text_structure.xml 415 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069 2070 2071 2072 2073 2074 2075 2076 2077 2078 2079 2080 2081 2082 2083 2084 2085 2086 2087 2088 2089 2090 2091 2092 2093 2094 2095 2096 2097 2098 2099 2100 2101 2102 2103 2104 2105 2106 2107 2108 2109 2110 2111 2112 2113 2114 2115 2116 2117 2118 2119 2120 2121 2122 2123 2124 2125 2126 2127 2128 2129 2130 2131 2132 2133 2134 2135 2136 2137 2138 2139 2140 2141 2142 2143 2144 2145 2146 2147 2148 2149 2150 2151 2152 2153 2154 2155 2156 2157 2158 2159 2160 2161 2162 2163 2164 2165 2166 2167 2168 2169 2170 2171 2172 2173 2174 2175 2176 2177 2178 2179 2180 2181 2182 2183 2184 2185 2186 2187 2188 2189 2190 2191 2192 2193 2194 2195 2196 2197 2198 2199 2200 2201 2202 2203 2204 2205 2206 2207 2208 2209 2210 2211 2212 2213 2214 2215 2216 2217 2218 2219 2220 2221 2222 2223 2224 2225 2226 2227 2228 2229 2230 2231 2232 2233 2234 2235 2236 2237 2238 2239 2240 2241 2242 2243 2244 2245 2246 2247 2248 2249 2250 2251 2252 2253 2254 2255 2256 2257 2258 2259 2260 2261 2262 2263 2264 2265 2266 2267 2268 2269 2270 2271 2272 2273 2274 2275 2276 2277 2278 2279 2280 2281 2282 2283 2284 2285 2286 2287 2288 2289 2290 2291 2292 2293 2294 2295 2296 2297 2298 2299 2300 2301 2302 2303 2304 2305 2306 2307 2308 2309 2310 2311 2312 2313 2314 2315 2316 2317 2318 2319 2320 2321 2322 2323 2324 2325 2326 2327 2328 2329 2330 2331 2332 2333 2334 2335 2336 2337 2338 2339 2340 2341 2342 2343 2344 2345 2346 2347 2348 2349 2350 2351 2352 2353 2354 2355 2356 2357 2358 2359 2360 2361 2362 2363 2364 2365 2366 2367 2368 2369 2370 2371 2372 2373 2374 2375 2376 2377 2378 2379 2380 2381 2382 2383 2384 2385
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Posiedzeniu przewodniczą wicemarszałkowie Krystyna Bochenek, Zbigniew Romaszewski i Marek Ziółkowski oraz marszałek Bogdan Borusewicz)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Minęła godzina dziesiąta.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Proszę senatorów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Wysoki Senacie! Proponuję uzupełnienie porządku obrad o punkty: drugie czytanie projektu apelu o poszanowanie Krzyża - i rozpatrzenie go jako punktu dwunastego oraz drugie czytanie projektu uchwały w sprawie orzeczenia Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu dotyczącego obecności znaku krzyża w miejscach publicznych - i rozpatrzenie go jako punktu trzynastego. Ponadto proponuję przeprowadzenie łącznej debaty nad tymi punktami.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Wysoka Izba przyjęła te propozycje.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Wobec braku głosów sprzeciwu stwierdzam, że Senat przedstawione propozycje przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu ósmego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 717, a sprawozdanie komisji w druku nr 717A.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Widzę, że do mównicy zbliża się już pan senator Stanisław Jurcewicz, który przedstawi sprawozdanie Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Proszę uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#SenatorStanisławJurcewicz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#SenatorStanisławJurcewicz">Mam zaszczyt przedstawić w imieniu Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej sprawozdanie o uchwalonej przez Sejm w dniu 19 listopada 2009 r. ustawie o zmianie ustawy o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#SenatorStanisławJurcewicz">Komisja rozpatrzyła niniejszą ustawę na posiedzeniu w dniu 1 grudnia 2009 r. Opiniowana ustawa zgodnie z uzasadnieniem projektu ma na celu podniesienie rangi uroczystości oraz rocznic i świąt państwowych. Zmieniany art. 7 ust. 3 ustawy z dnia 31 stycznia 1980 r. o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych wprowadza zalecenia, aby flagę państwową Rzeczypospolitej Polskiej podnosić lub umieszczać na budynkach mieszkalnych lub przed budynkami mieszkalnymi oraz na budynkach lub przed budynkami, w których prowadzi się działalność gospodarczą, lub w innych miejscach, z okazji świąt i rocznic państwowych oraz innych uroczystości o zasięgu państwowym lub lokalnym.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#SenatorStanisławJurcewicz">Muszę przytoczyć uwagi, które zostały przedstawione przez Biuro Legislacyjne na posiedzeniu naszej komisji. Otóż zgodnie z powszechnie przyjętą regułą tekst prawny powinien zawierać jedynie takie wypowiedzi, które służą wyrażeniu norm postępowania lub dokonywania aktów konwencjonalnych, wadliwe więc jest zamieszczenie w tekście prawnym jakichkolwiek wypowiedzi, które służą innemu celowi, na przykład uzasadnieniu wprowadzenia danych norm, zachęceniu do ich realizowania, upomnieniu, że dane normy powinny być przestrzegane. Należy zwrócić uwagę, że opiniowana ustawa, wprowadzając zalecenie w zakresie umieszczenia flagi państwowej w określonych miejscach i okolicznościach, pozostaje w sprzeczności z dyrektywą wynikającą z §11 zasad techniki prawodawczej. Zgodnie z tą dyrektywą w ustawie nie zamieszcza się wypowiedzi, które nie służą wyrażeniu norm prawnych, a w szczególności apeli, postulatów, zaleceń, upomnień oraz uzasadnień formułowanych norm. Wątpliwości może również budzić kwestia zmiany treści art. 7 ust. 3. Aktualnie obowiązujący przepis pozwala na umieszczenie flagi w dowolnym miejscu i czasie z zachowaniem należnej czci i szacunku. Ustawa nowelizująca zmienia dotychczasowe brzmienie poprzez wprowadzenie katalogu miejsc, w których zaleca się podnoszenie lub umieszczenie flagi przy jednoczesnym zamknięciu katalogu okoliczności, w których zalecane jest wywieszenie flagi, w związku z tym powstaje wątpliwość, czy w odbiorze społecznym nowa regulacja nie zostanie potraktowana jako zawężenie obowiązującego dotychczas uprawnienia. Nie negując celu, jaki przyświeca ustawodawcy - było nim podniesienie rangi uroczystości państwowych i zachęcenie do manifestowania postaw patriotycznych - należy stwierdzić, że środek oddziaływania na postawy obywateli, użyty do realizacji tego celu, może okazać się nieskuteczny.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#SenatorStanisławJurcewicz">Był to projekt poselski.</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#SenatorStanisławJurcewicz">W nawiązaniu do tych uwag, które przedstawiłem Wysokiej Izbie, komisja wnosi, aby Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 19 listopada 2009 r. ustawy o zmianie ustawy o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz pieczęciach państwowych, odrzucił tę ustawę. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Teraz jest etap pytań do pana senatora sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Czy ktoś pragnie zadać takie pytanie? Nie widzę zgłoszeń, więc dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#komentarz">(Senator Stanisław Jurcewicz: Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Jednak zgłasza się pan senator Janusz Rachoń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#SenatorJanuszRachoń">Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#SenatorJanuszRachoń">Kolego Senatorze, ja rozumiem, że w świetle tego projektu, po pierwsze, nie mógłbym wywiesić flagi przed swoim domem, tak?</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#SenatorJanuszRachoń">Po drugie, w świetle tego projektu ustawy, kiedy się odbywają na przykład igrzyska sportowe, szkolne, to nie można rozpocząć tych igrzysk od uroczystego wciągnięcia flagi państwowej na maszt?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#SenatorStanisławJurcewicz">Na pierwsze pytanie odpowiem tak: budziłoby poważne wątpliwości, czy jest to zgodne z prawem, gdyby chcieli to czynić ci wszyscy, którzy mogą to dzisiaj robić. Ta druga wątpliwość, o której mówił pan senator, też by pozostawała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Bardzo proszę, pan senator Stanisław Gorczyca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#SenatorStanisławGorczyca">Mam takie pytanie do pana senatora sprawozdawcy. Czy ta propozycja, projekt tej ustawy jest zbieżny z ustawą o fladze państwowej, chyba z 2004 r.?</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Przepraszam, Państwo Senatorowie, Panowie Senatorowie, proszę tutaj zachować spokój. Z rozmowami, jeśli macie na nie ochotę, proszę przenieść się do kuluarów.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Proszę uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#SenatorStanisławJurcewicz">W uzasadnieniu, które mamy, nawiązuje to do ustawy z 1980 r. Taki mamy cel.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Pan profesor, pan senator Ryszard Bender.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#SenatorRyszardBender">Panie Senatorze Sprawozdawco, jest tam wyrażenie dotyczące zalecenia wywieszania flag. Boję się, że jest to zachęcanie do tego, żeby tego nie czynić. Przy dzisiejszym kulcie flagi w wielu krajach, przy kulcie flagi Unii Europejskiej, która nie wprowadziła tego do tego dokumentu związanego z traktatem lizbońskim, to stwierdzenie „zaleca się” niektórzy odbiorą tak, że się z tego rezygnuje. Czy pan nie odczuwa tego, że jest to jakieś salwowanie tych ludzi, pozwalanie im, żeby nie wieszali? Jest tak w wielu spółdzielniach, że mimo żądań nie wywiesza się tam flagi, dopiero po długim domaganiu się ta flaga jest zawieszona, i to nie w każdym budynku. A banki? W banku narodowym nie ma zawieszonej flagi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Proszę.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#komentarz">(Senator Stanisław Jurcewicz: Panie Senatorze, podzielam pana zdanie w drugiej części...)</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Proszę państwa, przepraszam bardzo. Jeszcze raz proszę o spokój, bo robi się chaos na sali.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#SenatorStanisławJurcewicz">Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#SenatorStanisławJurcewicz">Panie Senatorze, podzielam pana zdanie wyrażone w drugiej części wypowiedzi, a nie wszyscy to czynią, jednak wprowadzenie tego przepisu byłoby zawężeniem. Tak wynika z opinii prawnej.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Czy oznacza to nieomylność tych prawników?)</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#SenatorStanisławJurcewicz">Ja nie jestem prawnikiem. Cytuję ich i wierzę w mądrość, a ona jest...</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: To jest nadmierny kult.)</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#SenatorStanisławJurcewicz">To nie jest nadmierny kult. Myślę po prostu, że ten, kto zechce wywiesić flagę, to teraz, w świetle obowiązujących przepisów, może to uczynić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Pan senator Henryk Woźniak.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Czy są jeszcze jakieś dalsze pytania? Chodzi o to, żebyśmy mogli już ewentualnie przygotować listę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#SenatorHenrykWoźniak">Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#SenatorHenrykWoźniak">Panie Senatorze Sprawozdawco, nie chciałbym mieć tu wątpliwości. Jeśli literalnie czytać tę poprawkę, to ona oznacza, że jest zalecenie podnoszenia flagi z okazji świąt państwowych i lokalnych również w miejscach niepublicznych, prywatnych, co nie wyklucza możliwości wywieszania flagi przy innych okazjach niż rocznice państwowe na przykład na własnym domu. Nie będę za coś takiego ścigany, tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#SenatorStanisławJurcewicz">Nie wyklucza, natomiast jakby zamazuje w odbiorze publicznym tę ustawę, zgodnie z którą każdy z nas z odpowiednią czcią i w takim czasie, w którym chce, może flagę wywiesić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Więcej pytań nie ma, więc proszę teraz... Aha, jeszcze pan senator? Ale to już do dyskusji, tak?</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Chcę powiedzieć, że projekt tej ustawy został wniesiony przez posłów. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister spraw wewnętrznych i administracji.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Witamy pana Piotra Stachańczyka, podsekretarza stanu.</u>
          <u xml:id="u-18.4" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Panie Ministrze, czy chce pan zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy i przedstawić stanowisko rządu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPiotrStachańczyk">Wysoka Izbo, Pani Marszałek, tylko wtedy, gdyby były pytania do rządu. Rząd od początku uznał, że jest to projekt przede wszystkim poselski, dotyczący spraw, które powinien rozstrzygać parlament.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Dziękuję uprzejmie, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Czy mają państwo senatorowie pytania?</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Senator Andrzejewski.)</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Pan senator Piotr Juliusz Łukasz Andrzejewski chce zadać pytanie skierowane do pana ministra.</u>
          <u xml:id="u-20.4" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Proszę uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Jak będzie wyglądać, Panie Ministrze, egzekwowanie tego prawa? Ja mam złe doświadczenia, jeżeli chodzi o ochronę godła, a tym bardziej, jeżeli chodzi o ochronę flagi. Czy jest jakiś algorytm, jakiś tryb działań czy możliwość monitorowania i w konsekwencji egzekwowania stanowionego przez nas w tym zakresie prawa? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Bardzo proszę o odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPiotrStachańczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPiotrStachańczyk">Zapis proponowanego ust. 3 jest z istoty swojej treści zapisem nieegzekwowalnym. Była o tym mowa również w Sejmie. On w pierwotnym kształcie przedłożenia poselskiego miał postać obowiązku, po czym w Sejmie rozpoczęła się dyskusja nad możliwościami egzekwowania takiego obowiązku. W rezultacie w toku dalszych prac przepis ten został zmieniony. Dzisiaj to jest tylko wezwanie. Ustawodawca wzywa obywateli oraz podmioty gospodarcze, aby w określonych terminach wywieszały flagę państwową. Wezwanie z istoty rzeczy nie może być egzekwowane. To nie jest prawny obowiązek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Pytanie uzupełniające.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Czy wobec tego wykonanie zastępcze będzie obligowało do zwrotu kosztów zastąpienia tego obowiązku na przykład przez gminę w sytuacji, kiedy ktoś demonstruje przeciwko fladze i hymnowi, czy uważa, że trzeba wywiesić flagę europejską, a flagi polskiej wywieszać nie ma potrzeby, albo wywiesić flagę miasta, a nie flagę polską? Czy wtedy, kiedy będzie wykonanie zastępcze, będzie można dochodzić kosztów i od kogo?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Proszę uprzejmie, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPiotrStachańczyk">Ten zapis nie przewiduje żadnych możliwości wykonania zastępczego. Nikt niczego na podstawie tego zapisu nie będzie musiał czynić. Żaden organ państwowy nie będzie na podstawie tego przepisu mógł komukolwiek czynić zarzutu, że flagi nie wywiesił albo wywiesił nie w tym terminie, w jakim powinien, a także nie będzie mógł za nikogo flagi w żadnym terminie wywieszać. Powiedział to bardzo wyraźnie, jeszcze raz przypominam, pan senator sprawozdawca. To jest prośba parlamentu do obywateli, żeby byli chętni i gotowi, i wywieszali flagi, kolokwialnie mówiąc. Ale to jest prośba, wyłącznie prośba.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Kolejne pytanie uzupełniające.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Czy wobec tego w ogóle jest to materia ustawowa, zdaniem rządu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPiotrStachańczyk">Zgodnie z opinią Biura Legislacyjnego, którego pogląd jako prawnik podzielam, to nie jest materia ustawowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Dobrze, teraz pan senator Paweł Klimowicz, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#SenatorPawełKlimowicz">Zwracam się do pana ministra jako do specjalisty z pytaniem, czy godło państwowe, które wisi nad panią marszałek, ma wygląd zgodny z ustawą z dnia 31 stycznia 1980 r. o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych. Mnie się wydaje, że najciemniej jest pod latarnią. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Bardzo dobre pytanie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Bardzo proszę, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPiotrStachańczyk">Odpowiadam...</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale to wykracza...)</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#komentarz">(Wicemarszałek Krystyna Bochenek: Tak, to jest...)</u>
          <u xml:id="u-32.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPiotrStachańczyk">...Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-32.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPiotrStachańczyk">Poziom mojej wiedzy i specjalizacji w tej tematyce jest niestety zbyt niski, abym to mógł ocenić od ręki. Jeżeli Kancelaria Senatu lub pani marszałek zwróci się do ministerstwa, to ministerstwo dysponuje ekspertami, którzy w krótkim terminie przygotują ocenę tego pięknego godła, które wisi nad panią marszałek, z punktu widzenia załącznika do ustawy z 1980 r., bo to w załączniku do tej ustawy jest zamieszczony wzór godła państwowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">A poza tym trudno, żeby pan minister odpowiadał odwrócony plecami do Izby Wyższej.</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Piotr Stachańczyk: No to w żadnym wypadku.)</u>
          <u xml:id="u-33.3" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Tak, w żadnym wypadku.</u>
          <u xml:id="u-33.4" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Bardzo proszę pan senator Ryszard Bender.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#SenatorRyszardBender">Panie Ministrze, czy zgodzi się pan z poglądem, że to jest regres w porównaniu z tym, jak było w Rzeczypospolitej odrodzonej po stu dwudziestu trzech latach niewoli? Flaga państwowa zawsze była wymagana. Jako dzieciak widziałem, jak przychodził dzielnicowy w czapce z paskiem pod brodą i jeśli flagi nie było, dawał dziesięć złotych kary. Pamiętam, że mój sąsiad musiał zapłacić dziesięć złotych kary i przyszedł pożyć pieniądze. Taka była sytuacja.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#SenatorRyszardBender">Chodzi nam przecież o zdrowy rozsądek. Chodzi o honor i nimb, w najlepszym słowa znaczeniu, Rzeczypospolitej Polskiej i jej znamion, jakimi są godło i flaga. Czy eksperci mają nam tłumaczyć, jak my mamy to wszystko zamazać? Musimy to maksymalnie interpretować i w związku z tym będę składał poprawkę, żeby takiego zupełnego rozwodnienia roli flagi, jakiego nigdzie nie ma, ani w Europie ani za oceanem, także i u nas nie było.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Bardzo dziękuję. Rozumiem, że nie było to pytanie, bo pan minister nie pamięta, jak sądzę, tych czasów...</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Ale może czytał!)</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">... o których pan senator opowiedział.</u>
          <u xml:id="u-35.3" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Może czytał, może mówili mu rodzice.)</u>
          <u xml:id="u-35.4" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Była za to deklaracja pana senatora, że...</u>
          <u xml:id="u-35.5" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Rozmowa pana ministra z rodzicami wykracza poza procedowaną materię.</u>
          <u xml:id="u-35.6" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: A! Rozumiem.)</u>
          <u xml:id="u-35.7" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Czy jeszcze ktoś z państwa senatorów ma pytanie do pana ministra? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-35.8" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-35.9" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Piotr Stachańczyk: Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-35.10" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-35.11" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Państwo wiedzą, że trzeba zapisywać się do udziału w dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-35.12" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Panowie senatorowie Stanisław Bisztyga i Zbigniew Meres złożyli przemówienia do protokołu. Pan senator Ryszard Bender złożył wniosek o charakterze legislacyjnym... Już złożył ten wniosek?</u>
          <u xml:id="u-35.13" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Złoży.)</u>
          <u xml:id="u-35.14" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Dopiero, złoży, a więc jeszcze go nie dostałam.</u>
          <u xml:id="u-35.15" who="#komentarz">(Głos z sali: Senator Bisztyga wycofał przemówienie.)</u>
          <u xml:id="u-35.16" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Pan senator Bisztyga wycofał swoje przemówienie.</u>
          <u xml:id="u-35.17" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Teraz poproszę uprzejmie pana senatora Ryszarda Bendera.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#SenatorRyszardBender">Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#SenatorRyszardBender">No cóż, nawiązałem do tego, co zapamiętałem. Może to niekiedy gorszyło, że tak dbano o flagę, ale przed wojną większość wywieszała flagi. Rzadko kiedy było inaczej. Wtedy policjant w mundurze, w czapce z paskiem pod brodą, jak mówiłem... Taki policjant miał wielki autorytet, tego policjanta się widywało, a dziś nikt nie wie, kto jest dzielnicowym, jakakolwiek kontrola państwowa w ogóle znika, flagi nie są wywieszane. A więc policjant wyłuskiwał dom, na którym nie było flagi. I wiem, że przyszedł do nas nasz sąsiad pożyczyć dziesięć złotych, żeby zapłacić karę za to, że flaga nie wisiała. Sprawdźmy, skoro mamy tak wspaniałych ekspertów, że aż wręcz w poezję wchodzą, zamiast trzymać się prozy ustawodawczej, niech oni sprawdzą, jak było. A jeśli tak było, no to była inna praktyka, flagę honorowano. A dzisiaj wszystko ma być na luzie, jak się naszą młodzież próbuje kształtować. Tym bardziej zatem należy zadbać, ażeby konstatacji wprowadzających relatywizm nie było w tworzonym przez nas prawie.</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#SenatorRyszardBender">Dlatego proszę, ażeby w art. 1 pkt 3 ustawy z 19 listopada 2009 r. o zmianie ustawy o godle, barwach i hymnie oraz pieczęciach państwowych, zapisać: flagę państwową Rzeczypospolitej Polskiej zobowiązuje się podnosić. Po prostu umieścić słowo „zobowiązuje” zamiast słowa „ zaleca się”. To będzie naprawdę twórcze z naszej strony. To będzie świadczyło o tym, że mimo wtłoczenia nas w różne, dzisiaj jeszcze niewyklarowane, formy działania publicznego Unii Europejskiej, o tę naszą suwerenność dbamy. Bo salus rei publicae naszej Rzeczypospolitej jest najważniejsze. Musimy o tym szczególnie pamiętać teraz, gdy niebezpieczeństwo regionalizacji nad nami wisi. Może Pan Bóg sprawi, że ono nie nastąpi, nie staniemy się regionem. Jeśli jednak będziemy trwać w zupełnej inercji, jeśli będziemy pozwalali na takie nieprecyzyjne i wręcz szkodzące swoją nieprecyzyjnością zapisy dotyczące flagi państwowej, to i w Brukseli powiedzą: skoro oni tak robią, to niech wieszają naszą flagę. I dzisiaj ta flaga jest wieszana, mimo że w traktacie lizbońskim nic o fladze nie ma. Dbajmy o flagę, niech w każde święto wszędzie wisi u nas biało-czerwona.</u>
          <u xml:id="u-36.3" who="#SenatorRyszardBender">Sytuacja jest niebezpieczna, zwłaszcza w spółdzielniach. Państwo wiecie, że większość budynków, mieszkań to są lokale spółdzielcze. Te środowiska są bardzo zakotwiczone w dawnym systemie, dla nich najważniejszy był kolor czerwony, a nie biel i czerwień. Teraz w przeddzień święta trzeba się od nich dosłownie domagać, żeby zawisły flagi, a nieraz wiszą one na co drugim czy co trzecim domu. Honorujmy, o ile to możliwe, flagę i domagajmy się od młodego pokolenia, żeby ją honorowało. Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">I ja bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Zapraszam uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Teraz miał być pan senator Andrzejewski, a potem dopiero Sadowski.</u>
          <u xml:id="u-37.3" who="#komentarz">(Senator Sławomir Sadowski: A, to przepraszam.)</u>
          <u xml:id="u-37.4" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Chyba że się panowie dogadacie.</u>
          <u xml:id="u-37.5" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: Może pan Sadowski. Mnie się nie spieszy.)</u>
          <u xml:id="u-37.6" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Skoro tak, to proszę uprzejmie, pan senator Sadowski.</u>
          <u xml:id="u-37.7" who="#komentarz">(Senator Sławomir Sadowski: Dziękuję, Pani Marszałek.)</u>
          <u xml:id="u-37.8" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Przepraszam, przepraszam bardzo. Nie otrzymaliśmy tej poprawki, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-37.9" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Przepraszam za to, że nie dostarczyłem.)</u>
          <u xml:id="u-37.10" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">To jest pana poprawka. Dbamy o to, żeby ona dotarła na czas.</u>
          <u xml:id="u-37.11" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Bardzo jestem wdzięczny za przypomnienie.)</u>
          <u xml:id="u-37.12" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Proszę uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#SenatorSławomirSadowski">Dziękuję, Pani Marszałek. Dziękuję koledze Andrzejewskiemu za odstąpienie miejsca.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#SenatorSławomirSadowski">Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#SenatorSławomirSadowski">Senator Klimowicz zadał istotne pytanie. Ja jako wiceprzewodniczący sejmiku warmińsko-mazurskiego, a także szef Komisji Heraldycznej, byłem twórcą herbu województwa warmińsko-mazurskiego. Odnosząc się do godła, które wisi w Senacie, powiem, że według mnie orzeł biały powinien być na czerwonym polu. Daltonistą nie jestem, ale to nie jest kolor czerwony. Wystarczy spojrzeć na flagę biało-czerwoną. Moim zdaniem, być może się mylę, ale powinno to być raczej... W każdym razie jest takie zalecenie, aby na czerwonym polu był orzeł biały...</u>
          <u xml:id="u-38.3" who="#komentarz">(Senator Jan Rulewski: Historyczny kolor.)</u>
          <u xml:id="u-38.4" who="#SenatorSławomirSadowski">...złote szpony, dziób...</u>
          <u xml:id="u-38.5" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Karmazyn.)</u>
          <u xml:id="u-38.6" who="#SenatorSławomirSadowski">...i złota korona. Tak że pytanie senatora Klimowicza było zasadne. Raczej się nie mylę. To tyle. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Zapraszam pana senatora Piotra Łukasza Andrzejewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Pani Marszałek! Wysoki, Najwyższy Senacie!</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Problem, który tu stanął, to jest problem materii regulowanej ustawą i sposobu tego regulowania. Ja podzielam zdanie wyrażone w imieniu rządu, że taka regulacja nie jest materią ustawową i ośmiesza działalność legislacyjną. Nie wolno nam tworzyć prawa, w którym zalecamy albo wyrażamy opinię. Od tego jest uchwała. Jest to zapisane w regulaminie w art. 85 - może dzisiaj też będziemy mieli taką sytuację - i można formułować apele, stanowiska, ale to nie jest prawo, to nie jest ustawa. Zresztą zamiar był zupełnie inny, a wyszło - jak bardzo często wychodzi - coś, co jest potworkiem legislacyjnym z punktu widzenia samego sposobu traktowania materii legislacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Pierwotny tekst, proponowany w ustawie, dotyczył ustalenia obowiązku bez wymuszania go sankcją karną. Nie można do przestrzegania prawa gonić tylko batem, bo jesteśmy świadomymi obywatelami, a nie niewolnikami prawa, które egzekwuje się za pomocą bata sankcji karnej. To też jest w jakimś sensie materia, która powinna leżeć u podstaw tego, jak prawo może być interioryzowane przez obywateli. Jest prawo, które nie ma sankcji, a jest prawem, nie ma sankcji karnych, ma tylko sankcje cywilistyczne. Stąd moje pytanie o wykonanie zastępcze i ponoszenie kosztów tego wykonania, bo to też jest w jakimś sensie sankcja cywilna.</u>
          <u xml:id="u-40.3" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Ten tekst pierwotnie brzmiał w ten sposób: flagę państwową Rzeczypospolitej Polskiej podnosi się na budynkach lub przed budynkami mieszkalnymi oraz stanowiącymi miejsca prowadzenia działalności gospodarczej z okazji uroczystości oraz rocznic i świąt państwowych. Oczywiście, jeżeli ktoś jej nie umieści, to nie będzie odpowiadał za wykroczenie, bo nie ma takiego wykroczenia w zakresie ochrony, ale na pewno sprzeniewierzy się prawu, które obowiązuje powszechnie i w społeczeństwie obywatelskim jest podniesione do rangi ustawy. Osobnym problemem jest to, jak ma funkcjonować system prawa, jednak ze względu na szczupłość czasu nie będę tego rozważał, nie będę się wdawał w teoretyczne dywagacje. Wydaje mi się, że należy to zapisać bez sankcji karnej, ale w postaci, która jest materią ustawową. Nie „zaleca się”. Wyrazy „zaleca się” i „podnosić i umieszczać” trzeba by zastąpić wyrazami „podnosi się i umieszcza” i wtedy z materii nieustawowej robimy materię ustawową. A ponieważ wszyscy jesteśmy zgodni co do tego, że jednak taka powinność - bo to już nie jest przepis karny, wymuszenie batem sankcji karnej, ale powinność, którą się stwierdza ustawowo w imieniu państwa i społeczeństwa obywatelskiego - jest zasadna, nadajmy temu również charakter, który odpowiada randze materii ustawowej.</u>
          <u xml:id="u-40.4" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Składam poprawkę, aby zamiast zapisywania zalecenia, co nie jest materią ustawową, zapisać obowiązek niepoparty sankcją karną, lecz ewentualnie sankcją wykonania zastępczego. Taką poprawkę pozwalam sobie złożyć. Prowadzi ona do tego, żeby wyrazy „zaleca się podnosić lub umieszczać” zastąpić wyrazami „podnosi się lub umieszcza”. W ten sposób drobnym retuszem przywracamy rangę Sejmu i Senatu w stanowieniu prawa. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-40.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">I ja dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">W takim razie zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-41.3" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Ponieważ zostały złożone wnioski o charakterze legislacyjnym, złożyli je senator Bender i senator Andrzejewski, chciałabym spytać pana ministra, czy chce się do nich odnieść. Nie chce. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-41.4" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Ponieważ zostały zgłoszone wnioski o charakterze legislacyjnym, proszę Komisję Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej o ustosunkowanie się do przedstawionych wniosków i przygotowanie sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-41.5" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
          <u xml:id="u-41.6" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Panie i Panowie Senatorowie,:b przystępujemy do rozpatrzenia punktu dziewiątego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji Porozumienia między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej, Rządem Królestwa Danii i Rządem Republiki Federalnej Niemiec w sprawie zmian do Konwencji między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej, Rządem Królestwa Danii i Rządem Republiki Federalnej Niemiec dotyczącej Wielonarodowego Korpusu Północno-Wschodniego, podpisanego w Szczecinie 16 kwietnia 2009 r.</u>
          <u xml:id="u-41.7" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Ustawa jest zawarta w druku nr 715, a sprawozdania komisji w drukach nr 7154A i 715B.</u>
          <u xml:id="u-41.8" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Zapraszam pana senatora Macieja Grubskiego, który w imieniu Komisji Spraw Zagranicznych oraz Komisji Obrony Narodowej przedstawi sprawozdanie.</u>
          <u xml:id="u-41.9" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Proszę uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#SenatorMaciejGrubski">Dziękuję bardzo, Pani Marszałek.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#SenatorMaciejGrubski">Wielce Szanowna Pani Marszałek! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#SenatorMaciejGrubski">W imieniu senackich komisji, Komisji Obrony Narodowej i Komisji Spraw Zagranicznych, mam przyjemność przedstawić sprawozdanie dotyczące ratyfikacji Porozumienia między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej, Rządem Królestwa Danii i Rządem Republiki Federalnej Niemiec w sprawie zmian do Konwencji między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej, Rządem Królestwa Danii i Rządem Republiki Federalnej Niemiec dotyczącej Wielonarodowego Korpusu Północno-Wschodniego, podpisanego w Szczecinie 16 kwietnia 2009 r.</u>
          <u xml:id="u-42.3" who="#SenatorMaciejGrubski">Wielonarodowy Korpus Północno-Wschodni w Szczecinie funkcjonuje w oparciu o postanowienia wyżej wymienionej konwencji, sporządzonej w Szczecinie w dniu 5 września 1998 r. Konwencja ta weszła w życie dnia 13 listopada 1999 r. Inicjatywa zmiany statusu Kwatery Głównej Korpusu na dowództwo NATO niższej gotowości została podjęta podczas spotkania ministrów obrony Królestwa Danii, Rzeczypospolitej Polskiej i Republiki Federalnej Niemiec w Berlinie w kwietniu 2001 r. Jednocześnie ministrowie obrony zobowiązali Komitet Korpusu do podjęcia działań związanych ze zmianą statusu Kwatery Głównej Korpusu.</u>
          <u xml:id="u-42.4" who="#SenatorMaciejGrubski">Na kolejnym posiedzeniu ministrów obrony w Warszawie w kwietniu 2002 r. przewodniczący Komitetu Korpusu przedstawił studium na temat działań niezbędnych do osiągnięcia przez korpus statusu dowództwa niższej gotowości NATO. W studium określono, że dowództwo korpusu osiągnie wstępną gotowość operacyjną do końca roku 2003, a pełną do końca roku 2005. Osiągnięcie pełnej gotowości operacyjnej wiąże się z koniecznością przygotowania odpowiednich podstaw prawnych, które będą umożliwiać funkcjonowanie Kwatery Głównej Korpusu w przekształconej formie. Niezbędna zatem stała się odpowiednia zmiana postanowień konwencji dotyczącej Wielonarodowego Korpusu Północno-Wschodniego, tak aby obecność korpusu w nowej formule była zgodna z prawem polskim. Zgodnie z art. 21 ust. 3 konwencji może być ona zmieniana w każdym czasie za wspólną pisemną zgodą państw w niej uczestniczących.</u>
          <u xml:id="u-42.5" who="#SenatorMaciejGrubski">W dniu 31 sierpnia 2004 r. Rada Północnoatlantycka, zgodnie z obowiązującą w tym zakresie w NATO procedurą, podjęła decyzję o aktywacji Kwatery Głównej Korpusu Północno-Wschodniego jako dowództwa NATO niższej gotowości. Od momentu podjęcia tej decyzji do kwatery głównej korpusu zastosowanie mają postanowienia protokołu dotyczącego statusu międzynarodowych dowództw wojskowych ustanowionych na podstawie Traktatu Północnoatlantyckiego, czyli tak zwanego protokołu paryskiego, co oznacza, że korpus może korzystać z przywilejów gwarantowanych jego postanowieniami.</u>
          <u xml:id="u-42.6" who="#SenatorMaciejGrubski">Opisując bardziej szczegółowo treść przedstawionego do ratyfikacji porozumienia, należy wskazać, iż wiele jego postanowień ma na celu takie dostosowanie postanowień konwencji, aby gwarantowała ona bezpośrednią realizację postanowień protokołu paryskiego, i następuje to przez odwołanie się do niego wprost w poszczególnych zapisach.</u>
          <u xml:id="u-42.7" who="#SenatorMaciejGrubski">Zaproponowano także zmianę art. 6 konwencji dotyczącą statusu prawnego korpusu, jak również jego kwatery głównej. Wynika to z faktu, iż status prawny kwatery głównej określają odpowiednie postanowienia protokołu paryskiego, z którymi zapisy konwencji muszą być zgodne. Zmiana charakteru korpusu wiąże się z rozszerzeniem kręgu podmiotów mających dostęp do kwatery głównej korpusu i biorących w nim udział. Z uwagi na fakt, iż dotychczas w korpusie uczestniczą jedynie Polska, Dania i Niemcy, zaistniała konieczność zmiany odpowiednich postanowień konwencji, aby umożliwić innym państwom stosowny w nim udział. Znajduje to odzwierciedlenie w proponowanym porozumieniu w sprawie poprawek do konwencji w określeniu dotychczasowych państw stron konwencji jako państw założycielskich i wprowadzeniu możliwości udziału państw uczestniczących zarówno w korpusie, jak i w kwaterze głównej. Wprowadza się definicję państwa uczestniczącego, zgodnie z którą są to państwa strony Traktatu Północnoatlantyckiego niebędące stroną konwencji, ale uczestniczące w strukturze korpusu lub w jego kwaterze głównej.</u>
          <u xml:id="u-42.8" who="#SenatorMaciejGrubski">Należy dodać, że przedstawiciele państw uczestniczących wchodzący w skład kwatery głównej korpusu muszą mieć zagwarantowane w związku z postanowieniami wspomnianego protokołu paryskiego takie same przywileje jak dotychczasowi uczestnicy konwencji. Odnosi się to do zwolnień celnych, podatkowych, zagadnień związanych z jurysdykcją, Szanowna Pani Marszałek, i w tym kierunku zmierzają odpowiednie zmiany konwencji.</u>
          <u xml:id="u-42.9" who="#SenatorMaciejGrubski">Nie bez znaczenia dla proponowanych zmian pozostaje również fakt, iż Królestwo Danii zamierza ograniczyć zakres swojego udziału w strukturach dowództwa korpusu między innymi przez wyłączenie ze struktur Brygady Wsparcia Dowodzenia Kwatery duńskiego batalionu łączności, a także zredukowanie liczby personelu w sztabie korpusu oraz wycofanie się z udziału w kosztach utrzymania elementów wsparcia dowodzenia kwatery korpusu. Wszystko to powoduje konieczność modyfikacji tych postanowień konwencji, które regulują kwestie finansowe, w szczególności wspólny budżet korpusu. Proponuje się zatem odstąpienie od równego udziału państw w finansowaniu budżetu, wskazując, iż wysokość wkładów poszczególnych państw zostanie określona w drodze wzajemnego porozumienia, a budżet będzie opiniowany corocznie.</u>
          <u xml:id="u-42.10" who="#SenatorMaciejGrubski">Należy dodać, że zaproponowana zmiana art. 3 konwencji „Zadania i misje” wynika z konieczności dostosowania jej zapisów do celów funkcjonowania korpusu i jego kwatery głównej określonych przez Radę Północnoatlantycką w związku z wydaniem decyzji o aktywacji kwatery głównej jako dowództwa NATO niższej gotowości.</u>
          <u xml:id="u-42.11" who="#SenatorMaciejGrubski">Wejście w życie projektowanych zmian pozwoli na ostateczne uruchomienie korpusu w zgłoszonej do NATO formie. Polska jako członek NATO będzie posiadała na swoim terytorium okresowo działające - stosownie do odpowiedniej decyzji NATO - dowództwo NATO. Oznacza to wzrost zaufania do Polski jako członka Sojuszu.</u>
          <u xml:id="u-42.12" who="#SenatorMaciejGrubski">Skutki finansowe wynikające z wejścia w życie projektowanego porozumienia w sprawie zmian do konwencji będą, oprócz tych, które ponosimy od momentu powstania korpusu jako jego państwo założycielskie, związane z koniecznością ostatecznego przygotowania kwatery głównej korpusu do osiągnięcia pełnej gotowości operacyjnej, zgodnie z wymogami wojskowymi NATO. Zostaną one pokryte ze środków własnych MON.</u>
          <u xml:id="u-42.13" who="#SenatorMaciejGrubski">Szanowna Pani Marszałek, Komisja Spraw Zagranicznych i Komisja Obrony Narodowej Senatu zajmowały się przedstawionymi projektami uchwały w dniu 1 grudnia bieżącego roku. Uchwała nie wywołała dyskusji, w obu komisjach uzyskała jednomyślne poparcie. W związku z tym w imieniu senackiej Komisji Spraw Zagranicznych i senackiej Komisji Obrony Narodowej proszę Wysoki Senat o przyjęcie proponowanego projektu uchwały bez poprawek. Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Pan senator Piotr Andrzejewski i pan senator Grzegorz Wojciechowski jako drugi pragną zadać pytania.</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Panie Senatorze, pierwsze pytanie: kiedy zostaną spełnione te wymogi wewnętrzne, o których mówi art. 2? Bo bez tego będzie to pusta deklaracja. Mamy różne doświadczenia. Przystępując do NATO, zobowiązaliśmy się, że 2% produktu krajowego brutto będzie poświęcane na działalność związaną z przygotowaniem się do realizowania pełnych funkcji i wywiązania się ze zobowiązań międzynarodowych w NATO, i to zobowiązanie jest niedotrzymywane, nawet to 1,99% nie było dotrzymane. W związku z tym pytanie, w jakim stopniu jest to tylko pobożne życzenie, a w jakim stopniu państwo polskie jest obecnie przygotowane do tego, żeby zrealizować te niezbędne wymogi wewnętrzne.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">I drugie pytanie: czy, jeżeli chodzi o budżet MON, będzie to miało wyraz już w najbliższym projekcie budżetu? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#SenatorMaciejGrubski">Szanowna Pani Marszałek! Szanowny Panie Senatorze!</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#SenatorMaciejGrubski">Jeżeli chodzi o szczegóły dotyczące dat, to ja bym nie chciał do tego się odnosić, bo to jest oczywiście kwestia MON. MON zapewnia jednoznacznie, że środki... Zresztą z dyskusji na temat przyszłorocznego budżetu wynika, że sytuacja budżetu MON jest dużo lepsza niż sytuacja w roku obecnym. Ja myślę, że prace trwają ciągle, nieustannie. My jesteśmy w sytuacji dość komfortowej, dlatego że jako jeden z założycieli tej struktury jesteśmy w niej najbardziej aktywni, pozostajemy jako członek założyciel, nie wycofujemy się i tak naprawdę otwieramy się na zewnątrz, dostosowujemy się do tych parametrów, które NATO chce nadać, czyli podwyższamy wartość tej jednostki, podwyższamy jej gotowość bojową, spełniamy wszystkie obowiązki. A co do kwestii, kiedy te finanse będą, to jeżeli pan senator by się zgodził, w imieniu pana ministra ktoś odpowiedziałby na to pytanie. Jednak sytuacja, jak wynika z zapewnień - zresztą były pierwsze wstępne rozmowy na temat budżetu MON - w przyszłym roku będzie radykalnie lepsza niż w tym roku, bo na przyszły rok przechodzą minimalne zobowiązania, co oczywiście będzie skutkowało również w związku z tym, o co pytał pan senator, a przede wszystkim płynność i możliwości tego budżetu będą dużo większe. Jeżeli to wystarczająco...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Bardzo proszę, pan senator Grzegorz Wojciechowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#SenatorGrzegorzWojciechowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Senatorze!</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#SenatorGrzegorzWojciechowski">Usłyszałem, że to jest Korpus Północno-Wschodni w Szczecinie, nie wiem, czy dobrze...</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#komentarz">(Senator Maciej Grubski: Tak, tak.)</u>
          <u xml:id="u-48.3" who="#SenatorGrzegorzWojciechowski">Dla mnie północno-wschodni to byłby korpus, nie wiem, w Białymstoku, wtedy bym się zgodził. Skąd ta nazwa? Czy to jest związane z celem czy z czymś innym, czy z tym, że ktoś inny jest w tym korpusie i ten ktoś jest ważniejszy niż my i dlatego ta nazwa jest dla Polski co najmniej dwuznaczna? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Proszę o odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#SenatorMaciejGrubski">Pani Marszałek! Szanowny Panie Senatorze!</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#SenatorMaciejGrubski">Państwa założycielskie to są Polska, Dania i Republika Federalna Niemiec. Myślę, że z tego można wnioskować, że to jest kwestia północno-wschodniego... Polskę traktujemy jako państwo leżące na wschód od pozostałych. Myślę, że ta logika jest taka. Kwestia innych państw, które są członkami struktury, to jest kwestia Słowacji, Estonii, Litwy, Rumunii, Łotwy, USA i Republiki Czeskiej... My mówimy o kwestii dowództwa, struktury, która funkcjonuje, bo jednostki są oczywiście rozlokowane też w innych miejscach kraju. Gdzieś musi być to dowództwo, tak jak na przykład Dowództwo Wojsk Specjalnych jest w Krakowie, tak samo każde dowództwo znajduje się w określonym miejscu. To jest struktura o bardzo wysokich parametrach, to jest struktura, która przynosi chlubę Polsce, to jest struktura, która pokazuje, że jesteśmy bardzo dobrym sojusznikiem w ramach NATO i dostosowujemy również tę strukturę do tych natowskich parametrów wyższej gotowości. Moim zdaniem tylko chwalić taki projekt. Myślę, że jego przekształcenia zmierzają w dobrym kierunku, dlatego że rozwiązują pewne problemy, które były wcześniej, urealnią to i dostosowują go do oczekiwań traktatu co do takich struktur.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Czy są jeszcze pytania? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">To jest projekt ustawy wniesiony przez rząd. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych zostali upoważnieni minister spraw zagranicznych oraz minister obrony narodowej.</u>
          <u xml:id="u-51.3" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Niestety, dzisiaj nie mamy przyjemności gościć przedstawiciela rządu ze względu na jego nadzwyczajne obowiązki.</u>
          <u xml:id="u-51.4" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Czy państwo senatorowie pragną, abym teraz ogłosiła przerwę techniczną, czy zrezygnują z ewentualnych pytań do przedstawiciela rządu?</u>
          <u xml:id="u-51.5" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#SenatorRyszardBender">Uważam przede wszystkim, że trzeba wystąpić z jakimś pismem do marszałka, że to jest lekceważenie - tak trzeba powiedzieć - przez urzędników, bo sami ministrowie rzadko u nas się zjawiają, przez tych podministrów, wiceministrów naszej Izby, Wyższej Izby parlamentu polskiego. I gdyby było można, ale wiem, że czas nas goni, należałoby nawet przez wysłanego umyślnego sprowadzić jednego czy drugiego podministra. Ale, Pani Marszałek, cnota roztropności weźmie górę, bo - pani jest lepiej w tym zorientowana - święta się zbliżają, więc może i ministrowie są zajęci jakimiś przygotowaniami przedświątecznymi, którymi i my chcemy się zająć. W związku z tym chciałbym zapytać o coś senatora sprawozdawcę, a później, jeśli pani marszałek zezwoli, skierowałbym jeszcze to pytanie do wiceministra.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#SenatorRyszardBender">Panie Senatorze Sprawozdawco, czy komisja rozpatrywała budżet? Czy jest przewidziany budżet i w jakiej wysokości? Czy jakiś budżet jest porównywalny z polskim, na przykład polski, niemiecki czy duński? Który z nich jest większy, który jest mniejszy i dlaczego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Oczywiście udzielam głosu senatorowi sprawozdawcy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#SenatorMaciejGrubski">Szanowna Pani Marszałek! To nie jest tak, że przedstawiciele rządu nie są przygotowani, bo zarówno Ministerstwo Spraw Zagranicznych, jak i MON są przygotowane. Na posiedzeniu komisji byli państwo dyrektorowie i myślę, że możemy spokojnie ich o to zapytać.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#SenatorMaciejGrubski">Jeżeli mógłbym, to odniosę się tylko do pytania pana senatora. Jak już powiedziałem po pytaniu pana senatora Andrzejewskiego, rozpatrywaliśmy wstępnie budżet MON. Ta sytuacja jest dużo lepsza niż w tym roku, mamy tu dużą płynność.</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#SenatorMaciejGrubski">Na temat szczegółowy, dotyczący składek, się nie wypowiem, bo tych informacji nie posiadam. Myślę, że do tego, jeżeli taka będzie wola Wysokiego Senatu, spokojnie mógłby się odnieść pan dyrektor. Ale nie ma tu żadnych zagrożeń, wprost przeciwnie, jest to działanie bardzo pozytywne.</u>
          <u xml:id="u-54.3" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Dziękuję. Pani Marszałek, czy można prosić o odpowiedź pana dyrektora?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Panie Senatorze, chwileczkę, momencik, proszę mi pozwolić...</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Czasami dyrektor czy wicedyrektor wiedzą więcej niż sam minister.)</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#komentarz">(Senator Janusz Rachoń: Nie, to już było.)</u>
          <u xml:id="u-55.3" who="#komentarz">(Senator Norbert Krajczy: Już panu dziękujemy.)</u>
          <u xml:id="u-55.4" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Panie Senatorze, z największą przyjemnością zaprosiłabym na trybunę pana dyrektora, ale do wystąpienia upoważnieni są dziś pan Stanisław Komorowski, podsekretarz stanu w MON, i pan Jacek Najder. To jest decyzja pana marszałka. Są to osoby, które dzisiaj z trybuny senackiej mogą zabrać głos w omawianej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-55.5" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Tak więc dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-55.6" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: To jest lekceważące. Oni nas lekceważą.)</u>
          <u xml:id="u-55.7" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Panie Senatorze, zakończmy już tę dyskusję. Zgadza się pan, dobrze?</u>
          <u xml:id="u-55.8" who="#komentarz">(Senator Norbert Krajczy: Zgadza się.)</u>
          <u xml:id="u-55.9" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Chyba nie mamy wyjścia.)</u>
          <u xml:id="u-55.10" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Państwo Senatorowie, bardzo uprzejmie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-55.11" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-55.12" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Do dyskusji nikt się nie zapisał, jedynie senator Stanisław Bisztyga złożył przemówienie do protokołu.</u>
          <u xml:id="u-55.13" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Czy ktoś jeszcze się zgłasza? Nikt nie chce.</u>
          <u xml:id="u-55.14" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Dziękuję państwu senatorom.</u>
          <u xml:id="u-55.15" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">W takiej sytuacji informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
          <u xml:id="u-55.16" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dziesiątego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji Statutu Międzynarodowej Agencji Energii Odnawialnej (IRENA), przyjętego w Bonn 26 stycznia 2009 r.</u>
          <u xml:id="u-55.17" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">To druk nr 716. Sprawozdania komisji są w drukach nr 716A i 716B.</u>
          <u xml:id="u-55.18" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Widzę już pana senatora Janusza Rachonia, który przedstawi sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-55.19" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Proszę uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#SenatorJanuszRachoń">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#SenatorJanuszRachoń">Mam zaszczyt przedstawić w imieniu Komisji Spraw Zagranicznych sprawozdanie o projekcie dotyczącym ratyfikacji Statutu Międzynarodowej Agencji Energii Odnawialnej, przyjętego w Bonn 26 stycznia 2009 r., zamieszczonym w drukach senackich nr 716 i 716A.</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#SenatorJanuszRachoń">Wysoka Izbo! W dniu 26 stycznia 2009 r. na konferencji założycielskiej w Bonn został przyjęty Statut Międzynarodowej Agencji Energii Odnawialnej, zwany w skrócie IRENA, od pierwszych liter nazwy własnej: The International Renewable Energy Agency. Podpisało go siedemdziesiąt pięć państw, w tym dziewiętnaście państw Unii Europejskiej, wśród których znalazła się również Polska. Na dzień 27 lipca liczba państw sygnatariuszy wzrosła do stu trzydziestu sześciu, a wiele państw już ratyfikowało ten dokument. W każdym z państw ratyfikacja lub przystąpienie do statutu następuje zgodnie z właściwymi procedurami konstytucyjnymi. W Polsce zgodę na podpisanie tej międzynarodowej umowy musi wyrazić Sejm, ponieważ umowa spełnia przesłanki określone w art. 89 ust. 1 pkt 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Tę właśnie ustawę wyrażającą zgodę na dokonanie przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej ratyfikacji statutu, przyjętą przez Sejm na pięćdziesiątym czwartym posiedzeniu w dniu 19 listopada 2009 r., przedstawiam Wysokiej Izbie i rekomenduję jej przyjęcie w imieniu Komisji Spraw Zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-56.3" who="#SenatorJanuszRachoń">W myśl Statutu Międzynarodowej Agencji Energii Odnawialnej celem powstania agencji jest powszechne promowanie, przyjęcie i zrównoważone wykorzystanie wszystkich form energii odnawialnej, przy uwzględnieniu interesów narodowych, wewnętrznych priorytetów, a także wspólnych korzyści z takiego podejścia do problemu energii odnawialnej. Równorzędnym celem powstania agencji jest wkład energii odnawialnej w ochronę środowiska, w ochronę klimatu, we wzrost gospodarczy oraz w rozwój regionalny. W myśl statutu energia odnawialna oznacza wszelkie formy energii wytwarzanej z odnawialnych źródeł energii w sposób, który nie narusza równowagi ekologicznej. Energia odnawialna to między innymi bioenergia, hydroenergia, energia słoneczna, energia wiatrowa, energia geotermalna czy też słabo jeszcze wykorzystywana energia pływów morskich i fal oceanów. Dodam, że prywatnie liczę na to, iż w kręgu zainteresowania IRENA znajdzie się również energia wodorowa.</u>
          <u xml:id="u-56.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Jaka?)</u>
          <u xml:id="u-56.5" who="#SenatorJanuszRachoń">Wodorowa. Wodór jest odnawialnym źródłem energii. Spalanie wodoru jest procesem wysoce egzotermicznym, a powstaje w tym procesie wyłącznie woda. Z kolei w wyniku elektrolizy wody otrzymujemy wodór.</u>
          <u xml:id="u-56.6" who="#SenatorJanuszRachoń">Działania agencji mają się skupić na ogólnoświatowym skupianiu się na dziedzinie związanej z energią odnawialną i doskonaleniu w niej, a także na rozpowszechnianiu doświadczeń w zakresie jej praktycznego zastosowania. Agencja ma oferować państwom członkowskim pomoc i wsparcie we wszystkich kwestiach związanych z energią odnawialną. Członkami mogą zostać państwa należące do Organizacji Narodów Zjednoczonych, a także regionalne międzyrządowe organizacje integracji gospodarczej, które wyrażają wolę działania zgodnie ze statutem. Państwa te, a także organizacje, stają się członkami agencji wtedy, kiedy podpiszą statut i złożą odpowiednie dokumenty ratyfikacyjne.</u>
          <u xml:id="u-56.7" who="#SenatorJanuszRachoń">Organami agencji są: Zgromadzenie, czyli członkowie, Rada licząca od jedenastu do dwudziestu jeden członków, a także Sekretariat, czyli dyrektor generalny i personel. Budżet agencji finansowany jest ze składek obowiązkowych, dobrowolnych albo też z innych ewentualnych źródeł. Wysokość obowiązkowych składek członkowskich obliczona jest według dochodów narodowych poszczególnych państw. Składka członkowska naszego kraju to około 1% budżetu organizacji. Kwota przewidziana na 2010 r. wynosi około 104 tysięcy dolarów amerykańskich. Pragnę tutaj podać kilka przykładów tego, w jakiej wysokości są polskie składki wpłacane do organizacji międzynarodowych; to dane z Ministerstwa Spraw Zagranicznych. ONZ, budżet regularny - 12 milionów 206 tysięcy USD, Międzynarodowa Agencja Energetyczna - 225 tysięcy euro, Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Rozwoju Przemysłowego - 550 tysięcy euro, UNESCO - 17 tysięcy USD, Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej - 230 tysięcy 127 dolarów amerykańskich.</u>
          <u xml:id="u-56.8" who="#SenatorJanuszRachoń">Siedziba agencji zostanie wybrana na pierwszym posiedzeniu. Na tymczasową siedzibę wybrano Abu Dhabi, stolicę Zjednoczonych Emiratów Arabskich, a tymczasowym dyrektorem generalnym została pani Helene Pelosse z Francji.</u>
          <u xml:id="u-56.9" who="#SenatorJanuszRachoń">Należy przypomnieć, że po to, aby Polska mogła wypełnić do 2020 r. postanowienia przyjęte przez Unię Europejską dotyczące zwiększenia energii produkowanej ze źródeł odnawialnych, które wynoszą 15% całej puli energii dla naszego kraju, a także zapewnić dziesięcioprocentowy udział biopaliw w rynku paliw transportowych, należy wprowadzić nowe technologie, utrzymać mechanizmy wsparcia dla producentów, promować rozwój regionów słabszych ekonomicznie oraz wprowadzić inwestycje energooszczędne. Innymi słowy, uczestnictwo Polski w tej międzynarodowej agencji, która skupia się wyłącznie na kwestiach energetyki odnawialnej i na działaniach związanych z tą energetyką, daje nowe możliwości dzięki transferowi technologii, współpracy naukowej czy wreszcie zwiększeniu świadomości społecznej.</u>
          <u xml:id="u-56.10" who="#SenatorJanuszRachoń">Organem wiodącym we współpracy z Międzynarodową Agencją Energii Odnawialnej będzie po stronie polskiej minister gospodarki. Z kolei umowa międzynarodowa będzie dotyczyła urzędów i instytucji naukowo-badawczych.</u>
          <u xml:id="u-56.11" who="#SenatorJanuszRachoń">Komisja Spraw Zagranicznych po rozpatrzeniu ustawy na posiedzeniu w dniu 1 grudnia 2009 r. wnosi, aby Wysoki Senat raczył uchwalić procedowany projekt uchwały bez poprawek. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Czy pan senator Jurcewicz chce jeszcze coś dodać jako sprawozdawca Komisji Gospodarki Narodowej?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#SenatorStanisławJurcewicz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#SenatorStanisławJurcewicz">W imieniu Komisji Gospodarki Narodowej wnoszę, aby Senat przyjął uchwałę o przyjęciu ustawy bez poprawek. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">I ja dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Czy są pytania do panów senatorów sprawozdawców?</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Bardzo proszę, pan senator Ryszard Bender. Proszę uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#SenatorRyszardBender">Chciałbym spytać pierwszego z panów senatorów sprawozdawców odnośnie do wagi energii odnawialnej związanej z rozdzielaniem wody na wodór i inne składniki, wiedziałem, jakie to są, w szkole średniej i już zapomniałem, czy ona dotyczy również geotermii?</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#komentarz">(Senator Janusz Rachoń: Tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#SenatorRyszardBender">Czy w związku z tym - druga część pytania - można liczyć, że w tej materii będą wsparte nie tylko inicjatywy rządowe, ale również pozarządowe, jak chociażby ta dotycząca geotermii, jaką podjęli - już mieli zapewnioną pomoc rządową, którą potem cofnięto - ojcowie redemptoryści związani z Radiem Maryja ojca Tadeusza Rydzyka i z tamtymi inicjatywami wokół radia, zwłaszcza tak ważnymi, jak geotermia, skoro pan senator sprawozdawca mówi, że to jest ważne. Czy oni również mogą liczyć na wsparcie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#SenatorJanuszRachoń">Panie Senatorze, według mojej wiedzy ta agencja, IRENA, będzie się zajmowała głównie transferem technologii. Nie znalazłem w materiałach żadnych informacji co do tego, aby udzielała grantów, pomocy, czy finansowała tego typu rozwiązania. Najistotniejszy element dzisiaj to nowoczesne technologie, tak zwane hi-tech, w zakresie energii odnawialnej.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Tylko dla instytucji rządowych?)</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#SenatorJanuszRachoń">Nie, nie, technologie są dostępne dla wszystkich.</u>
          <u xml:id="u-62.3" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Czyli będą i dla geotermii, dla Radia Maryja?)</u>
          <u xml:id="u-62.4" who="#SenatorJanuszRachoń">Oczywiście, oczywiście...</u>
          <u xml:id="u-62.5" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Dobrze.)</u>
          <u xml:id="u-62.6" who="#SenatorJanuszRachoń">...dla wszystkich dostępne nowoczesne technologie. Nie jestem jednak w stanie zagwarantować panu, że tą technologię będzie można dostać za darmo, prawdopodobnie trzeba będzie ją kupić.</u>
          <u xml:id="u-62.7" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Może za symboliczną złotówkę, na przykład.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Pan senator Grzegorz Wojciechowski, potem pani senator Janina Fetlińska.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Proszę, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#SenatorGrzegorzWojciechowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Senatorze!</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#SenatorGrzegorzWojciechowski">Oprócz technologii, do uzyskania energii odnawialnej potrzebne jest czasami coś więcej, czasami sprawa tej energii nie może się przebić przez chociażby jakieś uwarunkowania ekologiczne. Czy w tym zakresie agencja również będzie się starała wykonać badania, które jednoznacznie wykażą, czy ta elektrownia wodna, powiedzmy, na rzece, faktycznie powoduje jakieś określone straty ekologiczne, czy też nie?</u>
          <u xml:id="u-64.2" who="#SenatorGrzegorzWojciechowski">I druga kwestia. Czy co do tej energii będzie też takie szersze podejście? Czy ona będzie, że tak powiem, bilansowana w tym sensie, że na przykład biopaliwa, jak wiadomo, to z jednej strony czysta energia, ale z drugiej przy produkowaniu tych nawozów, jakie są do tego zużywane, stosuje się, powiedzmy, gaz i inne materiały, którymi zatruwa się środowisko. Czy będą to więc jakieś takie badania, które wykażą, że jeden kierunek jest właściwy, a inny - nieco gorszy? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#SenatorJanuszRachoń">Panie Senatorze, energia odnawialna w myśl statutu IRENA oznacza wszelkie formy energii wytwarzanej z odnawialnych źródeł energii w sposób, który nie narusza równowagi ekologicznej. I w związku z tym taki zapis w statucie zapewnia te wszystkie sprawy, o których pan mówi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">I proszę, Pani Senator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#SenatorJaninaFetlińska">Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#SenatorJaninaFetlińska">Panie Senatorze, chciałabym zapytać - bo może nie usłyszałam dokładnie, może się nie skupiłam - gdzie znajduje się siedziba IRENA? I czy tam są zatrudnieni Polacy, polscy eksperci, jaki jest nasz udział finansowy i jakie będą potencjalne, przypuszczalne korzyści finansowe? Jaka jest sytuacja w tym zakresie?</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#SenatorJaninaFetlińska">I druga sprawa, o którą chciałabym zapytać. Wymienił pan wiele źródeł energii odnawialnej, ale nie wspomniał pan o fotowoltaice. U mnie w domu pisano pracę magisterską na ten temat i ja ciągle jestem tym zainteresowana. Jeśli można prosić, to...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#SenatorJanuszRachoń">Tak. Jeżeli chodzi o obszar tych źródeł energii odnawialnej, oczywiście również fotowoltaika jest tutaj w tym katalogu. To jest pierwsza sprawa.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#SenatorJanuszRachoń">Sprawa druga. Jeżeli chodzi o siedzibę, to jest to siedziba tymczasowa, w momencie podpisania umowy zostało wyznaczone Abu Dhabi, a wybór siedziby stałej odbędzie się na pierwszym posiedzeniu IRENA, tak że to nie jest jeszcze rozstrzygnięte. W tej chwili mamy tymczasowego dyrektora generalnego, którym została pani Helene Pelosse z Francji, ale to, jeszcze raz mówię, tymczasowo, ponieważ nie odbyło się jeszcze pierwsze posiedzenie. Jeżeli zaś chodzi o nasz udział, to ja szczegółowo to przedstawiałem, ale pozwolę sobie jeszcze raz powtórzyć, mianowicie składka członkowska naszego kraju to około 1% budżetu organizacji w przewidzianej na rok 2010 kwocie w wysokości 104 tysięcy dolarów amerykańskich. Dla porównania, Pani Senator, chcę podać jeszcze raz, że na przykład polska składka członkowska dla Organizacji Narodów Zjednoczonych, budżet regularny, to jest 12 milionów 206 tysięcy dolarów amerykańskich, dla Międzynarodowej Agencji Energetycznej - 225 tysięcy euro, dla Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Rozwoju Przemysłowego - 550 tysięcy euro, dla UNESCO - 17 tysięcy dolarów amerykańskich, dla Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej, budżet regularny - 230 tysięcy 127 dolarów amerykańskich. Innymi słowy, składka polska dla IRENA jest bardzo niską składką, to po pierwsze. Po drugie, ona oczywiście zależy od liczby członków, czym więcej ich jest, tym niższa składka członkowska. A w związku z tym myślę, że ta składka będzie jeszcze niższa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Bardzo proszę, jeszcze pan senator Wojciechowski, potem pan senator Gruszka.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Proszę, Panie Senatorze Grzegorzu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#SenatorGrzegorzWojciechowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Senatorze!</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#SenatorGrzegorzWojciechowski">Czy ten budżet zapewni poprawność działania agencji? Bo on jest, powiedzmy...</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#komentarz">(Senator Janusz Rachoń: Skromny.)</u>
          <u xml:id="u-72.3" who="#SenatorGrzegorzWojciechowski">...skromny, co najmniej skromny. I czy przewidywane są większe środki? Bo niewątpliwie te badania są badaniami dosyć drogimi. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#SenatorJanuszRachoń">Panie Senatorze, mówimy tylko o tym budżecie podstawowym, ze składek. A przewiduje się, że IRENA będzie miała różnego rodzaju inne źródła dochodów, jak granty zewnętrzne, dotacje, donacje itd. Tak że ta podstawowa składka, o której mówimy, dotyczy zapewnienia, że tak powiem, biurokracji, tego podstawowego zakresu działań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">I pan senator Tadeusz Gruszka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#SenatorTadeuszGruszka">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#SenatorTadeuszGruszka">Właśnie kwestia tej biurokracji mnie interesuje, bo w zasadzie nie została udzielona kompletna odpowiedź na pytanie pani senator Fetlińskiej, gdy zapytała, czy przewidziany jest udział polskich przedstawicieli w tym ciele. I jaka jest maksymalna... No, czy zakłada się liczbę osób, które mają pracować w tej agencji? I czy przewiduje się rozwój tej agencji, na przykład stworzenie jej przedstawicielstwa w Polsce? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Proszę o odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#SenatorJanuszRachoń">Jeżeli chodzi o skład, to już tutaj go prezentowałem. Teraz muszę to odszukać... A więc organami agencji są: zgromadzenie, czyli członkowie, rada - zapisano na dzień dzisiejszy: od jedenastu do dwudziestu jeden członków - a także sekretariat, czyli dyrektor generalny i personel - nie wiem, ile jest tego personelu. Te decyzje będą podejmowane na pewno przez zgromadzenie IRENA, którego posiedzenie jeszcze się nie odbyło. W każdym razie w założeniach czytamy, jeszcze raz powtarzam, że to jest rada, od jedenastu do dwudziestu jeden członków, i sekretariat, czyli dyrektor generalny i personel. W tej chwili jest tymczasowy dyrektor generalny, ta organizacja jest na etapie in statu nascendi.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#komentarz">(Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Zbigniew Romaszewski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Kolejne pytanie... A, jeszcze pani senator Fetlińska, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#SenatorJaninaFetlińska">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#SenatorJaninaFetlińska">Panie Senatorze, chciałabym zapytać o taką sprawę. Niedługo po wizycie we Francji przedstawiciela naszego rządu - tam była mowa o energii atomowej - w radio słyszałam kilka audycji o szkodliwości tworzenia nowych elektrowni rzecznych. Tutaj stwierdzono, że nawet w Europie likwiduje się takie elektrownie, ponieważ są one szkodliwe - żadne formy przepławek czy też innych urządzeń nie zabezpieczają ryb i innych żyjątek rzecznych, w związku z tym należy te elektrownie likwidować. Jak to się ma do strategii rządu i do tej powstającej organizacji? Skoro mówi się o tak sprzecznych podejściach... W krajach europejskich dużo jest tych elektrowni, u nas jest siedemdziesiąt, powinno być siedemset, a już mówi się o likwidacji istniejących. Jest takie zamieszanie w tej kwestii, że prosiłabym o oświecenie mnie co do tego. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#SenatorJanuszRachoń">Jeśli pan marszałek pozwoli... Ja nie czuję się kompetentny w tej sprawie, bo nie jestem specjalistą od hydroenergetyki, ale bardzo chętnie porozmawiam z panią senator w kuluarach, ponieważ w moim pojęciu to nie dotyczy materii tego procedowanego projektu ustawy. Oczywiście w statucie jest powiedziane, co to są źródła energii odnawialnej, jest tam również wymieniona ta hydroenergetyka, ale kwestie... Jeżeli przyłożymy do tego ten zapis statutowy, który mówi: z zachowaniem podstawowych reguł ochrony środowiska, to myślę, że jest to jeden z bardzo istotnych elementów działalności tej agendy IRENA. Ona powinna rozstrzygać również te kwestie, które pani senator podnosiła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#komentarz">(Senator Stanisław Jurcewicz: Panie Marszałku, chciałbym dodać tylko...)</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#SenatorStanisławJurcewicz">To także nie było tematem obrad Komisji Gospodarki Narodowej, więc, jeśli pani pozwoli, powiem o tym w kontekście technicznym, tak to nazwę. Niedawno w sumie przyjmowaliśmy ustawę dotyczącą regionalnych oddziałów ochrony środowiska, czyli instytucji, które w swoim zakresie mają bardzo jednoznacznie określić, wydając w tej sprawie swoją opinię czy decyzję, czy nie ma szkody dla ochrony środowiska. Zatem sądzę, że w procesie inwestycyjnym, jeśli przyjmie się te zasady, te oddziały będą rozstrzygały między innymi o szkodliwości czy też nieszkodliwości.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#komentarz">(Senator Janusz Rachoń: Czy ja mógłbym jeszcze, Panie Marszałku...)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#SenatorJanuszRachoń">Ja bym jeszcze przytoczył, Pani Senator, ten zapis ze statutu IRENA: energia odnawialna w myśl statutu oznacza wszelkie formy energii wytwarzanej z odnawialnych źródeł energii w sposób, który nie narusza równowagi ekologicznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Czy są jeszcze pytania? Nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Proszę państwa, projekt tej ustawy został wniesiony przez rząd.</u>
          <u xml:id="u-86.3" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych zostali upoważnieni minister spraw zagranicznych oraz minister gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-86.4" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Reprezentantem jest podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki, pan Maciej Korolec. Nie ma go w tej chwili na sali.</u>
          <u xml:id="u-86.5" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Czy mają państwo jakieś pytania do pana ministra? Pytań brak. Wobec tego, uważam, pogodzimy się z nieobecnością pana ministra.</u>
          <u xml:id="u-86.6" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-86.7" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Ponieważ nikt się do niej nie zapisał, to dla porządku informuję, iż senator Bisztyga złożył swoje przemówienie w dyskusji do protokołu, i dyskusję zamykam.</u>
          <u xml:id="u-86.8" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
          <u xml:id="u-86.9" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu jedenastego porządku obrad: drugie czytanie projektu uchwały w sprawie uczczenia pamięci wielkiego poety Juliusza Słowackiego w Jego 200. rocznicę urodzin i 160. rocznicę śmierci.</u>
          <u xml:id="u-86.10" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Przypominam, że jest to projekt uchwały okolicznościowej, który został wniesiony przez grupę senatorów. Zawarty jest w druku nr 707, a sprawozdanie komisji w druku nr 7070.</u>
          <u xml:id="u-86.11" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Proszę sprawozdawcę Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Kultury i Środków Przekazu, senatora Piotra Łukasza Andrzejewskiego, o przedstawienie wspólnego sprawozdania komisji o projekcie uchwały.</u>
          <u xml:id="u-86.12" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Jako reprezentant Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Kultury i Środków Przekazu, Panie Marszałku i Wysoki Senacie, powiem, że proponujemy przyjąć projekt uchwały w sprawie uczczenia pamięci wielkiego poety Juliusza Słowackiego w jego dwusetną rocznicę urodzin i sto sześćdziesiątą rocznicę śmierci z jedną, minimalną poprawką. Polega ona na tym, aby w akapicie trzecim wyrazy „a najważniejsze zadanie to patriotyzm” zastąpić wyrazami „oraz patriotyzm”. Poprawka zyskała powszechną aprobatę, także tych, którzy ją zainicjowali. Zdanie, które teraz w uchwale brzmi tak: „Według poety najwyższe wartości to prostota, pokora i ofiara, a najważniejsze zadanie to patriotyzm, przejawiający się w tworzeniu siebie doskonalszego po to, by godnie i mądrze wspomagać naród”, brzmiałoby w ten sposób: „Według poety najwyższe wartości to prostota, pokora i ofiara oraz patriotyzm, przejawiający się w tworzeniu siebie doskonalszego po to, by godnie i mądrze wspomagać naród”.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Trzeba wyjaśnić jednocześnie kwestię, która stanęła na posiedzeniach komisji, mianowicie taką, dlaczego podejmujemy uchwałę dotyczącą uczczenia jego pamięci wtedy, kiedy kończy się rok poety Juliusza Słowackiego. Dlatego, proszę pań senator i panów senatorów, że Senat uczcił już tę rocznicę poprzez posiedzenie seminaryjne, otwarte, z udziałem zaproszonych gości Komisji Kultury i Środków Przekazu. Zorganizował też konferencję razem z Muzeum Literatury, i w Muzeum Literatury, dwuetapowo: najpierw był „Słowacki współczesny”, a później odbył się koncert, jeżeli chodzi o muzykę towarzyszącą działalności romantycznej, nie tylko Juliusza Słowackiego, ale i również Adama Mickiewicza, na bardzo wysokim poziomie artystycznym.</u>
          <u xml:id="u-87.2" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Trzeba powiedzieć, że działalność Senatu w tym zakresie, uwieńczona również uchwałą podsumowującą ten rok, jest podkreśleniem nie tylko tego, co zostało strywializowanie w wyrażeniu, że Juliusz Słowacki wielkim poetą był, tego obiegowego pojęcia, ale też roli Słowackiego w działalności wielu polityków i mężów stanu. Przypomnę, że to Józef Piłsudski w imieniu rządu Rzeczypospolitej powiedział, iż mamy do czynienia z osobą, z poetą, który królom był równy i dlatego powinien spocząć na Wawelu, Piłsudski, który reprezentował ducha romantycznego w swojej głębokiej motywacji związanej z niepodległością Polski, mimo że był bardzo pragmatycznym, bezwzględnym i skutecznym politykiem.</u>
          <u xml:id="u-87.3" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Proszę również pamiętać o tym, że to, co wniósł Słowacki w różnych okresach swojej twórczości, a zwłaszcza w ostatnim, już po towiańszczyźnie, okresie, tak zwanym genezyjskim, w swojej wizji świata, było bliskie... antycypowało, jak podkreślono w uzasadnieniu wniosku, niejako zapowiadało przyjście słowiańskiego papieża, było jakby proroczą wizją roli słowiańszczyzny i roli Polski.</u>
          <u xml:id="u-87.4" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Trzeba wreszcie powiedzieć, że najbliższym przyjacielem Słowackiego, obecnym przy jego śmierci, był słynny Feluś, jego przyjaciel z młodych lat, to jest święty biskup Feliński, w którego pamiętnikach znajdujemy może najbardziej przejmujący opis roli Słowackiego w życiu.</u>
          <u xml:id="u-87.5" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Słowacki do dzisiaj nie jest postacią jednowymiarową. Nie może być tylko postacią historyczną, jest człowiekiem, który antycypował postawę krytyczną, ironiczną, a jednocześnie bardzo praktyczną, jeśli chodzi o rzeczywistość, zarówno polską, jak i europejską.</u>
          <u xml:id="u-87.6" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Dzisiaj nie można też pominąć roli Słowackiego, jeżeli chodzi o współczesny teatr, sztukę, filozofię, wizję świata, wizję tego, jak funkcjonuje religia, i jego przekonań, które zresztą były bardzo ciekawe w zestawieniu z dalszą drogą późniejszego biskupa Felińskiego i które zaowocowały i w jego pokoleniu, i w następnych bardzo specyficznym stosunkiem polskości do europejskości. Gdy dzisiaj mówimy o polityce wschodniej, to proszę pamiętać, że Słowacki to poeta, który był Polakiem, ale zarazem bardzo mocno identyfikował się z Ukrainą. W jego twórczości przewijają się motywy ukraińskie, które konweniują, jak myślę, z naszą dzisiejszą polityką zagraniczną i z polityką Unii Europejskiej, a więc Słowacki jest w tym względzie inspiratorem. To wszystko, o czym mówię, przewijało się w czasie konferencji. Mówiono także o tym - niczego nie ujmując historycznej roli Słowackiego w literaturze - że współcześni poety postrzegali jego bardzo jednolitą niepodległościowo-patriotyczną postawę jako krytykę romantyzmu, ta postawa była dla nich czymś bardzo kontrowersyjnym. Przypomnienie dzisiaj tej postaci przez Senat w takim właśnie kontekście wydaje się również, powiedziałbym, takim budzeniem roli tych, którzy tak jak Józef Piłsudski, Jan Paweł II i biskup Feliński, są kontynuatorami takiej wizji wnoszącej polskość do wielkiej tradycji kultury europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-87.7" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Z tych wszystkich względów proszę o poparcie tej, jak myślę, bezdyskusyjnej inicjatywy, z drobną poprawką, w sprawie podjęcia uchwały dotyczącej uczczenia pamięci Słowackiego i podsumowania niejako Roku Juliusza Słowackiego w Senacie Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-87.8" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Sprawozdanie Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Kultury i Środków Przekazu jest zawarte w druku nr 707. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać trwające nie dłużej niż minutę zapytania do sprawozdawcy komisji oraz do przedstawiciela wnioskodawców, którym jest pani senator Fetlińska.</u>
          <u xml:id="u-88.2" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Czy są jakieś pytania?</u>
          <u xml:id="u-88.3" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Ponieważ pytań nie ma, otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-88.4" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Informuję, że przemówienie do protokołu złożył senator Gruszka.</u>
          <u xml:id="u-88.5" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Pani senator Fetlińska chciałaby zabrać głos w dyskusji. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#SenatorJaninaFetlińska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#SenatorJaninaFetlińska">Juliusz Słowacki urodził się 4 września 1809 r. w Krzemieńcu. Został wychowany w środowisku elity intelektualnej i inteligenckiej. Ukończył prawo na Uniwersytecie Wileńskim. W roku 1829 w wieku dwudziestu lat wyjechał do Warszawy, gdzie pracował jako aplikant w Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu. Do dzisiaj w Urzędzie Wojewódzkim na Placu Bankowym jest tablica poświęcona Juliuszowi Słowackiemu.</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#SenatorJaninaFetlińska">Jako jedyny z wielkich poetów romantycznych był przez pewien czas obserwatorem powstania listopadowego. Jeszcze w czasie powstania wyjechał z misją dyplomatyczną do Londynu, a po jej zakończeniu osiedlił się w Paryżu, gdzie w 1832 r. wydał zbiór młodzieńczych utworów z okresu warszawskiego. Pokazywał w nim świat przeżyć wybitnych jednostek, skłóconych ze światem i zamkniętych w kręgu problemów własnego wnętrza, w także problematykę zemsty, zdrady, występku romantycznego, bólu istnienia.</u>
          <u xml:id="u-89.3" who="#SenatorJaninaFetlińska">Środowisko paryskiej emigracji popowstaniowej niechętnie przyjęło poezję Słowackiego, gdyż nie do zaakceptowania był jego indywidualistyczny model romantyzmu. Krytykowany i osamotniony, krótko po wydaniu poezji wyjeżdża do Genewy, zapoczątkowując kilkuletni okres podróży do Rzymu, Neapolu, Grecji, Egiptu, Palestyny. Z końcem 1838 r. powraca do Paryża, gdzie pozostaje do końca życia.</u>
          <u xml:id="u-89.4" who="#SenatorJaninaFetlińska">W czasie pobytu w Szwajcarii tworzy Słowacki wielkie dramaty romantyczne, w których dominują refleksje nad historią oraz aktualną sytuacją polityczną. Należy do nich przede wszystkim „Kordian”, w którym poeta próbuje zrozumieć własną generację oraz przyczyny upadku powstania listopadowego. Problematyka patriotyczna i narodowa splata się w tym utworze z problematyką egzystencjalną. W okresie szwajcarskim powstają jeszcze dwa dramaty: „Horsztyński” i „Balladyna” - baśń polityczna na temat władzy osnuta wokół legendarnych dziejów narodu. Piękno alpejskiej przyrody staje się inspiracją dla wielu liryków z tego okresu. Podróż na Wschód owocuje poezją, prozą poetycką i literacko kształtowaną epistolografią. Jest to podróż nie tylko w przestrzeń egzotycznej przyrody, ale także wyprawa w czasie, ku bohatersko walczącej Grecji - „Grób Agamemnona”, ku dawnym władcom Egiptu - „Rozmowa z piramidami”, w stronę Chrystusa i Nowego Testamentu - „Podróż do Ziemi Świętej z Neapolu”. Podróż ta uświadomiła poecie przemijanie i kruchość ludzkiego życia - „Hymn. Smutno mi Boże”, budziła refleksje na temat podobieństw różnych narodów, utwierdziła w typowym dla polskich emigrantów przekonaniu o skazaniu ich przez los na samotność, wieczną tułaczkę i niemożność powrotu do ojczyzny. Pojawiają się teraz utwory będące pesymistycznymi obrazami przyszłości, stylizowany na biblijną przypowieść „Anhelli” - o sybirskim losie Polaków, „Lilla Weneda” - dramat z tragiczną wizją narodu. W utworach tych pojawiają się już sygnały nowej postawy wobec życia i historii. Kres romantycznego indywidualizmu, przezwyciężenie postawy bajronowskiego bohatera, zafascynowanego własną samotnością, odnajdujemy w „Beniowskim”. Poeta określa siebie jako przewodnika narodu w czekającej naród koniecznej wielkiej przemianie.</u>
          <u xml:id="u-89.5" who="#SenatorJaninaFetlińska">Znajomość z mistykiem Andrzejem Towiańskim umacnia dojrzewającą wcześniej zmianę. Za najwyższe wartości uznaje teraz Słowacki prostotę, pokorę, ofiarę, o czym mowa w wierszu programowym „Tak mi Boże dopomóż”, a za swoje zadanie - tworzenie doskonalszego siebie, by godnie i mądrze wspomagać naród. Poprzez wybitne mistyczne dramaty, „Ksiądz Marek”, „Sen srebrny Salomei”, w których historiozofii pojawia się idea zniszczenia i śmierci dla postępu, dochodzi do wykrystalizowania systemu myślowego zwanego przez poetę filozofią genezyjską. Słowacki wyłożył go w poetyckim traktacie „Genezis z Ducha”.</u>
          <u xml:id="u-89.6" who="#SenatorJaninaFetlińska">Mimo iż Słowacki żył zaledwie czterdzieści lat, jego twórczość literacka była obfita i różnorodna. Pozostawił po sobie trzynaście dramatów, blisko dwadzieścia poematów, setki wierszy, listów oraz jedną przypowieść. Stworzył też swój system filozoficzny, który nazwał filozofią genezyjską.</u>
          <u xml:id="u-89.7" who="#SenatorJaninaFetlińska">Juliusz Słowacki od młodych lat przekonany był o swoim geniuszu oraz o przeznaczeniu do roli przewodnika narodu. Zdaniem poety istnieją dwie drogi do poznania absolutu. Pierwsza to poznanie naukowe, które jest tylko cząstkowe i wymaga żmudnych, długotrwałych badań, druga natomiast polega na objawieniu, natychmiast zapewniającym wiedzę o wszechświecie. Objawienie może jednak stać się udziałem jedynie jednostek wybitnych, stąd przekonanie, iż owe wybrane jednostki, na przykład genialni poeci, natchnieni poeci, powinni przyjmować rolę duchowego przewodnika reszty narodu.</u>
          <u xml:id="u-89.8" who="#SenatorJaninaFetlińska">Niesamowitym, spełnionym proroctwem Słowackiego stał się wiersz „Pośród niesnasków Pan Bóg uderza”, który wielokrotnie przywoływał Jan Paweł II.</u>
          <u xml:id="u-89.9" who="#SenatorJaninaFetlińska">Juliusz Słowacki zmarł 3 kwietnia 1849 r. w Paryżu i został pochowany na paryskim cmentarzu Montmartre, gdzie spoczywał do 14 czerwca 1927 r. Studenci krakowscy przez wiele lat bardzo zabiegali o powrót ciała Słowackiego do Krakowa. Dopiero na polecenia marszałka Józefa Piłsudskiego w 1927 r. prochy Słowackiego zostały przywiezione do Polski. Jego trumna płynęła z Gdańska do Krakowa na pokładzie statku „Mickiewicz”, który zatrzymywał się na drodze w portach rzecznych, gdzie miejscowa ludność składała hołd wieszczowi. 28 czerwca tego roku na dziedzińcu Zamku na Wawelu odbyła się uroczysta ceremonia pogrzebowa. Prochy Słowackiego zostały złożone obok ciała Adama Mickiewicza w Krypcie Wieszczów Narodowych w Królewskiej Katedrze na Wawelu. Józef Piłsudski wypowiedział wtedy znaczące słowa: „W imieniu rządu Rzeczypospolitej polecam panom odnieść trumnę Juliusza Słowackiego do Krypty Królewskiej, bo królom był równy”.</u>
          <u xml:id="u-89.10" who="#SenatorJaninaFetlińska">Profesor Franciszek Ziejka podczas wykładu inauguracyjnego w Akademii Humanistycznej imienia Gieysztora w Pułtusku tego roku powiedział, że tak naprawdę do dzisiaj naukowcy dyskutują, czy marszałek Piłsudski, który kochał Słowackiego i znał prawie wszystkie jego utwory na pamięć...</u>
          <u xml:id="u-89.11" who="#komentarz">(Senator Stanisław Zając: Słowackiego.)</u>
          <u xml:id="u-89.12" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: Słowackiego.)</u>
          <u xml:id="u-89.13" who="#SenatorJaninaFetlińska">Tak, Słowackiego.</u>
          <u xml:id="u-89.14" who="#SenatorJaninaFetlińska">…”królom był równy”, czy... Czy powiedział „bo królom był równy”, czy też „by królom był równy”. Ta debata trwa. Pomyślmy o tym, jak naprawdę mogło być. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-89.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Ponieważ nie ma więcej zgłoszeń, zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-90.2" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Informuję...</u>
          <u xml:id="u-90.3" who="#komentarz">(Senator Stanisław Zając: Mam wniosek formalny.)</u>
          <u xml:id="u-90.4" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#SenatorStanisławZając">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#SenatorStanisławZając">W imieniu klubu senatorskiego „Prawo i Sprawiedliwość” chcę zgłosić wniosek formalny, zresztą związany z kwestią poruszaną przez Konwent Seniorów, a sygnalizowaną przez pana marszałka Senatu, sprowadzający się do uzupełnienia porządku posiedzenia o dwa punkty. Pozwalam sobie na podstawie art. 48 ust. 2 pkt 8 Regulaminu Senatu wnieść o uzupełnienie porządku obrad o dwa punkty: drugie czytanie projektu uchwały w sprawie orzeczenia Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu dotyczącego obecności znaku krzyża w miejscach publicznych i drugie czytanie projektu apelu o poszanowanie Krzyża. I wnoszę o rozpatrzenie tych obu projektów łączenie.</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#SenatorStanisławZając">Chcę tylko przypomnieć, że te projekty uchwał znalazły się w drukach nr 721 i 722. Stosowne komisje, Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji oraz Komisja Ustawodawcza, przygotowały sprawozdania zarówno w sprawie jednego projektu uchwały, jak i drugiego projektu uchwały. Te sprawozdania znajdują się w drukach nr 7210 i 7220. Oczywiście wnioski komisji w sprawie tych projektów uchwał są różne, niemniej jednak wnoszę o ich łączne rozpatrzenie na tym posiedzeniu, co zresztą było już wcześniej sygnalizowane. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Tylko że one już zostały wniesione, to już dzisiaj, jak pani sekretarz mi mówi, było...</u>
          <u xml:id="u-92.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak, to już jest włączone do porządku.)</u>
          <u xml:id="u-92.3" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Tak, to już jest włączone do porządku posiedzenia. Żadnych sprzeciwów nie widzę, ale zdaje się, że sprawa jest już rozstrzygnięta.</u>
          <u xml:id="u-92.4" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Informuję, że głosowanie w sprawie projektu uchwały dotyczącej rocznicy śmierci Słowackiego zostanie przeprowadzone razem z głosowaniami nad pozostałymi punktami porządku obrad.</u>
          <u xml:id="u-92.5" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Przystępujemy do łącznego rozpatrzenia punktów dwunastego oraz trzynastego porządku obrad: drugie czytanie projektu apelu o poszanowanie Krzyża; drugie czytanie projektu uchwały w sprawie orzeczenia Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu dotyczącego obecności znaku krzyża w miejscach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-92.6" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Projekt apelu, zawarty w druku nr 721, został wniesiony przez senatora Piotra Łukasza Andrzejewskiego, a projekt uchwały okolicznościowej, zawarty w druku nr 722 - przez grupę senatorów. Sprawozdania komisji w sprawie tych projektów zawarte są w drukach nr 7210 oraz 7220.</u>
          <u xml:id="u-92.7" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Jednocześnie pragnę przypomnieć, że Senat podejmuje apele w trybie przewidzianym dla uchwał okolicznościowych.</u>
          <u xml:id="u-92.8" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Proszę sprawozdawcę Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji senatora Zbigniewa Cichonia o przedstawienie wspólnego sprawozdania komisji o projekcie apelu o poszanowanie Krzyża oraz wspólnego sprawozdania komisji o projekcie uchwały w sprawie orzeczenia Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu dotyczącego obecności znaku krzyża w miejscach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-92.9" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#SenatorZbigniewCichoń">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#SenatorZbigniewCichoń">Połączone komisje na wspólnym posiedzeniu podjęły uchwałę o odrzuceniu projektu z druku nr 722, czyli tego w sprawie orzeczenia Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu dotyczącego obecności znaku krzyża w miejscach publicznych, a zarazem przyjęły projekt zawarty w druku nr 721 z pewnymi modyfikacjami, które sprowadzają się do zaczerpnięcia pewnych elementów z tego odrzuconego projektu z druku nr 722. To doprowadziło do powstania uchwały, która zawiera zarówno elementy zgłoszonego apelu o poszanowanie Krzyża, jak i niektóre elementy tego drugiego projektu, który został odrzucony.</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#SenatorZbigniewCichoń">W związku z tym ja pozwalam sobie rekomendować przyjęcie tej propozycji przyjętej przez połączone komisje, Komisję Praw Człowieka, Praworządności i Petycji oraz Komisję Ustawodawczą.</u>
          <u xml:id="u-93.3" who="#SenatorZbigniewCichoń">Czy mam odczytać ten projekt, Panie Marszałku? Może go odczytam.</u>
          <u xml:id="u-93.4" who="#SenatorZbigniewCichoń">Proszę państwa, brzmi on tak:</u>
          <u xml:id="u-93.5" who="#SenatorZbigniewCichoń">„Uchwała Senatu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia - mam nadzieję, że ona dzisiaj zostanie przyjęta, a zatem z 17 grudnia 2009 r. - wzywająca do poszanowania Krzyża.</u>
          <u xml:id="u-93.6" who="#SenatorZbigniewCichoń">Zobligowany ogólnoludzkimi wartościami, a szczególnie chrześcijańskim dziedzictwem Narodu Polskiego, odwołując się do najlepszych tradycji I i II Rzeczypospolitej, wypełniając obowiązek przekazania przyszłym pokoleniom wszystkiego tego, co z ponadtysiącletniego dorobku polskiej tradycji służenia prawdzie, wolności i solidarności najcenniejsze, realizując konstytucyjną zasadę, iż każdy jest zobowiązany szanować wolności i prawa innych i nikogo nie wolno zmuszać do czynienia tego, czego prawo mu nie nakazuje, świadomy potrzeby współdziałania ze wszystkimi ludźmi dobrej woli, Senat Rzeczypospolitej Polskiej wzywa do poszanowania Krzyża.</u>
          <u xml:id="u-93.7" who="#SenatorZbigniewCichoń">Przypominamy, że krzyż, znak wiary chrześcijańskiej, jest zarazem świadectwem, jak i symbolem praw każdej istoty ludzkiej do życia, wolności i godności. Nie jest przeciwko komukolwiek wymierzony i nie może być tak traktowany. Krzyż jest oznaką uniwersalnych wartości w demokratycznym społeczeństwie obywatelskim. To znak solidarności z każdym człowiekiem, bez względu na jego pochodzenie, wyznanie czy kolor skóry. Tymczasem negowanie jego uniwersalności zbiega się z nasilającą się we współczesnym świecie falą prześladowań chrześcijan.</u>
          <u xml:id="u-93.8" who="#SenatorZbigniewCichoń">Senat Rzeczypospolitej Polskiej domaga się respektowania zasady tolerancji i obrony uniwersalnych praw człowieka do prawdy, wolności, sprawiedliwości i miłości w wymiarze zarówno religijnym, jak i świeckim.</u>
          <u xml:id="u-93.9" who="#SenatorZbigniewCichoń">Nie do pogodzenia z tą zasadą jest wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu z dnia 3 listopada 2009 r. (nr 30814/06) zabraniający wieszania krzyża w szkołach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-93.10" who="#SenatorZbigniewCichoń">Senat Rzeczypospolitej Polskiej wzywa instytucje Rady Europy do pełnego poszanowania wolności, sumienia i religii oraz systemu wartości stanowiących wspólne dziedzictwo Europy.</u>
          <u xml:id="u-93.11" who="#SenatorZbigniewCichoń">Uchwała podlega ogłoszeniu w dzienniku urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej «Monitor Polski»”.</u>
          <u xml:id="u-93.12" who="#SenatorZbigniewCichoń">Tak, proszę państwa, wygląda projekt tej uchwały. Ja nie ukrywam, że były długie dyskusje i konsensus został wypracowany po bardzo, bardzo długich debatach, które wynikały między innymi z tego, że były dwa projekty dotyczące tej samej materii, mianowicie krzyża. I to, co nas zainspirowało do ich przedstawienia, to właśnie ten nieszczęsny wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawie włoskiej. Doszło do wydania - trzeba to powiedzieć - kuriozalnego orzeczenia, zgodnie z którym wieszanie krzyża w szkole publicznej rzekomo stanowi naruszenie praw człowieka. Takie stanowisko trybunału strasburskiego odcina się od wcześniejszego, bardzo rozsądnego i szanującego wolność religijną, orzecznictwa tegoż trybunału. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Czy są pytania do sprawozdawcy? Proszę bardzo, pytania.</u>
          <u xml:id="u-94.2" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Panie Senatorze, niepotrzebnie pan uciekł. Mogą być pytania... Nie ma jednak pytań.</u>
          <u xml:id="u-94.3" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Wobec tego otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-94.4" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Do dyskusji zapisał się pan senator Zając, pan senator Bender, ja również się... I jeszcze pan senator Ryszka. I ja również się zapisuję.</u>
          <u xml:id="u-94.5" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#SenatorStanisławZając">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#SenatorStanisławZając">W tym punkcie obrad naszego posiedzenia rozpatrujemy dwa projekty uchwał: pierwszy - dotyczący apelu o poszanowanie Krzyża; drugi - dotyczący wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawie możliwości umieszczenia krzyży w miejscach publicznych. I wydawałoby się, że to są dwie tożsame sprawy, ten apel i jednocześnie odniesienie się czy też nasza reakcja dotycząca treści orzeczenia Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Ale to tylko pozornie sprawy tożsame, ponieważ rzeczą naturalną jest, że mamy prawo - a w mojej ocenie: obowiązek - upominania się o poszanowanie krzyża w miejscach publicznych, ale z drugiej strony nie możemy pozostawać bez reakcji na orzeczenie, które rani nasze uczucia religijne i w sposób zdecydowany odbiega od tego, co wpisuje się w chrześcijańskie korzenie Europy.</u>
          <u xml:id="u-95.2" who="#SenatorStanisławZając">I dlatego też grupa senatorów Prawa i Sprawiedliwości, a w zasadzie cały klub wystąpił z projektem uchwały, wychodząc z założenia, że oto 3 listopada 2009 r. Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu wydał orzeczenie de facto zabraniające umieszczania krzyża w pomieszczeniach szkół publicznych we Włoszech. Orzeczenie europejskiego trybunału zawierające tezę, że umieszczenie krzyży w klasach stanowi naruszenie prawa rodziców do wychowania dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami oraz wolności religijnej uczniów wywołuje oburzenie, zażenowanie i wielki niepokój. Treść tego wyroku, przekreślająca ideę katolickich założycieli Wspólnoty Europejskiej - Schumana, De Gasperiego, Adenauera - budzi nasz zdecydowany sprzeciw, albowiem fundamenty chrześcijańskiej Europy, a więc prawda, wolność, moralność, zostają przekreślone tym orzeczeniem i zamienione w widoczną walkę z chrześcijaństwem. Oto znak ofiary miłości i oddania życia dla innych - bo to właśnie oznacza krzyż - zostaje odrzucony w myśl absurdalnej tezy o stratach moralnych, jakie może ponieść dziecko z powodu możliwości spojrzenia na krzyż. Takie rozumienie obecności znaku krzyża w miejscu publicznym jest wyjątkowym przejawem absurdu i odrzucenia tych wartości, które stanowią korzenie chrześcijańskiego dziedzictwa Europy.</u>
          <u xml:id="u-95.3" who="#SenatorStanisławZając">W wyroku trybunału zdumiewa przede wszystkim intelektualny nieporządek, jeśli chodzi o rozumienie pojęć wolności religijnej, określonej przecież w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka z 1948 r., w której czytamy - jest tam bardzo jednoznaczny zapis - że każda osoba ludzka ma prawo do wolności myśli, sumienia, religii; prawo to zakłada wolność zmiany religii i przekonań, jak również wolność do manifestowania jej indywidualnie czy społecznie, publicznie czy prywatnie, przez nauczanie, praktyki religijne, kult. W myśl tej deklaracji jako katolicy mamy niezbywalne prawo, aby wewnętrzne akty religijne ujawniać na zewnątrz, wyznawać je we wspólnocie i manifestować publicznie. Uważamy, że dla umieszczenia krzyża w miejscach publicznych, w tym także w szkołach, wystarczy szacunek dla wolności sumienia i religii oraz prawo potwierdzone przez władze państwowe.</u>
          <u xml:id="u-95.4" who="#SenatorStanisławZając">Warto w tym miejscu przypomnieć, że w jednym z obowiązujących w Polsce aktów prawnych, w rozporządzeniu ministra edukacji narodowej, potwierdzonym zresztą wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 20 kwietnia 1993 r., czytamy: „W pomieszczeniach szkolnych może być umieszczony krzyż, w szkole można także odmawiać modlitwę przed i po zajęciach. Odmawianie modlitwy w szkole powinno być wyrazem wspólnego dążenia uczniów oraz taktu i delikatności ze strony nauczycieli i wychowawców”.</u>
          <u xml:id="u-95.5" who="#SenatorStanisławZając">Naród polski nigdy nie poddał się laickiej ideologii, która niejednokrotnie zmierzała do usunięcia krzyża z miejsc publicznych. Mamy taki przykład: dwadzieścia pięć lat temu młodzież w Miętnem nie dała się zastraszyć i obroniła krzyż umieszczony w szkole.</u>
          <u xml:id="u-95.6" who="#SenatorStanisławZając">Przypomnienie tych faktów jest o tyle istotne w tej debacie, że wyrok strasburskiego trybunału - godząc w krzyż, symbol zachodniej cywilizacji łacińskiej, tożsamości narodu polskiego - jest, naszym zdaniem, moim zdaniem, wyrokiem antychrześcijańskim, przekreślającym dziedzictwo cywilizacji europejskiej. Więcej, wyrok ten jest aktem agresji wobec chrześcijan i Kościoła katolickiego. Walka z krzyżem jako symbolem wiary chrześcijańskiej poprzez to orzeczenie staje się faktem. A przecież cała cywilizacja europejska, nasza kultura polska, a także kultura tolerancji wobec nieprzyjaciół, wobec niewierzących, nawet wobec wojujących z kościołem ateistów, wyrosła z krzyża, na którym umarł Jezus Chrystus, zbawiciel świata. To orzeczenie pokazuje również, że szerzy się, jak zauważył już wcześniej papież Jan Paweł II, europejska utrata pamięci i dziedzictwa chrześcijańskiego, jak byśmy nie wiedzieli, gdzie są nasze korzenie.</u>
          <u xml:id="u-95.7" who="#SenatorStanisławZając">Warto przypomnieć mocny głos Rosy Alberoni, która w książce „Wygnać Chrystusa” pisze: „Nadeszła chwila dla wierzących, by podnieść głowę, by przemówić, by ujawnić przemoc, bezprawie i niebezpieczeństwo... należy odbudować naszą zniekształconą tożsamość, a potem czuwać... bo nikomu nie służy brak twarzy: ani ateistom, ani wierzącym. Wygnać Chrystusa? Z umysłu by się jeszcze dało, jesteśmy przecież wolni. Ale z historii? Dosyć! Nie żartujmy! Nie można wygnać Stwórcy z jego stworzenia jak jakiegoś tyrana. Chrystus jest Panem, Bogiem przed nami”. Tak pisze cytowana przeze mnie autorka książki „Wygnać Chrystusa”.</u>
          <u xml:id="u-95.8" who="#SenatorStanisławZając">W przemilczanej przez media encyklice „Caritas in veritate” Benedykt XVI podkreśla: „Negowanie prawa do publicznego wyznawania własnej wiary i do działania, aby prawdy wiary kształtowały również życie publiczne, powoduje negatywne konsekwencje dla prawdziwego rozwoju. Wykluczenie religii ze sfery publicznej, podobnie jak fundamentalizm religijny z drugiej strony, przeszkadzają w spotkaniu osób oraz w ich współpracy dla rozwoju ludzkości. Wtedy życie publiczne zostaje pozbawione motywacji, a polityka przyjmuje postać ucisku i agresji”. O tym przesłaniu powinni pamiętać wszyscy ustawodawcy i wychowawcy, gdyż w przeciwnym wypadku dojdzie do ideologicznej ingerencji w sprawy światopoglądowe, podstawowe prawa nie będą respektowane, a wolność osobista zostanie zdeptana.</u>
          <u xml:id="u-95.9" who="#SenatorStanisławZając">Dochowując wierności nauczaniu Ojca Świętego Jana Pawła II, pamiętajmy o tym, co powiedział w Zakopanem. Cytuję: „I kiedy kończył się wiek XIX, a rozpoczynał się współczesny, ojcowie wasi na szczycie Giewontu ustawili krzyż. Ten krzyż tam stoi i trwa. Jest niemym, ale wymownym świadkiem naszych czasów. Rzecz można, że ten jubileuszowy krzyż patrzy w stronę Zakopanego i Krakowa, i dalej, w kierunku Warszawy i Gdańska. Ogarnia całą naszą ziemię, od Tatr po Bałtyk”. I dalej: „Nie wstydźcie się krzyża. Starajcie się na co dzień podejmować krzyż i odpowiadać na miłość Chrystusa. Brońcie krzyża, nie pozwólcie, aby Imię Boże było obrażane w waszych sercach, w życiu społecznym czy rodzinnym. Dziękujemy Bożej Opatrzności za to, że krzyż powrócił do szkół, urzędów publicznych, szpitali. Niech on tam pozostanie! Niech przypomina o naszej chrześcijańskiej godności i narodowej tożsamości, o tym, kim jesteśmy i dokąd zmierzamy, i gdzie są nasze korzenie”.</u>
          <u xml:id="u-95.10" who="#SenatorStanisławZając">Nie ukrywamy, że wyrok Europejskiego Trybunału budzi w Polsce niepokój. Wiele znaczących osób wypowiedziało się, że wspomniane orzeczenie jest precedensowe i że wyrok ten może stanowić podstawę do tego, aby trafiały do naszych sądów podobne skargi, w podobnych sprawach - na zasadzie naśladownictwa - zmierzające do usunięcia krzyża. Wniosek taki nie jest pozbawiony podstaw, ponieważ obserwujemy - wspominałem o tym już dwa tygodnie temu w oświadczeniu - coraz więcej podobnie bulwersujących orzeczeń trybunału w Strasburgu zdradzających niepokojącą ignorancję w kwestii znaczenia chrześcijaństwa w dziejach narodu i kulturze europejskiej. Co więcej, podobne orzeczenia wyzwalają bluźniercze wypowiedzi w mediach, prowokują antykatolickie postawy, jak to obecnie ma miejsce również w Polsce, między innymi w demonstracyjnych wypowiedziach niektórych lewicowych polityków. Ta propagandowa walka z kościołem nie ma nic wspólnego z poszanowaniem religii chrześcijańskiej, która jest istotną częścią kultury europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-95.11" who="#SenatorStanisławZając">I taka uwaga na koniec. Uważamy, że przedstawiając treść uchwały w sprawie orzeczenia Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu dotyczącego obecności znaku krzyża w miejscach publicznych, Senat Rzeczypospolitej Polskiej winien odnieść się do treści tego orzeczenia w imię pełnego poszanowania wolności sumienia i religii oraz systemu wartości stanowiącego wspólne dziedzictwo Europy, przyjmując uchwałę przedstawioną przez senatorów Prawa i Sprawiedliwości w druku nr 722.</u>
          <u xml:id="u-95.12" who="#SenatorStanisławZając">Stwierdzam raz jeszcze: te dwa dokumenty, o których rozmawiamy, nie stoją ze sobą w sprzeczności, tylko się uzupełniają. W pewnym zakresie dotyczą one wspólnej, ale głównie odrębnej materii. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-95.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Pan senator Bender, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#SenatorRyszardBender">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#SenatorRyszardBender">To, co się stało w Strasburgu 3 listopada bieżącego roku, trzeba uznać za tragedię nie tylko nas, Polaków, nie dotyczy to tylko Polski. Krzyż wiąże się z naszą religią, którą od tysiąclecia wyznaje większość narodu, ale również z naszą ideą niepodległości, bo zawsze w trudnych chwilach staliśmy przy krzyżu i z krzyżem broniliśmy naszej suwerenności czy dążenia do tej suwerenności. I robili to wszyscy obywatele; wspomagały nas w tym również mniejszości. Gdy 8 kwietnia 1861 r. w czasie wielkiej manifestacji przedpowstaniowej, tłumionej przez siły carskie, rosyjskie, padł ojciec bernardyn, który niósł krzyż, wtedy ten krzyż podniósł Michał Landy, młody żydowski chłopak, i niósł ten krzyż dopóty, dopóki również on nie padł pod ciosami rosyjskich żołnierzy. Tak samo było później, w czasie okupacji sowieckiej. Mówiłem o tym w czasie posiedzenia komisji politycznej Rady Europy w Paryżu, w obecności delegatów rosyjskich. W czasie okupacji, gdy moja rodzinna miejscowość była włączona do Związku Sowieckiego i zdejmowano krzyże, my malowaliśmy je atramentem. I uczestniczyli w tym również dwaj czy trzej, bo tylko tylu było ich w klasie, chłopcy żydowscy, bo rozumieli, co znaczy krzyż dla Polaków.</u>
          <u xml:id="u-97.2" who="#SenatorRyszardBender">To, co się stało, nazywam tragedią. Przewodniczący naszego klubu Prawa i Sprawiedliwości, pan senator Stanisław Zając, już wspomniał, że lekceważąc wprost tę tradycję, odstąpiono w ten sposób od tradycji ojców zjednoczonej Europy. Przecież niektórzy z tych ludzi, chociażby Robert Schuman, będą niebawem wyniesieni na ołtarze. Taka miała być Europa - chrześcijańska, oczywiście z prawem tolerancji dla wszystkich wyznań. Stało się jednak odwrotnie, narzuca się laicyzację. Laicyzm staje się religią, która ma zastąpić chrześcijaństwo. Do tego nie możemy doprowadzić, nie możemy dopuścić. Co więcej, kto o tym decyduje? Mniejszość. Jaka mniejszość? Siedmiu sędziów tego trybunału, podczas gdy wszystkich jest czterdziestu siedmiu, podjęło taką decyzję, sprzeczną z ideą założycieli Rady Europy, której trybunał jest organem. Co zrobić w tej sytuacji? Może przecież zaistnieć taka sytuacja, że ktoś u nas, w Polsce, się zagalopuje - tak to nazwę, bo nie chcę mówić, że postąpi wbrew interesowi narodu - i złoży wniosek podobny do tego, jaki został złożony we Włoszech. Wtedy sąd chyba będzie zobligowany do wydania analogicznego wyroku, jaki tam zapadł. Co my będziemy mogli wtedy zrobić?</u>
          <u xml:id="u-97.3" who="#SenatorRyszardBender">Nie mogę się zgodzić się z Haliną Bortnowską, absolwentką mojego katolickiego uniwersytetu, która jest jedną z osób z kierownictwa fundacji helsińskiej. Mówi ona, że w takiej sytuacji uczniowie będą mieli krzyż w miejscu najbardziej prywatnym, czyli tornistrze. Trudno też się zgodzić... Ba! Źle mówię. Absolutnie nie można zgodzić się z tym, co mówił nieraz tutaj, z tej trybuny, jako prezes Trybunału Konstytucyjnego, pan Jerzy Stępień, że w takim przypadku 5 tysięcy to nie jest duża suma i rząd polski ją zapłaci, ureguluje. Na to chyba nie można się zgodzić. Co robić w takiej sytuacji? Uważam, że wobec tego trzeba skorzystać z art. 65 konwencji, która dotyczy europejskiego trybunału, i zgodnie z tym artykułem zrezygnować z uznawania jurysdykcji trybunału strasburskiego. Pozwala na to po pięciu latach od ratyfikacji, a te pięć lat minęło. Trzeba to tylko zapowiedzieć w ciągu pół roku.</u>
          <u xml:id="u-97.4" who="#SenatorRyszardBender">W związku z tym chcę złożyć poprawkę, Wysoki Senacie. Wiem, że w regulaminie nie ma mowy o poprawkach przy uchwale, ale nie jest powiedziane, że nie można ich składać. Pamiętamy, że były już precedensy - myślę, że biuro by je znalazło - i uzupełniano uchwały. Przed ostatnim zdaniem tej uchwały, którą przed chwilą czytał pan senator Cichoń, dodałbym słowa: „Senat Rzeczypospolitej Polskiej z prawdziwą przykrością konstatuje, że kontynuacja tej linii orzeczniczej przez Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu może spowodować konieczność rozważenia przez władze Polski, a także innych krajów Europy, celowości pozostawania w jego jurysdykcji. Upoważnia do tego art. 65 europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności”. To jest zbieżne, niemalże identyczne z poprawką, za którą dziękuję panu senatorowi Romaszewskiemu, przewodniczącemu obecnie naszym obradom. Niestety, przegrała ona w komisji jednym głosem. Prosiłbym o...</u>
          <u xml:id="u-97.5" who="#komentarz">(Wicemarszałek Zbigniew Romaszewski: Albo mnie nie powiadomiono o odbywającym się posiedzeniu komisji...)</u>
          <u xml:id="u-97.6" who="#SenatorRyszardBender">O to chodzi, a więc to już błąd formalny.</u>
          <u xml:id="u-97.7" who="#SenatorRyszardBender">Szanowni Państwo! Sytuacja jest trudna. We Włoszech dochodzi do takiej sytuacji, że tamtejszy senat nie bierze pod uwagę delikatności tej kwestii tak, jak my się obecnie zastanawiamy nad naszym stanowiskiem w tej sprawie. Można wręcz powiedzieć, że trwa tam ogromna burza polityczna. Są głosy, chociażby senatora Sergia de Gregoria, żeby każdy urzędnik, który będzie zdejmował krzyże w lokalach wyborczych, szpitalach, więzieniach, na dworcach kolejowych czy w urzędach, płacił 1 tysiąc euro kary. Jest złożony wniosek do ministerstwa gospodarki we Włoszech o zakupienie z funduszy rządowych czterdziestu tysięcy krzyży i ich wywieszenia. Czy my, Polacy, mamy być nadmiernie spokojni, podczas gdy we Włoszech normuje się te sprawy w ten sposób? Nie znaczy to, że mamy postępować identycznie, ale nie chowajmy głowy w piasek, bo byłoby to ujmą dla nas, a chwałą dla senatu Włoch.</u>
          <u xml:id="u-97.8" who="#SenatorRyszardBender">Pan premier Berlusconi, człowiek, o którego działaniach publicznych, zwłaszcza o jego postawie w życiu prywatnym, wielu z nas może mówić krytycznie, tutaj potrafił wznieść się niejako na wyżyny i niezależnie od krytycznie ocenianych form jego postępowania stwierdzić, że nie pozwoli usunąć krzyży.</u>
          <u xml:id="u-97.9" who="#SenatorRyszardBender">Szanowni Państwo! Chciałoby się, żeby premier naszego rządu zajął podobne stanowisko. Cóż, chyba tajemnicą poliszynela jest to, że obecny premier naszego rządu tuż przed objęciem wysokiego stanowiska wziął ślub kościelny. Bardzo dobrze! Cieszymy się, bo to jest zbieżne z naszą tradycją narodową. Jest pewne, że pan premier uznaje wagę krzyża w dziejach narodu polskiego, pamięta, jak postępowano z krzyżem w Polsce w okresie rządów komunistycznych, pamięta usuwanie krzyży w myśl bolszewickiej ateistycznej ideologii. W związku z tym wierzę, że pan premier Tusk wniesie swój głos protestu w sprawie wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka i wraz z całym narodem stanie w obronie krzyża. Powtórzę, że krzyż od tysiąclecia to również symbol naszej niepodległości. Znamy to rymowane powiedzenie: tylko pod krzyżem, tylko pod tym znakiem Polska jest Polską, a Polak Polakiem.</u>
          <u xml:id="u-97.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Pan senator Ryszka.</u>
          <u xml:id="u-98.2" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#SenatorCzesławRyszka">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#SenatorCzesławRyszka">Apel oraz uchwała senatorów w obronie krzyża, sprowokowane wyrokiem Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu nakazującym zdjęcie krzyży we włoskich szkołach publicznych, skłaniają do kilku ogólniejszych refleksji.</u>
          <u xml:id="u-99.2" who="#SenatorCzesławRyszka">Rodzi się podstawowe pytanie. Czy wyrok trybunału strasburskiego może być precedensem dla orzeczeń w stosunku do innych krajów, w tym oczywiście Polski? Wiele znaczących osób, w tym prawników, wypowiedziało się, że to orzeczenie jest precedensowe i ten wyrok może stanowić podstawę do tego, aby w podobnych sprawach na zasadzie naśladownictwa inni rodzice, sprzeciwiający się temu, aby ich dzieci oglądały w szkole krzyże, wnosili w przyszłości skargi do sądu.</u>
          <u xml:id="u-99.3" who="#SenatorCzesławRyszka">Wniosek z tego jest jasny: należy protestować przeciw treści orzeczenia Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu, ponieważ zawiera nieprawdziwą tezę, taką, że wieszanie krzyży w klasach szkolnych jest naruszeniem prawa rodziców do wychowania dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami oraz że zagraża ono wolności religijnej uczniów. Z tymi tezami absolutnie nie wolno się zgodzić.</u>
          <u xml:id="u-99.4" who="#SenatorCzesławRyszka">Sędziowie trybunału, odwołując się do neutralności światopoglądowej państwa, a także powołując się na Europejską Konwencję Praw Człowieka, chcą z religii uczynić sprawę czysto prywatną, bez prawa do obecności w życiu publicznym. Taki model neutralności światopoglądowej państwa jest całkowicie sprzeczny z Międzynarodowymi Paktami Praw Człowieka i z Europejską Konwencją Praw Człowieka. Co więcej, ten wyrok przypomina dekret wydany podczas rewolucji francuskiej, na szczęście niewprowadzony w życie, aby zburzyć wszystkie wieże kościelne we Francji, ponieważ „wywyższanie się” katolickich kościołów, zwieńczonych oczywiście krzyżem, nie tylko kłóciło się z „republikańską równością”, ale także z jej „wolnością od przesądów”.</u>
          <u xml:id="u-99.5" who="#SenatorCzesławRyszka">Dodam, że w XX w. obydwa totalitaryzmy, nazizm i komunizm, prześladując kościół, oparły swoją ideologię na nienawiści do krzyża jako symbolu chrześcijańskiej cywilizacji. W Związku Sowieckim krzyż zastąpiono gwiazdą, a w III Rzeszy swastyką. Zarówno w Sowietach, jak i w hitlerowskich Niemczech usuwano krzyże ze szkół, burzono świątynie, mordowano kapłanów.</u>
          <u xml:id="u-99.6" who="#SenatorCzesławRyszka">Także w latach PRL przeżyliśmy liczne akcje dekrucyfikacyjne. Należałoby nawet powiedzieć, że dzieje powojennej Polski można opowiedzieć jako historię krzyży: krzyży poznańskich, krzyży gdańskich, krzyży śląskich, bo właśnie krzyż, nie tylko w tych latach, był i jest znakiem wolności. Usuwając go, rezygnujemy z wolności, a czyjaś wola staje się ważniejsza od przyrodzonej godności człowieka.</u>
          <u xml:id="u-99.7" who="#SenatorCzesławRyszka">Jak tu już wspomniano, Unia Europejska miała być inna. Wśród europejskich polityków, tak zwanych ojców Europy, takich jak Robert Schuman czy Charles de Gaulle, mocne było przekonanie, aby w procesie europejskiej integracji koniecznie odwołać się do chrześcijańskiego dziedzictwa Europy. Generał de Gaulle w 1965 r. bardzo pięknie porównał proces jednoczenia się Europy do budowy katolickiej katedry.</u>
          <u xml:id="u-99.8" who="#SenatorCzesławRyszka">Niestety przyjęty 1 grudnia bieżącego roku traktat lizboński w oczywisty sposób chce się odciąć od chrześcijańskiego dziedzictwa starego kontynentu. Świadczy o tym nie tylko milczenie o wkładzie chrześcijaństwa w kulturową tożsamość Europy, ale również dołączona do traktatu lizbońskiego Karta Praw Podstawowych, w której znajdują się różne, można powiedzieć, poszerzenia praw człowieka, poszerzenia o ideologiczne dewiacje, o różne niemoralne zachowania, których jedynym celem jest walka z Bogiem oraz Kościołem katolickim. Jednym z dowodów na to jest dążenie do usunięcia wszelkich przejawów kultury chrześcijańskiej z życia i ze sfery publicznej. Oznacza to, że po totalitaryzmie rewolucji francuskiej, październikowej, hitlerowskiej czeka nas nowy totalitaryzm, tym razem eurokratyczny.</u>
          <u xml:id="u-99.9" who="#SenatorCzesławRyszka">Na koniec chciałbym się odwołać do nauczania Jana Pawła II, który w 1995 r. w Skoczowie podczas jednodniowej pielgrzymki do Polski, nawiązując do czasów wielkiej próby sumień, jak nazwał lata PRL, powiedział: „Wbrew pozorom praw sumienia trzeba bronić także dzisiaj. Pod hasłami tolerancji w życiu publicznym i w środkach masowego przekazu szerzy się nieraz wielka, może coraz większa nietolerancja. Odczuwają to boleśnie ludzie wierzący. Zauważa się tendencje do spychania ich na margines życia społecznego, ośmiesza się i wyszydza to, co dla nich stanowi nieraz największą świętość”. Jakże proroczo Jan Paweł II mówił o konieczności trwania przy krzyżu, w którym „w okresach najcięższych dziejowych prób naród szukał i znajdował siłę do przetrwania i do powstania z dziejowych klęsk”.</u>
          <u xml:id="u-99.10" who="#SenatorCzesławRyszka">Nawiązali do papieskich słów polscy biskupi, wyrażając protest w sprawie wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu w odniesieniu do krzyża. W komunikacie z 26 listopada 2009 r. polscy biskupi napisali: „Krzyż jest wyrazem miłości i znakiem poświęcenia się dla innych. Jest on nie tylko świętym znakiem każdego chrześcijanina, ale stanowi również ważny element tożsamości kultury europejskiej, jest obecny w symbolach narodowych wielu krajów i organizacji oraz stanowi główny motyw wielu odznaczeń, ma zatem wymiar uniwersalny. Obrona krzyża jest zadaniem nas wszystkich. Prawa niewierzącej mniejszości powinny być łączone z obowiązkiem respektowania praw większości ludzi wierzących. Nie wolno ranić uczuć osób, dla których krzyż jest symbolem największych wartości. Trzeba uszanować ich prawo do publicznego wyrażania swych przekonań religijnych”.</u>
          <u xml:id="u-99.11" who="#SenatorCzesławRyszka">Konkludując, trzeba powiedzieć, że instytucje europejskie, walcząc z krzyżem, stosują dyktaturę mniejszości. Coraz większe przywileje nadawane homoseksualistom, sposób, w jaki przeforsowano traktat lizboński, czy wreszcie werdykt w sprawie krzyża w Abano Terme pokazują, iż najistotniejsze dla przyszłości starego kontynentu decyzje są podejmowane w sposób urągający podstawowym zasadom demokracji. Kardynał Tarcisio Bertone, sekretarz stanu Stolicy Apostolskiej, skomentował to słowami: „Europa, zabraniając krzyży we włoskich szkołach, daje nam tylko dynie na Halloween”. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-99.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Proszę państwa, muszę państwa poinformować, że ja w zasadzie nie bardzo mogę przyjąć poprawkę senatora Bendera, albowiem art. 84b naszego regulaminu nie przewiduje możliwości wnoszenia poprawek do uchwał okolicznościowych. Tak to jest. Istnieje jednak możliwość - ja nie ukrywam tego, że też mam ochotę wnieść poprawki - że do czasu przystąpienia przez Senat do głosowania marszałek Senatu skieruje sprawozdanie komisji o projekcie uchwały okolicznościowej do ponownego rozpatrzenia przez komisje, które przygotowały sprawozdanie, w celu przygotowania poprawionego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-100.2" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Proszę państwa, ja pod koniec procedowania, już po dyskusji, zajmę w tej sprawie stanowisko jako marszałek.</u>
          <u xml:id="u-100.3" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">A teraz pozwolę sobie zabrać głos...</u>
          <u xml:id="u-100.4" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Ja w tej materii. Nie przewiduje, ale nie zabrania, prawda?)</u>
          <u xml:id="u-100.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale właśnie powiedział...)</u>
          <u xml:id="u-100.6" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-100.7" who="#komentarz">(Senator Jan Rulewski: Nie przewiduje, to zabrania.)</u>
          <u xml:id="u-100.8" who="#komentarz">(Senator Władysław Sidorowicz: Nie przewiduje, czyli zabrania.)</u>
          <u xml:id="u-100.9" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Tak.</u>
          <u xml:id="u-100.10" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Przepraszam, a w komisji nie zostały złożone wnioski mniejszości?</u>
          <u xml:id="u-100.11" who="#komentarz">(Senator Jan Rulewski: Były, były.)</u>
          <u xml:id="u-100.12" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Jak był wniosek mniejszości, to stanowisko to powinno być rozpatrywane i poddane pod głosowanie. Ja nie bardzo rozumiem.</u>
          <u xml:id="u-100.13" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Panie Marszałku, pan nie był powiadomiony, zatem, jak pan powiedział, posiedzenie było wadliwe.)</u>
          <u xml:id="u-100.14" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-100.15" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Wysoki Senacie, problem, który poruszamy, jest ważny, bo jest to kwestia, powiedziałbym, pewnej jurydyzacji życia społecznego. Trybunał strasburski wszedł na drogę donikąd. To znaczy, że przy pomocy działań prawnych, jurystycznych, będzie kształtował obyczajowość. Ja myślę, że jest to kompletne nieporozumienie. Obyczaje i prawo zwyczajowe są kształtowane od dołu. Roszczenie sobie takich praw, że będzie mówić ludziom, co wolno, a czego nie wolno w dziedzinie obyczajowej, to zdecydowane przekroczenie kompetencji trybunału.</u>
          <u xml:id="u-100.16" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Osobiście uważam, że połączenie apelu z uchwałą w gruncie rzeczy jest korzystne, jeżeli w uchwale uwzględnimy apel i uwzględnimy kwestię orzeczenia strasburskiego. Dlaczego? Dlatego że uchwała jest aktem normatywnym podlegającym publikacji w „Dzienniku Ustaw”, czego nie da się powiedzieć o apelu. Apel możemy tylko skierować do mediów z prośbą o opublikowanie. Właściwie nie stanowi on żadnego odnośnika do zachowań. Dlatego też jestem zwolennikiem takiej konstrukcji uchwały i jej opublikowania. Tym bardziej że apel, który został przedstawiony, w obydwu komisjach został przyjęty praktycznie bez dyskusji. Nie była to kwestia wywołująca jakiekolwiek spory. W zasadzie przyjęta uchwała, która została zaproponowana po posiedzeniu połączonych komisji, nie uwzględnia tylko jednego akapitu, który w moim przekonaniu był istotny. To ja go zgłosiłem.</u>
          <u xml:id="u-100.17" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Proszę państwa, to jest kwestia pewnej taktyki. To znaczy wydaje się, że w sprawie tego wyroku powinniśmy wydać, nazwałbym to kolokwialnie, warknięcie. Nie jest bowiem tak, że trybunał będzie kształtował swoimi wyrokami nasze obyczaje. To warknięcie jest w tej uchwale po prostu niezbędne. Przypuszczam, że warknięcie, które się w uchwale nie znalazło, prawdopodobnie nie zostało przyjęte ze względu na swoją ostrość. Jest to bowiem bardzo ostre sformułowanie. Sądzę, że właśnie Senat stać na tego rodzaju sformułowania. Nie radziłbym tego rządowi. Ja stanowisko rządu w tej sprawie chętnie bym zrozumiał, tylko co innego może rząd, co innego może Senat jako pewnego rodzaju społeczny autorytet moralny.</u>
          <u xml:id="u-100.18" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Dlatego też proponowałbym, gdyby taka poprawka była możliwa, ażeby dodać zdanie, które brzmiałoby tak: Senat Rzeczypospolitej Polskiej z prawdziwą przykrością konstatuje, że kontynuacja linii orzeczniczej wspierania przez Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu nietolerancji wobec symboli religijnych może spowodować konieczność rozważenia przez Polskę, a także inne kraje Europy celowości pozostawania w jego jurysdykcji.</u>
          <u xml:id="u-100.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-100.20" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Myślę, że jest to niezwykle mocne sformułowanie. Chyba już więcej nie można powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-100.21" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Będę się starał przekonać co do tego komisję, ponieważ mnie na przykład o tym posiedzeniu nie powiadomiono. Nie zostały odnotowane wnioski mniejszości i nie wiem, czy one były zgłoszone, czy nie. Nie wiem, jak to wyglądało. Nie mam pojęcia na ten temat. W związku z tym będę skłonny zwołać komisję w celu ponownego rozpatrzenia sprawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-100.22" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-100.23" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Do ponownego posiedzenia.)</u>
          <u xml:id="u-100.24" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Pan senator Sidorowicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#SenatorWładysławSidorowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#SenatorWładysławSidorowicz">Nie taję, że z mieszanymi uczuciami przyjmuję zwłaszcza ostatnią propozycję pana senatora Romaszewskiego, jako że wyrok trybunału strasburskiego z tego, co wiem, nie jest ostateczny i ma być odwołanie rządu włoskiego od tego wyroku. Wobec tego może nieco przedwczesne byłoby akurat zaostrzanie stanowiska, które zostało przyjęte w uchwale. Nie wiem, czy zostałoby ono podzielone przez Izbę. Ale nie mamy jeszcze w tej sprawie opinii.</u>
          <u xml:id="u-101.2" who="#SenatorWładysławSidorowicz">Chciałbym powiedzieć o innej sprawie. Mianowicie ucieszyłem się z inicjatywy senatorów, ponieważ sprawa rzeczywiście jest bardzo poważna. Mam takie wrażenie, że tym orzeczeniem wyrządzono dużą szkodę samej konstytuującej Unię zasadzie pomocniczości, zgodnie z którą w gruncie rzeczy instytucje powinny służyć ludziom, a nie ludzie instytucjom. Tu mamy taką sytuację, że rodzice, którzy pragną wychowania religijnego dla swoich dzieci, pragną chować je w poszanowaniu dla swojej wiary, tradycji i historii, zostali głęboko dotknięci.</u>
          <u xml:id="u-101.3" who="#SenatorWładysławSidorowicz">Sprawa ma, tak to określę, bardzo trudny wymiar. Już mamy pierwsze polskie reperkusje. Sposób, w jaki to się dzieje, pokazuje, jak źle do tego jesteśmy przygotowani. Oto trzech uczniów w szkole we Wrocławiu podpisało petycję, w której domagają się zdjęcia krzyży w szkole. Praktycznie biorąc, odsłania się całkowita słabość szkoły, jeśli chodzi o reakcję, i gotowość do nadania incydentowi lokalnemu wymiaru uniwersalnego. Raptem ta trójka uczniów jest prezentowana w sympatycznym otoczeniu w lokalnej „Gazecie Wyborczej”. Potem, o dziwo, patrzę, podąża za tym „Rzeczpospolita”, która robi wywiad z tymi ludźmi. I, można powiedzieć, coś, co było incydentem wychowawczym na miarę klasy, staje się zarzewiem ogólnopolskiego problemu.</u>
          <u xml:id="u-101.4" who="#SenatorWładysławSidorowicz">Każdy z nas, kto pamięta swoje szczenięce lata, dobrze wie, że w gruncie rzeczy bunt generacyjny jest czymś, co jest wpisane w fizjologię rozwoju człowieka. Nowa generacja szuka swoich znaków tożsamości, często sprzeciwiając się temu, co głosiły poprzednie pokolenia, i dopiero po okresie buntu przychodzi otrzeźwienie. Ale my jako wychowawcy, my jako ci starsi, szanując prawa rozwoju, powinniśmy jednocześnie rozsądnie i roztropnie wskazywać na elementy, które pozwalają zachować pewne tabu. A tym tabu w naszej historii - ja nie mam co do tego wątpliwości - jest krzyż. Pięknie przypomniał o tym pan senator Zając, powołując się na wypowiedzi Ojca Świętego Jana Pawła II, który wielokrotnie wskazywał na krzyż. Ja pamiętam, jak podczas pierwszej pielgrzymki w 1979 r. zadawał wobec nas zgromadzonych na Błoniach dramatyczne pytanie, czy człowiek może odejść od Boga, i odpowiadał, że może, że jest tylko kwestia, ku czemu odejdzie. I dzisiaj w świetle tego, co się dzieje z krzyżem, musimy sobie zadawać pytanie, ku czemu ta młodzież ma odchodzić.</u>
          <u xml:id="u-101.5" who="#SenatorWładysławSidorowicz">Dlaczego tak roztropnie trzeba na ten temat mówić? Popatrzcie państwo na to, że w sumie mamy w społeczeństwie, my jako politycy, jako izby parlamentu, dosyć marne notowania. A zatem jest pytanie, czy to, co robimy, będzie dobrze służyło sprawie, którą chcemy, jak rozumiem, razem wesprzeć, razem bronić krzyża. Dlatego wolałbym, żeby język, którego używamy, był jak najmniej polityczny. Dlatego cieszę się, że takie znaczenie ma ta uchwała.</u>
          <u xml:id="u-101.6" who="#SenatorWładysławSidorowicz">Jeśli kończąc to wystąpienie, miałbym wyrazić swoją opinię, apelowałbym o to, żeby przed ostatecznym wyrokiem trybunału strasburskiego nie zaostrzać tej uchwały, pozostać przy tekście, który został nam zaproponowany, bo wtedy łatwiej będzie o to, by ta Izba o krzyżu mówiła jednym głosem. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-101.7" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: A więc pozwolimy. Hulaj dusza, piekła nie ma.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Poproszę pana senatora Cichonia, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#SenatorZbigniewCichoń">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#SenatorZbigniewCichoń">Debata poświęcona godności krzyża i konieczności jego poszanowania została wywołana przez orzeczenie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu 3 listopada tego roku w sprawie włoskiej. Pamiętajmy o tym, że Europejska Konwencja Praw Człowieka była tworzona w czasie, kiedy nikomu do głowy nie przychodziło, że może dojść do podobnych orzeczeń. Była tworzona przez ludzi, wspominali o nich moi przedmówcy, o głęboko chrześcijańskich korzeniach, chrześcijańskich w swej mentalności, wychowaniu i kulturze, tacy jak Konrad Adenauer, Alcide de Gasperi, Robert Schuman, ludzi, dla których było oczywiste, że Europa wyrosła na kulturze europejskiej i wpisuje się w wartości tej kultury również przez poszanowanie krzyża.</u>
          <u xml:id="u-103.2" who="#SenatorZbigniewCichoń">Niestety wraz z upływem czasu dochodzą do głosu coraz to inne osoby, inne pokolenia. Czasami wręcz mam wrażenie, że ten młodzieńczy bunt, o którym wspominał mój przedmówca pan senator Sidorowicz, niektórym nie przechodzi, nadal tkwi w ich mentalności, no i w tej chwili nie ma innej rady, proszę państwa, jak sięgnąć do korzeni, do fundamentów praw człowieka. Pamiętajmy, że sytuacja jest w tej chwili taka, mówiłem o tym blisko miesiąc temu w Brukseli na posiedzeniu Zgromadzenia Parlamentarnego Unii Europejskiej, co wywołało zresztą duże poruszenie, że prawa człowieka nie znajdują żadnego zakorzenienia. W związku z tym rodzą się różnego rodzaju pomysły co do różnych nowych generacji praw człowieka, pseudopraw człowieka, takich jak prawo do zawierania związków homoseksualnych i adopcji dzieci przez takie związki. Na drugi plan usiłuje się spychać, wręcz negować, rzeczywiste prawa człowieka, takie jak prawo do wolności religijnej, prawo do poszanowania przekonań religijnych i filozoficznych, nadając tym prawom bardzo dziwną, sofistyczną wręcz interpretację, czego przejawem jest to orzeczenie. Całe szczęście, że zapadło ono w składzie zaledwie siedmioosobowym i przysługuje odwołanie do Wielkiej Izby Trybunału, czyli składu siedemnastoosobowego.</u>
          <u xml:id="u-103.3" who="#SenatorZbigniewCichoń">Uważam, że nasza rezolucja powinna między innymi nakłonić tych, którzy tworzą prawo, i tych, którzy następnie je stosują, do refleksji, ku czemu prowadzi taka interpretacja praw człowieka i odejście od fundamentów praw człowieka. Ja pamiętam czasy, kiedy orzekali w trybunale tacy sędziowie, jak sędzia Pettiti, który w swoich komentarzach nie wahał się napisać, że prawa człowieka mają swój fundament w godności ludzkiej, a godność ludzka wynika z tego, że człowiek został stworzony na obraz i podobieństwo Boże. I to jest ten fundament. Jeżeli tego fundamentu nie ma, a niestety nie zostało to zapisane ani w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, z przyczyn, o których mówiłem, bo wtedy to było oczywiste, że takie są te fundamenty, ani potem w projekcie Konstytucji dla Europy, ani w traktacie lizbońskim, który ją zastąpił, no to nawet orzecznictwo tak poważnej instytucji jak trybunał może zejść na manowce.</u>
          <u xml:id="u-103.4" who="#SenatorZbigniewCichoń">Taka sytuacja bierze się stąd, że w ramach różnych prądów, bardzo liberalnych, hołdujących zasadzie, że jedynie to, co jest przegłosowane, jest słuszne, uważa się, że miarą praw człowieka jest to, co przegłosuje większość. No tak nie jest. Warto o tym przypomnieć. I temu przypomnieniu, temu ostrzeżeniu, powinny służyć umieszczane w tego typu aktach prawa międzynarodowego, jak Europejska Konwencja Praw Człowieka czy traktat lizboński, odniesienia do Boga i do wartości religijnych. Bo nie może być tak, żeby człowiek stanowił miarę dla siebie jedynie na podstawie własnych ocen, na podstawie matematycznej większości. Ojciec Święty trafnie to kiedyś ocenił, mówiąc, że taka demokracja, która się sprowadza do dyktatu większości, wcześniej czy później stanie się zakamuflowaną albo oczywistą formą dyktatury. I w tym kierunku zmierza niestety nasza europejska cywilizacja.</u>
          <u xml:id="u-103.5" who="#SenatorZbigniewCichoń">Dlatego jestem zwolennikiem poprawki, którą zgłaszał pan marszałek Romaszewski, i ja również podkreślam, że należy uwypuklić ten element naszej rezolucji, że utrzymanie w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu podobnego wydźwięku jak w orzeczeniu w tej sprawie będzie, po pierwsze, prowadziło do obniżenia autorytetu samego trybunału i w ogóle Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, a po drugie, skłaniało tak Polskę, jak i inne państwa do rozważenia celowości pozostawania w jurysdykcji tej instytucji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-103.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Pan senator Andrzejewski, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Tym razem to, nad czym debatujemy, dotyka najistotniejszych kwestii nie tylko tożsamości narodu polskiego w przekroju historycznym i aktualnym, ale także całego systemu prawa, któremu podlegamy. Osobiście reprezentuję tezę, że to orzeczenie jest sprzeczne z polską konstytucją. Będę się starał to uzasadnić.</u>
          <u xml:id="u-105.2" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Kiedy brałem udział w pracach nad obywatelskim projektem konstytucji, który tutaj, ale już nie w Komisji Konstytucyjnej, reprezentował pan marszałek Romaszewski, zakładaliśmy, że konstytucja jest najwyższym stanowionym prawem, i że musi mieć punkt odniesienia do prawa naturalnego. Toczyła się wielka nad tym dyskusja. Na początku przeważali ci, którzy uchwalając tę konstytucję, zmierzali do wyeliminowania prawa naturalnego jako przesłanki tworzenia prawa i systemu prawa. Niejako w zastępstwie powstała preambuła do konstytucji. Był znowu problem, jaki ma charakter preambuła, zwłaszcza że w tej preambule jest odniesienie do chrześcijańskiej tradycji narodu jako wykładnik interpretacji przepisów konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-105.3" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Wydaje mi się, że preambuła ma tu charakter wiążący, że to, czego nie udało nam się ulokować w samym tekście konstytucji, jest jednak zawarte w preambule, a także w zasadzie, że prawa człowieka mogą być interpretowane tylko rozszerzająco i niekonfliktowo z innymi prawami, w sposób nienaruszający wolności innych. Jednocześnie mają one charakter, który musi być respektowany w zakresie, w jakim konstytucje czy poszczególne prawa narodowe dają własną wykładnię niezawężającą tego, czym jest dyspozycja prawa naturalnego, w polskim przypadku chrześcijańskich korzeni funkcjonowania prawa stanowionego.</u>
          <u xml:id="u-105.4" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Dlaczego mówię: chrześcijańskich korzeni prawa stanowionego? Dlatego że, proszę państwa, ja, i jest to nie tylko mój pogląd, wywodzę genezę praw człowieka właśnie z ofiary chrystusowej i symbolu krzyża. Różnie się to kształtowało na przestrzeni dziejów. Znak krzyża był symbolem, który dojrzewał do takiej roli, o której mówi ta uchwała komisji, mianowicie do bycia znakiem uniwersalnym - dla chrześcijan znakiem religijnym, a dla wszystkich ludzi na świecie symbolem przeciwstawienia się gwałceniu praw człowieka, które przecież wykładają się nie jako prawa zbiorowości, ale prawa każdego człowieka. Ale prawo jednego człowieka nie może być przeciwko prawu drugiego człowieka, bo jedno i drugie jest elementem podmiotowym, i za jednego, i za drugiego Chrystus poniósł swego czasu ofiarę. Nawet dla tych, którzy nie uważają Chrystusa za wcielenie Boga w Trójcy jedynego, ma to wymiar uniwersalny, związany z prawami człowieka i obroną każdej jednostki ludzkiej. Tak samo Nowy Testament, w przeciwieństwie do Starego Testamentu, jest przymierzem Boga z każdym człowiekiem, niezależnie od jego koloru skóry, wyznania, pochodzenia, religii czy jego stosunku do samego Stwórcy.</u>
          <u xml:id="u-105.5" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Dotykamy tu imponderabiliów naszego życia, naszych osobistych spraw, wierzeń, ale nie możemy pominąć tego, co niesie ten wyrok trybunału strasburskiego. Ja twierdzę, że ten trybunał popełnił ewidentne nadużycie z punktu widzenia interpretacji konwencji rzymskiej, konwencji, która ukształtowała więcej niż Unię Europejską, bo ukształtowała kwestię obrony praw człowieka. Konwencja rzymska odwołuje się do niej, można powiedzieć, że pośrednio odwołują się do niej także wszystkie później stanowione standardy praw człowieka, jak standard oenzetowski czy, już pod kątem użyteczności dla Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, nie mylić z trybunałem strasburskim, to, co wnosi traktat lizboński. Tutaj zastrzeżenie nasze musi również opierać się na tym bardzo poważnym, jeżeli nie najważniejszym dokonaniu prezydenta Lecha Kaczyńskiego, który podpisał protokół londyński, w jakimś sensie usuwający nas spod bezpośredniej egzekucji bezdyskusyjnych orzeczeń Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Tu mamy do czynienia z trybunałem strasburskim, którego orzecznictwo bardzo często stymulująco, pozytywnie wpływało na kwestię obrony praw człowieka, jednostek. W tym wypadku wyrok winien być oprotestowany, z tym się zgadzam, ale przede wszystkim powinniśmy stwierdzić, że nie ma on mocy wiążącej w polskim obszarze prawnym. Nie ma mocy wiążącej i jest sprzeczny z polską konstytucją, która musi być wykładana... która stoi ponad prawem międzynarodowym, mimo że mówi, iż Polska przestrzega prawa międzynarodowego, w takim zakresie, w jakim konstytucję sam narusza. A sama konstytucja, interpretując wszystkie kwestie związane z prawami człowieka, odwołuje się do tradycji i wartości chrześcijańskich.</u>
          <u xml:id="u-105.6" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Ten wyrok, po pierwsze, narusza prawa ludzi, którzy w krzyżu widzą symbol uniwersalny, religii, a po drugie, jeśli chodzi o tych, którzy nie wierzą, traktuje krzyż wyłącznie jako symbol religijny. Nie. Wydaje mi się ogromnie ważne to, co w tej wspólnej uchwale - bo jest to wspólna uchwała, inicjowana z różnych stron, ale w tym samym, naszym, klubie w pewnym następstwie czasowym, jednak bez jakiegokolwiek przeciwstawienia treści i formy... Wydaje mi się, że akcentowanie tego podwójnego charakteru, widocznie niezrozumiałego dla sędziów osądzających w Strasburgu indywidualną sprawę, indywidualny stan faktyczny, jest również elementem upomnienia, ale i przypomnienia naszym sędziom, i tym z Poznania czy skądś, młodym ludziom, którzy chcą wypłynąć na fali europejskości, światowości, na tym, że krzyż ma stanowić ograniczenie czyichkolwiek praw albo ma być przeciwko czemuś, iż krzyż jest i po to, żeby oni mogli być przeciwko krzyżowi i nie wolno tego krzyża jako uniwersalnego znaku praw wszystkich, również praw do tego, żeby się do krzyża nie stosować, eliminować, nie wolno innym narzucić zakazu posługiwania się tym krzyżem i w wymiarze religijnym i wymiarze uniwersalnym.</u>
          <u xml:id="u-105.7" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Wydaje mi się, że mamy dzisiaj do czynienia z koniecznością wywołania tego non possumus, jeżeli chodzi o traktowanie jako wiążącego, w zakresie większym niż tylko jednego orzeczenia, poglądu wyrażonego przez tych, a nie innych sędziów w Strasburgu. Być może jest to jednocześnie chęć uzmysłowienia tego, czym jest krzyż w naszym życiu, czym jest dla cywilizacji europejskiej, cywilizacji światowej i czym jest dla praw człowieka. Być może za mało jest tej refleksji i może Opatrzność Boża po to właśnie w ten sposób pokierowała tym zdarzeniem wywołującym naszą reakcję, aby pogłębić znaczenie tego i symbolu, i znaku, i dokumentu, bo przecież ta wielowymiarowość krzyża została zupełnie zapomniana przez trybunał strasburski, a także, jak widać, przez wielu ludzi w Polsce, w Europie i na świecie.</u>
          <u xml:id="u-105.8" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Przechodząc do kwestii formalnej, powiem, że tylko ze względu na swoiste interpretowanie regulaminu, które, jak mi się wydaje, może być dyskutowane, nastąpiło odrzucenie jednego projektu, wyjściowego, a przyjęcie drugiego. Ja już kiedyś wnosiłem o to, by jeśli z różnych stron wchodzą realizujące ten sam cel projekty uchwał, traktować je łącznie i robić łączne sprawozdanie, nie odrzucać ich, tylko kompilować. Niestety, w naszej praktyce tu, w Senacie, przyjętej przez Biuro Legislacyjne, założono inaczej. Jest to problem do dyskusji. Bo co, jeśli wpłyną teksty z czterech stron? Jeśli dwa kluby i jeszcze ktoś indywidualnie będzie chciał realizować ten sam cel, ale poprzez różną treść, to co wtedy? Trzeba będzie to odrzucić czy zrobić wspólny tekst? Ja twierdzę, że trzeba wtedy zrobić wspólny tekst.</u>
          <u xml:id="u-105.9" who="#komentarz">(Senator Jan Rulewski: Ale jest zrobiony wspólny.)</u>
          <u xml:id="u-105.10" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Nie, tu formalnie jeden tekst jest odrzucony, a drugi jest przyjęty, z tym że z tekstu klubowego inkorporowano do tekstu indywidualnego... Chcę oświadczyć, że do tego, co jest w tym druku, który stanowi podstawę uchwały, jest zainkorporowane to, co złożył klub Prawa i Sprawiedliwości. Składając ten wniosek, zanim powstał tamten projekt, wychodziłem naprzeciw temu, co sugerował klub Prawa i Sprawiedliwości. Ale nie przypisujmy tego tutaj tylko klubowi Prawa i Sprawiedliwości, bo myślę, że mimo różnych podziałów, partyjnych czy politycznych, w tym zakresie poglądy mamy wspólne. Dlatego też proszę o potraktowanie tego jako tekstu jednolitego zrodzonego z projektu Prawa i Sprawiedliwości. To jestem winien swoim kolegom.</u>
          <u xml:id="u-105.11" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Myślę, że ta uchwała powinna być zainspirowana tym poglądem, który sformułowałem na wstępie i który został zawarty w naszej skardze do Trybunału Konstytucyjnego - proszę o jej podpisanie tych, którzy nie podpisali - na traktat lizboński, a mianowicie, że moc obowiązująca orzecznictw, czy to strasburskiego, czy Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, czy interpretacji dokonanych przez inne organy Unii Europejskiej zatrzymuje się na nienaruszalności konstytucyjnego polskiego porządku prawnego. Gdyby to orzeczenie zostało wydane wobec Polski, to musiałoby spotkać się z tak zwaną klauzulą porządku konstytucyjnego, która nie dopuszcza jego wykonywania na terytorium Polski. Tak samo jak i nie można dopuścić, żeby prawo Unii Europejskiej było samoczynnie egzekwowane w takim zakresie, w jakim narusza konstytucję, wartości konstytucyjne. I temu mają służyć ta uchwała i nasza skarga do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie zakresu mocy obowiązującej przychodzących z zewnątrz prawa i orzecznictwa, które tak naprawdę narusza...</u>
          <u xml:id="u-105.12" who="#komentarz">(Wicemarszałek Zbigniew Romaszewski: Panie Senatorze, wychodzimy poza materię, nad którą w tej chwili debatujemy.)</u>
          <u xml:id="u-105.13" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Jest to ta sama materia, Panie Marszałku, i dlatego o tym mówię...</u>
          <u xml:id="u-105.14" who="#komentarz">(Wicemarszałek Zbigniew Romaszewski: Ale pan senator i tak przekroczył już czas.)</u>
          <u xml:id="u-105.15" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Tak? To dziękuję. W każdym razie dziękuję państwu za zaangażowanie w tę problematykę i myślę, że będziemy jednomyślni w tej sprawie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Dziękuję...</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#komentarz">(Senator Jan Rulewski: Panie Marszałku, ja w sprawie formalnej.)</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#SenatorJanRulewski">Ja bym prosił pana marszałka, żeby zwrócił się do sprawozdawcy Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji senatora Cichonia, aby uzupełnił swoje sprawozdanie o sprawy formalne, które są tutaj przedmiotem niezrozumienia bądź niedopowiedzenia. Mówię tu o tym zarzucie, jakoby poniechano lub nie przestrzegano procedury na posiedzeniu komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Panie Senatorze, zamierzam zwołać posiedzenie połączonych komisji i myślę, że po nim zostanie przedstawione pełne sprawozdanie. W tej chwili nie chciałbym tego przedłużać, bo jeszcze raz przejdziemy do przedstawienia... Tam są pewne niejasności dotyczące wniosków mniejszości itd.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#komentarz">(Senator Jan Rulewski: Nie chcę polemizować, Panie Marszałku, ale niektóre elementy znaczące dla przebiegu posiedzenia, ze względu na które jest to podważane, nie miały miejsca. Może więc pan sprawozdawca uzupełniłby tę wiedzę Wysokiej Izby.)</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">No, taki wniosek formalny o przedstawienie tego... Ja proponuję, żeby to było w sprawozdaniu. Będzie jeszcze jedno posiedzenie, tak że to zostanie uwzględnione.</u>
          <u xml:id="u-108.3" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo, pani senator Fetlińska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#SenatorJaninaFetlińska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#SenatorJaninaFetlińska">Naród, który zapomina o własnych korzeniach, traci pamięć i nie ma przyszłości - to mówił nasz Jan Paweł II. Historia naszego narodu i Rzeczypospolitej dowodzi, że tylko pod krzyżem i tylko pod tym znakiem Polska jest Polską, a Polak Polakiem - to słowa naszego wieszcza narodowego.</u>
          <u xml:id="u-109.2" who="#SenatorJaninaFetlińska">Ksiądz Skorupka idący z warszawskimi orlętami w bój i cud nad Wisłą to dowody z najbliższego nam okresu, że nawet potężne armie nie mogą zwyciężyć krzyża. Wolność krzyżami się mierzy - to też bardzo znana polska pieśń. Podjęcie walki z krzyżem to początek końca dla każdego mocarstwa. Sam Chrystus powiedział, że Kościół jest opoką, a bramy piekielne go nie zwyciężą. Ze Stwórcą nie wygra żaden człowiek, chociaż mieniłby się bogiem.</u>
          <u xml:id="u-109.3" who="#SenatorJaninaFetlińska">Ja popieram poprawkę, jeśli ona jest możliwa w sensie prawnym, pana senatora Bendera i pana marszałka Romaszewskiego, gdyż w tej sprawie nie można być letnim, trzeba być albo gorącym, albo zimnym. I chciałabym, żebyśmy byli gorący.</u>
          <u xml:id="u-109.4" who="#SenatorJaninaFetlińska">Nasz poseł do europarlamentu, świętej pamięci Filip Adwent, brał udział w kampanii wyborczej we Francji. Na wielkim zgromadzeniu na wielkim stadionie do Francuzów mówił o krzyżu. Chciano mu odebrać głos, a on mówił o krzyżu i cały stadion wstał i przez minuty bił brawo. Ta potrzeba uczczenia godności krzyża, ta potrzeba bycia pod krzyżem jest także w narodzie francuskim, chociaż mówi się, że jest tak bardzo nowoczesny i zlaicyzowany. Przyjaciół w tej sprawie mamy także we Włoszech, o czym tu była mowa.</u>
          <u xml:id="u-109.5" who="#SenatorJaninaFetlińska">Wysoka Izbo, bądźmy wolni, kochajmy krzyż i jeżeli część Europy o nim zapomniała, to nieśmy go innym. Wszak nasi poeci mówili, że z Polski wyjdzie iskra, która ożywi cały świat i Europę. Właśnie ta iskra wyszła i to Boże miłosierdzie spod krzyża dzisiaj ma szansę zwyciężyć. Pomóżmy, bądźmy tymi nieużytecznymi sługami, narzędziami Bożymi.</u>
          <u xml:id="u-109.6" who="#SenatorJaninaFetlińska">A co myśli Polska... To, może opatrznościowo, wpadło mi w ręce przed tym moim wystąpieniem. Senator Chróścikowski podał mi wiersz swojej koleżanki z Białowoli. Maria Juszczak, polska rolniczka, kobieta, matka, co pisze w wierszu „O biedna Polsko”? Przeczytam tylko fragment, żeby państwa nie zmęczyć.</u>
          <u xml:id="u-109.7" who="#SenatorJaninaFetlińska">„Dlaczego brakuje dziś w sercu miłości,</u>
          <u xml:id="u-109.8" who="#SenatorJaninaFetlińska">A ciemności szatana górują nad tobą?</u>
          <u xml:id="u-109.9" who="#SenatorJaninaFetlińska">Gdzie są tradycje praojców naszych?</u>
          <u xml:id="u-109.10" who="#SenatorJaninaFetlińska">Bóg, honor, ojczyzna szły razem ze sobą.</u>
          <u xml:id="u-109.11" who="#SenatorJaninaFetlińska">Dzisiaj coraz częściej słyszymy słowa,</u>
          <u xml:id="u-109.12" who="#SenatorJaninaFetlińska">By sięgnąć ręką po krzyż na ścianie.</u>
          <u xml:id="u-109.13" who="#SenatorJaninaFetlińska">O, biedna Polsko, moja ojczyzno,</u>
          <u xml:id="u-109.14" who="#SenatorJaninaFetlińska">Nic po tobie nie zostanie”.</u>
          <u xml:id="u-109.15" who="#SenatorJaninaFetlińska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Pan senator Muchacki, proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-110.2" who="#komentarz">(Senator Rafał Muchacki: Można już, Panie Marszałku?)</u>
          <u xml:id="u-110.3" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#SenatorRafałMuchacki">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#SenatorRafałMuchacki">Jeśli się nie mylę, to chyba trwa proces beatyfikacji Schumana. To też bardzo widomy znak tego, o czym dzisiaj wszyscy mówimy. Ja zabieram głos nie jako senator Platformy Obywatelskiej, tylko jako senator Rzeczypospolitej. Bo ze wszystkimi głosami, które były, ja się całkowicie zgadzam. Ten krzyż, o którym tutaj mowa, jest ze mną na co dzień, a najbardziej mi się przydaje w mojej pracy zawodowej, w mojej pracy lekarskiej. Myślę, że my, my polski naród, wiemy, co ten krzyż nam dał w momentach dla naszej ojczyzny najtrudniejszych, gdy stanowił nie tylko znak wiary, ale przede wszystkim znak patriotyzmu i znak polskości, czy w czasie powstań, czy w czasie wojen, czy w czasie zaborów.</u>
          <u xml:id="u-111.2" who="#SenatorRafałMuchacki">Wspominany tu nasz rodak Jan Paweł II napisał piękną encyklikę pod tytułem „Ewangelium vitae”, czyli ewangelia życia, w której pokazuje, jak to nasze życie powinno wyglądać, jak należy żyć w prawdzie i w miłości. Krzyż naprawdę nigdy nikomu nie zaszkodził, a zawsze niósł otuchę i kształtował tylko dobre postawy. „W krzyżu miłości nauka”. Miejmy my Polacy ten krzyż zawsze w sobie, a wtedy jestem spokojny o przyszłość naszej ojczyzny. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-111.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Pan senator Rulewski, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#SenatorJanRulewski">Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#SenatorJanRulewski">Ja występuję przede wszystkim jako członek Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji i chciałbym Wysoką Izbę poinformować, jako uczestnik tego posiedzenia w tej sprawie, że zachowane zostały wszelkie procedury. Zresztą wzmiankował nieco o tym pan senator Cichoń, gdy stwierdził, że podczas prac nad dwoma dokumentami była ożywiona dyskusja. Prawdą jest, że zarówno była dyskusja, jak i podjęto decyzję o tym, żeby procedować nad jednym połączonym dokumentem. Z dokumentu zwanego projektem uchwały zaczerpnięto ten fragment tytułu ze słowem „uchwała”. Z apelu, którego autorem był obecny na części posiedzenia pan senator Andrzejewski, zaczerpnięto wiele treści, które uzupełniono dodatkowo treściami z uchwały. I o ile pamiętam, podczas głosowania nad tym panowała całkowita zgoda. To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-113.2" who="#SenatorJanRulewski">Po drugie, członkowie komisji i autorzy rozwiązania byli prawidłowo zawiadomieni, tylko ze względu na przepracowanie, zabieganie rzeczywiście nie mogli uczestniczyć w posiedzeniu do końca. Była możliwość zgłaszania poprawek czy też wniosków mniejszości, między innymi ja tego dokonałem, niestety ze skutkiem negatywnym. Tak więc nie uważam, aby to mogło być podstawą do ponownego procedowania.</u>
          <u xml:id="u-113.3" who="#SenatorJanRulewski">Skoro już zabrałem głos, to pozwoli pan, Panie Marszałku...</u>
          <u xml:id="u-113.4" who="#komentarz">(Wicemarszałek Zbigniew Romaszewski: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-113.5" who="#SenatorJanRulewski">...że zgłoszę też swoje, tak powiem, refleksje, dotyczące tego, co się dzieje. Otóż namawiam do powrotu do posiedzenia komisji, gdzie zapoznano członków z tekstem tego wyroku, bodajże. Ten tekst jednoznacznie wskazywał, że to posiedzenie trybunału odbyło się z powodu skargi pewnej obywatelki Włoch. I, jak pamiętam, trybunał w sprawie skargi tej obywatelki, a właściwie reprezentantki dziecka, orzekł, że we Włoszech ma miejsce przymusowe umieszczanie krzyży w szkołach. I rzeczywiście w tamtym wyroku uznał to - nie wiem, na co się powołał - za naruszenie prawa i stwierdził, że jakoby przymusowe umieszczanie w szkołach krzyży stanowi obrazę uczuć czy też naruszenie praw tejże obywatelki Włoch. Zatem ma to charakter terytorialnie ograniczony i jest ponadto ograniczone merytorycznie do faktu przymusowego umieszczania. Podkreślam: przymusowego umieszczania.</u>
          <u xml:id="u-113.6" who="#SenatorJanRulewski">A skoro już pan marszałek mi zezwolił na kontynuację tej rozmowy z Wysoką Izbą, to powiedziałbym tak. W oglądzie obywatela, człowieka, który też żyje w Europie, i to od wielu lat, poziom tego wyroku jakoś kojarzy mi się z działaniami talibów, którzy uznali, że wysadzając w powietrze posągi Buddy, rozwiązują problem innej wiary, jak to było w Afganistanie. I jeszcze bardziej przypomina mi to działania Piotrowskiego, który myślał, że jak zabije księdza Piotrowskiego...</u>
          <u xml:id="u-113.7" who="#komentarz">(Głosy z sali: Popiełuszkę!)</u>
          <u xml:id="u-113.8" who="#SenatorJanRulewski">Oj, przepraszam!</u>
          <u xml:id="u-113.9" who="#SenatorJanRulewski">...jak zabije księdza Jerzego, to rozwiąże problem wiary w Polsce. I to oczywiście prowadzi mnie do rozstrzygniętego przez ludzkość, przez chrześcijaństwo, twierdzenia, iż tylko głupcy myślą, że zabijając ciało, zabijają duszę, a w tym przypadku - wiarę.</u>
          <u xml:id="u-113.10" who="#SenatorJanRulewski">I podzielam te poglądy, że ingerencja Trybunału Europejskiego - europejskiego, jakkolwiek by było - która usiłuje zmienić podstawy naturalne tworzenia się Europy, oparte na wieloświatopoglądowości, na pluralizmie, na innych zdobyczach kulturowych, między innymi na demokracji. Ta ingerencja jest w gruncie rzeczy podważaniem układów europejskich, za którymi ja głosuję. Wszelkie instytucje europejskie określają jako bogactwo Unii fakt występowania tak wielu różnych wartości, między innymi ateizmu. Ale działalność polityczna Europy, przynajmniej taka, jak ja ją rozumiem, czy też konstytucyjna, nie zmierza do swoistej inkwizycji niszczenia tego, co było do tej pory, nie zmierza do budowania nowej cywilizacji na gruzach takiej zniszczonej Europy, na gruzach usuniętego krzyża. Takiego zamysłu w działaniach konstytucyjnych Europy ja nie zauważyłem i żywię przekonanie, że takie prądy nie będą się pojawiały.</u>
          <u xml:id="u-113.11" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Tak się robi już teraz.)</u>
          <u xml:id="u-113.12" who="#SenatorJanRulewski">I dlatego zgadzam się z poglądem, że trybunał zaczął rewidować to, co legło u podstaw Europy, a zatem, jak mi się wydaje, jednak naruszył prawa założycielskie, i to nie tylko ojców Europy, bo przecież tę Europę dzisiaj tworzą już nie tylko ojcowie założyciele, ale miliony ludzi.</u>
          <u xml:id="u-113.13" who="#SenatorJanRulewski">Niemniej jednak uważam, że ta uchwała w tym kształcie jest czymś w rodzaju warknięcia, że tak powiem, ze strony pana marszałka, i w moim przekonaniu powinna być wysłana nie tylko do trybunału, ale również do parlamentu, i powinna być tam odczytana przez połączone delegacje naszych kolegów w europarlamencie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-113.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-113.15" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Pięknie! Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Pan senator Zając, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#SenatorStanisławZając">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie! Ja w swoim obszernym wystąpieniu przedstawiłem racje dotyczące treści tego dokumentu, który został przygotowany i nazwany na samym początku nie apelem, ale od razu uchwałą. Bo zdawaliśmy sobie sprawę, że przecież chodzi o pokazanie szerszemu ogółowi treści tego aktu, który Senat może przyjąć. I dlatego też tych argumentów nie będę w tym momencie powtarzał. Analizując tekst tej uchwały, którą proponuje się w nawiązaniu do tego, co było nazwane apelem o poszanowanie krzyża, biorę pod uwagę te trudności proceduralne, o których wspominał pan marszałek, mianowicie że zgłaszanie poprawek w tej chwili jest prawie niemożliwe, chcemy jednak prosić pana marszałka o skorzystanie z tego nadzwyczajnego trybu. Prosiłbym, w sytuacji przyjęcia takiego rozwiązania, abyście, Panie i Panowie Senatorowie Członkowie Komisji, którzy będziecie jeszcze raz nad tą materią się pochylali, zastanowili się nad możliwością wykorzystania w szerszym zakresie fragmentów tego dokumentu, który na samym początku był nazwany uchwałą.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#SenatorStanisławZając">I już w tej chwili sygnalizuję, które sformułowania wydają się w mojej ocenie trudne do zaakceptowania. My w tej poprawce zaczynamy w ten sposób: „zobligowany ogólnoludzkimi wartościami”. Nie mówię o słowach „ogólnoludzkimi wartościami”, ale o wyrazie „zobligowany”. Ja rozumiem, że jeśli budujemy akt prawny dotyczący szczegółowych określeń w kategoriach prawa cywilnego czy ściśle w regule formuły prawnej, to taki wyraz może się tam znaleźć. Ale w uchwale, o której mówimy dzisiaj, użycie sformułowania „kierując się”, jest, jak mi się wydaje, o wiele trafniejsze. Przecież my mówimy o czymś, co nie prowadzi do takiego sformułowania, często niezrozumiałego dla niefachowców, jak „zobligowany”. Można by to rozważyć, czy takie słowa wykorzystać, skoro próbujemy stworzyć dokument, który byłby dokumentem mieszczącym się w naszych zamierzeniach. I dlatego mam napisaną poprawkę, ale wiem, że pan marszałek nie może jej przyjąć, bo to nie jest ten tryb.</u>
          <u xml:id="u-115.2" who="#komentarz">(Wicemarszałek Zbigniew Romaszewski: Ale weźmiemy to do rozważenia.)</u>
          <u xml:id="u-115.3" who="#SenatorStanisławZając">A więc ją przekazuję jako element do rozważenia. I to właśnie chciałem w tym uzupełniającym wystąpieniu przedstawić.</u>
          <u xml:id="u-115.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo, pan senator Piotrowicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#SenatorStanisławPiotrowicz">Panie Marszałku, ja tylko w kwestii formalnej. W toku debaty pojawiły się zarzuty, jakoby nie wszyscy senatorowie byli powiadomieni o posiedzeniu komisji. Ja pragnę stwierdzić, że sekretariat Komisji Prawa Człowieka, Praworządności i Petycji poinformował o posiedzeniu komisji wszystkich senatorów. Na dowód tego do wglądu jest wydruk dotyczący rozesłania esemesów do wszystkich senatorów. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Ale czy o drugiej części?)</u>
          <u xml:id="u-117.2" who="#SenatorStanisławPiotrowicz">O drugiej też.</u>
          <u xml:id="u-117.3" who="#komentarz">(Wicemarszałek Zbigniew Romaszewski: Ale ja, na przykład, nie mam komórki...)</u>
          <u xml:id="u-117.4" who="#SenatorStanisławPiotrowicz">Dysponuję takim wydrukiem, a ponieważ...</u>
          <u xml:id="u-117.5" who="#komentarz">(Wicemarszałek Zbigniew Romaszewski:...za to dysponuję sekretariatem.)</u>
          <u xml:id="u-117.6" who="#SenatorStanisławPiotrowicz">...pan marszałek nie dysponował komórką, to telefonowano - sprawdziłem w sekretariacie - do gabinetu pana marszałka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Nic nie dotarło, ale może to nie jest wina sekretariatu, niemniej fakt jest faktem, nie byłem tam, tak że może trzeba się zastanowić, jak skuteczniej informować.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Niezależnie od tego informuję, że marszałek może w szczególnie uzasadnionych przypadkach skierować sprawozdanie komisji o projekcie uchwały okolicznościowej do ponownego rozpatrzenia przez komisje, które przygotowały sprawozdanie.</u>
          <u xml:id="u-118.2" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">W związku z tym kieruję projekt uchwały, apelu zawartego w druku nr 721, do Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji w celu przygotowania poprawionego sprawozdania. Proszę państwa, możemy sobie w tej sytuacji na to pozwolić, ponieważ za chwilę ogłoszę przerwę do godziny 15.00.</u>
          <u xml:id="u-118.3" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">No i stajemy przed jeszcze jednym problemem, mianowicie przed kwestią rozszerzenia porządku o czternasty punkt, dotyczący praw spółdzielców do nabywania mieszkań. Bo od 1 stycznia, zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego, wygasają przepisy dotyczące nabywania mieszkań. Tak więc sprawa jest niezwykle pilna, niezwykle ważna. I dlatego postanowiliśmy na posiedzeniu prezydium, że jeżeli tylko ta uchwała sejmowa nadejdzie, to my, w Senacie, będziemy się starali ją od razu rozpatrzyć. Chodzi o to, żeby to szybko poszło.</u>
          <u xml:id="u-118.4" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#SenatorStanisławZając">Panie Marszałku, w imieniu klubu chciałbym tylko zapytać o przypuszczalny termin głosowania, oczywiście jeżeli w ogóle możliwe jest uzyskanie odpowiedzi w tej kwestii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Zaraz ogłoszę przerwę do godziny 15.00...</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#komentarz">(Senator Stanisław Zając: I będzie ustawa dotycząca mieszkań.)</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">I będzie ustawa dotycząca mieszkań. Mam nadzieję, że będzie.</u>
          <u xml:id="u-120.3" who="#komentarz">(Senator Stanisław Zając: Czyli gdzieś około godziny 17.00...)</u>
          <u xml:id="u-120.4" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Dokończymy to, a potem będziemy dalej pracować.</u>
          <u xml:id="u-120.5" who="#komentarz">(Senator Stanisław Zając: O której?)</u>
          <u xml:id="u-120.6" who="#komentarz">(Głos z sali: O godzinie 16.00 jest opłatek.)</u>
          <u xml:id="u-120.7" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">O godzinie 16.00 jest opłatek. To znaczy, że po godzinie 17.00 odbędą się głosowania.</u>
          <u xml:id="u-120.8" who="#komentarz">(Senator Stanisław Zając: Aha, około godziny 17.00 mogą odbyć się głosowania. Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-120.9" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Ja również dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-120.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Jeszcze komunikaty.)</u>
          <u xml:id="u-120.11" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Poproszę o odczytanie komunikatów.</u>
          <u xml:id="u-120.12" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Panie Marszałku, jeśli tego nie będzie o godzinie 15.00, to pan nas zwolni, tak?)</u>
          <u xml:id="u-120.13" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Będziemy przesuwali...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#SenatorSekretarzWaldemarKraska">Wspólne posiedzenie Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji w sprawie ponownego rozpatrzenia projektu apelu o poszanowanie Krzyża, zawartego w druku senackim nr 721, odbędzie się dziś bezpośrednio po ogłoszeniu przerwy w obradach w sali posiedzeń plenarnych.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#SenatorSekretarzWaldemarKraska">Posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej w sprawie rozpatrzenia wniosków zgłoszonych podczas debaty do ustawy o zmianie ustawy o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych odbędzie się dzisiaj, to jest 17 grudnia, o godzinie 14.00 w sali nr 179.</u>
          <u xml:id="u-121.2" who="#SenatorSekretarzWaldemarKraska">Posiedzenie Komisji Gospodarki Narodowej w sprawie rozpatrzenia ustawy o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw odbędzie się dzisiaj o godzinie 13.00 w sali nr 182. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Ogłaszam przerwę do godziny 15.00.</u>
          <u xml:id="u-122.2" who="#komentarz">(Przerwa w obradach od godziny 12 minut 52 do godziny 15 minut 01)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Panie i Panowie Senatorowie, na chwilę wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Chcę odczytać komunikat. Przypominam, że o godzinie 16.00 odbędzie się spotkanie opłatkowe parlamentarzystów z udziałem Jego Ekscelencji księdza arcybiskupa Kazimierza Nycza, metropolity warszawskiego, na które zapraszam w imieniu obu marszałków, Bogdana Borusewicza i Bronisława Komorowskiego.</u>
          <u xml:id="u-123.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">To powiedziawszy, Wysoka Izbo, przedłużam przerwę do godziny 17.00.</u>
          <u xml:id="u-123.3" who="#komentarz">(Przerwa w obradach od godziny 15 minut 02 do godziny 17 minut 02)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Proszę senatorów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym. Już są zajęte.</u>
          <u xml:id="u-124.2" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Wysoki Senacie, proponuję uzupełnienie porządku obrad o punkt: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw, i rozpatrzenie go jako punktu czternastego.</u>
          <u xml:id="u-124.3" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Wysoka Izba przyjęła przedstawioną propozycję. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-124.4" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Wobec braku głosów sprzeciwu stwierdzam, że Senat przyjął przedstawioną propozycję.</u>
          <u xml:id="u-124.5" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Wobec tego przystępujemy do rozpatrzenia punktu czternastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-124.6" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 734, a sprawozdanie komisji w druku nr 734A.</u>
          <u xml:id="u-124.7" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Poproszę sprawozdawcę Komisji Gospodarki Narodowej, senatora Andrzeja Owczarka, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#SenatorAndrzejOwczarek">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Szanowni Państwo Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#SenatorAndrzejOwczarek">Mam zaszczyt, bardzo trudny zaszczyt, przedstawić sprawozdanie Komisji Gospodarki Narodowej z posiedzenia, które odbyło się dzisiaj w godzinach popołudniowych, w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-125.2" who="#SenatorAndrzejOwczarek">Jest to przedłożenie rządowe przygotowane w związku z orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 17 grudnia 2008 r. To orzeczenie wchodzi w życie z dniem 30 grudnia 2009 r. Do tego tematu oczywiście jeszcze wrócę, omawiając posiedzenie komisji.</u>
          <u xml:id="u-125.3" who="#SenatorAndrzejOwczarek">Trybunał zobowiązał ustawodawcę do określenia warunków finansowych, na podstawie których będą dokonywane przekształcenia lokatorskiego i własnościowego prawa do lokali. Jak już mówiłem, tryb pilny ustawy wynika z tego, że Trybunał Konstytucyjny ustalił dla ustawodawcy termin 30 listopada 2009 r., kiedy przestają działać niektóre przepisy ustawy uchwalonej w 2007 r., szczególnie te dotyczące prawa nabywania mieszkań.</u>
          <u xml:id="u-125.4" who="#SenatorAndrzejOwczarek">W nowelizacji proponuje się nadanie nowego brzmienia art. 1 i art. 1¹, co umożliwi walnemu zgromadzeniu spółdzielni mieszkaniowej podjęcie większością 2/3 głosów uchwały o wniesieniu innych wpłat niż wymienione w ust. 1. Do tej pory opłaty, jakie spółdzielnia mieszkaniowa może wprowadzić, były enumeratywnie wymienione. Wpłaty nie mogą jednak przekraczać różnicy pomiędzy wartością rynkową a zwaloryzowaną wartością wniesionych wpłat członkowskich.</u>
          <u xml:id="u-125.5" who="#SenatorAndrzejOwczarek">Uwzględnienie pktu 2 wyroku Trybunału polega na dodaniu w ust. 1 pkt 3 przepisu, który mówi o obowiązku spłaty nominalnej kwoty umorzenia kredytu przez osobę ubiegającą się o zawarcie stosownej umowy.</u>
          <u xml:id="u-125.6" who="#SenatorAndrzejOwczarek">W pkcie 3 wyroku Trybunał uznał, iż wyznaczony spółdzielniom mieszkaniowym do zawarcia umowy trzymiesięczny termin od dnia złożenia wniosku jest za krótki. Jest zbyt wiele formalności, aby spółdzielnia mogła dotrzymać tego terminu. W art. 12 dodano zatem pkt 1, według którego trzymiesięczny termin obowiązuje od dnia wejścia w życie uchwały, o której mowa w ust. 42 lub od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu, gdyby uchwała została zaskarżona.</u>
          <u xml:id="u-125.7" who="#SenatorAndrzejOwczarek">Uchylono art. 8 ust. 1, także realizując w ten sposób orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-125.8" who="#SenatorAndrzejOwczarek">W ustawie o pomocy państwa w spłacie kredytów mieszkaniowych przyjęto, iż członkowie spółdzielni, którym przysługuje spółdzielcze prawo do lokalu, dokonają wpłaty na warunkach ustalonych przez ustawę. Ponadto powinni oni mieć możliwość nabywania prawa własności poprzez akt notarialny, a spółdzielczego prawa własnościowego w formie pisemnej. W art. 6 przedłużono czas przekształceń w spółdzielniach prawa własnościowego lokali o dwa lata do 2012 r.</u>
          <u xml:id="u-125.9" who="#SenatorAndrzejOwczarek">Proszę państwa, pierwszą część dyskusji na posiedzeniu komisji zajął głownie problem, dlaczego Senat jest stawiany przed...</u>
          <u xml:id="u-125.10" who="#komentarz">(Głosy z sali: Pod ścianą.)</u>
          <u xml:id="u-125.11" who="#SenatorAndrzejOwczarek">Pod ścianą. Nie mamy właściwie wyboru. Jeżeli dzisiaj nie uchwalimy tej ustawy, to spółdzielcy mogą ponieść znaczne straty.</u>
          <u xml:id="u-125.12" who="#SenatorAndrzejOwczarek">Pan minister wyjaśnił, że nad projektem ustawy zaczęto pracować już w styczniu tego roku...</u>
          <u xml:id="u-125.13" who="#komentarz">(Senator Henryk Woźniak: Minister Styczeń.)</u>
          <u xml:id="u-125.14" who="#SenatorAndrzejOwczarek">Minister Styczeń...</u>
          <u xml:id="u-125.15" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-125.16" who="#SenatorAndrzejOwczarek">...powiedział, że w styczniu zaczęto prace, że 30 marca przekazano projekt do konsultacji międzyresortowych, 8 września projekt trafił do Sejmu. Ale, proszę państwa, my wszyscy, i nasza komisja, i Sejm, znaleźliśmy się właściwie między Scyllą a Charybdą, między koniecznością realizacji orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego a chęcią niesienia pomocy spółdzielcom. Ja przynajmniej tak tłumaczę to przedłożenie, chociaż wiele osób podkreślało w komisji, że niedopuszczalne jest, aby Senat musiał procedować w ten sposób.</u>
          <u xml:id="u-125.17" who="#SenatorAndrzejOwczarek">Proszę państwa, złożono kilka wniosków. Cztery spośród nich zostały przyjęte przez komisję.</u>
          <u xml:id="u-125.18" who="#SenatorAndrzejOwczarek">Poprawka pierwsza. Ponieważ nadano spółdzielni prawo dodawania opłat, zaproponowano jednocześnie poprawkę, która mówi, że spółdzielnia mieszkaniowa nie może odnosić korzyści majątkowej kosztem swoich członków, szczególnie z tytułu przekształceń praw do lokali.</u>
          <u xml:id="u-125.19" who="#SenatorAndrzejOwczarek">Poprawka druga. W art. 1 pkcie 3, art. 46 otrzymuje brzmienie: Wpływy ze spłat przypadających na lokal części umorzenia kredytu, o ile spółdzielnia skorzystała ze środków publicznych lub innych środków, przeznacza się na spłatę podlegającego odprowadzeniu do budżetu państwa umorzenia kredytu obciążającego ten lokal.</u>
          <u xml:id="u-125.20" who="#SenatorAndrzejOwczarek">Poprawka trzecia. Sejm skreślił dwa artykuły, art. 7 i art. 8, aby uwzględnić orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego. Komisja przyjęła poprawkę prowadzącą do pozostawienia art. 7 pkt 1.</u>
          <u xml:id="u-125.21" who="#SenatorAndrzejOwczarek">Ostatnia poprawka, którą przyjęliśmy, dotyczy jednego z podstawowych problemów, mianowicie trzymiesięcznego terminu nadanego spółdzielni. Został zgłoszony wniosek, aby zawarty w art. 4 ust. 1 termin 30 marca 2010 r. został zmieniony na 30 czerwca 2010 r.</u>
          <u xml:id="u-125.22" who="#SenatorAndrzejOwczarek">Proszę państwa, oprócz tego zgłoszono wnioski mniejszości, które na pewno przedstawi ich wnioskodawca. Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Poproszę pana senatora Gruszkę o przedstawienie wniosku mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-126.2" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Panie Marszałku, będzie można później zapytać?)</u>
          <u xml:id="u-126.3" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Tak, jeszcze będą pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#SenatorTadeuszGruszka">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#SenatorTadeuszGruszka">W imieniu mniejszości Komisji Gospodarki Narodowej mam przyjemność przedstawić poprawkę, która dotyczy art. 1 pkt 4 przedstawionej nam ustawy. W art. 49 ppkt 1 Sejm wprowadził zmianę. Zmiana ta polega na tym, że wnioskodawca może żądać ustanowienia prawa odrębnej własności lokalu. W razie bezczynności spółdzielni może on wystąpić do sądu z powództwem na podstawie odpowiednich przepisów. Nasz wniosek zmierza w tym kierunku, aby pozew, który zostanie wniesiony, był wolny od opłaty sądowej, a z racji tego, że jest to bezczynność spółdzielni, pragniemy, aby koszty postępowania sądowego oraz zastępstwa procesowego w pierwszej i drugiej instancji pokrywała właśnie spółdzielnia. W tym kierunku zmierza nasza poprawka, o której przyjęcie proszę Wysoką Izbę. Pragniemy, aby bezczynność spółdzielni kończyła się tym, że pokrywa ona koszty postępowania sądowego oraz zastępstwa procesowego w obu instancjach.</u>
          <u xml:id="u-127.2" who="#SenatorTadeuszGruszka">Ponadto dodajemy zdanie mówiące o tym, że sąd orzeka, uwzględniając przepisy dotyczące przeniesienia prawa odrębnej własności lokalu, obowiązujące w dniu złożenia wniosku do spółdzielni...</u>
          <u xml:id="u-127.3" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-127.4" who="#komentarz">(Wicemarszałek Zbigniew Romaszewski: Ja państwa proszę o ciszę.)</u>
          <u xml:id="u-127.5" who="#SenatorTadeuszGruszka">Uznajemy datę złożenia wniosku do spółdzielni za datę obowiązującą do przepisania, do przeniesienia prawa odrębnej własności. Takie są składane przez nas wnioski mniejszości. Proszę Wysoką Izbę o ich przyjęcie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#SenatorAndrzejOwczarek">Przepraszam, Panie Marszałku, ale zapomniałem o wypowiadanym na końcu sformułowaniu. Oczywiście komisja proponuje przyjęcie wyżej wymienionej ustawy wraz z poprawkami. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Ponieważ przysługują nam teraz trwające najwyżej minutę, podkreślam, minutę pytania do sprawozdawców, może na początek zapytam senatora Owczarka o konsekwencje naszych poprawek. Co się stanie z ustawą, gdy ta ustawa nie zostanie już w tym roku rozpatrzona przez Sejm? Jakie to powoduje konsekwencje prawne, skoro te artykuły zostały umorzone?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#SenatorAndrzejOwczarek">Proszę państwa, jeśli dzisiaj uchwalimy ustawę wraz z poprawkami, to te poprawki jutro trafią do Sejmu...</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek Zbigniew Romaszewski: Aha, jutro.)</u>
          <u xml:id="u-130.2" who="#SenatorAndrzejOwczarek">...i będą mogły być przegłosowane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Dobrze. To mnie uspokaja. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Czy można?)</u>
          <u xml:id="u-131.2" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Proszę o zadawanie pytań.</u>
          <u xml:id="u-131.3" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo, pan senator Bender.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#SenatorRyszardBender">Panie Senatorze Sprawozdawco!</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#SenatorRyszardBender">W pana sprawozdaniu nie znalazłem kwestii, którą podniósł Trybunał Konstytucyjny. Pozwolił on na to, ażeby wnioski o własność osób, które miały w spółdzielni wieczyste prawo użytkowania, jeśli zostały złożone do 31 grudnia, były obligatoryjnie załatwione. Czy to zostało utrzymane?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#SenatorAndrzejOwczarek">Miała być taka poprawka, była przygotowana, ale nie została ona przegłosowana. Może pan minister więcej powie na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: No nie, to byłoby wprowadzanie w błąd narodu.)</u>
          <u xml:id="u-133.2" who="#SenatorAndrzejOwczarek">Proszę państwa, myślę, że będzie ciągłość. Jeśli zdążymy to uchwalić, to będzie ciągłość tych ustaw i to będzie funkcjonowało.</u>
          <u xml:id="u-133.3" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Dobrze. Zapytam pana ministra.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Czy są pytania?</u>
          <u xml:id="u-134.2" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-134.3" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo, pan senator Andrzejewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Panie Senatorze! Może to być ewentualnie pytanie do pana ministra. Czy forma spłaty przewidziana w zakresie zobowiązań wymienionych w art. 12 w ust. 1 może być poprzedzona promesą zarówno spłaty, jak i promesą przeniesienia? Czy może to być niejako umowa wstępna? Wygląda to tak. Członek spółdzielni musi zaciągnąć kredyt - nie każdego stać na kupno, bardzo często musi na ten cel zaciągnąć kredyt, bo nie trzyma pieniędzy ani w pończosze, ani na koncie - a chce zapewnić sobie albo jednocześnie przedstawić w banku, oczywiście oprócz wykazania zdolności kredytowej, cel, który zostanie zrealizowany, bo gdy wykupi to mieszkanie, to ono będzie zabezpieczeniem na poczet tego kredytu. W związku z tym pytam, czy istnieje możliwość skorzystania z takiej drogi, że najpierw ma się promesę ze spółdzielni, później się idzie z tą promesą do banku, tam się dostaje promesę kredytu i dalej realizuje się już bezpośrednio ten przepis. Chodzi o taką drogę, o taki algorytm działania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#SenatorAndrzejOwczarek">Podobnej sprawy nie rozpatrywaliśmy na posiedzeniu komisji, a czas na przygotowanie się do omawiania tej ustawy, z czego pan senator zdaje sobie sprawę, był bardzo krótki. Myślę, że pan minister będzie mógł odpowiedzieć na to pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Proszę, pan senator Smulewicz.</u>
          <u xml:id="u-137.2" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Panie Senatorze, chciał pan zadać pytanie.</u>
          <u xml:id="u-137.3" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo, pan senator Smulewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#SenatorErykSmulewicz">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#SenatorErykSmulewicz">Panie Senatorze, jedno krótkie pytanie. Czy tak pilny tryb procedowania nad tą ustawą wynika z faktu, że właśnie w tym roku 30 grudnia tracą moc pewne przepisy, które dają członkom spółdzielni możliwość nabywania na preferencyjnych warunkach lokali, w których między innymi zamieszkują?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#SenatorAndrzejOwczarek">Tak, oczywiście. Pan senator sam sobie udzielił odpowiedzi. Oczywiście, jest to niezbędne, aby zostały zachowane prawa członków spółdzielni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Pan senator Abgarowicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#SenatorŁukaszAbgarowicz">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#SenatorŁukaszAbgarowicz">Panie Senatorze! Czy Komisja Gospodarki Narodowej, przyjmując poprawki, konkretnie poprawkę pierwszą, która brzmi: spółdzielnia mieszkaniowa nie może odnosić korzyści majątkowych kosztem swoich członków, w szczególności z tytułu przekształceń praw do lokalu, rozważyła następującą sytuację? Czy to znaczy, że jeżeli spółdzielnia ma lokale użytkowe i wynajmuje je osobom prowadzącym działalność gospodarczą po cenach rynkowych, przypuśćmy, że tę działalność gospodarczą prowadzi jeden z członków spółdzielni, posiadający mieszkanie, to nadal będzie mogła wynajmować mu ten lokal po cenie rynkowej, czy też będzie musiała prowadzić ten wynajem na zasadzie non profit? Czy komisja zbadała tę sprawę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#SenatorAndrzejOwczarek">Nie, nie rozpatrywaliśmy tej sprawy, taka sprawa nie była rozpatrywana na posiedzeniu komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#SenatorŁukaszAbgarowicz">Uzupełnię to pytanie, dlatego że uważam, że jeżeli tak by się działo, to skutkiem oczywistym będzie wyrzucenie członków spółdzielni z tych lokali. W tej sytuacji pojedynczy członek będzie przeciwko wszystkim spółdzielcom, którzy nie będą się godzili na takie zasady, mogąc wynajmować te lokale ludziom, że tak powiem, z miasta po cenach rynkowych. Dlatego zadałem to pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Pan senator Bergier.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-144.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie, Banaś.)</u>
          <u xml:id="u-144.3" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Wobec tego pan senator Banaś, a potem pan senator Cichoń.</u>
          <u xml:id="u-144.4" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#SenatorGrzegorzBanaś">Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#SenatorGrzegorzBanaś">Szanowny Panie Senatorze!</u>
          <u xml:id="u-145.2" who="#SenatorGrzegorzBanaś">Wśród zarzutów o oczywiście potencjalną niekonstytucyjność zapisów ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych jest wskazanie zapisu art. 12, który nie określa terminu, w jakim można oczekiwać od spółdzielni mieszkaniowej zawarcia umowy. Czy zdaniem pana nie należałoby tu wprowadzić jakiegoś zapisu, który by ten termin określał? Chodzi o to, żeby się tego zapisu...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#SenatorAndrzejOwczarek">Są dwa takie zapisy. Jeden w przyjętej poprawce, która mówi o tym, że zamiast daty 30 marca 2010 r. wprowadzamy datę 30 czerwca 2010 r., a poza tym ten zapis, o którym już mówiłem, w art. 12 pkt 1. Oczywiście, że Biuro Legislacyjne podkreślało, iż mogłoby to być zaznaczone w sposób bardziej zdecydowany, ale jak pan senator wie, na posiedzeniu komisji przyjęliśmy wersję, która jest bardziej korzystna dla lokatorów spółdzielni... to znaczy, dla przyszłych właścicieli mieszkań spółdzielczych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#SenatorGrzegorzBanaś">Jeśli można, Panie Marszałku... Mówimy o dwóch różnych terminach, które niosą z sobą zarzut niekonstytucyjności. Co do pierwszego, o którym pan senator wspomniał, to ja się zgadzam. Ale jest też i drugi, związany z tym, jaki czas ma spółdzielnia mieszkaniowa na zawarcie umowy.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#komentarz">(Senator Andrzej Owczarek: No tak. Mówimy o tym trzymiesięcznym...)</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#SenatorGrzegorzBanaś">Ten drugi termin jest związany z wnioskiem mniejszości i to jest w tej sprawie niezwykle istotne. Bo o ile co do tego pierwszego terminu wszyscy się zgadzamy, że tu rzeczywiście należy wydłużyć czas z trzech do sześciu miesięcy, nam wszystkim wydaje się, że będzie to satysfakcjonujące w kontekście wyroku Trybunału Konstytucyjnego, o tyle tu mówimy o sprawie następnej, też związanej z terminem. W poprawce mniejszości ten termin się pojawia, a w projekcie ustawy nie było żadnego terminu. I mam takie pytanie do pana sprawozdawcy. Czy nie dochodzi pan do przekonania, że również i w tej sprawie należałoby ten termin uściślić, po to żeby po prostu nie narazić się potem na zarzut niekonstytucyjności tego przepisu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#SenatorAndrzejOwczarek">Ze współpracy z Biurem Legislacyjnym wynika, że poprawki na ten temat także zostały przygotowane i będą zgłoszone w trakcie posiedzenia komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Pan senator Cichoń.</u>
          <u xml:id="u-149.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-149.3" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Nie ma senatora Cichonia. Wobec tego wyczerpaliśmy pytania do sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-149.4" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Proszę państwa, projekt ustawy został wniesiony, jak słyszeliśmy, przez rząd.</u>
          <u xml:id="u-149.5" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister infrastruktury.</u>
          <u xml:id="u-149.6" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Czy pan minister Styczeń chciałby zabrać głos w tej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-149.7" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Prosimy, bo chcemy zadać pytania.)</u>
          <u xml:id="u-149.8" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Chcemy zadać pytania, prosimy, prosimy.</u>
          <u xml:id="u-149.9" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury Piotr Styczeń: Słucham, Panie Marszałku?)</u>
          <u xml:id="u-149.10" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo... Panie Ministrze, było pytanie skierowane do pana. Czy chce pan zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-149.11" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury Piotr Styczeń: Niestety, nie mogę odpowiedzieć, ponieważ prowadziłem bardzo interesującą, merytoryczną rozmowę z panem senatorem Abgarowiczem.)</u>
          <u xml:id="u-149.12" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Nie, nie, pytanie było, czy chce pan zabrać głos.</u>
          <u xml:id="u-149.13" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury Piotr Styczeń: Nie, dziękuję. Będę odpowiadał na pytania, które zadadzą...)</u>
          <u xml:id="u-149.14" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Dobrze. To zapraszam tutaj, bo na pewno pytań będzie wiele.</u>
          <u xml:id="u-149.15" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Andrzejewski i ja...)</u>
          <u xml:id="u-149.16" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo, pierwszy zgłosił się senator Andrzejewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Panie Ministrze!</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Art. 4 ust. 1 mówi, że w przypadku złożonych wniosków - nie ma mowy o ich treści - spółdzielnia jest zobowiązana, po spełnieniu warunków, zawrzeć umowę do 30 marca 2010 r. Poprawka mówi o czerwcu 2010. Czy jest to realny termin spełnienia przez spółdzielnię wszystkich warunków? A co, jeżeli termin nie zostanie dotrzymany? Jak to będzie wyglądało? Bo z doświadczenia wynika, że wszystkie te terminy, które my, wishful thinking, zapisujemy w ustawie, to są terminy istniejące na papierze, życzeniowe. I tak jak to było z uporządkowaniem ksiąg wieczystych - pewnie znowu będziemy przedłużać termin w tych przypadkach, w których te stany faktyczne są źle uregulowane w księgach wieczystych - i tutaj zapisujemy terminy wzięte chyba z sufitu. Czy tu nie należy wpisać roku 2011? To jest pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-150.2" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Drugie pytanie. Ust. 4 mówi, że jeżeli ten wniosek - o wszystkich tych wnioskach mówi ust. 4 przede wszystkim - dotyczy przekształcenia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przeniesienia ułamkowego udziału własności w przypadku, o którym mowa w ust. 3, czyli gdy nie ma uregulowanego tytułu spółdzielni do gruntu i nieuregulowany jest stan prawny w rozumieniu ustawy o gospodarce, to pozostawia się wniosek bez rozpoznania. Czy nie należałoby tutaj zawrzeć jakiegoś obligu dla spółdzielni, na przykład, że wniosek uwzględnia się wtedy, kiedy spółdzielnia dotrzyma tego terminu, i zakreślić spółdzielni termin, tak jak to jest w ust. 1? Bo kwestia uregulowania stanu prawnego, własności jest obowiązkiem władz spółdzielni. Inaczej zostawiamy całą tą sytuację na aucie, bez terminu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyPiotrStyczeń">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyPiotrStyczeń">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-152.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyPiotrStyczeń">Odpowiadając na pytanie pierwsze, dotyczące terminu 30 marca 2010 r., powiem, że termin ten w projekcie...</u>
          <u xml:id="u-152.3" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: Czerwiec to też za mało...)</u>
          <u xml:id="u-152.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyPiotrStyczeń">...termin ten powstał w momencie, kiedy procedowaliśmy ustawę. Uznaliśmy wtedy, że będzie ona uchwalona przez parlament wcześniej, i dociekaliśmy realizowania obowiązków ustawowych w oparciu o przepisy, które weszłyby w życie nie, na przykład, teraz, pod koniec roku, tylko mniej więcej, przynajmniej taki był plan Ministerstwa Infrastruktury, pod koniec trzeciego kwartału bieżącego roku. Dawałoby to w sumie około sześciu miesięcy na zrealizowanie tych wniosków, które są opisane w ust. 1 art. 4. Faktem jest, że poprawka, którą proponują panowie senatorowie, zmierza do wydłużenia tego terminu do końca czerwca 2010 r. Chciałbym zauważyć, że jeśli chodzi o przygotowania się spółdzielni do realizacji wniosków, to sytuacja jest inna niż ta, z którą mieliśmy do czynienia w roku 2007. Stąd opieramy nasze przekonanie na tym, że właściwie warunki do dokonania przekształcenia zostały przez spółdzielnie spełnione, pozostała tylko kwestia dopełnienia samego działania, opartego na przekształceniach, zawarciem umowy notarialnej, innymi słowy, doprecyzowaniem zdarzeń, które konstytuują to przekształcenie, dokonane na podstawie złożonych przez spółdzielców wniosków.</u>
          <u xml:id="u-152.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyPiotrStyczeń">Jednocześnie chcę powiedzieć, że istotne, w szczególności dla realizowania przez zarząd spółdzielni, a następnie przez członka wzajemnych relacji już w oparciu o orzeczenie sądowe, jest brzmienie ust. 2 w art. 4, który odnosi się właśnie do terminu zawartego w ust. 1. My musimy wpisać termin, ponieważ inaczej sądy nie będą mogły odnosić się do konkretnego wymagania wynikającego z ustawy. Oczywiście data, którą proponuje pan senator jest datą wyjątkowo odległą. My sądzimy, że w tym przypadku nie byłoby wskazane zmniejszenie, nazwijmy to, pewnego ciśnienia, wynikającego z terminów przyjętych ewentualnie przez Wysoką Izbę, przy czym uwzględniamy tutaj termin wyznaczony na koniec czerwca 2010 r., on jest uzasadniony z powodu terminu wejścia w życie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-152.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyPiotrStyczeń">Jeżeli chodzi o ust. 4, to podchodzimy do tego w taki sposób, że rzeczywiście, wnioski zostawione są bez rozpatrzenia, ale w konstrukcji ustawy jest zawarty przez nas przepis, z którego wynika, że w momencie, kiedy spółdzielnia podejmie odpowiednią uchwałę podziałową, czyli właśnie wtedy, kiedy trzeba już będzie dokonać przekształcenia w związku ze złożonym wnioskiem i będą warunki do dokonania tego przekształcenia, oczywiście będzie obowiązywał termin taki, jaki jest w projekcie rządowym, a więc trzymiesięczny. Sądzę, że dzisiaj można powiedzieć, szczególnie w przypadku ust. 3, w którym mówimy o nieuregulowanych stanach prawnych gruntu, iż w tych szczególnych sytuacjach, które są trudne do zrealizowania, niezależnie od tego, jakie terminy byśmy tu zawarli - teraz idę śladem motywacji wniosku pana senatora - przekształcenia i tak nie miałyby miejsca z powodu braku możliwości przekształcenia. Stąd raczej będziemy się tutaj... może nie tyle upierać, co będziemy wskazywać Wysokiej Izbie konieczność pozostawienia tego przepisu jako zapisu elastycznego i wynikającego z mnogich, różnych, bardzo różnych, sytuacji dotyczących szczególnie prawa do gruntu, które to prawo, czy też właściwie brak prawa, brak uregulowania tego prawa, czyni nieskutecznym złożenie jakiegokolwiek wniosku o przekształcenie spółdzielczego prawa w prawo własności. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Pan senator Bender, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#SenatorRyszardBender">Panie Ministrze, ja wracam do pytania postawionego panu senatorowi sprawozdawcy. Trybunał Konstytucyjny zobligował spółdzielnie do załatwienia w terminie możliwie szybkim, również po 1 stycznia 2010 r., tych wniosków, które zostały złożone przed 31 grudnia. Czy to jest termin nadal obowiązujący? W czasie moich spotkań z wyborcami pada wiele pytań w tej sprawie, bo wielu się obawia, że ich wnioski zostaną utrącone. Czy wnioski o przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności, które zostały złożone do spółdzielni mieszkaniowych przed 31 grudnia, będą przez spółdzielnie respektowane, czy też nowe przepisy je, że tak powiem, pochłoną?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyPiotrStyczeń">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyPiotrStyczeń">Odpowiadając na to pytanie, muszę powiedzieć, że ja inaczej odczytuję wolę Trybunału, niż pan senator. Trybunał powiedział coś zupełnie przeciwnego, że mianowicie po 30 grudnia 2009 r. nie będzie możliwości przekształcenia praw spółdzielczych lokatorskich w prawo własności, ponieważ ustaje ważność przepisów, które w orzeczeniu uznano za niekonstytucyjne, a które stanowiły o szczegółowych warunkach tego przekształcenia...</u>
          <u xml:id="u-156.2" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Jeśli nie złoży się wniosku do 31 grudnia 2009.)</u>
          <u xml:id="u-156.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyPiotrStyczeń">Panie Senatorze, ja inaczej odczytuję wolę Trybunału i pozwolę sobie podzielić się z panem senatorem swoją interpretacją. Otóż znaleźliśmy się w takiej sytuacji... Nawiążę tu zwłaszcza do wczorajszego wyroku Sądu Najwyższego. Sąd ten orzekł, że nie będzie możliwości dokonywania wpisów do ksiąg wieczystych - ja oczywiście bardzo upraszczam tę sprawę, bo takie informacje pojawiły się w przekazie medialnym - także w przypadku tych wniosków, które zostały złożone do dnia 30 grudnia, powiem więcej, nawet zrealizowane do dnia 30 grudnia, ale jeszcze nie wpłynęły... A więc nie będzie możliwości dokonania wpisów...</u>
          <u xml:id="u-156.4" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Różne sądy wydały różne postanowienia w tej sprawie.)</u>
          <u xml:id="u-156.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyPiotrStyczeń">Ale to już jest orzeczenie Sądu Najwyższego. Mając na względzie fakt, że zagrożenie takim stanem rzeczy było realne, rząd zaproponował w przedłożeniu rządowym wyraźną regulację polegającą na tym, że w art. 4 ust. 1 wymienione są wnioski złożone przed 31 lipca itd., itd. oraz od dnia 31 lipca do dnia 29 grudnia 2009 r. jako te, które winny być zrealizowane - tu jest oczywiście dyskusja co do terminu - w reżimie warunków ustalonych przez parlament w roku 2007.</u>
          <u xml:id="u-156.6" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Czyli jest to...)</u>
          <u xml:id="u-156.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyPiotrStyczeń">Ale to jest rozwiązanie rządowe, idące naprzeciw innej ocenie wyroku Trybunału Konstytucyjnego niż pana senatora, z którą musiałem polemizować.</u>
          <u xml:id="u-156.8" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Rozumiem, Panie Ministrze, czyli ci ludzie nie zostaną, powiem kolokwialnie, nabici w butelkę i będą mogli zrealizować wnioski złożone do 31 grudnia, tak?)</u>
          <u xml:id="u-156.9" who="#komentarz">(Senator Łukasz Abgarowicz: Jeśli uchwalimy ustawę.)</u>
          <u xml:id="u-156.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyPiotrStyczeń">Warunek jest jeden, że przepisy te wejdą w życie przed końcem tego roku, i taka jest intencja rządu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Pan senator Abgarowicz, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#SenatorŁukaszAbgarowicz">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#SenatorŁukaszAbgarowicz">Ja chciałbym kontynuować kwestię dotyczącą pierwszej poprawki. Pytałem, czy to sformułowanie nie będzie miało konsekwencji w postaci konieczności wynajmowania przez spółdzielcę lokalu na zasadzie non-profit, co spowoduje, w moim przekonaniu, wydalenie spółdzielców i wynajęcie na rynku lokali użytkowych. Ale chciałbym dalej pociągnąć to pytanie. Mianowicie, jeżeli spółdzielnia chce dokonać jakiejś inwestycji, na przykład zorganizować plac zabaw dla dzieci, co jest inwestycją nieprzypisaną do żadnego mieszkania, to musi na to zebrać środki, a środki te musi zebrać od spółdzielców. Czy to nie będzie czasem odnoszenie korzyści majątkowych kosztem członków? Bo to nie będzie inwestycja żadnego spółdzielcy, tylko ogólnospółdzielcza. I czy w takim razie taki zapis nie uniemożliwi słusznych i oczekiwanych przez spółdzielców działań ze strony spółdzielni? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Proszę uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyPiotrStyczeń">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyPiotrStyczeń">Panie Marszałku, Wysoka Izbo, pytanie jest bardzo trudne. Po pierwsze, dlatego, że konstruuje przykład sytuacji, która właściwie w każdej spółdzielni jest na porządku dziennym, to znaczy często się zdarza, a wynika to z faktu, że gospodarka zasobami mieszkaniowymi obejmuje również utrzymanie w odpowiednim stanie i z zachowaniem odpowiedniego standardu placów zabaw, to już jest konkret. Po drugie, trudność tego pytania wiąże się z brzmieniem tej poprawki, która dotyczy nieprzysparzania korzyści majątkowych spółdzielni kosztem członków. Ta kwestia jest bardzo skomplikowania, ponieważ pojęcie kosztu ma związek również z przenoszeniem na członków kosztów działań spółdzielni - tak rozumiemy tę poprawkę - które to działania będą przysparzały kosztów całej spółdzielni, czyli wszystkim członkom, łącznie z tymi, którzy są, i tymi, którzy nie są zainteresowani takim działaniem. W wyniku takich działań może dojść do sytuacji, w której ostateczne rozstrzygnięcie, czy rację ma członek spółdzielni - który może uzasadnić swój stosunek do takich działań spółdzielni, odnosząc się do proponowanej poprawki - czy też spółdzielnia, może nastąpić na drodze sądowej. To znaczy istnieje zagrożenie, że przy takim brzmieniu tego przepisu faktycznie niektóre działania spółdzielni będą utrudnione. Jednakże trzeba powiedzieć wyraźnie, że intencją tej poprawki było... Tam jest takie doprecyzowanie: w szczególności dotyczy to przekształceń praw do lokali spółdzielczych w prawo własności, a więc poprawka zmierza właściwie do takich działań, o które pyta pan senator, nie są one wykluczone tą poprawką, w związku z tym nie mogę udzielić innej odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Pan senator Banaś, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#SenatorGrzegorzBanaś">Dziękuję uprzejmie, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#SenatorGrzegorzBanaś">Szanowny Panie Ministrze, pracujemy nad tą ustawą w warunkach dość - a nawet nie dość, tylko bardzo - ekstraordynaryjnych, należałoby powiedzieć, choć wyrok Trybunału Konstytucyjnego w tej sprawie znamy tak naprawdę od roku albo od blisko roku. Chciałbym zapytać, co zrobił pan, co zrobiło ministerstwo, co zrobił rząd, żeby przygotować niemałe rzesze Polaków do tego wyroku. Chcę zaznaczyć, że ustawa wpłynęła do marszałka Sejmu we wrześniu tego roku. A z Sejmu do Senatu wpłynęła dopiero dziś. Dlaczego nie chcieliście państwo w żaden sposób... Chociaż to pytanie, wydaje mi się, powinno być skierowane raczej do... W końcu pan reprezentuje stronę rządową, a nie szeroko pojętą większość parlamentarną. Ale trzeba przypomnieć, że już w maju tego roku złożona została do laski marszałkowskiej ustawa w tejże sprawie - to jest w sprawie zmiany ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych w związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego - przez Klub Prawa i Sprawiedliwości. Z powodów ogólnie znanych, bowiem ustawy, które zgłasza opozycja, nie są uznawane za godne rozpatrywania, ona tam przeleżała. Dzisiaj w trybie nagłym, przyspieszonym, pod presją czasu, tego terminu 1 stycznia 2010 r., próbujemy ogarnąć całość tej sprawy, chociaż i tak wiemy, że w bardzo wielu kwestiach szczegółowych tworzymy prawo niedoskonałe. Zatem, już konkludując, chciałbym zapytać pana ministra, dlaczego tak długo trwały prace po stronie rządu w tej sprawie. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyPiotrStyczeń">Panie Marszałku, Wysoki Senacie, Panie Senatorze, minister infrastruktury, pan Cezary Grabarczyk, bardzo szybko podjął prace nad zmianą ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych po to, aby wykluczyć zagrożenia, ale również po to, by w sposób wyczerpujący zrealizować wskazania Trybunału Konstytucyjnego, zawarte w jego wyroku z 17 grudnia 2008 r. I tak, 30 marca projekt został skierowany do uzgodnień międzyresortowych, 25 maja 2009 r. uzyskaliśmy pozytywną opinię rady legislacyjnej o projekcie, 10 czerwca skierowaliśmy projekt do stałego komitetu Rady Ministrów, a 8 września 2009 r., tak jak pan senator powiedział, premier skierował projekt ustawy do Sejmu Rzeczypospolitej. Wydaje się, że projekt rządowy, wysoko oceniany, realizował wszystkie przesłanki związane z oczekiwaniami członków spółdzielni mieszkaniowych. Sądzę, że był również udaną próbą wyczerpania treści wyroku Trybunału Konstytucyjnego w takim zakresie, w jakim winniśmy, z jednej strony, okazywać w projektach szacunek dla tych rozstrzygnięć, z drugiej zaś - wyczerpywać te możliwości prawne, które utrwalają pewną, nazwijmy to, ustrojową reakcję parlamentu na to, co Trybunał ocenił, i na to, co próbuje się części społeczności, to znaczy członkom spółdzielni i osobom uprawnionym, nadać.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyPiotrStyczeń">Nie chciałbym się dzisiaj odnosić do historii, do tego, co działo się między tymi datami. Chciałbym tylko powiedzieć, że dokonujemy wszelkich działań o najwyższym stopniu staranności, aby sprostać temu procesowi legislacyjnemu, który powstał w ostatnich tygodniach i który, jak mniemam na podstawie wczorajszego orzeczenia Sądu Najwyższego, winien zakończyć się pełnym sukcesem parlamentu Rzeczypospolitej. Bez tego z dniem 31 grudnia, a właściwie od 1 stycznia 2010 r., będziemy mieli trudną sytuację do rozwiązania. Prosiłbym, Panie Senatorze, żeby to wyjaśnienie zostało przez pana przyjęte jako wyczerpujące. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#SenatorGrzegorzBanaś">Z całym szacunkiem, Panie Marszałku, jeśli pan pozwoli, tylko słówko.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#SenatorGrzegorzBanaś">O jaką staranność możemy zabiegać, skoro dziś wpłynęła ustawa i dziś musimy dać odpowiedź, a żadnej opinii, nawet naszych legislatorów, nie mogliśmy uzyskać po prostu z braku czasu?</u>
          <u xml:id="u-165.2" who="#SenatorGrzegorzBanaś">Rozumiem, że na to pytanie pan mi nic nie odpowie. Pozwolę sobie odnieść się do tego w dyskusji. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Pan senator Majkowski, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#SenatorKrzysztofMajkowski">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#SenatorKrzysztofMajkowski">Panie Ministrze, mam dwa pytania. Pierwsza poprawka, najbardziej dzisiaj wertowana, dotyczy korzyści majątkowych, które spółdzielnia mieszkaniowa może odnosić kosztem swoich członków, w szczególności z tytułu przekształceń praw do lokali. Czy uważa pan, że na przykład odsetki, które spółdzielnia nalicza swoim członkom z tytułu nieterminowych wpłat, są to koszty, które zwiększają przychód spółdzielni na zasadach... No, przychód jest wtedy większy, bo jeżeli spłaca się zadłużenie plus odsetki, to możemy to traktować jako, powiedzmy, dodatkowe uposażenie spółdzielni. Czy tego typu korzyści należy tak traktować, mając na uwadze tę poprawkę? To jest pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-167.2" who="#SenatorKrzysztofMajkowski">I drugie. Myślę, Panie Ministrze, że ma pan świadomość, że w kraju są spółdzielnie mieszkaniowe, które w tej chwili mają wiele procesów ze swoimi członkami, dotyczących wyodrębnienia własności. Sprawy te ciągną się od kilku lat. Rekordziści mają sprawy nierozstrzygnięte już od pięciu czy sześciu lat. Czy nie uważa pan, że ten termin, o którym mówiliśmy, czyli trzy miesiące, choć w tej chwili jest już propozycja, żeby to było sześć miesięcy, jest faktycznie za krótki? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyPiotrStyczeń">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyPiotrStyczeń">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-169.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyPiotrStyczeń">Może od razu odpowiem na pytanie drugie. Przewlekłość postępowań sądowych związanych ze sporem pomiędzy spółdzielnią a jej członkiem, szczególnie w zakresie przekształcenia praw spółdzielczych do lokali w prawo własności, nie jest materiałem, który możemy ocenić w ramach tworzenia przepisów ustawowych. Wyznaczanie terminu dotyczy właściwie tej zdecydowanej większości zdarzeń, które mają charakter, powiem tak na użytek tej odpowiedzi, normalny. Pozostałe zdarzenia to spory, które są możliwe w każdej sytuacji, nawet przy najdoskonalszym prawie, ponieważ ono i tak nie ogarnie wszystkich możliwych przypadków występujących w tej materii. Część tych sporów jest uzasadniona ze strony spółdzielni, ale jest też tak, że duża część jest uzasadniona ze strony członków. Ostateczne rozstrzygnięcie należy zawsze do instancji sądowej. Trudno, żebyśmy umieszczali tutaj terminy na przykład bardzo długie, tworząc tym samym iluzję załatwienia tych sporów w trakcie trwania pewnych procesów przekształceniowych i umieszczenia w tych terminach ostatecznych rozwiązań, skoro i tak część z nich opiera się na przewodach sądowych.</u>
          <u xml:id="u-169.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyPiotrStyczeń">Weźmy kwestię odsetek, na przykład, od niedokonywanych w terminie opłat w odpowiedniej wysokości. Sądzę, że nie da się, to jest opinia bardzo robocza, wysnuć takiego zarzutu w stronę propozycji przepisu w tej poprawce, z którego dałoby się z kolei wywieść po stronie spółdzielni przymus zaniechania pobierania odsetek od niezapłaconych w terminie opłat w odpowiedniej wysokości i uznania tych odsetek za korzyści przysparzane spółdzielni kosztem jej członków. To są relacje cywilne wynikające z kodeksu cywilnego, wynikające z faktu, że dłużnik, oczywiście w ramach przepisów wewnątrzspółdzielczych i prawa powszechnie obowiązującego, może zostać obciążony odsetkami za to, że nie dokonuje opłat w należytym terminie i należytej wysokości w stosunku do wymagań, jakie dotyczą całej społeczności spółdzielni. Bo trzeba powiedzieć, że to nie jest jakieś wyróżniające traktowanie jej członka. Sądzę, że taka interpretacja byłaby przewyższeniem intencji tych, którzy składają tę poprawkę. A gdyby taka interpretacja pojawiła się na przykład w orzecznictwie sądowym, to zdecydowanie trzeba by było dać legislacyjny odpór takim próbom, bo to rzeczywiście byłby już zarzut, że spółdzielnia nie może w żaden sposób dyscyplinować członków spółdzielni przy wnoszeniu opłat za pomocą tego pierwszego argumentu, czyli odsetek. Wydaje mi się, że nad kolejnymi elementami, do pozbawienia mieszkania włącznie, nie powinniśmy dzisiaj dyskutować, bo ten pierwszy jest ważniejszy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Pan senator Cichoń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#SenatorZbigniewCichoń">Panie Ministrze, ja mam pytanie związane z celowością zmiany art. 49¹. Poprzednią, przyzwoitą regulację, która wprowadziła zasadę, że osoba mająca prawo żądać ustanowienia odrębnej własności lokalu, w sytuacji, kiedy spółdzielnia nie realizuje tego żądania, jest w razie złożenia pozwu do sądu zwolniona od kosztów sądowych, zastąpiono regulacją, która nijak się ma do regulacji procedury cywilnej. Wprowadzono zasadę, że koszty sądowe pokrywa spółdzielnia, czyli zasadę, że bez względu na to, czy osoba, która wniosła pozew, sprawę wygrywa czy przegrywa, koszty sądowe pokrywa spółdzielnia. Jest to jakiś absurd prawny, który nijak się ma do procedury cywilnej. Poprzednia regulacja była prawidłowa, bo przewidywała, że ta osoba jest zwolniona od kosztów sądowych. Potem był zapis, też niezbyt fortunny, że koszty sądowe pokrywa spółdzielnia, co może sugerować, że spółdzielnia pokrywa te koszty zawsze, bez względu na wynik postępowania. To jest przecież niedopuszczalne. W procedurze cywilnej jest zasada tak zwanego wynikowego obciążania kosztami procesu, czyli w zależności od tego, czy się wygrywa, czy przegrywa. Koszty ponosi zawsze ta strona, która przegrywa postępowanie. W tej chwili stworzył się totalny bałagan prawny i nie wiem, jak w tej sytuacji sądy z tego wybrną.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyPiotrStyczeń">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyPiotrStyczeń">Stoję przed trudnym zadaniem, powiedziałbym nawet, że przed zadaniem, które przewyższa w jakimś sensie moje umiejętności i wiedzę w tym zakresie, ponieważ przepis, jaki zaproponował rząd w tej regulacji, był oparty na stanowisku ministra sprawiedliwości, z którym uzgadnialiśmy treść tego przepisu, i uznaliśmy, że ostatecznie w obrocie prawnym znajdzie się art. 49¹w takim brzmieniu.</u>
          <u xml:id="u-173.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyPiotrStyczeń">Troska Sejmu, polegająca przede wszystkim na tym, żeby członkowie ponosili jak najmniejsze koszty z tytułu sporów ze spółdzielnią w przypadku zaniechania przez spółdzielnię dokonania czynności przekształcenia praw do lokali w prawo własności, przełożyła się na takie brzmienie propozycji art. 49¹, które rzeczywiście powoduje, że jest to lex specialis do ogólnej zasady, o której mówił pan senator. Tak to rozumiejąc, uważamy, że ten przepis zostanie poddany ostatecznej ocenie przez parlament. Nie chciałbym jednak w tym momencie wywodzić jakiejkolwiek innej treści wskazującej na to, że ten przepis powinien ulec zmianie w stronę, którą zaproponował Sejm, czy też, jeżeli chodzi o przedłożenie rządowe, w stronę przedłożenia rządowego. Wydaje się jednak, że może dojść do takiej sytuacji, w której trzeba będzie przywrócić normalny stan rzeczy także w stosunku do sporów między spółdzielnią a członkiem spółdzielni. Proszę wywieść wnioski z mojej odpowiedzi, nie będę się dalej do tego ustosunkowywał. Jest to przedłożenie Wysokiego Sejmu przekazane do Wysokiej Izby, a wola Sejmu była właśnie taka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Pan senator Szaleniec, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#SenatorZbigniewSzaleniec">Przy okazji skomentuję i może troszkę rozszerzę pytanie pana senatora Cichonia, bo w stu procentach podzielam jego spostrzeżenia. Ustawodawca w tym przypadku ma chyba wyobrażenie, że spółdzielnia dostaje jakieś dotacje państwowe, z których może zapłacić w każdym przypadku, czy wygra, czy przegra. A przecież jest tak, że jak spółdzielnia wygra i ktoś musi zapłacić, to za tego przegranego zapłacą wszyscy spółdzielcy, którzy się na to muszą złożyć. Czyli to jest, można powiedzieć, skierowany zapis przeciwko spółdzielcom. Chciałbym na to zwrócić uwagę. Proszę tylko potwierdzić, czy tak jest, Panie Ministrze. Ale chyba się nie mylę, myślę, że tak jest.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#SenatorZbigniewSzaleniec">Druga sprawa również budziła dużo kontrowersji. Dotyczy tej poprawki zgłoszonej na posiedzeniu komisji, zgodnie którą spółdzielnia mieszkaniowa nie może odnosić korzyści majątkowych kosztem swoich członków. Chciałbym, Panie Ministrze, żeby pan rozszerzył wyjaśnienie, pod względem prawnym, co to jest ta korzyść majątkowa w stosunku do spółdzielni mieszkaniowej, bo ona nie jest spółką, która może mieć zyski i te zyski wypłacać w postaci dywidendy. Spółdzielnia mieszkaniowa wszystkie środki, które pozyska, przeznacza na cele mieszkaniowe, na remonty, na place zabaw, o których była mowa, więc ja tego zapisu tak do końca nie rozumiem. Może pan minister mógłby wyjaśnić mi dokładniej, jaka była tu intencja, idea? I czy może być zapis tego typu w stosunku do spółdzielni mieszkaniowej, skoro, jak mówię, nie jest ona spółką, która może mieć zyski? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyPiotrStyczeń">Panie Marszałku, Wysoki Senacie, to kolejne pytanie, na które niezwykle trudno jest udzielić jednoznacznej odpowiedzi, ale postaram się odpowiedzieć na obawy pana senatora.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyPiotrStyczeń">Przede wszystkim budzi wątpliwości stopień ogólności tego zapisu. I o ile trudno jest mi mówić o konkretach, to podczas dyskusji, szczególnie związanej z zapytaniami do prawników obsługujących posiedzenia komisji czy to w Sejmie, czy w Senacie, były tu zgłaszane wątpliwości, oczywiście natury konstytucyjnej. Można powiedzieć, że były to głosy w dyskusji, bo ostateczne rozstrzygnięcie, dokonanie oceny takiego przepisu, może nastąpić tylko dzięki formule, którą posługuje się Trybunał Konstytucyjny. Jednakże trzeba powiedzieć, że w przypadku sformułowania zaproponowanego w poprawce, mówiącego o korzyści majątkowej, jeżeli utrwalimy po stronie majątku prawo do rzeczy, prawo do nieruchomości, to wtedy możemy stwierdzić, że katalog tych korzyści będzie węższy niż przy potocznym rozumieniu tamtego sformułowania. Jeżeli z kolei odniesiemy się do słowa „koszt” - leży on po stronie członków spółdzielni, a nie powinno się to odbywać ich kosztem, jak chcą projektodawcy - to tu mamy już do czynienia z pojęciem bardzo szerokim, ponieważ wszystko to, co doprowadza do pomniejszenia aktywów członka spółdzielni i wiąże się z finansowaniem przez członka działań spółdzielni, jest kosztem. Innymi słowy - już wcześniej pytał o to inny pan senator - może dojść do sytuacji spornych, czyli takich, w których albo spółdzielnia nie będzie mogła zaspokoić potrzeb członków spółdzielni, bo nie będzie mogła, przy takim brzmieniu, pozyskać od nich środków, na przykład na zbudowanie majątku, albo też odwrotnie, poszczególni członkowie spółdzielni nie będą wyrażali zgody na takie działania, bo mogą chcieć uczestniczyć, ale nie będą wyrażać zgody, pomimo że ogół członków będzie chciał podjąć decyzję o przysporzeniu korzyści samym sobie, kosztem własnych aktywów. Sądzę, że ocenie Wysokiej Izby powinna podlegać przede wszystkim wysoka ogólność tej propozycji, a nie intencja odnosząca się do szczegółu, czyli zawarta w tym zapisie, który dotyczy przekształceń spółdzielczych praw do lokali w prawo własności, bo to jest jakby materia podstawowa, związana również z realizacją wyroku Trybunału Konstytucyjnego z grudnia 2008 r. Podzielam jednak zdanie pana senatora, że przepis ten może być szeroko interpretowany.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Pan senator Smulewicz, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#SenatorErykSmulewicz">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#SenatorErykSmulewicz">Panie Ministrze, biorąc pod uwagę pewne wątpliwości, które się tutaj pojawiają, a także to, że zakres przedmiotowy nowelizacji ogranicza jednak wyrok Trybunału Konstytucyjnego, kiedy państwo, kiedy Ministerstwo Infrastruktury planuje i czy w ogóle planuje jakieś kolejne przedłożenie, jakąś kolejną nowelizację? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyPiotrStyczeń">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyPiotrStyczeń">Dzisiaj powołano podkomisję specjalną do czterech projektów ustaw o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, jeden jest senacki, a trzy poselskie. Wydaje mi się, że jest to informacja prawidłowa, gdyby była opatrzona błędem, to proszę wziąć pod uwagę, że jesteśmy dzisiaj, że tak powiem, na bardzo dużym przyśpieszeniu działań...</u>
          <u xml:id="u-181.2" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Co za metafora, Panie Ministrze...)</u>
          <u xml:id="u-181.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyPiotrStyczeń">Chcę się tutaj podzielić następującą informacją. Minister infrastruktury, niezależnie od wszystkich prac wykonywanych w ramach aktywności parlamentu, pracuje również w zespole roboczym, w którym mam przyjemność uczestniczyć. Pracuje tam także nad projektami przepisów, które prawdopodobnie będą istotnym wkładem w procedowanie tych ustaw, o których Wysoka Izba będzie informowana w momencie zakończenia prac nad nimi przez Komisję Infrastruktury, a później Sejm. Jeśli państwo senatorowie pozwolą... Sądzę, że propozycje, pojawiające się podczas różnych dyskusji, które dotyczą stworzenia nowej, jednolitej i w pełni spełniającej oczekiwania ustawy, zostaną skonsumowane w ramach prac tego zespołu - mam taką nadzieję i nie chciałbym jej stopniować - i wyczerpią ostatecznie materię spółdzielczą, chociaż niektórzy twierdzą, że jest to niemożliwe. Nie chciałbym z tego miejsca wygłaszać czegoś innego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Pan senator Cichoń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#SenatorZbigniewCichoń">Panie Ministrze, mam jeszcze jedno pytanie dotyczące art. 2, który wprowadza tutaj jakąś dziwną, niezrozumiałą rewolucję. Mianowicie przewiduje on przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu w prawo własnościowe, dzięki formie pisemnej. No, nie ma czegoś takiego jak forma pisemna dla ustanowienia prawa rzeczowego ograniczonego. Art. 244 kodeksu cywilnego zawiera katalog czterech praw rzeczowych ograniczonych, wśród których jest między innymi właśnie własnościowe prawo do lokalu, i przewiduje, że jest zastrzeżona forma notarialna, pod rygorem nieważności. Uważam, że nie ma żadnych racji ku temu, żeby robić wyjątek od tej zasady i burzyć konstrukcję kodeksu cywilnego, która istnieje od dziesiątków lat, w imię nie wiadomo, jakich racji. Jest to wprowadzanie bałaganu prawnego, zupełnie nieuzasadnionego, w tym art. 11d, który jest przewidziany w art. 2 właśnie jako zmiana ustawy o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych... itd.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyPiotrStyczeń">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyPiotrStyczeń">Wysoka Izbo! To jest kolejne pytanie, które trudno jest traktować w innym kontekście niż kontekst społeczny. Zacznę, Panie Senatorze w ten sposób, skoro jesteśmy przed świętami... Od wieków nie słyszano, żeby było inaczej, jeśli chodzi o spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu. Forma szczególna, czyli akt notarialny, stosowany jest również z powodu zachowania najgłębszego z możliwych poziomu bezpieczeństwa obrotu. W przypadku przekształcenia czy ustanowienia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu to bezpieczeństwo obrotu zapewnia spółdzielnia, instytucja, która robi to po raz pierwszy w stosunku do członka, czyli osoby uprawnionej, wtedy jest to w zwykłej formie pisemnej. Przy kolejnych zdarzeniach związanych z obrotem tym prawem jest już stosowana wyłącznie forma notarialna, czyli zachowany jest wyższy poziom bezpieczeństwa. I będę bronił, Panie Senatorze, tej instytucji zwykłej formy pisemnej, w tym bardzo szczególnym lex specialis, po to, żeby wyczerpać ostatecznie te przekształcenia spółdzielczych praw lokatorskich, zmierzających w stronę spółdzielczych praw własnościowych, żeby zrobić to jak najszybciej i móc wprowadzić później do obrotu, w formie notarialnej, prawa spółdzielcze własnościowe, na co oczekuje oczywiście rynek nieruchomości jako taki. Proszę sobie wyobrazić, że wszystkie te przekształcenia miały zwykłą formę pisemną dopóty, dopóki w 2007 r. posłowie przez, tak to nazwijmy, pewien zapęd do reformowania nie utrącili przepisu, który umożliwiał kontynuację stosowania tej formy. Dopiero teraz, kiedy tego przepisu nie ma, musimy usankcjonować przekształcenia dokonane w zwykłej formie po to, żeby nie uszczuplić uprawnień do obrotu tym członkom i spółdzielniom, którzy w dobrej wierze takich przekształceń dokonali. Oczywiście ta odpowiedź, jeśli myśli się bardzo skrajnie, nie zadowala pana senatora, ale w jakimś sensie proszę o przyzwolenie, aby była ona uznana za prawidłową.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Pan senator Dobkowski, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#SenatorWiesławDobkowski">Panie Ministrze, ta ustawa dotyczy spółdzielni mieszkaniowych. Ja mam pytanie. Bo oprócz spółdzielni mieszkaniowych jest jeszcze wiele mieszkań komunalnych, które zostały przekształcone z mieszkań zakładowych. Mieszkania zakładowe, które na przykład należały do kopalń czy innych firm, zostały przekazane gminom i są w zasobach komunalnych. I gminy takie mieszkania częściowo sprzedały. W zasadzie to różnie bywa, bo powiedzmy, że połowa czy więcej niż połowa tych mieszkań została sprzedana i to w taki sposób, że były upusty, były ulgi, czyli sprzedano je, powiedzmy, za 15% czy za 20%, zależy gdzie, a w niektórych miejscach było tak, że sprzedawano w ogóle bez ulg, czyli gdy ktoś chciał kupić, to musiał kupić za 100%. Ale część takich mieszkań została i reszta tych osób po prostu tych mieszkań nie kupuje i one są dalej w zasobach komunalnych. Jak jest na przykład blok mieszkalny, to część jest w zasobach komunalnych, a część jest już wykupiona na własność. I zależnie od tego, kto ma większość, zarządza albo wspólnota, albo spółka komunalna. Czy ministerstwo przewiduje, żeby jakoś po prostu odgórnie zachęcić te osoby, które jeszcze nie wykupiły takich mieszkań komunalnych... żeby zachęcić w ogóle lokatorów do kupowania, a władze gminy do sprzedawania po jakiejś obniżonej cenie? Bo zdarza się tak, że gminy wycofują się z tych ulg i na przykład każą wykupić za 100% wartości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyPiotrStyczeń">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyPiotrStyczeń">Materia jest bardzo szeroka. Pytanie, które zadał pan senator, jest rzeczywiście pytaniem, które po dwudziestu latach różnego typu zmian dotyczących właśnie mieszkań zakładowych trudno objąć jedną odpowiedzią.</u>
          <u xml:id="u-189.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyPiotrStyczeń">My przygotowaliśmy wersje robocze pewnych projektów dotyczących przywrócenia prawa do wykupienia na warunkach, powiedzmy, ulgowych byłych mieszkań zakładowych tym najemcom, których prawa zostały uszczuplone, których prawa nie zostały zachowane. Ale dzisiaj mamy do czynienia z zasobami, w których jest już siódmy z kolei najemca takich lokali, który nigdy nie nabył uprawnień, wynikających na przykład ze stażu pracy w konkretnym zakładzie, do kupna ulgowego. Mamy do czynienia z sytuacją, że te mieszkania znalazły się już w majątku zupełnie innych podmiotów prawnych, w których Skarb Państwa nie ma w ogóle udziału.</u>
          <u xml:id="u-189.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyPiotrStyczeń">Materia jest niezwykle trudna i zapewniam pana senatora, że co pewien czas są podejmowane próby uregulowania tej kwestii, jednakże ostateczne ich rozwiązanie - tutaj jestem zobowiązany przekazać raczej informacje pesymistyczną - stuprocentowe załatwienie tej sprawy jest chyba niemożliwe, ponieważ po dwudziestu latach, powtórzę to, co mówiłem na początku, mnogość różnego typu sytuacji, ich komplikacja powoduje, że jest ogromnie trudno stworzyć jeden przepis, oczywiście oprócz przepisu rewolucyjnego, który i tak by ostatecznie był przedmiotem rozstrzygnięć Trybunału Konstytucyjnego, czy stworzyć zbiór przepisów, który by jednoznacznie regulowały tę kwestię.</u>
          <u xml:id="u-189.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyPiotrStyczeń">Pańskie pytanie dotyczyło tych mieszkań, które przejęły gminy. To jest sytuacja specyficzna i trudno nam w to ingerować. A już raz określono przymus dla gmin, obowiązek przejęcia byłych mieszkań zakładowych i gminy się wybroniły przed tym obowiązkiem, już raz trybunał pokazał, że narzucanie samorządowi lokalnemu pewnej woli przez ustawodawcę nie musi się skończyć sukcesem czy też rozwiązaniem kwestii, o których mówił pan senator. Ale dziękuję za zwrócenie uwagi na te sprawę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Chyba nie ma więcej pytań.</u>
          <u xml:id="u-190.2" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Wobec tego bardzo dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-190.3" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-190.4" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Jako pierwszy zapisał się pan senator Jurcewicz.</u>
          <u xml:id="u-190.5" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#SenatorStanisławJurcewicz">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#SenatorStanisławJurcewicz">Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Bardzo krótko.</u>
          <u xml:id="u-191.2" who="#SenatorStanisławJurcewicz">Trud dyskusji pokazuje, jak jest to ważna materia i wrażliwa społecznie, a o dolegliwościach związanych z tym procedowaniem było tu powiedziane.</u>
          <u xml:id="u-191.3" who="#SenatorStanisławJurcewicz">Chciałbym, jak sądzę, wyjść naprzeciw wypowiedzi jednego z panów senatorów i złożyć poprawkę, która ma na celu przekształcenie... Jedna z tych poprawek określa termin, w którym spółdzielnia obowiązana jest zawrzeć umowę. W tej poprawce jest on przedstawiony. I drugi element to są przepisy o przekształceniu praw lokatorskich w prawa własności. Tu jest właśnie odpowiedź na wątpliwości pana senatora Bendera: po 31 grudnia roku 2009. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-191.4" who="#SenatorStanisławJurcewicz">Panie Marszałku, przekazuję poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Dziękują bardzo.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Pan senator Andrzejewski, proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-192.2" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Czy pan senator się zgłasza?</u>
          <u xml:id="u-192.3" who="#komentarz">(Senator Grzegorz Banaś: Tak, tak.)</u>
          <u xml:id="u-192.4" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Dobrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Nie zamierzam tutaj formułować gorzkich uwag co do tego, w jak dużym stopniu na skutek pewnej nieudolności w zakresie sztukowania istniejącego systemu prawnego i korygujących to orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego mamy do czynienia z wprowadzeniem na karuzelę niemal absurdu, a w każdym razie pogoni za prawem, samych spółdzielców i spółdzielni. Niewątpliwie nie przynosi nam ani jakichś szczególnych sukcesów, ani dobrej opinii to, co się dzieje z ustawami dotyczącymi przekształceń spółdzielczych praw majątkowych i nie tylko majątkowych. Jest to kolejna nowelizacja, kolejny lex specialis, czyli przepisy szczególne wobec zasad, które obowiązują w tym zakresie. Mógłbym bardzo długo na ten temat mówić, ale nie w tym rzecz. Chodzi o to, żeby to, co już mamy, przynajmniej poprawić w pozytywistyczny sposób.</u>
          <u xml:id="u-193.2" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Dlatego składam poprawkę do dobrego przepisu. Art. 49¹ mówi, że osoba, która na podstawie ustawy może żądać ustanowienia prawa odrębnej własności lokalu, w razie bezczynności spółdzielni, a z tym, ze złą wolą spółdzielni, też mamy do czynienia, może wystąpić do sądu z powództwem na podstawie art. 64 kodeksu cywilnego i właściwego przepisu kodeksu postępowania cywilnego. Chodzi o to, żeby w tym przepisie skreślić drugie zdanie: „koszty sądowe pokrywa spółdzielnia”, o czym mówił pan senator Cichoń w swoim wystąpieniu.</u>
          <u xml:id="u-193.3" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Druga poprawka dotyczy tego terminu. Ten termin moim zdaniem jest nierealny. Spółdzielnie nie wywiążą się z uregulowania tego ani w tym terminie, który przewiduje ustawa, czyli do końca marca przyszłego roku, ani do czerwca. Ja mam pewne doświadczenie praktyczne, wiem, jak to przebiega. No chyba, że wszystkie urzędy... że w ustawie o gospodarce nieruchomościami wprowadzimy jakiś taki tryb jak tryb uchwalania ustawy hazardowej. Bo jak już państwo wiecie, są trzy tryby: zwykły, nadzwyczajny i hazardowy. Teraz operujemy w sferze trybu hazardowego.</u>
          <u xml:id="u-193.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-193.5" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Więc jeżeli tu zapiszemy, że w trybie hazardowym trzeba to regulować, i to będzie pod jakimiś szczególnymi rygorami, na przykład prawa karnego, no to ja uwierzę, że ten termin zostanie dotrzymany. Inaczej jest to tylko chciejstwo. Wydaje mi się, że nie należy takich przepisów formułować. Będzie tak jak z tą regulacją dotyczącą ksiąg wieczystych. Kilkadziesiąt tysięcy ksiąg, a my określamy termin roczny, dwuletni. To wszystko jest nierealne. Za chwilę będziemy przedłużać ten termin w tej ustawie. Dlatego też proponuję, żeby wpisać bardziej realny termin 30 marca 2011 r.</u>
          <u xml:id="u-193.6" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">I wreszcie w art. 4 ust. 4 jest wystrzelenie, o czym już mówiłem, bezterminowo na aut wniosków o przekształcenie tego prawa w przypadku, gdy nie ma uregulowanego prawa własności spółdzielni lub prawa użytkowania wieczystego gruntu, na którym stoi budynek spółdzielczy, w trybie ustawy o gospodarce nieruchomościami. Tu pozostawia się te wnioski bez rozpoznania. Nie ma żadnego terminu, który spółdzielnia ma dotrzymać. Jednocześnie dajemy uprawnienie do skarżenia, o którym mówiłem przed chwilą, czyli mnożymy sprawy sądowe wynikające z bezczynności spółdzielni. Ale spółdzielnia nie ma terminu. Jak nie ma terminu, to nie jest bezczynna. Zawsze znajdzie usprawiedliwienie. W związku z tym po słowach „pozostawia się bez rozpoznania” proponuję dodać: do czasu uregulowania prawa własności lub użytkowania wieczystego gruntu na podstawie ustawy z dnia, tu określona data, o gospodarce nieruchomościami. I jednocześnie proponuję dodać drugie zdanie, które urealni egzekucję tego przepisu. W nim jest przesłanka, kiedy następuje ta bezczynność i można występować do sądu. To znaczy: „Spółdzielnia powinna uregulować stan prawny nieruchomości w terminie 6 miesięcy od chwili złożenia wniosku w tym zakresie przez osobę uprawnioną do żądania przekształcenia”.</u>
          <u xml:id="u-193.7" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Składam wnioski. Myślę, że one poprawią stan prawny i dadzą instrumenty do egzekucji tego prawa, a nie tylko załatwią regulację, której egzekwowalność będzie bardzo problematyczna, więc będą następne kwasy czy żale artykułowane pod naszym adresem, że tworzymy prawo, które jest tylko na papierze. Dziękuję bardzo i składam wnioski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Proszę pana senatora Gruszkę. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#SenatorTadeuszGruszka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#SenatorTadeuszGruszka">Senator Andrzejewski mówił, że działamy w Senacie w trybie wyjątkowym i nadał mu specjalną nazwę: hazardowy. Ja chciałbym przypomnieć, bo o tym już mówiłem, że od wczoraj w sposób wyjątkowy pracujemy nad kolejną ustawą, a dzisiejsza jest trzecia. Dla przypomnienia, wczoraj w trybie wyjątkowym pracowaliśmy nad systemem ubezpieczeń społecznych, później nad Krajowym Funduszem Drogowym. To wszystko powoduje, że wprowadzamy chaos i trudno w tym momencie przewidzieć, jak to się skończy. Dzisiejsza ustawa jest kolejnym elementem, który wprowadza chaos do naszej, senackiej pracy.</u>
          <u xml:id="u-195.2" who="#SenatorTadeuszGruszka">Z tej racji, żeby to prawo w jakiś sposób poprawić, proponuję w imieniu własnym oraz senatora Grzegorza Banasia wprowadzenie poprawek. Oto one - pokrótce będę je teraz omawiał.</u>
          <u xml:id="u-195.3" who="#SenatorTadeuszGruszka">W art. 1 w pkcie 1 jest mowa o tym, że spółdzielnia jest obowiązana zawrzeć umowę z członkiem spółdzielni, przy czym w art. 49 - to jest pkt 4 nowelizowanej ustawy - nie jest wskazany żaden termin, w jakim ta umowa ma być podpisana. Możemy w ten sposób narazić ustawę na skierowanie jej do Trybunału Konstytucyjnego. Aby tego uniknąć, proponujemy zapisać jednoznacznie, że podpisanie umów, o których przed chwileczką powiedziałem, ma mieć miejsce w ciągu trzech miesięcy. W terminie trzech miesięcy od dnia złożenia wniosku przez osobę uprawnioną spółdzielnia mieszkaniowa jest zobowiązana zawrzeć umowę. To jest pierwsza poprawka. W tej samej poprawce mówimy o wynagrodzeniu dla notariuszy. Jasno określamy, kto ma ponieść koszty na rzecz notariusza i w jakiej mają być one wysokości.</u>
          <u xml:id="u-195.4" who="#SenatorTadeuszGruszka">Druga poprawka dotyczy dokonywania przekształceń własności lokali, które są specjalnie przygotowane dla osób niepełnosprawnych, samotnych oraz inwalidów. Chodzi o to, aby spółdzielnia w swoim statucie mogła wprowadzić ograniczenie przenoszenia tych praw spółdzielczych na inne osoby z racji tego, że zostały poniesione koszty na przygotowanie takich specjalnych pomieszczeń, więc powinny być one wykorzystywane właśnie przez takie osoby. Dlatego druga poprawka mówi o tym, że statuty spółdzielni mogą być tak opracowane, że ograniczają możliwość przeniesienia przez spółdzielnie na inne osoby własności lokali mieszkalnych w domach dla inwalidów, osób samotnych i innych domach o specjalnym przeznaczeniu.</u>
          <u xml:id="u-195.5" who="#SenatorTadeuszGruszka">Pragnę jeszcze odnieść się do dyskusji na temat art. 49 i związanego z nim wniosku mniejszości, o którym wcześniej mówiłem. Należałoby zaznaczyć, i prawdopodobnie taka była intencja twórców ustawy, że w razie bezczynności spółdzielni - chciałbym zwrócić uwagę na słowo „bezczynności” - że koszty, które powinna ona pokryć w związku z wystąpieniem do sądu upoważnionej osoby, która żąda wpisania własności lokalu... W trakcie pytań dyskutowano o tym, że rozstrzygnięcie może być różne. Chodzi mi o to, żeby bezczynność spółdzielni została ukarana koniecznością ponoszenia przez nią kosztów sądowych. Uważam, że w przypadku, kiedy bezczynność nie ma miejsca, bo spółdzielnia jednoznacznie określi, czy prawo odrębnej własności do lokalu się należy, czy nie, i w odpowiednim terminie wykona swoje obowiązki, nie będzie konieczności wskazywania bezczynności spółdzielni i tym samym wnoszenia sprawy do sądu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Pan senator Banaś.</u>
          <u xml:id="u-196.2" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#SenatorGrzegorzBanaś">Dziękuję uprzejmie, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#SenatorGrzegorzBanaś">Szanowne Panie! Szanowni Panowie Senatorowie! Panie Ministrze!</u>
          <u xml:id="u-197.2" who="#SenatorGrzegorzBanaś">Przy okazji dyskusji nie tylko dzisiejszej, ale i wczorajszej związanej z ustawami, o których wspominał pan senator Gruszka, tak naprawdę my wszyscy powinniśmy się chyba zastanowić, w jaki sposób formułujemy pojęcie państwa i czym to państwo ma dla nas być. Często, a szczególnie często ostatnio, okazuje się, że to państwo to jest zakładnik - wybaczcie, że użyję tego określenia - irracjonalnej większości. Przecież państwo to jest rzecz samoistna. Państwo to jest pewne pojęcie dobra i korzyści, które są ponad naszymi, często partykularnymi i zrozumiałymi, interesami. Dlaczego to mówię? Szanowni Państwo, jeżeli jest tak, że niezwykle ważne ustawy, które odnoszą się do bardzo wielu obywateli naszego kraju, które odnoszą się do niezwykle ważnych przedsięwzięć gospodarczych - mam tu na myśli chociażby wczoraj dyskutowaną ustawę o prawie energetycznym - są tworzone w ostatniej chwili, pod presją czasu, żeby nie użyć kolokwialnego pojęcia „na kolanie”, to w żaden sposób ani nie tworzą poczucia wspólnoty obywatela ze swoim państwem, ani nie tworzą poczucia stabilności prawa. Prawa, które my tu wspólnie tworzymy. Są to sytuacje, które w żadnym razie nie powinny się zdarzyć.</u>
          <u xml:id="u-197.3" who="#SenatorGrzegorzBanaś">Popatrzmy przez chwilkę na to, co się działo z ustawą, nad którą w tej chwili debatujemy. Pan minister raczył zauważyć, że już w marcu 2009 r.... Chociaż wyrok Trybunału jest nam znany od mniej więcej roku.</u>
          <u xml:id="u-197.4" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: Od 2008 r.)</u>
          <u xml:id="u-197.5" who="#SenatorGrzegorzBanaś">Od 2008 r.</u>
          <u xml:id="u-197.6" who="#SenatorGrzegorzBanaś">...Podjęto prace międzyresortowe, by uzgodnić projekt ustawy. W końcu wpływa ona bodajże - proszę wybaczyć, jeśli się pomylę o dni, ale tylko o dni się mogę pomylić - 8 września 2009 r. do marszałka Sejmu. Wypada mi tylko westchnąć nad długością trybu prac międzyresortowych. Przy tej okazji warto zauważyć, że komplementarna ustawa w tej sprawie, złożona przez klub Prawa i Sprawiedliwości w Sejmie, wpłynęła w maju tego roku. Można było nad tym pracować, można było debatować.</u>
          <u xml:id="u-197.7" who="#SenatorGrzegorzBanaś">A właśnie, czym dla nas jest państwo? Okazuje się bowiem, że niehonorem jest korzystać z dobrych recept opozycji, trzeba złożyć własny projekt.</u>
          <u xml:id="u-197.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-197.9" who="#SenatorGrzegorzBanaś">Ale czy to jest odpowiedzialność za państwo, za los obywateli? Nie. To jest li tylko próba tworzenia wizerunku. A na to naszej wspólnej zgody być nie powinno, bo tworzymy instytucje państwa poprzez tworzenie prawa, w ramach którego te instytucje funkcjonują.</u>
          <u xml:id="u-197.10" who="#SenatorGrzegorzBanaś">A więc będąc za tą ustawą, Szanowni Państwo, dlatego że ona jest dla obywateli i w interesie obywateli, głęboko się nie zgadzam z trybem procedowania w tej sprawie. I to państwu pozostawiam do rozstrzygnięcia w waszych sumieniach. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-197.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Pan senator Cichoń, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#SenatorZbigniewCichoń">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#SenatorZbigniewCichoń">Ja w tym, co jest tutaj bardzo anormalne, usiłuję doszukać się normalności. W związku z tym proponuję postawić z powrotem na nogi przynajmniej te regulacje prawne, które są ewidentnie wadliwe, są sprzeczne z zasadami od dziesiątków lat obowiązującymi w procedurze cywilnej. Dlatego zgłaszam poprawkę do art. 49¹ polegającą na wykreśleniu tego absurdalnego sformułowania, że koszty sądowe pokrywa spółdzielnia w razie wytoczenia powództwa przez osobę, która zamierza przekształcić na prawo własności lokal spółdzielczy niemający takiego charakteru, w razie gdy spółdzielnia jest bezczynna. Proponuję wykreślić zdanie drugie, że koszty sądowe pokrywa spółdzielnia, i zastąpić je zdaniem, że osoba występująca z powództwem jest zwolniona od kosztów sądowych. Intencja ustawodawcy była chyba taka, żeby te osoby, najczęściej niezbyt dobrze sytuowane, zwolnić od kosztów sądowych we wszystkich instancjach. Ten zapis, który był w poprzedniej ustawie, a który przewidywał, że jedynie pozew jest zwolniony od kosztów sądowych, także nie czynił zadość tej intencji. Dlatego proponuję sformułowanie, że osoba jest zwolniona od kosztów sądowych, co się rozciąga na wszelkie etapy postępowania, a więc nie tylko na etap składania powództwa, ale również na apelację.</u>
          <u xml:id="u-199.2" who="#SenatorZbigniewCichoń">Taką króciutką zmianę proponuję. A sam tryb i sposób procedowania, który ma mieć charakter raczej wizerunkowy dla tych, którzy taką propozycję złożyli, a nie zechcieli skorzystać z propozycji PiS, która bodajże już od maja w lasce marszałkowskiej zalegała, przedstawił i ocenił w sposób właściwy mój przedmówca. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-199.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo. A poprawka?</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#komentarz">(Senator Zbigniew Cichoń: Tak, oczywiście jeszcze poprawka. Przepraszam.)</u>
          <u xml:id="u-200.2" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">A, zakończymy dyskusję i będzie na aucie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-200.3" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Pan senator Majkowski, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#SenatorKrzysztofMajkowski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#SenatorKrzysztofMajkowski">Wiem, że Boże Narodzenie coraz głośniej puka do naszych okien, więc postaram się nie powtarzać tych kwestii, które omówili moi przedmówcy. Nie sposób jednak nie zgodzić się z sentencją wypowiedzi pana senatora Banasia.</u>
          <u xml:id="u-201.2" who="#SenatorKrzysztofMajkowski">Jest to ostatnie posiedzenie Senatu w tym roku. W jednostkach samorządu terytorialnego ostatnia sesja rady gminy, miasta, powiatu organizowana w danym roku zawsze jest sesją poświęconą czyszczeniu, porządkowaniu finansów, wprowadzaniu ostatnich poprawek, które jeszcze w danym roku da się wprowadzić. Czy nasze posiedzenie, posiedzenie Senatu, i te dwie ustawy, wczoraj o prawie energetycznym rozmawialiśmy, dzisiaj o prawie spółdzielczym, można porównać do tego typu zabiegów? Wydaje mi się, że niestety nie, bo są to zbyt ważne ustawy, zbyt ważne zagadnienia. Dzisiaj mieliśmy tego przykład. Sposób procedowania nad ustawą o spółdzielniach mieszkaniowych to jest, myślę, absolutny rekord świata. Gdyby zaistniała jakakolwiek okoliczność, gdybyśmy dzisiaj tej ustawy nie uchwalili, nie byłoby po prostu szans, ażeby ona zaczęła od 30 grudnia obowiązywać.</u>
          <u xml:id="u-201.3" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-201.4" who="#SenatorKrzysztofMajkowski">I teraz mamy, Szanowni Państwo, takie oto zdarzenie, że na mocy tych wszystkich aktów prawnych, które otrzymujemy z Unii Europejskiej, a jeszcze mamy wyrok Trybunału Konstytucyjnego chyba z grudnia 2008 r., wałkowane wczoraj prawo energetyczne...</u>
          <u xml:id="u-201.5" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-201.6" who="#komentarz">(Wicemarszałek Zbigniew Romaszewski: Proszę państwa, święta dopiero za tydzień, poproszę o ciszę.)</u>
          <u xml:id="u-201.7" who="#SenatorKrzysztofMajkowski">Dyrektywa Rady Europy jest chyba z września 2006 r., czyli był czas, wydaje mi się, że strasznie długi, żeby sprawę załatwić w taki sposób, abyśmy nie mieli wątpliwości, aby stanowione prawo mogło obowiązywać chociaż przez kilka lat. A tak to wciąż jesteśmy na etapie prowizorek. Mówiłem o tym wczoraj przy okazji prawa energetycznego, gdzie siedem lat temu energię elektryczną obłożono podatkiem akcyzowym płaconym przez wytwórców, po czym w ubiegłym roku znowelizowano prawo energetyczne w taki sposób, że akcyzę zabrało się od wytwórcy i przeniosło do dystrybutora. Dla odbiorcy finalnego nie miało to żadnego skutku, my zaś mieliśmy przykład, jak się prawo stanowi. Podobnie jest z dzisiejszą ustawą, no bo sami państwo widzicie, że na plenarnym posiedzeniu zgłaszane są już nie pojedyncze, a masowe poprawki. Gdyby jeszcze móc wierzyć, że te poprawki będą naprawdę dobre, to faktycznie można by głosować, podnosić obydwie ręce, jutro ustawa trafiłaby do Sejmu, prezydent do nowego roku jeszcze mógłby podpisać.</u>
          <u xml:id="u-201.8" who="#SenatorKrzysztofMajkowski">Ja mam jednak wątpliwości, zresztą mój znamienity kolega senator Cichosz też...</u>
          <u xml:id="u-201.9" who="#komentarz">(Senator Stanisław Karczewski: Cichoń.)</u>
          <u xml:id="u-201.10" who="#SenatorKrzysztofMajkowski">Senator Cichoń, przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-201.11" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Obaj znakomici.)</u>
          <u xml:id="u-201.12" who="#SenatorKrzysztofMajkowski">Tu zresztą większość senatorów podnosiła wątpliwość, czy zaliczenie korzyści majątkowych kosztem swoich członków to będzie zapis, który usatysfakcjonuje spółdzielców. Ja mam wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-201.13" who="#SenatorKrzysztofMajkowski">Miałem honor i przyjemność zarządzać małą spółdzielnią mieszkaniową i nie mogę się zgodzić z niektórymi padającymi tu ze strony senatorów kwestiami, takimi jak ta, że spółdzielnia to jest taki twór, który źle się kojarzy, kojarzy się z poprzednią epoką. No nie, ja się z tym akurat nie zgadzam, mogę mnożyć przykłady, pokazywać takie podmioty, które już po 1990 r., czyli w warunkach już tej zmienionej opcji, pokazują, że jeżeli ktoś chce, ma wolę, żeby dobrze zarządzać, to te podmioty mogą być naprawdę dobrze zarządzane. To tyle, Panie Marszałku. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Więcej chętnych...</u>
          <u xml:id="u-202.2" who="#komentarz">(Głosy z sali: Jest.)</u>
          <u xml:id="u-202.3" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#SenatorLeonKieres">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#SenatorLeonKieres">Ja zabieram głos nie tylko dlatego, że nikt z mojego ugrupowania, z mojego klubu, nie zabrał głosu w tej sprawie, mimo wielu, a w zasadzie wszystkich, głosów krytycznych z państwa strony, mówię o Prawie i Sprawiedliwości, adresowanych do rządu. Nie chcę bronić tej ustawy i zajmować stanowiska w sprawach merytorycznych, o których koleżanki i koledzy z Prawa i Sprawiedliwości mówili. Rzeczywiście można mieć wątpliwości co do rezygnacji z formy aktu notarialnego, o czym zresztą pan minister tutaj mówił, co do tego, dlaczego forma pisemna i dlaczego jest ona tutaj niezbędna, niezbędna chociażby po to, żeby zmieścić się w tych terminach, o których mówi ustawa. Ale nie ma wątpliwości, że w wypadku przeniesienia własności czy ustanowienia prawa własności nieruchomości łamie to pewną fundamentalną zasadę obowiązującą w prawie polskim, o czym mówił pan senator Cichoń, którego ja też już raz nazwałem Cichoszem.</u>
          <u xml:id="u-203.2" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-203.3" who="#SenatorLeonKieres">Proszę państwa, zdarzyło się. I pewnie jeszcze nie jeden raz takie sytuacje będą miały miejsce. Chciałbym jednak, nie usprawiedliwiając wszystkiego tego, co się zdarzyło przy okazji tej ustawy, abyście sobie państwo przypomnieli - ja nie byłem wtedy, kiedy ta ustawa była uchwalana, senatorem - jakie intencje, pewnie szlachetne, leżały wówczas u podstaw przyjęcia rozwiązań co do uwłaszczania tych spółdzielców, którzy pozostają w stosunku lokatorskiego prawa spółdzielczego. Ja też jestem spółdzielcą, i pewnie już tak zostanie, mam własnościowe mieszkanie w jednej z wrocławskich spółdzielni mieszkaniowych, na ósmym piętrze.</u>
          <u xml:id="u-203.4" who="#komentarz">(Senator Stanisław Kogut: Za wysoko.)</u>
          <u xml:id="u-203.5" who="#SenatorLeonKieres">Wiem, co to znaczy. Przynajmniej tutaj tamten ustrój dowartościowywał, Panie Senatorze...</u>
          <u xml:id="u-203.6" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-203.7" who="#SenatorLeonKieres">Jest to tak naprawdę w pewnym stopniu kontynuacja stylu, z którym mieliśmy do czynienia przy pracach nad tą ustawą. Proszę państwa, jestem członkiem Komisji Ustawodawczej. Przedwczoraj odbyło się uroczyste, dwieście sześćdziesiąte któreś, posiedzenie tej komisji, jakby dla uczczenia posiedzenia wcześniejszego, dwieście pięćdziesiątego. Ponad 50% spraw, którymi ta komisja się zajmuje, to zaległości z kilku kadencji Wysokiej Izby. Chodzi mianowicie o realizację wyroków Trybunału Konstytucyjnego. Tak to ogólnie wygląda, tak niestety to wygląda. Nie chcę powiedzieć, że ta ustawa i tryb pracy nad tą ustawą powinny być w sposób specjalny przez nas weryfikowane i oceniane, ale coś jest na rzeczy, że ta Wysoka Izba - żeby nie było wątpliwości, ona jest potrzebna w polskim porządku konstytucyjnym i wartości jej prac będę bronił bez względu na losy polityczne moje i tych, którzy ewentualnie będą podnosić takie poglądy, jak moje - powinna jednak większą refleksją obejmować to, co nazywamy zaległościami.</u>
          <u xml:id="u-203.8" who="#SenatorLeonKieres">Proponuję, żebyśmy - pewnie to jest przesądzone, jak myślę - przyjęli tę ustawę, pamiętając oczywiście o wadach i ułomnościach procesu legislacyjnego, za które ta moja część obrywa tak trochę bez własnej winy, bo przecież ta ustawa przyszła do nas z Sejmu, nie jest to inicjatywa ustawodawcza Senatu. Ale tak na przyszłość chciałbym, żebyśmy zastanowili się, jak usprawnić pracę naszej izby, tak aby więcej, w innych przypadkach, do tego rodzaju sytuacji nie dochodziło.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Pan senator Zientarski. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#SenatorPiotrZientarski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#SenatorPiotrZientarski">Ja chciałbym poprzeć propozycję poprawki zgłoszoną przez pana senatora mecenasa Cichonia, który mówił tu przed chwilą na temat kosztów postępowania sądowego. Chciałbym zacytować opinię Krajowej Rady Sądownictwa, która zauważyła, i ja się z nią w tym utożsamiam, że przepisy w art. 49¹ ust. 1, w wyniku których obciąża się kosztami postępowania spółdzielnię w przypadku wystąpienia z powództwem o ustanowienie prawa odrębnej własności lokalu, są nieprawidłowe i nie znajdują racjonalnego uzasadnienia. Wprowadzenie bowiem takiego rozwiązania ogranicza w sposób bezpodstawny swobodę sędziowskiego uznania w tym zakresie, jakie wynika z art. 100 i 101 k.p.c., a ponadto jest sprzeczne z art. 98 §1 k.p.c. oraz ustawą z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, które to przepisy w sposób wystarczający regulują problematykę kosztów postępowania sądowego. Rada podkreśla, że zaproponowane rozwiązanie narusza zasadę odpowiedzialności za wynik procesu, w myśl której strona przegrywająca ponosi koszty procesu. Dlatego też uważam, że ta poprawka, podobnie jak pozostałe przytoczone argumenty, zasługuje na uwzględnienie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-205.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Innymi słowy pan senator wspiera wniosek senatora Cichonia.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Dobrze. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-206.2" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Informuję, że lista mówców została wyczerpana. Dla porządku informuję też, że senator Smulewicz złożył swoje przemówienie w dyskusji do protokołu. Wnioski legislacyjne złożyli: senator Jurcewicz, senator Andrzejewski, senator Gruszka i senator Cichoń.</u>
          <u xml:id="u-206.3" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Czy jeszcze ktoś ma zamiar złożyć jakieś wnioski?</u>
          <u xml:id="u-206.4" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Jeśli nie, to zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-206.5" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu, a w tej chwili ogłaszam...</u>
          <u xml:id="u-206.6" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Aha, przepraszam, oczywiście, ponieważ zostały zgłoszone wnioski o charakterze legislacyjnym, proszę Komisję Gospodarki Narodowej o ustosunkowanie się do przedstawionych wniosków i przygotowanie sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-206.7" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Głosowanie, jak zwykle, pod koniec posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-206.8" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">A w tej chwili ogłaszam półtoragodzinną przerwę. Mamy godzinę 18.36, a więc do dwudziestej. Do dwudziestej, o sześć minut nie będziemy się kłócić. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#SenatorSekretarzGrażynaSztark">Jeśli jeszcze państwo nie wyszliście... Kto jeszcze nie wyszedł, to wysłucha komunikatu.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#SenatorSekretarzGrażynaSztark">Posiedzenie Komisji Gospodarki Narodowej w sprawie rozpatrzenia wniosków do ustawy o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw odbędzie się dzisiaj, pół godziny po ogłoszeniu przerwy w obradach, w sali nr 182. Powtarzam: pół godziny po ogłoszeniu przerwy w sali nr 182. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-207.2" who="#komentarz">(Przerwa w obradach od godziny 18 minut 36 do godziny 20 minut 08)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wysoki Senacie, proszę o zajmowanie miejsc. Mam ambitny zamiar zakończenia tego posiedzenia o 21.10. Proszę mi pomóc w tym zbożnym przedsięwzięciu.</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-208.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wysoki Senacie, wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-208.3" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Senatorowie sekretarze zajęli już miejsca przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-208.4" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-208.5" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę, pan senator Rocki. O co chodzi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#SenatorMarekRocki">Panie Marszałku, wniosek formalny. Zgodnie z art. 48 ust. 2...</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-209.2" who="#komentarz">(Wicemarszałek Marek Ziółkowski: Proszę o ciszę.)</u>
          <u xml:id="u-209.3" who="#SenatorMarekRocki">...pkt 8 Regulaminu Senatu wnoszę o kontynuowanie drugiego czytania projektu apelu o poszanowanie Krzyża i rozpatrzenie poprawionego sprawozdania komisji na kolejnym posiedzeniu Senatu.</u>
          <u xml:id="u-209.4" who="#komentarz">(Głosy z sali: Uuu!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Pan senator Zając, proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-210.2" who="#komentarz">(Senator Stanisław Zając: Panie Marszałku...)</u>
          <u xml:id="u-210.3" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-210.4" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo, Panie Senatorze Przewodniczący.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#SenatorStanisławZając">Panie Marszałku, w imieniu klubu senatorskiego „Prawo i Sprawiedliwość” zgłaszam sprzeciw. Uważamy, że przeprowadzona została wszechstronna dyskusja, ta sprawa w trybie szczególnym została skierowana do ponownego rozpoznania, jest przygotowane sprawozdanie, więc nie widzimy podstaw do przekładania głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Jest wniosek za, jest sprzeciw.</u>
          <u xml:id="u-212.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Zgodnie z regulaminem poddaję ten wniosek pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-212.3" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę państwa, proszę nacisnąć przycisk obecności...</u>
          <u xml:id="u-212.4" who="#komentarz">(Senator Piotr Kaleta: Przepraszam, Panie Marszałku, a możemy poznać uzasadnienie?)</u>
          <u xml:id="u-212.5" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Uzasadnienie, dlaczego...)</u>
          <u xml:id="u-212.6" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Nie, w tej chwili głosujemy nad wnioskiem formalnym.</u>
          <u xml:id="u-212.7" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Ale to zasadniczy wniosek formalny, więc uzasadnienie...)</u>
          <u xml:id="u-212.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Możemy prosić o uzasadnienie?)</u>
          <u xml:id="u-212.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Widzimisię.)</u>
          <u xml:id="u-212.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Hańba!)</u>
          <u xml:id="u-212.11" who="#komentarz">(Głos z sali: A przyczyna?)</u>
          <u xml:id="u-212.12" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Rozpocząłem głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-212.13" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za wnioskiem formalnym?</u>
          <u xml:id="u-212.14" who="#komentarz">(Głos z sali: Za jakim wnioskiem?)</u>
          <u xml:id="u-212.15" who="#komentarz">(Senator Władysław Dajczak: Ale chyba możemy poznać uzasadnienie.)</u>
          <u xml:id="u-212.16" who="#komentarz">(Senator Dorota Arciszewska-Mielewczyk: Konwent Seniorów.)</u>
          <u xml:id="u-212.17" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przepraszam, Panie Marszałku, ja...</u>
          <u xml:id="u-212.18" who="#komentarz">(Senator Zbigniew Romaszewski:...Konwent Seniorów.)</u>
          <u xml:id="u-212.19" who="#komentarz">(Senator Dorota Arciszewska-Mielewczyk: Konwent Seniorów.)</u>
          <u xml:id="u-212.20" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">...nie zgłaszałem tego wniosku, tylko przeprowadzam głosowanie. To jest wniosek formalny.</u>
          <u xml:id="u-212.21" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski:...przesłanek formalnych.)</u>
          <u xml:id="u-212.22" who="#komentarz">(Senator Zbigniew Romaszewski:...powinno uzasadnić ten wniosek.)</u>
          <u xml:id="u-212.23" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: Jesteśmy w trakcie głosowania.)</u>
          <u xml:id="u-212.24" who="#komentarz">(Senator Zbigniew Romaszewski: Czyj to jest wniosek?)</u>
          <u xml:id="u-212.25" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: Teraz już niedopuszczalny.)</u>
          <u xml:id="u-212.26" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Tak, właśnie.</u>
          <u xml:id="u-212.27" who="#komentarz">(Głos z sali: Jesteśmy już w trakcie głosowania.)</u>
          <u xml:id="u-212.28" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski:...opinie w tym zakresie.)</u>
          <u xml:id="u-212.29" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Jesteśmy w trakcie głosowania.</u>
          <u xml:id="u-212.30" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wysoki Senacie, kto jest za tym wnioskiem?</u>
          <u xml:id="u-212.31" who="#komentarz">(Głos z sali: Za jakim wnioskiem?)</u>
          <u xml:id="u-212.32" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Za tym, żeby przenieść ten punkt na następne posiedzenie Senatu.</u>
          <u xml:id="u-212.33" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: Składam wniosek, żeby całe głosowanie przenieść na następne posiedzenie. Można?)</u>
          <u xml:id="u-212.34" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-212.35" who="#komentarz">(Głos z sali: Nad tym można głosować.)</u>
          <u xml:id="u-212.36" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-212.37" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: To w innych sprawach.)</u>
          <u xml:id="u-212.38" who="#komentarz">(Głos z sali: Hańba!)</u>
          <u xml:id="u-212.39" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-212.40" who="#komentarz">(Głos z sali: Ja bym opuścił salę.)</u>
          <u xml:id="u-212.41" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-212.42" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-212.43" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Nie działa, nie działa.)</u>
          <u xml:id="u-212.44" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-212.45" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Gdzie jest ten...)</u>
          <u xml:id="u-212.46" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Ogłaszam wyniki.</u>
          <u xml:id="u-212.47" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 84 obecnych senatorów 45 głosowało za, 36 - przeciw, 1 wstrzymał się od głosu, 2 nie wzięło udziału w głosowaniu.</u>
          <u xml:id="u-212.48" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wniosek o przeniesienie dyskusji w tym punkcie na następne posiedzenie Senatu został przyjęty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Panie Marszałku, dyskusja została zamknięta. Nie ma dyskusji. To jest przeniesienie samego głosowania.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#komentarz">(Senator Dorota Arciszewska-Mielewczyk: Dokładnie.)</u>
          <u xml:id="u-213.2" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Ja proszę o wykładnię regulaminową i o ekspertyzę naszego biura, dlatego że uważam to - składam takie oświadczenie - za nadużycie regulaminowe.</u>
          <u xml:id="u-213.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-213.4" who="#komentarz">(Senator Dorota Arciszewska-Mielewczyk: Oczywiście.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Panie Senatorze...</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: To jest gwałt na regulaminie.)</u>
          <u xml:id="u-214.2" who="#komentarz">(Senator Piotr Kaleta: Panie Marszałku, czy...)</u>
          <u xml:id="u-214.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Wstyd!)</u>
          <u xml:id="u-214.4" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Ja odpowiadam w tej chwili...</u>
          <u xml:id="u-214.5" who="#komentarz">(Senator Małgorzata Adamczak: A czego mamy się wstydzić?)</u>
          <u xml:id="u-214.6" who="#komentarz">(Głosy z sali: Tak jest, hańba!)</u>
          <u xml:id="u-214.7" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wysoki Senacie, pan senator Kaleta zaraz zada pytanie, a ja odpowiadam zgodnie z moją wiedzą panu senatorowi Andrzejewskiemu. Otóż były dwa punkty. W jednym było poprawione sprawozdanie i to poprawione sprawozdanie mamy prawo dalej procedować. Drugi punkt został w pełni odrzucony, przekazany do komisji, zostanie zakończony i...</u>
          <u xml:id="u-214.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Był taki...)</u>
          <u xml:id="u-214.9" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">...musimy rozstrzygać. Przepraszam, są dwa dokumenty. Jeden to jest poprawione sprawozdanie, które zostało przedłożone Wysokiemu Senatowi. Ja to dokładnie badałem, taka jest wykładnia regulaminu i głosowanie odbyło się w ten sposób, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-214.10" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Czy pan senator Kaleta w tej sytuacji chciałby jeszcze zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-214.11" who="#komentarz">(Senator Piotr Kaleta: A co z drugim głosowaniem?)</u>
          <u xml:id="u-214.12" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Drugie przeprowadzimy wtedy, kiedy przejdziemy do odpowiedniego punktu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#SenatorPiotrKaleta">Panie Marszałku, dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#SenatorPiotrKaleta">Na pytanie pani senator, czego mamy się wstydzić, odpowiem, że to, co nosimy na piersiach, do czegoś zobowiązuje, ale może pani senator o tym zapomniała.</u>
          <u xml:id="u-215.2" who="#SenatorPiotrKaleta">Panie Marszałku, czy nie byłoby rozsądne ogłoszenie teraz przerwy? Naprawdę, niech Konwent Seniorów się spotka i podejmie jakąś rozsądną decyzję, bo ja nie widzę tu argumentów, dla których mielibyśmy nie głosować.</u>
          <u xml:id="u-215.3" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Panie Senatorze, rozpocząłem głosowania, a teraz kontynuujemy.</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wysoka Izbo, przystępujemy do rozpatrzenia punktu piętnastego porządku obrad: trzecie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym.</u>
          <u xml:id="u-216.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Drugie czytanie odbyło się 3 grudnia. Senat skierował projekt do Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Nauki, Edukacji i Sportu.</u>
          <u xml:id="u-216.3" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Sprawozdanie znajduje się w druku nr 633X, a pan senator Piotr Zientarski będzie łaskaw przedstawić dodatkowe sprawozdanie komisji.</u>
          <u xml:id="u-216.4" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-216.5" who="#komentarz">(Senator Czesław Ryszka: Wpiszmy do regulaminu przewodnią rolę PO.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#SenatorPiotrZientarski">Uprzejmie wnoszę o poparcie jednej poprawki i oczywiście o przyjęcie ustawy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Czy pani senator Grażyna Sztark jako wnioskodawca chce jeszcze zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-218.2" who="#komentarz">(Senator Grażyna Sztark: Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-218.3" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę państwa, czy są pytania do senatorów sprawozdawców lub wnioskodawców związane z tym punktem? Nie ma pytań. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-218.4" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">W takim razie w pierwszej kolejności zostanie przeprowadzone głosowanie nad poprawką, a następnie nad przyjęciem całego projektu.</u>
          <u xml:id="u-218.5" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę państwa, proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-218.6" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za przedstawioną poprawką...</u>
          <u xml:id="u-218.7" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: Którą?)</u>
          <u xml:id="u-218.8" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">...zmierzającą do usunięcia wątpliwości dotyczących tego, czy zmiany w statucie uczelni niepublicznej nadanym po raz pierwszy wymagają zasięgnięcia opinii związków zawodowych?</u>
          <u xml:id="u-218.9" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-218.10" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-218.11" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-218.12" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-218.13" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 88 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-218.14" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">W związku z tym możemy głosować nad przyjęciem projektu ustawy w całości wraz ze zmianami.</u>
          <u xml:id="u-218.15" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wysoki Senacie, proszę nacisnąć przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-218.16" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-218.17" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-218.18" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-218.19" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-218.20" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 88 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-218.21" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Komisje proponują, aby Senat upoważnił senatora Piotra Zientarskiego do reprezentowania Senatu w dalszych pracach nad projektem tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-218.22" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Stwierdzam, że Senat przyjął projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym i podjął uchwałę w sprawie wniesienia tego projektu do Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-218.23" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Powracamy do rozpatrywania punktu pierwszego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.</u>
          <u xml:id="u-218.24" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">W przerwie w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Rodziny i Polityki Społecznej. Sprawozdanie zawarte jest w druku nr 727Z. Senator Mieczysław Augustyn jest sprawozdawcą komisji i przedstawi jednocześnie wniosek mniejszości komisji.</u>
          <u xml:id="u-218.25" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#SenatorMieczysławAugustyn">Tak. Ponieważ w głosowaniu doszło do sytuacji patowej, komisja nie podjęła rozstrzygnięcia, a mniejszość komisji, którą ja reprezentuję, wnioskuje o przyjęcie ustawy bez poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Z tego, co rozumiem, teraz będzie druga mniejszość komisji.</u>
          <u xml:id="u-220.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Pan senator Piotr Kaleta proszony jest o przedstawienie wniosku drugiej mniejszości komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#SenatorPiotrKaleta">Panie Marszałku, proszę o poparcie większości komisji. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-221.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak, większość ma rację.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dobrze. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Możemy przystąpić do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-222.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">W pierwszej kolejności zostanie przeprowadzone głosowanie nad wnioskiem o przyjęcie ustawy bez poprawek, a gdyby został on odrzucony, będziemy głosowali nad poszczególnymi poprawkami.</u>
          <u xml:id="u-222.3" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę państwa, przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-222.4" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-222.5" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-222.6" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-222.7" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-222.8" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 88 obecnych senatorów 52 głosowało za, 35 - przeciw, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-222.9" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.</u>
          <u xml:id="u-222.10" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Powracamy do punktu drugiego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o udzielaniu przez Skarb Państwa wsparcia instytucjom finansowym.</u>
          <u xml:id="u-222.11" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">W przerwie w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Budżetu i Finansów Publicznych, która po debacie przygotowała sprawozdanie zawarte w druku nr 719Z. Sprawozdawcą jest pan senator Kazimierz Kleina.</u>
          <u xml:id="u-222.12" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Panie Senatorze Przewodniczący, proszę o przedstawienie sprawozdania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#SenatorKazimierzKleina">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#SenatorKazimierzKleina">Komisja Budżetu i Finansów Publicznych wnosi o poparcie dwóch poprawek zaproponowanych w naszym sprawozdaniu. Są to są poprawki pierwsza i druga zawarte w punkcie oznaczonym rzymską dwójką.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Czy senator wnioskodawca, senator Tadeusz Gruszka, lub drugi sprawozdawca, senator Motyczka, chcieliby zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-224.2" who="#komentarz">(Senator Tadeusz Gruszka: Dziękuję bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-224.3" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-224.4" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę państwa, możemy zatem przystąpić do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-224.5" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">W pierwszej kolejności głosujemy nad przyjęciem ustawy bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-224.6" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-224.7" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-224.8" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-224.9" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-224.10" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję, Wysoki Senacie.</u>
          <u xml:id="u-224.11" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wyniki.</u>
          <u xml:id="u-224.12" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 89 obecnych senatorów 2 głosowało za, 87 - przeciw.</u>
          <u xml:id="u-224.13" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wniosek został odrzucony.</u>
          <u xml:id="u-224.14" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Głosujemy zatem nad przedstawionymi poprawkami.</u>
          <u xml:id="u-224.15" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Nad tymi poprawkami głosujemy łącznie. Zmierzają one do jednoznacznego wskazania, iż pozytywna decyzja Komisji Europejskiej o zgodności pomocy publicznej, przewidzianej w ustawie, ze wspólnym rynkiem musi obowiązywać w dniu złożenia wniosku o udzielenie wsparcia. Jednocześnie uznano, że przepis określający warunek udzielenia wsparcia powinien być zawarty w ustawie nowelizowanej, a nie w przepisie przejściowym ustawy nowelizującej.</u>
          <u xml:id="u-224.16" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-224.17" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-224.18" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-224.19" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-224.20" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-224.21" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wyniki.</u>
          <u xml:id="u-224.22" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 89 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-224.23" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawki zostały przyjęte.</u>
          <u xml:id="u-224.24" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Teraz ustawa w całości wraz z poprawkami, Wysoki Senacie.</u>
          <u xml:id="u-224.25" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-224.26" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-224.27" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-224.28" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-224.29" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-224.30" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wyniki.</u>
          <u xml:id="u-224.31" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 87 obecnych senatorów 86 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-224.32" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o udzielaniu przez Skarb Państwa wsparcia instytucjom finansowym.</u>
          <u xml:id="u-224.33" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Powracamy do punktu trzeciego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o autostradach płatnych oraz Krajowym Funduszu Drogowym oraz ustawy o obrocie instrumentami finansowymi.</u>
          <u xml:id="u-224.34" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Komisja Gospodarki Narodowej oraz Komisja Budżetu i Finansów Publicznych przedstawiły projekt uchwały, w którym wnoszą o przyjęcie ustawy bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-224.35" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wysoki Senacie, możemy przystąpić do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-224.36" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-224.37" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-224.38" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-224.39" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-224.40" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-224.41" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 89 obecnych senatorów 55 głosowało za, 33 - przeciw, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-224.42" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym oraz ustawy o obrocie instrumentami finansowymi.</u>
          <u xml:id="u-224.43" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Powracamy do punktu czwartego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-224.44" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">W przerwie odbyło się posiedzenie Komisji Zdrowia. Sprawozdanie nr 723Z usłyszymy z ust senatora Władysława Sidorowicza.</u>
          <u xml:id="u-224.45" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Panie Senatorze, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#SenatorWładysławSidorowicz">Komisja wnosi o przyjęcie poprawek: pierwszej, czwartej, piątej, szóstej, siódmej, ósmej, dziesiątej, dwunastej, trzynastej, czternastej, piętnastej, szesnastej, siedemnastej, osiemnastej, dziewiętnastej, dwudziestej, dwudziestej pierwszej, dwudziestej drugiej i dwudziestej trzeciej. Zgłoszony też został wniosek mniejszości. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Senatorem sprawozdawcą mniejszości komisji jest pani senator Fetlińska. Proszę bardzo, Pani Senator, czy chce pani zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-226.2" who="#komentarz">(Senator Janina Fetlińska: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-226.3" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Zapraszam na mównicę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#SenatorJaninaFetlińska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#SenatorJaninaFetlińska">Wnosiłam o utrzymanie definicji preparatów żywienia niemowląt według ustawy matki, aby nie zaistniała sugestia, że karmienie sztuczne jest dopuszczalne już od pierwszego miesiąca życia dziecka. Wnosiłam też o spowodowanie pełnego zakazu reklamy sztucznego żywienia niemowląt. Chodzi o to, że zapisy o ograniczeniach w zakresie takich reklam umożliwiają prokuratorowi umarzanie śledztw ze względu na niską społeczną szkodliwość czynu. Oznacza to, że dotychczasowe zapisy były niewystarczająco kategoryczne. To, że zgłosiłam tę poprawkę, jest dowodem troski o właściwe karmienie naszego młodego pokolenia. Mam nadzieję, że taka troska towarzyszy również kolegom z Platformy i że przegłosują ten wniosek. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję, Pani Senator.</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę państwa, przystępujemy do głosowania, w pierwszej kolejności nad poprawkami, a potem nad ustawą w całości.</u>
          <u xml:id="u-228.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka pierwsza uwzględnia w przepisie merytorycznym, iż w słowniczku ustawy zdefiniowano pojęcie „dobra praktyka produkcyjna” oraz ujednolica sposób formułowania skrótów tytułów.</u>
          <u xml:id="u-228.3" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-228.4" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-228.5" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-228.6" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-228.7" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-228.8" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wyniki.</u>
          <u xml:id="u-228.9" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 88 senatorów 87 głosowało za, 1 - przeciw.</u>
          <u xml:id="u-228.10" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-228.11" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Nad drugą i dziesiątą głosujemy łącznie. Zmierzają one do utrzymania dotychczasowych definicji pojęć „preparat do początkowego żywienia niemowląt” oraz „preparat do dalszego żywienia niemowląt”.</u>
          <u xml:id="u-228.12" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-228.13" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-228.14" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-228.15" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-228.16" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję. Wyniki.</u>
          <u xml:id="u-228.17" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 89 senatorów 37 głosowało za, 50 - przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-228.18" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawki odrzucone.</u>
          <u xml:id="u-228.19" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Trzecia poprawka wprowadza całkowity zakaz reklamy preparatów do początkowego żywienia niemowląt.</u>
          <u xml:id="u-228.20" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-228.21" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-228.22" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-228.23" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-228.24" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-228.25" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wyniki.</u>
          <u xml:id="u-228.26" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 89 senatorów 40 głosowało za, 48 - przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-228.27" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-228.28" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Czwarta ujednolica terminologię ustawy.</u>
          <u xml:id="u-228.29" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-228.30" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-228.31" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-228.32" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-228.33" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-228.34" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 89 senatorów wszyscy za.</u>
          <u xml:id="u-228.35" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-228.36" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Piąta uwzględnia, iż podmiotem działającym na rynku spożywczym może być również osoba fizyczna.</u>
          <u xml:id="u-228.37" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-228.38" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-228.39" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-228.40" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-228.41" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-228.42" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 89 senatorów 89, czyli wszyscy, za.</u>
          <u xml:id="u-228.43" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-228.44" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Szósta eliminuje wątpliwości interpretacyjne, przesądzając, iż przedmiotem powiadomienia o pierwszym wprowadzeniu produktu do obrotu będą również dane stanowiące tajemnicę przedsiębiorcy.</u>
          <u xml:id="u-228.45" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-228.46" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-228.47" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-228.48" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-228.49" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-228.50" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 89 senatorów wszyscy za.</u>
          <u xml:id="u-228.51" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-228.52" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Siódma ujednolica terminologię ustawy.</u>
          <u xml:id="u-228.53" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-228.54" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-228.55" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-228.56" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-228.57" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-228.58" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 87 senatorów 86 głosowało za ujednoliceniem, 1 - przeciw.</u>
          <u xml:id="u-228.59" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-228.60" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-228.61" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Ósma eliminuje wątpliwości interpretacyjne, przesądzając, iż podmiot obowiązany do przedłożenia opinii jednostki naukowej będzie mógł...</u>
          <u xml:id="u-228.62" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wysoki Senacie, proszę o ciszę, ja nawet siebie nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-228.63" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">...Będzie mógł według własnego uznania przedstawić opinię krajowej jednostki naukowej albo jednostki naukowej innego kraju członkowskiego Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-228.64" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-228.65" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-228.66" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-228.67" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-228.68" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-228.69" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 89 senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-228.70" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Ósemka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-228.71" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziesiąta zmierza do uwzględnienia w nowelizowanym art. 73 ust. 1 zasad techniki prawodawczej.</u>
          <u xml:id="u-228.72" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-228.73" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-228.74" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-228.75" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-228.76" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wyniki.</u>
          <u xml:id="u-228.77" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">89 głosujących, wszyscy za.</u>
          <u xml:id="u-228.78" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-228.79" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Jedenasta zmierza do utrzymania dotychczasowego obowiązku przechowywania próbek wszystkich potraw przez zakład żywienia zbiorowego typu zamkniętego.</u>
          <u xml:id="u-228.80" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-228.81" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-228.82" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-228.83" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-228.84" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wyniki.</u>
          <u xml:id="u-228.85" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">89 senatorów, 36 głosowało za, 52 - przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-228.86" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-228.87" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dwunasta ujednolica terminologię.</u>
          <u xml:id="u-228.88" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-228.89" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-228.90" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-228.91" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-228.92" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 87 senatorów... Nie, na 88 senatorów 87 głosowało za, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-228.93" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-228.94" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Trzynasta ma charakter redakcyjny.</u>
          <u xml:id="u-228.95" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-228.96" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-228.97" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-228.98" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-228.99" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-228.100" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 87... Na 88 senatorów 87 za, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-228.101" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-228.102" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Czternasta harmonizuje terminologię ustawy z traktatem lizbońskim.</u>
          <u xml:id="u-228.103" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-228.104" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-228.105" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-228.106" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-228.107" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wyniki.</u>
          <u xml:id="u-228.108" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 89 senatorów 81 głosowało za, 3 - przeciw, 5 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-228.109" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-228.110" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Piętnasta formułuje odesłanie zgodnie z zasadami techniki prawodawczej.</u>
          <u xml:id="u-228.111" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-228.112" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-228.113" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-228.114" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-228.115" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję. Wyniki.</u>
          <u xml:id="u-228.116" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 88 senatorów wszyscy za.</u>
          <u xml:id="u-228.117" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-228.118" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Nad szesnastą, dwudziestą i dwudziestą drugą głosujemy łącznie. Dostosowują one przepisy zmieniające, przejściowe i o wejściu w życie do przypuszczalnego terminu publikacji ustawy w „Dzienniku Ustaw”.</u>
          <u xml:id="u-228.119" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-228.120" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-228.121" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-228.122" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-228.123" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 89 senatorów wszyscy za.</u>
          <u xml:id="u-228.124" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przyjęte.</u>
          <u xml:id="u-228.125" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Siedemnasta ma charakter redakcyjny.</u>
          <u xml:id="u-228.126" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-228.127" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-228.128" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-228.129" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-228.130" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję. Wyniki.</u>
          <u xml:id="u-228.131" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 87 senatorów 86 za, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-228.132" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-228.133" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Osiemnasta eliminuje z przepisu przejściowego czasowo utrzymującego w mocy dotychczasowe rozporządzenia delegacje, na podstawie których nie wydano rozporządzeń.</u>
          <u xml:id="u-228.134" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-228.135" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-228.136" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-228.137" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-228.138" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję. Wyniki.</u>
          <u xml:id="u-228.139" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 89 senatorów 88 za, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-228.140" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-228.141" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziewiętnasta i dwudziesta pierwsza zmierzają do skutecznego utrzymania czasowo w mocy rozporządzenia wydanego na podstawie art. 10 ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia.</u>
          <u xml:id="u-228.142" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-228.143" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-228.144" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-228.145" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-228.146" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wyniki.</u>
          <u xml:id="u-228.147" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 89 senatorów wszyscy za.</u>
          <u xml:id="u-228.148" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przyjęte.</u>
          <u xml:id="u-228.149" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dwudziesta trzecia przewiduje, że przepis uchylający uregulowania dotyczące wprowadzania do obrotu i stosowania w żywności substancji dodatkowych innych aniżeli tak zwane dozwolone substancje dodatkowe wejdzie w życie z dniem wejścia w życie właściwych regulacji wydanych na podstawie rozporządzenia unijnego.</u>
          <u xml:id="u-228.150" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-228.151" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-228.152" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-228.153" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-228.154" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 89 senatorów 88 za, 1 się wstrzymała.</u>
          <u xml:id="u-228.155" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-228.156" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">I, proszę państwa, ustawa w całości.</u>
          <u xml:id="u-228.157" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wysoki Senacie, Obecność?</u>
          <u xml:id="u-228.158" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-228.159" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-228.160" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-228.161" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę o wyniki.</u>
          <u xml:id="u-228.162" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 88 obecnych senatorów 83 głosowało za, 1 - przeciw, 4 się wstrzymało od głosu.</u>
          <u xml:id="u-228.163" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia oraz niektórych innych ustaw.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Powracamy do punktu piątego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy.</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">W przerwie odbyło się posiedzenie Komisji Rodziny i Polityki Społecznej. Sprawozdanie, po dodatkowej dyskusji, to druk nr 713Z. Senatorem sprawozdawcą jest senator Rulewski.</u>
          <u xml:id="u-229.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Panie Senatorze... Panie Senatorze! Zapraszam tu pana jako senatora sprawozdawcę.</u>
          <u xml:id="u-229.3" who="#komentarz">(Senator Jan Rulewski: Aha...)</u>
          <u xml:id="u-229.4" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Tak to jest, jak ktoś siedzi bokiem do marszałka, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#SenatorJanRulewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#SenatorJanRulewski">Muszę się usprawiedliwić, bo to senator Augustyn podjął jakiś lobbing, niezrozumiały dla mnie...</u>
          <u xml:id="u-230.2" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-230.3" who="#SenatorJanRulewski">A ja jako lojalny... jako lojalny...</u>
          <u xml:id="u-230.4" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-230.5" who="#SenatorJanRulewski">Tak, rzeczywiście, w imieniu Komisji Rodziny i Polityki Społecznej chciałbym przedstawić sprawozdanie, z którego wynika, że Wysoka Komisja: przyjęła poprawkę legislacyjną - bez zastrzeżeń; przyjęła drugą, merytoryczną poprawkę, proponowaną przez rząd, dotyczącą tego, żeby wstecz wypłacić uprawnienia porzuconym pracownikom; i przyjęła, przy jednym głosie sprzeciwu, poprawkę trzecią, która stwarza porzuconym pracownikom szansę wypłaty wynagrodzenia takiego, jakie zarobili, o ile zgodzi się na to pełnomocnik i o ile będą pieniądze w funduszu. Nie ukrywam, że jest to poprawka Jana Rulewskiego i że jest ona zgodna z pojęciem moralnej pracy.</u>
          <u xml:id="u-230.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Panie Senatorze, ja chciałbym tylko zwrócić Wysokiej Izbie uwagę na to, że pan senator występował w dwóch funkcjach: jako sprawozdawca komisji i jako wnioskodawca jednej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#komentarz">(Senator Jan Rulewski: Czy mam jeszcze raz wystąpić?)</u>
          <u xml:id="u-231.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Nie, nie, ja już wytłumaczyłem, co pan przed chwilą zrobił, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-231.3" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">W takim razie możemy przystąpić do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-231.4" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">W pierwszej kolejności zostaną przeprowadzone głosowania nad przedstawionymi poprawkami, a następnie nad podjęciem uchwały w całości.</u>
          <u xml:id="u-231.5" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka pierwsza zmierza do tego, aby zrezygnować z wypłacania pracownikom zaliczki na poczet niezaspokojonych roszczeń, w wysokości kwoty minimalnego wynagrodzenia, na rzecz wypłat roszczeń pracowniczych niezaspokojonych przez pracodawcę, podnosząc granicę wysokości wypłat do kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału.</u>
          <u xml:id="u-231.6" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-231.7" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-231.8" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-231.9" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-231.10" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-231.11" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę o wyniki.</u>
          <u xml:id="u-231.12" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę państwa, na 90 senatorów...</u>
          <u xml:id="u-231.13" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-231.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-231.15" who="#komentarz">(Senator Stanisław Kogut: Brawo, Jasiu!)</u>
          <u xml:id="u-231.16" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">...44 głosowało za, 42 - przeciw, 4 się wstrzymało od głosu.</u>
          <u xml:id="u-231.17" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Oto co znaczy dobry senator wnioskodawca, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-231.18" who="#komentarz">(Senator Jan Rulewski: To sumienie...)</u>
          <u xml:id="u-231.19" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Sumienie.</u>
          <u xml:id="u-231.20" who="#komentarz">(Senator Grzegorz Banaś: Chyba że będzie to będzie trochę kosztowało.)</u>
          <u xml:id="u-231.21" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-231.22" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">No...</u>
          <u xml:id="u-231.23" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wysoki Senacie, poprawka druga ma charakter redakcyjny.</u>
          <u xml:id="u-231.24" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-231.25" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-231.26" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-231.27" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-231.28" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-231.29" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę o wyniki.</u>
          <u xml:id="u-231.30" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 89 senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-231.31" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-231.32" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka trzecia zmierza do tego, aby nowy tytuł zaspokojenia roszczeń pracowniczych, to znaczy niewypłacalność pracodawcy z tytułu faktycznego zaprzestania przez niego działalności, można było stosować z mocą wsteczną, od samego początku wejścia w życie ustawy, czyli od dnia 1 października 2006 r.</u>
          <u xml:id="u-231.33" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-231.34" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-231.35" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-231.36" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-231.37" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-231.38" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wyniki.</u>
          <u xml:id="u-231.39" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 89 senatorów 84 głosowało za, 1 - przeciw, 1 wstrzymał się od głosu, 3 nie głosowało.</u>
          <u xml:id="u-231.40" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">I teraz uchwała w sprawie ustawy w całości.</u>
          <u xml:id="u-231.41" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę, przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-231.42" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-231.43" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-231.44" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-231.45" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-231.46" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wyniki.</u>
          <u xml:id="u-231.47" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 90 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-231.48" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy.</u>
          <u xml:id="u-231.49" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Powracamy do punktu szóstego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej.</u>
          <u xml:id="u-231.50" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Komisja Gospodarki Narodowej wnosi o wprowadzenie poprawek do ustawy - druk nr 712A.</u>
          <u xml:id="u-231.51" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">W pierwszej kolejności głosujemy nad poprawkami, a potem nad ustawą w całości.</u>
          <u xml:id="u-231.52" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka pierwsza na nowo formułuje wytyczne dotyczące treści rozporządzenia, uwzględniając pozorność dotychczasowych wytycznych, mających zastosowanie niezależnie od tego, czy zostały sformułowane w przepisie upoważniającym.</u>
          <u xml:id="u-231.53" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-231.54" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-231.55" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-231.56" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-231.57" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-231.58" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 90 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-231.59" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-231.60" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka druga modyfikuje wytyczne do wydania rozporządzenia poprzez skreślenie ich normatywnie zbędnej części.</u>
          <u xml:id="u-231.61" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-231.62" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-231.63" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-231.64" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-231.65" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-231.66" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 89 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-231.67" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-231.68" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka trzecia zmierza do zapewnienia jednoznaczności przepisu.</u>
          <u xml:id="u-231.69" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-231.70" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-231.71" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-231.72" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-231.73" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-231.74" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wyniki.</u>
          <u xml:id="u-231.75" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 88 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-231.76" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-231.77" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Teraz uchwała w sprawie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-231.78" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-231.79" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-231.80" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-231.81" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-231.82" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 89 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-231.83" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej.</u>
          <u xml:id="u-231.84" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Powracamy do punktu siódmego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo energetyczne oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-231.85" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">W przerwie Komisja Gospodarki Narodowej ustosunkowała się do wniosku i przygotowała sprawozdanie - druk nr 724Z.</u>
          <u xml:id="u-231.86" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Senator Stanisław Iwan już się zbliża...</u>
          <u xml:id="u-231.87" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Panie Senatorze, proszę o przedstawienie sprawozdania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#SenatorStanisławIwan">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#SenatorStanisławIwan">Komisja Gospodarki Narodowej przedstawia Wysokiemu Senatowi następujące stanowisko.</u>
          <u xml:id="u-232.2" who="#SenatorStanisławIwan">Wysoki Senat raczy przyjąć poprawki: pierwszą, drugą, trzecią, czwartą, piątą, szóstą, siódmą, ósmą, dziesiątą, jedenastą, dwunastą, trzynastą, czternastą, piętnastą, szesnastą, siedemnastą, dziewiętnastą, dwudziestą pierwszą, dwudziestą trzecią, dwudziestą czwartą, dwudziestą szóstą, dwudziestą siódmą, dwudziestą ósmą, dwudziestą dziewiątą, trzydziestą, trzydziestą pierwszą i trzydziestą trzecią.</u>
          <u xml:id="u-232.3" who="#SenatorStanisławIwan">Ponadto komisja informuje, że na podstawie art. 52 ust. 4 Regulaminu Senatu Komisja Gospodarki Narodowej dokonała zmiany treści swoich wniosków: trzydziestego pierwszego i trzydziestego trzeciego zestawienia wniosków, czego konsekwencją jest dodanie nowych poprawek: dwudziestej ósmej i trzydziestej drugiej. Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-233.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Czy senatorowie wnioskodawcy, Wyrowiński i Cichoń, i sprawozdawcy mniejszości, Banaś i Majkowski, chcieliby zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-233.2" who="#komentarz">(Głosy z sali: Nie.)</u>
          <u xml:id="u-233.3" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Czyli możemy głosować nad przedstawionymi poprawkami, Wysoki Senacie.</u>
          <u xml:id="u-233.4" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę państwa, poprawka pierwsza usuwa zbędne wyrazy.</u>
          <u xml:id="u-233.5" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-233.6" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-233.7" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-233.8" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-233.9" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-233.10" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 90 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-233.11" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-233.12" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka druga usuwa zbędne powtórzenie.</u>
          <u xml:id="u-233.13" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-233.14" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-233.15" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-233.16" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-233.17" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-233.18" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 89 obecnych senatorów 87 głosowało za, 2 nie głosowało.</u>
          <u xml:id="u-233.19" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-233.20" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka trzecia uzupełnia odesłanie do innego przepisu.</u>
          <u xml:id="u-233.21" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-233.22" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-233.23" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-233.24" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-233.25" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wyniki.</u>
          <u xml:id="u-233.26" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 90 obecnych senatorów 89 głosowało za, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-233.27" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-233.28" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka czwarta ma charakter redakcyjny.</u>
          <u xml:id="u-233.29" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-233.30" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-233.31" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-233.32" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-233.33" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-233.34" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wyniki.</u>
          <u xml:id="u-233.35" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 87 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-233.36" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-233.37" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Nad poprawkami piątą i dwudziestą siódmą głosujemy łącznie. Usuwają one zbędne wyrazy.</u>
          <u xml:id="u-233.38" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-233.39" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-233.40" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-233.41" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-233.42" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-233.43" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 89 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-233.44" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawki przyjęte.</u>
          <u xml:id="u-233.45" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka szósta doprecyzowuje treść załączników do wniosku o określenie warunków przyłączenia.</u>
          <u xml:id="u-233.46" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-233.47" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-233.48" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-233.49" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-233.50" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-233.51" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wyniki.</u>
          <u xml:id="u-233.52" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 89 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-233.53" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-233.54" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka siódma ma charakter redakcyjny.</u>
          <u xml:id="u-233.55" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-233.56" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-233.57" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-233.58" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-233.59" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-233.60" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wyniki.</u>
          <u xml:id="u-233.61" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 90 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-233.62" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-233.63" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka ósma doprecyzowuje tryb złożenia wniosku o określenie warunków przyłączenia.</u>
          <u xml:id="u-233.64" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-233.65" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-233.66" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-233.67" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-233.68" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-233.69" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 90 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-233.70" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-233.71" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka dziewiąta przyznaje prezesowi URE kompetencję rozstrzygania sporów w zakresie niedopuszczenia do internetowej platformy handlowej oraz definiuje internetową platformę handlową.</u>
          <u xml:id="u-233.72" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-233.73" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-233.74" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-233.75" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-233.76" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-233.77" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 90 obecnych senatorów 19 głosowało za, 71 - przeciw.</u>
          <u xml:id="u-233.78" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-233.79" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">I w takim razie poprawka dziesiąta. Przyznaje ona prezesowi URE kompetencję rozstrzygania sporów w zakresie niedopuszczenia do internetowej platformy handlowej.</u>
          <u xml:id="u-233.80" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-233.81" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-233.82" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-233.83" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-233.84" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-233.85" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wyniki.</u>
          <u xml:id="u-233.86" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 89 obecnych senatorów 86 głosowało za, 2 wstrzymało się od głosu, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-233.87" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka dziesiąta została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-233.88" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Nad poprawkami jedenastą i czternastą głosujemy łącznie. Przenoszą one kompetencję w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego ze służb dyspozytorskich na operatorów.</u>
          <u xml:id="u-233.89" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-233.90" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-233.91" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-233.92" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-233.93" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-233.94" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 90 obecnych senatorów 89 głosowało za, 1 - przeciw.</u>
          <u xml:id="u-233.95" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawki przyjęte.</u>
          <u xml:id="u-233.96" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka dwunasta eliminuje z treści przepisu sugestię, że strajk jest niepokojem społecznym, oraz usuwa nieznane przepisom pojęcie.</u>
          <u xml:id="u-233.97" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-233.98" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-233.99" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-233.100" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-233.101" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-233.102" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wyniki.</u>
          <u xml:id="u-233.103" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 90 obecnych senatorów 87 głosowało za, 3 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-233.104" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-233.105" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka trzynasta wprowadza przesłankę nagłości do podjęcia działań przez operatora w stanach zagrożeniach bezpieczeństwa energetycznego.</u>
          <u xml:id="u-233.106" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-233.107" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-233.108" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-233.109" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-233.110" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-233.111" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 89 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-233.112" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-233.113" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka piętnasta uzależnia wprowadzenie ograniczeń dla odbiorców końcowych od wykorzystania wszystkich innych możliwych środków.</u>
          <u xml:id="u-233.114" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-233.115" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-233.116" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-233.117" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-233.118" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-233.119" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 90 obecnych senatorów 89 głosowało za, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-233.120" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-233.121" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka szesnasta poprawia odesłanie do rozporządzenia Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-233.122" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-233.123" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-233.124" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-233.125" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-233.126" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 90 obecnych senatorów 88 głosowało za, 2 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-233.127" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-233.128" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka siedemnasta ma na celu poprawienie błędnych odesłań do przepisów ustawy.</u>
          <u xml:id="u-233.129" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-233.130" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-233.131" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-233.132" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-233.133" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">90 obecnych - wszyscy za.</u>
          <u xml:id="u-233.134" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-233.135" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Nad osiemnastą nie głosujemy, ponieważ wykluczało ją przyjęcie poprawki dziesiątej.</u>
          <u xml:id="u-233.136" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziewiętnasta wprowadza możliwość realizacji obowiązku sprzedaży energii elektrycznej na rynku regulowanym obok sprzedaży na internetowej platformie handlowej przez przedsiębiorstwa energetyczne uprawnione do otrzymywania środków na pokrycie kosztów osieroconych oraz wprowadza możliwość realizacji obowiązku sprzedaży energii elektrycznej na rynku regulowanym... itd.</u>
          <u xml:id="u-233.137" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-233.138" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-233.139" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-233.140" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-233.141" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">90 obecnych - wszyscy za.</u>
          <u xml:id="u-233.142" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-233.143" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dwudziesta definiuje internetową platformę handlową.</u>
          <u xml:id="u-233.144" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-233.145" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-233.146" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-233.147" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-233.148" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 90 obecnych senatorów 87 głosowało za, 3 - przeciw.</u>
          <u xml:id="u-233.149" who="#komentarz">(Głosy z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-233.150" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-233.151" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-233.152" who="#komentarz">(Głos z sali: Internetowa...)</u>
          <u xml:id="u-233.153" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wysoki Senacie, przypominam: internetowa platforma handlowa.</u>
          <u xml:id="u-233.154" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-233.155" who="#komentarz">(Senator Czesław Ryszka: Panowie, więcej dyscypliny.)</u>
          <u xml:id="u-233.156" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka dwudziesta pierwsza zwalnia z obowiązku sprzedaży w szczególny sposób energii elektrycznej wytworzonej w jednostce wytwórczej o łącznej mocy nie wyższej niż 50 MW.</u>
          <u xml:id="u-233.157" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-233.158" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-233.159" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-233.160" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-233.161" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję. Wyniki.</u>
          <u xml:id="u-233.162" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 89 obecnych senatorów 74 głosowało za, 15 - przeciw.</u>
          <u xml:id="u-233.163" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-233.164" who="#komentarz">(Dorota Arciszewska-Mielewczyk: Przejmujecie się, jakbyście mieli coś zmienić.)</u>
          <u xml:id="u-233.165" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dwudziesta druga doprecyzowuje znamiona czynu zabronionego.</u>
          <u xml:id="u-233.166" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-233.167" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-233.168" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-233.169" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-233.170" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję. Wyniki.</u>
          <u xml:id="u-233.171" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 89 obecnych senatorów 40 głosowało za, 47 - przeciw, 1 wstrzymał się od głosu, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-233.172" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-233.173" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dwudziesta trzecia ma charakter redakcyjny.</u>
          <u xml:id="u-233.174" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-233.175" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-233.176" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-233.177" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-233.178" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 90 obecnych senatorów 89 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-233.179" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-233.180" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dwudziesta czwarta określa wysokość kar pieniężnych za zwłokę w wydaniu warunków przyłączenia oraz za naruszenie warunków i kryteriów niezależności operatora.</u>
          <u xml:id="u-233.181" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-233.182" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-233.183" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-233.184" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-233.185" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">90 obecnych senatorów - wszyscy za.</u>
          <u xml:id="u-233.186" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-233.187" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Teraz dwudziesta szósta, bo dwudziesta piąta została wykluczona w poprzednim głosowaniu. Dwudziesta szósta dostosowuje ustawę - Prawo ochrony środowiska do treści ustawy - Prawo energetyczne.</u>
          <u xml:id="u-233.188" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-233.189" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-233.190" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-233.191" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-233.192" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wynik.</u>
          <u xml:id="u-233.193" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 90 obecnych senatorów 89 głosowało za, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-233.194" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-233.195" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dwudziestą ósmą i trzydziestą trzecią przegłosujemy łącznie. Przepisy są formułowane zgodnie z regułami poprawnej legislacji.</u>
          <u xml:id="u-233.196" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-233.197" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-233.198" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-233.199" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-233.200" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-233.201" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 88 obecnych senatorów 87 głosowało za, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-233.202" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawki zostały przyjęte.</u>
          <u xml:id="u-233.203" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dwudziesta dziewiąta redukuje treść przepisu o normę, która odnosi się do niemożliwych stanów faktycznych.</u>
          <u xml:id="u-233.204" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-233.205" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-233.206" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-233.207" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-233.208" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-233.209" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 90 obecnych senatorów 89 głosowało za, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-233.210" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-233.211" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Trzydziesta usuwa zbędne wyrazy.</u>
          <u xml:id="u-233.212" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-233.213" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-233.214" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-233.215" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-233.216" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wyniki.</u>
          <u xml:id="u-233.217" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 89 obecnych wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-233.218" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-233.219" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Trzydziesta pierwsza poprawia błędne odesłanie.</u>
          <u xml:id="u-233.220" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-233.221" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-233.222" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-233.223" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-233.224" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wyniki.</u>
          <u xml:id="u-233.225" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 87 obecnych wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-233.226" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-233.227" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Trzydziesta druga stanowi, że przepisy ustawy nie będą miały zastosowania do energii elektrycznej objętej umowami sprzedaży energii elektrycznej zawartymi przed dniem jej wejścia w życie, a nie do energii elektrycznej sprzedanej do tego dnia.</u>
          <u xml:id="u-233.228" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-233.229" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-233.230" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-233.231" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-233.232" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę państwa, na 90 obecnych senatorów 37 głosowało za, 51 - przeciw, 2 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-233.233" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-233.234" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Teraz głosujemy nad przyjęciem całej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-233.235" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-233.236" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-233.237" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-233.238" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-233.239" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję. Wyniki.</u>
          <u xml:id="u-233.240" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 88 obecnych senatorów 83 głosowało za, 4 wstrzymało się od głosu, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-233.241" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo energetyczne oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-233.242" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Powracamy do punktu ósmego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych.</u>
          <u xml:id="u-233.243" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">W przerwie odbyło się posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej. Po posiedzeniu zostało przygotowane sprawozdanie, które zawarte jest w druku nr 717Z.</u>
          <u xml:id="u-233.244" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Pan senator Stanisław Jurcewicz już jest przy mównicy. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#SenatorStanisławJurcewicz">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#SenatorStanisławJurcewicz">W imieniu Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej proszę o przyjęcie wniosku zawartego w punkcie oznaczonym rzymską jedynką w zestawieniu wniosków, to jest wniosku o odrzucenie ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Czy senatorowie wnioskodawcy Andrzejewski i Bender chcieliby zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Panie Senatorze, proszę bardzo. Z miejsca może pan... Chociaż raczej nie. Proszę bardzo...</u>
          <u xml:id="u-235.2" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Jak pan woli...)</u>
          <u xml:id="u-235.3" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Zapraszam, Panie Profesorze, do siebie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#SenatorRyszardBender">Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#SenatorRyszardBender">Chciałbym, żeby ta poprawka przeszła, żebyśmy biało-czerwoną szanowali tak, jak ją szanowano w Rzeczypospolitej porozbiorowej, o której mówimy: II Rzeczpospolita, kiedy był obowiązek wywieszania flagi. Nie uciekano z biało-czerwoną, tak jak chcemy uciec teraz. Zasadne mogą być przypuszczenia, że po to uciekamy, ażeby zrobić miejsce niebieskiej fladze, która wcale nie jest flagą obowiązkową w Unii Europejskiej, ale jeśli naszej nie będzie, to tamta będzie miała preferencje, będzie przeważała swoją siłą. Zwracam się do większości w tej Izbie, żeby zaoszczędzić wstydu nam, Izbie, wszystkim. Dopomóżcie, żebyśmy się nie wstydzili, uchwalając taką ustawę, która mówi, że biało-czerwona może być, ale nie musi, że jedynie się zachęca.</u>
          <u xml:id="u-236.2" who="#SenatorRyszardBender">Zaoszczędźmy wstydu Izbie, bo już mamy wstyd w związku z decyzją większości w Izbie. Ja nie mówię: wszystkich w tej większości, bo to kierownictwo sprawiło, że są ten wstyd i ta hańba w związku z tym, że odkłada się sprawę krzyża, który w równej mierze co biało-czerwona jest ważny dla Polaków i który jest eksponowany w Senacie Republiki Włoskiej...</u>
          <u xml:id="u-236.3" who="#komentarz">(Wicemarszałek Marek Ziółkowski: Panie Senatorze, ale mówi pan o tym punkcie porządku...)</u>
          <u xml:id="u-236.4" who="#SenatorRyszardBender">Tak jest.</u>
          <u xml:id="u-236.5" who="#komentarz">(Wicemarszałek Marek Ziółkowski:...a nie o poprzednim.)</u>
          <u xml:id="u-236.6" who="#SenatorRyszardBender">...A u nas został zupełnie zmarginalizowany. Nie bójmy się! Nie bądźmy tchórzliwi, mniej odważni niż Senat Republiki Włoskiej.</u>
          <u xml:id="u-236.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-237.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przystępujemy do głosowania. W pierwszej kolejności przegłosowany będzie wniosek o odrzucenie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-237.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Zatem, Wysoki Senacie, kto jest za wnioskiem Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej o odrzucenie ustawy?</u>
          <u xml:id="u-237.3" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-237.4" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-237.5" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-237.6" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-237.7" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-237.8" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 90 obecnych senatorów 53 głosowało za, 36 - przeciw, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-237.9" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat odrzucił tę ustawę.</u>
          <u xml:id="u-237.10" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Cieszcie się państwo! Bądźcie rumiani na twarzy! Niech będzie ona czerwona.)</u>
          <u xml:id="u-237.11" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-237.12" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Punkt dziewiąty porządku obrad...</u>
          <u xml:id="u-237.13" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-237.14" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wysoka Izbo, jeszcze mamy dwadzieścia dwie minuty zgodnie z planem.</u>
          <u xml:id="u-237.15" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Powracamy do punktu dziewiątego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji Porozumienia między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej, Rządem Królestwa Danii i Rządem Republiki Federalnej Niemiec w sprawie zmian do Konwencji między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej, Rządem Królestwa Danii i Rządem Republiki Federalnej Niemiec dotyczącej Wielonarodowego Korpusu Północno-Wschodniego, podpisanego w Szczecinie 16 kwietnia 2009 r.</u>
          <u xml:id="u-237.16" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Komisja Spraw Zagranicznych i Komisja Obrony Narodowej przedstawiły jednobrzmiące projekty uchwał, w których wnoszą o przyjęcie ustawy bez poprawek. Możemy głosować nad tym wnioskiem.</u>
          <u xml:id="u-237.17" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wysoki Senacie, proszę nacisnąć przyciski obecności.</u>
          <u xml:id="u-237.18" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-237.19" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-237.20" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-237.21" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję. Wyniki.</u>
          <u xml:id="u-237.22" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 88 obecnych senatorów 85 głosowało za, 1 - przeciw, 1 wstrzymał się od głosu, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-237.23" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o ratyfikacji Porozumienia między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej, Rządem Królestwa Danii i Rządem Republiki Federalnej Niemiec w sprawie zmian do Konwencji między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej, Rządem Królestwa Danii i Rządem Republiki Federalnej Niemiec dotyczącej Wielonarodowego Korpusu Północno-Wschodniego, podpisanego w Szczecinie 16 kwietnia 2009 r.</u>
          <u xml:id="u-237.24" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Powracamy do punktu dziesiątego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji Statutu Międzynarodowej Agencji Energii Odnawialnej (IRENA), przyjętego w Bonn dnia 26 stycznia 2009 r.</u>
          <u xml:id="u-237.25" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę państwa, Komisja Spraw Zagranicznych i Komisja Gospodarki Narodowej przedstawiły jednobrzmiące projekty uchwał i wnoszą o przyjęcie tej ustawy bez poprawek. To są druki senackie nr 716A i 716B. Możemy przegłosować ten wniosek.</u>
          <u xml:id="u-237.26" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wysoki Senacie, Obecność?</u>
          <u xml:id="u-237.27" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-237.28" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-237.29" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-237.30" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 90 obecnych senatorów 89 głosowało za, 1 - przeciw.</u>
          <u xml:id="u-237.31" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o ratyfikacji Statutu Międzynarodowej Agencji Energii Odnawialnej (IRENA), przyjętego w Bonn dnia 26 stycznia 2009 r.</u>
          <u xml:id="u-237.32" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Powracamy do punktu jedenastego porządku obrad: drugie czytanie projektu uchwały w sprawie uczczenia pamięci wielkiego poety Juliusza Słowackiego w Jego 200. rocznicę urodzin i 160. rocznicę śmierci.</u>
          <u xml:id="u-237.33" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dzisiaj zostało przedstawione sprawozdanie Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Kultury i Środków Przekazu o projekcie uchwały i przeprowadzona dyskusja. Komisje przedstawiły wniosek o wprowadzenie do ustawy poprawki - to jest druk nr 7070.</u>
          <u xml:id="u-237.34" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">W pierwszej kolejności przystępujemy do głosowania nad poprawką.</u>
          <u xml:id="u-237.35" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-237.36" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za poprawką?</u>
          <u xml:id="u-237.37" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-237.38" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-237.39" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-237.40" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 88 obecnych senatorów 85 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu, 2 nie głosowało.</u>
          <u xml:id="u-237.41" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-237.42" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Możemy teraz głosować nad uchwałą w sprawie ustawy w całości wraz z przyjętą poprawką.</u>
          <u xml:id="u-237.43" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-237.44" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-237.45" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-237.46" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-237.47" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 88 obecnych senatorów 87 głosowało za, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-237.48" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie uczczenia wielkiego poety Juliusza Słowackiego w Jego 200. rocznicę urodzin i 160. rocznicę śmierci.</u>
          <u xml:id="u-237.49" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Powracamy do punktu trzynastego porządku obrad: drugie czytanie projektu uchwały w sprawie orzeczenia Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu dotyczącego obecności znaku krzyża w miejscach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-237.50" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przypominam, że dzisiaj zostało przedstawione sprawozdanie Komisji Ustawodawczej, Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji. Została przeprowadzona dyskusja i komisje po rozpatrzeniu projektu przedstawiły wniosek o odrzucenie projektu - jest to druk nr 7220.</u>
          <u xml:id="u-237.51" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przystępujemy...</u>
          <u xml:id="u-237.52" who="#komentarz">(Senator Piotr Zientarski: Jednomyślnie.)</u>
          <u xml:id="u-237.53" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Jednomyślnie...</u>
          <u xml:id="u-237.54" who="#komentarz">(Senator Dorota Arciszewska-Mielewczyk: Skandal! Skandal!)</u>
          <u xml:id="u-237.55" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Skandal! Hańba, wstydźcie się!)</u>
          <u xml:id="u-237.56" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wysoki Senacie, proszę o naciśnięcie przycisku obecności, to jest takie niebieskie światełko.</u>
          <u xml:id="u-237.57" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Słuchajcie, zaśpiewajmy...)</u>
          <u xml:id="u-237.58" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Może powiem jeszcze raz. To jest głosowanie nad wnioskiem o odrzucenie projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-237.59" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-237.60" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-237.61" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-237.62" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-237.63" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 87 obecnych senatorów 47 głosowało za, 37 - przeciw, 1 wstrzymał się od głosu, 2 nie głosowało.</u>
          <u xml:id="u-237.64" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Senat odrzucił projekt tej uchwały.</u>
          <u xml:id="u-237.65" who="#komentarz">(Senator Kazimierz Wiatr: Panie Marszałku, ja chciałbym złożyć wniosek formalny. Panie Marszałku, chciałbym...)</u>
          <u xml:id="u-237.66" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wysoki Senacie, ogłaszam przerwę techniczną.</u>
          <u xml:id="u-237.67" who="#komentarz">(Senator Dorota Arciszewska-Mielewczyk: Jest zgłaszany wniosek formalny!)</u>
          <u xml:id="u-237.68" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przepraszam...</u>
          <u xml:id="u-237.69" who="#komentarz">(Senator Kazimierz Wiatr: Proszę bardzo, niech będzie przerwa, myślę, że...)</u>
          <u xml:id="u-237.70" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Panie Senatorze, ogłaszam przerwę techniczną do 21.30. Musimy przygotować ostatni punkt porządku obrad.</u>
          <u xml:id="u-237.71" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wysoki Senacie, ponieważ ja już opuszczam salę, muszę udać się na lotnisko, chciałbym, zanim rozpocznie się przerwa, złożyć wszystkim państwu najserdeczniejsze życzenia z okazji Bożego Narodzenia i życzyć szczęśliwego Nowego Roku.</u>
          <u xml:id="u-237.72" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Hańba! Hańba!)</u>
          <u xml:id="u-237.73" who="#komentarz">(Głosy z sali: Wstyd! Wstyd i hańba!)</u>
          <u xml:id="u-237.74" who="#komentarz">(Senator Czesław Ryszka: To jest normalny PZPR.)</u>
          <u xml:id="u-237.75" who="#komentarz">(Senator Zdzisław Pupa: Te życzenia brzydko brzmią.)</u>
          <u xml:id="u-237.76" who="#komentarz">(Głosy z sali: Hańba! Wstyd!)</u>
          <u xml:id="u-237.77" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Faryzeizm marszałka!)</u>
          <u xml:id="u-237.78" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-237.79" who="#komentarz">(Przerwa w obradach od godziny 20 minut 53 do godziny 21 minut 30)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Chciałbym przypomnieć o zaproszeniu na chopinowski koncert noworoczny 5 stycznia o godzinie 19.00.</u>
          <u xml:id="u-238.2" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Powracamy do rozpatrywania punktu czternastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-238.3" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">W przerwie w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Gospodarki Narodowej, która ustosunkowała się do przedstawionych w toku debaty wniosków i przygotowała sprawozdanie w tej sprawie. Znajduje się ono w druku nr 734Z.</u>
          <u xml:id="u-238.4" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Proszę sprawozdawcę, pana senatora Andrzeja Owczarka, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#SenatorAndrzejOwczarek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-239.1" who="#SenatorAndrzejOwczarek">Komisja Gospodarki Narodowej po swym dzisiejszym posiedzeniu rekomenduje Wysokiemu Senatowi przyjęcie wniosków zawartych w punktach: pierwszym, trzecim, piątym, szóstym, dziewiątym, jedenastym i trzynastym. Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Czy pan senator Grzegorz Banaś, sprawozdawca mniejszości komisji, chce zabrać głos? Nie.</u>
          <u xml:id="u-240.2" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Czy senatorowie wnioskodawcy lub pozostały senator sprawozdawca chcą jeszcze zabrać głos? Nie.</u>
          <u xml:id="u-240.3" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-240.4" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">W pierwszej kolejności zostaną przeprowadzone głosowania nad przedstawionymi poprawkami, a następnie nad podjęciem uchwały co do całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-240.5" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Poprawka pierwsza wprowadza do ustawy przepis wyłączający możliwość osiągania przez spółdzielnię mieszkaniową korzyści majątkowych kosztem jej członków.</u>
          <u xml:id="u-240.6" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-240.7" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-240.8" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-240.9" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-240.10" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Wyniki.</u>
          <u xml:id="u-240.11" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Na 75 obecnych senatorów 74 głosowało za, 1 - przeciw.</u>
          <u xml:id="u-240.12" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-240.13" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Poprawka druga uzupełnia uregulowania ustawy w zakresie dotyczącym przekształcania spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkaniowego w prawo własności.</u>
          <u xml:id="u-240.14" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-240.15" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-240.16" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-240.17" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-240.18" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Wyniki.</u>
          <u xml:id="u-240.19" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Na 79 obecnych senatorów 32 głosowało za, 47 - przeciw.</u>
          <u xml:id="u-240.20" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-240.21" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Poprawka trzecia określa termin, w jakim spółdzielnia powinna zawrzeć określoną w przepisie umowę.</u>
          <u xml:id="u-240.22" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-240.23" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-240.24" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-240.25" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-240.26" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Wyniki.</u>
          <u xml:id="u-240.27" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Na 81 obecnych senatorów 80 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-240.28" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-240.29" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Poprawka czwarta zmierza do ustanowienia w statucie spółdzielni mieszkaniowej ograniczeń co do przeniesienia własności wymienionych w przepisie lokali.</u>
          <u xml:id="u-240.30" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-240.31" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-240.32" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-240.33" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-240.34" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Proszę o wyniki.</u>
          <u xml:id="u-240.35" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Na 82 obecnych senatorów 35 głosowało za, 47 - przeciw.</u>
          <u xml:id="u-240.36" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-240.37" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Poprawka piąta ma na celu wprowadzenie do ustawy regulacji w zakresie dotyczącym przekształcania spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w prawo własności.</u>
          <u xml:id="u-240.38" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-240.39" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-240.40" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-240.41" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-240.42" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Wyniki.</u>
          <u xml:id="u-240.43" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Na 82 obecnych senatorów 51 głosowało za, 30 - przeciw, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-240.44" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Poprawka szósta określa rodzaj wpływów ze spłat, które przeznacza się na spłatę kredytu wskazanego w przepisie.</u>
          <u xml:id="u-240.45" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-240.46" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-240.47" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-240.48" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-240.49" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Na 82 obecnych senatorów 81 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-240.50" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-240.51" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Poprawka siódma zmierza do zwolnienia spółdzielni z obowiązku ponoszenia kosztów sądowych w określonej w przepisie sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-240.52" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-240.53" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-240.54" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-240.55" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-240.56" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Proszę o wyniki.</u>
          <u xml:id="u-240.57" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Na 83 obecnych senatorów 32 głosowało za, 50 - przeciw, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-240.58" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-240.59" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Poprawka ósma ma na celu zmianę zasad pokrywania przez spółdzielnię mieszkaniową kosztów postępowania sądowego oraz zastępstwa procesowego.</u>
          <u xml:id="u-240.60" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-240.61" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-240.62" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-240.63" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-240.64" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Wyniki.</u>
          <u xml:id="u-240.65" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Na 83 obecnych senatorów 33 głosowało za, 50 - przeciw.</u>
          <u xml:id="u-240.66" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-240.67" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Poprawka dziewiąta wprowadza regulację, zgodnie z którą spółdzielnia w określonych w przepisie przypadkach pokrywa także koszty zastępstwa procesowego.</u>
          <u xml:id="u-240.68" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-240.69" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-240.70" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-240.71" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-240.72" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Wyniki.</u>
          <u xml:id="u-240.73" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Na 83 obecnych senatorów 82 głosowało za, 1 - przeciw.</u>
          <u xml:id="u-240.74" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-240.75" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Poprawka jedenasta ogranicza zakres przedmiotowy przepisu...</u>
          <u xml:id="u-240.76" who="#komentarz">(Senator Czesław Ryszka: Jedenasta? Nie została wykluczona?)</u>
          <u xml:id="u-240.77" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Poprawka dziesiąta została wykluczona przez poprzednie głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-240.78" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Poprawka jedenasta ogranicza zakres przedmiotowy przepisu.</u>
          <u xml:id="u-240.79" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-240.80" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-240.81" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-240.82" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-240.83" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Wyniki.</u>
          <u xml:id="u-240.84" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Na 84 obecnych senatorów 83 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-240.85" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-240.86" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Poprawka dwunasta ma na celu przedłużenie do dnia 30 marca 2011 r. terminu do zawarcia umowy przeniesienia własności lokalu.</u>
          <u xml:id="u-240.87" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-240.88" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-240.89" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-240.90" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-240.91" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Na 84 obecnych senatorów 32 głosowało za, 50 - przeciw, 2 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-240.92" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-240.93" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Poprawka trzynasta ma na celu przedłużenie do dnia 30 czerwca 2010 r. terminu do zawarcia umowy przeniesienia własności lokalu.</u>
          <u xml:id="u-240.94" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-240.95" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-240.96" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-240.97" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-240.98" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Wyniki.</u>
          <u xml:id="u-240.99" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Na 83 obecnych senatorów 81 głosowało za, 2 nie głosowało.</u>
          <u xml:id="u-240.100" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-240.101" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Poprawka czternasta wprowadza termin do rozpatrzenia wniosków określonych w przepisie do czasu uregulowania przez spółdzielnię prawa własności lub użytkowania wieczystego.</u>
          <u xml:id="u-240.102" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-240.103" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-240.104" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-240.105" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-240.106" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Wyniki.</u>
          <u xml:id="u-240.107" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Na 84 obecnych senatorów 33 głosowało za, 50 - przeciw, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-240.108" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-240.109" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Przystępujemy do głosowania nad podjęciem uchwały w sprawie ustawy o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-240.110" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-240.111" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-240.112" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-240.113" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-240.114" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Wyniki.</u>
          <u xml:id="u-240.115" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Na 83 obecnych senatorów 78 głosowało za, 1 - przeciw, 4 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-240.116" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-240.117" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">W związku z podjętymi uchwałami proszę senatorów sprawozdawców o reprezentowanie Senatu w toku rozpatrywania uchwał Senatu przez komisje sejmowe.</u>
          <u xml:id="u-240.118" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Informuję, że porządek obrad czterdziestego szóstego posiedzenia Senatu został wyczerpany.</u>
          <u xml:id="u-240.119" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Przystępujemy do oświadczeń senatorów poza porządkiem obrad.</u>
          <u xml:id="u-240.120" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Informuję państwa senatorów, że oświadczenia złożone do protokołu zostaną zamieszczone w urzędowej wersji sprawozdania stenograficznego.</u>
          <u xml:id="u-240.121" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Oświadczenia nie mogą trwać dłużej niż pięć minut, przedmiotem oświadczenia mogą być sprawy związane z wykonywaniem mandatu, przy czym nie może ono dotyczyć spraw będących przedmiotem porządku obrad bieżącego posiedzenia Senatu.</u>
          <u xml:id="u-240.122" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Marszałek odmówi przyjęcia niewygłoszonych oświadczeń, których treści nie można ustalić lub których wygłoszenie przez senatora nie byłoby możliwe w przysługującym mu na to czasie, czyli w ciągu pięciu minut. Nad oświadczeniami senatorskimi nie przeprowadza się dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-240.123" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Proszę o wygłoszenie oświadczenia pana senatora Bendera.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#SenatorRyszardBender">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-241.1" who="#SenatorRyszardBender">Oświadczenie kieruję do pana Donalda Tuska, prezesa Rady Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-241.2" who="#SenatorRyszardBender">Panie Premierze!</u>
          <u xml:id="u-241.3" who="#SenatorRyszardBender">Przed kilkoma tygodniami u granic wschodnich Rosji odbyły się manewry wojsk rosyjskich...</u>
          <u xml:id="u-241.4" who="#komentarz">(Marszałek Bogdan Borusewicz: Przepraszam, Panie Senatorze. Poproszę o spokój. Osoby, które nie chcą słuchać oświadczeń, mogą opuścić salę.)</u>
          <u xml:id="u-241.5" who="#SenatorRyszardBender">Mogę powtórzyć, bo to pewnie było...</u>
          <u xml:id="u-241.6" who="#komentarz">(Marszałek Bogdan Borusewicz: Proszę bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-241.7" who="#SenatorRyszardBender">Oświadczenie kieruję do pana Donalda Tuska, prezesa Rady Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-241.8" who="#SenatorRyszardBender">Panie Premierze!</u>
          <u xml:id="u-241.9" who="#SenatorRyszardBender">Przed kilkoma tygodniami u granic wschodnich Rosji odbyły się manewry wojsk rosyjskich i z nimi sprzymierzonych. Manewry, czego nie ukrywano, dotyczyły możliwości przeciwstawienia się ewentualnemu atakowi z kierunku zachodniego, przede wszystkim z Polski. O manewrach ewidentnie wrogich względem naszego kraju media podawały lakoniczne informacje. Pan minister obrony narodowej Bogdan Klich dość powściągliwie je charakteryzował. Minister spraw zagranicznych alarmował władze Unii Europejskiej, że manewry antagonizują stosunki polsko-rosyjskie i wręcz zagrażają Polsce. Przywołały one skojarzenia z podobnymi manewrami wojsk sowieckich u granic Polski, manewrami, które poprzedziły stan wojenny w naszym kraju.</u>
          <u xml:id="u-241.10" who="#SenatorRyszardBender">Czy opinia publiczna mogłaby się dowiedzieć od pańskich ministrów nieco więcej o wspomnianych rosyjskich manewrach, o ich sile i zasięgu?</u>
          <u xml:id="u-241.11" who="#SenatorRyszardBender">Panie Premierze!</u>
          <u xml:id="u-241.12" who="#SenatorRyszardBender">Tygodnik „Najwyższy Czas” w numerze z 12 grudnia 2009 r. podał zatrważającą wiadomość w tekście pod tytułem „Rozbiór ściśle tajny”. Powołując się na informacje stanowiące tajemnicę dziennikarską, ale według autora artykułu i redakcji wręcz pewne, podaje fakt, który nie mieści się w głowie. Dowiadujemy się mianowicie, że latem 2009 r., co ma wynikać z meldunku Agencji Wywiadu przekazanego naszemu rządowi, w Moskwie został podpisany tajny pakt wojskowy. Władze Rosji w pakcie tym zagwarantowały rządowi Niemiec, że jeśli Rosja podejmie decyzje o interwencji zbrojnej w Polsce, zatrzyma swoje wojska na linii Wisły i Sanu. Byłaby to współczesna realizacja diabelskiego paktu Ribbentrop - Mołotow w jego pierwotnej wersji z 23 sierpnia 1939 r. Wojska rosyjskie doszłyby do Warszawy, ale okupywały wyłącznie jej część lewobrzeżną. W zaistniałej wówczas sytuacji militarnej i politycznej niezajęty przez Rosjan obszar Polski tworzyłby de facto buforowe minipaństwo, państewko, protektorat niemiecki oddzielający Niemcy od Rosji. Z tekstu zamieszczonego w „Najwyższym Czasie” wynika, że o tym wszystkim wie polska Agencja Wywiadu.</u>
          <u xml:id="u-241.13" who="#SenatorRyszardBender">Kieruję więc do pana premiera pytanie: czy rząd polski wie o wspomnianym pakcie rosyjsko-niemieckim z lata 2009 r. i co o nim wie? Taka informacja należy się społeczeństwu i zwracam się o nią do pana premiera.</u>
          <u xml:id="u-241.14" who="#SenatorRyszardBender">Ryszard Bender, senator Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Proszę o wygłoszenie oświadczenia senatora Jana Rulewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#SenatorJanRulewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-243.1" who="#SenatorJanRulewski">Oświadczenie.</u>
          <u xml:id="u-243.2" who="#SenatorJanRulewski">Powodem, dla którego je składam są między innymi okoliczności zamieszczenia w „Super Expresie” barwnej publikacji dotyczącej senatora Macieja Piesiewicza...</u>
          <u xml:id="u-243.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Krzysztofa)</u>
          <u xml:id="u-243.4" who="#SenatorJanRulewski">...Krzysztofa, przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-243.5" who="#SenatorJanRulewski">Powielono ją wielokrotnie w innych mediach. Wielu obywateli oburza fakt, że powstała ona w następstwie swoistego porozumienia między ściganymi przez prokuratora szantażystami a legalnym i znaczącym wydawnictwem. Dodajmy, w momencie, gdy inne gazety i media odmówiły ich kupna i publikacji, kierując się zapewne zasadą przestrzegania prawa i etyki dziennikarskiej. Niektórzy z moich rozmówców posunęli się dalej, wskazując, że w istocie mamy do czynienia z paserstwem. Nadto gazeta posłużyła szantażystom jako masowa i dogodna tablica ogłoszeń o dokonaniu zemsty na ofierze szantażu.</u>
          <u xml:id="u-243.6" who="#SenatorJanRulewski">Uważam, że tym samym drastycznie naruszono zasady praworządności niemieszczące się w wartościach demokratycznego państwa. Pragnę zaznaczyć, że opowiadam się za wolnością prasy, wolnością wyrażania poglądów, za prawem pozyskiwania i rozpowszechniania informacji o działalności osób pełniących funkcje publiczne lub powszechnie znanych. Ale na równi jest również prawo do prywatności osób publicznych, a także prawo prasowe, które nakłada przecież na dziennikarzy obowiązek kierowania się interesem społecznym i rzetelnego informowania opinii publicznej. Inne normy etyczne i prawne zakazują wysługiwania się światem przestępczym w procesie komunikacji społecznej. Podobnie za niegodne uważam publikacje, których celem jest czerpanie zysków lub rozbudzanie sławy kosztem ograbiania obywateli z ich prywatności, godności, choćby to byli nawet przestępcy.</u>
          <u xml:id="u-243.7" who="#SenatorJanRulewski">Na kanwie sprawy senatora Piesiewicza rysuje się zagadnienie granic wolności wypowiedzi. Wartość ta nie jest wartością absolutną, a w porządku prawnym demokratycznego prawa podlega ograniczeniom. Media w ramach tego mogą spełniać doniosłą rolę społeczną. Jednakże od dłuższego czasu dostrzegam wzrastającą liczbę sądowych spraw, w których osoby publiczne lub powszechnie znane zmuszone są bronić się w długotrwałych i kosztownych procesach przed oskarżeniami inspirowanymi przez media, zmuszone są bronić się przed naruszaniem ich sfery prywatności, a nawet osobistej godności. Wystarczy przywołać znane sprawy Romualda Szeremietiewa, Andrzeja Kerna, Edyty Górniak, Cezarego Pazury, Joanny Brodzik, Włodzimierza Cimoszewicza czy Jana Kulczyka.</u>
          <u xml:id="u-243.8" who="#SenatorJanRulewski">Polecam panu ministrowi zastanowienie się, jak dalece tego typu działalność zagraża funkcjonowaniu w Polsce: społeczeństwa otwartego, autentycznej demokracji, ochrony prywatności.</u>
          <u xml:id="u-243.9" who="#SenatorJanRulewski">W związku z tym zwracam się do pana ministra z pytaniem, jakie zamierza podjąć działania w celu zmiany tego stanu rzeczy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-243.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Proszę o wygłoszenie oświadczenia pana senatora Stanisława Gogacza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#SenatorStanisławGogacz">Panie Marszałku!</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#SenatorStanisławGogacz">Oświadczenie swoje kieruję do prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-245.2" who="#SenatorStanisławGogacz">W dniu 10 grudnia 2009 r. odbyła się w Lublinie debata publiczna na temat polityki finansowej Narodowego Funduszu Zdrowia. Owocem tej debaty jest przyjęte stanowisko, którego treść pozwalam sobie teraz przytoczyć.</u>
          <u xml:id="u-245.3" who="#SenatorStanisławGogacz">My - podpisani pod tym stanowiskiem mieszkańcy Lubelszczyzny, związkowcy, lekarze, pielęgniarki, pozostali pracownicy i pacjenci - wyrażamy swój ostry sprzeciw wobec polityki zdrowotnej Narodowego Funduszu Zdrowia i jej wpływu na funkcjonowanie ochrony zdrowia w województwie lubelskim, a jednocześnie solidaryzujemy się z dyrektorami szpitali w ich walce o kontrakty adekwatne do potrzeb zdrowotnych mieszkańców naszego województwa. Informacja o zmianie podziału środków finansowych polegającej na zmniejszeniu nakładów na szpitale i świadczenia specjalistyczne o 10–15% stanowi zagrożenie dla działalności szpitali i związanych z nimi poradni specjalistycznych. Niepłacenie szpitalom przez Lubelski Oddział Wojewódzki Narodowego Funduszu Zdrowia za tak zwane nadwykonania, niezapłacenie za drugie półrocze 2008 r. i pierwsze półrocze 2009 r., doprowadziło do odwoływania zaplanowanych zabiegów specjalistycznych oraz przyjęć w poradniach szpitalnych. Zamiast obiecanej jeszcze na początku roku koncepcji otwartych konkursów fundusz oferuje aneksy do obowiązujących umów. Aneksy te zakładają obniżenie kontraktów średnio o 15%, jednocześnie zobowiązując szpitale do kontynuowania umów z Narodowym Funduszem Zdrowia bez względu na ich wartość, w nadziei, że może pieniądze się znajdą.</u>
          <u xml:id="u-245.4" who="#SenatorStanisławGogacz">Kontrowersje musi budzić fakt, że obniżki dotyczą tylko i wyłącznie lecznictwa zamkniętego, to jest szpitali. Przyszłoroczny kontrakt na świadczenia lecznicze w lecznictwie zamkniętym zmniejszono o 10–15%. To na przykład dla szpitala klinicznego nr 4 w Lublinie oznacza 23 miliony zł mniej, czyli tyle ile Lubelszczyzna otrzymała w wyniku wprowadzenia korzystniejszego algorytmu. A dla szpitali powiatowych zmniejszenie kontraktu o 15%, to 3–5 milionów zł mniej dla szpitala. To konieczność zamykania oddziałów szpitalnych, to jeszcze dłuższe kolejki chorych oczekujących na leczenie. Na przykład szpital w Puławach, którego dotychczasowy kontrakt był niższy niż próg rentowności, otrzymał propozycję kontraktu na 2010 r. niższego o 5 milionów zł w stosunku do roku ubiegłego. Podpisanie przez szpital tego kontraktu oznacza ograniczenie liczby pacjentów o około sześć, siedem tysięcy i likwidację co najmniej sześciu spośród istniejących obecnie oddziałów. Nadwykonania puławskiego szpitala zamykają się sumą około 16 milionów zł i stanowią około połowy zadłużenia jednostki. W sumie NFZ nie zapłacił szpitalom lubelskim ponad 126 milionów zł za tak zwane nadwykonania. Jeżeli chodzi o podział środków na służbę zdrowia, to sytuacja na Lubelszczyźnie jest najgorsza w całej Polsce. Dlatego domagamy się od Narodowego Funduszu Zdrowia, po pierwsze, zapłaty należności świadczeniodawcom z tytułu świadczeń ponadlimitowych za lata 2008–2009, po drugie, umożliwienia szpitalom Lubelszczyzny podpisania umów w wysokości umożliwiającej zapewnienie mieszkańcom naszego województwa specjalistycznej opieki zdrowotnej, czyli kontraktu na poziomie dwukrotnej wartości świadczeń wykonanych w pierwszym półroczu 2009 r., i po trzecie, uruchomienia dotacji celowej z budżetu państwa, wyrównującej niedobór środków finansowych na działalność szpitali.</u>
          <u xml:id="u-245.5" who="#SenatorStanisławGogacz">Pod tym stanowiskiem podpisało się trzydziestu pięciu uczestników debaty, w tym wygłaszający to oświadczenie, i w związku z tym proszę pana prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia o to, żeby odniósł się do tego stanowiska i wyraził swoją opinię. Stanisław Gogacz, senator RP.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-246.1" who="#komentarz">(Senator Stanisław Gogacz: Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-246.2" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Proszę o wygłoszenie oświadczenia panią senator Janinę Fetlińską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#SenatorJaninaFetlińska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-247.1" who="#SenatorJaninaFetlińska">Wraz z grupą senatorów, panami: Stanisławem Zającem, Kazimierzem Wiatrem, Stanisławem Karczewskim i Waldemarem Kraską, pragnę złożyć oświadczenie skierowane do ministra zdrowia, pani Ewy Kopacz, i ministra sprawiedliwości, pana Krzysztofa Kwiatkowskiego.</u>
          <u xml:id="u-247.2" who="#SenatorJaninaFetlińska">Przytoczę treść zamieszczonego w internecie na stronie portalu medycznego artykułu z 14 grudnia 2009 r.</u>
          <u xml:id="u-247.3" who="#SenatorJaninaFetlińska">Łódź. Dyrekcja szpitala oskarżyła cztery szefowe strajku pielęgniarek o prowadzenie nielegalnego strajku. Pielęgniarki prowadziły strajk przez jedenaście dni. Dyrekcja wyliczyła straty szpitala na ponad 1 milion zł. Obecnie sprawa jest w sądzie jako proces karny. Prokuratura żąda dla pielęgniarek kary grzywny od 1,5 do 3 tysięcy zł. W przypadku jednej pielęgniarki prokuratura uważa, że można sprawę umorzyć. Dlaczego? Bo ona jedna namawiała pozostałe trzy pielęgniarki do przerwania protestu, argumentując to faktem nielegalności strajku. Pozostałe trzy pielęgniarki, według prokuratury, były świadome, wiedziały, że referendum strajkowe było przeprowadzone niezgodnie z przepisami i że naruszają ustawę o rozwiązywaniu sporów zbiorowych. Pielęgniarki zostały zwolnione z pracy dyscyplinarnie. Odwołały się do sądu pracy, który wyda wyrok po zakończeniu wyżej opisanego procesu. Dyrekcja zawsze stała na stanowisku, że będzie się domagać od prowadzących strajk pielęgniarek odszkodowania w wysokości ponad miliona złotych. Swoje dalsze działanie uzależniła od wyroku w kończącym się procesie. Sprawę opisuje dodatek łódzki „Gazety Wyborczej”.</u>
          <u xml:id="u-247.4" who="#SenatorJaninaFetlińska">W tej sytuacji w imieniu swoim i moich kolegów zwracam się do pani minister Ewy Kopacz o informacje w sprawie prawidłowości postępowania przez dyrekcję szpitala w stosunku do pielęgniarek prowadzących tak zwany nielegalny strajk, zaś do pana ministra Krzysztofa Kwiatkowskiego, ministra sprawiedliwości - o informację dotyczącą stanu toczącego się postępowania karnego. Dziękuję bardzo. Senator Janina Fetlińska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Pani Senator.</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Proszę o wygłoszenie oświadczenia pana senatora Stanisława Koguta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#SenatorStanisławKogut">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#SenatorStanisławKogut">Moje oświadczenie kieruję do ministra infrastruktury, pana Cezarego Grabarczyka.</u>
          <u xml:id="u-249.2" who="#SenatorStanisławKogut">Szanowny Panie Ministrze!</u>
          <u xml:id="u-249.3" who="#SenatorStanisławKogut">Pogarszającej się kondycji PKP SA i spółek Grupy PKP towarzyszą niekorzystne zjawiska. Na dzień dzisiejszy głoduje dziewięciu kolejarzy w Warszawie na ulicy Targowej, którzy nawet i tu, w Izbie refleksji, zostali wprowadzeni, Panie i Panowie Senatorowie, w błąd przez pana ministra Engelhardta, który w odpowiedzi na moje pytanie, czy są podpisane pakiety socjalne, gwarantował, że takie pakiety są podpisane. Dzisiejszy dzień pokazuje, że „Przewozy Regionalne” przekazano do samorządów i że żadnych pakietów socjalnych nie ma. Spółka liczy szesnaście tysięcy pracowników, a sześć tysięcy miejsc pracy jest przewidzianych do redukcji. W związku z tym jako senator Rzeczypospolitej, jako kolejarz, zwracam się do pana ministra z apelem o podjęcie z głodującymi rozmów w obecności Konwentu Marszałków, bo nie są realizowane także podpisane porozumienia do roku 2015.</u>
          <u xml:id="u-249.4" who="#SenatorStanisławKogut">Oprócz tego są jeszcze inne negatywne zjawiska. Otóż do pracy w PKP przyjmuje się ludzi, którzy budzą ogromne kontrowersje kadrowe w całej Grupie PKP. Podam tylko kilka przykładów. Jak można uzasadnić to, że prawnik, specjalista od zamówień publicznych, były wiceminister, po sprawowaniu funkcji członka zarządu spółki PKP SA znalazł się w zarządzie telekomunikacji spółki kolejowej? Drugi przykład. Dlaczego w zarządzie spółki PKP SA pojawiła się osoba organizująca wcześniej kampanię wyborczą jednemu z polityków? Dzisiejsze gazety piszą na ten temat. Z jakich merytorycznych względów jedno ze stanowisk dyrektorskich w spółce matce objął były doradca wicepremiera rządu AWS? Proszę wybaczyć, że nie podaję nazwisk osób, których kariery budzą największe kontrowersje, ale jest to uzasadnione ich dobrem i dobrem ich rodzin. Nie zmienia to jednak faktu, że dla celów sprawdzenia, o które pana ministra proszę, ustalenie personaliów nie będzie żadnym problemem dla podległych panu ministrowi służb.</u>
          <u xml:id="u-249.5" who="#SenatorStanisławKogut">Ja wyznaję zasadę, że trzeba patrzeć na człowieka. Uważam, że obecna sytuacja kolei jest krytyczna - „Titanic” tonie, a orkiestra gra. Dlatego prosiłbym pana ministra o podanie do publicznej wiadomości informacji na temat źródeł finansowania i kosztów tegorocznych obchodów Święta Kolejarza w Sali Kongresowej w Warszawie.</u>
          <u xml:id="u-249.6" who="#SenatorStanisławKogut">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-250.1" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Proszę o wygłoszenie oświadczenia pana senatora Pawła Klimowicza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#SenatorPawełKlimowicz">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-251.1" who="#SenatorPawełKlimowicz">Szanowny Panie Marszałku, podczas dyskusji w dniu 17 grudnia 2009 r. w sprawie ustawy o zmianie ustawy o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych zaistniała wątpliwość, czy godło Rzeczypospolitej Polskiej znajdujące się w sali obrad Senatu RP nad ławą marszałka Senatu RP jest zgodne z obowiązującą ustawą z dnia 31 stycznia...</u>
          <u xml:id="u-251.2" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: Na następnym posiedzeniu.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Panie Senatorze, przepraszam bardzo, oświadczenie nie może dotyczyć ustawy, która była w porządku obrad tego posiedzenia Senatu.</u>
          <u xml:id="u-252.1" who="#komentarz">(Senator Paweł Klimowicz: Przepraszam bardzo, Panie Marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-252.2" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">W związku z tym zapraszam na następne posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-252.3" who="#komentarz">(Senator Paweł Klimowicz: Dziękuję bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-252.4" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Proszę o zabranie głosu pana senatora Piotra Łukasza Andrzejewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Panie Marszałku! Szanowne Koleżanki i Szanowni Koledzy!</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">To jest nasze ostatnie posiedzenie w tym roku. Wydaje mi się, że powinniśmy je zakończyć w duchu wzajemnego zrozumienia i życzliwości. Dlatego chciałbym złożyć życzenia, żeby nas przepełniała życzliwość, nawet przy kontrowersjach i nawet wtedy, gdy jakieś stanowiska nas bulwersują. Pozwalam sobie obecnym tu paniom i panom - a na ręce pana marszałka tym, którzy są nieobecni - złożyć życzenia, żeby to światło Boże przeniknęło nie tylko nasze życie, ale i nasze działanie. Myślę, że wszyscy jesteśmy owładnięci troską o jeden cel, ale jako ułomni ludzie różnie go realizujemy. Potrzeba nam trochę i empatii, i życzliwości, i tego, o czym mówił niegdyś Jan Paweł II, że to, co konstruktywne, to, co nas łączy, musi dominować nad tym, co nas dzieli, i nad tym, co jest negatywne.</u>
          <u xml:id="u-253.2" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Szczęść Boże na te święta i na nadchodzący rok, w którym się, mam nadzieję, zobaczymy troszkę mądrzejsi i jeszcze bardziej życzliwi wobec siebie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-253.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Na tym kończymy oświadczenia.</u>
          <u xml:id="u-254.2" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Informuję, że protokół czterdziestego szóstego posiedzenia Senatu Rzeczypospolitej Polskiej siódmej kadencji zostanie udostępniony senatorom w terminie trzydziestu dni po posiedzeniu Senatu w Biurze Prac Senackich w pokoju nr 255.</u>
          <u xml:id="u-254.3" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Zamykam czterdzieste szóste posiedzenie Senatu Rzeczypospolitej Polskiej siódmej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-254.4" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>