text_structure.xml 701 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 9 min 06)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Marek Borowski oraz wicemarszałkowie Janusz Wojciechowski, Tomasz Nałęcz i Donald Tusk)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#MarekBorowski">Otwieram posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#MarekBorowski">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panów posłów Mieczysława Jedonia, Andrzeja Mańkę, Jana Orkisza i Bogusława Wontora.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#MarekBorowski">W pierwszej części obrad sekretarzami będą panowie posłowie Mieczysław Jedoń i Bogusław Wontor.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#MarekBorowski">Protokół i listę mówców prowadzić będą panowie posłowie Mieczysław Jedoń i Jan Orkisz.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#MarekBorowski">Posłowie sekretarze zajęli miejsca.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#MarekBorowski">Protokół 63. posiedzenia Sejmu uważam za przyjęty wobec niewniesienia zastrzeżeń.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#MarekBorowski">Przypominam, że na poprzednim posiedzeniu Sejm nie przeprowadził głosowania nad wnioskiem o odrzucenie raportu z działalności Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa w 2002 r.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#MarekBorowski">W związku z tym podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący to głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#MarekBorowski">Komisja Finansów Publicznych przedłożyła dodatkowe sprawozdanie o projekcie ustawy o podatku akcyzowym.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#MarekBorowski">Sprawozdanie to zostało paniom i panom posłom doręczone w druku nr 2223-A.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#MarekBorowski">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący trzecie czytanie tego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#MarekBorowski">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o projektach ustaw: o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku; o zmianie ustawy o restrukturyzacji hutnictwa żelaza i stali oraz o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw ciekłych.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#MarekBorowski">Sprawozdania te zostały paniom i panom posłom doręczone odpowiednio w drukach nr 2326, 2282 i 2321.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#MarekBorowski">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#MarekBorowski">Proponuję, aby w przypadku sprawozdań z druków nr 2326 i 2321 Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 3 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#MarekBorowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#MarekBorowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#MarekBorowski">Rada Ministrów przedłożyła projekty ustaw: o zmianie ustawy Kodeks karny, ustawy Kodeks postępowania karnego oraz ustawy Kodeks wykroczeń, a także o Inspekcji Weterynaryjnej.</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#MarekBorowski">Projekty te zostały paniom i panom posłom doręczone odpowiednio w drukach nr 2031 i 2336.</u>
          <u xml:id="u-2.20" who="#MarekBorowski">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące przeprowadzenie pierwszych czytań tych projektów ustaw.</u>
          <u xml:id="u-2.21" who="#MarekBorowski">Proponuję, aby w przypadku projektu z druku nr 2336 Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 1 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-2.22" who="#MarekBorowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.23" who="#MarekBorowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.24" who="#MarekBorowski">Prezydium Sejmu, po wysłuchaniu opinii Konwentu Seniorów, proponuje, aby Sejm przeprowadził debatę średnią nad sprawozdaniem komisji o projekcie ustawy budżetowej na 2004 r.</u>
          <u xml:id="u-2.25" who="#MarekBorowski">Prezydium Sejmu proponuje także, aby Sejm wysłuchał 15-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół w dyskusji nad informacją rządu o stanie gospodarki morskiej.</u>
          <u xml:id="u-2.26" who="#MarekBorowski">Prezydium Sejmu proponuje także, aby Sejm wysłuchał 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół w dyskusjach: nad sprawozdaniem komisji o projekcie ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw ciekłych, a także w pierwszych czytaniach projektów ustaw o zmianie ustawy Kodeks parny i ustawy Kodeks postępowania karnego oraz ustawy Kodeks wykroczeń oraz o Inspekcji Weterynaryjnej.</u>
          <u xml:id="u-2.27" who="#MarekBorowski">Prezydium Sejmu proponuje jednocześnie, aby Sejm wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół w dyskusjach nad pozostałymi punktami porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-2.28" who="#MarekBorowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.29" who="#MarekBorowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.30" who="#MarekBorowski">Za chwilę rozpoczniemy rozpatrywanie sprawozdania komisji o projekcie ustawy budżetowej na rok 2004.</u>
          <u xml:id="u-2.31" who="#MarekBorowski">Następnie rozpatrzymy sprawozdanie komisji o projekcie ustawy o zmianie ustawy o restrukturyzacji hutnictwa żelaza i stali.</u>
          <u xml:id="u-2.32" who="#MarekBorowski">W dalszej kolejności przeprowadzimy pierwsze czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny oraz innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-2.33" who="#MarekBorowski">O godz. 17 rozpoczniemy głosowania. W bloku głosowań podejmiemy decyzję w sprawie wniosku o odrzucenie raportu z działalności Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa w 2002 r. oraz przeprowadzimy trzecie czytanie projektu ustawy o podatku akcyzowym.</u>
          <u xml:id="u-2.34" who="#MarekBorowski">Ostatnim punktem porządku dziennego rozpatrywanym w dniu dzisiejszym będzie sprawozdanie komisji o projekcie ustawy o systemie informacji oświatowych.</u>
          <u xml:id="u-2.35" who="#MarekBorowski">Jutro rano rozpatrzymy informację rządu o stanie gospodarki morskiej.</u>
          <u xml:id="u-2.36" who="#MarekBorowski">Następnie rozpatrzymy kolejno sprawozdania komisji o projektach ustaw o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw ciekłych oraz o ratyfikacji umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku.</u>
          <u xml:id="u-2.37" who="#MarekBorowski">W dalszej kolejności planowane jest rozpatrzenie sprawozdań komisji o stanowiskach Senatu w sprawie ustaw: o zmianie ustawy o opakowaniach i odpadach opakowaniowych; o zmianie ustawy Przepisy wprowadzające ustawę Prawo farmaceutyczne; o zmianie ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych; o ochronie roślin; o zakładach leczniczych dla zwierząt; o zmianie ustawy Przepisy wprowadzające ustawę Prawo o ustroju sądów administracyjnych i ustawę Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi; o doświadczeniach na zwierzętach, o płatnościach bezpośrednich do gruntów rolnych; o krajowym systemie ewidencji producentów; o zmianie ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej oraz o zmianie ustawy o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej.</u>
          <u xml:id="u-2.38" who="#MarekBorowski">W ciągu całego posiedzenia będzie jedna przerwa, w dniu jutrzejszym, w godzinach od 18 do 20.</u>
          <u xml:id="u-2.39" who="#MarekBorowski">W czwartek rano rozpatrzymy pytania w sprawach bieżących.</u>
          <u xml:id="u-2.40" who="#MarekBorowski">Następnie rozpatrzymy informację bieżącą. Informuję, że Prezydium Sejmu, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, ustaliło, że na bieżącym posiedzeniu jako informację bieżącą Sejm rozpatrzy informację w sprawie stanu ekonomicznego spółki PKP Przewozy Regionalne oraz stanowiska rządu dotyczące strajku głodowego kolejarzy, zgłoszoną przez Klub Parlamentarny Ligi Polskich Rodzin i równolegle przez klub Samoobrony oraz Prawa i Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-2.41" who="#MarekBorowski">Po zakończeniu rozpatrywania informacji bieżącej przeprowadzimy pierwsze czytanie projektu ustawy o Inspekcji Weterynaryjnej.</u>
          <u xml:id="u-2.42" who="#MarekBorowski">Następnie planowane jest rozpatrzenie sprawozdań komisji o stanowiskach Senatu w sprawie nowelizacji ustaw o Narodowym Banku Polskim oraz ustawy Prawo geologiczne i górnicze.</u>
          <u xml:id="u-2.43" who="#MarekBorowski">O godzinie 17 rozpoczniemy głosowania. W bloku głosowań planowane jest przeprowadzenie trzecich czytań projektów ustaw o wyborze członków Parlamentu Europejskiego oraz o zmianie ustawy o ochronie danych osobowych, a także rozpatrzenie projektu uchwały w sprawie powołania i wyboru składu osobowego Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektu ustawy o działalności lobbingowej.</u>
          <u xml:id="u-2.44" who="#MarekBorowski">W środę rozpoczyna się posiedzenie Senatu. Jeżeli na tym posiedzeniu Senat uchwali poprawki do ustaw, których termin wejścia w życie jest na przełomie roku, sprawozdania komisji o tych poprawkach rozpatrzymy w czwartek w godzinach wieczornych. Dotyczy to ustaw:</u>
          <u xml:id="u-2.45" who="#MarekBorowski">- o zmianie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych,</u>
          <u xml:id="u-2.46" who="#MarekBorowski">- o organizacji rynków owoców i warzyw, rynku chmielu, rynku tytoniu oraz rynku suszu paszowego,</u>
          <u xml:id="u-2.47" who="#MarekBorowski">- uchylającej ustawę o zmianie ustawy Karta nauczyciela,</u>
          <u xml:id="u-2.48" who="#MarekBorowski">- o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej,</u>
          <u xml:id="u-2.49" who="#MarekBorowski">- o zmianie ustawy o świadczeniu dla cywilnych ofiar wojny,</u>
          <u xml:id="u-2.50" who="#MarekBorowski">- o zmianie ustawy o służbie cywilnej,</u>
          <u xml:id="u-2.51" who="#MarekBorowski">- o zmianie ustawy Prawo wodne.</u>
          <u xml:id="u-2.52" who="#MarekBorowski">W piątek rano rozpocznie się 65. posiedzenie Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-2.53" who="#MarekBorowski">Posiedzenie to rozpoczniemy od trzeciego czytania projektu ustawy budżetowej na 2004 r.</u>
          <u xml:id="u-2.54" who="#MarekBorowski">Po głosowaniach rozpatrzymy rządowe informacje dotyczące lasów i raport „Stan środowiska w Polsce w latach 1996–2001”.</u>
          <u xml:id="u-2.55" who="#MarekBorowski">Odbędą się także głosowania dotyczące senackich poprawek, które byłyby ewentualnie rozpatrzone w dniu poprzednim.</u>
          <u xml:id="u-2.56" who="#MarekBorowski">Informuję, że Senat przyjął bez poprawek ustawy:</u>
          <u xml:id="u-2.57" who="#MarekBorowski">- o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Tadżykistanu w sprawie unikania podwójnego opodatkowania,</u>
          <u xml:id="u-2.58" who="#MarekBorowski">- o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Czeską o budowie nowego mostu granicznego przez rzekę Dziką Orlicę,</u>
          <u xml:id="u-2.59" who="#MarekBorowski">- o ratyfikacji Konwencji nr 159 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącej rehabilitacji zawodowej i zatrudnienia osób niepełnosprawnych,</u>
          <u xml:id="u-2.60" who="#MarekBorowski">- zmieniającą ustawę o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-2.61" who="#MarekBorowski">Proszę posła sekretarza o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#MieczysławJedoń">Informuję, że w dniu dzisiejszym odbędą się posiedzenia Komisji:</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#MieczysławJedoń">- Europejskiej - o godz. 9.30,</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#MieczysławJedoń">- Kultury i Środków Przekazu wspólnie z Komisją Edukacji, Nauki i Młodzieży - o godz. 9.30,</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#MieczysławJedoń">- Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw związanych z programem rządowym „Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca” - o godz. 9.30,</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#MieczysławJedoń">- Ustawodawczej - o godz. 10,</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#MieczysławJedoń">- Obrony Narodowej - o godz. 10,</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#MieczysławJedoń">- Kultury i Środków Przekazu - bezpośrednio po zakończeniu wspólnego posiedzenia z Komisją Edukacji, Nauki i Młodzieży, ok. godz. 10,</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#MieczysławJedoń">- Administracji i Spraw Wewnętrznych - o godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#MieczysławJedoń">- Kultury i Środków Przekazu - o godz. 13,</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#MieczysławJedoń">- Polityki Społecznej i Rodziny wspólnie z Komisją Spraw Zagranicznych - o godz. 13,</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#MieczysławJedoń">- Spraw Zagranicznych - o godz. 13.30,</u>
          <u xml:id="u-3.11" who="#MieczysławJedoń">- Europejskiej - o godz. 13.30,</u>
          <u xml:id="u-3.12" who="#MieczysławJedoń">- Infrastruktury - o godz. 13.30,</u>
          <u xml:id="u-3.13" who="#MieczysławJedoń">- Gospodarki - o godz. 14,</u>
          <u xml:id="u-3.14" who="#MieczysławJedoń">- Rolnictwa i Rozwoju Wsi - o godz. 14,</u>
          <u xml:id="u-3.15" who="#MieczysławJedoń">- Kultury Fizycznej i Sportu - o godz. 14,</u>
          <u xml:id="u-3.16" who="#MieczysławJedoń">- Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa - o godz. 15 w sali nr 118,</u>
          <u xml:id="u-3.17" who="#MieczysławJedoń">- Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw związanych z programem rządowym „Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca” wspólnie z Komisją Zdrowia - o godz. 15,</u>
          <u xml:id="u-3.18" who="#MieczysławJedoń">- Polityki Społecznej i Rodziny - o godz. 15,</u>
          <u xml:id="u-3.19" who="#MieczysławJedoń">- Europejskiej wspólnie z Komisją Administracji i Spraw Wewnętrznych - o godz. 16.45,</u>
          <u xml:id="u-3.20" who="#MieczysławJedoń">- Finansów Publicznych - bezpośrednio po głosowaniach, ok. godz. 18.30,</u>
          <u xml:id="u-3.21" who="#MieczysławJedoń">- Zdrowia - bezpośrednio po głosowaniach, ok. godz. 18.30.</u>
          <u xml:id="u-3.22" who="#MieczysławJedoń">Posiedzenie Klubu Poselskiego Platforma Obywatelska odbędzie się dzisiaj o godz. 11 w sali nr 14, budynek G. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Stryjewski.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#MarekBorowski">W jakiej sprawie, panie pośle?</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#MarekBorowski">Panie pośle...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#AntoniStanisławStryjewski">Panie Marszałku! Zwracam się do pana marszałka z prośbą o zarządzenie minuty ciszy, byśmy mogli w zadumie i w modlitwie wspomnieć i uczcić ofiary Grudnia 1970 r.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Kopalni Wujek.)</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#komentarz">(Głosy z sali: Już było.)</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#AntoniStanisławStryjewski">Wysoki Sejm raczył się głosami niektórych posłów pomylić. Na poprzednim posiedzeniu uczciliśmy rocznicę wprowadzenia stanu wojennego. Dzisiaj cofamy się o 10 lat. Chodzi o rok 1970, kiedy to władza ludowa nieodpowiedzialnie wprowadziła podwyżki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#MarekBorowski">Proszę wszystkich o powstanie.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#komentarz">(Zebrani wstają, chwila ciszy)</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#MarekBorowski">Dziękuję Wysokiej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#MarekBorowski">Za chwilę przystąpimy do rozpatrzenia punktu 1. porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#MarekBorowski">Ogłaszam 5 minut przerwy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 9 min 17 do godz. 9 min 29)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#JanuszWojciechowski">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#JanuszWojciechowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 1. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy budżetowej na rok 2004 (druki nr 2037, 2037-A i 2288).</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#JanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Mieczysława Czerniawskiego.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#JanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#MieczysławCzerniawski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Finansów Publicznych pragnę przedstawić sprawozdanie z prac komisji nad projektem budżetu państwa na rok 2004.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#MieczysławCzerniawski">Wysoka Izbo! Budżet państwa jako plan roczny jest odzwierciedleniem, a zarazem skutkiem zachodzących przez wiele lat procesów gospodarczych i społecznych. Krótkookresowy charakter budżetu, ograniczający się do jednego roku kalendarzowego, powoduje, że niezależnie od oczekiwań ekonomistów, polityków, publicystów i tzw. opinii publicznej radykalne zmiany w budżecie z roku na rok są bardzo trudne do przeprowadzenia. Dotyczy to zwłaszcza strony wydatkowej budżetu. Łatwiej jest dokonywać zmian po stronie dochodowej, polegających zwłaszcza na obniżce podatków lub planowaniu nierealistycznych dochodów.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#MieczysławCzerniawski">Jednak warto pamiętać, że istotne zmiany w dochodach, przy ograniczonych możliwościach w zakresie ograniczania wydatków, mogą skutkować powiększeniem deficytu budżetowego oraz długu publicznego. Jeżeli nie uwzględni się tych cech, o których mówiłem przed chwilą, to ocena budżetu na rok 2004 oderwana będzie od rzeczywistości, a więc bezwartościowa.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#MieczysławCzerniawski">Przy ocenie projektu budżetu na rok 2004 nasuwa się jednoznaczny wniosek, że będzie to budżet bardzo trudny, bardzo trudny w realizacji, z czego zdaje sobie sprawę rząd Leszka Millera, zwracając uwagę na szereg zagrożeń.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#MieczysławCzerniawski">Wysoka Izbo! Zasadniczą zaletą budżetu na rok 2004 jest to, że jest to budżet realistyczny. Rząd zdecydował się na przedstawienie budżetu o głębokiej nierównowadze, rosnącym istotnie długu publicznym, bez zauważalnych ograniczeń wydatków. Spotkało się to ze znaczną krytyką. Istota problemu sprowadza się jednak do postawienia pytań o alternatywne rozwiązanie.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#MieczysławCzerniawski">Wysoka Izbo! Ja również jestem zwolennikiem dążeń do tego, aby budżet państwa wykazywał się mniejszym deficytem, aby tempo przyrostu długu publicznego było wolniejsze, a więcej wydatków można było przeznaczyć na inwestycje czy politykę społeczną. Trzeba jednak pamiętać, że administracyjno-socjalny charakter budżetu jest skutkiem dokonywanych na niespotykaną skalę zmian ustrojowych, społecznych, gospodarczych i politycznych. Jeżeli się tego nie dostrzega przy ocenie budżetu, to wnioski prowadzą na manowce. W czasie prac Komisji Finansów Publicznych często zauważano w odniesieniu do gospodarki, że Polska znajduje się w dalszym ciągu w okresie intensywnych i głębokich zmian strukturalnych. Są to procesy niewątpliwie potrzebne, ale niestety kosztowne społecznie i rzutujące na kasę państwa. Efektem tego jest obecnie wysokie bezrobocie, upadłość przedsiębiorstw na niespotykaną skalę.</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#MieczysławCzerniawski">Wysoka Izbo! Komisja Finansów Publicznych, mając na względzie te właśnie przesłanki, dokonywała analizy projektu budżetu na 2004 r., poszukując oszczędności poprzez obniżenie wydatków, szukając ewentualnie możliwości racjonalnego zwiększenia dochodów, oraz podjęła próbę obniżenia deficytu budżetowego.</u>
          <u xml:id="u-9.7" who="#MieczysławCzerniawski">Chciałbym, Wysoka Izbo, krótko wyjaśnić jeden problem, przed którym stanęła komisja w trakcie prac, albowiem równocześnie pojawił się program rządowy, tzw. plan Hausnera. Oczekiwano od nas w komisji, że dokonamy rewolucyjnych zmian w zakresie wydatków. Chciałbym powiedzieć, że projekt budżetu był konstruowany na podstawie obowiązującego obecnie ustawodawstwa i prawa. Plan pana premiera Hausnera, który zmierza do uporządkowania finansów publicznych, do ograniczenia wydatków, wymaga również rozwiązań ustawowych, których nie można było zawrzeć w projekcie ustawy budżetowej. To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-9.8" who="#MieczysławCzerniawski">Po drugie, nam, Wysoka Izbo, cały czas towarzyszyła teza, ta główna teza zawarta w planie pana premiera Hausnera, że powinniśmy porządkować nie tylko finanse, ale przede wszystkim ograniczać wydatki. I to jest druga odpowiedź - projekt budżetu na rok 2004 został skonstruowany, powiedziałbym, na granicy pewnych możliwości. Proszę wierzyć, przy rozpatrywaniu każdej części budżetowej poszukiwaliśmy takowych oszczędności. Moglibyśmy je znaleźć tylko w dwóch wypadkach: po pierwsze, gdyby były określone ustawy i ustawowo likwidowane niektóre fundusze, np. agencje, fundacje czy ich środki, gdyby w drodze ustawowej przyjęto inny sposób redystrybucji środków na tzw. pomoc społeczną, w szerokim pojęciu, albo, po drugie, gdybyśmy się zdecydowali na przyjęcie drastycznej, drakońskiej decyzji o obniżeniu wydatków poniżej poziomu roku 2003. Na takie rozwiązania nie mogliśmy sobie pozwolić, po pierwsze, ze względu na obowiązujące prawo, a po drugie, jak już mówiłem na wstępie, z roku na rok rewolucji w budżecie dokonać się nie da, jeżeli nie dokonamy rewolucji w całości polityki gospodarczej i społecznej.</u>
          <u xml:id="u-9.9" who="#MieczysławCzerniawski">I jeszcze jedna uwaga. Nam w komisji ta teza przyświecała, ale nie przyświecała ta teza w pracach wszystkich komisji. Myślę, że nie wszyscy posłowie dokładnie wczytali się w program pana premiera Hausnera. Podam jeden przykład. Gdybyśmy uwzględnili i pozytywnie przyjęli wszystkie wnioski, które wpłynęły z poszczególnych komisji i od posłów, to po stronie oszczędności, przesunięć, mielibyśmy 5 mld zł. A gdybyśmy taką samą miarkę zastosowali do wszystkich wniosków, które wpłynęły do nas z komisji w sprawie wydatków, to po stronie wydatków mielibyśmy ponad 7 mld zł, a więc deficyt budżetowy musielibyśmy jeszcze zwiększyć - oczywiście nie mamy takiej możliwości i prawa, bo konstytucja nam na to nie zezwala - o kolejne 2 mld zł. Mieliśmy świadomość w komisji, iż niewątpliwą wadą budżetu na 2004 r. jest oderwanie w wielu fragmentach strony dochodowej od wydatkowej.</u>
          <u xml:id="u-9.10" who="#MieczysławCzerniawski">Pragnę również nadmienić, aby Wysoka Izba rozumiała - nie jest to żaden zarzut pod adresem rządu - że równolegle, prowadząc prace nad projektem budżetu na rok 2004, Komisja Finansów Publicznych pracowała nad ustawą PIT, CIT, nad ustawą o akcyzie, nie dokończyliśmy jeszcze, skończymy, myślę, lada dzień, ustawę o VAT. Równolegle rozpatrywaliśmy również ustawę o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Czeka nas jeszcze bardzo gorący okres pracy nad ustawą o finansach publicznych. Powiem tak, że po raz pierwszy mnie się zdarzyło, aby pracując nad budżetem, równolegle pracować również nad ustawami okołobudżetowymi. Rozumiem, że wynikało to również - i to miało swoją dynamikę - z określonych sytuacji, ocen, wniosków różnych środowisk zawodowych i społecznych, abyśmy mogli dokonać określonych korekt właśnie w tych ustawach, a szczególnie w ustawie o dochodach od osób fizycznych oraz o dochodach od osób prawnych.</u>
          <u xml:id="u-9.11" who="#MieczysławCzerniawski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę jednak stwierdzić, że budżet na rok 2004 konstruowany jest w warunkach obiektywnie korzystniejszych niż budżet z lat ubiegłych.</u>
          <u xml:id="u-9.12" who="#MieczysławCzerniawski">Spowodowane jest to tym, że, po pierwsze, po ponaddwuletnim okresie spowolnienia gospodarka polska wchodzi w fazę przyspieszonego wzrostu gospodarczego.</u>
          <u xml:id="u-9.13" who="#MieczysławCzerniawski">Po drugie, ożywieniu nie powinien towarzyszyć silny wzrost nierównowagi gospodarczej w związku z istnieniem dużej luki popytowej, hamującej dynamikę cen.</u>
          <u xml:id="u-9.14" who="#MieczysławCzerniawski">Po trzecie, członkostwo Polski w Unii Europejskiej oraz oczekiwania rynków finansowych dotyczące przystąpienia Polski do strefy euro mogą sprzyjać długookresowej stabilności finansowej. Poziom długookresowych stóp procentowych pozostaje bardzo niski, porównywalny z kosztami obsługi długu przez najbardziej wiarygodne rządy czy kraje europejskie.</u>
          <u xml:id="u-9.15" who="#MieczysławCzerniawski">I wreszcie po czwarte, budżet konstruowany jest z uwzględnieniem finansowych konsekwencji członkostwa Polski w Unii Europejskiej, szacowanych dla budżetu państwa na ok. 15 mld zł. Wynika to z obiektywnych uwarunkowań polegających na ograniczonym dostępie do funduszy unijnych, konieczności zadatkowania i współfinansowania wielu wydatków związanych z napływem środków unijnych oraz dokonania płatności składki do budżetu Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-9.16" who="#MieczysławCzerniawski">Większość analityków twierdzi, że gospodarka polska weszła na ścieżkę przyspieszenia, co może oznaczać koniec dwuletniej recesji, w której najbardziej bolesnym efektem był spadek inwestycji - przypomnę, że ten spadek sięga ok. 15% w poprzednich dwóch latach - i wzrost bezrobocia do bardzo wysokiego poziomu ponad 18%.</u>
          <u xml:id="u-9.17" who="#MieczysławCzerniawski">Recesja była bolesna z kilku powodów. Po pierwsze, spadek inwestycji oznaczał, że przedsiębiorcy bardzo źle oceniali sytuację gospodarczą, perspektywy rozwoju i politykę gospodarczą rządu i banku centralnego. Po drugie, spadek inwestycji oznaczał niższy popyt na rynku i spowolnienie modernizacji polskich przedsiębiorstw. Po trzecie, szukając obniżki kosztów, przedsiębiorstwa zwalniały ludzi i rosło bezrobocie. Po czwarte, dochody budżetu niemal nie rosły, a wydatki wręcz przeciwnie. I wreszcie po piąte, niski wzrost gospodarczy powodował presję na wzrost deficytu budżetowego, a w konsekwencji długu publicznego.</u>
          <u xml:id="u-9.18" who="#MieczysławCzerniawski">Przełom odwracający te negatywne tendencje możliwy był dzięki temu, że: po pierwsze, poprawie uległa polityka gospodarcza, rząd Leszka Millera opanował sytuację budżetową i uspokoił rynek, aczkolwiek w powszechnym odczuciu uczestników rynku rząd zrobił zbyt mało czy zrobił to zbyt późno, po drugie, dzięki zmianom kursów wzajemnych euro i dolara poprawie uległa opłacalność większości polskiego eksportu i wreszcie, po trzecie, przedsiębiorstwa w końcu uznały, że sytuacja gospodarcza będzie się poprawiać, więc zaczęły na nowo inwestować. Skłania je też do tego głównie perspektywa członkostwa w Unii Europejskiej i wzmożonej presji konkurencji na rynku krajowym. W rezultacie można oczekiwać, że w przyszłym roku wzrost produktu krajowego wyniesie około 5% rocznie, silniej wzrośnie produkcja przemysłowa, inflacja pozostanie na dość niskim poziomie, zmniejszenie bezrobocia będzie następować stopniowo - wyraźnie widoczne będzie najprawdopodobniej dopiero za kilka kwartałów. Założenia makroekonomiczne przyjęte do konstrukcji budżetu są wedle Komisji Finansów Publicznych bardzo racjonalne i rozsądne i nie powinno być kłopotów z ich wykonaniem w przyszłym roku.</u>
          <u xml:id="u-9.19" who="#MieczysławCzerniawski">Budżet na 2004 r. jest pierwszym budżetem, który uwzględniać musi obecność Polski w Unii Europejskiej i zapewniać warunki korzystnej integracji. Zakłada on realizację trzech podstawowych celów, jakimi są: zapewnienie dalszego, szybkiego i zrównoważonego wzrostu gospodarczego i pobudzanie przedsiębiorczości, stworzenie warunków do korzystnej absorpcji środków unijnych oraz skuteczne wypełnianie funkcji państwa i zwiększanie w tym zakresie samodzielności finansowej samorządów. W nawiązaniu do tej ostatniej kwestii dodać należy, że Komisja Finansów Publicznych przyjęła autopoprawkę rządu do projektu ustawy budżetowej zmniejszającą dochody i wydatki o 156 743 tys. zł. Było to konieczne w związku z uchwaleniem ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego zakładającej podwyższenie udziałów tych jednostek w podatku dochodowym od osób prawnych do 24,01% oraz obniżenie udziałów w podatku CIT, a także zwiększenie ich wpłat do budżetu. Podwyższeniu o około 73 mln zł uległy subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego. Po uwzględnieniu autopoprawki rządu oraz przegłosowanych przez Komisję Finansów Publicznych wniosków dochody budżetu państwa w przyszłym roku mają wynieść 153 111 841 tys. zł, wydatki 198 411 841 tys. zł, zaś deficyt 45 300 mln zł. Budżet zakłada wzrost o około 4% wydatków na edukację, zdrowie i kulturę oraz wzrost o 5,8% wydatków na szkolnictwo wyższe. Zakłada też wzrost o 3% wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej oraz waloryzację rent i emerytur o 1,3%.</u>
          <u xml:id="u-9.20" who="#MieczysławCzerniawski">Wysoka Izbo! Deficyt jest uważany powszechnie za bardzo wysoki. Gdyby zastosować taką samą metodologię prezentacji jak w zeszłym roku, to jest on blisko o 20 mld wyższy niż w 2003 r. Wysoki deficyt budżetowy powoduje silny wzrost potrzeb pożyczkowych państwa na rok 2004 - będą one wynosiły 56 mld zł, to jest około 7% produktu krajowego brutto. Komisja Finansów Publicznych podziela pogląd, iż deficyt ten może być trudny do sfinansowania, co może pociągnąć za sobą albo akceptację podwyższonych kosztów obsługi, albo konieczność dodatkowych ograniczeń wydatków w ciągu roku.</u>
          <u xml:id="u-9.21" who="#MieczysławCzerniawski">Zgodnie z konstytucją relacja długu publicznego do PKB nie może przekroczyć 60%. Jeżeli przekracza 55%, rząd ma obowiązek niezwiększania deficytu i nieudzielania poręczeń. Jeśli przekracza 60%, należy natychmiast zrównoważyć budżet, a więc prowadzić tzw. politykę sanacyjną. Dziś ta relacja przekracza 50%. Prof. Orłowski uważa, że sytuacja jest już obecnie zła, bo procesu wzrostu długu nie da się zatrzymać z dnia na dzień. Porzucenie tzw. reguły Belki oznacza, że Polska w 2004 r. lub w roku 2005 może przekroczyć próg 55%, zbliżając się niebezpiecznie do 60%. Ponieważ duża część naszego długu jest denominowana w walutach obcych, poważniejsze osłabienie złotego może w takiej sytuacji niemal z dnia na dzień spowodować przekroczenie 60% i konieczność wdrożenia niezwykle ostrych procedur sanacyjnych wymaganych przez prawo. Przy odrobinie szczęścia na uniknięcie tego zagrożenia pozwoliłaby realizacja rządowej „Średniookresowej strategii finansów publicznych na lata 2005–2007”. Oznacza to jednak konieczność podjęcia przez rząd, już obecnie, szeregu skrajnie niepopularnych decyzji, które zresztą wynikają z planu pana premiera Hausnera. I wreszcie - nawet w warunkach pełnego wdrożenia planu pana premiera Hausnera w najbliższych latach może pojawić się potrzeba dodatkowych wysiłków stabilizacyjnych w celu uniknięcia złamania konstytucyjnej relacji długu do produktu krajowego brutto.</u>
          <u xml:id="u-9.22" who="#MieczysławCzerniawski">Wysoka Izbo! Prace nad projektem budżetu trwały od 29 października do 4 grudnia - mówię o pracy w komisjach i w komisji finansów. Komisji finansów przedstawiono 25 opinii poszczególnych komisji branżowych, w tym 3 opinie ze wspólnych posiedzeń. W opiniach komisji zgłoszono 154 wnioski, w tym 63 wnioski dotyczące zwiększenia wydatków na łączną kwotę ponad 3545 mln zł oraz 80 wniosków dotyczących zmniejszeń wydatków na łączną kwotę 3021 mln zł. Ponadto zgłoszono 11 wniosków dotyczących m.in. zmian w planach środków specjalnych, zmian nazw rezerw celowych. Ogółem spośród wniosków złożonych przez komisje przyjęto w głosowaniach w Komisji Finansów Publicznych 15 wniosków oraz 9 wniosków komisji finansów dotyczących podziału tzw. oszczędności.</u>
          <u xml:id="u-9.23" who="#MieczysławCzerniawski">Komisje rozpatrywały projekt budżetu przydzielonych im części budżetowych, odpowiednich rezerw celowych, środków bezzwrotnych, plany finansowe właściwych agencji i funduszy. W większości przypadków opinie komisji w odniesieniu do przedłożenia rządowego były pozytywne, ale z propozycjami zmian, które znajdowały odzwierciedlenie w zgłoszonych wnioskach.</u>
          <u xml:id="u-9.24" who="#MieczysławCzerniawski">Wyrażone zostały następujące negatywne opinie. Po pierwsze, Komisja Infrastruktury negatywnie zaopiniowała jedną część, to jest część 18: Budownictwo, gospodarka przestrzenna i mieszkaniowa z uwagi na dalsze zmniejszanie środków tej części budżetowej. Po drugie, Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej negatywnie odniosła się do dwóch rezerw: na kontrakty wojewódzkie i na dofinansowanie bieżących zadań własnych samorządów związanych z prowadzeniem przejętych w 1999 r. instytucji kultury. I po trzecie, Komisja Polityki Społecznej i Rodziny, opiniując plan finansowy PFRON, negatywnie oceniła projekt budżetu w zakresie dotacji dla PFRON. Warto w tym miejscu zauważyć, że Komisja Finansów Publicznych, dokonując rozdziału tzw. oszczędności, uwzględniła m.in. te propozycje, w szczególności jeżeli chodzi o zwiększenie środków na kontrakty wojewódzkie oraz dotację dla PFRON, o czym będę mówił w dalszej części. Wśród przedłożonych opinii były zarówno opinie dość zwięzłe i krótkie, jak i opinie szerzej omawiające problemy danego działu czy części budżetowej będącej w kompetencjach danej komisji.</u>
          <u xml:id="u-9.25" who="#MieczysławCzerniawski">Wysoka Izbo! Nie wszystkie opinie zawierały wnioski. Sześć opinii komisji nie zawierało żadnych wniosków, przy czym w niektórych z nich zwraca się uwagę na problemy wymagające rozwiązania lub potrzebę dofinansowania określonych dziedzin. Na przykład Komisja Spraw Zagranicznych zgłosiła postulat, by w miarę wolnych środków budżetowych przeznaczać je na zmniejszenie zadłużenia Polski z tytułu składek do organizacji międzynarodowych.</u>
          <u xml:id="u-9.26" who="#MieczysławCzerniawski">Komisje w swoich opiniach bardzo różnie podeszły do sprawy zwiększenia wydatków i źródeł ich finansowania. Były wnioski, Wysoka Izbo, zwiększające wydatki bez wskazania źródeł finansowania; brylowała w tym m.in. Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych. Dla niektórych zwiększeń wskazywano jako źródło finansowania oszczędności, które wygospodaruje Komisja Finansów Publicznych; tak było np. w przypadku wniosków Komisji Kultury i Środków Przekazu dotyczących zwiększenia wydatków na Archiwa Państwowe, Komisji Skarbu Państwa - na dotację dla Polskiej Agencji Prasowej czy Komisji Polityki Społecznej i Rodziny - na dotacje na rzecz kombatantów. Poza tym były wnioski, gdzie jako źródło finansowania w odniesieniu do zwiększenia wydatków wskazywano bądź przesunięcie w ramach danej części, bądź zmniejszenie wydatków w innych częściach, ale będących w zakresie kompetencji danej komisji. Chciałbym tu podać jako bardzo dobry przykład wnioski i opinie przygotowane przez Komisję Sprawiedliwości i Praw Człowieka, która proponowała m.in. właśnie w ramach tej części budżetu, którą rozpatrywała, zwiększenie środków na więziennictwo. Były również niestety, Wysoka Izbo, takie opinie, w których formułowaniu brylowały absolutnie Komisja Zdrowia i Komisja Infrastruktury. Zgłosiły one wiele wniosków - nie będę już podawał sumy - i pozostawiły taką klauzulę: albo zabrać komuś, sąsiadowi, albo niech się tym martwi Komisja Finansów Publicznych. Natomiast szczególnie wyróżniają się z punktu widzenia trudnej sytuacji budżetu państwa opinie komisji zawierające wnioski wyłącznie o zmniejszenie wydatków w częściach budżetowych im przypisanych, a mianowicie Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich oraz Komisji do Spraw Kontroli Państwowej. Komisje te złożyły wnioski o zmniejszenie wydatków Kancelarii Prezydenta, Kancelarii Sejmu, Krajowego Biura Wyborczego, Najwyższej Izby Kontroli i Państwowej Inspekcji Pracy. Przy czym należy zaznaczyć, że te propozycje zmniejszeń były w trakcie prac komisji, właśnie tych branżowych, na bieżąco konsultowane z kierownictwami tych jednostek.</u>
          <u xml:id="u-9.27" who="#MieczysławCzerniawski">Analizując przedłożone opinie, Komisja Finansów Publicznych zwracała szczególną uwagę na problemy w nich poruszone i w ramach zaproponowanego podziału tzw. oszczędności staraliśmy się, Wysoka Izbo, w komisji to uwzględnić, w tym w szczególności:</u>
          <u xml:id="u-9.28" who="#MieczysławCzerniawski">- Mieliśmy świadomość, iż zbyt małe są wydatki na bezpieczeństwo wewnętrzne, a w tym na Policję i straż pożarną, co poruszała w swojej opinii Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych, również poprzez złożenie dużej liczby wniosków w tym zakresie. Szczególnie zwracano uwagę na sytuację powiatowych struktur Policji, jednostek terenowych (w zakresie sprzętu, uzbrojenia i remontów), a także sytuację straży pożarnej, zarówno państwowej, jak i ochotniczej. Komisja Finansów Publicznych w pełni podzieliła troskę o bezpieczeństwo wewnętrzne poprzez z jednej strony przyjęcie jednego wniosku komisji administracji na kwotę 30 mln zł dla Policji, a także poprzez przydzielenie z oszczędności 100 mln zł dla Policji (podkreślam: dla komend powiatowych i posterunków Policji; tu nie ma ani złotówki dla Komendy Głównej Policji czy komend wojewódzkich Policji) oraz 30 mln zł dla Państwowej Straży Pożarnej (i też podkreślam: dla komend powiatowych; nie ma tu złotówki na Komendę Główną Państwowej Straży Pożarnej czy komendy wojewódzkie straży pożarnej).</u>
          <u xml:id="u-9.29" who="#MieczysławCzerniawski">- Niewystarczające są wydatki na rzecz szeroko rozumianej pomocy społecznej, o czym napisała w swej opinii Komisja Polityki Społecznej i Rodziny. Komisja Finansów Publicznych w tej sprawie okazała szczególne zrozumienie, przyznając z oszczędności dodatkowe środki o łącznej wysokości 225 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-9.30" who="#MieczysławCzerniawski">- Problem finansowania zadań realizowanych w ramach kontraktów wojewódzkich poruszyła w swojej opinii Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. Komisja Finansów Publicznych przy rozdziale tzw. oszczędności przydzieliła dodatkowo 120 mln zł. W projekcie budżetu było 880 mln. A więc dopełniliśmy to i powróciliśmy do wcześniejszego ustawowego zapisu: 1 mld zł na kontrakty wojewódzkie.</u>
          <u xml:id="u-9.31" who="#MieczysławCzerniawski">- W odniesieniu do sprawy finansowania wydatków związanych z wejściem Polski do Unii Europejskiej komisje w różny sposób wyrażały swoje opinie na ten temat. Na przykład komisja rolnictwa skutecznie - bo przegłosowaliśmy to w Komisji Finansów Publicznych pozytywnie - wnosiła o przesunięcie środków z rezerwy celowej na wydatki związane z integracją do części: Rolnictwo w kwocie ponad 1 mld zł środków zaplanowanych na część krajową dopłat bezpośrednich. Komisja Europejska nie złożyła natomiast żadnych wniosków, niemniej jednak w swej opinii omówiła szerzej problem finansowania z rezerw celowych, a także warunki wykorzystania środków z Unii Europejskiej i bezzwrotnych z zagranicy.</u>
          <u xml:id="u-9.32" who="#MieczysławCzerniawski">Wysoka Izbo! W dyskusji w Komisji Finansów Publicznych podnoszono m.in. problem dualizmu zadań jednostek samorządu terytorialnego i urzędów wojewódzkich. Zwracano też uwagę na nieaktualność planów Agencji Rynku Rolnego i Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz konieczność ich skorygowania. Takiej korekty Komisja Finansów Publicznych dokonała.</u>
          <u xml:id="u-9.33" who="#MieczysławCzerniawski">Po raz pierwszy Komisja Finansów Publicznych zapoznała się z planem finansowym Narodowego Funduszu Zdrowia. Panie marszałku, zgłaszam to jako problem, gdyż inne plany finansowe, innych agencji, są akceptowane przez Wysoką Izbę, są wcześniej analizowane przez Komisję Finansów Publicznych. Jedynie Narodowy Fundusz Zdrowia, który dysponuje przecież potężną...</u>
          <u xml:id="u-9.34" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Pęk: Największą.)</u>
          <u xml:id="u-9.35" who="#MieczysławCzerniawski">...kwotą prawie 31 mld zł, pozostaje jak gdyby poza wszelką parlamentarną kontrolą. Ja wiem, że są prawne przeszkody, należałoby dokonać nowelizacji ustawy, albowiem zanim Wysoka Izba przyjmie budżet na rok następny, Narodowy Fundusz Zdrowia musi przyjąć plan finansowy na rok kolejny, aby móc kontraktować i podpisywać określone umowy. To jest problem, który zgłaszam w imieniu Komisji Finansów Publicznych. Chcę też powiedzieć, że godziny dyskusji nad Narodowym Funduszem Zdrowia w Komisji Finansów Publicznych nie były godzinami straconymi.</u>
          <u xml:id="u-9.36" who="#MieczysławCzerniawski">Komisja Finansów Publicznych zwracała się również do wielu dysponentów poszczególnych części budżetowych o dodatkowe wyjaśnienia dotyczące m.in. zaplanowanych kwot wydatków. Poszukiwaliśmy tutaj wszystkimi sposobami i metodami możliwości dalszych oszczędności. Takie dodatkowe wyjaśnienia Komisji Finansów Publicznych złożyły: Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Ministerstwo Infrastruktury, Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad, Urząd Regulacji Telekomunikacji i Poczty, poszczególne agencje - Agencja Rynku Rolnego, Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Komisja zwracała się również o informacje o wynikach kontroli przeprowadzonej przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi w centrali Agencji Rynku Rolnego i oddziałach terenowych oraz o wydatkach na szkolenia członków korpusu służby cywilnej, a także interesowała się wysokością wynagrodzeń członków rad, komisji i zespołów funkcjonujących w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-9.37" who="#MieczysławCzerniawski">Komisja Finansów Publicznych odbyła 17 posiedzeń. Efektywny czas pracy to prawie 100 godzin. Do tego trzeba dodać 9 posiedzeń na temat ustaw podatkowych, poprawek zgłoszonych przez Senat. W sumie więc w tym okresie Komisja Finansów Publicznych musiała odbyć 26 posiedzeń.</u>
          <u xml:id="u-9.38" who="#MieczysławCzerniawski">Wysoka Izbo! Do projektu ustawy w sumie komisja oraz indywidualni posłowie zgłosili łącznie 422 wnioski, z czego 29 ze względów formalnych nie poddano pod głosowanie, odrzucono 277 wniosków, wycofano 52 i przyjęto 69. Ogółem w komisji tylko nad tymi wnioskami odbyto 240 głosowań. Jeśli chodzi o wnioski komisji i posłów o zwiększenie wydatków, jak już mówiłem na wstępie, najdalej idące, to raz jeszcze chcę przypomnieć - bo ta filozofia nie powinna nam przyświecać w dalszej pracy w parlamencie przy podejmowaniu jakiejkolwiek decyzji w komisjach czy w parlamencie - zaproponowano wydatki wynoszące ponad 7 mld zł i 5 mld oszczędności, co daje deficyt w wysokości ponad 2 mld zł. Wysoka Izbo, to pokazuje, że z tą ideą, która jest zawarta w planie Hausnera, będzie ciężko się przebić i ciężko trafić do naszej świadomości, a jeszcze cięższej próbie będzie ona poddana, jeżeli chodzi o jej realizację. Z całego serca życzę panu Hausnerowi powodzenia w realizacji tego programu, mając świadomość jako członek Sojuszu Lewicy Demokratycznej, że i w naszym środowisku będą określone opory. Musimy je jednak przezwyciężyć.</u>
          <u xml:id="u-9.39" who="#MieczysławCzerniawski">Wysoka Izbo! Komisja Finansów Publicznych dzięki głosowaniom w dniach 3 i 4 grudnia wygospodarowała oszczędności w kwocie 731 870 tys. zł - pochodzące ze wzrostu dochodów, na kwotę 499 mln, i z tytułu zmniejszenia wydatków, o 232 870 tys. zł. Jeśli chodzi o wzrost dochodów, to 400 mln pochodzi ze zwiększenia podatków pośrednich, to tzw. pozycja zaległości, 88 mln pochodzi ze zwiększenia dochodów z podatku akcyzowego. Z tym że, Wysoka Izbo, był to mój wniosek. To nie jest propozycja prostego zwiększenia podatku akcyzowego, ale przyjęcia innej metody pewnej kontroli zbiorników tam, gdzie się magazynuje m.in. benzynę bezołowiową. Tę metodę zaproponował Główny Urząd Miar i ja tę propozycję przekazałem Ministerstwu Finansów. Dotyczy to po prostu uszczelnienia systemu, jeśli chodzi o to, co wypływa na rynek, to, co później wpływa bezpośrednio do zbiorników naszych samochodów. Była tu propozycja zwiększenia kwoty o 100 mln, z tym że zgodnie z ustawą 12 mln z tych 100 mln przeznaczono na drogi. Propozycja, którą przyjęła komisja, miała na celu utworzenie tzw. rezerwy celowej na te 12 mln zł, albowiem pojawiła się już w trakcie prac komisji chęć zagospodarowania tych środków na określony cel. 8 mln zł pochodzi ze zwiększenia dochodów Naczelnego Sądu Administracyjnego w związku z autopoprawką NSA wynikającą z projektowanego wejścia w życie od 1 stycznia 2004 r. rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wysokości oraz szczegółowych zasad pobierania wpisu w postępowaniu przed sądami administracyjnymi oraz 3 mln zł ze zwiększenia dochodów Urzędu Patentowego.</u>
          <u xml:id="u-9.40" who="#MieczysławCzerniawski">Komisja po zapoznaniu się z różnymi propozycjami zgłoszonymi przez poszczególne kluby i posłów odnośnie do rozdysponowania uzyskanych oszczędności dokonała ostatecznie następującego podziału środków w kwocie 731 870 tys. zł. Zanim to przedstawię, Wysoka Izbo, chciałbym z ogromnym szacunkiem i uznaniem odnieść się do pracy wszystkich klubów, szczególnie opozycyjnych, bo w komisji znaleźliśmy po raz pierwszy konsensus. Oczywiście nie do końca był możliwy pełny konsensus. Na przykład klub Platformy Obywatelskiej zgłosił wniosek, co do 120 mln. A co do ich przeznaczenia klub SLD był zgodny. Chodziło o to, aby przeznaczyć tę sumę na kontrakty wojewódzkie, a pozostałe środki przeznaczyć na obniżenie deficytu budżetowego. Pan poseł Marek Zagórski, zresztą jeden z najaktywniejszych posłów w trakcie prac komisji nad budżetem - każdego ministra pytał: W jakim stopniu pan, panie ministrze, sam się chce ograniczyć? - zaproponował przeznaczenie tej sumy w całości na obniżenie deficytu budżetowego. Sojusz Lewicy Demokratycznej, PSL, klub Ligi Polskich Rodzin, PiS miały zbliżone stanowiska, jeżeli chodzi o sposób rozdziału tych środków. W sumie w głosowaniu zostały przyjęte następujące rozwiązania. Jak już wcześniej wspominałem, 225 mln przeznaczono na pomoc społeczną, 200 mln przeznaczono na ograniczenie deficytu budżetowego, 120 mln - na kontrakty wojewódzkie, dzięki czemu zaplanowane wydatki na ten cel, jak mówiłem, będą wynosiły 1 mld zł, 100 mln przeznaczono dla części 42 budżetu, dla komend powiatowych Policji na zakup sprzętu i remonty posterunków, 30 mln zaplanowano dla komend powiatowych Państwowej Straży Pożarnej, 22 mln dla części 37: Sprawiedliwość, w tym 7 mln na więziennictwo, 15 mln na jednostki powszechne prokuratury. Chcę wyjaśnić, że wcześniej komisja podjęła decyzję o przesunięciu z prokuratury 30 mln zł na Policję, gdyż od 1 lipca br. Policja przejęła pewne funkcje w prowadzeniu śledztw od prokuratury, a wiąże się to również z kosztami dotyczącymi chociażby ekspertyz czy innych czynności śledczych. 20 mln zł, Wysoka Izbo - to się zdarzyło po raz pierwszy w historii naszego parlamentu, i proszę serdecznie o akceptację, nie pamiętam takiej pozycji w budżecie - zaproponowano na rezerwę celową na dofinansowanie przygotowań, przygotowań, podkreślam, naszej reprezentacji na igrzyska olimpijskie Ateny 2004. Analiza budżetu w tej sferze kultury fizycznej... To nie są środki na PKOL, a niektórzy zaczęli o to dopytywać, to są środki, które będą wydatkowane tylko i wyłącznie na przygotowanie reprezentacji polskiej na igrzyska olimpijskie w 2004 r. Kwota potrzebna, jak określali przedstawiciele komisji kultury fizycznej i resortu, wynosiła 50 mln zł. 10 mln zł komisja przydzieliła na państwowe wyższe szkoły zawodowe. Albowiem w projekcie budżetu, jeśli dobrze pamiętam, przeznaczono na to 13700 tys zł, to te 10 dodatkowych milionów pozwoli na uruchomienie w przyszłym roku 4–6 nowych państwowych, podkreślam, wyższych szkół zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-9.41" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Pęk: Po co?)</u>
          <u xml:id="u-9.42" who="#MieczysławCzerniawski">Panie pośle Marcinkiewicz, tak, w Łomży również będziemy o to walczyć. 4870 tys. zaplanowano na dotację dla Państwowej Agencji Prasowej.</u>
          <u xml:id="u-9.43" who="#MieczysławCzerniawski">Komisja rozdysponowując oszczędności...</u>
          <u xml:id="u-9.44" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Pęk: Będziemy produkować bezrobotnych.)</u>
          <u xml:id="u-9.45" who="#MieczysławCzerniawski">Panie pośle, nie sądzę, żeby akurat te wyższe szkoły były tymi, które będą produkować bezrobotnych. Popatrzmy na prywatne szkoły, na nie też dajemy pieniądze.</u>
          <u xml:id="u-9.46" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Pęk: To nie dawajmy.)</u>
          <u xml:id="u-9.47" who="#MieczysławCzerniawski">Komisja rozdysponowując oszczędności, zwiększyła środki na cele najważniejsze z punktu widzenia interesu ogólnospołecznego, takie jak: polityka społeczna, bezpieczeństwo publiczne, sprawiedliwość. Gospodarując oszczędnościami w ten sposób, komisja kierowała się przede wszystkim priorytetami wskazanymi m.in. przez komisje branżowe, których propozycje finansowe zmierzały do zwiększenia wydatków budżetowych. Liczne postulaty zwiększenia nakładów w ogóle nie zostały zrealizowane, w związku z tym w większości tych obszarów, w których zgodnie z przedłożeniem rządowym planowano zmniejszenie nakładów w stosunku do roku 2003, regres taki pozostaje po pracy Komisji Finansów. Dotyczy to między innymi: staży i specjalizacji medycznych, programów polityki zdrowotnej, nawozów wapniowych czy melioracji wodnych.</u>
          <u xml:id="u-9.48" who="#MieczysławCzerniawski">Przy realizacji postulatów nie zawsze udało się w pełni wyjść naprzeciw oczekiwaniom posłów i komisji branżowych. Przyjęty przez Komisję Finansów Publicznych pakiet zwiększeń nie we wszystkich wypadkach pozwoli na doprowadzenie do określenia środków na 2004 r. na poziomie wyższym lub zbliżonym do roku 2003.</u>
          <u xml:id="u-9.49" who="#MieczysławCzerniawski">I tak: zwiększenie nakładów na komendy powiatowe Policji, a także na kulturę fizyczną i sport powoduje, iż środki na te cele na 2004 r. mogą być realnie wyższe niż w bieżącym roku. Odmienna sytuacja jest jednak na przykład w zakresie pomocy społecznej, mimo znacznego zwiększenia nakładów w wyniku działań Komisji Finansów Publicznych - w sumie o 230 mln zł, albowiem tam o 5 mln zł jeszcze byśmy dokonali pewnych przesunięć - po analizie projektu budżetu państwa na przyszły rok, na przykład jeśli chodzi o zasiłki z pomocy społecznej, konieczne jest przyznanie dodatkowo środków w wysokości 110 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-9.50" who="#MieczysławCzerniawski">Niezrealizowanym postulatem w zakresie polityki społecznej pozostaje zwiększenie środków na pomoc społeczną dla kombatantów oraz zapewnienie środków na spłatę w 2004 r. narosłych zobowiązań, powstałych z tytułu udzielanych kombatantom ulg w zakresie opłat telekomunikacyjnych i za przejazdy.</u>
          <u xml:id="u-9.51" who="#MieczysławCzerniawski">Z drugiej strony, po pracach komisji oczekiwano ograniczenia wydatków na administrację rządową. Efekt dokonywanych zmniejszeń jest nieduży przede wszystkim z uwagi na to, że przy preliminowaniu kwot w tym obszarze kierowano się zasadą utrzymania wydatków rzeczowych na poziomie 2003 r., a planowane zwiększenia nakładów są związane głównie ze wzrostem zatrudnienia oraz realizacją nowych zadań. W dziale: administracja publiczna udało się zmniejszyć wydatki tylko o 957 tys. zł, czyli w minimalnym stopniu.</u>
          <u xml:id="u-9.52" who="#MieczysławCzerniawski">Panie marszałku, zapowiadam, iż po zakończeniu wystąpienia złożę poprawkę, która zmniejsza wydatki na administrację publiczną o 30 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-9.53" who="#MieczysławCzerniawski">Przedmiotem szczególnej uwagi posłów komisji były wydatki tzw. jednostek pozarządowych, to jest takich, których projekty budżetów nie poddawane były weryfikacji przez Ministerstwo Finansów ani rząd. Prezydium komisji i posłowie zwracali się do dysponentów tych części budżetowych o dokonanie niezbędnych redukcji wydatków i przedstawienie autopoprawek. W wyniku przegłosowania wniosków złożonych przez komisje i posłów wydatki tych jednostek zostały zmniejszone. I tak:</u>
          <u xml:id="u-9.54" who="#MieczysławCzerniawski">- w Kancelarii Prezydenta - o 10 mln zł,</u>
          <u xml:id="u-9.55" who="#MieczysławCzerniawski">- w Kancelarii Sejmu - o 20 158 tys. zł (w tym, raz jeszcze informuję, zmniejszyliśmy również wydatki na biura poselskie i senatorskie; daje to, jeżeli dobrze pamiętam, prawie 3,5 mln zł oszczędności w przyszłym roku),</u>
          <u xml:id="u-9.56" who="#MieczysławCzerniawski">- w Kancelarii Senatu - o 4150 tys. zł,</u>
          <u xml:id="u-9.57" who="#MieczysławCzerniawski">- w Sądzie Najwyższym - o 10 400 tys. zł,</u>
          <u xml:id="u-9.58" who="#MieczysławCzerniawski">- w Naczelnym Sądzie Administracyjnym - o 17 818 tys. zł,</u>
          <u xml:id="u-9.59" who="#MieczysławCzerniawski">- w Trybunale Konstytucyjnym - o 700 tys. zł,</u>
          <u xml:id="u-9.60" who="#MieczysławCzerniawski">- w Najwyższej Izbie Kontroli - o 4,5 mln zł,</u>
          <u xml:id="u-9.61" who="#MieczysławCzerniawski">- w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich - o 656 tys. zł,</u>
          <u xml:id="u-9.62" who="#MieczysławCzerniawski">- w Krajowej Radzie Radiofonii i Telewizji - o 1103 tys. zł,</u>
          <u xml:id="u-9.63" who="#MieczysławCzerniawski">- w Krajowym Biurze Wyborczym - o 1 mln zł,</u>
          <u xml:id="u-9.64" who="#MieczysławCzerniawski">- w Państwowej Inspekcji Pracy - o 2237 tys. zł,</u>
          <u xml:id="u-9.65" who="#MieczysławCzerniawski">- w Instytucie Pamięci Narodowej - o 9564 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-9.66" who="#MieczysławCzerniawski">Nie jest tak, jak donosiła prasa - jakie larum podnoszono, zanim jeszcze komisja to rozpatrzyła - że o 30 mln zł chcemy ograniczyć budżet IPN. Wydatki w IPN zostały ograniczone o kwotę 9564 tys. zł. Bardzo apeluję o to, abyśmy już do tego tematu, także w poprawkach, starali się nie wracać. Po rozmowie, którą prowadziłem z panem profesorem Kieresem, doszliśmy do przekonania, iż ta oszczędność nie spowoduje jakiegoś radykalnego obniżenia możliwości działalności Instytutu Pamięci Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-9.67" who="#MieczysławCzerniawski">Dalej:</u>
          <u xml:id="u-9.68" who="#MieczysławCzerniawski">- Rzecznik Praw Dziecka - o 375 tys. zł,</u>
          <u xml:id="u-9.69" who="#MieczysławCzerniawski">- w Krajowej Radzie Sądownictwa, Wysoka Izbo, przywróciliśmy po prostu status dotychczasowy.</u>
          <u xml:id="u-9.70" who="#MieczysławCzerniawski">Krajowa Rada Sądownictwa zaplanowała sobie - jeżeli dobrze pamiętam - 15 mln zł. Ponieważ na przyszły rok pozostaje w strukturze Kancelarii Prezydenta, wobec tego o 50%, to znaczy o 7350 tys. zł obniżyliśmy jej budżet, a więc pozostałe wydatki są tylko na poziomie 7,5 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-9.71" who="#MieczysławCzerniawski">Reasumując, Komisja Finansów Publicznych poświęciła sporo czasu: na ocenę zaplanowanych dochodów i wydatków budżetowych, a także możliwości redukcji oraz finansowania deficytu budżetowego, na analizę planów finansowych agencji i funduszy, na przyjrzenie się budżetom tzw. jednostek pozarządowych, na analizę wszystkich rezerw celowych, na ocenę załączników dotyczących wydatków na integrację z Unią Europejską, na dyskusję dotyczącą wydatków na ochronę zdrowia. Zastanawiano się właśnie nad celowością włączenia planu Narodowego Funduszu Zdrowia, jako załącznika, do ustawy budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-9.72" who="#MieczysławCzerniawski">Wysoka Izbo! Wyjątkowo mało wniosków mniejszości zostało zgłoszonych do projektu ustawy budżetowej, tylko trzy.</u>
          <u xml:id="u-9.73" who="#MieczysławCzerniawski">Pierwszy wniosek mniejszości dotyczy dodania w części tekstowej ustawy nowego art. 45a, zgodnie z którym do znaczącej liczby rezerw celowych nie mają zastosowania przepisy art. 90 ust. 4 ani art. 100 ust. 5 ustawy o finansach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-9.74" who="#MieczysławCzerniawski">Do autora zwracam się, nie tyle z apelem, ile z informacją, iż myśmy to, panie pośle, analizowali bardzo szczegółowo na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych, ale rozumiem, że ponawia pan to jako wniosek mniejszości, który będzie rozstrzygać Wysoka Izba.</u>
          <u xml:id="u-9.75" who="#MieczysławCzerniawski">Drugi wniosek mniejszości dotyczy tzw. rezerwy rewaluacyjnej. Wysokiej Izbie już nie muszę mówić, co to jest. Chodzi tu o to, aby Narodowy Bank Polski przekazał do budżetu państwa w terminie 15 dni po uchwaleniu ustawy budżetowej 14 mld zł. Z tego 8 mld zł zostałoby przeznaczone na zmniejszenie długu publicznego, zaś 6 mld zł - na rekompensatę składki wpłaconej do Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-9.76" who="#MieczysławCzerniawski">W trzecim wniosku mniejszości proponuje się, aby te 6 mln zł, które jak gdyby zaoszczędzamy na wpłacie składki do Unii Europejskiej, przeznaczyć na cele: rolnictwo, transport i ochrona zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-9.77" who="#MieczysławCzerniawski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Finansów Publicznych wnoszę o przyjęcie sprawozdania i uchwalenie budżetu państwa na 2004 r.</u>
          <u xml:id="u-9.78" who="#MieczysławCzerniawski">Jednocześnie, panie marszałku, pozwolę sobie - jeżeli jestem już przy głosie - złożyć trzy poprawki.</u>
          <u xml:id="u-9.79" who="#MieczysławCzerniawski">Pierwsza poprawka dotyczy przekazania do budżetu, na zmniejszenie deficytu, ze środków specjalnych 101 402 tys. zł, z wyłączeniem niektórych resortów, jak: zdrowie, więziennictwo, kultura fizyczna; mam na myśli ten środek specjalny na dopłaty z totalizatora.</u>
          <u xml:id="u-9.80" who="#MieczysławCzerniawski">Jednocześnie pragnę poinformować Wysoką Izbę - ale formułuję to jako poprawkę - iż szef Agencji Wywiadu pan minister Zbigniew Siemiątkowski właśnie dokonał również samoograniczenia się, likwidując jeden etat tzw. erki, co daje nam oszczędność 133 800 zł. I to, o czym mówiłem, trzecia poprawka dotyczy części: Administracja publiczna - zmniejszenie wydatków o 30 341 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-9.81" who="#MieczysławCzerniawski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-9.82" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#JanuszWojciechowski">Wysoka Izbo! W tym punkcie została ustalona debata średnia, co oznacza podział czasu pomiędzy kluby i koła, w zależności od ich wielkości, od 5 do 84 minut.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#JanuszWojciechowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#JanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Jerzego Jaskiernię w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#JerzyJaskiernia">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej bardzo wnikliwie przeanalizował sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych. Nie ulega wątpliwości, że budżet państwa jest tą soczewką, w której koncentrują się wszystkie najważniejsze sygnały o stanie państwa, o stanie społeczeństwa, o stanie gospodarki. Praca nad budżetem tworzy nam unikatową okazję, aby przesądzić priorytety rozwoju, przeciwdziałać zagrożeniom, wskazywać na te obszary, które chcemy wesprzeć, i na te, które chcemy ograniczyć.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#JerzyJaskiernia">Gdy projekt budżetu wpływał do Sejmu, prezes Rady Ministrów Leszek Miller i inni członkowie rządu mówili, że ma to być budżet stabilizacji rozwoju. Przecież nie jest to prosty rachunek. Odzwierciedla on pewną myśl, pewną politykę. Politykę, którą rząd Sojuszu Lewicy Demokratycznej-Unii Pracy realizuje konsekwentnie od 2001 r. Przy czym gdy projekt budżetu wpływał do Sejmu, jeszcze nie mieliśmy pełnej wiedzy o tym, co zdarzy się w gospodarce Polski w 2003 r. Dzisiaj widzimy to już bardzo wyraźnie. Mamy dane z października. Wzrost sprzedaży ponad 8%; szybkie tempo wzrostu w istocie z czasów rządu lewicowego lat 1993–1997. Wzrost produkcji sprzedanej odnotowano w 22 na 29 działów. Po raz pierwszy drgnęło w budownictwie. Po 11 miesiącach oddano 142 tys. mieszkań. Nigdy nie było takiego wskaźnika od połowy lat 80. Poprawiają się warunki finansowania przedsiębiorstw w związku z lepszą sprzedażą. Rośnie zysk netto, spadają straty. Wreszcie, Wysoka Izbo - co szczególnie ważne, bo to było to zagrożenie - po raz pierwszy wzrastają nakłady na inwestycje. W ciągu 3 kwartałów wzrosły o 1,2%, a wiemy, że w ciągu 3 ostatnich lat utrzymywał się spadek. To bardzo istotne, bo nawet ci, którzy mówili tak: jest szansa na wzrost gospodarczy 3,5%, w przyszłym roku chcemy mieć 5%, ale spadają inwestycje, a więc może być on nietrwały, może być przejściowy, może to być pozorny sukces... Dzisiaj wiemy, że wzrost inwestycji tworzy szansę, aby ten wzrost gospodarczy był oparty na trwałym fundamencie.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#JerzyJaskiernia">Co się dzieje w eksporcie? Wzrost o ponad 26%. Import wzrósł o 21%, a więc pozytywna relacja. Czy to znaczy, że nie ma problemów? Oczywiście są problemy. Co prawda trzeci miesiąc z rzędu spada bezrobocie, ale w dalszym ciągu ponad 3 mln Polaków nie ma miejsca pracy. Wskaźnik 17,4%. To jest to wielkie wyzwanie społeczne.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#JerzyJaskiernia">Zdajemy sobie sprawę z tego, że ponad 2,5 mln osób pozostaje bez prawa do zasiłku. Wiemy o tym, że blisko 3,5 mln ludzi żyje w warunkach ubóstwa. A więc można powiedzieć w ten sposób: z jednej strony odbiliśmy się od dna - 2001 r. w istocie stan recesji - gospodarka wzrasta, wzrasta produkcja, panujemy nad inflacją, spada bezrobocie, chociaż jeszcze w sposób niewystarczający, a z drugiej strony te wielkie wyzwania społeczne właśnie wokół bezrobocia, właśnie wokół wyłączenia społecznego, właśnie wokół ubóstwa społecznego. Dlatego też, jeśli patrzymy, Wysoka Izbo, na ten projekt budżetu, to staramy sobie odpowiedzieć na pytanie: Czy ten budżet tworzy szansę, by rok 2004 był kolejnym rokiem wzrostu, ale wzrostu odpowiedzialnego, a nie wzrostu za wszelką cenę, wzrostu, gdy panuje się nad inflacją, wzrostu, który sprzyja rozwiązywaniu problemów społecznych, wzrostu, który jest oparty na zasadzie sprawiedliwości społecznej? Z tego punktu widzenia patrzymy na efekt prac Komisji Finansów Publicznych.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#JerzyJaskiernia">Chciałbym tutaj w imieniu Klubu Parlamentarnego SLD podziękować wszystkim członkom Komisji Finansów Publicznych, a zwłaszcza panu przewodniczącemu, posłowi Mieczysławowi Czerniawskiemu za tę wielką pracę, którą komisja wykonała w ciągu ostatnich tygodni. Ten efekt ponad 731 mln środków, którymi możemy dzisiaj zadysponować, może nie jest wielki w skali całości budżetu - tu chodzi bowiem o miliardy złotych - ale pokazuje, że komisja podjęła ten wielki trud oszczędności, cięć wszędzie tam, gdzie było możliwe, po to, by znaleźć środki, które mogą być w sposób racjonalny wydane.</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#JerzyJaskiernia">Spójrzmy, na co te środki mają być przeznaczone. Ponad 225 mln zł na pomoc społeczną, na opiekę społeczną, na zasiłki i na pomoc w naturze. Klub Parlamentarny SLD popiera ten kierunek. Wielokrotnie pani przewodnicząca, poseł Anna Bańkowska i inni wskazywali na to, że tu są jeszcze olbrzymie obszary ubóstwa, mamy bowiem szereg sygnałów z gmin, powiatów; był tu wielki głód dodatkowych środków, które są niezbędne, abyśmy mogli ten instrument polityki społecznej uruchomić.</u>
          <u xml:id="u-11.6" who="#JerzyJaskiernia">Środowisko SLD wielokrotnie wskazywało nam: nie zapominajcie, że jesteście rządem lewicowym. Nawet jeśli jest presja budżetowa, nawet jeśli jest trudna sytuacja w finansach publicznych, nie zapominajcie o najuboższych. Sądzę, że dajemy temu wyraz właśnie w tych dodatkowych środkach.</u>
          <u xml:id="u-11.7" who="#JerzyJaskiernia">Kontrakty wojewódzkie to bardzo ważny cel, ponad 120 mln zł, łącznie miliard złotych. Mieliśmy szereg sygnałów z regionów, z województw, mówią: nie tnijcie kontraktów wojewódzkich, to jest pewne zobowiązanie państwa, szereg inwestycji zostało zaprogramowanych w układzie wieloletnim, doprowadźcie do tego, żeby te wszystkie zamierzenia zostały zrealizowane. Tak więc wydaje się, że jest to trafny priorytet.</u>
          <u xml:id="u-11.8" who="#JerzyJaskiernia">Bezpieczeństwo państwa: dodatkowe 100 mln zł na Policję, ale - co ważne - nie w ogóle na Policję, lecz na wzmocnienie komend powiatowych i posterunków. To bardzo trafny priorytet, bo przecież wiemy, że tam na dole rozgrywa się bezpieczeństwo, tam jest największe zagrożenie i wszystko, co możemy zrobić, żeby tam ulokować większe środki, wydaje się być tutaj szczególnie istotne.</u>
          <u xml:id="u-11.9" who="#JerzyJaskiernia">Kolejny priorytet to straże pożarne. 30 mln zł na zakup sprzętu. Wiemy, jak wielką rolę odgrywają ochotnicze straże pożarne, ale też straż zawodowa. Wiemy, jak istotną działalność społeczną podejmują, jak jest istotne, aby sprzęt strażacki był na właściwym poziomie. Jest więc ważne, że ten priorytet znalazł się w polu zainteresowania Komisji Finansów Publicznych. Wreszcie dodatkowe środki - 22 mln zł - na więziennictwo w ramach przesunięć resortowych. Opowiadamy się również za priorytetem w postaci igrzysk olimpijskich. Wiemy, jak polskie społeczeństwo lubi sport, jak kocha olimpijczyków, jak przeżywa sukcesy Adama Małysza, jak czeka na medale na Olimpiadzie w Atenach. Tak więc te dodatkowe 20 mln zł jest w pełni uzasadnione. Olimpiada jest raz na 4 lata, trzeba zapewnić, aby nasza reprezentacja została właściwie przygotowana.</u>
          <u xml:id="u-11.10" who="#JerzyJaskiernia">A więc, Wysoka Izbo, pewnie, że to pole manewru było niewielkie. Można zadać sobie pytanie, czy ta konstrukcja postępowania budżetowego jest trafna, czy z tej wielomiesięcznej pracy można tylko tyle wygospodarować. Taki jest jednak model ustrojowy. Sejm nie może zwiększyć deficytu budżetowego, musi się zmieścić w deficycie, a w związku z tym może się poruszać tylko na tej wąskiej ścieżce: komu zabrać, żeby komuś dać. Na tej wąskiej ścieżce udało się jednak pewne ważne priorytety nie tylko sformułować, ale i wyegzekwować. Poprzemy je w głosowaniu.</u>
          <u xml:id="u-11.11" who="#JerzyJaskiernia">Wysoka Izbo! Równie istotne, jeśli chodzi o to, co zrobiła Komisja Finansów Publicznych, jest to, gdzie dokonano cięć. Bardzo wyraźnie powiedzieliśmy w trakcie pierwszego czytania projektu ustawy budżetowej: tak, jesteśmy w trudnych czasach, jest wielki problem deficytu, jest wielki problem finansów publicznych, jest problem wyrzeczeń; tym bardziej jednak musimy przyjrzeć się wszystkim wydatkom z obszaru administracji państwowej. Użyłem w swoim wystąpieniu w pierwszym czytaniu takiego sformułowania, że nie będziemy oszczędzali żadnych świętych krów. To zostało różnie odebrane, różne były spekulacje. Tak, powiedzieliśmy, że przyjrzymy się bardzo szczegółowo tym działom, które wchodzą do budżetu z pominięciem ministra finansów, ponieważ wszędzie tam trzeba poszukiwać oszczędności.</u>
          <u xml:id="u-11.12" who="#JerzyJaskiernia">Ważne, że rozpoczęliśmy od siebie: od Sejmu i od Senatu, ponad 3 mln zł oszczędności. Jeśli chodzi o Sejm, dalsze oszczędności, około 20 mln zł dotyczą Kancelarii Sejmu; są oszczędności w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. To jest bardzo ważne, dlatego że opinia publiczna, nasi wyborcy, aktyw Sojuszu Lewicy Demokratycznej, nasi zwolennicy i nasi krytycy mówili nam w ten sposób: tnijcie tutaj konsekwentnie. Jeżeli jest trudna sytuacja budżetowa, naród to rozumie. Wiemy, w jakiej sytuacji był kraj w 2001 r., wiemy, że jest wzrost gospodarczy i jest olbrzymie oczekiwanie w zakresie społecznym. Skoro tak, to tam, gdzie można obniżyć koszty administracji państwowej, tam, gdzie można odchudzić państwo, róbcie to konsekwentnie.</u>
          <u xml:id="u-11.13" who="#JerzyJaskiernia">Dlatego popieramy wysiłki, które już zostały podjęte. Odnotowaliśmy dzisiejsze wystąpienie przewodniczącego Czerniawskiego, że dalsze redukcje w zakresie administracji są możliwe i potrzebne. Oczywiście nie jest to niedocenianie administracji. Administracja odgrywa olbrzymią rolę. Administracja polska nie jest aż tak kosztowna w porównaniu z innymi krajami Unii Europejskiej, zdajemy sobie jednak sprawę, że w dobie oszczędności, w sytuacji gdy tak ciężko jest zdobyć każdą złotówkę, gdy tyle ludzi znajduje się w obszarze ubóstwa społecznego, każda oszczędność w tym zakresie jest potrzebna i uzasadniona, jest racjonalna. Jeżeli w toku rozpatrywania poprawek uda nam się dokonać większego postępu w tym zakresie, to oczywiście będziemy to popierali.</u>
          <u xml:id="u-11.14" who="#JerzyJaskiernia">Wysoka Izbo! Chciałbym wreszcie nawiązać do posunięcia Komisji Finansów Publicznych, które oznacza zmniejszenie deficytu budżetowego o ponad 200 mln zł. Rzeczywiście to jest bardzo poważny problem. My tego problemu nie lekceważymy. Pamiętamy, co mówiła Platforma Obywatelska w dyskusji budżetowej, przestrzegając, że problem deficytu budżetu finansów publicznych staje się wielkim problemem państwa i społeczeństwa. Z jednej strony mamy pozytywne makrowskaźniki, i wzrostu, i ożywienia gospodarczego, i sprzedaży i konsumpcji, i inwestycji, i panujemy nad inflacją. Natomiast musimy społeczeństwu w sposób otwarty mówić, że problem deficytu budżetowego, problem zadłużenia finansów publicznych staje się wielkim narodowym zagadnieniem.</u>
          <u xml:id="u-11.15" who="#JerzyJaskiernia">W związku z tym, jeżeli udało się o 200 mln zł obniżyć deficyt budżetowy, to jest to być może symbol, może na etapie dalszych prac pójdziemy dalej. Przydałoby się pójść jeszcze dalej i to nie tylko dlatego, że dzisiaj wskaźnik relacji zadłużenia publicznego do PKB wynosi 50%, nie tylko dlatego, że zbliżamy się do granicy 55%, która już wywołuje konsekwencje, nie tylko dlatego, że możemy dojść do granicy 60% za 2, 3 lata, kiedy już trzeba będzie ciąć automatycznie, tylko dlatego, że musimy opinii publicznej w sposób szczery i otwarty mówić, co to oznacza. I jeżeli dzisiaj, Wysoka Izbo, dyskutujemy nad planem uzdrowienia finansów publicznych, jeśli dyskutujemy nad planem Hausnera, jeżeli słyszymy również krytyczne oceny, jeżeli słyszymy pytania z naszego środowiska: czy zdajecie sobie sprawę, co to oznacza dla ludzi, którzy są waszym elektoratem, jeśli odbyliśmy 7 grudnia w sali kolumnowej Sejmu wielkie spotkanie - ponad 400 fachowców, działaczy związków zawodowych, organizacji społecznych, samorządów - i pytaliśmy, co zrobić, to wyjściowa teza była następująca: myślmy, jak zrobić, ale nie myślmy o tym, jak uniknąć problemu.</u>
          <u xml:id="u-11.16" who="#JerzyJaskiernia">My nie możemy dzisiaj, jako Sojusz Lewicy Demokratycznej, wsadzić głowy w piasek i udawać, że nic się nie dzieje. My nie możemy być krótkowzroczni i powiedzieć w ten sposób: może w 2005 r. ktoś inny dojdzie do władzy, niech się martwi, obyśmy tylko doczekali do wyborów i jakoś przetrwali wybory. My dostrzegamy problem z całą ostrością i uważamy, że cała Izba powinna ten problem dostrzec. Jeśli Platforma Obywatelska mówi dzisiaj: projekt Hausnera jest za mało radykalny, to niech pokaże, gdzie może być bardziej radykalny. Zastanówmy się wspólnie, gdy będą się kończyły konsultacje społeczne 15 stycznia 2004 r., jak z tego wyjść. Patrzmy długofalowo. Wznieśmy się ponad podziały partyjne, wznieśmy się ponad to pieniactwo, również parlamentarne, przestańmy się wzajemnie zadręczać i obrzucać odpowiedzialnością. Natomiast postawmy problem, co w tej sprawie Rzeczpospolita powinna w dniu dzisiejszym zrobić, jeśli nie chcemy doprowadzić do sytuacji krytycznej, kryzysowej, jeśli chcemy odpowiedzialnie kierować krajem.</u>
          <u xml:id="u-11.17" who="#JerzyJaskiernia">W związku z tym wydaje się, Wysoka Izbo, że budżet na 2004 r. tylko w części rozwiązuje ten problem, to prawda, ale przecież gdyby plan Hausnera wszedł w życie w 2004 r., możemy pójść dalej. Tu nie ma możliwości zmniejszenia deficytu, gdyby taka szansa się pojawiła. Kreowanie budżetu na 2005 r. musi być jeszcze bardziej staranne, zwłaszcza że wchodzimy do Unii Europejskiej. Jest kwestia współfinansowania programów unijnych, jest szereg innych wyzwań. Jest problem zapewnienia dopłat bezpośrednich dla rolnictwa po to, żeby wskaźnik ustalony w Kopenhadze mógł być wyegzekwowany. Jest szereg innych ważnych priorytetów. Dlatego wydaje się, Wysoka Izbo, że budżet na rok 2004 jest tylko pewnym etapem procesu zapanowania w Polsce nad finansami publicznymi i sprawiedliwego podzielenia tego, co społeczeństwo wypracowało. Jest to krok do przodu, bezdyskusyjnie. 10 miesięcy realizacji tegorocznego planu potwierdza, że rząd się nie myli.</u>
          <u xml:id="u-11.18" who="#JerzyJaskiernia">Mamy w pamięci to, co mówiła opozycja, kiedy projekt budżetu na 2003 r. trafiał do Sejmu: nierealny, wirtualny, nie potwierdzi się, trzeba go będzie zmieniać. Zbliżamy się do końca roku i nie ma potrzeby zmiany budżetu. Kraj się rozwija, gospodarka jest w dobrym stanie. Ale są wyzwania, są problemy. Dlatego, Wysoka Izbo, chciałbym w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej poprzeć ten projekt, który się wyłania z prac Komisji Finansów Publicznych. Oczywiście zdajemy sobie sprawę, że zostanie zgłoszonych wiele poprawek w Izbie. Niektóre na wiwat, po to, żeby się pokazać w swoim środowisku lokalnym. My to wszystko przeanalizujemy. Nie zepsujmy jednak tego budżetu. Niech nas ominie pokusa zwiększenia deficytu. Patrzmy nie tylko na dzień dzisiejszy i na doraźne kalkulacje, patrzmy na przyszłość, patrzmy na Polskę i pracujmy dla Polski. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-11.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#JanuszWojciechowski">Zanim udzielę głosu następnemu mówcy, proszę pana posła sekretarza Mieczysława Jedonia o odczytanie komunikatu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#MieczysławJedoń">Wspólne posiedzenie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Europejskiej, zwołane dzisiaj na godz. 16.45, zostało odwołane i przełożone na jutro, to jest na 17 grudnia, środę, na godz. 10. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#JanuszWojciechowski">Teraz proszę o zabranie głosu pana posła Rafała Zagórnego, który wystąpi w imieniu klubu Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#RafałZagórny">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Platforma Obywatelska nie była zwolennikiem budżetu, nad którym debatujemy. Podczas pierwszego czytania krytykowaliśmy bardzo duży, w znaczącej części ukryty, deficyt budżetowy, wzrost deficytu budżetu państwa z 5% do około 6,5%, znaczy wzrost wydatków: nominalnie o około 10%, w tym wzrost wydatków na administrację o ponad 16%. Krytykowaliśmy brak znaczących oszczędności, w tym szczególnie brak zasadniczych zmian w wydatkach agencji i funduszy, brak konsolidacji budżetu, zapowiadanej przez rząd, czyli przesunięcia znaczącej części środków, które są w tych agencjach i funduszach, do budżetu i poddania tych środków kontroli parlamentu i rządu. Krytykowaliśmy w końcu przyjęcie bardzo wątpliwych założeń makroekonomicznych.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#RafałZagórny">Mógłbym jeszcze kilka, a może kilkanaście, zarzutów wymienić, ale nie chcę powtarzać przemówienia mojej koleżanki, pani prof. Zyty Gilowskiej, wygłoszonego podczas pierwszego czytania. Dość powiedzieć, że Platforma Obywatelska po raz pierwszy zdecydowała się złożyć wniosek o odrzucenie tego projektu budżetu. Uznaliśmy, że ten projekt jest zły do tego stopnia, że należy go odrzucić, i za takim wnioskiem głosowaliśmy. Nie oznacza to jednak, że kiedy Wysoka Izba większością parlamentarną zadecydowała o tym, iż ten projekt trafił do prac w komisji finansów, że w tej komisji finansów nie pracowaliśmy i nie staraliśmy się tego projektu poprawić.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#RafałZagórny">Wspólnie z panią prof. Zytą Gilowską, wspólnie z panem posłem Markiem Zagórskim zgłosiliśmy 31 poprawek, które dotyczyły 85 pozycji budżetowych. Poprawki te dotyczyły kwoty oszczędności rzędu 2,2 mld zł. Chcę podkreślić, że to nie były poprawki polityczne, poprawki, których celem było stworzenie takiej sytuacji, żebyśmy my, nasze ugrupowania, coś z tego uzyskali. To były rzetelnie przygotowane poprawki, nie wszystkie doskonałe, nie wszystkie genialne, część z nich nawet wycofaliśmy, dwie czy trzy na skutek dyskusji w komisji, jedną na skutek zastrzeżeń legislatorów. Generalnie były to poprawki zmierzające do zmniejszenia deficytu budżetowego, do tego, by poprawić sytuację finansową naszego kraju. Dotyczyły one kwot różnego rzędu, poczynając od 750–800 tys. zł, a skończywszy na kwotach rzędu 300–500 czy nawet 700 mln w jednym przypadku. Były to - powtórzę po raz trzeci - poprawki merytoryczne, które nie uniemożliwiały działalności tych firm, podmiotów, agencji, agend, których dotyczyły, bo bardzo często były to poprawki proponujące oszczędności rzędu 3–4% ich budżetu. Wszystkie one miały jeden cel - zmniejszenie deficytu budżetowego.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#RafałZagórny">Spośród owych 31 poprawek - może było ich trochę mniej, bo dwie, trzy wycofaliśmy, jak mówiłem - które opiewały na kwotę oszczędności w wysokości ok. 2 mld zł, Komisja Finansów Publicznych zdecydowała się przyjąć 6, które zaoszczędzą 40 mln zł. Zamiast zatem 2 mld zł znaleźliśmy oszczędności na poziomie 40 mln zł. Jednocześnie Komisja Finansów Publicznych głosami większości rządzącej znalazła dodatkowe 400 mln zł. Można powiedzieć, że stał się cud. Minister finansów nie doszukał się dodatkowych 400 mln zł z tytułu lepszego ściągania podatków pośrednich, rząd też się nie doszukał, a Komisja Finansów Publicznych po kilku tygodniach prac znalazła dodatkowe 400 mln zł. Stał się cud polegający na tym, że dało się jednocześnie zmniejszyć deficyt budżetowy o 200 mln i zwiększyć wydatki o 200 mln. Jest to rzeczywiście dość dziwna sytuacja, bo można by sobie wyobrazić, że gdybyśmy ten budżet odesłali do jeszcze dwóch, trzech komisji, to może w ogóle by zniknęły problemy deficytu budżetowego w Polsce, może te kolejne komisje też znalazłyby jakieś dodatkowe środki.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Może więcej komisji, więcej środków.)</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#RafałZagórny">A może do tego wprowadzić lepszą ściągalność podatków dochodowych od osób fizycznych i od firm, a może zapisać dodatkowe dochody z tytułu dywidend od firm państwowych, a może znaleźć jeszcze parę tytułów, na podstawie których udałoby się dopisać dodatkowe dochody. Okazałoby się wówczas, że w ogóle nie mamy problemu finansów publicznych w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#RafałZagórny">To jest polityka, która prowadzi do katastrofy, dlatego że można starać się zaczarować Komisję Finansów Publicznych, można starać się zaczarować Wysoką Izbę, można nawet starać się zaczarować społeczeństwo, chociaż ono coraz mniej czarować się daje, na szczęście, ale ekonomii zaczarować się nie da, bo ekonomia to jest nauka oparta na matematyce, a tam 2 + 2 zawsze będzie wynosiło 4. Jeżeli zatem dopisuje się do budżetu wirtualne 400 mln zł, to oznacza, że tych 400 mln zł na koniec roku zabraknie, innej możliwości być nie może.</u>
          <u xml:id="u-15.7" who="#RafałZagórny">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Długo zastanawiałem się, czy w imieniu Platformy po raz kolejny zaproponować owe dwadzieścia kilka poprawek, które zgłaszaliśmy wspólnie z prof. Gilowską i posłem Zagórskim. Doszedłem do wniosku, że to nie ma sensu, jeżeli bowiem posłowie koalicji rządzącej nie chcą takiej pomocy, jeżeli nie chcą zmniejszania deficytu budżetowego, jeżeli odrzucają propozycje opozycyjnych partii, to na siłę się niczego zrobić nie da. Oczywiście nie oznacza to, że nie będziemy zgłaszali innych poprawek. Chciałbym zgłosić poprawki, które mają szansę na akceptację, a - jak rozumiem - na taką szansę mogą liczyć poprawki, które wpisują się w linię programową rządu i w słowa pana wicepremiera Hausnera, który jest za gospodarkę w tym rządzie odpowiedzialny. Dlatego pozwolę sobie, panie marszałku, Wysoka Izbo, zgłosić poprawki, odwołując się do słów pana wicepremiera Hausnera, słów, które wypowiedział w dniu 12 listopada podczas spotkania z klubem Platformy Obywatelskiej. Pozwolę sobie przywołać te wypowiedzi pana premiera, żeby nie było żadnych wątpliwości, że staramy się składać poprawki zgodne z tym, czego pan wicepremier Hausner oczekuje. Chciałbym zgłosić poprawki dotyczące pięciu sfer: obniżenia wydatków na administrację, obniżenia kosztów administracyjnych i wydatków majątkowych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, ograniczenia wydatków na partie polityczne, redukcji środków specjalnych, redukcji kosztów działalności funduszy i agencji, w tym Komisji Nadzoru Ubezpieczeń i Funduszy Emerytalnych.</u>
          <u xml:id="u-15.8" who="#RafałZagórny">Pan premier Hausner w dniu 12 listopada, jeśli chodzi o redukcję wydatków na administrację, na pytanie pana przewodniczącego Rokity, odpowiedział, że nasz postulat dotyczący redukcji wydatków o 2 mld zł na administrację już teraz w 2004 r. jest absolutnie słuszny. Czy z tego, że on jest absolutnie słuszny, wynika, że gdy my to zgłosimy w debacie budżetowej, to pan wyjdzie na trybunę i w imieniu rządu go poprze? I pan premier Hausner odpowiedział: Postulat na pewno poprę, natomiast trzeba pokazać konkretne rozwiązania, które dadzą takie oszczędności.</u>
          <u xml:id="u-15.9" who="#RafałZagórny">Panie premierze, Platforma Obywatelska pokazuje takie rozwiązania, pokazuje w swoich dzisiejszych poprawkach rozwiązania, które zmierzają do ograniczenia wydatków na administrację o blisko 2 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-15.10" who="#RafałZagórny">Jeżeli chodzi o Zakład Ubezpieczeń Społecznych, pan premier powiedział: Ja się zobowiązuję, że ZUS to jest moja odpowiedzialność, a minister Pater, który będzie mnie reprezentował w tych pracach, będzie miał wyraźne polecenie, iż ma współpracować ze wszystkimi posłami, którzy chcą ograniczenia wydatków, i domagać się ograniczenia wydatków.</u>
          <u xml:id="u-15.11" who="#RafałZagórny">Panie premierze, Platforma Obywatelska składa poprawkę o obniżenie wydatków ZUS na koszty działalności i wydatki majątkowe o 700 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-15.12" who="#RafałZagórny">Jeśli chodzi o partie polityczne i ograniczenie wydatków na partie polityczne, pan premier powiedział: W sytuacji programu ograniczenia wydatków publicznych utrzymanie finansowania partii politycznych na poziomie wynikającym z ustawy uważam za niedopuszczalne i powinno nastąpić znaczące ograniczenie finansowania partii politycznych.</u>
          <u xml:id="u-15.13" who="#RafałZagórny">Jak rozumiem, pan premier zwrócił się do partii politycznych, nie odniosło to skutku, w związku z czym Platforma Obywatelska składa poprawkę zmierzającą do ograniczenia o 75% dotacji na partie polityczne, dzięki czemu zaoszczędzilibyśmy 40 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-15.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-15.15" who="#RafałZagórny">Jeśli chodzi o środki specjalne, pan premier mówił: Aprobuję postulat ograniczenia środków specjalnych do absolutnego minimum i poddania ich kontroli parlamentarnej, aprobuję też postulat przekazania jak największej części z środków specjalnych do tegorocznego budżetu. Przy okazji chcę powiedzieć, że minister Finansów jest zobowiązany przedstawić projekt ustawy dotyczący ogólnie „likwidacji środków specjalnych”, więc z tą propozycją wyjdziemy bardzo szybko, nie sądzę, by trwało to dłużej niż miesiąc.</u>
          <u xml:id="u-15.16" who="#RafałZagórny">Miesiąc co prawda upłynął, projektu ustawy nie ma, ale aby ułatwić panu premierowi pracę, Platforma Obywatelska składa poprawki, które zmierzając do redukcji środków specjalnych o kwotę 1,4 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-15.17" who="#RafałZagórny">Jeżeli chodzi o agencje i fundusze, wtedy kiedy omawialiśmy kuriozalną sytuację budżetu Komisji Nadzoru Ubezpieczeń i Funduszy Emerytalnych, pan premier powiedział: Uważam za skandaliczną sytuację zgłoszenie takiego planu finansowego i uważam, że to jest absolutnie niezgodne z tym, co mówiliśmy, że połączenie ma zmniejszyć nakłady z tym związane. Niestety, Komisja Finansów Publicznych nie zmniejszyła budżetu Komisji Nadzoru Ubezpieczeń i Funduszy Emerytalnych i dlatego ponawiamy poprawkę zmierzającą do ograniczenia budżetu o 25 mln zł, tak aby budżet był mniejszy od sumy budżetów dwóch łączących się wcześniej instytucji.</u>
          <u xml:id="u-15.18" who="#RafałZagórny">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Powtórzę: będziemy proponowali obniżenie wydatków na administrację państwową o kwotę blisko 200 mln zł, w tym zmniejszenie wydatków bieżących wojewodów o około 10%. Będziemy proponowali obniżenie kosztów administracyjnych oraz wydatków majątkowych ZUS o kwotę 700 mln zł, ponieważ uważamy, że Polska nie jest w tym okresie, kiedy należy przeprowadzać intensywne remonty czy zakupy budynków, jak również nie jest w tym okresie, kiedy należy znacznie zwiększać zatrudnienie w ZUS. Będziemy proponowali ograniczenie wydatków na dotacje do partii politycznych o 75%, to jest o kwotę 40 mln zł. Będziemy proponowali redukcję środków specjalnych o kwotę blisko 1,4 mld zł. I będziemy proponowali redukcję kosztów funduszy i agencji i tym samym proponujemy zobowiązanie tych funduszy i agencji do wpłaty do budżetu kwoty 350 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-15.19" who="#RafałZagórny">Wszystkie te dodatkowe środki, z jednym wyjątkiem dotyczącym przewozów regionalnych, proponujemy przeznaczyć na redukcję deficytu budżetowego. I chciałbym poinformować pana marszałka, Wysoką Izbę, że w związku z bardzo trudną sytuacją budżetu państwa i w związku z jednoznacznymi deklaracjami pana premiera Hausnera na spotkaniu z Platformą Obywatelską w dniu 12 listopada pozwolimy sobie w trakcie trzeciego czytania, przed przejściem do głosowań, poprosić pana premiera Hausnera, aby w imieniu rządu i swoim własnym odniósł się do naszych poprawek, i zapytać go, czy podtrzymuje swoje deklaracje z dnia 12 listopada. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-15.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#JanuszWojciechowski">Proszę teraz o wystąpienie pana posła Kazimierza Marcinkiewicza. Będzie to wystąpienie klubowe Prawa i Sprawiedliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#KazimierzMarcinkiewicz">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Ten budżet jest tak słaby, że nie chce się gadać, prawdę mówiąc. A jeśli jeszcze wysłuchać wystąpienia przewodniczącego Jaskierni w imieniu klubu SLD, to ma się wrażenie, że chyba pan przewodniczący żyje jednak w innej Polsce i w innym świecie. Może jest jak prezes jednej wielkiej firmy paliwowej w klubie towarów luksusowych, palaczy cygar, wielbicieli brylantów i tym podobnych, bo ma zupełnie inny obraz Polski niż ten, w którym my żyjemy.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#KazimierzMarcinkiewicz">Gdyby to był budżet Prawa i Sprawiedliwości, to wówczas zmienilibyśmy w nim właściwie wszystko.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#JanuszWojciechowski">Bardzo przepraszam, panie pośle, na chwileczkę.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#JanuszWojciechowski">Proszę państwa posłów o bardziej powściągliwe, a w każdym razie cichsze komentarze do wypowiedzi pana posła, bo to przeszkadza, zbyt głośne już one są.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#KazimierzMarcinkiewicz">Mnie to nie przeszkadza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#JanuszWojciechowski">Ale odbiorcom tej dyskusji może przeszkadzać.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#JanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#KazimierzMarcinkiewicz">Gdyby to był budżet Prawa i Sprawiedliwości to, po pierwsze, zmniejszylibyśmy deficyt budżetowy, i to zmniejszylibyśmy znacząco. Z deficytem ponad 60 mld nie ma szans na rozwój gospodarczy do przynajmniej 5%. Nie ma takich możliwości. Jest to za duży bagaż do udźwignięcia. Jeśli do tego jeszcze dodamy, że potrzeby pożyczkowe w 2004 r., jeśli chodzi o państwo, wynoszą 140 mld zł, to widać wyraźnie, że tylko banki będą miały spokojny żywot w przyszłym roku. Nie będą musiały udzielać kredytów, nie będą musiały sprawdzać jakichkolwiek przedsiębiorstw, bo po prostu będą kupowały rządowe papiery. I to wszystko.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#KazimierzMarcinkiewicz">Gdyby to był budżet Prawa i Sprawiedliwości, deficyt budżetowy byłby minimalny.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#KazimierzMarcinkiewicz"> Gdyby to był budżet Prawa i Sprawiedliwości, zwiększylibyśmy dochody tego budżetu, i to różnymi metodami. Pierwsza i podstawowa metoda to jest wykorzystanie potencjału Polaków, zwłaszcza młodych Polaków, milionów młodych, dobrze wykształconych ludzi, którzy dziś nie mają nadziei na pracę, na przedsiębiorczość, bo są przez państwo totalnie stłamszeni. Badania także ekonomistów, nie tylko filozofów, wykazują wyraźnie, że właśnie ta nadzieja, ten potencjał społeczeństwa jest najlepszym kołem zamachowym. I ten potencjał trzeba uruchomić. Prawo i Sprawiedliwość także poprzez zapisy budżetowe ten potencjał by uruchomiło.</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#KazimierzMarcinkiewicz">Zwiększylibyśmy także dochody poprzez zreformowanie służb skarbowych, poprzez wycofanie zwolnień dla kolesiów, z jakimi mamy nieustająco do czynienia, poprzez nadanie odpowiedzialności za decyzje poszczególnym urzędnikom służb skarbowych. Dobrze, że tego ten rząd nie robi. Dobrze, że tego nie robi SLD, bo jeśli by to zrobiło, to mielibyśmy kolejną aferę prezesa Kluski. Bo u nich poprawianie pracy urzędów skarbowych dokładnie na tym polega: na atakach i zdzieraniu z uczciwych Polaków. Dobrze, że tego SLD nie robi, Prawo i Sprawiedliwość właśnie to by zrobiło.</u>
          <u xml:id="u-21.5" who="#KazimierzMarcinkiewicz">Wreszcie zwiększylibyśmy dochody z uczciwej prywatyzacji. Dziś SLD prowadzi prywatyzację, ale ze strachu prowadzi ją najprostszą, ale najgorszą metodą: prywatyzacja przez upadłość. Doprowadza się do upadłości cały szereg firm, tylko po to, by potem ten majątek sprywatyzować. Nie. Prywatyzacja jest potrzebna, można zwiększyć dochody państwa z prywatyzacji, z uczciwej prywatyzacji. Dobrze znów, że ten rząd tego nie robi. Chwała mu za to. Dobrze, że SLD tej prywatyzacji nie robi, bo jak dziś mamy 6 afer w tygodniu, to mielibyśmy ich 10. Kto mógłby to przeżyć?</u>
          <u xml:id="u-21.6" who="#komentarz">(Głosy z sali: Wyście za to zrobili reformę w 2001 r.)</u>
          <u xml:id="u-21.7" who="#KazimierzMarcinkiewicz">Gdyby to był budżet przygotowywany przez Prawo i Sprawiedliwość, to zmniejszylibyśmy i zmienilibyśmy wydatki państwa. Prosty przykład, bo wszystkich oczywiście podać nie jestem w stanie w krótkim wystąpieniu. Wprowadzilibyśmy standardy postępowania w administracji. Dziś znów mamy na 2004 r., jak zawsze, kupno prawie 100 samochodów. Tak jest prawie zawsze. Mamy cały szereg wycieczek zagranicznych. Spytajcie państwo ambasadorów albo jeszcze lepiej urzędników ambasad niższego szczebla, na czym te wycieczki polegają, albo limity tzw. paliwowe na samochody. Tak, w administracji publicznej i rządowej, i samorządowej trzeba wprowadzić standardy, które ograniczą wydatki na administrację w sposób znakomity. Trzeba także zmniejszyć, wystandaryzować zatrudnienie w administracji, tak jak to chociażby zrobił pan prezydent Lech Kaczyński w Warszawie, z 6 tys. do 5 tys. urzędników, a to daje prawie 70 mln oszczędności tylko w 2003 r. To jest do zrobienia. A co mamy w budżecie państwa? Wzrost na administrację o ponad 16% - najwyższy wzrost ze wszystkich możliwych.</u>
          <u xml:id="u-21.8" who="#KazimierzMarcinkiewicz">Wprowadzamy więc poprawki, które zmniejszają wydatki na administrację w różnym zakresie, chociażby po to, by sfinansować przewozy regionalne. Dziś kolej prawie stoi. Sto właśnie dlatego, że siatka połączeń jest minimalna. Stoi dlatego, że ludzie nie mają pracy, a jak już ją mają, to nawet nie mają jak do niej dojechać. Stoi także właśnie dlatego, że żadne środki na przewozy regionalne nie zostały w tym budżecie zapisane. Prawo i Sprawiedliwość taką poprawkę składa.</u>
          <u xml:id="u-21.9" who="#KazimierzMarcinkiewicz">Wreszcie, trzeba zmniejszyć ogólne wydatki w administracji. Ja w tej chwili zwrócę się tak poprzez media, poprzez Wysoką Izbę do pana prezydenta. Panie prezydencie, w ciągu kadencji tego Sejmu i rządu SLD wydatki majątkowe na inwestycje u pana prezydenta wynosiły: w 2001 r. - 22 600 tys. zł, w 2002 r. - 24 820 tys. zł., w 2003 r. - 25 600 tys. zł, w 2004 r. - plan 28 300 tys. zł. W ciągu 4 lat mamy 101 mln zł wydatków inwestycyjnych pana prezydenta przy zatrudnieniu 600 urzędników, bez podejmowania decyzji państwowych, z grupami refleksyjnymi jedynie.</u>
          <u xml:id="u-21.10" who="#KazimierzMarcinkiewicz">Panie Prezydencie! Niech pan odstąpi tych parę złotych na przykład na metro warszawskie, by warszawiacy mogli pojechać do pracy!</u>
          <u xml:id="u-21.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-21.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Mogliście odstąpić, jak robiliście budżet.)</u>
          <u xml:id="u-21.13" who="#KazimierzMarcinkiewicz">To bardzo proste, naprawdę. 100, ponad 100 mln zł wydatków inwestycyjnych. Naprawdę przypomina się ten dowcip - picie ustami przedstawicieli, naprawdę dokładnie w ten sposób. Ludzie nie mają czym dojechać do pracy, nie mają gdzie pracować, a pan prezydent remontuje kolejne budynki. A jest zapisane w materiałach Komisji Finansów Publicznych, wówczas nosiła ona trochę inną nazwę, to było za poprzedniego prezydenta, że potrzebne są panu prezydentowi Wałęsie pieniądze, by wyremontował nową siedzibę dla prezydenta i na tym miał być koniec inwestycji. I co mamy? Inwestycja za inwestycją, nieustające inwestowanie. Ciekawe, kto wygrywa przetargi na te inwestycje. Naprawdę apel, panie prezydencie, w imieniu Prawa i Sprawiedliwości, niech pan z tego zrezygnuje. To nie jest wiele 28 mln zł, ale jakiś odcinek metra w Warszawie mógłby być dzięki temu zrobiony.</u>
          <u xml:id="u-21.14" who="#komentarz">(Głos z sali: Dlaczego tego nie zrobiliście.)</u>
          <u xml:id="u-21.15" who="#KazimierzMarcinkiewicz">Proszę Państwa! Wysoka Izbo! Niezbędna jest likwidacja i ograniczenie wydatków administracyjnych w agencjach i funduszach. Mówimy o tym nieustannie i bez przerwy. W imieniu Prawa i Sprawiedliwości złożyliśmy poprawki, które zostały odrzucone. 4800 mln zł środków specjalnych, o które można pomniejszyć wydatki, one idą na przejedzenie w administracji, czasem na rzeczy ważne, ale gdybyśmy uszczknęli z tej kwoty, moglibyśmy uzyskać środki na inwestycje i na zmniejszenie deficytu. Likwidacja i ograniczenie wydatków administracyjnych w agencjach i funduszach - Wysoka Izbo, to jest skandal, brakuje w budżecie państwa, w budżecie Narodowego Funduszu Zdrowia, a 31 mln zł idzie poza jakimikolwiek decyzjami parlamentu. Skandal!</u>
          <u xml:id="u-21.16" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Stec: No, to wy wprowadziliście taką reformę.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#JanuszWojciechowski">Panie pośle Stec, bardzo proszę o nieprzeszkadzanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#KazimierzMarcinkiewicz">Niestety, Prawo i Sprawiedliwość przy rozpatrywaniu ustawy o Narodowym Funduszu Zdrowia, ustawy, której nie chcieliśmy, ale w której wskazywaliśmy, że zrobiliście państwo, rząd i SLD, zapis uniemożliwiający parlamentowi kontrolę nad budżetem tego funduszu. Po co, po to żeby dalej były afery z lekami? Czy to chcecie ukryć? Znajdziemy. To jest skandal i to trzeba zmienić w tym budżecie absolutnie, bezwzględnie.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#KazimierzMarcinkiewicz">Wysoka Izbo! Zwróćmy uwagę na jeden fundusz, Zakład Ubezpieczeń Społecznych. No, ważny, wypłaca renty, emerytury. Jeżeli policzymy te koszty, które są środkami finansowymi innymi niż te, które idą do ludzi, to okaże się, że od 1999 r. mamy stały wzrost wydatków na obsługę ZUS, na obsługę kosztów obsługi długów i na wydatki bieżące, niestety także w roku 2004. Jak długo można zwiększać zatrudnienie, pensje i naprawianie starych błędów? Mówię tylko o ZUS-ie, a mamy do czynienia z miliardami złotych w tym zakresie, bo przecież tak jest w każdej agencji i w każdym funduszu. Dlaczego ich bronicie? By miało pracę paru kolesi?</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#KazimierzMarcinkiewicz">Wreszcie, zmienilibyśmy parę wydatków, na przykład na IPN. To też jest skandal, że po raz kolejny SLD zmniejsza wydatki na IPN, na Instytut Pamięci Narodowej. Kto boi się narodowej pamięci? Kto chce, żeby IPN nie dział? Nie wiem, chyba po to, żeby stworzyć ministerstwo prawdy jak u Orwella w „Roku 1984”. Szalenie podobnie - wymazać pamięć narodową, po co nam ona! Złożymy poprawkę także i w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#KazimierzMarcinkiewicz">Wreszcie, gdyby był to budżet Prawa i Sprawiedliwości, zwiększylibyśmy nakłady na naukę. W 2001 r. o ponad 20% zostały te nakłady zmniejszone i tak trwa to do dziś. Od budżetu 2002 r. do dziś na naukę nie ma. I co się, proszę państwa, okazuje, że jeśli chodzi o najnowsze badania w zakresie technologii teleinformacyjnych, Polska zajmuje 47 miejsce, za, na przykład, Jordanią. A jeśli chodzi o warunki polityczne i prawne w tym zakresie technologii teleinformatycznych, jesteśmy za Tanzanią i Botswaną. Pod względem infrastruktury jesteśmy najgorsi ze wszystkich krajów europejskich, krajów przystępujących do Unii Europejskiej, ale także za paroma właśnie takimi krajami. Skąd to się bierze? No właśnie stąd, z obcinania środków na informatyzację szkół, na naukę, na nowoczesne technologie. Gdyby to był budżet Prawa i Sprawiedliwości, taką poprawkę także wnosimy, nakłady na naukę byłyby zwiększone po to, by powstawały centra transferu technologii przy uniwersytetach i politechnikach dające zatrudnienie młodym ludziom i stwarzające nowe firmy pracujące w nowych technologiach, parki technologiczne dokładnie tam, gdzie jest ta młodzież, gdzie są ci młodzi dobrze wykształceni ludzie. Takie poprawki również złożymy.</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#KazimierzMarcinkiewicz">Zwiększylibyśmy także na rok wydatki na wydziały ksiąg wieczystych w Polsce zachodniej i północnej. Taką poprawkę również składamy i składaliśmy ją do tej pory, SLD odrzuciło, po to, by w ciągu roku przeprowadzić informatyzację tychże wydziałów, by nieco zwiększyć, tylko na rok, zatrudnienie po to, by można było dokonać tam wszystkich przepisów na prawo własności, by nikt więcej na tych ziemiach nie bał się przystąpienia do Unii Europejskiej, nie bał się sąsiadów ze względu na to, że tam żyją ludzie, którzy mają wypisy z ksiąg wieczystych prawa własności.</u>
          <u xml:id="u-23.5" who="#KazimierzMarcinkiewicz">Takie zmiany wprowadzilibyśmy w budżecie na 2004 r. Ten budżet, budżet SLD, nie jest budżetem nadziei, nie jest nawet budżetem jakiejkolwiek naprawy i mimo że Komisja Finansów Publicznych napracowała się bardzo, chwała jej za to, mimo że dokonano po raz pierwszy w dziejach III Rzeczypospolitej zmiany w budżecie na 800 mln zł, takich zmian jeszcze nie było. Mimo że po raz pierwszy zmniejszono deficyt budżetowy w Komisji Finansów Publicznych, wcześniej tego nie było, to ten budżet, można szukać określeń, można mówić, że słaby, można szukać jeszcze jakichś ładniejszych określeń, ale wystarczy zacytować ludzi, ekonomistów wywodzących się ze środowiska SLD i Unii Pracy i powiedzieć za nimi, dziś są jeszcze członkami Rady Polityki Pieniężnej, że jest to najsłabszy budżet III Rzeczypospolitej. Za nim głosować się nie da.</u>
          <u xml:id="u-23.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#JanuszWojciechowski">Teraz w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego wystąpi pan poseł Józef Gruszka.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#JanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#JózefGruszka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego przedstawić nasz punkt widzenia na sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych dotyczące przedłożenia rządowego, a mianowicie projektu ustawy budżetowej na rok 2004. Jak ten budżet wygląda, jak na niego patrzymy i jakie mamy oczekiwania? Czy budżet jest kreatywny? Takie pytanie możemy postawić, chodzi o to, by dosyć jasno i precyzyjnie spróbować dać odpowiedź, czy możemy oczekiwać wzrostu gospodarczego. Faktem jest, że wzrost gospodarczy w tym roku trzyma się przedłożenia rządowego zatwierdzonego przez parlament na rok 2003, jest nawet sygnalizowany wzrost, ale zastanówmy się, z czego to wynika, dlaczego tak jest, czy rzeczywiście stało się to za sprawą budżetu, czy stało się to jak gdyby obok. Myślę, że ten wzrost nastąpił dlatego, że pojawiły się korzystne zmiany w polityce kursowej, która została spowodowana zjawiskami wynikającymi z zewnątrz i eksport wzrósł w kierunku właśnie strefy euro. Tutaj pokazało się to, o czym w tej Izbie mówimy, my, Polskie Stronnictwo Ludowe, od kilku lat. Jeżeli nie będzie się starało wywrzeć dodatkowej presji, dodatkowego wpływu na politykę kursową, to wszystkie inne rzeczy, bardzo ważne, mogą okazać się praktycznie nic nie warte. I to jest, wydaje mi się, to zadanie, które powinniśmy rozpatrywać w tej Wysokiej Izbie nie tylko przy rozmowie o budżecie.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#JózefGruszka">Kilka dni temu rozmawialiśmy o ustawie o Narodowym Banku Polskim, były tam przedstawiane pozytywne, moim zdaniem, propozycje. Możemy powiedzieć dzisiaj, że bardzo żałujemy, iż nie zostały one przez Wysoką Izbę przyjęte. Przecież nie może być tak, Wysoka Izbo, że z jednej strony jest rząd, który jest organem wykonawczym, a z drugiej strony Narodowy Bank Polski, który ma określoną niezależność, ale powinien bardzo mocno oddziaływać na politykę gospodarczą, właśnie kreowaną przez rząd. Te dwa organy muszą się wspierać. Zaryzykuję stwierdzenie, że nigdzie w Europie nie ma tak, że pod hasłem: niezależność banku centralnego kreują się bardzo niepozytywne rozwiązania. Dzisiaj mówimy o budżecie państwa na przyszły rok, mówimy o tym, jak będzie wyglądała polityka gospodarcza. I ciągle patrzę na stronę lewą, oczywiście tych ław dodatkowych, ten tramwaj rządowy jest w jakimś stopniu reprezentowany, jest minister finansów, który jest zainteresowany, a czy tam nie powinien siedzieć ktoś, kto reprezentuje Narodowy Bank Polski, ja nie mówię o prezesie, który jakoś bardzo nie lubi być w tej Wysokiej Izbie, ale nie ma nikogo. To tak ma być, to tak ta polityka będzie realizowana? Jestem posłem opozycji, ale nie w stosunku do spraw polskich, tylko do tego rządu. Natomiast pewne rzeczy trzeba widzieć i to widzieć je ostro. Jeżeli tych rzeczy nie będziemy widzieć, to możemy się tutaj po prostu zagadać. Bardzo często odwołujemy się do tej najważniejszej ustawy, jaką niewątpliwie jest konstytucja. Mówimy, że bank centralny, czyli Narodowy Bank Polski, ma ochronę konstytucyjną. To jest prawda, ale ustawę zasadniczą trzeba czytać w całości, trzeba widzieć również inne artykuły poza 227.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#JózefGruszka">W art. 82 są obowiązki, są to obowiązki wszystkich obywateli naszego państwa. I myślę, że jeżeli będziemy to czytać spójnie, to inaczej ta wykładnia będzie brzmiała. Dlaczego o tym mówię aż tyle? Dlatego, panie i panowie posłowie, że kwestia budżetowa wymaga odniesienia się do dwóch rzeczy. Po jednej stronie na pewno są dochody, po drugiej wydatki, a jeszcze mamy deficyt. Jesteśmy przed ogromnym wyzwaniem - wchodzimy do Unii Europejskiej. Jeżeli mówiłem o kreatywności budżetu, zadając pytanie, czy jest on kreatywny, to odnoszę się dlatego w ten sposób, że jeżeli nic się nie wydarzy i wejdziemy do Unii Europejskiej 1 maja, po tamtej stronie będziemy mieli zaoferowane środki pomocowe, ale wiemy wszyscy, że to wsparcie musi być po naszej stronie i tych pieniędzy musimy poszukiwać. Ten budżet jest taki trudny po prostu dlatego, że składka na rzecz Unii Europejskiej musi być wpłacona pierwszego fizycznego dnia po dacie akcesji. Te pieniądze trzeba było znaleźć. Ale po drugiej stronie, czy starczy nam na dane do dyspozycji środki pomocowe? Odpowiedzialnie patrząc, musimy dzisiaj powiedzieć, że nie starczy i pieniądze nie będą wykorzystane. Dzisiaj możemy się sprzeczać, czy one będą wykorzystane w 80%, w 50, 40, 30 czy jeszcze niżej, czego oczywiście nikt chyba z siedzących w tej sali by nie chciał. I dlatego trzeba sięgnąć po środki, które są do dyspozycji. O czym myślę? Ano, Wysoka Izbo, myślę w tej chwili o rezerwie rewaluacyjnej. Opowiadanie o tym, że są to pieniądze wirtualne jest po prostu szydzeniem ze społeczeństwa i wystawianiem sobie świadectwa tych, którzy tak o tym mówią.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#JózefGruszka">Autorytety naukowe na ten temat wypowiadają się jasno. W przedstawianym materiale, opublikowanym przez Biuro Studiów i Ekspertyz, widzimy ekspertyzę, w której odwołanie do pana profesora Orłowskiego, pana profesora Małeckiego czy pani profesor Gotz-Kozierkiewicz jest jasne. Te pieniądze są do dyspozycji, trzeba tylko podjąć decyzję. Jeżeli Narodowy Bank Polski nie chce, to bym nie toczył sporów, czy ta kwestia jest konstytucyjna, czy nie, ale Wysoka Izba ma prawo zażądać wpłaty albo inaczej - uwolnienia tej rezerwy, to bardziej elegancko brzmi. My jako Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego taką propozycję składamy we wniosku mniejszości. I to nie jest tak, że chcemy uwolnić te 14 mld zł, bo o takiej wielkości mówimy, taką wielkość panie i panowie profesorowie uznają za bezpieczną, trzeba powiedzieć jasno, połowa pieniędzy, które są na rezerwie rewaluacyjnej dzisiaj, gwarantuje stabilizację nawet, jeżeli dolar spadłby do 3 zł, a to nie zdarzy się w nadchodzącym roku. Dlatego te 14 mld zł proponujemy rozdysponować na dwie części: pierwszą właśnie na obniżenie długu publicznego o 8 mld. Słyszałem tu propozycje, z czego się cieszę, ale znacznie mniejsze. Komisja Finansów Publicznych znalazła 200 mln. Dobrze, to też jest sygnał, ale to za mało. Dlatego mówimy o tych 8 mld, aby, po pierwsze, pokazać, że można, a, po drugie, zmniejszyć finansowanie tego deficytu. Przecież panie i panowie posłowie doskonale wiedzą, przynajmniej ci, którzy są zainteresowani budżetem, ci, którzy są na tej sali w tej chwili, że w tym roku za finansowanie deficytu budżetowego trzeba zapłacić ponad 26 mld zł. Proszę popatrzeć, jaki to jest wielki wydatek w stosunku do tego, co się kreuje w wyniku bieżącego deficytu. Na przyszły rok proponujemy po tej zmianie Komisji Finansów Publicznych 45 300 mln, a ponad 26 kosztuje obsługa, oczywiście w ruchu ciągnionym, bo to nie jest kwestia jednego roku, i im dalej będziemy starali się znaleźć pieniądze, to na pewno to będzie korzystne.</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#JózefGruszka">Druga część, czyli następne 6 mld, chcemy zaproponować jako wpłatę budżetu w wyniku rekompensaty za zapłaconą składkę, bo to dałoby napęd, pozwoliło iść do przodu. Na przykład w jednej z poprawek po drugiej stronie proponujemy miliard na finansowanie budowy dróg i autostrad. Jeżeli założymy, że trzeba wpłacić 25, to możemy dołożyć do tego aż 3 mld zł. To są rzeczy, które trzeba zaproponować, które muszą zafunkcjonować, inaczej po prostu nic z tego nie będzie. Możemy tylko i wyłącznie mówić o tym, że chcielibyśmy coś zrobić, a praktycznie to przeżyjemy kolejny rok, czepiając się różnych lepszych lub gorszych chwil, natomiast nic z tego dalej nie będzie.</u>
          <u xml:id="u-25.5" who="#JózefGruszka">Poza tym jest kwestia, o której mówiłem w pierwszym czytaniu. W dalszym ciągu wzywam rząd Rzeczypospolitej Polskiej - i nieważne, kto stoi na jego czele, w tej chwili stoi na jego czele pan Miller - chodzi o zbliżenie do banku centralnego. Trzeba dostać odpowiedź. Jeżeli rezerwa dewizowa wynosi ponad 40 mld dolarów, to zamiast kupować pieniądze na rynku przez wypuszczanie papierów wartościowych, można by skorzystać z tej rezerwy. Przepraszam, że powtarzam tę argumentację z pierwszego czytania, ale do pewnych rzeczy musimy się bardzo mocno przywiązać. Jeżeli tego nie uczynimy, to w dalszym ciągu firmy będą padać, bo brakuje pieniędzy na finansowanie bieżące, brakuje pieniędzy w obrocie. Oczywiście monetaryści od razu podniosą krzyk: a co będzie z inflacją? Myślę, że inflacja się obroni, że nastąpi nieznaczny wzrost. Przecież ekonomiści doskonale wiedzą, że jeżeli następuje wzrost gospodarczy, to wtedy może nastąpić wzrost inflacji, ale kontrolowany. Nie mówimy tu o jakichś znaczących procentach, ale jeżeli inflacja wzrasta o 1 czy 1,5% przy wzroście gospodarczym, to na pewno tę sprawę należy rozumieć pozytywnie.</u>
          <u xml:id="u-25.6" who="#JózefGruszka">Jeden z moich przedmówców mówił, że to kwestia spojrzenia na kwestię znalezienia tych pieniędzy na rynku, to kwestia funkcjonowania banków. Tak, Wysoka Izbo, bo jeżeli rząd wypuszcza 45 mld w postaci papierów wartościowych, to oddziaływanie jest bardzo proste, a mianowicie banki po prostu sprzedają rządowi pieniądze i o nic więcej się nie troszczą, nie muszą zabiegać o klienta, klient sam do nich przychodzi, bo jest zmuszony. Jeżeli tę kwestię, o której mówię, rząd uzgodniłby z Narodowym Bankiem Polskim i pożyczył pieniądze, nie mówię, żeby dostał je od Narodowego Banku Polskiego - pożyczył, to wtedy banki komercyjne muszą wyjść na rynek i sprzedać towar, jakim są pieniądze. To jest to, o co powinniśmy zabiegać, bo jeżeli nie będziemy zabiegać o tego typu rozwiązania, bardzo proste, proste do naiwności, to są bardzo prawdziwe rozwiązania, to efektu gospodarczego po prostu nie będzie. Tak ta kwestia wygląda.</u>
          <u xml:id="u-25.7" who="#JózefGruszka">Kwestia kolejna. Zgłaszamy poprawki, które - wydaje się - są bardzo ważne. Jeżeli idzie o samorządy i nowe liczenie w ustawie o dochodach, to myślę, że chyba mimo woli został popełniony błąd dotyczący największego województwa samorządowego, jakim jest woj. mazowieckie. Akurat nie jestem z tego województwa, ale mówię o tym, bo to jest ewidentny błąd. To województwo będzie musiało przesunąć pieniądze dla innych, natomiast dla siebie na rozwój regionalny oczywiście tych pieniędzy nie będzie miało, bo tak wynika ze wskaźników. Dlatego proponujemy, ażeby zwiększyć wpłatę z zysku z Narodowego Banku Polskiego o 40 mln zł i przeznaczyć to dla woj. mazowieckiego na dofinansowanie przewozów pasażerskich kolejowych.</u>
          <u xml:id="u-25.8" who="#JózefGruszka">Szanowni państwo, kolej przeprowadza kolejną reformę. Jesteśmy w tych dniach świadkami likwidowania kolejnych połączeń, strajku głodowego kolejarzy, a i tak nie ma pieniędzy, żeby odnieść się do tego. Ta poprawka w samym woj. mazowieckim pójdzie w kierunku rozwoju przewozów regionalnych, bo inaczej one w ogóle nie będą się rozwijać.</u>
          <u xml:id="u-25.9" who="#JózefGruszka">Kolejna sprawa. Mamy na pewno wielkie uznanie dla ochotniczych straży pożarnych, dla ich działania i zaangażowania w bezpieczeństwo publiczne. Czegóż to nie robią straże pożarne? W zasadzie zajmują się ratownictwem prawie we wszystkich obszarach, chodzi nie tylko o ochronę przeciwpożarową. Jest tam potrzebne większe wsparcie. Dlatego składamy dwie kolejne poprawki, aby to dofinansowanie było większe. Skąd pieniądze? Pierwsza propozycja to Urząd Regulacji Telekomunikacji i Poczty. Myślę, że w tym obszarze można bezpiecznie zmniejszyć nakłady, a przesunąć to w kierunku ochotniczych straży pożarnych.</u>
          <u xml:id="u-25.10" who="#JózefGruszka">Druga kwestia do rozważenia. Myślę, że narażę się wielu politykom, ale nie o to chodzi, publicznie występując, zawsze podejmuje się ryzyko. Finansowanie partii politycznych. Przyjęliśmy taką filozofię przy ostatniej ordynacji wyborczej do Sejmu, przy jej zmianie, i oczywiście równocześnie była zmieniana ustawa o partiach politycznych. Mamy w części 19 w dziale 758 w rozdziale 75 823 zapisane te wydatki - ponad 54 mln zł. Ale w Komisji Finansów Publicznych padł wniosek, który uzyskał większość i został wpisany do sprawozdania, dotyczący dalszego wzrostu dotacji do partii politycznych - o 20 mln. Koleżanki i koledzy, bez względu na to, do jakiej partii politycznej należycie, z tego garnuszka czerpiecie. Zgódźcie się z jedną rzeczą, tymi 20 mln podzielcie się ze strażakami po połowie. 10 mln niech pozostanie jako zwiększona dotacja, a 10 mln dla ochotniczych straży pożarnych.</u>
          <u xml:id="u-25.11" who="#JózefGruszka">Panie Marszałku! Postaram się już skończyć, ale bardzo krótko chcę powiedzieć jeszcze o dwóch sprawach. Po pierwsze, zabytki Krakowa. Są to wydatki w kancelarii pana prezydenta, rozłożone długofalowo. Należy to utrzymać, bo dla wszystkich Polaków miasto Kraków było zawsze wielką dumą. Nakłady są potrzebne, trzeba po prostu nadal prowadzić tę odbudowę.</u>
          <u xml:id="u-25.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Gdzie indziej nie ma historycznych zabytków, tylko w Krakowie, tak?)</u>
          <u xml:id="u-25.13" who="#JózefGruszka">Mówię, panie pośle, o tym, że jest pewien program, którym jest to objęte. Nie mam nic przeciwko temu, koledzy parlamentarzyści, żeby stworzyć również, jeżeli starczy pieniędzy, program dotyczący Zamościa, ale to jest zupełnie inna sprawa.</u>
          <u xml:id="u-25.14" who="#JózefGruszka">Kwestia kolejna, zmniejszenie wydatków w Ministerstwie Skarbu Państwa o 5 mln zł, z przeznaczeniem na pomoc społeczną. Chciałbym jeszcze powiedzieć, że kwestia ochotniczych hufców pracy jest przez nas, podobnie jak w komisji polityki społecznej, dostrzegana.</u>
          <u xml:id="u-25.15" who="#JózefGruszka">Co do izb rolniczych, to chodzi nam w zasadzie tylko i wyłącznie o doprecyzowanie, uszczegółowienie zapisu, o to, żeby z rezerwy celowej zawartej w poz. 26 przeznaczyć 6 mln na finansowanie izb rolniczych. Oczywiście ktoś może powiedzieć, że przecież będzie finansowanie z podatku rolnego. To prawda, tak jest w ustawie, ale po pierwsze, finansowanie z podatku rolnego rozpocznie się po pierwszym kwartale, a po drugie, przed samorządami rolniczymi zadania związane z integracją europejską są na pewno większe i trzeba to dostrzec.</u>
          <u xml:id="u-25.16" who="#JózefGruszka">Panie Marszałku! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego zgłaszam poprawki. Nasze poparcie ustawy budżetowej będzie uzależnione od przyjęcia wniosku mniejszości i poprawek, które składam na ręce pana marszałka. Bardzo dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-25.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję za poprawki.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#JanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu panią posłankę Renatę Beger, która wystąpi w imieniu klubu Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#RenataBeger">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej przedstawić stanowisko dotyczące sprawozdania Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy budżetowej na rok 2004. W przedłożonym sprawozdaniu Komisji Finansów Publicznych do projektu ustawy budżetowej na rok 2004 w art. 1 tej ustawy zostały zmienione podstawowe postanowienia. I tak: dochody budżetu państwa ustalone zostały na kwotę 152 750 084 tys. zł, różnica na plus o 361 757 tys. zł; wydatki budżetu państwa zostały natomiast ustalone na kwotę 198 411 841 tys. zł, różnica na minus o 361 757 tys. zł; deficyt budżetu państwa aktualnie wynosi 45,3 mld i jest mniejszy o 200 mln zł niż określony w projekcie ustawy budżetowej przed pracami w Komisji Finansów Publicznych.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#RenataBeger">Przedstawiony przez rząd projekt budżetu na 2004 r. przewiduje: gospodarka mieszkaniowa - zmniejszenie nakładów o 17,3%; ubezpieczenia społeczne - zmniejszenie nakładów o 12,2%; oświata i wychowanie - zmniejszenie nakładów o 34,1%; ochrona zdrowia - zmniejszenie nakładów o 7%; pomoc społeczna - zmniejszenie nakładów o 13,2%; pozostałe działania w zakresie polityki społecznej - zmniejszenie nakładów o 5,5%; edukacyjna opieka wychowawcza - zmniejszenie nakładów o 6,8%.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#RenataBeger">Rząd dokonał manipulacji, celowo zmniejszając kwotę deficytu budżetowego poprzez zmianę kwalifikacji dwóch ważnych tytułów wydatków budżetowych, nazywając je nie wydatkami, ale rozchodami budżetowymi, tj: kwoty dotacji do Funduszu Ubezpieczenia Społecznego zarządzanego przez ZUS, z tytułu składek przekazanych do otwartych funduszy emerytalnych w wysokości 11,4 mld zł - w części niepokrytej dochodami z prywatyzacji w wysokości 6 mld zł, oraz kwoty wydatków na prefinansowanie przedsięwzięć infrastrukturalnych współfinansowanych z Unii Europejskiej - w części dotyczącej salda wynoszącego 4,5 mld zł. Deficyt ukryty wynosi więc 10,5 mld, a wraz z deficytem oficjalnym łączny deficyt budżetu w 2004 r. wyniesie co najmniej 56 mld zł i będzie rekordowy od czasu pojawienia się tzw. dziury Bauca. Deficyt ten należy powiększyć o 6,6 mld zł z tytułu planowanego deficytu funduszy i agencji państwowych. A zatem łączny deficyt na 2004 r. wyniesie co najmniej 62,6 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#RenataBeger">Z faktu manipulacji kwotą deficytu budżetowego wynika manipulacja kwotą państwowego długu publicznego. Państwowy dług publiczny należy powiększyć o przewidywane wypłaty z tytułu poręczeń i gwarancji udzielonych przez podmioty sektora finansów publicznych, tj. ok. 16 mld zł, co łącznie stanowić będzie 472,5 mld zł, czyli 54,8%. Błąd polega na tym, że zaprezentowano, iż przyrost długu publicznego będzie skutkiem wyłącznie sumy jawnego i ukrytego deficytu budżetowego, całkowicie pomijając deficyty agencji i funduszy oraz koszty obsługi tych deficytów. Jeżeli uwzględni się przyrost deficytów agencji i funduszy państwowych, to kwota państwowego długu publicznego wyniesie 479,1 mld zł, a jej stosunek do PKB wyniesie 55,56%. Zgodnie z ustawą o finansach publicznych powinny być włączone procedury oszczędnościowe lub zmiana ustawy w tym zakresie. O tym nie informuje ani premier, ani minister finansów, ani Komisja Finansów Publicznych, bo jest to z jednej strony wstydliwa tajemnica, a z drugiej strony rząd gorączkowo poszukuje oszczędności, dokonując cięć w wydatkach budżetowych w stosunku do już przedłożonej ustawy budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#RenataBeger">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ważne jest nie tylko to, na co zmniejszono nakłady, ale przede wszystkim to, na co całkowicie brakuje środków. Rząd i Komisja Finansów Publicznych nie przewidziały w budżecie środków na minimum socjalne dla bezrobotnych, którzy nie z własnej winy nie mogą znaleźć pracy. Przewodniczący Andrzej Lepper w imieniu Samoobrony od dawna domaga się wprowadzenia powszechnego systemu zasiłków dla bezrobotnych. Jak groch o ścianę niestety odbijają się propozycje Andrzeja Leppera, aby zreformować system podatkowy, wprowadzić powszechny podatek obrotowy i zmierzać do równoważenia budżetu poprzez szybki wzrost gospodarczy.</u>
          <u xml:id="u-27.5" who="#RenataBeger">Nie przewidziano w budżecie środków na wspieranie kredytów dla małych i średnich przedsiębiorstw. Przewodniczący Andrzej Lepper od dawna domagał się i domaga zabezpieczenia poprzez budżet środków na wspieranie przedsiębiorczości krajowej. To małe i średnie przedsiębiorstwa tworzą nowe miejsca pracy. Brak środków na ten cel oznacza brak woli koalicji rządzącej, aby tworzyć nowe miejsca pracy.</u>
          <u xml:id="u-27.6" who="#RenataBeger">Rząd i Komisja Finansów Publicznych nie przewidziały w budżecie środków na oddłużenie służby zdrowia. Minister zdrowia okresowo składa informację o stanie służby zdrowia i narzeka na brak środków. Koalicji rządzącej wystarczają te informacje i narzekania, ale nie wystarczają Samoobronie. Andrzej Lepper w swoim wystąpieniu domagał się moratorium na długi służby zdrowia; domagał się zablokowania długów, przejęcia ich przez państwo, oddłużenia służby zdrowia i wdrożenia specjalnego postępowania. Tam, gdzie jest to uzasadnione - ich umorzenie poprzez pokrycie z budżetu dokonanych wydatków, a we wszystkich przypadkach nieuczciwości i przestępstw - wdrożenie postępowania przez organy ścigania i domaganie się naprawienia szkody.</u>
          <u xml:id="u-27.7" who="#RenataBeger">Nie może być tak, że szpital nie leczy pacjentów, bo nie ma pieniędzy. Wspomnę tutaj, drodzy państwo, panie i panowie posłowie, wczorajszy tragiczny przypadek - pacjent umiera, bo nie ma leku, aby go leczyć po zatruciu jadem kiełbasianym. Nie znajduję słów, które by potrafiły określić tę sytuację; i wyrażam głębokie ubolewanie i współczucie dla rodziny. Pieniądze na leczenie muszą się znaleźć. Ale nie może być tak, że szpital jest zadłużony, w magazynach leżą zaś nierozpakowane urządzenia, zakupione na kredyt, nikomu niepotrzebne, a administracja już dawno wzięła prowizję za ich zakup.</u>
          <u xml:id="u-27.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.9" who="#RenataBeger">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Komisja Finansów Publicznych przyjęła, że rząd postanowił ograniczyć w dziale dotyczącym rolnictwa nakłady na finansowanie: Krajowego Centrum Doradztwa Rozwoju Rolnictwa i Obszarów Wiejskich - o 2%; melioracji wodnych - o 2,6%; Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa - o 22,3%; postępu biologicznego w produkcji roślinnej - o 33,4%; dopłat do oprocentowania kredytów na cele rolnicze, na które tak bardzo zawsze rolnicy liczą - o 33,7%; Krajowego Centrum Hodowli Zwierząt - aż o 66,7%; nawet zwalczania chorób zakaźnych - o 77,6%. To charakterystyczne, że w roku wejścia Polski i polskiego rolnictwa do Unii Europejskiej następuje ograniczenie nakładów na Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, na postęp biologiczny i na dopłaty do oprocentowania kredytów na cele rolnicze. Tak w praktyce wygląda lewicowy program przygotowania polskiego rolnictwa do konkurencji z rolnictwem Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-27.10" who="#RenataBeger">Kolejny problem dotyczy dopłat bezpośrednich. Jeszcze nie przebrzmiały echa manipulacji związanej z tzw. sukcesem kopenhaskim, a już mamy przykład kolejnej manipulacji, tym razem związanej z dopłatami bezpośrednimi. Wiadomo, że rząd zaplanował na 2004 r. prefinansowanie jedynie 50% należnych rolnikom dopłat bezpośrednich, pozostałe 50% przenosząc na rok 2005, co podtrzymała komisja. Przewodniczący Andrzej Lepper i Samoobrona stanowczo domagają się wypłaty należnych rolnikom dopłat bezpośrednich zaliczkowo - powtarzam: zaliczkowo - w cyklu kwartalnym w całości do końca 2004 r. W związku z tym zgłaszamy konkretną poprawkę zwiększającą środki na dopłaty bezpośrednie na 2004 r. o 1 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-27.11" who="#RenataBeger">Próby manipulacji deficytem budżetowym poprzez obniżanie wypłat wynikających z podjętych zobowiązań są nieuczciwe i nie do przyjęcia. Samoobrona nie wyraża zgody na uczynienie z dopłat bezpośrednich oręża do walki politycznej poprzez kumulowanie ich wypłat w okresie przed wyborami w 2005 r.</u>
          <u xml:id="u-27.12" who="#RenataBeger">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie i Panowie Posłowie! Projekt budżetu uwzględnia zasadniczą zmianę we wpływach podatkowych, tak w ramach podatków pośrednich, jak i bezpośrednich. Polski system podatkowy powinien być zmieniony, co do tego nie ma wątpliwości. Samoobrona w swoim programie przewiduje radykalne zmiany w systemie podatkowym, do propozycji rządowych zaś należy odnieść się zdecydowanie krytycznie. Oto przykład: wzrost stawki podatku VAT z 7 do 22% na artykuły dziecięce, w tym ubrania dziecięce, ubrania niemowlęce, obuwie dziecięce oraz przybory szkolne i instrumenty muzyczne. Panie i panowie posłowie, w naszych biurach przyjmujemy różnych ludzi. Wczoraj było u mnie młode małżeństwo, które nie ma nawet rzeczy, ubrań dla niemowlęcia. To jest karygodne, że chcemy podnieść podatek VAT na ubiory dla dzieci. Dalej, wzrost podatku VAT w budownictwie z 7 do 22%, w tym na materiały budowlane i działki budowlane. A co powiecie, moi drodzy posłowie, młodym ludziom, którzy chcą rozpocząć nową drogę życia? Nie dość, że nie mają miejsc pracy, to jeszcze nie mają z czego - nawet jeśli mają minimalną płacę - zaoszczędzić na mieszkanie. A my chcemy podnieść VAT na budownictwo. Wzrost podatku VAT na środki produkcji dla rolnictwa ze stawki zerowej na 3-procentową. Zostawiam to bez komentarza, tak samo jak następną pozycję, wzrost podatku VAT na ciągniki i maszyny rolnicze z 0 do 22%. Przecież rolnicy już w tej chwili jeżdżą w polu starymi maszynami, niedługo chyba będą orali własnymi rękami. Kolejny przykład to likwidacja zwolnienia i wprowadzenie 7-procentowego VAT na usługi związane z rolnictwem i leśnictwem.</u>
          <u xml:id="u-27.13" who="#RenataBeger">Zdaniem autorów projektu, podwyższenie stawek podatkowych wraz ze wzrostem gospodarczym zagwarantuje przyrost dochodów do budżetu z tytułu podatku VAT do wysokości 67,3 mld zł, to jest o 12,4%. Problem polega na tym, że jest to planowanie księżycowe i nierealne. Wzrost podatku na ubiory i obuwie dziecięce, przybory szkolne i instrumenty muzyczne spowoduje wyraźne podrożenie artykułów oferowanych przez producentów krajowych i, niestety, wzrost konkurencyjności artykułów z importu.</u>
          <u xml:id="u-27.14" who="#RenataBeger">Przypomnijmy słynną sprawę podatku VAT w budownictwie. W projekcie budżetu jest napisane, że jest to dostosowanie naszych stawek do standardów panujących Unii Europejskiej. Autorów tego knota informuję, że nasz VAT w budownictwie będzie jednym z najwyższych w Unii. Wobec tego o jakim dostosowaniu może tu być mowa? Minimalna zalecana stawka VAT w budownictwie wynosi 15% i właśnie taka jest powszechnie stosowana w Unii Europejskiej. Po prostu lobby zagranicznych producentów materiałów budowlanych i wykonawstwa budowlanego załatwiło - oczywiście biorę to słowo w cudzysłowie - sobie w Polsce poprawę warunków konkurencyjnych, bo skoro krajowe materiały i roboty budowlane drożeją, to siłą rzeczy poprawiają się warunki ekonomiczne dla zagranicznych dostawców. To, że ludzi w coraz mniejszym stopniu stać na własne mieszkania, nikogo, niestety, nie obchodzi. Fakt, że rynek budownictwa mieszkaniowego będzie się dalej kurczył, że będą upadały krajowe firmy budowlane, że w efekcie wzrośnie bezrobocie i spadną wpływy z podatku VAT w budownictwie do budżetu, rzeczywiście nie musi interesować zagranicznych biznesmenów, ale powinien mieć znaczenie dla polskiego rządu i Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-27.15" who="#RenataBeger">Niezrozumiała jest również prognoza dochodów budżetu państwa z podatku akcyzowego. Skoro wzrastają wszystkie stawki akcyzy, w tym wyrobów spirytusowych, paliw silnikowym, piwa i wina średniorocznie o 1,1%, wyrobów tytoniowych - średniorocznie o 9,1%, produkt krajowy brutto wzrasta o 5%, a spożycie indywidualne o 3,8%, to dlaczego dochody z akcyzy mają wzrosnąć zaledwie o 1,8%? Ponadto niepokojący i bez rzeczywistego uzasadnienia jest skokowy wzrost akcyzy na wyroby tytoniowe.</u>
          <u xml:id="u-27.16" who="#RenataBeger">Sytuacja u plantatorów jest zła. Znikła praca hodowlana i w zakresie postępu biologicznego. Krajowe zakłady fermentacyjne pracujące dla przemysłu tytoniowego plajtują, a do Polski napływa tytoń z importu i papierosy z przemytu. Podwyższenie akcyzy na wyroby tytoniowe spowoduje wzrost ich cen w Polsce oraz poprawę opłacalności importu i przemytu. Ta propozycja rządu przypomina wstęp do tak zwanej afery alkoholowej - wtedy także bzdurna zmiana przepisów napchała pieniędzmi kieszenie biznesmenów i być może polityków.</u>
          <u xml:id="u-27.17" who="#RenataBeger">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jako krok w dobrym kierunku, choć wykonany bojaźliwie i nieprecyzyjnie, a wręcz po bałaganiarsku, należy ocenić zmniejszenie stawki podatku dochodowego od przedsiębiorstw, tzw. CIT, z 27 do 19%. Nasz program, program Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej, przewiduje zmniejszenie podatku dochodowego od przedsiębiorstw do 10%, co byłoby jasnym, czytelnym sygnałem, że w Polsce można i opłaci się produkować oraz rozwijać i modernizować przedsiębiorstwa. I oczywiście uczciwie zarabiać. Wraz z wyraźnym zmniejszeniem podatku dochodowego od przedsiębiorstw muszą wejść w życie dwa ważne ograniczenia: wyraźna, do 30%, podwyżka opodatkowania dywidendy, podobnie jak w większości krajów Unii, jednocześnie zablokowanie wpływów dochodów do tzw. rajów podatkowych poprzez ustawowe wprowadzenie zasady mówiącej, iż towary i usługi zakupione w krajach będących na liście tzw. rajów podatkowych nie stanowią kosztów uzyskania dochodów.</u>
          <u xml:id="u-27.18" who="#RenataBeger">Tak się składa, że najbogatsi ludzie w Polsce z panem Kulczykiem na czele zarabiają krocie, ale nie płacą podatków w Polsce. Ponieważ najprostsza metoda wyprowadzania pieniędzy to zakupy, a właściwie refakturowanie towarów i usług poprzez firmy zarejestrowane w tzw. rajach podatkowych, proponujemy w naszym projekcie ustawy, aby towary i usługi zakupione w firmach zarejestrowanych w tzw. rajach podatkowych nie stanowiły w Polsce kosztów uzyskania przychodów. Wolność gospodarcza - proszę bardzo, ropę naftową dla Petrochemii w Płocku można kupować na wyspie Jersey, na Kajmanach albo na Cyprze, tylko że tam kupiona ropa naftowa nie będzie stanowiła kosztów uzyskania przychodów i trzeba będzie zapłacić od tej kwoty należny podatek.</u>
          <u xml:id="u-27.19" who="#RenataBeger">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt zmian w podatku dochodowym od osób fizycznych jest najbardziej nieudanym dzieckiem pana Hausnera i pana Raczki. Jedyną rozsądną alternatywą jest wyrzucenie do kosza projektu, który przewiduje likwidację większości ulg i zwolnień podatkowych, w tym ulgi na wyszkolenie uczniów, możliwości odliczania darowizn na obecnych zasadach, możliwości odliczania składek na rzecz organizacji, do których przynależność jest obowiązkowa itd. Likwidacja tej ulgi w połączeniu z podwyżką VAT w budownictwie i ograniczeniem środków w Krajowym Funduszu Mieszkaniowym to najkrótsza recenzja polityki mieszkaniowej tego rzekomo lewicowego rządu.</u>
          <u xml:id="u-27.20" who="#RenataBeger">Przewiduje się też likwidację ulgi na dojazd dzieci własnych i przysposobionych do szkół podstawowych, gimnazjów, szkół ponadpodstawowych i ponadgimnazjalnych, szkół specjalnych i sportowych położonych poza miejscowością stałego lub czasowego zamieszkania dzieci. Z kolei likwidacja tej ulgi w połączeniu z podwyżką VAT na ubiory i ubrania dziecięce, przybory szkolne, instrumenty muzyczne najkrócej charakteryzuje politykę oświatową tego rzekomo kompetentnego, wrażliwego i lewicowego rządu.</u>
          <u xml:id="u-27.21" who="#RenataBeger">Likwidacja ulgi na odpłatne dokształcanie i doskonalenie zawodowe podatnika - jest jakaś bzdura, jakaś tępota w tych propozycjach. Jeżeli człowiek dorosły chce się kształcić, doskonalić zawodowo, zdobywać nowy zawód - bo każdy widzi, jaki jest rynek pracy, może trzeba będzie zmienić miejsce pracy, może trzeba będzie zmienić specjalność - to takiemu człowiekowi zabiera się ulgę podatkową. Tak będzie rzekomo oszczędniej, taniej, bardziej sprawiedliwie. Jeśli jednak taki człowiek traci miejsce pracy i jako bezrobotny idzie do urzędu pracy, to proponuje mu się szkolenie, dokształcanie, doskonalenie zawodowe na koszt budżetu państwa. Gdzie tu logika, gdzie tu oszczędność, gdzie tu rzesze kompetentnych kadr premiera Millera, skoro takie knoty znajdują się w projekcie ustawy budżetowej?</u>
          <u xml:id="u-27.22" who="#RenataBeger">Przewiduje się również likwidację ulgi z tytułu wydatków na odpłatne kształcenie w szkołach wyższych, likwidację ulgi na zakup przyrządów i pomocy naukowych, programów komputerowych oraz fachowych wydawnictw bezpośrednio związanych z zawodem. Najdosadniej rządowy program informatyzacji społeczeństwa i upowszechniania dostępu do Internetu charakteryzuje zabranie ulgi z tytułu zakupu komputerów i programów komputerowych dla celów szkoleniowych.</u>
          <u xml:id="u-27.23" who="#RenataBeger">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Andrzej Lepper w imieniu Samoobrony zgłaszał propozycję, aby w podatku dochodowym od osób fizycznych wprowadzić czwartą grupę podatkową i dochody powyżej 144 tys. zł rocznie opodatkować 50-procentowym podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Koalicja rządowa nie chciała tych pieniędzy w budżecie. Koalicja SLD z Platformą Obywatelską w praktyce oznacza wzrost obciążeń najuboższych i ochronę dochodów najbogatszych. Andrzej Lepper zgłaszał w imieniu Samoobrony, aby kwotę wolną od podatku podnieść do wysokości minimum socjalnego, tj. 8880 zł w ciągu roku. Po prostu dochody roczne poniżej 8880 zł powinny być zwolnione z opodatkowania. Dotyczy to w głównej mierze rent i emerytur, płac pielęgniarek, położnych i wielu, wielu innych zawodów otrzymujących wynagrodzenia poniżej 740 zł miesięcznie. Propozycje Samoobrony wynikające z naszego programu społeczno-gospodarczego konsekwentnie odrzucane są przez koalicję rządzącą, bo wymagają wysiłku i naruszają interesy grupy rządzącej.</u>
          <u xml:id="u-27.24" who="#RenataBeger">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dyskusja o projekcie budżetu bezpośrednio łączy się ze sprawą ustawy o finansach publicznych. Andrzej Lepper wielokrotnie zwracał uwagę podczas swoich wystąpień na paranoiczną sytuację związaną z Narodowym Bankiem Polskim. Rząd w projekcie budżetu przedkłada, a Sejm rozpatruje, budżet Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej, budżet Sądu Najwyższego, budżet Trybunału Konstytucyjnego, budżet Trybunału Stanu, a więc całkowicie i konstytucyjnie niezależnych organów państwowych, ale nie rozpatruje budżetu takiej państwowej instytucji finansowej jak Narodowy Bank Polski.</u>
          <u xml:id="u-27.25" who="#RenataBeger">Zgodnie z ustawą o Narodowym Banku Polskim sprawozdanie finansowe Narodowego Banku Polskiego zatwierdza Rada Ministrów, a zrealizowany zysk jest w podstawowej części przekazywany jako dochód do budżetu państwa. Pytam więc: dlaczego podczas prac nad budżetem nie są rozpatrywane przychody i koszty oraz planowany wynik finansowy Narodowego Banku Polskiego? Sprawa ma niebagatelne znaczenie tak co do zasady, jak i kwoty zysku Narodowego Banku Polskiego, który na 2004 r. jest dotychczas planowany w wysokości 4,2 mld zł, a więc w wysokości prawie połowy dochodów z podatku od osób prawnych, które wyniosą 10,3 mld zł, a także ok. 20% dochodów budżetu z podatku od osób fizycznych, które wyniosą ok. 21,5 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-27.26" who="#RenataBeger">NBP jest jedyną w Polsce firmą, która rozlicza się z budżetem państwa nie zaliczkowo, co miesiąc na podstawie sprawozdań i deklaracji podatkowych, ale po zakończeniu roku i po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego przez Radę Ministrów, czyli w czerwcu następnego roku.</u>
          <u xml:id="u-27.27" who="#RenataBeger">Dziurawy budżet kredytuje zasobny Narodowy Bank Polski. Rząd, który wykonuje budżet, udaje, że bada, zatwierdza bilans Narodowego Banku Polskiego, bo jeśli nie zatwierdzi, to zgodnie z prawem nie dostanie wpłaty z zysku Narodowego Banku Polskiego, nie sfinansuje celów społecznych i może upaść.</u>
          <u xml:id="u-27.28" who="#RenataBeger">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W 2004 r. do otwartych funduszy emerytalnych zostanie przekazane 11,4 mld zł, które pokryją Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych w wysokości 5,4 mld zł dochody z prywatyzacji majątku skarbu państwa, a 6 mld zł to będzie dług zaciągnięty przez budżet państwa. Jest to dobry przykład paranoicznej sytuacji, jaka powstała w finansach publicznych. Przychody z prywatyzacji nie są dochodami budżetowymi, bo wtedy cele finansowane z tych dochodów byłyby wydatkami budżetu. W takiej sytuacji dług zaciągnięty przez budżet na dofinansowanie ZUS musiałby powiększyć deficyt budżetowy. W ten sposób powstaje rachunek pozabudżetowy składający się z małych parabudżecików. Chodzi o finansowanie restrukturyzacji mającej na celu doprowadzenie do rentowności wybranych branż i podmiotów przed ich prywatyzacją, tworzenie rezerwy na zaspokojenie roszczeń byłych właścicieli, podwyższenie kapitału Agencji Rozwoju Przemysłu, podwyższenie majątku Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, finansowanie rezerwy uwłaszczeniowej, finansowanie kosztów prywatyzacji mienia skarbu państwa - 2% przychodów z prywatyzacji.</u>
          <u xml:id="u-27.29" who="#RenataBeger">Przychody z prywatyzacji rozchodzą się między palcami ministra skarbu, poza budżetem i poza realną kontrolą sejmową. Gdyby przyjąć, że wszystkie przychody z prywatyzacji zasilą ZUS z tytułu przekazywania składek do otwartych funduszy emerytalnych, tj. po 11,4 mld zł rocznie, a kwota ta będzie wzrastać, to przychody z prywatyzacji wystarczyłyby zaledwie na 8 lat, a po tym terminie należy spodziewać się, że system ubezpieczeń społecznych w Polsce całkowicie załamie się. Dlatego Andrzej Lepper wyszedł z inicjatywą utworzenia publicznego otwartego funduszu emerytalnego, który będzie funduszem państwowym i przejmie tych wszystkich ubezpieczonych, których niestety zostawią zbankrutowane otwarte fundusze emerytalne albo wycofujące się z rynku komercyjne powszechne towarzystwa emerytalne.</u>
          <u xml:id="u-27.30" who="#RenataBeger">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Komisja Finansów Publicznych zgodnie z art. 43 ust. 3 regulaminu Sejmu w przedstawionym sprawozdaniu zgłosiła wnioski mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-27.31" who="#RenataBeger">Zdaniem Klubu Parlamentarnego Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej dochody budżetu państwa z tytułu rozwiązania części rezerwy rewaluacyjnej i w konsekwencji wpłaty z zysku Narodowego Banku Polskiego do budżetu powinny wynieść 16 mld zł, z czego 9 mld powinno być przekazane na lokatę skarbu państwa w Banku Gospodarstwa Krajowego z przeznaczeniem na akcje kredytową dla jednostek samorządu terytorialnego - na zabezpieczenie finansowania inwestycji infrastrukturalnych z udziałem środków Unii Europejskiej oraz na kredyty dla małych i średnich przedsiębiorstw...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#JanuszWojciechowski">Pani poseł, troszkę mi się pani spod kontroli wyrwała. Czas pani wystąpienia został znacznie przekroczony. Bardzo proszę...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#RenataBeger">Panie marszałku, to już skrócę, jeszcze minutę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#JanuszWojciechowski">Bardzo proszę o zdecydowane skrócenie, bo znacznie pani przekroczyła czas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#RenataBeger">Dobrze, tylko dokończę myśl i zaraz skrócę znacznie.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#RenataBeger">...z udziałem środków Unii Europejskiej oraz na kredyty dla małych i średnich przedsiębiorstw, 7 mld zł na wzrost wydatków budżetowych, w tym 6 mld zgodnie z wnioskiem mniejszości, tj. na rekompensatę wpłaconej do Unii Europejskiej składki, a 1 mld zł na zwiększenie dopłat bezpośrednich dla rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#RenataBeger">Już, panie marszałku, zgodnie z wolą pana marszałka przechodzę do konkluzji.</u>
          <u xml:id="u-31.3" who="#RenataBeger">Panie Marszałku! Opracowany przez rząd budżet to budżet, niestety, zmarnowanych szans i budżet stagnacji. Wchodząc do Unii Europejskiej, około 300 tys. małych firm musi się dostosować do norm europejskich. Jeśli tego nie zrobią, zostaną zamknięte. Bez wydatków inwestycyjnych na nowe maszyny, nowe pomieszczenia tego nie dokonają.</u>
          <u xml:id="u-31.4" who="#RenataBeger">Panie Marszałku! Dzierżę w swoich dłoniach decyzję jednego z urzędów, który nakazał przedsiębiorcy ponieść nakłady ekonomiczne na to, aby zmienić i dostosować jego zakład do norm Unii Europejskiej. Pięknie jest napisane: „decyzja”, a potem: „zarządzam wykonanie” - prawie 20 punktów, gdzie przedsiębiorca obliczył, że musiałby mieć na dzień dzisiejszy ponad 500 tys. zł. Ale pytam się: Za co? Za co te przedsiębiorstwa mają realizować inwestycje, skoro w Polsce jest najdroższy kredyt bankowy w Europie?</u>
          <u xml:id="u-31.5" who="#RenataBeger">Rząd zakłada, że w następnych latach tempo rozwoju będzie szybsze niż w roku 2003, ale przecież nie może tego zagwarantować, m.in. dlatego że opóźnia się od dawna oczekiwany wzrost inwestycji, eksporterzy mogą zetknąć się z barierą popytu, która utrudni im dalszą ekspansję. Tymczasem średniookresowa strategia finansów publicznych opiera się...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#JanuszWojciechowski">Pani poseł, ale pani rozpoczyna nowy wątek. Bardzo proszę o kończenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#RenataBeger">Już ostatnie dwa zdanie, panie marszałku, przepraszam bardzo, ale to wystąpienie nie miałoby sensu, gdyby tych dwóch zdań na końcu nie było.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#RenataBeger">...Tymczasem średniookresowa strategia finansów publicznych opiera się na zbyt optymistycznym założeniu.</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#RenataBeger">Panie Marszałku! Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej wnosi o przekazanie projektu ustawy budżetowej do dalszych prac w Komisji Finansów Publicznych. Jednocześnie mój klub przedkłada poprawki do projektu ustawy budżetowej, obejmujące zmniejszenie środków budżetowych na administrację, z przeznaczeniem ich na cele społeczne i ochronę zdrowia, oraz zwiększenie dochodów budżetowych z tytułu wpłaty zysku Narodowego Banku Polskiego do budżetu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-33.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję, pani poseł, dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#JanuszWojciechowski">Przed następnym wystąpieniem prosi o głos pani minister Halina Wasilewska-Trenkner w imieniu rządu.</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#JanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Ja podziwiając długość wystąpienia pani poseł, chciałabym jednak prosić o to, aby w niektórych sytuacjach doczytywać do końca przepisy prawne. Mianowicie, po pierwsze, to nie dlatego tak jest skonstruowany budżet, że przychody z prywatyzacji są liczone jako przychody, a nie jako dochody budżetu, że to jest czyjeś widzimisię, tylko dlatego że tak polecił ustawodawca, wysoki parlament, kiedy w 1995 r. uchwalał ustawę mówiącą o zapoczątkowaniu reformy systemu emerytalnego. Wówczas dochody z prywatyzacji miały stać się przychodami od 1997 r. i być dzielone na wpłaty, o których pani poseł mówiła. To sprawa pierwsza.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#komentarz">(Poseł Renata Beger: I to trzeba zmienić, pani minister.)</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Sprawa druga. Zgodnie z tym, co zapisane jest w ustawie o finansach publicznych, jeżeli nastąpi przekroczenie pewnego poziomu relacji długu publicznego do Produktu Krajowego Brutto, odpowiednio 50 czy 55%, to budżet musi podlegać sanowaniu, poprawie, zmniejszeniu deficytu nie w roku następnym po roku, w którym zdarzyło się to przekroczenie, tylko w kolejnym, następnym roku. Czyli, innymi słowy, jeśli w roku 2003 nastąpi przekroczenie poziomu 50% relacji długu publicznego do Produktu Krajowego Brutto, to zgodnie z ustawą w budżecie na rok 2005 - nie na rok 2004, lecz na rok 2005 - relacja deficytu do dochodów budżetu państwa nie może być inna niż relacja deficytu budżetowego do dochodów, która była w roku 2003, w roku, w którym nastąpiło to przekroczenie. To oznacza, że w roku 2005 deficyt budżetowy z tego punktu widzenia nie będzie mógł być wyższy niż 25% dochodów budżetu państwa. Tak przewiduje ustawa. I to jest też chyba ważny element sprawy.</u>
          <u xml:id="u-35.3" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Kolejny element: w sektorze finansów publicznych jest kilka różnych zakresów rozpatrywania spraw i w związku z tym kilka różnych możliwości zestawiania dochodów i wydatków oraz wyników tego bilansu, czyli deficytu. Mamy deficyt budżetu państwa, to jest jednostka centralna, gdzie porównujemy dochody i wydatki budżetu państwa, różnica między nimi, niestety, u nas zawsze jest deficytem, od bardzo wielu lat. W niektórych krajach jest nadwyżka dochodów nad wydatkami, w innych dochody i wydatki są zrównoważone.</u>
          <u xml:id="u-35.4" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Drugim krokiem w tym sektorze finansów publicznych jest doliczanie dochodów innych jednostek finansów publicznych do budżetu państwa - dochodów i wydatków jednostek samorządu terytorialnego, dochodów i wydatków poszczególnych funduszy celowych. Zsumowanie tego po stronie dochodów i po stronie wydatków daje nam deficyt sektora finansów publicznych, ale to jest inny zakres, inny zasięg. Dlatego nie można używać argumentów, raz posługując się deficytem budżetowym, a kiedy indziej, jak gdyby traktując go jako tożsamy, deficytem sektora finansów publicznych, bo to są dwie różne wielkości, dwie różne miary. I to kolejna sprawa.</u>
          <u xml:id="u-35.5" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Wreszcie kwestia tego, cośmy policzyli po stronie rozchodów w budżecie roku 2004. Policzyliśmy faktycznie to, o czym pani poseł była łaskawa mówić, tzn. wypłaty do OFE, finansowane z przychodów z prywatyzacji, oraz policzyliśmy środki, których nigdy przedtem nie było w budżecie państwa ani po stronie wydatków, ani po stronie rozchodów. Założyliśmy bowiem, stworzyliśmy możliwość wykorzystania pewnej rezerwy środków na dofinansowywanie środków, które powinniśmy otrzymać, otrzymujemy czy otrzymamy w formie zaliczkowej z Unii Europejskiej, a nam będzie chodziło o ich zrealizowanie w roku 2004. To jest to 5,5 mld zł założone jako rozchody budżetu państwa i po drugiej stronie, po stronie przychodów. Informacja o tym, że prawie 1998 mln zł będzie uzyskane jako przychody z Unii Europejskiej - wobec tego saldo jest saldem rzędu 4,5 mld zł - to jest zapis, który należy czytać w ten sposób: będziemy ponosili różne wydatki z Unii Europejskiej, finansowane ze środków funduszy strukturalnych, ale przedtem, zanim nastąpi transfer tych środków do Polski, będziemy chcieli niektóre z tych opłat sfinansować. Taką opłatą, którą chcemy sfinansować z wyprzedzeniem, zanim nastąpi transfer środków - bo już wiemy, że transfer środków nastąpi w roku 2005 - są właśnie dopłaty bezpośrednie do produkcji rolnej. To jest główna część tych rozchodów, to, o co pani poseł zresztą wnosi. To kolejna kwestia.</u>
          <u xml:id="u-35.6" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Wreszcie ja mogę długo czytać na temat knotów, blagi, tak jak pani poseł była łaskawa mówić, czy paranoi, jak pani poseł była łaskawa powiedzieć, bo to faktycznie zaczynają być słowa, które prawie że, z bólem serca stwierdzam, obojętnieją, jednakże jeśli chodzi o debatę polityczną, wydaje mi się, że słuchaczom tej debaty jesteśmy winni kilka wyjaśnień: gdzie się kończy świat faktów, a gdzie się zaczyna świat interpretacji.</u>
          <u xml:id="u-35.7" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Proszę państwa, nakłady na oświatę i na szkolnictwo wyższe w budżecie roku 2004 nie maleją w porównaniu z rokiem 2003 ani z rokiem 2002. Nakłady na oświatę są bowiem nakładami, na które składa się to, co jest w Ministerstwie Oświaty i Wychowania, niewiele, bo coraz mniejszą rolę spełnia ministerstwo w centralnym zarządzaniu kwotami. Coraz większa rola przypada subwencji oświatowej, bo ona finansuje główny ciężar oświaty, czyli szkoły podstawowe i ponadpodstawowe, z wyjątkiem szkół wyższych. Ta kwota rośnie w roku 2004 w porównaniu z rokiem 2005 o prawie 3%. To jest jeden z najwyższych wzrostów przewidzianych w budżecie państwa w roku przyszłym w porównaniu z rokiem bieżącym. Ponadto są - łatwo to zauważyć - przewidziane rezerwy na rzecz oświaty.</u>
          <u xml:id="u-35.8" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">I teraz sprawa ostatnia. Była pani poseł łaskawa powiedzieć, że rząd zabiera ulgi podatkowe, a nic nie daje w zamian. Otóż chcę powiedzieć, że nie tylko nie „nic nie daje w zamian”, ale daje w zamian bardzo dużo - i daje w myśl zasady, którą pani poseł, wydaje się, że też preferuje, mianowicie nie wszystkim, bo nie wszyscy muszą korzystać z ulg i nie wszyscy muszą korzystać z pomocy społecznej, jako że są wśród nas ludzie majętni, zamożni, ale także ludzie o średnich dochodach i wreszcie ludzie o dochodach najniższych. Tym, którzy są w najtrudniejszej sytuacji ekonomicznej, należy się wsparcie od wszystkich pozostałych, ale przede wszystkim tym. W związku z tym - co można sprawdzić - w budżecie państwa jest rezerwa, z której 1400 mln zł jest przeznaczone na zaadresowanie świadczeń z pomocy społecznej dla rodzin i rodziców dzieci uczących się i kształcących. I tak, 150 mln zł jest przewidziane na dopłaty do dojazdów, ale nie dla wszystkich dzieci, tylko dla dzieci rodzin słabszych ekonomicznie, na dojazdy do szkół, które są położone poza miejscem zamieszkania, zarówno szkół ponadpodstawowych, jak i gimnazjów, czyli wszystkich szkół ponadpodstawowych wyższego stopnia.</u>
          <u xml:id="u-35.9" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Jest przewidziane w tym całym zasobie 900 mln zł po to, aby można było, po pierwsze, zwiększyć o 700 mln zł nakłady na socjalną sferę w szkołach wyższych, we wszystkich rodzajach szkół wyższych, aby studenci z rodzin ekonomicznie niezamożnych czy też studenci niezamożni, bo niekoniecznie posiadający rodziny, sami z siebie słabi ekonomicznie, będący na początku życia zawodowego, mogli otrzymać podwyższone stypendia socjalne. To bardzo duża kwota, bo to jest prawie podwojenie tej ogólnej puli, która normalnie przewidywana jest na pomoc socjalną dla uczelni. Jeśli to się nazywa obniżeniem, to pani poseł daruje.</u>
          <u xml:id="u-35.10" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">I druga kwota, która ma zwiększyć fundusz pożyczek i kredytów studenckich - 200 mln zł, po to, aby ci, którzy mają na tyle wyobraźni i możliwości ekonomicznej mogli skorzystać z formy kredytu wtedy, kiedy ta forma pomocy bezpośredniej socjalnej jest dla nich niedostępna, ponieważ mają zbyt wysoki poziom dochodu własnego. Jeśli popatrzymy na to w ten sposób, to chyba widać wyraźnie, że to, co zostało wykasowane w ulgach z podatku PIT, jest zastąpione pomocą adresowaną do wybranych grup młodzieży. Ale powiadam, do tych, którzy faktycznie pomocy społecznej potrzebują, żeby nie było tak, jak to, co pani poseł była łaskawa cytować, że ktoś ma dochody schowane na Kajmanach, ale jednocześnie jego dziecko ma prawo do korzystania z odpisów od podatku z tytułu uczenia się, uczęszczania do szkoły czy dojazdów do szkoły. No, to jest także pewnego rodzaju nonsens, który staraliśmy się wyeliminować. I mam nadzieję, że to jest eliminacja w pożądanym kierunku.</u>
          <u xml:id="u-35.11" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Wreszcie kwestia nauczania zawodu i także owej ulgi uczniowskiej, o której mówiła pani poseł. To jest tak obecnie, na dziś, że jeżeli pracodawca kształci ucznia, to zyskuje prawo do odpisu ulgi, ale pod jednym warunkiem, że ma dochód, bo jak nie ma dochodu, to nie ma od czego tej ulgi odpisać. W związku z tym w systemie podatkowym istnieje całkiem szeroka gama zabranej ulgi, której nie ma od czego odliczyć, bo nie było dochodu. Nasza propozycja jest inna. Jeżeli kształcisz młodego człowieka, czyli przyczyniasz się w pewien sposób do budowy i rozwoju gospodarki, to rób to na zasadzie umowy i za tę umowę państwo ci zapłaci. Pieniądze w wysokości 350 mln zł są przeznaczone na to, aby wpłacić temu, kto kształci. Nie ma zatem nadziei na to, że kiedyś odpisze w przyszłości, jak wypracuje dochód. Tylko wtedy kiedy kształcę, mam prawo otrzymać za to wynagrodzenie. To też chyba jest rozwiązanie o wiele bardziej korzystne od tego, które było dotychczas stosowane. I to jest kolejna kwestia, którą chciałam sprostować.</u>
          <u xml:id="u-35.12" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Wreszcie ostatnia kwestia to kwestia rozliczeń z Narodowym Bankiem Polskim. To porządek ustawowy i prawny wynikający aż z Konstytucji Rzeczypospolitej powiada jak rozliczamy się z Narodowym Bankiem Polskim. Narodowy Bank Polski jest jedynym przedsiębiorstwem, również to warto zapamiętać, które ma niezależną, wybieraną corocznie komisję badającą jego bilans. To jest komisja wybierana przez rząd na mocy zarządzenia. Ta komisja po zbadaniu bilansu Narodowego Banku Polskiego i wyników jego działalności w kolejnym roku przedstawia swoją opinię i wyniki badania bilansu. Rada Ministrów może przyjąć albo odrzucić ten wynik pracy komisji. To jest opinia rządu.</u>
          <u xml:id="u-35.13" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">I przyznam szczerze, pani poseł, że chociaż ostateczne debaty kończyły się zazwyczaj przyjęciem tej opinii, to jednak w tych opiniach wiele było uwag pod adresem Narodowego Bankiu Polskiego, wiele także uwag niejednokrotnie zgłaszał rząd i były one wyjaśniane w trakcie posiedzeń na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-35.14" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">To jest jedyne przedsiębiorstwo, które wpłaca do budżetu państwa - nie 40%, jak inne, nie 19%, jak teraz będzie wpłacała większość, pani poseł, tylko wpłacało 85% początkowo, a teraz płaci prawie 93% swego zysku. 93%, a może i 94% będzie płacić już w najbliższym roku, ponieważ jeśli chodzi o część odpisów, które Narodowy Bank Polski kieruje na fundusze premiowy i remontowy, to one po prostu giną. Te fundusze nabrały odpowiedniej wysokości i już odpisy do nich nie są kierowane. Tak że tu, jak powiadam, nie ma możliwości takich czy innych rozstrzygnięć. To są rozstrzygnięcia ustawowo gwarantowane, tak jak gwarantowane jest ustawowo to, że Narodowy Bank Polski dokonuje tej wpłaty tylko raz do roku - nie w ratach, tylko raz do roku, po zakończeniu badania bilansu, po przyjęciu tego sprawozdania, po wyjaśnieniu wszelkich różnic i wszelkich nieścisłości.</u>
          <u xml:id="u-35.15" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">I wreszcie chciałabym powiedzieć, że naszą jest pewnie winą, iż chcemy, aby państwo wiedzieli więcej, wobec czego dostarczamy dodatkowe informacje w projektach budżetu. Rozpisanie tego, na co idą przychody z prywatyzacji, nie jest niczym innym jak pokazaniem wreszcie, po trzech latach, jak faktycznie są rozdysponowywane te przychody, ponieważ to nie minister finansów, nie rząd, tylko wysoki parlament, forsując niektóre ustawy, dochodzi do wniosku, że jeszcze z prywatyzacji można sfinansować to albo tamto, albo jeszcze coś. Tak rozdysponowane to zostało ustawami, pani poseł. Tak że popatrzmy, jak to wygląda, wiedzmy, na co idą te pieniądze. Dlaczego mamy to chować? To jest po prostu jawne pokazanie, co się z tymi pieniędzmi dzieje i co one, jak bardzo różne cele, zasilają. Nie wiem, czy to jest paranoja - to się nazywa gospodarka jawna i transparentna, pani poseł. Widocznie mamy różne definicje słowa „paranoja”.</u>
          <u xml:id="u-35.16" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">I chciałabym prosić o jeszcze jedno, o to, aby nie wprowadzać zamieszania tam, gdzie go być nie powinno, szanować spokój cudzy, jeśli nie można szanować swojego własnego spokoju. Mianowicie chodzi mi o emerytów i rencistów. Trudna jest reforma systemu emerytalnego, to prawda, bardzo kosztowna w tej chwili - to też prawda - ale jest ona robiona po to, aby można było ten system i gwarantowany poziom świadczeń emerytalnych zachować w przyszłości. Stąd jeżeli mówimy o FUS, jeśli mówimy o OFE, to pamiętajmy, że mówimy o rzeczach niezwykle społecznie wrażliwych. I proszę nie używać - bo ja mogę tylko prosić - określeń, które wprowadzają zamieszanie i niepokój wśród emerytów i rencistów. My staramy się, aby Fundusz Ubezpieczeń Społecznych był wypłacalny w każdym momencie, i staramy się również o to, by tak budować otwarte fundusze emerytalne, żeby zyskały one siłę wystarczającą do tego, aby w roku 2009 - czyli to dziesięciolecie, o którym pani poseł była łaskawa mówić, to przed nami jeszcze - zaczęły wspierać wypłaty emerytur z FUS. Dopiero stopniowo, w miarę tego, jak będą wchodziły w okres emerytalny pokolenia dzisiejszej młodzieży, te otwarte fundusze emerytalne przejmą prawie całkowicie funkcję, którą dzisiaj pełni FUS, ale do tego czasu będą miały dwie szanse, pani poseł. Chodzi o to, że dostają w tej chwili pieniądze, składki swoich przyszłych beneficjentów oraz dotacje z budżetu państwa. Te składki i te dotacje muszą one zainwestować, i inwestują z coraz większym powodzeniem. Te fundusze wzrastają, rosną w siłę i to jest gwarancja dla przyszłych świadczeniobiorców, dzisiaj jeszcze bardzo młodych ludzi, że jak będą emerytami, to także będzie z czego wypłacać ich fundusz emerytalny. To nie dotyczy dzisiejszej 9-milionowej rzeszy emerytów i rencistów. Pamiętajmy o tym, że to, co mówimy w odniesieniu do niepewności tego systemu, zawsze dotyczy tak bardzo dużej grupy ludzi, którzy zapracowali sobie na to, by emerytura i renta były gwarantowane przez państwo. Dziękuję, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Tomasz Nałęcz)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję pani minister.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Dariusza Grabowskiego występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#DariuszGrabowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dwa są kryteria, które decydują o tym, czy budżet jest dobry, czy zły. Pierwsze - w jakim stopniu przyczynia się on do wzrostu dynamiki gospodarczej, drugie - w jakim stopniu dochody budżetu pozwalają państwu wywiązywać się z obowiązków, które powinno wypełniać. Co w związku z tym można powiedzieć o budżecie, który analizujemy? Przede wszystkim troska wynika z tego, że ten budżet może okazać się jednym z pierwszych, w których następuje ograniczenie popytu wewnętrznego. Jeśli tak, to może mieć miejsce spadek produkcji, spadek zatrudnienia, spadek rentowności przedsiębiorstw i, w związku z tym, spadek dochodów budżetu. To wszystko może nastąpić za sprawą jednej podstawowej rzeczy - procesu dostosowawczego do Unii Europejskiej. Ten proces będzie oznaczał przede wszystkim wzrost cen, ten proces będzie oznaczał otwarcie rynku wewnętrznego na konkurencję silniejszych podmiotów zagranicznych. To będzie także oznaczało odcięcie się od handlu czy utrudnienie w handlu ze Wschodem. A zatem będziemy mieli do czynienia ze zjawiskiem, które z punktu widzenia dynamiki gospodarczej jest niepożądane. Przy tym nie powiedzieliśmy jeszcze przecież o sprawie zasadniczej - trzeba zapłacić składkę unijną, a to jest ściągnięcie pieniędzy z rynku. Zatem moim zdaniem możemy mieć taką sytuację - i jest ona wysoce prawdopodobna, tu różnię się od rządu i od wielu przedmówców - że nie nastąpi zwiększenie konsumpcji, nie nastąpi zwiększenie akumulacji, a przeciwnie - może nastąpić, i to znaczny, spadek konsumpcji właśnie z powodu wzrostu cen i spadek akumulacji z powodu obniżki rentowności. Natomiast jak to się przełoży na budżet? Przełoży się bardzo niekorzystnie. W tym, co zakładamy, mówi się, że będzie on niższy po stronie dochodów o 1,5% od budżetu roku bieżącego, wyniesie tylko 98,5%. To oznacza, że państwo w mniejszym stopniu będzie mogło wywiązywać się ze swoich obowiązków.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#DariuszGrabowski">I jest jedna rzecz, o której chciałbym koalicji przypomnieć. W ciągu ostatnich dwóch lat tempo zwiększania się zadłużenia państwa jest ogromne - to jest efekt prowadzonej przez was polityki. W roku 2002 to zadłużenie wzrosło o przeszło 18%, w 2003 r. o ponad 10%, a koszty obsługi tego zadłużenia przekraczają nawet 20%. I to jest dramat sytuacji budżetu, dramat po stronie dochodów.</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#DariuszGrabowski">A zatem jesteśmy w sytuacji, w której tak naprawdę propozycje złożone przez rząd nie rozwiązują żadnego z podstawowych dylematów - one, co gorsza, potęgują te dylematy. Tym podstawowym jest kwestia zatrudnienia. Należy się liczyć ze wzrostem bezrobocia, a przecież mamy wyż demograficzny i trzeba zrobić wszystko, by ludzie mieli pracę. Natomiast po stronie wydatków mamy rozwiązania, które oznaczają ograniczenie sprawności państwa. Pierwszymi, którzy to odczują, i już odczuli, są samorządy. W tej chwili przygotowują one swoje plany na rok następny, dostały wskaźniki. Z tych wskaźników wynika jedno - że zadań przybędzie, poczynając od kwestii dojazdów, oświetlenia, przejęcia świadczeń socjalnych, kwestii emerytur. To wszystko stanie się przedmiotem władzy samorządów, ale za tym nie podążają środki. Co więcej, dochodzi do dziwnej sytuacji, w której na przykład przystąpiono do prywatyzacji PGNiG, ale samorządy dostają wskaźniki majątkowe tej instytucji niższe niż w poprzednich latach. To z kolei powoduje, że wpływy podatkowe z PGNiG będą znacznie niższe, a są to wpływy znaczące w budżetach wielu samorządów. W sumie zatem samorządy będą miały mniej pieniędzy, a więcej zadań. I to jest pierwszy konkretny efekt działania tego budżetu.</u>
          <u xml:id="u-38.3" who="#DariuszGrabowski">Natomiast to, co my kwestionujemy stanowczo, to rozwiązania podatkowe, które idą za budżetem. Są dwa: pierwsze - poprawiające sytuację tak zwanych osób prawnych, drugie - pogarszające sytuację osób fizycznych, generalnie osób fizycznych. Naszym zdaniem jest to szczególnie niekorzystne, dlatego że to prowadzi do rozwarstwienia społecznego. Już dzisiaj to rozwarstwienie jest ogromne. Obniżka CIT spowoduje, że bogatsi będą jeszcze bogatsi, a biedniejsi będą jeszcze biedniejsi.</u>
          <u xml:id="u-38.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-38.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak jest, brawo!)</u>
          <u xml:id="u-38.6" who="#DariuszGrabowski">W takiej strukturze społecznej nie można liczyć na dynamikę gospodarczą. Zubożenie biednych przekłada się na popyt wewnętrzny, bo oni przecież kupują produkty rolne i podstawowe usługi i produkty polskich przedsiębiorców. Nie mając pieniędzy, nie kupią tyle, ile poprzednio, a co dopiero gdyby chcieć, by kupili więcej. Obniżka popytu będzie miała konsekwencje dla krajowych przedsiębiorców, ale także dla budżetu.</u>
          <u xml:id="u-38.7" who="#DariuszGrabowski">Druga kwestia, o której tu już była mowa, to jest polityka wobec banków. Decyzją ministra finansów nastąpi obniżenie, zmieni się system opodatkowania banków. Banki zarobią na tym ponad 3 mld zł. Budżet liczy, że utworzy swoisty fundusz, który będzie mógł służyć do finansowania projektów unijnych, na kwotę 800 mln zł. Proszę porównać te dwie kwoty - banki dostaną 3 mld, społeczeństwo, państwo dostanie 800 mln.</u>
          <u xml:id="u-38.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-38.9" who="#DariuszGrabowski">To są te znakomite interesy, które robimy. A przecież należy pamiętać, że aktywa banków w Polsce są najniższe w skali europejskiej. Relacja tych aktywów do PKB to jest około 60%. We Francji to jest ponad 270%, w Niemczech to jest ponad 200%, w Czechach i na Słowacji to jest około 100%. A my jednocześnie, dokładając bankom, uwalniamy je od obowiązku, o którym mówił pan poseł Gruszka - od obowiązku szukania klientów, by udzielić kredytu. My im na tacy dajemy pieniądze. Dlatego naszym zdaniem ten budżet nie może być zaakceptowany.</u>
          <u xml:id="u-38.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-38.11" who="#DariuszGrabowski">Chciałbym jednocześnie powiedzieć z całą stanowczością, że wątpię, by założenia, które zostały do tego budżetu zrobione, dotyczące na przykład inflacji, zostały zrealizowane. Inflacja w Polsce - obym się mylił - przekroczy w przyszłym roku trzy, cztery, a może i więcej procent. A to z kolei będzie oznaczało, że przy waloryzacji rent i emerytur o 1,3 zubożeją środowiska emeryckie, dzisiaj najuboższe. I dlatego to jest wielka iluzja, z którą mamy do czynienia, gdy się mówi, że rok przyszły będzie rokiem lepszym, że będzie wyższy wzrost gospodarczy, wyższa konsumpcja, wyższe dochody społeczne.</u>
          <u xml:id="u-38.12" who="#DariuszGrabowski">Rzeczywiście, my w trakcie prac w Komisji Finansów Publicznych szczegółowo analizowaliśmy ten budżet i SLD, koalicja pochylała się nad nim z troską i szukała, co w nim dobrego i co można poprawić. W tym szukaniu przypominała trochę Kubusia Puchatka, który także szukał miodu w dziupli i im bardziej się pochylał, tym bardziej tego miodu nie było. Różnica między Kubusiem Puchatkiem a SLD polega moim zdaniem tylko na tym, że Kubuś był później smutny, a SLD podnosi głowę, uśmiecha się, oblizuje, mówi: jest słodko, mamy plan Hausnera.</u>
          <u xml:id="u-38.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-38.14" who="#DariuszGrabowski"> Otóż, moi państwo, plan Hausnera, z punktu widzenia zarówno gospodarczego, jak i społecznego, jest zaprzeczeniem tej doktryny, która w Polsce powinna obowiązywać - bogacenia się społeczeństwa, dorabiania się, zapewnienia zabezpieczenia wyższych dochodów najuboższych i dawania szansy zarobienia polskiemu przedsiębiorcy. Plan Hausnera jeszcze bardziej ograniczy popyt wewnętrzny, zuboży środowiska emeryckie, środowiska pracownicze, pogorszy sytuację tych, którzy i tak mają źle, a w związku z tym przełożenie na popyt wewnętrzny będzie oznaczało kolejne obniżenie tego popytu, kolejne obniżenie wpływów dochodowych do budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-38.15" who="#DariuszGrabowski">Sumując, to jest zły budżet. Z takim budżetem nie można się zgodzić.</u>
          <u xml:id="u-38.16" who="#DariuszGrabowski">Jeśli pani minister mówi, że nie można zmienić metody rozliczania narodowego banku, to ja wobec tego pytam: Jeśli uważamy, że jest taka pozycja jak rezerwa rewaluacyjna (a jest), to czy istnieje mechanizm uwolnienia tej rezerwy (a istnieje)? Jeśli taki mechanizm jest, to jak go uruchomić, by budżet dostał pieniądze, by jednocześnie państwo mogło lepiej funkcjonować?</u>
          <u xml:id="u-38.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-38.18" who="#DariuszGrabowski">Rozwiązanie jest proste. Przecież Narodowy Bank Polski może udzielić państwu kredytu dewizowego. Wtedy ta rezerwa jest uwolniona. Państwo może z tą rezerwą, przejętą jako kredyt, zrobić to, co uzna za sensowne. Ja na przykład radziłbym utworzenie sieci banków dla polskiej małej i średniej przedsiębiorczości...</u>
          <u xml:id="u-38.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-38.20" who="#DariuszGrabowski">...bo dzisiaj ona cierpi najbardziej z powodu braku środków, a po wejściu do Unii jej sytuacja jeszcze się pogorszy. I wtedy pani minister dostanie te pieniądze, o które tak wszystkim tutaj chodzi, a jednocześnie przed którymi rząd tak skutecznie się broni.</u>
          <u xml:id="u-38.21" who="#DariuszGrabowski">Dlatego, sumując, Liga Polskich Rodzin będzie głosować przeciwko temu budżetowi. Moi koledzy będą zgłaszać poprawki, które oby zostały przyjęte, bo będą to poprawki i prospołeczne, i poprawiające sytuację gospodarczą. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-38.22" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Janusza Lisaka występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#JanuszLisak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Unia Pracy ma świadomość, że budżet na 2004 r. jest budżetem bardzo trudnym, bo prawdą jest, że w 2004 r. musimy ponieść znaczne wydatki związane z integracją Polski z Unią Europejską. Musimy ponieść te wydatki, aby jeszcze na tym zarobić, bo są to wydatki o charakterze inwestycyjnym. Specyfika ich jednak polega na tym, że najpierw trzeba zainwestować, a później dopiero środki z Unii Europejskiej dostaniemy z powrotem. W związku z tym zbilansowanie budżetu 2004 r. było niesłychanie trudne. Ale to bardzo dobrze, że w tym budżecie rząd zaplanował niebagatelne kwoty, rzędu 5,4 mld zł, na kredyty dla jednostek samorządu terytorialnego, które będą realizować różne zadania co-finansowane z Unią Europejską. To bardzo dobrze, że w tym budżecie są zarezerwowane środki na zapłatę składki, bo przecież bez tej składki o integracji i wszelkich z niej pożytkach mowy być nie mogło. I to bardzo dobrze, o czym powiedziała przed chwilą pani minister Wasilewska-Trenkner, że rząd, mając świadomość, że pieniądze z Unii Europejskiej wpłyną dopiero w 2005 r., zagwarantował w tym budżecie środki na to, aby przynajmniej część pieniędzy idących na pomoc dla rolników w ramach tak zwanych dopłat bezpośrednich mogła być wypłacona już w 2004 r., aby ci rolnicy nie musieli czekać na te pieniądze jeszcze przez rok, bo przecież wszyscy wiemy, jak trudna jest sytuacja sektora rolniczego w Polsce. Ale zagwarantowanie tych pieniędzy, zagwarantowanie środków na te niezwykle ważne i mądre wydatki wymagało stworzenia deficytu budżetowego na poziomie ponad 45 mld zł. Z przedłożenia rządowego wynikało, że jest to 45,5 mld zł. To ogromna kwota. To kwota, która zwiększa dług publiczny i w związku z tym jest to jak gdyby podwójnie szkodliwe, bo, z jednej strony, państwo zbliża się do konstytucyjnej granicy zadłużenia, po przekroczeniu której konieczne będą odpowiednie redukcje przy konstruowaniu następnych budżetów, a z drugiej strony, jeśli zwiększamy dług publiczny, deficyt budżetowy, to w następnych latach będziemy musieli wydawać jeszcze większe niż obecnie środki na tzw. obsługę zadłużenia, a obsługa zadłużenia to jest spłacanie bieżących rat i płacenie odsetek. Warto sobie zdać z tego sprawę, że o ile dochody budżetu państwa są na poziomie 150 mld zł rocznie, to sama obsługa długu to jest bez mała 27 mld, a więc to kwota naprawdę ogromna. W związku z tym wszyscy powinniśmy być zainteresowani tym, aby deficyt budżetu państwa możliwie szybko ograniczać po to, aby w przyszłości koszty obsługi zadłużenia były jak najmniejsze, ale również po to, aby kolejne progi zadłużeniowe nie zostały przekroczone.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#JanuszLisak">I Komisja Finansów Publicznych pracując nad przedłożeniem rządowym, próbowała dokonać ograniczenia tego deficytu, próbowała poszukiwać różnego rodzaju oszczędności, by uzyskać środki, jakie mogłyby być przeznaczone na sfinansowanie bardzo ważnych z punktu widzenia społecznego celów, na których finansowanie w ocenie większości posłów Komisji Finansów Publicznych w przedłożeniu rządowym nie przeznaczono wystarczających środków. Jak już powiedziano z tej trybuny, szereg oszczędności udało się dokonać, ale oczywiście kwota, na którą tych oszczędności dokonaliśmy, nie może być satysfakcjonująca. Rodzi się zatem pytanie: Czy prawdziwe są słowa, które z tej trybuny padły, że można tych oszczędności dokonywać dalej? Czy można więcej zaoszczędzić na administracji i czy więcej można zaoszczędzić na przykład na wymienianym tutaj środku specjalnym?</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#JanuszLisak">W ocenie Unii Pracy szczególnie oszczędności poczynione na finansach dysponowanych w ramach środków specjalnych jest potrzebą chwili. Będziemy popierać rozwiązania, które do tego celu zmierzają. Uważamy bowiem, że nie jest dobrze, kiedy pewna część pieniędzy publicznych znajduje się de facto poza kontrolą, a środek specjalny jest gromadzony i wydawany przez różne instytucje, często na wynagrodzenia urzędników w tych instytucjach pracujących. To nie jest sytuacja dobra. Zdecydowanie proponujemy od jakiegoś czasu lepsze rozwiązania, np. aby aparat skarbowy, który w ogromnej części korzysta z tego środka specjalnego, miał podniesione uposażenia, a nie był wynagradzany tak jak obecnie, kiedy bez mała połowę jego uposażeń stanowią premie wypłacane ze środka specjalnego. To nie jest sytuacja normalna, i przyznam, że my w Unii Pracy dziwimy się, dlaczego od lat tego zmienić nikt nie potrafi.</u>
          <u xml:id="u-40.3" who="#JanuszLisak">Jeśli chodzi o to, jak Komisja Finansów Publicznych podzieliła zaoszczędzone środki, to z uznaniem przyjmujemy każdą z tych dyspozycji. Przecież wzrost o 225, a tak naprawdę o 230 mln środków na pomoc społeczną jest w obecnej bardzo trudnej sytuacji materialnej polskiego społeczeństwa wręcz niezbędny. Powiem więcej: Należy jeszcze przeanalizować wszystko od nowa i zobaczyć, czy nie dałoby się tutaj zrobić więcej. Mamy bowiem świadomość, że ogromna liczba naszych współobywateli jest w tragicznej sytuacji materialnej. Jeżeli sobie uświadomimy, że 2,5 mln bezrobotnych nie ma prawa do pobierania zasiłku, to zapytamy: Na co oni mogą liczyć? Mogą liczyć tylko na pomoc społeczną, i w związku z tym środki na nią powinny być zwiększone i mam nadzieję, że w dalszych pracach jeszcze coś w tej materii uda się zrobić. Jeżeli patrzymy na pieniądze przeznaczone przez Komisję Finansów Publicznych na dofinansowanie komend powiatowych Policji i straży pożarnych, to widzimy, że to jest właśnie to, z czym spotykamy się często na naszych dyżurach poselskich - nasi goście mówią o potrzebie zwiększenia bezpieczeństwa, i tego bezpieczeństwa, które zapewnia policja, a więc likwidacji zagrożenia przestępczością, i bezpieczeństwa pożarowego, bo przecież wiemy, że szczególnie w małych miejscowościach ogień jest tym, który najczęściej powoduje katastrofę w indywidualnym wymiarze, niszcząc dobytek życia.</u>
          <u xml:id="u-40.4" who="#JanuszLisak">Zwiększenie kwoty na kontrakty wojewódzkie to zrealizowanie zapowiedzi sprzed lat, że te środki będą desygnowane na poziomie przynajmniej 1 mld zł rocznie. Do tych zapowiedzi samorządy wojewódzkie dostosowały swoje plany. W związku z tym gdyby dzisiaj nastąpiło ograniczenie tych wydatków, społeczności lokalne odczułyby to bardzo boleśnie, i dlatego ta dyspozycja Komisji Finansów Publicznych zasługuje na pełne uznanie i Unia Pracy ją w pełni popiera.</u>
          <u xml:id="u-40.5" who="#JanuszLisak">Jeśli analizujemy ten budżet, rodzi się pewne pytanie. Jak to jest możliwe, że mamy wzrost gospodarczy... Przecież już dzisiaj nikt nie kwestionuje tego, że nastąpi 3,5-procentowy wzrost gospodarczy w Polsce w 2003 r., chociaż przypomnę, że z tej trybuny na początku roku, gdy ustalaliśmy budżet na 2003 r., to i Platforma Obywatelska, i PiS, i właściwie cała zjednoczona opozycja wręcz wyśmiewały rząd, wyśmiewały koalicję, że planujemy 3,5-procentowy wzrost gospodarczy, a to jest w ogóle mrzonka, utopia i my się na niczym nie znamy. Ba, bardzo uczeni profesorowie również wypowiadali swoje poglądy, swoim autorytetem się w tej materii podpierając. Dzisiaj nikt z nich nie powie słów: „przepraszam, pomyliłem się”. I to jest bardzo bolesne. Ale wracając do głównego wątku, chciałbym powiedzieć, że mamy taką oto sytuację: 3,5-procentowy wzrost gospodarczy i spadek dochodów budżetowych. Ale wyjaśnijmy sobie, skąd to się bierze. Otóż, decyzją Wysokiej Izby, decyzją koalicji rządowej znaczne środki przesunęliśmy do samorządów w ramach reformy finansów samorządu terytorialnego. Zwiększyliśmy udział samorządu w podatku dochodowym od osób fizycznych, od osób prawnych, zwiększyliśmy udział samorządów w podatku pośrednim. Po co? Po to, żeby zwiększyć możliwość gospodarowania się na danym terenie, tak aby mniej było zadań zleconych, a więcej zadań własnych, i to zadań własnych finansowanych ze środków, które są w dyspozycji samorządów. Oczywiście to posunięcie, ze wszech miar słuszne, ogranicza możliwość manewru na szczeblu centralnym, ale przecież ono będzie bardzo dobrze służyć naszym samorządom lokalnym, a w związku z tym wszystkim społecznościom lokalnym, wszystkim obywatelom. Te ograniczenia sprawiają, że oczywiście budżet ten jest budżetem wielkich oszczędności i nie we wszystkich dziedzinach możemy spełnić te aspiracje, które są zgłaszane. Jednak budżet ten, wbrew temu, co mówi opozycja, jest budżetem najlepszym, jaki w aktualnej sytuacji można skonstruować. Co więcej, jest to budżet realny. I tak, jak rok temu...</u>
          <u xml:id="u-40.6" who="#komentarz">(Głos z sali: I dwa lata temu.)</u>
          <u xml:id="u-40.7" who="#JanuszLisak">...i dwa lata temu zapewniałem z tej trybuny Wysoką Izbę, że to przedłożenie zostanie zrealizowane i nie powtórzy się taka sytuacja, jaką mieliśmy w 2001 r., za rządów poprzedniej koalicji, kiedy trzeba było w trakcie roku budżet nowelizować, tak i w tym wypadku ten budżet zostanie wykonany. To jest ogromna jego wartość. Choćby z tego powodu zasługuje on na to, aby go poprzeć. Klub Parlamentarny Unii Pracy będzie ten budżet popierał.</u>
          <u xml:id="u-40.8" who="#JanuszLisak">Od posła występującego w imieniu Prawa i Sprawiedliwości, pana posła Marcinkiewicza, słyszymy tu dzisiaj liczne zapewnienia, co Prawo i Sprawiedliwość zrobiłoby, gdyby było tym organem, który sprawuje władzę, chciałbym wobec tego przypomnieć Wysokiej Izbie i wszystkim, którzy mnie w tej chwili słuchają, że pan poseł Marcinkiewicz był szefem zespołu doradców premiera Buzka. A więc to on tak świetnie doradzał tamtej koalicji, że wykopana została potężna dziura budżetowa i, praktycznie rzecz biorąc, budżet państwa został doprowadzony do bankructwa.</u>
          <u xml:id="u-40.9" who="#komentarz">(Poseł Ireneusz Niewiarowski: Prawdziwa dziura budżetowa jest teraz, panie pośle.)</u>
          <u xml:id="u-40.10" who="#JanuszLisak">Taki właśnie doradca doprowadził do tego, będąc wiceministrem edukacji, kiedy razem z ministrem Handke tak policzyli wynagrodzenia nauczycielskie, że nawet premier Buzek zwolnił ich z tej posady, bo okazało się, że to nie miało nic wspólnego z żadną ekonomią.</u>
          <u xml:id="u-40.11" who="#JanuszLisak">W związku z tym, jeżeli pan poseł teraz mówi: my zrobilibyśmy to, tamto i jeszcze coś innego, to zadam proste pytanie: Czemu nie doradzał pan tego swojemu szefowi w poprzednim rządzie? Czemu tego nie zrobili? Dlaczego zostawili państwo w tak fatalnym stanie, że my przez te dwa lata musieliśmy z największym trudem naprawiać to, co oni zepsuli, a obywatele oczywiście skutki tej nieudolnej polityki odczuwają do dnia dzisiejszego? Pytanie: dlaczego, pozostaje jako pytanie retoryczne, bo oczywiście, widząc, jak doradca poprzednio doradzał, wszyscy jesteśmy w stanie sobie wyobrazić, co by on zrobił, gdyby dzisiaj przyszło mu rządzić. Uchowaj, Boże, od takich rządów Polskę.</u>
          <u xml:id="u-40.12" who="#JanuszLisak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ten budżet zasługuje na poparcie i Klub Parlamentarny Unii Pracy będzie głosował za jego przyjęciem. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-40.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Ryszarda Chodynickiego występującego w imieniu Partii Ludowo-Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-41.3" who="#TomaszNałęcz">Przepraszam, mam prośbę do posłów, którzy rozmawiają na sali, by jednak rozmawiali tak, żeby stenogram nie odnotowywał ich rozmów z partnerami, bo może to być krępujące, zwłaszcza jeśli stenogram odnotuje to, co ja słyszę.</u>
          <u xml:id="u-41.4" who="#TomaszNałęcz">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#RyszardChodynicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt wystąpić w imieniu Koła Poselskiego Partii Ludowo-Demokratycznej i przedstawić nasze stanowisko w sprawie ustawy budżetowej na 2004 r.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#RyszardChodynicki">Budżet tworzymy w szczególnie trudnych warunkach, niskiego wzrostu gospodarczego, wysokiego bezrobocia, wysokiego długu publicznego i na rok przystąpienia Polski do Unii Europejskiej, co pociąga za sobą wygospodarowanie środków na składkę do struktur unijnych. Cieniem kładzie się jeszcze na pracę nad tym budżetem ogromna dziura budżetowa z lat poprzednich.</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#RyszardChodynicki">Należy jednak podkreślić ogromny wysiłek i zaangażowanie większości pań i panów posłów pracujących w komisjach branżowych, a szczególnie w Komisji Finansów Publicznych, ponieważ tam oglądano złotówkę obustronnie, każdą złotówkę. Kierując się tylko analizą przedłożenia w formie sprawozdania Komisji Finansów Publicznych i porównując je z przedłożeniem rządowym, można odnieść wrażenie, że ta praca nie była tak efektywna, bo doprowadziła tylko do przesunięć o ok. 0,3%. Jest to jednak jeden z niewielu pozytywnych akcentów, to, że w sprawozdaniu zostało uwzględnione zmniejszenie planowanych wydatków. Dotychczas zasadą działania było powiększanie deficytu.</u>
          <u xml:id="u-42.3" who="#RyszardChodynicki">Można ten budżet krytykować, jak to czyni opozycja, ale nie przedstawia ona rozsądnej alternatywy, a bardzo często poprawki przez nią zgłaszane są populistyczne i mogłyby doprowadzić do destrukcji państwa (np. drastyczne ograniczenie środków specjalnych czy choćby drastyczne ograniczenie wydatków na administrację).</u>
          <u xml:id="u-42.4" who="#RyszardChodynicki">Koło Poselskie Partii Ludowo-Demokratycznej uważa, że winien być zmniejszony poziom gwarancji państwa na rok 2004. Co prawda, nie wpływa on na deficyt budżetowy, ale może wpłynąć na zwiększenie długu publicznego.</u>
          <u xml:id="u-42.5" who="#RyszardChodynicki">Na podkreślenie zasługuje fakt, że budżet jest oparty na jednej wysokości podatku liniowego od osób prawnych i osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą (19%), co winno stworzyć warunki do pozyskania nowych inwestycji, a także wpłynąć na zmniejszenie bezrobocia.</u>
          <u xml:id="u-42.6" who="#RyszardChodynicki">Niepokojące jest bardzo wysokie zobowiązanie Agencji Nieruchomości Rolnych na rzecz budżetu państwa, w wysokości około 750 mln zł. Natomiast pozytywnym aktem jest zapewnienie środków na dopłaty dla rolników, chociaż obawiamy się, że te środki faktycznie będą wypłacane dopiero w 2005 r. Z zadowoleniem przyjmujemy również zapis o utrzymaniu dopłat do mleka klasy ekstra w wysokości 7 groszy.</u>
          <u xml:id="u-42.7" who="#RyszardChodynicki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Niestety finanse publiczne nie pozwalają w roku 2004 na uzdrowienie służby zdrowia, a także doprowadzenie do wzrostu popytu wewnętrznego przez podniesienie płac i wprowadzenie zadowalającej waloryzacji emerytur i rent. Można też nie być zadowolonym z wysokości kwot przeznaczonych na bezpieczeństwo obywateli i obronność państwa. Nie będą zakupione nowe technologie, na przykład w dziedzinie łączności, czy sprzęt techniczny, co od razu stawia Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Ministerstwo Obrony Narodowej w bardzo trudnej sytuacji. Nie oznacza to jednak, że te resorty nie wykonają podstawowych zadań. Znając ofiarność naszych policjantów i żołnierzy, można być przekonanym, że społeczeństwo polskie w roku 2004 będzie się czuło bezpiecznie. Zaangażowanie ludzkie i odpowiedzialność na każdym odcinku dają taką gwarancję.</u>
          <u xml:id="u-42.8" who="#RyszardChodynicki">Wiele spraw jest jeszcze ostatecznie nierozstrzygniętych, a mają one wpływ na końcowy kształt ustawy budżetowej na rok 2004. Naszym zdaniem jest to kwestia 22-procentowego podatku VAT w budownictwie czy wielkość podatku akcyzowego w kilku branżach. Natomiast ważnym elementem pozytywnym proponowanego budżetu - jest to również element programowy Partii Ludowo-Demokratycznej - jest sprawa realizacji kontraktów wojewódzkich, zwiększenie kwot finansowych. Jest to naszym zdaniem podstawa wdrażania polityki regionalnej państwa, stworzenia możliwości samorealizacji regionów.</u>
          <u xml:id="u-42.9" who="#RyszardChodynicki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przedstawiona Wysokiej Izbie ustawa budżetowa jest bardzo złożonym dokumentem; potrzebuje ona wielkiej dyscypliny wykonawczej różnych środowisk naszego kraju. To oznacza, że każdy z obywateli będzie musiał weryfikować swój status finansowy, analizować zagrożenia i aktywizować się. Wszystko po to, aby rok 2004 w nowych warunkach, w warunkach wejścia do Unii Europejskiej, przeżyć w poszanowaniu człowieka przez człowieka, a tym samym przejścia trudnego egzaminu włączenia Polski do grona krajów Unii Europejskiej, mimo wielu zaszłości i jeszcze nierozwiązanych problemów.</u>
          <u xml:id="u-42.10" who="#RyszardChodynicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Koło Poselskie Partii Ludowo-Demokratycznej, wsłuchując się w głosy krytyczne wobec zapisów ustawy budżetowej, analizując całość sytuacji finansowej państwa, powolny wzrost gospodarczy, opowiada się za przedstawioną ustawą budżetową i będzie głosowało za jej przyjęciem. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-42.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Marka Zagórskiego występującego w imieniu Koła Parlamentarnego Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#MarekZagórski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Słuchając dzisiejszych wystąpień zwłaszcza tych posłów, którzy byli w tej trudnej sytuacji, bo albo chcieli, albo musieli bronić tego budżetu, odniosłem wrażenie, że mamy do czynienia z sytuacją jak w słynnym skeczu Stanisława Tyma: Jak wyjaśnić zniknięcie flag na polu grunwaldzkim i nie użyć słowa kradzież? Tam skończyło się to stwierdzeniem, że flagi na cześć naszych przywódców „wyłopotały się” na wietrze, a tutaj mamy do czynienia z taką sytuacją... bo tam było śmiesznie, a tutaj trochę gorzej, bo trzeba wytłumaczyć coś, w co normalny człowiek jakby nie jest w stanie uwierzyć, że może funkcjonować taki rząd, który najpierw zapowiada kolosalne oszczędności, potem przesyła do uchwalenia projekt budżetu, w którym nie ma żadnych oszczędności, a następnie wspierająca go koalicja ogranicza deficyt poprzez zwiększenie dochodów. I to zwiększenie ma być z jakiego tytułu? Z tytułu zwiększenia efektywności służb skarbowych. Mówił już o tym poseł Zagórny, więc trudno dyskutować, natomiast pewnie można by jeszcze znaleźć wiele różnych takich przypadków, kiedy to można by sobie napisać, co się chce, i uwierzyć, że to jest prawda. Tyle tylko, że uwierzyć się nie da, dlatego że to naprawdę jest już trudne.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#MarekZagórski">Komisja Finansów Publicznych przedstawiła sprawozdanie, które jest praktycznie powieleniem tego, co było w przedłożeniu rządowym. Tak naprawdę nie dokonaliśmy żadnych zmian, chociaż wykonaliśmy na pewno kawał rzetelnej roboty, która chyba jednak nie przyniosła żadnych dobrych efektów, dlatego że zmniejszenie deficytu o 200 mln zł, przy jednoczesnym zwiększeniu dochodów o 400 mln zł, to jest ten cudowny zabieg, z którym mamy do czynienia. Nasuwa się pytanie: Czy to jest możliwe, czy to jest realne? Zwłaszcza jeśli się popatrzy na to, na co te pieniądze jeszcze dodatkowo wstępnie zostały przeznaczone. Można w tej sytuacji raczej mówić o popsuciu budżetu, dlatego że mamy do czynienia z nierealnymi prawdopodobnie dochodami. Natomiast wiemy już na pewno, że ten deficyt będzie musiał wrócić do poziomu, który był w przedłożeniu rządowym, bo już wiemy, że wpłata z Narodowego Banku Polskiego będzie mniejsza właśnie o 200 mln zł. A zatem dokonaliśmy zwykłej kosmetyki i praktycznie to, co się nam udało zrobić - to, co się nam udało zrobić bez tych 400 mln zł - to około ćwierć procenta budżetu, o tyle zmniejszyliśmy... tyle oszczędności znalazła Komisja Finansów Publicznych, bo nawet nie o tyle ograniczyliśmy deficyt, ćwierć procenta budżetu. Praktycznie bez zmian pozostały deficyty agencji i funduszy, nie ograniczono planowanego wzrostu zatrudnienia, które w ZUS-ie ma wynieść - w kolejnych latach rośnie już zatrudnienie w ZUS-ie - w tym roku 1490 etatów. ZUS zaś nie jest instytucją tworzoną na nowo tak jak np. agencje płatnicze, ZUS funkcjonuje. Te 1490 etatów to jest mniej więcej tyle, ile przyniosłaby jedna z utraconych przez Polskę inwestycji chociażby w sektorze motoryzacyjnym. Można powiedzieć, że to jest sposób na załatanie dziury, jeśli chodzi o bezrobocie. Oryginalność to jedna z zalet tego projektu i pewnie dlatego w komisji jak niepodległości, niestety, broniono rządowego pomysłu, aby zadłużyć Agencję Nieruchomości Rolnych na prawie miliard złotych, by ta z kolei mogła wpłacić do budżetu 750 mln zł. Przy okazji - i to jest najciekawsze - dowiedzieliśmy się, że tak naprawdę to się opłaca, bo banki pożyczają agencji w tej chwili taniej niż rządowi. To jest bardzo oryginalne myślenie, tylko strach oblatuje, że zaraz ktoś wpadnie na pomysł, żeby powołać specjalną agencję, która to agencja będzie funkcjonowała tylko po to, by pożyczać najpierw od banków, a potem pożyczać budżetowi, bo byłoby taniej zgodnie z tą logiką.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#MarekZagórski">Jeśli chodzi o plan oszczędzania, to najbardziej oszczędzano administrację przed zakusami posłów opozycji. Choć nie tylko posłów opozycji, trzeba przyznać, dlatego że prawdę mówił pan przewodniczący Czerniawski, iż generalnie posłowie przynajmniej Komisji Finansów Publicznych dążyli do tego, by ograniczać deficyt oraz zmniejszać wydatki. Niestety koniec nie był tak efektowny, jak mogłoby to wynikać z przebiegu prac komisji. Obronną ręką z tych wszystkich zamiarów ograniczania wyszedł np. minister finansów, którego - przypominam to jeszcze raz - wydatki rosną w sposób niczym niewytłumaczalny, bo czym wytłumaczyć nagle konieczność wydania kilkudziesięciu milionów więcej na zwiększenie poboru podatków; zwłaszcza, że ten pobór wcale efektywniejszy z tego powodu się nie stanie.</u>
          <u xml:id="u-44.3" who="#MarekZagórski">Nie zostały naruszone inwestycje wieloletnie. Powiem, że mamy do czynienia po raz kolejny ze skandalem, dlatego że te pieniądze tak naprawdę nie są w żaden sposób niestety, a już na pewno nie są dobrze kontrolowane. Zadziwiające jest dla mnie takie przekonanie, że jeżeli się dołoży jeszcze raz kilkanaście milionów i jeszcze raz kilkanaście milionów, to inwestycja, która trwa już 25 lat, wreszcie się zakończy. Że ona się na pewno nie zakończy... Dlatego zgłaszałem propozycje - niekiedy je ponawiam - by w niektórych przypadkach, jak np. szpital w Polanicy-Zdroju, wydać pieniądze w taki sposób, by starczyło na stróża, niech tego pilnuje, będzie bezpieczniej. Pieniądze te wpadają tam bowiem jak do czarnej dziury; i to wpada już kilkaset milionów złotych. Zdarzają się też jednak cuda, takim cudem są dla mnie inwestycje drogowe, tam w ciągu jednego roku potrafi dojść do zmiany, jeśli się porówna budżet na 2003 rok z projektem budżetu na 2004 rok... ta sama inwestycja nagle z niewyjaśnionych powodów - podobno ze specyfiki inwestycji - potrafi wzrosnąć o kilkadziesiąt, a czasami nawet ponad 100 mln zł. Jest też przykład pozytywny i to jest przykład na to, że nawet w Ministerstwie Infrastruktury cuda się rzeczywiście zdarzają. Otóż inwestycja, która wcześniej miała polegać na wybudowaniu 15 km poboczy, zamieniła się w 21 km dróg, i to jest jeden z niewielu pozytywów tego aspektu.</u>
          <u xml:id="u-44.4" who="#MarekZagórski">Panie Marszałku! Postaram się zmierzać szybko do końca. Jest pytanie: Czy można liczyć na następne takie cuda? Czy zwycięży rozsądek i oczywista konieczność wyraźnego ograniczania deficytu już w pracach nad tym projektem? Podkreślał to marszałek Marek Borowski, podkreślał to wicepremier Jerzy Hausner. To jest zasadnicze pytanie, na które dzisiaj niestety trzeba odpowiedzieć negatywnie. Nie ma woli, żeby ograniczyć wydatki w projekcie budżetu na 2004 rok, i to wydatki takie, które można ograniczyć. Przecież propozycje „zabierania” pieniędzy, ale tak naprawdę odzyskiwania ich ze środków specjalnych, były zgłaszane w trakcie prac Komisji Finansów Publicznych. Dzisiaj słyszę z ust pana posła Lisaka, że on jest „za” - wtedy był przeciw. Na tych środkach specjalnych można zaoszczędzić naprawdę bardzo dużo pieniędzy. Przykładem jest chociażby środek specjalny Urzędu Regulacji Telekomunikacji i Poczty, który to urząd nie miał jeszcze takiego środka. To jest pierwszy rok. Mówię więc, że skoro urzędnicy się jeszcze nie przyzwyczaili, to ich do złego nie przyzwyczajajmy. Zwłaszcza, że mówimy jednak o sporej kwocie, jeżeli popatrzymy na to, co nam się udało wygospodarować, czyli 50 mln zł. W pierwszym czytaniu - mówił też o tym poseł Zagórny - wspólnie z panią prof. Zytą Gilowską zgłosiliśmy poprawki, które pozwalały na o wiele większe oszczędności niż te, które się udało osiągnąć. To było grubo ponad 2 mld zł. I fakt, że one zostały odrzucone, można potraktować w ten sposób, że... i można było powiedzieć: to niech się koalicja martwi dalej, to już zwalnia nas od odpowiedzialności za to, co się dalej z tym budżetem będzie działo. Jeszcze raz jednak postanowiliśmy spróbować, licząc na to, że może przyjdzie coś w rodzaju opamiętania. Składamy więc po raz kolejny poprawki na kwotę mniej więcej 2,5 mld zł, licząc na to, że przynajmniej część tych wydatków zostanie zmniejszona po to, by ograniczyć deficyt budżetowy. Jeszcze raz podkreślam, że byłem autorem wniosku - mówił o tym pan przewodniczący Czerniawski - polegającego na tym, żeby wszystkie nasze oszczędności w toku prac Komisji Finansów Publicznych, łącznie z tymi 400 mln zł, przeznaczyć w całości na zmniejszenie deficytu budżetowego. Usłyszałem - usłyszeliśmy wszyscy - że trzeba się troszczyć o biednych. Chcę powiedzieć, że wszyscy podzielamy troskę o biednych. Tylko trzeba mieć świadomość, że jeżeli może nie starczyć pieniędzy na kolację, to wcześniej nie urządza się wystawnego obiadu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-44.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję za poprawki.</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#TomaszNałęcz">Wysoki Sejmie! Uprzejmie informuję, że zaplanowane na dzień 16 grudnia br. na godz. 16.45 wspólne posiedzenie Komisji Europejskiej i Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych w sprawie rozpatrzenia poprawek zgłoszonych w drugim czytaniu do rządowego i poselskiego projektów ustaw o wyborze członków Parlamentu Europejskiego odbędzie się 17 grudnia, a więc jutro, w środę, o godz. 10 w sali konferencyjnej w nowym Domu Poselskim.</u>
          <u xml:id="u-45.3" who="#TomaszNałęcz">A teraz bardzo uprzejmie proszę o zabranie głosu panią poseł Bożenę Kozłowską występującą w imieniu Polskiego Bloku Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#BożenaKozłowska">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#BożenaKozłowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Koła Parlamentarnego Polskiego Bloku Ludowego mam zaszczyt przedstawić stanowisko naszego koła w sprawie projektu budżetu na rok 2004. W projekcie założony jest poziom dochodów budżetu w wysokości 152,75 mld zł, wydatków w wysokości 198,25 mld zł oraz maksymalny deficyt budżetu państwa w kwocie 45,5 mld zł. Ponadto rząd prognozuje wzrost PKB na poziomie 5%, inflacja ma wynieść 2%, a stopa bezrobocia ma spaść do 17,8%.</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#BożenaKozłowska">Według rządowych kalkulacji wydatki budżetu prawie w połowie stanowią dotacje i subwencje dla: Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, którego zarządcą jest ZUS, Funduszu Emerytalno-Rentowego, Funduszu Administracyjnego. Ponadto finansowane są wydatki bieżące jednostek budżetowych (20,3% wydatków z budżetu), 13,5% stanowi obsługa zadłużenia, blisko 9% wydatków obejmuje świadczenia na rzecz osób fizycznych, dodatkowo 5% pójdzie na wydatki majątkowe, a prawie 3% na naszą składkę do budżetu Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-46.3" who="#BożenaKozłowska">Ogółem wydatki budżetowe wzrosną o 2,5% w stosunku do przewidywanego wykonania za rok 2003. Dług publiczny, który może niedługo przekroczyć konstytucyjną granicę 60% PKB, rośnie w zatrważającym tempie. Należy zadać sobie pytanie: Kto ten dług będzie spłacał? My? Nasze dzieci?</u>
          <u xml:id="u-46.4" who="#BożenaKozłowska">Dochody budżetowe. Dochody z podatku od towarów i usług (VAT) wzrosną m.in. z powodu planowanego wprowadzenia obowiązku posiadania kas fiskalnych przez taksówkarzy. Według prognoz autorów największy procentowy ubytek nastąpi w podatkach dochodowych z powodu obniżenia stawki CIT z 27% do 19% oraz dlatego, że przedsiębiorcy rozliczający się jako osoby fizyczne (PIT) płaciliby 19-procentowy podatek, a nie, jak do tej pory, podatek według skali progresywnej. Z drugiej strony mamy likwidację wielu ulg, zwiększenie stawki podatku od dywidendy o 4%, likwidację zwolnień przedmiotowych, co wpłynie dodatnio na dochody budżetu.</u>
          <u xml:id="u-46.5" who="#BożenaKozłowska">Spadek wartości cła w dochodach budżetowych jest wynikiem wstąpienia Polski do Unii Europejskiej. Dywidendy od udziałów skarbu państwa w spółkach oraz wypłaty z zysków od przedsiębiorstw państwowych i jednoosobowych spółek skarbu państwa zmniejszą się o 1/8 z powodu prywatyzacji niektórych przedsiębiorstw państwowych i jednoosobowych spółek skarbu państwa.</u>
          <u xml:id="u-46.6" who="#BożenaKozłowska">Wzrost wpłat ze strony jednostek samorządu terytorialnego o ponad 300% jest spowodowany głównie tym, że rząd nałożył obowiązek dokonywania wpłat przez wszystkie jednostki samorządu terytorialnego. W pozycji: pozostałe dochody niepodatkowe rząd szczególnie liczy na zmniejszenie się kwoty zwrotów dokonywanych przez urzędy skarbowe. Do dochodów należy zaliczyć również kompensatę z budżetu Unii Europejskiej na poprawę płynności. Trzeba tu jednak wyraźnie powiedzieć, że najpierw zapłacimy składkę do budżetu Unii Europejskiej, skąd łaskawie dostaniemy parę groszy.</u>
          <u xml:id="u-46.7" who="#BożenaKozłowska">Wydatki budżetowe. Dotacje i subwencje zmniejszyły się o 8,5% w porównaniu z rokiem 2003, co daje około 9 mld zł. W uzasadnieniu ustawy kilkakrotnie jest wyraźnie powiedziane, że pewna refundacja w tym roku nie jest liczona jako wydatek budżetu państwa. Chodzi o refundację dla ZUS. W związku z reformą systemu emerytalnego ZUS jest zobowiązany pewną część składek przekazać otwartym funduszom emerytalnym, a rząd zobowiązał się do pokrycia tych ubytków w ZUS.</u>
          <u xml:id="u-46.8" who="#BożenaKozłowska">Według metodologii z poprzedniego roku pieniędzy do rozdania w postaci dotacji czy subwencji jest o 2,4 mld więcej niż przed rokiem. Powiem tylko, że dotacje dla funduszy celowych pochłoną 43%, dotacje i subwencje dla jednostek samorządu terytorialnego 38% z całej sumy 96,65 mld zł. Pozostałe pieniądze pójdą na dotacje podmiotowe i zaplanowane w rezerwach. Świadczenia na rzecz osób fizycznych to przede wszystkim świadczenia emerytalno-rentowe dla tzw. służb mundurowych i na uposażenia sędziów i prokuratorów oraz zasiłki pielęgnacyjne i rodzinne.</u>
          <u xml:id="u-46.9" who="#BożenaKozłowska">Obsługa długu publicznego - w tym ponad 78% to zadłużenie krajowe - jest zgodna z opracowanym planem spłat rat zadłużenia, które w najbliższych latach będą coraz większe. Tu warto zwrócić uwagę na pozycję: górnictwo i kopalnictwo. Rząd w ramach kolejnego projektu uzdrawiania górnictwa zapożycza się w instytucjach międzynarodowych po to, żeby jedna grupa zawodowa korzystała z tego, że podatki płacą wszystkie grupy zawodowe. Kiedykolwiek daje się przywileje, pieniądze pewnej liczbie osób, trzeba je wcześniej wyegzekwować od wszystkich podatników.</u>
          <u xml:id="u-46.10" who="#BożenaKozłowska">Rząd tnie niewiele w każdej pozycji i wśród nich jest jedna, której budżet wzrasta o kilka miliardów złotych. Mamy do czynienia z przelewaniem z jednego naczynia do drugiego, a w rezultacie i tak mamy wzrost wydatków budżetowych o 4,87 mld zł, podczas gdy dochody zwiększają się zaledwie o 0,75 mld zł. Rząd zapożycza się na koszt przyszłego pokolenia, które będzie spłacać te długi.</u>
          <u xml:id="u-46.11" who="#BożenaKozłowska">Projekt ustawy budżetowej można określić trzema wyrazami: życie na krechę. Jeśli chodzi o wartości globalne, dla całej Polski, to rok 2004 ma być kolejnym okresem naszej historii, kiedy zapożyczamy się, a końca tego nie widać. Zatem pożyczkowe potrzeby budżetu państwa wynoszą 55,99 mld zł. Jak sama nazwa wskazuje, te pieniądze trzeba pożyczyć.</u>
          <u xml:id="u-46.12" who="#BożenaKozłowska">To, co rząd poukrywał w budżecie (pardon, zmienił koncepcję księgowania), wypływa z wielkości długi publicznego. Dług skarbu państwa zwiększa się o 14,6%, czyli w wartościach nominalnych o 54,08 mld zł. Duży udział ma w tym zmiana koncepcji finansowania refundacji dla Funduszu Ubezpieczeń Społecznych na pokrycie ubytku składki na otwarte fundusze emerytalne oraz prefinansowanie.</u>
          <u xml:id="u-46.13" who="#BożenaKozłowska">Tym samym dochodzimy do zagadnienia progów ostrożnościowych, przewidzianych ustawą o finansach publicznych, oraz konstytucyjnej bariery związanej z długiem publicznym. Chodzi o wielkość relacji długu do PKB na poziomie 50%, 55% oraz 60%. Jeśli dług publiczny przekroczy 55% w stosunku do wielkości PKB w 2004 r., to planowana relacja długu do PKB wyniesie 54,8%. Jeśli przekroczona zostanie granica 60%, na przykład w roku 2005, w projekcie ustawy budżetowej na 2007 rok ani rząd, ani samorządy nie mogą planować deficytu. Niestety, rząd zaciska pasa poprzez zaciskanie go na obywatelach.</u>
          <u xml:id="u-46.14" who="#BożenaKozłowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Koło Parlamentarne Polskiego Bloku Ludowego krytycznie ocenia projekt budżetu. Wiele poprawek dotyczących omawianego projektu nie może uzyskać akceptacji posłów naszego koła. Przedstawiamy propozycję ograniczenia finansowania partii politycznych. Według naszej oceny da nam to kwotę około 35 mln zł. Uzyskane środki, biorąc pod uwagę, że wszyscy muszą oszczędzać, a partie w szczególności, proponujemy skierować na wsparcie rolnictwa. Jestem przekonana, że ugrupowania polityczne związane z wsią, a walczące o jej interes, poprą wniosek Polskiego Bloku Ludowego. Nadszedł czas, by słowa wprowadzić w życie i by deklaracje składane polskiej wsi nie były tylko politycznymi gestami, lecz wymierną pomocą finansową. Dziękuję uprzejmie za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-46.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Duliasa występującego w imieniu Koła Poselskiego Polska Racja Stanu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#StanisławDulias">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Koła Poselskiego Polska Racja Stanu wobec ustawy budżetowej na rok 2004. Polska Racja Stanu uważa, że przygotowany projekt tegorocznego budżetu jest potwierdzeniem obecnego stanu polskiej gospodarki i możliwości osiągnięcia dochodów budżetowych odpowiednio do potrzeb wypełnienia funkcji państwa. Nie będziemy poddawać szczegółowej analizie samej wielkości dziury budżetowej, deficytu, bo to nie stanowi jeszcze pełnej oceny sytuacji, tak jak i wzrost PKB, a szczególnie dotyczące jego przewidywania, które nie mogą być miernikiem sukcesu czy porażki. Nie zgadzam się z jednym z moich przedmówców, który upraszcza sprawę, mówiąc, że 3,5% PKB to jest tak szalony rozwój polskiej gospodarki. Często, a może coraz częściej rząd próbuje odnosić się do wycinkowych i fragmentarycznych zagadnień sugerujących najczęściej poprawę sytuacji, zamiast przedstawiać problemy gospodarcze kompleksowo i na tle całej gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#StanisławDulias">Wysoka Izbo! Bogactwo państwa mierzy się bogactwem jego obywateli, a społeczeństwo polskie, niestety, jest coraz uboższe i to bez wizji i nadziei na poprawę, również jeśli chodzi o budżet na 2004 r. Jest to efekt przyjętej błędnej drogi dla Polski, błędnej albo świadomie wymanipulowanej i wyrachowanej polityki wobec Polski prowadzonej przez europejskich decydentów. Coraz bardziej można się o tym przekonać na podstawie tego, jak wyglądają kwoty budżetowych, a co czuje społeczeństwo, co ma w swoich kieszeniach i na stołach. Brak środków na służbę zdrowia, zbyt mało na pomoc dla najbiedniejszych, dla kolejarzy, Policji, na budowę dróg, na dopłaty dla rolników, na zalesienia, pomniejszone środki dla gmin i tak już zadłużonych, ograniczone środki na ochronę środowiska, na politykę regionalną, ubezpieczenia itd. W tym samym czasie przepuszczamy kolosalne pieniądze i trwonimy bezpowrotnie na prowadzoną restrukturyzację, prywatyzację, kwoty często potem sprzeniewierzane.</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#StanisławDulias">Program rozwoju kraju na najbliższe lata, co określa budżet, powinien być oparty o taki potencjał gospodarczy, który gwarantowałby prawidłowe wykorzystanie posiadanych obszarów na zabezpieczenie bytu zamieszkałego w nim społeczeństwa. Proponowany przez rząd plan rozwoju będzie skuteczny, jeżeli uwzględni powyższe zasady.</u>
          <u xml:id="u-48.3" who="#StanisławDulias">Koło Poselskie Polska Racja Stanu przyjmie zachowawcze stanowisko wobec tego projektu, traktując to jako realizację koncepcji rządu, za co rząd bezwzględnie bierze odpowiedzialność, przy równoczesnym wnioskowaniu konieczności sporządzenia nowej koncepcji gospodarki i podporządkowania jej zmian w budżecie na przełomie przyszłego roku. Jest to niezbędne w związku z potrzebą renegocjacji w wielu obszarach naszych uzgodnień i dyrektyw unijnych. Nie wstydźmy się, nie bójmy się, i tak jest już późno, a może być za późno.</u>
          <u xml:id="u-48.4" who="#StanisławDulias">Nikt dziś nie wątpi, że Polska znalazła się w sytuacji patowej, a zniewolenie gospodarcze uniemożliwia normalne funkcjonowanie gospodarki. Efektywność, protesty, dysproporcje między częścią bardzo bogatych a coraz bardziej powiększającą się rzeszą biedniejszego społeczeństwa potwierdzają to. Planowany deficyt budżetowy w wysokości 45,3 mld zł, największy z dotychczasowych, potwierdza pogarszający się stan polskiej gospodarki. Tak wysoki, kilkunastoprocentowy w stosunku do ubiegłego roku wzrost dziury budżetowej byłby jeszcze do przyjęcia, gdyby nie fakt, że kwota zwiększająca deficyt przeznaczona jest na pokrycie najpilniejszych potrzeb, tzw. gaszenie pożaru, zamiast na rozwój gospodarki. Ponadto w myśl założeń programów restrukturyzacyjnych mamy obniżyć poziom wydobycia czy produkcji przemysłowej, co spowoduje dalszy wzrost bezrobocia i jeszcze większą biedę. W rolnictwie natomiast brak środków na dopłaty bezpośrednie, względnie znaczne ich ograniczenie, będzie pogarszać sytuację rolników i potencjał produkcyjny. Kłania się tutaj zagadnienie samowystarczalności żywnościowej. Należy to odnieść do i tak dziś beznadziejnego stanu rolnictwa i braku możliwości zastąpienia go czym innym, np. zalesianiem, usługami czy rzemiosłem. Są to mrzonki i nierealne postulaty. Gospodarka jest w coraz gorszym stanie, a nierozwiązanych problemów przybywa. Kolejny raz pytam, dotychczas nie otrzymałem odpowiedzi, jak można rozwijać gospodarkę, obniżając równocześnie poziom wydobycia, produkcji, generalnie działalności efektywnej, tej, która przynosi pieniądze. Pieniędzy należy szukać w rozwoju gospodarczym, zwiększeniu potencjału produkcyjnego, wykorzystując do tego rezerwy, o których mówili moi przedmówcy, chroniąc równocześnie własny rynek.</u>
          <u xml:id="u-48.5" who="#StanisławDulias">Koło Poselskie Polska Racja Stanu uważa, że bezwzględną zasadą i koniecznością ma być to, aby w przyszłorocznym budżecie nie powiększać deficytu. Koło Poselskie Polska Racja Stanu wnioskuje o skierowanie projektu budżetu na 2004 r. do dalszego procedowania. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-48.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę... Pan poseł Stryjewski, tak? Została zgłoszona zmiana mówcy w imieniu Ruchu Katolicko-Narodowego.</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Antoniego Stryjewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#AntoniStanisławStryjewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Debatujemy po raz drugi nad budżetem na rok 2004 i mimo to, że Komisja Finansów Publicznych dokonała wielu zmian na wnioski innych komisji sejmowych, to jednak w swej istocie budżet państwa jest nie do przyjęcia.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#AntoniStanisławStryjewski">Trzeba zwrócić uwagę, że otoczenie prawno-finansowe ustawy budżetowej odciska złe piętno na samym budżecie. Obniżenie podatków CIT i PIT dla przedsiębiorców, bez żadnych zabezpieczeń dotyczących tego, że dochód uzyskany w ten sposób przez przedsiębiorców będzie wydatkowany na inwestycje prorozwojowe i zwiększające podaż miejsc pracy, obniżyło tak naprawdę dochody państwa. Za to rząd w tzw. planie Hausnera planuje zbilansować ten ubytek drastycznymi cięciami w sferze wydatków społecznych, co dotknie szerokich i dramatycznie zubożonych grup społecznych dalszym ich zubożeniem, jeszcze szerszą i głębszą marginalizacją.</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#AntoniStanisławStryjewski">Rząd i koalicja rządowa nie uporządkowały całej przestrzeni bankowości, począwszy od relacji między Sejmem i rządem z jednej strony, a Radą Polityki Pieniężnej oraz Narodowym Bankiem Polskim z drugiej. Dlatego w roku 2004 nadal będziemy mieli taką sytuację, że rząd będzie zadłużał państwo polskie na lichwiarskie procenty u obcych bankierów, którzy za naprawdę niewielkie pieniądze wykupili polskie banki wraz z ich aktywami, nieruchomościami i rynkiem usług, rynkiem klientów. Obce banki praktycznie nie finansują polskiej gospodarki. Wiedzą o tym polscy przedsiębiorcy, polskie zakłady pracy. Chętnie za to dają rządowi i Narodowemu Bankowi Polskiemu pieniądze na lichwę na sfinansowanie wadliwej polityki społeczno-gospodarczej rządu. Ponieważ i tego rządowi jest mało, w kolejnym roku podejmuje on decyzję wyprzedaży majątku. Nie mieliśmy rzetelnego uwłaszczenia obywateli, m.in. - warto tu przypomnieć - dzięki panu Kwaśniewskiemu, który jako prezydent zawetował ustawę uwłaszczeniową. Za to od początku tzw. transformacji wyprzedaje się majątek narodowy, głównie produkcyjny, rolno-spożywczy i bankowy. W zasobach skarbu państwa jest jeszcze majątek, ale nie wyrażamy zgody, by przejęli go do reszty obcy. Rząd tymczasem planuje sprzedać część udziałów w pozostałych bankach polskich, w zakładach związanych z produkcją i dystrybucją energii. Zamierza w 2004 r. sprywatyzować również zakłady kompleksu paliwowego i gazowego, zakłady chemii ciężkiej i farmaceutyczne.</u>
          <u xml:id="u-50.3" who="#AntoniStanisławStryjewski">Po co? By pokryć takie wydatki, jakich wymagają: już potrójna, rozdmuchana wprost administracja centralna: rządowa, prezydencka, ministerialna; wadliwa i równie rozbuchana administracja terenowa rządowa i samorządowa; tzw. koszty akcesji i udziały w Unii Europejskiej. Grube miliardy na zawsze utracone dla polskiej gospodarki i społeczeństwa. W ostatnich miesiącach wzrosły one nawet o ponad 2,5 mld zł. Liczne fundusze i agencje, liczne programy organizacji pozarządowych, które łaskawą ręką rządu marnują ciężki i trudny grosz polskiego podatnika, choćby na takie programy, jak propagowanie tolerancji wobec homoseksualistów.</u>
          <u xml:id="u-50.4" who="#AntoniStanisławStryjewski">Nie ma dość pieniędzy na inwestycje. W ogóle nie ma pomysłu na rozwój nowych zakładów produkcyjnych. Nie ma gospodarczej myśli twórczej, jaką mieli twórcy Rzeczypospolitej. Rząd Leszka Millera zwija COP, rząd Leszka Millera zwija kolej polską, rząd Leszka Millera zamyka polskie zakłady przemysłowe, polskie stocznie i polskie porty. Nie będzie więc pieniędzy na zwiększenie liczby badań naukowych, na polepszenie sytuacji oświaty i szkolnictwa wyższego. Od kilku lat postęp w tych dziedzinach odbywa się praktycznie na koszt biednych polskich rodzin, które finansują edukację swoich dzieci mimo ogromnej biedy. Przy okazji rodzi się pytanie, czy aby w ten sposób nie dochodzi do dodatkowego rabunku finansów narodu, bo przecież ta młodzież, wykształcona, utalentowana i rzutka ma być najlepszym towarem eksportowym, jaki rząd planuje oddać Unii Europejskiej. Nie będzie wystarczających pieniędzy na wyprzedzające finansowanie struktury publicznej: dróg, kolei, na bezpieczeństwo publiczne, oświatę, naukę, sądownictwo. A przecież właściwa struktura publiczna stwarza dopiero warunki dla rozwoju inwestycji gospodarczych sprzyjających powstawaniu miejsc pracy. I to dopiero umożliwia rozwój narodu i państwa, czyli pokonanie dystansu technologicznego i cywilizacyjnego, jaki nasz kraj dzieli już z pół światem, a nie tylko z Unią Europejską czy krajami z OECD.</u>
          <u xml:id="u-50.5" who="#AntoniStanisławStryjewski">Kapitalne znaczenie dla budżetu państwa i rozwoju gospodarczego ma prawidłowe ustawienie i finansowanie sfery socjalnej. Oszczędności, a właściwie drastyczne cięcia wydatków socjalnych tak naprawdę przyczynią się do straty budżetowej i zapaści gospodarczej, bowiem wygubią popyt na produkty krajowe ze strony najsłabszych, ale i najliczniejszych grup społecznych. Skutkiem tego będzie dalszy upadek produkcji krajowej - rolniczej i przemysłowej, upadek usług. Dlatego możemy powiedzieć, że budżet państwa na rok 2004 i plan wicepremiera Hausnera, ustawy okołobudżetowe, polityka integrowania Polski z Unią Europejską oraz uleganie dyktatowi międzynarodowych instytucji finansowych kontynuuje tę spiralę upadku narodu i państwa polskiego. Na to nie może być zgody. I takiej zgody Ruch Katolicko-Narodowy nie daje. Dlatego wnosimy o odrzucenie projektu ustawy budżetowej w całości podczas drugiego czytania.</u>
          <u xml:id="u-50.6" who="#AntoniStanisławStryjewski">Kończąc, chcę podkreślić, że takiej zgodzie na realizowanie polityki gospodarczej, której efektem jest budżet na rok 2004, najlepiej dają wyraz strajkujący pod Sejmem i w różnych rejonach kraju kolejarze i inne grupy społeczne, z którymi Ruch Katolicko-Narodowy się solidaryzuje i zarazem prosi o pomoc, byśmy wszyscy razem ratowali państwo polskie. Dziękuję pięknie.</u>
          <u xml:id="u-50.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#TomaszNałęcz">O zabranie głosu prosi pani minister Halina Wasilewska-Trenkner.</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#TomaszNałęcz">Bardzo proszę, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Ja tylko z jednym małym sprostowaniem. Jeżeli kraj w ciągu roku rozwija się w tempie 3,6% PKB, jednym z najszybszych, jakie są obecnie notowane na świecie, to przestańmy obrażać wszystkie autorytety ekonomiczne i zdrowy rozsądek i nie mówmy o tym, że kraj, który się rozwija w takim tempie, jest krajem pogrążonym w ruinie i zapadającym się w otchłań. Bo my jesteśmy na zupełnie innej trajektorii i chciałabym prosić, żebyśmy na to zechcieli, proszę państwa, zwracać uwagę. Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję pani minister.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Halina Nowinę Konopkę występującą w imieniu Porozumienia Polskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#HalinaNowinaKonopka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! W imieniu posłów Porozumienia Polskiego mam zaszczyt przedstawić parę uwag na temat ustawy budżetowej na 2004 r., ale zanim to uczynię, chciałabym odnieść się do słów, które przed chwilą padły z ust pani wiceminister Trenkner. Tak, 3% wzrost jest wzrostem pozytywnym, znaczącym, natomiast jest to szczególny rodzaj wzrostu. Jest to tzw. wzrost bezzatrudnieniowy, proszę państwa. Co to znaczy? To znaczy, że coś niby przyrasta w gospodarce, ale nie przyrastają miejsca pracy, w rezultacie jest to nic innego, tylko import bezrobocia. Chciałabym, żeby to utkwiło w pamięci wszystkich państwa posłów.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Na pewno nie utkwi.)</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#HalinaNowinaKonopka">Proszę państwa, pan poseł Jaskiernia wprawił mnie w nastrój wspomnień. Dlaczego? Wróciły fale wspomnień tego czasu, który określany jest: propaganda sukcesu. Ale wracając do rzeczy. Rzeczywiście Komisja Finansów się napracowała, pan przewodniczący rzetelnie pracował i towarzyszył nam w posiedzeniach. I wszystko byłoby dobrze, gdyby to nie była praca dokładnie jałowa i nic niewnosząca. Nic. Praca nad tym budżetem jest pracą nieprzynoszącą żadnych pozytywnych skutków. No, jest taki budżet. Jakiż to jest budżet? To jest ustawa incydentalna znowu, chociaż nie do końca. Czy to jest budżet przetrwania? Też mam pewne wątpliwości. Nie można tak powiedzieć. Dlaczego? Chciałabym zadać pytanie, może dostanę odpowiedź ze strony ministerstwa. Czy unikniemy w tym roku przekroczenia 60% zadłużenia w stosunku do PKB? Czy przekroczymy tylko 55%? Proszę państwa, 55% w tym roku, a my już jesteśmy na pewno na poziomie 44%. 55% w tym roku będzie owocowało tym, że budżet 2005 r. będzie musiał zmniejszyć swój deficyt budżetowy do poziomu obecnego roku, a więc o - i tu jest problem.</u>
          <u xml:id="u-54.3" who="#HalinaNowinaKonopka">W jaki sposób będziemy ten deficyt zmniejszać? Proszę państwa, dotyka nas permanentny kryzys finansów, systemowy deficyt. Systemowy, bo spowodowany zaprogramowaną utratą zdolności zbilansowania wydatków i wpływów budżetowych na skutek zdarzeń zewnętrznych, zawierania umów międzynarodowych. Kryzys finansów państwa to jest kryzys państwa. Jest to państwo gospodarczo dryfujące, jest to państwo niemające instrumentów wpływania na gospodarkę i bezradne wobec konieczności wypełniania swoich obowiązków w strefie społecznej. I z tym mamy w tej chwili do czynienia.</u>
          <u xml:id="u-54.4" who="#HalinaNowinaKonopka">Dysproporcja dochodów i wydatków, czyli ten nieszczęsny deficyt budżetowy. Dochody państwa to głównie daniny podatkowe. Czy da się zwiększyć dochody? Da się zwiększyć wtedy, kiedy się zwiększa podatki. Kiedy się zwiększa podatki? W dwóch wypadach - jeżeli następuje rzeczywisty wzrost gospodarczy i masa podatkowa jest większa, albo wtedy, kiedy się poszerza bazę podatkową przy braku wzrostu dochodów. I co? A my mamy właśnie do czynienia z usilnym rozszerzaniem bazy podatkowej i wzrost - przypominam - bezzatrudnieniowy. To jest ten dylemat. A ja pytam: ile się da jeszcze wycisnąć ze społeczeństwa? Jak daleko można rozszerzyć tę bazę podatkową, gdzie jest granica...</u>
          <u xml:id="u-54.5" who="#HalinaNowinaKonopka">Panie marszałku, jeszcze moment.</u>
          <u xml:id="u-54.6" who="#HalinaNowinaKonopka">....która określa poziom ściągalności danin podatkowych, której przekroczenie powoduje regres gospodarczy? Czy my się do tej granicy nie zbliżamy? Nasze nowe uregulowania podatkowe, tak dolegliwe dla społeczeństwa, mówię na przykład o VAT, o wzroście cen, który spowodowany będzie wzrostem VAT, o rozłożeniu się tego obciążenia na całe społeczeństwo, na te obszary biedy, na te 52% ludności Polski, która żyje na granicy minimum socjalnego - to oni będą ponosić te wszystkie koszty. Żadne poprawki, żadne przesunięcia w tę czy ową stronę nie poprawią ich doli. Gdzieś punktowo coś się załatwi, ale te wszystkie poprawki są guzik warte, za przeproszeniem. One generalnej sprawy nie załatwiają, nie załatwiają równowagi budżetu, zwiększenia dochodów. Jak się nie zwiększy dochodów, to trzeba zmniejszać wydatki. Ale nie da się, bo są zobowiązania międzynarodowe. Proszę państwa, my jesteśmy na minusie, jeżeli chodzi o Unię Europejską. I jak to jest? Dostajemy z Unii na wzmocnienie granicy zewnętrznej - 492 mln zł, kompensatę budżetową - 2107 mln zł, wydajemy na różne składki - 5833 mln, rezerwa celowa to coś, co jest rozproszone w ustawie budżetowej, co jest zupełnie nieokreślone, nie do uchwycenia, nie do dopytania się. Zwracałam się do ministerstwa z pytaniem, jakie są przewidziane w przyszłym roku wydatki czysto związane z wstąpieniem Polski do Unii, jakie są wydatki, które są współfinansowaniem. Ja rozumiem, że na posiedzeniu komisji pani minister nie była mi w stanie odpowiedzieć, z rękawa wytrzepać odpowiedzi, ale ja do dzisiaj nie dostałam tej odpowiedzi, a był już czas.</u>
          <u xml:id="u-54.7" who="#HalinaNowinaKonopka">Twierdzę, że celowo są rozproszone wydatki związane z naszą akcesją do Unii: rezerwa celowa - 3602 mln, współfinansowanie wojewódzkie - 515 mln. Efekt? Minus 7350 mln. To jest, proszę państwa, ta dziura, w którą wpadają wszystkie zwiększone dochody podatkowe. To jest to, co nam uniemożliwia w ogóle jakiekolwiek myślenie o wzroście. A więc co możemy robić? Możemy skubać społeczeństwo, możemy zaciągać dług, możemy zwiększać zadłużenie.</u>
          <u xml:id="u-54.8" who="#HalinaNowinaKonopka">Plan Hausnera to nie jest, proszę państwa, plan Hausnera - to jest plan ministra Kołodki. Proszę sobie przypomnieć, był czas, kiedy pan minister Kołodko powiedział: nie wiem, skąd wezmę pieniądze na finansowanie składki unijnej. Następnego dnia szefowa jego doradców pani Chojna-Duch powiedziała: nie ma problemu i wyliczyła listę, która prawie w całości pokrywa się z listą oszczędności pana ministra Hausnera, który wtedy mówił, że nie, absolutnie, on znajdzie inne sposoby na to. No i co? I wrócił do początku. A Bank Światowy ostrzega przed cięciami na siłę wydatków publicznych, bo to prowadzi, jak twierdzą, do wynaturzeń w dziedzinach gospodarczych i społecznych. A więc dokąd idziemy?</u>
          <u xml:id="u-54.9" who="#HalinaNowinaKonopka">Proszę państwa, ustalamy: dochodów nie da zwiększyć się tak długo, jak długo nie nastąpi rzeczywisty wzrost gospodarczy, a my prowadzimy w tej chwili politykę, którą można by porównać do produkcji popcornu, czyli coś dmuchamy, nadmuchujemy i ten wzrost gospodarczy zapowiadany to jest właśnie ten popcorn, który ofiarujemy naszemu społeczeństwu, żeby uwierzyło, że będzie mu lepiej. I dlatego, proszę państwa, twierdzę - już, panie marszałku, naprawdę kończę - że szczegółowe zajmowanie się tym budżetem jest zajęciem bezcelowym. Tak długo ono będzie bezcelowe, dopóki nie zatkamy tego głównego nurtu, którędy nam uciekają nasze finanse, tak długo, dopóki nie przestaniemy psuć sobie prawa, nie przestaniemy przeszkadzać naszym przedsiębiorcom, nie przestaniemy służyć obcym zamiast interesom Polski. Nie ma innego wyjścia, tylko trzeba zacząć myśleć w interesie gospodarki polskiej. Czy jest to możliwe? Oczywiście, tylko trzeba podjąć dosyć poważną decyzję polityczną, że przestajemy działać na rzecz obcych gospodarczych agend i agentur, a zaczynamy myśleć w interesie Polski. Tylko czy nam Unia Europejska na to pozwoli? Obawiam się, że nie. I tu jest dylemat. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-54.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Olszewskiego występującego w imieniu Koła Poselskiego Ruchu Odbudowy Polski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#JanOlszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Trzeba przyznać, że rząd, konstruując ten budżet, stał wobec bardzo trudnego zadania, można nawet powiedzieć: zadania właściwie nierozwiązywalnego. Bo z jednej strony konieczne jest wreszcie jakieś uporządkowanie zupełnie rozchwianych finansów publicznych, trzeba w jakiś sposób starać się załatać sławetną lukę budżetową, która prześladuje nas od szeregu lat, a z drugiej strony w roku 2004 są bardzo duże i oczywiste potrzeby budżetu związane z naszym wstąpieniem do Unii Europejskiej i z koniecznością poniesienia nakładów, które zabezpieczyłyby nas przed znalezieniem się w pozycji płatnika netto. W tych warunkach rzeczywiście byłoby uprawnione sięgnięcie do środków, nawet bardzo drastycznych. Rzecz w tym, że w tej sytuacji rząd - idąc zresztą szlakiem tradycji obowiązującej już co najmniej od roku 2001 - sięgnął do środków nadzwyczajnych uderzających przede wszystkim w najbiedniejsze i najsłabsze grupy społeczne. To jest kolejny rok, kiedy trudności budżetowe odczują przede wszystkim nauczyciele, niepełnosprawni, rodziny korzystające z funduszu alimentacyjnego itp. Powiadam, są sytuacje, kiedy żądanie takiej ofiary nawet od najbiedniejszych obywateli jest uzasadnione. Być może ta sytuacja, o której tu na początku mówiłem, takie żądania by uzasadniała, gdyby były spełnione dwa warunki: warunek pierwszy jest mianowicie taki, że nie można uzyskać zaspokojenia tych potrzeb z innych źródeł lub innymi sposobami. Po drugie, że co najmniej w równym stopniu do zapewnienia tych potrzeb budżetu przyczyniają się środowiska społecznie uprzywilejowane, o najlepszej pozycji materialnej. Żaden z tych dwóch warunków nie jest spełniony.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#JanOlszewski">Czy można było i czy należało sięgnąć do innych źródeł dochodu? Po pierwsze, takim źródłem, w moim przekonaniu, naprawdę rokującym ogromne możliwości są oszczędności w wydatkach aparatu państwowego. To jest sprawa oczywista. Już w końcowym okresie PRL-u powszechnie panowała nieomalże zgoda narodowa, że aparat państwowy był nadmiernie rozbudowany. A przecież dzisiaj, po 14 latach transformacji, ten aparat jest przeszło dwa razy liczniejszy. Czy zatem te 30 mln, które wygospodarowała Komisja Finansów Publicznych po wielotygodniowych zabiegach, to rzeczywiście jest wszystko, co można było uzyskać? To przecież po prostu żart. Ale żeby rzeczywiście można było sięgnąć do tego potencjalnego źródła, nie można ograniczać się do arytmetycznych, cząstkowych, marginalnych cięć, tylko trzeba dokonać przekształceń strukturalnych. Trzeba przede wszystkim powiedzieć wyraźnie, że nie tylko liczba powiatów jest oczywiście nadmierna, ale że ten szczebel samorządowy został w trakcie reformy administracji terenowej wprowadzony całkowicie bezzasadnie, że to jest właściwie zaplecze politycznej klienteli partii, a nie rzeczywisty samorząd obywatelski. Bo podstawą takiego samorządu są gminy, a powiaty w Polsce wyłącznie na tych gminach pasożytują.</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#JanOlszewski">Drugi problem, panie marszałku, to kwestia usytuowania i struktury zarządzania w województwach - dwa zupełnie różne właściwie dublujące się ośrodki władzy to urzędy wojewody i marszałka. Przecież z tym coś trzeba zrobić nie tylko ze względów finansowych. To jest także anarchizowanie sytuacji prawnej w państwie. Wreszcie Kancelaria Prezydenta dublująca podstawowe resorty rządowe. To tylko trzy pola zbędnych wydatków budżetu państwa, ale można ich wskazać więcej. Inne źródło - tak zwana szara strefa gospodarki działająca z zasady nielegalnie, ale czy zawsze nielegalnie? Ostatni raport Polskiej Izby Paliw Płynnych wskazuje, w oparciu zresztą o bardzo miarodajny raport renomowanej firmy audytorskiej, że straty skarbu państwa z tytułu różnych fałszerstw i przekrętów w tym sektorze, obliczone bardzo ostrożnie, sięgają półtora miliarda złotych.</u>
          <u xml:id="u-56.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Na pewno?)</u>
          <u xml:id="u-56.4" who="#JanOlszewski">No, można powiedzieć, że jest to działalność nielegalna, a więc ukryta, chociaż bardzo łatwa do wykrycia, jeżeli się chce ją wykryć. Ale przecież mamy także sytuację, o której mówił poseł Grabowski. To są te 3 mld złotych, które zarobiły banki w Polsce za zgodą rządu na finansach państwa. Wreszcie trzecie źródło, do którego powinniśmy właściwie sięgnąć nie tylko w imię potrzeb finansowych państwa, ale i w imię sprawiedliwości społecznej. To są uposażenia naszych menedżerów, a właściwie działaczy gospodarczych, używam tego słowa w takim tradycyjnym sensie, jak się mówiło w PRL, bo to przeważnie są ludzie kontynuujący nie tylko personalną ciągłość z tamtym układem, ale także ciągłość stylu. Sięgam tylko do wiadomości publicznie znanych. Otóż zarobki członków zarządu „Orlenu” wyniosły w ubiegłym roku (w tym roku będą prawdopodobnie większe) średnio 118 tys. miesięcznie. To jest wielokrotność uposażenia prezydenta i premiera Rzeczypospolitej, ale to wcale nie są w tej sferze zarobki szczególnie wysokie. Na przykład prezes banku Millennium zarabia miesięcznie 280 tys. To jest równowartość 20-letnich dochodów polskiego nauczyciela. Czy to jest sprawiedliwe? Czy z tym się można godzić? Czy tutaj specjalny podatek, choćby ten 50-procentowy, nie narzucałby się sam przez się? Ale powiedzmy to sobie wyraźnie: po te środki nikt nie chce sięgnąć, przede wszystkim nie chcą sięgnąć twórcy budżetu. W związku z tym rodzi się pytanie: Czy oni reprezentują istotnie interes państwa, interes Rzeczypospolitej? Czy raczej interes grupy biznesowo-politycznej, która na Rzeczypospolitej żeruje? Jeżeli w tych warunkach słyszy się, także na tej sali głosy, że te działania rządu, idące tylko w jednym kierunku, wyciśnięcia pieniędzy z tych najsłabszych, najbiedniejszych grup ludności, są nie tylko słuszne, ale przede wszystkim niedostatecznie radykalne, że tak trzeba trzymać, ale trzymać jeszcze mocniej, a to jest dzisiaj stanowisko nie tylko reprezentacji tzw. polskiego biznesu, ale przede wszystkim stanowisko niemal powszechne polskich mediów, to jak to należy nazwać?</u>
          <u xml:id="u-56.5" who="#JanOlszewski">Ja nie lubię mocnych słów, ale jeżeli mamy nazwać adekwatnie takie żądania, jeżeli to ma być nazwane po imieniu, to trzeba powiedzieć, że to jest po prostu bezwstyd i bezczelność. I za takim budżetem Koło Poselskie Ruchu Odbudowy Polski głosować nie będzie.</u>
          <u xml:id="u-56.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Steca występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#StanisławStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pan poseł Marcinkiewicz, przedstawiając exposé budżetowe w imieniu PiS, stwierdzał, jak można by budżet lepiej przygotować. Chciałem przypomnieć, że gdy pan poseł Marcinkiewicz był członkiem rządu, wówczas uchwalono słynne cztery reformy - niepoliczone, nieprzygotowane, skutkujące do dzisiejszego dnia poważnymi obciążeniami budżetowymi niespełniającymi swoich zadań. Również pan poseł Marcinkiewicz był posłem koalicji, gdy na 2001 r. przyjmowany był budżet, którego dochody były nierealne, wirtualne, gdy już w czerwcu 2001 r. budżet nie był w stanie się realizować i trzeba było dokonać dwóch korekt, aby zmniejszyć dochody o 18 mld i zwiększyć deficyt budżetowy. W związku z tym te nauki, jak robić dobry budżet trudno z tej strony pozyskiwać. Zdajemy sobie z tego sprawę, że budżet na rok 2004 jest bardzo trudnym budżetem z uwagi na dokonane korekty podatków dochodowych i na to, że pierwszy rok będziemy członkiem Unii Europejskiej i niektóre wydatki musimy do tych wymogów dostosować. Jednak budżet na 2004 r. ma zapewnić dalsze tempo wzrostu gospodarczego, obniżyć fiskalizm - bo muszę powiedzieć, że planowane dochody budżetowe w 2004 r. są o ponad 2 mld zł mniejsze niż planowane na 2003 r. - doprowadzić do dalszej decentralizacji finansów publicznych przez zwiększenie udziału samorządów w podatkach dochodowych; jest to ok. 7 mld zł. Ten budżet ma stworzyć możliwości wykorzystania wszystkich środków Unii Europejskiej, które zostały postawione do dyspozycji naszego kraju, aby nasz kraj nie był płatnikiem netto, tylko żeby te nadwyżki, które się zakłada, które zostały wynegocjowane w Kopenhadze, w pełni zrealizować.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#StanisławStec">Założony na 2004 r. 5-procentowy wzrost gospodarczy jest w pełni realny. Jeszcze rok temu dokładnie kwestionowano założenia 3,5-procentowego wzrostu, a wszystko wskazuje na to, że ten wskaźnik będzie przekroczony. Następuje stabilizacja konsumpcji i istotne pobudzenie popytu inwestycyjnego. Przez trzy kwartały 2003 r. nakłady na inwestycje wzrosły o 1,2% i to się działo głównie w trzecim kwartale bieżącego roku. Dalsze zwiększenie tempa wzrostu gospodarczego wymaga zwiększenia nakładów inwestycyjnych. Sprzyjać temu winny znaczące zmniejszenie obciążenia z tytułu podatków dochodowych dla podmiotów gospodarczych działających w naszym kraju oraz możliwości zasilania środkami Unii Europejskiej. Również widoczna poprawa sytuacji finansowej przedsiębiorstw będzie sprzyjać zwiększeniu nakładów inwestycyjnych. Ich łączny zysk w trzech kwartałach 2003 r. wynosi ponad 15 mld zł i był pięciokrotnie większy niż w roku ubiegłym.</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#StanisławStec">Wyrażam przekonanie, że zmiana zasad kwalifikowania kredytów, które banki winny tworzyć w ciężar rezerw, winna przyczynić się do zwiększenia dostępności do kredytowania inwestycji i działalności gospodarczej przez banki działające w naszym kraju, bo dotychczas według oceny Związku Banków Polskich stopień złego portfela wynosi 22% kredytów, a po zmianie zasad ich kwalifikowania, które będzie obowiązywało od 1 stycznia 2004 r., ten wskaźnik spadnie do 11%.</u>
          <u xml:id="u-58.3" who="#StanisławStec">Należy oczekiwać też, że nowa Rada Polityki Pieniężnej podejmuje decyzje w zakresie zrównania poziomu rezerw obowiązkowych dla banków z tytułu depozytów do poziomu obowiązującego w Unii Europejskiej. W Unii najwyższy poziom wynosi 2%, a u nas, mimo obniżki, jeszcze 3,5% depozytu. Zakładam, że Rada Polityki Pieniężnej dostosuje wysokość podstawowych stóp procentowych do aktualnego i przewidywanego poziomu inflacji. Udzielanie przez niektóre banki kredytów pomostowych na poziomie 12% na współfinansowanie przedsięwzięć, które mają promesę Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, na przykład na program SAPARD, jest moim zdaniem nieporozumieniem. 12% przy inflacji w granicach 1% jest to stopa naprawdę zawyżona, szczególnie w sytuacji, gdy 50% kredytu będzie zwrócone po zrealizowaniu przedsięwzięcia i refundacji ze środków Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-58.4" who="#StanisławStec">Uważam również, że nadzór bankowy winien się zająć działalnością niektórych tzw. parabanków. Jest taki fundusz pożyczkowy Privent, który proponuje szczególnie pożyczki przedświąteczne, a koszt ich uzyskania wynosi ponad 50%. Jest to zwykła lichwa i winien się tym zająć nadzór bankowy.</u>
          <u xml:id="u-58.5" who="#StanisławStec">Rok 2004 będzie trudny pod względem podatkowym. W wyniku obniżenia podatku dochodowego dla przedsiębiorców oraz zwiększenia udziału samorządów w podatkach wpływy na rok przyszły zmniejszają się o ponad 1 mld zł. Natomiast od 1 maja 2004 r. nastąpi zmiana poboru podatku od towarów i usług przy imporcie z krajów Unii Europejskiej. Ten podatek będzie już rozliczany w ramach deklaracji VAT-7 w następnym miesiącu, a nie będzie pobierany przy okazji pobrania cła. Inne będą również wpływy z cła.</u>
          <u xml:id="u-58.6" who="#StanisławStec">Dla realizacji zadań wynikających z założonych dochodów podatkowych niezbędna będzie poprawa sprawności działania służb skarbowych, który winny przeciwdziałać zjawiskom wyłudzania, szczególnie zwrotu VAT, oraz działalności tzw. firm słupów, które się specjalizują w obchodzeniu prawa podatkowego, czy firm, które zajmują się nielegalnym obrotem paliwami. Apeluję również do ministra finansów, aby doprowadzić do pełnej kontroli problemowej sieci handlowych, które systematycznie legitymują się stratami i nie płacą w związku z tym podatku dochodowego.</u>
          <u xml:id="u-58.7" who="#StanisławStec">Ważny dla unikania płatności podatku dochodowego od osób fizycznych jest ostatni wyrok NSA w sprawie limitu darowizn na cele kultu religijnego. NSA uznał, że od 1995 r. nie można na ten cel korzystać z bezlimitowego odliczenia. Okazuje się, że to w 1998 r., w sierpniu, minister finansów rozszerzył uprawnienia podatników w tym zakresie. Mam nadzieję, że ten wyrok NSA będzie rozesłany do izb i urzędów skarbowych.</u>
          <u xml:id="u-58.8" who="#StanisławStec">Na poziom wydatków na 2004 r. mają wpływ: potrzeba dostosowania administracji polskiej do wykorzystania środków unijnych, 6 mld składki do Unii Europejskiej, 3,5 mld zł na współfinansowanie przedsięwzięć, które będą dofinansowane ze środków Unii Europejskiej, podwyżka płac w budżetówce, waloryzacja rent i emerytur oraz podwyżka płac dla kadr wyższych uczelni. W czasie prac w Komisji Finansów Publicznych nad budżetem na rok 2004 dyskutowaliśmy nad 3-procentową podwyżką płac dla budżetówki przy określonym poziomie deficytu budżetowego oraz generalnym wzroście nakładów na administrację, biorąc równocześnie pod uwagę fakt, że zatrudnienie w budżetówce jest pewne i że nie ma problemu z bieżącymi wypłatami wynagrodzeń, w przeciwieństwie do zatrudnienia w firmach działających w sferze gospodarczej. Jednak z uwagi na ustalenia ze stroną społeczną w ramach Komisji Trójstronnej oraz wyraźne stanowisko rządu korekt nie dokonano. Podkreślenia wymaga fakt, że część dysponentów części budżetowych omawianych w Komisji Finansów Publicznych na wnioski o potrzebie oszczędnego gospodarowania środkami publicznymi proponowało oszczędności we własnym zakresie, natomiast do niektórych dysponentów problemy deficytu budżetowego oraz długu krajowego nie docierały, gdyż uważają oni swoją działalność za priorytetową i najważniejszą, oczywiście w ich subiektywnej ocenie.</u>
          <u xml:id="u-58.9" who="#StanisławStec">Zakładając realizację programu racjonalizacji wydatków budżetowych, nie można niektórych określać ustawowo w proporcji do produktu krajowego brutto. Przykładem tego jest rok 2004, gdzie zakłada się 5-procentowy wzrost PKB, a dochody praktycznie będą mniejsze niż w 2003 r., a więc aby sfinansować te wydatki w proporcji do produktu krajowego brutto, trzeba zwiększyć deficyt. W naszym kraju w 2003 r. wzrost gospodarczy jest realizowany głównie przez eksport, który przy zerowej stawce podatku od towarów i usług nie przynosi dodatkowych przychodów z tego podatku, nawet jeśli chodzi o zmniejszenie, bo wówczas wszystkie wydatki związane z podatkiem naliczonym są odliczane i zwracane przez urząd skarbowy. W związku z tym niezbędna jest zmiana ustaleń wiążących wydatki w proporcji do PKB na proporcje do dochodów budżetowych, gdyż tylko dochody są źródłem realizacji wydatków, a nie produkt krajowy brutto.</u>
          <u xml:id="u-58.10" who="#StanisławStec">Racjonalizacja wydatków budżetowych jest niezbędna nie tylko na etapie ustalania ich wysokości w ustawie budżetowej państwa, poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego, ale szczególnie na etapie ich realizacji. Jest też wymagana szczególna determinacja rządu, poszczególnych dysponentów wydatków publicznych, aby wydatki racjonalizować, również te już ustalone w ustawie, aby doprowadzić do niższego niż planowano deficytu budżetowego. Nadal wśród niektórych dysponentów budżetu panuje przekonanie, że gdy zbliża się koniec roku, to trzeba planowane środki wydać i wydaje je się często bez przeprowadzenia analizy, czy jest to konieczne.</u>
          <u xml:id="u-58.11" who="#StanisławStec">Komisja Finansów Publicznych zdecydowała się na symboliczne obniżenie deficytu o 200 mln zł. Jednak proces legislacyjny trwa. Mam nadzieję, że w czasie drugiego czytania będą dalsze propozycje związane z obniżeniem deficytu. Taką propozycję składam w imieniu pana posła Olewińskiego i własnym. Ponadto wierzę, że w realizacji deficyt będzie mniejszy, gdyż zakładam, że zgodnie z pismem z 3 lipca 2003 r. prezesa Narodowego Banku Polskiego, skierowanego do ministra finansów, Rada Polityki Pieniężnej zmieni zasady rachunkowości Narodowego Banku Polskiego i dostosuje je do wymogów wynikających z wytycznych Europejskiego Banku Centralnego z 5 grudnia 2002 r. w sprawie ram prawnych rachunkowości i sprawozdawczości finansowych w Europejskim Systemie Banków Centralnych. Z art. 11 wytycznych wynika, że zrealizowane zyski i straty zaliczane są do rachunków zysków i strat banku centralnego. Natomiast z art. 7 wynika, że przeszacowanie instrumentów walutowych, papierów wartościowych jest dokonywane kwartalnie po kursach i cenach rynkowych. Natomiast z opinii komisji badającej bilans Narodowego Banku Polskiego wynika, że NBP stosuje tzw. kurs historyczny waluty obcej przy rozwiązywaniu rezerwy rewaluacyjnej. W związku z tym wyrażam przekonanie, że badający bilans Narodowego Banku Polskiego za rok 2003 biegły rewident rozliczy stan rezerwy rewaluacyjnej, która aktualnie wynosi już ponad 31 mld zł, a część tej rezerwy zwiększy zysk Narodowego Banku Polskiego, a tym samym wpłatę do budżetu. Dziękuję za uwagę i przekazuję poprawki, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-58.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję za poprawki.</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Zbigniewa Chlebowskiego występującego w imieniu Klubu Poselskiego Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#ZbigniewChlebowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Podczas debaty nad projektem budżetu państwa na 2004 r. Platforma Obywatelska wykazała najpoważniejsze zarzuty i mankamenty omawianego wówczas budżetu. Przypomnę tylko, że chodziło o dramatycznie rosnący deficyt budżetowy, dług publiczny, strukturę wydatków, transfery unijne i niestety absurdalny wzrost wydatków na administrację publiczną, niemal o 20%. W trakcie prac w Komisji Finansów Publicznych posłowie Platformy Obywatelskiej zgłosili prawie 50 poprawek. Były to odpowiedzialne propozycje, nacechowane przede wszystkim troską o stan finansów publicznych. Ta troska została również wyrażona na spotkaniu naszego klubu z wicepremierem Hausnerem, kiedy rozmawialiśmy o pilnej potrzebie naprawy finansów publicznych.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#ZbigniewChlebowski">Platforma Obywatelska wyraziła pełną gotowość włączenia się w ten proces naprawy, stawiając jednak podstawowy warunek - cięcia wydatków publicznych muszą dotyczyć przede wszystkim administracji, funduszy, agencji, środków specjalnych, a reforma finansów publicznych musi się rozpocząć już w budżecie państwa na 2004 r.</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#ZbigniewChlebowski">Dzisiaj ponownie zgłaszamy poprawki, chcemy w ten sposób sprawdzić faktyczne intencje rządu. Najwięcej poprawek dotyczy próby zmniejszenia deficytu budżetowego. Jest kilkadziesiąt poprawek dotyczących funduszy i środków specjalnych. Budżety państwowych funduszy celowych zamykają się kwotą ponad 137 mld zł, z czego dotacje z budżetu państwa stanowią ok. 42 mld zł. Tutaj szukaliśmy oszczędności, przy czym należy powiedzieć o bardzo poważnych zagrożeniach dla projektu budżetu na 2004 r. Chodzi o budżety dwóch ważnych, a może najważniejszych funduszy: Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i Funduszu Pracy. Tylko w Funduszu Pracy na koniec 2004 r. będziemy mieli deficyt sięgający prawie 5 mld zł. Fundusz Pracy, żeby normalnie funkcjonować, musi na swoje potrzeby zaciągać kredyty komercyjne, a tylko odsetki, które w 2004 r. będzie musiał zapłacić, wyniosą ponad 200 mln zł. Podobnie wygląda sytuacja w Funduszu Ubezpieczeń Społecznych; tam również kilkanaście miliardów niedoboru. Zarzucaliśmy w pierwszym czytaniu, że w ten sposób rząd sztucznie ukrywa faktyczny deficyt budżetowy, a dzisiaj po raz kolejny wnosimy, apelujemy do ministra finansów o przygotowanie specjalnego programu naprawy, może strategii dotyczącej rozwiązania tego problemu oddłużenia zarówno Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, jak i Funduszu Pracy.</u>
          <u xml:id="u-60.3" who="#ZbigniewChlebowski">Zgadzam się z panem przewodniczącym Czerniawskim co do tego, że aby likwidować fundusze, agencje czy środki specjalne, trzeba najpierw przygotować projekty odpowiednich ustaw. Oczekujemy na takie ustawy. Dlatego poprawki Platformy Obywatelskiej nie były ani podczas prac w komisji, ani dzisiaj, podczas drugiego czytania, próbą całkowitej likwidacji środków specjalnych, ale raczej dotyczyły dosyć znacznych, istotnych ograniczeń. W budżecie państwa środków specjalnych jest 46, a ich przychody stanowią ponad 5 mld zł. Nasze wnioski zmierzały do tego, aby średnio ok. 40% przychodów tych środków stanowiły wpłaty do budżetu państwa. Bezskutecznie. Komisja odrzucała kolejne nasze poprawki. Protestowaliśmy; bo oprócz tak dużej ilości tych środków w budżecie państwa na 2004 r. mamy - jest to jeszcze większym absurdem - kolejne nowe środki specjalne.</u>
          <u xml:id="u-60.4" who="#ZbigniewChlebowski">Wyrażaliśmy również ogromne zdziwienie, że w tak trudnej sytuacji budżetu państwa powstają nowe zakłady budżetowe, gospodarstwa pomocnicze. Dzisiaj samych gospodarstw pomocniczych mamy 49, a zakładów budżetowych 27. I wydaje się to śmieszne; kiedy popatrzymy na wpłatę do budżetu z tych jednostek, która wynosi 3,5 mln zł, to rzeczywiście jest duże i wielkie zdziwienie.</u>
          <u xml:id="u-60.5" who="#ZbigniewChlebowski">Wzrost nakładów na administrację publiczną w 2004 r. ma wynieść prawie 20%. Setki nowych etatów, nowe samochody, inwestycje, remonty siedzib, być może konieczne wydatki. Ale w trudnej sytuacji budżetu państwa trzeba ograniczać przede wszystkim wydatki na administrację. Zgłaszaliśmy poprawki dotyczące zmniejszenia wydatków Kancelarii Sejmu, Senatu, prezydenta, premiera, budżetów wojewodów, szukając w ten sposób oszczędności. Niestety również bezskutecznie.</u>
          <u xml:id="u-60.6" who="#ZbigniewChlebowski">Dziś, w tak trudnej sytuacji, z jaką mamy do czynienia na kolei, zgłaszaliśmy i nadal zgłaszamy w drugim czytaniu sensowną poprawkę dotyczącą przewozów pasażerskich. Uważamy, że system finansowania przewozów regionalnych w dotychczasowej formule był skuteczniejszy i zyskał akceptację zarówno samorządów, jak i związków zawodowych. Przypomnę, że środki rozdzielane były według przemyślanego algorytmu. Teraz mamy kłopot, dlatego że w ustawie o finansach jednostek samorządu terytorialnego zlikwidowaliśmy dotacje z budżetu państwa na przewozy regionalne, zwiększając wpływy samorządów z podatku PIT i CIT. Niestety w tak trudnej sytuacji, w jakiej znajdują się samorządy wojewódzkie, mamy poważne obawy, czy rzeczywiście przewozy regionalne będą dotowane w oczekiwanej formie.</u>
          <u xml:id="u-60.7" who="#ZbigniewChlebowski">Zwracaliśmy i nadal zwracamy uwagę, że w budżecie państwa na 2003 r. źle są skonstruowane naszym zdaniem transfery unijne. Mamy poważne obawy, czy przy takich założeniach budżetowych będziemy w stanie skutecznie i efektywnie wykorzystywać środki z Unii Europejskiej. Wprawdzie jest przewidziana m.in. rezerwa na prefinansowanie projektów realizowanych ze środków Unii Europejskiej, ale ciągle nie znamy zasad ani reguł jej podziału. Sygnalizujemy również, że jeżeli nie dokonamy pilnych zmian w ustawie o finansach publicznych, zmiany, które pozwolą samorządom w pełni wykorzystać środki z Unii Europejskiej, to rzeczywiście efektywności wykorzystania tych środków absolutnie nie będzie.</u>
          <u xml:id="u-60.8" who="#ZbigniewChlebowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Platforma Obywatelska w drugim czytaniu budżetu na 2004 r. ponownie przedkłada poprawki. Są to poprawki przede wszystkim obniżające koszty administracji publicznej, poprawki, które mają na celu obniżenie deficytu budżetowego o ponad 2,7 mld zł. Chcemy również przywrócenia 9,5 mln zł do budżetu Instytutu Pamięci Narodowej oraz wsparcia regionalnych przewozów pasażerskich kwotą ponad 500 mln zł. Ponadto Platforma Obywatelska przygotowała 62 poprawki, których celem jest likwidacja w 2004 r. dodatkowego wynagrodzenia osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe, tzw. erki; dotyczy to m.in. parlamentarzystów, ministrów, wojewodów. Apeluję i proszę panią minister finansów o przygotowanie wyliczenia, ile w poszczególnych częściach budżetowych wynoszą wydatki na wypłatę 13. pensji. W naszych poprawkach przyjęliśmy pewne szacunki, które być może będą się różnić od wyliczeń ministerstwa finansów, dlatego jestem skłonny w trakcie posiedzenia komisji nanieść stosowne autopoprawki.</u>
          <u xml:id="u-60.9" who="#ZbigniewChlebowski">Biorąc pod uwagę przedstawione tak duże budżety państwowych funduszy celowych, środków specjalnych, zakładów budżetowych czy gospodarstw pomocniczych, uważamy, że w ramach właśnie tych środków budżetowych drzemią wielomiliardowe rezerwy finansowe. Mamy pomysły, panie pośle Stec, na obniżenie deficytu budżetowego. Chcemy zmniejszyć o 700 mln zł wydatki z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, przeznaczone, podkreślam, na wzrost wydatków administracyjnych. Chcemy również zmniejszenia dotacji dla Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego - o 500 mln zł; chcemy wpłaty do budżetu z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej - o 300 mln; chcemy wpłaty ze środka specjalnego w części 19: Budżet, finanse publiczne - „zaledwie” o 300 mln zł; chcemy także wpłaty do budżetu ze środka specjalnego w części 36: Skarb państwa - o 300 mln zł. Chcemy również zwiększenia dochodów budżetu państwa z tytułu wpłat ze środków specjalnych, które będą na stanie środków obrotowych na koniec 2003 r. Jest to również poważna suma, mianowicie 285 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-60.10" who="#ZbigniewChlebowski">Chcąc zaoszczędzić 160 mln zł, proponujemy poprawki zmierzające do zmniejszenia wydatków wojewodów poprzez redukcję wydatków bieżących średnio o 10%. Chcemy również wpłaty do budżetu ze środka specjalnego w części 39: Transport w wysokości 50 mln zł. Pamiętamy kontrolę NIK i nieprawidłowości stwierdzone w tej części - mam na myśli zakupy finansowane m.in. z tego środka i zbędne, niestety, wydatki inwestycyjne.</u>
          <u xml:id="u-60.11" who="#ZbigniewChlebowski">Chcemy wpłaty do budżetu z Wojskowej Agencji Mieszkaniowej, 50 mln zł. Po raz kolejny także apelujemy do partii politycznych o to, żeby wyrzekły się pieniędzy, jeżeli nie w całości, to przynajmniej części. Chcemy zmniejszenia dotacji dla partii politycznych w 2004 r., przynajmniej o około 40 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-60.12" who="#ZbigniewChlebowski">Chcemy również zmniejszenia wydatków majątkowych na KNUiFE. Przypomnę, że gdy likwidowaliśmy dwie instytucje, było założenie, iż ta jedna, która dzisiaj zajmuje się nadzorem, ma być tańsza. Niestety, jak się okazuje, jest o wiele droższa. Chcemy również... Wskazujemy przeznaczenie 500 mln zł ze środka specjalnego w części 36: Skarb państwa, miałoby to być dofinansowanie regionalnych przewozów pasażerskich.</u>
          <u xml:id="u-60.13" who="#ZbigniewChlebowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Debatując nad budżetem państwa, zawsze warto pokazywać, że to, co mówimy, musi być zbieżne z ustawą o finansach publicznych. Dzisiaj, niestety, wciąż bazujemy na poprzednim, nie do końca dobrym projekcie tej ustawy. Przypomnę, że Platforma Obywatelska już w marcu zgłosiła własny projekt ustawy o finansach publicznych i ubolewamy, że pracujemy wciąż na dotychczasowym. Przyjęcie naszego projektu jest niezbędne, bo wprowadza on ważne i istotne elementy, konieczne do naprawy finansów publicznych: skonsolidowany budżet, likwidację środków funduszy specjalnych, audyt zewnętrzny, zmiany korzystne dla samorządów, żeby skuteczniej mogły pozyskiwać pieniądze z Unii Europejskiej - to tylko niektóre propozycje.</u>
          <u xml:id="u-60.14" who="#ZbigniewChlebowski">Apelujemy do rządu o wyrażenie stanowiska w sprawie projektu Platformy Obywatelskiej. Apeluję również do pana przewodniczącego Komisji Finansów Publicznych, żeby komisja w trybie pilnym rozpoczęła prace nad naszym projektem ustawy.</u>
          <u xml:id="u-60.15" who="#ZbigniewChlebowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W projekcie budżetu państwa na 2004 r. widoczne są ogromne zagrożenia, ale jednocześnie musi on dla nas stanowić wyzwanie w związku z koniecznością uzdrowienia finansów publicznych poprzez daleko idące działania naprawcze.</u>
          <u xml:id="u-60.16" who="#ZbigniewChlebowski">Praktyka parlamentarna po raz kolejny pokazała, że na etapie prac w Komisji Finansów Publicznych możliwe są tylko i wyłącznie oszczędności natury symbolicznej. Faktyczna naprawa finansów publicznych musi rozpocząć się natychmiast, właśnie teraz, gdy mamy do czynienia z ożywieniem gospodarczym i ze wzrostem Produktu Krajowego Brutto. Właśnie teraz i dlatego teraz. Gorąco zachęcamy rząd, zachęcamy ministra finansów do rozpoczęcia faktycznej reformy finansów publicznych.</u>
          <u xml:id="u-60.17" who="#ZbigniewChlebowski">Jednocześnie wnosimy o przyjęcie zgłoszonych poprawek przez nas, uzależniając od tego nasze ostateczne poparcie dla budżetu państwa na 2004 r. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję za poprawki.</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Marię Nowak występującą w imieniu Klubu Parlamentarnego prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#MariaNowak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pan poseł Marcinkiewicz, występując w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość, przedstawił naszą ocenę projektu budżetu na 2004 r. przedłożonego Wysokiej Izbie przez rząd. Ocena tego budżetu wystawiona przez Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość jest negatywna.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#MariaNowak">Pan poseł Marcinkiewicz przedstawił także główne tezy, które zrealizowałby PiS, gdyby to właśnie ten klub konstruował projekt budżetu. I tu mam pewną uwagę do wypowiedzi pana posła Steca, którego już, niestety, nie widzę na sali. Mimo to wypowiem tę uwagę.</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#MariaNowak">Otóż mówimy dzisiaj o projekcie budżetu na rok 2004, więc myślę, że ciągłe wracanie do tego, co było, nie ma sensu, a żadnych uwag krytycznych odnośnie do projektu przedstawionego przez pana Marcinkiewicza, czyli projektu, który zrealizowałby PiS, gdyby konstruował ten budżet, nie usłyszałam. Powiem zatem posłom SLD tylko tak: nie wstyd korzystać z dobrych pomysłów. Jeżeli pomysły przedstawione przez PiS są dobre, radzimy z nich skorzystać, bo nie było do nich krytycznych uwag.</u>
          <u xml:id="u-62.3" who="#MariaNowak">W ciągu tych kilku minut, które mi pozostały, postaram się zwrócić uwagę na sprawy, które PiS uważa za bardzo ważne i co do których, jako odpowiedzialna za losy naszej ojczyzny opozycja, będziemy zgłaszali poprawki.</u>
          <u xml:id="u-62.4" who="#MariaNowak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Po pierwsze, jesteśmy przeciwni poprawce zgłoszonej przez posłów SLD, a zaopiniowanej pozytywnie przez Komisję Finansów Publicznych, także dzięki głosom posłów koalicji rządowej - chodzi o ograniczenie środków budżetowych na IPN o około 10%. Otóż środki te od momentu objęcia rządów przez koalicję rządową SLD-UP co roku maleją, a zwłaszcza ograniczane są wydatki inwestycyjne w tym obszarze. Obecnie oddział IPN w Katowicach rozpoczął budowę magazynów archiwalnych. Do tej pory brak właściwego magazynu znacznie utrudniał prace temu oddziałowi i zmuszał do korzystania z gościnności archiwum państwowego, które też ma swoje potrzeby. Archiwum państwowe już sygnalizuje, że gościnność ta nie może trwać zbyt długo. 14 tys. metrów bieżących akt tego oddziału musi być przechowywane we właściwych warunkach, a w przypadku przyjęcia tej poprawki budowa magazynu będzie musiała być przerwana. Wierzę, że Wysoka Izba nie podejmie takiej decyzji i nie weźmie na siebie takiej odpowiedzialności.</u>
          <u xml:id="u-62.5" who="#MariaNowak">Po drugie, Klub Parlamentarny PiS nie będzie popierał poprawki zmierzającej do zmniejszenia środków na pomoc Polakom na Wschodzie. W projekcie budżetu przedstawionym przez rząd przeznaczono na to zadanie 50 mln zł, co stanowi około 50% potrzebnych środków. Zgłoszona i przyjęta przez komisję finansów poprawka jeszcze ogranicza te środki. Panie marszałku, panie i panowie posłowie, naszym moralnym i politycznym obowiązkiem jest wspieranie naszych rodaków, którzy żyją poza wschodnią granicą, i to nie z własnej i nieprzymuszonej woli, i udzielanie im pomocy.</u>
          <u xml:id="u-62.6" who="#MariaNowak">Jeszcze tylko jedna uwaga, panie marszałku, i już kończę.</u>
          <u xml:id="u-62.7" who="#MariaNowak">Otóż Klub Parlamentarny PiS poza tym, że zgłasza wiele poprawek zmierzających do zmniejszenia nakładów budżetowych, i to głównie w administracji i w zakresie środków specjalnych, zgłasza także poprawki mające na celu zwiększenie środków na kulturę, oświatę i na inwestycje w szkołach wyższych.</u>
          <u xml:id="u-62.8" who="#MariaNowak">W projekcie budżetu są większe środki w dziale: Szkoły wyższe, ale zwiększenie to zostało wymuszone realizacją kolejnego etapu regulacji płac, zgodnie z przyjętą ustawą. Jednak sytuacja w zakresie wyposażenia wyższych uczelni i inwestycji jest tragiczna. Aparatura badawcza i dydaktyczna jest przestarzała, często się psuje, a usunięcie awarii przekracza możliwości uczelni. Wyposażenie komputerowe na wyższych uczelniach jest niejednokrotnie gorsze niż w gimnazjach i szkołach średnich. Jak w tej sytuacji szkoły wyższe mają konkurować z uczelniami Unii Europejskiej? Rozwój gospodarki, która w przyszłości zaowocuje wpływami do budżetu, nie nastąpi, jeżeli tak karygodnie będziemy zaniedbywać naukę i oświatę.</u>
          <u xml:id="u-62.9" who="#MariaNowak">Rząd szczyci się tym, że wzrasta PKB w Polsce. To dlaczego budżet przeznaczony na edukację w stosunku do roku 2003 obniżył się o 0,14%, do poziomu 3,9% PKB? Jest to jeden z najgorszych wskaźników w ciągu ostatnich lat, co oznacza, że edukacja nie korzysta ze wzrostu gospodarczego. Stąd moje ostatnie pytanie do rządu: Jak to się ma do obietnic wyborczych SLD, że nakłady na edukację wzrosną do poziomu 5% PKB? I nie jest to bynajmniej pytanie retoryczne, na odpowiedź czekają nauczyciele, uczniowie, ich rodzice, a także samorządy, które są organami prowadzącymi szkół. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-62.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Zygmunta Wrzodaka występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#ZygmuntWrzodak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam malutko czasu, ponieważ pan poseł Dariusz Grabowski w imieniu Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin przedstawił całą konstrukcję budżetu, który z naszej strony bezwzględnie podlega totalnej krytyce. Ja tylko skupię się na kilku propozycjach wniesienia poprawek do budżetu.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#ZygmuntWrzodak">Pierwszą zasadniczą poprawką, którą chciałbym zgłosić, jest propozycja zmniejszenia finansowania Kancelarii Prezydenta RP w dziale 751 w części 1, ponieważ tak naprawdę ta kancelaria jest rozrośnięta, zatrudnia ponad 600 osób. Chcę tylko porównać, że przed wojną pan prezydent Mościcki miał dużo większy zakres obowiązków, a miał bodajże 44 zatrudnione osoby. Pan prezydent Kwaśniewski zatrudnia ponad 600 i niech zobaczy, jak łatwo jest - jeśli popiera się różne programy liberalne, czy to, powiedzmy, pana Hausnera, czy wcześniej pana Balcerowicz - zwalniać pracowników ze swojej kancelarii. Myślę, że pan prezydent również powinien zmniejszyć swoje nakłady na kancelarię, ponieważ zachodzi też podejrzenie, że to będzie budżet wyborczy dla pani Jolanty Kwaśniewskiej, która w ramach promocji może też korzystać z tych funduszy. Z tym się absolutnie nie zgadzamy i proponujemy, aby te pieniądze, ok. 50 mln zł, przeznaczyć na kulturę i ochronę dziedzictwa narodowego.</u>
          <u xml:id="u-64.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-64.3" who="#ZygmuntWrzodak">Wszędzie są cięcia, zaciskanie pasa, więc również Kancelaria Sejmu powinna zmniejszyć wydatki - proponuję, aby o ok. 58 mln zł. Myślę, że te inwestycje, które są prowadzone obecnie i które będą prowadzone podczas przerwy letniej, moim zdaniem nieudane, czyli drzewko i klimatyzacja tutaj czy na zewnątrz budynku, też trzeba ograniczyć, podobnie jak wydatki osobowe. Kancelaria Senatu naszym i moim zdaniem też ma za dużo pieniędzy, może zmniejszyć wydatki o 20 mln zł. Nie potrzeba wydawać dodatkowych paru groszy na biura poselskie. Mój klub uważa również, że z diety też można zrezygnować. Tak więc oszczędności można szukać. Proponujemy, aby przeznaczyć te pieniądze na oświatę i wychowanie, jak również na Instytut Pamięci Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-64.4" who="#ZygmuntWrzodak">Rzecznik praw obywatelskich. Uważamy, że ocena pracy pana rzecznika praw obywatelskich jest niedostateczna, ma dość dużą kwotę, i proponujemy, aby część jego wydatków, ok. 10 mln zł, przeznaczyć na promocję turystyki polskiej.</u>
          <u xml:id="u-64.5" who="#ZygmuntWrzodak">Środki dla administracji publicznej proponujemy zmniejszyć o 31 mln zł i przeznaczyć na kulturę fizyczną i sport, jak również na dofinansowanie w troszkę większym stopniu biednych, bezdomnych Polaków.</u>
          <u xml:id="u-64.6" who="#ZygmuntWrzodak">Budżet, finanse publiczne i instytucje finansowe w dziale: Administracja publiczna. Jest po prostu potężnie rozdmuchane wydatkowanie tych środków, a nie ma dofinansowania na przewozy regionalne. Proponujemy, aby zmniejszyć te wydatki o 344 mln zł i przeznaczyć na finansowanie przewozów regionalnych.</u>
          <u xml:id="u-64.7" who="#ZygmuntWrzodak">Tak samo Urząd Komitetu Integracji Europejskiej. Panie marszałku, Wysoka Izbo, myślę, że każdy zdrowo myślący Polak zadaje sobie pytanie, po co ten urząd integracji z Unią Europejską, kiedy już propaganda się skończyła. Nie wiadomo, co dokładnie pracownicy tam robią, praktycznie w każdej instytucji państwowej również jest integracja z Unią Europejską, jakieś kwoty, środki są na to przeznaczane. Myślę, że ten urząd powinien być całkowicie zlikwidowany. Proponujemy, aby 50 mln przeznaczyć na promocję polskiego eksportu, zostawić pieniądze tylko na odprawę dla tych pracowników, żeby zmienili sobie pracę.</u>
          <u xml:id="u-64.8" who="#ZygmuntWrzodak">Proszę Państwa! Moja ostatnia, chyba najważniejsza i na pewno kontrowersyjna poprawka dotyczy m.in. przeznaczenia pieniędzy na składkę do Unii Europejskiej. Mamy zapłacić do kasy w Brukseli 5833 mln zł, blisko 6 mld zł i nikt nie wie, czy te pieniądze odzyskamy, bo również wypowiedzi premierów niektórych państw Unii Europejskiej świadczy o tym, że będą nam bezwzględnie przykręcać śrubkę, a więc tych pieniędzy możemy praktycznie nie obejrzeć, wpłacimy składkę, a nic z tego tytułu możemy nie mieć. W związku z tym składam również poprawkę polegającą na tym, aby nie wpłacać składki na rzecz Unii Europejskiej, ponieważ ważniejsze są wydatki na drogi publiczne, na rolnictwo, na zdrowie, na obronę narodową, jak również na ZUS i na aktywizację zawodową Polaków. To są poprawki, które panu marszałkowi przekazuję. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-64.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi, dziękuję za poprawki.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Gabriela Janowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#GabrielJanowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Myślę, że Polacy, którzy przysłuchują się tej debacie czy ją oglądają, odnoszą bardzo złe wrażenie. Myślę, że ta debata może działać na nich nawet przygnębiająco, bo oto grupa rządząca, koalicja rządząca, która zapowiadała 2 lata temu, że tak zdecydowanie odmieni los Polaków, że da szanse wszystkim, od dziecka do starca, na godne życie, ta koalicja przedstawia dzisiaj w drugim czytaniu budżet, który jest zaprzeczeniem tych nadziei, tych oczekiwań.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#GabrielJanowski">Mój niepokój osobiście pogłębia się jeszcze tym bardziej, że opozycja, która aspiruje do władzy, która już przebiera nogami, też nie przedstawia koncepcji rozwoju państwa na początku XXI wieku. Ta opozycja nadal tkwi w takim doktrynalnym rozumieniu rozwoju gospodarki, który sprowadzał się do tego, wielkim cieniem kładąc się na naszych dziejach, że podstawą dobrobytu będzie, po pierwsze, prywatyzacja i po drugie, wstąpienie do Unii.</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#GabrielJanowski">Jakie skutki przyniosła prywatyzacja, nie muszą mówić. Ja nie jestem jej przeciwny, bo rzeczywiście prywatyzacja powinna służyć upowszechnieniu własności wśród Polaków i wykształceniu pewnych cech, które wiążą się z posiadaniem, bo to jest odpowiedzialność. Niestety prywatyzacja doprowadziła do wyzucia Polaków z własności, do zamknięcia najprzedniejszych konkurencyjnych dziedzin polskiej wytwórczości, do bezprzykładnego wzrostu bezrobocia. Więcej - ta prywatyzacja od samego początku miała służyć również celom budżetowym. To było według mnie największe przestępstwo, bo prywatyzacja nie powinna dotyczyć tego obszaru, ona winna służyć rzeczywistej modernizacji polskiej gospodarki i rozwojowi. Ale już doktrynalnie założono, że co roku będziemy tyle sprzedawali, ile tylko się da, i niech to będzie na łatanie budżetu. Kuriozalne było, pamiętam, wystąpienie ostatniego ministra finansów z Unii Wolności pana Balcerowicza, który wrzucił nam, że tak powiem, w ostatnim momencie 26 mld zł z prywatyzacji na łatanie budżetu. Toż to była zbrodnia. Niestety nadal obowiązuje niejako to samo myślenie. A przedstawione tu propozycje poprawek, takich czy innych zmian tych funduszów są w moim przekonaniu, proszę państwa, po prostu bardzo płytkie. One nie będą służyć rzeczywistemu rozwojowi, to jest po prostu mydlenie oczu, że oto 220 mln znaleźliśmy na pomoc socjalną. Ale nikt w tym momencie nie zadał sobie pytania: Ile miliardów - mówię: miliardów - tracimy na skutek transferów pieniężnych, głównie do zagranicznych firm, tzn. do tzw. firm matek, jak również do polskich udziałowców i akcjonariuszy? Te pieniądze nie idą do polskiego budżetu, nie służą polskiej gospodarce, tylko są wyprowadzane z Polski. Pytam się: Panie ministrze, co robią izby skarbowe, żeby ukrócić ten proceder? Czy to jest normalne, że ponad 60% firm zagranicznych, głównie handlowych, wykazuje tzw. ujemną rentowność? Pytam się: To co, kapitaliści tu przyszli uprawiać dobroczynność? To jest dla mnie ewidentnym przykładem właśnie tych rozmaitych transferów, rozmaitych nielegalnych kombinacji. I my jesteśmy wobec tego zupełnie bezczynni. To jest dla mnie przerażające - że gdzieś szuka się milionów, złotówkę niejako na dwie, trzy strony obraca, a pozwala się na olbrzymie transfery zagraniczne. I to są rzeczy udokumentowane naukowo i choćby wskazane przez Najwyższą Izbę Kontroli w jej raporcie z 13 listopada br.</u>
          <u xml:id="u-66.3" who="#GabrielJanowski">Proszę Państwa! Drugie olbrzymie źródło, powiedziałbym, zamrożone, które mogłoby przyczynić się do rozwoju polskiej gospodarki, to są oszczędności z tytułu składek emerytalnych. Przecież to one właśnie, miast służyć rozwojowi gospodarki, są zamrożone, to one rozkładają, powiem wprost, polską gospodarkę, bo nie są czynne. Więcej, jak państwo wiecie, tzw. kraje - te stare - Unii Europejskiej już sobie, że tak powiem, te pieniądze upatrzyły i poprzez odpowiednią presję, działania itd. chcą włączyć je w tzw. wolny obieg kapitałowy - czyli Polskę do końca wydrenować. I co robi rząd? A rząd jest bezczynny. Rząd, pan Jaskiernia chwali się, że znalazł 220 mln zł dla potrzeb socjalnych. No, proszę państwa, gdzie tutaj są jakieś proporcje? Proporcją, mocium panie, miej na uwadze, a nie mydl oczy opinii publicznej. I to jest mój niepokój, że tu, w tej debacie, nie chwyta się prawdziwie byka za rogi, tylko się tak chodzi wokół problemu, markując jakąś robotę, jakieś rozwiązania, które faktycznie rozwiązaniami nie są.</u>
          <u xml:id="u-66.4" who="#GabrielJanowski">Dlatego, szanowni państwo, uważam, że dzisiaj, jeżeli Polska chce rzeczywiście wydźwignąć się i stanowić sama o sobie, to, po pierwsze, nie może liczyć na żadną zdecydowaną i znaczącą pomoc z Unii Europejskiej. Tak jest, to jest po prostu dla nas wielka pułapka, bo nie dość, że musimy te pieniądze tam jako składkę zanieść, to jeszcze musimy słuchać dyrektyw, według których musimy te pieniądze wydawać. I oni nie są zainteresowani - mówiłem tu po wielekroć - rozwojem tych dziedzin, gdzie bylibyśmy konkurencyjni i coś znaczyli, tylko będą wskazywać te dziedziny, które dla nich będą przynosić pożytki.</u>
          <u xml:id="u-66.5" who="#GabrielJanowski">Dlatego - panie marszałku, jeszcze półtorej minuty - jeżeli chcemy rzeczywiście kraj wydźwignąć, to nie może być takiego doktrynalnego podejścia, jak tu zaprezentował pan poseł Zagórny, że oto my, Platforma, znaleźliśmy 2,5 mln zł oszczędności i te pieniądze chcemy przeznaczyć na redukcję deficytu budżetowego. To, że panowie znaleźliście 2,5 mld, to jest bardzo dobrze, ale te 2,5 mld winno być wpuszczone w gospodarkę, bo te 2,5 mld za rok, za dwa, za pięć przyniesie po trzykroć i czterykroć więcej. I to jest podejście gospodarskie. A wy nadal doktrynalnie patrzycie na gospodarkę. Pan Zagórny powiedział: ekonomia opiera się na arytmetyce. Nie, proszę pana, to księgowość się na arytmetyce opiera, nie ekonomia. To właśnie ten błąd, który popełniono na początku, usiłując niejako równoważyć budżet. Deficyt budżetowy czy zadłużenie publiczne same w sobie nie są złem, tylko mają służyć rzeczywiście celom rozwojowym. Proszę o wskazanie mi tych miliardów, które przyczyniają się rzeczywiście do rozwoju Polski. Tych miliardów w tym budżecie, a w wykonaniu Platformy i innych - nie widać. I to jest ten błąd, który ciąży nad przemianami w Polsce, błąd doktryny, powiem wprost - pana Balcerowicza, Banku Światowego i innych instytucji międzynarodowych, których celem nie jest rozwój rodzimej wytwórczości, tylko tworzenie wielkich rynków zbytu dla koncernów i grup finansowych możnych tego świata. Dlatego musimy się otrząsnąć z takiego stanu rzeczy i powiedzieć „dość” takiej polityce. Dość po trzykroć i po dziesięciokroć. Wierzę, że Polacy zorganizują się i to zdecydowane „nie” powiedzą rządzącym i tym, którzy już nogami przebierają, spiesząc się do rządzenia. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-66.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Marka Olewińskiego, występującego w imieniu Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#MarekOlewiński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#MarekOlewiński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W swoim dzisiejszym wystąpieniu przewodniczący Komisji Finansów Publicznych pan poseł Mieczysław Czerniawski poinformował Wysoką Izbę o wynikach prac Komisji Finansów Publicznych nad projektem ustawy budżetowej na przyszły rok. W sumie w wyniku dokonanych oszczędności w wydatkach oraz zwiększenia dochodów uzyskaliśmy ponad 731 mln zł, z czego 200 mln przeznaczyliśmy na zmniejszenie deficytu budżetowego, pozostałe środki na inne cele, szczegółowo wymienione w wystąpieniu pana przewodniczącego Czerniawskiego. I w tym miejscu można się zastanowić, czy te ponad 730 mln zł to dużo czy mało. W liczbie bezwzględnej to z pewnością dużo, odnosząc się jednak do ogółu wydatków zaplanowanych na przyszły rok, to zaledwie 0,3%. Można zadać sobie pytanie: Czy taki powinien być wynik wielogodzinnych, wielodniowych prac komisji branżowych Sejmu i Komisji Finansów Publicznych w sytuacji, gdy mamy takie kłopoty w finansach publicznych, olbrzymi, rosnący dług publiczny? Niestety, radykalne wnioski zgłaszane w pracach Komisji Finansów Publicznych nie były akceptowane przez przedstawicieli rządu i w sumie zamknęliśmy te swoje prace, tak jak powiedziałem, zmniejszeniem deficytu budżetowego zaledwie o 200 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#MarekOlewiński">W tym miejscu chciałbym podzielić się z Wysoką Izbą swoimi przemyśleniami z moich prac nad 11 już budżetami państwa, począwszy od 1993 r. Otóż od dłuższego już czasu twierdzę, że procedura prac nad budżetem, oparta o metodę wskaźnikowo-limitową, jest procedurą niewłaściwą. Tak naprawdę nikt nie analizuje dogłębnie wszystkich planowanych wydatków w poszczególnych częściach budżetowych. Poszczególni dysponenci otrzymują wskaźniki i limity i w oparciu o nie opracowują i przedkładają swoje części budżetowe.</u>
          <u xml:id="u-68.3" who="#MarekOlewiński">Podobnie prace nad budżetem w parlamencie, w Sejmie i w Senacie, moim zdaniem powinny ulec zmianom. Poszczególne komisje poświęcają swoim częściom budżetowym parę godzin pracy. Komisja Finansów Publicznych też jest limitowana czasem i nie może zagłębiać się bardzo szczegółowo w poszczególne wydatki, w ich racjonalność i celowość. Dlatego też twierdzę odpowiedzialnie, że występuje w Polsce bardzo duże marnotrawstwo w gospodarowaniu środkami publicznymi, i te uwagi, które wymieniłem, dotyczą także poszczególnych ogniw samorządowych, konstrukcji ich budżetów. Mówię to jako doświadczony radny z sześcioletnim stażem.</u>
          <u xml:id="u-68.4" who="#MarekOlewiński">Zastanawiałem się, co można w tych pracach budżetowych zmienić, co można usprawnić. Dwa lata temu wystąpiłem do Biura Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu z prośbą o informację, jak wyglądają prace nad budżetami w rozwiniętych krajach Europy i świata. Otrzymałem taki materiał i muszę państwu powiedzieć, że jest to bardzo interesująca lektura. Sądzę, że wiele z tych opracowań, wiele z tych doświadczeń można przenieść na nasz polski grunt, wykorzystać w naszych pracach nad budżetem państwa. To jest książka, która informuje nas, jak w 11 krajach: w Belgii, Danii, Finlandii, Francji, Hiszpanii, Holandii, Irlandii, Japonii, Niemczech, Portugalii i Szwecji, wyglądają prace nad budżetem. Ja sobie pozwolę to przedłożyć pani minister i bardzo proszę pana marszałka, ażeby również Prezydium Sejmu się pochyliło nad tym dokumentem, ponieważ wiele doświadczeń innych można wykorzystać, nie trzeba otwierać tych drzwi, które już ktoś kiedyś otworzył.</u>
          <u xml:id="u-68.5" who="#MarekOlewiński">Korzystając z okazji, chcę również złożyć parę poprawek. O jednej już mówił pan poseł przewodniczący Stanisław Stec. Składam również poprawkę dotyczącą przeznaczenia 2 mln zł na dokończenie opracowywania koncepcji programowo-przestrzennej dotyczącej przedsięwzięcia inwestycyjnego stopnia wodnego Nieszawa-Ciechocinek. Składam ją wspólnie z panem posłem Krystianem Łuczakiem, również w Włocławka.</u>
          <u xml:id="u-68.6" who="#MarekOlewiński">Chcę Wysoką Izbę zapoznać tylko fragmentarycznie z częścią informacji, jaką w tym zakresie uzyskałem, ona jest naprawdę porażająca. Myślę, że najwyższy już czas podjąć zdecydowane działania w zakresie zabezpieczania istniejącej zapory we Włocławku.</u>
          <u xml:id="u-68.7" who="#MarekOlewiński">Otóż obliczenia stateczności obiektu wykazują systematycznie pogarszające się współczynniki bezpieczeństwa, które wskazują, że istnieje zagrożenie awarią czy wręcz katastrofą pociągającą za sobą ofiary w ludziach i trudne do oszacowania szkody materialne. Nie istnieją żadne przesłanki do tego, by kwestionować zagrożenie katastrofą budowlaną. Nie wiadomo, kiedy stopień ulegnie awarii i jaki byłby scenariusz takiego zdarzenia. Gdyby nie wykonano progu kamiennego poniżej stopnia i gdyby nie wzmocniono podłoża wokół murów oporowych prawego przyczółka, być może już bylibyśmy świadkami awarii. Remontami, które trzeba prowadzić, zabezpieczeniami, które trzeba wykonywać, można zapewne odsunąć groźbę katastrofy może o dwa, może o pięć lat. Jednak destrukcja obiektu postępować będzie nadal, ponieważ pracuje on w innych warunkach niż zaprojektowane. Podjęcie decyzji w sprawie realizacji stopnia wodnego Nieszawa-Ciechocinek, jako najbardziej skutecznego i trwałego rozwiązania zapewniającego bezpieczeństwo i prawidłową eksploatację stopnia wodnego we Włocławku, jest oczekiwanym od wielu lat rezultatem prowadzonych w tej sprawie debat, wykonywanych ekspertyz i raportów, a także licznych uchwał i postulatów zgłaszanych przez samorządy gmin i powiatów nadwiślańskich.</u>
          <u xml:id="u-68.8" who="#MarekOlewiński">Wysoki Sejmie! Jest ostatni czas, ostatnia pora, ażeby podjąć działania dotyczące przygotowania pełnej dokumentacji tejże inwestycji, tzn. koncepcji programowo-przestrzennej wraz z oceną oddziaływania na środowisko. Prace te w latach minionych były realizowane, one są w wysokim stopniu zaawansowane. Potrzebne są w przyszłym roku 2 mln zł, żeby te prace dokończyć, a wtedy jest realna szansa na znalezienie inwestora, który podjąłby się finansowania inwestycji budowy zapory w rejonie Ciechocinka-Nieszawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-68.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Helmuta Paździora.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#HelmutPaździor">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Obecna sytuacja finansowa państwa jest wynikiem wieloletnich zaniedbań w konsekwentnej realizacji procesu prywatyzacji, restrukturyzacji i modernizacji naszej gospodarki oraz braku stabilnego prorozwojowego, a przede wszystkim odważnego ustawodawstwa. Winne jest tu zbyt krótkowzroczne działanie ukierunkowane na doraźne, kadencyjne zyski politycznych partii będących w danym momencie u szczytu władzy. One to od dłuższego czasu, wbrew zwyczajnemu rozsądkowi, aby nie narazić się elektoratowi, próbowały realizować populistyczne wręcz wyborcze programy. Szkoda tylko, że zaraz po dojściu do władzy rezygnują z takich zamierzeń, jak walka z ubóstwem, korupcją, biurokracją i jej bezdusznością, przestępczością i przerostem administracji. Efekt takiego postępowania od wielu kadencji jest taki sam - utrata zaufania u wyborców.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#HelmutPaździor">Największym przegranym jest jednak zawsze naród, gdyż permanentne zmiany rządów destabilizują kraj.</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#HelmutPaździor">Czy obecnej sile politycznej rządzącej Polską uda się przełamać taki model rządzenia, jeszcze za wcześnie wyrokować. Można już jednak stwierdzić, że stracono dwa lata, nim zrozumiano, iż bez zdecydowanych przedsięwzięć mających na celu naprawę finansów publicznych oraz tworzenie dobrych warunków funkcjonowania gospodarki trudno nam będzie wejść na szybką drogę rozwoju gospodarczego. Niestety, do tej pory jeszcze nie postępuje się odważnie, czego przykładem jest chęć wprowadzenia 22-procentowego podatku VAT na materiały budowlane, który ma zapewnić dochody do budżetu. Obyśmy się tu znów nie pomylili.</u>
          <u xml:id="u-70.3" who="#HelmutPaździor">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Postanowienia Komisji Finansów Publicznych, której jestem członkiem, w wielu punktach są całkowicie zbieżne z moimi poglądami. Komisja ta mianowicie zaoszczędziła 732 mln zł poprzez zmniejszenie wydatków w różnych częściach budżetowych i skierowała je w te obszary funkcjonowania państwa, które najbardziej są obecnie narażone na patologie, tzn. ubóstwo, na walkę, z którym przydzielono 230 mln zł; słaby rozwój regionów - na kontrakty wojewódzkie dodatkowo przeznaczono 120 mln zł. Doceniliśmy także problem bezpieczeństwa, zwiększając o 100 mln zł budżet policji powiatowej i posterunków, o 30 mln zł budżet powiatowych straży pożarnych i o 20 mln zł budżety więziennictwa i Ministerstwa Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-70.4" who="#HelmutPaździor">Część posłów uznała przy tym, że środki te powinny być wykorzystane wyłącznie na poprawienie warunków pracy dla wyżej wymienionych służb i lepsze ich wyposażenie.</u>
          <u xml:id="u-70.5" who="#HelmutPaździor">Osobiście nie podzielam tego poglądu, gdyż akurat w środowiskach tych służb bardzo widocznym zjawiskiem staje się ubóstwo, które szczególnie dotyczy młodych stażem i wiekiem funkcjonariuszy mających wielodzietne rodziny. Uważam, że należy jak najszybciej podwyższyć pobory najmniej zarabiającym funkcjonariuszom, których jest około 7 tys., aby zapobiec ich ewentualnemu wejściu na złą drogę przyjmowania korzyści majątkowych lub popełniania przestępstw. Źródłem finansowania tych dodatkowych wydatków powinny być środki zaoszczędzone przez Komisję Finansów Publicznych w wysokości 200 mln zł, przeznaczone na zmniejszenie deficytu.</u>
          <u xml:id="u-70.6" who="#HelmutPaździor">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Bezpieczeństwo obywatela i jego mienie jest niestety zagrożone w obszarze dorzecza Odry, gdzie nadal brak jest obwałowań, jak na przykład w woj. opolskim na odcinku Kędzierzyn-Koźle -Landzmierz o długości 5,6 km, a istniejące obwałowania są bardzo zdewastowane, jak to jest w gminie Lubsza na odcinku 4,5 km.</u>
          <u xml:id="u-70.7" who="#HelmutPaździor">Nie możemy w żadnym przypadku dopuścić, aby setki milionów złotych wydatkowane z naszego budżetu, a także z pomocy zagranicznej na odbudowę Kędzierzyna-Koźla i okolic zostały zmarnowane w wyniku kolejnej powodzi. Ostatnia powódź we Francji pokazuje, że nie można tego wykluczyć.</u>
          <u xml:id="u-70.8" who="#HelmutPaździor">Aby temu niebezpieczeństwu zapobiec, wnoszę poprawkę do projektu ustawy budżetowej na rok 2004, w której proponuję zwiększenie budżetu wojewody w części 85/16 o 3 mln zł z przeznaczeniem na zakończenie budowy obwałowań w Kędzierzynie-Koźlu, wskazując jednocześnie źródło pokrycia tych wydatków.</u>
          <u xml:id="u-70.9" who="#HelmutPaździor">Wysoka Izbo! Będąc przedstawicielem mniejszości niemieckiej w naszym parlamencie, z przykrością stwierdzam, że od kilku lat kolejne rządy zmniejszają budżet dla mniejszości narodowych i etnicznych, których mamy w sumie 12. Należy tu podkreślić, iż przyznawane dla mniejszości sumy nie dość, że nie pokrywają nawet w niewielkiej części ich potrzeb, to jeszcze zachowują dysproporcje z poprzednich lat w wysokości kwot przyznawanych najliczniejszym mniejszościom narodowym.</u>
          <u xml:id="u-70.10" who="#HelmutPaździor">Nie muszę tu chyba Wysokiej Izby przekonywać, iż dobre traktowanie mniejszości narodowych wpływa na pozytywny wizerunek naszego państwa. Jedna z cech dobrego współżycia mniejszości z większością to jest nieograniczony dostęp utalentowanych dzieci i młodzieży do zespołów artystycznych prowadzonych przez mniejszości narodowe w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-70.11" who="#HelmutPaździor">Aby umożliwić organizacjom kulturalnym mniejszości narodowych funkcjonowanie na właściwym poziomie, wnoszę poprawkę do projektu budżetu z druku nr 2288, część 24, dział 921, rozdział 92105: Pozostałe zadania w zakresie kultury, poz. 22, polegającą na zwiększeniu tej pozycji o 300 tys. zł, podając jednocześnie źródła ich pokrycia.</u>
          <u xml:id="u-70.12" who="#HelmutPaździor">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Wierząc w to, że drogą dalszej merytorycznej pracy nad projektem ustawy budżetowej na rok 2004 zostanie wypracowany dokument dający nadzieję na rozwój Polski, będę głosował za przekazaniem omawianego dzisiaj projektu ustawy do dalszej pracy w Komisji Finansów Publicznych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-70.13" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Donald Tusk)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#DonaldTusk">Pani poseł Anna Górna-Kubacka, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#AnnaGórnaKubacka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt ustawy budżetowej na 2004 r., który dzisiaj Wysoka Izba rozważa, ma walor szczególny, jest to bowiem projekt budżetu Rzeczypospolitej Polskiej już jako członka Wspólnoty Europejskiej. Projekt budżetu, mimo że trudny, ma ten walor, iż w znacznie większym stopniu niż poprzednia ustawa budżetowa uwzględnia potrzeby polityki regionalnej i samorządów wszystkich szczebli. Jeśli idzie o samorządy, to przyjęta przez Wysoką Izbę ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego sprawiła, że znacząco zwiększają się udziały samorządów w przychodach z PIT i CIT. Oczywiście nie jest to udział taki, jakiego oczekiwałyby te społeczności, jednakże jest to znaczący postęp, łącznie dodatkowo do samorządów na zadania realizowane dodatkowo wpłynie bowiem kwota 1,8 mld zł, a nadto samorządy będą dysponować środkami na prefinansowanie projektów pochodzącymi z Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#AnnaGórnaKubacka">Drugim bardzo ważnym obszarem jest szeroko pojęta polityka regionalna. Z chwilą wejścia do Unii Europejskiej straci moc obowiązująca ustawa z 12 maja 2000 r. o zasadach wspierania rozwoju regionalnego. Wysoka Izba przekazała do prac w komisjach projekt ustawy o Narodowym Planie Rozwoju. Jest to dokument stanowiący podstawę do negocjowania z Komisją Europejską podstaw wsparcia Wspólnoty dla Polski. Określi on wielkość pomocy z funduszy strukturalnych oraz z Funduszu Spójności przyznanej Polsce na realizację celów wyznaczonych w Narodowym Planie Rozwoju, a także wielkość publicznych środków przeznaczonych na ich współfinansowanie. Ustawa ta określi także nową rolę kontraktów wojewódzkich, a więc umowy pomiędzy stroną rządową a samorządową. Kontrakt wojewódzki stanie się podstawowym instrumentem wspierania rozwoju regionalnego.</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#AnnaGórnaKubacka">Wysoka Izbo! Projekt budżetu na 2004 r. przewidywał na kontrakty wojewódzkie 880 mln zł. Komisji Finansów Publicznych z tzw. środków zaoszczędzonych udało się do tej pozycji dodać 120 mln, a więc zaokrąglić tę kwotę do miliarda. Sądzę, że Izba zechce zaakceptować tę decyzję, wychodząc naprzeciw oczekiwaniom i potrzebom regionów i tychże regionalnych społeczności. Nadto w projekcie ustawy budżetowej na rok 2004, w załączniku nr 8 do projektu budżetu, przewidziano szacunkowy napływ środków z Unii Europejskiej na realizację projektów w ramach programów regionalnych - kwoty 1 261 400 tys. z tytułu Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz 75 225 tys. w związku z inicjatywą Interreg III. Oczywiście niezbędne jest współfinansowanie krajowe, które wynosić będzie 445 541 tys. Kwota na ten cel została zawarta w projekcie ustawy w rezerwie celowej. W tej samej rezerwie celowej: Kontrakty wojewódzkie oraz współfinansowanie programów rozwoju regionalnego ujęta jest także kwota 230 mln na współfinansowanie przez samorządy województw projektów, które nie mogą uzyskać wsparcia ze środków Unii Europejskiej. Zakładając, że budżet centralny, jeśli Wysoka Izba go przyjmie, współfinansować będzie te projekty w wysokości 50% ich wartości, to zrealizowane mogą zostać zadania o łącznej wartości 460 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-72.3" who="#AnnaGórnaKubacka">Czy to są kwoty wystarczające? Czy to są kwoty spełniające oczekiwania regionów i samorządów? Nie. Oczywiście potrzeby są większe, ale wydaje się, że jest to już pewien postęp i, w znacznie większym stopniu, upodmiotowienie samorządów i społeczności lokalnych. Jeśli bowiem wszystkie zainteresowane podmioty, a więc rząd, samorządy, podmioty gospodarcze potrafią efektywnie pracować i opracowywać projekty, to na realizację programów regionalnych w 2004 r. może być wydatkowana kwota przeszło 2,5 mld zł, a to oznacza lepszą infrastrukturę, to oznacza miejsca pracy i to oznacza wzrost popytu wewnętrznego. W odniesieniu do tej tonacji narzekań, słów, które z tej trybuny dzisiaj padły, chcę zapytać, czy Polakom i krajowi nie jest to najbardziej potrzebne? Chyba Wysoka Izba zechce podzielić mój pogląd. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-72.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Jan Antochowski, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#JanAntochowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Według zapisów w projekcie budżetu naszego państwa na rok 2004 zadłużenie Agencji Nieruchomości Rolnych ma wzrosnąć do ok. 1 mld zł, w tym 750 mln zł będzie przekazane do innych agencji, m.in. do Agencji Rynku Rolnego i Agencji Modernizacji i Restrukturyzacji Rolnictwa. Kwoty przeznaczone w budżecie roku 2003 i w poprzednich budżetach na pomoc socjalną dla byłych pracowników państwowych gospodarstw rolnych i ich rodzin oraz na aktywne formy łagodzenia skutków bezrobocia na terenach popegeerowskich, przypisane Agencji Nieruchomości Rolnych, kształtowały się, w roku 2003, w wysokości 135 mln zł - na wspomaganie socjalne rodzin popegeerowskich i 195 mln - środki przeznaczone na łagodzenie skutków bezrobocia na wsiach popegeerowskich.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#JanAntochowski">Wysoka Izbo! Te 325 mln zł w przeszłości były wykorzystywane na dofinansowanie stypendiów dla młodzieży popegeerowskiej uczęszczającej do szkół średnich i wyższych, dofinansowanie dowozu dzieci do szkół, dofinansowanie wypoczynku dzieci i młodzieży, dofinansowanie badań profilaktycznych, w tym badań mammograficznych dla kobiet, dofinansowanie kursów i szkoleń przekwalifikowujących byłych pracowników państwowych gospodarstw rolnych do innych zawodów. Z tych środków finansowane były również, co jest bardzo istotne, szczególnie dla samorządów, remonty przejmowanej infrastruktury popegeerowskiej (oczyszczalnie, wodociągi, kotłownie). To było bardzo duże wsparcie dla samorządów. Dzięki tym środkom finansowym były opracowywane - i, co najważniejsze, skutecznie realizowane - programy aktywizujące bezrobotnych na terenach popegeerowskich. W kraju, korzystając z tych środków finansowych, utworzono ponad 40 tys. miejsc pracy. Z uwagi na to, że dzisiaj trudno stwierdzić, gdzie i ile środków zostało umieszczonych w budżecie 2004 r. na te cele, uprzejmie proszę o poinformowanie, jakie rzeczywiste środki finansowe w roku 2004 zostaną przeznaczone na pomoc socjalną dla środowisk popegeerowskich. Jednocześnie proponuję, żeby ten problem rozwiązać systemowo - przyjąć konkretny program pomocy społecznej dla 450 tys. ludzi zamieszkujących we wsiach popegeerowskich.</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#JanAntochowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Drugi wniosek, który chciałbym zgłosić - później złożę to jako poprawkę na piśmie - dotyczy finansowego wsparcia zagospodarowania Żuław. Tak się składa, że co roku na ten temat w Wysokiej Izbie debatujemy i wzorem roku ubiegłego udało się przeznaczyć kilka milionów złotych na Żuławy. Niemniej uważam, że dla tego bardzo dużego obszaru - 180 tys. ha bardzo żyznej ziemi - i przede wszystkim dla bezpieczeństwa mieszkańców tych terenów powinien być również przyjęty program Żuławy, tak żeby ten problem mógł być rozwiązywany przez kilka czy może nawet kilkanaście lat. Chodzi konkretnie o meliorację szczegółową, chodzi o meliorację ogólną, chodzi o zabezpieczenie prawidłowego funkcjonowania urządzeń na- i odwadniających, chodzi o to, żeby ta ziemia, również z punktu widzenia gospodarczego, była bardzo dobrze wykorzystywana, a są to gleby bardzo wysokiej klasy bonitacyjnej, pierwszej i drugiej. W odniesieniu do budżetu na rok 2004 zaproponuję - i zgłoszę to na piśmie - zwiększenie niewielkiej kwoty 3 mln zł, po to żeby na bieżąco utrzymywać tę całą infrastrukturę, która jest na Żuławach.</u>
          <u xml:id="u-74.3" who="#JanAntochowski">Wysoka Izbo! Ostatni, trzeci mój wniosek dotyczy ponownego oszacowania, oczywiście jeszcze przed ostatecznym uchwaleniem budżetu na rok 2004, niektórych budżetów województw. Chodzi mi o budżety samorządowe. Tylko na przykładzie woj. warmińsko-mazurskiego widać, że jest jakieś nieporozumienie. Według służb finansowych marszałka wychodzi na to, że województwo straci około 3100 tys. zł. Nie będę tego szczegółowo omawiał, prosiłbym tylko, żeby poinformować o tym czy skorygować to, spróbować porównać zastrzeżenia marszałka, jak również to, co jest w uchwale przyjęte, i wyjaśnić na piśmie tę sytuację. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Władysław Stępień, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#WładysławStępień">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Kilku mówców dziś podkreśliło, że budżet na rok 2004 jest budżetem wyjątkowym, i tak jest naprawdę. Otóż przyszły rok, kiedy deficyt budżetowy jest jednym z najwyższych w historii przemian gospodarczych w Polsce, charakteryzuje się tym, że Polska musi wpłacić składkę do Unii Europejskiej w wysokości prawie 7 mld zł. Ustawa o pomocy publicznej dla przedsiębiorstw o szczególnym znaczeniu na rynku pracy, dla firm, które zatrudniają ponad 180 tys. ludzi, powoduje, że rząd i parlament darują tym przedsiębiorstwom kwotę ponad 45 mld zł, że z tytułu obniżki podatków do budżetu państwa nie wpłynie kwota prawie 5 mld zł. To są ogromne kwoty. Gdyby one były do dyspozycji rządu i parlamentu, mielibyśmy zupełnie inną atmosferę, zupełnie inną debatę i mniej niepokojów, jak będzie z budżetem i z finansami państwa w roku przyszłym.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#WładysławStępień">Jeżeli te niepokoje przedstawiają ludzie, którzy nie mieli do tej pory wpływu na stan finansów państwa, to ja jako poseł z 10-letnim stażem potrafię to zrozumieć. Ale jeżeli na trybunie staje pan poseł Marcinkiewicz, doradca premiera Jerzego Buzka, który miał swój udział w zapaści finansów państwa, w tworzeniu dziury budżetowej i fatalnym stanie gospodarki, jaki mieliśmy na koniec roku 2001, to jestem zdziwiony i zszokowany. Pan poseł mówi, że kolej dzisiaj stoi. A dlaczego kolej stoi? Bo AWS utworzył sto dwadzieścia kilka spółek na kolei i brakuje pieniędzy dla członków zarządów, rad, prezesów, członków rad nadzorczych, już nie mówiąc o kolejarzach, którzy mają cokolwiek realizować. Tylko że pamięć jest krótka, bo staje się na trybunie i ten pan i inni panowie myślą, że ludzie tego nie pamiętają. Pamiętają ludzie, pamiętają również posłowie. Warto mieć trochę pokory. W sytuacji, kiedy się nie ma osiągnięć, nie powinno się osądzać i oskarżać innych, którzy działają w jakże arcytrudnych warunkach.</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#WładysławStępień">Chciałbym zwrócić się do Wysokiej Izby z problemem szczególnym. Otóż dzisiaj, w trakcie tej debaty, w trakcie drugiego czytania, był protest związków zawodowych służb mundurowych: Państwowej Straży Pożarnej, Policji, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu - ludzi, którzy na co dzień stawiają czoła zagrożeniom, narażani są na różnego rodzaju niebezpieczeństwa; ludzi, którzy mało zarabiają. Z jednej strony wysiłki parlamentu i rządu są ogromne i sprawa zabezpieczenia technicznego wyposażenia bazy i osobistych wyposażeń jest wielka i warto to podkreślić i uszanować. Z drugiej strony te zarobki są małe, dlatego też bardzo się cieszę, że Komisja Finansów Publicznych pod przewodnictwem pana posła Mieczysława Czerniawskiego poszukuje jeszcze różnych rozwiązań, aby tę sprawę lepiej potraktować.</u>
          <u xml:id="u-76.3" who="#WładysławStępień">Chciałbym zwrócić się do Wysokiej Izby o poparcie poprawek, które w trakcie dzisiejszej debaty były zgłoszone bądź będą jeszcze zgłoszone przez przedstawicieli Komisji Finansów Publicznych, członków Parlamentarnego Zespołu Strażaków w trzech kwestiach.</u>
          <u xml:id="u-76.4" who="#WładysławStępień">Sprawa pierwsza to możliwość zakończenia budowy 16 baz krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego, które niestety pomimo znacznych środków w tym roku nie będą skończone. Brakuje minimum 7 mln i konieczne jest przesunięcie zakończenia tej inwestycji na rok przyszły. Ta poprawka jest bardzo ważna, bo szkoda by było zmarnować pieniądze już włożone w tę inwestycję, a poprawa warunków pracy strażaków zawodowych jest bardzo ważną kwestią, zresztą jest to w programie rządowym.</u>
          <u xml:id="u-76.5" who="#WładysławStępień">Druga sprawa. Jedyna polska wyższa uczelnia oficerska Państwowej Straży Pożarnej, Szkoła Główna Służby Pożarniczej, to szkoła elitarna, kształcąca kilka tysięcy młodych ludzi w różnych dziedzinach i w różnych specjalnościach. Chodzi o poparcie w odniesieniu do kwoty 1 mln zł na modernizację i budowę nowych obiektów dydaktycznych w tej szkole. Warto by było tę poprawkę poprzeć.</u>
          <u xml:id="u-76.6" who="#WładysławStępień">Sprawa trzecia dotyczy ogromnej rzeszy ochotniczych straży pożarnych - 500 tys. czynnych strażaków, od 170 tys. do 200 tys. strażaków honorowych, weteranów, którzy działają przecież w Polsce za Bóg zapłać, realizują ogromny program wspólnie z Państwową Strażą Pożarną, organizują w swoich miejscowościach wiele ważnych elementów z zakresu życia społecznego i kultywowania tradycji patriotycznych, a przede wszystkim stoją na straży ludzkiego dobytku. Warto zatem zwrócić uwagę na poprawkę w sprawie zwiększenia środków dla ochotniczych straży pożarnych w budżecie ministra spraw wewnętrznych i administracji.</u>
          <u xml:id="u-76.7" who="#WładysławStępień">To są moje prośby jako przewodniczącego Parlamentarnego Zespołu Strażaków.</u>
          <u xml:id="u-76.8" who="#WładysławStępień">Na koniec chciałbym bardzo serdecznie podziękować Komisji Finansów Publicznych, poszczególnym jej członkom, tym, którzy rozumieją sprawy pożarnictwa, na czele z panem przewodniczącym komisji, za dotychczasową pomoc i zwiększenie środków na ochronę przeciwpożarową. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Grzegorz Woźny, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#GrzegorzWoźny">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt budżetu na 2004 r. dla Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych nie uwzględnia środków na realizację ustawowego zadania dotyczącego przygotowania bazy i powołania od 1 lipca 2004 r. Centrum Archiwalnego Dokumentacji Osobowej i Płacowej. Ustawa o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw, uchwalona przez Sejm prawie dokładnie rok temu, 18 grudnia 2002 r., przewiduje poprawę dramatycznej sytuacji wielu pracowników poszukujących dokumentów osobowych i płacowych dla celów emerytalnych i rentowych. Wykonanie wyżej wymienionej ustawy, uchwalonej z inicjatywy ministra gospodarki, pracy i polityki społecznej, ma rozwiązać problem niezwykle bolesny dla byłych pracowników, zwłaszcza likwidowanych lub upadłych przedsiębiorstw, polegający na kłopotach z odnalezieniem dokumentów płacowych czy wręcz niemożności ich odnalezienia, co ponownie z całą siłą ujawniło się przy ustalaniu tzw. kapitału początkowego dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#GrzegorzWoźny">Po uchwaleniu ustawy Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych podjęła natychmiast jej realizację. Wykonano wszystkie czynności legislacyjne oraz rozpoczęto adaptację obiektu, w którym od 1 lipca 2004 r. ma zostać uruchomione Centrum Archiwalne Dokumentacji Osobowej i Płacowej. Po rozstrzygnięciu przetargu zostały podpisane odpowiednie umowy z wykonawcami i rozpoczęto prace remontowo-budowlane. W obiekcie tym w przyszłości będzie można przechowywać do 100 km bieżących akt, a więc prawie połowę tej ilości akt, które znajdują się we wszystkich archiwach państwowych, a jest ich 225 km. Jest to ogromne przedsięwzięcie, którego koszty w uzasadnieniu do ustawy budżetowej przewidziano na kwotę 18 mln zł. Obecnie stan realizacji tego zadania wskazuje, że całość kosztów może zamknąć się kwotą mniejszą, to jest około 15–16 mln zł. Powyższe zadania wykraczają poza dotychczasowe obowiązki statutowe Archiwów Państwowych i od początku zakładano, że będą finansowane dodatkowo. Aby Centrum Archiwalne Dokumentacji Osobowej i Płacowej mogło zgodnie z ustawą rozpocząć działalność od 1 lipca 2004 r., konieczne jest zapewnienie w budżecie 2004 r. kwoty 9 mln 200 tys. zł, z przeznaczeniem na wydatki bieżące - 440 tys., na koszty eksploatacyjne - 260 tys., na prace remontowe, tzn. na wydatki majątkowe - 4,5 mln, na pierwsze wyposażenie centrum (w regały, komputery, wyposażenie biurowe) - 4 mln.</u>
          <u xml:id="u-78.2" who="#GrzegorzWoźny">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Środków powyższych nie uwzględniono w projekcie budżetu, a Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych nie będzie w stanie ich zapewnić w ramach projektowanego na 2004 r. budżetu Archiwów Państwowych, dlatego składam poprawkę, która może wreszcie rozwiązać ten niezwykle bolesny problem dla byłych pracowników, zwłaszcza likwidowanych lub upadłych przedsiębiorstw, mających kłopoty z odnalezieniem dokumentów płacowych i osobowych czy wręcz niemogących ich odnaleźć.</u>
          <u xml:id="u-78.3" who="#GrzegorzWoźny">Sądzę, panie i panowie posłowie, że wszyscy znamy ten problem, ponieważ zdesperowani, rozgoryczeni w związku z brakiem dokumentów płacowych obywatele trafiają do naszych biur parlamentarnych. Dziękuję za uwagę i, panie marszałku, przekazuję stosowną poprawkę. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Jan Byra, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#JanByra">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Konstytucyjnym i obywatelskim obowiązkiem, powinnością jest dbałość o pamiątki przeszłości, dbałość o naszą kulturę narodową. Rozpatrujemy dzisiaj projekt budżetu państwa na rok 2004 i mogę stwierdzić, że jest to projekt, który daje ogromną nadzieję, dlatego że nakłady na kulturę na rok przyszły rosną realnie o 4%, a jeśli dodamy do tego środek specjalny, czyli środki, jakie pozyska minister kultury z tytułu ustawy o grach losowych - to jest dodatkowe 120 mln zł - to można powiedzieć, że realnie w przyszłym roku nakłady na kulturę w skali całego państwa wzrosną o 10%. To jest bardzo budujące. Bardzo ważna część nakładów na kulturę, nakłady na ochronę i konserwację zabytków, to jest kwota około 160 mln zł. Przypominam, że jest specjalny program rządowy ratowania Zamku Królewskiego w Warszawie. Konkretnie chodzi o arkady Kubickiego. To jest kwota 36 mln zł. Ponadto mamy w budżecie Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej pozycję: Fundusz rewaloryzacji zabytków Krakowa. Tam jest zapisana kwota 30 mln zł. Jest jeszcze część pieniędzy, która będzie pozostawała w dyspozycji ministra kultury, ale to jest kwota, drodzy państwo, wynosząca tylko 22 mln zł. Komisja kultury, w tym także ja, zwracaliśmy wielokrotnie uwagę na te dysproporcje. Rozumiemy, Kraków, perła Polski, wymaga specjalnej opieki, specjalnych nakładów, ale nie może być tak, że sam Kraków otrzymuje 30 mln zł, natomiast tylko tyle pozostała część Polski. A przypominam, że równie piękną starówkę ma Sandomierz, Toruń, Gdańsk, Kazimierz Dolny, Lublin, w tym także mój rodzinny Zamość.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Mamy i inne zabytki.)</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#JanByra">Mamy setki świątyń, zabytków ruchomych, tysiące zabytków drewnianych. To też wymaga opieki i ochrony.</u>
          <u xml:id="u-80.3" who="#JanByra">Mając tego świadomość, zgłaszam, panie Marszałku, poprawkę, aby zwiększyć kwotę, jaką będzie dysponował minister kultury, o 5 mln zł, a jako źródło wskazuję rezerwę celową na usuwanie skutków powodzi. Przypominam państwu, że Sejm...</u>
          <u xml:id="u-80.4" who="#komentarz">(Głos z sali: A jak w przyszłym roku będzie znowu powódź?)</u>
          <u xml:id="u-80.5" who="#JanByra">Panie pośle, bądźmy dobrej myśli, może w przyszłym roku nie będzie jakichś kataklizmów, nie będzie może powodzi.</u>
          <u xml:id="u-80.6" who="#komentarz">(Poseł Marian Curyło: Panie pośle, a był pan w Krakowie?)</u>
          <u xml:id="u-80.7" who="#JanByra">Proszę pana...</u>
          <u xml:id="u-80.8" who="#komentarz">(Poseł Marian Curyło: To panu pierwszemu coś tu nie pasuje.)</u>
          <u xml:id="u-80.9" who="#JanByra">Panie pośle, proszę mnie nie podejrzewać o złośliwość wobec Krakowa. Ja temu miastu zawdzięczam bardzo dużo, bo tam skończyłem szkołę średnią i studia wyższe. I doskonale znam i kocham Kraków.</u>
          <u xml:id="u-80.10" who="#komentarz">(Poseł Marian Curyło: Mówi Pan co innego. Nie daję wiary.)</u>
          <u xml:id="u-80.11" who="#JanByra">Proszę pana, ale pan doskonale wie o tym, że od dwudziestu kilku lat, od 1985 r., jest specjalny fundusz przeznaczony na zabytki miasta Krakowa i co roku Kraków otrzymuje 30 mln zł. Bardzo się z tego cieszę. Tylko chciałbym też, żeby miasto Kraków również było hojne wobec swoich zabytków, a nie wiem, czy pan wie, że do do tej pory było tak, że samorząd miasta z własnych środków na konserwację zabytków przeznaczał na to poniżej 1%. To bogate miasto.</u>
          <u xml:id="u-80.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Naści, bakałarzu, kijem za swoją naukę.)</u>
          <u xml:id="u-80.13" who="#JanByra">Panie pośle, jestem przekonany, że mamy do czynienia z jawnymi dysproporcjami, jeśli chodzi o nakłady na konserwację zabytków Krakowa i reszty Polski. Takie mam zdanie. Mało tego, oświadczam panu, że komisja kultury jednogłośnie przyjęła taką samą opinię. Przypominam także państwu, że w tym roku przyjęliśmy nową ustawę o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Jest to nowoczesny, dobry akt prawny. Ta ustawa weszła w życie 17 października. Ale jeśli nie będzie odpowiednich środków finansowych na konserwację zabytków, to ta ustawa po prostu będzie niestety martwa. Mam nadzieję, że tę swoją wrażliwość na potrzeby kultury i dbałość o pamiątki przeszłości pan poseł i inni posłowie wykażą jutro w głosowaniu. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-80.14" who="#komentarz">(Głos z sali: W piątek.)</u>
          <u xml:id="u-80.15" who="#JanByra">W piątek, tak jest.</u>
          <u xml:id="u-80.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Olewiński, w trybie sprostowania, proszę uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#MarekOlewiński">Dziękuję bardzo. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chcę sprostować wypowiedź pana posła Marcinkiewicza, która dzisiaj została przedstawiona na tej sali, jakoby nikt nie analizował wydatków Narodowego Funduszu Zdrowia, które mają wynieść 31 mld w roku przyszłym. Otóż w związku z tym, że te środki zostały zapisane w ustawie budżetowej, na mój wniosek, Komisja Finansów Publicznych otrzymała bardzo obszerny i bardzo szczegółowy materiał dotyczący tych wydatków w rozbiciu na poszczególne fundusze. Muszę powiedzieć, że to jeden z lepszych materiałów, jakimi dysponowaliśmy podczas prac nad budżetem. Komisja Finansów Publicznych w dniu 2 grudnia bieżącego roku bardzo wnikliwie analizowała te wydatki. Niestety na tym posiedzeniu nie było pana posła Marcinkiewicza, członka Komisji Finansów Publicznych. Tylko tyle mogę przekazać Wysokiej Izbie w drodze sprostowania. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#DonaldTusk">Ponad 20 posłów zapisało się do pytań. Ograniczam czas na zadawanie pytań dla każdego z posłów do 2 minut.</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#DonaldTusk">Pan poseł Grzegorz Dolniak, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#GrzegorzDolniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Żałuję, że w debacie nie uczestniczy premier Hausner, ale pani minister, lecz w związku z powyższym pani minister pozwoli, że swoje pytania skieruję na pani ręce. Po porównaniu zagregowanych wielkości nakładów na administrację publiczną, które w tym roku wyniosą nieco ponad 8 mld zł, a w następnym zgodnie z projektem budżetu wzrosnąć mają o prawie 20%, w związku z brakiem woli zdecydowanej redukcji tych wydatków chciałbym zadać kilka pytań. Otóż jak wytłumaczyć trzykrotnie większą niż we Francji, która uchodzi w Unii Europejskiej za jeden z najbardziej zbiurokratyzowanych krajów, liczbę wyższych urzędników administracji szczebla centralnego? W Polsce mamy łącznie bodajże 106 ministrów, sekretarzy i podsekretarzy stanu. Zważywszy na to, że każdy z nich dysponuje swoim własnym aparatem, można sobie łatwo wyobrazić koszty funkcjonowania tej grupy. Czy poszukując oszczędności budżetowych, resort finansów podjął interwencję u szefa rządu w tej sprawie? Na czym tak naprawdę polegał manewr połączenia Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej z Ministerstwem Gospodarki w jedno misterstwo, na czele którego stoi premier Hausner? Inicjatorzy tej reorganizacji zapewniali, że usprawni to funkcjonowanie obu dotychczasowych resortów i pozwoli pozbyć się zbędnego balastu urzędniczego. Niestety liczba sekretarzy stanu w połączonych ministerstwach jest już niemalże taka sama jak przed połączeniem. Gdzież więc spodziewane oszczędności? Czyżby groził nam ten sam finał co w przypadku połączenia Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń i Urzędu Nadzoru nad Funduszami Emerytalnymi? Koszty funkcjonowania nowego urzędu wzrosły ponad dwukrotnie w stosunku do sumy kosztów funkcjonowania oddzielnych urzędów. Czy którykolwiek z ministrów dysponuje rzeczywistym rachunkiem kosztów funkcjonowania swojego resortu? Czy ma pełną świadomość, ile wydaje się każdego roku na służbowe samochody, służbowe wyjazdy, służbowe telefony etc.? Mam poważne wątpliwości co do tego, gdyż premier Hausner, proszony przez nasz klub poselski jeszcze w połowie listopada tego roku o udzielenie informacji na ten temat, do dnia dzisiejszego milczy, a wydźwięk tych słów będzie jeszcze większy i będą one bardziej czytelne dla obywateli, kiedy uświadomią sobie, że pod przymiotnikiem „służbowy” kryje się w tym przypadku użytek publiczny, czyli wykorzystanie pieniędzy wszystkich podatników. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#DonaldTusk">Pani poseł Krystyna Skowrońska, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-85.3" who="#DonaldTusk">Pani poseł Maria Nowak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-85.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-85.5" who="#DonaldTusk">Pan poseł Marian Curyło, Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#MarianCuryło">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Szanowni Państwo! Szkoda, że nie ma tutaj pana premiera Hausnera.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#MarianCuryło">Panie Premierze Hausner! Nad panem wisi miecz Damoklesa i oby ten włos wytrzymał ciężar tego miecza. Tutaj kruszymy kopie o Instytut Pamięci Narodowej. Słyszeliśmy tu posła Marcinkiewicza.</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#MarianCuryło">Panie Pośle Marcinkiewicz! Instytut, może to i chlubna, i dobra organizacja, ale mamy instytuty nieco inne, mamy prokuratury, sądy, które tymi sprawami się zajmą, a te pieniążki można by skierować na ratowanie kultury, na przykład Krakowa. Z panem Byrą przed chwileczką rozmawialiśmy na ten temat. Kraków potrzebuje pieniążków na remont swoich zabytków, gdyż jest to niekwestionowana stolica Polski. Dopóki Kraków był stolicą Polski, Polska była potęgą. Kraków ma wspaniałego prezydenta, wspaniałego wodza. Myślę, że ten Kraków, gdyby dać pieniążki, dalej by był wzorem polskiej potęgi.</u>
          <u xml:id="u-86.3" who="#MarianCuryło">Panie Ministrze Hausner! Więcej odwagi. Mówimy o odpisach na cele kultu religijnego. Należałoby wszystkie urzędy skarbowe sprawdzić w tej materii, jak są rozliczane te odpisy na cele kultu religijnego. Budujemy państwo prawa, państwo demokracji, nie państwo wyznaniowe. Do tej pory budujemy państwo na wzór egipskiego, gdzie urzędnik państwowy i osoba duchowna decydowali o losach człowieka.</u>
          <u xml:id="u-86.4" who="#MarianCuryło">Odniosę się jeszcze do spraw okołorolnych i do sprawy rolnictwa. Odkąd powstały instytucje okołorolne, odtąd na wsi powstaje bieda. Żadna z tych instytucji nie jest potrzebna, oprócz Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Wszystkie inne agencje, agencje własności rolnej, powinny być oddane w jurysdykcję wojewody. Te agencje sprzedały 1300 tys. ha ziemi. Gdzie są te pieniądze? Kto na tym zarobił? Ano, stawało się w ten sposób, że ten majątek... Po to padał pegeer. Na ten majątek już była osoba, która miała zaplanowane działania, jak na tym majątku można zbić kapitał. Tym kapitałem obracano w ten sposób, on w określonym celu już służył.</u>
          <u xml:id="u-86.5" who="#MarianCuryło">Panie Marszałku! Dziękuję za zrozumienie, że pozwolił mi pan dokończyć. Dziękuję. Do widzenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#DonaldTusk">Do widzenia. Nie wychodzę jeszcze, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-87.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Żadne do widzenia.)</u>
          <u xml:id="u-87.3" who="#DonaldTusk">Pani poseł Krystyna Skowrońska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#KrystynaSkowrońska">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Mam pytanie do pani minister w kontekście przedłożonego i omawianego w trakcie prac nad budżetem planu finansowego Narodowego Funduszu Zdrowia. Sprawa to ogromnie ważna, zarządzanie określoną dużą sumą pieniędzy, powyżej 31 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#KrystynaSkowrońska">Mam następujące pytanie do pani minister: Kiedy i czy przy następnym budżecie taki plan finansowy będzie załącznikiem do budżetu? Drugie pytanie: Jak w ramach nadzoru minister zdrowia postara się spowodować, aby nastąpiła zmiana w planie finansowym Narodowego Funduszu Zdrowia dotycząca utworzenia rezerwy na leczenie Polaków za granicą, gdyż takiej rezerwy nie ma? Jak w takiej sytuacji każdy polski obywatel, który dozna wypadku i będzie potrzebował leczenia się za granicą... Jak to będzie uregulowane, skoro w planie finansowym Narodowego Funduszu Zdrowia takiej pozycji nie ma? Innych pytań już nie mam, bo je zadawałam w trakcie prac nad budżetem w komisji finansów, ale to zagadnienie jest niezwykle ważne nie tylko dla mnie, ale dla wielu osób, które wyjeżdżają za granicę i chcą wiedzieć, jak by się sprawy miały, gdyby ich spotkała jakaś nieprzewidziana sytuacja: choroba bądź wypadek. Jak w takim razie będzie wyglądał ich status i finansowanie opieki zdrowotnej? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Tadeusz Parchański, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#TadeuszParchański">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! Deficyt budżetu państwa po pracach Komisji Finansów Publicznych wynosi 45 300 mln zł. Ten deficyt byłby o wiele większy, gdyby nie to, że część zadłużenia porozmieszczano w agencjach i państwowych funduszach celowych. Ze względu na brak czasu mam tylko pytanie odnośnie do jednej z agencji. Ciekawy przypadek, to jest Agencja Nieruchomości Rolnych. Otóż agencja ta w planie finansowym ma dotację z budżetu, po stronie dochodów, w wysokości 239 tys. zł, natomiast po stronie wydatków jest 700 mln zł, wpłata do budżetu państwa. Czyli w budżecie państwa w dochodach mieści się kwota 750 mln zł, którą powinna wpłacić agencja. W piśmie do Komisji Finansów Publicznych prezes agencji pisze jednak, że zaciągnięcie kolejnego kredytu bankowego w wysokości ponad 700 mln zł w istniejącej sytuacji finansowej agencji będzie niemożliwe. W związku z tym, jak rozumiem, te 750 mln zł to jest pieniądz tzw. wirtualny, którego nie będzie. Mimo że w komisji finansów były składane wnioski w kwestii przynajmniej ograniczenia tej wpłaty o połowę albo w ogóle jej zniesienia, komisja jednak taki plan agencji przegłosowała.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#TadeuszParchański">Mam wobec tego pytanie do pani minister: Jak w tej sytuacji zostanie ten problem rozwiązany? Jak rozumiem, z pisma agencji wynika, że kredyt nie zostanie zaciągnięty i pieniądze nie wpłyną, czyli w dochodach tych pieniędzy fizycznie będzie brakować.</u>
          <u xml:id="u-90.2" who="#TadeuszParchański">Jeżeli chodzi o koszty obsługi długu publicznego, w ustawie budżetowej mamy zapisane ok. 26 536 mln zł. Jest natomiast jeszcze kilka czy kilkanaście miliardów rozmieszczonych w agencjach i funduszach. Mam pytanie: Jaki jest łączny koszt obsługi zadłużenia i jakie jest łączne zadłużenie (czyli tak naprawdę faktyczny deficyt budżetowy i obsługa tego zadłużenia)? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Leszek Świętochowski, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#LeszekŚwiętochowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jeśli ten budżet będzie przyjęty, bez wątpienia zadecydujemy o warunkach życia wielu milionów naszych obywateli. Większość założeń znamy, ale mam kilka pytań doprecyzowujących, dla wyjaśnienia - jeżeli uzyskam odpowiedź - moich wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#LeszekŚwiętochowski">Pierwsze pytanie: Jak zrozumieć wzrost wydatków na wynagrodzenia w Kancelarii Rady Ministrów, szczególnie jeśli chodzi o pozycję dotyczącą płac, w zestawieniu z omawianym intensywnie na spotkaniach i w mediach planem oszczędnościowym Hausnera. Gdy się zestawia te dwie pozycje, rodzi się jednoznaczne przekonanie, że jednak ta pozycja, jeśli chodzi o sferę socjalną, zadecyduje o powodzeniu planu Hausnera, gdyż to już są pewne zapowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-92.2" who="#LeszekŚwiętochowski">Mam jeszcze jedną ciekawą informację, że oszczędności w Radzie Ministrów są na papierze do kserokopiarek, na liczbie kserokopiarek, na rozmowach telefonicznych. Na tym jest nawet oszczędność o 50%. Ale tam, gdzie są znaczące pozycje, niestety tam są wzrosty o 3%, o 4%, tylko znacznie więcej w kwotach.</u>
          <u xml:id="u-92.3" who="#LeszekŚwiętochowski">Drugie pytanie. Kończy się proces prywatyzacji i komercjalizacji przedsiębiorstw państwowych, a wydatki w Ministerstwie Skarbu Państwa pozostają na dotychczasowym poziomie. Jak rząd zamierza zmienić tę sytuację, gdyż dojdzie do tego - mam nadzieję, że nie dojdzie - że więcej będzie kosztować Ministerstwo Skarbu Państwa niż wpływy z prywatyzacji? Już ta tendencja jest bardzo, bardzo wyraźna.</u>
          <u xml:id="u-92.4" who="#LeszekŚwiętochowski">Następne pytanie. Jestem oczywiście za renowacją zabytków w Krakowie, za odnawianiem, remontem. Dlaczego jednak ta pozycja 30 mln zł jest w budżecie Kancelarii Prezydenta? Czy to ma służyć poprawie wizerunku prezydenta? Czy rząd nie wierzy własnym służbom, które odpowiadają w Ministerstwie Kultury za remonty i odnowienia? Pracownicy Kancelarii Prezydenta zrobią to znacznie lepiej? Bo tylko tak to mogę zrozumieć. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-92.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Lech Kuropatwiński, Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#LechKuropatwiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W omawianym sprawozdaniu budżetowym winniśmy dać Polakom wizję przyszłości nie tylko na rok 2004, lecz na dalsze lata.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#LechKuropatwiński">Na wystąpienie Platformy Obywatelskiej i PiS, tych, którzy wypowiadają się za obniżeniem wydatków, można by powiedzieć tak: Czyż zapomnieliście państwo, że rządziliście? I co zrobiliście, zadłużając z roku na rok kraj?</u>
          <u xml:id="u-94.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-94.3" who="#LechKuropatwiński"> Dość demagogii, poklasków wyborczych, mówmy prawdę społeczeństwu.</u>
          <u xml:id="u-94.4" who="#LechKuropatwiński">Panie Ministrze! Czym kierował się rząd, resort finansów, decydując, by w projekcie nie zapisano dofinansowania dla ochotniczych straży pożarnych, a wpisuje się tylko dla Policji i straży państwowej? Tak, słusznie, należą się im te podwyżki. Ale proszę zauważyć, że to ochotnicze straże pożarne zabezpieczają w 60–70% zagrożenia pożarowe, drogowe i inne, społecznie - bez zapłaty. Według Platformy Obywatelskiej należy zredukować wydatki na partie polityczne o 75%. Tak, a potem mówicie o korupcji, lobbingu w partiach. Pytam, pani minister: Jaki to procent w budżecie jest na finansowanie partii politycznych?</u>
          <u xml:id="u-94.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale jest.)</u>
          <u xml:id="u-94.6" who="#LechKuropatwiński">Było więcej. I pytam: Kiedy, w którym roku budżetowym zostanie uwzględniona budowa zapory wodnej Ciechocinek-Nieszawa w woj. kujawsko-pomorskim? W tym regionie bowiem wraca to jak bumerang i partie polityczne wykorzystają naiwność obywateli, mówiąc że ta budowa dojdzie do skutku. Zapytuję: Czy rezerwa rewaluacyjna zostanie wpisana do budżetu, a jeżeli tak, to w jakim zakresie i w jakiej wysokości do wykorzystania przez budżet? Proszę odpowiedzieć z podaniem konkretnych liczb: Ile i kto zabrania lub w czyim interesie leży niewpisanie rezerwy do budżetu? Proszę odpowiedzieć: Czy podwyżka VAT w budownictwie z 7 do 22%... czy ta różnica pozostanie w polskim budżecie, czy nie zostanie odprowadzona według dyrektyw unijnych do Unii Europejskiej? Pan poseł Lisak, Unia Pracy, stanowczo wypowiedział się, z zadowoleniem na temat tego, że rząd podwyższył dofinansowanie tym, którzy są bez prawa do zasiłku, i zapisał 230 mln zł. Praktycznie zaś wygląda to tak, że jest 80 zł rocznie, 7 zł miesięcznie, a zadowolenie jest jedno: czekajmy 100 lat - Samoobrona występowała już w 2001 r. o minimum socjalne - za 100 lat każdy Polak otrzyma 740 zł minimum socjalnego zgodnie z tym, co pan poseł Lisak uważa za sukces. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-94.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#DonaldTusk">Pan poseł Jan Orkisz, Unia Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#JanOrkisz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! W czasie dyskusji nad budżetem państwa na 2004 r. w Komisji Infrastruktury złożyłem wniosek o umieszczenie w tym budżecie zadania pod nazwą: Rozbudowa drogi krajowej nr 94 w miejscowości Olkusz. Komisja Infrastruktury jednomyślnie zaopiniowała ten wniosek i został on umieszczony w opinii Komisji Finansów Publicznych. Na posiedzeniu komisji dyrektor generalny dróg zapewniał, że to zadanie będzie realizowane. W przedstawionym sprawozdaniu załącznik obejmujący inwestycje wieloletnie nie uwzględnia tego zadania. Moje pytanie do ministra infrastruktury: Czy to zadanie w przyszłym roku będzie realizowane, gdyż jest to obiekt w stanie przed awaryjnym? Taką ekspertyzą dysponuje starosta powiatu olkuskiego. 20 listopada na posiedzeniu prezydium Komisji Infrastruktury, które odbyło się w Małopolsce, był podnoszony problem rozbudowy i modernizacji międzynarodowego portu lotniczego Kraków-Balice. W projekcie budżetu nie znalazłem takiej pozycji, dlatego składam poprawkę i wnoszę o to, aby takie zadanie zostało umieszczone w projekcie budżetu, proponując kwotę 10 mln zł. Zgłosiłem wniosek do Komisji Zdrowia, by w projekcie budżetu na 2004 r. znalazło się zadanie pod nazwą: Budowa powiatowej stacji sanitarno-epidemiologicznej w Olkuszu. Samorząd powiatowy przeznaczył na ten cel działkę, gmina przeznaczyła budynek, który może być zmodernizowany. Na posiedzeniu komisji otrzymałem wówczas odpowiedź od podsekretarza stanu w Ministerstwie Zdrowia, że taki wniosek wpłynął do ministerstwa i jest rozpatrywany. W związku z tym moje pytanie: Czy to zadanie w przyszłym roku będzie realizowane? Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Bronisław Dutka, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#BronisławDutka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Mam takie pytanie: Czy rząd przewidział w projekcie budżetu - może tego nie zauważyłem - środki na dokończenie komasacji gruntów, która rozpoczęła się m.in. w powiecie nowotarskim, głównie w gminie Lipnica Wielka? Jest tam w tej chwili taka sytuacja, że ludzie funkcjonują czasami na swoich gruntach, czasami nie na swoich gruntach, kłócą się, samorząd nie może realizować żadnych zadań, nie może uchwalić planu zagospodarowania przestrzennego. Nie dopatrzyłem się środków na ten cel. Przy tym taka uwaga: Czy nie lepiej byłoby dopłacać rolnikom do kontraktów, jeżeli sami dobrowolnie scalają te grunty? Scalanie siłowe okazało się tam bardzo utrudnione. Kolejne pytanie: Jakie rząd przewiduje relacje walutowe euro i dolara w stosunku do złotówki w przyszłym roku? Czy są one gdzieś uwzględnione w założeniach do budżetu? Jak mówię bowiem, nie jestem w Komisji Finansów Publicznych, być może nie doczytałem, ale chciałbym... myślę, że nie tylko ja... Przede wszystkim jednak gospodarka i realizacja budżetu zależą w dużym stopniu od tego, jakie będą te relacje walutowe. Kolejne pytanie: Czy deficyt, który w tym roku uchwalamy, większy w porównaniu z poprzednim rokiem, będzie miał w przyszłym roku nadal tendencję wzrostową? Na razie bowiem z obiecanek zmniejszenia deficytu nic nie wyszło. Rozumiem, że są ogromne potrzeby, ale też nie widać, by był sposób wyjścia z tej sytuacji. I ostatnie pytanie wynikające z wypowiedzi jednego z moich przedmówców: Czy jest świadomość tego, że szkody powodziowe zostały zlikwidowane niewiele w ponad 50-procentach? Dzisiaj próby, że tak powiem, zamachu w kierunku tych pieniędzy są po prostu niepoważne, w wielu gminach usunięto niewiele ponad 50% tych szkód. Do tego dochodzą ogromne szkody wynikające z osuwisk, które powstały w rejonach zwłaszcza podgórskich. Tutaj też jest potrzeba ogromnych pieniędzy. Często mamy jeszcze przerwane drogi, a nawet w jednym przypadku - linię kolejową. Czy rząd jest zorientowany, jakie to są potrzeby? Przede wszystkim prosiłbym, żeby Wysoka Izba została poinformowana o tym, jakie to są wielkości. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#DonaldTusk">Pani poseł Małgorzata Rohde, Stronnictwo Konserwatywno-Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#MałgorzataRohde">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Debata budżetowa jak zwykle budzi wiele emocji i oczywiście są one uzasadnione, bo każdy, kto przysłuchuje się tej debacie, przymierza się do swojego budżetu domowego, budżetu swojej firmy, porównuje go na bazie tych informacji, zastanawia się nad tym, jak będzie wyglądał jego budżet w przyszłym roku. A będzie to rok, jak wiemy, szczególny, obciążony zadaniami w związku z wejściem do Unii Europejskiej. W związku z tym chciałabym, pani minister, zapytać: Czy rząd przewidział - wobec oczywistych faktów, że to obciążenie będzie się wiązało z zatrudnieniem i wzrostem liczebnym administracji - koszt zatrudnienia około 5 tys. nowych pracowników w administracji rządowej, szczególnie w zakresie obsługi funduszy unijnych? W związku z obsługą tych funduszy przeciętnie w Unii Europejskiej na jednego pracownika przypada 2,5–5 mln euro. W Polsce na lata 2004–2006 przewidziano 11 mln euro, tak to zostało zaplanowane; w prostym przeliczeniu sugerowałoby to przyjęcie do pracy 5 tys. wykwalifikowanych urzędników. To pytanie zadaję w kontekście toczącej się debaty nad szukaniem oszczędności właśnie w administracji rządowej. Tutaj strona opozycyjna zgodnie wykazywała i zresztą złożyła poprawki, zgodnie z którymi te oszczędności dałoby się wskazać. Cieszę się, że to właśnie pani minister będzie miała okazję odpowiedzieć na pytanie, jak rząd tych oszczędności będzie szukał, gdzie je wykaże, szczególnie w sytuacji, kiedy mówi się o tym, jak wiele nowych urzędów, gospodarstw pomocniczych, zakładów budżetowych, agencji i różnego rodzaju funduszy ma powstać. Niby mają im być zadania wydzielone, ale w miejsce wydzielonych zadań, tam, gdzie one były, nie zmniejszyły się koszty pewnych urzędów, bo przykład Urzędu Patentowego, który kosztuje 2 mld, a zarabia 5–6 mld, jest praktycznie bardzo łatwy do eksponowania, ale taki Urząd Regulacji Telekomunikacji i Poczty, który ma kosztować 50 mln... Niech pani minister uczciwie powie: Czy naprawdę stać nas dzisiaj na takie gesty i gdzie robimy te oszczędności na administracji? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#DonaldTusk">Poseł Stanisław Dulias, nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-101.2" who="#DonaldTusk">Pan poseł Bolesław Bujak, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#BolesławBujak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! W projekcie budżetu na 2004 r. brakuje środków na wykonanie dokumentacji drogi ekspresowej nr 19, która przebiegałaby z północy na południe kraju, łącząc Suwałki, Białystok, Lublin, Rzeszów i Barwinek, czyli przejście graniczne łączące Polskę ze Słowacją na Podkarpaciu. Otóż w budżecie na rok 2003 znajdowała się kwota 15 mln zł na przygotowanie części dokumentacji dotyczącej wspomnianej drogi ekspresowej nr 19. Kwota ta została w całości wykorzystana. Mam pytanie: Czy rząd nie uważa, że byłoby ewidentną niegospodarnością, gdybyśmy na tym etapie nie znaleźli środków na zakończenie dokumentacji dotyczącej przygotowania tej drogi? Może się bowiem zdarzyć tak, że przygotowana dotychczas dokumentacja za znaczne pieniądze, bo to jest znacząca kwota 15 mln zł, może się zdezaktualizować.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#BolesławBujak">Mam również kolejne pytanie. Czy rząd udzieli swojego poparcia przedłożonej poprawce w imieniu posłów Podkarpacia, a sądzę, że również w imieniu posłów wszystkich województw leżących na tzw. ścianie wschodniej, przez której to obszar przebiegałaby wspomniana trasa ekspresowa nr 19? Czy rząd udzieli swojego poparcia umieszczeniu w projekcie budżetu państwa na 2004 r. tej poprawki, którą w imieniu wymienionych posłów pozwolę sobie przedłożyć? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#DonaldTusk">Pani poseł Maria Zbyrowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#MariaZbyrowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do posła sprawozdawcy i do ministra finansów. Dlaczego Komisja Finansów Publicznych wyraża zgodę na ukrywanie rzeczywistego deficytu budżetowego i długu publicznego? Przecież deficyt budżetu jest zaniżony co najmniej o: 6 mld zł z tytułu przekazanych składek do otwartych funduszy emerytalnych w części niepokrytej dochodami z prywatyzacji, 4,5 mld zł z tytułu salda wydatków na prefinansowanie przedsięwzięć infrastrukturalnych, współfinansowanych z Unii Europejskiej, 6,6 mld zł z tytułu planowanego deficytu funduszy i agencji państwowych. Razem jest to ponad 17 mld zł. Mam pytanie: Czy społeczeństwo dowie się prawdy, jaki jest rzeczywisty deficyt budżetu i długu publicznego? Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#DonaldTusk">Pani poseł Renata Beger, Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#RenataBeger">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Pragnę zadać pani minister dwa pytania. Pierwsze pytanie: Dlaczego dochody państwa w 2004 r. w relacji do produktu krajowego brutto mają być niższe o 2 punkty procentowe, to znaczy spadną z 18,9% do ok. 17,7%?</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#RenataBeger">I drugie pytanie. Dlaczego planowane na 2004 r. dochody budżetu z tytułu wpłat z zysku Narodowego Banku Polskiego będą niższe niż w 2003 r., skoro z przepisów ustawy o rachunkowości wynika, że część rezerwy na ryzyko kursowe powinna być rozwiązana, a zysk odprowadzony do budżetu? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#DonaldTusk">Pani poseł Wanda Łyżwińska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#WandaŁyżwińska">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Obecnie każde ministerstwo posiada wysokie kwoty zawarte w funduszach specjalnych. W związku z tym mam pytanie: Kiedy rząd zamierza zlikwidować środki specjalne tak, aby środki te były przekazywane bezpośrednio do budżetu państwa, zwiększając tym samym dochody budżetu państwa? Jak wiemy, obecnie środki te wydawane są na podnoszenie płac w sferze budżetowej, na wszelkiego rodzaju remonty ośrodków wczasowych, nagrody jubileuszowe i różnego rodzaju nagrody okolicznościowe. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#DonaldTusk">Poseł Waldemar Borczyk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#WaldemarBorczyk">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam pytanie do rządu w sprawie budżetu państwa na rok 2004. W budżecie znajduje się zaplanowana na 2004 r. kwota 4 175 935 tys. zł na rezerwy. W roku 2003 pozycja ta wynosiła 1 055 074 tys. zł. Zwiększenie tej kwoty budzi wśród wyborców, wśród posłów Samoobrony zastrzeżenia. Czy rząd zamierza przedstawić wreszcie szczegółową analizę dotyczącą celowości i uzasadnić, dlaczego jest tak duża ta rezerwa w stosunku do roku 2003? Czy naprawdę, tak jak się słyszy w terenie wśród wyborców, jest to budżet polityczny i mają być wykorzystane te rezerwy w celu własnej gierki politycznej? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#DonaldTusk">Pan poseł Józef Cepil.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#JózefCepil">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam jedno krótkie pytanie do rządu. Czy rząd zamierza podjąć działania w kierunku uniemożliwienia wyprowadzania pieniędzy z kraju przez firmy zarejestrowane w tzw. rajach podatkowych? Deficyt budżetowy państwa zapewne byłby nie tak wysoki, a cięcia wydatków nie tak drastyczne. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#DonaldTusk">Pan poseł Mieczysław Aszkiełowicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#MieczysławAszkiełowicz">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Mam pytanie do pani minister. W budżecie państwa na rok 2004 ujęte zostały pokaźne kwoty na działalność urzędów skarbowych, a skuteczność poboru należności podatkowych jest niepokojąca. Należności podatkowe są nadal bardzo wysokie i stanowią ok. 13 mld zł. Są to planowane środki na rok 2004. Również z praktyki wynika, że rozszerza się działalność w szarej strefie. Co rząd zamierza zrobić, aby wzmóc skuteczność działalności urzędów skarbowych?</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#MieczysławAszkiełowicz">Mam jeszcze jedno pytanie. Czy to prawda, że rząd zamierza zabrać środki z terenowych agencji nieruchomości rolnych do centrali i czy to nie daje możliwości działania agencji w terenie? Czy to jest prawda? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#DonaldTusk">Pan poseł Grzegorz Górniak, Liga Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#GrzegorzGórniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytania do rządu. Dzisiaj renciści i emeryci żyją poniżej godności ludzkiej, to znaczy, poniżej minimum socjalnego. Czy rząd w tej kwestii bierze pod uwagę potrzebę wstrzymania bądź ograniczenia wpłat do funduszy emerytalnych, tzw. II filar, i przekazania tych środków na potrzeby waloryzacji obecnych rent i emerytur?</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#GrzegorzGórniak">I drugie pytanie. Czy rząd w przyszłym roku bierze pod uwagę dofinansowanie miasta Wałbrzycha, aby zlikwidować biedaszyby, gdzie dzisiaj żyje 5 tys. rodzin bez środków do życia, jak wynika z badań ośrodka pomocy społecznej, a w budżecie zwiększamy środki na Kancelarię Prezydenta RP? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Stanisław Kalemba, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#StanisławKalemba">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do posła sprawozdawcy, ale też i do przedstawiciela rządu. Jak to się stało, że przez kilkadziesiąt lat, włącznie z budżetem na 2003 r., były zapisane środki na dofinansowanie wapnowania gleb, czyli na nawozy wapniowe, a w projekcie na 2004 r. rząd nie zaproponował na to nawet najmniejszej kwoty? Komisja sejmowa rolnictwa zaproponowała w swoim stanowisku, żeby wpisać do budżetu chociaż ok. 25 mln zł. Wiąże się to z miejscami pracy w środowiskach wiejskich, tam są miejscowe kopalnie kredy. Wiadomo, że bez wapna w zasadzie trudno mówić o plonach, jest tzw. wskaźnik Liebiga, tu wapno decyduje o efektywności wykorzystania nawozów i wielu innych czynników. Poza tym jest to związane z ochroną środowiska. Mamy kwaśne deszcze, odczyn jest kwaśny, a wapno ma znakomite znaczenie, jeżeli chodzi o ochronę środowiska. Dlaczego rząd nie wniósł tej pozycji do projektu budżetu i dlaczego komisja finansów odrzuciła tę propozycję sejmowej komisji rolnictwa?</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#StanisławKalemba">Drugie pytanie dotyczy dofinansowania spółek wodnych.</u>
          <u xml:id="u-118.2" who="#StanisławKalemba">Wysoki Sejmie! Rocznie było ok. 3 mln zł, proponowaliśmy zwiększenie kwoty do 5 mln zł. Jakie znaczenie mają te stosunki wodne, jeżeli chodzi o zakres funkcjonowania spółek wodnych, tłumaczyć nie trzeba. Czy to jest prawda, że na dofinansowanie partii politycznych zaproponowano zwiększenie kwoty o 20 mln zł, a jeśli chodzi o takie podstawowe rzeczy, które przez dziesiątki lat były stosowane, dzisiaj nie ma nawet zrozumienia, dobrej woli, aby wpisać te pozycje do budżetu? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#DonaldTusk">Poseł Antoni Macierewicz. Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#DonaldTusk">Poseł Wojciech Szarama. Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-119.2" who="#DonaldTusk">Poseł Edward Maniura.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#EdwardManiura">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! Przy okazji debaty budżetowej pragnę zapytać panią minister o sprawę związaną z emeryturami, a chodzi o wyrównania kwoty bazowej. Pan wicepremier Hausner zapowiedział takie działania rządu. W związku z tym chciałbym zadać pytanie. Czy od 1 stycznia 2004 r. nastąpi zapowiedziana korekta kwoty bazowej i czy będzie to korekta jednorazowa, czy stopniowa? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Jan Antochowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#JanAntochowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym przede wszystkim podziękować komisji finansów, przewodniczącemu i wszystkim członkom komisji, którzy głosowali za tym, żeby w projekcie budżetu umieścić zakończenie prowadzonej od 22 lat inwestycji - rozbudowy i modernizacji Szpitala MSWiA w Olsztynie. Dzięki tej inwestycji około 11 tys. chorych czy hospitalizowanych i diagnozowanych na choroby nowotworowe nie będzie musiało jeździć do Warszawy, Białegostoku i innych miast.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#JanAntochowski">Pytanie moje również dotyczy inwestycji, tych wieloletnich, prowadzonych bardzo długo, po dwadzieścia i więcej lat. Ile ich jeszcze w Polsce pozostało i jaka kwota jest potrzebna, aby je zakończyć? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#DonaldTusk">Pani poseł Maria Nowak. Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-123.2" who="#DonaldTusk">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-123.3" who="#DonaldTusk">Głos zabierze pani minister Halina Wasilewska-Trenkner.</u>
          <u xml:id="u-123.4" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Halina Wasilewska-Trenkner: Jeśli można prosić, panie marszałku, najpierw panowie, powiedzmy, bardzo technicznie, czyli pan wiceminister transportu... A na temat zdrowia pani minister Wojtala...)</u>
          <u xml:id="u-123.5" who="#DonaldTusk">Proszę ustalić kolejność wystąpień i przekazać mi informację.</u>
          <u xml:id="u-123.6" who="#DonaldTusk">Pani minister Wojtala z Ministerstwa Zdrowia, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#WacławaWojtala">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Od rana prowadzona jest debata nad ustawą budżetową, została m.in. zgłoszona propozycja, aby do projektu ustawy budżetowej włączyć jako integralną część plan finansowy Narodowego Funduszu Zdrowia. Chciałabym w tej kwestii powiedzieć rzecz następującą. Fakt, że projekt planu finansowego i plan finansowy Narodowego Funduszu Zdrowia uchwalane są odrębnym trybem, równolegle z ustawą budżetową, spowodowany jest terminarzem. Otóż, plan finansowy Narodowego Funduszu Zdrowia musi być uchwalony w takim czasie, aby można było zakontraktować świadczenia zdrowotne na rok przyszły. Zgodnie z ustawą o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia termin ten to 15 września roku poprzedzającego rok kalendarzowy, którego dotyczy ten plan. Gdyby włączyć plan finansowy jako załącznik do ustawy budżetowej, wówczas tryb procedowania nad uchwalaniem tego planu musiałby się odbywać zgodnie z trybem określonym dla ustawy budżetowej. Rada Ministrów ma obowiązek przedłożyć Wysokiej Izbie projekt planu, projekt ustawy budżetowej do 30 września. W parlamencie prace nad ustawą budżetową trwają do czterech miesięcy. Zgodnie z konstytucją oznaczałoby to, że tak naprawdę plan finansowy byłby gotowy pod koniec roku, gdyby wszystko przebiegało sprawnie, a niejednokrotnie musiałby być uchwalony dopiero w nowym roku, tym, którego dotyczy, uniemożliwiłoby to zatem zawarcie kontraktów na świadczenia zdrowotne i stanowiłoby ogromne utrudnienie w realizacji zadań w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#WacławaWojtala">Sprawa leczenia za granicą i związanych z tym problemów finansowania usług. Po wejściu do Unii Europejskiej Polska będzie podlegała koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego w zakresie świadczeń leczniczych. Koordynacja polega na tym, że jest swobodny przepływ osób, swobodny przepływ usług i każdy obywatel Unii Europejskiej ma prawo wyboru miejsca leczenia, pod jednym wszakże warunkiem - na leczenie za granicą poza systemem, w którym jest ubezpieczony, musi być wyrażona zgoda, zgoda kraju, w którym jest ubezpieczony, do tego służą druki E-112, oraz w czasie przebywania terminowego, podczas urlopu czy w ramach delegacji każdy obywatel Unii ma prawo do świadczeń zdrowotnych w nagłych przypadkach, wtedy dokumentem poświadczającym ubezpieczenie jest druk E-111. Wkrótce Unia wprowadzi jednolitą kartę, europejską kartę ubezpieczenia zdrowotnego, co ułatwi rozliczenia.</u>
          <u xml:id="u-124.2" who="#WacławaWojtala">Polska pracuje obecnie nad przygotowaniem struktur administracyjnych, które będą realizowały rozliczenia międzynarodowe. W tej chwili nie mamy zabezpieczonych środków finansowych wynikających z koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, niemniej jednak są przewidziane w ustawie budżetowej, w części ministra zdrowia środki na leczenie za granicą, tj. ok. 19,4 mln zł. Częściowo będzie to dotyczyło świadczeń związanych z leczeniem w Unii, nie ma natomiast w pełni zapewnionych środków.</u>
          <u xml:id="u-124.3" who="#WacławaWojtala">Plan finansowy Narodowego Funduszu Zdrowia na rok 2004 został uchwalony 13 października 2003 r. i może on być zmieniony w każdym czasie, wtedy kiedy strony, czyli minister zdrowia w porozumieniu z ministrem finansów, uznają, że jest taka potrzeba. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#DonaldTusk">Pan minister Jacek Zdrojewski podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#JacekZdrojewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na dwa pytania, które zostały zadane, postaram się odpowiedzieć. Pierwsze, skierowane do Ministerstwa Infrastruktury, pytanie posła Orkisza dotyczy drogi nr 94, której pan poseł nie znalazł w załączniku inwestycji wieloletnich. Chcę pana zapewnić, że droga ta jako inwestycja znajduje się w naszych planach, będzie realizowana w latach 2004–2005. W 2004 r. - na poziomie około 19 mln zł, w 2005 - na poziomie ok. 22 mln zł. W tych dwóch latach ta inwestycja zostanie skończona.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#JacekZdrojewski">Jeśli chodzi o drogę nr 19, o którą pytano, to obecnie jest realizowana bardzo mała inwestycja koło Strzyżowa, związana z pewnym kawałkiem obwodnicy Rzeszowa. Natomiast realizacja tej inwestycji jest uzależniona od dobrego przygotowania, a to przede wszystkim oznacza wykup gruntów niezbędnych do realizacji tej drogi. 2004 r. będzie zatem rokiem przygotowania, wykupu gruntów, natomiast pierwsze prace realizacyjne rozpoczną się w roku 2005. Dziękuję, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#DonaldTusk">Proszę o zabranie głosu panią minister Halinę Wasilewską-Trenkner.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Chciałabym odpowiadać mniej więcej w kolejności, w jakiej były zadawane pytania. A zatem pierwsze z pytań, zresztą pojawiające się dzisiaj wielokrotnie: dlaczego tak bardzo rozbudowana została, jak pytał pan poseł Dolniak, administracja publiczna, skoro nakłady na nią wzrosły z 6,3 mld zł w roku 2003 do 7,6 w roku 2004, czyli o 1265 mln zł. To jest po części sprawa, która wiąże się z tą, którą podnosiła pani poseł Rohde. Część administracji musi ulegać przekształceniu, a przypominam, że zwalnianie urzędnika administracji, zwłaszcza wtedy, kiedy jest to urzędnik państwowy służby cywilnej, w danym roku, kiedy następuje to zwolnienie, wymaga nakładów rzędu 6–9 miesięcy jego zatrudnienia - nawet przejściowo przy zmianach i przekształceniach koszty rosną. To także odpowiedź na temat owych zmian spowodowanych przekształceniem w Ministerstwach: Gospodarki oraz Pracy i Polityki Socjalnej. Wtedy kiedy się łączą w jedno i reorganizują w nowym kształcie przez pewien czas wydatki są większe i przez pewien czas mamy do czynienia z nadmierną liczbą urzędników, bo trzeba tę część zwalnianą przez pewien czas jeszcze zatrudniać.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Wzrost wydatków na administrację w roku 2004 w wysokości 1265 mln zł ma kilka elementów składowych, które jednak warto przypomnieć. Pierwsza, najważniejsza, z tych kwot rosnących to 829 mln 184 tys. zł, jakie po zmianach stanowią de facto przeniesienie wydatków zawsze ponoszonych w Ministerstwie Finansów, lecz finansowanych ze środków specjalnych, do wydatków i zasilających dochody budżetu, i powodujących wydatki budżetu, czyli jest to wypełnienie postulatu, o którym tylekroć dyskutowaliśmy - zmiany, zawężenia, zmniejszenia skali wydatków ze środków specjalnych. To powoduje przejściowo takie właśnie efekty w budżecie. Pozostałe 440 mln zł przyrostu kwoty wydatków na administrację publiczną to przede wszystkim 95 mln związane z finansowaniem programów, które są realizowane z wykorzystaniem środków z Unii Europejskiej, to 69 mln zł na zwiększenie środków na składki do organizacji międzynarodowych, to wreszcie pewna kwota, prawie 100 mln zł, przeniesiona z działu: Sprawy wewnętrzne do działu: Administracja publiczna, w związku z ostatecznym rozpoczęciem i uporządkowaniem spraw dotyczących Centralnego Rejestru Pojazdów, i wreszcie, jak w całej administracji, 3% funduszy przeznaczonych jest na zwiększone wynagrodzenia, ponieważ przyrost wynagrodzeń wynosi 3% również i dla pracowników tego działu, a nie tylko dla pozostałych działów budżetówki. To jest rozliczenie, które dokładnie pokazuje, że bez owych 829 mln zł przeniesionych ze środków specjalnych przyrost administracji byłby zupełnie pomijalny. To sprawa pierwsza.</u>
          <u xml:id="u-128.2" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Sprawa kolejna. Pan poseł Curyło pytał, czy można ograniczyć wydatki na Instytut Pamięci Narodowej. Panie pośle, wydatki na różnego rodzaju instytucje można ograniczyć pod jednym wszakże warunkiem, że towarzyszą temu zapisy ustawowe, mówiące, co się dzieje w następnym kroku. Bo instytucja może przestać istnieć, natomiast pozostaje pytanie, kto przejmie te obowiązki, które instytucja powinna realizować.</u>
          <u xml:id="u-128.3" who="#komentarz">(Poseł Marian Curyło: Niezawisłe sądy, prokuratura.)</u>
          <u xml:id="u-128.4" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Widocznie niezupełnie można było tak to zrobić, skoro kilka lat temu pomyślano to inaczej.</u>
          <u xml:id="u-128.5" who="#komentarz">(Poseł Marian Curyło: To był taki lobbing).</u>
          <u xml:id="u-128.6" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Pyta pan również, panie pośle, jak się rozlicza ulgi podatkowe związane z kultem religijnym. Tak samo jak wszystkie inne ulgi i darowizny. Trzeba się wykazać dowodem darowizny. Jeżeli pan sobie życzy specjalnie, to możemy na pański wniosek poprosić nasze urzędy kontroli skarbowej, aby dokonały szczególnie wnikliwego rozliczenia, jak to wygląda, niemniej, panie pośle, nawet jeżeli będziemy znali wyniki tego rozliczenia, to wyniki państwo otrzymają tylko i wyłącznie jako wyniki zbiorcze, nie będzie żadnych informacji szczegółowych, ponieważ to jest tajemnica skarbowa.</u>
          <u xml:id="u-128.7" who="#komentarz">(Poseł Marian Curyło: Będę pani dozgonnym dłużnikiem.)</u>
          <u xml:id="u-128.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Ooo!)</u>
          <u xml:id="u-128.9" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Nie wiem, czy będzie warto, panie pośle, zresztą ja akurat nie nadzoruję ani urzędów skarbowych, ani urzędów kontroli skarbowej.</u>
          <u xml:id="u-128.10" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Jeżeli chodzi o kwestie, o których pan mówił, a mianowicie o instytucje okołorolne, to pan daruje, ale to pańska ocena, inni są innego zdania.</u>
          <u xml:id="u-128.11" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Pan poseł Parchański pytał, co się dzieje z agencją nieruchomości rolnych. Dostaje zgodnie z ustawą dotację z budżetu państwa w wysokości 239 tys. zł. Tak jest od wielu lat, co można sprawdzić. Tego rzędu wielkość jest związana z zapłatą pewnych kosztów dotyczących przekazywania gospodarstw na zasób ziemi, wtedy kiedy wypłacane są z tego tytułu emerytury i renty. To jest taka dotacja, którą ma pokrywać budżet państwa. Z drugiej strony agencja nieruchomości rolnej przekazuje co roku do budżetu państwa de facto na finansowanie zadań, które powinien finansować budżet państwa, około 650 mln zł, w roku 2003 – 648 mln zł. Proponujemy, aby Agencja Nieruchomości Rolnych Skarbu Państwa przestała wykonywać prace, które są pracami z zakresu pomocy społecznej czy działalności edukacyjno-wychowawczej, czy wreszcie promocji zatrudnienia. Niech tym zajmą się odpowiednie służby, a ponieważ środków w roku 2004 będzie na ten cel jeszcze zbyt mało w budżecie, to chodzi o to, aby środki agencji, które i tak były przekazane na ten cel, trafiły do budżetu. W ten sposób proponujemy rozwiązać ten problem.</u>
          <u xml:id="u-128.12" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Drugie pytanie pana posła Parchańskiego dotyczyło długu publicznego. Dług publiczny, proszę państwa, występuje w kilku, jak już mówiliśmy o tym dzisiaj, zakresach. Dług skarbu państwa na rok 2004 wynosi 423,3 mld zł. I to jest jedno pojęcie, relatywnie rzecz biorąc, najwęższe. Potem jest państwowy dług publiczny, gdzie obok długu skarbu państwa, czyli długu budżetu występują również zobowiązania innych jednostek zaliczanych do sektora finansów publicznych, to jest 456,5 mln zł, 53% PKB. I wreszcie jest państwowy dług publiczny powiększony jeszcze o te koszty czy te zwiększenia, które mogą powstać z tego tytułu, że poręczenia i gwarancje będą wymagały wypłaty, to te 472,5 mld zł, czyli 54,8% produktu krajowego brutto na rok 2004. Wszystkie te elementy z dokładnymi informacjami, jakie są między nimi różnice, znalazły się w uzasadnieniu do ustawy dotyczącej budżetu państwa, ponieważ w budżecie jest mowa o długu skarbu państwa i o państwowym długu publicznym, nie ma natomiast informacji o poręczeniach.</u>
          <u xml:id="u-128.13" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Koszty obsługi długu dotyczą budżetu państwa i wynoszą 26 986 mln zł, co jest w sumie kosztem obsługi długu publicznego krajowego i zagranicznego. W całym sektorze finansów publicznych koszty obsługi długu, które ponoszą różne jednostki tego sektora, wynoszą 28,8 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-128.14" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Pan poseł Świętochowski pytał, dlaczego dotacja budżetu państwa na waloryzację zabytków Krakowa znajduje się w budżecie Kancelarii Prezydenta, a nie w innej części budżetu. Otóż od 1974 czy 1975 roku istnieje ustawa na temat waloryzacji zabytków Krakowa i ta...</u>
          <u xml:id="u-128.15" who="#komentarz">(Poseł Marian Curyło: Girkowska.)</u>
          <u xml:id="u-128.16" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Tak. Panie pośle, ta gierkowska ustawa państwu przeszkadza, a inne gierkowskie nie? To bądźmy konsekwentni.</u>
          <u xml:id="u-128.17" who="#komentarz">(Poseł Marian Curyło: Ja za tę ustawę Gierkowi bym kopiec usypał.)</u>
          <u xml:id="u-128.18" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Ta ustawa przewidywała, że to będzie w budżecie Rady Państwa. Potem, kiedy zniknęła ta instytucja, zmienił się system, sprawa została przekazana do Kancelarii Prezydenta i ten fundusz będący częścią dofinansowania, bo przecież istnieje jeszcze fundusz społeczny, który finansuje te działania, jest dofinansowany z budżetu pana prezydenta. Tak jest i na razie nie ma i nie było dotychczas propozycji zmian tego typu rozwiązania, wobec tego to rozwiązanie pozostaje.</u>
          <u xml:id="u-128.19" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Pan Kuropatwiński pytał o ochotnicze straże pożarne. Ochotnicze straże pożarne są w części 42: Sprawy wewnętrzne, w dziale 754: Bezpieczeństwo publiczne, w roku 2004 przewidziano dla tych straży, które działają w sposób społeczny, 19 406 tys. zł, z czego 10 659 tys. zł na wydatki bieżące i 8747 tys. zł na wydatki majątkowe. To jest wielkość wydatków planowana corocznie przez ministra spraw wewnętrznych i administracji, który zarządza wszystkimi systemami, z jednej strony pilnowania porządku i bezpieczeństwa, z drugiej strony kosztami tych systemów w skali kraju.</u>
          <u xml:id="u-128.20" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Jaki jest procent wydatków na sfinansowanie partii politycznych? Ja chciałam państwu przypomnieć, że od 2001 r. istnieje ustawa mówiąca o finansowaniu partii politycznych z budżetu państwa. Ta ustawa w roku 2001 w cyklu ustaw okołobudżetowych była zmieniana w stosunku do jej pierwotnego układu. Pierwotny układ przewidywał bowiem, że wypłaty kosztów poniesionych w związku z wyborami, jak i potem dotacje na utrzymanie partii będą, zwłaszcza koszty wyborów, finansowane w dwóch ratach: 50% w roku, w którym miały miejsce wybory, i 50% w roku następnym. Nie było nas na to stać i rzecz została rozłożona na kilka lat. W roku 2004 następuje moment, w którym należy wypłacić jak gdyby drugą część kosztów poniesionych i związanych z wyborami. Na całość utrzymania partii politycznych zgodnie z ustawą, która będzie obowiązywała od 1 stycznia 2004 r., bo zmiana, którą mieliśmy dotychczas, gaśnie 31 grudnia tego roku, potrzeba by było 74 mln zł. W budżecie jest 54 mln zł, ponieważ rozliczając te koszty, Krajowe Biuro Wyborcze, które jest tutaj głównym naliczającym, jakby zapomniało, pominęło to, że ustawa wraca jak gdyby do stanu pierwotnego, wraca do swoich korzeni, stąd inna powinna być kwota, o czym dyskutowaliśmy również na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych, ale uznali państwo wówczas, że zwiększenie budżetu państwa o te 20 mln zł, przesunięcie nie jest zabiegiem koniecznym.</u>
          <u xml:id="u-128.21" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Czy rezerwa rewaluacyjna będzie wpisana do budżetu? Nie. Rezerwa rewaluacyjna nie będzie wpisana do budżetu, przynajmniej nie teraz, ponieważ po to, żeby mogła być wpisana, wymaganych jest jeszcze kilka zmian, w tym również decyzja Rady Polityki Pieniężnej. Bez zmiany decyzji odnośnie do systemu księgowego Narodowego Banku Polskiego i działania dotyczącego rezerw nic się z rezerwami Narodowego Banku Polskiego stać nie może i w związku z tym te wielkości nie znajdą odbicia, przynajmniej teraz, w ustawie budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-128.22" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Czy różnice VAT w materiałach budowlanych zostaną w kraju? Panie pośle, uczciwie i do końca: tak, z wyjątkiem tej części, która będzie wliczona do VAT, jaki jest częścią naszej składki do Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-128.23" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Ostatnie pytanie pana posła Kuropatwińskiego dotyczyło minimum socjalnego. Przyznam szczerze, że tutaj chyba się do końca wszyscy nie rozumiemy. Pomoc społeczna jest wsparciem po to, aby ludzie, którzy znajdują się w trudnej sytuacji materialnej, mogli mieć trochę lepsze warunki egzystencji. Proszę państwa, zgodnie z tym, co publikuje się na podstawie pierwszych wyników narodowego spisu powszechnego Polski za rok 2002, można powiedzieć, że jesteśmy państwem o bardzo dziwnej strukturze źródeł utrzymania ludności. Nieco więcej niż 12 mln naszych rodaków pracuje i utrzymuje się z pracy i prawie 10,6 mln naszych rodaków będących w wieku produkcyjnym utrzymuje się ze świadczeń społecznych. Jeżeli tej proporcji nie zmienimy wszelkimi możliwymi sposobami, to nie ma możliwości na to, aby nastąpiło wyraźne polepszenie czy to stanu socjalnego, czy stanu zamożności, czy wreszcie tempa rozwoju gospodarki. To jedna z tych rzeczy, z którymi musimy bardzo poważnie i bardzo ostrożnie postępować, żeby rozwiązać ten problem. Nie może być bowiem tak, że osoba pracująca ma na swoim utrzymaniu zawsze przynajmniej jeszcze jedną osobę, na którą łożymy świadczenia społeczne, nie licząc tych, którzy są bierni zawodowo, czyli swoich rodziców, swoich dzieci, swojego współmałżonka, jeśli ten nie pracuje.</u>
          <u xml:id="u-128.24" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">O rozbudowie drogi w Olkuszu już mówiliśmy.</u>
          <u xml:id="u-128.25" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Pan poseł Dutka pyta o dwie rzeczy, o komasację gruntu, gdzie są na to środki? 26 084 tys. zł w budżetach wojewodów w takiej części, która się nazywa: Prace geodezyjne i urządzeniowe dla potrzeb rolnictwa. Jeśli chodzi o relacje euro do dolara, to one oczywiście nie są zapisane w ustawie budżetowej, ale te, które były przyjęte do rozliczania i do różnego rodzaju prognoz w budżecie, są omówione na 24 str. uzasadnienia; są także w tablicy podającej wskaźniki makro, to jest tablica 1. w załączniku do uzasadnienia, i wynoszą w tym naszym rozliczeniu 1,12, jeśli dobrze policzyłam to w tej chwili. Czyli jest ta informacja, nie jest żadną tajemnicą, jest dokładnie pokazana.</u>
          <u xml:id="u-128.26" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Jeśli chodzi o usuwanie skutków zwalczania powodzi, to według tego, co rząd wie z doniesień przekazywanych przez jednostki samorządu terytorialnego, wojewodów, zniszczenia, które przyniosła powódź 1997 r., są praktycznie usunięte w 100%, te, które przyniosła powódź roku 2001 są usunięte w ok. 50%, ale tutaj termin usuwania był zawsze przewidziany w okresie do roku 2005 włącznie, więc nie ma tu żadnego zapóźnienia, tylko po prostu trwa realizacja zadań. A jakie są zadania i jak się je formułuje to rozporządzenia Rady Ministrów dokładnie o tym stanowią, wskazując kto, kiedy i jak ocenia projekty, które powinny być realizowane i poddane stosownemu dofinansowaniu.</u>
          <u xml:id="u-128.27" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Pani poseł Zbyrowska pytała, dlaczego Komisja Finansów Publicznych wyraża zgodę na ukrywanie deficytu? Komisja Finansów Publicznych na pewno nie wyraziłaby zgody na ukrywanie deficytu. Deficyt budżetowy został wyraźnie zapisany i sformułowany inaczej niż ma to miejsce w roku 2003, ale też wyraźnie został opisany i nie ma tu żadnego ukrycia, wręcz przeciwnie, w porównaniu z tym, co dotychczas bywało zawarte w ustawie budżetowej, jest nieco więcej informacji. Jest bowiem również pokazane, jak powstaje i skąd się bierze spośród tych wszystkich długów dług skarbu państwa, czyli ten dług, który wynika z deficytu i ten dług, który jest państwowym długiem publicznym, wynika bowiem z tego, że niektóre wydatki trzeba finansować, bo takie są obliga ciążące na państwie, a środków na ten cel nie ma.</u>
          <u xml:id="u-128.28" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Pani poseł Beger zadała dwa pytania. Pierwsze, dlaczego dochody budżetu państwa w relacji do PKB są w 2004 r. niższe niż w roku 2003? Są dwie przyczyny tego zjawiska. Pierwsza to obniżenie stawki podatku dochodowego od osób prawnych z 27 na 19%, tj. 4,5 mld zł w zaokrągleniu licząc, ale nie to jest najważniejsze. Najważniejszym elementem jest kwestia podziału dwóch podatków, podatku dochodowego od osób prawnych i podatku dochodowego od osób fizycznych pomiędzy budżet państwa i budżety jednostek samorządu terytorialnego. W roku 2003 udział jednostek samorządu terytorialnego w podatku dochodowym od osób fizycznych to jest 30,1%, w roku 2004 to będzie 44,5%, czyli to jest wyraźna różnica. Podobnie jest, a nawet jeszcze wyraźniej, jeśli chodzi o CIT. W roku 2003 CIT to niecałe 6%, a w roku 2004 to już jest 18,5%. To musiało znaleźć odzwierciedlenie w dochodach budżetu.</u>
          <u xml:id="u-128.29" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Natomiast dlaczego wpłaty Narodowego Banku Polskiego - bo to jest drugie pytanie pani poseł - będą niższe w roku 2004 od tych, które zostały wpłacone do budżetu państwa w 2003? W 2002 r. - bo wpłata zysku dokonana w roku 2003 ma swoje źródło w roku 2002, podobnie jak wpłata dokonana w roku 2004 ma swoje źródło w 2003 - były wyjątkowo korzystne, w drugiej połowie roku zwłaszcza, zdarzenia, które miały miejsce na rynkach finansowych, stopy procentowe i kursy walutowe zmieniały się korzystnie, także Narodowy Bank Polski odnosił z tego tytułu dodatkowe korzyści, poza tym dokonywał też zmian i reorganizacji wewnątrz całego banku, co przynosiło oszczędności w kosztach. W 2003 r. operacje na rynkach międzynarodowych nie są aż tak korzystne, jak to miało rok wcześniej, a też i prace reorganizacyjne z tych prostych oszczędności przeszły do bardziej skomplikowanych, stąd pewna różnica 400 mln zł, ale to, jak powiadam, wynika z bilansu banku.</u>
          <u xml:id="u-128.30" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Pani poseł Łyżwińska pytała o fundusze specjalne czy o środki specjalne, które istnieją w każdym podobno ministerstwie. Mówiąc o administracji publicznej, o jej wydatkach, właśnie pokazaliśmy, jak to wygląda w przypadku Ministerstwa Finansów, kiedy rzecz jest przenoszona ze środków specjalnych do budżetu w normalny rachunek budżetowy. I takie kroki będą podejmowane sukcesywnie również w innych przypadkach.</u>
          <u xml:id="u-128.31" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Pan poseł Borczyk pyta, dlaczego rezerwy celowe w roku 2004 są wyższe niż te, z którymi mamy do czynienia w roku 2003? Jeden z powodów to ponad miliard złotych kredytu zaciągniętego na rzecz modernizacji górnictwa, drugi powód to zwiększenie kredytów związanych z rozwojem drogownictwa i wreszcie ostatni powód to pewne środki, które grupowaliśmy dla wzmocnienia wydatków na Unię Europejską. Te trzy przyczyny powodują ową różnicę. Natomiast chciałabym ostro zaprotestować przeciwko sugestiom pana posła, że to jest szykowanie jakiejkolwiek kiełbasy wyborczej. Każda z rezerw celowych, panie pośle, ma bowiem swój tryb rozpisania, rozdzielenia pomiędzy zainteresowane jednostki; minister finansów wypłaca to wówczas, kiedy grupa, bo to zazwyczaj nie jedna osoba, a grupa, zadecyduje o zasadach podziału i wskaże komu, jakie środki należy przekazać na dany cel. I środki przekazane z rezerwy celowej, jeśli są zużyte w sposób nie taki, jak to wynika z rezerwy celowej, podlegają: a) zwrotowi, b) razem z odsetkami karnymi, c) wykluczają osobę czy instytucję, która dopuściła się sprzeniewierzenia środków, na trzy lata z możliwości ich otrzymywania. Nie sądzę zatem, żeby była to wygodna droga do preferowania czyjejkolwiek sympatii, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-128.32" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Jeśli chodzi o pytanie pana posła Cepila, mogę tylko powiedzieć, że owszem zarówno my, jak i całkiem duża grupa innych państw chcemy i staramy się przeciwdziałać temu, aby podatki nie uciekały do rajów podatkowych. I w związku z tym, a to dotyczy również następnych pytań pana posła Aszkiełowicza i pana posła Górniaka na temat tego, co robimy, żeby zwiększyć możliwość poboru podatków, żeby się przeciwstawić szarej strefie, proszę państwa, mamy nowe zasady doboru podatników, którzy będą podlegali kontroli skarbowej. To są zasady doboru opracowane w ten sposób, że bardzo prędko wskazują zarówno na tych, których trzeba skontrolować, jak i tych, którzy są z tymi kontrolowanymi powiązanymi podmiotami, co zwiększa nasze wpływy, przyspiesza pracę aparatu kontrolnego i podnosi jego efektywność. Ten system będziemy stosowali, ale z przyczyn technicznych o szczegółach tego systemu, niestety, nie będziemy informowali szeroko opinii publicznej.</u>
          <u xml:id="u-128.33" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Mówiłam już o tym, co się dzieje z Agencją Nieruchomości Rolnych Skarbu Państwa. I jeszcze jedna kwestia, mianowicie waloryzacja obecnych emerytur poprzez użycie do tego celu środków zgromadzonych w otwartych funduszy emerytalnych. Proszę państwa, zgodnie z prawem i z zasadami waloryzacja emerytur i rent następuje w proporcji wynikającej z tego, jaka jest inflacja i jak rosną wynagrodzenia w gospodarce w roku minionym. Ta zasada jest w pełni respektowana i naliczona w budżecie i jej realizacja w budżecie wedle zasad dziś obowiązujących kosztuje 1300 mln zł. To jest pierwsza sprawa.</u>
          <u xml:id="u-128.34" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Sprawa druga, o to pytał pan poseł Maniura, czy będziemy podnosili kwoty bazowe emerytur i rent jednorazowo i czy będzie to miało miejsce 1 stycznia. To nie będzie mogła być operacja jednorazowa. Trzeba opracować schemat, bardzo wnikliwie, dokładnie to wyliczyć, ponieważ to jest operacja kosztowna dla budżetu państwa w sposób znakomity, a przynosząca mało tym, którzy są zainteresowani. Chodzi o to, żeby znowu nie doszło do sytuacji, że będą państwo krytykować, iż wydaliśmy bardzo dużą kwotę z zasobów publicznych, a efekty tej operacji są niewielkie bądź żadne.</u>
          <u xml:id="u-128.35" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Wapniowanie gleb i dofinansowanie spółek wodnych to chyba dwa ostatnie tematy. Wapniowanie gleb i dofinansowywanie spółek wodnych to są zadania, którymi steruje, którymi kieruje i znajduję finansowanie odpowiednie do ich ważności, doniosłości pan minister rolnictwa i rozwoju wsi. W świetle doświadczeń, jakie dotychczas mamy z tymi wydatkami, pan minister rolnictwa stwierdził, że być może będzie bardziej efektywne takie rozwiązanie, kiedy nie będzie to czynność dla wapniujących gleby bezpłatna. Tylko lepiej będzie, jeśli sami będą musieli uczestniczyć w finansowaniu tej operacji, bo wówczas też bardziej będą sprawdzali tych, którzy dostarczają nawozy. To ciągle, panie marszałku, jest jedna z takich spraw, które stwarzają, niestety, wiele problemów natury przestępczej. Jest to patologia systemu i w związku z tym zdecydowano się na powstrzymanie od tego wapniowania.</u>
          <u xml:id="u-128.36" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! To są chyba wszystkie pytania, jakie do nas zgłoszono w tej dużej serii. Chciałam jednocześnie podziękować państwu za dyskusję, jaka miała miejsce nad ustawą budżetową w czasie drugiego czytania, i zapewnić, że zarówno pan minister finansów, jak i pan wicepremier Hausner będą dokładnie poinformowani o przebiegu tej dyskusji. Nie mogli być obecni, ponieważ od godz. 11 rano trwało posiedzenie Rady Ministrów. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-128.37" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-128.38" who="#komentarz">(Poseł Marian Curyło: Pani minister była bardzo dzielna. Jeszcze jak będą pieniądze na Kraków...)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#DonaldTusk">Panie pośle, bardzo prosiłbym, żeby pan zachował te uwagi dla siebie.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#DonaldTusk">Głos zabierze sprawozdawca komisji pan poseł Mieczysław Czerniawski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#MieczysławCzerniawski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na dwa pytania, które były kierowane do mnie, odpowiedzi udzieliła pani minister Wasilewska-Trenkner. Mogę tylko powiedzieć, że jeżeli chodzi o deficyt budżetowy, to ani Sejm, ani komisja nie mogą podwyższać deficytu. Jest to prerogatywa rządu, my możemy tylko obniżać i to w komisji żeśmy uczynili, choć symbolicznie, o 200 mln zł. Natomiast powiem szczerze, nie doszukałem się tych dodatkowych 6 mld zł, tego, że jest wyższy deficyt, a więc będzie rzędu 51 300 mln zł. Jeżeli pani poseł ma taką wiedzę, to chętnie z niej skorzystałbym, bo ewentualnie jeszcze można obniżyć ten deficyt w Senacie. Natomiast raz jeszcze podkreślam: w Komisji Finansów Publicznych nie dostrzegliśmy, żeby rząd ukrył gdzieś wyższy deficyt budżetowy. Możemy mówić o długu publicznym wewnętrznym i zewnętrznym. Tu pragnę poinformować Wysoką Izbę, iż po 1 stycznia zwrócę się do pana marszałka, do Prezydium Sejmu o zgodę na powołanie stałej podkomisji w ramach komisji finansów, w tej chwili działają cztery podkomisje stałe, do spraw monitorowania obsługi długu zagranicznego i krajowego. Mówię: to jest inna sprawa.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#MieczysławCzerniawski">Kwestię wapniowania pani minister wyjaśniła.</u>
          <u xml:id="u-130.2" who="#MieczysławCzerniawski">Panie Marszałku! Chciałem się króciutko odnieść, dziękując za bardzo bogatą, bardzo merytoryczną dyskusję, za mnogość poprawek, które zostały zgłoszone, które będziemy rozpatrywać w Komisji Finansów Publicznych w dniu jutrzejszym, do jednej wypowiedzi. Uważam, że pan poseł Zagórny postawił nie do końca prawidłową tezę. Wysoka Izbo, od lat, a nie pierwszy rok, nie pierwszą kadencję pracuję w komisji finansów, kiedyś komisji budżetowej, rokrocznie komisja finansów na wniosek posłów czy na wniosek komisji branżowych analizuje kwestię dochodów. Rokrocznie pojawiało się wiele wniosków o zwiększenie w o wiele większym stopniu niż w tym roku dochodów: czy to z podatków, kiedyś był dyżurny temat dotyczący dochodów z cła... Na szczęście w tym roku takie wnioski się nie pojawiły. Te 400 mln, które zaproponowaliśmy, aby zwiększyć dochody w wyniku lepszej ściągalności podatków... Mówiłem w swoim wystąpieniu, że chodzi tu o pewne zaległości, które istnieją, a które, jak wyliczaliśmy, przekraczają, wynoszą grubo więcej niż 400 mln zł. Dlaczego na takie rozwiązanie się zdecydowaliśmy? Otóż dlatego że, Wysoko Izbo, przecież nie tak dawno, bo w tym roku, podejmowaliśmy określone decyzje dotyczące, po pierwsze, konsolidacji służb skarbowo-celnych. Po drugie, powołaliśmy duże urzędy skarbowe, które mają szczególnie nadzorować, pilnować i dbać o ściągalność podatków od największych firm w naszym kraju. I to, co mówiłem, raz jeszcze apeluję do ministra finansów, abyśmy wreszcie wypracowali określony mechanizm, który zatamuje taki prosty, nie chcę używać innego określenia, transfer zysków z zagranicy. Jest to dzisiaj dla nas określony problem. To jest ubytek dla budżetu państwa. Dlatego też chcę powiedzieć panu posłowi Zagórnemu, który jest nieobecny, ale zapewne słucha, że nie są to w żadnym wypadku wirtualne pieniądze. Wirtualne, pisane na piasku budżety mieliśmy, ale w poprzedniej kadencji. Ten budżet, panie marszałku, Wysoka Izbo, oświadczam raz jeszcze, w ocenie Komisji Finansów Publicznych jest budżetem trudnym, ale realistycznym. Raz jeszcze dziękuję za dyskusję, za propozycje, za wnioski. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-130.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#DonaldTusk">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-131.2" who="#DonaldTusk">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono poprawki do przedłożonego projektu ustawy, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt ustawy do Komisji Finansów Publicznych w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-131.3" who="#DonaldTusk">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-131.4" who="#DonaldTusk">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-131.5" who="#DonaldTusk">Zarządzam krótką przerwę.</u>
          <u xml:id="u-131.6" who="#DonaldTusk">O godz. 17 przystąpimy do głosowań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 16 min 51 do godz. 17 min 08)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#MarekBorowski">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#MarekBorowski">Proszę o zajmowanie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-133.2" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 3. porządku dziennego: Głosowanie nad wnioskiem o odrzucenie raportu z działalności Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa w 2002 r. (druk nr 1780).</u>
          <u xml:id="u-133.3" who="#MarekBorowski">Przypominam, że na poprzednim posiedzeniu Sejm wysłuchał raportu przedstawionego przez sekretarza stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa pana Andrzeja Szarawarskiego oraz sprawozdania komisji przedstawionego przez panią poseł Małgorzatę Ostrowską, a także przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-133.4" who="#MarekBorowski">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie raportu.</u>
          <u xml:id="u-133.5" who="#MarekBorowski">Poddam ten wniosek pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-133.6" who="#MarekBorowski">Przypominam, że Komisja Skarbu Państwa wnosi o przyjęcie raportu z druku nr 1780.</u>
          <u xml:id="u-133.7" who="#MarekBorowski">Odrzucenie wniosku będzie oznaczało, że Sejm przyjął raport do wiadomości.</u>
          <u xml:id="u-133.8" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-133.9" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie raportu z działalności Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa w 2002 r., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-133.10" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-133.11" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-133.12" who="#MarekBorowski">Głosowało 370 posłów. Za było 124, przeciw - 246, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-133.13" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił, a tym samym przyjął raport do wiadomości.</u>
          <u xml:id="u-133.14" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 4. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o podatku akcyzowym (druki nr 1769, 2223 i 2223-A) - trzecie czytanie.</u>
          <u xml:id="u-133.15" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Wiesława Kaczmarka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#WiesławKaczmarek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałbym bardzo krótko poinformować Wysoką Izbę, że po drugim czytaniu zgłoszonych zostało 46 poprawek i wniosków, a po pracach komisji mamy do rozpatrzenia 21 wniosków mniejszości. W 20 przypadkach, jeśli chodzi o poprawki i wnioski, komisja proponuje przedstawione przez państwa posłów wnioski przyjąć.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#WiesławKaczmarek">Chcę również prosić o wycofanie z głosowania poprawek 5. i 9. Jestem ich autorem i po wyjaśnieniach proszę o wycofanie z głosowań tychże poprawek.</u>
          <u xml:id="u-134.2" who="#WiesławKaczmarek">W pozostałych sprawach jestem do dyspozycji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-134.3" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#MarekBorowski">Przepraszam, panie pośle, poprawki 9. i...</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#komentarz">(Poseł Wiesław Kaczmarek: Poprawki 5. i 9. Nad nimi mieliśmy głosować łącznie).</u>
          <u xml:id="u-135.2" who="#MarekBorowski">Poprawki 5. i 9., dobrze.</u>
          <u xml:id="u-135.3" who="#MarekBorowski">Chcę także poinformować, że został wycofany wniosek mniejszości nr 7.</u>
          <u xml:id="u-135.4" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 2223.</u>
          <u xml:id="u-135.5" who="#MarekBorowski">Komisja przedstawia również wniosek o odrzucenie projektu ustawy, wnioski mniejszości oraz poprawki.</u>
          <u xml:id="u-135.6" who="#MarekBorowski">W pierwszej kolejności pod głosowanie poddam wniosek o odrzucenie projektu ustawy w całości.</u>
          <u xml:id="u-135.7" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o jego odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-135.8" who="#MarekBorowski">Przyjęcie tego wniosku spowoduje bezprzedmiotowość pozostałych propozycji.</u>
          <u xml:id="u-135.9" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem o odrzucenie projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-135.10" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie projektu ustawy w całości, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-135.11" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-135.12" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-135.13" who="#MarekBorowski">Głosowało 386 posłów. Za - 186, przeciw - 199, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-135.14" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-135.15" who="#MarekBorowski">W 1. wniosku mniejszości wnioskodawca proponuje, aby tytuł ustawy brzmiał: o podatku akcyzowym oraz oznaczaniu niektórych wyrobów akcyzowych znakami akcyzy, zasadach, trybie i warunkach tego oznaczania oraz o zmianie niektórych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-135.16" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-135.17" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 1. wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-135.18" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-135.19" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-135.20" who="#MarekBorowski">Głosowało 390 posłów. Za - 136, przeciw - 254, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-135.21" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-135.22" who="#MarekBorowski">W poprawce 1. polegającej na nadaniu nowego brzmienia art. 5. wnioskodawca proponuje, aby zwolnione były od akcyzy ubytki lub niedobory powstające podczas produkcji, magazynowania, przerobu, zużycia lub przewozu do wysokości ustalonej przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych oraz spowodowanych zdarzeniami losowymi i siłą wyższą oraz aby minister właściwy do spraw finansów publicznych określił w drodze rozporządzenia wysokość norm dopuszczalnych ubytków niektórych wyrobów akcyzowych zharmonizowanych oraz szczegółowy zakres i sposób ich ustalania.</u>
          <u xml:id="u-135.23" who="#MarekBorowski">Pani poseł Marianowska, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#BarbaraMarianowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do pana ministra w sprawie tej poprawki. Panie ministrze, czy zgodzi się pan ze mną, że zaproponowany przez rząd mechanizm wyznaczania w rozporządzeniu maksymalnych norm ubytków jest zaproszeniem do korupcji? W rozporządzeniu jest zawarta maksymalna norma ubytków, zaś decyzję o normach dopuszczalnych podejmuje urzędnik. Dajemy mu w ten sposób nieprawdopodobną władzę nad pieniędzmi. Czy niwelowanie przepisu mówiącego o tym, że minister wyznacza normy - nie maksymalne, po prostu normy - nie jest niwelowaniem korupcji? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#MarekBorowski">Odpowiada podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów pan Robert Kwaśniak.</u>
          <u xml:id="u-137.2" who="#MarekBorowski">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#RobertKwaśniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odpowiadając na pytanie pani poseł, należy podkreślić, że w projekcie, w art. 5, są mechanizmy, które umożliwiają kontrolę poza zwykłym tokiem nadzoru instancyjnego, czyli procedury odwoławczej. Decyzje będą w pełni jawne, zgodnie z art. 5 ust. 5 będą ogłaszane w Dzienniku Urzędowym Ministra Finansów. Propozycja przyjęcia poprawki zmierzającej do tego, by minister finansów ustalał normy dopuszczalnych ubytków, jest nie do przyjęcia, przede wszystkim ze względu na fakt, że nie można ustalić jednej generalnej normy w odniesieniu do stosowania różnych procesów produkcyjnych w zależności od posiadanej technologii. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-139.3" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 1., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-139.4" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-139.5" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-139.6" who="#MarekBorowski">Głosowało 389 posłów. Za - 187, przeciw - 202, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-139.7" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-139.8" who="#MarekBorowski">W poprawce 2. do art. 10, polegającej na dodaniu ust. 11, wnioskodawca proponuje, aby podstawą opodatkowania w przypadku wykonania czynności, o których mowa w art. 4 ust. 1–3, bez zachowania warunków oraz form określanych przepisami prawa była maksymalna stawka podatkowa dla danej grupy wyrobów akcyzowych.</u>
          <u xml:id="u-139.9" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-139.10" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-139.11" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 2., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-139.12" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-139.13" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-139.14" who="#MarekBorowski">Głosowało 392 posłów. Za - 97, przeciw - 292, wstrzymało się 3 posłów.</u>
          <u xml:id="u-139.15" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-139.16" who="#MarekBorowski">W poprawce 3. polegającej na dodaniu art. 16a wnioskodawca proponuje m.in., aby w przypadku, gdy postępowanie dotyczy towaru, którego rodzaj lub ilość wskazuje na przeznaczenie do działalności gospodarczej, pełnomocnikiem podatnika w postępowaniach w zakresie akcyzy prowadzonych przed organami podatkowymi mógł być wyłącznie pracownik podatnika, agent celny, adwokat, radca prawny lub doradca podatkowy.</u>
          <u xml:id="u-139.17" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-139.18" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-139.19" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 3., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-139.20" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-139.21" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-139.22" who="#MarekBorowski">Głosowało 390 posłów. Za - 349, przeciw - 41, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-139.23" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-139.24" who="#MarekBorowski">W 2. wniosku mniejszości do art. 18 ust. 1, 3, 4 i 7 wnioskodawca proponuje m.in., aby z upływem czasu wydłużyć terminy płatności akcyzy za okresy miesięczne oraz dzienne, aby wpłaty dzienne dokonywane w miesiącu rozliczeniowym pomniejszały należną za miesiąc rozliczeniowy akcyzę oraz aby minister właściwy do spraw finansów publicznych określał w rozporządzeniu szczegółowy tryb i warunki rozliczeń oraz dłuższe niż w ust. 1–5 okresy płatności akcyzy.</u>
          <u xml:id="u-139.25" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-139.26" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 2. wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-139.27" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-139.28" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-139.29" who="#MarekBorowski">Głosowało 389 posłów. Za - 106, przeciw - 281, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-139.30" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-139.31" who="#MarekBorowski">W poprawce 4. do art. 18 ust. 5 wnioskodawca proponuje, aby przy pomniejszeniu wypłat dziennych, o których mowa w ust. 4 pkt 1, kwota pomniejszona nie mogła być większa od sumy wartości naniesionych znaków akcyzy.</u>
          <u xml:id="u-139.32" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-139.33" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-139.34" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 4., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-139.35" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-139.36" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-139.37" who="#MarekBorowski">Głosowało 390 posłów. Za - 97, przeciw - 293, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-139.38" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-139.39" who="#MarekBorowski">Poprawki 5. i 9. zostały wycofane.</u>
          <u xml:id="u-139.40" who="#MarekBorowski">W 4. wniosku mniejszości do art. 22 w dodawanych ust. od 2a do 2ł. wnioskodawca proponuje, aby projekt ustawy zawierał katalog produktów zwolnionych od akcyzy.</u>
          <u xml:id="u-139.41" who="#MarekBorowski">Konsekwencją przyjęcia tej propozycji będą skreślenie ust. 3 w art. 22 oraz odpowiednia zmiana w art. 23 ust. 4 i 5.</u>
          <u xml:id="u-139.42" who="#MarekBorowski">Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość 3. wniosku mniejszości oraz poprawki 6.</u>
          <u xml:id="u-139.43" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-139.44" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 4. wniosku mniejszości wraz z konsekwencją, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-139.45" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-139.46" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-139.47" who="#MarekBorowski">Głosowało 393 posłów. Za - 192, przeciw - 201, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-139.48" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-139.49" who="#MarekBorowski">W 3. wniosku mniejszości do art. 22 w dodawanych ust. od 2a do 2d wnioskodawca proponuje m.in., aby zwolnione z akcyzy były również destylat rolniczy, spirytus etylowy rolniczy, alkohol etylowy w określonych w tych przepisach przypadkach.</u>
          <u xml:id="u-139.50" who="#MarekBorowski">Pani poseł Skowrońska, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#KrystynaSkowrońska">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#KrystynaSkowrońska">Jako autor 3. wniosku mniejszości wycofuję go.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#MarekBorowski">Pani poseł wycofuje wniosek. Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#MarekBorowski">3. wniosek mniejszości został wycofany.</u>
          <u xml:id="u-141.2" who="#MarekBorowski">W poprawce 6. do art. 22 ust. 3 wnioskodawca proponuje dodać zdanie drugie zawierające definicję pojęcia „energia elektryczna z odnawialnych źródeł energii”.</u>
          <u xml:id="u-141.3" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-141.4" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-141.5" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 6., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-141.6" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-141.7" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-141.8" who="#MarekBorowski">Głosowało 390 posłów. Za - 132, przeciw - 255, wstrzymało się 3.</u>
          <u xml:id="u-141.9" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-141.10" who="#MarekBorowski">W poprawce 7. do art. 22, polegającej na dodaniu po ust. 3 nowego ustępu, wnioskodawca proponuje, aby zwolnione były od akcyzy również paliwa silnikowe produkowane w procesie recyklingu odpadów plastikowych i przerobu zużytych olejów silnikowych.</u>
          <u xml:id="u-141.11" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-141.12" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-141.13" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 7., zechce podnieść i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-141.14" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-141.15" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-141.16" who="#MarekBorowski">Głosowało 392 posłów. Za - 93, przeciw - 299, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-141.17" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-141.18" who="#MarekBorowski">W poprawce 8. polegającej na dodaniu art. 22a wnioskodawca proponuje m.in., aby zwolnione były od akcyzy dodatki lub domieszki do paliw silnikowych oraz towary przeznaczone do użycia jako paliwa silnikowe inne niż paliwa silnikowe lub oleje opałowe, w przypadku gdy są zużywane do innych celów niż napędowe, opałowe lub jako dodatki lub domieszki do paliw silnikowych.</u>
          <u xml:id="u-141.19" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-141.20" who="#MarekBorowski">Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 21.</u>
          <u xml:id="u-141.21" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-141.22" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 8., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-141.23" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-141.24" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-141.25" who="#MarekBorowski">Głosowało 393 posłów. Wszyscy byli za.</u>
          <u xml:id="u-141.26" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-141.27" who="#MarekBorowski">Poprawkę 9. wycofaliśmy.</u>
          <u xml:id="u-141.28" who="#MarekBorowski">W poprawce 10. do art. 28 ust. 1 wnioskodawca proponuje, aby składy podatkowe mogli prowadzić importerzy, hurtownicy i przedsiębiorcy prowadzący usługi magazynowe na rzecz producentów, importerów i hurtowników paliw płynnych i olejów opałowych.</u>
          <u xml:id="u-141.29" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-141.30" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-141.31" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 10., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-141.32" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-141.33" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-141.34" who="#MarekBorowski">Głosowało 394 posłów. Za - 93, przeciw - 300, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-141.35" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-141.36" who="#MarekBorowski">W poprawce 11. do art. 42 ust. 1, 2 i 3 wnioskodawca proponuje, aby właściwy naczelnik urzędu celnego zwalniał podmiot prowadzący skład podatkowy i korzystający z procedury zawieszenia poboru akcyzy oraz podmiot, który nabywa wyroby akcyzowe zharmonizowane zwolnione z akcyzy ze względu na ich przeznaczenie z zastosowaniem procedury zawieszenia poboru akcyzy, z obowiązku złożenia zabezpieczenia akcyzowego, jeżeli podmioty te spełniają warunki określone w ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-141.37" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-141.38" who="#MarekBorowski">Konsekwencją przyjęcia tej poprawki będzie odpowiednia zmiana w art. 121.</u>
          <u xml:id="u-141.39" who="#MarekBorowski">Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 14.</u>
          <u xml:id="u-141.40" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-141.41" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 11., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-141.42" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-141.43" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-141.44" who="#MarekBorowski">Głosowało 395 posłów. Za - 388, przeciw - 7, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-141.45" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-141.46" who="#MarekBorowski">W poprawce 12. do art. 42 ust. 2 pkt 3 wnioskodawca proponuje, aby zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, miało zastosowanie m.in. do podmiotów, które nie posiadają zaległości podatkowych oraz zaległości z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne i ubezpieczenie zdrowotne.</u>
          <u xml:id="u-141.47" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-141.48" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-141.49" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 12., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-141.50" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-141.51" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-141.52" who="#MarekBorowski">Głosowało 394 posłów. Za - 55, przeciw - 339, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-141.53" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-141.54" who="#MarekBorowski">W 5. wniosku mniejszości do art. 42 ust. 2 wnioskodawca proponuje, aby skreślić pkt 4 stanowiący, że zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, ma zastosowanie do podmiotów, które nie naruszyły w sposób istotny przepisów prawa celnego lub przepisów podatkowych w okresie ostatnich trzech lat.</u>
          <u xml:id="u-141.55" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-141.56" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 5. wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-141.57" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-141.58" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-141.59" who="#MarekBorowski">Głosowało 395 posłów. Za - 107, przeciw - 288, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-141.60" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-141.61" who="#MarekBorowski">W poprawce 13. do art. 42 ust. 4 i 8 wnioskodawca proponuje, aby minister właściwy do spraw finansów publicznych mógł określić w drodze rozporządzenia również wzór wniosku dla podatnika o zwolnienie z obowiązku złożenia zabezpieczenia akcyzowego, uwzględniając w szczególności m.in. konieczność zapewnienia przepływu informacji o zwolnieniach z zabezpieczenia akcyzowego.</u>
          <u xml:id="u-141.62" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-141.63" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-141.64" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 13., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-141.65" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-141.66" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-141.67" who="#MarekBorowski">Głosowało 395 posłów. Za - 307, przeciw - 88, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-141.68" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-141.69" who="#MarekBorowski">Poprawka 14. jest bezprzedmiotowa.</u>
          <u xml:id="u-141.70" who="#MarekBorowski">W 6. wniosku mniejszości do art. 43 ust. 5 wnioskodawca proponuje, aby wysokość zabezpieczenia ryczałtowego była ustalana na poziomie: wysokości przeciętnego miesięcznego zobowiązania podatkowego w okresie ostatnich 6 miesięcy przed dniem złożenia wniosku, przewidywanej średniej miesięcznej wysokości zobowiązania podatkowego, jeżeli u wnioskodawcy nie powstało zobowiązanie podatkowe za okres ostatnich 6 miesięcy przed dniem złożenia wniosku.</u>
          <u xml:id="u-141.71" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-141.72" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 6. wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-141.73" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-141.74" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-141.75" who="#MarekBorowski">Głosowało 393 posłów. Za - 123, przeciw - 269, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-141.76" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-141.77" who="#MarekBorowski">W poprawce 15. do art. 50 ust. 3 wnioskodawca proponuje, aby w przypadku, gdy zobowiązanie podatkowe wygaśnie lub nie może już powstać, zabezpieczenie było zwracane w terminie do 7 dni.</u>
          <u xml:id="u-141.78" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-141.79" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-141.80" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 15., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-141.81" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-141.82" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-141.83" who="#MarekBorowski">Głosowało 391 posłów. Za - 388, przeciw - 3, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-141.84" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-141.85" who="#MarekBorowski">7. wniosek mniejszości został wycofany.</u>
          <u xml:id="u-141.86" who="#MarekBorowski">W poprawce 16. do art. 60 ust. 1 pkt 2 wnioskodawca proponuje, aby do paliw silnikowych i olejów opałowych w rozumieniu ustawy zaliczać - poza wyrobami określonymi w pkt. 1 - pozostałe wyroby przeznaczone do użycia, oferowane na sprzedaż lub używane jako paliwa silnikowe albo jako dodatki lub domieszki do paliw silnikowych.</u>
          <u xml:id="u-141.87" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-141.88" who="#MarekBorowski">Konsekwencją przyjęcia tej poprawki będzie odpowiednia zmiana w załączniku nr 1 w poz. 6.</u>
          <u xml:id="u-141.89" who="#MarekBorowski">Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 17.</u>
          <u xml:id="u-141.90" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-141.91" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 16., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-141.92" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-141.93" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-141.94" who="#MarekBorowski">Głosowało 394 posłów. Za - 356, przeciw - 33, wstrzymało się 5.</u>
          <u xml:id="u-141.95" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-141.96" who="#MarekBorowski">Poprawka 17. stała się bezprzedmiotowa.</u>
          <u xml:id="u-141.97" who="#MarekBorowski">Poprawka 18. do art. 60 ust. 2. Wnioskodawca proponuje, aby ciężkimi olejami opałowymi były oleje mineralne, których 50% objętości destyluje do 350oC.</u>
          <u xml:id="u-141.98" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-141.99" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-141.100" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 18., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-141.101" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-141.102" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-141.103" who="#MarekBorowski">Głosowało 392 posłów. Za - 104, przeciw - 285, wstrzymało się 3.</u>
          <u xml:id="u-141.104" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-141.105" who="#MarekBorowski">We wnioskach mniejszości 8., 9., 10., 11., 12., 13., 14., 19. oraz 21. wnioskodawca proponuje, aby stawki akcyzy określone były w załączniku nr 5 do ustawy.</u>
          <u xml:id="u-141.106" who="#MarekBorowski">Nad tymi propozycjami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-141.107" who="#MarekBorowski">Ich przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość wniosków mniejszości od 15. do 17. oraz poprawek 19., 20., od 23. do 35. oraz 38.</u>
          <u xml:id="u-141.108" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-141.109" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wymienionych wcześniej wniosków mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-141.110" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-141.111" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-141.112" who="#MarekBorowski">Głosowało 394 posłów. Za - 193, przeciw - 201, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-141.113" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wnioski mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-141.114" who="#MarekBorowski">W poprawce 19. do art. 63 ust. 1 wnioskodawca proponuje, aby stawka akcyzy określona w tym artykule dla metanu nie dotyczyła metanu ujmowanego przy dołowych robotach górniczych w kopalniach węgla kamiennego.</u>
          <u xml:id="u-141.115" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-141.116" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie marszałku...)</u>
          <u xml:id="u-141.117" who="#MarekBorowski">Proszę bardzo, pan poseł Pojda.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#RyszardPojda">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#RyszardPojda">Ja mam pytanie do ministra finansów: czy po wejściu w życie ustawy skorzysta pan minister z delegacji zawartej w art. 63 ust. 2 pkt 3, czyli zwolni pan rozporządzeniem z podatku akcyzowego metan ujmowany w kopalniach węgla kamiennego? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#MarekBorowski">Proszę bardzo, pan podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów Robert Kwaśniak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#RobertKwaśniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ten sam rezultat, czyli zastosowanie zerowej stawki na ten metan, może być uzyskany przez odpowiednie obniżenie rozporządzenia, a nie wyłączenie, tak jak w tej poprawce, z katalogu wyrobów akcyzowych. Proponowane w tej poprawce wyłączenie powodowałoby to, że metan byłby wyłączony z katalogu wyrobów akcyzowych, nie podlegałby szczególnemu nadzorowi podatkowemu, czyli byłoby to niebezpieczne z punktu widzenia kontroli.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#RobertKwaśniak">Jesteśmy już po wstępnych uzgodnieniach z resortem gospodarki i właściwym kierunkiem, który w tym zakresie powinien być niejako... Ta sprawa powinna być załatwiona odpowiednią zmianą rozporządzenia w zakresie obniżenia tej stawki do zera. Na tę porę mogę powiedzieć, że mamy analogiczne stanowisko z resortem gospodarki, ale rozstrzygnięcie, jakie będzie w rozporządzeniu, oczywiście jest przed nami. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-144.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Wycofuję tę poprawkę.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#MarekBorowski">Pan poseł wycofuje tę poprawkę, tak? Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#MarekBorowski">W poprawkach tożsamych: 20. i 23., 26., 27., 28., 29., 38. wnioskodawca proponuje, aby minister właściwy do spraw finansów publicznych mógł, w drodze rozporządzenia, obniżać stawki akcyzy na wyroby określone w tych przepisach oraz różnicować je w zależności od rodzaju wyrobu, a także określać warunki ich stosowania.</u>
          <u xml:id="u-145.2" who="#MarekBorowski">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-145.3" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-145.4" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-145.5" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek 20., 23., od 26. do 29. oraz 38., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-145.6" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-145.7" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-145.8" who="#MarekBorowski">Głosowało 389 posłów. Za - 343, przeciw - 44, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-145.9" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-145.10" who="#MarekBorowski">Poprawka 21. bezprzedmiotowa.</u>
          <u xml:id="u-145.11" who="#MarekBorowski">W poprawce 22. do art. 64 ust. 1 i 2 wnioskodawca proponuje, aby dla celów kontroli obrotu paliwami silnikowymi i lekkimi olejami opałowymi wprowadzić obowiązek ich znakowania i barwienia oraz aby minister właściwy do spraw finansów publicznych był zobowiązany do wydania rozporządzenia określającego szczegółowe warunki, sposób i tryb znakowania i barwienia paliw silnikowych i olejów opałowych lekkich.</u>
          <u xml:id="u-145.12" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-145.13" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-145.14" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 22., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-145.15" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-145.16" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-145.17" who="#MarekBorowski">Głosowało 394 posłów. Za - 101, przeciw - 292, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-145.18" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-145.19" who="#MarekBorowski">Poprawkę 23. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-145.20" who="#MarekBorowski">W poprawce 24. do art. 66 ust. 4 wnioskodawca proponuje, aby stawka akcyzy na piwo wynosiła 4 zł 80 gr od 1 hektolitra za każdy stopień Plato gotowego wyrobu.</u>
          <u xml:id="u-145.21" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-145.22" who="#MarekBorowski">Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 25.</u>
          <u xml:id="u-145.23" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-145.24" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 24., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-145.25" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-145.26" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-145.27" who="#MarekBorowski">Głosowało 393 posłów. Za - 192, przeciw - 201, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-145.28" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-145.29" who="#MarekBorowski">W poprawce 25. do art. 66 ust. 4 wnioskodawca proponuje, aby stawka akcyzy dla piwa wynosiła 4 zł 85 gr od 1 hektolitra za każdy stopień Plato gotowego wyrobu.</u>
          <u xml:id="u-145.30" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-145.31" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-145.32" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 25., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-145.33" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-145.34" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-145.35" who="#MarekBorowski">Głosowało 393 posłów. Za - 198, przeciw - 195, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-145.36" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-145.37" who="#MarekBorowski">Poprawki od 26. do 29. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-145.38" who="#MarekBorowski">W poprawce 30. do art. 70 ust. 4 wnioskodawca proponuje, aby stawka akcyzy na alkohol etylowy wynosiła 4400 zł od 1 hektolitra czystego alkoholu zawartego w gotowym wyrobie.</u>
          <u xml:id="u-145.39" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-145.40" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-145.41" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 30., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-145.42" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-145.43" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-145.44" who="#MarekBorowski">Głosowało 396 posłów. Za - 194, przeciw - 200, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-145.45" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-145.46" who="#MarekBorowski">W 16. wniosku mniejszości do art. 71 ust. od 3 do 7 oraz polegającym na dodaniu ust. od 8 do 11 wnioskodawca proponuje m.in., aby stawki akcyzy na wyroby tytoniowe, z uwzględnieniem ust. 5, wynosiły dla papierosów 200 zł za każde 1000 sztuk i 25% maksymalnej ceny detalicznej; stawka procentowa akcyzy na wyroby tytoniowe w latach od 2005–2009 rosła o 0,5% rocznie; aby określić minimalną kwotę należnej akcyzy od papierosów, a także zasady ustalania średniej ważonej ceny detalicznej oraz najpopularniejszej kategorii cenowej oraz aby minister właściwy do spraw finansów publicznych mógł, w drodze rozporządzenia, obniżać stawki akcyzy na wyroby tytoniowe.</u>
          <u xml:id="u-145.47" who="#MarekBorowski">Przyjęcie tej propozycji spowoduje bezprzedmiotowość wniosków mniejszości: 15., 17. i 18. oraz poprawek: od 31. do 37.</u>
          <u xml:id="u-145.48" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-145.49" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 16. wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-145.50" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-145.51" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-145.52" who="#MarekBorowski">Głosowało 395 posłów. Za - 2, przeciw - 305, wstrzymało się 88.</u>
          <u xml:id="u-145.53" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-145.54" who="#MarekBorowski">W 15. wniosku mniejszości do art. 71 ust. 3 wnioskodawca proponuje, aby stawki akcyzy wynosiły dla ciętego tytoniu do palenia 36% maksymalnej ceny detalicznej, innego tytoniu do palenia - 20% maksymalnej ceny detalicznej.</u>
          <u xml:id="u-145.55" who="#MarekBorowski">Jego przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 31.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#GabrielaMasłowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 15. wniosek mniejszości w swej istocie wprowadza niższą stawkę procentową akcyzy na tytoń cięty oraz likwiduje stawkę kwotową.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#GabrielaMasłowska">Pytanie do pana ministra finansów: Panie ministrze, czy wprowadzenie takiego zapisu do ustawy jest zgodne z obecnie obowiązującymi dyrektywami Unii Europejskiej, a także z praktyką większości krajów Unii Europejskiej i czy zdaniem pana tego typu opodatkowanie tego segmentu produkcji stwarza szansę dla znacznej części zakładów tytoniowych, zwłaszcza produkujących tańsze papierosy, a więc zabezpiecza zatrudnienie oraz zbyt dla surowców tytoniowych w Polsce? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#MarekBorowski">Proszę bardzo, pan minister Kwaśniak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#RobertKwaśniak">Jeśli chodzi o pierwsze pytanie, poziom 36% to jest minimalny poziom tego obciążenia wynikający z dyrektywy, czyli faktycznie nie byłoby możliwości opodatkowania w sposób powyższy, wyżej niż 36%.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#RobertKwaśniak">Dwa, jeśli chodzi o Unię Europejską, są bardzo różne rozwiązania w tym zakresie, nie jest tak, że to jest praktyka, że funkcjonuje tylko stawka ad valorem. Szczególnie w ostatnim czasie Unia Europejska przechodzi na opodatkowanie analogiczne do opodatkowania papierosów, ponieważ faktycznie tytoń wykorzystywany z identycznym przeznaczeniem, poprzez jego skręcenie, jak papierosy, ma w wielu krajach coraz większy udział w rynku papierosowym.</u>
          <u xml:id="u-148.2" who="#RobertKwaśniak">Jeśli chodzi o trzecie pytanie, to w zależności od polityki związanej z obniżaniem tych stawek ten sam rezultat można osiągnąć przy zastosowaniu identycznej konstrukcji opodatkowania, czyli kwotowo-procentowego, tak jak jest w projekcie rządowym, tak jak jest w przedłożeniu komisji. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-149.2" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 15. wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-149.3" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-149.4" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-149.5" who="#MarekBorowski">Głosowało 391 posłów. Za - 117, przeciw - 224, wstrzymało się 50.</u>
          <u xml:id="u-149.6" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-149.7" who="#MarekBorowski">W poprawce 31. do art. 71 ust. 3 pkt 3 lit. a wnioskodawca proponuje, aby stawki akcyzy na wyroby tytoniowe wynosiły dla ciętego tytoniu do palenia 36% maksymalnej ceny detalicznej.</u>
          <u xml:id="u-149.8" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-149.9" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-149.10" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 31., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-149.11" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-149.12" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-149.13" who="#MarekBorowski">Głosowało 394 posłów. Za - 140, przeciw - 253, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-149.14" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-149.15" who="#MarekBorowski">W poprawce 32. do art. 71 polegającej na dodaniu ust. od 4a do 4c wnioskodawca proponuje, aby minimalna kwota należnej akcyzy od 1000 sztuk papierosów wynosiła 98% całkowitej kwoty akcyzy obliczonej według obowiązujących stawek, należnej od średniej ważonej maksymalnej ceny detalicznej 1000 sztuk.</u>
          <u xml:id="u-149.16" who="#MarekBorowski">Proszę bardzo, pan poseł Rzymełka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#JanRzymełka">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#JanRzymełka">Chciałbym zapytać przedstawicieli rządu, jak wygląda sprawa obowiązku wydania 0,5% z akcyzy, o której mówimy w tej chwili, czyli akcyzy tytoniowej, na programy prozdrowotne i zwalczania chorób odtytoniowych. Ten rząd w ostatnich dwóch latach nie wydał pół procentu akcyzy, o której w tej chwili mówimy, na walkę i na programy zdrowotne. Dlaczego? Chciałem zapytać, dlaczego ten rząd nie chce, żeby Polacy byli zdrowi? I jak będzie to wyglądało w roku budżetowym następnym, ponieważ Unia Europejska jest bardzo wyraźnie uczulona na wydawanie konkretnych kwot z akcyzy tytoniowej na programy prozdrowotne? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-150.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#MarekBorowski">Pan minister Kwaśniak, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#RobertKwaśniak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Odpowiadając na pytanie pana posła, chcę powiedzieć, że jest specjalny odpis, który funkcjonuje w tym zakresie. Te kwoty są wydatkowane. Jest cały szereg programów, które zmierzają do realizacji celów, o których wspomniał pan poseł. Nie jestem natomiast przygotowany...</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Jaka to kwota?)</u>
          <u xml:id="u-152.2" who="#RobertKwaśniak">Nie jestem przygotowany, żeby odpowiedzieć, jaka to kwota...</u>
          <u xml:id="u-152.3" who="#komentarz">(Głos z sali: To proszę na piśmie.)</u>
          <u xml:id="u-152.4" who="#RobertKwaśniak">...ale, panie marszałku, bezpośrednio panu posłowi na piśmie takiej odpowiedzi udzielę. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#MarekBorowski">Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawek: 33., 34., 35. oraz 17. wniosku mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-153.2" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-153.3" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 32., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-153.4" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-153.5" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-153.6" who="#MarekBorowski">Głosowało 389 posłów. Za - 3, przeciw - 292, wstrzymało się 94.</u>
          <u xml:id="u-153.7" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-153.8" who="#MarekBorowski">W poprawce 33. do art. 71 ust. 5 oraz 35. do art. 71 polegającej na dodaniu ust. 5a i 5b wnioskodawca proponuje, aby: minimalna kwota należnej akcyzy od 1000 sztuk papierosów wynosiła 98% całkowitej kwoty akcyzy oraz aby określić zasady ustalania średniej ważonej ceny detalicznej.</u>
          <u xml:id="u-153.9" who="#MarekBorowski">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-153.10" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-153.11" who="#MarekBorowski">Ich przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 34. oraz 17. wniosku mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-153.12" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-153.13" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek 33. i 35., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-153.14" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-153.15" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-153.16" who="#MarekBorowski">Głosowało 386 posłów. Za - 1, przeciw - 298, wstrzymało się 87.</u>
          <u xml:id="u-153.17" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-153.18" who="#MarekBorowski">W 17. wniosku mniejszości do art. 71 wnioskodawca proponuje, aby ust. 5 stanowił, że minimalna stawka akcyzy naliczona od jakiegokolwiek rodzaju papierosów wynosi 90% całkowitej kwoty akcyzy oraz że najpopularniejszą kategorię cenową stanowi cena papierosów, na które istniał największy popyt i które osiągnęły najwyższą sprzedaż w okresie poprzedniego roku kalendarzowego.</u>
          <u xml:id="u-153.19" who="#MarekBorowski">Jego przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 34.</u>
          <u xml:id="u-153.20" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-153.21" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 17. wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-153.22" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-153.23" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-153.24" who="#MarekBorowski">Głosowało 388 posłów. Za - 37, przeciw - 272, wstrzymało się 79.</u>
          <u xml:id="u-153.25" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-153.26" who="#MarekBorowski">W poprawce 34. do art. 71 ust. 5 oraz polegającej na dodaniu ust. 5a wnioskodawca proponuje, aby minister właściwy do spraw finansów publicznych mógł określić, w drodze rozporządzenia, minimalną stawkę akcyzy na papierosy w wysokości 90% całkowitej kwoty podatku akcyzowego naliczonego od ceny równej najpopularniejszej kategorii cenowej, uwzględniając przesłanki, o których mowa w tym artykule, oraz sposób ustalania najpopularniejszej kategorii cenowej.</u>
          <u xml:id="u-153.27" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-153.28" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-153.29" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 34., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-153.30" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-153.31" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-153.32" who="#MarekBorowski">Głosowało 388 posłów. Za - 198, przeciw - 101, wstrzymało się 89.</u>
          <u xml:id="u-153.33" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-153.34" who="#MarekBorowski">Poprawkę 35. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-153.35" who="#MarekBorowski">W poprawce 36. do art. 71 ust. 7 wnioskodawca proponuje, aby minister właściwy do spraw finansów publicznych, obniżając stawki akcyzy w przypadku papierosów, obniżał stawkę kwotową i procentową, przy czym stawka procentowa nie może być niższa niż 25% maksymalnej ceny detalicznej.</u>
          <u xml:id="u-153.36" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-153.37" who="#MarekBorowski">Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 37. oraz 18. wniosku mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-153.38" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-153.39" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 36., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-153.40" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-153.41" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-153.42" who="#MarekBorowski">Głosowało 387 posłów. Za - 248, przeciw - 103, wstrzymało się 36.</u>
          <u xml:id="u-153.43" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-153.44" who="#MarekBorowski">Poprawka 37. - bezprzedmiotowa, 18. wniosek mniejszości również.</u>
          <u xml:id="u-153.45" who="#MarekBorowski">19. wniosek mniejszości oraz poprawkę 38. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-153.46" who="#MarekBorowski">W poprawce 39. do art. 86 ust. 6 wnioskodawca proponuje, aby zabezpieczenie, o którym mowa w tym artykule, było składane w trybie i na zasadach stosowanych przy zabezpieczaniu należności celnych na podstawie przepisów prawa celnego.</u>
          <u xml:id="u-153.47" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-153.48" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-153.49" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 39., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-153.50" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-153.51" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-153.52" who="#MarekBorowski">Głosowało 392 posłów. Za - 376, przeciw - 12, wstrzymało się 4.</u>
          <u xml:id="u-153.53" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-153.54" who="#MarekBorowski">W poprawce 40. do art. 103 ust. 2 wnioskodawca proponuje, aby po okresie 6 miesięcy, licząc od dnia wprowadzenia nowego wzoru, dotychczasowe znaki akcyzy uważać za nieodpowiednie w rozumieniu art. 93 ust. 2 pkt 1.</u>
          <u xml:id="u-153.55" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-153.56" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-153.57" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 40., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-153.58" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-153.59" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-153.60" who="#MarekBorowski">Głosowało 388 posłów. Za - 103, przeciw - 285, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-153.61" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-153.62" who="#MarekBorowski">W poprawce 41. do art. 117 zmiana 2. wnioskodawca proponuje, aby art. 63 § 2 ustawy Kodeks karny skarbowy stanowił, że karze, o której mowa w tym przepisie, podlega, kto wbrew przepisom ustawy przywozi lub importuje wyroby, o których mowa w tym artykule.</u>
          <u xml:id="u-153.63" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-153.64" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-153.65" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 41., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-153.66" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-153.67" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-153.68" who="#MarekBorowski">Głosowało 389 posłów. Za - 382, przeciw - 6, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-153.69" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-153.70" who="#MarekBorowski">W poprawce 42. polegającej na nadaniu nowego brzmienia art. 122 wnioskodawca proponuje m.in., aby znaki skarbowe akcyzy wydane na podstawie ustawy o oznaczaniu wyrobów znakami skarbowymi akcyzy uważane były za znaki akcyzy w rozumieniu niniejszej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-153.71" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-153.72" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-153.73" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 42., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-153.74" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-153.75" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-153.76" who="#MarekBorowski">Głosowało 390 posłów. Za - 388, przeciw - 1, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-153.77" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-153.78" who="#MarekBorowski">W 20. wniosku mniejszości do załącznika nr 1 wnioskodawca przez skreślenie pozycji od 46 do 55 proponuje, aby nie obejmować akcyzą kosmetyków wymienionych w tych pozycjach.</u>
          <u xml:id="u-153.79" who="#MarekBorowski">Jego przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 43.</u>
          <u xml:id="u-153.80" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-153.81" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 20. wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-153.82" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-153.83" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-153.84" who="#MarekBorowski">Głosowało 388 posłów. Za - 194, przeciw - 194, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-153.85" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-153.86" who="#MarekBorowski">W poprawce 43. do załącznika nr 1 wnioskodawca przez skreślenie pozycji od 46 do 53 proponuje nie obejmować akcyzą kosmetyków wymienionych w tych pozycjach.</u>
          <u xml:id="u-153.87" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-153.88" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-153.89" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 43., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-153.90" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-153.91" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-153.92" who="#MarekBorowski">Głosowało 388 posłów. Za - 192, przeciw - 196, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-153.93" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-153.94" who="#MarekBorowski">W poprawce 44. do załącznika nr 1 poz. 61 kolumna 5 wnioskodawca proponuje, aby do wyrobów akcyzowych nie zaliczać energii elektrycznej produkowanej z metanu ujmowanego przy dołowych robotach górniczych w kopalniach węgla kamiennego.</u>
          <u xml:id="u-153.95" who="#MarekBorowski">Jeszcze pytanie?</u>
          <u xml:id="u-153.96" who="#MarekBorowski">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#RyszardPojda">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#RyszardPojda">Wysoka Izbo! Ja mam pytanie do ministra gospodarki. Czy nałożenie od kwietnia 2002 r. podatku akcyzowego na energię elektryczną produkowaną z mieszanin powietrzno-metanowych ujmowanych przy dołowych robotach górniczych w kopalniach węgla kamiennego spowodowało wzrost zainteresowania gospodarczym wykorzystaniem tych mieszanin do produkcji prądu, czy nastąpił spadek zainteresowania wykorzystaniem ich do produkcji prądu?</u>
          <u xml:id="u-154.2" who="#RyszardPojda">Drugie pytanie. Jak się ma obecne negatywne stanowisko rządu w sprawie poprawki 44. do stanowiska wyrażonego na piśmie, z podpisem premiera Millera, w odniesieniu do druku nr 1601, z dnia 26 sierpnia 2003 r., dotyczącego zwolnienia z podatku akcyzowego sprzedaży energii elektrycznej produkowanej z metanu ujmowanego przy dołowych robotach górniczych w kopalniach węgla kamiennego? Stanowisko rządowe wręcz sugeruje załatwienie tego problemu przy procedowaniu nad ustawą o podatku akcyzowym. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#MarekBorowski">Proszę bardzo, pan minister Kwaśniak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#RobertKwaśniak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Odpowiedź jest analogiczna do odpowiedzi dotyczącej tej pierwszej kwestii, którą podnosił pan poseł. Kwestie metanu zostaną uregulowane nie poprzez wykreślenie, tak jak jest w propozycji poprawki, z katalogu. Zostaną one ustalone w rozporządzeniu wykonawczym do ustawy, tak żeby nie pozbywać się szczególnego rodzaju kontroli, jakim jest szczególny nadzór podatkowy w sytuacji, kiedy określony wyrób może być przeznaczony i może być produkowany niejako w różnych kierunkach. Tak że identyczny rezultat osiągniemy identyczną metodą, obniżając to i określając te wyroby w ramach rozporządzenia wykonawczego. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-157.2" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-157.3" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 44., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-157.4" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-157.5" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-157.6" who="#MarekBorowski">Głosowało 383 posłów. Za - 143, przeciw - 199, wstrzymało się 41.</u>
          <u xml:id="u-157.7" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-157.8" who="#MarekBorowski">W poprawce 45. do załącznika nr 1 polegającej na dodaniu poz. 63 wnioskodawca proponuje, aby do wyrobów akcyzowych zaliczać również jachty turystyczne i sportowe.</u>
          <u xml:id="u-157.9" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-157.10" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-157.11" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest przyjęciem poprawki 45., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-157.12" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-157.13" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-157.14" who="#MarekBorowski">Głosowało 383 posłów. Za - 116, przeciw - 256, wstrzymało się 11.</u>
          <u xml:id="u-157.15" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-157.16" who="#MarekBorowski">21. wniosek mniejszości rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-157.17" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-157.18" who="#MarekBorowski">Proszę, pani poseł Skowrońska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#KrystynaSkowrońska">Dziękuję serdecznie, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#KrystynaSkowrońska">Mam pytanie do pana ministra i cieszę się ogromnie, że na sali jest pan minister Piechota, bo ta sprawa dotyczy m.in. ministerstwa gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-158.2" who="#KrystynaSkowrońska">Wprowadzono w ustawie tzw. opodatkowanie energii elektrycznej zużywanej na potrzeby własne i na potrzeby przedsiębiorstw. Jest to pogorszenie, w sposób zdecydowany, dramatycznej sytuacji branży chemicznej, papierniczej i hutniczej. Mam pytanie do rządu. Dlaczego rząd nie proponował zwolnienia z akcyzy energii elektrycznej wytwarzanej przez podmioty gospodarcze z używanych przez nie źródeł energii na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej i nieprzeznaczonej na sprzedaż? Jest to pogorszenie sytuacji określonego dużego sektora, który ma i tak trudną sytuację gospodarczą, a poza tym zwiększa to koszty produkcji energii sprzedawanej. Chciałabym zapytać, czy było to zamierzone, celowe, czy był to błąd? Jeżeli to był tylko błąd przy sporządzaniu projektu tej ustawy, to czy rząd zamierza go naprawić w dalszym procesie legislacyjnym w Senacie? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#MarekBorowski">Proszę bardzo, pan minister Kwaśniak.</u>
          <u xml:id="u-159.2" who="#MarekBorowski">Jeszcze jedno pytanie?</u>
          <u xml:id="u-159.3" who="#MarekBorowski">Proszę bardzo, poseł Jankowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#ZdzisławJankowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Do pana ministra gospodarki mam pytanie odnośnie do akcyzy na prąd zużywany na potrzeby własne. Dotyczy to energetyki - przecież wiadomo, że energetyka zużywa na potrzeby własne prawie 30% energii. Z powodu tej decyzji niektóre elektrownie mogą mieć kłopoty, których skutkiem może być nawet likwidacja tych elektrowni. I bym bardzo prosił, żeby tutaj w stosunku do Elektrowni „Pątnów” akcyzy nie nakładać, dlatego że bardzo duży procent energii zużywa ona na potrzeby własne. Można powiedzieć, przyrównując, że ta akcyza jest wprowadzana tak, jakbyśmy palili we własnym piecu i płacili za to ciepło. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#MarekBorowski">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#RobertKwaśniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jedną rzecz chciałbym bardzo wyraźnie tutaj przedstawić i wyjaśnić. Nie jest prawdą to, że tą ustawą opodatkowujemy energię, która jest zużywana na potrzeby własne. Tak jak w dotychczasowym stanie prawnym obowiązek podatkowy od energii elektrycznej powstawał w momencie jej wydania, co wiązało się ze sprzedażą, identycznie w tej ustawie, to jest w art. 6 ust. 5, określono moment powstania obowiązku w akcyzie odrębnie dla energii elektrycznej. Pierwsze ustępy art. 6 to są generalne przepisy, które dotyczą wszystkich wyrobów akcyzowych, natomiast ust. 5 w art. 6 jest przepisem szczególnym dotyczącym specyficznie energii elektrycznej. W przepisie tym utrzymana została dotychczasowa zasada opodatkowania energii związana z momentem jej wydania. To jest obowiązek podatkowy - powstanie w momencie wydania. W sytuacji przeznaczenia na potrzeby własne ten obowiązek podatkowy nie powstanie. Czyli nie jest prawdziwa teza, że w tej ustawie zmieniamy cokolwiek odnośnie do energii elektrycznej na potrzeby własne. Nie będzie ona podlegała opodatkowaniu i wynika to bezpośrednio z art. 6 ust. 5. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#MarekBorowski">Dziękujemy panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-163.2" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o podatku akcyzowym, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Finansów Publicznych, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-163.3" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-163.4" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-163.5" who="#MarekBorowski">Głosowało 394 posłów. Za - 200, przeciw - 189, wstrzymało się 5.</u>
          <u xml:id="u-163.6" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o podatku akcyzowym.</u>
          <u xml:id="u-163.7" who="#MarekBorowski">Na tym kończymy dzisiaj głosowania.</u>
          <u xml:id="u-163.8" who="#MarekBorowski">5 minut przerwy i kontynuujemy obrady.</u>
          <u xml:id="u-163.9" who="#MarekBorowski">A, przepraszam, jeszcze komunikat.</u>
          <u xml:id="u-163.10" who="#MarekBorowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#AndrzejMańka">Posiedzenie Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin odbędzie się dzisiaj po głosowaniach w sali nr 13, budynek G. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 17 min 58 do godz. 18 min 09)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#DonaldTusk">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#DonaldTusk">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 2. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Gospodarki o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o restrukturyzacji hutnictwa żelaza i stali (druki nr 2203 i 2282).</u>
          <u xml:id="u-166.2" who="#DonaldTusk">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Wiesława Okońskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#WiesławOkoński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Gospodarki o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o restrukturyzacji hutnictwa żelaza i stali (druki nr 2203 i 2282).</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#WiesławOkoński">Pierwsze czytanie projektu nowelizacji ustawy odbyło się na posiedzeniu Komisji Gospodarki, na którym została wyłoniona podkomisja nadzwyczajna. Powołana podkomisja nadzwyczajna odbyła posiedzenie w dniu 26 listopada, a Komisja Gospodarki odbyła posiedzenie w dniu 9 grudnia. Na tych posiedzeniach dokonano szczegółowej analizy ustawy.</u>
          <u xml:id="u-167.2" who="#WiesławOkoński">Założeniem tej ustawy jest kontynuacja procesu restrukturyzacji zatrudnienia w hutnictwie żelaza i stali zgodna z ustaleniami zawartymi w traktacie akcesyjnym z Komisją Europejską. W podpisanym dokumencie, zatytułowanym: Hutniczy Pakiet Aktywizujący, Zespół Trójstronny do Spraw Społecznych Warunków Restrukturyzacji Hutnictwa uzgodnił sposób i tryb przyznawania dotacji z budżetu państwa przeznaczanych na restrukturyzację zatrudnienia. To właśnie wskutek wypracowanego i podpisanego porozumienia projektowana nowelizacja ustawy nie wzbudzała większych kontrowersji na posiedzeniach wspólnych komisji.</u>
          <u xml:id="u-167.3" who="#WiesławOkoński">Przejdę teraz do omówienia istotniejszych zmian oraz wątków dyskusji w trakcie omawianych posiedzeń podkomisji oraz Komisji Gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-167.4" who="#WiesławOkoński">W trakcie posiedzenia podkomisji posłowie zgłaszali uwagi do zaproponowanej definicji huty, zwracając uwagę na niekompletność definicji. Biorąc jednak pod uwagę, że zmiana definicji mogłaby spowodować zakłócenie całego systemu podziału zbioru rodzajów działalności społeczno-gospodarczych tworzących gospodarkę narodową, komisja przyjęła niezmienioną rządową propozycję zapisu definicji huty.</u>
          <u xml:id="u-167.5" who="#WiesławOkoński">W art. 1 pkt 8 komisja zwróciła uwagę na zbyt mało rozbudowaną delegację dla ministra właściwego do spraw gospodarki upoważniającą do wydania rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad i trybu przekazywania środków budżetu państwa przeznaczanych na aktywizację zawodową pracowników na rynku pracy. Rząd przychylił się do tych uwag i przyjęte zostały zmienione przedmiotowe wytyczne. Ponieważ od 1 stycznia 2004 r. będzie obowiązywać ustawa z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, komisja zaproponowała przyjęcie zapisu do art. 4, na podstawie którego niniejsza nowelizacja ustawy może wejść w życie z dniem ogłoszenia.</u>
          <u xml:id="u-167.6" who="#WiesławOkoński">Panie Marszałku! Chciałbym jeszcze przejść do poprawki, która została przyjęta w pkt. 6 art. 17 ust. 1. Ta poprawka dotyczy skreślenia wyrazu „nie”. Mianowicie w projekcie ustawy wkradł się maszynowy błąd w zapisie. Było: „z przyczyn niedotyczących zakładu pracy”. Na posiedzeniu komisji zauważono ten maszynowy błąd i dokonano skreślenia. W związku z tym odpowiedni zapis brzmi: „z przyczyn dotyczących zakładu pracy”.</u>
          <u xml:id="u-167.7" who="#WiesławOkoński">Panie Marszałku! Ponieważ zdaniem komisji ustawa nie powinna budzić większych kontrowersji, bo, tak jak mówiłem, została uzgodniona w Komisji Trójstronnej, dopracowana praktycznie w każdym szczególe, jeżeli nie będzie zgłoszonych poprawek, prosiłbym o przejście do trzeciego czytania. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#DonaldTusk">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-168.2" who="#DonaldTusk">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-168.3" who="#DonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Adam Sosnowski, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#AdamSosnowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej mam zaszczyt zaprezentować stanowisko klubu wobec sprawozdania Komisji Gospodarki w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o restrukturyzacji hutnictwa żelaza i stali, zawartego w druku nr 2282.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#AdamSosnowski">Restrukturyzacja hutnictwa żelaza i stali jest prowadzona od roku 1998. Wtedy właśnie na posiedzeniu 30 czerwca Rada Ministrów przyjęła „Program restrukturyzacji przemysłu hutnictwa żelaza i stali w Polsce”, którego głównego założeniem było osiągnięcie konkurencyjności w trakcie procesu dostosowania potencjału produkcyjnego tego sektora do zmieniających się warunków na rynku i kondycji finansowej hut. Na umocowanie prawne tych założeń trzeba było jednak poczekać aż do 2001 r., kiedy to weszła w życie ustawa z 24 sierpnia 2001 r. o restrukturyzacji hutnictwa żelaza i stali, której nowelizację właśnie rozpatrujemy. Wśród wielu elementów składowych programu znalazły się i zapisy dotyczące optymalizacji zatrudnienia w zakładach należących do tego sektora. Przypomnę, że na ten cel zaplanowano przeznaczyć w latach 1998–2003 200 mln zł z budżetu państwa. Do końca 2002 r. wykorzystano łącznie kwotę 107 mln zł, a w 2003 r. dofinansowano proces restrukturyzacji zatrudnienia kwotą w wysokości 22,2 mln zł. Dodam, iż warunki, na których przebiegał proces restrukturyzacyjny, wynegocjowane zostały w ramach Hutniczego Pakietu Socjalnego.</u>
          <u xml:id="u-169.2" who="#AdamSosnowski">10 stycznia br. Rada Ministrów przyjęła zweryfikowany „Program restrukturyzacji i rozwoju hutnictwa żelaza i stali w Polsce do 2006 r.”. Uwzględnione w nim zostały zmieniające się uwarunkowania rynkowe, które w sposób niekorzystny wpływają na standing restrukturyzowanych hut. Uwzględniono także postanowienia traktatu akcesyjnego, w tym w zakresie udzielania pomocy publicznej. Dalsza skuteczna realizacja procesu wymaga dofinansowania niezbędnych świadczeń osłonowych kwotą 70 mln zł, która stanowi niewykorzystaną część dotacji budżetowej przewidzianej na całkowitą restrukturyzację zatrudnienia. Dodam, że tryb i sposób przyznawania rzeczonej dotacji został zaakceptowany przez strony Zespołu Trójstronnego do spraw społecznych warunków restrukturyzacji hutnictwa i zamieszczone w dokumencie Hutniczy Pakiet Aktywizujący.</u>
          <u xml:id="u-169.3" who="#AdamSosnowski">Niewątpliwą zaletą przedłożenia rządowego jest przeniesienie akcentu na rozwiązania, które promują działania aktywizujące zawodowo pracowników na rynku pracy. W tym celu zdefiniowane zostały w art. 15 ustawy instrumenty służące do realizacji zadań wynikających z takiego podejścia. Dzięki temu, iż wejdzie ona w życie, pracownicy, których zwolnienia przewidziano, a którzy nie posiadają uprawnień do emerytury albo uprawnień do renty z tytułu niezdolności do pracy, otrzymają możliwość skorzystania z kontraktu szkoleniowego, doradztwa zawodowego i jednorazowego bezpłatnego szkolenia lub odprawy warunkowej. Wdrożenie tych instrumentów, a zwłaszcza zapewnienie kontraktu szkoleniowego i bezpłatnego szkolenia zawodowego, spowoduje, iż pracownicy restrukturyzowanych zakładów otrzymają możliwość zdobycia kwalifikacji, które pozwolą im pozostać na rynku pracy. Jest to ważne, gdyż odchodzący pracownicy nie zasilą szeregów bezrobotnych, o ile będą chcieli skorzystać z tej szansy. Moim zdaniem zapisy właśnie tego artykułu stanowią przykład odwrócenia filozofii, która do tej pory pokutowała w gospodarce polskiej. Podkreślę więc jeszcze raz konkluzję tych zapisów: Nie zasiłek, ale szansa na pracę.</u>
          <u xml:id="u-169.4" who="#AdamSosnowski">Kolejną formą wspierania aktywizacji jest proponowane w art. 17d dofinansowanie dla pracodawcy spoza hutnictwa, jeśli utworzył nowe miejsce pracy i zatrudnił pracownika, który nie skorzystał z uprawnień wymienionych w art. 15 ust. 1, na okres co najmniej 24 lub 36 miesięcy. Pragnę zaznaczyć, że działaniami wyszczególnionymi w projekcie ustawy objętych zostanie około 3500 pracowników. Oznacza to, że każdy z odchodzących pracowników wsparty zostanie średnio kwotą 20 tys. zł. Należy też dodać, iż proces odchodzenia z pracy nie będzie procesem gwałtownym, gdyż zostanie on rozłożony na 3 lata. Moim zdaniem pozwoli to na stopniowe obejmowanie przez tych pracowników ich nowych miejsc pracy. Na zakończenie pragnę jeszcze dodać, iż proces aktywizacji podobnie jak w latach ubiegłych wspierany będzie ze środków publicznych na zasadzie refundacji, przy czym konieczne i niezbędne do jego przeprowadzenia będzie przeznaczenie przez hutę lub spółkę zależną na ten cel środków własnych. Niewątpliwe zalety proponowanych rozwiązań powodują, iż Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej opowiada się za przyjęciem rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o restrukturyzacji hutnictwa żelaza i stali zawartego w druku nr 2282. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-169.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Rafał Zagórny, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#RafałZagórny">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Można by powiedzieć: lepiej późno niż wcale. Kieruję te słowa nie tylko do tego rządu, ale i do poprzednich rządów, m.in. do rządu, w którym byłem wiceministrem. Bardzo długo trwały przygotowania do tego, aby coś dobrego zaczęło dziać się w polskim sektorze hutniczym. Wydaje się, że teraz, po kilku, a może nawet kilkunastu latach bezskutecznych prac i takiego buksowania w mule, jak ja to czasem określam, ten sektor ma szansę wyjść na prostą. Zarówno fakt prywatyzacji, jak i fakt przedłożenia tego projektu ustawy daje nadzieję na to, że w polskim hutnictwie będzie działo się lepiej niż kilka lat temu, i daje nadzieję na to, że te projekty są realne - w przeciwieństwie do innych zgłaszanych projektów, częstokroć sprzecznych zarówno z prawem europejskim, jak i z naszymi ustaleniami z Unią Europejską. Ten projekt ustawy rzeczywiście dość sensownie rozwiązuje problem pewnych mechanizmów, które mają być zapewnione ludziom odchodzącym z hutnictwa; dość sensownie, dlatego że ogranicza te mechanizmy zarówno podmiotowo, jak i przedmiotowo. Mam tutaj jedną wątpliwość i jedno pytanie do pana ministra. Myśmy rozmawiali o tym i teraz oficjalnie, formalnie chciałbym zadać to pytanie. Zgadzamy się oczywiście na wszystkie mechanizmy aktywizujące, zgadzamy się na to, żeby człowiek odchodzący z hutnictwa miał zapewnione pewne środki na szkolenie, żeby były pewne mechanizmy zachęcające pracodawców do tego, żeby go zatrudnić - z tym wszystkim się zgadzamy. Mam wątpliwość mianowicie taką: Czy nie będzie czasem tak, czy nie ma zagrożenia takiego, że osoba odchodząca z prywatnej dzisiaj firmy, bo Polskie Huty Stali są firmą prywatną, czy nie będzie częściowo...</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Jeszcze nie jest.)</u>
          <u xml:id="u-171.2" who="#RafałZagórny">Ale za chwilę będzie.</u>
          <u xml:id="u-171.3" who="#RafałZagórny">...takiego zagrożenia, że polski podatnik będzie płacił na odprawy czy też na część odpraw dla hutnika odchodzącego z prywatnej firmy? Jeżeli takiego zagrożenia nie ma, to w imieniu Platformy Obywatelskiej deklaruję, że nasz klub poprze projekt tej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-171.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#DonaldTusk">Głos zabierze poseł Artur Zawisza, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#ArturZawisza">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o restrukturyzacji hutnictwa żelaza i stali, a więc projekt szczegółowy w stosunku do obowiązującej ustawy, o tyle może być warunkowo godny poparcia, o ile zwykle wszelkie propozycje dotyczące aktywizacji zawodowej, w tym hutniczego pakietu aktywizującego, są lepsze niż wydatki socjalne o zupełnie jałowym charakterze. Niemniej, jeżeli wczytujemy się w ten projekt, to musimy spojrzeć także na jego tło, a więc na te procesy gospodarcze, ale i umowy polityczne, które doprowadziły do obecnego stanu rzeczy w hutnictwie żelaza i stali, stanu rzeczy, który jest co najmniej niewystarczająco zadowalający, jeśli wyrazić się bardzo łagodnie.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#ArturZawisza">W załączonym projekcie obwieszczenia ministra gospodarki, pracy i polityki społecznej znajdujemy wykaz 6 hut, którym udzielenie pomocy publicznej na restrukturyzację będzie dozwolone, oraz wykaz 11 hut, spółek niekiedy w upadłości, ale niekiedy wcale nie w upadłości, którym udzielenie pomocy publicznej będzie niedozwolone. Jest ono niedozwolone ze względu na brzmienie protokołu nr 8 w sprawie restrukturyzacji polskiego hutnictwa żelaza i stali, który był dołączony do traktatu akcesyjnego. Wedle tego protokołu żadna pomoc publiczna dla celów restrukturyzacji polskiego hutnictwa nie zostanie udzielona po dniu przystąpienia do Unii Europejskiej. To jest dyrektywa generalna w tej sprawie, a dopiero w innym punkcie protokołu możemy czytać o pewnego rodzaju szczególnych wyjątkach.</u>
          <u xml:id="u-173.2" who="#ArturZawisza">Warto zdawać sobie z tego sprawę, w szczególności jeżeli w dołączonej do uzasadnienia projektu ustawy ocenie skutków regulacji znajdujemy zdanie brzmiące: W związku z akcesją Polski do Unii Europejskiej i związanymi z tym procesem kosztami dla budżetu państwa uznano za właściwe zawarcie klauzuli, że w przypadku zmniejszonej ilości środków przeznaczonych na aktywizację zawodową pracowników w hutnictwie dofinansowanie na ten cel będzie odpowiednio niższe. A więc tu już znajdujemy zapowiedź tego, że niekoniecznie będzie to musiało być na przykład blisko 70 mln zł, może to być suma niższa, w związku - jak czytamy - z kosztami procesu akcesji Polski do Unii Europejskiej. To ciekawa uwaga w rządowym dokumencie, bo przecież w tych dokumentach zwykle znajdowaliśmy informacje o pożytkach z akcesji; w tym przypadku okazuje się, że są to najzupełniej realne koszty, jakie ponosimy i jakie trzeba będzie ponosić.</u>
          <u xml:id="u-173.3" who="#ArturZawisza">Wreszcie, co jest istotne i o czym czytamy w opinii Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej, każdy program pomocowy, także ten zawarty w omawianym projekcie ustawy, musi być przedłożony do notyfikacji Komisji Europejskiej i dopiero po oficjalnej akceptacji programu przez Komisję Europejską pomoc publiczna udzielana na podstawie przedłożonego projektu będzie zgodna z prawem wspólnotowym. Tego typu zapis każe być ostrożnym, a być może nawet wątpić, czy wszystkie zapisy projektowanej ustawy rzeczywiście wejdą w życie, jeżeli potrzebna jest akceptacja czynnika zewnętrznego, jakim jest Komisja Europejska.</u>
          <u xml:id="u-173.4" who="#ArturZawisza">Wracając raz jeszcze do zawartej w uzasadnieniu do projektu oceny skutków regulacji, znajdujemy tam akapit dotyczący wpływu regulacji na konkurencyjność wewnętrzną i zewnętrzną gospodarki. Trudno cytować w całości ten akapit, ale pozwala on na uwagę, że jest pewnego rodzaju błędem w myśleniu teza, jakoby zwolnienia same w sobie były wystarczającym warunkiem konkurencyjności wewnętrznej i zewnętrznej gospodarki. W istocie jest tak, że niekiedy zwolnienia mogą tej konkurencyjności służyć, ale oparcie całej rządowej strategii na postulatach zwolnień, choćby kontrolowanych, może być wchodzeniem w ślepą uliczkę. Stąd wiele wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-173.5" who="#ArturZawisza">Ostateczne decyzje klub Prawo i Sprawiedliwość będzie podejmował, odnosząc się do ewentualnych zaproponowanych poprawek. Tymczasem z zainteresowaniem przyglądamy się rządowemu projektowi ustawy i pracujemy nad nim. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Zbigniew Deptuła, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#ZbigniewDeptuła">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o restrukturyzacji hutnictwa żelaza i stali wraz z projektami podstawowych aktów wykonawczych jest regulacją, która ma na celu efektywne wydatkowanie środków przeznaczonych na aktywizację zawodową zwalnianych pracowników przedsiębiorstw hutniczych.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#ZbigniewDeptuła">Projekt złożony w dniu 6 listopada 2003 r. przez prezesa Rady Ministrów był szczegółowo analizowany między innymi przez podkomisję nadzwyczajną, która obradowała na posiedzeniu w dniu 26 listopada 2003 r.</u>
          <u xml:id="u-175.2" who="#ZbigniewDeptuła">Projektowane zmiany uwzględniają obowiązujące w Polsce prawo w zakresie pomocy publicznej, jak również przepisy wynikające z umów międzynarodowych, a przede wszystkim z prawodawstwa obowiązującego w Unii Europejskiej. Projekt ustawy uwzględnia zmieniające się uwarunkowania rynkowe, które jednoznacznie wskazują na konieczność dalszej restrukturyzacji zatrudnienia w sektorze stalowym. Aby proces ten mógł przebiegać skutecznie i bez większych zakłóceń, wymaga dofinansowania niezbędnych świadczeń osłonowych kwotą 70 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-175.3" who="#ZbigniewDeptuła">Podstawowym założeniem projektu jest wsparcie przez budżet państwa działań przedsiębiorstw hutniczych, zmierzających do aktywizacji zawodowej pracowników na rynku pracy. Zgodnie z przyjętymi wytycznymi dotacje budżetowe będą przeznaczone w pierwszej kolejności na wspomaganie tworzenia nowych, jak i zapewnienie trwałych miejsc pracy w przedsiębiorstwach poza hutnictwem. Nie ulega bowiem wątpliwości, że ograniczenie zatrudnienia w hutnictwie może wpłynąć znacząco na ogólny wzrost bezrobocia, do czego w obecnej sytuacji na rynku pracy nie można dopuścić.</u>
          <u xml:id="u-175.4" who="#ZbigniewDeptuła">Kolejne etapy procesu aktywizacji będą wspierane ze środków publicznych na zasadzie refundacji, przy jednoczesnym zapewnieniu przez hutę lub spółkę środków własnych na realizację tego procesu. Zgodnie z założeniami restrukturyzacji sektora stalowego w latach 2004–2006 nastąpi zmniejszenie zatrudnienia w hutnictwie o ok. 7 tys. osób. Tylko takie ograniczenie liczby pracowników stwarza szansę na efektywne funkcjonowanie hut i osiągnięcie realnej produktywności na koniec programu restrukturyzacji. Po odliczeniu osób, które znajdą zatrudnienie w wydzielonych spółkach, i tych, które przejdą na ustawowe emerytury, pozostanie ok. 3,5 tys. pracowników kwalifikujących się do uzyskania osłon socjalnych.</u>
          <u xml:id="u-175.5" who="#ZbigniewDeptuła">Projekt ustawy zakłada następujące rodzaje osłon:</u>
          <u xml:id="u-175.6" who="#ZbigniewDeptuła">1) pełne kontrakty szkoleniowe dla pracowników zwalnianych w związku z likwidacją stanowisk pracy (ok. 1200 osób),</u>
          <u xml:id="u-175.7" who="#ZbigniewDeptuła">2) odprawy warunkowe dla pracowników zwalnianych w związku z likwidacją stanowisk pracy (ok. 2 tys. osób),</u>
          <u xml:id="u-175.8" who="#ZbigniewDeptuła">3) doradztwo i szkolenia przekwalifikowujące dla pracowników spółek (ok. 300 osób).</u>
          <u xml:id="u-175.9" who="#ZbigniewDeptuła">Oprócz osłon socjalnych nowelizacja ustawy przewiduje refinansowanie części wynagrodzenia dla pracodawców spoza hutnictwa, którzy zatrudnią byłych pracowników hutnictwa na czas nieokreślony i stworzą dla nich nowe miejsca pracy.</u>
          <u xml:id="u-175.10" who="#ZbigniewDeptuła">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ostateczna kwota środków koniecznych do realizacji projektu ustawy nie powinna przekroczyć w latach 2004–2006 wspomnianych 70 mln zł. Na uwagę zasługuje fakt, że będzie ona wspomagana środkami własnymi hut i spółek od nich zależnych. Samo zmniejszenie zatrudnienia w sektorze stalowym jest warunkiem jego konkurencyjności po wejściu Polski do Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-175.11" who="#ZbigniewDeptuła">Projekt przedstawionej ustawy został pozytywnie zaopiniowany w dniu 23 października 2003 r. przez sekretarza Komitetu Integracji Europejskiej jako zgodny z prawem wspólnotowym. W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego wnoszę o przyjęcie ustawy o zmianie ustawy o restrukturyzacji hutnictwa żelaza i stali. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-175.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Włodzimierz Czechowski, Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#WłodzimierzCzechowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nowelizacja ustawy o restrukturyzacji hutnictwa żelaza i stali zawarta w druku nr 2282 jest potrzebna, choć moim zdaniem w odniesieniu do terminu wejścia Polski do Unii Europejskiej i wynikających stąd konsekwencji dotyczących możliwości dotowania z budżetu państwa w ramach pomocy publicznej niektórych gałęzi, tym razem hutnictwa, spóźniona. Oceniając projekt właśnie pod kątem zgodności z wymogami Unii Europejskiej w sektorze hutnictwa, należy zwrócić szczególną uwagę na to, że do dnia dzisiejszego rząd polski zgodnie z pkt. 1 protokołu nr 8 nie uzyskał zgody Unii na wprowadzenie ustawy o restrukturyzacji hutnictwa, która zdaniem Komitetu Integracji Europejskiej stanowi nowy program pomocowy; powinien on zatem uzyskać notyfikację Komisji Europejskiej w ramach tzw. procedury przejściowej. W przeciwnym bowiem razie po wejściu Polski do Unii Europejskiej ustawa ta nie będzie obowiązywała w stosunku do innych zakładów hutniczych, lecz będzie tylko obowiązywała w stosunku do sześciu, które są wymienione w załączniku nr 1 projektu obwieszczenia ministra gospodarki, pracy i polityki społecznej.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#WłodzimierzCzechowski">Patrząc na politykę obecnego rządu, odnosi się wrażenie, że jest to kontynuacja przyjętej błędnej polityki prywatyzacji za wszelką cenę polskiej gospodarki społecznej, zapoczątkowanej w ramach przemian ustrojowych w Polsce. Stosuje się ją również wobec przemysłu hutniczego. Przykładem, który to potwierdza, jest przypadek Huty Baildon, której prywatyzacja prowadzona była w sposób szczególnie nieudolny, a do dzisiaj nie wiadomo, co z niszczejącym od dwóch lat zakładem zrobić, a także pokrętna polityka konsorcjum finansowego kredytującego budowę najnowocześniejszej w Europie Walcowni Rur Jedność. Konsorcjum od półtora roku blokuje uruchomienie produkcji, pogłębia bezrobocie w regionie, a straty od zaciągniętego, a niespłacanego kredytu wynoszą dzisiaj 3,5 mln miesięcznie i rosną. Natomiast powołanie koncernu Polskich Hut Stali, który skupił w sobie polskie huty i koksownie, spowodowało, że koncern ten odzyskał rynek zbytu, zaczął przynosić zyski i natychmiast znalazł nabywcę. I chociaż grupa LNM przejęła najlepsze polskie huty za długi, to - jeśli dotrzyma obietnic inwestycyjnych - takie rozwiązanie może być korzystne. Natomiast rząd takiego rozwiązania w odniesieniu do konsolidacji interesów innych hut do dzisiaj nie wprowadził, o czym świadczy chociażby Konsorcjum Producentów Rur w Polsce. Wymyśla się więc nowe ustawy o restrukturyzacji zatrudnienia w hutnictwie, proponując kosztowne przekwalifikowanie osób tracących miejsca pracy w hutnictwie, które mimo przeszkolenia powiększą i tak armię bezrobotnych, bo nie ma dla nich miejsc pracy. Zamiast dofinansowywać przeszkolenie ludzi zwalnianych z pracy, czy nie taniej byłoby, gdyby rząd wprowadził instrumenty gwarantujące zbyt na produkcję polskiego przemysłu, a tym samym utrzymał zakłady i miejsca pracy? Ale tego właśnie się nie robi.</u>
          <u xml:id="u-177.2" who="#WłodzimierzCzechowski">W omawianej ustawie mam zastrzeżenia do artykułów mówiących o refundacji hutom poniesionych wydatków w zależności od kondycji budżetu państwa. Celem ustawy jest aktywizacja zawodowa pracowników na rynku pracy, źródłem finansowania tej aktywizacji są natomiast środki hut i spółek zależnych oraz budżetu państwa. Nie do przyjęcia jest jednak zapis mówiący o tym, że refundacja hutom poniesionych przez nie kosztów na szkolenie pracowników do 75% jest uzależniona od stanu budżetu państwa i może nie być w pełni zrealizowana w poszczególnych latach. Taki zapis w ustawie przekreśla właściwie sens jej tworzenia. Wiadomo, że przy deficycie budżetowym i zachwianiu wpływów Sejm, podejmując ustawy budżetowe na kolejne lata, będzie ponosił winę za niedotrzymanie tak wadliwie zapisanych obietnic ustawowych. Dlatego Samoobrona proponuje skreślenie w art. 14 ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-177.3" who="#WłodzimierzCzechowski">Minister gospodarki - już kończę - w obwieszczeniu według zaleceń Unii Europejskiej podzielił zakłady hutnicze na trzy grupy. W załączniku nr 1 wymieniono sześć zakładów hutniczych, wśród których znalazł się również koncern Polskie Huty Stali, który jest już własnością obcego kapitału, ale ma zagwarantowany zwrot szkolenia pracowników w 75%. Natomiast innym polskim hutom, szczególnie wymienionym w załączniku nr 2, środki na przekwalifikowanie pracowników nie przysługują. Proponujemy więc również skreślić w art. 15 ust. 3. Pracownikom zwalnianym z hut będących w upadłości lub likwidacji należy stworzyć możliwość zatrudnienia również poza hutnictwem, wnosząc odpowiednią poprawkę do art. 17a ust. 1.</u>
          <u xml:id="u-177.4" who="#WłodzimierzCzechowski">Moim zdaniem w okólniku - załącznik nr 3 powinny być umieszczone również spółki córki Huty Baildon, a mianowicie Wiertło Baildon i Magnesy Baildon. Nie wiem, jak rząd poradzi sobie po wejściu do Unii z wysokością refundacji kosztów szkolenia do wysokości 75%, ponieważ w Unii górna granica refundacji nie przekracza 50% poniesionych nakładów. Czy rząd, realizując ściśle ustalenia Unii w zakresie produkcji stali w Polsce, zdoła obronić społeczny program dofinansowania w przemyśle hutniczym i uzyska akceptację Unii po wejściu 1 maja 2004 r. Polski do Unii oraz...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#DonaldTusk">Panie pośle, czas minął już dość dawno.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#WłodzimierzCzechowski">Dziękuję. Panie marszałku, składam wobec tego odpowiednie poprawki. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Zygmunt Wrzodak, Liga Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#ZygmuntWrzodak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawiam stanowisko Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin wobec sprawozdania Komisji Gospodarki o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o restrukturyzacji hutnictwa żelaza i stali. Nowelizacja ustawy, która jest oczywiście niezwykle potrzebna, jest spowodowana tym, że w większości Polskie Huty Stali zostały sprzedane, a tak szumnie zapowiadana budowa kapitalizmu w Polsce dla Polaków w latach 80. czy 70., kiedy to mówiło się, żeby zmieniać system po to, abyśmy mieli własność... Polacy z tej własności są rugowani i niestety ta ustawa tak naprawdę zapewnia Polakom okruchy ze stołu w ramach zwolnień grupowych, jakieś tam osłony, o ile budżet będzie miał na to pieniądze. Nawet w art. 14 ust 1 mówi się o tym, że źródłem finansowania aktywizacji zawodowej pracowników mogą być również środki instytucji zagranicznych i inne źródła finansowania. Chodzi o Bank Światowy; podobnie jak w górnictwie zwalniajcie Polaków z pracy, a Bank Światowy będzie pożyczał pieniądze, państwo będzie się zadłużało.</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#ZygmuntWrzodak">Nie wiem, czy mówić o szczegółach tej ustawy, ale to, co się dzieje wokół wyprzedaży Polskich Hut Stali, polskiego hutnictwa, a także próby przejęcia Koksowni Zdzieszowice - wszystko to naszym zdaniem to niesamowity skandal. To polski rząd i przedstawiciele Ministerstwa Skarbu Państwa powinni uzyskać ze sprzedaży Polskich Hut Stali znacznie więcej i wynegocjowane 6 mln zł zysku netto z powodu należących do spółki koksowni, w tym Koksowni Zdzieszowice, największego w Polsce i Europie producenta koksu, oraz koksowni przy Hucie Sendzimira... Polska jest drugim eksporterem koksu na świecie, w Europie 40% koksu to polski koks. Roczna produkcja koksu w Polsce to około 10 mln ton, a więc polski rynek jest wart w skali roku co najmniej 5 mld zł. Ministerstwo Skarbu Państwa, sprzedając grupie LNM Polskie Huty Stali za cenę 4,5 mld zł - to jest związane z wykupem długów PHS - nie uwzględniło i nie wyceniło wartości polskich koksowni ani rynku koksowego w Polsce, czym znacząco zaniżyło wartość PHS.</u>
          <u xml:id="u-181.2" who="#ZygmuntWrzodak">Rząd, dokonując transakcji prywatyzacji PHS, nie dysponował wyceną należących do PHS koksowni, co w istotny sposób wpływałoby na wartość całej transakcji oraz wysokość środków, które należne byłyby skarbowi państwa z tytułu tej prywatyzacji. Obecnie rozpoczyna się właśnie mająca potrwać kilkanaście lat hossa na rynku stalowym i koksowym. Dzisiaj za tonę koksu płaci się około 120 dolarów amerykańskich, popyt na koks znacząco przewyższa podaż. Firma LNM może również opanować rynki europejskie i przejąć polski eksport koksu do europejskich krajów Unii, uzależniając od swoim dostaw konkurencyjne spółki stalowe z Unii Europejskiej. Jeszcze przed prywatyzacją PHS powstała koncepcja utworzenia w Polsce jednej z największych w świecie grup koksowo-węglowych, w skład której miała wejść państwowa Jastrzębska Spółka Węglowa, mająca przejąć za długi Koksownię Przyjaźń oraz dwa zakłady koksownicze PHS, w tym Zdzieszowice. Spółka ta miałaby ogromny potencjał na skalę światową. Polska jest bowiem jednym z nielicznych krajów w Europie, które dysponują złożami węgla koksującego. Produkcja koksu w Polsce stanowi blisko 40% europejskiego rynku koksu, a zatem Polska mogłaby sterować światowym rynkiem stalowym i koksowniczym. Niestety, w tym kierunku rząd nie chce działać.</u>
          <u xml:id="u-181.3" who="#ZygmuntWrzodak">Jest to kolejny przykład na to, że należałoby zostawić to wszystko w polskich rękach albo prywatyzować poprzez polski kapitał, ja również poprzez samorząd. Jest to także kolejny przykład prywatyzacji mającej charakter rabunkowy, grabieżczy, działającej na szkodę polskich interesów gospodarczych i narodowych, dodatkowo pogarszającej pozycję polskich producentów i eksporterów na rynku europejskim i na rynkach światowych.</u>
          <u xml:id="u-181.4" who="#ZygmuntWrzodak">Domagamy się, jako klub Ligi Polskich Rodzin, zbadania całego procesu prywatyzacyjnego, szczególnie zbadania procedury prywatyzacji polskich hut stali, Koksowni Zdzieszowice, jak również próby stworzenia podłączenia pod tę prywatyzację Jastrzębskiej Spółki Węglowej.</u>
          <u xml:id="u-181.5" who="#ZygmuntWrzodak">Co do samej ustawy chcę powiedzieć, że to jest tak naprawdę dzielenie pracowników na gorszych i na lepszych, bo ci, którzy poddali się procedurze prywatyzacyjnej, będą odchodzić i będą mieli jakieś odprawy, ale co z tymi, którzy jeszcze pracują w polskich firmach? Polskie huty są polskie, a pracownicy ci na tę ustawę nie będą mogli się „załapać”. Jest wiele takich hut.</u>
          <u xml:id="u-181.6" who="#ZygmuntWrzodak">Nie został również podpisany pakt socjalny między związkami zawodowymi a PHS i LNM co do gwarancji pracowniczych w PHS, jak również brakuje wyceny gruntów i wyjaśnienia praw własnościowych itd. To można mnożyć. Myślę, że w całej tej procedurze najpierw jest wyprzedaż, a później będą dla pracowników okruchy ze stołu. To nie jest nic innego niż terror ekonomiczny na polskiej gospodarce, która nie służy i nie będzie służyć polskim pracownikom.</u>
          <u xml:id="u-181.7" who="#ZygmuntWrzodak">Liga Polskich Rodzin nie zgłasza większych uwag do całej nowelizacji ustawy, ale na koncepcję prywatyzacyjną związaną z PHS i Koksownią Zdzieszowice absolutnie się nie zgadzamy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Ryszard Pojda, Unia Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#RyszardPojda">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy chcę wygłosić oświadczenie na temat sprawozdania Komisji Gospodarki o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o restrukturyzacji hutnictwa żelaza i stali, zawartym w druku nr 2282.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#RyszardPojda">W czerwcu 1998 r. Rada Ministrów przyjęła program restrukturyzacji przemysłu hutnictwa żelaza i stali, który zakładał dostosowanie potencjału produkcyjnego polskich hut do zmieniających się warunków na rynku, jak też osiągnięcie przez ten sektor konkurencyjności. Narzędziem prawnym do realizacji tego programu jest do tej pory ustawa z sierpnia 2001 r. o restrukturyzacji hutnictwa żelaza i stali.</u>
          <u xml:id="u-183.2" who="#RyszardPojda">Jednym z ważnych elementów programu restrukturyzacji była restrukturyzacja zatrudnienia, której koszty oszacowano na 200 mln zł. Są one pokrywane ze środków własnych hut, z budżetu państwa i z funduszu PHARE. Do końca 2002 r. wykorzystano środki uzgodnione w ramach hutniczego pakietu socjalnego w wysokości 107 mln zł, natomiast w 2003 r. przeznaczono na dofinansowanie restrukturyzacji zatrudnienia środki w wysokości 22,2 mln zł. Jednak skuteczna realizacja tego procesu wymaga dofinansowania niezbędnych świadczeń osłonowych kwotą 70 mln zł, stanowiącą niewykorzystaną różnicę z 200 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-183.3" who="#RyszardPojda">Podstawowe uzgodnienia merytoryczne projektu zmiany ustawy zostały dokonane w ramach prac zespołu trójstronnego. W pracach tych w sposób szczególny rozpatrywano kwestię zgodności udzielania pomocy publicznej z postanowieniami traktatu akcesyjnego i kwestię warunków uzgodnionych z Komisją Europejską. Zaproponowane w projekcie zmiany mają na celu efektywne wydatkowanie środków przeznaczonych na aktywizację zawodową zwalnianych pracowników przedsiębiorstw hutniczych poprzez przeznaczenie ich na działania wspomagające, tworzenie nowych, jak też zapewnienie trwałych miejsc pracy w przedsiębiorstwach poza hutnictwem.</u>
          <u xml:id="u-183.4" who="#RyszardPojda">Proces aktywizacji wspierany będzie z środków publicznych na zasadzie refundacji. Aby go skutecznie prowadzić, huta lub spółka zależna musi zapewnić środki własne na realizację tego procesu. Przyjęcie tych zasad powoduje współodpowiedzialność huty lub spółki zależnej, a także pracodawcy spoza hutnictwa za zwalnianego pracownika. Ze środków zagranicznych finansowane będą usługi związane z doradztwem zawodowym i szkoleniem. W razie upadłości huty lub spółki zależnej pracownik będzie w okresie poszukiwania nowej pracy lub szkolenia dalej zatrudniony przez okres maksymalnie 10 miesięcy, a jego wynagrodzenie obliczane będzie tak jak za urlop wypoczynkowy. W przypadku rezygnacji przez pracownika ze szkolenia przed zakończeniem 10-miesięcznego kontraktu szkoleniowego otrzyma on jednorazową odprawę warunkową w wysokości 12 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-183.5" who="#RyszardPojda">Kolejną formą aktywizacji zawodowej zwolnionego pracownika jest możliwość dofinansowania jego wynagrodzenia u pracodawcy spoza hutnictwa przez okres od 24 do 36 miesięcy. Zasada ta obowiązywać będzie tylko do 31 grudnia 2006 r. Stwierdzenie odstępstw od warunków zatrudnienia pracownika u pracodawcy spoza hutnictwa skutkuje tym, że pracodawca ten będzie zobligowany do zwrotu dotacji na zasadach określonych w przepisach o finansach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-183.6" who="#RyszardPojda">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zmiany zawarte w sprawozdaniu Komisji Gospodarki w stosunku do przedłożenia rządowego przedstawił pan poseł sprawozdawca. Zmiany te mają charakter właściwie legislacyjny. Klub Parlamentarny Unii Pracy uznaje projekt ustawy za zasadny i konieczny ze względu na łagodzenie sytuacji zatrudnieniowej w sektorze hutniczym. I z tych to względów będziemy głosować za przyjęciem przedmiotowego projektu ustawy według przedłożenia Komisji Gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-183.7" who="#RyszardPojda">Nawiązując do wypowiedzi, panie marszałku, pana posła z Ligi Polskich Rodzin, dotyczącej spraw Jastrzębskiej Spółki Węglowej, chcę powiedzieć, że też musiałbym panu posłowi uświadomić to, że zasoby w tej spółce kończą się za 12 lat. Budżet państwa nie sfinansuje budowy dwóch nowych kopalń. Dlatego trzeba szukać inwestora, który te pieniądze wyłoży, a jest to kwota 6 mld zł. Spółka ma zaplanowaną całą rozcinkę, całą budowę szybów i są skalkulowane koszty tej inwestycji. Niestety, te decyzje na pewno zapaść muszą jeszcze za tej koalicji bądź za przyszłej koalicji. Czy to będzie LNM, trudno powiedzieć, na pewno rząd wybierze inwestora strategicznego takiego, który te warunki w najlepszy sposób spełni i te pieniądze zostaną wykorzystane na podtrzymanie zatrudnienia w rejonie Jastrzębia. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-183.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#DonaldTusk">Pan poseł Michał Figlus, Partia Ludowo-Demokratyczna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#MichałFiglus">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#MichałFiglus">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Proponowane zmiany ustawy o restrukturyzacji hutnictwa żelaza i stali w art. 1 rozszerzają przedmiot zainteresowania na jednostki podległe huty - spółki zależne, co umożliwia bardziej sprawne zarządzanie funduszami przeznaczonymi na restrukturyzację. Zmiany dotyczące finansowania aktywizacji zawodowej stwarzają możliwość uzupełnienia brakujących funduszy na aktywizację zawodową ze środków budżetowych. Jednak brakuje zapisu określającego kryteria przyznania środków budżetowych, jak również zapisu dotyczącego sposobu pozyskania środków z budżetu państwa dla jednostek podległych hucie - spółki zależnej.</u>
          <u xml:id="u-185.2" who="#MichałFiglus">Wydaje się celowe w przypadku podpisania z pracownikiem huty, spółki zależnej kontraktu szkoleniowego zobowiązanie huty pracodawcy pracownika do skutecznej pomocy w podjęciu przez szkolonego pracownika huty zatrudnienia po zakończeniu szkolenia dla zagwarantowania celowego wykorzystania funduszu aktywizacji zawodowej. Zapis ten zawarty byłby w dodatkowym ust. 5 w art. 16, natomiast obecny ust. 5 w art. 16 otrzymałby oznaczenie ust. 6.</u>
          <u xml:id="u-185.3" who="#MichałFiglus">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Proponowane zmiany w projekcie ustawy o restrukturyzacji hutnictwa żelaza i stali w danej chwili wyczerpują niezbędne przepisy warunkujące poprawne przeprowadzenie restrukturyzacji. Koło Poselskie Partii Ludowo-Demokratycznej poprze rządowy projekt ustawy. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-185.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Stanisław Dulias, Polska Racja Stanu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#StanisławDulias">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Koła Poselskiego Polskiej Racji Stanu mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie stanowisko dotyczące rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o restrukturyzacji hutnictwa żelaza i stali (druk nr 2282).</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#StanisławDulias">Mówiąc o hutnictwie, trzeba na nie spojrzeć z dwóch stron. Pierwsza część to jest to, co reguluje sam projekt ustawy i z którą można byłoby się zgodzić, z wyjątkiem tego, że zostaje dużo niewyjaśnionych do końca spraw. Jeśli o to chodzi, Polska Racja Stanu akceptuje wprowadzane zmiany formalne, które porządkują czy doprecyzowują bardzo ważny, również społecznie, problem zabezpieczenia dla odchodzących z pracy. Uzupełnienie art. 1 ustawy o art. 1a i 1b, jak zapisano w poprawce nr 2, jest zdecydowanie precyzyjniejszym określeniem beneficjenta ustawy. Mimo to niejasny jest zapis w poprawce 6., zmieniający brzmienie art. od 14 do 17, który dotyczy art. 14. W przedłożeniu rządowym zapisano, że: „W przypadku, gdy wysokość środków przeznaczonych w budżecie państwa na finansowanie aktywizacji zawodowej pracowników na rynku pracy nie zapewnia pełnego pokrycia dofinansowania, o którym mowa w ustawie, dofinansowanie ze środków budżetowych będzie odpowiednio niższe”. Te i kilka dalszych zapisów są bardzo ładne, tylko nie do końca są gwarantowane dla tej strony, dla załogi, a przede wszystkim dla przyszłości mieszkańców, chodzi o odbieranie im miejsc pracy. To jest jedna część, ta strona formalna, dotycząca umowy.</u>
          <u xml:id="u-187.2" who="#StanisławDulias">Jest i druga część tego projektu o zmianie ustawy o restrukturyzacji, której przyjęcie - zakładając, że zostaną stworzone warunkowe szanse, warunkowe, bo to są tylko jakieś formy miękkiego lądowania - może jednak coś daje, nie rozwiązuje natomiast całkowicie problemu hutnictwa, nie rozwiązuje problemu Śląska, a przede wszystkim musi się wiązać ze zwolnieniem pracowników i ze wzrostem bezrobocia tak już dokuczliwym na Śląsku.</u>
          <u xml:id="u-187.3" who="#StanisławDulias">Świadomie przyniosłem dzisiejszą gazetę, w której mówi się - i to jest bardzo wymowna odpowiedź na ten temat - że program pomocowy został opracowany przez katowicki wojewódzki urząd pracy. Proszę państwa, jeżeli chodzi o hutnictwo, w przypadku którego zmarnowaliśmy grube miliardy złotych, tak to należy określić, to nie była likwidacja, to była dewastacja i dalej jest to prowadzone, począwszy od Huty Baildon, poprzez Ferrum i specjalistyczne huty, nie mówiąc już o kolosach czy wyspecjalizowanej Hucie Zygmunt, czy innych zagrożonych w tej chwili, jak Częstochowa, Jedność itd., to ten program restrukturyzacji może się okazać tylko pocieszeniem i oczywiście wypełnieniem protokołu nr 8 Unii Europejskiej, który wiernie chcemy realizować, zresztą jest tu pan minister, słucha... i o które walczy; sądzę, że walka nie jest jeszcze zakończona. Tak samo jest i z górnictwem.</u>
          <u xml:id="u-187.4" who="#StanisławDulias">Dopóki w Polsce nie dojdziemy do renegocjacji umów z Unią, dopóty będziemy odpowiedzialni za to, że niszczymy polską gospodarkę, stawiając polskie społeczeństwo, a szczególnie Śląska, w sytuacji tragicznej, można powiedzieć, bardziej niż tragicznej, wielokrotnie kończącej się wprawdzie pojedynczymi przypadkami, ale symbolizującymi ten stan, nie mówię o próbach samobójstw z dziećmi, całych rodzin, tworzeniu atmosfery skansenu biedy i nędzy na Śląsku... Uważam, że przy uzgadnianiu programu restrukturyzacji należy o tym pamiętać, wspomnieć i jedno z najbliższych naszych posiedzeń sejmowych powinno być poświęcone tematowi restrukturyzacji, czy - inaczej mówiąc - likwidacji polskiej gospodarki i temu, co należy zrobić, żeby odstąpić od dalszego jej niszczenia, bo jest jeszcze szansa uratowania czegoś. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Zdzisław Jankowski, niezrzeszony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#ZdzisławJankowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odnosząc się do druków nr 2203 i 2282, chcę nawiązać do faktu oddania polskich hut 27 października 2003 r.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#ZdzisławJankowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kolejne rządy i parlamenty w Polsce oraz elity polityczne, poczynając od 1990 r. aż po dzień dzisiejszy, tj. 16 grudnia 2003 r., szantażowane i terroryzowane przez międzynarodowy kapitał spekulacyjny oraz najbardziej uprzemysłowione państwa zachodnie, liczące na korzyści materialne dla własnych grup polityczno-oligarchicznych, niezależnie od opcji politycznej prowadziły i nadal prowadzą totalny kolonialny rabunek polskiej gospodarki narodowej, m.in. pod szyldem tzw. restrukturyzacji polskiej gospodarki. Dotyczy to również restrukturyzacji zatrudnienia. A przecież tzw. restrukturyzacja jest niczym innym, jak tylko zdradą polskiej racji stanu, a zdradą stanu dlatego, że tzw. restrukturyzacja, również zatrudnienia, ogranicza się wyłącznie do fizycznego niszczenia, upadłości i wyprzedaży polskich zakładów przemysłowych. Dotyczy to także kopalń, stoczni, hut, banków, zakładów przemysłu metalowego, lekkiego, elektronicznego, energetycznego itd.</u>
          <u xml:id="u-189.2" who="#ZdzisławJankowski">Owo stawianie w latach 1990–2003 przez kolejne rządy i parlamenty RP oraz elity polityczne na pierwszym miejscu interesów państw obcych sprawiło, że w 2003 r. państwo polskie stało się półkolonią międzynarodówki kapitałowo-bankowej oraz państw wysoko uprzemysłowionych. Sprzedawane obcokrajowcom zakłady są zwalniane na wiele lat z płacenia podatków, w tym czasie kolonizatorzy Polski odprowadzają zyski do swych państw. W wyniku tej polityki państwo polskie i obywatele polscy ubożeją z każdym dniem. Panie i panowie posłowie, przecież to jest okradanie państwa polskiego i jego obywateli w majestacie prawa, a raczej w majestacie bezprawia. Na to bezprawie nie może być zgody, bo to nas gubi i zgubi. Nie widzicie tego? Dotyczy to również hut, które 27 października 2003 r. na skutek ulegania dyktatowi Brukseli zostały przekazane kapitałowi międzynarodowemu. Rząd natomiast zwodzi społeczeństwo kolejną nowelizacją ustawy o restrukturyzacji hutnictwa żelaza i stali.</u>
          <u xml:id="u-189.3" who="#ZdzisławJankowski">Takie restrukturyzacje obserwowaliśmy już w innych branżach: w górnictwie, w rolnictwie itp. Czym to wszystko się skończyło? Odpowiedź jest prosta, ponad trzymilionowym bezrobociem. Dotychczasowi strategiczni inwestorzy okazali się po prostu kłamcami. Warto wspomnieć jeszcze o jednej sprawie. Otóż, przedstawiciel rządowy zapewnił hinduskiego biznesmena kierującego grupą LNM, która przejęła Polskie Huty Stali, że przejmie ona także kontrolę nad Jastrzębską Spółką Węglową. Usługowi doradcy rządowi tak się spieszą, że chcą nawet ominąć procedury prawne, które sami uchwalili. Hinduska grupa LNM zamiast przejmowania udziałów w Jastrzębskiej Spółce Węglowej, czego wymaga prywatyzacja, chce szybko przejąć jej majątek i tym samym ominąć proces prywatyzacji. Wszystkiego tego chce dokonać przed majem 2004 r. Czyżby z obawy i po to, by ominąć przedstawicieli Unii, którzy też chcieliby mieć w tej grabieży jakieś udziały?</u>
          <u xml:id="u-189.4" who="#ZdzisławJankowski">Moim zdaniem, w założeniu obowiązek rządu jest zawsze taki, celem każdego rządu jest organizowanie społeczeństwa dla dobra wspólnego oraz stwarzanie warunków do dobra indywidualnego. Wszystkie zadania państwa mają charakter służebny, a osoby pełniące w państwie funkcje pełnią służbę wobec narodu i nie powinny zajmować się z urzędu wyprzedażą i niszczeniem majątku skarbu państwa, lecz jego ochroną, pomnażaniem i wzrostem zatrudnienia. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#DonaldTusk">Pytanie zada pani poseł Maria Nowak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#MariaNowak">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#MariaNowak">Panie Ministrze! W art. 2 czytamy, że w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” zostaną umieszczone wykazy hut, którym będzie udzielona pomoc publiczna i którym tej pomocy publicznej udzielenie jest niedopuszczalne. W załączniku nr 2 czytamy - są huty, które z wielkim wysiłkiem załogi, osób kierujących, zarządzających tymi hutami starają się ratować i majątek polski, i miejsca pracy - Huta Baildon, Huta Batory, Huta Jedność, Huta Kościuszko. Znam osobiście te huty. Co z tymi hutami w takim razie, panie ministrze? Czy tym ludziom można już tylko powiedzieć to, co w Hucie Jedność, gdzie ostatnio 1000 osób straciło pracę? Czy na bazie majątku Huty Baildon w Katowicach da się utworzyć jakieś miejsca pracy? Czy rząd widzi jakąś szansę i jaką ewentualnie pomoc rząd przewiduje, aby utworzyć tam miejsca pracy?</u>
          <u xml:id="u-191.2" who="#MariaNowak">Huta Batory. Od dłuższego czasu huta ta zabiega o zwiększenie kontyngentu bezcłowego. Huta Batory ma duże zamówienia zagraniczne i ważnym elementem pomocowym dla tej huty byłoby jedynie zwiększenie kontyngentu na wyroby huty na rynki europejskie. W latach poprzednich kontyngent na wyroby wychodzące z Polski, wyroby hutnicze był dla wszystkich hut łączny. Huta Batory wykorzystywała zazwyczaj znaczną część tego kontyngentu. Obecnie zostało to przydzielone poszczególnym hutom i część hut tego przydziału kontyngentu nie wykorzystuje. Jakie jest stanowisko rządu w tym względzie? Czy jest jakaś szansa, aby Huta Batory wykorzystała przydział kontyngentowy na swoje wyroby, na które Komisja Europejska wyraża zgodę, ale w wypadku innych hut? Czy ministerstwo podjęło jakieś działania, jakieś środki w tym względzie, czy też ministerstwo rozkłada ręce i twierdzi: w Hucie Batory kolejne 1000, a może więcej osób będzie zwolnionych. Czy tylko taki los czeka już nasze huty na Śląsku? Jeżeli mamy projekt ustawy i mówimy, że chcemy ratować miejsca pracy, chcemy dawać na aktywizację, to wystarczy czasem pomóc, aby tych miejsc pracy nie tracić, a potem dopiero aktywizować i szkolić. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#DonaldTusk">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#DonaldTusk">Pan minister Jacek Piechota.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#JacekPiechota">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Chciałem zwrócić przede wszystkim uwagę na fakt, że ta nowelizacja ustawy nie dotyczy zmian w programie restrukturyzacji polskiego hutnictwa, nie dotyczy restrukturyzacji polskiego hutnictwa, nie dotyczy żadnych nowych działań, a dotyczy tylko tej części ustawy o restrukturyzacji polskiego hutnictwa, która obejmuje kwestie związane z aktywizacją zawodową pracowników na rynku pracy. Procesy zachodzące obiektywnie w hutnictwie, tak jak obiektywnie w całej gospodarce zachodzą procesy związane z tworzeniem rynku, konkurencją, walką na otwartym rynku, prowadzą również czy wymuszają również w wielu polskich przedsiębiorstwach, nie tylko w sektorze hutniczym, przeprowadzanie koniecznych, niezbędnych procesów restrukturyzacji zatrudnienia, obniżania kosztów, szukania możliwości sprostania zewnętrznej konkurencji. I żadne w tym zakresie działania rządu nie zapewnią zbytu na polskie produkty, bo polskie produkty muszą się bronić ceną, jakością, muszą się bronić w warunkach otwartej konkurencji. W przeciwnym wypadku producentów tych produktów czeka w warunkach gospodarki rynkowej po prostu upadłość. I to jest ta różnica, która ma miejsce dzisiaj, w czasach, kiedy budujemy gospodarkę rynkową, a skończyły się czasy centralnie planowanej, centralnie również sterowanej gospodarki, która przecież nie była, jak życie pokazało, gospodarką efektywną, gospodarką pozwalającą w wyniku osiąganych efektów zaspokoić społeczne potrzeby.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#JacekPiechota">Pan poseł Zagórny pyta, czy odprawy też będą finansowane ze środków przeznaczanych na pomoc służącą restrukturyzacji zatrudnienia. Otóż odprawy ustawowe, które przysługują wszystkim pracownikom na podstawie ustaw ogólnie obowiązujących, Kodeksu pracy, obciążają pracodawcę i na ogólnych zasadach również i pracodawców w hutnictwie. Natomiast to wszystko, o czym rozmawiamy w tym hutniczym pakiecie socjalnym, to dodatkowe świadczenia skierowane do pracowników tego sektora, dodatkowe ponad to, co w normalnym trybie obciąża pracodawcę. Dodatkowe, wynegocjowane ze związkami zawodowymi tego sektora, specjalne w tym zakresie porozumienie zawarli: minister gospodarki, minister skarbu państwa, pracodawcy w hutnictwie i związki zawodowe, akceptując w pełni zapisy hutniczego pakietu socjalnego. A więc mówimy o dodatkowych świadczeniach, a nie o odprawach ustawowych.</u>
          <u xml:id="u-193.2" who="#JacekPiechota">Znowelizowana ustawa przewiduje dwa rodzaje odpraw warunkowych, odpraw związanych bądź to z kontraktem szkoleniowym, który może zostać zakończony wcześniej, przed upływem 10 miesięcy od dnia przyznania tego kontraktu. Z przyczyn dotyczących zakładu pracy mógłby zostać rozwiązany stosunek pracy i w takiej sytuacji pracownikowi przysługuje jednorazowa odprawa warunkowa, wypłacana w kwocie równej iloczynowi liczby pełnych miesięcy pozostających do zakończenia 10-miesięcznego okresu trwania kontraktu szkoleniowego i kwoty ustalonej zgodnie z art. 16 ust. 3 tej ustawy, pomniejszona o kwotę odpowiadającą wysokości składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenia zdrowotne finansowane ze środków ubezpieczonego. Ta odprawa warunkowa jest refundowana z budżetu państwa do wysokości 75% kwoty wypłaconej pracownikowi.</u>
          <u xml:id="u-193.3" who="#JacekPiechota">Drugi przypadek odpraw warunkowych dotyczy pracowników, którzy są po prostu w zaawansowanym wieku i pracownikom zatrudnionym w hucie albo w spółce zależnej przed dniem 10 stycznia 2003 r. przez okres co najmniej 6 miesięcy, z którymi rozwiązano stosunek pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy, przysługuje odprawa warunkowa w wysokości 12 tys. zł, jeżeli w dniu rozwiązania stosunku pracy pracownik osiągnął określony w ustawie wiek co najmniej 58 lat - w przypadku kobiet i 63 lata - w przypadku mężczyzn, przy spełnieniu wszystkich innych warunków określonych w ustawie. W takich przypadkach również odprawa ta refundowana jest z budżetu państwa do wysokości 75% kwoty wypłaconej. Mówimy więc o dodatkowych świadczeniach, a nie odprawach ustawowych.</u>
          <u xml:id="u-193.4" who="#JacekPiechota">Pan poseł Zawisza dość długo mówił o Traktacie akcesyjnym, o Unii Europejskiej. Chciałbym powiedzieć tak: to jest pożytek akcesji, iż pomoc publiczna jest tak bardzo silnie monitorowana i tak zdecydowanie ograniczana. Mówimy bowiem o kwotach, które gdyby mogły być skierowane do tych sektorów, które tradycyjnie w Unii są wspierane, jak chociażby do sektora małych i średnich przedsiębiorstw, jak do sektora przedsiębiorstw innowacyjnych, jak na budowanie systemu wsparcia przedsiębiorczości w Polsce, byłyby kwotami, które pozwoliłyby uzyskać znacznie, znacznie większe efekty z punktu widzenia przyszłości i konkurencyjności gospodarki. 70 mln, które przecież przeznaczamy na ten hutniczy pakiet socjalny, to środki, które skierowane do sektora małych i średnich przedsiębiorstw pozwoliłyby na znacznie większą pomoc udzieloną tymże przedsiębiorcom i to udzieloną w całej Polsce. Ciężkie sektory podlegające w bardzo trudny sposób koniecznej restrukturyzacji wymuszają, można tak powiedzieć wręcz, określoną pomoc publiczną. Jeśli spojrzymy na strumienie pomocy publicznej, monitorowanej dzięki przepisom Unii Europejskiej, obowiązującym w tym zakresie dyrektywom, to strumienie pomocy publicznej w Polsce trafiają dzisiaj przede wszystkim do tych ciężkich sektorów, a nie do tych przedsiębiorstw czy przedsiębiorców, którzy mogliby być w pełnym zakresie przyszłością polskiej gospodarki. To nie oznacza oczywiście, że zrestrukturyzowane hutnictwo, unowocześnione, oddłużone górnictwo nie ma przyszłości na otwartym, konkurencyjnym rynku, ale to wszystko wymaga trudu, wyrzeczeń i trudnych programów restrukturyzacyjnych. Unia Europejska nie ogranicza możliwości udzielania pomocy publicznej w sektorze małych i średnich przedsiębiorstw czy pomocy dla pracowników. I to jest znowu pewna różnica, którą nie wszyscy posłowie zauważyli, zabierając głos. Pomoc publiczna na podstawie tych przepisów, które dzisiaj nowelizujemy, jest pomocą skierowaną do pracowników a nie do przedsiębiorstw, zatem nie obejmują jej zapisy traktatu mówiące o pomocy publicznej tej przeznaczanej na restrukturyzację, która musi być udzielona do końca 2003 r. Dlatego też nie ma w tym zakresie żadnej niezgodności czy zagrożenia, że ta pomoc zostałaby zakwestionowana przez Unię Europejską po dniu akcesji. Ta pomoc kierowana do pracowników a nie do hut jest akceptowana przez Komisję Europejską i tak przyjęła Komisja Europejska w czasie notyfikowania programu restrukturyzacji polskiego hutnictwa. A więc nie ma w tym zakresie obaw, że rząd nie uzyskałby zgody Unii Europejskiej na tę pomoc.</u>
          <u xml:id="u-193.5" who="#JacekPiechota">Huta Baildon nie była prywatyzowana, ona upadła jako w 100% państwowa huta. Konsorcjum rurowe mamy nadzieję, że powstanie, pracuje nad tym intensywnie minister skarbu państwa. LNM przejął PHS nie tylko za długi, a tych długów, które narosły i obciążały 4 polskie huty, było 4,8 mld zł i niewyobrażalne było ani oddłużenie, ani takie dokapitalizowanie przez skarb państwa tego podmiotu, tych hut, by można było uniknąć upadłości. Ale pomimo przejęcia wierzytelności inwestor zobowiązał się również do zrealizowania określonego programu inwestycyjnego, jak też zapłacił wynegocjowaną z ministrem skarbu państwa wartość za akcje skarbu państwa.</u>
          <u xml:id="u-193.6" who="#JacekPiechota">Jeśli chodzi o kwestię hut, którym, pracownikom, podkreślam, nie hutom, pracownikom, którzy objęci są tą pomocą, to ten artykuł był już tutaj przytaczany. Pragnę uspokoić pana posła Czechowskiego, że pomoc ta jest również skierowana do pracowników hut, którym udzielenie pomocy publicznej na restrukturyzację w rozumieniu przepisów wymienionych w innym ustępie tego artykułu jest niedopuszczalne, a więc do wszystkich hut, które upadły w międzyczasie, czy które nie są objęte pomocą z programu restrukturyzacji hutnictwa, jak również i do spółek zależnych, pracowników spółek zależnych. Rozdział 3 dotyczy właśnie aktywizacji zawodowej pracowników na rynku pracy i tutaj nie ma obaw, iż ta grupa pracowników nie zostałaby objęta tymi świadczeniami. Tego rodzaju zapis, iż refundacja kosztów jest uzależniona od stanu budżetu państwa i każdorazowo w ustawie budżetowej określać będziemy wysokość środków przeznaczanych na ten cel, jest zapisem powszechnie stosowanym. Zrozumieli te zapisy związkowcy, związki zawodowe, zawierając porozumienie z ministrem gospodarki w ramach hutniczego pakietu socjalnego. To ustawa budżetowa i żaden inny akt prawny określa wielkość środków przeznaczanych na realizację określonych projektów, ale gwarancją jest to, iż Sejm w ustawie o restrukturyzacji zapisze określone zadania wynikające z ustawy i trudno zakładać, że izba jedną ręką będzie uchwalała określone zobowiązania ciążące na budżecie państwa, a drugą ręką, głosując za ustawą budżetową, nie uwzględni tych zobowiązań. Nie ma w programie wieloletnim, a ten będzie przecież przez 3 lata realizowany, innego sposobu zagwarantowania środków.</u>
          <u xml:id="u-193.7" who="#JacekPiechota">Pan poseł Wrzodak tradycyjnie chyba już zadał dużo pytań i wypowiedział z tej trybuny wiele nieprawdziwych tez, i opuścił salę, a więc nie mogę mu odpowiedzieć bezpośrednio. Nie pożyczamy na realizację tego programu żadnych środków z Banku Światowego, nie decydujemy w tym programie o losach polskiego koksownictwa. Pragnę oświadczyć z tej trybuny, że minister skarbu państwa prowadząc w imieniu polskiego rządu proces prywatyzacji polskiego górnictwa, w tym Jastrzębskiej Spółki Węglowej, na pewno zadba o to, aby wybrać najlepszego inwestora gwarantującego przede wszystkim zrealizowanie określonego, a koniecznego dla polskiego górnictwa koksowego programu inwestycyjnego, o czym słusznie mówił pan poseł Pojda.</u>
          <u xml:id="u-193.8" who="#JacekPiechota">I wreszcie mój stały ze mną dyskutujący z trybuny kolega, pan poseł Dulias - zadaniem tej nowelizacji nie jest rozwiązanie żadnego z problemów polskiej gospodarki, tym samym i problemów Śląska, problemów bezrobocia, problemów hutnictwa, jest stworzenie warunków do tego, abyśmy w warunkach spokoju społecznego mogli realizować program niezbędny dla ratowania polskiego hutnictwa przed upadłością, która groziłaby mu w sytuacji, gdyby rząd rzeczywiście niczego nie zrobił.</u>
          <u xml:id="u-193.9" who="#JacekPiechota">Co do pytań pani poseł Nowak, to na bazie majątku upadłej 3 lata temu Huty Baildon próbuje podjąć działalność, doprowadzić do rozpoczęcia takiej działalności czy utworzenia miejsc pracy syndyk. Taka jest różnica między działaniami skarbu państwa przed upadłością, a możliwymi działaniami po upadłości, że skarb państwa w tym zakresie nie ma żadnego wpływu na działalność syndyka, ale takie próby są podejmowane.</u>
          <u xml:id="u-193.10" who="#JacekPiechota">Koncern rurowy, mówiłem już wcześniej. Zakładamy, chcielibyśmy, aby na bazie majątku trzech hut: Jedność, Batory, Andrzej, w perspektywie taka działalność została podjęta. I wreszcie jeśli chodzi o kontyngent dla huty Batory, to w tej sprawie wystąpiliśmy, ale wewnątrzresortowo do właściwego departamentu. Trwa analiza, na ile możemy takiej zmiany dokonać. Myślę, że odpowiedź w perspektywie powinna być pozytywna, ale mówię, trwa jeszcze analiza, pani poseł, i nie mogę w tej sprawie udzielić jednoznacznej odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-193.11" who="#JacekPiechota">Panie Marszałku! Na koniec chciałbym podziękować panu posłowi Zagórnemu za to - mimo wszystko - bardzo wyważone i zwięzłe sformułowanie, że lepiej późno niż wcale coś dobrego w sektorze hutniczym się dzieje. I to prawda. Ale na te efekty zapracowało, trzeba tu też uczciwie przyznać, kilka rządów. Bez ustawy o restrukturyzacji hutnictwa przyjętej w poprzedniej kadencji parlamentu na pewno dzisiaj nie moglibyśmy optymistycznie patrzeć na wiele podmiotów, wiele przedsiębiorstw w tym sektorze, co oczywiście nie zmienia faktu, że wiele z tych przedsiębiorstw znajduje się wciąż jeszcze w bardzo trudnej sytuacji i wymaga stałych działań, ale nasze możliwości w tym zakresie są, jak państwo sami doskonale wiecie, pracując nad projektem ustawy budżetowej, bardzo ograniczone. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#DonaldTusk">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-194.2" who="#DonaldTusk">Informuję także, że poprawki zgłoszone w czasie dyskusji zostały wycofane. W związku z tym do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w bloku głosować prawdopodobnie w czwartek.</u>
          <u xml:id="u-194.3" who="#DonaldTusk">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 5. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny, ustawy Kodeks postępowania karnego oraz ustawy Kodeks wykroczeń (druk nr 2031).</u>
          <u xml:id="u-194.4" who="#DonaldTusk">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pana Marka Sadowskiego w celu przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#MarekSadowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Rady Ministrów przedstawić Wysokiej Izbie zawarty w druku nr 2031 projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny, ustawy Kodeks postępowania karnego oraz ustawy Kodeks wykroczeń zawierający przede wszystkim przepisy mające na celu implementowanie do prawa polskiego prawa europejskiego.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#MarekSadowski">Od razu na wstępie chciałbym przeprosić Wysoką Izbę, że moje wystąpienie może okazać się trochę długie, ale jest to bardzo istotny i ważny projekt, i jest w nim wiele kwestii niezwykle poważnych, dlatego warto o nich wszystkich trochę powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-195.2" who="#MarekSadowski">Projekt ten implementuje do prawa polskiego przepisy Konwencji o cyberprzestępczości, podpisanej przez Polskę 28 listopada 2001 r., Konwencji o ochronie interesów finansowych Wspólnot Europejskich, a głównie w znacznej mierze postanowienia Decyzji ramowej Rady z dnia 13 czerwca 2002 r. o europejskim nakazie aresztowania i procedurach dostarczania osób ściganych tym nakazem między państwami członkowskimi Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-195.3" who="#MarekSadowski">Przechodząc w kolejności do zmian czy przepisów proponowanych w nowelizacji, zacznę od Konwencji o ochronie interesów finansowych Wspólnot Europejskich; dokonują zmian przede wszystkim w Kodeksie karnym. Projektowany przepis w art. 1 ustawy wdraża postanowienia art. 4 konwencji, który zobowiązuje jej strony do przyjęcia zasady terytorialności w odniesieniu do wyłudzeń na szkodę interesów finansowych Wspólnot także w przypadku, gdy jedynym łącznikiem przestępstwa z terytorium danego kraju jest uzyskanie korzyści na jego terytorium. Zakłada się więc uzupełnienie treści obowiązującego obecnie art. 112 Kodeksu karnego przez objęcie jego zakresem przestępstw popełnionych poza granicami Polski, niezależnie od obywatelstwa sprawcy oraz karalności czynu w miejscu jego popełnienia, jeżeli wskutek tych przestępstw osiągnięta zostanie na terytorium Polski chociażby pośrednio korzyść majątkowa. W projektowanym zaś art. 297 Kodeksu karnego rozszerzeniu ulega zakres znamion ustawowych przestępstwa oszustwa kapitałowego o formy wyłudzenia dotyczące wydatków Wspólnot Europejskich, takich jak dotacje i subwencje. Przepis ten odpowiada postulatowi czy przepisowi art. 1 konwencji.</u>
          <u xml:id="u-195.4" who="#MarekSadowski">Następna grupa zmian w Kodeksie karnym to zmiany wynikające z przepisów Konwencji o cyberprzestępczości. Może to się wydać zagadkowe, ale pierwszymi zmianami, o których chcę powiedzieć, są zmiany dotyczące zjawiska pornografii oraz seksualnego wykorzystania dzieci. Dokonując propozycji zmiany w art. 1 pkt 5 zmian do art. 200 Kodeksu karnego, przyjęto, że samo obcowanie płciowe z osobą, która nie ukończyła 15 roku życia, powinno być czynem karalnym zawsze, bez względu na to, od kogo wyszła inicjatywa podjęcia tej czynności. Uznając natomiast, że czyn karalny utrwalania treści pornograficznych z udziałem osoby małoletniej poniżej lat 15 zbliżony jest do innych przestępstw ujętych w art. 202, opis tego czynu przeniesiono do art. 202 jako nowy § 4, rozszerzając równocześnie karalność również na sprowadzanie, przechowywanie oraz posiadanie treści pornograficznych dotyczących takiej osoby zgodnie z tym, co stanowi art. 9 ust. 1 d oraz e powołanej konwencji.</u>
          <u xml:id="u-195.5" who="#MarekSadowski">Uznając za konieczne zwiększenie ochrony dzieci, które nie ukończyły 15 roku życia, przed wpływem materiałów o charakterze pornograficznym, rozpowszechnianych zwłaszcza w sieciach informatycznych, rozszerzono zakres karalności rozpowszechniania takich treści w sposób niezabezpieczony, a więc taki, który umożliwia małoletniemu, także każdej innej osobie, zapoznanie się z tym materiałem. Dokonano tego przez stosowną zmianę w opisie czynu zawartego w § 2 art. 202 Kodeksu karnego.</u>
          <u xml:id="u-195.6" who="#MarekSadowski">Nawiązując do postanowień art. 9 ust. 1a-c powołanej konwencji, a także mając przekonanie o wysokiej naganności wykorzystywania osób małoletnich nawet powyżej 15 roku życia do profesjonalnej produkcji materiałów pornograficznych, rozszerzono zakres penalizacji w art. 202 § 3 Kodeksu karnego na szereg działań podejmowanych w celu rozpowszechniania tego typu treści pornograficznych. Jednocześnie w § 5 art. 202 wprowadzono wyraźny przepis o przepadku zarówno przedmiotów, jak i narzędzi przestępstw z art. 202 § 1–4, chociażby nie stanowiły te materiały własności sprawcy.</u>
          <u xml:id="u-195.7" who="#MarekSadowski">Zmiany w art. 268 § 2 Kodeksu karnego oraz nowe regulacje proponowane w art. 269a i 269b Kodeksu karnego wdrażają postanowienia art. 4, 5 i 6 powołanej konwencji. Konwencja o cyberprzestępczości zawiera bowiem cztery kategorie przepisów zobowiązujących do penalizacji określonych zachowań. Pierwsza z nich to przestępstwa przeciwko poufności, integralności i dostępności systemów i danych informatycznych, druga to tzw. przestępstwa komputerowe, trzecia - przestępstwa związane z treścią danych, do czego nawiązuje m.in. zmiana, którą przed chwilą omówiłem, czwarta zaś - praw autorskich i pokrewnych. W rozumieniu konwencji tzw. przestępstwa komputerowe to w istocie przestępstwa fałszerstwa czy oszustwa lub kradzieży popełnione przy użyciu komputera. Polskie prawo karne już penalizuje takie czyny w sposób odpowiadający wymogom konwencji. Nie są zatem potrzebne tutaj żadne działania legislacyjne, jak również działania legislacyjne w zakresie przestępstw przeciwko prawom autorskim i pokrewnym. Natomiast szeregu zmian wymaga implementacja przepisów konwencji dotyczących poufności integralności i dostępności danych informatycznych i systemów. Dlatego też proponuje się nadanie nowego brzmienia przepisowi art. 268 § 2 Kodeksu karnego w celu pełnej i całkowitej implementacji art. 4 powołanej konwencji. Przepis ten zobowiązuje do spenalizowania naruszenia integralności danych, czyli bezprawnego i świadomego niszczenia, uszkadzania, usuwania, zmiany danych informatycznych lub utrudniania dostępu do nich.</u>
          <u xml:id="u-195.8" who="#MarekSadowski">Art. 6 konwencji zawiera przepisy zobowiązujące strony do spenalizowania produkcji, sprzedaży, pozyskiwania z zamiarem wykorzystania, importowania, dystrybucji lub innego udostępniania, a także posiadania z zamiarem wykorzystania narzędzi i programów hakerskich oraz haseł i kodów dostępu do systemów informatycznych. Wykonując to zobowiązanie, w projekcie ustawy proponuje się dodanie w Kodeksie karnym nowych przepisów, a mianowicie art. 269a i 269b.</u>
          <u xml:id="u-195.9" who="#MarekSadowski">W nowym art. 269a proponuje się wprowadzenie nowego przestępstwa, tzw. sabotażu komputerowego albo inaczej zakłócenia pracy systemu komputerowego. Z kolei nowy przepis art. 269b Kodeksu karnego zamierza penalizować wytwarzanie, pozyskiwanie, zbywanie i udostępnianie urządzeń lub programów komputerowych, które mogą służyć do popełnienia przestępstwa przeciwko ochronie informacji, a więc kodów, urządzeń, programów hakerskich. Projektowany przepis art. 269b wskazuje na konkretne przestępstwa, które można popełnić przy użyciu programów i urządzeń, o których mowa w tym przepisie. Ponadto penalizuje on wytwarzanie, pozyskiwanie, zbywanie i udostępniania haseł komputerowych i kodów dostępu, co może być przedmiotem różnego typu manipulacji na systemach, jak również innych danych, które przełamują zabezpieczenia, a więc dają możliwość dostępu do informacji przechowywanych w systemach komputerowych. Dodatkowo w §2 tego artykułu wprowadzono przepis o przepadku urządzeń lub programów komputerowych określonych w § 1 tego przepisu, chociażby nie stanowiły one własności sprawcy. Jest to kierunek, który przyjmowany jest w Kodeksie karnym od jakiegoś czasu i ma stanowić zabezpieczenie przed istnieniem na rynku tego typu urządzeń, przedmiotów.</u>
          <u xml:id="u-195.10" who="#MarekSadowski">Konwencja o cyberprzestępczości również wymusza dokonanie zmian w zakresie procedury, a więc w Kodeksie postępowania karnego. Zmiany te zawarte są w art. 2 pkt. 1–4 projektowanej ustawy i odpowiadają postanowieniom art. 16 i 17 konwencji. Konwencja nakłada na strony obowiązek zapewnienia możliwości prowadzenia działań procesowych w odniesieniu do systemów komputerowych i przechowywanych w nich informacji. Opiera się na założeniu, że tradycyjne sposoby pozyskiwania dowodów nie przystają do urządzeń komputerowych i do danych zapisanych przy ich użyciu. Stosowanie dotychczasowych przepisów o przeszukaniu czy zatrzymaniu rzeczy nie jest adekwatne, nie jest wystarczające do pozyskiwania na użytek procesu karnego informacji przechowywanych w systemach komputerowych lub na nośnikach informacji. Istniejące w prawie polskim rozwiązania, podobnie jak w wielu innych systemach prawnych, koncentrują się na systemie komputerowym i zapisanym w nim nośniku jako rzeczach ruchomych, podczas gdy dla postępowania karnego nie substancja materialna jest istotna, lecz zapisane w tych urządzeniach informacje. Informacje istotne dla postępowania mogą znajdować się również w ruchu, mogą stanowić informacje wirtualne, tj. być przesyłane między systemami komputerowymi na tzw. sieci teleinformatycznej czy telekomunikacyjnej. Usługi w zakresie sieci teleinformatycznych są prowadzone także przez podmioty inne niż operatorzy publicznych sieci telekomunikacyjnych. Wprowadzenie odpowiednich rozwiązań procesowych jest warunkiem niezbędnym do prowadzenia współpracy międzynarodowej, oczywiście do pracy krajowych organów, która to współpraca międzynarodowa lokuje się w ramach wzajemnej pomocy prawnej w sprawach karnych, ale mimo to wymaga oprzyrządowania w prawie wewnętrznym. Z powyższych względów proponujemy wprowadzenie odpowiednich zmian w Kodeksie postępowania karnego w rozdziale 25: Zatrzymanie rzeczy. Przeszukanie. W nowym art. 218a Kodeksu postępowania karnego zakłada się wprowadzenie do prawa polskiego opisanej Konwencji instytucji zabezpieczenia danych. Jej celem jest zapobieżenie utracie danych, które mogą stanowić dowód w postępowaniu lub nieść ze sobą istotną informację o przestępstwie, zawierać po prostu ślad popełnienia innego przestępstwa. Instytucja ta ma zastosowanie w relacji do podmiotów kooperujących, w szczególności instytucji i przedsiębiorstw, które będąc w posiadaniu danych, nie są zainteresowane w ukrywaniu ich przed organami ścigania. Zabezpieczenie danych ma służyć skutecznemu wykonywaniu nakazu przeszukania.</u>
          <u xml:id="u-195.11" who="#MarekSadowski">W art. 218b zobowiązano ministra sprawiedliwości do uregulowania w drodze rozporządzenia problematyki związanej z praktycznym wykonywaniem czynności związanych z gromadzeniem przekazów informacji niestanowiących treści tych przekazów, zabezpieczaniem danych informatycznych na potrzeby postępowania karnego. Art. 236a uzupełniono o podmioty, takie jak dysponent i użytkownik urządzeń zawierających dane informatyczne lub dysponent i użytkownik systemów informatycznych.</u>
          <u xml:id="u-195.12" who="#MarekSadowski">Pozwolę sobie teraz przejść do kwestii, która wydaje się być bardzo istotna czy najbardziej istotna w projekcie. Są to zmiany w Kodeksie postępowania karnego wynikające z postanowień decyzji ramowej Rady w sprawie europejskiego nakazu aresztowania. Europejski nakaz aresztowania traktowany jest przez państwa członkowskie jako pierwszy i najistotniejszy obecnie element realizowania zasady wzajemnego uznawania i wykonywania orzeczeń w sprawach karnych. Przyjęcie decyzji ramowej traktowane było w Unii Europejskiej jako sukces w realizowaniu określonej w 1999 r. przez Radę Europejską w Tampere strategii budowania obszaru wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-195.13" who="#MarekSadowski">Decyzja ramowa o europejskim nakazie aresztowania została przyjęta 13 czerwca 2002 r. i nie była wcześniej przedmiotem negocjacji akcesyjnych. Negocjacje z Polską w rozdziale 24: Wymiar sprawiedliwości i sprawy wewnętrzne, zostały zamknięte tymczasowo 30 lipca 2002 r. Polska rozdział ten zamknęła jako ostatni z kandydatów do Unii Europejskiej. Decyzja o zamknięciu negocjacji w czerwcu była decyzją rządu wynikającą z wysokiego priorytetu politycznego, jaki nadano członkostwu Polski w Unii Europejskiej. Istota decyzji ramowych przyjmowanych w ramach tzw. trzeciego filaru jest podobna do znanych przecież Wysokiej Izbie dyrektyw.</u>
          <u xml:id="u-195.14" who="#MarekSadowski">Zgodnie z definicją przyjętą w powołanej decyzji ramowej europejski nakaz aresztowania to decyzja sądowa, a więc decyzja organu wymiaru sprawiedliwości wydana w państwie członkowskim w celu aresztowania i przekazania przez inne państwo członkowskie osoby ściganej w związku z prowadzonym przeciwko niej postępowaniem karnym dotyczącym przestępstwa, dla którego górna granica zagrożenia karą wynosi co najmniej 1 rok pozbawienia wolności, a więc przestępstwa dość poważnego, choć może w Polsce nieuważanego ze względu na zagrożenie za mieszczące się w granicach najpoważniejszych przestępstw, ale w świetle praw państw Europy jest to przestępstwo surowo zagrożone, względnie dla wykonania kary lub środka zabezpieczającego polegającego na pozbawieniu wolności w wymiarze nie niższym niż 4 miesiące. Skutkiem tak rozumianego i zdefiniowanego europejskiego nakazu aresztowania jest obowiązek państwa wezwanego przekazania czy dostarczenia wskazanej w tej decyzji osoby organom wymiaru sprawiedliwości organu wzywającego. Instytucja ta nie jest odmianą ekstradycji. Jest nowym narzędziem współpracy wymiarów sprawiedliwości państw tworzących wspólny obszar bezpieczeństwa. Państwa członkowskie Unii, wprowadzając decyzję ramową, a zatem i europejski nakaz aresztowania, jednocześnie postanowiły znieść między sobą procedurę ekstradycyjną. W związku z przystąpieniem na mocy Traktatu akcesyjnego do Unii Europejskiej Rzeczpospolita Polska bierze tym samym na siebie obowiązek wprowadzenia do własnego porządku prawnego europejskiego nakazu aresztowania. Nakaz jest nową, dotychczas nieznaną w stosunkach międzynarodowych instytucją prawną i opiera się na zasadzie wzajemnego uznawania decyzji sądowych i zaufania do systemów wymiaru sprawiedliwości państw członkowskich przestrzegających przecież tych samych zasad ochrony praw człowieka. Jest ona oparta na pewnej analogii ze znanego dotychczas w prawie międzynarodowym prywatnym uznawania orzeczeń sądowych. W procedurze wynikającej z nakazu wyłączono w decyzji ramowej procesy decyzyjne organów administracji, pozostawiając je do wyłącznej kompetencji organów wymiaru sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-195.15" who="#MarekSadowski">Powyższe skrótowo przedstawione argumenty spowodowały, że przekazanie osoby wymiarowi sprawiedliwości innego państwa członkowskiego zgodnie ze wspomnianą decyzją ramową nie może być ograniczane klauzulą ochronny własnego obywatela, odnoszącą się w niektórych porządkach prawnych wewnętrznych do instytucji ekstradycji. W projektowanej ustawie zaproponowano wprowadzenie do Kodeksu postępowania karnego definicji ekstradycji, wskazując, że na gruncie prawa polskiego ekstradycja to inna instytucja prawa niż przekazanie osoby na podstawie europejskiego nakazu aresztowania, vide art. 2 pkt 7 projektu ustawy obejmujący art. 602 § 1 Kodeksu postępowania karnego. Zmiana ta spowodowała również zmianę tytułu rozdziału 65 Kodeksu postępowania karnego.</u>
          <u xml:id="u-195.16" who="#MarekSadowski">Odnośnie do samego sposobu implementacji decyzji w projektowanej ustawie przyjęto koncepcję utworzenia w Kodeksie postępowania karnego dwóch nowych rozdziałów, rozdziału 64a i 64b. Rozdział 64a reguluje sytuację, kiedy europejski nakaz aresztowania zostaje wydany przez polskie organy sądowe. Projektowany art. 607a określa terytorialny zakres stosowania europejskiego nakazu aresztowania oraz warunek jego wydania, gdy istnieje podejrzenie, że osoba poszukiwana przebywa na terytorium państwa członkowskiego. Przepis ten statuuje jednocześnie właściwość sądu, sądu okręgowego do wydania europejskiego nakazu aresztowania. W tym miejscu pozwolę sobie na dygresję. Na pierwszym miejscu proponujemy regulację, która jest istotna dla polskiego wymiaru sprawiedliwości, gdyż umożliwia polskiemu wymiarowi sprawiedliwości ściganie wszystkich przestępców, którzy objęci są regulacją europejskiego nakazu aresztowania, a którzy przemieszczają się poza granice Polski w ramach obszaru europejskiego. Przestępczość nie zna granic, a swoboda przepływu osób w Unii Europejskiej nie zna też granic dla przestępców. Jest to więc rozwiązanie korzystne dla polskiego wymiaru sprawiedliwości. Do decyzji załączony został wzór europejskiego nakazu aresztowania i dlatego uznano, że najwłaściwszą formą prawną jego przeniesienia do prawa wewnętrznego będzie rozporządzenie ministra sprawiedliwości, co spowodowało zawarcie delegacji do upoważnienia ustawowego do wydania stosownego rozporządzenia.</u>
          <u xml:id="u-195.17" who="#MarekSadowski">Art. 607d w § 1 zawiera realizację zasady bezpośredniego przekazywania wniosków między organami wymiaru sprawiedliwości. Ministerstwo Sprawiedliwości zostało tylko włączone w przekazywanie nakazów wszędzie tam, gdzie bezpośrednie przekazanie nakazu lub innych dokumentów nie jest możliwe albo jest znacznie utrudnione. W celu ujednolicenia praktyki przekazywania nakazu oraz zapewnienia scentralizowanej informacji, a nie udziału w procesie decyzyjnym, wprowadzony został obowiązek przekazywania odpisów nakazów do Ministerstwa Sprawiedliwości przez sądy.</u>
          <u xml:id="u-195.18" who="#MarekSadowski">Decyzja wprowadza znaczne ograniczenia w stosowaniu wyłączeń wynikających z zasady specjalności, którą zawiera art. 27 decyzji. Wprowadza możliwość pełnej rezygnacji z zasady specjalności w przypadku złożenia przez państwa wzajemnych oświadczeń o takich wyłączeniach. Implementacja tego postanowienia została zawarta w art. 607e § 3 pkt 1, a w § 3 tego artykułu określono pozostałe wyjątki od stosowania zasady specjalności.</u>
          <u xml:id="u-195.19" who="#MarekSadowski">Art. 601f do 601i stanowią prostą transpozycję postanowień decyzji i są szczegółowo omówione w uzasadnieniu projektu. Projektowany art. 607j wprowadza procedurę umożliwiającą realizację postanowienia decyzji, zgodnie z którym obywatel państwa wykonania nakazu po jego osądzeniu w państwie wydania nakazu powinien być przekazany do państwa wykonania nakazu. Przyjęto, że w Polsce jako państwie wydania nakazu nie wszczyna się w stosunku do podlegającej przekazaniu osoby postępowania wykonawczego, a osoba ta po uprawomocnieniu się orzeczenia skazującego, na mocy postanowienia sądu, jest przekazywana do państwa wykonania nakazu.</u>
          <u xml:id="u-195.20" who="#MarekSadowski">Projektowany rozdział 64b - przechodzę tu do części najbardziej skomplikowanej - reguluje sytuacje, kiedy państwa członkowskie Unii Europejskiej, a raczej instytucje wymiaru sprawiedliwości państw członkowskich Unii Europejskiej, występują do Polski z europejskim nakazem aresztowania. Podobnie jak przy ekstradycji uproszczonej przyjęto, że organem sądowym właściwym do odebrania od osoby, której dotyczy europejski nakaz aresztowania, oświadczenia o jej zgodzie na przekazanie bądź zgodzie połączonej ze zrzeczeniem się z korzystania z zasady specjalności będzie w Polsce właściwy sąd okręgowy. Sąd ten będzie również właściwy do wydania orzeczenia w przedmiocie przekazania; taką normę zawiera art. 607k. Decyzja nie przesądza w sposób jednoznaczny, czy w trakcie całej procedury wykonania nakazu powinien być stosowany areszt tymczasowy wobec osoby podlegającej przekazaniu; pozostawia państwom swobodę także w zakresie możliwości cofnięcia oświadczenia o zgodzie na przekazanie bądź takiej zgodzie połączonej ze zrzeczeniem się z korzystania z zasady specjalności.</u>
          <u xml:id="u-195.21" who="#MarekSadowski">Zasadne jest - i tak proponujemy - aby jak w każdym przypadku stosowania tymczasowego aresztowania sąd każdorazowo rozstrzygał o potrzebie jego stosowania, co zawiera art. 607l § 1. Proponujemy wprowadzenie zasady, że oświadczenie o zgodzie na przekazanie oraz zgodzie na przekazanie połączonej ze zrzeczeniem się z korzystania z zasady specjalności składane jest dobrowolnie i dlatego nie ma tutaj potrzeby dodatkowej ochrony w postaci środków odwoławczych w tym zakresie. Z kolei możliwość cofnięcia takiego oświadczenia, której nie przewidujemy, skutkowałaby niepewność dla organów ścigania i organów wymiaru sprawiedliwości co do terminów przekazania takiej osoby. Stąd proponujemy, aby zgoda taka była nieodwołalna. W materii samego przekazania zachowano dwuinstancyjność w stosunku do orzeczeń sądowych.</u>
          <u xml:id="u-195.22" who="#MarekSadowski">Projektowany art. 607o - tak daleko już jesteśmy z literami - przenosi do prawa wewnętrznego postanowienie decyzji, zgodnie z którym w sytuacji, gdy w państwie wykonania nakazu przeciwko osobie ściganej prowadzone jest postępowanie o inny czyn niż wskazany w nakazie lub osoba ta odbywa w tym państwie karę pozbawienia wolności, możliwe jest odroczenie wykonania nakazu do czasu zakończenia w kraju postępowania karnego lub do czasu wykonania w kraju kary pozbawienia wolności.</u>
          <u xml:id="u-195.23" who="#MarekSadowski">Wśród określonych w art. 607p projektowanej ustawy obligatoryjnych przesłanek odmowy wykonania nakazu nie znalazła się przesłanka odmowy przekazania własnego obywatela przez państwo wykonania nakazu, czyli przez Polskę. Implementacja postanowień art. 3 decyzji została poddana pewnym modyfikacjom. Wśród obligatoryjnych przesłanek odmowy wykonania nakazu znalazła się dopuszczalna przesłanka, zgodnie z którą odmawia się wykonania nakazu w sytuacji, kiedy nakaz został wydany w celu wykonania kary lub środka skutkującego pozbawieniem wolności, a osoba poszukiwania jest obywatelem polskim albo korzysta z prawa azylu w Rzeczypospolitej Polskiej. Przesłanka ta w decyzji została wskazana jako fakultatywna, a więc jest to fakultatywnie dopuszczalna podstawa odmowy wykonania nakazu. Nadanie jej charakteru obligatoryjnego jest celowe ze względu na lepsze warunki do resocjalizacji, jakie daje wykonywanie kary pozbawienia wolności we własnym kraju, a więc w narodowym środowisku.</u>
          <u xml:id="u-195.24" who="#MarekSadowski">W podobnie kategoryczny sposób zostało sformułowane w projektowanym art. 607t żądanie gwarancji, że w sytuacji, gdy nakaz został wydany w celu prowadzenia postępowania karnego i dotyczy obywatela polskiego albo korzystającego z azylu, wykonanie nakazu uzależnia się od takiej gwarancji, że po zakończonym procesie obywatel polski lub azylant zostaną odesłani do Polski w celu wykonania kary.</u>
          <u xml:id="u-195.25" who="#MarekSadowski">Projektowany art. 607s stanowi proste przeniesienie postanowień art. 4 decyzji. Podobnie w projektowanym art. 607w przejęto wprost postanowienia art. 2 ust. 2 decyzji, wyłączającego możliwość odmowy wykonania nakazu w przypadku braku podwójnej karalności w odniesieniu do wymienionych w tym przepisie kategorii przestępstw. Proponuje się uregulować również sytuację, kiedy do Polski jako państwa wykonania nakazu wpłynęły jednocześnie dwa nakazy, z dwóch systemów, z dwóch sądownictw, z dwóch państw, albo jednocześnie nakaz lub więcej nakazów i wniosek o ekstradycję.</u>
          <u xml:id="u-195.26" who="#MarekSadowski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przekazywanie państwom Unii Europejskiej obywateli polskich ściganych na podstawie europejskiego nakazu aresztowania jest jedyną kwestią, jaka może budzić kontrowersje natury prawnej w projekcie. Już bowiem w toku wstępnych prac nad projektem pojawiły się wątpliwości, zgłaszane przez różne środowiska, co do konstytucyjności przekazywania obywateli polskich na podstawie implementowanych przepisów o europejskim nakazie aresztowania. Jak już podkreśliłem wcześniej, dla europejskiego nakazu aresztowania nie przewiduje się bowiem możliwości wyłączenia przekazania własnych obywateli. W myśl polskiego prawa konstytucyjnego zakaz ekstradycji, wydania obywatela polskiego, określony w art. 55 ust. 1 konstytucji, nie został dotychczas w systemie prawa dostatecznie szczegółowo oznaczony.</u>
          <u xml:id="u-195.27" who="#MarekSadowski">Dlatego w przedstawianym Wysokiej Izbie projekcie ustawy dokonano kategorycznego rozróżnienia między ekstradycją a przekazaniem na podstawie europejskiego nakazu. W konsekwencji w art. 602 i następnych Kodeksu postępowania karnego ekstradycja to wydanie osoby ściganej w celu przeprowadzenia przeciw niej postępowania karnego, jak i wykonania orzeczonej co do niej kary albo środka zabezpieczającego, co, jak wynika z wcześniejszej prezentacji, odróżnia przekazanie na podstawie nakazu europejskiego od tradycyjnego instrumentu ekstradycji.</u>
          <u xml:id="u-195.28" who="#MarekSadowski">Dla wyjaśnienia możliwych wątpliwości o znaczeniu konstytucyjnym uzyskano opinie stwierdzające brak sprzeczności tego rozwiązania z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej, przy czym za przesądzającą tę kluczową kwestię uznano opinię Rady Legislacyjnej przy prezesie Rady Ministrów. Zgodnie z opinią Rady Legislacyjnej procedura przekazywania osób ściganych między organami wymiaru sprawiedliwości państw członkowskich Unii Europejskiej na podstawie europejskiego nakazu aresztowania może być rozpatrywana również jako odmiana procedury ekstradycyjnej i wówczas inne przepisy konstytucji, które stwarzają podstawę do wprowadzenia ustawowego odstępstwa od zakazu wynikającego z art. 55 ust. 1, wchodzą w zastosowanie, nie naruszając istoty tego zakazu.</u>
          <u xml:id="u-195.29" who="#MarekSadowski">W pierwszej kolejności zwrócono uwagę na postanowienia art. 31 ust. 3 konstytucji, które dopuszczają ograniczenia konstytucyjnych praw obywatela, jeśli są konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego, bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej albo wolności i praw innych osób.</u>
          <u xml:id="u-195.30" who="#MarekSadowski">Katalog przestępstw określonych w decyzji ramowej wskazuje wyraźnie na czyny stanowiące zagrożenie dla bezpieczeństwa państw demokratycznych, porządku publicznego, ochrony środowiska, moralności publicznej, wolności i praw innych osób. Trudno by było bronić tezy, że Rzeczpospolita Polska nie jest zainteresowana jak najskuteczniejszym zwalczaniem tego rodzaju przestępczości i skutecznym ściganiem sprawców przestępstw oraz sądzeniem ich w każdym demokratycznym państwie prawnym Unii Europejskiej. Byłoby sprzeczne ze zdrowym rozsądkiem twierdzenie, że bezwzględny zakaz przekazania obywatela polskiego innemu państwu członkowskiemu Unii Europejskiej w celu sprawiedliwego osądzenia staje ponad obowiązkiem państwa do zapewnienia skutecznego zwalczania przestępczości.</u>
          <u xml:id="u-195.31" who="#MarekSadowski">Choć obywatel niewątpliwie ma prawo do opieki ze strony swojego państwa, jednak zakaz jego ekstradycji ma logiczne uzasadnienie, gdy istnieją wątpliwości co standardów działania państwa wzywającego w zakresie ochrony praw człowieka, w jego systemie wymiaru sprawiedliwości, wynikające z innej aksjologii, historii, zwyczajów i regulacji prawnych. Zwalczanie przestępczości wymaga, aby winny został osądzony i ukarany przez sąd tego państwa, na którego terytorium przestępstwo popełnił, zwłaszcza gdy - jak w odniesieniu do państw członkowskich Unii Europejskiej - państwo wydające swego obywatela i państwo osądzające łączy wspólnota zasad ustrojowych, stwarzających gwarancję ochrony podstawowych praw i wolności człowieka i obywatela i zapewniających prawidłowy wymiar sprawiedliwości i proces przed niezawisłym sądem. Stosownie do postanowień art. 31 ust. 3 konstytucji, ograniczenia konstytucyjnych praw obywatela nie mogą naruszać ich istoty. Istotą prawa podmiotowego wynikającego z konstytucyjnego zakazu ekstradycji jest prawo obywatela polskiego do zapewnienia mu sprawiedliwego i jawnego procesu przed niezawisłym i bezstronnym sądem w demokratycznym państwie prawa. Tej istoty europejski nakaz aresztowania nie narusza.</u>
          <u xml:id="u-195.32" who="#MarekSadowski">Według projektu, przekazanie obywatela polskiego innemu państwu członkowskiemu Unii na podstawie europejskiego nakazu aresztowania ograniczone jest jedynie do osądzenia w państwie wystawienia nakazu, a samo wykonanie kary będzie miało miejsce w Rzeczypospolitej Polskiej, tym samym mogą tu mieć zastosowanie wszystkie instytucje prawne, nie wyłączając aktu łaski wydawanego przez prezydenta Rzeczypospolitej w stosunku do skazanej osoby. Nawet biorąc pod uwagę wyrażany w doktrynie skrajny pogląd, że z zasady ścisłego przestrzegania suwerenności przekazanie - analogicznie do ekstradycji - przez państwo jego własnych obywateli jest niedopuszczalne, to należy brać pod uwagę także to, że w związku z akcesją obowiązek wykonania decyzji ramowej Rady Unii Europejskiej wynika również z art. 9 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Jeżeli zatem polska ustawa o europejskim nakazie aresztowania wykluczałaby, wzorem art. 55 ust. 1 konstytucji, przekazanie obywatela polskiego organom wymiaru sprawiedliwości innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, to doszłoby do ewidentnego naruszenia art. 9 konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-195.33" who="#MarekSadowski">W konkluzji tak skrótowo przedstawionej opinii Rada Legislacyjna stwierdziła, że większość jej członków przychyla się do poglądu, iż przekazanie obywatela polskiego na podstawie europejskiego nakazu aresztowania można uznać za dopuszczalne w polskim porządku konstytucyjnym. Nie oznacza to, że nie ma wątpliwości, lecz że są poważne argumenty przemawiające za zgodnością, a przynajmniej niesprzecznością z konstytucją wykonywania europejskiego nakazu aresztowania wobec obywateli polskich.</u>
          <u xml:id="u-195.34" who="#MarekSadowski">Nie można definitywnie rozstrzygnąć tej kwestii, w polskim systemie prawnym wiążąco może tego dokonać wyłącznie Trybunał Konstytucyjny, trybunał jednak nie wypowiada się na temat projektów ustaw. Uzyskanie rozstrzygnięcia nie jest możliwe bez przyjęcia ustawy, zatem też bez wcześniejszego wniesienia jej do parlamentu.</u>
          <u xml:id="u-195.35" who="#MarekSadowski">Trzeba także zważyć na to, że w samym projekcie nie znalazł się żaden przepis, któremu można byłoby zarzucić sprzeczność z konstytucją. Oczywiście nie można wykluczyć doprowadzenia do rozstrzygnięcia przedstawionej Wysokiej Izbie kwestii po wejściu w życie proponowanych w projekcie rozwiązań na gruncie jakiejś konkretnej sprawy czy też innych uprawnień Trybunału Konstytucyjnego do zainteresowania się takim problemem.</u>
          <u xml:id="u-195.36" who="#MarekSadowski">Przyjęcie projektu umożliwi zastąpienie w relacjach z innymi państwami członkowskimi przewlekłych i nieefektywnych procedur ekstradycyjnych wzajemnym wykonywaniem europejskich nakazów aresztowania. Jednocześnie implementacja decyzji będzie stanowić realizację zobowiązań akcesyjnych, dowiedzie gotowości Polski do partnerskiej i nowoczesnej współpracy z państwami członkowskimi i przyczyni się - co istotne - do podniesienia skuteczności postępowań karnych w Polsce i skrócenia czasu ich trwania.</u>
          <u xml:id="u-195.37" who="#MarekSadowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projektem, który miałem zaszczyt przedstawić, zajmowała się również Komisja Ustawodawcza w trybie art. 34 ust. 8 Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. W konkluzji stwierdzono, że propozycja zmian do Kodeksu postępowania karnego, dotycząca wprowadzenia w rozdziałach 65a i 65b instytucji europejskiego nakazu aresztowania, nie jest sprzeczna z prawem, a tym samym jest dopuszczalna. Sądzę, że jest to bardzo ważne stanowisko. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-195.38" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#DonaldTusk">Zarządzam 5 minut przerwy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 19 min 57 do godz. 20 min 05)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#DonaldTusk">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#DonaldTusk">Kontynuujemy rozpatrywanie punktu 5. porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-198.2" who="#DonaldTusk">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-198.3" who="#DonaldTusk">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-198.4" who="#DonaldTusk">Głos zabierze pani poseł Katarzyna Piekarska, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#KatarzynaMariaPiekarska">Panie Marszałku! Koleżanki i Koledzy Posłowie! Szanowny Panie Ministrze! W przekonaniu posłów z Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej, w imieniu którego występuję, rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny, ustawy Kodeks postępowania karnego oraz ustawy Kodeks wykroczeń to ważny krok w kierunku dostosowania polskiego prawa karnego do wymogów współczesności i zapewnienia sprawnego działania naszych sądów i prokuratur.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#KatarzynaMariaPiekarska">Przedstawione w projekcie zmiany prawa materialnego i procedury mają służyć realizacji przyjętych przez Rzeczpospolitą zobowiązań międzynarodowych wynikających z naszej akcesji do Unii Europejskiej. Przede wszystkim jednak trzeba mieć na względzie, że zmierzają one do stworzenia instrumentów prawnych, które w rzeczywisty i skuteczny sposób pozwolą zwalczać nowe, jakościowo niekorzystne zjawiska.</u>
          <u xml:id="u-199.2" who="#KatarzynaMariaPiekarska">Postęp techniczny w komunikacji elektronicznej osiągnął dziś skalę zasługującą na miano rewolucji. Trudno wskazać taką sferę ludzkiej aktywności, która pozostawałaby niezmieniona. Handel, bankowość, przemysł w znacznym stopniu uzależnione są dziś od sprawności wymiany informacji. Komputery i Internet odgrywają coraz to większą rolę także w obszarze kształcenia, wychowania i rozrywki. Czyni to współczesne społeczeństwo szczególnie podatnym na wszelkiego rodzaju zagrożenia związane z funkcjonowaniem wszechobecnych dziś komputerów i systemów teleinformatycznych. Niepożądane, szkodliwe społecznie zjawiska mogą się rozprzestrzenić i upowszechnić z niespotykaną dotąd szybkością i na taką też skalę. Wszelkie opóźnienia reakcji ustawodawcy na zagrożenia związane z postępem technicznym mogą być szczególnie dotkliwe w skutkach.</u>
          <u xml:id="u-199.3" who="#KatarzynaMariaPiekarska">Nowe technologie stanowią wyzwanie dla tradycyjnego pojmowania miejsca i czasu. Skutki działań przestępczych podejmowanych przy użyciu nowoczesnych technologii nie podlegają już ograniczeniom geograficznym, jak wspominał też w swoim wystąpieniu pan minister Sadowski. Swoboda przepływu informacji sprawia, że granice państwowe nie są już dla tych działań przeszkodą. Także i te przestępstwa, których byt jest już od dawna ugruntowany w porządku ustawodawczym, przybierają w warunkach swobodnego przepływu osób i dóbr nową skalę i nowy zakres przedmiotowy.</u>
          <u xml:id="u-199.4" who="#KatarzynaMariaPiekarska">Potrzeba zatem koordynacji wysiłków podejmowanych przez poszczególne państwa dla dobra całej społeczności międzynarodowej, a nowe formy współpracy międzynarodowej opierają się na wzajemnej znajomości porządków prawnych poszczególnych państw członkowskich Unii Europejskiej i funkcjonujących w nich standardów poszanowania fundamentalnych praw człowieka. Daje to pewność, że pomimo uproszczenia zasad i procedur regulujących tę współpracę standardy te będą w pełni przestrzegane bez szkody i jakiejkolwiek dyskryminacji naszych obywateli.</u>
          <u xml:id="u-199.5" who="#KatarzynaMariaPiekarska">Na mocy proponowanej nowelizacji polski wymiar sprawiedliwości obejmie swą jurysdykcją przestępstwa popełnione poza granicami Polski, bez względu na przynależność państwową sprawcy oraz penalizację czynu w miejscu jego popełnienia, o ile skutkiem tych przestępstw będzie osiągnięcie na terytorium Rzeczypospolitej korzyści majątkowej. Niewątpliwie wzmocni to karnoprawną ochronę interesów ekonomicznych naszego państwa, osób zamieszkałych na jego terytorium, jak też umiejscowionych tu podmiotów gospodarczych.</u>
          <u xml:id="u-199.6" who="#KatarzynaMariaPiekarska">Tradycyjnie chronione przez prawo karne dobra prawne są obecnie coraz częściej przedmiotem zamachów polegających na wykorzystaniu nowego rodzaju przestępstwa, to jest na użyciu elektronicznego systemu przetwarzania danych. Pojawia się też zupełnie nowa kategoria zamachów, skierowanych na dane oraz ich systemy przetwarzania i przekazu. Potrzeba ochrony społeczeństwa przed skutkami takich zamachów wydaje się zatem oczywista.</u>
          <u xml:id="u-199.7" who="#KatarzynaMariaPiekarska">Wysoka Izbo! Proponowana nowelizacja zawiera czytelny, uporządkowany katalog tzw. przestępstw komputerowych, których znamiona określone zostały w moim przekonaniu w sposób zgodny z logiką i porządkiem całości systemu polskiego prawa karnego. Efektem woli zapewnienia tej zgodności jest proponowane uporządkowanie w Kodeksie karnym i w Kodeksie wykroczeń definicji dokumentu. Jest to, jak się wydaje, niezbędne dla usunięcia wszelkich podnoszonych przez znawców zagadnienia wątpliwości co do zakresu przedmiotowego tego tak ważnego dla prawa karnego pojęcia.</u>
          <u xml:id="u-199.8" who="#KatarzynaMariaPiekarska">Rozwiązania proponowane w projekcie wychodzą naprzeciw potrzebie karania różnorodnych czynów związanych z produkcją, posiadaniem i dystrybucją treści pornograficznych z udziałem dzieci. Powszechnie uważa się, że samo istnienie takich materiałów oraz związane z tym praktyki polegające na szeroko pojętej komunikacji, w tym na wymianie poglądów i wskazówek pomiędzy osobami o skłonnościach pedofilskich, odgrywają znaczącą rolę w ułatwianiu przestępstw seksualnych z wykorzystaniem dzieci i w zachęcaniu do ich popełnienia.</u>
          <u xml:id="u-199.9" who="#KatarzynaMariaPiekarska">Projekt opiera się na założeniu, że szkodliwe jest nie tylko tworzenie takich materiałów pornograficznych, ale i sama ich treść. Realistyczne obrazy pornograficzne przedstawiające dziecko mogą być użyte do tego, by zachęcić małoletnich do poddania się czynowi nierządnemu, bądź posłużyć propagowaniu subkultury dopuszczającej wykorzystanie seksualne dzieci. Także inne rozwiązania w projekcie dotyczące małoletnich wychodzą naprzeciw postulatom, jakie Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka przedstawiła w dezyderacie skierowanym do rządu Rzeczypospolitej w sprawie przeciwdziałania pedofilii.</u>
          <u xml:id="u-199.10" who="#KatarzynaMariaPiekarska">Panie i Panowie! Dla skuteczności zwalczania przestępstw nie mniej ważne niż samo określenie znamion czynów karalnych jest ustalenie zasad postępowania adekwatnych do charakteru tych czynów. W dzisiejszych czasach w postępowaniu dowodowym coraz częściej doniosłe znaczenie ma informacja zapisana elektronicznie. Informacja taka, zanim zostanie przedstawiona jako dowód, musi zostać odczytana i przedstawiona w sposób dostępny ludzkiemu postrzeganiu. Kwestie gromadzenia, zabezpieczania i prezentacji dowodów opartych na informacji elektronicznej stanowią novum dla praktyki procesowej. Niematerialny charakter danych, łatwość, z jaką dane komputerowe można ukryć, przenieść lub usunąć dyktuje konieczność wyposażenia organów procesowych w instrumenty regulujące przeszukanie w środowisku informatycznym, czy też zatrzymanie danych komputerowych. Nie wystarczy tu tylko odpowiednie stosowanie tradycyjnych instytucji procesowych. Prawo międzynarodowe wskazuje bowiem na konieczność daleko bardziej szczegółowego i adekwatnego do szczególnego charakteru komunikacji elektronicznej określenia uprawnień organów prowadzących postępowanie. Ustanowienie i wprowadzenie w prawie wewnętrznym nowych instrumentów procesowych musi zapewniać odpowiednią ochronę praw człowieka i jego wolności, zgodną z gwarancjami przewidzianymi w ustawie zasadniczej. Niniejszy projekt w moim głębokim przekonaniu czyni zadość tym wymogom.</u>
          <u xml:id="u-199.11" who="#KatarzynaMariaPiekarska">Panie i Panowie! Proponowany projekt zmian Kodeksu postępowania karnego przewiduje ponadto wprowadzenie instytucji o wręcz fundamentalnym znaczeniu dla szybkości, sprawności i skuteczności współpracy państw Unii Europejskiej w ściganiu przestępców, a mianowicie europejskiego nakazu aresztowania. Instytucja ta została precyzyjnie określona w decyzji ramowej Rady Europy w sprawie europejskiego nakazu aresztowania i procedur dostarczania między państwami członkowskimi z dnia 13 czerwca 2002 r. Polegać ma na zastąpieniu tradycyjnie funkcjonującej w stosunkach między państwami ekstradycji instrumentem prawnym bez - co podkreślam - politycznej fazy decyzji o wydaniu. Instrument ten ma działać w oparciu o uznanie przez poszczególne państwa decyzji organów sądowych innych państw. Mowa tu oczywiście o decyzjach w przedmiocie zastosowania wobec osoby podejrzanej aresztowania z daleko idącym ograniczeniem odmowy takiego uznania i z obowiązkiem wydania, czy też dostarczenia aresztowanego organom innego państwa.</u>
          <u xml:id="u-199.12" who="#KatarzynaMariaPiekarska">Decyzje ramowe są określone w art. 34 ust. 3 traktatu o Unii Europejskiej w tytule 6: Postanowienia o współpracy policyjnej i sądowej w sprawach karnych. Podejmuje je Rada Unii Europejskiej. Wiążą one państwa członkowskie co do skutku, pozostawiając im wybór formy i środków. Państwa członkowskie zobowiązane są do wprowadzenia do swojego wewnętrznego porządku prawnego postanowień dotyczących europejskiego nakazu aresztowania do dnia 31 grudnia 2003 r. W myśl art. 9 konstytucji Rzeczpospolita przestrzega wiążącego ją prawa międzynarodowego. Ani prawo międzynarodowe, ani prawo krajowe nie daje zatem podstaw, aby odstąpić od realizacji powyższego zobowiązania.</u>
          <u xml:id="u-199.13" who="#KatarzynaMariaPiekarska">Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej podziela stanowisko Rady Legislacyjnej, zgodnie z którym obowiązki wynikające z wdrożenia decyzji ramowej nie kłócą się z konstytucyjnym zakazem ekstradycji własnych obywateli. Zasadne wydają się argumenty przedstawione w uzasadnieniu projektu, iż nie można utożsamiać przekazania na podstawie nakazu z ekstradycją, której zakazuje ustawa zasadnicza w art. 55. W przypadku europejskiego nakazu aresztowania decyzje odnoszące się do przekazania osoby podejmują bezpośrednio organy wymiaru sprawiedliwości zainteresowanych państw, a nie organy władzy wykonawczej, jak w przypadku tradycyjnej ekstradycji. Daje to daleko idącą gwarancję poprawności stosowania obowiązującego prawa, co ma ważne znaczenie dla poszanowania wolności i praw osób przekazywanych i zapewnienia im prawidłowego procesu przed niezawisłym sądem. Jak wiadomo, argumentacja ta jest od pewnego czasu przedmiotem dyskusji, a także i krytyki niektórych uczonych, znawców prawa konstytucyjnego. Podkreślić jednak trzeba, że w dyskusji tej nie zanegowano co do samej zasady wskazanej w dyrektywie z 13 czerwca 2002 r. konieczności daleko idącego uproszczenia zasad wydawania podejrzanych wymiarowi sprawiedliwości innego kraju prowadzącemu przeciwko nim postępowanie karne, a także Komisja Ustawodawcza uznała, iż dopuszczalne prawnie jest dalsze procedowanie dotyczące tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-199.14" who="#KatarzynaMariaPiekarska">Mając na uwadze dyktowany interesem społecznym udział Rzeczypospolitej Polskiej we współpracy społeczności międzynarodowej w zwalczaniu przestępczości, Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej opowiada się za dalszym skierowaniem rządowego projektu ustawy do prac we właściwej komisji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-199.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#DonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Cezary Grabarczyk, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#CezaryGrabarczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Poselskiego Platforma Obywatelska mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny, ustawy Kodeks postępowania karnego oraz ustawy Kodeks wykroczeń, zawartego w druku nr 2031.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#CezaryGrabarczyk">Projekt przedłożony Wysokiej Izbie przez rząd zawiera propozycje zmian w trzech kodeksach stanowiących fundament systemu bezpieczeństwa w naszym państwie. Warto podkreślić w tym miejscu, że wszystkie trzy kodeksy były już przez Wysoką Izbę nowelizowane, w tym Kodeks karny w tym roku trzykrotnie. Być może lepiej by było, gdyby ta kolejna nowelizacja została przeprowadzona w czasie wcześniejszych prac w Wysokiej Izbie, gdyż częsta zmiana norm podważa zaufanie obywateli do prawa. Dobre prawo to prawo stabilne, a my podejmujemy kolejną nowelizację, a więc będziemy dokonywać kolejnych zmian. Jak uzasadnił pan minister, projekt nowelizacji ma na celu implementowanie do prawa polskiego przepisów Konwencji o cyberprzestępczości, która została podpisana przez Polskę 23 listopada 2001 r., Konwencji o ochronie interesów finansowych Wspólnot Europejskich, ale przede wszystkim decyzji ramowej Rady z dnia 13 czerwca 2002 r. o europejskim nakazie aresztowania i procedurach dostarczania osób ściganych tym nakazem między państwami członkowskimi Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-201.2" who="#CezaryGrabarczyk">Najmniej zmian, bo tylko jedną, rząd przewidział w Kodeksie wykroczeń. Zmiana ta na nowo definiuje dokument i jest zbieżna z podobną zmianą proponowaną w Kodeksie karnym w art. 115 w § 4 tegoż kodeksu. Te zmiany nie budzą żadnych zastrzeżeń i w zasadzie większość proponowanych zmian w Kodeksie karnym także zasługuje na poparcie. Warto jednak odnotować zmianę w art. 200, który penalizuje obcowanie płciowe z małoletnim poniżej 15. roku życia, a także wszelkie inne formy wykorzystania seksualnego małoletnich. W stosunku do obecnego stanu prawnego zmiana jest istotna, karane będzie bowiem wykorzystanie seksualne osoby małoletniej, niezależnie od tego, od kogo wyszła inicjatywa takiego kontaktu. Tym samym zostanie w sposób istotny unormowana część zachowań, które do tej pory nie podlegały ściganiu.</u>
          <u xml:id="u-201.3" who="#CezaryGrabarczyk">Ale z art. 200 znika ust. 2 i to już budzi wątpliwości, bo wprawdzie w art. 204 mamy i § 3, który reguluje rozpowszechnianie, produkcję, utrwalanie treści pornograficznych z udziałem małoletniego - i tu zagrożenie przewidziano od 3 miesięcy do 5 lat - mamy także § 4, który penalizuje utrwalanie treści pornograficznych z udziałem małoletniego, a nawet penalizuje zachowania, które wcześniej nie były penalizowane, czyli sprowadzanie, przechowywanie, posiadanie takich treści, to jednak w tym przypadku zagrożenie przewidziane przez projektodawcę przewiduje karę pozbawienia wolności zaledwie do 3 lat.</u>
          <u xml:id="u-201.4" who="#CezaryGrabarczyk">Wydaje się w związku z tym, że następuje daleko idące złagodzenie sankcji w stosunku do wcześniejszej regulacji zawartej w § 2 art. 200. I tę kwestię trzeba będzie szczegółowo przeanalizować w czasie dalszych prac. Wydaje się, że taka liberalizacja jest nieuzasadniona, zwłaszcza w § 3, bo ten kto zajmuje się produkcją, a więc chce uzyskiwać korzyść majątkową z produkcji takich materiałów pornograficznych z udziałem małoletniej osoby, ma ponosić mniejszą odpowiedzialność niż to jest jeszcze obecnie, bo zmiany nie dokonaliśmy.</u>
          <u xml:id="u-201.5" who="#CezaryGrabarczyk">Na uwagę zasługuje także sankcja przewidziana w art. 202 § 5, która przewiduje przepadek przedmiotów zawierających treści pornograficzne.</u>
          <u xml:id="u-201.6" who="#CezaryGrabarczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Najistotniejsza jest jednak nowelizacja Kodeksu postępowania karnego i to w tej części, która dotyczy zarówno ekstradycji, jak i europejskiego nakazu aresztowania. Sprawa ta budzi ożywioną dyskusję polityków, ale także wybitnych prawników. Decyzja o wprowadzeniu europejskiego nakazu aresztowania wywołuje w środowiskach prawniczych dyskusję, która będzie musiała znaleźć swój finał w pracach Wysokiej Izby. Zarysowały się, generalnie rzecz biorąc, dwa stanowiska - spór ogniskuje się wokół kwestii, czy europejski nakaz aresztowania wchodzi, czy też nie wchodzi w skład pojęcia ekstradycji w rozumieniu art. 55 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, zwłaszcza biorąc pod uwagę pierwszy ustęp tego artykułu, który zakazuje dokonywania w stosunku do obywatela polskiego ekstradycji.</u>
          <u xml:id="u-201.7" who="#CezaryGrabarczyk">Według pierwszego z odnośnych poglądów, reprezentowanego m.in. przez panów profesorów Kazimierza Działochę i Piotra Kruszyńskiego, jest to nowa forma prawna stworzona na użytek trzeciego filaru Unii Europejskiej decyzją ramową Rady Unii, mającą służyć pogłębionej integracji i skutecznemu współdziałaniu państw członkowskich w sprawach wymiaru sprawiedliwości. Według tego poglądu podzielanego przez twórców i ku któremu zdecydowanie przychylił się rząd, formułując projekt ustawy, przekazanie - ponieważ takiego właśnie sformułowania użyto w decyzji - podejrzanego przez jedno państwo członkowskie drugiemu pozbawione jest elementu decyzji politycznej właściwego ekstradycji dokonującej się pomiędzy odrębnymi, w pełni suwerennymi państwami. Ponadto ponieważ dokonywane jest przez niezawisły sąd, to również czynnik administracyjny jest wyłączony, a zatem niknie ryzyko podjęcia w tym przedmiocie decyzji o charakterze arbitralnym.</u>
          <u xml:id="u-201.8" who="#CezaryGrabarczyk">Zgodnie z drugim poglądem, którego przedstawicielami są m.in. panowie profesorowie Piotr Winczorek i Michał Płachta, przyjmuje się stanowisko restrykcyjne, dowodząc, że europejski nakaz aresztowania jest w istocie rodzajem ekstradycji. Podnoszą oni, że decyzja ramowa Rady Unii w tej sprawie celowo posługuje się nowym, zaczerpniętym z prawa angielskiego terminem przekazanie czy też dostarczanie - surrender, aby uniknąć nieuchronnych skojarzeń. Zauważają również, że art. 55 ust. 1 to nie jedyny przepis konstytucji, z którym proponowana regulacja zdaje się nie zgadzać, ale że byłby przez nią zagrożony także art. 37, więc skorzystanie z wolności i praw konstytucyjnych przez osoby znajdujące się pod władzą Rzeczypospolitej Polskiej, art. 52 dotyczący wolności poruszania się, pobytu i opuszczania terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zakaz wydalenia lub też zakaz powrotu do kraju.</u>
          <u xml:id="u-201.9" who="#CezaryGrabarczyk">Dylemat zarysowany przed chwilą będzie musiał rozstrzygnąć Sejm. Ale wiadomo, że także kraje Unii Europejskiej rozstrzygają ten dylemat niekiedy z wielkimi oporami. Aby Sejm miał więcej danych do dalszej debaty, proszę, aby pan minister przedstawił Wysokiej Izbie stan prac nad implementacją w krajach członkowskich Unii Europejskiej. Na jakim etapie znajduje się ten proces? Gdy Izba otrzyma te informacje, będę czuł się usatysfakcjonowany.</u>
          <u xml:id="u-201.10" who="#CezaryGrabarczyk">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Platforma Obywatelska opowiada się za skierowaniem projektu ustawy do dalszych prac w Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-201.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#DonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Wojciech Szarama, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#WojciechSzarama">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Otrzymaliśmy w druku nr 2031 projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny, ustawy Kodeks postępowania karnego oraz ustawy Kodeks wykroczeń. W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość ustosunkuję się do tego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#WojciechSzarama">Ten projekt składa się, mówiąc bardzo generalnie i ogólnie, z dwóch części. Odniosę się teraz do części, która dokonuje uszczegółowienia penalizacji przestępczości, nazwijmy to, pospolitej. Co do tych zapisów, nie ma tutaj żadnych wątpliwości. Pornografia, w której wykorzystywane są dzieci, musi być, w każdej formie, karana jak najsurowiej. To zjawisko niestety staje się coraz częstsze i trzeba mu się przeciwstawić właśnie za pomocą takich zapisów, które nie tylko mówią, że czynem karalnym jest utrwalanie treści pornograficznych z udziałem osoby małoletniej, poniżej lat 15, ale mówią również, że czynem karalnym jest używanie wobec dzieci poniżej lat 15 materiałów o charakterze pornograficznym, rozpowszechnianie tych materiałów, w szczególności w sieciach informatycznych. Tutaj co do poparcia tego projektu wątpliwości nie ma. Jest rzeczą dosyć oczywistą, że również należy uszczegółowić kwestie ścigania i zwalczania przestępczości tzw. komputerowej, dokonywanej przy użyciu sprzętu informatycznego.</u>
          <u xml:id="u-203.2" who="#WojciechSzarama">Nad tymi problemami można by się było oczywiście rozwodzić o wiele dłużej, wchodząc w szczegóły, ale, ponieważ Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość będzie wnosił o odrzucenie tego projektu ustawy w pierwszym czytaniu, skupię się, panie marszałku, na tych przesłankach negatywnych, które zmuszają nas do postawienia właśnie takiego wniosku. Chodzi tutaj oczywiście o europejski nakaz aresztowania.</u>
          <u xml:id="u-203.3" who="#WojciechSzarama">Propozycja, która znalazła się w projekcie tej ustawy, jest naszym zdaniem niedopuszczalna, dlatego że jest ona niezgodna z konstytucją. W trakcie prac Komisji Ustawodawczej zasięgnięto opinii autorytetów naukowych. Te opinie są różne. Żadna z tych opinii nie jest jednoznaczna, dlatego że w konstytucji nie znalazły się przepisy, do których można by odnieść się wprost. Dyskusja toczy się wokół art. 55 dotyczącego ekstradycji. Ekstradycja obywatela polskiego jest zakazana - to jest oczywiste, tego nikt nie kwestionuje. Zwolennicy wprowadzenia takich zapisów ustawowych twierdzą, że ten przepis mówi o ekstradycji, a nie o przekazaniu, nie o wykonaniu europejskiego nakazu aresztowania. Kiedy tworzono konstytucję, nie było mowy w ogóle o takiej instytucji, o której mówimy dzisiaj. Ekstradycja z założenia jest czymś wyjątkowym, ale ustawodawca użył sformułowania, że ekstradycja obywatela polskiego jest zakazana. Rozszerzanie tej interpretacji, tego sformułowania na jakiekolwiek inne przekazanie czy wydanie jest jak najbardziej celowe. Jeśli w kontekście ekstradycji, która była i jest instytucją wyjątkową, zakazuje się wydania obywatela polskiego, to nie można przejść nad tym zapisem do porządku dziennego i uznać, że jest możliwe przekazanie obywatela polskiego na podstawie europejskiego nakazu aresztowania.</u>
          <u xml:id="u-203.4" who="#WojciechSzarama">Wysoki Sejmie! Przyjęcie tego projektu ustawy w naszym odczuciu naruszyłoby przede wszystkim art. 5 konstytucji, który mówi nie tylko o tym, że Rzeczpospolita Polska strzeże niepodległości i nienaruszalności swojego terytorium, ale również - że strzeże bezpieczeństwa obywateli. W uzasadnieniu projektu ustawy mówi się, że decyzja o przekazaniu obywatela polskiego albo osoby korzystającej w Rzeczypospolitej Polskiej z prawa azylu na podstawie europejskiego nakazu aresztowania ma się opierać na wzajemnym zaufaniu państw członkowskich Unii Europejskiej co do gwarancji przestrzegania praw człowieka i zapewnienia prawidłowego procesu przed niezawisłym sądem. Art. 5, jeszcze raz powtarzam, mówi o zapewnieniu gwarancji bezpieczeństwa obywateli, a tutaj odnosimy się do wzajemnego zaufania. Ja nie neguję, że państwom członkowskim Unii Europejskiej można ufać, że tam proces będzie się toczył w sposób bezstronny, ale czy w tym momencie państwo polskie gwarantuje polskiemu obywatelowi bezpieczeństwo? Wydaje mi się, że postawienie znaku równości między zajmowaniem się polskim obywatelem przez polski wymiar sprawiedliwości i przez wymiar sprawiedliwości innego państwa byłoby nadużyciem, bo my takich gwarancji nie mamy, to jest tylko i wyłącznie na razie wzajemne zaufanie.</u>
          <u xml:id="u-203.5" who="#WojciechSzarama">Chciałbym zwrócić Wysokiej Izbie uwagę na to, że sami projektodawcy w uzasadnieniu do projektu ustawy użyli takiego sformułowania: Zgodnie z nim - tzn. zgodnie z zapisem znajdującym się w konkluzjach z konferencji w Tampere - formalna procedura ekstradycyjna powinna być między państwami członkowskimi zniesiona i zastąpiona przez zwykłe przekazanie osoby ściganej do innego państwa członkowskiego z zachowaniem gwarancji wynikających z Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. I to, panie marszałku, Wysoka Izbo, jest logiczne, bo przecież nie będą istniały te dwie instytucje, ekstradycja i przekazanie, ponieważ to by było bez sensu. Ekstradycja stanie się instytucją, która będzie powoli obumierać, oczywiście w stosunkach między państwami - członkami Unii Europejskiej. Zamiast ekstradycji będzie obowiązywało przekazanie na podstawie nakazu europejskiego i nie będzie żadnych gwarancji dla obywateli polskich, że będzie się do nich stosować przepisy konstytucji. A więc mówienie, że ust. 3 art. 31 może mieć w tym wypadku zastosowanie i że to przekazanie jest możliwe, gdyż jest ono konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego, jest tutaj nadużyciem, dlatego że w art. 2 konstytucji, gdzie jest mowa o demokratycznym państwie prawa, mówi się o Rzeczypospolitej Polskiej. Konstytucja mówi o Rzeczypospolitej Polskiej, a nie o żadnym innym państwie europejskim. Oczywiście nie ujmując nic innym państwom europejskim, że są demokratycznymi państwami prawa, ale Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej mówi o naszym państwie i o postępowaniu przed sądami oraz o procesach w naszym państwie.</u>
          <u xml:id="u-203.6" who="#WojciechSzarama">Na koniec chciałbym zwrócić uwagę na rzecz następującą. W tym projekcie ustawy znalazły się przepisy, które nie powinny znaleźć się w jednym projekcie. Dokonano tutaj w naszym odczuciu pewnego zabiegu socjologicznego. Umieszczono tu projekty nowych przepisów Kodeksu karnego i Kodeksu postępowania karnego, które niewątpliwie zasługują na aprobatę i przeciwko którym nikt nie będzie protestował, razem z bardzo kontrowersyjnymi przepisami o europejskim nakazie aresztowania. Taki zabieg nie powinien mieć miejsca, tym bardziej że te pierwsze przepisy, o zwalczaniu pornografii, o walce z pornografią dziecięcą, o walce z przestępstwem komputerowym, powinny być przyjęte jak najszybciej, natomiast przepisy o europejskim nakazie aresztowania, jeśli w ogóle mamy rozpatrywać ten projekt, powinny stać się obiektem bardzo szczegółowej analizy konstytucjonalistów i powinny stanowić osobny akt prawny, nad którym Wysoka Izba się zastanowi. Takie postępowanie uważamy za wysoce naganne.</u>
          <u xml:id="u-203.7" who="#WojciechSzarama">Konkludując, klub Prawo i Sprawiedliwość uważa, że przyjęcie przepisów mówiących o europejskim nakazie aresztowania byłoby niezgodne z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej. W tej sytuacji ten projekt ustawy należy odrzucić już w pierwszym czytaniu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-203.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Tomasz Nałęcz)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#TomaszNałęcz">Panie pośle, dziękuję za wystąpienie i chciałbym zapytać: Czy to jest formalny wniosek o odrzucenie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#WojciechSzarama">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana marszałka Janusza Wojciechowskiego.</u>
          <u xml:id="u-207.2" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Szarama: Ja to powiedziałem już poprzednio. Zgłosiłem panu marszałkowi, że jest wniosek.)</u>
          <u xml:id="u-207.3" who="#TomaszNałęcz">Tak, ale w tej sprawie, jeśli jest wniosek o odrzucenie w pierwszym czytaniu, to chcemy mieć pełną jasność, żeby wiedzieć, czy go poddać pod głosowanie. Czym innym jest zapowiedź, czym innym jest formalne zgłoszenie.</u>
          <u xml:id="u-207.4" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana marszałka Janusza Wojciechowskiego, występującego w imieniu Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#JanuszWojciechowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Choroba częstych zmian prawa niestety powoli dotarła również do kodyfikacji. To już bodajże czwarta zmiana Kodeksu karnego w tej kadencji. Inne kodyfikacje też zmieniane są dość często. Już daleką przeszłość stanowią czasy, kiedy to kodeks uchwalony w 1969 r. obowiązywał w niezmienionym kształcie przez co najmniej, nie wiem, 10 lat, żadnych artykułów a, b i c tam nie było. Dziś niestety tych zmian jest wiele. Mówię o tym ku pewnej refleksji, bo jako członek i przewodniczący Komisji Kodyfikacyjnej jestem tym osobiście zaniepokojony. Należałoby jednak oczekiwać, że te inicjatywy legislacyjne będą nie w taki trochę chaotyczny sposób, powiedziałbym szczerze, składane.</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#JanuszWojciechowski">Pracujemy w tej chwili nad kompleksową nowelizacją Kodeksu karnego, te prace są zaawansowane. Rozumiem, że pojawia się kwestia europejskiego nakazu aresztowania, ona w pewnym sensie wcześniej nie była brana pod uwagę, ale generalnie na wstępie mam prośbę, aby zmiany, jeśli chodzi o kodeksy, rzeczywiście były proponowane wtedy, kiedy to jest bezwzględnie konieczne.</u>
          <u xml:id="u-208.2" who="#JanuszWojciechowski">A teraz przechodząc do merytorycznych propozycji, chciałbym powiedzieć, że przestępstwa seksualne, seksualne wykorzystywanie osób małoletnich, są czynami szczególnie niebezpiecznymi, odrażającymi, czynami, które powinny być surowo karane, i że prawo powinno być na tyle precyzyjne i skuteczne, żeby w żadnej sytuacji sprawca tego rodzaju czynu nie mógł uniknąć odpowiedzialności. Przyznam, że nie przewidywałem nawet takiej interpretacji art. 200, która mogłaby doprowadzić do sytuacji, że ktoś dokonujący aktu seksualnego z udziałem dziecka w wieku poniżej 15 lat mógłby uniknąć kary. Jeśli rzeczywiście to brzmienie art. 200, które mówiło o doprowadzaniu takiej osoby, może gdzieś spowodować próbę takiej interpretacji, że jeżeli czyn jest z inicjatywy osoby małoletniej, wtedy nie podlega tej karze, to trzeba rzeczywiście dokonać takiej nowelizacji, aby w żadnym razie tego typu interpretacja nie mogła być zastosowana, bo oczywistą intencją ustawodawcy jest doprowadzenie do takiego uregulowania tej kwestii, by każde seksualne wykorzystanie dziecka - czy to z inicjatywy sprawcy, czy na skutek inspiracji małoletniej osoby pokrzywdzonej - każdy taki przypadek był uznany za czyn kryminalny, który powinien być objęty penalizacją i odpowiedzialnością przewidzianą w tym przepisie.</u>
          <u xml:id="u-208.3" who="#JanuszWojciechowski">Popieramy proponowane zmiany, bo usuwają one potencjalne wątpliwości. Przy okazji zwracam jednak uwagę na pewną niekonsekwencję - która była i jest - w zakresie sankcji przewidzianych za przestępstwa dotyczące seksualnego wykorzystania dzieci. W tej nowelizacji nie jest ona usunięta. Mówię o tym, bo pewnie w Komisji Nadzwyczajnej ten problem podejmiemy. Otóż zagrożenie za przestępstwa z art. 200, który mówi generalnie o wykorzystaniu seksualnym dzieci, jest od 1 roku do 10 lat, słusznie, dość surowe, jak na Kodeks karny, do 10 lat, ale z kolei zagrożenie za przestępstwa z art. 202 § 3, który mówi między innymi o produkowaniu treści pornograficznych z udziałem małoletniego, jest to kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat. Możemy mieć oto sytuację, gdy jakaś grupa przestępcza, produkująca filmy pornograficzne z udziałem dzieci, będzie w taki sposób, zgodnie z tymi przepisami, potraktowana, że uczestnik tego filmu pornograficznego, „aktor”, będzie odpowiadał z art. 200 i dostanie karę od 1 roku do lat 10, natomiast organizator całego przedsięwzięcia, produkujący te filmy, będzie odpowiadał na podstawie łagodniejszego przepisu, z art. 202 § 3, gdzie zagrożenie jest tylko do 5 lat. Moim zdaniem to zróżnicowanie należy przy tej nowelizacji - skoro już dotykamy tych przepisów i zmieniamy odpowiedzialność za te czyny - też zmienić i doprowadzić do równych sankcji w obu tych przepisach.</u>
          <u xml:id="u-208.4" who="#JanuszWojciechowski">Poza tym, generalnie, nie budzą wątpliwości te propozycje, które dotyczą kwestii przestępstw o charakterze seksualnym wobec dzieci. Podobnie zrozumiała jest nowelizacja dotycząca przepisów o przestępstwach komputerowych. Usprawiedliwieniem dla tej nowelizacji jest technika, która tak się zmienia, i pomysłowość sprawców, którzy wpadają na coraz to nowe pomysły, jeśli chodzi o sposoby szkodliwej ingerencji w sieć, w systemy komputerowe, tak że tego typu zmiany są zasadne i też nie powinny budzić kontrowersji.</u>
          <u xml:id="u-208.5" who="#JanuszWojciechowski">Wreszcie to, czemu pan minister i moi przedmówcy poświęcili wiele uwagi, europejski nakaz aresztowania. Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego opowiada się za przekazaniem projektu do komisji, choć z dużymi obawami właśnie w kwestii europejskiego nakazu aresztowania. Trzeba rozważyć wnikliwie wszystkie opinie, które w tej sprawie są do tej pory zebrane, może jeszcze zebrać dalsze opinie i z uwagą te kwestie rozstrzygnąć.</u>
          <u xml:id="u-208.6" who="#JanuszWojciechowski">Problem jest bardzo poważny, bo konstytucyjny zakaz ekstradycji własnych obywateli jest jedną z fundamentalnych gwarancji wręcz suwerenności państwa. Sądzenie, niewydawanie innym własnych obywateli jest jednym z podstawowych atrybutów suwerenności i do tego przepisu trzeba podchodzić z niezwykłym respektem.</u>
          <u xml:id="u-208.7" who="#JanuszWojciechowski">Trochę się obawiam interpretacji dość, powiedziałbym, zręcznej, ale... Myślę, że nie uchybię pamięci człowieka godnego szacunku, pana profesora Falandysza, który oprócz swoich wielu zasług w działalności naukowej i publicystycznej, generalnie prawniczej, został zapamiętany również jako osoba związana z pojęciem falandyzacji prawa, w którym to pojęciu jest pewne uznanie dla zręczności interpretacyjnej, ale też pewna obawa, że interpretacje mogą pójść za daleko i mogą... Jeżeli się dopuści zbyt daleko idącą może nie tyle dowolność, ile zręczność interpretacyjną, to może to być niebezpieczne dla systemu prawa i dla szacunku wobec prawa, a więc gdzieś tu ocieramy się o te granice. Nie odrzucam tego, bo wiem, że są opinie, które ten stan akceptują, i wiem, że trzeba się będzie temu bardzo dokładnie przyjrzeć, ale właśnie z tą świadomością, że dotykamy bardzo ważnej materii, dotykamy podstawowego atrybutu suwerenności państwowej, i w kontekście naszej obecności w Unii Europejskiej trzeba uwzględnić wszystkie aspekty tego przepisu i jego konsekwencji. Z drugiej strony jest oczywiście wartość, którą jest skuteczne ściganie przestępstw, również tych na szkodę Unii Europejskiej. Przestępczości dokonuje się ponad granicami państw, wiec to skuteczne ściganie jest dużą wartością, ale ona nie może być realizowana kosztem zasad konstytucyjnych.</u>
          <u xml:id="u-208.8" who="#JanuszWojciechowski">Wysoka Izbo! Reasumując, Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego opowiada się za przekazaniem tego projektu do komisji i za dalszą nad nim pracą, ze szczególnie wnikliwym przyjrzeniem się kwestii europejskiego nakazu aresztowania, co również z tej trybuny już nie tylko jako przedstawiciel klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego, ale też jako przewodniczący Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach deklaruję. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-208.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu marszałkowi.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Wandę Łyżwińską w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#WandaŁyżwińska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny, ustawy Kodeks postępowania karnego oraz ustawy Kodeks wykroczeń wraz z projektem podstawowego aktu wykonawczego. Celem tego projektu jest dostosowanie ustawodawstwa do prawa Unii Europejskiej. Zasadna jest zmiana w art. 112 Kodeksu karnego, polegająca na dodaniu pkt. 5, przyjmująca w ramach dostosowania obronę naszych interesów finansowych. Wzrost przestępstw finansowych wymaga określenia odpowiedzialności. Wprowadzenie zasady terytorialności w odniesieniu do wyłudzeń, gdy łącznikiem przestępstwa z terytorium jest uzyskanie korzyści, jest słuszne. Słuszne wydają się też zmiany do art. 115 § 14 i art. 130 § 3 Kodeksu karnego, które wynikają ze zmiany znaczenia dokumentów i mogą mieć różny charakter z uwagi na możliwość użycia technik niekonwencjonalnych. W momencie uchwalania Kodeksu karnego komputer był najnowocześniejszym urządzeniem dającym możliwość zapisywania i przenoszenia danych. Postęp techniczny wykazuje, że dokument można zapisać za pomocą różnych technologii przy zastosowaniu coraz to nowocześniejszych technik. Dlatego zmiana sformułowań ma nadążać za szybko zachodzącymi zmianami w zakresie możliwości tworzenia dowodu. Tak więc musi ulec zmianie definicja dokumentu. Zmiany art. 268 Kodeksu karnego i kolejne wynikają z konieczności dostosowania przepisów kodeksu do konwencji o cyberprzestępczości, co wiąże się z zachodzącym postępem w zakresie nośników informacji. Rozszerzenia te jako zasadne powinny być wprowadzone bez poprawek i bardzo szybko.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#WandaŁyżwińska">Wprowadzenie też dodatkowych przedmiotów ochrony w postaci subwencji czy podobnego świadczenia pieniężnego na określony cel gospodarczy wiąże się z dopłatami i subwencjami, stosowanymi przez kraje Wspólnoty. Z uwagi na to, iż zakłada się w Polsce stosowanie dopłat, to rozszerzenie wydaje się również niezbędne po to, by nie zachodziła konieczność interpretacji stosowania prawa, prowadząca do różnego jego stosowania.</u>
          <u xml:id="u-210.2" who="#WandaŁyżwińska">Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej zdecydowanie stoi na stanowisku, że wprowadzone zmiany do Kodeksu postępowania karnego poprzez dodanie rozdziałów 65a i 65b regulujących nową instytucję europejskiego nakazu aresztowania naruszają obowiązujące przepisy konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-210.3" who="#WandaŁyżwińska">Europejski nakaz aresztowania to forma ekstradycji wymagająca zmian w konstytucji. Czy nie należałoby wcześniej zgłosić wniosku do Rady Unii o przedłużenie okresu dostosowawczego przynajmniej o 4 lata, z uwagi na konieczność dostosowania przepisów konstytucji, czyli prawa wewnętrznego kraju kandydującego?</u>
          <u xml:id="u-210.4" who="#WandaŁyżwińska">Dlaczego na 4 lata? Dlatego, że zmiana konstytucji nie jest zmianą zwykłej ustawy i z każdą zmianą należy szczegółowo się zapoznać, dopracować ją, aby mieć jasność co do każdego artykułu, każdego zapisu. Dopóki mamy suwerenność krajów unijnych i kandydujących, zawsze będzie istniała forma ekstradycji.</u>
          <u xml:id="u-210.5" who="#WandaŁyżwińska">Europejski nakaz aresztowania obejmuje sprawy m.in. skarbowe, występki oraz przestępstwa objęte wyrokami powyżej 4 miesięcy. Europejski nakaz aresztowania, nieokreślony w konstytucji, oparty jest na zasadzie wzajemnego zaufania, dlatego też jest to inna instytucja prawna niż ekstradycja. Gdyby nie było zasady wzajemnego zaufania, to byłaby ekstradycja. A czy ekstradycja też nie ma podstaw opartych na zasadach wzajemnego zaufania?</u>
          <u xml:id="u-210.6" who="#WandaŁyżwińska">Europejski nakaz aresztowania zastępuje tradycyjną ekstradycję, która będzie nadal stosowana poza krajami Unii. Wprowadza się procedurę sądową w formie bezpośredniej współpracy wymiaru sprawiedliwości z powiadomieniem jedynie organów państwa. Brak tu naruszenia art. 9 konstytucji, gdyż wprowadzana konstrukcja prawna jest wynikiem zawarcia umowy międzynarodowej, a konstytucja w tym artykule wymaga poszanowania prawa międzynarodowego, dlatego niezgodność z konstytucją w tym przypadku nie występuje.</u>
          <u xml:id="u-210.7" who="#WandaŁyżwińska">Nie można wprowadzić nawet słusznych i uzasadnionych rozwiązań, o ile są one sprzeczne z treścią obowiązującej konstytucji. Wszelkie definiowanie i interpretacje sprzeczności zawartych w konstytucji w związku z wprowadzeniem nowej formy ekstradycji, która nią jednak nie jest, może doprowadzić do zmiany przepisów Kodeksu postępowania karnego bez stosownej zmiany Konstytucji RP.</u>
          <u xml:id="u-210.8" who="#WandaŁyżwińska">Klub Parlamentarny Samoobrona RP wnosi o przedstawienie stanowiska konstytucjonalistów w sprawie interpretacji konstytucji w zakresie ekstradycji oraz europejskiego nakazu aresztowania i prosi o skierowanie projektu ustawy do dalszych prac w komisji. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Janusza Dobrosza występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#JanuszDobrosz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Omawiamy w tej Izbie sprawy o różnym ciężarze gatunkowym: bardzo ważne, istotne, mniej wpływające na życie państwa i narodu. Dziś przychodzi nam omawiać znienacka, w trybie pilnym, projekt ustawy z zmianie ustawy Kodeks karny, ustawy Kodeks postępowania karnego oraz ustawy Kodeks wykroczeń, a przecież materia, którą ten projekt obejmuje, jest skomplikowana, a w niektórych obszarach bardzo kontrowersyjna czy wręcz przełomowa i precedensowa.</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#JanuszDobrosz">Klub Parlamentarny Ligi Polskich Rodzin jest bardzo zaskoczony tym właśnie trybem i sposobem, w jaki rząd forsuje w tempie ekspresowym powyższe rozwiązania i nowelizację. Wytłumaczenie tego postępowania jest dla nas dość czytelne, aczkolwiek zdumiewające. Państwa członkowskie Unii Europejskiej - ostatecznie jeszcze w niej nie jesteśmy - ustaliły, że do 31 grudnia zobowiązują się do wprowadzenia instytucji europejskiego nakazu aresztowania. Wysoka Izbo, mówiąc żartobliwie, rząd funduje nam przed świętami Bożego Narodzenia nie bieg po zdrowie, ale raczej bieg do europejskiego aresztu.</u>
          <u xml:id="u-212.2" who="#JanuszDobrosz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mimo iż na zapoznanie się z projektem ustawy rząd nie dał posłom, mówiąc delikatnie, zbyt wiele czasu, wnikliwie analizowaliśmy zapisy i dostrzegamy rozwiązania słuszne i godne uwagi, a nawet i pochwały. Są one przede wszystkim postrzegane z punktu widzenia wprowadzenia w Polsce rozwiązań, które stwarzają szanse przeciwdziałania patologiom, które się niestety coraz częściej pojawiają i mają coraz szerszy zakres, a są to praktyki haniebne - mówimy tu o pornografii, zwłaszcza z udziałem nieletnich. Dziś cywilizacja obrazkowa, nazywana czasem cywilizacją śmierci, nieodpowiedzialności i dominacji seksu nad prawdziwymi wartościami człowieka, musi znaleźć jakąś tamę. Rozwijająca się cywilizacja informatyczna obok bardzo dobrych i nowoczesnych rzeczy, które niesie, pozwala jednak na tego rodzaju różne działania i trzeba tu stworzyć tamę. Dlatego przepisy, które wprowadzają te sankcje i pozwalają skutecznie działać, jeśli chodzi o nowe przestępstwa, zasługują na pełne poparcie. Chyba kolega poseł z PiS miał sporo racji, mówiąc, że one nie budzą wątpliwości. Gdyby przepisy te traktować rozdzielnie, to nie byłoby w Wysokiej Izbie żadnych wątpliwości i można byłoby tę ustawę uchwalić nawet w takim trybie, co do tego bowiem to chyba na tej sali wątpliwości nie ma.</u>
          <u xml:id="u-212.3" who="#JanuszDobrosz">Także wszystkie kwestie, które dotyczą przepisów z obszaru walki z nowymi przestępstwami, tzw. komputerowymi, wymagają głębszej analizy, chodzi o skutki, jakie mogą przynieść nawet wbrew dobrym intencjom. Zwróćmy uwagę np. na to, co się wiąże z przepisem 218 Kodeksu postępowania karnego, a dotyczy billingów. Jeżeli na wniosek prokuratora czy sądu można sprawdzić wszystkie billingi i pocztę elektroniczną, to troszeczkę zaczyna mi się to kojarzyć z orwellowskim sposobem widzenia świata, z tym, co Orwell napisał w „Roku 1984” - chodzi o tytuł, bo w 1984 r. nie mógł oczywiście tego napisać, bo już nie żył - z tym, jak widział świat, w jakim kierunku będzie on zmierzał. Trzeba się nad tym zastanowić, czy to nie może być również w pewnych obszarach instrument inwigilacji, kiedy pewne służby nie pozostają w pełni pod kontrolą naszego państwa. Podobnie to wygląda, jeśli chodzi o kwestie nawet tego przepisu szczegółowego, który mówi o zajęciu narzędzia przestępstwa, w tym przypadku komputera i nie tylko, kiedy ono nie jest własnością tego, kto... Jest to może i skuteczniejszy instrument walki z taką przestępczością, ale też - jak to się mówi - diabeł tkwi w szczegółach.</u>
          <u xml:id="u-212.4" who="#JanuszDobrosz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Największe kontrowersje i zupełne niezrozumienie w naszym środowisku budzą z zasadniczych względów te przepisy, które dotyczą wprowadzenia nowej instytucji europejskiego nakazu aresztowania. Ci, którzy opowiadają się za pełną suwerennością naszego państwa i za pełną ochroną jego obywateli przez własne polskie państwo, z taką interpretacją i z taką instytucją zgodzić się nie mogą. My uważamy, iż przyjęcie takiego sposobu myślenia, że będzie to instytucja wzajemnego zaufania, w świetle tego, jak wygląda dziś sytuacja procesowa, jak wygląda dziś sytuacja naszych obywateli, którzy - mówiąc delikatnie - nie zawsze godnie są traktowani przez wymiar sprawiedliwości niemiecki, francuski, austriacki czy Wielkiej Brytanii... To powinno dać nam jednak jakiś asumpt do przemyślenia, że takich rozwiązań na zasadzie dobrej wiary przyjmować nie można. Ciekaw jestem, co by też polscy obywatele sądzili, gdyby właśnie w ten sposób, na podstawie europejskiego nakazu aresztowania nagle sami znaleźli się w określonej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-212.5" who="#JanuszDobrosz">Zupełnie odrębny temat to jest kwestia traktowania przez rząd konstytucji. Powiem wprost, matactwa i krętactwa prawników, którzy w zależności od tego, czego oczekuje zleceniodawca, tak czy inaczej interpretują przepisy, które są dość wyraźne, muszą budzić grozę. Art. 55 konstytucji jest kategoryczny. Nawet w uzasadnieniu też jest to wyraźnie napisane i nie da się tego tak elastycznie wyinterpretować, że ów europejski nakaz aresztowania - bo taka jest interpretacja - to nie jest to samo, co ekstradycja. Na litość boską, mówiąc żartobliwie, jeżeli nazywamy człowieka o czarnym kolorze skóry murzynem, a kto inny nazwie go Afroamerykaninem, to to nie jest to samo? No nie? No nie. Dodatkowo instytucja europejskiego aresztowania była przecież szyta pod garnitur konstytucji europejskiej, gdyby tak na to spojrzeć, która - Bogu dzięki - nie została jeszcze w Brukseli zadekretowana, więc tutaj też są następne wątpliwości. Dziwi też pewna gorliwość. Skoro Austria, która jest członkiem Unii Europejskiej, wniosła pewne zastrzeżenia do ustaleń międzynarodowych, na podstawie których zmieniamy z kolei nasze wewnętrzne przepisy, to nie wiem, czy nie należało podjąć takiego samego kroku. Przecież Austriacy jakimiś przesłankami się kierowali, a my, jeśli chodzi o te wszystkie kwestie, jesteśmy daleko dalej w lesie niż oni w swoich pięknych Alpach.</u>
          <u xml:id="u-212.6" who="#JanuszDobrosz">Biorąc to wszystko pod uwagę Klub Parlamentarny Ligi Polskich Rodzin zgłasza wniosek, podobnie jak Prawo i Sprawiedliwość, o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu, z tym zastrzeżeniem, że nam jest przykro, że to zostało połączone. Bo jeszcze raz powtarzam: te przepisy, które są dobrze kodyfikacyjnie ułożone i dają jakąś szansę na walkę z pornografią, zwłaszcza w obszarze pornografii dziecięcej, niestety mogą przepaść w ferworze zasadniczego naszego zastrzeżenia dotyczącego konstytucji, dotyczącego instytucji europejskiego aresztowania, że tak się wyrażę. Ale też mówimy wyraźnie: Jeżeli mimo to w tym kształcie ustawa zostanie przez Wysoką Izbę uchwalona, to będziemy zgłaszali wniosek do Trybunału Konstytucyjnego o stwierdzenie niezgodności tejże ustawy z naszą polską konstytucją. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Krystynę Grabicką występującą w imieniu Ruchu Katolicko-Narodowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#KrystynaGrabicka">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#KrystynaGrabicka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu koła Ruchu Katolicko-Narodowego przedstawiam stanowisko do projektu ustawy Kodeks karny, ustawy Kodeks postępowania karnego oraz ustawy Kodeks wykroczeń. Przedłożony projekt zmian jest spowodowany implementacją prawa Unii Europejskiej do prawa polskiego. Nie budzą w zasadzie naszych zastrzeżeń zmiany w Kodeksie karnym, które w znacznej mierze poprawiają prawo karne. Wprowadzając nową definicję dokumentu, doprecyzowują ją. Na skutek rozwoju informatyki, penalizując szpiegostwo komputerowe, projekt inaczej formułuje stronę techniczną przekazu, podobnie jest w przypadku przestępstw komputerowych w art. 165 § 1 oraz w art. 268 § 2, art. 269 i art. 287. W zmianie 5. do art. 200 Kodeksu karnego projektodawca zmienia przepis w ten sposób, że dodaje zapis, iż czynem karalnym niezależnie od tego, czyja to inicjatywa, są stosunki seksualne z osobami poniżej 15 roku życia. Szkoda tylko, że przy tej okazji obniżono karę za utrwalanie treści pornograficznych z udziałem małoletnich poniżej 15 roku życia. Projekt rozszerza zakres karalności rozpowszechniania treści pornograficznych w sposób niezabezpieczony, umożliwiający małoletniemu zapoznanie się z nim. Rozszerzono też zakres penalizacji na działania podejmowane w celu rozpowszechniania treści pornograficznych z udziałem małoletnich. Projekt rozszerza też zakres ustawowych znamion przestępstwa oszustwa kapitałowego o formy wyłudzenia dotyczące Wspólnot, na przykład o dotacje i subwencje.</u>
          <u xml:id="u-214.2" who="#KrystynaGrabicka">W związku z rozwojem informatyki proponuje się zmiany kilku przepisów w Kodeksie postępowania karnego. Są to przepisy art. 143 § 1 pkt 6, art. 218 i art. 236a K.p.k.</u>
          <u xml:id="u-214.3" who="#KrystynaGrabicka">Najbardziej kontrowersyjną zmianą do przepisów Kodeksu postępowania karnego jest zmiana polegająca na wprowadzeniu europejskiego nakazu aresztowania. Nakaz ten ma stworzyć uproszczony system przekazywania osób podejrzanych lub oskarżonych w celu prowadzenia śledztwa lub osądzenia, który ma zastąpić obowiązujące procedury ekstradycyjne. Zwolennicy tego nakazu twierdzą, że korzyści z tej instytucji będą duże, gdyż projekt zawiera znaczne uproszczenie procedury oraz trybu występowania do państwa-członka Unii o przekazanie osób ściganych. Upoważnia to właściwy sąd okręgowy do przekazania bezpośrednio organom sprawiedliwości działającym w miejscu pobytu podejrzanego w dowolnym kraju Unii nakazu aresztu z pominięciem organów dotychczas w tym uczestniczących, takich jak: minister sprawiedliwości, minister spraw zagranicznych, służby konsularne oraz organów policyjnych i sądowych tych państw. Każdy taki wniosek będzie przez sąd rozpoznawany indywidualnie z uwzględnieniem całokształtu okoliczności sprawy i przepisów prawa. I wszystko byłoby może dobrze, gdyby nie art. 55 konstytucji, z którym, naszym zdaniem, konstrukcja europejskiego nakazu aresztowania jest sprzeczna, a konstytucję trzeba przecież szanować i nie wolno jej łamać, choćby nawet była to konstytucja uchwalona przez SLD. Konstytucja używa sformułowania „ekstradycja”, nie definiując go, ale wynika z niej, że jest ona zakazana. Europejski nakaz aresztowania to jednakże nic innego, niż inna nazwa ekstradycji, a konstytucja nie zezwala na wydanie obywatela polskiego wymiarowi sprawiedliwości innego państwa. Wprowadzenie zatem proponowanych przepisów wymaga zmiany ustawy zasadniczej. Posługiwanie się metodą: cel uświęca środki, nie jest dobrym sposobem. Jest nam wiadomo, że zarówno Rada Legislacyjna przy prezesie Rady Ministrów, jak i Instytut Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk mają inny pogląd na ten problem. Kiedyś taki pogląd nazywano falandyzacją prawa.</u>
          <u xml:id="u-214.4" who="#KrystynaGrabicka">Tak więc, mając na uwadze poszanowanie prawa i przestrzeganie zapisów konstytucji, Ruch Katolicko-Narodowy jest zmuszony złożyć wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu. Nie da się także przejść obojętnie wobec nowej sytuacji politycznej, jaka powstała po fiasku szczytu Unii Europejskiej w Brukseli i po zakwestionowaniu przez państwa „piętnastki” zapisów Traktatu akcesyjnego. Sytuacja, jaka powstała po załamaniu się rozmów w Brukseli, odsuwa w bliżej nieokreśloną przyszłość ustanowienie nadrzędności konstytucji Unii Europejskiej nad prawem krajowym, stąd też nasz wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu jest uzasadniony. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-214.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana ministra Marka Sadowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#MarekSadowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałem przede wszystkim bardzo serdecznie podziękować za pełną refleksji, poważną debatę nad przedłożonym projektem. Debatę, która w zasadzie nie była debatą emocjonalną, mimo że niektóre wypowiedzi dyktowane są pewnymi emocjami, emocjami jednakże o najwyższej randze, emocjami związanymi z troską o przestrzeganie porządku konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#MarekSadowski">Chciałbym zacząć od udzielenia pewnych informacji, o które apelował pan poseł Grabarczyk, i to byłoby może też przydatne. Zatem, jeśli pan marszałek pozwoli, to w wypadku członków „piętnastki” europejski nakaz aresztowania w poszczególnych państwach jest na następujących etapach: w Grecji parlament w styczniu będzie głosował ustawę wprowadzającą ten nakaz, Dania przyjęła go w lipcu br., Hiszpania w marcu br., Belgia - oczekiwane jest głosowanie w grudniu, nie mam dokładnej daty, więc być może, że jest po głosowaniu, Szwecja - tak samo w grudniu miała być głosowana ustawa, Francja - Izba Reprezentantów przyjęła 26 listopada ustawę, a głosowanie w Senacie ma nastąpić w grudniu, w Portugalii jest już przyjęta odpowiednia ustawa, w Niemczech prawdopodobnie do końca roku nie będzie uchwalona, ale znajduje się w parlamencie, w Finlandii projekt zostanie skierowany do parlamentu i prawdopodobnie będzie przyjmowany w przyszłym roku, Wielka Brytania już przyjęła w trybie ustawodawczym europejski nakaz, Luksemburg - I kwartał przyszłego roku głosowania w parlamencie. W Holandii głosowanie miało się odbyć na przełomie listopada i grudnia, nie mam szczegółowej informacji, czy się odbyło. Irlandia - jeszcze przed świętami Bożego Narodzenia ma być głosowanie parlamentarne. Włochy - w komisjach parlamentarnych spodziewane rozpatrzenie przez Sejm, przez parlament włoski w I półroczu przyszłego roku. Jeśli chodzi zaś o państwa, które w ogóle nie mogły inaczej się zachować wobec decyzji ramowej, czyli kandydatów, którzy razem z Polską mają przystąpić do Unii, chciałbym wyjaśnić tutaj wobec pewnych zarzutów, że można było iść drogą Austrii i domagać się okresu przejściowego, co najmniej czteroletniego.</u>
          <u xml:id="u-216.2" who="#MarekSadowski">Otóż jest zdecydowana różnica między członkiem Unii Europejskiej, który w ramach wprowadzanej w Unii regulacji ma takie prawo uzyskania okresu przejściowego ze względu na szczególną sytuację prawną w tym państwie. I nie jest to sprawa konstytucyjnego zakazu ekstradycji, tylko sprawa szczególnej ustawy, która reguluje w Austrii wszystkie przypadki przekazywania osób w ramach współpracy międzynarodowej. Jest to ustawa o charakterze zbliżonym do konstytucyjnej. Tryb zmiany tej ustawy wymagał okresu przejściowego, a nie kontrowersje o charakterze konstytucyjnym z tego powodu, że w Austrii obowiązywałby zakaz ekstradycyjny. Także sytuacja co do stanu implementacji decyzji ramowej w państwach Unii, jeśli chodzi o państwa kandydujące, jest w różnym stopniu zaawansowania, np. Słowacja przewiduje głosowanie w grudniu, Malta w ogóle w innym trybie rzecz wprowadza, poprzez ustawę, która upoważnia rząd do przyjęcia rozporządzenia w sprawie europejskiego nakazu. Węgry zamierzają wdrożyć do akcesji i pracują w parlamencie nad tym projektem, Litwa podobnie, Łotwa w nowym Kodeksie postępowania karnego obejmuje europejski nakaz aresztowania, jest on w drugim czytaniu w Sejmie. Także można w ten sposób spuentować, że jest to stan głębokiego zaawansowania prac nad implementacją europejskiego nakazu.</u>
          <u xml:id="u-216.3" who="#MarekSadowski">Dlaczego Polska nie mogła uzyskać żadnego okresu przejściowego w tej sprawie? Przede wszystkim właśnie dlatego, że, jak powiedziałem, Polska kandydowała i kandyduje do Unii, a europejski nakaz aresztowania w obszarze III filaru jest traktowany jako fundament współpracy państw europejskich, zatem państw, które przychodzą do Unii Europejskiej. Od tych państw oczekuje się z całą pewnością takiej sytuacji, w której będzie ona gotowa do wykonywania i stosowania europejskiego nakazu aresztowania i po prostu nie ma tej możliwości negocjowania jakiegoś terminu.</u>
          <u xml:id="u-216.4" who="#MarekSadowski">Pan poseł Szarama przedstawił w swoim wystąpieniu szereg argumentów, które wydawało mi się prowadzą do przyjęcia konkluzji, że klub Prawa i Sprawiedliwości popiera ten projekt. Jednakże dopiero w końcu swego wystąpienia zbił własne argumenty, które potwierdzały, że europejski nakaz aresztowania to nie jest ta sama instytucja co ekstradycja w rozumieniu tradycyjnym, historycznym, ukształtowanym przez wiele lat, ale przecież podlegającym dynamicznym zmianom. Takich pojęć, jak ekstradycja nie można traktować statycznie, niezmiennie, powiedzmy, od wieku XVII czy XVIII. Już na przestrzeni XX wieku poglądy na ekstradycję ulegały zmianie, a co dopiero mówić o szybkości zmian, jakie w tej chwili następują. Usłyszałem także z usta przedstawiciela Prawa i Sprawiedliwości, że mamy tutaj do czynienia z pewną socjotechniką, że połączenie słusznych i wątpliwych rozwiązań w jednym projekcie ustawy jest pewną socjotechniką, która ma zachęcić do pracy nad ustawą, nie zaś nad jej odrzuceniem. Nie powstrzymało to jednak przedstawiciela Prawa i Sprawiedliwości przed złożeniem takiego wniosku. Nie jest to żadna socjotechnika ani podstęp, po prostu przyszedł etap, na którym trzeba przeprowadzić ostatnie porządki w systemie polskiego prawa karnego po to, żeby w pełni zaimplementować prawo europejskie, dostosować się do wymogów konwencji. Nie jest to zresztą ostatnia nowela. Muszę zmartwić pana marszałka Wojciechowskiego, jest szykowana jeszcze jedna nowela, która dotyczy całkiem nowego instrumentu, a więc te instrumenty się zmieniają i trzeba się liczyć z tym, że i w przyszłości Polska, jeśli stanie się członkiem Unii, a wyrażam głębokie przekonanie, że nic się już nie zmieni w tej sprawie, będzie często zmieniała różne segmenty swojego prawa, albowiem ujednolicanie, harmonizacja prawa europejskiego postępuje w wielu dziedzinach, takich jak prawo cywilne, a więc będziemy musieli, niestety, mówię to z pewną troską, wielokrotnie pracować nad zmianami wielu aktów.</u>
          <u xml:id="u-216.5" who="#MarekSadowski">Pan poseł Szarama zarzucił, że rząd zaskoczył Sejm tym projektem. Otóż to zaskoczenie nie jest chyba wielkie, skoro 19 września tego roku projekt został skierowany do parlamentu. Ba, mało, wokół tego projektu toczy się znana i dość popularna, myślę, także w odbiorze posłów Prawa i Sprawiedliwości, gdzie zasiadają wybitni prawnicy, dyskusja uczonych, dyskusja konstytucjonalistów, dyskusja na łamach prasy, że wspomnę tylko „Rzeczpospolitą”. Niedawno, bo dwa dni temu, odbyła się sesja naukowa, o której tutaj wspominano, w „Państwie i Prawie”, na którą zostali zaproszeni posłowie właściwie wszystkich ugrupowań parlamentarnych. Niestety, z przykrością stwierdzam, że był tylko jeden parlamentarzysta, pewnie praca nie pozwoliła innym. Mogli oni posłuchać argumentów z różnych szuflad i z różnego poziomu niefalandyzacji prawa - z całym szacunkiem dla prof. Falandysza - głębokiej, dynamicznej analizy przepisów konstytucyjnych, ich znaczenia, walorów i wartości.</u>
          <u xml:id="u-216.6" who="#MarekSadowski">Zostały podniesione szczegółowe uwagi, na przykład pan poseł Grabarczyk zwraca uwagę, że można było te kwestie uregulować w szerszej nowelizacji; właśnie nie można było. Termin przyjęcia decyzji ramowej spowodował, że prezydencki projekt z 2001 r., z końca 2001 r., oczywiście nie mógł ujmować jeszcze tego nakazu. Tak więc rząd i tak był zobowiązany do przedstawienia własnego projektu, który w jakiś sposób spotyka się z nowelizacjami prezydenckimi, z nowelizacjami obywatelskimi znajdującymi się w parlamencie.</u>
          <u xml:id="u-216.7" who="#MarekSadowski">Teraz gdy chodzi o art. 200, to w obecnie obowiązującym art. 200 pomieszano materie, albowiem w jednym przepisie, w jednym artykule, spenalizowano obcowanie płciowe z nieletnim i czynności seksualne, a w drugim paragrafie tego artykułu uregulowano zagadnienia pornografii, która jest generalnie uregulowana w art. 202. To nie jest usunięcie penalizacji z art. 200 kwestii pornografii, tylko przesunięcie do art. 202. Inną rzeczą jest, czy należało zachować zagrożenie ramy odpowiedzialności, ramy zagrożenia karnego. Otóż prawdopodobnie umieszczenie przepisów dotyczących pornografii dziecięcej przy art. 200 spowodowało takie samo zagrożenie czy zbliżone zagrożenie karne, mimo że waga obu przestępstw, jednakowo budzących sprzeciw, jest jednak inna: dotyczy czegoś aksjologicznie zbliżonego, ale w skutkach innego.</u>
          <u xml:id="u-216.8" who="#MarekSadowski">Chciałbym również przy okazji potwierdzić obawy pana marszałka Wojciechowskiego, że obecne brzmienie art. 200 § 1 prowadzi do takiej wykładni, czyli jest poddane takiej wykładni, która powoduje, że część sprawców czynu, którzy mieli być karani na bazie tego artykułu, jednak unika, może uniknąć odpowiedzialności, bo nie można inaczej wykładać tego artykułu, i ta zmiana wydaje się być konieczna. Złagodzenie odpowiedzialności karnej producenta pornografii z udziałem dzieci, przy jednoczesnym utrzymaniu takiego samego zagrożenia za obcowanie płciowe i inne czyny seksualne wobec nieletnich, z reguły będzie powodowało, że ten, kto tworzy obraz pornograficzny z wykorzystaniem dzieci rzeczywistych, a nie jakichś wyimaginowanych, wirtualnych postaci, będzie raczej podlegał odpowiedzialności z art. 200, jako sprawca bądź sprawca kierowniczy albo też jako pomocnik lub podżegacz, jeśli jego udział będzie w takich granicach, będzie na tym polegał.</u>
          <u xml:id="u-216.9" who="#MarekSadowski">To właściwie wszystkie szczegółowe problemy, którymi się zająłem. Zgodnie z obowiązkiem, jaki wobec Wysokiej Izby na mnie spoczywa, jeszcze raz dziękuję za dyskusję pełną troski. Mam nadzieję, że wniosek o odrzucenie projektu w pierwszym czytaniu nie zostanie przyjęty, a praca nad tą nowelą przyniesie pożytek i Polska będzie mogła wzbogacić swoje prawo karne materialne i formalne o niezbędne instrumenty. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-216.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#TomaszNałęcz">Bardzo dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#TomaszNałęcz">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-217.2" who="#TomaszNałęcz">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-217.3" who="#TomaszNałęcz">Do głosowania nad tym wnioskiem przystąpimy w czwartkowym bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-217.4" who="#TomaszNałęcz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 6. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży o rządowym projekcie ustawy o systemie informacji oświatowej (druki nr 1708 i 2270)</u>
          <u xml:id="u-217.5" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Kazimierza Marcinkiewicza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#KazimierzMarcinkiewicz">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży mam honor przedstawić sprawozdanie z prac nad rządowym projektem ustawy o systemie informacji oświatowej, ustawy bardzo interesującej i potrzebnej.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#KazimierzMarcinkiewicz">Na wstępie bardzo drobna uwaga, niemniej jednak, zwłaszcza gdy mówimy o oświacie, bardzo ważna. Otóż do sprawozdania wkradł się błąd, byk ortograficzny: wyraz „młodzież” został zapisany przez „rz”, co jest oczywiście niedopuszczalne. Na szczęście także Biuro Legislacyjne zauważyło ten błąd, który najprawdopodobniej jest czysto maszynowym błędem, niemniej jednak nie powinno do takich sytuacji dochodzić. Oczywiście wyrazu „młodzież” przez „rz” nie ma, jest „młodzież” przez „ż” i tak powinno dalej być w odniesieniu do art. 3 ust. 5.</u>
          <u xml:id="u-218.2" who="#KazimierzMarcinkiewicz">Wysoka Izbo! Jeśli chodzi o sam projekt, pracowaliśmy nad nim bardzo długo, kilka miesięcy, przy bardzo aktywnym udziale ministerstwa, zwłaszcza pani minister, oraz z udziałem ekspertów. Komisja wzięła pod uwagę większość uwag ekspertów i stąd projekt, który dziś mogę Wysokiej Izbie przedstawić. Ten projekt scala bardzo wiele informacji, które do tej pory są zbierane różnymi drogami, i przez Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu, i przez Ministerstwo Finansów, i przez GUS; zbierane po to, by móc prowadzić politykę edukacyjną. Dotychczasowy system jest niesprawny, nieefektywny, stąd pomysł tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-218.3" who="#KazimierzMarcinkiewicz">Zastanawialiśmy się, czy nie warto rozszerzyć tego projektu jeszcze o dodatkowe informacje dotyczące finansowania szkół, ale po uzyskaniu z Ministerstwa Finansów informacji, że ministerstwo to prowadzi prace nad swoim projektem, w którym będzie zbierało na bieżąco informacje dotyczące wydatkowania środków finansowych, uznaliśmy, że nie ma powodu dublować informacji w tych różnych kierunkach.</u>
          <u xml:id="u-218.4" who="#KazimierzMarcinkiewicz">Art. 1 określa samą zasadę tej ustawy, art. 2 jest słowniczkiem, w art. 3 mówimy o tym, co obejmuje system informacji oświatowej, a jest to po pierwsze, szkoła i placówka, po drugie, uczniowie, słuchacze, wychowankowie i absolwenci, po trzecie, nauczyciele, wychowawcy i inni pracownicy i po czwarte, spełnianie obowiązku nauki. W tym artykule opisujemy wszystkie elementy, które warto wziąć pod uwagę, jeśli chodzi o te cztery wymienione segmenty spraw. Myślę, że trzeba tu zaznaczyć, że dane dotyczące bezpośrednio imienia, nazwiska i numeru PESEL zgodnie z ustawą o ochronie danych osobowych są chronione w tej regulacji i nie ma żadnych podstaw do obaw co do odpowiedniego zachowania tajemnicy służbowej w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-218.5" who="#KazimierzMarcinkiewicz">Jeśli chodzi o art. 3, warto może wspomnieć, że został nałożony obowiązek przekazywania danych także na szkoły inne niż publiczne, ale w dużo mniejszym zakresie. Myślę, że jako sprawozdawca powinienem powiedzieć, iż część środowisk związanych z oświatą niepubliczną składa protesty przeciw tym rozwiązaniom, uznając, że są one zbyt daleko idące i zbierane informacje są zbyt szczegółowe. Chcę zwrócić uwagę na fakt, że po pierwsze, większość przekazywanych wiadomości dotyczących nauczycieli to tylko informacja uśredniona, a po drugie, wydaje się, iż placówka, która ma status szkoły publicznej i może wystawiać świadectwo państwowe, świadectwo w imieniu państwa, a jednocześnie otrzymuje w 100% dotację na ucznia, musi przekazywać pewne informacje, by państwo mogło prowadzić politykę edukacyjną na różnych szczeblach. Komisja dyskutowała na ten temat i uznała, że także informacje, które dotyczą wydatków majątkowych, uśrednionych wynagrodzeń czy wydatków na remonty oraz zobowiązań są niezbędne, bowiem dzieci, które uczą w tych szkołach, wypełniają obowiązek szkolny. Zatem przepływ informacji jest niezbędny.</u>
          <u xml:id="u-218.6" who="#KazimierzMarcinkiewicz">Art. 4 opisuje kolejne jednostki, od szkoły, poprzez komisje egzaminacyjne, gminy i inne jednostki samorządu terytorialnego, po właściwych ministrów; precyzuje się tutaj, które dane są zbierane przez poszczególne podmioty. Art. 5 stwierdza, iż wszystko to odbywa się w formie elektronicznej; w art. 6 jest opisany sposób przekazywania tych informacji poprzez poszczególne szczeble; w art. 7 są zawarte przepisy mówiące o sprawdzaniu kompletności i poprawności danych w odniesieniu do poszczególnych szczebli oraz co się dzieje, gdy te obowiązki nie są wykonywane. Art. 8 mówi o tym, w jakich terminach są zbierane poszczególne dane; w art. 9 opisujemy sytuację zespołu szkół i dane zbierane w takim przypadku. W art. 10 upoważniamy ministra do wydania rozporządzeń o szczegółowym zakresie danych, o zakresie danych identyfikujących różne podmioty, o terminach przekazywania tych danych oraz o wzorach wydruków różnych zestawień zbiorczych, pokazujemy też, co takie rozporządzenia powinny zawierać. W art. 11 mówimy o możliwości przetwarzania danych przez poszczególne podmioty, w art. 12 opisujemy sytuacje związane z zapewnieniem warunków organizacyjno-technicznych do wykonywania tych zadań. Jeśli chodzi o art. 13, to jest to zobowiązanie odpowiednich władz - wójta, burmistrza, prezydenta, starosty i marszałka - do wykonywania tychże zadań określonych w ustawie. Art. 14 krótko opisuje sytuacje, w których ktoś nie wypełniałby tych danych, a więc odpowiednie kary. I wreszcie art. 15 wskazuje vacatio legis, a mianowicie chcielibyśmy, by ta ustawa weszła w życie 1 stycznia 2005 r.</u>
          <u xml:id="u-218.7" who="#KazimierzMarcinkiewicz">Jeśli chodzi o pozostałe kwestie, może warto powiedzieć o tym, że długo trwał spór w odniesieniu do finansowej strony wprowadzenia tej ustawy. Trzeba przyznać, że ministerstwo wykonało pewną pracę, zleciliśmy także wykonanie ekspertyzy w tym zakresie. Środki finansowe na wdrożenie tejże ustawy na poziomie ministra edukacji narodowej i sportu są zagwarantowane. Ciągle natomiast toczy się rzeczywiście spór o to, co będą musiały wyłożyć na wdrożenie tej ustawy jednostki samorządów terytorialnych, i ten spór w gruncie rzeczy pozostał nierozstrzygnięty.</u>
          <u xml:id="u-218.8" who="#KazimierzMarcinkiewicz">Niemniej jednak ustawa ta porządkuje system zbierania informacji w oświacie, daje możliwość, podstawę do lepszego prowadzenia polityki edukacyjnej w oparciu o bardzo konkretne, szczegółowe dane zbierane systematycznie. Wydaje się, że jest bardzo dobrym instrumentem do tego, by taką politykę edukacyjną z jeszcze większą efektywnością wprowadzać w życie, i to nie od pierwszego roku, bo bardzo często ważniejsze jest zbieranie informacji o zmianach, jakie następują w poszczególnych latach, niż tylko zbieranie informacji punktowej z danego roku. Myślę, że to wszystko, co jest najistotniejsze w odniesieniu do tej krótkiej, ale niezmiernie ważnej ustawy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#TomaszNałęcz">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#TomaszNałęcz">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-219.2" who="#TomaszNałęcz">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-219.3" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Barbarę Hylę-Makowską występującą w imieniu Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#BarbaraHylaMakowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Mam zaszczyt przedstawić w imieniu klubu SLD stanowisko w sprawie sprawozdania Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży o rządowym projekcie ustawy o systemie informacji oświatowej, zawartego w druku nr 2270. Jest mi o tyle miło to sprawozdanie przedstawiać, że jest to ustawa bardzo ważna, a budząca mało kontrowersji w podkomisji, w której miałam zaszczyt pracować, jak również w komisji.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#BarbaraHylaMakowska">Zmiany wprowadzone w ostatnich latach w systemie oświaty zwiększają zapotrzebowanie na podobne zmiany w systemie badań statystycznych. Nowoczesne zarządzanie oświatą wymaga dokładnej orientacji w zakresie kosztów i efektywności działań na bazie rzetelnej i szybko pozyskiwanej informacji. Jest oczywiste, że zmiany legislacyjne zmierzające do unowocześnienia systemu oświaty powinny być oparte na rzetelnych wyliczeniach skutków finansowych, nie tylko bieżących, ale także perspektywicznych.</u>
          <u xml:id="u-220.2" who="#BarbaraHylaMakowska">Aktualnie prowadzonej statystyce oświatowej trudno sprostać tym wyzwaniom. W dziedzinie oświaty prowadzi się obecnie wiele badań cyklicznych, angażując wszystkie szkoły i placówki oświatowe. Badania te nie są jednak wzajemnie powiązane, co stwierdził sprawozdawca komisji. Osobno bada się nauczycieli, czym zajmuje się MENiS, osobno uczniów, szkoły i placówki oświatowe, czym najszerzej zajmuje się Główny Urząd Statystyczny. Są to sprawozdania serii S, EN, Z06 lub ewidencja kadry nauczycielskiej EWIKAN, prowadzona przez MENiS.</u>
          <u xml:id="u-220.3" who="#BarbaraHylaMakowska">Oprócz tego jednostki oświatowe składają inne ponadsektorowe sprawozdania, w tym finansowe RB-27, RB-28, RB-70 o zatrudnieniu i wynagradzaniu (Ministerstwo Finansów). Ogólnopolskie badania zatrudnienia, kwalifikacji, wynagrodzeń są niepowiązane ze sobą. Ostatnio powstał też odrębny system analizowania wyników nauczania przez okręgowe komisje egzaminacyjne, które tworzą podsystem badania szkół. Od czasu przejęcia szkół i placówek oświatowych przez jednostki samorządu terytorialnego rozwija się przecież niezależna sprawozdawczość samorządowa.</u>
          <u xml:id="u-220.4" who="#BarbaraHylaMakowska">Tak podzielony system informacji o oświacie ma wiele wad:</u>
          <u xml:id="u-220.5" who="#BarbaraHylaMakowska">- nie zapewnia porównywalności danych zbieranych w różnych badaniach, pomija w większości badań jednostki samorządu terytorialnego,</u>
          <u xml:id="u-220.6" who="#BarbaraHylaMakowska">- utrwala wady sprawozdawczości statystycznej,</u>
          <u xml:id="u-220.7" who="#BarbaraHylaMakowska">- nie rozdziela konsekwentnie zadań o charakterze statystycznym od zadań administracyjnych,</u>
          <u xml:id="u-220.8" who="#BarbaraHylaMakowska">- powtarza badania niektórych grup danych, zwłaszcza danych identyfikujących, co podnosi koszty powszechnych badań statystycznych,</u>
          <u xml:id="u-220.9" who="#BarbaraHylaMakowska">- nie zaspokaja też części potrzeb informacyjnych międzynarodowych baz danych z zakresu edukacji, m.in. tworzącej się bazy Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-220.10" who="#BarbaraHylaMakowska">Omawiany dziś system informacji oświatowej zastąpi docelowo podzielony system badań statystycznych oświaty. Zastąpi dane zbierane dotychczas za pomocą różnych sprawozdań, jak wcześniej wspomniałam, zintegruje badania na obszarze oświaty i wychowania dotyczące ok. 50 tys. szkół, placówek oświatowych, 7 mln uczniów i ok. 700 tys. nauczycieli i pozostałej kadry.</u>
          <u xml:id="u-220.11" who="#BarbaraHylaMakowska">Projekt ten nie zwiększa zakresu dotychczasowych badań. Natomiast porządkuje system, wprowadza możliwość korelowania uzyskanych danych, ułatwi zarządzanie oświatą na każdym szczeblu zarządzania od dyrektora placówki do ministra oraz nadzoru.</u>
          <u xml:id="u-220.12" who="#BarbaraHylaMakowska">System SIO zapewne ograniczy też koszty szeregu ogólnopolskich badań przez ich zintegrowanie i wyeliminowanie powtórzeń niektórych zakresów badań, zapewni jednolitość stosowanych pojęć w odniesieniu do różnych typów szkół i placówek oraz przygotuje system zbierania i opracowywania danych z zakresu oświaty do potrzeb związanych z akcesją do Unii Europejskiej i uczestnictwem w programie statystyki edukacyjnej OECD.</u>
          <u xml:id="u-220.13" who="#BarbaraHylaMakowska">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pani Minister! Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej w pełni popiera omawiany projekt, tym bardziej że ustawa wchodzi w życie, jak proponuje komisja, dopiero 1 stycznia 2005 r., a więc będzie czas na spokojne jej wdrożenie. Mój klub dziękuje pani minister Kuzińskiej i jej zespołowi za merytoryczną i spokojną współpracę z komisją w tak ważnej ustawie.</u>
          <u xml:id="u-220.14" who="#BarbaraHylaMakowska">Zgłaszam w imieniu mojego klubu dwie małe poprawki. W art. 3 ust. 3 pkt 2 lit. k - tam jest wyszczególnienie - po wyrazach: „kartę rowerową lub motorowerową” proponuję również dopisać „prawo jazdy”, bo młodzież w szkołach średnich już takie prawa jazdy robi, a więc jeżeli robimy taki spis, to chodzi o to, żeby on był pełny.</u>
          <u xml:id="u-220.15" who="#BarbaraHylaMakowska">Druga poprawka dotyczy ust. 4 pkt 1 lit. e w tym samym artykule. Proponuję dotychczasowy zapis zastąpić wyrazami: „stan zaawansowania stażu na stopień awansu zawodowego i jego rodzaj”. Chodzi tu o to, w jakim momencie swojego stażu jest nauczyciel, żeby samorządy po prostu mogły spokojnie sobie planować finanse, tym bardziej że gdybyśmy odeszli od sesyjnego ustalania awansu zawodowego, to wtedy można te dane po prostu spokojnie wykorzystywać. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję za poprawki.</u>
          <u xml:id="u-221.2" who="#TomaszNałęcz">Wysoki Sejmie! Widząc tak znakomite grono posłów i chcących słuchać jak najdłużej, mylnie państwa poinformowałem, że oświadczenia klubowe są 10-minutowe. Moja pomyłka nie może zmienić woli Sejmu, oświadczenia są 5-minutowe i proszę o tym pamiętać.</u>
          <u xml:id="u-221.3" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Czerwińskiego występującego w imieniu Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#AndrzejCzerwiński">Szanowny Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Zaczynając omawiać projekt tej ustawy w imieniu Platformy Obywatelskiej, chciałbym się tak trochę rozglądnąć wokół tego, co w tej oświacie naszej jest aktualnie. Bo jeśli dochodzimy do wniosku, że jest potrzeba wprowadzenia ustawy, która uwzględnia i poprawia pewne propozycje zgłaszane zarówno przez szkoły, jak i organy zarządzające, to znaczy, że sytuacja za dobra nie jest, no bo ją trzeba poprawiać.</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#AndrzejCzerwiński">Gdy się pracuje w tej podkomisji i analizuje te propozycje, to trzeba jasno powiedzieć, że jest wiele biurokracji związanej z prowadzeniem szkół. Ta biurokracja jest wymuszana przez przeróżne organy. Dyrektorzy szkół, zatrudnione osoby często prześcigają się w wypełnianiu formularzy, z nadążaniem na czas ze sprawozdaniami, często ta przesyłana informacja nie jest wykorzystywana, nie służy dobremu zarządzaniu. Stąd sam pomysł dotyczący poprawy obiegu informacji jest pomysłem dobrym. I chciałbym wierzyć, iż jeśli chodzi o te zamierzenia, które mają do wykonania zarówno minister, jak i samorządy czy inne organizacje, które zajmują się edukacją, to dostaną dobre narzędzie i te cele, o których już tutaj trochę słyszeliśmy, zostaną osiągnięte. Jednak mam pewne wątpliwości. Wątpliwości te nasuwają się, gdy się czyta np. korespondencję pomiędzy różnymi podmiotami. Jeśli ta sprawozdawczość jest prowadzona, jeśli proponuje się zmianę na lepsze, zamienienie ręcznego pisania, wypełniania formularzy na sposób prowadzenia elektroniczny, nowoczesny, to w zamierzeniu jest również ograniczenie pracy innych podmiotów, które zajmują się edukacją. Mam tu na myśli GUS. I, z całym szacunkiem dla pani minister, moja niewiara bierze się stąd, iż nie wierzy w skuteczne wprowadzenie tego czy osiągnięcie pewnych efektów prezes Głównego Urzędu Statystycznego. W piśmie, które czytam, które przesłał do pana przewodniczącego Ryszarda Hayna, wyraźnie pisze, że co najmniej przez okres jednego roku dla potwierdzenia skuteczności nowej organizacji zbierania informacji statystycznych o edukacji wymagana jest analiza kosztów i usprawnień. Dopiero to pozwoli na ocenę możliwości korzystania przez statystykę publiczną z danych systemu informacji oświatowej, ocenę ich kompletności i jakości. Oznacza to, że dane o edukacji powinny być gromadzone dwutorowo w 2005 r., w pierwszym roku funkcjonowania systemu. Czyli biurokracja nie zostanie ograniczona, brakuje tu wyraźnie koordynacji pomiędzy osobami oczekującymi czy podmiotami informacji, a ten, kto często żyje z publicznego środka, nadal udowadnia, że i tak jest potrzebny.</u>
          <u xml:id="u-222.2" who="#AndrzejCzerwiński">Nasz klub poprze projekt tej ustawy. Projekt w zasadzie jest dobry, choć można by dyskutować o zakresie i szczegółowości zbieranych informacji. Te dane zawierają olbrzymią ilość informacji. Czy one są akurat potrzebne? Chcemy jednak wierzyć, że w roku 2004 również pan premier i panowie ministrowie skoordynują swoje przedsięwzięcia i że wprowadzenie systemu informacji oświatowej spowoduje obniżenie kosztów zbierania tych informacji.</u>
          <u xml:id="u-222.3" who="#AndrzejCzerwiński">Mam również pewne wątpliwości, którymi chcę się podzielić, dotyczące wyboru programu, sprzętu i przerzucenia odpowiedzialności za zakupy na samorządy. Samorządy będą musiały dostosować swój sprzęt i ludzi do wymogów programowych. Nie ulega wątpliwości - mam tu też stanowisko komisji samorządowej - że do tego będą potrzebne środki.</u>
          <u xml:id="u-222.4" who="#AndrzejCzerwiński">Chciałbym także zwrócić uwagę pani minister, iż mieliśmy przykłady złego wybierania oferentów, np. odnośnie do obsługi ZUS czy CEPiK. Chodzi o to, aby było to też ostrzeżeniem - żeby zlecenia, zgodnie z ustawą o zamówieniach publicznych, były otwarte i żeby nie powtórzyły się pewne poprzednie nieprawidłowości.</u>
          <u xml:id="u-222.5" who="#AndrzejCzerwiński">Chciałbym w imieniu klubu Platformy Obywatelskiej złożyć poprawkę, która w pewnym stopniu ograniczy zakres informacji zbieranych ze szkół niepublicznych. Bardzo dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-222.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi. Dziękuję za poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Marię Nowak występującą w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#MariaNowak">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoki Sejmie! Przypadł mi w udziale zaszczyt przedstawienia w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość oświadczenia w sprawie rządowego projektu ustawy o systemie informacji oświatowej.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#MariaNowak">XXI wiek jest wiekiem informatyzacji. Internet stał się narzędziem, które pomaga zdobywać informacje, uczyć się, prowadzić interesy. Ten, kto dziś nie potrafi skorzystać z tego jakże wydajnego narzędzia, skazuje się na cofanie. Dotyczy to tak poszczególnych jednostek, organizacji, jak i całych państw. Technologie informatyczne pozwalają na szybkie i wydajne zbieranie informacji, gromadzenie ich w bazach danych oraz na intensywną i sprawną obróbkę tych danych. Stwarza to wiele nowych możliwości, które pozwalają lepiej zarządzać bez względu na to, czy dotyczy to małej firmy, czy olbrzymiego zespołu organizacji. Z narzędzia tego może, ale przede wszystkim musi skorzystać polski system oświaty.</u>
          <u xml:id="u-224.2" who="#MariaNowak">Zarządzanie oświatą wymaga dobrego i szybkiego przepływu informacji, na podstawie których muszą być podejmowane decyzje dotyczące zarówno okresów krótkich, to znaczy jednego semestru czy roku, jak i całego cyklu kształcenia. Szkoła musi umieć szybko przekazać i otrzymać informacje z jednostki samorządu terytorialnego, który najczęściej jest jednostką prowadzącą szkołę, oraz kuratorium, które sprawuje nadzór pedagogiczny, a jednocześnie jest łącznikiem pomiędzy szkołą a Ministerstwem Edukacji, Nauki i Sportu. Wykorzystanie rzetelnej i sprawnie przekazanej informacji gwarantuje właściwą działalność szkoły i jednostki oświatowej.</u>
          <u xml:id="u-224.3" who="#MariaNowak">W szkołach prowadzi się bardzo wiele badań cyklicznych zlecanych przez MENiS, organ prowadzący, urząd statystyczny, Centralną Komisję Egzaminacyjną, Ministerstwo Finansów. Głównie są to badania statystyczne. Do tej pory wykonywane były one metodami klasycznymi, co zajmuje dużo czasu, a także stwarza zagrożenie popełnieniem błędów i pomyłek. Niektóre badania statystyczne wykonywane są kilkakrotnie, co niepotrzebnie podnosi koszty i skazuje na marnowanie czasu dyrektorów.</u>
          <u xml:id="u-224.4" who="#MariaNowak">Projekt ustawy wprowadza system informacji oświatowej, SIO, który docelowo ma zastąpić dotychczasowy system badań statystycznych w oświacie. System ten ma zintegrować badania w obszarze edukacji obejmującej około 50 tys. szkół i placówek oświatowych, 7 mln uczniów oraz ponad 700 tys. pracowników oświaty. Zaproponowane w projekcie rozwiązania zmierzają do możliwości połączenia SIO z systemem zarządzania oświatą, od dyrektora szkoły do ministra, włączenia jednostek samorządu terytorialnego i kuratorium oświaty w system zbierania i weryfikowania danych pochodzących z placówek oświatowych oraz tworzenia systemu baz z informacjami oświatowymi zapewniającego szybki i precyzyjny ich przekaz.</u>
          <u xml:id="u-224.5" who="#MariaNowak">Zakres badań w ramach SIO dotyczy: po pierwsze - bazy materialnej szkół i placówek oświatowych, po drugie - organizacji nauczania oraz wszystkich osób korzystających z usług szkół i placówek oświatowych, po trzecie - nauczycieli i innych pracowników szkół. W art. 10 ustawy określono delegację dla ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania, który w drodze rozporządzenia określi szczegółowo zakres i sposób zbierania i przekazywania informacji.</u>
          <u xml:id="u-224.6" who="#MariaNowak">Wprowadzenie tego systemu może nieść dwa istotne zagrożenia. Pierwsze dotyczy ochrony zgromadzonych danych przed utratą oraz dostępem osób nieuprawnionych. Dlatego art. 12 projektu ustawy mówi o konieczności wprowadzenia warunków organizacyjnych i technicznych gwarantujących ochronę danych wprowadzonych do systemu. Drugie niebezpieczeństwo wiąże się z wprowadzeniem systemu w życie. Projektodawcy proponują, by w początkowym okresie stosowano równolegle system tradycyjny oraz SIO. Popieramy to rozwiązanie, ale z zastrzeżeniem, aby obowiązywało ono tylko przez pewien początkowy okres, ponieważ rozwiązanie to pozwoli zapobiec paraliżowi w sytuacji ewentualnej niewydolności systemu.</u>
          <u xml:id="u-224.7" who="#MariaNowak">Wprowadzenie systemu SIO będzie wymagało na wstępie jednorazowych nakładów finansowych związanych z tworzeniem oprogramowania komputerowego. Oprogramowanie to zostanie nieodpłatnie udostępnione wszystkim podmiotom prowadzącym bazę danych oświatowych. Nie przewiduje się konieczności większych inwestycji sprzętowych. Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość, mając w pamięci doświadczenia minionych lat przy wprowadzaniu systemów informatycznych, na przykład w ZUS, zwraca uwagę, iż należy bardzo starannie zbadać oferty firm ubiegających się o wykonawstwo systemu, tak aby środki publiczne nie zostały zmarnowane i aby system, zgodnie z przewidywaniem, po roku został wdrożony.</u>
          <u xml:id="u-224.8" who="#MariaNowak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Reasumując, stwierdzam, że Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość, dostrzegając zasadność i celowość wprowadzenia systemu informacji oświatowej, będzie popierał niniejszy projekt ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-224.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Bronisława Dutkę występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#BronisławDutka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Na początek chciałbym przedstawić w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego stanowisko wobec omawianej dzisiaj ustawy o systemie informacji oświatowej.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#BronisławDutka">Czy była potrzeba przedłożenia takiej regulacji? Życie pokazało, że tak. Dane GUS bardzo często odbiegały od rzeczywistości. Najczęstszą pomyłką było ocenianie, że wysokość udziału płac w wydatkach oświaty kształtuje się na poziomie 60%, podczas kiedy w samorządach wynosił on co najmniej 75%, czasem i więcej, a takim szczytem pomyłki było to, że w poprzedniej kadencji zabrakło ministrowi w wyliczeniach bodaj 100 tys. nauczycieli i miliarda złotych na podwyżki wynagrodzeń. Wiele było podmiotów zbierających te informacje, bardzo często też brak było koordynacji czasowej - często informacje zbierane były w ostatnim momencie, pojawiały się żądania dostarczenia takich informacji zupełnie nieoczekiwane i często nawet nieuprawnione. To powodowało również w samorządach wiele zakłóceń. Wiele lat pełniłem funkcję wójta, wiem, ile problemów było z tego typu sytuacjami. Dlatego też uważamy, że była potrzeba przedłożenia ustawowej regulacji tego przedmiotu, że wiele też zalet ma system informacji oświatowej. Przede wszystkim ważne będzie to, że samorządy i w ogóle organy zarządzające oświatą będą mogły korzystać z informacji zebranej globalnie i będą miały możliwość prześwietlenia tego i zobaczenia własnego stanu organizacji finansów w innym świetle. Na uwagę zasługuje pełne unowocześnienie gromadzenia, opracowywania i przekazywania danych, czyli pełna informatyzacja tego procesu.</u>
          <u xml:id="u-226.2" who="#BronisławDutka">Projekt ten został przedłożony przez Radę Ministrów, a więc instytucję, której podlega GUS, w związku z czym trzeba mieć nadzieję, że kiedy wejdzie w życie ustawa, w ciągu najbliższego roku GUS dojrzeje do tego, by korzystać z danych oświaty, i nie będziemy musieli podwójnie zbierać tych danych w terenie.</u>
          <u xml:id="u-226.3" who="#BronisławDutka">Ustawa obejmuje swym zakresem ważne dla zarządzania oświatą dane, pozwala scalać informacje różnych instytucji, nie powoduje dublowania przez inne instytucje zbieranych informacji, które mimo wszystko będą gromadzone. Bardzo precyzyjnie określony jest w niej zakres zbieranych informacji i sposób postępowania z nimi. Zapewnia się też warunki do ochrony danych osobowych, jest przewidziane zabezpieczenie przed zniszczeniem danych, ustalona jest droga przepływu informacji, określone są też zakres i terminy zbierania danych.</u>
          <u xml:id="u-226.4" who="#BronisławDutka">Szereg zapisów wymaga wydania rozporządzeń. To również jest przygotowane i mamy ustalone instytucje, które te rozporządzenia będą przygotowywać. Mamy tu też określone sankcje za niestosowanie się do ustawy. Dobrze, że ta ustawa ma długie vacatio legis, ponieważ oświata nie jest dziedziną, którą powinny zaskakiwać regulacje. Mamy rok na to, żeby wszystkie instytucje, również samorządy, przygotowały się do tego, że będą zbierać dane w taki a nie inny sposób.</u>
          <u xml:id="u-226.5" who="#BronisławDutka">Jeśli chodzi o szacowane koszty i przygotowane na ten temat ekspertyzy, to jest to dla mnie dosyć humorystyczne, bo skoro koszty szkolenia szacuje się na od 1 mln do 27 na przykład, to są to wyliczenia mało precyzyjne, w związku z czym myślę, że w tym momencie trudno byłoby dyskutować, jakie kto poniesie koszty. Niemniej jednak trzeba pamiętać, że spore koszty poniosą samorządy, oczywiście rząd, czy też MEN również. Powinniśmy wystąpić z wnioskiem o to, aby w przyszłym roku przy budowie budżetu zostały zapewnione w jakikolwiek sposób środki, w rezerwie bądź w subwencji dla samorządów, na tworzenie systemu informacji oświatowej, tak aby nie rozbiło się to o pieniądze i nie było niepotrzebnych protestów samorządów, ponieważ może dojść do sytuacji, że nie będzie pieniędzy, samorządy zaprotestują i trzeba je będzie dać. Po co w ogóle tworzyć takie zamieszanie? Lepiej, żeby te środki były. Na uwagę zasługuje solidna praca podkomisji, która zajmowała się projektem, jak również komisji oświaty. Projekt przygotowany dobrze, nie wzbudza dziś wielkich kontrowersji. Poprawki są raczej kosmetyczne. W związku z tym Polskie Stronnictwo Ludowe popiera projekt i będzie głosowało za jego przyjęciem. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-226.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Henryka Ostrowskiego występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#HenrykOstrowski">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Dyskusja nad projektem zmiany tego systemu w zasadzie nie jest celowa, bo system ten musi ulec zmianie. To jest pewnik. Natomiast co do formy wprowadzenia, sądzę, że jeszcze zmiany będą potrzebne, ale dobrze się stało, że taki projekt jest i że rozpatrujemy go dzisiaj.</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#HenrykOstrowski">Projekt tej ustawy ma za zadanie zmienić obecny system badań statystycznych oświaty. Zmiana tego systemu wiąże się między innymi z naszym wejściem do Unii Europejskiej, która od nas wymaga zmiany sfery zarządzania oświatą, poprawy jakości edukacji, a także odpowiednich badań. Drugim czynnikiem zmian ustawy o systemie informacji oświatowej jest dostosowanie go do obecnych realiów zarządzania oświatą oraz w celu uzyskania danych niezbędnych do prowadzenia polityki edukacyjnej państwa, podnoszenia jakości i upowszechniania edukacji, a także usprawniania zadań oświatowych. Organ prowadzący sprawy oświaty i wychowania po wprowadzeniu tego projektu ustawy będzie mógł dysponować sprawnym aparatem obserwacji efektywności nakładów ponoszonych przez państwo, na co obecny system nie za bardzo pozwala.</u>
          <u xml:id="u-228.2" who="#HenrykOstrowski">System obecnie funkcjonujący ma liczne błędy, jest niespójny. Powoduje to niepotrzebne koszty, chociażby w całej sferze wynagrodzeń nauczycieli. W nowym systemie te błędy zostaną wyeliminowane, ponieważ zbieranie informacji w tym zakresie nie będzie narażone na różne interpretacje danych o zatrudnieniu, o wynagradzaniu nauczycieli. Obecnie mamy problem, że nie bardzo jesteśmy w stanie określić, ilu nauczycieli mamy w kraju, ile mamy etatów. To ulegnie zmianie.</u>
          <u xml:id="u-228.3" who="#HenrykOstrowski">Ponadto cały system badań oświaty będzie zinformatyzowany, co dzisiaj jest standardem nowoczesnego zarządzania. Zastąpienie dotychczasowego systemu zbierania danych z zakresu oświaty i wychowania przez system informacji oświatowej wymaga pełnego przetestowania jego poprawności i po wyeliminowaniu usterek, które mogą się pojawiać, a na pewno będą przy tak dużym projekcie bazy danych oświatowych, można będzie obecny system zastąpić nowym.</u>
          <u xml:id="u-228.4" who="#HenrykOstrowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mój klub będzie za wprowadzeniem w życie projektu ustawy o systemie informacji oświatowej, aczkolwiek zdajemy sobie sprawę, że będzie wymagał on jeszcze wiele pracy. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Ewę Kantor występującą w imieniu Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#EwaKantor">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! W imieniu Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin chcę zgłosić wniosek o odrzucenie projektu ustawy w całości. W uzasadnieniu do ustawy wymienione są spodziewane korzyści i efekty. Mógłby umożliwić prezentację danych w dowolnych układach i w dowolnych przedziałach czasowych, co jest niezwykle istotne dla sprawnego zarządzania. Dzięki pełnej informatyzacji badań, przynajmniej od poziomu jednostek scalających dane, mógłby skrócić czas przekazywania danych, a także mógłby stanowić pierwszy poziom ich weryfikacji. Dzięki proponowanym rozwiązaniom w systemie przekazywania danych mógłby umożliwić ich weryfikację przez podmioty najbardziej zainteresowane ich poprawnością. Dotyczy to przede wszystkim jednostek samorządu terytorialnego (patrz pkt 2). Mógłby ograniczyć koszty szeregu ogólnopolskich badań. Zapewniłby jednolitość pojęć stosowanych w odniesieniu do różnych typów szkół i placówek. Mógłby lepiej przygotować system zbierania i opracowywania danych z zakresu oświaty do rosnących potrzeb związanych z akcesją do Unii Europejskiej i do uczestnictwa w programie statystyki edukacyjnej. To należało napisać, pani minister, na pierwszym miejscu, a resztę skreślić.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#EwaKantor">Pragnę powiedzieć, że proponowany system informacji oświatowej nie spełnia wymagań i celów, jakie pozornie mu przypisano w ustawie, w preambule do ustawy. Nie eliminuje dotychczasowego systemu sprawozdawczości. Wymaga ujednoliconego sprzętu, o porównywalnych parametrach, do obsługi programu. Nie eliminuje formy sprawozdawczości na wydrukach wbrew założeniom, że będzie to tylko forma elektroniczna - jest wprost zapisane, że muszą być wydruki - nie może być systemem dokładnym, ponieważ cały proces szkoły jest dynamiczny, nauczyciel i uczeń to podmioty ulegające zmianom w czasie i miejscu, toteż nie da się zmierzyć pewnych rzeczy. Można je mierzyć, ale nie da się dokładnie zmierzyć; tak jak się odkłada przedmiot wyprodukowany na półkę, mówiąc, że mamy tyle opon albo tyle książek.</u>
          <u xml:id="u-230.2" who="#EwaKantor">Zakładanie poprawności danych jest tak samo życzeniowe, jak w przypadku tych danych, które były w dotychczasowej sprawozdawczości. I nie zależy ona absolutnie od systemu, ale od człowieka i na szczęście od człowieka; będzie ona zależeć od jego rzetelności i warto o tym cały czas pamiętać. Argument co do powielania danych o nauczycielach zatrudnionych w różnych szkołach i tzw. powielania informacji jest po prostu kompromitujący ministerstwo. Powielanie bez względu na system ma miejsce, nie dlatego że nauczyciel występuje w dwóch osobach w dwóch różnych miejscach w tym samym czasie, ale dlatego że realizacja pensum łączy się z koniecznością łączenia placówek. I ten argument jest do odrzucenia. EWIKAN jako taki wykazywał etaty konieczne do realizacji zadań edukacyjnych w danej placówce i to MEN nie zgodził się w ustawie o systemie oświaty na traktowanie zespołu szkół jako jednego pracodawcy.</u>
          <u xml:id="u-230.3" who="#EwaKantor">Wyliczenia finansowe dotyczą zaś realizacji zadań szkoły, a realizują je nauczyciele i oni muszą otrzymywać wynagrodzenie. To jest podstawowa działalność szkoły, w związku z czym: wynagrodzenia stanowią dominującą część kosztów działania sfery oświatowej. Warto, żeby naprawdę ten rząd wiedział, że za pracę się płaci, i przestał szukać oszczędności tam, gdzie ich nie można znaleźć. Tym zaś próbujecie państwo argumentować konieczność tego systemu, który naprawdę w swym schemacie tego nie zapewni. Argument co do stosowania przez dyrektorów szkół własnych interpretacji przy agregowaniu danych o zatrudnieniu i wynagradzaniu nauczycieli jest - tu znowu cytuję państwa - bezzasadny. Interpretacja przy wpisywaniu odbywa się według definicji ustalonej przez osobę zbierającą dane. O czym tu dyskutować? Albo wchodzi do systemu, albo nie wchodzi. System w żaden sposób nie łączy uczniów, wyników nauczania z warunkami placówki, z warunkami nauczania i kwalifikacjami nauczycieli, tego nawet nie jest w stanie właściwie ocenić Centralna Komisja Egzaminacyjna ani okręgowe komisje egzaminacyjne pomimo ogromnych kosztów tego systemu. Dopuszczanie do bazy danych Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, która sama wyzbyła się centralizacji danych w ustawie o systemie oświaty, jest zbędne i moim zdaniem nieuzasadnione.</u>
          <u xml:id="u-230.4" who="#EwaKantor">Nierówno traktowane są podmioty publiczne i niepubliczne o uprawnieniach publicznych, które korzystają ze środków publicznych. Niezrozumiałe jest nierówne traktowanie tych podmiotów, jeśli chodzi o obowiązek składania informacji, o ile założenie o zarządzaniu oświatą i właściwym oszacowaniu kosztów oświaty należy uznać za prawdziwe. Cytuję: minister powinien dysponować sprawnym aparatem obserwacji efektywności nakładów ponoszonych w tym obszarze. W jaki sposób to zapewnimy, skoro nie mamy bazy w szkołach czy innych rzeczy? Brak skutków finansowych dla budżetu państwa i budżetów jednostek samorządu terytorialnego, a także poszczególnych placówek dyskwalifikuje całkowicie ten projekt. Nie wyobrażam sobie, że państwo możecie mówić, że tajemnica na temat tego, co dotyczy systemu kosztów programu, nie pozwala podać rzędu wielkości. Takie kombinacje finansowe już były z systemami.</u>
          <u xml:id="u-230.5" who="#EwaKantor">W uzasadnieniu czytamy - pewnie go nie wzięłam, tak - o nowym impulsie, który musi być. Nowy impuls dla modernizowania sfery zarządzania oświatą nadaje integracja europejska, która wymaga poprawy jakości edukacji i odpowiednich badań. Łączy się to z węzłowymi dla Unii Europejskiej zagadnieniami, rozwijaniem konkurencyjności gospodarki europejskiej i zapewnieniem warunków swobodnego przepływu osób. Do współpracy tej skłaniają uzgodnienia przyjmowane na ostatnich szczytach Rady Europejskiej itd.</u>
          <u xml:id="u-230.6" who="#EwaKantor">Apeluję do MEN o nowy impuls w zarządzaniu oświatą, w spojrzeniu na wyniki egzaminów przeprowadzanych po ukończeniu szkoły podstawowej, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego, na wyniki nauczania po przeprowadzeniu 3-letniego eksperymentu na uczniu i nauczycielu i o zatrzymanie się na chwilę oraz zastanowienie się i popatrzenie z boku na bezsensowność i jałowość działań reformatorskich podejmowanych pod wpływem impulsu modernizowania sfery zarządzania oświatą, jaki dała integracja europejska.</u>
          <u xml:id="u-230.7" who="#EwaKantor">Jeżeli zajmiemy się węzłowymi zagadnieniami polskiej szkoły, a nie będziemy wprowadzać polskiej szkoły w hamujące jej rozwój intelektualny i kulturotwórczy węzły konkurencyjności, swobodnego przepływu osób i jeszcze inne kwestie Unii Europejskiej, to pozwoli to naprawdę dobrze zarządzać polską oświatą w jednostkach samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-230.8" who="#EwaKantor">Czemu na pewno będzie służyć ustawa o systemie informacji oświatowej? Wydaniu polskich placówek oświatowych na bezwzględną konkurencję koncernów zachodnich. Czym bowiem może być pytanie o zobowiązania finansowe - jak państwo planujecie zobowiązania finansowe szkół, skoro macie dawać na oświatę, i ustawa o dochodach jednostek samorządu to zapewnia - o remonty, o wyposażenie, jak nie próbą sprzedaży substancji oświatowej przez już zadłużone gminy.</u>
          <u xml:id="u-230.9" who="#EwaKantor">Zastanawiacie się państwo, komu chcecie wydać polską oświatę za marny grosz? Zastanówcie się, dopóki jeszcze nie jest za późno. Apeluję do wszystkich zwolenników statystyki o zastanowienie się, kogo ona naprawdę interesuje: MEN czy Unię Europejską. Czy po polskiej służbie zdrowia - może to jest śmieszne dla niektórych pracowników ministerstwa, elegancko wykonujących polecenia Unii Europejskiej - i prywatyzacji proponujecie wszystko na sprzedaż i dochodzicie do majątku polskiej szkoły? Może należałoby wreszcie powiedzieć polskiemu społeczeństwu prawdę.</u>
          <u xml:id="u-230.10" who="#EwaKantor">Panie marszałku, składam wniosek o odrzucenie, jak również poprawki, gdyby wniosek nie został przyjęty. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-230.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję za wnioski i za poprawki.</u>
          <u xml:id="u-231.2" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Danutę Polak występującą w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#DanutaPolak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! System informacji oświatowej proponowany w rządowym projekcie ustawy ma zastąpić dotychczasowy system różnych sprawozdań statystycznych, który jest udręką dla zarządzających oświatą, bo osobno bada się nauczycieli, osobno uczniów, osobno bazę oświatową. Ostatnio powstał odrębny system analizowania wyników nauczania przez okręgowe komisje egzaminacyjne, a od czasu przejęcia szkół przez jednostki samorządu terytorialnego rozwija się niezależna sprawozdawczość samorządowa.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#DanutaPolak">Czas więc, by zintegrować badania w obszarze oświaty i wychowania, bo dotyczą one 50 tys. szkół i placówek oświatowych, 7 mln uczniów, 700 tys. nauczycieli i kadry oświatowej. Konieczna jest rzetelna baza danych i szybkie pozyskiwanie informacji, bo za kilka miesięcy zderzymy się ze swobodnym przepływem osób związanych z edukacją i nauką.</u>
          <u xml:id="u-232.2" who="#DanutaPolak">Projekt rządowy określa zakres badań dotyczących bazy materialnej szkół i placówek oświatowych, uczniów, absolwentów, wychowanków i słuchaczy oraz nauczycieli i pracowników oświaty. Ustawa wskaże podmioty, które będą uprawnione do dostępu do informacji i odpowiedzialne za jej wiarygodność, przy czym każdy pracownik oświaty będzie identyfikowany numerem PESEL, który będzie zaszyfrowany w programie komputerowym.</u>
          <u xml:id="u-232.3" who="#DanutaPolak">Nowy system przekazywania danych będzie scalał i weryfikował dane od najniższego do najwyższego szczebla. Obieg danych oświatowych rozpocznie się od szkoły i placówek oświatowych, poprzez jednostki samorządu terytorialnego do kuratorium oświaty, a następnie do ministra oświaty. Dane będą przekazywane w formie dokumentu elektronicznego przez teletransmisję danych albo na nośnikach elektronicznych Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu, oczywiście nieodpłatnie.</u>
          <u xml:id="u-232.4" who="#DanutaPolak">W razie braku możliwości prowadzenia przez szkołę lub placówkę oświatową bazy danych w formie elektronicznej takie obowiązki będzie wykonywał organ prowadzący. W związku z doprecyzowaniem powyższego zapisu składam poprawkę do art. 5 ust. 3, polegającą na dopisaniu, że prowadzić będzie za nią i dla niej organ prowadzący.</u>
          <u xml:id="u-232.5" who="#DanutaPolak">Uwadze Senatu polecam eliminację najczęściej powtarzającego się, bo aż 51 razy, sformułowania „baza danych”, nie licząc „zbioru danych” i samych „danych”. Przez powtarzanie tych sformułowań ustawa ta staje się trudna do czytania. Proponuję pani minister, by dla czytelności tej ustawy rozporządzenie miało formę graficzną.</u>
          <u xml:id="u-232.6" who="#DanutaPolak">Za wykonanie obowiązków wynikających z systemu informacji oświatowej odpowiedzialni będą dyrektorzy szkół, placówek, kierownicy jednostek organizacyjnych funkcjonujących w oświacie, dyrektorzy komisji egzaminacyjnych i odpowiednio: wójtowie, burmistrzowie, prezydenci miast, starostowie, marszałkowie województwa, kuratorzy oświaty, właściwi ministrowie lub upoważnione przez nie osoby.</u>
          <u xml:id="u-232.7" who="#DanutaPolak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Po wprowadzeniu zintegrowanego systemu informacji oświatowej i wyeliminowaniu powtarzających się badań powinny nastąpić oszczędności. Planowanym wydatkiem jednorazowym i niemałym z budżetu państwa będzie kwota 2 mln zł przeznaczona na techniczne oprzyrządowanie bazy danych oświatowych. W pierwszym roku funkcjonowania tej ustawy będzie istniała równolegle sprawozdawczość starego i nowego typu, czyli może być lekkie zamieszanie, ale należy skorygować i wyeliminować błędy. Przed oświatą stoją więc dodatkowe i niełatwe zadania, które w perspektywie stworzą przejrzysty system finansowania i zarządzania oświatą. System ten będzie też mógł być podstawą do stworzenia oczekiwanego od dawna nowego systemu wynagradzania nauczycieli i pracowników oświaty. Cieszy więc fakt, że projekt ustawy został pozytywnie zaopiniowany przez ponad 20 partnerów społecznych oraz Komisję Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-232.8" who="#DanutaPolak">Mój klub, klub Unii Pracy będzie głosował za uchwaleniem ustawy, która jest dostosowana do wymagań Unii Europejskiej i uczestnictwa w programie OECD. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-233.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Franciszka Franczaka występującego w imieniu Partii Ludowo-Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#FranciszekFranczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! W imieniu Koła Poselskiego Partii Ludowo-Demokratycznej mam zaszczyt przedstawić nasze stanowisko dotyczące sprawozdania Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży o rządowym projekcie ustawy o systemie informacji oświatowej.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#FranciszekFranczak">W opinii projektodawcy zarządzanie oświatą, szczególnie w wyniku przeprowadzonej reformy szkolnictwa, wymaga kompleksowego i jasnego określenia kosztów i efektywności w obszarze zarządzania. Ważne jest również dokładne określenie efektywności nakładów ponoszonych na oświatę. W funkcjonującym systemie oświaty prowadzone są cykliczne badania statystyczne, nie są one jednak ze sobą powiązane. Osobno prowadzone są badania dotyczące nauczycieli, osobno uczniów, szkół i placówek oświatowych. Badaniami zajmują się zarówno Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu, jak i Główny Urząd Statystyczny. System, w którym badaniami placówek oświaty zajmują się różne ośrodki badawcze, powoduje, iż trudno jest porównać dane z różnych ośrodków. Szczególnie uwidacznia się to w badaniach nauczycieli i uczniów, które do tej pory prowadzone były oddzielnie. Skutek tego był taki, że nie można śledzić relacji zachodzących pomiędzy nauczycielami i uczniami. Mimo tych uwag w opinii Koła Poselskiego Partii Ludowo-Demokratycznej konieczne jest zastąpienie dotychczasowego systemu badań nowym systemem informacji oświatowej. Należy zadać sobie jednak pytania: Czy rzeczywiście dotychczasowy system był tak zły, że należy go zmienić? Czy na pewno, jak twierdzi projektodawca, nowy system uporządkuje zagadnienia?</u>
          <u xml:id="u-234.2" who="#FranciszekFranczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Koło Poselskie Partii Ludowo-Demokratycznej jest zdania, że istnieje jeszcze jeden poważny problem związany z tworzeniem systemu informacji oświatowej, jest to zagadnienie ochrony zebranych danych, tak aby nie dostały się one w niepowołane ręce. Istotne jest również to, kto będzie miał dostęp do tych danych, kto będzie mógł z nich korzystać. Omówione powyżej powody skłaniają nas do poparcia stanowiska Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży dotyczącego przyjęcia projektu ustawy w zaproponowanym kształcie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Antoniego Stryjewskiego występującego w imieniu Ruchu Katolicko-Narodowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#AntoniStanisławStryjewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! Rząd przedstawiając Wysokiej Izbie projekt ustawy o systemie informacji oświatowej, uzasadnił go koniecznością zintegrowania dotychczas zbieranych informacji o placówkach szkolnych, nauczycielach i uczniach. Te informacje pozyskiwane są dziś zarówno przez Główny Urząd Statystyczny, Ministerstwo Edukacji i Sportu, Państwową Komisję Egzaminacyjną, jak i przez samorządy, które stały się dla większości szkół w Polsce organami założycielskimi. Pod względem merytorycznym zakres zbieranych informacji jest dotychczas bardzo szeroki i w projekcie ustawy o systemie informacji oświatowej nie ulega istotnemu rozszerzeniu, choć jednak ulega.</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#AntoniStanisławStryjewski">Za to nowy system informacji ma mieć istotny walor: możliwość scalania danych oraz ich korelowania, co ma - zdaniem rządu - umożliwić mu dobre zarządzanie oświatą w Polsce. Proponowane przez rząd zmiany w systemie informacji oświatowej dotyczą: po pierwsze, możliwości połączenia systemu informacji z z systemem zarządzania oświatą na każdym szczeblu oraz z systemem nadzoru pedagogicznego, po wtóre, szerszego włączenia samorządów i kuratoriów oświaty w system scalania i weryfikowania danych przesyłanych przez szkoły i inne placówki oświatowe, i, po trzecie, zinformatyzowania systemu prowadzenia i przekazywania danych oświatowych, który zapewniłby szybki i precyzyjny przekaz danych. Sprawa jest niebagatelna, bowiem dotyczy ok. 50 tys. placówek szkolnych i oświatowych, ok. 7 mln uczniów oraz ponad 700 tys. nauczycieli i innych pracowników resortu oświaty.</u>
          <u xml:id="u-236.2" who="#AntoniStanisławStryjewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Bazy danych zgodnie z art. 5 projektu ustawy mają być prowadzone w formie elektronicznej, począwszy od szkoły, poprzez samorządy i kuratoria, a na Ministerstwie Edukacji i Sportu skończywszy. Problem, jaki się tu pojawia, to kwestia oprogramowania komputerowego oraz brak komputerów w wielu jeszcze wypadkach w małych szkołach gminnych czy też urzędach gmin. Wydaje się, że problem komputerów odpowiedniej klasy jest szybszy do pokonania, aniżeli skonstruowanie, rozpowszechnienie i wdrożenie w życie systemu informatycznego. Życie w III Rzeczypospolitej pokazało, że właśnie z informatyką są problemy, ot, chociażby program „Płatnik”, który miał umożliwić systemowe ogarnięcie działalności Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz wszystkich płatników i osób korzystających z systemu powszechnego ubezpieczenia. Do dziś nie funkcjonuje on w pełni i prawidłowo.</u>
          <u xml:id="u-236.3" who="#AntoniStanisławStryjewski">Czy więc w przypadku systemu informacji oświatowej będzie inaczej? Czy 1 stycznia 2005 r., z którym to dniem ustawa ma wejść w życie, a więc z dniem, z którym uprawnione podmioty będą zobowiązane pod karą grzywny zbierać i przekazywać dane, będzie dniem istnienia i funkcjonowania systemu informatycznego obsługującego system informacji oświatowej?</u>
          <u xml:id="u-236.4" who="#AntoniStanisławStryjewski">Przy okazji rodzą się też inne pytania. Kto wykona oprogramowanie systemu informatyzacji oświatowej? Kto będzie je serwisował? Ile będzie kosztowało wykonanie programu, jego wdrożenie, serwisowanie oraz bieżąca obsługa? Na jakim programie operacyjnym będzie pracował system informacji oświatowej? Czy ten system będzie systemem otwartym, czy nie będzie tak samo jak z „Płatnikiem” w ZUS? Czy to nie znajomi prezydenta wygrają przetarg i za grube miliony złotych zbudują nam system serwerów, którego klienci, czyli dyrektorzy szkół i jednostek oświatowych, samorządy, ministerstwa, GUS, Państwowa Komisja Egzaminacyjna, zostaną skazani na oprogramowanie działające wyłącznie na programie operacyjnym jedynie słusznej, pewnej amerykańskiej firmy informatycznej. Zamiast więc zobowiązania do zachowania standardów wymiany informacji, z góry, mocą ustawy zmusi się szkoły, gminy, kuratoria, nawet urzędy ministerialne, do określonego programu. A że ustawa obejmuje również szkoły prywatne, zatem dotyka nie tylko administracji publicznej. Ale wszyscy razem mają finansować znajome firmy.</u>
          <u xml:id="u-236.5" who="#AntoniStanisławStryjewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Koło Katolicko-Narodowe nie wyraża zgody na tę swoistą powtórkę z rozrywki typu „Płatnik”. Nie wyrażamy zgody na marnotrawstwo pieniędzy publicznych, nie wyrażamy zgody na czynienie okazji dla rozwoju korupcji, nie wyrażamy zgody na przysparzanie kasy obcym, zagranicznym firmom.</u>
          <u xml:id="u-236.6" who="#AntoniStanisławStryjewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W państwie polskim jest już instytucja konstytutywnie upoważniona do zbierania i przetwarzania oraz udostępniania danych, jest nią Główny Urząd Statystyczny. Ma on odpowiednie zaplecze techniczne i ludzkie. Wystarczy dodać mu nieco więcej pieniędzy, aby rozszerzył on ilość informacji i opracował ją dla potrzeb ministerstwa edukacji. Dlatego, panie marszałku i Wysoka Izbo, wnosimy o odrzucenie projektu ustawy o systemie informacji oświatowej w drugim czytaniu. Jednocześnie na wypadek, gdyby wniosek nasz przepadł w głosowaniu, przedkładamy poprawki. Dziękuję pięknie.</u>
          <u xml:id="u-236.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi. Dziękuję za poprawki.</u>
          <u xml:id="u-237.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią minister Hannę Kuzińską, podsekretarza stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej i Sportu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#HannaKuzińska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Proszę wierzyć, że to, co powiem, nie są to tylko czcze grzeczności. Przede wszystkim chciałam wyrazić swoje uznanie i podziękowanie dla Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży, podkomisji wyłonionej z tej komisji, a w szczególności panu posłowi Marcinkiewiczowi...</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-238.2" who="#HannaKuzińska">…dzięki któremu udało się w istotny sposób ulepszyć przedłożenie rządowe projektu ustawy o systemie informacji oświatowej i dzięki któremu szczególnie harmonijnie, spójnie i sądzę, że niesłychanie sprawie udało się projekt tej ustawy dzisiaj w parlamencie przedłożyć do drugiego czytania.</u>
          <u xml:id="u-238.3" who="#HannaKuzińska">Chciałam również skorzystać z okazji i podziękować tym wszystkim klubom, które z głębokim zrozumieniem podeszły do naszej inicjatywy i które w sumie jednak niesłychanie zgodnie poparły projekt tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-238.4" who="#HannaKuzińska">Poprawki, za które bardzo dziękujemy, będą, jak sądzę, przedmiotem dalszych prac i pochylimy się nad nimi jeszcze raz z ogromną starannością. Postaramy się podejść do nich i odnieść w sposób racjonalny i twórczy.</u>
          <u xml:id="u-238.5" who="#HannaKuzińska">Krótko, żeby już nie nużyć państwa, spróbuję ustosunkować się do niektórych ważnych wątków dzisiejszej dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-238.6" who="#HannaKuzińska">W mojej opinii szczególnie ważny wątek dotyczy kwestii finansowych. Gdy mówimy o kwestiach finansowych, powinniśmy tak ogólnie sformułowane pytanie, czy system informacji oświatowej będzie wymagał dodatkowych dużych nakładów finansowych, właściwie rozbić na kilka pytań pomocniczych. W mojej opinii najbardziej podstawowe pytanie, które musimy sobie zadać, jest takie: czy bez dodatkowych nakładów finansowych jesteśmy w stanie wdrożyć tę ustawę. Odpowiedź brzmi: tak. Przy tej bazie materialnej, którą dysponują szkoły, jednostki samorządowe, kuratoria, ministerstwo, jesteśmy w stanie wdrożyć tę ustawę, To jest najważniejsza odpowiedź.</u>
          <u xml:id="u-238.7" who="#HannaKuzińska">Drugie pytanie, które przewijało się w trakcie dzisiejszej dyskusji, jest następujące: Czy jednostki samorządowe będą musiały ponieść dodatkowe koszty? Nie, nie ma takiej potrzeby i tę odpowiedź opieram nie na jakimś niczym nieuzasadnionym przekonaniu, tylko na tym, iż jednostki samorządowe tak naprawdę uczestniczą już w dużym stopniu w badaniach, które są prowadzone właśnie przy pomocy systemu komputerowego, systemu informatycznego.</u>
          <u xml:id="u-238.8" who="#HannaKuzińska">Kolejne pytanie, które w związku z tym podstawowym należałoby zadać, jest takie: Czy ustawa powoduje, że jednostki samorządowe stają się beneficjentami tego systemu, czy też nie? I tu również trzeba odpowiedzieć, że w rzeczywistości samorządy w bardzo istotnym stopniu skorzystają na wdrożeniu tej ustawy, ponieważ otrzymają do ręki bardzo sprawne, nowoczesne narzędzie zarządzania systemem oświaty.</u>
          <u xml:id="u-238.9" who="#HannaKuzińska">Również przewijało się takie pytanie, czy pożyteczne byłoby lepsze oprzyrządowanie w komputery tych podmiotów, które tworzą bazy? W naszej opinii oczywiście, że ze wszech miar pożyteczne i pożądane jest lepsze oprzyrządowanie jednostek samorządowych i uważamy, że 2004 rok budżetowy jest tym, w którym w dużym stopniu nastąpi przełom w wyposażaniu jednostek samorządowych oraz szkół w komputery. W ustawie budżetowej na rok 2004 mamy już przewidziane znaczne kwoty, które będą przeznaczone właśnie na zakupy komputerów.</u>
          <u xml:id="u-238.10" who="#HannaKuzińska">W pytaniu o stronę finansową całego przedsięwzięcia również należy powiedzieć o tym, iż środki na wdrożenie ustawy o systemie informacji oświatowej zostały przeznaczone przede wszystkim na odpowiednie wyposażenie Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu w serwer oraz w oprogramowanie tego serwera, który udźwignie technologicznie, technicznie, informatycznie całe przedsięwzięcie. Ponadto Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu w roku 2004 przeznaczy nie wiadomo jeszcze dokładnie jak dużą kwotę na to, by zlecić przetarg i by wyłonić firmę, która będzie konstruowała program obsługujący system informacji oświatowej.</u>
          <u xml:id="u-238.11" who="#HannaKuzińska">W wypowiedziach pana posła Czerwińskiego, a także pani poseł Nowak i Polak pojawiało się takie pytanie, jak długo będziemy musieli testować system informacji oświatowej, zatem jak długo będzie występowało podwójne liczenie uczniów, nauczycieli i zbieranie tych danych, które w tej chwili projektujemy wprowadzić do systemu informacji oświatowej? Trzeba powiedzieć, iż z niesłychaną ostrożnością podchodzimy do tego bardzo ważnego przedsięwzięcia i przyjęliśmy, iż cały rok 2004 będzie właśnie przeznaczony na to, by starannie, dokładnie, odpowiedzialnie przetestować system, by sprawdzić, czy dane, które zbieramy w ramach systemu informacji oświatowej, pokrywają się z tymi danymi, które są zbierane np. przez GUS czy przez MENiS w sposób tradycyjny. Jeżeli okaże się, że pojawiają się jakiekolwiek rozbieżności między danymi zbieranymi przez SIO i danymi zbieranymi w sposób tradycyjny, naszym zadaniem będzie przedstawienie, wyłonienie, nazwanie tych wszystkich różnic i wyjaśnienie przyczyn ich powstania i w momencie, gdy osiągniemy tego rodzaju wiedzę, możemy powiedzieć, iż już jesteśmy gotowi, że z całą pewnością nie ma już żadnego powodu, by prowadzić tradycyjny system zbierania informacji. Będzie to ta chwila, w której będziemy mogli powiedzieć, iż przechodzimy w całości na zbieranie danych w systemie informacji oświatowej, a więc w sposób elektroniczny.</u>
          <u xml:id="u-238.12" who="#HannaKuzińska">Czy system informacji oświatowej jest w stanie ograniczyć biurokrację? Chcę powiedzieć, że wszyscy posłowie pracujący nad tą ustawą podzielali nasz pogląd, iż rzeczywiście system informacji oświatowej jest w stanie ograniczać pracochłonność zbierania danych, ponieważ mamy do dyspozycji takie urządzenie, które nie wymaga każdorazowego wypełniania formularzy, wypełniania odpowiednich rubryk tych formularzy. Mamy w ręku takie urządzenie, które zmusza twórcę czy wymaga od twórcy bazy danych tego, by tylko aktualizował te pola, które w ciągu roku statystycznego straciły swoją aktualność, zatem jest to o wiele mniejsza pracochłonność niż w systemie tradycyjnym.</u>
          <u xml:id="u-238.13" who="#HannaKuzińska">Czy grozi nam niewdrożenie tej ustawy po roku 2004, a więc po upływie tego czasu, który w ustawie przewiduje się na testowanie systemu? W mojej opinii rok 2004 wystarczy na to, żeby dokładnie sprawdzić cały system. Wydaje się, że przesłanką takiego myślenia jest to, iż mamy pewne doświadczenia w tej dziedzinie. Chciałabym przypomnieć, że niektóre dane statystyczne dotyczące systemu edukacji zbieramy właśnie w sposób elektroniczny. Nie będzie zatem to całkowicie nowe, nieznane zadanie, zupełnie nierozpoznany obszar działania i prac Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu.</u>
          <u xml:id="u-238.14" who="#HannaKuzińska">Chciałabym też odnieść się do niesłychanie krytycznych i w mojej ocenie trochę niesprawiedliwych opinii na temat systemu informacji oświatowej, wyrażonych przez panią poseł Kantor. Pragnę oświadczyć, że Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu nie ma żadnych chytrych i niecnych zamiarów, próbując wdrożyć ten system. Uważamy, że przedłożony Wysokiej Izbie projekt ustawy w rzeczywistości zapewnia większą nowoczesność, zapewnia aktualność zbierania danych, i co może jeszcze ważniejsze - o wiele większą dokładność informacji gromadzonych o systemie edukacji narodowej.</u>
          <u xml:id="u-238.15" who="#HannaKuzińska">Czy potrzebne jest w systemie zbieranie informacji o tym, jakie nakłady w szkołach ponosi się na remonty? Czy potrzebne jest zbieranie informacji o tym, ile kosztuje prowadzenie szkoły, ile rzeczywiście wydajemy środków publicznych na jednego statystycznego ucznia, jeszcze w poszczególnych typach szkół? Czy warto wiedzieć, jakie zobowiązania powstają w jednostkach edukacyjnych na koniec roku? Uważam, że tak. Jesteśmy o tym głęboko przekonani i to nasze przekonanie podzieliła większość posłów. Dlaczego? Dlatego, że tylko w ten sposób jesteśmy w stanie wypełniać te zadania, to zobowiązanie, które określiliśmy w art. 1 ustawy. A więc jeżeli chcemy tu, teraz i w przyszłości sprawnie, odpowiedzialnie zarządzać oświatą, musimy jednak mieć informacje na temat kosztów, na temat kosztów powiększonych o zobowiązania, a więc tych, które nie znalazły pokrycia w danym roku budżetowym. Chcemy wiedzieć też, ile w rzeczywistości kosztują wynagrodzenia w szkołach. Dane, które zbieramy w ramach systemu informacji oświatowej, będą tak naprawdę skarbnicą wiedzy, będą stanowiły bardzo sprawny, uniwersalny instrument zarządzania systemem oświaty.</u>
          <u xml:id="u-238.16" who="#HannaKuzińska">System informacji oświatowej ma w zamyśle wyeliminować bardzo szybko podwójną sprawozdawczość, o czym już mówiłam. Nie będziemy przeciągali okresu podwójnej sprawozdawczości ani o jeden dzień dłużej, niż jest to konieczne. Podejdziemy do tego odpowiedzialnie i ostrożnie, w taki sposób, żeby nie spowodować żadnej luki w zakresie zbierania, w tym żadnej luki polegającej na tym, że nie będziemy dysponować danymi dotyczącymi liczby nauczycieli czy liczby uczniów, wycofując się przedwcześnie z któregoś typu sprawozdawczości.</u>
          <u xml:id="u-238.17" who="#HannaKuzińska">Pytanie o to, dlaczego w ustawie proponujemy również wydruki. Wydruki służą tylko i wyłącznie po to, by jednostka organizacyjna prowadząca dane, sporządzająca bazę, miała możliwość potwierdzenia w jakikolwiek inny sposób - nie znaleźliśmy innego sposobu - prawdziwości, prawidłowości zgromadzonych danych. Będzie to bardzo ograniczony, skromny wydruk, można powiedzieć, że jedna kartka pokazująca sumy z danej bazy. Kartka ta będzie świadczyła o tym, iż jednostka, która jest odpowiedzialna za gromadzenie danych, potwierdza prawidłowość, prawdziwość wszystkich przekazanych wyżej, do następnego ogniwa, informacji.</u>
          <u xml:id="u-238.18" who="#HannaKuzińska">Dlaczego liczymy na większą poprawność tych danych? Była już o tym mowa. W dużej mierze ten nasz optymizm czy też nasze przekonanie o tym, że dane będą o wiele bardziej poprawne, budujemy na tym, iż wychodzimy w sumie z dosyć nieracjonalnego - trzeba powiedzieć: wręcz chyba błędnego - systemu, w którym zbieranie danych nie jest oparte przede wszystkim na jednostkach organizacyjnych najbardziej zainteresowanych prawidłowością i prawdziwością gromadzonych danych, tzn. jednostkach samorządowych. Można powiedzieć, że usuwamy strukturalną wadliwość systemu. Sądzimy, jeśli chodzi o dane gromadzone w taki sposób, że będą również sprawdzane przez jednostki samorządowe będące organami prowadzącymi dla szkół, że ten system w istotnym zakresie ograniczy liczbę błędów, a właściwie umożliwi wyeliminowanie błędów.</u>
          <u xml:id="u-238.19" who="#HannaKuzińska">Czy w jednakowy sposób traktujemy podmioty publiczne i niepubliczne? Co do zasady, można powiedzieć, że tak. Ograniczamy zbieranie danych o podmiotach niepublicznych tylko i wyłącznie w sytuacjach, co do których uważamy, iż zbieranie danych byłoby nieracjonalne. Nieracjonalne byłoby np. zbieranie danych o wynagrodzeniach pracowników, nauczycieli szkół niepublicznych, gdy nie jest przedmiotem tak naprawdę niczyjego zainteresowania to, jakie składniki zawiera wynagrodzenie nauczyciela szkoły niepublicznej. Jest to jeden z takich przykładów, który, jak sądzę, dobitnie pokazuje intencję polegającą na tym, że to różnicowanie zwykle jest głęboko uzasadnione.</u>
          <u xml:id="u-238.20" who="#HannaKuzińska">Pani poseł Polak sugerowała, iż rozporządzenie powinno zawierać jakieś elementy graficzne. Rozporządzenie, które będzie towarzyszyło ustawie o systemie informacji oświatowej, będzie zawierało również, chociaż niebezpośrednio, takie graficzne elementy. Takie elementy będzie zawierała bowiem instrukcja stanowiąca integralną część rozporządzenia, która będzie pokazywała, można to tak określić, ekran, który wyświetli się każdemu podmiotowi zobowiązanemu do wypełniania bazy. Ten ekran będzie swoistą wskazówką, przewodnikiem, będzie można porównać grafikę ekranu z grafiką instrukcji i posługując się nią, wypełnić sprawnie, bezbłędnie i bez jakichkolwiek wątpliwości pola i rubryki zawarte w tym dokumencie systemu informacji oświatowej.</u>
          <u xml:id="u-238.21" who="#HannaKuzińska">Pan poseł Stryjewski wyraził obawę, iż w przypadku systemu informacji oświatowej może nastąpić w jakimś stopniu powtórka tych problemów, które pojawiły się w administracji państwowej przy wdrażaniu systemu „Płatnik”. Szanowni państwo, my nie podzielamy tych obaw, przede wszystkim dlatego, że przy konstruowaniu ustawy podeszliśmy do całej tej koncepcji bardzo ostrożnie.</u>
          <u xml:id="u-238.22" who="#HannaKuzińska">Wiele razy powtarzano, iż system informacji oświatowej w rzeczywistości w niewielkim stopniu rozszerza zakres danych zbieranych dotychczas. To jest, można powiedzieć, pierwsza, podstawowa gwarancja tego, że dobrze wiemy, co robimy, bo robiliśmy to do tej pory i będziemy robili to w dalszym ciągu, tylko o wiele bardziej nowocześnie i sprawnie. To jest podstawowy argument. Fakt, iż system informacji oświatowej jest koncepcją nieco zachowawczą, wcale nie oznacza, że nie ma możliwości jego rozszerzania. Wszystkie systemy komputerowe mają to do siebie, że przez dokładanie kolejnych modułów jesteśmy w stanie poszerzać niemalże w nieskończoność liczbę informacji, które ewentualnie z czasem okazałyby się przydatne czy wręcz niezbędne do sprawnego zarządzania systemem oświaty. To jest właśnie uroda, walor każdej bazy administracyjnej komputerowej, elektronicznej. Nie tylko możemy poszerzać ten system, możemy także wykreślać informacje, które się przeżyły, które okazały się nieaktualne, nieprzydatne, gdyż nie trafiliśmy w naszym rozporządzeniu, w naszej koncepcji w jakieś pytania.</u>
          <u xml:id="u-238.23" who="#HannaKuzińska">Co z oprogramowaniem? Wspomniałam już o tym. W momencie, gdy Wysoki Sejm raczy uchwalić ustawę o systemie informacji oświatowej, Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu niezwłocznie przystąpi do ogłoszenia przetargu. W przetargu wyłoniony zostanie ten kontrahent, który przygotuje oprogramowanie, jakim będziemy się posługiwali.</u>
          <u xml:id="u-238.24" who="#HannaKuzińska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam nadzieję, że odpowiedziałam na pytania, które szanowni państwo mi postawili. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#TomaszNałęcz">Bardzo dziękuję pani minister.</u>
          <u xml:id="u-239.1" who="#TomaszNałęcz">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-239.2" who="#TomaszNałęcz">Wysoki Sejmie! W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono poprawkę do przedłożonego projektu ustawy, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt ustawy do Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-239.3" who="#TomaszNałęcz">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-239.4" who="#TomaszNałęcz">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-239.5" who="#TomaszNałęcz">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów porządku dziennego zaplanowanych na dzień 16 grudnia br.</u>
          <u xml:id="u-239.6" who="#TomaszNałęcz">Informuję, że pan poseł Tadeusz Szukała zgłosił się w celu wygłoszenia oświadczenia.</u>
          <u xml:id="u-239.7" who="#TomaszNałęcz">Chciałbym zapytać, czy ktoś z państwa posłów chciałby jeszcze zgłosić się do wygłoszenia oświadczenia.</u>
          <u xml:id="u-239.8" who="#TomaszNałęcz">Nie widzę dalszych zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-239.9" who="#TomaszNałęcz">Proszę pana posła Tadeusza Szukałę o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#TadeuszSzukała">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Związek Pracodawców Przemysłu Piwowarskiego oraz Stowarzyszenie Małych i Średnich Browarów Polskich wyrażają ogromne zaniepokojenie brakiem obniżki stawki akcyzowej w projektowanej ustawie regulującej ten obszar. W sąsiadujących z nami krajach unijnych oraz przystępujących do Unii stawki akcyzy piwnej są obecnie ponad dwukrotnie niższe od polskich - tak jest na przykład w Niemczech, w Czechach i na Słowacji. Zawsze znaczące zróżnicowanie opodatkowania w krajach sąsiadujących skutkuje wzrostem handlu przygranicznego, tzw. importem prywatnym, a w skrajnych przypadkach nawet przemytem, gdy precedens zaczyna się opłacać, narażając kraje o wysokim podatku na straty. Ekonomiści potwierdzają obawy polskich producentów, iż po otwarciu granic konkurencyjność naszych browarów będzie zagrożona. Należy spodziewać się napływu piwa tańszego niż polskie, pochodzącego z tzw. legalnego importu prywatnego. W ramach tego importu legalnego, na własne potrzeby i własnym transportem, zgodnie z tzw. dyrektywą horyzontalną 92/12 z 25 lutego 1992 r. obywatel może jednorazowo wwieźć 10 litrów spirytusu, 90 litrów wina, 110 litrów piwa i 20 litrów innych napojów pochodzących z fermentacji. Jest to prawo korzystania z dobrodziejstw wspólnego rynku i wolności przepływu towarów. Władze unijne dają jasno do zrozumienia, że wolny przepływ towarów ma doprowadzić do wyrównywania cen w poszczególnych krajach, zwłaszcza sąsiadujących.</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#TadeuszSzukała">W Polsce po 1 maja 2004 r. na granicy pozostanie tylko kontrola paszportowa. Polacy, podobnie jak Anglicy, Belgowie, Duńczycy czy Szwedzi, będą mogli robić zakupy wyrobów akcyzowych tam, gdzie jest taniej. Będziemy mogli wozić towary w skali niemal hurtowej na potrzeby własne, takie jak chrzciny, wesela, huczne imieniny. Efektem tego może być konieczność restrukturyzacji browarów działających w regionach już objętych wysokim bezrobociem. Gdy tylko o 20% spadnie sprzedaż z polskich browarów, a znakomita większość naszych browarów zlokalizowana jest wzdłuż granic południowej i zachodniej, zagrożonych będzie ok. 11 tys. miejsc pracy bezpośrednio i pośrednio związanych z produkcją piwa.</u>
          <u xml:id="u-240.2" who="#TadeuszSzukała">Tymczasem w projekcie ustawy akcyzowej nie ma już żadnej wzmianki o obniżce. Dla polskiej branży piwowarskiej oznacza to znaczny wzrost kosztów, np. w browarach Kasztelan i Bosman wzrost cen wyniesie dla każdego po 210 tys. zł miesięcznie. Przemysł piwny, choć obecnie jego sytuacja jest stabilna i wnosi do budżetu państwa coraz więcej pieniędzy z akcyzy i VAT, po wejściu do Unii przegra cenowo z piwem z Czech, Niemiec czy Słowacji.</u>
          <u xml:id="u-240.3" who="#TadeuszSzukała">Doprowadzenie do wyrównania poziomu podatku akcyzowego w Polsce do poziomu tego podatku w krajach ościennych jest jedyną skuteczną metodą zapewnienia konkurencyjności branży oraz sposobem na uniknięcie bolesnych skutków społecznych. Podejmowane przez branżę starania o obniżenie akcyzy w połączeniu z odpowiednią polityką cenową browarów mają na celu jedynie utrzymanie konkurencyjności i obronę polskiego przemysłu przed napływem tańszego piwa z krajów sąsiadujących.</u>
          <u xml:id="u-240.4" who="#TadeuszSzukała">Związek Pracodawców Przemysłu Piwowarskiego oraz Stowarzyszenie Małych i Średnich Browarów Polskich - jako organizacje zrzeszająca 95% rynku piwa - wyrażają wiarę i przekonanie, że przedstawione argumenty za obniżką akcyzy na piwo w kontekście naszego wejścia do Unii Europejskiej zostaną wzięte pod uwagę. Dla naszego konsumenta cena jest bardziej decydującym kryterium o zakupie ze względu na ogólną sytuację ekonomiczną.</u>
          <u xml:id="u-240.5" who="#TadeuszSzukała">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Apeluję w imieniu Związku Pracodawców Przemysłu Piwowarskiego, aby w Polsce wykorzystać doświadczenia innych krajów, a nie zdobywać własne kosztem branży i budżetu państwa. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-241.1" who="#TomaszNałęcz">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
          <u xml:id="u-241.2" who="#TomaszNałęcz">Zarządzam przerwę w posiedzeniu do jutra, tj. do 17 grudnia, do godz. 9.</u>
          <u xml:id="u-241.3" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 22 min 57)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>