text_structure.xml 20.6 KB
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 3 lipca 1968 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, obradująca pod przewodnictwem posła - Józefa Kuleszy (PZPR), rozpatrzyła sprawozdanie z wykonania budżetu w 1967 r. oraz działalność Głównego Urzędu Statystycznego i Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli z prezesem Konstantym Dąbrowskim i wiceprezesem Feliksem Pisulą, przedstawiciele Głównego Urzędu Statystycznego z prezesem Wincentym Kawalcem i wiceprezesem Leonem Rzendowskim, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów i Urzędu Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#">Przed posiedzeniem posłowie otrzymali na piśmie sprawozdanie Głównego Urzędu Statystycznego o działalności Urzędu w 1967 r.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#">Sprawozdawcą był poseł Józef Łastowski (PZPR): Przyjęte kierunki działalności Głównego Urzędu Statystycznego uznać trzeba za słuszne. Na szczególną uwagę zasługuje działalność wydawnicza GUS. W dalszym ciągu rozwijać należy publikacje z serii „Roczniki Branżowe”; odczuwa się zapotrzebowanie na roczniki poświęcone budownictwu, problemom zatrudnienia, handlu wewnętrznego i leśnictwa. Rozważyć należy możliwość szerszego zobrazowania w publikacjach statystycznych stanu i rozwoju polskiej wsi.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#">Podjęta w tym roku uchwała Rady Ministrów w sprawie usprawnienia systemu ewidencji i statystyki gospodarczej oraz informacji statystycznej jest aktem o szczególnym znaczeniu zarówno dla statystyki, jak i dla doskonalenia systemu planowania i zarządzania gospodarką narodową. Zapewnia ona opracowywanie i wprowadzanie jednolitego systemu ewidencji i statystyki, który przyczyni się do eliminacji nadmiernych zapisów i sprawozdań statystycznych.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#">Prace nad usprawnianiem statystyki prowadzone są w GUS różnokierunkowo. Działająca Komisja Metodologiczna zakłada dalsze ograniczenie sprawozdawczości na rok 1969. Jednocześnie zmierza się do usprawnienia statystyki resortowej.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#">Konieczne jest bardziej radykalne usprawnienie prac statystycznych w jednostkach sprawozdawczych. Powoływanie zakładowych statystyków w zjednoczeniach i przedsiębiorstwach, zapoczątkowane z inicjatywy GUS przyniosło spodziewane efekty i znaczną poprawę jakości i terminowości sprawozdań oraz likwidację sprawozdawczości nielegalnej.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#">Usprawnienia wymaga również obieg sprawozdań statystycznych; powinny być one kierowane od sprawozdawcy do jednostki GUS bezpośrednio. Odciąża się w ten sposób od pracy statystycznej jednostki niepowołane do tej działalności, usprawnia proces opracowywania informacji zbiorczych, ulepsza się jakość sprawozdań i przyśpiesza terminy opracowań.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#">Należy wyrazić uznanie kierownictwu i załodze GUS za wielki wkład pracy i inicjatywę.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#">W dyskusji wzięli udział posłowie: Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Stanisław Hasiak (PZPR), Feliks Starzec (ZSL), Stanisław Kozioł (ZSL), Stanisław Cieślak (ZSL), Bolesław Bednarek (PZPR) i Eugeniusz Witek (ZSL).</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#">W dyskusji pozytywnie oceniono pracę Głównego Urzędu Statystycznego, podkreślając rosnącą sprawność aparatu statystycznego, coraz szerszy zakres informacji udostępnianej w opracowaniach i publikacjach statystycznych, wzrost ilości informacji opracowywanych w przekroju terytorialnym i regionalnym. Zwracano uwagę na zmniejszenie liczby sprawozdań przy równoczesnym lepszym dostosowaniu sprawozdawczości do potrzeb życia społeczno-gospodarczego na poprawę terminowości, rzetelności i prawidłowości sprawozdań. Za słuszną uznano walkę, jaką GUS prowadzi ze sprawozdawczością nielegalną.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#">Równocześnie zgłoszono szereg postulatów pod adresem statystyki państwowej. GUS nie powinien zawężać swej działalności do tematyki odpowiadającej ustaleniom planu gospodarczego. Te elementy, które nie wchodzą do planu są dotychczas niedostatecznie ujęte w opracowaniach statystycznych. Zwrócono uwagę na dostosowanie obowiązującej sprawozdawczości do potrzeb przedsiębiorstw stosujących nowe mierniki oceny działalności. Powinna ona bardziej odzwierciedlać faktyczne osiągnięcia tych zakładów. Konieczne jest rozszerzenie analitycznych opracowań Głównego Urzędu Statystycznego.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#">Przejmowanie przez organa statystyki państwowej sprawozdawczości z resortów i rad narodowych jest słusznym kierunkiem. Brak wyszkolonego personelu w poważnym stopniu wpływa na rzetelność opracowań resortowych. Różne instytucje wyręczające GUS w jego pracy nie zawsze posługują się metodami naukowymi, co prowadzi do niewłaściwych wyników.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#">Postulowano dalsze rozszerzanie informacji statystycznych w przekroju terytorialnym i regionalnym.</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#">Duże badania stoją przed statystyką rolnictwa. Należałoby podjąć opracowanie danych dotyczących rentowności poszczególnych upraw i hodowli. Brak właściwego rozeznania o środkach produkcji i narzędziach pracy w indywidualnych gospodarstwach utrudnia niekiedy planowanie zaopatrzenia. Zbyt mało wiemy o budynkach na wsi i potrzebach w tej dziedzinie.</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#">Nie są należycie uwypuklone w sprawozdawczości GUS problemy efektywności inwestycji. Trzeba również rozszerzyć badania stanu kosztów transportu oraz wskazać jakie obciążenia kosztami transportu występują w poszczególnych działach gospodarki narodowej.</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#">Poruszano także sprawy mechanizacji prac obliczeniowych w statystyce. Rosnący potencjał obliczeniowy GUS powinien być w pełni korzystny. Niezbędny jest dalszy rozwój zakładów mechanicznego obliczania danych.</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#">Dodatkowych wyjaśnień udzielił prezes Głównego Urzędu Statystycznego - Wincenty Kawalec, który stwierdził m.in., że zasadniczą sprawą w pracach GUS jest doskonalenie programu badań. Przy zachowaniu ich ciągłości, wprowadzane są stale nowe tematy, które narzuca życie społeczne i gospodarcze.</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#">Dalszemu rozszerzeniu ulegać będzie plan publikacji GUS. Wkrótce ukażą się nowe roczniki branżowe poświęcone budownictwu, leśnictwu i handlowi wewnętrznemu. Kończy się publikację spisu przemysłowego, który zawarty zostanie w 53 tomach na 15 tys. stron druku.</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#">Rozpoczęto przygotowania do spisu powszechnego 1970 r. Obejmie on szerszy zakres problemów niż przeprowadzony w 1970 r. Publikacje narodowego spisu powszechnego zostaną zakończone w ciągu trzech lat. W grudniu br. przeprowadzony zostanie spis próbny.</u>
          <u xml:id="u-1.20" who="#">GUS prowadzi stałą popularyzację statystyki wśród młodzieży szkolnej. Drukowany jest obecnie mały rocznik statystyczny w wersji szkolnej w nakładzie 240 tys. egzemplarzy. Od 1969 r. dla starszych klas szkół podstawowych wydawany będzie szkolny rocznik statystyczny.</u>
          <u xml:id="u-1.21" who="#">Przewodniczący Komisji - poseł Józef Kulesza:</u>
          <u xml:id="u-1.22" who="#">Jak wynika z materiałów sprawozdawczych i dyskusji, działalność Urzędu ocenić trzeba wysoce pozytywnie. Na szczególne podkreślenie zasługuje rzetelność opracowań statystycznych. W dalszych pracach zapewnić trzeba stałe doskonalenie metod pracy, poszerzanie programu badań. GUS jest instytucją żywą, nadążającą za rozwojem społeczno-gospodarczym kraju.</u>
          <u xml:id="u-1.23" who="#">Niektóre szybkie opracowania GUS wynikające z potrzeb życia pomogły w podjęciu wielu ważnych decyzji gospodarczych.</u>
          <u xml:id="u-1.24" who="#">Przyjęty kierunek eliminowania niepotrzebnej sprawozdawczości przy równoczesnym rozszerzeniu badań dyktowanych potrzebami życia i praktyki - jest ze wszech miar godny poparcia. Należy zwiększyć troskę o to, aby wydawnictwa statystyczne były bardziej czytelne.</u>
          <u xml:id="u-1.25" who="#">Trzeba zwiększyć popularyzację danych statystycznych ponieważ są one najlepszą ilustracją naszych osiągnięć, rozwoju społeczno-gospodarczego Polski Ludowej.</u>
          <u xml:id="u-1.26" who="#">W walce z nielegalną sprawozdawczością notowano w początkowym okresie szereg uchybień. Obecnie działalność GUS ukształtowała się prawidłowo i należy życzyć Urzędowi dalszych osiągnięć w tej walce. Na niższych szczeblach organizacji statystyki państwowej konieczne jest zwrócenie większej uwagi na operatywność informacji. Wiele do życzenia pozostawia pod tym względem sprawozdawczość zjednoczeń, rad narodowych i spółdzielczości.</u>
          <u xml:id="u-1.27" who="#">W miarę wprowadzania nowych metod zarządzania i planowania, zmniejsza się liczbą wskaźników dyrektywnych dla przedsiębiorstw. Zwiększa się w ten sposób samodzielność jednostek gospodarczych. W tych warunkach należy jeszcze bardziej wnikliwie kontrolować ich działalność gospodarczą. Z uwagi na to niesłuszne są żądania ograniczenia sprawozdawczości w rozmiarach podobnych jak w planowaniu. Pełna informacja jest przy rozszerzaniu samodzielności konieczna dla właściwej kontroli i oceny zjawisk. Przy dalszym ograniczaniu wskaźników planowych kontrolę i ewidencję trzeba będzie jeszcze wzmocnić.</u>
          <u xml:id="u-1.28" who="#">Komisja przyjęła do wiadomości sprawozdanie GUS z wykonania budżetu i z działalności w 1967 r.</u>
          <u xml:id="u-1.29" who="#">Komisja uchwaliła dezyderat, w którym postuluje usprawnienie pracy komórek statystycznych, w zakładach produkcyjnych i pogłębienie ich współdziałania z Głównym Urzędem Statystycznym.</u>
          <u xml:id="u-1.30" who="#">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja rozpatrzyła sprawozdanie Najwyższej Izby Kontroli z działalności i z wykonania budżetu w 1967 r.</u>
          <u xml:id="u-1.31" who="#">Posłowie otrzymali przed posiedzeniem następujące opracowania:</u>
          <u xml:id="u-1.32" who="#">- Sprawozdanie z działalności NIK w 1967 r.</u>
          <u xml:id="u-1.33" who="#">- Sprawozdanie zespołu powołanego na polecenie Prezesa Rady Ministrów w celu zbadania przebiegu realizacji przez resorty wniosków pokontrolnych NIK.</u>
          <u xml:id="u-1.34" who="#">Sprawozdawcą była poseł Ewa Trojanowska (bezp.):</u>
          <u xml:id="u-1.35" who="#">Najwyższa Izba Kontroli koncentrowała się na węzłowych problemach gospodarki narodowej i administracji państwowej, podejmując kontrole realizacji planu, przestrzegania dyscypliny finansowej, stopnia zabezpieczenia własności społecznej. W kontrolach NIK zmierzała do ujawnienia podstawowych źródeł hamujących efektywność zarządzania.</u>
          <u xml:id="u-1.36" who="#">Podkreślić należy szczególną troskę NIK o usprawnienie planowania i programowania kontroli, co pozwala na trafny dobór tematów kontroli. Realizując zalecenia Rady Państwa, NIK wzmogła działanie koordynacyjne w stosunku do innych organów kontroli, rewizji i inspekcji, w szerszym stopniu inspirując tematykę podejmowanych przez nie badań. Znacznie wzrosła w roku ub. ilość kontroli kompleksowych.</u>
          <u xml:id="u-1.37" who="#">Wyniki przeprowadzonych kontroli ujęte zostały w 6.242 wystąpieniach pokontrolnych, zawierających ok. 30 tys. wniosków zmierzających do usunięcia stwierdzonych uchybień oraz przyczyn ich powstawania, jak również we wnioski umacniające osobistą odpowiedzialność kadr kierowniczych. Podkreślić należy rzetelność i wysoką jakość opracowań pokontrolnych. Wystąpienia pokontrolne były wykorzystywane przy podejmowaniu uchwał i wydawaniu zarządzeń organów administracji państwowej, znalazły wyraz w niektórych uchwałach KERM, w wielu aktach normatywnych ministerstw i jednostek równorzędnych, w uchwałach prezydiów WRN i zarządzeniach zjednoczeń gospodarczych.</u>
          <u xml:id="u-1.38" who="#">Niezadowalający jest jeszcze poziom i efektywność działania organów kontroli wewnętrznej, resortowej. Rola tych organów dla prawidłowego zarządzania resortem, branżą, czy przedsiębiorstwem jest bezsporna; one to powinny koncentrować uwagę na kontroli szeregu zagadnień z zakresu gospodarki materiałowej, obiegu dokumentów, prawidłowości ewidencji itp.</u>
          <u xml:id="u-1.39" who="#">Wraz z postępem życia społecznego rośnie rola i znaczenie kontroli społecznej; stałą więc troską powinno być rozszerzanie zakresu społecznego oddziaływania na ujawnianie i eliminowanie braków w funkcjonowaniu aparatu administracji i gospodarki, zwiększanie udziału obywateli w różnych formach kontroli społecznej.</u>
          <u xml:id="u-1.40" who="#">Oceniając działalność Najwyższej Izby Kontroli w 1967 r. uznać trzeba ją za prawidłową i wyrazić uznanie kierownictwu oraz pracownikom NIK za wysiłek włożony w wykrywanie i eliminowanie niedociągnięć hamujących rozwój naszej gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-1.41" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Zdzisław Siedlewski (SD), Jan Kołder (PZPR), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Józef Łastowski (PZPR), Zdzisław Balicki (PZPR), Ryszard Reiff (bezp. „PAX”), Maria Mielczarek (PZPR), Stanisław Hasiak (PZPR), Stanisław Cieślak (ZSL), Jan Dziemba (PZPR), Eugeniusz Witek (ZSL), Bolesław Bednarek (PZPR), Jan Pysz (PZPR), Józef Kulesza (PZPR), dodatkowym wyjaśnień udzielił prezes Najwyższej Izby Kontroli - Konstanty Dąbrowski.</u>
          <u xml:id="u-1.42" who="#">W dyskusji pozytywnie oceniono efekty działalności Najwyższej Izby Kontroli w 1967 r., podkreślając celowość i prawidłowość doboru tematyki pracy kontrolnej. NIK słusznie - zdaniem posłów - koncentrowała uwagę na węzłowych problemach gospodarki narodowej i administracji państwowej.</u>
          <u xml:id="u-1.43" who="#">Podkreślano, że stałemu pogłębianiu ulega współpraca NIK z organizacjami społecznymi; postulowano dalsze jej rozszerzanie. Jeszcze bardziej niż dotychczas Najwyższa Izba Kontroli powinna inspirować i koordynować działalność resortowych organów kontroli; pozwoli to NIK w większym jeszcze niż dotychczas stopniu, skoncentrować się na problemach węzłowych.</u>
          <u xml:id="u-1.44" who="#">W toku dyskusji posłowie wskazywali na szereg spraw, które powinny stać się przedmiotem kompleksowych badań NIK.</u>
          <u xml:id="u-1.45" who="#">Podkreślono znaczenie, jakie ma coraz ściślejsza współpraca zespołów NIK z Komisjami sejmowymi; postulowano pogłębienie współpracy delegatur NIK z Wojewódzkimi Zespołami poselskimi.</u>
          <u xml:id="u-1.46" who="#">Postulowano, by plany pracy pozostawiały szersze możliwości podjęcia kontroli tematów, które nanosi życie, a których nie można było przewidzieć w momencie tworzenia planu.</u>
          <u xml:id="u-1.47" who="#">Przewodniczący Komisji - poseł Józef Kulesza (PZPR):</u>
          <u xml:id="u-1.48" who="#">Jak wynika z referatu i dyskusji, praca Najwyższej Izby Kontroli zasługuje na wysoką ocenę. Posłowie stykają się z wynikami pracy NIK w swej corocznej działalności; materiały Najwyższej Izby Kontroli stanowią nieocenioną pomoc w pracach komisji sejmowych. Z zadowoleniem przyjąć trzeba, że współpraca Najwyższej Izby Kontroli z Sejmem i jego organami jest coraz bardziej harmonijna, coraz bardziej efektywna.</u>
          <u xml:id="u-1.49" who="#">Na poparcie i uznanie zasługuje działalność Najwyższej Izby Kontroli w zakresie umacniania poczucia odpowiedzialności kadr kierowniczych.</u>
          <u xml:id="u-1.50" who="#">Postępy osiągane w działalności NIK są niewątpliwe. Na szczególne podkreślenie zasługuje postępująca koncentracja kontroli, pozwalająca na bardziej kompleksową ocenę zjawisk gospodarczych w naszym kraju oraz na wzmacnianie oddziaływania profilaktycznego.</u>
          <u xml:id="u-1.51" who="#">Komisja przyjęła do wiadomości sprawozdanie NIK z działalności i wykonania budżetu w 1967 r. postulując, by w toku dalszej pracy Najwyższej Izby Kontroli uwzględnione zostały wnioski wysunięte w trakcie dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-1.52" who="#">Komisja uchwaliła dezyderatów którym postuluje podjęcie przez rząd środków mających na celu usunięcie niedomagań i nieprawidłowości ujawnionych w toku kontroli NIK.</u>
          <u xml:id="u-1.53" who="#">W kolejnym punkcie porządku dziennego Komisja rozpatrzyła i przyjęła odpowiedzi na dezyderaty. Sprawozdawcą był poseł Stanisław Cieślak (ZSL).</u>
          <u xml:id="u-1.54" who="#">Przedmiotem zainteresowania Komisji była akcja podjęta przez wojewódzkie zespoły poselskie, które oceniły na swoim terenie sytuację w dziedzinie produkcji i zaopatrzenia w materiały budowlane. Odpowiedź na dezyderat w sprawie modernizacji i przyspieszenia rozwoju produkcji materiałów budowlanych, uznana została przez Komisję za niedostateczną; dlatego też dezyderat został ponowiony. Obecnie przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów szczegółowo poinformował o doraźnym programie zwiększania z roku na rok produkcji materiałów budowlanych, zwłaszcza ściennych, jak też podkreślił wagę jaką Komisją Planowania przywiązuje do doinwestowania tego przemysłu, co pozwoliłoby na stopniowe usuwanie deficytu. Również Minister Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych dodatkowo wyjaśnił, że doceniając wagę wniosków wojewódzkich zespołów poselskich, podjęte zostały środki zmierzające do znacznego zwiększenia tej produkcji.</u>
          <u xml:id="u-1.55" who="#">Z odpowiedzi na dezyderat w sprawie zwiększenia budownictwa mieszkaniowego w bieżącej 5-latce ponad przyjęte założenia wynika, że stworzone zostały realne możliwości zwiększenia skali tego budownictwa o ok. 30 tys. izb.</u>
          <u xml:id="u-1.56" who="#">Podjęte zostały przez rząd odpowiednie środki mające na celu umocnienie dyscypliny finansowej i dyscypliny gospodarowania, co postulowała w dezyderacie Komisja.</u>
          <u xml:id="u-1.57" who="#">Jak wynika z odpowiedzi na dezyderat w sprawie gospodarki zapasami - nowy system finansowy stworzył właściwy klimat do prawidłowego rozwiązywania tego problemu. Kontrola kształtowania się zapasów w ostatnich latach wskazuje, że zahamowany został nadmierny ich wzrost.</u>
          <u xml:id="u-1.58" who="#">Z odpowiedzi na dezyderat w sprawie zagospodarowania niewykorzystanych maszyn z importu wynika, że powołana została specjalna komisja, której zadaniem jest likwidowanie tego niekorzystnego gospodarczo zjawiska.</u>
          <u xml:id="u-1.59" who="#">Zgodnie z dezyderatem Komisji, rząd podjął uchwałę w sprawie budowy leśnego pasa ochronnego w Górnośląskim Okręgu Przemysłowym.</u>
          <u xml:id="u-1.60" who="#">Komisja uchwaliła dezyderaty wynikające z analizy rezultatów eksperymentów gospodarczych w dziedzinie planowania i zarządzania. Problem ten był przedmiotem obrad Komisji w dniu 30 maja 1968 r. (patrz BPS)599/IV kad./.</u>
          <u xml:id="u-1.61" who="#">W uchwalonych dezyderatach Komisja m.in. postuluje:</u>
          <u xml:id="u-1.62" who="#">- pogłębienie koordynacji w dziedzinie eksperymentowania;</u>
          <u xml:id="u-1.63" who="#">- ustalenie odpowiedzialności ministerstw za przygotowania i przeprowadzanie oraz wnikliwą ocenę eksperymentów gospodarczych;</u>
          <u xml:id="u-1.64" who="#">- przeanalizowanie efektów ekonomiczno-społecznych eksperymentów w celu dokonania zmian i uzupełnień bądź też wyeliminowania eksperymentów mało efektywnych;</u>
          <u xml:id="u-1.65" who="#">- zwiększenia odpowiedzialności zjednoczeń i przedsiębiorstw eksperymentujących przy jednoczesnym wzmocnieniu kontroli, zwłaszcza z zakresu zatrudnienia, funduszu płac, podziału zysku itp.;</u>
          <u xml:id="u-1.66" who="#">- podniesienie roli kolegiów z jednoczeń i samorządu robotniczego w zjednoczeniach i przedsiębiorstwach eksperymentujących.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>