest przyznanie policjantom uprawnień do pobierania próbek biologicznych w celu identyfikacji osób o nieustalonej tożsamości oraz od osób próbujących ukryć swoją tożsamość, w przypadku gdy ustalenie tejże tożsamości w inny sposób nie jest możliwe. Dodatkowo projekt pozwala na pobieranie materiału biologicznego ze zwłok ludzkich o nieustalonej tożsamości. Tu warto dodać, że właśnie takie uprawnienia mają od dawna policjanci we wszystkich krajach członkowskich Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-82.3" who="#MałgorzataWiniarczykKossakowska">Ustawa zakłada, że wyniki badań DNA będą wykorzystywane wyłącznie na użytek postępowań karnych lub postępowań w sprawach o przestępstwa skarbowe, co zdecydowanie nie było pomysłem trafionym i w projekcie zawartym w sprawozdaniu się już nie znalazło, gdyż nie uzyskało poparcia Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych. Dlatego m.in. komisja właśnie te kwestie wykreśliła.</u>
          <u xml:id="u-82.4" who="#MałgorzataWiniarczykKossakowska">Zasadne wydaje się powierzenie funkcji administratora bazy danych DNA komendantowi głównemu Policji. Rodzi się jednak pytanie - pytanie do przedstawiciela, pana ministra, który jest obecny tu na sali: w jaki sposób, panie ministrze, resort zadba o to, aby nieuprawnione podmioty nie mogły korzystać z tej bazy danych? Jako że w naszej historii niedawnej mamy kilka przykładów nieuprawnionego korzystania z różnych baz, dlatego uprzejma prośba o rozwianie naszych wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-82.5" who="#MałgorzataWiniarczykKossakowska">Bardzo wysoki wydaje się koszt utworzenia bazy danych DNA, co szacuje się na ok. 30 mln zł. Projektodawca przekonuje, że większość tych pieniędzy znajduje pokrycie w już przekazanych policji środkach finansowych. Jednak części środków brakuje. Stąd kolejne pytanie do pana ministra. W uzasadnieniu mówiono o kwocie 5 mln zł. Uprzejma prośba o odpowiedź na pytanie: Czy ta kwota już została przekazana? Bo rozumiem, że była zabezpieczona na rok bieżący, czyli na rok 2004.</u>
          <u xml:id="u-82.6" who="#MałgorzataWiniarczykKossakowska">I na koniec chciałabym zadać jeszcze jedno pytanie panu ministrowi spraw wewnętrznych. Czy został już rozstrzygnięty przetarg na obsługę informatyczną bazy danych DNA? Prosiłabym, by pan minister zechciał nas, Wysoką Izbę, posłów obecnych na sali, zaznajomić z tą kwestią.</u>
          <u xml:id="u-82.7" who="#MałgorzataWiniarczykKossakowska">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Socjaldemokracja Polska wnoszę, po uwzględnieniu poprawek wniesionych przez Komisję Administracji i Spraw Wewnętrznych, o uchwalenie projektu ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz ustawy Kodeks postępowania karnego zawartego w sprawozdaniu, w przekonaniu, iż uchwalenie tej ustawy usprawni działanie Policji, podwyższy wskaźnik wykrywalności przestępstw i zmniejszy oczywiście ryzyko pomyłek sądowych. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-82.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#JózefZych">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#JózefZych">No tak, pan poseł Łyżwiński w ogóle nie pilnuje swojej kolejki.</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Dyskutował.)</u>
          <u xml:id="u-83.3" who="#JózefZych">Panowie! W przyszłości - no, młodzież mamy - jeżeli chcemy podyskutować, to są porządne miejsca: kawiarnia, herbaciarnia.</u>
          <u xml:id="u-83.4" who="#JózefZych">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#StanisławŁyżwiński">Panie marszałku, myślałem, że pani poseł będzie dłużej przemawiać, to dlatego.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Sejm też jest porządnym miejscem.)</u>
          <u xml:id="u-84.2" who="#StanisławŁyżwiński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie!...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#JózefZych">Sejm jest bardzo porządny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#StanisławŁyżwiński">Pan premier Marek Belka przesłał do Sejmu projekt ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz ustawy Kodeks postępowania karnego. Jednocześnie pan premier uprzejmie prosi pana marszałka, aby nadać priorytet pracom nad tym projektem. Oczywiście mogłoby się wydawać, że rząd premiera Marka Belki wpadł na jakiś nowatorski pomysł zwalczania przestępczości w kraju i do tego potrzebne jest pilne uchwalenie ustawy - aby usprawnić pracę Policji. Ale nic podobnego, nic z tych rzeczy. Nie chodzi tu o jakiś nowatorski pomysł, lecz o nadrobienie opieszałości rządu i uratowanie 2,5 mln euro. Krótko mówiąc: była opieszałość rządu i teraz jest ten pośpiech. Zorientowano się, że jeżeli do 15 grudnia 2004 r. nie będzie rozwiązań prawnych dotyczących pobierania próbek i organizowania bazy danych DNA, to trzeba będzie zwrócić środki przyznane na ten cel z funduszu PHARE.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#StanisławŁyżwiński">Rząd nie informuje oczywiście, kiedy te środki zostały przyznane, ale po numerze programu (PL 0103.09.01) należy sądzić, że pochodzą one z września 2001 r. Były więc potrzebne trzy lata na obudzenie się rządu. Czyli, krótko mówiąc, rząd zdrzemnął się przez te trzy lata. Oczywiście głosujemy za, jesteśmy za tym projektem ustawy.</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#StanisławŁyżwiński">Jeśli w sprawie ścigania przestępców ten rząd podejmuje tak szybko decyzje, to nic dziwnego, że ludzie boją się wychodzić na ulice i nic dziwnego, że dopiero „kłótnia w rodzinie” pokazuje, ile majątku narodowego rozkradziono. Gdyby nie kłótnia wśród swoich o to, kto więcej ukradł, nie wyszłyby pewnie na jaw informacje tak szokujące opinię publiczną, związane z aferą Orlenu.</u>
          <u xml:id="u-86.3" who="#StanisławŁyżwiński">Proszę państwa, naprawiacze po 1989 r. - bo trzeba powiedzieć o pieniądzach, ciągle rozmawiamy o pieniądzach i te pieniądze są wykładnią dobrobytu, godnego życia - ci, którzy tworzyli prawo, a tworzyli jedni i drudzy, i lewa, i prawa strona, doprowadzili do tego, że gospodarka jest w takim stanie, w jakim jest, i tych pieniędzy nie ma na Policję. Bo jak wytłumaczyć takie zjawisko - przecież to tylko względy ekonomiczne o tym decydują - że policjant w Poznaniu zanosi pistolet do lombardu? Dlaczego to robi? A dlatego, że nie ma środków na życie. Drodzy państwo, to są sceny... ja nie wiem, czy w Wietnamie, czy gdziekolwiek na świecie jest taka sytuacja - żeby do tego stanu dopuścić i takiej zapaści finansowej Policji.</u>
          <u xml:id="u-86.4" who="#StanisławŁyżwiński">Sprawa następna. 30% policjantów nie płaci czynszu, 30% po godzinach pracuje dodatkowo na budowie czy gdzieś indziej po to, żeby dorobić, bo nie starcza na przeżycie. Ci ludzie, którzy stoją na drogach często zestresowani, ciężko pracują - i żeby do tego dopuszczać, by musieli po godzinach pracować? Szacunku trochę do tych ludzi trzeba mieć.</u>
          <u xml:id="u-86.5" who="#StanisławŁyżwiński">Jestem kiedyś na spotkaniu w woj. łódzkim, przyjeżdża dwóch policjantów, a żona jednego z nich mówi: Wie pan co, kupiłam rower - to są koledzy, oni rowerem do pracy dojeżdżają, bo na paliwo nie ma. No i oczywiście ten rower później im ukradli, bo wiadomo, że kradną też rowery. Ale to są po prostu kpiny, robi się kpiny z tych ludzi, którzy są narażeni na stres i którzy ciężko pracują.</u>
          <u xml:id="u-86.6" who="#StanisławŁyżwiński">Jak wejdziemy na komisariat Policji, to widzimy 40-letnie maszyny do pisania. Tak to wygląda.</u>
          <u xml:id="u-86.7" who="#StanisławŁyżwiński">Sprawa następna. Bardzo często mówi się: policjanci łapówki biorą. My tego nie popieramy jako Samoobrona, nie powinno być tego, ale powiedzmy sobie szczerze, że jeżeli stoi na drodze zestresowany, bo wie, że jutro żona na buty nie będzie miała dla dzieci do szkoły, nie kupi tych butów, bo nie ma za co, i on weźmie 50 zł... My nie popieramy tego, ale powiem tak: głupi by był, gdyby nie wziął. Oczywiście nie popieramy tego, ale taka jest sytuacja.</u>
          <u xml:id="u-86.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie pośle...)</u>
          <u xml:id="u-86.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Na temat, panie pośle, na temat.)</u>
          <u xml:id="u-86.10" who="#StanisławŁyżwiński">Jak pan wejdzie tu, będzie pan mówił to, co pan będzie chciał. I proszę mi nie przeszkadzać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#JózefZych">Panie pośle, ale...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#StanisławŁyżwiński">Ja już kończę, panie marszałku, z tego względu, że jest to krótkie wystąpienie - rozumiem, że 5 minut.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#StanisławŁyżwiński">I sprawa następna - brak pieniędzy, oczywiście na Policję. Każda dziedzina życia gospodarczego leży i oczywiście nie może być w Policji inaczej. Ale te pieniądze są, my pokazujemy, gdzie są te pieniądze. Pokazujemy gdzie - tylko po prostu po te pieniądze trzeba sięgnąć.</u>
          <u xml:id="u-88.2" who="#StanisławŁyżwiński">Kończąc: skoro mówi się, że 90% umów prywatyzacyjnych - to mówi NIK, raporty NIK-u - to są umowy niezgodne z prawem... Po 1989 r., tak - 90% umów prywatyzacyjnych. Powiem tak: jeżeli z woli wyborców będziemy decydować lub współdecydować w kraju jako Samoobrona, to, drodzy państwo, nie będzie „grubej kreski”, która była na początku lat 90., ale dla przestępców - bo uczciwym ludziom trzeba pomagać - dla tych, którzy rozkradli kraj, będzie gruba krata. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-88.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#JózefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Niestety nie mogę zamknąć tego wystąpienia bez pewnego komentarza. To nie jest tak, że Sejm Rzeczypospolitej w różnych okresach nie brał pod uwagę sytuacji Policji, prokuratury, sądownictwa. Były i są pewne ograniczenia budżetowe, ale dzisiaj musimy oczywiście, i w przyszłości, postawić na jedną ważną sprawę - że bezpieczeństwo społeczeństwa jest właśnie sprawą ważną i dlatego trzeba mieć wspólny front, i o tym niejednokrotnie mówiliśmy. I na stan bezpieczeństwa państwa w tej chwili, a także sytuację w Policji czy w innych organach ścigania i wymiaru sprawiedliwości, składa się cała gama działań. To muszą być działania systemowe, działania, które są podejmowane wspólnie przez rząd i przez parlament, a także przez ugrupowania.</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#JózefZych">I, panie pośle, proszę wybaczyć, ale z Sejmu nie może padać, nawet jeżeli byłyby dobre intencje, stwierdzenie, że jakakolwiek forma - jakakolwiek - naruszenia prawa jest dopuszczalna. Odnoszę się do tej części pańskiego wystąpienia o policjantach na drogach. Ja rozumiem, że pan w tym momencie troszeczkę się przejęzyczył albo zagalopował. Nie może być takiej sytuacji. Dążmy i walczmy legalnymi sposobami, żeby pomagać, żeby zmieniały się środki techniczne. I my jesteśmy wszyscy za tym, tylko bierzmy pod uwagę także określone możliwości.</u>
          <u xml:id="u-89.3" who="#JózefZych">I obecnie proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Gudzowskiego, Liga Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#StanisławGudzowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#StanisławGudzowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panowie Ministrowie! Zanim przejdę do przedstawienia stanowiska Ligi Polskich Rodzin, w imieniu którego to klubu mam zaszczyt wystąpić, dotyczącego ustawowej propozycji zmian zawartej w druku nr 3375 i w sprawozdaniu komisji druk nr 3400 w sprawie uprawnienia policjantów do pobierania bezinwazyjnych próbek DNA, nie mogę nie odnieść się do sprawy ogólniejszej, do sprawy czy też sytuacji anormalnej, do zachowań skrajnie nieodpowiedzialnych, których jest o wiele za dużo. A to uchwalamy ustawę z terminem obowiązywania zapisów wstecznym do daty wejścia w życie, a to procedujemy w tempie superekspresowym, kiedy to tak naprawdę nie ma czasu dokładnie przeczytać propozycji zmian, a co dopiero w sposób odpowiedzialny odnieść się do szczegółowych rozwiązań. Nie zachowuje się postanowień regulaminu Sejmu, naraża się autorytet Wysokiej Izby, gdyż w takim stanie rzeczy nie sposób nie ustrzec się błędów czy omyłek, zdarzają się buble czy też zapisy niezgodne z konstytucją; chociaż akurat co do tej ostatniej kwestii - uchwalania ustaw niezgodnych z konstytucją - to trzeba sobie uczciwie powiedzieć, że wynika to nie tylko z tempa prac, ale często z niezrozumiałej, przynajmniej dla mnie, zawziętości czy uporu określonej opcji politycznej.</u>
          <u xml:id="u-90.2" who="#StanisławGudzowski">Wracając jednak do sprawy zasadniczej, czyli do przyczyny takich anormalnych procedur ustawodawczych, porównywalnych z kopaniem studni, kiedy coś się pali, to po raz kolejny muszę powiedzieć, że leży to po stronie urzędników odpowiedzialnych, a raczej powiedziałbym: nieodpowiedzialnych w poszczególnych ministerstwach czy też w rządzie za konkretne tematy. Wygląda to często tak, jakby osoby, o których mówię, nie miały podstawowej wiedzy o kalendarzu, o terminach, a może po prostu w ramach oszczędności, jakie proponują kolejne rządy SLD, w ramach cięć budżetowych, nie dokonano zakupów kalendarzy i trzeba procedować w tempie awaryjnym, bo ktoś zapomniał o tej czy o innej dacie.</u>
          <u xml:id="u-90.3" who="#StanisławGudzowski">Dlaczego tak dużo czasu poświęcam tej kwestii? Ano dlatego, że kiedy czytam na stronie tytułowej druku nr 3375 uniżoną prośbę pana premiera Belki, kierowaną do pana marszałka Oleksego, o nadanie priorytetu, aby dokonać zmian w ustawie o Policji oraz w Kodeksie postępowania karnego z uwagi na fakt, że niedokonanie rozwiązań ustawowych w sprawie próbek DNA, w sprawie ich bezinwazyjnego pobierania, w terminie do 15 grudnia br. skutkować będzie koniecznością zwrotu 2,5 mln euro środków pomocowych z funduszu PHARE, i kiedy taki druk nosi datę 19 października 2004 r., a z drugiej strony wiemy, że już na początku bieżącego roku, bo w lutym, w strukturach organizacyjnych Policji oficjalnie rozpoczęto przygotowania organizacyjne i logistyczne do budowy bazy danych DNA, i w tym czasie, od lutego do października, nie zadbano o dokonanie stosownych zmian ustawowych, to doprawdy nie wiem, jakim to określić mianem - czy miernoty, czy nieodpowiedzialności, czy jeszcze jakimś dobitniejszym słowem. I dzisiaj mamy wołanie: Wysoka Izbo, pomocy, bo stracimy 10 mln zł. Dziwny to jest sen, o którym mówił mój poprzednik pan poseł Łyżwiński, gdyż dotychczas znany w przyrodzie był sen zimowy, ale dla niektórych widocznie każda pora roku jest dobra, aby w taki sen popadać. Dziwi to zwłaszcza ze strony tych, którzy byli gorącymi zwolennikami wejścia Polski do Unii Europejskiej czy też agitatorami w tej sprawie. Widocznie standardy unijne teraz im nie odpowiadają, bo stosują własne zasady - jakoś to będzie, a jak trzeba będzie, to być może i 31 grudnia zwoła się posiedzenie Wysokiej Izby, aby zdążyć przed Nowym Rokiem.</u>
          <u xml:id="u-90.4" who="#StanisławGudzowski">Wypadałoby też odnieść się do treści samej ustawy. W ogólnym założeniu i w swojej intencji jest ona słuszna, co do tego nie mamy zastrzeżeń, ale, jak to bywa przy konstruowaniu pod presją upływających terminów, przy pracy na wczoraj, projekt jest niedopracowany w wielu miejscach i wymagałby skierowania do dalszych prac celem takiego przedłożenia Wysokiej Izbie, aby nie było potrzeby dalszego poprawiania chociażby w Senacie. Oczywiście w tym stanie rzeczy termin 15 grudnia byłby mocno zagrożony, należałoby w jakiś inny sposób przekonać przedstawicielstwo Komisji Europejskiej i wybłagać przesunięcie tegoż terminu, i po raz kolejny zapewnić, że to już się nie powtórzy.</u>
          <u xml:id="u-90.5" who="#StanisławGudzowski">A nasze uwagi - chociażby w formie sygnalnej, bo czas mija, jest jak zwykle ograniczony - dla przykładu dotyczą dodawanego art. 21a ust. 2 pkt b, gdzie wprowadza się np. specjalną bazę danych DNA, w której będą wykazywane osoby usiłujące ukryć swoją tożsamość. Doprawdy, będzie to baza nader specyficzna. Pytanie: Co będzie decydujące przy kwalifikowaniu określonych osób do tej bazy? Czyżby były to jakieś odniesienia do afer, z jakimi mamy ostatnio do czynienia w Polsce?</u>
          <u xml:id="u-90.6" who="#StanisławGudzowski">Kolejna nasuwająca się wątpliwość czy pytanie: Czy w bazie danych dotyczących osób, które są ujęte w art. 74 i 192a Kodeksu postępowania karnego, mają być ujęte zamiennie dane dotyczące nazwiska lub pseudonimów, czy też nie byłoby właściwsze ujmowanie zarówno jednej, jak i drugiej informacji?</u>
          <u xml:id="u-90.7" who="#StanisławGudzowski">Z kolei w dodawanym art. 21c, który odnosi się do możliwości udzielania bezpłatnie informacji zgromadzonych w bazie danych DNA, nie wymienia się organów prowadzących postępowania w sprawach nieletnich, chociaż we wcześniejszym art. 21b, traktującym o wprowadzaniu informacji do bazy DNA, jest to ujęte.</u>
          <u xml:id="u-90.8" who="#StanisławGudzowski">Ważny jest też problem o którym mówił pan poseł Plocke, czyli kwestia naruszenia prywatności, która jest gwarantowana w naszej konstytucji, i obawa, czy ta prywatność nie zostanie naruszona, czy też problem gromadzenia informacji znacznie odbiegających od potrzeb identyfikacji przestępców.</u>
          <u xml:id="u-90.9" who="#StanisławGudzowski">Panie Marszałku! Kończąc, chciałbym powiedzieć, że wymieniłem tylko kilka przykładów, które obligowałyby do postawienia wniosku o skierowanie omawianego projektu do stosownej komisji sejmowej i przedstawienia wielu poprawek. Z uwagi jednak na fakt, że skomplikowałoby to sytuację co do tych wspomnianych 2,5 mln euro już przyznanych, nie zgłaszamy dzisiaj żadnych poprawek, ale jednocześnie sygnalizujemy, że ustawa wymagać będzie zmian i jej nowelizacja winna być przeprowadzona, i to w krótkim czasie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-90.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#JózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#JózefZych">Głos zabierze pan poseł Adam Woś, Partia Ludowo-Demokratyczna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#AdamWoś">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Koła Poselskiego Partii Ludowo-Demokratycznej mam zaszczyt przedstawić opinię naszego koła dotyczącą sprawozdania Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz ustawy Kodeks postępowania karnego.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#AdamWoś">Koło Poselskie Partii Ludowo-Demokratycznej pragnie zauważyć, że przedstawiony rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz ustawy Kodeks postępowania karnego wprowadza rozwiązania, które stworzą odpowiednie instrumenty prawne do wykorzystywania analizy DNA w postępowaniu karnym. Należy pamiętać, iż w chwili obecnej jest to najlepsza metoda identyfikacji sprawcy przestępstwa, metoda, która nie pozostawia żadnych wątpliwości co do personaliów przestępcy. Celem ustawy jest dostosowanie prawa polskiego do standardów europejskich w zakresie wykorzystywania badań genetycznych na potrzeby organów ścigania i wymiaru sprawiedliwości, a jednocześnie wypełnia ona luki w przepisach o postępowaniu dowodowym, które nie zawierają regulacji odpowiednich do specyfiki badań DNA.</u>
          <u xml:id="u-92.2" who="#AdamWoś">Przyjęcie proponowanych rozwiązań powinno mieć pozytywny wpływ na skuteczność wykonywania przez policję zadań z zakresu zwalczania przestępczości. Projektowane zasady przetwarzania i wykorzystywania informacji związanych z pobieraniem próbek biologicznych i przeprowadzaniem badań DNA są zgodne z odpowiednimi aktami prawnymi Rady Europy, a mianowicie z konwencją nr 108 w sprawie ochrony osób w aspekcie automatycznego przetwarzania danych osobowych, przyjętą 28 stycznia 1981 r. Katalog czynności, które mogą podejmować organy ścigania bez zgody osób skazanych, podejrzanych o popełnienie przestępstwa czy też zainteresowanych, wydaje się być odpowiednim balansem pomiędzy dobrem śledztwa a ochroną dóbr osobistych wspomnianych podmiotów. Stworzenie bazy danych DNA w strukturach organizacyjnych Policji oraz wymiana danych z innymi państwami i organizacjami międzynarodowymi powołanymi do zwalczania przestępczości pozwolą z pewnością na usprawnienie dochodzenia, śledztwa i większej wykrywalności przestępstw.</u>
          <u xml:id="u-92.3" who="#AdamWoś">Wobec powyższego Koło Poselskie Partii Ludowo-Demokratycznej, które reprezentuję, uważa, iż rozwiązania zaproponowane w rządowym projekcie ustawy są bardzo potrzebne dla sprawnego działania organów ścigania. Należy jednak w celu wszechstronnego doprecyzowania i przeanalizowania wszystkich rozwiązań skierować projekt jeszcze do komisji sejmowych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-92.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#JózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#JózefZych">W ten sposób lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#JózefZych">Do zadania pytania zgłosił się pan poseł Romuald Ajchler, Socjaldemokracja Polska.</u>
          <u xml:id="u-93.3" who="#JózefZych">Chciałbym przypomnieć, że w tej debacie nie przewiduje się pytań. W związku z tym, że prowadzący obrady może dopuścić pytania, korzystam z tego uprawnienia. Bardzo proszę, panie pośle. Ale tylko dwóch.</u>
          <u xml:id="u-93.4" who="#komentarz">(Poseł Marian Curyło: Jedno słowo.)</u>
          <u xml:id="u-93.5" who="#JózefZych">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-93.6" who="#JózefZych">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#RomualdAjchler">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#RomualdAjchler">Panie Marszałku! Mam krótkie pytanie. Sprawa jest bardzo istotna. Otóż zapis kodu genetycznego DNA ma bardzo ważne znaczenie. Sądzę, że będzie to właściwie przełom w wykrywaniu przestępstw w Polsce przez policję. Z racji zapisów ustawowych jest możliwość wymiany informacji o DNA z innymi instytucjami, z którymi współpracuje Policja - myślę tutaj przede wszystkim o Interpolu - co nie jest bez znaczenia, dlatego że nie tylko zwiększa się możliwość wykrywania przestępstw w Europie, ale także będzie to miało zdecydowane znaczenie w walce z terroryzmem. Ustawa zakłada też, że wyniki badań DNA będą wykorzystywane tylko i wyłącznie do wykrywania przestępstw i ustalania tożsamości osób zaginionych jedynie w przypadkach, które określiła ustawa. Ale mam pytanie. Ponieważ łańcuch DNA zawiera wszystkie informacje o osobie - zresztą wspominał już o tym pan poseł Plocke - chodzi o gwarancje. Proszę państwa i panie ministrze, mam pytanie o gwarancje, że te wiadomości o osobie nie będą wyciekały, tak jak dzisiaj wyciekają tajne dokumenty czy dokumenty specjalnego znaczenia. W kuluarach Sejmu wczoraj czy przedwczoraj dowiadywaliśmy się o jakichś fałszywkach, o pewnych dokumentach, które w ogóle nie powinny ujrzeć światła dziennego. Stąd moje pytanie o gwarancje. W tym przypadku, jeżeli to będzie oparte tylko na ustawie o danych osobowych, mnie się wydaje, że to nie zabezpiecza w dostateczny sposób tej tajemnicy, do której każdy z obywateli ma prawo, także przestępcy, bo wykrywanie przestępstw, zwiększenie jego efektywności dotyczy tylko recydywy albo tych osób, które są w uzasadniony sposób podejrzane. W związku z powyższym, panie ministrze, czy uważa pan, że ta ustawa w dostateczny sposób zabezpiecza dane osobowe zawarte w łańcuchu DNA, nie tylko w tej części, którą państwo zamierzacie przechowywać? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#JózefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#JózefZych">Pan poseł Marian Curyło.</u>
          <u xml:id="u-95.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Marian, tylko krótko.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#MarianCuryło">Krótko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#JózefZych">Nie tylko krótko, ale i rzeczowo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#MarianCuryło">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie marszałku, obiecuję, że się poprawię.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#JózefZych">Proszę, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#MarianCuryło">Ja także, zatroskany o bezpieczeństwo społeczne, a także o policjantów, przed którymi stawia się nowe wyzwania jak gdyby, chcę zapytać pana ministra, czy za tym idą środki finansowe, czy jest to tylko dodatkowe obciążenie Policji. Zresztą, jaki jest stan naszej kochanej Policji? Należy z szacunkiem o niej mówić i w tej Izbie trzeba o tym powiedzieć. Panie ministrze, czy zna pan stan komend powiatowych, wojewódzkich i czy nie należałoby o to walczyć, nawet bić głową w ścianę, szukać, czy nie ma gdzieś jakichś pęknięć i apelować do posłów? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#JózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#JózefZych">O zabranie głosu proszę podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji pana Leszka Ciećwierza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#LeszekCiećwierz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na wstępie chciałbym serdecznie podziękować Komisji Spraw Wewnętrznych i Administracji za bardzo szybkie procedowanie w sprawie ustawy, która jest dla nas w tej chwili bardzo istotna ze względu nie tylko na środki, jakie chcemy pozyskać z Unii Europejskiej, ale przede wszystkim z punktu działania służb bezpieczeństwa publicznego państwa, Policji i organów wymiaru sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#LeszekCiećwierz">Proszę państwa, jeżeli chodzi o zarzut, który się tu przewijał w dyskusji, co do tego, że tak późno z tą ustawą zwracamy się do państwa, to chciałbym powiedzieć, że zgodnie z projektem ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz ustawy Kodeks postępowania karnego ten projekt został przygotowany w oparciu o stworzony dużo wcześniej projekt ustawy o wykorzystywaniu analizy kwasu dezoksyrybonukleinowego, DNA, w postępowaniu karnym w celach identyfikacyjnych, który był przedmiotem uzgodnień międzyresortowych w roku 2004. Te uzgodnienia toczyły się już od wiosny tego roku, jednakże z uwagi na stanowisko przekazane przez Rządowe Centrum Legislacyjne, kwestionujące zasadność regulowania materii wykorzystania badań DNA w postępowaniu karnym w celach identyfikacyjnych w drodze odrębnej ustawy powyższa materia została przeniesiona do dwóch ustaw. Spowodowało to m.in. opóźnienie, o którym państwo mówicie. Materia, nad którą dyskutujemy, jest ponadto materią bardzo delikatną, ponieważ dotyczy dóbr najważniejszych, czyli dóbr osobistych obywatela, i była konieczność zarówno przeprowadzenia bardzo szerokich dyskusji społecznych, jak i dokonania wielu uzgodnień z generalnym inspektorem ochrony danych osobowych. Dzięki temu możemy powiedzieć, że ustawa, którą państwu przedstawiamy, jest ustawą bardzo dobrze przygotowaną i uwzględniającą wszystkie te aspekty.</u>
          <u xml:id="u-102.2" who="#LeszekCiećwierz">Chciałbym się odnieść teraz do pytań, które były postawione zarówno w dyskusji, jak i później, do tego najbardziej nurtującego pytania, jaki fragment łańcucha będzie deponowany i jaki ma to wpływ na rzeczywiste poczucie bezpieczeństwa obywatela. W art. 20 ust. 1 pkt 1 jest to dokładnie określone, przeczytam może sam koniec zapisu: „z tym że dane dotyczące kodu genetycznego wyłącznie o niekodujących regionach genomu”. Proszę państwa, oznacza to, że te dane będą pozwalały na precyzyjną identyfikację obywatela, na określenie, czy rzeczywiście są to jego dane genetyczne, jednakże ta część kodu genetycznego nie zawiera żadnych innych informacji, o tym chociażby jak wygląda struktura organizmu, jakie są choroby, jakie są przesłanki związane z mutacjami genetycznymi. Jest to tylko identyfikacja.</u>
          <u xml:id="u-102.3" who="#LeszekCiećwierz">Również jeżeli chodzi o sprawę wycieku informacji z różnych struktur, zarówno administracji rządowej jak i służb, to, proszę państwa, to jest bardzo długa dyskusja na ten temat i w tę dyskusję nie chciałbym się wdawać. Chciałbym tylko powiedzieć odnośnie do tego typu danych, że przede wszystkim jest to kwestia odpowiednich zabezpieczeń technicznych, jak i obwarowań karnych, jakie istnieją, w związku z ujawnieniem tajemnicy postępowania karnego, dotyczących przestępstwa. Jest to obwarowane odpowiednimi przepisami w Kodeksie postępowania karnego. Chciałbym również powiedzieć, że generalnie dla obywatela nie jest to żadnym zagrożeniem, ponieważ próbka, która jest przechowywana w systemie, jak również próbka genetyczna powodują tylko jego jednoznaczną identyfikację, nie niesie w sobie żadnych dodatkowych informacji o obywatelu. Dlatego tego typu dane traktowane są jako dane chronione na podstawie ustawy o ochronie danych osobowych, gdyż jest to związane tylko z jednoznaczną identyfikacją obywatela.</u>
          <u xml:id="u-102.4" who="#LeszekCiećwierz">Pozwolę sobie jeszcze odnieść się do pozostałych państwa pytań, żeby tutaj rozwiać wszystkie niepokoje.</u>
          <u xml:id="u-102.5" who="#LeszekCiećwierz">Jeżeli chodzi o sprawę związaną z badaniami określanymi tutaj jako badania przesiewowe, to jest to ustalone w nowo wprowadzonym art. 192a § 1 Kodeksu postępowania karnego w nowym brzmieniu: Po wykorzystaniu w sprawie, w której dokonano pobrania lub utrwalenia, pobrany lub utrwalony materiał zbędny dla postępowania należy niezwłocznie usunąć i zniszczyć. Oznacza to, że w przypadkach, o jakich państwo wspominaliście, jeżeli będzie materiał pobrany od osób, które zostaną wyłączone z dalszego postępowania, obowiązkiem nadzorującego bazę Genom, bazę danych genetycznych, jest natychmiastowe zniszczenie i usunięcie danych.</u>
          <u xml:id="u-102.6" who="#LeszekCiećwierz">Wśród pytań były oczywiście jeszcze pytania odnośnie do finansowania i odnośnie do przetargów. Proszę państwa, jeżeli chodzi o budowę bazy danych genetycznych, to budowa ta toczy się już od roku 2000. Państwo pozwolą, że może podam kilka szczegółów, do których państwo również macie dostęp. W ramach programu z lat 2000–2002 - był to program finansowany częściowo przez Komitet Badań Naukowych, częściowo przez Policję - wydatkowano ponad 7 mln zł. Również w latach 2000–2003 ze środków Policji wydatkowano kwotę ponad 5 mln zł na modernizację obiektu lokalizacji bazy danych oraz dodatkowo 2 mln z rezerwy celowej ministra finansów na zakup sprzętu informatycznego. Od roku 2003 budowa bazy danych DNA jest także finansowana z funduszu PHARE.</u>
          <u xml:id="u-102.7" who="#LeszekCiećwierz">Proszę państwa, jeżeli chodzi o środki na ten rok, to generalnie są one zapewnione i chciałbym państwa zapewnić, że myśmy ani nie przeszacowali kosztów, jeżeli chodzi o budowę bazy danych, ani też ich nie zaniżali. Środki, które określiliśmy w uzasadnieniu, powinny w zupełności wystarczyć nam na prowadzenie tego typu działalności i na wykorzystanie w pełni doskonałych możliwości, jakie niesie ze sobą porównywanie kodów genetycznych.</u>
          <u xml:id="u-102.8" who="#LeszekCiećwierz">Jeżeli chodzi o ostatnie pytanie: Czy idą za tym dalsze dodatkowe środki finansowe? Proszę państwa, generalnie rzecz biorąc, wprowadzenie tego typu badań i planowany zakup sprzętu, jaki w tej chwili jest potrzebny - bo w najbliższym czasie będziemy musieli kupić odpowiedni sprzęt do pobierania materiału genetycznego ze śluzówki policzka - to jedyny zakup planowany w najbliższym czasie i konieczny po to, by umożliwić Policji pobieranie tych danych genetycznych; ten sprzęt przede wszystkim ułatwi pracę Policji, ale jednocześnie przyczyni się do dość znacznych oszczędności ze względu na zmniejszenie wydatków związanych z koniecznością ustalania sprawców przestępstw, gdyż ta jednoznaczna identyfikacja pozwala na skrócenie wszelkiego rodzaju postępowań i na jednoznaczne eliminowanie osób, które w tym momencie rzeczywiście nie brały udziału w danym przestępstwie, co ogranicza wydatki związane po prostu ze sprawami procesowymi i sprawami śledczymi, jakie są prowadzone przez organy Policji oraz organy wymiaru sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-102.9" who="#LeszekCiećwierz">Jeżeli chodzi, proszę państwa, o pytanie: Czy znana jest mi sytuacja, jaka jest w tej chwili w komisariatach? Muszę szczerze powiedzieć, że jest mi bardzo dobrze znana, wiem, w jakim są fatalnym stanie komisariaty w tej chwili i w jakim jest fatalnym stanie wyposażenie naszych komisariatów. Muszę państwu powiedzieć, co nie dotyczy akurat tego zagadnienia, że Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji prowadzi wiele prac wspólnie z Komendą Główną Policji nad zwiększeniem przede wszystkim zasobów informatycznych tak potrzebnych w tej chwili. Jak państwo wiecie, jesteśmy objęci dofinansowaniem z programu Schengen, w związku z czym dokonuje się w tej chwili zakupu sprzętu, który jest kierowany w pierwszym rzędzie właśnie do tych wszystkich organów znajdujących się w tzw. terenie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Donald Tusk)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#DonaldTusk">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-104.2" who="#DonaldTusk">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-104.3" who="#DonaldTusk">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-104.4" who="#DonaldTusk">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-104.5" who="#DonaldTusk">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 3. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie ustawy o rekompensacie przysługującej w związku z odstąpieniem w roku 2002 od waloryzacji dodatku kombatanckiego (druki nr 3260 i 3410).</u>
          <u xml:id="u-104.6" who="#DonaldTusk">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Tadeusza Tomaszewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#TadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Rząd skierował do Wysokiej Izby projekt ustawy o rekompensacie przysługującej w związku z odstąpieniem w 2002 r. od waloryzacji dodatku kombatanckiego. Projekt tej ustawy Prezydium Sejmu skierowało do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny do pierwszego czytania. Komisja Polityki Społecznej i Rodziny, po przeprowadzeniu pierwszego czytania w dniach 6 października i 3 listopada br., przedstawia Wysokiej Izbie sprawozdanie zawarte w druku nr 3410.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#TadeuszTomaszewski">Pozwolę sobie, szanowni państwo, omówić zasadnicze rozwiązania zawarte w tejże ustawie. Ustawa o rekompensacie przysługującej w związku z odstąpieniem w roku 2002 od waloryzacji dodatku kombatanckiego jest wykonaniem wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 9 marca 2004 r. Trybunał Konstytucyjny uznał, że art. 1 ustawy o zmianie ustawy o kombatantach, ustawy o świadczeniu pieniężnym i uprawnieniach przysługujących żołnierzom zastępczej służby wojskowej oraz ustawy o świadczeniu pieniężnym przysługującym osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i były Związek Radziecki jest niezgodny z art. 19 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Tym samym za naruszające konstytucyjny obowiązek specjalnej opieki państwa nad weteranami walk o niepodległość zostało uznane niepodwyższenie w 2002 r. dodatku kombatanckiego o wskaźnik waloryzacji rent i emerytur. Niepodwyższenie dodatku kombatanckiego rzutowało również na zaniżenie wysokości innego świadczenia należnego kombatantom oraz wdowom i wdowcom po nich, czyli dodatku kompensacyjnego, który został wprowadzony dzięki naszej nowelizacji w styczniu 2003 r. Zgodnie z art. 20 ust. 2 pkt 2 ustawy kombatanckiej ten dodatek kompensacyjny stanowi 15% dodatku kombatanckiego. Podwyższeniu nie uległo również samoistne świadczenie w wysokości dodatku kombatanckiego, które wypłacane jest mniej więcej tysiącosobowej grupie kombatantów.</u>
          <u xml:id="u-105.2" who="#TadeuszTomaszewski">Ustawa dotyczy osób, które posiadają uprawnienia z tytułu ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego. W nowej wysokości - 144,25 zł, obliczonej z uwzględnieniem wyroku Trybunału Konstytucyjnego, dodatek kombatancki będzie wypłacany od 1 lutego 2005 r. Stanowi o tym art. 3 ustawy. Konsekwencją tego będzie automatyczne podwyższenie wysokości innych świadczeń powiązanych z dodatkiem kombatanckim, a mianowicie świadczenia w wysokości dodatku kombatanckiego oraz dodatku kompensacyjnego. Rekompensatę stanowi suma kwot comiesięcznych niedopłat wraz z ustawowymi odsetkami. Wysokość każdomiesięcznej niedopłaty obliczono jako różnicę między kwotą rzeczywiście wypłaconych osobom uprawnionym świadczeń a kwotą, jaka byłaby wypłacona, gdyby w 2002 r. dodatek kombatancki podwyższono. Wysokość rekompensaty ustala się dla każdej osoby indywidualnie, w zależności od liczby miesięcy, przez które w okresie od dnia 1 czerwca 2002 r. do dnia 31 stycznia 2005 r. dana osoba posiadała prawo do pobierania stosownych świadczeń. Osoby, których prawo - w wyniku przyznania uprawnień kombatanckich przez kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych - do pobierania świadczeń powstało w tym okresie, czyli od 1 czerwca 2002 r. do 31 stycznia 2005 r., otrzymają oczywiście niższą rekompensatę od osób, które posiadały uprawnienia kombatanckie przez cały ten okres. Ustawowe odsetki będą przysługiwały za okres od terminu wymagalności każdomiesięcznej niedopłaty (za który przyjęto pierwszy dzień miesiąca, w którym następowała wypłata świadczenia w „zaniżonej” wysokości) do dnia 31 stycznia 2005 r. Jeśli chodzi o górną granicę odsetek ustawowych, to w ustawie ustalono dzień 31 stycznia 2005 r. Każdy uprawniony do dodatku kombatanckiego lub świadczenia w jego wysokości przez cały okres od 1 czerwca 2002 r. do 31 stycznia 2005 r. otrzyma należność w wysokości 26,65 zł, i to jest kwota niedopłaty i odsetek. Natomiast osoba uprawniona przez cały ten okres do dodatku kompensacyjnego otrzyma należność w wysokości 3,14 zł, w tym są uwzględnione również odsetki. Osoby uprawnione do obu tych świadczeń, czyli dodatku kombatanckiego i dodatku kompensacyjnego, otrzymają kwotę będącą sumą należności, czyli 29,79 zł. Wyliczenia i wypłaty należności będą dokonywane przez organy zobowiązane w świetle ustawy o kombatantach do wypłaty dodatku kombatanckiego, świadczenia w jego wysokości i dodatku kompensacyjnego - w terminie wypłaty tych świadczeń za miesiąc luty 2005 r. Takie rozwiązanie przewiduje art. 4. Od rekompensaty nie odprowadza się składek na ubezpieczenie zdrowotne, co zapisano w art. 5. Kwoty rekompensat zwolnione są z podatku dochodowego od osób fizycznych, co przewiduje art. 10. Te dwa rozwiązania wprowadziła dopiero Komisja Polityki Społecznej i Rodziny w trakcie prac nad ustawą. Wcześniej projekt rządowy nie przewidywał tych rozwiązań. Niemniej jednak stanowisko rządu w tej sprawie było przychylne, czyli można domniemywać, że po prostu umknęło to jakby w trakcie prac stronie rządowej.</u>
          <u xml:id="u-105.3" who="#TadeuszTomaszewski">Art. 6 ustala termin przedawnienia roszczenia związanego z wypłatą rekompensaty, upływa on z dniem 29 lutego 2008 r. Komisja w trakcie prac doprecyzowała właśnie ten termin, to rozwiązane zawarte w art. 6. W sprawach nieuregulowanych tą ustawą zastosowanie będą miały przepisy ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, co zostało zapisane w art. 7. Gdyby pojawiły się jakieś inne kwestie, to dotychczasowa praktyka stosowania tych rozwiązań jest wystarczająca do rozstrzygania nieprzewidzianych sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-105.4" who="#TadeuszTomaszewski">W art. 8 i 9 proponuje się nowelizację art. 23c ust. 1 ustawy o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin i art. 12 ust. 5 ustawy o kombatantach poprzez skreślenie części przepisu wymagającego od inwalidy wojennego lub kombatanta, któremu wystawiona jest książka potwierdzająca uprawnienia, aby wyraził zgodę na przetwarzanie jego danych osobowych. Wymóg ten zgodnie z opinią generalnego inspektora ochrony danych osobowych jest zbędny i niepotrzebnie utrudnia postępowanie w sprawach o uzyskanie tego dokumentu. W poprzedniej nowelizacji zapisaliśmy takie zobowiązanie. Z uzyskanej od generalnego inspektora danych osobowych opinii pisemnej wynika, że nie ma w tej chwili takiej potrzeby, w związku z tym likwidujemy te przepisy.</u>
          <u xml:id="u-105.5" who="#TadeuszTomaszewski">W art. 8 zaproponowano również zmianę art. 57 ustawy o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych, która polega na przywróceniu brzmienia zmienionego nowelizacją ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 20 kwietnia 2004 r. Przywrócony przepis dotyczy zakresu kompetencji wojskowych komisji lekarskich w odniesieniu do inwalidów wojennych i wojskowych.</u>
          <u xml:id="u-105.6" who="#TadeuszTomaszewski">W art. 11 proponuje się uchylenie ustawy z dnia 20 lipca 2001 r. o świadczeniu dla cywilnych ofiar wojny, której wejście w życie dwukrotnie było odkładane i miało nastąpić 1 stycznia 2005 r. Ustawa o świadczeniu dla cywilnych ofiar wojny od momentu uchwalenia budziła wiele kontrowersji z uwagi zarówno na trudną do precyzyjnego oszacowania liczbę potencjalnych świadczeniobiorców, jak i na szereg mankamentów w rozwiązaniach formalnych i merytorycznych. Dotyczy to przede wszystkim definicji pojęcia: cywilna ofiara wojny oraz sposobu ustalania związku przyczynowego zdarzenia sprzed kilkudziesięciu lat z obecnym stanem zdrowia potencjalnego beneficjenta. Oczywiście wady ustawy sprawiają, że nowelizacja w obecnym kształcie jest właściwie niemożliwa, dlatego rząd zaproponował jej zniesienie.</u>
          <u xml:id="u-105.7" who="#TadeuszTomaszewski">Ustawa ta powstawała w okresie poprzedniej kampanii wyborczej do parlamentu. Mimo zdecydowanego sprzeciwu ze strony rządu pana premiera Jerzego Buzka Wysoka Izba uznała, że należy ją przyjąć. Niestety w tym czasie, od momentu uchwalenia do dnia dzisiejszego, nie było takich rozwiązań prawnych, które umożliwiłyby wejście w życie tej ustawy, dlatego zdecydowano się na jej zniesienie. Wejście w życie tej ustawy ma nastąpić w 14 dni od momentu ogłoszenia jej, z tym że przepis artykułu, który mówi o nowej wysokości dodatku kombatanckiego wszedłby w życie z dniem 1 lutego 2005 r., natomiast art. 11 wygaszający funkcjonowanie ustawy o cywilnych ofiarach wojny - z dniem 31 grudnia 2004 r.</u>
          <u xml:id="u-105.8" who="#TadeuszTomaszewski">Według przedłożenia rządowego koszty wprowadzenia ustawy wyniosą jednorazowo ponad 10 200 tys. zł, środki te będą zabezpieczone w budżecie państwa. Z opinii, która została dołączona do sprawozdania Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej wynika, że projekt ten nie jest objęty zakresem regulacji prawa Unii Europejskiej. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-105.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#DonaldTusk">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#DonaldTusk">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-106.3" who="#DonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Edmund Stachowicz, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#EdmundStachowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu w sprawie rządowego projektu ustawy o rekompensacie przysługującej w związku z odstąpieniem w roku 2002 od waloryzacji dodatku kombatanckiego.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#EdmundStachowicz">Wysoka Izbo! Konieczność uchwalenia tej ustawy wynika z wydanego w marcu 2004 r. przez Trybunał Konstytucyjny wyroku, w którym uznał, że art. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 14 grudnia 2001 r. o zmianie ustawy o kombatantach jest niezgodny z art. 19 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, który mówi, że Rzeczpospolita Polska specjalną opieką otacza weteranów walk o niepodległość, zwłaszcza inwalidów wojennych. Za niezgodne z konstytucją Trybunał Konstytucyjny uznał niepodwyższenie w 2002 r. dodatku kombatanckiego o wskaźnik waloryzacji emerytur i rent.</u>
          <u xml:id="u-107.2" who="#EdmundStachowicz">Ówczesna decyzja o niewaloryzowaniu dodatku kombatanckiego w 2002 r. w środowiskach kombatanckich spotkała się z dużą krytyką, kombatanci powszechnie wyrażali swoje niezadowolenie z tego powodu. Poszukiwanie oszczędności przez ówczesny rząd również w tym obszarze w związku z pozostawioną przez poprzednią ekipę rządzącą dużą dziurą budżetową komentowane było przez środowiska kombatanckie jako łatanie budżetu państwa kosztem kombatantów posiadających małe dochody.</u>
          <u xml:id="u-107.3" who="#EdmundStachowicz">Wysoka Izbo! To dobrze, że teraz, kiedy odnotowujemy wysoki wzrost produktu krajowego brutto, możemy zadośćuczynić wszystkim tym kombatantom, którzy nie mieli od 2002 r. waloryzowanego dodatku kombatanckiego. Omawiany projekt ustawy zakłada, przyznanie rekompensaty w związku z odstąpieniem w roku 2002 od waloryzacji dodatku kombatanckiego. Ponadto ustawa zobowiązuje organy wypłacające dodatek kombatancki do wypłacania go od dnia 1 lutego 2005 r. w nowej wysokości obliczonej w wyniku uwzględnienia wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Konsekwencją tego będzie automatyczne podwyższenie wypłacanych kwot świadczenia w wysokości dodatku kombatanckiego i dodatku kompensacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-107.4" who="#EdmundStachowicz">Wysoka Izbo! Projekt ustawy zakłada wypłacenie ustawowych odsetek za okres liczony od terminu wymagalności każdomiesięcznej niedopłaty do dnia 31 stycznia 2005 r. Ustawa wprowadza również zmianę do art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach, polegającą na kwotowym określeniu wysokości dodatku kombatanckiego na poziomie 144 zł 25 gr. Zmiana ta wynika z aktualnej praktyki ustalania kwotowej wysokości świadczeń z zakresu ubezpieczenia społecznego, tak aby uniknąć określenia wysokości świadczenia jako pochodnej innych wielkości.</u>
          <u xml:id="u-107.5" who="#EdmundStachowicz">Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny SLD podejmuje szereg przedsięwzięć na rzecz środowiska kombatanckiego, także emerytów i rencistów. Chcę tu przywołać chociażby likwidację starego portfela, której pierwszy etap będzie realizowany w przyszłym roku, czy też przyszłoroczną jednorazową wypłatę dla najniżej uposażonych emerytów i rencistów, a także inicjatywę grupy posłów z Sojuszu Lewicy Demokratycznej dotyczącą nowelizacji ustawy o kombatantach. Przedłożenie to już zostało złożone do laski marszałkowskiej.</u>
          <u xml:id="u-107.6" who="#EdmundStachowicz">Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej popiera zawarte w projekcie ustawy rozwiązania i będzie głosował za ich przyjęciem. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-107.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Eugeniusz Wycisło, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#EugeniuszWycisło">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska mam zaszczyt przedstawić opinię do sprawozdania Komisji Polityki Społecznej i Rodziny z druku nr 3410 o rządowym projekcie ustawy o rekompensacie przysługującej w związku z odstąpieniem w roku 2002 od waloryzacji dodatku kombatanckiego (druk nr 3260).</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#EugeniuszWycisło">W marcu 2004 r. Trybunał Konstytucyjny wydał wyrok stwierdzający, że niepodwyższenie w roku 2002 dodatku kombatanckiego o wskaźnik waloryzacji emerytur i rent naruszało konstytucyjny obowiązek specjalnej opieki państwa nad weteranami walk o niepodległość. Niepodwyższenie dodatku kombatanckiego miało również wpływ na zaniżenie dodatku kompensacyjnego należnego kombatantom oraz wdowom i wdowcom po nich, wprowadzonego w styczniu 2003 r.</u>
          <u xml:id="u-109.2" who="#EugeniuszWycisło">Omawiane przedłożenie przyznaje rekompensatę tym, których ustawa z dnia 14 grudnia 2001 r. pozbawiła waloryzacji, oraz określa zakres podmiotowy osób uprawnionych do tej rekompensaty, a także ustala wysokość i sposób wypłaty. Ustawa zobowiązuje również organy wypłacające dodatek kombatancki do wypłacania go od 1 lutego 2005 r. w nowej wysokości, co w konsekwencji skutkowało będzie równoczesnym podniesieniem kwoty świadczenia i dodatku kompensacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-109.3" who="#EugeniuszWycisło">Wysokość rekompensaty ustalana będzie dla każdej osoby indywidualnie. Wyliczenia i wypłaty należności dokonywać będą organy zobowiązane ustawą z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego w terminie wypłaty tych świadczeń za miesiąc luty 2005 r.</u>
          <u xml:id="u-109.4" who="#EugeniuszWycisło">Ustawa wprowadza również zasadniczą zmianę polegającą na kwotowym określaniu wysokości dodatku kombatanckiego, a to pozwoli uniknąć ustalania tegoż świadczenia jako pochodnej innych wielkości. Jest to kierunek, jaki staramy się na stałe wprowadzić do systemu świadczeń socjalnych.</u>
          <u xml:id="u-109.5" who="#EugeniuszWycisło">Projekt ustawy przewiduje ponadto uchylenie ustawy z dnia 20 lipca 2001 r. o świadczeniu dla cywilnych ofiar wojny. Zdaniem rządu trudno jednoznacznie i precyzyjnie zdefiniować pojęcie „cywilnej ofiary wojny”, jak również nie da się oszacować liczby potencjalnych świadczeniobiorców. Pomimo znaczących mankamentów tamtej ustawy klub Platformy Obywatelskiej stwierdza, że projekt ustawy o rekompensacie dla kombatantów nie jest właściwym miejscem wprowadzenia tejże zmiany.</u>
          <u xml:id="u-109.6" who="#EugeniuszWycisło">Tekst ustawy w stosunku do przedłożenia rządowego został w trakcie prac w podkomisji nadzwyczajnej i w komisji znacznie poszerzony i uzupełniony o precyzyjne ustalenie procedur związanych z wypłatą rekompensaty. Koszty wprowadzenia ustawy wyniosą: z tytułu zaległych zobowiązań - ponad 10 mln zł, z tytułu dodatkowych kosztów związanych z wypłatami bieżącymi - około 280 tys. zł rocznie.</u>
          <u xml:id="u-109.7" who="#EugeniuszWycisło">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Klub Platformy Obywatelskiej pozytywnie opiniuje projekt ustawy przedłożony w sprawozdaniu komisji. Stwierdzam, że będziemy głosowali za przyjęciem ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-109.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Tadeusz Cymański, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#TadeuszCymański">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przypadł mi zaszczyt zaprezentowania stanowiska Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość wobec ustawy dotyczącej kombatantów o rekompensacie przysługującej w związku z odstąpieniem w roku 2002 od waloryzacji dodatku kombatanckiego.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#TadeuszCymański">Jeżeli chodzi o główną treść ustawy, czyli kwestię waloryzacji, sprawa jest oczywista. To właściwie nie budzi większych emocji, ponieważ jest orzeczenie trybunału, natomiast jest to świetna okazja do wyciągnięcia wniosków na przyszłość, do pewnej nauczki, pewnej lekcji. Jeśli bowiem przyjrzymy się tym liczbom, to okaże się, że czeka nas bardzo nieprzyjemna operacja wyrównań w kwotach tak niewielkich, że spowoduje to - musi spowodować - reakcję zbliżoną do reakcji emerytów, w przypadku których wyrównania wyniosły po 3 zł, 4 zł. Zwłaszcza jeżeli chodzi o dodatki dla grupy tych osób, które otrzymały świadczenie po kombatantach, czyli świadczenie w wysokości pierwotnie przyjętej 20 zł i 50 gr, waloryzacja wynosi 11 gr, za pół roku będzie to 55 gr itd.</u>
          <u xml:id="u-111.2" who="#TadeuszCymański">Niestety to jest skutek braku wyobraźni i myślenia, ponieważ oszczędności były bardzo niewielkie, odbiór tego jest fatalny, a wyrównanie też przebiega w podobnym stylu. To jest fakt. Razem to jest 10 mln zł, gdyż jest ponad 600 tys. uprawnionych następców, 300 tys. samych kombatantów. Jeśli 10 mln zł podzielimy na milion osób objętych całą akcją, to, jakkolwiek liczylibyśmy, jest to średnio 10 zł. Jedni dostaną po 20 zł, po kilkanaście złotych, a niektórzy po kilka złotych, co się ziści w niedługim czasie. Ale to jest jeden temat i ta sprawa jest oczywista. Trzeba to zrobić, a już nigdy takich operacji nie wykonywać, bo oszczędności są niewielkie, a przykrości wynikających z fatalnego odbioru jest dużo.</u>
          <u xml:id="u-111.3" who="#TadeuszCymański">Natomiast chciałbym powiedzieć, że budzi zdziwienie to - tutaj powiem troszeczkę więcej niż kolega z Platformy Obywatelskiej, który się zdziwił, i słusznie - iż w tej ustawie wprowadzono cichutko uchylenie ustawy o świadczeniach dla cywilnych ofiar wojny. Nie tylko dziwię się, co podkreślam, ze względu na to, iż nie jest to stosowne miejsce, ale w ogóle dziwi mnie sama operacja, ponieważ, po pierwsze, ten Sejm odwlekał wejście w życie tej ustawy, a więc przyjął jej sens, natomiast nie przyjął momentu wejścia. Po drugie, rząd dał sobie rok czasu, żeby nad ustawą popracować, może ją ograniczyć, może precyzyjniej uzasadnić, a teraz cichutko, za pięć dwunasta, likwidujemy tę ustawę.</u>
          <u xml:id="u-111.4" who="#TadeuszCymański">Jeśli nawet są wątpliwości, że ta ustawa mogłaby być przedmiotem dużych nadużyć i operacji, to może należałoby ją ograniczyć tylko do cywilnych ofiar wojny w odniesieniu do stowarzyszenia niewidomych, a więc ociemniałych; jest to grupa kilkusetosobowa. Dlaczego nie objąć tym świadczeniem nie tak znowu wielkim osób, które straciły wzrok, będąc dziećmi, w wyniku niewybuchów, zwłaszcza w latach powojennych, w sytuacji, kiedy, jak słyszeliśmy, mamy wzrost gospodarczy? To jest pytanie bardzo zasadne.</u>
          <u xml:id="u-111.5" who="#TadeuszCymański">Trzeba mieć świadomość, że nie jest prawdą, iż ustawa enigmatycznie... Tam jest mowa o całkowitej niezdolności do egzystencji, do pracy, do samodzielnego działania, a więc tylko i wyłącznie chodzi o osoby, których stan zdrowia rzeczywiście jest tragiczny. I siłą napędową tej ustawy, przyjmując nawet krytyczne uwagi co do tego, że ona może jest niedopracowana, była przede wszystkim sytuacja cywilnych ofiar niewybuchów. Jest to specyficzna grupa osób, określona zresztą w ustawie. Przytoczę brzmienie przepisu, który mówi bardzo wyraźnie, że są to osoby, które całkowicie utraciły zdrowie.</u>
          <u xml:id="u-111.6" who="#TadeuszCymański">W tej sprawie jest również wystąpienie stowarzyszenia cywilnych ofiar wojny. Podkreślam, stwierdza się, że chodzi o osoby będące ofiarami: na skutek eksplozji niewybuchów pozostałych z okresu wojny 1939–1945 na terytorium Rzeczypospolitej i wtedy tylko, kiedy wydarzenie miało miejsce nie później niż 15 listopada. A więc stwierdzenie, że to będzie 10 milionów i że to będzie kosztować 40 mln zł, jest wzięte z sufitu. Myślę, że to nie są łatwe sprawy. Upływ czasu powoduje, że tych osób naprawdę jest bardzo niewiele. Wszystkie państwa cywilizowane szczególnym szacunkiem darzyły nie tylko kombatantów, ale również cywilne ofiary wojny; są takie osoby. Rozpatrywanie tego w kategoriach cwaniactwa, że Polacy jako społeczeństwo na masową skalę będą tylko oszukiwać i kombinować, jest wielkim nadużyciem.</u>
          <u xml:id="u-111.7" who="#TadeuszCymański">Panie marszałku, już kończę.</u>
          <u xml:id="u-111.8" who="#TadeuszCymański">Kwota 40 mln zł jest wtedy duża dla rządu, kiedy dotyczy ludzi biednych, ludzi nieszczęśliwych, ale kiedy chodzi o zwiększenie podatków od najbogatszych, to słyszeliśmy - od samego premiera zaczynając, poprzez ministrów i na czołowych działaczach kończąc - że 240 mln zł to jest kwota śmieszna w budżecie państwa, nic nieznacząca. Proszę zwrócić uwagę, jak różnie mówimy przy różnych okazjach. To niestety jest bardzo obłudne i pełne hipokryzji.</u>
          <u xml:id="u-111.9" who="#TadeuszCymański">Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość będzie głosował za odrzuceniem tej ustawy w przypadku, jeżeli zostanie uchylona ustawa o cywilnych ofiarach wojny. W tej sprawie złożymy stosowną poprawkę. Jeżeli zostanie przyjęta - sprawa uszanowania Trybunału Konstytucyjnego jest obowiązkiem; nie prawem, ale obowiązkiem Wysokiej Izby - to w takiej sytuacji poprzemy tę ustawę. Podkreślamy jednak: stawiamy jeden warunek: pomoc dla garstki jeszcze żyjących ociemniałych, nieszczęśliwych ludzi. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-111.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Józef Mioduszewski, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#JózefMioduszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego w sprawie omawianego rządowego projektu ustawy o rekompensacie przysługującej w związku z odstąpieniem w roku 2002 od waloryzacji dodatku kombatanckiego.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#JózefMioduszewski">Omawiana ustawa określa wysokość rekompensaty w związku z odstąpieniem w 2002 r. od waloryzacji dodatku kombatanckiego. Nie są to kwoty oszałamiające, ale wręcz symboliczne. Niedopłata ta liczona jest w kwocie ok. 70 gr miesięcznie, a za 3 lata łączna kwota dla jednego uprawnionego wynosi niespełna 30 zł - warto powiedzieć dokładnie: 29 zł 89 gr łącznie z odsetkami - przy czym nie jest to nadzwyczajna czy też zwyczajna hojność rządu, ale po prostu wykonanie wyroku Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-113.2" who="#JózefMioduszewski">Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego popiera rozwiązanie rządowe dotyczące wyrównania tej niedopłaty, jednakże klub PSL zwraca uwagę, że uchwalenie tej ustawy w wersji wniesionej przez prezesa Rady Ministrów nie rozwiązuje całego problemu, bowiem wprowadza się sztuczny podział w gronie osób represjonowanych: rekompensatę otrzymają uprawnieni do pobierania dodatku kombatanckiego, a nie otrzymają uprawnieni do świadczeń pieniężnych przysługujących tzw. żołnierzom górnikom oraz deportowanym do pracy przymusowej, osadzonym w obozach pracy w Związku Radzieckim i w III Rzeszy. Trybunał Konstytucyjny orzekł w odniesieniu do dodatku kombatanckiego, ale nie rozstrzygał sprawy, bo nie było takiego wniosku, w odniesieniu do świadczeń pieniężnych.</u>
          <u xml:id="u-113.3" who="#JózefMioduszewski">Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego wystąpił z inicjatywą legislacyjną i wniósł do laski marszałkowskiej projekt ustawy w tej sprawie, który ukazał się już w druku sejmowym nr 3435. Mam nadzieję, że szybko przystąpimy do procedowania nad tym projektem i że ta niedoróbka rządu będzie przez Sejm naprawiona.</u>
          <u xml:id="u-113.4" who="#JózefMioduszewski">Moi przedmówcy, pan poseł Wycisło i pan poseł Cymański, zwracali uwagę na art. 11 ze zdziwieniem, że ta regulacja prawna znalazła się w projekcie ustawy. Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego nie dziwi się, ale składa formalną poprawkę dotyczącą skreślenia art. 11. Mój przedmówca, poseł Cymański, szeroko to uzasadniał. Oczywiście mamy świadomość, że ustawa o świadczeniach dla cywilnych ofiar wojny ma szereg mankamentów, jest kontrowersyjna, ale już kilkakrotnie była odkładana, nigdy nie weszła w życie, a regulacją wprowadzaną bocznymi drzwiami czy boczną furtką chyba nie można tego problemu rozstrzygnąć. Nie jest to jednak temat ani materia, którą reguluje rządowy projekt ustawy o rekompensacie przysługującej w związku z odstąpieniem od waloryzacji dodatku kombatanckiego. Związek w tym zakresie jest bardzo luźny, iluzoryczny, ba, wręcz bardzo odległy. Dlatego też, panie marszałku, składam formalnie poprawkę polegającą na skreśleniu art. 11, który naprawdę w tej ustawie nie powinien się znaleźć. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-113.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#DonaldTusk">Pani poseł Anna Bańkowska, Socjaldemokracja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#AnnaBańkowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Socjaldemokracji Polskiej odnieść się do rządowego projektu ustawy zawartego w druku opatrzonym nr. 3260 i do sprawozdania z druku nr 3410.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#AnnaBańkowska">Na początek jedna uwaga. Otóż bardzo merytorycznie omówił całe to sprawozdanie pan poseł Tadeusz Tomaszewski, w związku z czym zwalnia to następne osoby zabierające głos w imieniu klubu z odnoszenia się do szczegółów. Traktując wystąpienie pana posła Tomaszewskiego jako bardzo dobry wstęp do dyskusji, chcę odnieść się w imieniu mojego klubu tylko do kilku kwestii.</u>
          <u xml:id="u-115.2" who="#AnnaBańkowska">Otóż, po pierwsze, Socjaldemokracja Polska popiera propozycję ustanowienia rekompensat dla kombatantów i innych osób objętych ustawą o kombatantach i innych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego. Ta ustawa to pokłosie wyroku Trybunału Konstytucyjnego, który uznał fakt niepodwyższania dodatków kombatanckich w 2002 r. za niezgodny z art. 19 konstytucji. Tym samym Trybunał Konstytucyjny swoim wyrokiem zakwestionował prawidłowość decyzji Sejmu podjętej w grudniu 2001 r. W moim przekonaniu jest to - i trzeba się tu bić w piersi sejmowe - kolejna reprymenda dla Sejmu, że „udaje się” nam ustalać prawo niezgodne z konstytucją, i w moim przekonaniu jest to wyrok ku przestrodze nas wszystkich, przestrodze, którą zawsze trzeba brać pod uwagę.</u>
          <u xml:id="u-115.3" who="#AnnaBańkowska">Nie usprawiedliwia tego zjawiska, tej niezgodności z konstytucją ustawy nawet fakt, iż w grudniu 2001 r. Wysoka Izba stała przed dylematem, jak obniżyć wydatki budżetu państwa, żeby załatać dziurę budżetową, którą Sejm tej kadencji zastał w budżecie na rok 2002. Powiem szczerze, że czynione oszczędności w wielu sferach życia gospodarczego, a w dziedzinie polityki społecznej nie aż tak wielkie... Zawsze wszystko to, co dotyczy cięć w polityce społecznej, jest bardzo bolesne, bowiem osobami korzystającymi ze świadczeń z tej dziedziny życia budżetowego są zawsze osoby najgorzej sytuowane, dla których każdy obcięty grosz stanowi niejednokrotnie powód do wielkiej troski i przyczynę dramatów.</u>
          <u xml:id="u-115.4" who="#AnnaBańkowska">Trzeba w tym miejscu jednak pamiętać i przypomnieć sobie, że wtedy to objęliśmy tym krzywdzącym zapisem nie tylko kombatantów. Wspomnę tylko o przejazdach, obniżkach dotyczących ulg przejazdowych. Sprawa ta dotyczyła również niewaloryzowania dodatków, dotknęła także osoby pobierające świadczenia z tytułu pracy przymusowej na rzecz III Rzeszy, osoby, które były przymusowo wcielane do pracy w kopalniach i tzw. bataliony budowlane.</u>
          <u xml:id="u-115.5" who="#AnnaBańkowska">Po drugie, rekompensata dotyczyć będzie okresu od 1 czerwca 2002 r. do 31 stycznia 2005 r. I tak w pierwszym roku, zahaczając o pierwsze dwa miesiące następnego roku, rekompensata ta będzie wynosiła 68 gr miesięcznie, za każdy miesiąc, wtedy, kiedy należy się komuś dodatek kombatancki, 71 gr w następnym roku, 72 gr od 1 marca 2004 r. do 31 stycznia 2005 r.</u>
          <u xml:id="u-115.6" who="#AnnaBańkowska">Inny problem jest z tymi samoistnymi tzw. rekompensatami z tytułu dodatków kompensacyjnych. Pół biedy, jeśli ktoś bierze i dodatek kombatancki, i ten dodatek kompensacyjny, ale gorzej, jeśli bierze tylko dodatek kompensacyjny, bo wtedy rzeczywiście to jest 11 groszy wypłacane od 1 stycznia 2003 r. do 31 stycznia 2005 r. Jest to jednak pełne zrekompensowanie niewaloryzowania tych dodatków. Trzeba sobie powiedzieć, że tutaj stoimy właściwie przed żadnym wyborem, albo dawać tę waloryzację, albo nie.</u>
          <u xml:id="u-115.7" who="#AnnaBańkowska">Panie marszałku, sekundkę jeszcze.</u>
          <u xml:id="u-115.8" who="#AnnaBańkowska">Ważne, że wypłaty będą obejmować odsetki. Ważne, że Sejm zauważył to, czego nie zauważył rząd, a mianowicie że trzeba te rekompensaty wyłączyć spod rygorów ustawy o podatku dochodowym, bo to już by było w ogóle żenujące.</u>
          <u xml:id="u-115.9" who="#AnnaBańkowska">Po piąte, ważne, że to będzie wypłacane z urzędu.</u>
          <u xml:id="u-115.10" who="#AnnaBańkowska">Mój klub, Socjaldemokracja Polska mówi tak: 313 tys. kombatantów ma szanse na jakieś tam rekompensaty i sześćset parę tysięcy tych, którzy biorą dodatki kompensacyjne. Jeśli chodzi o wyraz finansowy, są to bardzo niewielkie kwoty. Z drugiej strony jednak jest to naprawianie krzywd, które kombatantów spotkały w grudniu 2001 r. Równocześnie kombatanci żyją tak skromnie, że każdy grosz im się przyda. Na pewno nie będą zadowoleni ci, którzy dostaną trzy złote i parę groszy, ale ci, dla których te kwoty będą wynosiły około 30 zł, pewnie powiedzą: lepszy rydz jak nic.</u>
          <u xml:id="u-115.11" who="#AnnaBańkowska">Chcę też powiedzieć: Jest to nauczka dla Sejmu, że jeśli się sięga po oszczędności w sferze socjalnej, szczególnie dotykające tych najuboższych, to nie można iść z pędem wymogów czasu, ale trzeba się zastanowić. To wstyd, że tyle szumu zrobiliśmy ustawą, która de facto dawała niespełna 10 mln zł oszczędności, a właściwie te oszczędności na 2002 r. były dużo niższe, bo teraz mówimy o rekompensacie za kilka lat. Było to zatem chyba błędem. Niepotrzebnie wtedy denerwowało kombatantów, a dzisiaj ich też za bardzo nie usatysfakcjonuje, kiedy te rekompensaty dostaną.</u>
          <u xml:id="u-115.12" who="#AnnaBańkowska">Ostatnia sprawa. Rzeczywiście: i Trybunał Konstytucyjny, i rząd, i chyba Sejm, łącznie, popełniamy błąd, bo nie rozszerzyliśmy tych rekompensat na osoby, które mają dodatki z tytułu pracy przymusowej na rzecz III Rzeszy i z byłego Związku Radzieckiego, i dla żołnierzy-górników. Jest to kwota niespełna 2 mln zł, a przecież podstawą dla tych dwóch tytułów jest zawsze dodatek kombatancki. W związku z tym różnicowanie o grosze podstawy wymiaru kombatantów i osób represjonowanych jest albo niedopatrzeniem, albo swoistym brakiem wyobraźni.</u>
          <u xml:id="u-115.13" who="#AnnaBańkowska">Dobrze się stało - o tym mówił pan poseł Mioduszewski - że jest nowy projekt ustawy, bo on wymaga zastanowienia. Podsumowując, powiem: Głosujemy za, a przydałoby się więcej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-115.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Włodzimierz Czechowski, Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#WłodzimierzCzechowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przedstawić w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrony stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o rekompensacie przysługującej w związku z odstąpieniem w 2002 r. od waloryzacji dodatku kombatanckiego. Projekt ustawy jest zawarty w druku nr 3260 i w sprawozdaniu komisji w druku nr 3410.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#WłodzimierzCzechowski">Należy pamiętać, że państwo ma konstytucyjny obowiązek sprawowania specjalnej opieki nad weteranami walk o niepodległość. Zrozumiały jest zatem fakt, że Trybunał Konstytucyjny uznał brak podwyższenia w 2002 r. dodatku kombatanckiego o wskaźnik waloryzacji rent i emerytur za niezgodny z art. 19 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-117.2" who="#WłodzimierzCzechowski">Brak podwyższenia dodatku kombatanckiego miał wpływ na wysokość dodatku kompensacyjnego, który został wprowadzony w styczniu 2003 r. Dodatek ten przysługuje kombatantom oraz wdowom lub wdowcom pozostałym po nich. Wysokość dodatku kompensacyjnego wynosi 15% dodatku kombatanckiego. Proponowana przez rząd rekompensata obliczona jest jako suma comiesięcznych niedopłat wraz z odsetkami ustawowymi dla każdego uprawnionego do dodatku kombatanckiego, co stanowi kwotę 26,65 zł. Natomiast każda osoba uprawniona do dodatku kompensacyjnego otrzyma kwotę 3,14 zł z tytułu rekompensaty za brak waloryzacji w 2002 r. Nie wiem, czy koszty ich przywrócenia nie są wyższe od samej rekompensaty.</u>
          <u xml:id="u-117.3" who="#WłodzimierzCzechowski">Rząd w swoich wyliczeniach określa, że od 1 marca 2004 r. (to jest data waloryzacji) dodatek kombatancki winien być wypłacany w wysokości 144,25 zł miesięcznie, proponując jednocześnie zmianę polegającą na określeniu kwotowym dodatku kombatanckiego, który od dnia 1 lutego 2005 r. miałby wynosić 144,25 zł. Zmiana ta wprowadzona jest do art. 15 ustawy z 24 stycznia 1991 r. o kombatantach i niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego. Odnoszę wrażenie, że jest tu pewna niezgodność.</u>
          <u xml:id="u-117.4" who="#WłodzimierzCzechowski">Ponadto Klub Parlamentarny Samoobrony nie popiera zawartej w projektowanej ustawie propozycji dotyczącej uchylenia ustawy z dnia 20 lipca 2001 r. o świadczeniu dla cywilnych ofiar wojny.</u>
          <u xml:id="u-117.5" who="#WłodzimierzCzechowski">Nie przekonują nas argumenty rządu, który twierdzi, że trudne są do ostatecznego oszacowania skutki finansowe dla budżetu państwa wejścia w życie ustawy, a ponadto że trudno jest definiować pojęcie cywilnej ofiary wojny i że trudno jest ustalić związek przyczynowy zdarzenia sprzed kilkudziesięciu lat z obecnym stanem zdrowia potencjalnego beneficjenta.</u>
          <u xml:id="u-117.6" who="#WłodzimierzCzechowski">A może, szanowni panowie ministrowie, należy zadać sobie trochę trudu, aby zaproponować konkretne rozwiązania i spróbować ocenić wpływ regulacji na budżet państwa, a nie uchylać ustawy i pozostawiać ludzi dotkniętych w działaniach wojny w latach 1939–1945 samym sobie.</u>
          <u xml:id="u-117.7" who="#WłodzimierzCzechowski">Podobnie poszkodowani są we wszystkich krajach europejskich i nikt im dotychczas nie odbierał uprawnień.</u>
          <u xml:id="u-117.8" who="#WłodzimierzCzechowski">Przecież są to obecnie ludzie wiekowi, nie mają za co wykupić lekarstw, nie mają za co żyć, ponieważ koszty utrzymania ich gospodarstw domowych zastraszająco szybko rosną. Emerytury i renty, szczególnie właśnie ich dotyczące, starego portfela, są bardzo niskie, a jeszcze je obniżymy ustawą likwidującą coroczną waloryzację rent i emerytur.</u>
          <u xml:id="u-117.9" who="#WłodzimierzCzechowski">Klub Parlamentarny Samoobrony stoi na stanowisku, że nie należy uchylać ustawy, trzeba znaleźć rozwiązania, aby cywilne ofiary wojny otrzymały świadczenia, które choć w pewnym stopniu przyczynią się do złagodzenia ich trudnej sytuacji życiowej.</u>
          <u xml:id="u-117.10" who="#WłodzimierzCzechowski">Samoobrona protestowała i będzie protestować przeciwko obniżaniu przez rząd siły nabywczej przyznanych emerytur i rent.</u>
          <u xml:id="u-117.11" who="#WłodzimierzCzechowski">Zgłasza ze swej strony rozwiązania tych problemów, ponieważ zaproponowana przez rząd likwidacja - przy okazji zaniechania corocznej waloryzacji - starego portfela emeryckiego wcale tego starego portfela nie likwiduje. A po 2010 r., po wyrównaniu podstawy wymiaru do 100%, różnica pomiędzy nowo przyznawanymi emeryturami a starymi, tymi nawet z wyrównaną do 100% podstawą, będzie wynosić ponad 50%.</u>
          <u xml:id="u-117.12" who="#WłodzimierzCzechowski">Klub Parlamentarny Samoobrona będzie głosował za uchwaleniem ustawy o rekompensacie przysługującej w związku z odstąpieniem w 2002 r. od waloryzacji dodatku kombatanckiego. Jest przeciwny uchyleniu ustawy o cywilnych ofiarach wojny. Mam nadzieję, że naprawimy to w toku dalszych prac legislacyjnych. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-117.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Józef Skowyra, Liga Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#JózefSkowyra">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie projektu ustawy o rekompensacie przysługującej w związku z odstąpieniem w roku 2002 od waloryzacji dodatku kombatanckiego, druki sejmowe nr 3260 i 3410.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#JózefSkowyra">Trybunał Konstytucyjny w dniu 9 marca 2004 r. wydał wyrok, w którym orzekł, że został naruszony konstytucyjny obowiązek opieki państwa nad kombatantami, którzy walczyli o niepodległość, ponieważ nie podwyższono w 2002 r. dodatku kombatanckiego o wskaźnik waloryzacji emerytur i rent. We wprowadzonej ustawie przyznano rekompensatę od dodatku kombatanckiego. Ustawa określa, kto jest uprawniony do otrzymania rekompensaty oraz sposób ustalania jej wysokości wypłaty. Organy wypłacające dodatek kombatancki mają wypłacić go od dnia 1 lutego 2005 r. w nowej wysokości, uwzględniając wyrok Trybunału Konstytucyjnego. Wysokość rekompensaty będzie ustalana indywidualnie dla każdej osoby i zależy od liczby miesięcy, w których dana osoba posiadała prawo do pobierania stosownych świadczeń. Od 1 lutego 2005 r. dodatek kombatancki będzie wynosił 144,25 zł. Przyznanie za okres od 1 czerwca 2002 r. do dnia 31 stycznia 2005 r. 26,55 zł na pewno nie rozwiąże problemów finansowych kombatantów, którzy są w ciężkiej sytuacji finansowej, ponieważ w większości mają wypłacane emerytury według tzw. starego portfela i są pokrzywdzeni z tego tytułu. Rosnące ceny po wejściu do Unii Europejskiej jeszcze bardziej pogorszyły ich sytuację materialną. Dzięki wyrokowi Trybunału Konstytucyjnego otrzymają rekompensatę. Będzie to jedynie wsparcie moralne, bo trudno powiedzieć, że jest to wsparcie finansowe. Do czasu zlikwidowania starego portfela nie tylko kombatanci, ale emeryci i renciści, którzy nie posiadają dodatku kombatanckiego, będą pokrzywdzeni.</u>
          <u xml:id="u-119.2" who="#JózefSkowyra">Omawiając ustawę, konsultowano ją zarówno z różnymi związkami zawodowymi, jak i partnerami społecznymi, którzy w trakcie konsultacji nie zgłosili żadnych uwag. Liga Polskich Rodzin będzie głosowała za przyjęciem projektu, ponieważ każda dodatkowa złotówka dla kombatantów jest im potrzebna. Poprzemy również zaproponowane poprawki, które były już szczegółowo omówione, w związku z tym nie będę się powtarzał. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-119.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Jerzy Müller, Unia Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#JerzyMüller">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rządowy projekt ustawy o rekompensacie przysługującej w związku z odstąpieniem w roku 2002 od waloryzacji dodatku kombatanckiego jest następstwem wydanego w dniu 9 marca 2004 r. przez Trybunał Konstytucyjny wyroku uznającego, że art. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2001 r. o zmianie ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego, ustawy o świadczeniu pieniężnym i uprawnieniach przysługujących żołnierzom zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianym w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach rud uranu itd. oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i ZSRR jest niezgodny z art. 19 Konstytucji Rzeczypospolitej. Za naruszenie obowiązku konstytucyjnego w zakresie specjalnej opieki państwa nad weteranami walk o niepodległość uznano fakt niepodwyższenia w 2002 r. dodatku kombatanckiego o wskaźnik waloryzacji emerytur i rent. W efekcie skutkowało to również zaniżeniem dodatku kompensacyjnego należnego od stycznia 2003 r. kombatantom oraz wdowom lub wdowcom po nich, także brakiem podwyższania tzw. świadczenia w wysokości dodatku kombatanckiego należnego grupie około 1000 kombatantów.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#JerzyMüller">Przyznanie rekompensaty, określenie jej wysokości i sposobu wypłaty oraz osób, którym będzie przysługiwała, stanowi uzupełnienie przez rząd konstytucyjnego obowiązku wobec tej grupy obywateli w związku z odstąpieniem w 2002 r. od waloryzacji dodatku kombatanckiego. Problem ten dotyczy około 313 tys. pobierających dodatek kombatancki lub świadczenie w jego wysokości oraz około 612 tys. uprawnionych do dodatku kompensacyjnego, jak wiadomo, stanowiącego 15% dodatku kombatanckiego. Na temat wysokości tych kwot przedmówcy już się wypowiadali. Przyjęcie zasady, że rekompensatę stanowi suma kwot comiesięcznych niedopłat wraz z ustawowymi odsetkami z okresu od pierwszego dnia miesiąca, w którym następowała wypłata świadczenia w zaniżonej wysokości, do dnia 31 stycznia 2005 r., należy uznać za działanie właściwe i naprawiające oczywisty, jak sądzę niezamierzony, błąd z 2002 r.</u>
          <u xml:id="u-121.2" who="#JerzyMüller">Drugim istotnym zagadnieniem jest propozycja rządowa dotycząca uchylenia ustawy z dnia 20 lipca 2001 r. o świadczeniach dla cywilnych ofiar wojny. W ocenie mojego klubu parlamentarnego proponowane w tej ustawie rozwiązania są tylko szlachetne w intencjach, zaś w praktyce niemożliwe lub bardzo trudne do obiektywnego wdrożenia. Charakter tej ustawy miał chyba bardziej polityczny aspekt w wypadku odchodzącej ekipy AWS, czyli metody rozdawania na papierze z pustej kasy państwa, aniżeli podejścia merytorycznego w celu szczerego zrekompensowania doznanych krzywd przez osoby cywilne w czasie i po zakończeniu II wojny światowej.</u>
          <u xml:id="u-121.3" who="#JerzyMüller">Kolegów posłów Tadeusza Cymańskiego, Mioduszewskiego, Czechowskiego zachęcałbym bardziej do podjęcia inicjatywy ustawodawczej i przygotowania projektu o świadczeniach dla cywilnych ofiar wojny i okresu powojennego, a nie o upieranie się przy utrzymywaniu obecnej ustawy z jej oczywistymi wadami i elementami niekonstytucyjności. Bo jak nazwać np. uprawnienia osoby, która jest ofiarą zdarzenia z dnia 15 listopada - mamy tam bodajże graniczny rok 1956 - i brak takich uprawnień w wypadku osoby, która jest ofiarą identycznego zdarzenia, np. w dniu 17 listopada tego samego roku. Jak można mówić o konstytucyjności tej ustawy, którą koledzy posłowie starają się bronić w takim kształcie. Przecież natychmiast zostanie zakwestionowana jej konstytucyjność i poruszona kwestia równych praw obywateli. Sądzę, że drogą właściwą byłoby podjęcie inicjatywy poselskiej, tym bardziej że był to projekt poselski - jeszcze sekundę, panie marszałku - przygotowany wbrew opinii rządu Jerzego Buzka. Brakiem zatem wyobraźni politycznej było danie wielu cywilnym ofiarom tamtych wydarzeń nadziei na świadczenia, których nie sposób ani oszacować, ani też uprawnienie do nich udokumentować. Dlatego uchylenie tej ustawy będzie słuszną decyzją obecnego parlamentu.</u>
          <u xml:id="u-121.4" who="#JerzyMüller">Klub Parlamentarny Unii Pracy poprze rządowy projekt ustawy o rekompensacie przysługującej w związku z odstąpieniem w 2002 r. od waloryzacji dodatku kombatanckiego w kształcie przedstawionym w sprawozdaniu Komisji Polityki Społecznej i Rodziny w druku nr 3410. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-121.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#DonaldTusk">Do pytań zapisali się posłowie.</u>
          <u xml:id="u-122.2" who="#DonaldTusk">Pani Anna Borucka-Cieślewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#AnnaBoruckaCieślewicz">Panie Marszałku! Państwo Ministrowie! Szanowni Państwo Posłowie! Chciałabym nawiązać do już wielokrotnie poruszanego art. 11 omawianej ustawy, czyli o uchyleniu ustawy o świadczeniach dla cywilnych ofiar wojny. Na pewno nie jest to - przejrzałam tę ustawę - proszę państwa, projekt doskonały, rzeczywiście ma pewne może takie nieostre sformułowania, ale nie zwalnia nas to od obowiązku, żeby taka ustawa powstała. Jeżeli nie wiemy, jak to zrobić, to można posłużyć się istniejącymi ustawami, na przykład w Wielkiej Brytanii już od dawna jest taka ustawa o cywilnych ofiarach wojny, która funkcjonuje, która te problemy rozwiązała i myślę, że jest to nasz obowiązek, żeby tego typu ustawę, proszę państwa, jednak przygotować. Stąd moje pytanie do rządu, czy rząd w najbliższym czasie byłby w stanie w oparciu o funkcjonujące już projekty w krajach Unii Europejskiej na ten temat przygotować taką ustawę? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Tadeusz Cymański.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#TadeuszCymański">Moje pytania dotyczą tej samej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#TadeuszCymański">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałbym spytać rząd, to może są szczegóły, ale bardzo ważne, bo przyjmując w Sejmie tej kadencji pomysł, żeby przesunąć w czasie wejście w życie tej ustawy, uznano racje, przy całych zastrzeżeniach, jakie analizy, jaki zespół roboczy, jacy ludzie analizowali tę ustawę, próbowali ją poprawić, próbowali ją znowelizować, bo, niestety, z tego, co jest między wierszami tego uzasadnienia, wynika, że nic nie zrobiono, tylko teraz przy końcu listopada tę ustawę próbuje się podrzucić. To jest pytanie konkretne. Tak jest, w planie rządu było przewidziane, że rząd zajmie się nowelizacją. Można ją było bardzo okroić. To pytanie pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-125.2" who="#TadeuszCymański">Drugie pytanie w związku z tym okrojeniem. Myślę, że każdy z nas, również w rządzie, wie, jakim skarbem jest wzrok. Otóż szczególnie się bije ludzi ociemniałych. Można się zgodzić, że termin można by przyjąć, ale od niewybuchów w ogóle nawet dzisiaj giną i są ociemniałe osoby, dzieci z lat wojny, to jest specyficzna grupa. Wycięcie tej kwestii jest rzeczą rzeczywiście naprawdę bardzo trudną do przyjęcia. Pytam, czy naprawdę rząd tak uważa, jak napisał, bo napisał tak: Specjalna opieka państwa i wyraz szacunku wobec osób cywilnych, których udziałem były cierpienia, nie powinny przekroczyć nakazu urzeczywistnienia zasady sprawiedliwości społecznej, a nade wszystko troski o właściwe wydatkowanie zasobów publicznych. Pytam rząd, już po nawróceniu, lewicowy, czy przyznanie rekompensaty cywilnej ofierze wojny, niewidomemu, rzeczywiście narusza zasadę sprawiedliwości społecznej albo troskę o wydatkowanie zasobów publicznych? To jest nieporozumienie.</u>
          <u xml:id="u-125.3" who="#TadeuszCymański">I trzecie pytanie. Jak można stawiać na jednej szali - przy wszystkich mankamentach niedoprecyzowania definicji „cywilne ofiary”, bo można to przyjąć, ale jednak przyjęcie zasady, że jest to osoba, która ma całkowitą utratę zdolności do pracy, do życia i samoistnie nie może funkcjonować - porównywać z wszystkimi ofiarami, bo każdy stracił bliskich, tu wymieniono w uzasadnieniu: utraciły dorobek życiowy, zostały wysiedlone, zostały okaleczone. W ten sposób rozumując, można obalić każdą próbę wycinkowego ogarnięcia pomocą szczególną grupę osób czy ofiar. To jest rozumowanie bardzo dziwne. Chcę wyraźnie o to spytać, ponieważ tak w uzasadnieniu to zostało przyjęte. Rozumując w ten sposób, możemy dojść do absurdu. No, wszyscy możemy uznać się za ofiary na przykład homo sovieticus, kilkudziesięciu lat systemu, który wywołał nieodwracalne zmiany w naszych głowach...</u>
          <u xml:id="u-125.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie we wszystkich.)</u>
          <u xml:id="u-125.5" who="#TadeuszCymański">...w myśleniu, bo naprawdę to się robi tragifarsą. Ja tu nie bronię tej ustawy w ciemno, ona ma mankamenty, ale, niestety, jak zwykle niedbałe uzasadnienie do ustawy daje powody, nie preteksty tylko powody, do takich pytań. I te trzy pytania stawiam, i proszę jasno, najlepiej po męsku odpowiedzieć. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Józef Mioduszewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#JózefMioduszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Najpierw chciałbym odnieść się do wypowiedzi pana posła Müllera. Pan poseł zasugerował, że powinniśmy zastanawiać się nad nowelizacją tej ustawy. Ustawa o cywilnych ofiarach wojny została uchwalona, przeszła cały proces legislacyjny i obowiązuje. Dwukrotnie był przekładany termin jej realizacji, termin wejścia w życie, stąd też jeśli są w tej ustawie niewłaściwe zapisy, należałoby podjąć inicjatywę jej nowelizacji, natomiast dziś rozpatrujemy projekt ustawy o rekompensatach w związku z odstąpieniem od waloryzacji dodatku kombatanckiego i nagle w tej ustawie znajduje się zapis o uchyleniu ustawy o świadczeniach na rzecz cywilnych ofiar wojny. Jest więc pytanie do rządu, a może i do pana marszałka, czy w ustawie, w dowolnej ustawie, w której nie ma nawet dodatku, że jest: i o zmianie innych ustaw, można uchylić dowolną ustawę? Czy można by było wprowadzić do tej ustawy art. 13 i uchylić ustawę o ZUS-ie, o KRUS-ie, o każdej innej jeszcze materii prawnej? Rzecz w tym, że dzisiaj nie debatujemy o ustawie o cywilnych ofiarach wojny, a jednocześnie debatujemy, bo jest jak gdyby boczną furtką wprowadzona tutaj podstawa do jej uchylenia. Ta ustawa rzeczywiście nie jest dobra, ale jest to typowe działanie wylania dziecka z kąpielą. Skoro ustawa jest niedobra, wobec tego najłatwiej ją uchylić i nie wprowadzać w ogóle w życie, ale skoro została uchwalona, to należałoby ewentualnie doprowadzić do eliminacji mankamentów, jakie w niej występują, natomiast w życie wejść powinna. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#DonaldTusk">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-128.2" who="#DonaldTusk">Głos zabierze pan minister Cezary Miżejewski, proszę uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#CezaryMiżejewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ustawa, o której dzisiaj mówimy, wynika z wyroku Trybunału Konstytucyjnego i myślę, że jej szczegóły i kwestie operacyjne już bardzo dobrze omówił pan poseł Tomaszewski, więc czuję się z tego zwolniony, natomiast chciałbym powiedzieć o kilku kwestiach, które zostały tu poruszone.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#CezaryMiżejewski">Pierwsza kwestia to wielokrotnie powtarzające się słowa: lekcja, nauczka i rzeczywiście tak jest. Jakie nam daje nauczki? Po pierwsze, daje nam nauczkę dotyczącą tego, co dzieje się z różnymi ustawami, co się dzieje m.in. ze świadczeniami socjalnymi, kiedy dochodzi do takiej dramatycznej sytuacji, jak dziura budżetowa, którą zostawiono w 2001 r. Rzeczywiście było to działanie ratunkowe dotyczące bardzo, bardzo wielu ustaw. To jest pierwsza nauczka, o której musimy zawsze pamiętać, co się dzieje w przypadku dawania środków, pieniędzy na lewo i prawo bez myślenia o całości budżetu. Przykro mi to mówić jako człowiekowi z lewej strony, ale tak się też dzieje.</u>
          <u xml:id="u-129.2" who="#CezaryMiżejewski">Po drugie, nauczką jest to, że rząd i parlament wówczas może nie popełnił błędu, chociaż nie było to działanie, które mogłoby wszystkich zadowolić, a wręcz przeciwnie, było to działanie, które spotkało się z pewną dezaprobatą. Stwierdzono, że prawa nabyte nie są wartością bezwzględną, że w takiej właśnie sytuacji finansowej państwa można naruszyć te prawa nabyte, ale jakby nauczką jest to, iż Trybunał Konstytucyjny po raz pierwszy zauważył, że są jeszcze inne wartości konstytucyjne niż tylko prawa nabyte. Otóż zwrócił tutaj uwagę na art. 19 mówiący o tym, że Rzeczpospolita otacza specjalną troską weteranów walk o niepodległość, zwłaszcza inwalidów wojennych, i uważam, że to jest akurat optymistyczne stwierdzenie, że trybunał wreszcie zauważył te prawa socjalne w konstytucji. Takich praw socjalnych dotyczących niepełnosprawnych, rodzin, zwłaszcza rodzin wielodzietnych jest jeszcze więcej. Mam nadzieję, że te kwestie będą brane pod uwagę nie tylko przez trybunał, ale również rząd Rzeczypospolitej i parlament. I nie jest też niedoróbką to, że pominięto w nowelizacji - jeśli chodzi o przyznanie rekompensaty - inne grupy, które są w pewnym sensie podwieszone, podłączone do ustawy o kombatantach. Mówimy tu o osobach otrzymujących świadczenia pieniężne z tytułu zastępczej służby wojskowej, przymusowo zatrudnionych w kopalniach węgla, kamieniołomach, w zakładach rud uranu itd. Trybunał nie tylko odniósł się do artykułu dotyczącego ustawy o kombatantach, ale odwołał się również do art. 19 dotyczącego weteranów walk o niepodległość. To, że państwo, parlament przyznał uprawnienia innym grupom represjonowanych, to nie znaczy, że należałoby je traktować w taki sam sposób jako weteranów walk o niepodległość. Musimy znaleźć właściwe proporcje.</u>
          <u xml:id="u-129.3" who="#CezaryMiżejewski">Druga kwestia, o której chciałbym powiedzieć, zresztą wielokrotnie poruszana, dotyczy uchylenia ustawy o świadczeniach dla cywilnych ofiar wojny. Otóż jedną chciałbym zaprzeczyć temu, że ów ten zapis o uchyleniu ustawy został skierowany chyłkiem, po cichu, boczną furtką. Był on w projekcie rządowym, co więcej, ci, którzy się dzisiaj wypowiadali - muszę to przyznać z pewnym zdumieniem - są członkami Komisji Polityki Społecznej i mieli prawo uczestniczyć w pierwszym czytaniu, w pracach komisji, podkomisji i w przyjęciu sprawozdania. O ile mnie pamięć nie myli, sprawozdanie komisji zostało przyjęte jednogłośnie, z art. 11. Pytanie brzmi: czy chodzi o poważne rozstrzygnięcie kwestii cywilnych ofiar wojny, czy też o opowiedzenie się na tej trybunie, że jesteśmy sprawiedliwi i bronimy słabszych - nazywa się to dzisiaj konsensem dobrych uczuć, ale tak naprawdę to nie jest jeszcze dobra polityka społeczna.</u>
          <u xml:id="u-129.4" who="#CezaryMiżejewski">Wejście w życie ustawy o cywilnych ofiarach wojny było dwukrotnie odkładane przez rząd. Ówczesne ministerstwo do spraw pracy i polityki społecznej usiłowało dokonać jej nowelizacji, ale tak naprawdę trzeba było znowelizować wszystkie artykuły. Ta ustawa nie nadaje się do nowelizacji, co nie wyklucza tego, że można zastanowić się nad nową regulacją, która objęłaby wiele różnych kwestii. Bo minie kilka miesięcy i znów pojawi się w dyskusja o małoletnich ofiarach wojny i kolejnych grupach, które należy uhonorować. Jest wiele różnych grup, które w wyniku wojny doznały uszczerbku, dla których zakończyła się ona inwalidztwem, tragedią. Rząd nie neguje potrzeby pomocy tym osobom, ale wtedy, kiedy wymagają one takiej pomocy. Chodzi też o pewne proporcje. Proszę zwrócić uwagę, że w przypadku cywilnych ofiar wojny dodatek kombatancki wynosi 143 zł, a świadczenie samoistne dla cywilnej ofiary wojny - 337 zł. Pokazuje to proporcje, sytuację, w jakiej stawiamy kombatantów?</u>
          <u xml:id="u-129.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Wszystko jedno.)</u>
          <u xml:id="u-129.6" who="#CezaryMiżejewski">Zastanówmy się nad tym wspólnie. Rząd deklaruje pomoc i współpracę w przygotowaniu dokumentu, ale jednego dokumentu. Proszę zwrócić uwagę na to, że gdy pojawiły się cywilne ofiary wojny, zaraz powstał problem małoletnich ofiar wojny. Gdy pojawiły się małoletnie ofiary wojny, przyszła pora na liczne kolejne inicjatywy grup osób, które czują się pokrzywdzone, zapewne słusznie. Pojawią się też pokrzywdzeni przez poprzedni system polityczny. Zatem zastanówmy się, przeprowadźmy dużą debatę polityczną, komu chcemy pomóc, jakie dać rekompensaty, na jaki zakres pomocy się zdecydować, bo większość tych osób jest uprawniona do różnego rodzaju świadczeń socjalnych - mówimy o szczególnej grupie. Jednak po wejściu w życie tej ustawy będzie kolejny Trybunał. Dlaczego osoba ociemniała w wyniku wybuchu niewypału w 1957 r. nie otrzyma świadczenia, a jeśli to będzie w 1955 r. - otrzyma? Rząd Jerzego Buzka też zwracał uwagę na to, że są tutaj niedoskonałości i tak naprawdę nie do końca wiadomo, o kogo chodzi i jak to komentować.</u>
          <u xml:id="u-129.7" who="#CezaryMiżejewski">Lipiec 2001 r., schyłek kadencji parlamentu, znowu konsens dobrych uczuć. Jeżeli chcemy poważnie rozmawiać, rząd jest na to gotowy. Ale ustawy w takim kształcie poprawić się nie da. Jeżeli chcemy, żeby weszła ona w życie 1 stycznia 2005 r., bądźmy pewni, że pojawi się kolejny, i to w pełni uzasadniony, wniosek do Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-129.8" who="#CezaryMiżejewski">W takiej sytuacji rząd jeszcze raz wnosi o przyjęcie art. 11, uchylenie tej ustawy, ale jednocześnie deklaruje pełną współpracę i poważną debatę, by zastanowić się, komu przyznać pomoc, na jakich zasadach i jakie procedury przyjąć, aby była spełniona zasada sprawiedliwości społecznej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-129.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#DonaldTusk">Sprawozdawca komisji, pan poseł Tadeusz Tomaszewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#TadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałbym się ustosunkować do kwestii związanych z pracami podkomisji i komisji. Rzeczywiście, sprawa art. 11 nie budziła wtedy tyle emocji, co tutaj, w czasie drugiego czytania. Ale to jest zrozumiałe wtedy, gdy przemawia się do opinii publicznej; poza argumentami merytorycznymi trzeba również przewidywać argumenty polityczne i zapewne tak się dzisiaj stało. Przy czym deklaracja pana ministra powoduje, iż każdy może na nowo spojrzeć na ten problem, czyli uznane zostały argumenty merytoryczne, które pojawiły się w wystąpieniu, dotyczące tych wszystkich wad ustawy czy gotowości rządu do przygotowania takiej regulacji, co do której mielibyśmy przekonanie, iż jest ona wyrazem sprawiedliwości społecznej, a z drugiej strony szacunku dla cywilnych ofiar wojny.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#TadeuszTomaszewski">Oprócz małoletnich ofiar wojny ostatnio na spotkaniach pojawiała się grupa osób, które w latach 1949–1952 były przymusowo wcielane do Powszechnej Organizacji „Służba Polsce”. W samym tylko 1949 r. - z danych z Internetu - było tam 1200 tys. osób, na wielkich budowach, osuszaniu Żuław, odbudowie Warszawy. Ta grupa osób, która, podkreślam, została przymusowo wcielona do organizacji, bo od 1952 r. były to już ochotnicze brygady, dzisiaj uważa, że powinna być tak samo potraktowana, jak tzw. żołnierze górnicy z ustawy, która przewiduje świadczenia dla tejże grupy osób. Dlatego przychylam się do sugestii pana ministra, aby całościowo potraktować kompleks spraw dotyczących osób pokrzywdzonych przez system i w wyniku II wojny światowej, aby te rozwiązania nie przyniosły rozwiązań, które pojawiają się ad hoc, często w przededniu kampanii wyborczej, a nie mają do końca uzasadnienia merytorycznego, nie mówiąc już o zabezpieczeniu środków w budżecie państwa.</u>
          <u xml:id="u-131.2" who="#TadeuszTomaszewski">Została zgłoszona właściwie jedna poprawka przez dwa kluby, dotycząca tego samego - skreślenia art. 11. Nad tym artykułem debatowaliśmy jak nad każdym innym. Można tylko i wyłącznie rozważać, czy uchylenie tej ustawy powinno być zawarte w ustawie, która dotyczy zupełnie czego innego, bo właściwie wykonania wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Niemniej jednak w czasie prac nad tą regulacją nikt nie podważył takiego rozwiązania, czyli wprowadzenia artykułu do ustawy o rekompensacie.</u>
          <u xml:id="u-131.3" who="#TadeuszTomaszewski">Kończąc, chciałbym powiedzieć o kwestii rekompensat, które wynikają z ustawy o świadczeniach pieniężnych dla żołnierzy zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnionych w kopalniach oraz osobach deportowanych do III Rzeszy. Pan minister wspomniał tutaj o art. 19 konstytucji. Otóż ta zasada konstytucyjna mówi o ochronie osób walczących o niepodległość, trudno jednak wywieść tezę, że osoby, które zamiast do zastępczej służby wojskowej zostały skierowane do kopalni węgla kamiennego, tutaj się zaliczają. Niemniej jednak, patrząc na logikę budowania tych dwóch ustaw, które zawierają podobne zasady, jak ustawa o kombatantach, jeśli chodzi o świadczenia i ilość osób uprawnionych, a przez to również koszty, należy poważnie rozważyć projekt, który został zgłoszony przez Polskie Stronnictwo Ludowe. Mogło to się stać w czasie prac nad tą ustawą, ale niestety, nikt w czasie pierwszego ani drugiego czytania tego problemu nie podniósł, zatem podkomisja i komisja nie zawarły tego w sprawozdaniu. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-131.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#DonaldTusk">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-132.2" who="#DonaldTusk">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawkę, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-132.3" who="#DonaldTusk">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-132.4" who="#DonaldTusk">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-132.5" who="#DonaldTusk">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 4. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Obrony Narodowej oraz Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin oraz niektórych innych ustaw (druki nr 3005 i 3404).</u>
          <u xml:id="u-132.6" who="#DonaldTusk">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Bronisława Komorowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#BronisławKomorowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie propozycję, która jest efektem współpracy w Komisji Obrony Narodowej różnych środowisk politycznych; współpracy także w sprawach trudnych. Do spraw trudnych niewątpliwie należy zaliczyć kwestie związane z obecnością polskich żołnierzy w operacjach militarnych poza granicami kraju, także skutki tej obecności, przede wszystkim te najtragiczniejsze, jakie mogą nastąpić, mianowicie śmierć żołnierza i los rodzin żołnierskich po śmierci mężów, ojców.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#BronisławKomorowski">Ustawodawstwo polskie dotyczące zaopatrzenia emerytalnego i rentowego w stosunku do wdów, wdowców po żołnierzach, którzy stracili życie, nie przewidywało w zasadzie takiej skali zjawiska, z jaką mamy w tej chwili do czynienia. Nie przewidywało poważnego zaangażowania Polski w operacje zewnętrzne o charakterze militarnym, wojskowym, już nie tylko o charakterze misji pokojowej. Nie przewidywało tak daleko idącego zwiększenia polskich zobowiązań z tytułu zarówno członkostwa w Sojuszu Północnoatlantyckim, jak i po prostu aktywności Polski w kwestiach ograniczania, likwidowania pojawiających się ognisk zapalnych i zagrożeń na świecie. Dlatego też w tym ustawodawstwie przyjęto zasadę, że zaopatrzenie rentowe należy się wdowie po żołnierzu, tak jak w każdym innym przypadku, a więc po ukończeniu 50 roku życia. W niektórych jednak przypadkach, ze względu na to, że w działaniach najczęściej giną jednak młodzi ludzie, zostawiający młode małżonki, wdowami zostawały kobiety przed 50 rokiem życia. Przyjęta dotychczas zasada powodowała więc to, że uprawnienia do rent były teorią, co z trudem starało się niejako nadrabiać, i w praktyce nadrabiało skutecznie, Ministerstwo Obrony Narodowej - poprzez system dodatkowych ubezpieczeń dla żołnierzy wyjeżdżających na misje wojenne, poprzez różne formy dbania o rodziny poległych żołnierzy.</u>
          <u xml:id="u-133.2" who="#BronisławKomorowski">Komisja doszła do wniosku, że jest wystarczające uzasadnienie do zrobienia pewnego szczególnego odstępstwa od ogólnej reguły, tak aby wdowy, także być może w przyszłości wdowcy, po żołnierzach bądź funkcjonariuszach Policji, bądź funkcjonariuszach Agencji Wywiadu, którzy stracą życie w ramach operacji o charakterze zewnętrznym, mogli korzystać z uprawnień rentowych, bez względu na wiek, który osiągnęli.</u>
          <u xml:id="u-133.3" who="#BronisławKomorowski">Projekt nowelizacji, który został przygotowany przez Komisję Obrony Narodowej, był konsultowany wielokrotnie. Ministerstwo Obrony Narodowej wspierało to rozwiązanie. Doczekaliśmy się również zajęcia pozytywnego stanowiska przez rząd, traktowany jako całość. I w tej chwili mam zaszczyt przedstawić państwu i rekomendować w imieniu Komisji Obrony Narodowej projekt, który jest uzgodniony i popierany także przez rząd, wspierany na poziomie komisji przez wszystkie środowiska polityczne, które wchodzą w skład polskiego parlamentu.</u>
          <u xml:id="u-133.4" who="#BronisławKomorowski">W moim przekonaniu jest to projekt dobry, biorąc pod uwagę nawet zaznaczenie symbolicznego udziału polskiego parlamentu w rozwiązywaniu najtrudniejszych spraw wynikających z polskiej aktywności na arenie międzynarodowej, w misjach zewnętrznych o charakterze militarnym. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-133.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#DonaldTusk">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-134.2" who="#DonaldTusk">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-134.3" who="#DonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Jan Sieńko, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#JanSieńko">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Projekt nowelizacji ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin (druk nr 3005) jest właściwym krokiem zmierzającym do wprowadzenia regulacji prawnych umożliwiających przyznanie renty rodzinnej wdowie, wdowcowi lub osobie najbliższej, niezależnie od wieku i stanu zdrowia. Takie zabezpieczenie materialne odnosiłoby się do przypadków śmierci lub zaginięcia żołnierza zawodowego, funkcjonariusza Policji, służby wywiadowczej, którzy wykonują zadania służbowe poza granicami państwa. Obecnie obowiązujące przepisy uzależniają w tym przypadku powstanie prawa do renty rodzinnej od spełnienia pewnych warunków.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#JanSieńko">Godny zauważenia jest zasadniczy cel nowelizacji: zwiększenie społecznego przekonania, iż państwo polskie robi wszystko, co możliwe, żeby chronić rodziny żołnierzy wysyłanych do działań poza granicami kraju w ekstremalnie trudnych warunkach, narażających ich częstokroć na utratę życia. Zaproponowana przez Komisję Obrony Narodowej inicjatywa ustawodawcza w tej sprawie ma swoje ogromne uzasadnienie. Należy mieć przekonanie, że w naszym parlamencie będzie wola polityczna co do tego, aby rentę mogli otrzymywać, bez względu na wiek, wdowy, wdowcy po żołnierzach, policjantach czy funkcjonariuszach służb wywiadowczych, którzy zginęli, pełniąc służbę w strefie działań wojennych. Ta regulacja prawna przewiduje przyznanie uprawnienia do renty rodzinnej również po zaginionych żołnierzach niezawodowych. Konieczność osiągnięcia przez wdowę 50 lat życia nie znajduje w tym wypadku uzasadnienia. Na misje bowiem jeżdżą głównie młodzi żołnierze, ich małżonkowie zatem nie są w stanie spełnić wspomnianych warunków.</u>
          <u xml:id="u-135.2" who="#JanSieńko">Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej, który reprezentuję, proponowane poprawki do ustawy emerytalnej będzie popierał w całej rozciągłości. Intencją naszą jest bowiem to, aby z mocy prawa taka renta wdowie, wdowcowi po żołnierzu lub funkcjonariuszu była prawnie przynależna, przyznawana na stałe. Państwo, które decyduje się na wysyłanie swoich żołnierzy, policjantów na misję poza granice kraju, musi przewidywać skutki, jakie może to spowodować. Za te skutki powinien płacić budżet państwa. Dlatego inicjatywę objęcia tych rodzin opieką państwa uznajemy za nader słuszną.</u>
          <u xml:id="u-135.3" who="#JanSieńko">Inicjatywa ta, Wysoki Sejmie, jest tym bardziej uzasadniona, że po 1 lipca br. pod jurysdykcją nowej ustawy, pragmatycznej, państwo polskie nie będzie już nikogo pytało o zgodę przy kierowaniu żołnierza do służby poza granicami kraju celem udziału w działaniach zbrojnych lub w innej niebezpiecznej dla zdrowia i życia misji. Żołnierz wyjeżdżający z misją nie będzie musiał podpisywać zgody, tak jak to było dotychczas.</u>
          <u xml:id="u-135.4" who="#JanSieńko">Podzielamy jednakże w pełni, jako klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej, pogląd, iż rozwiązania przedstawione w omawianym projekcie powinny dotyczyć wyłącznie małżonków funkcjonariuszy, którzy pełniąc służbę, biorą udział w misjach poza granicami kraju, do pełnienia których wysyła ich państwo.</u>
          <u xml:id="u-135.5" who="#JanSieńko">Przewiduje się również, i słusznie, zwolnienie osób pobierających renty rodzinne, w wypadku gdy śmierć żołnierza, funkcjonariusza pozostająca w związku ze służbą jest następstwem czynu karalnego, ze stosowania przewidzianej w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przepisów dotyczących zawieszania lub zmniejszania tego świadczenia w razie osiągnięcia przychodów z tytułu wykonywania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej. Proponowana zmiana zrówna pod tym względem uprawnienia żołnierzy zawodowych z istniejącymi już dotychczas uprawnieniami funkcjonariuszy.</u>
          <u xml:id="u-135.6" who="#JanSieńko">Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej, jak zapowiedziałem, będzie głosował za przyjęciem zmiany ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin oraz niektórych innych ustaw w przedłożeniu wypracowanym przez Komisję Obrony Narodowej i Komisję Polityki Społecznej i Rodziny. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-135.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Jarosław Duda, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#JarosławDuda">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Mam szczególny zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#JarosławDuda">Chciałbym podkreślić, że jest to projekt poselski, a jego głównym inicjatorem był były minister obrony narodowej, poseł Platformy Obywatelskiej pan Bronisław Komorowski. Dotykamy w tej ustawie spraw niesłychanie istotnych, z pogranicza kwestii moralnych, ponieważ zajmujemy się tutaj osobami, które pozostają same po śmierci swoich najbliższych. Wydaje się, że zaproponowane w projekcie zmiany odpowiadają w sposób wyczerpujący na aktualne wyzwania i porządkują czy też zabezpieczają obecny stan ze względu na naszą aktywność w różnych miejscach świata. I dlatego tak ważne są z punktu widzenia tych, którzy pozostają sami w domach, kiedy ich najbliżsi są zaangażowani w działania wojenne.</u>
          <u xml:id="u-137.2" who="#JarosławDuda">Wydaje się, że bardzo istotne w tym projekcie jest to, iż dostrzega się złożoność problemu i rozszerza możliwości przyznawania świadczeń nie tylko o żołnierzy zawodowych i niezawodowych, ale także dla obserwatorów, jeśli chodzi o ochronę vipów i w tym podobnych sytuacjach. Odejście od limitu czy też od wymogu wieku jest bardzo istotnym elementem, ponieważ jak już zostało powiedziane przecież giną w większości osoby młode, młodzi żołnierze. Dlatego też jest rzeczą oczywistą, że chociaż dzisiaj nie jesteśmy w stanie oszacować skutków finansowych, bo nikt nie wie, jakie będą zdarzenia, to jednak środki na ten cel w Ministerstwie Obrony Narodowej muszą się znaleźć i się znajdą. I to jest bardzo ważne i też zasługuje na podkreślenie.</u>
          <u xml:id="u-137.3" who="#JarosławDuda">Reasumując, klub Platformy Obywatelskiej w całości poprze zaproponowane w omawianej ustawie zmiany i będziemy głosować za ich przyjęciem. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-137.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Marek Muszyński, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#MarekMuszyński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość, w imieniu którego mam zaszczyt występować, popiera przedłożony komisyjny projekt nowelizacji ustawy, uważając, że rzeczywiście jest to pewien, niejako symboliczny sposób wyrażenia woli Sejmu dotyczącej tych spraw. Otóż państwo musi ponosić konsekwencje, w tym również finansowe, podejmowanych przez siebie działań i wysyłając swoich żołnierzy poza granice kraju na trudną i niebezpieczną misję musi się liczyć z tym, że w razie nieszczęścia, jakim jest śmierć żołnierza, członków jego rodziny należy objąć opieką.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#MarekMuszyński">Proponowana nowelizacja została tu już szczegółowo omówiona, więc czuję się zwolniony z tego obowiązku. Istota tej zmiany polega na tym, o czym też już wielokrotnie moi przedmówcy mówili, że znosi się jak gdyby te warunki dotyczące wieku osoby uprawnionej do pobierania renty z tej racji, że oczywiście na ogół żołnierze, którzy biorą udział w misji, są osobami młodymi, więc mają również młode żony.</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#MarekMuszyński">Gwoli ścisłości należy tu również powiedzieć, że wśród licznych ekspertyz i opinii, jakimi dysponowała Komisja Obrony Narodowej, znalazła się również opinia Rady Nadzorczej ZUS i to opinia negatywna. Zawarte w niej argumenty dotyczyły rzekomej niekonstytucyjności ustawy oraz wskazywały na istniejące możliwości przyznawania niejako w specjalnym trybie rent tym poszkodowanym osobom przez prezesa Rady Ministrów. Odnosząc się do tego, należy powiedzieć, że, po pierwsze, są inne ekspertyzy prawników, którzy bynajmniej nie widzą niekonstytucyjności w tej propozycji nowelizacji, wręcz przeciwnie mówią, że pewne elementarne zasady sprawiedliwości jakby wymagają właśnie takiego działania. Po drugie, tryb specjalny nadawania rent przez prezesa Rady Ministrów oczywiście zawsze istniał, ale jeśli ta sprawa zostałaby uregulowana ustawowo, byłoby to, o czym mówiłem już wcześniej, wyrazem woli Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-139.3" who="#MarekMuszyński">W trakcie prac były również zgłaszane pewne wątpliwości dotyczące zmiany drugiej w art. 1. Otóż nie jest to jakiś nowy wymysł, tylko należy zwrócić uwagę na to, że jest to tylko zrównanie uprawnień żołnierzy i funkcjonariuszy, bo w ustawie o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy taki zapis już do tej pory istniał, jest to po prostu tylko wyrównanie tych uprawnień.</u>
          <u xml:id="u-139.4" who="#MarekMuszyński">I na zakończenie w takim razie powtórzę raz jeszcze, że klub Prawa i Sprawiedliwości popiera proponowany projekt nowelizacji i będziemy za tym głosować. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-139.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Stanisław Kalinowski, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#StanisławKalinowski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego pragnę przedstawić Wysokiej Izbie stanowisko w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin oraz niektórych innych ustaw z druk nr 3005.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#StanisławKalinowski">Wysoka Izbo! W następstwie decyzji politycznych polscy żołnierze podjęli wykonywanie zadań służbowych poza granicami naszego kraju, uczestniczą w konflikcie zbrojnym, w misjach pokojowych czy też zapobiegają aktom terroryzmu lub ich skutkom. Polacy są dzisiaj w najbardziej niebezpiecznych zakątkach świata, gdzie śmierć wpisana jest w codzienność. Omawiane zmiany ustawy o zabezpieczeniu emerytalnym spowodowane zostały koniecznością zapewnienia osobom najbliższym zabezpieczenia materialnego na wypadek śmierci żołnierza. Przedmiotowy projekt dotyczy również zabezpieczenia rentowego w razie śmierci funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej w czasie pełnienia służby poza granicami kraju.</u>
          <u xml:id="u-141.2" who="#StanisławKalinowski">Podstawową zmianą jest ustanowienie prawa do renty rodzinnej po zmarłym lub zaginionym żołnierzu czy też funkcjonariuszu osobie bliskiej niezależnie od jej wieku i stanu zdrowia. Omawiana regulacja zwalnia osoby uprawnione do otrzymania renty rodzinnej po osobie bliskiej, której śmierć nastąpiła w związku ze służbą i była następstwem czynu karalnego, od zawieszenia lub zmniejszenia świadczenia, co dotychczas przewidywała ustawa o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-141.3" who="#StanisławKalinowski">Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego zamierza poprzeć omawiany projekt zmiany ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz innych ustaw. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-141.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#DonaldTusk">Pani poseł Izabella Sierakowska, Socjaldemokracja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#IzabellaSierakowska">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Nie muszę państwu przypominać, że ta ustawa świadczy o bardzo szybkiej reakcji Komisji Obrony Narodowej i pomysłodawcy tego projektu ustawy pana posła Bronisława Komorowskiego po nieszczęśliwych wypadkach, po śmierci wielu żołnierzy na wojnie w Iraku.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#IzabellaSierakowska">W omawianej ustawie zostały spełnione wszystkie trzy warunki dopuszczalności odstępstwa od konstytucyjnej zasady równości podmiotów podobnych. Po pierwsze, zasadniczy cel unormowania zawartego w art. 24 ust. 1 ustawy o zabezpieczeniu sytuacji materialnej osób najbliższych żołnierzowi zmarłemu lub zaginionemu - projektowane uzupełnienie poprzez dodanie ust. 1a pozostaje w bezpośrednim związku z tym celem, obejmuje wdowców, wdowy po żołnierzach, którzy zmarli lub zginęli w czasie wykonywania zadań służbowych poza granicami państwa. Po drugie, interes społeczny, któremu ma służyć prawo wdowy, wdowca po żołnierzu, o którym wyżej mowa, do renty rodzinnej, niezależnie od wieku, stanu zdrowia, należy ocenić wyżej aniżeli wydatki budżetu państwa związane z wypłatą tej renty. Po trzecie wreszcie, przepis szczególny, jakim jest projektowany ust. 1 w art. 24, pozostaje w związku z wartościami i zasadami konstytucyjności wyrażonymi w postanowieniach, a mianowicie w ustawie zasadniczej w art. 18 (ochrona i opieka państwa nad rodziną) oraz art. 26 konstytucji (o funkcjach sił zbrojnych).</u>
          <u xml:id="u-143.2" who="#IzabellaSierakowska">Panie i Panowie Posłowie! Mój klub Socjaldemokracji Polskiej popiera przedstawiony projekt, będziemy głosować za.</u>
          <u xml:id="u-143.3" who="#IzabellaSierakowska">Kilka dni temu miałam zaszczyt rozmawiać z paniami, które nie mają już mężów, jako że ci mężowie zginęli w Iraku. Panie proszą o podziękowanie za zrozumienie ich sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-143.4" who="#IzabellaSierakowska">Polska, proszę państwa, odpowiedziała pozytywnie na apel Stanów Zjednoczonych o pomoc i współdziałanie w zlikwidowaniu zagrożenia, jakie niósł ze sobą reżim Husajna. Polscy żołnierze po raz pierwszy na tak wielką skalę wzięli udział w misji stabilizacyjnej poza granicami kraju. Zadeklarowanymi celami tej misji było zapewnienie porządku i bezpieczeństwa Irakijczykom, pomoc w odbudowie kraju, przekazanie władzy w ręce irackiego narodu. Niestety po ponad rocznym pobycie polskich wojsk w Iraku cele te są nadal dalekie od realizacji. Naszym żołnierzom przychodzi działać w bardzo trudnych warunkach. Spisują się w tych trudnych warunkach znakomicie, wykazując wielką odwagę, odpowiedzialność i profesjonalizm. Należy tym żołnierzom w związku ze wzrostem zagrożeń dla życia i zdrowia zapewnić jak najlepsze warunki do wykonywania tej misji. Oby ta misja zakończyła się jak najszybciej i oby wszyscy ci, którzy pełnią tę jakże niebezpieczną służbę, wrócili do domu.</u>
          <u xml:id="u-143.5" who="#IzabellaSierakowska">Jeszcze raz powtarzam: Socjaldemokracja Polska będzie głosować za przyjęciem tego projektu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Włodzimierz Czechowski, Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#WłodzimierzCzechowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie zmiany ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin oraz niektórych innych ustaw, zawartej w druku nr 3404.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#WłodzimierzCzechowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Propozycja zmiany ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin oraz niektórych innych ustaw wynika z faktu, że Polska po raz pierwszy znalazła się w sytuacji, w której prowadzi działania, które nie są działaniami w ramach misji pokojowych, lecz misji militarnych poza obszarem własnego państwa. Powstała zupełnie nowa sytuacja, inna niż ta, którą przewidywała ustawa z 10 grudnia 1993 r. W tym czasie w polskiej strategii obronności nie przewidywano takiej sytuacji. W dokumentach decydujących o tym, w jaki sposób państwo polskie zamierza wykorzystywać w tej sytuacji własne siły zbrojne, nie przewidziano udziału żołnierzy w operacjach zewnętrznych, a zwłaszcza w operacjach o charakterze militarnym, gdzie w wyniku walk są ofiary. Poniesienie ofiar jest znacznie bardziej prawdopodobne w takiej sytuacji niż w dotychczasowych misjach pokojowych. W misjach pokojowych oczywiście zdarzały się nieszczęśliwe wypadki, dochodziło do śmierci żołnierzy od niewybuchów, niewypałów, a także min. Teraz po raz pierwszy stajemy przed sytuacją, że trzeba będzie liczyć się z możliwością poniesienia większych ofiar w wyniku prowadzenia operacji militarnych.</u>
          <u xml:id="u-145.2" who="#WłodzimierzCzechowski">W Polsce został stworzony system rentowy w pełni unifikujący zasady przyznawania rent. W przypadku śmierci żołnierza oznacza to, że najczęściej wdowa nie będzie mogła korzystać z tego systemu. Wynika to z faktu, że najczęściej wdowy po żołnierzach to kobiety młode. Na ogół na wojnę nie jadą przecież generałowie i pułkownicy. Jest tam jednak pewna liczba majorów, bardzo dużo młodszych oficerów, a przede wszystkim dobrze wyszkolonych żołnierzy. W takich działaniach biorą udział stosunkowo młodzi żołnierze, którzy mają młode małżonki i dzieci.</u>
          <u xml:id="u-145.3" who="#WłodzimierzCzechowski">Stąd właśnie wziął się pomysł zmiany ustawy. Najważniejszym elementem zmiany jest to, żeby wyłączyć żołnierzy spod regulacji ogólnych, żeby wdowy i sieroty po żołnierzach i funkcjonariuszach, którzy zginęli w operacjach wojennych, mogły korzystać z gwarancji egzystencji, jaką jest renta, bez potrzeby oczekiwania na osiągnięcie wieku określonego w ustawie ogólnej o emeryturach i rentach. Ma to również swój aspekt moralny. Żołnierz wypełniający w imieniu ojczyzny obowiązki militarne, mając świadomość, że jego najbliżsi mają zapewniony byt, będzie mógł je wypełniać z właściwym zaangażowaniem dla pełnionej misji.</u>
          <u xml:id="u-145.4" who="#WłodzimierzCzechowski">Uwzględniając powyższe, uważamy, że w obecnej sytuacji społeczno-militarnej oraz zobowiązań naszego państwa wobec układów militarnych, w jakich się dzisiaj znaleźliśmy, należy objąć aktem prawnym wszystkie grupy zawodowe uczestniczące w okresie pokoju w prowadzeniu działań o charakterze militarnym. Ten problem dotyczy zarówno żołnierzy zawodowych, żołnierzy zasadniczej służby wojskowej, Państwowej Straży Pożarnej, policjantów, dyplomatów oraz pracowników służb specjalnych. Zagrożenie tych grup zawodowych występować będzie zarówno w kraju, jak i poza jego granicami. Trzeba jednoznacznie stwierdzić, że te grupy zawodowe uczestniczą również w różnego rodzaju zajęciach poligonowych poza granicami naszego kraju oraz wykonują zadania w różnych misjach międzynarodowych zarówno o charakterze pokojowym, jak i militarnym.</u>
          <u xml:id="u-145.5" who="#WłodzimierzCzechowski">Samoobrona stoi na stanowisku, że problemy prawne należało rozwiązać wiele lat temu, gdyż z danych wynika, że corocznie podczas ochrony porządku publicznego czy też w czasie służby wojskowej ginie wiele osób, a problem ten przedstawiono dopiero po wysłaniu naszych wojsk do Iraku, czemu Samoobrona była i jest przeciwna. Stoimy na stanowisku, że należy rozwiązać go kompleksowo. W tej formie ustawa nie zawiera wielu innych uporządkowań prawnych. Jesteśmy za ponownym przesłaniem projektu ustawy do komisji celem dalszych prac. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-145.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Zbigniew Jacyna-Onyszkiewicz, Liga Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#ZbigniewJacynaOnyszkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin przedstawić stanowisko w sprawie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#ZbigniewJacynaOnyszkiewicz">Zmiany te dotyczą art. 24 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych, art. 44 ustawy z 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych i ich rodzin oraz art. 24 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Straży Granicznej, BOR-u, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej. Wszystkie te zmiany mają jeden cel, o którym tu już wielokrotnie była mowa, że w przypadku gdy żołnierz zawodowy lub niezawodowy lub funkcjonariusz, który pełni funkcję wojskową lub wywiadowczą czy dotyczącą ochrony czy współpracy z sojusznikami za granicą, poniesie śmierć lub po prostu zaginie w wyniku działań wojennych, to jego współmałżonek lub współmałżonka otrzymują rentę rodzinną i to bez ograniczeń, które wynikają obecnie z ustawy o Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Ograniczenie to polega na tym, że rentę rodzinną może dostać osoba, która skończyła 50 lat, lub jest niezdolna do pracy.</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#ZbigniewJacynaOnyszkiewicz">Takie uregulowanie jest w pełni zasadne, dotyczy obecnie bardzo małej liczby osób i miejmy nadzieję, że w przyszłości też mało Polaków będzie ginąć lub ponosić śmierć poza granicami państwa polskiego w wyniku jakichś działań wojennych czy innych podobnych zadań zleconych przez państwo.</u>
          <u xml:id="u-147.3" who="#ZbigniewJacynaOnyszkiewicz">Uważamy, że cel tej ustawy jest sensowny, jasny i dlatego Klub Parlamentarny Ligi Polskich Rodzin będzie głosował za przyjęciem tej ustawy. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-147.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Jerzy Müller, Unia Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#JerzyMüller">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Komisyjny projekt ustawy o zmianie ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin, przedstawiony w druku nr 3005, pojawił się w momencie, kiedy obecność polskich żołnierzy w misjach pokojowych czy też w strukturach sił zbrojnych państw sojuszniczych stabilizujących sytuację w Iraku oraz prowadzących walkę z terroryzmem przyniosła, niestety, już pierwsze tragiczne ofiary wśród naszych żołnierzy.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#JerzyMüller">Zaproponowane rozwiązania mają przede wszystkim wymiar moralny, stanowiący wyraz wsparcia państwa dla najbliższych poległych żołnierzy i funkcjonariuszy. Pozostają jednak pytania, czy dopiero śmierć kilku naszych żołnierzy uprzytomniła nam potrzebę wprowadzenia takich rozwiązań. Tu ukłon wdzięczności pod adresem Komisji Obrony Narodowej inicjującej te zmiany.</u>
          <u xml:id="u-149.2" who="#JerzyMüller">Wreszcie czy podejmujący decyzje o wysłaniu naszych wojsk lub innych funkcjonariuszy na zagraniczne misje w rejony walk naiwnie wierzyli, że ofiary będą wyłącznie po stronie wroga? Kolejny raz musiała zafunkcjonować reguła: lepiej później niż wcale.</u>
          <u xml:id="u-149.3" who="#JerzyMüller">Komisyjna inicjatywa ustawodawcza naprawia ten brak uwzględniania przez prawo reguł opieki państwa nad rodziną poległego żołnierza lub funkcjonariusza w takich misjach. Przyznanie renty rodzinnej w takich przypadkach wdowie lub wdowcowi niezależnie od wieku i stanu zdrowia, a także bez względu na uzyskiwane przez nich dochody, jest rozwiązaniem słusznym i godnym poparcia. Stanowi ponadto wyraz solidaryzmu państwa z rodziną żołnierzy lub funkcjonariuszy, którzy polegli na obcej ziemi w misjach pokojowych i walce z terroryzmem.</u>
          <u xml:id="u-149.4" who="#JerzyMüller">Klub Parlamentarny Unii Pracy będzie głosował za przyjęciem projektu ustawy w kształcie przedstawionym w sprawozdaniu połączonych Komisji: Obrony Narodowej oraz Polityki Społecznej i Rodziny. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-149.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Adam Woś, Partia Ludowo-Demokratyczna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#AdamWoś">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę w imieniu Koła Poselskiego Partii Ludowo-Demokratycznej przedstawić stanowisko dotyczące sprawozdania Komisji Obrony Narodowej oraz Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#AdamWoś">Koło Poselskie Partii Ludowo-Demokratycznej pragnie zauważyć, że przedstawiony projekt zmiany ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin, będący wynikiem prac Komisji Obrony Narodowej oraz Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, dotyka bardzo istotnej kwestii z punktu widzenia społecznego, albowiem proponowane zmiany w dość zasadniczy sposób zmieniają obowiązujące uregulowania, jednakże w kierunku jak najbardziej pożądanym.</u>
          <u xml:id="u-151.2" who="#AdamWoś">Nowela przewiduje przyznanie renty rodzinnej wdowie albo wdowcowi niezależnie od wieku i stanu zdrowia w razie śmierci lub zaginięcia żołnierza zawodowego lub funkcjonariusza w czasie wykonywania zadań służbowych poza granicami naszego państwa w celu udziału w konflikcie zbrojnym lub wzmocnienia sił państwa, albo państw sojuszniczych, w misjach pokojowych, w akcjach zapobieżenia aktom terroru lub ich skutkom. To jest szczególnie istotne w chwili, gdy Polskie Siły Zbrojne biorą udział w coraz większej ilości misji pokojowych lub interwencjach zbrojnych we wszystkich regionach zapalnych współczesnego świata. Narażeni na utratę życia w podobnych misjach są przede wszystkim młodzi żołnierze, którzy z pewnością nie ukończyli 50 roku życia. W tym przypadku zrównanie żołnierzy niezawodowych z zawodowymi wydaje się w pełni uzasadnione.</u>
          <u xml:id="u-151.3" who="#AdamWoś">Wobec powyższego Koło Poselskie Partii Ludowo-Demokratycznej uważa, iż rozwiązania zaproponowane w komisyjnym projekcie ustawy o zmianie ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin oraz niektórych innych ustaw zawartym w sprawozdaniu Komisji Obrony Narodowej oraz Komisji Polityki Społecznej i Rodziny są jak najbardziej potrzebne, słuszne i powinniśmy je przyjąć. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-151.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#DonaldTusk">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-152.2" who="#DonaldTusk">Głos zabierze pan minister Janusz Zemke.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#JanuszZemke">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałbym przede wszystkim bardzo serdecznie w imieniu i żołnierzy polskich, i funkcjonariuszy, którzy także pełnią swoją misję często poza terytorium naszego państwa, podziękować za inicjatywę parlamentu, za inicjatywę Komisji Obrony Narodowej, i za to, że ta inicjatywa spotkała się z tak wyjątkowo zgodnym poparciem wszystkich klubów. Bardzo serdecznie paniom posłankom i panom posłom za to chcemy podziękować.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#JanuszZemke">To jest inicjatywa niebywale ważna. Mamy teraz taką sytuację, że na szczęście bezpieczeństwa Polski nie musimy bronić na terytorium Polski. I to jest dzisiaj nasze polskie szczęście. Z tego jednak nie wynika, że nie powinniśmy zwalczać różnych przekleństw XXI w., a do takich podstawowych przekleństw, bo celowo używam tego słowa, należy terroryzm. To jest podstawowe przekleństwo XXI w. I dobrze, że można terroryzm zwalczać, że można o bezpieczeństwo Polski walczyć poza terytorium naszego kraju.</u>
          <u xml:id="u-153.2" who="#JanuszZemke">To nie jest przypadek, że udział żołnierzy naszego państwa w tego typu misjach wzrósł. To nie jest przypadek. Albo jesteśmy odpowiedzialnym państwem i czujemy się współodpowiedzialni za bezpieczeństwo międzynarodowe, albo udajemy, że nas to nie dotyczy. Otóż to też nas dotyczy. I warto przypomnieć, że tam, gdzie dochodziło do zamachów terrorystycznych, ginęły także Polki i Polacy. Bo tak było w Nowym Jorku, tak było na Bali, tak było w Hiszpanii i tak było w innych miejscach.</u>
          <u xml:id="u-153.3" who="#JanuszZemke">Żołnierze polscy, służący obecnie w misjach, służą zatem także dobrze Polsce. A jeżeli służą dobrze Polsce, to musimy robić wszystko, żeby byli do tych misji dobrze przygotowani, żeby byli dobrze dowodzeni, wyposażeni jak najlepiej, ale także wtedy, kiedy dojdzie do nieszczęścia, a czasami dochodzi, żeby oni czy ich rodziny wiedziały, że państwo polskie nie zostawiło ich samych w najcięższym, dramatycznym momencie życia, że nie muszą sobie stawiać tego rodzaju pytania, że: dobrze, dziś był pogrzeb, potem czas minie, a z czego będę kiedyś żyła? Czy w takim stresie będę mogła znaleźć pracę, czy będę zdolna pracować, czy będę mogła się poświęcić swoim dzieciom, czy państwo mi zapewni byt? Decyzja parlamentu stwarza takie warunki, że ten byt na poziomie przyzwoitym, bo nie chcę mówić, że na jakimś nadzwyczajnym, będzie zapewniony.</u>
          <u xml:id="u-153.4" who="#JanuszZemke">Pozwólcie zatem, panie i panowie posłowie, że powiem, o jakie tutaj świadczenia chodzi, bowiem takie kwoty nie padały. Myślę, że warto także opinii publicznej powiedzieć, o jakie chodzi kwoty, bo obraz jest często tutaj nieadekwatny do decyzji, które będą podejmowane.</u>
          <u xml:id="u-153.5" who="#JanuszZemke">Otóż chciałbym poinformować, że w przypadku gdyby żołnierz zginął, oby takich przypadków było jak najmniej, wdowa po nim będzie otrzymywała dożywotnio rentę, waloryzowaną oczywiście, która dzisiaj, gdyby był to sierżant, wynosiłaby 1594 zł, gdyby był to chorąży - 1728 zł, porucznik - 2113 zł, a major - 2845 zł. To są oczywiście kwoty brutto i, ponieważ jest to świadczenie na jedną osobę, na każdą osobę kolejną w rodzinie to świadczenie wzrastałoby o 5%. Pozwala to zatem na przyzwoitą egzystencję, ale chcę też powiedzieć uczciwie - kokosy to na pewno nie są.</u>
          <u xml:id="u-153.6" who="#JanuszZemke">Chciałbym także poinformować Wysoką Izbę, że podjęliśmy wiele innych decyzji, by poprawić sytuację rodzin i żołnierzy, którzy zostają ranni, stają się inwalidami bądź też giną. W związku z misjami podnieśliśmy wysokość odszkodowań i ubezpieczeń. Dzisiaj, jeżeli polski żołnierz ginie, ubezpieczenie wynosi 200 tys. zł, i to nie jest przypadkowa kwota - jeżeli polski żołnierz służy w misjach ONZ, to tam odszkodowanie wynosi 50 tys. dolarów. Zrównaliśmy zatem to świadczenie w Polsce z tym świadczeniem, jakie płaci ONZ. Staramy się także pomagać w rozwiązywaniu różnych problemów ludzkich - myślę tutaj o problemach mieszkaniowych, o pomocy dzieciom w nauce - uważamy bowiem, że jest to nasz obowiązek.</u>
          <u xml:id="u-153.7" who="#JanuszZemke">Na zakończenie chciałbym panu posłowi Komorowskiemu podziękować za podjęcie tej inicjatywy, paniom i panom posłom za wyjątkowo aktywną i bardzo sprawną pracę parlamentu. I chcę powiedzieć, a wróciłem trzy dni temu z Iraku, rozmawiałem z żołnierzami na ten temat często, to jest dla nich niebywale ważna wiedza - oni tam służą, narażają się codziennie, ale muszą mieć pewność, że jeśli się coś stanie, to rodziny po nich nie zostaną same. Dziękuję z całego serca.</u>
          <u xml:id="u-153.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#DonaldTusk">Czy sprawozdawca komisji pragnie zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-154.2" who="#DonaldTusk">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-154.3" who="#DonaldTusk">Pan poseł Bronisław Komorowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#BronisławKomorowski">Ja też chciałbym tylko podziękować wszystkim za to, że wspólnym wysiłkiem, wydaje się, zapewniliśmy minimum poczucia własnego komfortu jako osób współodpowiedzialnych za całość nawy państwowej, także za najtrudniejsze odcinki funkcjonowania państwa, do jakich niewątpliwie należy udział w operacjach zewnętrznych, udział w operacjach militarnych. Myślę, że dobrze, iż parlament polski pokazał, że chce te problemy rozwiązywać i że potrafi je rozwiązywać na zasadzie porozumienia, a nie tylko batalii wewnętrznej. Serdecznie dziękuję wszystkim. Mam nadzieję, że wszyscy też pamiętają, iż wojsko jest wspólnym dobrem, a nawet najtrudniejsze sprawy, takie właśnie jak udział w operacji militarnej, łatwiej jest znosić wszystkim, a szczególnie żołnierzom, jeżeli mają przekonanie, że za nimi stoi Rzeczpospolita, także w wymiarze parlamentu polskiego. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-155.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#DonaldTusk">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-156.2" who="#DonaldTusk">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy jutro w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-156.3" who="#DonaldTusk">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 5. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o samorządowych kolegiach odwoławczych, ustawy o działach administracji rządowej oraz ustawy o administracji rządowej w województwie (druki nr 3041 i 3409).</u>
          <u xml:id="u-156.4" who="#DonaldTusk">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią poseł Annę Górną-Kubacką.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#AnnaGórnaKubacka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej przedkładam sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o samorządowych kolegiach odwoławczych, ustawy o działach administracji rządowej oraz ustawy o administracji rządowej w województwie (druki nr 3041 i 3409).</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#AnnaGórnaKubacka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pozycja ustrojowa samorządowych kolegiów odwoławczych została określona w art. 3 ustawy z 12 października 1994 r. o samorządowych kolegiach odwoławczych, zgodnie z którym są to państwowe jednostki budżetowe. Ponadto, jak wskazuje wyżej wymieniona ustawa, są to organy wyższego stopnia w rozumieniu Kodeksu postępowania administracyjnego oraz ustawy Ordynacja podatkowa w indywidualnych sprawach z zakresu administracji publicznej należących do właściwości jednostek samorządu terytorialnego. Kontrolę orzecznictwa kolegiów sprawuje sąd administracyjny. Ustawodawca nie określa natomiast wprost organu sprawującego nadzór nad pozaorzeczniczą działalnością samorządowych kolegiów odwoławczych. Z analizy obowiązujących regulacji prawnych wynika, iż Prezes Rady Ministrów wykonuje określone ustawowo czynności w zakresie funkcjonowania samorządowych kolegiów odwoławczych, np. powołuje i odwołuje prezesa, wiceprezesa czy etatowych członków kolegium. Biorąc pod uwagę podejmowane czynności, uznać można, iż nadzór, o którym wyżej mowa, sprawuje Prezes Rady Ministrów. W tej kwestii nie powinno być jednak żadnych wątpliwości. Stąd za celowe uznać należy jednoznaczne określenie tej kwestii i znowelizowanie ustawy o samorządowych kolegiach odwoławczych. Przepis art. 1 pkt 1 projektu ustawy dodaje nowy art. 3a do ustawy o samorządowych kolegiach odwoławczych, powierzając Prezesowi Rady Ministrów nadzór nad samorządowymi kolegiami odwoławczymi. Nadzór ten ma charakter nadzoru administracyjnego i nie będzie upoważniał premiera do ingerencji w orzecznictwo samorządowych kolegiów odwoławczych. Można go porównać do nadzoru administracyjnego, jaki sprawuje np. Minister Sprawiedliwości nad sądami powszechnymi, nie naruszając niezawisłości sędziowskiej.</u>
          <u xml:id="u-157.2" who="#AnnaGórnaKubacka">Mając na uwadze fakt, że Prezes Rady Ministrów nie kieruje żadnym działem administracji publicznej, uzasadnione wydaje się przyznanie premierowi prawa do upoważnienia ministra właściwego do spraw administracji publicznej do wykonywania w jego imieniu powyższego nadzoru nad samorządowymi kolegiami odwoławczymi. Rozwiązanie to nie pozostaje w sprzeczności z art. 148 pkt. 2, 4 i 5 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, w myśl którego Prezes Rady Ministrów m.in. kieruje pracami Rady Ministrów, zapewnia wykonywanie polityki Rady Ministrów i określa sposoby jej wykonywania oraz koordynuje i kontroluje pracę członków Rady Ministrów. A więc można przyjąć, że prawo nie przewiduje wyraźnych kryteriów przekazywania funkcji nadzorczych nad określonymi podmiotami Prezesowi Rady Ministrów oraz ministrom działowym. Poza tym w myśl art. 5 pkt 1 ustawy z 8 sierpnia 1996 r. o Radzie Ministrów Prezes Rady Ministrów w celu wykonywania zadań i kompetencji określonych w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i ustawach może w szczególności wyznaczyć ministrowi zakres spraw, w których minister ten działa z upoważnienia Prezesa Rady Ministrów. Można zatem przyjąć, że w chwili obecnej istnieją podstawy prawne do upoważnienia przez Prezesa Rady Ministrów ministra właściwego do spraw administracji publicznej do wykonywania przez niego funkcji nadzorczych w odniesieniu do wskazanego wyżej organu.</u>
          <u xml:id="u-157.3" who="#AnnaGórnaKubacka">Nadzór administracyjny nad działalnością samorządowych kolegiów odwoławczych sprawowany jest przez organy administracji rządowej i sądy administracyjne. W przeciwieństwie do sądów administracyjnych i sądów powszechnych nadzór nad kolegiami samorządowymi podzielony jest jak gdyby na dwa poziomy albo dwa obszary. Na pierwszym poziomie jest to nadzór administracyjny, na drugim kontrola prowadzona przez sądy administracyjne. Nadzór administracyjny nad samorządowymi kolegiami odwoławczymi nie będzie obejmował więc np. przeprowadzanych wizytacji i lustracji zastrzeżonych dla sądu administracyjnego. Minister właściwy do spraw administracji publicznej stwierdzałby przypadki powtarzającego się ze strony prezesa kolegium naruszania prawa podczas wykonywania obowiązków lub uchylania się od ich wykonania, co stanowiłoby okoliczność uzasadniającą odwołanie prezesa kolegium, a także wnosiłby do Prezesa Rady Ministrów o odwołanie prezesa kolegium.</u>
          <u xml:id="u-157.4" who="#AnnaGórnaKubacka">Biorąc pod uwagę to, iż minister właściwy do spraw administracji publicznej będzie pełnił funkcje pomocnicze w sprawowaniu nadzoru nad samorządowymi kolegiami odwoławczymi, wskazane jest, by prezes kolegium przedkładał roczną informację o działalności kolegium nie tylko Prezesowi Rady Ministrów i sejmikowi województwa, ale również ministrowi właściwemu do spraw administracji publicznej. Nad tą poprawką zatrzymałam się nieco dłużej, ponieważ ona w komisji wywołała pewne, powiedziałabym, kontrowersje.</u>
          <u xml:id="u-157.5" who="#AnnaGórnaKubacka">Ponadto proponuje się dodanie przepisu, w myśl którego członkostwo w kolegium ustaje z powodu trwałej utraty zdolności fizycznej lub psychicznej do pracy na zajmowanym stanowisku, stwierdzonej orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS. Tego rodzaju rozwiązanie jest analogiczne do rozwiązań przyjętych w odniesieniu m.in. do mianowanych pracowników samorządowych, urzędników państwowych czy też urzędników służby cywilnej i ma na celu zapobiegnięcie ewentualnym sytuacjom, w których członek kolegium na skutek choroby jest niezdolny do wykonywania swoich obowiązków, pozostając przy tym w dalszym ciągu członkiem kolegium.</u>
          <u xml:id="u-157.6" who="#AnnaGórnaKubacka">W imieniu Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej wnoszę, aby Wysoki Sejm uchwalić raczył załączony projekt ustawy. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-157.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-157.8" who="#AnnaGórnaKubacka">Panie marszałku, jestem w takiej sytuacji, iż połączone komisje upoważniły mnie, ale już nie jako sprawozdawcę, tylko jako posła, do złożenia poprawki w imieniu komisji, po, że tak powiem, konsultacji ze zwolennikami rozszerzenia tejże nowelizacji, która to poprawka ma na celu zakreślenie ram nadzoru administracyjnego sprawowanego nad kolegium przez organ administracji rządowej, co niniejszym czynię.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#DonaldTusk">Czy to jest autopoprawka komisji, czy to jest poprawka pani poseł?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#AnnaGórnaKubacka">Autopoprawka przyjęta przez komisje.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Podkomisję.)</u>
          <u xml:id="u-159.2" who="#AnnaGórnaKubacka">A, podkomisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#DonaldTusk">Ale to zostało przyjęte formalnie przez komisje?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#AnnaGórnaKubacka">Komisja upoważniła mnie do złożenia takiej poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#DonaldTusk">Nie ma takiego trybu.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#DonaldTusk">Czy komisja głosowała nad tym, czy to jest autopoprawka komisji, którą uzyskano w trybie regulaminowym?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#AnnaGórnaKubacka">To było podjęte w ten sposób, że komisje, wskutek kontrowersji pana posła Czerwińskiego, poprosiły mnie, żebym się z nim dogadała, przedstawiła mu tę poprawkę. I miałam ją zgłosić w imieniu komisji. To jakieś dziwne...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#DonaldTusk">Nie, nie ma takiego trybu. Muszę mieć pewność, że to jest autopoprawka komisji przyjęta w trybie formalnym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#AnnaGórnaKubacka">Ale możemy to złożyć jako posłowie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#DonaldTusk">Tak byłoby najprościej, gdyby uzupełniła to pani poseł o podpis szefa klubu lub upoważnionego przez szefa klubu zastępcę albo 15 posłów. Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#DonaldTusk">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-166.2" who="#DonaldTusk">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-166.3" who="#DonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Wojciech Długoborski, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#WojciechDługoborski">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej przedstawić stanowisko klubu odnośnie do rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o samorządowych kolegiach odwoławczych, ustawy o działach administracji rządowej oraz ustawy o administracji rządowej w województwie (druki nr 3041 i 3409).</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#WojciechDługoborski">Przedłożony projekt rządowy zakłada wprowadzenie zmian do trzech ustaw: o samorządowych kolegiach odwoławczych, o działach administracji rządowej, o administracji rządowej w województwie.</u>
          <u xml:id="u-167.2" who="#WojciechDługoborski">Projekt wyżej wymienionej ustawy m.in. jednoznacznie reguluje sprawy nadzoru nad samorządowymi kolegiami odwoławczymi, prezesem Wyższego Urzędu Górniczego i Krajową Komisją Uwłaszczeniową oraz regionalnymi izbami obrachunkowymi, a także umożliwia sprawowanie bezpośredniego nadzoru nad wojewodami - wykonywanego obecnie przez prezesa Rady Ministrów - i przekazuje tę kompetencję nadzorczą ministrowi właściwemu do spraw administracji publicznej, tj. ministrowi działowemu. Dotychczas szereg niejasności interpretacyjnych wzbudzał brak wskazania wprost organu sprawującego nadzór nad SKO i KKU w zakresie działalności pozaorzeczniczej.</u>
          <u xml:id="u-167.3" who="#WojciechDługoborski">Samorządowe kolegia odwoławcze są państwowymi jednostkami budżetowymi. W indywidualnych sprawach z zakresu administracji publicznej należących do właściwości jednostek samorządu terytorialnego są także organami wyższego stopnia w rozumieniu Kodeksu postępowania administracyjnego oraz ustawy Ordynacja podatkowa. Kontrolę ich orzecznictwa sprawuje sąd administracyjny. Jeśli chodzi o przepisy ustawy o samorządowych kolegiach odwoławczych, to uznawano dotychczas, że kompetencje nadzorcze pośrednio należały do prezesa Rady Ministrów. Nowa regulacja przesądza, że tym organem nadzoru nad działalnością administracyjną jest prezes Rady Ministrów, który może powierzyć wykonywanie nadzoru ministrowi właściwemu do spraw administracji publicznej. Wyżej wymieniony nadzór nie obejmuje działalności orzeczniczej samorządowych kolegiów odwoławczych, a zatem nie upoważnia on premiera do ingerencji w orzecznictwo samorządowych kolegiów odwoławczych. Można ten nadzór porównać do nadzoru administracyjnego, jaki sprawuje minister sprawiedliwości nad sądami powszechnymi, nie naruszając niezawisłości sędziowskiej.</u>
          <u xml:id="u-167.4" who="#WojciechDługoborski">Nowa regulacja proponuje także dodanie przepisu, na podstawie którego członkostwo w kolegium SKO ustawałoby z powodu trwałej utraty zdolności fizycznej lub psychicznej do pracy na zajmowanym stanowisku, stwierdzonej przez lekarza orzecznika ZUS. Byłoby to rozwiązanie analogiczne do tych rozwiązań, które są już w naszym kraju stosowane, a dotyczą mianowanych pracowników samorządowych, urzędników państwowych i urzędników służby cywilnej.</u>
          <u xml:id="u-167.5" who="#WojciechDługoborski">Nowa regulacja zobowiązuje także samorządowe kolegia odwoławcze do przekazywania prezesowi Rady Ministrów, ministrowi właściwemu do spraw administracji publicznej i sejmikowi województwa rocznej informacji o działalności samorządowych kolegiów odwoławczych w terminie do końca pierwszego kwartału roku następującego po roku objętym informacją. Informacja ta ma być uprzednio przyjmowana przez zgromadzenie ogólne kolegium.</u>
          <u xml:id="u-167.6" who="#WojciechDługoborski">Jeśli chodzi o ustawę o działach administracji rządowej, proponowane jest nadanie nowego brzmienia art. 6 ust. 2, uwzględniającemu sprawowanie nadzoru przez ministra właściwego do spraw administracji publicznej nad prezesem Wyższego Urzędu Górniczego i Krajową Komisją Uwłaszczeniową oraz na podstawie kryterium zgodności z prawem nad działalnością regionalnych izb obrachunkowych.</u>
          <u xml:id="u-167.7" who="#WojciechDługoborski">Jeśli chodzi o ustawę o administracji rządowej w województwie, w proponowanej nowelizacji prezes Rady Ministrów ma sprawować nadzór nad działalnością wojewody na podstawie kryterium zgodności jego działania z polityką rządu. Natomiast minister właściwy do spraw administracji publicznej ma sprawować nadzór nad działalnością wojewody na podstawie kryterium zgodności jego działania z prawem, a także pod względem rzetelności i gospodarności. Będzie on także dokonywał okresowej oceny pracy wojewody.</u>
          <u xml:id="u-167.8" who="#WojciechDługoborski">Po zapoznaniu się z przedstawioną analizą i argumentacją Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej popiera przedłożony projekt rządowy wraz z uzasadnieniem i wnosi o jego uchwalenie przez Wysoką Izbę. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Grzegorz Dolniak, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#GrzegorzDolniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Już w trakcie pierwszego czytania rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o samorządowych kolegiach odwoławczych, ustawy o działach administracji rządowej oraz ustawy o administracji rządowej w województwie pozwoliłem sobie wyrazić opinię, że przedłożony projekt budzi mieszane odczucia i nasuwa wiele wątpliwości co do celowości proponowanych zmian.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#GrzegorzDolniak">Jeśli bowiem czytamy w uzasadnieniu, że projekt ma na celu jednoznaczne określenie kwestii związanych z nadzorem nad samorządowymi kolegiami odwoławczymi, to warto zastanowić się, czy istnieje jakakolwiek racja uzasadniająca ustanowienie określonego organu lub grupy organów mających sprawować stały nadzór nad działalnością samorządowych kolegiów odwoławczych. Przecież w oczywisty sposób generalny zakres rzeczowy kompetencji kolegiów powoduje, że takiej roli nie jest w stanie realizować jeden organ, gdyż kompetencje te należą do wielu działów administracji rządowej. W stosunku do orzeczeń samorządowych kolegiów odwoławczych funkcję kontrolną w obecnym stanie prawnym spełnia sądownictwo administracyjne. Z art. 21 ust. 2 ustawy o kolegiach wynika, że jest to jedyna instytucja sprawująca kontrolę nad orzecznictwem SKO. Ale należy tu przypomnieć, że pewne możliwości prowadzenia działań kontrolnych przysługują również prokuratorom. Są oni bowiem upoważnieni do wnioskowania o wszczęcie postępowania administracyjnego, przystępowania do niego na prawach strony, wnoszenia sprzeciwów od ostatecznych decyzji. Funkcję kontrolną względem kolegiów mogą spełniać również organizacje społeczne, działając na zasadach art. 31 K.p.a., z czego - jak pokazała dotychczasowa praktyka - często korzystają, niejednokrotnie z dużym powodzeniem, doprowadzając do wznowień postępowań prowadzonych przed kolegiami, a nawet do stwierdzenia nieważności podjętych przez nie orzeczeń. Nie sposób również pominąć możliwości objęcia kontrolą działalności SKO przez Najwyższą Izbę Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-169.2" who="#GrzegorzDolniak">Co do uregulowań, które w aktualnym stanie prawnym możemy traktować jako element nadzoru organów administracji publicznej nad kolegiami, są rozwiązania zawarte w ustawie o finansach publicznych, które dają ministrowi finansów legitymację do wstępnego nadzoru nad kształtowaniem wydatków majątkowych kolegium, jak również blokowania środków kolegiów w przypadku stwierdzenia niegospodarności, opóźnień w realizacji zadań, nadmiaru posiadanych środków lub też naruszenia zasad dyscypliny finansowej. Zatem próbując dostrzec pewne pozytywy warte akceptacji zawarte w projekcie, jak i w sprawozdaniu komisji, choćby rozwiązania w sprawie ustania członkostwa w kolegium, czy też trybu odwołania prezesa kolegium, jednak nie możemy uniknąć zastrzeżeń co do celowości propozycji ustanawiających nadzór nad SKO ze strony ministra właściwego do spraw administracji publicznej. Uważamy bowiem, że nazwanie w ustawie obojętne którego z ministrów, czy też premiera, organem nadzoru nad SKO, z jednej strony, w żadnym stopniu nie zmieni rzeczywistej sytuacji prawnej kolegiów, a z drugiej strony, nie zapewni takiemu organowi jakichkolwiek kompetencji do działania w trybie art. 161 K.p.a., i w konsekwencji właściwym pozostałby nadal minister odpowiedzialny za dany dział administracji publicznej.</u>
          <u xml:id="u-169.3" who="#GrzegorzDolniak">Natomiast zarówno dyskusja w trakcie prac komisji, jak i przedstawiona opinia prawna na temat zgodności art. 3 projektu ustawy z art. 148 pkt 7 konstytucji nie uwolniła mnie od obawy co do niekonstytucyjności proponowanych rozwiązań w odniesieniu do ustawowego rozdziału kompetencji w zakresie nadzoru nad działalnością wojewody oraz dokonywania okresowej oceny jego pracy. Przypominam, że zgodnie z projektem kompetencja ta miałaby być rozdzielona między prezesa Rady Ministrów i ministra właściwego do spraw administracji publicznej. Pomijając aspekt ewentualnej skargi do Trybunału Konstytucyjnego, czego w trosce o poprawność legislacyjną parlamentu nie powinniśmy lekceważyć, trzeba stwierdzić, że przedstawione w tejże opinii wnioski w całości potwierdzają nasze zastrzeżenia co do zasadności proponowanych zmian, ich spójności i komplementarności.</u>
          <u xml:id="u-169.4" who="#GrzegorzDolniak">Stąd też składam na ręce pana marszałka stosowną poprawkę polegającą na wykreśleniu w całości art. 3 projektu i od jej przyjęcia uzależniam stanowisko Platformy Obywatelskiej wobec omawianego projektu. Dokładna analiza sygnalizowanych poprawek, które być może będą wniesione jeszcze w dniu dzisiejszym podczas drugiego czytania do przedmiotowego projektu ustawy, częściowo rozwieje wątpliwości przeze mnie prezentowane. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-169.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Marek Kuchciński, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#MarekKuchciński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#MarekKuchciński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedstawić oświadczenie dotyczące sprawozdania połączonych komisji dotyczącego ustawy o samorządowych kolegiach odwoławczych, o działach administracji rządowej oraz ustawy o administracji rządowej w województwie.</u>
          <u xml:id="u-171.2" who="#MarekKuchciński">Otóż, Wysoki Sejmie, w omawianym projekcie ustawy poprawki połączonych komisji są poprawkami, które w znacznym stopniu Prawo i Sprawiedliwość popiera. Jest tu widoczna tendencja do wzmocnienia pozycji ministra spraw wewnętrznych poprzez ustanowienie nadzoru nad kilkoma instytucjami wykonującymi zadania administracji publicznej. Jednakże wydaje nam się, że generalnie nadal zmiany w odniesieniu do problematyki związanej z kiepskim funkcjonowaniem administracji publicznej w naszym kraju są niepełne, niewielkie, szczególnie w zakresie administracji publicznej; choćby sprawa umocowania wojewody jest sprawą dyskusyjną. Wojewoda bowiem nadal pozostanie, może w jeszcze większym aniżeli dotychczas stopniu, przedstawicielem w gruncie rzeczy jednego ministra, by tak powiedzieć w przenośni, choć według ustawy o administracji rządowej w terenie wojewoda powinien reprezentować cały rząd. Nadal uważamy, że jest to przykład zbyt wąskiego zakresu zmian. Obecna pozycja wojewody nie zapewnia prowadzenia uporządkowanej polityki rządu w województwie, z czym spotykamy się na co dzień. I ten brak wpływu wojewodów choćby na politykę regionalną, na regionalną politykę agencji, funduszy można porównać z brakiem możliwości sprawowania dostatecznej kontroli ze strony Wysokiej Izby nad finansami publicznymi i nad budżetami tych agencji i funduszy, z której to kontroli posłowie - jak mówimy nieraz z tej trybuny - są rozliczani przez obywateli. To jest, niestety, przykład Polski resortowej, nadal funkcjonującej, a takimi cząstkowymi zmianami, można powiedzieć - umacnianej.</u>
          <u xml:id="u-171.3" who="#MarekKuchciński">Odniosę się jednak, panie marszałku, do kwestii samorządowych kolegiów odwoławczych, Prawo i Sprawiedliwość proponuje bowiem w tym względzie poprawkę do projektu ustawy. Komisja poparła propozycje rządu, w gruncie rzeczy nie wnosząc do niej zmian, pomijając poprawkę, o której przed chwilą pani poseł informowała, czyli komisja poparła ustalenie, że minister spraw wewnętrznych stanie się niejako bezpośrednim nadzorcą w zakresie pracy administracyjnej kolegiów, oczywiście z wyłączeniem ingerencji w kontrolę orzecznictwa kolegiów. Jednak te propozycje naszym zdaniem są nadal niedostateczne. Podczas pierwszego czytania projektu przed paroma miesiącami przedstawiałem Wysokiej Izbie przykład prezesa kolegium, który był oskarżony o korupcję i aresztowany, a jednocześnie pełnił nadal niejako z więzienia - można powiedzieć -funkcję prezesa samorządowego kolegium odwoławczego, bo premier rządu nie mógł go ani zawiesić, ani odwołać. Gdy to zrobił, Naczelny Sąd Administracyjny decyzję premiera unieważnił. Dlatego też Prawo i Sprawiedliwość proponuje tę lukę w prawie zlikwidować, wprowadzając stosowną poprawkę. Proponujemy, Wysoka Izbo, zwiększyć uprawnienia premiera, dać mu możliwość uznaniowego podejmowania decyzji w przypadku uzasadnionego podejrzenia utraty zaufania publicznego wobec takiego prezesa i w sytuacji gdy postępowanie karne przeciągałoby się i trwało ponad 4 miesiące, czyli, innymi słowy, proponujemy, aby premier mógł zawiesić prezesa w czynnościach, po 4 miesiącach mógł go odwołać, a po 6 miesiącach musiał go odwołać, jeżeli w tym czasie nadal będzie toczyło się przeciwko takiemu prezesowi postępowanie karne.</u>
          <u xml:id="u-171.4" who="#MarekKuchciński">Wysoki Sejmie! Zdaniem Prawa i Sprawiedliwości takie uściślenie przepisów choćby w tym względzie, tak aby funkcji prezesa kolegium nie mogła pełnić osoba, na której ciążą poważne zarzuty popełnienia przestępstwa, wzmocni instytucje samorządowych kolegiów odwoławczych - choć nadal wątpimy generalnie w kwestię istnienia takiego rozwiązania prawnego w odniesieniu do sądownictwa i to pozostawiamy na razie bez propozycji zmian - i nada im w pełni charakter instytucji zaufania publicznego. Dlatego też stosowną poprawkę przedkładam panu marszałkowi z prośbą o przedłożenie do dalszych prac. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Wiesław Woda, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#WiesławWoda">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zabierając głos w imieniu posłów klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego w drugim czytaniu rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o samorządowych kolegiach odwoławczych, ustawy o działach administracji rządowej, chcę przypomnieć, że Sejm dość często wraca do problemu organizacji i funkcjonowania centrum rządowego państwa. W czasie kolejnych zmian dało się zauważyć dążenie do podporządkowania premierowi wielu urzędów i instytucji centralnych, a w konsekwencji tego, że premier nie był w stanie tego wypełnić, nadzór w tym zakresie dość często był niezadowalający.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#WiesławWoda">Spore kontrowersje wywołał projekt zapisu art. 1 ust. 1 stanowiący, że nadzór nad działalnością administracyjną samorządowych kolegiów odwoławczych sprawuje prezes Rady Ministrów. Przedstawiciele samorządowych kolegiów uważają, że taki nadzór jest bezpodstawny, chcę więc podkreślić, że dotyczy on wyłącznie spraw administracyjnych, a nie orzecznictwa. Podobnie zresztą nadzór wygląda w odniesieniu do sądownictwa. Posłowie mojego klubu głosowali kiedyś za utrzymaniem 49 kolegiów odwoławczych, by nie oddalać od obywateli i samorządów tego szczególnego sądownictwa i nie degradować do reszty ośrodków, które kiedyś miały status miast wojewódzkich.</u>
          <u xml:id="u-173.2" who="#WiesławWoda">Projekt przewiduje, że prezes Rady Ministrów może powierzyć wykonywanie nadzoru nad samorządowymi kolegiami odwoławczymi ministrowi właściwemu do spraw administracji. Wolelibyśmy zapis jednoznaczny w ustawie mówiący o tym, że nadzór sprawuje minister właściwy do spraw administracji publicznej. W zmianie 2. podaje się przesłanki powodujące odwołanie prezesa kolegium. Chodzi tu o powtarzające się naruszanie prawa podczas wykonywania obowiązków.</u>
          <u xml:id="u-173.3" who="#WiesławWoda">W art. 2, który zmienia ustawę o działach administracji rządowej, proponuje się zapis mówiący o tym, iż nadzór nad prezesem Wyższego Urzędu Górniczego sprawuje minister właściwy do spraw administracji. Zadaję pytanie panu ministrowi: Dlaczego nie minister właściwy do spraw gospodarki? Niezrozumiała jest propozycja dotycząca tego, by minister właściwy do spraw administracji sprawował taki nadzór. Od odpowiedzi uzależniam złożenie ewentualnej poprawki w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-173.4" who="#WiesławWoda">W ustawie z 5 czerwca 1998 r. o administracji rządowej w województwie proponuje się kosmetyczne poprawki sprowadzające się do nadzoru nad działalnością wojewody. Powstały na szczeblu wojewódzkim dualizm władzy jest złym i kosztownym rozwiązaniem wywołującym wiele nieporozumień. Gdyby obywateli zapytać o to, czym zajmuje się marszałek województwa i jego urząd, a czym wojewoda i jego urząd, to mielibyśmy obraz bałaganu, jaki tu panuje.</u>
          <u xml:id="u-173.5" who="#WiesławWoda">Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego domaga się pilnej zmiany tej patologicznej i kosztownej sytuacji. Obecnie nikt nie chce się przyznać do wprowadzenia błędnych rozwiązań organizacyjnych i braku pomysłów na to, jak to naprawić, a może inaczej - brakuje odwagi, by ten stan rzeczy zmienić. Kończąc, chcę stwierdzić, że posłowie klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego poprą te kosmetyczne zmiany, choć na szczeblu wojewódzkim niezbędne są zakrojone na szerszą skalę reformy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-173.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, pani pośle.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#DonaldTusk">Głos zabierze pani poseł Małgorzata Winiarczyk-Kossakowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#MałgorzataWiniarczykKossakowska">Panie Marszałku! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Socjaldemokracji Polskiej chcę zarekomendować sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o samorządowych kolegiach odwoławczych, ustawy o działach administracji rządowej oraz ustawy o administracji rządowej w województwie (druki nr 3041 i 3409). Omawiane projekty ustaw mają przede wszystkim na celu bardzo wyraźne osadzenie nadzoru nad samorządowymi kolegiami odwoławczymi oraz wyłączenie bezpośredniego nadzoru nad wojewodami sprawowanego przez Prezesa Rady Ministrów i jednocześnie przekazanie tej kompetencji ministrowi właściwemu do spraw administracji publicznej. Zasadne jest moim zdaniem wprowadzenie zapisu mówiącego o tym, że nadzór nad działalnością administracyjną samorządowych kolegiów odwoławczych sprawuje Prezes Rady Ministrów, w związku z tym nadzór ten nie dotyczy działalności orzeczniczej kolegiów. Jednocześnie Prezes Rady Ministrów może powierzyć wykonywanie nadzoru nad kolegiami odwoławczymi ministrowi właściwemu do spraw administracji publicznej. Minister będzie mógł wystąpić z wnioskiem do Prezesa Rady Ministrów o odwołanie prezesa kolegium, gdy ten naruszy prawo podczas wykonywania swoich obowiązków. Ważne jest też to, że prezes kolegium będzie przedkładał roczną informację o działalności kolegium zarówno Prezesowi Rady Ministrów, sejmikowi województwa, jak też ministrowi właściwemu do spraw administracji publicznej, gdyż ten będzie pełnił funkcje pomocnicze w sprawowaniu nadzoru nad kolegiami.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#MałgorzataWiniarczykKossakowska">W ustawie o działach administracji rządowej zmiany dotyczą również kwestii nadzoru ministra właściwego do spraw administracji publicznej nad Krajową Komisją Uwłaszczeniową, co wydaje się być uzasadnione, zważywszy na to, iż minister sprawuje również nadzór nad prezesem Wyższego Urzędu Górniczego oraz nad działalnością regionalnych izb obrachunkowych.</u>
          <u xml:id="u-175.2" who="#MałgorzataWiniarczykKossakowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wnioskodawca zaproponował również zmiany w zakresie nadzoru nad wojewodą. Tak więc nadzór nad działalnością wojewody w zakresie zgodności jego działania z polityką rządu sprawuje Prezes Rady Ministrów. Natomiast już nadzór nad wojewodą z punktu widzenia jego działalności zgodnie z prawem, pod względem rzetelności i gospodarności, będzie sprawował minister właściwy do spraw administracji publicznej, który tym samym będzie dokonywał okresowej oceny pracy wojewody. Wszystkie proponowane zmiany mają na celu uporządkowanie kwestii nadzoru nad samorządowymi kolegiami odwoławczymi, Krajową Komisją Uwłaszczeniową oraz wojewodami. Do tej pory nasze prawo nie wskazywało wyraźnych kryteriów odnośnie do przekazania funkcji nadzorczych nad określonymi podmiotami. W omawianych projektach czy w projekcie rządowym zawartym w sprawozdaniu ustawowo wprowadza się możliwość przekazywania nadzoru nad organami niebędącymi organami centralnymi przez Prezesa Rady Ministrów właściwemu ministrowi do spraw administracji publicznej.</u>
          <u xml:id="u-175.3" who="#MałgorzataWiniarczykKossakowska">W imieniu Klubu Parlamentarnego Socjaldemokracji Polskiej wnoszę o uchwalenie przez Sejm ustawy o zmianie ustawy o samorządowych kolegiach odwoławczych, ustawy o działach administracji rządowej oraz ustawy o administracji rządowej w województwie. Klub Parlamentarny Socjaldemokracji Polskiej nie zgłasza uwag. Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-175.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#DonaldTusk">Głos zabierze pani poseł Renata Rochnowska, Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#RenataRochnowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej wobec sprawozdania komisji o projekcie ustawy o zmianie ustawy o samorządowych kolegiach odwoławczych, ustawy o działach administracji rządowej oraz ustawy o administracji rządowej w województwie (druki nr 3041 i 3409). W imieniu mojego klubu stwierdzam, iż zaproponowane w projekcie zmiany na skutek prac Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej nie uległy poważniejszej weryfikacji i podtrzymują główny cel oraz założenia wersji rządowej. Natomiast dzięki pracy powołanej podkomisji i kolejno stosownych ww. komisji ustawa stała się bardziej czytelna i zrozumiała. Brakuje jednak istotniejszych zmian merytorycznych. Należy zaakcentować, że omawiana ustawa daje podstawy prawne do upoważnienia przez prezesa Rady Ministrów ministra właściwego do spraw administracji publicznej do wykonywania przez niego funkcji nadzorczych w odniesieniu do organów niebędących organami centralnymi, chodzi np. o samorządowe kolegia odwoławcze, Krajową Komisję Uwłaszczeniową czy też Wyższy Urząd Górniczy. Nie powoduje to ograniczenia niezależności tych organów, gdyż nadzór dotyczy działalności administracyjnej, a nie orzeczniczej samorządowych kolegiów odwoławczych. W zakresie funkcjonowania ww. kolegiów bardzo ważny jest zapis mówiący o konieczności przedkładania przez prezesa kolegium informacji o działalności tego organu ministrowi właściwemu do spraw administracji publicznej, oprócz oczywiście przedkładania jej Prezesowi Rady Ministrów i sejmikowi województwa. Omawiany projekt zawiera również przepis, w myśl którego członkostwo w kolegium ustaje z powodu trwałej utraty zdolności fizycznej lub psychicznej do pracy na zajmowanym stanowisku, stwierdzonej orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS. Ponadto właściwy minister będzie miał prawo występować z wnioskiem do Prezesa Rady Ministrów o odwołanie prezesa kolegium, w stosunku do którego w postępowaniu wyjaśniającym ustalono powtarzające się naruszanie prawa czy też uchylanie się od wykonywania obowiązków. Zgodnie z projektem kompetencja nadzoru nad działalnością wojewody zostanie rozdzielona pomiędzy Prezesa Rady Ministrów, w zakresie zgodności jego działań z polityką rządu, oraz właściwego ministra, w zakresie oceny zgodności działań wojewody z prawem, zasadą gospodarności i rzetelności oraz ogólnie jego pracy.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#RenataRochnowska">Pragnę zaznaczyć, iż Samoobrona wielokrotnie zwracała uwagę na to, że czas najwyższy zacząć pracę nad nowymi rozwiązaniami, nad nowym modelem władzy samorządowej i rządowej w województwie. To, co dziś funkcjonuje, powoduje nie tylko kompetencyjne spory pomiędzy marszałkiem i wojewodą oraz ich urzędami, ale doprowadza do karykaturalnych zachowań w sytuacjach, gdy sprawujący przywołane urzędy mają zbyt silnie rozwinięte poczucie własnej ważności. Chcę podkreślić: ważności, a nie wartości. Jeżdżąc po kraju, czytając regionalną i lokalną prasę, uczestnicząc w różnych spotkaniach, nie trudno to zauważyć i nie trudno też stwierdzić, że ta wojewódzka dwuwładza często hamuje rozwój regionu oraz przeszkadza w opracowywaniu strategicznych rozwiązań.</u>
          <u xml:id="u-177.2" who="#RenataRochnowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Samoobrona RP uważa, iż projekt ten nie spełnia naszych oczekiwań w szerszym zakresie. Budzi mieszane uczucia, gdyż nasuwają się pewne wątpliwości. Projekt zawiera cząstkowe rozwiązania. Nasz klub oczekiwał rozwiązań dalej idących. W związku z powyższym chciałabym podkreślić, iż Klub Parlamentarny Samoobrona RP podejmie stosowną decyzję odnośnie do omawianej ustawy w trakcie głosowania nad tą ustawą. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-177.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Stanisław Gudzowski, Liga Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#StanisławGudzowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#StanisławGudzowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Ponownie odbywa się dzisiaj debata nad rządowym projektem ustawy zmieniającej trzy ustawy, mianowicie: ustawę o samorządowych kolegiach odwoławczych, ustawę o działach administracji rządowej oraz ustawę o administracji rządowej w województwie.</u>
          <u xml:id="u-179.2" who="#StanisławGudzowski">Występując w imieniu Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin, pomimo upływu czterech miesięcy od pierwszego czytania, pomimo powołania stosownej podkomisji do sporządzenia sprawozdania i przedstawienia propozycji w wersji dzisiaj prezentowanej, upoważniony jestem do stwierdzenia, że praktycznie nic się nie zmieniło. Jest tak, jak było. Można by zatem powtórzyć nasze uwagi i zapytania, jakie padły 22 lipca w trakcie pierwszego czytania, a przede wszystkim to podstawowe pytanie: czemu tak naprawdę ma służyć ta nowelizacja bardzo cząstkowa i zawiła intencyjnie? W praktyce nie usprawnia działalności samorządowych kolegiów odwoławczych - rodzą się wręcz obawy, że przymiotnik: samorządowe po wprowadzeniu zmian można będzie wymienić na: ministerialne lub rządowe, a dokładniej, będą to terenowe przedstawicielstwa ministra spraw wewnętrznych do spraw odwoławczych. Wprowadzenie zapisów art. 3 w sprawie rozdziału nadzoru nad działalnością wojewody w zakresie zgodności jego działania z polityką rządu i zgodności działania z prawem, a także rzetelności i gospodarności w praktyce może rodzić wiele wątpliwych interpretacji i prowadzić tak naprawdę do jeszcze większej instrumentalizacji urzędu wojewody.</u>
          <u xml:id="u-179.3" who="#StanisławGudzowski">Jako Liga Polskich Rodzin nie dostrzegamy pragmatycznych przesłanek do przyjęcia przedstawionego projektu ani takich potrzeb legislacyjnych czy też możliwości bronienia go bardzo modnymi ostatnio i stosowanymi gdzie się tylko da tłumaczeniami, że to wynika z konieczności dostosowania rozwiązań polskich do standardowych rozwiązań Unii Europejskiej i do wymogów prawa narzuconego nam przez biurokratów z Brukseli. Jedynym racjonalnym lub - jak kto woli - irracjonalnym wytłumaczeniem takiego stanu rzeczy, a raczej takiego kierunku działania, pozostaje chęć zwiększenia władztwa i oddziaływania administracji strukturalnej rządu, a także swoistego ograniczenia idei samorządności, która w praktyce za bardzo wymknęła się spod kontroli sprawującym władzę w Warszawie na szczeblach centralnych.</u>
          <u xml:id="u-179.4" who="#StanisławGudzowski">W ocenie Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin wprowadzenie takich zapisów niby-kosmetycznych, niby-porządkujących, wydawałoby się - niepozornych stwarza potencjalne zagrożenie dla niezależnego działania samorządów, a w tym konkretnym przypadku dla samorządowych kolegiów odwoławczych. Samorządność, owszem, może być, ale w ocenie władz centralnych najlepsza samorządność jest wtedy, kiedy odgórnie steruje się nią i kontroluje.</u>
          <u xml:id="u-179.5" who="#StanisławGudzowski">Zupełnie komiczny jest pomysł sprawowania nadzoru nad działalnością wojewody, który jest nikim innym jak reprezentantem rządu w terenie. Oto teraz zapisy mówiące o kontroli, a konkretnie o nadzorze, rozdzielają kryterium zgodności działania wojewody z polityką rządu - ta część przypada według projektu ustawy prezesowi Rady Ministrów - od kryterium zgodności działania wojewody z prawem - to ocenia minister właściwy do spraw administracji publicznej. A priori zakłada się więc sytuację, że osoba sprawująca urząd wojewody może stanąć przed wyborem, czy ma działać zgodnie z prawem i otrzymać pozytywną ocenę ministra, czy też zgodnie z polityką rządu i otrzymać pozytywną ocenę premiera. Stąd już blisko do stwierdzenia, że widocznie nie wszystkie działania czy też zamierzenia rządu są zgodne z prawem. Przy takim ustawieniu hierarchii odpowiedzialności, kiedy wiadomo, że premier jest osobą ważniejszą od ministra i to przed nim wojewoda ma zdawać relację ze swojej działalności pod względem wypełniania polityki rządu, a nie zgodności z prawem, rysuje się obraz kolejnego zastępu wojewodów miernych, ale wiernych.</u>
          <u xml:id="u-179.6" who="#StanisławGudzowski">Biorąc pod uwagę nasze zastrzeżenia zarówno do powyższej sprawy, czyli do proponowanych zapisów art. 3, jak i wcześniej zgłoszone do art. 1, w treści którego w punkcie 2b proponuje się fakultatywność odwołania prezesa kolegium, pomimo powtarzającego się, powtarzam - powtarzającego się naruszania przez niego prawa podczas wykonywania obowiązków lub uchylania się od ich wykonywania, co według proponowanych zapisów byłoby potwierdzone i na okoliczność czego byłoby przeprowadzone postępowanie wyjaśniające - pomimo tego wszystkiego proponowany zapis dopuszcza możliwość nieodwołania takiego prezesa z zajmowanego stanowiska ze względu, w domyśle, na taką wolę czy kaprys prezesa Rady Ministrów - to doprawdy trudno być zwolennikiem obecnie rozpatrywanego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-179.7" who="#StanisławGudzowski">Nie zgłaszamy żadnych zmian ani poprawek do projektu, bo uważamy, że jest to projekt w całości zbędny i w głosowaniu opowiemy się negatywnie w sprawie przyjęcia go. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-179.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Adam Woś, Partia Ludowo-Demokratyczna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#AdamWoś">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! W imieniu Koła Poselskiego Partii Ludowo-Demokratycznej mam zaszczyt przedstawić nasze stanowisko dotyczące sprawozdania Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o samorządowych kolegiach odwoławczych, ustawy o działach administracji rządowej oraz ustawy o administracji rządowej w województwie.</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#AdamWoś">Koło Poselskie Partii Ludowo-Demokratycznej pragnie zauważyć, że przedstawione sprawozdanie komisji o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o samorządowych kolegiach odwoławczych oraz ustawy o działach administracji rządowej i ustawy o administracji rządowej w województwie zawiera ostateczną wersję tej nowelizacji, która ma na celu jednoznaczne określenie kwestii związanych z nadzorem nad samorządowymi kolegiami odwoławczymi oraz krajową radą uwłaszczeniową.</u>
          <u xml:id="u-181.2" who="#AdamWoś">Ponadto szalenie istotną kwestią zaproponowaną w niniejszym projekcie jest ograniczenie bezpośredniego nadzoru premiera nad wojewodami i przekazanie tej kompetencji ministrowi właściwemu do spraw administracji publicznej. Jednoznaczne określenie organu sprawującego nadzór prezesa Rady Ministrów będzie jedynie potwierdzeniem kompetencji wynikających z obecnie obowiązujących przepisów prawnych. Taka jedność jest potrzebna w stosunku do najwyższych organów Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-181.3" who="#AdamWoś">W kwestii przeniesienia nadzoru nad wojewodami na ministra właściwego do spraw administracji należy zauważyć, że w chwili obecnej istnieje możliwość delegacji niektórych uprawnień premiera na wyżej wymienionego ministra. Przyjęcie rozwiązań zaproponowanych w noweli wydaje się być zasadne chociażby z uwagi na fakt, że prezes Rady Ministrów nie powinien bezpośrednio nadzorować organów niebędących organami centralnymi.</u>
          <u xml:id="u-181.4" who="#AdamWoś">Wobec powyższego Koło Poselskie Partii Ludowo-Demokratycznej uważa, iż rozwiązania zaproponowane w rządowym projekcie ustawy są właściwymi uregulowaniami materii ustrojowej. Dlatego też oświadczam, iż Partia Ludowo-Demokratyczna będzie głosowała za przyjęciem proponowanych zmian. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#DonaldTusk">Lista posłów zapisanych...</u>
          <u xml:id="u-182.2" who="#DonaldTusk">A nie, jeszcze jest poseł Romuald Ajchler.</u>
          <u xml:id="u-182.3" who="#DonaldTusk">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#RomualdAjchler">Dziękuję. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do pani poseł sprawozdawcy. Wsłuchuję się dokładnie w tę debatę, projekt ustawy został skrytykowany szczególnie przez Ligę Polskich Rodzin, również Samoobrona skrytykowała go, twierdząc, iż nic nie wnosi, nie załatwia, jest zbędny, niepotrzebny - po co w ogóle zajmujemy się tym projektem. O ile dobrze się orientuję, każdy projekt ustawy, który trafia do Wysokiej Izby, po skierowaniu do komisji staje się własnością Sejmu. W tym przypadku nad projektem ustawy pracowały dwie komisje, mogły wnieść wszystkie poprawki, zmiany, które uznałyby za stosowne, po to, aby ustawa spełniała oczekiwania także Ligi Polskich Rodzin i Samoobrony.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#RomualdAjchler">Moje pytanie do pani jest następujące: czy posłowie Ligi Polskich Rodzin i Samoobrony wnosili poprawki, które komisja odrzuciła i z tego powodu są niezadowoleni? Czy też byli bierni, ich aktywność sprowadzała się tylko do krytyki tej ustawy po to, aby dzisiaj na tej mównicy negować kolejne posunięcia rządu i to, co rząd przedstawia, żeby krytykować dla samej krytyki, nic nie wnosząc? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję. Do kogo to było pytanie, panie pośle?</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#komentarz">(Poseł Romuald Ajchler: Do pani poseł sprawozdawcy.)</u>
          <u xml:id="u-184.2" who="#DonaldTusk">Do sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-184.3" who="#DonaldTusk">Głos zabierze pan minister Jerzy Mazurek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#JerzyMazurek">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Myślę, że z ciekawością wysłucham odpowiedzi pani poseł, ponieważ brałem udział w posiedzeniu połączonych komisji. Muszę powiedzieć, że dzisiejsze tak ostre stanowiska są dla mnie zaskoczeniem, dlatego że zasadniczo jeden poseł był adwersarzem rządu. Notabene tenże poseł dzisiaj nie zabrał głosu.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Czerwiński: Poprawki składa.)</u>
          <u xml:id="u-185.2" who="#JerzyMazurek">Tak jest, panie pośle. Dziwiłem się właśnie, że pan poseł Czerwiński jest poza salą, ale na pana posła Czerwińskiego jak zwykle można liczyć.</u>
          <u xml:id="u-185.3" who="#JerzyMazurek">Wracając do odpowiedzi, chcę powiedzieć, że padały tutaj sformułowania bardzo ogólne: że za mało zrobiliśmy, że potrzebna jest reforma ustroju samorządowego. Proszę państwa, to nie jest ta ustawa, to nie jest ten projekt, to nie ten zakres kompetencji. My w tej ustawie chcemy wyczyścić to, co naszym zdaniem jest niewłaściwe. Uważamy, że te kosmetyczne zmiany... Zresztą zwracał na to uwagę Sąd Najwyższy, jeśli chodzi na przykład o Krajową Komisję Uwłaszczeniową, że jest pewna luka w prawie. My w uzasadnieniu o tym piszemy. Jest pewien pat, dlatego że nie ma możliwości odwołania się od decyzji Krajowej Komisji Uwłaszczeniowej. Dlatego też Sąd Najwyższy zwrócił się do nas o nowelizację tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-185.4" who="#JerzyMazurek">Jeśli chodzi o wojewodów, to nie mamy zamiaru zawłaszczać wojewodów. Natomiast proszę zauważyć, że kiedyś był URM, czyli Urząd Rady Ministrów. Było tam mnóstwo urzędników, którzy zajmowali się sprawami będącymi w centrum. Dzisiaj jest Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, która ma obsługiwać prezesa Rady Ministrów, natomiast nie ma się zajmować różnymi instytucjami tego typu jak na przykład SKO czy regionalne izby obrachunkowe i wiele innych, na przykład Wyższy Urząd Górniczy. To legło u podstaw tego, żeby ten niewłaściwy model nadzorowania wyprostować.</u>
          <u xml:id="u-185.5" who="#JerzyMazurek">Nie ma też zamachu na samorządność. Wiem, skąd się to wzięło. Ukazał się taki artykuł. Bardzo mocno artykułowali to prezesi SKO, sami zainteresowani, że kiedy minister spraw wewnętrznych będzie miał nadzór nad samorządowymi kolegiami odwoławczymi, to będzie to zamach na jednostki samorządu terytorialnego. Po pierwsze, SKO nie jest jednostką samorządu terytorialnego. Jeżeli państwo mi nie wierzycie, rządowi nie wierzycie, to pogląd taki wyraził Sąd Najwyższy w postanowieniu z 1 czerwca 2000 r., który w swoim orzeczeniu stwierdził: Samorządowe kolegia odwoławcze traktowane są jak organy samorządu terytorialnego na użytek postępowania administracyjnego i postępowania sądowo-administracyjnego. Natomiast nie można ich utożsamiać z gminą, z powiatem, z samorządowym województwem. Definicja jednostki samorządu terytorialnego wynika z art. 16 ust. 1 konstytucji, zgodnie z którym jednostka samorządu terytorialnego reprezentuje wspólnotę samorządową, którą tworzy ogół mieszkańców, wynikającą z zasadniczego podziału terytorialnego. SKO taką jednostką nie jest, w związku z tym chciałbym, żebyśmy przestali dywagować nad tym, że jest to zamach na samorządność.</u>
          <u xml:id="u-185.6" who="#JerzyMazurek">Następny problem. Naprawdę my nie mamy zamiaru ingerować - ten problem poruszało kilku posłów, natomiast niektórzy, ponieważ sobie to napisali, to odczytali - w orzecznictwo samorządowych kolegiów odwoławczych. Jest to nam dzisiaj obce i myślę, że będzie obce zawsze, bez względu na to, kto będzie w rządzie, jaka opcja polityczna będzie w rządzie. Natomiast nawet niezawisłe sądy, które są oddzielnym organem władzy publicznej, mają nadzór administracyjny prowadzony przez ministra sprawiedliwości. Innych przykładów nie muszę podawać. Regionalne izby obrachunkowe, które są też niezawisłe, jeśli chodzi o swoje orzecznictwo w sprawach finansowych, podlegają tylko Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu, a teraz wojewódzkim, a potem naczelnym sądom administracyjnym. Natomiast nadzór administracyjny sprawuje minister spraw wewnętrznych i administracji. I nie ma to nic wspólnego z zamachem na samorządność. Podam przykład. Pytam, kto ma rozpatrywać skargę obywatela na pracownika SKO, na prezesa SKO? Naczelny Sąd Administracyjny tu się nie mieści. Premier? Na miłość boską, nie róbmy z premiera kogoś, kto będzie zajmował się tego typu sprawami. Moim zdaniem to powinno być w kompetencji ministra do spraw administracji.</u>
          <u xml:id="u-185.7" who="#JerzyMazurek">Mógłbym oczywiście długo na ten temat mówić. Chcę tylko odpowiedzieć na jedno pytanie, które padło z ust pana posła Wody, którego już nie widzę. Otóż, proszę państwa, Wyższy Urząd Górniczy podlega ministrowi spraw wewnętrznych i administracji z mocy ustawy z 4 września 1997 r. My nie zmieniamy tej podległości, która jest od lat, to nie jest nic nowego. Natomiast dlaczego ustawodawca wówczas tak to określił? Podejrzewam, że intencją było to, iż jest to administracja, która pilnuje bezpieczeństwa i porządku w czasie pracy różnego typu kopalń: odkrywkowych, podziemnych, wydobycia piasku itd. A zatem jest to policja, która pilnuje bezpieczeństwa i porządku w tych instytucjach, w kopalniach, o których mówiłem, a więc WUG podlegał ministrowi spraw wewnętrznych i przy tej nowelizacji, żeby nie dodawać kolejnych fragmentów, tylko to uzupełniamy, wpisując to w artykuł w ustawie matce. Jeśli dobrze pamiętam, to jest art. 6 ust. 2. Zacytuję przepis z ustawy matki: Minister właściwy do spraw administracji publicznej sprawuje nadzór nad prezesem Wyższego Urzędu Górniczego oraz na podstawie kryterium zgodności z prawem nad działalnością regionalnych izb obrachunkowych. Teraz do tego dodajemy SKO. To tyle. Dziękuję serdecznie, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Tomasz Nałęcz)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Annę Górną-Kubacką.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#AnnaGórnaKubacka">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#AnnaGórnaKubacka">Panie pośle, pan minister w zasadzie odpowiedział, że jedynym adwersarzem w czasie prac podkomisji był przedstawiciel koła Ruchu Katolicko-Narodowego, z którym toczyliśmy merytoryczne dyskusje i z którym jeszcze dzisiaj uzgadniałam poprawki. Z pozostałych posłów, którzy stali murem przeciwko tej ustawie, nikt nie zabierał głosu, nie był ani na posiedzeniu podkomisji, ani na posiedzeniu komisji. Były to po prostu wystąpienia polityczne. Ja także jestem zwolenniczką społeczeństwa obywatelskiego i umocnienia samorządów, a odebrania szeregu władztw administracji rządowej w terenie, jednakże to jest temat na zupełnie inną bajkę. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-188.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję bardzo pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#TomaszNałęcz">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-189.2" who="#TomaszNałęcz">Wysoki Sejmie! W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-189.3" who="#TomaszNałęcz">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-189.4" who="#TomaszNałęcz">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-189.5" who="#TomaszNałęcz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 6. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o utworzeniu Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz o zmianie innych ustaw (druki nr 3378 i 3406).</u>
          <u xml:id="u-189.6" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Stanisława Kurpiewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#StanisławKurpiewski">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#StanisławKurpiewski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Akurat dokładnie dwa tygodnie temu omawialiśmy na posiedzeniu komisji ten projekt ustawy. Nie było wielkich kontrowersji, nie zgłoszono praktycznie żadnych uwag. Dyskutowano jedynie na początku, dopóki nie przeszliśmy do głosowania, by powołać podkomisję, ale kiedy zorientowano się, że ten projekt ustawy składa się praktycznie z kilku punktów, nie powoływano podkomisji, tylko odbyto pierwsze czytanie i przesłano sprawozdanie do marszałka Sejmu, by dzisiaj kontynuować prace. Sprawozdanie to zostało przedstawione paniom i panom posłom w druku nr 3406, a marszałek Sejmu na podstawie art. 37 ust. 1, art. 40 ust. 1 i art. 95 regulamin Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, skierował w dniu 22 października 2004 r. powyższy projekt do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi.</u>
          <u xml:id="u-190.2" who="#StanisławKurpiewski">Wcześniej, jak już wspomniałem, nie było na posiedzeniu komisji większej dyskusji. Ta ustawa praktycznie reguluje i dostosowuje nasze krajowe prawo do prawa Unii Europejskiej, a jednocześnie chcemy w niej uregulować inne cele, m.in. wyłączyć należności z tytułu pomocy w ramach Wspólnej Polityki Rolnej z zajęcia na podstawie Kodeksu postępowania cywilnego oraz przepisów o postępowaniu egzekucyjnym.</u>
          <u xml:id="u-190.3" who="#StanisławKurpiewski">Ustawa ta również precyzuje kompetencje co do podejmowania decyzji odnośnie do zwrotu niesłusznie wypłaconych środków w ramach pomocy ze środków Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej oraz zapewnia Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa jako agencji płatniczej możliwości korzystania z instytucji potrącenia zgodnie z art. 49 ust. 2 rozporządzenia komisji z dnia 11 grudnia 2001 r. ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania zintegrowanego systemu zarządzania i kontroli niektórych wspólnotowych systemów pomocy ustanowionych rozporządzeniem Rady nr 3508/92/EWG.</u>
          <u xml:id="u-190.4" who="#StanisławKurpiewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dość czytelne i przejrzyste jest uzasadnienie w załączeniu do tego projektu, który był dodatkowo obszernie omówiony przez panią wiceminister Darię Oleszczuk na posiedzeniu Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Wcześniej projekt ustawy był przedmiotem licznych konsultacji społecznych, m.in. z Krajową Radą Izb Rolniczych, Komisją Krajową NSZZ „Solidarność”, „Solidarność '80”, Ogólnopolskim Porozumieniem Związków Zawodowych, Krajowym Związkiem Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych, Federacją Związków Producentów Rolnych, Federacją Związków Pracodawców Rolnych, Związkiem Zawodowym Rolnictwa „Samoobrona”, Związkiem Zawodowym Rolników „Ojczyzna”. W ramach konsultacji społecznych, jak również, o czym wspomniałem wcześniej, na posiedzeniu Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi nie zgłoszono uwag.</u>
          <u xml:id="u-190.5" who="#StanisławKurpiewski">Urząd Komitetu Integracji Europejskiej stwierdza, że projektowana ustawa jest zgodna z prawem Unii Europejskiej, zaś jedno, co chcemy uregulować, a co może być groźne, to jest to, że płatności należące się rolnikowi mogą nie trafić do rolnika. W tym przypadku może być problem i wtedy będziemy musieli zwrócić się do Unii Europejskiej. W związku z powyższym jest to w miarę pilne uregulowanie i jako poseł sprawozdawca Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi wnoszę o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 3378. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-190.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#TomaszNałęcz">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-191.2" who="#TomaszNałęcz">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-191.3" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Zbigniewa Krutczenkę występującego w imieniu Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#ZbigniewKrutczenko">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt wyrazić stanowisko Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej wobec projektu ustawy o zmianie ustawy o utworzeniu Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz o zmianie innych ustaw, zawartego w druku nr 3378.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#ZbigniewKrutczenko">Regulacja ta dostosowuje prawo do uregulowań Unii Europejskiej. Wprowadzi też instrumenty, które usprawnią realizację statutowych zadań agencji. Przed nowelizacją postawiono cztery cele. Cel pierwszy to prawna regulacja udzielania na rzecz agencji zabezpieczeń obejmujących wypłacane beneficjentom kwoty zaliczek pomocy realizowanej w ramach Wspólnej Polityki Rolnej.</u>
          <u xml:id="u-192.2" who="#ZbigniewKrutczenko">Wzorując się na rozwiązaniach odnośnie do Agencji Rynku Rolnego, przyjęto, że przy wypłacaniu pomocy, tam gdzie prawo europejskie wymaga ustanowienia przez beneficjenta zabezpieczenia na rzecz agencji w postaci gwarancji, gwarantami mogą być instytucje finansowe upoważnione do gwarantowania długu celnego. Zapis ten dotyczy podmiotów działających na rynku owoców i warzyw, przetworów owocowych i warzywnych oraz rynku produktów rybołówstwa i akwakultury, które obowiązane są ustanowić zabezpieczenie, korzystając z wypłaty zaliczek przysługującej im pomocy.</u>
          <u xml:id="u-192.3" who="#ZbigniewKrutczenko">Drugim celem nowelizacji jest prawne umocowanie instytucji potrącenia. Potrącenie umożliwi automatyczne odjęcie błędnie wypłaconej kwoty pomocy z kolejnego wsparcia przysługującego beneficjentowi. Taka procedura działa w Unii, a system informatyczny agencji umożliwia jej stosowanie. Potrącenie jest co prawda znane w Polsce jako forma kompensacji wzajemnych zobowiązań. Jest ono jednak uregulowane tylko na gruncie cywilnoprawnym - w Kodeksie cywilnym. Aby z potrącenia mogła korzystać agencja, trzeba je umocować w ustawie, co pozwoli stosować je w trybie administracyjno-prawnym.</u>
          <u xml:id="u-192.4" who="#ZbigniewKrutczenko">Cel trzeci nowelizacji to wyłącznie należności z tytułu pomocy w ramach Wspólnej Polityki Rolnej z zajęcia na podstawie Kodeksu postępowania cywilnego oraz przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. W aktualnym stanie prawnym nie ma przepisu, który wyłącza egzekucję z płatności dokonywanych przez agencję. W związku z tym do agencji napływają tytuły egzekucyjne wnioskujące o zajęcie długów z przysługującej producentom rolnym pomocy. Realizowanie tych tytułów byłoby sprzeczne z prawem europejskim, które nakazuje przekazywanie kwot pomocy ze środków Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej jedynie na konta beneficjentów tej pomocy, czyli producentów rolnych. Nowelizacja wyłącza z egzekucji wszelkie należności płacone przez agencję w ramach pomocy. Wyłączenie nie wyklucza oczywiście zajęcia przez komorników kont beneficjentów dłużników, na które wpłynie pomoc.</u>
          <u xml:id="u-192.5" who="#ZbigniewKrutczenko">Ostatnim celem nowelizacji jest zniesienie konfliktu kompetencji co do podejmowania decyzji odnośnie do zwrotu niesłusznie wypłaconych środków w ramach pomocy ze środków Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej. W ustawach o organizacji rynku owoców i warzyw, rynku chmielu, tytoniu oraz suszu paszowego, a także rynku przetworów owocowych i warzywnych zapisano, że wspomnianą decyzję podejmuje dyrektor oddziału regionalnego agencji, zaś w ustawie o utworzeniu agencji decyzję zastrzeżono dla prezesa agencji. Nowelizacja likwiduje niespójność, pozostawiając przedmiotową decyzję w gestii prezesa Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-192.6" who="#ZbigniewKrutczenko">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Omawiana nowelizacja jest niezbędna jako porządkująca i przystosowująca krajowe prawo do przepisów europejskich. Poprzez wprowadzone mechanizmy usprawni realizację pomocy dla polskiego rolnictwa. W związku z tym proponowane zmiany znajdą poparcie Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-192.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Aleksandra Grada występującego w imieniu Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#AleksanderGrad">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska przedstawiam stanowisko w sprawie ustawy o zmianie ustawy o utworzeniu Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#AleksanderGrad">Nasz klub nie zgłasza zastrzeżeń do tych zapisów ustawy, które regulują kwestie relacji naszego kraju w ramach Unii Europejskiej, szczególnie jeśli chodzi o wprowadzenie możliwości wnoszenia zabezpieczeń należności w ramach Wspólnej Polityki Rolnej na rynku owoców i warzyw, Wspólnej Polityki Rybackiej, jak i zapewnienia Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, jako będącej agencją płatniczą, możliwości korzystania z tej instytucji potrącenia zgodnie z rozporządzeniem Komisji Europejskiej. Nie wnosimy także uwag do tych regulacji, które zapewniają spójność przepisów dotyczących wydawania decyzji odnośnie do zwrotu środków nienależnie wypłaconych w ramach pomocy finansowej ze środków Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnych.</u>
          <u xml:id="u-194.2" who="#AleksanderGrad">Mamy też pytanie do pani minister. W zależności od tego, jaka będzie odpowiedź pani minister, zgłosimy, bądź nie, poprawkę do tej ustawy. W przeciwieństwie do posła sprawozdawcy, który mówił o uzasadnieniu jasnym i przejrzystym, chcę zwrócić uwagę na pewną niespójność w tym uzasadnieniu. Mianowicie rząd pisze, że zarówno przepisy prawa polskiego, jak i regulacje prawne Unii Europejskiej nie wyłączają, jak i nie ograniczają możliwości zajęcia na podstawie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego oraz przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji z wierzytelności w postaci przysługujących osobom płatności. Dalej natomiast państwo piszecie, że to właśnie zapisy prawa unijnego zmuszają państwo do tego, żeby ten zapis się znalazł, szczególnie że zgodnie z rozporządzeniami unijnymi, które mówią, że płatności powinny być przekazywane w całości na rzecz beneficjenta, uwzględniając powyższy przepis, rząd proponuje wprowadzenie zmiany w ustawie o tworzeniu agencji, a mianowicie, żeby nie było zajęć komorniczych. Rozumiem, że, w myśl tej zasady, jeżeli pewne kwestie nie są uregulowane prawem polskim, ale są uregulowane prawem unijnym, to wtedy nawet niepotrzebna byłaby w tej części zmiana tej ustawy. W związku z tym tu jest pewna niespójność. Prosiłbym, żeby pani minister to wyjaśniła.</u>
          <u xml:id="u-194.3" who="#AleksanderGrad">Szczególnie prosiłbym o wyjaśnienie następującej kwestii: W uzasadnieniu państwo piszecie, że nie będzie można zajmować tych należności bezpośrednio w agencji, to znaczy, żeby agencja przelewała nie na konto rolnika, tylko na konto komornika, jednak również piszecie państwo, że będzie możliwość zajmowania tych należności na rachunku dłużnika rolnika, do którego już ta płatność wpłynie. Sam natomiast zapis art. 11c, który państwo proponujecie, nie jest taki precyzyjny. Chciałbym, żeby pani minister to wyjaśniła, bo z tego zapisu wynika, że tak naprawdę w ogóle nie można zajmować tych należności poprzez komorników, a to z kolei naraża nas jednak na niekonstytucyjność i możemy w dobrej wierze zadbać o interesy rolników, ale za chwilę syndykat komorniczy zaskarży tę ustawę do trybunału i nie będziemy mieli w ogóle tej ustawy. Jeżeli więc pani minister odpowie na to pytanie, w zależności od tej odpowiedzi złożę na ręce pana marszałka poprawkę bądź nie. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Antoniego Mężydło występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#AntoniMężydło">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o tworzeniu Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz o zmianie innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#AntoniMężydło">Tak naprawdę projekt tej ustawy jest wynikiem tego, że rolnicy mają przyznawane płatności z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa; są to płatności obszarowe i płatności związane z niekorzystnymi warunkami gospodarowania. Do agencji napływają tytuły egzekucyjne od komorników w kwestii przekazania tych środków przysługujących rolnikom. To jest kwestia podstawowa i wymaga ona pośpiechu, dlatego Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi w pierwszym czytaniu również nie wprowadziła zmian do tego projektu. Chodzi o to, żeby po prostu jak najszybciej ta ustawa została uchwalona.</u>
          <u xml:id="u-196.2" who="#AntoniMężydło">Moje zainteresowanie wzbudza natomiast fakt, że te regulacje zgodnie z uzasadnieniem rządowym są zawarte w rozporządzeniu Rady Europejskiej nr 1782/2003, a, jak wiemy, rozporządzenia wchodzą bezpośrednio do naszego prawodawstwa i nie powinno być w naszym prawie podwójnego regulowania. Z tym problemem mieliśmy do czynienia już w wypadku wielu ustaw, chociaż, jak uzasadniają eksperci, a również przedstawiciele rządu, ta podwójna regulacja, gdy jest niesprzeczna, może być tutaj stosowana.</u>
          <u xml:id="u-196.3" who="#AntoniMężydło">Mój klub opowiada się za jak najszybszym uregulowaniem, gdyż zgodnie z tym rozporządzeniem, które odwołuje się do całej listy innych rozporządzeń Unii Europejskiej, płatności powinny być przekazywane w całości na rzecz beneficjenta, a przepis wprowadzony w tym projekcie ustawy uniemożliwia zajęcie rachunków dłużników przez komorników bezpośrednio na koncie agencji.</u>
          <u xml:id="u-196.4" who="#AntoniMężydło">Drugą ważną sprawą, którą ten projekt uwzględnia, jest możliwość zabezpieczeń na rzecz zaliczek, które występują na dwóch rynkach, na rynku rybołówstwa i na rynku owoców i warzyw. Zaliczki na poczet przyszłego dostarczenia produktów (owoców, warzyw i produktów rybołówstwa i akwakultury) są przyznawane w wysokości około 110% i przepisy Unii Europejskiej obligują tychże beneficjentów do zabezpieczeń zaliczek w wysokości 110%. W tej sytuacji rząd znalazł bardzo słuszne rozwiązanie: Zabezpieczenia te mogą gwarantować instytucje finansowe upoważnione do gwarantowania długu celnego. Takie rozwiązanie jest już stosowane w ustawie o Agencji Rynku Rolnego. Trzeba przyznać, że to rozwiązanie jest korzystne dla rolników. Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość popiera te zmiany.</u>
          <u xml:id="u-196.5" who="#AntoniMężydło">Opowiadamy się również za zmianami, o których już wcześniej mówiłem. Niezbędne jest natomiast to, by resort rolnictwa wyjaśnił, czy istnieje sprzeczność między podwójną regulacją: unijną i krajową w tej samej materii. Rzeczywiście bowiem może się zdarzyć, że nastąpią zmiany w prawie unijnym i, jeżeli nasze prawo nie będzie nadążało, będziemy mieli do czynienia ze sprzecznością prawną, a wtedy nie będzie wiadomo, jak to rozstrzygać: czy nadrzędne jest prawo Unii Europejskiej, jak twierdzą niektórzy eksperci, czy mamy się stosować do prawa krajowego.</u>
          <u xml:id="u-196.6" who="#AntoniMężydło">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub parlamentarny opowiada się za przejściem do trzeciego czytania i nie wnosi żadnych poprawek. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-196.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią minister Darię Oleszczuk, żeby pan poseł Grad wiedział, czy ma pisać poprawkę, czy nie.</u>
          <u xml:id="u-197.2" who="#TomaszNałęcz">Bardzo proszę, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-197.3" who="#komentarz">(Poseł Aleksander Grad: Mam napisaną, panie marszałku.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#DariaOleszczuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo dziękuję za udzielenie głosu, żebym mogła odpowiedzieć na pytanie pana posła Grada, a również na pewne wątpliwości, które zgłosił pan poseł Mężydło.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#DariaOleszczuk">Pan poseł Grad słusznie zauważył pewną nieprecyzyjność. Gdy zestawiamy uzasadnienie i tekst przepisów projektowanej ustawy, widzimy pewną niespójność; mamy podwójną regulację dotyczącą przepisów rozporządzenia nr 1782 z 2003 r., ustanawiającego wspólne zasady dla systemu wsparcia bezpośredniego w ramach Wspólnej Polityki Rolnej i ustanawiającego określone zasady wsparcia dla rolników. Zmieniające rozporządzenie określa ogólną zasadę, że płatności powinny być przekazywane w całości na rzecz beneficjenta.</u>
          <u xml:id="u-198.2" who="#DariaOleszczuk">Wyjaśniając ogólne zasady implementacji i stosowania przepisów unijnych, należy przede wszystkim sięgnąć do art. 249 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, który stanowi o wyższości prawa unijnego nad prawem krajowym, ale przepisy rozporządzeń, przepisy acquis communautaire wymagają implementacji. Ten przepis daje ogólną...</u>
          <u xml:id="u-198.3" who="#komentarz">(Poseł Antoni Mężydło: Ale z dyrektyw, rozporządzenie...)</u>
          <u xml:id="u-198.4" who="#DariaOleszczuk">A to jest, panie pośle, rozporządzenie, tak.</u>
          <u xml:id="u-198.5" who="#DariaOleszczuk">W doktrynie prawa unijnego są dwa rodzaje przepisów. Te przepisy wymagają implementacji, ponieważ jest to tryb: egzekucja. Tego samego trybu do postępowania egzekucyjnego nie możemy zastosować. To wyraża ogólną zasadę w każdym państwie członkowskim, którą trzeba wdrożyć zgodnie z trybem postępowania egzekucyjnego w danym państwie. Tę zasadę trzeba respektować. W każdym bowiem państwie członkowskim będą odmienności co do postępowań: czy to tryb postępowania cywilnego, czy tryb postępowania administracyjnego, czy jest to w trybie postępowań komorniczych, jaki tryb. To wyraża ogólną zasadę, że na rzecz beneficjenta mają być stosowane w całości. I to jest idea wyrażona w przepisach rozporządzenia, tak należy to rozumieć i tak, Wysoka Izbo, były te przepisy u nas sprawdzane. Prowadzone też były konsultacje z Komisją Europejską, żeby nie popełnić żadnego błędu co do sposobu interpretacji, ponieważ te przepisy wyrażają ogólną normę. To nie jest norma szczegółowa, to jest wręcz, powiedziałabym, jak w doktrynie prawa można powiedzieć, klauzula generalna do wdrożenia w systemie państwa członkowskiego, zgodnie z trybem postępowania egzekucyjnego. Ma pan rację, jest to wyższość przepisów unijnych nad przepisami krajowymi, ale zgodnie z trybem prawa krajowego.</u>
          <u xml:id="u-198.6" who="#DariaOleszczuk">Odpowiadając na pytanie dotyczące niespójności, którą również zauważył pan poseł Grad. Ma pan rację, powinno to być precyzyjnie wyjaśnione, tak aby nie budziło wątpliwości. Dotyczące przepisu art. 11 projektowanej ustawy należności ustalone w drodze decyzji administracyjnej lub wierzytelności wynikające z umów cywilnoprawnych z tytułu płatności określonych w odrębnych przepisach realizowanych przez agencję. I w tym przypadku mamy wyłączenie podmiotowe określające, że nie będzie możliwe dokonanie zajęcia przez komornika w agencji i będzie to zgodne z art. 28 przepisów rozporządzenia nr 1783. Agencja Płatnicza jest obowiązana beneficjentowi przekazać płatność w całości i dalej jest to cały system postępowania egzekucyjnego, taki, jaki jest w normalnym trybie. Jest to przede wszystkim zgodne z przepisem prawa wtórnego, o którym mówi art. 28 rozporządzenia 1783/2003 r., jest to zgodne z naszym Kodeksem postępowania cywilnego mówiącego o ogólnych zasadach egzekucji w prawie polskim zgodnie z postępowaniem cywilnym.</u>
          <u xml:id="u-198.7" who="#komentarz">(Poseł Antoni Mężydło: Czyli z konta rolnika można będzie pobrać...)</u>
          <u xml:id="u-198.8" who="#DariaOleszczuk">Tak, jak każde należności, jeżeli wpływają na konto z każdej umowy cywilnoprawnej, z tytułu wynagrodzenia, z jakichkolwiek innych świadczeń, tylko polega to na tym, że płatności realizowane przez agencję, w tym przypadku tak, jak to mówi art. 28, nie wynikają. Dobrze panowie to zauważyli, że trzeba czytać zarówno ten przepis, nasze przepisy ustawy o Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, jak i przepisy unijne, które określają ogólne zasady. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję bardzo pani minister.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Marka Sawickiego występującego w imieniu PSL.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#MarekSawicki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zabierając głos w imieniu Klubu Parlamentarnego PSL, po tych szczegółowych dyskusjach i wyjaśnieniach pani minister, praktycznie nie pozostaje mi nic innego, jak przyłączyć się do głosów przedmówców i poprzeć złożony przez kolegę wniosek o przejście do drugiego czytania. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-200.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Trzeciego.)</u>
          <u xml:id="u-200.3" who="#MarekSawicki">Trzeciego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Romualda Ajchlera występującego w imieniu Socjaldemokracji Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-201.2" who="#TomaszNałęcz">Poseł Sawicki bardzo wysoko ustanowił poprzeczkę.</u>
          <u xml:id="u-201.3" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#RomualdAjchler">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu upoważnienia Socjaldemokracji Polskiej przedstawię Wysokiej Izbie jednak stanowisko klubu dotyczące zmiany ustawy o tworzeniu Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, której głównym celem jest wykonanie prawa Unii Europejskiej. Projekt, jak już była mowa, zawiera dwie zmiany do przywołanej przed chwilą ustawy o Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz dokonuje także zmiany w innych ustawach, wspomnę tylko ustawę o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z 28 listopada 2003 r., a także ustawę z 19 grudnia 2003 r. o organizacji rynków owoców i warzyw, rynku chmielu, rynku tytoniu oraz suszu paszowego, a także z 19 lutego 2004 r. o organizacji rynku przetworów owocowych i warzywnych.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#RomualdAjchler">Wysoka Izbo! Jakie to są zmiany, mówił o tym w sposób dogłębny i szczegółowy pan poseł sprawozdawca, wspominali także panowie posłowie występujący w imieniu innych klubów. Powiem tylko, że bardzo ważnym zapisem w ustawie o agencji restrukturyzacji jest przepis, który powoduje, że płatności w całości powinny być przekazywane beneficjentowi na jego rachunek. I to jest właściwie trzon tej ustawy, to jest główny temat, nad którym dzisiaj Wysoka Izba debatuje. Ale ustawa daje również - i to też jest niemniej ważne - możliwości potrącania, co trzeba podkreślić, z bezspornej i wymagalnej wierzytelności lub należności dłużnika z tytułu realizacji przez agencję mechanizmów Wspólnej Polityki Rolnej. Trzeba sobie zadać pytanie, tutaj zresztą już po części padła odpowiedź, debatowali nad tym panie i panowie posłowie, co będzie, jak ustawa nie będzie uchwalona? Otóż gdyby tak się stało, komornicy będą występowali ze swoimi wierzytelnościami czy zajęciami w stosunku do Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, a ta, zgodnie z prawem polskim, będzie musiała takich przelewów dokonać na rzecz komorników. To by było wówczas, gdyby sytuacja prawna w Polsce nie uległa zmianie. Konsekwencje tego są następujące. Otóż, Wysoka Izbo, gdyby, zgodnie z przepisami Komisji Europejskiej i z zasadą, że wszystkie środki muszą wpłynąć bezpośrednio na konto wnioskującego, tak się nie stało, budżet państwa musiałby zwrócić te środki do Brukseli. Czy o to chodzi? Sądzę, że z pewnością nie o to, stąd Socjaldemokracja Polska poprze omawiany projekt ustawy i nie zgłasza w tej materii żadnych uwag. Nie wnosi również żadnych poprawek. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-202.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Mieczysława Aszkiełowicza występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrony, ale nie widzę chwilowo pana posła. A jest, z ław rządowych.</u>
          <u xml:id="u-203.2" who="#TomaszNałęcz">Bardzo proszę, panie pośle. Dobrze, że nie ma transmisji telewizyjnej, bo co to by było.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#MieczysławAszkiełowicz">Panie Marszałku! Raczy pan zauważyć...</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Do rządu poszedł.)</u>
          <u xml:id="u-204.2" who="#MieczysławAszkiełowicz">No, różnie to może być w przyszłości. Nie chciałbym się do tego odnosić.</u>
          <u xml:id="u-204.3" who="#MieczysławAszkiełowicz">Po wyjaśnieniu przez panią minister wszystkich szczegółowych informacji odnośnie do Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, ażeby było jak najlepiej, aby jak najsprawniej poszło uchwalenie ustawy, nie będziemy zgłaszać poprawek. Wypada tylko poprzeć tę ustawę, aby jak najszybciej weszła w życie i rolnikom ułatwiła życie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-204.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Grzegorza Górniaka występującego w imieniu Ligi Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#GrzegorzGórniak">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#GrzegorzGórniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt ustawy o zmianie ustawy o utworzeniu Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz o zmianie innych ustaw umożliwia agencji skorzystanie z instytucji potrącania w odniesieniu do należności ustalonych w drodze decyzji administracyjnej przez prezesa agencji z tytułu nienależnych lub nadmiernie pobranych środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej oraz krajowych przeznaczonych na realizację Wspólnej Polityki Rolnej. Projekt wyposaża więc agencję w instrument, którego dotąd nie miała, a który pozwoli jej na łatwiejsze odzyskiwanie nienależnych lub nadmiernie pobranych środków, zwłaszcza tych, które nie są wierzytelnościami Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, należności pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej. Projekt zakłada więc dążenie do coraz lepszego gospodarowania środkami przez agencję, z czym nie tylko ostatnio, jak wiadomo, najlepiej nie było.</u>
          <u xml:id="u-206.2" who="#GrzegorzGórniak">Jednakże przy tej okazji wydaje się zasadne podniesienie następującej wątpliwości: Czy system informacyjny Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa jest przygotowany na taką operację? Czy istotnie, w szczególności dlatego, że ewentualne potrącenia mają być dokonywane z kolejnych płatności przyznawanych beneficjentowi będącemu jednocześnie dłużnikiem, w przypadku błędu w systemie informatycznym mogłoby się okazać, że rolnikowi, który nie będzie dłużnikiem, będą potrącane kwoty, które powinien zgodnie z prawem otrzymać, bądź sugerować mu się będzie zwrot nieistniejącego długu. Czy umożliwienie agencji potrącania należności nie spowoduje powstania nowych afer, tym razem związanych z wykorzystaniem instytucji potrącania przez garstkę nieuczciwych pracowników Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa pragnących, być może, wzbogacić się na krzywdzie rolnika. Wiele przecież słyszy się nie tylko ostatnio o aferach i skandalach finansowych w agencji, wspomnieć chociażby można o aferze z importem krów do Polski, która była możliwa dzięki licznym fałszerstwom dokumentów dokonywanym przez pracownika agencji. To wszystko skłania do rozwagi, nawet jeżeli chodzi o samo usprawnienie działalności Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. I tu jest duża rola ministerstwa rolnictwa, aby mieć nad tym wszystkim baczność. W związku z powyższym klub Ligi Polskich Rodzin będzie głosował za tym projektem ustawy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Aumillera występującego w imieniu Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#AndrzejAumiller">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy chcę przedstawić nasze stanowisko o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o utworzeniu Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz o zmianie innych ustaw i o nowelizacji, z którą wystąpiła strona rządowa, którą poparła sejmowa komisja rolnictwa, akceptując ją i wnosząc o uchwalenie.</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#AndrzejAumiller">Klub Parlamentarny Unii Pracy też popiera sprawozdanie sejmowej komisji rolnictwa, tylko dla przypomnienia warto jeszcze wspomnieć, koledzy szeroko już omawiali tę nowelizację, to jest wprowadzenie możliwości wnoszenia zabezpieczeń należnych w ramach Wspólnej Polityki Rolnej na rynku owoców i warzyw czy, powiedzmy, Wspólnej Polityce Rybackiej zapewnienie jako agencji płatniczej możliwości korzystania z instytucji potrąceń, czy zapewnienie spójności przepisów odnośnie do wydawania decyzji, kiedy by miało miejsce nienależyte wypłacenie pomocy finansowej, czyli jak te pieniądze niesłusznie wypłacone pobrać z powrotem, jak i również to, co jest bardzo ważnego, tutaj koledzy mieli wątpliwości, to jest wyłączenie należności ustalanych w drodze decyzji administracyjnych lub wierzytelności wynikających z umów cywilnoprawnych. Chciałem tylko przypomnieć, że do dzisiaj mamy Prawo bankowe, tutaj wiele na tej sali dyskutowaliśmy, gdzie nie udało się usunąć tzw. bankowego tytułu egzekucyjnego i po prostu kiedy również bank mógł zawinić wobec rolnika, wystąpić z takim tytułem, sąd daje klauzulę wykonalności, ta klauzula trafia do komornika i komornik zajmowałby te wszystkie płatności, które należą się rolnikowi z sekcji gwarancji, z tych środków pomocowych. Dobrze, że tą ustawą nie pozwalamy wejść na konto, beneficjent ma mieć te środki na swoim koncie...</u>
          <u xml:id="u-208.2" who="#komentarz">(Głos z sali: To dotyczy nie tylko rolników, ale wszystkich.)</u>
          <u xml:id="u-208.3" who="#AndrzejAumiller">No, ogrodników, rolników, w każdym razie ja mówię w tym punkcie, że... - no dobrze, kolego, to jest coś innego - w każdym razie to jest bardzo ważna sprawa, żeby rolnicy te swoje środki otrzymali, bo te środki pomocowe są po to, żeby rolnik wyszedł z kłopotów, jakie ma i potem mógł te wszystkie sprawy na drodze ugodowej uregulować. Dziękuję bardzo. Jeszcze raz powtarzam, klub głosuje za przyjęciem tej nowelizacji.</u>
          <u xml:id="u-208.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#TomaszNałęcz">Pani minister już zabierała głos.</u>
          <u xml:id="u-209.2" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Kurpiewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#StanisławKurpiewski">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#StanisławKurpiewski">Chciałem serdecznie podziękować wszystkim paniom i panom posłom występującym w imieniu klubów. Sądzę, że jak nigdy zjednoczyła nas działalność na rzecz tych, którzy żyją dzisiaj z pracy rąk, z rolnictwa i podobnych zawodów...</u>
          <u xml:id="u-210.2" who="#komentarz">(Poseł Mieczysław Aszkiełowicz: Co żywią i bronią.)</u>
          <u xml:id="u-210.3" who="#StanisławKurpiewski">...ale jest to istotne w tym momencie, ponieważ praktycznie od 1989 r. nie kto inny tylko rolnicy ponosili największy ciężar. Cieszy to, że dzisiaj wszystkim udało nam się tu skonsolidować i przechodzimy do trzeciego czytania. Problem był jeden, bo jasne, że ta niespójność, o której mówił poseł Grad, ona gdzieś tam może wynikać, natomiast problem byłby jeden, że te pieniądze, które agencja wypłaciłaby komornikom z własnego konta, musielibyśmy zwrócić później Unii Europejskiej i do rolnika one by nigdy nie dotarły. Dlatego też cieszy, że dogadaliśmy się i jest tutaj jedność. Dziękuję za uwagę i sądzę, że tak będzie również podczas głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#TomaszNałęcz">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-211.2" who="#TomaszNałęcz">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-211.3" who="#TomaszNałęcz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 7. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Spraw Zagranicznych o rządowym projekcie ustawy o wypowiedzeniu Konwencji o rybołówstwie i ochronie żywych zasobów w Morzu Bałtyckim i Bełtach, sporządzonej w Gdańsku dnia 13 września 1973 r. (druki nr 3196 i 3231).</u>
          <u xml:id="u-211.4" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią poseł Bronisławę Kowalską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#BronisławaKowalska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przypadł mi w udziale zaszczyt przedstawienia w Wysokiej Izbie sprawozdania Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Spraw Zagranicznych o rządowym projekcie ustawy o wypowiedzeniu Konwencji o rybołówstwie i ochronie żywych zasobów w Morzu Bałtyckim i Bełtach, sporządzonej w Gdańsku dnia 13 września 1973 r. (druki nr 3196 oraz 3231).</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#BronisławaKowalska">Wysoka Izbo! Zobowiązanie Rzeczypospolitej Polskiej do wypowiedzenia Konwencji o rybołówstwie i ochronie żywych zasobów w Morzu Bałtyckim i Bełtach, sporządzonej w Gdańsku dnia 13 września 1973 r., wynika bezpośrednio z art. 6 ust. 12 aktu dotyczącego warunków przystąpienia Rzeczypospolitej Polskiej i innych państw do Unii Europejskiej. Akt ten jest, jak wiadomo, integralną częścią traktatu akcesyjnego podpisanego w Atenach 16 kwietnia 2003 r.</u>
          <u xml:id="u-212.2" who="#BronisławaKowalska">Zgodnie z postanowieniami traktatu państwa członkowskie w możliwie najwcześniejszym terminie wystąpią z międzynarodowych porozumień i organizacji w dziedzinie rybołówstwa, w których stroną lub członkiem jest także Wspólnota Europejska. Chodzi o to, że regulacje prawne dotyczące rybołówstwa w Unii Europejskiej należą do wyłącznych kompetencji Wspólnoty. Jest to równoznaczne z przekazaniem przez państwa członkowskie kompetencji w tym zakresie Komisji Europejskiej oraz przeniesieniem procesu decyzyjnego na szczebel Wspólnoty.</u>
          <u xml:id="u-212.3" who="#BronisławaKowalska">Stosownie do art. 19 konwencji każda ze stron najwcześniej po upływie 5 lat od daty jej wejścia w życie może wypowiedzieć konwencję w drodze pisemnej notyfikacji skierowanej do depozytariusza. Wypowiedzenie to nabiera mocy obowiązującej 31 grudnia roku następującego po roku, w którym depozytariusz został zawiadomiony o wypowiedzeniu konwencji. Depozytariuszem konwencji jest rząd Rzeczypospolitej Polskiej, w związku z powyższym sprawa znajdzie się w gestii Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Dodam, iż Polska przyjęła konwencję poprzez ratyfikację dokonaną przez Radę Państwa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.</u>
          <u xml:id="u-212.4" who="#BronisławaKowalska">Zgodnie z art. 5 konwencji utworzona została organizacja międzynarodowa o nazwie Międzynarodowa Komisja Rybołówstwa Morza Bałtyckiego. Konwencja dotyczy więc członkostwa Polski w organizacji międzynarodowej, a zatem należy do jednej z kategorii spraw wymienionych w art. 89 ust. 1 pkt 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Zgodnie z art. 241 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej konwencja została uznana za ratyfikowaną za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-212.5" who="#BronisławaKowalska">Wysoki Sejmie! Należy szczególnie podkreślić, iż wypowiedzenie konwencji nie wywoła żadnych skutków ekonomicznych dla rybaków.</u>
          <u xml:id="u-212.6" who="#BronisławaKowalska">Wysoka Izbo! Połączone komisje pracowały nad wyżej wymienioną ustawą 8 września 2004 r. i po odbytej dyskusji z udziałem podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Jakuba Wolskiego i sekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Józefa Pilarczyka postanowiły 32 głosami, przy 9 przeciw i 11 wstrzymujących się, rekomendować Sejmowi przyjęcie projektu ustawy o wypowiedzeniu Konwencji o rybołówstwie i ochronie żywych zasobów w Morzu Bałtyckim i Bełtach, sporządzonej w Gdańsku dnia 13 września 1939 r., druki nr 3196 oraz...</u>
          <u xml:id="u-212.7" who="#komentarz">(Poseł Kazimierz Plocke: Którego roku?)</u>
          <u xml:id="u-212.8" who="#BronisławaKowalska">...1973, druk nr 3196 oraz druk nr 3231. Dziękuję uprzejmie za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-212.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#TomaszNałęcz">Bardzo dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#TomaszNałęcz">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-213.2" who="#TomaszNałęcz">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-213.3" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Bogdana Błaszczyka występującego w imieniu Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#BogdanBłaszczyk">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Konieczność wypowiedzenia Konwencji o rybołówstwie i ochronie żywych zasobów w Morzu Bałtyckim i Bełtach, sporządzonej w Gdańsku 13 września 1973 r., wynika z faktu przystąpienia Polski do Unii Europejskiej, ponieważ zmienia się zakres i charakter zobowiązań prawnomiędzynarodowych Polski, w tym również zobowiązań wynikających z wielostronnych konwencji dotyczących rybołówstwa.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#BogdanBłaszczyk">Dlatego mój klub, klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej głosował będzie za przyjęciem ustawy wyrażającej zgodę na dokonanie przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej wypowiedzenia Konwencji o rybołówstwie i ochronie żywych zasobów w Morzu Bałtyckim i Bełtach, sporządzonej w Gdańsku 13 września 1973 r. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-214.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Kazimierza Plocke występującego w imieniu Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#KazimierzPlocke">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Platforma Obywatelska poprze rządowy projekt ustawy o wypowiedzeniu Konwencji o rybołówstwie i ochronie żywych zasobów w Morzu Bałtyckim i Bełtach. Wypowiedzenie przez Polskę członkostwa w ramach konwencji gdańskiej jest konsekwencją przystąpienia Polski do Unii Europejskiej i realizacją wynikających z tego faktu zobowiązań. Jest to w pełni uzasadnione, dziwi jednak fakt, że dopiero teraz, po 5 miesiącach uczestniczenia Polski w Unii Europejskiej Sejm rozpatruje rządowy projekt ustawy.</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#KazimierzPlocke">Z punktu widzenia zarządzania rybołówstwem bałtyckim przez administrację polską po wystąpieniu Polski z konwencji gdańskiej zwiększy się przejrzystość decyzji dotyczących ochrony zasobów żywych i dozwolonego poziomu eksploatacji ryb w Bałtyku. Na mocy konwencji gdańskiej działa Międzynarodowa Komisja Rybołówstwa Morza Bałtyckiego, do której polscy rybacy zgłaszali wiele zastrzeżeń, m.in. w kwestii podziału kwot połowowych czy stanu zasobów żywych w morzu Bałtyckim.</u>
          <u xml:id="u-216.2" who="#KazimierzPlocke">W związku z wypowiedzeniem konwencji chciałbym spytać pana ministra, czy w nowych warunkach prawnych będzie możliwe dalsze funkcjonowanie Międzynarodowej Komisji Rybołówstwa Morza Bałtyckiego. Sytuacja zmieni się na tyle, że decyzje dotyczące realizacji Wspólnej Polityki Rybackiej będą podejmowane przez państwa Unii Europejskiej. Chciałbym również na zakończenie spytać pana ministra o kilka innych kluczowych spraw. Po pierwsze, jaką wysokość składki zapłaciła Polska za uczestnictwo w 2004 r. w tejże konwencji? Po drugie, w jaki sposób zostaną zagospodarowane limity połowowe przypadające Polsce oraz jak zostaną podzielone kwoty połowowe na 2005 r.? I trzecia kwestia, najważniejsza: jak będzie zorganizowana polska flota rybacka w 2005 r. i w latach następnych?</u>
          <u xml:id="u-216.3" who="#KazimierzPlocke">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Reasumując, chcę powiedzieć, że klub Platformy Obywatelskiej po uzyskaniu odpowiedzi na nasze pytania będzie głosował za przyjęciem projektu ustawy zawartego w druku nr 3196. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#TomaszNałęcz">I proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Lissa występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#AndrzejLiss">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie projektu ustawy o wypowiedzeniu Konwencji o rybołówstwie i ochronie żywych zasobów w Morzu Bałtyckim i Bełtach, sporządzonej w Gdańsku dnia 13 września 1973 r., druki nr 3196 i 3231.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#AndrzejLiss">Rzeczpospolita Polska jest stroną Konwencji o rybołówstwie i ochronie żywych zasobów w Morzu Bałtyckim i Bełtach. Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej spowodowało zmianę zakresu i charakteru zobowiązań wynikających z wielostronnych konwencji dotyczących rybołówstwa. Regulacja kwestii rybołówstwa w prawie Unii Europejskiej stanowi jeden z elementów Wspólnej Polityki Rolnej; zgodnie z postanowieniami traktatu i uregulowanym orzecznictwem Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości Wspólna Polityka Rolna należy do wyłącznych kompetencji wspólnot, co jest równoznaczne z przekazaniem przez państwa członkowskie swych kompetencji w tym zakresie Unii Europejskiej i przeniesieniem procesu decyzyjnego na szczebel Wspólnoty.</u>
          <u xml:id="u-218.2" who="#AndrzejLiss">Od momentu przystąpienia Polski do Unii Europejskiej interesy Polski reprezentuje Komisja Europejska. Należy podkreślić, że w stanowisku negocjacyjnym Polska potwierdziła, iż akceptuje zasady Wspólnej Polityki Rybackiej w zakresie dostępu do zasobów, w tym zasadę względnej stabilności. Jednocześnie Polska stała na stanowisku, że kwoty połowowe przyznane nam w okresie ostatnich 10 lat w ramach umów dwustronnych i wielostronnych nie powinny ulec zmianie i powinny wynikać z polskiej bazy historycznej oraz ogólnej kwoty połowowej. Strona polska uznała za możliwe - za zgodą Komisji - przesunięcie niewykorzystanych kwot połowowych między państwami członkowskimi w celu ich racjonalnego wykorzystania na zasadzie dobrowolności i obopólnej korzyści.</u>
          <u xml:id="u-218.3" who="#AndrzejLiss">Obecnie w celu wypełnienia zobowiązania konieczne jest podjęcie kroków proceduralnych w celu wystąpienia z umów wielostronnych, których dotyczy powyższa norma. Polska została związana konwencją w trybie ratyfikacji dokonanej przez Radę Państwa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Stosownie do art. 241 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej umowy międzynarodowe ratyfikowane przez RP na podstawie obowiązujących w czasie ich ratyfikacji przepisów konstytucyjnych i ogłoszenia w Dzienniku Ustaw uznaje się za umowy ratyfikowane za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie. Konwencja dotyczy członkostwa Polski w organizacji międzynarodowej i w związku z powyższym powinna być wypowiedziana za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-218.4" who="#AndrzejLiss">Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość popiera rozwiązanie przyjęte przez Komisję Spraw Zagranicznych oraz Komisję Infrastruktury o wypowiedzeniu Konwencji w rybołówstwie i ochronie żywych zasobów w Morzu Bałtyckim i Bełtach, sporządzonej w Gdańsku dnia 13 września 1973 r., a także stanowisko Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi w tej sprawie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Kalinowskiego występującego w imieniu Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#StanisławKalinowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego pragnę przedstawić Wysokiej Izbie stanowisko w sprawie projektu ustawy o wypowiedzeniu Konwencji o rybołówstwie i ochronie żywych zasobów w Morzu Bałtyckim i Bełtach, sporządzonej w Gdańsku w dniu 13 września 1973 r.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#StanisławKalinowski">Wysoki Sejmie! Polska, przystępując do Unii Europejskiej została zobowiązana do podjęcia właściwych środków w celu dostosowania jej pozycji w umowach międzynarodowych, w których Wspólnota Europejska lub inne państwa członkowskie są stronami, do praw i obowiązków wynikających z przystąpienia do Unii. Konwencja o rybołówstwie i ochronie żywych zasobów w Morzu Bałtyckim i Bełtach, sporządzona w Gdańsku 13 września 1973 r., dotyczy wyłącznie kwestii rybołówstwa, a jedną z jej stron jest Unia Europejska.</u>
          <u xml:id="u-220.2" who="#StanisławKalinowski">Z chwilą przystąpienia Polski do wspólnoty europejskiej interesy naszego kraju w niniejszej konwencji są reprezentowane przez Unię Europejską. Stało się zatem konieczne procedowanie zmierzające do wystąpienia z umowy wielostronnej, jaką jest omawiana konwencja. Polska za pośrednictwem Ministerstwa Spraw Zagranicznych powinna określić swoje stanowisko w zakresie współpracy dotyczącej rybołówstwa na Morzu Bałtyckim i Bełtach, a zwłaszcza zadbać o utrzymanie dotychczasowych kwot połowowych w tych akwenach.</u>
          <u xml:id="u-220.3" who="#StanisławKalinowski">Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego, opowiadając się za przyjęciem przedmiotowego projektu ustawy, wyraża przekonanie, że wypowiedzenie konwencji o rybołówstwie i ochronie zasobów żywych w Morzu Bałtyckim i Bełtach nie spowoduje pogorszenia polskich interesów połowowych w tym rejonie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-220.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Romualda Ajchlera występującego w imieniu Socjaldemokracji Polskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#RomualdAjchler">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Debatujemy nad projektem ustawy o wypowiedzeniu Konwencji o rybołówstwie i ochronie żywych zasobów w Morzu Bałtyckim i Bełtach, sporządzonej w Gdańsku dnia 13 września 1973 r. Projekt ustawy zmierza do tego, aby prezydent Rzeczypospolitej Polskiej wypowiedział tę konwencję; właściwie taka jest istota tego projektu. Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisja Spraw Zagranicznych przedyskutowały omawianą dzisiaj materię.</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#RomualdAjchler">Chcę oświadczyć, że Socjaldemokracja Polska poprze projekt ustawy i podczas głosowania będzie głosowała za jej przyjęciem. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Łącznego występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#JanŁączny">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie projektu ustawy o wypowiedzeniu Konwencji o rybołówstwie i ochronie żywych zasobów w Morzu Bałtyckim i Bełtach.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#JanŁączny">Rybołówstwo morskie rozwijało się dynamicznie w latach 1950–1990, osiągając w 1991 r. następujące wielkości: liczba jednostek ogółem 536, w tym flota dalekomorska 65; wielkość połowów ogółem 410 tys. ton, w tym połowy dalekomorskie 310 tys. ton. Od 1991 r. zarówno wielkość połowów, jak i liczba jednostek rybackich ulegały szybkiemu zmniejszeniu, osiągając w 2000 r. liczbę jednostek ogółem 441, w tym flota dalekomorska 24; wielkość połowów ogółem 200 tys. ton, w tym połowy dalekomorskie 59 tys. ton. W ostatnich latach liczebność polskiej floty rybackiej i wielkości połowów uległy dalszemu obniżeniu.</u>
          <u xml:id="u-224.2" who="#JanŁączny">Na stan ten wpływ mają wielorakie przyczyny i uwarunkowania, zarówno międzynarodowe, zewnętrzne, jak i wewnętrzne. Do uwarunkowań międzynarodowych należy zaliczyć ustanowienie w 1982 r. konwencji ONZ o prawie morza, wprowadzającej wyłącznie strefy ekonomiczne poszczególnych państw morskich. Powyższe decyzje ograniczyły możliwości połowowe polskiej floty na najbardziej wydajnych łowiskach, zaś wysokie opłaty za łowienie w tych strefach ekonomicznych znacznie skomplikowały możliwości połowowe polskiej floty dalekomorskiej. Do takich uwarunkowań należy też zmniejszenie z roku na rok limitów na połowy bałtyckie, ustalonych przez Międzynarodową Komisję Rybołówstwa Morza Bałtyckiego, co bardzo odczuwają polscy rybacy bałtyccy.</u>
          <u xml:id="u-224.3" who="#JanŁączny">Do uwarunkowań wewnętrznych należy zaliczyć nieuporządkowane problemy polskiej strefy ekonomicznej, co wpływa na niekorzyść polskich rybaków bałtyckich, przy zmniejszającej się starej flocie połowowej oraz znacznie nowocześniejszej i szybszej flocie rybackiej Danii i Niemiec, a także nierówne prawa przysługujące rybakom polskim i rybakom Unii Europejskiej - większe dopłaty dla rybaków Unii Europejskiej. Problem ten pogłębia się po wstąpieniu Polski do Unii, stąd też wymaga szybszego unormowania.</u>
          <u xml:id="u-224.4" who="#JanŁączny">Należy mieć świadomość, że będą następowały dalsze ograniczenia zarówno zewnętrzne, jak i wewnętrzne, związane z rybołówstwem dalekomorskim i bałtyckim. Problem ten powinien być wszechstronnie przeanalizowany i znaleźć należne mu miejsce w dokumencie dotyczącym polskiej strategii morskiej. Rybacy nie mogą żyć w niepewności, pozostawieni samym sobie. Rybacy, szczególnie bałtyccy, związani są pokoleniowo z rybołówstwem. Stanowią małe rodzinne przedsiębiorstwa rybackie, dla których połów ryb jest jedynym źródłem utrzymania rodziny. Stanowi to jednocześnie znaczący procent zatrudnienia w tym zawodzie.</u>
          <u xml:id="u-224.5" who="#JanŁączny">Należy uporządkować problemy polskiego rybołówstwa morskiego, szczególnie teraz, po wejściu Polski do Unii Europejskiej, zdając sobie sprawę z tego, że są one podporządkowane Wspólnej Polityce Rybackiej Unii, która wprowadza niekorzystne dla polskich rybaków zmiany.</u>
          <u xml:id="u-224.6" who="#JanŁączny">Polska, posiadająca 500-kilometrowy dostęp do Morza Bałtyckiego, jak i bogate kilkudziesięcioletnie doświadczenie w zakresie rybołówstwa morskiego oraz liczną wykwalifikowaną kadrę, ma szansę kontynuacji tradycji rybołówstwa morskiego, w tym szczególnie rybołówstwa bałtyckiego, w ramach opracowanego systemu ekonomicznie i społecznie uzasadnionego, co powinno znaleźć miejsce w opracowanej polskiej polityce morskiej. W projekcie Narodowego Planu Rozwoju na lata 2004–2006, w dziale: Gospodarka morska, pominięto polską strefę ekonomiczną Bałtyku. W ostatnim okresie powstają także obawy polskich rybaków zajmujących się rybołówstwem bałtyckim w związku z nieuregulowaną polską strefą ekonomiczną Bałtyku. Stąd też powyższy problem nabiera coraz większej ważności i wymaga pilnego uregulowania.</u>
          <u xml:id="u-224.7" who="#JanŁączny">Przedstawiając powyżej ogólny zarys korzyści płynących dla kraju z wykorzystania zasobów morza oraz potrzeby wprowadzania mechanizmów ułatwiających zintegrowane zarządzanie polską strefą ekonomiczną Bałtyku, uważamy, że zagadnienia te powinny znaleźć należne im miejsce zarówno w polskiej strategii morskiej, jak i w dokumentach wytyczających polską politykę morską państwa.</u>
          <u xml:id="u-224.8" who="#JanŁączny">Poprzemy projekt ustawy o wypowiedzeniu Konwencji o rybołówstwie i ochronie żywych zasobów w Morzu Bałtyckim i Bełtach, pod warunkiem że kwoty połowowe przyznawane Polsce w okresie ostatnich dziesięciu lat w ramach umów dwustronnych i wielostronnych nie powinny ulec zmianie, lecz winny wynikać z polskiej bazy historycznej oraz ogólnej kwoty połowowej. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-224.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Fedorowicza występującego w imieniu Ligi Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#AndrzejFedorowicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W dniu, kiedy Polacy powiedzieli Unii Europejskiej „tak” zgodzili się na skutki tej decyzji. Czyli Polska, która mogła w miarę swobodnie zawierać umowy dwustronne międzynarodowe, obecnie takiej możliwości, zwłaszcza w sprawach gospodarczych, nie ma, ponieważ dzisiaj Polskę „wyręcza” w tym już nie Związek Radziecki, tylko Unia Europejska. I wszyscy, którzy dzisiaj wyrażają wielki żal, że nie możemy zawrzeć umowy bądź stracimy kwoty połowowe, niech mają pretensję do siebie, że tak namawiali do Unii Europejskiej - bo to już jest skutek.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Aumiller: Szczególnie Platforma.)</u>
          <u xml:id="u-226.2" who="#AndrzejFedorowicz">Panie pośle Andrzeju - bo wystąpi po kolei trzech Andrzejów; ja rozpoczynam ten maraton - przyznaję panu rację, ale przyganiał kocioł garnkowi. Namawialiście wszyscy. Trzeba tylko powiedzieć otwarcie, wszyscy, którzy namawiali, że ponosicie za to odpowiedzialność. Ponosicie odpowiedzialność za to, co się stało i stanie. Liga staje w przymusowej sytuacji, jako partia opozycyjna wobec tej polityki, i powie tak: Narodzie polski, powiedziałeś Unii „tak” w swojej większości, a więc konsekwencje będziesz ponosił. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-226.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Aumillera występującego w imieniu Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#AndrzejAumiller">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym się od razu odnieść do wystąpienia kolegi. Ma w 100% rację, że musimy podejmować decyzje, które nas obligują naszym członkostwem. Jest to rzecz oczywista i stąd jest ta ustawa. Zezwalamy prezydentowi poprzez tę ustawę, żeby wypowiedział Konwencję o rybołówstwie i ochronie żywych zasobów w Morzu Bałtyckim i Bełtach.</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#AndrzejAumiller">Ale trzeba się zastanowić nad jedną kwestią. Mówimy o kwotach połowowych. Pamiętam, mieliśmy przecież niedawno spotkanie komisji na Wybrzeżu, rozmawialiśmy z rybakami o problemach tych kwot, które się naszym rybakom należą. Tylko jest taki problem: Co z innymi łowiskami? Bo prawdę mówiąc, to nasz Bałtyk jest bardzo ubogi, trzeba teraz intensywnie popracować, żeby przywrócić jego zasobność. Pozostaje tylko kwestia, jak nasi rybacy będą mieli zrekompensowane oddanie tych kwot, bo nie będąc w Unii, mogliśmy sobie swobodnie w swojej sferze łowić. I warto by było, żeby pani minister... Jest tutaj pan minister i dobrze by było, żeby odpowiedział, jak rząd nasz będzie występował i walczył o kwoty połowowe, które by się nam należały, tak jak innym członkom Unii Europejskiej. Wiemy, że tam za likwidację, złomowanie i wycofywanie kutrów są opłaty. Pozostaje sprawa tych, którzy by nie chcieli z zawodem zerwać i nadal rybołówstwo uprawiać.</u>
          <u xml:id="u-228.2" who="#AndrzejAumiller">Jak już powiedzieliśmy, jesteśmy w Unii Europejskiej, to zobowiązuje. W związku z tym Klub Parlamentarny Unii Pracy będzie popierał sprawozdanie komisji rekomendujące Wysokiej Izbie uchwalenie ustawy, w której wyraża się zgodę, zezwala prezydentowi na dokonanie wypowiedzenia konwencji gdańskiej. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Jagiełłę występującego w imieniu Partii Ludowo-Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#AndrzejJagiełło">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Koła Poselskiego Partii Ludowo-Demokratycznej mam zaszczyt przedstawić opinię dotyczącą sprawozdania Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Spraw Zagranicznych o rządowym projekcie ustawy o wypowiedzeniu Konwencji o rybołówstwie i ochronie żywych zasobów w Morzu Bałtyckim i Bełtach, sporządzonej w Gdańsku w dniu 13 września 1973 r. Powyższa Konwencja o rybołówstwie i ochronie zasobów żywych w Morzu Bałtyckim i Bełtach dotyczy jedynie kwestii rybołówstwa, której jedną ze stron jest Wspólnota Europejska, dlatego od dnia przystąpienia Polski do Unii Europejskiej interesy nasze reprezentuje Komisja Europejska. Zdaniem koła poselskiego konieczne staje się wypowiedzenie umów wielostronnych. W myśl przepisów konwencji jej wypowiedzenie może nastąpić po upływie pięciu lat od daty wejścia w życie konwencji. W opinii Koła Poselskiego Partii Ludowo-Demokratycznej należy podkreślić fakt, iż w stanowisku negocjacyjnym nasz kraj zaakceptował zasady Wspólnej Polityki Rybackiej w zakresie dostępu do zasobów, w tym także zasad względnej stabilności. Kraj nasz uważa, że kwoty połowowe, które zostały nam przyznane w ostatnich 10 latach, nie powinny się zmienić. W opinii Koła Poselskiego Partii Ludowo-Demokratycznej wypowiedzenie niniejszej konwencji jest konieczne, gdyż nasz kraj w momencie przystąpienia do Wspólnoty Europejskiej zobowiązany został do nowych stanowisk wobec organizacji międzynarodowych oraz umów międzynarodowych, których Unia Europejska jest również stroną. Trzeba podkreślić, że wstąpienie Polski do Wspólnot Europejskich powoduje, iż stajemy się częścią wspólnej polityki w dziedzinie rybołówstwa, a to z kolei oznacza respektowanie postanowień i uzgodnień w Unii w tej dziedzinie. W przypadku Konwencji o rybołówstwie i ochronie żywych zasobów stroną jest także Wspólnota Europejska. Wynika z tego, iż w imieniu państw członkowskich w ramach niniejszej umowy działa Wspólnota za pośrednictwem Komisji Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#AndrzejJagiełło">W opinii Koła Poselskiego Partii Ludowo-Demokratycznej wypowiedzenie powyższej konwencji jest uzasadnione. Właściwym trybem jest wypowiedzenie w formie ustawy. Z tych też powodów Koło Poselskie Partii Ludowo-Demokratycznej przychyla się do sprawozdania Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Spraw Zagranicznych o wypowiedzeniu Konwencji o rybołówstwie i ochronie żywych zasobów w Morzu Bałtyckim i Bełtach. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-230.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Gertrudę Szumską występującą w imieniu Koła Poselskiego „Dom Ojczysty”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#GertrudaSzumska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z powodów oczywistych sprawa polskiego rybołówstwa jest jedną z najbardziej żywotnych dla naszego bytu narodowego i państwowego. Dyskusja nad rządowym projektem ustawy z dnia 29 lipca 2004 r. (druk nr 3196) o wypowiedzeniu przez Rzeczpospolitą Polską Konwencji o rybołówstwie i ochronie żywych zasobów w Morzu Bałtyckim i Bełtach, podpisanej w Gdańsku dnia 13 września 1973 r., popularnie zwanej konwencją gdańską, nie ma większego sensu, gdyż projekt ten jest wyłącznie logiczną konsekwencją akcesu Polski do Unii Europejskiej i wynikającej z tego faktu konieczności uporządkowania zakresu i charakteru naszych zobowiązań prawnomiędzynarodowych. Od momentu przystąpienia Polski do Unii Europejskiej nasze interesy w konwencji reprezentuje bowiem Komisja Europejska, Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisja Spraw Zagranicznych. Słusznie więc wniosły o uchwalenie tej ustawy bez poprawek, druk nr 3231 z dnia 8 września 2004 r. Rzecz w tym, że ten wyłącznie formalnoprawny zabieg stać się powinien okazją do jeszcze jednej pilnej debaty nad stanem polskiego rybołówstwa morskiego przybrzeżnego i zatokowego, aby odpowiedzieć na takie pytania: Czy nasz rząd w dostateczny sposób chroni interesy polskich rybaków na forum Komisji Europejskiej? Czy nasz rząd podejmuje wszelkie możliwe kroki, aby polskiemu rybakowi choćby wyrównać szanse wobec zagranicznej unijnej konkurencji?</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#GertrudaSzumska">Z głębokim żalem i troską stwierdzamy, że na obydwa pytania należy udzielić negatywnej odpowiedzi. Jest aż nadto widoczne, że rząd polski nie prowadzi żadnej spójnej i sensownej polityki morskiej, której częścią powinna być stała troska o ochronę i rozwój polskiego rybołówstwa. Zamiast tego przyklaskuje tylko wyjątkowo nikczemnym krokom władz Unii Europejskiej, które pod godnym Orwella pretekstem restrukturyzacji polskiego rybołówstwa chcą za relatywnie niewielkie pieniądze zlikwidować większość polskich jednostek łowczych, stwarzając w ten sposób miejsca pracy i zbytu dla swoich rybaków. Dobrym przykładem nieskuteczności poczynań polskiego rządu odnośnie do polskiego rybołówstwa nawet w ramach Unii Europejskiej jest sprawa unijnego przepisu zabraniającego stosowania dryfujących sieci skrzelowych pod zupełnie absurdalnym pretekstem ochrony morświnów, które na południowym Bałtyku praktycznie nie występują i bywają tak samo rzadkim gościem, jak miecznik czy wieloryb. Wniosek naszego Departamentu Rolnictwa w tej sprawie Komisja Europejska po prostu odrzuciła. Kolejnym absurdem jest wyznaczenie tylko w przypadku Polski okresu ochronnego dla flądry, przy zachowaniu jednocześnie otwartego rynku dla fląder złowionych przez wolnych od okresu ochronnego rybaków norweskich. Podobnie wygląda sprawa odszkodowań za okresy ochronne, a raczej ich brak dla polskiego rybaka.</u>
          <u xml:id="u-232.2" who="#GertrudaSzumska">Są to tylko uwagi wskazujące na coraz bardziej realną groźbę faktycznego unicestwienia polskiego morskiego rybołówstwa ze wszystkimi tego konsekwencjami. Wielokrotnie ostrzegaliśmy przed szkodliwymi następstwami wejścia Polski do Unii Europejskiej. Skoro jednak ten akces stał się faktem, polskie rządy są zobligowane do zminimalizowania jego negatywnych następstw i osiągnięcia z faktu członkostwa w Unii Europejskiej maksymalnie możliwych korzyści. Tymczasem brak jakiejkolwiek polityki morskiej państwa, a więc także sensownej i spójnej polityki wobec polskiego rybołówstwa morskiego degraduje Polskę do pozycji półkolonii bogatych i rozwiniętych państw unijnych, nie dając społeczeństwu polskiemu nawet szansy wyjścia z tej samobójczej pułapki. Morze żywi i bogaci, ale jak na razie to tylko naszych konkurentów.</u>
          <u xml:id="u-232.3" who="#GertrudaSzumska">W tym stanie rzeczy Dom Ojczysty będzie głosował przeciwko rządowemu projektowi ustawy na znak protestu wobec braku polityki morskiej państwa. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-232.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#TomaszNałęcz">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-233.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana ministra Józefa Jerzego Pilarczyka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#JózefJerzyPilarczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę odpowiedzieć na zadane pytania, ale również podać kilka uwag natury ogólnej, może podstawowych informacji, bo z niektórych wypowiedzi, chociażby ostatniej wypowiedzi pani poseł Szumskiej, wynika, że jednak ta wiedza o problemach polskiego rybołówstwa jest dość trudna i naprawdę chyba polityka przysłania jak gdyby merytoryczne podejście do interesów polskiego rybołówstwa. A więc chciałbym szczególnie pani poseł przekazać taką informację, że problem polskiego, europejskiego, światowego rybołówstwa leży przede wszystkim w kurczących się drastycznie zasobach ryb na świecie. I to jest podstawowy problem. Pan poseł Łączny podawał liczby sprzed dziesięciu, piętnastu lat przedstawiające, jakie ilości ryb łowiła polska flota. Na Bałtyku, jeśli chodzi o niektóre gatunki, jeszcze 15 lat temu łowiliśmy 10 razy więcej, niż łowimy w chwili obecnej. Nie łowimy obecnie 16 tys. ton dorsza nie dlatego, że nam nie każe Unia Europejska, bo tak jak ktoś powiedział, kiedyś nam jeszcze inne mocarstwo nie kazało, tylko po prostu dlatego, że przez dziesiątki lat zarówno na Bałtyku, jak i na Morzu Północnym, w różnych rejonach Atlantyku człowiek bez przynależności narodowej prowadził grabieżczą politykę rybacką, teraz świat się ocknął i podjął działania w celu ochrony żywych zasobów mórz. Po prostu problem polskiego rybołówstwa polega na tym, że w Bałtyku, tak jak i w innych akwenach, niektórych gatunków jest nieproporcjonalnie mniej, niż potrzeba do zaspokojenia zapotrzebowania konsumentów rynku europejskiego, i sąd też ogranicznikami w eksploatacji Bałtyku są przede wszystkim wskaźniki mówiące o aktualnym zasobie danych gatunków w Bałtyku.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#JózefJerzyPilarczyk">Taki cel przyświecał w momencie założenia Międzynarodowej Komisji Morza Bałtyckiego, po to została ta komisja powołana, wtedy wszystkie państwa nadbałtyckie były jej członkami. Celem tej komisji przede wszystkim było prowadzenie systematycznych badań zasobów mórz, z wykorzystaniem takich jednostek jak chociażby polski Morski Instytut Rybacki, ale również jednostek badawczych innych krajów członkowskich, aby na tej podstawie można było określić, ile w danym roku na Bałtyku można złowić poszczególnych gatunków ryb.</u>
          <u xml:id="u-234.2" who="#JózefJerzyPilarczyk">Dzięki funkcjonowaniu Międzynarodowej Komisji Morza Bałtyckiego dla poszczególnych państw nadbałtyckich ustanowiono stałe wskaźniki korzystania z zasobów dla poszczególnych gatunków. Ani w czasie funkcjonowania komisji Morza Bałtyckiego, ani po jej likwidacji, która niebawem nastąpi, nikt nie będzie imiennie dla danego państwa przydzielał kwoty ryb. Będzie ustalana ilość ryb danego gatunku, którą można odłowić w Bałtyku, i będą respektowane wskaźniki, jakie do tej pory obowiązywały.</u>
          <u xml:id="u-234.3" who="#JózefJerzyPilarczyk">Jeśli chodzi o podstawowe gatunki ryb limitowane do połowów na Bałtyku, Polska ma, można powiedzieć, zawsze nieco powyżej 1/5. W zależności od gatunku to się waha od 21 do 23%. To jest nasz udział połowów na Bałtyku.</u>
          <u xml:id="u-234.4" who="#JózefJerzyPilarczyk">Jest limitowany np. połów ryb płaskich...</u>
          <u xml:id="u-234.5" who="#komentarz">(Poseł Kazimierz Plocke: Łososia!)</u>
          <u xml:id="u-234.6" who="#JózefJerzyPilarczyk">...limitowany jest połów dorsza, śledzia, szproty i łososia. To są cztery gatunki limitowane - pozostałe nie są limitowane - po to, żeby również pozostałe gatunki, szczególnie ryby płaskie, zachować chociażby dla dla polskiego rynku, gdzie flądra ma szczególne znaczenie - muszę powiedzieć, że w innych krajach nadbałtyckich flądra nie ma takiego znaczenia jak w Polsce, po prostu w Polsce konsument się przyzwyczaił do ryb płaskich, ceni je sobie i tu jest największy rynek ryb płaskich.</u>
          <u xml:id="u-234.7" who="#komentarz">(Poseł Kazimierz Plocke: I do belony, panie ministrze.)</u>
          <u xml:id="u-234.8" who="#JózefJerzyPilarczyk">Też.</u>
          <u xml:id="u-234.9" who="#JózefJerzyPilarczyk">Tak więc przede wszystkim to u nas w Polsce m.in. również rybacy dopominali się o to i to ustanowiliśmy - dość precyzyjne i dość restrykcyjne przepisy dotyczące ochrony m.in. flądry.</u>
          <u xml:id="u-234.10" who="#JózefJerzyPilarczyk">Fakt faktem, że w krajach członkowskich Unii Europejskiej znaczenia ochrony ryb płaskich, flądry, nie doceniano. Chyba pani poseł się pomyliła, nie chodziło o Norwegię i przepisy norweskie, tylko raczej o przepisy duńskie i w tej chwili przepisy Unii Europejskiej, że okresy i zasady poławiania fląder w okresach ochronnych są tam liberalniejsze niż w Polsce. Ale nie oznacza to, że należy przepisy o ochronie flądry na Bałtyku zliberalizować, tylko trzeba przepisy Unii Europejskiej dostosować do tego, co stosujemy w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-234.11" who="#JózefJerzyPilarczyk">Szczególnie niebezpieczne są połowy np. narzędziami ciągnionymi, zwłaszcza na wodach płytkich. Trałowanie powoduje, można powiedzieć, czyszczenie dna morza z wszystkiego. Stąd też dla ochrony ryb płaskich tworzy się akweny zamknięte, gdzie np. danymi narzędziami poławiać nie wolno.</u>
          <u xml:id="u-234.12" who="#komentarz">(Poseł Gertruda Szumska: Ale nie polskich jednostek.)</u>
          <u xml:id="u-234.13" who="#JózefJerzyPilarczyk">Tak więc jeśli chodzi najważniejsze działania polskiego rybołówstwa, to przede wszystkim takimi działaniami są ochrona tych żywych zasobów, działania, które dają możliwość odbudowy stad na poziomie satysfakcjonującym również polskich rybaków. I właśnie w tej chwili znajdujemy się w takim okresie.</u>
          <u xml:id="u-234.14" who="#JózefJerzyPilarczyk">Ja mówię to otwarcie rybakom i mówię to otwarcie również w parlamencie nie po razu pierwszy, że niestety oprócz tych mechanizmów, które wprowadziliśmy dla ochrony np. dorsza, nieskuteczne są niektóre działania, funkcjonuje w dalszym ciągu tzw. nieewidencjonowana strefa, nieewidencjonowane połowy i w chwili obecnej istnieje podstawa do tego, żeby to zdyscyplinować, żeby jednak przestrzegać tych limitów, a szczególnie wymiarów ochronnych np. dorsza, terminów, w których ten dorsz się rozmnaża i rośnie, żeby nie wpływać negatywnie na sytuację, w jakiej za kilka lat znajdą się polscy rybacy.</u>
          <u xml:id="u-234.15" who="#JózefJerzyPilarczyk">Tak więc jeśli chodzi o Wspólną Politykę Rybacką, to jej cele są praktycznie tożsame z celami, które do tej pory stawia sobie polskie rybołówstwo, i krytyki niewątpliwie nie wytrzymuje sformułowanie, że Unia Europejska podejmuje nikczemne kroki dla zlikwidowania polskiego rybołówstwa, że chce traktować Polskę i polskie rybołówstwo jako półkolonię.</u>
          <u xml:id="u-234.16" who="#komentarz">(Poseł Ewa Kantor: Wykończycie tak rybaków.)</u>
          <u xml:id="u-234.17" who="#JózefJerzyPilarczyk">Pani poseł, proszę przeanalizować założenia i tabele finansowania sektorowego programu operacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-234.18" who="#JózefJerzyPilarczyk">Te środki, ponad miliard złotych, które wydamy na restrukturyzację polskiego rybołówstwa, całej strefy nadmorskiej, infrastruktury portowej, w kilkudziesięciu procentach, w sześćdziesięciu kilku procentach pochodzą z budżetu Unii Europejskiej. I jeśli się mówi, że to są nikczemne kroki Unii Europejskiej, to muszę pani powiedzieć, że restrukturyzacji polskiego rybołówstwa, które ma na celu dostosowanie floty do aktualnych zasobów Morza Bałtyckiego, nie mogliśmy rozpocząć dlatego, że z polskiego budżetu nie mogliśmy wysupłać około 500 mln zł rocznie po to, żeby całą tę operację przeprowadzić. W tej chwili tę operację prowadzimy. Rybacy sami wiedzą o tym, że ilość łodzi, ilość kutrów na Bałtyku jest za duża, że te mechanizmy, które są w sektorowym programie operacyjnym, dają możliwość otrzymania rzetelnej i uczciwej rekompensaty za złomowanie statków, dają możliwość wcześniejszego przejścia na emeryturę, dają możliwość przekwalifikowania rybaków do innych zawodów, dają możliwość rozwoju infrastruktury w portach. I to jest właśnie to, co pani poseł nazywa czy polityką morską, czy polityką rybacką. Jesteśmy nareszcie w sytuacji takiej, że mając środki, w dużej mierze z kasy Unii Europejskiej, możemy realizować to, o czym od kilku lat tylko mówiliśmy, ponieważ polskiego budżetu na to nie było stać.</u>
          <u xml:id="u-234.19" who="#JózefJerzyPilarczyk">Chciałbym jeszcze odpowiedzieć na pytania pana posła Plocke. Nasza składka w komisji Morza Bałtyckiego wynosiła 49 tys. dolarów rocznie. Sytuacja wygląda w ten sposób, że Komisja Europejska przygotowała w tej chwili decyzję o wypowiedzeniu również, jako Wspólnota Europejska, umowy tej konwencji, o której mówimy, dlatego że w tej konwencji pozostałyby tylko dwie strony: Wspólnota Europejska i Rosja. Nawet niektórych procedur, chociażby związanych z podejmowaniem decyzji, które są zawarte w niektórych przepisach konwencji, nie można by było przeprowadzać, bo zawsze przy dwóch stronach jest proporcja głosów 50 na 50, a niektóre decyzje musiałyby być podejmowane większością 2/3 głosów. Nie da się więc tego realizować. Komisja Europejska, Unia Europejska zamierza podpisać z Rosją umowę bilateralną i wszystkie te zasady, które do tej pory obowiązywały w ramach racjonalnego wykorzystania zasobów Bałtyku, będą respektowane.</u>
          <u xml:id="u-234.20" who="#JózefJerzyPilarczyk">Tak więc praktycznie sytuacja w zakresie ustalania limitów połowowych na Bałtyku nie zmieni się. Te limity, o które pan pytał, panie pośle Plocke, pozostają bez zmian.</u>
          <u xml:id="u-234.21" who="#JózefJerzyPilarczyk">Tak jak na wstępie mówiłem, największe kontrowersje wzbudza i będzie wzbudzać ustalenie globalnej ilości ryb danego gatunku, które można w Bałtyku wyłowić. Jeśli chodzi o dorsze, bo to jest, można powiedzieć, największy problem, największe jest zagrożenie dla tego gatunku, to na ostatnim posiedzeniu komisji Morza Bałtyckiego w Gdyni nie ustalono limitów na 2005 r. Będzie to podjęte dopiero w grudniu. Prowadzimy konsultacje. Chcę poinformować, że w dniu wczorajszym miałem m.in. spotkanie z przedstawicielami Finlandii, Estonii, Litwy i Łotwy. Omawialiśmy przyszłość Europejskiego Funduszu Rybołówstwa, ale również nasz wniosek - wniosek w sprawie utrzymania co najmniej na dotychczasowym poziomie w 2005 r. kwoty na połów dorszy. Bo jednak wskaźniki mówiące o zasobności dorszy w Bałtyku wskazują na to, że trzeba było te kwoty obniżyć. Nie chcemy tego robić, nawet za cenę wydłużenia się procesu odbudowy stada dorszy, z tego powodu, że jest to pierwszy rok restrukturyzacji rybołówstwa i żeby nie zaistniała taka sytuacja, że z jednej strony restrukturyzujemy flotę, zmniejszamy liczebność nakładu połowowego i zamiast oczekiwanego wzrostu kwoty przypadającej na jeden kuter, trzeba będzie ją na przykład z racji globalnej mniejszej kwoty obniżyć.</u>
          <u xml:id="u-234.22" who="#JózefJerzyPilarczyk">Jak będzie funkcjonować flota w 2005 r.? Rozpoczęliśmy w tej chwili przyjmowanie wniosków. Zgłoszono blisko 180 wniosków dotyczących różnych działań, najczęściej są to wnioski związane z likwidacją jednostek i wnioski o wypłatę odszkodowania. Szacujemy, że to założenie - założenie teoretyczne, bo to tylko można było oprzeć na przewidywaniach - że około 35–40% floty zostanie zredukowane do 2006 r., będzie możliwe do zrealizowania. Dałoby to w sumie szansę na podwyższenie indywidualnych kwot połowowych również na poziomie 40%, w niektórych przypadkach 50%.</u>
          <u xml:id="u-234.23" who="#JózefJerzyPilarczyk">Pragnę poinformować, że obecnie weszliśmy już, można powiedzieć, w decydującą fazę rozstrzygania o zasadach korzystania z kwot połowowych, szczególnie dorszy, na Bałtyku w 2005 r. Przygotowujemy rozporządzenie, może dość kontrowersyjne, zaproponowaliśmy tzw. przydział w zależności od rodzaju floty, na przykład chcemy wycofać zasadę, że jeżeli ktoś ma jednostkę typowo szprotową czy do połowów tego typu narzędziami przystosowanymi do połowów pelagicznych, żeby nie przydzielać mu dorszy po to, żeby skoncentrował się na jednym gatunku ryb, natomiast żeby w to miejsce tę kwotę otrzymali inni rybacy, którzy tylko i wyłącznie żyją z połowów dorszy.</u>
          <u xml:id="u-234.24" who="#JózefJerzyPilarczyk">Tak więc ten projekt jest obecnie poddany pod dyskusję, zbieramy opinie. Zobowiązałem się, że w dniu jutrzejszym, chociaż rozesłaliśmy te projekty, pan poseł o to się zwrócił, pan poseł również ten projekt otrzyma.</u>
          <u xml:id="u-234.25" who="#JózefJerzyPilarczyk">Kończąc, przewiduję, że Międzynarodowa Komisja Morza Bałtyckiego z końcem roku 2005 przestanie istnieć. W 2006 r. procedury zostaną wyczerpane. Procedury unijne. Wspólnoty Europejskie wystąpią z konwencji, co będzie oznaczać, że Polsce jako depozytariuszowi przyjdzie być również likwidatorem tej konwencji. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#TomaszNałęcz">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-235.2" who="#komentarz">(Poseł Gertruda Szumska: Czy mogę ad vocem, panie marszałku?)</u>
          <u xml:id="u-235.3" who="#TomaszNałęcz">Nie, już jest zakończona debata, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-235.4" who="#komentarz">(Poseł Gertruda Szumska: Ale ad vocem...)</u>
          <u xml:id="u-235.5" who="#TomaszNałęcz">Pani poseł, nie ma w regulaminie trybu ad vocem. Bardzo mi przykro.</u>
          <u xml:id="u-235.6" who="#komentarz">(Poseł Gertruda Szumska: Do mnie mówił pan minister i chciałabym tylko to sprostować.)</u>
          <u xml:id="u-235.7" who="#TomaszNałęcz">Nie, pani poseł, wystąpienie ministra i posła sprawozdawcy kończy debatę. Już nie udzielam głosu posłom, naprawdę.</u>
          <u xml:id="u-235.8" who="#komentarz">(Poseł Bronisława Kowalska: Ale przecież jest tu pan minister, to może podejść pani poseł i...)</u>
          <u xml:id="u-235.9" who="#komentarz">(Poseł Gertruda Szumska: Zwrócił się do mnie pan minister... Chciałabym tylko sprostować.)</u>
          <u xml:id="u-235.10" who="#TomaszNałęcz">Ale mylnie przytoczył pani wypowiedź?</u>
          <u xml:id="u-235.11" who="#komentarz">(Poseł Gertruda Szumska: Nie, niewłaściwie zrozumiał.)</u>
          <u xml:id="u-235.12" who="#TomaszNałęcz">Nie, no, jak niewłaściwie zrozumiał, to już jest...</u>
          <u xml:id="u-235.13" who="#TomaszNałęcz">Nie, szanowni państwo, zamykam debatę, bo inaczej otworzyłbym na nowo debatę nie tylko teraz, ale w każdym innym punkcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-235.14" who="#komentarz">(Poseł Gertruda Szumska: Dwa, trzy zdania.)</u>
          <u xml:id="u-235.15" who="#TomaszNałęcz">Bardzo proszę, pani poseł, w trybie sprostowania - ale w trybie sprostowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#GertrudaSzumska">Tak jest.</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#GertrudaSzumska">Panie ministrze... Czy mogę? Panie ministrze, pan mówił o równym traktowaniu rybaków. Chciałabym tu powrócić do tego, co powiedziałam. Jeżeli chodzi o flądrę, to przecież wiemy, że w tym czasie był okres ochronny dla Polaków, a dla Duńczyków był to okres łowny. To jest jedno.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#TomaszNałęcz">Nie, ale pani poseł, pani poseł pani nadużyła mojego zaufania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#GertrudaSzumska">Ale tylko dodam...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#TomaszNałęcz">Pani poseł, pani nadużyła mojego zaufania. Pani polemizuje z ministrem, a nie prostuje swojej wypowiedzi. Proszę naprawdę już zakończyć wypowiedź, bo to nie jest tryb sprostowania, tylko na nowo odżywa debata merytoryczna na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-239.1" who="#komentarz">(Poseł Ewa Kantor: Tak, bo to już jak do ściany.)</u>
          <u xml:id="u-239.2" who="#TomaszNałęcz">Wysoki Sejmie! Zamykam debatę.</u>
          <u xml:id="u-239.3" who="#TomaszNałęcz">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy jutro w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-239.4" who="#TomaszNałęcz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 8. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Spraw Zagranicznych o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji Uchwały Nr 90 - zmiana Umowy o utworzeniu Banku w celu przyjęcia Mongolii jako kraju operacji, podjętej przez Radę Gubernatorów Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju w dniu 30 stycznia 2004 r. (druki nr 3209 i 3270).</u>
          <u xml:id="u-239.5" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią poseł Bronisławę Kowalską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#BronisławaKowalska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przypadł mi w udziale zaszczyt przedstawienia Wysokiej Izbie sprawozdania Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Spraw Zagranicznych o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji uchwały nr 90 - zmiana umowy o utworzeniu banku w celu przyjęcia Mongolii jako kraju operacji, podjętej przez Radę Gubernatorów Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju w dniu 30 stycznia 2004 r., druki 3209 i 3270.</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#BronisławaKowalska">W dniu 29 maja 1990 r. w Paryżu przedstawiciele 39 państw podpisali umowę o utworzenie Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju. Umowa weszła w życie w dniu 28 marca 1991 r. z chwilą jej ratyfikacji przez 2/3 akcjonariuszy. Polska jest członkiem założycielem Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju. Podstawą prawną współpracy Polski z EBOR jest ratyfikowana umowa o utworzeniu EBOR. W dniu 30 stycznia 2004 r. Rada Gubernatorów Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju przyjęła uchwałę nr 90, która wprowadza zmianę do art. 1 umowy o utworzeniu Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju. Zmiana dotyczy włączenia Mongolii do grupy tzw. krajów operacji EBOR, uprawnionych do otrzymywania finansowania z EBOR. Mongolia jest członkiem EBOR od 2000 r., ale nie należy do krajów, w których bank może prowadzić działania. W związku z powyższym premier Mongolii wystąpił do banku z wnioskiem o podjęcie stosownych kroków, które umożliwią EBOR-owi prowadzenie działalności w Mongolii. Konieczność wprowadzenia wyżej wymienionej zmiany do umowy o utworzeniu Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju związana jest z faktem, że Mongolia nie znajduje się na obszarze, który założyciele banku wskazali jako obszar działalności EBOR.</u>
          <u xml:id="u-240.2" who="#BronisławaKowalska">Uchwała nr 90 Rady Gubernatorów została przyjęta jednomyślnie. Wszyscy gubernatorzy głosowali za przyjęciem proponowanej zmiany, w tym również gubernator reprezentujący Polskę. Funkcję tę pełni prezes Narodowego Banku Polskiego.</u>
          <u xml:id="u-240.3" who="#BronisławaKowalska">W związku z faktem, że proponowana zmiana dotyczy celu i funkcji banku, niezbędna jest akceptacja przez wszystkie kraje i instytucje członkowskie Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju.</u>
          <u xml:id="u-240.4" who="#BronisławaKowalska">Wprowadzenie proponowanej zmiany, to jest włączenie Mongolii do grupy tzw. krajów operacji EBOR, nie spowoduje dla Polski obciążeń finansowych, umożliwi natomiast EBOR-owi wspieranie transformacji gospodarczej w tym kraju, a tym samym spowoduje rozszerzenie kompetencji banku.</u>
          <u xml:id="u-240.5" who="#BronisławaKowalska">Połączone komisje pracowały nad wyżej wymienioną ustawą w dniu 23 września 2004 r. i po odbytej dyskusji z udziałem podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych pana Jakuba Wolskiego oraz pani Agnieszki Rudniak-Jancewicz, zastępcy dyrektora w Ministerstwie Finansów, jednogłośnie zarekomendowały Sejmowi przyjęcie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-240.6" who="#BronisławaKowalska">Wysoka Izbo! W imieniu połączonych komisji wnoszę o uchwalenie przez Wysoką Izbę proponowanej ustawy. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#TomaszNałęcz">Bardzo dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-241.1" who="#TomaszNałęcz">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-241.2" who="#TomaszNałęcz">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-241.3" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Wiesława Jędrusika występującego w imieniu Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#WiesławJędrusik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej dotyczące rządowego projektu ustawy o ratyfikacji uchwały nr 90 - zmiana umowy o utworzeniu banku w celu przyjęcia Mongolii jako kraju operacji, podjętej przez Radę Gubernatorów Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju w dniu 30 stycznia 2004 r. (druki sejmowe nr 3209 i 3270).</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#WiesławJędrusik">Rada Gubernatorów EBOR podjęła uchwałę, która wprowadza zmianę do umowy o utworzeniu EBOR. Zmiana dotyczy włączenia Mongolii do grupy tzw. krajów operacji EBOR, uprawnionych do otrzymania finansowania z tego banku. Mongolia jest członkiem EBOR od 2000 r., ale nie należy do krajów, w których bank może prowadzić działania. Na wniosek premiera Mongolii Rada Gubernatorów uchwałą nr 90 jednomyślnie podjęła decyzję umożliwiającą prowadzenie działalności w tym kraju. Decyzja ta wymaga akceptacji wszystkich krajów i instytucji członkowskich EBOR. Proponowana zmiana nie spowoduje dla Polski obciążeń finansowych, umożliwi natomiast Europejskiemu Bankowi Odbudowy i Rozwoju wspieranie transformacji gospodarczej w tym kraju, a tym samym spowoduje rozszerzenie kompetencji banku.</u>
          <u xml:id="u-242.2" who="#WiesławJędrusik">Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej będzie głosował za uchwaleniem projektu ustawy z druków nr 3209 oraz 3270 bez poprawek. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-243.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Tadeusza Parchańskiego występującego w imieniu Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#TadeuszParchański">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ustawa, o której mowa, zawiera w zasadzie tylko jeden zapis, mianowicie o wyrażeniu zgody na ratyfikację przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej uchwały nr 90 Rady Gubernatorów Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju podjętej w dniu 30 stycznia 2004 r. Uchwała ta dotyczy zmiany umowy o utworzeniu banku w celu przyjęcia Mongolii jako kraju operacji.</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#TadeuszParchański">W umowie o utworzeniu Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju sporządzonej w Paryżu 29 maja 1990 r. określony został obszar działania banku, a mianowicie kraje Europy Środkowej i Europy Wschodniej, które m.in. stosują zasady wielopartyjnej demokracji. W krajach tych zgodnie z art. 1 umowy bank będzie popierał przechodzenie w kierunku otwartej gospodarki rynkowej oraz promował prywatną inicjatywę w zakresie przedsiębiorczości. Mongolia jest członkiem EBOR od 2000 r., ale nie należy do krajów, które pierwotnie znalazły się w obszarze działań banku. Konieczna jest więc zmiana umowy, która następuje w drodze uchwały nr 90 Rady Gubernatorów przyjętej jednomyślnie na wniosek premiera Mongolii.</u>
          <u xml:id="u-244.2" who="#TadeuszParchański">Jak już pani poseł sprawozdawca mówiła, za przyjęciem tej uchwały głosował również gubernator reprezentujący Polskę, a jest nim prezes Narodowego Banku Polskiego. Uchwała ta musi być ratyfikowana przez wszystkie kraje i instytucje członkowskie. Obecnie jest to 60 krajów Europy i krajów pozaeuropejskich - np. Japonia, Stany Zjednoczone, Kanada - i są to również dwie instytucje: Europejski Bank Inwestycyjny i Komisja Europejska. Polska jest członkiem założycielem od 29 maja 1990 r., w związku z czym istnieje konieczność ratyfikacji tej uchwały również przez nas. Proponowana zmiana nie powoduje żadnych obciążeń finansowych dla Polski, pozwala tylko na rozszerzenie kompetencji banku.</u>
          <u xml:id="u-244.3" who="#TadeuszParchański">Klub Parlamentarny Platformy Obywatelskiej będzie głosował za przyjęciem ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-244.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Tomasza Markowskiego występującego w imieniu Prawa i Sprawiedliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#TomaszMarkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przypadł mi zaszczyt prezentowania stanowiska Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość w sprawie zmiany zakresu obowiązywania umowy międzynarodowej, umowy o utworzeniu Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju.</u>
          <u xml:id="u-246.1" who="#TomaszMarkowski">W dniu 30 stycznia 2004 r. Rada Gubernatorów Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju przyjęła uchwałę nr 90, która wprowadza zmianę do art. 1 umowy o utworzeniu EBOR. Zmiana ta dotyczy włączenia Mongolii do grupy tzw. krajów operacji EBOR, uprawnionych do otrzymywania finansowania z tegoż banku. Mongolia jest członkiem EBOR od 2000 r., ale nie należy do krajów, w których bank może prowadzić działania. Przeszkoda ta przyczyniła się do zwrócenia się przez władze Mongolii do banku z wnioskiem o podjęcie stosownych kroków, które umożliwią EBOR-owi prowadzenie działalności w Mongolii. Konieczność wprowadzenia wyżej wymienionej zmiany do umowy o utworzeniu EBOR wiąże się z faktem, iż Mongolia znajduje się poza obszarem działania banku wskazanym przez założycieli EBOR.</u>
          <u xml:id="u-246.2" who="#TomaszMarkowski">Wspomniana uchwała została przyjęta jednomyślnie przez wszystkich gubernatorów. W związku z faktem, iż zmiana dotyczy celu i funkcji banku, niezbędna jest jej akceptacja przez wszystkie instytucje i kraje członkowskie EBOR. Wprowadzenie Mongolii do grupy krajów objętych działaniem banku nie stanowi żadnego obciążenia finansowego dla naszego kraju, umożliwi tylko bankowi wspieranie transformacji ustrojowej w Mongolii.</u>
          <u xml:id="u-246.3" who="#TomaszMarkowski">Uwzględniając przedstawione wyżej argumenty, Prawo i Sprawiedliwość popiera przedłożoną ustawę. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-246.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-247.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Leszka Świętochowskiego występującego w imieniu Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#LeszekŚwiętochowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego przedstawić nasze stanowisko dotyczące projektu ustawy o ratyfikacji uchwały nr 90 - zmiana umowy o utworzeniu banku w celu przyjęcia Mongolii jako kraju operacji, podjętej przez Radę Gubernatorów Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju w dniu 30 stycznia 2004 r.</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#LeszekŚwiętochowski">Tak jak wszyscy gubernatorzy, którzy tworzą Radę Gubernatorów, wypowiedzieli się jednomyślnie, również przedmówcy reprezentujący poszczególne kluby parlamentarne w Sejmie i występujący do tej pory popierali projekt. Polskie Stronnictwo Ludowe także nie może tutaj postąpić inaczej - w pełni popieramy projekt ustawy, która upoważni prezydenta do ratyfikacji omawianej uchwały.</u>
          <u xml:id="u-248.2" who="#LeszekŚwiętochowski">Myślę, że Polska w dosyć krótkim okresie swojej transformacji ustrojowej, od roku 1990, niejednokrotnie korzystała ze środków Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju, w związku z tym nie możemy postąpić inaczej czy przeszkadzać. Chodzi o to, aby inne kraje mogły również skorzystać z dobrodziejstwa funkcjonowania tego banku, tym bardziej że na pewno w pierwszym okresie pomoc - czy to udzielanie kredytów, czy dotacje - dla Mongolii będzie też symboliczna, gdyż tam musi powstać możliwość absorpcji tych środków. Tym bardziej że obecnie udział Mongolii w kapitale tego banku wynosi około 2 mln euro, czyli jest bardzo symboliczny (a Polski - dla porównania - 250 mln euro).</u>
          <u xml:id="u-248.3" who="#LeszekŚwiętochowski">Myślę, że każdemu krajowi należy pomagać, jeśli chodzi o system gospodarki wolnorynkowej, włączać te kraje do wymiany towarów i usług, żeby mogły one w większym stopniu uczestniczyć w międzynarodowym podziale pracy. Musimy wszyscy nie przeszkadzać w tym, a pomagać.</u>
          <u xml:id="u-248.4" who="#LeszekŚwiętochowski">Mając to na uwadze, tak jak powiedziałem na wstępie, popieramy projekt przedstawionej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Cepila występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#JózefCepil">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie projektu ustawy o ratyfikacji uchwały nr 90 podjętej przez Radę Gubernatorów Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju, wprowadzającej zmianę do umowy o utworzeniu tego banku, która przewiduje przyjęcie Mongolii jako kraju operacji.</u>
          <u xml:id="u-250.1" who="#JózefCepil">Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej ocenia, że decyzja rady gubernatorów o włączeniu Mongolii do grupy krajów, na których terytorium rozwija swoją działalność Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju, jest właściwa. W ten sposób Mongolia, która jest już członkiem banku od 2000 r., ale nie należy do grupy tzw. krajów operacji EBOR, będzie teraz uprawniona do otrzymywania finansowania z tego banku.</u>
          <u xml:id="u-250.2" who="#JózefCepil">Wprowadzenie w życie uchwały nr 90 i w konsekwencji dokonanie zmiany umowy o utworzeniu Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju oznaczać będzie zmianę celu i funkcji tego banku i umożliwi mu wspieranie procesów transformacji w Mongolii, a tym samym spowoduje rozszerzenie jego kompetencji.</u>
          <u xml:id="u-250.3" who="#JózefCepil">Uwzględniając powyższe, Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej nie zgłasza żadnych uwag do przedstawionego projektu ustawy o ratyfikacji uchwały nr 90 podjętej przez Radę Gubernatorów EBOiR i będzie głosował za jej przyjęciem. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-250.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-251.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Witolda Hatkę występującego w imieniu Ligi Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#WitoldHatka">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Przedstawiam Wysokiej Izbie stanowisko Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin w sprawie rządowego projektu ustawy o ratyfikacji uchwały nr 90 - zmiana umowy o utworzeniu banku w celu przyjęcia Mongolii jako kraju operacji, podjętej przez Radę Gubernatorów Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju w dniu 30 stycznia 2004 r.</u>
          <u xml:id="u-252.1" who="#WitoldHatka">Z założenia celem, dla którego został utworzony w 1990 r. Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju, było wspieranie państw Europy Wschodniej i Środkowej w ich transformacji ustrojowej. Środki pieniężne wyasygnowane przez ten bank miały służyć przekształceniu gospodarek tych państw z zarządzanych centralnie w gospodarki wolnorynkowe. Nadrzędnym warunkiem przyznania pomocy finansowej jest jednak spełnienie określonych warunków politycznych. W wyniku tak sformułowanych zapisów w umowie o utworzeniu Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju pieniądze będące w obrocie tego banku służą do kreowania pożądanych przez ich dysponentów zmian w układzie politycznym.</u>
          <u xml:id="u-252.2" who="#WitoldHatka">W wyniku przyjęcia proponowanych w projekcie ustawy zmian zostanie stworzony swoisty precedens, ponieważ bank europejski, utworzony na potrzeby państw tego regionu kuli ziemskiej, zaangażuje się w działania polityczne i gospodarcze na kontynencie azjatyckim, na Dalekim Wschodzie. Środki pieniężne pochodzące z tego banku staną się narzędziem do propagowania i wdrażania europejskiego modelu gospodarki i demokracji, jej ekspansji. Czy to będzie możliwe w społeczeństwie o diametralnie odmiennej kulturze, innej, niezwykłej i bogatej historii, ale też pozostającym bardzo długo, bo od 1921 r., pod silnym wpływem Związku Radzieckiego? Takiej oceny muszą dokonać sami Mongołowie.</u>
          <u xml:id="u-252.3" who="#WitoldHatka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mongolią rządzą dzisiaj postkomuniści z Mongolskiej Partii Ludowo-Rewolucyjnej. Stojący na czele rządu premier zwrócił się do Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju o stworzenie warunków prawnych umożliwiających prowadzenie działalności przez ten bank w Mongolii. Dzisiaj gospodarka tego państwa jest słaba, oparta w głównej mierze na surowcach naturalnych i rolnictwie. Poza tym jest mocno scentralizowana, co właściwie nie dziwi, zważywszy na fakt wieloletniego sowieckiego interwencjonizmu państwowego. Wymierną i bardzo uciążliwą dzisiaj dla Mongolii pozostałością po radzieckim braterstwie jest dług wobec Rosji wynoszący ok. 11 mld dolarów.</u>
          <u xml:id="u-252.4" who="#WitoldHatka">Panie Marszałku! Z uwagi na powyższe fakty staje się oczywiste, że Mongolia potrzebuje bezinteresownej pomocy finansowej, aby móc pokonać swoje trudności i szybciej się rozwijać. Pewną szansą mogą tu być środki wyasygnowane przez Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju. W związku z tym Klub Parlamentarny Liga Polskich Rodzin popiera projekt ustawy o zmianie zakresu obowiązywania umowy międzynarodowej - umowy o utworzeniu Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-252.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#TomaszNałęcz">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-253.2" who="#TomaszNałęcz">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy jutro w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-253.3" who="#TomaszNałęcz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktów 9. i 10. porządku dziennego: 9. Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (druki nr 3411 i 3431). 10. Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (druki nr 3412 i 3432).</u>
          <u xml:id="u-253.4" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Marka Zagórskiego w celu przedstawienia sprawozdania komisji zawartego w druku nr 3431.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#MarekZagórski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Komisji Finansów Publicznych przedstawić sprawozdanie o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw, zawartym w druku nr 3411.</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#MarekZagórski">Senat w dniu 4 listopada rozpatrzył uchwaloną przez Sejm dnia 22 października br. ustawę i wniósł do niej 10 poprawek.</u>
          <u xml:id="u-254.2" who="#MarekZagórski">Komisja na posiedzeniu w dniu 16 listopada rozpatrzyła poprawki Senatu i rekomenduje Wysokiej Izbie przyjęcie: poprawki nr 2, doprecyzowującej przepis zwalniający z podatku świadczenia rzeczowe i ekwiwalenty za te świadczenia; poprawki nr 4, która również ma charakter doprecyzowujący kwestie zwolnienia z opodatkowania świadczeń przysługujących członkom służby zagranicznej wykonującym swoje obowiązki poza granicami kraju; poprawki nr 5, która polega na skreśleniu zaproponowanego przez Sejm przepisu poddającego pod opodatkowanie renty strukturalne wypłacane ze środków unijnych. Komisja wzięła w tym przypadku pod uwagę fakt, iż renty strukturalne nie mogą być potrącane ani obciążane żadnymi opłatami, które mogłyby obniżyć wypłacane renty, gdyż byłoby to sprzeczne z przepisami wspólnotowymi. Komisja proponuje także przyjęcie poprawki nr 6, zgodnie z którą nie będzie można zaliczać w koszty prowadzonej działalności gospodarczej naliczonych, a nieopłaconych składek na ZUS, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Pozytywną rekomendację ma też poprawka nr 7, regulująca zasady pobierania zaliczek na podatek w związku z wprowadzeniem czwartego przedziału skali podatkowej. Komisja pozytywnie opiniuje także poprawki nr 8 i 10, które mają charakter doprecyzowujący.</u>
          <u xml:id="u-254.3" who="#MarekZagórski">Jednocześnie komisja proponuje odrzucenie: poprawki nr 1, z uwagi na niebezpieczeństwo powstania luki w systemie podatkowym, poprawek oznaczonych nr 3a i 3b, wprowadzających zwolnienie z opodatkowania bonów otrzymywanych przez podatników, a także poprawki nr 9, która zdaniem Senatu ma charakter porządkujący, a komisja uznała, iż poprawka taka jest zbędna. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-255.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią poseł Anitę Błochowiak w celu przedstawienia sprawozdania komisji zawartego w druku nr 3432.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#AnitaBłochowiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Komisja Finansów Publicznych w dniu 16 listopada rozpatrzyła 9 poprawek zgłoszonych przez Senat i rekomenduje Wysokiej Izbie przyjęcie wszystkich tych poprawek. Część poprawek ma charakter redakcyjny, uściślający, porządkowy, jednak są także i poprawki o charakterze merytorycznym. Pozwolę sobie pokrótce je scharakteryzować.</u>
          <u xml:id="u-256.1" who="#AnitaBłochowiak">Otóż poprawka 3. jest poprawką związaną z uchwaloną przez Sejm zmianą, zgodnie z którą nie zalicza się do kosztów podatkowych niewypłaconych, niedokonanych lub niepozostawionych do dyspozycji wypłat wynagrodzeń, świadczeń oraz innych należności na rzecz pracowników oraz zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego wypłaconych przez zakład pracy. Poprawka ta ma na celu wyłączenie z kosztów podatkowych nieopłaconych do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych składek w części finansowanej przez płatnika oraz składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Wydatki te i składki te będą kosztem uzyskania przychodu w dacie ich faktycznego poniesienia, czyli wypłaty pracownikowi. Uregulowania te w ramach istniejącego systemu podatkowego uzupełniają się. Sejm wprowadził taką poprawkę, Senat poszedł o krok dalej.</u>
          <u xml:id="u-256.2" who="#AnitaBłochowiak">Poprawka 4. ma także charakter doprecyzowujący i wprowadza regulację dotyczącą realizacji obowiązków informacyjnych podatników otrzymujących darowizny, którzy częściowo prowadzą działalność wiążącą się ze składaniem zeznania, jednocześnie prowadząc działalność takim obowiązkiem nieobjętą. Poprawka nakłada na takich podatników obowiązek przekazania informacji związanych z ujawnieniem otrzymywanych darowizn.</u>
          <u xml:id="u-256.3" who="#AnitaBłochowiak">I jeszcze jest poprawka 9. i 7., które także mają charakter merytoryczny. Sejm już tej materii dotykał, jednak Senat wprowadził zapisy bardziej precyzyjne. Poprawka 7. daje możliwość bankom przejścia na MSR przy niepogorszeniu ich sytuacji podatkowej w dowolnym dniu po 1 stycznia 2005 r., podczas gdy dotychczasowa redakcja tego przepisu, wprowadzona przez Sejm, sprawiała, że banki musiałyby przechodzić na MSR w dniu 1 stycznia 2005 r., by móc skorzystać z przepisów stanowiących odpowiednik przepisów kosztowych odnoszących się do rezerw celowych. Nie było to intencją Sejmu, ten zapis nie był rzeczywiście zbyt precyzyjny.</u>
          <u xml:id="u-256.4" who="#AnitaBłochowiak">I ostatnia poprawka, 9., zmierza do stworzenia bankom, w wypadku których rok podatkowy nie pokrywa się z kalendarzowym, możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odpisów aktualizujących dotyczących rezerw na ryzyko związane z ich działalnością.</u>
          <u xml:id="u-256.5" who="#AnitaBłochowiak">Tak jak na wstępie powiedziałam, Komisja Finansów Publicznych pozytywnie zaopiniowała wszystkie poprawki i wnoszę do Wysokiej Izby o ich przyjęcie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#TomaszNałęcz">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w łącznej dyskusji nad tymi punktami porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-257.2" who="#TomaszNałęcz">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-257.3" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Anitę Błochowiak występującą w imieniu Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#AnitaBłochowiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt wystąpić w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej, przedstawiając opinię na temat poprawek zgłoszonych przez Senat do ustaw: o podatku dochodowym od osób fizycznych i podatku dochodowym od osób prawnych.</u>
          <u xml:id="u-258.1" who="#AnitaBłochowiak">Jeśli chodzi o poprawki zgłoszone przez Senat do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej opowiada się przeciw poprawce 1., w której się proponuje, aby dodać po pkt 8 pkt 8a w brzmieniu: „alimenty”, co oznaczałoby, że wprowadza się kolejne zwolnienie podatkowe - od alimentów. Należy zaznaczyć, że w obecnym stanie prawnym alimenty, z wyjątkiem alimentów na rzecz dzieci - podkreślam: z wyjątkiem alimentów na rzecz dzieci - są objęte podatkiem. Niektórzy mylili tę informację, gdyż w obecnym stanie prawnym, a także w myśl poprawki, którą wprowadził Senat, alimenty na rzecz dzieci były i będą zwolnione z podatku, wprowadzając zaś tę poprawkę, Senat otwierałby bardzo szeroko drzwi w wypadku takiego zwolnienia i mogłoby to spowodować to, iż część podatników celowo, w sposób umyślny, rezygnowałaby np. z dotychczasowych form świadczeń, które są opodatkowane podatkiem PIT, takich jak darowizny, obłożone podatkiem od spadków i darowizn, czy też stypendia fundowane przez osobę fizyczną, i przechodziłaby na formę alimentów. Byłaby to sprawa w pewnym sensie nie do wykrycia, a także rodziłoby to ogromne skutki dla budżetu. Nie byłoby to również sprawiedliwe, gdyż świadczenia alimentacyjne czasami są równe dochodom otrzymywanym z tytułu pracy czy też z tytułu renty czy emerytury bądź nawet wyższe od nich. W związku z tym klub opowiada się przeciw tej poprawce. Podobnie zresztą jak w sprawie poprawek dotyczących bonów towarowych. Ta ulga została w 2003 r. zlikwidowana, a likwidacja tego zwolnienia była spowodowana głównie tym, iż bony towarowe stanowiły ukrytą formę wynagrodzenia. Uznano więc, że nie ma uzasadnienia dla zwalniania z opodatkowania części wynagrodzenia otrzymywanego w postaci bonów towarowych, zwolnienie bowiem do tej pory skutkowało uszczupleniem wpływów z podatku dochodowego. Ponadto wartość tego świadczenia nie jest uwzględniana w podstawie obliczania składek na ubezpieczenia społeczne pracownika i w ten sposób za pracownika jest odprowadzona składka w niższej wysokości na ubezpieczenie społeczne. Co warto podkreślić, także Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów stosownie do postanowień art. 15 sugerował na podstawie opinii związków kupieckich i na podstawie badań, które przeprowadził, iż takie działania powodowały wymuszenie na klientach wyboru kontrahenta, określonego przedsiębiorcy, lub stwarzały wręcz warunki umożliwiające podmiotom trzecim wymuszenie zakupu towaru lub usługi u określonego przedsiębiorcy. W większości przypadków pracownicy otrzymywali bony towarowe uprawniające do zakupów w sklepach wielkopowierzchniowych. Tak więc właściwszą formą wydaje się wynagradzanie pracowników w formie pieniężnej, a nie bonami towarowymi realizowanymi w określonym sklepie czy hipermarkecie, sugeruje się bowiem w ten sposób od razu klientowi konieczność zakupu danych towarów. Pomijając już ogromne koszty takiego rozwiązania dla budżetu - według informacji, które przedstawił pan minister na posiedzeniu komisji, to by było ok. 200 bądź 300 mln zł - istnieje jeszcze niebezpieczeństwo naruszenia ustawy o nieuczciwej konkurencji, a także wystąpienia sytuacji, która nie jest odpowiednia i pożądana dla samego pracownika. Klub opowiada się za odrzuceniem z tych samych powodów poprawki w lit. b., gdzie mowa o opodatkowaniu posiłków, talonów i napojów bezalkoholowych przeznaczonych dla tych pracowników o wartości do 190 zł.</u>
          <u xml:id="u-258.2" who="#AnitaBłochowiak">Poza tym klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej popiera wszystkie pozostałe poprawki, zarówno legislacyjne jak i merytoryczne, do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-259.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Zbigniewa Chlebowskiego występującego w imieniu Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#ZbigniewChlebowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kiedy kilka tygodni temu rozpoczynaliśmy na tej sali debatę podatkową, w imieniu mojego klubu, w imieniu Platformy Obywatelskiej, ostrzegałem zarówno ministra finansów, jak i Wysoką Izbę, że tak późne rozpoczynanie debaty podatkowej może naprawdę zakończyć się poważnymi konsekwencjami. I tak też się stało. Ta debata podatkowa, w dużej mierze wywołana przez Ministerstwo Finansów, które tak późno przesłało do Wysokiej Izby projekty ustaw o podatku dochodowym od osób fizycznych i od osób prawnych, tak późno rozpoczęta, zakończyła się de facto tragicznie dla polskich podatników, bo zakończyła się w konsekwencji podniesieniem podatków.</u>
          <u xml:id="u-260.1" who="#ZbigniewChlebowski">Dziwię się, że na tej sali opinie w sprawie podnoszenia podatków zmieniały się w sposób tak radykalny. Chciałbym przypomnieć, że jeszcze podczas drugiego czytania pani poseł Błochowiak w imieniu Sojuszu Lewicy Demokratycznej zapewniała, że jej klub nie poprze propozycji podniesienia podatków podczas tej debaty. Po czym na drugi dzień Sojusz Lewicy Demokratycznej poparł poprawkę, która spowodowała, że Polacy od przyszłego roku będą płacić większe podatki.</u>
          <u xml:id="u-260.2" who="#ZbigniewChlebowski">Jeżeli chodzi zaś o poprawki zgłoszone przez Senat, to część z nich jest całkowicie rozsądna i zyskała naszą akceptację. Wydaje się, że najrozsądniejsza poprawka zarówno w ustawie o PIT, jak i CIT to poprawka, która powoduje to, że uniemożliwia się właściwie zaliczanie do kosztów uzyskania przychodów nieopłaconych składek zarówno na ubezpieczenia społeczne, na Fundusz Pracy, jak i na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Rozumiemy często argumentację pracodawców, przedsiębiorców, którzy narzekają na problemy z płynnością finansową. Ale w tym przypadku składki i zobowiązania wobec pracowników powinny być dla każdego przedsiębiorcy świętością. Dlatego też ta propozycja jest propozycją absolutnie słuszną. Jeżeli bowiem te składki zostaną uregulowane, to w następnych okresach podatkowych podatnicy będą mogli dokonywać korekt. Akceptację uzyskała również poprawka, która daje bankom funkcjonującym w Polsce możliwość zaliczania do kosztów uzyskania przychodów odpisów aktualizujących i wynikających z nowych sprawozdań finansowych, zgodnych zresztą z Międzynarodowymi Standardami Rachunkowości.</u>
          <u xml:id="u-260.3" who="#ZbigniewChlebowski">Jeżeli chodzi o ustawę o PIT, to jesteśmy przeciwni wprowadzeniu zwolnienia podatkowego dla bonów towarowych. Ta trudna decyzja została przez Wysoką Izbę podjęta, nie powinniśmy do tego tematu w tym momencie wracać, zważywszy na duże konsekwencje dla budżetu państwa. Kontrowersje budzi sprawa opodatkowania alimentów. Jest to też moje pytanie, które chciałbym skierować do ministra finansów, bo jeżeli mówimy o alimentach wypłacanych dzieciom, zasądzonych od ich rodziców, to rzeczywiście w jakimś sensie jest to podwójne opodatkowanie. Wiemy o tym - na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych słuszne zastrzeżenia zgłaszał pan poseł Marek Zagórski - że istnieje w tym przypadku ogromne pole do nadużyć. W związku z tym absolutnie nie możemy poprzeć poprawki Senatu mającej na celu generalnie zwolnienie z opodatkowania alimentów. Jesteśmy też za poprawką zmierzającą do zwolnienia od podatku rent strukturalnych, które będą otrzymywali polscy rolnicy, rent pochodzących ze środków z sekcji gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej. Ta poprawka również zyska naszą akceptację. Mamy świadomość, że poprawka nr 7 jest pewnym uzupełnieniem wynikającym z konsekwencji przyjęcia poprawki dotyczącej 50-procentowej stawki podatku. Niemniej jednak jest ona naszym zdaniem niekorzystna dla podatników i będziemy głosować przeciwko niej.</u>
          <u xml:id="u-260.4" who="#ZbigniewChlebowski">Na zakończenie, panie marszałku, Wysoka Izbo, chciałbym swoje wystąpienie zakończyć takim oto stwierdzeniem. Niedawno na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych już rozdysponowaliśmy teoretyczne wpływy z wprowadzenia dodatkowej 50-procentowej stawki w podatku dochodowym od osób fizycznych. Rozdysponowaliśmy je na bardzo szlachetny cel - na stypendia dla uczniów i młodzieży. Rzeczywiście cel jest bardzo słuszny. Zapewniam jednak państwa i sądzę, że najbliższy czas pokaże, iż te wyliczenia Ministerstwa Finansów, jakoby w przyszłorocznym budżecie znalazło się prawie 240 mln zł więcej z tytułu wprowadzenia tego podatku, są błędne, są to błędne szacunki. Uważam, że w związku z wprowadzeniem tego podatku raczej poniesiemy znaczne koszty, a pieniędzy na te szczytne cele, o których mówimy, na stypendia dla uczniów i młodzieży moglibyśmy szukać naprawdę w zupełnie innych miejscach w tym budżecie. Szkoda, że to, co było takie łatwe i takie proste, czyli teoretyczne pieniądze, powiedziałbym, wirtualne pieniądze pochodzące z tego podatku zostały na tak szczytny cel rozdysponowane. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-261.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Gabrielę Masłowską w imieniu Ligi Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#GabrielaMasłowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#GabrielaMasłowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin przedstawiam stanowisko wobec uchwał Senatu w sprawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Posłowie Ligi Polskich Rodzin są przeciwni tylko jednej poprawce Senatu, to jest pierwszej poprawce zwalniającej od podatku wszystkie alimenty. Uważamy, że zachowanie zwolnienia od podatku alimentów dla dzieci oraz brak dostatecznie uszczelniających przepisów, uszczelniających system podatkowy w pozostałych przypadkach, jest wystarczającym argumentem przemawiającym za takim stanowiskiem.</u>
          <u xml:id="u-262.2" who="#GabrielaMasłowska">Akceptujemy wszystkie pozostałe poprawki Senatu, także te, co do których stanowisko Komisji Finansów Publicznych jest przeciwne, a więc między innymi zwolnienie z opodatkowania bonów, talonów i kuponów, uprawniających do pobierania posiłków i napojów bezalkoholowych do wysokości 190 zł miesięcznie, zwolnienie od podatku świadczeń rzeczowych ze względu na przepisy o bhp oraz przepisy dotyczące warunków i charakteru pełnionej służby, zwolnienie rzeczowych świadczeń otrzymywanych przez pracownika w całości ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszu związków zawodowych. Jesteśmy również za zwolnieniami rent strukturalnych z opodatkowania, skoro nie jest to wymagane dyrektywami Unii Europejskiej, a ma na celu wsparcie dochodów rolników i ma być zachętą do szerszego korzystania z rent strukturalnych.</u>
          <u xml:id="u-262.3" who="#GabrielaMasłowska">Nie zgadzamy się ze stanowiskiem rządu reprezentowanym przez Ministerstwo Finansów, że argumentem przeciwdziałającym tym zwolnieniom są ubytki finansowe w budżecie państwa. Trudno dziwić się stanowisku ministra finansów, jest za to odpowiedzialny, ale dla nas równie ważne albo nawet ważniejsze są ubytki finansowe w kieszeniach pracowników, często ubogich.</u>
          <u xml:id="u-262.4" who="#GabrielaMasłowska">Jeżeli chodzi o ustawę o podatku od osób prawnych, nie popieramy tylko poprawki 7. i 9. Będziemy głosować za przyjęciem pozostałych. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#TomaszNałęcz">Bardzo dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-263.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Wojciecha Jasińskiego występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#WojciechJasiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość, jeśli chodzi o poprawki Senatu, uważa, że poprawkę 1. dotyczącą podatku PIT należy odrzucić. To znaczy byłoby to dobre, tylko że stwarza jednak zbyt duże możliwości wyłudzania czy powstawania fikcyjnych alimentów. Dlatego należy to odrzucić. Tutaj stanowisko Senatu było błędne. Poprawkę 2. do ustawy o PIT poprzemy. Te świadczenia i ekwiwalenty przysługujące na podstawie przepisów BHP muszą być zwolnione z podatku, pracownicy nie mogą tego płacić z własnych pensji.</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#WojciechJasiński">Jeszcze dziś mamy dość mieszane uczucia dotyczące tego, co robić z poprawką trzecią, bo z jednej strony były negatywne opinie urzędu kontroli konkurencji i konsumentów, ale z drugiej pracownicy najczęściej nie dostaną podwyżek. Przykro o tym mówić, ale dzisiaj w Polsce tak jest. Przy czym z Płocka mam informacje, że na przykład płocka Zgoda - firma handlująca już od blisko 130 lat - także te paczki robi i akurat oni domagają się tego. Dopiero dzisiaj zajmiemy stanowisko. Mali przedsiębiorcy nie są w stanie w żaden sposób tych paczek zrobić. Jestem coraz bliższy przekonania, że będzie tak, że albo niektórzy ludzie będą dostawać trochę więcej, dzięki temu że otrzymają paczki, albo nie. Naszym zdaniem wybór jest taki, ale nie przesądzam, bo jutro zajmiemy ostateczne stanowisko.</u>
          <u xml:id="u-264.2" who="#WojciechJasiński">Oczywiście w obu ustawach będziemy popierać propozycję, w wyniku której przedsiębiorca rozliczający się z CIT albo z PIT nie będzie mógł odliczać od kosztów nieopłaconych składek Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i innych. Można powiedzieć, że ta patologia trwa już dosyć długo i szkoda że tak późno, ale dobrze, że jednak zostało to rozwiązane. Można powiedzieć, że w tej chwili przejdą jakby na rozliczanie się kasowe, a nie memoriałowe, tak jak powinno być. Zbyt długo tego nadużywano.</u>
          <u xml:id="u-264.3" who="#WojciechJasiński">Poprawkę 7. dotyczącą PIT oczywiście poprzemy. Jest to konsekwencja naszych poprzednich głosowań. Chociaż pewne zdziwienie trzeba wyrazić, bo pan poseł Chlebowski z jednej strony mówił, że ta poprawka, w ogóle ustawa, jest niekorzystna dla obywateli, a jeśli jest niekorzystna dla obywateli to dlatego, że więcej płacą. Z drugiej strony mówił, że nie przyniesie dochodów. Jest w tym niekonsekwencja. Jeśli jest niekorzystna, to znaczy, że przyniesie dochody budżetowe. Tak trzeba rozumieć, nawet na podstawie tego, co mówił pan poseł Chlebowski.</u>
          <u xml:id="u-264.4" who="#WojciechJasiński">Poprzemy także poprawki 8., 9. i 10. w ustawie PIT-owskiej. W ustawie CIT-owskiej, o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, poprzemy wszystkie poprawki, z wyjątkiem poprawek 4. i 5. Poprzemy poprawki, które umożliwiają także bankom uzyskiwanie korzyści podatkowych, jeśli przejdą w dowolnie wybranym przez siebie czasie na międzynarodowe standardy rachunkowości. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-265.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Marka Olewińskiego występującego w imieniu Socjaldemokracji Polskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#MarekOlewiński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-266.1" who="#MarekOlewiński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Socjaldemokracji Polskiej, w imieniu którego mam zaszczyt przemawiać, będzie generalnie głosował nad senackimi poprawkami do ustaw o zmianie ustaw o podatku dochodowym od osób prawnych i o podatku dochodowym od osób fizycznych zgodnie z rekomendacjami Komisji Finansów Publicznych. Mówię: generalnie, dlatego że poprzemy wszystkie poprawki zgłoszone do ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, poprawki w zasadzie porządkowe i redakcyjne.</u>
          <u xml:id="u-266.2" who="#MarekOlewiński">W zmianach do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych poprzemy poprawkę 3., a więc inaczej niż rekomenduje Komisja Finansów Publicznych, poprawkę zwalniającą od podatku otrzymane przez pracownika bony towarowe, bilety na imprezy sportowe, kulturalne, wartość napojów bezalkoholowych oraz posiłków wydawanych pracownikom do spożycia wyłącznie w czasie wykonywania pracy, a także wartość otrzymanych przez pracowników bonów, talonów, kuponów lub innych dowodów uprawniających do uzyskania posiłków lub napojów bezalkoholowych do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 190 zł.</u>
          <u xml:id="u-266.3" who="#MarekOlewiński">Nie przekonały nas argumenty rządu przedstawione podczas pracy Komisji Finansów Publicznych, tak jak też nie przekonały one senatorów, skoro taką poprawkę przegłosowali. Argumenty przedstawione w uzasadnieniu Senatu oraz w dyskusji, jaką nad tymi poprawkami przeprowadziliśmy na posiedzeniu naszego klubu parlamentarnego, utwierdziły nas w przekonaniu, iż opodatkowanie wspomnianych bonów towarowych i biletów oraz likwidacja wspomnianego zwolnienia od podatku, obowiązujące od początku bieżącego roku, spowodowały negatywne konsekwencje dla pracowników otrzymujących niskie pensje i jednocześnie nie miały istotnego znaczenia dla dochodów podatkowych budżetu państwa. Dlatego też będziemy głosować za przyjęciem tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-266.4" who="#MarekOlewiński">W przypadku pozostałych poprawek, jak już powiedziałem, będziemy głosować zgodnie z rekomendacjami Komisji Finansów Publicznych. Szczegóły przedstawiła pani poseł sprawozdawca, więc nie będę tego powtarzał. Chciałbym jednak w tym momencie odnieść się do wystąpienia pana posła Chlebowskiego. Otóż czarnowidztwo Platformy Obywatelskiej w sprawach podatkowych jakoś dotychczas się nie sprawdzało. Tak samo mówiliście państwo, kiedy pracowaliśmy nad podatkami na lata ubiegłe i na rok bieżący, to samo słychać teraz w waszych wypowiedziach na temat podatków, nad którymi pracujemy. Poczekamy, zobaczymy.</u>
          <u xml:id="u-266.5" who="#MarekOlewiński">Jesteśmy pewni, że zaplanowane na 2005 r. dochody podatkowe zostaną wykonane, w tym i te z tytułu 50-procentowej stawki dla najlepiej zarabiających, podobnie zresztą jak będą wykonane dochody podatkowe w roku bieżącym, a kwota ponad 100 mln zł zasili fundusz stypendialny uczniów i studentów. Jest to nasza poprawka, którą zgłosiłem w czasie prac nad budżetem w komisji finansów. Szerzej o tym powiemy w przyszłym tygodniu. A dzisiaj chciałem komisji finansów podziękować za przyjęcie tej poprawki. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-267.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Kubika występującego w imieniu Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#JanKubik">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego pragnę przedstawić stanowisko wobec poprawek wniesionych przez Senat do ustaw podatkowych: o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.</u>
          <u xml:id="u-268.1" who="#JanKubik">Większość poprawek, które zostały przyjęte przez Senat, dotyczy niektórych zmian doprecyzowujących bądź też uzupełniających. Tak poseł sprawozdawca, jak i moi przedmówcy wykazywali już różnice, które są.</u>
          <u xml:id="u-268.2" who="#JanKubik">Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego jest za przyjęciem wszystkich poprawek, które Komisja Finansów Publicznych zawarła w swoim sprawozdaniu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-269.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Cepila występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#JózefCepil">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej przedstawić stanowisko dotyczące sprawozdania Komisji Finansów Publicznych o stanowisku Senatu z dnia 4 listopada 2004 r. w sprawie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-270.1" who="#JózefCepil">Senat podjął uchwałę o wprowadzeniu 9 poprawek. Merytoryczne znaczenie mają poprawki 3., 7., i 9. Poprawka nr 3 uniemożliwia zaliczanie do kosztów uzyskania przychodów nieopłaconych składek na ZUS, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, zaś poprawki 7. i 9. mają na celu umożliwienie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odpisów aktualizujących wszystkim bankom, które będą sporządzać sprawozdania finansowe zgodnie z międzynarodowymi standardami rachunkowości, a nie - jak w ustawie - tylko tym, które zastosują te standardy od 1 stycznia 2005 r. Pozostałe poprawki mają jedynie charakter uściślający i korygujący.</u>
          <u xml:id="u-270.2" who="#JózefCepil">Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej popiera przedstawione przez Senat propozycje poprawek.</u>
          <u xml:id="u-270.3" who="#JózefCepil">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej przedstawić również stanowisko dotyczące sprawozdania Komisji Finansów Publicznych o stanowisku Senatu z dnia 4 listopada 2004 r. w sprawie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-270.4" who="#JózefCepil">Większość z 10 poprawek Senatu do ww. ustawy ma charakter doprecyzowujący, porządkujący i uzupełniający przepisy zmieniane przez Sejm.</u>
          <u xml:id="u-270.5" who="#JózefCepil">I tak w poprawce 1. Senat podzielił pogląd, iż opodatkowanie alimentów, z wyjątkiem alimentów dla dzieci, nie jest rozwiązaniem właściwym i zdecydował się zwolnić je całkowicie z podatku dochodowego.</u>
          <u xml:id="u-270.6" who="#JózefCepil">W poprawce 2. Senat doprecyzował przepis zwalniający z podatku świadczenia rzeczowe i ekwiwalenty za te świadczenia, przysługujące ze względu na szczególne warunki.</u>
          <u xml:id="u-270.7" who="#JózefCepil">Poprawka 3. zmierza do zwolnienia od podatku otrzymanych przez pracowników bonów towarowych i biletów na imprezy sportowe i kulturalne do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 190 zł.</u>
          <u xml:id="u-270.8" who="#JózefCepil">Następnie w poprawce 4. Senat doprecyzował przepis zwalniający z podatku wartość świadczeń przysługujących członkowi służby zagranicznej wykonującemu obowiązki służbowe w placówce zagranicznej.</u>
          <u xml:id="u-270.9" who="#JózefCepil">Bardzo ważna jest poprawka nr 5, która zmierza do utrzymania zwolnienia od podatku rent strukturalnych wypłacanych na podstawie przepisów o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich ze środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej.</u>
          <u xml:id="u-270.10" who="#JózefCepil">Również poprawka nr 6 zmierza do nieuznawania za koszty przychodów nieopłaconych składek na ZUS, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.</u>
          <u xml:id="u-270.11" who="#JózefCepil">Poprawka 7. uzupełnia nowelizację w związku z pobieraniem zaliczek na podatek z tytułu wprowadzenia podziału skali podatkowej z 50-procentową stawką podatku. Pozostałe poprawki mają charakter doprecyzowujący i porządkujący.</u>
          <u xml:id="u-270.12" who="#JózefCepil">Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej popiera przedstawione poprawki Senatu i będzie głosował za ich przyjęciem. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-270.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-271.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Marka Pola występującego w imieniu Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#MarekPol">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy pozwolę sobie przedstawić stanowisko dotyczące stanowiska Senatu w sprawie ustaw o zmianie ustaw o podatku dochodowym od osób prawnych i o podatku dochodowym od osób fizycznych.</u>
          <u xml:id="u-272.1" who="#MarekPol">Obie ustawy, ważne, gorąco dyskutowane na posiedzeniu Sejmu, przeszły przez Senat, który zgłosił pewną niezbyt dużą jak na swoje zwyczaje liczbę poprawek. Może zacznę od ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.</u>
          <u xml:id="u-272.2" who="#MarekPol">Chcę powiedzieć, że Klub Parlamentarny Unii Pracy poprze przyjęcie wszystkich 9 poprawek, które zgłosił Senat. Nie będę ich omawiał, omawiali je i posłowie sprawozdawcy, i posłowie, którzy zabierali głos przede mną.</u>
          <u xml:id="u-272.3" who="#MarekPol">W sprawie podatku dochodowego od osób fizycznych chciałbym powiedzieć, że Unia Pracy zachowa się podobnie, jak zachowała się Komisja Finansów Publicznych, a więc poprze przyjęcie 9 poprawek i odrzucenie 4.</u>
          <u xml:id="u-272.4" who="#MarekPol">Przy tym największą wątpliwość mamy w sprawie poprawki, która wprowadzała możliwość zwolnienia z opodatkowania bonów towarowych przekazywanych pracownikom. Zdajemy sobie sprawę z tego, że ta formuła, stosowana przez wiele lat w polskich firmach, często doprowadzała do monopolizacji dostaw tego typu paczek dla określonych podmiotów gospodarczych, z reguły wielkopowierzchniowych obiektów handlowych. Z drugiej strony zdajemy sobie sprawę z tego, że wprowadzenie podatku od uzyskiwanych w ten sposób przychodów spowodowało, iż wielu pracowników zostało pozbawionych tej korzyści. Groźba konsekwencji budżetowych i konsekwencji handlowych przemawia w opinii Unii Pracy za tym, abyśmy byli za odrzuceniem tej poprawki, choć - jak powiedziałem - targały nami spore wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-272.5" who="#MarekPol">Chcę powiedzieć, iż z pewną satysfakcją w Unii Pracy odebraliśmy to, iż Senat - pomimo ogromnej kampanii prasowej, która przetaczała się przez Polskę od dnia uchwalenia ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych do dnia, kiedy Senat zajął się tą ustawą, kampanii, która (nie wiem, czy z upoważnienia grupy osób o najwyższych dochodach) stanęła w obronie tychże osób - nie poddał się tej kampanii i podtrzymał stanowisko w kwestii opodatkowania dochodów przekraczających 50 tys. zł miesięcznie podatkiem 50-procentowym.</u>
          <u xml:id="u-272.6" who="#MarekPol">Pan poseł Chlebowski martwił się, że na tak słuszny cel tak niedobre pieniądze przeznaczyliśmy. Różne rzeczy na ten temat mówiono. Mówiono na przykład, że są to bardzo małe pieniądze, bo 240 mln zł cóż to jest. Otóż mniej więcej tyle wynoszą konsekwencje wprowadzenia bądź wycofania z opodatkowania tych paczek żywnościowych. To jest 200–300 mln zł. Z kolei 240 mln zł, jako konsekwencja najwyższego podatku dochodowego, od dochodów przekraczających 600 tys. zł rocznie, to mniej więcej równowartość tego, co 70–80 tys. młodych ludzi przez cały rok szkolny otrzymywać będzie jako stypendium wynoszące 400 zł. A więc 80 tys. młodych ludzi może dzięki temu uczyć się i jestem przekonany, że ci, którzy zarabiają najwięcej, nie mają nic przeciwko temu, aby te niewielkie, bo w końcu dotyczące tylko dochodów przekraczających bardzo wysoką kwotę... żeby z tych dochodów można było nieco łożyć na właśnie takie szczytne cele.</u>
          <u xml:id="u-272.7" who="#MarekPol">Komisja Finansów Publicznych rzeczywiście, przegłosowując ustawę budżetową, zagospodarowała mniej więcej 107 mln zł na cele stypendiów i na dofinansowanie wyższych szkół zawodowych. To słuszny kierunek, wydania dodatkowych pieniędzy z tytułu najwyższych podatków, który Unia Pracy w całości popiera. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-272.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-273.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Janusza Lisaka występującego w imieniu Partii Ludowo-Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-273.2" who="#TomaszNałęcz">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#JanuszLisak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Koło Partii Ludowo-Demokratycznej, oceniając poprawki Senatu do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zdecydowało, zgodnie z rekomendacją Komisji Finansów Publicznych, poprzeć przyjęcie wszystkich 9 poprawek zgłoszonych przez Senat do tej ustawy. Przy tym chciałbym zwrócić szczególną uwagę na poprawkę nr 3, która wprowadza zasadę, iż nie można niezapłaconych składek na ubezpieczenia społeczne zaliczać do kosztów uzyskania przychodów. To bardzo dobrze, że w naszym systemie podatkowym wreszcie takie rozwiązanie się znalazło. Wiemy o tym, że niezapłacone składki na ubezpieczenia społeczne są plagą szczególnie w dużych firmach, a nie w tych małych. To, że nie będzie tam można w dalszym ciągu wliczać tych niezapłaconych składek w koszty uzyskania przychodu, to na pewno dobre zarówno dla polskiego budżetu, jak i dla poszanowania prawa, jako takiego.</u>
          <u xml:id="u-274.1" who="#JanuszLisak">W przypadku ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z rekomendacją Komisji Finansów Publicznych, zdecydowaliśmy odrzucić poprawkę 1., która zwalnia z opodatkowania alimenty. Zdecydowaliśmy tak, gdyż kształt tej poprawki stwarza de facto ogromną dziurę, której skutki są w tej chwili niemożliwe ostatecznie do oszacowania, czyli po prostu psuje system. Zawsze opowiadaliśmy się za tym, żeby system był możliwie prosty, ale równocześnie skuteczny, żeby nie miał takich miejsc, którymi w sposób niekontrolowany pieniądze mogą wypływać. Dlatego tę poprawkę, zgodnie z rekomendacją komisji, odrzucamy.</u>
          <u xml:id="u-274.2" who="#JanuszLisak">Mamy natomiast spory dylemat w przypadku poprawki 3., która zwalnia z opodatkowania bony towarowe rozdawane pracownikom w ramach pewnego rodzaju pomocy socjalnej oraz zwalnia z opodatkowania napoje bezalkoholowe i posiłki, które pracownicy otrzymują w czasie pracy. Mamy dylemat, gdyż, jak już powiedziano z tej trybuny, jest niewątpliwie tak, że bony towarowe ukierunkowują strumień pieniędzy na duże sieci handlowe, na sklepy wielkopowierzchniowe. Mamy świadomość, że jest to tak naprawdę element nieuczciwej konkurencji z małymi sklepikami, bo przecież, jeżeli ktoś idzie realizować bon towarowy do wielkiego marketu, to najczęściej oprócz tego, co kupi za bon, kupi jeszcze coś innego, czego już w tym małym sklepiku później nie kupi. A więc jest to preferencja dla dużych, którzy i tak mają się świetnie i - jak wiemy - bardzo sprawnie radzą sobie z tym, żeby nie płacić podatków do budżetu państwa. Z drugiej strony jest również prawdą, co powiedzieli moi przedmówcy, że pracodawcy, nie mając możliwości rozdawania bonów, nie dają pieniędzy w formie wypłat, żeby pracownicy mogli z pieniędzmi iść do innych, małych sklepików, dowolnie przez siebie wybranych. Mamy ten dylemat i na dzisiaj nie podjęliśmy jeszcze finalnej decyzji. Nie chcę w tej chwili przesądzać, nie chcę określać, w którą stronę będą zmierzać nasze decyzje. Podejmiemy je tak naprawdę w ostatniej chwili, bo sprawa jest bardzo, bardzo delikatna i bardzo złożona. W pozostałych przypadkach będziemy głosować zgodnie z rekomendacją Komisji Finansów Publicznych. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-274.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-275.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Marka Zagórskiego występującego w imieniu Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#MarekZagórski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-276.1" who="#MarekZagórski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kilka uwag, dlatego że poprawki Senatu w gruncie rzeczy idą w dobrym kierunku, aczkolwiek wydaje się, że potrzebnych jest parę słów komentarza. Zacznę od tego, o czym mówił pan poseł Lisak, a także pan poseł Pol i pan poseł Jasiński, czyli o bonach towarowych. W związku z tym, że jeśli chodzi o sprawę podatków zachodzą dosyć dziwne metamorfozy na tej sali, to znaczy raz słyszymy, że ktoś jest czemuś przeciwny, po czym przy głosowaniu okazuje się, że jest zupełnie inaczej, a mnożą się dylematy, mam nadzieję, że akurat w tej sprawie nie będzie zmiany stanowiska. I tak, jak wszystkie kluby, przynajmniej te, które mówiły, że będą głosować przeciwko poprawce Senatu przywracającej zwolnienie z opodatkowania bonów towarowych, tak się stanie rzeczywiście. Dlatego że już samo pojawienie się tej poprawki jest sprawą co najmniej zastanawiającą. Nie wnoszę tutaj, patrząc chociażby na pana posła Lewandowskiego, o komisję śledczą w tej sprawie, natomiast zwracam uwagę, że coś jest na rzeczy, niestety, a problemy związane z bonami są zupełnie inne niż się mówi. Tak naprawdę przecież mówimy o zwolnieniu z podatku tych, którzy te bony otrzymują, a nie pracodawców. Dla pracodawców wydanie tego bonu, kwestie podatkowe tutaj nie mają aż takiego znaczenia. Natomiast patologii jest mnóstwo, sam się spotkałem z takim przykładem, kiedy w bonach było wypłacane pracownikowi wynagrodzenie. I ekspedientki, miałem taki przykład, zwracały się do mnie z taką propozycją, że jak kupuję jakiś towar, to żebym od nich odkupił bon, bo są im potrzebne pieniądze. To jest jedna kwestia.</u>
          <u xml:id="u-276.2" who="#MarekZagórski">Druga kwestia dotyczy braku możliwości odliczania nieopłaconych składek ZUS w koszty. To generalnie jest dobry kierunek. Będziemy głosować za tą poprawką pod warunkiem, że rzeczywiście będziemy przechodzili na metodę kasową, natomiast istnieje tutaj niebezpieczeństwo, nie chciałbym być złym prorokiem, że prędzej czy później za to rozwiązanie, które dzisiaj przyjmujemy, budżet zapłaci. Bo co robi zawsze budżet? Budżet dotuje przedsiębiorstwa, o których mówił pan poseł Lisak, te duże przedsiębiorstwa, które składek na ZUS nie płacą, więc jeżeli nie będą mogły odliczać sobie, zaliczać sobie tego w koszty, ich sytuacja się jeszcze pogorszy i w związku z tym czekamy, kiedy pojawią się propozycje wspierania przedsiębiorstw, które przez to rozwiązanie popadły w tarapaty. Obym się mylił. Bardzo chciałbym się mylić w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-276.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-276.4" who="#MarekZagórski">I ostatnia rzecz, muszę powiedzieć, mam jakąś satysfakcję osobistą, dlatego że zabiegałem o to, ażeby renty strukturalne nie podlegały opodatkowaniu, dlatego że to rozwiązanie zupełnie, to, nad którym była debata, które proponował minister finansów, w pewnym momencie było rozwiązaniem całkowicie stojącym w sprzeczności ze wszystkim, z prawem wspólnotowym, a także ze zdrowym rozsądkiem, dlatego że to nie są tak naprawdę żadne renty, to, że się tak nazywają, to jest po prostu nieszczęście, tym bardziej mam nadzieję, że Wysoki Sejm przychyli się do propozycji zarówno Senatu, jak i komisji, i rządu także, bo rząd w tej sprawie zmienił zdanie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-276.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-277.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana ministra Stanisława Steca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#StanisławStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Rząd opowiada się w całości za sprawozdaniem Komisji Finansów Publicznych odnośnie do rekomendacji przy głosowaniach poprawek Senatu do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Rząd nie podziela zdania wygłoszonego przez pana posła Chlebowskiego, że ustawa PIT-owska zakończyła się tragicznie w skutkach, mimo że nie popierał wprowadzenia stawki 50% ani rząd, ani nie popierało Ministerstwo Finansów, to nie można z tego takiego tragicznego wniosku wyciągać.</u>
          <u xml:id="u-278.1" who="#StanisławStec">Ta nowelizacja była spowodowana wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 5 maja. Uzasadnienie Ministerstwo Finansów otrzymało 4 czerwca. Trybunał zakwestionował brak możliwości łącznego opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych małżonków, w przypadku gdy jeden z małżonków zmarł w roku podatkowym. W związku z tym rząd był zobowiązany do przedłożenia korekty tej ustawy. Natomiast bezwzględnym osiągnięciem ustawy PIT-owskiej i CIT-owskiej jest fakt, że nie będziemy zaliczać do kosztów uzyskania przychodów niezapłaconych wynagrodzeń i niezapłaconych składek ZUS. Myślę, że w sytuacji, gdy tak duża liczba wynagrodzeń za pracę jest nieterminowo regulowana i nie zawsze z powodu braku płynności finansowej pracodawcy, to rozwiązanie jest dobre. Nie podzielam obaw pana posła Zagórskiego, że brak zaliczenia na przykład w koszty uzyskania przychodu nieopłaconych składek spowoduje pogorszenie sytuacji, spowoduje, że dane przedsiębiorstwo będzie miało wyższy dochód, z uwagi na to, że jeśli nie opłaciło, nie ma kosztów.</u>
          <u xml:id="u-278.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Jest zobowiązanie...)</u>
          <u xml:id="u-278.3" who="#StanisławStec">Oczywiście jest zobowiązanie. Będzie się robić wszystko, żeby te składki i wynagrodzenia jednak realizować, bo nieraz było tak, bardzo często, że na przykład wypłacało się wynagrodzenia, a już nie regulowało się podatku albo składek, bo ZUS, Fundusz Pracy czy Gwarantowany Fundusz Świadczeń Pracowniczych poczekają, nie będą tak mocno egzekwować należności. Zatem jest to rozwiązanie, które oddziałuje na pracodawcę, i mam nadzieję, że będzie miało pozytywne skutki.</u>
          <u xml:id="u-278.4" who="#StanisławStec">Wrócę do stawki 50%. Pan poseł Chlebowski był uprzejmy powiedzieć, że są to wpływy wirtualne. Nie mogę się z tym zgodzić, ale mogą być w 2005 r., gdybyśmy nie poparli poprawki Senatu zmierzającej do ustalenia wyższego zaliczkowania. Faktycznie, gdyby nie było wyższego zaliczkowania, wpływy z 50-procentowej składki mogłyby pojawić się dopiero przy rozliczeniu rocznym, czyli w 2006 r. Jednak biorąc pod uwagę cel, na jaki Komisja Finansów Publicznych przeznaczyła te dodatkowe wpływy, uważam, że w tej sytuacji należy poprzeć poprawkę odnoszącą się do zaliczkowania.</u>
          <u xml:id="u-278.5" who="#StanisławStec">I najtrudniejszy problem, który panie i panowie posłowie poruszali w związku z bonami towarowymi. Pierwsza sprawa: powinna być pewna konsekwencja w działaniu. Jeżeli Wysoki Sejm podjął decyzję o skreśleniu tego zwolnienia w 2003 r. i nie obowiązuje ono już w 2004 r., to kolejne jego przywrócenie jest w pewnym sensie komplikowaniem systemu podatkowego. Druga sprawa: chciałbym wyraźnie powiedzieć, że gdy pracodawca naprawdę chce pomóc, chce wypłacić, przekazać rzeczowe produkty, może z pomocą swoich pracowników zrobić paczki i do wartości 380 zł rocznie są one wolne od podatku. Może po prostu kupić określone towary, na przykład te, które wskażą pracownicy. Najbardziej prawidłowym rozwiązaniem jest takie, żeby pracodawca swoje oszczędności przeznaczał na zwiększanie wynagrodzeń, bo od poziomu wynagrodzenia płacone są później ubezpieczenia społeczne, z tym się wiąże wysokość ewentualnego zasiłku chorobowego, a później renty i emerytury. A przecież bardzo często mamy taką sytuację, że w dobrze prosperujących zakładach płaci się pracownikowi minimalną stawkę 825 zł.</u>
          <u xml:id="u-278.6" who="#StanisławStec">Jedno zdanie odnośnie do alimentów. Podkreślam jeszcze raz, że alimenty płacone na rzecz dzieci nie stanowią przychodów i zgodnie z art. 20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie podlegają opodatkowaniu. Żeby to było jednoznaczne i zrozumiałe: alimenty na rzecz dzieci nie podlegają opodatkowaniu - chodzi o pobierającego te przychody.</u>
          <u xml:id="u-278.7" who="#StanisławStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałbym podziękować przedstawicielom klubów, które poparły stanowisko Komisji Finansów Publicznych jeśli chodzi o kierunki głosowań nad poprawkami Senatu odnośnie do podatku dochodowego od osób fizycznych i od osób prawnych. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#TomaszNałęcz">Bardzo dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-279.1" who="#TomaszNałęcz">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-279.2" who="#TomaszNałęcz">Do głosowania nad uchwałami Senatu przystąpimy jutro w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-279.3" who="#TomaszNałęcz">Wysoki Sejmie! Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów porządku dziennego zaplanowanych na dzień 17 listopada bieżącego roku.</u>
          <u xml:id="u-279.4" who="#TomaszNałęcz">Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygłoszenia oświadczeń poselskich. Są to państwo posłowie: Witold Hatka, Jan Rzymełka, Zdzisław Jankowski, Michał Figlus, Tadeusz Szukała, Zofia Krasicka-Domka i Włodzimierz Czechowski.</u>
          <u xml:id="u-279.5" who="#TomaszNałęcz">Czy ktoś jeszcze? Pan poseł Papież.</u>
          <u xml:id="u-279.6" who="#TomaszNałęcz">Nie widzę dalszych zgłoszeń. Zamykam listę posłów zapisanych do wygłoszenia oświadczenia.</u>
          <u xml:id="u-279.7" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Witolda Hatkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#WitoldHatka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę wygłosić dalszy ciąg oświadczeń, które stanowią odpowiedź na ataki telewizyjnej Jedynki na premiera Stanisława Mikołajczyka.</u>
          <u xml:id="u-280.1" who="#WitoldHatka">W dniu 17 listopada 1946 r. w garnizonie I pułku w Pradze dokonano odprawy z wybranymi dowódcami, którym nakazano: Macie prawo aresztowania i dokonania egzekucji na członkach PSL. Musicie odebrać im legitymacje członkowskie, możecie konfiskować rzeczy osobiste. Musicie przekonać ich, że Mikołajczyk jest proniemieckim zdrajcą. PSL musi być zupełnie zniszczone przed wyborami. Masowe zebrania mają posłużyć do wymuszenia przyrzeczeń, że oddadzą głosy na blok rządowy. Musicie jasno postawić to, że zarówno ta partia, jak i jej poplecznicy zostaną wykończeni zaraz po wyborach.</u>
          <u xml:id="u-280.2" who="#WitoldHatka">Rząd sowiecko-syjonistyczny w krótkim czasie zmontował państwo policyjne. Berman ustanowił szefem Urzędu Bezpieczeństwa Radkiewicza, będącego w stałym kontakcie z Ławrentijem Berią, dowódcą NKWD w Rosji. Radkiewiczowi podlegało 230 tys. ubowców, w tym 40 tys. tajniaków. Dla zasilenia tej bandyckiej formacji władzy zalegalizowano uformowanie Ochotniczej Rezerwy Milicji Obywatelskiej ORMO, co pozwoliło uzbroić 120 tys. wybranych bandytów i ekskryminalistów, którzy pomagali w poszerzaniu uprawnień działalności bezpieki.</u>
          <u xml:id="u-280.3" who="#WitoldHatka">Przed zapowiedzianymi wyborami rozpętano terror, a morderstwa stały się codziennością. W Pałudze koło Kielc oficer zastrzelił Józefa Wychowańca, w Wągrowcu syn działacza PSL został zabity, a zmaltretowane ciało wystawiono publicznie, co miało być postrachem i ostrzeżeniem dla ludowych mas. Kapitan Denisow, członek NKWD w Kartuzach groził, że kto tylko wkroczy do biura PSL, zostanie aresztowany i deportowany na Sybir. Odbierano legitymacje, niszczono je w wielkich ilościach. Każdy, kto się temu przeciwstawiał, był narażony na utratę życia.</u>
          <u xml:id="u-280.4" who="#WitoldHatka">W takich okolicznościach został zamęczony rolnik Szyguła ze Śląska, także Lewandowski spod Inowrocławia. Męczono ludzi, doprowadzając ich do utraty przytomności, a potem do śmierci. Tak został zamordowany Jan Troka spod Stargardu, a także Aleksander Kwaśniewski ze wsi Bogate.</u>
          <u xml:id="u-280.5" who="#WitoldHatka">Tysiące Polaków trafiło do aresztów, gdzie ubecy poddawali ich barbarzyńskim torturom. Ludzie ci poddawani byli procesom zmiękczania, aż do nagłego zgonu. Po wielu godzinach, a nawet dniach niektórzy torturowani słabli i podpisywali „wyznania win”. Sadystyczne akty przemocy wprowadzali sowieccy enkawudyści. W ponurej statystyce przodowały urzędy bezpieczeństwa w Bochni, Winnicy, Krakowie, Łodzi, Koninie, Gubinie, Busku i w Skarżysku-Kamiennej. Tam stosowano potworności wyrafinowanej tortury, bastynady, która polegała na biciu stóp więźnia pałką aż do jego omdlenia. Na piętach więźnia mocowano cienką deskę, w którą walono młotem, co sprawiało ogromny ból, powodowało gwałtowne wymioty, paraliż systemu nerwowego, nawet obłąkanie. W Mysłowicach, na Górnym Śląsku, w Łodzi bezpieka pozorowała na więźniach akty masowego rozstrzeliwania. Stawiano więźniów pod ścianą, po czym wartownicy strzelali tuż ponad ich głowami. W Rzeszowie w starym domu tortur gestapowskich ubecy zorganizowali karcery, cele wypełnione wodą, w których trzymano więźniów zalanych po szyję. W Bochni ubecy stosowali torturę wbijania drzazg pod paznokcie. Bestialskie akty przemocy były codziennością, tylko po to by zastraszyć Polaków.</u>
          <u xml:id="u-280.6" who="#WitoldHatka">Wiele tysięcy chłopów i przedsiębiorców, jako niepokornych, wyrzucono z ich prywatnej własności i deportowano na Sybir. W tym celu powołano specjalną komisję, która likwidowała własność i preparowała akty oskarżenia. Zwykle były to oskarżenia o prowadzone operacje na czarnym rynku oraz o współdziałanie z „kryminalnym podziemiem”.</u>
          <u xml:id="u-280.7" who="#WitoldHatka">Tuż przed wyborami, 18 stycznia 1947 r., Jakub Berman i jego towarzysze przygotowali tysiące telegramów skierowanych do ogromnej rzeszy działaczy PSL. Treść była identyczna: Mikołajczyk został zabity ostatniej nocy w wypadku samolotowym. Podpis - sekretarz generalny PSL. Czy była to prowokacja, czy element przygotowanego zamachu na życie?</u>
          <u xml:id="u-280.8" who="#WitoldHatka">Mikołajczyk w tym czasie informował mego ojca Ludwika o co najmniej trzech próbach zamachów na życie. Jakub Berman i Władysław Gomułka grozili Mikołajczykowi, że wcześniej czy później zginąć musi i wymierzali schowanym w kieszeni pistoletem. Ciąg dalszy nastąpi. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-280.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-281.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Zdzisława Jankowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#ZdzisławJankowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ostatnia rocznica Święta Niepodległości została podważona przez wystąpienie prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego. Aleksander Kwaśniewski przestraszył się wizji zmian proponowanych przez opozycję, zagrażających jemu i jego poplecznikom. Polacy dojrzeli do tego, że chcą IV Rzeczypospolitej, bowiem jaka jest III Rzeczpospolita pokazały komisje specjalne, które badały aferę Rywina, i komisja orlenowska. Styl i ton ostatnich wystąpień prezydenta Kwaśniewskiego to język peerelowskiej propagandy okresu stanu wojennego w wydaniu Jerzego Urbana.</u>
          <u xml:id="u-282.1" who="#ZdzisławJankowski">Powaga Narodowego Dnia Niepodległości została zakłócona wystąpieniem prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego. Wykorzystując Święto Niepodległości, przypuścił atak na opozycję polityczną, podważając wątpliwe dokonania jego SLD-owskich rządów. Polityka uprawiana przez Aleksandra Kwaśniewskiego polega na tym, że najwyższą, jedyną wartością dla niego jest sukces, skuteczność medialna. To właśnie przewidywana skuteczność decyduje najczęściej o zachowaniach obecnego prezydenta. Prezydent RP jest bowiem człowiekiem ideowym.</u>
          <u xml:id="u-282.2" who="#ZdzisławJankowski">Od czasu objęcia przez Aleksandra Kwaśniewskiego Urzędu Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej gospodarka Polski jest penetrowana i przejmowana przez zachodnie koncerny. Od 15 lat polski interes narodowy, dobro życia, godnego życia obywateli naszego kraju podporządkowane zostały międzynarodowemu kapitałowi spekulacyjnemu. To za czasów urzędowania Aleksandra Kwaśniewskiego w Polsce została wyprzedana najważniejsza część majątku narodowego: banki, firmy, telekomunikacja, rynek ubezpieczeniowy, a obecnie wyprzedawana jest energetyka, majątek wypracowany przez pokolenia. To za czasów Aleksandra Kwaśniewskiego najwięcej obywateli naszego kraju utraciło swój majątek, pracę, wpadło w nędzę bez perspektyw na normalne życie.</u>
          <u xml:id="u-282.3" who="#ZdzisławJankowski">W głoszonym przez siebie programie prezydent obiecał społeczeństwu, że jego prezydentura wprowadzi Polskę na drogę rozwoju gospodarczego i społecznego, że nędza i bezrobocie zostaną w radykalny sposób ograniczone, mówił, że ludzie, którzy nie z własnej winy utracili pracę, muszą otrzymać opiekę ze strony państwa. Rodzinom zlikwidowanych PGR-ów obiecał pomoc materialną w postaci stałych emerytur. Obiecał rozwój budownictwa, w tym budownictwa mieszkaniowego dostępnego dla ludzi młodych, zakładających rodziny. Wszystkie te obietnice dawane narodowi nie spełniły się, wyszło na opak i doszło do drastycznego pogorszenia we wszystkich dziedzinach życia społecznego.</u>
          <u xml:id="u-282.4" who="#ZdzisławJankowski">Należy podkreślić, o czym zapomniał Aleksander Kwaśniewski, że jako głowa państwa został wybrany także przez przeciwników. Po 15 latach szkodliwej dla Polski transformacji, w której prym wiódł pan Aleksander Kwaśniewski, u schyłku swojej kadencji w obliczu zagrożeń, że dojdzie do wyjaśnienia jego powiązań z licznymi aferami, w dniu 11 listopada rozpoczął totalny atak na tą zdrową część narodu, która domagała się szybkich zmian politycznych. Fundamentem demokracji muszą być takie wartości, jak prawdomówność, uczciwość, praworządność, bezinteresowność, troska o wspólne dobro, wzajemne zaufanie. Brak poszanowania tych wartości przez prezydenta Kwaśniewskiego był powodem, że jako głowa państwa nie stanął na wysokości zadania. Należy bowiem przypomnieć, że dla osobistego splendoru na europejskich i światowych salonach Aleksander Kwaśniewski, przez 9 lat sprawując urząd prezydenta Rzeczypospolitej, dbał częściej o interesy międzynarodowych koncernów, instytucji finansowych, a nie o obywateli naszego kraju. Urzędujący prezydent w okresie swojej kadencji zbudował taką ilość wpływów i nawiązał taką ilość kontaktów, że stał się kłopotem samym w sobie.</u>
          <u xml:id="u-282.5" who="#ZdzisławJankowski">Największe zagrożenie dla demokracji polskiej płynie z takich elit władzy, jak osoba obecnego prezydenta. Prezydent Kwaśniewski robi wrażenie człowieka zdeterminowanego schyłkiem swoich rządów. Prezydent zdaje się wiedzieć, co robi, wchodząc na ścieżkę wojenną - wojny z polskim społeczeństwem. System Rzeczypospolitej został tak skonstruowany przez Aleksandra Kwaśniewskiego, twórcę ostatniej konstytucji, że skłania do patologii.</u>
          <u xml:id="u-282.6" who="#ZdzisławJankowski">Media elektroniczne i gospodarka są poddane kontroli polityków albo uzależnione od ich arbitralnej decyzji. Decyzje polityczne są mało precyzyjne. Lobbiści jak chcą manipulują politykami, opinią publiczną. Nadużycia praktycznie pozostają bezkarne. Wszystko to ma źródła w niedobrym polskim prawie.</u>
          <u xml:id="u-282.7" who="#ZdzisławJankowski">Prezydent Aleksander Kwaśniewski, zamiast realizować głoszony przez siebie program sprzed 9 lat i działać dla dobra narodu i państwa, zainteresował się budową różnego rodzaju koterii i grup interesów. Zadaniem prezydenta powinno być dbanie o dobre imię Polski i Polaków wobec innych narodów oraz zapewnienie im godziwych warunków życia. Tymczasem Aleksander Kwaśniewski wykorzystał sprawowany przez siebie urząd prezydenta do własnych celów. Co więcej, występował na forum światowym w roli sędziego potępiającego naród polski za cudze winy. Bo czymże innym było przepraszanie za rzekomy antysemityzm narodu i przypisywanie mu odpowiedzialności za wydarzenia w 1968 r. w sytuacji, gdy sprawcami tych wydarzeń była PZPR, która tyle miała z Polską wspólnego, że Polskę okupowała i eksploatowała na polecenie Moskwy. Słuszne byłoby, gdyby pan Aleksander Kwaśniewski przepraszał za haniebne wydarzenia w 1968 r. jako były członek PZPR. Budzi sprzeciw natomiast to, że urzędujący prezydent Kwaśniewski przepraszał wszystkie okoliczne nacje, tworząc obraz, że Polacy byli sprawcami wszystkich nieszczęść przed II wojną światową i po II wojnie. Niedopuszczalne było żonglowanie autorytetem Rzeczypospolitej i narażanie jej dobrego imienia dla doraźnych ideologicznych gierek.</u>
          <u xml:id="u-282.8" who="#ZdzisławJankowski">W dobie prowadzonych antypolskich kampanii przez różne ośrodki Polacy oczekują na odpowiedzialnego prezydenta, który będzie ich prezydentem nie tylko z nazwy.</u>
          <u xml:id="u-282.9" who="#ZdzisławJankowski">Należy także przypomnieć, że Aleksander Kwaśniewski obiecał Polakom, że jako prezydent będzie aktywnie uczestniczył w tworzeniu prawa dla dobra kraju i społeczeństwa. Obiecał, że przysługująca prezydentowi inicjatywa ustawodawcza będzie należycie wykorzystana.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Kazimierz Michał Ujazdowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Panie pośle, bardzo proszę już zmierzać do końca. Jest 2-minutowe przekroczenie. Dobrze?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#ZdzisławJankowski">Panie marszałku, dosłownie jeszcze pół minuty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#ZdzisławJankowski">Przez 9 lat niemal na palcach jednej ręki można policzyć projekty ustaw wniesione do Sejmu przez prezydenta. Udział w tworzeniu prawa obecnego prezydenta ograniczał się do podpisywania ustaw i wetowania rozwiązań prawnych, sprzecznych z interesami własnej formacji.</u>
          <u xml:id="u-287.1" who="#ZdzisławJankowski">W sprawach międzynarodowych obecny prezydent wciągnął Polskę w otwartą wojnę w Iraku wbrew woli większości społeczeństwa, ale za to w imię obrony obcych nam interesów.</u>
          <u xml:id="u-287.2" who="#ZdzisławJankowski">Tak dalej nie może działać prezydent dużego państwa w środku Europy. Dalsze urzędowanie Aleksandra Kwaśniewskiego jako głowy państwa może spowodować niekontrolowane negatywne skutki zarówno w wymiarze polityki wewnętrznej, jak i na arenie międzynarodowej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-288.1" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Głos ma pan poseł Michał Figlus, Partia Ludowo-Demokratyczna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#MichałFiglus">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-289.1" who="#MichałFiglus">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na obszarze Europy, która obejmuje prawie 54 mln km2, znajduje się wiele ciekawych i godnych uwagi miejsc i zakątków. Jednak unikalny i jedyny w skali europejskiego kontynentu, niewielki w stosunku do całości, skrawek powierzchni znajduje się na terenie południowej Polski, na granicy województw śląskiego i małopolskiego - to Pustynia Błędowska.</u>
          <u xml:id="u-289.2" who="#MichałFiglus">Nie wdając się w historię jej powstania, pozwalam sobie przypomnieć szanownym państwu, że na przestrzeni XX w. ten skrawek polskiej ziemi, obejmujący zaledwie 80 km2, uznawany był za jedyny w Europie obszar pustynny, w obrębie którego zachodziły zjawiska typowe dla wielkich pustyń świata - z całą prawie pustynną florą, jedynymi gatunkami roślin występującymi w tej strefie klimatycznej oraz niektórymi niespotykanymi gdzie indziej okazami fauny. Z ubolewaniem i przykrością należy stwierdzić, że działalność człowieka w okresie ostatnich ponad 50 lat doprowadziła do wysokiego stopnia degradacji tego unikalnego obszaru przyrodniczego i krajobrazowego.</u>
          <u xml:id="u-289.3" who="#MichałFiglus">Okupant w okresie wojny 1939–1945 wykorzystywał Pustynię Błędowską do ćwiczeń wojskowych, przygotowując swój korpus do działań w Afryce.</u>
          <u xml:id="u-289.4" who="#MichałFiglus">Po 1945 r. jednostki Paktu Warszawskiego również przeprowadzały wielokrotnie ćwiczenia, pozostawiając wiele groźnych i niebezpiecznych przedmiotów, które zalegają w zwałach i wydmach piasku.</u>
          <u xml:id="u-289.5" who="#MichałFiglus">Teren Pustyni Błędowskiej został wskutek tego zanieczyszczony, zaniedbany, zniszczony nasadzeniami do zaledwie 30 km2.</u>
          <u xml:id="u-289.6" who="#MichałFiglus">Budowa tzw. magistrali piaskowej i pobór piasku, wykorzystywanego w kopalniach do zamułki wyrobisk, również przyczyniły się do zaniku niektórych okazów flory i fauny tego obszaru.</u>
          <u xml:id="u-289.7" who="#MichałFiglus">Wobec zachodzącej restrukturyzacji przemysłu węglowego i zmniejszenia zapotrzebowania na piasek, jak również reorganizacji polskiej armii, Pustynia Błędowska pozostawiona w obecnym stanie ulegnie całkowitemu zniszczeniu i zanikowi. Ten unikalny zakątek ziemi polskiej należy jako dziedzictwo kultury polskiej i kontynentu europejskiego przywrócić do należnego jej stanu i znaczenia dla przyrody świata.</u>
          <u xml:id="u-289.8" who="#MichałFiglus">Wysoka Izbo! Pozwalam sobie przedstawić państwu propozycje zmierzające do przywrócenia tego unikalnego obszaru do życia właściwego obszarom przyrodniczym, który nadto stać się może atrakcją turystyczną tego regionu Polski.</u>
          <u xml:id="u-289.9" who="#MichałFiglus">Wysoka Izbo! Wnoszę do Wysokiej Izby o wystąpienie do ministra obrony narodowej o rozpatrzenie możliwości całkowitego przeniesienia ćwiczeń wojskowych z części Pustyni Błędowskiej na teren innych poligonów znajdujących się na piaszczystej Nizinie Mazowieckiej lub piaskach Pomorza dla przywrócenia przyrody Pustyni Błędowskiej i jego naturalnego stanu z początku minionego, XX w.</u>
          <u xml:id="u-289.10" who="#MichałFiglus">Wnoszę do Wysokiej Izby o wystąpienie do ministra obrony narodowej i ministra środowiska o przeprowadzenie w ramach ćwiczeń jednostek saperskich - przepraszam za brzydkie słowo - odzłomowania Pustyni Błędowskiej z pozostałości po ćwiczeniach i grach wojskowych minionego okresu.</u>
          <u xml:id="u-289.11" who="#MichałFiglus">Wnoszę do Wysokiej Izby o wystąpienie do ministra administracji i spraw wewnętrznych, ministra infrastruktury, ministra edukacji i sportu, ministra kultury oraz ministra środowiska o podjęcie wspólnych działań dla przywrócenia Pustyni Błędowskiej jej naturalnego stanu, wykorzystując fundusze pomocowe, by w jej pierwotnych rozmiarach obszar ten nie tylko świadczył o dbałości władz administracyjnych Polski o naturalne środowisko człowieka, ale służył nauce polskiej i wzbogacił mapę turystyczną Polski.</u>
          <u xml:id="u-289.12" who="#MichałFiglus">Wierzę, że w przedsięwzięciu władz miłośnicy przyrody, społeczności lokalne, młodzież szkolna, harcerze pośpieszą z pomocą, wykonując wiele pomocniczych prac społecznie, i Pustynia Błędowska w okresie 2–3 lat zostanie wpisana do światowej księgi dziedzictwa przyrody jako ewenement w skali świata. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-290.1" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Głos ma pan poseł Tadeusz Szukała, Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#TadeuszSzukała">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W ubiegłym tygodniu w całej Polsce obchodzone było Święto Niepodległości. 86 lat temu 11 listopada 1918 r. marszałek francuski Foch w imieniu państw sprzymierzonych podyktował delegacji niemieckiej warunki zakończenia działań wojennych. Niemcy podpisali rozejm. Było to w wagonie kolejowym niedaleko Compiegne we Francji. W ten sposób zakończyła I wojna światowa. Brały w niej udział 33 państwa. W czasie jej trwania zmobilizowano 70 mln ludzi, 10 mln poniosło śmierć, a prawie 20 mln zostało rannych. Upadły trzy mocarstwa, zniszczono dorobek, na który pracowały całe pokolenia. Po wojnie zawarto nowe traktaty pokojowe, zmieniły się granice państwa oraz formy rządów.</u>
          <u xml:id="u-291.1" who="#TadeuszSzukała">Dzień 11 listopada 1918 r. był przełomowym momentem w dziejach Europy, ale przede wszystkim w dziejach Polski. Po 123 latach niewoli narodowej i po powstańczych zrywach Polska uzyskała niepodległość. Nadeszła upragniona wolność. Dnia 11 listopada 1918 r. do kraju powrócił Józef Piłsudski, od lipca 1917 r. internowany przez Niemców w Magdeburgu. 11 listopada Rada Regencyjna przekazała mu naczelne dowództwo polskich sił zbrojnych. W Warszawie rozpoczęło się, trwające już i innych miastach, rozbrajanie wojsk okupacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-291.2" who="#TadeuszSzukała">Dzień 11 listopada został ustanowiony na podstawie ustawy Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z 1937 r. polskim świętem narodowym i pozostał oficjalnym świętem państwowym Rzeczypospolitej Polskiej do roku 1944. W roku 1945 komunistyczne władze PRL jako święto państwowe ustanowiły dzień 22 lipca. Święto Niepodległości obchodzone w dniu 11 listopada zostało przywrócone przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej dopiero w roku 1989.</u>
          <u xml:id="u-291.3" who="#TadeuszSzukała">W tym dniu Polska oddaje hołd marszałkowi Józefowi Piłsudskiemu, spoczywającemu w krypcie pod Wieżą Srebrnych Dzwonów w podziemiach katedry wawelskiej. W każdym mieście naszego kraju odbywają się uroczystości: msze święte w intencji ojczyzny, odprawa wart, wieńce i wiązanki kwiatów składane są pod pomnikami poległych w obronie ojczyzny. Dla starszych ludzi Święto Niepodległości to dzień wspomnień o ofiarach wojny i walki o niepodległość.</u>
          <u xml:id="u-291.4" who="#TadeuszSzukała">Ja osobiście uczestniczyłem w uroczystościach w Nowym Sączu i było to dla mnie wielkie przeżycie. W Nowym Sączu obchody rozpoczęły się mszą świętą w intencji ojczyzny odprawianą w kościele św. Kazimierza, następnie na cmentarzu komunalnym pod pomnikiem Legionów złożono wieńce i wiązanki kwiatów. Odbył się również patriotyczny przemarsz uczestników uroczystości do szpitala przy ul. Młyńskiej i nastąpiło uroczyste odsłonięcie tablicy poświęconej sądeczanom, żołnierzom Polski Podziemnej - Związku Walki Zbrojnej - którzy w lipcu 1940 r. uwolnili ze szpitala w Nowym Sączu uwięzionego przez hitlerowców emisariusza rządu polskiego Jana Karskiego.</u>
          <u xml:id="u-291.5" who="#TadeuszSzukała">Na tej uroczystości nie można było zauważyć entuzjazmu młodych obywateli Polski, którzy powinni cieszyć się wolną Polską. W rozmowie z młodzieżą można odnieść wrażenie, że młodzież jest zawiedziona wolną ojczyzną. Wolna ojczyzna winna zapewnić obywatelom godne życie zgodnie z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej - chodzi o zapewnienie wychowania, nauki i pracy, aby mogli godnie żyć i zakładać rodziny. Obecnie młodzi zamierzają wyjechać poza granice kraju, aby szukać takich warunków życia, a ojczyzna, patriotyzm kojarzą się młodym z historycznym mitem XX w. Obecny polski żołnierz, uważają, to pracownik, który walczy za pieniądze, a jak zginie, to znaczy, że miał pecha. Tak młodzież przedstawia walkę polskich żołnierzy na przykład w Iraku.</u>
          <u xml:id="u-291.6" who="#TadeuszSzukała">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Apeluję do Wysokiej Izby, aby poczynić kroki na rzecz poprawy bytu Polaków, zapewnić im godne życie - Samoobrona przedstawia takie warunki - aby mieszkańcy Polski mogli uwierzyć, że ojczyzna jest największym darem dla każdego obywatela. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-292.1" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Głos ma pani poseł Zofia Krasicka-Domka, Liga Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#ZofiaKrasickaDomka">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Na wstępie dziękuję panu marszałkowi Sejmu RP Józefowi Oleksemu za wyrażenie zgody oraz przewodniczącemu sejmowej komisji ochrony środowiska Krzysztofowi Filipkowi i prezydium komisji za akceptację sesji wyjazdowej sejmowej komisji ochrony środowiska na Podhale poświęconej tematowi „Wody geotermalne szansą poprawy stanu środowiska naturalnego oraz rozwoju gmin, szczególnie uzdrowiskowych, na przykładzie gminy Szaflary”.</u>
          <u xml:id="u-293.1" who="#ZofiaKrasickaDomka">Posłowie mogli zobaczyć pierwszy zakład geotermalny, który powstał w Polsce w gminie Szaflary - został wybudowany z początkiem lat 90. za polskie, niezbyt wielkie pieniądze. Również obejrzeliśmy wymienniki ciepła - przykład praktycznego wykorzystania złóż wód geotermalnych do ogrzewania ponad 200 domów, szkoły i kościoła w sołectwie Bańska Niżna. Ponadto zapoznaliśmy się z przykładami kaskadowego zagospodarowania gorących wód - są one stosowane do suszenia drewna, w uprawach szklarniowych i hodowli ryb ciepłolubnych. Zrealizowanie polskiej myśli technicznej było możliwe dzięki profesorowi Julianowi Sokołowskiemu, zwanemu ojcem polskiej geotermii, a wspomniany pierwszy zakład geotermalny podziwiany był przez specjalistów japońskich i amerykańskich jako najnowocześniejszy w świecie.</u>
          <u xml:id="u-293.2" who="#ZofiaKrasickaDomka">Wójt Stanisław Ślimak zabiega uparcie i konsekwentnie o zbudowanie basenów cieplicowych, które dałyby szansę rozwoju gminy.</u>
          <u xml:id="u-293.3" who="#ZofiaKrasickaDomka">Eksperci - członkowie Parlamentarnego Zespołu do Spraw Restrukturyzacji Energetyki w Polsce, prof. dr hab. Ryszard Kozłowski i prof. dr hab. Jacek Zimny, podczas sesji wyjazdowej wykazali, że optymalny dla Polski i ekonomicznie uzasadniony jest projekt, aby centrum geotermiczne powstało w każdej gminie. Rozpoznanych możliwości zastosowania geotermii jest obecnie w ok. 400 gminach oraz dla kilku miast. Eksperci przedstawili komisji dowody na to, że Polska posiada wyjątkowo bogate zasoby wód geotermalnych. Gdyby odnieść to do zasobów na głębokości 3–4 km, oblicza się je na 34 mld ton paliwa umownego, a zasoby na głębokości 10 km w głąb ziemi są oceniane na 100 mld ton paliwa umownego. Dla wyobrażenia, jak ogromne to zasoby, profesorzy odnieśli to do Norwegii. W latach 70. ten kraj był ubożuchny, jak to nazwano. Dopiero odkrycie złóż ropy naftowej wielkości ok. 13 mld ton paliwa umownego stało się atutem, bodźcem do rozwoju i bogacenia się kraju. Tymczasem Polska ma zasoby energii zawartej w wodach geotermalnych znacznie wyższe, czyli jesteśmy zdecydowanie bogatsi w zasoby czystej energii od Norwegii. Ponadto z całą mocą należy podkreślić, że energia zawarta w wodach geotermalnych Polski przekracza 150 razy roczne zapotrzebowanie na energię w kraju.</u>
          <u xml:id="u-293.4" who="#ZofiaKrasickaDomka">Z wód geotermalnych można pozyskiwać energię cieplną i elektryczną. Jest to energia czysta, przyjazna środowisku. Przykładowo koszty budowy zakładu geotermalnego są równe kosztom budowy 1 km autostrady. Podczas światowego forum dotyczącego zasobów energii odnawialnej w Bonn przedstawiciel Stanów Zjednoczonych pan Bronecki powiedział, że źródło energii XXI w. stanowić będzie ciepło Ziemi - jeśli decydenci tego nie rozumieją, to świadczy o ich niedouczeniu. Nie przytaczam tej sentencji po to, aby kogokolwiek obrażać, ale chcę zwrócić uwagę na fakt, że w Polsce natrafiamy na niezrozumiały opór w odniesieniu do geotermii. Tymczasem zagospodarowuje się do pozyskiwania czystej energii ciepła i elektrycznej wody geotermalne we Włoszech od 100 lat, w Austrii, w Niemczech, a ostatnio na Węgrzech.</u>
          <u xml:id="u-293.5" who="#ZofiaKrasickaDomka">Południowa Małopolska to najpiękniejszy zakątek Polski, o niezwykłych walorach krajobrazowych, klimatycznych, 4 parki narodowe, 3 znakomite uzdrowiska: Krynica, Rabka Zdrój i Szczawnica, toteż zasoby wód geotermalnych to szansa na poprawę i utrzymanie środowiska naturalnego. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-293.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-294.1" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Głos ma pan poseł Włodzimierz Czechowski, Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#WłodzimierzCzechowski">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-295.1" who="#WłodzimierzCzechowski">Szanowny Sejmie! Rząd planuje oszczędzanie na pogrzebach. Zaproponowana zmiana zasady waloryzacji zasiłku pogrzebowego w projekcie ustawy zgłoszonej w ramach oszczędnościowego programu pana wicepremiera Hausnera jest kolejną restrykcją, bowiem w przeważającej mierze dotyczy ona rodzin najuboższych, w tym emeryckich.</u>
          <u xml:id="u-295.2" who="#WłodzimierzCzechowski">Obecnie zasiłek pogrzebowy stanowi 200% przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej i jest zmieniany co kwartał, zgodnie z przeciętnym wynagrodzeniem z poprzedniego kwartału. Zatem jest na bieżąco waloryzowany kwartalnie wzrostem wynagrodzenia. Jest to zasada ze wszech miar słuszna, bowiem koszty usług pogrzebowych wzrastają wraz ze wzrostem wynagrodzeń w gospodarce narodowej. W ramach szukania oszczędności rząd zaproponował nowelizację tej zasady. Proponuje, tak jak w wypadku waloryzacji rent i emerytur, zmianę waloryzacji zasiłku pogrzebowego z płacowej na cenową, a także przeciętne wynagrodzenie z poprzedniego kwartału zastępuje wskaźnikiem rocznej inflacji. Jest to propozycja bardzo niekorzystna. Będzie to powodować ustawiczne zaniżanie zasiłku pogrzebowego w stosunku do cen usług pogrzebowych, które wzrastają proporcjonalnie do wzrostu płac, a nie do inflacji średniorocznej. I tak, w roku 2005 wzrost wynagrodzeń w gospodarce narodowej ma wynieść 106,3%, wzrost inflacji średniorocznej - 103%, czyli różnica wyniesie 3,3%. W przeliczeniu na złotówki zasiłek pogrzebowy będzie więc niższy o około 200 zł. W latach następnych, do roku 2007, różnica ta będzie stale wzrastała. W konsekwencji zasiłek pogrzebowy w stosunku do przeciętnego wynagrodzenia będzie ustawicznie malał - po 3 latach będzie niższy o ponad 10% od obowiązującego w roku bieżącym. Czy o tyle samo potanieją usługi pogrzebowe? Wątpię.</u>
          <u xml:id="u-295.3" who="#WłodzimierzCzechowski">Jeśli na wniosek rządu Sejm uchwali tę niekorzystną zmianę, to wytworzy się w tym wypadku w najbliższym czasie taka różnica jak pomiędzy nowo przyznawanymi świadczeniami emerytalno-rentowymi a przyznanymi przed 1996 r., kiedy zmieniono zasady waloryzacji z wynagrodzeniowej na cenową. Ta różnica po 10 latach obowiązywania tej zmiany sięga już dzisiaj 41,3%.</u>
          <u xml:id="u-295.4" who="#WłodzimierzCzechowski">Dlatego ostro protestuję przeciwko kolejnym restrykcjom wymierzonym w najuboższych, emerytów i rencistów. Rząd nie może obniżać deficytu budżetowego kosztem tej grupy społecznej, nie zgłaszając jednocześnie oszczędności w innych działach gospodarki, jak choćby w administracji państwowej.</u>
          <u xml:id="u-295.5" who="#WłodzimierzCzechowski">W budżecie na rok 2005 zamiast maleć, koszty na administrację wzrastają prawie o 10%, a na same płace o 3%. Przeciwko tej ustawie na pewno będą głosowali posłowie Samoobrony. Jeśli za ustawą zagłosuje również koalicja rządowa, to rozstrzygający głos będą mieli posłowie Platformy Obywatelskiej i oni zdecydują, czy przyjąć tę ustawę czy jej nie przyjąć.</u>
          <u xml:id="u-295.6" who="#WłodzimierzCzechowski">Niezależnie od tego nie widać końca represjom stosowanym przez specjalistę od cięć socjalnych, jakim jest pan wicepremier Haunser. Czyżby jednego z najlepszych profesorów ekonomistów nie stać było na inne rozwiązania gospodarcze niż tylko ograniczenie socjalnych świadczeń? Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-296.1" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Pan poseł Stanisław Papież, Liga Polskich Rodzin,</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#StanisławPapież">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ministerstwo edukacji zleciło Instytutowi Spraw Publicznych opracowanie nowych podstaw programowych kształcenia ogólnego. Fakt ten budzi uzasadniony niepokój wszystkich, którzy troszczą się o edukację polskiej młodzieży i mają to na sercu. Od wielu lat polska edukacja poddawana jest eksperymentom programowym, które mają na celu przeorientowanie pedagogiki według kryteriów, które nie wyrastają z polskiego doświadczenia edukacyjnego, a wręcz eliminują narodowy i klasyczny model kształcenia.</u>
          <u xml:id="u-297.1" who="#StanisławPapież">Proces integracji z Unią Europejską już na początku lat dziewięćdziesiątych zaczął podporządkowywanie edukacji polskiej strukturom międzynarodowym. Myślą przewodnią narzucenia Polsce liberalno-demokratycznych standardów edukacyjnych była myśl zawarta w programie OECD: „Szkoła musi się zmieniać. Szkoła musi przygotować swych uczniów do życia w społeczeństwie wyznającym pluralistyczne wartości. Szkolenie dla internacjonalizmu i rugowanie prowincjonalizmu jest konieczne, jeśli świat ma przetrwać”. Jaka koncepcja intelektualna przyświeca międzynarodowym konstruktorom globalnej edukacji, doprecyzował współpracownik OECD, wyznający New Age Willis Hartman, twierdząc, że u podstaw edukacji znajdują się trzy przesłanki filozoficzne: nowy holizm, nowy naturalizm i nowy immanentyzm. Wszystkie te koncepcje, będące w swej istocie komponentami filozoficznych przesłanek liberalizmu w obszarze edukacji, zmierzają do ukształtowania nowego człowieka wykorzenionego z tradycji. Wciąż pozostaje otwarte, formułowane przez wiele środowisk, pytanie: dlaczego odpowiedzialni za reformę edukacji w Polsce odrzucają wypracowany przez wieki model kształcenia w kierunku wychowania do pełni człowieczeństwa przez edukację klasyczną, która to edukacja, oparta na głębokiej znajomości natury ludzkiej, wypracowała sprawdzone metody służące rozwojowi do pełni człowieczeństwa. Wystarczy przecież zauważyć, że historia Polski aż nadto obfituje w przykłady świadczące o tym, że całe pokolenia wychowane przez klasyczną kulturę edukacyjną zdały egzamin w życiu. Całe pokolenia Polaków, pięknych i mądrych, dzielnych i rozumnych, budowały naszą ojczyznę właśnie dzięki wykształceniu i wychowaniu w klasycznym szkolnictwie. Dziś w różnych koncepcjach pedagogicznych występuje jeden antyklasyczny wspólny mianownik, mianowicie instrumentalizacja wiedzy. Celem nauki nie jest prawda, ale umiejętność radzenia sobie w życiu. Aby ten cel osiągnąć, aktywizuje się ucznia, zamiast przekazywać mu odpowiedzialną wiedzę. Wieloaspektowy proces kształcenia zredukowany został do wycinkowego kształcenia dyspozycji poznawczych i różnych funkcjonalnych umiejętności. Obiektywny proces wychowania zastępowany jest wychowaniem a rebours do własnej oryginalności i samodzielności poglądów. Hasła obecne w dzisiejszej pedagogice o byciu spontanicznym pokazują w praktyce swoje przerażające konsekwencje. Koncepcje wychowania tolerancyjnego są w istocie transtolerancją, bo - jak pokazuje praktyka szkolna - są tylko figurami retorycznymi, uczącymi równosilności zła i dobra. W imię tego tolerancjonalistycznego założenia realizuje się zasadę, że pedagogika niczego jednostce nie narzuca, bo ma być nieopresywna, a jednocześnie wpada w pułapkę stopniowej nieegzekwowalności wiedzy. Rola nauczyciela zostaje przesunięta z pozycji autorytetu, który pomaga w zdobywaniu prawdy, na pozycje partnerskie, które mają akceptować tożsamość i oryginalność ucznia oraz swobodnie zadekretowane jego prawa. W tej perspektywie szkoła spełnia ideał pedagogiczny, kiedy jest jedynie dobrze wyposażona w pracownie komputerowe i językowe, a nauczyciele poddawani są uciążliwości permanentnego szkolenia, które pełniąc jedynie rolę dokształcenia, pogłębiają ogólny chaos programowy. Skutkiem realizacji programu liberalnej edukacji jako procesu kształcenia przyjemnego i niestresowego jest obniżenie poziomu ucznia i pozbawianie ucznia rzetelnej i odpowiedzialnej wiedzy.</u>
          <u xml:id="u-297.2" who="#StanisławPapież">Zlecenie Instytutowi Spraw Publicznych opracowania zmiany programowej jest próbą dokonywania kolejnej rewolucji w oświacie polskiej, pogłębiającej opisany wyżej proces niszczenia oświaty. Nauczyciele i uczniowie oczekują raczej zmiany niż rewolucji. Prywatna fundacja, finansowana przez spekulanta giełdowego George'a Sorosa, nie jest z pewnością tą strukturą, która przywróci narodowy charakter edukacji polskiej. Polska edukacja nie może być komponentem globalizmu. Ideologia społeczeństwa otwartego wyrządziła już polskiej edukacji wiele szkód. Powinien wreszcie nadejść czas zawrócenia z błędnie obranej drogi. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-298.1" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
          <u xml:id="u-298.2" who="#KazimierzMichałUjazdowski">Zarządzam przerwę w posiedzeniu do jutra, tj. 18 listopada 2004 r., do godz. 9.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>